BIỆN LUẬN TÍNH ĐƠN ĐIỆU

HÀM PHÂN THỨC BẬC NHẤT y = ax + b

cx + d
I. LÝ THUYẾT

PHƯƠNG PHÁP
Trường hợp 1: Đơn điệu trên các khoảng xác định

⬧ Bước 1:  Để hàm số đồng biến  y '  0 (Chú ý: Với hàm phân thức bậc nhất thì y '  0 )
 Để hàm số nghịch biến  y '  0
⬧ Bước 2: Giải bất phương trình và kết luận
Trường hợp 2: Đơn điệu trên các khoảng ( a; b )
 Để hàm số đồng biến  y '  0
⬧ Bước 1:  (Chú ý: Với hàm phân thức bậc nhất thì y '  0 )
 Để hàm số nghịch biến  y '  0
⬧ Bước 2: Giải bất phương trình và kết luận
⬧ Bước 3: Xét điều kiện mẫu  0  Cô lập m  Kết luận m
⬧ Bước 4: Kết hợp kết quả Bước 2 và Bước 3, cho kết quả cuối cùng

II. BÀI TẬP TRÊN LỚP

−x +1
Câu 1: Tìm m để hàm số y = nghịch biến trên các khoảng xác định
x+m
A. m  −1 . B. m  −1 . C. m  −1 . D. m  1
mx − 2m − 3
Câu 2: Cho hàm số y = với m là tham số. Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để hàm số đồng biến
x−m
trên các khoảng xác định.
A. 5. B. 4. C. Vô số. D. 3.
mx − 4
Câu 3: (ĐỀ THAM KHẢO LẦN 1 2020) Cho hàm số f ( x ) = ( m là tham số thực). Có bao nhiêu
x−m
giá trị nguyên của m để hàm số đã cho đồng biến trên khoảng ( 0; +  ) ?
A. 5 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
x+4
Câu 4: (MĐ101 – BGD&ĐT - 2020) Tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y =
x+m
đồng biến trên khoảng ( − ; − 7 ) là
A.  4; 7 ) . B. ( 4; 7  . C. ( 4; 7 ) . D. ( 4; +  ) .
x +1
Câu 5: (MĐ103 – BGD&ĐT - 2018) Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để hàm số y =
x + 3m
nghịch biến trên khoảng ( 6; + ) ?
A. 0 B. 6 C. 3 D. Vô số
tan x − 2
Câu 6: (ĐỀ MINH HỌA 2017) Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho hàm số y =
tan x − m
 
đồng biến trên khoảng  0;  .
 4
A. m  0 hoặc 1  m  2 B. m  0 C. 1  m  2 D. m  2
 cos x − 2  
Câu 7: Tìm m để hàm số y = nghịch biến trên khoảng  0; 
cos x − m  2
m  0
A. m  2 . B.  . C. m  2 . D. m  2 .
1  m  2
1.A 2.D 3.D 4.B 5.C 6.A 7.B

BIỆN LUẬN TÍNH ĐƠN ĐIỆU

HÀM SỐ BẬC 3 TRÊN R
I. LÝ THUYẾT

PHƯƠNG PHÁP

⬧ Bước 1:  Hàm số đồng biến  y '  0
 Hàm số nghịch biến  y '  0
⬧ Bước 2: Để hàm số đơn điệu trên tức bất phương trình bậc 2 luôn đúng với mọi x  .
  0

 Hệ số a cùng dấu bất phương trình
 Lưu ý: Nếu hệ số a chứa tham số m thì phải xét 2 trường hợp là a  0 và a = 0

II. BÀI TẬP TRÊN LỚP

Câu 1: Tìm điều kiện của tham số thực m để hàm số y = x 3 − 3x 2 + 3 ( m + 1) x + 2 đồng biến trên .
A. m  2 . B. m  2 . C. m  0 . D. m  0 .
1
Câu 2: Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m sao cho hàm số f ( x) = x3 + mx 2 + 4 x + 3 đồng biến
3
trên .
A. 5 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Câu 3: (THPT QG - 2017) Cho hàm số y = − x − mx + ( 4m + 9 ) x + 5 , với m là tham số. Hỏi có bao nhiêu
3 2

