KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

2018- 2019 ÖĞRETİM YILI ROMA HUKUKU DERSİ VİZE SINAVI

18.01.2019/ Saat: 09.00
ÖĞR. ADI SOYADI :
ÖĞR. NUMARASI :
SINAV TALİMATI : 1- Sınav toplam 25 adet test sorusundan ibarettir. Her bir soru 4 puan
değerindedir. Sınavın süresi 90 dakikadır. Mevzuat kullanmak serbesttir. Testte vereceğiniz yanlış
cevaplar puan götürmez. Cevaplarınızı optik forma kurşun kalem kullanarak işaretleyiniz.
Başarılar dilerim. Dr. Öğr. Üyesi Mahmut KİZİR.
SORULAR
1) Gai. Ins. 1. 4: “Senatus consultum (senato kararları), senatus’un emir ve vazettiğidir; kanun
kuvvetine sahiptir”. Metinde söz edilen yaratıcı ve yürürlük kaynağı aşağıdakilerden hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
a) Yaratıcı kaynak halk, yürürlük kaynağı ise örf adet kurallarıdır.
b) Yaratıcı kaynak senato, yürürlük kaynağı ise senato kararlarıdır.
c) Yaratıcı kaynak halk meclisleri, yürürlük kaynağı ise kanunlardır.
d) Yaratıcı kaynak Praetor, yürürlük kaynağı ise Edictum (imparator beyannameleri).
e) Yaratıcı kaynak imparator, yürürlük kaynağı ise imparator emirnameleridir.
2) Senatus hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
O
a) Senatusun hiçbir dönem yasama alanında görevi bulunmadı.
b) Krallık döneminde senatus kralın isteği olmadan toplanamaz ve görüş bildiremezdi.
c) Krallık döneminde senatus’ a üye olacak kişi gens’ i temsilen kral tarafından seçilir ve ömür boyu bu
görevini sürdürürdü.
d) Cumhuriyet döneminde senatus yürütme alanında etkili bir konuma geldi.
e) Principatus dönemi sonlarında senatus artık gücünü önemli ölçüde kaybetti.
3) Praetorların görevleri ve Roma hukukuna katkıları bakımından aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
+ a) Praetorlar göreve geldikleri zaman çıkardıkları edictumlar (beyannameler) ile halka görevde kaldıkları
sürece hangi ihtilaflara dava hakkı tanıyacaklarını ve hukuk kurallarını nasıl yorumlayıp
uygulayacaklarını bildiriyorlardı. Praetor ların kanun koyma
+ b) Praetorların edictum (beyanname) ile koydukları bu kurallar kanun değildi. yetk!s! yok
+ c) Hukuki işlemlerde başlangıçta tarafların gerçek iradelerinden çok söyledikleri sözlere değer verilirken
praetorlar tarafların gerçek iradelerini esas aldılar.
+ d) Praetorlar Ius Civile de öngörülen bir davayı dava açmak isteyen kişiye tanımak zorunda olmadığı
gibi, Ius Civile de öngörülmeyen davaları tanıma hakkına da sahiptiler.
-0
e) Praetorlar Ius Civilenin tanıdığı hukuki işlem ve sözleşmeler dışında taraflara yeni hukuki işlem ve
sözleşme tanıma hakkına sahip değildi.
4) Klasik dönem Roma hukukuna göre aşağıdaki hukuki işlemlerden hangisi geçerli olarak
kurulmuş hüküm ve sonuç doğurmaya başlamıştır?
a) 45 yaşındaki sui iuris olan bayan (C)' nin yapmış olduğu satım sözleşmesi.
=b) 22 yaşındaki bay (A)' nın mancipatio işlemi ile bir tarlanın mülkiyetini 33 yaşındaki bay (B)' ye
bağışlaması.
-
c) 12 yaşındaki impubes (ergen olmayan küçük) bay (A)' nın vasisi tarafından icazet verilmiş satım
sözleşmesi. va s!n!n 7 -14 yas !c!n kat!lmı gerek!r , onayı yetmez
0d)evladı
Aile evladı 30 yaşındaki bay (A)' nın, gene 27 yaşındaki başka bir pater familias (aie babası)' ın aile
olan bay (B) ile yapmış olduğu satım sözleşmesi.
var
1 de serbest!k
✗
kadınların F!!l ehl!yet!n!
 e) Müsrif (M)' nin, arkadaşı (Z) ile aralarında yaptıkları bir bağışlama sözleşmesi gereğince değerli bir at
arabasını (Z)’ ye bağışlaması
5) Roma hukukunda evlenmenin şekli bakımından aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) Geçerli bir evlenme için manus işleminin yapılması şarttı. -

