Rural Dear Agenda-Griego

ΑΤΖΕΝΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΈΝΑ ΜΟΝΤΈΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΉ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΊΑ
Rural Dear Agenda-griego.indd 1 29/1/18 8:08

Η δημοσίευση αυτή έγινε με χρημα-
τοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένω-
ση. Το Τμήμα Διεθνούς Ανάπτυξης
και Συνεργασίας του Πανεπιστημί-
ου του Βαγιαδολίδ (University of
Valladolid-OCUVa) και το Εργαστήριο Γεωργικών Κατα-
σκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου
Θεσσαλίας φέρουν την ευθύνη για τα περιεχόμενα της
δημοσίευσης αυτής η οποία δεν αντικατοπτρίζει απα-
ραίτητα τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκτύπωση: Graficas Germinal

Σχεδιασμός: www.formadenube.es

Η ατζέντα αυτή είναι προϊόν της συλλογικής προσπάθειας της ομαδικής εργασίας η οποία
έγινε στο πλαίσιο του έργου Rural DEAR Agenda EYD2015, είναι αποτέλεσμα της συμβολής
ανθρώπων από επτά χώρες μέλη, μέσω της συμμετοχής τους σε ομάδες εργασίας, πιλοτικά
προγράμματα και έρευνες. Ο σχεδιασμός και ο τεχνικός συντονισμός έχουν αναπτυχθεί από
την ερευνητική ομάδα του Παρατηρητηρίου Συνεργασίας του Πανεπιστημίου Valladolid. Η
επεξεργασία και η σύνθεση έγιναν από τους:
- María Carracedo Bustamante
- Esther Doménech Llorente
- Luis Pérez Miguel
ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΟΙ:

- Provincial Council of Valladolid (Spain) (Coordination): Aurelio Baró Gutiérrez,
Ignacio Aranda García.
- Chamber of Commerce and Industry - Vratsa (Bulgaria): Iliana Philipova, Mariela
Petkova
- Idalion Municipality (Cyprus): Maria Malli, Anna Michaelidou, Panayiotis
Mountoukos.
- Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Ελλάδα): Σταυρούλα Διβανέ, Κωνσταντίνος Κίττας
Ευαγγελινή Κίττα, Νικόλαος Κατσούλας
- Region of Molise (Italy): Adolfo F. Colagiovanni, Mario Ialenti
- Foundation for the Promotion of Social Inclusion (FOPSIM) (Malta): Maria
Limongelli, Nadia Theuma, Catalina Stancu

- University of Social Sciences (Poland): Monica Kurzawa, Joanna Szczecińska
- University of Valladolid (Spain)
Ερευνητική ομάδα από το Παρατηρητήριο Συνεργασίας του Πανεπιστημίου του
Βαγιαδολίδ
o María Carracedo Bustamante,
o Esther Doménech Llorente,
o Carmen Duce Díaz,
o Ruth Ainhoa de Frutos García,
o Javier Gómez González,
o Susana Lucas Mangas,
o José María Marbán Prieto,
o Suyapa Martínez Scott

o Luis Javier Miguel González (Management)
o Roberto Monjas Aguado
o Sonia Ortega Gaite
o Luis Pérez Miguel
o Judith Quintano Nieto
o Elena Ruiz Ruiz
o Rita San Romualdo Velasco
o María Tejedor Mardomingo
o Luis Torrego Egido
o Miguel Vicente Mariño
o Laura Vírseda Pastor
Το παρόν έγγραφο μπορεί να αναπαραχθεί μερικώς ή πλήρως, να μεταφραστεί ή να

προσαρμοστεί στις τοπικές ανάγκες, υπό τον όρο ότι το κείμενο που προκύπτει θα πρέπει να
διανέμεται χωρίς κόστος. και την αναφερόμενη πηγή
Το μοντέλο Ατζέντα και οι τοπικές προσαρμογές είναι διαθέσιμες εδώ:

https://www.ruraldearagenda.eu
http://www.uva.es/cooperacion

"Η εκπαίδευση είναι ένα όπλο μαζικής κατασκευής"
Marjane Satrapi
"Ο σπουδαίος στόχος της εκπαίδευσης δεν είναι η γνώση αλλά η δράση"
Herbert Spencer

6

Implementation and process
Have all the proposed measures been implemented?
ΑΤΖΕΝΤΑWhat
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ
has been the scope ofΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
these measures?
What difficulties have come up in the implementation of these measures?
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
What has been the degree of involvement of the work teams, organizations, and others
involved?
Has the communication
ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ betweenΕΚΚΙΝΗΣΗΣ
ΠΛΑΙΣΙΟ. ΣΗΜΕΙΟ .............................................
the work teams been adequate, effective, clear, and 11
sufficiently frequent?
Has the coordination been effective?
Ύπαιθρος
Has theκαι αγροτική
technical ανάπτυξη
facilitation .......................................................................
team performed their duties well? 11
Have the opinions and specific needs of different social groups (by age, gender, or cultural,
Αναπτυξιακή Εκπαίδευση
religious and/or functional–diversity)
Εκπαίδευση για την
been taken into Παγκόσμια
account? Ιθαγένεια ..........13
Results
Σκοπός andτηςimpact
Ατζέντας ............................................................................................18
Agent training:
Στόχοι Whatτηςlessons
Ατζέντας (meaning knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
.............................................................................................. 19
the GCE by the agents who have participated in the training?
Στρατηγική
Have theκαι newδράσεις
approaches .......................................................................................
been included in the professional practice of these agents? 20
Are there new measures created to include the global dimension in the actions of NGOs,
Πεδία δράσης
Civil Society.......................................................................................................
Organisations, Local Bodies, educational centres ...? 22
Networking:
Στρατηγικές κατευθυντήριες ...............................................................................26
Have new coordination spaces been created?
Have networks
Στρατηγικές δράσεις of work, mutual support, exchange, etc. been created?
............................................................................................ 29
Are actions or projects jointly planned?
Εμπλεκόμενοι
Have different φορείς
agents..........................................................................................
been able to carry out actions in a coordinated and complementary 31
manner?
Οργανόγραμμα
Civil society participation:....................................................................................................32
Is there a greater involvement of people from civil society in the problems of
ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ .......................................................................... 34
municipalities?
Which social groups are the most active in local participation?
Στόχοι τηςHaveΑτζέντας
procedures ..................................................................................
and spaces for debate that allow active participation in the 37
municipality/region
Πεδία δράσης, στρατηγικές beenκατευθυντήριες
created? και στρατηγικές δράσεις ............. 43
Are there new proposals from civil society groups to respond to the municipality’s social
problems?
Κατάρτιση .............................................................................................................43
Research:
Is the impact of the implemented GCE actions known?
Δικτύωση
Are the..............................................................................................................
results of the research useful for planning new GCE actions? 51
Have the research actions been used to design actions that are appropriate to the
Συμμετοχή και κινητοποίηση ..............................................................................59
circumstances and characteristics of the rural environment?
Έρευνα What knowledge have the people participating in the research acquired?
.................................................................................................................. 65
Have new proposals for action been generated?
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΕ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ
ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ…………………………………………………………………………………82
Based on the evaluation questions, the indicators used to monitor and track implementation are
ΣΧΕΔΙΟThe
created. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
indicators canΤΗΣ ΑΤΖΕΝΤΑΣorΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ
be quantitative qualitative, they areΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
not methods and, ΓΙΑonΤΗΝ
the contrary,
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ
their ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ
use in a combined way ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ .....................................................
is recommended. The following are the characteristics that the impact106
indicators must have:
● They express the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
comparison with the situation prior to the program’s implementation and in the successive
programmed evaluation cuts. For this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
moments of intermediate, final, and impact evaluation.
71
7

8

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
What has been the scope of these measures?
Η μη βιωσιμότητα της τρέχουσας εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, η τεράστια
ανισότηταinvolved?
στη διανομή αυτών των πόρων ή η κλιματική αλλαγή θα πρέπει να μας δείξουν την
επείγουσα Hasανάγκη συνεργασίας between
the communication ως παγκόσμιας
the workκοινωνίας
teams been προκειμένου να αντιμετωπίσουμε
adequate, effective, clear, and
τις κοινέςsufficiently
προκλήσεις. frequent?
Είναι Has
απαραίτητο
the coordinationνα κατανοήσουμε
been effective? ότι μπορούμε να επιτύχουμε ικανοποιητική
ανάπτυξηHas από theόλους καιfacilitation
technical να αποφύγουμε την πολιτιστική
team performed their dutiesκατάρρευση
well? από την έξυπνη
συνεργασία.HaveΕίναι σαφές and
the opinions ότι η ανθρώπινη
specific needs of δύναμη
different μπορεί να έχει(byτόση
social groups age, πληροφορία για
gender, or cultural,
οποιαδήποτε επιστημονική
religious ή τεχνολογική
and/or functional diversity) πλευρά
been taken όπωςintoποτέ άλλοτε. Η παγκοσμιοποίηση
account?
Results
των and impact
επικοινωνιών επέτρεψε να μοιραστεί ένα μεγάλο μέρος αυτών των πληροφοριών και να
Agent training:
αυξηθεί η πρόσβαση σε αυτές τις επικοινωνίες σε εκατομμύρια ανθρώπους. Ωστόσο, η
πληροφόρησηWhat lessons (meaning knowledge,
δεν συνεπάγεται απαραιτήτως values,τηorγνώση
attitudes)
καιhave been learned
η γνώση in relation
δεν αρκεί to
για την
the GCE αντιμετώπιση
αποτελεσματική by the agents who των have participated
μεγάλων ζητημάτων in the training?
της ανθρωπότητας: αδικία, φτώχεια,
Have the...new
μη βιωσιμότητα, Αν η approaches
εκπαίδευση been included
είναι in theπου
ένα μέσο professional
επιτρέπειpractice of these
την αλλαγή agents?
πληροφοριών
Are there
για τη γνώση, new measures
η Παγκόσμια created για
Εκπαίδευση to include the global
την Ιθαγένεια dimension
είναι in the actions
ένα εργαλείο of NGOs,
που προσπαθεί
Civil Society Organisations, Local Bodies, educational centres
να κατευθύνει τη γνώση προς μια δίκαιη και βιώσιμη ανθρώπινη ανάπτυξη στην παγκόσμια ...?
Networking:
κοινωνία μας. Οι δράσεις της Αναπτυξιακής Εκπαίδευσης για ένα Παγκόσμιο Πολιτιστικό
Σώμα διαχωρίζονται τακτικά από τις μεθοδολογίες και τις κοινές στρατηγικές για την επίτευξη
Have networks of work, mutual support, exchange, etc. been created?
κοινών σαφώς καθορισμένων στόχων.
Στο πλαίσιο αυτό, το
Have different πρόγραμμα
agents been able«Rural DEAR
to carry outAgenda
actions inEYD 2015» επιδιώκει
a coordinated να κάνει μια
and complementary
μεθοδολογική
manner? και στρατηγική προσέγγιση στην Αναπτυξιακή Εκπαίδευση στις ευρωπαϊκές
αγροτικές περιοχές.
Civil society Σε ένα πρώτο στάδιο, έγινε διάγνωση μέσω διαφορετικών εργαλείων
participation:
προκειμένου να γνωρίζουμε την κατάσταση
Is there a greater involvement σχετικά
of people με την
from civil αναπτυξιακή
society εκπαίδευση.
in the problems of Τώρα,
μετά απόmunicipalities?
την εργασία στην οποία έχει επιδιωχθεί η ενεργός συμμετοχή όλων των
παραγόντων Whichτηςsocial
αναπτυξιακής
groups areεκπαίδευσης
the most active καιinτων
localπαραγόντων
participation? του άμεσου περιβάλλοντός
μας, έχει Have
προταθεί μια συγκεκριμένη
procedures and spaces forπροσέγγιση
debate that allowγια την αντιμετώπιση
active participationτης αναπτυξιακές
in the
εκπαίδευσηςmunicipality/region been created?
σε αυτές τις ευρωπαϊκές αγροτικές περιοχές.
Are there
Η εργασία newολοκληρώνεται
αυτή proposals from civil με society groups to respond
ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, to theπου
municipality’s
πέρα από social
μια
problems?
ερευνητική ομάδα και τεχνικούς από διαφορετικές ευρωπαϊκές οντότητες,αναπτύχθηκε από
Research:
ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων από διαφορετικούς τομείς δράσης οι οποίοι πιστεύουν στη
σημασία Isτου theσχεδιασμού
impact of theμιαςimplemented GCE actions
κοινής ατζέντας γιαknown?
την Ανάπτυξιακή Εκπαίδευσης. Αλλά,
Are the results of the research
προφανώς, το σημαντικό έργο ξεκινά τώρα. Όσοι από useful for planning new GCEεμάςactions?
αφιερώσαμε χρόνο και
ενθουσιασμό σε αυτό το πρόγραμμα ελπίζουμε στη δέσμευση των φορέων που ασχολούνται
με την αναπτυξιακή εκπαίδευση να εφαρμόσουν αυτήν την Ατζέντα, η οποία θα μας
What knowledge have the people participating in the research acquired?
επιτρέψει να προχωρήσουμε προς μια κοινωνία η οποία με γνώση και συνειδητοποίηση της
πραγματικότητας στρέφει τις προσπάθειές της για την επίλυση μεγάλων προβλήματων της
ανθρωπότητας, ξεπερνώντας τα ατομικά συμφέροντα.
Ο Επιστυμονικώς Υπεύθυνος του έρογου
created. The indicators can be quantitative or qualitative, they are not methods and, on the contrary,
για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
their use in a combined way is recommended. The following are the characteristics that the
Κωνσταντίνος impact
Κίττας
indicators must have: Ομότιμος Καθηγητής
71
9

10

What difficulties
ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ. haveΣΗΜΕΙΟ
come up ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ
in the implementation of these measures?
involved?
Ένα από τα καθήκοντα του προοδευτικού εκπαιδευτικού… είναι να αποκαλύψει
Has theευκαιρίες
communication between
για ελπίδα, the work
σε πείσμα τωνteams
όποιων been adequate,
εμποδίων effective,
– έτσι clear,
κι αλλιώς, and
χωρίς
sufficiently frequent? ελπίδα δε μπορούμε να κάνουμε πολλά…
Has the coordination been effective? (P. Freire, Παιδαγωγική της Ελπίδας)
Has the technical facilitation team performed their duties well?
Ύπαιθρος religious and/orανάπτυξη
και αγροτική functional diversity) been taken into account?
Results
Δεν and impact
υπάρχει ένας και μοναδικός ορισμός για την «ύπαιθρο», όπως δεν υπάρχει μία και
Agent training:
μοναδική οπτική σχετικά με το τι περιλαμβάνει η «ύπαιθρος». Η λέξη «αγροτικός», εξ
ορισμού,What γεννάlessons (meaningσυνειρμούς
αρνητικούς knowledge, values, or attitudes)μεhave
που σχετίζονται τη been learned in(χαμηλή
δημογραφία relation to
πληθυσμιακή πυκνότητα και διασπορά, γήρανση και ερήμωση, μετανάστευση γυναικών), την
οικονομία,Have the new approaches
(οικονομική εξάρτηση been
κυρίωςincluded
από τον in the professional
πρωτογενή practice
τομέα, of these agents?
επιχειρήσεις μικρής
κλίμακαςAre there
κ.ο.κ.) newπολιτισμό
ή τον measures(ελλιπής
created to include theκαι
εκπαίδευση global dimension
έλλειψη «καλών in τρόπων»,
the actionsαγένεια
of NGOs,
κ.ο.κ.) και συνδυάζονται με ανεπαρκείς υποδομές, εξοπλισμό και υπηρεσίες, με δυσμενείς ...?
Networking:
συνέπειες στην ποιότητα ζωής του πληθυσμού .
1
Αυτή η οπτική τίθεται ολοένα και περισσότερο υπό αμφισβήτηση, δεδομένου ότι η
Ευρωπαϊκή HaveΕπιτροπή
networksθεωρεί
of work,ότιmutual support,του
«οι έννοιες exchange,
χώρου etc. been
ή της created? κοινωνίας δεν
αγροτικής
αναφέρονται μόνο σε γεωγραφικό περιορισμό αλλά μάλλον σε έναν κοινωνικοοικονομικό
ιστό πουHave different agents been able ποικίλων
to carry out actions in a coordinated and complementary
2
περιλαμβάνει ένα συνδυασμό δραστηριοτήτων».
manner?
Civil αντίστοιχο
Κάτι society participation:
ισχύει και για την «αγροτική ανάπτυξη». Η σύνδεση της υπαίθρου με τη
φτώχεια έχει χρησιμοποιηθεί ως δείκτης του επιπέδου ευημερίας – για παράδειγμα, στην
municipalities?
περίπτωση της Ευρωπαϊκής Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) - ενώ η διαμόρφωση
προτάσεων για την ανάπτυξη μιας χώρας διαφοροποιείται ανάλογα με το επίπεδο ανάπτυξής
Have procedures and spaces for debate that allow active participation in the
της (ανεπτυγμένη, υπό ανάπτυξη ή λιγότερο ανεπτυγμένη)- ως παράδειγμα αναφέρεται η
municipality/region been created? 3
περίπτωση της Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας .
problems?
1
Research:
Martín, Ana S. et
Is the Al. (2015):
impact of thePrograma de aprendizaje-Servicio
implemented GCE actions known? y responsabilidad Social en Educación
Secundaria Obligatoria: Madurez vocacional y Percepción del Apoyo Social Comunitario para el Desar-
Are the results of the research useful for planning new GCE actions?
rollo Rural (PASRES). Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio ambiente, Madrid, 2015. p 15
2 Have the research actions been used to design actions that are appropriate to the
European Commission (1988): The future of rural society. Commission communication transmitted to
circumstances
the Council and characteristics
and to the European Parliament on 29of July
the 1988.
rural environment?
European Communities Bulletin Supplement
4/88. P 7 What knowledge have the people participating in the research acquired?
https://ec.europa.eu/agriculture/sites/agriculture/files/cap-history/crisis-years-1980s/com88-
501_en.pdf
3
Martín, Ana S. et al. (2015): P 19
their use in a combined way is recommended. The following are the characteristics that the impact
71
11

The purpose of the evaluation is to frequently provide information on how the measures proposed in
ΣτηνAgenda
the Ευρωπαϊκή Ένωση
are being put(ΕΕ),
into ηpractice,
μεταρρύθμιση της ΚΓΠ
and to what η οποία
extent πραγματοποιήθηκε
the expected το 1992
results and impact are being
ενσωμάτωσε την αγροτική ανάπτυξη ως ένα δεύτερο βασικό πυλώνα και έθεσε τις
obtained. It serves to assess the need for revision, updating, and/or improvement of the Agenda. βάσεις για
την προσέγγιση LEADER (Liaison Entre Action
de Développement deproposed
l'Economie Ύπαιθρος: ο φυσικό ς χώρος «που συνδέεται
The evaluation process is ofRurale /
both process and impact. This means, on the one hand, to detect
με μια σφύζουσα, δυναμική περιοχή όπου
σύνδεση δράσεων αγροτικής ανάπτυξης). Η
and specify possible failures or imbalances of theεδρεύει process,
μια and on theκοινωνία
προηγμένη other, to assess the changes
ανθρώπων
προσέγγιση LEADER αποτέλεσε τρόπο στην οποία όλοι έχουν ίσα δικαιώματα. Η
produced by the Agenda’s execution.
δράσης που συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη της εδαφικής συνοχής, μέσα από
αντιμετώπιση
The της as well
evaluation processes, μονοδιάστατης
as the methodology ευέλικτες, συμμετοχικές
to be followed withinδιαδικασίες
it, may be diverse (meaning
αποκλειστικότητας του γεωργικού τομέα […] διακυβέρνησης και διαμέσου ίσων
quantitative, qualitative, and mixed methods), δικαιωμάτων,
and must beευκαιριών
designed individually in each case.
και στην αντικατάσταση της «εκ των άνω και υπηρεσιών για
However, they will always be
προς τα κάτω» με την «από τα κάτω» based on the following
όλους aspects:
τους type
πολίτες of
είναι programming
άρρηκτα that has been
designed and the material and human
αντιμετώπιση σε ό,τι αφορά τη διάγνωση, το resources συνδεδεμένη
available. με την αγροτική βιώσιμη
ανάπτυξη».
σχεδιασμό, την υλοποίηση και την
The evaluation is divided into four
αξιολόγηση. Η προσέγγιση αυτή στοχεύει strategic actions:
στην ενίσχυση του δυναμικού της υπαίθρου μέσα από την ανάδειξη των σημαντικότερων
2.1 Design of the evaluation plan and indicators
χαρακτηριστικών της ως θεμελιωδών συστατικών στοιχείων, θέτοντας την τοπική ανάπτυξη
στο επίκεντρο της αγροτικής ανάπτυξης και επεκτείνοντας τον αναπτυξιακό σχεδιασμό σε
2.2 Monitoring4
αντίστοιχα πλαίσια .
2.3 Information collection and analysis
Η ως άνω αντίληψη υιοθετείται και στην περίπτωση της Ισπανίας, όπως φαίνεται στον ορισμό
της Υπουργού
2.4 Writing περιβάλλοντος
the evaluationκαι αγροτικών και θαλάσσιων υποθέσεων για την «ύπαιθρο»
report
ως ένα φυσικό χώρο «που συνδέεται με μια σφύζουσα, δυναμική περιοχή όπου εδρεύει μια
προηγμένη
2.1 Design ofκοινωνία ανθρώπων
the evaluation στηνindicators
plan and οποία όλοι έχουν ίσα δικαιώματα. Η ανάπτυξη της
εδαφικής συνοχής, μέσα από ευέλικτες, συμμετοχικές διαδικασίες διακυβέρνησης και
This step means
διαμέσου designing andευκαιριών
ίσων δικαιωμάτων, deciding what type of evaluation
και υπηρεσιών is going
για όλους to be carried
τους πολίτες out, formulating
είναι άρρηκτα
συνδεδεμένη
the evaluationμεquestions,
την αγροτική βιώσιμη
designing theανάπτυξη».
indicators Ο toορισμός
measureαυτός προσθέτει
progress, ένα στοιχείο
and identifying the most
το οποίο δυστυχώς είναι ακόμη αναγκαίο να
appropriate sources and methods for information collection. υπενθυμίζουμε κατά τον αναπτυξιακό
σχεδιασμό: «Όλα αυτά μπορούν να θεωρηθούν μέσα από το πρίσμα της μονιμότητας και της
χειραφέτησης
The των be
first step must γυναικών στην ύπαιθρο.
to determine what aspectsΠρόκειται
need toγιαbe την καλύτερη
evaluated. Theεγγύηση
followingκατάtableτης
lists some
5
σταδιακής ερήμωσης που διαβρώνει την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά μας.»
of the questions that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
list, as it should be individualized to each rural setting according to the implementation that has been
Μια τέτοια θεώρηση της υπαίθρου αντανακλάται με ανάλογο τρόπο στην δημιουργία της
carried out, therefore it is intended as only a guide when designing the evaluation:
Ατζέντας, οποία, τρόπον τινά, αποβλέπει σε μια ύπαιθρο «σε ανασυγκρότηση», στο πλαίσιο
ενός ελκυστικού περιβάλλοντος που θα
Η Ατζέντα της Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια
μπορεί να πραγματωθεί μεσο- Ιθαγένεια αποβλέπει σε μια ύπαιθρο «σε
μακροπρόθεσμα και στην οποία οι
Achievement of objectives ανασυγκρότηση», στο πλαίσιο ενός ελκυστικού
γυναίκες, οι νέοι
Is the quality andκαι οι άνθρωποι
effectiveness ofπου περιβάλλοντος
GCE (Global Citizenship που θα μπορεί actions
Education) να πραγματωθεί
being promoted? (
προέρχονται
Specific ObjectiveαπόSO.1) άλλες χώρες μεσο-μακροπρόθεσμα και στην οποία οι γυναίκες,
αποκτούνTo what ειδική
extentσημασία ως processes
have GCE training οι νέοι και οι άνθρωποι που προέρχονται από
been implemented by agents from different
συστατικάeducational
στοιχεία μιας στρατηγικής άλλες χώρες αποκτούν ειδική σημασία ως
fields? (Operational Objective - OO.1.1)
συστατικά στοιχεία μιας στρατηγικής που στοχεύει
που στοχεύει To whatστην αντιμετώπιση
extent της serve
does the Agenda στηνto facilitate the
αντιμετώπιση τηςdesign of GCE
ανισότητας καιactions?
στην (OO.1.2)
ανισότητας και στην προώθηση νέων
To what extent is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?
προώθηση νέων μοντέλων συγκρότησης τοπικών
μοντέλων(OO.1.3) συγκρότησης τοπικών κοινοτήτων.
κοινοτήτων. To what extent does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
new proposals? (OO.1.4)
Are attitudes among rural citizens changing? (SO.2
4
HasS.participation
Martín, Ana et al. (2015): Pin
38GCE processes been promoted in people and social organizations in
5
Minister for Environment,
rural Rural and Marine Life (2011): Diagnóstico de la igualdad de género en el me-
areas? (OO.2.1)
dio rural. Madrid,
To what 2011. P 7 http://www.mapama.gob.es/es/desarrollo-rural/temas/igualdad_ge-
extent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
nero_y_des_sostenible/DIAGN%C3%93STICO_COMPLETO_BAJA_tcm7-171812.pdf
justice, human rights ...? (OO.2.2)
70
12

Στο πλαίσιο
Haveαυτής
all theτης διαδικασίας,
proposed κάποια
measures beenεγγενή στοιχεία της δυναμικής της υπαίθρου είναι
implemented?
αναπόφευκτα.
What has Ωςbeen
εκ τούτου, ο άμεσος
the scope περιορισμός
of these measures?της ανισότητας των δύο φύλων θα πρέπει
να αποτελεί στόχο οποιασδήποτε
What difficulties have come up πρότασης για ανάπτυξη.ofΠαρόλη
in the implementation την ύπαρξη πολλών
these measures?
διαφορετικών
What has μέτρων (κοινωνικά,
been the degree ofοικονομικά
involvement καιofμη
theοικιστικά
work teams, )τα organizations,
οποία έχουν αντίκτυπο
and others
προς την κατεύθυνση μιας πιο δίκαιης κοινωνίας, αυτή η Ατζέντα υποστηρίζει, μέσα από το
involved?
πρίσμα Has της the
εκπαίδευσης,
communicationπροτάσεις
between που theπροάγουν
work teams τηνbeen
αλλαγή στη συμπεριφορά
adequate, effective, clear,καιand
τη
στάση «του ατόμου
sufficiently και της οικογένειας ως προς τη δημόσια σφαίρα: […], με στόχο την
frequent?
αποδόμησηHas theτωνcoordination
στερεοτύπων been
πουeffective?
αφορούν στο φύλο, την ενίσχυση του ηγετικού ρόλου των
γυναικών,Hasτηνthe technical
ενθάρρυνση facilitation team performed
της πρόσβασής τους σε their dutiesλήψης
θέσεις well? αποφάσεων και την
προώθηση Haveτης theισότητας
opinionsσε andαντίστοιχους
specific needs of different
φορείς. Τέτοιουsocial groups
είδους (by age,
στόχοι gender, or cultural,
ενδυναμώνουν τις
6
προτάσειςreligious
για την and/or functional
ανάπτυξη. » diversity) been taken into account?
Results and impact
Agent training: Εκπαίδευση – Εκπαίδευση για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
Αναπτυξιακή
Η ιδέα What lessons (meaning
της Αναπτυξιακής knowledge,
Εκπαίδευσης values,
(ΑΕ) or attitudes)
κινείται, όντας σεhave beenένταση,
διαρκή learnedμεταξύ
in relation
τηςto
ανάγκηςthe γιαGCE by the agentsσαφήνεια
«εννοιολογική who haveστο participated
διάλογο αλλάin theκαι
training?
στη διαμόρφωση ουσιαστικών
Have 7the
στρατηγικών newτης
» και approaches
ανάγκης been included in the
για προσαρμογή σεprofessional practice ofΑυτή
διαρκείς μεταβολές. theseηagents?
ένταση
συνέβαλε Areστον
there new measures
ορισμό της ΑΕ ωςcreated to include
μιας δυναμικής the global dimension
διαδικασίας, μέσα από in the actions of
διαφορετικές NGOs,
γενιές,
πράγμα το οποίο καταδεικνύει ότι «δεν υπάρχει ένας και μοναδικός ορισμός της ΑΕ ». ...? 8
Networking:
Have new
Η Ευρωπαϊκή έκθεσηcoordination
«DE Watch», spaces been created?
περιγράφει τέσσερις βασικές ιδέες σχετικά με την ΑΕ ενώ
9
Have networks of work, mutual support, exchange, etc.

ο M. Mesa - υπό ένα περισσότερο εξελικτικό πρίσμα - προτείνει μια διαδικασία πέντε been created?
γενεών.AreΕπιπλέον,
10 actions or projects jointly planned?
φορείς που εμπλέκονται στην ΑΕ (διδακτικό προσωπικό, ΜΚΟ, Διεθνείς
Haveγια
Οργανισμοί different agents been
την Ανάπτυξη, able
κ.ο.κ.) to carry
δίνουν out actions
το δικό in a coordinated
τους στίγμα σε ότι αφορά and
τιςcomplementary
προοπτικές,
manner?
τις θεματικές και τις αρχές της ΑΕ. Ο Douglas Bourn στο έργο του με τίτλο What is meant by
Civil society participation:
Development
11
Education? συναρτά τις θεμελιώδεις προοπτικές με τους υφιστάμενους
ορισμούς.Is there a greater involvement of people from civil society in the problems of
municipalities?
ΠαρόληWhich social groupsήare
την πολυφωνία, the most
μάλλον activeτης,
εξαιτίας in local participation?
καταβάλλεται μια συνεχής προσπάθεια
προσδιορισμού κοινών πρακτικών και προοπτικών της ΑΕ.active
Have procedures and spaces for debate that allow Στην participation
περίπτωση των in the
Ευρωπαϊκών
ΜΚΟ, ταmunicipality/region
βασικά χαρακτηριστικά been created?
συνοψίζονται ως εξής:
• Are there new proposals
Κατανόηση from civil society groups
του παγκοσμιοποιημένου κόσμου, to μεταξύ
respondάλλων,
to the municipality’s
προσδιορίζονταςsocial
problems?
δεσμούς μεταξύ του δικού μας τρόπου ζωής και του τρόπου ζωής άλλων κοινωνιών
Research: σε όλο τον κόσμο
• Ηθικές αρχές και στόχοι, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα
και ο σεβασμός στο συνάνθρωπο
• Διαδικασίες συμμετοχικής και μετασχηματιστικής μάθησης με έμφαση στο
διάλογο και την εμπειρία
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικού αναστοχασμού
6
Minister for Environment, Rural and Marine Life (2011): P 253
7
Krause, J. (2010): European Development Education Monitoring Report “DE Watch”, Brussels, DEEEP. P
34
http://concordeurope.org/wp-content/uploads/2012/09/DEEEP-REPORT-2015-001.pdf?de2aba
8
their useM.
Mesa, in(2011):
a combined way sobre
Reflexiones is recommended.
el modelo de lasThe following
Cinco are the
Generaciones characteristics
de Educación para elthat the impact
Desar-
rollo. Revista
indicators mustInternacional
have: sobre Investigación en Educación Global y para el Desarrollo. Número Cero
(October 2011) P 161
9
●10Krause,
TheyJ.express
(2010): Pthe
7 changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
Mesa, M. (2000):with
comparison La educación para elprior
the situation desarrollo en laprogram’s
to the Comunidadimplementation
de Madrid: tendencias
and yinestrategias
the successive
paraprogrammed
el siglo XXI. Mimeo
evaluation cuts. For this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
11
Bourn, D. (2014): What is meant by Development Education? Sinergias, Diálogos educativos para la
transformación social. December 2014 – no. 1
71
13

•
the AgendaΕνεργή συμμετοχή
are being put intoκαι δέσμευση
practice, and to what extent the expected results and impact are being
12
obtained. It serves to assess the need forτης
• Δράση των ενεργών πολιτών παγκόσμιας
revision, κοινότητας
updating, and/or improvement of the Agenda.
Πίνακας
The 1 – Προς
evaluation την κατεύθυνση
process μιας
proposed is of τυπολογίας
both process andεννοιών
impact.ΑΕ
This means, on the one hand, to detect
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other,Δεξιότητες
Δημόσιες Ευαισθητοποίηση Παγκόσμια εκπαίδευση
to assessζωής
the changes
σχέσεις
produced by the Agenda’s
Δεν execution. Αναγνωρίζεται ως Αναπτυξιακή Εκπαίδευση (ΑΕ)
αναγνωρίζετ
The evaluation processes,
αι ως ΑΕ as well as the methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
quantitative, Ανάπτυξη
Θεματικό qualitative, andΕυρύτερα
mixed methods),Παγκόσμια
and must be designed Τοπικά
individually in each case.
και παγκόσμια
πεδίο
However, they συνεργασίας
will always beαναπτυξιακά αλληλεξάρτηση,
based on the following ζητήματα κοινωνικής
aspects: type of programming that has been
θέματα ζητήματα Βορά – Νότου ηθικής στην παγκόσμια
designed and the material and human resources available.
(περιβαλλοντικά, κοινότητα (πέρα από
οικονομικά, πολιτικά, την προσέγγιση Βορά –
The evaluation is divided into four strategic actions:
κοινωνικά) Νότου)
Στόχος Δημόσια Συνειδητοποίηση Υπεύθυνη δράση Ικανοποιητική ζωή,
στήριξη κοινωνική αλλαγή
2.2 Monitoring
Εκπαιδευτική “Κατήχηση” Πληροφορία Συμμετοχή, διαδικασία: Υποστήριξη /
προσέγγιση συνειδητοποίηση / προσφορά,
2.3 Information collection and analysis εμπειρία => χειραφέτηση
κατανόηση/ανάπτυξη
2.4 Writing the evaluation report ικανοτήτων => δράση
Παιδαγωγική Εμπορική Εκ των άνω προς Με επίκεντρο τον Κονστρουκτιβισμός,
προσέγγιση
2.1 Design of the evaluation plan and indicators φορέα, κανονιστική
τα κάτω συστημική προσέγγιση
Ομάδες Αυτοί που Λήπτες της Υποκείμενα της (δυναμικά) Υποκείμενα
στόχοι
This step means υπόκεινται σε and
designing πληροφορίας
deciding what typeμαθησιακής διαδικασίας
of evaluation is going toμιας αυτό-οργανωμένης
be carried out, formulating
δημόσιες κατά την οποία
the evaluation questions, designing the indicators to measure progress,μαθησιακής διαδικασίας
σχέσεις παρέχονται κανονιστικοί με ανοιχτά
appropriate sources and methods for informationστόχοι, collection.
ακτιβιστής αποτελέσματα, φορείς
κοινωνικής αλλαγής
The first step Εξωτερική
Πλαίσιο must be to determine what aspectsΠαγκοσμιοποιημένος
Αναπτυξιακή need to be evaluated. The following
Τοπική table lists some
και παγκόσμια
of the questions that must beπολιτική
βοήθεια asked to evaluate the Agenda’s
κόσμος implementation.
(νεότερης It is not an exhaustive
κοινότητα
εποχής)
Πηγή: DE Watch
Αυτά τα στοιχεία προσεγγίζουν τον ορισμό που υιοθετήθηκε στο Φόρουμ Ανάπτυξης και
Ευαισθητοποίησης για την Εκπαίδευση (Development and Awareness Raising Education
(DARE)), σύμφωνα
Achievement με το οποίο η ΑΕ θεωρείται «μια ενεργή μαθησιακή διαδικασία
of objectives
θεμελιωμένη
Is the qualityστις
andαξίες της αλληλεγγύης,
effectiveness της ισότητας
of GCE (Global και της
Citizenship συνεργασίας.
Education) Επιτρέπει
actions στους
being promoted? (
ανθρώπους να μεταβούν
Specific Objective SO.1) από τη στοιχειώδη συνειδητοποίηση των προτεραιοτήτων της
διεθνούς To ανάπτυξης και της
what extent haveβιώσιμης ανθρώπινης
GCE training processesανάπτυξης – μέσα απόbyτην
been implemented κατανόηση
agents των
from different
αιτίων καιeducational
των συνεπειών των παγκόσμιων ζητημάτων –
fields? (Operational Objective - OO.1.1)στην προσωπική εμπλοκή και στις
τεκμηριωμένες
To whatδράσεις. Η Αναπτυξιακή
extent does the AgendaΕκπαίδευση ενθαρρύνει
serve to facilitate την πλήρη
the design of GCEσυμμετοχή όλων
actions? (OO.1.2)
των πολιτών με extent
To what στόχο isτην άσκησηpromoting
the Agenda επιρροής networking,
προς την κατεύθυνση
coordination, δικαιότερων και
and complementarity?
βιωσιμότερων(OO.1.3) οικονομικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών και θεμελιωμένων στα
13
ανθρώπινα Toδικαιώματα
what extentεθνικών
does theκαι διεθνών
Agenda serveπολιτικών.»
to analyze the impact of GCE actions to generate
Στην
Areπερίπτωση της Ισπανίας,
attitudes among το Στρατηγικό
rural citizens Σχέδιο
changing? (SO.2για την Ισπανική Συνεργασία 2005 – 2008,
ορίζει τηνHasΑΕ ως «κοινωνικο-πολιτική εκπαίδευση, βασισμένη
participation in GCE processes been promoted in στην κοινωνική
people δικαιοσύνη,
and social με in
organizations
rural areas? (OO.2.1)
Bourn, D.To whatPextent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
12
(2014): 8
Bourn, D.justice,
(2014):human
P 11 rights ...? (OO.2.2)
13
70
14

εφαρμογή Have σε all
τυπικούς και άτυπους
the proposed measures εκπαιδευτικούς
been implemented?χώρους. Μια διαδικασία η οποία οφείλει
να εφαρμοστεί
What has σεbeen
μεσοπρόθεσμο
the scope ofή these
μακροπρόθεσμο
measures? ορίζοντα και από την οποία δε μπορούν
14
να εκλείπουν η γνωστικήhave
What difficulties διάσταση
come καιup inη διάσταση των στάσεων
the implementation και των
of these αξιών.»
measures?
Σε τελευταία
involved? ανάλυση, αυτή η πολυφωνία δείχνει ότι η ΑΕ είναι μια ζωντανή διαδικασία,
πλούσιαHas σε the
θεωρητικό διάλογοbetween
communication και πρακτικές εφαρμογές.
the work teams been Έναadequate,
από τα αποτελέσματα
effective, clear,αυτής
and
της δυναμικής
sufficientlyείναιfrequent?
η αμφισβήτηση του όρου «Αναπτυξιακή Εκπαίδευση» αυτού καθαυτού.
Η χροιά Has
της έννοιας «ανάπτυξη»,
the coordination beenσχετίζεται
effective?με την επιβολή ενός συγκεκριμένου οικονομικού,
πολιτικού,
Has κοινωνικού
the technicalκαι πολιτισμικού
facilitation μοντέλου their
team performed το οποίο ευνοεί τη μειονότητα του
duties well?
πληθυσμούHaveκαι theαποκλείει
opinions and ευρείες πληθυσμιακές
specific πλειονότητες.
needs of different Ταυτόχρονα,
social groups η εξέλιξη
(by age, gender, or που
cultural,
αντανακλά διαφορετικές
religious «γενιές» diversity)
and/or functional ΑΕ σε επίπεδο στόχων,
been taken intoθεματικού
account? πεδίου, παιδαγωγικής
αντίληψης, εκπαιδευτικής προσέγγισης κ.λπ. εμπλουτίζει τον όρο ή του προσδίδει
Results and impact
εναλλαξιμότητα,
Agent training: ενσωματώνοντας νέες έννοιες όπως, μεταξύ άλλων, εκπαίδευση της
15 16
χειραφέτησης
What lessons , εκπαίδευση της αποανάπτυξης
(meaning knowledge, ή εκπαίδευση
values, or attitudes) have been για την παγκόσμια
learned in relation to
17
ιθαγένειαthe GCE by the agents who have participated in the training?
18
Η UNESCO Haveυιοθέτησε
the new approaches been included
τον όρο Εκπαίδευση για in
τηνthe professional
Παγκόσμια practice ofως
Ιθαγένεια these agents?
αποτέλεσμα
Are there new
μιας διαδικασίας measures
έρευνας created to include
και διαβούλευσης μεταξύthe global dimension in από
εμπειρογνωμόνων the actions of NGOs,
διαφορετικές
περιοχέςCivilσε Society
όλο τονOrganisations,
κόσμο. Στην Local Bodies, educational
προσπάθεια centres ...? αναφορές από τα
αυτή χρησιμοποιήθηκαν
Networking: τριών διαφορετικών σημαντικών συναντήσεων του Οργανισμού σχετικά με
συμπεράσματα
Have newγια
την Εκπαίδευση coordination
την Παγκόσμια spaces been created?
Ιθαγένεια: Τεχνική Διαβούλευση για την Εκπαίδευση για
Have networks
την Παγκόσμια Ιθαγένειαof work, mutual support,
(Σεπτέμβριος 2013), το exchange, etc. been created?
Πρώτο (Δεκέμβριος 2013) και το Δεύτερο
Are actions
(Ιανουάριος or projects
2015) Φόρουμ τηςjointly
UNESCO planned?
για την Εκπαίδευση για την Παγκόσμια Ιθαγένεια.
Have different agents been able to carry out actions in a coordinated and complementary
14 manner?
MAEC (2005): Spanish Cooperation Master Plan 2005-2008. P 101
Civil
15 society
«Η Εκπαίδευση participation:
για τη Χειραφέτηση είναι μια ριζοσπαστική πρόταση που έχει αναπτυχθεί μέσα από
Is there
διαφορετικά a greater
πλαίσια involvement
και φορείς (από την of people from
παράδοση civil society
της κριτικής in the problems
παιδαγωγικής of
και τον κομβικό ρόλο
που έχει municipalities?
δώσει η λαϊκή εκπαίδευση σε αυτό το μοντέλο). Περιλαμβάνει τη δέσμευση στην κοινωνική
Which social
αλλαγή, στοχεύει groups are the
στη χειραφέτηση ενώmost active inτην
προετοιμάζει local participation?
αφύπνιση της κριτικής συνείδησης έτσι ώστε
τα άτομα Haveνα procedures
εντοπίσουν τις andδιαφορετικές
spaces for debate μορφέςthat
καταπίεσης
allow activeστηparticipation
ζωή τους καιinνα theμάθουν να
εφαρμόζουν δράσεις αντίστασης
municipality/region been created? και δημιουργικότητας στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης
διαδικασίας».
Lucas Platero Méndez, Amaia del Río Martínez y Gema Celorio Díaz (2016): Educación emancipadora
problems?
¿qué hay de nuevo? Revista Hariak. Recreando la educación emancipadora, Diciembre 2016. P 5.
Research:
https://celorioblog.files.wordpress.com/2016/12/revista-hariak.pdf
ΠρέπειIsναthe impact ofαλλάζοντας
the implemented
τις αξίες GCE actions known?
16
ξεκινήσουμε μας και αποαποικιοποιώντας το συλλογικό ασυνείδητο. Ο
Are the
σκοπός της results of the
αποανάπτυξης research useful
περιλαμβάνει for planning
μια βαθιά μεταβολή newστις
GCEπολιτισμικές
actions? αξίες τις οποίες
θεωρούμε Have the research
δεδομένες και γύρωactions
από τιςbeen
οποίεςused to design actions
οργανώνουμε τις ζωές that are appropriate
μας. Κρίνεται, to the μια
λοιπόν, σκόπιμη
διαδικασία γνωστικής αποκέντρωσης
circumstances and characteristicsη οποία επανεκτιμά
of the και αποδομεί τέτοιου είδους θέσεις.
rural environment?
Επομένως,Whatο επαναπροσδιορισμός
knowledge have the τηςpeople
εκπαίδευσης είναι καιin
participating κρίσιμος και απαραίτητος.»
the research acquired?
Enrique Javier
Have DÍEZnewGUTIÉRREZ,
proposals for(2013):
actionEl decrecimiento
been generated? en la formación del profesorado. Revista Interu-
niversitaria de Formación del Profesorado, 78 (27,3) (2013), 207-219
https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/4688549.pdf
17
«Η Εκπαίδευση για την Παγκόσμια Ιθαγένεια είναι μετασχηματιστική, χτίζοντας τη γνώση, τις
Based on the
δεξιότητες, τιςevaluation questions,
αξίες και τις στάσεις the
που indicators
χρειάζονταιused to monitor and
οι εκπαιδευόμενοι ώστεtrack
να implementation
μπορέσουν να are
συμβάλλουν
created. σε έναν δίκαιο,
The indicators can be ειρηνικό κόσμο or
quantitative χωρίς αποκλεισμούς.
qualitative, Η εκπαίδευση
they are not methods γιαand,
τον on
παγκόσμιο
the contrary,
πολίτη «προσεγγίζεται πολυθεματικά χρησιμοποιώντας έννοιες και μεθοδολογίες ήδη εφαρμοσμένες σε
άλλους κλάδους, όπως η εκπαίδευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η εκπαίδευση για την ειρήνη, η
indicators
εκπαίδευση must have:
για τη βιώσιμη ανάπτυξη και η εκπαίδευση για την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των λαών»
και στοχεύει στην προώθηση των κοινών τους στόχων.»
●UNESCO
They(2015):
express the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
Global Citizenship Education: Topics and Learning Objectives. Paris, 2015. P 15
http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002338/233876S.pdf
18 programmed
UNESCO evaluation
(2015): Global cuts.Education
Citizenship For this,http://unesdoc.unesco.org/im-
it is necessary to have the so-called "baseline," and the
ages/0023/002338/233876S.pdf
71
15

Σύμφωνα
the Agendaμε areτον Δρ put
being Qian Tang,
into αναπληρωτή
practice, Γενικό
and to what Διευθυντή
extent για την
the expected Εκπαίδευση
results and impactτης
are being
UNESCO, ο Οδηγός για την Εκπαίδευση για την Παγκόσμια Ιθαγένεια ανταποκρίνεται στην
obtained. It serves to assess the need for revision, updating, and/or improvement of the Agenda.
ανάγκη για απαντήσεις «σε καιρό που η διεθνής κοινότητα καλείται να δραστηριοποιηθεί για
την προώθηση
The της ειρήνης,
evaluation process της ευημερίας,
proposed της ευμάρειας
is of both process και This
and impact. της βιωσιμότητας, προσφέρει
means, on the one hand, to detect
δε καθοδήγηση στα κράτη – μέλη ώστε αυτά να διασφαλίσουν ότι οι εκπαιδευόμενοι όλων
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes
των ηλικιών και όλων των υποβάθρων μπορούν να εξελιχθούν σε ενημερωμένους, κριτικά
μορφωμένους, κοινωνικά δικτυωμένους, ηθικούς και υπεύθυνους παγκόσμιους πολίτες.»
19
The evaluation processes, as well as the methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
Με αυτό τον τρόπο, αυτές οι εντελώς
quantitative,
διαφορετικές qualitative,
έννοιες, δενandείναι
mixed methods),«Η
καθόλου and must be designed
Παγκόσµια Ιθαγένειαindividually
αναφέρεταιin each case.
However, they
ανταγωνιστικές, will always be
αντιθέτως, based on the
τονίζουν following
στο aspects:
αίσθηµα type
του of programming
ανήκειν σε µια that has been
ειδικότερες προοπτικές και στοιχεία της resources ευρύτερη
available. κοινότητα και στο κοινό
αίσθηµα ανθρωπιάς. Δίνει έµφαση
Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
The evaluation is divided into four strategic στην πολιτική, οικονοµική, κοινωνική
actions:
(ΕΠΙ). Παρόλα αυτά, πάνω από όλες αυτές και πολιτισµική αλληλεξάρτηση και
τις έννοιες τοποθετείται η αντίληψη της ΕΠΙ αλληλεπίδραση µεταξύ της τοπικής,
ως 2.1 Design of the evaluation
εκπαιδευτικής plan and indicators
διαδικασίας εθνικής και διεθνούς σφαίρας.»
αφοσιωμένης σε μια γενιά ανθρώπων οι
2.2 Monitoring
οποίοι δραστηριοποιούνται ως ενεργοί
πολίτες
2.3για έναν καλύτερο
Information κόσμο.
collection and analysis
«Η εννοιολογική
2.4 Writing πολυφωνία
the evaluation report δε θα έπρεπε να συγχέεται με την πολυφωνία
προτάσεων και περιεχομένου. Παρά την ειδική τους στόχευση, όλα αυτά τα δίκτυα
2.1 Designπροωθούν τη διαδραστική
of the evaluation εκπαίδευση, μια διαδικασία διδασκαλίας – μάθησης
plan and indicators
κατά την οποία οι άνθρωποι εκπαιδεύονται να συμμετέχουν, να διαφωνούν, να
επιλύουν
This step means διαφορές,
designing να ασκούν
and deciding δικαιώματα,
what να αναλαμβάνουν
type of evaluation υποχρεώσεις
is going to be carried out,στην
formulating
the evaluationτάξη ήquestions,
στην καθημερινή
designingζωή. Εν ολίγοις,toόλες
the indicators οι προσεγγίσεις
measure progress, andστοχεύουν στην
identifying the most
κατάκτηση γνώσης, δεξιοτήτων και αξιών με
appropriate sources and methods for information collection. στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με
20
τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις στις τοπικές και στην παγκόσμια κοινότητα.»
The first step must be to determine what aspects need to be evaluated. The following table lists some
Μεthe
of άλλα λόγια, ανεξάρτητα
questions that must be από τη χρησιμοποιούμενη
asked ορολογία,
to evaluate the Agenda’s η εκπαίδευσηItθα
implementation. is θεωρείται
not an exhaustive
πάντα μια θεμελιώδης στρατηγική για συνεχή δράση, που έχει ως σαφή στόχο τη δέσμευση
και την επένδυση σε ένα διαφορετικό κόσμο, ενσωματώνοντας ατομικές αξίες, αμοιβαίες
ηθικές αρχές και πολιτική υπευθυνότητα για συνεκτική δράση, αποβλέποντας στην
προετοιμασία των ανθρώπων για την παγκόσμια ιθαγένεια.
Στο πλαίσιο αυτό

Achievement of και προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης χαρακτηριστικών των βασικών
objectives
εκπαιδευτικών προσεγγίσεων που έχουν ήδη αναφερθεί, όπως η Αναπτυξιακή Εκπαίδευση,
Is the quality and effectiveness of GCE (Global Citizenship Education) actions being promoted? (
η Εκπαίδευση για τη Χειραφέτηση ή προσεγγίσεων που προτείνονται από την UNESCO,
Specific Objective SO.1)
δεχόμαστε τον όρο Εκπαίδευση για την Παγκόσμια Ιθαγένεια (ΕΠΙ) για την παρούσα Ατζέντα
To what extent have GCE training processes been implemented by agents from different
η οποία δημιουργήθηκε για την
educational fields? Ευρωπαϊκή
(Operational ύπαιθρο.
Objective - OO.1.1)
To what extent does the Agenda serve to facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
Υπό αυτό Toτο what
πρίσμα, το έργο
extent is theRural DEAR
Agenda Agenda networking,
promoting EYD - 2015 πρεσβεύει ότιand
coordination, για complementarity?
τη βελτίωση
της αποτελεσματικότητας,
(OO.1.3) του χαρακτήρα, της ποιότητας και του αντίκτυπου των δράσεων
της Εκπαίδευσης
To what για την does
extent Παγκόσμια Ιθαγένεια
the Agenda serve στην ύπαιθρο,
to analyze απαιτείται
the impact ο σχεδιασμός
of GCE ενός
actions to generate
ειδικού προγράμματος για αγροτικές
new proposals? (OO.1.4) περιοχές. Το έργο επίσης ενστερνίζεται τις βασικές
αρχές που εκφράζονται
Are attitudes στο Παγκόσμιο
among rural Πρόγραμμα
citizens changing? (SO.2Δράσης της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο
Has participation in GCE processes been promoted in people and social organizations in
19
UNESCO rural areas?
(2015): P 7 (OO.2.1)
20
Argibay, M.
To et al. (2007):
what extentEducación para
have there la Ciudadanía
been Global.
changes in Debates y of
the attitudes desafíos. Hegoa.
citizens Vitoria,
in favor 2007.
of peace,
http://www.hegoa.ehu.es/file/441/investigacion_def.pdf
70
16

Ανάπτυξη Haveως all
θεσμοθετημένης
the proposed measures συνέχειας beenτηςimplemented?
Δεκαετίας της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο
21
Ανάπτυξη (2005
What has- 2014)
been the , της UNESCO,
scope of these τουmeasures?
πρώτου διεθνούς οργανισμού που μεριμνά για τη
θεώρηση Whatτηςdifficulties
εκπαίδευσης ως μέσο
have come up inεπίλυσης των προβλημάτων
the implementation που μαστίζουν την
of these measures?
ανθρωπότητα:
involved?
a) theΜια
Has εκπαιδευτικήbetween
communication διαδικασία the workπου επιτρέπει
teams been σεadequate,
κάθε άνθρωπο να αποκτήσει
effective, clear, and
γνώση,
sufficiently δεξιότητες, αρχές και στάσεις με τις οποίες θα συμβάλει στη βιώσιμη
frequent?
Has theανάπτυξη,
coordination θα been
μπορέσει να λάβει - τεκμηριωμένα και υπεύθυνα - αποφάσεις
effective?
Has theκαι μέτρα facilitation
technical προς τηνteam κατεύθυνση
performedτης διατήρησης
their duties well?της ακεραιότητας του
Have theπεριβάλλοντος, της οικονομικής
opinions and specific βιωσιμότητας
needs of different social groupsκαι (byτης age,
διασφάλισης της
κοινωνικής
religious δικαιοσύνης
and/or functional για τη
diversity) beenγενιά
taken τουintoσήμερα
account? αλλά και τις μελλοντικές
γενιές.
Results and impact
Agent training:
b) lessons
What Μια προσέγγιση που ενσωματώνει
(meaning knowledge, θεμελιώδη
values, or attitudes) haveζητήματα
been learnedτης inβιώσιμης
relation to
the GCEανάπτυξης
by the agentsσε όλα
who τα have στάδια της διδακτικής
participated διαδικασίας και χρησιμοποιεί
in the training?
Have the new approaches
διδακτικές μεθόδους been
πουincluded
βασίζονται in the
στηνprofessional
καινοτόμαpractice of these agents?
και συμμετοχική μάθηση
Are there
με newσκοπό measures created to
να ενθαρρύνει include
τους the global dimension
συμμετέχοντες να δράσουν in the
μεactions
γνώμονα of NGOs,
την
Civil Society Organisations,
περιβαλλοντική Local Bodies,
βιωσιμότητα. Μιαeducational
εκπαιδευτική centres ...?
διαδικασία που αναπτύσσει
Networking: δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η κατανόηση περίπλοκων συστημάτων, ο
Have new coordination
οραματισμός spaces been σχεδίων
μελλοντικών created? και η λήψη αποφάσεων μέσα από
Have networks
συμμετοχικές of work, mutual support, exchange, etc. been created?
διαδικασίες.
Have
c) different
Η Εκπαίδευσηagents γιαbeenτην able to carry out
Παγκόσμια actions in
Ιθαγένεια a coordinated
βασίζεται and complementary
στην υπεράσπιση των
manner? δικαιωμάτων των ανθρώπων και των τόπων. Αναφέρεται σε περιβαλλοντικά,
κοινωνικά και πολιτισμικά στοιχεία της βιώσιμης ανάπτυξης μέσα από μια
Is thereολοκληρωμένη,
a greater involvement of people
ισορροπημένη καιfrom civil society
ολιστική in the problems
προσέγγιση. Επιπλέον,ofσυνδέεται
municipalities?
με μια παγκόσμια ατζέντα για τη βιώσιμη ανάπτυξη όπως αυτή που
Which περιγράφεται
social groups are στοthe mostκείμενο
τελικό active inπου localυιοθετήθηκε
participation? στη Διάσκεψη Río+20 το
Have procedures and spacesμεταξύ
οποίο περιλαμβάνει for debate
άλλων, thatαλληλένδετα
allow active ζητήματα
participationόπωςin ηthe
μείωση της
municipality/region
φτώχιας, η been created?
κλιματική αλλαγή, η μείωση κινδύνου καταστροφών, η
Are there new proposalsκαι
βιοποικιλότητα from civil society groups
η βιωσιμότητα to respond toκαι
στη μεταποίηση theστην
municipality’s
κατανάλωση. social
problems?
Ανταποκρίνεται στις τοπικές συνθήκες και σέβεται την πολιτισμική
Research: πολυμορφία. Ο στόχος της Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια είναι η
Is the impact
ποιοτική of the implemented
εκπαίδευση καιGCEη actions
προώθησηknown?της ωφέλιμης μάθησης που
Are theπροσαρμόζεται
results of the research
στις σύγχρονες ανησυχίες. new GCE actions?
useful for planning
circumstances and characteristics
d) Μια εκπαιδευτική πρακτικήofπου theπεριλαμβάνει
rural environment? την τυπική, μη τυπική και άτυπη
What knowledge
εκπαίδευση have the people
καθώς και τη participating
δια βίου μάθηση in the απόresearch acquired?έως την τρίτη
την νηπιακή
ηλικία. Ως εκ τούτου, η πρακτική αυτή αναφέρεται και στη δημόσια
εκπαίδευση και σε δράσεις ευαισθητοποίησης που υλοποιούνται στο
ευρύτερο πλαίσιο υποστήριξης της ανάπτυξης που βασίζεται στο σεβασμό για
Based on the evaluation
τους ανθρώπους,questions, the indicators
τις κοινότητες και used to monitor and track implementation are
τους τόπους.
their use ine)a combined
Η Εκπαίδευση way isγια την Παγκόσμια
recommended. Ιθαγένεια
The followingκαι areη Αναπτυξιακή Εκπαίδευση,
the characteristics that theοιimpact
οποίες
indicators must have: βασίζονται αμφότερες στη βιώσιμη ανάπτυξη, είναι μορφές
μετασχηματιστικής εκπαίδευσης ως προς τον απώτερο στόχο τους που είναι να
21 comparison
UNESCO (2013): with theforsituation
Proposal prior to
a Global Action the program’s
Programme implementation
on Education for Sustainableand in the successive
Development as
follow-up to the United Nations Decade of Education for Sustainable Development (Desd) after 2014. and the
programmed evaluation cuts. For this, it is necessary to have the so-called "baseline,"
moments
General of intermediate,
Conference, final, and impact evaluation.
37ª session, Paris
71
17

the Agenda areαναπροσανατολίσουν τιςand
being put into practice, κοινωνίες
to whatμεextent
γνώμονα το σεβασμό
the expected για τη
results ζωή
and και την
impact are being
αξιοπρέπεια των ανθρώπων και των τόπων.
f) Τέλος,
The evaluation processαπαιτείται
proposed οis αναπροσανατολισμός των εκπαιδευτικών
of both process and impact. This means, onσυστημάτων και
the one hand, to detect
δομών και η αναθεώρηση της διδασκαλίας και της μάθησης. Η εκπαιδευτική
στρατηγική που προτείνεται αφορά σε αυτόν καθαυτόν τον πυρήνα της
διδασκαλίας και της μάθησης και δε μπορεί να θεωρηθεί προσθήκη σε
υφιστάμενες εκπαιδευτικές πρακτικές αλλά μάλλον μετάλλαξη.
quantitative, qualitative, and mixed methods), and must be designed individually in each case.
Σκοπός της Ατζέντας
However,
Ένα από τα they will always
πολλαπλά be based
ρήγματα πουonδημιούργησε
the followingτοaspects:
τρέχονtype of programming
μοντέλο ανάπτυξης that has been
και οι
συνεχείς κρίσεις του είναι το ρήγμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου, αστικού και αγροτικού
χώρου. Τις τελευταίες δεκαετίες, η ύπαιθρος δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα της
The evaluation
ανάπτυξης. is divided
Έχει into four
μετατραπεί, ως strategic
εκ τούτου,actions:
σε μειονεκτικό, δευτερεύοντα χώρο όπου τα
οφέλη της προόδου σπανίζουν και γενικότερα καθυστερούν και όπου πλέον συσσωρεύονται
οι αποτυχίες και οι ανεπάρκειες του τρέχοντος μοντέλου ανάπτυξης. Κατόπιν της πρόσφατης
κρίσης, 2.2οMonitoring
περιορισμός των παρεχόμενων υπηρεσιών, αιτιολογημένος ως αναπόφευκτος
εξαιτίας των περιρρεουσών συνθηκών (πληθυσμιακή συρρίκνωση, μεγάλες αποστάσεις,
αναποτελεσματικότητα κ.ο.κ.) εντείνει
2.3 Information collection τις διαφορές και καλλιεργεί – σε περιοχές που ήδη
and analysis
αντιμετωπίζουν σημαντικές ελλείψεις - το αίσθημα της αποτυχίας μεταξύ των κατοίκων: «Σε
22
κάνει2.4 να Writing
μη θέλειςtheνα ζήσεις στην
evaluation ύπαιθρο». Ταυτόχρονα, οικογένειες που εγκαταλείπουν
report
τις πόλεις, μετανάστες εκτοπισμένοι από τις πατρίδες τους εξαιτίας παρόμοιων κρίσεων ή
συρράξεων
2.1 Design ofκαι,
theκάποιες φορές,
evaluation planενθουσιώδεις
and indicatorsάνθρωποι με ενδιαφέροντα σχέδια, ασύμβατα
με τους ρυθμούς της πόλης, όλοι οι παραπάνω, επιλέγουν να ζήσουν στην ύπαιθρο.
This step means designing and deciding what type of evaluation is going to be carried out, formulating
Η ύπαιθρος
the evaluation σήμερα
questions,αποτελεί
designing μια
the indicators to measureγια
«Η Εκπαίδευση progress, and identifying the most
την Παγκόσµια
σύνθετη πραγματικότητα σε ότι αφορά
appropriate sources and methods for information collection.
Ιθαγένεια στοχεύει στην αναδόµηση της
την κοινωνική της σύνθεση αλλά και τη κριτικής σκέψης η οποία αναλύει τα
διαφοροποίηση
The first step mustτων beδραστηριοτήτων
to determine what – aspects need toπροβλήµατα
κοινωνικά be evaluated.µέσα
The following
από το table lists some
δυνητικών πηγών ανάπτυξης - που
of the questions that must be asked to evaluate πρίσµα της ανθρώπινης
the Agenda’s αξιοπρέπειας
implementation. It is notκαι
an exhaustive
αναπτύσσονται σε αυτήν. Η της αξίας της ανθρώπινης υπόστασης. Με
list, as it should be individualized to each ruralτον setting
τρόπο αυτό, παίρνει το µέρος των that has been
according to the implementation
πραγματικότητα αυτή απαιτεί,
carried out, therefore it is intended as only a guide when designing
πιο ευάλωτων the evaluation:
κοινωνικών οµάδων,
σύμφωνα και με την Ισπανίδα Υπουργό
αποκηρύσσοντας έτσι την ανισότητα και
περιβάλλοντος και αγροτικών και αναζητά εναλλακτικά µοντέλα που
θαλάσσιων υποθέσεων, «τη δημιουργία συνάδουν µε τις θεµελιώδεις αξίες της
ενός συνεκτικού
Achievement εδάφους, μέσα από
of objectives Ανθρώπινης Ανάπτυξης.»
ευέλικτες και συμμετοχικές
Is the quality and διαδικασίες
effectiveness of GCE (Global Citizenship Education) actions being promoted? (
23
διακυβέρνησης…
Specific Objective».SO.1) Η Εκπαίδευση για
την ΠαγκόσμιαTo whatΙθαγένεια μπορεί
extent have GCEναtraining
έχει ένα σημαντικό
processes ρόλο
been σε αυτή τηby
implemented διαδικασία.
agents from different
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1)
Υπερβαίνοντας τηνextent
To what οικονομολογική θεώρηση,
does the Agenda serveοιtoσύγχρονες προσεγγίσεις
facilitate the γιαactions?
design of GCE την ανάπτυξη,
(OO.1.2)
συμπεριλαμβανομένων αυτών της Παγκόσμιας Τράπεζας, ορίζουν ότι «η συμμετοχή
To what extent is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?των
πολιτών στην τοπική
(OO.1.3) διακυβέρνηση αποτελεί κρίσιμο παράγοντα βελτίωσης της ποιότητας
του διαλόγου και extent
To what της νομιμότητας των αποφάσεων
does the Agenda γιατί the
serve to analyze αποσαφηνίζει τις actions
impact of24GCE ανάγκεςtoκαι τις
generate
απαιτήσεις τωνproposals?
new τοπικών ενοτήτων
(OO.1.4) [που σχετίζονται με την ανάπτυξη].»
22
Has
Rural Dear participation
Agenda in GCE Group.
(2017): Working processes been (Spain).
Valladolid promoted in people and social organizations in
23
Minister rural areas? (OO.2.1)
for Environment, Rural and Marine Life (2011): P 7
24
World Bank (2017):extent
To what World have
Development Report
there been 2017: Governance
changes and the
in the attitudes ofLaw. World
citizens in Bank,
favorWashing-
of peace,
ton DC. P 25justice, human rights ...? (OO.2.2)
70
18

