SESSION 1: TRANSLATION

Dịch thuật, Biên dịch

Translate/transform/transfer one language into another language
- Chuyển thể ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích
1.3. History of translation
- Egyptian Old Kingdom: Cổ Vương quốc Ai Cập
- Việc dịch đã có từ rất lâu và đến TK19 đã có những người kiệt xuất về chuyển thể ngôn ngữ
1.4. The dynamics of translation (MÔ HÌNH)

SL: Source language

TL: Target language

A text is pulled in ten different directions, as follows:

1. The individual style or idiolect of the SL author. When should it be (a) preserved, (b)
normalized?
 Phong cách cá nhân và văn phong của tác giả ngôn ngữ gốc.
+ Việc giữ lại hay chuẩn hóa dựa trên đối tượng nghe văn bản gốc (hoản cảnh sử dụng của ngôn
ngữ đích)
2. The conventional grammatical and lexical usage of this type of text, depending on the
topic and the situation.
 Cách sử dụng ngữ pháp và từ vựng theo quy ước, phụ thuộc vào chủ đề và hoàn cảnh
(Đúng hoàn cảnh/đối tượng)
3. Content items referring specifically to the SL, or third language (i.e. not SL or TL)
cultures.  Những từ mang nghĩa liên quan trực tiếp đến ngôn ngữ gốc hoặc ngôn ngữ thứ 3
4. The typical format of a text in a book, periodical, newspaper, etc., as influenced by
tradition at the time.
 Định dạng của sách, báo chí...bị ảnh hưởng bởi thời đại.
5. The expectations of the putative readership, bearing in mind their estimated
knowledge of the topic and the style of language they use, expressed in terms of the
largest common factor, since one should not translate down (or up) to the readership.
 Trình độ của người nghe/đối tượng sử dụng văn bản
6, 7, 8. As for 2, 3 and 4 respectively, but related to the TL.
9. What is being described or reported, ascertained or verified (the referential truth),
where possible independently of the SL text and the expectations of the readership.
10. The views and prejudices of the translator, which may be personal and subjective, or
may be social and cultural, involving the translator's “group loyalty factor”, which
may reflect the national, political, ethnic, religious, social class, sex, etc. assumptions
of the translator
=> 10 nhân tố bao gồm: SL writer, SL norms, SL culture, SL setting and tradition,
TLreadership, TL norms, TL culture, TL setting and tradition, The truth, Translator
1.5. Translation theory (Thuyết liên quan đến dịch thuật)
Since the mid 1980s there have been some major translation theories in the world.
• Linguistic Theory of Translation (by Catford, Nida) focuses on finding the equivalence
(of meaning, grammar, content...)
• Functionalist Theories of Translation (German school) by K.Reiss, Neubart, Wilses,
Vermeer, Skopco) do not pay attention to source texts. Their main aim is what we do
with translation.  Mục đích chính là những cái chúng ta có thể làm với bản dịch
• Translation as Cultural Events Theory (by Mary Snell Hornby) sets up an integrated
approach to translation.  Đường hướng pha trộn trong dịch thuật
 Manipulation School of Translation (by Susan Bassnett) (School of UK and Holland)
points out the power of translation.

 Deconstructionist Theories (by Edwin Gentzler) (USA) forget source texts and regard

translation as the second original.

 Culture and Context Theories (by Peter Newmark) focus on culture and context during

the translation process. As this is the most suitable for undergraduate students, the theory,
which is introduced below, is based on Peter Newmark's.