giá trị nguyên của m để hàm số nghịch biến trên khoảng ( −; + )
A. 5 B. 4 C. 6 D. 7
Câu 4: Tìm tất cả các giá trị của tham số thực m để hàm số y = mx + mx + m ( m − 1) x + 2 đồng biến trên
3 2
.
4 4 4 4
A. m  và m  0 B. m = 0 hoặc m  . C. m  . D. m  .
3 3 3 3
Câu 5: Số các giá trị nguyên của tham số m trong đoạn  −100;100 để hàm số y = mx 3 + mx 2 + ( m + 1) x − 3
nghịch biến trên là:
A. 200 . B. 99 . C. 100 . D. 201 .
Câu 6: Hỏi có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để hàm số y = ( m2 − m ) x3 + 2mx 2 + 3x − 2
1
3
đồng biến trên khoảng ( −; +  ) ?
A. 4 . B. 5 . C. 3 . D. 0 .
Câu 7: (Xem HD Giải ở cuối) Hỏi có bao nhiêu số nguyên m để hàm số y = ( m2 − 1) x3 + ( m − 1) x 2 − x + 4
nghịch biến trên khoảng ( −; + ) .
A. 2. B. 1. C. 3 . D. 0 .
1.D 2.A 3.D 4.C 5.B 6.A 7.A
Câu 7: Hỏi có bao nhiêu số nguyên m để hàm số y = ( m2 − 1) x3 + ( m − 1) x 2 − x + 4
nghịch biến trên khoảng ( −; + ) .
A. 2. B. 1. C. 3 . D. 0 .
Giải:
 Xét hàm số y = ( m − 1) x + ( m − 1) x − x + 4
2 3 2

- Hàm số đã cho nghịch biến  y  0

 3 ( m2 − 1) x 2 + 2 ( m − 1) x − 1  0
m = 1
 Trường hợp 1: 3 ( m 2 − 1) = 0  
 m = −1
- Với m = 1  y = −1  0 (thỏa mãn)
 m = 1 thỏa mãn
−1
- Với m = −1  y = −4 x − 1  0  x 
4
 −1 
 Hàm số nghịch biến trên  ; +  (Không thỏa mãn nghịch biến trên ( −; + ) )
 4 
 m = −1 không thỏa mãn
m  1
 Trường hợp 2: 3 ( m 2 − 1)  0  
 m  −1
- Để hàm số nghịch biến trên ( −; + ) thì y  0 x  ( −; + )
 3 ( m2 − 1) x 2 + 2 ( m − 1) x − 1  0 x  ( −; + )
Để bất phương trình bậc 2 đúng với mọi x  ( −; + )

  0  4 ( m − 1) − 4.3 ( m − 1) . ( −1)  0 
2
16m − 8m − 8  0
2 2

   2
a  0 
 m 2
− 1  0 m − 1  0

 1
−  m  1 1
 2  −  m 1
−1  m  1 2

1
 Kết hợp cả 2 trường hợp, ta được: −  m  1 ⎯⎯⎯ m
→ m  0;1
2
Chọn A.
 LỚP LIVESTREAM THẦY CHÍ
TÍNH ĐƠN ĐIỆU HÀM SỐ
PHẦN 2: CÁC BÀI TOÁN TÌM M
CHỮA BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM VỀ NHÀ
mx  1
Câu 1: Tất cả các giá trị thực của m để hàm số y  nghịch biến trên các khoảng xác định?
 m  2 x 1
A. m  2 B. m  1 C. m   D. m  1
xm
Câu 2: Tìm tất cả các giá trị thực của m để hàm số y  nghịch biến trên mỗi khoảng xác định?
x 1
A. m  1 B. m  1 C. m  1 D. m  1
x 1
Câu 3: Tìm tất cả các giá trị của tham số m sao cho hàm số y  đồng biến trên khoảng  ;0 
xm
A. m  1 B. 0  m  1 C. 1  m  0 D. m  0
mx  2m  3
Câu 4: Cho hàm số y  với m là tham số. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của m để hàm
xm
số đồng biến trên các khoảng xác định. Tìm số phần tử của S
A. 5 B. 4 C. Vô số D. 3
mx  4m
Câu 5: Cho hàm số y  với m là tham số. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của m để hàm số
xm
nghịch biến trên các khoảng xác định. Tìm số phần tử của S
A. 5 B. 4 C. Vô số D. 3
x 3
Câu 6: Tìm tập hợp tất cả giá trị thực của tham số m để hàm số y  đồng biến trên khoảng  2; 
mx
A. 3  m  2 B. m  2 C. 3  m D. 3  m  2
2x  3
Câu 7: Cho hàm số y  . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số đồng biến trên khoảng 1;  
xm
3 3
A. m  B. m  1 C. m  1 D. m 
2 2
2sin x  1  
Câu 8: Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho hàm số y  đồng biến trên khoảng  0;  ?
sin x  m  2
1 1
A. m   B.   m  0 hoặc m  1
2 2
1 1
C.  m0 hoặc m  1 D. m  
2 2
sin x  m  
Câu 9: Tìm m để hàm số y  nghịch biến trên  ; 
sin x 1 2 
A. m  1 B. m  1 C. m  1 D. m  1
Câu 10: Có bao nhiêu số nguyên m để hàm số y  x 3  6mx 2  6 x  6 đồng biến trên  ?

A. 1 B. 2 C. 3 D. 0

 
Câu 11: (Trích đề minh họa 2017) Hỏi có bao nhiêu số nguyên m để hàm số y  m2  1 x3   m  1 x 2  x  4

nghịch biến trên khoảng  ;   ?

A. 2 B. 1 C. 0 D. 3
Câu 12: (Trích đề thi đại học 2017) Cho hàm số y   x 3  mx 2   4m  9  x  5 với m là tham số.

Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để hàm số nghịch biến trên khoảng  ;   ?

A. 7 B. 4 C. 6 D. 5
Câu 13: Cho hàm số y   x 3  mx 2   4m  9  x  5 với m là tham số. Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để
hàm số nghịch biến trên khoảng  ;   ?

A. 7 B. 4 C. 6 D. 5
Câu 14: Cho hàm số y  mx3  3mx 2  3x  1 . Tìm tập hợp tất cả các số thực m để hàm số nghịch biến trên 

A. 1  m  0 B. 1  m  0 C. m  0  m  1 D. 1  m  0
1
Câu 15: Tìm các giá trị của m để hàm số y   m  1 x3   m  1 x2  x  2 đồng biến trên  .
3
Kết quả của bài toán trên là
A. 1  m  2 B. 1  m  2 C. 1  m  2 D. 1  m  2
m 3
Câu 16: Cho hàm số y  x  mx 2  3x  1 (m là tham số thực). Tìm giá trị nhỏ nhất của m để hàm số trên
3
luôn đồng biến trên 
A. m  1 B. m  2 C. m  3 D. m  0
Câu 17: Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y  x 3  3 x 2  mx  1 đồng biến trên 1;  

A. m  9 B. m  1 C. m  9 D. m  10

Câu 18: (Trích đề Sở Hà Nội 2017): Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y  2 x3  mx 2  2 x

đồng biến trên khoảng  2; 0 

13 13
A. m  2 3 B. m  2 3 C. m D. m
2 2
Câu 19: Hàm số y  x3  3x 2  mx  1 đồng biến trên khoảng  1;   khi

A. m  3 B. m   C. m  0 D. m  3

Câu 20: Tìm tất cả các giá trị thực m để hàm số y  mx 3  x 2  3x  m  2 đồng biến trên khoảng  3;0  ?

1 1
A. m  0 B. m C. m0 D. m
9 3
Câu 21: Với tất cả các giá trị thực nào của tham số m thì hàm số y  x 3  3  m  1 x 2  3m  m  2  x nghịch biến

trên đoạn  0;1 ?

A. 1  m  0 B. 1  m  0 C. m  0 D. m  1

x3
Câu 22: Cho hàm số y   m  2 x 2  2m  3 x  1 . Giá trị nguyên lớn nhất của m để hàm số đã cho nghịch biến
3

trên  0;3 là

A. -1 B. -3 C. 1 D. 2
1
Câu 23: Tìm m để hàm số y   x3  mx 2   m  1 x  m  3 đồng biến trên đoạn có độ dài bằng 2
3
A. m  1 hoặc m  2 B. m  1 C. Không tồn tại m D. m  2

Câu 25: Tìm tất cả các giá trị m để hàm số y  sin x  cos x  mx đồng biến trên 
A.  2  m  2 B. m  2 C.  2  m  2 Dm  2
1 4 3
Câu 26: Có bao nhiêu giá trị nguyên âm của tham số m để hàm số y  x  mx  đồng biến trên khoảng
4 2x
 0;  
A. 2 B. 0 C. 1 D. 3

Câu 27: Tìm tập hợp các giá trị của tham số m để hàm số y  x 2  1  mx  1 đồng biến trên khoảng  ;  

A.  ; 1 B.  ; 1 C.  1;1 D. 1;  

BẢNG ĐÁP ÁN
1.C 2.A 3.B 4.D 5.D 6.A 7.C 8.C 9.B 10.A
11.A 12.A 13.A 14.D 15.C 16.D 17.C 18.A 19.D 20.D
21.A 22.B 23.A 25.D 26.A 27.A