Lees

Lees is 'n manier om inligting te verkry uit 'n geskrewe bron. Lees
behels om die simbole wat 'n taal uitmaak, te erken. Lees en luister is
die twee mees algemene maniere om inligting te verkry. Inligting wat
deur lees verkry word kan vermaak insluit, veral wanneer fiksie of
humor gelees word.

Lees is die proses om die sin of betekenis van letters, simbole, ens. in
te neem, meestal deur sig.[1][2][3] Skoolkinders besig om te lees

Vir opvoeders en navorsers is lees 'n veelsydige proses wat gebiede

soos woordherkenning, ortografie (spelling), alfabetiek, klankleer, fonemiese
bewustheid, woordeskat, begrip, vlotheid en motivering behels.[4]

Mense lees meestal vanaf papier, maar daar word ook van rekenaarskerms en
ander elektroniese apparate af gelees.

Mense lees gewoonlik vir hulself, maar hulle kan ook hardop lees,
byvoorbeeld wanneer hulle inligting aan ander voorlees. Hardoplees kan ook
die leser help om te konsentreer op wat gelees word. Proeflees is 'n vorm van 'n Vrywilliger lees vir 'n
lees, met die doel om foute in 'n skryfstuk te vind. meisie in Meksikostad

Ander soorte lees en skryf, soos piktogramme (bv. 'n gevaarsimbool of 'n
emoji), is nie op spraakgebaseerde skryfstelsels gebaseer nie.[5] Die algemene skakel is die interpretasie van
simbole om die betekenis uit die visuele notasies of tasbare seine te onttrek (soos in die geval van braille).[6]

Lees is tipies 'n individuele aktiwiteit wat in stilte gedoen word, alhoewel 'n persoon soms hardop lees vir
ander luisteraars; of hardop lees vir eie gebruik, vir beter begrip. Voor die herinvoering van geskeide teks
(spasies tussen woorde) in die laat Middeleeue, is die vermoë om stil te lees as taamlik merkwaardig
beskou.[7][8]

As 'n ontspanningsaktiwiteit lees kinders en volwassenes omdat dit aangenaam en interessant is. In die
VSA lees ongeveer die helfte van alle volwassenes elke jaar een of meer boeke vir plesier. Sowat 5% lees
meer as 50 boeke per jaar.[9] Amerikaners lees meer as hulle: meer onderwys het, vlot en maklik lees,
vroulik is, in stede woon en hoër sosio-ekonomiese status het.[9] Kinders word beter lesers wanneer hulle
meer van die wêreld in die algemeen weet, en wanneer hulle lees as pret ervaar eerder as nog 'n taak wat
uitgevoer moet word.[9]

Lees vs. geletterdheid

Lees is 'n noodsaaklike deel van geletterdheid, maar vanuit 'n historiese perspektief gaan geletterdheid oor
die vermoë om beide te lees en te skryf.[10][11][12][13]
 "die vermoë om te lees en skryf ... in alle media (gedrukte of
elektroniese), insluitend digitale geletterdheid" [14]
"die vermoë om ...te verstaan ...en die gebruik van gedrukte en
geskrewe materiaal wat verband hou met verskillende kontekste"
[15] [16]

"die vermoë om te lees, skryf, praat en luister" [17]

"om die vaardighede te hê om te kan lees, skryf en praat om te
Daar is 'n groeiende verstaan en betekenis te skep" [18]
hoeveelheid bewyse wat die "die vermoë om te kommunikeer met behulp van visuele, hoorbare
belangrikheid van lees vir en digitale materiaal" [19] [20]
plesier vir beide
"die vermoë om gedrukte en geskrewe inligting te gebruik om in
opvoedkundige doeleindes
die samelewing te funksioneer, om 'n mens se doelwitte te bereik
sowel as persoonlike
ontwikkeling illustreer. Foto:
en om jou kennis en potensiaal te ontwikkel". [21] Dit sluit drie
tipes volwasse geletterdheid in: prosa (bv. 'n koerantberig),
Lees 'n koerant in Catania,
dokumente (bv. 'n busskedule) en kwantitatiewe geletterdheid (bv.
Sisilië.
die gebruik van rekenkundige bewerkings en in
produkadvertensie). [22] [23]
Daarbenewens word die term geletterdheid sedert die 1940's dikwels gebruik om kennis of vaardigheid in
'n bepaalde veld te hê (bv. rekenaargeletterdheid, ekologiese geletterdheid, gesondheidsgeletterdheid,
mediageletterdheid, kwantitatiewe geletterdheid (syfervaardigheid)[23] en visuele geletterdheid).
[24][25][26][27]

Kognitiewe voordele
Om vir plesier te lees is gekoppel aan verhoogde kognitiewe vordering in
woordeskat en wiskunde tydens adolessensie.[28] Volgehoue hoë volume
lewenslange lees word geassosieer met hoë vlakke van akademiese
prestasie.[29]

Navorsing dui daarop dat lees stresbestuur,[30] geheue, [30] fokus,

skryfvaardighede, [31] en verbeelding kan verbeter.[32]

Die kognitiewe voordele van lees duur voort tot in die midlewe en die senior
jare[33][34][35]

Navorsing dui daarop dat lees van boeke en skryf van die breinstimulerende
aktiwiteite is wat kognitiewe agteruitgang by seniors kan vertraag.[36] 'n Senior lees sy
oggendkoerant in Nepal

Skryfstelsels
Om 'n teks te verstaan, is dit gewoonlik nodig om die gesproke taal wat met daardie teks geassosieer word,
te verstaan. Sodoende word skryfstelsels van baie ander simboliese kommunikasiesisteme onderskei.[37]
Sodra dit gevestig is, verander skryfstelsels oor die algemeen stadiger as hul gesproke eweknieë, en behou
dikwels kenmerke en uitdrukkings wat nie meer aktueel is in die gesproke taal nie. Die groot voordeel van
skryfstelsels is hul vermoë om 'n volgehoue rekord van inligting uitgedruk in 'n taal te handhaaf, wat
onafhanklik van die aanvanklike formuleringshandeling herwin kan word.[37]

Galery

Girl Reading Young Girl Young Girls A Young Girl Miss Auras, 'n Meisie
(1889), deur Reading Reading (1891) Reading, deur John lees uit
Fritz von (1924) deur Auguste olieverf deur Lavery, beeld "Five
Uhde. deur Renoir Jean-Honoré 'n vrou uit wat Hundred
Olieverf op George Fragonard 'n boek lees. Games and
doek. Goodwin Pastimes"
Kilburne deur
Dorothy
Canfield,
gepubliseer
in 1907.

Jeuglesing Reader, 'n

, 'n skildery
Persiese deur
miniatuur Honoré
deur Reza Daumier
Abbasi
(1625–26)

Verwysings
1. "Definition of 'Read' " (http
s://www.merriam-webster.c
om/dictionary/read).
www.merriam-
webster.com.
2. "Read definition and
meaning | Collins English
Dictionary" (https://www.col
linsdictionary.com/dictionar
y/english/read).
3. "READ | English meaning -
Cambridge Dictionary" (htt
ps://dictionary.cambridge.o
rg/dictionary/english/read).
4. "What is reading? Reading
Rockets" (https://www.read
ingrockets.org/article/what-
reading). 24 April 2013.
5. Joyce, Terry; Borgwaldt, S.
(2013). Typology of Writing
Systems. John Benjamins
Publishing. p. 2. ISBN 978-
9027202703.
6. "What Is Braille?" (https://w
ww.afb.org/blindness-and-l
ow-vision/braille/what-brail
le). The American
Foundation for the Blind.
7. "The Silent Readers" (htt
p://www.stanford.edu/class/
 history34q/readings/Mangu
el/Silent_Readers.html).
Alberto Manguel, Chapter
2 of A History of Reading
(New York; Viking, 1996).
Besoek op 20 Junie 2013.
8. "How to Read Medieval
Handwriting
(Paleography)" (https://cha
ucer.fas.harvard.edu/how-r
ead-medieval-handwriting-
paleography).
chaucer.fas.harvard.edu.
9. Pinsker, Joe (19
September 2019). "Why
Some People Become
Lifelong Readers" (https://
www.theatlantic.com/educ
ation/archive/2019/09/love-
reading-books-leisure-plea
sure/598315/). The Atlantic
(in Engels (VSA)). Besoek
op 2 Oktober 2019.
10. "Definition of 'Literate' " (htt
ps://www.merriam-webster.
com/dictionary/literate).
www.merriam-
webster.com.
11. "Literacy: The ability to
read and write; knowledge
or skills in a specific area,
Oxford learner's dictionary"
(https://www.oxfordlearners
dictionaries.com/us/definiti
on/english/literacy?q=litera
cy). 6 Februarie 2021.
12. "LITERACY | English
meaning - Cambridge
Dictionary" (https://dictiona
ry.cambridge.org/dictionar
y/english/literacy).
13. Houston, Rab (1983).
"Literacy and society in the
west, 1500–1850". Social
History. 8:3: 269–293.
doi:10.1080/03071028308
567568 (https://doi.org/10.1
080%2F03071028308567
568).
14. "Europen Declaration of
the Right to Literacy" (http
s://web.archive.org/web/20
210815234944/http://www.
eli-net.eu/fileadmin/ELINE
T/Redaktion/user_upload/
European_Declaration_of_
the_Right_to_Literacy2.pd
f) (PDF). European Literacy
Policy Network. 2016.
Geargiveer vanaf die
oorspronklike (http://www.e
li-net.eu/fileadmin/ELINET/
Redaktion/user_upload/Eu
ropean_Declaration_of_th
e_Right_to_Literacy2.pdf)
(PDF) op 15 Augustus
2021. Besoek op 9
Februarie 2021.
15. "Defining literacy,
UNESCO" (http://gaml.uis.
unesco.org/wp-content/upl
oads/sites/2/2018/12/4.6.1
_07_4.6-defining-literacy.p
df) (PDF). 18 Oktober 2018.
16. "Skills matter, PIAAC,
OECD" (http://www.oecd.or
g/skills/piaac/publications/
Skills_Matter_Additonal_R
esults_from_the_Survey_o
f_Adult_Skills_ENG.pdf)
(PDF). 2019.
17. "What is literacy – National
literacy trust" (https://literac
ytrust.org.uk/information/w
hat-is-literacy/). 2021. p. 1.
18. "Introduction to literacy in
English, Literacy Teaching
Toolkit, Victoria State
Government, Australia" (htt
ps://www.education.vic.go
v.au/school/teachers/teachi
ngresources/discipline/eng
lish/literacy/Pages/introduc
tion-to-literacy-in-english.a
spx). 19 April 2021.
19. "Why literacy, International
literacy association" (http
s://web.archive.org/web/20
210204012454/https://ww
w.literacyworldwide.org/ab
out-us/why-literacy). 8
Februarie 2021.
Geargiveer vanaf die
oorspronklike (https://www.
literacyworldwide.org/abou
t-us/why-literacy) op 4
Februarie 2021. Besoek op
5 Februarie 2023.
20. "International literacy
association" (https://web.ar
chive.org/web/2021020401
2454/https://www.literacyw
orldwide.org/about-us/why-
literacy). 2021. Geargiveer
vanaf die oorspronklike (htt
ps://www.literacyworldwid
e.org/about-us/why-literac
y) op 4 Februarie 2021.
Besoek op 5 Februarie
2023.
21. "National Assessment of
Adult Literacy (NAAL)" (htt
ps://nces.ed.gov/naal/fr_de
finition.asp). nces.ed.gov.
22. "Measuring Literacy:
Performance Levels for
Adults (2005), National
Academy of Sciences" (htt
ps://www.nap.edu/downloa
d/11267). 2005.
23. "A Brief History of the
Quantitative Literacy
Movement, The Carnegie
Foundation for the
Advancement of Teaching"
(https://www.carnegiefound
ation.org/blog/a-brief-histor
y-of-the-quantitative-literac
y-movement/). 2021.
24. Kress, Gunther R. (2003).
Literacy in the new media
age. New York: Routledge.
ISBN 978-0415253567.
25. Zarcadoolas, C., Pleasant,
A., & Greer, D. (2006).
Advancing health literacy:
A framework for
understanding and action.
Jossey-Bass: San
Francisco, CA.
26. Ecological Literacy:
Education and the
Transition to a Postmodern
World (https://archive.org/d
etails/ecologicallitera0000
orrd). SUNY Press, NY.
1991. ISBN 978-
0791408742.
27. Reid, Gavin; Soler, Janet;
Wearmouth, Janice (2002).
Reid, Gavin; Soler, Janet;
Wearmouth, Janice (reds.).
 Addressing Difficulties in
Literacy Development.
doi:10.4324/97813150157
12 (https://doi.org/10.432
4%2F9781315015712).
ISBN 978-1315015712.
28. "Reading for pleasure puts
children ahead in the
classroom" (http://www.cls.i
oe.ac.uk/news.aspx?itemid
=2740&itemTitle=Reading
+for+pleasure+puts+childr
en+ahead+in+the+classro
om%2C+study+finds&sites
ectionid=27&sitesectiontitl
e=News&returnlink=news.
aspx%3Fsitesectionid%3D
27%26sitesectiontitle%3D
News%26from%3D01%2F
09%2F2013%26to%3D0
1%2F10%2F2013%26rang
e%3DSeptember%252020
13/). Centre for
Longitudinal Studies.
29. Menadue, Christopher
Benjamin; Jacups, Susan
(2018). "Who Reads
Science Fiction and
Fantasy, and How Do They
Feel About Science?
Preliminary Findings From
an Online Survey" (https://d
oi.org/10.1177%2F215824
4018780946). SAGE
Open. 8 (2):
215824401878094.
doi:10.1177/21582440187
80946 (https://doi.org/10.11
77%2F215824401878094
6). ISSN 2158-2440 (http
s://www.worldcat.org/issn/2
158-2440).
30. Brown, Brendan (12
Desember 2016). "14
reasons why reading is
good for your health" (http
s://www.businessinsider.co
m/14-reasons-why-reading
-is-good-for-your-health-20
16-12). Business Insider.
Sien ook
31. Brown, Justin (31 Januarie
2018). "15 incredible
benefits from reading every
day" (https://ideapod.com/1
5-incredible-benefits-readi
ng-read-every-day/).
Ideapod.
32. "Imagination And Why
Reading Makes You More
Creative" (https://whytorea 36. Koren, Marina (Julie 23,
d.com/imagination-why-rea
ding-makes-you-more-crea
tive/). Why To Read. 30
Augustus 2018.
33. "Long term vocabulary
benefits from 'reading for
pleasure' in childhood" (htt
p://www.cls.ioe.ac.uk/new
s.aspx?itemid=3101&item
Title=Long-term+vocabular
y+benefits+from+%E2%8
0%98reading+for+pleasur
e%E2%80%99+in+childho
od&sitesectionid=27&sites
ectiontitle=News&returnlin
k=news.aspx%3Fsitesectio
nid%3D27%26sitesectionti
tle%3DNews%26page%3
D2/). Centre for
Longitudinal Studies.
34. Sullivan A.; Brown M.
(2015). "Vocabulary from
adolescence to middle
age" (http://llcsjournal.org/i
ndex.php/llcs/article/view/3
10). Longitudinal and Life
Course Studies. 6 (2):
173–189.
doi:10.14301/llcs.v6i2.310
(https://doi.org/10.14301%
2Fllcs.v6i2.310).
35. Bavishi A.; Slade MD.;
Levy BR (2016). "A chapter
a day: Association of book
reading with longevity" (htt
ps://www.ncbi.nlm.nih.gov/ 37. Daniels, Peter T.; William
pmc/articles/PMC510560
7). Social Science &
Medicine. 164: 44–48.
doi:10.1016/j.socscimed.2
016.07.014 (https://doi.org/
10.1016%2Fj.socscimed.2
016.07.014).
PMC 5105607 (https://ww
w.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/arti
cles/PMC5105607).
PMID 27471129 (https://pu
bmed.ncbi.nlm.nih.gov/274
71129).
2013). "Being a Lifelong
Bookworm May Keep You
Sharp in Old Age" (http://bl
ogs.smithsonianmag.com/s
cience/2013/07/being-a-life
long-bookworm-may-keep-
you-sharp-in-old-age/).
Smithsonian. Geargiveer
(https://web.archive.org/we
b/20130707000152/http://b
logs.smithsonianmag.com/
science/2013/07/being-a-lif
elong-bookworm-may-kee
p-you-sharp-in-old-age/)
vanaf die oorspronklike op
Julie 7, 2013. Besoek op
Julie 5, 2013. which cites
Wilson, Robert S.; et al.
(Julie 3, 2013). "Life-span
cognitive activity,
neuropathologic burden,
and cognitive aging" (http
s://www.ncbi.nlm.nih.gov/p
mc/articles/PMC3772831).
Neurology. 81 (4): 314–
321.
doi:10.1212/WNL.0b013e3
1829c5e8a (https://doi.org/
10.1212%2FWNL.0b013e
31829c5e8a).
PMC 3772831 (https://ww
w.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/arti
cles/PMC3772831).
PMID 23825173 (https://pu
bmed.ncbi.nlm.nih.gov/238
25173).
Bright, reds. (1996). The
World's Writing Systems.
Oxford University Press.
ISBN 978-0195079937.
 Boek
Skrywer
OV3H, 'n lees- en begripsmetode

Eksterne skakels

Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir lees.

BNF: cb119656766 (https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119656766) (data) (https://da

ta.bnf.fr/ark:/12148/cb119656766) · GND: 4035439-8 (https://d-nb.info/gnd/4035439-8)
· HDS: 011911 (https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/011911) · LCCN: sh85111662 (https://i
d.loc.gov/authorities/subjects/sh85111662) · LNB: 000053172 (https://kopkatalogs.lv/F?
Normdata
func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000053172&P_CON_LNG=ENG) · NARA:
10642019 (https://catalog.archives.gov/id/10642019) · NDL: 00561668 (https://id.ndl.g
o.jp/auth/ndlna/00561668) · NKC: ph128165 (https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_
base=aut&ccl_term=ica=ph128165&CON_LNG=ENG)

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Lees&oldid=2619377"