1.6. PRE-TRANSLATION CONSIDERATIONS (Những điều cần lưu ý trước khi dịch)
1.6.1. Reading the text
- Hiểu ý chính của văn bản
- Dịch giả muốn xử lý văn bản như thế nào
- Hiểu văn bản yêu cầu cả đọc rộng và đọc kĩ.
1.6.2. The intention of the text (Ý định của bài dịch)
1.6.3. The intention of the translator (Ý định của người dịch)
Usually, the translator's intention is identical with that of the author of the SL text. But he
may be translating an advertisement, a notice, or a set of instructions to show his client how
such matters are formulated and written in the source language, rather than how to adapt
them in order to persuade or instruct a new TL (target language) readership. And again, he
may be translating a manual of instructions for a less educated readership, so that the
explanation in his translation may be much larger than the “reproduction”.
1.6.4. TEXT STYLES (Văn phong)
Following Nida, we distinguish four types of (literary or non-literary) text
1. Narrative (Trần thuật): a dynamic sequence of events, where the emphasis is on the verbs or,
for English, “dummy” or “empty” verbs plus verb-nouns or phrasal verbs.
2. Description (Miêu tả), which is static, with emphasis on linking verbs, adjectives, adjectival
nouns.
3. Discussion (Thảo luận), a treatment of ideas, with emphasis on abstract nouns (concepts),
verbs of
thought, mental activity (“consider”, “argue”, etc.), logical argument and connectives.
4. Dialogue (Hội thoại), with emphasis on colloquialisms (những từ hoặc cụm từ thông thường
được sử dụng trong hội thoại hàng ngày) and phaticisms.
1.6.5. The readership (Độc giả)
You should characterize the readership of the original and then of the translation, and to
decide how much attention you have to pay to the TL readers. You may try to assess the level
of education, the class, age and sex of the readership. The average text for translation tends
to be for an educated, middle-class readership in an informal, not colloquial style. All this
will help you to decide on the degree of formality, generality (or specificity) and emotional
tone you must express when you work on the text.
- Trình độ học vấn, tôn giáo, quốc tịch...
1.6.6. The quality of the writing (Chất lượng bài dịch)
The quality of the writing has to be judged in relation to the author’s intention and/or the
requirements of the subject matter. If the text is well written, i.e., the right words are in the
right places, with a minimum of redundancy, you have to regard every nuance of the author's
meaning as having precedence over the reader's response. If a text is well written the syntax
will reflect the writer's personality - complex syntax will reflect subtlety, and plain syntax,
simplicity. A badly written text will be cluttered with stereotyped phrases; recently
fashionable general words and probably poorly structured. In this case, you have to correct
the text
* To have a good translation, it should have 3 main characteristics as follows:
- Faithfullness (Tín): dịch đúng ý nghĩa của ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích
- Accuracy (Đạt): chuyển thể sang ngôn ngữ đích, tuân thủ ngữ pháp, từ vừng của ngôn
ngữ đích mà người nghe/đọc hiểu được ý định của ngôn ngữ gốc
- Good form (Nhã): lời hay, ý đẹp
SESSION 2:
2.1.1. The approach (Cách tiếp cận)
(1) Dịch từng câu, từng đoạn, từng chương
(2) Đọc hết một lượt để tìm ra ý định, giọng văn, văn phong...
- Chỉ dịch khi hiểu hoàn toàn những gì tác giả muốn truyền đạt
* 4 cấp độ dịch:
a.
2.1.2. The unit of translation (Đơn vị dịch)
- Đa dạng: 1 từ, 1 câu, 1 đoạn hoặc cả bài
2.2. TRANSLATION METHODS

SEMANTIC TRANSLATION COMMUNICATIVE TRANSLATION

(Dịch ngữ nghĩa) (Dịch giao tiếp)

The stress lies on: The stress lies on:

- Meaning - Meaning
- Author - Reader
- Thought process - Utterance
Quy trình tư duy của ngôn ngữ gốc Often better than its original
- Sát bản gốc nhất có thể (ko quan tâm đến
độc giả là ai)
Ko được thay đổi Right to:
- Correct or improve logic
- Replace clumsy with elegant
- Remove obscurities (loại bỏ sự tối nghĩa)
- Eleminiate repetitions and tautology
- Modify and clarify jargon (thay thế và làm
rõ thuật ngữ)
- Normalize idiolect
- Correct mistakes of fact
Secure truth Secure truth
- Reduce unit of translation - Extend unit of translation (có thể phải mở
rộng đơn vị dịch)
Text will be: Text will be:
- more idiosyncratic - smoother
- more “sensitive” - more idiomatic
- easier to read
Text categories: (Các thể loại vb) Text categories:
1. Texts of original expression 1. Most non-literary writing (các văn bản phi
2. Any important statement văn chương)
3. Autobiographies (tự truyện/tiểu sử) 2. Journalism
4. Private correspondence (thư tín cá nhân) 3. Informative articles and books
5. Any personal effusion (lời bộc bạch) 4. Textbooks
6. High literature (văn chương) 5. Reports
7. Drama (Shakespeare…) <Kịch> 6. Scientific and technological writing (vb
 khoa học và kĩ thuật)
7. Non-personal correspondence
8. Propaganda (vb tuyên truyền)
9. Publicity (vb công chúng)
10. Public notices (thông báo công khai)
11. Popular fiction
12. Religions, philosophical, artistic,
scientific, legal texts.
There are other translation methods.
- SL emphasis TL emphasis
- Word-for-word translation Adaptation
- Literal translation Free translation
- Faithful translation Idiomatic translation
=> Giống nhau về hình thức Communicative translation
- Semantic translation

