Professional Documents
Culture Documents
HAWAR (Hejmar 1-23)
HAWAR (Hejmar 1-23)
(1932-1933)
HAWAR
Cidl
NUDEM
Weann NDEM 34
HAWAR
Stockholm: 1998
Wejann NDEM
Amadekar: F. Cewer
NAVEROK
PGOTIN
HEJMAR (1)
Ji xwendevanan re Elfabeya Kurd
Stna Feqehan
ZZI!!!"!]!!!"ZZ"2i
Di dora dinyay de
Xatirxwaziya Mem Hvji xwendevanan Ferhengok
BIR FRENSIZ
Buts et caractres de la revue Hawar
L'Alphabet Kurde
Civata arkariy
Ta.tawtabir
Leh
Dr E Nafiz
^"E9d
Elfabeya kurd
Dr.K.A.Bedir-Xan
Qedrcan
Gund nava
Ferhengok
Tola welt
^3"'
Berdlk
BIR FRENSIZ
L'Alphabet Kurde
La langue Kurde
Dr.K.A.Bedir-Xan
Osman Sebr
HEJMAR (3)
Hevxistina zmanan
6i
Dr. K. A. Bedir-Xan
Quncika bijk
Przname
Elfabeya Kurd
Bi hnceta proznamek
Ferhengok Ma ima di Lavelav eva we xwe
Dr. K. A. Bedir-Xan
C. A. Bedir-xan
BIR FRENSIZ
L'alphabet Kurde Le Folklore Kurde D. A. Bedir-Xan
HEJMAR (4)
Elfabeya Kurd
Ferhengok
Dr. K. A. Bedir-Xan
BIR FRENSIZ
Textes et Traductions L'alphabet Kurde Folklore Kurde
D. A. Bedir-Xan
HEJMAR (5)
Hevind Sor
C. A. Bedir-Xan Seyid Hizn Qedrcan Dr. K. A. Bedir-Xan C. A. Bedir-Xan
Elfabeya Kurd
Welat Kurdan
Evdiixaliq Kerkk
Delaliya Zarowan
n Pesna Zn
Pesna Drik
Aie Kurdan
Cegerxwn Kurd
Herekol Azzan
BIR FRENSIZ
L'alphabet Kurde
Berceuse
Dr. K. A. Bedir-Xan
Herekol Azzan
D. A. Bedir-Xan
Floklore Kurde
HEJMAR (6)
Hawar
,121
akir Fettah
Zozan Toc
Mar mirov
Nemir Miks
rokbj Dr. K. A. Bedir-Xan
Melay Cizr
Dk Rov
Herekol Azzan
rokbj Qedrcan
Herekol Azzan
Cegerxwn
Ji bona Hawar
GulbanakHiyariy Berdlk
Hawar
Mla El
Qedrcan Bozan ahn Faiq Bkes
Stranvan
Kurdewar
Se mak) gundo!
Elfabeya Kurd
C. A. Bedir-Xan
BIR FRENSIZ
Un femme. Chef de tribu
0, village de trois maisons Floklore Kurde L'alphabet Kurde
N.A.
Herekol Azzan
C. A. Bedir-Xan
D. A. Bedir-Xan
HEJMAR (7)
,l4t
Hevind Sor
Dr. K. A. Bedir-Xan
Helm Rifq
Hawar
Herekol Azzan
C. A Bedir-Xan Herekol Azzan
Elfabeya Kurd
Ferhengok
Birn EyFecr
Dr. K. A. Bedir-Xan
Lawik Kurd
Qedrcan Stranvan
Hesinker
Delal Ey
BIR FRENSIZ
0 Belle Ach Fables
Mem-Alan L'alphabet Kurde Herekol Azzan
Herekol Azzan
C. A Bedir-Xan
HEJMAR (8)
i6i
WecdCemlPaa
Herekol Azzan C. A. Bedir-Xan
C. A Bedir-Xan Herekol Azzan
Elfabeya Kurd
Ferhengok Ji Xan ra Strana Dilan Ez Goriya Bang te me Ala Ku[r]dan Hiyarname
Dawet e
Behmen Zerdet
Dr. K. A. Bedir-Xan Mamoste Dr. K. A. Bedir-Xan
Law Fend
C. A. Bedir-Xan
Stranvan
Yel Dlai
Tirsim Ez Bimirim
Dlokvan
BIR FRENSIZ
Mem-Alan Dr. K. A. Bedir-Xan Herekol Azzan
Chansons
HEJMAR (10)
Dr. K. A. Bedir-Xan
Prot
Qedrcan
Selahedn Serhed
Xweyiy Hawar
Elfabeya Kurd
C. A Bedir-Xan
lhami Hawar
Ax Kurdistan Hey Weten
Gewian
Silman Bedir-Xan
Xwedok
Berdlk
Hiyar
Cegerxwn Kurd
Dr. K. A. Bedir-Xan
Di orezeraq de
Qedrcan
Hawar
Ji xwendevanan ve
BIR FRENSIZ
La musique Kurde Mme Alan 0 sans maison
Pr. G. Michaelian
L'Alphabet Kurde
HEJMAR (11)
,221
C. A Bedir-Xan
HevindSor
Hawar Hawar
Yekyetman R. Bedir-Xan
Dr. E. Breqdar
rroka Bngol
Elfabeya Kurd
Snor
Meheda Ibret
Zarnek
BIR FRENSIZ
Mme Alan
Lgende
L'Alphabet Kurde
241
Mistefa ahn
Gewran
Strana Gul
Yektiya Kurdan
Taziye
Kew Qitik
Ker, Gur Rov
M. Ehmed Bot
Koer Botan C. A. Bedir-Xan
Elfabeya Kurd
Le bo ehdek
Xeyal
Yad Weten Ey Gelawij Heyv str
Cegerxwn Gaz
Le Zibr Kurd
smal Hebe
Law Fend Mistefa Mil
Ziyareta Hawar
BIR FRENSIZ
L'Alphabet Kurde
L'ane le loup et le renard
D. A. Bedir-Xan
Kotscher Botan
D. A. Bedir-Khan
Mme Alan
HEJMAR (14)
,281
KomelZanist
Reoy Dar
Yekyetman
Ceml Haco
Hevind Sor
Osman Sebr
Gazind Gil
Xuyabn Kurd Le Kurdistan xwnin da
Ehmed Hemd
K
Derd Nezaniy
Du guharto
Law Fend
Herekol Azzan
Ho Cegerxwn
Evdiixaliq Esr
Bo xawen Hawar
Apetn
Ji kiriyaran re
Ma em ten
Cegerxwn
M. F. Bot
Hmen
Sekala
r piling rov
Duri ehwar
Cegerxwn
Evdiixaliq Esr
M. E. Bot
Belem man
Xemi Zalim
Mio Mil
Dad
Qedrcan
Dr. K. A. Bedir-Xan
BIR FRENSIZ
Note sur la Bible-Noire Deux variantes
Dr. K. A. Bedir-Khan
Herekol Azzan
HEJMAR (15)
.301
x axa mineweran
Kaxezakiar
Haco
Lawik Kurdperwer
XekVexwend
Lawik Kurd
M. E. Bot
Yekyetman
Krok Ks Kitban
Hevn
Dr. K. A. Bedir-Xan
Qy Qelan
Evdiixaliq Esr
Delala avre
Bo Xanimk Briya Welt
Evdirehman Fewz
Goran
M. E. Bot
Kullkn Ezb
Dr. K. A. Bedir-Xan
BIR FRENSIZ
L'Alphabet Kurde Parlet de Hevrkan
Notice sur la bble-Noire
D. A Bedir-Khan
Hawar
Dr. K. A. Bedir-Khan
HEJMAR (16)
,321
Seht
Du bend Kurd terbiye
Hevind Sor
Cegerxwn
Lawik Kurd
Zerle
Evdirehman Fewz
Ber awan b
Dr. K. A. Bedir-Xan
Strana iyayik
Dr. K. A. Bedir-Xan
Dest je b
Kan axa kurdan
Newzad
M. E. Bot
BIR FRENSIZ
De la grammaire kurde
L'Alphabet kurde
D. A. Bedir-Khan
D. A. Bedir-Khan
Dr. K. A. Bedir-Khan
HEJMAR (17)
341
x axa mineweran
Hawara biyaniyek Li ber tirba x Sed Ax li me Elfabeya Kurd
Dersxane
Evn Cwelek
Hevind Sor Dr. K. A. Bedir-Xan Ehmed Mlik C. A. Bedir-Xan
Hawar
Tola Karwn
C. A Bedir-Xan
BIR FRENSIZ
De la grammaire kurde L'Alphabet kurde D. A. Bedir-Khan D. A. Bedir-Khan
HEJMAR (18)
Xwe binas Kurd Kurdistan
r gay zer
361
C. A. Bedir-Xan Hevind Sor
M. E. Bot
Ecbn Dinyay
Elfabeya Kurd
Xeberguhz
C. A. Bedir-Xan
ehnama ehdan
Cegerxwn
arnn Xeyam
Welat Kurdan
Dr. K. A. Bedir-Xan
F. Hesen
Cuhaba dayik
Roja N
Hawar
Dr. K. A. Bedir-Xan
BIR FRENSIZ
De la grammaire kurde L'Alphabet kurde
Dr. A. Bedir-Khan Dr. A. Bedir-Khan
HEJMAR (19)
381
C. A Bedir-Xan
E. Hesen
. M. ahn
Hawar
Biyankidtine
Bi xwal xwe ve Ferhengok
Hawar Dildar
Serhedan Welat
arnn Xeyam
BIR FRENSIZ
La femme Kurde
Dr. K. A. Bedir-Xan
HEJMAR (20)
401
Xurtiya Bnahiy
Hevind Ferhengok
rokbj
C. A Bedir-Xan
Hawar
Dr. K. A. Bedir-Xan
Qedrcan
Cuhaba Lawan
Berxik Hawar
Dlber
arnn Xeyam
H.Smal
M. F. Bot
Dr. K. A. Bedir-Xan
HEJMAR (21)
Seht
Li Gornistana Amed
Lawek Kurd
Osman Sebr
lyas Efend
n
Cegerxwn
Hawar
Jidrve Eyloy Pr
Kurd yek in Ksey p Brhatiyek
Osman Sebr
Dr. K. A. Bedir-Xan
xHeyderzd
H
M. E. Bot
arnn Xeyam
Peyameke Cegerxwn
Ez bi sr im
Fermana Kurdan
Eb-lnad
RemoyQenco
BIR FRENSIZ
Sinm Khan
Dr. K. A. Bedir-Khan
HEJMAR (22)
Cegerxwn Qedrcan
Cegerxwn
F. Hesen
E. S. Gewr
Osman Sebr
Cegerxwn
Dr. K. A. Bedir-Xan
arnn Xeyam
Dr. K. A. Bedir-Xan
Tarxek Berdlk
Wefd Kurdistan
Tola bavan
Bo xawen Hawar
Ax keser Newzad
M. E. Bot
Civatmiletan
BIR FRESIZ
Besna
Herekol Azzan
HEJMAR (23)
465
ZarDumil
C. A Bedir-Xan
arnn Xeyam
Xwe nas bikin
Dr. K. A. Bedir-Xan
Ferdn
Dilmest KelehaXurs
BIR FRENSIZ
Mme Alan D. A Bedir-Xan
BEATlPGUHZIY
HEJMAR 2
HEJMAR 3
585
487
^88
HEJMAR4 HEJMAR 5
^90 ...493
HEJMAR6
HEJMAR 7
495
^97
HEJMAR8 HEJMAR9
HEJMAR 10
HEJMARii HEJMAR HEJMAR 13 HEJMAR 14 HEJMAR 15
HEJMAR 16
HEJMAR 17
5^0
5^3
HEJMAR 18
HEJMAR 19
551
560
HEJMAR 20
HEJMAR 21 HEJMAR 22 HEJMAR 23
567
584 595 603
Her kcs ko xwe nas dike; dikare xwe bide nas kirin. Hawara me ber her djd heyna ziman me de bide nas kirin.
Lewma ko ziman erta heyn a pn c.
(Celadet M Bedir-Xan. Hawar hej. i, 1932;
Kovara HAWAR gelek bi dereng kete dest min. Ez bawer dikim min ew di
sala I982an de bi dest xistib. Niha nay bra min b min ew awan bi kjan
riy bi dest xistib, le bas t bra min gava ew ketib dest min, fena Icu mal din
yay bb y min. Ez ji xwendina w ter nebbm. Mna ku min titek xwe y bi
qmet winda kirib dsan ew ddb. Hawar ez h btir bi nivsandina kurd ve
girdabm. rniya ziman kurd bi min rntir kirib; fikra dostan, xwebn bhnfirehiy li ba min bi qmet kirib. Ez ber bi chana kurdtiy, ber bi krtiya dToka kurdan ve ajotibm. Xwendina rok, stran, ret gotarn di Hawar de
tameke bi lezet dab min. Brbir sergiraniya Celadet Bedir-Xan, hviya peyda-
b. Niha, gava ez rpeln Hawar di ser hev re diqulipnim, ez tdigihjim ku Mrza Hemre Reo bi jinveapkirina Hawar zehmetiyeke awan kiandiye, karek
iqas bas proz kiriye. Ez bawer dikim, ger ne ji v fikir xebata Hemrq Rqo
bya, w Hawar bi ten di arv pirtkxaneyn hin entelektueln kurdan de bima w nivek ji xwendina Hawar bpar bima. Bparmayina v niv, w di war
Niha, gava mirov li droka Hawar li rola w ya royn dinihre, di saln heftyan de apnebna Hawar, hem di war zimn rola zimn de, hem j di war h-
-15-
7jan heta 8oy, li bakur welt tevreke xortan ya xurt heb. Dnamka saln hefty mna bombeyek ji teqandin re amade b. Le ev dnamka ha btir angajey siyaset b. Ger bi qas karn siyas, karn edeb and j hatibya kirin di wan salan de kovara Hawar li bakur Kurdistan an j li Tirkiyey hatibya apkirin, w li hember pela asmlasiyon bibya bendek. Le mixabin, ew niv li welt, ji peydakirin xwendina kovara Hawar bpar ma; yen ku derketin dervey welt, ev kovara ku di droka edebiyata me de rola w ne km rola pirtkeke proz e, li biya-
nstan bi dest xistin. Dsan li v biyanstan, dost hja, rehmetiy Mihemed Be-
kir, bi zewq besteke mezin li derxistina Hawar mijl bb. W bi apeke bedew, ji hejmara l heta hejmara 9an, mna cildek derxist. Le nexweiya kambax pxla v dilewat kurd berneda h ber ku ew bigihje armanca xwe bi cih bne, w ji nav me ko kir. Mirov dikare bibje, ku di pela dudan ya danasna kovara
Hawar de, rola rehmetiy Mihemed Bekir gelek mezin e. Xwed w bi rehma
xwe sa bike.
Mna jinveapkirinn Hawar, destpka weana w j her li dervey welt bye. Pit ikestina serhildann Drsim Agiriy, pit xebatn dur dirj, Celadet Be
Celadet beg dixwest bi rip Hawar kurdan bi ziman wan, bi girngiya ziman
wan; bi gotineke din, bi hebna wan bihesne. Gava mirov avek li her 57 hejmarn Hawar digerne, mirov dibne ku Celadet Bedir-Xan vekir tu deoloj nepesi-
nandine, kurd nekirine sinif tebeqe, sinif tebeqeyek n^irtiye li dij sinif te-
beqeyeke din ser nekiriye. Di ferhenga w de gotina "kurd" t maneya birat, hevalt dostaniy.
Di wdatek b dibistan de, b perwerdeya bi ziman mader de, w dbcwest bi Hawara xwe dibistaneke mil ava bike; t de fikir ramann mil, t de dostan
biratiy belav bike.
L dema w demeke bdengiy b; demeke ikestina kurdan, demeke tirs surgunan b. Kurdn xwende km bn, yen hebn j ne ewend nzk ziman kurd
bn. Celadet dixwest bi riya Hawar hem nivskaran bike, hem j xwendevanan
-16-
bigihne. W dest alkariy dirj Cegerxwn, Osman Sebr, Qedr Can, Nredn
Zaza hinn din kir, ew ber bi chana nivskariy ve kiandin bi xra w dibistan ye ku ro nav van kesayetiyn kurdan nemir bne. Hem ew kesayetiyn kur
dan nemir bne, hem j bi xra Hawar ziman kurd y edeb zind maye. Ji xwe
gava Celadet Bedir-Xan dest xwe ji siyaset dikine xwe bi hem hza xwe da-
ber me p nehesiya t re buhur, l ev niv me p hesiyaye mna ku li xezneyek rast hatibe, bi herdu destan l xwed derdikeve. Hebn maneya Hawar ro ne bi ten ji bo kurdiya nivsk, l ew li ba kurdn ro mna otorte j hatiye qebl-
kirin. Ez bawer dikim ger ro kovara Hawar tunebya, me di war ziman nivs k de gelek ser ji hev re derxista. ro, piraniya parti rkxistinn kurdan, piraniya apemeniya kurd li ser riya Hawar diin. Ev j, ji bo rojn p kficweiyek dide mirov.
kete destn min, l hinek hejmarn w yen esl, di sala i987an de gava ez li Banias li Rewen Xanim bbm mvan, w dab min. W ji min daxwaza apkirina he
m hejmarn Hawar kirib. Ji bil Hawar j w hinek pirtkn weann Hawar
xebata Celadet ya li ser zimn "Bingehn Cramera Kurdmanc" dabn min. Me
latn dihate weandin. Ji hejmara 24an heta ya sjan ten bi alfiibeya latn hte we-
-17-
ku ro ev zarava bi alfabeya latn t nivsandin, me tpguhziya w kiriyC; L me di tpguhziya hers zaravayan de j, tpa "q" "k" rast, yan mna ro bi kar anne. Di
23 hejmarn p de tpa "q" di na "k" de tpa "k" j di na "q" de dihate bi kar ann. Di guherandinn hejmara 24an de, em dibnin ku hem alfabeya ereb ji
kovar radibe, hem j herdu tp mna ku em ro bi kar tnin, tne guhertin. Heriqas em di destpk de fikirbn ku Hawar weke cildek derxin j, l pa me maqltir dt ku em bikin du cild. Cilda yek ji 23 hejmarn p bea tpguhziy pk t cilda dudan j ji hejmara 24an heta ya jjan e. Me ji bo her cil
dek naverokn cih kirine, l me hejmarn rpelan ji hev veneqetandine. Dibe ku hin hejmarn bi zehmet werin xwendin hebin, l me ev yeka han da xatir orjnal me nexwest em hem hejmaran ji n ve binivsnin orjnala kovar xerab
bikin.
bikinin ser xwendin nivsandina zar kurd careke din Hawar xwed
berpirsiyar w Mr Celadet Al Bedir-Xan bi br bnin.
Firat Cewer
Stockholm, 1998
18-
#Vl hatiye dinyay. Ew kur Emn Al Bedir-Xan biray Kamiran Sureya Bedir-Xan
e. Di war siyas, kultur edeb de, rola Celadet malbata w mezin e. Malbata Celadet
ku bi tkojna xwe ya ji bo avakirina Kurdistan navdar e, pijt avakirina cumhriyeta Tir kiyey, ji ally karbidestn cumhriyet ve t surgunkirin. Bav Celadet, Emn Al biray
w Sureya li Misr bi dh dibin Celadet biray xwe Kamiran j ji bo xwendin diin Almanyay. Celadet li Almanyay doktoraya xwe ya huqq dike di saln sih de vedigere
am. am hing di destn fransizan de ye. Celadet li wir dest bi tkojna kurdaycriy dike
dibe yek ji pengn tevgera Xoybn y girng. Pijd ku serhildana Agiriy tk die, Ce ladet Bedir-Xan dest xwe ji siyaset dildne xwe bi hem hza xwe dide kultur edebi
yat. Ew di sala i932an de dest bi wejandina kovara HAWAR dike. Ji sala I932an heta i943an 57 hejmarn HAWAR derdikevin. Ji bil kovara HAWAR j vn ji nsana I942an
heta adara I945an bi nav RONAHy kovareke din dencisdye. Ev kovara ha j xwer bi
kurd b li ser hev 28 hejmar derketine. Ji bil kovarn HAWAR RONAHy Celadet
Bedir-Xan ev pirtkn ha j nivsandine: Eltfia Kurd, Rzimana Kurd, Ferhenga Kurd.
Rzam Elfabeya Kurd, Rpelnine Elfab, Dibaca Mewld, Dibaca Nivjn zdiyan, MektbjiMustefa KemalPa^a re, JiMesela Kurdistan, wergera roka Con Cimma bi de-
han ni\s gotarn apkir neapkiri. . . Herweha Celadet Bedir-Xan digel biray xwe Ka
miran bi riya wejann Hawar bi dehan pirtk pjkj pirtkxaneya kurd Idrine. Celadet Bedir-Xan ku ji bil nav xwe li dor deh navn din j bi kar an ye, di 15. 7. 1951e
de mna gelek p^ng rewjenbrn kurdan, ji welat xwe dur, li Sriy we6t kir. Ew niha
li goristaneke am vejart ye.
19-
SALI
HEJMAR 1
YEQEMB
15 GULAN 193
Qoioela Qflrili
Armanc,
away xebat
iJ nivsandina Hawai
Ji xwendevanan re
Elfabiya Qurdi
Sliia fekehan
Hawar
Di dora
hebe, gaz
dinyay de
li
d ye
apxina. Tcretl
me -Sun
21-
SAL f
HEJMAR
1.
'-'
YEQSEMIi
GULAN lU3t
slr-
ann qurdi
xweiy vt-diqe. Her qes qo xwe xwe bide nas qiiin. nas diqe; diqare
f)
Scliili
ir n
Hawara me ber her li.ti heyina zm an me de liide nas qirin. Lewma qo zmon serta heyn a pisin
Hawar ji'i pve bi
Kurdislanr li
7 Diroq
e.
qo qur-
her liste
dan
Away nivisandin
syaset ji civaln welati re
Di hek zma
Hawar
n me de Iiela niho geleq li.st haline gotin. I inav van gotinan de tislinen
li nerasl ji hene.
rast
Ez qo qurd qurdmanczman im l
zman xwe rind dizanim nim ew bi beft
hest zmann din danye ber hev, qitqiAway xebat. Qareqi qo biqare
tn hev
wi
hrhimandine ;
bie
ser, divt
je
re
proniviscq
qirin
Belavqirina
Elfabeya qurdi
di
Zman me ir hem freh hem teiig e. Freh e : J'i her li.sl qo qurd p mi
qitb
jl
wan , di wi war de
anina wan. Sehi ter mirovatya zmam qurdi digel v.'mann din en ari . Sehiti
wari de
zman me
rjwesliyaye,
p ve
qo
belavqirina wan .
Herweq xelq Gely-Goyan, ber ardeb salan, gava tiyare dlin, tavil biqirin. Ji lewre
qurdi . Bi van ve
jnenigaryn air
23-
Rpel
HAWAR
Osanqurdmaxwe diqare bij. Herqes,
Hejmar
her
qurd
ncinen qo tilton
re bibistoq gotin.
dUn, ji mesnichi w
Ji ber qo deng p.' tt
diqare arqar\a
1 iiqes
hawar biqe.
qo, ez miroveq re-
mebje
bihistin ,
Niho em vegerin ser gotina xwe; ser
away nivsandina zman xwe.
ben neqrhati
ve ti.steq naye.
me. Ji niinji
diayp-
Bel,
Ir di zman me de du lexlt qm-
her
qes bi ti.steq,
hawar ni-
Em
vegere ser
pirsan de,
pirsn
nemaldar,
navn
qo
medresan
zareqi qetine l
di zareq din
zann . Da qo hawar
ji wan
endeq
Xwendina
re
hawar ji heval
serwext qirin
Ji hawar r
her
texlt .ihr
pvena
re eir,
sandin
nivsnin
ngoqeq
di zaran ve hatine
pirsn
qo
nuh
bajar gu
nuh ji ha
qm bne yen qo ji
qevn
hevedudann ji
xwendevann
xwe re bidim zann -Ji xwendevann xwe hpv diqim ferhengoqa me kencbixwn-
Qurdistan
ji me
in di hek pirseq de
hebeji me
qo fiqreqe wan
ciyoqa
le-
re binivsnin; heqe
qo
ji
hawar
re
ariqrin
geleq
ji
hsan
.
ye.
rkn w
din
digel
ciyoqa
xwe ji me le bi-
zanin
rqirin, in .
sandin,
binartin
Di destpq de qomela me di pa-
L di mana
de
ji mani
sandin
hinartin farkeq
li end
helteqi
bibe .
hejmaran qomela m
h ser her hefty
de
de
bibe
belav
heye. din
Dsan, ciyoqn
de i
peyvin wan
JI XWENDEVANAN
hauara
(jiiiti/a
hev
nekeba
ferk hene ?
RE
i/e ,
ye .
Hauiar
Deng
tue
me
me
zaro
Jin
sanina
me
ye
Werin ,
HAWAR
24
Hejmar
HAWAR
Rpel
ifil|i iiril
BI NAV YEZDAN PAQ
a - Xan JU- i xwarin OjIj>- * xr jjij jin 1 ( jor jjj f jaj tf JIJ
DILOVAN
Elfabeya
faevedudaii ye:
MIHRIVAN
yeq herfan
qurd ji sih
q
p r s s 1 11 f V w y z .
qa B
t qer f
l qom .^
abcedighxjikq.u I m n o
1
m n
p
Je du
texlt in :
^li
herf
Di
hene :
zman
qurd de
het dengdr
-i t .sa
Lewre qo
di
denganya
qurdi
de
dengdreq geh
dra qurd de serseqin
Dengdrn
qin
di ne :
:
qin
zabit inU. t
herfn
nafiz ijt
biyan hene
pve du
u - qurd j j^
qo
qo
bireq
ew
Lewre
ne
herfn ne
esln xwe de
Dengdrn
qurd
av j 1 1 s3r jU ^
bar jl
xwe
du
- tir j C ziv
danna
du
dekan
ser h
qirine .
O-
^ hal JW
ev du ser
.
^ ~ ^ xar jlc
qetin ev herfn ba dibin h
Qo vedigerin
l'i x );
dek
herfn qurd
- car jU l n ^- i em j^-
Hawar
deoge
zanic ye .
Zanin
ji
me
liV'J
*i
25-
l\pel
HAWAR
xwesiy vediqe . Her qes
Hejmar
re lya
felat
Stna
Zarowan
qo
xwe
nas
diqe
diqaie
xwe
bide
nas
'J*-
i^i
i
me
jD J
beri
^
her
-V
^^
qirin. Hawara
tili heyioa
zman
me de
bide
nas
qirin . Lewma qo
zman
.sria
beyin
pe.sin
e .
Hawar j
Buhar
<l)t.j pve
IV^'.
j,-i.
(Vp.!.
jl,.\
.J
Tebiel gis
bi her ti.sl qo
qurdani qardt p
Berf
bendfcwar e de mijiil bibe . Stiri
dihele li
:ox~an ,
.I/1 in li delan .
in
in
bilbil
heval
Buhar e .
l'i rz-
nuh
huhare ,
Bi xzn
jorin
ve me rber
Tcbei
gis li
qar
qutnqlr. Ji nihopde w de
Mij
Dmahiq heye .
hevedudann
mjl
qetiye
li
doran ,
Hure-hur e Mih
/uni baran . ,
mm Fekelian:
Prar, ^er . digel end hevelan derqeli bm di nav fekehan de mam
Qem
endeq
medresan
Roj vedide mina bq , .
wan de xortn
e.r peyda
Sun ve
mane ba p(\q
Bot,
Dyabe-
ber
Diririsin
Ji
der
bi
der ,
.
Bi dtina min
derdixislin
hem ji
ji
min le di-
Ji
min daxwaz
qirin
qo ji wan
re d
xwendin. Tedigot,
Di vstn de xwendin
mederesan de nayin
milet bn.
ji wan re bidim Zann.
min
Girdana wan
quidmanc
bn,Ji
we-
ser ilm biner ji wan re bjim , Fekehino I Eve stna we. Hon hema bipirsin . Her ez bi xwe dizanim ji we
dabn
re
bjim , heqe di
hebe qo ez
nav pirsiyaryn we de
p nizmim ji wan bi
zanin
qo dilmin
heye
rjnameqe
qurdj
U.teq
derxnim .
26-
Hejmar
HAWAR
i hisn xwe away gotina
Rpel
xwe bi xwe
wi ,
ji
stran
laje.yn
Pa v gotin , kesda
me ,
Ji v edebiyat, dengblr
vedibe
diqeve p.sya me .
divt qo em bi zman d ba-
Vca,
qurd, bi qurdiya
xwer
binivsnin ,
Ev hal di welain
dtin .
rohelat dejdihat
Herweq di nav
bu
fiqr
hisn w ji rroqeqe
an qurd
visandin .
l bi
sandiu bi beyta jrn dixwest bide zann Saf emirand vexwir durd
LI
DU
YE
Bi V away
Osman Sebr
Sevqe tari, av avan nabine. Kesa erd weq gtzanaiilingnmin ii xwas dibire. Bay res carnan diqeve guheq min di din ra derdiqeve. Ket nizanim qo li qil me? Heyina xwebi lxjslina gopal li erd
Edin her qeszana nezann, bajai gundi qo xwendin zani be, zman wan seh
belavqirina
Bel. ev j weq her sev tari ye. Berf zmani pve meseleqe din bager ji awaqi li min dide; Sar e, dicemidim.Tew.se, livn di min ne ma, deng ji min
gaz il
Ji mesela
i\ heye .
-27
Rpel 6
HAWAR
latlriweztga Ment
Hejmar 1
tu.
q me
an ) li ber ser
Bavo, gava qo romo welat me diewitand me xort tu h li qir buy, Ji ber v yeq hevdu girt dijminn
Alos : ei-,er tu de y ;
canan
Fq to me, ez tu dar ra y
Dad megiii xwed pyar e,
Law te ye Mem ji d le yar e Maq er tu, tu y djlovaii Linge te de Mem peb e, kurbaii
Izn bide min (|o dilbirii im .
Dad ji tere qera te biiiim.
H' QA Bedii-Xan
xwe
min
xewna
te j dti b qo
tu di te-
ngasiy
de y ; tu li
Min al a zinuran
ez hatim. Min dt
pq kefilye; dila
pirtgn xwe l .sidand me rya mal girt. Ev end rj e em hatine; de rabe; carlu me
bi jlii qe'l
Jyn
iks
dlai e
biran da .
Di nv bav
il Ji Iweiiev/iiai
Ji bona Elfabeya qurdi
Em, j\ - ve, elfabeya qurdi rpel bi
rpel di qomel. de
siql qitb de
Dil Ber
Ev
heye
qo ne
nale da .
;
birnn
birna pir
riman
e
riman giran
Rareqi
e ;
bit der.vislin .
Qezeb,
gun.'iq
ne mane ;
Li
pep([n
xwehan
ye,
da
hene.
rpeln
ye,
Ket iq
Di
tda ne ma ye,
da.
gotinn yaran
J p've, e;.- jiwan iileqi din /i h&ui di qim. Ji min reji bona her rpel pirsinen /l
Kedrcan
peyda biqin
ri'qin
Dl DORA DINYAY DE
H .siq e qo xwendevann ineji mi-
Li rpela
jlayiya
me a
binghi
pve
de
dil
biqin
dinyay serwext
bibin. Me
ev stna ha ji bona w
veqir. Ji hejmara
Bi vi awayi
hi me
Mwendevanin me diqarin
bnebnwn
dinyay
serw
Il Iicnclir biqin.
28
Hejmar 1
HAWAR
awa rvetina xebat
Rpel
her rpej
qareq
nan
cimleyn spehi
bihiqmel
, mam\q \\
me-
dide,
Me
ji biqri me ln ,
Le div qo xwendevann me xwe bile-
pronivfsa
din div
t qo em dest bi xebata
xwe biqin.
sinin n
FEIMHfiW X"p^rtr
q ye- Ferhengog ferhengeqe qiiq e w zman peyda qo tde pirsinen dibin . Ferhenga qurd, ferhengoqa hawar.
hiqarin
fwmm
liVffl[ IMp Her tit qo ji bona avtina
Herweq me di serstna xwe de got pirsin hene qoji zareq qetine Je di yeqt
din de dijn. Ji lewre dibe qo di nav
zman qu -
bendn me
bi her
erd
away
na
wan
bipirsin.
Da qo di ferhengoqa
dinyay
dide;
i)'a,
em,
de.t,
bajar, tendreq
HTlMIflM
BIR FRENSIZI :
HM^H
scientifique
weqhev in:
weq
une grosse
ETjk
it
carinan veart
scienti
seulment
intresseront
les Kurdes mais aussi les trangers ds ireux de mieux connatre les langues et
nations orientales.
Heta
fondamentaux de ce
!! ayiya
miroveq jnenigariya
A
biserhatiyn
1 Propagation de l'alphadet
Kurde
w ye.
La
sandi nenivsand, qo
-29-
Rpel
HAWAR
publica
Hejmar 1
l'histoire de
religiuse '
***
la publication de
3-- Folkolore
la
plus
fertde.
publication des lgendes, contes et chan sons Kurdes. Une partie de ces publica
blis dans
la partie
Kurde
seront
aussi
fraueise . excepts
les
articles
qui
auront
un
caractre
lirement
crit, il a eu tout
raptafiet xurle
L'alphabet Kurde se compose de (31^
lettres :
manascrits, dont quelques unes ont dj vu le jour, nous prendrons soin de les
abcedighxj
ikqulm
t f V
de lescla-
11
w
oprs
y z
tudes
contiedront
aussi la
biographie
LES VOYELLES
uMsique et Danse :
Comme dans la phontique Kurde un soi chercherons de voyelle mis d'un mme point de l'or
gane d'articulation ne peut pas tre tantt bref sont et tantt long , les voyelles Kurdes
dterminer
musique
les
caractristiques
de
la
rythmes et figures
des
danses
Kurdes-
6 Moeurseset coutumes ;
Etude,
dtermination ts
et classificati
ne devienent jamais
le
d'aprs les diffrentes contres Ls vie c onomique du pays, ses produits et sou
Voyelles brves :
industrie nationale .
Histoire et gographie :
Etude de l'histoire et delagographiegenerale du Kurdistan et tude de l'histoire des tribus , avant , pendant et aprs Mir Cheret Classification et publication de
plus ferm et
des
le e final
-30
ilejmar
HAWAR
Rpel
swind-sund
xwirdeq - xurdeq .
Voyelles longues :
s'crivent dans l'ortograhe allemande par le (k]que nous avons adopt: krislal, kalte
kabel, koran .
chaise, bouche .
Y - est
toujours
consonne
et
n'est
son du (1) mouill comme le mot mouill. Ainsi qoe dans les mots anglais: yes, year ,
yellow .
- Dans l'alphbet Kurde le traima
est un signe ortographique qui se opse
O toujours longcomme
le (o) du mot (rle).
PcHicularit du () Kurde - le () Ku
Comme on le
ortographe
P : De: py min dya min
LES
prononciation
py min diya min
notre
CONSONNES
Des consonnes Kurdes lesquatorzesuivantes ont les mmes sons que les conso
nnes franaises :
viter.
Mais celles ci
bd
jlmn
rstfvz
ce d'une ncessit
sacritier
qui nous
imposa
de
tance
re
sont de premi
Cette G - ne diffre pas du (g) franais qui vient aprs les voyelles (a.o,u) garfon, gou dron, guirland. tout faitle(g) allemand X c'est le (X) grec o le (ch)
nsacre
petite
cette
tude
suivante
est co
tre
motifs de l'alphabet
31
Rpel 10
HAWAR
Hejmar 1
il est indispensable de marquer nos poi nts de dparts et les principes (|ui nous ont servi de l)ase pour fixer l'alphabet
formeren le
forme et en
vocalisme, dans
domsin du
Evidemeot
aspirons nous
nous
l'alphabet turc.
moderniser ,
l'alphabet
de ses
preuves.
les moeurs,
notre race.
coutumes
et cireclres propres
Au
contraire par ce
procd nous
D'ailleurs
prtexte que
serait
iavraiserablable,
Kurdes
sous
quelques
s'habillent
l'europen,
de avec un
de peindre
le
costame
Kur
pour
de
Mais d'autre part nous trouvons trs natu rel que nos femmes jouissent d'une libert qai fait dfaut chez les autres peuples d'orient.
Etant donu que la femme Kurde rempl
3
ttres
Comme
sa
noire
et
langne
ressemble par
par sa
4
sons par
construction
spcialement
son par
dlltrentes lettres.
( suivre)
dement ceci aussi doit lrefix tel qu'il est. Bi en que langue parle en orient on ne voudra pas
lui donner comme soeur la grande langue ori
entale, l'arabe.
"Nolices
moeurs
sur
la
littrature
et coutumes Kurdes ;
iesfjdlas
AVANT
PROPOS
Ce genre
d'
tude nglig
objective
t,
malbenrensement iatelUctoels
d'autres
pays
32
Hqmar
HAWAR
Rpel ir
vritables
nous
>, auteur
ft la et de
de tMem
la de*
caractrisent
similitude de la langue
langue des
Mdes .
La pote fait de longues reproches aux
rendre
heureux
dans
le dveloppement du
hommes
langue et en
( suivre )
systhmes
et metodes scientifiques.
Ceux-ci
devenues
Qiriyar
moderniser et et les
: Ji bona
Srya, Tirqya
tend se
les formes
emehq Smehq
300 175
Kir-sr Kirs-sr
nns. Car les premiers sont de la culture pure, tandiiqoe les seconds une civilisation gnr aie.
Ji bona
Saleq
Les textes et les noms propres qu'on
welatn din;
150 90 50 Frenq Frenq Frenq
emehq Smehq
citera
seront
crits
avec
l'alphabet
kurde.
Les lecteurs en tudiant l'alphabet kurde, trs simple et : les lire. phontique arriveront facilement
Sam : Taxa
Pour la
l'Irak et
Syrie,
la Turquie, la Perse
rrsse
-tan et le kurdisme.
6
LA LANGUE KURDE
aryenne, La langue kurde est une langue
Pour tout
autres pays:
an
150
f^
logiques et philologiques,
il
semble que
la
6
langue actuelle dont les Kurdes se servent, est
mois mois
90 50
f^. I''.
3
la langue des Mdes, comme celte des Persans si celle des Parses.
On admet aussi
propritaire:
Persans de la langue Peble-wi. Mme aujourd'hui le Kurde parl pas les Kurdes des alentuors de [Hemedin] s'appelle
Mr Celadet AU Bedir-Xan
33
J...
^\j\
\ M
'jT ) : US^
awa,av(ast^'):jjJuil,_i)'^IJ)li'L^ a
:ujs3^ruif5isi ji^-uuui j;iijU ^ -
dr, zr , iir:iijt.Jlij jJlUll^jju^y"i/j_jj(j%i-) jjil JjJl ViiL ojJlJI .Uljili-U^ i
zn , n ( cedid JkiA. )
jy )
; jll$^^^iuUl^_^'^ij
^=g<^j = d
' =
= ti
= c t>_, = b
J = lfil=qcj=k^j = jf^=xf. = h
<-< CT lj
= sf ,=r t .
^PO = nt,
34-
1 ^i
C^ji-^jj^ dl;(k) J^.JU-*f (kar ) k
Jj\
*U AJ.
q
J-V j- uJJj'- ( T 1 ) Ul i^i),"^
abc edighxj kqu Im no
prstfvwyz
J^Ji:-*JS
( quatre ) ^y\}
jJ^U. ^diik
j-v- ( que )
(Whisky, Tramway)jj(w)4.jrt)SJI w
a e i u o
: jUy- Jlju
j^^y^i 'i-v o
jjjl u
--j^
Jb
aioii
_j-ii -UijJL> iJjl iljlju (g) Ji jUI> (i) j^*k;
:>>_,- JIa^OwjI
i^y*^ t*-/.
Vx::k>-_^ VxsJlS.
sund
}^j- Jl-- D,OjI
(a)
-
JJjl i)Jl(e)^5^.JL:-AJ^(erge)
b-l
bcdlijlmnprstlvyz
35
rj.->^
vi.^U
y ^U;
l:>^j\j^\
abcedighxjkqulmnoprs
t f V w y z
per
'^^'r^ju-l*^ JjU.
faris
sr
rz
( ^ ) '*JfJJ ( S ) Jli
( j)j ) A-lT'jJ ( J ) Jli^
ii
(j-*J^ 'jiSj\y^jy
"l
(J*
U-^
( j ii
i. d. ij t/- ) tS^j^'^-'y
^i j -
Aljl-Aij^J aJ-Jc-U* * *
U^.
36-
1 .u;i>
>L;U
f .j.
Ca-4 l:.Ji;'iA;.
iy
jAjUjj^lj ojjby jy
^y^j*' '*->^^
ojjlj
* **
^ ij 'y-
jy
-37
.U;d
JU
Airv
i,y\
fs^
:j:
j6 i
4^6 ij_^L^i- y
i^-j ^y
iJ_,J ^u' eAi
<uju1,
1 j.i.a ILy jU j _p
L. ji
|_^l;
<^iy
i.
Jby
j-iJ y
jljU
<-l1* oj
tSj'jl*
^vi-^y
jj^^*
j~'
(_y-t<^
'
^yJ-^'^'
l_i4J ) ,)
j A
>-A.ij lJ<-ali} J o
5 Jl-i
(j^^J (^i_^
(JJjL.Wi' (jj_)\
ijTJJLu.)
tfj^j^- >
i j^ i_,
I. _i
s^ ei Uy
38
>l/;*
JU
^ ijM)|^j
-OH*-
Anf,j45^\>
i^<*y
(J^uJLji- ajij
Jjt-
Idai- J LA
^mB^a^aUk
MVY
-40-
SAL 1
HEJMAR a
AREMB
1 HIZRAN 1932
Qurll
Bvue lorile
Civata arqary
D^ E. Nafiz
Du Egd
Elfabeya qurd
D'. Q, A. Bedir-Xan
Gund nava
Ferhengoq
Kedrcan
Tola welt
Xan
Berdlq
D^ Q. A. Bedir-Xan
Osman Sebr
L'alphabet
La
Kurde
......
langue Kurde
Gapxm Teritl
1032^ saa
-41-
3tiHai
9JSm
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
Qiryarya Qomel
Ji 1 ona Srya, Tirqya. Ecemistan,
Cauca.se:
JOO
fiO
an
mo's
f^
f'.
4 mois
40
f'.
emehq 300
40 frenq
an
mois
150
!)0
Ji
lona welatn
Salql
emebqt
din :
Frenq
Frenq
150
90
4 mois
CO
l^
Carmehqt
60
Frenq
^SAL 1
HEJMAR 2
AREM13
1 HIZRAN 1932
titp.q qirin.
mezin, biesas
Qurdn Cizir ji
Madam
heta r ji
nav me ew dew-
lemendi camr derneqetine qo bi derbq hezar zran bidin ji bona milet xwe dibistanan binyann xrs qin , div
Bi v civat ji qemasiyii me en b-
em xwe bi xwe bixebitin bi yeq du kirn xwe Wan hezar zran bidin hev .
hejmar
yeq ji
nav hte
hilanin
Dev
Pgotinqa nizamnam sebebn dann qirina dide zann . civat ji me le geleq kenc
milet me tn p geleq tit dibin . Bi kirsn we dibistan tn qirin , maleq p ava dibe , dermann end nexwean p
hewcedar arqarya
zann
qar civat
Ji me re ewend
B siq e qo he hej milet xwe diqin rayn wan da xwina qurd a paq
yt
zan
her
qes
dizane qo
Nan
mran li
Rpl
HAWAR
Hejmar 2
Stuna
Zarowan
2Be^
Tifak n yeqbn , zexmi xurtya
^tsk "Weli
Welat! welat ! qan xwe.si?
Kew r tu nexwe .
civat
w ye .
ye .
Nifak
n berlier
kels jarya
Qan ew
qen,
qan
ge '?
bevgibana
wan
gihandina xebatn
hatine p .
gihane bi-
qedne binya
Destn
tirqo
li
te qetin ;
qortala neyn
Xurt zexmya
yeqbun di lehyg
Ma leh ci ye ?
Bi
xwna
xwe
div raqim .
Leh ji hevgibana dilopn baran p
ve ne tu tit e.
ji hev
cuda
Tola te
De
evda
te
j ,
ji .
Trmeh 1931
L gava
hilinim
doza te
Sam: 7
digehin hev, hing ji wan peqn kels lehqe bo.s radibe. Dilop peqn baran di yeqbn di tifak de ne.
nnin qo em
di hek rayn
biqarin zde
civat l'i sel
biqin .
Tin
Erd dilopxwer din di destn wan de lebistoqeq e. Ew seidestn erd ne. Bi er^
away arqa
evin, bilindyn wi
ln wi diqelenin.
hildivenin, qenda-
mezin
veqirin
n hn bi hin
Li ber w tu qes, tu t.t; bican, bcan nema diqare biseqine. Lat, zinar, qevir, rl,
ief
ar
dar,
direh
sern
xwe
li
re biinin
Arqarya civat bi
dide
tu qes,
ew ji
Felala welat me di
rabna
v leh-
iydeye.
Brt : 28
Tebax
1929
Hejmar 2
HAWAR
zemani ve
Rpel 3
Stflna Fekehan
Ta , Taw Tabir
Yeq ji fekehn dcta Hesinan ji me Me pirsy-
arya w
da bijq
xwe je cuhabeq
Ezben !
Min stna xwe-stna fekehan-xwend.
Pdetir ev hal ha
Geleq tit hene qo divt emji te bipirsin. Heval nav hev de wirn me got bila
pirsyarya
me a
tay
ekl me
dar cuhaba te me .
Hesen Qoer Cuhaba bijsq me :
tehly
de
diperpite, vedigevize.
heye
dibjin .
Ditaya-xebs
.rn
zarowan de tt dtin .
Niho
divt ji we re
i)iJim zann
ava zelal
Herweq
nas e, gava av
diheriqin, li destan belav dibin di al, qortal di her cihn nizm de dipingirin ,
Rpel 4
HAWAR
Hejmar 2
Me goti b qo ta ji
pyan,
p ji
Ew nr e, hei
li erd ihr
hlioa hqn
pyan
Pars guli bi soie qurdi, 'n . Icar divt em bala xwe bidin di dora
Ava te diqir melay xan.
Ava
te diqir
seray ihr.
ew
iravan bne zuwa qirin, di dor de her zil , stirih giya hene bne jqirin digel
rayn xwe xeritandin . Gewher ew e ,
Destpqire ew,
can e bistam,
da ew encam.
Rubnah te da,
li erd qurdan,
Ji bona
kenc heye ,
te
da w ci,
di w xwahi.
da me z uin,
qo
birne .
Firdews li
q ye , bihar hrivn.
wext
btir di
Gui, bilbil
Tev de
ney
iekam jale,
Mey wa te
Weq Xan
xwe e avdar e.
q ye? tu qes niqare.
ji hleq
eq erzan e
Di
Tirba te
Tirba
ne ax e, can Xan.
Rehmet
yezdan,
xakan_
Heyrana te ne,
divt
di heftiy
grameqi
silfatoxwar ji
tay naqevin .
He
hi
gotii:n"^ minve
n iuc;ir
diqto-
j z bi z kenc dibin.
Away dermanqirin j ev e;
gy.hmc'S^fiz
Hejmar
HAWAR
Rpel
~ZiiDmahiq : 2
^ar/a
Du
dtin
HcTweq
di geleq tilan de tt
bn. Gava ew
dibe qo di
cara pn de di eltabya
me
J'eh bye,
diqirin qo
Qurdistan
winda revne
ber avan.
Ev qmanyn ha di esln xwe deji
qffiany btir paya hin qoteqyan in
al , elfab
Her
ikas
din digot:
Stran vemir, govend seqinye. Min
j div ez bi te re bimirim, le di pista min
hatiye nivsandin,
L , ber destpqirina herhevdan
**
Preq ji bo min ye ? Zaro ji bo min Iye?Pleqe bilintir rabye. Pieq zaro heqe di dil min de
li ser qaxez bi
iqlan e,
iql bi herfan
pista min.
Ezdixwazim wisa
raqevim
bibihzim, weq
nobetdareq di
gorinde,
qo elfabeya
qo di zmann
'Sy.SamUan.CCli ^e'iir-Sta.n.
III
eqe
47-
Rpel
HAWAR
bi barqirina biaan
Bi v avay
Hejmar 2
bi
bilindeq qir, ,
IV qirin . dengan
Herweq
di despq de me da
bi herfeq
dengeq bi end
Sehtya
qo
diher se zatn
qurd
L p her
zman
du j
naqevin dest
di
de
iql
derqa
Ji xwe di tu zman de dengan
elfa
nivsandin
niqare bi
by de
ber qo
ni
b .
Ez bi
dengdaran
dest
p biqim,
dehn jrn, di
elfabeya her
zman de,
an bi nisann n,
Tin
di elfabeya tirq
de (q) (w)
tirq de den-
bnan,
.ginen
nayin dtin .
ev j diwarqe Jin e.
Ji lewre
me ev (
ji bona tevayya
/^ ) pejirand,
herfn binan
nav l
peyda
nabit .
lt bilindeq
(dmahiq heye)
qir. Ji ber qo dengn herfan hem digahrne hem bilinddiqe, ji ntaiii weq
(.-,-')
kenc tt veketandin.
VI ln'xwe Ji
qo di iq-
herfn latn
himnin
ji elfabyo
DulUUlUaUqirina
hevdu
texal
ndiq guhartina
dengn
herfn latn .
Hejma
HAWAR
1 Adar
Rpel
Buharapn
Buhara navin
Nsan
3 4
Gulan Hizran
5
6 7
Trmeh
Tebax ilon
'
irya-ber
irlya-pas
fle
qo ne bhemd e
10_ ]ileye-ber
Zehf, geleq. Li ser welt baraneqe
bos hat.
(Qanna-ber
Zivjstana p.n
ll_jileya-pa
diqe. Bi xweq12
jjjjtBiiEw qo bijiqi
(Qanna-pa
JSibat 'Gecoq
Zivistana
navn
Zivisttna
pan
I Ew dera
qo t de hn
diqin.
her qes
I Di dibistana
zaro hene.
gund
me de
flfltPni "^'^teq
birim .
Ifl
Ne aza, girt,
hesr.
mivafl Sed
daxwaz
rckehe
veyran
npnjlal
gebn. ge,
ew liste
qo
n,
her
qirin
p ve
BaveglrlD
JjjJEvd. evdin.heyf.
qurdman
Bi
mehan
diqin.
navn ser
T
toagehit .
berqe-
Rt>el 8
HAWAR
Bejinar
L'ILFIlIHnDIIIIE
suite 2
Ce procd qui
peut
natre
du
souci
petites
sont
n*
mme
Presque dans toutes les langues, mme dans celles qui sont munies du plus phontique alphabet, 1 orthographe ne correspond que
Commanons par les consonnes:
alphabets n'arrivent ja
avec les mmes sons a quelques nuances prs, ainsi que dans le turc l'exeption du w
mais a fixer
d'une langue.
ponciuellement la
phontique
et du (( q .
bdfghqlmnpr
de
nouveaux et de diffrents
w.
Il donne le
son du
anglais et 3 arabe
de temps
ont d'autre
du
k.
frquemment
dans la langue turque , dans des mots empru nts l'arabe, est prononc
v
par
que
les
turcs
L'adoption
des diffrents
signes
peut
comme un
franais. Taudis
dans la
engendrer une extrme perplexit. C'est ponrqoi nous avons prfr adopter seulement
l'accent circonflexe] / qui diffre nettement d' un[.] qu'on allonge parfois par ngligence ou
nces dans
dev :
le sens de ces
dew
mots :
: lait avec caill batta de l'ean
bouche
6.
Quoique l'emprunt des lettres aux diff rents alphabets apparat au premier abord
ev
ce ci
ew
ce l
ava :
prospre
awa
examinons
manire,
style
Maintenant
de
On peut dire que du point de vue prati Eu prenant pour base ces principes et
que comme la proportion est le et 'w du w dans la
en profitant de
tontes
les
possibilits
que
langue Kurde celle du v poiir X ^^ et le y
ce
nous offre l'art de transcrire l'alphabet, nous avons arrt (31 ) lettres l'alphabet Kurde. Les recherches faites dans les trois dia lectes principaux de la langue Kurde ont dm ontr que les sons on lettres Kurdes ne sont antre chose que ces (31) lettres.
11 eitpoaiiblede prtendre que certaines
on pouvait prendre
dire
pour )
c'sst
vice
versa ,
puisque
driner est plus simple dans l'criture. Par ce procd nous aurions loign ces
deux lettres de leurs tons inlemationala, a suivre
50
Hejmar 2
HAWAR
1 tiftftxmtuxv
Rpel
ISofice
ur
epeki" ,
Par , (lermiq . ) De ces trois dialectes le dialecte du sud est celui qui se subdivise en sous-dialecles avec
Msnendi-der
lisani - qurd ii
celle de
de
Urmi
jusqu'au
Aprs
ce
trs
court aperu
historique
Kurdes del' Irak non compris ceux qui cnusent
le Qurdmanc dialecte du Nord.
langue
Qurd
,dn
Sekiz
jusqu'au sud du
Qardmanc-
1 2
4 Le
Lor
Lor
Le dialecte du Nord-Ouest.
5 -Le
lyar
Bexiiyar
, celui
des tribus
Bex-
Hevreman
Bnx
Les
Hevreman
parlent aussi
le
Qur
di
comme les
.
Dumil connaissent le
Qur
dmanc
Le
nuances,
Dumil
mais
Rewandiz
pas autant
Kurdes de la Perse habitant le nord et l'oue st du lac de Urm , par les Kurdes du Khoperse , appels Q-
subdiviser en sous-dialecte .
Le dialecte du nord forme une unit
TBsan , an nord-est de la
et
n'accepte
aucune
urdn Xwresan
II - Le dialecte du
Kurdes
de l'Irak
du
sud de la ligne
Mosil -
et du lac
de
Urm
limites mridionales
on
ne
pas beaucoup
l'un
quelconque
par ce que
trop
mlang
avec
les
Kurdes
Qnrdmanc
Qurdmanc .
parlant
le dialecte
du
Nord le
1 Ce sous dialecte est commun entre le
dialecte du Nord et du
lisa-
appelb
Qurdmanciya - Muqr
, c omme
le
c'est dire
du palais .
la langue de la porte
Par ce que pendent I'
Qndmancya-Sorn
Rewandiz
an nord
dn
-51-
Rpel
10
HAWAR
Hejii'
dialectes
IjljyW JV iSj-j
septentrionale de ce dernier, on dans le dia>
Comme Kurde
par exemple
dans
nu pome
t, by
~> ih^i> J
le
lij-xi.j cy y*"
Dnomination de dialectes =
Le dialecte c' du udrd s'appelle Qurdma-
'^ple Qnrdmanc .
Les Qnrdmanc considrent ce mot com me l'quivtflunt du ittof Qurd'et gnralement
ceux
du
nord.
C'est
kurdes
des
alentonrsr de Skiz,
ij\y J5
<jj j
A ce propos je
ge et qui est
les kurdes
parmi
appels Babau . La
maison des
^ijT ^ t i5ji_,w
y\3\ (jUjjjl^.
ayant t, en raison dn
La population
rgime fodale,
attribue
la
famille reignl^rv 0 e
u Ci\>.y \J^
JyLil^.jiiljjU'Sl!^-,
Xwey midjr berpirsyar ;
Mr Celadet Al BedVr-Xan
-52
Ym^
^\jV>
^ ,.
l'-
*< jj^ i ^*
^.
* ^'. iJ^-'^
'^y ^ ^ ii-
U ^ _^ <\ji (3
'-^^
S--1 (j-^J^
j^-z50:> jl
^..(ijlU
X-i _^ i^r^^
53
JJ^
y^M>
f M^
'l_lj:
^j^l_ui.j-i ijvjv
LI.
iS-^^-V
j)-_o ( ,
'1.
J jl J^ <Sv
i oyii y
ijo i j_j*
G <sl
O-iJ^;; cSj'J
lj'jj~' ojO 0
oy^
>\y
\y^7^ ly.jsjily^ y
jUI ,>- _)
t5i>^ y
v;/
*jy^.- ji^
Ijjj^ J jjjUj
-54-
Y .i'y^
>UU>
^, J;>Jy
i_}
^.J^' J LxJt
'ti-.j'
o >- 0 yiu. jj^
iSj^iXS i jljljji i.
i* ^;^' j-l; y-
.tsi'i jljjj [ ^ ^
"Oj
S}iy
7oA*..,j
0-^'^'^ ^^^
^'jV i jt- ^ y
55-
V ,) J^
y^j\
' iln5
<j"
J jTy tJ;:u-.3
? -o <- jL u
<XJ
d)l
^iC^
J tir
Al JU>- Lvji- J ^Jfj i'o)S^ii\'
<;<.SjLjljj ^^t^j-.jij jlS
* c5J jlij^ JU
i_^^ <) Jljl) jo ^3 la>A/'lp jj
_ft j 3_r
4>.i _
J^ "->jj
Aj .3 (Jli; 3 (^^J
-56-
Y .\f'y
Jj\!>
Y .
_si
T^^JK^lO^j loVj
(.s j\\i
^s^j^ y V.1
^y
?^J3
?
i)j
J^.
^j
j\^
Jl^
jj*j Cf-y
^Si\e>. y
f jr^jj^j^jj^
Jli JJ ^^J IjjS
ft^
^(.5 JH J ->
^ i
> (_J j t??^-^ J O-lj >_ C^J jjO i OJ(ji_ij aji^\l>- S iJj-"
Xj
jlj-
o^^ i_>
,^
^. ^--^ jiC) f \ y
57-
V .w^
JU
sH>te-
\^f'r
(^y.'^
^/'vU
J>-jl tjA* j
ji W-'O^ J I.5jl3<>-_y-
Vbjy
jlXjJii jr.i jj
jL-'UjX IjljJ jl
-5 (3^4>- ^y >_j
lj dii
y j'i^>- ^ ij5^
jA* j Jll>-
_^ ^'ljx'oy!-^ J3 iSj y
-58-
ni*"
4r>./*
^'
Jl>
/l^^J
\jV
jlSa "ill . jJP J J
zJlC\ yj\
^lLillb'i^. j^b^, jJI j-!lj<:Oji Jj-<^
<ilij>
lili'y "^ jjfi *^ jl y
dli_^
I- - (^Jj- J'J>f
i - (i J - J-jji V
JJt-i*^j*
jj^i^.jl^
i\/^'^^ jU - Jlo : "oJO ji-l ^:^U j^l j_.C- jl ^...^ 0"5LI jll
59
JU
^ J^'j
-a--
3KWS-
^'vU
VIVY c>U> ^
iS>J y^/
(Ja._^^
. . . .
L>!r::*^ iA~>
ijjsj^ij^ bl>-
jtibji-lj/i^i
-^Z' i '^
t53/"Le.li!l
....
i,^>
J J
Jj Vy
i
3.iji
C5j<.-* j\c^
1-
\nr
60
SAL 1
HEJHAR 3
AREMB
15mZRAN1932
QoiQBla Qurilt
ummu
*^Se8eistiv[ii ''^tsmel
Hevxiatina zmannn
Dr.
Q. A.
Bedir-xan
Qunciqa bijq
Dr. E.
Nafiz
Prznaane
Silnian Bedir-xan Dibistan
Hamid Ferec
Kedrcan
C. A.
a
Bedir-xan
Elfabeya Qurd
Pi hnceta p;*ruznameq
Ferhengoq
Ma iman di Lavelav
eva we xwes
Dr.
Q.
A,
Bedir-xan
C.
A.
Bedir-xan
^iv ^rensi^
L'alphabet Kurde
D. A. Bedir-Khan
.
Le Floklore Kurde
(apiaoa Mt
AM 1932
61
m. ^ M^
3lawa*
<fafi;;
3)a
.^1>ttiour
Egoollge
Inscription
Frres
Graen cuiv
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour l.'i Syrie,
l'Irak et les pays du
Qiryarya Qomel
la Perse
Ji fcona Srya, Tirqya, Ecemistan,
la Turquie,
Caucase:
1 fi
an mois
100 60 40
P. 1'. f^
4 mois
an
mois
150
90
}^
l^
din : Frenq
Frenq Frenq
1.-.0
90 00
4 mois
CO
i". r
jjrmchq
-62
SAL
HEJMAR 3
<-c:jtj>->
AREMB
iSflIZRAN 193-2
QooGla QnrO
Beviie torde
I IlMIN K
Gava xwed din alirand ew ava
ve t de ma bn camr , j . Pi detir bi xebat , bi , xwe
bi zann
ew miletn ha nr,;
ji bin
bindesty
rabn,
qirin bn ^e^xwe.
nizane, xwed besin
Her liln
din
di
destn
kanonn
cire
Ma qi
heye qo
xwed de ne. Tu ti-t niqare xwe ji fermann kanonan dur bixe je bililile. Her
bona
ji , xulamitya
niztn
Kanon
ew
bicih
car naguhre ,
xwed miletan
neyarn hev
diqe .
xwed yeq ji
ser
xurt
n de bimne
xwe .
hevsara w
bxe destn
tne p .
vaq ne
Ev
.
kanonn
ha kanonn
cime ,
Her
dema jiyna me ,
her
helkelqa
e .
Ne tin em ,
arwa
giya jdi
ser
di hevxistin
me qo , tin bi
de
xebat
ne .
Jiyn
mayna
pas diqeve
Bilhar 11
Havin ,
Paz
Zivistan ,
al ,
mirin
Zman ji
kanonn
xwed
Ji ber
qo
her zman dil diqe mezintir bibe bawxwe veqe , biqeve lvn n , sern
Tu qes li ser kanonn xwed ne xw eyiy hiqm e , vat ln kanonn civaq li ser ci Ev kano-
dorri
n.
ann din biqujin b:qevin sna wan. Diroqa din j heta mre dide zann qo qu-
biqevin iq-
ieq din.
Ji ber qo
xwed
bi
guhrina
zmanan qereqer
salan
63
Rpel
HAWAR
divesnin
Hejmar 3
StOna Zarowan :
ser xerabeyn w
binyaneqe
nrt
ava
diqin de
t de ,
di
nav
w ava-
^^
Sev e, sev
e; roj U
.'.va
hiyi njen
dibrsqin .
Hingr."
re
xwe
doran
da
v
de
talqey
biqeve .
, heqe
em
mikate
mebin
Roj
satir
we
li
li
Ber
hene
L, Flv Hd
sna
X'.ve
vala -sandin
striq bdt
hilhatine
Halin
hatin
prg-he* reng-hev
bn , bn.
Bel
heye .
bel , qurd
zman
me
di hevxislina
zmanan de
me
hineq
rin ,
qm qirye .
q:iqen.
Geleq qurd hene, ji zarn xwe re pi rsinen biyan tqil diqin . fle hol
in,
De.t
ne-wal
mna
sih
Pozn
Xnya Her
Xewa Li
iyan
naqin
weq
her
birih
dur
in.
in,
Qurd hal in bi
ser
rind dizanin.
Dijm
br in .
irin,
xewa
tina zmanan
nivin,
her pirsa
qo
Himbz
Ez
Hv
biqim
bidim
dayiqa
landiqa
xwe ,
xwe.
,
em p
me diqeve
biyan
Xwe
winda dibe , li
sna w pirseqe
Bi
yeq bi yeqji
bi tevay em
Guhdarino
se va
we
xwes.
dest 1931 argehaxwe winda diqin . Yan zman me weq miioveqi birndar , iiexwe diqeve
Sam : 18 Tirmeh
dimire .
b balafir
vt qurd hem ,
vtsnin ,
tevli
gava daxvin, an
dini-
zman xwe
Bivi
away,
en
diqe
halo
xwe
zman
a pfn
me
.
vedigere
ser
xurtiya
heye ewnd biqevin hindur zmann din, t de cih bibin hd n. w w zman hd biqevin qryde arniqarn xwehil-
Mileteq dl qo
ne qiriye , weq
ana xwe bi xw
zman xwe
winda
di paty
qirtiyeqe qo
re hilanvc .
mifta zind-
bigirin, ew j hm riqnn
64
Hejmar 3
HAWAR
Rpel 3
Nexwei
Dermanqirin
me nexweya tay de me pey
Di hejmara pa.'n
Herend
qetine nav
di
hin pirsn
tirq ji
ereb
(j)
de
qo
(j)
zman
pve
bendeqe da
herlan
cih
cih
gora denganya
str dixwniu
zann
xwe weq
(j) <|e
tne ditin,
hin tevdiran v hind ,
yeq
van
( k)
nsan. qirine herfa (q) yerjcar ne xistin nav elfabeya xwe. W Herweq me got di eliabya
ji bini
mirov
bne
Digel
diqare
wan nexweiyan j
dengn (w)
( j ) a ereb L
Di
baqur
sriy de
ji
Cizra
mr
weq (v)
qurdi fransiz
dixwnin.
di zman me
qiriye .
flec
nexwe
diqevin bi destn
wesla nexwey.i
zanin.
xwe
je re
kenc
ne
diqtoran diqin
: ev diqtoriq m
pirsyariyn
jrn pq anye .
L ne her gav .
Piti
vegerniii 1
Ji qengvenexwe ?
Nexwean nexwe-
4
5
7 qevn e , zmaneq
freh e . L em zma
ew hj nas ne
nibo te xwe
nJsan
diqte ci
qir ; Beri
zman
8 qeti by qeng
Eve
Berya niho bi ? ?
pisyaryn
xwe bibin da qo
nas biqin
Ger p qeti by
min . He li
wan
65
Rilp^I
HAWAR
deiigb vata her du
Hejmar 3
hene qo bi guh
Ji milet
qevandin
dev
vir
ava
Min
Silman
Herweq tt dtin me
(v) y (j) bi (w)
w ji winda bn
xlas biqin .
em texmlna
di hek away
nisanqirin
de diqarin bn gotin. Di
hene.
paya
Cedwla
Y v bnd
ji
Ev
hrfa
ha di hin zmanan de
de
me
s cedwl
re riisbeta
pn
Gora w
529
cedwel
di
^^e. Yan di
jl
derya
beyar
I.J3
de
en
navmilet
qo
geleq hndiq tt dtin . Percar diqeve navbera du dengdran wan digehtne hev
Derzt
R Ba Tilt .
dezya
rya bay tilyn
Zn
welt qur w
""
qiiq e,
ne wel
ye
qo
em ji bona w
Bel
dranan
(v)
e.
bi yeq dran e,
du j bi
(w)
dreqe biyan
L her
derbq,
derbeq
(w) bi dn derba n.
ilo
v ilow
ilow
dmahiq heye
iter
di
66
Bejmar 3
W WV^wflS
$ll}f*<t l>
Hjba
welat
ji
maij
Y;' civat, bi civat re gireday, xwe digehne civat, quleqi Rziqn civaq, kanonn
welat, je ite b b
Eka
welat
dil
Zar. Zarawa
zman qurd
de
hawaq
didit
:
Wielat weq eqir e
zar de
awayn
Heri
flal
zozan
.rOitir
Yeqt . Yeqbn
Yeqiti, pc( lihevantna qitqitn titeq qo di hm bingehn xwe de ji yeq ray ne,
hev
ah
l mze
bn ji
weq yeqt ye .
Heta
qeng
di
Da
em,
biin nav
n iv welat,
ji yeq
ravi
bibin
veketia.
dltina
Xwed j
rtn qurdan
torin makul
jiwan
L,
re xwenda
hezar esef
Dotmr,
emr w di w ry da nv kurmi b , b
Nasqiritu qarin bi nav nsan qirin. Bijkurbana gula tirqa , rikvy w li ser
iq li ser niqari b
nexweaya mm bizane ez ji
veneb,
yan
tihim, nex-
Bel ,
Silman
beg bi
Ciwan
ser
sal
weya
Xwe di rya
b .
gel
L, hesreta welat p ra ne ma . Di
v kas rya xwe ne kedand . L bi
fiqr serbatiyn w ji bona xo
nivisandin
nvqir ,
qo gelec( xwendiye di v
dan behre bye. Vn Bi tevayya xurtya dil
war
de xwe
rtn qurdan,
b derseq.
derseq bi ibret .
Ir xort me
dinasin hemj bi
yen qo
ser
Silman
beg
wsund
dixun
xwe xwestin
Bizan
Sfiedrican
Chmed-SCani
67
Rpel
HAWAR
qo mana
q.'ta
em t de dix j di
Hejmar 3
ilMstii
Dibistan ew der e qo
w yeqcar
rast
mebe j
dsan
mirov je
rett. Jixwe
spehtyaw
w deye.
wnin.
Di gund
Herweq
xwendevann
me dizanin
navbera Sx
ser e. Qurdn
balafirn Irak
daxistine. Di nav
zabitn
balatiran de
rz.in iiaki
ingilzj
qustin
dlier
dan.
Xelq ji Sx
Te
Barzan pirsin:
didin
hev
diin dibis
tin , irak misilman, ingiliz file ne; divya dibjit, axwe didin
tu iiiglzan biquj
Sx ciwan
irakyan hiln.
and got :
Mamhoste di
bel' qo ez Min
biqim.
qustin, ne ji lewre
ew
bne
-sehid min
bi
ili
hene.
Gava
bihut, ((o
ingilz
berq.sqeq heye.
biqutana,
dojeh.
file ne
biwana
ders
Njen , Qeviiar
Njen,
her
qoji
n ve hatiye
qirin,
gel heval
hogirn xvve
dile\izim.
Di qunceqe dersxane de depres heye. Depre User sepq Mamhoste, suwarqir ye. ji diyaroqa xwe
Qevnar,
her
titc qevn,
ewend
me
carinan,
dat
bi
tebar li
ser depre
diniv-
me
Hin
-agirtan
dide
radiqe,
wan ji
wan
nivsandin
naye, her gav dimne, lue ir wnda xirab nabe. Heyina xwed abadn e, ji ber qo
derdixne
ser hj
ft
rast
diqe.
Pr mamhoste li
ed-Xan
droqa
qiriye ,
bi
Memo-Zin,
n
nav xwe
de
di
qurd
Qurdistan
abadn
Vejandin
Niqtezan .
Ew qo niqteyan
Niqtebj
dibje. Filan
dizane
Niqte
ew
gotin e
qo
mana
w ji
w
Chmed-SCani
Cejn
bona herqes
ne qif e .
Tgehitina
Sahinet, roah,
d. Cejna te p.'rz be .
68
Hejmar 3
HAWAR
Rpel
L'
D'aprs
n'aurions
parsy
parsya
str
iloy
iloy
ter
produit de la
Ce changement s'est
faon
notre second principe nous
tolr ceci seulement que par
suivante :
Une le
des pas
Kurdes
contrainte ou par intrt . La contrainte
prononcent
et consquemment le (o)
comme
l'union, me
haut.
Et com il
le (y)
facile prononcer
de
dplume.
De plus d'aprs
commence gagner la contre la ma
les sons le (
que
les
w ) est le
pourquoi on
forme et le son .
Quelquefois il remplace
le corps des mois:
le (h) dans
Y.
langues est
Gern
Bezn
gerihaii
bezihan
geriyan
beziyaii
voyelle
nous
l'avons class
dans notre
Mehr
meyr
dihar
diyar
quelconque,
Toul ce changement
se produit de
faits :
Cette lettre se tronve rarement dans
kurde . Son de se
rle dans
placer avant
Zeyneb
dezya rya Zn welt -^
*Zjj\i-
ziiuh
xr
Derz H
Xeyr
xeyret
Ba
Til
bay
tiliyn
qur
w
xi'ret
J-.'j
CS^'
Zeynel Feyzi
znel
subs
lzo
Dans
le Kurde
ce changem
elle c'est le (w) qui sert les unir. Psirs ve parsw parswa str
J, a
ilo
ilow
ilow
ter
No[l]dre-
son
allemand .
-69
Rpel
AWAft
au son de (qu)
Hejmar 3
du mot (quart).
Le m
Un de nos
faire
*utre
commes (quart)
nce que le
nous interdit
de
un
usage
nous
lettnBs imposes ,
Examinons le cs du
le ( j) arabe .
son figur
par
cpnduit
nous
laprooher
autant
que
possible de l'alphabeLturc- D>utre part ce son comme point d'<mi$sion est proche
constate
que le
pw
(k) sert a
postrieur
ne connaissant
qu'imarlatament
le franais
au
lieu de
aujourd'hui par nn (c), car ce changement: s'est propait dons la langue mre avant
son coronie les turcs par (s). Cette torme existait dj 4ans l'iphahet roumain.
moifs
plac par le c
L'autre p;;rt
caf
corbeille,
coffre,
n'avions
pas besoin
dcMrt la
andre-Aleksndre), nous avons donc pu l'adopter po;ir ftguriejr lerSon du (x) grec auquel il corres,pond d'aUlears dans
Daas i'ajlemand, langue OiU le k n'apas cd au !)C mous voyos les mente
un k : kable, kdlfe.
, kofer, kristal .
Q, K. les lettres
Les sons nots en arabe par (j) et (i) et qui sont tout
fait distincts l'un de l'autre se diffrjtncient galement assez nettement en kurde. Cependant le correspondant au (j) arabe est plus doux , en kurde, il ressemble un
cristal etc....
La question est de dterminer par
lesquelles
tre
res
ntes du poit
de vue
de
la
oomparAison
le son est antrieur lorsqu'il est mis d'un point se rapprochant des lvres, postr
ieur lorsqu'il est mis d'un point
prochant de la gorge.
i, J!i dict des jeunes geasiturdes, auxquels j'avais kurde le mot enseign l'alphabet une trs cristal. Aprs
se rap
par mn
70
Hejmar 3
HAWAR
Rpel
non la
J
langue,
Il
me l'a
crit
Du
avec
) JU_j y
J'ai
dict
^ 33798
V 33798
Kurde, -tudi
connaissant pendant de
l'arabe,
qu'il
avait
notre
choix.
En consquence
des Medressets.
avons
adopt:
pour
dj
(T
ervation :
D'aprs la prononciation
d'un
pour
tch
[il
kurde qni ne connat pas l'arabe fond on doill'crireavecun ' J ) comme ( JU-iy)
suivre
kurde ."ig.ior-
ce son
JU_j }
)
un
J'ai
adopta
certain
avantage
q
pratique. En
dans la
effet
la
de Soran
par l'ex
proportion de
langue kurde
Qnrdmanc
s* 5^8.^1 celle du
3^ et le
q
k.
pression
de
dire les
ceci
que
la
lettre
j h beanconp diminu an
contraire trs
nous
and tandisqae,
usite .
au nord, e.st an
conformer sur ce
qui
deux
point
de
l'alpliabet turc,
entre ces
ne fait
sons.
p:is
ditfrence
aujourd'hui ce
C, que nous dj
et le r.
plus
et s^est spcia-
lis,S aux kurdes Lor. Par ce qne, comme nous l'avons vu , ce dialecte est subdivis en sons
sons de
notation
-dialecte et
chaque
postrieur
du
me e,
quelquefois
dsigns
i, y, ae,
Le
Dumili
dialecte
ou encore
du Nord - Ouest
Zazan.
s'appelle
Cicero,
Le Folklop Kurde
Nous
le terr.iin
prfrons
de
cependan rester
, qui
sur
la convention
nous
71-
Rpel
10
HAWAR
celte ricbe.<se est due
Hejmar 3
de(Xnphon) se
ce que l'a langue Kurde n'tait pas rgnlirment crite, et la lillieluie ciile,plait Ib^o-
hisseurs, qui
pou^nient
difficilement pntrer
josqu'aupr-a d'eux .
du peuple Kurde,
minement potique .
Dans le
folklore
Kurde nous
trouvons
En consquence le
peuple
cherch
diffrentes formes.
potiques
le domaiiie de la langue populaire plus feriile que celui de la langue deux facteurs la crite . Et gice ces populaire s'est
et par
endrcils
versifies,
narres
par
les
litlrateure
et chansonniers.
Leilement prsenter
dveloppe
l'expression
les
complte d'une
plus divers.
poque dans
genres
ses personnapes. il le
Quand il y a plu
sieurs chansonniers, l'un d'entre eu\ se charge de la narration et les autres prennent le rle
de l'histoire et chantent tour
potes Kurdes
liHraire
ngliger leur
trouv
tour.
sical ,
correspondant
peu
prs an
Lied
pntra
trs
profondement
les
institnts les
Les
stran
se classent
en deux
cat
des
Kurdes
le
Zoroastre de
- com autre
l'gard
tout
les temps
peuple
pntre
par
elle
amen
de
retenus
qne durant
peu
de
temps , parfois
littrature thologique; formant partie intgr ale du nouveau dogme. De mme est interve
nguer
comme
genre
les
Lawiq
Sous ce tiire
se groupent les
chansons damonr
lyriques.
ls la langue du
Coran.
Ser
chansons de
conqurant l crateur
guerre, pope.
Cependant
la langne Knrde
pope, dont
le nom
raisons de Kurde a
une
sont trouvs
le dfngbj commence par un rime qu'il garde jusqu'au prochain arrt, et chaque fois que la
voix s'arrte rime l'arrt avec l'arrt prcdent,
de se mler aux montagnards Kurdes. Ils ne se trouvaient pas, en etfel, quips matriel
et il
continue
ainsi
jusqu'
une
nouvelle
chanson .
-72
Hejmar 3
HAWAR
de la plaine s'appellent et chaque tribu a
Rpel H
beau
>
i iS^**^
Comme
Milan Delal-Bery
Le sujet
des
dlai
est
toujours
du
o j>1 jyj
:> y
vy J i iJ (Sjy-^
i i
est a la mai
guerre el
l^lj i_J-w Tc-' aj_ J ay-
Le dlai
et a des
cavalerie.
quand les.
Le
Ces
chanls
cavaliers
X'oaT la guerre.
accompagne et
chansonnier
raonl
chante .
Diloq
de
religiense,
musique
dvenne
on
assez rare .
? J; JU JC>.
morceaux en
Kurde,
des
ver
^a^ A.t ^ J - r
sets de Coran. Le
tions et le lavijoq
est appropri
ements
lent qui
correspondent
de danse ou
marche
religiense. Les
mlodies
? (jf-i^j *j y J^y
^>-j - t
paizoq
lavtjoq
laje.
Ce sont des mlodies
sont
Brte, Blite
chantes
Les paroles
Cizr , Ehmed-Xani,
Les brte se
Melsj Bat
chantent
etc.
par groupe.
chante
prcdents se tus .
symphonique
seulement
propre ou
Les
paroles d'une
vers, et
mot ,
beste
sont
nom
quelques
un certain
il y a un
qni se
rpte en
arrive pres
suivre
g), a.