Όπως προαναφέρθηκε,
What has been the η Εκπαίδευση
scope of these για measures?
την Παγκόσμια Ιθαγένεια είναι πάνω απ’ όλα, μια
διαδικασίαWhat βασισμένη
difficultiesστη
haveσυμμετοχή
come up inτων the πολιτών που συμβάλλει
implementation στην προώθηση μιας
of these measures?
δικαιότερης,
What has ισότιμης
been theκοινωνίας.
degree of Υπό αυτήν of
involvement τηνtheέννοια, «πρόκειται
work teams, για ιδεολογική
organizations, and others
εκπαίδευση,
involved? σε καμία περίπτωση ουδέτερη, κατά την οποία η ανάγνωση της
πραγματικότητας γίνεται μέσα από
Has the communication βασικά
between theκλειδιά
work teamsερμηνείας της, που έχουν
been adequate, να κάνουν
effective, με
clear, and
τις αξίεςsufficiently
της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.
frequent?
Από δεοντολογικής σκοπιάς,been
Has the coordination η Εκπαίδευση
effective? για την Παγκόσμια Ιθαγένεια στοχεύει στην
αναδόμηση της technical
Has the κριτικής facilitation
σκέψης η οποία αναλύει ταtheir
team performed κοινωνικά προβλήματα μέσα από το
duties well?
πρίσμα Haveτης ανθρώπινης
the opinionsαξιοπρέπειας
and specific needs και της αξίας της
of different ανθρώπινης
social groups (byυπόστασης.
age, gender,Με τον
or cultural,
τρόπο αυτό, παίρνει
religious το μέρος
and/or των πιο
functional ευάλωτων
diversity) been κοινωνικών ομάδων, αποκηρύσσοντας έτσι
taken into account?
την ανισότητα
Results and impactκαι αναζητά εναλλακτικά μοντέλα που συνάδουν με τις θεμελιώδεις αξίες της
25
Ανθρώπινης
Agent training:Ανάπτυξης.»
What lessons (meaning knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
Ο σκοπός theαυτής
GCE by τηςthe
Ατζέντας
agents είναι
who haveνα συμβάλει
participatedέστωinκατά το ελάχιστο δυνατό, σε αυτές τις
the training?
Have the new approaches been included in the professional practice of these agents?
διαδικασίες.
Στόχοι τηςCivil Ατζέντας
Society Organisations, Local Bodies, educational centres ...?
ΗNetworking:
Ατζέντα Rural DEAR είναι σύμφωνη με τους στόχους της κινητοποίησης, του πειραματισμού
και της προώθησης spaces been
ενός συμμετοχικού created?
μοντέλου Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
Have networks of work, mutual
στην Ευρωπαϊκή ύπαιθρο μέσα από ολοκληρωμένες, support, exchange, καινοτόμες
etc. been created?
και αποτελεσματικές
Are actions
στρατηγικές or projects jointly planned?
και δράσεις.
manner?
Όπως ορίζει το έργο, η Ατζέντα αυτή στοχεύει να:
Civil society
1) participation:
προάγει τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των
Is thereεκπαιδευτικών
a greater involvement
δράσεων, of people from civilτες
τοποθετώντας society in the
σε μια problemsεργασίας
στρατηγική of με
municipalities?
σκοπό τη διεύρυνση του πεδίου τους και την ενίσχυση του αντίκτυπου τους
Which στους
social groups are theαγροτικούς
Ευρωπαϊκούς most activeΔήμους.
in local participation?
Have
2) procedures
συμβάλει στηνand spaces
αλλαγήfor debate
στις that allow
κοινωνικές active participation
αντιλήψεις in theανάπτυξη,
για την αγροτική
municipality/region
ενσωματώνοντας beenτη created?
βιωσιμότητα και υποστηρίζοντας τη Στρατηγική και μετά
Are there new proposals
το 2015 from περιοχές.
στις αγροτικές civil society groups to respond to the municipality’s social
problems?
Research:
Is the impact
Γενικοί στόχοιof the implemented GCEστόχοι
Ειδικοί actions known? Επιχειρησιακοί στόχοι
Are the results
Η δημιουργία, ο έλεγχος of the research
1/ Η βελτίωση τηςplanning new 1.1/
useful for GCE Εκπαίδευση
actions? φορέων
Have the
και η προώθηση ενός research actions been used
ποιότητας και της to design actions that
πάνω σεappropriate
are to the
αρχές, στόχους,
συμμετοχικού μοντέλου αποτελεσματικότητας των περιεχόμενο και
Εκπαίδευσης για την εκπαιδευτικών δράσεων μεθοδολογία ΑΕ σε
Παγκόσμια Ιθαγένεια για τοποθετώντας τις δράσεις διαφορετικά εκπαιδευτικά
τους αγροτικούς Δήμους αυτές σε μια στρατηγική περιβάλλοντα.
μέσα από εργασίας με σκοπό τη 1.2/ Ενθάρρυνση του
Based on the evaluation questions,
ολοκληρωμένες, the indicators
διεύρυνση του πεδίου used
καιto monitor and track
σχεδιασμού implementation are
και της
created. The indicators
καινοτόμες και can be quantitative
του αντίκτυπου or qualitative,
τους στους they are not methods
υλοποίησης and, on the contrary,
παρεμβάσεων
αποτελεσματικές
their use in a combined way is Ευρωπαϊκούς
recommended.αγροτικούςThe following are ΑΕthe
πουcharacteristics
απορρέουν από καιthe impact
that
στρατηγικές
indicators must και δράσεις.
have: Δήμους. στοχεύουν στο αγροτικό
περιβάλλον.
25 comparison with the situation prior to the program’s implementation and in the successive
Argibay, M. et al (2009): “Educación para la ciudadanía global: Debates y desafíos”. Bilbao, Hegoa,
2009. P 53
71
19

the Agenda areστόχοι
Γενικοί being put into practice,Ειδικοί
and toστόχοι
what extent the expected results and
Επιχειρησιακοί impact are being
στόχοι
1.3/ Ενίσχυση
obtained. It serves to assess the need for revision, updating, and/or improvementτης of the Agenda.
δικτύωσης, του συντονισμού
The evaluation process proposed is of both process and impact.και Thisτης
συμπληρωματικότητας
produced by the Agenda’s execution. μεταξύ φορέων Εκπαίδευσης
για την Παγκόσμια
Ιθαγένεια.
quantitative, qualitative, and mixed methods), and must be1.4/ Ανάλυση
designed του
However, they will always be based on the following aspects:αντίκτυπου των
type of programming that has been
παρεμβάσεων ΕΠΙ με σκοπό
τη δημιουργία νέων
The evaluation is divided into four strategic actions: προτάσεων.
2/ Η αλλαγή στις κοινωνικές 2.1/ Παροχή κινήτρων για τη
αντιλήψεις
2.1 Design of the evaluation plan andγια την αγροτική συμμετοχή των ατόμων και
indicators
ανάπτυξη, ενσωματώνοντας των κοινωνικών
2.2 Monitoring τη βιωσιμότητα (αίσθημα οργανώσεων στις
ευθύνης και εφαρμογή διαδικασίες ΕΠΙ.
2.3 Information collectionκώδικα
and analysis
δεοντολογίας στην 2.2/ Ενίσχυση των θετικών
κατανάλωση, στις δημόσιες στάσεων απέναντι στην
2.4 Writing the evaluationσυμβάσεις
report και στις ειρήνη, τη δικαιοσύνη, το
εμπορικές συναλλαγές – σεβασμό στα ανθρώπινα
2.1 Design of the evaluation plan andεμπόριο)
δίκαιο indicatorsκαι
δικαιώματα μεταξύ πολιτών
υποστηρίζοντας τη αλλά και αλληλεγγύη μεταξύ
Στρατηγική και μετά το 2015 ομάδων και κοινοτήτων.
the evaluation questions, designing the indicators
στις αγροτικές to measure progress, and identifying the most
περιοχές.
Στρατηγική και δράσεις
Η ύπαιθρος είναι ένας χώρος όπου απαντώνται όλες οι περιπτώσεις εκπαιδευτικών δομών:
of
το the questions
τυπικό σχολικόthat must be asked
περιβάλλον, to evaluate
με μαθητές the Agenda’s
που ανήκουν implementation.
σε κάποια It is not an της
πυρηνική οικογένεια exhaustive
list, as it should be individualized to each rural setting according to the implementation
οποίας όμως κάποια άλλη μέλη ενδέχεται να συμμετέχουν σε δομές μη τυπικής εκπαίδευσης that has been
carried
(κατάρτισηout, ενηλίκων,
therefore δράσεις
it is intended as only οργανώσεων,
κοινωνικών a guide when designing the και
ΜΚΟ, κ.ο.κ.), evaluation:
όλα αυτά κάτω από
την συνεχή επίδραση των ΜΜΕ, τα οποία, ως ένα βαθμό, αποτελούν ένα ιδιαίτερο είδος
άτυπης εκπαίδευσης.
Achievement
Αυτά of objectives
τα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα αποτελούν χώρους όπου η εκπαιδευτική δράση
Is the quality and effectiveness
αναπτύσσεται με δομημένο τρόποofκαι
GCEμε(Global
ξεκάθαρηCitizenship
στόχευσηEducation)
ως προς actions being promoted? (
την κοινωνικοποίηση
και την εδραίωση κοινωνικών μοντέλων, σχέσεων και εμπλεκόμενων ατόμων. Μέσα σε
To what
τέτοιου είδους extent
χώρους have GCE
οφείλει training processes
να αναπτύξει τις δράσειςbeen
τηςimplemented
η Εκπαίδευσηbyγια
την Παγκόσμια
Ιθαγένεια.educational fields? (Operational Objective - OO.1.1)
To what
Η διαδικασία extent is the
αξιολόγησης τηςAgenda
Ατζένταςpromoting networking,
Rural DEAR εμπλέκειcoordination, and complementarity?
φορείς και από τα τρία είδη
(OO.1.3)
εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, μέσα από διαφορετικές δραστηριότητες που υλοποιούνται
στις επτάTo what extent does
συμμετέχουσες the Agenda
χώρες serve to analyze
(ερωτηματολόγια, the impact of GCE
εμπειρογνωμοσύνη, actionsεργασίας,
ομάδες to generate
πιλοτικά σχέδια, κ.α.). Οι δραστηριότητες αυτές έχουν, από τη μία, επισημάνει την ανάγκη
Are attitudes
ανάπτυξης της among rural citizens
Εκπαίδευσης για τηνchanging?
Παγκόσμια (SO.2
Ιθαγένεια σε όλα τα είδη εκπαιδευτικού
Has participation
περιβάλλοντος και από την in GCE
άλληprocesses been προτεραιοποίησης
την ανάγκη promoted in peopleσυγκεκριμένων
and social organizations
πεδίων in
δράσης, στρατηγικών κατευθυντήριων και στρατηγικών δράσεων.
To what extent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
70
20

Ο παρακάτωHave πίνακας περιγράφει
all the proposed λεπτομερώς
measures τους προαναφερθέντες στόχους:
been implemented?
Γενικός
What has beenΕιδικοίtheστόχοι
degree ofΕπιχειρησιακοί
involvement of the Πεδία
work teams, Στρατηγικές
organizations,Στρατηγικές
and others
στόχος
involved? στόχοι δράσης κατευθυντή δράσεις
Has the communication between the work teams been adequate, ριες
Η sufficiently1/ frequent?
Η βελτίωση 1.1/ A/ Κατάρτιση Μαθήματα
Has the coordination
δημιουργία, της ποιότητας been effective?
Εκπαίδευση Κατάρτι φορέων κατάρτισης
Has the technical
ο έλεγχος και της facilitation φορέων
team performed
πάνω their ση duties well? Σεμινάρια
και η Have the αποτελεσματικ
opinions and specific σεneeds
αρχές,of different social groups (by age, gender,ΕΠΙ or cultural,
προώθησηreligious and/or
ότητας functional
των diversity)
στόχους,been taken into account? Συναντήσεις
Results
ενός and impact εκπαιδευτικών περιεχόμενο ανταλλαγής
Agent training: δράσεων
συμμετοχικ και απόψεων
ού What lessons (meaning knowledge,
τοποθετώντας values, or attitudes) have been learned in relation to
μεθοδολογία
μοντέλουthe GCE by τιςthe agents who have
δράσεις ΑΕ σε participated in the training?
Have the αυτές
Εκπαίδευση new approaches
σε μια been included in the professional practice of these agents?
διαφορετικά
Are thereστρατηγική
ς για την new measures created to include the global dimension in the actions of NGOs,
εκπαιδευτικά
Civil Society
Παγκόσμια Organisations,
εργασίας με Local Bodies, educational centres ...?
περιβάλλοντα.
Networking:
Ιθαγένεια σκοπό τη 1.2/ Εικονική
για τουςHave newδιεύρυνση
coordination
τουspaces been created?
Ενθάρρυνση τράπεζα
Have networks
αγροτικούς πεδίουofκαιwork,
του mutual
τουsupport,
σχεδιασμούexchange, etc. been created? πόρων
Δήμους Are actions or projects jointlyκαι
αντίκτυπου planned?
της
μέσα απόHave different agents been able
τους στους to carry out actions in a coordinated and complementary
υλοποίησης
manner? Ευρωπαϊκούς
ολοκληρωμ παρεμβάσεων
Civil
ένες,society participation:
αγροτικούς ΑΕ που
Is there aΔήμους.
καινοτόμες greater involvement of people από
απορρέουν from civil society in the problems of
και municipalities? και στοχεύουν
Which social groups are the most
αποτελεσμα active in local participation?
στο αγροτικό
τικές Have procedures and spaces περιβάλλον.
for debate that allow active participation in the
municipality/region been created?
στρατηγικές 1.3/ Ενίσχυση B/ Συντονισμός Συμβάσεις,
Are there new proposals from
και δράσεις. τηςcivil society groups
δικτύωσης, to respond
Δικτύω to the municipality’s
συμμετεχόντ social
Συμφωνίες,
problems? του ση ων κ.α.
Research: συντονισμού
Is the impact of the implemented και της GCE actions known?
συμπληρωματικ
Have the research actions been used to
ότητας μεταξύ design actions that are appropriate to the
circumstances and characteristics φορέων of the rural environment?
Εκπαίδευσης
για την
Παγκόσμια
Ιθαγένεια
Based on the evaluation questions, the 1.4/indicators
Ανάλυση usedC/to monitorΣυστηματική
and track implementation
Συστηματικ are
created. The indicators can be quantitative or qualitative,Έρευνα
του αντίκτυπου they are not methods and,ήon the contrary,
καταγραφή
their use in a combined way is recommended. των The following are the καιcharacteristicsκαταγραφή
that the impact
indicators must have: παρεμβάσεων αξιολόγηση και
ΕΠΙ με σκοπό τη αξιολόγηση
● They express the changes generated from the Agenda’s implementation. They
δημιουργία should allow
εμπειριών
comparison with the situation prior νέων to the program’s implementation and in the successive
programmed evaluation cuts. Forπροτάσεων. this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
71
21

Γενικός are being
the Agenda Ειδικοί
put στόχοι
into practice,Επιχειρησιακοί
and to what extent Πεδία Στρατηγικές
the expected results andΣτρατηγικές
impact are being
στόχος
obtained. στόχοι updating,
It serves to assess the need for revision, δράσης
and/or κατευθυντή
improvement of the δράσεις
Agenda.
ριες
The evaluation process proposed is of2.1/
2/ Η αλλαγή bothΠαροχή
process and impact.
D/ ThisΣυμμετοχή
Νοοτροπία
στις κοινωνικές κινήτρων για τη Κοινωνι και
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes οργάνωσης
αντιλήψεις
produced by the Agenda’s για
execution. συμμετοχή των κή κοινωνική
την αγροτική ατόμων και των συμμετ κινητοποίησ
ανάπτυξη,
The evaluation processes, as well as the κοινωνικών
methodology to be οχήfollowedηwithin it, may be diverse (meaning
ενσωματώνοντ οργανώσεων
However, they will ας always
τη be basedστις on the following aspects: type of programming that has been
βιωσιμότητα διαδικασίες
(αίσθημα ΕΠΙ.
ευθύνης και 2.2/ Ενίσχυση A/ Κατάρτιση Μαθήματα,
εφαρμογή των θετικών Κατάρτι φορέων εκστρατείες
κώδικα στάσεων
2.1 Design of the evaluation plan and indicators ση ,…
δεοντολογίας απέναντι στην
2.2 Monitoringστην ειρήνη, τη
κατανάλωση, δικαιοσύνη, το
στις collection
2.3 Information δημόσιες and analysis
σεβασμό στα
συμβάσεις και ανθρώπινα
2.4 Writing the
στιςevaluation
εμπορικέςreport δικαιώματα
συναλλαγές – μεταξύ πολιτών
2.1 Design of the δίκαιο
evaluation plan andαλλά
εμπόριο) indicators
και
και αλληλεγγύη
This step means designing and deciding
υποστηρίζοντας whatομάδων
μεταξύ type of evaluation is going to be carried out, formulating
the evaluation questions,
τη Στρατηγικήdesigning και κοινοτήτων. to measure progress, and identifying the most
the indicators
appropriate sources και and
μετάmethods
το for information collection.
2015 στις
αγροτικές
περιοχές.
Οι προτάσεις της αξιολόγησης της Αναπτυξιακής Μάθησης στην Ευρωπαϊκή ύπαιθρο,
περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, την κατάρτιση προσωπικού σε τοπικούς φορείς και
Achievementκέντρα
εκπαιδευτικά of objectives
σε ότι αφορά τα ζητήματα και τη μεθοδολογία της ΑΕ, την υλοποίηση
Is the quality and
δραστηριοτήτων καιeffectiveness
προγραμμάτων of GCE (Global Citizenship
παρέμβασης Education)τη
που εμπεριέχουν actions being promoted?
συνεργασία και τη (
Specific Objective
δικτύωση SO.1)
μεταξύ φορέων, το σχεδιασμό τοπικών μικρο-στρατηγικών βασισμένων σε
συμμετοχικές To what extent have
αξιολογήσεις GCE training
ατόμων processes been
και εμπλεκόμενων implemented
φορέων, by agents
τη συνεχή fromσε
ανάπτυξη different
ότι
αφορά τηeducational
δημιουργίαfields?
γνώσης (Operational - OO.1.1) βέλτιστων πρακτικών, κ.α.26
Objectiveκαταγραφή
ΑΕ, τη συστηματική
Με βάσηToαυτές what τις
extent is the Agenda
προτάσεις, promoting
προκύπτουν networking,
τέσσερις coordination,
περιοχές παρέμβασης and complementarity?
στις οποίες
πρόκειται(OO.1.3)
να επικεντρωθεί η Ατζέντα: κατάρτιση, δικτύωση, κοινωνική συμμετοχή και
έρευνα. To what extent does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
26 To what extent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
OCUVa (Department of International Development Cooperation of the University of Valladolid) (2017):
Diagnósticojustice, human rights
de la Educación para el...? (OO.2.2)
Desarrollo en el ámbito rural europeo. Valladolid, 2017. P 209-212
70
22

A.1. – Κατάρτιση
Η κατάρτιση
What has περιλαμβάνει
been the scope εκπαιδευτικές
of these measures?
διαδικασίες
Whatμεdifficulties
την ευρεία haveέννοια
comeτου up inόρου,
the implementation of these measures?
«Είναι µια εκπαιδευτική διαδικασία
οι οποίες
What has been υλοποιούνται μεσο-
the degree of involvement που
of the στοχεύει
work teams,στηνorganizations,
ανάπτυξη and others
μακροπρόθεσμα
involved? και στοχεύουν στην γνώσης, δεξιοτήτων και αξιών.
ανάπτυξη Hasγνώσης, δεξιοτήτωνbetween
the communication και αρχών.the workεπιτρέπει
teams been µια βαθύτερη ανάλυση των
αιτίων της φτώχειας καθώς και
Αυτές sufficiently
οι διαδικασίες frequent? μπορούν να
προτάσεις για αλλαγή.»
πραγματοποιηθούν
Has the coordination σε όλα τα είδη
been effective?
εκπαιδευτικού περιβάλλοντος
Has the technical (τυπικό,
facilitation μη
team performed their duties well?
τυπικό, Have
άτυπο) theκαι απευθύνονται
opinions and specific ειδικότερα σε εκπαιδευτικούς,
needs of different social groupsδηλαδή
(by age, στο διδακτικό
προσωπικό αλλάand/or
religious και σε αυτούς
functional που υποστηρίζουν
diversity) διαδικασίες
been taken μη-τυπικής εκπαίδευσης.
into account?
Results and impact
«Ο χρονικά καθορισμένος χαρακτήρας της επιτρέπει μια βαθύτερη ανάλυση των
Agent training:
αιτίων
What της φτώχειας
lessons (meaning καθώς knowledge,και προτάσεις για αλλαγή.
values, or attitudes) haveΗ been
κατάρτιση
learned σεinζητήματα
relation to
Αναπτυξιακής
the GCE by the agents Εκπαίδευσης
who haveκλείνει τον κύκλο
participated κατάρτιση – προβληματισμός –
in the training?
Have
δράση, the new approaches
δεδομένου ότι η been includedτης
αναγνώριση in ανισότητας
the professional
είναιpractice
το πρώτο of βήμα
these προς
agents?
την
Are there new measures
κατεύθυνση created to includeκαι
της ευαισθητοποίησης the της
globalαλλαγής
dimension in the
στις actions of NGOs,
αντιλήψεις των
συμμετεχόντων σε τέτοιου Local Bodies,
είδους educational centres
εκπαιδευτικές ...?
διαδικασίες, ανεξαρτήτως του
27
Networking:περιβάλλοντος όπου αυτές πραγματοποιούνται.»
Have networks
Ο πρωταρχικός of work, mutual
προσανατολισμός τουsupport, exchange,
συγκεκριμένου etc. been
πεδίου created?
δράσης σε εκπαιδευτικούς
υποδηλώνειAre actions or projects
ότι τέτοιου είδουςjointly planned?
διαδικασίες οφείλουν, από τη μία, να έχουν έναν αντίκτυπο
Have different
σε ζητήματα agents και
περιεχομένου beenμεθοδολογίας
able to carry out καιactions
από τηνin a coordinated and complementary
άλλη, να απευθύνονται σε
πρακτικές manner?
που εφαρμόζονται σε διαφορετικά περιβάλλοντα διδασκαλίας: στις τάξεις, στην
Civil society
ύπαιθρο, σε participation:
εργαστήρια κ.ο.κ. Αυτό απαιτεί τη δημιουργία χώρων και χρόνων συνάντησης,
ανταλλαγήςIs there
και aμάθησης
greater involvement of people from
μεταξύ εκπαιδευτικών που civil society in the problems
δραστηριοποιούνται of
σε διαφορετικούς
χώρους.municipalities?
A.2. – Δικτύωση
Are thereδράση
Η εκπαιδευτική new proposals
στο πλαίσιο fromτηςcivil
ΕΠΙsociety
απαιτεί groups to respond
μια αλλαγή to the municipality’s
στη νοοτροπία social
που καλύπτει
problems? και την αποδόμηση στερεοτύπων βασισμένων σε εθνοτικότητα, φύλο,
την αμφισβήτηση
Research: υπόβαθρο, φτώχεια, κ.ο.κ. με σκοπό την ενθάρρυνση αξιών και συμπεριφορών
πολιτισμικό
Is the impactκαι
όπως η αλληλεγγύη of the implemented
η δέσμευση. ΑυτόGCE actions known?
προϋποθέτει μια συνεχή διαδικασία που εμπλέκει
διαφορετικές σφαίρες παρέμβασης και άρα, διαφορετικούς useful for planning new κοινωνικούς
GCE actions? φορείς. Συνεπώς,
Haveηthe
επιβάλλεται research actions
συντονισμένη δράση been usedδημοσίων
μεταξύ to design φορέων
actions that
και are appropriate
κοινωνικών to the
φορέων.
What knowledge
Σε αγροτικές περιοχές, have the people
τα βασικά participating in the research acquired?
ενδιαφερόμενα
Have new proposals for action been generated? Απαιτείται η συµφωνία
μέρη είναι οι τοπικές αρχές, οι εμπλεκόμενοι σε
µεταξύ των διαφόρων
διαφορετικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα (μέλη εµπλεκοµένων µερών και
σχολικού διοικητικού συμβουλίου, τοπικοί φορείς των εκπαιδευτών µε σκοπό
ανάπτυξης, υπεύθυνοι questions, the indicators
σε πολιτιστικά used toτηmonitor
κέντρα, συνεχήand και track implementation are
συστηµατική
σύλλογοι
created. The καιindicators
ομάδες που can beυποστηρίζουν
quantitativeτα orάτομα σε they
qualitative, διαδικασία που θα and,
are not methods φέρει on the contrary,
μειονεκτική
their use in a θέση και ταway
combined περιθωριοποιημένα
is recommended. άτομα) The following ουσιαστική αλλαγή.
are the characteristics that the impact
και άλλα must
indicators ενδιαφερόμενα
have: μέρη όπως τα τοπικά ΜΜΕ,
τα οποία παίζουν ρόλο στη διάδοση της πληροφορίας και των εναλλακτικών ειδήσεων.
27 comparison
Ortega, with the
Mª Luz (2007): situation
Estrategia prior to para
de Educación the elprogram’s
Desarrollo implementation and in the
de la Cooperación Española. successive
MAEC,
programmed evaluation cuts. For this, it is necessary to have
2007. P 22 http://intercoonecta.aecid.es/Documentos%20de%20la%20comunidad/Estrategia_Edu- the so-called "baseline," and the
caci%C3%B3n%20para%20Desarrollo.pdf
71
23

Η δικτύωση
the Agenda are απαιτεί
beingτοput
συντονισμό όλων
into practice, andτων
to εμπλεκομένων
what extent theμερών με σκοπό
expected resultsτην
andεφαρμογή
impact are being
κοινών δράσεων
obtained. It servesΕΠΙ αλλά the
to assess καιneed
την ενίσχυση τηςupdating,
for revision, αλληλεπίδρασης μεταξύ τους
and/or improvement προςAgenda.
of the την
κατεύθυνση της ανάπτυξης ενιαίων πρωτοβουλιών που θα συνενώνουν τοπικούς,
περιφερειακούς
The και εθνικούς
evaluation process proposed φορείς. Στόχος
is of both είναι,
process andμεταξύ
impact.άλλων, η μελέτη
This means, on theκαι
oneανάλυση
hand, to detect
εκπαιδευτικών διαδικασιών και η ανάπτυξη εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών.
«Προκειμένου να ενισχυθεί η βιωσιμότητα και ο αντίκτυπος των προτάσεων και των
διαδικασιών απαιτείται η ενδυνάμωση σε τοπικό επίπεδο των δικτύων των
ενδιαφερόμενων
The evaluation μερών
processes, as well καθώς
as the και η to
methodology ενίσχυση της ποιότητας της τοπικής
28 be followed within it, may be diverse (meaning
πλατφόρμας μάθησης και συνεργασίας».
However, they will always be based on the following aspects: type of programming that has been
designed and theσυμμετοχή
A.3.- Κοινωνική material and human resources available.
Με τον όρο κοινωνική συμμετοχή εννοούμε την εμπλοκή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων
The evaluationτις
με γνώμονα is divided into four επιπτώσεις
αναμενόμενες strategic actions:
σε πολλαπλά επίπεδα, από το τοπικό στο
παγκόσμιο, κατά την προετοιμασία των προτάσεων για την ανθρώπινη ανάπτυξη.
Ενώ ο ορισμός αυτός είναι καθολικά αποδεκτός, ο συγκεκριμένος τύπος συμμετοχής δεν είναι
2.2 Monitoring
δεδομένος στην κοινωνική ζωή. Το κυρίαρχο μοντέλο δημοκρατίας και κοινωνικής
συμμετοχής συχνά στερεί
2.3 Information collectionαπόandτους πολίτες το δικαίωμα στην αληθινή, ουσιαστική
analysis
συμμετοχή. Επομένως, η κοινωνική συμμετοχή, από τη δική μας σκοπιά, απαιτεί:
Πολίτεςtheσυνειδητοποιημένους,
•2.4 Writing evaluation report με ενδιαφέρον για τα κοινά, που εκτιμούν
αμφότερες την ατομική και τη συλλογική συμβολή και τον πλούτο της πολυφωνίας
2.1 Designαπόψεων.
of the evaluation plan and indicators
• Διαθέσιμα κανάλια, χώρο και χρόνο για την ανταλλαγή πληροφορίας και απόψεων
This step means
και γιαdesigning and deciding
τη διαμόρφωση what type of evaluation is going to be carried out, formulating
προτάσεων.
the evaluation
• questions, designing
Την ανάληψη ατομικής ευθύνης the indicators to measure
και πράξεων, progress, and
τη συνεργασία στηνidentifying
διαχείριση the most
συγκρούσεων, στη λήψη αποφάσεων
appropriate sources and methods for information collection.και στην ανάληψη έργων.
Η πλήρωση των παραπάνω προϋποθέσεων σημαίνει την εφαρμογή των διαδικασιών ΕΠΙ
The
όπωςfirst step περιγράφονται
αυτές must be to determine what aspectsΚοινή
στην Ευρωπαϊκή needΑντίληψη
to be evaluated.
για τηνThe followingηtable
Ανάπτυξη, lists some
οποία
τονίζει
of τη σημασία
the questions του
that ενεργού
must και υπεύθυνου
be asked to evaluate πολίτη:
the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
«Ο σκοπός
list, as it should της Αναπτυξιακής
be individualized Εκπαίδευσης
to each rural και της to
setting according Ευαισθητοποίησης
the implementation είναι
thatναhas been
επιτρέψει σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες τη δια βίου
carried out, therefore it is intended as only a guide when designing the evaluation:πρόσβαση σε ευκαιρίες,
τη συνειδητοποίηση και την κατανόηση των παγκόσμιων ζητημάτων ανάπτυξης και
τις τοπικές και ατομικές αντανακλάσεις αυτών των ζητημάτων καθώς και την
άσκηση των δικαιωμάτων και την ανάληψη υποχρεώσεων ως πολιτών ενός
αλληλεξαρτώμενου
Achievement of objectives και συνεχώς μεταβαλλόμενου κόσμου για να γίνει ο κόσμος
29
αυτόςand
Is the quality δίκαιος και βιώσιμος.»
A.4. – Έρευναeducational fields? (Operational Objective - OO.1.1)
Με τον όρο To έρευνα εννοούμε
what extent την Agenda
does the ερευνητική
serveδράση, ως διαδικασία
to facilitate the designανάπτυξης της γνώσης,
of GCE actions? (OO.1.2)
η οποία To ξεκινά
whatμε την isπρακτική,
extent the Agenda τονpromoting
προβληματισμό
networking,και coordination,
την ανάλυσηand τηςcomplementarity?
τρέχουσας
πραγματικότητας.
(OO.1.3) Περιλαμβάνει δράσεις που αποσκοπούν στη συστηματική καταγραφή και
την προσεκτική ανάλυση
To what extent doesτων προκλήσεων
the Agenda serve toτης ΕΠΙ the
analyze καιimpact
στρέφεται
of GCE στην
actionsανάπτυξη
to generate
28
Are attitudes
UNESCO (2014):among
P 24 rural citizens changing? (SO.2
EuropeanHas participation in The
GCEEuropean
processes been promoted in people
Theand social organizations
of Develop- in
29
Commission (2007): Consensus on Development: contribution
rural &areas?
ment Education (OO.2.1)
Awareness Raising P 6 https://ec.europa.eu/europeaid/sites/devco/files/publication-
development-education-for-the-european-consensus-200806_en.pdf
70
24

εναλλακτικών
Have allπροτάσεων
the proposedσεmeasures
θεματικό καιimplemented?
been σε μεθοδολογικό επίπεδο. Πρόκειται για
Whatοιhas οποίες
been συμβάλλουν στην measures?
the scope of these ανάπτυξη μιας νέας αντίληψης που στοχεύει στη
βελτίωση των difficulties
What πρακτικών.have come up in the implementation of these measures?
«…, στόχος είναι η προσεκτική ανάλυση των προκλήσεων της ανάπτυξης και η
involved?
Hasθεμελίωση των διαφορετικών
the communication betweenπροτάσεων ενίσχυσης
the work teams been της ανθρώπινης
adequate, ανάπτυξης.
effective, Οι
clear, and
πρακτικέςfrequent?
sufficiently της ΑΕ (ευαισθητοποίηση, πολιτική επιρροή και κοινωνική κινητοποίηση)
Hasοφείλουν να υλοποιούνται
the coordination με γνώμονα αυτή τη διάσταση. Η μεθοδολογία εργασίας
been effective?
Hasτους
theείναι βασισμένη
technical σε τεχνικές
facilitation κοινωνικής
team performed theirέρευνας, με έμφαση σε αυτές που
duties well?
προάγουν
Have την ερευνητική
the opinions and specific δράση.
needs ofΤέτοιου
differentείδους μέθοδοι
social groups (byκατά τις οποίες
age, gender, οι
or cultural,
ερευνητές
religious and/orκαιfunctional
το κοινό συμμετέχουν
diversity) been takenισότιμα, ως παράγοντες αλλαγής,
into account?
Results and αντιπαραβάλλοντας
impact σε μόνιμη βάση το θεωρητικό και μεθοδολογικό μοντέλο με την
πρακτική, με σκοπό να το προσαρμόσουν στην πραγματικότητα την οποία
Agent training:
επιθυμούν
What lessons να μεταβάλλουν,
(meaning μπορεί
knowledge, να υποστηρίξει
values, or attitudes)στρατηγικές και προγράμματα
have been learned in relation to
30
theδράσης.»
GCE by the agents who have participated in the training?
Are there
Ξεκινώντας από την newπεποίθηση
measures created to include
ότι η γνώση είναι the
κάτιglobal dimension
ζωντανό, δυναμικό in theκαι
actions of NGOs,
υπό συνεχή
εξέλιξη Civil
και Society Organisations,πρωταρχικά
ότι αναπτύσσεται Local Bodies,μέσα
educational
από το centres ...? και το συλλογικό
διάλογο
Networking:
προβληματισμό, καταλήγουμε στο ότι η γνώση γεννιέται μέσα από τις συλλογικές
Have new
εκπαιδευτικές coordination
διαδικασίες, spaces
από been created?
τις εμπειρίες και τη συμβολή της ομάδας, από άλλες
εμπειρίεςHave
και networks
αντιλήψεις ofμεwork,
σκοπόmutual support, exchange,
την κατασκευή etc. been
μιας θεωρίας created?
και μιας νέας αντίληψης που
Are actions
θα βελτιώσουν or projects jointly planned?
την πρακτική.
Η έρευνα manner?
μετατρέπεται έτσι σε μια μορφή στοχαστικής έρευνας που διενεργείται από όσους
συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή και μέσα από αυτήν βελτιώνουν τη δική τους κοινωνική και
Is there
εκπαιδευτική a greaterτην
πρακτική, involvement
αντίληψηofγια people fromτους
τη θέση civilστο
society in theκαι
σύνολο problems of
για το πλαίσιο στο
municipalities?
οποίο δραστηριοποιούνται.
30 problems?
Ortega, Mª Luz (2007): P 22
Research:
71
25

Στρατηγικές
the Agenda areκατευθυντήριες
being put into practice, and to what extent the expected results and impact are being
Οι στρατηγικές κατευθυντήριες, σε συνέχεια των πεδίων δράσης, είναι τα κινητήρια εργαλεία
με τα
The οποία λειτουργεί
evaluation η Εκπαίδευση
process proposed για την
is of both Παγκόσμια
process Ιθαγένεια.
and impact. This means, on the one hand, to detect
Στον ακόλουθο πίνακα φαίνονται οι πέντε κατευθυντήριες που θα διευκολύνουν την επίτευξη
των επιχειρησιακών στόχων στο σχεδιασμό της Ατζέντας:
Επιχειρησιακοί στόχοι (A) Πεδία δράσης (Β) Στρατηγικές
κατευθυντήριες
1.1/ Εκπαίδευση φορέων A.1 Κατάρτιση Κατάρτιση φορέων
designed
πάνω σεand the material
αρχές, στόχους,and human resources available.
περιεχόμενο και
μεθοδολογία ΑΕ σε
διαφορετικά εκπαιδευτικά
2.2 Monitoring
1.2/ Ενθάρρυνση του
σχεδιασμού και της collection and analysis
2.3 Information
υλοποίησης παρεμβάσεων ΑΕ
που2.4απορρέουν από
Writing the και
evaluation report
στοχεύουν στο αγροτικό
1.3/ Ενίσχυση της δικτύωσης, A.2 Δικτύωση B.2 Συντονισμός
This
τουstep means designing
συντονισμού και τηςand deciding what type of evaluationσυμμετεχόντων
is going to be carried out, formulating
συμπληρωματικότητας designing the indicators to measure progress, and identifying the most
μεταξύ φορέων Εκπαίδευσης
για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
The first
1.4/ step must
Ανάλυση τουbe to determineA.3
αντίκτυπου what aspects need to be evaluated.
Έρευνα The following
B.3 Συστηματική table lists some
καταγραφή
ofτων
theπαρεμβάσεων
questions thatΕΠΙ mustμεbe asked to evaluate the Agenda’s implementation.
και αξιολόγηση It is not an exhaustive
σκοπό
list, as it τη δημιουργία
should νέων
be individualized to each rural setting according to the implementation that has been
προτάσεων.
2.1/ Παροχή κινήτρων για τη A.4 Κοινωνική B.4 Συμμετοχή και κοινωνική
συμμετοχή των ατόμων και συμμετοχή κινητοποίηση
των κοινωνικών οργανώσεων
Achievement
στις διαδικασίεςof objectives
ΕΠΙ.
2.2/
Is theΕνίσχυση τωνeffectiveness
quality and θετικών B.5 Κατάρτιση
of GCE (Global Citizenship Education) φορέων
actions being promoted? (
στάσεων απέναντιSO.1)
Specific Objective στην A.5 Κατάρτιση
ειρήνη, τηTo δικαιοσύνη,
what extent το have GCE training processes been implemented by agents from different
σεβασμόeducational
στα ανθρώπιναfields? (Operational Objective - OO.1.1)
δικαιώματα μεταξύ
To what πολιτών
extent does the Agenda serve to facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
αλλά καιToαλληλεγγύη
what extentμεταξύ
is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?
ομάδων(OO.1.3)
και κοινοτήτων.
To what extent does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
70
26

B.1. Κατάρτιση
Have allφορέων
the proposed measures been implemented?
Η ενίσχυση
What hasτωνbeenικανοτήτων
the scope και των measures?
of these δεξιοτήτων των εκπαιδευτών με σκοπό την
αποτελεσματικότερη
What difficulties μεταδοτικότητα
have come up in στην
the ΑΕ, το μετασχηματισμό
implementation των μαθησιακών και
of these measures?
εκπαιδευτικών
What has περιβαλλόντων,
been the degree τηνofενσωμάτωση
involvement of τουtheπλαισίου, της γνώσης,
work teams, των πόρων
organizations, και
and others
των μεθοδολογιών
involved? στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες πρέπει να αποτελεί συνεχή
προσπάθεια.
Has the communication between the work teams been adequate, effective, clear, and
Στον Has Οδικό Χάρτη
the coordination εφαρμογής
been effective? του
Προγράμματος «για να βοηθήσουν, οι
Has the Δράσης
technicalτης Εκπαίδευσης
facilitation για τη
εκπαιδευτικοί και οι εκπρόσωποι
ΒιώσιμηHave
Ανάπτυξη της UNESCO,
the opinions η ανάπτυξη
and specific needs των
of different social groups (by age, gender, or cultural,
των φορέων, τη µετάβαση σε µια
δεξιοτήτων των εκπαιδευτών
religious – ωςdiversity)
and/or functional νευραλγικών been taken βιώσιµηaccount?
into κοινωνία οφείλουν να
παραγόντων αλλαγής του εκπαιδευτικού χώρου
Results and impact αποκτήσουν την απαραίτητη
εκ των training:
Agent έσω - θεωρείται ένα από τα πρωταρχικά γνώση, τις απαραίτητες
πεδία δράσης «όμως(meaning
What lessons για να knowledge,
βοηθήσουν, οι or δεξιότητες,
values, attitudes) have been learnedκαι
συµπεριφορές in relation to
εκπαιδευτικοί,
the GCE τη μετάβαση
by the agents whoσε have
μια βιώσιμη
participated in αξίες.
the training?
κοινωνίαHaveοφείλουν
να αποκτήσουν την in the professional practice of these agents?
Are there
απαραίτητη γνώση, newτιςmeasures
απαραίτητεςcreated to include
δεξιότητες, the global dimension
συμπεριφορές και αξίες.»in 31
the actions of NGOs,
Civil Society Organisations, Local Bodies, educational centres ...?
Networking:
Η κατάρτιση, ως συνεχής διαδικασία, απαιτεί μια εκπαιδευτική στρατηγική που
Have new
ενσωματώνεται σεcoordination
ένα ευρύτερο spaces
σχέδιοbeen
γιαcreated?
συνολική δράση που ενισχύει τις δεξιότητες και
Have networks
τους πόρους of work,συναίνεσης
σ’ένα πλαίσιο mutual support,μεταξύexchange,
πολιτικών etc. φορέων
been created?
και κοινωνικών και
Are actions
εκπαιδευτικών or projects jointly planned?
φορέων.
Τέτοιου manner?
είδους κατάρτιση, η οποία θα περιλαμβάνει την ευαισθητοποίηση, θα εφαρμοστεί
Civilδιαφορετικούς
με society participation:
τρόπους όπως μαθήματα, σεμινάρια, συνέδρια, ανταλλαγή εμπειριών,
κ.ο.κ. ΟιIsτρόποι
there a αυτοί
greaterθαinvolvement
περιγραφούν of people from civil
περαιτέρω στο society
κεφάλαιοin the
πουproblems
αφορά ofστο σχέδιο
municipalities?
υλοποίησης της Ατζέντας.
municipality/region
B.2. – Συντονισμός των φορέωνbeen created?
Are thereείναι
Ο συντονισμός new συνέπεια
proposals from civil society
και εύλογη groupsσε
απαίτηση to respond to theπου
ένα πλαίσιο municipality’s social
περιλαμβάνει
problems?
αφοσιωμένα εμπλεκόμενα μέρη. Διασφαλίζει δε την εφαρμογή των πολιτικών στο βραχύ,
Research:
μέσο και μακρύ ορίζοντα και επιτρέπει τη συνεκτική, βιώσιμη δράση σε βάθος χρόνου.
Η ανάληψηAre theμιαresults of the
τέτοιας research useful
εκπαιδευτικής for planningπου
στρατηγικής, newέχει
GCEστόχο
actions?την προώθηση της
αλλαγήςHave the research
σε άτομα actions φυσικά
και πλαίσια, been used to design actions
περιλαμβάνει συνεχήthatκαι
areμόνιμο
appropriate to the και
συντονισμό
circumstances
επικοινωνία and characteristics
που βασίζονται σε συμφωνίες ofμεταξύ
the ruralτωνenvironment?
διαφόρων εμπλεκόμενων κλάδων.
31 Have new proposals for action been generated?
UNESCO (2014): Roadmap for Implementing the Global Action Programme on Education for Sustaina-
ble Development. Paris, 2014. P 20 http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002305/230514e.pdf
71
27

Έτσι,Agenda
the ο συντονισμός
are being ως
putεκπαιδευτική ενέργεια,
into practice, and to what extent the expected
Ο συντονισµός results
είναι and impact
συνέπεια και are being
απαιτεί αιτιολόγηση
obtained. και διάλογο
It serves to assess the needμεταξύ των updating,
for revision, εύλογη and/or improvement
απαίτηση of the Agenda.
σε ένα πλαίσιο
φορέων που προέρχονται από διαφορετικούς που περιλαµβάνει αφοσιωµένα
χώρους:
The φορείς
evaluation με proposed
process πολιτικήis ofκαι
bothτεχνική
process andεµπλεκόµενα
impact. This means,
µέρη. on the one hand, to detect
Διασφαλίζει
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other,πολιτικών
αρμοδιότητα, φορείς που δραστηριοποιούνται δε την εφαρµογή των to assess the changes
μέσα σε πλαίσιο στο βραχύ, µέσο και µακρύ
produced by the τυπικής
Agenda’sεκπαίδευσης
execution. και φορείς ορίζοντα και επιτρέπει τη
που δραστηριοποιούνται μέσα από την
συνεκτική, βιώσιµη δράση σε
κοινωνική συμμετοχή.
The evaluation processes, as well as the methodology toβάθος
be followed within it, may be diverse (meaning
χρόνου.
Είναι λοιπόν απαραίτητο να διαμορφωθεί μία
σφαίρα συντονισμού στην οποία οι φορείς - με διακριτές ευθύνες, ρόλο και εμπειρίες - θα
μπορούν να συμμετάσχουν. Μέσα στη σφαίρα αυτή, κάθε φορέας θα εμπλέκεται διαμέσου
κανονιστικών πλαισίων και με τη βοήθεια άλλων εργαλείων που προσδιορίζουν και
ρυθμίζουν τις απαραίτητες συμφωνίες με επαρκείς πόρους για την ανάπτυξη.
B.3. – Συστηματική καταγραφή και αξιολόγηση
Η συστηματική
2.2 Monitoring καταγραφή και αξιολόγηση των εκπαιδευτικών πρακτικών, από μια
μετασχηματιστική σκοπιά, είναι ουσιαστική διότι περιλαμβάνει τον βασικό κορμό των
προτάσεων, πολιτικών
2.3 Information και εναλλακτικών
collection and analysis δράσεων ως προϊόν προσεκτικής, κοινής ανάλυσης
των υλοποιούμενων πρακτικών.
2.4 Writing the evaluation report
Σε ότι αφορά τη συστηματική καταγραφή των εμπειριών, την αξιολόγηση και την έρευνα, ο
2.1
Óscar Design of the evaluation
Jara Holliday
32
τις αποκαλείplan and indicators
«αδελφές
33
από την ίδια οικογένεια» , υποδεικνύοντας ότι
αυτές οι τρεις δράσεις συμβάλλουν στον ίδιο γενικό στόχο της κατανόησης της
This step means designing
πραγματικότητας με σκοπό andτοdeciding what type of
μετασχηματισμό evaluation
της. is going
Και οι τρεις to be carried
κινούνται out, formulating
στο πεδίο της
the evaluation
κατανόησης. questions, designing the indicators to measure progress, and identifying the most
Η λογική της ερευνητικής δράσης προτείνει την ανάπτυξη της γνώσης που βασίζεται στη
The first step must
στοχαστική be to determine
πρακτική και στην what aspectsτων
ανάλυση need to be evaluated. The following table lists some
Η συστηµατική καταγραφή, η
of the questions
τρεχουσών that must
συνθηκών τις be askedεπιθυμούμε
οποίες to evaluate the να Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
αξιολόγηση και η έρευνα
μεταβάλλουμε.
list, as it should be Έτσι, η πρώτη to
individualized φάση
each αυτής της according
rural setting to the implementation
συµβάλλουν στον ίδιο γενικόthat has been
μεθοδολογικής
carried πρότασης
out, therefore είναι μιαasπροκαταρκτική
it is intended only a guide when στόχο τηςthe
designing κατανόησης
evaluation: της
(ερευνητική) εκτίμηση του ακριβούς πλαισίου όπου πραγµατικότητας µε σκοπό το
θα τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο εργασίας. Αυτή η µετασχηµατισµό της.
έρευνα συνεπάγεται τη στοχαστική συμμετοχική
δράση, δηλαδή of
Achievement τονobjectives
ενεργό ρόλο συνυπευθυνότητας που αναλαμβάνει εξ αρχής η ομάδα ή η
κοινότητα. Ο σχεδιασμός
Is the quality των δράσεων,
and effectiveness of GCE η(Global
κατανομή των προγραμμάτων
Citizenship και των
Education) actions σχεδίων
being και
promoted? (
η Specific
επακόλουθη πρακτική
Objective SO.1)θα διαμορφώσουν το περιεχόμενο της αξιολόγησης που αποτελεί
κλειδί στηTo συνέχιση αυτής
what extent της GCE
have μετασχηματιστικής
training processes εκπαιδευτικής διαδικασίας.
been implemented by agents from different
(OO.1.3)
32 To what
Peruvian-Costa extent
Rican populardoes the Agenda
educator serve to Managing
and sociologist. analyze the impact
Director of GCE
of the actions
Alforja Centreto
forgenerate
Stud-
new proposals?
ies and Publications in Costa (OO.1.4)
Rica and Coordinator of the Latin American Support Programme for the Sys-
Are attitudes
tematisation among rural
of Experiences citizens
at CEAAL changing?
(Latin American(SO.2
Adult Education Council).
33
Jara, O.: Sistematización
Has participation de experiencias, investigación
in GCE processes y evaluación:
been promoted aproximaciones
in people desde
and social tres ángu- in
organizations
los. Rev. Educacion Global
rural areas? Research, Nº 1, February 2012. P 56
(OO.2.1)
http://educacionglobalresearch.net/wp-content/uploads/02A-Jara-Castellano.pdf
70
28

B.4. – Συμμετοχή
Have all the καιproposed
Κοινωνική Κινητοποίηση
measures been implemented?
Ο κοινωνικός
What has αντίκτυπος
been the και scope η of
κοινωνική κινητοποίηση είναι δράσεις που από τη μία,
these measures?
αποσκοπούν
Whatστην προώθηση
difficulties have της
come συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων
up in the implementation of theseκαι από την άλλη, είναι
measures?
λογικές What
συνέπειες
has been τηςtheσυμμετοχής αυτής καθαυτής.
degree of involvement of the workΠεριλαμβάνουν
teams, organizations, τη δράση σε
and others
συγκεκριμένα
involved?πλαίσια, με εναλλακτικές προτάσεις προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης,
ευθυγραμμισμένες με την πεποίθηση
Has the communication between ότι the
η τοπική δράσηbeen
work teams έχει παγκόσμιο αντίκτυπο.
Η κοινωνική
Has theκινητοποίηση
coordinationείναι beenένα μέσο το οποίο, μαζί με άλλες δράσεις μέσα σε ένα
effective?
συνεκτικόHasπολιτικό πλαίσιο,
the technical επιχειρείteam
facilitation να αποκαλύψει
performed their μια πραγματικότητα
duties well? που υπόκειται σε
αλλαγή.Have
Με τονtheτρόπο
opinionsαυτό,andοspecific
από ταneeds
κάτω ακτιβισμός
of different είναι
socialαπαραίτητος
groups (by age, στις περιπτώσεις
λήψης πολιτικών αποφάσεων.
religious and/or functional diversity) been taken into account?
Results and impact
Η κοινωνική
Agent κινητοποίηση απαιτεί την πρότερη
training: Η συµµετοχή και η κοινωνική
μελέτη What και lessons
την (meaning
κριτική knowledge,
ανάλυση values, των or κινητοποίηση
attitudes) haveµέσα been από
learned
τηνin relation to
υφιστάμενων
the GCE byσυνθηκών,
the agents who τοπικών και
have participated in the training?
κριτική ανάλυση των
Have με
παγκόσμιων, theσκοπό
new approaches
το σχεδιασμό been included in the
προτάσεων professional practice
υφιστάµενων συνθηκών of these
είναιagents?
Are there
εναλλακτικών ως new
προςmeasures
το τρέχονcreated to include
μοντέλο, που the global dimension
απαραίτητα in the actionsγια
προαπαιτούµενα of NGOs,
Civil Society
να υποστηρίζουν Organisations,
το κοινό Local Bodies,
καλό, απαντώντας το σχεδιασµό
στοeducational centres προτάσεων
...?
Networking: συμφέρον
κοινωνικό και έχοντας εναλλακτικών ως προς το τρέχον
µοντέλο, σε τοπικό και παγκόσµιο
μετασχηματιστικούς στόχους.spaces been created?
Ομοίως, η
επίπεδο.
κοινωνικήHave κινητοποίηση
networks of work,έχει mutual support, exchange, etc. been created?
παγκόσμιο
χαρακτήραAre προωθώντας
actions or projects jointly planned?τη
τη διαφορετικότητα,
διάσταση Have
τουdifferent
φύλου, το agents been able
περιβάλλον καιtoταcarry out actions
δικαιώματα τωνinανθρώπων
a coordinated andτόπων.
και των complementary
manner?
Civil society
Μέσα σε αυτόparticipation:
το πλαίσιο, η προώθηση των δράσεων που απορρέουν από τη συνειδητή
συμμετοχήIs there a greater
αποτελεί involvement
εγγύηση of people
για αλλαγές πουfrom civil society in
θα συνδέσουν τηνthe problems
τοπική of με την
σφαίρα
παγκόσμιαmunicipalities?
πραγματικότητα και για μετασχηματισμό ως απότοκο των αλλαγών στους
Which
ανθρώπους, social
στις groups
ομάδες, areσυλλογικότητες,
στις the most activeστις in local participation?
κοινότητες και στα έθνη.
municipality/region
Στρατηγικές δράσεις been created?
Are there new
Ενώ οι στρατηγικές proposals from
κατευθυντήριες civil society
ορίζονται groups
ως ένα to respond
δυναμικό to the
εργαλείο municipality’s
που social
δίνει υπόσταση
problems?
στην πρόταση της Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια
Research: οι δράσεις είναι αυτές που διαρθρώνουν Οι Στρατηγικές δράσεις
Ιθαγένεια, αποτελούν ειδικές
Is the impact
όλες τις προτάσεις ΕΠΙ. of the implemented GCE actions known?
παρεµβάσεις που
Are the results of
Όπως περιγράφεται στονthe research
παρακάτω useful for planning
πίνακα, οι new GCE actions?
διαρθρώνουν το πρόγραµµα
Have the research actions been
στρατηγικές δράσεις αντιπροσωπεύουν το υψηλότερο used to design actions that are appropriate
Εκπαίδευσης για την to the
και πιοcircumstances
συγκεκριμένο andεπίπεδο
characteristics of the rural
υλοποίησης τουenvironment?
Παγκόσµια Ιθαγένεια
What knowledge
προγράμματος της Ατζέντας.haveΕφόσον
the people participating in the research acquired?
οι λεπτομέρειες
του στρατηγικού σχεδίου και των στόχωνgenerated?
Have new proposals for action been του θα
εξεταστούν εκτενέστερα στο τελευταίο κεφάλαιο, θα επικεντρωθούμε εδώ σε μια
επισκόπησή τους.
created. The indicatorsστόχοι
Επιχειρησιακοί can be quantitative or qualitative,
Στρατηγικοί στόχοι they areΣτρατηγικές
not methodsδράσεις
and, on the contrary,
their use in a combined
1.1/ Εκπαίδευση φορέωνway is recommended. The
Κατάρτιση φορέωνfollowing are the characteristics
Επιμόρφωση εκπαιδευτικών thatσεthe impact
πάνω σε αρχές, στόχους, τυπικά και μη τυπικά
περιεχόμενο και εκπαιδευτικά περιβάλλοντα
μεθοδολογία ΑΕ σε Ετήσια σεμινάρια ανταλλαγής
διαφορετικά εκπαιδευτικά εμπειριών
71
29

Επιχειρησιακοί
the Agenda are beingστόχοι Στρατηγικοί
put into practice, στόχοι
and to what Στρατηγικές
extent the expected δράσεις
obtained. It serves to
1.2/ Ενθάρρυνση του assess the need for revision, updating, and/or improvement of the Agenda.
Συγκρότηση εικονικής τράπεζας
σχεδιασμού και της πόρων, υλικού, προγραμμάτων
The evaluationπαρεμβάσεων
υλοποίησης process proposed is of both process and impact. This means, on
και νευραλγικών the one hand, to detect
παραγόντων
andΑΕ specify possible failures
που απορρέουν από και or imbalances of the process, and on the
Σεμινάρια other, to assess
Εκπαίδευσης για τηνthe changes
produced
στοχεύουν by στο
the Agenda’s
αγροτικό execution. Παγκόσμια Ιθαγένεια που
περιβάλλον. στοχεύουν σε συμμετέχοντες από
The evaluation processes, as well as the methodology to beδιαφορετικούς
followed withinεκπαιδευτικούς
χώρους
However, they will
1.3/ Ενίσχυση always be based
της δικτύωσης, on the following aspects:
Συντονισμός Σύναψη type of programming
συμφωνιών μεταξύ that has been
του συντονισμού
designed και τηςand human
and the material συμμετεχόντων
resources available.εκπαιδευτικών και πολιτικών
συμπληρωματικότητας φορέων που δραστηριοποιούνται
The evaluation
μεταξύ φορέων is divided into four strategic actions:
Εκπαίδευσης στο τοπικό, περιφερειακό, εθνικό
για την Παγκόσμια Ιθαγένεια και διεθνές επίπεδο.
2.1 Design of the evaluation plan and indicators Ειδικές συμφωνίες για την
ανάπτυξη ενιαίων δράσεων
2.2 Monitoring εκπαιδευτικής και κοινωνικής
συμμετοχής.
Συμμετοχική σύνταξη προτάσεων
2.4 Writing the evaluation report σχεδίων ΕΠΙ
1.4/ Ανάλυση του αντίκτυπου Συστηματική Συστηματική καταγραφή των
2.1των παρεμβάσεων
Design ΕΠΙ με plan and
of the evaluation καταγραφή και
indicators κεκτημένων εμπειριών μέσα σε
σκοπό τη δημιουργία νέων αξιολόγηση συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο
This step means designing and deciding what type of evaluation
προτάσεων. (κάθε isτρία
going to be carried out, formulating
χρόνια).
the evaluation questions, designing the indicators to measure Ετήσια αξιολόγηση
progress, and τουidentifying the most
appropriate sources and methods for information collection. αντίκτυπου της αλλαγής μέσα
από την νέα αποκτηθείσα γνώση,
The first step must be to determine what aspects need to be τις evaluated.
αλλαγές στις Theστρατηγικές
following table lists some
εργασίας, τις παρεμβάσεις
πεδίουtoκαι
list, as it should be individualized to each rural setting according theτιςimplementation
μεταβολές στιςthat has been
συμπεριφορές.
2.1/ Παροχή κινήτρων για τη Συμμετοχή και Ενδυνάμωση της οργανωτικής
συμμετοχή των ατόμων και κοινωνική κουλτούρας των τοπικών
των κοινωνικών οργανώσεων κινητοποίηση κοινωνικών ομάδων.
στις διαδικασίες
Achievement ΕΠΙ.
of objectives Υποστήριξη στο σχεδιασμό και
Is the quality and effectiveness of GCE (Global Citizenship τηνEducation)
υλοποίησηactionsτων being promoted? (
Specific Objective SO.1) πρωτοβουλιών για την κατάρτιση
To what extent have GCE training processes beenτων τοπικών κοινωνικών
implemented ομάδων
by agents from different
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1) (νέοι, γυναίκες, διαπολιτισμικές
To what extent does the Agenda serve to facilitate ομάδες κ.ο.κ.)of GCE actions? (OO.1.2)
the design
2.2/ Ενίσχυση
To what των θετικών
extent Κατάρτιση
is the Agenda φορέων
promoting Προγράμματα
networking, coordination, κατάρτισης για
στάσεων(OO.1.3)
απέναντι στην εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς
ειρήνη, τηTo δικαιοσύνη,
what extent το does the Agenda serve to analyzeφορείς που δραστηριοποιούνται
the impact of GCE actions to generate
σεβασμόnew σταproposals?
ανθρώπινα(OO.1.4) στη μη τυπική εκπαίδευση, σε
δικαιώματα
Are attitudesμεταξύ
amongπολιτών
rural citizens changing? (SO.2 θέματα που περιλαμβάνουν
αλλά καιHas αλληλεγγύη
participationμεταξύ
in GCE processes been promoted μεθοδολογία
in people and καιsocial
ομαδικήorganizations in
ομάδωνruralκαι κοινοτήτων.
areas? (OO.2.1) συνεργατική δουλειά.
70
30

Εμπλεκόμενοι φορείς
Η υλοποίηση
What της Ατζέντας,
difficulties σχετικά
have comeμε upτους
in theπροαναφερθέντες
implementation ofστόχους και μεθόδους,
these measures?
What
λειτουργεί κάτωhasαπόbeen the degree
ορισμένες of involvement
προϋποθέσεις: τηof the work teams,
συμμετοχή organizations,
των πολιτών and others
στις αγροτικές
περιοχέςinvolved?
στο πλαίσιο λειτουργίας των εκπαιδευτικών προτάσεων, την εμπλοκή των
Has φορέων
κοινωνικών the communication
που αποτελούν between
μέρος theτηςwork teamsRural
Ατζέντας been DEAR
adequate,
και τηeffective, clear, and
δημιουργία
sufficiently
μηχανισμών για τη frequent?
διασφάλιση συμφωνίας, εταιρικών σχέσεων και δέσμευσης μεταξύ τους,
με άλλαHas theτην
λόγια, coordination
ενθάρρυνση beenτηςeffective?
δικτύωσης.
Σε όλη τηHave the opinions
διάρκεια της φάσηςand specific needs of
αξιολόγησης, different
τρεις βασικές social groups (by
κατηγορίες age, gender,
φορέων or cultural,
συμμετείχαν
άμεσα religious and/or functional
στον καθορισμό προτάσεων diversity)
δράσηςbeen για taken into account?
την Ατζέντα: τοπικά θεσμικά όργανα, Μη
Results and impact
Κυβερνητικές Οργανώσεις ή/και Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και οι βασικές
Agent training:
ομάδες που εμπλέκονται στην εκπαίδευση: εκπαιδευτικοί, εκπαιδευόμενοι και οικογένειες
What lessons
που συνδέονται (meaningοργανισμούς.
με σχολικούς knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
1) Have the new
Δημόσια approaches
Διοίκηση been θεσμοί
– Τοπικοί included in the professional practice of these agents?
Are there
Αυτή new measures
η κατηγορία φορέωνcreated
αφορά to include the global
σε θεσμικά όργανα dimension
με πολιτικήin the actionsεπί
εξουσία of των
NGOs,
αρμοδιοτήτων Local Bodies,
τους, των οποίων ο ρόλος educational
περιλαμβάνειcentres
τη ...?
διαμόρφωση πολιτικών
Networking: και το στρατηγικό σχεδιασμό σε τοπικό επίπεδο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή
η κατηγορία αναφέρεται spaces been created?
σε δημοτικές και περιφερειακές αρχές ενώ σε άλλες
αφορά σε άλλους τοπικούς διοικητικούς support, exchange,
φορείς. etc. been created?
2) Are actions or projects
Εκπαιδευτική jointly planned?
Κοινότητα
Have
Αυτή different agents been
περιλαμβάνει able τους
όλους to carry out actions
χώρους στους in aοποίους
coordinated and complementary
πραγματοποιούνται
manner?
τακτικές, ρυθμιζόμενες, τυπικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
συμπεριλαμβανομένων των εργασιών και των αλληλεπιδράσεων μεταξύ
Is διδακτικού
there a greater και μηinvolvement
διδακτικού of προσωπικού,
people from civil society in the problems
εκπαιδευόμενων of
και των οικογενειών
municipalities?
τους. Κατ’ επέκταση, η εκπαιδευτική κοινότητα είναι επίσης η κοινότητα μέσα στην
Which
οποίαsocial groupsτοare
βρίσκεται the mostκέντρο.
διδακτικό active in local participation?
municipality/region
Σε ορισμένες χώρες beenείναι
created?
επίσης δυνατό να μιλήσουμε για μια εκπαιδευτική
Are there newπου
κοινότητα proposals from civil society
περιλαμβάνει groups to
μη τυπικά respond to the
εκπαιδευτικά municipality’s που
προγράμματα social
problems?
απευθύνονται σε πολίτες τρίτης ηλικίας και σε συγκεκριμένες ομάδες (γυναίκες,
Research:νέους κ.λπ.), στην οποία υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ των δικαιούχων του
Is προγράμματος
the impact of the καιimplemented GCE actionsεκπαίδευσης
της ομάδας κοινωνικής known? που εκπροσωπεί δημόσιες
Are the results
διοικητικές αρχές.of the research useful for planning new GCE actions?
3) Have
ΜΚΟ the research actions
/ Κοινωνικές been used to design actions that are appropriate to the
Οργανώσεις
circumstances and characteristics
Αυτές οι οργανώσεις of the rural
αντιπροσωπεύουν τηνenvironment?
κοινωνία των πολιτών και αποτελούν
What
την knowledge
τρίτη θεμελιώδηhave the people participating
κατηγορία φορέων η οποία,in the research
αφενός,acquired?
αντιπροσωπεύει τους
πολίτες και, αφετέρου, αντιμετωπίζει ζητήματα και εφαρμόζει προγράμματα
δραστηριοτήτων σε διάφορους τομείς και σε διάφορες περιοχές του κόσμου.
Πέρα από την εκπροσώπηση της κοινωνίας των πολιτών, οι οργανισμοί αυτοί
αποτελούν questions,εκπαιδευτικούς
σημαντικούς the indicators used
φορείςto στην
monitor and track
κοινοτική implementation
σφαίρα, λόγω των are
created. Theστρατηγικών τους
indicators can beκαι των εμπειριών
quantitative τους στοthey
or qualitative, χώροareτης
notμη τυπικήςand,
methods εκπαίδευσης.
on the contrary,
their use inΥπό αυτή την way
a combined έννοια, έχουν δύο ιδιαίτερα
is recommended. συναφείςare
The following ρόλους: τον εμπλουτισμό
the characteristics that τόσο
the impact
των have:
indicators must στρατηγικών όσο και των εκπαιδευτικών εμπειριών, καθώς και την
επιβεβαίωση της καταλληλότητας των χώρων και των πόρων ενώπιον των
● They express
δημόσιων theαρχών
changes generated
με σκοπό from the των
την εφαρμογή Agenda’s implementation.
εκπαιδευτικών They should allow
διαδικασιών.
71
31

Οργανόγραμμα
the Agenda are being put into practice, and to what extent the expected results and impact are being
Προτείνουμε την ανάπτυξη της ακόλουθης οργανωτικής δομής με σκοπό την υλοποίηση της
Ατζέντας:
The evaluation process proposed is of both process and impact. This means, on the one hand, to detect
Φορέας Υλοποίησης – Χρηματοδότησης
(τοπικές, περιφερειακές αρχές, κ.ο.κ.)
Ομάδα Τεχνικής Υποστήριξης Ομάδα Συντονισμού (εκπρόσωποι ΜΚΟ,
designed andφορέων,
(εκπαίδευση the material and human resources
παρακολούθηση, Κοινωνικώνavailable.
Οργανώσεων, εκπαιδευτικών
συμβουλευτική, αξιολόγηση) κέντρων, τοπικής αυτοδιοίκησης, κ.ο.κ.)