b) Praetor önünde yapılmayan evlenmeler geçerli değildi. -

0
c) Geçerli bir evlilik için tarafların anlaşması (consensus) ve evlenme konusundaki iradelerini (affectio
maritalis) beyan etmeleri yeterliydi. +

d) Honor matrimoni (eşlerin sosyal hayatta birbirlerine karşı karı koca olmanın gerektirdiği itibarlı
davranışları sergilemeleri) affectio maritalis gibi geçerli bir evlilik için aranan unsurlardan biriydi.
e) Geçerli bir evlenme için Conferratio gibi dini merasimlerin yerine getirilmesi de şarttı.-

6) Dos için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

I- Dos olarak verilen şeyler üzerindeki mülkiyet hakkı, evlilik manuslu veya manussuz yapılsın doğrudan
da
doğruya kocaya ya da kocanın pater familiasına aitti. 3- k!ş!ler tarafından
f)
II- Dos sadece aile malları üzerinde tasarruf yetkisine sahip olan aile babası tarafından verilirdi. ver!leb!l!r
= .
III- Evliliğin boşanmayla değil, kocanın ölümüyle sona ermesi halinde dos’un geri iadesi istenemezdi.

=
a) Yalnız I
b) Yalnız II
c) Yalnız III

←
d) I ve II
e) I ve III
7) Aşağıdakilerden hangisi Vekâlet ile temsil arasındaki farklardan birisidir?
+ I- Vekâlet bir sözleşmedir. Kurulabilmesi için karşılıklı ve birbirine uygun icap- kabul beyanı gerekir.
Ancak temsil ilişkisinin kurulması için temsilcinin kabul beyanına ihtiyaç yoktur.
II- Vekâlet sözleşmesiyle vekil borç altına girer. Kendisine tevdi edilen işleri yapmak ve sonuçlarını
müvekkile devretmek zorundadır. Ancak doğrudan temsilde temsilci borç altına girmez, sadece yetki
sahibidir bu yetkiyi dilerse kullanır.
III- Vekâlet hem maddi işlemlerin görülmesi hem de hukuki işlemlerin yapılması için verilebilir. Ancak

÷
temsil sadece hukuki işlemlerin yapılması için verilebilir. Maddi işlerin görülmesi konusunda temsil
yetkisi verilemez.
a) Yalnız I
b) Yalnız II
c) Yalnız III
d) I ve II
e) I, II ve III
OLAY: S, safkan atını A’ ya satmış ve traditio ile devretmiştir. (8 ve 9. Soruları olaya göre
cevaplandırınız).
8) Olaya göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (Soruyu Iustinianus öncesi dönem için
"
cevaplayınız).
nokt I- Ius Civile’ye göre, S ile A arasında yapılan devir işlemi geçerli olup, A malik olmuştur.
sü II- Ius Civile’ ye göre, S ile A arasında yapılan devir işlemi geçersiz olup, A malik olamaz. Bu sebeple S,
rei vindicatio (istihkak davası) açarak malı geri alabilirdi.
III- A, S’ nin istihkak iddisına karşı, exeptio rei venditi et traditiae (satılmış ve teslim edilmiş mal def’i)
ileri sürerek, atı iade etmekten kurtulabilir ve zamanaşımı yoluyla da mülkiyeti kazanırdı.
a) Yalnız I

