ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LUẬT TÀI CHÍNH

Chương 1: lý luận chung về tài chính và luật tài chính

1. Tài chính là gì?
- là các quan hệ phân phối của cải xã hội dưới hình thức giá trị, phát sinh trong
quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm thỏa mãn các
nhu cầu của các chủ thể thực hiện hoạt động phân phối
2. Phân biệt tài chính và tiền tệ?
Tài chính Tiền tệ
Chức năng: phân phối, giám đốc Chức năng: thước đó giá trị, phương
tiện lưu thông, phương tiện thanh toán
3. Nguyên nhân xuất hiện tài chính:
Kinh tế: tự cung tự cấp: 0 trao đổi; 0 tiền; 0 tài chính
Hàng hóa (chuyên môn hóa về sx) dẫn đến trao đổi sản phẩm
phân phối tài chính
Hiện vật vật ngang giá tiền

Xã hội: nhà nước (tài chính công, tài chính nhà nước)
4. Khái niệm hệ thống tài chính:
- là hệ thống thống nhất bao gồm nhiều khâu
Mỗi khâu là một nhóm các quan hệ tài chính có cùng đặc điểm, tính
chất, nội dung kinh tế có cơ chế hình thành và sử dụng đặc trưng để phân
biệt các khâu khác, các khâu trong hệ thống tài chính có quan hệ chặc chẽ với
nhau.
- Hệ thống tài chính hiện hành bao gồm 5 khâu
Ngân sách nhà nước - Phát sinh: quá trình Nhà nước lập,
phân phối và sử dụng quỹ NSNN
- Đặc trưng: luôn có sự tham gia của
NN trong quan hệ
Tài chính tín dụng - Phát sinh: quá trình tạo lập, sử dụng
các nguồn vốn tiền tệ
- Chủ thể: Nhà nước (tín dụng NN: trái
phiếu, tin phiếu, chứng chỉ đầu tư,…);
các chủ thể trung gian (tổ chức tín
dụng)
Tài chính bảo hiểm - Phát sinh: trong quan hệ với các chủ
thể gắn liền với việc hình thành và sử
dụng các quỹ bảo hiểm
- Chủ thể: Bên mua bảo hiểm (đóng
phí BH); bên bảo hiểm (thu phí BH và
trả tiền BH)
Tài chính doanh nghiệp - K/n: là tài chính của các tổ chức kinh
doanh hàng hóa và dịch vụ thuộc các
thành phần kinh tế
- Mục đích: lợi nhuận
Tài chính HGĐ và các tổ chức phi kinh Mục đích: tiêu dùng, đầu tư phát triền
doanh kinh tế HGĐ
Thị trường tài chính:
- diễn ra các hoạt động Mua – Bán trong lĩnh vực tài chính
- đối tượng Mua – Bán: quyền sự dụng các nguồn tài chính ngắn hạn (tín phiếu,
giấy nhận nợ các loại,…) hay dài hạn (cổ phiếu, trái phiếu)
*tài chính ngắn hạn: thị trường tiền tệ
*tài chính dài hạn: vốn cố định, vốn lưu động của các doanh nghiệp; thị trường
chứng khoáng
2. Khái niệm luật tài chính