Δημοτικός / ευρύτερος Φορέας Χ
2.2 Monitoring (Δήμος, ΜΚΟ, Κοινωνική Οργάνωση,
Εκπαιδευτικό Κέντρο, κ.ο.κ.)
2.4 Writing the evaluation report Δημοτικός / ευρύτερος Φορέας Υ

(Δήμος, ΜΚΟ, Κοινωνική Οργάνωση,
Δημοτικός / ευρύτερος Φορέας Ζ
the evaluation questions, designing the indicators to measure(Δήμος,
progress, and identifying
ΜΚΟ, Κοινωνική Οργάνωση,the most
The first step

Παρακάτω must beτα
ορίζονται toεπιμέρους
determine μέρη
what αυτού
aspectsτου
need to be evaluated. The following table lists some
οργανογράμματος:
of the questions
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ that (Φορέας
ΑΡΧΗ must be asked to evaluate
Υλοποίησης the Agenda’s implementation.
/ Χρηματοδότησης): Αναφέρεται Itστο
is not an exhaustive
θεσμικό
list,
όργανοas it που
should be τη
έχει individualized
δικαιοδοσία to each rural setting
να υλοποιεί και according to the implementation
να χρηματοδοτεί την υλοποίηση that has been
της
Ατζέντας.
carried out,Πρόκειται
thereforeγια
it isδημόσια
intendedαρχή (περιφερειακή
as only a guide whenή designing
τοπική αυτοδιοίκηση) η οποία είναι
the evaluation:
αρμόδια για την υλοποίηση της Ατζέντας για την Εκπαίδευση για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
στο πλαίσιο της περιοχής δικαιοδοσίας της.
Achievement
ΟΜΑΔΑ of objectives
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ: Η Ομάδα Συντονισμού επιβλέπει την υλοποίηση, κάνει την
παρακολούθηση καιeffectiveness
Is the quality and την αξιολόγησηof GCE
των (Global Citizenship
δραστηριοτήτων Education)
στο πλαίσιο του actions being promoted?
προγράμματος της (
Specificκαι
Ατζέντας Objective
έχει τιςSO.1)
ακόλουθες βασικές αρμοδιότητες:
1. To what extent have
Εκπροσώπηση της GCE training processes
αντίστοιχης ομάδας beenοργανώσεων
implemented by agentsΚοινωνικές
(ΜΚΟ, from different
educational
Οργανώσεις,fields? (Operational
εκπαιδευτικά Objective
κέντρα, κ.ο.κ.) -σε
OO.1.1)
κάθε περιοχή
2. To what extent
Συζήτηση does the Agenda
και συμφωνία με τουςserve to facilitate
υπόλοιπους the design ofφορείς,
εμπλεκόμενους GCE actions? (OO.1.2)
πάνω σε ένα
To what extent
ημερολόγιο is the Agenda promoting
δραστηριοτήτων networking, τις
που θα περιλαμβάνει coordination, and complementarity?
βασικές θεματικές και τους
(OO.1.3)
στόχους
3. To what extent
Συμφωνία καιdoes the Agendaτου
συμμετοχή serve to analyze
κάθε the impact στην
εμπλεκόμενου of GCEυλοποίηση
actions to generate
του
new proposals? δραστηριοτήτων
προγράμματος (OO.1.4)
Are4.attitudes among rural
Συντονισμός citizens changing?
του συλλογικού (SO.2 και προγραμματισμού των ειδικότερων
σχεδιασμού
Has participation inσε
δραστηριοτήτων GCEκάθε
processes beenσύμφωνα
περιοχή promoted in μεpeople and socialτης
τις οδηγίες organizations
Ατζέντας, in
λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της
To what
κάθε extent και
περιοχής haveτουthere been changes
αντίστοιχου in the attitudes
πληθυσμού της of citizens in favor of peace,
70
32

5. Have
Οργάνωση μεθόδων
all the proposed measuresέρευνας – δραστηριοτήτων, σχεδιασμού και
been implemented?
προγραμματισμού
6. What
Ενθάρρυνση
difficultiesτης συνεργασίας
have come up inκαι theτης δικτύωσης μεofάλλους
implementation φορείς στην περιοχή
these measures?
αλλάhas
What καιbeen
σε άλλες αστικές
the degree ofκαι αγροτικέςof
involvement περιοχές
the work teams, organizations, and others
7. involved?
Διασφάλιση της αποτελεσματικής υλοποίησης των δραστηριοτήτων του
προγράμματος
Has the communicationσε κάθε περιοχήthe work teams been adequate, effective, clear, and
between
8. sufficiently
Σχεδιασμός και ανάπτυξη της παρακολούθησης και της συστηματικής οργάνωσης
frequent?
τηςthe
Has εμπειρίας
coordination been effective?
ΟΜΑΔΑ Have ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
the opinions and specificΗneeds Ομάδα Τεχνικής
of different Υποστήριξης
social αποτελείται
groups (by age, gender, or από
cultural,
εμπειρογνώμονες εκπαιδευτικής
religious and/or functionalκαι κοινωνικής
diversity) been ανάπτυξης. Πρόκειται για προσωπικό που
taken into account?
προέρχεται
Results and είτε
impact από το βασικό φορέα υλοποίησης είτε από κάποιον άλλο οργανισμό που
ειδικεύεται σε αντίστοιχες διαδικασίες.
Agent training:
Οι αρμοδιότητες
the GCE by τηςthe
Ομάδας
agentsΤεχνικής
who haveΥποστήριξης
participatedείναι:
in the training?
Have
1. the new approaches
Η διευκόλυνση been included
της συνολικής in the professional
διαδικασίας practice
και η επίβλεψη τηςofορθής
these agents?
Are there new measures
υλοποίησης created to include the global dimension in the actions of NGOs,
της Ατζέντας
Civil
2. Society Organisations,
Η διαχείριση Local Bodies, educational centres ...?
του προγράμματος
Networking:3. Η εκπαίδευση των φορέων στην Ομάδα Συντονισμού και των διαφόρων
οργανώσεων πουspaces been created?
εκπροσωπούνται σε αυτήν
Have
4. networks
Η παροχήofυποστήριξης
work, mutualκαι support, exchange,
τεχνικής βοήθειας etc. been created?
Are
5. actions or projects
Η οργάνωση τηςjointly planned? και της αξιολόγησης του προγράμματος
παρακολούθησης
της Ατζέντας
manner?
Civil
Ο society
στενός participation:
δεσμός μεταξύ των διαφορετικών ομάδων και του Φορέα Υλοποίησης ενισχύεται
Is there ότι
από το γεγονός a greater involvement
η Ατζέντα ενθαρρύνει of people from civil των
την εκπαίδευση society in theσε
φορέων problems of
τακτική βάση. Αυτό
municipalities?
γίνεται με δεδομένο ότι η Ομάδα Τεχνικής Υποστήριξης στηρίζει την Ομάδα Συντονισμού με
Which social
την απαραίτητη groups are
εκπαίδευση καιthe most active
τεχνική in localμε
υποστήριξη participation?
σκοπό την επιμόρφωση όλων των
φορέωνHaveσε κάθεprocedures
Δήμο καιand τηνspaces for debate
ενίσχυση that allow active
των συμμετοχικών participation in the
διαδικασιών.
problems?
Research:
71
33

ΑΞΙΕΣ
the ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ
Agenda are beingΑΡΧΕΣ
put into practice, and to what extent the expected results and impact are being
«Η εκπαίδευση οφείλει να παρέχει τους χάρτες ενός πολυσύνθετου κόσμου σε
The evaluation
συνεχήprocess proposed
αναβρασμό is ofκαι
αλλά both
τηνprocess
πυξίδαand
πουimpact. This means,
θα επιτρέψει on the
στους one hand,να
ανθρώπους to detect
34
βρουν το δρόμο τους μέσα σε αυτόν.»
Η εφαρμογή μιας Ατζέντας για την Εκπαίδευση, με προτάσεις για αλλαγή, προϋποθέτει την
καλήevaluation
The θέληση και την ξεκάθαρη
processes, as wellυποστήριξη από την πλευρά
as the methodology των πολιτικών
to be followed within it,και
mayτων
beδιαφόρων
diverse (meaning
κοινωνικών φορέων
quantitative, σχετικά
qualitative, andμεmixed
το προτεινόμενο
methods), μοντέλο
and must εκπαίδευσης.
be designed individually in each case.
Επιπλέον, they
However, δεν είναι εύκολη
will always beδουλειά
based onναthe «εργαζόμαστε μαζί» type
following aspects: προςofτην κατεύθυνσηthat
programming ενός
has been
μοντέλου κοινωνίας που θα αποτελέσει παράδειγμα συνύπαρξης εννοιών, προτάσεων και
ποικίλων ενδιαφερόντων. Απαιτεί ευρύτητα πνεύματος, δέσμευση και – για τους κοινωνικούς
φορείς
The (οργανισμούς,
evaluation εκπαιδευτικά
is divided κέντρα,actions:
into four strategic ΜΚΟ) - προϋποθέτει ν’ αφήσουν πίσω τους κάθε
φόβο «αποτυχίας».
Μια Ατζέντα
2.1 Designγιαofτην
the Εκπαίδευση
evaluation plan με and
σκοπό τη διαμόρφωση δημοκρατικών, δραστήριων,
indicators
πολύπλευρων και ευσυνείδητων πολιτών που σέβονται τον τόπο στον οποίον ζουν, τους
ανθρώπους με τους οποίους αλληλεπιδρούν και αναγνωρίζουν τη βαρύτητα και τη σημασία
2.2 Monitoring
των παγκόσμιων γεγονότων δεν είναι μια απλή ατζέντα για την εκπαίδευση αλλά μάλλον μια
2.3 Information
προσέγγιση collection
που περικλείει όλεςand
τις analysis
εκφάνσεις της ζωής.
Αυτή 2.4 Writing the

η σφαιρική evaluation report
προσέγγιση, σε τελική ανάλυση, μεταφράζεται σε μια μορφή «άσκησης
πολιτικής». Σε αυτή τη βάση, η συνεργασία και η συναίνεση μεταξύ φορέων από
2.1 Design of the
διαφορετικές evaluation
κοινωνικές plan and
σφαίρες είναιindicators
ουσιαστική για την υποστήριξη βέλτιστων πρακτικών
χάραξης πολιτικής, όχι μόνο στην εκπαίδευση αλλά και στους τομείς των φυσικών πόρων, της
This step means
οικονομίας, της designing
υγείας, των andδικαιωμάτων
deciding what typeμέσα
κ.ο.κ. of evaluation
από έναis«παγκοσμιοτοπικό»
πρίσμα.
the evaluation questions, designing the indicators to
Τα παραπάνω συνεπάγονται την ανάγκη για εγκαθίδρυση συνεκτικότητας μεταξύmeasure progress, and identifying the most
appropriate
αποσπασματικών sourcesπολιτικών
and methods πουfor κρίνονται
informationακατάλληλες
collection. για την αντιμετώπιση των
παγκόσμιων προκλήσεων.
The first step
Με στόχο μιαmust be to
τέτοιου determine
είδους what aspects
συνεκτικότητα, need toυιοθετεί
η Ατζέντα be evaluated. The following
τις ακόλουθες αξίες: table lists some
of
● theΤην questions
αξία τουthat must be asked toσυστήματος
καθιερωμένου evaluate the Agenda’s implementation.
Γενικής Εκπαίδευσης ωςIt διαδικασίας
συνειδητοποίησης
list, as της πραγματικότητας
it should be individualized to each rural και τουaccording
setting μετασχηματισμού αυτής μέσα από
to the implementation thatτοhas been
carriedδιάλογο, την κριτική
out, therefore σκέψη και
it is intended as τον
onlyπροβληματισμό. Η διαδικασία
a guide when designing αυτή περνάει μέσα
the evaluation:
από την πρακτική - ξεκινώντας από την κεκτημένη γνώση και την εμπειρία – με σκοπό τη
διαμόρφωση της συλλογικής κατανόησης που είναι βασισμένη στην αποδοχή της
πολυμορφίας και τη θεώρηση των πολιτών ως ενεργών υποκειμένων που φέρουν
Achievement
ευθύνη αυτού of objectives
που συμβαίνει τώρα και αυτού που θα μπορούσε να συμβεί στο μέλλον.
● Is the
Τηνquality
αξία τηςand«παγκοσμιοτοπικότητας»
effectiveness of GCE (Global ως αποδοχής τηςEducation)
Citizenship υπάρχουσας διαλεκτικής
actions μεταξύ
being promoted? (
της απόφασης
Specific και της δράσης (σε πολιτικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό
Objective SO.1)
επίπεδο κ.ο.κ.)
To what στηνhave
extent τοπική
GCEσφαίρα
trainingκαι του παγκόσμιου
processes αντικτύπου
been implemented by τους.
agentsΤοfrom
αίσθημα
different
του ανήκειν σε έναν
educational κοινό
fields? τόπο, παράObjective
(Operational τις επίμονες αναφορές των ΜΜΕ στο «παγκόσμιο
- OO.1.1)
χωριό», δεν είναι
To what extentτόσο
doesκαθολικό
the Agendaόσο serve
τείνουμε να πιστεύουμε.
to facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
● Η αξία Toτης
what extent is the
κατανόησης τουAgenda
ατόμουpromoting
ως συνόλου networking, coordination,
που περικλείει and complementarity?
την προσωπική διάσταση
(OO.1.3)
(μαθαίνω να υπάρχω), την κοινωνική διάσταση (μαθαίνω να συνυπάρχω), τη
To what extent
διαρθρωτική διάστασηdoes(μαθαίνω
the Agendaναserve to analyze the
επεξεργάζομαι τηimpact
γνώση)of και
GCE τη
actions to generate
χωροχρονική
new proposals?
διάσταση (μαθαίνω να (OO.1.4)
δρω) και στο οποίο όλες αυτές οι διαστάσεις συγκλίνουν.
34 Has participation
Delors, Jacques (1994): “Thein GCE
four processes
pillars been promoted
of education”, in Learning:inThe
people andWithin.
Treasure social organizations
Report to in
UNESCO ofrural areas? (OO.2.1)
the International Commission on Education for the Twenty-first Century.Mexico: UNESCO. Pg
91. To what extent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
https://www.uv.mx/dgdaie/files/2012/11/CPP-DC-Delors-Los-cuatro-pilares.pdf
70
34

● Η αξία Haveμιας πολιτικής
all the proposed καιmeasures
οικοσυστημικής θεώρησης μέσα από την οποία οι άνθρωποι
been implemented?
έχουν
What δικαιώματα,
has been the είναι ενεργοί
scope πολίτες
of these σε αναζήτηση κοινωνιών που δομούνται στη
measures?
βάση
What τηςdifficulties
κοινωνικής haveδικαιοσύνης
come up in και the αποκτούν
implementationευρείαof συνείδηση των οικολογικών
these measures?
προκλήσεων
What has been – οι the
οποίες
degreeυπερβαίνουν
of involvement τα όρια
of theτου
workπεριβαλλοντικού κινδύνου.
teams, organizations, Μια
and others
τέτοια θεώρηση περιλαμβάνει επίσης το στοχασμό πάνω στα ζητήματα της ποιότητας
involved?
ζωής,
Hasτων οικολογικών αξιών
the communication betweenκαι the
της work
«αυτοβελτίωσης» καθώς και
teams been adequate, του ρόλου
effective, του
clear, and
35
ανθρώπου
sufficientlyως frequent?
μέρος του προβλήματος αλλά και της λύσης. .
Τέλος, οHasσχεδιασμός και ηfacilitation
the technical υλοποίηση της performed
team Ατζέντας βασίζονται
their dutiesσεwell?
θεμελιώδεις αρχές όπως η
δέσμευση Haveσεtheηθικές
opinionsπρακτικές
and specific που
needs αντανακλούν την groups
of different social πραγματικότητα, μέσαor από
(by age, gender, cultural,
παιδαγωγική
religious δράση
and/orπου ενθαρρύνει
functional diversity)τηνbeenπαρέμβαση σε περιπτώσεις καταπάτησης
taken into account?
ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στοχεύουν δε στην καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το
Results and impact
φύλο
Agentκαι στην προάσπιση της πολιτισμικής, λειτουργικής και σεξουαλικής διαφορετικότητας.
training:
Ο σχεδιασμός της Ατζέντας
What lessons (meaningΕκπαίδευσης για τηνorΠαγκόσμια
knowledge, values, Ιθαγένεια
attitudes) have στην Ευρωπαϊκή
been learned in relation to
ύπαιθροthe δομείται
GCE by στη βάση μιας
the agents who προσέγγισης
have participated που inεπιχειρεί να διατηρήσει την ισορροπία
the training?
μεταξύ Have the new approaches
του γενικευμένου been included
χαρακτήρα των σημείωνin the αναφοράς
professionalτηςpractice
και τουof these agents?
λειτουργικού
χαρακτήραAre που
thereεπιτρέπει
new measures created to και
την αντιστοίχιση include the global
εφαρμογή dimension
σε τοπικό in the actions of NGOs,
πλαίσιο.
Civil Society
Ο σχεδιασμός αυτόςOrganisations,
οφείλει, εν μέρει LocalκαιBodies,
εν όλω,educational
να διέπεταιcentres
από ...?
το εννοιολογικό πλαίσιο
Networking:
και τους στόχους της Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια. Τροφοδοτείται δε από
Have και
πραγματικές newουσιαστικές
coordinationπροτάσεις
spaces been όπωςcreated?
αυτές του κινήματος της «Νέας Αγωγής», από
το βασικόHaveκορμό
networks τουof work,
οποίουmutual support, exchange,
αναδύθηκαν κινήματα etc. beenαυτό
όπως created?
της Αναπτυξιακής
Εκπαίδευσης.
36
Από αυτή Have different agents
τη μεθοδολογία been able τις
ξεχωρίζουμε to carry out actions
ακόλουθες in a coordinated
παιδαγωγικές αρχές: and complementary
manner? θεωρίας και πρακτικής - χρησιμοποιεί υλικό από πτυχές της
1. Συνδυασμός
Civil πραγματικότητας
society participation:που είναι άμεσες, οικείες και άπτονται του άμεσου ενδιαφέροντος των
εμπλεκόμενων.
municipalities?
2. Διδασκαλία βασισμένη στην αρχή «μαθαίνω κάνοντας» - που χαρακτηρίζεται από:
Which social groups
o Μάθηση are the most
στο πλαίσιο active in local
μιας συνεχούς participation?
διαδικασίας
Have
o Όλα τα επιμέρους συστατικά αξιολογούνταιactive
procedures and spaces for debate that allow participation in the
διεξοδικά
o Η μάθηση προκύπτει μέσα από την επίλυση προβλημάτων και την απάντηση
σε ερωτήματα
problems?
o Οι δεξιότητες αναπτύσσονται ατομικά και ομαδικά
Research:
o Η μάθηση προκύπτει από την προσεκτική ανάγνωση της τοπικής
πραγματικότητας και εφαρμόζεται στην πράξη σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο
o
Have the Η research
μάθησηactionsυποστηρίζεται
been used toαπό designουσιαστικές εμπειρίες
actions that are appropriateσε toπυρήνες
the
ενδιαφέροντος
o knowledge
What Η γνώση βαθαίνει
have theως αποτέλεσμα
people ενός κοινού
participating στοχασμού
in the research acquired?
35
Boni, A. (Coord.) (2016): Estrategia de Educación para el Desarrollo en el ámbito formal de la Comuni-
tat Valenciana (2017-2021) Pg. 14
http://www.ingenio.upv.es/sites/default/files/adjunto-pagina-basica/estrategia_de_educa-
cion_para_el_desarrollo_en_el_ambito_formal_de_la_comunitat_valenciana.pdf
created.
36 The indicators
Νέα Αγωγή, can be quantitative
διάσημο παιδαγωγικό κίνημα το or qualitative,
οποίο αναδύθηκεthey areο αιώνα,
το 19 not methods
παρόλο and, on the contrary,
που οι
ο
their use in του
προκάτοχοί a combined way is
τοποθετούνται recommended.
χρονολογικά έως καιThe
τον following are the characteristics
16 αιώνα (Έρασμος Ροτεροντάμους,that the impact
ο Ισπανός
ουμανιστής
indicators Χουάν
must Λουίς Βίβες, το έργο των Φρανσουά Φενελόν και Ζαν Ζακ Ρουσσώ (Αιμίλιος ή περί
have:
Αγωγής)). Οι βασικοί παιδαγωγοί του κινήματος είναι οι John Dewey, Adolphe Ferriére, María Montes-
sori,They
● Paulo express
Freire, Roger
the Cousinet,
changesA.generated
S. Neil, Célestin
fromFreinet και Jean Piaget,
the Agenda’s μεταξύ άλλων.They should allow
implementation.
http://modeloescuelanueva.webnode.es/news/fundamentacion-metodologica-dedel-modelo-escuela-
nueva/
71
35

the Από το are
3. Agenda ειδικότερο στο
being put γενικότερο
into – Αυτή
practice, and η αρχή
to what της «παγκοσμιοποίησης»
extent ήδη impact
the expected results and υπαρκτήare being
στη θεωρία
obtained. It servesGestalt, πρεσβεύει
to assess the needότι
forτα φυσικάupdating,
revision, φαινόμενα εκφράζονται
and/or ολιστικά
improvement καιAgenda.
of the άρα
τονίζει τη σπουδαιότητα της οργάνωσης περιεχομένου σε σύνολα με βάση «αθροιστικά»
κριτήρια. process proposed is of both process and impact. This means, on the one hand, to detect
The evaluation
2.2 Monitoring
the evaluation questions, designing the indicators to measure progress, and identifying the most
4. Το σημείο εκκίνησης βρίσκεται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων –Η
μάθηση συντελείται σε πυρήνες ενδιαφέροντος, κατά τη διάρκεια σημαντικών
εμπειριών για ένα άτομο ή μια ομάδα, από τις οποίες προκύπτει μια διαδικασία
συλλογικής μάθησης. Η ομάδα αυτή καθαυτή– πέρα από ένα σύνολο συνύπαρξης και
of theκοινωνικοποίησης
questions that must be asked to evaluate
– μετατρέπεται the Agenda’s
σε ένα χώρο implementation.
που προάγει το αίσθημα τουIt isανήκειν
not an και
exhaustive
list, as it should be
της ιθαγένειας individualized to each rural setting according to the implementation that has been
carried
5. Στοout, therefore
πλαίσιο αυτό,itηis«τυπική
intended as only a guide
εκπαίδευση» when
γίνεται designingως
αντιληπτή theμια
evaluation:
εκπαιδευτική δράση
που δεν περιορίζεται στο «σχολικό περιβάλλον» αλλά, ως μία εκπαιδευτική κοινότητα,
είναι μέρος μιας ευρύτερης κοινότητας (γειτονιά, περιοχή, χώρα, κόσμος).
ΜεAchievement of objectives
αυτό τον τρόπο, η προτεινόμενη μεθοδολογία και οι σχετικές εκπαιδευτικές τεχνικές,
Is the quality and
όπως αυτές του Freineteffectiveness of GCE (Global
ή του Cousinet, βρίσκουνCitizenship Education)
τη θέση τους actionsγια
στο διάλογο being
την promoted?
συνεχή (
επικοινωνία που θα ‘πρεπε να υπάρχει μεταξύ του εκπαιδευτικού πλαισίου και του
κοινωνικού To what extentπου
πλαισίου haveτοGCE training processes
περιβάλλει, been implemented
το διάλογο μεταξύ των byσπουδαστών,
των
οικογενειώνeducational
τους, τουfields? (Operational
διδακτικού Objective
προσωπικού - OO.1.1)
και της κοινωνίας γενικότερα.
Η σύλληψη To μιας
whatεκπαιδευτικής
extent does theδράσης
Agendaως serve to facilitate
κοινωνικής the design of GCE actions?
και κοινωνικοποιητικής (OO.1.2)
παρέμβασης
To what extent is the Agenda promoting networking, coordination,
τονίζει την ιδέα της ανάγκης για συνεργασία μεταξύ ανθρώπων με εφάμιλλους ρόλους and complementarity?
(δάσκαλοι(OO.1.3)
σε εκπαιδευτικά κέντρα, εργαζόμενοι σε ΜΚΟ και Κοινωνικές Οργανώσεις,
δημόσιοι To what extent
υπάλληλοι) doesτιςtheόποιες
παρά Agenda serve to στην
διαφορές analyze the impact
εμπειρία και of
τιςGCE actions to
δεξιότητές generate
τους. Η
εκπαιδευτική παρέμβαση συνεπάγεται τη δικτύωση, δηλαδή, την εμπλοκή όλων των μελών
Are
της attitudes among
κοινότητας. Με άλλαrural citizens
λόγια, όπωςchanging? (SO.2η αφρικανική παροιμία, «χρειάζεται ένα
μας θυμίζει
Has participation in GCE processes
ολόκληρο χωριό για ν΄ανατραφεί ένα παιδί». been promoted in people and social organizations in
Επιπλέον,rural areas? (OO.2.1)
η συλλογική εργασία συνεπάγεται, όπως οποιαδήποτε άλλη κοινωνική ή σχεσιακή
κατάσταση, To την
whatαποδοχή
extent have
και there
την απόbeen changes
κοινού in the attitudes
αντιμετώπιση of citizens
διαφορών καιinδυσκολιών
favor of peace,
που
70
36

ενδέχεταιHaveναallπροκύψουν.
the proposedΗmeasures
θετική διαχείριση συγκρούσεων και η συναινετική λήψη
been implemented?
αποφάσεωνWhatμαζίhas με
beenτιςthe
αρχές
scopeτηςofσυνολικής θεώρησης και του κοινού στόχου – όπως στην
these measures?
περίπτωσηWhat τηςdifficulties
κοινής αξιολόγησης
have come επιπτώσεων – είναι χαρακτηριστικά
up in the implementation που εναρμονίζονται
of these measures?
με τις αρχές
Whatτης δημοκρατίας,
has been the degreeτης συνύπαρξης,
of involvementτηςofκοινής διαχείρισης
the work καθώς και μιας
teams, organizations, θετικής
and others
στάσης προς την αλλαγή.
involved?
Has Ατζέντας
Στόχοι της the coordination been effective?
Όπως προτάθηκε στην Ατζέντα για την Αναπτυξιακή Εκπαίδευση σε Ευρωπαϊκές Αγροτικές
Περιοχές (Rural DEAR Agenda – EYD 2015), το παρόν έγγραφο συνάδει με το στόχο της
ενθάρρυνσης, αξιολόγησης και προώθησης ενός συμμετοχικού μοντέλου Εκπαίδευσης για
Results and impact
την Παγκόσμια Ιθαγένεια (ΕΠΙ) σε Ευρωπαϊκές αγροτικές περιοχές, μέσα από την αλλαγή στις
Agent training:
κοινωνικές αντιλήψεις, προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και της βελτίωσης της
ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της δράσης για την Εκπαίδευση για την Παγκόσμια
Ιθαγένεια. Με σκοπό την επίτευξη των παραπάνω, η στρατηγική δράση επικεντρώνεται σε
τέσσερα πεδία: κατάρτιση, δικτύωση, κοινωνική συμμετοχή και έρευνα.
.
Δεδομένου ότι η Ατζέντα ευελπιστεί να αποτελέσει
Networking: Οι νέοι, οι γυναίκες και οι
ένα αποτελεσματικό εργαλείο έρευνας για νέα,
Have new coordination spaces been created? πληθυσμοί των μεταναστών
κοινωνικά και διαπροσωπικά μοντέλα σχέσεων και
Have networks of work, mutual support, exchange, etc. been
εισάγουν created?
εναλλακτικούς τρόπους
τρόπου ζωής σε αγροτικές κοινωνίες, εντοπίζει νέες
Are actions or projects jointly planned? σκέψης και διαφορετικές
προκλήσεις όπως η ενσωμάτωση των νέων - ο
Have different agents been able to carry out actions in a coordinated
προοπτικές and complementary
που συντελούν σε μια
εντοπισμός και η κάλυψη των διαπιστωμένων
manner? διαφοροποιημένη συλλογιστική
αναγκών, προτάσεις δράσεων, ενδιαφέροντα,
Civil society participation: καθώς και σε προσεγγίσεις που
στρατηγικές σχέσεις - και η προσέγγιση σε ομάδες
Is there a greater involvement of people from civilοφείλουν society inνα
theσυμπεριληφθούν
problems of
γυναικών οι οποίες, ως αποτέλεσμα των νέων
municipalities? στον ορισμό των νέων,
πρακτικών, συμβάλλουν, από φεμινιστικής σκοπιάς,
μετασχηματιστικών κοινωνιών
μέσω προβληματισμού
Have proceduresκαι προσεγγίσεων.
and spaces for debate that allow active participation in the
Στην προσπάθεια τήρησηςbeen
municipality/region τωνcreated?
αξιών και του
επιπέδου Areσημαντικότητας,
there new proposals η συσπείρωση μιαςgroups
from civil society κοινότητας
to respondμεταναστών, εγχώριωνsocial
to the municipality’s ή
αλλοδαπών, που
problems? κατοικεί στην ύπαιθρο θα είναι και η τρίτη πρόκληση. Η ανάδειξη και η
αναζωογόνηση
Research: της πολιτισμικής και βιωματικής γνώσης είναι ευκαιρίες που προσφέρονται
στο πλαίσιο
Is theτης κίνησης
impact αυτών
of the των ποικιλόμορφων
implemented GCE actionsομάδων.
known?
Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζουμε
Are the results of the research useful for τα διαφορετικά
planning new στοιχεία που πραγματεύεται η
GCE actions?
Ατζέντα,Haveτα theοποία θα αναλυθούν περαιτέρω, συμπεριλαμβανομένων
research actions been used to design actions that are appropriate λειτουργικών
to the
ζητημάτων, στο τελευταίο κεφάλαιο.
71
37

38
προγραμμάτων
πόρων, υλικού,
συμμετέχοντες
διαφορετικούς
απευθύνονται
περιβάλλοντα
Σεμινάρια ΕΠΙ
σε τυπικά και
Επιμόρφωση
νευραλγικών
ανταλλαγής
Δημιουργία
εμπειριών
σεμινάρια
μη τυπικά
εικονικής
τράπεζας
δράσεις
φορέων
Ετήσια
από
που
και
σε
Κατάρτιση
φορέων

Πίνακας 1 – Ατζέντα. Στόχοι, πεδία δράσης, στρατηγικές κατευθυντήριες και στρατηγικές δράσεις
2.2 Monitoring
A/ Κατάρτιση

μεθοδολογία ΕΠΙ σε
του σχεδιασμού και
απορρέουν από και

Εκπαίδευσης που
φορέων πάνω σε
1.2/ Ενθάρρυνση
1.1/ Εκπαίδευση
αποτελεσματικότ περιεχόμενο και
της υλοποίησης
αρχές, στόχους,
στοχεύουν στο
τοποθετώντας τις περιβάλλοντα.
Αναπτυξιακής
διαφορετικά

στόχοι
δράσεις αυτές σε
αντίκτυπου τους
μια στρατηγική
αποτελεσματικές πεδίου και του

διεύρυνση του
Ειδικοί στόχοι
1/ Η βελτίωση
της ποιότητας
Ευρωπαϊκούς
εργασίας με
αγροτικούς
σκοπό τη
δράσεων
ητας των
Δήμους.
και της
στους
Achievement of objectives
Εκπαίδευσης για
ολοκληρωμένες,
τους αγροτικούς
Η δημιουργία, ο
προώθηση ενός
στρατηγικές και
Γενικός στόχος
καινοτόμες και
συμμετοχικού
Ιθαγένεια για
έλεγχος και η
Δήμους μέσα

μοντέλου
δράσεις.

από
(OO.1.3)
70
38

39
δραστηριοποιού
χρονικό πλαίσιο
νται στο τοπικό,
εμπειριών μέσα
καταγραφή των
εκπαιδευτικούς
περιφερειακό,
συγκεκριμένο
involved?
και πολιτικών
------------------
Συστηματική
φορέων που
κεκτημένων
συμφωνιών
(κάθε τρία
εθνικό και
επίπεδο.
δράσεις
χρόνια).
Σύναψη
χώρους
διεθνές
μεταξύ
σε
συμμετεχόντων
καταγραφή και
Συστηματική
Συντονισμός
Results and impact

αξιολόγηση
Agent training:
B/ Δικτύωση
Networking:
C/ Έρευνα
συμπληρωματικότητ
Εκπαίδευσης για την
manner?
συντονισμού και της
ας μεταξύ φορέων
παρεμβάσεων ΕΠΙ
1.4/ Ανάλυση του
1.3/ Ενίσχυση της

δημιουργία νέων
αντίκτυπου των
δικτύωσης, του

με σκοπό τη
προτάσεων.
municipalities?
Παγκόσμια
Ιθαγένεια
αγροτικό

στόχοι
problems?
Research:

71
39

40
κουλτούρας των
_____________
αξιολόγηση του
Υποστήριξη στο
αντίκτυπου της
συμπεριφορές.
μεταβολές στις
πρωτοβουλιών
την υλοποίηση
σχεδιασμό και
αλλαγής μέσα
πεδίου και τις

παρεμβάσεις
αποκτηθείσα
Ενδυνάμωση
εργασίας, τις
οργανωτικής
αλλαγές στις
από την νέα
κοινωνικών
γνώση, τις
ομάδων.
δράσεις
τοπικών
για την
Ετήσια
των
της
Συμμετοχή και
κινητοποίηση
κοινωνική
2.2 Monitoring
D/ Κοινωνική
Συμμετοχή
2.1 Design of the evaluation plan and indicators οργανώσεων στις
διαδικασίες ΕΠΙ.
ατόμων και των
κινήτρων για τη
συμμετοχή των
2.1/ Παροχή

στόχοι
ενσωματώνοντας
2/ Η αλλαγή στις
τη βιωσιμότητα
αντιλήψεις για
δεοντολογίας
κατανάλωση,
την αγροτική
ευθύνης και
κοινωνικές
εφαρμογή
ανάπτυξη,
(αίσθημα
κώδικα
στην

(OO.1.3)
70
40

41
δραστηριοποιού
παρέμβασης και
και κοινωνικούς
διαπολιτισμικές
περιλαμβάνουν
εκπαιδευτικούς
Υποστήριξη στο
εκπαίδευση, σε
κατάρτισης για
κατάρτιση των
ομάδων (νέοι,
Προγράμματα
ομάδες κ.ο.κ.)
involved?
μεθοδολογία
εκστρατειών
συνεργατική
και ομαδική
θέματα που
φορείς που
νται στη μη
σχεδιασμό
γυναίκες,
δράσεις
δουλειά
τοπικών
τυπική
____

Results and impact
Κατάρτιση
Agent training:
φορέων
A/ Κατάρτιση
Networking:
manner?
αλληλεγγύη μεταξύ
δικαιώματα μεταξύ
2.2/ Ενίσχυση των

πολιτών αλλά και
θετικών στάσεων
δικαιοσύνη, το

απέναντι στην
σεβασμό στα
κοινοτήτων.
ομάδων και
municipalities?
ανθρώπινα
ειρήνη, τη

στόχοι
problems?
και μετά το 2015
υποστηρίζοντας
δίκαιο εμπόριο)
συναλλαγές και
στις εμπορικές
Research:
συμβάσεις και
στις αγροτικές
τη Στρατηγική
στις δημόσιες

περιοχές.
και

71
41

περιβαλλοντική
κινητοποίησης
επιδιώκουν να
που οι φορείς
ζήτημα, κ.ο.κ)
υποβάθμιση,
προβλήματα
προσφυγικό
για τα απτά
(φτώχεια,
αλλάξουν
δράσεις
2.2 Monitoring
στόχοι

(OO.1.3)
70
42

ΠεδίαHave all theστρατηγικές
δράσης, proposed measures been implemented?
κατευθυντήριες και στρατηγικές δράσεις
Ο βασικός κορμός της Ατζέντας διαρθρώνεται γύρω από τις κάτωθι συνιστώσες:
involved?
1. Πεδία στρατηγικής δράσης - αναφέρονται στις βασικές στρατηγικές πάνω στις οποίες
θα διαμορφωθεί η κάθε δράση, είτε πρόκειται για τυπικά είτε για άτυπα σχολικά
περιβάλλοντα:
oHas the
Κατάρτιση
technical facilitation team performed their duties well?
oHaveΔικτύωση
the opinions and specific needs of different social groups (by age, gender, or cultural,
oreligious
Συμμετοχή
and/or και κινητοποίηση
functional diversity) been taken into account?
o Έρευνα
Results and impact
Agent training:
2. Στρατηγικές
What lessonsκατευθυντήριες
(meaning knowledge,– παιδαγωγικά
values, or εργαλεία
attitudes) που
haveεπιτρέπουν
been learnedτηνin εφαρμογή
relation to
της
theΕκπαίδευσης για τηνwho
GCE by the agents Παγκόσμια Ιθαγένεια:
have participated in the training?
oHaveΚατάρτιση εκπαιδευτών
the new approaches been included in the professional practice of these agents?
oAre there new measures
Συντονισμός created to include the global dimension in the actions of NGOs,
συμμετεχόντων
oCivil Ενθάρρυνση
της συμμετοχής
Networking:
o Συμμετοχική έρευνα και αξιολόγηση
Have networks
3. Στρατηγικές of work,
δράσεις mutual
– ειδικές support, exchange,
παρεμβάσεις μέσα από etc.τιςbeen created?
οποίες επικοινωνείται το έργο
της Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια:
oHaveΜικρο-αξιολογήσεις
different agents been able to carry out actions in a coordinated and complementary
omanner?
Πλαίσια συντονισμού
o Εκπαιδευτικά σεμινάρια
omunicipalities?
Ανταλλαγή εμπειριών
oWhich Διαδικτυακές
social groupsπλατφόρμες
are the most active in local participation?
oHaveΔιάδοση
procedures and spaces for debate that allow active participation in the
omunicipality/region
Κ.οκ. been created?
problems?
Research:
Κατάρτιση
Have φορέων
Κατάρτιση the research actions been
– Κατάρτιση used to design actions that are appropriate to the
εκπαιδευτών
Σε αυτή Whatτηνknowledge
Ατζέντα, ηhave the people
Κατάρτιση participating
κατέχει in the
διπλό ρόλο: research
από τη μία acquired?
είναι Πεδίο Στρατηγικής
Δράσης με την ευρύτερη έννοια, ως κεντρικό στοιχείο της αντίληψης των αξιών και των
χαρακτηριστικών των ανθρώπων και της κοινωνίας που αυτοί επιθυμούν και από την άλλη,
είναι Στρατηγική κατευθυντήρια, ως ένα εργαλείο εφαρμογής της Εκπαίδευσης για την
Παγκόσμια questions, the indicators used to monitor and track implementation are
Ιθαγένεια (ΕΠΙ).
Οι διαδικασίες can be quantitative
κατάρτισης ορίζουν orτηqualitative,
διδασκαλία theyκαι
are τη
not methods
μάθηση and,
και on the contrary,
σχεδιάζουν
μεθοδολογικές
their στρατηγικές
use in a combined για την ανάπτυξή
way is recommended. Theτους. Όπωςare
following περιγράφεται στον Οδικό
the characteristics Χάρτη
that the impact
37
της UNESCO
indicators must have:, η διδασκαλία και η μάθηση νοούνται σε ένα διαδραστικό πλαίσιο,
● 37They express the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
UNESCO (2014):
comparison Roadmap
with the situationfor Implementing
prior the Global
to the program’s Action Programme
implementation and in theon Ed-
successive
ucation for Sustainable
programmed evaluation Development.
cuts. For this, itUNESCO. Paris,
is necessary 2014.the
to have Pg.so-called
12 "baseline," and the
71
43

επικεντρωμένες
the Agenda are beingπάντα σε practice,
put into συγκεκριμένη
and to ομάδα εκπαιδευόμενων.
what extent Στοχεύουν
the expected results δε στη
and impact are being
διερευνητική
obtained. και μετασχηματιστική
It serves to assess the needμάθηση που updating,
for revision, προσανατολίζεται προς τη δράση.
and/or improvement of the Agenda.
Η διαδικασία κατάρτισης πρέπει επίσης να ανταποκρίνεται στην ανάγκη ενίσχυσης των
δυνατοτήτων
The και τωνproposed
evaluation process δυναμικών μεταξύ
is of both των and
process εκπαιδευτικών. Οφείλει
impact. This means, on να
the ενισχύει
one hand,τις
to detect
δεξιότητές τους με σκοπό την αποτελεσματικότερη διδασκαλία της ΕΠΙ και το
μετασχηματισμό του μαθησιακού / εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, ενσωματώνοντας το
πλαίσιο, τις γνώσεις, τους πόρους και τις μεθοδολογίες στην εκπαιδευτική διαδικασία με
ισορροπημένο
The και συνεκτικό
evaluation processes, τρόπο.
as well as theΌσοι ασχολούνται
methodology μεfollowed
to be την εκπαίδευση
within it,και
mayτην
beκατάρτιση
diverse (meaning
γενικότερα, είναι ισχυροί σύμμαχοι στις προτάσεις κοινωνικής αλλαγής και, ως εκ τούτου,
δυνητικοί παράγοντες αλλαγής, πράγμα που σημαίνει ότι και αυτοί μπορούν να
συνυπολογιστούν ως «ομάδα -στόχος» της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Από αυτή την άποψη, οφείλουμε να αναθεωρήσουμε Η Διδασκαλία και η μάθηση
τα περιβάλλοντα μάθησης, σβήνοντας τη νοούνται ως ένα διαδραστικό
διαχωριστική γραμμή που χωρίζει έναν τυπικό σύνολο - επικεντρωμένο στην
εκπαιδευτικό χώρο από την υπόλοιπη κοινωνία, ομάδα- στόχο - που έχει σκοπό
εμπνέοντας διαφορετικές ομάδες- στόχους να
2.2 Monitoring να επιτρέψει τη διερευνητική
ενεργούν υπέρ της αλλαγής στο επίπεδο του ατόμου και μετασχηματιστική μάθηση,
και του2.3χώρου στον οποίο
Information ζουνand
collection ή εργάζονται
analysis . που είναι προσανατολισμένη
Ως εκ τούτου, η τάξη δεν θα θεωρείται πλέον ο στη δράση.
μοναδικός υλικάthe
2.4 Writing υπαρκτός
evaluationχώρος όπου «μεταδίδεται
report
η εκπαίδευση», αλλά μάλλον ένα ευρύτερο
2.1 Design of the
γεωγραφικά evaluationπλαίσιο
καθορισμένο plan andπου
indicators
επιτρέπει την αλληλεπίδραση και τον «πολιτιστικό
διάλογο» με το περιβάλλον. Θα είναι ένας κοινωνικός χώρος, στον οποίο διαφορετικά άτομα
This step means designing
αλληλεπιδρούν and deciding
με την τοπική what typeπου
πραγματικότητα, of evaluation
είναι ένα isμικρό
goingδείγμα
to be carried out, formulating
της παγκόσμιας
πραγματικότητας. Θα είναιdesigning
ένας χώροςtheόπου
indicators
συναντάto κανείς
measure τις progress,
βέλτιστες and identifying
πρακτικές the most
από την
τυπική, μη τυπική και άτυπη εκπαίδευση, μέσω
appropriate sources and methods for information collection. νέων μοντέλων, προϊόντων κριτικής και
παραγωγικής αξιολόγησης παλαιότερων μοντέλων.
The first step must
Η δημιουργία ενόςbe to determine
πλαισίου what aspects
κατάρτισης need to be φορείς
που περιλαμβάνει evaluated. The followingαπόψεις,
με διαφορετικές table lists some
εμπειρίες
of και ρόλους
the questions σε ότιbeαφορά
that must askedτην εκπαίδευση,
to evaluate είναι μια implementation.
the Agenda’s μέθοδος, αν και όχι
It isηnot
μοναδική,
an exhaustive
για as
list, ναitξεκινήσει
should beη individualized
διαδικασία τηςtoΕΠΙ.
each rural setting according to the implementation that has been
Φορείς στους οποίους απευθύνεται το μοντέλο κατάρτισης

Is the
Οι quality
κύριοι and στους
φορείς effectiveness
οποίουςofαπευθύνεται
GCE (Global Citizenship
το μοντέλοEducation) actions
κατάρτισης being promoted?
της Ατζέντας είναι (
Specificπου
εκείνοι Objective
έχουν SO.1)
ευθύνη λήψης αποφάσεων σε πολιτικό, διοικητικό και εκπαιδευτικό
επίπεδο, To whatκαι
καθώς extent have
εκείνοι GCE
που training
έχουν processes
ευθύνη been implemented
εκπαίδευσης ή κατάρτισηςbyείτε
agents fromείτε
τυπικής different
μη
τυπικής. educational fields? (Operational Objective - OO.1.1)
To what δράση
Η παιδαγωγική extent does the ως
νοείται Agenda
μια serve to facilitate
συνεχής στρατηγικήthe design
δράσηςof που
GCE actions? (OO.1.2)
στοχεύει: στην
πρόκλησηToενδιαφέροντος
what extent is the
για Agenda
μάθησηpromoting networking,
και κατανόηση, στην coordination,
κινητοποίησηandγια complementarity?
παρατήρηση
(OO.1.3)
και την ενεργοποίηση της μνήμης, στην αλληλεπίδραση, την εξάσκηση, την ανακάλυψη, την
To what
αντιπαράθεση καιextent does the προς
τη συζήτηση Agenda τηνserve to analyzeτης
κατεύθυνση theδράσης
impact σε
of GCE actions
τοπικό to generate
επίπεδο, στο
πλαίσιο της καθημερινότητας. Μια τέτοια θεώρηση απαιτεί αλλαγές, όχι μόνο από τους
Are attitudes among
εκπαιδευτικούς αλλά rural citizens
και από changing?
εκείνους (SO.2 και διοικητική ευθύνη, με σκοπό τη
με πολιτική
UNESCOTo http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002305/230514e.pdf
what extent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
70
44

χάραξη Have
ενός συναινετικού,
all the proposed σαφώς
measuresκαθορισμένου, κοινού χώρου ο οποίος θα εμπλέκει κάθε
been implemented?
φορέα ανάλογα
What hasμε τον the
been ρόλο του.of these measures?
scope
Έτσι, τοWhat
προσωπικό, οι εκπαιδευτές
difficulties have come up καιinοιthe
υπεύθυνοι για τη χάραξη
implementation πολιτικής
of these measures?μετατρέπονται
σε "δέκτες"
Whatεκπαίδευσης,
has been the ώστε
degreeμεofτηinvolvement
σειρά τουςofναthe αποτελέσουν
work teams,σημεία αναφοράς
organizations, andγια το
others
σχεδιασμό πολιτικής
involved? και την εφαρμογή σχεδίων και πρακτικών που απορρέουν από μια
τέτοια πολιτική.
38
Επανερχόμενοι στην UNESCO
Has the coordination , κρίνεται επίσης
been effective?
σκόπιμηHasηthe υποστήριξη της κατάρτισης Η θεώρηση της παιδαγωγικής
τουtheir duties
technical facilitation team performed well?
προσωπικού ή της
Have the μονάδας
opinions andδιαχείρισης
specific needs ανθρώπινου δράσης
of different social groupsως μιαςgender,
(by age, συνεχούς
or cultural,
δυναμικού σε ιδιωτικούς
religious ή δημόσιους
and/or functional οργανισμούς,
diversity) στρατηγικής
been taken into account? δράσης απαιτεί
σε οργανώσεις
Results and impact της κοινωνίας των πολιτών και σε αλλαγές όχι μόνο από/σε
άλλουςtraining:
Agent φορείς. Ο στόχος είναι να τους δοθεί η εκπαιδευτικούς, αλλά και
ευκαιρία να αποκτήσουν
What δεξιότητες
lessons (meaning και γνώσεις
knowledge, values,που από/σε φορείς με πολιτική και to
or attitudes) have been learned in relation
θα χρειαστούν
the GCE για να αναπτύξουν
by the agents who have και να φέρουν εις
participated διοικητική
in the training? ευθύνη, με σκοπό τη
πέρας προγράμματα κατάρτισης για το προσωπικό, χάραξη ενός
Have the new approaches been included in the professional practice of these agents?συναινετικού,
βασισμένα στις αρχές
Are there του προτεινόμενου
new measures μοντέλου
created to include σαφώς
the global καθορισμένου,
dimension in the actionsκοινού
of NGOs,
Εκπαίδευσης. χώρου
Civil Society Organisations, Local Bodies, educational centres ...? ο οποίος θα εμπλέκει
Ως εκ τούτου, το μοντέλο κατάρτισης που
Networking: κάθε φορέα ανάλογα με το ρόλο
παρουσιάζεται
Have newσεcoordination
αυτή την spaces
Ατζένταbeen απευθύνεται
created? του.
στους βασικούς
Have networks φορείςof που
work,εμπλέκονται
mutual support, στηνexchange,
ΕΠΙ. etc. been created?
Μέσα από Areαυτό,
actions δημιουργείται ένας χώρος
or projects jointly planned? συνάντησης όπου θα συγκλίνουν οι διαφορετικοί
φορείς Have
προκειμένου
differentνα κατανοήσουν,
agents been able toναcarry
συζητήσουν και inναa υιοθετήσουν
out actions coordinated andτις complementary
θεμελιώδεις
αρχές της στρατηγικής.
manner?
Civil
Αυτήsociety participation:
η διαδικασία κατάρτισης θα ενισχυθεί από μια πιο στοχευμένη κατάρτιση που
Is there
απευθύνεται στοa greater
διδακτικόinvolvement
προσωπικό ofκαι
people
τουςfrom civil society
μη τυπικούς in the problems
εκπαιδευτικούς. of είναι να
Στόχος
municipalities?
τους δοθούν τα απαραίτητα παιδαγωγικά εργαλεία για να τροφοδοτήσουν μια εκπαιδευτική
Which
διαδικασία όπουsocial groupsοιare
η γνώση, the most και
αντιλήψεις active in local participation?
οι δεξιότητες θα συγκλίνουν σε ένα μοντέλο νέας
πρακτικής.
municipality/region
Η παρακολούθηση, been created?
η υποστήριξη, η συμβουλευτική, τα σεμινάρια για την ανταλλαγή
Are προκλήσεων,
εμπειριών, there new proposals from civil
νέων ιδεών, κ.λπ.society groups
αποτελούν to respond
μέρος to the
αυτής της municipality’s social
διαδικασίας
problems?
κατάρτισης στην οποία κάθε κοινή εμπειρία συμβάλλει σε μια ανανεωμένη πρακτική.
Research:
Η εργασία βασίζεται σε μια μεθοδολογία που προάγει δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η
κατανόησηIs theτης
impact of theπραγματικότητας,
σύνθετης implemented GCEηactions σύλληψη known?
μελλοντικών υποθέσεων και η λήψη
αποφάσεωνAre theσεresults of the research
ένα συμμετοχικό, useful for χώρο
συνεργατικό planningόπουnew GCE actions?
η ευθύνη μοιράζεται μεταξύ των
Have theμερών.
εμπλεκομένων research actions been
Πρόκειται used
για μια to design actions
εκπαιδευτική that are
στρατηγική πουappropriate
αμφισβητεί toτον
the λόγο
ύπαρξηςcircumstances
της διαδικασίας andδιδασκαλίας
- μάθησης environment?
και "δεν μπορεί να θεωρηθεί προσθήκη στις
39
Whatεκπαιδευτικές
υπάρχουσες knowledge have the people
πρακτικές". participating in the research acquired?
Το 1996,Have new proposals for action beenτον generated?
o
η έκθεση Delors, οραματιζόμενη 21 αιώνα, πρότεινε ότι η εκπαίδευση οφείλει
να «παρέχει τους χάρτες ενός πολυσύνθετου κόσμου σε συνεχή αναβρασμό αλλά και την
40
πυξίδα που θα επιτρέψει στους ανθρώπους να βρουν το δρόμο τους μέσα σε αυτόν.»
created.
38
The(2015):
UNESCO indicators
Globalcan be quantitative
Citizenship Education:orTopics
qualitative, they objectives.
and learning are not methods
Paris. and, on the contrary,
http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002338/233876s.pdf
39
UNESCO (2014): Pg. 33
indicators
40 must have:
DELORS, J. (1994): “The four pillars of education”, in Learning: The Treasure Within. Report to UNESCO
● the
of International
They Commission
express the changesongenerated
Education for the Twenty-first
from the Agenda’sCentury.Mexico: UNESCO.
implementation. Pg 91-103.
They should allow
http://unesdoc.unesco.org/images/0010/001095/109590eo.pdf
71
45

ΜιαAgenda
the τέτοιαareεκπαίδευση, μιαpractice,
being put into πραγματικά
and toουτοπική αναγκαιότητα,
what extent the expectedόρισε
resultsτους τέσσερις
πυλώνες της
obtained. θεμελιώδους
It serves to assessμάθησης
the needπουfor σήμερα
revision,συνεχίζουν να διαμορφώνουν
updating, and/or improvement μοντέλα όπως
of the Agenda.
αυτό της Ατζέντας:
o Μαθαίνουμε
The evaluation να κατανοούμε,
process proposed μέσα
is of both από and
process την καθημερινή πρακτική
impact. This means, onκαι
theμέσα από το
one hand, to detect
πρίσμα του τοπικού, το λογικό και το ουσιαστικό. Κεντρίζουμε την περιέργεια και
τη χαρά της ανακάλυψης, κατανοούμε τον κόσμο, ξεκινώντας από το άμεσο
περιβάλλον μου. Η μάθηση για τη μάθηση είναι μια αέναη διαδικασία κατάκτησης
της γνώσης
The evaluation που
processes, as ενσωματώνει νέες εμπειρίες
well as the methodology και, σε within
to be followed δυναμικό διάλογο
it, may με το
be diverse (meaning
περιβάλλον, συμβάλλει στη δημιουργία ενός συνόλου γνώσης.
o Ο συνδυασμός γνώσης, πρακτικών και κοινού στοχασμού με τους ανθρώπους με
designed and
τουςthe materialζούμε
οποίους and human resources available. μας επιτρέπει την κατανόηση της
και συναναστρεφόμαστε,
πραγματικότητας καθώς και τη λήψη αποφάσεων έτσι ώστε μέσα από τη δράση να
ασκήσουμε επιρροή σε αυτή την πραγματικότητα. Η μάθηση για τη δράση σημαίνει
να είμαστε
2.1 Design σε θέση να
of the evaluation planεπηρεάσουμε
and indicatorsκαι να αλλάξουμε το περιβάλλον μας,
ενσωματώνοντας την επικοινωνία και τη σύνδεση στη συλλογική δράση και τη
διαχείριση των αντιπαραθέσεων και των συγκρούσεων.
2.2 Monitoring
o2.3 Information
Είναι λοιπόν απαραίτητο
collection να μάθουμε να ζούμε ως μέλη μιας κοινότητας,
and analysis
συμμετέχοντας και δρώντας στο πλαίσιο του περιβάλλοντός μας, έχοντας πάντα
2.4 Writing
υπόψηthe ότιevaluation
είμαστε report
μέρη μιας ευρύτερης παγκόσμιας κοινωνίας. Αυτό το
προσεγγίζουμε μέσα από τη μάθηση για την ανακάλυψη των διαφορών, την έννοια
2.1 Designκαι of the
την evaluation
πρακτική της plan and indicators
ισότητας, τη συνεργασία και τη συν-υπεύθυνη συμμετοχή στη
δράση, τη συνειδητοποίηση της πολυμορφίας και την αλληλεξάρτηση.
the evaluation questions,χρειάζεται
o Μια κοινότητα designing ανθρώπους
the indicators to σε
που, measure
ατομικόprogress,
επίπεδο,and
θα identifying
αντιληφθούν the most
appropriate τηνsources
έννοιαand methods
της for information
«ελευθερίας» ως τη collection.
βάση της δικής τους ατομικής εξέλιξης,
έκφρασης ταυτότητας και ευθύνης προς τους άλλους. Η μάθηση για την
The first step must be toσυνεπάγεται
(συν)ύπαρξη determine what aspectsτης
το χτίσιμο need to be evaluated.
ατομικότητας The following
ως προϊόν table lists some
της διαλεκτικής
of the questions that must
διαδικασίας be asked
μεταξύ to evaluate
της γνώσης και the
τηςAgenda’s implementation.
πρακτικής It is not
και έρχεται μέσα απόan την
exhaustive
ικανότητα
list, as it should για αναλυτική
be individualized toκρίση και υπεύθυνη
each rural δράση για
setting according το κοινό
to the καλό.
implementation that has been
Κάθε μοντέλο εκπαίδευσης του οποίου ο στόχος είναι η ανάπτυξη των ανθρώπων ως μελών
μιας κοινωνίας χτίζεται στη βάση αυτών των τεσσάρων πυλώνων.
Is the quality
Στρατηγικές and effectiveness
δράσεις κατάρτισης of GCE (Global Citizenship Education) actions being promoted? (
ΥπάρχουνToπέντε
what extent
κύριες have GCE training
στρατηγικές processes
δράσεις, απόbeenτις implemented by agents from
οποίες θα σχεδιαστούν καιdifferent
θα
educational
υλοποιηθούν fields? δραστηριότητες,
μεμονωμένες (Operational Objective - OO.1.1)
όπως περιγράφονται στο Σχέδιο Δράσης:
1. To what extent
Μαθήματα does theγια
κατάρτισης Agenda serve to facilitate
εκπαιδευτικούς φορείςthe design
είτε of GCE
σε τυπικό actions?
είτε (OO.1.2)
σε μη τυπικό
To what extent is the
περιβάλλον εκπαίδευσης Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?
2. (OO.1.3)
Σεμινάρια Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
3. To whatσεμινάρια
Ετήσια extent does the Agendaεμπειριών
ανταλλαγής serve to analyze the impact of GCE actions to generate
4. Δημιουργία εικονικής τράπεζας πόρων, υλικού, προγραμμάτων και βασικών
φορέων
5. Συνεχής υποστήριξη, καθοδήγηση και συμβουλευτική
70
46

ΠίνακαςHave2: Κατάρτιση - στρατηγικοί
all the proposed measures στόχοι
beenκαι δράσεις
implemented?
What has been the scope Επιχειρησιακοί στόχοι
of these measures? Στρατηγικές δράσεις
1/ Η βελτίωση της
What difficulties 1.1/
have comeΚατάρτιση
up in theφορέων
implementation of these measures?
ποιότηταςWhatκαιhas
της been the degree
πάνω σε of αρχές,
involvement of the work teams, organizations, and others
στόχους,
Μαθήματα κατάρτισης
involved?
αποτελεσματικότητας περιεχόμενο και
εκπαιδευτικών σε τυπικά και μη
των εκπαιδευτικών between the
μεθοδολογία ΕΠΙwork
σε teams been adequate, effective, clear, and
τυπικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα
δράσεωνsufficiently
μέσα απόfrequent?
μια διαφορετικά εκπαιδευτικά
Has εργασίας
στρατηγική the coordination
με been effective?
περιβάλλοντα
σκοπό τηHas the technical
διεύρυνση του facilitation team performed theirΣεμινάρια
duties well?
Εκπαίδευσης για την
Have
πεδίου και τουthe opinions and specific needs of different social groupsΙθαγένεια
Παγκόσμια (by age, gender,
που or cultural,
religious
αντίκτυπου τους and/or
στους functional diversity) been taken into account? σε συμμετέχοντες
απευθύνονται
Results and impact
Ευρωπαϊκούς από διαφορετικούς
Agent training:
αγροτικούς Δήμους εκπαιδευτικούς χώρους
the GCE by the agents who have participated in theΕτήσια σεμινάρια ανταλλαγής
training?
εμπειριών
Are there new measures 1.2/ created to include
Ενθάρρυνση του the global dimension
Δημιουργία in the actions
εικονικής of NGOs,
τράπεζας
Civil Society Organisations, Local Bodies,
σχεδιασμού και της educational centres ...?
πόρων, υλικού, προγραμμάτων και
Networking: υλοποίησης νευραλγικών φορέων
Have new coordination spaces beenΕΠΙ
παρεμβάσεων created?
που
απορρέουν από και
στοχεύουν στο αγροτικό
περιβάλλον
manner?
2/ Η αλλαγή στις 2.2/ Ενίσχυση των θετικών
Civil society participation: Προγράμματα κατάρτισης για
κοινωνικές αντιλήψεις στάσεων απέναντι στην
Is there a greater involvement of people from civil εκπαιδευτικούς
society in the problems of
και κοινωνικούς
για την αγροτική ειρήνη, τη δικαιοσύνη, το
municipalities? φορείς που δραστηριοποιούνται
ανάπτυξη, σεβασμό στα ανθρώπινα
στη μη τυπική εκπαίδευση, σε
ενσωματώνοντας τη δικαιώματα μεταξύ
Have procedures and spaces for debate that allow θέματα active participation in the
που περιλαμβάνουν
βιωσιμότητα (αίσθημα πολιτών αλλά και
municipality/region been created? μεθοδολογία και ομαδική
ευθύνης και εφαρμογή αλληλεγγύη μεταξύ
Are there new proposals from civil society groups to respond to δουλειά
συνεργατική the municipality’s social
κώδικα δεοντολογίας ομάδων και κοινοτήτων
problems?
στην κατανάλωση, στις
Research:
δημόσιες συμβάσεις και
στις εμπορικές
Are the results of the research useful for planning new GCE συμβουλευτική
Συνεχής actions? και
συναλλαγές
Haveκαιtheδίκαιο
research actions been used to design actions that are κατά
appropriate to theτου
υποστήριξη τη διάρκεια
εμπόριο) και
σχεδιασμού αλλά και της
υποστηρίζοντας τη
Στρατηγική και μετά το
2015 στις αγροτικές
περιοχές
71
47

Μαθήματα
the Agenda are κατάρτισης
being putεκπαιδευτικών
into practice, and φορέων
to what extent the expected results and impact are being
Το διδακτικό
obtained. προσωπικό
It serves to assess the τουneed τυπικού εκπαιδευτικού
for revision, updating, and/orπεριβάλλοντος,
improvement όπως
of theκαι οι
Agenda.
εκπαιδευτικοί του μη τυπικού κλάδου εκπαίδευσης, φέρει την ευθύνη για τη διευκόλυνση
The
της evaluation
διαδικασίας process proposed–isμάθησης.
διδασκαλίας of both process
Αυτή and impact. Thisενεργοποιείται
η διαδικασία means, on the one μέσαhand,
από to detect
εκπαιδευτικές και τεχνικές στρατηγικές εργασίας βασισμένες σε μια κουλτούρα
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes διαλόγου, τη
διαχείρισηbyπροβληματικών
produced the Agenda’s execution. καταστάσεων και μια ανοιχτή, θετική στάση. Κατά συνέπεια, η
κατάρτιση είναι βασικό στοιχείο οποιασδήποτε ατζέντας για την εκπαίδευση που ευελπιστεί
να προωθήσει
The την αλλαγή.
evaluation processes, as well as the methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
Η δια ζώσης κατάρτιση
quantitative, qualitative,που andαπευθύνεται
mixed methods), σε εκπαιδευτικούς
and must beφορείς της τυπικής
designed και της
individually μη case.
in each
However, they will always be based on the following aspects: type of programming that τη
τυπικής εκπαίδευσης (τοπικές αρχές, ΜΚΟ, κοινωνικές οργανώσεις) θα αποτελέσει has been
στρατηγική δράση η οποία, σε συνάρτηση με τις δράσεις συντονισμού, θα παρέχεται εξαρχής
ως χώρος διαμοιρασμού γνώσης και εργασίας.
Σε αυτά
The τα μαθήματα,
evaluation is divided ο άξονας
into fourμιας τέτοιου
strategic είδους εκπαιδευτικής δράσης θα είναι η χρήση
actions:
μιας συμμετοχικής μεθοδολογίας που ενθαρρύνει τη μάθηση και την απόκτηση ικανοτήτων
σύναψης σχέσεων
2.1 Design και evaluation
of the ενεργητικής planεπικοινωνίας.
and indicatorsΜε τον τρόπο αυτό, η γνώση, οι δεξιότητες
και οι διαθέσεις αποκτούν κεντρικό ρόλο στη διαδικασία.
Πρόθεσή μας είναι η διεξαγωγή ενός γενικού εργαστηρίου, με δια ζώσης επαφή,
2.2 Monitoring
απευθυνόμενο σε όλους τους φορείς που δεσμεύονται στην εφαρμογή της Ατζέντας. Το
εργαστήριο αυτό θαcollection
2.3 Information ενισχυθεί andμεanalysis
μια σειρά θεματικών εργαστηρίων για όσους έχουν
εκπαιδευτικούς ρόλους στους κλάδους της τυπικής και μη-τυπικής εκπαίδευσης.
2.4 Writing
1. Το γενικό theεργαστήρι
evaluationθα report
εντρυφήσει στις έννοιες της κατάρτισης, της μεθοδολογίας
και του περιεχομένου του μοντέλου της ΕΠΙ και θα αποτελέσει κοινή πλατφόρμα
2.1 Designγια of το
theδιδακτικό
evaluation plan and indicators
προσωπικό στην τυπική εκπαίδευση, τους διδάσκοντες στον κλάδο
της μη-τυπικής εκπαίδευσης, το προσωπικό σε ΜΚΟ και κοινωνικές οργανώσεις, τα
This step means designing and
μέλη Δημοτικών deciding what
Συμβουλίων type of evaluation
της περιοχής καθώς και is going
άλλουςto be carried
φορείς πουout, formulating
έχουν
the evaluation questions, designing the indicators to measure
δεσμευτεί στην εφαρμογή του μοντέλου εκπαίδευσης ΕΠΙ, όπως εκπρόσωποι progress, and identifying the most
appropriate sources and
Συλλόγων Γονέωνmethods for information
και Κηδεμόνων, collection.
άλλοι φορείς της εκπαίδευσης, εκπρόσωποι
συνδικάτων κ.ο.κ.
The first step must be to determine
Η αναπαραγωγή αυτού του what aspects need
εκπαιδευτικού to be που
χώρου, evaluated. Theστις
βασίζεται following
αρχές table lists some
της ΕΠΙ,
of the questions
μαζί με that τηmust be asked toκαι
συνεργατική evaluate the Agenda’s
δυναμική μεθοδολογίαimplementation. It is notγια
που απαιτείται an την
exhaustive
εφαρμογή
list, as it should του σε αγροτικές
be individualized to each περιοχές,
rural settingθαaccording
λειτουργήσει
to theως καταλύτης για
implementation νέα
that has been
carried out, μοντέλα
therefore δράσης που θα as
it is intended σχεδιαστούν
only a guideκαιwhenθα designing
συμπεριληφθούν σε διαφορετικούς
the evaluation:
εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς χώρους.
Χρονοδιάγραμμα: Στόχος είναι να διεξαχθεί ένα γενικό εργαστήρι στο ξεκίνημα της
εκπαιδευτικής στρατηγικής καθώς και ένα ετήσιο εργαστήρι αξιολόγησης.
Achievement
2. Ο στόχος of objectives
των θεματικών δια ζώσης εργαστηρίων, που απευθύνονται σε διδακτικό
προσωπικό
Is the quality τυπικής και of
and effectiveness μη-τυπικής
GCE (Globalεκπαίδευσης,
Citizenshipείναι η ενδυνάμωση
Education) και η promoted?
actions being αύξηση (
Specific της απαραίτητης
Objective SO.1) γνώσης και των δεξιοτήτων έτσι ώστε οι εκπαιδευτικοί να φέρουν
ειςwhat
To πέρας extentτηνhave εκπαιδευτική
GCE trainingπρακτική
processes πουbeen βασίζεται
implemented σε byαρχές
agentsΕΠΙ,fromστους
different
αντίστοιχουςfields?
educational χώρους όπου δραστηριοποιούνται.
(Operational Objective - OO.1.1)
Εξίσου
To what σημαντική,
extent does ως the αποτέλεσμα
Agenda serveτης κοινής διαδικασίας
to facilitate the design ofκατάρτισης,
GCE actions?είναι η
(OO.1.2)
αναζήτηση
To what extent ευκαιριών για τοpromoting
is the Agenda άνοιγμα networking,
προς τα έξω των παραδοσιακών
coordination, χώρων
εκπαίδευσης (άνοιγμα των σχολείων προς την κοινωνία) μέσα από τη συνεχή
(OO.1.3)
επικοινωνία
To what extentκαι doesτο the
συντονισμό
Agenda serve μεταξύ εκπαιδευτών,
to analyze the impact σπουδαστών
of GCE actions καιtoάλλων
generate
new proposals?
φορέων. Με τον (OO.1.4)
τρόπο αυτό, δημιουργείται ένας κοινωνικός διάλογος, με άλλα
Are attitudes
λόγια,among
μια τοπική ruralιθαγένεια.
citizens changing? (SO.2
Has participation in GCE
Χρονοδιάγραμμα: Στόχοςprocesses
είναι ηbeen promoted
διεξαγωγή in peopleθεματικών
τεσσάρων and social εργαστηρίων
organizations in
rural
κατάareas?
τον πρώτο (OO.2.1)χρόνο της υλοποίησης της στρατηγικής κατάρτισης καθώς και δύο
To what extent
ετήσιων εργαστηρίωνhave there been changes inμεthe
παρακολούθησης, attitudes
στόχο of citizens την
την εδραίωση, in favor of peace,
ενδυνάμωση
justice, human rights
και τη διεύρυνση της...? (OO.2.2) της κατανόησης θεωρίας – πρακτικής.
κατάκτησης
70
48

Η ομάδα κατάρτισης
Have θα είναιmeasures
all the proposed υπεύθυνη γιαimplemented?
been την επιμόρφωση των φορέων κατάρτισης και
των φορέων
What has νευραλγικής
been the scopeσημασίας,
of theseσυμπεριλαμβανομένων
measures? επαγγελματιών με ευρεία
κλίμακαWhat πρότερης εμπειρίας
difficulties have come σε upμετασχηματιστικές
in the implementation εκπαιδευτικές διαδικασίες και με
of these measures?
εμπειρίαWhatστη has
χρήση ενεργών,
been the degreeσυμμετοχικών,
of involvement συνεργατικών
of the workμεθοδολογιών, κατάλληλων
teams, organizations, για
and others
το επιδιωκόμενο
involved? αποτέλεσμα.
Αυτή η ομάδα
Has theθα επιφορτιστεί με
communication το έργοthe
between του μεθοδολογικού
work σχεδιασμού
teams been adequate, των εργαστηρίων
κατάρτισης, την προετοιμασία
sufficiently frequent? του υλικού και των πόρων καθώς και με την βασική κατάρτιση
στο γενικό
Hasκαι
theστα θεματικά εργαστήρια.
coordination been effective? Στη συνέχεια θα αναλάβει την παρακολούθηση και
τη συμβουλευτική, αν και
Has the technical όποτε αυτή
facilitation teamχρειάζεται,
performedπρος their τους
dutiesφορείς
well? που θα εφαρμόσουν
ειδικές παρεμβάσεις
Have the opinionsστουςand εκπαιδευτικούς
specific needsχώρους όπουsocial
of different δραστηριοποιούνται.
groups (by age, gender, or cultural,
Κατά διαστήματα, η ομάδα
religious and/or κατάρτισης
functional μπορεί
diversity) beenνα υποστηρίζει
taken τη δράση των δασκάλων ή
into account?
Results and impact
εκπαιδευτικών σε ΜΚΟ, κοινωνικές οργανώσεις και άλλους τοπικούς φορείς.
Agent training:
ΣεμινάριαtheΕκπαίδευσης
GCE by the agentsγια τηνwho have participated
Παγκόσμια Ιθαγένεια in the training?
Have the new approaches been included
Τα σεμινάρια Εκπαίδευσης για την Παγκόσμια Ιθαγένεια, in the professional practice και
όπως ακριβώς of these agents?
τα σεμινάρια
ανταλλαγής εμπειριών, αποτελούν ένα ιδανικό μέσο για τη δημιουργία κοινών πλαισίων
όπου οιCivil Societyμπορούν
άνθρωποι Organisations, Localσε
να έρθουν Bodies,
επαφή educational
με άλλουςcentres ...?
εκπαιδευτικούς, να μοιραστούν
Networking:
εμπειρίες, να μάθουν για τις πρακτικές άλλων και να στοχαστούν. Με τον τρόπο αυτό, θα
δημιουργηθούν δίκτυα που θα ξεπερνούν τα φυσικά σύνορα και τους καθορισμένους
γεωγραφικούς τόπους, όπως είναι ένα πιο περιορισμένο σχολικό περιβάλλον ή μια
συγκεκριμένη κοινότητα.
Δάσκαλοι, σπουδαστές, εκπαιδευτικοί και πολιτικοί στην τοπική αυτοδιοίκηση, μαζί με
manner?
άλλους βασικούς φορείς, όπως ακαδημαϊκό προσωπικό ή προσωπικό σε άλλο κοινωνικό
περιβάλλον δημιουργούν χώρους συνεργασίας, διευρύνοντας και εδραιώνοντας προτάσεις
και εκπαιδευτικά πεδία.
municipalities?
Τα σεμινάρια προσδιορίζονται από τις εμπειρίες των φορέων που βρίσκονται στη φάση
υλοποίησης των παρεμβάσεων που έχουν αναλάβει. Σε αυτές τις διαδικασίες, ανακύπτουν
ζητήματα που απαιτούν ένα συγκεκριμένο τρόπο αντιμετώπισης, ανοίγοντας έτσι το διάλογο
σε άλλες εμπειρίες και σε άλλους φορείς. Με αυτό τον τρόπο, τα σεμινάρια οφείλουν να
απαντούν στις συγκεκριμένες ανάγκες των διαφορετικών ομάδων και να θεωρούνται τόπος
problems?
επικοινωνίας, προβληματισμού και ανάλυσης με στόχο την ενδυνάμωση, τον
Research:
αναπροσανατολισμό και τη συνέχεια στο συνολικό εκπαιδευτικό μοντέλο.
Χρονοδιάγραμμα: Ένα ετήσιο θεματικό σεμινάριο
ΣεμινάριαWhatανταλλαγής
knowledgeεμπειριών
have the people participating in the research acquired?
Όπως και Have newπερίπτωση
στην proposals for τωνaction been generated?
σεμιναρίων ΕΠΙ, τα σεμινάρια με σκοπό την ανταλλαγή
εμπειριών, τη συνεργατική μάθηση και την ανάπτυξη νέων κατευθυντήριων εργασίας που
προκύπτουν από τις αξιολογηθείσες πρακτικές, αποτελούν ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο
επικοινωνίας,
Based συνεργασίας
on the evaluation και ενίσχυσης
questions, δικτύων
the indicators πουtoδιαδραματίζουν
used monitor and trackεπίσης ρόλο στην are
implementation
κατανόηση εναλλακτικών μοντέλων.
Σε αυτά τα σεμινάρια, η παρουσίαση και η αξιολόγηση των πρακτικών που εφαρμόζονται σε
διαφορετικούς χώρους, καταστάσεις και συγκεκριμένες πραγματικότητες, δίνουν μια
indicators
σημαντική must have:
προοπτική σε αυτές τις διαδικασίες: μέσα από την κεκτημένη γνώση, τα
●προβλήματα και τις
They express theπροκλήσεις που αντιμετωπίζονται,
changes generated καθώς implementation.
from the Agenda’s και τον τρόπο διαχείρισης και allow
They should
επίλυσης αυτώνwith
comparison των θεμάτων.
the situation prior to the program’s implementation and in the successive
Ενώprogrammed
αυτή η επικοινωνία ξεπερνά
evaluation τα σύνορα,
cuts. For this, it isμε διαφορετικές
necessary πορείες,
to have πόρους"baseline,"
the so-called και χρονικές
and the
συγκυρίες, όλα τα μοντέλα μοιράζονται έναν κοινό σκοπό,
moments of intermediate, final, and impact evaluation. δηλαδή την αίσθηση ότι είναι
71
49