Xwey
Siedir-dikan.
rJjL.lij'.jdljjL^Vl^U
U >^ Jl* -- JV yj>\
73
J/y~tl J, ISC=t:3
>ul*
r>u;*
.j oL,l/
[liC^A (_^>Ji
OJ ^-
yi^jy^^^Si 01"-X:j
jy:j
oy-
jD i -^.jj i^J
b jj'_l J
y J}^ J^'
ii J I di.j ) iS N->-
o i j_y) J^-i
(j^_/^
[J\J.ayC iSyp
oUv; JW wif>l<
-74-
r>u;
>i>u>
J-/-
>\- y
J.lj.'^^,!:^^'*'^
ujy-j
^i JjJh;
J=r ' *'jr vJ ^-J ti^^^^=^ jb^^^'jjj
o_,*i _} AJ i
' :>y
A>- i cJ- ^
OJ
OJ
.5*7
,5
AJ^
^y
J^ ,_r-^ J: -j *
ji "/^ ti^'3 tji*
y^-^^ (j^. J (j>^.
i ojIjuIaj
_^I
_I
JL** j
75
Jl-"
a^ a y- (jJ
^uu
r^u;o
aXj J y^)\i\ y ,^LlJ iSj V.'j*- J-" J tlA-*" /,X--._Jj*) oi ijjy l_* Isl iSj jlli
lU-jJ) (Ju:Oi!5a>-j**Jl-JjA-i>-j ojj (S'y,
iJljjjU Jl dLoi
i ^:>jy
a:;ij ^J 4j> (JL. (jw.^, dio Jjl t5y.
<sy./^ '^
(5^ J^
J^
^ oi A)
_) ^Jay- >y
iSj^ y
*- J;
|. A3 o y ,^-iaj jb i jljU )iSjjj^j,
cy ^ J^ "^^:
(jj-sli
( jljlft ) (^IjiJ e-^jw j^l l^ji (_j (j'^ji (j-iji JJj (5^ JU ijJ
ja jlSo.J- J*
y. AJ
4j Jyk (^^ oi jljUj lu-Jn* i Aj\j jlij ji
oi Jll li}^. a! \
1;
y-
oi(j\;Uj (Sji- i
jjiU-X-i ij^ jl_J (jjiU- J J5 >~"j'" y^y l::..'.>^i iji,-i ' jj'-i 1* J _y OyUj
iSj
Uj>-A4-)
(_J
JU
jU oi
^l
^^iSL,
-76-
f >u;^
.\j>\
J-. jj
j^
jlS^i'l iSj ^y y y
(J'U iV) o 1^ O >ij
Kli
Ija
(^jlji
IsT^a; 'sjjlii-'o
jjli (?'o i t5ij-A^ 'o
-jj^j"
^ oi .>-
<^
'Sjy'i (j
*1 (J^-i
(J,^ "ij
AjLj
i JU- aj
i y\i
^j'
t (jjiji-i (jUj A_jjj
D jj/^i (jlj vjj
iU
si
yy.j-'
Ji ijuj tiio
jjl l:- y
l^
^*'*
jj:;i
i^iijj y
op
,_J jL.-.j)
cSjl'^'^ ? ^ i
* '.jU;
(jldu
Aj JLj*
U^
t Jili (J Zjjy- (J
77
f >!/;*
JU
\'l"rY u> ^
.-^M.
li (.Iksl
ji
jj
L->' (jvJjil
*(jjj^,jjD i tU|^'yl_l
^X-(jlioj>-
i Ji ^Ui; j .lliil
Ail) jl y^
A: Ij j *
Aj^Xx^-J t ojj^
li jU- y ay-
iAj^j jj
o_)>i i L^fji
(jiJ^j'^ i oyi
ij,jli Jl
A Ji y
78
yUJtaJU
ji*
UV^
v^*
lV_jV
t
jlUVl a^ yi-^i
dliy I > -vb ii y
iili_^ \
ifJr" ijriy * *
-*^'j Ai j
Jliji
siiij
Jjr'^y
jj^i.[jl^
il^'V' jU
-79-
JU
jU-j^ . f- 6 jy^:>
J.Hj r i jjli^i
^y^U
jliUj l^^ikl
S^.y!^::^
A'iijjjjj
jU.(^jjj
jU-jOi ji<jL
t)*-jjb
jt-)i
1*
i5ij5^UUIl
^ljjj^ l:^:^ _,
iJ^ji
jU-jjj
15
p^
il j^o i
^
j^i j\*-U
_Va;v
U-jX . ^ .
\5rv
iJeu
\to\
80
SAL
HEJMAR 4
YEQEMi
3 Timeh 1932
QoiDela Qflrili
Bevoe Kflrde
%^txizv^n ''Qomel
Ber te'vna mehfiir
C.
A.
Bedir-Xan
Hac
Kadir Qi1y
Hevind Sor
Lawiq win
Dr. Q.
C. A.
A. Bedir-Xan
Bedir-Xan
Eltabya Qurdi
Ferhengoq
Yeq
bn
yeqt
Dr. Q.
H.
A, Bedir-Xan
Wiyar bibin
Gotina welat
Kardlr Qy
Cegerxwn
Zr
Qiibar
^cnsi
Textes et Traductions D. A. Bedir-Xan
.l.'Alphabet Kurde
Folklore Kurde
capiana tti
AM - (032
-81-
j^ ^ :J.i/
^^aia/ieu/- e-/' (%cu^de^
ifafly
M< s/ nr^
SPECIALISTE DES MALADIES INTERNES
.ITENERIENNES ET INFANTILES
Jbti
E
Eiogtige
Inscription
Fmrn
et autres en relief,
plus modernes,
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie ,
l'Irak et les pays du
1 6 an mois
Qiryarya Qomel
la Perse
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Irak welatn kevkas :
la Turquie,
Caucase: 100 60 40
pays:
f. i'. P.
Salq
500 kirs-sr
100 frenq
emehq
300 kirs-sr
60 frenq 40 frenq
4 mois
Pour tous autres
an
mois
150 90
K 1'.
din : Frenq
Frenq
150
90
4 mois
60
l'.
armehq
60
Frenq
pritaire :
Emir
D. A. Bedir-Khan
am : Taxa Qurdan
-82
SAL
HEJMAR ^
YEQEMB
mMAMHHAMMm
3 Trmeh 1932
Qofflela Qurdi
iroq :
eevue mu
D ji sib heta evar di mala xelq gorediristin dsan
BerTBvaa HelilrG
Rnd Zz
xwe sw bn.
xwehii
hev ji
ji bona
Beiigi
Bav
wan
waii
axa,
digel
bray
xwe ve di
Sx
Qurdistan di
de
ji
bona
xwe
meydana
rmet
de qeti b.
Rind
b.
szdeh
Zfz
panzdeb
sal
Gefo hj n qeti
b neban.
*
xistin
xebat.
Ser ajoti b.
lewra geleq ne ajot ji her duwan re xebat hte dtin . Her rj suheh xelq mala
wan ne qo
wan en
xwenda,
biqarin
faexti
sert
Qurdistana baqur
mezinn qnrdan
vegirlin.
bi
dar ve
qirin, jin
zarown wan,
wan zemt
bi
hezaran
qutiii,
malii
qirin.
bn, li wan
Di v axa ji
gund
Bengi wi
tin
talan
jin zarown
bir
laz hitin.
axa li erd
mebilin
binin
di
iti
bn. end bn
b hev guhasti
veiya bn. Tevna qo Rind Zz li ser dixebitin di holeq de vegirl b. Ban hol
b
ew
83
Rpel
HAWA
=tBB=
Hejmar 4
o^ai/uln
Ev Lor
Bexiiyar
<s?
Baban ;
C^!/
Xan
j^ui^^
Melay Ba!te , ieyran ;
Qnrdmanc
urdn ,
Qurdn
ji
Hevreman
zazan :
G qurd
welat
;Rom
Irak
Sor ,
Sr ,
Nabi
Hm
ji
me
me
ye,
Ehmed;
Ecem
ye Zend
dewleta Med .
Qurdn
Serav
ji
welat
jor
zexm
irn;
iirn ;
Agr ,
Qan
Sne ,
ne , ji
Wan Mus
wan vejne
Zlan ,
xortan ,
bilind
ji
Blc
Qurdn
Efgan,
.Sini
Elewi
Eyzed
? '? ?
de yeq in yeq
di raman,
Em
Qurd
1 !
Yebfaext
-Ser erd
in
hem
ne bextiyar iii ,
liyin jariii.
ne
din,
***
Bin
Zerdet
melay
Tev
d;id
Kanon
Ew
iraya
kedtm
qevn
zendavesla'
pir nr ,
Bextn
me yeq
lelsefey.i
zmaii
Em
Qiiid
in
tev bira
yar in
Zeiidi,
meshr
Zerdet
Ruhn
iraya
zv
Zerde.st ,-
Agr,
Qan
Sne,
ne ji
Wan
wan
M Zlan,
vejne xortan
ew e ,
ser iyan
ser dest .
Her
Pteq
qat
b
ji
li
qitba
dil ,
Zendavesta
Sin.
gnr di desta
Elew
bne
Eyzed
? ? ?
Em
xulam mane
Brt:
bir I I !
1929
23 Gulam
Rislem ji me ye
Siltan selahedn
ah Nadir ,
denggr .
Rjq her du
wn
Her
po- '
j
Rind ji
-tf
levn .
du ji, ji
rnit ,
sermay
ldixistin
Ziz bi du salan
mezintir
direcifin, drann ;
kerist bn. :
b. L
di w
ax
de
ev
du sal hing
hstirn germ i
Rind destn
de diguva.tiii
Pili
dixebit
bigermne.
Rind :
me
Rind
zda
hesya
b, l
xwe
berder
ne
diqir.
Csan
ji
xwe
ce
-84-
Hejmar 4
HAWAR
xwe, Gefo bidin xweiidiB.
Rpel Z
Rind
gotina
X'we p ve ajot :
Dibe Zz,
bila Gefo
le bav me wesandiye
bibe, bizane rziqa
Qo
Qurdistan
bi ser xwe
me
b,
zana
welat -me, ji
dibin.
Ev
serhoste
j }i qurdan
tte hijartin
havln
ter
naqe,
divt
li
zivistan
ji
pirsa
qurd
ne
weq r
pirsa
dijn l
bixwne,
da qo zana
bibe.
pirsa
pesn
de
bibe.
Ne tin serhoste ,
hem, ji me ,
Ma cire Rind,
W gav ev zm
ji me rerne
Za:ia
bn j, ji bona
Ji bona welt
li?
bihistin.
me ji dest ber qo em
me
Zinar
kenc
xwendi ser
bnwa
rja
qo
Ji
esqer qurdan bi
bn
Diyarbeqr de girti
nne. l)ibin end bir Bavn me, brayn me, pismamn me
heria
bi dar ve gava qo ji me
qirin.
Hem, ji
bxweyt. Le
de qm
riseq
.distand
mesele
sal diqir.
xwe
Dibjin
gotin ,
qo
Te
re hek
v xeber
dijminan bi
Bel.
Gefo
bixwne
welt bi xebata
Welat me xweyy :farown xwenda bwa heta niho, biser xwe dib brayn me nedihatin
diqetin vi
nedida.
welt bifilitne,
welat
bav
qu.stin
em j ne-
xelas bibe
b ,
d bibe ? xwe.
xwe?
bi
ser
ser
***
Niho
b .bi
dixebitin, biqin.
yeq ji
wau
Ew j
bray me
***
Di w
b
Ziz
ne j xwe
deng
tisteq
dixebit .
dixebitn bajar
bi tirq
qiri bn qo ji dya
Tin
;an
bn
diqetin
Ser-
hoste
digot:
Disan
pnc.^n
Sibetir dinya
hj sartir b, .Rind
quid ...
Ev ne
Ga-va
dan dya
xwe, de .dit
qo ,Zz w rrCJj
b.
Ber je gmtir
djan.
De
ecebmay
85
Rpel
HAWAR
Hejmar 4
(Zerdet)
zerde.st bn .
Zerdet pxem-
qo p diza bi beyta j
di
h
(Zno-Mem)
zerdetbna
de
rn
qurdan
iaret
iloy
iloy
ter
diqit
dibjit xwe
agir
Gelo bi away
pev diguhriii?
ev du herfn ha
(f Mal
Da
ji reng
gazya
kewmi-Zerdet
xwe rahit .
herweq
Cfimed' SCani
dixw
( Zer.davesta )
l weq Fre-
iisizan bilv
Weq
her pxember
Zerdet j
xwedan"
Ev qurdmancn
ha
dengdra (o) ji
lerka qo di bilvqirina
girtin
me zend
Zendavesta
nd
hatiye
nivsandin . (Qat)
(, , a) tt qirin
Qatn Zerdet .
ditnin.
ma.
(dmahiq heye)
tlyan .
Seh
hesinn .
girn
mehfran t
Zizi' ji
te rei
got?
(Zvar)
Rind
Geto
j, xwe
gihandi bn niqari De
gotin qir l
Di
guheq
mezel
de
pitxenceia
Bengi wan
axa hilavisti b. J
pve di destn
de tu Ji
xwe re
teng zzy
de ew ziyarel diqirin.
Ann p,
Her aran
dan
xencer
qetin himzii
Brt:
5 irya-Ber
1927
Ji
bo xidmeta
w .sihandin meleq.
ehmed' 9Cani
-86
Hejmar
HAWAR
Rpel
TAXTES
KT
TnADUCTIOFIS
-2
zertQuIiare
Conformment notre programme
le I
buliar
Qonan
axa
vegerlin
iiesax bu
Zeri
Qubai'a
min
de
travail ,
publi
dans
notre
premier
Li
ber
mirin
jourd'hui
donner
des
textes
Kurdes
bidim
suivis d'une
traduction littrale.
Ces
textes auront d'une part un cara pour ceux qui dsirent d'au
L ll
Zeri Qubar
te
ez XBpandim
Te ez qir,
me destmaleq
tre part ils Completel ont nos articles pub lis dans la littrature, rubrique des Notices sur la
Uame
destn neziinan,
! l ! Zer Zeri
4
Nous commeni.'ons
Le
l !
buhar Qonan
caxa
par Un
(dengbj) qu'elle
un seul
de (Pncnaran). m'n
mot.
Je la sans
Zeri
vegirtin nesax b
publie telle
toucher
t chante
Qtibara
min
Li
dj dit toutes Ev. mal" gund
ber mirin
ciranan naqim bidim
Comme
nous l'avons
Hewes Sereqi
Zeri
res la langue franaise nous donnerons ^ies explications hors texte. De mme que nous reproduiserons par fois les lettres
apostro
Te ez
Qubar
Zeri
xapandim , Te ez
Qabar
-siqandim,
abrviations qui
exige
le
TRADUCTION
de certaines rgions.
0 viens gracieuse blonde.
blonde J'avais vu ma gracieuse
le
liane de la coupole[l]
nos
articles Pour la fille, plaine de foie [2] pas beAux yeux noirs ; souverain collier an du monde. des amis cou. Dieu
du folklore
Kurde n'ont
Were
le !
Zeri Zeri
Le b
mien
et
celui
de
la
belle
la
Mille
Zer
Qiibara
xwe
diti
Li pala Ser
Kub
maison de certaines
contres
bi lib
gnhdaran
bejna Li
min
ser sib
(2)
pieuse.
87
Rpel
HAWAR
rovisatenrs qui font des
Hejmar 4
Efatlttoa
aux
la.
tUtAratuve
Buvdtea
vers
l'improviste
raaauva et
aoutumea
denghj
de cette classe
Mitirb
Les
mitirb
sont
les
tzigan
chantent les
les mitirb
diloq,
de
chansons de danses.Tons
sont de la mme
Kurdisten
donnes
tribu.
Tous
zengene[l]. s'installer
par leurs
ceux-ci .
matres
et vivaient
aux
frais de
diffrentes
Le
dis
runions
tent
et
qui
transportent
leurs
effets.
les
mitirb
leur mt
ier ne leur
Sazbend Les
iciens
spcialiss
dans
la
ent pendant
des
heures
et les
dengbj ne
de
leurs instruments.
Blrvan
Les
blrvan
dengbj. La plupart
savent chanter,
qnleqnes
mais
passages
el rroqn.
Les
vritables
dengbj
ne
chantent
[1 1 Les mots Kurdes Zengene ei Cengene
que des
jamais
lawiq
des
et des
ser.
Ils
ne chantent
comme
diloq
qu'ils considrent
el les
mots Zigeuner
et Tzigan
Tu O ! C'est le printemps.
fis de moi
Que tu et de leur
laissas
entre
les
mains
des
C'est
l'poque
des
tentes
maladroits (dbutant)
Tu m'a bris
dresemenl (1)
Si
la
des voi
0 !
c'est le printemps.
C'est
l'poque
des tentes
et
de
leur
dressement
Ma
Prs de la mort.
agiter
Si je ne prenais
ons des villageois Jy, serai all.
O I gracieuse blonde, gracieuse blondel (2) Les jeunes gens de la tribu Omer
sont connus pour leur agilit dans Tu m'as tromp, tu m'a bris.
la danse.
-88
Hejmar 4
HAWAR
Ouest,
nsons
Rpel
Dumil.
et lgendes
Qurdmanc
avec les
et les
dumili
sont
trs
mls
leurs flles. Un
ne trouve
la chose suivent :
dpour
Dans le cours de la
lgende on
trouve
beaucoup de
moeurs el cotnmes
Kurdes qni
vers l'enu. A
de l'eau, le berger
mlodie
commena
chanter
une
de la
ui le tioupean (1)
**
Aprs ce petit expos concernant le fol klore Kurde nous nous efforcerons de donner
quelques exemples sur le diffrents genres
(1)
connaissent
quelqoes pisodes de
De nos jours
Mem-Alan.
qui la connaissent
de la litlrulnre populaire.
Nous
el les contes. Il y a des lgendes et des contes com
ceux
commencerons
par les
lgendes
en
entier
deviennent
rares,
surtout depuis
munes
rgionales.
tous les
Kurdes
et
des
lgendes
Parmi
D'ordinaire
on peut citer ceux ci: Mem-Alan,
Qnrd,
Dlai,
Rostomen la chaulant,
Siyabend,
Beneva - Nar{n,
Drsim,
suivant les passages.
Bmal, Xezal.
Quoique
chante
Mem-Alan
n'est
Nous choisissons, parmi ceux-ci le Mempas entirement en vers, mais en grand partie
Alan
donnons
NEM-ALN
C'est la lgende la plus clbre et la plus rpandue chez les Kurdes. Elle compte
le dialecte du
tudier
soit dans celui du sud. Elle existe aussi parlant le dialecte du Nord-
nouveaux lmnisque
(1) Le mtier de
n'est pas celui
berger
au
Kurdistan
l. chantes
la lgende
d'un domestique.
la connaissant
U est considre
Et le ber
qu'en partie.
2.
Rcils
abrgs du
sujet,
entier ou
gnes seul
pour se
il risque
noms
dn
hros el
raisons
chaque
bandits,
instant,
diffrentes
dmontre
bergers.
les
chansons
des
aventures
des
89
Rpel
HAWAR
Il tant noter
Hejmar 4
que , dans le
dialecte
trma, ce qui
ou
LES VOYELLES
lui
donne le son
du (oeu)
du (eu) fianais. Ceci est d a:i fait que dans une contre
limite du Kurdistan d'Irak, quelques cit adins prononcent (o) comme dans certains et non mots le
stable
(invariable) elles
les Turcs
comme la
ils
ou longues,
majorit des
grec (makra) et
il
brves sont:
longues sont:
e,
a ,
i,
,
u.
comme
et
(gol) .
o ,
A ,
O .
se pro-
Aa cours de
notre analyse de
no.iceat dans l:i langue Kurde comme en franais, mais elles sont toujours longues.
la phontique
un son
En effet
brves
elles
comme
ne se
prononcent jamais
les
Kurdes A. O.
contenant
partierl,
raconts
par
des
compatriotes de
piffrentes
contres.
1.
Un prologue,
3.
Quelques narrations
compltes, in
2.
Neuf pisode,
chacune
comptant
dengbj
dona-
d'-
Echnad-Xan inilgr
laissa influencer par
too
esprit
les dclrines
morales de l'Islam
nous donne un au peuple. U
et dans
son
Mmo Zn
inconnu son rcit
forme de la lgende qui s.approcbe le plus de l'originale que les moeurs et coutumes islami
pilpgue lire la
tout fait
moralit de
pendant la rlussifi-
Ce texte unifi,
conforme
l'esprit
de celle des
dengbj
90
Hejmar
HAWAR
Rpel
trieure que
el qui durcit
la
prononciation
consonnes
ordinaire,
rgit.
ttres;
e ,
i .
i .
deux
les
qu'il
Ce son gn 'al,
Mais,
pralable,
comme nous
dans la
l'avons
dit
au
mais rgional
pliotique
Kurde, un
contre dtermine.
On purrait noter ce son au moyen
son
de
tre
de
voyelle
mis
d'un mme
ne
point
pas
l'organe
tantt
d'articulalion
peut
pez
'j; )
du
'a- ) qiii.saiif chez les Kurdes de
donc jamais
De mme que
l'on aura
noncs
arabe,
sons
on
rendre ces
et en
en
durcissant
consonnes
Il s'agit
crivant :
diffrents
N'ayant plus de
Nous avons la
lettres
latines
dis de
ponibles,
et ne
mme variante de prononciation mots emprunts l'arabe, esqer sqer ereb ereb el l
utilis le
beaucoup diffrence
des
langues,
que
(pez,
dans
ces langues,
est
il
rend
la
lettre
c'est-
<!ur laquelle il
pos
ouverte,
la phontique
donn un
double
fonction :
changer
le
en tant qu'originaire
tude de prononcer les
de Botan, a l'habi
(e) des mots men
son
de la lettre et,
longue.
toujours
()
n'tant que
D'aprs
prononciation,
adopts
pour
fixer nolve
alphabet,
on
langue,
non pour
des
dialectes el
des
sible
l'alphabet
tnrce,
n'aurait-il
pas
patois. J'ai cependant dict les mots cits ci-dessus quelques jeunes gens de mon
propre pays et des rgions environnantes,
i plus exacte
comme celui
de
noter
le(i) Kurde
point et le ()
Cependant
par un
l
(i)
ordinaire.
de distin
difficult
aperu
cet
donnes avons trouv la lettre ncessaire pour noter ce son, ce son ne peut tre not
ado
un
son
de
Nous avons^maintenant les six lettres
l'xposer,
les
phonliques
des
deux
dilfirentes , le
e, i,
pes
u.
, I,
correspondants.
tre
tout autre
que celuj
des
voyelles
turaues.
( suivre )
91
,^'
yf- ^jj)\
^.iif'ii
.yU y^y
oij^5' j^
S^yy t? ' r/ jy )
tSj
o cU q^ o *j jil> ,^U
ijy
J^J
t>.^
*'Oi i y^
i_j Jl. *j ? o> A>- jLji ' yp y -~
oy^^y. Ai. y y
<i\y,
ty y '
<-^ Ij
1 i3Ji ~
\y-^ij^^i-'i y
^y y yj y^ ' *^y. ^y
Li jS-ij \ ^y.jy
II! Ii JjJljjj^
yj y b^ ' *j(jl:-3y
(jAi'Sdi
'ij
JU 'o CL^^i y
y iSj o y ^^
-92-
i^i';^
.y_j\y\ ^ jjjjjr- Jy. yr
>ijU>
<}j
j,j^j by
cSjlj; ^J_y J/^ - JVj
j-^'j jjy
"-ijJJ ^y-'i^
t^jl^i y
ajSi
ay
i^^^^
bji jy y iSjy
y- y^
'^ijy
'^-^
jjlj .Jtj' j
.^_>J
t^-Ajj - j
tfjl^i JI>J^ y >i^i/^ J t5jL>: .iUilj . J\;j;j 3^' J\; J^y b ^'-^
'.J^.y.
^y* **'
olj^jl
^yj
t5j>H
^y
nrrt$j'.Lij>-VA : fU
l^^v- JU--^
93
J.->'
Jy j^j^
,y^\>jy
^l
Lj w-
[:~ij)
yL
y" Jl
->
- Jla- bo
\j ^iyS
S Aj ^_a 1 I
i^ Aj J;>^i
l-lt~>
jJUjI UX-l
j tl
>:". f:^/ ^ ^
iSy. vi>-
y- bl-- Oy j^ t? j: j J tS-xi J
jy i y-^ ij
i.
>r*"*
^ i-^-W?"^ '/
lo/'
('1 >; i^'-^ -^j Cr* * .jf^ <:?*''^ ~
Oj j y p*. lyb rti t5J_!j ' y.f-i
"J y 3 * y U *j
94
i^M
jSj <:u;jj~" _m
>!>!*
J, j^
j*
ijW.f-j il/y
a y-
(j"
a y- iSy ^ y. y
j>y
f^ y y. j
J y_ du
J y
aI _j5' Ulo J
^X
^'y i3jj^ J li
-ai .^l.-'lj
y Jly S y ^ o^-^
J iJl Ji- _jJ y :>T^ iSj
.ti^.-^o*^
J'^='y
(i^ * j^ ^ <'V.
.l) ,i i
O^iU
'.^^ c/y-^
Ai t5j~" Oj
o^
95
^J/'
t^Jo'j JljjJ J t iS yi'S-^ iS-^LSy.j
^tjU
i>
A. ov.J J^ t^ij' ,J ^l (i^.^-.> y '^
jjvilij i oi y- Oji
Jc j U>- uy^
Li _)_ t# i
\iy J ^bLi- y
A) yO
jJ-i
j~.
J (y.jj <^->Jj
L^
' Jyyy
j-3 3 y^
_Ojy
^y 3
A-J ^i^Jjirj'u'^t/-^
jljA. ^^j
a51a
C^\l
^^
C>\iy iSy-^ y
j= O-i^i *J yy
iJ
yJuyMLi
^cr^: ^-^
-96-
i>u;*
dJbtT ;> jUny^v ^ y -^ ^y^ jl a~^ y
vlJlU
y jjyj
O y Jj (J^-rr J
^ >j
iJl
3j
** oi""y
iS'y.jj
(J-Xj
y S y oy-
\iy_ 3 i Jt-iy yj
A:J4
oi ay-
jJj;
j\^ ^p
y. Ijlj
^*5^ oy -Sr?byLi'/ji3k'^j ?
y U jiai^ J, i jlja
y :>}i ^ iiy
i'>-' pr '^-r-
97
^u;*
^U
-a-
\nTY
f Oljji
ljl; tSjLi i j^ _s
I3I3 J ^y 3 ^ Uiy < ijy j^jj'^jji' y.iy
' (/jj- J Jly J (^ L/.iy
jli / b _^ jyCj-.ifj
i sg-\ _i _j aj A.J jl;
*%JjJ-yi\ji-<~^iSy\
* *:-iJD
jiJb
niy^y^'^j ^i^*iyf\
i Ai'lj j jb 3 i-*=r ^J ' V
' aIjl^ dJL j iiaji- ^i y
t by j^D
JJi^,. y O-ijj
l::-, ijj j
U j>. y_ y'^
jV j
u _jj
iy
fl
?t^(/i.ji^j(/>*^
l:^i i t5y
* Ji Jj; dii_j
4 Jl^Ji^.jllr-^iU^
-98-
jUiJia.
try^
^'
JU
-t^i'-
y^jK
jUa >l . jJP Jj
lil; i 1 0 .
o> P-^^^v?" ^^
L^^^
tJp-\) Xi- y
^J
1.
(fjyj-3j^f
iUy
J)r'*^.->^^
>
JU
\\'(\
v^r
^.
(S^J yif/
^-^y
J^^Im- iAw^
^j-*t.^. ^
i5jj-.i-A^
<^jy U LoJ.
j.^t^ji^ t/rU-
c^-^j"^
iSiX^^'
i^y
^.^
=#
isf^.iyS^.
ii-^'-'
^'f^P:
0"il.,l3/
iSj^iSjj
-100-
SAL 1
HEJHAR 5
AREMB
20 Trmeh
1932
QOYara Qurlt
um MU
Edebiyati Qurdt
Lorya Bedir-Xan
Hevind Sor
Przya Hawar
Besrqa Zrn
Dildiziya Guleq Elfabeya Qurd
Welati
Delalya
Qurdan
Zarowan
Evdilxalik
Qerqql
E. A. Bedir-Xan
^ir ^pcnsi^
L'Alphabet
Berc'use
Kurde
D. A. Bdir-Xan
Hereqol Azzan
Folklore Kurde
D. A. Bedir-Khan
apma tereti
AM-igsi
101 -
QITBXANA
HAWAR
HC:li!tKim.st.
Hati
Bi enn
ser
adeti
ruplilit
imii
12,a0 K. S.
xemiland
Bi
erm
10
K.
S.
Ji
bona
derve
divt
hek
post
bi
ser
bt
xistin.
au.
X>\^
^<Aii
E 00 Dil H
Inscription
\\\n\
Gra
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
Qiryarya Qomel
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan, Irak welatn kevkas : Salql 500 kirs-siirJ 100 frenq 60 ^enq 40 frenq
100
60
'.
f'.
4 mois
40
f.
150
90
f.
1'.
150
90
Frenq
Frenq
4 mois
60
1'.
armehq
60
Frenq
102
SAL 1
HEJMAR 5
ABHMB
Tirmeh
1032
Dovara oomi
Eleligati Qyrill
Lianeda deniane\\i>t he qurli luisi
bbvb arfle
we edebiyati (|iirdi - ewey .|e heye-herwa
be nexanrawi inawete We. Hemii xundewarani Hawari xose-
hoye
legel edeliiyali dinya, we hc - ta\beli ede biyati ari. Nextq le lii'iuKedcbi\ati loja\va deqat. we heiid ly nida ilebrl. ew is
nedeliiyati Qurdi ye.
we edbiyati
qurdi qon,
Hiiid, Yoiiaiii
decist.
Inca
bo ewe qe
em Iie'r.ikete
edebiyalu
raq
re-
lay tarix
-/.aneiian
nexaiirawe, eilel)i\ali
qurdi bew reiie malum ni\c ue malum neliiiwe. Herweipi l'nic lielewawoti ew
l-^deiiiyat
pi|
hnanu gotini
msqu
itane
na-/anin
qe
tesiri i|iirclan
ser ew ser
fqn
qe
insane
lie
quidaii , Sitaiie
we tarixi
tasir
liiqat
iiazanin
qe tasiri
xem(|inu
dilleng
deqat,
yaii
ferehnaqti
edebiyati qurdi, inca ew sitaiie a\a sivasi b, qomeli (civa(|i) hv \an dini ... h. p.
Hemisun iMinqe kcwmi i|urd tui
dilxo-u
qeyfdar
deqat. qe le dili in
de we
Edeliiyat
san gird
ew itaneye
we
debtewe
d->tu
liwe. u c licunui-
Inca
iiiyc,
edebiyat
bcsq
bjinu
gotiiii
hem
ibarele
leq qo pi'wisti
distan we em wilateyaii
qemu
daRr
qirdiwc,
edeb mi
yan bec li.tiwe, we bc.i ijurdryn qe qewtilwete berem lafawauc k-jr tasiri diiiu
t:iliiyatu
ehwali
(|oiiieli
ewane
nezan
be
we le yeq qarxane
mediniyycti eu
milletaiie
\\en|irdini nie-
deniyyel lyan.
medeniyyct. .ili
biyat uabt.
Legel
ewede ferkq
iiiye le
qomel... h. p.
qe le serewe goi-
Leber ew itane
man
i|urdeqaii hetaqO
staqe
le ziman
dezanrt.
deqan bo
edebiyati
qurd tnei|Oiwiie,
Ey we xwa
hir jiyan be
b mevlu
-103-
Rpel 2
HAWAR
Hejmar 5
/n
II
Bilbil
jBin
siha
gui,
.sin
parz
qeser
Botaii
weq
reng
hstir e,
i.-av
hawar
l'i
meng
deng.
Pilpili
qoqfy
zer,
nrgiz
benef
lalezar ;
Weq
Fv Bin
nivna
slrii pey
Ziia
'.rr
Zdan,
zvn Sine ti
nalen.il
ruhnya br (firin ser
giryezar.
erd hej din
bawiq bi'tm
qen, buhar
Deiig quiid
eylo
dil
axa
Ser
Dest
iiewal
re. ,
fd
key
qaii
hstireq
niy
bu
lav
a.jiqar
ser zevi ;
nilinand .
Yeq Ney
aliy;i
qevaiijen, dinale ,
dil,
hat soln
avl mrg ,
ser parzan
nav
din
tir
.ev . w
revt .
guhdane
i1 ne ah il ma ha .
govend paiz
qeser ji
Ni'ibuhar, Dora
Niqil
wan
qetin ,
llan
berf
dadi({a
duiifqilan ,
Distirn ,
paxend
wan, Zn qet li
alan
il
qelan.
* * *
Gevre B
ye heval
ev in
na gui u
Zn, bilbil,
Zna b
Zdan heval e
giryedar, lalezar.
Rnhniya Ruhnya
Ruhnya
Ewrex erd
efser u
Drgul,
ruhnya ruhnya
Cizir ,
tac
ruhnya
rexta
nivin
Ruhnya car
Rulmya Ruhnya
xulam
ruhnya
Adar
n
E'ziii hezn
Tacin, parz
eqo jn ,
mr
Ruhnya
xizan
swi Ristem
ruhnya ruhnya
ezman avan
ceng reiig
Ruhnya polad
Ruhnya q.in
hri
ruhniy.i
bihna
buljar
Ruhnya
bcade ,
welat A
gewher,
ruhnya
ar dar
'zivnitiir
l'i l'i bihu.st bihu.st
ruliiiya ruhnya
riman
b edebiyateq
rq naqewt qe
we . We
berzi
be
il iiizm
ayii it
<Sou
her weqil
jiyan
(tewaw ne bilwe)
-104
Hejmar
HAWAR
Ew
Rilpel
Qurdistan xebitye, ji
-.H HACO AXA RE-
Qudistan
ti.stn xwe
qetiye
di
ser
Herweq
xwendevann me di stna
v rye de
feda qiriye ji
xwe
di
v hejmara diqin:
hawar
boua w j miriye,
Ev lor
re gotiye .
belav
hav
min
ji
bray
min
Delalya Zarowan .
Ewinde herqes
bawer
biqit
(|o
ev
lorya
ha
delalya
min
Bedir-Xiii
mezin,
iloriya bapir,'
e. L ne welye.
hezar
salan
ve di
zozaiin Botan de
bi
di Cizr. de
bray min
Bfidir-Xan dini-
dilorandiii.
Ev loryii
mana xwe ve
h.i
qo
bi xwe,
ji
bi
/man
ji
hja ye',
bona
min,
rmet de ji
hleqe
din
breqe
mezin
zell
e.
Azzan
vedibi
'bapir, bav,
de
car
mzl - le
(|urdan
ji
zda gehi.tine
min . Ji ber qo
reimela
xwed - tne
xwed
qirim
xistim
rya
qo
ew
bira
bi
Bedir-Xan min navlfjir ye,
Xwe Iiav wi
Ev lor,
t de mirin.
min distrand p
d'ya
da
nav
Ew
bapir
heye.
h[ xurli mezi-
Bedir-Xan qo
nahya xwe ve
nav xwe,
li .sna
nav
[1]
Herweq
nas e,
nav
malbatii
Ma ji te ve ne nams e? Tu cawan
mreqn Botan
Azzan e.
biqev
meqteba
herby
l'i
bibi
zabit
Ruhnya zimrid
Ruhnya Ruhnya Ruhnya P.ubnya
Ruhnya
Ruhnya
xusrew ,
blr hewari . jar;in , delal
ruhnya
ruhnya ruhnya
bisfam
paxend fiidews ei|w,in rl
mrg
Qey
mey bext text
ruhnya ruhnya
l'i ruhnya
ruhnya
ii
l'i
i.'iyan
giyan
l'i
piling
u
ptan
Elr.isiy.ib
Bendey
'/An
firite ,
bende
ye
Tehmasiyab
Ruhnya sor
Ruhnya pr
ii
sip
ciwan
l'i
ruhnya
ruhnya
Zer
hawar
l'i
l'i
hen
.sin
Merhema
hstir
l'i
jar
merhema
laxa
xirib
Merhema
Zina
ah
l'i
birin
Zna
l'i
merhema
Zna
qalan
nreng
l'i
o
hab
dlai
Zdan,
ezm.in
Zna Dilqeti
Ser
xortan ye
Zna
hvn
firi.ie ,
Zina
rav dilqetf
bab
l'i
qal pr
mir.
Zdan,
ah e
xortan
ser ah
dilan
efser
Dr. Samitan
SBcdir-Xa
105
Rpel
HAWAR
Hejmar
Ski
Aie Qurdan di
''^uricfn,
nav roq ,
',
' r^.
i
Bi
Ci
bedew
car
dlai
i,
ci
*
biheybet
rengn
reng
le ,
. Binve xwey.i
1
dil du avan,
xwe.jqoq
#
Uad sor ,
ji
te
re
her
ru'
nigehban,
. Xzeq Nav
qesq sip
il
xzeq
Da
nveq zer .
lu
mezin
bib
Bedir-Xau,.
Qes((esor Ev K jr
e , II
bi ew
roj li
e jor
Binve
qezeba
min
binve lo ! lo !
2
Hiyar
Mehdi([ B xew
Semyana
Kmeta Neyarn
qei;
jin te
l'i
pir
lawan - ,
mran j bin . ,
mebe,
ji te mebe
niho
le
ne
bizane
Kenc
e,
geuc e;
paiya
w ren e
Tu
de
bid
bera
-(f
wan
Binve
qezeba.
min
binve lo I
lo I
Qo
De
iris
belav bin
roja
mij
te
, Xwehal i weq
le
3qevoq
meleq
d.
ji
berxan.
heyran,.
Rabe
Nzing
ser
xwe
ser bilind ,
rja te .
Feqrandina
bye
Paq
neseba
te
dad
kurban,
XercqoL CCzizan
tirqo. Ev tirqo qo welat le ji dest te
Binve
qezeba
min
binve
lo! loi
-4Dewra Bext Mesqen feleq me ji res me li e, re ser me qin e,. qezeb niho birin C; nivn e,
stadine,
te dil
lion
avtine zivary,
Ev loriya ba ji bray
Bedir-Xau re dihat gotin.
miii
ne
ji
rahet,
qii.'iq ser
Talan
qirine
mihnet;
ejnwn
Diwar Binve
geleq min
belay binve
Eqay de mir.
([ezeba
Ji van
xweha min
pvedi
ji heye .
loriy de
miji
bira
pi.st
erxa feleq weq nesim e ,
Xweha
Ho
Rja
nabe
xwed
geleq
dibit
rehme ,
qerm e,
xwesiy qezeba
Carq,
min
ev
lori
ji Haco axa
re
Binve
min
binve
loilol
zarown mala
Hewkas B Ewn Binve sebr tu mebje mebe qerema ev ci hal e
qezeba
min
Sparte :
-106
Hejmai^
HAWAR
Rpel
nayit. Qortal
qer
l'i
di
guhdariyi
deye.
***
Li
ber dery
Diyarbeqr
p.irizeqi dibit.
peln
bi di
peln
Di
parizi
de her .sev
guleq vCt
Reng
w bel
ji
lvn
bqaii
sortir,
ye.
l'i honi(|
biyeq re
Gav.i
gui,',
desteiji
ln
biyan dr.j
w dibe,
dileyize .
Bihni'ini
yq.
hlanoqa
bayi
de xwe dihejinin.
]iw
gui
guleqe
bi
nav
deng e.
Qurdn
qo
di
ser
welat
de hazir bn,
ziqin. Ji ezman,
fediqirin.
striq ,
bi'dcng
li an
dildiziya spehili
gul
dizanin .
Dizanin
qo
imida
Qurdistan
Di himn
bin
wi'
erd
de,
di
binriniya gul
Dizanin ji
qo di
de
hezar
axn
qeitaleqe tari.
evd^n
elitdan,
bi hezaran
he;ar n
I.'i w qorlal de Six Sed l'i hevaln xwe ve ve;irt ye. Ji w qortal deng
jim'ibiyan, bi
.nn
di xew
de ne .
107
Rpel .{X
HAWAR
Meqso I
Hejmar 5
(^^iiiaaa
- ii rSberS me gsvre ICedr beg re -
Ev re.sbeleqa min a aran bizan a dawn e.Heta nih te guh ne da. Xwed mezine
Besreqa
ziin
xerab
ii kotoy
Meqso .siqesl
ji gubnedana vya re ?
naq qo ez fermana
Va key tu bawer
Vetnan Ii ser te ber dil te
hati b
qurq
dwan.
kwzn
rniti, ser
cArza ariroz
nav
qefn
destn
xwe,
mat,
Ev rebeleq ci
bi bongl
Bavol
desthilann
mifta xiye.
tir v tu dizani.
b ev, ne
Deng li qur
Qur min
li ser xwe
got:
qur xwe re
eqn
xwe
qoteq
me bistine.
Ez, qo Meqso,
Mir Besreqa
Mirzo re and...
*
qanc
li
man
bihnnyan
qir.
di
nav
He.5nahyn
bazan
Trcel
beradan, li
ber Metnan
qoziq
vegirtin.
Hvina
dil
Mrzo
keynata
aw
qei;ii b.
Zabit, w Gui
eng w
digeriya,
de, xwe da ber gul dest avl gul. dil qir xwe bigre. L ew ew in. w. sng.a
Ftroz ji bona
dilxwesiqe
mezin b . Ji v al ,
aliy
weq
2)'.
dilqetiy w
108-
Hejmar 5
HAWAR
Rpel 7
IMfa lipi
5
Ji ber qo bilvqirina (y) ji ya (w) hsantir (y)dengdai'eqe nerm e, hd
Diiq ci
^^a
xwes e, bi
.^^dar av e
Ev
av e ,
li erd
belav e ,
hd diqeve zarn wan qurdan j,qo deng dra () str (o) weq xwe dixwnin.
Carinan j di nav pirsan de
.sna (w):
diqeve
heye, p
w re
dibn Quib
Xurs Sb .
Su war
si war
si yar
Gor
ye ji
aveqe
sar
rind
i.rn
Daxwaza w qomela
Mizgn Kedr qo did li
Hewar e,
yara
Heval
Sam
bendewara bravo !
epqan Kurbana
diqutin
dibn
le bin xweh
brawo I
Ceqcrxwin 2urdi
Zneb Xr
Xrel
Z^:nel
Fzo
qirin qo
di zman
Fedqire binihre.
J. G.
oq, qab.
Qurdmancin
hene
weq tren-
sizan je re (jin)
dibjin.
( Heyn . Neyn )
dixwnin.
diajot ser bav
(dmahiq heye)
bira pismamn w
Heyn;
ji mj
hal
liebne .
Heyina
Xwed
ve ye .ibadin e .
Meqso ne
ma ,- Besreqa Zrn
xera
b.
pirsn zmaneq
bi pirsn
zmanq
din
xist perivand,
siziya w
hiniq qm e.
mejiy xwe
109
Rpel
HWAR
Hejmar 5
aaeas t- eaututn
Kurde*
NEN-ALAN
Afin de procurer au lecteur une ide gnrale
da texte dont il s'agit, nous faisoDS prcder la
Il
rit au
sujet
de
ce
mme(i).
Dans le
qu'
1.
La
m:iison de (Snga v)
du
du genre
_et_par consi|uent du
cas de gnitif.
La Maison 1.
de (Mem-Alan)
2.
Naissance
et
ducation
de
on Qnri
(Mem-Alan )
Qei'i 3. Boz.'-Rewan
manuscrits d'oeuvres
La rencontre J.
de
littraires,
l 'enlvement de
Le rveil 3.
mais
jamais
dans la
langue
(Zn)
5.
6.
des xpressions
dans le vers
trangres;
par exemple
7. Le deuil de (Zn)
suivant:
8. Le magicien de (Cizra-Botaii)
9. L'amour de (Mem)
EPISODE: 3
crivons
le vers de la faon
suivante, conforme
Le dpart de (Mem) 1.
pour (Cizir)
la
Les parents s'informent
2. 3. 4.
5.
6. (Zn)
la
ville de (Cizr)
15.
1q.
Les apaclies
de
(Cizr)
il.
(Beqo) liii-ni";me
La maison de (Zna-Zdan)
12.
13.
1.
2.
de
3.
14.
Les
grands
cotDmerants
- 110 -
Hejmar 5
HAWAR
Rpel
EPISODE :
EPISODE : g
La rvlation du
secret
de Mem
1. La fin
du deuil
de iZin)
de l'arrive
1.
La
reconstruction
du
palais des
( Zin ) de ( Mem )
s'intorme
(Celalyan)
3.
4.
Le jour
3.
Le secret de (Mem)
4. (Sit) la
5. 6.
Le canseil des
(Celalyau)
7.
8.
La dcision
des (Celalyan)
D.
10.
La
Qui
dsire de
frappe la
(Mem-Alan)
foudre?
L'envoy de (Sit)
EPISODE: 6
La p;iix
aprs l'orage
12
13
La mort de (Zn)
L'enterrement des jeunes maris
1.
'2.
14.
3.
4,
L'intervention
de (Mem)
5.
Mem (Kesar.m)
6. 7.
Laconversiilion de(Mem)avec(Zin)
Les mains et l'pine
3.-
(Celalyan)
8,
chansons. La
el de ses
EPISODE : V
La surprise
des fes
filles ,
1. (Beqo) au travail
surhumain, de leur
rvlent enlre
L;i
mobilis:ilio;i
de
Botan
les fes
Kurdes
existe
seraient
une
relation
et ce
que
les
Mem bless
Kurdes leurs descendents (1 )
doit tre
Cette
L'ordre de
retour
1 1] Cette allusion inspire ou
6.
Le ds:iccord
due aux lgendes et qui concernant l'origine des de
7. (Mr Azn)
surprend (Mem)
Kurdes, prtendent qu'un mariage
EPISODE: 8
l'tre humain avec les fes donna des enfants qui formrent la nation Knrde. A i:e sujet, des versions arabes du temps de Mohamed disent
qu'un homme de force herculenne qui traver
Le silul
de Mem
1.
2.
sait
les montagnes
3.
L'incendie du palais
rencontra
enfants
arabes
qni
7.
tres durant
la vie
de
menteau de (Mem)
8, Les colombes tachetes
'^'^
.^V "^1 )
une peuplade
9. Le dpart
des (Celalyan)
111
Rpel
10
HAWAR
parle artont des trois filles |
ne vent
Hejmar 5
chonson
nous
s'appellent
belle nudit.
en riant:
qne non
soleil- (Hvbani)
prtendre
que ta
lune- (Strban)
one tincelle des
- Madame
pliades- .
l'astre
qai
est
connais pas le
beauts une
compte denx
c'est ( Mem-Alan ) le
(Mexrib ) et
la belle c'est
prince de ( Cizira-Bolan )
L'Emir ( Azn ) .
fes, qui est entour de fleurs, des prairies, de cascades, de tonte beaai et de fleurs extr
aordinaires qui fleurissent dans la neige.
(Mem-
Elles concenlent et lui promettent d'en lever ( Zina-Zdan ) avec son lil de (Burca
La cadette se montra satisfaite el leur rendit leurs plumes. (Elles s'en revtirent et
mille coulears, de ses eaux jaillissent du vin et du narcotique. Jl est creus enlre les prs
devent le vent,
le bruit dn
vent
les
serpents
de la
les dserts.)
( suivre)
vie temelle y prend source, qui en boira ne mourra plus. Dans la tule troisime chanson qui est inti colombes noas voyons les l'apparence de ce bassin.
Les trois
doit ce
trois s
sont
blanches
et
l'ancien chteau
Les trois s quittent leurs plumes et descendent dans l'ean. La pins jenne frappe de la beant de
de l'an
deox
antres sur
colombes un arbre
se percher
dations
dans le lit
du Tigre. Aujourd'hui il
non^
les admirer.
est en grande
du gouvernement el de
Elles
s'aperoivent que la
cadette les a
on
rencontre
plusienrs
ruines de
chteaux m d'un
emportes
et
les Ini demandent. La cadette fodaux et d'antres constractiona de pierre, qui paraissent tre conleor de
(2) On tronve des variantes qni parlent de cette dynastie de fes sans faire mention de
lenrs noms .
de la f>'odaIi-
-112-
Hejmar 5
HAWAR
Le
Dors
Rpel
11
Textes et
Traductions
malheur
! mon
d'exil
amour
est
dors ! lo
dur
! lo
,
,
BEBGEDSE
Li earresse anx enlints > d)
Si
Dors ! 0 bonheur de mon
mes
i;a
ne
m:irche
pas
maintenent .
coeur et
[ Dieu
[ de yeux ,
est
clment.
Ta
mre
est
tous
les
jours
ta
Viendra
le
jour
du
bonheur ,
[ est
Dieu
.
gnreux
[ ga rdienne
Pour que tu grandisse vile
[2]
mon
Dors !
mon
amour
dors i lo !
lo
[ Bedir-khan
-7Ne dis pas pas trop , quel tal est-ce- t Ne Sois impatient, ne
[ pas
te lamente
i;a ,
comme
Le secours
et
la misricorde du Dieu
sont des compagnons
Ne
sommeil le rsultat
[ est peinible ,
[ nous
Dors !
mon
amour
*
dors ! lo
lo
Dors!
mon
,imour
dors
Ho! lo !
Cette berceuse a t crite tel qu'on voit,,
vers de la premire
strophe
pigeons
agneaux
pour
un
Bedir-Khan
qui
n'est
pas Fmir
le de
Mme
les anges
ont
de
l'admiration
tes regards ,
qni portait
[ pour
Ta
gnologie est
propre,
ta mre soit
sacrilice . i
[ ton
Dors
mon
amour
dors 1
loi
loi
Bedir-Khan.
La
sphre
en
[de
rotation
haine
est
pleine
nous .
p!e. Eu (1906)
vendetta,
ils
pour
Notre
destine
est
noir
notre bless
1 Empire Ultoman.
Il
ne
nous
reste
enfant
Dors
mon
amour
dors
lo
lo
La
calamit
(1)
nous
les
pill ,
La
Nos lecteurs lirons le texte Kurde
sous le titre Delaliya Zato'wan .
mais
plus exactement le
long exil qui loigna la famille depuis (184'?)i de sa patrie aprs la dfaite del'Emir et qci
dure encore pour ses petits fils, jusqu' no
(2) Ta mre veille continuellement sur toi. (3) Le mots cqezeb* qui veut dire foie
traduit par amour.
est
DCereqol
CCzizan
-113
A^
^\j\f>
^ jv'jb
_^aiy^ <i
jljl* \Jif^j<*(Sj^
W*-
-^ </J-*^;
-'
^y
cSAii- L
li Aij I iy iy y
..j_^-t jj3
L>jj
st" .JJr*
^-'
114
J^yi
vl.^U>
^J" J'>
jltl ^U-j
Ji) f fy \
y J ^'y' y.jyy
j-i 3 <j'
Jj <; J
*i
\jUj jU3
ULijj!
si
l_-'0_)- J y y- 1_> y
f Kj^Jc^i^ Ll5o l;_^ 3 y J^j-^; j' ttiiSj^^ ' ''Li'y. '^Vii"' * ^oy ' ^J> 'y' y^^ j-y
' -^^.yi
J jb y_> jJt <^J ii_^b Ia oi ij^iy "y oyy uy j ^s
t5j J (Si oy
'
'i^^iSjiSj^yjj
^5-->
^'
I.
'.
<^
^ tS-sV- ,y J^ J^j y y. J
115^
vL>U>
^U_^
^Jlkl_^ (^.j.jjO
(llf'i/"5^l>. /^
i>* d^*y-
iSiyf-,J^ )ojj*fiSj-^^i\ Jj J
: Jiyy (ilip
ji
Jo
.l-i >*
( .y.Ai jly )
116-
^u;i
>L>U
-c_J
O ^.
\
jlj la- ij Ji lj.i_j>Al)
\f3 jj j^
,y3 tf >l>
C..>-lj Ai J Jl- a; J JU A)
r
y^ A _ jOl-
.:_J
A;I_);
o_f 3
iJ-V'
A._?.j vdJJL_ft5J-A;l_j*
A_p o.i 3, (^^ 'jjj
iLi
V
JUA- _I oj;;;* ^ ^\> ^
ul 1 (3j * 7* y^ 3
A:)
aH(.5i_^1*^ j-J^j^
^-ft-
,5>5
(jLJI Iji a! ^
.^:
iSy-i J lili-i-" y y >^:* <i^ "^^.^'
J^ju > yy^ J^ y y y ry^*''\ ^^*^'"
o J ji ; D
-117
JU
w-r-^U
J.>3 y<J
JaT a!
i^J dljAj'A _j OD oi Ijl3jj JIj-sI t^Ji; < Aj ( ij/' jLil ) JiiJ*! Jl^oi b^
u tSjlj^lj Ai A; jiijy j^jt /j^^
- ijfaijaj l jLii^Ji j;i t ^ijJJw Ja.y J Jl^"! ' ::,-.aU ' OL_Jii t jl_.J : ^aj
>_j - (3<' J
t)\
iy
aJ ^
ay*} *jL. J
<S>jy
JLlil
^.jjijy
aJajAj
(^_^b
AJojijf
- Aij\t5 h^i Jblji I J jllc3 y J ^j>jy
ojijp
jl:u.ijy
118
LS.Jj\ \i\:k^
jiJli^\)\ Le '^-^
iSJy iJ"J>
>>
\r
1 0-
''i.v/iiiC'
4-iL'ii)'j*-Lii.'J'j'->c:L-'.,.;bi:ji;i^^
^VkJi'dii,
ur^A
^y
Jl*
M^^i
\_^V
lili^ I
J'-lj Ai- ,/
iii_^ \ .
dj)_^ 1
(^j^ J-jj
tjj-i>j>f"*
;A-ijii-*
jjr*^L)*'
<&}
Jjt^*=-i3*'
,iii^
jjr *. j' y
-119^
JU
-^u
j^ytiiy
i^i/jUl
jU-jju It^jjl
jU-j-ti
fr
>.
3j>- JU
^jljULjj^
jL- ^jo
^J Kr-
i^itiJj^
iSiX Ljjlii
jbjT jVj.
ijjjijUVi
tfjT/^jJlllJL^
.jU-jJt. e 1
(jU-jO;
iJ jyi^i
iS'-'->^,iyr
l> i> i C-j
^^/'ii'.y-^
oi>-3rj/>
jlwjj
-120-
SAL 1
HEJMAR 6
DUSEMB
8 Tebax
1932
Qovara Qurdi
Bvue ImU
^SSesewtvjn '^vt^v
Hawar
aqir Fetah
Nemir Miqst
iroqbj
Dr. Q. A. Bedir-Xan
Hva ardetv
Ferhengoq Ji bona Hawar. Gulbanq Hyar-y Berdlq Hawar e
Qurdewar
Hereqol Azzan
Cegerxwn
Mla El
Kedrcan
Bozan ahn
Faik bqes Stranvan
Se malo gundo I
Elfabeya Qurdi
C. A. Bedir-Xan
^ir ^rcnsii
Un femme. Chef de tribu
0,village de trois maisons N. A. Hereqol Azzan
C. A. Bedir-Khan
D. A. Bedir-Khan
'
SAM-19
-121 -
QTBiXANA
" .
KA'yVAR
mtmjrmaLA.m^
Noti
Bi Bi erm erni
sur
adet
l'ilptitit
lorde
l'2,o0 10 K. K. S. S.
Nemilaad
Ji
boti
drve
divt
htk
post
bi
ser
bt
xistin.
M^ j^^^^
SPCIALISTE DES MALADIES INTERNES
VENERIENNES ET INFANTILES
M ^ M^
3)
.Uiwu.
Sawu
faAw
pimBfflBi
EpoDliiiii
Inscription
FrUreii
Gra
et autres en relief,
plus modernes.
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour l Syrie , la Turquie, la Perse
Qiryarya Qomel
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Caticase;
100
60
f^.
('.
100 frenq
fio frenq
4 mois
40
f.
.emehq 300
"40 fi^nq
an
mois
150
M)
4 mois
. (JO
('.
Semehqt
armehq
90
60
Frenq
Frenq
-122
SAL 1
HEJMAR (>
DUEMB
8 Telmx
1932
Qovara QiirHi
^^
um Kurde
M Ir awai e !
Yeq ji zozanan me-shr Qurdistan wici'id.
wan re
melnane ji
(toc) ye.
rekriliii bi
s heziir metrowaii
ji rvA behrc
Wext xwe ra
destp.'qir dest
bi
Di mabeyna
tirset
xenimet
zanin
hi gui giya ye .
qutina file
File li
lehcira qurdan
wan
qirin .
hene xwed
p.s cavn
qu.stin, pi.sti
u i dest Toci ,
li ser
hi derxistina
wan qirin.
Ewf
Sbinei|,
qevycn
.Seievdin User
berf, Ii n;iv
nie'^in
aviisar,
giyan
mal
gui
dl, hi -'jir n
by, lirqan
Ademaii , celalyan b .
Il
inenaln
wan
ji
destn
wan
girtin ,
tazi
l'i
bir
ji welatn germa
wan
dei'xistin, birei| li
orezara
hindeq
andine
Mosil,
li
iki-Owa
konyey
Eden ,
qirin .
kismeq
Ev
rast
kewm nezan
xeberdar ne
di cih miawenet
dl
wesaiti
wei|
imliaya
wan
ledarici
cingal
diqir.
Ew ji
berxn nav
giiri da
bi
tewieqi
masiimane
minteziri
eceli
mewi'id
swe dihn.
dlai
ir
dilrba,
ew zozann
Cih
cenetisa
qig
xwe
Yen qo may.ji
nehatin
li
cih dost
cih
hir giirane.
nezanya
rovyan e.
lirqan bn, ji bo miy.efeiiyta wan xwna xwe dirhlin. Mihacirn qurd tazi, biri' selil
belengaz
hd
hd
Gelo
wan hat ?
(;i
li
kewim
hi
deh xelas ne bn,
Ewn
qo
xelas
liii ji
pirn
wan
Bel di ji bo
zozanan
veqirina
zindanan.
Dixwesliii
tirqii
Enadol
digel
Tran
mitesil bibin. Di
mabeyna wan
qaiiiy
bigr .
bigr, b
STemir 91Ziqii
123
Rpel
NAWAR
Hejmar 6
Robar hdi hd
- Ji LorJA Bedir-Xan re -
diheriqe ,
pln
sar
xwe.s in . Ava w bi
gewr e.
qef e,
weq
zv
B^e
mze
qe ,
hebeq
li
doran
Mea w li dest, weq rvei.-na destgirtyaii nav iyan bqan bials e , de, beza w di reprepa ;
Te xew dirj
qir, em
pirli
ber man
din
Rabe
mezin i ,
Bedir-Xan ,
lolo
de
lawecan
rabe loio 1 !
gelyan
weq
hespn serhiq e.
Qurdistan , ji le
xew , bi
Paya
zane
Rabe Bedir-Xan I
de rabe lo lo II
L gava hej
ez
je re
dibjim. qo
ez
Ma nizan
Bne
berx ?
berx zar'
rimann
Qurdan
roman
armanca
Rabe
Bedir-Xan,
de
rabe
lo
lo ! !
Azman
heii
avje
ye.
Str weq .
_4_
gewher
qo qii e ,
miraryan
dibirikin.
Heyv
Dewra
feleq ,
eger
bi ruhnaliya xwe
Razaii ji
me re ,
ket bi qr nne
ne ,
L gava ez jre
Rabe Bedii-Xan ,
de rabe lo lo ! I
5-
**
Buhar bibihn
ye xeyret
rengn e , bi stran
Ir ye
nams ,
qf e. Sranya w
xwe-s, xweya w
radibe diqene.
Der
poxaiian,
em
bne ibret
irn e. Tebet ji
xew
din
Rabe
bes
nne,
div
hemiyet
Bedir-Xan I de rabe lo lo !
6
w diqim
nesm e
erxa
feleq ,
eger
Ps
Can ciwan
hj
av xwe veqe ,
im . Min
buhar
ji
Sebra Rabe
Rabe
me ji me
ne le ,
ma ,
binai
biqale
meydan qemal e
de rabe lo lo I !
Bedir-Xan ,
3\^ticaii
(I) Loriya Bedir-Xan ,
zarovan
di bin
sernameya
datalya
hawarS de
de axaflin
belav bQye.
iyn
bezn
-124
Hejmar 6
HAWAR
Rpel
Jinenigar ;
Helage GiZerl
Mel.'i navdar yeq ji .sair zanayn ye . mezin y qurdistan
Hawar e
qur
min
Tu
hawar e ,
xwe meqe.
Gereq e
qo
sindf
Te
merbend.
meqe.
zemt
b .
L bi
e.
Guliyn
qen
qurdan
dengn
Pi
destn
lomaii
da ,
fawar diqe
Mla
Xwendina
di
Cizr
psn
de
j,
xwed
di
daye .
de
wt a
Cizr
min ha were ,
Tu Xwe meqe.
bye .
P.tre
ji
bona
xwendin
Ecemistan . b. L careq
zBozan
Sahin
Berdevq mr Cizr
je eiiir
l'i b Diyarbeqr.
xwe.s li li w maye, bireq ji
ber
gh
wi .
Por,
rih
guliyn w
Diyarbeqr
nivisandiye . Cizir.
hati b
Rverna
Qefiyeq davl
Eba werdigirt.
geleq aq e, p dil mirov vedibe. qo ez
Hergav
xwes
biqen
diqir,
b.
dil
Bi dora
xwe re
Mla di
diqim bila ji min bawer mebin.
Cizr de ye rehmet. Di
de veart ye. xelq geleq
Heval lieval e,
ez hej bray xwe gava
Fekehii
diqim. ez hej
Qurdistan dwana
digernin. kesideyn Hin
w bi
w
destn xwe re ji
de
beyln
L
w diqim
ezje re dibjim qo
min
ber
diqin
w di civatan
bila ji
bawer mebe.
dixwnn.
Ez
berf gewr e,
weq gulan sor e.
weq
agira
germ
e,
Esqern dora w
Dil
min
di avn w
de dle.
rqirin.
nisxeyn
Mla ji zman
de min, bavr welat
xwe pve
bi
faris,
min,
welat
qaliqn
xwed ji, ji
ez ji min
te
re
dibjim qo
bawer bibe.
fekehn
3'CereqoL
CCzizan
-125-
Rpel
HAWAR
nas ne qir.
Hejmar 6
QURDEWARr
Qurde ta qey dwa b xaber b, nuslinet her bar ye ye. Wasitey qewtinel imroqe hi qar
gund je re got.
Rov qen l vegerand:
Seyr em kewmane qe n bn
sta bn
be
tu qizr
v gund
taj j
wa
esr lem be
boy cehie
te xot
ebd
car
ye.
qefxwy w
ava nabe .
neqey kelbe
rizqar net
sisti
nedey ye.
Miroveq bi r ve di. b
xwe
tir
zar
Nwero
Zulmeti
helse
wa
bergi
daqene
ye.
be ser
we'deyi
wiyar
Rynezan
Netimanet Bqesa ket'
berbidew
zor qe umdi
rqey
jn
mearif
bigre
ber
ye.
mezin. Nediqart
sasew ser
b derqeve, ne j
mirov pve
bilive.
Dil
ma . Xwe da ber-
bexwey
neqey
qevin", qevir raqir ew xelas Qurdewar zendewew mihtaci litii bar ye.
qir.
iraiki.
zBcqei
xwe
w vedaya.
rab
got:
drj
qir. Bi.
Mirovi
i^' d y
iLybc e?^'^/^
Maro,
min tu
heyran , ma awan
dibe ,
min biquj
Mari got:
Ma ji
mj
ve em ne
dijmini]^
in, ez bi te vedim .
Mirov qir ne qir, mar je nedigeriya^. Pa, gote w : Ket mebit em herin ji ekilmendeq bipirsin.
Dq l vegerand
Mar
Kal
b,
dan
r.
Gaveq
mirovi
gote wan:
ez jl
cotqareq
qrhat
me ,
de
were
kerara
Tu qevir
raqe.
pey , qo herin niq qefxwy gund ji rov re erdeq bibijrin. Dq danehati b, di ser dwaran re derbas dib, di. Gava
dahilan
Ew
ew raqir.
Tu j
biqeve bin.
man,
rov deng
ne
diqir.
gehitin
qavileq,
dq
xwe
Rovyo qan
kerara te ,
ez
di
bin qeviri
de pelixm .
Rovt
li buwara w
girt got :
Sibetir rov
CiroqUj
-126-
Hejmar 6
HAWAR
ii Zn Mem
Rpel
i^
H>niqa min li ser balg, ser min,
di
nav qefa
dest
min
paldayi,
llng
Dicle
II
Ferai
ava
Xnlir
min
ep
li
rast
ser onga
pve
hi minji
Firdews e
Axa Ser w
diyar
nivna
ap
bav
xwalan
q:ilan xwe.sreng
lozrowan
zn
Gava
mze (|ir ,
qomin,lijr xw'e,
agireq bi gr ,
li deryay
ptn w
Mem
lez
diliez
ser
ewr
user meng
Ua;ar
G
l'i
gund
n
ne hi
kesr
evk
burcin
adaii
liiltn
w
datn,
avn
dilxwe-i
vene
di bn;
lirjan
av'ii
min...
Ava
deryay de agir : agire(|i
ye erd
cih
lii
hi
reng din
er l'i
n j;
dewlemend hmenend
i;aq
e e
Di
nav
Ser
Her
wisan
qes?
bi
silor...
ma
tu
car t
hiia
tu
qaniy i
bilind qir
Hlna
welat
adiyeq'
paq
li jor re
mze qenya
qir,
Hveq hi
laidesev.. min
bi lion, Tebax ,
Gulan
Trmeh,
col
Adar
bazar
min
xapaiidina
re
Nsan
mizmiz ...
got:
Lo lawiq dlai ;
ma ne ma
lu
Her
n'ij
l'i
hett
h'v
salan wan
ji
Droq I
welat g
rpeln
ez li bende
-opa
dotmam
min
tu ji
xirina
mirin xelas
by. De
rab3 ji yya
L
neerim, te , belq
min re
berdlvan
ez
biliel
j ve-
mirovn hem ji
tisteq
heye div qo
bite
min y ji bona
qir ne ji
bona
sor sor
res
xwe...
solin
goliqn
Bel,
Min
tu dt
nedit,
bhenid
Parone ga
Ma
iman
nabjim '.'
a b."
hi.s
ezim!..
Lawiq min ez
hvna terne!!
***
bizin
av CO
berx
sip
nogen
rewsen
Her,
diriciim,
bra
min
limin
sarb,
Cih cih bi
bihut zman
qnrd
dilerizm...
welat
ye
qurd
qurdan
Alan,
berf, ne j ji borna ba
serma, ji bqesy, ji
baran b . ew
rebeny b...
Zn
c:>v.'
@^
mindilqir,
Gelo
ez
iy
ewreq bez
res ,
bi ser
mij hva
xumam min.
bi
lez
xwed,
ez
ci
vegeinim ?
qo
hva xwe
gihte
Gotina min
dilxwe biqim .
Damar
127
HAWAR
de bi herla ()
ar de
Hejmar
tt
ji
nsan
beye,
qirin
di hin
niho
zmann
weq
elman
vi
dengi
din,
bi
(ch)
nsan
diqin .
bi ( x )
6
Berdlii
ev in :
Le mileln
weq
ynan ,
wan di
elfabeya ereb
de
dinimnin .
Ev herfa weq
ha
di du
hin
eHabyan de, re
ya frensizan,
dengan bihev
Deng
elman
dinimne dide
xwendin, yan
dengeq
dutaq
heye.
di fransiz bi ( ch ) , di
di ingliziy de bi (sh)
Herrt'eq:
Alexandre Exemple Ji
re ne
Aleksandre Egzemple
tt nsan
Ji hertn latn
dengi di
Gora
dest me de tu herf ne ma
destureqe me divya
emel
geret)
bn.
b qo
meqin.
ynanan
em bi
hertn
hevedudan
Des'ra
elfabeya
me ti pn em
lirqan.
dixistin
nizing bi
( j)
cih
( J ) ne
n.an di
diqin
ji
hev bi cih
Ji geleq
hla
din
cihderqa
deng
gelec[
cih
zman
me
deji
zman wi
deng nne
Di
li
sna
(s) dibjin.
de (s) nne. Ji
ereb
bibje ye qo
iiermtir
qo ( ) di
siviqtir
e.
Mirov diqare
w ( k ) tt dtin y
zman
yiian
me nzingi de
pirsa ( kristal )
diqin dibjin
sna
( chambre-.ambr )
( sambr ) dixwnin.
dest
deng, weq
Di
tirqan,
Ji
bi
xwe
weq
romanyay X Ax I dilqetiya
min?
de, ji Ev Ax 1
mj ve heb.
( d ) psq
ye.
min. Tu bi ci
lewn t xewna
( j ) ji
kiriq il
deng( J) ji psya w derdiqeve. Ew. ne xewn b. Ew, ne xeyal b. Di zmn frensiz, elman di hinn
Ew,
ne
h 'v
b .
hatyeq kewim; gewra
dide
qo rast bi rast
Ew,
ser
w (i)yye
min,
res ji
rinda min,
di zaiim
dilqetiya min
qb.
b.
Ewr
tt bihistin.
re ca
de
Di zman frensiz
w- ji
qir,
gotina min
a daw j ,
di
kiriqa
mana
aryeq e .
pasn naxwnin
qurdmanc du
b (t)
bilind
diaxwinin.
pirsan de deng
Sermesar hvn le
goriy te , canday te me !!
Slledtcan
ne zde ne.
(dmahiq heye)
-128
H ejmar
HAWAR
mois d'Aot , et
avaient
Rpel 7
rospltallt Kiirile
One (emme, Giiet de trltu
Le rcit qui
amis qui
quiU provisoirement
habitations
hivernales,
pour estiver
snr un
d'estivage.
gouverneur dans
les
provinces orientales
fort.
Nous
tions princirement
hospitaliss
par la reine d'Ezdinan. Ton les jonrs, il y avait immanquablement l'agaeau traditionnel, avec
ques des
les
tre
donc
pas
Une partie de la grande tente noire rectanga-. laire, tait mise notre disposition, o il nouf
tait servi de matelas propres, ainsi avec tout que des
mais
vcue
descriptions
le confort
au cours des
sicles,
leurs
possible
coutumes patriarcaux , parmi
sur
ces
montagnes,
assez loignes
par
Nous
communiquions
avec Falma
notions, je n'tais
dre.
lorsque,
de par mes
foactions,
j'avais visit
ment de rgime survenu dans le pays, Fatma, elle aussi , prit part la conversation; elle
libert: Ez edalet
rndimentaire, dont la
ces valles et
dans ces
des ronages
l'organisation
tat
son
mo
bon
sens
inn , le
sens
de changement politique
sous le surnom
kralitsa
bonne
Cette
femme , chef
de tribu,
tait une
cavalire
chefs de
bref, elle tait une vritable amazone. Un jour, je m'tais d'un seul gendarme, snr aventur, accompagn jusqu' tait des hauteurs
Fatma
on Falma
la tte de l'achircte.
Elle
voisines,
lesquelles
nombrense
en main
notes. Les gens de culte tribu n'avaient pas une bonne rputation. Fatma, en me voyant absent
proclamation
1908;
de
de la tente depuis quelques heures, s'en tait inquite, et supposant que j'avais pris la
j'avais t
hospitalis douze jonrs, avec sept ou bail comdans la tente de Falma. C'tait au
direction des hauteurs cites,avait mont sur an bon cheval, pris des armes et quelques valets
129-
Rpel
HAWAR
Yar , yar ,
Hejmar 6
Textes et Traductions ;
U malo goDlo!
Xelq dlai mi' di' ser v iyavi
S bisq' di s,
ser dar
dihinj;
hriq, hriq
Te
ber vi bayi
min j,
berdane
Ez
me der" eman ,
e' sar ia .
em
Elle a abandonn
devant ce vent ci
tiois
tresses blondes
Ben
plerinage
de
la poitrine et
O le lait n'a pas encore circul. Yar, yar, yar(l) 0 village de trois maisons.
lieux des
rivires,
Civan min
bejna Zirav
Depuis
Y'ar ,
iyaqo I bilindo 1 r di ber e, Ez binim Diyarbeqra xopan, Heyaseq biiim, ji bejn balaie re. Xelq dlai mna mqevireq
village misrable!
Aujourd'hui , voil
yeux se fatiguent,
trois jours
que mes^
recherche .
Ah si je savais .
-4-
prsenter
aux
lecteurs
du
qne
sz.
ce.
-130-
Hejmar 6
HAWAR
Rpel
lard, dans
diffrentes contres
du
pays,
6
Tout de mme on ne peut pas dire
que ces () so;it toujours court comme
plus
ou
moins
dure ou
fine.
le (i) Kurde,
puisque les
est
Dans certaines
contres
on
le pro
cause
()
quelquefois des
(i)
diffeit
de
trisent la
voir bien
phontique
exprimer
Kurde.
le son
Pour pou
que donne
ordinaire , ou
de ( ) que
celte d'une
ne peut couleur
provenir vocale el
cette voyelle
il faut traiter en
mme temps
non d'une
d'un
autre
son
qui
au
peut tre
premier.
considr
de chngement
comme
accoupl
Comme
dans
toutes
les
langues de
ilexion ,
el
langues place
rgir
aryennes,
au
commencement
peut
difFrenles
consonnes
et
ne faire
avec
beau
monde
comme
une
mots:
lili'
x.var,
sti' , krn,
standin,
lirastin .
Lorsque ces
consonnes
sont le (x)
Extase,
xweh,
daxwaz .
mots prenons
Tu
as
abandonn
tes
trois
tres.ses
Parmi
ces
diffrents
des villageois et
Prenons
le mot
franais (oie)
et
quoi, bois , loi , choix. Autrement dit, le (oi) arrive Celte chanson ma t communiqnpar
(ean) fils de (Haco) agha,
Kurdes de(Hevrqan).
exprimer
ce
son
si on le
Elle peut
exemple typique
tre considre
du dialecte
comme
un
son est bien tel que nous le dfinissions. Dans quelques mots du dialecte du
( Hevrqan) ,
tel
qu'il est.
Nous ne prsentons nos lecteurs, qu'une
SrCereqoL
CCzizan
tel que le
131
Rpel
10
HAWAR
1 littrature
Kurdes
Hejmar 6
KfoUeoa
uir
aaaur t
eovtu.tn
MM-ALAK
PREMIRE PISODE
La maison des (.'Vlan)
La chanson commence par une courte
ia localit
de
orcidanlal
dcidrent
de partager
leurs
biens
entre les
lorsque
le strict ncessaire.
la voyelle (i ),
La mme
nuit
tous
les
Irois
firent le
est tellement lorte que le (w) adouci par la voyelle (i) el combin avec elle produit
presque un nouveau son. Comme il s'.igit
princes, un vieux
savant qui
possdait
une
puissance
extraordinaire
et
qui
s'appelait
d'un
(u)
son brel
nons l'avons
not p.ir le
un son
( Nerman ) .
Il
avait
mais
une
fille
du
nom de
( Gulzer ) belle
De
la
sorte,
nous
nous -
coniormons
) sert toujours la
longs .
garon
que vous
des sons
nommerez ( Mem ) ;
des (Alan).
un hritier digne
qu'elle rgit, surtout quelques unes d'entre elles, ainsi que nous le dirons plus tard.
Nous
jamais le
avons
son
dit
que
le ( u )
n'est
( lnlizer ) la
fin
de la ges'.ion donna
bref
de ( ) , car dans la
phontique
difficull
saisir ce
Ds
sou
bas
point.
preuves
escrimeur et bon
cavalier.
organis ious le commandement de(Beng)[2) une garde spciiil de (1500) tireurs d'lite.
recourent
pas l'ouie .
(1)
Le (-1-)
arabe et un () bref.
Dans
dire que ce
pays
plusieurs mots
Kurde;
exemple: ( suivre )
savant (Nerman).
-132-
>UU
J,^'
:payza navn
iryaber
j.,^^1 X
ytu ^jl:j
zivistana psn
iSj. Vj
eleya ber
jyi y^
CS'
'.LU-
.zivistana navn
eleya pas
yj^\ 'VH
zivistana pasn gecoq
sibat
f
n
buhara psn
ijU-Jt)
adar
buhara navn
nsan
c-Ul
embih
cri^
^V \j\.
gulan
ji^VI
yeq.semb
buhara pasin
^yj^
oVl !
^*'
duscnb
tJ2
'
U^lA
havn:i p.sin
hizran
semb
JJ^
.Lj-bll
havna navn
trmeh
aremb
^
havna pasn
^1
piicemb
tebax
AI
(jj1 \yi\>
jLl
ilon
payza psn
-133
-.ijU
jJ^I.Xa^.5
\i y oijji*
nasqirin
4^^ Jt>V;
bl jjfr
{^\S^\,\ y.\\)\a\^
bingeh
(jW))ji(;^L.)^l
lavil
(jSCi...)jljC<#l
teqz
( vr^*)
>JA
armanc
jJ
JU J.\;\
berdlq
j' j.
tj^'l UU. (i>-^ J) r oliLj Is-itt
ilr
-4 J t/^.
4J>
jl OiljU JWj.^J^3ly-
-134-
>L>U>
,^'
6^h^\^^:J
J^yS)j 'yy^j tsf'j
' fiy^y^
vU^v- JU i.iy^y
'^ ly^ ^_jy^l) *jU O'-j- j-^ Jl^. ^ "J^
ojvi l;^>-
Z^L
a\S
Jjj
(j^^-*'^)
-JlS^i
jJ
iSy^
J-^
llji y
<;_,J jlj'._,=
ijjijb Ji;
liJb'i
y J iSj i- 13
y. JLJ *'}-y
^"l'.j
(^jj;
OJ
^ ^..l-':'.
- J^
i3l>-
J -^ J'^. '^^ y
-'^.4-' tr>
-'-<: L?"
*o
Jjy)
<i\
ili _j
LiJI^
135
,->^
>ijU>
*V>>>
t iSy^ y li ej>- * \
* <;J
'Jj^ Ji
-^r^^jij/'ij^
ji" >
<^
o/jyj JJj
'
^c^
y \iy. yo
Jijyj y <S jU
j^ y':)^ o:>iS-i^jy-fyj^J-^
Jyf^y\
j^.lTUji ay JVjOfSC
iSj^ i
jSljjJ t^^i
J^iT
-136-
\M^
^^j\
V ,)^>
^JT,* j
y' y y
jbu j\i<J4 ^icSj^ *' ' jli^ '^ ' oj' ^ ' y y
*>iJ
5:^
ijjj^.i 4.V.J
r*^ iy-'j'^
f Dij_jJ
,;j,;lj 'O
J-^Ij *' J
I jlj'* oy
b jl_j l^AUi
jbjj Xi y
a!j AT -0*
I OJ o,oi Ai t5i y
J jj> ^
^-:-lj
iSj'^yjj*-" ^ '
^jf iy ** i-^V
o eiJl* <;
_f \j l::-^j-ijjil ^^.J^
J jUUj A- *. tSijjj
137-
JU
s^r^
>U
^r-j
\ jljll
<. a! dL
^'vUU
? (^jAi AiiJbj ijjJ
^-Jj^' ij '^i'^^'jjj
(Ktfii a;L.oJ
oi l5JijjJ
,0
<^jjj (ju--.^')tjD AJ Ai ,a!a5 i jfj-joi jlj.jjoJL) A*UaJj Kl "t'jjj |Aj t5i3 ^jV
J_^* A*
l5_jI
>- a!
jljU
Aj V J J (JiJ Aj J jb y b A* f o J AO j-^ y
! jljl
1 jljl
Aj ojljy
Jljl'jA
Oj OJ oi
^J_J^. ( J -C^J
jljl-*
iJ^JJiiyiSjy
iS jai ArJi
J J"l3 (5r^
^. ti""^
y^t
-^Ijl'Jjj
jJVa*Jjj
^\jaj\'i
liji-
'li^J^
>
J^^ '*! ''-i- "(aaJjj j 1 jL-J jy jji t^AiU J Aj'j Aj_ A*.:ji jljU
-138
lsJ^^.^ IUc-jcS"
jUj
tf-*- j-ij^
ir
1 0.