2
 b) Yalnız II
c) Yalnız III
d) I ve II
e) I ve III
9) Hırsız H bu atı A’ dan çalmış ve daha sonra Ü’ye satıp mancipatio yoluyla devretmiştir. Buna
✗ göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (Soruyu Iustinianus öncesi dönem için cevaplayınız)
I- H, asli zilyettir.
II- A, Ü’ye karşı actio publiciana in rem (praetor davası) adı verilen bir dava açarak atı geri alabilir.
III- Ü, A’ nın istihkak iddisına karşı, exeptio rei venditi et traditiae (satılmış ve teslim edilmiş mal def’i)
ileri sürerek, atı iade etmekten kurtulabilirdi.
a) Yalnız I
b) Yalnız II
c) Yalnız III
d) I ve II
e) I ve III
10) Türk hukukuna göre zilyetlik için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
✗ a) Satın almak istediğimiz bir kazağın üzerimize olup olmayacağını denemek amaçlı üzerimize
giydiğimiz vakit o kazak üzerinde zilyetlik kurmuş oluruz.
b) Bize ait bir eşyamızı tamir edilmek üzere tamirciye teslim edersek, o mal üzerinde zilyetliği kaybetmiş
oluruz.
c) Fiili hâkimiyet ve zilyetlik iradesi, zilyetliğin unsurlarıdır. Bir şey üzerinde zilyetlik kurulabilmesi için, iki
unsurdan birinin gerçekleşmiş olması yeterli olup, her iki unsurunda gerçekleşmiş olması gerekmez.
0d) Ayırt etme gücüne sahipken bir şey üzerinde zilyetlik kurmuş olan bir kimse, daha sonra ayırt etme
gücünü kaybetse bile, o şey üzerindeki zilyetliği sona ermez. konu ✓
µ Z!lyet l!ğ!
✗ e) Mütemmim cüzler, asıl eşyadan ayrı olarak ayni haklara ve zilyetliğe konu olamazlar. hak'
Ayn! Ünv ✗
11) M, Konya ili Karatay ilçesindeki evini K’ ye kiraya vermiştir. K’ de bu evi A’ ya alt kiraya
vermiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
0
a) M vasıtalı asli zilyet, K vasıtalı fer’i zilyet, A ise vasıtasız fer’i zilyettir.
b) M vasıtalı asli zilyet, K vasıtalı asli zilyet, A ise vasıtasız fer’i zilyettir.
c) M vasıtalı asli zilyet, K vasıtalı fer’i zilyet, A ise vasıtasız asli zilyettir.
=
d) M vasıtasız asli zilyet, K vasıtalı fer’i zilyet, A ise vasıtasız fer’i zilyettir.
e) M vasıtalı asli zilyet, K vasıtasız fer’i zilyet, A ise vasıtasız fer’i zilyettir.
12) (A) sınavlarda kullanmak üzere (B)’ nin kitabını bir aylığına ödünç almıştır. Bir ay sonra (B)
& kitabını (A)’ dan geri istemiş, bunun üzerine (A), (B)’ den hiç böyle bir kitap almadığını söyleyip
(B)’ nin zilyetliğini inkar etmiştir. Türk hukukuna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) (B), zilyetliğini kuvvet kullanarak geri alabilir. SON yanlışII
b) (B), zilyetliğini Tecavüze son verilmesi davası açarak geri alabilir. -

aöö c) (B), zilyetliğini Zilyetliğin iadesi davası açarak geri alabilir. -

d) (B), zilyetliğin idari yoldan korunmasını talep ederek geri alabilir. -

e) (B), zilyetliğini istihkak davası açarak geri alabilir.

13) Efendi (E)’nin Kölesi (K), daha önce aralarında husumet bulunan bitişik çiftlikteki köle (H) ile
karşılaşır ve onu elindeki kamayla yaralar. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
✗ a) Köle (H), kendisini yaralayan diğer köle (K) aleyhine haksız fiilden kaynaklanan bir dava açabilir.

3
 her !k!s! de doğru soru yanlış

,§yb) Köle (K)’nın efendisi (E) aleyhine karşı actio noxalis davası açılır.
c) Hem köle (K)’ ya hem de efendisi (E)’ ye karşı actio noxalis davası açılabilir.
d) Köle (K)’ nın efendisi (E), kural olarak köle (K)’ nın haksız fiilinden sorumludur.
e) Köle (H), Köle (K)’ nın efendisi (E) aleyhine actio noxalis davası açabilir.
14) Drusus’ un kölesi olan Tacitus, deli gibi âşık olduğu Vita’ nın babası olan Caelia’ nın
kendisinin köle olması sebebiyle gösterdiği sert ve aşağılayıcı tutuma sinirlenmiş, Caelia’ nın
dükkânının tüm camlarını kırmış bunla da yetinmeyerek dükkânı içindeki çok kıymetli tüm
malvarlığıyla beraber yakmıştır. Caelia’ nın 100.000 As zararı bulunmaktadır. Köle Tacitus’ un
değeri ise 1.000 Astır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
I- Caelia uğradığı zararın giderilmesi için bir actio noxalis açar. Drusus kölenin mülkiyetini Caelia’ ya +
devretmekte veya Caelia’ nın uğradığı 100.000 Aslık zararı ödeme hususunda seçimlik hakka sahiptir.
II- Caelia haksız fiilerdeki şahsilik ilkesi sebebiyle uğradığı zararı sadece köle Tacitus’ tan talep edebilir.
III- Vita’ nın Tacitus’ la evlenmesi halinde artık Caelia zararı hiçbir şekilde talep edemez.
a) Yalnız I