μέρος
the μιας are
Agenda μικρής
beingεμπειρίας περιορισμένης
put into practice, σε μια
and to what αγροτική
extent περιοχή,
the expected επίσης
results andμικρή
impactκαι
are being
«απομονωμένη»
obtained. It serves(τοπικά) ωςthe
to assess μέρος
need ενός
for πολύ μεγαλύτερου
revision, σχεδίουimprovement
updating, and/or και μιας παγκόσμιας (και
of the Agenda.
αγροτικής) ιθαγένειας.
Χρονοδιάγραμμα:
The evaluation processΈνα proposed
ετήσιο σεμινάριο
is of bothανταλλαγής
process andεμπειριών
impact. This means, on the one hand, to detect
Δημιουργία εικονικής τράπεζας πόρων, υλικού, προγραμμάτων και νευραλγικών φορέων
The evaluationμιας
Η δημιουργία processes,
τράπεζας as well as the
πόρων methodology
είναι to be followed
μια άλλη στρατηγική που within it, may
αποσκοπεί be diverse
στην ενίσχυση (meaning
των δικτύων qualitative,
quantitative, και στην προώθηση and mixedτης αλληλεπίδρασης
methods), and mustμεταξύ φορέων.
be designed Η πρόοδος
individually της case.
in each
εικονικής επικοινωνίας
However, they will always επιτρέπει
be basedτη σύνδεση απαλλαγμένη
on the following από type
aspects: το εμπόδιο του χρόνουthat
of programming ή του
has been
φυσικού χώρου που σε διαφορετική περίπτωση περιορίζει τους φορείς. Η συνεργατική
μάθηση, η δημιουργία και η αναδημιουργία της ουσιαστικής γνώσης καθώς και η εμπειρία
που evaluation
The επικοινωνείται, επιτρέπουν
is divided into four τη διεύρυνση
strategic των δικτύων και την προώθηση προτύπων
actions:
αγροτικής ιθαγένειας σε διαφορετικά πλαίσια με διαφορετικές πραγματικότητες, αλλά με
τους ίδιους κοινούς
2.1 Design of theστόχους.
evaluation Επιτρέπει
plan andστρατηγικές
indicators συμμαχίες με βάση τη δέσμευση για τον
γενικό στόχο του εκπαιδευτικού μοντέλου.
Με αυτή την έννοια, ο εικονικός κόσμος παρέχει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την
2.2 Monitoring
αντιμετώπιση της ανισότητας, καθώς η δημιουργία αυτής της τράπεζας επιτρέπει τη
2.3 Information
δυνατότητα συνεργασίαςcollection και and analysis
μεγιστοποίησης των δεξιοτήτων που αναπτύσσονται σε
περιοχές στις οποίες οι συνθήκες δεν είναι αρκετά ευνοϊκές αλλά οι οποίες, στον εικονικό
κόσμο2.4είναι
Writing the evaluation
ισότιμες, όσον αφορά reportτην ανάπτυξη μοντέλων και την προώθηση της κοινής
μάθησης.
2.1
ΑπόDesign
την άλληof the evaluation
μεριά, αυτόςplan and indicators
ο κοινός χώρος ανταλλαγής στρατηγικών, πόρων, ιδεών κ.α.
αντιμετωπίζει επίσης την πραγματική ή την αντιληπτή απομόνωση, η οποία σε πολλές
περιπτώσεις εμποδίζει πρωτοβουλίες και έργα στις αγροτικές περιοχές. Το να είσαι "μέρος"
the
μιαςevaluation
ευρύτερηςquestions,
και συνδεδεμένης designing the indicators
κοινότητας μειώνει toτοmeasure
αίσθημαprogress,
μοναξιάςand identifyingστις
ή απόστασης the most
appropriate
περιπτώσειςsources and methods
αντιμετώπισης άλλωνforπροκλήσεων.
information collection.
Η ανταλλαγή πληροφοριών σε ένα δίκτυο εκπαιδευτών - με τη βοήθεια μοντέλων που
The first stepστη
στοχεύουν must be to determine
δημιουργία βιώσιμωνwhatχώρων
aspects need
και to be evaluated.
ζωντανών κοινοτήτωνTheστις
following
οποίεςtable lists some
έχουν
of the questionsοιthat
προτεραιότητα must beκαι
άνθρωποι asked to evaluate
ο τόπος the Agenda’s
- συμβάλλει implementation.
στην ανάπτυξη It is notμάθηση
και τη συνεχή an exhaustive
list, as it should be individualized
σε επαγγελματικό και προσωπικό to each rural setting
επίπεδο, according
ενισχύοντας to the
την ιδέαimplementation
μιας συνεχιζόμενης that has been
διαδικασίας.
carried Επιπλέον,
out, therefore it ηisσυνεργασία
intended as σε τέτοιους
only a guideχώρους ενθαρρύνει
when designing theτην αλλαγή νοοτροπίας
evaluation:
σε ότι αφορά το ρόλο του δασκάλου: ο δάσκαλος παύει να είναι ένας απλός μεταδότης
στείρας γνώσης για να γίνει ένας δημιουργικός άνθρωπος που παράγει γνώση και προτάσεις
οι οποίες συγκλίνουν με τη συμβολή άλλων ανθρώπων και ομάδων, και κυρίως με τους
Achievement
στόχους of objectivesδράσης.
της εκπαιδευτικής
Is theοquality
Αυτός andχώρος
εικονικός effectiveness of GCE
δίνει επίσης την(Global
ευκαιρία Citizenship
συμμετοχήςEducation) actions
σε ασκήσεις being promoted? (
χαρτογράφησης
Specific Objective
συλλογικού SO.1) Μεταξύ άλλων χαρτογραφούνται σημαντικές εμπειρίες, σχετικοί
συμφέροντος.
φορείς, νέοι To what extentήhave
κανονισμοί GCE training
καινοτόμα έργα. processes
Ο χάρτης ως been implemented
εργαλείο by agents
προσφέρει from different
μια πανοραμική
άποψη της educational
Ευρωπαϊκής fields? (Operational
υπαίθρου Objective -μας)
(στην περίπτωσή OO.1.1)
που διευκολύνει την αναζήτηση και
To what extent
την αναπαράσταση does the Agendaτων
των επιτευγμάτων, serve to facilitate
ελλείψεων, τωνthe design of
αναγκών GCE
και των actions? (OO.1.2)
δυνατοτήτων
σε κάθε τόπο.To what extent is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?
(OO.1.3) Συνεχής ενημέρωση από την στιγμή της αρχικής δημιουργίας της τράπεζας
Are attitudes among
Συμβουλευτική rural citizens
και υποστήριξη στη changing?
διαδικασία(SO.2σχεδιασμού και υλοποίησης
Αυτή η παρέμβαση είναι η ραχοκοκαλιά ολόκληρης της διαδικασίας, διασφαλίζοντας τη
συνοχή, τη συνέχεια και την επίτευξη των στόχων.
70
50

Η αλλαγή Haveδεν είναι
all the εύκολη.
proposed Για να
measures beenγίνουν τα πράγματα διαφορετικά απαιτείται
implemented?
αποφασιστικότητα
What has been και the
προθυμία.
scope ofΈτσι,
theseγια το ξεκίνημα ενός τέτοιου εγχειρήματος κρίνεται
measures?
απαραίτητη
What ηdifficulties
υποστήριξηhaveκαιcome η upσυμβολή ανθρώπων που
in the implementation δεσμεύονται
of these ολόψυχα στη
measures?
διαδικασία.
WhatΑυτός είναιthe
has been ο σκοπός
degree αυτής της παρέμβασης.
of involvement of the work teams, organizations, and others
Η συμβουλευτική
involved? και η υποστήριξη που ζητούν από την ομάδα κατάρτισης οι υπεύθυνοι για
την εφαρμογή αποφάσεων που
Has the communication έχουνthe
between ληφθεί επί χάρτου
work teams παίρνουνeffective,
been adequate, επίσης τη μορφή
clear, and
δραστηριοτήτων
sufficientlyκατάρτισης
frequent? που σταθεροποιούν και συμπληρώνουν τις συναντήσεις με
εκπαιδευτικό
Has theπεριεχόμενο.
coordination been Με τον τρόπο αυτό δίνεται η ευκαιρία αξιολόγησης των
effective?
ειλημμένων αποφάσεων
Has the και αναπροσαρμογής
technical facilitation team performed τους στοtheirσυγκεκριμένο
duties well? πλαίσιο στο οποίο θα
τεθούν σεHaveεφαρμογή.
the opinions and specific needs of different social groups (by age, gender, or cultural,
Results and impact Μία συνεδρία ανά εξάμηνο, κατ’ελάχιστον, ανάλογα με τις ανάγκες των
Agent
ομάδων training:
Δικτύωση the GCE by the agents who have participated in the training?
Η συμμετοχή, όπως γίνεται αντιληπτή σε αυτήν την Ατζέντα, έχει τουλάχιστον δύο
κατευθύνσεις: Αφενός, είναι βασική αρχή ενός συνεκτικού μεθοδολογικού μοντέλου που
ανταποκρίνεται στο επιδιωκόμενο πρότυπο εκπαίδευσης και αφετέρου αποτελεί στρατηγική
Networking:
συντονισμού και δικτύωσης με σκοπό τη συμμετοχή πλειάδας φορέων. Η δικτύωση βασίζεται
στην ιδέα της συμμετοχής του μέγιστου δυνατού αριθμού φορέων, ιδεών, προτάσεων και
πόρων, μέσα από τη χρήση μιας συμμετοχικής μεθοδολογίας στις διαδικασίες επικοινωνίας
και λήψης αποφάσεων προκειμένου να επιτευχθεί ένας κοινός στόχος.
manner?
Η συμμετοχή ενός δεδομένου πληθυσμού στη λήψη
Civil society participation: Η δικτύωση είναι, αφενός η
πολιτικών αποφάσεων
Is there a greaterαποτελούσε
involvementπάντα στόχο
of people fromγιαcivil society in the problems of
τη βελτίωση και τη νομιμοποίηση της δημόσιας συνειδητή απόφαση των
municipalities? εκπαιδευτικών και, αφετέρου,
δράσης.WhichΜαζίsocial
με groups
τους πολιτικούς
are the mostεκπροσώπους.
active in local participation?
υπάρχουν μια απαραίτητη προϋπόθεση για
Have procedures and spaces forόργανα
αντιπροσωπευτικά debate that σε allow active
την participation
ανάπτυξη inμακρόπνοων
the
περιφερειακό ή/και τομεακό
municipality/region επίπεδο
been τα οποία, λόγω
created?
της δημοτικότητάς τους και τηςfromποικιλομορφίας εκπαιδευτικών παρεμβάσεων.
των to respond to the municipality’s social
Are there new proposals civil society groups
problems? τους, ασκούν επιρροή στον
πληθυσμό, ενημερώνουν και ευαισθητοποιούν για τα κοινωνικά προβλήματα, ενώ
Research: 41
ταυτόχρονα
Is theλαμβάνουν
impact of theκομβικό ρόλο στην
implemented GCEενεργοποίηση
actions known? του πληθυσμού.
Όπως στην περίπτωση
Are the της
results of theκατάρτισης, η δικτύωση
research useful νοείται
for planning newωςGCE
έναactions?
πεδίο δράσης με βασική
στρατηγική κατευθυντήρια τον συντονισμό των φορέων.
Have the research actions been used to design actions that are Αυτός ο συντονισμός
appropriateοδηγεί
to the στη
σύναψηcircumstances
συμφωνιών για την ανάπτυξη κοινών παρεμβάσεων
and characteristics of the rural environment? ΕΠΙ. Η δικτύωση είναι συνεπώς
ένα λογικό
What επακόλουθο
knowledge της haveσυνειδητής
the peopleαπόφασης
participating τωνin εκπαιδευτικών και αποτελεί βασική
προϋπόθεση για τη
Have new συνεκτική,
proposals εφικτήbeen
for action και βιώσιμη
generated? δράση σε βάθος χρόνου. Επιπλέον, είτε
από το πρίσμα της τοπικής ανάπτυξης είτε από το πρίσμα της εκπαίδευσης, η δικτύωση
περιλαμβάνεται σε όλα τα καινοτόμα μοντέλα.
Σε ότι αφορά την ανάπτυξη, ο Οδικός Χάρτης της UNESCO επισημαίνει ότι σε τοπικές και
created. Theπεριοχές
αγροτικές indicators can be quantitative
«μπορούν να βρεθούνorπολλές
qualitative, they are
σημαντικές not methods
λύσεις and, on Για
βιωσιμότητας». theτο
contrary,
their use in a combined way is
λόγο αυτό, δίνεται προτεραιότητα:recommended. The following are the characteristics that the impact
…στην ενδυνάμωση των δικτύων πολλαπλών φορέων σε τοπικό επίπεδο και στη
βελτίωση της ποιότητας της τοπικής πλατφόρμας μάθησης και συνεργασίας. Η
41
Federación Andaluza
programmed de Municipios
evaluation cuts. yFor
Provincias
this, it (FAMP): Agenda
is necessary to21 Local.
have thePg.83
so-called "baseline," and the
http://www.famp.es/recsa/Documentos/2_Agenda_21/A_Agenda21_Local.pdf
71
51

the Agenda κινητοποίηση
are being put μεγάλου αριθμού
into practice, andνέων φορέων
to what αποτελεί
extent σημαντικό
the expected στόχο.
results andΟιimpact
τοπικέςare being
obtained. αρχές
It servesκαι οι τοπικοί
to assess the needάρχοντες
for revision,καλούνται να πολλαπλασιάσουν
updating, and/or improvement of the καιAgenda.
να
ενδυναμώσουν τις ευκαιρίες για μάθηση στην κοινότητα μέσα από τυπικά, μη-
42
τυπικά
The evaluation και άτυπα
process proposedπλαίσια.
is of both process and impact. This means, on the one hand, to detect
Από specify
and εκπαιδευτικής
possibleσκοπιάς,
failures οorχώρος και ο χρόνος
imbalances of the που σχετίζονται
process, and on με theτην κατάρτιση
other, γίνονται
to assess the changes
ολοένα και περισσότερο αντιληπτοί με πολυδιάστατο τρόπο. Σε αυτούς, οι σφαίρες του
τυπικού, του μη-τυπικού και του άτυπου συγχωνεύονται, μοιράζονται μεθοδολογίες και
τεχνολογίες
The evaluationκαι με τη asβοήθεια
processes, well as theαυτών, διαφορετικοί
methodology άνθρωποι
to be followed within συναντιούνται
it, may be diverseκαι (meaning
συνδημιουργούν ένα εκπαιδευτικό μοντέλο. Στο πλαίσιο αυτό, η δικτύωση είναι απαραίτητη
για την παραγωγή εκπαιδευτικού έργου, την αποτελεσματική χρήση πόρων, τον
However,
ολοκληρωμένο they will always be
στρατηγικό based onτηthe
σχεδιασμό, following
λήψη aspects: type
μακροπρόθεσμων of programming
αποτελεσμάτων that has been
κ.ο.κ.
Τα ζητήματα που αφορούν σε αυτή τη συγκέντρωση φορέων είναι ο καθορισμός
κατευθυντήριων γραμμών δράσης και η κατανομή ρόλων. Οι τοπικοί φορείς και οι πολιτικοί
The evaluation
εκπρόσωποι is dividedναinto
οφείλουν four strategic
ενεργοποιούν τηνactions:
ΕΠΙ σε διαφορετικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα
παρέχοντας το ρυθμιστικό πλαίσιο καθώς και τους απαραίτητους και επαρκείς πόρους για τη
χάραξη πολιτικών οι οποίες, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, επιδιώκουν να ενσωματώσουν
αυτήν τη στρατηγική σε εκπαιδευτικά σχέδια και προγράμματα.
2.2 Monitoring
Οι εκπαιδευτικοί στον κλάδο της τυπικής εκπαίδευσης λαμβάνουν το σημαντικό ρόλο
ενθαρρυντικού
2.3 Informationδιαμεσολαβητή.
collection and Μέσα από τη συσσωρευμένη πρακτική τους σε τάξεις και
analysis
σχολεία μπορούν να προσφέρουν εμπειρίες, μοντέλα, θεματικές εξελίξεις και να
συμπεριλαμβάνουν
2.4 Writing the οικογένειες
evaluation reportκ.ο.κ.
Οι ΜΚΟ και οι κοινωνικές οργανώσεις, ως εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και ως
εκπαιδευτικοί
2.1 Design of theφορείς,
evaluation αποκτούν
plan and σημαντικό
indicators ρόλο στη διευκόλυνση εκπαιδευτικών
στρατηγικών και εμπειριών, με προτεραιότητα στις ανάγκες των συμμετεχόντων. Επιπλέον,
This step means
ως μέρος designing
της κοινωνίας τωνand decidingοφείλουν
πολιτών, what type ναofεπηρεάσουν,
evaluation isμαζί
goingμεtoάλλους
be carried out,τους
φορείς, formulating
υψηλά
the ιστάμενους,
evaluation ώστεdesigning
questions, με τη σειρά τους να to
the indicators λάβουν
measureτα progress,
απαραίτητα andμέτρα για να
δημιουργήσουν και να χρηματοδοτήσουν
appropriate sources and methods for information collection.διαδικασίες κατάρτισης όπως η παρούσα.
Η δικτύωση και ο συντονισμός των φορέων πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων δράσεων,
συγκεκριμένους
The first step mustμηχανισμούς
be to determine για what
τη σύναψη συμφωνίας
aspects need μεταξύ The
to be evaluated. φορέων (συμβάσεις,
συμφωνίες, συμμαχίες, κ.ο.κ.), οι οποίες επιτρέπουν αφενός τη σαφήνεια
of the questions that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive της διαδικασίας
του as
list, συντονισμού
it should beαυτού καθαυτού
individualized και αφετέρου,
to each rural settingτηνaccording
ενσωμάτωσηto theτων προγραμμάτων
implementation και
that has been
προοπτικών της ΕΠΙ στις διαδικασίες σχεδιασμού και χάραξης πολιτικής σε τοπικό επίπεδο.
Ένα ισχυρό δίκτυο στο τοπικό επίπεδο της αγροτικής περιοχής μπορεί να σχεδιάσει
παρεμβάσεις που ενσωματώνουν αρχές, αξίες και μεθόδους ΕΠΙ στις εκπαιδευτικές πολιτικές
και στην κοινωνική, οικονομική και ανθρώπινη ανάπτυξη. Ομοίως, το δίκτυο επιτρέπει τη
διαμόρφωση
Achievement τωνof πολιτικών
objectives των τοπικών αρχών μέσα από μοντέλα που έχουν συζητηθεί και
συμφωνηθεί
Is the quality επί
andτόπου (οργανώσεις,
effectiveness of GCEεκπαιδευτικά κέντρα κ.ο.κ.).
(Global Citizenship Education) actions being promoted? (
Μεταξύ των αναμενόμενων
Specific Objective SO.1) αποτελεσμάτων της δικτύωσης βρίσκεται η ενσωμάτωση της ΕΠΙ
σε σχέδια,Toστρατηγικές,
what extent εκπαιδευτικά
have GCE training προγράμματα και διαδικασίες
processes been implemented πουbyσχετίζονται
agents fromμεdifferent
την
εκπαίδευση σε όλα τα πεδία. Παρόλο που, όπως
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1) επισημαίνει η UNESCO, είναι αλήθεια ότι
«δεν υπάρχει To whatμία extent
και μοναδική
does the προσέγγιση
Agenda serve εφαρμογής τηςthe
to facilitate Εκπαίδευσης
design of GCEγια actions?
(OO.1.2)
Ιθαγένεια», υπάρχουν
To what extentπαράγοντες
is the Agenda που «συμβάλλουν
promoting στην επιτυχία
networking, της».and
coordination, Οι complementarity?
παράγοντες
αυτοί συντρέχουν
(OO.1.3) όταν η ΕΠΙ:
o To είναιwhatενσωματωμένη
extent does the στην πολιτική
Agenda serveμεtoτην ευρείαthe
analyze εμπλοκή
impactφορέων
of GCE actions to generate
o newείναιproposals?
μακροπρόθεσμη (OO.1.4) και βιώσιμη
Areoattitudes
ενισχύεται
among σεrural
κάθεcitizens
ακαδημαϊκό
changing?έτος (SO.2
και στην ευρύτερη κοινωνία
o Hasκαλύπτει την τοπική, εθνική και παγκόσμια
participation in GCE processes been promoted διάσταση
in people and social organizations in
o rural
έχει δημιουργηθεί
areas? (OO.2.1) και αναπτύσσεται σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες
UNESCO,justice,
(2014): human
Pg. 24 rights ...? (OO.2.2)
42
70
52

o Haveανατροφοδοτείται
all the proposedμέσα από διαδικασίες
measures παρακολούθησης και αξιολόγησης
been implemented?
o Whatβασίζεται σε the
has been συνεργατικές συμφωνίες
scope of these που διασφαλίζουν την εμπειρογνωμοσύνη,
measures?
43
μακροπρόθεσμα,
What difficulties have μεcome
προβλέψεις
up in theγιαimplementation
περιοδική αναθεώρηση
of these measures?
Το ίδιο έγγραφο
involved?επισημαίνει ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να συμβεί σταδιακά, ξεκινώντας
με κάτι Hasεφικτό, όπως, αρχικά, between
the communication η συνεργασία με teams
the work μια μικρή
beenομάδα σχολείων
adequate, πουclear,
effective, δείχνουν
and
ενδιαφέρον, εστιάζοντας
sufficiently frequent?σε μια πτυχή της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως η κατάρτιση των
ενεργώνHas δασκάλων, αναθεωρώντας
the coordination τα σχολικά βιβλία με σκοπό την ενσωμάτωση θεμάτων
been effective?
ΕΠΙ, υλοποιώντας σχολικά
Has the technical προγράμματα
facilitation που προσφέρουν
team performed στους
their duties μαθητές την ευκαιρία και
well?
44
το κίνητρο
Have ναthe
μάθουν περισσότερα
opinions and specificγιαneeds
το τι σημαίνει ναsocial
of different είσαι groups
πολίτης(byτουage,
κόσμου κ.ο.κ.
Στην περίπτωσή μας, οραματιζόμαστε
religious and/or την εφαρμογή
functional diversity) been takenτης Ατζέντας
into account? Rural DEAR μέσα από τη
Results
σταδιακή andδρομολόγηση
impact των στρατηγικών γραμμών και δράσεων που περιγράφονται
Agent training:
παρακάτω.
the GCE
Στρατηγικές by theδικτύωσης
δράσεις agents who have participated in the training?
Have the new approaches
Μεταξύ των αναγκών που επισημαίνονται been included in the professional
στην Ανάλυση practiceΕκπαίδευσης
της Αναπτυξιακής of these agents?
στην
Are there new45measures created to include the global dimension in the actions of NGOs,
Ευρωπαϊκή ύπαιθρο , όλες οι χώρες και οι ομάδες που έλαβαν μέρος στη σχετική
Civil Society
διαβούλευση Organisations,
αναφέρουν την άγνοιαLocalπου
Bodies, educational
διακατέχει τους centres
φορείς ...?
ΕΠΙ και ως αποτέλεσμα
Networking:
αυτής, την έλλειψη συντονισμού των δράσεών τους. Ως εκ τούτου, η πρώτη στρατηγική
δράση που προτείνουμε επιδιώκει τη διευκόλυνση της κατανόησης, της ανταλλαγής και της
συνεργασίας μεταξύ φορέων, μέσα από τη δημιουργία τοπικών χώρων συμμετοχής. Η
συνεργασία που θα προκύψει οφείλει να μετουσιωθεί στην υλοποίηση κοινών δράσεων ΕΠΙ
και μεσο-μακροπρόθεσμων προγραμμάτων εργασίας. Τέλος, ο στόχος είναι η δημιουργία
manner?
ενός δικτύου τοπικών αρχών το οποίο, ξεπερνώντας τα τοπικά σύνορα, θα μεταδώσει την ΕΠΙ
στις περιφέρειες της επαρχίας.
Πίνακας 3: Δικτύωση – Στόχοι και στρατηγικές δράσεις
municipalities?
Ειδικοί στόχοι Επιχειρησιακοί στόχοι Στρατηγικές δράσεις
1/ Η βελτίωση της
Have procedures 1.3/ Ενίσχυση της δικτύωσης,
and spaces for debate that allow active participation in the
ποιότητας και της
municipality/region beenτου συντονισμού και της
created? Δημιουργία ενός χώρου
αποτελεσματικότητας των
Are there new proposals συμπληρωματικότητας
from civil society groups to respond to theσυντονισμού
municipality’s social
τοπικού
problems? δράσεων μεταξύ φορέων Εκπαίδευσης
τοποθετώντας τις δράσεις
Research: για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
αυτές σε μια impact
Is the στρατηγική
of the implemented GCE actions known? Κοινό πρόγραμμα
εργασίαςAreμεtheσκοπό τηof the research useful for planning new GCEεργασίας
results actions? και κοινές
διεύρυνση
Haveτουtheπεδίου
research παρεμβάσεις
καιactions been used to design actions that are appropriate to the
του αντίκτυπου τους στους
circumstances and characteristics of the rural environment?Δημιουργία δικτύου
Ευρωπαϊκούς αγροτικούς
τοπικών αρχών για την
Δήμους. ΕΠΙ
Πηγή: πρωτογενής επεξεργασία
their
43 use in a combined way is recommended. The following are the characteristics that the impact
UNESCO, (2015): Global Citizenship Education: Topics and learning objectives. Pg. 46
http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002329/232993e.pdf
●44 UNESCO,
They express the51changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
(2015): Pg.
45
Department
programmed of International
evaluationDevelopment Cooperation
cuts. For this, of Valladolid
it is necessary (2017).
to have the Analysis of "baseline,"
so-called developmentand the
education in European rural areas. Pg. 206
71
53

the Agenda are ενός χώρου
being putτοπικού συντονισμού
into practice, φορέων
and to what extentπου
theεμπλέκονται στο πρόγραμμα
expected results and impact are being
Για να υλοποιηθεί
obtained. It serves to η Ατζέντα,
assess theδεδομένου του μεγάλου
need for revision, αριθμού
updating, and/or των συμμετεχόντων
improvement of theκαι της
Agenda.
ποικιλομορφίας τους (τοπικοί και/ή περιφερειακοί φορείς, εκπαιδευτικά κέντρα, τοπικές
The evaluation
κοινωνικές process proposed
οργανώσεις και ΜηisΚυβερνητικές
of both processαναπτυξιακές
and impact. This means, on κ.ο.κ.)
Οργανώσεις the oneκρίνεται
hand, to detect
σκόπιμη η συγκρότηση "ομάδας συντονισμού" η οποία θα κινήσει και
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the θα κατευθύνει τιςchanges
διαδικασίες, διασφαλίζοντας
produced by the Agenda’s execution. την εκπλήρωση των στόχων, και θα αναλάβει τη
συμβουλευτική, την υποστήριξη, την παρακολούθηση και το συντονισμό.
46
Σύμφωνα
The με processes,
evaluation το οργανόγραμμα της methodology
as well as the Ατζέντας ,,to αυτή η ομάδα,
be followed withinαποτελούμενη
it, may be diverseαπό(meaning
εκπροσώπουςqualitative,
quantitative, διαφορετικών and τοπικών αρχών που
mixed methods), andσυμμετέχουν στο πρόγραμμα,
must be designed individuallyθαinείναι
each case.
υπεύθυνηthey
However, για τοwillσυντονισμό
always be καιbasedτονonπρογραμματισμό των δράσεων
the following aspects: type ofΕΠΙ που θα αναλάβει
programming that has been
κάθε ένα από τα συμμετέχοντα Δημοτικά Συμβούλια. Επίσης, θα διασφαλίζει την κατάρτιση
και τη συμβουλευτική για τους εμπλεκόμενους τοπικούς εταίρους, σε συνεχή συντονισμό με
την evaluation
The ομάδα κατάρτισης,
is divided σεintoμια προσπάθεια
four να εμπλακούν κι άλλοι Δήμοι στο πρόγραμμα,
strategic actions:
κ.ο.κ.
Ο πρωταρχικός
2.1 Design of στόχος αυτών των
the evaluation τοπικών
plan χώρων συντονισμού είναι, με τη σειρά τους, να
and indicators
θέσουν σε εφαρμογή την Ατζέντα ΕΠΙ σε τοπικές αγροτικές περιοχές, επιδιώκοντας σταθερές
συνεργασίες, μέσα από την υπογραφή συμφωνιών, με τους συμμετέχοντες φορείς.
2.2 Monitoring
Η συμμετοχή σε ένα τοπικό πλαίσιο συντονισμού απαιτεί συμμόρφωση με βασικούς κανόνες
που παρέχουν στουςcollection
2.3 Information συμμετέχοντες φορείς ένα κοινό πλαίσιο αναφοράς και δημιουργούν
and analysis
ένα φιλικό και αποτελεσματικό πλαίσιο εργασίας. Αυτοί οι κανόνες καλύπτουν ζητήματα
όπως2.4 Writing the
η παρουσία καιevaluation
συμμετοχή report
σε συναντήσεις, η προετοιμασία των συναντήσεων με βάση
την εκάστοτε ημερήσια διάταξη, η δράση με βάση το συμφέρον της ομάδας ως συνόλου και
2.1 Design
όχι το of the ενός
συμφέρον evaluation plan andφορέα,
μεμονωμένου indicators
με προτεραιότητα πάντα στα ζητήματα εργασίας
κ.ο.κ.
This step means
Η ομάδα designing
κατάρτισης, απόandτηνdeciding
πλευράwhat της, type of evaluation
αποτελούμενη is going
από to beσεcarried
ειδικούς out, formulating
εκπαιδευτικές
the evaluation questions, designing the indicators to measure 47progress, and identifying the most
διαδικασίες και στην ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής, έχει την ευθύνη της ορθής
appropriate
υλοποίησης sources and methodsσε
του προγράμματος forό,τι
information
αφορά την collection.
επίτευξη των στόχων, την εφαρμογή των
μεθοδολογιών, τις ακολουθούμενες διαδικασίες, την κατάρτιση και τη συμβουλευτική των
The first step must
εμπλεκόμενων be to determine
φορέων, what aspects need
την παρακολούθηση και toτηbe διευκόλυνση
evaluated. Theτων following table lists some
διαδικασιών
of the questions thatκαι
συστηματοποίησης must be asked toκ.ο.κ.
αξιολόγησης, evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
(OO.1.3)
46 To what extent
Δες οργανόγραμμα have there
στην επόμενη been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
σελίδα
47 justice,
Rural DEAR Agendahuman
(2017)rights ...? (OO.2.2)
70
54

Εικόνα 4. Οργανόγραμμα
What has been the degree of involvementΦορέας of the work teams, organizations, and others
involved? διαχείρισης
Has the communication between theΤοπική, work περιφερειακή
teams been adequate, effective, clear, and
sufficiently frequent? αυτοδιοίκηση κ.ο.κ.
Has the technicalΟμάδαfacilitation team performed their Ομάδα
duties well?
κατάρτισης
Have the opinions and specific needs of different συντονισμού
social groups (by age, gender, or cultural,
religious and/or functional
-κατάρτιση, diversity) been taken into account?
παρακολούθηση,
ΜΚΟ, Κοινωνικές Οργανώσεις –
Εκπαιδευτικά κέντρα - Τοπικές αρχές
Results and impact συμβουλευτική, αξιολόγηση - κ.ο.κ.
Agent training:
Τοπική ομάδα
the GCE by the1 agents who have participated in the training?
Τοπική ομάδα 2 Τοπική ομάδα 3
Τοπικός φορέας –
Have the new approaches been included
Εκπαιδευτικά κέντρα - Τοπικός in the professional
φορέας – practice
Τοπικός φορέαςof –these agents?
Εκπαιδευτικά
Are there new measures created
ΜΚΟ, Κοινωνικές to include
Εκπαιδευτικά κέντρα -the global dimension
ΜΚΟ, in the
κέντρα actions
- ΜΚΟ, of NGOs,
Κοινωνικές
Κοινωνικές Οργανώσεις
Civil Society Organisations, Local
Οργανώσεις Bodies,Οργανώσεις
educational centres ...?
Networking:
Χρονοδιάγραμμα: η δράση ξεκινάspaces been
με την created? του προγράμματος
υλοποίηση
manner?
municipalities?
problems?
Research:
71
55

Πρόγραμμα
the Agenda are εργασίας
being putκαιinto
κοινές παρεμβάσεις
practice, and to whatσε τοπικό
extentεπίπεδο
the expected results and impact are being
Μετά τη δημιουργία
obtained. του πλαισίου
It serves to assess the need συντονισμού, οι προσπάθειες
for revision, updating, θα στραφούν
and/or improvement προς
of the την
Agenda.
τήρηση των δεσμεύσεων και την εφαρμογή των απαραίτητων δράσεων για την εφαρμογή της
The evaluation
Ατζέντας process
στο τοπικό proposed
επίπεδο. is of
Έτσι, το both
πλαίσιοprocess and impact.
συντονισμού θα This means,στη
στηρίζεται on συμβουλευτική
και την υποστήριξη φορέων που προωθούν την Ατζέντα και της ομάδας κατάρτισης.
Παρόλο που
produced η δικτύωση
by the επιτρέπει τη μεγιστοποίηση των πόρων και των υποστηρικτικών
Agenda’s execution.
μέσων, ο σκοπός του δικτύου δεν είναι μόνο να υιοθετήσει μια κοινή προσέγγιση για την
εξοικονόμηση
The πόρων. Ταasδίκτυα
evaluation processes, well asεξελίσσονται,
the methodology αναπτύσσονται
to be followedκαι αποκτούν
within it, may νόημα χάρη
be diverse (meaning
στους κοινούςqualitative,
quantitative, στόχους τους, andχάρη στους
mixed λόγους που
methods), andέχουν
mustφέρει τα μέλη τους
be designed εξαρχής κοντά.
Με αυτόν they
However, τον τρόπο, το δίκτυο
will always be basedαποτελεί
on theπηγή ιδεών aspects:
following και συμβάλλει
type ofστην υλοποίηση
programming μιας
that has been
κοινής προσπάθειας που ενισχύει την αντίληψη ότι οι εκπαιδευτικές διαδικασίες είναι κοινή
ευθύνη.
Δύο evaluation
The βασικές δραστηριότητες
is divided into fourθα αναληφθούν προς αυτή την κατεύθυνση:
strategic actions:
1. Μικρο-ανάλυση των αναγκών ΕΠΙ και των εκπαιδευτικών πόρων
Η ανάλυση
2.1 Designαυτήofπροϋποθέτει
the evaluation τηνplan
κατανόηση του τί γίνεται/έχει γίνει σε σχέση με την ΕΠΙ σε
and indicators
τοπικό επίπεδο, ποιοι και πώς το εφαρμόζουν/έχουν εφαρμόσει και ποια είναι/ήταν τα
αποτελέσματα.
2.2 Monitoring Η πληροφορία για την ύπαρξη ή μη πρότερης δράσης είναι απαραίτητη όχι
μόνο για την κατανόηση του τρέχοντος/ιστορικού πλαισίου και του πιθανού αντίκτυπου των
εκπαιδευτικών παρεμβάσεων,
2.3 Information collection αλλά και για την πρώτη επαφή με τους βασικούς φορείς της
and analysis
ΕΠΙ.
2.4 Writing
Οι επαφές προςtheαυτή
evaluation
την report
κατεύθυνση και οι πρόσθετες διαβουλεύσεις με άλλα
ενδιαφερόμενα μέρη σε τοπικό επίπεδο, θα επιτρέψουν τον εντοπισμό των αναγκών όπως
2.1
αυτέςDesign of the
γίνονται evaluation
αντιληπτές στοplan andαναφοράς.
πεδίο indicators
Η μικρο-ανάλυση θα παρέχει επίσης τις απαραίτητες πληροφορίες για ανάλυση σε βάθος και
This
λήψηstep means designing
αποφάσεων σχετικάand deciding
με την Ατζέντα whatκαιtype of evaluation
το βασικό is going toτο
της περιεχόμενο, beοποίο
carriedθαout, formulating
απαντά
the evaluation questions, designing the indicators to measure progress,
σε ερωτήματα σχετικά με το τί κάνει ποιος, πώς γίνεται, τι χρειάζεται για να γίνει και ποια and identifying the most
είναι τα αποτελέσματα.
Χρονοδιάγραμμα: η μικρο-ανάλυση ξεκινά στο πρώτο εξάμηνο της εφαρμογής του
The first step must
προγράμματος be to determine
σε τοπικό επίπεδο what aspects need to be evaluated. The following table lists some
list, as2.it should
Προγραμματισμός
be individualized και to
παρακολούθηση
each rural setting τηςaccording
ανάπτυξης της implementation
to the Ατζέντας ΕΠΙ σεthat κάθε has been
carried out, Δήμο
therefore it is intended as only a guide when designing the evaluation:
Λαμβάνοντας υπόψη την Ατζέντα και τα αποτελέσματα της μικρο-ανάλυσης, κάθε τοπικό
συντονιστικό πλαίσιο θα προγραμματίσει δραστηριότητες και θα διευκολύνει τη σύναψη
συμφωνιών μεταξύ διαφόρων φορέων.
Achievement
Αυτό προϋποθέτει of objectives
ότι διαφορετικοί φορείς θα κάνουν κοινή χρήση ενός ενιαίου
εκπαιδευτικού
Is the quality and έργου. Δε συνεπάγεται
effectiveness of GCEόμως(Global τηCitizenship
διεξαγωγή Education)
των ίδιων actions
δραστηριοτήτων από
being promoted? (
όλους τους
Specific εμπλεκόμενους
Objective SO.1) αλλά μάλλον ότι κάθε μέλος, στο πλαίσιο που ανήκει (τυπικό, μη-
τυπικό, άτυπο), θα αναλάβει
To what extent have GCE εκπαιδευτικές
training processes δράσεις που συμβάλλουν
been implemented by agentsστονfrom κοινό
different
συμφωνημένο στόχο.fields? (Operational Objective - OO.1.1)
educational
Κατά τη To διάρκεια υλοποίησης
what extent των δραστηριοτήτων,
does the Agenda serve to facilitateθα theπραγματοποιούνται
design of GCE actions?τακτικές
(OO.1.2)
συναντήσεις ανταλλαγής
To what extent isεμπειριών
the Agenda που αφορούνnetworking,
promoting στη δυναμική των διαφόρων
coordination, and διαδικασιών,
complementarity?
την ανταλλαγή (OO.1.3) πόρων και εντυπώσεων, τον επαναπροσδιορισμό των στόχων όπου είναι
απαραίτητο, την πρόταση
To what νέωνthe
extent does ενεργειών
Agenda serveκ.λπ. to
Ένας εκπρόσωπος
analyze the impactτηςof
ομάδας κατάρτισης
GCE actions θα
to generate
συμμετέχει new σεproposals? (OO.1.4) με στόχο τη συγκέντρωση πληροφοριών και προτάσεων,
αυτές τις συναντήσεις
Are attitudes
πόρων among ruralμέσων
και υποστηρικτικών citizensαπαραίτητων
changing? (SO.2 για την ανάπτυξη της Ατζέντας.
Has participation
Χρονοδιάγραμμα: in GCE processes
Ο προγραμματισμός been
ξεκινά μεpromoted in peopleτης
την ολοκλήρωση andμικρο-ανάλυσης
social organizationsκαι in
rural areas?τη(OO.2.1)
συμπεριλαμβάνει συχνότητα των συναντήσεων παρακολούθησης. Συνίστανται,
κατ’ελάχιστον,To what extent
τρεις haveσυναντήσεις.
ετήσιες there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
70
56

Haveδικτύου τοπικών measures
all the proposed αρχών γιαbeen την Εκπαίδευση
implemented? για την Παγκόσμια Ιθαγένεια
Η διαδικασία συντονισμού και συμφωνίας μεταξύ των εκπαιδευτικών φορέων που απαιτείται
από την What difficulties
Ατζέντα σε have
τοπικόcomeεπίπεδο
up in theκαι implementation
οι δράσειςofανταλλαγής
these measures? εμπειριών και
What has been
παρακολούθησης the degree ofαπό
που διεξάγονται involvement of the work
τις εμπλεκόμενες teams,
τοπικές organizations,
αρχές, and others
ανοίγουν ευκαιρίες
involved? της εμπειρίας προς άλλους φορείς και τοπικές αρχές.
για τη διεύρυνση
Για πολλάHasχρόνια
the communication
μέχρι και σήμερα, between
έχουν the work teams beenποικίλες
πραγματοποιηθεί adequate, effective,
τυπικές clear, and
και μη-τυπικές
δράσεις (ημέρες κατάρτισης, εργαστήρια, σεμινάρια, συνέδρια, βραβεία κ.λπ.) που
στοχεύουνHasστην
the coordination been effective?
ανταλλαγή εμπειριών, την ανάλυση και το διάλογο πάνω στις εκπαιδευτικές
Has the
πρακτικές. technical
Τέτοιες facilitationείναι
παρεμβάσεις team αμοιβαία
performedεπωφελείς
their duties επειδή
well? σηματοδοτούν νέα
Have the opinions and specific needs
μονοπάτια και ενθαρρύνουν τον καθορισμό μελλοντικών στόχων. of different social groups (by age, gender, or cultural,
religious and/or functional diversity) been taken into
Ωστόσο, παρά την ύπαρξη αυτών των διαδικασιών, κατά τη διάρκεια της Ανάλυσης , account? 48
Results and impact

εκπρόσωποι διαφορετικών κλάδων (δάσκαλοι, ΜΚΟ, τοπικοί φορείς κ.ο.κ.) εξέφρασαν την
Agent
ανάγκηtraining:
για βαθύτερο προβληματισμό σχετικά με τις δράσεις και τις αντιλήψεις για ΕΠΙ σε
What lessons
περιφερειακό (meaning
και τοπικό επίπεδο. knowledge,
Ως εκ τούτου,values, or attitudes)
η Ατζέντα have been
προτείνει learned inπλαισίων
τη δημιουργία relation to
συντονισμού, ως χώρων που δεν θα είναι κατ’ ανάγκη επίσημες δομές προορισμένες για τη
Have the
συγκεκριμένη new approaches
περίσταση αλλά θαbeen είναιincluded
σίγουρα in the
χώροιprofessional practice of these
που θα δημιουργούν agents?
πραγματικές
ευκαιρίεςAreανταλλαγής
there new measures created to
καλών πρακτικών, include the global
προβληματισμού καιdimension
δράσης – in the actions
όπως of NGOs,
ο συντονισμός
Civil Society Organisations, Local Bodies, educational
των παρεμβάσεων και η σύναψη ισχυρών δεσμών για την υποστήριξη της δράσης. centres ...?
Networking:
Όπως επισημαίνει ο F. Fantova:
Have
«Δενnew coordination
αξίζει spaces been
να προσπαθούμε ναcreated?
αντιμετωπίσουμε ή να λύσουμε – στη μικρή
Have
κλίμακα, μέσα από τη δημιουργία και exchange,
networks of work, mutual support, ανανέωσηetc. been (σε
δεσμών created?
προσωπικό επίπεδο,
στην οικογένειά μας, στη γειτονιά μας) – προβλήματα μεγάλης κλίμακας που έχουν
Have different
να κάνουν μεagents been ableσεtoπόρους
την πρόσβαση carry out καιactions in a coordinated
την άσκηση δικαιωμάτων. and complementary
manner?
[…]
Η παρέμβαση στην κοινότητα απαιτεί συμμαχίες μεταξύ ανθρώπων με πολιτικό και
Is διοικητικό
there a greater ρόλοinvolvement
στις τοπικέςofαρχέςpeople- from civil society
οι οποίοι in the problems
επιδιώκουν of
τη νομιμοποίηση της
municipalities?
δημόσιας δράσης - επιχειρηματιών ικανών να προωθήσουν μια δυναμική οικονομία
που θα συμβαδίζει την κοινωνική ευθύνη, κοινωνικών οργανώσεων με έμφαση στην
αυτό-διαχείριση και την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, φορέων του τριτογενούς
τομέα (είτε με μεγάλη διαχειριστική ικανότητα είτε βαθύτερα συνυφασμένοι με
Are there new proposals49from civil society groups to respond to the municipality’s social
στον τοπικό ιστό (…)»
problems?
Υπό αυτή την έννοια, το δίκτυο συμβάλλει στην κατανόηση των εκπαιδευτικών διαδικασιών
Research:
όντας πηγή προτάσεων και προσεγγίσεων, όπως η κοινή ευθύνη. Πέραν του τοπικού
πλαισίου, η εισαγωγή της Ατζέντας και η δημιουργία ενός δικτύου τοπικών αρχών για τη
στήριξη της ΕΠΙ μπορούν να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στον τομέα της εκπαίδευσης,
όπως:
o WhatΣταθερή
knowledgeαλληλεπίδραση
have the people μεταξύ διαφόρων
participating εκπαιδευτικών
in the research acquired?φορέων και
προσδιορισμός κοινών στόχων
o Εφαρμογή καινοτόμων εκπαιδευτικών διαδικασιών σε αγροτικές περιοχές
o Ενσωμάτωση της ΕΠΙ σε εκπαιδευτικές στρατηγικές της τοπικής διακυβέρνησης και
των κοινωνικών οργανώσεων, κ.ο.κ
Η ανάλυση και η ανταλλαγή εκπαιδευτικών εμπειριών στο πλαίσιο ημερών κατάρτισης,
εργαστηρίων, βραβείων wayκ.ο.κ.,
is recommended.
μπορούν ναThe following are
βοηθήσουν, the characteristics
αφενός, στην κατανόηση that the
τωνimpact
διαχρονικών εξελίξεων στον τομέα της ΕΠΙ, στο άμεσο περιβάλλον μας και αφετέρου, να
αποτελέσουν πλαίσιο για τη μεταφορά γνώσης, μεθοδολογιών, ενεργειών κ.ο.κ., οι οποίες
48
Department
programmed of International
evaluationDevelopment
cuts. For this, Cooperation of Valladolid
it is necessary to have(2017).
the so-called "baseline," and the
49
Fantova,
momentsF. (2008): La intervención
of intermediate, comunitaria
final, and impact en barrios desfavorecidos ante los nuevos riesgos so-
evaluation.
ciales. Pg. 5 and 8. http://fantova.net/?wpfb_dl=31
71
57

μέχρι
the τώρα are
Agenda αναπτύσσονταν
being put intoμονοδιάστατα. Καιwhat
practice, and to οι δύο αυτές
extent theπροοπτικές μπορείand
expected results να impact
έχουν σεare being
μεγάλο βαθμό
obtained. θετικές
It serves επιπτώσεις
to assess ωςrevision,
the need for προς την προώθηση
updating, and/orτης εκπαίδευσης
improvement γιαAgenda.
of the την
παγκόσμια ιθαγένεια σε αγροτικές περιοχές.
and specify possibleΚατά τη διάρκεια
failures του πρώτου
or imbalances χρόνου υλοποίησης
of the process, και ειδικότερα
and on the other, to assess μέσα
the changes
από την παρουσίαση και διάδοση δράσεων ΕΠΙ που θα εφαρμοστούν μέσα στο έτος. Θα
επιδιωχθεί η προσέγγιση άλλων τοπικών Συμβουλίων με σκοπό τη σταδιακή τους
ενσωμάτωση
The evaluationστο δίκτυο. as well as the methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
processes,
2.2 Monitoring
(OO.1.3)
70
58

Συμμετοχή Have και κινητοποίηση
all the proposed measures been implemented?
Η συμμετοχή και η κοινωνική
What difficulties κινητοποίηση
have come up in the είναι τα μέσα που
implementation of επιτρέπουν στους πολίτες να
these measures?
εμπλακούν What στη λήψη
has beenαποφάσεων
the degree -ofσεinvolvement
ζητήματα που τους
of the επηρεάζουν
work σε πολλαπλάand
teams, organizations, επίπεδα,
others
από το τοπικό
involved?στο παγκόσμιο – με σκοπό την ανάπτυξη μοντέλων που μετασχηματίζουν την
πραγματικότητα. Η συμμετοχή έχει
Has the communication τριπλή
between theδιάσταση
work teams στο been
πλαίσιο αυτής της
adequate, Ατζέντας,
effective, ωςand
clear, :
1. Μεθοδολογική αρχή: η έμφαση στη συμμετοχή αποτελεί γενική αρχή της Ατζέντας. Οι
συμμετοχικές μέθοδοι διατρέχουν
Has the coordination been effective?όλα τα πεδία δράσης και ο στόχος της Ατζέντας αυτός
καθαυτός
Has theυιοθετείται από τουςteam
technical facilitation φορείς και τον τοπικό
performed πληθυσμό:
their duties well?
Have the Η εκπαίδευση
§ opinions and specificπροτείνει
needs of μια συμμετοχική
different μεθοδολογία,
social groups παρέχοντας
(by age, gender, or cultural,
στους
religious and/or φορείς diversity)
functional τις απαραίτητες
been takenδεξιότητες
into account? και ικανότητες για να
Results and impact σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν με συμμετοχικό τρόπο τις παρεμβάσεις
Agent training: ΕΠΙ που ανταποκρίνονται στα μοναδικά χαρακτηριστικά των αγροτικών
What lessons περιοχών.
(meaning knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
the GCE§ by theΟ συντονισμός
agents who have των participated
φορέων καιinηthe δικτύωση
training?προάγουν τη συμμετοχή
Have the new διαφορετικών
approaches been τύπων φορέων
included in που εκπροσωπούν
the professional τον τοπικό
practice πληθυσμό,
of these agents?
Are there new μέσα από τη created
measures σύναψηtoσυμφωνιών.
include the global dimension in the actions of NGOs,
Civil Society
§ ΗOrganisations,
συμμετοχική Local έρευνα εμπλέκει
Bodies, τους φορείς
educational της...?
centres υπαίθρου αξιοποιώντας
Networking: τη γνώση που παράγεται μέσα από την εμπειρία τους με σκοπό τη
Have new coordination spaces beenστρατηγικών
συλλογική δημιουργία created? δράσης.
2. Στόχος Are actions or projects jointly
και αποτέλεσμα της ΕΠΙ:planned?
η επίτευξη ευρύτερης συμμετοχής του τοπικού
Have different
πληθυσμού και των agents been able
κοινωνικών to carry out actions
οργανώσεων, in a coordinated
σε ότι αφορά and complementary
την παγκόσμια ιθαγένεια.
Γιαmanner?
την τακτική συμμετοχή των κοινωνικών ομάδων σε τέτοιου είδους δράση θεωρούμε
Civil society
δεδομένο participation:
ότι έχει αναπτυχθεί ένα βασικό επίπεδο κριτικής συνειδητοποίησης μεταξύ
τους.
municipalities?
Which social
3. Εργαλείο και μέσοgroups are the
της ΕΠΙ: most
στην activeγια
Ατζέντα in την
localΑναπτυξιακή
participation? Εκπαίδευση σε αγροτικές
Have procedures
περιοχές η συμμετοχή andσυμβάλλει
spaces for debate that allow active
με συγκεκριμένο τρόπο participation
στο στόχο της in the
αλλαγής των
municipality/region
κοινωνικών αντιλήψεων been
για created?
την ανάπτυξη και την παγκόσμια ιθαγένεια (Ειδικός Στόχος
2). Are there new
Ειδικότερα, proposals
επιδιώκει ναfrom
ανάγειcivilτους
society groups
πολίτες to respond to the
σε πρωταγωνιστές municipality’s
και παράγοντες social
των
problems?
μοντέλων ΕΠΙ ενσωματώνοντας, έτσι, μια κριτική και «παγκοσμιοτοπική» προοπτική.
Research:
Have δράσεις
Στρατηγικές the research actions been used to design actions that are appropriate to the
Παρόλο που η έμφαση στη συμμετοχή διατρέχει ολόκληρη την Ατζέντα, πιστεύουμε πως είναι
απαραίτητο να συμπεριλάβουμε ειδικές δράσεις για την ενθάρρυνσή αυτής καθώς και της
κοινωνικής κινητοποίησης στις αγροτικές περιοχές. Οι ειδικές αυτές δράσεις είναι οι
ακόλουθες:
Based 1. on the evaluation questions,
Αναζωογόνηση the indicators
της κοινότητας και used to monitor
υποστήριξη για andτη track implementation
δημιουργία νέων are
created. Theπρωτοβουλιών
indicators can και be quantitative or qualitative, they are not methods and, on the contrary,
κοινωνικών οργανώσεων
their use
2. inΟργανωτική
a combined ενδυνάμωση
way is recommended.
των τοπικών Theκοινωνικών
following are the characteristics that the impact
ομάδων
3. must
indicators Υποστήριξη
have: στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των δράσεων κοινωνικής
συμμετοχής για την ΕΠΙ
● They 4. express
Δημιουργίαthe ευκαιριών
changes generated
και χώρωνfrom the Agenda’s implementation. They should allow
διαλόγου
71
59

obtained. serves to assessΕπιχειρησιακοί
ΕιδικοίItστόχοι the need for revision, updating, and/or improvement
κατευθυντήρι Στρατηγικέςof the Agenda.
δράσεις
στόχοι
ες
Αναζωογόνηση της
2/and specify στις
Η αλλαγή possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes
κοινότητας και υποστήριξη
produced by
κοινωνικές the Agenda’s execution.
αντιλήψεις για τη δημιουργία νέων
για την αγροτική πρωτοβουλιών και
The evaluation processes, as well as the methodology to be followed
ανάπτυξη, within it, may be diverse (meaning
quantitative, qualitative,
ενσωματώνοντας τη and mixed methods), and must be designed individually in each case.
However, they
βιωσιμότητα will always2.1/
(αίσθημα be Παροχή
based on the following aspects: type of programming
Οργανωτική that has been
ενδυνάμωση
ευθύνης
designedκαι the material κινήτρων
εφαρμογή
and and human γιαresources
τη available. των τοπικών κοινωνικών
κώδικα δεοντολογίας συμμετοχή των Συμμετοχή ομάδων
The κατανάλωση,
στην evaluation is divided
στις into four strategic
ατόμων και των actions:και κοινωνική
δημόσιες συμβάσεις κοινωνικών κινητοποίηση
και στις2.1 Design of the evaluation
εμπορικές plan and
οργανώσεων στιςindicators Υποστήριξη στο σχεδιασμό
συναλλαγές και δίκαιο διαδικασίες ΕΠΙ και την υλοποίηση των
2.2και
εμπόριο) Monitoring δράσεων κοινωνικής
υποστηρίζοντας τη συμμετοχής για την ΕΠΙ
Στρατηγική και μετά το
2015 στις αγροτικές Δημιουργία ευκαιριών και
περιοχές χώρων διαλόγου
Αναζωογόνηση
the της κοινότητας
evaluation questions, και υποστήριξη
designing για τη
the indicators to δημιουργία νέων πρωτοβουλιών
measure progress, and identifyingκαιthe most
Η πρώτη προϋπόθεση συμμετοχής είναι «το αίσθημα του ανήκειν», δηλαδή το να είσαι μέλος
μιας λιγότερο ή περισσότερο καθορισμένης ομάδας, τυπικής ή άτυπης όπως μια κοινότητα,
of
μιαtheγειτονιά,
questions κ.λπ.
that must
Έτσιbeηasked
πρώτηto evaluate the Agenda’s
προτεινόμενη δράσηimplementation. It is not έργων
είναι η ανάπτυξη an exhaustive
list, as it should be individualized to each rural setting according to the implementation
αναζωογόνησης της κοινότητας με σκοπό την ενδυνάμωση ενός αισθήματος του ανήκειν thatκαι
has been
carried out, therefore
την ενεργοποίηση it is intendedγια
ενδιαφέροντος as only a guide when designing the evaluation:
τη συμμετοχή.
Οι κοινοτικές δράσεις
Στόχος της κοινοτικής δράσης είναι η αναζωογόνηση
στοχεύουν στην αναζωογόνηση
της κοινωνικής συνοχής και η συμβολή στη σύνδεση
Achievement of objectives της κοινωνικής συνοχής, στη
και στη κοινωνική οργάνωση - σε συνάρτηση με τις
Is the quality and effectiveness of GCE (Global Citizenship βελτίωση της
Education) σύνδεσης
actions beingκαι της
promoted? (
συλλογικές πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη
Specific Objective SO.1) κοινωνικής οργάνωσης σε
βελτίωση της ποιότητας ζωής - ιδιαίτερα στις
συνδυασμό με by τις συλλογικές
κοινωνικάTo what extentπεριοχές
have GCE50 training processes been implemented agents from different
μειονεκτικές . Από αυτή την
δράσεις που στοχεύουν στη
άποψη, ηeducational
ομάδα και ηfields? (Operational
οργάνωσή Objective - OO.1.1)
της εμφανίζονται
To what extent does the Agenda serve to facilitate βελτίωση
the design της
of ποιότητας
GCE ζωής.
actions? (OO.1.2)
σαν ένα στοιχείο το οποίο μέσα σε ένα συγκεκριμένο
(OO.1.3)
50 To what
Zambrano, A. extent
(2007):does the Agenda
Criterios serve to analyze
de intervención the impact of
en estrategias deGCE actions to generate
empoderamiento
comunitario: la perspectiva de profesionales y expertos de la intervención comunita-
ria en Chile y España. Unpublished doctoral thesis in Social Psychology, University of
Barcelona, Spain.
Tesis no Topublicada parahave
what extent optar al grado
there de Doctor
been changes enattitudes
in the Psicología Social,inUniversidad
of citizens favor of peace,
de Barcelona, España.
70
60

κοινωνικόHave πλαίσιο,
all the επιτρέπει
proposed την αναζωογόνηση
measures της κοινωνικής ζωής μέσω της
been implemented?
ενδυνάμωσης
What has τουbeen
πολιτικού υποκειμένου,
the scope προωθώντας τις διαρθρωτικές σχέσεις που
of these measures?
51
καθιστούνWhat δυνατή τη δημοκρατική
difficulties have come συμμετοχή.
up in the implementation of these measures?
Οι δράσεις
What που hasακολουθούν
been the degreeστοχεύουν στην αναζωογόνηση
of involvement of the work της κοινότητας:
teams, organizations, and others
Τοπικέςinvolved?
μικρο-μελέτες: με στόχο την ενθάρρυνση της συμμετοχής που ανταποκρίνεται στις
πραγματικές
Has the ανάγκες και προσδοκίες
communication between τωνtheκοινοτήτων
work teams οι been
μελέτες αυτές εξετάζουν
adequate, effective, την τοπική
clear, and
ιστορία,sufficiently
τα μοναδικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού, τις οργανωτικές πρακτικές καθώς και
frequent?
το βαθμό Has ικανοποίησης
the coordination της κοινότητας ως προς την εκπροσώπηση του πληθυσμού από αυτές
been effective?
τις πρακτικές,
Has theτην ύπαρξηfacilitation
technical ή μη φυσικώνteam ηγετών στο πλαίσιο
performed της τοπικής
their duties well? διακυβέρνησης κ.ο.κ.
Η ίδια μελέτη
Have the εκτίμησης
opinionsμπορεί να χρησιμοποιηθεί
and specific needs of different για social
τους σκοπούς
groups (by του συντονισμού
age, των
φορέωνreligious
και της συμμετοχής. Η δράση
and/or functional αυτή προέρχεται
diversity) been taken into από account?
το κεφάλαιο της έρευνας.
Results and impact Οι μικρο-μελέτες ευελπιστούμε να διεξαχθούν κατά τη διάρκεια του
Agent
πρώτου training:
εξαμήνου του προγράμματος
Δράσειςthe GCE by the agentsσε
ευαισθητοποίησης: who haveσυμπεριλαμβάνονται
αυτές participated in the training?
συζητήσεις, ημέρες κατάρτισης,
Haveκαι
εργαστήρια theάλλες
new approaches
δράσεις που been included in the
απευθύνονται στονprofessional practice Οι
τοπικό πληθυσμό. of these
δράσεις agents?
αυτές
Are thereτην
θα αναδείξουν new measures
ισχύ και τις created
δυνατότητεςto include the global
της ομάδας μέσαdimension
από τη inσυλλογική
δουλειά,
Civil Society
ανεξάρτητα από το Organisations, Local Bodies,
προσωπικό ενδιαφέρον, τηνeducational
πολιτισμική centres ...? την ταυτότητα του
ταυτότητα,
Networking:
φύλου, κ.ο.κ. Στόχος είναι οι κάτοικοι να οικειοποιηθούν, όχι μόνο αυτό που τους επηρεάζει
άμεσα, Have
αλλά newαυτόcoordination
που αφορά στην spaces beenστην
πόλη, created?
ευρύτερη περιοχή, στον κόσμο, μέσα από το
πρίσμα Have του networks of work, mutual support,
«παγκοσμιοτοπικού». Για το exchange,
σκοπό αυτό,etc. been created? εκδηλώσεις,
ενισχύονται
Are actions
δραστηριότητες καιorχώροι
projects
πουjointly
έχουνplanned?
προσδιοριστεί ως κίνητρα για αυθόρμητη συνάθροιση
Have different
των κατοίκων. Απ’ το agents
να been able to carry
περιμένουμε απόout actions
τους in a coordinated
ανθρώπους and complementary
να ανταποκριθούν σε
manner?
προγραμματισμένες δράσεις είναι προτιμότερο να ανταποκρίνονται οι δράσεις στις ανάγκες
των ανθρώπων.
Is there a greaterτηinvolvement
Για να ενθαρρύνουμε συμμετοχή of people
είναι from civilναsociety
σημαντικό in the problems
εμπλέξουμε άτομα με of ιδιότητες
φυσικήςmunicipalities?
ηγεσίας η οποίοι έχουν εντοπιστεί στην περιοχή μέσα από την προηγηθείσα μικρο-
μελέτη. Which social groups are the most active in local participation?
Have procedures
Χρονοδιάγραμμα: and spaces
Οι δράσεις for debate
ξεκινούν με that
τηνallow active participation
ολοκλήρωση in the
της μικρο-μελέτης και
municipality/region
διεξάγονται καθ’όλη τη διάρκεια been created?
του προγράμματος.
Τεχνικήproblems?
υποστήριξη: όπως συμβουλευτική σε ζητήματα οργανωτικής διάρθρωσης, τύπων
Research:
οργάνωσης, νομικά και οικονομικά ζητήματα και άλλα που αφορούν σε νεοσύστατους
Is the impact
οργανισμούς. Το πρώτο of the implemented
βήμα θα είναι ηGCE actions known?
δημιουργία μορφών κοινοτικής συμμετοχής μέσα
από την αναζήτηση μοντέλων με συνοχή και σημασία useful for planning γιαnew GCE actions?
την ομάδα.
Have the research actions been used to design
Χρονοδιάγραμμα: Καθ’όλη τη διάρκεια του προγράμματος σε συνάρτηση actions that are appropriate to the από
με τη ζήτηση
πλευράςcircumstances
των οργανώσεων. and characteristics of the rural environment?
Οργανωτική ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνικών ομάδων

Ο στόχος
created. The της δράσης
indicators canείναι η ενδυνάμωση
be quantitative των υφιστάμενων
or qualitative, και τωνand,
they are not methods νεοσύστατων
on the contrary,
κοινωνικών ομάδων και οργανισμών. Αυτή η δράση επικεντρώνεται στη δημιουργία
κατάλληλων και αναγκαίων συνθηκών ώστε οι οντότητες αυτές να επιτύχουν τους στόχους
τους, όπως για παράδειγμα την εκπλήρωση των δεσμεύσεών τους, με σκοπό να
51
comparison
Lapalma, withEl escenario
A. (2001): the situation prior to thecomunitaria.
de la intervención program’sRevista
implementation
de Psicologíaand in the de
Universidad successive
programmed
Chile, evaluation cuts. For this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
10(2). Pg. 61-70.
71
61

διασφαλίσουν
the Agenda areτη συνέχεια
being στην
put into ύπαρξήand
practice, τουςtoκαι το extent
what μελλοντικό τους όραμα
the expected για and
results ανάπτυξη,
impactμεare being
απώτερο σκοπό
obtained. ναtoκαταστούν
It serves assess theτο αποτελεσματικό
need μέσο για and/or
for revision, updating, την συμμετοχή των πολιτών.
improvement of the Agenda.
Ιδανικά, θα συσταθεί ένα σχέδιο ενίσχυσης για κάθε οργανισμό, βασισμένο στα ειδικά
χαρακτηριστικά
The του. Ως
evaluation process εκ τούτου,
proposed η ομάδα
is of both processυποστήριξης οφείλει
and impact. This να on
means, λάβει υπόψη
the one hand,τηto detect
μοναδική φύση της κάθε ομάδας. Για τη δημιουργία αυτού του σχεδίου, προτείνονται
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes οι
ακόλουθες δράσεις:
Οργανωτική ανάλυση: αφορά στους ανθρώπους που απαρτίζουν τον οργανισμό, οι οποίοι
θα ορίσουν
The evaluation ταprocesses,
δυνατά σημεία
as well και τιςmethodology
as the αδυναμίες, τις ευκαιρίες
to be followedκαι τουςit,κινδύνους
within σε ότι
may be diverse (meaning
αφορά την επίτευξη των στόχων και την υλοποίηση δράσεων ΕΠΙ είτε εντός είτε εκτός του
πλαισίου του οργανισμού.
However, they will
Μια οργανωτική always θα
ανάλυση beπρέπει
based ναonβασίζεται
the following aspects: type
στη συμμετοχή τωνof programming
μελών that has been
του οργανισμού
μέσα από συμμετοχικές τεχνικές όπως η ανάλυση SWOT (Strengths, Weaknesses,
Opportunities, Threats) ή άλλες παρόμοιες τεχνικές με στόχο την ενθάρρυνση του
The evaluation is divided
προβληματισμού, της into four strategic
αυτοκριτικής καιactions:
κατ’ επέκταση, του προσδιορισμού των
προβλημάτων.
Το σημείο εκκίνησης για τον προβληματισμό θα μπορούσε να είναι η ερώτηση «τι βλάπτει;»
διαφορετικά μέρη της κοινότητας ή του οργανισμού και «γιατί;», «τι μπορεί να γίνει;», «για
2.2 Monitoring
ποιο σκοπό;» και «από ποιον;». Η εξέλιξη από αυτή την αρχική «βλάβη» (τα συμπτώματα που
γίνονται περισσότεροcollection
2.3 Information αισθητά)andέωςanalysis
τον κοινό προσδιορισμό του ζητήματος είναι ήδη μια
52
καλή αρχή.
2.4 Writing theΚαθ’ όλη τη διάρκεια
evaluation report του προγράμματος
Σχέδιο
2.1 ενδυνάμωσης:
Design Μόλιςplan
of the evaluation ολοκληρωθεί η ανάλυση, καταρτίζεται το σχέδιο ενδυνάμωσης
and indicators
το οποίο θέτει στόχους σύμφωνους με τη φύση του οργανισμού.
This
Για τη step means designing
διευκόλυνση and deciding
της διαδικασίας what typeσυνίσταται
σχεδιασμού of evaluation is going to ενός
η διεξαγωγή be carried out, formulating
οργανωτικού
εργαστηρίου.
the evaluationΗquestions,
ομάδα υποστήριξης
designing θαtheέχει την ευθύνη
indicators της οργάνωσης
to measure τουand
progress, εργαστηρίου,
βασιζόμενη sources
appropriate στη συμμετοχή των μελών
and methods του οργανισμού.
for information Κρίνεται σκόπιμη η ηχογράφηση
collection.
των παρεμβάσεων των συμμετεχόντων καθώς και η ενθάρρυνση της συζήτησης, ανάλυσης,
προβληματισμού
The first step mustκαι
be ομαδικής εργασίας,
to determine με ορθήneed
what aspects χρήση τουevaluated.
to be χρόνου, ώστε να επιτευχθούν
The following table lists some
οι στόχοι του εργαστηρίου. Μετά την ολοκλήρωση του εργαστηρίου,
of the questions that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It η ομάδα υποστήριξης
πρέπει
list, as itνα οργανώσει
should την πληροφορία
be individualized to eachώστε
ruralναsetting
δημιουργήσει
accordingέναto πρωτόλειο έγγραφο that
the implementation του has been
σχεδίου ενδυνάμωσης. Αυτό το πρωτόλειο έγγραφο θα πρέπει να συζητηθεί και να
αναθεωρηθεί σε συνεδρίαση ολομέλειας ώστε να εγκριθεί.
Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, κρίνεται σκόπιμος ο προσδιορισμός των δράσεων που
θα διεξαχθούν με σκοπό την ενδυνάμωση του οργανισμού. Θα πρέπει επίσης να
προσδιοριστεί
Achievementμε of σαφήνεια,
objectives ποιες δράσεις θα υλοποιηθούν, ποιοι θα είναι υπεύθυνοι
καθώς
Is theκαι πώς and
quality θα αξιολογηθούν
effectiveness οι
of δράσεις.
GCE (GlobalΌλαCitizenship
τα παραπάνω πρέπει actions
Education) να υλοποιηθούν
being promoted? (
μέσα στο αναμενόμενο
Specific Objective SO.1) χρονικό πλαίσιο ώστε να ενισχυθεί ο οργανισμός.
Χρονοδιάγραμμα: Μετά have
To what extent την ολοκλήρωση
GCE training της οργανωτικής
processes ανάλυσης by agents from different
been implemented
ΑνάπτυξηTo δεξιοτήτων
what extentσεdoes
τοπικούς οργανισμούς:
the Agenda serve to Ηfacilitate
κατάρτισηthe πρέπει ναGCE
design of προγραμματιστεί
actions? (OO.1.2)
με τέτοιο To
τρόπο
what extent is the Agenda promoting networking, coordination, andαλλά
ώστε να βασίζεται στις δεξιότητες των μελών του οργανισμού και να
complementarity?
τις βελτιώνει. Το
(OO.1.3) πρόγραμμα κατάρτισης θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις αδυναμίες που
έχουν εντοπιστεί, με στόχο
To what extent τηνthe
does αποδοτικότερη
Agenda serveεσωτερική
to analyze διαχείριση.
the impact of GCE actions to generate
Με τη βοήθεια ενός πίνακα,
new proposals? το πρόγραμμα κατάρτισης μπορεί να περιγραφεί με σαφήνεια,
(OO.1.4)
ορίζοντας την περιοχή που χρειάζεται ενδυνάμωση,
Are attitudes among rural citizens changing? (SO.2 την κατάρτιση που θα παρασχεθεί, τον
52
ruralInternacional
Observatorio areas? (OO.2.1)
de Ciudadanía y Medio Ambiente Sostenible (CIMAS), (2009): Metodo-
To what extent
logías Participativas, have
Manual. there beenMadrid,
CIMAS-IEPALA, changes in the
2009. Pg. attitudes
8. of citizens in favor of peace,
http://www.redcimas.org/wordpress/wp-content/uploads/2012/09/manual_2010.pdf
70
62