<4-Ji;ii>'j',':^i;4;--^uL-(,.ji;oi;ii.(->
jUiJlilU
try./*
^^
^J^
jlla Vl Jk* j^ (J J
vllij I .
* S-jitJya OU
l^,)Ci\
;-'>-l5 ii- y
dliji 1i^j,- J'i>T'-. jj^'U-j^
il j^ Vi ;jU
139
vU;*
sw>te-
JU'
-^WWB-
\\f\ ^L:
J^^LlV
^^
iVi/'
l1^uLu>- kJl.^
^l_/li
ji>
tr^t5j
jry Jljjj
j/'j^
jU-jJi
-jjj'jj^
^JJ^. 'J
i jyiTi
t)l>.jUjJ J
3t?->-^
^yy: ^^
Jjji iiji
jjui ijU- Mjk
j\-(Jj,A
cl>.J^j/'i/*
jl;jJLl P .
^A>
i^LiUll
^^jljUlyJ
ij-^
>^
jU (^jJl j*li jljy
J. i^jLi* 5jUS^
^illiV.
.jljU
cr^.J''^
jUiljo
t^jlj iy
y^h^
W^'t
Jia;JJ^]\^Lll
^ \Y,,
140-
SAL 1
HEJMAR 7
PNCEMB
Tebax
1932
Ijovara Qurli
Bevoe lorde
*^e8eistijii ''^war
Qurdmanc^Kenc in
Ceml Haco : "' CemiliHaco
C. A. V Bedir-Xan 4
Serjr
[ Le Hawarda
Edebiyati^Qurd Mr min.''
Cewabname
. ^
Zar Qurdmanc
Mise Xido
Elfabeya Qurd
Ferhengoq
Birn Ey Fecr
Hesinqer Delal Eys
^ir ^cni
o Belle ASche Fables Mem-Alan
Hereqol Azzan
Hereqol Azizan
C. A. Bedir-Khan
L'Alphabet Kuide
piaDO tereu
AM-1QJ
141
QITBfXANA
HAWAR
,ihhb;-i--]ma.m.
Noti
Bi erip
sur
adet
ralphaliit
lorde
12,0 K. S.
xemiland
Bi .M bona
erRj
10 post bi
K. ser
S. bt xistin.
derve
divt
hek
a-
.Inii
Sautai
ffofLw
Egootlge
Inscription
Frres
en cuiv
Damas
Midek JJahn
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
-Qiryarya Qomel
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Caucase:
iOO
60
an
mois
P.
l'.
S:ilq
500
kirs-sr
dOO frenq
4 mois
40
f'.
60 ''"'enq
40 frenq
an
mois
150
00
l^
1'.
Ji bona welatn
Salqt emeliq
din :
Frenq Frenq
150 90
4 mois
GO
f.
armehq
60
Frenq
-142-
SAL
HEJMAR 7
PNCSEMB
Tebax
1932
Qovara Qorill
Bevue KorOe
wan
lewra
hem
wilo
din ? Ew ?st
re bit em
beft
zr
ji
civata
p
xr
bidin bne
diqarin Ji ber
sed zaroq
xwendin.
qo ew dibistana
Mesrel li
zaroqan
nae.
.iv
xwe
tit j, mirovan
zana naqe ji
i de vec|irin e. ixoit
av xwe li keniy
qo
ni'i radibe,
xwendin pve.
emilc- uCaco
mr Kenc
pesn wi
ClHill HSCS
Ceml Haco ye.
dide ew e qo mran
diquje
talanan
ditne
nalewne.
ser
xwe ji
lierlier xwe re
f|
di (|jan
dibis
tan
de
xwendiye.
Ew
ji
Herweq di
h.'jaye i|o em biqevin
li wan
encam de
p van
qif
bibit
talan
berberiy
diqe
l'i
xebateqe
pirsyaryan
vegerinin.
Ceml H.ico
yeq
dibnin
re
qo yeq qurd bi
rend
hevalan
iq,
xwendiye, zmanan ji
xwe pve
qo ne ji melel wi
be, iran
di(|eve
ger xwendin
hevaln
xwe
heke-
qo
xwendin
nivisandin
cisarel w
zman
xwe n
ji
mina ne,
van -zana
ji
Di
sala
Hezar
din
qo
li
psde
disan
psya hevalan
hem-
di nav
miletan
de
me.shr
Le
piqi snda
maiie .
eve. He.;
qurdan
Derman zana bn j
qo qurd e dibje ez
li
ly
rj
im div ar([ariya
qes li gora lial
civata X'Jri
xwe, da qo
biqe,
civat ji
her
bi mijl
Ez
bi ellab Min
dibm.
ji^ber qes
qare meiilieleq li
me biqe, zarown me
"bide xwendin
dery zrn
li
dibistanan
bne
dev
pirs
bajarq ji
bidine
ldigehit.
143.
Rpel 2
HAWAR
Rj , hd , hd
Hejmar 7
di
gencneya
Di ser ser
roj weq
iyay
Hereqol
de
rabneqe
mezin
dib .
Mraxa, esir
efsereqe zr
dibirikt.
e,
*
gund, jin
Ji
qe
benii
dixebitin .
zozann
Hereqol
Ewr al qes([ di
xw ah
-if
roj
tac
w.
ser iyayn
bilind, ji
nav
rengn sor
liein,
dihatin. dibn
Zend e.
Golin distirand .
* #
Zn
zencira hvn
Zend
bi
ni
deh
sal
in
ne.
bi
hevre
gireday
Di pala iyay
Hereqol de ,
di
daweta
gundec[
direkisn.
ava xweic|
de, xel([
gund
Ceml
Hj
yeqc.ir
nexwenda
dest awe. ne
b,
Roj
vemiriye.
avn geri-
w hin
ha bn.
xzn hertan
radize.
Hv
dinazvu
lii ry
xwe
Ev, ji
bona min ji
derbeq kenc
diqene.
b.
bya
Ji qurdmanceq
xwe hin qirin.
nexwenda
re elta
Di
pala iyy
Hereqol
de ,
di
-
Sibe Z sael e. e. Blr zirne
qurdi rj
hn
wan de
xwe,
di-
jre
re
liert
n.san
diqirin
zgirtiya xwe.jina
Seveq
ma.
diqirin.
Ser
hvna
w giran e, dil wi
delala xwe ye.
^t
di.sewite.Dl
Ceml
di
b her
tit binivsne
sar xurt
desinivsn
bixwne.
t, berf baran
benda w a
zinar
qv
ye.
rlan
de
Ceml
Zend
lifinga
xwe
dide
heval
qurd
hene
qo
hej
welat
milet xwe
digire. Di
hd guregurn
Ezman
bi slran
lij
ye.
Beil
bixebitin
bifde
ji
xwe re
l'i
ji
milet xwe re
liarau
sfqinine.
Ba
ve
wesliyaye.
ewreq res dilivc.
bibin.
Di hek
Li dery
ndir dipirse.
Zn
didiii. Zn
w t:
ji liu-
Deng mr
niho
tuqes
sebeba
rengi bi qiriye.
Zn derivetiqe, ji Zend re
mze
diqe...
bi aveqi sar
Ml
tehl
je re dibje :
bi welatiyn
min Zend..
i"i milet te re
bihilif.
xwe ve di -'ri de ye I ! I
der digire.
Cela'da
-144-
Hejmar 7
HAWAR
Rl
xwe-
Rpel
BIRN
Sr bi lep
dehliq
bne
zer
Ai'qar
Hv: I
me
iraq
*
nne
bine
*
Zevi
bq
in
qezzer
!! I
Mrg
Gund
Bilbil
Zevi
kesr
xirbe
tirbe
gui
ne
ne
Xwel Yezdan
bne me
-tf
xerabe de
*
rabe
iV
Sosin Ne Li
Binef
ji qet ma
hen
bi.sin ne
e
e
mir
mir
Bi Ne rez maye
*
camr
niqarin
giya
rhan
ne
*
lir.
Bi
Ne gui ne qullq mn
bbext
j qer in
diiiarin
qor in
parz
Qurdistan
Em
Ji
Ne ma pira wan
-tf
le
ne
gur
lo
saz
lo
Ne
parz
gulislaii
diborin.
Kiriq,
*
((imd,
eylo in
Diqenin
xudan
Ne kesr ma
ne
ne
serban
Qezeba me
-tf
Pve
j'ah
intikam
Ne mireq ma Ne saxi
me
dixwazin
-(f
ma
j
<
ne
b'hstir in distiin
Zevi Kesr
xirbe
ne
Him
dibirin
-if
digirn mane
tirbene
miri tir
mir
gui ne
#
ne
.sivan
Qen
vemir
n
girn
birn
Ne
rez
maye
*
blr
blrvan
Derman
Qei-iq
qez rizi
*
ma ma
Hawar
hstir
ma
Geli,
ya
guwah
ah
in
in
aheqe
Nijdi
mir
qur
hstir
dirj
ma
et
Ne xulam in ne
De.i II newal me
Mamiq
qevrisl.in
Gulisiau
Diroqa
'3y
Qamiran S.Jieiir-SCait
gorra,
helbest
heldan
le ser piyawani
gewre,
deqirdewewe
lier be medih
qyan heye le edebiyati le zemani zimanani ewrupa dezanin qe qonewe, hetaq
qirdini.s
nedeman,
be.sqti
le dayiq
linyan
gewrebnyan ,
dnrudrj, we
be sewkqi germewe
des
Ewi.:
edebiyati
goraiii,
edebiyati
riroqi
f|on
helbesti le
iioqiyan
payey
edebiyatvan
serqewle
goranye
payev
liem
ibaret b
roq
J.
yonanyeqaii be Helliest rq
liqr u
Jnca
payey lroqi
seiqewt u
engawqi
mayewe,
dij
heta
edebiyat
nexte
le
dexist we deslyan
nexte
inca
rde
lijn ew helbeste
be
goran.
Ew
geyi-te
payey
Qomidi,
qe
edebij-ati
Qomd
le . ,
le naw axu
yonanistan,
dadenitin le ser
^iyan heldebri
roxi
behri [ce]
den-
yati
bjn,
heta
ewendcy
pne ehwalyan
145
Ppel
HAWAR
le tarixi edebiyati, em pavane
Hejmar
we binorin
^.esmi^ei
Hesinqereq .sev lj,
Xebata w
ari\e,
deb
weqii
we
edebiyati
deb
zima
ew
zincireq.qo nakete tu
rojawa
wabt,
beser
Her care(| qo
aqc, ldixist
dilxewe
[ dib
Imida
wi
kewitir, hviya wi
ge. dib
bw e,
we
qurdani awali
we
bel-
msqi
xoyan ,
be heliiest
reqxisliwe,
ew
deslyan qirdiwete
bestane be goram.
iijin u gotini
'
***
[ dima
Qurdani ps le qurdani
her
weq
imroawali
dili
xoyan
helbest
goran
daaawe, we ew
gotuwC;
belbestaneyaii be
yan,
Ma tucar t iqandin.gelo
q p hesas e
lser rut)ar...n,
weqan l,e
qan
seraew he
i.ilwer,
imsal
lbestaneyan
goluwe.
***
Lo 1
mam
min
dlai,
qerema xwe
[ erzan qe
be helJjesie.ji
bimnelewe.
rqxisiini
ew
Sitane,
ehwali
ew
piyawe
Tin bye derd qui, bilindane be end helbestqi ioqydludrj we deslyan qirdiweie bjin we
titeq
i-
***
yan be iql
Helbest.
[ xuyaii
trawe be kewme
qane we, we zor
bilinde
pwist
mutemeddinemedeniyyete,
Gubdar bibe qurmin , tu hjay xuya ye
Sir ji
te verim, ew ji
bo min ceza ye
t pruqey
qurdislan aran u
hetaw
rnaq
medeniyyet
neqirdiwetewe, qurdistan be
wilal
we bergi
leber
Ber ya mia ferztire, gotina bav qalan Geleq li c gotin, rehmet liwan bi baran
dehali
lim
tihin tini
[ b av
ciwan medeniyyet
nerazawatewe,
ewe
edebiyati
qomidi
le
qurdistanda
qurd hta
Hriq
hriq bi
derzy,
kulteyn
dibin
derneqewluwe, we edebiyati
[ sardelav
Ev xebat cehda min gotina bavant Ger r nei;e ser, bo sib hsan
ye ye.
fH.evlnd Sari
146
Hejmar 7
HAWAR
Rpel
'G
(
V pisiy gora
is u
Du dengbjn desta Siic, Mio
deng
Deng )
melicet, ji pirsa
Beqebr
ziyaiela
Xidoy
Hindawi
hati
bn
Bi
hnceta
Hawar.
Her du j
beraz, Mso
pirsa
deiig
) em
qo
di
de u
derbas dibe,
dixwazin ji
hevedudan
raveqin
xwendevanan
zraviq
e. di
Emr dora
Mso sih
re
bidin
zann.
p bendewar herf
y Xido
pncan
tevay
hal
deng ,
Ji
me
re
Mme
Alan
strandiii,
siqln
xwe,
carq bi dcnginya
Xido
Mem
Mso Zn.
li ser hcsp xwe, li
tne seh
qirin,
Dengay :
Peya
dengan,
deiign
zma leqi
(
lle seh
Guwah )
l'i
n.san qirin.
Ez
Ez
Mem
qur
im,
tu Zn
im
mir
Mexnbiyaa
Ew qo liteq
dt an bihitiye,
pi.trc
Tu Ez
c|ea
bihistina
xwedan
Tu xwedya Psqi )
ye. Deng psq :
40 cariy.i
Bi
(
Her ti^St qo ji
xelxaln
psiy
Mso, ji Zin ve le
vegerand:
ew
deag
qo ji
( Paqi
Her liste qo ji paiy
)
ye. Deng pa.sqi .
ew deng qo ji
(
hem merhemo
Xeyala dil min bi qui, bi elemo l Mi.o end beyt ji ihreqe xwe j gotiii:
derdi(ieve. (
Ji ray
Raveqirin
)
xistin dan
veqirin, p"
izah qirin.
avan
zanin ;
SrCercqcl CCzizan
Ir ji
hat rja
mirin
min
e
binai
h li
me ser
zer me
b b
Yeqdest em bi repnqin, heval dibe zilcelal Bira toka dly, bibe polay zelal
Em v toka
Hing bira
di
nv
ava
nava _^
striq
Em
hem
tevda
biin
147
Bpel
HAWAR
bona
ber
Hejmar 7
ez(K)
Irensiz
y a qurdi
(j ) a
deynim
(c) ya
ereb.
Bel
me goti
b qo (, j ) deugeii
deng
me ye,
( c )
ya
w geleq
nizing
y
( k )
ya
rist
birast
di navbera
v ( c)
(k)
be j, di
navbera
y7i
pirsa
de qmzde
terkeq heye,
wan j yeq
Weq
qnidmanci
weq
niho,
mirov
diqare
pirsa
dengeq
( Krn ) bi
binivisne.
elfabeya
frensiz
(crn)
l.i
van di
min
wan
qirine qo
hene,
du hertn
hatina p, zmenann
guhrine.
Herweq :
1
bi hev
.\liii
ji hin
re bn . Tevda
qo ew bini
eltabya ) d:i
( 1< )
pii'sa
( cristal
nivsantin
li xwe di
qeriy.in
elman y de
( Kristal) de nivs:indin. 2 re da Min ev pirs ji liin xorln ereb Bi qurd nas (j)
nivsandin qo li ereb
hertn
bi (c)
diqirin b q 3 di
nizan
bn.
ev (c) gorade.ig
nivsandin qo bi ereb dizan b bi salan di medreseyan de xwendi ber f(0 bnivsine, b, melay min seqini, pirs
(c) ne
tne
gulirne
ev pirsn
(Kable,
ha bi ( K)
Kalfe,
hiniq
nivsandin:
Kristal )
Korb,
end
qir
c.iran bl
ji min
lv qir,
di
guh
xwe
re
Kolter,
re got :
Niho divt em / K )
Ci
hiniq mjl
bi behay bibin. Ji
qo
4
bi
Gor.i
ereb
bilvqirinii
nizane
qurdeq
(ju_.,i)
nezan
bte
ya qurd
.sreta
dengi
qu
divt
b ivan
iiivisandin.
Lqo
bi ereb
hte xwendin
Bibnin
Bi
bejn
her
du
balav
avan.
dengeq
riq tt
paqi
de bidil qo
ji hundir Ki
nzan niqare
ruhn.iya
qurdmanceq
dei'sine
Hawar
bi imlaqe ereb
ble nivsandin.
Min
sandin. Ket
fesih
divt
( Ji:.,/)
<li dest
me ji
xwe de
biqit.
isa bi
gerand, dil
Ev
qir
qo li
xwe.
Va
e diyarya
van qan ani
wi :
ev
li
pirs ji erebeq re
xwe negeriya
da niv
lavil di
vaye mrg
siql (ji^.:/)
de
nivisand.
({urdi de
Drgul S
miaii
kelem
-^m~
dan
Her
ji
Dengbjn
feleq, Jin
bern
ilD. O.xura
CCzizan
148
Hejmar
HAWAR
Rpel 7
Textes
el
Traductions
O belle
Aiche
belle
Aiche
Je
_ 1
ferai
une
guitar
quatorze
diapazoa
souffances
Je lui donnerai
pour cordes, de
Delal
Eys.
in,
Delal
ez te
Eys 1
nabinim
[ et de douleurs
iya bilind
Li
3
0
_
belle
os
belle Aiche ,
nue guitar
Aiche
de serpents
Delal
Eys,
Delal
Eye !
perdan
Je
ferai
des
les mches
des
Ez tlan bxim ,
Jin dlai , ji
ji
([ul
mre
derdan"
xerab
berdan.
[ bien-aim
Que la bouche elHeur, sons l'oreil et sons les
[ boucles.
q'tine qustin,
_ 3 _
nayine
" 4
Ey.s I
Je
O
des
Delal
Ejs,
Delal
belle
une
Aiche.
i;ai(ar
belle
os
Aiche
des oiseanx
ferai
Je lui
donnerai
tresses des
Ez devi
deymin,
4
liin
guh, guh;iran.
Non, je ne me marie pas,
[ jeunes maries
ma'bien aime
[ est petite,
Dlai'
Eys.',
Delal
Eys! 0 belle
."S
Aiche I malheur
moi", malhenr
Ez tlan
Na ,
" [ ce c I1
O ce c la. de fleurs
orne
Delal
Eys , li
men
li
wi
dili
Tu es ma Leyla,
O li
wi
dili
tu
es
ma
Leyla
Bejna
De
le
qullqan',
ser miii
xemil
ser te
J'en
ai
assez
de
***
ces
jaseries.
bav te
ne gili.
Dans les deux derniers vers de la
Leyla
li min
i,
Leyla
li imin
Terqa te ter
mirin gotin.
peuvent
TRADUCTION
musulmans,
quoique ent pas est
chrtiens ou
eyzedis le
divorce
admis par les uns il n'est gnralem pratiqu par les Kurdes parce qu'il
contraire
pour cette
o Belle Acbe O Belle Aiche I
raison
dans
des
cas
d'honneur. Le
protg par
mari
tout le
assassin
monde,
est
d'habilnde
par tes
mme
Dans le minde
je ne
vois
149
Rpel
H WAR
LE COQ ET
Hejmar
LE RENARD
Le coq
repoi.dil :
I ne vois-tu pas que notre
0 renard
L HOMME
Un
EST
LE SERPENT
et
ch- nts
rencontra
je tache de
rassambler
quelques villageois et
une grande
pierre,
il
ne
pouvait
ni
sortir,
ni
bouger.
L'homme
vers la
eut
montre moi
une
cosiruire
ventre
et se
prcipita
sur
lui.
Il a
voulu le
O serpent ,
je
t'en
mur et faisait
Ne sommes
nous pas de
longue date
maison en
fuite,
jfta
sa
poursuite
jusqu' ion
Le lendemain,
le renard
repassa.
Le
renl
coq ne l'ayant
pas
reconnu
lui
raconta
de
O coq au c
le ( qizir ) el
les
le
village en ruine ne sera jamais pins restaur. Nons avons fait une traduction littrale
Lve la pierre.
L'homme la leva.
serpent :
de ces fables
style de la
nous
avons
disait rien ,
0 renard I
Nos
lecteurs
trouveront
les
texte
notre revue
Une antre
pierre.
Ha^war,
( Mar miroT ) et ( Dq
dreqcl Cdizan
-150-
Hejmar 7
HAWAR
Ia litliratuxo
Ku*tf
Rpel
natio
lur
mour t
cautuinft
L'IMiSIT m\
C'est poui' celte laison que l'on
MEM-ALAN
Quand Mm eut atteint sa quator
zime anne son pre lui cda le Irone des (Alan) Le plais des Alan lait costruit da
ne
ce
russissait qu'imp:irfaitement
son quand on crivait le
noter
Kurde avec
Pour rendre le (
u )
du
,
mot sund ,
, et on
on le
j..-
notait
; mais ce
par
un
l'crivait
comme pour
on
faisait
aussi
usage
de
^-.y
nicnls puisqu'on
Tout le monde vint pour prter se
Plus tard,
cours .mais les filets ne bougeaient pas .
ent On informa ( Mem ) de l'vnement . Il se de
les
moullabs qui
medres.ss ont de <i
dans les
tenir compte u en
de la duret le
remplira ut
,^
ils ont
donc crit
j;^'.
Neamoi
pi'e
maternel
qui
ne
larda
p:is
le
du
avec sa
nombreuse suite
de dis
ciples
sacr,
son petit
monstre puissant
livres des savants parlaient et sou appari tion sur les ctes du que quelque pays ( Alan ) tait chose d'extraordi
En effet,
remplac
danspar
le signe
un autre, lequel
Celle
mes:
n'est jamais
le u .
( Nerman
lit signe
ses dis
i - Replacement par un i
2Replacement par un ^O
( suivre )
Les
mer el gar
aprs le drago.i
se firent tuer pour obtenir la prime pro mise par le roi celui qui arriverait
d'un
cheval,
tilets
dompiei' le monstre.
des pcheurs. Avec des gi-andes prcaiilions
( suivre)
on l'amena palais et
dans la
cour
intrieur
du
Xwey
midir
berpirsyar
cellule,
Mr Celadet Al Bedir-Xan
151
>ijU
V.u>>
yj t>l
*>~-ijj
V-i
.L,i;i y\
J-
J;
>.
(il j/- 'J:*
V!
/y 4L'l^" *y J
'(Vjl
'*j_ji dJJj
yli_ 3 vjO btU- <_j y. y, 3 ..-^i ij t5 jU- J>-U
0:i (5^i Ja
oj^-'. Jji J Jy-' <*- J "^ ^'* -^ j- J-J ,jv_i^ iSuSjy^, yiij^j'iS-i^ lyS'-i
.^'c^
_jl
lii OJ
ij*
Ji j
! " r
'^J 'y *
*u
-i uiij^J
'->'
O^^. jy
jy -^
^ ' Jji'. O'yv U< lj_^ j*J^
(_ri^;
r'
IjU
t5j
y\
-152
V>u;*
vUU
A^
''^, 'y J"J J ' iSJ <i-^ 'y * C)\- V " O'^t.
.^1^' t5J 0*i^j .^ jy
^J
<J jl_^
jAA_ijOJJ^^j '^Ht^^^^j .j^'*-J^
"J oyj
' Ijil
y .J. .J fSJ S^
Oy iljU* \ jla
t?j-v!ljj y y. OJ oy^ } y
O^JW
i) jjji
Oji
<ir ji_j,^lCjj^"j>
<iJiO
0-1-)
i_jjiUjjr
y j^ *SL; JJ t5 j jy liy y y\
'y^
** iyi ,i ' y^
^.^*" J:^ ' J*
'b tj\iy
,-0
J - i^j jlj L"* iSj? t J '.-J- .5 * l9^^. ''I_)i oLj _J *' lit; J; li);
*-(.$ iJ jOI *J
' yr^'y
jSy^
* ti jj
0''j' J 0!^
i jljU
(^> yy *^ ^s cj^jy yy ^.
iSXff zS i u,*J>
(Ji^-^" oyjjyu^j
f^J
UUi
yM>
153
J-.-"
K>.
/"^ yy
i(j'ji-*j-J
j'
O yl; OJ .^i- lSj; y. J y j"^bt jjUi _(_j ^-i Aiilj (^j Ojj- j^
4^j j^J *^ ? 'i'yf ^> y~i -'-'" *! ^1 j" (.ri ^ytiK y,^y J^ ^. IJ^H^ ^i^ y y. J
'
(JA) e_^
0^^. fjjl"
& jji j J
iS)j.x,yti'^i o^ ;U.J Ai (jUjPi jUil ( J^Jy 4,' >j ji kji. ^ ' tSy^. J J a! *JI j Ai"
a1 ( JU-^ J. JLp.J* )yr'o^ iSj^ *>.)J^'-i. t5j._Al .i AiV-J J *ilj ( o-* t* *^. ^* ) P '-*^j^
jy f^ji^
f * O^i"
?....ojr'.y.i,^iji
ll_);
.3 i^Ul J y >y
f .I
i il JU liti i ,:
'i "
.1'
I
Vr f. J>^ '-^1 * '^J-^- * " *-^'^^ ' Ob_^ \r fCi J)J ' "j** "^ i^'^>^^ ^ ^ . ,... ^ < ^^ < ' .^ ' . . . y ^ =..> y
J" t> jj^ w ^ J
u i cM j^Jy y^ , i-*"
fcji ^
l.lA
154-
*\.u;i>
*) JV- z,^Lj yj^y
yj\
J.J'
fl>. y-yrr-CM
.'bl
Al a5 ( O^j ) aIU. J.jU- jL:.... tS ( jwy ) y
jU) : j 4; 4J iJuk, 4 4f o
.A-L oVj j" j^ * t^ Aj' j 1
J!^ (S *i j^ t3* *! y
J.S
iS,.j *t ^i
( i4 4'
(jy 4.^(
3 J^l tSA\.- Ai
aI Jljli .A^ y- ij^jP Ij
A^ ,) *f I ts.jl JJ ty-'}'^
Al J
j\y^
.JiJU
: S nii.
*"'
Ai
0". yy ^ tjl^j
A^iJ
t^ y,-i '>\iJ*'> I
I tS J A) .iJ jS I Jj Ajfc;
4j ^1
(<^0l
aI aj_; ^ A. )) Ai
J jJ
I J.A
Oy y^" y. *''-)Jj;
C'f
(fs.l-'A^. i JtSjJiJ'S^tfjUiO'S>)
155
,''
a:u
>t^U>
V.u;^
^
J
^Jl^
A.iijS-J jl
l_^J
^J
A.
iiJi.>^j
Ain
.^W
'
1>V
jj
Ai y
JjJ
a'^
tS j O"."
U Vi AJ
Al
Vj-
Ay
J
J.^
A.ljljj,_
A) A) ji^J} lil Jt.
Allj
OU-iji
tS>.jl;
AJAiy
y>)
Ail
y_jJ^' ^_JjlS^
tSjt.V^'r' ,i=4 ti jJ
tSj- J^
tjy Ai
'^^^ tkH
Ail. jjA
11^^ < J J f l. Ai
OjP } Oy
' jyj
tSJ
I 'y
yi
f
Ol. d^VS Ai } Ji Ai
Olj
_jli_L> 5
'j /
j..jli
a;
A) A; ji
JJ}
(11 Jt.
OUiU
Al"
iijt.
a!
fU. a;
*Ij1'1
yy
}
^pj
a;
Aa-.^
Ai
Al J
yii
ja
Oi^
Aj u
tSj
yi^
a;
.1 j
lij! (^j
J'>
Ai
15^
AiU jj
J^.
ii
Oj!J
A.A....
0>i ^ 0 y ijj'V
O-J--^
OIa-a
^
^
(jl J>
i>-j; 3
li j^ 0^
.>r (jl^J^
(j'-j>
Ail.
-^
y
Ujt--
Uj\j-
>
3
y
y
jljU
iS^ji
^ tS j^ i ^
: t jjj
^Z'
iSl 3
O^jA
^\j1
J>.
u
j.5li.
.}
'^y
-i^U
/
Al
Ow*jJ
O'c ..' 1
yU
oU-jjS
. Ij 0^ y y_ Al a)
O'ijj'V
J.
(j^' 3*','r
JljjjS
a1 dX-i. 41 ^S^j _,
J.11.. Jlijis.
(^jyi
a) o\i ' tJ^W es* ' ' 'yp Jljr *! ol) A>li- aJ Ajjli Al 'S .i^ JA- J JO JA-. a! ol) ' Oljl).JJJ J*-y"y ol) AiU- aJ A jl .Jlir_Ai ol)
A\_li^ iS^'iy ) 4^J.. j^J y_i J.jj } liO liAf* 4:AiAt?>l A LS4X-3JJ.J jt)\) il 4^ l:_iil pi"
yljl
.J.JJjtti
a! iilijj jl:L-JJyi
y^)i
J^;i
jLijl jl J'i aI t 3
''
^ Ao..
-156
s y^'j
J
yj\i
.\IJ'> V^
ijp
3A.J
^
Ai
^^U- J
iJ5
^^
Ajl;y_ yjy
' ^
*|.
Ail A-lt jl yy
JL.j a! Ai
Jl:i.jl
J-l jl
JJJ til)""^>J c.-^'^-:!^! J Ai J A- J'S' Ail A.I yi Al ^^Llji JJ a5^J a- JlS^ Ail, A.Ai'j Ail.'i
Aijl
^ tjljy)
yUjM b 43 J Ai
i Jljj)
J- aJ A Al .;,_.>
Ai
Ol Jj^.i
^.;l-ijl ^IjU
Ob J A o- aJ a 3 Cy.^jy
J;lj
j'j*'* t5ji
J '>}iy iS
Jy
tJ'iljW
Ij'j^ *i
'-'^
lijl_,;
157
JU
J^jLiijf
Wfiij^/ Ji
^
\yi\fy'A}^yy^\ij^^jjJ;J'ijjiij^.^. J"^^
j\Cii i^j^i ts/'oi |-( jl jU)(_p^.i
0-. jj-i iji. > J:-j' (.5jljl i>. J-" j.-)" a1 >i
(^Ciy jjA A_)L- A)' AXJoi jA)' (ry Alii ojT
fj ^f \-ji
(J t Aj j>. J
a! ii,Ki A.
j^.jj j\(S^^j
jO J J A'ojA- ^; j: (J'I
liXJoi ti ' oyy^
uOa! a! kj^'^^^.*''^\j^is'^='i
(jljl_jt ) jjii y S'^.> 'i'^y ^y
l> 4j_j _iD
',
- V(^.' A)
J- l.J>t *iii'c-i/'l;^r'3*y_jj; Ji
-158
L>^^^v.i blr^cJcS"
jU>
iSJy &)y
\r
> o-
iyyy-
^/
j^\^\
j\l Vl .* jv> (Jj
jlijj lliy 1 0 . ^ . ;jr-l3 il- j^ Jjfi AX- JP
<^J3-i>ij^<"'
<5J3-(>.*y''''**
'-^'^}*^y
Jsr'^i:^
<iiij
ii/"-^! ;jU - yL.i : ;jo yLl ^-U 1^1 j/l- (jl ^ O^ljiil
-159
>
JU
-3WW8-.-
\nn ^u
Y9
^ liCwtf
iS^jLiij/
\Sy^y
ijKuJL>. Ji^
^^-f
^l-Jr^
lijIjU a)
J^j-*-
c5jyL?X
iSiy
oUil
ij*t5-.1<*lji^
jjUj^ r p . iJ _,y:J^>
t>^(C^
.!>
cr?^^^/"t5jlj
j^j^L.
^y.j^Sfy
jjUjJb P >-
t^iji^UUll
i^y
j'j; jl Jy J*
pU-j Jt{
ii jya i
lt.j:
./'i^v
UjjijjUiijU.
>t5l
jX-i-A
^tp JVi
. '- fe (ijOi^k.!
160-
^'r^\
SAL 1
HEJMAR 8
ANNE 1 NUMRO 8
DUEMB
12 lion
1932
Qovara Qorill
Bevue Kurde
'S^e "i^war
Sranya Zman Qurdmanc
C.A. Bedir-Xan
Hevind Sor
Dr.Q.A. Bedir-Xan Wecd Cemil Pasa
Edebiyati
Qurd
Hereqol Azzan
Qurdeq
Qiiq
C. A. Bedir-Xan
C. A. Bedir-Xan
Hereqol Azizan
Elfabeya Qurd
Ferhengoq
Ji Xan
ra
Behmen Zerdet
Dr.Q.A. Bedir-Xan
Mamoste
Ala Qiidan
Dr.Q.A. Bedir-Xan
Hiyarnaroe
Dawet e
[Law Fend
C. A. Hedii-Xan
Stranvan
Yel
Dlai
Ez Bimirim
Tirsim
Diloqvan
t^ir tsn^unzip
Mem-Alan
Cliansons
apm tereti
SA M 1932
-161 -
QITBXANA
m.
HAWAR,
sur l'alplialiBt
xemilaodi
mrd
12,50 K. S.
10 post bi
K. ser
S. bt
xistin.
a)a
..Ui
3)a"
Tad'
11
Epouliljie
Inscription
Frres
et autres en relief,
plus modernes.
Damas
Malek Daher
Abonnements
Ponr la Syrie, la Turquie, la Perse
Qiryarya Qomel
.Ti bona Silrya, Tirqya, Ecemistan,
Caucase:
100 fiO
40
{'. l'.
f'.
Salq
500 kinls-sir
100 frenq
00 ^^nq
40 frenq
4 mois
.Ii
fi mois 4 mois -
150
00
Frenq
Frenq
Mrmehq
60
Frenq
propriiaire:
-162
SAL 1 HEJMAR 8
ANEEl
NUMERO 8
LUNDI
Septembre 1932
Qovara Qurdi
Havue Kurde
W^eq ez b
gebi.s'ini
niqeqi
qesq diqeti:i
be
qumeq
S'Jr
ava s saet ji
.sev derbas
di ser
(.uiriqeq
re
niezin,
pista
weq
deneq,
gr
dib
diqet-
derqetim,
gehitim
min
da
qiic.'e
Burc.
qolanan,
Dinya
qeiqec;e
narin
bejnzrav.
meydana mirov
xwe da
germ,
Ev e,
xwe destn
van preq
pxwaseq, qao b
xwe di ser ht
hemd
ba il, bihna
Min
navqeln
Min
Bure Di nava
meydaneqe
fireh
w de
parzeq
qiiq
ji qolaneq, mal li
(;end .seryn
bi qiim dest-
T re
aveqe
qiiq
dibihure
diqeve
dev j berde . . .
guh mede ....
qo cz
vyeqe benevn
xuya
diqe.
yeq ji
Ji
l dirijnin.
di nav qeyan de mina
di
didin
re
ber
parz.
Di
ber caxn
pln
leby
disiqn leh di
deyn ne qir.
w
be du bir, bireq
di ber
ep parz
re
diheriqe, Ichy,
hetapi-
l Seray,
Xorto,
pas, dilopn ber bi
Ei
tu xelq q
der yi ?
me
xulam,
ez bedlis
behr
ve, ji
hev diqevin
belav
dibin.
Le zman w ne
Is b, min gol :
zar
xelq bed-
Xelq di ber
min
le
dibihurn .Pr
Ma
cire
dibj
qo bedlis
y , ji
ew ji
belg,
dm
'seravn
nas diqirin.
pehn bi
debi xwed
163
Ppel
HAWAR
Brt?
Hejmar 8
Qeng hatiyi
tine.
ez xulam
Li
Sry her
Ez van
rj
ereb
Irensiz
hev
m i
dibih'/im.
dibinim
datnim ber
zman
qo .sranya
qurdmanc
lu j, jizmai min
zman te tu ji
bizani
di
wel.it Bo
manc
tan ,
le
di
bajar seqii.
de
tu
bot
nnin. ditiqr
Ma
bizanyana
ci dib?
Pleq";
Qi'b'j qo
Hing,
zmanan
ji qurdmancy pve bi
lu
Di
xeber ne didan
pey r3, rab ser xwe, hat dest min got: E.; xulam , Il s min menre,
Cclaoct Sli
ujedir - SCan
min aniha tu nas qir. Jixwe mifi bihisti b c[o yeq ji we li B.'t ye. le Min min dil ted
^ilia
Rjnameqe
^
qurdmanc, bi her
diqir ez
heiim '/iyareti wi
fn n,
li Re-
eleng de der
Di
pey re
ez
xweyy
diqan
Hawar. Ji xwe
h iti bm
pi biriibii bn,
Hawar
Qurdmancn
Min suxl Xwe quia qiri b. Qa-
Rewan ji
rjnam
pve
end qilb ji
derxistine . bi
Me
xez bi
rqirin. le
Tin qa Xort
me
car rj
mij'ilahya xwe
Ji nav rpeln
wan qirin.
en laze
xeza ermi
min
da
bibira.
x>ve
wan
ter bihna
zozann
qulilqn iyay
dihatin.
Elego:,
Di nav
bay
res-
r.
Serhedan
Em
bn
n".n
wan
qurdmanc, ([aliqn me
xwe'yy diqan re xeber dida. Qurdmanc min di 11 min quriqeq de li ser tetiqan rnist dinrl diqen . Min j bi dev-
xencer
qeneq je re got :
Xorto, t xi' e, (,'ire diqen ? ji q'fa qurdman-
nb;ir e.
L ji
Hawar
je mezinler e. Hejmara
Xr e ez xulam,
cly,
ji
qla
qurdmancya
te diqeaim . sib
nehan
e.
Li
gora qo Rya
Te-re rj
Bel li
bjj
btir
ni-
Ev end
qurdmancn Ey.s Herin ,
ql i min je
z:iii
tt.
xulam, tu
e.
Rew.m
qurdmanc
ikas srn
Kurban, meqteb.
Na her.
'tu
qurdmanc
qe:ig b'ye
Welat qitban
Bi ser te
qurdmanc
eziz, tu zman
e. Ez bi t'rqi
weq
rind
Mei'iv
li
w dinya
ne serin
De
bav
me tary da bn,
nizunim,
min
ew
geleq
bihsliye.
Li Irak
164
Hejmar
HAWAR
Mqewa min lu
Rpel
ivan
Lvn te avn te du pt in str ,
min
.
Ji zozan:in hat kuling
Xezala
'ivii
Ez
min
tu
Xeber
te res
le me
ani
ji
xweyng
Dirann
il
le mirar
Dib
werin
-tf
dawet e.
)t
beran
te dr.
Snga
min
ge.s.
te me
i
Dawet e xwe.s
Ji qurdan re
dawel
rmet
e
e
Ava
Weq
Din
bi
ronah
Psnivej
Tu
Zerde.51
ezman
mizqelt
Dawel e
ser e,
sahinet.
Mrg
Sor
dest
rohelat
nay
Gaz
diqe
ev
welat
Deng
Di
av' roj
Buhar Ui'sq
blr ba y.
Ronah lu,
Li kesra tu. riya
spehiyau;
B qez
mail qe bq
Avah
zer
Siuga le ye
Di rlan
de
ba
pq
bibe ji
min
re
Tu agir Li
Tast Tas
.sv.
buhi-st hvn
Nav:io
Ne
diqin
qurdan
mran
arper
Pxember
Bqes im
.
tin
heli.stin
Qenna bq
Biqene dimirin
U
Di
b
v
dotmam
dinyay de
Baqur
Tu Tu
pq.
ezman
Her
lawo
dawet
e
e
govend mam .
Bqa te
Qnlilqa Adar
ji
Qurdistan.
*
qesqesor
te le/.
Qezyn
Li ber lacnn
Dimire sor.
Bihna
buhar
dlai
in
Tu deng
Stra
liawai'
.
Ci
nermoq
epal
in
var
Tij
hvn
tu tu
Psnivj te me
Hesret ji Zana
ferzane
Tu
miz((elt
Deng
av
ci
zz
irel j
tu.
ezman ..
Newal
je
re
eziz
strq
te te
Welat ! welat I
welato I
zr zv
zer
Ji
Cane
kaling
paq.
Tu
bibe ji
min
re
Xeber Dib
xweyng hewar e.
Xwesteqa
min tu
Tast
.sv.'
Strana min
Bizina
Bizina pire r ol
Pire
Gui'.'ui
bizina
pire
xwar,-
Pire li
ser
digir
Way I Ji
way 1 r me
Li bevkas
L da berf
bager.
bona
em disan ji
Rya Teze
behs'bi(|in.
dawyeqe ge hevi
hebit
"Cercqol CCzizan
-165
Rp.1
HAWAR
Hejmar 8
rney xwarewe :
Le w dewrim denor bla ew
zeman,
xanim de
dewri
edebiyati
bnewe
zimanani ar kabila bo
we serqewtin , We her
le
ewende
berz
edebiyati
qurdi
serdeqewt
we
herr romyan,
dbet.
helbist be
next binorin lew hezaran hayn, ci
giran.
Ewroqe
lo ew
dadesubaxay, ewe-
Ba
modet nine
we
tan be ten maytewe le wilali xeribiyan
niye le beyn
Ewroqe
ked hadi
ser
nab
min
leber
deh.se,
giryan,
dil
eger
emin rojim
hett
aran ,
dedalin
le
le
geliy Amed
ser herr u
( Jlyada
le
em
Sred,
sw we
Aya
qulunqi
imro le ewrupa deybnn ci ferkqi heye legel helbe.sti roqy mro qe le qurdis
bwalewe II...
heiiari hem
tanda bilaw
be iriqe
irEger
sirinci
le hqewe beser bne xwar qomeliqi mchbb zerdijan deyan gl: leqer I ! . ,
ew
tdegeyn.
Em
helbesti
laliyan,
qe bei
bwetewe.
We lew nawe
be [ ir leqir
naw
beiiaw
[ leqir ]
dgel qaniyan
bwe.
( Mr Suley-
Ewroqe
lurqan
hera deqat, le paan deqt udegrretu debrt bo Esteml legel leqTy piyaw.
Mr Suleyman beg xuqqi zor ciwan
sed zr l p.sra bidey le singi ewan zerdi yan. Le ber dil min cezme ci nuqar naqe leber ild med ewan take ayiyan,
dbet qe naw
Leqir
I emin le pas ax nom swar nabim legi muanhez l deqat. Inca ewki ser-
din
bexoy le layqewe we girpey hez l qir I'neqan deber piti xom rnaqem ci xenceran helnagirim ci nasirauiyan heldigirim le layqi dqewe agir le dili ber
166-
Hejmar 8
HAWAR
Rpel
^
Ji xweyy H,-iwar,
Celadet Al
ne
wisan
e.
Her
zman
herqes je re
jrii
hsan
ye.
Ji
lewra
her
qes
bi
ap
min dal
re :
zman
xwe
dixwne
dinivsue.
Tin
Bedir-Xau
em qurd di bislanii
divwnin.
Ma iia ji bona
cih
Min
dan
ji
dibistann
naqim qo
vsandine. Ji
Tu zani
apo
min
Ez yeq ji wan
rabm m cem
bi
Sev
rjan,
bi rj
evan dijmrim
di
dil xwe de
dibjim :
gelo
Hawara
me
Di
dibistanan
w diqin. distmin ,
qo Hawar ji post
diqim bin
paila
xwe
qfa
newrim i: z
dtina w ji xwe
veqim. Ji ber qo
giran, l zz, li
hd
pista w vediqim
Lawo xebera te ye. Divt qo lu di
dinrim li tdexilyn
w
dibistann qurdan da bixwn. L ssd
heyf mixabin
dibistanjn
qurdan hj
(jinne,
ji ber
qo her
xwenda
zana
apo ? Ji lewra qo
ev se car
sal
rabne sna qo xidmeta milet xwe biqin^ xidmeta miletn din qirine.
letn din p.s
ve hitine.
ez di
Zman mi
y xwe sn
hn ez bi
Hawara
ve birine
dilewat ez dn
qirim. Sev rj
dixwnim,
disan je Ez swirn. ter
bendn
nabim. hevaln
w ji
ber diqim,
Gava ji
bav xwe
veketiyam,
dil
ber
xwe diqetiin.
Ji xwe rn, ji milet zman xwe ra, beyta min dihat. Her gotinn bav
bn, psiyu me ji milel
Bel her me ra
min
rast
nivsandin ji
zman xwe
w biqf e. Qo me ew carq
xwend d
raguh
ne dan.
Ma r,
rj guh uadin.
ji
Her
mezin
ez
bal i
postalqi
de hawar naqe,
depeiiniewe
derimewc Ew
Ez
dibnim qo
li w meydana qo Ha
dasinyan.
roqe dade
subliayn ci
modet
nine,
lo
wul-
ati Xerbiyaii,
we
Fz ji
mezinn
xwe
dipirsim,
we
cira
bibin
en
utevind Sori
167
Rpel
HAWAR
Hejmar 8
Hvyeqe
Mezin
Ax
dil
min
ikas
briya
Di v
hejmara Hawar
de
bendeq
heye: Hawareq . Nivsevan w Wecd, ji mala Ceml pasa, qur Mihemed beg ye.
Wecd lawiqeq szdehsali ye.
Wecd ber
salan bi bav
ma-
mn xwe ve
Bdengya rlan, min dii[ine bin
hatiye
Sry
digel
pismamn xwe di
dibistann
Hesi de
siha xwe.
kizwan
Dixwazim di bin
qenran de
ikiln
ber,
dixwne. Weqezli Hesi bm, Wecd dihat niq min, me bihev re xeber dida, jimin digot. Hej min
riiini.,
***
re roqa Rostem-Qurd
ikas bi dileq
ewit, ez dixwazim
Hawar b,
herim ronabya
ser iyan
hv,
bi ser zinar
ser
sevann w.
de bibezim.
av
Eve,
min Wecd I
biqenim,
'3)r.
xelq
l,
xwe
my
em ji
bona
u
xulawaru
diq.
ji weq le
anyana
ez
ha
ji
te
hv
diqim
bila
ew
li min megirin.
Ma
Hawar
ye.
Ez j di
rve, ew j de bibin.
Heta hing divt hon bi xwendina
bibin.
zana
xw'euda,
b, wel
N^ar.
lehqe bo. Tuqes, tu li.st li ber biseqine. leliy Felata de ye. emin, welat me
rabni v Bel
qurdn pi([.
bi dil
hi
qurdmanc
bixwed bibin ew
ne seqinn hezaran
naseqinn ji. Ji
ber qo ji
da qo eai qo me
bigehin hev
prew
re preweq divt.
bifilitne
bigehne miraz
Pai, ez
ji bav milet te re bihle, qur min dlai. Celaet Sli SBedir - SCan
-168
Hejmar 8
HAWAR
Ppel
Bla
Bonahya dil
Qurdan
av ;
Diyar l'ya
de
bav ,-
Ala
Kehreman ceug
ser ;
Kiblegah m
Cayegah eau
ner ,.
ser
Gora esl van herfan deng () ji () b tir bi (c) dihatn.ani|irin . Herwe'|di laliiya qevn , di bai elsqa ea
psya ( e , i , y , se ,
Atitaba dar
'
Al.'i
de , qo diqet
m ) deng ( ) a me
Hvya xortan mr ,
Mihreba mizgeft dr
caremonia)
ah evd
.sah
.sr
kebaley de man . Ji ber qo kebale li dest ra me a psin ('tir dihat ji [:ona feda qir ina w destr ci fde ci qoteq heb. Di zmn de nisbeta w.'in ji hema yeq e.
^ Qamiran S.SBeiir-Xan
FERHE. .
( Mvanxane )
^"2
p y^'_
'-lTsT
V3370S
Di encam
bi pre qurd
de
me
deng ( E.)
bi
( c ) y ( ) bi ( ) nsan qirin
Li hire dixwazim
xwendevanan re biqim,
titeql
di
avn
manc. Le
herwe ne, siz ( Otl
bi
ferka
qo
odeyn me
de
hin
dewern
Rahet
rahet qirin
g xwe nas l
bi awaq
din tt bilv
qirin, Bi awaq
ya elman die.
wel qo ser
deng (z)
Ji
belgn
daran pve ji
DENGR
Herweq me ber ji goti b deng degn
dan re j
tt gotin.
Quta-qirin
an qin bna
Yaui
Xelas qirin, Kedandin.Me dersa xwe quta qir. Dersa ma quta ( '^gnh
Xeberdar,
denqdreqe
b.
)
Ez
serwext.
hol bn,
dengdreq
geh qin
geh
drj
z xeberdar bm.
( Xeberdox )
Ew qo bi iiav
de
dengdrinen navn j
nnin.
hebn
qo
di
dibje. Xeberdoic :
zman me de
(dmahiq heye)
CldekSlli ^edirSCan.
169
Rpel 8
HAWAR
il se dressa dans son lit sur
comment
Hejmar
lIotLoo
BUT
la
litfrtujro
savait
expliquer la prsence
8
autre lit auprs du ^ieD. Il se leva, examina,,
MEM-AUN
Le roi a eu encore ane fois recours son
porte et
clos, rien
souponner de ce
cot. Il se mit de
nouveau
sans h
le care
ne
sser.
Mais
le sommeil
devint un
Il se leva de nouveau
et s'appreocha do
lit et
pour
morte repo-
taire le tour du monde dans quelques jours. ( Mime-Alun )le moota et paiconrui la
paimi Ica upplaudiistments de te sujets.
ville
n'ont
commenc
de
i.,e toi dcsiAlan)iii veuir tous les clbres selliers du yya, il mit leur disposition tout
le trsor iuyai,el leur oidocua de laire une selle modle puor ( buz-rewun ) et lui tirent
le so
OEUXIM EPISODE
La rencontre de ( Zn ) avec ( Nem )
Les trois filles du roi des fes survolrent
sence dn lit de (Mem). Elle aussi ne savait co mment expliquer la prsence d'un lit dans sa
propre chambre.
gUsarent
princesse
et intacts.Elle remarqua
dormait
tranquillement.
nes
taient
doubles, an
lien de deux il y en
(Zin) prise d'effroi et de colre se dressa dans son lit et d'une voix nergique s'adressa l'tranger : Lo lo qui es-tu 7 que chcches
( suivre )
-170-
Hejmar 8
HAWAR
Sehet xweo
Ya te j B
Rpel
Textes
et
Traductions ;
^^^
_ 1
M/a/
Wez bidim
_
ciwaniqa ber ne be
bst
mehn
We beqe p kal
W'ez
Yel dlai,
Dlai 'De rabe
dlai
bidin sed
qs
znet
[ mal din
emr dil miu bi gor
De heqe bi wan j Kal neb
Sebra
Sed
bstan
mala bav
min
hene
W'ez bidm
Dlai
Tel
dlai I
suwar' dane
me
Emr
dil
min
bi
gor
Bern xwe
Psya
w'aly
Sebra
selef
suwaran [
iyay
TIRSIM EZ BIMIRIM
Paya
selef
suwaran
[ gir
dan
di
qna
Tirsim
ez bimirim
dilo
heyran
Qewqeb'da
ra
Li v paiz delalo
Li v paiz.
xwez
ji
xra
Xwed
Tirba
min
Li binya gz delalo
Li binya gz.
De
w'ez
rj
se
caran
ban
[ miu biketa _ 3
Se
bisq'
di Kz
hoyo
S bisq' di Kz delalo
Se bisq' di Kz.
me
geleq
in
hnceta agir
:Sib
bn
bi
ser
hal
[
miu
de
te
Li v buhar.
delalo I
Li binya
min b
_ 4
dar delalo
te naye
_
delalo I
Li binya dar.
E'/ ramsim
dilo heyran
Se
bisq'
yar hoyo
Se bisq'
S bisq'
yar delalo I
yar.
baq ji
[
sor besrawi ji
bav
qenar
delal
xwe de bnim
delalo I
Ser
_ Yel dlai
sibeh p
5 _
daqim.
i
Yell dlai
Dlai
Yel
dlai,
he
cuhabeq
ya
xr
ciur te loit
un tombeau saos toi . . .
Ji
qenar
delal mala
bay
[
min deji
re bn
Mon c n'a pas de patience
min
171
Rpel
10
HAWAR
Dlai
Hejmar 8
2
Qne la vie de mon cjur te soit un tombeau
Yel delal.l
Ils se
Les
en selle
dirigrent
L'arrire
des
dtachements
avaient bivou-
[ aqns
les
mains de
mou
Sous le noyer.
[ garon ( amoureox )
O que ma poitrine se brise, trois fois par
Ob, que j'embrasse, o ceur en extase
notre
village
Ce
printemps, hoyo
Ce printemps delalo I
Ce printemps.
[ village sont nombreux 11 est bien possible que quelques uns d'en-
[ Ire eux , sons prtexte de feu Viennent le matin de bonne heure nous
[ surprendre
Dlai
bien-aime.
4
Yel dlai, le beau de la maison de mon pre
lly a l haut deux chansons l'une, nn^
chant
d'amour el l'autre
ssions et d'images
tout
fait
propres
la
Fran
traduite que
d'une manire
il
pour
[ bonne nouvelle
Le mol (dlai ) que l'on peut la rigueur traduire par le mot (beau) n'a pas d'qivalant
exacte en franais.
Je lui donnerai ta jument et au plus la pouliche S'il n'est pas salisfait avec cela Je lui donnerai les 120 bourses.les plus beaux
[ bijoux de ce monde Si encore il ne se contente pas de ceux-ci
Il signifie la foi, beau, gentil, amoureux etc . . . aussi avons nous prfr le laisser sons
sa forme Kurde dans la traduetion.
( Qoe la vie de mon c te soit un to
JH. y a les 120 moulins de la maison de mon pre 3* les lui donnerai, cenz-ci son en aval
[ alliivions,
des
expression
surtout
osioc
Noussebine
leurs maris ou
172
Hejmar
HAWAR
Elle veut dire que je
instant la de
Rpel
leurs bien-aims.
sacrifie toi
me
la
et
chaque
conversation
elles leurs
i dressent
parole
"y
'-' i^ \zA.i-
en disant ( ez gori ),
textuellement
( moi ton
tombeau )
tesse
On trouv C;;lte expression dans quelques chan sons sous la forme ( cz goriya ser te me ),( je
suis le tombeau de
la tte ).
f^
<^j*
y^-^ *
la splendeur
"^"^V y ts J*
jl
cbecher
un
encore
reste de feu dans la chemine. Elle fait des cadeaux celui qui lui ap porterait la boune nouvelle, parcequc le jpune uavalier est parti pour la guerre.
rpte au cours de
L'expression qui se
b SC
(jiji >y(Sy
'-fi-i^iJ^^-^^
U . of ' J ^ i j' ^. f^ u^
A; iji (Sjy
y i'}
enregistres
compa
gnie (
*;y,-ii5J^3jbL>^ij*ijl.)\
^J y^ ! tSjbl
Nous avons choisi ces cbansnns el indiqu le numro du disque pour cette raison que la
cantatrice
tatrices
Meryem hanim
chante el
can
plus
celle qui
soit
bien
ressent
peuvent bien chercher le dit disque el la chanson chante avec les paroles
la traduction viennent d'tre
comparer
dont le texte et
>.
prsentes l-dessus. A propos, nous cioyons devoir ajouter, litre d'laiicissement, que dnns la chanson
il y a deux mots, en
dehors du texte de la
est la rponse del chateuse (yatej) c Pareill ement. * Chez les Kurdes, lorsque dans une
il est d'habitude
d'en-
la personne qui
Dvercqel CCzizan
173
J.-^
yj\
Ky^'yi
y i ( V JJ^ V
,y :ik-il. y.'^i' c-yi yf, J ^ jL'I y I jjj
iSj 'yj (Ss^,i Li-J y j.J ' S-> JJJJ ^y. >J y^ii
dvljli)
yi ^i
(S-\>
fi b
t^i
y11 J *)'-iJl-i l5 jiji_ iiji J ji- jj^ cy
*^.
vy
b J (^ ^/-U y ^J (_^
} y^, y-^.y ij^ij^y^y
\yy> jo : ijyi.i
4.1^,
fi b Dbij ob- ,>-^ A* y (yi; y-j'j
* J^ 3.3b J
,.j,
^_,
^j jl^lj-i)j IjijV
f ^j^y J-!
i^i\jju'^
j^- 1-^
^ |- y- jll 3 ji
Ilif .^ ^
_p i
IJ,.-)
_, jl.j (S^
3 Ai;.
^/ J jly
bj>
. iilju
^J^J
"^ i.^
f.>- ' ('.>'.'-' -5' m^^i Jj- 'y 'r " yy Jb ''^
"^/ u j IJ'J
^lr-Jilli i
J^. fT
aIo ^1 JO Oy j^
' Lji^^i; jt^ f j> ^ j * ' ^yj^j M^ '^ t*'- f * |5C_.IU-^ < CiL^i 3 J- j^^-J j^-i J^ J J A
jli 3A^JJ ' k J^' tf J^ ^ 3 AJ A, ut y, .>-W
yf^y jb A) JJ jl
obiu-lj ij a! j^J .5
A..y
' O^J
174
A-u;^
yi\
J.^'
AJV_j t$jO
J_J5^^ oi
->jy
(Sj^^ j'j^
jljU
AJ ^^^* iS(j ij y
*
AJ.)
V^W^
y'jJ^.
tSjl
AilTjjjj. bb
ou ti 'jj Ai J
JJji
*^
aJ tib'j ij^ Al
jl_)U yi-^yS
ai dJi-i
-tJj l_j.i..i
LiV
cy>jy
^^aijJi^y
A..AJ, Xil L ) i jl
lii -x -y -^
tS
y. ^ '^ ^
tSxy y'i 3 'yy (S'iJiJi^y' *J * ( '
( j03 * ) J"^ *-5->
') "' 3^. Obr-
Jby-iji
-S^l; :^ ".
.Ji
Jb.^i- Ji Aj
Ol-JJ j^
c}'^-'3
3 a:_j i^
ytiii yi>ii jJ'^A J c J3J O*' i ' '0^; j> J *> <1
^_^W- jy
^>\..i(Si(Sj^^^)^^
ou
( A "'j'^ ) '^'^ *^-^. " '-^^jt-'^-^ S^y*" jy- ^* ' '^'^ li tS j *^ i5jX-i aI
^- \
($.i 'Jy ^^
.J <Slo ,/li V 4
175
yj\i>
A.M
vild; oU O^bjj
ci3CjU_j>Aj'3b J
jy. J
jW^j
t^ l_;J.iU>
^y iSJvs -i^
^J..JJ3
aj j Ojji-
b'U'
(SJy
AJ^l
A_l jj
(Jli-
y^^
iijl>
i,S3J -21; j
Ai.b
AJjb
J^iji
a;.|>
l-^> j
!Uli
j-b:r^i
ji-b.yl
jljU
J; J tf J^ 0;;^. jj j^;
Ai-jj
Ob_^
(i; yj t/ J^ i/
.j_j\;UU-j iSj >
-'J"
objj
oi;Vi (
ay, Ojb
^J,j
,_l.j\;lc-\
AI^J bb-
iljisj^obtij^a
iiji jl; o 0!Aj. J i-
Ov; 3=^
O^J'j'.
<jU
3^
A'bjj
t/^Jjb
y
t/-k
jljli j o^ AJ y
olj'. j
Ji jb AiU d; J.
^l-'^j'^
jb'.
u^! ^! jliji
jljU
A:3b
i>.b y y
fr
Ajb
jj'i'
tSj
J\JJ y.iy
*
A'b
J'y"
*''
b-jjj
li j AJ^S^
***
^
^;Uj
^__|_jlj
.J^l^L-
^SyfS y'y^
i)j._y
..X.
A.
t^'j:
*r J * i^^
'j.y jiJ Jb*
yVj ! .:."^j I oVj
ji*
01 j;^. 3 ij
tsh
ctxJi oU 0^b3J J
dXaJ i- j ij I >-
Ai'"i' O
JIJ
l-'-'J '
U. JIp-.ij^a
-176
Ky^yi>
Jo \ Jd i i3 (Siy>- J jl J y i
yj\i
yiy \
\iyj
ay J
(Jijy
ojjij y i^.iJ,y\>*S-eil'y'ijy
Jii.Vi j'_p
<> ^-Jj, jl t ^ jl -
'^j:'.^ yi' ~~
? J.j-'i-j. 1^'^ y^ ~
? ii_,r j'^c'^u-jib t^ftjviJiu.- I -
J'^'O ,:>Ujl ^1
y^\*>fj'^j\j^j^/f^ii-"'y.f-:'^i'>j^
J\y y^^-iy yy jbju'>- JuiJojly'.i
T yi <> llLil j;U
177
;lJi
JU
3.e-
VIAl
;->J ;
K
-^ >Uii>
oi-ij>i
\^rv ojbl IV
t^^y)>l(^/
\f^^>
t cJ ijAj jli'^^yi J ' i3j J-' t^-;^'- ''^ i/^iJ
Oli _s^i J yJi i* . j ' *' (Sy^ y/ y.
J\^J Iju^
^J 1 1 y. _j^ jjJ JjJl; j^-P j' J J
I * i i . ,1
'
^
'-'>'.>.
cT
* .
L'ii
(y
ljSl>-i yi d^'
ai(Jj\i\j i
jlii j ^
dbtJ
ldi.:j jO^'J^I
'
*i J j L?
1 ^ *j ~
oiy (Sj
^i '^^
1.5 j^'
Oy i ^-
jfi a i Ju..
i /
i>. J ^. JJ (^
'I ' y
178
LSJj^^-t^
^'o^
iSJy (J'j>
ir
10-
i4.^i;u'jL>i;jji-/wi-'.,jbc.i;ii'^
.i'j
jUill>i,.
CJ*
cr/v*
Jf\yj\
Jiai Vl
ilij io.
ilij ^
Jl* jJP jj
;j^b-'
Jjt-*r-0^
^Uy i
<^j,- J-j>
'J^b ii- y
di:_^
^'
j}t^'^.yy
siliji
l',fjyJ-}y'^'-.Jn^'^.yc^
179
Cf^J
l^rTJJ^.Vlt ^ .M ^ .X i-^rTOjbl iT
\S^y
(J>fJtl>- 'Jc_.J
U-jo. ' fr
t^jy*
UjAl p
iSXl*
i, yi
OVj \. (.5^,
iU^'iJy u>
^.t5j
Oli-jJb
(^i_p
b (jU)! .
lji 3TjyO
i^ji
bJl^-j
t-y>U
1* *; ^_^l) L. j^yjl
iSxiiSj^
U-jJj
p
^.IjUL*Ajy^
U;ly-
JVi J,
*5^Ai
fJ j' /-y
180
SAL
ANNE 1
9
HEJxHAR
NUMRO 9
iu
VENDREDI
1932
30
llou
30 Septembre
1932
Qovara uni
Bevue lorle
apxana leretl
.AM (
-181
QITBXANA
KAinTAR
vpBjrmmAjmL
KtlKitr
Bi Ji erm
falpiiist
Inrili
12,50 K. S. xistin.
xemilaadl
10 post bi
K. S. aer bt
^.
iSailu
iltiliie
Utsciiption
wwn
Damas
Malek Daher
atopi*
Mmmjemenis
Pour la Syriev l'i Turquie, lii Perse
Qiryarya Qomel
Ji bona Srya, Tirqya. Ecemistan,
Irak welatn. kevkas:
Caucase:
4 an
(i mo!s
100
(iO
P.
l'.
Salq
500 kirs-sr
lOO frenq
60 ^^^"^
40 frenq
4 mois
40
['.
an
mois
150
90 60
K
1'. f.
150
90 60
Frenq
Frenq Frenq
4 mois
i>:'mRs: Qunrtier:Kurde
-182-
ANNEE 1
SAL 1
HEJMAR
NUMRO 9
VENDREDI
in
30
llou
1932
30
Septembre
193'2
llDvara immi
Bevue Kiirile
felat, felatlnl i IJ
neqe me'/in
Welat erd bav
Welat ew
qaliqn
me ve.
xm
der e qo ,
psiyn me
di nav
qevirii
welat
me
ji yen wdaln
din
Bor, hal
dane.
Zman
lebtn wan
rni.tin
miriiie.
de
xirabya
wan yeq
hev
in.
diqevin.
iu
ahinela
Xelq
welateq brayii
bikedrbna
din qustin.
mn hev in.
dest
bi desl,
ji
Ala
her
milet
je re beha
ye. Di
avahl azahya
we'atxwe
Qam
Ji bona welat xwe cin maln xwe didin der, xwnnxwe bperwa dirijnin. Her dixebitin qo welat wan me-
awaq, qetiye
bin destn
neyar
dijmi
nan.
Weq
welat milet
me,
Welat
Qurdistan
Ev milet:i lat
ha ji
bona rizgarya we
xwe dixebitin .
Xebala wan
nyan ji welat
jarn xwe ji n
xwe dernin
de
183
Rpel
HAWAR
Jiniq got: Mla ez
mr min hej min naqe,
Hejmar 9
di bext te me,
qo tu careq
min biq
hema tu
bixwaz,
ez ji te re
VVexteq
seqini
me.
ISavjinq
Mel
Sitileq mast j bi
got jiniq:
jiniq'i re
heye.
Belengaz
herj
mileq ziiig
dian
bjr diiirot,
waii rja xwe
dida bi Kireq,
p derbas diqir.
dudo milt
te biqe.
Rjeq ji rjan
jina
Kz
mecidq,
da
hev
ne ser av, qo
belengaz ji
ciln xwe
wan
bisou.
Jina
ti.leq
ser
rc ciln xwe
res qir li
utin. Gava jina Kzi ya mift ser wan re dise, hema rabn
niq dijunan qirin. Drj ber qo ava w vedirn, ji bikrj
av li bi jipora w a
je re got :
Di
wi
qir,
Ji ba Xwed
liejqirineqe
an, het qo
Nav l,
zor.
t niq
tev xwe
dest bi giri
ji
qir,
hewal xwe
Mricl j
mr
fiot :
Hermetez
belengaz
im ew Kazi
sixt
liqim pir
dlai
e. Bjeqteyr w win
da bfi.
r Xwe
ikas
ne
pirs
qir ne
qir
pejna tey-
qir.
Nabit, ez li
Rjeq hineqau
gotin :
Ya haqim qo ue Melay
Gul teyr
te derne,
qo Melay
din
tu nema heqo
ew
xurt
tavil
e.
der;ne ,
nimj Ez
biqim. ez de
i
mla. ji min
hv ji te diqim tu
ez qr vi
veqe,
nayim.
Bi r de
xwe ve-
mla av li
Qir
ne qir
bla jiniq ji
ve, di uav
sq
belengaz
Mla
qo tu
Mla tu ci
Ez iiivitai
li vir diq ?
diqim, pireqa qo
ezben
teyreqi min
ev cendrj
teyr min
pir
dlai
heb,
tu
mr w hej w neqe ez
qo je hez biqe.
diqarim
biqim
div
dern'
Bi saya Xwed
dernim.
ilm ez teyr te
rjeq ber
a psn vegerinin
di
bin
tava
w re
Xulam n, di w der de qo me
l gotiye teyr ditin ann.
-184
Hejmar 9
HAWAR
ecebmay ma, rab ji mel
Rpel
Haqim
ziq
Kaz de b,
fiermet tu ji bo
yeq ji wan .
Xwed ehde
be ,
flermet
ev b
min re
veqe ,
v melatv bigerim,
nae ser.
melatya bi
derewan
tu mla bib
Du se rjan
ber quleqa
dixwe,
end
rjan
windi -da qo
Diz
Kail
dibiii qo mla bi
wan he
siyaye, ji firsa
xwe
sebet
mel .
ditnin
niq
hqim.
slav li wan
qir
Le
hal
ew hal e, mla
Haqim
pir
dilxwe b, rahit
il
Kuleq di
j li
qeiq
de
heye .
Daw ,
Mla
hqim
dimne.
gol :
Mla tu ima
qo li
hurt
hab nad ?
Nqa
lilan
min
di
Kul de ne.
ev
qir berdevq xwe.
derve .
Qo paiya
gett
end rj
bor.u,
sebeteqe
sandin
hqim tij
pey mel.
derxunq
mla ev
ji hqim re got :
Mla
ev
e,
tu
dibj
Ezben ve, ji
biqe
min ji te
div,
il
Uaz, il
wek birine
il
rj
mihlet,
bitifak ez
sebet dernim .
avt
ser
destu
Li
tu nizanf,
mal.
Qo
xwed je re li
hev ne
an
av mel
brinc
re
her j bixwaz
bixwe
kewit
me
.lina xwe
txe
Ezben ez liteq ji te
bixwazim,
min div qo tu Kaz milty bajr bispr min. Ji ber qo pir nekenc lesad in. Haqim rab ber du spartine mel.
Jiniq mna
nava xwe de da
z ji mift hilan.
(SemU'SKaar
-185-
Rpel 4
HAWAR
Hejmar 9
i
Cavn te xwe.s he.sn in
llPMii
var e
Pir sar e
If i ilF
Mireq y Cizr geleci xurt
dewlemend b .
xwe ji xelq
Existe
xwe re
ima
bi
xem bi
.sin
in
ol e, gir iyan b dar in
se;T
Deng te nerm
zelal
e
Tar
Zari
Biqen' bi
Rl
bj'
menale I
bihn
ye
ye
kenciq
iiiqe .
da
di
Zc icircq
pira bajr.
avtin
ser nv
ser
w
ez im tu
reng
deng. i
re
ji
zengileq
fris
da
naz saz
hilnvistin.
Sewal
Rl
ez
im,
tu
bihn
i
reng deng.
Dil
niiii
raza
wi
de
liine
cih.
Rj((
Xeli|
Cizir
rabn. qo
bi
ber
Mamiz
b'ir nr
limna zengil bi
q
Bi
saz
Tu als
Ez dil
pire
vo 'iii
bizanin
zenij;il
Ci
hejandiye.
Sebmareq, xwe
Hejqirin
ditin.
Xurt ez
im,
tu nerm y.
Tum birin
Rl ez im, lu Dilqoer
Ez Gulan
bihn
reng
Xwel bn ne ma pt agir,
b'iiav
im tn
deng.
Adar e
le
qom biin
da
gui
Hawar e
kiran,
qo mar xwe
Tu
Ez
.iheng bilbil i
birn im, tu deiman
je ve(ie.
Fde
ne
qir,
mar
deng
reng
zengil
btir
dihjand.
mr. Mr
Ez Rl
Kurban ez im
im
ez
heyran. reng
lu bihn
hinaitin pey
Dilqoner b'nav
esta dil de as([
deng.
tu
qo mar
hre
bal.
Mar da
Krn
dv wezraii
xata mir.
Hi.s
min te
re
basq
lu
i in
avn
xwes besin
ima bi xem bi
Rel ez im tu
sin
in?
reng
deng.
Xwindar
bibn
syar
mr bure kesr g [ qmbcxf ci
qir,
ye.
gelo
daxwaza
Uilqoer
b'nav
Cihn Saln
Di
fjond
qe
te h ne hejde
de
Jin
Di
reispehyaii
zreqi
heb ,
qarnas
got :
-ehraza
Dolmir
i, by
sereq
Li
gorinan
Xulam le Rl
me
b .eq. bihn
mr
Berazan
Bqjmir,ne ma serir
ez im lu
reng deng.
Dilqoer b'nav
Tu dotmr
text .
Tali
res
I,i
dev
mr
ledqirn,
ebyane Deng
iqen'
yi
bi
jr e
Bist ses
sirown
marqi
te
nerm zelal
bibej'
menale 1
mar filitandin.Mar da r ,
Rl ez im tu bihn reng
dil ge
Dilqoer b'nav
deug.
186
Hejmar 9
HA>f/AR
Rpel
Le pays de Botan, pays trs montagneux, possde quelques valles qui lui
valle
de Hesinan,
situe
dans
la partie
Les personnes
qu'on
voit
sur
cette
photographie
sont
des
Kurdes
dis
danser
D'ailleurs
dtins ces danses de ronde les groupes sont mixtes, un homme et une femme.
mihrivan bn, zilma xelq
Mir ji mr geriya ji mr re got: mr pirs :
Tuqes
bizane Zman
niqari b
mana
eceb
ne diqirin.
Heqe ez ji
bi
Mir min
meheyire, ev hy zern
ji
dibe.
bona
hergav hol hyn zrn, didan. Ji ber qo pyn te bi xelq xwe ve adil
hsyan
navne
Qocerc ^ottin.
-187-
Rpel
HAWAR
Hejmar 9
fil re
Bi Zerdet ve
^ul, ^il
Beg min, serwer min ey Celabet
Seh min,
rber
Tu biiiivse di
Ji ber min ve
Hawar selavan
li qurdmancan temaman
paqijiU Ez
niqarim
peyayn
vedixun,
qan
diqim,
Ci qurdmancn
Ci loran ci
Enadol
ci
ci sr
sor
mirovn
tihnya
gewran
bibnim.
Ci gavan
xwe ava zelal
ci sapan
ci mr e
bi
jehradar qir.
qmayyn
Gava
wan
qirin xwesteq
radar b.
armanc axaliin
jeh-
Weq wan
Bel
sa ji ezman haie ne d je re
xware tu are
diqeve
Wel disa
diqe.
bixweayya birikandiii
bis
dest taze
diqevin tary.
Hin
pas,
peyayn
ew tin ji
mirovn
dixistin.
Mem
Zn
Lewra qo ew
derd
Cegerxwn.
Ctgcrxwin Qur ai
Cegerxwn me xwe-
wanii
quvi
bi
ezabs
tihniy
qiandin
li
ne
dixwestin
qanveq
hstirvann pis
qevya
rnin.
Carina ji xwe re
tuwn
din
niqari
belav
biqin.
Qo
Xwed hez
Cimrin weq teyroq badev hatin p li kiriqa peyan qirin. Ewan dil di
qir di hejmara
deha de em
bi
nqiln xwe ji
me
re
zad
Brao
paqij
I 1
ma
dilxwaza
qanyeqe
te
ne
aveqe
em tiuiaran destn
mirovn qm
xwe direji
peyayn
avje
zelale ?
qo
Hing
xwe
pis j dixun, Ew
de qanyeqe zelal
destn
xwarina me de n xwe de
biqin
p dev zman
biewitnin.
di
Em weq eylo weq berf iyan lex bay xurt de, de bijn.
zor bi
Bray nini I
yeqe diger,
dizanim qo tu p qan
mi
Were,
heye, ew
di w de,
bdengyeqe nerm
^ Qamiran S.^dir-SCan.
188-
Hejmar 9
HAWAR
Rpel 7
il t iawiF
Weq piranya qurdn qo di we^
Dengdrn qin ev in : e, i, u,
nizani
b.
Dengdrn drj ev in : a, , i, o, .
A. 0- Ev du dengdrn ha di zman
mede j weq
bilv
ji min
pesn w
dsan
niqarim
bm
ber kencya
xwendin.
li ser ( o )
ye tle
Gava
me
sehtya
denganya
xwendevann
Ha-war
biqim.
ye.
Weq nibo, ber derqetina hawar mamhosta min piriqa min b. Hingi min 2man xwe bi herfn ereb dinivsandin. L sibetir heri
sandi b, min
Ev qeng ha qo di cara
li
psn
de
bibe j. Ji ber
qo min
niqari b
biqim. ereb
berda
dengdarn
qo di-
Gava
hawar
derqet
min
elfabeya
dre str dide xwendin. Ev deng 'dengdr tin di hin dewern Qurdistan de tte bihistin, deran de.
Heb qo em v deng bi danna du
hev
in. Ne
ez
ne
di
hem
nzingay
qfxwe
qirim.
Par bm
Qurdistiuia' jrin.
Li
( pz )
bi herfn
(ju)
( Ji )
( ^^ )
(ii,)
da pey. Zanistiy
Civata
xwenda
nas
qirin.
me
tin
bi
hin
bilvqirin
di
pirsn ereb
tte ditin
de qo qetine hundir
Zman
esqer esqer
ereb reb
el el
me
(dmahiq heye)
ngiba re hn biqin.
Cli eydo
189
Ppel 8
HAWAR
lu vois qne ce chteau
Hejmar 9
notieo*
aaeaBrva et
In
U(t&rtiuro
Kttxite
n'est plus
ce
que
la
eoutuinvB
appelles
es chez
Burca-beleq
lu n'es
MN-ALAM
Ce pays c'est le pays de (Cizira-Bolan)
domaine des princes, des i:bevaliers el des ho
qui l'allendait,
prends
mmes
braves.
Un
m'appelle
( Zina-Zdan j prince
visage noirci
( Zn ) proteste
nergiqueraent et r
ceintures
des Emirs de
lais pour la
elle et qu'elle
pas chez
[ Azizan ].
( 1 ) Au nom du crateur je
et
suis
expdier la
( Z|n ) consent,
maison sur les ailes ingrates de l'univers [ fe un antre moyen pour claircir le malentendu. leq ]. Homme perdu, mon assez, ne m n'est les pas du asiles
appelle
pntre plus
le
dans
trangers sans
taires, allons
consentement
des
propli-
Rhan ,
devais paz
Canemerg,qulpqe|lque me racon
moi sans que je t'ai
sommes
dans le pays
mexribi )
Le
palais
Le chef ( Beng ) suivi dune qu<intil djeu nes hommes qni moulaient la garde au seuil de la porte et dit : apparat
o nons sommes c'est le cbaleau fort < BurcaQesqesor chaleaa-arc-en- ciel qui de cha
novelle couleur
jaillit.
Ces la
la
Alan ,
o se
Qu'est-ce
tronve-l-il qni
du pays
possde
Mexrib
360 quar
Bengi ) les
quitte. ( Zn ) dil i
renconcilient
( Mem )
tiers. C'est la mer qui prend soin d'elle, pendant que le soleil est couch elle lui
mes blanches
.
jette
ses cu
de
Nous devons attendre jusqu'au lever du soleil pour savoir si tout ceci n'est pas un rve et si cela c'est de la vrit. J'informerai mon
montes
Il
donne
une
longue
description,
il
grand
parle de sa garde royale, tout des jeunes gar ons de la grande noblesse chacun capable de
compter par c 7 ... et il ajoute : 17 . . . 27 . . . aieux
pre
maternel ( Nerman )
qui nous
tard
(( Bvindiiy .... route perdu,
I - I Zn ) prenait la chambre d tait une
examiner
la vrit
de
l'vnement ils
lve toi.
pour
(Do-
Bur
moindres
dtaitls.
Ainsi que
Princesse de la
lualBon
des Azizan.
( suivre >
-190-
Hejmar
HAWAR
Rpel
rilpfeiM tofcle
Dans la premi e forme la dispa rition n'est pas complte. Il n'est agi d'un
amalgame de wi i , s'est tellment
que le " i l'a
vait et si le ciel leur tombait dessus }. Les trois colombes (Murs rsolurent
fortifi
a fait disparatre
suwar ,
.utin ,
witin
i.5tin
Dans 1.1
parat en
ni^me temps
***
Le lendemain, Zin
la nuit ,
el elle
ne
trouva personne.
Mais
si
flamme
d'amour
Le u sa
m:''me
de
La
forme seconde,
c'esl--dire bodrivs.
le transilif de bihu
aprs la stabilisa-
Cizr
rin
est
bihurtin ;
couchant ) .
