CHƯƠNG 2

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI

CẤP CÔNG NHÂN
NỘI DUNG CHÍNH

I. QUAN NIỆM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VỀ SỨ MỆNH

LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
II. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN HIỆN NAY
III. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM
I. QUAN NIỆM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VỀ SỨ MỆNH
LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

1. Khái niệm giai cấp công nhân

Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội

ổn định, hình thành và phát triển cùng với
quá trình phát triển của nền công nghiệp
hiện đại; là giai cấp đại diện cho lực lượng
sản xuất tiên tiến; là lực lượng chủ yếu của
tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư
bản lên chủ nghĩa xã hội.
• Ở các nước tư bản chủ nghĩa, giai
cấp công nhân là những người
không có hoặc về cơ bản không có
tư liệu sản xuất phải làm thuê cho
giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản
bóc lột giá trị thặng dư.

• Ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai

cấp công nhân cùng nhân dân lao
động làm chủ những tư liệu sản xuất
chủ yếu và cùng nhau hợp tác lao
đông vì lợi ích chung của toàn xã
hội trong đó có lợi ích chính đáng
của bản thân họ.
Giai cấp công nhân có hai thuộc tính cơ bản
Về phương thức lao động,
phương thức sản xuất
Đó là những người lao động
trực tiếp hay gián tiếp vận
hành các công cụ sản xuất có
tính chất công nghiệp ngày
càng hiện đại và xã hội hóa
cao. Đại biểu cho lực lượng
sản xuất tiên tiến, cho phương
thức sản xuất hiện đại.
Về vị trí trong quan hệ sản
xuất tư bản chủ nghĩa
Đó là những người lao động
không có tư liệu sản xuất, phải
bán sức lao động cho nhà tư
bản và bị nhà tư bản bóc lột về
giá trị thặng dư, họ được gọi là
giai cấp vô sản và đối kháng
với giai cấp tư sản.
2. Nội dung, điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan
quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Nội dung kinh tế

Nội dung sứ
mệnh lịch sử
của giai cấp
Nội dung văn công nhân Nội dung chính
hóa, tư tưởng trị - xã hội
Nội dung kinh tế

- Giai cấp công nhân có sứ mệnh tạo tiền đề vật chất kỹ

thuật cho sự ra đời của xã hội mới.

- Đóng vai trò nòng cốt trong quá trình giải phóng lực lượng
sản xuất, thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển để tạo cơ
sở cho quan hệ sản xuất mới xã hội chủ nghĩa ra đời.

- Trong quá trình công nghiệp hóa, họ là lực lượng đi đầu

thực hiện tăng năng suất lao động xã hội.

- Thực hiện các nguyên tắc sở hữu, quản lý và phân phối

phù hợp với nhu cầu phát triển sản xuất, thực hiện tiến bộ
và công bằng xã hội.
Cải tạo quan hệ sản xuất
tư nhân tư bản chủ
nghĩa, xây dựng quan hệ
sản xuất mới - xã hội chủ
nghĩa
Nội dung chính
trị - xã hội
- Thiết lập nhà nước kiểu mới mang bản chất giai cấp công nhân;

- Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa;

- Thực hiện quyền lực của nhân dân, quyền dân chủ và làm chủ
xã hội của tuyệt đại đa số nhân dân lao động;

- Cải tạo xã hội cũ và tổ chức xã hội mới;

- Thực hiện mục tiêu và lý tưởng của chủ nghĩa xã hội “dân chủ,
công bằng, bình đẳng, văn minh”.
TÓM LẠI:
Lật đổ sự thống trị của giai cấp
tư sản, thiết lập nhà nước của
giai cấp công nhân và nhân dân
lao động, từng bước xây dựng
nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Nội dung văn
hóa, tư tưởng
- Giai cấp công nhân có sứ mệnh cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc
hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức tư
tưởng, tâm lý, lối sống và đời sống tinh thần của xã hội;

- Xây dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến theo chủ nghĩa

Mác-Lênin, đấu tranh khắc phục ý thức hệ tư sản và các
tàn dư của hệ tư tưởng cũ;

- Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới, đạo đức và
lối sống mới xã hội chủ nghĩa.
TÓM LẠI
Xây dựng nền văn hóa mới, trên nền
tảng hệ tư tưởng chính trị của giai
cấp công nhân, thay thế hệ tư tưởng
chính trị của giai cấp tư sản.
 Những điều
kiện khách • Do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân
quy định
quan quy định
sứ mệnh lịch • Do địa vị chính trị - xã hội của giai cấp
sử của giai công nhân quy định
cấp công nhân
 • Sự phát triển của giai cấp công nhân về
số lượng và chất lượng
Những nhân
tố chủ quan • Vai trò của Đảng Cộng sản
quy định sứ
mệnh lịch sử • Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản với giai
của giai cấp cấp công nhân
công nhân
• Sự liên minh giai cấp công – nông và các
tầng lớp lao động khác
II. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA
GIAI CẤP CÔNG NHÂN
HIỆN NAY

Giai cấp công nhân ngày nay là những tập

đoàn người sản xuất và dịch vụ bằng phương
thức công nghiệp tạo nên cơ sở vật chất cho
sự tồn tại và phát triển của thế giới hiện đại.
So với giai cấp công nhân truyền thống ở thế
kỷ 19, giai cấp công nhân hiện nay vừa có
những điểm tương đồng vừa có những điểm
khác biệt.
 Điểm tương đồng

Giai cấp công nhân hiện nay

vẫn là lực lượng sản xuất hàng
đầu của xã hội hiện đại.

Giai cấp công nhân vẫn bị giai

cấp tư sản và chủ nghĩa tư bản
bóc lột giá trị thặng dư.
 Giai cấp công nhân hiện
đại có xu hướng trí tuệ
hóa

Trở thành giai cấp

lãnh đạo và Đảng Trở thành nguồn lực
Điểm cơ bản, nguồn vốn
Cộng sản trở thành
Đảng cầm quyền ở khác xã hội quan trọng
các nước xã hội biệt nhất của xã hội hiện
chủ nghĩa đại

Tăng nhanh về số lượng,

chất lượng và thay đổi lớn về
cơ cấu, trở thành lực lượng
sản xuất của toàn cầu và
mang tính chất quốc tế
 Về nội dung kinh tế - xã hội
Có vai trò tiên phong tạo ra của cải vật chất, thúc đẩy
xã hội phát triển bằng phương thức sản xuất công
nghiệp hiện đại mang tính xã hội hóa cao, thúc đẩy sự
chín muồi các tiền đề của chủ nghĩa xã hội trong lòng
chủ nghĩa tư bản
 Về nội dung chính trị - xã hội
Ở các nước TBCN:
- Chống bất công và bất bình
đẳng xã hội;
- Giành chính quyền về tay giai
cấp công nhân và nhân dân lao
động.
Ở các nước XHCN:
- Lãnh đạo thành công sự nghiệp
đổi mới, giải quyết thành công
các nhiệm vụ trong thời kỳ quá
độ lên CNXH;
- Đưa đất nước phát triển nhanh
và bền vững.
 Về nội dung văn hóa – tư tưởng
Có nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng
sản; giáo dục nhận thức và củng cố niềm tin khoa học đối với lý
tưởng, mục tiêu của CNXH cho giai cấp mình và nhân dân lao
động; giáo dục và thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân chính trên cơ
sở phát huy chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc.
III. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
VIỆT NAM
1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời vào đầu thế kỉ 20 gắn liền với chính
sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp ở Việt Nam, trước cả sự ra
đời của giai cấp tư sản Việt Nam và là giai cấp trực tiếp đối kháng với tư
bản thực dân Pháp.
 - Giai cấp công nhân Việt Nam phát triển chậm, số lượng ít, trình
độ nghề nghiệp thấp, còn mang nhiều tàn dư của tâm lý và tập
quán tiểu nông, song đã sớm giác ngộ lý tưởng, mục tiêu cách
mạng, nhanh chóng trưởng thành về ý thức chính trị của giai cấp,
vươn lên đảm đương vai trò lãnh đạo cách mạng ở Việt Nam.

- Giai cấp công nhân Việt Nam sinh ra trong lòng một dân tộc có
Giai cấp truyền thống đấu tranh bất khuất chống ngoại xâm.
công nhân
Việt Nam
có những - Giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp
đặc điểm nhân dân trong xã hội.
cơ bản

- Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đã tăng nhanh về số
lượng và chất lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, gắn với phát triển kinh tế tri thức,
bảo vệ tài nguyên và môi trường.
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Việt Nam

Về kinh tế
Về chính trị - xã hội
Phát huy vai trò và trách
nhiệm của lực lượng đi Về văn hóa, tư tưởng
đầu trong sự nghiệp đẩy Có nhiệm vụ giữ vững
mạnh công nghiệp hóa, và tăng cường sự lãnh Có trọng trách lãnh đạo xây
hiện đại hóa đất nước. đạo của Đảng Cộng sản
dựng con người mới XHCN,
Việt Nam, “giữ vững bản
giáo dục đạo đức cách mạng,
chất giai cấp công nhân
rèn luyện lối sống, tác phong
của Đảng”.
công nghiệp, văn minh, hiện
đại, xây dựng hệ giá trị văn
hóa và con người Việt Nam,
hoàn thiện nhân cách, bảo vệ
sự trong sáng của chủ nghĩa
Mác - Lênin và tư tưởng Hồ
Chí Minh.
3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây
dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Phương hướng:
✓ Xây dựng giai cấp công nhân có giác ngộ giai cấp có ý thức công dân, yêu
nước, yêu chủ nghĩa xã hội, nhạy bén và vững vàng trước những diễn biến
phức tạp của tình hình thế giới và những biến đổi của tình hình trong nước;
có tinh thần đoàn kết dân tộc, đoàn kết, hợp tác quốc tế; thực hiện sứ
mệnh lịch sử của giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong là
Đảng Cộng sản Việt Nam.

✓ Bảo đảm việc làm, nhà ở, các công trình phúc lợi phục vụ cho
công nhân.
 Một số giải pháp chủ yếu
➢ Nâng cao nhận thức kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai cấp lãnh
đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam.

➢ Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với xây dựng và phát huy sức
mạnh của liên minh giai cấp công - nông - trí thức - doanh nhân đặt dưới sự
lãnh đạo của Đảng.

➢ Thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ
với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước và hội nhập quốc tế.

➢ Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng trí
thức hóa giai cấp công nhân.

➢ Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn liền với xây dựng Đảng trong sạch,
vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; xây dựng tổ chức Công
đoàn, Đoàn Thanh niên và các tổ chức chính trị - xã hội khác trong giai cấp
công nhân.
 CẢ LỚP LÀM BÀI TẬP

ẢNH HƯỞNG CỦA ĐẠI DỊCH

COVIT ĐẾN GIAI CẤP CÔNG
NHÂN VIỆT NAM NHƯ THẾ
NÀO?
The end !