SEMANTIC TRANSLATION
- Dịch linh động hơn Dịch trung thành
Examples:
- Right in the heart of Hanoi, Hoan Kiem Lake is an enchanting body of water, a peaceful oasis
away from all the hustle and bustle of the city.
 Nằm giữa lòng HN, hồ Hoàn Kiếm là một hồ nước đẹp mê hồn, một ốc dảo yên bình tách biệt
khỏi sự ồn ào náo nhiệt của thành phố.
COMMUNICATIVE TRANSLATION
2.2.2 Literal translation (Dịch nguyên văn)
The SL grammatical constructions are converted to their nearest TL equivalents but the lexical
words are again translated singly, out of context. As a pre-translation process, this indicates the
problems to be solved.
 Là phương pháp dịch mà cấu trúc ngữ pháp của ngôn ngữ gốc được chuyển sang cấu trúc của
ngôn ngữ dịch ở dạng gần nhất. Từ vựng vẫn dịch một cách đơn lẻ, tách khỏi văn cảnh.
Vd: He has a sunny smile. (Anh ấy có một nụ cười tỏa nắng)
- Literal: Anh ấy có một nụ cười mặt trời
2.2.3 Faithful translation (Dịch trung thành)
A faithful translation attempts to reproduce the precise contextual meaning of the original within
the constraints of the TL grammatical structures. It “transfer” cultural words and preserves the
degree of grammatical and lexical “abnormality”- sự bất thường trong từ vựng và ngữ pháp
(deviation from SL norms) in the translation. It attempts to be completely faithful to the
intentions and the text-realization of the SL writer.
 Từ mang tính chất văn hóa/ yếu tố thuộc về ngôn ngữ nguồn sẽ được giữ nguyên.
Vd: Banh chung is something that only VN has.
- Words are translated in context.
- Transfer cultural words
- Does not naturalize
Used for:
- Literary translation
- Authoritative texts
- Drafts
Practice:
1. Despite his looks, he’s said to be something of a Don Juan.  Bất chấp vẻ ngoài, anh ấy được
nói trông giống 1 gã sở khanh.
2. That computer science course was a bear.  Khóa học Khoa học máy tính rất khó
3. This is a Mickey Mouse course but we still have to take it because it is on the program
4. Carry coal to Newcastle  Chở củi về rừng
2.2.4. Adaptation (Phỏng dịch)
- Sử dụng cho kịch và thơ
2.2.5. Free translation (Dịch tự do)
- Tái tạo nội dung diễn đạt
- Thường dài hơn bản gốc
- “Intralingual translation” – dịch nội ngôn
2.2.6. Idiomatic translation (Dịch thành ngữ)
- Tìm thành ngữ/tục ngữ tương đương
You’re the apple of my eye: Anh/em là cả thế giới của em/anh
Dịch:
Communicative translation
1 dead in Indianapolis shooting, with off-duty officer among 5 wounded, police say
=> Cảnh sát cho biết 1 người chết và 5 người bị thương, trong đó bao gồm 1 sĩ quan đang ngoài
giờ làm việc trong vụ xả súng ở Indianapolis.’

Shortly after the shooting, an adult man arrived at a local hospital seeking treatment for
gunshot wounds and was pronounced dead, police said, adding that he was believed to be
connected to this incident.

-> Cảnh sát cho biết ngay sau vụ nổ súng, một người đàn đã đến bệnh viện địa phương để điều trị
vết thương do đạn bắn và được xác định đã chết, đồng thời cho biết thêm rằng người đàn ông này
được cho là có liên quan đến vụ việc này.