El elle s
lion de born
on
sitif d'aprs la rgle qui veut qu'on ajoute au radical du verbe intransitil la
naison a andin . born borandin
se
prcipitrent
auprs
termi
malgr
fltri par
le dclin
roses, leur
Xw a persist jusqu'
xwaher
xwe.s
' '
Il
mdicales ;
convoqua
mais Zfn
toutes
ne
les
autorits
de per
J-yy-'\y
.\y
voulait
xwnsten
Mon an ,
xwace
mois elle
seule
que pendant
cette priode
( t^'jl (S'^'^J )
d'une
personne et
resterait toute
textuellement :
suivre )
( suivre
-191-
V /r
^.'>ur:yy'y-'^
, y.}i Km ijJ 1;
^ aj Jlj (J. J ;^Li Lu J
o-
_i ^Si (.1 J
11*^
yy. .y (.liiy.'j..
^\^y
.. yy3:(Siy y
J ^ tiL_J; _l o'^ j' t) _sl -uiii } iii\j
p'ai.
t,^-' v^
'A Or
ka
Ai
^^SC,j. fl *- jL-U
^ jlS^ .y- ^1 Ij jj
^ j^'^ J (Sj^
ii.i>y^_ ) C^ii J. li
f-'. j^t'j^ )^ y
4)1 1 J J ! 3 .^'U
^.j^lj
jO ^Ai jl
jjb,
D^J-^ ^ tJ.^
(yyy(S'\ ^ '
yj\
-' ~
3j jI
(S^
y^y y ^^ J
'.j'.J'C-i
^1 y li- '^^^'
j o^ijU"^! ;^ J jii-.i.'yio'^-i^u.rjki
' ijuja-i ijtjJi ^ii^i .L.!ij yy^ y-\ yy>i^
: j\; ^iJljJl
_i^ jl^ij
(Ji\-^ -V^-^
1 1
^^.
\
t.
'.A-b *^ o"^
j^ -a^ y
J^^*/^
V-uf^j- J .
** tsi^ ^^J
-192-
\^^^
^\j\
JZ'
Olj! ^'^ *; y.J^. (JJ') *iLi' ^y *; ^y; ^j.
J.y JUj. ;$ j 4)' (:;j>- A; IjixJU- *- a! jjy ^jV
*"
A
i\f
Ji
J-J
Jlj*/ J^
^"y\^ y.ii( jJi y^t^ : J^V- J.a1
c^ (^ji oL
Jj.JJ ^V
J-a! ci- A
y^^jij y
^ AiljjjS
jl .
JU AJ
cM-ijy
' ^"L.
< Oj a;/} JJl*. Oy 'i (JaI^U cS^aJ Al Al ^^b Ij (^ j-k j_,* t^ji Jji y 3
^\l\y>- ' AL_-r ^/-j Ai *; iJ-l * jjl Ai SJj.. j Jj<,3
aA. |. a? CJi-^ Ji *
a; ^
f'j^' ^''y
-193-
J'/-
Jj\
\^^^
'
tAJ
A-L>
(^jl
iyy^
JLlc itS^ li iJJi (y tjbOi-
'l.-j'.*^]
f ^>^l y\>- y_i aj\l a) Jy
! fw *f-' ]
' l.^*i ) f J^ ^ Osjl.-
i(^^y (Sjjiti
.3 Jj,
Jc">Pti)ii^
jI:>-1
^^sjIJ
j.ji. f
.3<-^
J*Ai< ,.:_ii),3
f y ji. A. A:_i. ]
'
Ue
-'r
-'(-'
?c'J'^yf^^^f
J. i^Sv-.
A-l 4
u-i^ j-3'.
JljlX'. j. Jj a5
' 3 id 13J a5 I *J ^
Ai jK^i^y i jS Jl^iCy i A>^Ja-J y^ w.J\fi-y\tM
tSjJ
.Jl:j ji. y. Aiv^sj^ J3J J* (.S^iljCy^j j^jl"
a::_)3 ^y Ij '
j,^_yi U_)l \; A3
jbb
ji Dy ' -J-Jy
vjtcjJ* Cyf'y
JSJi
J3J JJjJ
^^UIi5.j3J *i 3 *
194
^.u;i>
,uu>
.^^
J^l
J^-A
l_pl J yy
*iy
jr-
^\i
ijj/'JbVy.
3jl j^Tai' JlJAi' oLb obL- 1 |<='S'lj. t
Si
ay
AjIj
i^J*
^! ^'y J * Aj' J Al a1
Jlj A? Ai
cib j|j
(jVU- _j
j^jo'
'O \i
1^33 a! Aj
,^->slij
^xjL-m
JLJi^
ou
'
j.jj*! y-^^ yy *. j;' j'-^ b tS-> J-^ ^ J*^ yy- y U *< j^j li^ 5^ li'.'j' j*i ^. Jj a
A>l
ijL. 3 AJ3 Ai
1
Ai J oi i^Vii. \jA:7JJ^^.P a! illjy ^A aS
.3lj a5
Jo aI j 03 aT
.o-ilj
Jo
^Ij^jy- cNj-
= o-ilj
AI 3 IJi_^ aI j^3>^Xi Al jA
*^ *J
J. Al y Ij jA* ^ j
i/'j ji^
195-
>
J!.->"
4 (Sjy ^y ^
< i.jl_
< bj Al
( j\^ yy
.X-jj<j
a! ^j^ Jj Al
AjU
U_^
ly
f jL-i
jA-U
J.JJ y-a-y,
' jjo;' JU t^ *
(S>^-=^ii
J_rtij.O-.J:l;
l\y t.J3j?
A. '!ll
a)
tT'j^- t?*
cyt>}i>
il fJ'U
' jj-.l 4
<
3j . jl
tijS ^.
jJJ a) p-jj
Ai'
s^^l.iLixj
i)
if Jiy
iy 3 bb tij'J f.Xj J
t il_.i 0^1.
ty\ ^
(( \j_^ Al l>0 >_l.jUy J jJ \j"
j3 (ijUjy- j
.\y jy j\J.'^J.'i*"^
y y'j'^ y ^.J. jl>-^'
4 _Lj\c( ^ ljJ
. .
Jt-I A4 j-
.j a-/ Aj.:-i.
\j.^
3 bb Oj^ ji.
f tjl i. Ail o li Cj?.ti_ ij *'y '1
IjUJ
J-)^^ ty.
c^bij tSjX
* f ' *=^
jH^ f^' **
iji>tSJj/AiioJ4-Mt5
( jAi ^^^Uj tS.J> ^,1 .J
'
-i
("
ty.
y->^^-y
.jojj^
.a1
JW
a;\{^
*'-^':.
196-
\^\^^
jS '-J1 Aj.jD J A>-jrl "AXii! tSj_sl U
yjU>
J/^
oky' i j^ ,y lj_tj
r^J^f**
(sfySji (Sj.y(Sj^ (^ ^
Ji
U . J Uli y -^ i ^2. ' 00 jJA bjlj:;^-tj; J Ijjlj j y. 3^ J" 3r* ^j'. J 'J (5AO
' ' 'J 'y.i
t^AJJ j
'-^y 3 yy o^-J
^)i A:>- .J tS j4 y
* *-i
f^'j'--'-^^
Ai 3 C 4
o^i
li y J
3I tSJ.i-f) '.
tSjiJ A-
j}*J^ lS-* 3^
i^b O ,y cSj!
'ij je^
-'jj J ".
: oy .J AJti j olii J jU
(^ j Aj- AjIjJ:,-.J i-
jIji
jt". JiJ 3^ ti
:oy J JJ
P ^.y
y.'-^ 'i^j
cii^^tj^y
A^TjAiT.A,
' ^iSj^
J ^jy.J^y. jCj^yi''oy-yi.ty'y!^
Jl:u.i_,3
197
Jl
JU
^>U>>
|^rTJJUl r-
\^rvoJUI r-
'^>J 'M
J I J
iS^jL^jf
\5 j J l* yi^'
*l tjlj tbi-
jljl_iAj (y*l:_AJljij.ljJUja4l_j\;lAj jl
*;^j ijiijj 4tj_yJj_)Al* qJ
"U-aI. y oj)
J.,ii 4 L>-
-^ tjlj liLfcU J l^
yS i
y.>i i1>ja\c-j 4
y. -> -^^ J-.
***
Cyyi ay (Ji J
j^U' lilu; J l
<iyyy (^Oiyy-'^'y
<yj J
C^.\j\\a]^J^<
4 J3 J3 i a y- i^U 3 tjU- ay- J j/j lj'_j; J
t>i Jji 'jjj <-^ '.>^ Cjy. ytjijdiA j-at>.vlIx- jlj Jj jy oLi-ii^j*
(j^ J
y:i
198
LSJ^^ liUr-iS
^iji j,m\ b'-^>
S-*- j-jj*
ii>
rr
0-
yUiJid!..
tryA
^*
r:s<^iiiiZi.
S^eSa^i-:
iliiy
i-
<#J3- J-3>^"
J^*".jl(:^
-199
iJK
JL.
1 J^*
<m> ai
u>.
^rv JJlilr.
1 / 1 J1 1 /V >o J 1
^
.
il
^.u;*
'vLV y^
*
^^
^<
^^^TJJ^J^r
*t!^
J.>/lvl3/
yy.-i^,
^^jj^, *^ ' '^
jTjOV,
^-,^
/"^^- .
jUj yy
'^ (i^;>^
^/S^.i-^
O-jJU p 2) j>J^>
J3j\ji iSjj^
3ff iJpsy)
<iS^j-j^
^y. '^/:f
.-4->
U-jjki
.-^1^)*.^-^'
t5i'_UU!l.
lj-.jTjjO
iJ^>
U-jAi;
' * iJjji^a
y-^lJ
jU-jj JW j^^L!
X, Ji>-
Olj/
v^jjaJijT
-Ub j\y-\i
Jry.^\ ji
U-jJU 'fr
iJjyiS^a
^^y
J.liK'
if.y-kSy^
200-
SAL i
HEJHAR IO
ANNE 1
NUMRO IO
YEQt-WB
23 iriya-Ber 1932
DIMANCHE
23 Octobre 1932
Qovara Qorill
%tmviiv^tn "i^tsisar
Leyiana Baslly
Dr.Q.A Bedir-Xan
Pirot
Kedrcan
Ji mla
Cegerxwn Qurdi
F. Mistefa ahtn
Qoer Botan
Ji pismam min
re
Mtr Qund
Selahedn Serhed
Xweyiy f^awar C. A. Bedir-Xan
Gewran
Silman Bedir-Xan
Xwedoq
Berdlq
Hiyarl
Cegerxwn Qurd
Dr.Q. A. Bedir-Xan
Kedrcan Hawar
Di orezareq de
Ji x-wendevanan ve
^ir S^nsi^i
La musique Kurde
Mem'^Alan
P', G. Michaelian
D. A. Bedir-Khan
apiana M
AM 1131
201 -
M< ^fta,
SPiCaXuSTB DES HALADISS iNl'EjRNtiS
'VtotiSft'ikyN ET INFANTILES
(PaiM*
Jlotiwuf
OMO*
^oOU
FHOmMWRE
ElOllIgi
Inscription
FfUtt
vure colorie, pancartes et tableaux en cuiv re. Impression de cartes suivant les procds les et autres en relief. ' plus modernes.
Damas
>M.alek'Daher
Abonnements
Pour la Syrie. la Turquie, la* Perses
Qiryarya Qomel
Ji i)ona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Caucase:
100 f'.
-00 f. m
V.
emehql S)0"kI*-srI
aMrtiiqt 200kU-srt ^Ji' bona %vlftn din : '
gO frenq
40 frenq
4 mois
an
mois
150 90
i'.
Salql
eme>iql armehq
150
90 60
Frenq
Frenq Frenq
f'. 1'.
4 mois
60
Bediil^llWn
202
SAL
ANNEE 4
HEJMAR IO
NUMRO IO
YEQEMB
DIMANCHE
23
iriya-Ber
1932
23 Octobre
193'i
Qovara Dorill
LeglDa Rastig
Niv .sev
Bayeq sar
Bevue Eiirile
.sewit bii indar i"i miiiyan dililin.
B tirb
11
b ql
wan
berdidin.
ye. Ezman
Li ser
lie
str e.
Wisan
bisalan ve ev qom bi r ve .
dijwar t.
n'nie as
IM
taiiya
sarya '/ivistn de
serhatiya xwe, bi
mir
n birindarn xwe
li
ser rya
xwe nivisand
ap qir.
speh,
bixriyan
seh
di
pe.sber
i;iyaqi
liilind
mezin.
he ro-
d ne.Ne tqi
Maz, berii
nabi
.sabn
ne dit bn.
deyndar,
Ji
hic|e
hiq in.
zelal
Weq qln
sivi(( n xwe.s b.
Qeryn xuya
tari.
pez
garann qavil,
dewaran qavileqi
armedor lidi
nabin.
armedor
Ji dur
jarn mezin
ve,
xemiland
bexe bi sosin
buhar de.
germiyan
diqenin.
yn
xwe
mze
diqin dibnin qo d
L di w r de, di w gely de ro
nah ne nne, tav nine, roj derjiaqeve , heye.
xwe, jin
ryn wan ter taze ne, ne zer in ne bi hstir in, hinariqn ryn wan weq
rojhelat
ne j
rojava
gui gulnexwnan sor in.Li memiqn xwe mze diqin Rihsp tej .sir bne. pirejin xwe ciwan dihesin,
Birindar ji
su
birnn
zaro ji
Zaroyn
yan
digirin.
bir ne.
Memiqn d
zuwa
Qes
qes
nabine.
Geleq
caran
di
Hineq alan
ji
wan
diqevin,
di
qortal
m
de winda
dibin.
Ma ew nalin girin q ve u ? ? ! ! !:
Ci kewimiye qo armedora me ji
ve di ra xwe de
sedan
203
Rpel
HAWAR
husan ava xwe-; dewlemend
b I ! 1 ! I Ma em qetine
Hawar hawar te
**
Hejmar 10
niqa ve,
rengin
biihist 1 I I
ye ye
Deng
gazya
te
Rihspiyeq
pirejineq bi
qopaln qom
c[irin,
Kiriqa min
tij
gii
b, l ,
geleq
car ,
min
ev
pirsn ha, ji
dev
geleq
q
xorteqi
bi bejn
merivan
bih;slib.
L ci biqim? ev
man ji me ye, ji xwenda mezin meye ! Ji wan pirsn w cndy ez diqarim geleq mana dernim. L ez bi yeq du
avn xwe
veqsa
xwe.
**
in,
xudan
lm
xwe vedigerin
milet xwe
di
ji
nrin
bona
pir li jr
Ez
nih dibnin
seh diqim,
rona
ihtirasta xwe
-exsi
heywani,
li
bya min
ne ji
Milet
qurd, dipy
muslima-
na
qom dide
bi
deng
dia
zari
dibje :
li wan
mze qir.
ket li me piropaxanda
mze neqir in. Di hek meda qirin; gotin Miletqurd mutriban e, Uabiliyeta tu
m ne wisan e ?
W Cilo, rj min cil xwe birib ser r ez me bnim.
a Hawar s di bin eng minda, tim hundur, Ciloji min pirsyar qir; qe
ji tafa ecina,
qir. Ji lewra
zana
lm
milet
biyanyan ).
a q:irdye.
her
Li w
zman me
Wellahi
qirin
bidin
div
xortn me ji
nezer
ma
awan bi
qurdmanc t nivsandin
galgaln
biyanyan
204
HejmarlO
HAV^AR
Rpel
Nir UQUDl
Di wext xwe de mreq
Ne ceng
ser,
seva
tar,
ne
mrani,
ne Qurdistan,
Dil min
zexm
nrin
ne ma
bila
her cih
be
goristan.
Ne ma govend,
zurne,
Qeser
xem
mehdiq
bi
hlq xwn
de.steq, b avah
ma. Avahyn
nahl
Cizir ji tori
bman re b bn seqan.
Mr rjq, ji qer ve,der-
in tu qes
naye
nabne, ma hwan
desigirt de d
ne ma kesr e tar
qeti b ger.
Ji
xerabey
seva
goristan
ji
Ji hlq Quro
qea xwe
rabe,
nad qur
min ?
Heval hev
Hem mr in hem
giran e,
ditirsim
qo
Ne
niqari b hilgiii
quidan.
deng .ehinah i
ha y ji qea
xwe min
e.
hebe,
kelen
beramber end
gundan
ye. Ma di welat me de ji
Tu sng
le dil
te bi
qurmanc heint sa bn
hevn dil geleq xurt e
in lav dln
Rya me dur
dijwar e
bi
hv r geleq qiirt e
min gundan bixwaze. Her Tu rber be tu lermanber em in le.sqer em in esqer Xudan evd
Ji bo me roj
bi
man in
hv
Kirn qurd
Qurdistan
gulistaii in zev
mihirvan b.
tali ge.s
tirb
sn b.
Qoer Notait
-205-
Rlpel 4
HAWAR
HejmarlO
Dl SOBEZIBEQ QE
Ez
ji
hevaleqi
B siq e qo away
( pez, sed, esqer, ereb.
bilvqirin bi
li denga-
Em
el )
Neynq me dirj in, bne gol porc me. Tin titc bi me re qo weq ber mane
stur () bilv
madam em r
diqim.
Digel v
bona
hind,
zema-
eltabeq ji
neqi-ne
ev
Herweq eltabya
ni.aii
ne
Min pirsn
era xwe
Qurd qiri
nivsandin.
Ket
li
xwe ne geriyan
bi ( e ) qe adet
niv
Ev
rya
ma b daw
ps ve di dur
[ qo dur
sandin.
Hing
min ji wan re ji ( ) ya
Bi awaqi
Ne
qirin, qo w me b deng diwar ew herf peyda qir
gund
ne gundfyeq
ew
[
cih pda
tenha b
ima biqare xuya biqe. Je diyar e qo ew deng tin bi w herl tte nsan
b em
Jilewra
Em van X'we
arn
jrn bibin
dest
nsana ha pejiranad nav w qir bilindeq.
bi van mijl e ,
L
herweq
nie ber j
din de deng dengdran weqe xwe dib le, cihdrqn wan naguhrne, dide xwendin. Di elfabeya tin bilind du qa
di
dengdreq
cari
me de
her drj
Ber v yeq denqdra ( e ) herend bte drj qirin tucar nabit ( e ) ji ber qo
drj in
tucar
qin
(dmahiq heye)
Herweq
nabit ( ).
-206
Hejmar 10
HAWAR
ROpel
Ce son est d
phontique Kurde,
l'influence
de
la
ou plutt a t gard
influence;
les mentagnes
gent en eftet
du
Kurdistan
se
prolon
et
ox
aman
jusqu'au
Khozisfan,
Chir;iz
on trouve
)
beaucoup de Kurdes
Min
jre got:
( liextiyai'i
Le ( >>- )
son et
Wj li min vegerand, got : Derd min giran e, roqa min dirj e, bt nivsn roman e Ez ji qurdn serhed.-Melazgird e gund [ min Fz derqet hefi sale. Bi his bi dil min Zman me b sebeb, b felaqet ji bo me
quil Le
son
l'auteur
gram
un (y)
c'est dire un
du
( w )
Zman Zman
qirin
mecbr
qun, qu ). Mais
des
cendeqan xwe
[ qar qir
pir
[ xarqir
L . . .
feleq
bi
me re
nebir ser em
[ kels man
( il ) qui
aurait
produit
une
nouvelle
consonne,
trois
et il l'a
not
par
un ( J )
points.
l'arabe
***
dans
des
Medressets et
par
habi
tus au
bn bi qtil gir
[ qeser
syetme,
utilis
l'alphabet
Herdu biran
himbz
Kurde
)
SCarican
suivre
207
Rpel
HAWAR
HejmarlO
10
MlR-ALN
Une seule per-sonne tait arrive con
Il
s'en
sonvenait
parfaitement :
Les
noms
tout le monde, il
disparu ?
Bengi de son
il
ne
pu s'y
de la
contenait un liquide qui bouillonait comme du nuit. A deux heures d l'aprs-midi, Mem n'a
goudron, llans un autre coin, on apercevait vait pas encore donn signe de vie; inquiet,
Beng s'approcha donr.ement des appartements de Mem. Mm entendit le bruit des p'is; comme
couteaux,
ciseaux. Dans
le
quatrime,
des
bre:
de
rien.
S'il me
.
fallait quelque
chose,
je vous
appelerai
nageaient
couleurs
ses
pas,
et
rejoignit
ses camarades.
Il
mme au
frappa de quelques coups. Le chat se jeta sur les serpents et se mit les griffer. Les serpents
s'veillrent de lenr lourd sommeil et commen
la
triste, pensif, il
qu'il
animaux
et se
et
maigri
et vieilli.
Beng
lui
adressa la
traa
tes-vous si
triste
et
si
mlancolique ?
S'il
de
an chevieuil,
habitants.
figures apparurent
ordre donner.
minute . . . .
Je
n'aurai
sur le miroir.puis surgit le palais de Mem-Alan et l'aventure de cette famea:ie nuit se droula.
Beqo ."ie
main, et dit : Voil mes ordres, tais-tois, dis rien mes parents de l'affaire
oe
de la nuit
taines I. Il
dispos;
laissa
l'appareil
comme il l'avait
les acces
tous tes
animaux et tous
fais
indique ( suivre)
-208-
HejmarlO
HAWAR
Rpel
1 propos le la iDsp Mb
Un de
sion
Textes et
Traductions
Bmal,
din li te
qer e,
li min fat e
Hawar li Li
te qer e,
ne connaissant
voulons remercier l'auteur de la lettre, pour la sympathie qu'il a manifest envers nous et
bilind,
res
av
beleq '
Hawar
Ax reb
reb
2 _
Je vous remercie
Ir.i
vivement
pour
Bmal !
din
sibe
ye, roj
derqet
ji
en avoir la s
Tav da U bedena
Diyarbeqra
[ Kzan
ewitl
un
_ 3
xortan
du peuple Kurde,
et
depuis
que je
suis
en contact
ici et au
Kwe'zi miraz min bejna bilind hasil biqira Mine qiras ber bedena xwe bilirota
Ax eman, eman ' .
Blome ye.
4 _
les
Ax reb !
megr
megr tu
dlai
[ min t, helalmal t
peuple. Je suis certain que vous marchez ainsi pas srs, vers une Renaissance de la langue
Blome ye.
^ sans maisoTi
1
une
reconnaissance
Je
de
est
sourd
2'" Q. cMicliaelian
209
Rpel 8
HAWAR
Hej'mariO
Ce genre de mlodie s'appelle ( Keydsr bin beden)et quelques fois (Keyda Hewsel)La premire veut dire (Mlodie du pie ds de la muraille). Crite dnt-mination provient
dn fait suivant: L'ancienne citadelle de Diyar-Bekir,
Jusqu'
ce que ma
tte
tombe
sur le
[ bois de ce cercuil
Ah !
mon
Dieu
2
jusqu'
diffrent
nos
possde
sont encore
lve
du ct de
Botan
habitable.
ms
la lumire
sur les
murailles de
sur les jeunnes
Diyar-Bekir, l'ardente,
tont fait propre eux. Ils portent un costume spcial avec un poignard la centnre, portant
le
nom du
prcieu.\ ai ier
il y avait
Kurde ( Teban ).
des mtiers qni leur
Dans
la ville
Ah s'il
accmplissait
mon
voeu et celui
taille haute
[ de la
J'aurai vendu la Ab, emn
les quartiers de la vitle, avaient installs, sous les murailles de ta citadelle dans les tours, des locaux d'amusement o ils amenaient des
Ah Mon Dieu, ne pleures pas, tu es belle Ah non, ne laisse pas les yeux noirs et [ pigmants sans collyre Ah oui, tu es moi, tu es ma chemise,
sous ces
le nom d
[ tu es ma chemise-coeur tu es
[ chaste et pur
reprocher
le
mot ( qer )
lodies
( Keyda
Hewsel).
En consquence le prem
lu es
Les
lecteurs qni
s'intresseront la
encore jeune, tu ne comprends pas le monde, ainsi qne les appels au secours .
dans le disque
de la
Compagnie Odon
No
pas d'quivalent en
Srcqol CCzizan.
L'expression de ( cbemise-c ) nous l'avons Irad'uite du Kurde tel qu'elle est. signine [ l'enveloppe du cnnr ). Ji
-Ce qn'il y a de plus intressant dans cette cban-
me megirin t biborin.
210-
'^'J>
yj\
J-,-'
f*[ JV'j *! (} ^
Ji J ''J
ijkiH a! a5
A'
Al'
i
a)
tSj'j' ' (S'y '^- (y jt'y ^ ~ tSjy' t^jjji j*" *; t5 jv'I jlltl Jl^ ^^ Aj .JU.} Ai' Jl
AJe-J a1
*S iilJLi AjiUj Aj iS j>j{-i f a Aii.lu a5 Jl f'bl Al Ail < ilrlJtSAi|_siyi ? l^^'j 'i f O J
'y\ J.^b jJ
y^^ jJIa^
y**'^.
A JJ V:_u < Ul
a' )>
r' J
211 -
' '^'^j.ay
J^
fi
">.
lAlU
-^^^
cT' i->
J (S y
^bjji. "bH, J. f UM _;"; ^1 J ^ rjl jl ^f^ _J I jji Cjf l Jj bJ i/j. ' y^.jji (jyCJ I-Aj. J j
Jlj; jj-U ^sy Jy JJ Oj) JjIj jJjuIjj aIU a>.
y'fiy
^.uj( Ij.jj "b/u. liiji. A J jl (sj^jy v^-' jW-j- tf Jr J*^ ' ^' jVi^ liJr Jl^
IjbJLi- JIjiP (j*
J^J
jU
oy
IjA d A. j! jL.l*|_jUr'.|
iJ.to
J *x.S
Afl.jjjS^A.U<iJi5Ji^j
*->J ^ * ly tf y X; jl Aj A. yi,y
^y^^^-ii J..y-._,|^l
(Si ^5j^5-y^"l>"JJ
\iiyi..J_y\^ \yy-'y^ify,ii^^^y_(S
f jIj'Ij Ai t^ Jj j.i JU Sj JIj .j
U'jtf jrU if jV
(Si
'-Ji .J3
y^\. jU . jil^iio ( i.U ) o J'yf^y.i^i C^Jj Z^ii ayj_, Ijj-J ,_j ^j Y^ J.J> J ji JJ J cfjjrAJu^ jS^j.! JJ Jj aCjUIi - jft_p oUj Ai ,y J o/'ajj .j (^ j^j. J
1^ .it^jJi' jijS.i'tjjjv. tj
t5-L J J5 J
^\i ^^-i
J liji jji
(juy
212
1 * >U;i>
vt.^U
(y/^
j j^l jij j jb AijS'^ijA. _;lj _i-
? AJ -1*
y ^y
1^ ^:*:^ V/ bV -^ *' is ^y
^^ Ail- tiJji JUj l.^I.Cj
ai jjyj IXXj J
jU li jlSL J ljy
jLxJj jU Jj y
Ji
aL Ij Jl;
1 Aj i) jjj
yy li .jljj) Djii
y~j
'
' ?! '^
^ ijijUj
j^j UL J'y,
^^'-j'^
' <^ J^ J V
Lo jL y
A.^L
tJ^ AJ
t AX-i- ^/^l'j A. t,jl.j ! ! Cjjy-^, A \,i Ail; y-^J J- M iJ.LijI ..I-J J ^yUi J jJi* A. ^y J jljrji
^V
"^'^ 'J^^ J
ijy
' y-i
l_f,f y_Ji~p
? ./'i;
213-
J.'''
yij\^
vU;*
t5<5Cjt^y_ iy J<[ A*
* iJL^
_^l
!
J 4
A, (.
Ji
t^ij^
l_- y
ci *
4,
i_-i
t5Ai-3
jA a!
(^i
Clijjji
^tjljLlDiy tsjj t Oy
J<t5^(.Sj<-
k/^ *? J/ -4 - 1>. jIi ^:) c5b t OJ A;I jV (S*i t ijT Aj' (.^jIjL.
1 .J Allj I-aT
***
. 1 tjli-ij^j
Jl_JI
Ji
t5ji
j4
a!
j.li
t^
oa!
I1..JI
* iSj
Jjjji
jIjUj
^bbj *; *Ij<'i
IjaS\)j i5 j f yj-
'
1
*=ij^. ^' t
A^JL.;^ J.J-
jl-A^
^sy
(>J^
yy-
'^'
A.
iS-^. y
yy
(Sy\
\j
(Sj<-'
^ (S^ji ^-l-^'-^Jy.
I .
iSj
Ai A (^aJ
^\j\
tS'^j>-
A:^
Ai''
^_^
I y^jai
jlojj a! t
J
A) J
J JJ
^_1jI_;=j t^jj^j
Ji jj\
3J AZ-jl
ou
^y- J Ol._JS
^y ai Cj\jy
.JU'
Cji yi
Obj<
i.J
Al
JlIj y.
l>'lji fl
Ai Ali y
Al JUj J.-
-J..J
t5l-v
J\<^^*J
ti; j=" *i
jf:
.iJle
ji
J.J JAi
j^lif
y,.j.
214
>UU)
J*.-"
J A^>- "^
J Aj
J Ai
i^J J^iJ
Ai_l A O^^ AC tiJAi- aI
j^i-JA-
AxJAj- y-.- ai AJ
y_J^ ljjj a1
Ail i-JJjJ Al ^
jJ
\j Jj.
AUijA.
U- Ai'
Ailji' iO
tiJ^
*^ ' Jj-^, J a5
AXiAJ J.JJji j.Aji
y^3 aJa*
J. AJ
*'L-*-^
i'
J_
aC>-
jAi-J iyJJ
AD L-ia;\ li-J
a1 jLji.
liLu
jj^U-
jAi' y^
^JJlj I tijlj
ljLi cS>lJ a1 AJ
*;'j-tylJ^j Jl li^iAi
Jjji
A-jVJ
AiJ
Jj-I
O^'j
t/'J
jL Jjj |_jii Ai
^t A-i
a; JJji
A.Ai'
Jj.;ljl
jlA lij\
_A> aS
aS^-J
U- A.Ai'
A>^.J U. A.Aj'
A>^i liJbjV*
JJ^'J
C,^
tSjL
y 3 JO
J^
A.Aj'
jIj'jj
.;* j,
Ai
a; aS
aIIi
J<i Al'
JJAU.
(.;
'J.j
3
Otb
(Sjj
^'bj- JAi
a1 JAi
'y
yy. JlcL
^<3
ti-Aj-
tJ J.
p'^'ji J JJ J'I
jV.
jU
Lin
j.i
\,iit ijVjjji
o'.J JJ a; jl J oli
\y s i^L
ji-i j 5 ji l
.j5
Al' J
Jl(iIjlj^
JjaI JA
Jl
jJJljJJ
JJ'JJi 3 '''-'
J.J V*j-'.^i'
jUjA 0-;j-A'>
i>.ji *l
tS J*-Jjj-i JJji
.jy,- A. J.a1 Ai
ti^' JJj
i^'
JJjJ
^y^3^y 'J
--L-'j^'ja;!^.-^ jjjj
iJ'-JJjJ
tiJAlAl JA-
JAI
Al
jlu
.J
^^j;
tSjji
'ilLlj
IjjIj
\_;_jlj
yJ^.
A;5k.
tijl
tiJJJJAj J^
i jU a) lj_jj
JJj5^
Lf;'"
ci;
215
!->'
yj\
.U>o
'Cy
'Sj^jy y
yy
lyS^*
^j-^
(j\iy (?j
y y-y
tijl^^ la
t^l
y Jlj y c5jy
iSy ilJiy (Jy^ j**''.^4 *-i y 3 "--^
y. *! <^j^ ^'
^'j*
jjE.- ^ijj
y JL-t-l 3 yj y
Jby
*>
oj:-,)'.
/|^^; (^
^ j'
a^^^ ^
Jj
y Jb-i/* Jo
y Jljj>- J y yj J^J .O-ji j"y '^
jl tjly-y. t5j>"til
f*j
Jb
^-^^'
y (j^yy f:\
^^ * y
J j^; 0^* J
^y J ijio cXajy.i
cfjl^_>*y-J ^*
J J-.y y^.
a) jjiji- Jlyliilj aj
Oii. Ai
J*^ ti'^A.
OiSo j^il
jV'JAlb J.
-216
1
Jolsj
^\''J
Lj'
\JJ
>i.;U
Jpj
^.
j^
l-j
A,:i--u
tljji^
lS^'^
c>i:^j^/^ p
a;V_:-
jk j
oVj
L..-
AUJ
J^- -^*-*^-'.
-^y
._jSl.j jj
j'U J.
Ic^i-
ti'j'
jj=^
J
ij,
15-^-5
ti-JJ
Lil iyjl_9lji
L-Jj^ r-UL-Jj*' ^1
^LjI^jj
cX;
^5 J
oVjL^ ^
u J . jiJ..
,il-cl
O?;
^iVj
fi'^
U-
.^j^.J..jLj,:,iJ
vlJ J f Jj'-" 'J 'y yj
(.11
jUb >^Vj L-
tSjji-
AJljiAili-Jjli
Uj/^
^L) j
Jl
jl
(.Ij^ jV_*.-lj Jl (f
^.-jjj ^l'L-jy ^'
(.::> -I J'.J Ji J '1 U
jLsb
':-V,
aIU
J b
.J..J
oVj
'^^
__^L-.j o> a;ji ^^i ^i
l::-jjrfoV^j/'
.^11 ,_ijmJ^ 'Jj Ly*'"
U-j/\oi--j/'c'i
^Uj
jklj
jC\
oVj
jil
(:-j_r'L.j/'
1.1 J >;.--: Jj
**
Jl; u
ty~2
iii
Cii) A;- J
jkb
^"^5
1-1-
yj jj-
i_jij.'J
tiu
\i-j/'tL-j/
^Ijljij Jl 0"ilj J^
i>-^ j:'^
,v
jLb
^"^j
J^'^jijj^ \^ J^
oL.j/'^'L.jj)
oVj
'- fL.j_? ^1
J-''-^
*t^
217
^*yf
>^rv JjVlo-.j^'f'
;.^y ;i/
t^.>yivli;/
Jji
tijAAi' .^Al
- JA.^ jJ^i
Jj (yb l J
.1
BjAil
**'
i
. 1.*^
(yjv-'j J
t
Jj
J'j- ^
Ai
^
yf' Al
d.f^,- Jj J-Ij Al
'i^>.
.JAi'IjiJ
...l-jl-j Ai
! JiSLi l'jl-'j.l'
f Il, Al dilj A lyj J oi-i*? Al' Ij. y j (S 'JAi' \jiy
J.
j J^' j-d^ i 'y' (S'jf ( Jjj- ) W.U' ti'JAiji^ J^^. J lT' j J'3 A'' i/lj
oL-ijlj jjji t5jA;A;l jjl j-b Al A, ^y.-iy
f a1
AJk JaiAjI
Ai
Ij5^-j JJJaI,
A (S'^f^- j y-^ji
( Jjj=- ) wijA, lju>-i'J*
y-ii
Iax.Jjja
Ij jjJ -^^
;iJA^ j- IjjT J,
J5 AJ
A-U 3 (.jijt J lL
J C^2i.a ,j-i.[ J-.j lj.l jb'>^lAjj- ^-j) ti jL jitSjjj> jUj Ij.Jjja! I Jl^lj/li jlji.JJoy
S-> ^. j^ A JI--J I
jI-a1
JJj"*
j j .j\M>-J A-U-
( V j'.'J ti"^JJJ Jb
AXi Aj.
i>:*Ai' 1^1 AJ
^1 (^
A) L-llj jl A.jT
(/',
-218
yUllIdlU
lyi
Lryy*
^,
JU
it^,
jlUVl Ji*jj-iJj
,il"y 1 0 . :j-Ij i:- y
i^jj- iJ^jjp 0
1'
i
-A-lj Al- ^
Jjt-^
Jjfi-jl^
iliy
^'
jjf- - (/
t^j^ J'J><'"
<^jj- tr'j> V .
lity
T-
Jjr.".jl(i*
M il/^'Vl ;jU - ji.Ai- <,U>. Jlfr --^J^X-'^ '-^. J^' .y^^Y-^. jS^' l ^ vl-^IJ
219
JU
MrvjjVloij.lt''
-^^
'^ '^ ~
'^rTtiJtUJ
jli-jJb
i jy:J :>
Ojjjj
j.jJjt^AJ
jljUl,5lA.^^SCe.
U- t5j-i
t^ijj t5l>- >r
AiLjA!.^
jijU.-j ^ J
j^li jL,flj. c5 jy
't/W'iy
i^J ^.rr/^
^SJo^y ^^\ Q>U
t^jljU (i.J..>v-jJj ' f- ' >
^'^ jyy
Ajyii .1 ^ J>
(jli_^LLXj
ls/uyt
\jf
L)\i-jA; \eL.
ji> ^ai
ijli-iy
rj
i!jjb-
>J c?
vitti^a
tSjLi
<^V (i'.j^-^
(it-j"* fr ii jy^'
^iSi^
jljU
J jlj jr^*
j jllAi a y- J
W j J1.J1, jyllU]\'f^
-220
SAL
ANNEE 1
HEJMAR If
NUMRO 1!
pi=:nc.evib
K) irya-Pa. 1932
JEU01
10 Novemfrt-e 1932
Unn UH\
fioYoe MU
%siiz'^n ^wa?
C. -A. Bedir-Xau
Sin
YeqyeiiDDaii
Hevind Sor
llawar Hawar Herci|ol A'/.'/.an
X. Dr.
R. K.
Ik'dii-Xan BOrekilar
rcrocia Elfaiiya
Biiigol Qurd
C.
A.
Hedir-Xan
Sinot
.Meheda
Zarincq
Tiiimla
Sehid
Znian
Cegerxwtn Quidi
Bixwn
Kedrc.'ui
liewie
min
M.
Elinifd Boii
Dr.
Q.
.^.
Bedir-Xan
iv #reisi^t
D.A. Bedir-Khan
Hereqol Az'j^an Kurde D. A. Bedir-Khan
Metn-Alan Lgende
L'Alphbel
apana ttl
AM 1B32
-221-
k^9^
SPiCIAtlSTB DES MALADIES INTERNES
!l?|UfBRIBNBa ET INFANTILES
M: \>^ J^^
{^ta/aur ^f/- (%ca/&U
^g<UM**
Jbtnouf
'Sla.vu
ffaAtr
Eyoifilge
Inscription
Friires
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
Qiryarya Qomel
Ji bona S'.lrya, Tirqya, Ecemistan,
Caucase:
iOO
60
i'.
f'.
4 mois
40
r.
40 frenq
150
90
tr.
^^
Salql
e.mehq
150
90
Frenq
Frenq
4 mois
60
1'.
armehq
60
Frenq
222-
SAL
ANNEE 1 HEJMAR 11
NUMRO
11
PNCSEMB
10 irya-Pa.s 1932
JEUDI
10 Novembre 1932
*
Qovara QyriIi
Bevae lurde
Si Iv/IIpi
Sin... .sin ... sn ... her derre.ne
Hingfira
sev
dest
bi
qetine
titinga
bel' bi
Her ruhnya
Sx
Kvdirehman. Onrdistun,
Garis , germiya
cavn
tifing.
xebit
Derb l (|t,
l -.iivir.
ex
ii xencera xwe
xwe.
kul qir.
ne dihate qustin. Li pey w geleq geriha bn. Ew mrn Kenc peyda ne dibn,
ex Evdirehman
milet
xwe za
b. Heyfa xwed j je
re dihat , p
wesf
kail ne dib qo ev mre bi her tist xwe bi din, bi zann, bi dest xwe kenc, di
pesn
Sx Evdirehman b qo
de
dyn
dinyay qm
geiandine.
Sx
b,
mla
b, seyda
h,
mr
mrxas b.
Je re
mal divya bin paila bide ber
katileqjinav mal,
b qo b tirs lerz
goliq
biqeve
Srx b,
l weq pxembereq
wel w
Mla seyda h. Di mezheb afiy de zanaq '-or xwe nas b, Islamiyet nas qirin. weqe Je ne
diqir dida
mweq qm diqir, ne j
lucar xirab
nabil.
ji
dina xelq,
Herend
ewend nwn j
mirov
axiret
b ,
dur qeti bn, ew bi xnlameq xwe ve di nzing gundeq de li hvya kasideq dima.
mirov
dinyay,
mirov
pesveqetin
b. Nav di xelqt
223-
Rpel 2
HAWAR
her
bi
Hejmarll
dida
qo
bixwnin,
tit
hn
bibin.
herfn
latnt j
ZfliaDt iDiD
Qurdmanc zman bav qal e
Tirba xwe de, de bi w dinale
heqe ji niji
bi herln latn
heye.
Rw w
dlai
b H
binr, bi
devqevqeneq zelal
hyn Il bi
xwe jt kisey
me daye
re
ne bi
herf Ji
iqlan, siqln
zann. neji
xwe
herfn
Ji
kiirana p.sn
siqln r bn.
xwendiye
lewra
mr min, te qo
dinya dtiye, seh biqe ji me re herfinen wel bibijre qo 'milet me zqa hini
xwendin bibit.
Min
got
Her
mesel.i
Berwar dlai
seh
qirine
kenc
dizanin, ew
ci mreq zor b.
di b
ol do tirb
ma.
Her mala b r
Bi
deh
xwe xwe
ve dida
keza ber
bn
guhast.
w.irqor
gorn,
Berwar raqiri
qevireq,
epera w
sed
zilamn
kenc
niqari
No,
qurdino,
nequrdino I
yarino
raqin.
Ber
s salan
L veartina w
weq
mirin
bi pncih
bstsall
awaq
neqir ....
da b qa
eharan.
mezin
bin ,
nivsandin.
ln
hawar li ser
w qla te daiqand.
Liser Qurdistan le heri j bixwesta niq w peyda dibn. Droqa e.sran, mejvemayn milet qurdan
Qefen te q bt, ji
welat te re H pf'l
Di
ne axa w bi
jl hev diqeve.
Bel sx
nr.in
tu
miroveq
hol
by, l r
tu y
destn
me
ji
le
re bt. Ji
te re
an ji me re. Tu y rehmet,
em
hevdu re d
bispri:i.
-224
Hejmarll
HAWAR
Rpel
Sx Evdirehman ji qs hemyan
ha ji bona
te bijart qoland.
heye qo tu
nemaze ji qis te
Bne bra
L te tirbeqe din j
xwe, weq bi sx xwe re mdinit awan Il te fedqir, qusan avn w bi hej hevin tu liimbz diqir . . .
***
bi
hat qeti
Ew ji
biderd e.
L bi hevin
end xurt e qo biqare las min qela.s te heya paya emr min hilgire, nie
xwed biqe
bjin:
Sx min bi pncih
end saln xwe ve
weq zaroqeq qo di
Evdirehmanji
he-
de b
b
':'^r^m
Evdirehman di bin
ax,
zarn
mM
L&;p^S
qonn min
da
rab
b....
tek--rek b deng
r qeti
te.sxele. pjn,
y.
bi
Wk
Kg 9^
Tirba
Sx
Bel lu
diy
bi
br
te ne
lie
dihesiyan,
dibirin. Ji
\^Em
'( ,M
;si'i4
%1
r ' '\
min
nav
ew
veartiye
xwe,
xwe bi te bibesiyana
qeng ew dest bf ,
rupln
*w^*''
mMt
" t^ ,
qla w daiqandiye
raser xwe.
bext
b.serm li
le
ffip*
radib.
j7^
,'
'L
j^
PStil^
ljt'*V<
Bigir
Qurdistan
' 'm
dn
milet ji te re
1^
ri,' A^u
bigirin garisi
-r
*;
bigir Goz-
^R
^m
JjC'
te .
1
bigir.
guliyn
Qe
bqn Qur
Sin
^ .sin
.
res
distan
sin . .
her der
hesin.
Dil
biqul,
can biqe<er, av
bigiri
Tu j mro bigir,
hemyan bigir hinal.
biqeve
piya
ne ma,
hati
xr
lehmet...
eggetimaD
Ked nas : la qe esta tnegeyistibin bo jiyani azadi milel seretay gi.t qarq
xomana ( yeqbni )
we ddil
bt
diyarman niye
qird qe le
edebiyali
qurd, we
le naw
ne
ye
Xwa
lerkq
weq
edebiyati
ewrupa
xwaste naqoq
we hajawe
edebiyati
zimanani ewrupa
kabili
nuklaney
sergerdan we
encami
peria
peqewtine.
Inca
225
Rpel
HAWAR
we l biqeyne geli qurd,
rn nexo.i qomel
bidoziiiewe we bi
Hejmar 1 1
bo carqi dqe
Hetaq staqe her iqman besera hatuwe, her ci naxosivqman biir biir
we
ejtuwe xomane
xoman
liem be hoy
we pirs u
bni
zanin
le layen
heye
em
nizame
iyeti
? ? ci
bilaw
ilejaw
nexosiyqi ilon
??..
We ew nexo.iyane
beseia hatuwe.
We her be
detwaniii
aq biqeynewe??
Eger nextq
binwarin le
tdegeyn
qe
nckosiy
hre
gewrey
u
em
bila-
Her
be
hoy pir.5 u
bila
w xo
we pirs
man, be lir
corq we
u fl.
bgane,
lier
roje
be
we .swaw u ilejawiyeti. Imi'O eger binwarin le gelani din yeqe biyan piqinn debniii
weq me mal wran u
nawqewe milletyan
be lefre
lus u
xerq
qirduwc. Bo
beng
bawi
ya
h
we
veqe
gelq
niye
nedawe qe
millet
le
axir .ser bt, li milletq niye weq me biir biir u xl xl bt, h kewmcq
bibtewe.
Belam
lem
zem:ineda
qewa
hem
qirdeweyqman
niye
weq me
.swaw u
alozaw
bt.
Je a.sqira
bwe,
lemewla
ry
qoiman
Bo wa nextq br naqeynewe we
t nabnii le ehwali xoman we waz lew
l dagT neqrt.
Milletq
la
qe le
hezaran
salewe
hzi tru
axir .eriye
lewe heta
nahniii
imro
wa qurdi
peran qird.
Eger nextq seyri dewr u piii
dari
zor bo
asane . . .
xoman her
biqeyn,
neweq
gelani man
xorawa, ew
seyri
dirawsqan
biqeyn
we le
kewmq
mey l
qe bigeyine
rzey diraw
sqanman
be yeqtriyewe
nensawn.
weq
ewan he
a'stqewe
bo
xoy
we
legel
xoy xerq
bideyn.
Lejrtant utewr
be dil u be giyan,
a'iema
nemnn.
Hawarawi
cehalet le ser
xoman
cihan be
tewaw
biza we
be fl u naw bi-
qe me be rast ( 1 )
le rgi
ariyan
netewey Madn.
SCevind Sort
Em ji
1
tan
bnete
dujmin
Hevind
Sor
hv
diqin:
Dmahiqa
benda xwe ji me
ye.
( Herq )
zan ) dujmini ( Zbar )ye, ( Zebai )dujmini ( Jalehani ) ye . Insan dili dest, cigeri debirjt,
nayit
veketandn.
2 re
Mana
pirsn jrn j ji
me
di zar mede
seyri ehwali
wiryay ) .
SCawar
Peyje, h: 1, rop: 37
-226
Hejmarll
HAV/AR
Rpel
Quri
remo
Qei
Remo
Ev izatatn han di
de j peyda dibin, le ne di
za
baqur
axa-
zman
Itin
Gora destrn me on bingeh, qo
nivsandina
adet
de, l bel di
me pqan
zor ji el ha
de
Di zman baqur
de ev
izafetn
ne, di
( i ) ( )
me ji wel biqira
ljj"
J-i
J dl) Aj
'i^y.
( i ) ya qin bi ( i ) qe b
drj bi ( i ) qe adet
ne dib. No, nav herfn ji ber qo n , (i) qe
nikte
biqira
ya
(.'lir
qurdiya
Bi elfabeya me gora bilvqirina
n.san
xwer,
herweq
b nikte di pas
( u ,
m )
di pes
hn berfan de tevli
wan
dibe
ji wan
Navbera ( nesli )
xzqoqeq
ya dibe.
( mran )
me
dei'xistana w diqeve diswary. Ji xwe tirq j pit qirina elfabeya xwe phesiyan ji bona veketendina ( i ) qe b-
xist,
iql
w biyan xu
Digel
bje
weq
nikte
ji herfn jorin
qo qetiye
rex
an
qo ( i ) yen
(i ) yen
B siq e qo me niqari
Xwendin.
J pve,
b, nan
ji lewra qo
dengayyn
van du zma
nev ji
( i ) y de titeq
rqa
dengi,
belqo
ji
gulirina reng de
ng tte {i
Ji
( i ) ya ha
zar,
zarawan qm
zde,
bi ferkinan
nr ne mane, je
yeqcar xwe
tne bi lv qirin,
izafeta
w zar .
ereb
xistiye
Weq
gora m
niho,
di zar
pirs
baqur
navan
de ,
du
(je bilind e,
qr, z) de
herweq
di pirsn
dur,
nr
bna
iql
tte xwendin.
qurdan v dengdr
hene : Piraniya
Qur Qur
Remo di Remo
hindiqayyeqe
qiiq
L di
m nr
zar nivro
nnn , ev
de, ji
terqbn
227
Bpel 6
HAWAR
leur ont servi de refugo
surveillaient le va
Hejmarll
Textes et
Traductions ;
laviolable. De l, ils
envahisseurs
Xnphon le
et vient des
y Bngol
b,
de dirandin.
Sivan weslya
xwe gihandi
b qanyeqe. Di ber w
grand rle dans l'existence des kards.ont-elles t l'occasion de dirfrents sujets de lgende et
d'pope.
re
dar
dareq
siha
veqet.
Ple(|eq
boi.
Sivan
li
dora xwe
sa
dinihrl, dt qo
qetin
j
ji kuleq se mar
xwe dan qany.
bn. xwe Her s j
biderHer s
beri'n
sn
qirine
xwe berdane
av. Tde xwe utin derqetin. Birnn wan sax yeqe b bn. J pve qeti b bnxwebn.
re got :
de la valle de ( Mouche ).
est le pturage des
Cette
qui
troupeaux
n ji. Spehi
Sivan heyir
ciwan
des
ma ji xwe
abadn.
Axay
qet
bra Qeti b
w.
Axa
ji
dnomination
lui a
donne parceque
b.
nav cihan,
rpandent une
agrable
mezin da r
Xelq:'
mot
(
( Bugol )
BihnguI ),
axa l qirin
trasformation
qui se rencontre
souvent dans
Weq
di nav giya
qeviran
de
dielihan,
ji
gehisti
bn Bngol pehnava iy b.
vis de berger
laquelle se s'allongea
trouvait l'ombre
xwe
nedidt. Ji
de l'arbre.
teng
got :
Bngol
Ez ci
e,
hezar gol
qijan
e
gol e
tant d'un
trou
et
se dirigeant
vers la source.
zanim,
Tous les
des
blai-
il qaniyia
je tuqes
jiyna
abadn
ne
lit
tu
dtiu,
venaxwar. Ji
lewra
jiyn ne
abadn e,
horqes
dimirit
En outre
air
de sant. Ils
taient
devenus
beaux
et
jeunes.
sicles,
aux temps
Le
228-
Hejmarll
HAWAR
Et la source de la
pas dcouverte, c'est pourquoi
et avec une grande
Rpel
bouger.
pas ternelle et
berger se leva
joie
au
village,
et
in
***
forma l'agha.
.Les hommes du
village
se runirent,
Les deux vers, la fin, sont pass*
erres, des gouttes d'eaux tombeaient de leurs corps. De chaque goui.e naissait un^ nouvelle
qu'un
avait tu quelques
pigeons, aprs
source. Jusqu'
l'arrivi-e
ds villageois et du
grce au
les plongea dans la dite source pour les laver. Les pigeons retournrent la vie el s'envolrent Le chasseur retourna son village
gouttes d'eau tait pleine de lacs et de sources. Le berger chercha longtemps sa source, allant de l'une a l'autre, il lui lut impossiple de tr
de colre il se lai
ouver sa source.
Etouffant
C'est Biogol,
SCereqol CCzizan
les
Kurdes
commencent
prendre contact
avec les
turcs.
en
arbes
le
Diffrence nant
de
prononciation Certaines
concer voyelles
(^) el
de suite.
le {y')
le
(o) et
le (i) et ainsi
certaines voyelles
Knrdes donnent
Mais nous n'avons bien qu'un seul (q),
celui ci, comme tont autre consonne, et sons
l'influence des
longues,
'se
prononcent en gnral
plus fin
les voyelles
( o, , i )
prononce tantt
dtails ce
tandis
kurdes
prononcent
-229
Rpel 8
HAWAR
Hejmar 1 1
MEM-ALAN
EPISODE III
Peut tre
Le
Cizra Botan
songea ce
dso
( Cizra Bolan ).
Trois jours durant, les crieurs pu blie parcoururent ie pay.s, et firent les
plus belles offres qui montrerait la route de Botan. Personne ne pouvait se charger
et
la
mre
dn
prince en socit.
L'on
contait
tures de guerre. Alarms par la apporte par Beng, Mem, qui n'avait
lit.
le
la
de noir.
gnait pas
tait bien
s'apercevoir
rsolu
princesse
cipita vers
son
cheval
au
galop
trouver son
petit
tils, mais
coucher
ne sa
qu'on
ment
brive
Ils
Soudain
disent ( on ) normalement arrivent (o).
il s'aperut
qn'il
tait
revenu
dans sa propre ville. Il frappa la porte d'une maison modeste, il y passa la nuit
et le lendemain, il se remit en route.
Ces mmes knrdes prononcent le ( i )
plus doux que la majorit, qui le pronoce com me le (e) des infinitifs allemands; eux le pro
de
ctement semblable.
( suivre )
230
1 l.u;^
^sM
ji >.j ts.j
cS
y\:i..iy
)j
^:^ Jj
jljU
y\i-i .jlj
cS^ i
bJ
C)y J
ol yVj^iy J
Oli
Ji,
*
y^\
y y3
ov,
iJ%>
_jui
Jj
yi. J':\
(i;JJ iji-i y _ji J-ViU- 'Ojjl .Ju, 0"^l' J ji- (^J%i ,j"l J y
y isA isi
(y-\j 'k
y (j\i 'f ^)
cy <^jli;l yj -b
J^'^
J
a y ljJ.'li
O-i *i lj_^
Jj 'J \j J. ^3 J-y^
y 'Jy\i y i jlj J.
Jl j3
*i f y. 0)1:-. ! ay UUjjl^ Jj
^Jl yj Jl
3 (Sj\.i ^3
.
"
^*'
e^
Jj
.jI_P
iSJ-^ *-^
cS tSjW!l;W,J>-=^ * J .>
J jljt J jL- jI A. Ij^.} JVj Jjji- tjl
A_S^l4 O
JLjU *5
jl Ali A>
jl jjj *-^
^
*^ y
)j tijS^
^
*5>.
'J.J.
yj\i
' y (y-'
ijj J
y S >.
*..j:..>j
(J^- u? Jl
**J j'j O-JJ Jjlj l4
i>.
.Jj jlyi-
o j>
jl
jl jl
*>lj}j
4JI3 i5^.
^ : j^-
iU'j
iX
J__.j :
Aii..
' -^ij
Jl^l
*i-jl
-231
J-X'
ly^. j-H L^
I ^ '
,L>U>
< 1 >i/;i>
ji.jb *
J (J^t (y":^ bij'sjt^f- Jtijlrjo-i! J
yyi ii aj.y
yyi (SJ3
t/^:
)Vj Jjji._U jUjrU JL-I JjiS'j f <,Jj
*i jl ^1^1 } Z H J: <iJ^; j ^-'>-JJ j^ Ij 3
iy\j^
Dj^--^
J>-l^. tSJ
jUjjji jt?-l jjO J
^-^
J j
(,53U;jLij' ^J
jl
o sji- V-U.
^^li
'
>ibU b ^ i JVj
ji
JJ - Ul" j - j>-
Dj; li * d^^^3 y
li - ' Jjl y iS ^ f^
tij-b JVUj.^tSj..
l_^li-' tj;ilj *;'b>^^Li
yi\iy^
^ Ail J ^ (S^yy
rDjibiii-ii j'.J->t^J*'J
liJli yi- JJ' JjiJ J
ijjl
i tjA. i O-t; yi
i iSJ^-^ 'J 'y
tiyf tAi.
^^J "ilt
(^JL*
lyj)
jiJj j5 j^
Jl 0JJ
Jl
* i>. tii- 'ijj jVr ti-' * y i or^ 3\ y
l-ii j> 'y \2.ji cj y (Si^ ' CJ-i
Jl ij-lj *i ti.U)
^yy
ifs^yj.
.jSCJ j i j J J
jiU *; _^
J^i i ayiSJjr-
-232-
1 V >l/j;i>
yj\
J!.-"
oil^^ y L J*i
3y (Sj. ' ij- '-5 'J^ ' tifrt J t/^ J>-',-
jjjj; J ' ^l-'l^J-^. t/b t):'^
y.yi'^^i fjfij
(S\y
^ lA"^ '^-^^
tiJjt
j-J
tSJi^ J.
Vr'^j-^^'j*
AsISO J
jlji-as^^_ lj^^^JJ^^_-.^
j_ ti-b J J
y_y,y y J Jjc Islij 2Jy\
jj
J-
y_y. J3j
y_y^J
is^'J^ iJJi\2S
(i^' *
oGS>
J" b ly
ji
j* Jl
rt Jj;
!j 0\ J-j y es V Jt '-'j}^ 3^
^_ ^.\l^ \
y y.
uij y
(^\j JJ
a!J- Ijjj yP
e>
y^yp
!>-
(^
jw^l J
' ts;ti-5b
ly-^
jl ^li (^^'J^'
SJ
aS^ju
A)
jIjU
jI
Oj<fr lOl-JOu
A* ^ Ojlj^
0>J
>-i
l J OJ ui- ( 0;l^
O;*-
l-li-
es'-'j*
^J!-^
ji ^j aJ
(y
3 J^J y ^3jy. J
;j'"jl.i9 *U
iy. (y^ j~^ f ' ly y^ ' " m ^iS' li:* "iJ j tlljl J J ' tS Jj; Jbj -Aij tjTy j-r- -^ J
Jtjlj-
5^.-?'
j;
fj.J
fi \y tijUl-l
fJ:?.
\j\fi
' *^'. J
^-'
*H J"- '*
233-
) 1 .u;^
Vi yj'i
^li
>U
* Jli fl
.-LjI:j
jl
-iJj
jj
o^y
iS-
'^
lij-
L^
*blU
UT _;i;j t^jb J
bj'
IjL-i
J" y^ -^ ^
_JjU si
ls I
JJ
:-
O^Ujj
il
*_
iljU
^J__,*
A.
Ja~t
lf jlr yy ts-ii- VU
Isljji jj>.l j; jt-^ lilU-
Ji l-'
jiL,
;; j
*j"l-jj
*
y
j^
Ijl-, a j a->-
^. J^
i;bo"i^tij}-i Jtl^y
>^ ^-^ Jy y (J^
oVtijj-i y ' Jyyj^
J^
Ijjj J il jj.. (. jl ^ J^ I-xj jl J-j J *;j y yy
^ is3-jij ..'J
jJ
Jj<^
iu *
j)ji/'*iieji-S
O-Iji-Jj'IijI^.j'ftijwjJjJtiJliljje. Je xt' \fi a! y yi * o J J Aieji tiJ J
Al .J ( ?
j ) ,J ^ I Jj^
_!^J->i ti jlj^ j
^ J> ) ^lj-
yj^'y
y.^ j^ y
y*'
^ Ui^ ^ .J. j
J ->l Oy J J j- t^>j *
'' ^^.^
t>'.^Ul4dt*>
234
1 1 .\^:^
^ ' jU,lj>- 3 e ,jl ^1 OJ !|ol *J j5 a!
^\j\i
/^
iy>
(Jlj oS oij J
y'
(j'i^:>-
''^y
f\
(jy ojT yy
ti'-V
'J
jljJ
y ij'ijy
ts j^i jy yjy- jjij pi tSj..!. _j j ^^j
'j-y
A.1
tr^*' y^
' jU au
oy\yi j^.a
'4 Jji
LiU
J y
ayj
l;L_4 o
' y 3^^ y bjJ J ^1 j i"j Jfyly *4i ly !;bj- L l:~ij b~j -Ue
.^ j! b 'iy yji
'y ^ t Jli-jjS
(jy'y. ) ^J
' 'y A JJ
-y. (J-.yJ' t}y ^JW J tiy^. l;?- b_ltj Axli 1 isy jjt. ts jjj
ts-* j jli J ' j>- b^^s-ii j b-j J^ ^-i
Aaoljl>-o-iijj.j.ji-_yt-i W|_^ jf.ji-ljrtjAai- .-a!
.ol'J t>.J
ti-^x^ jl * y
\.li( tj'j JJ J
u- *
J--
' oy'
' ' ^ ^
_ljUjb IjuietlrjiJVjtiib-jjS^litsI
235
.^'
jo J tSji y \xy (S y y y^y 3 J^jy- y
yj\P
\ 1 >;*
jj_i-i J
^j
JVj
y_^\jy\^ s
ji JVj
(i^ft l^i^/.^.^
cy*'-' .j^-L?"-'^^ '-'^-'
.j^b-jj^ tijji j.% y j^ 3 y J."^
^^llji J AJ jjl (iJ;f-i tibjl J Jjl ti-^t^
.^l^jlAjji
ob
tS*-
*ljj-i*
'
'l'Vb
Jr*
' '
f *_:;jbj J^ljii
^^.fy
jIj^.j;
' jIj^.j;
tj>^
i.M i
y}j 3 *-jJj5
Jly
'
'
tsi-* ^
*V-^ "'
%-'
t^^
U!
(Si_fs='
tib
^;ji
kW;
*' yfi
tS y Vj^ '^ J' '->J^Ji -> ' '^^^ f- J ' -"^- -"P
(iy ^Jj^J (S y J^^ .J J Vj J iJ b J
^^J Ji
. a 'ij'l.S''
JIjjT
UT
JVj
tSji JUJ ji
! y
jiy J,
b-jij
fj
"
csi^
jiy
J,
lib-J *r
fjt
(y^
Ojje
Uf^
.J j_/'
*l;yj
JH->
tiy
Jl^ _i J
-236-
\ \.\>'^
J tsi ' yj'^- y -* i " y tJlJ j ^.f^ ly ti V j JU
yj^
(y/^
' y.'-V-J ^*
3 0;.ib.l y
i ij"li 'y ^i
liyj
***
fi .Jbj J
y Jljj tijts:''^
.- Jbj lijj'l-ij jS~ ( Jl |_y.j-i (Sj y y y<>r (SiiJ *: ^b y Asj y^y_ J I j ^^"V :j'- J-r*
b ,j Jj^j
Ai ' y'Jj^
! y
.ji-j ^ ylj *i'i ui A-l5 j_l J < ^l^-J- J >-_l'' v IjJ j ' j; jj.I yo~-^ j Ai >i"! li Iy f' j^ :*'-'
?<:..< ' A.iiJ bij J AOi.ji- jJ A f tj* tijJ
,5ljl
vjAi tijl:::.iJ
jj-iijtiJ tijbljl-i J
A.j J jS-;
JjJ 'y ya B jj
Jj A^. j 'J *J (>" ' -ijl-^ *j^ *^ (s',(j''^y j^ y^'i (Sy y Cjyo j) -liVji
<AV \ jj J ti-Tj j^yj- i Jy : j^Ai ^^iS^ cy
(S 3 (S y J J tijijb tjJj JJ _li ti jli y ^j_j. J
^ tijljji i^'o-rj*
Ji y^jy my^y y
y -'.'j LS ^*
J"^'* (/^
i^^-^^ ^ * j^
y 3 ' y yy b ti jljj; bJ .ji- ^'^ tijlj-r y jlS-j' r^ 'Vj -A-" ' ^J jJ j: bj .ji-
Ju'ISl>-'j c^^
3 cJ: AJ < z.,11 y jsj 'i Jj y^ ai (^i
.ji- J f ^ jj -'b- yb A. \jD
CJJ I ty tJrC>-J
^b
Vl ^ (Sj.
^ lyH
bV^j j^ y b JLl-Ai y-'ijy iJj ' y- tjjJlCjy^"i u' 'i-ll' A-i J. 3 y A>v-j:5
yj Oji- yj .:
if di-irj
. Di.b-;
a;Ii y
l^'J J^
Ju J
y.
. J^I
jOjlji
A Iiy JUIjI^__^
a:4jU lAljy_9l
A^ ti j J '^ j * J
Jiiy
( ..U ) .jU
y ly Ol-j J Jb-jjj
-lij
237-
JU
Jj^aii
'Il
^^.rr Jbll-.j-^ i
wrf y\,\j^y I
ijf'yj
yj- Jjj
y tiJ Jj
tjui
ijui
ijvi
Cf. y.
j.rU f b Ai (^"jb
^i tr
ti j tij:' ^-^
JVj J<iji
y ' J, JJ-^ OJ
jJU
.ji- bcjbjl
j^t) lijl^
Jc-y (Sy t y^ y'^ ^^ J y. y-i ( ."^
bil3
tiib tS J (^, J
y. (j tiJ
oy
* y. J
tijl:i-^, (j^ijJ
' V^jftiJ J j-
y ci J ISj. a! ' Vr
l'j*
Jl ^ Ai.. Ai b" J J^
yj
-238-
^UlldlU
tp-^
cryv
^^
-il-
/1^1
':^-
dji lo.'
-'lj *^.(j
cilij I
liiij tilij. n i
*- (j*
jj^ U- y jjfi;ijl^
ifli j>
jyfi 'H" y
iliy
"^
jjf^ . jl ,jp
ii\jS^'')i^ ;jU
239-
JU
'I >bj:i>
^
I *.rx Jlill (>.yLI I
^ ^x^.
k-
l\rT ^lib J- I
m ^\
j,>: (i) ^S y
. t
-"J'"'
V.S"
.y.P
..i
-yi
i^;^=..^^
^;>
*vA.A>-
i?^-^^^
^. J -:.i^
k^;
ti
t>v>^ l-^-'
aBnannaDBinanBnnBn
DBnBDBDBDBnBnBnBDBn
-240
SAL 1
HEJHAR 12
ANNEE 1
NUMRO 12
DIMANCHE
27 Novembre 1932
Qoyara oorili
mu WU
%siizlv^n ''^uar
Yeqyetlman Hevind Sor C. A. Bedir-Xan
Mistefa ahin
Gewran
Strana Gul
Dr. S.
Q.
A. Bedir-Xan
M. ahn
Qoer Botan
C. A. Bedir-Xan
Le
Xeyal
Yadi
Weten
F.
Bqes
Ey Gelawtj
Heyv str
Gewran
Dr.Q.A. Bedir-Xan
Kedrcan
Cegerxwtn
Evdirehman Fewzt
Le Zibr Qurd
Nalnala Dil
Hawar e
Ziyareta Hawar
Ismal Hebe
Law Fendi Misteia .Milt
ir ^cnsi^
L'Alphabet Knrde D.A. Bedir-Khan
L'ne.Ie loup et le renard.Qoischer Botan
Mem-Alan
T). A. Bedir-Khan
apiana leretl
AM igst
-241
M< j^^
SPiGIAUSTB DES MALADIES INTERNES
VBHBRIBNNES ET INFANTILES
^/: M^i^*
Jvirwiif
oma*
ifaai;
PHOmRAfl
Eioitlge
Inscription
Frires
et autres en relief,
plus modernes.
Dama^
Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie,
l'Irak et les pays du
Qiryarya Qomel
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
la Turquie,
Caucase:
la Perse
Irak -welatn kevkas:
Salql
500
kirs-siirl
100 frenq
1 an (3 mois
4 mois
dOO 60
40
r. 1'. C.
60 fr^nq 40 frenq
an
150
90
s.'.
Salql emeliql
150 90
Frenq Frenq
6 mois
\'.
i'.
4 mois
60
armehq
60
Frenq
propritaire :
Fmir
D. A. Bedlr-Kban
-242-
SAL
ANNEE 1
HEJMAR 12
NUMRO i9-
DIMANCHE
Novembre 1932
Qovara Qorll
eggetimaQ
Ba nexti'^ basi ew sitane biqeyn, (|e
Bevue Kurde
tewaw bwe. Hei' ewende yei) d (|es
mindalyan roj le
lier
Be
jor sberdarq
le
we be
sew
esqewlq denustin
be
py ewe yeqyetiman
le yeqyet
bo ray i
dbet,
diqe
piyawciyan
dirindey(U|i biqu.stayt,
we nextq
gelani dlnyay
hemyan
xward.
e wani
tiri
sew Le
roj
xizmetyaii ^aridey
deqird, ye(|tri-
ry er/. qomel
le
mjewe
destewayi
hestin we be
qomel jiyan
wext rabwardin.
xy hre gewrey
em yei|
maie
re.s u rte
l,e ziguza
we be jin-be-jin
rewu.stqyan deb,
Inca ew
( mirovecii )
ixtiyaryan le naw
deliijard,
we
peseiidyan deqird
lie
gew
Bl : nizami
qomeli ,
lier
weq
zemani
qonda )
ni
ni'zani
xzaii
yewe
be gorran ) e,
gorran
we
kanni
1H59
p.sqewlin be
mzini
serqewtuwete
(nizami
xli).
qe le sali
feylesli
Inca
ew xle
le .swiiq rnenis-
Ingli'z ( Darwn )
rupay imro
dayna,
tuwe, we cgeyqi taybeliy nebwe. Besq hem deme le geran bne, be roj xerq
ew kanne lser
tetbik bki
deqen
we le hem
zanistiyq let-
nir girdiii
din bne,
we xwardemeni
peyda qir
her
deqen.
Leber ewe ( Sosioloj zanisti
be .ewi geyilibnete
.swnq,
yan
her c
esqewtq
ly
dani-
civaq weha
) tubi'a
bem
yaii nabwe.
Lepaan
Le ser h dinq
nabOna .
qomeliyan damez-
yan
put, y^n
yan
hewre - tirike,
heywanat .
243
Rpel 2
HAWAR
Hejmar 12
Lew
deme
dn bestirabuwe (tirs)
ewe,
<S:egerxuim
Di dema hes min wenda dibyMizgineq ji min re hat
min
tir.sawin, her
leber
ewe ( ji bona wi ) .
got: bixwn.
Bew
e.ne
nizami
qomel
le
Mincegerperiti.
dilhilyi,
seret.'iy paan
qe
xzan we
le
Mze qir ev
bestirawe
peristi.sciewe
dewreqe
dani.tuwani
ser dax
jiyawin.
Inca
dewri
duwtmini
nizami
Derd qui tevdayin tew'ie Cegerxwn I
***
qomeli hatuw-e qe ( dewri ddi peristt ) ye. Inca dii peyda bwe. le psda
Driq pir xwes e
hja ye
pesn;
Ci
biqim
naqev
dest;
ji ber
v xesm
Bi
Ne
dil
cz
birindar in qurdn v
tu ten hemi
nesl.
perisli.s p.s
qewtuwe,
we peyxemberan
Cegerxwin !
xorheem pe-
Ma
Maden
bindiq
ji darn
beran
Osmanye, Sweiq,
Ji ray Toioz
Ma-Serhedan.
Det-Rewan,
le
heta
Gi.s xabin !
hin
tir bizan
Cegerxwn.
tu zani,
welat
gis
xwe.s e
mee
( ziwingli ) ,
p nei;
ewendey
.eri sisal
ayiyeqan
peyda
b,
wesi
giyan
sal
yeq
ewrup, we
sihr Cegerxwn .
qewtine
yeqtiriyan
we
qut,
musamehey
bi saz xwe
dest xwe
tilyn tu y
bizanin
Cegerxwn...
SCdrtcan
peristi-s qem
carani nema,
bwawe,
we gelani
we
ew
sewkey
ry caran neyan C|irdi b w we iieyan dezaii, ik-
cuda
cudny
erz
we hem
qes(( .sew
roj le pnawi
<|e
le
ser
erz
xwayqi
b
bidozinewe ,
helsine giyan
qe
peristin ,
xwa
qoneqeyan.
gumani
xiste
dil
dindareqan ,
destyan
Inca
felsefey
m;iddiyay
taze
le
( tewaw ne bwe )
qe
SCcvindi (Sor
244
Hej mar 12
HAWAR
J.sev sev e sev bi .sev e
Bav min t gora xwe ve
Rpel
Di min, di te, di wi de ye
Pqve beqe em xebitn
bi
.sev
D digir
tirba
xwe
ve
ve
Ber bi welt
em bibarin
i^colrehmnn ^ewzt
Sereq Era Jlyau dixin. Divya b qo bon herin
wan ji wan re navt biqin,
li yeq xin.
Dilqeti me singjar im
Derman wi di me de ye li miroveq
biqevin nav
ne qo tevda
Rnjq bi
end
hevaln
\we
va
Xortn
pqve gotin :
me tevda
rabn ser
xwe
me da b
Desta
Siinc
ne wel ye, ne
em ji te re
vecie
zrin
raxisti
b .
Zevyn ceh
genim cih bi
ji erd ber bi
bibjin, de ye.
b, qo
lue bibini Lw qo bi
b.
qo hek
di
dest
me
baqur da
ne ji me
ne dib
radibn, der
dihatin dtin.
Gava
i romi ye(|
Namiisa ps
me kal me
biyan
avn
de
li yeq
em
gehistin
sq
me
xwe
pirst
qom bn.
Ji xwe wel j divt. Heqe qurdman nehek lie ji, disan divtem arqarya qurdmiiac
.Ji
ni.sqa ve di
nyan.
li
ber i|0
qurdman ji me, ji
ye.
milelme, ji
xwinnijad me
bev
li hev
dev
dixin.
qo
ji
di
sa b,
qolan
cih
xwe bm,
n veq
xwe
xwe
gibandine
bi yeq
l']w
ji
qfxwe.s
bn, spasan li
qi
yeq
biheke ,
bne
qi
min
re
qirin.
Bi
dengeqi
bilind
min
ji wan
nehek e,
hema tevda
qom
got :
ldan. xisti
Geleq
ne
Her
bijn
xortno
her
bijn,
bi baqur da
Xwed we ji
W^e r
qetiye
bav
milet we re bihle.
kehw.
li
245
Bpel 4
HAWAR
Hejmarl2
Gul 1 I
dotmra
qullqan,
inira-
U-Ev
dengdreqe
wel ye qo di
rya parzan
serrew.a
bihnnyan tu I r
ji
dengdareq
dengdrc(|
pazan
relenigya
bq
bqan .
ye.
Reng te aq,
kenc xuya qirina ewil deng';
te nazdar erm te
Ser
bihna
te paq.-siql
Ji
bona
nerm e 1 1
spe-
ber
em bi denginen deng v
hiyan,
bibin . de xuya
Ew bi xwe bii|in.
ruhnya
deng
stranan
tu i.
Di
ezman (|lilqan
de
roj
tu
bqqn
te str in.
diqe
din lierweq
Gul !
le ye. L
de
diqare
du
dengdaran
tu hej
bajaran
dilqoei'
din
bratin . . .
Di Zman me de dengeq din j heye
Tu
weq
dev
lvn
dezgirt
qo
deng (xw) ye, wei{ di pirsn jrin de : Xwe, xwn, Ev deng xwarin. xweh di pirsn
dtin ji
lavelav diqe
ha ji herweq
de lte
( blr,
stiir,
krn, . . . )
min ,
du
dengdaran
hevedudan L bi
ye
qetiye
ez gor te me,
ser
texte te
psra
mia e, li
bibim
ferka qo di cih
psra min de
te ji
raqeve ,
ez
de her du
dengdar
derg-sa
bibjim.
te re serloq pehzoqan
( w ) (w)
( x ) li p-siv,
ciwan, jin
diqare bje qo
ew ne nef,
serxwe
ye,
qo di
away
bilvqirina
de ferkeqe e.sqere heye. Bel ev her du dengdr diqevin nav hev pqve tne bilvqirin. Herweq Di di
Dildiziya Zn Mem
Mecnn berdevqn te ne I
tu ,-
Leyl
bihistin, hrne
(w) ye.
herfa
Vca,
(.w)(i)ne ewend
bilind
dengeqi
246-
Hejmarl2
HAWAR
Wext buhar e,
av vedi xwe.
Rpel
Textes el Traductions
J^d'i.
Gnr tobedar e,
kels
jar diqeve .
re dibje :
niqa
Rov
ve gureqi ew girt
qen pesn Xwed
ma got:
me li
nza
Heyran ez
de bimirim
tu ye,
dibj
ber
gunehqin" li me
rza .eret ,
naye.
qer bxin
Rov
dsan qen
l vegerand:
ew
min e.
Pit
qer
re
got: rj
bixw , tin hv
zqa bixw, da ez Gur
bigeh
Qero ! te
ne ?
sev
li he
qo min tu
xwar tu awan
xwe
tu
nabn ev camr
miraza Xwe?
Di lawanya xwe de min geleq
birrina
Ez ye , bila
ci
tij
ji xwe re
naxun ,
tine.
divt yeq
qirin.
ji
me
bi rza
xwe je
hesb biqin,
em wi
bi emr qiiq
derqet
ha li ser te ranabin
qo mirov ji dil ber
.l
xwe
pve dibjin
bidit mala
bixun.
berdar dibit.
Qa
rovyo ! tn
end sal y ?
heca min
ye
Cih,
em mijl
tu t seqini b, ji me zde
bibin
Gnr
dyamin a ava b w
Tu ji dil
rehmet digot:
Rov
ev
niha ez
xwe
bibi.
sal, du
Ax
te birinn
min
axivandin, w
qurn
avti
bn srr
we
lv;in-her du
xwes, mirin.
bi
jin
pey ,
wi
Dexurm
zaro, sern
Dora
qei
hati
b.
Qer reben di
- xurma
ye, giyay
dixut.
Dema
qer
bfehito,
te
ci hal e,
ev
qetin ,
bar
de herend
y heywanan
e, ber
xwe daye
biqe, ji
bist salan
btir
namne.
Ber
ji wan
s:iln xwe
rind
Ma i,
Hon
lbel
ttebi'ji min
qo dya
min
re goti sola da te
tn
ez bi
r ve xulamiy ji
we re biqim.
dan r.
rast rja
niv.sandin
Rpel
HAWAR
gote rov : Rabe bixwne.
Hejmar 12
Gur
Rov
hilda .
rab
ser
xwe,
tu ne
On
ponrras
m'a dit
hat
niq
gur
je
re got:
aussi
qne
tonte
personne
qui
se dirige
de
bonne
foi
vers
la
maison
de
Dieu ,
ds
avn
min ji
giry
ye, ez
qu'il
son,
qnitte
aussi
le seuil
s'il meurt
de
la
porte de sa mai
route, son
tar bne,
j, xet latn
pendant la
plerinage
kenc ji
bev dernayxnim.
l'instant mme j'atleint mon but
got :
Est-ce vrai, lai demanda l loup,
qoe tu vas la Mecque ?
zanim,
latn j.
qir.
de
Qer her
qer taze
xwe
qand ,
heta .gur
nzing
servirai.
