1

Gezondheid en welzijn
Kwaliteitszorg ppt’s

Bloeding: slagaderlijke en haarvatenbloedingen 2. Aderlijke (veneuze)

- Donkerrood bloed
Wat is een bloeding? - Stroomt gelijkmatig uit de wond
= bloeden is het vrijkomen van bloed nadat een bloedvat is - Ontstaan: schade van een ader
beschadigd 3. Haarvaten
Inwendige bloeding - Stoppen vaak spontaan
Bij een inwendige bloeding: - Weinig bloedverlies
● Bloedvaten zijn beschadigd maar het bloed loopt niet uit het - Grote oppervlakken ⇒ veel bloedverlies
lichaam - Ontstaan: haarvaten bv.schaafwonde
● Uitwendig is er geen bloed te zien Wat te doen in een noodsituatie
● Het is moeilijker om een inwendige bloeding te zien Stap 1: zorg voor veiligheid
Symptomen van een inwendige bloeding - Veiligheid van jezelf, omstanders en SO
● Pijn Stap 2: controleer bewustzijn en ademahling
● Zwelling - Leg SO plat neer, controleeer de vitale functies, ingrijpen
● Misselijkheid indien er veranderingen zijn
● Braken Stap 3: alarmeer de hulpdiensten
● Teken van shock = krachteloos, zwetende huid,.. - Bel 112
Soorten inwendige bloedingen - Vertel wie je bent, waar je bent, hoeveel SO’s en de toestand
1. Slagaderlijke (arteriele) van het SO
- Helderrood bloed Stap 4: verleen verdere eerste hulp
- Veel bloedverlies in korte tijd = levensbedreigend - Stel SO gerust, geef het SO geen drinken/eten en verplaats
- Onstaan: gevolg van trauma het SO niet
 2

Bloedingen Stap 1: zorg voor veiligheid voor jezelf, slachtoffer en

omstanders
Het probleem - Wegwerphandschoenen aandoen
= het vrijkomen van bloed na een beschadiging van een bloedvat Stap 2: beoordeel de teostand van het SO
- SO verliest teveel bloed - Ga na wat er mis is (aanspreken)
- Shock = bewustzijn verliezen - Controleer bewustzijn , open de luchtweg en
- Gevolgen: levensbedreigend controleer de ademhaling indien nodig
Soorten bloedingen Stap 3: raadpleeg gespecialiseerde hulp (112)
1. Uitwendige bloeding Stap 4: verleen verdere eerste hulp
- Bloeding bij huid, bloedvaten en weefsels - Druk op de wonde gedurende 10 minuten
- Bloed = buitenaf - Ledemaat omhoog
- Veel bloedverlies - Drukverband leggen en druk uitoefenen
2. Inwendige bloeding 2. Inwendige bloeding
- Bloedvaten beschadigd Stap 1: zorg voor veiligheid van jezelf, de omstanders en
- Bloed niet uit lichaam het SO
- Veel bloedvaten → veel bloedverlies Stap 2: beoordeel de toestand van het SO
- Ontzettend moeilijk - Ga na wat er mis is (aanspreken)
- Er is geen bloed te zien - Controleer bewustzijn , open de luchtweg en
3. Veruitwendige bloeding controleer de ademhaling indien nodig
- Ontstaat in het lichaam en treedt naar buiten Stap 3: alarmeer de hulpdiensten (112)
- Via natuurlijke lichaamsopeningen Stap 4: verleen verdere eerste hulp
- Ernts = moeilijk in te schatten - Stel SO gerust
- Bloeding in lichaam - SO in comfortable houding
- Afhankelijk van de plaats kan er een - Geen pijnstiller, eten en drinken
levensgevaarlijke situatie ontstaan - Elk minuut bewustzijn en ademhaling van het SO
Hoe handelen in een noodsituatie controleren
1. Uitwendige bloeding 3. Veruitwijndige bloeding
Stap 1: JOS
 3

- Draag wegwerphandschoenen Afhankelijk van:

Stap 2: beoordeel het toestand van het SO - Temperatuur
- Ga na wat er mis is - Duur van blootstelling aan warmte
Stap 3: raadpleeg gespecialiseerde hulp (niet erger = zelf) Soorten brandwonden
- Bloedneus: erger of niet? - Thermische brandwonden door warmte
- Bloed in keel - Chemische brandwonden door contact met vreemde stoffen
- Bewustzijn verliest - Mechanische brandwonden door wrijving
Stap 4: verleen verdere eerste hulp - Radiogene brandwonden door straling
- Breuk: hoofd voorover buigen - Elektrische brandwonden door contact met elektriciteit
- Bloed: stolt niet → neus onderbroken laten 1ste graads brandwonden
dichtknijpen voor 10 minuten = lichtste brandwonden
- Door mond ademen - Geen blaren maar rood, pijnlijk en gezwollen huid
- Opperhuis is beschadigd
Brandwonden - Snel herstel en geen litteken
2de graads brandwonden
Wat is een brandwonden Oppervlakkige tweedegraads brandwonden
= beschadiging van de huid en eventueel onderliggend weefsel- door - Blaren, rode of roze en zeer pijnlijke huid
blootstelling aan hete vloeistof of voorwerp, vlam, elektrisch stroom - Kapotte blaren = vochtige huid
of chemische stoffen - Geen litteken
Soorten brandwonden Diepe tweedegraads brandwonden
3 soorten: - Blaren, rood huid met witte/bleke gebieden
1. Chemische brandwonden - Bovenste laag van het huid is verdwenen
2. Elektrische brandwonden - Weinig tot geen pijn
3. Thermische brandwonden - Herstelling: 2-3 weken
3 gradaties: - Opperhuid en lederhuid = beschadigd
1. Eerstegraads brandwonden 3de graads brandwonden
2. Tweedgraads brandwonden - Totale huid = verbrand
3. Derdegraads brandwonden - Diepere lagen met zenuwen aangetast

- Geen pijn, huid is geelwit tot bruinzwart
- Genezigsproces: langdurig
- Littekens blijven
- Opperhuid, lederhuid en onderhuids bindweefsel =
beschadigd
Behandeling bij brandwonden kleiner dan een muntstuk van 2
euro en licht 2de graads brandwonde
Chemische brandwonden:
- SO onmiddelijk langdurig laten douchen → kleren
uitknippen/uittrekken
- 30-60 minuten grondig de brandwonden met lauw water
spoelen
Doel: chemische stof verdunnen en verwijderen
- Vermijd contact spoelwater en gezonde huid
- Verontreinigde kleding in plastic zak
- Bel antigifcentrum (0470245245)
Elektrische brandwonden
- SO bevrijden voor je met water spoelt
- Schakel de stroomtoevoer uit
Thermische brandwonden:
1ste graads brandwonden
- Zelf behandelen
- Koeling met lauw water
- Bij pijn: paracetamol
2de graads brandwonden
Oppervlakkige tweedegraads brandwonden
- Genezing binne 2 weken
4
- Behandeling afhankelijk waar de blaren zitten en of ze kapot
zijn
- Huisdokter raadplegen
- Blaren niet doorprikken
- Kleine oppervlakkige brandwonden zelf behandelen
Diepe tweedegraads brandwonden
- Genezing: +3 weken
- Ontstaan littekens
- Brandwonden moet behandeld worden door arts
- Gelvormend verband aanbrengen
- Verbandwisseling minder vaak nodig en minder pijnlijk
- Brandwonden na 1 à 2 dagen laten controleren
3de graads brandwonden
- Altijd door arts laten behandelen
- Naar ziekenhuis of brandwondencentrum
- Dode verbrand weefsel wordt verwijderd
- Open brandwonden bedekt met huidtransplant van andere
plek op lichaam
- Wondje kleiner dan 2 cm: gelvormendverband
Behandeling bij brandwonden groter dan muntstuk van 2 euro
en zwaar 2de graads verbrand of 3de graads verbrand
- Wond afdekken
- Naar de huldiensten
Hoe infecties vermijden
- Bacterien kunnen infecties veroorzaken
- Bij diepe 2de - en 3de graadsbrandwonden kans op
tetanusinfectie
- Blaar heel laten, indien last doorprikken met steriel naald
 5

Breuken en ontwrichtingen Raadpleeg gespecialiseerde hulp bij:

- Verbleking ledemaat
Botbreuk - Hard aanvoelen van spier
Wat is een botbreuk? - Bij twijfel en abnormale stand van ledemaat
= bot dat gedeeltelijk of volledig breukt Stap 4: verleen verdere eerste hulp
- Barst = breuk
Oorzaken van een botbreuk Open botbreuk Gesloten botbreuk
- Hevige kracht
- Langdurige overbelasting - Stelp bloeding door - Juwelen verwijderen
- Een botaandoening druk uit te oefenen en - Laat SO aangename
2 soorten: open en gesloten ledemaat niet te houding aannemen
bewegen - Draagdoek over beide
1. Open botbreuk
- Juwelen verwijderen schouders
- Wonde - Laat SO aangename - Ijs, niet rechtstreeks of
- Bloed houding aannemen koud water
- Zichtbaar bot - Steriel kompress - Stop afkoelen als SO
2. Gesloten botbreuk - was/ontsmet handen hindert
- Geen wonde zichtbaar
Wat te doen in een noodsituatie Ontwrichting
Stap 1: zorg voor veiligheid Wat is een ontwrichting?
- Adviseer om het lidmaat zo weinig mogelijk of niet te = een gewricht uit de kom
bewegen Oorzaken van ontwrichting?
- Vraah het SO om het getroffen ledemaat op de borst te - Directe kracht
plaatsen - Draaiende kracht
- Open botbreuk: wegwerphandschoenen
Stap 2: beoordeel de toestand van het SO
- Ga na wat er mis is
- Vergelijk het ene ledemaat met het andere
Stap 3: raadpleeg gespecialiseerde hulp
 6

Hoofd- en wervelletsel - JOS

- Verplaats SO niet bij wervelletsel vermoeden
Wat is een wervelletsel - was/ontsmet je handen en wegwerphandschoenen
= een breuk of verschuiving van 1 of meerdere wervels. Kan zowel Stap 2: beoordeel het toestand van het SO
in de nek als in de rug. - Controleer bewustzijn
Wat is een wervel - Controleer ademhaling, kantel hoofd niet naar achter
- 34 wervels Stap 3: alarmeer de hulpdiensten
- 7 halswervels, cervicale wervels - Bel 112
- 12 borstwervels, thoracale wervels Stap 4: verleen verdere eerste hulp
- 5 lendenwervels, lumbale wervels Kijk na of SO bij bewustzijn is en ademt
- 5 heiligbeenwervels Bewust + ademt Onbewust + ademt niet
- 4 staartbeenwervels
Symptomen bij een nekwervelletsel Kalmeer SO en niet bewegen Laat SO op rug liggen als het
- Pijn in nek SO op zijn zij ligt laat het zo
- Gevoelloosheid in hele lichaam/bepaald deel
Vraag aan SO om nek en hoofd Reanimatie bij niet ademen
- Verlammingsverschijnselen niet te bewegen
- Bewusteloosheid
- Pijn naar armen en benen Hoofd mobiliseren
- Tintellingen
- Dof gevoel armen of benen Wat is een hoofdletsel
- Soms ademhalingsstoornissen = uitwendige beschadiging van je hoofdhuid
Wanneer kan je denken aan een rugwervel letsel - Schedelbreuk, hersenschudding, hersenkneuzing,
- Verkeersongeval hersenscheuring, bloedhoping in je hersenen
- Val van een hoogte Ernstige hoofdletsel
- Duikongevallen → kans op overlijden of invaliditeit
- Pijn hals, nekn rug of achteraan bekken Oorzaken:
Wat te doen bij vermoeden van een wervelletsel - Motorvoertuig
Stap 1: zorg voor veiligheid - Val in huis en fysiek geweld
 7