Các đơn vị trong câu mà cần dịch

Chiến thuật dịch: Các bước/ Áp dụng đối với dạng văn bản ra sao?
2.7. Word-for-word translation
- SL word-order is preserved
- Non – grammatical
- Được dịch gần nghĩa nhất, ko đúng ngữ cảnh
Used for:
- Tiến trình trước khi dịch của các vb khó để hiểu ý nghĩa
Practice:
1. Love can touch us one time. And last for a lifetime  Chạm tay nhau 1 giây, là nhớ
2. PetroVietnam, the state-owned oil, and gas giant, has also found itself in hot water  Tập
đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam, cũng đã nhận ra mình trong những hoàn cảnh khó khăn.
3. And I must follow on the road that lies ahead,
And I won’t let my heart control my head
 Và tôi sẽ phải theo bước con đường phía trước,
Tôi sẽ không để con tim điều khiển lí trí
4. She has a sweet tooth.  Cô ấy thích ăn ngọt/hảo ngọt.
The country is developing so fast, they need to change the attitude and the conduct of the people,
but it is not going to happen in one day," he said. Drivers typically don't look before darting into
traffic or cutting across multiple lanes of cars, motorbikes and bicycles in a "you-look-out-for-
me" driving culture.
 Ông ấy nói rằng “QG đang phát triển nhanh chóng, người dân cần thay đổi thái độ và nhận
thức, nhưng điều đó không thể xảy ra trong ngày một ngày hai”. Những người tham gia giao
thông thường không quan sát trước khi lao vào dòng xe cộ hoặc cắt ngang làn/lấn làn đường. ô
tô, xe máy và xe đạp trong một văn hóa lái xe “bạn phải dè chừng tôi”.
SESSION THREE:
I. THE MONARCHY
Every language has its own words that forms a conversation between many people.
1. Language words
- Đều cùng 1 nghĩa nhưng dạng diễn đạt theo cách thức khác nhau
2. Syntax (Cú pháp)
- The way in which words and puctuation are used and arranged to form phrases, clauses,
sentences
 Cấu tạo từ tạo thành câu/mệnh đề/cụm từ
Vd: Câu đơn/câu phức/câu kép...
- Mỗi ngôn ngữ có nguyên tắc lựa chọn thì, chấm câu, sắp xếp từ để tạo thành câu.
Examples:
* Conjuction (Liên từ):
- In English: Because of increasing population, water pollution is out of countrol.
 Bởi vì dân số ngày càng gia tăng, nên vấn đề ô nhiễm nguồn nước ngày càng khó kiểm soát.
* Word order (Trật tự từ):
3. Idiolect (Phương ngữ cá nhân của 1 vùng/Vốn từ)
- Idio (personal, private) + (dia)lect (a regional or social variety of a language distinguished by
pronuciation, grammar and vocab = IDIOLECT
- Includes:
+ The vocab appropriate to various interests, activities
+ Pronunciation reflective of the region which he or she lived or had lived vảiable styles of
speaking
- Depends on age, mood, sex, education,... of a person
4. Dialects (Phương ngữ/Ngôn ngữ địa phương)
- The form of language spoken by a local or regional area.
- Much broader notion than idiolect refers to the distinctive vocabulary and grammar of
someone’s use of language.
5. Slang (Tiếng lóng)
- Is not usually taught in formal course
- Only certain groups of people use and understand slang
- The use of slang creates new forms by combining existing words, giving new meaning to words
or introducing completely new words into the language.
6. Jargon (Thuật ngữ/ Từ chuyên ngành)
- All professions, sciences, trades and occupations, including the less honorable ones have a
language, which includes words known only to their members or initiates. These languages are
called Jargon
7. Idioms (Thành ngữ/Tục ngữ  Đặc ngữ)
- Thành ngữ: 1 nhóm các từ nghĩa khác so với nghĩa của từng từ lẻ.
Vd: “Let the cat out of the bag”  tell a secret by a mistake
II. STRATEGIES FOR TRANSLATORS
STRATEGY 1: How to deal with non-equivalence at word level (Giải quyết các vấn đề
không tương đương ở cấp độ từ)
* Translation by a more specific word (Dịch bằng một từ cụ thể hơn)
-You = anh/em/bác/cô/cậu
Him = anh ấy/hắn/cậu ấy...
- Đôi khi phải dựa vào ngữ cảnh, thái độ của người nói/viết để chọn từ cụ thể, phù hợp
* Translation by a more general word (Dịch bằng từ khái quát hơn)
VD: English – sandals, slip-on, hiking shoes, sneakers...  Vnmese: shoes – giày
* Translation by cultural substitution (Dịch bằng cách thay thế bằng các yếu tố văn hóa)
* Translation using a loan word plus explanation (Dịch bằng cách mượn từ và kèm giải thích)
Eg: radio, taxi, karaoke, cafe...
 Because these words have been in common use in Vietnam for some time now, they are often
used without any accompanying explanation, which is not advisable.
HIV (Hội chứng suy giảm miễn dịch)
* Translation by paraphrase (Dịch bằng cách viết lại/giải thích lại câu đó/từ đó)
- Dịch nội ngôn  viết ra thành phẩm cuối cùng cho ngôn ngữ đích