⇐ b) Yalnız II
c) Yalnız III
d) I ve II
e) I ve III
15) Türk hukukunda hukuki işlemin yokluğu ve geçersizliği için aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
a) Hukuki işlemin kurucu unsurlarından birisinin eksik olması durumunda yokluktan bahsedilir. +
0
b) Bir hukuki işlem kesin hükümsüzlük (butlan) sebebiyle geçersiz olsa bile, butlan sebebinin daha
sonradan ortadan kalkması halinde, o hukuki işlem baştan itibaren hüküm ve sonuçlarını doğurur. _

c) Eksiklik durumunda askıda geçersizlik söz konusudur. Fakat eksik olan unsurlar sonradan
tamamlanabilir. Bu unsurlar tamamlandıktan sonra hukuki işlem hüküm ve sonuçlarını doğurur.
d) İptale tabi hukuki işlemlerde iptal hakkına sahip olan bir kimse bu hakkını kullanmaz ise, o hukuki
işlem kurulduğu andan itibaren geçerli bir şekilde hüküm ve sonuçlarını doğurur.
e) Butlan hâkim tarafından re’sen dikkate alınırken, iptal res’en dikkate alınmaz.

✗16) Kusur sorumluluğu için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

!çerd! a) Iustinianus döneminde hâkim olan ilke kusursuz sorumluluk ilkesidir.

b) Tarafların aralarında yapacağı bir anlaşma ile borçlunun kastından sorumlu olmayacağını kabul
etmeleri mümkündür.
c) Ağır ihmal ve hafif ihmal ayrımı yalnızca Iustinianus döneminde yapılan bir ayrımdır.
d) Iustinianus döneminde, ağır ihmal kasta eşit olarak kabul edilmiştir.
e) Omnis culpa sorumluluğunda sadece kasten verilen zararlardan sorumluluk doğar, ihmal ile verilen
zararlardan sorumluluk doğmaz.

!şler 17) (S), yurt dışında yaşayan (M)’ nin Konya ili, Selçuklu ilçesindeki evini sahte vekâletname
düzenleyerek (A)’ ya satmıştır. Ev (A) adına tescil edilmiş ve aynı gün (A)’ ya devri de yapılmıştır.
(A), adına tescil yapıldıktan sonra ertesi günü evi (Ü)’ ye kiraya vermiştir. Türk hukukuna göre
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) (A) iyiniyetli olmak şartıyla malik olur.
b) (A) iyiniyetli olmak şartıyla ancak olağan zamanaşımı yoluyla malik olur.
c) (A) iyiniyetli olmak şartıyla ancak olağanüstü zamanaşımı yoluyla malik olur.
d) (A) evi kiraya verdiği için zilyet olarak kabul edilmez ve zamanaşımı yoluyla kazanımın şartları
gerçekleşmez.
4
 e) (A) zamanaşımı yoluyla da olsa asla malik olamaz.
18) Aşağıdakilerden hangisi tasarruf işlemidir? mcnc!pat!oresmcnc!p!.IO
!şlem!d!r
ed!leb!l!rd!!le yap!lan
→ tasarruf
= I- Kölenin mülkiyetini mancipatio ile devretmek.
II- Taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak tesis etmek.
!c!n
tes!s
st!pulat!o
✗ III- Stipulatio yoluyla dos tesis etmek. sek!lde onlaraded!
a) Yalnız I ↳ Dog
!k!
!şlem!var) yakın
b) Yalnız II ↳ taçhüıt!şlem!
c) Yalnız III ↳ tasarruf
0
d) I ve II
e) I, II ve III
19) A, Roma Hukuku kitabının beşinci baskısı yerine yanlışlıkla dördüncü baskısını satın
almıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? P!r!ç kalem
4. baskı 5. baskı , altın kalem
-

yer!ne
I- Vasıf hatası vardır. Vasıf hatası her zaman esaslı hata olmayabilir. Bu nedenle işlem geçerli
sayılabilir.
( satım yer!ne k!ra )
II- Hukuki işlemin mahiyetinde hata vardır. Bu hata her zaman esaslı hata olup, akit iptal edilebilir.
III- Hukuki işlemin konusunda hata vardır. Konuda hata her zaman esaslı hata olup, akit iptal edilebilir. ✗
a) Yalnız I ( buzdolabı yer!ne )
tu

⇐
b) Yalnız II
c) Yalnız III
d) I ve II
e) I ve III
20) Roma hukukunda mülkiyetin kazanılmasını sağlayan Mancipatio için aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır? Mcnc!pat!o trçd!t!o
a) Mülkiyetin devren kazanılmasını sağlardı
b) Res mancipi ve res nec mancipi malların devrini sağlardı
c) Şarta ve vadeye bağlanamazdı
d) Soyut (mücerret) bir hukuki işlemdi
e) Devredenin, devralan lehine bir teminat yükümlülüğü doğardı
21)Sebebe bağlı hukuki işlemler için aşağıda verilen seçeneklerden hangisi yanlıştır?