Qer
pehnyeqe
li
Le loup parti en
Aprs
avant,
le renard
le
zorda.
un instant ils
rencontrrent un
ne
qui
broutait
de l'herbe.
L'ne
voyant
wel
re
dt gir
got ;
qen.
rov
Mirov
ahya te
ne
na
te
zane, ne j
N'as tu
pas honle,
qu'est-ce
Rov
l vegerand :
en roule pour
Dieu.
le
plerinage
de la maison de
xwe da
re tn.
miu je
min.qenn
mprendre
te Hawar
bizn .
xwendiye qo bi
herfn
latn
aussi avec vous.je vous servirai de domestique. L'ne se joignit lenr compagnie et,
l'n.
le
dit an renard:
peux plus je
je
n'en
dil:
ce rire , je
signifie
mais lu sais
el lui repond:
lu vas me manger,
que nous sommes en route pour la maison de Dieu. Nous ne devons plus commettre de pchs
seulement
je
te prie
de
ne pas
tarder
et
Us tant que nous agissions avec l'ne d'aprs les lois du Cbarieho.Ceci c'est mon afiair. Aprs un lap de temps le renard dit
l'ne :
veux - ta
Voil, repondit
chez le rnoolla du
mon affaire. Il m'a
terre
-248
Hejmarl2
HAWAR
pas qce nons les
Hatloe* au* l llKiiaturs
Rpel
- Mais ne sais tu
.arnivores nous
ne
mangeons pas
de l'herbe,
12
MENE' ALAN
Un peu plus loin, sous un arbre, se
Tout les
trois
s'assirent
pour dire
signe (Mem) de
vons nous
Le loupe-Je ne
heures ,
( Mem
'j
galop,
devana
cette
anne
certaine dis
moustaches avaient
bte
se
disait :
( Ceci c'est
la
combinaison
ponr me menger,
centaine, l'ne
portant de lonrdes
et sept nuits, ils firent le chemin de six mois. Jusqn' ce moment, ni le vieillard ni
(Mem) n'avaient ptrl du but de leur voyage.
Le vieillard condnisait(Mem)et celui-ci le lais sait faire. Mais aprs avoir parcouru cette
rappelle
ma mre m'avait dit qne: Lorsque tnfut ferr j'ai fait inscrire ton jour de maissance sons
ton trne, pour aller (Cizira-Botan) rejoindre lire, dit alors le loup an renard
- Va Le
la belle princesse(Zin) qui t'a rendu visite une nuil.Nous voici maintenant tout prs de(Cizr)
Avant de le quitter, je veux te donner quel-
renard
se leva
de sa place, l'ne
arrachs oreilles.
et
son
cervan
lui
coula
par les
est crit
en caracties
Le
pleurer et
renard en
rire
voyant cela
se mit
L'ne
lui dt:
tudi je connais les deux sortes de caractres, arabes et latins. Ceci dit, il se leva et alla vers l'ne.
dirigeait vers la maison de Dieu je pleure lui, en songeant ses les caractres
sur
qne le loup s'approchait, il reployait sa jambe autant qu'il le pouvait. Lorsque le loup se fui
latins, je ris.
approch
une
distance suffisante,
l'ne
de
quand as-tu lu
Hawar
pour apprendre
toute sa force
Qoer Notait
249-
Bpel
HAWAR
Hejmar 12
Cette
question
ont
la
langue
pntrer
le ( j: ) smitique qui
pulaire et non la
mots n'ont pas t
langue
crite .
Ces
avaient adouci
{^) comme un
le ( j ) ont prononc le
( h ) trs postrieur.
de l' de
sort
et se sont
di la
langue Kurde,
mais ne
le
con
naissant qu'imparfaitement, n'ont pas tenue compte de ce fait que cette langue as
similait
rendre
les mots
presque
trangers
jusqu' les
et ils
mconnaisables,
comme une
con
^____
les
indpandante
Mais,
classe
cette
directement
sorte, nous
l'alphabet.
de
aurions
impos
encore dfinitivment
la voie
phontique
Aprs avoir quitt (Mr Tacn) tu ar riveras au bord du fleuve de(Cizlr),vaste com
me la mer, dpourvu de pont et de tout pas
Le trma est
presque
lacultatif.
Notons
ai;ssi
ce sujet que le
plus dure que
Kurde d'ordinaire
est
chisseuse.
cause
de
doux el
tin qni se ditfre beaucoup des (h) allemend et anglais cemme les ( h ) des
Le (b)
Kurde se prononce
tout
le cherchait l'horizoD, el au
suivre
250-
\y .i'^
M\P
_sl cyJi
*' '(f ' *i (ST^^ y (S 3 Ai.V^ t^.o ij)i (Sy)i- i- ijfjj '^J^' Jl* (iJ3 J*ijii
Zjy
ijy '3
*!li o^j 3
j\
jU
^i}
4) y
iSiyi
z^\
jyi, jl. JW
tf jLij Jj J} i
^yyyi J*^
tSjy i]
i>>U-l iilaj3*S Jl
iy J\
(fj\iyii
iy\
tS*;Li
ijy
*tl
jjrj.l ^.U..- *,
y^y
si tj jl4>j-
>i>y yji
iJi'^
tfjV
jryj ^
y^ S'.j; 'i^'jSi
lxJj Ij^^ J .i
i_y cy
jJ 'j\y
bJ *il; ^J
0 y3
(S 3
y_y
i STji. 'j
fl <( jy-i
* J- i>rf J-Jbl;
^1^:3 *ii
f\ \i
|_5*^J
/ bi-
J iA (y^l" 3
. J0 J
i^ fc.^ jl Al
*^
-^*j j'i
<>^-i,i 'ly.
J\j
\iji\y^ bu
0 ' _ y^
\i si J. iJ'^
yi ^3 cy J^- oy
il AU J 3
cy^j.ij-j"j
O'-r-:' (^3 ' i>-b*i
' *^ -Al' yy
^1 i
j>y_j^ JU^
251
Vj-
,uU>
If. M
ilictl} ibyyc. i jj J
Cl Jli- j^' J b jljV(^|^_ljjjtji>jUj i jU- .ii
Jjl Iju,- y
.Jjjlj ji IjuT yj
tJji
'^/^ ljjj^. J l
J j6 f -I^J
Ijji Ij l ii 3y
J lilji.1 J
.j^j
.1 J Aj Uj IjU
tiij. *-
*^^'.
. f Jjji Ai Jl 1 1>*'
.y-^^yi ,j
J Al
j Jlj^ j_,' J3J bLij^ J J.W' Jj jj 'j lilj:- *'jJ yj; (SiJ
tS jU a!
* '^^33J lj>.tsil^JJ
'
1 -f -^.
'^ '^^(f^f
jl-y
^O
(J. _ljbji- 'j ^''ts'b Ai Al K,y : Ijj i ^JJ 0b>.t5iby Al lj *< ylJl'
JJU ,_>_^
i ^.Ijlijbjl ts^^'y-li
-252
If >>>
^jj
'J^y Ji
yj\i>
'J-,-''
ny jl
J5
^JJ
A*_b
4^.^fjli) U.1/^'
A*--Aj ...i Jj ^^S- J.-J
lTJ^
*i ^:J Ij
'-"'j*
jjb
tSjb
ifj.-
Jii
jj"
tijljb i^ ljli j
t-.li i-f
1^
'Sy
J^. j'
Ji j^UU
/Vjj) jlA_ jljU
J(Sj
.^''i'
(Siy
fi^
Ijc-^ V
Jl_ bj^
jU, >
J'^'
"*"''f^ ^sq^
Hi -Si
tj. >
Jl
cvljli
iJ .-j
-^ r
-y^ f'
H-> fl
aTj
oU Ij^ (* J
-^ y
^ljlj> jf JJ,
'-Jj yy ^ -j\i f
lyy^ CJ .y. (Si fl
y_y_Jyyi 'y jbj
ljj-'J
|_jb y A)
,y yy
ljli^ J- *' J J f
i/^J
O JJ..J JJj.i
tj-r
^'^
Jt^- J''
i>./^l*r^rP cf',*'
'./'-'':>l:bjr_lb)
-y-' jy.J '^'^3 ijj-^
'dUp -Jl
y
jbj:-
s\jj
J.J
Aib
j
IJlS)
ya^
1
jb
y '
ij'.-'j^ J
^J^
-(^
Jb lj-D jI
jrC-J_>
L3b_p) _9liB
jlJl;
15"
o^Ujj y, y_yj.3
y\j y (SJ fl
iSJfl/
M ^j J ^
A.! J-y l uT J^ ^JiJ
__^'Sj J J"i/j J
crVj-^l'"
_}lj Al Jl
iSyai y
<^Jjl
JJ
253
'j.-'
a;IS^ j<ll 'Afji (libJl S>--Je Cifi'
vUW
ajU 1^ j vj;j
/. ^><^ Ji
J_;ii <iy y y^j JJA-* J^y
Jb Jji J
jyl;
J'^yy
LS'^
..^..JjJru*^'-^ Jf
*Sj.y ^. '^^ ^
UUjjjt-iy jj-J-i-i
yf^f'i (Sjfy
iSj.y y.jy ^.^j^ib. aL ^/^jji ji-j
Aj'l J Ijlji-b
'J^-
iji
4l}b-r
tiJjlJb if ji J 'i^-:
^ iJ'j'-'l JW ^ ^Jt
* Ijji- Jl ijx^j^ jb
A-Xf}\ ^j^. jT IjU
J 1 J '-JH
A-jijli
Jjw-J *5^.jb^tSJciJ.>
A.-y. (* j^. jJ JiJ
J C--J *j ^y^
i; J
Jlj- ^ aJ
au! ^
J\ij
Jj a^ Aj- rfjjj
(Sjy y "JiJ
jlij |oi^ j'fi Af\i ii^ii' J-J) A tSjbOijlj,-t5jl J^iji "li Jj^ g-b O'S^ 1 ^ljCl
1 'J^y J
***
'Jy i '^'
*1
J^A f jyfS^iM ' Cj^aj ai a2. 'J 'jb-J^' A i5 jU c5 J * ' *> (JJ y i5 jb- i/j * < v^ JJjS;
y ii\y 'i\^(S\
! J AiU Al' J V > l '-'j'ii ti- A>J A
ajJj y yi ^j
! Jj-Jjii
j Al'
Jl A b*b jjj *e (Sia2, ^yjif
254
1 Y y^'^
\\ aS y Jbjj jy fi X-jjlj-l A>-
-uu>
JU
(ij Aijj c Ij^ i/<^ Ij"*
. il Al Ai
jbb
ilt^
Cjb
A. J
'j'jj-
j*A
jl
fj- .Al'
Ai
jXi a!
'i iS*'
'J'}
Jj^Ai
iJA_.ijP
liji.j i
*:^' (SiJ J***
J.ljlS^ a!
Al a;
fU;b Ajj
cJj
a_j \;|ju. i
cij jo *f
t5AXj_ j
jl 3jl
IjT.
.Ai' >-J\ju,
tyJ
jIji
i AlS^i ljlj ** tij bS^-if j;- JA a!
li Jlj! Ai
A..I j-l (Jljj A Ij'A bj .'l^'i' jjj i^J \; a
.jl_ji
o-l
t/l^l
jt
-j'
<'J
Ai <
i/lj*'
A.jb. t5J*j
tJ'*^ *
J- a!
Ajjb-pl
Aib-.jljUi
Jl_iC
ISj
(^-'ij
a5
|^b>->.
cJ.b-l ':
AJj>-
A.JA jlb-Ai
aS
t^All Ai ^jl Ji
y- y.1, y. o
y^i^ jli)
A C-J
J--J
-^jy
(/bl
Al
Ailj J. AibjJLjuI
\J^
Jy ' jl* f t^ jljl; t JjA- y-z^ *i Jljr } l
t J A, Ai jA- JA5j Ai Al Ai Ai j
^bl
V - t^' J j
^-J j>-< jAib-b jVjJ AlAl '4, .jjX-IUiiioj- iibf J *;-ij JJ 'i ^ lil j>-
'' ^ib
y-'-y
i Ai aJ AjJJ : jb.
JlSjlj
Jj c)d
J- ^j J Jb AiiI
f cy'^
-Jji-.ji-Ji
-255
SY.[^^
>uu>
J/-
! >J-^ / 6^
|jibjbjjj*> _9lij b J_i-\ Jupljj/^ 'IJ j
Iji Ait5Al.iilJJAf Oljbli- tSjljy jC~i AJ J A.; Al
Ji y ljj-it' tj-i"'-* ^ ' ^f--^ (h-^ (S^ l \_ji2^i b j>- / JjIJv jlJl jO Jji ' -klj *'i^
' Jl J AJU J libl blili y-\>- li'i/llb.lJl Ji jj.-
l J Al CiA
(S'_y
6 A bjl jj
iJ-iJ
(SJj '^
jU.jb.lj JA.- Al
t"*'
t?' j'-^
t5A.:jj
aJ jlij
f2.iy
b A j^lj fjA-
< ^k: 'J^ 'y^ ^^ 3^ '^''^- Jt'^ l J'i ' l j^i b-vf j-tSjJ iji ti ' Ji j"^ *^isi jj-j*j Avilij^ Aj b bbil ji cy-'. u'^l' ji^i i-^
(ii ' y
yi *
'^^^" ^
ti-^^ *"'
iaji
1).
ts'V
J\j y
(Sy r^ * tsl ^4
H'J*-
liljXj 1 JJj
'3
J i>^ tri t* J^ -^'J* * '^-JJ'--' t* J '^ (^^J ' J*j " ' *^ J3i yj ' *i.iji * if Jjj J; -jl ij-^j
(15^-3-* r-Jj-J^ J 'y Uj *' * j-r" J ^^' * jj-> jI AJ^ j ty
-5' jlr
Jjl j^ J-> *
^V'S' vli
:P
256-
1 y >u;*
ay *jyy li *Il ^J Zy^ ay^- *; ya'lA*
"' y>^ (3 O aj
ay<Ji'3ayiiajj<iyiK-Ji\ yyi- *| J ^
^'
,jvl** J4.-J * J
Cfyp
JjS^ l
jbjj
y-'-^
lijb-iiL
cJj
S^!l^J iij.>bV
y/'\yS^ yy_^^\i
jLLj J-sI ti liyiy ti
- ^ f^ 1 . . 'Cj )i *^. ji c.SJ|j>-.> j'
J-jl^jT"
y^\fy:yiSdi^l^
iL.-ii J J-l _<_- c'^y \
Ai t .ji. ^yi C-li ^J I jl *; y-i J IJ j! j \j)j
257
JL-
t^rr Jblli/^'^v
XY
;->y;U/
jU.C J Ojlfi ji Jj J Cj^ yCj^i y (Sl-S^ Jr*
t^^yulV
' *i
\jiiji,^jj^y^'j^jz^j'^y(}'^^'^'-''^j
c.j * lib^ Jk j-^ * Jf' JJ<^ '' J* *i **"
jiji-j
'j.jyy^
i^jlJ J-
,ji. Cjy.J- y^ '-i J:J ji- SJ J-: * or* zj \jl A 'f J^i-li *i j ljb-b ' JUJ- *i j ' Jb -
IjCi. jji j *
,J
'^. JJ^
t aJ^iSk Jl.
ljU bl.
J^-j
J^jLij(fj Ai c~i J a!
tJ Jj b .ji-Ui *
J j_i j^ j^J *i
}i
y y t^l 'i y yi
-CS^. y b.ji- JvJ J
-^Jii^ J
y. y J y isy>ij
-258
. 4.ji;ii)'j';^i;ju^wis'...>i/oi.u^
jUilldlb
j^*
try^*
^j
ifjyj-jy'"
<^jj- i>j>'
A^b*l-J
jy^i'a^cy
-259
iSjy^
t^JC*
ciUJTi
CJ'IjJ^- IjJjO
jbijLi .JL) cy^ A
(jU-joi JU Oi^
gjLi da^tt'
Jljj^
U-jOj JW l|^6 Jjl) i
i^li j!a.aAtJM>li
>._^b
J.J. A.| jL,.
k J^i'jliOj bL\_j
^jj^
^y. ^y:J'
ClU-jJ p
jijjf'X
iSif Ulill
Ji^S
/
JU.
y'yy^
y->-.> (_i
^J tJjl.
b/jU-jOi e jySi
y.3'^(S\
y^y.JX^
*: <SjSi
(Sjy jL-j Jisi
f.y- y^
t^jiT
^^^.j*
^-^ JSJ^
^J^H
ji ^Ulr
t^xi iSi^
J-j'*-' .
tfjl jU ljlj j
260-
SAL 1
HEJMAR 13
-
ANNE 1 NUMRO 13
AREMB
14 iley-Ber 1932
MERCREDI
14 Dcembre 193'2
Qovara Qurdi
Bevue lurle
gpxaDa teretl
.AM 1932
261
M-. j^^4#'
DES MALADIE^ INTERNES
VENERIENNES ET INFANTILES
m. ^ ^^^^
i/afLw
S'
EOuJlse' Frres
Inscription sur tous les metan.V Gra
vure colorie, pancartes et tableaux en cuiv
et autres en relief,
plus modernes.
Damas
.Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie,
l'Irak et les pr.ys du
Qiryarya Qomel
bona SilryEi, Tirqya. Ecemistan,
la Turquie,
Caucase:
la Perse
Irak welt-tii kevkrs:
S:.lqt
500 kirs-sr
100 frenq
1 an
6 mois
4 mois
'
m' '.
60
40
I'.
{'
60 fr^nq 40 frenq
1 an e mois 4 mois
150 90 60
i'. l^ I'.
Salqt eraeliqt
nrmebqt
150 90
60
Frenq Frenq
Frenq
propritaire:
Emir. D. A. edir-Khan
Damas: Quartier Kurde
262-
SAL
ANNEE 1
HEJMAR 13
NUMRO 13
AREMB
MERCREDI
14 iley-Ber
1932
14 Dcembre
1931
Qovara Qurdi
Bevue lurde
( , J ) ji ( o, , ) derdixislin. ( - >j ) ji ( - ^ ) b. p. ber hezai- di.swar . diqelim
latn, l min bi hertn ereb dinivsandin. Ser v Yei|, di cih de min kerara x'we
herfn latin: elfabyeq
daji xwe re bi
me ew guhastiye hir.
Hawar en psn
lqani .
xwe
din
Bi ses hejmarn
me
bin
rpel.i ellab
belav qiri
bi";n.
cih
ji xwenda
zanayn
qurdan,
wan liser elfaby pirsyar diqirin. ber wan rpelan sed pncih
ne qir qo ew r
Ji
dest ma bn.
Min dil
peln ha winda
end
rpeln din
Ji xwe
di
bia
min
di
dibistanan
de
dixwend
hini
nifsn da-
wan
di ci
tuneyy
de
eliabya
pj.n
herln ereb,
divya
qo
end rpeln
din
bi
qevin
psy.
Bi
v hncet
berpqirina elfabeya me bi
gil biqim.
Ev eliabya han qo r em zman
xwe ve di ser
min ji her
Di
sbla
1919
de,
me
da
iya
esra Re digel
b ,
nayine frensiz ma
nivsandin eliabya
min
ynani, hineq
rs nas diqirin. He
b.
di iy
ji xwe
hin me
wan
berhev diqiiin .
xwe avn
serxwe
n>e li nivsarn
xwe digerandin, dixwendin diedilandin. Min bala xwe dida Mcer, bi bilevqi-
rineqe biyan,
xwe dixwend,
diwar de.stnivsa
heta qo min
l bel ez,
263
Rpel
HAWAR
Pehz e dil pehiz
Din girn zz
HejmarlS
e
e.
Ne sr
ne eder' b
Pehz e dil
Oin tari bi
pehiz e !
zze
^e
qvrosq
nrvan
Ne qan
Din
ne robar e
sar e
Ne in
zozan
brvan
var
Peln
daran girin
Ne
mast dew
tar
ne savar
Ry
Erd
Gul ez
qutim
Cendeqn
Gui
Weq
wan birn in
xwn e
e
Din
var
evraz e xwar e
ne
xwine bi
Ne
qon
ne
xwet! ma
Din bdeng n
zer
birina
hevn
Tin
sar
serma
tirba min li
der b
qutim
Peln daran li
Key
de.st
Pehiz
Din
e dil
hstir
pehz
ziz
e
e
avn Gul ez
esqern .siqest-
Ezman
res e
bi
bi
ewr
Din Hemi
tar dil
sar b yar
dman e
ne mane
Din beri
cewr e
b dost
Qoera
Badev i
Ne
min
tu
bq
pq
ma
Zelam rs in
Rondiq, girn
rs
dar
Reng
Gul ez
qutim
bazor
e ne
hawar
dimire beran e.
goliq sar
berx
in
Gul
Gul
bdil
bcan
Din
serma
qezeb birin in
pehz e. e
haqim sultan
ez
Pehz Din
dil bi
pehiz zz e
Singa Gul
Gul rov
qutim
tari
bi zz
seytan
ba ye
rondiq
bert e
dua ye
baran
Deng Gul ez
Tu
deng naye ji
li q ez
Botan
li q
irnex
Ne tir
ne xencer
Gul
govend
Gul saz.
Ewrex li
ez
li
Ne
ne
mar ne ejder b
tabyn me
qar
qiri
bn.
L mixabin
ew ellab,
ne j
ew terheng r
ne di dest min de
hin nivsarn
hebn qo me nsan
qiri bn.
tirqan qirine
ne bi wan
herfn
qo
min en din
Sala careq
gehitine heta
1246 a de, li
psber
Me-
Herweq
b, ji bona hsani qirina xwendina niv sarn me, ji qurdmancn tirqiy re, hertan bi hev guhartin me
dengn
hin
xebitim.
fn
xirab
herend heb
xist nizing
me ewend
eltabya xwe
eliabya tirqan.
Ji gotinn jorn
qo
ji me re ne gereq bn. Ji
lewra min
eliabya
xwe ji
ve senifand :
herfn
zde je avtin,
li wan
bar qirin
nan
rnsi
bi
de
xistin.
car
Bi v
awayi
el
fabq hte
sih
herfan
yeqreng min
Ber
elfaby
p.
fiqrn geleq
Ez
pa.s
dibm. L hetan qo
lav qirin ya me weqe xw dima tde me ;iteqi bingeh ne diguhart.Min her ti.tn xwe
p dinivsandin nasn xwe re dida zann
Weq tirq elfab iya xwe belav qirin
p-
her
me dt qo
el-
qes
hjatir spehitir e.
264
Hejmarl3
HAWAR
Rpel
veggetlmaD
Bray min I min welat xwe. weq
ii.sleq dlai, qo mirov bawer qiri b de
winda
^lil
biz, di dest
rewani
hat
xwyqi
tazeyan
deqird
qe
le
qat
sr-
zami
ewrupayyeqan
bext
eweyan p xo.stir
b,
we ew desfreyan
Ewendey p ne qomelani gl
perist din derqewt taq cgey piyawani
av dil
bigrtewe. Inca
qe kann dimoqrat
ber
gird,
hinby nuho ji
dil xwe.
br
biqe
bavje
Ew dil
ne. Ji nuho ve
his xwe bxe ser tistn n, vegere xwe ji dil cane xwe re
ser zman
germi
Peln
tewa
bne.
in l
di
perist kan-
dixwazi ji
welat milet
rya wan .
ser
ew .sst
sal in dil
ne.
dest
py
qeseran westa
abny de
265
Rpel
HAWAR
HejmarlS
Buhara Driq ji
p diqe. L, heta
qonewe beser
we xoy
xowistuwe
merivan disine. Ji
dirindeqani ew qe ly hatnete
qo ew j ji
tu ban din
sip
baran
tine
we leseri jiyawin.
nan.
Ji ber qo
Her leber ewe le kerni basi duwayiy
helat, rojava
bireqn
baqur da
iyan ji
weq
roj
hveqe
nozdemnewe hetaq
dnqi
staqe
gel
s evn l digerin
dora w digirin .
iya iyan
perist weq
l hat we
staqe
Erebisfan . . .
Gava buhar t,
vedigere. jiyneq nuh
xwn li
j pre
cane min
t. Em,za-
nola
diln
din diqevin
diqevin
hineq ji
me
xwe
davn
hust
end xemberi
carq
destn mamoste,
bineq ji r
avn wi
yeqyeli
Italiya
Em,
lat
znar
e, diqene
Her q
be xayin dej-
diqe,
heziqne, me ditirsine,
Ez nabjim
dibje :
qulilqn xelq me
Rs
kurifinin,
retn
iretewe qo
nwni
quli
Aiil
Ebas
beg
li
Hesi ji diqe
ji
ari tariq bb
rberiy
li
br
ireteqe qo
tucar
civandin,
li
pre got :
Stcvind Sori
-266
HejmarlS
HAWAR
xwe ber xwe end hstirn qet dest bi
Rpel
Slyalienle Slltvi
irroqa Siyabend Silvi bi nav
girn
qir.
Xec qeti
bn rw Siya
denge. Ev
ji
weq
Mem-Alan
yeq
ji
niho biql dilxwe.s by, ci
min.
li
te dest
hir
bi
hnceta salan ni
L .Siyabend Daw l
loirya -mirina qo
min ber se
ber w d;i.
visandiye, di v bejmar de
qim bireqi w hildim.
belav di
vegerand
got :
Siy:ibendo.
bas b
cieriveq
gaqovi der
av. Tde
dleq, ciwaneqa-
w revand biri
Ji ber qo Sipaii
yeq ew
rj
Qo min ew
dilin, destn
min qo te ez ji
revandin,
dilqetyan
.nahle tuqes
dihewne
nizing
n
wan
wan
diparze,
min ji xwe
bibit.
le got
heqe w rj yeci
qu.sti j
de
ji me bihata
piti tere
Rjq
Siy:ibend ser
xwe
dan
qu.stin,
hal
tu
bwayi,
b ser ejnwn
min
min
h:il. Siyabend
rab,
biquje.
Xec
qet
qo ir.eit, qir ne
ne da
qir,
Siya
ve .'
w bibin.
lier bi delavi
Xec
weq ew
ditin,
mala w ,
heit
brayn
ser
rja
revandin
dl girtin,
b;iz dan.
stand
gehisti b
buhar dlai
bi xweyeqe
ge
bijn. Ev
bi
xebat
bala
xw
pyn wi
emitin,
gr b ji
hevraz
de qet newal.
diqe
qeti
ser,
biq
dide
re n.
.siqeslandin . kevdek
Snda Kandi
dariqan
bend
xwe
gihand
ciwiinegayi
lqet.
Ciwanega 11
ber mirin b.
nne. Hing ji
wan re dibje
Hon
j
xwe
Ji newal de nalneq
dihat. Xec
iqestin
dahiland
Siyabend
xwe
di
wl
we
bis-
hal de dt.
I. giriya qilamin
avtin
ke
xatir ji me xwest,
Dibjin cih
qo
di
da r . . .
SCerican
de qo Siyabend
267-
Rpel 6
HAWAR
HejmarlS
gir
LiP|i ifle
Siyabendo I Siyapendo ! deng biqe
stirih
direh,
re
zinar in
neyar in
Teyrod
berf nrvan
Min go mee,
gaqovi ye,
lawecan
hilwe, ey Sipan
Binve
Binve lawo, binve lawo, binve lo I Biqev, memin, hilwe. biqev iyao I Rabe, rabe Siyabendo zavao I
go mee : ji ba min
Bel
min
go, l te ne qir ji
ya
min
bahor bi
Gaqoviyo, awan
b qo, Siyabendo l
Stiruhn
ga hesinn in ji lola
Binve lawo !
Nalinn te
qr
her Buhar
Te ez bitim
Te
Ez
zan
b bxwed
v qul
Beri se salan
di civateq de
inirin
ji
roqa
Siyabend -Silvi di
Hawar
de
re me bqeq.
SCercqol CCzizan
Qaniya-d^reban :
i iriiia-SBtr i^S
268-
HejmarlS
HAWAR
Dors mon garon, dors. . .
Rpel
Berceuse le la Kort
siyabendo I Siyabendo, parle
Donne nn signe de vie ta femme
montagne
tuerait le
chasseur
desNe olenres pas, ne pleures pas, fille, ma belle Laisse U mort venir comme nne jeune marie Qui a dil que la mort Mes blessures n'onl est amre, mais non point du maie, mais
mais loi
tu
n'as
pas
suivi
[ mon conseil
Dors mon garon dors. . . .
Siyabendo I
Siyabendo, ne gmis
pas
Le caur el le
foie
taient coups,
en mille
larmes
[ morceaux
Chaudes el sanglantes, sur ma poitrine Comme une flche enfonce dans les ctes Dors mon garon, dors Les cornes du cerf sont de fer, d'acier
J'ai dit ne va pas, mais il ne m'a pas prt
Tes gmissements
sont
[ son oreille.
f comme la mort
Comment me retenir el ne pas crier
Mes larmes tombent sur mes plaies Dors mon garon, dors . . .
toujours
J'ai dit
ne va
pas vers
les
rochers plat et
[ anx abrevoirs
Si quelquefois le fallait
un gibier
Gmis, gmis,
Siyabendo, gmis
Tu m'a.s laiss el tu t'es jet dans l'abme Tn savais qne j'lais sans appui et sas soutien
Dors
mon
garon,
dors . . .
Dors mou
garon, dors
. . .
[ obstacles
roule
et
menez moi
chez
[ Siyabend
La
sommet
de
Sipan esl
pleine
d'pines,
[de chardons et de rochers La grle et la neige sont des ennemis ponr [ le chaasear
Et
devienne pour
Siyabend
nne tombe et
-269-
Rpel
HAWAR
Hejmar 13
Silv
expressions populaires.
aller la
poursuite
se trouvait auprs de la
l'at-
au sujet de la lgende : Siyabend esl un pauvre orphelin qui vit et grandit dans des circons
Ds son bas ge
faits d'armes.
il
sa main gannhe et de l'autre lira son poignard pour l'gorger, juste ce moment l, l'animal
ponr donner son dernier .soupir secoua vive
Siya
lorabe
amoureux au nom
rpondant
( Khadj 1.
l'amour de pas de
Les
tomba
dn prcipice il y
tomba dessus,
Siyabend
parents de
marie
des
attaque
le
corlge et
enlve
Khadj
des mains de
ble
tue . Elle
Lamontagne(3ipan-Xelal)est renomm
8,e jeta
lle
son
dans le prcipice et
meurt
ct de
Un jour Siyabend
ayanl pos sa
sur
sendormit.
Au loin
amant.
vers
l'eau.
***
se manifestent
jours. On
dit que
l'en
appocher. maison,
chaque
de ses sept frres el du jour o Siyabend s'tait battu avec ses sept frres el l'avait enlev eux.
Siyabend
Siyabend
aussi ne
l'avail-il
ddouble et
bend el de Khadj.
SCcrcqol CCzizan
de
Siyabend.
Siyabend
LeDomlire
pleures lu, tout l'heure
Pourquoi
Khadj essaya
de
lui
repondre
evasi-
insistait,
elle
temps, retenti
Les
grands
mangeurs
et
bons
En le voyant je me snis
rappel le jour de
avec
-270-
Hejraarl3
HAWAR
Rpel 9
pris l'habitude de
gnralisant de
dsigner
Kurde
par le nom
(1)
chage et l'amonclement
du foin, l'extraC'
cialement au
au mode
climat, au niliel
est la
du
sol el
lion du la
de
fei'me au march, la
bois
de vie qui
consquence
de
gographiques.
poprement
pour le
chauifage,
la
rpai'ation
netoyage
du
des
des
Kurde
qui n
dit (2)
humaine
combus
dveloppement de
n'est pas
produits : crales,
et
neige
toujours
a d,
le Kurde
nombre
et
de
L't au
trs sec el
contraire,
la rpartition de
dans l'ordre qui
besoins.
ses
repas
quotidiens,
trs chaud.
La
s'lve,
Quand
il
se
lve
de
bon
matin ,
de ce
une
son champ,
il
lait son
exige
alimentation La
reconstituante.
Arriv au
circulation dans ce pays tiop
champ
tait vers
second petit-djeuner
accident et le mode de vie rustique ou
( xwirin )
com
de pain de
Vers 10
vri
il
table
redescendre les
anticlinal haut
(le
ce moment qu'il
viende, de
co
somme
le
plus
pyiamidux
d'un
de
l'oignon
et
qu'il
boit
du
( dew )
soite
de
lait
1 )
Le nom
A trois heures de
l'aprs-midi,
le
' mdiques qui onl refus de reconnatre les nouveaux maireJ .jppgUfe ( tiravn ) O il boit du
rangera se relirrnl dans les hauteurs de leurs monlagnesl ^J^^t-^ ^ ^^ ^^ j^^ f^.^^^^
et devinrent comme leurs frres de Bolan des Kurdes I maOge dU pai c'esl-i-dire de. rebelles insaisissables par rapports aux cita-1 vCrS t;-7 H. le Kurde tait SOIl ttluer (lV) dins des villes mdiques.
c'e.ll'E.d.l.furqu,e,rO->..Odel.Perse.leN.N.E.
<Ie l'Irak et leS.- S. E de la Caucasie. I
Le
st>ir
I q il piCud
gmjjgg
^
'""" >i" "
SOll pOtSge,
du (
^^^^
cUitS,
SaVar ) SOrte
271-
Bpel
HAWAR
et le menu le
on peut
HejmarlS
des repas
chez les
Kuides,
d'hiver ,
y entrevoir certaines
particula
minuit,
tisser
rits qni
son tapis,
in-
le
aux
yeux
c'est
le manque
de
repas
midi .
Il semble que le kuide a ht l'heure du djeuner pour passer, en pleine acti le temps le plus ch;iud et le plus qui a sieste
oblig de prendre
avant de dormir.
Tontelois il tant noter que certains peuplades kurdes ne se trouvent deva it
vit,
la
ncessit de respecter ce
nombre de
repas quoiqu'ils en
et l'usage.
rendement du travail
Il
y a
en
de tous
sont
dferls
ndes
ville
apprenent manger
midi
anoieimes
capi en
de la saison
et la les
du menu Kurde
avec
vitamine.
Les Kurdes
mangent beaucoup
rent remde
leur
insatiabilit
et leur
de
Pour
tagnards content
ironiser la
de Botan, l'histoire
les
rduite par la
boisson dsinleclante
du ';
suivante ;
Quand l'poque du
plique peut-tie la cause de la longvit des Kurdes qui dtiennent actuellement '
che'-:-eux.
mangrent
Satisfaction
leur
et pa-siv.
races
voisines,
ses
par
l'adaptation
de la
par
rveillrent lois,
demandrent,
encore une
nourriture
besoins et surlom
manger.
son
insoumission
aux heures de
manger
tradilionelles
qui
ont t
dictes
aux
autres
peuples,
dans
l'origine,
par les
Nons desirons un
liravin.
trois tapes
midi
et coucher.
***
Si, mais
comme il y h un firavn
aura - t - il
rpon
Le Kurde n'est
pas
l'esclave
con
minuit 1 .
vaincu
SZewin.
-272-
yj\
LiUlj
^i jjD
jl J-iill lyi
UU 4li^l Jl 'V_^ ^1 J
Jlu Ij; JJI jlj c
j *i Jl**"' -"^ * *
o"i/j y^3 Cj^s c-Ji y
lijIJJr^y Vj'Jlu'-'-'rr'l.'
(Sj\^ yy'i\JCjj\,.
^^\i A^j\i JpL iliUy (Js'iS JJ-jCjJy^
UlU illjl il
^i
^,
lij\iVlil)j.ih-L^o_^l3
i_ji-jji y Ji _oUjij Jl
L;U j^ ilU
J^ ilj..J
***
U\;j.UjJj<iJj<[ljtUi:^
^l.l_JI j.lyVUx.lil
V^>>
^y il ^b) c
I*
UU
jc/Jl JjJIj
'iij-U
c>^yyc^y-3
UiIm
\l^j. ^oi itI lir J lil
Jjj
ftlJuJ
Uj'J. j.
Jb ^
(^Jll jjli
Uio-j
UboljV^jJl^jijytiiUj
l>jUj Jjj.i \iy Ji ifW dia
UUI IjjLij Ijji-I :UU^
UI;.:^ljl/'VI^ Tjii
Ut .j^ir'ujjuvi * 2:^-^
. L-u-ij jyji\ fji y I .^ij
JJI Jl *llj li^ ilU
Jl ^
l_JUI liL Ji Jp dbyo
Ub^jJI y:.i\ li J lit b
jyi
Ubj-ill^l li ^ .:^ Ji
273
v,-"
d^j
tf >u;*
J^ J.^^
v^>-J a1 .j"^ jI Al JU ,J aj Jj iS Al'
^lij
^^_lj
Al
A,
*-ij./
jU ii
A_.
c^
tii-'^
tJjljJI
ii J Alt jLi
Oj\.flJ
Jl
y.
AM
i\y\
fi
AJljJ-
t jJ * ^U
t>- OJL-
J^ *^.J!-^y * J^il-b
.JO 1. ^. * jU 4,'
fjUi. tSjlj A
li J J; jy^ y
Al' ,Cy,y y
ll_il
OjJ Al
j^jP j.r-j
oi- Al Ail Jl Al A Pji J Ai C^yj-
Jry y_j'J3i Ai ,y
^yy- i ^yiS li
o^
jjli- jS t o_^ i Ai. y y-i J *j *i t '^^'~*;j
C^aS
c)l;jl
tfiAj'AJ
cri^'
aJD JAJ
j^Al AJ
A J .::.,jjll. aiUj
,..l. ^,,,
'J3J
J "^3
lija* ^
ijU- JJ..I fl
J-jAi ^U-
isfy J^'-^U^^f
fSjyi Aly ,jf Aj- JU-
Al J
liid. J
jjij jsc-
f I Jjiur-^ tfJ ^,
Lij 'iji
Ujj j
274 -
ir^u;^
*< (jy^ji. <S3 (Syi fi
>1>U>
,^'
j.)U j.>^.>
tij^ J jJU j_j fl j.J-i Jl o y tSj-i Ji-jJ ljy (Sf y
v. (y^(SJ 3 vrfi
A. y t^ jB ^y ,_j
V!
J. J
^y jjlj jl ^
y.j^ 3ii- ^ A. }
(.y^ J
y. Ai^ W*
t _i
5C1 ji
x^
3i
j Ji- 'j>j^y-^y
j i>y J .jij y^
r^-^b
V y iyiii iSJif
y \^ CJ i3J'Z'^
i3iity\ y
-i^J
: j:ljAts/'5^j jljft
I jl
ij-j
j; jjij fl y-
: y-tSj-jjjjU ;5>J J
^ jJ y^Jy^ y J". y
' cy^'.jy^^j.^yy
ajI >:iljt.U 1 yy
^^y.
j
^^Uljjib iy y tf jl
Jj'^.J^^'5 >.->
f 'yfy.Cy-iiS3(Sy (Sj^..J'y. jiJjUAak
jjjU uiT-iii/l JU
S^\^y\f\j\''^ji.i
'.y' l lilJU y jl p
ti J jjJ
(Sjiy ^ yy J'jjb J^ ^. *- J
liljj'^lj b
Cjy^Ji l J _J J Cjy^-^i'i'y Cxyi y}" yA
(Sj Uj J y J l .> j 'y Ull iii-y
Cj^tl.1 y U i y Jl Ijj tJ J J Si i liij
rfj y y. j-jJ
i>l; J
(^ jjlj ^j 'U J:
j-j. j y. leij^ <^ j 'W'
".
J'i
'.bj
j^^ f - l J J
J)\
ir>;*
by
jl* > ^,-- iJj jUI jUil jjC
jU jj-j Ojr iJOJ ^V 'ill'. JTj: "^l-^ ^yij J. J li jljj-j t^y- J-^ ^.j
JU. J>j J
Jj liJa s JU V ^ff^p-^f
jUib ^/i ^JJi- ^lijil -v '^.
jji,j^ .J ^. jLijji ^jviii yf
bjj J^
f'
\j}
\J\ ,
_i'
>j
tj !5L>
j^
iij> y.
.y
276-
ir.M
Jj^ljJi) b>
yi^fci jj A'ijjj
yVj j-\ yV, ^1
yj\fi
J-.-"
J t/Ui J ajJj y- j j* y^U -'J .
liljij
yU
A)
tSj
jyi- W"
abl?- * -j. i
lij.-
urj*;'^j^>:^.J'-i-^l
j^. t>i>^JcT'jW- jl
JJJJ '''U J.J ^\i
jj-" il-icB U'.y ^r"
U (Syi' _J Jy
Jy y^i ii .^lij
>.:^J JJ y^^ Jj
^lj5^)l : Cjfcy
l-jj ti .J y (Siji
V '^-"J
^' jj'iij *
'y'j-
! i.^ I I' Wi
i-JlJJ'Ic <Sji jj yj t* jU-jj ^o:-^\ q5Ujj*-j; ^Ju y '-'Jl C^-.-*!! -^^ l-r jr- J (
ti jaj'Uj '.-''I JJ' li"-* : ".-*!! ^^ -^^ y
Jji VU-JJ ,_f'lj
'yj I- J- (i.r' ^J
jiV^'-Jj' I' JJ J*
J i.J
'-{ y y Jio
"^L-^J'
J-*-
y ly^J JjJ
Uj Alij
bU
A. ^.^jl'lj;
( ^-ijJ j*lf-'>jli
Aij A.j f^ljj ta
au;
UjI*jj S-;'- J
jUjj
S^j >JL1j ji y
J-
-^J ^. jJj J
!.jo tSJJJ
ory"
aJUi j
^/ ay \::i)ii^'^3'icfJ^Jjy.-^^C^
bj 4!; Jjlj^UjJ Jj jS^ I' I- y j^ I I tSJ fi j
y Jl jsli J Ijlj ' Jl jljj- t Jl UJ-. "--^! r5Uo
AlU-A>-_JbjjJA. _9|
u Al J...JJ < u a!
'f. y
fSj
ijll ^iU
yjlS lj
<lS^. j; J^ OJ
jJ
277-
l^rv JjVljilf'u
Jl U il ji>
f-f^ j^ y^ ts-* y^
cy^ '^1
'.-"'! ^J^
^^ ^-3jJ * iJ^ j
'^ j"
cy JJJ tj
J*- *j',-' J
^j
(ijjlxi>- J-J a: ^J
UJjJ
tri" ''Ij
Jlj
_^_;.Jiu} A-j
_jl Ai. 1 l j
il j^' '^y^ J' Jl j; *H-^I zf" J^<>.j!1 ^iU .J jjjC-j^ ( U rY -.rr ) VU. j
^^_Uij joU
tjU
yy
tfi lijij JJ jJ
\'1J^ bjjJ J lil) 'r' ' ->lj Jr" " tsi ^,J-' nr
'J5ljjj li'^J y.lj 'y .J.3 j;
VU j_j
278-
j^UillilU
ji.j
iryj'
^*
't
Jl*
Hy.*i
jlLiVl .JUkjj. jj
(iliji 1 0 . ;j-b Ai, ^
.iJiji
lilij ^ jyfi Ul jl cy
tfjj-^j>r.. * (fjyj'jy't"
'jjfiU^ Jjt^i-jlt;
liJij
i^J^ Vi ;jU
279-
i-
*.Jl0^
\'f i^
u..
^*^
^rvjjVl y'iru
-^^
1 . / 1 1 >w 7 ' J UD
M
*
.\v>l/;*
* '
J'.Sa
'*f^ tf y. (#{<*? 1 *
hJ-M
iS^
U-jJLi p -
j.>yui3/
9^ C^:
i-Jl ^.^^^
jjL t^3j3
y:^ (^
tlUjJl, . e :.
dl^' ^^
olelXj
<i^J.^C$-A*
OU-jJU .e..jjS'>
l^
^yJu. tSJiiL-
\y.^jfy
fc)U i^jji
/-r.^ 1^
viLoi^
Olj/
.IV ^u.
Jii5*'
(^ i^jLi t^
jl>. C^jA
^^J^JiJ^.^
(Sjy t)U-j JkiU
^Ijl:/J.^
ClU-jJ;
i j^i
^K'
JLLt5.i:.U
ci>. jT J/'j.
^^/lii>--^
jljll
'sC
f^^'fn*^-VjJillUi. ]*it<n
280-
SAL
ANNEE 1
HEJMAR 14
<-<zj(j:y^
NUMRO 14
SAMEDI
31 dcemhre 1932
Hovara QQril
um MU
Qomeli
Zanisti
Pesoy dar
Yeqyelman
Cem li
Haco
Hevind Son'
Ga'/ind Gil
Xuvahuni Qurdi
Le Qurdistan xwnin da Q . . . . .
Derd Nezany
Du Guharto
Law Fend
Hereqol Azzan
Ho Cegerxwn
Evdilxalik Iisr
Apetn
Cegerxwin
Bo
xaweui
Hawar
re
Jiqiriyaran
Ma
em
ten
M.
F.
Bot
.Seqala
Hi'men
Ceqerxwin
Fvdilxalik
M. E. Bot
Mio Mil
esr
Bel em
Xemi
Zalini
Dad
Kedrcan
Welat
dil.^
min
Dr. Q. \. Fedir-Xaii
ir ^rensit
Note sur la Bible-Noire
Deu- variantes
Dr. Q. A. Bedir-Khau
Hereqol Azzan
apwMl
AM 1932
-281-
M.
SPCIALISTE DES MALADIES INTKRNES
VENERIENNES ET INF.INTILES
^ f:&ci/
Slndiwr
<J)i. /exirc
2)awa<
a'ail,;;
Eyoiiilge
Inscription
Frres
en cuiv
Damas
.Malek Uaher
Abonnements
Pour la Syrie . l'Irak et les pays du 1 (i an mois la Turquie, Caucase: la Perse
Qiryarya Qomel
.Ii hona Sriya, Tirqya, Ecemistan,
100 60
f^ I'.
e.mehq
4 mois
40
T.
40 frenq
Salq
,'Jeme'^iq
150
f)0
Ficnq
P'ienq
(j
nois
90
I''.
4 mois
60
I'.
armel'.qi
60
Frenq
Adresser toute demande au directeur propriiaire: Emir D. A. Bedir-Khan Damas: Quartier Kurde
282-
SAL
ANNEE 1
HEJMAR 14
NUMRO 14
EVtBlH
SAMEDI
iley-Bex 1932
31 dcembre
1932
Hovara Qurdi
eiiyetiniaD
Bevue Karle
serqirdey
em dinen. Fm dne qitbani mukeddesi.si
heray
Ar.'irat,
peyxemberani
ewi.s
destri
serliesti w
we
serbelaybetil goraniy
lewawi
ye. Uua'
wrdi legel
qato seyr deqat destq dirj bil we dergaqe qirayewe, qiqi ciwani
sip
Kewmye.
we pran
jiqeley
hte j-
be dil sutaw
deyxwninewe.
ra degrin,
We
be ihiiram
g'wy l
ci'gey laweqe. Lfeqey nextq bel dayewe we desti ho .sani laweqe dirj qird, we
Hemisan
em
dine
wacibali
lay-
beti heye :
mal tiexn
Weq
a'sqeri
qirdin,
rh
le pnaw rizgar
qirdini ne.-
Netumanit le taluqe
le pnaw Serbexoy
ne.slunian.
we serber/i gel we
dujmin
biraqanti qu.t .
Helse 'wa
Helse japon
nelumane
wa
\o-
dagr deqrt.
Bem e-sne
nizame
le
rojhelat
We hem
we
rojawa
belaw
ry
bwetewe .
be dengeqi
danist
wani
erz
le
pnawi
em nizame
xoyan
be
{[U.st deden.
staqe hendq le
civaq deln
zaniyarani za
hi-
(ez)
nizami
be Nizami qomeliy
we
goti :
em
nizame
staqe
lman
Qurim
me carq
pwistman
niye.
niye.
bo lay
***
liwas bu.
dergaqe royit,
we bzir
Inca laweqe
yec(q qewt
le xewqi xirabda bibt.Le pa.s rend rojq qe rojaameqan nawi ehdeqan blaw deqe-
gel
peristi imr
wa le roj
Belam
heye.
Piyawi
Qaniil
Xaribaldi, Wa-
me gwzrayewe.
Her le sali
[iQi
ewe
283-
Bpel
HAWAR
dozrayewe, we qe krni taze
Hejmar 14
hmerika
desti pqird,
nizami
gelperist le ewrupa
Ii brey min dlai
Inca
Bray min heqe milet me j mna van miletn din bixwenda zana bna
rizgar qirdini
azdemn,
we
heray
serbexoy Emerika,
we heray Firaiisey gewre sali 1789 dagirsa, le 1789 ewe hetaq 1815 Napolyon
hez
diqirin
di
eleyha
hev da
pagtin
ne diqirin. diqin li
Bel
blaw perist
qirdewe,
itir
trikey Ewrupa
gel we
xirabya
we sei'bexoyi rnaq
hemi'i
wan di v
Emerikey
be lerr w
qirdewe,
we piri qird
bereqet,
Inca
detwann
tniladi
girtini
pend
gotin
qo i;avn
me
vebin,
em j weq
b. Hem awyan
liem le cgey
xelq ji bona
xoyan
biqan .
Inca neqe
le
kenii
Heqe mla
rojawayiyeqan
bo
helat
sendinewey
nslih
serbe
wexeberi
limanGaris
le qirdewey dinya neb, bcge le geli qurd qe gel hend car he rhqi pere.<sl heldestn, we qurd xoli, we
herayan deqird
qitli, ditin
ji
qovar ne
iierweqn
u
xiidani
qurdan
bihistin.
(|urdistan ]
gqtyeti :
dirxanyan
milet ciurd
ra qovareq bi
nav
Hawar
rqirin
l'i ji
milet me
ra
sandin.
bissqi
milli ,
we
be
hway
serbexoy ji
Hawar on nezan,
dixwiiiiji, tn dora
kiyamyan
qirduwe.
min
dibjin : Gelo
ev Hawar ci ye qo
xanedaiii We ew piida
ri'waiidiz be tiji
b,
we
heraye blaw
lier
weqn lie
agir naw
dabyc ser
bibrtewe buwewe.
we qurdeqan!
lurqe b
wrpaya
blaw
Geli
Italya
bo
rehmeqan.
lioy qomeli
c[ai'bonar
helsan
rizgar
Inca
le sali
1848 le
Firansa
he-
cerme-
raycqi diqe (|ird we emey be naw tiem ewrpaya bilaw bwe we. Jtalya le lay
qewe, we Elmaniya
Her lew salane b qe qe Firanse aley heray hei qirdib, Mre gewre mir.
( tewaw ne bwe )
Muhemmed
paay
rewandi'/
le
"iei'ind Sori
284-
Hej mar 14
HAWAR
Rpel 3
Fv end sal
Din tar, Dil min
Buhara
in dil min
ket ne gec;
Bawer Jiyna
ket mirin ci
ye
nizane
res e. b ne b ge ;
re.s'.
w bmirin e dizane
serxwe bib megir ! 1 Agir .
Ava
bib,
min,
min,
hem
Ji bra te h derneqet
di de.t de
im; key ez
tin me ;
n:i jar din me. ye
Key
Xwe
buhar e, l .xerbi
Buhara ye
jyina min
b te paz edad,
te f.iize dad.
Min ci qir
qo din.^
li
min
tari
lqewa
Min ri qir qo
n ronah ji
avn
im,- b
min
Girn tirs dide min xerab diqe sng pist, Ldin xwn,i|m dizn! qan..qarz e dad. Her end pol n petaln
r
bq
ne dit,
/aro
jiber
xaii-
bibje
e.
manan man
Geleq kenc gir bide li birnn xwe eman I Bij.sqn me c' diqin ji bo derd te derman,
hevkas; tu bdeng i
Bila bibin; Welat goryn te sih
b naV;
tav.
miu biqe;i
hii|en
megiri I !
Ji
bra
te
hj
derneqet
Agir ? ?
Qemal
Ji n
Fewz,
ve ew;
vexwaiin
Ji Ji
Snga te de
ne end
m.ine
ii ye
bajar
Ji ber qmanyn xwe. li cem te ermisar in Ten tu ((l'ir menai e, em ji te hvdar in,
mane en
b mal ne ma al
bext ji
sist ne^bi'iye
nabe jar
tev bajar
ne tev
guiid me
JCcrican
le-qo di hejmara Hawar a pnci de belav
dixwnin ? ma ji le de i
me
bve
goli
L
bi1
qurdman
knc
in
pir
in.
Ez dsan
keuc in.
ewend j
nezan
jar
nalominim,
lewra qo
lura
sern
xwe
di
nezaniy
em
qustin.
Em
nezan
ne
din da ditine.
lav.'n te, ji te ji
bna ne diqelin
niy j xwendin
vi hal.
e.
Derman nez-
tm
xwendevann di(|im,
me en zana xwenda hv
herfn manc
me
xwendin
nivsandina qurd
gele,|
nnin,
divt
wan
biqin.
te di benda xwe
xwenda
nezanan
bixwnin in.
JZci(vc arjndl
herweq
-2B5-
Rpel
HAWAR
Hejmar 14
znin,
da
qo
Edebyat
zman
liqz
eazlnil Bill
Geli biran ! Qovara Hawar ro
bibin.
qo
Em
p zha
bibin.
bidin
Ne
ewn
ber hev
naveqi
drdirj
di
bin de daiqinin.
hett meh in li ser zar qurdmanc biderdi qeve. Binaliya apqirina Hawar, ji bona
ne ji bo navn dilbihewes.
ne j
an reklam e,
de
dabO zann
qo kesda
belavqirina ha
xweyy Hawar evan ti.stn tewo mewo di qovar de belav diqe . . . Ew qovara
dlai e, her ji panzde av
war civandina
da bne ;
edebiyata
qo yeq e bi me zehf
rojan careq bi dert;
roq, rroq
kewadn w bn.
Ez
car em
li r dimimin,
da qo em
kewaid,
1r bibin.
droq ,
edebyat
zman xwe
bibnin b
avdane ir
bendiqan.
nanivsnin.
Gava qo Hawar t ez
qo dsan di qiras ber de ye.
dinihrim
ev nivsarn ha en
tew dil
min hene '.'
min tin
dinin ? an hevaln
Birano, ez ji war hv
we v
xweyiy pesna
Ha qir
diqim dev ji
zana-
careq li
hing
qovarn
gotinn min
Cegerxwn
bavjin.
Ojman Scliri
Ga
golig heval
in
in in
Sevrs ez im tu tav
Ez qan me tu av i
Welat wan
newal
Dilo
Qesq
Din
rabe buhar e
sor e
germ e
Hem Ga
xort in ne .qal in
bi dar e
ne sar e
goliq heval
Ba baran pehiz e
Din bi xem bi ziz e
Dilo
rabe buhar e
ezman ne res e
qen ge.s e .
Din bi
Mrg solln zozau e
da qe kzan e
Havin Mrg bav .x'izan e soln zozan e
Ne derew e
ne qenn
qirtim tu heyran
zebe.s tu rhan
Ne
Ruhn
qullq li
daran
jaran Mw ez
Mih tu
B qeyfxwe li
im tu i
ez im
tir
liir
Tu bnhit ez dergevan
Qui ez im tu hslir
Tu ji An periyan tir
Te ji pez
Din xort
beran e
ciwan e
Ez qan me tn av
zr an zrqir
em bi av
stiran e.
Ez
nirim tu dav
286-
Hej mar 14
HAWAR
daye qo heft bei'an
e, mih(|e biberan
Rpel
Textes
et Traductions ;
in,
e.
qaviieq
biq
Ev
qavir diberd
DD EDIfllTIl
Dudo ji xwendevann me dil qirine
her heft berana mih ji wan distn did ber xwe. Xec qen,
b n got :
Siyabend hi.syar
ji me re ser du nivsarn
war de belav bne
qo
di
Ha
xir-xir an
guhartoyin andine,
ti.tei( qiriye
Ew
qiriye,
(|o
got
tu
bi
min
diqen
te tisteq
ha.
p.J
Pismam
wa
ne
ev
in
bel tu
dibn
qoviy
qavireq
biq heye
mib
ji
her
heft
qo
Xwendevann me en di
me
dinj de
beranan
distin, te j
weqe
vi
qavir ez
bigirin
van
tilan
mina
min standin,
qen min
arqarya
biqin.
guhaitoyan ser strana
hat
tu li
Yeq ji wan
hi.syar
( Delal
keliiri
got : qov
ez
ji
qovara
me re
rqiriye.
Ev
stran
di
awan
qavirqi
ji
min re
berber, ez got
minwehdeb wi ji le re
navegirim sv.
noijime
ye, qavir qusI.Qir qo sei w jq,qavir ji li sei zro qeliye,qavir xwe vepejiqand .
in.
Eve qoma
duwim
2
syim':
wer b,
sixq
beniq qete
niv zer de w di
heb, ew six wt
pista
ve derqet.
esay, Siya
sereq derda
b, tirsilia rab
Siyamend.
Hte ser
qo qavir li w derqu.st
Dlai.';
Ez
ye,
de tewiha, gava di
Siyamend
dstmal serav
[
*
diwara
disidn
xwe
di
teht
wer
diq,
bi qe-
six
A din liser
rlroqa
Siyabend
Siliv
ye. Eva
wan
le emeq av diheriqe,
av.
hewa dn b ser
qaboqa Xec xew ve b. Xec meyizand qo biicq qovi vane t ; dihn xwe
287-
Bpel
HAWAR
Hejmar41
Deui Variantes
Nous variaiiles
nons avioius
peut
polir
dormant, est-ce
venons
de
recevoir
deux
du
que
propos de deux
publi
morceaux que
revue
dans notre
le jenne mle tait lurieux tout lui contre les sept autres mles.
comme
L'une se
rapporte la
chanson
nique par
Lyce de
M' Ali
Seydo,
Oans
professeur
bi
au
mle el dit Tu
ma
Amman.
variante de
venx
parole, je ne rentrerai
dner de sa va
la 2'' et la
Siyabend
monent de
et tue
que nous
donnons
l'gorger
coue sa
tte et Siyabend
glisse
prcipice.
prcipic
qui
tait
rocher
abrupt
vers
son
milieu se
les terres
recherche et
ne
sur
qui ces
pr
Oe
poussrent
peupliers.
peu
du de propos
mort )
rebord
qui
du
leurs
preipice.
sont
Les cerfs du
des en
Span
devenus
Bercenso
de la
Cette
munique
dernire
Hadjo
nous a t
Agha.
com
le
par
D'aprs
rcit de Hajo Agha la mort de Siyabend et la fin de la lgende sont ainsi conus:
Siyabend dormait sur les genoux
qui
peuvent .'ittirer
l'attention.
est le
nom du hros,
qui se
prsente sous
la
de Khadj.
Au
loin
un groupe de cerfs
Khadj leur vue
s'veille et
et Siybend
lui demende :
-288
Hejmarl4
HAY/AR
Rpel
Notice
SDBLH BIBLE NDIBE
La religion des Yezidis est une de celles
entre leqelles se partagent les kurdes. L'origine
les
mes,
le
lundi il a cre
Pakbreddin ,
khnil, le
le
Mercredi il
cre
le
Melek
Taons
jendi il a cr
le
Sedjadin,
Samedi
le Vendredi il a
Norail ,
cre Semkhail,
il a cre
a fait
pour ces
sept anges un navire, et qoarante mille ans iU sont rests dms ce navire.
Perse. La religion
yzidi
fois
puis il s'en est offens, et de sa fureur se sont faites les moniagnes, et de la fume de cette
d Dieu le Melek Taons devait rester toujonrs dans le Cicl,et Dieu confia melek Taons tontes les destines des hommes et leur avenir;et tou jours il recevait les ordres de Dieu concernant
les hommes. Mercredi il a constat qne la vo
emploie dans les crmonies religieuses du culte yzidi. On appelle ce livre Saint du nom de
temps encre, les Kurdes de Botan; qu'ils soient musulmans, chrtiens ou yzidis, jurent:. Bi
lont
de Dieu
c'tait
de
crer
l'homme
da
feu et la
et le
femme
Eve
de la
terre et de
de sonffler
quand il
l'eau,
avec
ent
Cizir de
par la
bible
Jeudi
il lui ordonna
l'oreille
nn cornet
d'Adam,
souffl leva et
Irois
fois dans
son
oreille,
Adam se
Vendredi
Mlek Taons
reut l'ordre
annes. Il entra et de
resta.
Ensuite il prit
Eve
comme le
donnent
Quand ils
la vie
furent
aux
gnrations
dn
humaines.
on leur
sortis
Paradis
bl.
Le Samedi,
mrites,
et qni
Dieu ordonna Melek Taous d'aller chez Adam et de s'occonper des affaires de l'bnamanil.
dire sept anges; le Dieu qni est le Tout Puis sant et l'Unique et le Grand a cre ces sept
devant
Qui es tu ? . .
Siyamed, Siyahmed,
Le second
Siyainet).
point est que cette
grand bonheur,
lons te remercier
c'est le drapeau
compris que la
Quand
Adam et Eve
humaine
eurent
prenait
gnration
son de
origine
la femme,
( gaqov-cerl )
gnration
( pezqov-chevreuil ).
SCcrtqol CCzizan
-289-
Rpel 8
HAWAR
Chacun d'eux a
ils d
Hejmar 14
et ils me
ils
ouvrirent neuf
les
cruches,
ils
firent ainsi.
Aprs
HOURIE,
et leur
descendance
donn
le
peuple kurde.
on
trouva de
choses
de l'abondance.
fl. -Je donne la rcompense et la pu
pareilles. Alors Adam allaita ses enfant et c'est ainsi que l'homme a en la parole. Aprs cela
connaissance
de chacun,
Eve a compris qu'elle tait la femme d'Adam et elle a donn naissance une fille et nn
bien.
Zouk est
donne
Kurde.
le
Les
Yzidis
le
dluge
quand
formes;
j'enlve
)
navire
l'eau,
o
son
( suivre
Qiryarya Qovar
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan, Irak welatn kevkas:
I.
j'existerai. Tous
pouvoir et tons
soumis mon
ceux
moi ,
Salq e.5mehq
100 frenq
kir.-sri ^ 60 frenq
40 frenq
Salq
le dominateur de tous les temps. Je
150
90 60
Frenq
Frenq Frenq
snis
e.mehq armehq
Prsidents quels
lenr permets de se dvelopper selon leur nature. Ceux qui veulent me rsister s'en repentent et s'attristent; les rois de cette terre ne peuvent
Dr.siiiriiilIieieiI8eliaD~
Bijsq nexweyn erm freng
pas se mler de mes affairea. Les livres sacrs sont entre les mains des extrieurs ( cenx qui ne sont pas Y'ezidis ); phtes crivent contre dpass leurs limiies si mme tous les pro
Ji taqulteyn
Parz , Berlin
Viyan
ya Stenbol
ber
BEXDA
IBAK~'
-290-
Vi.U>e
Jj[^
:Aj, Um
ij^j (2X j^
y Jji '^. y tf 1
y 'J^ 'iJi i j^j,
jlj
*ib
_i Ijj
j\y(SJ(Siyy(SJj
^} 'j.^ ^j y-i
t$V^ ^ij^
Oj.ii.<
Cjy A
ifjji
'J^yi
iilS-i J
^.J.A"
ai aJ
JiJ y y A f
iJH
3j
(SJiia
y J'i
*
y
tSil
J3J
yyj
y J-
y^.
'y j
j:->
J'
3J\J
.ctii-ib \f y c^
jaJ. (Si\ j jl
iJjl>
iL jj. ciljT
>il,.l
.I^^li
jjl
!f_ Ai
jiO(/"
Jj
CJl/l'
Jj
A.
Alji
\yy
bijU
\iyi\S i
jijU -f;a
iiyii
ji
^ji jy\
(S'i
AljM
ai
A>.
Jj
Ojl;^_>w
tiAllj
(SJi- J f-f'j^
S; ai LljKjjl
Jj '^jji i g-j
Jj ^- j ^3-
Jj
.:Jlj ii
tfjljjXliK
jijAf
Jj o>l._U j.:a. JJJ.J li^j tf jj*i VI; j; A Ji *>(SiS
Jj
ZJ^i
jl;
Jj OAi
**
Jj
Cii
"j
j>-ll"6
(S^i
yi^
j'
C->Ujjj^_
JjljiliCjUIbCj
tf'j'
tfsj! y
a!
^
'i
't)
aj_j sjlj
iXJ
Ji*
>
Oj jlj>-j>-
(Siy(SiS
J)A>JiA
JLA
aj
tfjj
l^jli
291-
/'
.\M
li vu>>
o\* .*)
^iJ tf jljV ^yiy y J. 'jijy\
jlj) tf.j Al "il a1 CJy (Si *< *>'
tf J., AC^j'
CJ'
Uj J ijl) A. jj A.y
U _p^ U J ol. jlf,
U tS J _U |J-U 'i j
i, Oi^i) j.^ 3 JU J pi
j\y
Ai. tSji
iisj
'J>a^.
I
r
j\ay
b
*^y
A-y
tfj^l
'^y
U j>- J. fl yi j.j
yj
jMl_JjP
iS ^
ij
jlSLil
xj
i jj{l
tf J* ji
tf jljJjU
tf jrol;
U^ijjj f l yi- -l!j -)W'. rijy jiy 'j^3 f* '-"i A-sjl; JjP
tSj * J
^^jiU ol 0^ j
oU^'lilj; >.j*^UjljU
J*"
U_sliiiij^li-_j\;j
J. tf J
jl^ Ij 1 viU a
t^lj
jl/
tf jy i'' J*>
y.iyf. yi\j^\ Jl. l Jjj. y y-i f I S fy\ A-jV fi M JJJ fi y^iy- bJ tj>^. i^jj'-j t^ JJJJ i-
f^ tf Jl _j j tf j5* y^
(/" ti
J jIjcI fl J/"J|j..iui-jj fl
j_^U A
1 "^ ^ > y
Al L>-
**.; y^ i
^-Ij^jj
.^l
u'j^J (J'y J *; Ja
H b (Sjyi^
DJiV J ,j W JWfUi,/J
J tf i M
b y. i>i j_jf-'. J3 (i y y jl L- ji I
A.j'y
Uli _^ J A^ _^
LiVUlalo?Jji>
.jL. j^ I lilili Aj Ijl;
l-:lS'_^ J,;^^
UL. Jj tf_fl>J.
sjljotf jtf jj|j.|jL>-_p..
jlj-iij^A)L.i(.l/^ji.
292-
.L>U
t)*/'
hC^JjP l^\la^ij
^)
:^.y
*'.J tf jJ tf*'VU- jj *i
: Jj .5 aj^i iljl; J"^ '"Sy ly}y f-Aaii ( iSy |ly jI/a : Jl/'tfij,
tf J*'' (.-^ yjy3 -.JJjlj jN;i:- *)/ (S y (tj f jIjIj Aj"
p ( j"> i Jj^9 )
tf l.'j a1
tsj*'Y-''-'ij.''^C^';>-.^
^ c
'-'*' ci ti; i'-Jy yi' ** jb.- i' ts\!i i ' '-- ^>
cl ^ JJ J J;J ^ U^J w-*eJ ^ *--ii J>- ^-^** AA-
j*i
i'iJ j>j
Ai- JA.i
Al AA_I J
tf jJ!; AJ
tfAiljL
Al-J bV c
il jjj
aT
y y
(S'j\J.'JyiiiJ
Cjy y"^
J IjjI I jbjjj
b ^^jj Jji-^ j/'KC oJli: iSi/'A Ij!>j y. 1J^-ii; Jj-.l Jj:>-ib li. Ai\~i y~i_ yt- tf j\j Cf. i-jl^
JjU AiuL^j Ai j..li II JA;uXi j Ju'j Ai'j. y^f-
tf I
J-J
1? >^./'*'t5-J'. ?? tfjAi'o^
tf J^Jj; l->^^ i'j Jbl;t$'jJ i-i i i^j Jl jT-i
iS'^f^
-293
J/-
>L>U>
\*L^i'^
iiijk v-^^/i
AS JA> JA- JiJ Aiji JJA; Ja- Al ,.Uliljj A
Ai
J*
JJJ V
Jj
jjJ J y Jl Ai
.jli. : Cjf^j
Jo
Jb-ju .J J Allirty
Ij;> *; U^j J
^Ij
ti.
aj
*j jU>j Jji
j>^-
(Sfijy tf J tfjJ:..j
*) J j;
J *i jlJJJ
yj\j i
ti. A>ij J
'y(Sj'iffji yj tfjUJ
3J Al jj t^>^ aS
Ai iji
jjlj J'ji^-
jij aji jv ^^ y
y, y y,- y
(f^ L/
tf jtf jl
tf J y^ 3 J; y3 -y^fJ^^(S^^y y
AiUJ Jtlbjtf JA ja! Jl 11 Ai tf JX-jJA^a!v1JL
fJ Aj J lib-J'b tjJj J A ti.ll Aj Jl
.
a; JjJ
'- '-'}' 3 y
t*-*;" I
b*
JiJO: aJ a aj
(S3 J.y- *^ fjy i^ tf j y3 jjitj-j? Ailj tf J 'y' tf jIJ j-j y i-Ji jl j-ij le- I
" *; ^y,
Jjl tfj jl flf--^. jl *'^-* ' tsi jlj*
tf jl y tf J Or y *5l J
jT Al y-^ tf j
r^-
f^j AJ
Y-'^*'->Jl^cr-^'tf/*:j J
' Aj'l ^j * ^jf-; Jlj^j Jl- ' y.j^
=^i
yij
<Sjy ji
? *:-^>.-5j^
j-j
J\ l/tf J - t,lri
- Jlj^j JL - j^j
-294
ti >u;^
;UA-tf jjjyJ-.*!,J^yJ'^'>:'SjiJ'^
,L>U>
J^^^
\j\joJ^y
iifiyji%:jy cX' tf ji tf I fj* tfjt*l
Jl'j; y^ '^ >j.y: (Sy* (S'y
i^i pli~" Jj. V _ljb;ljiU. j^lj A)
*ij ^jIj" *;
i'J>JJ>-(Sy^j'^oJJ )ii\jjfj,
JUj
aILj A)l_
j>*
J-^ y
jjibJl^Wi IjS'jJ^ji'ib y\ i
JU)_ ji-J f^l /^1 tf .jiS ^jlj Al
oot
Jlj/jJj>*j'^'>lilJ'J *T J ^l-j^*?''>'jyy
JU>-
..*JV ti
Jl t)i J
jL j.j-1
^j jj^ tsrl^J'.-'''j;5b.
JJ J >)^> y j\ iSi:jSii
A) yjij tf jjl J AJ
a.Ij;Iai -.'J; ' J; "^ *; J *j' L^ ai a Ij A *l j
A^
jf
cyy-
-295-
^i>b;i>
y^ ($r ^. Jh i
'ljji-jjij kl-..j iifii y b^ltf *'lj Al' :_) jj_^
t*;
tJ"JJ JJJ * *J
J.jli (Sji U J- tf .J*il- J*-* *; J ij J- Al' l;j("I jilj * JA' Al bi '::j y jb Iji ai yj'i Cff Aj'j
! tf X-* *.' '> '^ yf, '^ '-' "-** ' " '-^- * Al tf V
tf l; .J A- aI t J .' Cxf i . J Ai Aj ^^1 JA-j. A A>
-f IJJ 'i
jjU J ( tf jlj A tf j_i ) ^J ^J.jb Ai
tf**Js
^1
^Ij J A.ji
Abj
A)
Ij j
tf j.. a- jA.ji
A;|.(t. aJjI
Jj*l l'est"
t'jl. b iS
bijl; aJ
f IjXJLJI A Ja5 a! aJ r Al
JajUJj
a>.
(i. .j^
JA- tf ( AlU ) Ai
tfj Ai- tsij.j ijf bjL *J jj.j.i tf jjjf*;' *i ' t; ob tj-ibl; * J- *; J. y-y a a! ^. '.j>.1
<i-
f*i
ir
)if.r^^
..
(Sijji
jbj
}a5 aJ jIjU a5
tf _^li ja-
tf jIj'jj f*'
y-\.j '3^.*J3^. tj-jlj ji-jA-Aibf ^j_HJ*". *; rf'J'j Aj' li j (>.a5 l'Li a5 tf JAl' tf ji JJ
Ja-jS'' jl^A-lJil aI A^ t4 S S'ii ai .JA-ajaiy j5l *.ljtjj; JAl' JA- a1 J bjy t*-''J
-296
1 *u >j;i>
i\r,
.ij\S>
tf jlj tf I i .jljL
'/^ lT J
^ ^ .
dJ Ji
gi
>i>jjj ^1 j; ti" f b
jb_l f I J jlj- "JJ
^ '
\if Ijljb tf jI
ljjl J f^' '.* JJ
^l
.Ci
_JU.|
- cf-il
^j^ JU t/'
s- jljb-* ts-^
^|_jSCj Ji- jljb ^j
JbjJ bbj,-
'i^Ji tS^J c? f Ib
iJiJcr^f' Jj-"^^*
'^^ tf JjJ tS'' f'I*
(Sjy^ jp(Sjjiy
.ijlj*
jbl-
tf jSCJI
f_^
b-pl Ij
'Sy, ($
fIb
^jUl IjUI
Ui^ J
jUi
^lU' ilj
y fib
t^j^JjjTjJ;!,
liiv^^-Jj-i tjl tiJ fIb
'^^y
yy
1^1 Ij. ciU
JL.JjUaT Jl(jijijlj=dl
liSvj'jj ya li tjj fl b
j^LII
LJ
j5 y__j' <j5JI l
JIV% J-d^
_iJTbf l^v y^ y
Ib
-^j; eV tj
JVjv'jji JVjt^j'l
CJ^'^ti^'f'^
Ai Ai .J Al' y J.y>i (S y
iI-i 'yy ^y
'i
'*^j f y'
( tf jji; J
f Ai
( 'J Ai
' (3
-297
JU
i:.aji
^' JjVlji'S'r.
l'-^J -M
*'.?'. 5^*^ jjjjfO j-JIjIji A. Al' Ja:) a) .j
(^j^Ll^y'
ImaJU ii^y
( t^Al j lli- )
(l-.J Ai Ij J"
tf J
ii
tf .jljljbj'.j; Ja tf.jjj
'U j; >^
IJ
jAj' Jlj A Jl ji tf J
A? Jl ? Jy,- a) Jl J Ai li Ai. Ajbll"j tf ,j Ajjl t .:,- Al if .J ^_ bl j^J IJA tf a! A.j"i j Al' tf jb; Jl.
tf JAl' lclj ^y, jys ifl'^'JyAa Ai'jA ja5 i' *j. JbL J4 jA.ji Ai .J ii l-jljlJ .j^i
Ai jj- J Ailji
jS
tf Jl Ai
Ai
tf J Ai J'^ Ajlij
tiy. l'i J y
Ai'
y yAj'ij, ><^^ ^
JA
AiJai'
^jl ijU.J b
^jJ.J IjUAi Al
yoA'
-298
(:^^>jLi)'y;y\:jijy.j.u^jb(:^\i\ii*^ .
iSSSSSE;----
'./-.>
Jj'.iw'l
(fjyj-3y'>-'
1- - ^jj- Jij>'-'
J.-b^*
jjri-*
lii^
^iij
^-
Jjf-'^^
->}r
>il;>
i-
(jyjsy'f'-
jj^-'^-Ay
:jU - jJ:o- ci;.,.' JU -jjvx>i= '-^bi^l v.r*'^ r^ j^'ijl t_^ 0%'ljV '
299-
JU
-ai
l'(^ 1 1 /V
^ ^X^^
-*j
^m
f 7 ^D
Hc j.>y Lii/
r
^rTtfJ,^.A^>
^Tr jjVljilTri
>^^
h^J -M
t5^\._i^
(j^uJus
'" (y
j-lj j
t^Ji J.>-->
tj\^L.Xj
f:^^
iSjy* li-Vla*
' (Sy^ ^ .
<^JL- Jl'l
J^.^Ji^
t^iy Jj; 1;^-
liiJS'ij- di^iy
i^JiJ t5.,V
aJ
J. JI3; t5ij3
yjV -J^
l>.jlj.^_;*
V^jji 4.'jji|j^
ijCjl
Cjf.y-pTj^
jUU tJjb-j;
bbV./'-3
J'y. ti'^
0-c*
ti^-r^
V5C^JJJJ vi-Xii JJi-,
Cy.yp:
,S.^\ Jl'il JLt
J,^.U-ljk^
jl^ 0 t^ji
b^l j.
i*yr
. Ul^J-A
f^t/'.
iSAi
U-jJii
i Jj^ i
y(jijCS^3
ir\
^N^nl
-300-
SAL 1
ANNE 1 NUMRO 15
HEJMAR 15
ooeviB
iley-Pa 1933
{ovara Qurilt
um (arle
*S8eil;jn ^ar
x axa mineweran Qaxe2t aqira
Da SerSril
Haco
Lawiq Qurdperwer
Xeq VexwendI
T.awiq Qnrd
M. B.
Bot
Yeqyelman
Qlroq
Qitban
Hevind Sor
Beqr Kotre
Qsl
Hawar
0^ Q. A. Bedir-Xan
ire
'v e'nsi^t
P. A. Bedir-Khan
l.'Alphabet kurde
Waoa lereRl
SAM - 1933
301-
&< J^^
SPCIALISTE DBS MALADIES INTERNES
VENERIENNES ET INFANTILES
M.
:^M^idi
Sindiwr
D/'zir
2)awa.
ifa/lM
Egoolige
Inscription
FrUres
vure colorie, pancartes et tableaux en cuiv re. Impression de cartes suivant les procds les et autres en relief, plus moderaes.
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie ,
l'Irak et les pays du 1 au
1) mo's
Qiryarya Qomel
Ji bona S'Jriya, Tirqya, Ecemistan,
la Turquie,
Caucase: 100 f'.
la Perse
Iri.k welatn kevkas: Salq 500 kirs-siirl 100 frenq
60 40
pays:
I'. f.
60 f'coq 40 frenq
4 mois
150
f'.
150 90 60
6 mois
90 60
I'. I'.
4 mois
propritaire :
-302
SAL
ANNEE 1
HEJMAR 15
NUMRO 15
t~9<zj(.^>*-~-
DLEMB
LUNDI
iley-Pa
193.'
i'3 Janvier
1933
Hovara Quri
iuinBn0ninouBnBBnDnBDBaiyDninninBO00
B 0
*
qiri
um Karde
bn. Tewfik Wehb beg digel xorteq
derdiqet psya mvann xwe,.
Silman
ew dihewandiii
cih
p.? wan
b
diqirin.
Payar
me en*
Saet nzing
HAWAR
BanaanyBB
hetan
b.
mvanan
quia
b ,
mcvandar
aaaflmmnnnnBHoS
birin
eleng.
Maseqe
'/irav
qubar xemi
her tit ,
la Sersal
Nsala Qurleqi Hezin
de ji bo me qurdan Di Seva sersal re qurdeq mezin bwine hte dinyay. Heta hey je niho nlii em b. p Her ne hesiya bn , nizan me
mehir pve
.srn... Her
qes bi cinar psber xwe re diaxaft, yar diqirin. < arinan yeq digot, en mayn
me
b qo
Qurd ) ,
nivisevan
( Desti-a
Zman
tvda gnhdar dibn, yeq c.iran ji hemyan bi tevay digotin j tuqes ji gotina xwe ne diqir. Gavin
xebata serxwebna Welat Jrn, Wehb dinyay. sev dya jr me xisli bin Qurdistan bn ber du roja w beg di seva sersal de
re guhdareq hebn
peyda
diqir
ji pjna
etin
pve
ingnya
qev
inilboqai
brsqn
tu deng ne
dihate
bihstin-
Qurdistan , zelal .
ezman
Bi
away
avan Tewfik
dor gehite keliw .Ve xwe gihandi b xwe di nav firn kehw de guiz xwe ber liban ve
me
beg e.
cihn
Tewfik Wehb Beg par, prar, betirprar sersala xwe li Irak di uav qurdn
vexwendiyan^
ban
nn
bi
goti
t|ir.
Wehbt di seva sersal de xwe li Brt dt. Tewfk Wehb dil qir i]o w .sev
prz
axano I
Pri
end rjan
dinav yen
xwe, di
nav
dost
brayn
'.ayina
Vesh dost
emgihalin dora
Wehb
wi
Tewfk Wehb beg xwe ji bona seva sersal qar qir her nas dostu w
Tewfik
zayina
beg, ji
bona
tm
.sahinet
biqin.
hem,
bn
Brt. Mvann ji
geleq xwebext
in. Ne gereq
e qo ez
dur
Heleb,
wt
Eniaqyay ji bona
bn per
drj
pesn
bidim. Ji
weqe
ber qo
en
sersala
xwe gihandi
heri li
hir in,
nas diqin.
Hin
birjq , sersal.
hineq
bi
du
Ji
xwe, tirsa
min e qo ez
bibjim
beri seva
ji hek
Wehb beg ji
1912.
hatine
-303
Rpel 2
HAWAR
di wrebtirs
taliiqe
Hejmar 15
ji
ps ve ye her lelaqet
av xwe.
daye
ber
Ez
bi
lvn xewn ;
din.
ecb;
Tewfk
Hvna
Brsqn
hvya
sehid en
xrqar e. hw Qurdistana qo r
bye spila
avn te,, weq gewhern
avn te
l
en
zelal;
qulilqn
ezb.
Maa srn,.
Ez birndar
qo leva
qirim
te
bi min da ,-
bextiyar e ji ber qo zarown weq 1 ewfik wehb beggithandine. Tewfik wehb beg dev ji her tit ,
bi min ve da.
Cira
zr,.
ji
cane
xwe
beida
Her p
Vo Ji
dibe ,
leva
nimjgah dr.
te qan ,-
ji bona armanca xwe a bilind xebtiye, r dixebite, hj heya dawly ji de bixebite, dinyay d
tihnya xewna
av re;
mizgefta
tesorgnl an
bdeng ye,sar,b dar
geleq germ
sermayn
Dil min
bibine. Ji ber qo armanca w, armanc'eqe
rlii min
Mehtra
Jn
mirin min bi
qen raand
ne xapan
ez xapandim,
min qes
hene qo
dost me delul
bide pista xwe.
di ayendey
xistin yeq
de hilgire
Beri
kedandina
gotina xwe ji
min
re divt qo
ew
prnz qirin.
biqim
xwe ji re,
Di
spasn
qir
pey
re
Tewfik
xwe pqe
ban Poln
xebit
cihan
got:
careq din,
distan ten di
xrxwaz
di v
e,
dil
de
xebat
yeqxwn,
yeqhest
Ban dest
Poln li
hir
hiniq nav
seqin, qaxez
bi de
ji
milet
nijadi
me.
xwe re ,
weq
tisteq di
Xwed bi wan
rast
re ye
qo
ji
bona
pandi,
kency dixebitin.
xwe
Xwed arqar
rerya rasty
Leva qaxez
bijartine
xwe
bilind
liber lu tist
naseqinin.
ajot:
dixebitin , de
dlai
qamiran
me bigehnin w.
pirsan
304-
Hejmar 15
HAWAR
serbexoy
gelperist
Rpel 3
Flemaniya
becarq
pq hat, we tiqri
xoy girt.
cgay
Hemisan
sali
her
mebest , le
tan bo
wergirtini serbexoy
besl le sali
xoyan. Her
1848 mira
1878 m
lew salane , me
mezin Emn
mqi gewre
desti p qird.
we
serqirdey
Bedir-Xan
Beg
le Cezr
ew heraye sxi
Nekibendy gewre w be b, we
Botan nawi
serbexoy
xoy
ilan
qird
we
be
be end salq dayirey serbexoy Qurdisxoyewe Dirawi lesiqe da, wedayitaiii lay huqmi xoy ta snriwan, Sabilax, we bilaw we gewre qirdewe.
sqti
w Le
dqe le
be
.it
do-.!newe .
wurde 'tir lew
Inca
le heweli
kern
pas ewe
Firanse
le sali
1875
herayqi
bistemn culanewe.
wurde
rojhelatiyeqan b qe ran
agiri
send,
we hemisan
buwe we,
salaneda
saleqe
de, bi
n ddest p biqit.
Di v sala n
bilaw bwewe, we
Tewfk bilind
tin
liai. Itir Qurdeqani her weq Erebeqau, we Turqeqan qewtine tqos n, bexoy, we bo ser
para xwe
para
nav
xwe .
tist
ji
xwebext
sali
tea'l
1908 da le
we
Esteml be nawi
(qurd
terekk cemi'yyeti )
qomelqi
dixe nzing
siyasy
destbray xwe .
em
qoraele;
Sert
bibind e. Ji diyar w
bona biqevit
qo
mirov west
bi
pasa , Sx
y
Ubeydulla
Semzinan ,
zaway
Eimed Zulqilil
Le pa.^an
pasa b..
qomelani (Hv), we
w bit. Ez v Ten
(serbexoy
evende
qo ez
brewer bm
bi
qurdaniya
xwe
bong dibm. L ji w rja qo min Tewtik wehb beg nas qir tirseq qetiye dl mm. qurd ne bwama...
Heqe ez
Pist re dest
heta wexteq
Esta
me
qurdeqan
le
ps hem
Tewfk wehb
b , Herqes
we edebiyat,
bi breqe abadn
yeqt 'Vexifen'di
305
Rpel 4
HAWAR
Hejmar
15
Qlrasii Qasl
Rnjeq ji rjan qs rab ba
^l/^
Ry te
eleng e
lvn
te
gulreng,
deng
je re gol:
Lo
de tav
heta wi gr,
Lamn
te
rohelat
-' speh
b nav
Qroq
nepixand, Tu
ser
golin
re got:
qen
xwe
Leva
te
slava
ma
ji qs
ikas havna
ji dil dibj, an
Hj
hene
derman
,rj
hene birn
mran
l bifesal bseqin
hrt diqen Heta r dinya l di
di. Qroq l
Birina
xorlan
armanca
dini-
Nav
te
dengn e,
kedr
te
giran
dil xwe de digot: xwe bigihne ez niho nv Dil, can direcifin maa te agir
qo qs
bibe sev,
ziq xwe
Lvn
te
bi
gui
in
dvte
maa te
serin
birn
hela ser
Eeng te
weq
tir e,
xwe le Lvn te piyan in dev te seqin Qroq avn Pora xwe xwe vediq vediq roj
Te ez qirim xulam, te ez qirim
erab
xirab
Qs ne
ket
ne
li
pas xwe
nihrt-
xwe raqir
derdiqevin diqenin-
buhar
li
l piht,
w
Dev
xwe
vediq
birn
mirar
gui
gui
dima. Qiroq
poman b, l
ci fde,
xwes
dibe
qsi
ser. ji br diqim
birndar
zaro,
bav
de
weq qn
diqewim erd
de gereq e qo
em qs
bimein, bsiq em ber wi xwe bigihnin w gir. Bila dijmn me baz bide, iva
Jiyn
bi
te re bext,
bihn
gulistan ! !
Qullq
ji
ax
erd
Qurdi-stan
ge
bide xwe,
in
em herhal
SBeqlr Siotre
te
dil tar
ye
can
dibe
res.;
Xulam te bm ez ev
hezar car
in
ser qoleqey
binaxey
zanist , we
serqewtin,
qe
mea'rif
rabnwest
hetaq
esta
bo
eme we em
xeyeye
tneqonexislu-
iwne, we ket
em armanceman
te sngjar
B te ji
br
diqin
zaro,
bav
bigeyne em pwiste
gewreye.
tewaw b
weq qen
birndar
diqevim
erd
SCevind Sori
306-
Hejmar
15
HAV/AR
bn, bir pre hiiidiq Ev
Rpel
Dialectologie :
Parler le levergaa
Dil
xebera
digote qurmanca:
weqe
min de heye
welat
go ezlivii'
milel
end
wendi
me behwer diqir
xera diqir,
bi dest
go
xwe
ji boy
qurda
mala xwe
ima
nezan
ser
xebela
go
ber
niha
bye
niha
nexwendi
bn.
ps de
liib.
bibjim.
i rex di
sal, min
dinyay geleq
ji lex d min
wext qo esqer
qurd
bmr
geleq
teng
min
gihaye pncih
germ
sermay
me
bi
minewer xwenda
xelq re ne dirabn
li
q
ne
lereh ditine,
geleq
tit
ima
ser
welat
liste
xwe j
tde
bne
dihatin, wilo ye ,
ji me le ne digotin ev ji
ye.
halo bibalana
mesela me
bihstine
hin bi av
ditine.
bo xilasqirina Qurdistan
Ez xort me
xwe
dibnim
go
vi
wexi
hineq
ji
qurda
Heqe bigolana en
welat
ji wa re t,
jl
ne
dihatin xapandin
meji
welat
em qurd in.
sc
mivewera.
div
ev
xortn
me
rabin
ji
bona
Ldiv
hon
mla bn.
ji
bir neqin ew
go rab
sx b ,
pisaxa
yeq
minewer
minewer
re
xort me
tn me minewer ji sx ji axa ne ne
rast
rez
bl singa
bii|irana
ji
rexq bi zman
fdeqe mezin
Dibjin
qirine
je
ima go w ax
mal
keweta
tirqo
liteq
pir
hindiq
b di
hebiq hal
Qurdistan de.
go
d iro ne ew dem
gazina ji bev biqin.
e go em loma
xort me
Qurdistan kenc
hereqet go di
dizanin he
de bne;
Lgel
Qurdistan
biq. sx
mezio, kenc,
xirab;
disa
bi
dest
.sx axa
du
bir
xwendin, xwe
diqirin , dine
ne diqirine xwed.
Heqe wa j xwe tevli x axa
av
xwe
halo
veqirine ,
halo
biqirana mezin
bi
wa re xebit hasil
bna
fdeqe go
w je
bibwana . ima
ew Xwenda
Em Sedi
tita zani
bne
go armnca wa
rehett ne ser? Ji ber go qurmanc b bne dn bir. Bireqi dest hiqmet girti
L bel kisura sx ma ,
j heye.
Hineq ji
wa di bjin he xort
307
Rpel 6
HAWAR
Hejmgr
15
la ques
et dii(>)arab.
qni se trouvent
Ce son
(lui a
donn
matire
de
nombreuses
gnralement
discussions pendant la
nouvel alphabet kurde.
Ces sons ont-ils
transcription du
iome
des
populations
kurdes ,
il
tend
cependant se
pntr
dans
la
soit
kurde ,
langue
tel
qu'il
est
prononc
dans
la
kurde.
xeydin
axa
cax
Par exemple:
xeyidn
axa
cax
ment de
diverses conties et
parmi les
diffrentes tribus de
que leurs
mon
peuples, ainsi
de
m'ont
et le convertissent en
(x) kurde.
Biv
hsitation.
xwendin
En gnral,
cent
bi
meqteba
ye
qes
bdn
nab. Ev tjteq
p zan. milel
wilo
go ten Xwed
pas arrivs
Zilam
xwe biq
her
mikedes e. Ji
lewra div her du al j eleyhdarya hev neqin pev re bixebitin biqin. rojeqe ber
xwe xilas
j cem
Ev cem Xwed
bin .
evda j w mekbl
Ji xwe xl biv
**
away
di seri.
ceux
appartenant
modifi soit
sons.
totiilement
abandonn
et parler. kurdes. C'est un pur parler des kur des de dict Hevrqan. Il a t rfdig lel qui il a l auteur , le chef des kurdes de
par son
Comme
la
population a trait
ces
Heviqao.
deux sons
lie distinction
SCalVar
-308
Hejmar 15
HAWAR
robatique,
diffrentes
Rpel
Au commencement du mot:
les
kurdes l'ont
rendu
avec
modifications.
Quelques uns
d'aprs
l'ont la
mme rendu
par
un arrt.
Dans de reun
D'aillaurs le ( le signe
qu'on place au dessus ou au dessous d'une tient lieu de voyelle.
maquer
consonne qui
JW
arrt
l'athme,
est plutt
Dans ce
guttural,
se fait
tandis
que
celui des
kurdes
plutt vers le
dire, labial
remplac la .au(j_),
dehwa, de'wa,
sinhet, sin'et,
dawa
sanet
(Syi
c--^
comme) dans
adet
mots suivants:
.jjlt
qab
nmet
,..^
c-jJ
adil
aciz
JjW
y,.\ti
ayle
alem IW
tayn
ii^
!;"
iJlk.
^Ij
.^j
xayin
el J.
i>V
tebiet
ezab Ji*.
saet
A ce sujet il est intressant de noter
c^iJi j-
cause du,'ci)ont l
Le mot {y) est
syzen
Ce dernier
mot,
en devenant aussi
( szen ) ,
devenu (Am) el non (em) pour viter la
a largi sa lorce
d'expression
de mflence .
di navbera me da s-
cousin
cousine
Si l'on a
-re'fet) ce ( c. ) a l
fixer,
mais
Dans
supprim et
le
mol
(j>^) le
seulement pour montrer aussi cette lorme. H est vident que les formes de (sinhet,
( met ) .
prlres.
Le motCjli.) possde,
un f^)quiest un
langue Kurde
transform (emer) .
2
en
( e ) ;
le
mot
est
devenu
Au milieu
du mol: mol,
Comme
ce son, au milieu du
une
aiticulation
pour
aiusi dire
ac
309
Hejmar 15
HAWAR
syllabe ( er ) l'athme subit
Rpel 8
que
un
aprs la
arrt .
notice
Sur IH Bitte Noire
A la
fin du
mot:
A la fin du mot,
ce son
est tantt
>
el pour l'heu
an acte,
n'interdire
il
a subi
deux
la douleur
Sortes de modifications :
Camih, Cam
(T^
bn ( camih )
camy .
l'envoie nne
la mtamor
Ce mot qui a
dans quelques
tion
de
manire
fixer les
et
rgles
qui
des choses et par erreur fait perdre ses droits. Tons les animaux de la terre et de l'eau. Ions
les oiseanx de l'air, tous les poissons sont sous
mes ordres et sous ma domination.
ont servi
cation
l'assimilation
deux sons
la modifi
le
des
smitiques ,
(>) et le (c. ) . Nous allons maintenant do nner quelques exemples qui dmontrent
Les trsors
qni
sont cachs
dans les
les
connus. Je
(.z-Ar )
'^
naissent et qni
m'acceptent.
Etre contre
moi
eux
de mots que nous citons ci dessous:civan, civin, civandin, civanoq , civaq , cival,
du
conna
IV.
arabe ( ^Jj ) la famille de mots suivante: ket, kat, ketn, keliyan, kelandin, veketn,
autre, ni au Roi des quatre lemps.ni auxqualreprincipaux. Dans les livres trangers on voit
veketihan,
veketandin, veketandeq...M
et i ma faon d'agir.
de mots drivs
islamique, aval un caractre sacr. Un
religieux toucher
trace dn ( * )
Il y a quarante ans la dicte des mots arabes , pour tout peuple de royane
quasi-sacres
des mots de
la langue du
koran.
( suivre )
-310-
Hejmar 15
HAWAR
Ppel 9
Je suis je sais en
(1)
courroux
(2) ;
ceux qui conservent mes spcreis voient accom plir mes promesses. Ceux qui cause de moi
rose,
annoncez
la
bonne
cahier
nouvelle
Kurdistan,
qn'ononvre le
tombent
dans
le
maison des
Talchiqnes ,
dit quelque
contre
O homme,
comme nne
pas;
peut-tre
svns
que
vons
le sachiez ils
ve des les
ombres
V.
Soyez hospitaliers
ma personne
rappellerez
et avec ia
et sons
pierre. Ou
vous voient.
DU
MATIN.
existes. Tu existes et je
homme,
ne dsire
pas
trop et
ce monde, d'or , le
n'eiisle
le
n'accumule
pas trop
de biens
pch. Tn
du droit, je suis
monde
de
n'est
pas
rest
mme
au
prophte
ton servitear.Tu es
se
promnent sur
celte
terre
sont
tous
Dieu.
es l'Empereur et le savant
des savants. Tu es
de serpent, pleine de
la
peur.
Tu es sans
enfants. Tu
Dieu,
(tu es
si puissant
q- e) lu
peux
Tu possdes de toutes les richesses, tu es la le vie propritaire et du rideau ( qui . Toul le est entre est la
la mort )
monde
place; je
souffre 0
Dien,
es
Tu es mon
digne de
Dieu,
coeur les
toutes les
des
Tu
es la souffrance
et
Tu
es son
poussire.
mde,
le dominateur Tu es
des
emperenres et
des
esclaves?
renforces le
bien et le mal, lu
( suivre)
3- Cette corde le
-311 -
J/-
,t^U>
\ o ^\,^
|C "^ -*-'^
yjlii.
J
A.p .J A-\j\sjS
'k/
J. y\ J
J J'.y. J- tS jy
-lA\^
jjy)
(J^,
i^ y fj
.-.i- -i
lit y iSj
Al (Sa * *; ay_ f^
i -Z.A.-'^J
^y.y> *!j yi %.
yj
*;l:5
II 3 jj Al iJl;-- "U J
(S J'y JT'y
l^Jji- (S JJ
jt-^x-i- ^ ALyj
^"X-* J i^i
-^ V li
iJl- *
^^
(SJ '
yJiJ} (SJ
JjJJ ij;i"c X^ j . iu dl_i ^^i
tSJj Aa Ijjlj j;;ii isjji
c-V ^'
*>^ 'j^y
j
J,\^ j 'jj; ^-^ '^j* " *- y}.;} '.iiLV^ -liJ^
^^(s^y > -^
*SC.
(/'^ Jjl; *0 t ^
'
,j ,) .1 ii
-312-
1 o ^M
,j .-ul/'w; ji V.y *; -ii} liS' J \ry- ~ .
.\j\i
JaJ^
y'^oj ^s\i
K_>-
J si ijK J ^ji.
?\ff'jf ^
jU
'r'
ji^Jw
^.c.-^* t^^-"
* 'j^ j O'.ji' ' . r ^^ y^ *i "''-^ " jrf*r J*' "' s^- '^'^ ^-ri y:f(S^~
cfi ^sjisj -^ J- y y.y-ys t f'^3 ->i. y) ^ * J".
aT,..
-313
Jt
yJ\A yyj
Aa Ji Jliljji A) A. Cj^{^- l_ iiJ
yijl
\ ,U;i)
t yiA. Cii Ai
JA- (SJiJ b
Il
.J Ailj Jl j AibjjJ
i>"Vl. li _^ I Ai
yy Ali i: J
y^ji-* Ali
cy^J U.
a: J
I JVi
(S jij
tjli y cixd.-
y^ a iji j '
yy Ali Ai- J
lir--
yj
!
'^iy
J'ifi
y\i.)ia
iJ ^ i ijIa. Af Jl j tf } Al' jp
i. jl;.j ._l^.jU
a)1_j
jLil J
AiVi
A^jU
iii (S s J^y
y y. Ali AiJ
ii j's\ -J\^y
c/^i jU 1 J"b(i
J-: yi tf Ji ji
4>.]y4
yy
^ t*:
Al o*ili a) J
i' A ijjJi
Ali J
aILj tflL-j*U
ji ^.J\'y(SiJi
f Cj ^'ji jl
_,r^iU*viu/
y\y Ail! Aic
fyj^fjj\.}*
-Vi jU. ! JVi
y.y
bj I
(Ss^yJ-x
yJ3JjC^i(S^^y
(As I ./- 5!
! J'^J
iA^if ijytjy
'Iji- Ail; Ai^_
-V- j^V
'i/^D A. |_j_X..
UJi ,_^^-3v_- S W
yy Ali Al ^_
^Ji^y-'j^-V^S 5^.
U-jJu Ai A. tfj.
(j-Li jsU ! yii
iJiyS ay
Ailj
yy
Jiaji
Aa y^^_
-! }-)
3ji'
g)
Ai
if J
jU J Al
jljL. 'jVi-
Ali
,yU yU
1 J'b/i
Al vJAill
iii jA3
jji AJ
Al b sJlou i y^i'y J . 'S Aib Jl Ul j' .
AiUj y
tSj'^(Sy'yyy-^^ *i j
aj A^ *i t>i-*-'y
aJ A- tf A$
y a! AJ
Ajb
Ul Al _fjJi
.j\ a5
Jjj
i ) ajAii Xj i^i A^b .Al' Ai j^b tf b y-J *
t^JV.sJ
tf BiAii^ y
J^U
1*J A ajiyaj ji ali j^L-
A;^ AiijitijB
J Ai ^y_iJy
-314-
1 o >;i>
iSii'^^ifj^fjy(S''i'^j.si
dM'jif y-i A. a! JU jlJA .i jJlj iji-i *- ^ J^ -)b ' tr*-^ H !i\5 yi A. ,ij\ji- yi jf
jAiji J lib j'i (S'J s'i
i J Cjyj s 'i
J*/'
OJ^ J iS^/
ji
-A Jll aS A^-b Al
tSiW;
S,./' sy
i-P^ (ji^'i
iSy iy}y!
tj"*J
^yh
*! i
aJ
J^v. (Siy ]
yyfijCJ-i 'Ji *;! tij *;
J Aa- JA
iSiJj^ tf Ai ^y]
Atii jjly^ jy
tf jAi'jAtf jJjlj-AjAX-iAAl Ai
J Ai3ArOA>-Al'l;l.JJAl,l
,:^JJ:i l.il>-i JA Aj'j J.i SJ! ii
jlyi
ji-U jA
aILjujI
tSji
y_jj^!j \;J^
s y.J^ j o
Jj, a! Ai
Ji
l.jl-iir'Aiji-
J'iy i (yj
jiy (SJi Aa.
(^-y J'3 i j
i a Jlj Ji li A
jbjT iyi bj a1
JjI- .i |_yl
Al
a5 IX_JI .ijO
J}Jti*J
J. 'S'jj Al J ii tf J
y^A^'^:',^,yfiSjfyf
jy ii tJjU- Al Ai tf jlj* *
l,jjj.aiiS.3^* (Syi^^iy.i
ay tySJ i ** ''^AjjD
.j3j!
:-!
b'jy-
^b
J!r''(yfy.^j3*fjA- j f
>. J *b*i A^^blji-Altf j t^Ai
tf ij^ tjl
V fj.j'^(SjiJi 'f'.j.'-'
J\y tS jlj> *"' J*- j^fi 'f
(A y'., 'J ^ (Sy- j is 'S
y 'ijf i _ija aIjJIjc aS
CS^tiA-p.^ y iSy
" Ali- aJ
bJ
Ajjl
'
tSjU
ol
ai AliU
Cj.'
aI
'Si
tf Vil tf JJ ai
Aii
ijyb.5
J
iji.*
(S*^^ 'A' s
c^-'i
U J.b-> Ji^
J U-/^
jVj^aI]
(jjJli
Aa li
Al' y
ti-^J '*' ^y
tfA;.ij tflj .jA-
(iy. *i <>.J t/ ]
iJlijl ajS Ai Jl AI tf jlii vjIj
ti^.'j
'
315-
\.Jt
>UU>
1 0>l/;i)
^^jL
(J-IJ y A^yj 'Ji-
!(jti liUajjArj^- JjA tf Ij: *i * lI^^ iJZ^titf jli Al ' ai Ai J Aibjji tf ;li Ai
Ujl
laii^ly ijy
y^s
-Jjji-
Aij;
J^3
CM J^i
^y
y
jTa} ( tjrUy il i3 y li f a! jb t Ci
i J ^JO^ Jjj
'b_^ A.ji_;
yjj
(j^.-i
A <j_fA)
\y
^-i).
t>'
'^iy
ti'^
y
ltx- i jifi y
^J_jb-ijji
Jl tslb'** t
~ 'yA tf y* i s 'jii
jjiu liU
j.jyi. *^ y
JJl
jA^
fs jy y
_Jltij.
(Sjf (T o bJ jl
tf Jjf
if
jV " *^ y_y^
-kj y >^^y
jafliLi Cj.i 'i^
j^ ifsif-H
_i.y,i jajj_;
tf jU jjis j tf jr* j'.0;'jji i-iij y^-^'i b ty" j; yy\ A...!; jl liU aJI a)^ j/ j5 aj J Jl aIjbl Uij J
Jj i jy.^
ti
fl
^_^.b
j'j*
ti-'y
jjt
'y
J>yyfs J^
S 3 * '-^-'^ Al aJiy- ai y liUit*- J^ i
t5-jai Ijb Ai
AlU Aori
tJjLi jii JJ J ai ^ ^i o
\i> i
iy y s ^ ijl J Jj j 'i J \^jj s ^bjU fJj-'jl J b j U Ji J liji J U-Vfcl 3 hys
ajiy. ai jl tijJ, A.JU a5 ai j ^li^I jI JV '*'
* (S ijy
^j
aSvJj
( Alijj^
y A j\j
l^ytS'Jsf^^
,^fa(Sy (S^^'Ji *>. jf *-J '**' ^ *:i^ tf ^'
.U Ji ^^uj
li t-C Jy
316-
\ vM
,1>U
\->^
t:.i ^^;il^
'J?' ^ ' (S'jsii y 'i jOil; Af' i/.i jV : (-.JJ*
l-iUIji ij.i
!a Jl if^T Jjj y-;', 'i^ si- U-j. ij/ J Al < tS y.jf *; *>. * J^-y *>. -^j* 'i Jl '-^^**^
Al .}l-.lai .i l-ill4l " tS'.'j"^J'- ^tS'.'j"*'
^^1 ajU Jii .jjaS^ Jiitf yW^l-uillAi Ja ji^i u
'^^^
aii}
JJJi
jSCl Al ."^A.
li Jjj ^
! ! o'SC J^r; J Ji
i$fj>., . yy J. A\jj 'y s Jy'JJy (yy iJJi.i y_jii J. ^yfip^ y 3 Ji^ 'y y cy-^'i^'-
'
cf-'. O"^ 'J*- 1^'"^^ <,S J"- *'iJ>J > 'JVr "J -i; S
oyj' (je Jjt* <f J tf J l-i! (^ tfj tf i ji (>r -*
-317
JU
lo
i^\
l>l/^
;..>y ;i/
ti:jl yS li.>-
t^J^Lli/
J ^"j^S ^'W j^ J! y- tf Jb *^
tl J-l J.U tfj iSs ^A-Jy Ai aJJ iy s yii tiy j 1.^ JU>- jl jl jl f Aj .i (> Ji
'
l j-i
ji
i J
tf J^-"
^ijT^b y~
oV
'J-"
*^..> tf j
Cj^i la; .ji. J A. Jjyj lil: ji-j ^^s / i~!.i y
y. j'^' tsi
1 ^^A^y
UjSL>-
''-^' Jji^t^Vi^jc'.-'jy* J
^ Jjj^
''
a;Ij.; U.A>-
J laiajio *j 'Ui
l;jX--5U
J jU-iji
Ai-lj^5^
JU J iiy\y cAj. (sf-i *\ 3 ^ ff ojji jji J-J 'i isyf Ji . iiy jli jl i ji-i b
by (y3- '*'
'^ jy.J y Ji j
j^ y'
t?*-
tf J
j^tir
Jj^ L^. yf ^ * U- J
''.
^ly. J-^
318-
jlUllill.
*'^>.
M^*
jlLVl oJ(Mji-jj
Jjjj \' iili_^ ^ ;j>-b*:^^ Jjt *-'(>''
^Ui3t>!5l. j^\i':}^,j\ji\j'fyi*iJy4
liiij l . t^J J- t/iJjP Aa-b *1- ti
jjji *=-
iiljji
"\
Iliy
'^*
Jjr'-'.jl^j^
liliy
(.' - ifjyj-sy'f"
Jir-'^.Ay
./"'I' ;jU . - J-ai ci;> .. jU -i' jv^>" ^ "-^ >' w^\^ (-^. i/-*" 'i' v< '^^' >>
-319
i-
i
1
/^
^ Jt.
^o.^
'^ ,
^
^'^'
\rr,^llljiirTr
1 ] 1 /V V ' V L^
-^^ ^ *<
^^ >.
;..>y >1/
j^ytiV
t5^\._9jP
^U-
{_^)uJL*hitJ
'Jji'.) ^^ J 7^
JJji^/^c^i."^
t^a! f^J |_^
^JJ^ Sii^
J-^. 1 f
^y: f ^, W
tjle,l.>>-J
^J^ tfxl*
^> y i5j^
JjU
^fj'iJi.s^
ijLai)
'-^jJl;
- jyfi
tf^Jf,'j)li>JLp
A-*
tjV^TcJj^ uiy'>^^
tdLcU-^.
lj/
J'y.-'
U-jJli 1 il JyJ
r
i
Z.^3 bl ju
^..j.P- cyijy^
ji.Jb Jj3l iJx.
i. ... ' t.. J
^ w:r
\f<>\
-320
SALI
HEJHAR 16
ANNE 1 NUMRO 16
DUEMB
LUNDI
15 Fvrier 1933
Hovara Qorll
um larile
^^fiatiijn ''^Tsar
Sehti Du bend Qurd terbiye
Zerle
Hevind Sor!
Cegerx-wtn
Lawiq Qiird
Evdirehman Fewzt
Ber awan b
L'. Q. A. Bedrr-Xan
Strana iyayq
D'. Q; A. Bedir-Xan
Newzad
M. E, Bot!
^ir 'T
De la grammaire kurde
L'Alphabet kurde
O. A. Bedir-Khan
a
apiana Mt
AM-llll
-321
m< j^
SPECIALISTE DES MALADIES INTERNES
VENERIENNES ET INFANTILES
m. y^ JLdH
5iitdi\war
'Djzir
3)a<
iflEfl,
EgoQliige
Inscription
FrUres
Damas
Malek Daher
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
Qiryarya Qomel
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Caucase:
100
60
r.
i'.
100 frenq
go frenq
emehq 300
4 mois
40
f'.
40 frenq
150
90
i'.
i'.
Salql
eme'iql
150
90
Fienq
Frenq
4 mois
60
i'.
armehq
60
Frenq
-322-
SAL 1
HEJMAR 16
ANNEE -P.
NUMRO te
DIEMB
LUNDI
15 Fvrier
1933
Hovara Qurili
SEllil
J-e- ^0
Yeq sevan ji
um UiU
gewrey em qvoare xoewisle peyda qir
dini
qurd ye.
we
'feqitiqa
^man
Qur'Si
nivi bi
nivsevann hja,
Hawar ,
Esta ew armance qe
armanccqi laybeti niye.
qovar heyeti,
dlai
Hvnd
Sor,
Be-sq hemwa-
xurtya bijqeq civaq lilya liser birneqe me, rencr: qurdi ... yeqt birna me
yeqbn,
yeqitiya
zman
qesaneqedili
Hevind Sor
diicwaze em tevda
birn .;ani
li
me
dide
derman w bige
bidat:
rin. Em tu tist biser gotinn Sori naxin. Ji ber qo her gotin. zaran, divya Em b nivisevani bi w,
zimani
qurd
sal
we
paq
deqrt?
2 ilon
bi zar nivro, belav diqin li hviya cuhubn
tbigen?
psdeqewt
zimani
pir.s u gum
1 Nab
qirdini serbexoy man her nebilni yeqye-
cewabi
her
.s
pirsiyareqe
le
tiye le nawmana. We lem a'sre qe hem kewmq aw
buwetew'e we
lapereyq
ziyatir
le lape-
qirdi wetewe,
bo yeqyeti y
we wuyar
reqani
(Hawar).
2
xoy hewl
dedat we
xoya miri
sew
u
we
roj
le pnawi
yeqyeti
binrrt.
dequjt xoman
dequjret,
deb
Ornes
bi kebl nacjrt qe le
We hemtan dezanin payey yeqemin.
yeqi Gulan
direngtir
beq payey bere gewrey yeqyeti yeq
4 nca
be idarexane degat.
yeqe yeqe cewa
xwi Hawar
yet ziman.
We be
b yeqyeti
ziman we
beqan
Geli
le
Hawar
Qurd!
bilaw deqatewe.
iwe
yeqyet
kewmf
pq
nayt.
We
le
Xortn
bn
yeq, neb
hemway
nawyana .
ma
ten
ye
qo
di
navbera
me
de
yeqt
nne.
-323
ftpel 2
HAWAFt
deqo herkewm
Di v babelsq(esr)
n ji bona
biqevin
xwe
bixebitin.
qo ppeluqa
me qetiye bi rj
dizanin
dire .
L li ser
me lij
geleq qm e.
xebateqe
kewmi Ilalya
naye
p.
Herweq din
li de
Flmanya, hetani qo
di hiqmetn
nivsandina
w, ber
her lit
zar
zman
ne biine
yeq
di
navbera
em qaniyn bizanin
bxin
wan de
yeqtya
zmaneq
wan ne
tevay
ser.
peyda
ne
b,
gotin
zman
girin
qo armanca
Disan ji we
re nas e
Qitba
Ewliya
elebl elebi
yeq
ji
wan
v qovar a
ni'/ing
qurd
mezin
xistina zarn
yeqtya
qurd
zman
zilameqi tirq di
hev
pqanina
sstan de lOBO
ye.
awabna w hem
Her v yeq,
em
ji
we,
ji
hem
digirin.
Ewlya
eleb
dibje: Qurdistan ji
qesu qo diLiwanji bo
mileii.di sojit
Di aliy
baqur de
dixwazit nav
hv diqin, li
milet xwe
van s':
bilind
biqit,
rin
rrzeriim
destpdiqe ; ji Wan,
Heqari,
pirsyariyn j
vegerinin:
1 Zman qurdi awan xwer paq
ye,
welat qurdan e.
Di gund
dibif?
rdinin .
xwe
Bi ri cih
drjahya de,- ji
rolielat
tixbn
wel tte p qo qurd hemi di zarn Ecemistan heta erd Sam Helebbist, bev digehin. (zarn hev fehm
bstpnca 20,5 )) konait in. Erd w
diqin ) .
Zman
qurdi
awan ps
biser
ve
dii;it
bi awayi
Away vegerandin:
diqevit'?
hemi
qurdn
xweyy
Hawar
tne
w bajareqi bajarn
mezin e. Qurdistan
eleb
Divt sal
cuhab
bne
binartin .
Fgil ,
Diyarbeqir ,
Cizr,
w de
hatine hinartin
ne l ne.
Xatn , ilindir ,
ingur, Bidlls ,
4 Di pey re
Adilewaz ,
Bargir ,
Xweab ,
SrCevind (Sort
324-
Hejmar l6
HAWAR
inow . Dimilt , P.lewer,
Meqtebn w geleq in, deng dibistann Secah
Ppel 3
Dumdum ,
Teqeyn w j
ne, Teqeya
pir
in,
speh
ava
e.
Betal-Xaz
geleq
binav
Bihisnf,
Mera,
Egn,
Erebgir,
Xarpt,
Hezar-gol.
Ewliya
eleb
ser Meletyay
hol
dibje:
distan de
Meletya
di
rojavay Qur
qevn e.
Bazara
qeleqe mezin
dewlemend e.
Nav
qo bi dest Piqbe
qevn Riqbe
ye,
ji
ber
I)i
Meletyay
de
heIt 7
hemam
qirin.
tevay bo
b.
xas hene . Ji
xan hene.
Pa
tan
qet
bin
de ses
Nrwan Adil
Di
her
xaneq
de
hezar
1000
Xelq
Melatyay:
de qel
awan ev zozan e ,
de helt
erd
Qurdistan C; dirj C;
iya
Di sala
emr mirovan
hest sal w
xelq t
dejiSiltaiin Selkyan Elaedn Meletya zeltqirji bin de xira qir. '^Elaedn tirq b) Pitre ji mr Mihemed zeft qir Qela mala mirJn qur Uaniniendan Meletya
Diqtorn
bi
di Ewrpay
peyda
Tanismend qeleq qo
nabin. Zanna
jve ye.
wan fireh
qr jim-
di w de
Melatya ,
ew e. Axir seba
bajar Melatyay di
geleq
beyna dewleta
Dewleta
Zilkadriye
ya
Mera
Qurdi (Merwani) ya
1 iyarbeqr
al sapiqn
de;
En
(.'ox
navhin
sal apiq
on jar
and
Melatyay
qurd
qetin
he.la
axa
serin
naziq daxvin.
Berxwern Meletyay:
yezid
Tmorlingi; Kanni
oi de , b
wext
Sillan
w
Hell texlt genim w hene. Ji d:irn gez peydn dibe. Heit texlit mimi
Suleyman
hevalbend
zerdel
bin;iv
Bedena qela Meletyay bistue.i26 gaz bilind e. Car dergebn w hene. hezar sed
Sv, bi bihn
MOO
gav in.
Pnchezar
du sed
Hingivin
w zeht sp bihndar
standin, bi destxetan
rezyany mijl
325-
Ruqel 4
HAWAR
Hejmar 16
Dest li
' il min
Perd
bi qui av j bi hstir
xm btir
Leylanin
xuya
l i d
Ey
ma li d yara dilnra
ceger dil diz min rizi
bo me
reben
sw b deng
wisan
di,
hem
Ey ax:i
h y
brn
gereq nn b ew
Fvna
b din tebah ji
bo me
mikedes
bes ba we
e .
Xeyaleln
tz xilm'i.
min j
ma
lewra
min got,
bn me hev diqir
qirim ax! efsns...
pus
hiyar
Min
nr kao ev j bajareq
B pivan newal
dibin.
Bajar ji
tevnn
caw
mehfur
Bsleq
unda
em bi
r qetin
lqetin :
Dawet
zirne ji n
Xelii
her sal
he.?!
meh di
wan ah-
Biqriqin
diran lv ji serma
nelan diqin .
her guhecj w deng stranan.
ftetan
Din j
me got
bajar
Hema
din tar
diby
dehl
M zirneyan bilrvanan
tililyn ewr
eta
qo
me
can,
got :
tew
ev elep .
b sebeb
Ji la.
W -sev
dinav
mvanxanq b xewletxaneq
He. ji min
hezaran
zivirandin.
L vcar hdi
hd
Dihele li t diqev
Fv
dil min
Xelq
mvnnhewn
^
in .
Meletya cih
camran,
alim,
zana
hln ma b
.sairan
e.
(dmahiq heye)
326-
Hejmar 16
HAWAiPt
philologie et de
Rpel
De La
Grammaire Kurde :
l'etymologie traites.
en ce
qui
rartlcle
Plusieurs de nos lecteurs nous ont
11 existe dans
la
langue
kurde un
lment
lifs et
qui se place la fin des substanqui sert quelquefois d'organe dsignera ici par le de
kurde
laquelle
nous tra
liaison,
on le
mot
depuis
plusieurs
annes paratra
gnralisant
d'article.
dans
un
proche
avenir,
de
mme qu'un
ouvrage
en langue franaise.
publicHtion pour
ces questions;
clairer nos
mais
lecteurs
l'article
mot
de
du franais,
qui
accompagne le
vons dans
bonne leur
volont repondre
complment.
En
ralit
l'article
kurde
est
un
individuellement .
Nous
nous proposons
l'application ,
de
procurer une
ide d'ensemble
les
de la
individu, ou
principaux
en taisant qualifier
mot quelconque.
traits de
Si
sa grammaire.
nos lecteurs dsirent un comp
L'ARTICLE DFINI
Comme dans
il y a
avons
dit que
plus gnral, et
qu'il y
avait avantage
d'ensemble
de la grammaire kurde.
mination
cernaient l'artiile et
la langue kurde.
la dclinaison dans
un complment. D'o la rgie que l'article dfini n'accompagne le nom que lorsque
Ce sont en effet
l des
points que
ce dernier est
suivi
d'un complment; le
est simp
l'adoption
des
caractres
latins
a eu
deux
notre
Hesp
Soro
Le
cheval de Soro
que
Au
cours
de
notre
expos
nous
traiterons
aussi trs
brivement
de l
Mehnn Soro
327
Rpel 6
HAWAR
examinant attentivement les
Hejmar l6
En
exemples ci dessus,
on trouve en kurde
ltement
ement,
disparu. On
la trouve rgulir
mais en
Le cheval de Soro
Hesp Soro
(Omer)
et
chez
les on
( Le
( Soro
) ( chevalhesp ) ( de
Soro).
...)
(Welat .Sxan).
quemment dans
le cas du pluriel
Si nous
rduisons
ces exemples
plusieurs
autres
tribus ,
abondamment
dans les anciens manuscrits, assez souvent dans les crits modernes, surtout dans
les morceaux
kurde
pronom
dmonstratif,
correspondant
en
franais
le
mien
la mienne
yen min
celui
de
moi
dire qu'elles
dans
celle de moi
ceux (celles) de moi
y di w
di min
y w
kurdes
de khaymana(l).
Ces
le sien
celai de Ini
Ev hesp
Ce cheval
kurdes,
y di
Wl ye
qui,
depnis
de
longues annes,
est celui
Ev hesp
Ce cheval
y
est
w
le
ye
sien
torme
Fv hesp
Ce cheval
di
Soro
ye
Ev
hesp
di
Soro
ye
Ev
Ceci
hesp
est le
Soro
cheval de
ye
Soro
forme existait
frquemment
Hesp
de
di
Soro
Soro
Eans
le
dialecte
du
nord,
dans
cheval
Dans
cette
forme
nous
trouvons
nasals
l'quivalant du de franais.
Hesp
Cheval
le
di
de
Soro
Soro
est gale
Le
cheval
de
Soro
Mehn
Jument
a
la
di
de
Soro
Soro
La
jament
de
Soro
-328
ejrhar 16
HAWA^
pel 7
confond
s'agit d'un
seul
de
cheval
(Soro) ou
plusieurs
l'quivalant du que
franais qui
font usage
Soro .
de ndi
et disent : Hesp di
cette phrase .
lonue :
ainsi
ne pourrait
se produire
([uaa
sujet du
kurdes
parmi les
pour ne pas
les mots
(dima, gava, axa. pela, wextetc..,) qui se trouvent ainsi accompagns de l'article
dfini mme sans qu'ils aient de comp-
Soro), on sait
qu'il ne
s'agit
que d'un
lment
apparent
conjonction.
en effet
le
De
pas
recevoir
l'article masculin
place deux
esl
Soliman
qui
rgna? Ouest
Cus
ce petit aperu nous pouvons
conues :
phrases
devaient
tre ainsi
Aprs
conclure
sur
l'article
kurde comme ci
Fminin
Pluriel
a
on
la
les
Ici la suppression
de qow
sert
abjectils ainsi
et il
sert
alors
de
pronom ,
qu'en Iranais,
tout en
gardant son
L'^BTIlL- INDFINI
Dans la
hesp a kenc
mehina kenc
en
kenc
kenc
les
bons,
les
bonnes
Premire Catgorie
hespn les bons chevaux les bonnes juments Nous avons dit que Masculin
Fminin
mehnn kenc
6*1
^q
REMARQUE
Pluriel
Hespeq hat -
in
incertain cheval est ynu
329
Rpel 8
HAWAR
ejiiiar l6
Hespin
hatin -
Des
plus tard
hespeq hespeq y y di Soro Soro
Dettilme
Masculin Fminin
Catgorie
eq
hespep
Soro
mehineq
eqe
ya ya
di
Soro Soro
mehineq
Pluriel
bonne jument
hespin
hespin
yen
yen
di
Soro
hespinen
Hespinen
kenc hatin
mehnin mehnin yen yen
mehninen
entre
On
voit
distinctement
que
l'article
une
dfini et l'article
diffrence.
indfini il y a
L'article dfini
grande
n'accompagne
ce dernier a
le substantit
un
qqe lorsque
au cont
complment ,
raire l'article indfini l'accompagne tous les cas, Ceci et de l ses deux
dans
formes.
du
ncanisme
de
l'article de la langue
devant les
dfinis.
hesp mehn I e
adjectifs
comme
article et a un sens dfini, pour le rendre kenc kenc e. e. indfini il est indispen par un sable de le faire Ev accompagner particule.
Ev
ORIGINE Nous avons tir nos articles l'adjectif numral
pluriel de l'indfini
hesp mehn
en en
kenc kenc
in. in.
Ev
indfinis singuliers de
(yeq - un) et celui du
(hin -quelques). yeq hesp
ici
d'un
article d'un
propre, ni
un seul cheval une seule jument quelques chevaux liniques juments un cheval
une jument
yeq
mehn
est de
ceux qui sont bons, mais non pas ce che val est le bon
dans
hespin mehnin
des chevaux
la phrase:
des juments
Ev
hesp
kenc
e.
-330
Hejmar
16
HA^AR
nn pain
Rpel
occasion et
ntice
w u Mbit Mre
chaq- e maison
trangre
po ir le couper; la
perionne qui
sec est
-3L'aBBe YezMl
Mai, le mois des roses, Golan, est le premier
pour
constater les
vont
sime pour le Tigril, le quatrime pour tout le Kardistan du Sud. le cinquime pour le Kur
sixime ponr le Kurdiitan
mtamorphoses
des Yzidis
distan du Nord, le
dans les tombeaux .
Durant
le
mois
de Mai le marige
est
de l'Est, le septime pour le centre du Kurditan. Chque aane ces drapeaux sont apport
au tombeaa de CHEIKH ADt et on se porte
dfcDda;
parce
qoe ce mois
est le
pre
des
on fait de la musique
et on
clbre des cr
leurs pins beaux
dansent pour
femmes
fler ce jour.
On
vous apporte le
crmonies en
Lune;
l'honneur
du
Soleil et de la
on mange
tion. devant
Le un
mot ( i ) employ
seulement
tre soumises un
examen
mi lutieux
en franais.
ARTICLE
arriveront
mieux
donner
une
ide
i;^"^ substantif
larticle
un sens
et
partitif.
de
Comme
rapport
partitit a beanconp
avec la
dclinaison
se confond avec
bon, e
elle
ke ic
keiic
Av bide min
Ev
hesp,
kenc
-331
Rpel 10
HAWAR
Le Cbiekh Adi et le
Hejmar 16
sonhaitent
de
moi
quelque
chose d'indigne,
pour me les prsenter. Je suis leur aide l'autre monde et je prie Dieu qa'd les
dans fasse
tudier
kurde et
minutieusement la
la fixer dans ses
dtails,
ne se rsignant
pas
dorations pour les qutes et pour Cheikh Adi et on met une statue pui sept reprsente le Melek de cette
sacrifier la science un fanatisme illogique a transcrit quelques mots arabes, {i) tels que
Taous et on dfile
statue en suite les lave le
fois autour
dans les
leurs formes
prononceaient
En voici
quelques exemples:
dicte du glossaire
Taous
dicltt arabe
page
donne ensuite
As
^^
( yy cyyi-
^^
(yy Ui
34
74
98
Xelat Sima
personnalit
suprieure ; les
enfants
qui
ne
>oi
VJ
qua
cT^
105
118
Pib
suivre
le consentement de
Les Fretres
Yezidis
pas d'enfants il ne peut plus se remarier. Quand la nouvelle marie entre dans la
ont
eu
chef
tonte
petite pierre,
religieux.
Le
Harlage Yzidi
Ou fait beaucoup d'invitations ponr qne le mariage soit connu dans le pays, on tire des
coups de fusil , on
daniies pour
fait de
la musiqne et de
on emploie
la
maison
de
Cheikh,
clbrer le
mariage;
son hospitalit,
poux le
l'honneur
dn
mariage.
Les chrtiens
et les
mohamtans, c'est dire les prties et les hodjas chrtiens et le clbrer. Un Yzidi qni est mari et a des enfants musulmans, ne doivent pas
jurons sont interdits parce qne le diable a injuri dana les livres sacrs.
La danse et la boisson sont permise la femme comme l'homme. Les versets de la Bible Noire sont faits de la lumire dn Soleil.
mariage. Si
d'entants, il aura
332-
1*\>>
a\j\
ly -Lij AtS'i'^ (S'- 'y. '^M^ ~
J"/'
S'.j'- '-^'j' ~
^.
XJ (Ji ,_J_j*
Ul>i
t
jA <
*^.} 0-;
Ji
,
Ayj\
' (_^u
Jin
,_,-
J^aI J.tSjj-;*:Wj^^(-li>^^
yjJ^.Jsj-
f\j[i.y^yj3
>
i*
i^js ^1
liU^j
c^a'^'J'-'
! (Sy^JJiy
(i. i5 J> *> y ' 'jh. 'J 'J 'y f'-j fsJ f yr y s y (Sj *
Cj)H. jza-
' (y. u"^ t^- y > f-^. j ti^i > -Ai ' "j!
JiJ ' *i-b A> J J* tT'.^ -'' ''^^ (MA
yjjjii^. t^^.
' "(yy.,
y^s (SJ
= J
^ '
fj*
4>i
oy '-'jfi 3^ Jy y^ ' >j. "4, y>yA (SJ^ Si i^ j ''.y '^- 'y "^ * y, <Ss'^ (Sjb (Sy
oU JUj s cjLj j Uj
333
?^
yi}j^3 s-IJ*; jk) JPj iSi\.' f-yjf- j *>
>jl;_;Jii,j'.4."l I I A
Jj\fi
1 "V >u;*
T
Ai Aj li'd'ib Jj U'^jkJ
( yy Wil t !-"" *
i
jlJJ ja;L_Lfj
.jili * J ^ 3 ifif^U/-
. f\ \iiy
(fy J> ^
*! j^ (yA'i *^^J J ' (^ ' J^ j!*^ " .^^j (Si^'3 J* li-iU i^'O
tf J Aj_pl|
. .
''
~^
.j a;U j
cf *il_-J (.il;
: ^ JA if \i Ajjj: J
1V
[ jijjb ]
.(( j(U_X-itjjU 1 3
l^ly^iAiJ
: J Al'
jfUtl y Ai .J y. *; a-p ^a-sj y ii y y i fs '3 JA fi\ys aJ (Sjs 'i 'S "^3f. J^ *" ' * y. ** fJ *<
ry ii Ailj A)' y^ijAi.
1 Ai A. JJJ JP j..ilj
: ^ Ij .jjT a)
1 r
' jV\
J Jiy
(jAcUi^
.y'ii-''-^ ~ ' *
:j a! ji
'
ifii-^Ja Cjyb
.(S3'f\yy,
J y_J j ii ii aji fy-:iia if y b
AJjb AJ j^ A . a-H
334-
I^.u^
-uU
i.. d.i'
f*r^J ^-^
y^^<S<:'.y -
V3 *; ^'
JAi A.I
AJ
a:, J*:
sl * -^ *; *^ ilri ^ijf
jil jliljrJ 'y. J*
Jj Aj' AXJ
f I J:,i' J
.J
,;^Ija)a;jU ^S^j
A J aJP tf j 'i f'-i AJ
sb js
Ai AiJJ c-i\j
'Ss tf J*- 45-" tf Vi^ Jlyl l^Wri * tj*" ls^ J l jj \ f s cj f ? Al Ij ai Jis tf 'I A *^ *i'' ' ^ ' 'A" " "
. y il ssis y^. ^ jy -iA-i-^-^
( ) 3 ( J ) y3
iJO* ^'
b^-^ i 'J'i
335-
J/-
.^j\
\ \A,'J>
jj^
-; /v i; liJjJi j
j\^y[\y)^-jbjrjo{f)
( -ii'SCj Ij -ii. ji- lj >i~j^ J y y ier 'f's
iyjy
^U tfA^I jS
'j ^y
il*llj .ji- tf J. IjJ A tf jJ
lyr-
AiXij' ljr J
jT
. f-l* J
j,jjj
j J
ljj>
(.1
Oljjltf j^J^i )y^y y (Siy 'yf
j cfdtS AJjJ
->Ui-jJliJ(,l.)c~(^;)-fU;
Jii; tf jih A> .jj iil..j( ijj ) cJ^ -ys'j '--i-
s iJ .2 j li
Ju Cjy '-i'.
_)l y
tf jl> *i j ji- tf J tf j
336-
\ \ >u;^
-'jU>
y j/^
ljjf'l^"j z})
(Sji) -l-'-i} Jl'l i5jlf: Ijj^ aS1_5
l;_^|jJjj A.U:r J ji
I J J* yJji- J'>
ybi 1-^' J
' V j ^y '
'f < \
y^.:^i
s j^J^.j
iy
y.j y
(S ijs j} J
oIjjj
jnij JJuj Ju/ A>-
^^'-^
yifj^^jy
OUl. A>J J--I A^%- A,
bfj.a\sZ.^iJ
''"j' ^^.^
jfii *-
i'j'-J^ *r
AJ tf jiijr' UiUj'j^' a; Ai u ujUjI-jI tf -x,r Jjfj Jj^ J- jTj tf j UjIj .^ J Al'l/ UiUjI Jl J
A> tf >.jlt
yjf A.\C\ j^
.J^lj Jj 3^ yf i/ ) ! 'JJ f* ' (f-i JyJy l aCi JlJi ay jU Jli j'ji-J S 'jyi jl jiJ
s / l J'.- H tf jlrr-j; (^ ^ J ^ J
J>_J il.jjj>-jlj^ (^ijj j^j - I
<:-^ J.> t/Obj -*^Jii ^^ t^r .t/^ (>.jij ) 0^-* -.ji j-i t/ i/ y L5i
-337
la
ai
l^rr J.U: i
urr(iljX)J.U 1
;.^y 4/
Ija j t ilA, ,y A Uo .Jji Ija i oU Ai dLi
j^y Liiy
ylj.J tf lij. A J
1,Aj Aj A)LJ j Aiji- ajif ^\ tf .JJ o .J A ^^fUjI 'ij'.'j ) (SiJy Jo *^ jli a! Aj JajT Al JjjJ
iiij j\/^\jf^y ,i
< ljjj J'^j Jl A_; ( tf jljl yl *-i^ y y.
'
tf Jj- J^'j"" j ci--'' i' c' ' -A-'f- '* '^^-''' ^'J
A'r,f ajtj^ -ii Jl Ijij i^j yjj' ^l* ' Jj^ j/ll tf jlJ-V ' ljlJ.'J Jf;,' tf j'jUi" Ji fl
ay ^iL-JJJ ay nlt'^'Ijr^^J 3 cf i
Mb
'^. "ji J
* '>-
I jjjrjijVtfi
'i J'^Xiti (S fj
Z-i) o
' y*^
ry
j lclij
A.ii l5jj_^J
? Oj J O
lil.jli a! Aj
tf ji- tf J AjT i, jj J ai a ay jUijJ J .J aI .JJjJ .J Ijj- JaJ^ Aj tf jli 1^1 a1 jjJ JjAi J vilj ai Jj A lji- tfjji. iz-'l J. .J >:-iJjjJ
^_^lj- J AJ Al Jl J
c J JiJ "il a! a5
.. j^.jjj
(jijw) jr'.jAj'^Ai^.jiiJ
J i-ij* jii w-j j> Al ''.Ij A- t4.j t
jX-i Al ( ^ AJ
Al tf Aj 11 ji Ij
. J ,^^lj AJ
Ailj J A^ij< J A-J . tf.JjJ ,J . tfAjL lilj.^ c/J * tAjJ A. ' .Jji J l j Ja-J A, J. Al J
iOili
338
^'vJ^tXyoo'
yUilldlU
v.^
^\^V_jb U. ^\jSa
a
jUtil Jjkjjp Jj
liiiji i . ;j-lj Ai- cf
ifjy J'3 y
1- -<;j^^j>''"
-^'j *=- y
jjr-
Sij
Jjr*^^
iii^
"^*
Jiy''-. y y
>ilij>
^'- (fjyj-if-'^"
ir'^.yy
-339
^ J^
1 ^
1
1 i^^
^ JU
n i^
.1
"^***'
'\^yj>\
\rrJ.Ui ^^
y 1
J. 1
L
^
'^IL ^
>^ 4ft<^
j!
v'-'?
^^rr(ilJ i*
j^y^iV
^sj^^f
lSjy*iSJAi*
k9cJ
tf:"**
(j.yy':
Xiji
.j/'Jijj^
iSjy\-j -^
j'i-jJli p i jJi
^.-^yj ^J/
^.Jj
y jljljJ.l^J'.
oU-jJ
j^y :>
^uy Jl tjj tl3
>>.-'-f
b/ u-T j\r
N^fr
ia
J1.JI, J^l IJ
r-*
\r\
340-
SAL
ANNE 1
HEJMAR 17
ISUMRO 17
Hovara Qorilt
um U\U
*S8ei3tiji ^ooar
''x axa i"i raiveweran
Huwara
biyaiiiyeqi
C. A. Bedir-Xan
Hawar
Hubel
weten
Qurd
Wan
ar:nn Xeyam
D'. Q. A. Bedir-X:itt
M. E. Boti C. A. Bedir-Xan
^ivt frensiz
De la grammaire kurde
D. A. Bedir-Khan
L'Alphabet knrde
AM mj
-341
Sindiwr
'yDjxir
iiJn;
Egoullge
Inscription
Frres
et autres en re/iV/.
jjIus modernes.
Damas
Mulr.k Uc.her
Abonnements
Pour la Syrie.
l'Irak et les pays du 1 (i an mois
Qiryarya Qomel
Ji bona S'Jryi, Tirqya, Ecemistnn,
laTur'^uie,
Caucase: 100 60 40 1^ l^ f'.
la Pe'se
li'j.k il welatn kevk.'is:
S;:lqi
.'OO kirO-si'
100 Irenq
fiO frc"*!
40 frenq
4 mois
:in
15(1 90
I'. 1''.
150 90 60
0 mbis
4 mois
60
I'.
Adresser tonte demande au directeur propritaire : Emir D. A. Ikdir-Khan Damas: Quartier Kurde
-342-
Sal
hejmar iv
ANNEE 1
NUMRO 17
DUEMB
LUNDI
6 Adar 193,3
6 Mars 1933
lovara Oarili
um UU
x (Vfezo)y axayan hte Rewandiz , we
dagri qird .
lawarl Bepe
We Sliialay Gevreyqi Qurd
Beq hendq le xwndewarani Ha
war bizanin qe le sali 1918 evve heta
1920haqimiliway(He\vlr).mebest(Soran)
le Irak Mcer Hey fa.
li Qurdistan), be inglzi
1917 hatihwe
Mcer Hey
le
sali
Irak
we le
1918 b'Jbwe
haqimi siyas
wulati Soran qe
Badtnan we
deqewte nawer.isti zy
ci,vantirini (kenctir)
x.vareweye,
ew kisane
emey
Qurdeqan ibreti l
werbigrin .
le wulatani
Barzan,
Aqr,
Amed, Zbar,
Sxan, we,
Dihoq, Zaxo ,
wulat Sengar.
tC'qel
we zor qem
le qurdi
deqen .
jr,
deyanevt
qe yeqyetyq le nawyana pq
we 5uleymani heta
sinri
Srwan (Diyale)
The
kurds
awake
to a notional Consciousnessand Combine, the Turkish, andpersian, states will crumble to dust before them.
we
qe
le naw
qird
Qurdeqan hisi
hel-destt,
kewm
peyda dbet, we
Turq, we Ecem,
weq,
Xurid
hiqmetani
Begi
Xonaw,
343
Ri:ipel 2
HAWAR
Hejmar
17
lenawn
Emr
Bedir-Xan Beg.
We le
dwayeme nefs!
Bedir-Xan
Beg
we
leqire le dway end serq Izzeddin le naw bird (Rpel -236) Bem core
.sri Botan,
Sx
Ubey-
ri.i
dnllay
Semzinan,
Teymr
paay mill
we qurani, hereqeti Mr
Ali
Canpolad,
( rpel: 193)
Mamhos-
Ibrahim
dibjit:
meksed
tarix
....
Qurd
le
we
derse
baeqani
i'bret
hedef buwe. Belam hiyan seri negirl,- we bcge leme zererqi zor bo mal we
neytuwani ,
iieyzani
rh Qurda buwe.
we civaqqi
be
yeqdil
damezrnt ,
beramber
lafawi
yeq le duway
yeq be qomelyqi
behz rabuwestt. Em bolayaney qe qurdi lem xo f|o qirdneweye meni qird hem
b. We Qurd le jr e
qomabuwewe; we
pityan
siyaset
binaxey
lepsda
Iiiqmetqi
t te'erruzi
gevrey
leqiri
damezrand
gevrey ril
yeq we be
'
qari
Seref-Xani
(Rpel: 235)
pa.ay
teqlfi
melaii,
hiqbe
ly qm
le dewr
piya
n piti, we nezq
zori
(Cezr)
qari
dib.
wani (Mirovn) din, we xiyaneli (Melaya Xet), we, emira Eehdnan b. We le pas
lenawn ewendey pne emaretec|ey
cgey qe bo
esefe zor
qe be
ifsadati
qirdini dujminayet
em siqalaye
Qurdan
serf deqra,-
base we le
qari le
umera\ani Qurd
neqirdiwe.
u 'HehdfnaQ le-nawn.
Bne ser heray mra mezn Bedir-Xan
Beg. Boney siqani mis dsanewe her le
bere bere
weq
deybinin henS
lena'w
_n. (Rpel:
194)'.
Qurdeqaneweye .
Lew
deme qe
mri
SCevlndiri
344-
Hejmar 17
HAWAR
Rpel 3
Il une
Geleq camrn zana nezanya me di
li lier iMa w Wi
Sura var leva xwe hd
hcdi
Bdengya w dem
te et bihslin.
de teo
deng.
re nabe tu derman. Ji
Ql te nabinim, axa te hj
Tirba te ne navqir brew e .
nerm e..
biqerb
bibjim ,
guhdar
hebe
breteqe
mizin e.
Ir li desta Sirc
Ii ser rya
de
Pran , Xarpt
ye .
Diyarbeqr
gund de
nivisand
Ev mal.in ha
diinirinin. dijn? 13
Nav le ser
zarona
me
me da: maln
Tro li nahya Qanya ereban rend fleh sir van hene ikas pir bi.i,
iii p'yn
diqare w
xwe
en
qiiq di
bihneq
de.
lipve.
Ji
tirba
mostayn
hene
Fzman me res
bi ewr b, tuweq
dixwnin. Ehl me
ima em geleq je
av
xwe
venaqin,soline
axa hec
Dicleyt a biqef
ha niqarin da
a bixwn diheriqn.
di nav xwe
qo
heye,
tist
pre
kenc
qarqirin
bizanin,
gireday
ne, snga
brndar e, te xwe
qara
mezin eve...
Fm v
ima qo v
su
li
ew zana
nsan biqin.
Xaerynhi.5n me dibin r
li hem dern qo qurmanc l ne werg i ye. Ji ber, v yeq gerfnin, bi bila ehl me bi kerf ne
\
dar
Barana
qullq ji
tvi.kest
'
yairastt....
Qanya Freban
| bext nivsandi bn .
limed VlLiU<j
'
345
kpel
HAWAR
Hejmar 1?
13
Ev dengdra ha qo d xwe de dengdareq vedire ; herweq pdetr bte
Vearlyn py ne tu dizan ne ez
Ev herfa kewsele ne tu dixwn ne ez Gotina min te d pas perdey de ne ne ez
Ji ber qo d denganya qurdi de dengeq dengdr carinan qin carinan drj nabit.
Nehatyan
yyan dibnim
U b
berhevqirna
zann
xetreqn
bn
wel peyda biqin qo b arqarya guhan, rast bi rast bi avan bne ditin seh
[civatan
qirin .
Ji bona
j hn
yoq j
em bala
xwe
qo
dengdrn
biyanyan
re bidin
B vina min
ez anime heyn
naqe) deng
(>)a ereb () qo di
yeqe qin
e. Lewma nne di
Ji
w hatin mayn
yn mirnz
zman me de ( )
ya qin
pirsn biyan de qo
wan
( i )
yeqe
[ dibne
(dmahiq heye)
sa diby
ji qenna sr
pola lit
Weq dL'rdqet
iyayn
Pran
eqn peyayn te
Qurdistan
[bi dor
-346
H mar
17
HAWAR
fipel 5
De La Grammaire Kurde;
de vue de
la variabilit:
la
langue
kurde
lieu
il y a dix
de neuf en
discours au
MOTS INVARUBLFS
verlie , la prposition, la
:ladjectif ,
l'adet
conjonction
l'interjection .
Le Ceare
Comme nous l'avons dit, il n'y a dans
kurde
la langue kurde que deux genres : le
est un
propre
lment indpendant
tonne de dclinaison
et i|ui a sa
mascnliii et 1; fminin, et tout fait Il est vident que les noms l'hommes pas de neutre.
mles sont de
du
masculin et et d'animaux
lemmes
de genre.
de donner
rserverons
bien que
sivement de la
Min ev hesp j
dclinaison.
nav bst hespan bijart
leur sens,
J'ai choisi ce cheval parmi vingt chevaux
leur
nature
partenances on obtient
Min ev mehn ji
nav
hesp
bijart
j'avais essay
pour le
leurs c'est
d'aprs comme
Min ev mehn ji
nav el mehini
bijart
terminaisons,
taines sujet
listes qui
ne me
Ce
jour o
de juments
servi dcouvrir
le
secret du genre des noms de chose. (Savar) dsigne une espce de bl moulu qui cons
titue un de nos principaux mets.
du
discours
de
la
langue
En
kurde est
fran..'ais et
la
en
variabilit
des
mots.
plusieurs
autres
langues
et
en
gnral
C'tait
pendant
la
saison
durant
employ comme
substantif. (1)
(1) Voir ce s^jel l'adjectif anglais, l'adjectif allemand. GOmma adjectif attribut et adjectf complment ou pithte.
347-
Rpel 6
HAWAR
Hejmar
17
Vaut d'tre
cuit nous
le dsignions
par
des matires concrles du corps et du cerveau. Et plusieurs fois ces mott onl un sens commun.
Sont du genre fminin
(savarme) et aprs
de mets,
Ceci
tre cuit en
forme
noms
de
femmes
et
d'animaux
des noms de choses devait tre fix d'aprs leurs sens et natures el pas d'aprs la
femelles.
2 Tout les noms absirails.
3 Les
infinitifs
employs
subslanlive-
d'tre cuit
est du
bl (ceh)
et
le bl
en
meiit
( noms verbaux )
el
dernier en
Les
kurde
rgies
est
que
au
fminin.
5 Les noms des lettres de l'alphabet.
je vais
citer sont
dsignant un emplace
et quelquefois
on leur trouve
des exceptions .
D'autre
part, avec le temps.nous arrivons trouver de nouveaux groupiments qui nous ser vent diminuer le nombre des groupe
He
9 Tout aliment
mels,
ments et nous pouvoDsds lors former des rgles plus gnrales et porte. Au cours d'une plus grande
11
Les corps
clsles et
tons
ceux
qui
descendent
masculin.
Hu ciel,
le ciel
lui
mme est au
Les
uoms
des
maladies,
donleurs,
mois
font
exception aux
12 L'eau, les matires liquides, to-ite ap
auxquels
ils
devaient
appartenir.
C'est ainsi que nous avons fix, pour
par exemple
le moment,
13
dn pa
kurda;
Sont du genre masculin
Comme
cours
d'tude ainsi
que d'une
d'autres
qui
montent que
au
nombre
3 Les noms des couleurs employs subs tantivement et 4 le mot couleur lui mme. ordinaire,
trentaine et
nous modifions
Toul les
noms de
nombre
neamoins
n'est que
quelques unes
d'entre elles,
noms
Tous chang
primitive.
7
cots
servent
dsigner
les
aussi de sens .
Sont dn masculin
Dar arbre abattu
poin'.s cardinaux.
8 Les mots reprsentant directement l'me el l'esprit. Ceci est d au fait que l'me et l'es
iBlal
Av
foyer,
eau
maison
IVlal
Av
bien
rivire
prit ontt
considr
comme
348-
Hejmar
17
HAWAR
Rpel
Erd Qaz Ql
Ber
(kurban) el (heyi'an)qui signifient, sacrifice et exla, peuvent tre eniplox es par l'hom
me el la femme, pour l'homme et pour
Ber
sections de tribu
pierre
dans
ce cas ce
n'est
plus
le mot qui re
prsente
qui se
l'individu
consqence
il
prend
charge de la qalit.
ez Icurbana te me
L'homme
Qr mam min
Qemama min
FormitloD dufiloln
Une quantit des noms ont pour
correspondant
pendants, ainsi
fminin
des
mots ind
qu'en Iranais:
gorim soeur du mari
le fi'.-i de ma tente
frre du
mari
Bra
dish mehO
bizin
Qormrl min
mon
cousin
Yeqanc
Nr
Il arrive parfois
que
des mots du
lorsqu'ils sont pris dani^'le sens figur. Le mol (xulam) nonmasculin qui dsigne
on leur
ajoute les
un domestique mle, ne peut tre employ pour dsigner une femme el prendre
mleel femelle. Quelquefois on fait prcdpr les su' stantifs par ces mois et on
l on ne" fait
certaines
point
usage
de
de l'arlicle. A
mots on peut
catgories
Xulama memiqn
girower
0 tresse blond?,
iresse blonde
leur fminin!
mle qfw nr
aewa m
q'r nr
nreq'W
mqow
rreqer
En
porteur
iffet
des
c'est la
seins.
fiille
qui esl la
perdrix femelle
ne
qera m
gar nr
mqer(mangqer)
nregor
De
mme
dans
du
masculin a reu
louve
gnra m
dlegur
l'article fminin;
senter la fille:
parce((u'il
est repr
Toutefois on
sans y en
min
ajoutant le ( nr ) el
le (m),
Qez-zer, mala
Gewr,
bo'/
cana
min
blonde
mon me
Les
articles
montrent
bien,
qu'il
D'aulre
part nous
avons
des
mots
qui
soit l'homme
soit la
pas
femme.
leur
noms l ne
l'occasion
modifient
du
de jument.
genre
changement
de l'individu
qui
subit
349
Rqel 8
HAWAR
Hejmar 17
n'ont pas de formes spciales pour chacun des deux genres, sont considrs comme
communs aux deux genres, est c'est d'aprs
personnes du p uriel
et
(dilin) qui
cheval
mme
esl au
est
reste
au
pluriel. Le
substantif
lui
le genre de la personne
d'article.
Heval
Hevala
Dost
qu'ils changent
invariable
comme
lorsqu'il
singulier .
min
min
min
mon
camarade
De mme:
ez hesp dibimin ez hespin dibinim je vuis le cheval je vois les chevanx
ma cumarade
mon ami mon amie
Dosta
min
Dans
la
premire
phrase
le mot
Cnar mm
Cnara min
mon voisin
ma voisine
la dclinai
son du masculin singulier, dans la seconde le mme mot est accompagn d'un suffixe
De
Dosteqi
mme :
min heye j'ai un ami
Le
Un des faits les plus caractristiques
de la
langue
kurde,
c'est le nombre du
Hespn
kenc hatin
sont vrnus
substantif.
2 Dans presque toutes les langues
Ueux chevaux sont venus
Ou
hesp hatin
Du
hespn
kenc hatin
Ueux
un
suffixe comme
en
iranais le (s) ,
structure. Dans
ou
4
bien en
langue
liz du
Je vois En
hespan dibinim
duux chevaux ces phrases nous
modifiant sa
la
kurde
exiniinant
pareil
pour
dsigner
le
nombre
dn
remari|uerons
substantif.
que ch.icunc
d'un
d'entre
elles
contient plus
C'est l'aide d'aulres lments qu'on
lment de
pluralit,-
savoir,,
arrive savoir
ou au
si
le
substantif
est
singulier
la
quatrime l'adjectif
numral
dclinaison.
RGLE
du subslaiitif qui esl au pluriel. En outre, pas un
signe quelconque
dans le
cas
o le substantit
est
pagn d'un
aussi
bien
lans
le
substantit est
au pluriel
de
l'adjectif
numral,
nombre.
peut d.iigner
son
au pluiiel.
hesp hal
hesp hatin
min hesp dil
le cheval est
venu
contrent
pas
dans la mme
phrase. La l'exislance
-350
Hejmar
l7
HAWAB
Rupel
N'arrivBit
Ini dit :
ces deux
Semran
rvn
En
ralit
cette
phrase
est
l'animal par
dire (Les tantaasins des chammars fuirent") et la terminaison (an ) dans le mol ( emeran) a t ajout parce que ce mot est le complment de(eqman), car en kurde
tout nom qui sert de complment un autre
Les
explications
que
nous venons
de
paa
arriv
plus
ne pourions
pas
adniellre
dans notre
pins
dans
la langue
knrde, et
14 161 164 '237
ta m
tima
idel
Nredln
mita
ce sojet
on
peut citer
de
exemple
Selahedin
.A\ ^
( suivre)
hitil'ique.
O le
comencfcment de l'Islam
cootataient bien qne
le tnqnerents arabes
ii^s)"^ r,y^
\f jA-." (Ssb^^
lA X<^^/>'
qu'il allait
parole
j'^'f f
de mt et de langue
dire
f.t^
j^yi b
A s cj\*i
un ne sauvage :
351
-uU
j^L Cjjy
Ij
.5-*^* Cj-^ i
**
^Lili
idii
^^*-J jV^
,^i, , . t^. .
jjji jij Ji
yj
jf j.si-t-s y^ jV
ti j*-'" i>.J J^ ' -A-Jjf y 'y y>iSu-" CJii *"' * -Jil.J J y U J jj:
j)s oTj
4iiij i>j (i J ^ t jl^ l_j ( Dyjj i'
CJt> (S s
y s
--ij.
3 ij
\if
cfjy -
Jsy}
Il
tS(/-*
^'j-'
y cj^^
s obV J
j y D^ ^
Ijljj s
j-j\y
(Sj\ii
'jl--5
JJ'
b j Lj J a y J fj'A'
Ji
y\j
U J
Cj(i
bj
ljL_j ju>- jl A^ JU ^-
by
*J j"i. y
* ^' -J
>J_jb,-;
yi Ji Cji-.l ' i\y A.a- s\ Jj
JA-"
^^y
ij
(Ai
jb i\ \j\sjjf -Jys
jy y .1 Lij t y,, 13
bjf ^jsi
^L Cj
i ^jy. ^yiy
I' A>3 yb y_y.jb
jLi y.
y Cjy- * i>5
^-j
jlj
A.> (y y y
(Sy
_! ay
(S y y
Cj^i
jlj s r}
'A^i *< jy yi
-352
^Vvi-;^
aA s s-L-'V' a ' ^i *k-> J>->i
A- siii,
liiiLoj s o'J^ -5-1 J
>uu
J*/-
j^
Cy;i CJ'
CJJ
*Xj ^-jf y
(SJ y Sjbs j ff i f
^. y;^
^'^yj if
***
fj _l
(Sf-iy
J.-
.^ *i
*H- *
j by
fJ _l *ilj.. jJ
Ojji. JL_i
(jt^-J*
i^j; (iJy
if 3 if J *
***
J. 3 'if J.
' y y y
UuUjI
U- ^_ol.jl 1,^
jys
jj'^j_^_ libliil
V;
Ijli i
y
Cji>
y yy JjS. Js'lT"
L. tJ j n
!^
J^ _lij
r^
^j'.
ii*i
f'^yi
-^yj (j^y -
ayC:, *;L_-.
yj^
fj%
liji
i jt,u- i
y\yi\
y> (j^>y
Cf^iy.yif iy if
ji J if JJ
Ji *ar
J^ ^'' 'y' y^ ^^
C^iy- -d b\ yi J; jjj jJ
^ y
libjB
li *JJiiJ
-353
J^
L U>- obi Ur
y
JjM
W.v>
-fj dJ ^-^ 4*i'j' J .r4ci^*J*-*^'^
yy^'. *? ^
j^-U- _^ *J o JbUJ!
b b^f Ali o-lj!^ i-lj i
tf J jtf>-ri -iiLill^ y }> J.'J _^ Jl ty. j
jj-.'
*iblj;i- J-i'
tj
Ai^ji
S tfj J y^ Ai-; jJ
A^
ty J jL.^' oJli^
yA ^J '-v /j!J
aij '
bjJ
j' Jj:'
li jt jp J i-iyj
yi ijl J ij*
^H b
''(^
ji^-U
j-^ JU>-J ** *-
,|^U
Vi^H JyJ (C ! J fJ
-354
^V>u;^
ljj \ ifA\ dy- Ijt-of.i-L- uJuLI i-"!! * Ijj
jj^
;
\.y^,\ ji\ yjiyjf,
JO
yi
*,Ji-
y^^\> itjVitfj,^ J
.J'W
fA^^
IjjU
y'3
Ijj iJ'
(^jU- )
v'i^ '
U Ul
jl-nC'J'.ji-Oilj^l^J
J^ 'of.yAi iiLjl ,^.* lil
\yy
\>jJb
U-U i-
jW jj
j/lj
pj_i
k-iyuHI Js
(x)" Jtrft>".J
->-*-
j^.
jk Jt
ljl; y ^b
fl'Ull
Vj5 -Jj
^ 'ol'r^
Al
Jyj^"
j^
1*
>iLlJ
Ici ^JL.b
jWI juLJ.1
yi jPL_-t li
J^IpI. ^
\
UjLjrj
.Jiy. iBi
^ikj
jl
J
jiL. V
jldlj
SJi IJIj
un
iUlii or^iiJl'c^j^JJ
dLJ -<di Ju.1 J i>U-li
Ul Jilii ^Jf\
jiyj JjU. yy
Ji\i
Ail
jiT ,
!^
ji
Vjj
^f^
Jiijj^Jijl jjX-ll,^ji,\)l^j
lyiU ? >_Jl ^?
IjU-
\=^f
S^. Jjs
'
y j^ ^Jibi^iji^yA
fi ( Uy ) oU Jp J-l
.ittr>ijii
Jly ii aJr-y Ujj
o>
Ij^ jlj^b
Jj
Jp ^
jijJ
:lle
l-kiJ
(v^l/
JliT
^^
( oJUdI illj
liUi J-.I
ijyS ^.iii.
Ul jy
ji
3yj\
(^
,^jl/'Vll^jt,l(UlJi..j
yi s L.L. U
Jjul
Ijiillj
dtj dl;
u
ilj,-UI l
jUs
jS3
(.jISGli ^:^i
y.i'i
IjJI
i/ **y 'j-^jl
J;
lu b
Uj IjjJi
i jjX.ll
P^ jj.j-fLfij^i
jif jva fjTu Mj
(4r-'j^ji-lu>j'j.^ll
,_^l
bjy- i tfj *
-355
J.-'
.\M
W.u;^
tf J J J
* ilf JJ
kJiUjJJ
aJ
tlJijJ
j; -^i >JJ
,Olj}
J J
^'Ui-
>^Li.
'.j'.J
ijjXj J > I yi
Cjy
A_--li
jl t-ij^
**:-i
61
jj jvU^Ll-j jl
y-^ ^if
jjji l jui
tf J
'Jlj"y Ji
uj-;j tf jy
Ijvi^Jj J t !ik
'^.'-'f ** (i'.
yAiy
ff ti-lly\i
J J.o^ (jr'y
JUj Jj j
cJy '^.
y-j
t*Vj
^jl
ys
f 'Ali
y-a- ' yiAi (SJ J J 'y j ' lj**''J J I' JJU-S Ijj*
C<i-JJ
jilj
Jjlji-J
vl-i-Jj J >ji>
t^**" J rf Jj i/
tf jlJI; J ^tf j! j ou
J.^. J
tf -^ tf j H^ }"' J
" JJ J ;y j A\ J J>.
JUj J i(Sj Cjf*^. (tr'Ja' ) Jljri y il- jy. ffj' -iAjf> *:^ tr" V ** '^'' '^ JJ'U.'
-356
W^M
Ay^.>
' cy Aa fj\)ff C- ayiS fi ji y^
-L>U
J*,-'
4 y VJ jl y- ^p Jt-
* (r tM **j4 "^-^'
yJ *; J lJ
A. _l; J jljl
J jl:>. jl A^ JU^- J
'-^"^jyf (SS'i&oy^
J J Aail^ iTjj ^yf iHijT J
ffi ^ ff tfJj; tf Ju
J:* ''^^' j
ii\-.fy.^fj
yJ.,3
A. yjyy^ j
,J fl * Ji tyl-5^ **i5*=r j^*i^ bl- ' y * i^ji yi. ^^^i\ Ailj (ji^U ? yzyi l J^t-'J * yf
jb js '-' J jU-i^i bU> -li-- t;ilj f'ijfi 'i ' yj-)^. yy, > ^f J-^ 'r^ " J-blJi^j ^1 f
JLJ J y.i JU>- J
. . J-J Ailf
(S y y 'J W*
Ji * Jj J
iSjyi i
Vi!_ "%. j
j>.H>y.J
':f_y, tfj/
f\ f iyi .ji J. l; J
\ lilJi 'y if
J: oy \fi Ujj ,/1
jUjoVjyjjv=i lJi!^i;S^.->,jlJiJ'S*'j ^J
357
i-y'ji
I ^rr jli t
urr
jbT T
'<-}J'J^
**
J^jLiijf
Jt J> J Jt^
*d .Jiuj
'/j 4 J-lj
J ^y ,f A. ^f , jljl .y-J^
J ji J'y J j-r' (jf ' 'j^. tfJ 'y^y-* j *i>Ji
^fj
AiJjLtj'^Tjli (ill.^!I)
JjUii
AjiSiijj
J * Ji Jlj^ L^-'J tf - *
tf J ! J ->^. J Ay _fel>
^^UUJjj J
^jlilijU.
5j_^|
bf^
aIk t^.U
-^li J5i ob bV
i"lJ J; ojAaj
358
-)'^ijji^p:yit' * * l
k)i
<.
'.\^i^yjli*sAL:>JA\/y>>Uyj^^^ ..
*aslE.^ss!
(Jiit^iiji;*;!;^l>Ji>V.^i:is:i
yUkJlviiU
*y.y.
>'->
^U
ityif
Jk* y. ijj
J>-b - ,;^
^j i . .
viliy
<#jj- J'iy'--
J-lj- "
J3t^*^i^
il'j
-'
.iliy
,ijj
I-
Jjt^**.-i'*
jjt .-i-j^
^j
. j
jj^i M y y
359-
IY j^
JU
'U^jfi
nrr
jbT t
;:->y;^
J.)yul3/
L>^\.
L^u*
liJJ^ (jjsl
t?j.r'45-^
jU-ja. -p- i5
jyiT'j
Aa* J^-vM u / JV
vUUju-I
i.cT
t^a/1. c^lill
^' ^jd
-jJll " p
>.
jiy.
jijii ^if\
^i^j^y ^ jyfi
j'jVl.y^Ujjl^
v>^.'It
OU-J-*; P .
r-,
r.^^^[i'^
i'\ro\
-360-
SAL 1
ANNEE 1
HPfMARIS
NUMj^O 18
r-Cl> es*-' .
govara QQri
Bevoe loMe
*^ei3t\jn ^Tsar
Xwe liinas
Qurd Qurdistan
Sr gay zer
C. A. Bedir-Xan
Hevind Sori M. e: Boti
Fcbn
Dinyay
Xeberguhz C. A. Bedir-Xan
Eliabya Qurdt
ehnama ehldan
arlan Xeyam
Cegerxwtn
D'. Q. A. Bedir-Xan
F. Hesen^
Welat Qardan
Gotina Gewr
Ji Qitba Goran! Cuhaba dayiq
Rja n
Ibrahim ela
Esr
Hawar
D'. Q. A. Bedir-Xan
^ir Srensi^t
De la grammaire kurde
D. A. Bedir-Khan
L'Alphabet kurde
apiana teretl
AM-ina
361
M-. j^^
SPEGIAUSTK DES MALADIES INTERNES VENERIENNES ET INFANTILES
M. ^ f%%.i^
Sindiu
^jiir
HaOCU
EgoQDlge
Inscription
Frires
et autres en relief
plus modernes.
Damas
Malek Daher
Qiryarya Qovar
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Irak welatn kevkas :
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
Salq
500 kirs-sr
100 frenq
qq frenq
40 frenq
Caucase:
100
60
f^
I'.
4 mois
40
f.
150
90
Frenq
Frenq
an
mois
150
90
I'.
I'.
armehq
60
Frenq
4 mois
60
i'.
362
SAL 1 HEJMAR 18
ANNEE 1
NUMRO 18
OL'EMB
LUNDI
27 Adar 1933
27 Mars
193:1
Hovara Qurili
QuriI II QiirdistaD
Zor car qurdeqan xoyan debjin qur
um MU
rgayqi rast u
Ile bigeynte
rewan
ew
u kinc
we
hidoztewe
iieyeye.
armanj
Imro
tdegeyn
bt
binorin
le tarixi
qurdan,
tini
qurdan ,
xoyan
neluwaninyan
buwe.
pqhnani
gwm
buwe ((e
yeqyeti
Belan
we vvaz
her
nebjin
nebni
yeqyeti
quideqar.
we i
i;iyan
bo xoyan
bnin.
bo xoyan naqen.
Daxo qurdeqan
rq neqewtne.
hetaq
staqe
bowa
rasie,
Kiseqey biyani-
Helc!
nqe
hsta we
bo
ew
core
.5e ron
niye.
pneqeyi.stne, hsla msiqyan le tarix we belayneqrawe, "we tehzfb neqrawin, we le xoyan
kewmi qurd
beti
( nemaze) le
Uerni
hejdamin ,
we,
tnegeyi.stiine .
Bell Heta
dewarin we
ew sedyeqe
helsan, belam
zor hyan
bcge
le mal
wraniyqi
ziyatir le ser fqri bgane perist we,
c( xo newistw xwendewar bne.
p nebra
we iyan negird.
xwenda
bibin,
qurdeqan
hyan
bo
saz
neb , unqe
fiqr
we
gel-perist,
xizmeti
we qurdxohi tbi
pxene
qurdeqan ew herayane,
we kiyamaneyan
armanc. we
wulaleqeyan
be
tedariq
ser
le
serbiqewtit,
Em
dewre .
dewri
medeniyyet ,
we ,
deqewte xwa--
Hetaq qirdwe,
staqe
qurdeqani-
wayaii
Tebia'ti
telrekeye.
wulateqet ,
we
kewmeqet
bigene
xwarewe, we
brndar bne w
le
zerer
nebrawe. we ,
dunyada xaye ,
aqtire qe to
armanjqi ew
hebt , hwayqi
hebt, nabt
manewey
bimrt,
tefeqqur
biqat, we
t bibint
we
end
^Cevind (Sort
363
Rpel 2
HAWAR
Hejmar 18
Ji mteia Soranl
emini haqimi niecm cihan bm
eotina eewr
Ba dihatin, dar dihejyan
Merwane elem roje qe b naw nian bm j Nusrawe le tarix beser qirdeweyt min
Bais benezanine le tu men qe nihanbm
Qes ne ma b, l bigeriyan
Meh di b, sal dihatin
hatin
p bihsta
bigiryan.
tijeh
bilsla
bn
b bn
xatimey
dewlet Asr
De.l
bn, qa ne ma
bne, nuh zer
Mrg hiq
Ev end
hezar,
Ket ne dtin,
bn
[ mil qe
Metirs Hela
De jl m
Ji pasa, beg aica ji we gernassn qurdan ra: Ez diqim Tculamen re end pirsan liser
te ne bihist,
we b.'.jim.
B seryeq Pir me ne
Em seqinn,
Dil ne qr b,
Car me dt, Sn me dan, Qes nema
ber me wi
di
got, we ci we ci dilq
didin
neyaram .
ser
mirovan
tttn
didin
destn
J
wan
pve hin
der.
din j ji
destn
Ket
Hon Km
tne
in, ne
ne
Naseqinin,
berdidin
destn neyaran. awan xulam w ji par re gule berda nav pista w wekta qo reh
met xencer qiand l ztvri bhav
xwina xwe naqin
rirahim cAtela
narevin nabjin;
em ji boy ci xwe
bidin
qustin . Ma we
wi jqir
mezinn qurdan hv diqim iman ji ttn wiha ji yeq da heta bi hezar hisemend
nabin .
Pirsa we ye ,
l xwna
mirovan
qo
-Ca-w irsndi
364
Hejmar
18
HAWAR
Rpel 3
li sna
wan
dengdreqe bilind,
(o) yeq
Ifiu
14
Weq niho di pirsn jrin de:
radibit:
eu ht cot
Mirad
re
dibit :
bihurn
Midr
Mihtac
Misilman
born
ber di zman lars
Fv dengn
ha,
de j
hebn.
di
v hind
Silman
Ji
erebi
'^/man me bi herln
xwaher
xaber
t^\y
lewra
dihate
weq
xwes
X0
y'y
nivsandin
di nisanqirin v dihate p.
xwasten
xasien
deng de
diwaryeqe mezin
CJ-\y
A.\y
zmananazveqe
xwace
xace
qirin. Ji
her
Herweq
nivsevan
di
larfs
awaq
jU'j ) kala
wan
qiriye, l bi
dihate
natev;iv.
Ji bona rind
Ci
herfn bi
zman
inrsi
de ji van pve du
mirov wan diqare bi ( y ) yeqe
xwe em bi
pirsa
(sund)
din j hene qo
( ji. ) yeqe bi s
niktan
bi
s niktan
nsan biqe -
Ev dengn
ha
(jo-', j--')
hetani
di
de dinivsandin.
j deng (u)
Ji
L di her du iqlan de
xwe xuya ne dib.
dihate nsan
di Sr.iz de
y weqe
qirin
(')
dengeqi
qo (') a
iyayn Qurdistana Ecemistan hetaXozistan drj dibin li raz geleq qurdn bextyar hene.
a (|o bi s niktan tte nsan
erebi qo () yeqe
de nne.
qine di zman
qurdi
Ev (_,-)
qirin ji
(xwe)
ya
me pve ne tu
ti.t e.
{y) a
bi
niktan j (q)eyeqe
qurdi ye xwe
gehitiye me.
qo (u) yeqe
me qetiye psya w. Ji
Ji aly zmn
p j
din ev
dengdra
ha
di nav
ne
me ber
de bi
xuya
dengdrinen lin
dibe qo
e.
digubre
ha
degdaran, ji veart
ev
dengdi'ra
() yeqe qin
Guhrina .( i ) bi (o)
w bi
da
b qoev(i)yn
ha ji en adet strtir,
l ji
de guhrin ne (w) ( i ) yi; hilevav hevedu
(il) (j)
biseqinine.
Ev deng
pve
jl
ne
ji
tu
snwar
utin
siwnr
i.iin
jrin
Di
iql
duwim
de
(u) digel
365
Bpel 4
HAWAR
Hejmar 18
mmmm Mmymwi
Broj rabe were ji bo xatir me
bi od saz
veart ne zanin
Hei qe misqileq
Herqes
dest
xwe
bi
ikleq
sist girtiye
r weq sibe,
Bide
eraba lalereng
Biqn ji
Wey ji w dil re qo tde agir nine
a aq.
iqo
e
r ji serab pve
Ji
bo
delaleqe qo
rroj
ne dilqet xwe
dn
Kja
berab te ji
borandi
Em
dilqet,
diwane
mest in
meyger
Bide .seraba reng-gulberoj, ho meyger Ji qeser can hat ser lve ho meyger baz bidim
de destbest in
Da qo bhi biqevim
Meyger qesera min bilindawaz b Serxweya B'porn sp min bbend bgaz b te ji hi din
ho meyger
Ber qo
Ferman qe delal seraba sor bnin Tu ne ew zr... bol!., jr nezan ji ax wedigernin ji n ve tnin
Tra ecel
H e
re ma heye sipr ?
zv zrll
Qo
lleperya
endan Kenc
kenc e, hewl!
Bi hvna le ez je
Xeyn
Mla ,
min e
Duh her
'es,
xwes bell
n:eyxaney
re derbaz
bm
b'
Seyday
[his
serxwe dt misn
bi
mest
dest
V.in ji pr re got ma tu ji
Xwed erm
[naq ho
nabe
hre
serab
yin dilxwe bn ji bo ?
[vexwe la
366
Hejmar 18
HAWAft
BOpel 5
De La Grammaire Kurde:
4
15
Quelques mots arabes , qui ont pntr
De la lacliDaisoD
La langue kurde est une langue de
dans
la
langoe
dclinaison.
En
d'autres
termes dans la
* des modiiicatioDS,
langue
kurde les
mots variables se dc
linent et en
nables
mot
sujet et
et la premire lettre du second sont les mmes,
la
forme
comme complment.
Les mots kurdes se dclinent comme pour ne pas donner lieu nn redoublement de
les lettres ou ue prononce que l'one d'elles el on
suprime l'aulre:
mots
allemands , latins ,
grecs
etc ....
langue
kurde
on
ne
rencontre
groupes
de ( schwa-
plus
plus
exacte
La
dclinaison
kurde ,
unilorme
aprs
dner
.souper
ne subit
du substantif .
On dcline le mot
masculin en lui
Ewr
Bilbil
toz
bi
ut ji lamn
ziman xwe
gui
dar
gula
zer re got
ji
hatin
na
me
qar
ci
ye
q ye
Di
erxa can
ax
de
ewitn
bn d li
Gayeq Yeq
ezman di
de ye nav w de
Perwn
de
din,
bin erd
av
xwey nivn
Weq qrbinan Jr
hisyariy veqe
avons
cite*
dessus .
En
il
eftet
ce qui concerne
autre
masculin,
existe
encore une
lorme.
Aprs
avoir
indiqu
galement
xewna sevan e
e.
premiers .
La
seconde forme
de
dcIinaisoD
367
Bpel fi
HAWAR
Hejmar
18
Ce
phnomrie
se
prodait
surtout
pendant
la
ces voyelles
au lieu
r,
hz
d'ajouter la dsinence ( i ) :
. , , ,
commune
des
exils
Ez hesp dibioim i ,
, .
,.,.
le vois
(
le cheval
mettaient
plus
he^p dibiDim
ont chang
pressions En
beaucoup
de
mots
et d'ex
Dans la lois
les cas
le mot
contient
mots dans
masculins un tat de
se
trouve
aujourd'hui et on peut
rvolution
s'attendre ;i ce
qu'une
slection se pro
duise,
sans trop
tarder,
kurdes
Quant
la
dclinaison
des
mots
dclinaison
lminin, celle ci
aucun groupe
totalement
abandonn la
premire torme
ne dclinent qui ne
point
les
mots
aucune personne
casuelle. De
mme
(a) ou
plus
got,
quels la
dsinence casuelle du masculin, elle aussi n'est jamais nglige . En effet on ne pouvait pas la
poz) et
diffrents
nglige la
ont deux genres et qu'on nglige quelque lois la dclinaison du masculin. Ce n'est
En
du nord
eff>;t
el
vers l'ouest du
Kurdislan
mots
surtout
habitants des
grandes villes
comprend
masculins s'em
dialecles principaux: le dialecte du Nord, celui du Sud et celui du Nord-Ouest. Jl est vident que la dclinaison ne peut exister
que simultanment avec le genre el aura
sans tre dclins mme s'ils com un (a) ou un(e). Ces kurdes au
bien ( Ez
tm)
disent
disparu
tm) .
Nous
Nord-Ouest
le(Dumili) ont gard le genre ils possdent aussi des dclinaisons. Quant au dialecte
du
a
Sud
comme
il a
la
perdu le genre il
dclinaison. Tout
galement perdu
dans
leurs
parlers
les
deux
de
mme,
partout,
on
en
trouve
des
point o
cesse le
368
Hejmar
18
HAWAB
Rupel 7
Ds
plus
sujet du verbe
ment direct ou
et qu'il
est
son compl
lment
ne
d'un autre
mot, il se
dcline.
II
attribut.
on trouve
dans la
des
mots
non
dclins
mais
et qui
la
sont
employs
(hesp)
En
et (mehn) ne sont
pas dclins.
sujet et non
conversation .
de complment :
Mehn hat
pasteur de
Les
mme
des montagnes de
le pasteur
de ( Sawicblax ) .
Evidenment
ne me
ses
parlait
que de
son
troupeau,
de 2
Je vois le cheval
Ez
hespan
dibnim
stat
qn'il
se
servait
de
l'article
dfini,
Ez
mehn
dibnim
pour distinguer le
Je vois la jument
Il
parlait
des chvres
d'une
Ez mehtnan dibnim
Je vois les juments
anne et disait ( gisq min) et (gsqa min). En s'loigant du (Muqr) vers le sud
que dans et
Ez
li
hespan
suwar dibim
chevaux
populaires
chansons
anciennes,
Ez
li
DGllnalsoii
9 Comme dans la langue kurde nous avons cinq espces de mots qui sont 10
Xweyy
variables, nous donnerons ici trs brive ment des rgles d'en.semble pour la forme de ces diftrents les dtails. tant dcline qu'il joue pas, sauf mots,
Xweyiy hespan
kenc e
de dclinaison sans
11
12
Xweyy mehinan
Le
kenc e
le rle
de sujet ne se
dans
passs
du verbe
Dans les
huit premires
phrases les
substantifs
( hesp )
et
( mehn ) ont
-369
Rql
HAWAR
Hejmar 15
dclins comme
complments directs et
z hespinan dibnim
je vois des chevaux
indirects des verbe (dtin) et (sliwar bn). Dans les quatre dernires qui avec (xwey) iorment un sujet le mot
Ez mehneqe dibinim
compos, ils
je vois nne jument
peuvent
les
Ez ji
hespeq
qetim
forment
je suis tomb
d'an cheval
Ez ji
mehneqe qetim
Ev xweyy hespeq ye
celui-ci est le propritaire d'un cheval
xwey kenc e
mehn kenc e
Ev xweyiy mehneqe ye
celui-ci est le propritaire d'une jament
galement
Nous
avions
kurde au.<!si
sert donner au substantif un sens partitif et qui lait fonction d'article partitif. Ces
Que je ressucile
de nouvean
Zin et
Mem
Ez masey dibnim
je vois
Ez
la table
nr.as
dbnim
Ez ray dibnim
je vois la
Ez r dibnim
lumire
cheval).
De
bide min)
Nous avions
Et lorsque un mot fminin se termine
marqu aussi
la
forme
de (avin bide min). Dans cette phrase le par un () il ne varie pas en gnral
(in) du mot (av) c'est l'aticle indfini du dans la forme dcline :
naison tminin,
BGllnaison de l'flrtiGie
Parmi les diflrentes espces d'article
seul l'article indfini non accompagn du
pris
complmet se dcline. D'ailleurs l'article dfini qui est toujours accompagn d'un complment et la forme de l'article ind fini en tat de liaison, variant et se trans
formant d'aprs le genre et le nombre
Dans la phrase ( avin bide min) on peut dcliner le (in) de (avin) au pluriel,
Mais
et il
plus
2 liespeq dibnim
jt voh un cteval
370 -
1A>M
^yf \iy. j l-^ y ^yr
a y A* y.i ^ 'Jy A(S y
j.jOj
(._;)
rA'j, y, "A-y
js jf
3
il)>Jo j- A.i .ji- il)\::-.s_;J
Jiiniyj t jjljiil/JIJiufJl.
jjjf jU j^iijp t Jy ' tSjji.
, ^ y, (SJ fy y
yjSif (Syi (S\ ^y^jy. y ^
Oljjly J y JsJ * Cyy. iyy,
'i'l.f 3
'Iji J'.JJ .y
-i> y.b yj> I ^li ilj.ll
jiJlJ
Jr^j Aa y.i l
yi
'^ y
ajy A- (Sy
*'
jA^j^
ly:
Aif I
^ J
iC-
^liT %j J jT
i Cjbi.s c-si J.
>.
'J
(SJ
s
> J-^^rV
-Vi-lP j;
iS^ljyU
^. J.J Jji'
'^' g; J3jb
IjjJ-" yiT
Cj\if
J>i3
\J*
J'J s
^y J^
ijyX yf yi ^^if f y.
tyjf ii 'y Ji y i yy
jIjUjiJLSl'j^
fy ay f (Sj Ijj
o~-^,-^,J'.^'
* ^^
^f
^ ^-^
J>->> f
y y: **jm j (J"^ J
<^ybfif'f4^.'^3yrf'}f^y^A\
*i jf JSi Abj y sy y
*! y-*i ^-J J "JW
CJAi ljl, y
yS* (j4^
371-
^J."
J U
-,ij\fi
\ A ^\^^
flJ'jJ ty'ji-aj^iayi^ajyJ^^...Cjyy^yyC)jS^
'AiAyyji-y Ijajo jj*_jiijji ^Ji j.jii.
A^.
j>b ^y f At ji j
J>fy . Oljjj -^ y^
CJiy
(SJ y.isy
Jt*
"-^j;
* .f ys J^ ts-j
y. 15^- ib y
y. j\y j;i j-
y -
LJ j ji-U jljl) Jl J
y, j^fi
ULiji
prJl
J'y. ^' J^
: J\jiCji~^j
lj til' V f.^^
Ji
Ji lij i5> j j5
(>-^ J aj J. J
*^ ^^-ST li-lw J yi
cy*j J cr^^Jr
jj\ijii:S^>ffi^y .J J'I J <*l J ^^ yX^ J
' *; yj *ij* i^ li'r 'Jr-J
'J^ bij
c-by^s>
SiJ^> '^-'j
fjy/' '^h^
Oljlj ijjlu J y
'J.j>
-372
lA^uj;^
Cji *d, ' (SJ Crf. ; * y.yi'- ' '^y- -'^ ^*
.tjU
o-ii J
Ijj. J p ijjvrlj
iy. lj jS ^i^lj J ji
*'. " J; j
L, jISC J T l 'fr7
j|ji|Je /^. J
AJ) li^fii yf fj\ f di ' ' J'-'J**; .jui J aS-^zH ifjyliiyfi^fi-' .J-
'-yf -i^by
O JJ-
aj-Ij^ ( jjiy (Sj A^j'i jfh "jy *' yi . Cil. j^fy (S y Jjt yyy ,f
***
iS jjt. li jljli J ^y
^,J yy
iJj-i-j Cjy
M;>- 'J yAff- y f '^ I cy~i '^ (Si (^by *- _l b ' jJ <i jl
iSjiyy < Aiy lixijj
*" *^-
x-:Jt j^ j _5l l*
**
<l^>^ JU -/>i^
373
1A>U;^
iiy) Jy^ yy i **"
4j JJ Vjj i_ij **
(Jt v
*!
Jij
"^Aa
L.j,&J
Ijlp
Ajjl
L-
^J_j!lj
jj'
^J_jtjjJ J
i"
*ib
'S
a!
Al .1 byi
yyiy y jc^ y jy y
CJi- '-AjJle w^
ljji (S Si yi j Al y.'-Ay
^ = ^'
(^ V V-Jj'j J^ 4*' fj'j*-^
Jl Ij jj A.. JV.J cj.jy (Sj a
a:J
a j.
Ai
^U
^l->Uji y^ j, y.^
i^ljj*).
) A. J'5/j
y ijf (Sjy^'fi.j'y^s
a
^...
(i-1
ys
i^^
C-
'jj;.,
Jljji-
Aj
Allj
)i
Ij,
-i^ys v-1jU.O
Jlijji
Ji.
J"
Aj- J'i/j
Allj A.J
J-
tl_
y
a;Jlj
jljUjij^ ^^
jD Ijl Aiji ^y.
* *' ". jf
.j|J Jj^
j^-j
i> -ii'jj
y
.JjU
^*i
y- Aj yj Aj Jr
^Jr w^
j!Ar
JUA>j' *J
-l-i-M j'-V J,
-J-jljJt:^
J^
4iljji..ji
ilAJiliJ^yT-W^ji-JlJlj.j-i J
a5J.jjIj .j a kj
iiii jlj .Jj .ja
bjy
Allj
if
(iij
^3
Ai'U
J
ljAi'
l;|ju.j
JjLi
iAi cj Jl_j,.j
.jUUj_^_;
i^j".- j *'}j y.
"h
^i'j*"
y
Ji
3jj
fi
'Jj
^
b*-
^^-^rJ J^
Aiii^j
Aii
jrt J'j
Ja;
^
J'blj
J'i'o
f^.ft'-
'y'
J ''^ J'- ^ 3
"JiJ
'-J!^^
.ifjj.
Aj_lj a! A iJ.J ^
y i Ji
(jf-U Allj
JJ- cy
*: '-*=r
Jj.'
yJ fy J <i
J' .jj Ji
Aui
--i^y.
lill
y.
^f
-^
Jj
<^Jl>
Al
tjl
Alljj iilj A- Al
J^ J tf jji
AUl jAi
AJ Ij JAi-j
j^j^ys
jLi.lj
-^
j^ tSl
J^.
Allj y
>^^:*-J -Vr J
Jii JJJ
J, (j^J^ 'J}^,
j^
Al Jl yi*- iiy
Jl; A~ U I jjj
(SJ y' j A3 Ij
Li i_i-jJ Jj
> ^
lijj ^ I J,
'Ijjj^-
yi yj j^j-y
*X-. ^^ji>.iil^J
<i J
374
1 A-u;i>
JJ.jijIj tixJ J J Cjiy'^ I
yj[s>
J'/
J Ai lj ij^' 3 jk, j
cy i lj
*;liUjl
(SJAfi'X^i(Sj.fiyjO--tyy (Sj^,
ALliij ajWUjI y li *ili,; jl:>. ljil.jl
'Syf
Ail^sj
(iJi\X^ y ^^ijili
jj^ .jlji-li jj-i jj" J ' Cfi''^ jyyi A> (;,
tf j' JJ *j J " JJ J,
tri-'*'J:'J3,
tj}-iij J jj t-l i4 "^jjy" 'jJj tj-Ai ,i
JLj Aj.jjjj j-j a. tf _;Ji A^ ^jljJJ s y
tj J
.jlj>.j ly y
Ijjj Aii
. *jj
j ^y. J l-j
Xf j.jii^ J,3
Ijl V^y
i> t Jj Jj j
AjIpI
All,r^^-lj ^.y,
(Syj^,(Si <SJy
(sfi.y.yiy j,(SJj J.
f'J J'., *< j ^ I ci
CjJu (Sj
'J<.
j'.JllAJ
1 jJJji-
J y A>-
'sfzT (s-^ ^ J
tS Ij* t'- y
M Aiij
^i y-^ i J- isjj'
y,^. JoJ j~a- tf j '
*r J
j\ji. Uj jI ^I
ljlj~ai ^,
yi
j^yi t
cf-yt jKjj
ajX-Ij^
Cy-rT
y j j^
tf j J i"'
'y-i js y-^^ j,
'cyf i 'J
s,
375
Sai^
.\j\
M\ -A'-J'
yf-'. Ai lixJjjj jJ UJ ? yJy 'jv "-^'Jy
^\:> \i\^
/v tl\f.ilf>ty Jt i>V^> J
* JV iJ* t/'j^
* JV lJ-^ (SJ-i
\f ij
j.j
***
i__i;
tfi/-
''^Jy*y.'^ (j"y
*i 'yi. ^^ J'yA. tfy.j j 'iJ'iy
aIXi^
* *^ '-' Lt-"LS'
A.
.jV ^ fii ^
t^-j*
*; ly^ ^iij * J
". Sy r *'^
JIS^j y yi-j Cyj i'i^,' lAi-^-^y '
J\;:
iru.
ui'iy:(Sjy-y 3j) y
^ jf
tf jl>
AUl:
J
ifjji
tfjljy'
tjlj(y.yi
y}i
Ijy
J
J;
yfs yf iji-iji-j,
,/J J
tf-iijlf-^
(S JSi J^y
-y, j
J30 I' Jlj ' tsi Jj'J * Jlj^ J:* J' ij(Sjfi lj!^ J l^ t Jj^
Alt. Ai 'j t ji_; y 3 ^j y
'ysi -f y
l5^i Ji ay- lijlj.
(Sjy y jij
cA'
ij y a y y a y Ji
fy'yCf^jAi
Cj\y jj. Ai jj-ie-
y Ji
ljlj:
tf J^Lit j
-Ai y y
\-'<
ljt jy fJJ,
cyJi'J'Cjy.'^yjfi
*1 i^'J^
^'l ji il>.jl Ji
lji' J (-i '-^,
cfiiJ^J I aS^aIj.I
l-V^^ tsTJj-' '
^^fjji ai (Sj^i
j-J Vl>ilj
Ai
tf jljl
j\-.ft
(5;j)!->jlj'y
iiiijO- AJ
t JljjS'tfjISCi J jS^lj
f'.'i'i Ji^,'y
J^i -fl..li 'y
'-ja ' y J
(y Jj^jS)
A-. .zJ
Lllj
'
.J
-r
Aj y.J
**'
)
J*-:
A;tfj\j!j;-. JJ'
U/'Ij y
.jUiS^ Si-, rt Jl
i;jj *' (Sy--
tf j J y
Al JJ ay A>-JiiL.Jj5
Jj*i**'' V,
-li
Aj j_i.:.U
AJ . Jji- J
376
^A >u;i
A> jUjji; !i liji- ' >.J-> Ji'bjf 'i A. J\,i
>t>u
J < t5-J-^ ' tj?^'' -J'-> ti-- 3, J ts^S'al a:>._, jj ui^ < 'Jif i j.'^
< .J tiU t J 49JJJj,
tS-'o-
'j
* jt j i""
y y
Cj-yi -'^-J **" ' Jj** a! .j a. i*^ ^ .jjIjci j. Cjy 'S'- 'ydi y' (J'.j^i 'ih y^y
lj Ijjy
ybJ-t A^liUjjl
J-^ j' (SJ A.ttfJ i jt"jJ A' CX^i ' cf " i-"^ -^ tf J t* JJJ i^J J^:-^ ' Ji fi 'jo-i
***
.il J cf
,_J .1 J A, J J A.IJJJ ' Aj tf jl; aI^ Ai j'J
jf Jj
if.^ y
L^.>
^,
tf j ji (Sji> yji
"
I,
i'
- j
t*i 'S'- W:
' Ajfiyj.y y^ Il 'y-jy^sj-i j *'" j'-'j*U'Ijt/ ljrj-lj'; yf.A. 'y j Aily^ J .jt j
yf -j".
ijVj i tf jU jj
.1 tf jU jj A UJLjI i jljji-
Aib-jjj<Aj Jbji
*, y-i-s
JO.i t l^^
t aLIu fy \ j_ fy j,
JitlJ
y\ tfj Ai i J.U an Ai
A^J" '"ij-i, J LSi J I j.
-377
-j'
JU
\A
j^l
'U.^j'i
Wrr jlilvY
irrr
jIjTty
la-Jij-jj
J->yLli/
C7
0J^
M 'J
'I ai y
Jit
Jj A ^
Jjjlj ii>Jj Jj
- y^y
ay Cjyb
Jii jljl_
j. (}>jf L, i-yj
.. a/, f,
(t. Cjy (j'i'J'. 'y j'j J AJ J ^jt 'j-y is-i y '* ij;jj ljt.> 1 JU :jljl
*fJ3J J.b^y y A' ji- tui j ' Ailit. j ! yjji' tSji^tAi J CJ.JSJ tif Ai 3jj _9l J 1, JjJ ilj u a!
t J j ' t j; j jji.1 J
($fJy f jJ J jl Jj.'
1 J' '-t"-
Ovij l I Oi-J
ji AJ. ' tf jj .JL ' jVj ai JS\ bj \j}J,i y
y o-t
jji AU j^;-t Jl J-J ^^ t A ^^li. lil^ ( AliU
iif
jtj>
. .J ti
Jj
_il
ts-J-iJ t^J^
JyAy .>y\y:i.sCi^yilAij\yXy'AJ
378
4-*i;i*'j'iL/i;ju'-^^L^.,jift:.i;i^^
UJI^IU
^yai
'-*^
M^^
<^&^-sb.
-A
a
jUasl t'jMyi'iJj
(iilj l' ;j-lj-^
lijij \"
liliji ^'
*^ *
JjK'^y
.ilij
lijij
S'
"V'
J3r''^(:f
jjrijl*
lilij
i'
(fjy(y}y-'<"
jjr*-.j'c>*
al^'Vl -.jU - Ji.i o4^>^. Jt -^ jvx>"= -^. J^' ^T^^ r^. ^.J^' '^' V< '^'^'jU
379
,1
1 .04-
1 ^
'-"^
'U-yj
wrr jliVY
a^
V 1^sm^
j^ iii<^^
A 1 /V
-^"
hiJ-M
jijL^y
iS^ya
(j^uJLJiJ
u*^.
^ijyi >jy
<,^y*tf^*i*
J-^-'^T
jj (A)^ Jy s
(jfjiCyj-^
(ii^TlcjUii
iy-f" y*:
C)l.>.i MWm
Jl^-jO.
f'jyf^i
-*' ^
c^iJUi^jV'
\if JVj
./b-/
^^Ij-.!
Sy^
jij/urx
h^
iel^^-Cr
yij^j
^^-H 'P'I^jffi
380-
SALI
ANNE 1
HEJMAR 19
NUMRO 19
DUBMB
17 Nlsan 1933
LUNDI
17 Avril 1933
Qovara diirill
^seisLvjn "^iar
Qurd a Qurdistan
Rastty C. A. Bedir-Xan
Xewna
B. Hesen
. M. Sahin
Hawar
Hereqol Azizan
Hwa
11 Dildar
Serhedan
Welat
Mio Mil
Axay Mirdsl
D^ Q. A. Bedir-Xan
Cegerxwin
Stranvan
ir ^CTisi^
La femme Kurde D'. Q. A. Bedir-Xan
apxana lerekl
SA M ,-1933
381-
M< j^^
SPCIALISTE DES MALADIES INTERNES
VBNERIBIfNES ET INFANTILES
M,
^ M^
Stndi\ war
'Jjiiri
Sauoi
VJMii
nmwmm
Egogligii
Inscription
F mm s
plus modernes.
Damas
Malek Daher
Qiryarya Qovar
Ji bona Sriya, Tirqya, Ecemistan,
Irak welatn kevkas :
boanements
Pour la Syrie, la Turquie, la Perse
Salql
500 kir-sliri
100 frenq
gO frenq 40 frenq
Caucase:
100 P.
mois
60 40
f'. f'.
4 mois
150
90.
Frenq
Frenq
1 an
6 mois 4 mois
150
90 60
I'.
I'. f'.
armehqt
60
Frenq
-382
SAL 1
HEJMAR 19
ANNEE i
NUMRO 19
DUEMB
LUNDI
17
Nsan 1933
17 Avril
1933
Qovara prli
um larle
Qitbinen wel di her zman ewrpayt
Qurd il QorfaD
Bl av llganlyan
de hene, tilyn
rs,
elman,
Irensiz ,
ingilizi.
biqr
wergerinim qurdmancy
belav biqim.
Leipzig : 1912
stnan de
Qurd em in, Qurdistan welat me ye. Biv nev em xwe welat xwe ji herqes, ji biyanyan qitn btir tir esir nas diqin. Qit xwe weq
Heye qo
ew biyanyn ha
carinan di
ber gund ,
bajar
qirine
qmanyn
me
an
me
didin.
Em
bi
wehit
xwe
v
ji
ber bijmrin .
welat me
en din
Digel
hene
qo
em xwe hj btir
bi
xwe,
niqarin wan ji
wan hev
bibnin ,
niqarin
kedr xwe
dizanin .
tir nas
diqe .
L biyan
weq diqevin
Di me, di milet welat me de wel hene qo em hj hser wan Ji rex din ew nivsarn
venebne. ha di seni
dtin
seh qirn
hatine tqetine.
iandina
me hj
diqin. Di nav
l hn bne, rind bala xwe nadin, li dwar bann xwe nanihrin. Binihrin j niqa
rin weq xelq biyan bibnin. J re aviJi hla din dtina kenc ne titeql wun re
bi me ne nasn.
Me ew ne dtin ne
j bihstine.
Ei
wergerandin
de
bi rz
tarlx
welat
li mileteq
ve
naim.
ye. Ji
wan re
ji dtina
bi qr
me
mirovinen
Nemaze tist b
zana
pisporin
biyan .
gereq
da
in .
qurdmancy
hd hd
belav biqim .
pisporinen alqar!
qo her
Ez
wan bi
awaqi
wel
wergerinim
meyeldar
bibnin
qetine nav
me, l temaa
qirine, qm
di
hek me de
383
Rpel 2
HAWAR
Hejmar 19
her pirs hj ne hatiye dtin hevedudann. Ji lewra di mehcet de ez away hin kisan
gora pirsn me biguhrnim, ji hev veketlEw iyayn
Wlat
bilind, avn di sar, parzn
[ rengn
Ew
destn birez,
gundn bipez,
bajarn
[ zengin ,-
bidim zanin.
Ew lawn
dlai,
xortn
epal ,
hingn
[ qurzal ;
Hartman
zanyeq
elman e.
hn
Ev derd hderman qo wa ez
bye. Qitbeqe w heye, Botan. qitbeqe Evineqe dilsoj, hja qr . Herweq ji w qitb xuya Bi
qirimedn.
pta vi ari tim tim digrn Mem Zinrya lelata te de, qfxwes dibim , ger ikas bilah biwestim. ez nabim
me hr
Di P
dt
xwendi b.
L r ne bi min re ye.
[ Xemgn.
Fz minet nagirim ji bona mayina Sry. H vir j nebit eve di rex min de Bsteq niqarim te biderxim ji Felestn xwe
ter
neqir .
Pas qo end
rehmet.
rpeln w
bira
wergerandi
bn
Dixwazin
ye.
bila
min
biinin
nav
in
Xzn jrin ji qitbeqe w hatine girtin. Nav qitb (Pnc gotar liser islam)
[ Maln
Dema Min
[ Cegerxwin
psveqelineqe
eva ha ji
manew
wan
xurt
miletn
Sixai/ SiJLirdii
rast de j ne qm in.
nav
misilman de dest p biqit qo ne tirqnijad in. Ev miletn ba herend li tirqan raser het niho bindestya wan
de mirov
Qurd di
di
livoq,
tgehistin de di
xasq ,-
bibin j
Di nav
qirine.
diqarit
tirq tirai,
'wan miletan
Frnewid,
Ereb
Qurdan bijmrit .
Qurd pismameq
eceman rastn e .
Rpel : 137
qo li anda
ewrpay tne
nav qurdan ji
hildidim, dizanim
dijwar. nas e.
hilanye.
adetn qurdan
nijd re meyildar in
direvin. [1]
jia rahety
vna qo xwe li
anda
jr
Digel
nav wan de
berbjyn
Hartman
bin ji
bi xwe na
latn
dinivsnin.
(Hawar)
-384
19
HAWAR
Rpel 3
Lawigo!
Ji strann iyay iugal, ji dev Ehmed
Ferman Qq
A Great
Dl HeR Qurfai De
Nation's Spirited Strinlo
Lo
lawiqo I . .
The
kuaiJish revolt seems lo be cruahcd for Ihe and some race palrots of tha given thier ancient lvea in and the
bimw e
prsent ,
exana
honourable
hve
Lawiq simok
rna qw
fleld or by excution. It is
found
for
^Cereberbang
sib
der
mala bv e
souIs ycaring for it. Their constant League of Nalions hve proved
vain. Thia
of right aud
justice.
Howcver
Turkoh
Fabe exan
pq xwe hilino
mala Eli Beqo
xwe re bibno
Pira
qeser
Bombay
Hlletem Mezin
Di Kewioandioeqe Xnrt Dijwar De
Lo
lawiqo I . . ; . .
Bira
li me ne hta ji
ba,
bay quro
Bira lxista poz iyay ingal,rbarr> Hiro De were ramsanq ji memiq min bistino
di
Bombay
de qovareqe
bi
nav ( Iran
Bira ji
ry rast
ji
rq diro
de
kala
serxwerabna
milet
qurdan
Lo la'wiqo I
iyay Singal va bijo
bendiqa
ha jor ve
Agir ji
dev
exana ,
lawiq simoki, va
[ dirijo
xwerabna
milet qurdan
Min
sund
xwar
ser
Fli
begi
Mir
[ yezdyan
Ez
nqin
Heya xw sn
qo ji s milyonan
l laveqar dax-
giyann
dilevra
naye
ditin.
ber xwe
Ev camr.' n ha rend
dane civata miletan ji,
caran
di pey
lawiq smok
l hercar je dest-
385
IK'ipi 4
OAWR
Hejiaar l
mmm
Dt vg ferhengoqS do pirsin hene qo di bendSn
(Zbirbiri)
Xurtya zbirbirin,
z br dibe,
e.
filan zbrbir e,
diz brbiry
tdigehe ,
de xurt
(Tp)
iql, texlit, niminendey iqleq. Tip
her milet cihe ye. Tip qurdan ji tpn
( Biyan )
Her qo ne ji w esl
ye
qo l l
din bi
hin
wesfan tte
veketandin . Tp
jnn Xwe diqin dibjin (pit) yan qiiq, speh>oq . Dsan heye qo ( pit ) pirsa
dibjin.
( Liservebn )
frensezl ( petit )ji hev ne cuda ne. ( Qamiran ) Y qo qama xwe dirane, ps ve dajo.
Qam bi xwe miraz e.
hti bm v der, lniho liser venabim. Bijq liser nexweya min veneb.
( Pispor )
( Nepend )
zanahya xwe di za
ne spila xelq
de qr xistiye , l hr nibrtiye
w gihatiye . ( Kelemrew )
ye. Ji pandin
ye.
di qitqitn
Ta bi xwe kat e. Duta, dukat. Xanq dutayin, xanq bi du katan. (Nif) lyn zemaneq ziqeq.
divlleq de ne.
(Nijad)
Tevayya ps
( Mivro )
Her
du
jl
ji
nijad ar
ne.
Digel v hind
tirq bi
xwe
diqarin
( Babellsq )
qo
tu qman milet
Ez filan navbera
qr e ,
qes
serpllq
nas
diqim, yan
JCaWar
-386-
Hejmar
19
HAWAR
Rpel 5
( Raman )
Te
nameya jin gi
bye.
man
Ji ber qo z
berdaye . Ma
ve ye
em
me dev
ket
diramin
Bi
xiirtya
dil
xwe
xwestin,
liser
Di qavili
Ji
de rni.tine
qirty,
serxwe.
mest in
xwestin sei|inin,
met Xan dibjit:
p bikerar
bn. Feh-
spehili
Ji me his
mexwaz
em
gi
serab bidestin
.5erbii|
mrg
menan
l reneb.
Diqe sed car .serbiq sed ciir piyan
Ev
Ji
din qo end rj
xem pve h ne
b
b
pgeh me
destgeh me
Wey li me.,
n hezar
pirseqe me ji
bri man
bel ne bu
me
di cerg
Siret e . Pendn
ayna
qurdany .
Ew
Ji tistn h neqet ry xwe zer meqe
de er
meqe
.Ii dinya bbext para xwe bibir Ber qo din te lai qer biqe
zman xwe
re bxin. Ji
ev pirsa
ha ne di zman me de ne ji cinar
xistine
di zmann
de
heye .
xwe.
Ereban
ji v paiyc
zman
re
girt. Ji xwe
Ji
di her zmani de j
wel ye.
bi erd
Em bn rondiq li
tne wer
qirin,
ilm
wer
pie jt
qirin ,
mejy mirov
anda
tne
ewrpay : tevay
away
xelq ewrpay. Em diqarin anda qurdan j bibjin. P diroq, roq , stran. dilan, heri rziq adetn
medhelq, mamiq
me hene tne zanin.
387-
Rpl 6
HAWAR
Hejmar
19
entre
les
diffrents
lments
sociaux, a en
l'ids
pens
de la diffrence
des via
des
sexes; il n'a
formelles ou effet,
restrictions de
matrielles
vis
la femme; en
il la considre, au point de vue ethnique digne de la mme confiance et aplK aux mmes droits
toutes
une dans
dveloppe , se parla
tmoigne , anx
munie
des
reculs ,
droits et
que
les iiutres
lres
humains.
de la femme, que celle-ci soit considre comme nne dvoue camarade comme un faclear del vie conjugale, ou voire mme
d'tre de
l'absence
conomique,
gnral,
politique
publique.
de
sociale el
dlaills
trs
tique:
crant
l'abience dn
sont unanimes
sur
ce
anciens grecs ,
en grande
a domin et
la vie des
paitie
Comme suite cet aperu gnral, j'essaye rai de prsenter la vie de la femme kurde trs
objeclivement comme jeune fille,comme fiance,
comme femme, comme mre et comme repr
trouve prcisment une parallle dans la vie et situation del femme kurde: celle-ci la dpasse d'ailleurs dans ce
nine kurde n'a
sentante de
la
famille
et
enfin
comme chef
fmi
progrs
dniiativas sont
Droit Romain. En effet, la libert rserve
bien
o vit ce petit tre humain. la femme sens kurde parait tre dicte et l'objectivit d'une par le bon
intellectuel et
de
l'aisaiice
de la famille, elle
l'mancipation de la
femme
kurde.
Ds
sa petite enfance
Les principes de: Tulor optivu, tutor cessicius dn tutor fiduciarus et enfin de complio
excellent
du rythme,
del
coulear, de l'har
manquent
knrdes.
lotalemept
dans
les
coutumes
monie et de l'ornemenlalion. Il faut noter que c'cFt sa mre qui est charge ce son ducation; elle ne supporte jamais la surveillance , quel
Le knrde, tout en ayat une ide trs nette de la diffrence des classes humaines et tout
388
Hejmar
19
HAWAR
J?pel 7
4lix ans le pre de la famille kurde n'a jamais l'habitode d'infliger sa fille un chtiment cor
porel mme trs modr . C'est de la mre
pays des
kurdes, o ils
monr de la libert.
Dans ce
pays jeune et
enloiir de mont
dans l'amour
commence seconder
Le kurde voit
dan 1p
mariage le
ct devin
camarades.
qui
Il s'agit
fois
danses ,
une
do Droit Romain retrouve nne vie frache dans In comprhension du mariage chez les knrdes. Si cette comprhension, thoriquement el for
mellement, est inexistante dans une grande par tie du peuple qui a embrass l'islamisme , car chez l'islam le diverse est permis, elle existe
jours finissent
dans
la
nuil
et
commencent
chez le kurdes
et il est considr
comme un
acte dshonorant. La direction de la maison rlve de la com ptence de la femme, c'est elle la vraie propi-
des jeunes filles kurdes fraches comme l'aube du jour gotant le charme
pagnie de brave et
du rythme en com
ment de toute sa libert pour ses promenades cheval, dans les jardins et pour les invitations
d'exislcnce gent
n'est
ncessaire
pas
capable
obligation
Le
conserve
toujours
le droit
de
de 1.1 vie,
de l.t musique,
des ru
toiles au de
limite
et pleines
grandeur . En
moeurs sont solides , elle tient sa dignit personnelle n';i et dnns tous ses nctes elle
jeune
subtile,
et nocturnes ne
elle vous
pirhint,
avec
doivent pas
bien
tre
timbre
coquette.
et
belle
sans
ves condition que leur intention; soit bonne et si ce n'est pas toute f 'it exclu, il est rare que
tontes ces caresses d' jeunesse tournent au
Elle parle,
ril,
bavarde ces
et tout son
entourage considre
drame lyrique.
accompagne
son
mari, des
comme son
sait, la guerre et les dangers elle est vive
auxiliaire.
Comme on
et joyeuse.
Ds le
bas
ge elle
comprend
cette
389
Rpel 8
HAWAR
Hejmar
19
mais
malheureusement
bien
Le ravitaillement
temps de Razian
eaux cumantes de
et sur les
Zab
rives des
des chansons
des
enlve l'arme dshonore et des chansons populaires ont chantes dans des strophes chaudes ques et sublimes les femmes hro
Chez
dre un exemple
des
plus
rcents .
Celui
le
pre
n'a pu rivaliser
de son pouse.
avec
le 'zle et
du Chef des tribus de Adile Hatoun.moit en 1924. Celle lemme magnifique a dirig
la gloire
j_a lemme joue aussi un rle prpondiirant dans la vie littraire, le coeur kurde avide des jouissances aurythnoe
couleur, ar^eu au sang et
toutes les
affaires
sociales et politiques
de Djaffdurant 15ans. t lie lait la lemme de Osman Pacha Djaft. Ce demier tant
et de la
minment
incapable ipsolocto
mains de C'tait
de le
remplir
la
lche
pote, qui
pouvoir a gliss
qui en
meut
l'pouse scne
tait
digne .
une
des plus
brillante et
une littrature
dans
popuL-iire
qui
ressuscite
Hanim ,
Age. Une grande partie des chansons et chansonnettes, des berceuses, des roman ces, des srnades par et des dialogues sont Composition
cette
patricienne
d'une
taille
beau visage et
composs
les femme.
et l'entelligence
assise chaque
la nature et
leur
inspiration . le pays
Haleptche,
et expdiant
les affaires et
connue dans
et comme
compositeur,
que
toute
justice ,
clairvoyance'
Vis vis
de
des
efforts
suprmes
doits de ses
concitoyens.
peuple.
encourageante pour l'avenir de cet lment considr par plusieurs orientalistes comme
un des facteurs de la renaissance orientale.
mire de la
Kafourouchi o
390
1V>M
^y (JJ
i'J'i-^
y JJi
if s
^.-tiy\,if
jL_i^ fl^J
UU Cjyj-y j'
- CjifjS
'kj; C* (ijy.JJ^y f AJiiiiJ^ cyfjsj
^f fif ' y-^i
? *::_- A.:l
( j:-5,
'.cf s-^jii- 'yb', yjyi^ y '-'iJ^ ''j-< j
^yij j\ I, (j_ ,fj_ fyjbijii t ii
'^j.(s^y 'ij^iji
- (j'^Jji
fj y st
A\i- (yyijyof-J
'3'-(Sy y
ii i li
jsif-Aj 'y
ifl js \s y y
' fJ::! *r
ai (S-if (Ss,i
y lAy f'^j
Lf
\jyifjs f'^s
cJrf J^jff^y
H *i^
J if ' y * y^
'y- (S^ y j'; 'i ^ (yX^^
ayr,
ai ii\ j ' ^s^'ij si * ^Jyjb- i 'ifjy < .iXj_ (s^y (Sj i fJJ' ' c J. cj^ \fj (JJ CjbiJ l (yj (y. J^ ^ ' ^. (i Jy
J, ob jb- y
y3i\.(Sjy. *"
J y j
AUiiJu
y y..ii yxS ys
! O y
yyyjfj (Ss f^ j Aj f fi ji
jcp iii
''\ (yJy,
'
(S JiS yA* ^-i-'^j -J-jbsj 'iy\ (Sj ~~
'j'
391 -
J/
,ijU>
K>u;i>
MAmiVaa tJ .'
Jb-iji
(SisiJb-ifiy^.JisJ I
-^ -
yyf'j yj y y
jj^Li ijU' tf jl^_ j^f *pli J ai Jb-if i A-tii jua- j II y^f 'J yj c^ -Jl y ^yi
'Xjij jl f yy f AI y jy (Sj j
(Ss j, 'ijy j y
y. if
A-y_aiJ^i
il jly
J J. (S Jyi ji
A (Ss fi ji dJif y
*j|j ji y
cifiji Ji J y
yi j j
(Ss
bi J J
" , r'
tSJJ^J y i
*; J Av^
-.jl (Sij*
Aibi (SJi tSsj,f\J^' Cyj i 'J^jj>;if y. J'.^ysjy. yi 'i^ l^- J^-;-^ f ^J, f
ay \jiA \j Adi i y ji y_y y (sXj"
(Si\y
Al i
(Sjy\
Al
iy.-f^_J
(d
41 i
J'
*X, J-.;
*iL>j
bU- i yy jyi y i yy
JIPJ Ai^s
1^ u
fjyy
* J *j
(y.y
iij *j i yyi jb i yy
ii^f jj ii iJjlj
Cjt^.b (y i
J i
y ^ii
ijii
^ib
i J.y
(SjAi
\'3
392-
W^b^
CjiyAS-
yj\
*> J;j.f
i'yi jj'
ai i\is A^ i y.j^i i-^IjI^ 'si Jy^J (jry Jlj *Oi)i-aji\ (S y il jO if ! I ?? tijJ * Jt-) J*" '^T
^) sy Jii
as ii (Sajy
.5 l>-
* U-ij U- (\,ii
a1 AJ
i o 5^1^ j
*J
- y "i
(Sy{.
c )
((f A-a)iS j.A;l;diij:j;jAjl, } JA.^J^J_i^s'!i i
'" fi^!
f*^; t/"*^""
y'\i Ai'Ul ^ jji 'tS jljU li-i ; -i^ Jbb -i:^ ^i-
-tT' Ai'lj
J. * . y^ ' tJjlj- Ai liii J y y Jij D
? Jli Af tsrji (.jUb
a5^ Af JjU-
J-tf ^j
-.ji
ts'.'j' A"
cf Ai'
. . .
^y il
*'.
'-y
iSjLi ;
(^AJj
1
A) ^'
j^j.ljl
AC
(.jLlj
1
tf .^11
<^iu
-.a
bl*"
^..5
^^'
<^jV
'^
bl^'l
bU-y
i J's
(Sii. **' j' Al
^. (SjAi
'i^. J.
y-j-'. J--;^.'-^
Aif
aTuai
ai
OJ
y.j
<';j
(Si^
ai Ajiy
ei (S'Jy
(SalJAiSi
iCjfaii-aytfii * iiiaib(ii )
as Ailji * H OUjU Al Ij*
( ai a;\, )jy ^^
(
.^ OtJ-- )
AV jU pJJJ cJl'J^ )
Jo (S iij'
AJU. i-
i Af ib^ 0 i y
yi < (S y, Ijl i
'3
U-
*; J
jj s jj A
'3
'S
ai\j\S^
Ailjbj
(Sj'is
J-J
'A i
y 'i
'
*;
Jb
*;:_
'iif
Ai\j *^T
(f
\i
yj(S y.
Jb y. y j^
y Al >Jul\>
'
bb i(yii-lCi-'Jii(yii-
J\i *,lj
(yy-i'
a;
cj-j''-
tf**!^
*>.
'
lilj * cf JJ
^ *yj^
^^ilO
Al if aij A- Xj
393
J/-
>L>U
n>W;i>
y.i y ' fy b t>.j}i Iji j'tpbjltj.^ JJJ (f _P- * ^jfjb^ iy-J j^sy (yi -^b ti^j
y \j'y-
f Aif
U-j'J
Jjj- (^ '*
'U bb iyi j,
yj
*>_;
if k>f jl
UU J.- J
'-^3 if->f j*
aS J 5-J-
</j JJ..I
' fi
- ay tSjUi y Ojjl i jilr 'y (y-^ ^.-^ -> Jifj. a y J.JJ ' J I J-lti .jiJ (Si' y jb^ vu j Jj f t>. *; t^ cJ. tS J fl '^i 1 J'U * J
Tj
' cf.
(fy
<ij\lJfJjJ cs^'^f-'^-' bJ
^jU^b ijf j-c-jj^y
*j-U .J j^ CJ^ f bj J J;
bji
i y.yiX^ iiy,
jUi
'd^'iJyf'S'Jij (Jy *
Ijljjj ljjj
J J jJH,
(fjU tS)l-;t^J ^A
Aai Ai
i^yy.-fijiy-'^ "-'(SiJ'iJ
Cyi Al' fI J jy l: Cf-^f y' lj
394
K^u^
Jj. ,^1 Uyy Aj 'J 'i
^ui
-i (S^^ y jii-itsi.j. s
jy-
(jy;. fjj
J)"
''.J'i\ y
*
r-ji.
b^ JJ ^ y j, if ts
j^ 'j sii V iy^ .^i
UI J
aIU
'-J (S^tAs ^ jl
'j\.t 'S y (S y. Ai y
Ai Aj- jUj
y.y.,
J Llb Jl) J
Iji^Aj'bj)
(Sj fi
Jl j ^js^ (J-j,
jU
Jljj
Jt
.j
J
(Sjfi
3 J^j
fb
Jj.
S'i^
sj} j Ajljw
3 \^
ajy A>
.j-lj^ f (-Vj Ji
Sj^ *-'
j (f JL^
(S^
JXj t^
^_
J- J-)
Ij" A lili J Jy
J.J
A. J1..J, .j .j
Ai 1/ jf J' 3 f^ 1/
yx ^jXi yij iiy -Ay^
ij!;>r y^jc-J^if(/
Aj y J3j* j b\ ).
J^
rfj.
"'jj'
Aay j
* t^
.jl) liU
j, y
jj._l
'.yy'.,
Jj
.jj _^j
A. Jl j
.jli I ji
<_-- J 1
.j\j a! .jIjjJ
j_j
jj,_l \>-
a Jjj A) t>.^
\y' tb Ij!
JlJ
ij^i^S
ijjy j
-395
J/'
.sj\
Wa'-J'
Jt J. $"b ' AU
,y
lu' iy. Ji
JJ **: 'iJ *i
jy -i f
ti.li JJ t^J Ir
jiU J Uj b * ti*T J
(j' .fi"i
l* j t^
J j'JjJ
yi*- a y of IjlJ
aj_ jljf' Al C*
A.J. JA yy A. olcl
aI bUi U-' y li jij Cxi'-'yJi'- s g5
ay (S y Aj jjUj
a, Jl Ij yii- j A. J'Slj
y\- 1 tjtJJ f I
ti. Ai
Ailif ay b
a-^ s JlJJ
ay
JJ J
Jf I j' j: j
A. tjjiU-
b _U Ui_j
CX J
>fjjs _j j _)
C)bi (J tf y J J
y_jif\j:o b yj^
J5 j:j-jji- ! J' jj
'^f y' f \y
lijJS- ,..j ji J
-^Li J\f'b-;if
H tf J jl). ,-r' J tf JW J^ j, '^j, W J^-- t)> t/ J'tf ji3,. ill. ,y vlj*- 'J*" t/W ^^ * '^
aJ^I
lii-ij'l'.j'* J"
i-yr. <Si ty.W^ 1-^' t^lW^ ' *=i f^i fSi Jj-.l l
> <
0*j-*y
--1j'j-'J-5, *-V-^ Jj
iSy. J' " J?* " tfyH
j;yr
396-
w >;^
[ybjJi^yJ) (_P^-i^O>
yj\
tJ"/-
nejij }n
ai (yiyy. i jl^-*^ j, ' y ijj y *. y\}j
'y'ii tf ji
"i '-idj tf j ) pJ
* 'j.JJ * f^.
*-:^J J J (^ li ji.b
ljjj
ify~& y ^J jl
^jbcjjbjjy
bjj
AJiUii
iai^fAjUbiji
'-.j^'yJ3"^'^'^i(y^J',
yjj 'y s di tsiW^y
. Al IJ y Ai jj._l J
J-Uj^ljl Vj/l!j!j, f'f". A-y ' .yj J. jjITaJV JlyVj ilT JV. liji- ^yj^ ,f
. cJii aX j_ j! f jlSj|jo-ij
Jl;
'
jG Vlii- J tf J jU-j J
.jJ^ij Jl Ji
Aj-Jji- J
Ujjd. _'l
-^^"' ti V y i
Cy-'. tf jb tf J 3
I JiU-
J }
A' -Aii jl J J
I f^
J; JJ
JJ
.jb
397
JU
oUy\
\\rv Li) IY
wrx Uj IV
-)-
-^b^i
Aj/ A.U. jii:.3
a! *5C
Aiji
A^Ui jlJjJo y
y.' y *5jyM
(Sj^jjC-
'bj 'y
AU JjtiiJ'J*- J'^3
'^ ofy
jtj.j tf J ii i^ V
AILZX.^ J a;jI
-J.;;^-Uj/' ^fjs f. f. ^y 3^ *!
398
l^l^:::,M!,Xi>.^i,;i'ij^jUii,^::i$i>
jiii.^!}'*t;*:;!jjiJ3i>j;5iv^e:i
y^UilliJU
ijJ
'
-'>--
(fJy (J'3y
'
iliy
iliy
^'
n-
-jf^*=-*'
jjfiiujijp
jt^S/l ;jU - ji.j> t,\^aijJ JU :.,i>ux-"= '-^- J^' 'r^^ f^^. '^f^ ^' V^ O^jLit^l
399
JU
\:,1
^'J"
wrr Ju IY
J 1
^^
JLIb
^
*
^.^
l^^r oLj iv
tt^
^>js^\i/
, .
isyjf
Ci^Ji, ' ^' *;
u;..
C^ifs V
y 'f-
4j-l->^>Ob'
jSib-
Uiijj ^>
\y3 fy
ji)j-y
*^>*^S^
*ity-d\y^^
jl>
iJ^ji
ijjUijl^
(^yr'
iS^yy (i.Ui
tiljl>.y.
O^j
^i^j-y^
e-' 6 jyfi
fV-iJi^j^
O'-'L^ UU|X
CJ-y- f:
C^\y^
/.v
\r\
-400-
ANNBl
HEJMAR 20
NUMRO 80
LUNDI
S Uai 1933
DUEMU
6ft|ft%19a3
Hovara (arili
um une
*Sei8liijfti ^ar
Hytneqe yeqMlI
Da Dengbj
Xurtiya Bfnahty.
Hvind
. A. Be4ir-Xan
Hawar
Ferhengoq
Lavelav
Serxwerabna Mirt |an
Osman Sebrt
Cegerxwtn
D^ Q. A. Bedir-Xan Kedrtcan
H. Small M. F. Bot
artnn Xeyam
D'. Q. A Vedir-Xan
AM jgas
-401
Slndiwar
)jtir
a,
fiJSii
PHOTOGRAVURE
Ejiiliit
Inscription
Fitris
Damas
Malek Daher
Qiryarya Qovar
Ji bona Srya, Tiiqtya, Ecemistan, Irak welatn kcvkas :
Abonnements
Pour la Syrie, l'Irak et les pnys du la Turquie, Caucase:
IOO f.
la Per^
Snlcjl
500 kirj-srl
100 frenq
1 an qq frenq
6 mois
4 mois
60
40
I'.
f.
40 frenq
Salql
ejmehqt
150
90
'Frenq
Frenq
nrmebqt
60
Frenq
4 mois
propritaire:
SAL 1
HEJMAR SO
ANNEE 1
NUMRO 20
DUSEMB
LUNDI
8 Gulan 193.1
8 Mai
1933
Hovara Qurill
leginege e^sali
Bel Hawara
yeqSal .
um Kurde
hm zman me dani'ye Xan giyan wi
me bi v
bejmar dibit
Zaroqeqe yeqsal
bj sirmj e, bn ne
Em
%'egerin
ser gotina
xwe.
qetiye qo
ser
lingan j.
Carinan diceribine
liser lihgn
dide dwar,
L tisteq beye,
mina zmann
teqz e. Bi
hene qo
zman
tne
me r
rind
nivsandin
tte
girtin. Bi
jiyna
cane xwe br
Hi civat
tqil
me dibe.
biyaniyan, dertt. qo ji
dil
Nemaze titinen
wel
de ciheq w
ew bi dora
heye.
Fm p mijl
dibin,
xwe bendewar e.
hisn
Qmanyn
zman
me,
gava em
ji
ber vwe
( Ji
dinivsnin
ber qo
geleq
naqevin ber
ramana
me
mirov ,
hingi
cila
nivisandin ji . Ji mile din v zaroqa han
ji me re ev herf anne ps nivsandina her deng
di ber
avn
hte seqinandin.
ber Hawar zman me lewr ne di
me
de
bel
dibin. Ji ber qo d
hati b nivsandin .
Her , hati b
yeq
din ve gireday
ne .
zemann geleq qevn de. Ber end babelisqan hin camran bi zman me qitbinen mzin j qirine. L wan niviaran ji
zmaneq
hov e,
me re Y.m&xieq ne diann p. Ew nivsarn ji hev cih , ji pirsn xfelq zman xwer biyani tej, ji zar ten bi
titinen
hern
dan
standin
haline
dur
L her
bi wan
dlqfet.
dil xwe
de
digerin
Heqe
Hawar I
403
Ripel
HAWAR
Hejmar 20
me
nn
diqe.
Tov
zman;
me toveq
'
Ze
bn 3
ml
be 4
nan
yar
gun
dn
me
xe
rab
geleq xurt e ,
dibe. Em
di her
zevy
de
'z sn |
qo ji
12
Ji dij
5
ra 4
1
me
2
da ye
3
eu
4
4
qa
5
hab
diqarin
btirs
bibi'jin
12
S
qa He
1
re
2
qol
5
Qe pir
geleqi
zmanan
de
ztir
tir .
imq
di
Qa
Dr
gui
zmsn me
zreqiyeq bi
l
12
Qa zo
3
za
4''"
nn
1
Ba
2
vc
3
T
4
l
"*"
1
qa
2
q
3
br
ti.steq njen
ditne pi
pirsn xwe
12
4"'"
dii|o . Herweq
zn:an
elman
nina
de .
Ji
xwe
away
hevduda-
di xziqn
p.sn
pirsn
qurdi
de du ling duwim de
di linge
p.n
de Di
"r, di xziqn
hev in.Psdetirbi bendeqe cihe ev n'/;ingah di stnn Hawar de de bte raveqirin. Bi niho bst hejmarn qovara me qo heta
s moviq hene .
s'iyim sling in, di linge p.^in de car, di duwim de car, di syim de s moviq hene.
nivisandin xwe.
nesir
end .siqln
nesr qm
zde
di
derbas linge
Hawar de belav Ten ne qeti away b bne.
din mebin
pirs di
temasay heb qo hj zman
di v
nav
lingeq
me. Mina
qo xwende
vann me
bejmar de de bixwinin
me
ew
.siql
xwe .
awa
ji ceriband
qii.:iq
bi
xiste
nav
na sala
zman
Temaaqe
b. Hing me geleq da
em w
di
hte gotin
ev
ten ji bona
ceribandan
cihan de bi
isln temasay ve ne
be j.
Di babeta
dlai re hene.
ziq hev di ser hejdeh rjan de carq belav b ji lewra di paya sal de li sna
ne dida
xwe.
qo bist
qovara
Em
naxin
qovar
-'i
xwe
mesela
wezn ,
b aheng
hsani
zman me danye .
Divit
me
ye.
pncan niqare
Ev in end
bijmre.
nimne :
leq 2
ye b zman
di nav qoma
miletan
serxwe bimiiin
le
2
1
ev ge
qevn
3
r
4
ilq
^ l
xu
3
tevn
Xu
1
dan
2
dan 2
Hejmar 20
HAWAR
Rpel 3
Ji
wan, j ji
ji .serdesln
zman
axifiin b
biyani
di dev
bi
me de weq
zeman ve
zin.i)ie(|;
dima
meew
serdest
ji br diqir.
zman
imq
zman
b .
milet
me p
nivisandin
Hal me qurdan
dest nya se me
ev
e. Fm qetine bin
me ji
oleq, ji dneq
qo
qo
miletn neniisilman , weq
di
dest me de
ye eqpqe ne
L heri
j,
niveqeq e.
j p.s
01 li
raser
ye. .Heqe
ynan, qo hi liabelisqan me ew ve ne bir, winda qir, hing ji heyna xwe bioyn. de m;ine l'i piranya divt em dest xwe
dest tirqan
wan
tirq
bi
zman
xwe ji
nizan
bn
xeber
didan,
disan
miliyeta
xwe
melet qo qetiye
winda ne qirine. Ji ln wan ne ji oleq ber qo ew bn, ji serdes
bin
dest mileteq
din
olinen
din
bn.
Ola
wan
ye qo mifta zndana
ye, rjq dery
di
dest w de
vediqe
zndana
xwe
qo winda
bibin,
j derdiqeve.
ereb an
ecem. Je
xuye
qo
zman
hing
ol ne
xurt e j,
mifta zndana
ne di dest wi,
dijmin dery
hnbna zman
wan em
Ew mifte,
hj
di dest me de ye.
Ji
ber qo
ola me ji
xwe em
dighandin
tiLivisanoqa SCawar
Lavelav
Pirsan diqe tr dixe Qvanan Ne ez Me/nim qo dil min Zn Her rojdiqe xwes xuwanan geh di bigir dil [be
'[be
em t
away
heiiim
zanan Welat
danan xne
De hezar sal
wel rawestim
xwe
ari Qm
kirj
hiderxine
dijne Jiberqolewa
qirniebvn
min
weqe
Dema
dise ghan
jana li
\unav e Derd min hem di dil diniine Kz zirav e li lewre hol tim bibirne
min
didre
**
Dil
binavan li
.fleryn qo
weqe
Li
405-
Bpel 4
HAWAR
Hejmar 20
Dilqeti
Yan
erxo
r me ^'egerme
hatime
nehtin
b bavii
Yahinzdetir bide mi
Uabiqaribim
liber xweragi
wirj
Dil Xwe y xr
[laii
[riu Min got herabe qurd qevnar Weq berxa serjdiqiii epalan Tirqan kewm te qirin axa sar Ji xwe re dibin Qean Bqan Hvya Ey gewretir seh emiraii gitiqan ma liba te Davjine
nav gir Biqan
weteni qaliri
bi me
Egilmi
Mihrivan
bqes
bo
felata
me
de
biq Yaiidirin
Qurd degilm
bne dirjin bibjin
mizginy di
Diqevime bext
niqarin
hemyi
Daqojibo min
bib
dilovan
Min
neqt
Ne insafe. qo yeqi
gunehqar
sev
bi
roj
gaz
zar
Dibjine
em
bar nagriii
Ew j li Herweq
neqir din
dest
diye
Bawa le
Bazgt hemyan
De car
li hal
teq Pia
vn li
niq
tu q y ?
Ev hal qirt qo
li dil
***
wa dirj
m rej
be
be
evn e Daxwaza te ye? tu b'xwey Bawer Ji lewre qeseq min nahewine Di behra umd b mefer mam
Ne Tirqiye ,
ne Irak
Iran
Ne Sriye.Felestn.he Eman
Her
dem
mefere
derman Tu
li hemyan tir
ro me neqir
dizan
qman
Hetayan li erd
xwe qirim
[der
Pir dil diqime xwe bidm^
^[ quiin
Belb
jan
li
dil biderxe
eixe
Ah U qeseran
hem bi
[iyan
Derd dil min b te bixwliin Bileqan mrxas me diiequend lavaytya hser biwnin
[ tiii
Hawr li ser me
agir dibar
Min
tu r ned
di vi aride
Lips me raWest
b zvar
Tirq
baqurOjaye
bixemile
geda
me
Kireqe
Li riivroy tae
-406-
Hejmar 20
HAWAR
Rpel 5
Ne heyv Qeiq
Zerdelper e, bergeh avan de, roj vemir
ten
tarya
sev j xwel
c, revandin ,
[ pismanan
av
ezmanan de mir
Dimirin
b deng
namirin
li ry.'^
dot-
[ maman
Sar
Xurtiya lloaiily
Bihna gur nine. L dibjin binaby ne qmtir e..
Zendn
bi
guriq
himbz
diqin
bejnn
w zor e. Ya mehn ji je
[ nermin
Gur got :
avn w tej hstir in speh ye weq adar
Sev
res e,
v re e ,
mih
ker e, berx
libre, min
Reng
Hi'v li ardeb,
erdeq
bn elheq mast,
hev qir nus...
tde mqt
ikas srn e
Hy
weq rohelata
Heye qo bibjin,
awan b
qo gur
mehn
kesta
ciwanya
qiri
b , mebin
pi
gotr
hesiya, b firihina w,
Mehn e
gur tirsiya
e
guhmisn
Ew j biqeve,
de
weq
miriq
raqeve
DI V HEJMAR DE :
ROpel 3 stn 1 li Sna ( serdesln
Tarya sev
de
weq ebmr ejdebarin ji erd raumiu Weq enmer u e)ueiiariii ii erau radibin
Qeiq xwe davje ser hespeqi; heyv diqene \ (serdesln xwe) bixwnin
Dsan j Xwe davjim der te Bilah evgi li te ya ya l^eb
biqi qed
te V rsary
tu
bye
sebeb
Heya tu Yezdan
li
me
neq
duay Her
Li
erd
ava
ezi s
ser bm
ieya qo raqim lola Xalid beg ^'n ne b pakij biqim kirj Oeng
Via nexwe qarin biqin nimj
top
kemberan wanan
bi
[ serxt
Ew b flebb
Key roq li
te dilovan
dibn mib[ rivan
Oerd.''
nexwe.san
ava
beyate
' qoa
ji barqt
min
bnim li
ba te
Hm min hewar e bi
wan
di
Ew qs j li min bor
qete jr
rusarim ^
biq
mala te ava
il bo qo li gnnehan
barim Tu
pleqe
xirel
bi
medi
Oman Sehri
407
Rpel
HAWAR
Hejmar 20
DO Deagliej
Di wext qevn de kesreqe bilind miland heb. Hewa
mrgn destan,
Zalim
bi hevalbendn
xwe
ve di
d-
wanxaney xe
de civa bn.
runl b weq ewre
q res,
teni.sta
wi
de jina
gul ges.
Sinemxan,
hetan
jineqe qurd
mna
robaran .
Denghjan
bexeyn trreng
daneji
der
ve ,
ditin d-
arniqarn kesr bi
trbihn,
gui
Fw bexe
weq taceqe
avn
ern
kesr di
dibirik.
ruy dengb.jan,
du stran li wan
tin ou
qen.
avn dlai
Ji .sehderwan
zirav
ser tln
mell
dengeqi
Straneqe speb
bhevr b, straneqe
leva
av xencelisq
res de.
ji abi
sine
Liw kesr de
Ew 'zalimi
b.
miroveqi
cw kesr
zalim rdinit.
ne bi xurtya
nerm,
bii
bilind
p diqeve ,
disewite n
divesihe
sng
an
brndar dibe
Xwe girti
L
p diqelic.
Qurdistan
ew
weq mvaneqezi-
giran mell
mandi b
^ Ev
niq
xwe.
Qurdisten got:
e, hray me ye, nav
misilman
vedigerand .
beyna
a
me
de i ferk heye,
bila kesra me
re bit em
Weq strana pasn dest bi strana welat Qurdislan qirin dax bi yeq hildan. birinn w yeq
mezintir
spehitir
biqin.
bindestya
Stran kediya, Sinemxan ji snga xwe guleq veqir avt bal dengbjan ve. Enya
zalimi kermi, ry w tqre , ji ava
bi ebanos h, girtin
xemiland
berdan di
dest
de
b.
w
Xira
ser xwe
lier awira
b .
w
w agir dibar,
re got :
Her fiqra
bbext ,
ern,
dina
her gotina w
wi xwn b.
xirab
her nivsan
Ji jiiiii ev ma , di vi
min
di
welat de
temeryn
Y
zer ciwan
din
xwe berdidin,
mirin ve girdidin!...
cih xwe rab, req pista dan w re
min ,
strann
me en speh
Zalim jl
di qezeb germ
strann
me
en
bi qn girn
bi ah
zirav
xwneqe
sor
ser snga.
sn dane
serhev , deng
xwe
w de
heriq .
mell
t de
tiye,
hdi
qo
Bdenq
binermijnin.
w ii
-408
Hejmar 20
HAWAR
Rpel 7
( Nivsanoq )
Ji
deftera jin
nav me de rabe
Daw,
dest ecel de
eleng
Meyger
Cih
an mezela nivsevanan .
Hawar
w ye.
Hevind
ji
ji
Em
bibin ax,
daxwaza me serab e
nivsanoqa
nivsevann
ye ,
yan
qoma Hevaln
Hem
li pey ecel re
( Hevol )
Civata jn de
hevalerabn
me bn
end
Fla
zde vexwarin
sermest
raqetin
ceqn me tr
Ew
hen
Biqeve
xwe berdidan
Qo
Seraba
Tobedar hezar car jvan d biqe Gul ara xwe ketand, bilbil diqe hawar
Ji laAayy tt.Liber geriyan . Lavay qirin.
Ma li dema
weq v
lobe dibe
qar
Hul gui
Ne on
tengdil
Nebrewer ji nezannn
'Dengbj pr heval xwe ciwan bir ji
xwe bsc in
kesr
derqetin .
Bexey
zer b,
ceiideq w
guln re girda ye
min
her
Ber qo
behra
te bila sih j
te bila
tucar
Hawari
d
nziq
nebiqivin . . .
te nebit, ji
buhar
bihn
Xweiya din li
Ew avn speh
reng, xwe
Di ser snga
xulam
nezanan
da raqet
nav te winda bibe, xirhey te j'memiiie. Hmn xirbeyte di snga welat Qur distan a speh dlai de weq birineq
Meyger gui men bne sor qar
dibin ax jar
Vexwe serab
Gui dibe ax
gui
biine bihneq de
Dengbj
got xwed
bihist.
Zahid
Fz
got bihut
Ya berdest bibe, ji y
b,-
dest biqine
^' aU SBedirrSCan
paq e
< f J."
' cXjj-i
,ijM
J"-^
(_|^Vi*iLcO (S^^-aai
y^\j f^^J
JaJl
J> ^>.JI>UpVI>
>Jl3 J^;!j
<lij
<iy)k -c^^i
f ijsjy,
U.jW
cil)
bAi
jU.'':^! 6^
JUI
Jl
,:...^lj J,
(Ajie-
liJijy
Jli
yiy *'. !lL_ll
i*
cXj
ij-b^
jU-,
\^j
,^j Ijiijlf;
6Utj
Gl_^j*
y-^ LA d->l.'^-i^ll Jl
'c*!?
J* Cji,}
Cj.i )X
iXf-
Usi
jyi jjj^i .JS^i^U
J^.
(j'
Jj*ll
jlb
Jlii l 'f,,
^.^
illJj
iyj.a:J\i
C-J
l-if:
cf-^i
C^
Lj
'.J-iil'l
fL_l.
Vil U5 Jiilj
l_lji^
r> ^ui
,1^ Jj ^JJI ij^Jt
!i5 yj\ bJ
'VTjlj
y_y
1;
CJ
\.jCi
^-jj-b
Ojl-
d-^
ib-^b
-^
i\f "iS'Aaj
(Siii
Cj.
fji\
aj..
ji\
d' (if'^
Z)a-s C' l^ . '-i-':!*
M^.
"^>
^jJl J
J^
J^^ (Cjdl
^1
J'
.JJii-l JJ y !5USll *.
-410
^y
ay
yt
Viliz-I
y Ay
C)ji
jLi
ay
oiZf^, Ij,
'^-^
JS "^J
U^ J
cSJii
Ul
/
_i
Jl
^
J.J^S
jjj
'S
J.