* Translation by omission (Dịch bằng cách loại bỏ)
- This strategy as too drastic, it is sometimes appropriate to omit words or phrases that are not
essential to the meaning or impact of the text
Eg: Much ca be done even without being physically present in the meeting  nhiều việc có thể
làm ngay cả khi không có mặt tại cuộc họp
- To be fitted with an intra-utterine device  đặt vòng tránh thai
- Burgeoning population grow is putting hard-sloving problem  Dân số tăng nhanh đặt ra nhiều
vấn đề nan giải
STRATEGY 2: HOW TO DEAL WITH IDIOMS AND FIXED EXPRESSIONS (Xử lý đặc
ngữ và các lối diễn đạt/ cụm từ cố định)
EQUIVALANCES (TƯƠNG ĐƯƠNG)
* Using an idiom or fixed expressiom of similar meaning and form (tương đương về cả nghĩa
và cấu trúc)
Eg: Silence is golden  Im lặng là vàng
* Using an idiom or fixed expression of similar meaning but dissimilar form (giống về nghĩa
nhưng cách diễn đạt khác nhau)
Eg: Carry coals to Newcastle  chở củi về rừng
When in Rome, (do as Romans do)  Nhập gia tùy tục
NON – EQUIVALENCES
* Translation by paraphrase
“look before you leap”  Đi đâu mà vội mà vàng/Mà vấp phải đá mà quàng phải dây  ko nên
vội vàng
* Translation by omission
- Hay rơi vào dịch tiêu đề hơn
- This may be done with phrases that would require lengthy explanations, awkward paraphrases,
or literal and unnatural translations.
STRATEGY 3: HOW TO DEAL WITH VOICE, NUMBER AND PERSON
VOICE (Thể):
Bị động và Chủ động
- English: active: have + sb + V
 passive: have + sth done
- Vnmese: Nhờ ai đó làm gì
* V-ing
Active: S + V + Sb Ving
 Passive: S + V + sb/st + being + P2
* Let
Passive: Let + sb/sth + be P2
Be allowed to infinitive
* Active: S + V + Oi + Od
Passive:
1/ Oi + be + P2 (of
NUMBER
- Danh từ chung và Danh từ riêng
Phụ nữ = can mean either woman or women
- Trong TV, ko có sự phân biệt yếu tố ngữ pháp
PERSON (NGÔI/ ĐẠI TỪ NHÂN XƯNG)
* Note
- Trong Tiếng Anh không có sự phân biệt bên nội, bên ngoại
STRATEGY 4: HOW TO DEAL WITH PROPER NAMES (DỊCH TÊN RIÊNG)
* Geographical term (Các tên riêng mang yếu tố địa lý)
- 1 số trường hợp sẽ dịch sang từ khác (s  x) , hoặc ko đổi
* Names of organizations (Tên các tổ chức)
* Translation from Vnmese into English
often using the reverse order or adjective + noun or noun + preposition + noun
“Bộ”, “Sở” = Ministry of …, Department of…
“Ngân hàng” = Bank for …, or Adjective + Bank
“Tổng công ty” = Corporation
* Proper names in medical texts (Các thuật ngữ y khoa)
STRATEGY 5: HOW TO DEAL WITH NON-SUBJECT SENTENCES (CÂU KHÔNG
CÓ CHỦ NGỮ)
1. Passive voice
2. It + to be + adjective + to do something
3. There is/ are
4. V+ing (S) + V + O
5. Put in the real subject that is often found in the previous sentence(s)
STRATEGY 6: HOW TO DEAL WITH NEWSPAPER HEADLINES (DỊCH TỰA ĐỀ BÀI
BÁO)
3 Basic Groups
- Verbal Headlines
- Nominal Headlines
- Adverbial Headlines
Some main characteristics of newspaper headlines:
1. Present tense = past tense (Thì hiện tại đơn thể hiện việc đã xảy ra trong quá khứ)
2. Present participle = event in progress
3. To + infinitive = future events (Sự kiện sắp xảy ra)
4. Past participle = passive voice
5. Nouns
6. Verb + Noun
(Hạn chế sd to be, ưu tiên sử dụng CỤM DANH TỪ)
Eg: Tổ 141 truy đuổi nhóm chạy xe tốc độ cao trên phố
 141 unit pursues high speeder on street
IS phục kích, hành quyết 14 binh sĩ Syria
 IS ambushd and executed 14 Syria soldiers
Báo cáo hồi tháng 1 của Liên Hợp Quốc (LHQ) ước tính nhóm khủng bố còn 3.000-5.000 thành
viên ở Syria và Iraq. Báo cáo cũng cho biết số lượng các cuộc tấn công của IS tại Syria bắt đầu
gia tăng từ tháng 11/2023, thêm rằng sa mạc Badia hiện được IS sử dụng làm "trung tâm hậu cần
và điều phối hoạt động".
 UN January report estimates there remains 3-5000 IS troops in Syria and Iraq and the number
of attacks started rising since last November, adding that Badia desert has been IS' logistic and
operating center.
Phiên dịch viên
Dịch nối tiếp song phương
Vị trí ngồi:
* Dịch nối tiếp (chờ khi nhà ngoại giao ngừng nói)
+ Ghi nhớ ý chính và dịch theo ý
+ Note taking
Dịch thầm Chuchotage
* Dịch song song
1. (EVS) Độ trễ: Ngắn và dài
2. Emotion
3. Humor (chuyện cười)
Giữ bí mật nội dung
SESSION 4: INTERPRETING
I. DENIFITION
- Biên dịch (viêt) >< Phiên dịch (nói)
* Interpreting
- Render information
- Language Language
* Interpreter (n)
+ must Interpret for the audience
+ will provide INTERPRETATIONS for the audience
* Interpreting is a process in which the interpreter transfers real-time spolne source language into
target language.
* INTERPRETING OR TRANSLATION

