Rijswijk; in en rondom

Auteurs: Cock Hazeu en Peter Kuiper

Oude landgoederen en nieuwe uitleggen

Deze wandeling is één van de elf wandelingen in het Delflandgebied, ontwikkeld door
Cock Hazeu. 'Wandelen in Delfland' is in 2019 verschenen in de reeks wandelgidsen van
Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig. De gids is te bestellen bij de boekhandel of online
via www.gegarandeerdonregelmatig.nl
Van deze lange wandeling zijn er ook twee kortere versies beschikbaar. Er is een noord-
oostelijke lus (met lengte van 9 km) en een zuid-westelijke lus (van 11 km). Alle
wandelingen beginnen en eindigen op station Rijswijk.

Routebeschrijving

In Rijswijk -nog ontwikkeld in een tijd van grote gezagsgetrouwheid- hebben bijna alle
straatnamen voorvoegsels: Sir Winston, Generaal, Minister, Wethouder -in de
routebeschrijving zijn de ingekorte namen gebruikt: Churchilllaan, Spoorlaan, Van den
Tempellaan, Hillenaarplantsoen, etc.

1 Neem in het station Uitgang Piramideplein. Op de Begane Grond naar buiten. Recht voor
je staat een opvallend beeld van drie mannen die op elkaars schouders staan.
(Rechtsachter daarvan is de kiosk met versnaperingen.)

Je bent hier op het Piramideplein. Loop langs de kiosk en sla linksaf en ga onder het
viaduct door. Na het viaduct ga je direct RA de weg omhoog en dan weer LA. Bij stoplicht
(Huis te Landelaan) oversteken. Je loopt nu recht op een stenen kunstwerk af. Sla nu LA.
Een breed voetpad rechts parallel aan de Huis te Landelaan volgen. Je loopt langs de
ingang van Natuurzwembad De Put. Stukje verder RA de beklinkerde Van
Vredenburchweg in. Waar de Van Vredenburchweg lijkt op te houden RD parallel aan
fietspad. Daarna Van Vredenburchweg verder vervolgen. (Negeer de toegangspoort tot
het landgoed aan je rechterhand: Park de Werve is in privé handen; om in het park te
mogen wandelen, dien je donateur te zijn.) Aan je linkerhand heb je eerst Sportpark
Vredenburch en verderop een kinderboerderij. Ga daar RA een stenen brug over langs
een bordje Rijswijksebos. (je hebt een prachtig zicht op de Naald van Rijswijk). Loop dit
pad af richting de Naald. Bij het grasveld LA en na 50 meter LA in de hoek bij een stenen
bank schuin onverhard sintelpad dat je verder volgt. (Iets verder zie je aan je rechterhand
tussen de bomen door een brede sloot en huizen.) Pad draait verder naar links (aan je
rechterhand staat een huis in het Bos). Hier draait het pad naar rechts. Het komt uit op
een breder asfaltpad; volg dat naar rechts over brug.

