Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 23

Republic of the Philippines

Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE

FILIPINO 1
Ikaapat na Markahan- Modyul
5 Natutukoy ang Kahulugan ng
Salita batay sa Kasingkahulugan; at
Pagbibigay ng Sariling iHnuha
MELCs: Natutukoy ang Kahulugan ng Salita batay sa
Kasingkahulugan (F1PP -IIIh -1.4) at Pagbibigay ng
Sariling iHnuha (F1PN-lllj-12)

Inihanda nina :

LEAH D. AGAMATA ROGELIE CLAIRE B. CORPUZ


Guro III Guro I
Pacifico Elementary School Ferdinand Elementary School
Filipino – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan – Modyul 5: Natutukoy ang Kahulugan ng Salita batay sa
Kasingkahulugan; at Pagbibigay ng Sariling iHnuha
Unang Edisyon, 2021

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring


magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit
sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring
iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag


sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Leah D. Agamata at Rogelie Claire B. Corpuz


Tagasuri: Caroline P. Calili
Tagapamahala: Joann A. Corpuz
Joye D. Madalipay
Santiago L. Baoec
Jenetrix T. Tumaneng
Editha R. Mabanag
Caroline P. Calili
Division Design &
Layout Artist: Chester Allan M. Eduria

Inilimbag sa Pilipinas ng

Schools Division of Ilocos Norte


Office Address: Brgy. 7B, Giron Street, Laoag City, Ilocos Norte
Telefax: (077) 771-0960
Telephone No.: (077) 770-5963, (077) 600-2605
E-mail Address: ilocos.norte@deped.gov.ph
1

FILIPINO
Ikaapat na Markahan – Modyul 5:
Natutukoy ang Kahulugan ng
Salita batay sa Kasingkahulugan;
at Pagbibigay ng Sariling iHnuha
Paunang Salita
Ang Contextualized Learning Module o CLM na ito ay
maingat na inihanda para sa ating mag-aaral sa kanilang pag-
aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na gagabay
sa kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang
mga kasanayang itinakda ng kurikulum.
Ang modyul na ito ay may inilaang Gabay sa
Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng mga paalala, pantulong
o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung
sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral
sa kani- kanilang tahanan.
Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat
ang nalalaman ng mag-aaral na may kinalaman sa inihandang
aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan niya ng ibayong
tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding
pagsusulit sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat
naman ang natutuhan. May susi ng pagwawasto upang makita
kung tama o mali ang mga sagot sa bawat gawain at
pagsusulit. Inaasahan namin na magiging matapat ang bawat
isa sa paggamit nito.
Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang
CLM na ito upang magamit pa ng ibang mangangailangan.
Huwag susulatan o mamarkahan ang anumang bahagi ng
modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot sa
mga pagsasanay.
Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan
agad sa kanilang guro kung sila ay makararanas ng suliranin
sa pag- unawa sa mga aralin at paggamit ng CLM na ito.
Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating
mga tagapagdaloy, umaasa kami na matututo ang ating mag-
aaral kahit wala sila sa paaralan.
Alamin
Ang modyul na ito ay nagawa at dinisenyo para mabigyan
ka ng sapat at masayang pag-aaral sa iyong sariling oras.
Ang nilalaman ng modyul na ito ay tungkol sa mga salitang
magkasingkahulugan. Pagkatapos mong mapag-aralan ang
modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
 Natutukoy ang mga
salitang
magkakasingkahulugan.
 Nasasabi ang kasingkahulugan ng mga salita.
 Nasasabi ang ibig sabihin ng
salitang magkasingkahulugan

Aralin
Pagtukoy sa kahulugan ng
1 salita batay sa
kasingkahulugan nito

Subukin
Itambal ang salita sa Hanay A sa kasingkahulugan nito sa
Hanay B. Isulat ang titik ng sagot sa sagutang papel.

HANAY A HANAY B
1. mali A. munti

2. malamig B. madungis

3. maganda C. di- wasto

4. maliit D. maginaw

1
5. marumi E. marikit

Balikan
Panuto: Piliin ang wastong salitang kilos na ipinapakita ng
bawat larawan. Isulat ang titik ng tamang sagot.

1. A. nagsesepilyo B. umiinom

2. A. tumatakbo B. naglalakad

3. A. kumakain B. natutulog

4. A. naliligo B. nagbibihis

2
5. A. kumakanta B. sumasayaw

Tuklasin

Basahin at unawain ang tula.

Ang Paligid
ni Tristan Gabriel D. Pascua

Halika na’t magmasid

Mag-obserba sa paligid

Ang mga berdeng damo,

Luntian din ba ito?

Asul na dagat

Bughaw na langit

Malawak na bukirin

Malapad na bagwis.

Matatayog na puno ng mangga

Matataas ang mga bunga

3
Magandang paligid

Sadyang kaakit-

akit.

Ano ang pamagat ng tula?

Ano-ano ang mga salitang ginamit sa tula na magkapareho


ng kahuugan?

Suriin

Ang salitang magkasingkahulugan ay salitang magkapareho ng


ibig sabihin.

Halimbawa:

napaliligiran – napapalibutan

maganda – marikit

matayog – mataas

matalino - magaling

Pagyamanin

Piliin sa loob ng kahon ang kasingkahulugan ng mga


salita sa bawat bilang.

silya libro kalaban hinto maligaya

1. upuan 4. tigil

2. kaaway 5. masaya

3. aklat

4
Isaisip

Ang ay salitang
magkapareho ng ibig sabihin.

Isagawa
Piliin sa loob ng kahon ang kasingkahulugan ng salitang
may salungguhit.

kasabay higaan timbang asul nanalangin

1. Kulay bughaw ang kalangitan.

2. Ano ang bigat ng mansanas na dala mo?

3. Si Ana ay nagdasal bago matulog.

4. Ang lambot ng bagong kama.

5. Si Lowela ang aking kasama sa pag-uwi.

Tayahin

A. Piliin ang kasingkahulugan ng unang salita.Isulat ito sa


sagutang papel.

1. madaldal maingay tahimik

5
2. eskwelahan ospital paaralan

3. maliit munti Malaki

4. nalaglag nahulog sarado

5. masaya malungkot maligaya

B.Magbigay ng kasingkahulugan ng mga sumusunod na

salita. 1.mautak

2.mayaman

3.mahirap

4.malinamnam

5.malinis

Karagdagang Gawain

Isulat ang Tama kung magkasingkahulugan at Mali kung hindi.

1. maganda – marikit

2. mabagal- makupad

3. mabilis- matulin

6
Aralin
Pagbibigay ng
2 sariling hinuha

Alamin
Ang modyul na ito ay nagawa at dinisenyo para
mabigyan ka ng sapat at masayang pag- aaral sa
iyong
sariling oras.
Ang nilalaman ng modyul na ito ay tungkol sa
pagbibigay ng sariling hinuha.
Pagkatapos mong mapag-aralan ang modyul na ito, ikaw
ay inaasahang maibigay ang sariling hinuha.

Subukin
Basahin ang kuwento.

SI MACMAC AT SI MARTIN

Demonyo kang ibon, naririto ka na naman!


Napakarami namang ibang pwede mong dapuan pero ito
pang likod ko ang napili mong paglaruan! Inihampas-
hampas ni Macmac ang kanyang buntot sa kanyang likod
ngunit hindi niya maabot si Martin. Pinagtatawanan
lamang ng ibon ang baka.
Sa mga ganoong pagkakataon, hindi na umiimik pa
ang baka pero humiga siya at nagpagulung-gulong baka

7
sakaling madaganan niya si Martin at siya’y
madurog.Ngunit lumipad si Martin habang
nagpapagulung-gulong si Macmac. Pero hindi siya
lumalayo . Nawiwili siya sa baka, sa pagkilos ng ulo, sa
malalaking tainga, sa mahabang buntot na may
mahabang buhok at sa sungay nito.
Kinaiinisan ni Macmac si Martin dahil nagugulat ito
pag basta na lamang dumadapo si Martin sa kanyang
likod. Nakikiliti rin siya pag tumatalun-talon ito.
Sa pag-uusap nina Pugpug at Macmac, nasabi ni
Pugpug na gusto niyang sa kanya dumapo si Martin.
Kinabukasan, dumating na naman si Martin. Bigla
siyang dumapo sa likod ni Macmac na ikinagulat ng baka.
“Hoy, narito ka na naman! Pumunta ka na lang kaya
sa kaibigan kong si Pugpug. Siya raw ang may gusto sa
iyo!”
“Ano?” naiinis na sambit ni Martin. “Yong maitim,
malapad ang buntot, manipis ang sungay at payat pa.
Ayoko, Macmac, ikaw ang gusto ko!”
Hindi ko talaga mapapaalis ang ibong ito kahit ano
ang gawin ko. Mayroon namang nagkakagusto sa kanya
pero ayaw naman niya. Sa ayaw ko’t sa gusto,
kailangang pagtiyagaan ko na lang siya. Ito ang iniisip ni
Macmac.
Umawit si Martin. Pinakinggan ito ni Macmac sa
unang pagkakataon at humanga siya dahil maganda ang
pag- awit niya.
Maya-maya, tinuktok ni Martin ang kuto ni Macmac,
Nakiliti pa rin si Macmac pero nakadama siya ng
kaginhawaan
Kinabukasan, nang makita muli ni Macmac si Martin
patungo sa kanya ay hindi na siya nagreklamo. Nakilala
rin niya na si Martin ay isa sa mga bagay na hindi niya
maiwasan. kaya kailangang tanggapin niya ito.
Sa pagdaan ng panahon, naging matalik
ding magkaibigan sina Macmac at Martin.

8
Sagutin ang mga tanong tungkol sa binasa. Isulat ang titik ng
sagot sa sagutang papel.

1.Ano ang pangalan ng baka?


A.Martin C.
Tuwwak
B. Macmac D. Lubnak

2.Ano ang pangalan ng ibon?


A.Pipit C.
Martin
B. Tuwwi D. Uwak

3.Saan laging dumadapo ang ibon?


A. sa likod ni Macmac C. sa mga alambre
B. sa sanga ng kahoy D. sa mga dayami

4.Ano ang gustong gawin ng baka sa ibon?


A. paluin at lunukin C. patayin at kainin
B. tadyakan at sipain D. tirisin
at tapakan

5.Kinaiinisan ni Macmac si Martin sapagkat


A. siya ay matalino C.siya ay sutil
B. siya ay matapag D. siya ay
magiliw

6. Ikinatutuwa namang inisin ni Martin si Macmac kasi


A. siya ay matakaw C.siya ay tamad
B. siya ay pikon D. siya ay tuso

7.Sa pag-iisip ng baka, nakilala niyang si Martin pala ay


A. tusong kaibigan C. sinungaling na kaibigan
B.mabait na kaibigan D. nakaaaliw na kaibigan

8.Sa bandang huli, sina Macmac at Martin ay


A. tuluyang nagkalayo C. patuloy na nag-aaway
B.nagkasundo D. lalong nagkagalit

9
Balikan
Hanapin sa Hanay B ang kasingkahulugan ng
mga salita sa Hanay A. Isulat sa papel ang titik ng
tamang sagot.
Hanay A Hanay B

1. mahirap a. mapera
2. maganda b. mabango
3. mayaman c. mabaho
4. masangsang d. dukha
5. mahalimuyak e. marikit

Tuklasin
Basahin ang kuwento.

SI NILONG NAMIHASA

Nag-iisa ngayon si Nilo sa mala-palasyong bahay nina


Junjun. Ipinagkatiwala sa kanilang dalawa ang bahay habang
inaasikaso sa Maynila ng mga magulang ni Junjun ang
kanilang negosyo. Magkaibigang matalik ang dalawa.
Habang nakikinig ang dalawa sa tugtog, dinaanan ng
tiyuhin si Junjun. Naiwan si Nilo para magbantay sa bahay.
Wala rin kasi ang katulong dahil umuwi.

10
Iginala ang kanyang paningin. Nakita niyang bahagyang
nakabukas ang silid nina Engr. at Gng. Ylanan. Pumasok si Nilo
sa silid.Napakagandang silid! Naibulalas niya. Nahiga siya sa
malambot na kama at pumikit. Naalala niya ang kalagayan ng
pamilya. Karaniwang manggagawa ang ama at labandera
naman ang ina.
Nakita niya ang tokador. Lumapit siya at pangiti-ngiting
tiningnan ang sarili sa salamin .Nakita niya ang mga kahon
nito. Hinila niya ang isa at nakita niya ang kartong punong-
puno ng pera. Mataman niyang tiningnan ang mga pera sa
karton.
“Mahahalata kaya nila kung kukuha ako?” tanong sa sarili.
Matagal siyang nakatayo at pinagpawisan na siya.
Kumuha siya ng ilang pirasong biyoleta at ibinulsa saka
lumabas ng silid
“Maraming saamat, matalik at mapagkakatiwalaan kong
kaibigan,” sabi ni Junjun pagdating niya. Ngumiti si Nilo. Batid
niya sa sariling hindi siya karapatdapat sa papuri ni Junjun.
Hindi mapakali si Nilo kinagabihan. Naiisip niya ang ginawa.
Naging malikot siya at naitumba niya ang upuang nasanggi.
Napabalikwas si Junjun kaya kinausap niya si Nilo.
Ipinagtapat ni Nilo ang ginawa. Ikinuwento niya ang
karanasan mula pagkabata. Sinisi niya ang mga magulang
dahil natutuwa sila pag may ninanakaw siya at iniuuwi sa
bahay at hindi rin siya pinagsasabihan bagkus ay pinupuri kaya
lalong tumatapang ang loob niya sa paggawa ng masama.
Humingi ng tawad si Nilo sa kanyang ginawa .
Ipinangako niya sa sariling hindi na siya magnanakaw
kailanman.

Panuto: Isulat ang titik nang sa palagay mo ay


siyang pinakatamang sagot.

1.Ang pamilya nina Junjun ay masasabing


A. masipag C. magalang

11
B.tanyag D. mayaman

12
2.Ang pamilya naman nina Nilo ay
A. maralita C. irresponsible
C. tamad D. pabaya
3.Natuksong magnakaw si Nilo sapagkat
A. gusto niyang magkaroon ng maraming pera.
B.naimpluwensyahan siya ng mga kaibigan.
C. kinukunsinti siya ng mga magulang.
D. gusto niyang maranasan ang buhay-mayaman
4.Ipinagtapat ni Nilo ang ginawa sa kaibigan dahil siya ay
A. natatakot C. nakokonsensiya
B.nahihiya D. nababahala
5.Ano kaya ang naramdaman ni Nilo pagkatapos
niyang ipagtapat sa kaibigan ang ginawa
niyang kasalanan?
A. kaligayahan C. kahihiyan
B.kalungkutan D. kapayapaan

Suriin

Ano ang hinuha? Ang paghihinuha ay isang mahalagang


bahagi ng kritikal na pag-iisip. Ang hinuha ay ang proseso ng
paggamit ng lohika upang makarating sa isang konklusyon sa
pamamagitan ng paggamit ng mga ebidensya at obserbasyon
na hindi maaaring mapatunayan nang direkta.
Ang paghihinuha ay isang mahalagang bahagi ng kritikal na
pag-iisip.

13
Ang hinuha ay ang proseso ng paggamit ng lohika upang
makarating sa isang konklusyon sa pamamagitan ng paggamit
ng mga ebidensya at obserbasyon na hindi maaaring
mapatunayan nang direkta.
Maaaring magamit ang mga hinuha sa iba’t ibang larangan
gaya ng matematika, ekonomiya, maging sa agham.
Nagsasangkot ng paggamit ng lohika upang makakuha ng mga
konklusyon na nagmula sa iba’t ibang katibayan.

Halimbawa ng hinuha

Ang paghihinuha ay may iba’t ibang mga iba’t ibang


kahulugan, ngunit sa karamihan ng oras ginagamit ito upang
pag- usapan ang tungkol sa pagguhit ng mga konklusyon,
madalas na batay sa limitado o hindi direktang ebidensya.

Halimbawa:

Kung sasabihin ko na ang laylayan ng iyong bagong damit


ay nakakaligtas, maaari mong mahinuha na ako ang gumawa
nito.
Kung sasabihin ko sa iyo na nakita ko ang iyong kapatid na
babae at siya ay may suot na bagong jacket, maaari
mong mahinuha na binili niya ito.

Pagyamanin
Piliin ang maaaring mangyari sa mga sumusunod na sitwasyon.
Isulat ang titik ng sagot sa sagutang papel.