υπεύθυνο Haveγιαallτην
theκατάρτιση,
proposedτις ημερομηνίες
measures διεξαγωγής και οποιαδήποτε άλλη πληροφορία
been implemented?
θεωρεί What
η ομάδα υποστήριξης
has been the scope of ότιthese
είναιmeasures?
σημαντική. Για κάθε ζήτημα ξεχωριστά, είναι
απαραίτητο
Whatναdifficulties
προσδιοριστεί το περιεχόμενο
have come που θα καλυφθεί,
up in the implementation η μέθοδος
of these κατάρτισης – που
measures?
οφείλει What
να είναιhasαπλή
been και
the στην
degreeκατάλληλη γλώσσα
of involvement of για
the τους
workσυμμετέχοντες. Τέλος,and
teams, organizations, το υλικό
others
για την involved?
κατάρτιση πρέπει να προετοιμαστεί και για την ομάδα ενίσχυσης και για τους
συμμετέχοντες.
Οι θεματικές της κατάρτισης
sufficiently frequent?θα μπορούσαν να καλύψουν ζητήματα όπως ηγεσία και ομαδική
δουλειά,Has λήψη αποφάσεων been
the coordination και επίλυση
effective?συγκρούσεων, ενσωμάτωση της διάστασης του
φύλου καιHasτης
theταυτότητας, στρατηγικός
technical facilitation team σχεδιασμός,
performed συγκέντρωση πόρων, προγραμματισμός
their duties well?
έργου καιHaveό,τιthe
άλλο κρίνεται
opinions andσκόπιμο
specificαπό
needs τους εμπλεκόμενους
of different στον οργανισμό.
religious and/orΚαθ’όλη τη διάρκεια
functional του προγράμματος
diversity) been taken intoσε συνάρτηση με τις ανάγκες των
account?
Results and impact
οργανισμών.
Agent training:
Haveστο
Υποστήριξη theσχεδιασμό
new approachesκαι τηνbeen includedτων
υλοποίηση in the professional
δράσεων practice
κοινωνικής of these agents?
συμμετοχής για την
ΕΠΙ Are there new measures created to include the global dimension in the actions of NGOs,
Αυτή η δράση περιλαμβάνει την υποστήριξη στο σχεδιασμό των εκπαιδευτικών δράσεων και
Networking:
στη διεξαγωγή
Have new εκστρατειών
coordinationκοινωνικής
spaces been κινητοποίησης
created? που έχουν στόχο την αλλαγή στις
όποιες Have
τρέχουσες
networks συνθήκες
of work,επιδιώκουν
mutual support, να αλλάξουν
exchange, etc.τέτοιου
been είδους
created?παρεμβάσεις. Η
υποστήριξη επίσηςorαπευθύνεται
Are actions projects jointly στους οργανισμούς ή στα άτομα που επιδιώκουν την
planned?
υλοποίησηHaveδράσεων
differentΕΠΙ αλλάbeen
agents χρειάζονται τεχνική
able to carry outβοήθεια
actions inγια ορισμένα ζητήματα.
a coordinated Τέτοιου
and complementary
είδους manner?
υποστήριξη ενθαρρύνει την ενεργή συμμετοχή στην προώθηση της ΕΠΙ και στην
αλλαγή
Civil τωνparticipation:
society αντιλήψεων προς την κατεύθυνση μιας περισσότερο δίκαιης και βιώσιμης
πραγματικότητας.
Η παρέμβαση ποικίλει σε μορφή και περιεχόμενο ανάλογα με την τυπολογία των
municipalities?
προτεινόμενων
Which social δράσεων,
groupsταareχαρακτηριστικά
the most activeτων εμπλεκόμενων
in local participation?φορέων, τη θεματική της
εκάστοτε Haveδράσης, το κοινό
procedures στο οποίο
and spaces απευθύνεται,
for debate that allowτις ειδικότερες
active ανάγκες
participation in theπου αυτή
καλύπτει, κ.ο.κ.
Ως εκ τούτου,
Are there κρίνεται σκόπιμοςfrom
new proposals ο σχεδιασμός
civil societyτων υποστηρικτικών
groups to respond to δράσεων σε συνάρτηση
the municipality’s social
problems?
με τη ζήτηση και τις ειδικές απαιτήσεις κάθε δράσης, με σεβασμό στην μέχρι τώρα πορεία
Research:
της κάθε κοινότητας. Η υποστήριξη θα πρέπει να ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες ανάγκες
μέσα από Is theδράσεις
impact of πουtheποικίλουν
implemented απόGCE actions known?
μεμονωμένες συναντήσεις κατάρτισης έως τη
Are the results
συμβουλευτική of theκαι
διαχείρισης research useful for planning
την υποστήριξη new GCE
στην πρόσβαση σεactions?
πόρους, μεταξύ άλλων.
Have the research
Χρονοδιάγραμμα: Καθ’όλη actions been used
τη διάρκεια to design actions that are appropriate to the
του προγράμματος
Δημιουργία ευκαιριών και χώρων διαλόγου
Οι άνθρωποι
Based και οι ομάδες
on the evaluation που
questions, theέχουν συμβάλει
indicators used toστην Ανάλυση
monitor της implementation
and track Αναπτυξιακής are
53
Εκπαίδευσης σε Αγροτικές Περιοχές (τοπικοί φορείς, ΜΚΟ / Κοινωνικές Οργανώσεις,
εμπειρογνώμονες ΕΠΙ, εκπαιδευτικά κέντρα και ο γενικός πληθυσμός) επισημαίνουν το
πρόβλημα της έλλειψης ευκαιριών και της ανεπάρκειας τακτικών, δομημένων μηχανισμών
indicators mustδιαβούλευση
για διάλογο, have: και αποτελεσματική συμμετοχή.
53 comparison with the situation prior to the program’s implementation and in the successive
Department of International Development Cooperation of the University of Val-
ladolid (2017)
71
63

Τέτοιου
the είδους
Agenda ευκαιρίες
are being και practice,
put into μηχανισμοί
and δημόσιας συμμετοχής
to what extent προάγουν
the expected resultsτην
andανταλλαγή
impact are being
πληροφοριών
obtained. και αποκτούν
It serves θεμελιώδη
to assess the ρόλο στην
need for revision, ενθάρρυνση
updating, and/orτου συνεχούς διαλόγου.
improvement Οι
of the Agenda.
χώροι συμμετοχής ενθαρρύνουν τη συναίνεση και τις εναλλακτικές λύσεις, δημιουργούν
δεσμούς
The μεταξύ
evaluation φορέων
process που σε is
proposed διαφορετική περίπτωση
of both process δε θαThis
and impact. επικοινωνούσαν
means, on theμεταξύ τους
one hand, to detect
και μπορούν να αποτελέσουν το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση μιας ισχυρότερης
σύνδεσης μεταξύ συμμετεχόντων.
Για evaluation
The το σκοπό αυτό, είναιasαπαραίτητη
processes, η δημιουργίαto be followed within it, may be diverse (meaning
well as the methodology
πλαισίων με σκοπό το διάλογο μεταξύ των πολιτών Οι χώροι διαλόγου μεταξύ
quantitative, qualitative, and mixed methods), and mustφορέων be designed individually inτηνeach case.
προάγουν
και διαφόρων οργανισμών, τοπικών φορέων,
However, they will always be based on the
εκπαιδευτικών κέντρων, κ.ο.κ. Αυτοί οι χώροι - following aspects: type
ανταλλαγή of programming that has been
πληροφοριών,
πλαίσια μπορούν να αναδυθούν μέσα από τη resources available. ενισχύουν το διάλογο,
διεξαγωγή φόρουμ, ημερών κατάρτισης, σεμιναρίων, δημιουργούν δεσμούς,
The evaluation
εμπορικών is dividedήinto
εκθέσεων four strategic
άλλων actions:
εκδηλώσεων που ενθαρρύνουν τη συναίνεση και
μπορούν να προαχθούν από τον φορέα διαχείρισης την υλοποίηση κοινών δράσεων.
του έργου, την ομάδα συντονισμού και από
μεμονωμένους φορείς της αγροτικής περιοχής.
2.2 Monitoring
Σε συνάρτηση με αυτές
2.3 Information τις εκδηλώσεις
collection and analysis που στοχεύουν στη δημιουργία ευκαιριών για
διάλογο, κρίνεται σκόπιμη η εξασφάλιση τόπων όπου οι φορείς θα μπορούν να συναντηθούν
και να2.4ανταλλάξουν απόψεις, report
Writing the evaluation να προβληματιστούν, να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν
κοινές δράσεις. Μπορούμε να ορίσουμε τέτοιους τόπους είτε επιλέγοντας ειδικούς χώρους
για Design
2.1 αποκλειστική χρήση μεplan
of the evaluation σκοπό
andτο διάλογο είτε καταφεύγοντας σε τόπους οι οποίοι
indicators
χρησιμοποιούνται ήδη για την αυθόρμητη συνάθροιση ατόμων για άλλους λόγους (μια
This step means
πλατεία, designing
ένα μπαρ, and deciding
ένα πολιτιστικό whatένα
κέντρο, typeκέντρο
of evaluation is going
φροντίδας to be carried out, formulating
κ.ο.κ).
the Καθ’όληdesigning
evaluation questions, τη διάρκεια
theτου προγράμματος
indicators to measure progress, and identifying the most
(OO.1.3)
70
64

ΈρευναHave all the proposed measures been implemented?
Ο τομέας Whatέρευνας σεhave
difficulties οποιαδήποτε στρατηγική
come up in the δράσηςof these
implementation περιλαμβάνει
measures?τη συλλογή,
επαναχρησιμοποίηση
What has beenκαι the μεγιστοποίηση της μάθησης
degree of involvement of the που
workπροέρχεται από την υλοποίηση
ενεργειών από
involved? την ίδια στρατηγική. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται μια διαδικασία
κυκλικήςHasανάδρασης μεταξύ between
the communication του ίδιου του teams
the work προγράμματος
been adequate, και effective,
της μάθησης:
clear, andο
προβληματισμός
sufficientlyσχετικά με προγράμματα/έργα/δράσεις που πραγματοποιούνται παράγει
frequent?
μάθησηHas που επηρεάζει τον
the coordination beenπρογραμματισμό
effective? νέων προγραμμάτων/έργων/δράσεων.
Συνεπώς, Hasηtheσυνέχεια,
technical ηfacilitation
σταδιακήteam βελτίωση
performed καιtheir
ο επανασχεδιασμός
duties well? των ενεργειών
επεκτείνονται
Have theχρονικά,
opinionsεπιτρέποντας
and specific την προσαρμογή
needs of differentμέσα
socialσεgroups
μια διαρκώς
(by age,μεταβαλλόμενη
πραγματικότητα.
Όπως φαίνεται
Results στην παρακάτω εικόνα, η έρευνα κινεί την ανάπτυξη νέων πρακτικών με
and impact
κυκλικό
Agent τρόπο.
training:
Εικόνα 3: Λογική
What του (meaning
lessons προτεινόμενου μοντέλου
knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
Πηγή: Πρωτογενής
the GCE by theεπεξεργασία
agents who have participated in the training?
Networking:
manner?
municipalities?
problems?
Research:
Από αυτή Haveτηνnew
άποψη, η έρευνα
proposals αυτή been
for action καθαυτή είναι ένα εγγενές κομμάτι της εκπαιδευτικής
generated?
διαδικασίας και της μάθησης μέσα από την ατομική εμπειρία και μέσα από τις πρακτικές της
καθημερινότητας. Η έρευνα και η εκπαίδευση πάνε χέρι χέρι. Οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει
να λαμβάνουν κατάρτιση σε πρακτικές έρευνας ενώ η πραγματική διαδικασία της έρευνας
για μια δράση ή για μια συγκεκριμένη πραγματικότητα συνεπάγεται επίσης μια εκπαιδευτική
άσκηση.
Η συμμετοχική έρευνα,way is recommended.
ως μια προτεινόμενη The following are
κατευθυντήρια the characteristics
γραμμή that theμεimpact
δράσης, συνδέεται
το πεδίο συμμετοχής και κοινωνικής κινητοποίησης ενισχύοντας την επίτευξη στόχων,
δεδομένου ότι πρόκειται για μια διαδικασία που ενέχει συμμετοχή και κοινό προβληματισμό
που συνεπάγονται συγκεκριμένα μοντέλα και συλλογική δράση.
71
65

Φορείς
the Agendaπουareεμπλέκονται
being put into στηνpractice,
έρευνα and to what extent the expected results and impact are being
● Φορέας διαχείρισης
The evaluation
Ο Φορέας process proposed
Διαχείρισης is of bothγια
είναι υπεύθυνος process and impact.της
τη διασφάλιση Thisβέλτιστης
means, onυλοποίησης
the one hand, τηςto detect
Ατζέντας. Στο φορέα διαχείρισης αναφέρονται οι υπόλοιποι φορείς και είναι
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes αυτός που θα
αποφασίσει
produced και Agenda’s
by the θα συμφωνήσει
execution. τους όρους και τις προϋποθέσεις για την αξιολόγηση,
σχετικά με τις απαιτούμενες πληροφορίες που θα κρίνουν το αν η Ατζέντα ήταν
αποτελεσματική
The και αν ταasαναμενόμενα
evaluation processes, αποτελέσματα
well as the methodology to beέχουν επιτευχθεί.
followed within it, may be diverse (meaning
● Ομάδα
However, Υποστήριξης
they will always be based on the following aspects: type of programming that has been
Ο ρόλος της ομάδας υποστήριξης είναι η εκπαίδευση της ομάδας συντονισμού σε τεχνικές
συμμετοχικής έρευνας. Η ομάδα υποστήριξης υποστηρίζει και καθοδηγεί συνεχώς την ομάδα
συντονισμού
The evaluationκαι έχει τις into
is divided ακόλουθες αρμοδιότητες,
four strategic actions: σε ότι αφορά την συμμετοχική έρευνα:
• Εκπαίδευση της ομάδας συντονισμού
•2.1 Design
Υποστήριξη
of theστην ανάπτυξη
evaluation planτουandσχεδιασμού
indicators της έρευνας:
o Προσδιορισμός βασικών αναγκών, προβλημάτων και σημείων
2.2 Monitoringενδιαφέροντος
o Προσδιορισμός του βασικού ζητήματος και πεδίου μελέτης
o Σχεδιασμός
2.3 Information collection and τεχνικών
analysis και διαδικασιών που θα χρησιμοποιηθούν για τη
συλλογή πληροφοριών και δεδομένων
•2.4 Writing the evaluation
Υποστήριξη report και σεμιναρίων για τη συμμετοχική έρευνα
των εργαστηρίων
• Συντονισμός της οργάνωσης και της ταξινόμησης της πληροφορίας
2.1 Design
• of the evaluation
Υποστήριξη plan andδεδομένων
στην ανάλυση indicators και στην ερμηνεία αυτής
• Σύνταξη εκθέσεων
the
● evaluation questions, designing the indicators to measure progress, and identifying the most
Ομάδα Συντονισμού
appropriate
Τα μέλη τηςsources Ομάδας andΣυντονισμού
methods for information collection.
έχουν την ευθύνη της διεξαγωγής της συμμετοχικής
έρευνας. Αυτή η ομάδα καταρτίζεται από εκπροσώπους διαφόρων φορέων ΕΠΙ στην αγροτική
The first όπου
περιοχή step must be to determine
εφαρμόζεται η Ατζέντα what
και aspects needτου
έχει το ρόλο to be evaluated. Theμεταξύ
διαμεσολαβητή followingτης table
ομάδαςlists some
of the questions
προώθησης thatδουλειάς
και της must be που asked to evaluate
γίνεται the Agenda’s
στο πεδίο. implementation.
Έχει τις ακόλουθες It is not an exhaustive
αρμοδιότητες:
Προσδιορισμός
list, aso it should ατόμωνtoκαι
be individualized φορέων
each της υπαίθρου
rural setting accordingπουtoπρόκειται να αναλάβουν
the implementation thatτηhas been
carried out, συμμετοχική
therefore it έρευνα
is intended(μεταξύ
as onlyαυτών τωνwhen
a guide ατόμων/φορέων
designing theπου υλοποιούν δράσεις
evaluation:
ΕΠΙ)
o Σχεδιασμός του προγράμματος έρευνας, από κοινού με τους ανθρώπους των
αγροτικών περιοχών και με τη βοήθεια της ομάδας υποστήριξης (ερωτήσεις,
Achievement μέθοδοιof objectives
δειγματοληψίας, ημερομηνίες συναντήσεων κ.ο.κ.)
Οργάνωση,
o quality
Is the σύγκλιση και
and effectiveness υποστήριξη
of GCE των συναντήσεων
(Global Citizenship Education)συμμετοχικής
actions beingέρευνας
promoted? (
Specific (αξιολόγηση,
Objective SO.1) παρακολούθηση και συστηματική καταγραφή) με τη βοήθεια της
ομάδας
To υποστήριξης
what extent have GCE training processes been implemented by agents from different
Εξαγωγή συμπερασμάτων
o educational fields? (Operational απόObjective
κάθε συνάντηση,
- OO.1.1) στη μορφή προκαταρκτικών
εκθέσεων
o To Συντονισμός
what extent τηςis διάδοσης
the Agenda των αποτελεσμάτων
promoting μεταξύ
networking, των συμμετεχόντων
coordination, Δήμων
αλλά και μεταξύ Δήμων που δε συμμετέχουν στο πρόγραμμα, π.χ. οργάνωση
(OO.1.3)
ημερών
To ή σεμιναρίων
what extent does theκατάρτισης,
Agenda serve υποστήριξη
to analyzeστη the δημιουργία
impact of GCE εγγράφων,
actions toβίντεο,
generate
new proposals?
εκθέσεων κ.ο.κ.(OO.1.4)
Areoattitudes
Συλλογήamongνέωνrural citizens changing?
προτάσεων δράσης και(SO.2 συζήτηση με το Φορέα Διαχείρισης
● Τοπικοί ruralφορείς
areas?αγροτικών
(OO.2.1) περιοχών
ΠρόκειταιToγια what extent have
ανθρώπους πουthere been changes
συμμετέχουν in the attitudes
σε δράσεις of citizens
ΕΠΙ σε κάθε in favor
αγροτικό of peace,
Δήμο όπου
υλοποιείται justice, human rights
η Ατζέντα. Μπορεί ...?να
(OO.2.2)
είναι μέλη εκπαιδευτικών κέντρων, ΜΚΟ, Κοινωνικών
70
66

Οργανώσεων,
Have allτοπικών φορέων
the proposed κ.ο.κ. Αυτοί
measures beenοιimplemented?
φορείς, με τη βοήθεια της Ομάδας Υποστήριξης
και τηςWhat Ομάδας
has been Συντονισμού, αναλαμβάνουν
the scope of these measures? τις ακόλουθες στρατηγικές δράσεις
συμμετοχικής έρευνας: have come up in the implementation of these measures?
What difficulties
Ανάλυση
o What του the
has been άμεσου περιβάλλοντος
degree of involvementκαιofαξιολόγηση της περιοχής
the work teams, organizations, and others
Συμμετοχή στον προσδιορισμό των κριτηρίων και των δεικτών παρακολούθησης και
o involved?
Hasαξιολόγησης των δράσεων
the communication betweenΕΠΙ the
πουwork
θα αναπτυχθούν σε συνεργασία
teams been adequate, με την
effective, Ομάδα
clear, and
Υποστήριξης,
sufficiently λαμβάνοντας ως σημείο αναφοράς τον ορισμό της ΕΠΙ όπως
frequent?
Hasπεριγράφεται
the coordination στην been
Ατζέντα.
effective?
o HasΠροσδιορισμός των υπεύθυνων
the technical facilitation για τη συλλογή
team performed theirπληροφοριών
duties well? με σκοπό την έρευνα
(π.χ.the
Have δημιουργία
opinions and μιας επιτροπής
specific needs ofπαρακολούθησης) με βάση
different social groups προκαθορισμένα
(by age, gender, or cultural,
κριτήρια
religious και δείκτες.
and/or functional diversity) been taken into account?
Resultso and impact
Κοινή ανάλυση των αποτελεσμάτων, της μάθησης και των διδαγμάτων μέσα από
Agent training:
συστηματική καταγραφή των εμπειριών
o What lessons στην
Συμμετοχή (meaning knowledge,
κοινοποίηση τωνvalues, or attitudes) have been learned in relation to
αποτελεσμάτων
Civil Society
Στρατηγικές Organisations,
κατευθυντήριες Local Bodies, educational centres ...?
και δράσεις
Networking:
Η Ατζέντα για την Αναπτυξιακή Εκπαίδευση στις αγροτικές περιοχές προτείνει δύο
στρατηγικές κατευθυντήριες για την έρευνα:
1. Συμμετοχική έρευνα σχετικά με το πλαίσιο και τις δράσεις ΕΠΙ
2. Αξιολόγηση της Ατζέντας
manner?
Is there a greater
Επιχειρησιακοί στόχοιinvolvement of people from civil societyΣτρατηγικές
in the problems of
δράσεις
municipalities?
1.2/ Ενθάρρυνση του 1. Συμμετοχική έρευνα Συμμετοχική ανάλυση
σχεδιασμού και της
municipality/region been created? Συμμετοχική παρακολούθηση
Are thereΑΕ new που
proposals from civil society groups to respond to the municipality’s social
απορρέουν
problems? από και Συστηματική καταγραφή
στοχεύουν
Research: στο αγροτικό
περιβάλλον
Is the impact of the implemented GCE actions known? Διάδοση των αποτελεσμάτων
Are the results
1.4/ Ανάλυση του of the 1. research useful έρευνα
Συμμετοχική for planning new GCE actions?
Συμμετοχική παρακολούθηση
Have the
αντίκτυπου τωνresearch actions been used to design actions that are appropriate to the
circumstances
παρεμβάσεων ΕΠΙ μεand characteristics of the rural environment?
Συστηματική καταγραφή
σκοπόWhat knowledge have the people participating in the research acquired?
τη δημιουργία 2. Αξιολόγηση
νέων Have new proposals for action been generated? Σχεδιασμός του προγράμματος
προτάσεων
αξιολόγησης και δείκτες
Based on the evaluation questions, the indicators used toΠαρακολούθηση

monitor and track implementation are
created. The indicators can be quantitative or qualitative, they are not methods
Συγκέντρωση and, on the contrary,
και ανάλυση
their use in a combined way is recommended. The following πληροφοριών
are the characteristics that the impact
71
67

Συμμετοχική
the Agenda are έρευνα
being put into practice, and to what extent the expected results and impact are being
Η συμμετοχική έρευνα που προτείνουμε εδώ είναι ένας συνδυασμός αναφορών από την
The evaluation process proposed is of 54 both process and impact. This means, on the 55 one hand, to detect
Έρευνα Συμμετοχικής Δράσης (ΕΣΔ) έως τη Συστηματοποίηση των Εμπειριών . Πρόκειται
and specify
για την possibleτης
αναζήτηση failures or imbalances
συλλογικής of the process,
συνειδητοποίησης and on the other,
που χαρακτηρίζεται απόtoτο assess
γεγονός the changes
produced
ότι τα άτομα by the
πουAgenda’s execution.
εμπλέκονται στην υπό μελέτη δράση (στην περίπτωσή μας την υλοποίηση
των παρεμβάσεων ΕΠΙ) είναι ταυτόχρονα ερευνητές και χρήστες των αποτελεσμάτων της εν
The
λόγω evaluation
έρευνας,processes,
με σκοπό το as σχεδιασμό
well as the methodology
νέων δράσεων, to be
σε followed within it,
μια διαδικασία may be diverse (meaning
συνεχούς
quantitative, qualitative, and mixed methods), and must
συλλογικής ωρίμανσης. Με αυτό τον τρόπο, η κοινότητα οικειοποιείται τις be designed individually in each case.
However, they will always
προγραμματισμένες δράσεις beκαι
based on the following
ενδυναμώνεται μέσα aspects: type of programming
από τον πρωταρχικό ρόλο που that has been
κατέχει στη
designed andδιαδικασία.
the material and human resources available.
Η συμμετοχική έρευνα αυτή καθαυτή αποτελεί μια διαδικασία Εκπαίδευσης για την
The evaluation
Παγκόσμια is divided
Ιθαγένεια into και
καθότι fourηstrategic
ΕΣΔ αλλάactions:
και η Συστηματοποίηση επιδιώκουν την
προσέγγιση μιας συνειδητοποίησης που είναι κριτική, στοχαστική, συλλογική, συμμετοχική
και απελευθερωτική.
Επιπλέον, η συμμετοχική έρευνα ανταποκρίνεται στις κοινωνικές πραγματικότητες,
2.2 Monitoringτες και ξεκινώντας από τους φορείς αυτούς καθαυτούς: «ο βασικός
μετασχηματίζοντάς
στόχος δεν είναι η συλλογή δεδομένων ή η επαλήθευση γεγονότων με αποκλειστικό
τρόπο… προτεραιότητα είναι η διαλεκτική που αναπτύσσεται μεταξύ κοινωνικών φορέων,
δηλαδή η συνεχής αλληλεπίδραση μεταξύ στοχασμού και δράσης,… ένα πραγματιστικό
όραμα του κοινωνικού κόσμου, όπου η θεμελιώδης αρχή είναι ο συνεχής διάλογος με την
56
πραγματικότητα
2.1 Design of the με στόχο τοplan
evaluation μετασχηματισμό
and indicators της» .
Έτσι, ο συνδετικός κρίκος στην έρευνα αυτή είναι μια κυκλική διαδικασία στοχασμού -
δράσης-
This step στοχασμού,
means designingστην and
οποία η σχέση
deciding μεταξύ
what typeγνώσης και πράξης,
of evaluation υποκειμένου
is going to be carriedκαι
out, formulating
αντικειμένου,
the evaluationαναδιαρθρώνεται
questions, designingκατάthe τέτοιο τρόπο ώστε,
indicators με κάθεprogress,
to measure βήμα, τοandσύνολο
δεξιοτήτων των εμπλεκομένων διαμορφώνεται συνεχώς και εδραιώνεται.
Αυτό το ερευνητικό αντικείμενο επιτρέπει την εδραίωση της συμμετοχής των μελών της
κοινότητας,
The first stepτην
mustεγκαθίδρυση δικτύων,
be to determine what καθώς καιneed
aspects την ανάπτυξη και εφαρμογή
to be evaluated. των ίδιων
των αντιλήψεων για την παγκόσμια ιθαγένεια - τις οποίες επιδιώκει αυτή η Ατζέντα.
Η συμμετοχική έρευνα αποτελείται από τέσσερις στρατηγικές δράσεις:
list, as it should be individualized
1.1 Συμμετοχική ανάλυσηto each rural setting according to the implementation that has been
54
Έρευνα Συμμετοχικής Δράσης (ΕΣΔ): μια μέθοδος έρευνας και συλλογικής μάθησης της
πραγματικότητας, βασισμένη στην κριτική ανάλυση, με την ενεργή συμμετοχή των εμπλεκόμενων
ομάδων, προσανατολισμένη στην ενεργοποίηση της μετασχηματιστικής πρακτικής και της κοινωνικής
αλλαγής. Πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του 1970, μέσα σ’ ένα κλίμα κοινωνικής πάλης και εν όψει
τηςIs αποτυχίας
the qualityτωνand effectiveness
κλασσικών μεθόδων of έρευνας
GCE (Global Citizenship
στο πεδίο Education)
της κοινωνικής actions Οι
παρέμβασης. being promoted? (
προκάτοχοι
τηςSpecific
μεθόδουObjective SO.1)
αυτής πρεσβεύουν την έννοια της «ερευνητικής δράσης» η οποία αποδίδεται στον Kurt
To what
Lewin (1944). extent
Μετά από have GCE Συμπόσιο
το Παγκόσμιο training processes been implemented
στην ερευνητική by agents from different
δράση και την επιστημονική
ανάλυση, που διεξήχθη στην
educational Cartagena
fields? της Κολομβίας,
(Operational Objectiveαναπτύχθηκε
- OO.1.1) η Έρευνα Συμμετοχικής Δράσης
ως μια συμμετοχική, μετασχηματιστική
To what extent does the Agendaμέθοδος έρευνας,
serve αφιερωμένη
to facilitate στη λαϊκή
the design of πρακτική (HEGOA,
Dictionary To
of Humanitarian
what extent Action
is the and
AgendaDevelopment
promotingAid).
networking, coordination, and complementarity?
55
«Συστηματοποίηση είναι η κριτική ερμηνεία μίας ή περισσότερων εμπειριών. Μέσα από την
(OO.1.3)
ταξινόμηση και την αναδόμηση, η συστηματοποίηση αναδεικνύει τη λογική της πραγματικής
διαδικασίας, τους παράγοντες που την επηρεάζουν, τον τρόπο αλληλεπίδρασης των παραγόντων
αυτών και new proposals?
το κίνητρο πίσω από(OO.1.4)
αυτούς» JARA, O. (1997) Para Sistematizar Experiencias. Instituto Mexi-
Arepara
cano attitudes among
el Desarrollo rural citizens
Comunitario changing?
(IMDEC), (SO.2Jalisco, México. Pg. 20-50.
Guadalajara,
http://www.fahce.unlp.edu.ar/extension/Documentos%20y%20Ponencias/para-sistematizar-experi-
encias-una-propuesta-teorica-y-practica
56
GUERRA,To C. what
(1995).; "Investigación-acción
extent have there been participativa
changes in enthe
la periferia
attitudesurbana de Salamanca",
of citizens en peace,
in favor of Cua-
dernos de la Red, nºhuman
justice, 3 (Red rights
CIMS), ...?
Madrid .
(OO.2.2)
70
68

1.2 all
Have Παρακολούθηση
the proposed measures been implemented?
1.3 Συστηματική
What has been the καταγραφή
scope of these εμπειριών
measures?
1.4 Διάδοση
What ή have
difficulties κοινοποίηση
come upτων αποτελεσμάτων
in the implementation of these measures?
Για την συμμετοχική
What has been έρευνα απαιτούνται
the degree τουλάχιστον
of involvement of theοιwork
δύο teams,
ακόλουθες συνθήκες:and others
organizations,
A. Μια σαφής εκπροσώπηση απόψεων από αυτούς που απαρτίζουν την κοινότητα. Η όλη
involved?
συμμετοχική έρευνα είναιbetween
Has the communication μια διαδικασία
the work αναγνώρισης της τοπικής
teams been adequate, γνώσης
effective, σε and
clear, μια
κοινότητα,
sufficientlyαποτελούμενη
frequent? από γυναίκες και άνδρες διαφορετικών ηλικιών,
καταστάσεων και ατομικών
Has the coordination beenχαρακτηριστικών.
effective? Έτσι, η συσσώρευση γνώσης μέσα σε μια
κοινότητα απαιτεί facilitation
Has the technical έμφαση στο team φύλο, προσοχή
performed theirστην
dutiesπολιτισμική
well? και λειτουργική
ποικιλομορφία
Have the opinionsκαι χρήση οριζόντιων
and specific needs επικοινωνιακών
of different socialστρατηγικών, σε όλη
groups (by age, τη διάρκεια
τηςreligious
ερευνητικήςand/orδιαδικασίας.
Results
Στηand impact
βιβλιογραφία μπορούν να βρεθούν αναφορές σε πόρους και οδηγούς με σκοπό την
Agentυποστήριξη
training: μια δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχικής έρευνας.
B. Ο the GCE by theτων
εφοδιασμός agents who have participated
συμμετεχόντων in the training?
με τα απαραίτητα εργαλεία και την αναγκαία
Have the new
εκπαίδευση. Αυτόapproaches been included
δεν ισοδυναμεί με «τοin the professional
δικαίωμα practice of these
συμμετοχής», αλλά agents?
με την
Are there ικανότητα
λειτουργική new measures created to include
να συμμετέχει the global dimension
κανείς αποτελεσματικά. Με in the actions
δεδομένο of NGOs,
αυτόν τον
Civil Society
στόχο, η ομάδα Organisations,
υποστήριξης Local
θαBodies, educational
αναλάβει centresγια
την ευθύνη ...? την εκπαίδευση της
Networking:
συντονιστικής ομάδας στις συμμετοχικές μεθοδολογίες έρευνας όπως περιγράφεται στο
Have new
κεφάλαιο τηςcoordination
κατάρτισης.spaces Επίσης, beenθαcreated?
διευκολύνει και θα υποστηρίξει ολόκληρη την
Have networks
ερευνητική of work,
διαδικασία κατάmutual support,
τη διάρκεια τωνexchange,
τριών της etc. been created?
φάσεων.
manner?
Συμμετοχική ανάλυση
Η ανάλυση οφείλει
Is there να ακολουθεί
a greater involvement το γνωμικό
of people«κατανοώ για να δράσω».
from civil society Όλες οιofαναλύσεις
in the problems
πρέπει να αποτελούν το συνδετικό κρίκο μεταξύ έρευνας και σχεδιασμού καθώς λειτουργούν
municipalities?
ως «αρμός»
Which μεταξύ
social δύο
groups φάσεων
are theτηςmost
μεθοδολογικής
active in local διαδικασίας.
participation?
57
Η ΑνάλυσηHaveτης Αναπτυξιακής
procedures Εκπαίδευσης
and spaces στιςthat
for debate Ευρωπαϊκές Αγροτικές
allow active Περιοχές
participation in theεπεσήμανε
ότι για municipality/region
να σχεδιάσει κανείς been created?
αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε αγροτικές περιοχές, είναι
απαραίτητη η διεξαγωγή
Are there μιας μικρο-ανάλυσης
new proposals from civil society τηςgroups
κατάστασης σε κάθε
to respond καθορισμένη
to the περιοχή
municipality’s social
problems?περιφέρεια, κ.ο.κ.). Η μικρο-ανάλυση θα αναδείξει:
(πόλη, κοινότητα,
Research:
• Τα προβλήματα και τις αιτίες αυτών στην περιοχή/πόλη/περιφέρεια
• Is Το
theπλαίσιο
impact ofπου theδιαμορφώνει
implementedτην GCE actions known?
κατάσταση/πρόβλημα υπό μελέτη
• Are theπόρους
Τους results ofκαιtheτα research useful for planning
άμεσα/βραχυπρόθεσμα new GCEμέσα
διαθέσιμα actions?
που διατίθενται για τη
Have
λύση theτων
research actions been used to design actions that are appropriate to the
προβλημάτων
• circumstances and characteristics
Τους σημαντικότερους παράγοντες of the
πουrural environment?
επηρεάζουν, διαμορφώνουν ή καθορίζουν
What
την knowledge
κατάσταση have καθώς theκαι
people participating φορείς
τους κοινωνικούς in the research acquired?
που εμπλέκονται
• HaveΤις new proposals forμελλοντικές
προβλεπόμενες action beenτάσειςgenerated?
ανάλογα με τις εναλλακτικές παρεμβάσεις
(ή μη παρεμβάσεις) στην αρχική κατάσταση
• Το στοχασμό γύρω από τα προβλήματα και τις ανάγκες, με τέτοιο τρόπο ώστε να
Based on the διατίθεται
evaluation επαρκής
questions, πληροφορία
the indicators γιαused τη toλήψη
monitorαποφάσεων σχετικών με are
and track implementation
προτεραιότητες και στρατηγικές παρέμβασης.
• inΤους
their use παράγοντες
a combined way isπου επηρεάζουνThe
recommended. τηνfollowing
βιωσιμότητα
are theκαι τη σκοπιμότητα
characteristics μιαςimpact
that the
κοινωνικής παρέμβασης
●Για They
μια τέτοια
express συμμετοχική
the changes ανάλυση,
generated υπάρχουν πολλές τεχνικές
from the Agenda’s που επιτρέπουν
implementation. την allow
They should
έκφραση, τη συζήτηση
comparison with theκαιsituation
την ανάλυση
priorμέσα στην
to the κοινότητα.
program’s Οι περισσότερες
implementation andαπό
in αυτές τις
the successive
57
moments of
Department ofInternational
intermediate, final, and impact
Development evaluation.
Cooperation of the University of Valladolid (2017)
71
69

τεχνικές
the είναι
Agenda areοπτικές καιinto
being put χρησιμοποιούν
practice, andαπλά υλικά
to what πουthe
extent επιτρέπουν
expected σε οποιονδήποτε
results and impactνα are being
συμμετέχει
obtained. στη συζήτηση
It serves to assessκαι
theανάλυση.
need for Με τη χρήση
revision, ενός συνδυασμού
updating, τέτοιων of
and/or improvement τεχνικών, οι
the Agenda.
πληροφορίες που συλλέγονται μπορούν να αντιπαραβληθούν μεταξύ τους ώστε να
δομήσουν
The evaluationμιαprocess
λεπτομερή
proposedεικόνα της process
is of both πολυσύνθετης πραγματικότητας
and impact. This means, on the του
oneτοπικού
hand, to detect
πληθυσμού. Αυτού του είδους οι τεχνικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά
εστιάζοντας σε διαφορετικά στοιχεία, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της κάθε
περιοχής και κοινότητας.
Στη evaluation
The βιβλιογραφία, δίνονται
processes, κάποια
as well as theπαραδείγματα
methodology toμεθόδων καιwithin
be followed τεχνικών
it, mayσυμμετοχικής
be diverse (meaning
ανάλυσης καθώς και πηγές με τα απαραίτητα εργαλεία για τη διοργάνωση συναντήσεων
συμμετοχικής ανάλυσης.
Χρονοδιάγραμμα: Η ανάλυσηbe based on the following
θα αποτελέσει aspects:
το πρώτο typeστο
βήμα of programming
σχεδιασμό και thatτην
has been
designed and the material and
υλοποίηση οποιασδήποτε δράσης ΕΠΙ human resources available.

Συμμετοχική παρακολούθηση
Η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων και η υλοποίηση των προγραμματισμένων δράσεων
είναι 2.2 Monitoring
απαραίτητη σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής του προγράμματος. Αυτό συνεπάγεται
συστηματική καταγραφή και τακτική ανάλυση των πληροφοριών που έχουν συλλεχθεί και
καταγραφεί από τα μέλη της κοινότητας με βάση πρότυπα και με τη χρήση
προσυμφωνημένων δεικτών. Για
2.4 Writing the evaluation να είναι πραγματικά αποτελεσματική, η παρακολούθηση
report
οφείλει να είναι ανοιχτή και να περιλαμβάνει ευρεία συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών.
58
Ο Διεθνής
2.1 Design of Οργανισμός
the evaluationΤροφίμων
plan andκαι Γεωργίας (FAO), στην «κοινοτική εργαλειοθήκη »
indicators
περιγράφει τη συμμετοχική παρακολούθηση ως εξής:
«Πάρτε
This stepτοmeans
παράδειγμα ενός
designing andταξιδιού
decidingμεwhat
λεωφορείο από τη μια isκοινότητα
type of evaluation στην
going to be άλλη.out,
carried Όταν οι
formulating
επιβάτες
the κοιτούν
evaluation από το παράθυρο,
questions, designing μπορούν να παρακολουθήσουν
the indicators την πρόοδο
to measure progress, του ταξιδιού,
βλέποντας το τοπίο που αλλάζει, διαβάζοντας
appropriate sources and methods for information collection.τις πινακίδες του δρόμου και παρατηρώντας
την πορεία του ήλιου στον ουρανό. Η παρατήρηση αυτού του είδους της πληροφορίας κατά
τη διάρκεια
The first step της
mustδιαδρομής, τους what
be to determine επιτρέπει ναneed
aspects καταλάβουν αν οδεύουν
to be evaluated. προς τηtable
The following σωστήlists some
κατεύθυνση.
Η συμμετοχική παρακολούθηση προκύπτει όταν όλοι οι επιβάτες του λεωφορείου γνωρίζουν
τον προορισμό τους και αποφασίζουν πώς θα υπολογίσουν την πρόοδό τους.
Ας υποθέσουμε όμως itότι
is λόγω
intended
μιαςasκαταιγίδας
only a guide when
είναι designing
αδύνατο the evaluation:
για τους επιβάτες να δουν έξω
από τα παράθυρα. Το λεωφορείο θα προχωρούσε, αλλά οι επιβάτες δεν θα ήταν σε θέση να
γνωρίζουν αν βρίσκονται στο σωστό δρόμο ή αν προχωρούν προς στη σωστή κατεύθυνση.
Κάπως έτσι μοιάζει η κατάσταση χωρίς την παρακολούθηση. Εάν ο οδηγός του λεωφορείου
ξέρει πού πηγαίνει το λεωφορείο, και υπολογίζει την πρόοδο δίχως συζήτηση με τους
επιβάτες, τότε έχουμε παρακολούθηση χωρίς συμμετοχή».
Η επαρκής συμμετοχική παρακολούθηση πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- εγγυάται ότι οποιαδήποτε παρατυπία θα εντοπιστεί και θα διορθωθεί εγκαίρως
- διασφαλίζει τη συνεχή ενημέρωση της κοινότητας και τη συμμετοχή της σε δράσεις
και αποτελέσματα
- παρέχει πληροφορίες για την αξιολόγηση και τη συστηματική καταγραφή των
(OO.1.3)
εμπειριών, η οποία με τη σειρά της βάζει τα θεμέλια για νέα σχέδια δράσης
58
DAVIS-CASE,Has Dparticipation
(1993): Η κοινοτική
in GCEεργαλειοθήκη:
processes been Η ιδέα, οι μέθοδοι
promoted και τα εργαλεία
in people γιαorganizations
and social τη in
συμμετοχική εκτίμηση,
rural areas?παρακολούθηση
(OO.2.1) και αξιολόγηση στην κοινοτική δασοκομία. FAO
http://www.fao.org/docrep/x5307e/x5307e00.htm
70

Η συμμετοχική
Have allπαρακολούθηση δεν περιορίζεται
the proposed measures αποκλειστικά στην καταγραφή δεδομένων.
been implemented?
Αλλά καταφεύγει
What has been επίσης
the σε συγκεκριμένα
scope χρονικά διαστήματα παύσης για να αναλύσει
of these measures?
(προσθέσει,
Whatσυζητήσει,
difficultiesκατανοήσει)
have come up πληροφορίες σχετικά με of
in the implementation τηνthese
πρόοδο (ή την έλλειψή της)
measures?
σε ό,τι αφορά
What hasτους στόχους
been και τιςofπρογραμματισμένες
the degree involvement of the δραστηριότητες.
work teams, organizations, and others
Η προετοιμασία
involved?της παρακολούθησης και των δεικτών της πρέπει να πραγματοποιείται κατά
την έναρξη
Has theτης εφαρμογής between
communication των δραστηριοτήτων
the work teamsτης beenΑτζέντας.
adequate,Είναι αναγκαίο
effective, να
clear, and
συμφωνηθούν εκ frequent?
sufficiently των προτέρων το είδος των δεδομένων που θα συλλεχθεί, ο τρόπος
συλλογής Hasτους, ο υπεύθυνοςbeen
the coordination για τη συλλογή τους κ.ο.κ. Η πληροφορία αυτή θα αναλύεται
effective?
ανά χρονικά
Has theδιαστήματα που θα team
technical facilitation καθοριστούν
performedκαι θαduties
their συμφωνηθούν
well? ανάλογα με τα
χαρακτηριστικά κάθε αγροτικής
Have the opinions and specificπεριοχής, τη διαθεσιμότητα
needs of different τωνage,
social groups (by ανθρώπων που
συμμετέχουν, κ.λπ.
Results
Οι φορείς and impact
των αγροτικών περιοχών και η ομάδα συντονισμού – με τη συνεχή υποστήριξη της
Agent
ομάδας training:
υποστήριξης - θα συμφωνήσουν από κοινού τα ως άνω κριτήρια. Για τον καθορισμό
αυτών τωνWhat lessons (meaning
κριτηρίων, πρέπει να knowledge,
λάβουν υπόψηvalues,τα or ακόλουθα
attitudes) have beenαξιολόγησης
κριτήρια learned in relation
καλώνto
πρακτικών GCE59:by the agents who have participated in the training?
the ΕΠΙ
ΓΕΝΙΚΑCivil
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Networking: Ανταποκρίνεται στις ανάγκες διαφορετικών
ομάδων της κοινότητας; (γυναίκες, άνδρες,
Have networks of work, mutual support, παιδιά,exchange,
άτομα τρίτηςetc. been created?
ηλικίας, μετανάστες με
Are actions or projects jointly planned?πολιτισμική / θρησκευτική / λειτουργική
Have different agents been able toδιαφορετικότητα,
carry out actions in a coordinated and complementary
κ.ο.κ);
manner? Είναι η δράση κατάλληλη για τα ειδικά
Civil society participation: χαρακτηριστικά (δημογραφικά, περιβαλλοντικά,
Is there a greater involvement of people from civil
γεωγραφικά, society in the
οικονομικά, problems
κ.ο.κ) of
του πλαισίου
municipalities? όπου αυτή θα εφαρμοστεί;
ΣΥΝΑΦΕΙΑWhich social groups are the most active in local participation?
Have procedures
Η καταλληλότητα and spaces for
της παρέμβασης Είναι η
ως debate επιλογή
that allow της περιοχής
active για το in
participation έργο
the
προς τοmunicipality/region
ειδικό πλαίσιο καιbeen
το created? κατάλληλα προσδιορισμένη και επαρκώς
Are there
συνολικότερο new proposals
πλαίσιο ΕΠΙ from civilαιτιολογημένη;
society groups to respond to the municipality’s social
problems? Ανταποκρίνεται στους στόχους και τις αρχές
60
Research: ΕΠΙ ;
Θα συμμετάσχει ο πληθυσμός στο οποίον
Are the results of the research useful for planning
απευθύνεται τοnew GCE actions?
έργο;
circumstances and characteristics of Σεtheποιο βαθμό
rural η πρόταση προάγει την ισότητα με
environment?
σεβασμό στοinφύλο,
What knowledge have the people participating τις δυνατότητες,
the research acquired?τις ανάγκες
Have new proposals for action been των ανθρώπων με αναπηρία, τις ανάγκες των
generated?
μειονοτήτων;
59
Based on the
Κριτήρια για evaluation questions,
καλές εκπαιδευτικές the indicators
πρακτικές βασισμένεςused to monitorMOST
στο πρόγραμμα and (Management
track implementation
Of So- are
cial Transformations)
created. The indicators τηςcan
UNESCO. http://www.unesco.org/new/en/moscow/social-human-sci-
be quantitative or qualitative, they are not methods and, on the contrary,
ences/management-of -social-transformations
their
60
Οι use in aκαιcombined
στόχοι way is recommended.
οι αρχές περιγράφονται The following
στο Εννοιολογικό Πλαίσιο are the characteristics
της Ατζέντας, that
και συνάδουν μεthe
τουςimpact
στόχους και τις αρχές της UNESCO στο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Δράσης της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο
Ανάπτυξη ως συνέχειας της Δεκαετίας της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη μετά το 2014 (General
●Conference,
They express the changes
37th session, Paris). generated from the Agenda’s implementation. They should allow
71

ΓΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Σε ποιο βαθμό, η δράση προάγει την κριτική
The evaluation process proposed is of bothσκέψη
processμεand impact.στην
σεβασμό This πολιτική,
means, onοικονομική,
κοινωνική και πολιτισμική αλληλεξάρτηση
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess και τη
the changes
produced by the Agenda’s execution. διασύνδεση μεταξύ τοπικού, εθνικού και
παγκόσμιου επιπέδου;
Σε ποιο βαθμό
The evaluation processes, as well as the methodology to beηfollowed
δράση προάγει
within it,τοmay
αίσθημα του (meaning
be diverse
ανήκεινand
quantitative, qualitative, and mixed methods), σε μια κοινή
must be ανθρωπότητα η οποία in each case.
designed individually
However, they will always be based on the μοιράζεται
followingαξίες, καθήκοντα,
aspects: type of ενσυναίσθηση,
αλληλεγγύη και σεβασμό για τη διαφορετικότητα
και την ποικιλομορφία;
61
Είναι το έργο σχετικό με τα ζητήματα της ΕΠΙ;
2.2 Monitoring Ανταποκρίνεται ο προϋπολογισμός στους

στόχους που επιδιώκει να πετύχει η δράση;
ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ Ανταποκρίνεται ο προϋπολογισμός στις
Η βέλτιστη χρησιμοποίηση πόρων για αναληφθείσες δράσεις;
το έργο
Οι αναμενόμενοι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι
επαρκούν για την επίτευξη των στόχων και την
This step means designing and deciding whatυλοποίηση των προτεινόμενων
type of evaluation is going to δράσεων;
appropriate sources and methods for information Μπορείcollection.
το έργο να αναπαραχθεί σε διαφορετικά
πλαίσια με διασφαλισμένα καλά αποτελέσματα;
ofΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ
the questions thatΚΑΙ must
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ
be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
list, as it should be individualized to each ruralΜπορεί το έργο
setting να αναπαράγει
according τη διαδικασίαthat
to the implementation με has been
Η δυνατότητα
carried επανάληψης
out, therefore μια as onlyβέλτιστο
it is intended τρόποdesigning
a guide when σε παρόμοιο πλαίσιο;
the evaluation:
εμπειρίας με παρόμοια
αποτελέσματα
Υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής επαρκών
Achievement of objectives δεδομένων ώστε το έργο να αναπαραχθεί σε
Is the quality and effectiveness of GCE (Globalδιαφορετικό πλαίσιο
Citizenship με διαφορετικούς
Education) actions beingφορείς;
promoted? (
To what extent have GCE trainingΤο processes
έργο έχειbeen implemented
σχεδιαστεί έτσι ώστεby agents from different
να παράγει τα
educational fields?
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (Operational Objective
ΚΑΙ επιθυμητά- OO.1.1)
αποτελέσματα;
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ To what extent does the Agenda serve to facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
Έχει εισαχθεί
To what extent is the Agenda promoting νέο στοιχείο
networking, στη στόχευση
coordination, του
(OO.1.3) έργου;
Κάποιοι new
από proposals? (OO.1.4)
61
τους βασικούς θεματικούς άξονες της ΕΠΙ είναι: Παγκόσμια Ιθαγένεια, εμπορική
Are attitudes among
δεοντολογία/δίκαιο rural citizens changing?
εμπόριο/υπεύθυνη κατανάλωση,(SO.2
αναπτυξιακή βοήθεια, ανθρώπινα δικαιώματα,
εκπαίδευση Has participation
βασισμένη in GCEαλληλεγγύη,
σε αξίες, processes been promoted
δικαιοσύνη, in people
ειρήνη, and
ισότητα social
των organizations
φύλων, φύλο και in
ανάπτυξη, rural
δικαιώματα και ενσωμάτωση της διαφορετικότητας, παγκοσμιοποίηση, μετανάστευση,
areas? (OO.2.1)
αναζήτησηTo καταφυγίου,
what extent περιβαλλοντική βιωσιμότητα,
have there been changes Στόχοι
in the Βιώσιμης
attitudes Ανάπτυξης
of citizens(ΣΒΑ), φτώχεια
in favor και
of peace,
ανάπτυξη, κατανομή πλούτου και δύναμης, σχέσεις Βορρά – Νότου, διαχείριση συγκρούσεων.
70
72

ΓΕΝΙΚΑWhat
ΚΡΙΤΗΡΙΑ
has been the scope of these ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
measures?
What difficulties have
Η συνεκτικότητα μεταξύ στόχων καιcome up in the implementation of these measures?
What has been the
αποτελεσμάτων και η ενσωμάτωσηdegree of involvement
Έχει of theνέο
εισαχθεί work teams,στη
στοιχείο organizations, and others
μέθοδο ή στις
involved?
νέων στοιχείων διαδικασίες που προωθούνται από το έργο;
sufficiently frequent? Είναι η δράση ικανή να αυτό-συντηρηθεί σε
Has the coordination been effective? βάθος χρόνου παράγοντας μακροχρόνια
Has the technical facilitation team αποτελέσματα;
performed their duties well?
religious and/or functional diversity) Τοbeen
έργο taken into account?
/ η δράση εμπλέκει άλλους φορείς,
Results and impact ειδικότερα τοπικούς; Περιλαμβάνει δικτύωση;
Agent training:
What lessons
ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΣΙ (meaning knowledge,Περιλαμβάνονται
ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ values, or attitudes) have παρακολούθησης,
δράσεις been learned in relation to
the GCE
Η ικανότητα by the agents
διατήρησης της who have participated in the training?
υποστήριξης και ανάδρασης μετά το πέρας της
Haveκαι
εμπειρίας theπαραγωγής
new approaches been included in the professional practice of these agents?
παρέμβασης;
Are there newαλλαγής
μετασχηματιστικής measures created to include the global dimension in the actions of NGOs,
Σε ποιοeducational
Civil Society Organisations, Local Bodies, βαθμό προωθεί (ή...?
centres έχει προωθήσει) το
Networking: έργο αλλαγές στην ομάδα – στόχο της τοπικής
Have new coordination spaces been κοινότητας
created? με όραμα έναν περισσότερο ειρηνικό
Have networks of work, mutual support, και βιώσιμο κόσμο;
exchange, etc. been created?
Περιλαμβάνονται δράσεις με σημαντική επιρροή
σε αντίστοιχες δομές διοίκησης;
manner?
Το ημερολόγιο των συναντήσεων παρακολούθησης πρέπει να συμφωνηθεί ως μέρος του
municipalities?
προγραμματισμού συγκεκριμένων δράσεων ΕΠΙ. Στον προγραμματισμό της, η
παρακολούθηση μπορεί να συμπεριλάβει όλους τους άμεσα εμπλεκόμενους στις δράσεις
καθώς και άλλες ενδιαφερόμενες ομάδες. Ωστόσο, η παρακολούθηση θα επικεντρωθεί στους
άμεσα εμπλεκόμενους και σε όσους έχουν επιλεγεί να είναι υπεύθυνοι για τη διεξαγωγή της.
Χρονοδιάγραμμα: Προτείνουμε η συχνότητα των συναντήσεων συμμετοχικής
problems?
παρακολούθησης να είναι ανάλογη της διάρκειας των διαδικασιών που υλοποιούνται,
Research:
φροντίζοντας για την ύπαρξη συνέχειας στον προγραμματισμό.
Συστηματική καταγραφή
Have the research εμπειριών
actions been used to design actions that are appropriate to the
circumstances and
Η συστηματοποίηση, δηλαδή, characteristics of the
η συστηματική rural environment?
καταγραφή των εμπειριών, πρωτοεμφανίστηκε
κατά τιςWhat knowledge
δεκαετίες του ‘70have the ‘80
και του people participatingμέθοδος
ως εναλλακτική in the research
έρευναςacquired?
στην εκπαίδευση, την
κοινωνική εργασία και τις κοινωνικές επιστήμες, με σκοπό τη δημιουργία νέων μορφών στη
διαδικασία παραγωγής γνώσης στο πλαίσιο των κοινωνικών οργανώσεων, κοινωνικών
62
κινημάτων και κοινοτήτων της Λατινικής Αμερικής .
created. The indicators can be quantitative
«Η συστηματοποίηση είναι η or qualitative,
κριτική theyμίας
ερμηνεία are not methods and,
μεμονωμένης on the contrary,
ή πολλαπλών
their use in aεμπειριών
combined οι
wayοποίες μέσα από την
is recommended. Theταξινόμηση και the
following are την characteristics
αναδόμηση, ορίζουν
that theτηimpact
λογική
indicators must have:της διαδικασίας, τους παράγοντες που την επηρεάζουν, τον τρόπο
●62 They express the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
CIFUENTES, R. M. (1999) La sistematización de la práctica del Trabajo Social. Buenos Aires: Lumen Hu-
comparison
manitas. Pg. 47-69with the situation prior to the program’s implementation and in the successive
71
73

the Agenda αλληλεπίδρασης
are being63put into μεταξύ
practice,τους καιwhat
and to τα αίτια
extentπου καθόρισαν
the expected τουςand
results παράγοντες
impact are being
obtained. It αυτούς»
serves to assess the need for revision, updating, and/or improvement of the Agenda.
Στο πλαίσιο της Ατζέντα μας, στόχος είναι να καταγράφουμε συστηματικά τις παρεμβάσεις
ΕΠΙ που
The πραγματοποιούνται
evaluation process proposedαπόisτους τοπικούς
of both processαγροτικούς φορείς.
and impact. Οι άμεσα
This means, εμπλεκόμενοι,
on the one hand, to detect
που έχουν βασικό ρόλο, είναι αυτοί που θα καταγράφουν συστηματικά τις ενέργειες
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the πουchanges
έχουν αναλάβει, με τη βοήθεια της ομάδας συντονισμού και της ομάδας υποστήριξης.
Για να
The ξεκινήσειprocesses,
evaluation η συστηματική
as wellκαταγραφή, πρέπει πρώτα
as the methodology να καθοριστούν
to be followed within it,οιmay
στόχοι. Ο λόγος
be diverse (meaning
ύπαρξης της συστηματοποίησης πρέπει να είναι σαφής. «Γιατί θέλουμε να καταγράφουμε
συστηματικά την πρακτική; Για να την κατανοήσουμε καλύτερα και να τη βελτιώσουμε; Για
However,
να μάθουμε theyκαιwillναalways be basedτηonμάθηση;
μοιραστούμε the following
Για να aspects: type of
δουλέψουμε programming
πάνω that has been
σε μια πρόταση
εργασίας που απαντά σε μια συγκεκριμένη πρόκληση; Γιατί τα αποτελέσματα θα
χρησιμοποιηθούν ως βάση για να χτίσουμε τη θεωρία πάνω στην πρακτική; Με άλλα λόγια,
The
πρέπειevaluation is divided into
να διευκρινίσουμε καιfour strategic actions:
να ορίσουμε τους στόχους που ελπίζουμε να επιτύχουμε μέσα
64
από συστηματική καταγραφή της πρακτικής που έχουμε επιλέξει.»
2.1 Design of the evaluation plan and indicators 65
Η μέθοδος συστηματοποίησης μπορεί να συνοψιστεί στα ακόλουθα βήματα :
1. Πλαισίωση και ανακατασκευή μέσα από την πρακτική: αναπαράσταση και
2.2 Monitoring
αφήγηση του ιστορικού της δράσης/του έργου. Τι έγινε; Πώς έγινε;
2. Περιγραφή collection
2.3 Information της πρακτικής.
and analysis Ανάπτυξη περιγραφικής αφήγησης της
ανακατασκευασμένης πρακτικής: Ταξινόμηση της πληροφορίας, δημιουργία
κατηγοριών,
2.4 Writing επιπέδων,
the evaluation θεματικών.
report
3. Κριτική ερμηνεία της ανακατασκευασμένης πρακτικής και βαθύτερος
2.1 Designπροβληματισμός:
of the evaluation τι έγινε
plan and και για ποιο λόγο έγινε έτσι; Έχοντας ως βάση την
indicators
περιγραφή του τι έγινε κατά τη διάρκεια της πρακτικής, είναι εφικτή η ανάλυση και
This step means
η σύνθεσηdesigning
μέσαandαπόdeciding what
μια κριτική type of evaluation
ερμηνεία is going to be carried out, formulating
της διαδικασίας.
4. Συμπεράσματα:
the evaluation Ποια τα the
questions, designing αποτελέσματα
indicators to της πρακτικής;
measure progress,Ταandσυμπεράσματα
αναδύονται ως αποτέλεσμα του
appropriate sources and methods for information collection. προηγούμενου σταδίου προβληματισμού –
ερμηνείας και αναλύονται σε δύο επίπεδα:
The first step musta. be Θεωρητικό
to determineεπίπεδο: υπόθεση,
what aspects needέννοιες, αναφορέςThe
to be evaluated. σεfollowing
σχέση με τους
table lists some
προτεινόμενους στόχους του έργου
list, as it shouldb.be individualized
Πρακτικό επίπεδο:
to eachδιδάγματα,
rural settingσυστάσεις
accordingσεtoσχέση με την ικανοποίηση
the implementation that has been
των αναγκών που πρέπει να καλυφθούν
5. Μελλοντικός σχεδιασμός: Πώς μπορεί να μετασχηματιστεί η πρακτική ώστε να
δώσει καλύτερα αποτελέσματα; Με βάση τα διδάγματα, τι προοπτικές ανοίγουν για
τη διερεύνηση εναλλακτικών για τη δημιουργία νέων, βελτιωμένων και
αποτελεσματικότερων
Achievement of objectives πρακτικών; Ποιες αποφάσεις πρέπει να ληφθούν για να
βελτιωθεί
Is the quality η πρακτική; Με
and effectiveness άλλα(Global
of GCE λόγια, Citizenship
τι συστάσειςEducation)
/ προτάσεις μπορούν
actions beingναpromoted?
γίνουν (
με σκοπό
Specific Objective SO.1)τη βελτίωση μιας πρακτικής; Ποια στοιχεία της πρακτικής θα κρατήσουμε
καιwhat
To ποια θα have
extent αφήσουμε πίσω;processes
GCE training Ποια θα beenαναπροσαρμόσουμε
implemented by agents και from
ποιαdifferent
θα
δημιουργήσουμε από το μηδέν; Ποια
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1)από αυτά θα αποτελέσουν τους νέους
διαρθρωτικούς
To what extent does άξονες
theτης πρακτικής;
Agenda serve toΠώς θα αναδιαμορφωθούν
facilitate the design of GCEοι στόχοι;(OO.1.2)
actions? Ποιες
θα είναι οι νέες μεθοδολογικές στρατηγικές;
(OO.1.3)
JARA, O. new proposals? (OO.1.4)
63
(1997)
64
65
Ibid, attitudes
Are Pg. 103-125 among rural citizens changing? (SO.2
PERESSON, HasM.participation
(1996) Metodología
in GCEde un Proceso
processes de Sistematización
been de Experiencias:
promoted in people and socialBúsquedas Re-
organizations in
cientes. Revista
ruralAportes
areas? número
(OO.2.1)44, Bogotá, 1996, Pg. 54-79. http://centroderecursos.al-
boan.org/ebooks/0000/0813/6_UIC_GUI.pdf
70
74

Στην εικόνα
Have all πουtheακολουθεί, απεικονίζεται
proposed measures beenτο λογικό μοντέλο της συστηματικής
implemented?
καταγραφής
What has μέσαbeenαπόtheμια ερμηνευτική
scope και χρονολογική πορεία από το ξεκίνημα έως το
of these measures?
τέλος What
της διαδικασίας.
difficulties have come up in the implementation of these measures?
Εικόναinvolved?
5: Λογικό μοντέλο συστηματικής καταγραφής
Has Αρχική
the coordination been effective? Στάδιο Τελική
κατάσταση κατάσταση
Has the technical facilitationΠαρεμβάσεων
Results and impact
Αρχική Κατάσταση: Τελική κατάσταση
Agent training:
• Περιγράψτε το • Πώς συγκρίνεται
What lessons (meaning knowledge,
πρόβλημα ή την
values, or attitudes) have
Παρέμβαση been learned in relation to
τελική με την αρχική
theευκαιρία
GCE by the agents who • have participated in the training?
Τι συνέβη? κατάσταση;
Have the new
ανάπτυξης approaches been
πριν (δραστηριότητες)
included in the professional
• practice
• Ποια είναιofταthese agents?
Are there
από την new measures• created Πότε to
συνέβη?
include the global dimension
ταχύτεραin και
theάυλα
actions of NGOs,
Civil Society Organisations, Local
επέμβαση (χρόνος)
Bodies, educational centres ...?
οφέλη;
Networking:
• Στοιχεία • Ποιος το έκανε? • • Ποιος έχει όφελος;
συμφραζομένων (ενεργοποιητές) Τοπικά στοιχεία
Αιτίες του • Πώς έγινε; • Παράγοντες
• Have networks of work, mutual support, exchange, etc.
(μέθοδος)
• been created? που
προβλήματος ή
Are actions or projects jointly planned? διευρύνουν την
του • Με τι έγινε αυτό; κλίμακα των
Have different agents been able (μέσαtoκαι
carry out actions in a coordinated
κόστος) and complementary
προβλήματος αποτελεσμάτων ή
•
manner?
Παράγοντες που Τοπικά στοιχεία τον αριθμό των
περιορίζουν τις • Παράγοντες που δικαιούχων
Is there a greater involvement
δυνατότητες of people from civil society
παρενέβησαν • in the problems
• Παράγοντες πουof
municipalities?
τοπικής δράσης • Παράγοντες που επανορθώνουν την
Which
για την social groups are the mostπαρεμπόδιζαν
active inτην
local participation?
κλίμακα των
procedures and spaces παρέμβαση
επανεξέταση
Have for debate that allow active participation
αποτελεσμάτων in the
ή
του
municipality/region been created? τον αριθμό των
Areπροβλήματος ή
there new proposals from civil society groups to respond δικαιούχων
to the municipality’s social
problems?
Research:
Are theΔιδάγματα
results of the research useful for planning new GCE actions?
Have the 1. Τι θα γινόταν
research με τον
actions ίδιο used
been τρόπο,toεάν έπρεπε
design να that are appropriate to the
actions
πραγματοποιηθεί
circumstances παρόμοιο έργο;
and characteristics of the rural environment?
2. Τι θα γινόταν
What knowledge haveδιαφορετικά
the people εάν πραγματοποιούσε
participating παρόμοιοacquired?
in the research
έργο;
created. The indicators can be quantitative or qualitative, they are
66 not methods and, on the contrary,
Πηγή: BERDEGUÉ, J. A., OCAMPO, A. y ESCOBAR, G.
66
● BERDEGUÉ, J. A., OCAMPO,
They express A. y ESCOBAR,
the changes generated G. (2000):
from theAprendiendo
Agenda’sa dar el siguiente paso.They
implementation. Sistemati-
should allow
zación de experiencias
comparison withlocales para la reducción
the situation prior todethe
la pobreza rural. implementation
program’s Guía metodológica.andFIDA,
inLima,
the successive
2000. Cited by ACOSTA,
programmed L.A (2005)
evaluation Guía
cuts. Forpráctica
this, itpara la sistematización
is necessary to havedethe proyectos y programas
so-called de and the
"baseline,"
cooperación técnica. FAO Regional Office for Latin America and the Caribbean.
71
75

the Agenda are being Η συστηματοποίηση πρέπει
put into practice, and να γίνεται
to what extentσε
theκάθε τόπο, results
expected πόλη ήand
αγροτική
impact are being
περιοχή κατά
obtained. τις στιγμές
It serves πουthe
to assess τοneed
απαιτεί
for ηrevision,
διαδικασία ή όταν
updating, αποφασίσει
and/or η ομάδα.
improvement of the Agenda.
Διάδοση
and τηςpossible
specify πληροφορίας
failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes
produced by the Agenda’s
Η διάδοση ή η κοινοποίηση execution.
των αποτελεσμάτων, αν και δεν είναι από μόνη της μια
ερευνητική πρακτική, αποτελεί απαραίτητη γραμμή δράσης και δίνει νόημα στο σύνολο της
έρευνας εφόσον επιτρέπει τη δημιουργία γνώσης και την εφαρμογή της στο σχεδιασμό
quantitative,
νέων προτάσεων qualitative,
. and mixed methods), and must be designed individually in each case.
Τα αποτελέσματα της συστηματικής be based καταγραφής
on the following aspects:
πρέπει type of programming
να κοινοποιούνται τόσο στουςthat has been
designed and the materialόσο
άμεσα ενδιαφερόμενους and και
human resources
σε άλλους available.
σχετικούς φορείς με συγκεκριμένα θεματικά
ενδιαφέροντα.
The evaluation
Η διάδοση is divided
πρέπει intoμε
να ξεκινά four
το strategic
σχεδιασμό actions:
μιας επικοινωνιακής στρατηγικής που πρώτα
απ’ όλα θα εντοπίζει εκείνους στους οποίους πρέπει να κοινοποιηθούν τα αποτελέσματα.
2.1 Design
Στη συνέχεια of the evaluation
παρατίθεται ένας – plan and indicators
μη εξαντλητικός – κατάλογος φορέων που μπορούν να
αποτελέσουν λήπτες των αποτελεσμάτων. Σε κάθε περιοχή και σε κάθε περίπτωση
2.2 Monitoring
εφαρμογής της Ατζέντας ενδέχεται να προκύψουν άλλες ανάγκες εντοπισμού
ενδιαφερόμενων φορέων:
• Άμεσα εμπλεκόμενοι φορείς
•2.4 Writing
Ομάδαthe συντονισμού
evaluation report
• Φορέας διαχείρισης και άλλοι πιθανοί χρηματοδότες του έργου
•
2.1 Design Ενδιαφερόμενοι
of the evaluationφορείς
plan andσεindicators
άλλες αγροτικές περιοχές (δημοτικά συμβούλια,
περιφερειακές αυτοδιοικήσεις, εκπαιδευτικά κέντρα, δίκτυα αγροτικών
συμβουλίων
This step means κ.ο.κ)
designing and deciding what type of evaluation is going to be carried out, formulating
• Τοπικές,
the evaluation εθνικές και
questions, διεθνείς
designing theαρχές
indicators to measure progress, and identifying the most
Κάθε μία από αυτές τις ομάδες – λήπτες απαιτεί έναν συγκεκριμένο τύπο πληροφορίας,
μορφής
The first και
stepγλώσσας.
must be to Ανάλογα
determineμε τον
whatπαραλήπτη του to
aspects need μηνύματος, θα πρέπει
be evaluated. να σκεφτούμε
τον κατάλληλο τρόπο παρουσίασης, χωρίς να ξεχνάμε την επικοινωνία των αποτελεσμάτων,
όχι μόνο με γραπτά μέσα αλλά και με τη χρήση οπτικοακουστικών και ηλεκτρονικών μέσων
κ.ο.κ.
Τα ακόλουθα βήματα itπροτείνονται
is intended as γιαonly a guide when
τη διάδοση designing the evaluation:
των αποτελεσμάτων:
Βήματα Δράσεις
1. Ανάπτυξηof
Achievement επικοινωνιακής
objectives o Προσδιορισμός του κοινού
στρατηγικής o Επιλογή τύπου ΜΜΕ και κατάλληλου
τρόπου διάδοσης ανάλογα με τη μερίδα
του κοινού στην οποία απευθύνεται
2. Σχεδιασμός και επιμέλεια Δημιουργία υλικού για την επιλεγμένη μέθοδο
εκδόσεων και άλλου
To what extent υλικού
does theγια
Agendaδιάδοσης: τεχνικά έγγραφα,
serve to facilitate the designεκπαιδευτικές
τη διάδοση εκδόσεις, βίντεο, εκθέσεις, θεατρικές
(OO.1.3) παραστάσεις, κ.ο.κ.
3. Διεξαγωγή
To whatεκδηλώσεων για Agenda
extent does the τη Εργαστήρια
oserve to analyzeγια
theτην παρουσίαση
impact των to generate
of GCE actions
διάδοση
newτων αποτελεσμάτων
proposals? (OO.1.4) αποτελεσμάτων
o Συνέδρια
o Σεμινάρια
rural areas? (OO.2.1) o Λοιπές δράσεις
70
76