÷
a) Tarafların hukuki işlem ile ulaşmak istedikleri amaca sebep adı verilir. Bu itibarla hukuki işlem
sebebe bağlı olsun veya olmasın her hukuki işlemin mutlaka bir sebebi vardır.
b) Roma Hukuku' nda alacak sebebi (Causa credendi), ifa sebebi (Causa Solvendi) ve bağışlama
sebebi (Causa donandi) olmak üzere üç türlü sebep kabul edilmiştir.
c) Sebebe bağlı olmayan bir hukuki işlemde sebep geçersiz olursa, kazandırıcı işlemde geçersiz olduğu
için hak karşı tarafa geçmez. Bu sebeple malı devreden kişi her zaman bir istihkak (rei vindicatio)
davası açabilir.
✓d) Bir hukuki işlemin geçerliliği, temelinde yatan bir sebebin varlığı ve geçerliliğine bağlı ise, sebebe
bağlı hukuki işlemden söz edilir.
e) Roma Hukukunda sebebe bağlı olmayan hukuki işlemler kabul edilmiştir. Roma hukukundaki en
önemli sebebe bağlı olmayan hukuki işlem stipulatio akdidir.
22) Aşağıdakilerden hangisi Roma hukukunda hak ehliyetinin kısıtlanmasına yol açan
sebeplerden birisi değildir?
a) Azatlık

5
?⃝
 !ust!aj.su?Jm&EId&I
"

b) Şerefsizlik
c) Din
d) Kadın olmak
→

÷
e) İsraf
23) Şarta bağlı hukuki işlemden söz edebilmek için gerekli olan şartlar aşağıdaki seçeneklerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I- Şart olarak öngörülen olayın gerçekleşip gerçekleşmeyeceği hem taraflar hem de üçüncü kişiler
tarafından bilinmemesi gerekir.
II- Şart olarak öngörülen şeylerin gelecekte gerçekleşmesi kesin olan bir olaya bağlanmış olması
gerekir.
III- Şartın geleceğe ilişkin bir olay olması gerekir.
IV- Şartın geçmişte cereyan etmiş olaylara ilişkin olması gerekir.
a) I ve II
b) I ve III
c) I ve IV
d) II ve III
e) II ve IV
24) Roma hukukunda fiil ehliyeti için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
I- Roma hukukunda müsrif ve kadın olmak fiil ehliyetini kısıtlayan sebeplerden bazılarıdır. +
II- Roma hukukunda 7 yaşını bitirmiş fakat buluğ çağına ulaşmamış olan küçüklerin hukuki işlem
ehliyetleri tamdı. Her türlü hukuki işlemi tek başlarına yapabilirlerdi.-

III- Roma hukukunda 7 yaşından küçükler baba egemenliği altında değillerse, kendilerine bir vasi
atanıyordu. Vasi küçük ile ilgili işlemleri doğrudan doğruya kendisi yapıyordu. Küçüğün yaptığı işlemlere
katılması veya izin vermesi söz konusu değildi. +
✓as!n!n
a) Yalnız I
↳ D!kkat ! 7 -14 arası deseyd!
kat!lımız gerek!rd!
b) Yalnız II
c) Yalnız III
d!rekt
d) I ve II 0 -7 !se katılım - vs yok

§
e) I ve III vas! yapar
25) Zilyet olmayan malik’ in, malik olmayan zilyet aleyhine karşı açtığı dava aşağıdakilerden
hangisidir?
a) Actio Negatoria in rem (Müdahalenin men’i davası).
b) Rei Vindicatio (İstihkak davası).
c) Actio Doli (Hile davası).
d) Actio Metus (İkrah davası).
e) Simulatio (Muvazaa) davası.
Test bitti. Cevaplarınızı kontrol ediniz. Adınızı soyadınızı yazmayı unutmayınız.
Öğrencinin imzası: