Kryzysy finansowe we współczesnym świecie

1) Kryzys jest to załamanie się procesu wzrostu gospodarczego, poważne

naruszenie stanu równowagi gospodarczej i regres w rozwoju ekono-
micznym kraju.
2) Falowanie gospodarcze jest falowaniem ducha przedsiębiorczości.
3) Kryzys finansowy to głębokie zaburzenie na rynkach finansowych, które
charakteryzuje się gwałtownym spadkiem cen aktywów, czego konse-
kwencją jest bankructwo wielu przedsiębiorstw niefinansowych i instytu-
cji finansowych.
4) Wyjście z kryzysu polegać ma na uporządkowaniu rynków finansowych i
wejściu na ścieżkę zrównoważonego wzrostu.
5) Czynniki wywołujące kryzys finansowy według Mishkina:
➢ Wzrost stóp procentowych
➢ Wzrost niepewności
➢ Wpływ sytuacji na rynku aktywów na bilansie przedsiębiorstwa
➢ Panika bankowa
6) Duże kryzysy od początku XX wieku:
1. 1920 – 1921 w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych
2. 1929 w Stanach Zjednoczonych
3. 1931 – 1933 w Europie
4. 1950 – 1960 na świecie
5. 1974 – 1975 w Stanach Zjednoczonych i na świecie
6. 1979 – 1982 w Stanach Zjednoczonych i na świecie
7. 1982 – 1987 w Stanach Zjednoczonych
8. 1990 w Japonii
9. 1994 – 1995 w Meksyku
10.1997 – 1998 w Tajlandii, Indonezji, Malezji, Korei, Rosji i Brazylii
11.2007 – 2009 w Stanach Zjednoczonych i na świecie, gdzie pierwszy raz
upadł bank Lehman Brothers
7) Globalizacja to proces występujący w gospodarce światowej charaktery-
zujący się przede wszystkim nasileniem mobilizacji i przepływu dóbr, ka-
pitałów i siły roboczej w skali ogólnoświatowej, rozwojem transportu,
komunikacji, telekomunikacji oraz szybkim przepływem informacji w me-
diach.

Wojciech Godlewski – Kryzysy finansowe we współczesnym świecie 1

 8) Globalizacja rynków finansowych polega na funkcjonalnym powiązaniu i
silnym zespoleniu narodowych rynków walutowych, pieniężnych i kredy-
towych w jeden, globalny, rynek finansowy. Sprzyja temu liberalizacja
międzynarodowych przepływów kapitałowych.
9) Często boomy kredytowe stawały się źródłem kryzysów bankowych.
10) Konglomeraty międzynarodowe mogą stanowić kanał przenoszenia się
kryzysów między rynkami.
11) Globalizacja rynków finansowych może powodować, że obroty na tych
rynkach rosną bardzo dynamicznie, więc państwa zostają zdominowane
przez rynek kapitałowy i finansowy.
12) Najczęściej wymieniane przyczyny wybuchu kryzysu finansowego w 2007
roku:
➢ Gwałtowne zmiany sił gospodarczych na świecie i towarzysząca im nie-
równowaga ekonomiczna
➢ Globalizacja, która przyspieszyła alokację inwestycji finansowych z całe-
go świata przy jednocześnie zmniejszających się możliwościach nadzo-
rowania rynków finansowych
➢ Gwałtowny rozwój instrumentów finansowych w tym instrumentów
pochodnych
➢ Dynamiczny rozwój rynków finansowych
➢ Brak możliwości poprawnej oceny ryzyka oraz nieuzasadniony opty-
mizm co do przyszłego rozwoju zdarzeń
➢ Problemy i błędy w polityce gospodarczej USA oraz doprowadzenie do
powstania bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości
➢ Zmiana charakteru działalności banków wynikająca z rozproszonej wła-
sności, które z instytucji zaufania społecznego zmieniły się w zwykłe
przedsiębiorstwa nastawione na wypracowanie zysków dla akcjonariu-
szy
13) Kryzys subprime, spowodowany załamaniem na rynku nieruchomości w
Stanach Zjednoczonych, wywołał zaburzenia na rynkach globalnych oraz
doprowadził do ogromnych strat wielu instytucji finansowych.
14) Na początku pierwszej dekady XXI wieku FED (System Rezerwy Federal-
nej USA) dokonał silnych redukcji stóp procentowych, które miały na celu
ograniczenie obaw o spowolnienie gospodarki w następstwie kryzysu na