Αξιολόγηση
Haveτης Ατζέντας
all the για την
proposed Αναπτυξιακή
measures Εκπαίδευση στις αγροτικές περιοχές
been implemented?
Η αξιολόγηση
What has τηςbeen
Ατζέντας για την
the degree ΑναπτυξιακήofΕκπαίδευση
of involvement the work teams,στις organizations,
Ευρωπαϊκές Αγροτικές
and others
Περιοχές είναι
involved? μια απαραίτητη διαδικασία για τον προσδιορισμό του βαθμού επίτευξης των
στόχων Has και the
γιαcommunication
τον εντοπισμό between
του αν και κατά teams
the work πόσο been
συμβαίνουν
adequate, αλλαγές σε clear,
effective, αγροτικές
and
περιοχέςsufficiently
όπου αυτή εφαρμόζεται,
frequent? από μια «παγκοσμιοτοπική» προοπτική (αναλύοντας, για
παράδειγμα, τον αντίκτυπο των εφαρμοζόμενων
Has the coordination been effective? δράσεων). Είναι επίσης απαραίτητη για την
εκτίμηση Hasτουtheβαθμού
technicalδέσμευσης
facilitationκαι συμμετοχής
team performedόλων theirτων εμπλεκόμενων
duties well? στη διαδικασία
Have της Ατζέντας,and
the opinions συμπεριλαμβανομένων
specific needs of different τόσοsocial
των groups
τοπικών (byαρχών όσο και
age, gender, των
or cultural,
πολιτών.religious
Με τον and/or
τρόπο αυτό, τα αποτελέσματα που προκύπτουν
functional diversity) been taken into account? μπορούν να κοινοποιηθούν
στον οργανισμό
Results and impact ή το ίδρυμα που προωθεί την Ατζέντα (για παράδειγμα, στο Δήμο, στη Τοπική
Αυτοδιοίκηση
Agent training: κ.ο.κ), καθώς και στις ομάδες και τους φορείς που εμπλέκονται στην
υλοποίησήWhat της.lessons (meaning knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
Σκοπός theτης GCE
αξιολόγησης είναιwho
by the agents η τακτική πληροφόρηση
have participated σχετικά
in the με το πώς εφαρμόζονται τα
training?
μέτρα που προτείνονται στην Ατζέντα και σε ποιο βαθμό
Have the new approaches been included in the professional practice ofλαμβάνονται ταthese
αναμενόμενα
agents?
αποτελέσματα
Are there καιnew
οι αναμενόμενες
measures created επιπτώσεις.
to include Η αξιολόγηση εξυπηρετεί
the global dimension στηνactions
in the εκτίμηση της
of NGOs,
ανάγκηςCivil
για Society
αναθεώρηση, ενημέρωση
Organisations, Localκαι/ή βελτίωσης
Bodies, της Ατζέντας.
educational centres ...?
Η προτεινόμενη διαδικασία αξιολόγησης εφαρμόζεται τόσο επί της διαδικασίας όσο και επί
Networking:
των επιπτώσεων. Αυτό σημαίνει,
Have new coordination spacesαφενός, τον εντοπισμό και προσδιορισμό πιθανών
been created?
αποτυχιώνHaveή networks
ανισορροπιών στηmutual
of work, διαδικασία,
support,και,exchange,
αφετέρου, την
etc. εκτίμηση
been created?των αλλαγών που
επιφέρειAre η υλοποίηση της Ατζέντας.
actions or projects jointly planned?
Οι διαδικασίες αξιολόγησης,
Have different agentsκαθώς και ηtoμεθοδολογία
been able που ακολουθείται
carry out actions in a coordinated στοand
πλαίσιο αυτών,
complementary
μπορεί να ποικίλουν (να είναι, δηλαδή, ποσοτικές, ποιοτικές και μικτές μέθοδοι) και πρέπει
manner?
να σχεδιάζονται
Civil εξατομικευμένα σε κάθε περίπτωση. Ωστόσο, θα βασίζονται πάντα στις
society participation:
ακόλουθες παραμέτρους:
Is there το είδος τουofπρογραμματισμού
a greater involvement και τους
people from civil society διαθέσιμους
in the problems υλικούς
of και
ανθρώπινους πόρους.
municipalities?
Η αξιολόγηση
Which περιλαμβάνει
social groups are τέσσερις στρατηγικές
the most δράσεις:
active in local participation?
2.1.Σχεδιασμός του
municipality/region προγράμματος
been created? αξιολόγησης και δείκτες
Are2.2.Παρακολούθηση
there new proposals from civil society groups to respond to the municipality’s social
2.3.Συγκέντρωση και ανάλυση πληροφοριών
problems?
Research:2.4.Σύνταξη έκθεσης αξιολόγησης
71
77

Σχεδιασμός
the Agenda areτουbeing
προγράμματος αξιολόγησης
put into practice, and to και
whatδείκτες
extent the expected results and impact are being
obtained.
Αυτό το βήμα περιλαμβάνει τον σχεδιασμό και τη λήψηand/or
It serves to assess the need for revision, updating, improvement
αποφάσεων για τοof είδος
the Agenda.
της
αξιολόγησης που θα διεξαχθεί, τη διαμόρφωση των ερωτημάτων αξιολόγησης, τον
σχεδιασμό δεικτών μέτρησης της προόδου και τον εντοπισμό των καταλληλότερων πηγών και
and
μεθόδωνspecify possibleπληροφοριών.
συλλογής failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes
produced
Το πρώτο by theεπικεντρώνεται
βήμα Agenda’s execution. στον προσδιορισμό των παραμέτρων που κρίνεται αναγκαίο
να αξιολογηθούν. Ο παρακάτω πίνακας παραθέτει ορισμένα από τα ερωτήματα που πρέπει
The evaluation
να τεθούν γιαprocesses, as well asτης
την αξιολόγηση the εφαρμογής
methodologyτης to be followedΔεν
Ατζέντας. within it, may beγια
πρόκειται diverse
πλήρη(meaning
quantitative,
κατάλογο, δεδομένου ότι θα πρέπει να εξατομικεύεται για το εκάστοτε αγροτικό περιβάλλον, case.
qualitative, and mixed methods), and must be designed individually in each
However,
σύμφωνα they με τιςwill always συνθήκες
εκάστοτε be based υλοποίησης
on the following aspects: Επομένως,
της Ατζέντας. type of programming
προορίζεταιthat has been
μόνο
για οδηγός
designed κατά
and the το σχεδιασμό
material της αξιολόγησης:
and human resources available.
Επίτευξη στόχων
TheΠροωθούνται
evaluation is ηdivided
ποιότητα intoκαιfourη strategic actions:
αποτελεσματικότητα των δράσεων ΕΠΙ (Εκπαίδευση για
την Παγκόσμια Ιθαγένεια); (Ειδικός στόχος 1)
2.1 Design of the
Σε ποιο evaluation
βαθμό έχουν plan and indicators
υλοποιηθεί διαδικασίες κατάρτισης ΕΠΙ από φορείς
προερχόμενους από διαφορετικά εκπαιδευτικά πεδία; (Επιχειρησιακός
2.2 Monitoring
στόχος 1.1)
Σε ποιο βαθμό η Ατζέντα υπηρετεί το σκοπό της διευκόλυνσης του
προγραμματισμού των δράσεων ΕΠΙ; (Επιχειρησιακός στόχος 1.2)
Σε ποιο
2.4 Writing theβαθμό προωθεί
evaluation reportη Ατζέντα τη δικτύωση, το συντονισμό και τη
συμπληρωματικότητα; (Επιχειρησιακός στόχος 1.3)
2.1 Design ofΣεthe ποιο βαθμό μπορεί
evaluation plan and να χρησιμοποιηθεί
indicators η Ατζέντα για να αναλύσει τον
αντίκτυπο των δράσεων ΕΠΙ για να παράγει νέες προτάσεις; (Ε.Σ 1.4)
ThisΑλλάζουν
step means designing and
οι αντιλήψεις τωνdeciding
κατοίκων what
της type of evaluation
υπαίθρου; (ΕιδικόςisΣτόχος
going to
2)be carried out, formulating
the evaluation Ενθαρρύνεται
questions, ηdesigning
συμμετοχή theατόμων και κοινωνικών
indicators to measure οργανώσεων
progress, andσεidentifying the most
appropriate διαδικασίες
sources and ΕΠΙ; (Ε.Σ 2.1)
methods for information collection.
Σε ποιο βαθμό υπήρξαν αλλαγές στη στάση των πολιτών απέναντι σε
The first stepζητήματα
must be όπως
to determine
ειρήνη, what aspectsανθρώπινα
δικαιοσύνη, need to be δικαιώματα;
evaluated. The following
(Ε.Σ 2.2) table lists some
Υλοποίηση
of the questions καιthat
must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
Έχουν
list, as it should beυλοποιηθεί
individualized όλαtoτα προτεινόμενα
each rural settingμέτρα;
according to the implementation that has been
carried out, therefore it is intended as only a αυτών;
Ποιο ήταν το πεδίο των μέτρων guide when designing the evaluation:
Τι δυσκολίες προέκυψαν κατά τη διάρκεια της υλοποίησης των μέτρων
αυτών;
Ποιος ήταν ο βαθμός συμμετοχής των ομάδων εργασίας, των οργανισμών και
άλλων εμπλεκόμενων φορέων;
Is the quality
Ήτανandη effectiveness
επικοινωνία μεταξύ of GCEτων (Global
ομάδωνCitizenship
εργασίαςEducation)
επαρκής,actions being promoted? (
αποτελεσματική,
Specific Objective
ξεκάθαρη SO.1)
και αρκούντως τακτική;
To Υπήρξε
what extent have GCE training
αποτελεσματικός processes been implemented by agents from different
ο συντονισμός;
educational
Εκπλήρωσε fields? (Operational
επαρκώς τα καθήκοντάObjective
της-ηOO.1.1)
ομάδα υποστήριξης;
ToΈχουν
what extent
ληφθείdoes υπόψη the οι
Agenda
απόψεις serve
καιtoοιfacilitate the design
ειδικότερες ανάγκεςofτων
Toδιαφορετικών
what extent is (σε theηλικία,
Agendaφύλο,promoting
πολιτισμική, θρησκευτική και /ήand
networking, coordination, complementarity?
λειτουργική
(OO.1.3)
διαφορετικότητα) κοινωνικών ομάδων
To what extent
Αποτελέσματα does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
και αντίκτυπος
new proposals?
Κατάρτιση φορέων (OO.1.4)
Are attitudes among rural
Τι διδάγματα (γνώσης, citizensαξιών
changing? (SO.2
ή αντιλήψεων) ΕΠΙ άντλησαν οι φορείς που
Hasσυμμετείχαν
participationστην in GCE processes
κατάρτιση been promoted in people and social organizations in
Έχουν ενσωματωθεί οι νέες προσεγγίσεις στην επαγγελματική πρακτική των
φορέων αυτών;
70
78

Haveστόχων
Επίτευξη all the proposed measures been implemented?
WhatΤα has
νέαbeen theπεριλαμβάνουν
μέτρα scope of these measures?
την παγκόσμια διάσταση στις δράσεις των
WhatΜΚΟ,difficulties have
Οργανώσεων comeτηςup in the implementation
Κοινωνίας of these φορέων,
των Πολιτών, τοπικών measures?
Whatεκπαιδευτικών
has been the degree
κέντρων; of involvement of the work teams, organizations, and others
involved?
Δικτύωση:
Έχουν δημιουργηθεί between
νέοι χώροι the συντονισμού;
work teams been adequate, effective, clear, and
Έχουν δημιουργηθεί δίκτυα εργασίας, αμοιβαίας υποστήριξης, ανταλλαγής
κ.λπ;
Has Έχουν
the technical facilitation team
προγραμματιστεί performed
από κοινού their duties
οι δράσεις well?
ή τα έργα;
Είχαν οι διαφορετικοί φορείς τη δυνατότητα να υλοποιήσουν δράσεις με
συντονισμένο και συμπληρωματικό τρόπο;
Results and impact
Συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών:
Agent training:
Υπάρχει μεγαλύτερη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στα ζητήματα που
απασχολούν τους Δήμους;
HaveΠοιες κοινωνικές
the new approachesομάδεςbeen είναι περισσότερο
included ενεργές στην
in the professional τοπικήofσυμμετοχή;
practice these agents?
Έχουν δημιουργηθεί, στο Δήμο ή στην ευρύτερη
Are there new measures created to include the global dimension περιοχή, διαδικασίες και of NGOs,
in the actions
χώροι διαλόγου που να επιτρέπουν την ενεργή
Civil Society Organisations, Local Bodies, educational centres ...?συμμετοχή;
Networking:Έχουν τεθεί νέες προτάσεις από ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, που να
Haveανταποκρίνονται
new coordination στα κοινωνικά
spaces προβλήματα του Δήμου;
been created?
Έρευνα:
Είναι γνωστός
Are actions ο αντίκτυπος
or projects των υλοποιημένων δράσεων ΕΠΙ;
jointly planned?
Χρησιμεύουν τα αποτελέσματα
Have different agents been able to carry της έρευνας
out actionsστοinσχεδιασμό νέωνand
a coordinated δράσεων
complementary
ΕΠΙ;
manner?
Civil society Έχουν
participation:
χρησιμοποιηθεί οι ερευνητικές δράσεις στο σχεδιασμό δράσεων που
Is there a greater involvement
να ανταποκρίνονται of peopleκαι
στις συνθήκες fromσταcivil society in the του
χαρακτηριστικά problems of
αγροτικού
municipalities?
περιβάλλοντος;
Which social
Ποιες groups are
οι γνώσεις που the mostκατακτήσει
έχουν active in local participation? στην έρευνα;
οι συμμετέχοντες
HaveΈχουν
procedures
παραχθείandνέες
spaces for debate
προτάσεις γιαthat allow active participation in the
δράση;
Με βάση problems?
τα ερωτήματα αξιολόγησης, δημιουργούνται οι δείκτες που χρησιμοποιούνται για
Research:
τον προσδιορισμό και την παρακολούθηση της εφαρμογής της Ατζέντας. Οι δείκτες μπορούν
να είναιIsποσοτικοί
the impact of the implemented
ή ποιοτικοί, GCE actions
δεν είναι μέθοδοι known? συνίσταται η συνδυαστική
μα αντιθέτως,
τους χρήση. Οι δείκτες αντίκτυπου οφείλουν να έχουν τα new
Are the results of the research useful for planning GCE actions?
παρακάτω χαρακτηριστικά:
§ Have the research actions been used to design
Αποτυπώνουν τις αλλαγές που προκύπτουν από την εφαρμογή actions that are appropriate to the
της Ατζέντας. Πρέπει
circumstances
να επιτρέπουν and την
characteristics
αντιπαραβολή of theμεrural
τηνenvironment?
κατάσταση προ της εφαρμογής του
What knowledge have
προγράμματος καθώς the people
και με τηνparticipating
κατάσταση in που theεπικρατεί
researchστα
acquired?
προγραμματισμένα
στάδια αξιολόγησης, κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Γι 'αυτό, είναι
απαραίτητη η χρήση των λεγόμενων «βασικών δεικτών» και στη συνέχεια, ανάλογα
με τα στάδια αξιολόγησης, των ενδιάμεσων, τελικών και των δεικτών επιπτώσεων.
Based §on the evaluationτις
Απεικονίζουν questions, the indicators
αλλαγές που παρατηρούνται used to monitor
στον and track implementation
πληθυσμό-στόχο, καθώς και τις are
created. Theποιοτικά εκφραζόμενες
indicators καταστάσεις
can be quantitative (όπως η ικανοποίηση
or qualitative, ή η ευημερία).
they are not methods and, on the contrary,
§ inΚαθορίζονται
their use a combined way κατάisτη διάρκεια του The
recommended. σχεδιασμού
followingτων
areδράσεων, διασφαλίζοντας
the characteristics that theμεimpact
αυτόν
indicators must τον τρόπο τη σταθερότητα και την αξιοπιστία τους.
have:
§ Πρέπει να είναι έγκυροι, δηλαδή να ελέγχουν αποτελεσματικά αυτό που πρόκειται
να μετρηθεί.
comparison
§ Πρέπειwith the situation
να είναι priorΗ to
αξιόπιστοι. theτους
αξία program’s implementation
δεν εξαρτάται and in the successive
από αυτόν/αυτούς που
programmed
εκτελούν evaluation cuts. γιατί
τη μέτρηση For this, it is necessary to
οι διακυμάνσεις πουhave the so-called
απεικονίζουν "baseline,"την
εκφράζουν and the
πραγματικότητα.
71
79

§
the AgendaΜπορούν
are beingνα
putείναι ποσοτικοί
into practice, andκαι ποιοτικοί.
to what Οι ποιοτικοί
extent the δείκτεςandπρέπει
expected results impactνα are being
obtained. βασίζονται στην αντίληψη
It serves to assess the need forή revision,
το βαθμόupdating,
πεποίθησης του
and/or συμμετέχοντα
improvement γιαAgenda.
of the μια
δεδομένη κατάσταση.
The Ο proposed
evaluation process σχεδιασμόςis ofτης
bothαξιολόγησης και των
process and impact. Thisδεικτών οφείλει
means, on the oneναhand,
γίνει
to detect
ταυτόχρονα με τον προγραμματισμό της υλοποίησης της Ατζέντας στην εκάστοτε αγροτική
περιοχή
Παρακολούθηση
However, they
Παρακολούθηση willείναι
always be based on the
η συστηματική followingσυλλογής,
διαδικασία aspects: type of programming
ανάλυσης that has been
και αξιοποίησης
designed and the
πληροφοριών μεmaterial
σκοπό and
την human resources available.
παρακολούθηση της προόδου ενός προγράμματος - που
επιδιώκει να πετύχει τους στόχους του - καθώς και την καθοδήγηση των διαχειριστικών
The evaluationτου
αποφάσεων is divided into four strategic
προγράμματος αυτού. actions:
Η παρακολούθηση αφορά σε διαδικασίες και
εντοπίζει πώς, πότε και πού διεξάγονται οι δράσεις, ποιος τις υλοποιεί και πόσοι άνθρωποι ή
2.1επωφελούνται
φορείς Design of the evaluation
από αυτές plan and indicators
67
Η παρακολούθηση θα προγραμματιστεί κατά το σχεδιασμό της διαδικασίας αξιολόγησης και

2.2δείκτες
οι ίδιοι Monitoring
αξιολόγησης θα χρησιμοποιηθούν και για την παρακολούθηση.
Χρονοδιάγραμμα: Η παρακολούθηση ξεκινά με την έναρξη του προγράμματος και συνεχίζει
σε όλη τη διάρκεια της περιόδου υλοποίησης
Συγκέντρωση
2.1 καιevaluation
Design of the ανάλυση πληροφοριών
plan and indicators
Οι πιο
This stepκατάλληλες πηγές and
means designing και deciding
μέθοδοιwhat
συλλογής
type ofπληροφοριών προσδιορίζονται
evaluation is going to be carriedαπό
out,τους
formulating
δείκτες. Προτάσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να αξιολογηθούν οι δράσεις
του κάθε πεδίου περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Υλοποίησης της Ατζέντας.
Χρονοδιάγραμμα: Καθ’όλη τη διάρκεια της υλοποίησης
Σύνταξη της έκθεσης αξιολόγησης
Η έκθεση
carried out,αξιολόγησης
therefore it isθαintended
πρέπει as
ναonly
περιλαμβάνει
a guide when τα designing
αποτελέσματα της αξιολόγησης με
the evaluation:
τρόπο που να είναι χρήσιμος για τη λήψη αποφάσεων και για τον σχεδιασμό νέων προτάσεων
δράσης. Κάθε έκθεση θα συγκεντρώσει τις πληροφορίες που σχετίζονται με την υλοποίηση
της συγκεκριμένης Ατζέντας, και θα απαντήσει στις ερωτήσεις αξιολόγησης που
Achievement κατά
διατυπώθηκαν of objectives
το σχεδιασμό της.
68
Παρακάτω δίνονταιeffectiveness
Is the quality and μερικές γενικές of GCE (Global
συστάσεις Citizenship Education)
για τη σύνταξη actionsαξιολόγησης:
μιας έκθεσης being promoted? (
Specific
§ Objectiveσκόπιμη
Κρίνεται SO.1) η ενσωμάτωση μιας περιγραφής του προγράμματος και της
To what extent
υλοποίησής τουhave GCE training processes
συμπεριλαμβάνοντας: τονbeen
τίτλοimplemented by agents
του προγράμματος, τηνfrom different
διάρκεια
educational fields? (Operational
και τις ημερομηνίες – κλειδιά, τηObjective
λογική της- OO.1.1)
παρέμβασης, τους στόχους, τις εκροές
To
καιwhat extent does the
τα αναμενόμενα Agenda serveτο
αποτελέσματα, to συνολικό
facilitate the design of GCE actions?
προϋπολογισμό, (OO.1.2)
τη γεωγραφική
To what
θέση καιextent is the Agendaτων
τον προσδιορισμό promoting networking,
επωφελούμενων απόcoordination,
το πρόγραμμα. and complementarity?
(OO.1.3)
67 To what extent does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
UN WOMEN (2013): Special planning elements for the elimination of violence against women and
children. new proposals? (OO.1.4)
http://www.endvawnow.org/es/articles/330-cual-es-el-monitoreo-y-la-evaluacion.html
68
Συστάσεις Has participation
βασισμένες στην in GCE processes
Έκθεση been promoted
MDG ACHIEVEMENT in people
FUND: Guide and
for Final social organizations
Evaluation Report. In in
http://www.mdgfund.org/sites/default/files/Gu%C3%ADa%20para%20informes%20de%20Evaluaci%C3
%B3n%20Final.pdf
70
80

§ HaveΗ ανάλυση πρέπειmeasures
all the proposed να βασίζεται στα ερωτήματα αξιολόγησης που έχουν
been implemented?
διαμορφωθεί
What has been the κατά το σχεδιασμό
scope της αξιολόγησης.
of these measures?
§ WhatΤα difficulties
ερωτήματαhave αξιολόγησης
come up in the οφείλουν να απαντηθούν
implementation εντός συγκεκριμένου
of these measures?
πλαισίου.
What has been Γιαthe
παράδειγμα, όταν εξετάζουμε
degree of involvement τη συνάφεια
of the work του σχεδιασμού
teams, organizations, του
and others
προγράμματος είναι σημαντικό να περιγράψουμε πρώτα απ’ όλα το σχεδιασμό και
involved?
Hasτηthe
διαδικασία με την οποία
communication between υλοποιήθηκε.
the work teams Σε γενικές γραμμές, ηeffective,
been adequate, έκθεση οφείλει να
clear, and
είναι ευανάγνωστη
sufficiently frequent? για όλους.
§ Has Η ανάλυση πρέπει να
the coordination beenβασίζεται
effective?σε αποδεικτικά στοιχεία. Δεν αρκεί η παράθεση της
Hasγνώμης ενός συνεργάτη
the technical facilitation ήη καταγραφή
team performed τηςtheir
άποψης τουwell?
duties αξιολογητή. Οι ισχυρισμοί
πρέπει
Have να βασίζονται
the opinions σε γεγονότα
and specific needs ofκαι σε έγκυρα
different socialκαι αξιόπιστα
groups (by age,δεδομένα
gender, orόπως
cultural,
έγγραφη
religious αποτύπωση
and/or functional στοιχείων,
diversity)δημοσκοπήσεις,
been taken intoτριγωνοποίηση
account? δεδομένων κ.ο.κ.
Results
§ and Η impact
αξιολόγηση οφείλει να αναλύει το βαθμό επίτευξης των αναμενόμενων
Agent training:
αποτελεσμάτων της παρέμβασης. Πρώτα, περιγράφονται οι δράσεις, οι εκροές και
What lessons (meaning
τα αναμενόμενα knowledge, Στη
αποτελέσματα. values, or attitudes)
συνέχεια, have οbeen
αναλύεται learned
βαθμός in relation
επίτευξης τωνto
the GCE by the agents who
προγραμματισμένων have με
στόχων, participated
βάση δείκτεςin the
καιtraining?
άλλα δεδομένα.
§ Have the new approaches
Τα συμπεράσματα been included
δεν πρέπει in the professional
να αποτελούν practice of these
μια απλή επανάληψη agents?
της ανάλυσης.
Are there newοφείλουν
Αντιθέτως, measuresναcreated to includeτην
χρησιμοποιούν theανάλυση
global dimension in theγια
ως εφαλτήριο actions of NGOs,
τη σύνθεση
Civil
καιSociety
την Organisations,
ανάδειξη τωνLocal Bodies, educational
βασικών centres ...?και αδυναμιών του
δυνατών σημείων
Networking: προγράμματος.
§ Have new coordination
Κρίνεται spaces been
σκόπιμη η προσθήκη μιαςcreated?
ενότητας διδαγμάτων που θα ενσωματώνει τα
Have networks ofτου
αποτελέσματα work, mutual support,
προγράμματος exchange,
με σκοπό την etc. been created?
ενδεχόμενη επέκτασή του σε νέες
Are actionsκαι
δράσεις or projects jointly planned?
τη διαμόρφωσή δημόσιων πολιτικών.
§ HaveΜηνdifferent agents been
αναμειγνύεται able to carry out
τα συμπεράσματα με actions in a coordinated
τις συστάσεις. Παρόλο που and οι
complementary
συστάσεις
manner?
οφείλουν να προκύπτουν από την ανάλυση, πρέπει να παρουσιάζονται σε
ξεχωριστή ενότητα στο τέλος της έκθεσης.
§ Is Οι
there a greaterπρέπει
συστάσεις involvement of people στα
να βασίζονται fromαποτελέσματα
civil society in the
και problems of
στα συμπεράσματα.
municipalities?
Πρέπει να είναι σαφείς, ρεαλιστικές και εφικτές. Επιπρόσθετα, πρέπει να
Which social groups
προσδιορίζεται μεare the most
σαφήνεια τοactive
κοινό in local
/ οι participation?
φορείς στους οποίους απευθύνεται κάθε
Have procedures
σύσταση όπωςandκαι spaces το forπεδίο
debateκαιthatηallow active participation
εκτιμούμενη περίοδος in the
municipality/region
(βραχυπρόθεσμη been created?
ή μακροπρόθεσμη) κάθε σύστασης.
problems? Η έκθεση αξιολόγησης συντάσσεται στο τέλος της αξιολόγησης
Research:
71
81

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ
obtained. It serves toΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ
assess the need forΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ
revision, updating,ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΕ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ
and/or improvement of the Agenda.
ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
I.
and specify - ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
possible ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes
Περιγραφή της Περιφέρειας Θεσσαλίας
produced by the Agenda’s execution. όπου θα υλοποιηθεί η Ατζέντα:
o Όνομα: Θεσσαλία, Ελλάδα
2.2 Monitoring
Χάρτης
2.4της Περιφέρειας
Writing Θεσσαλίας
the evaluation όπου θα υλοποιηθεί η Ατζέντα.
report
2.1 Design of the evaluation

o Γεωγραφία - τύποςplan
γης, and indicators
τύπος οικισμών κλπ.
Θεσσαλία: H συνολική της έκταση είναι 14.036 χλm² και αντιπροσωπεύει περίπου το 11% της
This step means
συνολικής designing
έκτασης and deciding
της ελληνικής what type
επικράτειας. of evaluation
Συνορεύει βόρειαis going
με τιςto be carried
περιοχές τηςout, formulating
Δυτικής
και Κεντρικής
the evaluation Μακεδονίας, νότια μεthe
questions, designing τηνindicators
περιοχή Στερεάς Ελλάδος,
to measure δυτικά
progress, andμεidentifying
την περιοχή the most
Ηπείρου, ενώ Ανατολικά βρέχεται από το Αιγαίο
appropriate sources and methods for information collection. Πέλαγος. Το έδαφος, ως προς τη
διαμόρφωσή του, είναι 50% ορεινό-ημιορεινό και 50% πεδινό και στα όριά του
περιλαμβάνεται
The first step mustη be
πεδιάδα της Θεσσαλίας,
to determine what aspectsη μεγαλύτερη πεδιάδα The
need to be evaluated. και following
σιτοβολώνας tableτης
lists some
ελληνικής
of επικράτειας,
the questions that mustπουbe
διαρρέεται στον άξονα
asked to evaluate theανατολή-δύση από τον ποταμό
Agenda’s implementation. It is Πηνειό, το
not an exhaustive
τρίτο μεγαλύτερο ποτάμι της χώρας. Στις ορεινές περιοχές περιλαμβάνονται ο Όλυμπος, το
νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου, το βόρειο τμήμα των Αγράφων, η Όσσα, το Πήλιο και
η Όθρυς.
Το κλίμα είναι ηπειρωτικό. οι χειμώνες είναι κρύοι και τα καλοκαίρια ζεστά και η διαφορά
θερμοκρασίας μεταξύ των δύο εποχών είναι μεγάλη.
Η Achievement
Περιφέρεια Θεσσαλίας περιλαμβάνει 25 δήμους με περισσότερους από 1000 κατοίκους ο
of objectives
καθένας.
ΟιSpecific
σημαντικότερες
Objective κοινότητες
SO.1) της Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι: Καρδίτσα, Λάρισα, Βόλος
και Νέας Ιωνίας, Τρίκαλα, Ελασσόνα και Φάρσαλα.
o Κοινωνικοοικονομικά
To what extent does the καιAgenda
δημογραφικά
serve toδεδομένα τουdesign
facilitate the πληθυσμού:
• Πυκνότητα πληθυσμού
(OO.1.3) 2
Ο πληθυσμός
To what της Θεσσαλίας
extent does the είναι
Agenda732.762
serve to(πυκνότητα πληθυσμού:
analyze the impact 52 / km
of GCE actions ) και
to generate
αντιπροσωπεύει το 6,8% (OO.1.4)
new proposals? του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Παρατηρήθηκε μείωση του
πληθυσμού κατά
Are attitudes 2,8% από
among ruralτο 2001, αλλά
citizens η Θεσσαλία
changing? (SO.2 παραμένει η τρίτη μεγαλύτερη περιοχή
της χώραςHasόσον αφορά τον πληθυσμό. Η κατανομή του πληθυσμού
participation in GCE processes been promoted είναιsocial
in people and 44% organizations
αστική, 40% in
αγροτική rural
και 16% ημιαστική.
areas? (OO.2.1)Η μείωση του αγροτικού πληθυσμού συνοδεύτηκε από αύξηση
του πληθυσμού
To whatτων αστικών
extent haveπεριοχών.
there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
70
82

• allΚατανομή
Have πληθυσμού
the proposed measures ηλικίας
been και φύλου
implemented?
Όσον αφορά
What τηνhasκατανομή των φύλων
been the scope of theseστον πληθυσμό της Περιφέρειας Θεσσαλίας, το 49,4%
measures?
είναι άνδρες και το 50,6%
What difficulties have είναι
come up γυναίκες. Η ηλικιακή κατανομή
in the implementation του πληθυσμού στην
of these measures?
Περιφέρεια
WhatΘεσσαλίας
has been theπαρουσιάζεται στο επόμενο
degree of involvement γράφημα.
of the work teams, organizations, and others
involved?
Results and impact
Agent training:
Networking:
Ο γενικόςAreμέσος
actions or projects
όρος ηλικίας τουjointly planned? στη Θεσσαλία είναι 43 ενώ η μέση ηλικία από
πληθυσμού
αστικές Have different περιοχές
και αγροτικές agents been είναιable
40,3to και
carry outαντίστοιχα.
48,5 actions in a coordinated and complementary
manner?
Civil society
• participation:
Οικονομικές δραστηριότητες
Is there aεδάφη
Τα αλλουβιακά greaterτηςinvolvement
λεκάνης του of people
Πηνειού fromκαιcivil
τωνsociety in the problems
παραποτάμων of
της, καθιστούν τη
Θεσσαλία municipalities?
ζωτική αγροτική περιοχή, ιδιαίτερα για την παραγωγή σιτηρών, βοοειδών και
προβάτων.WhichΤιςsocial groupsδεκαετίες,
τελευταίες are the most active in local
σημειώθηκε participation?
αύξηση της καλλιέργειας ξηρών καρπών
όπως ταHave procedures
αμύγδαλα, and spaces
τα φιστίκια και ταforκαρύδια.
debate that allow active
Σημειώθηκε participation
επίσης αύξηση τουin the
αριθμού των
municipality/region
ελαιόδεντρων. been created? Παγασητικός κόλπος παρέχει φυσικό λιμάνι στο
Ο σχεδόν παραθαλάσσιος
Βόλο γιαAreτη there new proposals
μεταφορά γεωργικών from civil society
προϊόντων απόgroups to respond
τις πεδιάδες και τοtoχρώμιο
από τα βουνά.
problems?
Research:• Ακαδημαϊκό Επίπεδο
Is the impact
Η Περιφέρεια of the implemented
Θεσσαλίας έχει πολλέςGCEδημόσιες actions known?
υπηρεσίες κοινωνικο-εκπαιδευτικού
χαρακτήρα. Το σύνολο των εκπαιδευτικών planning
Are the results of the research useful for κέντρων new GCEΒασική
είναι: actions?εκπαίδευση: 365,
Δευτεροβάθμια εκπαίδευση: 155. Περιλαμβάνει επίσης το Πανεπιστήμιο actions that are appropriate to the (18
Θεσσαλίας
Τμήματα),circumstances and characteristics
το ΤΕΙ Θεσσαλίας (6 Σχολές) καιofτοthe rural environment?
Ινστιτούτο Έρευνας και Τεχνολογίας Θεσσαλίας
What knowledge
που διανέμονται have theμεγάλες
στις τέσσερις people participating
πόλεις της in the research
Θεσσαλίας acquired?
(Βόλος, Λάρισα, Τρίκαλα,
Have
Καρδίτσα). new proposals for action been generated?
• Το εισόδημα των νοικοκυριών

Based on the
Το μέσο evaluation
μέγεθος questions, the
των νοικοκυριών στηindicators
Θεσσαλίαused to monitor
περίπου 2.7. Η and track implementation
μεγαλύτερη ποσοστιαία are
κατανομή
created. Theτων μισθωτών
indicators can καταγράφεται
be quantitativeστους τομείς της
or qualitative, γεωργίας,
they της δασοκομίας
are not methods and, on και
the της
contrary,
αλιείας
their (18%),
use in του χονδρικού
a combined εμπορίου και The
way is recommended. του following
λιανικού are
εμπορίου (16%), της that
the characteristics δημόσιας
the impact
διοίκησηςmust
indicators (10%), της εκπαίδευσης (9%) και της μεταποίησης (9%). .
have:
Το κατά κεφαλήν εισόδημα στη Θεσσαλία είναι € 13251 με μείωση 7,8% σε σύγκριση με το
●2010.
They expressμε
Σύμφωνα theταchanges
στοιχείαgenerated from theείναι
αυτά, η Θεσσαλία Agenda’s implementation.
η πέμπτη They should
φτωχότερη περιοχή στην allow
comparison
Ελλάδα και είναιwith
από the situation prior
τις φτωχότερες της to the program’s
Ευρωπαϊκής Ένωσηςimplementation
με ανώτατο όριοandΑΕΠ
in the successive
μόλις το
51%programmed
Ευρωπαϊκό μέσοevaluation
όρο. cuts. For this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
71
83

• Ομάδες
the Agenda μειονοτήτων
are being put (περιγραφή,
into practice, ποσοστό
and to what επίextent
του συνολικού πληθυσμού,
the expected results andκατανομή
impact are being
ηλικίας καιIt φύλου,
obtained. serves toκοινωνική
assess theκαι οικονομική
need κατάσταση
for revision, κ.λπ.)
Σύμφωνα με στοιχεία του 2013, περίπου 33.600 μετανάστες που προέρχονται από χώρες
εκτός
The της ΕΕ ζουν
evaluation νόμιμα
process στη is
proposed Θεσσαλία. Η συντριπτική
of both process πλειοψηφία
and impact. This means,τους
on the(~ one
68%) είναι
hand, to detect
αλβανικής καταγωγής. Άλλες χώρες περιλαμβάνουν την Ουκρανία, τη Γεωργία
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes και το
Πακιστάν, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά είναι χαμηλότερα από 4% για κάθε χώρα. Το
μεγαλύτερο μέρος των Αλβανών που ζουν στη Θεσσαλία δεν αντιμετωπίζει σοβαρά
κοινωνικά
The προβλήματα.
evaluation processes, asΔουλεύουν
well as the (αυτός ήταν to
methodology ο be
βασικός λόγος
followed γιαit, να
within mayέρθουν στην
be diverse (meaning
Ελλάδα), τα παιδιά τους γεννήθηκαν στην Ελλάδα και ακολουθούν το ελληνικό εκπαιδευτικό
σύστημα.
However,
Μια άλλη they will always
μειονοτική ομάδαbeπου
based on the
μπορεί να following
εντοπιστείaspects: type of είναι
στη Θεσσαλία programming
η ομάδαthatΡομά.has been
Περίπου 15600 Ρομά ζουν στη Θεσσαλία και διανέμονται στους τέσσερις Νομούς της
περιοχής (2515 στο Νομό Μαγνησίας, 7400 στο Νομό Λάρισας, 1685 στο Νομό Τρικάλων και
The
4000evaluation
στο ΝομόisΚαρδίτσας).
divided intoΤο
four strategic
2015 actions: Θεσσαλίας ενημέρωσε το στρατηγικό της
η Περιφέρεια
σχέδιο, το οποίο αναπτύχθηκε το 2012, για να υποστηρίξει την κοινωνική ένταξη των Ρομά
στη Θεσσαλία, σύμφωνα με την αντίστοιχη στρατηγική και οδηγίες της ΕΕ. Οι δράσεις
υποστηρίζουν τους ακόλουθους τομείς: στέγαση και βασικές υποδομές, εκπαίδευση,
2.2 Monitoring
απασχόληση, υγεία και κοινωνική μέριμνα, οριζόντιες δράσεις (εξωστρέφεια, πολιτισμός,
ευαισθητοποίηση)
(OO.1.3)
70
84

Have allφορείς
II. – Τοπικοί the proposed measures
που εκτελούν been αναπτυξιακής
δράσεις implemented?εκπαίδευσης
What και
Οι σημερινοί difficulties have come
οι δυνητικοί up in the implementation
φορείς/παράγοντες της περιοχήςof these measures?
της Θεσσαλίας που μπορούν
What has been
να συμμετάσχουν the degree
σε δράσεις of involvement
αναπτυξιακής of the work
εκπαίδευσης teams, organizations, and others
είναι:
involved?
● Κρατικά Hasθεσμικά
the communication between the
όργανα: υπουργεία, work teams
ινστιτούτα been adequate,
ή κυβερνητικές effective, clear, and
υπηρεσίες.
A sufficiently
Όνομα φορέα frequent?
Has the coordination
Κέντρο Περιβαλλοντικής been effective?
Εκπαίδευσης Κισσάβου Ελασσόνας
B Have
Τύποςtheοργανισμού
opinions and specific needs of different social groups (by age, gender, or cultural,
Κρατικός Οργανισμός functional diversity) been taken into account?
religious and/or
Results and impact
Agent
C training:
Αντικείμενο φορέα
Whatπρογράμματα
Υποστηρίζει lessons (meaning knowledge, values,
περιβαλλοντικής or attitudes)
εκπαίδευσης που have been learned στο
ανταποκρίνονται in relation
τοπικόto
και ιδιαίτερο της επαρχίας Ελασσόνας. Η ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα
αειφορικήςHave διαχείρισης
των φυσικών πόρωνinκαι
the professional
προστασίας practice of these agents?
των συστημάτων ζωής
Are there
επιδιώκεται με τηνnew προσέγγιση
measures created to includeπεδίων
οικολογικών the global
όπωςdimension
είναι τοin the actions of NGOs,
οικοσύστημα του
Ολύμπου, CivilηSociety Organisations,
οικολογική γεωργίαLocal
και Bodies, educational
κτηνοτροφία, centres ...? αρχιτεκτονική κ.α.
η παραδοσιακή
Networking:
Παράλληλα το Κέντρο υποστηρίζει τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών που
δραστηριοποιούνται στο χώρο spaces
της been created?
περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τη διοργάνωση
συνεδρίων, σεμιναρίων και σχετικών ημερίδων. support, exchange,
Τέλοςetc.
το been created?
Κέντρο αποτελεί ένα πόλο
περιβαλλοντικού προβληματισμού για την ευρύτερη περιοχή.
Στόχοι τουmanner?
Κ.Π.Ε. Κισσάβου Ελασσόνας
1. Ευαισθητοποίηση των νέων σε θέματα περιβαλλοντικής πρακτικής, ώστε να αναπτυχθούν
στάσεις και συμμετοχικές συμπεριφορές που θα συμβάλλουν στην προστασία της
municipalities?
οικολογικής ισορροπίας και της ποιότητας ζωής στην κατεύθυνση της αειφόρου ανάπτυξης.
2. Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές Πρωτοβάθμιας και
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
3. Πραγματοποίηση επιμορφωτικών σεμιναρίων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για
εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων. 3. Ανάπτυξη τοπικών δράσεων και συνεργασιών.
problems?
4. Ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών με αντίστοιχους φορείς του εξωτερικού.
Research:
5. Παραγωγή εκπαιδευτικού και ενημερωτικού υλικού.
6. Στενή συνεργασία με κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς σχετικούς με το
αντικείμενο.
7. Σύνδεση με Επιστημονικούς φορείς της τοπικής και ευρύτερης κοινωνίας.
8. Προώθηση της έρευνας στο χώρο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
D Ομάδες στόχοι
Μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικοί
Based
E on the evaluation
Κύριες questions, the indicators used to monitor and track implementation are
δραστηριότητες
Υποστήριξη can be quantitative
προγραμμάτων or qualitative,
περιβαλλοντικής they are
εκπαίδευσης, not methods
υλοποίηση and, onγια
ενεργειών the την
contrary,
ευαισθητοποίηση way is recommended.
των μαθητών σε θέματα που Theσχετίζονται
following are
με the
την characteristics that the
αειφόρο διαχείριση τωνimpact
φυσικών must
indicators πόρων
have:και την προστασία των ζώντων συστημάτων, την υποστήριξη των
εκπαιδευτικών αναγκών των καθηγητών περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, των διασκέψεων,
●τωνThey expressκαι
σεμιναρίων theτων
changes generated
σχετικών from the Agenda’s implementation. They should allow
εργαστηρίων.
F programmed
Σχέση μεevaluation cuts. Forεκπαίδευση
την αναπτυξιακή this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
71
85

Οι περισσότερες
the από put
Agenda are being τις ενέργειες πουand
into practice, πραγματοποιούνται
to what extent theσχετίζονται με την and
expected results Αναπτυξιακή
impact are being
εκπαίδευση
G evaluation
The Πιθανοί ρόλοι/δράσεις
process proposed isστο πλαίσιο
of both της Rural
process DEAR Agenda
and impact. This means, on the one hand, to detect
and specify possible failures or imbalances of the process, andδράσεις
Θα μπορούσε να συμμετάσχει στο σχεδιασμό και να αναλάβει on the για την to
other, εφαρμογή τηςchanges
assess the
Ατζέντας
A Όνομα φορέα
Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρυνίτσας
designed
B and theοργανισμού
Τύπος material and human resources available.
Κρατικός Οργανισμός
C Αντικείμενο φορέα
Μεταξύ των στόχων του Κέντρου είναι η σχεδίαση και εφαρμογή εκπαιδευτικών
προγραμμάτων για μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, η
2.2 Monitoring
πραγματοποίηση επισκέψεων μελέτης για εκπαιδευτικούς και το γενικό πληθυσμό ενηλίκων.
Επιπλέον, διοργανώνει
2.3 Information και and
collection διεξάγει
analysisΓενικές Συναντήσεις Εκπαίδευσης Ενηλίκων,
Συνεδριάσεις και Σεμινάρια Εκπαίδευσης Δασκάλων. Η συμμετοχή σε δίκτυα, η οικοδόμηση
εταιρικών σχέσεων,
2.4 Writing η προώθηση
the evaluation report της εκπαιδευτικής έρευνας και η δημοσίευση
εκπαιδευτικού υλικού είναι επίσης μερικά από τα καθήκοντα, για να αναφέρουμε μόνο λίγα.
Να Design
2.1 υποστηρίξει
of theπρογράμματα περιβαλλοντικής
evaluation plan and indicators εκπαίδευσης που αντιστοιχούν στις τοπικές
και ιδιαίτερες περιοχές της Θεσσαλίας, της Μαγνησίας και του Πηλίου. Η ευαισθητοποίηση
This
των step meansσεdesigning
φοιτητών θέματα and deciding
σχετικά what
με την type of διαχείριση
αειφόρο evaluation isτων
going to be carried
φυσικών πόρωνout,
και formulating
την
προστασία
the evaluationτων questions,
ζώντων συστημάτων
designing theεπιδιώκεται
indicatorsπροσεγγίζοντας οικολογικούς
to measure progress, τομείς όπως
το οικοσύστημα του Πηλίου, την οικολογική γεωργία
appropriate sources and methods for information collection. και την κτηνοτροφία, την παραδοσιακή
αρχιτεκτονική κλπ. Επιπλέον, οι στόχοι της Κέντρο είναι:
Αύξηση
The της must
first step ευαισθητοποίησης
be to determineτων whatνέων
aspectsσχετικά
need toμεbe τις περιβαλλοντικές
evaluated. πρακτικές,
προκειμένου να αναπτύξει συμμετοχικές συμπεριφορές που θα συμβάλλουν στην προστασία
της as
list, οικολογικής
it should beισορροπίας καιto της
individualized eachποιότητας
rural settingζωής στην to
according κατεύθυνση της αειφόρου
the implementation that has been
ανάπτυξης.
Ανάπτυξη τοπικών δράσεων και εταιρικών σχέσεων.
Ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών με συναφείς διεθνείς οργανισμούς.
Παραγωγή εκπαιδευτικού και ενημερωτικού υλικού.
D Is the quality
Ομάδεςandστόχοι
Μαθητές της Πρωτοβάθμιας
Specific Objective SO.1) και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικοί
E Κύριες δραστηριότητες
ΣχεδιασμόςTo και
whatεφαρμογή
extent doesεκπαιδευτικών προγραμμάτωων
the Agenda serve γιαdesign
to facilitate the μαθητές της actions?
of GCE Πρωτοβάθμιας
(OO.1.2)
και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Εφαρμογή(OO.1.3)
επισκέψεων μελέτης για εκπαιδευτικούς
ΕφαρμογήToεπισκέψεων
what extentγια γενικό
does πληθυσμό
the Agenda ενηλίκων
serve to analyze the impact of GCE actions to generate
Οργάνωση καιproposals?
new διοργάνωση γενικών συναντήσεων εκπαίδευσης ενηλίκων
(OO.1.4)
Διοργάνωση καιamong
Are attitudes διεξαγωγή
rural συνεδριάσεων και σεμιναρίων
citizens changing? (SO.2 κατάρτισης εκπαιδευτικών
Οργάνωση Has participation in GCE processes been promoted inκαι
και ανάπτυξη τοπικών, περιφερειακών, εθνικών διεθνών
people andθεματικών δικτύων in
social organizations
περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
ΣχεδιασμόςTo και δημοσίευση
what extent have εκπαιδευτικού και ενημερωτικού
there been changes υλικού
in the attitudes για μαθητές,
of citizens καθηγητές
in favor of peace,
και γενικόjustice,
πληθυσμό ενηλίκων
human rights ...? (OO.2.2)
70
86

Προώθηση Haveτηςallεκπαιδευτικής έρευνας στην
the proposed measures beenπεριβαλλοντική
implemented? εκπαίδευση και την εκπαίδευση
για την αειφορία
Whatσυνεργασιών
difficulties haveμεcome
την τοπική κοινότητα,
up in the φορείςofκαι
implementation ιδρύματα,
these measures?επιστημονικές
εταιρείες κλπ.has been the degree of involvement of the work teams, organizations, and others
What
Τα προγράμματα
involved? που διατίθενται για τους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης
Has theείναι
communication between the work teams been adequate, effective, clear, and
1. Βότανα: Υγεία, ευεξία,
sufficiently ομορφιά
frequent?
2. Βιώσιμη
Hasδιαχείριση των υδάτων
the coordination - Βρύσες της Μακρινίτσας
been effective?
3. Οικοτουρισμός στο Πήλιο
Has the technical - Διαδρομές
facilitation teamστη φύση και
performed τηνduties
their παράδοση
well?
4. Πέτρινα
Haveγεφύρια στην Ελλάδα
the opinions - Αρχιτεκτονική
and specific needs of different social groups (by age, gender, or cultural,
5. Μεσογειακή,
religiousΕλλάδα, Ελαιόδεντρα
and/or functional diversity) been taken into account?
Results and impact
6. Το δάσος: Περπατήστε, εξερευνήστε, μάθετε
Agent
7. Μιαtraining:
μέρα στο Δημοτικό Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας στη Μακρινίτσα
F the GCE by
Σχέση με the
την agents who have
αναπτυξιακή participated in the training?
Have the new
Οι περισσότερες από approaches
τις ενέργειεςbeenπουincluded in the professional
πραγματοποιούνται practice
σχετίζονται με of
τηνthese agents?
Αναπτυξιακή
Networking:
G Πιθανοί ρόλοι/δράσεις στο πλαίσιο της Rural DEAR Agenda
Have new
Θα μπορούσε coordinationστο
να συμμετάσχει spaces been created?
σχεδιασμό και να αναλάβει δράσεις για την εφαρμογή της
ΑτζένταςHave networks of work, mutual support, exchange, etc. been created?
A manner?
Όνομα φορέα
Civil
Κέντροsociety participation:Εκπαίδευσης Μουζακίου-Τρικάλων
Περιβαλλοντικής
B Is Τύπος
there aοργανισμού
greater involvement of people from civil society in the problems of
Κρατικός municipalities?
Οργανισμός
C Have procedures
Αντικείμενο and spaces for debate that allow active participation in the
φορέα
municipality/region
Να δημιουργήσοει ένα νέο been created? περιβάλλον και προγράμματα περιβαλλοντικής
μαθησιακό
Are there
εκπαίδευσης πουnew proposals from
απευθύνονται στηνcivil society groups
οικογένεια to respond
ως μονάδα to theκαι
(ενήλικα municipality’s social
ανήλικα μέλη),
καθηγητέςproblems?
στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση - ως ενήλικες και ως
Research:
εκπαιδευτικοί - και στην ευρύτερη κοινότητα της περιοχής Κ.Π.Ε. Στόχος του Κ.Π.Ε. είναι να
Is theκαι
ενημερώσει impact of the implemented
να ευαισθητοποιήσει τουςGCE actions known?
δασκάλους, τους γονείς, τα παιδιά, τους εφήβους
και ολόκληρη την τοπική κοινότητα της περιοχής useful for planning
για τα new GCE actions?
προβλήματα που αντιμετωπίζει το
Have the research actions been used
περιβάλλον και τη σχέση τους με την ποιότητα ζωής. to design actions that are appropriate to the
D What knowledge
Ομάδες στόχοι have the people participating in the research acquired?
Μαθητές της Πρωτοβάθμιαςfor
Have new proposals καιaction been generated?
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικοί
Based on theκαι
Οργάνωση evaluation
υλοποίηση questions, the indicators
προγραμμάτων used to Α/θμιας
Π.Ε. για μαθητές monitor και
andΒ/θμιας
track implementation
Εκπαίδευσης are
διάρκειας
created. The1indicators
έως 3 ημερών.
can be quantitative or qualitative, they are not methods and, on the contrary,
Οργάνωση
their επιμορφωτικών
use in a combined συναντήσεων, The
way is recommended. σεμιναρίων και the
following are ημερίδων, για that
characteristics μαθητές,
the impact
εκπαιδευτικούς και
indicators must have: πολίτες.
Συμμετοχή, ίδρυση και συντονισμός Θεματικών Δικτύων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
●Συγκεκριμένα
το Κ.Π.Ε. generated
Μουζακίου fromταthe
συντονίζει Agenda’s
Εθνικά implementation.
Θεματικά They should
Δίκτυα: «Το Δάσος» και «Η allow
comparison
Ενέργεια with the situation
στο Περιβάλλον prior to the program’s implementation and in the successive
του Παιδιού».
71
87

Λειτουργία
the Agenda are ιστοσελίδας
being put intoγιαpractice,
ενημέρωσηand to σε
whatτρέχοντα
extent theζητήματα της Π.Ε.,
expected results για τις
obtained. κι to
It serves εκδηλώσεις
assess the του
needΚέντρου και για
for revision, θέματαand/or
updating, που αφορούν τη λειτουργία
improvement των
of the Agenda.
Δικτύων. Η ιστοσελίδα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μουζακίου είναι:
www.kpem.gr
The evaluation και διατηρεί
process σελίδα
proposed και
is of στοprocess
both Facebookand(Κέντρο
impact. Περιβαλλοντικής
This means, on theΕκπαίδευσης
one hand, to detect
Μουζακίου).
Στήριξη των εκπαιδευτικών σε Προγράμματα Π.Ε. των σχολείων και συνεργασία με τους
Υπεύθυνους Π.Ε. των Περιφερειακών Ενοτήτων.
Συνεργασία
The evaluation μεprocesses,
πανεπιστήμια
as wellκαι άλλα
as the εκπαιδευτικά
methodology to beιδρύματα του εσωτερικού
followed within και του
εξωτερικού.
Συνεργασία με τοπικούς φορείς και οργάνωση εκδηλώσεων με σκοπό την προβολή των
However,
στόχων τηςtheyΠ.Ε.will
και always be based on the
την ευαισθητοποίηση τωνfollowing
κοινωνικώνaspects: typeσεofθέματα
ομάδων programming thatκαι
Αειφορίας has been
designed and the
Βιώσιμης Ανάπτυξης. material and human resources available.
Δημιουργία αρχείου πληροφοριών με δικές του εκδόσεις και παραγωγή άλλου τύπου
The evaluation is
εκπαιδευτικού divided
υλικού into
(CD καιfour
DVD),strategic actions: τις δυνατότητες του Διαδικτύου.
αξιοποιώντας
Στη διάρκεια της λειτουργίας του το Κ.Π.Ε. Μουζακίου έχει δεχτεί για παρακολούθηση
προγραμμάτων πάνω από 40.000 μαθητές/τριες και για επιμόρφωση σε ημερίδες, διημερίδες
και σεμινάρια 6.000 εκπαιδευτικούς και πολίτες.
2.2 Monitoring
Οι θεματικές ενότητες των προγραμμάτων που έχει σχεδιάσει η παιδαγωγική ομάδα και
υλοποιούνται στο Κ.Π.Ε.
2.3 Information είναι: and analysis
collection
“Το δάσος”, “Ενέργεια”, “Υγρότοποι”, “Λίγο νερό…”, “Διατροφή και περιβάλλον”, “Γεωργία”,
“Ανακύκλωση:
2.4 WritingΘέλω - Μπορώ -report
the evaluation Συμμετέχω”
F DesignΣχέση
2.1 of theμε την αναπτυξιακή
evaluation plan andεκπαίδευση
indicators
Οι περισσότερες από τις ενέργειες που πραγματοποιούνται σχετίζονται με την Αναπτυξιακή
G
appropriate Πιθανοί
sourcesρόλοι/δράσεις
and methods στο πλαίσιο της collection.
for information Rural DEAR Agenda
Θα μπορούσε να συμμετάσχει στο σχεδιασμό και να αναλάβει δράσεις για την εφαρμογή της
Ατζέντας
Αναπτυξιακή Καρδίτσας (ΑΝ.ΚΑ)
B Τύπος οργανισμού
Αναπτυξιακή Ανώνυμη
Achievement Εταιρία ΟΤΑ
of objectives
C Specific Αντικείμενο φορέα
Objective SO.1)
Σκοπός της εταιρίας είναι
To what extent haveη συμβολή στην αξιοποίηση,
GCE training processes beenανάπτυξη, διαχείριση,
implemented συντήρηση
by agents και
from different
προστασία των φυσικών πόρων στην εισαγωγή καινοτομίας
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1) και επιχειρηματικότητας στο
παραγωγικό σύστημα,
To what extentστην
doesεισαγωγή
the Agendaκαιserve
διεύρυνση της χρήσης
to facilitate τωνofανανεώσιμων
the design πηγών
ενέργειας,Toστην υποστήριξη και ανάπτυξη νέων συλλογικών δομών, στην κοινωνική ανάπτυξη
what extent is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?
και γενικότερα στην ανάπτυξη του Νομού Καρδίτσας και εφόσον της ζητηθεί και άλλων
(OO.1.3)
περιοχώνTo τηςwhat
Ελλάδος.
extent does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
Έργο της εταιρίας είναι : (OO.1.4)
new proposals?
1)Are
Η τεχνική υποστήριξη
attitudes among rural τωνcitizens
Οργανισμών Τοπικής
changing? (SO.2Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), των συνδέσμων
Δήμων καιHas Κοινοτήτων, των αναπτυξιακών συνδέσμων,
participation in GCE processes been promoted των in
επιχειρήσεων των Ο.Τ.Α.
people and social και των in
organizations
άλλων νομικών προσώπων
rural areas? (OO.2.1)που συνιστούν ή συμμετέχουν οι παραπάνω φορείς.
70
88

2) Η τεχνική
Haveυποστήριξη
all the proposedτων συνεταιριστικών οργανώσεων του Νομού Καρδίτσας καθώς και
measures been implemented?
των επιχειρήσεων
What has been καιtheτων
scope άλλων νομικών
of these προσώπων που συστήνουν ή στα οποία
measures?
συμμετέχουν.
3) Η τεχνική
Whatυποστήριξη
has been theτων μικρομεσαίων
degree επιχειρήσεων,
of involvement of the work η teams,
ενημέρωση, πληροφόρηση
organizations, και
and others
οργάνωση αυτών, η ενθάρρυνση λειτουργίας και επέκτασης βιώσιμων μονάδων, η
involved?
προσαρμογή
Has theτους στις νέες τεχνολογικές
communication between the απαιτήσεις
work teams και beenγενικά στα effective,
adequate, νέα δεδομένα του
clear, and
Ευρωπαϊκού Οικονομικού
sufficiently frequent?χώρου και η προώθηση της επιχειρηματικής, οικονομικής και
γενικότερα
Has βιώσιμης ανάπτυξης
the coordination beenτων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού.
effective?
4) Η τεχνική υποστήριξη
Has the technicalΤοπικών Αναπτυξιακών
facilitation team performedΠρογραμμάτων
their dutiesπου
well?ενδιαφέρουν την Τοπική
Αυτοδιοίκηση,
Have the ενθάρρυνση
opinions and τοπικών
specificπαραγωγικών πρωτοβουλιών
needs of different social groups και(byγενικά η υποστήριξη
age, gender, or cultural,
με κάθεreligious
πρόσφορο μέσοfunctional
and/or της τοπικής ανάπτυξης.
diversity) been taken into account?
Results and impact
5) Η ανάληψη από τομείς του Δημοτικού τομέα ερευνών, μελετών, επιμορφωτικών και άλλων
Agent training: που έχουν σχέση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τη συνεταιριστική οργάνωση
προγραμμάτων,
What lessons
των παραγωγών (meaning
και την τοπικήknowledge,
ανάπτυξη. values, or attitudes) have been learned in relation to
the GCE by των
6) Ο συντονισμός the agents who haveπρογραμμάτων
αναπτυξιακών participated in των
the training?
φορέων προγραμματισμού και η
τεχνική Have the newστην
υποστήριξη approaches
υλοποίηση been included in theχρηματοδοτούμενα
προγραμμάτων professional practice of these
τόσο agents?
από εθνικούς
όσο και Are
απόthere new measures
κοινοτικούς πόρους.created to include the global dimension in the actions of NGOs,
Civil Societyκαι
7) Ο σχεδιασμός Organisations,
η υλοποίηση Localπρογραμμάτων
Bodies, educational centresκαι
πρόληψης ...? καταπολέμησης του
Networking:
κοινωνικού αποκλεισμού του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και κάθε είδους διακρίσεων.
Have newκαι
8) Ο σχεδιασμός coordination
η υλοποίηση spaces been created?
προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης του ορεινού όγκου ή
Haveπεριοχής,
της πεδινής networksπρογραμμάτων
of work, mutualπροστασίας
support, exchange, etc. been
και ανάδειξης τουcreated?
ανθρωπογενούς και του
φυσικούAreπεριβάλλοντος,
actions or projects όπως jointly
και planned?
κάθε είδους προγραμμάτων που αναδεικνύουν τα
Have
συγκριτικά different agents
πλεονεκτήματα της been able toπαρέμβασης
περιοχής carry out actions in a coordinated
των μετόχων and complementary
της εταιρίας.
manner?
9) Η ανάπτυξη δραστηριοτήτων προστασίας του περιβάλλοντος.
Civil
10) Ηsociety
εφαρμογήparticipation:
σχετικών πολιτικών σε διαδημοτικό ή σε ευρύτερο γεωγραφικό χώρο.
Is there a συγχρηματοδοτούμενων
11) Η υλοποίηση greater involvement of people fromέργων,
τεχνικών civil society in the problems
κοινωνικών δράσεων,of υπηρεσιών
municipalities?
και προμηθειών.
D Have procedures
Ομάδες στόχοι and spaces for debate that allow active participation in the
municipality/region
Όλος ο πληθυσμός been created?
της Θεσσαλίας με έμφαση στην Καρδίτσα
E problems?
Κύριες δραστηριότητες
Research:
1) Να διενεργεί έρευνες και να εκπονεί κοινωνικοοικονομικές και άλλες μελέτες είτε με δική
Is the impact
της πρωτοβουλία είτεofμετά
the implemented
από ανάθεση.GCE actions known?
Are the results of the
2) Να συγκεντρώνει και τεκμηριώνει researchστοιχεία
useful forνομοθεσίας,
planning new GCE actions?
μελέτες, έντυπα και κάθε είδους
πληροφοριακό υλικό που έχει σχέση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση actions that are appropriate to the
τη συνεταιριστική
οργάνωσηcircumstances and characteristics of the rural environment?
και τοπική ανάπτυξη.
What knowledge
3) Να παρέχει υπηρεσίες haveκαι theσυμβουλές
people participating
σε κάθε in the research acquired?
ενδιαφερόμενο και ιδιαίτερα στους
Have new
τοπικούς φορείς. proposals for action been generated?
4) Να γνωμοδοτεί για κάθε θέμα που περιλαμβάνεται στο σκοπό της, προς τους τοπικούς
φορείς ή προς άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα.
Based
5) Ναon the evaluation
αναλαμβάνει questions, the
την υποβοήθηση μεindicators
πληροφοριακό used υλικό
to monitor andάλλο
και κάθε trackπρόσφορο
implementation
μέσο are
των εκπροσώπων
created. της can
The indicators Τοπικής Αυτοδιοίκησης
be quantitative και της Ένωσης
or qualitative, Αγροτικών
they are Συνεταιρισμών
not methods and, on theπου
contrary,
συμμετέχουν
their σε συμβούλια
use in a combined way isήrecommended.
Επιτροπές του The Δημοσίου τομέα
following areήthe
σε characteristics
άλλα συλλογικά όργανα
that the impact
καθώς και
indicators τηνhave:
must υποβοήθηση φορέων, στην επεξεργασία σχεδίων νόμων, διαταγμάτων,
υπουργικών αποφάσεων, προδιαγραφών και άλλων κειμένων που έχουν σχέση με την τοπική
●αυτοδιοίκηση,
They expressτη the changes generated
συνεταιριστική οργάνωση from
και the Agenda’s
τοπική implementation. They should allow
ανάπτυξη.
comparison
6) Να αναλαμβάνειwithτην
theυποβοήθηση
situation prior to theστην
φορέων, program’s
εκπόνησηimplementation
μελετών και τηνandεπίβλεψη
in the successive
της
programmed
κατασκευής evaluation
τεχνικών έργων,cuts.στη
Forσύνταξη
this, it is τευχών
necessary to have the και
διαγωνισμών so-called "baseline,"
συμβάσεων, and the
στην
momentsπροσφορών
αξιολόγηση of intermediate, final, and
και γενικά στηνimpact
υλοποίησηevaluation.
τεχνικών έργων τους.
71
89