2 Bos uit, weg oversteken, en bij het water LA. Bij splitsing pad rechts aanhouden. Neem
eerste afslag RA en weer RA. Je loopt nu langs de kinderboerderij (aan je R-hand). Pad
vervolgen en een drukke autoweg en trambaan RD oversteken. Pad (Julialaantje) verder
vervolgen. Aan het eind LA richting kerk. Straat oversteken en winkelstraat (Herenstraat)
inlopen. Op het kerkplein RA Kerklaan in. Tweede straat (Julianastraat; bij een AH) RA.
Eerste straat LA (Valkrust). Aan het einde RA (Valkruststraat). Aan het eind LA
(Rembrandtkade). Lindelaan oversteken en Rembrandtkade aflopen. Aan het eind LA
(Churchilllaan). Bij de Kerklaan RA Churchilllaan oversteken en parkje inlopen. In het
park rechts aanhouden. Aan het einde RD, Thierenskade op.
versiedatum: 12-03-2024
3 Je komt bij het kanaal, RA voetpad langs kanaal volgen. Aan je L-hand passeer je een
fietsers-/voetgangersbrug. Ophaalbrug over en LA voetpad langs kanaal vervolgen
(Jaagpad). Onder het viaduct van de snelweg door lopen. (Verderop aan je R-hand een
volkstuincomplex.) Het kanaal blijven volgen tot het Gemaal van de Plaspoel- en
Schaapweipolder. Een bruggetje over en net voorbij Herberg Vlietzicht (horecapunt) RA
parkeerplaats op. Via een voetpad het Elsenburgerbos inlopen. Een bruggetje over en
RD een fietspad oversteken. Iets omhoog lopen en op eerste kruising LA. Bij volgende
splitsing rechts aanhouden. Daarna op viersprong links aanhouden. Voor de vijver RA
klinkerpad nemen. Bij de eerste kruising RA omhoog. Op de volgende kruising LA. Op
een splitsing LA. Op een splitsing bij bankje en prullenbak RA het bospad in. Aan het eind
RA. Aan het eind op een klinkerpad LA. Langs een parkeerplaats lopen en de asfaltweg
oversteken. (Je kijkt aan tegen Event Plaza.)

RA via het fietspad. Na het viaduct (over de snelweg) direct LA (Kleipad).

4 Onder het spoor doorlopen. LA (Bosgang) en weer via viaduct snelweg oversteken. RD
over voetpad langs plas aan je R-hand. RA voetpad parallel aan Hazepad nemen. Voorbij
vijver aan je L-hand LA. De Natuurtuin (aan je R-hand) passeren en na een bruggetje RA.
Ga na de eerste vijver RA en loop al maar rechtdoor. Neem de brug over de snelweg.
Daarna LA fietspad (Haitsmapad) op. (Dit fietspad gaat verderop een drukke
verkeersweg over.) Ga beneden aangekomen direct LA. Bij de kruising met de Van der
Kooijweg RA voetpad volgen, tot de hoek van de Goedendorplaan en het
Beerninkplantsoen.

5 Daar LA via een bruggetje het park in. Na bruggetje direct RA. Op de splitsing L
aanhouden. Een bruggetje over en het pad volgen naar rechts. Op een splitsing bij een
bankje RA. Op de volgende splitsing LA. Op de volgende splitsing RA. Op een splitsing
vlak voor een bruggetje LA. Op eerste kruising van paden RA. Op een splitsing LA
fietspad en weg oversteken.

6 Over een voetpad RD. Je gaat over een veerooster. Verharde pad naar links volgen. Je
loopt richting de Schaapweimolen. Bruggetje over, fietspad kruisen en op het dijkje RA.
Bij de entree van de molen, waar het asfaltpad ophoudt, RA wandelpaadje over de
grasdijk volgen. Paadje buigt naar R; aan je L-hand de polderwetering met aan de
overkant de hoogspanningsmast. Het wandelpaadje brengt je weer bij het fietspad. Bij het
bord 'Calamiteitenberging Hoekpolder' neem je verderop L het bruggetje over de
wetering. Volg hierna R het pad langs het water. Volg vóór de trambrug LA het fietspad met
twee bochten naar beneden. Je bent nu in nieuwbouwwijk Wateringse Veld. Eerste straat
RA (Vuurland). Via bruggen de wooneilanden Vuurland, Gotland en Langeland passeren.
Op het wooneiland Jutland RA. Een bruggetje over en direct LA. Op splitsing (vlak voor
kinderboerderij) RA en LA langs het water.

7 Aan einde pad bij brug over water de drukke dwarsweg (Churchilllaan) oversteken en RA
over de brug. Eerste straat LA (Strijplaan). Na 25 m LA (Strijpwetering). Bij het water RA.
Je volgt de Strijpwetering zo'n 700 meter; direct na huisnr. 40 RA. Strijplaan wordt later
Anemoondreef en Lupinepad; helemaal uitlopen (o.a. bruggetje over en langs
sportvelden). Aan het eind maakt de Dreef een dubbele knik (eerst naar L dan naar R) en
loop je tegen een drukke weg aan (Schaapweg). Eerst even naar links en bij de rotonde
de Schaaplaan oversteken. LA het voetpad volgen. Negeer de Kennedylaan (aan je R-
hand). Net na een weiland RA een smal paadje Landgoed De Voorde oplopen. Houd het
weiland aan je rechterhand. Eerste zijpad bij bankje LA. Op een splitsing van verharde
 paden RA, langs de voorkant van het (verwaarloosde) Huis de Voorde. In bocht naar
links RA. Onverhard pad om weiland. Afslagen naar R negeren en aan overkant RA over
dammetje in greppel. Na bruggetje RA asfaltpad op. Eerste pad LA. Aan het einde RA.
Op een fietspad LA. Op een kruising net voor huizen RA, verhard voetpad. (Een pad naar
R met bruggetje negeren.) Op een splitsing RA. Aan het einde een bruggetje over en LA
(Spoorlaan).

8 Na 25 meter RA de Spoorlaan oversteken en RD de Van den Tempellaan in. Aan het

einde LA, Prinses Irenelaan in. De drukke Prinses Beatrixlaan oversteken. Voor het
winkelcentrum RA. LA het winkelcentrum in (Prins Willem-Alexander Promenade). Aan
het einde LA (Steenvoordelaan). Bij Hillenaarplantsoen RA. Doorlopen tot NS-station
Rijswijk; het begin- en eindpunt van deze wandeling.

Praktische informatie
Honden zijn op kleine stukken van het traject niet toegestaan. Daar valt wel alternatief te
lopen.

Achtergrondinformatie
Rijswijk: nieuwe steden in de jaren vijftig
De naam van de gemeente Rijswijk heeft naar alle waarschijnlijkheid te maken met de
uitbundige groei van rijshout in de vroege middeleeuwen in het gebied, waarbij het
achtervoegsel 'wijk' nederzetting betekent. Na het vertrek van de Romeinen in de vierde
eeuw na Chr. is het gebied eeuwenlang onbewoond gebleven. Pas in de tweede helft van
de middeleeuwen is er sprake van een ambachtsheerlijkheid die in bezit is van de Heren
van Rijswijk. In de zeventiende eeuw werden er in en rond Rijswijk vele buitenplaatsen
gesticht, zoals de landgoederen Te Werve, Overvoorde, Steenvoorde, en park Den
Burgh. Een aantal van die parken is voor publiek open gesteld; andere zijn in bezit van
stichtingen en slechts bij uitzondering toegankelijk.
Het huidige Rijswijk, met ruim 50.000 inwoners, heeft vooral pas na de Tweede
Wereldoorlog gestalte gekregen. Om de Haagse bevolkingsdruk af te vangen, en Rijswijk
geen grondgebied aan Den Haag wilde afstaan, zijn er toen grote nieuwbouwwijken
gebouwd, allemaal westelijk van de oorspronkelijke kern van het dorp. Burgemeester
Bogaardt was de 'bouwburgemeester' uit die tijd (1950-1973).

Deze wandeling maakt deel uit van de wandelgids 'Wandelen in Delfland', door
wandelauteur Cock Hazeu. Deze gids bevat tien groene wandelingen in het
Delflandgebied en een stadswandeling door Delft. De wandelgids is te koop bij de
boekhandel of online te bestellen via www.gegarandeerdonregelmatig.nl. Samen met
Peter Kuiper maakte hij nog twee recente wandelgidsen bij Uitgeverij Gegarandeerd
Onregelmatig: 'Wandelen in Rijnland' en 'Wandelen in Schieland en de Krimpenerwaard'.