Wojciech Godlewski – Kryzysy finansowe we współczesnym świecie 2

 rynku akcji wywołanego pęknięciem bańki internetowej oraz na skutek
ataków terrorystycznych z 11 września 2001 roku.
15) Na rynku nieruchomości instytucji kredytowe objęły kredytowaniem gru-
py klientów charakteryzujących się niższą zdolnością kredytową. Takie
kredyty nazwano subprime.
16) W procesie rozprzestrzeniania się kryzysu duże znaczenie miała sekury-
tyzacja, czyli emisja papierów wartościowych zabezpieczonych przez
grupę wyselekcjonowanych aktywów.
17) W 2004 roku FED zaczęła gwałtownie podnosić stopy procentowe, co
sprawiło, że wielu kredytobiorców typu subprime nie było w stanie spła-
cić kredytów. W konsekwencji na szeroką skalę rozpoczął się proces
przejmowania nieruchomości i wystawiania ich na sprzedaż.
18) Upadek Lehman Brothers sprawił, że kryzys okazał się największą powo-
jenną recesją. Nie było to spowodowane stratami po upadku banku, a
gargantuiczną paniką.
19) Skala kryzysu była tak duża, że bezpośrednio doprowadziła do upadku,
przejęcia, faktycznej nacjonalizacji lub znacznego osłabienia sytuacji fi-
nansowej wielu instytucji finansowych na świecie.
20) Pod koniec 2008 roku światowa gospodarka zaczęła się kurczyć, po raz
pierwszy od zakończenia drugiej wojny światowej:

21) Światowe mocarstwa zdecydowały się pomóc instytucjom finansowym w

wyjściu z zadłużenia. Dokapitalizowane je lub wykupiono od nich szko-
dliwe aktywa.
22) Zasięg zjawisk kryzysowych wymusił interwencję rządów i banków cen-
tralnych polegającą na wsparciu płynności systemu finansowego, zwięk-
szeniu poziomu gwarancji depozytów bankowych w celu zapobieżenia
panice bankowej, wsparciu kapitałowym podmiotów sektora finansowe-

Wojciech Godlewski – Kryzysy finansowe we współczesnym świecie 3

 go oraz opracowaniu programów wsparcia dla poszczególnych gałęzi lub
też całej gospodarki.

23) Pod koniec trzeciego kwartału sytuacja na rynkach finansowych była nie-
stabilna.

24) Credit crunch – gwałtowna redukcja dostępu do kredytu i wzrostu kosz-

tów kredytu.
25) Kryzys spowodował spadek konsumpcji, która w większości krajów roz-
winiętych stanowi główny komponent PKB.
26) Polska gospodarka odczuła skutki kryzysu w sposób pośredni, poprzez
pogorszenie koniunktury światowej, spadek zaufania pomiędzy instytu-
cjami finansowymi czy większa niepewność transakcji na rynkach walu-
towych.
27) Relatywnie korzystna sytuacja Polski znalazła odzwierciedlenie w pozo-
stawieniu ratingu kraju na niezmienionym poziomie.

28) Zjawisko owczego pędu jest inaczej nazywane herdingiem.

29) Kryzys wytworzył nowe instrumenty na rynkach finansowych. Pojawiły
się SIV (Structured Investment Vehicle), czyli kilka tysięcy długów hipo-
tecznych spakowanych w jeden instrument finansowy.

Wojciech Godlewski – Kryzysy finansowe we współczesnym świecie 4

 30) CDO (Collateralized Debt Obligations) – instrument finansowy będący
papierami lokacyjnymi zabezpieczonymi portfelem kredytów.
31) W trakcie kryzysu profesjonalni inwestorzy ulegli zjawisko ograniczonej
racjonalności.
32) Rynki nie są efektywne pod względem informacyjnym.
33) Kryzys finansowy subprime pokazał wiele ułomności zarówno w zacho-
waniu się pojedynczych inwestorów, jak i mechanizmu działania rynków.

Wojciech Godlewski – Kryzysy finansowe we współczesnym świecie 5