7) Να
the αναλαμβάνει
Agenda are beingτην putυποβοήθηση
into practice,των and φορέων, στην εκπόνηση
to what extent μελετών
the expected resultsμεand αντικείμενο
impact are being
την οργανική
obtained. σύνδεση
It serves των τοπικών
to assess the needπαραγωγικών πρωτοβουλιών
for revision, updating, and/or με αντίστοιχεςofκοινωνικές
improvement the Agenda.
και πολιτιστικές πρωτοβουλίες και ευρύτερα την ολόπλευρη οικονομική, κοινωνική και
πολιτιστική
The evaluation ανάπτυξη
processτης περιοχής
proposed is ofτους.
both process and impact. This means, on the one hand, to detect
8) Να εκπονεί κλαδικές μελέτες
and specify possible failures or imbalances και ιδιαίτερα για αρμοδιότητες
of the process, που to
and on the other, ανήκουν στιςchanges
assess the
αποκλειστικές αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α.
9) Να υποβοηθά την ίδρυση και λειτουργία των επιχειρήσεων των Ο.Τ.Α. και των επενδύσεων
της evaluation
The Ένωσης Αγροτικών
processes, Συνεταιρισμών αναλαμβάνοντας
as well as the methodology to beτη διενέργεια
followed ερευνών
within it, may beαγοράς,
diverseτην
(meaning
εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας με αξιολόγηση εναλλακτικών τεχνολογιών, την εκπόνηση
τεχνοοικονομικών μελετών με διερεύνηση των πηγών χρηματοδότησης των επενδύσεων, την
However,
υποβοήθηση theyτου will σχεδιασμού
always be based και της on the followingκατασκευής
επίβλεψης aspects: type
τωνofκτιριακών
programming και that
άλλων has been
εγκαταστάσεων, την αξιολόγηση προσφορών για την επιλογή του εξοπλισμού και την
οργάνωση της διοίκησης και λειτουργίας των επιχειρήσεων αυτών.
The
10) Ναevaluation
συντάσσει is divided
τοπικάinto four strategic
αναπτυξιακά actions:
προγράμματα, να διερευνά τους τομείς και κλάδους
στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί επιχειρηματική δραστηριότητα από τοπικούς φορείς
και ιδιαίτερα από Ο.Τ.Α. και συνεταιριστικές οργανώσεις και να ενημερώνει με τα
απαραίτητα στοιχεία όσους ενδιαφέρονται να αναπτύξουν τοπικές παραγωγικές
2.2 Monitoring
πρωτοβουλίες στον κοινωνικό τομέα της οικονομίας.
11) Να 2.3αναλαμβάνει την οργάνωση
Information collection των παραπάνω αναφερόμενων φορέων.
and analysis
12) Να αναλαμβάνει τη διερεύνηση των δυνατοτήτων εφαρμογής της πληροφορικής στην
τοπική 2.4αυτοδιοίκηση και την παροχή
Writing the evaluation report τεχνικής βοήθειας για την ανάπτυξη πληροφοριακών
συστημάτων.
13) Design
2.1 Να συντάσσει επιμορφωτικά
of the evaluation plan andπρογράμματα
indicators σε θέματα τοπικής ανάπτυξης και να
υλοποιεί είτε μόνη της είτε σε συνεργασία με άλλους φορείς με σκοπό την ενημέρωση και τη
This
διαρκή stepεπιμόρφωση
means designing and deciding what type of evaluation is going to be carried out, formulating
στελεχών.
14) evaluation
the Να πραγματοποιεί
questions, εκδόσεις
designing(βιβλίων, περιοδικών
the indicators και άλλων
to measure εντύπων)
progress, andμεidentifying
θέματα που the most
έχουν σχέση με την τοπική αυτοδιοίκηση,
appropriate sources and methods for information collection. τη συνεταιριστική οργάνωση και την τοπική
ανάπτυξη και να αξιοποιεί τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για την πληροφόρηση των αιρετών,
των first
The υπαλλήλων,
step must φορέων και πολιτών.
be to determine what aspects need to be evaluated. The following table lists some
15) Να αναλαμβάνει έρευνες,
of the questions that must be asked μελέτες ή άλλες the
to evaluate εργασίες
Agenda’sπουimplementation.
της αναθέτουν οι It isμέτοχοι
not an της
exhaustive
εταιρίας.
16) Προσεγγίζει, ενημερώνει, ευαισθητοποιεί, ενεργοποιεί τους απειλούμενους / νες από
κοινωνικό αποκλεισμό, ασκεί συμβουλευτική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη (όπως τόνωση
αυτοπεποίθησης, υποστήριξη της κοινωνικής ένταξης της οικογένειας, διευκόλυνση της
πρόσβασης σε Δημόσιες Υπηρεσίες, καλλιέργεια ικανοτήτων για ομαδική εργασία και
επίλυση διαφορών
Achievement στον εργασιακό χώρο κ.ο.κ.), παρέχει εξειδικευμένο επαγγελματικό
of objectives
προσανατολισμό,
Is the quality andκαθώς και περαιτέρω
effectiveness of GCE (Global καλλιέργεια καιEducation)
Citizenship ανάπτυξη actions
τυχόν being
υφισταμένων
promoted? (
επαγγελματικών δεξιοτήτων,
Specific Objective SO.1) πληροφορεί για θεσμικά, εργασιακά καθώς και νομικής μορφής
θέματα, υποστηρίζει
To what extent τηνhaveεπιχειρηματικότητα
GCE training processes και ιδιαίτερα της γυναικεία
been implemented (βοήθεια
by agents στην
from different
εκπόνησηeducational
επιχειρησιακού σχεδίου για τη δημιουργία
fields? (Operational Objective - OO.1.1) επιχειρήσεων), παρακολουθεί τους
επωφελούμενους τόσο, κατά
To what extent doesτη theδιάρκεια
Agenda κατάρτισής τους, όσο
serve to facilitate και κατά
the design of τη
GCE διάρκεια
actions?ένταξής
(OO.1.2)
τους στηνToαγορά εργασίας,
what extent is theπαρεμβαίνει
Agenda promotingσυνολικά στον πληθυσμό
networking, των ευπαθών
coordination, ομάδων,
αναπτύξει(OO.1.3)
δίκτυα με επιχειρήσεις, φορείς, ενεργοποιεί εθελοντές, κινητοποιεί για ενεργό
συμμετοχή των extent
To what ωφελουμένων στη διοργάνωση
does the Agenda εκδηλώσεων
serve to analyze the impactκοινωνικού
of GCE actions χαρακτήρα,
to generate
διοργανώνει ημερίδες (OO.1.4)
new proposals? / συνέδρια, συλλέγει, δημιουργεί και διανέμει έντυπα και
ενημερωτικό
Are attitudesυλικό,among αναζητά και διαχέει
rural citizens changing?πληροφορίες
(SO.2 μέσω του διαδικτύου, του τοπικού
τύπου καιHas τωνparticipation
ΜΜΕ, συμμετέχει σε εθνικά και διεθνή δίκτυα.
in GCE processes been promoted in people and social organizations in
17) Να ασκεί ruralκάθε
areas? μορφής
(OO.2.1) δραστηριότητα που εξυπηρετεί το σκοπό της εταιρίας.
70
90

F Σχέση
Have με την
all the αναπτυξιακή
proposed measures εκπαίδευση
been implemented?
What has από beenτιςtheενέργειες
scope of πουtheseπραγματοποιούνται
measures? σχετίζονται με την Αναπτυξιακή
involved?
Θα μπορούσε
Has theναcommunication
συμμετάσχει στο σχεδιασμό
between και να
the work αναλάβει
teams δράσεις για
been adequate, την εφαρμογή
effective, της
clear, and
Ατζένταςsufficiently frequent?
A Όνομα
Have the φορέα
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ
religiousΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΚΕΝΑΚΑΠ
and/or functional Α.Ε.) been taken into account?
diversity)
Results
B and impact
Τύπος οργανισμού
Agent training:
Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρία ΟΤΑ
C the GCE by theφορέα
Αντικείμενο agents who have participated in the training?
Have theαναπτυξιακών
α) Η υλοποίηση new approaches been included
ή άλλων in the professional
προγραμμάτων εθνικού και practice of these
κοινοτικού agents?
περιεχομένου
με στόχοAre τηνthere new measures
προώθηση created to
της "αειφόρου" include the
ανάπτυξης στοglobal
νομόdimension
Τρικάλων.in the actions of NGOs,
Civil SocietyΌργανο
β) Συμβουλευτικό Organisations, Local Bodies,
των φορέων educational
της τοπικής centres ...?και των παραγωγικών
αυτοδιοίκησης
Networking:
φορέων της περιοχής στην αναπτυξιακή τους δραστηριότητα.
Have new
γ) Υποστήριξη της coordination spaces been
τοπικής οικονομικής, created?και πολιτιστικής ανάπτυξης.
Have networks
δ) Ενεργοποίηση of work, mutual
και συντονισμός support,αναπτυξιακών
των τοπικών exchange, etc. πρωτοβουλιών.
been created?
D Have different
Ομάδες agents been able to carry out actions in a coordinated and complementary
στόχοι
manner? της Θεσσαλίας με έμφαση στα Τρίκαλα
Όλος ο πληθυσμός
E Is Κύριες
there a δραστηριότητες
greater involvement of people from civil society in the problems of
Οι στόχοιmunicipalities?
και οι κατευθύνσεις του ΚΕΝΑΚΑΠ Α.Ε. προκύπτουν, αφ' ενός από την αναγκαιότητα
Whichναsocial
να συνεχίσει groupsως
λειτουργεί areΤοπική
the most active
Ομάδα in local
Δράσης στα participation?
πλαίσια υλοποίησης των κοινοτικών
Have procedures
Πρωτοβουλιών LEADER και andαφ'
spaces
ετέρουfor από
debate
τουςthat allow activeστόχους
αντίστοιχους participation in the
και κατευθύνσεις των
ΟΤΑ καιmunicipality/region
των ΜΜΕ της περιοχής. been created?
ΈχονταςAre there newκαι
καταγράψει proposals
αναλύσει fromταcivil society της
δεδομένα groups to respond
έρευνας to the
που έγινε municipality’s
για την περιοχή,social
τις
μορφές problems?
παρέμβασης που υλοποιήθηκαν μέσω των προγραμμάτων LEADER I & ΙΙ και τις
Research:
αποδεδειγμένα συνεχιζόμενες ανάγκες προγραμματισμού, ο γενικός στρατηγικός στόχος θα
συνεχίσειIs the impactη of
να είναι the implemented
καταπολέμηση των GCE actions known?
διαρθρωτικών αιτιών της οικονομικής, κοινωνικής
και πολιτιστικής υποβάθμισης του νομού Τρικάλων. useful for planning new GCE actions?
Η λογικήHaveπάνω theστην
research
οποία actions been used
στηρίχτηκε to design actions
η δημιουργία that areΑ.Ε.
του ΚΕΝΑΚΑΠ appropriate to the
και η οποία διέπει
τόσο τηνcircumstances
υλοποίηση των andενεργειών
του LEADER I καιenvironment?
ΙΙ, αλλά και κάθε δραστηριότητά του,
έχει σανWhat knowledge
πρωταρχικό τηςhave
σκοπόtheτην
ανασύσταση τουinυπό
the διάλυση
research acquired?
ανθρωπογεωγραφικού
Have new
ιστού της περιοχής. proposals for action been generated?
Το ζητούμενο ήταν και είναι η οργανική ένταξη της περιοχής μέσα στο σύγχρονο οικονομικό,
κοινωνικό και πολιτιστικό, εθνικό και διεθνές περιβάλλον. Μια ένταξη όμως που να μην
Based on the το
ισοπεδώνει evaluation
πρόσωπο questions, the indicators
της περιοχής ή να μην usedτοtoμεταβάλλει
monitor and σεtrack
μια implementation
αποστεωμένη are
φολκλορική
created. μάσκα, can
The indicators αλλάbeνα το ανανεώνει,
quantitative αναδεικνύοντας
or qualitative, they are not ταυτόχρονα
methods and, τηνonιστορική
the contrary,
συνέχεια,
their use in την παράδοση
a combined wayκαιisτην ιδιαιτερότηταThe
recommended. τουfollowing
τόπου. are the characteristics that the impact
Ο γενικόςmust
indicators αυτός στρατηγικός στόχος αναλύεται σε κάποιους επιμέρους, που είναι οι εξής:
have:
Η αναδιοργάνωση της δομής του παραγωγικού συστήματος. Ο εκσυγχρονισμός των
●παραγωγικών
They express και the changes generated
οικονομικών δραστηριοτήτων from the Agenda’s
και γενικά τηςimplementation. They should allow
εργασιακής απασχόλησης.
comparisonμιας
Η καλλιέργεια withσύγχρονης
the situation priorτοπικής
ανοικτής to the πολιτιστικής
program’s implementation
φυσιογνωμίας. Η and in the successive
ανανέωση των
programmed
σκληρυμένων evaluationηθών.
κοινωνικών cuts. Η For this, it is necessary
επανένταξη των φυσικών to have
και the so-called "baseline,"
αρχαιολογικών χώρων στη and the
71
91

καθημερινή
the Agenda are ζωήbeing
των κατοίκων με στόχοand
put into practice, τη διεύρυνση των the
to what extent ευκαιριών εργασίας,
expected πνευματικής
ενασχόλησης,
obtained. ψυχαγωγίας
It serves to assessκαι
theάθλησης.
need for revision, updating, and/or improvement of the Agenda.
Η εξασφάλιση της τεχνικής και κοινωνικής υποδομής και εξοπλισμού.
Η αποτροπή
The evaluationνέων μεταναστευτικών
process τάσεων.
proposed is of both Η αποκατάσταση
process and impact. Thisστενών
means, οργανικών
on the oneσχέσεων
hand, to detect
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assessόγκος
(κεντρομόλος διασπορά) με τους αποδήμους της περιοχής στον άξονα ορεινός the changes
Επαρχίας Καλαμπάκας και Πύλης - Τρίκαλα / Βόλος / Λάρισα / Αθήνα, Θεσσαλονίκη.
Το οικονομικό και πολιτιστικό άνοιγμα της περιοχής. Η δημιουργία ενός δικτύου σχέσεων
διακοινοτικής
The evaluation συνεργασίας και ανταλλαγών
processes, as well εμπειριών
as the methodology σεfollowed
to be περιφερειακό, εθνικό
within it, καιdiverse
may be διεθνές
(meaning
επίπεδο.
Η ανάπτυξη της ικανότητας, των θεσμών και των οργάνων του πολιτικού διοικητικού
αυτοπροσδιορισμού be based
της περιοχής με on theκυρίως
βάση following aspects: type
τις εσωτερικές τηςofτάσεις
και αντιθέσεις.
Η εξασφάλιση του αναλλοίωτου του φυσικού περιβάλλοντος με βάση τις αρχές της αειφόρου
ανάπτυξης που διέπουν κάθε παρέμβαση που επιχειρείται.
F Σχέση με την αναπτυξιακή εκπαίδευση
2.2 Monitoring
G Πιθανοί ρόλοι/δράσεις
2.3 Information στο
collection and πλαίσιο της Rural DEAR Agenda
analysis
Ατζέντας

This step means
Αναπτυξιακή designing
Εταιρία Νομού andΛάρισας
deciding(ΑΕΝΟΛ)
what type of evaluation is going to be carried out, formulating
B
appropriate Τύπος οργανισμού
sources and methods for information collection.
Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρία ΟΤΑ
C the questions
of Αντικείμενο φορέα
that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
Στους στόχους της "Α.Ε.ΝΟ.Λ.
list, as it should be individualized ΑΕ"toπεριλαμβάνονται
each rural setting: according to the implementation that has been
1. Ενημέρωση πολιτικών - τοπικών φορέων για τη δημιουργία αναπτυξιακών
πρωτοβουλιών - προϋποθέσεων ανάπτυξης και η παροχή τεχνικής στήριξης για την κατάρτιση
και υποβολή επενδυτικών σχεδίων και προτάσεων
2. Συλλογή και τεκμηρίωση στοιχείων για την υπάρχουσα κατάσταση και τις
υφιστάμενες
Achievement αναπτυξιακές
of objectivesτάσεις στην περιοχή.
3.Is the quality
Παρακολούθηση προγραμμάτων
and effectiveness που αφορούν
of GCE (Global ενίσχυση
Citizenship μειονεκτικών
Education) και λιγότερο
actions being promoted? (
αναπτυγμένων περιοχών
Specific Objective SO.1) της Ε.Ε. και διερεύνηση των δυνατοτήτων απορρόφησης Εθνικών
και Κοινοτικών
To whatπόρων.
extent have GCE training processes been implemented by agents from different
4. educationalμελετών
Ανάληψη σχεδιασμού Objective
fields? (Operational νέων παραγωγικών
- OO.1.1) δραστηριοτήτων και μελετών
οργάνωσης To και
whatδιοίκησης επιχειρήσεων.
extent does the Agenda serve to facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
5. Σχεδιασμός,
To what extent υλοποίηση, αξιολόγηση
is the Agenda promotingπρογραμμάτων κατάρτισης-επιμόρφωσης
networking, coordination, και
δράσεων (OO.1.3)
του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου
6. Εκπόνηση
To και does
what extent υλοποίηση προγραμμάτων
the Agenda δικτύωσης,
serve to analyze δημοσιότητας,
the impact οργάνωση
of GCE actions to generate
συνεδρίων, newημερίδων
proposals?διαλέξεων,
(OO.1.4) συνεντεύξεων κ.λ.π.
7.Are attitudes
Ανάπτυξη
among συνεργασίας
rural citizensμεchanging?
αντίστοιχους
(SO.2φορείς άλλων περιοχών σε Εθνικό και
Διεθνές επίπεδο, με στόχο τη δημιουργία κοινών δραστηριοτήτων
Has participation in GCE processes been promoted καιand
in people αμοιβαίων επωφελών in
social organizations
ανταλλαγών rural areas? (OO.2.1)
70
92

D Ομάδες
Have all theστόχοι
proposed measures been implemented?
Όλος ο πληθυσμός
What has been της the
Θεσσαλίας
scope ofμε έμφαση
these στη Λάρισα
measures?
E Κύριες
What hasδραστηριότητες
been the degree of involvement of the work teams, organizations, and others
Οι κυριότερες
involved? δραστηριότητες της "Α.Ε.ΝΟ.Λ. Α.Ε.'' από την ίδρυσή της είναι οι παρακάτω :
Διαχειρίστηκε
Has theμε επιτυχία το between
communication εγκεκριμένο από teams
the work το Υπουργείο Αγροτικής
been adequate, Ανάπτυξης
effective, και
clear, and
Τροφίμων πρόγραμμα
sufficiently LEADER+, ύψους 5.800.000 € , για τις περιοχές Ελασσόνας και Τεμπών
frequent?
– Κισσάβου.
YλοποίησεHasτα theΟλοκληρωμένα Προγράμματα
technical facilitation Ανάπτυξης
team performed Αγροτικού
their Χώρου (Ο.Π.Α.Α.Χ.) για το
duties well?
Β.Α. τμήμα
Have του Νομού Λάρισας
the opinions and specificεγκεκριμένο από Υπουργείο
needs of different Αγροτικής
social groups (by age,Ανάπτυξης και
Τροφίμων, συνολικού
religious and/or ύψους περίπου
functional 13.800.000
diversity) been taken €, into
και account?
για την περιοχή Κισσάβου, με
Results and impact
χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Θεσσαλίας, συνολικού ύψους περίπου 12.000.000 €.
Agent
Εκπόνησεtraining:
σχετικό επιχειρησιακό σχέδιο και υλοποίησε σειρά δράσεων του Ευρωπαϊκού
WhatΤαμείου
Κοινωνικού lessons στις
(meaning knowledge,
δύο περιοχές ΟΠΑΑΧvalues,
πουorπροαναφέρθηκαν.
attitudes) have been learned in relation to
the GCEσε
Ολοκλήρωσε, by συνεργασία
the agents who μεhave
τουςparticipated
ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ in the ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ
training? ΣΥΛΛΟΓΩΝ Ν.
ΛΑΡΙΣΑΣ, Have
ΕΝΩΣΗthe ΝΕΩΝ
new approaches
ΑΓΡΟΤΩΝ ΤΟΥ beenΝ.included
ΛΑΡΙΣΑΣinκαιtheΦΙΛΟΙ
professional practiceετήσιο
ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ of these agents?
πρόγραμμα
Are there new–ενημέρωσης
ευαισθητοποίησης measures created για toτηinclude
Νέα the global
Κοινή dimension
Αγροτική in the actions
Πολιτική of NGOs,
ως πλαίσιο
Civil Society
Αναδιάρθρωσης του Organisations,
Αγροτικού Local Bodies, educational
Τομέα-κτηνοτροφίας στοcentres ...?
Ν. Λάρισας- Προστασία του
Networking:
καταναλωτή και του Περιβάλλοντος (συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή-
Γενική Διεύθυνση Γεωργίας). spaces been created?
Have networks
Ολοκλήρωσε, of work, mutual
σε συνεργασία με τα support, exchange,
Πανεπιστήμια etc. been created?
Hohenheim (Γερμανία), Θεσσαλίας,
Are actions
Αριστοτέλειο or projects
και άλλους jointly
εταίρους planned? για τη Διαφοροποίηση των καπνοπαραγωγών
πρόγραμμα
περιοχών Haveτηςdifferent agents been
Ν. Ευρώπης-6ο able to Πλαίσιο
Πρόγραμμα carry outτης
actions
Ε.Ε. in a coordinated and complementary
manner?
Ολοκλήρωσε πρόγραμμα INTERREG της Περιφέρειας Θεσσαλίας για το κάστανο και την
Civil society του,
αξιοποίηση participation:
σε συνεργασία με αντίστοιχες περιοχές της Γαλλίας και της Ιταλίας
Εκπόνησε Is there a greater
τη μελέτη involvement ofΠρογράμματος
Ολοκληρωμένου people from civil society inΑγροτικού
Ανάπτυξης the problems of για την
Χώρου
περιοχήmunicipalities?
Κάτω Ολύμπου-Κισσάβου.
Which
Συμμετείχε social
, με groups areρόλο,
καθοριστικό the mostστηνactive in localτου
εκπόνηση participation?
προγράμματος «ΑΝΑΠΤΥΡ», που
συντόνισεHave procedures
ο ΕΛΓΑ, για τηνand spaces for debate
αποκατάσταση that allow
των ζημιών απόactive participation
τον παγετό του 2001in the
στην περιοχή
των Δήμωνmunicipality/region
Τυρνάβου – Αμπελώνα been created?
– Γιάννουλης καθώς και σε πολλά άλλα προγράμματα
Are there
Διαχειρίστηκε new proposals
με επιτυχία from civil
την Κοινοτική society groups
Πρωτοβουλία to respond
Αγροτικής to the municipality’s
Ανάπτυξης LEADER IΙ γιαsocial
την
Επαρχίαproblems?
Ελασσόνας και την περιοχή Τεμπών - Κισσάβου.
Research:
Διαχειρίστηκε με επιτυχία την Κοινοτική Πρωτοβουλία Αγροτικής Ανάπτυξης LEADER I, για την
ΕπαρχίαIsΕλασσόνας.
the impact of the implemented GCE actions known?
F Have
Σχέσηtheμεresearch actions been
την αναπτυξιακή used to design actions that are appropriate to the
circumstances
Οι περισσότερες από τιςandενέργειες
characteristics of the rural environment?
που πραγματοποιούνται σχετίζονται με την Αναπτυξιακή
Ατζέντας
A
indicators Όνομα
must φορέα
have:
Εταιρεία Ανάπτυξης Πηλίου
B comparison
Τύπος with the situation prior to the program’s implementation and in the successive
οργανισμού
programmed
Αναπτυξιακή evaluation
Ανώνυμη cuts.
Εταιρία ΟΤΑFor this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
71
93

C Agenda
the Αντικείμενο
are being putφορέα
into practice, and to what extent the expected results and impact are being
Ο συντονισμός
obtained. τωνtoδιάσπαρτων
It serves αναπτυξιακών
assess the need πρωτοβουλιών
for revision, updating, and/or improvement of the Agenda.
Χρηματοδότηση με τις απαραίτητες μελέτες έρευνας και προγραμματισμού για τα
ενδιαφερόμενα
The μέρη για
evaluation process την επίτευξη
proposed ενιαίας
is of both ολοκληρωμένης
process αναπτυξιακής
and impact. This στρατηγικής
Η δημιουργία συνθηκών και δυνατοτήτων σύγκλισης και συνεργασίας μεταξύ
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess του δημόσιου,
the changes
του κοινωνικού και του ιδιωτικού τομέα
Συμβάλλετε στο μακροπρόθεσμο επενδυτικό σχεδιασμό και στον συντονισμό των επιμέρους
αναπτυξιακών
The προγραμμάτων
evaluation processes, as well as the methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
Προώθηση του εκσυγχρονισμού των θεσμών της τοπικής κοινότητας
Συνδυασμός της κοινοτικής χρηματοδότησης με πολιτικές που οδηγούν σε βιώσιμες και
However, they willεπενδύσεις
αποτελεσματικές always be based on the following aspects: type of programming that has been
designed and the material and humanκαι
Η εμφάνιση της τοπικής κουλτούρας resources available.
τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά της
Συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος
The evaluation
Υποστήριξη is divided into
διασύνδεσης four strategic
με εθνικά actions:δίκτυα τοπικών οργανώσεων
ή διακρατικά
Η εισαγωγή της καινοτομίας στην τοπική κοινότητα
Η ορατότητα της περιοχής και των τοπικών προϊόντων
Τεχνική υποστήριξη τοπικών φορέων και τοπικών πρωτοβουλιών
2.2 Monitoring
Πληροφορίες, ευαισθητοποίηση, πληροφόρηση, εμψύχωση μεμονωμένων πολιτών και
ομάδων
2.3 πολιτών.
Information collection and analysis
D Ομάδεςthe
2.4 Writing στόχοι
evaluation report
Όλος ο πληθυσμός της Θεσσαλίας
This step means
Εφαρμογή designing and deciding what type of evaluation is going to be carried out, formulating
προγραμμάτων
Υποστήριξη
the τοπικών
evaluation πρωτοβουλιών
questions, designing the indicators to measure progress, and identifying the most
Η συμμετοχή της Εταιρείας
appropriate sources and methods στα δίκτυα
for information collection.
Η ανάπτυξη κοινωνικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων
F the questions
of Σχέση με την
that αναπτυξιακή
must εκπαίδευση
be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not an exhaustive
list, as it should be individualized to eachπραγματοποιούνται
Οι περισσότερες από τις ενέργειες που σχετίζονται
rural setting according με την Αναπτυξιακή
to the implementation that has been
Ατζέντας
A Όνομα
To whatφορέα
Φορέας Διαχείρισης
educationalΠεριοχής Οικοανάπτυξης
fields? (Operational Κάρλας
Objective - OO.1.1)
B Τύπος
To whatοργανισμού
extent is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity?
ΝΠΙΔ, Υπουργείο
(OO.1.3)Περιβάλλοντος και Ενέργειας
C Αντικείμενο
new φορέα
proposals? (OO.1.4)
Σκοπός της δημιουργίας
Are attitudes among rural τουcitizens
Φορέα changing?
είναι η προστασία,
(SO.2 διατήρηση και διαχείριση της φύσης
και του τοπίου, ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου
Has participation in GCE processes been promoted εθνικού φυσικού
in people πόρουorganizations
and social σε τμήματα in
της περιοχής
ruralφύσης
areas?της περιοχής Κάρλας – Μαυροβούνιου – Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου και
(OO.2.1)
ειδικότερα:To what extent have there been changes in the attitudes of citizens in favor of peace,
70
94

Η διαχείριση
Have all και η ανάδειξη
the proposed του φυσικού
measures περιβάλλοντος της περιοχής Κάρλας –
been implemented?
Μαυροβούνιου
What has– been Κεφαλόβρυσου
the scope ofΒελεστίνου.
these measures?
Η διαχείριση και ανάδειξη
What difficulties haveτουcomeυπόupσύσταση λιμναίου περιβάλλοντος
in the implementation της Κάρλας και των
of these measures?
λοιπών What
λιμνώνhas (ταμιευτήρων)
been the degree της of
περιοχής,
involvementκαθώς ofκαι
theτης
workευρύτερης αυτών περιοχής.
Η ανάδειξη, η διαχείριση των υφιστάμενων ενδιαιτημάτων της πανίδας – χλωρίδας, με
involved?
ιδιαίτερηHasέμφαση της ορνιθοπανίδας
the communication between τηςtheπεριοχής.
work teams been adequate, effective, clear, and
Η ενίσχυση της βιώσιμης
sufficiently frequent? ανάπτυξης μέσω, της ορθολογικής χρήσης των φυσικών πόρων και
ιδιαίτεραHasτωνtheυδατικών
coordination πόρωνbeenτης περιοχής, με έμφαση, στην εφαρμογή των αρχών, της
effective?
περιβαλλοντικής κατεύθυνσης
Has the technical στονteam
facilitation πρωτογενή
performed καιtheir
δευτερογενή
duties well?τομέα, καθώς και στην
ανάπτυξη Haveυποδομών παραγωγής
the opinions ενέργειας,
and specific needs of φιλικών προς
different το περιβάλλον.
Η ανάπτυξη ήπιων
religious μορφών
and/or εναλλακτικού
functional diversity) τουρισμού.
been taken into account?
Results and impact
Η εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση του κοινού και των φορέων για την αρμονική συνύπαρξη
Agent training:
ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και φυσικών διεργασιών.
D the GCE byστόχοι
Ομάδες the agents who have participated in the training?
Have the new
All the population approaches
of Thessaly withbeen
special included
emphasisin the
in professional
Magnesia and practice
Larisa of these agents?
E Civil Society
Κύριες Organisations, Local Bodies, educational centres ...?
Networking:
Η σύνταξη σχεδίου διαχείρισης της περιοχής ευθύνης.
Have newκαι
Ο σχεδιασμός coordination
προγραμματισμόςspaces been τωνcreated?
έργων και δραστηριοτήτων καθώς και των
Have networks
χρημοτοικονομικών of work,
μέσων πουmutual support, exchange,
αυτά συνεπάγονται, που etc. been created?
αποσκοπούν στην προστασία και
ανάδειξη Are actions
της or projects jointly planned?
περιοχής.
Have different
Η κατάστρωση ετησίου agents beenδιάθεσης
σχεδίου able to carry out actions
νερού in a coordinated
που παρέχεται and complementary
για άρδευση μέχρι την
σύστασηmanner?
και λειτουργία του φορέα προστασίας και διαχείρισης των υδάτων της υδρολογικής
Civil society
λεκάνης κατ΄participation:
εφαρμογή της οδηγίας 2000/60/ΕΕ.
Is thereτων
Η διαχείριση a greater
δημοσίων involvement
εκτάσεων of people from civil
της περιοχής society
Λίμνης in the και
Κάρλας problems of εύρυθμη
για την
municipalities?
Περιβαλλοντική λειτουργία των έργων της λίμνης Κάρλας καθώς και των υπολοίπων
Whichτης
ταμιευτήρων social groups are the most active in local participation?
περιοχής.
Have procedures
Η διενέργεια ελέγχων σύμφωνα and spaces με τοforάρθρο
debate that
του allow active participation in the
ν. 1650/1986.
municipality/region
Η γνωμοδότηση στις αρμόδιες beenυπηρεσίες
created? για τη χορήγηση αδειών χρήσεως νερού και την
κατασκευήAre και
there new proposals
λειτουργία έργωνfrom civil society του
εκμετάλλευσης groups to respond
υδατικού to the municipality’s
δυναμικού της περιοχής. social
problems?
Research:
Is the impact
Οι περισσότερες απόofτιςthe implemented
ενέργειες GCE actions known?σχετίζονται με την Αναπτυξιακή
που πραγματοποιούνται
Are
εκπαίδευση the results of the research useful for planning new GCE actions?
G circumstances and characteristics
Πιθανοί ρόλοι/δράσεις στο πλαίσιο of the
τηςrural environment?
Rural DEAR Agenda
What knowledge
Θα μπορούσε να συμμετάσχει have theστοpeople
σχεδιασμό participating in the research
και να αναλάβει δράσειςacquired?
για την εφαρμογή της
Ατζέντας Have new proposals for action been generated?

Επιπρόσθετα, ως φορείςquestions, the indicators
για την εφαρμογή used to monitor
της Αγαπημένης Ατζένταςand track implementation
θα μπορούσαν να είναι are
όλοι οι Δήμοι
created. της Θεσσαλίας
The indicators can be που έχουν ιδρύσει
quantitative Γραφείοthey
or qualitative, Εκπαίδευσης και Δια Βίου
are not methods and, Μάθησης.
on the contrary,
●
indicators Οργανώσεις
must have: της κοινωνίας των πολιτών και ΜΚΟ.
●A They express the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
comparison
Πράσινη Κιβωτόςwith the situation prior to the program’s implementation and in the successive
71
95

B Agenda
the Τύπος οργανισμού
are being put into practice, and to what extent the expected results and impact are being
ΜΚΟ
C evaluation
The Αντικείμενο
processφορέα
proposed is of both process and impact. This means, on the one hand, to detect
Η «Πράσινη Κιβωτός» είναι or
and specify possible failures μιαimbalances
μη κερδοσκοπική κοινωνία
of the process, των
and onπολιτών που
the other, toεπενδύει
assess theσεchanges
ανθρώπους, δραστηριότητες και ιδέες και οραματίζεται μια διαφορετική προοπτική στο
τρίπτυχο «Άνθρωπος - Κοινωνία - Περιβάλλον».
Φοιτητές, καθηγητές, γονείς, εκπρόσωποι τοπικών αρχών και τοπικών αρχών (εκλεγμένοι
However,
υπάλληλοιthey
και will always be στελέχη
διευθυντές), based onΜΚΟ,the following aspects: πληθυσμός
όλος ο γενικός type of programming that has been
της Περιφέρειας
designed
Θεσσαλίας and the material and human resources available.
The
E evaluation Κύριεςis δραστηριότητες
divided into four strategic actions:
Διαμόρφωση προτάσεων για αειφορική διαχείριση, προστασία, ανάπλαση και ανάδειξη
περιοχών του νομού μας και της χώρας.
Ενθάρρυνση για παραγωγή και προώθηση ποιοτικών προιόντων της Μεσογειακής διατροφής
2.2 Monitoring
με έμφαση στα τοπικά προιόντα και στα βότανα της περιοχής μας.
Ανάληψη δράσεων για
2.3 Information φιλικότερο
collection and προς τον άνθρωπο αστικό περιβάλλον. Παρεμβάσεις στο
analysis
αστικό πράσινο, στη διαχείριση απορριμμάτων, στην ανακύκλωση κ.α με σκοπό την βελτίωση
και αναβάθμιση
2.4 Writing της
the ποιότητας
evaluation ζωής.
report
Συνεργασία με ειδικούς (φορείς, επιστήμονες) προς την κατεύθυνση τής ανάληψης
πρωτοβουλίας
2.1 Design of theαπό τους νέους
evaluation ώστε
plan and να αλλάξουν νοοτροπία και στάση απέναντι στα
indicators
περιβαλλοντικά, πολιτισμικά και άλλα ζητήματα που τους αφορούν.
This step means
Αναζήτηση designing and
και υλοποίηση deciding what
Ευρωπαικών type of evaluation
προγραμμάτων για τηνis Εκπαίδευση
και κατάρτηση
των evaluation
the νέων αλλά και των ενηλίκων
questions, στο the
designing πλαίσιο της διαtoβίου
indicators μάθησης
measure σε χώρες
progress, andτης ΕΕ.
Υποστήριξη ευπαθών και αδυνάμων οικονομικά ομάδων
appropriate sources and methods for information collection. πολιτών, με κάθε είδους αγαθά και
υπηρεσίες, από μέλη και φίλους της «Πράσινης Κιβωτού».
Συνεργασία
The first stepμε την be
must πολιτεία, την Τοπική
to determine whatΑυτοδιοίκηση,
aspects need to τηνbeΑποκεντρωμένη
evaluated. The Διοίκηση, την Ε.Ε,
με Μ.Κ.Ο, με εκπαιδευτικά και ερευνητικά κέντρα και άλλους φορείς.
Διοργάνωση
list, ημερίδων
as it should και συνεδρίων
be individualized γιαrural
to each θέματα πουaccording
setting απασχολούν τιςimplementation
to the τοπικές κοινωνίεςthatκαιhas been
των οποίων η αντιμετώπιση απαιτεί κατάλληλο σχεδιασμό και κοινή δράση.
G Specific Πιθανοί
Objectiveρόλοι/δράσεις
SO.1) στο πλαίσιο της Rural DEAR Agenda
Θα μπορούσε να συμμετάσχει στο σχεδιασμό
To what extent have GCE training και να αναλάβει
processes δράσεις για
been implemented byτην εφαρμογή
agents της
from different
Ατζέντας educational fields? (Operational Objective - OO.1.1)
(OO.1.3)
ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ
To what extent ΣΥΛΛΟΓΟΣ
does the ΣΠΑΡΜΟΥ
Agenda serve "Ο ΟΛΥΜΠΟΣ"
to analyze the impact of GCE actions to generate
B Τύπος
new οργανισμού
proposals? (OO.1.4)
ΜΚΟ
rural φορέα
areas? (OO.2.1)
Ο σκοπόςTo του
whatXOS Sparmou
extent είναι
have there beenναchanges
προσελκύσει όσο τοofδυνατόν
in the attitudes citizens inπερισσότερους
favor of peace,
ανθρώπους, νέους και ηλικιωμένους, να αγαπούν
justice, human rights ...? (OO.2.2) τη φύση, να γνωρίσουν τη φυσική ομορφιά
70
96

της Περιφέρειας
Have all theΕλασσόνας
proposedκαι του Σπάρμα
measures beenτης Θεσσαλίας και το παγκόσμιο φυσικό μνημείο
implemented?
του Ολύμπου
What has και been
να ευαισθητοποιήσουν τα θέματα που σχετίζονται με την προστασία του
the scope of these measures?
φυσικούWhat περιβάλλοντος.
difficulties haveΟι come
δραστηριότητες της ΜΚΟ περιλαμβάνουν
up in the implementation of these measures?ορειβασία στον
ΌλυμποWhatκαι άλλα βουνά
has been theτης Ελλάδας
degree για παιδιά of
of involvement καιthe
ενήλικες, σκι στο
work teams, χιονοδρομικό
organizations, andκέντρο
others
Ολύμπου, ορειβατικές συναντήσεις, κατασκηνώσεις, αγώνες ποδηλάτων κλπ.
involved?
Όλος ο γενικός
Has the πληθυσμός
coordinationτης Περιφέρειας
been effective? Θεσσαλίας
E Κύριες
Have the δραστηριότητες
Το γενικό πνεύμαand/or
religious που κυριαρχεί
functionalστο σύλλογο
diversity) είναι
been η προσπάθεια
taken into account?προσέλκυσης ανθρώπων
Results
στη φύση.andΣτόχος
impactείναι όλο και περισσότερα παιδιά όχι μόνο να έρχονται σε επαφή με το
Agent
φυσικόtraining:
περιβάλλον αλλά ταυτόχρονα να το αγαπούν, να το σέβονται και να κατανοούν αυτή
What lessons
τη μυστηριώδη σχέση (meaning knowledge,
που συνδέει values,με
το άτομο or attitudes)
τη φύση. have been learned
Ο Σύνδεσμος in relation to
ενδιαφέρεται
ιδιαίτεραtheγια
GCEτηνbyανύψωση
the agentsκαιwho have participated
προβολή της περιοχής in the
τουtraining?
Μεγάλου Ολύμπου, το μοναδικό
Have the
αυτό φυσικό new approaches
μνημείο για το οποίο beenη included
επαρχία in theΕλασσόνας
της professional practice ofυπερήφανη.
αισθάνεται these agents? Οι
Are thereτου
δραστηριότητες newΣυνδέσμου
measures created to include
σχετίζονται με το the
σκι, global
το σκιdimension
προς τα μέληin the
καιactions of NGOs,
τους φίλους,
Civil Society
την ανάβαση Organisations,
στα ελληνικά βουνά καιLocal Bodies, educational
ιδιαίτερα στον Όλυμπο, centres ...?
την πεζοπορία στα μονοπάτια
Networking:
του νομού, την ανάδειξη της φυσικής ομορφιάς της περιοχής, τον καθαρισμό παλιών
Have new
μονοπατιών, coordination
τη φύτευση spaces Εκθέσεις
δέντρων, been created?
φωτογραφιών σε πολιτιστικές εκδηλώσεις,
Have networks
αναρριχητικές of work, mutual support, exchange, etc. been created?
συναντήσεις.
F Have different
Σχέση με τηνagents been able
αναπτυξιακή to carry out actions in a coordinated and complementary
manner? από τις ενέργειες που πραγματοποιούνται σχετίζονται με την Αναπτυξιακή
G municipalities?
Πιθανοί ρόλοι/δράσεις στο πλαίσιο της Rural DEAR Agenda
Which να
Θα μπορούσε social groups areστο
συμμετάσχει theσχεδιασμό
most activeκαιin να
local participation?
αναλάβει δράσεις για την εφαρμογή της
ΑτζένταςHave procedures and spaces for debate that allow active participation in the
A problems?
Research:
Παγκόσμιο Δίκτυο Συλλόγων Επαρχίας Ελασσόνας και Αποδήμων-Δίκτυο Περραιβία
B Are the results
Τύπος of the research useful for planning new GCE actions?
οργανισμού
ΜΚΟ Have the research actions been used to design actions that are appropriate to the
C What knowledge
Αντικείμενο have the people participating in the research acquired?
φορέα
Have new proposals
Ανάπτυξη προτάσεων για βιώσιμη for action been generated?
διαχείριση, προστασία, ανάπλαση και ενίσχυση περιοχών
της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Δράσεις για ένα πιο ανθρώπινο αγροτικό και αστικό περιβάλλον.
Συνεργασία με εμπειρογνώμονες (ηθοποιοί, επιστήμονες) για να αναλάβει πρωτοβουλία των
Based
νέων on
να the evaluation
αλλάξουν questions,
στάση the απέναντι
και στάση indicators σε
used to monitor andπολιτιστικά
περιβαλλοντικά, track implementation
και άλλα are
ζητήματα
created. Theπου τους can
indicators αφορούν. Διοργάνωση
be quantitative συναυλιών,
or qualitative, εργαστηρίων,
they are not methodsσεμιναρίων και
and, on the contrary,
διασκέψεων
their σε θέματαway
use in a combined που isαφορούν τοπικές The
recommended. κοινότητες καιare
following απαιτούν κατάλληλο σχεδιασμό
the characteristics that the impact
και κοινήmust
indicators δράση.
have:
●D They express
Ομάδες the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
στόχοι
comparison
Όλος with the situation
ο γενικός πληθυσμός prior to the
της Περιφέρειας program’s implementation and in the successive
Θεσσαλίας
71
97

E Agenda
the Κύριες δραστηριότητες
are being put into practice, and to what extent the expected results and impact are being
Διοργάνωση
obtained. συναυλιών,
It serves to assess εργαστηρίων, σεμιναρίων
the need for revision, καιand/or
updating, διασκέψεων σε θέματα
improvement που
of the Agenda.
σχετίζονται με τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την κοινωνική αλληλεγγύη, την κοινωνική
οικονομία,
The τη βιώσιμη
evaluation ανάπτυξη.is of both process and impact. This means, on the one hand, to detect
process proposed
However,
Θα μπορούσεtheyνα
will always be based
συμμετάσχει on the following
στο σχεδιασμό aspects:δράσεις
και να αναλάβει type of για
programming thatτης
την εφαρμογή has been
designed
Ατζέντας and the material and human resources available.

Δίκτυο ΜΚΟ Θεσσαλίας
2.2 Monitoring
B Τύπος οργανισμού
ΜΚΟ 2.3 Information collection and analysis
2.4 Writing φορέα report
the evaluation
Το Δίκτυο ΜΚΟ Θεσσαλίας έχει ως έναν από τους βασικούς πυλώνες της δράσης τη βιώσιμη
ανάπτυξη
2.1 Design της Θεσσαλίας
of the καιplan
evaluation πιστεύει ότι η μεγάλη δύναμη της Θεσσαλίας εκτός από την
and indicators
ιστορία και τους μοναδικούς τουριστικούς προορισμούς μπορεί να είναι η παραγωγή και ο
This step means
χειρισμός designing προϊόντων
των μοναδικών and deciding
τηςwhat type of evaluation
Θεσσαλίας, is going
όχι μόνο θα τηρούνtoπιστοποιημένες
και
επιστημονικά
the evaluationαποδεκτές
questions,διαδικασίες παραγωγής,
designing the indicatorsαλλά και η ποιότητα
to measure και and
progress, η τοποθεσία τους
θα πιστοποιούνται από αξιόπιστους οργανισμούς που
appropriate sources and methods for information collection.θα αναγνωρίζονται διεθνώς.
D first step
The Ομάδες
mustστόχοι
of the questions thatζουν
Οι ενδιαφερόμενοι mustκυρίως σε αγροτικές
be asked to evaluateαλλά
the και σε αστικές
Agenda’s περιοχές τηςIt Περιφέρειας
implementation. is not an exhaustive
Θεσσαλίας και ανήκουν στις ακόλουθες ομάδες:
- Παιδιά και έφηβοι, ανεξαρτήτως φύλου και θρησκείας.
- Εκπρόσωποι της τοπικής κυβέρνησης (εκλεγμένοι αξιωματούχοι και υπάλληλοι της τοπικής
αυτοδιοίκησης)
- Οι καθηγητές στο δημοτικό και το γυμνάσιο
- Ακτιβιστές
Achievement τωνofΜΚΟ
objectives
-Ο Is γενικός πληθυσμός
the quality and effectiveness of GCE (Global Citizenship Education) actions being promoted? (
E Κύριες
To whatδραστηριότητες
Διοργάνωση συναυλιών,
educational fields?εργαστηρίων, σεμιναρίων
(Operational Objective και διασκέψεων σε θέματα που
- OO.1.1)
σχετίζονται
To με
whatτον πολιτισμό,
extent τοAgenda
does the περιβάλλον,
serve toτην κοινωνική
facilitate αλληλεγγύη,
the design την κοινωνική
οικονομία, τη βιώσιμη ανάπτυξη.
(OO.1.3)
F Σχέση
To whatμεextent
την αναπτυξιακή εκπαίδευση
does the Agenda serve to analyze the impact of GCE actions to generate
Οι περισσότερες από τις ενέργειες
new proposals? (OO.1.4) που πραγματοποιούνται σχετίζονται με την Αναπτυξιακή
G Πιθανοί
rural ρόλοι/δράσεις
areas? (OO.2.1) στο πλαίσιο της Rural DEAR Agenda
Θα μπορούσε να συμμετάσχει
To what στο σχεδιασμό
extent have there και να
been changes αναλάβει
in the δράσεις
attitudes για την
of citizens εφαρμογή
in favor της
of peace,
Ατζέντας justice, human rights ...? (OO.2.2)
70
98

● Have all the proposed
Εκπαιδευτικοί measures beenφορείς.
και εκπαιδευτικοί implemented?
A What
Όνομα difficulties
φορέα have come up in the implementation of these measures?
What has
Πανεπιστήμιο been the degree of involvement of the work teams, organizations, and others
Θεσσαλίας
involved?
B Has the communication
Τύπος οργανισμού between the work teams been adequate, effective, clear, and
sufficiently
Πανεπιστήμιο, ΝΠΔΔ frequent?
C Has the technical
Αντικείμενο facilitation team performed their duties well?
φορέα
Τον προγραμματισμό, τηνand
Have the opinions specific needs
οργάνωση of different
και την εφαρμογήsocial groups (by age,κατάρτισης
προγραμμάτων gender, or cultural,
και
religious
κατάρτισης and/or στις
με έμφαση functional
ανάγκες diversity) beenεργασίας
της αγοράς taken into account?
Results and impact
Agent
D training:
Ομάδες στόχοι
ΕνήλικεςWhat lessons (meaning knowledge, values, or attitudes) have been learned in relation to
E Have the δραστηριότητες
Κύριες new approaches been included in the professional practice of these agents?
Are thereμεnew
Σε συνεργασία measures
μέλη created toκαι
του διδακτικού include the global
ερευνητικού dimension inτου
προσωπικού theΠανεπιστημίου
actions of NGOs,
Θεσσαλονίκης, η Σχολή Δια Βίου Μάθησης σχεδιάζει και υλοποιεί μια σειρά προγραμμάτων
Networking:
δια βίου και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε διάφορους τομείς.
F Have
Σχέσηnetworks
με την of work, mutual
αναπτυξιακή support, exchange, etc. been created?
Πολλές δράσεις που πραγματοποιούνται σχετίζονται με την Αναπτυξιακή εκπαίδευση
G manner?
Πιθανοί ρόλοι/δράσεις στο πλαίσιο της Rural DEAR Agenda
Civil society
Θα μπορούσε participation:
να συμμετάσχει στο σχεδιασμό και να αναλάβει δράσεις για την εφαρμογή της
Ατζέντας Is there a greater involvement of people from civil society in the problems of
municipalities?
problems?
Research:
71
99

Ανάγκες
the Agenda σχετικά με την
are being putαναπτυξιακή
into practice,εκπαίδευση
and to what extent the expected results and impact are being
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας και η Ελλάδα γενικά δεν διαθέτει ένα σύγχρονο νομικό και
στρατηγικό
The evaluation πλαίσιο
processγια να αναπτύξει
proposed ένα στέρεο
is of both process θεμέλιο
and impact. Thisγια την on
means, αναπτυξιακή
the one hand, τηςto detect
συνεργασία. Δεν υπάρχει στρατηγικό σχέδιο νομικού πλαισίου για την
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes ανάπτυξη της
εκπαίδευσης και την ευαισθητοποίηση (DEAR). Επιπλέον, απαιτείται ένας συγκεκριμένος και
ταυτόχρονα απλός ορισμός του DEAR. Αν και υπάρχει η ανάγκη και ο πληθυσμός δεν έχει
επίγνωση
The τωνprocesses,
evaluation DEAR ζητημάτων,
as well as the δυστυχώς,
methodology το DEAR δεν αποτελεί
to be followed προτεραιότητα.
within it, Η
may be diverse (meaning
αναπτυξιακή εκπαιδευτική πολιτική οργανώνεται γύρω από την εκπλήρωση των στόχων των
Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας και οι προσπάθειές της επικεντρώνονται στην ενημέρωση
However,
του κοινού they will always
σχετικά be based
με θέματα όπως:on λιμός,
the following
κλιματική aspects:
αλλαγή,typeδίκαιο
of programming that has been
εμπόριο, εμπορία
παιδιών, ασφάλεια και διαπολιτισμική κατανόηση, ιδίως όσον αφορά τους πρόσφυγες.
Στο επίπεδο των ιδρυμάτων, το DEAR έχει αναγνωριστεί μόνο επίσημα από το Υπουργείο
The evaluation
Εξωτερικών και,is πριν
divided
απόinto
τηνfour strategic
κρίση, οι ΜΚΟ actions:
έλαβαν μικρή χρηματοδότηση από την Hellenic
Aid στο πλαίσιο του εθνικού προϋπολογισμού της ΕΑΒ. Από το 2009, η χρηματοδότηση αυτή
έχει ουσιαστικά σταματήσει εντελώς. Ωστόσο, δεν υπάρχει συντονισμός μεταξύ του
Υπουργείου και των ΜΚΟ γύρω από την πολιτική για την Αναπτυξιακή Εκπαίδευση.
2.2 Monitoring
Μεταξύ των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, υπάρχουν τρεις κατηγορίες
ενδιαφερόμενων
2.3 Information μερών: ΜΚΟ,and
collection άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις που εργάζονται στην
analysis
παγκόσμια εκπαίδευση (είτε αυτοαποκαλούνται ή όχι) και οργανώσεις τοπικής εμβέλειας
που εφαρμόζουν
2.4 Writing theΔραστηριότητες
evaluation report Αναπτυξιακής Εκπαίδευσης χωρίς απαραίτητα να τις
αναγνωρίζουν ως τέτοιες. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις οι ακτιβιστές δεν
γνωρίζουν
2.1 Design τη συνάφεια
of the του έργου
evaluation τουςindicators
plan and για την αντιμετώπιση της Αναπτυξιακής Εκπαίδευσης.
Οι σχετικές δραστηριότητες στη Θεσσαλία είναι συνήθως εκδηλώσεις που υλοποιούνται από
This
ΜΚΟstep καιmeans
στην designing
πλειονότητα and των
deciding what type of
περιπτώσεων evaluation
είναι is going toευαισθητοποίησης.
δραστηριότητες be carried out, formulating
Ωστόσο,
the αυτές questions,
evaluation οι δραστηριότητες
designing δεν προγραμματίζονται
the indicators to measure τακτικά και and
progress, ακριβώς αυτή the
identifying η most
έλλειψη συνέχειας και προγραμματισμού εντός
appropriate sources and methods for information collection. ενός χρονοδιαγράμματος καθιστά εμπόδιο
για αυτές τις δραστηριότητες να αποτελούν μέρος μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας ανάλογης
με την
The εκπαίδευση
first step must be to γιαdetermine
την ανάπτυξη ή την need
what aspects παγκόσμια ιθαγένεια.
to be evaluated. TheΟιfollowing
ενέργειες
tableπου
lists some
of the questions that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is not και
πραγματοποιούνται είναι ασυνεπείς και δεν σχεδιάζονται διεξοδικά για το κοινό τα
an exhaustive
πλαίσια
list, as it στα οποία
should κατευθύνονται.
be individualized to Είναι εξίσου
each rural σημαντικό
setting να πραγματοποιηθεί
according to the implementation αξιολόγηση
that has been
της δράσης που έχει αναληφθεί, δεδομένου ότι είναι ο μόνος τρόπος βελτίωσης,
επιτρέποντας την πραγματοποίηση αλλαγών και την επίλυση προβλημάτων σε μελλοντικά
έργα. Είναι απαραίτητο να αξιολογηθεί η καταλληλότητα των ενεργειών μας όσον αφορά τον
αντίκτυπο, την αποτελεσματικότητα και τη συμμετοχή των δικαιούχων.
Ένα άλλο σημαντικό
Achievement of objectivesσημείο είναι ότι αν και η Θεσσαλία είναι μια αγροτική περιοχή, η
πλειοψηφία
Is the qualityτωνandΜΚΟ επικεντρωνούν
effectiveness of GCEτο (Global
έργο τους γύρω από
Citizenship τα αστικάactions
Education) κέντρα,being
κάτι που έχει
promoted? (
ωςSpecific
άμεση Objective
συνέπεια ότι το
SO.1) μεγαλύτερο μέρος των προγραμμάτων που υλοποιούνται σε πόλεις
και όχι σεTo αγροτικές
what extentπεριοχές.
have GCEΕπιπλέον,
trainingδεν υπάρχουν
processes διαφορές
been μεταξύbyτων
implemented ενεργειών
agents που
from different
σχετίζονται με την Αναπτυξιακή Εκπαίδευση που
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1) εκτελούνται σε αστικές και αγροτικές
περιοχές,To καθώς
whatοιextent
ίδιες πρακτικές μπορούν
does the Agenda να γίνουν
serve και στις
to facilitate theδύο περιοχές.
design of GCEΑυτό δεν πρέπει
actions? (OO.1.2)
να συμβαίνει, δεδομένων των ατομικών χαρακτηριστικών κάθε πληθυσμού.
To what extent is the Agenda promoting networking, coordination, and complementarity? Η σύνδεση
μεταξύ τοπικών
(OO.1.3) και παγκόσμιων δεδομένων φαίνεται να λείπει.
Η πλειονότητα
To what extent των does
the Agenda serve στοχεύει στο ευρύ
to analyze κοινό,ofακολουθούμενο
the impact από
GCE actions to generate
εκείνους new που proposals?
απευθύνονται σε εκπαιδευτικά κέντρα, νέους και ενώσεις. Τα τμήματα του
(OO.1.4)
πληθυσμού
Are attitudes πουamong
είναι rural
λιγότερο στοχευμένα
citizens changing?είναι(SO.2αυτά των παιδιών και των ηλικιωμένων.
Συνεπώς, Has είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί
participation in GCE processes been καιpromoted
να ερευνηθεί με σαφήνεια
in people and socialοorganizations
πληθυσμός in
προς τον rural
οποίοareas?
θα κατευθυνθούν
(OO.2.1) τέτοιου είδους δράσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι
δεν θα απευθύνονται
To what extent πάντοτε τα ίδια
have there τμήματα
been changes τουinπληθυσμού.
the attitudes of citizens in favor of peace,
70
100

Τα τελευταία
Have all theχρόνια,proposed λόγω της αύξησης
measures των μεταναστών, υπάρχουν πολλές ΜΚΟ,
been implemented?
κοινοτικές
What ομάδες και ιεραποστολικές
has been the scope of these ομάδες που εκτελούν δραστηριότητες που σχετίζονται
measures?
με την What
υποστήριξη των have
difficulties μεταναστών.
come up in Φαίνεται ότι υπάρχει of
the implementation μικρότερη ανάγκη για πολλές
these measures?
οργανώσεις
What που has beenυποστηρίζουν
the degree of πολλά θέματα,of the
involvement αλλά work γιαteams,
μια organizations,
ενιαία, ολοκληρωμένη
and others
προσέγγιση για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης που θα γίνουν αποδεκτές και να υιοθετηθεί
involved?
από όλουςHas τους ανθρώπους στηbetween
the communication Θεσσαλία. Το μοναδικό
the work teams been φόρουμ για την
adequate, προσέγγιση
effective, clear,όλων
and
των ανθρώπων
sufficiently τηςfrequent?
Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι μέσω του επίσημου εκπαιδευτικού τομέα.
Αυτό δεν Has σημαίνει ότι πρέπειbeen
the coordination να επισημοποιήσουμε
effective? την εκπαίδευση για την ανάπτυξη, αλλά
ότι πρέπει
Has ναtheχρησιμοποιήσουμε
technical facilitationτον team επίσημο
performed εκπαιδευτικό
their dutiesτομέαwell? για να παραδώσει το
μήνυμαHave και τηνtheπροσέγγιση
opinions and της ανάπτυξης.
specific needs of different social groups (by age, gender, or cultural,
Όσον αφοράand/or
religious τις πηγές χρηματοδότησης
functional diversity) been καιtaken
την οικονομική
into account? επιβάρυνση από τέτοιες
Results
ενέργειες,andείναι
impact αλήθεια ότι η πλειοψηφία των οργανώσεων που διεξάγουν δράσεις ΑΕ
Agent training:
βασίζονται στα δικά τους κεφάλαια. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να αφιερωθεί ένα
ξεχωριστόWhat τμήμαlessonsτου(meaning knowledge,
προϋπολογισμού values,
στις or attitudes) ΑΕ
δραστηριότητες have σεbeen learnedπεριοχές,
αγροτικές in relation
οιto
the του
οποίες επί GCEπαρόντος
by the agents who have
φαίνεται participated
να είναι ελλιπείς in the training? Για το σκοπό αυτό, είναι
ή ανύπαρκτες.
Have the
απαραίτητο να new approaches
εμπλέξουμε το been includedπροσωπικό
διοικητικό in the professional
προκειμένουpracticeναof υλοποιήσουμε
these agents?
Are there
προγράμματα ΑΕ new measures
και, πάνω created
απ 'όλα, to include the global
να προσεγγίσουμε τους dimension
αγροτικούςinπληθυσμούς.
Civil Society θέματα
Τα παγκόσμια Organisations, Local Bodies,
και ιδιαίτερα educational
η παγκόσμια centres ...?αποτελούν μέρος του
ιθαγένεια,
Networking:
προγράμματος της UNESCO για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (UNESCO). Η
Θεσσαλία Have έχειnew coordination
τέσσερις μονάδες spaces
πουbeen created? Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
ονομάζονται
Have
(ΚΠΕ), μία σεnetworks
κάθε έναν of από
work,τους mutual support,
τέσσερις exchange,
Νομούς. Τα ΚΠΕ etc. περιλαμβάνουν
been created? τρεις κύριους
Are actions
τομείς εστίασης: or projects υγεία
περιβάλλον, jointlyκαι
planned?
πολιτιστική εκπαίδευση.
Have different
Το Υπουργείο agentsπροσφέρει
Παιδείας been able εκπαίδευση
to carry out actions in a coordinated
εκπαιδευτικών από ΜΚΟ and complementary
όπως το WWF,
manner?
Action Aid και SOS Mediterranee, μέσω των μονάδων ΚΠΕ. Κάθε μονάδα προσδιορίζει τις
Civil society
ανάγκες τωνparticipation:
εκπαιδευτικών μέσω ερωτηματολογίων και στη συνέχεια σχεδιάζει ανάλογα.
Μόλις ηIsμονάδα
there a greater
έχει μιαinvolvement of people
γενική κατανόηση τωνfrom civil society in
διαφορετικών the problems
ιδεών για έργα,ofη βοήθεια
παρέχεταιmunicipalities?
στους εκπαιδευτικούς ομαδοποιώντας τις προτάσεις και τις ιδέες τους με τα
θέματα Which
και τοsocial groupsτους
ταίριασμα are the most
με τις active inκατάρτισης.
ευκαιρίες local participation?
Τα έργα που προκύπτουν στη
συνέχεια Have procedures and
παρουσιάζονται σταspaces
διάφοραfor debate
σχολείαthat και allow
μερικές active participation
φορές σε δημόσιουςin the
χώρους.
Are there new
Η Αναπτυξιακή proposalsείναι
Εκπαίδευση from παρούσα
civil society στιςgroups to respond
αίθουσες to the municipality’s
διδασκαλίας σε όλα τα σχολείαsocial
problems?
πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αν και το ένα τρίτο του διδακτικού
Research:
προσωπικού εξέφρασε ότι τέτοιες δραστηριότητες σπάνια διεξάγονται με συντονισμένο
τρόπο σε Is εκπαιδευτικά
the impact of the implemented
περιβάλλοντα. GCE actions
Γενικά, known?
οι δραστηριότητες αυτές αποτελούν συνήθως
Are the results of the research useful
μέρος μιας πρωτοβουλίας ή συνεργασίας με ένα συγκεκριμένο for planning new GCE actions? φορέα. είναι χρονικά
Have the
περιορισμένα καιresearch
τείνουν actions been used
να συμβαίνουν ωςto design actions
εξωσχολική that are appropriate to the
δραστηριότητα.
circumstancesΘεσσαλίας
Το Πανεπιστήμιο and characteristics
ενσωματώνειof the επί
rural environment?
του παρόντος θέματα που συνδέονται με
What knowledge
τη γεωργική have theανάπτυξη
και περιφερειακή people participating
στο πρόγραμμα in the research acquired? Τμημάτων
τριών τουλάχιστον
(Γεωπονίας, Οικονομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης). Ωστόσο, στην
περίπτωση αυτή δεν υπάρχει επαρκής συντονισμός μεταξύ των εκπαιδευτικών και των ΜΚΟ,
η οποία, εκτός από την έλλειψη χώρων εργασίας, περιορίζει τις δυνατότητες κοινού
προβληματισμού questions,
και ανάπτυξης the indicators
κοινών δραστηριοτήτων.used to monitor and track implementation are
Ωστόσο,
created. αυτό πουcan
The indicators χρειάζεται περισσότερο
be quantitative στον επίσημο
or qualitative, they are εκπαιδευτικό
not methods and, τομέαon είναι η
the contrary,
συνειδητοποίηση
their use in a combined και ηwayπροθυμία όλων των εκπαιδευτικών,
is recommended. The following της are διοίκησης και των γονέων
the characteristics that theναimpact
υιοθετήσουν
indicators την εκπαιδευτική διαδικασία ανάπτυξης και να δουν την ανάπτυξη της
must have:
εκπαίδευσης ως ένα ολόκληρο σχολικό ζήτημα - όχι μια εξωτερική δραστηριότητα ή θέμα
●εξετάσεων.
They express the changes generated from the Agenda’s implementation. They should allow
comparison
Όλα τα θέματα with the
πουsituation
σχετίζονταιpriorμε to θέματα
the program’s
ΑΕ (συλλογήimplementation
κεφαλαίων, and εκστρατείες
in the successive
programmed
κοινωνικής evaluation
δικαιοσύνης, cuts. For this,
πρωτοβουλίες it is necessary
σύνδεσης, ισότητα to σεhave the so-called
θέματα "baseline," σε
φύλου, συμμετοχή and the
momentsεκδηλώσεις,
κοινοτικές of intermediate, final, and impact
περιβαλλοντική evaluation.δείχνουν την προθυμία και την
υποστήριξη)
71
101

υποστήριξη
the Agenda areτωνbeing
θεμάτων καιpractice,
put into της πρακτικής της αναπτυξιακής
and to what εκπαίδευσης.
extent the expected Στόχος
results and impactμαςare being
πρέπει ναItείναι
obtained. servesη υποστήριξη
to assess theαυτών τωνrevision,
need for πρωτοβουλιών
updating,και η ευαισθητοποίηση
and/or improvement ofσχετικά με
the Agenda.
το ρόλο όλων των εκπαιδευτικών, όλων των θεμάτων και σε όλα τα επίπεδα, ότι η
αναπτυξιακή
The evaluationεκπαίδευση αποτελεί
process proposed is ofμέρος της εκπαιδευτικής
both process τουςmeans,
and impact. This διαδικασίας. Η επιτυχία
on the one hand, to detect
αυτής της πρωτοβουλίας θα εξαρτηθεί από την πλήρη υιοθέτηση της μεθοδολογίας
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the και τωνchanges
θεμάτων που προωθούμε. Κάθε δάσκαλος της επιστήμης, δάσκαλος της οικονομίας,
καθηγητής γλωσσών, δάσκαλος πρώτης τάξης και κύριος πρέπει να υποστηριχθεί για να
φέρει
The την ανάπτυξη
evaluation processes,στην κάθεas τάξη.
as well Είναι επαγγελματίες
the methodology καιwithin
to be followed ο ρόλος τους
it, may είναι να
be diverse (meaning
εκπαιδεύσουν. Ωστόσο, πρέπει να υποστηριχθούν για να ενισχυθεί το τμήμα της
εκπαίδευσης στην DE. Εάν η DE δεν εισέλθει στον επίσημο τομέα με όλα τα μέσα και τους
However, theyθαwill
πόρους, τότε always be να
συνεχίσουμε based on the
έχουμε πάρα following aspects:μεtype
πολλές φωνές, πάραof πολλά
programming
ζητήματα,that
πουhas been
designed and the material
θα πετύχουμε πολύ λίγα. and human resources available.
Τέλος, η ΑΕ δεν αποτελεί αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος για τα κύρια περιφερειακά
The
μέσαevaluation
ενημέρωσης.is divided into four
Η έλλειψη strategic actions:
στρατηγικής για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σχετικά με την
κάλυψη νέων γεγονότων που σχετίζονται με τη φτώχεια, την αναπτυξιακή βοήθεια, την
επίσημη και άτυπη εκπαίδευση ή θέματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα οδηγεί σε
διαστρεβλωμένο περιεχόμενο που διαδίδεται σε διάφορα τμήματα εφημερίδων ή
2.2 Monitoring
τηλεοπτικών εκπομπών, χωρίς δομή και χρονολογική ακρίβεια. Αυτό μειώνει επίσης την
ικανότητα δημιουργίας
2.3 Information κρίσιμης
collection andσυνείδησης
analysis μεταξύ των αναγνωστών.
Υπάρχει ανάγκη για διαρθρωτικές, πολιτικές και πολιτιστικές αλλαγές σε περιφερειακό
και εθνικό επίπεδο,
2.4 Writing theστις οποίες συμμετέχουν
evaluation report απλοί πολίτες μέσω υποστηρικτικών ενεργειών.
Κατά μέσο όρο, υπάρχουν χαμηλά επίπεδα ενεργητικής και δεσμευμένης συμμετοχής, τα
οποία
2.1 συχνά
Design of περιορίζονται
the evaluationσε εφάπαξ
plan ανάμειξη ή με οικονομικό όφελος.
and indicators
ThisΠροτάσεις
step meansγια designing
δράσειςand deciding what type of evaluation is going to be carried out, formulating
Οι πιλοτικές
appropriate δράσεις
sources που πραγματοποιήθηκαν
and methods στην περιοχή της Θεσσαλίας στο πλαίσιο
for information collection.
του έργου εξέτασαν τις παρακάτω βασικές δράσεις για την αναπτυξιακή εκπαίδευση:
- Χρήση
The first ηλεκτρονικών
step must be to διαγωνισμών
determine what και πύλες
aspectsηλεκτρονικής μάθησης The following table lists some
need to be evaluated.
Η πύλη ηλεκτρονικής μάθησης είναι μια καινοτόμος ενέργεια
of the questions that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. που θα Itμπορούσε να
χρησιμοποιηθεί για την οργάνωση και την παροχή σύγχρονων (on-line) και ασύγχρονων
μαθημάτων εξ αποστάσεως μάθησης σε θέματα που σχετίζονται με την αναπτυξιακή
εκπαίδευση. Πρόκειται για ένα νέο θέμα για το οποίο οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν και έτσι θα
μπορούσε να προσφέρει ένα πολύτιμο εργαλείο στην κοινότητα των δασκάλων για να
χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα και το υλικό που διατίθεται στα εκπαιδευτικά τους
προγράμματα.
Η πύλη
Is the ηλεκτρονικής
quality μάθησης
and effectiveness of παρέχει την Citizenship
GCE (Global ευκαιρία ναEducation)
καλύψει με καινοτόμο
actions μέθοδο
being promoted? (
ένα θέμα που είναι νέο
Specific Objective SO.1) και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ξεπεράσει την αδυναμία
που υπάρχει πολύextent
To what άγνωστη haveσεGCE
θέματα πουprocesses
training σχετίζονταιbeenμε implemented
την αναπτυξιακή εκπαίδευση.
by agents from different
- Να εφαρμόσουν θεατρικά έργα και να αναπτύξουν
educational fields? (Operational Objective - OO.1.1) ντοκιμαντέρ που θα μπορούσαν να
παρουσιαστούνTo whatμέσω
extentδικτυακών
does the πυλών
Agendaήserve
τηλεοπτικών καναλιών
to facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
Η ευαισθητοποίηση για την αναπτυξιακή εκπαίδευση
To what extent is the Agenda promoting networking, μέσω θεατρικών παραστάσεων
coordination, έχει το
πλεονέκτημα ότι
(OO.1.3) παρουσιάζει επίκαιρες, ενημερωμένες και ελκυστικές παραστάσεις σε
θέματα ελκυστικά και συναφή
To what extent does the προς το στοχοθετημένο
Agenda serve to analyzeκοινό. Τα ντοκιμαντέρ
the impact of GCE actionsμπορούν να
to generate
παρουσιαστούν στα Κέντρα
new proposals? Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για να αυξήσουν την προβολή
(OO.1.4)
τους και να μειώσουν την μη εξοικείωση
Are attitudes among rural citizens changing? των ατόμων
(SO.2 με θέματα Αναπτυξιακής Εκπαίδευσης.
- Να χρησιμοποιήσει
Has participation in GCE processes beenΚέντρων
τις τέσσερις μονάδες των promoted Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
in people and social της in
organizations
Θεσσαλίας ως areas?
rural όχημα(OO.2.1)
για δράσεις που θα μπορούσαν να διεξαχθούν συνεχώς και σε ένα
σταθερό To πλαίσιο. Τα ΚΠΕ
what extent haveθαthere
μπορούσαν επίσηςin να
been changes theχρησιμοποιηθούν
attitudes of citizensγια τη διεξαγωγή
in favor of peace,
70
102