Mostly real-time spoken language Mostly text-based

Happens on the spot Can be done long after the creation of the
source document
Live setting  Accuracy varies Has time to review and edit the product
Language 1 > Language 2... SL  TL
II. MODES OF INTERPRETING

Consecutive interpreting (Dịch đuổi) Simultaneous interpreting (Dịch song song)

- Speaker talks then interpreter converts - Interpreter interprets at the same time as
the source
- Unilateral (Đơn phương)
+ By sentence
+ Whole speech
Bilateral (Đa phương)

CONSECUTIVE INTERPRETING (Dịch đuổi)

* Interpreter gives rendering of a speech
- Structured and accurate
- No major
UNILATERAL (one-way) consecutive interpreting (Dịch đuổi một chiều)
Speaker  Language A  Interpreter Language B Audiences
ex: The speaker talks in Spanish and you need to interpret for English audience. The speech is 5
minutes long.
- Sentence by sentence
 + More instantaneous/on the spot
+ More confusing to understand as a whole
- By whole speech
+ Lengthier interpreting process
+ More understandable and coherent as a whole
BILATERAL (two-way) consecutive interpreting
Speaker A Language A Interpreter Language B Speaker B
The requirements for an interpreter:
- Language proficiency
- Good memory
- Concentration
- Soft skills: problem-solving skill, critical thinking skill, public speaking skill...
- Knowledge
SIMULTANEOUS INTERPRETING (Dịch song song)
- Interpreter converts SL into TL (s)
- No disruption of the original flow of delivery

* Whispered interpreting (Dịch thầm)

* Electronic hook-up (Dịch cabin)
III. PROCESS OF INTERPRETING

- Dựa vào ngữ cảnh và yếu tố văn hóa để chuyển thể

SESSION 5:
HELPFUL SKILLS / ATTRIBUTES FOR INTERPRETING
5.1 Hearing Ability
For obvious reasons, it is essential that interpreters have acute hearing. Potential interpreters who
have, or feel that they might have, a hearing disability should seek medical advice. In some cases
hearing adequately compensate for hearing loss.
5.2 Public Speaking Skills
In any interpreting situation, an interpreter should not mumble, stutter or speak too quickly or
slowly. It is obviously necessary to have a clear, well-modulated voice (giọng nói truyền cảm)
and a smooth style of delivery. Learners who feel insecure when speaking in public might
consider joining a club to develop their public speaking skills.
5.3 Conversion Skills (Kỹ năng chuyển đổi)
Interpreters must be able to think quickly and “on-their feet”. Interpreting is an immediate
process, which leaves little margin for thought before action must take place.  Chuyển thể
nhanh chóng
5.4 Memory Skills
The short-term memory is used for the temporary storage of segments of speech so that they
can be decoded and re-encoded. Third year students (at the Hanoi University of Foreign
Studies) are expected to interpret segments of up to 30 words in length and fourth year
students must cope with segments of up to 40-50 words.
To improve short-term memory and speaking style, students are advised to do the following
exercises:
a. Newspaper Translation
Take a newspaper article 75-100 words in length and study it for about one minute;
then first, put the article face down and repeat it as precisely as possible (note: use the
language of the article), second translate the article aloud. Speak evenly without pause
or stutter. Do two passages a day until you can speak without hesitation. It is a good
idea to use a tape recorder to record and check your performance. This may need
frequent practice over 12 weeks or so.
b. Translating from Speech
Ask a friend or member of your family to read to you fairly slowly a passage of about 300-
400 words. Make notes and then reproduce the passage as accurately and completely
as you can in the other language. Again use a tape recorder to check your performance.
The reading should be as slow as required by dictation.
c. Radio Translation
Tape record short passages of speech in your language from the local radio stations and
try to interpret as much as you can. Or tape-record news and science reports in English
from VOA or BBC or ABC and reproduce these as accurately as you can in Vietnamese.
NOTE: VOA tapes are available in the Tape Library, ground floor, D1, Hanoi University
of Foreign Studies, Thanh Xuân.
d. Interpreting Practice
Ask friends or members of your family to "act out" interview in which you work as the
interpreter.
e. Observing High-level Interpreters
Take particular notice of high-level interpreters, such as Prime Ministers' interpreters,
who appear on TV news, and observe their technique.
5.5 NOTE-TAKING SKILLS
The interpreter should begin taking notes as soon as one of the parties begins speaking.
When taking notes, the interpreter should take as many notes as required to help the memory
concerning all pertinent points but not so many that s/he is distracted from what is being
said. The interpreter needs to remember what has been said rather than rely exclusively on
notes, which should be a back up to the memory.
It is noted that there is no best note-taking system. Each interpreter needs to develop his/her own
system of note taking. A system of arrows is often an integral component of a general system of
notes. For example:
movement towards, tendency, trend, sending, conveying...
receive from, import, return, and derive from...
did NOT go send, convey, and export...
did NOT return, import, and derive from... progress,
increase, rise, improvement, etc.
decline, fall, and decrease
been there and returned, resumed normal course of action…
Some mathematical symbols are useful, e.g. +  = > < and so on.
Abbreviations are also used: $, kg, cm, EU, UNDP, UNIDO, FAO, UNFPA…
When a large figure is used, it would be less time consuming to record the thousand as k (25000
= 25k), million as m (25 million = 25 m) and billion as b (5 billion = 5 b)
SESSION 6:
CODE OF ETHICS FOR INTERPRETERS (QUY TẮC HÀNH NGHỀ PHIÊN DỊCH)

PERSONAL BEHAVIOR (Hành vi LINGUISTIC PERFORMANCE (Thể

cá nhân) hiện mặt ngôn ngữ)
BEFORE 1. Well presented (Ăn mặc chỉnh tề) 1. Briefing on the subject
Interpreting 2. Punctual (đúng giờ) 2. Preparation of terminology
assignment 3. Guidance to be given to social
 worker, doctor, etc. on ethnic
differences if desired
4. Pen and paper for notes
5. Suggest satisfactory seating
arrangement.
DURING 1. Introduce yourself
Interpreting 2. Complete impartiality
assignment 3. Unbiased
4. Not rushed
5. Direct the pace of the
Conversation (Điều chỉnh nhịp độ
cuộc nói chuyện)
6. Jot down notes if necessary
7. Integrity
8. Dignity
AFTER 1. No acceptance of gifts
Interpreting 2. No personal involvement
assignment 3. Knowledge and information are
strictly confidential and not to be
passed on. (Giữ bí mật)
1. Accurate
2. Faithful
3. No omissions (Ko lược bỏ)
4. No alternations (Ko thay thế)
5. No additions
6. Interpret short passages.
7. Understand full meaning
8. Repetition and clarification as
Necessary (Có thể lặp lại và làm rõ
nếu cần)
9. Concentration
1. Self evaluation (Đánh giá lại bản
thân)
2. Re-read notes

6.1 Some practical techniques for on-site interpreting:

1) Introduce yourself to both the professional and the client.
2) Explain you are from.... (name of your organization), everything is confidential (bí mật) and
everything will be interpreted with no additions or omissions.
3) Arrange seating: The ideal seating arrangement is a triangle with participants at equal
distances from each other, so that eye contact can be maintained at all times.
Interpreter
Professional Client
4) First-person interpreting (Dịch ở ngôi thứ nhất)
5) Control pace (Kiểm soát nhịp độ)
6) Ask for repetition if uncertain of what was said.
7) Ask for explanation or clarification if necessary
8) Concentration
9) Notes
10) Assertiveness (Thái độ nghiêm túc)
6.3. INTERPRETING IN SPECIALISED AREAS
6.3.1. Legal Interpreting
4 trường hợp:
1) Giữa luật sư và khách hàng (hoặc nhân chứng)
2) Giữa cảnh sát và những người có liên quan đến vụ án
3) Đưa ra bằng chứng trước tòa
4) Thông dịch tại tòa
* The requirements for competent legal interpreting
- Kiến thức rộng về tổ chức xh, kinh tế, chính trị
* Common requirements (Yêu cầu cơ bản)
- Kiến thức cơ bản về pháp luật
- So sánh, đối chiếu
- Kinh nghiệm sử dụng, km việc với các thuật ngữ pháp lý
- Khái quát được vai trò, mong muốn của bên luật sư, tòa án, kiểm sát
6.2. Business interpreting
- Wear proper clothes (trang phục công sở)
- Must interpret what is said to the best of his/her knowledge
- Must keep confidential
The requirements of a good interpreter:
- Thành thạo 2 ngôn ngữ
- Hiểu rõ về nền văn hóa của đối tác doanh nghiệp cũng như văn hóa VN nói chung và hiểu rõ về
sự khác biệt giữa 2 nền văn hóa
- Kiến thức rộng về kinh doanh, tình hình kinh tế của VN (và của quốc gia khác)
- Ăn mặc chỉnh tề và đúng giờ
- Dịch chính xác, ko loại bỏ, thay thế hay thêm thắt
6.3. MEDICAL INTERPRETING
Các yêu cầu của một thông dịch viên giỏi là:
a) Khả năng sử dụng thành thạo ngôn ngữ của bệnh nhân (tiếng Anh) và tiếng Việt được đánh giá
đúng mức.
b) Hiểu biết tốt về văn hóa của bệnh nhân và văn hóa Việt Nam nói chung, và hiểu biết về sự
khác biệt giữa hai nền văn hóa.
c) Người trưởng thành.
d) Không câu nệ, cứng nhắc quá
e) Không được tỏ ra ngại ngùng hoặc e thẹn khi thảo luận về những vấn đề cá nhân.
f) Không được tỏ ra đưa ra phán xét đạo đức.
g) Thái độ thoải mái, không nóng vội, giọng nói nhẹ nhàng.
PRACTICE:
Tiêu đề: Kẻ giết người và buôn ma túy rủ nhau trốn truy nã hơn 20 năm
 Murdering and drug-smuggling fugitives together hide for over 20 years
Tiêu đề: Nữ công an bị điều tra tổ chức “tiệc ma túy”
 Policewoman investigated for drug party
Tiêu đề: Nữ đại gia bị cáo buộc lừa 3,2 triệu USD của đối tác nước ngoài
 Superrich woman alleged for deceiving foreign partner 3.2 million usd