1. Kapag ang tao ay mahilig sa pagbabasa


A. masisiraan siya ng bait
B.hindi siya mahusay sa pagsusulat
C. mahina siya sa pag-unawa
D. may malawak siyang kabatiran

2. Kapag ang mag-aaral ay masipag at matiyaga

14
A. ang guro ay masisiyahan
B.hindi na nangangailangan ng tulong
C. maaari nang hindi pumasok sa klase

3. Kapag ang isang guro ay masipag magturo


A. walang malalagpak na mag-aaral
B.maiinis ang mga bata sa kaniya
C. maraming matutuhan ang mga bata

4. Kapag ang isang tao ay nagpunla ng kabaitan


A. marami ang kanyang magiging kaibigan
B.maraming maiinggit sa kanya
C. iisipin nila na siya’y mayabang

5. Kapag ang mga mamamayan sa isang bansa ay pawang


masisipag
A. madali silang mapapagod sa paggawa
B.mag-aaway-away sila sa kayamanan
C. ang bayan nila ay magiging mariwasa

Isagawa
Basahin ang bawat talata at ibigay ang angkop na hinuha
sa palagay mo.
1. Sabik na sabik ang batang si Karlo kung ano ang regalong
ibibigay ng kanyang nanay sa kanyang kaarawan. Ano
kaya sa palagay mo ang ibibigay ng kanyang nanay?

2. Nakasimangot si Maria nang makita niya ang kanyang


grado. Ano sa palagay mo ang kanyang grado?

15
3. Tuwang- tuwang umuwi si Jasmin sa kanilang bahay
galing sa isang contest sa pag- awit. Ano sa palagay mo
kung bakit tuwang-tuwa si Jasmin?

Tayahin

Panuto: Ibigay ang hinuha sa bawat sitwasyon. Isulat ang sagot


sa sagutang papel.
1.Malalim na ang gabi. Mayamaya ay nagtahulan ang mga aso
sa tapat ng aming bahay. May narinig kaming sumigaw.
2.Mag-uumaga na nang magkagulo sa kabilang
kalye. Inilalabas nila ang kanilang mga gamit.
3.May makapal at maitim na ulap sa kalangitan.
Mayamaya, lumakas ang hangin.
4. Namalengke sina Lorna at Fe. Mayamaya ay nagkagulo
sa palengke.

5. Nagluluto si Nanay. May kumatok sa pinto. May naamoy


sila sa may kusina.

Karagdagang Gawain
Ibigay ang iyong hinuha sa sitwasyong ito.

Sa mesa ay may nakabukas na aklat na ang ilang

pahina ay may tekstong marka. Ang mga papel ay may

sulat.

16
16

Aralin 1 ARALIN 1
ARALIN 2
Isagawa SUBUKIN
SUBUKIN
1.asul 1.c
1.b
2.timbang 2.d
2.c
3.nanalangin 3.e
3.a
4.higaan 4.a
4.d
5.kasabay 5.b
5.c
Tayain BALIKAN
PAGYAMANIN 6.b
1.maingay 1.b
7.d
2.paaralan 2.a
8.b
1.d 3.munti 3.b
4.nahulog 4.a
BALIKAN
5.maligaya 5.a
2.a 1.d
Karagdagang Gawain TUKLASIN
2.e
Tama Magmasid-mag-obserba
3.a
3.c 4.c
Tama Berde-luntian
3 Tama Asul-bughaw
5.b
4.a TUKLASIN
Matatayog-matataas
Malawak-malapad
1.d
Maganda-kaakit-akit
5.c 2.a
Pagyamanin
3.c
1.silya
4.c
2.kalaban
5.d
3.libro
4.hinto
5.maligaya

Susi sa Pagwawasto
Sanggunian

Grade 1 Bumasa at Sumulat Filipino, Kagamitan ng


Mag- aaral pahina 304.
Most Essential Learning Competencies
Julian, Ailene G. at Dayag, Alma M. 2018. Pinagyamang
Pluma Wika at Pagbasa para sa ELementarya. PHOENIX
Publishing House, Inc. 927 Quezon Ave., Quezon City

"K To 12 Curriculum Guide In Filipino". 2016. Deped.Gov.Ph.


https://www.deped.gov.ph/wpcontent/uploads/2019/01/
English-CG.pdf.

Department of Education. "K To 12 Most Essential Learning


Competencies With Corresponding CG Codes". Pasig
City: Department of Education Central Office, 2020.
google
Textbook

Bumasa at Sumulat Filipino 1

Landas sa Wika at Pagbasa

17
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Schools Division of Ilocos Norte – Curriculum Implementation


Division
Learning Resource Management Section (SDOIN-CID LRMS)

Office Address: Brgy. 7B, Giron Street, Laoag City, Ilocos


Norte Telefax: (077) 771-0960
Telephone No.: (077) 770-5963, (077) 600-2605

18

You might also like