βιωματικών
Have allεργαστηρίων
the proposedπου θεωρήθηκαν
measures πολύ αποτελεσματικά στην παρουσίαση
been implemented?
θεμάτωνWhat αναπτυξιακής
has been the εκπαίδευσης
scope of theseσε παιδιά
measures?σχολικής ηλικίας
Τα προγράμματα
What difficultiesκαι haveτα come
βιωματικά
up in the εργαστήρια
implementation που of παρουσιάζονται
these measures?στα Κέντρα
Περιβαλλοντικής
What has been Εκπαίδευσης
the degreeέχουν πολύ μεγάλη
of involvement of the συμμετοχή
work teams, από τα σχολεία.
organizations, Έτσι,
and others
προσφέρουν
involved?μια πολύ καλή ευκαιρία να παρουσιάσουν ζητήματα σχετικά με την
Has the εκπαίδευση
communication σε αγροτικές
between περιοχές.
the work teamsΤα Κέντρα
been Περιβαλλοντικής
adequate, effective, Εκπαίδευσης
clear, and
μπορούν να χρησιμοποιηθούν
sufficiently frequent? ως ισχυροί πράκτορες για την αύξηση της ευαισθητοποίησης
για θέματα αναπτυξιακής
Has the coordination εκπαίδευσης
been effective? και έτσι να εξαλείψουν την ανάγκη χρήσης άλλων
μεθόδων Hasυψηλότερου
the technical κόστους.
facilitation team performed their duties well?
- ΤαHave
σεμινάρια που οργανώνονται
the opinions and specific needs τακτικά για την εκπαίδευση
of different social groups σε(by θέματα αναπτυξιακής
Results and impactμπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εκπαιδεύσουν τους εκπαιδευτές και
Τα σεμινάρια
Agent training: τους αντιπροσώπους της αναπτυξιακής εκπαίδευσης με τον ακαδημαϊκό
να συνδέσουν
τομέα. ΗWhat lessons (meaning
Περιφέρεια Θεσσαλίας knowledge, values, or
έχει την ευκαιρία ναattitudes)
φιλοξενείhave been learnedΘεσσαλίας,
το Πανεπιστήμιο in relation to
το οποίοthe GCE byναthe
μπορεί agents who have
διαδραματίσει πολύparticipated
σημαντικό in the training?
ρόλο σε αυτό το μέρος της κατάρτισης
των εκπαιδευτών.
Are there
Σεμινάρια new measures
μπορούν created to include
να πραγματοποιηθούν the global
σε περιοχές μεdimension in the actions
υψηλό πληθυσμό of NGOs,
των ομάδων
στόχων Civil
και Society
έτσι να Organisations,
εξαλειφθεί η Local αδυναμίαBodies, educational
που παρουσιάζεταιcentresμε...?χαμηλή συμμετοχή σε
Networking:
σχετικές εκδηλώσεις. Για το σκοπό αυτό, τα Πανεπιστημιακά Τμήματα της Θεσσαλίας
μπορούν Have new coordinationσημαντικό
να διαδραματίσουν spaces been ρόλο.created?
Have networks
Παρατηρείται ότι of work, mutual
υπάρχει μεγάλη support,
διαφορά exchange, etc. been created?
στις σχετιζόμενες με τη αναπτυξιακή
Are actions
εκπαίδευση δράσεις or projects jointly planned?
στην περιοχή. Επιπλέον, υπάρχουν πολλές πληροφορίες, υλικό και
εργαλεία Have
πουdifferent
μπορούν agents been able to carryγια
να χρησιμοποιηθούν outτην
actions in a coordinated
ευαισθητοποίηση and complementary
σχετικά με θέματα
manner?τη αναπτυξιακή εκπαίδευση. Αξιοποιώντας τα παραπάνω ισχυρά σημεία,
που αφορούν
Civil
πρέπειsociety participation:
να αναληφθεί δράση για τη διάδοση αυτού του υλικού στον πληθυσμό της Θεσσαλίας
μέσω των Is there a greater
διαφόρων involvement
μεθόδων of people from
που αξιολογήθηκαν civil society
θετικά in the problems of
στο έργο.
municipalities?
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι εάν αρχίσουμε να ευαισθητοποιούμε τις μικρές ομάδες
πυρήνων Which socialπαραγόντων)
(βασικών groups are the most
των activeαρχών,
τοπικών in localτων
participation?
εκπαιδευτικών και των μελών των
ΜΚΟ, θα Have procedures
ενεργούν and spaces for
ως εκπαιδευτές καιdebate
θα έχουν thatπολλαπλασιαστικά
allow active participation in the Εάν οι
βασικοίmunicipality/region
συντελεστές έχουν beenεπίγνωση
created? του θέματος, θα δεχτούν ευκολότερα να
Are thereθέματα
συμπεριλάβουν new proposals from civil με
που σχετίζονται society groups to respond
την αναπτυξιακή to the municipality’s
εκπαίδευση στις μελλοντικές social
problems?
τους ενέργειες.
Research:
Τα σεμινάρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν την έλλειψη εμπιστοσύνης
και τηςIs άγνοιας
the impact σεofθέματα
the implemented
αναπτυξιακής GCE actions known? Εξειδικευμένα σεμινάρια και
εκπαίδευσης.
βιωματικά εργαστήρια που θα περιλαμβάνουν μια ποικιλία for planning new GCE actions?
εκπαιδευτικών εργαλείων θα
συμβάλουν στην κατεύθυνση αυτή. Επιπροσθέτως, μια επιλογή εκπαιδευτών actions that are appropriate to μεthe
υψηλή
εμπειρίαcircumstances and characteristics
σε θέματα αναπτυξιακής of the rural
εκπαίδευσης environment?
και εκτέλεση σεμιναρίων σε χώρους με
What knowledge
υψηλό κύρος / κατάσταση haveόπωςthe οι
εγκαταστάσεις τουinΠανεπιστημίου
μπορεί να βοηθήσει
Have new proposals for action
στην αποφυγή της χαμηλής συμμετοχής στις εκδηλώσεις.been generated?
- τις τηλεοπτικές εκπομπές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τακτικά για την
παρουσίαση σχετικών ζητημάτων.
BasedΟιonτηλεοπτικές
εκπομπές μπορούν the επίσης
indicators used to monitor
να αποτελέσουν and track
πολύτιμες implementation
μεθόδους για την are
ευαισθητοποίηση
created. The indicators σχετικά
can be μεquantitative
τα ζητήματαorπου αφορούν
qualitative, τηνare
they αναπτυξιακή
not methods εκπαίδευση.
and, on theΌλα contrary,
τα σπίτια
their use in aδιαθέτουν
combined way τηλεόραση και αν τοThe
is recommended. θέμα παρουσιάζεται
following με ελκυστικό
are the characteristics thatτρόπο,
the impact
συμπεριλαμβανομένων
indicators must have: πολλαπλών υλικών και εργαλείων κατά τη διάρκεια της
παρουσίασης, οι έννοιες που παρουσιάζονται μπορούν εύκολα να προσεγγίσουν το κοινό. Οι
●τηλεοπτικές
They express
εκπομπέςthe changes generated from
και τα ντοκυμαντέρ the Agenda’s
συνήθως implementation.
επαναλαμβάνονται They should allow
στα περιφερειακά
comparison
κανάλια, ώστε να with the situation
μπορούν prior to the program’s
να πολλαπλασιάσουν implementation
τα αποτελέσματά τους με and in the successive
το πέρασμα του
programmed
χρόνου. evaluation
Οι τηλεοπτικές cuts. Forμπορούν
εκπομπές this, it isεύκολα
necessary να to have theσεso-called
φτάσουν υψηλό "baseline,"
ποσοστό του and the
momentsΓια
πληθυσμού. of intermediate,
να αυξηθεί η final, and impactτων
ελκυστικότητα evaluation.
τηλεοπτικών εκπομπών και των εκπομπών
71
103

για Agenda
the θέματα are
πουbeing
σχετίζονται
put into με την αναπτυξιακή
practice, εκπαίδευση,
and to what extent μπορείresults
the expected να χρησιμοποιηθεί
ελκυστικόItυλικό
obtained. που
serves to έχει ήδη
assess theαναπτυχθεί για άλλες
need for revision, περιοχές.
The Βάσει των αναγκών

evaluation στην Περιφέρεια
process proposed is of bothΘεσσαλίας
process andσε θέματα
impact. αναπτυξιακής
This means, on theεκπαίδευσης,
one hand, to detect
συζητήθηκαν τέσσερα κύρια θέματα από τις ομάδες εργασίας που σχετίζονται
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess μεthe
τηνchanges
αναπτυξιακή εκπαίδευση και πως μπορεί:
1) να ενισχύσει και να βρει διαδικασίες για το σχηματισμό εκπαιδευτών,
The 2) να αυξήσει
evaluation τη δικτύωση
processes, as wellτων
as theπρακτόρων
methodologyκαι to
των beατόμων
followedπου εργάζονται
within it, may beσεdiverse
θέματα(meaning
αναπτυξιακής εκπαίδευσης,
3) να αυξηθεί η συμμετοχή των ανθρώπων σε δράσεις που σχετίζονται με την
However,
αναπτυξιακήtheyεκπαίδευση
will alwaysκαι
be based on the following aspects: type of programming that has been
designed and the material and human resources
4) για την αύξηση της χρηματοδότησης available.
για δράσεις αναπτυξιακής εκπαίδευσης.
The Οι
evaluation is divided
προτάσεις into four
των ομάδων strategic
εργασίας καιactions:
τα πιλοτικά σχέδια για την αντιμετώπιση των πιο
πάνω θεμάτων είναι:
1. Δημιουργία εκπαιδευτών
Θα μπορούσε να συσταθεί ένα εκπαιδευτικό όργανο για εκπαιδευτές που θα είναι
2.2 Monitoring
υπεύθυνο για την πιστοποίηση εκπαιδευτών. Αυτός ο φορέας κατάρτισης και πιστοποίησης
θα μπορούσε να ανήκει
2.3 Information στο σχετικό
collection Εκπαιδευτικό Ίδρυμα του Υπουργείου Παιδείας.
and analysis
Η δημιουργία του παραπάνω φορέα θα μπορούσε αρχικά να χρηματοδοτηθεί από τους
Δήμους, την Περιφέρεια
2.4 Writing Θεσσαλίας
the evaluation report ή ένα ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου
Θεσσαλίας.
Η εκπαίδευση
2.1 Design θα πρέπειplan
of the evaluation να είναι προσαρμοσμένη στο ιδιαίτερο τοπικό περιβάλλον της
and indicators
Περιφέρειας Θεσσαλίας και να περιλαμβάνει πολλά βιωματικά εργαστήρια για την
This step means
κατάρτιση. designing
Επιπλέον, and deciding
δεδομένου ότι what type of evaluation
το εκπαιδευτικό υλικόis going
είναι to be carried out,
απαραίτητο για formulating
την
κατάρτιση,
the είναιquestions,
evaluation απαραίτητη μια προπαρασκευαστική
designing the indicators to ενέργεια
measure για την ανάπτυξη
progress, του υλικού
(πιθανώς μέσω ενός σχεδίου Erasmus + VET).
2. Δικτύωση
The Προτείνεται
first step mustη beεφαρμογή τωνwhat
to determine διαθέσιμων τεχνολογιών
aspects need και τεχνικών
to be evaluated. ΤΠΕ, όπως
The following η some
table lists
δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την αναπτυξιακή εκπαίδευση και η δικτύωση,
όπου
list, asθα μπορούσε
it should να προστεθείtoενημερωτικό
be individualized υλικόaccording
each rural setting για την αναπτυξιακή εκπαίδευσηthat
to the implementation ή ναhas been
αναπτυχθούν προγράμματα ηλεκτρονικής μάθησης για την αναπτυξιακή εκπαίδευση και να
παρασχεθούν σεμινάρια on-line. Ως πολύτιμο εργαλείο για τη δικτύωση θεωρούνται τα
κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και τα φυσικά ιστορικά και περιβαλλοντικά μουσεία.
Προσφέρουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν μια σειρά βιωματικών εργαστηρίων και
εργαστηρίων
Achievementγια την αναπτυξιακή εκπαίδευση. Ένα πανεπιστημιακό Τμήμα πρέπει να
of objectives
αναλάβει περισσότερες
Is the quality δράσεις για
and effectiveness τη δικτύωση
of GCE των Τοπικών
(Global Citizenship Αρχών, των
Education) ΜΚΟ,
actions της promoted?
being και των (
διαφόρων βαθμίδων
Specific Objective SO.1) της εκπαίδευσης με ένα κοινό σημείο αναφοράς της Αναπτυξιακής
Εκπαίδευσης. To what extent have GCE training processes been implemented by agents from different
3. Συμμετοχή
Οι πιλοτικές
To whatδράσεις
extent isμπορύν να προσελκύσουν
the Agenda περισσότερους
promoting networking, πολίτες,
coordination, andειδικά τη νέα
complementarity?
γενιά. Αυτό θα
(OO.1.3)μπορούσε να γίνει ευκολότερα εάν τέτοιες ενέργειες συμπεριληφθούν στο
επίσημο πρόγραμμα των does
To what extent σχολείων. Η συνεργασία
the Agenda serve toθα μπορούσε
analyze να αυξηθεί
the impact of GCEανactions
το "κύρος" του
to generate
Πανεπιστημίου χρησιμοποιείται
new proposals? (OO.1.4)επίσης για δράσεις αναπτυξιακής εκπαίδευσης. Προτάθηκε
επίσης να αυξηθεί η συνεργασία
Are attitudes among rural citizensμεταξύ του Πανεπιστημίου
changing? (SO.2 και Επαγγελματικών Γυμνασίων
και άλλωνHasκέντρων κατάρτισης, τοπικών φορέων και ΜΚΟ της
participation in GCE processes been promoted in peopleπεριοχήςandκαι να εφαρμοστούν
social organizations in
προγράμματα σχετικά(OO.2.1)
rural areas? με την αειφόρο γεωργική ανάπτυξη. Οι ΜΚΟ και οι εκπαιδευτικοί θα
μπορούσαν To να οργανώσουν
what extent haveεκθέσεις τέχνης,
there been τοπικές
changes γιορτές,
in the παρουσιάσεις
attitudes στα
of citizens in τοπικά
favor μέσα
of peace,
ενημέρωσης, ενημερωτικές εκδηλώσεις,
justice, human rights ...? (OO.2.2) οικοτουρισμό και περιβαλλοντικές δράσεις και
70
104

πολιτιστικές
Have εκδρομές. Επίσης,
all the proposed συνιστάται
measures beenηimplemented?
καθιέρωση μιας παγκόσμιας ημέρας για την
What εκπαίδευση.
has been the scope of these measures?
4. Χρηματοδότηση
Για τη χρηματοδότηση των δράσεων αναπτυξιακής εκπαίδευσης μπορούν να διατεθούν
involved?
κοινοτικάHasήtheεθνικά κονδύλια σχεδίων,
communication between κυρίως
the workμέσω teamsτηςbeenΕΕ adequate,
(Erasmus) effective,
ή άλλων clear,
συναφών
and
σχεδίων.sufficiently
Το Πανεπιστήμιο,
frequent? τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και άλλα Κέντρα
Επαγγελματικής Εκπαίδευσηςbeen
Has the coordination και Κατάρτισης
effective? θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό
ρόλο στηνHasοργάνωση τέτοιων
the technical έργων.team
facilitation Επιπλέον, τα κεφάλαια
performed θα μπορούσαν
their duties well? να βρεθούν μέσω
διεθνώνHave οργανισμών,
the opinions δωρεές από needs
and specific πολυεθνικές
of differentεταιρείες, τοπική
social groups (byαγορά, γεωργικούς
συνεταιρισμούς
religious και ιδρύματα
and/or - κληροδοτήματα.
Results and impact των Τοπικών Φορέων σημείωσαν ότι οι Δήμοι διαθέτουν σχετικές βάσεις
Οι εκπρόσωποι
Agent training:
στα «Εκπαιδευτικά Τμήματα» που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τέτοιες
What lessons
δραστηριότητες, (meaning
αν υπάρχει knowledge,
διαθέσιμη values, or attitudes) have been learned in relation to
ατζέντα.
Τέλος, ηHave
Ομάδα theΕργασίας
new approaches been included
των Εκπαιδευτικών in the professional
πρότεινε τις ακόλουθες practice of these
πρόσθετες agents?
δράσεις για
Are there
την εφαρμογή στοnew measures
επίσημο created toσύστημα:
εκπαιδευτικό include the global dimension in the actions of NGOs,
- Να συμπεριληφθούν επίσημα Local στο Bodies,
πρόγραμμα educational centres ...? και δευτεροβάθμιων
των δημοτικών
Networking:
σχολείων θέματα σχετικά με την αναπτυξιακή εκπαίδευση.
- Πλήρης Haveκαιnew coordination
συνεχής spaces been
παρουσίαση created?
σχετικών θεμάτων από τα Κέντρα Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης.
Are actions
- Δημιουργία or projectsπακέτου
εκπαιδευτικού jointly planned?
και προώθησης σε σχολεία για καθηγητές και μαθητές.
Have different
- Ενημερώσεις agents για
στους γονείς been ταable to carry
θέματα out actions in
αναπτυξιακής a coordinated
εκπαίδευσης, andώστε
έτσι complementary
να είναι
θετικοί manner?
και να υποστηρίζουν τα παιδιά τους εάν συμμετέχουν σε προγράμματα και δράσεις
αναπτυξιακής εκπαίδευσης.
Is there
- Εκστρατείες a greater involvement
ευαισθητοποίησης of people
των πολιτών γιαfrom
την civil society inεκπαίδευση,
αναπτυξιακή the problemsως ofθέμα που
δεν είναιmunicipalities?
γνωστό στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Which
- Εφαρμογή socialπρακτικών
καλών groups areαπό the άλλες
most active
χώρεςin σεlocal participation?
θέματα αναπτυξιακής εκπαίδευσης.
Have procedures
- Εκμετάλλευση ευρωπαϊκών and spaces for debate
προγραμμάτων γιαthat
τηνallow
παγίωση active
τηςparticipation
αναπτυξιακής in the
municipality/region
και την ανταλλαγή επισκέψεων beenμελέτης
created? στο εξωτερικό.
Επιπλέον,Are ηthere
ομάδαnew εργασίας
proposals fromτων civil society
τοπικών groupsπρότεινε
αρχών to respond τιςtoακόλουθες
πρόσθετες
problems?
ενέργειες:
Research:
- Χρησιμοποιώντας τις υπάρχουσες δομές των Τοπικών Αρχών, τα οποία είναι δημοφιλή
εργαλεία Is συμμετοχής
the impact ofπου theεπιτρέπουν
implemented GCE
στην actions known?
κοινωνία να εκφράζει θέσεις και απόψεις για την
Εκπαίδευση. Μπορούν να συνδέσουν το περιεχόμενο useful for planning new τηςGCE actions?με τη διαδικασία
μελέτης
παραγωγής και ανάπτυξης, να επιτρέψουν τη σύνδεση των εσωτερικών actions that are appropriate to the
ανθρωπιστικών
στόχων circumstances
με την ανάπτυξη and characteristics of the rural environment?
μιας ολοκληρωμένης και ελεύθερης προσωπικότητας, με
What knowledge
αναπτυξιακές και κοινωνικέςhaveανάγκες.
the people participating in the research acquired?
- Οι τοπικές αρχές μπορούν ναaction
Have new proposals for been generated?
συμβάλουν στη δημιουργία προγραμμάτων σπουδών που
συνδέονται με την αναπτυξιακή εκπαίδευση στις τοπικές κοινότητες. Συγκεκριμένα,
υπάρχουν τοπικά εκπαιδευτικά προγράμματα για την ανάπτυξη της επαγγελματικής
Based on the για
κατάρτισης evaluation questions,
τους νέους, πουtheκαλύπτουν
indicators used όλα to ταmonitor
στάδια and τηςtrack implementation
εκπαίδευσης και are
προετοιμάζουν
created. τους νέους
The indicators can beγια εργασία or
quantitative όπως αρχική κατάρτιση,
qualitative, they are notσυνεχιζόμενη
methods and,κατάρτιση,
on the contrary,
their και διά βίου
use in a combined way μάθηση. Η συνεργασία
is recommended. και η are
The following βοήθεια των Πανεπιστημιακών
the characteristics that the impact
Τμημάτων είναι
indicators must have: απαραίτητη.
71
105

Σχέδιο
the υλοποίησης
Agenda are beingτης
putΑτζέντας Αναπτυξιακής
into practice, Εκπαίδευσης
and to what extent the για την Παγκόσμια
expected results andΙθαγένεια
impact are being
στη Θεσσαλία
The evaluation
Στους πίνακες process proposed isπαρουσιάζεται
που ακολουθούν, of both processένας
and impact.
οδηγός This means, onτης
υλοποίησης theΑντζέντας.
one hand, Ο
to detect
οδηγός δίνεται σε μορφή «πιλοτικού οδηγού» και συμπεριλαμβάνει τις διαφορετικές
produced by κατευθυντήριες που έχουν αναπτυχθεί μέσα από τις δράσεις, τις δραστηριότητες
the Agenda’s execution.
και τις αναμενόμενες αλλαγές που φέρνει η κατάκτηση νέας γνώσης, νέων δεξιοτήτων και
αρχών
The στις διαφορετικές
evaluation ομάδες
processes, as well as– the
στόχους.
methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
Οι αναμενόμενες
quantitative, αλλαγές
qualitative, andθαmixed
αποτελέσουν
methods),τηνand
αναφορά
must beστην οποία individually
designed θα βασιστούν τα case.
in each
κριτήρια αξιολόγησης και τα εργαλεία για την ποσοτικοποίησή τους.
Όπως και στην παρουσίαση της Ατζέντας, οι πίνακες υλοποίησης παρουσιάζονται με βάση τις
στρατηγικές κατευθυντήριες με σκοπό τη σαφήνεια στη λογική και στο χρονικό τους πλαίσιο.
Για την υλοποίηση της αντζένατας της αναπτυξιακής εκπαίδευσης προτείνεται η δημιουργία
του παρακάτω
2.1 DesignΟργανογράματος.
of the evaluation plan and indicators
2.2 Monitoring Διευθυντής Ανάπτυξης:

Σχολή διαβίου μάθησης του
Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
2.3 Information collection and analysis (ΠΘ)
2.4 Writing the evaluation report Περιφέρεια Θεσσαλίας

Εκπαιδευτική ομάδα: μέλη
του ΠΘ, ΜΚΟ / ΟΚΠ, Δήμοι
Ομάδα συντονισμού
This step means designing andΕκπαιδευτική
Θεσσαλίας, deciding what type of evaluation is going to be carried out, formulating
κοινότητα
the evaluation questions, designing
εκπαίδευση; the indicators to measure
παρακολούθηση,· progress,
ΜΚΟ/Οργανώσεις κοινωνίας and identifying the most
πολιτών, Κέντρα Περιβαλλοντικής
συμβουλή; αξιολόγηση
Εκπαίδευσης, Τοπική Αυτοδιοίκηση
of the questions that must be asked to evaluate the Agenda’s implementation. It is μάθησης
Σχολή διαβίου not an exhaustive
Τοπική ομάδα Ελασσόνας Τοπική ομάδα Τρικάλλων
list, as it should be individualized to each rural setting according to the Πανεπιστημίου
implementation Θεσσαλίας
that has been
Τοπική ομάδα ΜΚΟ Περεβίας, Τοπική ομάδα της ΜΚΟ Τοπική ομάδα ΠΘ,
carried out, therefore it is intended
ΧΟΣ Σπαρμού, Κέντρο as only a guide when designing the evaluation:
Πράσινη κιβωτός, τοπική ομάδα ΜΚΟ
Περιβαλλοντικής ομάδα εκπαιδευτικών Θεσσαλίας
Εκπαίδευσης Κισσάβου. κοινότητας
(OO.1.3)
70
106

έννοια, τις αρχές και τις μεθοδολογίες
απέναντι στις προτάσεις για μεθοδολογικές αλλαγές
να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν νέες απέναντι στις προτάσεις για μεθοδολογικές αλλαγές
107
της μετασχηματιστικής εκπαίδευσης.
ενεργό ακρόαση, τη συνεργασία, τη θετικότητα και
Οι συμμετέχοντες επιδεικνύουν μια ανοικτή στάση

συμπεριφορές σχετικές με την ενσυναίσθηση, την
Συμμετοχικό εργαστήριο για την
Οι συμμετέχοντες επιδεικνύουν ανοιχτή στάση

Θέμα – περιεχόμενο δράσης

involved?
Οι συμμετέχοντες αποκτούν ή εδραιώνουν

Συμπεριφορές
τη συνυπευθυνότητα.
Results and impact
και κοινές δράσεις.
στρατηγικές συμμετοχής στον τομέα της και κοινές δράσεις.

Agent training:
υλοποίησης της
Περίοδος
Εκπαιδευτική ομάδα, καθηγητές. 2 μήνας
Networking:
δράσης
στρατηγικές συμμετοχής στον τομέα της

να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν νέες
Οι συμμετέχοντες αισθάνονται ικανοί
Οι συμμετέχοντες αισθάνονται ικανοί

εκπαιδευτικά μοντέλα όπως η ενεργή
ος
Αναμενόμενες αλλαγές και στόχοι

αλλαγές στους χώρους και το χώρο
επικοινωνία και η δράση που είναι
συμμετοχική και υποστηρίζουν τις
ενισχύουν τις ικανότητές τους σε

Οι συμμετέχοντες αποκτούν ή
manner?
Ικανότητες
Εκπαιδευτές ΜΚΟ · ΟΚΠ.

προσωπικό της τοπικής

municipalities?
αυτοδιοίκησης.
εργασίας τους.
εργασίας τους.
Ομάδα στόχος

εργασίας κλπ.
problems?
Research:
εκπαίδευσης στα σχέδια και τα σχέδιά τους για την επί

εκπαίδευσης στα σχέδιά τους και τα σχέδιά τους για
Οι συμμετέχοντες ενσωματώνουν τις γνώσεις και τις
Υπεύθυνος της δράσης
Οι συμμετέχοντες ενσωματώνουν νέους πόρους και
εκπαιδευτικές στρατηγικές της μετασχηματιστικής
Ομάδα εκπαιδευτών
εκπαιδευτικής στρατηγικής, τη μετασχηματιστική

Οι συμμετέχοντες ενσωματώνουν ή αυξάνουν τις
εκπαιδευτικές στρατηγικές μετασχηματιστικής
γνώσεις τους σχετικά με τις βασικές αρχές της

Γνώσεις
Εκπαίδευση εκαπιδευτών
την επί τόπου εργασία.
τόπου εργασία.
εκπαίδευση.
Σεμινάριο
Δράση
71
107

Υλικά και δραστηριότητες που χρησιμοποιούνται
108
Οι συμμετέχοντες επιδεικνύουν μια ανοιχτή στάση
Οι ομάδες εκπαιδευτών επιδεικνύουν μια ανοικτή,

σεβαστή, κρίσιμη και θετική στάση απέναντι στην
Αξιολόγηση ομάδας συμμετεχόντων

απέναντι σε άλλους παράγοντες καθώς και

Δείκτες προόδου-Προϊόντα
Έκθεση δραστηριότητας
Σχεδιασμός κατάρτισης
ανάπτυξη συμμετοχικής αξιολόγησης.
Παρουσιολόγιο
προτάσεις αλλαγών.
2.2 Monitoring
Σχεδιασμός δράσης και προγραμματισμός

Ερωτηματολόγιο για τη νέα μάθηση, νέα
Οι συμμετέχοντες βιώνουν την ομαδική
μεθοδολογικές ικανότητες εφαρμογής,

Οι ομάδες εκπαιδευτών είναι σε θέση
σχεδιάσουν παρεμβάσεις με ομάδες.
διαδικασίες και τα αποτελέσματα με

να αναπτύξουν ομάδες εργασίας και

προκειμένου να αξιολογήσουν τις
Εργαλεία αξιολόγησης

εργασία και είναι σε θέση να
συμμετοχικό τρόπο.
κατανόηση.
λάβουν μερικές από τις προτάσεις που αναπτύσσονται
συμμετοχικά εργαλεία στα εκπαιδευτικά τους σχέδια.

Τουλάχιστον οι μισοί συμμετέχοντες δεσμεύονται να
κύριες μεθοδολογικές στρατηγικές για το σχεδιασμό
μερικές από τις προτάσεις που αναπτύσσονται πίσω

Οι ομάδες εκπαιδευτών κατανοούν τις αρχές και τις
Μερικοί από τους συμμετέχοντες συνεργάζονται με

ομάδες και / ή δραστηριότητες σχεδιασμού που θα
στρατηγικές συλλογικής δυναμικής και συλλογικής
Ορισμένοι συμμετέχοντες δεσμεύονται να λάβουν

εργασίας στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών σχεδίων.
Τουλάχιστον οι μισοί από τους καθηγητές και τις

ομάδες μη τυπικής εκπαίδευσης ενσωματώνουν
Οι συμμετέχοντες κατανοούν και εφαρμόζουν
και την εφαρμογή συμμετοχικών εργαλείων
Κριτήρια αξιολόγησης
διεξαχθούν σε ομάδες εργασίας.
πίσω στο χώρο εργασίας τους.
στο χώρο εργασίας τους.
(OO.1.3)
αξιολόγησης.
70
108

109
αλληλεγγύη · αγροτική περιβαλλοντική

Ρόλος της ιθαγένειας. περιβαλλοντική
εκπαίδευση; υπεύθυνη οικονομία και
Καινοτόμες στρατηγικές αξιολόγησης

Οι συμμετέχοντες αποκτούν και / ή ενισχύουν τη
ενδιαφέρον και προθυμία να συμμετάσχουν στο

Σχεδιασμός διδακτικών υλικών.
Οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν μεγαλύτερο

Θέμα - περιεχόμενο δράσης
involved?
και συστηματοποίησης .
Εφαρμογή στην πράξη

On- line σεμινάρια
στάση που σχετίζεται με την GCE.

σχεδιασμό και τη δικτύωση.

αειφορία.
Results and impact

Agent training:
μήνας
Περίοδος

Εκπαιδευτικοί και ηθοποιοί σε συνεχώς
δράσης
Networking:
ος

Εκπαιδευτικοί και ηθοποιοί σε 6
εμπειρίες και δημιουργούν σχέσεις με

ενισχύουν τις δικές τους ικανότητες

Οι συμμετέχοντες αποκτούν και / ή
Οι συμμετέχοντες μοιράζονται
manner?
διάφορους τομείς
διάφορους τομείς

municipalities?
σχετικά με την GCE.

municipality/region been created? άλλους φορείς.
problems?
Research:
Τοπικό, περιφερειακό και
ανεπίσημης εκπαίδευσης
προσωπικό, παράγοντες
εκπαιδευτικοί. Τοπικές

σε διάφορους τομείς.
αναλαμβάνονται για την αναζήτηση κοινωνικών

Τεχνικό προσωπικό,
Οι συμμετέχοντες ενδιαφέρονται για προτάσεις
εθνικό κυβερνητικό
Οι συμμετέχοντες αυξάνουν τις γνώσεις τους
της επίσημης και

ηθοποιοί και
για την Εκπαίδευση για την Παγκόσμια

και σχέδια που σχεδιάζονται και / ή
αρχές.
Γνώσεις
ηλεκτρονικής τράπεζας με
σχετικούς εκπαιδευτικούς
την Παγκόσμια Ιθαγένεια
στην οποία συμμετέχουν
Ηλεκτρονική μαθησιακή
Δημιουργία σεμιναρίου
για την Εκπαίδευση για
εκπαιδευτικοί φορείς.
υλικά, εμπειρίες και
Ιθαγένεια (GCE).

Δημιουργία μιας
διαφορετικοί
πλατφόρμα
αλλαγών.
πόρους.
Δράση
71
109

110
ενδιαφέρον και προθυμία να συμμετάσχουν στη
στάσης στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών δράσεων.
o Ιστοσελίδα με θεματικούς χάρτες: κανονισμούς,

υιοθέτηση και ενσωμάτωση μιας συνεργατικής
o Υλικά και παρουσιάσεις που παρουσιάζονται /
o Υλικά και παρουσιάσεις που παρουσιάζονται /

Οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν μεγαλύτερο
συνεργατική εργασία, στη δικτύωση και στην
Καταγραφή και ανάλυση των δράσεων o Ιστοσελίδα με υλικά, εμπειρίες και σχετικούς
o Υπογραφές ομάδων συμμετεχόντων

o Υπογραφές ομάδων συμμετεχόντων
o Φωτογραφίες δραστηριότητας
o Φωτογραφίες δραστηριότητας
εμπειρίες, έργα και φορείς.

o Έκθεση δραστηριότητας
Έγγραφο - Αναλυτική έκθεση σχετικά με o Έκθεση δραστηριότητας

εκπαιδευτικούς πόρους.
χρησιμοποιούνται
2.2 Monitoring

συνεργατικές εργασιακές ικανότητες.
φορείς, ενσωματώνοντας νέες εκπαιδευτικές Κοινό σχέδιο με καινοτόμες προτάσεις

ενισχύουν τη δική τους δικτύωση και
Μητρώο σημαντικών και καινοτόμων

Οι συμμετέχοντες αποκτούν και / ή
Ορισμένοι συμμετέχοντες αναλαμβάνουν ένα Συνεντεύξεις με τους συμμετέχοντες.
που έχουν αναληφθεί: ποσότητα και

ποιότητα των συνεισφορών. Γενικά
τη νέα πρακτική στην πράξη.
επίπεδο συμμετοχής.
εγγράφων.
δράσης.
συνεργατικό τρόπο, με στόχο τη βελτίωση της
Οι συμμετέχοντες δηλώνουν με σαφήνεια το
ενδιαφέρον τους για ανταλλαγή γνώσεων με
γνώσης σχετικά με την Εκπαίδευση για την
σχετικές πληροφορίες, επικαιροποιούν τα

ευρήματα της έρευνας και μοιράζονται τη
Ορισμένοι συμμετέχοντες ενσωματώνουν
Ορισμένοι συμμετέχοντες καθορίζουν και
εφαρμόζουν εκπαιδευτικές προτάσεις σε
σημαντικές πληροφορίες, ανταλλάσσουν

συνεργασία ή ως μέρος ενός ευρύτερου
αξιολογήσεις και προβληματισμούς και
χαρτογράφηση με άλλους παράγοντες.

Ορισμένοι συμμετέχοντες μοιράζονται
συνεργατικό έργο εργασίας με άλλους

μεθοδολογίες και στρατηγικές.

Παγκόσμια Ιθαγένεια.
(OO.1.3)
ενισχύουν τα δίκτυα.
2.1.1 Εκπαίδευση

δικτύου.

70
110

111
επιδεικνύουν μια ανοικτή, σεβαστή, κρίσιμη και
ομάδες, για επιπτώσεις και κοινωνική
θετική στάση απέναντι στην ανάπτυξη κοινών

επιδεικνύουν μια συνεπή, ενεργό, κριτική και
επιδεικνύουν μια ανοικτή στάση απέναντι σε
παράγοντες, καθώς και να είναι ανοικτές σε

δραστηριοτήτων για εργασία σε
συμμετοχικών τεχνικών έρευνας-δράσης.

Οι συμμετέχοντες και οι συλλογικότητες

θετική στάση απέναντι στην ανάπτυξη
Θέμα - περιεχόμενο δράσης
προτάσεις για κοινή δράση με άλλους

Κατανόηση στρατηγικών και
involved?
δράσεων με κοινωνικό αντίκτυπο.

κινητοποίηση .
προτάσεις για αλλαγή.

Results and impact
Agent training:
, 7 , 10
Περίοδος

ος
μήνας
δράσης
Οι συμμετέχοντες και οι συλλογικότητες είναι

Networking:
γνωρίζουν την ομαδική εργασία και είναι σε

Οι συμμετέχοντες και οι συλλογικοί φορείς
σε θέση να σχεδιάσουν κοινές στρατηγικές

εφαρμογών ικανών να ολοκληρώσουν από
ος
κοινού τις διαγνωστικές αναλύσεις και να


ος
3
θέση να σχεδιάσουν ομαδικές δράσεις.

εργασία και εφαρμογή μεθοδολογικών

είναι σε θέση να αναπτύξουν ομαδική
αξιολογήσουν τις διαδικασίες και τα

διαπολιτισμικές και άλλες
manner?
ομάδες και ενώσεις.
για ομαδικές ενέργειες.

Νέες, γυναικείες,
municipalities?

problems?
Research:
Καθηγητές. Εκπαιδευτές

Εκπαιδευτική ομάδα.
Οι συμμετέχοντες και τα συλλογικά όργανα είναι

συμμετοχικής δράσης-έρευνας για το σχεδιασμό
στρατηγικές εργασίας για το σχεδιασμό σχεδίων
κατανοούν τις αρχές και τις βασικές τεχνικές της
κατανοούν τις αρχές και τις κύριες στρατηγικές

δυναμικές ομάδες και εφαρμόζουν συλλογικές
και την εφαρμογή τέτοιων εργαλείων στην
ΜΚΟ · ΟΚΠ.

Γνώσεις
δράσης και αντίκτυπου.
Ημέρες κατάρτισης με
εργασία στο έδαφος.
στόχο κοινωνικές

οργανώσεις
δράσης.
Δράση
71
111

112
o Αξιολόγηση ομάδας συμμετεχόντων

o Συμμετέχων ομάδα υπογραφές
Ημερολόγιο πεδίου / πρακτικά

o Υλικά και δραστηριότητες που

o Έκθεση δραστηριοτήτων
o Σχεδιασμός κατάρτισης
συνεδριάσεων
o
2.2 Monitoring
Αναφορά σχετικά με την παρακολούθηση.

Ερωτηματολόγιο για τη νέα γνώση, νέα

Σχέδιο δραστηριότητες .
κατανόηση.
κατανόηση.
κατανόηση.
ανάλυσης και διαδικασίας αξιολόγησης, πίσω στο
Μερικοί από τους συμμετέχοντες συνεργάζονται

οργανώσεις δεσμεύονται να αναλάβουν δράση,
οργανώσεις δεσμεύονται να σχεδιάσουν και να

με ομάδες και / ή δραστηριότητες σχεδιασμού
εφαρμόσουν μια κοινή κινητοποίηση ή δράση
συμπεριλαμβανομένης μιας συμμετοχικής
Ορισμένοι συμμετέχοντες και συλλογικές
Ορισμένοι συμμετέχοντες και συλλογικές
που θα διεξαχθούν σε ομάδες εργασίας.
Ανάλυση των νέων πρακτικών και των

(OO.1.3)
χώρο εργασίας τους.
επιπτώσεών τους.

επίπτωσης.
70
112

ως στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης. Οι φορείς κατανοούν την

Οι συμμετέχοντες φορείς κατανοούν τη GCE ως μεθοδολογία
113
Οι συμμετέχοντες φορείς αναγνωρίζουν τη σημασία της GCE
δημιουργήσουν συμμαχίες για την ανάπτυξη της GCE.

για την κατανόηση τοπικών και παγκόσμιων προβλημάτων.
επιδεικνύουν μια ανοικτή και θετική στάση απέναντι
Σχεδιασμός διαδικασιών και δραστηριοτήτων GCE.

ανάγκη δράσης εντός ενός δικτύου για την εδραίωση της
οργανωτικής ενίσχυσης και την ανάπτυξη στρατηγικών
Έκθεση δραστηριότητας για ανάλυση

υποστηρίζουν από κοινού τις διαδικασίες GCE.

involved?
Συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ οντοτήτων.

Οι συμμετέχοντες φορείς είναι σε θέση να
Οι συμμετέχοντες φορείς είναι σε θέση να

σε άλλες οντότητες και κοινή τους δράση.
Οι συμμετέχουσες οικονομικές οντότητες
Περίοδος υλοποίησης της δράσης

Results and impact
Agent training:
ευρείας εμβέλειας.
•
Networking:
Οι συμμετέχοντες φορείς επιδεικνύουν

Οι συμμετέχοντες φορείς βελτιώνουν
Ερωτηματολόγιο για εμπλεκόμενους

την ικανότητά τους για συνεργασία.
βελτιώνουν τα κανάλια συμμετοχής

συνεργατική συνεργασία με άλλες
την προθυμία τους να αναλάβουν
ιδιωτικοί φορείς αναπτύσσουν /
Οι συμμετέχοντες δημόσιοι και
manner?
φορείς και οργανισμούς .

στις αγροτικές περιοχές.
οντότητες και ομάδες.
κανότητες
municipalities?
Τοπικές αρχές
problems?
Research:
ενίσχυσης και την ανάπτυξη στρατηγικών ευρείας
Συμμετοχή διαφόρων κοινοτικών αντιπροσώπων,
Εκπαιδευτικά κέντρα
συμπεριλαμβανομένων τοπικών και επαρχιακών

ενός δικτύου για την εδραίωση της οργανωτικής
Οι συμμετέχοντες φορείς κατανοούν το GCE ως
Οι φορείς κατανοούν την ανάγκη δράσης εντός
μεθοδολογία για την κατανόηση τοπικών και
Οι συμμετέχοντες φορείς αναγνωρίζουν τη

σημασία της GCE ως στρατηγικής τοπικής

ΜΚΟ / ΟΚΟ
Δάσκαλοι

Νεολαία
Γνώσεις
παγκόσμιων προβλημάτων.
ομάδων συντονισμού
Δημιουργία τοπικών
ανάπτυξης.
εμβέλειας.
Δικτύωση
φορέων.
Δράση
71
113

2.2 Monitoring
Η ανάλυση των πληροφοριών συνέβαλε

Κοινοτικά φόρουμ / ομάδες εστίασης.
Ομάδα εστίασης για αξιολόγηση με
Ομαδικές / ατομικές συνεντεύξεις.

Η ανάλυση των πληροφοριών
εμπλεκόμενες οντότητες και
οργανισμούς .
συνέβαλε.
.
τον συντονισμό και την ενίσχυση των υφιστάμενων

Εκ νέου ενεργοποίηση του κοινωνικού ιστού από
Γραπτή καταγραφή των δραστηριοτήτων και των

στόχων για τη μελέτη των δραστηριοτήτων του

Συνεργασία για την ανάπτυξη διαδικασιών και
οργανώσεων ή τη δημιουργία νέων.
(OO.1.3)
δραστηριοτήτων GCE.
φορέων.

GCE.
70
114

115
τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, τη σημασία των συμμαχιών
καθημερινή τους ρουτίνα την υποστήριξη δραστηριοτήτων για

την αειφόρο ανάπτυξη στην ύπαιθρο και να ζητήσουν από τις
Οι συμμετέχοντες κατανοούν: προβλήματα ανάπτυξης σε
Οι συμμετέχοντες ξεκινούν τη διατύπωση προτάσεων για

επίλυση των αναπτυξιακών προβλημάτων σε παγκόσμιο και

αναλαμβάνοντας ένα ενεργό και ζωτικό πολιτικό ρόλο στην
μεταξύ των παραγόντων και την κοινή ευθύνη για την

involved?
Οι συμμετέχοντες μπορούν να αλληλοεπιδρούν και να
αρχές να αναλάβουν την ευθύνη τους για την εν λόγω

Οι συμμετέχοντες μπορούν να ενσωματώσουν στην

αλλαγή με συνεργατικό και αναλυτικό τρόπο.
παρακινούν τους άλλους στο πλαίσιο δικτύωσης,

παγκόσμια και τοπική ανάπτυξη.

Results and impact
Agent training:
τοπικό επίπεδο.
Networking:
ανάπτυξη.

σύμφωνα με τα επιθυμητά αποτελέσματα
Οι συμμετέχοντες αποκτούν εργαλεία για
manner?
και σε ένα σαφώς καθορισμένο πλαίσιο.
προώθηση της ανάπτυξης σε παγκόσμιο
συγκεκριμένο πλαίσιο και τα επιθυμητά

Οι συμμετέχοντες έχουν τη δυνατότητα
να συνεργαστούν με άλλους για την
συνεργατικές στρατηγικές εργασίας

να σχεδιάζουν προτάσεις που είναι

6 μήνας - τέλος του
σχετικές και προσαρμοσμένες στο

municipalities?
Οι συμμετέχοντες εφαρμόζουν

και τοπικό επίπεδο.
ος
problems?
Research:
Τοπική συντονιστική
παραγόντων και την κοινή ευθύνη για
διατύπωση προτάσεων για αλλαγή με

την παγκόσμια και τοπική ανάπτυξη.
σημασία των συμμαχιών μεταξύ των
αναπτυξιακά προβλήματα σε τοπικό

συνεργατικό και αναλυτικό τρόπο.
ομάδα
Οι συμμετέχοντες κατανοούν τα
Οι συμμετέχοντες κατανοούν τη
Οι συμμετέχοντες ξεκινούν τη
Γνώσεις
και παγκόσμιο επίπεδο.
ανάπτυξης της Ατζέντας
παρακολούθηση της
GCE σε κάθε πόλη.

Σχεδιασμός και
Δράση
71
115

116
Τοπικός προγραμματισμός δραστηριοτήτων
Σχέδιο εργασίας με σχέδια δραστηριοτήτων
Συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ οντοτήτων.

Οι συμμετέχοντες και οι φορείς είναι σε θέση να διευκολύνουν
ζητήσουν την εφαρμογή συμμαχιών και πολιτικών για την
Σχέσεις μεταξύ των συμβουλίων που

Οι συμμετέχοντες και οι φορείς μπορούν δημοσίως να
Τεκμηρίωση των κοινών σχέδια .

και να δημιουργούν συμμαχίες για την ανάπτυξη
συμμετέχουν στο δίκτυο.

Έκθεση δραστηριότητας
δραστηριοτήτων και προγραμμάτων GCE .
GCE
προώθηση της GCE.
εμπλεκόμενα άτομα, οντότητες και ομάδες.
οντοτήτων, οργανισμών, οργανισμών κλπ.

Δημιουργία / αύξηση χώρων συνεργασίας
2.2 Monitoring
Μερικές αξιολογήσεις για συγκεκριμένες
Σεμινάριο για ανταλλαγή εμπειριών και

Προσωπικά / ομαδικά ερωτηματολόγια
για ανταλλαγή και ανάπτυξη σχεδίων

καλών πρακτικών μεταξύ διαφόρων

Ομάδα εστίασης αξιολόγησης με

σχετικά με την ανάπτυξη του

επιδιώκοντας να διευρύνουν το πεδίο και
Οι συμμετέχοντες μοιράζονται εμπειρίες
προβληματιστούν σε άλλες εμπειρίες με
αποτελεσματικών και χρήσιμων τύπων
δραστηριότητες.
δράσης της GCE.

προγράμματος .
στόχο την προσαρμογή των πιο

Οι συμμετέχοντες μπορούν να
με άλλους φορείς και ομάδες,

στην πραγματικότητα τους.
τη δύναμη του δικτύου.
Απευθύνει τα κύρια ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες του
Εκ νέου ενεργοποίηση του κοινωνικού ιστού από τον
τοπικού πληθυσμού για την ανάπτυξη των σχεδίων
Δημιουργία σταθερών χώρων συνεργασίας για την

ανάπτυξη διαδικασιών και δραστηριοτήτων GCE.

συντονισμό και την ενίσχυση των υφιστάμενων

Διατομεακότητα, ένταξη διαφόρων τομέων και
προκλήσεων στα σχέδια δράσης της GCE.
ενδιαφέρονται για άλλες εμπειρίες ως

ενδιαφέρονται να μάθουν για άλλες
οργανώσεων ή τη δημιουργία νέων.
πηγή πιθανών μοντέλων τοπικής
Οι τοπικές αρχές, οι κοινωνικές

Οι τοπικές αρχές, οι κοινωνικές
εμπειρίες και μοντέλα τοπικής
οργανώσεις και οι πολίτες
οργανώσεις και οι πολίτες

(OO.1.3)
δράσης της GCE.

ανάπτυξης.
δράσης.
φορέων.
φορέων.

70
116

117
ή μια κοινωνική οργάνωση αποκτούν τις απαραίτητες
μεθόδων, ιδεών, λύσεων, εναλλακτικών λύσεων κ.λπ.

γνώσεις για να το κάνουν και να λάβουν υποστήριξη.
Οι άνθρωποι που θέλουν να ξεκινήσουν ένα κίνημα
Μέθοδοι διαχείρισης, στρατηγικός σχεδιασμός,
Προώθηση διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων,
Δημιουργία νέων συμμαχιών και συνεργασιών

Η σημασία και το δυναμικό των ομάδων και η

involved?
μεταξύ οργανισμών όλων των τύπων.

Κοινή προτάσεις για δράση

Results and impact
Η διάσταση " glocal "
Agent training:
συλλογική εργασία
οργάνωση κ.λπ.
Networking:
Μόλις ολοκληρωθεί η τοπική

μελέτη μέχρι το τέλος του

Σε όλο το πρόγραμμα
manner?


municipalities?
Τοπικοί φορείς και οργανισμοί
περιφερειακή / εθνική δημόσια
problems?
Οι τοπικές οργανώσεις (ΟΚΠ,
Research:
Διευκόλυνση ομάδα
Τοπική / επαρχιακή /
Τοπικός οργανώσεις
Συντονιστική ομάδα
Συντονιστική ομάδα
Ομάδα εφαρμογής
Ομάδα εφαρμογής
ΜΚΟ, ΠΕΣ κ.λπ.)

οντότητα

Συμμετοχή και κινητοποίηση
Δραστηριότητες προς την
οργανωτικής ικανότητας
Δημιουργία χώρου για
Ανάπτυξη της τοπικής
υποστήριξη σε νέους
Τεχνική βοήθεια και
θέτω στην κίνησίν

οργανισμούς
συμμετοχή
συζήτηση
Δράση
71
117

118
αισθάνονται ότι συμμετέχουν σε όλα όσα επηρεάζουν

συμφερόντων, εθνικών, εθνοτήτων, πολιτιστικών ή

την ομάδα, την πόλη, την περιοχή και τον κόσμο.
Συμμετέχουν ορισμένοι τοπικοί φορείς μέσω της
Τα τοπικά άτομα και οι οργανώσεις αισθάνονται

κίνητρα να ενεργούν πέραν των προσωπικών

Οι συμμετέχοντες οργανισμοί και τα άτομα

συμμετοχής τους στη μελέτη.

2.2 Monitoring
φύλων.
Οι συμμετέχοντες οργανισμοί και άτομα

αποκτούν / βελτιώνουν τις συλλογικές
οργάνωση , διατύπωση προτάσεων

βελτιώνουν τις δεξιότητές τους για
2.1 Design of the evaluation plan and indicators Οι τοπικές οργανώσεις αποκτούν /
ερευνητικές δεξιότητές τους.
κ.λπ.
κίνημα ή μια κοινωνική οργάνωση αποκτούν
Οι άνθρωποι που θέλουν να ξεκινήσουν ένα
Οι τοπικοί φορείς γνωρίζουν και κατανοούν
Οι συμμετέχοντες οργανισμοί και τα άτομα
τις απαραίτητες γνώσεις για να το κάνουν:

κατανοούν τη δύναμη και τις δυνατότητες
Η ομάδα εφαρμογής έχει μια βάση για να
των ομάδων και εργάζονται συλλογικά.
ξεκινήσει η διαδικασία της κοινωνικής
είναι εξοικειωμένοι και κατανοούν τη

οργανωθούν , νομικά και οικονομικά
την πραγματικότητα της κοινωνικής
Τα τοπικά άτομα και οι οργανώσεις
τύποι οργανισμών , βήματα για να
συμμετοχής στην περιοχή τους.

αναζωογόνησης στην περιοχή.
Γνώσεις

(OO.1.3)
διάσταση " glocal ".
ζητήματα κ.λπ.

70
118

119
Οργανωμένες δραστηριότητες
Οι έρευνες και οι ανησυχίες

Υλικά που παράγονται από
involved?
Μικροανάλυση Αναφορές
επιλύθηκαν
Results and impact
Agent training:
παράγονται σε συνεδρίες ανάλυσης κ.λπ.)
για συμμετέχοντες και μη συμμετέχοντες.

Ερωτηματολόγια ικανοποίησης / γνώμης
Λεπτομερείς συνεντεύξεις με μια επιλογή

Ερωτηματολόγια ικανοποίησης για τους
ανάλυσης, υλικά και τεκμηρίωση που
Δευτερεύουσα τεκμηρίωση (υλικά και
αξιολόγησης για μέλη οργανώσεων

Δευτερεύουσα τεκμηρίωση (έκθεση
Ερωτηματολόγια ικανοποίησης /

Networking: τεκμηρίωση που παράγεται από
Συγκεντρώνω ομάδα (ες)

δραστηριότητες)
συμμετεχόντων.
εμπλεκόμενους.
manner?
municipalities?
Συνεργασία μεταξύ οργανισμών και διαφόρων τοπικών φορέων
Συνεργασία μεταξύ οργανισμών και διαφόρων τοπικών φορέων

Συμμετοχή και πεδίο εφαρμογής (ποιοι συμμετείχαν, ποιότητα
Ποιότητα και συνοχή του περιεχομένου και των μεθόδων των
Αντίκτυπος: Οι οργανώσεις και τα κοινωνικά κινήματα (νέα ή
Εσωτερική / εξωτερική επικοινωνία των οργανισμών , του
problems?
Research:
υπάρχοντα) έχουν την απαραίτητη υποστήριξη για να
ξεκινήσουν ή να βελτιώσουν τη δραστηριότητά τους.

Ικανοποίηση μεταξύ των μελών των οργανώσεων .
συμμετοχής, ομάδες που εκπροσωπούνται κ.λπ.)
αγροτικού πληθυσμού, των τοπικών φορέων ...
Επικοινωνία και διάδοση των δραστηριοτήτων
Επιπτώσεις (αυξημένα κίνητρα συμμετοχής)

Έμφαση στο φύλο και την ποικιλομορφία
Έμφαση στο φύλο και την ποικιλομορφία

Ηγεσία των συμμετεχόντων
Πεδίο δραστηριοτήτων
71
119

Βιβλιογραφία
ARGIBAY, It
obtained. M.serves
et al. to
(2007):
assessEducación
the need para la Ciudadanía
for revision, updating,Global. Debates
and/or y desafíos.
improvement Hegoa.
of the Agenda.
Vitoria, 2007. http://www.hegoa.ehu.es/file/441/investigacion_def.pdf
BERDEGUÉ,
The evaluation J. A., OCAMPO,
process A. & ESCOBAR,
proposed G. Aprendiendo
is of both process and impact. a dar el means,
This siguiente
onpaso.
the oneSistemati-
hand, to detect
zación de experiencias locales para la reducción de la pobreza rural. Guía
and specify possible failures or imbalances of the process, and on the other, to assess the changes metodológica.
FIDA, Lima, 2000.
BONI, A. (Coord.) (2016): Estrategia de Educación para el Desarrollo en el ámbito formal de la
The Comunitat Valencianaas
evaluation processes, (2017-2021)
well as the methodology to be followed within it, may be diverse (meaning
http://www.ingenio.upv.es/sites/default/files/adjunto-pagina- basica/estrategia_de_educa-
cion_para_el_desarrollo_en_el_ambito_formal_de_la_comunitat_valenc iana.pdf
However,
BOURN, D.they (2014):will What
always be based
is meant on the following
by Development aspects:Synergies,
Education? type of programming
Education dia- that has been
logues for social transformation. December 2014 – no. 1 http://www.sinergiased.org/in-
dex.php/revista/item/51-douglas-bourn-what-is-meant-by- development-education
The evaluation
CIFUENTES, is divided
R. M. (1999):into four strategic actions:
La sistematización de la práctica del Trabajo Social. Buenos Aires:
Lumen Humanitas. 47-69
DAVIS-CASE, D. (1993): The Community’s Toolbox: The Idea, Methods and Tools for Participa-
tory Assessment, Monitoring and Evaluation in Community Forestry. 1993, FAO.
2.2 Monitoring
DELORS, Jacques (1994). "The Four Pillars of Education", in Learning: The Treasure Within.
Report to UNESCOcollection
2.3 Information of the International
and analysisCommission on Education for the Twenty-first
Century. Mexico: UNESCO. https://www.uv.mx/dgdaie/files/2012/11/CPP-DC-Delors-Los-
cuatro-pilares.pdf
DÍEZ, E. J. (2013): El decrecimiento en la formación del profesorado. Revista Interuniversita-
ria de Formación
2.1 Design del Profesorado,
of the evaluation 78 (27,3) (2013), 207-219 https://dialnet.uniri-
plan and indicators
oja.es/descarga/articulo/4688549.pdf
This step means
EUROPEAN designing (1988):
COMMISSION and deciding what of
The future type of evaluation
rural is going to communication
society. Commission be carried out, formulating
the transmitted to the Council
evaluation questions, and tothe
designing theindicators
Europeanto Parliament
measure on 29 July 1988.
progress, European the most
and identifying
Communities Bulletin Supplement 4/88.
appropriate sources and methods for information collection. P 7
https://ec.europa.eu/agriculture/sites/agriculture/files/cap-history/crisis-years-
The 1980s/com88-
first step must 501_en.pdf
EUROPEAN
of the questionsCOMMISSION
that must(2007):
be asked ThetoEuropean
evaluate the Consensus
Agenda’s onimplementation.
Development: The It iscontribu-
not an exhaustive
tion of Development Education & Awareness Raising http://ec.europa.eu/eu-
ropeaid/sites/devco/files/publication-development-education-for-the- european-con-
sensus-200806_es.pdf
FANTOVA, F. (2008): La intervención comunitaria en barrios desfavorecidos ante los nuevos
riesgos sociales. http://fantova.net/?wpfb_dl=31
Federación
Achievement Andaluza de Municipios y Provincias (FAMP): Agenda 21 Local.
of objectives
http://www.famp.es/recsa/Documentos/2_Agenda_21/A_Agenda21_Local.pdf
GUERRA,
Specific C. (1995): Investigación-acción
Objective SO.1) participativa en la periferia urbana de Salamanca, en
Cuadernos
To what extent have GCE trainingMadrid.
de la Red, nº 3 (Red CIMS), processes been implemented by agents from different
JARA, O. (1997): Para Sistematizar
educational Experiencias.
fields? (Operational ObjectiveInstituto Mexicano para el Desarrollo Comu-
- OO.1.1)
nitarioTo(IMDEC),
what extentGuadalajara,
does theJalisco,
AgendaMéxico,
serve to1997.
facilitate the design of GCE actions? (OO.1.2)
KRAUSE, J.To(2010): European
what extent is theDevelopment
Agenda promotingEducation Monitoring
networking, Report “DEand
coordination, Watch”, Brus-
complementarity?
sels, DEEEP.
(OO.1.3)
http://concordeurope.org/wp-content/uploads/2012/09/DEEEP-REPORT-2015-
001.pdf?de2aba
LAPALMA, A. (2001):
Are attitudes among Elrural
escenario de changing?
citizens la intervención
(SO.2comunitaria. Revista de Psicología Uni-
versidad de Chile, 10(2), 61-70.
70
120 120

MARTÍN,Have A. S.all
etthe
al. (2015):
proposed Programa
measures debeen
aprendizaje-Servicio
implemented? y responsabilidad Social en
Educación
What has Secundaria
been theObligatoria:
scope of these Madurez vocacional y Percepción del Apoyo Social Co-
measures?
munitario para el Desarrollo
What difficulties have come Rural
up(PASRES). Ministerio deof
in the implementation Agricultura, Alimentación y
these measures?
Medio
What ambiente,
has beenMadrid,
the degree2015.of involvement of the work teams, organizations, and others
MARTÍNEZ, I. & MARTÍNEZ, P. J. (2012): Coherencia de políticas.
involved?
http://omal.info/spip.php?article4811
MESA, M. (2000): Lafrequent?
sufficiently educación para el desarrollo en la Comunidad de Madrid: tendencias y
estrategias
Has the para el siglo XXI.
coordination been Mimeo http://fongdcam.org/manuales/educaciondesar-
effective?
rollo/datos/docs/A_docs/b_6_4_Ed.Desarrollo%20C
Has the technical facilitation team performed their M.pdf
duties well?
MESA, M. Have(2011): Reflexiones
the opinions and sobre
specificel needs
modelo ofde las Cinco
different Generaciones
social groups (by de Educación
age, gender, orpara
cultural,
el Desarrollo. Revistafunctional
religious and/or Internacional sobrebeen
diversity) Investigación
taken intoenaccount?
Educación Global y para el De-
Results and impact
sarrollo. Número Cero (Octubre 2011).
Agent training:
http://educacionglobalresearch.net/wp-content/uploads/09-Comentario-Manuela-Mesa.pdf
MINISTER WhatFORlessons
FOREIGN (meaning
AFFAIRS knowledge, values, or attitudes)
AND INTERNATIONAL DEVELOPMENThave been learned
(2005): in relation
Spanish Coop-to
eration
Have2005-2008.
Master Plan the new approaches been included in the professional practice of these agents?
http://www.aecid.es/CentroDocumentacion/Documentos/Planifi-
Are there new measures created sp.pdf
caci%C3%B3n/Plan_Director0508_E to include the global dimension in the actions of NGOs,
MINISTER Civil
FORSociety Organisations,
ENVIRONMENT, LocalAND
RURAL Bodies, educational
MARINE centres
LIFE (2011): ...?
Diagnóstico de la igualdad
Networking:
de género en el medio rural. Madrid, 2011.
http://www.mapama.gob.es/es/desarrollo- rural/temas/igualdad_genero_y_des_sosteni-
Have networks of work, mutual support, exchange,
ble/DIAGN%C3%93STICO_COMPLETO_BAJA_tcm7- etc. been created?
171812.pdf
Are actions
DEPARTMENT or projects jointly
OF INTERNATIONAL planned?
DEVELOPMENT COOPERATION OF THE UNIVERSITY OF
Have different
VALLADOLID (2017): agents been
Analysis ofable to carry out
Development actions ininaEuropean
Education coordinated andAreas.
Rural complementary
Valla-
manner?
dolid, 2017. https://www.ruraldearagenda.eu/docu-
Civilments/10593/203336/Diagn%C3%B3stico+RDA/eb1789d3-
society participation: 8558-47ed-aa0f-
455e0f8efcd1
ORTEGA,municipalities?
M. L. (2007): Estrategia de Educación para el Desarrollo de la Cooperación
WhichMAEC,
Española. social groups
2007. are the most active in local participation?
http://intercoonecta.aecid.es/Documentos%20de%20la%20comunidad/Estrategia_Edu-
caci%C3%B3n%20para%20Desarrollo.pdf
PERESSON,Are M.there new proposals
(1996): Metodología fromdecivil society groups
un Proceso to respond todethe
de Sistematización municipality’s social
Experiencias:
problems?
Búsquedas Recientes. Revista Aportes número 44, Bogotá, 1996.
Research:
PLATERO, L.,; DEL RÍO, A.; CELORIO, G.; (2016): Educación emancipadora ¿qué hay de nuevo?
Is the
Revista impact
Hariak. of the implemented
Recreando la educación GCE actions known?
emancipadora, Diciembre 2016. https://celorio-
blog.files.wordpress.com/2016/12/revista-hariak.pdf for planning new GCE actions?
UNESCOHave theProposal
(2013): research foractions beenAction
a Global used to design actions
Programme that are appropriate
on Education to the
for Sustainable Devel-
circumstances
opment and to
as follow-up characteristics of the rural
the United Nations Decadeenvironment?
of Education for Sustainable Devel-
What(Desd)
opment knowledge
after have
2014.the peopleConference,
General participating in the
37th research
session, acquired?
Paris.
http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002243/224368e.pdf#page=4
UNESCO (2014): Roadmap for Implementing the Global Action Programme on Education for
Sustainable Development. Paris, 2014. http://unesdoc.unesco.org/im-
Basedages/0023/002305/230514s.pdf
on the evaluation questions, the indicators used to monitor and track implementation are
UNESCOThe
created. (2015): Globalcan
indicators Citizenship Education:
be quantitative Topics andthey
or qualitative, Learning Objectives.
are not methods and,Parison the contrary,
their http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002338/233876s.pdf
use in a combined way is recommended. The following are the characteristics that the impact
WORLD BANK
indicators must (2017):
have: World Development Report 2017: Governance and the Law. World
Bank, Washington DC. http://www.worldbank.org/en/publication/wdr2017
●ZAMBRANO,
A. (2007): Criteriosgenerated from the
de intervención Agenda’s implementation.
en estrategias de empoderamiento Theycomuni-
should allow
comparison with thedesituation
tario: la perspectiva prior ytoexpertos
profesionales the program’s implementation
de la intervención and inen
comunitaria theChile
successive
y
programmed
España. evaluation cuts. For this, it is necessary to have the so-called "baseline," and the
moments doctoral
Unpublished of intermediate, final, Psychology,
thesis, Social and impact evaluation.
University of Barcelona, Spain.
71
121 121

8

Rural Dear Agenda-Griego

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Rural Dear Agenda-Griego

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΑΤΖΕΝΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ

Rural Dear Agenda-griego.indd 1 29/1/18 8:08

Εκτύπωση: Graficas Germinal

Rural Dear Agenda-griego.indd 2 29/1/18 8:08

ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΟΙ:

Limongelli, Nadia Theuma, Catalina Stancu

Rural Dear Agenda-griego.indd 3 29/1/18 8:08

Το παρόν έγγραφο μπορεί να αναπαραχθεί μερικώς ή πλήρως, να μεταφραστεί ή να

Το μοντέλο Ατζέντα και οι τοπικές προσαρμογές είναι διαθέσιμες εδώ:

Rural Dear Agenda-griego.indd 4 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 5 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 6 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 7 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 8 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 9 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 10 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 11 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 12 29/1/18 8:08

Have networks of work, mutual support, exchange, etc.

Rural Dear Agenda-griego.indd 13 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 14 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 15 29/1/18 8:08

Στο πλαίσιο αυτό

Rural Dear Agenda-griego.indd 16 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 17 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 18 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 19 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 20 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 21 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 22 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 23 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 24 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 25 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 26 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 27 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 28 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 29 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 30 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 31 29/1/18 8:08

2.1 Design of the evaluation plan and indicators

2.3 Information collection and analysis

2.4 Writing the evaluation report Δημοτικός / ευρύτερος Φορέας Υ

The first step

Rural Dear Agenda-griego.indd 32 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 33 29/1/18 8:08

Αυτή 2.4 Writing the

Rural Dear Agenda-griego.indd 34 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 35 29/1/18 8:08

The evaluation is divided into four strategic actions:

2.1 Design of the evaluation plan and indicators

2.3 Information collection and analysis

2.4 Writing the evaluation report

2.1 Design of the evaluation plan and indicators

Rural Dear Agenda-griego.indd 36 29/1/18 8:08

Rural Dear Agenda-griego.indd 37 29/1/18 8:08

The evaluation is divided into four strategic actions:

2.1 Design of the evaluation plan and indicators

2.3 Information collection and analysis

2.4 Writing the evaluation report

2.1 Design of the evaluation plan and indicators

του σχεδιασμού και

απορρέουν από και

αποτελεσματικότ περιεχόμενο και