Gevolgen van hoofdletsel Huidwonden

- Volledig herstel binnen een paar dagen
- Ernstig hoofdletsel: 6 maanden hersteltijd Wat zijn huidwonden
- Niet beschadigde deel in hersen nemen de functie over van = beschadigen van het huid en/of verstoring van verschillende
het beschadigd deel huidlagen
- Sommige functies kunnen verbeteren door revalidatie - Diepe huidwonde → weefsels beschadigd
Wat te doen bij een hoofdletsel - Een beschadiging van het huid kan leiden tot infectie
Stap 1: zorg voor veiligheid - Huidwonden moet daarom goed verzorgd worden
- JOS Soorten huidwonden
Stap 2: beoordeel de toestand van het SO Snijwond
- Controle bewustzijn → aan beide schouders schudden = wond van huid of slijmvlies
- Open luchtwegen (controle ademhaling) - Snijwond oplopen om scherp voorwerp te spotten
Stap 3: raadpleeg gespecialiseerde hulp - Spoelen met drinkbaar water
- Bel 112 - Kleine snijwond: pleister
Stap 4: verleen verdere eerste hulp - Grote snijwond: huisarts
Bewustzijn + ademt Onbewust + ademt (niet) Schaafwond
= oppervlakkige wonde waar de bovenste laag is afgeschaafd
Laat SO niet bewegen, op hun SO niet bewegen - Spoelen met drinkwater of kraanwater
zij bij braakneigingen - Kleine schaafwond: drogen in lucht
- Grote schaafwond (groter dan hand): huisarts
Laat helm op indien SO er Reanimatie
eentje op heeft Bijtwonde (hondenbeet)
- Bijt of scheurwond op huid
Stabiliseer het hoofd en probeer - Groot risico: weefselbeschadiging en infecties
eventuele bloedingen te stoppen - Beet kan dodelijk zijn
- Tetanus en hondsdolheid
- Bacteriele infectie met spierkrampen
- Bek hond: dodelijke bacterie
 8

Bijtwonde (mensenbeet) Problemen bij bewustzijn

- Kan infectie veroorzaken
- Veel microben op tanden en in mondholte Omschrijving van bewusteloosheid
- Voorbeeld hoe dit zou kunnen gebeuren: - Gevolg van aandoening in het czs
- peuters die ruzie krijgen en elkaar bijten - Gevolg van aandoening elders in het lichaam
- onder invloed van alcohol vechten en elkaar bijten - Tekort aan bloedtoevoer naar de hersenen
Scheurwonde Oorzaken
= gescheurde huid - Hersenschudding
- Mogelijks na ongeval met: - hersenkneuzing
● Oorbel die oorlel scheurt - hersenbloeding
● Harde botsing met een voorwerp - Epilipsie
- Grote kans op lelijke litteken - flauwte
Steekwonde - hyperventilatie
= veroorzaakt door een puntig voorwerp - LBS = langdurige bewustzijnsstoornis
Bv. spijker, schroevendraaier, gasscherf, mes,... Hoe te behandelen
- Splinterwonde = voorwerp nog in wonde - Bloeddruk verhogen: injectie met glucose of zoet eten geven
- Splinter kan jezeld verwijderen - Geen wervelletsel: stabiele zijligging
- Grote voorwerp; hulpdiensten - Hou de persoon warm
Eerste hulp verlenen Wat te doen in een noodsituatie
Stap 1: zorg voor veiligheid - Zorg voor veiligheid van jezelf, de omstanders en het SO
- Oorzaak wonde wegnemen - Zorg ervoor dat de omgeving veilig is
- Was en ontsmet handen /wegwerphandschoenen - Roep luid om hulp
Stap 2: beoordeel de toestand van het SO - Ga op zoek naar een AED en verwittig 112
- Ga na wat er mis is en controleer toestand - Ademt de persoon niet?: luchtwegen vrij maken en
Stap 3 raadpleeg gespecialiseerde hulp reanimeren
- Bel 112 op basis van de toestand EHBO-app
Stap 4: verleen verdere eerste hulp
- Stelp bloeding + kraantjeswater