*y iSy \i
ay W-l;
Jf
:)V;iJ. y fi
l;ljii^^
il.J
yj
^^.y
fj! y
JJi
'j JS
Jkl
ji- ,
'\j_ ji
ojy. OJ
(>.> ^yu
isoy j
lid^f ys clH> ^
J;l ya g-p Ji-
'K_ij ij*
iSjj
jj
j y: * y- (Sj
y % _i j 'j L-^r
Ij
*.
;;Uy
i/
'ii
i^jCii
Ailj ^
Ju
(Sj.
fi f (Si 'jjl
"i'Vj cy.j '-i^
bf J \jif ^-U
^bj .y J. j .ji- J-J
bfjcjlffj
b j' i' i5^.j tiJ b
^y
''f
yjj
y.
^f iy ^-*J,tfJjl
jV5
^ i; *i^.
Jli;
jl J cil;
J y
J s
jf(y
Aj^'
ijj
y^-i\
'jy. **
<SS
yj
lj-J (SJX_ y
ijy j 'y y
(S^
"h
J'jyy fcjf
o-.y f*
-A-y
jy~" ^y J.Llj J y A.i byaj
jb AJif,
jaj
J (Sfij
cJl
b nf "s (f ^y
'j\
^ J ^^_
'^f %. jr
ij. I
(Si
.u
jlj* .y
tjjl; y
JV
-U Jl*
y\j
(SJy
jyi CJAi yj y^ jjj^
a;
(s\ Allj
J.ti
ljj> ^^iCayy j
by jl *: CSff y j
r ^
Jk
y (S'ji if y jsJ
yy'y
AU
y(Sjf'JJy(S^f
J^y .y-(S ji 'if -y
Ji^
tS^J
ljl->p ^^ iC-Ji,
f.j.j Jy }X- -Aij^
i.5jl A_S J liij
ljJ J y 'Ji%-i
^ib
'j'.
jA
'y b j
J'3
y}j
iSJi
tSJi
r* tSJo
>i5v;^..ljjl;J_Jj.J
liSjiSiJiJC^yyj
cixi>-ji. u>- *jb (Ji.;
jib J i
'J.j
liUki
Jil>j CJ
(Ss yi
^J JiU J/Jj
(.jlOjji tJjlj.|^j
yJ Al 5i^ c' f
ji b j (SJy '^.i
Cy j'jy y
'i jl
^j'-^jl
jjl
*j
y s y} *> ojy. j
li I ay.
i-Jj
fjblj V-ii
y J..J \y
ts! j'
ajj\^i
fjljlf:^
y
fj'JJ
^
jl^r
Ijl^
^jjlj
* IjJ^J
jlji- i
'y y
a\
..(f
UJO
.
JJJ
<A
.y j
y j^.3^ y (SJijJ
f lil Jlj Ai y f y
f-t-yAf' f ji
Ji
aJi
Wj _!-'>.
'Ji C-*"-
Vr J Lt (jl
JV.
.jl
Lil
(.jl
i^^lij
Jl; ^/ (SJiJy
Ji ji y.,)\y~. *J
f ''(yf
f ba.
j.
jy
3 b.i
jy. ''y
ia j'
J^iSSiJayj^.
j\j:j if Cj^jy
Ji ^y
yi
J\
j'.b
iSJ\>.
411
J-A
>L>U
T * >u>>
fi y.Jjb; jV-J jH.i (jf- J
JyJJ- <Sj.
iSJ\jjA i ' bij iSjljl (^jb ! if ib
(Sj\-
y, '^ jJ
^yJ'j'^ 'yyA
Ia_j JJ..I jJ! . Ai (S jjv 'y (S j'S i J; Jj-^ .jy-
Axjf 'J yj ij i-
Axij ii jb-y (j'i
ii
AIJ
'^ y
* V-J
Ali _^i
Ali
J- -AbSA
'b ijl
bJ j^
J
AS cjyi
J
j.ib-
aJjj
^j
iy
,y\a
y_y
VSuAj
JA. A^
bj J
'j:f(yff{\)'ijf,
jiU c'
>^'
I (J>.f (f .Jy y
(SJj.-Xit y
Jj y^ J f^i
vijy jyf- (SJ y
f' Jiy o *j
aSCi Ij*-) "y.j
"^y
"y
fiijf--*.', -~i-A-^r'
: fi yj { jy ) 5^
jby\cjif(P II ^
'if '-^^
\ jlij t jV|-i *
Ailb.
ft
jlj
ijjjU
ijlil
*.
ifr
,y.
ULjlj
fly
Cjf
yJ
' oy \f y Aa^. jl
' y. 'j y, " v ^
Ai iSj/ jiJ vJ f l
*i
*Ij
tSi '"
J^s
ay. bj
li (Sjy iSji yi
si 'yy *; *'bjj Cjy^ CJ* 'j J^i yi
if isTj* * -i^A"
". '* y ^ ^l
y, 'y
y jijj
JUU
Vu.j
JVj
jljl
jljU
yy^
C-SJ,
iSJy.J
A^'j.^
(^ k
<Sj,s'-
d.
-c*-
b"!
JVj
\.yS fLjU
J-.ji-
-^^ !Vj
* j..
>-'li
5^-)! 5^i-j'.
*r^
y- ' y- ' y-
Jlii^ .ji.jOl.i ay
l_^l;
Cjjjy'i
A_l
JlJ
la
A-J
(Sjf
ifjy^
lj-,J
blj!
L)Jj-i>^
\ y \ y V-ia; ' ^i
\) [ j'ijt'ii
Cjjs liXiiu
' cy-^ i J
^lJ 'j-
.y
yjV
.y
.-ji
j H- ,:^ tS j- y,
^u* .J '^vu
jv-i
i>J
t$j^,J
jVj
Vtl Ai/
fjlijj
aS'j^
i^jljV
*;
li>V->r
-412
^U;i
JJ. *i *j jijji- t;x> .1 y
.ijit>
J'/*^- c^
tSjlj-ii
^j_jlj ' * i3
jlj
aJl Aa yi
b\ Ai J
tJ-J u-
"_^ ji
*io
y.
JjXa
y y
(Sjs
'jy.
y y
j j.j
y iVi
^iliS^>
.1 j^ uu>-
(^ J i^'U J V,
f A^ Ai
-jj-' y ^b cyj^ y
^i
l.ji sU ^.1
I Cjjijji
y ai ^s^{f Jij
j' 'Sy j fbi . (cV; i5 j Jy (Sjf-ii (SJ (A Jjj (Sjf-'. j f ^ijiJ i;j '^ s^yi liiji if i
'ij^.y.
AU
(Ss.J^y.isy- CryijJ
11 tfjjl j yj - < A-
(yy 'aiy.
j jKj - J
le iA_ijji-
l *; J>'jl-^. J, lil-^lj;
jAj cLIU- i *iJ Jrfj! yf^f->- ii J^Sjf \ [ * (Syj' (Ji;- *r^ /-^ J'y>-J _;IV-
iljljui.jt
^ji *Vij jt
f^
ayy
liJ iSJiji
i y.
fjf *^.Jt
Oy J JJ f a5 AU A ji-j I yjjlj IcIa/
*i
Cx'bj . ij. y
' -3
Sj
CJz'. (y Si iy j (SJ y
J J- A.J tJ J if jl J^.
Vfcl jjj
[ AU bf (Sji.ij Jl.'jo
Ljuil, ]
li.1 Ji)
Sii Jl
y Jy
Sf
jy'
,t>u
l- \ Ji)
[fi lAi'cLlVi-]
JVj ^Jy^^j-y(A4.jljJA3 Jjl-wlf AU) j..i
J-yjy
A_i-Ai (Sib\Cjfy
Jr* J^ 1 1*?^
[i^jV-lJilVf ]
Al J JVv J,J sy t X:f. a; if j ay J jS
(yri
J Js< 'Jbij^
b\ J^i
'J yy,
Vt I AiJ
aUj
Aji
V I Ai^
aJ-y; J^
Alli- aji-cfy.'Ji\3j
tA-'J:^
aIaij JVjJC^jVa^-^
ff by ( .J (^-iJ, )i^(Ss(Si'y Jr*
AiljU
Vt I Ji'^
Si>.J- yi
'Jr'
f y
jyii
b I a^ jyl-
.J^.
li"^ Jij
W- 6y\l^
Cffbj jAi tSliy vt! J^jy ' Ul Ai^ < liji i'
jVj ; Aiu i J
y j i"d J l JJ (^ J
b I J-yJy
A. tfj jtij
fj jl ^i
b- I Jyjy
Vt I A)^
b\ AiJ
ItlAjijji-
itA-i
(j-i-J yl- J Vj
^Ai-
-414-
y ' .b^
*t*i ^b ** j; 'i (SJ". SJ V-^ 3 f
Mi
^^=^--9-^^S9^99W
fy
w JJJJ VxUj Jj J y
J J*
jIaIj j,
jv. aI
V:. < (SJ
jll^
cff
f^
jlj'^j'.
)
J
J?-^ ^
ifjjl
VB'
t^ij-J*
{'yy-J.)
JJ' il
Ja.
'fji ($
? (yji(y;J,
Jy if
Iy 'i
' y (fA'if
Jl; Ci j,
.Ju.
iJu CJ l-JJ A
l.
jjL.rti. ~fy
fy
aU
J .JSJ '
J < A.
? jJ
j\jj-i je
aU
"jf^J-yy
Vj/>
^'.jj Ji .^^ifiifj\j^i \f 'f
j_J ,ji. Ulcyj I yj ! t^i ti J
^^ jVj'tf,^ J 1 (sf. j
(>.j liXijii ii5J J tJ J^ (SJ-^ ' -C^ lJjJljj ay IjjJI. (ji,i Ali JJ J .J if JA.iJ_ iljulj
J^ VxU; Jii . AJ iXlu AU; li ^^ .JJfiJ
Aa J jja (jvi
a::S
1V
i3yU>-
fjii y}-~!,>
ii>.-J A. (jo J A>-, O/^ J AI ( . JAj>^ J )
JUaei A;iij JJ Jlji AjS
Ici AJj'
yji ' *; y{
'^J 'Jy,
Cjfi
\ 0 - iiyl^
[. ... ifjjiy fi
^ I Jjj
J^ A.
tfj c-5
JV_* JjO_
j tsjijjj
'tri J' ji^jlJtri JJ' ' '^ (Si t^V ^ *^" <^*
t*i i5-^ *^'' ^ I * (SJ*^ J J .yi-lAjj- ]
.il^jlA;jj.
*ilj! tS J .y*-
{ iSil^V
.j^jlj 'Jif-i Jfjfj^ .y. IjjJ ) tiU) Jl
(tI^. ..:.jjC; '-'jj Viiji (tIjj j*' jl (^.iS VxU;
.iJju.'J^i>'.(fJt^''^-'*-'^')--^^
AiUVj. tf jIa- Jyt ijl
* M
^ jl-*^. J-
cj Jj i^^'*" .^
J .Jjl
tsi'.l' (f y
j|Ai j
A^'J>
>L>U
^ J'/"
A.(j'.jOfAiAiy .jiA. (jliljv-.- Jlib J
Jj
(y
cili
V>-
J y.
(Sji
(S^.Ji
iSji,
CJ.~i j
ysy. yf 'y
^f J
.J>j Cifi
J CjfsCJb
J-J JJ' tSjj* j-i. J'f y j, ' CJ^i J-a 'y sj;j
(SiJ iic^TfyJiA 'j-yji 3ib'y.iiy Aij ij
b yi *^'i
J Jly J
liX; Jiy
Jly- JjVli
'iJ^A.y.
tfJJJj
'J. Jo tfj-- *
(ji y
Ji iX-. b J^ -"-^ J^ jl * J
Aiy
'Jby
ai (SjiyitJ\jy j if JJjJ
<^.Jiy
f liyj, J
'if J^jyJ'.
J'j-i JljJ*
Itl Aij
JlJj
f abyS
(.V. Aijl y A- J liXj jj_^
JJJj(SjX '
JJ5_;(SJ^-i
j>-V:*>J
fJji
fJ ^V_*i^ i; c--
i^
[ .jV. J (iUi Jl
417-
J>
'j- iSy ' 'Aj '^^y^ f,y IjjJ^ t iS^ Jjf ,_iJ 'y ^i; ) "~ '!f'.->iy iVi' ( fj ffi'. ' '^i (SA-TJ^ (Si JU t 'j^i
? (SJ'J
j! J^i/'jV ^ J ~ i^*^, (jfy Jb~jjf (Sjy *< (33i jfVitf jj^ JJiV.j iyj ' i^. J'jJ-'' J'. j ~ J-^, J'Ty y 'f-
y. .i^-,J * (i-^ffb
w -6f^
A-J,.-Il jVi t tfj! y
Jj* 'i
C^ (S y J. 'jV- .ji-t5i tf j^ - y.
jlAi- A) Aj- J4 j!
\T
i_j!\>-
It'i AiJ
i^
'^. JSy
*^' ^)
J^
J i *> J! V:.jJ,
418-
Y* A^'J
-lj*i b JjJ A. (S y l b (Sy. ol
,y.
>Uli>
A''
Ailjljli Ji
yb ilj:
c ' tS'J
(iyj '-J jl
.Ju
Jj'j J
iy' ^lii-l
*J-> tsi''j'
? AJ i A- A tf J (^ J l.
jl f OV^J ^ -U* jl
jUliD.-r/VL.jl
M *r-
tf j-5(i-iJ
'-J J^
li^ j . ^, ^l. J t^ j _^ U
l;- b J ly A. CJ fj>
Jli^j
* tfj * j;!::- cf jI
*i Jj ' jj-J J
-l'jif-i
cjli
Ajli iji
ai J '.JJ,J - y~i
A-lS ijjj )
'jV:-
tfj Aj tf jljii-
cfi Jj .J-:. Jj
yj
cf b (S'bi j * Ji *J> b Jj
JAJ ji-l^-^
a, A. liAjJi
A - iJylAaf
... . .
(jr\u
Cjy
}^ y. ( ^r-jjj tf jAi j )
JLi
tili- ^:1j ^fy;tfiiyA>i'\' ,j(^i .^Ijbjl ) JjS^ '. yj-iji yy' ^i j ' fi j I ! lAir ]
- iJyU..
. 'yf. sf iiy
(jl-tlJ tji?^
^JJJ uJlx-
Ji tf J>' jl j tf j'.j-
(jll^^ Jl,V.-
y (Syj iy jiy
y lilj i y Ia aj-
'^fi'x-^'j^
yJSJ J>- tfj! i Al\jy Ajli .ji-J ( Ij-^ J. .J^
AjAi.y;. ^_l )J j\ J Jj J flifsjXl; J.J Jjyi- jl
: cfi aJay Ij JJ Jj Ai .y^^J VuJj if A.lij5.^
f JJJ jf-
419-
J/"
Ati j. Cjy if Ji j-i . VSoj Jj J *9 JIji J
.^j\p
" .! .^
j' -1^3
yi
Cjy j
T Aifj
.J^
JJ' aI
-i f iy ' y^
t -j\\.a.
Ala i (fij, Cj(i
^
? ^
" y fb
J AsI jt. Ai
iU-i (j-j-^ aCijjIi- aI (Sf'ib tf JjJj J* yi.i jl ( A.,i ^ jl i Cyj" ' 'i *'.y
- J**i, tf j J' ' tf ~ 'Jr*
Cy_y
yi
^ J ' yi
J' (SJ~A..-'i
[ 'AibjS
0 -f<k^
yf y* .
Jr*
(y, JJ
f a^ ' *~.jVUjVij
}j .J *'j~J^
(y, ^
.j^j (^
( .y4 ay) yf ' 'jy ' 'jy ( fi li J-^jV?> Jli Aii J ) ji *: ' A^j j Ap-t **
VU
ts*
*i tf jIj-j jjt Vj J
ajLIJjjASj .J 'jAJ
V_jj
fi
(,ayy Aijlj J^
Y -
ib^A
-L>U
^J,-'
ciiy J f -iif J ' j_pl' if j (.1 - Aj- yf3
J j"J,' (Sj
-f. U-
y. tjji (SsylJ^
j>*(
J^Uj aiV. ^U j^ l- j .
CJi'jiJ^J
CfT,i 'i
Cy i SzZi
y'
V - liy\i>.
J^ J tfj! y
y'
jr^
**JJ^> yi-bjjl^
(Sy.j 'l'fi y y
j>J
(SiJy y ~ y^
jX;-J Allj J cf i ty L; fx Jli .Jji.
b Al A.S^
j_15
J^ f Uij j-l
A-if J tf J Lj
U . aIVj ju jifj
.J:^.
if Jjli ji *^ tf j .:.-> tfj ajiX,
ayj t Jo i^jj. Ai
'j~a
.r .jj
.jjj .J
.Ju.
y'
'j.:-
JV-jU *iy.
jl
.j-lj}i AUl
Ailj-bl.xJ tf jU
['Jif -i j
j, f' f ''y 'J "j, (Sfa (^ 'j- (S fi ,.-15
ay Ai j5 y ysy J 1
-421
y-
j^i
CfUy\
Wrr jA A
V'Ai
-,"}J-JJ ^
.Ju.
M
iS^jL^jf
juii)
(\)L;U
Ulj jSjjIj
(v-l
fjjy *
'j^j- ji JJ' J,
i>jjjj-
i^jj-^iSjS jy-^ Sy
JjU J"lf^,
\'
Ujjj
juij^
Sfi^y,
sf ^.
tfj lii'j!
cff
jy i'*
J. : -lij
cf y Vj Jo-j
[ CJ 'J'i 'il-.jC \y
J. vu
if
jjX
b Cj- t a- (jii
j\- .J jiljJ ^_ yy
ijj.j j'
ilUjlC'tjlJJj!''iiij.jJ./iiJ!'S^';jjjb'iijuV
iyjii-iji J Vj>. VVlJcl .J tJ, Jj> lijJ_,j]
iU Al aIjS
>^l.
J
,
*iJ
* f, yj.i
(Sjyt'J^y
y*
\-6f^
.Ju.< ^ti
* 1 t^ '3^ *i
yi
,JU.
ay
vy J, *r f^'j'
yi
jp-J
? *; * y- j- J^ ( 'JJ i )
-422
jiit';i<!;j*Ji>j;!siL'^is;!:i
*iJi:iit'(/iAC,j^,ycii'yjo\i\ii^
j*llilli4.
ji.j
*y.^
"^Jy*
-iU
\yJi
J^jb.^ \j slij^\jyJ\
: j^ij 1- Cf
Sj t
(iliJ lili^ ^' i
Aj-a y
J^-J
Jjf^^-^
(^Jy- J-jJc, r
1^ v* ;jU..- ji-i o\yyM JU ,w^y jo jll t-^^ j-^. j^' l t_.* c>^I^U
JU
y-
jjijt
wrrjfik
y\ft ij:ifk
'^}J-J4
j^ytuy
i>^v
. JLx.j ,^iuk
d'^j-H
i j/5%
^^iji
'A.^^^\Jy
x*
^'>
^A>
t*J}-\?e^
_;v-tV
Cf-y-^
^J\'^' jyf>
'.,jji
J:*lH^w
J'.Vll^'
^j^i^ S^y.
^^
fli- W ,;V
Jailli Jj)ljjJ-
c>^
U-j-U*^
i!jj:5^^
Jljl tfiJ^l
'
ita t
424-
':SAXi-i2i
HEJMAR 81
<-Ci)t;>->
ANN^
NUMRO
LUNDI
5 Juin 19
DSFMB
-5 Hizran 1033
Sehti
Li Gornistiineq
Ilyas Ffeiidi Sin Ji dur ve
Laweqi
Anied Osman
Qurd
Sebrt
Birhat\ei
M.
E.
Boti
artnn Xeyam
r.'.Q. A. Bedir-Xau
Cegerxwn
Peyiimeqe Cegexwn
Py. bi sur im
Fermana Qurdan '
Eb-In:id
Remov kenco
SinniKhan
D^ K. A Bedir-Kban
(apiana Ht
AM 1933
Wr^. 'S^9^c
SPCIALISTE 1>ES HAL.ADIES INTERNES
VENERIENNES ET INFANTILES.
Sindiwr
^/zir
2Pa
tftiii
Egolge
Inscription
Frres
Gra
et autres en relief,
plus modernes.
Damas
'
Malek Daher
Qiryarya Qovar
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Abonnements
Pour la Syrie, la Turquie,
Caucase: 100 60 40
la Pers^.
100 frenq
1
an
P.
i'. P.
emehqt 300
60 frenq 40 frenq
mois
4 mois
Salql
emehql
150
90
Frenq
Frenq
150 90 60
I'. I'.
mois
armehq
60
Frenq
4 mois
I'.
propritaire :
EmirD. A. Bedir-Khan
SAL 2
HEJMAR 21
ANNEE
NUMRO 21
DUSFMB
LUNDI
5 Hizran
1933
5 Juin
1933
Qovara Ijurill *
um Kurde
mrxas b
dii|ir. Ji
Eiiloue Pir
Mr Tacin
caryn speh
tafann
kesr
pr b.
L di
kesra w
de
xezneyn
serayan
tej
re berbi
avn
xweyagir xurt
hejqirin
wi
mze
diqir
dizan
qo
dest
de nav
w tucar ji
ramsann
serin
germ
nac[e, her
bi
nav
denglir dibe
ber
jin ji diqin
zelamn ew
hevingerm an
zelam ciwan
Vievn
pr in
kima kedileyn
qalanziv
Xort
e, xoratiya rivina
kevdzr
ne erm ter
lamn
kirmizn e.
gerdenyn niirarqiri, mebfr xali'eyn hevr.im c|e jinn rper dian mal.
Hemyan, ji pr hej
ingar'.
***
Rjeq ji
rjan Gurgn
di ereq mezin
de
p
zora Tirqo
sa b bn.
biri
b. Xelq Qusdislan
carihebiin , porzer
lvgul gulan
bo
serdana rj
wi
hatin
di
burca
zelal
de heft
heIt
sevan je re xelaseq
speh
bn.
wan hinde qeiqa hejqirina w pereng neb. ingari kas a
ahnet danin.
Seva
bav
ji
texl
xwe
hat xwar li
qur
je re got.
te
be.
L mezin Xwed
pxeme, dijna
ez
ber
tamdar, bi min bi
Ev s'sed jin
bi
xwurinn
qir
bihnn xwe
xws,
bi
wextn blr
avn xwe en
kerim dibnim
qo nav
min
de bite
her bij.
qemane,
aq
erbane
strann
Te daye ser
Xwedeyo ez
vediqirin.
Mr pir caran
xwe ban
ingaryc
diqir.
qureq
bas,
qureq
bi bis
br, de ji
qureq min re
destveqiri
da me. Gurgn
bje,
bav
te
dixwaze ji qa dil te
te re i
titeqf
xwedilya
kesra
azahy.
xwe de cane xwe
bigerne
Her
diyar
dixwaze?
div
qoa
tist qo
daxwaza dil te ye
westayi pasn bi
divsihand qeyi
diborand.
Qur
wl
Gurgn
xorteq
camr
bi dengeq
leriz got:
427
Rpel
HAWAR
Hejmar 21
Tu
qes.,. qes ji
wan...
re
qea
iyayn
dil
singar
ev f.
Perxan bide,
Gurgn
b deng dima .
daxwaza
Mr
min
ez diqarim jn debimnin.
ma xwe qer
bihneq
bdeng
vara
diwar
jna
min d ji min
re geleq
bila
ji
te
bibe.
ji bav xwe
ntin ev sev nedta.
Min zani
te
Qur w
min
le
mezin ,
me, ez
ez xulam te
wan sern xwe xistin ber -^we de. Dormedora wan res b, bayeqt xurt
qoley te me.
xwn
min
ya te ye , w
biqsel!
got:
dilop, dilop ji
cane
de, di nav sax ikln daran de straneqe qvi distira.
Mr
Ez titeq
qet ser sing w.
Pit di
saeteq
dawet
flriq
her du
Bav w
l vegerand
got:
qo
mal ve.
keteqe b.
Gurgn got:
ry
wearli
Bav
dest
naxir Tacn
re got:
Metheloqn
Rj min pir
diqe . tin
b b qa
hej
re
ron
Gurgn
ji min
Hiqmet sa dilan e.
Qur w
sedan
min.
bistine
Gurgn
diqiand.
bi
dengeqi
tehl
bihna
xwe
Mr
qovan
w got:
Mr ji nve got:
Dixwazi em w biqujin?
Tu ji xwe diq. -Tuj min ji wzeydetir hej nefsa
dil min a
sebra xwe bi
min bne.
-428
Hejmar 21
hawar
Rpel 3
Mr ji
zaroqeq
qui
kehrn v
b.
dem
weq
l hati
Perxan
bi dest xwe
ikln daran
L ez j d niqarim b w biseqinim,
an min biquje an w bide min.
agir
sor diqeve
dil
min , ez ditirsim
stoy te bidim.
Her du qetin aly mal, Perxan ser Tcalieyeqe speh rengin raza L p.' w de seqinn l nrin.
ye ez dizanim.
tomet b. Xwed
ma qir got:
div bi
me re
Xwed
bi
te re be.
da qortala qo t
zreq b,
berna got:
tm. kerara
we ev e, neji bo
te,
ne ji bo w,
Min
bavjinll
Di
qv
lib li
Perxan
naziq
b ,
z((a
awan ew xiray b
w p bihesine.
ne dixwest hevaln
axin j sehneqirin.
lier taritir dibn.
Gava gurgn
j re got:
Tu ditirs ?
d ji
deng mirin b.
Perxan tisteq negot bi avn xwe en jdelal mze w qir pyn xwe en kusay
bixwtn nia w dan.
de em
Mr hd,
baU
Gurgtn
Fz te
Bpel 4
HAWAR
Hejmar 21
Mr l vegerand:
Bihneq d biseqine.
J! ir ve
Sihra. Mensr
Wexteq d De
hev re nji
mr seqin got: ez ji bo
Quia Dostinon
ez.
Ma ez diim
diim ?l jna
q?!. ma
v
Weq agir
Yarinon
Zerdest
gis
bme
pt .
min hemi
re b, ma qo
min
i ne,
pxwas
diim,
armanc,
ez. rqe
Nizanim, ji ecb e?
Rojq im,
dibim
dilhiq ,
qezebhesn
Foja
key qele
dotir dibim
Dodiq kuling\'an.
Mir got:
Weq
iiojin
eleng
di nav
wan ra
hevalan
ysil
de speh
ez.
im
ewend dibim
Ew
tistn qo te bejmartin
tstn mir
siq key
jin rengdar
jin
jin e.
qo
Vin
im
miln
ez.
xwe di w
ra j qiriye,
carinan da
ber masan
demqe im ez.
Herend ne jhati me, l di roja
gihana bedew de
rqe im ez.
aliy av ve qir.
Gurgin kreq da got:
Her
qo
eware,
p diqene t gotin.
re i
Li
ber v defa
tembra per-
debelav ,
l vegerand:
Qur wf got:
Cide:
1933
Ojman dri
Ew
ser zinar
her
tist
dizane
bi
lez
giha
Deng
Uj dihat.
bay
Piyana ser Her Gurgn ber xweda ezmanan gaz qir. Xwedyoji min rej dileq xurt bide. avn mr Tacn di seva mirin a
badeya qo devnexwln e
-430
Hejmar 21
HAWAR
Rpel 5
QDriI m in
Ji qurdn di misilman, zd, flleh
re !
xaparz
dinyay ye.
pluie,
le confort
de la maisnnette rustique de
Mishefa- Re.s
iii
zman
i|urdmanc
veiiaketin.
Celait
tili
re
li
p
la perspective d'une journe moins soiobre.Le lendemain de bonne heure, nous tions debout.
Une nuit de orofond
eu pleine
parcourir
meriv
tilyn
di
xwe
li bev liierainne,
dibe
dijmin
ji
et tranquille
d'une
sommeil
diperikne
force et pris
ce territoire
envie folle de
et presque
inconnu
Gel nr.
i'ir.
mina
.sr bi
sauvage.
Mrani
ten
et doux; c'clait
temps.
qui
presqu'une journe
achev le petit
de prin
djeuner
fis part
Uoe
fois
de mon
rnonlia
intention au
1res content
chef du village . Il
de l'intrt qoe
se
je
Bila disan Ma
nexwe
portais
au
pays
et
il
propo.'.a
de
m'ac-
il n'insista pas,
la crainte
xwe
de
rnand.'
de dranger, n'insisie jamais. Je quittais le vi llage accompagn pas Tajdin, le fils cadet de
qui lait situ entre deui
l'agha. Le village
col Unes, ne laissait pas deviner la vraie phyaionomie du pays. A peine avions-nous franchi
em bitevay ,
m zqa
xebitii,;
yeq;
nexwes
Teii
-431-
Rpel 6
HAWAR
Hejmar 21
Ohl comme c'eit une ch-^ebelle et en'rainanle. C'tiit dans une nuil d'hiver, bien douce
qu'elle me parla de la monotanie de sa vie; elle
ne pouvait crer un foyer on raison des exigences
ne pour vivre.
rence
J'tais
Tadjin en
me
d'aigle et
fit le rcit
nnsouiiie amrement
demandait pour sa
fille une
suivant: Celte histoire dale de l'anne dernire. SinmKban, nne jolie fille de la tribu B. s'tait
rfugie dans noire village avec ses parents el
dot
inaborilablemme
pour
chefs dn pays.
ressais dans la
lement.
En fin je me risquais
femme
la premire
donne cet
lan
divin au
je passais
mes
journes
dans
ma
chambre,
risquer sa
ajouta que
sans
larouches
avec
de
visages
tristes et
les mes.
soucieux
connaissais Ious ces empchemei,ts et son pre J'attendais une journe belle et lumineuse pour me de consoler la nature. au J'ai moius pu dans la celle tendresse journe
de
ment
agrpble ;
mais
celle
fille
rayonnant
goter
dans le
d'un attrait enigmatique me donnait l'envie de n'imporle quelle folie. Quelques jours plus tard nous emes dans notre village une 1res grande
coosolalrice ,
sinon
paysage
notre dans
village, le beau
tout
au moins,
et
visage de SinemlChao,
ses
accepta
ma proposition de
une chose
Vous savez combien c'est facile d'avoir un secfer et comme c'est difficile de le garder, secrel J'amour. surtout
le kurde, est
capable
d'puiser
Bien qn ars
SinemKhan
taient
voyage
clandestin. La lieu
nuit du
j'attendais an
prcis , ma
Par la
manqua su qu'elle
su rendez-nous .
contenter son plus futile caprice ne m'empchait pas de chercher la consolation, la joie ct l'a-
mre
pendant toute
la
SinmKban .
Vous
connaissez homme
nous
avion
432-
Hejmar 21
HAWAR
Rpel 7
fix nouveau
ponr la
dale
de dpart .
L-^
o'jf[^r^y.
(SJ-.yJyi^b-yiii^\^, y.j.^^, jja 'i\..i
ma chambre.
Ils
fo-j-.
l.-j Of.Ji-^ y.
amre je me couchais;
par l'ordre
de
mon pre,
bord
de la p, lile rivire,
rencontra mon
trouver
des
pipes et ne
regardant
pas
mme dans
'^yyjjfjf,. lj.ii
CiS
cjfJi
J\>ijxi, cy-X^
-f-i
S' J
jiflii sJ
vy
'A\J\j Jj J^o
,x> J, j .S
-
ijbj f lis i-ij sj y y-i 1^ 'i'jj '=; j C-i.i jrtT jfl\ ! jIjU y cff y y s s ^-; b
' yi .JT' '"' 'ybli A'ui''iy jjyf j ^ 'yy
accompagn
de
quatre
hommes .
Sans armes il
je
m'en
^jtjLdljtitL
'ladjin en riant et toujours bon enfant ajouta: <iu fond , il a bien raison, s.insest une l'amour de Sinem Khan, la vie
le bras,la meutrissure et le dsespoir dans le coeur. Par la suite j'ai sui que SinemKhan
lait envoye loin, trs loin, et ce coup
chose moaolo;ie,laide et fade.De la nature je n'ai rien et la lemme belle p;irtie. vu, esl mais au tout fond l'amour
de fusil
so:i
qui
de mme sa plu
cousin
433
fi" 'aJ
Jj\
f1>u;<
r-
J^sJi}Aj'jJj<:~JJ\3'Jibi j jjii
Cji.>j y.j' b 'S ij.iiif JA> fbii ? \ij\X jj i Cyfib si' (Sjy (yy 'S a!
aiaij\y aJi aiy y-i_j;Ji..AiJ\j i J
itl yJ ii (fjfii\i
^(ST'A'.J (fi^
y-l\^XJt ^\iib ii (S"
(jr
(7
^ ^
r
J-,
? ( SjAb ) AJ }U
^y
(Sji VI ij Ai\yy_XiytJi^^)
< " 1 .
^,
y
^
jii J'S
il
X\iyCjji. ij
jbfayfiii yyif
J\jy CCj OjJ A y-~aj;
'lj-}J^ *i y y jlxi
)5t>. i..Uj ji- \^ i JU
i: i. Cjy-':, 3^ (J^yiiii j^
^ j.y t
'Jii
f^j
-cJs
i'%
SJi js
fy Jl
ii j-TjU ,_i
f: ''b Aa J CJi'ji j
***
yycjb-jjf)
'yy y. fl ) yj -C-i
' Aijb..a4ib-iffj\y\i{r)
Jbi
Jj
aXj\j
y-J jl
^Si
^g'(
Cji)i
ii _^ ii
iiL jc'is
.jUi -iii, 5
oLiJj-"
-434-
y) -ib^
yjU>
J*/'
'ib j
,jbJ y
f'. i^^
C\y aJ ay-j'ij J
Cjy fbb-^lf
(S s Jbr 'i (Sfii .'JJ^ bsi iy ifx yi f
tfjuil b^r -^ ljLOj tlU- j.UicI S, y yi jJ(Sij' J/' J^ \fi yy s jlj J 'J jb^j
J.j(fiybt-j'^i(fiC}J3ysJ'bi 'yy
v.y f^.
yj -.J y ayi Sj
y,jij.>-Sy
iib y J
(ji-ii
S\:>^\^^
'J.j^fr(siy-y: J
^'^' f ^\ 'ij^'iby
jLl A.$^\ iiU ii . ' jl'n)
jLj Cjy j\y tlSjj iji'ilb J
bj
sjy
j)
sjy
ibj
bf
ll
i\.j ij
i.
liUy
Aif
jU-sj
jU.
i.UJ\^
Sjy y b.'jip ii
i, i. AiUj
t ji. i\.j
Lv5^ liUj
.:J}
CLi^
liU_^
<i aJil,
fi
cXcb^ f'\li^\
uU)/'
aJijSjy..jCjb-.Jkiyii 3
^. j J yf c^l j j-yi
OJ J ii isU ii < Ui) Sllj Aa
cfji'iJ'i^Ky-iiJ'ii-if
Cib fy- -iSijs .yf
y-JS- ^'> (^ 'j CJiSJi ^-l
<'yjJi'>'>A>\(fjyfi^(fjj
i_j\|>- illj
A* J 'd.ji
^ J JXi Cijji fl J
by
Uj Cibj Sjy j
j\j
b^
jjPl;.
iJif
ijj iiU A
A.J
C'yL-WOjjj*~'j-i, ^i,_
iBju
J J cy^ Jl
yr y^
*3Ji(fj'\
-435
Aai
w
jj\A
r\.b^
Ai jvaiOiy-^ i'j<rS yiji ^y f
l\
fi)li A^' J"ji j ijl.
fiji-j'i\i
fj.,_f:->y^., 'A
jb^'^Jj^-'J (S jf
Aijf JAa yyb
j^i y jb-if
AjiijjiiyCy
ft "
(S'y-- j ' J.(SJy '^bs 'i y uM-t^>ljJJ <f JJl yijii i:- jy- yj fj-yl ii f i *JU i f j
fj-, (ip., y
-y-f: '^y
Jjj JVj A.j)li
-ysb^y c->/jl
'S'y Vfi '(S'\'\' <Sji(Sij^ \'J:^ ' (Sjs'j^yi jX fjfAibii
ft
(Sj. ' yf (A
i^
(Jj^ii iJsJji * J
vA tio
i#7r-^ {y y;
iS-Hjfi.yi f
(SJ:^fj\(Si'ji-
y A. cJl) J
b-ifd. b^
ft \ -
bf iji y jl
"
('yjjA j'
: cfi Ji\fi y j
Ojju
fj^ (S'y
*! 'J aj yji
' ^^ yX^
y If 3 dc^
y 'y-ys ^yj^iSJ^^ij-b^
f JJ'.*. yj_ Ja ljl- s JJ-ajjf- ' i-y;i J. (Sj.J (sf ^ J cfi 'y j'is S-lXi li.!- jij J UXj ^^ (fj
aJAaj^.iyjj, (fj' y'iJ.(f'y>Xl cjli J 'J.(fjbij
fjb.aysff^yji,
iyj,yJ)(S fi'iJ^ (S -ixyij\
i A-if A,f(Ss\
A Jli ^^.U- ljj ^iiV-iii .JSJ P yj- ''f(J'\
iiljj ify f by-i bfj ' 'J yj ~
ij'.'jfi *'j.Ji oy- fi ' 'AfyjyAcj.ji. f,tfj bsjbss u-' y.j j^ jlj!, -j' fy j- (yy-
* (yif
Y s ^b^
Cf-
yj\i>
J'/'
'' y (S i (f J^iy
y fjy J f y (f-^ >-i'-J iii'' *ilj ifi 'ji-
} J* 'i
'
'
(SijXi y.
'
<-yi b'y ^jy-i w, I Ij, ( jl'y ,p. Aif> j ) Al iji}; (fijSsy il jl y d 's ji
j-'-Xisj li (S iyi. ii
! J 'yy (Si^^
S^ Ji y
jy U
? ^..stjr
f A. (ja-j
j^ I :jj Iiy j
j\>
i:ulj i! ijUj u
ji
ji 'i jl, j; (S s ^b
y 'i jf jjiJ
ljjl; Ij ii (SA; y jj
^jiJt ^y\jfy
jji\ -; J.\j-j's jf' y-i^ yj W'^/H J,
(\y
^y
'Ji y\ ji
(^"jm o1; iy *y ji
(f jl)l^, SJ
j-*
'jj- ' y j'^3 ^zob'^ ^ ji.j sb-^'s*y yyf 'J yj * " (Sj-J
ji
yjji
f * 'y (iU y
-437-
J'/'
aij[6
f 1 -ibjfi
y bj,- A-y; J iT.jU- jT JU-.!^
y (fjf
J.y
A.\j\y\ifiAiJCfbjiJ\y(Sj\
a!\jv cji .\\j^-ji Jb j\i Ju,-
CJ'i'J'S'yJ'i 3iiib\ jJ ^\1 y . y jas y Ali Jb ci Ali Is'b il jJi .j\y(fjb- J.^ (f,j
'
li\)lj.U jf ii (fij j\
ci '- > ji
Cyb. Uli
'Sjfy: jj J *
CJ j oU;
y j5L
J^j i.
Cjy l^r (fjii ( f V J'' ^ j * 'yj ~ 'Cjib Jsj AaJij'j (Si (fij jl cy J;j iiJu ^^ f
J ljljl (srfi iSiy T i^ (SJbisJy jji, jj ju
? iu J aJJ
y\s^J.f'y^.Cjf(Sj^A 'J.(J'-'y^iyiJb
ft ^" ^f
^j, cy
**V^; *i\
U y\ (yA>-
r'j^bj'jf
,>'t/'-(iJlJlj~ifjiiil(rf.lTji.jl-j-l^lj~
iiS jjjb.j, J ((Sjbli) t Jljj (j' (Sjf
? ii (Sji A) jA' J; jl
Cb iyijfj (Sjj
llf'Uiiy
'i fi-j^j^y;
y J; SJ -cl"
JJI,
y^(y^bj^y . ji\yi.cy,,jCHyi,
fj '^i'^ (pif^ifj
y Ji y.i *^. J, j Si J'i Ai Ji iili -
-438
r\.b'j>
.j/j ilL-^ ^jifi j
Xj\fi
(S-fy fl 'Sj. oVU.jIj- \y (fjf(y -i fjjfj^jy^j jfb 'j-j'is j.l I jlj j-1
? f^ ^^ yyb
bf-joj i- I Syi^
f Jl ii till jl j(A
l I JU
y.ib c^ y
iij y (Ssjj J.y A^ J. Jl J y Cy Iu
(^
jV" Ji J. '^
Jjt-
.fay
C/^jy'J^y'-'^,i^AXjsjj
J lll^li 'JJ-" i,JJLx;>- y.i S>y
JU Jj^: ii j J-S
fiy. jb (y. yf
ji C\ C^jJX;^fcfi-yC^iCy
' J.lj Ojji- ljj::-JJ y y, y Jay jii ^y
: c^
f J J. 'y ^ U-J, cy
j>- Cijji-
^ Lsjrisr^(y s'A^ ~
ilsUUJ
Cj'
Jy, a(fij\yi
:J; llUib^ J 1 ji
y.(3jJ'iyicJ(ji^ yji(s^i
ji
fj-l
a\j\
r \ .yji
ft
oj'yjiii\jJJs'.fcjyj (S'yyfii jo jf
.j,(SJ j;! Jl J Jl i>-lji- .J Ji^ j Sbji (fij
(S Si (fj y i'^Si f jJ .
f>.^ j'.Jj'*^-*'.
^^ 1 Jf Vjl tf JJ. oil .JJ f^j..^ ^j _
'
ii 1 J6
Jl->j^ b.
tijijj (S'j^ af y
JjjIjIj<* vy 1 y(yj <Sjfjbi(fi\~
}\jj
Tfjji
iSJhy^ fjiJi y ly
.. f \A,,i yf
(S s iy Alzii.
*ir^Jii
Cj^^i
(Siy Js CJjblii
Jji .
. ljlr
440-
yy A'-j
l5 Jt* \ ^\.:-.i y^^*"-^
y (S iji U-i J ' y. y, Sii y u^* jy M ,_4i I
yj\
J-A
ijy,^-
)^^*" *^^*V:J
J^y
y_y
(C (jfi
yjl; J
JS-J
yf 'y tf JJJ J^ y
yp * W ' V ^j^J> J^
.JJJ ^^li Jl
j:J
J.
J'.
V-j J'.
jiJ
J.
..-cJsif
Jb JLij (Sy.s A^ib \jii f y.ljj .ji-lj y
ijli-j Ci y
y liju'jiil
Jll iiJu.
f 'jy
j j
3J..I
b CJii y;
fj. ii.lj
*'j!J
lii
-y-'.
Uijj
ii
(.^li i4 Ijiji-lj
fjj' bjVji Cy^i ySyS fii * tSj~. j>, baf cy JW jy (J-fj i jJ OIjj jj i ,jX ji Ji
Jlci
'i^y.j'S'if(SJ/(Sy
yib
v.y>t
J ii'l/ .jLJ ( J- j-l ) -^ JA> Af -v
, J il' i- .jlij j^ tS jli Ij ti j^-; oUjJ. ^.p ji.
'^y^^i^yy.'^~i.3y,
J i^sjssJ (/s jjly- y *? jIji J *'j>
iili,. js ' ajy Ai tf*ilj>^-jii iilju
f
ji->
C'
y ^i;jy, Jy- j
'
J./ j:jy
(SijfJf'^siy.
-441 -
y
ys
'^
j^^
y JU
y\ .bj6
-M.,*-
aiyy
Mrr ljij- o
w-j
wer \yy
'^>J'M
iS^J\^\3/
J^
iSijf(S'S 'Jif \ y : jljl Ji.jS^ 1
IjUj^ (fiijy
aj\)'JJ.yJljf(f-\jiiyiAlii.y.lilifji_(Sfi
'^ J. UiD
aji il J.
yj
tfjiiL.jJ.ljJ.j
.} ii JiS ^J
J tf jljU yj CJ ji liljlf:
-fi.
L>-i
iy jl ii J
i> iilfi
vlf=r JJ^ J;
J
*ijjj
il'
Cj\i. = iT tf ijij 4J
A. \jif u-tf
j " yi i
otijj
((
b-y.^ ,5
UijU(Jc3 il Jjl iS
cj^'
i jjjj
il iS
jj; J. H
iilP J if tf . ) ii jji
f'j y^JX.
i Atji
-442
'::^\^i::.\^j>ihZ^Pfii^^Mji^^cr^y^
i::J<:ii)'(yi>\:jjyjijyjCj\i\ii{^
UillilU
(X-i
*y'>.
>'
Jt>
Jtp-
-A
jlLVl tjj'jv'ijj
liiij \ ;jrlj il- ^
tllJy l
<ilij 1-
(fJy(j'3y''-'
(^jj- 1> }>*'
-v-lj3i-*
jjr*^
tUi J
jjfi *- **
jjfJiiujIjy
.tiby 1'
liiiy
>)J^*^| ijU - ji*i i^v^. tiU .:;, jvx-*"^ '^- f^ "-f^ f^. '^J^" "^' T^ v^^tA-ljW
-443
y\
jjud*
O^J>\
-'^ffilj.j-
nrr
ly.j-
Iji y
Jy^'t j-'"^:*'^'.
t5j\.# \>
i$jA diibAj^' .
t^jil ^y\J\
y-y >r
.>>
j\^
(y-a
*sji>j^
t^U-jOi 'P
jyf Jl
iS-i'iyjSji-i-^ To-yi
ffj-:if
Jit5CJ
J'y-- I
Sj, JUjl;
t^U-jJU
i Jyfi
jL- ijjiijl-
O'-y ^
ya>y\
-444-
SAL 2
HEJMAR 8 S
ANNE
NUMRO 83
EMBiH
1 Tirmeh
1933
Hespn
xwesxwann qnrd
Gegerxwin
lna
xwal min
Kedrcan
Cegerxwin
Mtr Mih
Tirba sipt mare kul
p; Hesen
Sehiti.
Sehiti
E. S. Gewrl
Osman Sebrt
Gegerxwin
Ibret
^ ivisevan
D'. Q. A. Bedir-Xaa
arinn Xeyam
Talr.teq Berdlq
r.'. Q. A. Bedir-Xan
Evln Cweleq
Law Fend Premerd Heval iqrt
Ewnl
Bo xawent Hiwar
Ax qeser
,
li. E.bott
Newzad
Civatmiletun
^iv ^tnsip
Besna
Hereqol Azizan
napxafla leretl
AM - 18)3
-445
f 9^f/l^
SPCIALISTE DES MALADIES ;TErtNES
VE.^tERIENNES ET INFANTILES
Serais
Q>/r
a^aua.
^ff^i
EgoUige
Inscription
Frres
Gra
et autres en relief,
plus modernes.
Dumas
Malet; Uaher
Qiryarya Qovar
Ji bona Srya, Tirqya, Ecemistan,
Abonnements
Pour la Syrie, laTnrquie,. la PerS^J
l'Irak et les pays du Caucase: 100 f^
Salqt
500 kirs-sr
IOO frenq
1
an
go frenq
40 frenq
(i
mois
60
40
i'.
f'.
4 mois
din : Frenq
Frenq
150
90
150
I'.,
mois
90
60
I'.
I'.
armehq
60
Frenq
. 4 mois
Emir D . A. Bedir-Kha
' Damas : Qnarlier Kr(i&
446
Sal 2
HEJMAR 22
--y o-ar-i
ANNEE 2
NUMRO 22
SlMBjH
1 Tirmeh 1933
S.MHEOI
1 Juillet 1933
xwe
qurdya
lolo
zar
((urdmanc
ye .
Hawar
j bi
piran bi
zar f|urdmanc
derdiqeve .
giha dest
w qiid.t
Niho
min
divt
ez
fi(|ra xwe
liser
bidim zann:
qo
t.'de
bendeq
liser
yeqitiya
zman
1 Zman qurdi
bi
bijartina
pir.sn
sa bm
bi xistana wan
di v
babeldexuya
Ber
bo Xwendin nivisandin bibij. rin, pilre prsn zarn din bxin nav w zari
Qurdistan
hn
Ecemistan
qurdi
de geriyay
bye
zman
ii faris
liser
3 Zman
ps ve diit
qurd
bi away di
jrn
biser diqevit:
di
qitba
xwe de bi
mijl
zman.
dibe.
qurdi bi
gotnn
/are
muqr ji
Ev e
Major Soane.
B : danfna
dibistanan
di
nav bajar,
C:
wergerandina
((itbi'n
biyanyan
piranya pirsn
nec|n din
dibjin
D : belavqirina F:danina
rjn.nme
qovaran .
farisya qevn e,
ps
de ne ye. No,
zman faris c
lequz, bi zmanazneqe
binizam . Ji hla
qeliye
bin
hiqm
weqe laris
pirsn ari ,i
SGMII
Di hejmara bawar a anzdehan de
Xwer
winda
ne
qiriye .
laris
ev
winda qirine
pirsn ereb
dewlemendya
xwe
bi
aniye p.
s pirsyar ji ciurdn
gotina
xwe
maci
ne .
Ev
her
du zar
geleq
nzq
zman zendi,
He
Bpel 2
HAW.AR
Hejmar 22
Wyliy tirqo?
v/isev/i
Jna paz b reng tam e, ji lewre dema werihan Bnjcn
ikas
Ha...
belqo
ha... ha
tu
no.,
ez ne ewim.
esqe.ry
qomandar
mirin ye.
No.,
Ma
no.,
q y
te disan sehne((ir.
bibje... im :
ye bas e ba.j e, zqa lm
nexwes in.
b z 'blis
qr
sar
qo
wisa
Ewrn
giran . tar di
ezmanan de
Qil ji
cih
tehl diqin.
Key nexwe.syeq
dora dinyay
ji xew
radibe
li
Iblis je
re got:
de digre.
Pja vegerand:
te
xwes
be.
Nivisevan
le
insan ji
(| hatim
xwe re dipirsG:
diim q?
iye'? Ew
hatin
yn ji bo .
Rjqe
ji
rjn
paz
dil Iblis
b ji xwe re got
yeq ji pre miriyan ji
ez
herim
gornistan
baxvim weq
gornistan
seqini
ser
tirba
nivsevaneqi
tune., ban
ima
min
No ez ji tirba
ima ?
No.
bi
Ma
bje
Tu min nasdiq
wisan
mir .
din.
bi r ve
bi
ji
zman
qurd
re
bendewar
xorteij
dibine
Baraneqe hr dibar
qurdn her welal bijarlin ann p. ji
bayeq dibat li
nivisevani re
hest yen
vaii 3 ti.st xortan civateqe zanist Di v civata ferhengeqe zansti
ser
perasyn
derbaz
de ber her
dib
qo d avn
Ji
qortiqn
gewre,
di pist re qitbn
hesin
qevnar
rondar diqir.
zarn
qurd
bilav
qirin
di
pitre
bi
Nivisevani ji eytn
em diin bajr?
pirs qir?
yeqtya zman qurd mijl bn. Bi vi awayi heya deh salan di xwen
Qo dixwaz
awan nay
serseran . qeyla
te t?
ma di
dil te ye.
mirov
bajr de i
heye
qo
nziq
berxurdar biqe.
Oiman. drt
ima
448
Hejmar 22
HAWAR
Rpel
i
xebitme.
bjim...
ez
ikas ji
bo
wan
bibin
bv
irsal
in
tu di axi
de y niziqe
pnc.
Hol-j ye?
di
v navbin de s zelam
haliii
yeqi
ji
wan
wisa
hem reben
hem
bextiyar
nav
naveq
Iblis mile
xwe dikeliUand.
min
v
tucar ne
bihstiye.
qes ve.sart
Niq
tune.
dil min
di
Ji gornistan derqeti bnn, li ber pyn wan de ryeqe pehn xwe dirj diqir, di
gorin <!e
awa
cz
bilijim dil
min
geleq
xve
aciz b.
end salan ji
bo welat
xebitme,
pil
xebat
yeq tt ser
lirba
min
dibje,
min
nav
zelami
tucaran ne
bihsliye ji gotina
w derdiqeve qo ezdi
ve.sartim?.. ma tistn
Ibls dsan
pirsqir...
gorna
wisa
xwe
ti'n
de
ne
(lisandin.
Yc
din qo
navij
min
nasdiqir
w ji
Niha
qo
ez t
de
hinbme ,
ne
digot
min
xulaiiiliya
ciht!
min
liibe
dojeli.
Y pji
digot ew
gele(|
diwar min
b .
Wi qer
qo
tabula
bismar (|iri li
di
wisan gund
b' II
pre
mir,
qiti'hn
w de
niho tn
baj-irn
Qurdistan.;
xwend 11,
pesnn
herqes
bej
wi
diqe l mir ji
xelq b
Diviya
bibnrne.
Wext qo
(|elin
nav
bajr de
ji
Ibls
geleq hd.
got bibitise. Nivsani guhda bi'.isl agirln dibis sihrn wi distiran , p geleq
gotina le ye ..
tan yeq ji
dixwaz , ew
z naye
got tehl
weq
zirav jt
xwarin.
dilxwe li
Xel<|
disa dest
me.S qirin.
mezin qom
li ber
qilbxaiieyu
bn,
qo
qetin
ji
nav
wan Je
w
nivisevani
b, gost
w geleq
()m
bii!
dit yeq qitbn bi herfn ziv
Tirq
ne hol ye?
de
ye, xelq
qitba
bi
w
Bel.. gotina te
zanim, li.t ew got> hem bi me
ye.
ma awan ni
me ber-
lavn
ge.s l dinrin
herf
stran
ditcyisi i.
wi dit p dilxwe.s b
n-.e
Qo
je re
Iblis .sahiya
got:
Bel.. ne b hm ye ,
l mirov l
ni got;
lirba
xwe,.
min
dit
qo ji
bo
min
mirin
nine.
Vegera
x'we
de
disan
dibihst
qo
zaroyn
Qurdi.staii .sihrn
w dixwnin.
ez mir me,,
d wext i ye
sehnaqlm
^"-.Qamiraa aU ^cditrSUn
"hpel 4
Hawar
Hejmnr 22
mwmm Mmymw,
Delala qo dil Cibeq d de ji min je re bar b bn
bi
Emin
Keder du
\M
' bmed
mehan
haie qustin
e, F mine Ehmed,
xem re giriflar
naveq
din
Emtn Perxan
bi dest
me nesax
tirqan
hte qustin.
Mna mezin
hilgirn
nivn
liser
rehmet
Sx
Sed efend.
Pit
qo
.Sjx rehmet
Emn ji b nav
Gava
hvna
psiy
ez
libev
dam
weq
axayn
Ji
min
qurdn
Cizir.
Pitre ji
belav
qiri
qir mifleya
gencneyn
w her tit
ji
Ev qar.wan jin ecb dibore
bra
qirin
Wan
roman .
Emn li
ma
b. V pay Biriy
hat
ber em
Bine piyan
sev dibore
Qurdino l
Eve
qurd
dibjin:
rih
nabe dost.
Di jna
xwe a
heft
du sal de
Cegerxwin
Jna min bor ket li min a.siqar neb
Beri
Xwe bigire ji giyani tu dur
Li pas perdey wesartiyn
biqevi
qr
Xwed
hev
biqe
hev
qeve
Dilxwe
tu nizan
q.
5ernijdevan rindn
xerabat ez
im
Ji gotinn
Serab vedixum l serxwe-siy naqim
b cib gunehqar by ez im
ji
bil
Dizan
Da qo
Gul
bo i ye
her i dit
Bilbil
bi
bihisti h e
Ma ji bo
ser geriyay
An ji
goeya mal
de rnistiy
Rja Ji
qo
hesp ezman t de
zn qirin
her gav di
dawa
yeq de rewS
Miter
Hejmar 22
HWAR.
Rpel 5
Texte, ct Traductions:
um
Sala Bab hezar ji sdebem el car yeq ro
Ji devi Ehmed Ferman qT
kewm qurd
siltan
ilin iz
texte xisro
hiqmet Pulo
derday
nifsa qurdn
porbelay lu nemaye
Ji cir mebn buhar tirqan digel w ser b end keymekam wal girtin di v buhur
Li mimqedqir, tabwinday
Li min qihla ser tewlay
Qaxez
Heyl
Qetim lora mr
Qirim
bergireq, ji
bergr tatay
Ev tevde
n Hewar
wan
xwe bixwe
( hev qustin Bi Srani, bi delal ji minra dibn Besna ( Xelil
Bejna min Me.a Sng Mna min, ber sve zirav, nava min kendl e
Li ser
qur
xunxwa
(Holaqo)
mna werdeqn dora eman min sip ne, Melol, -sev mina cira sir in qannan liber
(ser nexwean
Hem tirs,
ban
xnbar
(bxwediya Dar
Bira qe ji Amd
Bav min xr bi((e, ima ne dam
Wan ex me
torin mala
Ez
dam
Brahim
Temo ,
mina
qund
( kelan, mi.5q ber qevar Agir bi wan \e danin manendi nift penb Pv;lz i sor qewr e her tebh w heraret
Qurmanc i desl dijmin dujwar qur
( Hirto Min d yeq ciwanmr Gaz Em diqirne mane bar zar yareb xuda mehrm tu b:zan mal i"i
( mr Zaro
qo ev xeber
Mla
sx
( me guhqer
Yani ( T vin Cweleq) ev xebera go bego Dil min her b qebab ji derd ( qurdan Ji eqem min xun bu Nil Dide ( der b
Liber titeng top:in manendi gog qao Ziq-jinan kelatin zaroq ji wan deranin
Ew dane ber sungyan wan go Hewar e bavo pIr ciwan bqan bisq xwe tev kusandin
Wan seug 9x
vi'it. Ciwelei
-451
Rpel 6
HAWAR
Hejmar 22
Traduction
Avec douceur et grce on me dil Besna La possesseuse des douleurs el des ouffrances
I.a douceur des coeurs des jeunes gens
Ji min ra dibn Besna, Eesna Emn Uejna min zirav e, ser guliy min ss
( zvn e
aux cheveux
[dnous
Bav
min xr
biqe,
xr nebne
kela Sirq
Niqare heyfa
Avec douceur
el grce on
m'appelle
Uesua
[Uhnlil
av di rebeleq mein ne
Zr eniya min Mehmd ne
Je sui svelle , ma taille est fine
comme i.n
({cBnJil)
xana Xwed b
^'on allure esl
awa
ez ne
Ma poitrine,
mes
seins
io.il blanrs,
de la
Ez
rabim
cil
torin
xwe
bibim
ser
(culh Dar
awan ez ne dame
torin
mala
Hesen
Moi, pauvre je (i'ais un fil de laine tendre
( a.\a, ap
Behri
J'enverrai
au
malre
Meiko, le Iricoleur du
[malheureux Dar [,
Ez dame
Birs,
Brabm
Temo,
mna
( ''in
mi.jq
qevr
Pour qu'il me tricote, (en tissus mes douleurs) [de moude jusqn' Enbar [4]
Que mon pre fasse du bien, mais qu'il n'en
[voie jamaiti
birs
bi fesy
Pourquoi ne
m'a-t-il
Ji derd dinyay,
biqul birn e
El il m'a
alentours
[ du grenier
Je
ne sais pourquoi,
ma chance
noircie ne
Ma
taille
[sont pareilles
Niqare heyia
Hejmar 22
Hawar
Bpel
Qu'il
sme
que
Pourquoi ne m'a-t-il
[mme de
Pourquoi ne me
il me donna Ibrahim
Temo, semblab'e 6
[un vieux boeuf
Ses
dents
sont
tcmbs,
sa
barbe blaorlle
[de la tiliit.
Besna
lait
uce
jeunne
filli Elle
Omer. belle
et daisanle.
La serre-lle de
de l'or
gneur
rie
sa
Iribu.
Malgr
elle
son pre la
[Vahmondi
voie pas la
de la tribu
mon
clan de liibu.
fiuils.
(Cj Zinar : En
kurde
Qui
sont cause
des
douleurs
du
monde,
le nom
d'un quartier
de Mardin qui
O sphre , je n'ai
point de
fin ( d'avenir) le
mensonger
chan) n (Mecbkinan].
(7) Ziwao : plante parasite les bls. qui croit daoa
[monde est
CfCaeqol Siiixan
-453
-d'>-
aM
(Sjyj- - -li 'y iba^
Vt' A'^i
' ay Ul^ j b^ J j*
y\
\yj
j\j IJii
y'i s
t}
y^' c"
a'jjj ;j Ci 'i y
jb l'j jh sj^
J Ju'l:-} b 'y 3^ f ji
l>f i f 'y (ff (J'. 'y fb^ J ff:j"J\ss^ ^.y yi U^ jU ils iiy s (yb (ji j
br
fi
bsfj
iy.
'fi
*i *'
^b
';J
'^Jy-
A\
''
^*>r
fb-'
yj y
'^T
\y*d
''
J^ y 'Sf
fjA
'fS^-i'.f'J.J
jy 'jy
-jV
jy
*l.Xc6 jl
(S'iji .f y
*-J>
'if
Jiili
(S'S*- i ci
y^A- J-i> jjj
'Jiji-S^^bj j
'jiJi
li f 'i (fji.
y y S 'y JXi Cj. J" 'j- (SJyi f/f f 'jb(fi Jyi 'f'jbyi,(y.yj''yji jbji
'jfsfiryd. f. ^
ib *!
i i
yyj
^s
^j
bf y
y\i
*i
ba-
f J b j ^i
liJ-iiijy
C'
'ybj
(fj\ijb ji y y; y\j
C_i(sy'i3':X f\Xi
454-
r.\^'j>
'j-f-. J- lj'r Si
'if
yj\A
J/'
f-^i
iJl^v
y
(fij\
'jb s '% yj
1'1^ }-' Lij
Aiji.Ai~yfji(ff
iy i ji jj: y
I'Jb^-j jl b^ j
fA, ,i (fi jljU
' jf yj' i
'^'J.sjjy-'j'j
(}A Ai\ i Jj.i
^S>yy('^^'S'y
\'^.jb^>j,jiy''
Lsj- t5j y
b^
v_J A. jVj Jy i
'j- ^b. J
V^/U
J>- y.
^jyji yyfi, ay J.
(j^xlj Ji ttliJu.
^J!}^ l;*
I' j
Vr
(ibj-
J^"'ibi^'
ij^
t/" J.>Vj
S bla
_1j^J'J *^
^j'.jr
Sjj
jc^\j 5
J 'y Jb"
Aj'jL- 1^1jJ
tjy J .y.
\j yj bV
. Ci j (Si 'y i^^'"J 'y Jf. (jX y^y s
j 'Ajjnj U jJ
'J.J (jy (S s
*^'^'
" 'i}
A jlj 'y bi
(S y (SJ y^b Jl; -CJ-jJa s CaJ y Ijy cjli LUjlfi / y^ - j>^- i Ji Jjs I Jl yy J ji.
\j_^ Jj'U- ay.
Xij
ay \jy y AJl
fs f,S
I v" iSt^
ay
^l.;j Ai J
jl : o/ b .^ Jj_J
v_<
.^Ulj j lili^jji y bf
Cjbb
-455.
Mb
tili Uj
' Jiibij...
^
J^Vyj.
ai
Ai *
Al'
AJ
Al
^jii
Jb
Sj\^
f^ y f J_
J) J^ J\(j;(^'>''^f
jL J \ii cj.y f f y,
! ! JJJ
? Aijfr jy\s 'yyi/-" y\
^'
'J'-iy'-
bl cAfi
j'^JA"(fiijj' y(S3\jfs-y:''-
i
'j''ji jl s LJUf i
jf.,J
cb
f\ Aaj A cf!\
k^lji'l (fo^)
lil
? jf yy 3^ b i A^ji
f
J J- f ^'
liiJjA jj^
y>-(^
y\yi
li-L-J^.
i
Ci,
i. s (y--Sj} J Lj_ wJ
y y
fj^
tSJ3-J >};
J Aj ;1
Ali Jy j A (fif iS - f^
(s^j "-
^jj y
* ***
y.
Al, J Al ._J^U ,;, Ljl ij- Al
..iii b'j
^'bj
lJ; }l
f'j
^bj^ilj! jf Jfi..-',
.ji b i
..
IjT -J'*
'JJ A,
>jj^ tS.'W y4
J Aiy
r
JJ' j>. f\j Al' (fl y,(yi jy
^,'j ov-j.li
^jfyb yyi s ^P
bi cj}j J.5 cl" nJj.
aXI j y. ai jli 3>-W jJ
.>!
*?^ (Sjj'^ y y
Jji Jjy
y\ ii
J li
tSjli (fjjb-J
j^-j
Al
'jIc
yi
^ i
Aj-^i- Aj
s Ai
AXif jjiai^. C^
jjiy
j^J ^
(iV
a!
li u (fi\j ylj
Jli Lij J.
(yj i
li L J "^ Al yif lj-J
Jb .Ji^ J * JjL j;
?y_j-j-^^ >_j. J-i faf
j.'ji- Cjjy j V SJ J-J 3^
^y
>yj JSJ jy yi jj 3 Jy
jULij i/ jU Uj j.
jij.i
1 sj^ )} sjy }
? y-k.^
JAaf
j\j\
Ai
y
(il_ii.
(S A b
jbj
;^ i j
fJSi
Sj^
Sjy
'j;
JlJ
SJ
A^
JJi,
jl
J>
A-y
fj^ j'-^.
o
J'.
Ul
i-:f- "^'
\i b J
- -^ (.
Ay-ijj-i y
aSj y
(fjy \is\
iU b' J
-
(J.
jV
Jl".)^
45 A
IjIa^.j
Ji^ ^ I
Aaf
fij,
.
y b bjb
Jli Uj j*; Jii /.i
Ij fii
!^y, y^ Ai,,y
Jli Lij ^
|*-IS\jjr y Cijf yi y y
,b
JT i'
Ajj:
_^fi^ JjU
fjj
yy
-456
f ^ .b:^
^iy[6
JA
-:*
j^tfjj'L
J Jj,J ji
AJbJyj
'jb
if bi J\ ( Aiy jaJij
j'%}
CjfabS(JjJ^Cj-s:-<SJ-.\-'^'^'^
.J v^5
Aib tyr Jj s
J'Jj:-
\jjy\ . f (yji- j\
(iJ(SJ^J
Jili^l
^-blj J il
-^l>-
J. ,1 jlli j cib
'jjf};'j.3'.(fs(SJ^ycify(fs(Sjii^(ff I
aiy; A) <^j yr^ Jl Aj' (f , (fju* AI 1/1 j
jfjs (Sjii j
j
<#>. >$i
457-
J>
Aj\
^\ A^'J>
fi , iZi J-i ^ (fij^\ Jis (S-(fj
,v,0^
r-
Jy
.
Jj; J.O
UJ-
Jb
3I
tjj
'jy;
jf
JS-
b (.
jt-j:-!
b j'
a b
b
(.
fl
dXiJll b j'
.jjj/ljjji
ii>jj J.
IV
JiT
Aib
cil,
fi
b
_JVj
j's' 3
J lij
!U
b
liT
3
j
jy,
ij"^
C--
(SJSJ AsJ
j'i >
C-ii
-Jf f fi
eu
C'is
jy. y
oV
3
f
A
f '^
b
j
Cji-
i.
jy.
^Jjii-
jJJt.
J'. jr
ff
Jy\ b A-
jj)i..
JH
Jjk
^/f>
J b fl
cSjl
3 C-i J
A
J
>
3J
^
J U
(^--(J
jj_J; 3
f'
vl J.1
iy.
J*^
-'
jo
J W
J
jJ
f'
'jT
cji-
(j-^f
<j y Al-
'j!
yj,
s
s
c-
s i
-c- Si
^^
liA-
Jry
j^bjl y
lyA
^y
.U.I
;j..>-3jUjJ .3J Al
(S'i i aJ~A Aj
Cj^< ^.
<# J
Jb j
JJli.
y'
.biLtiiJ..jjA)j5i-j;Uni3"rj*-bjy
y,y.j y j-^
il,- Jll 3 Cjb s ii-^JJ-;y. "4 J*
<#J
(fj;j':^ii
Ay/y (Syyyj i tJjbui. Jl cjj
J Li:' 3 Ji_i
O aXj j
Jljjj
fysi
A,
J.. 3J
y.J> f'
J. f bf y
^y JSJ
'' ^'i j-^y j
6 W.b3
JA At\ (fijj Al J A-
(S *
Jb-jJb
Jly.
Uj i5Jy
blUb
j^ji
f*^-
l wr Ju ji'S' f t : ji-i 3^
-i\j\
^^ i^-^ I -
"^ j/'
Aji- yy l'Ji'ij'b-jj!^
jy bjy j f, j Jb Ci"
y^i' S'y ^j**'- 'j^-^'
ljJ.J-3 y 3^ byj byA,
'f*^a
Ulj tfJJ3 tf jj blji^ _l
lijy
^j
l- JJ33
^Aij
j.jjA
.^j^Li^b- tfjLiJp
bfc/.S^(f^'l'3JS j >1>3J. S j
jy (yy ^ -"'y b-JjS
Jbb- IjblT
ijSlj}^
JjL-AiijJ
CJ'S
'jiJ
'^,
(S'J ".
'-i\
cMi. V
b-ijj jj-j\ bjj' i j
Jll
c-f-*
|>
J*!
j'i
Cjk
if.'A^'S'^'^jjiJ'-'ij >J
l.s-1 yy l -A'y b-if
'ij'jy
ty lib-Jj^
Aif.s'iJ^i'sj s'jl>sj 3 j
Aibii
Allai
.jb
-i
^_Ljb
JAj'
fyy
Jjj-
.y-"/
yJ,
f;b
tfjl
'j-ti' jl-"'j'b-ij^
^Ijtfy 'aJj. < >_ by Vf -'j*
A.ji.-
Aib3'S'tfj*iJ AJj-y-blj
ilj Jji J, y. |J,.3b- jjy-
.3I- J'
y-
3 *^ j!
iijy
by '.3Vtf'-JJj!J j i^Jjl 3 j
'Jiya Ai y .Ju.1 w^-L ljb )j Al
'ibjf y.jf
AllJu. Jb,/*
ijj.j'
yX A.ji
fjb. y s
JSJ ijf Jl
fjb. Ai_y.i
y-
AIJ
pjl;
Aj
aIIju* ybbi b
liJjb tf j'^Ll Al
cj.JJ\ ^fj-*
.y
>jy
Jijji
iy"
f'y}
(fify:
(jiy
a1
vJ> a1
j-j jX,
'S<^
fl
J'y-'.
^\
jii3j*,-y
tfji-l
yj\
y,\: y
J\ jj.V
allfyyy
a1
a''LiIc Iji^jL-
-459
jybibl
JibI
ijji
Aj[^
tYib^
tfJiAl
jii-
Jbjf
A_J
ob
A.jlji'3
yiijl''
Jjf-'
:^i
Orbybij
Jjy ijj
Jjy
^i^i i
S, Ojil- jj.ol.-J J'S'jl tf y'u- j' ts^'; i
S, Ci'j-; jy ob (Syj tf' fJ^ tf J}"'
JUjli.b- Al A.Vj Jy 1 a5
JIjIi
f i
cjiy
iy aj Ijj
b b
iy
j'-'j; f-^
X-c^ Al
Al
'^J^i J.JT
ljjli
tijS-^
''J'
a)
jjV
o J jp
j' y 'jbij
J-s^y
Ia_:. 5b J (fiyi
A-_i,f Jb.
^^-t"
3-'.
^^.^ jb tf -^
Jl^ Jli f i
bAa.X A_.l
.jjl jU rfAjb. a!
biljii'j-b Al
Xy^s
IJuib-l j-UU j,j a) tfjliJJ Al Jj Jlji i
Ai!
yi
y i
bi^ y
bjj
JJ^ y 'ijity-
'sbj' Ai
J*
'jyj? b V a1 tf J-j1 Ai
bj^li. fi ! .jji A;
bjjij
Jljl)3
yjf- f b-i)l
bfj jiH-^i
' s^J s
''ji
A--"
J'jj; f.jf
y L- j-Ij" a!
J^ ".jI;
Ar j" il'li'j^ J
3^-*
A*-i
lj'Vyj y J
(f\ji
j.jU.I JrT
jijb-\3 lilj
y,*
';-3'.
jfJ
l
tfjl
Jll
y,ib-\
Jbj
jyf
jy
Ci
Ij-
tj-j - jf
'
Jj
.J - I3
A - oi^ J 'j-^
b-jd tf jwlj-j! ^
tfj
-j-lT-J^-''"-.
.J-r-:
!
4, A^ J 1^
^-f-
Jbf ;j)
.jUj .jjji
Aj A^ -^^
J y Aj Or (j'
Jiyjl Jjl' l'3'.-
jUI
yij
J.JJ
tf A:*:, a1 j ju
tr,f^
-460
rr .b^
'J (SJ~ J J '^ -^ ~Ji^
.uu
\ljj J'/
A.
tfj
-l-aTfii f\
-I - u - aS^
Ai jl .jjjj
li - ^j..a! - Ij
l^
tf Jj
cy
'i^ bj;
tf jj
jf-X-, -f'y Jb
*^
j'jj^;-
jJJ j' '^j^ji-S 'i"; b'r (Sj, '.-J (s;-
l 1(53 Ailjjl "jyi '^'.jA y-y"
jlVjjjb-tf-ij.jiVl
'.JJj Ji J-!
.Jtf^iJ'j'
tf-^i'
'
>Jbjl5"-'
J -Ai (fitj-f 'j j
= (y^^^
^ = '^V
Sji'f.j'-jj^Js'. jj
Sj
s\i\f
(SJ
j fj - Aij y i_j - j .1 A: Sy
^_,j_^_J-b-jl5"-ob Y :iibV
A. A.
a^ a.
CJ b
b - sJ- jy
tf J - A.
A-
aL - ^/ - y
--
f j (fi'j- Ijjb
J .J JJ
.^ J
tf J - y-
'i - j'
O;
bi
AS
- J .r
A-
tf J
3!
l;
JJ
tfj
A-
VJ^
j-
461
y JL
y^ Jb',^
rr
j^i
-.
.>*y\
>^rf jy \
irrr a.jO i
;.^y;i/
Jib J-i *
H^
j^yiviiy
J.j..jJ;i
J tfj - tfj - J; A^
J-V-A,-Jj-Ai
iSj.y:>Sjy
a!
tfj
*
Aj
tfj
*i-A!*i5^
Aj*r
jl- tf JjJ
gT
L^
J
<^J
3j-JUj3J*J'i/'jb-J
fjV u. fjV * j.b-j;
Siy cla- ^b y
lj.jilj^*iljy iljj,j
u
ji
jjbi jjl.il
: t-iulir
cj'.y.
j-yr
iiifjifb'.i
jS b a!
'.^ii}if
"' '^J'
3J ~ j'- ~ Jt*
'^^(Sy"
j'ii 3Jl f^j iiy : (^tu. \i\f '. JAif
. : '^y
33 - \.~f ~ -^^ - b
Si
JJ^^* ^JlJif
jr - li jjj i - ff
j-j-f-f-f-f
ff (Sjyjf * f;jjfjf
f -a;-} -j-f-j\f
f-A;-f-(Sj-j-jf
f-J-j-'i-y
(Sjyj^jf
'
'
'Aiy
tfj
o**~J*'~J
tfj w6 Ja.J y
462-
i^\^i::.iajH*A:^^\jy>>Vi:jifi^a^f>(::-i':ii)yi>iyX'iij-Ajc\j\ii,(j
jlkildlb
j^j
'
Ayy*
.<\f.t^'^*V^
JU :
/l^:'J
Sj."^
^yy'^C^.
- I'
-Jjr **'.-'' *
Sj
t'
(fjyj-iyy"
Jjr**.j'(i^.
463
yy
,^
^^r^
jy i
\ ^Tr
vjb i
j.>yLiiy
t>V
9^
(Siy
tiy*^ j^ (J!
kj^
^
0
^ **J^J tn"^--^
J^
^ifi,yXy Je
l5JV j\c^
U'-J*- jJ^
i^
Ojtf-
^\) <,^'
6tjJb
fr - . j_^>
viJ!^A>- ijjl
f^c.j*iil^fijb
t^j i^jV
^.v.
t)ll-/^4^Jtf> ij_;CiJi;u
ljVy
^^
>>. t f
jljU J jt-y.
^r-Tj^l
JULij. IildlclL.
Ajy
^urr
'..
;i.ji.Jyll
..
^1<M ]\fT
464
SAL 2
HEJMAR 23
ANNE 2
NUMRO 23
MARDI 25 Juillet 1933
SSFMB
25 Tirmeh 1933
*Sfieitijn ''^ar
Zar Dumilt
C. A. Bedir-Xan
Gegerxwin
Sehiti
Sehttt
Lac Henl
Herweq
liate gotin
D'. Q. A. Bedir-Xan
Hereqol Azizan G. A. Bedir-Xau
Qurd Qurdistan
Fllabya Qurdi
D^ Q. A. Bedir-Xaa
Ferdn Evn Cweleq
Dilmest!
Qelehn Xurs
Bijiq Mlran
Mem-Alan
D. A. Bedir-Khan
napieoa M
SAM-r-lHJ
-465
SAL 2
HEJMAR 2a
ANNEE
NUMRO 2S
SSEMB
25 Trmeh 1933
MARDI
25 Juillet 1033
Qovara Qurill ^
Qord u Qorttfl
Bl av tlyanljian
Beviie Kurde
Pas .ser Nizib liiqm padiahi
milet qurdan yeqcar ne ma milet qurdan hetani
qirin
liser
hatiye mexib
tirqan ew
Yeq ji
ewrpayyn
qo qurd
Qur
ne qevandi bn
t xwe. ( 2 )
ne xisti
bn
liin des
distan
tu hiqm
hiqmet
liser di
xelq cibn
iyan ne ma
b. Hiqmet ew
ingili/
ewistr-
di Qurdislan hing
avn
ber, ji qur
pre
ji
di
Qurdistan
ditine.
bi
esqer
ser
xwe
Mollq
le.sqer
dixwazit.
xwestinan
eve
xwerabn hj xwe
ser an
xwe
an
didin.
Heqe
ne da
bin ji b siq e qo
di van rjan
de de destp bibin.
Hetan
Berline ji
w. Hing
xuya
qurdan
Qurdislan ji diqe.
tirqan zar
pasa
b .
Waliy
Misr
Mihemed Eli
Visr
Em
xwe
je
bir jrin
werdigerinin
xwe.
li liiqmet
rab
diguhznin
slnn
serxwe Sriy.
leqer
ilan Qur
wi b .
qir wi
le.sqer
xwe
ajot
Bpel : 269
Brahn:
ji
pasa serdar
leqer xwe
Nilet fl welat
Li gora xebereq
qurdan
di Qurdistan de
Padiali
rqir p.iyi'; .
de siqest
Stenbol .
Leqer
Siltan
di
heta
Nizib
ni'/ing
en
serxwerabn ser ji
n ve dest p bne.
Hrahim pas i
dewletn
Fv xebera ha qo rastiya
ne bye
w hj kenc xuya
bihistin digot qo
Hingi
ewrpay
sn
qo herqes ji
qarn Tqiy
i;ar
dewletn
qirin.
ewrpay
en
mezin
snz
bne
bi r
(2)
Xwez
Moltq
ser
xwe ji
qetine.
rojhelat
Nemaze mirovn
bendewar in li
qo bi
v
mesela
serxwera
hatiye
qevandin ji
bn
ecebmay d biminin.
467
Rpel
HAWAR
Hejmar 23
diqin.
qevn
li hir biqurli k;ilu milet welat
di
zozan
newaln
welat xwe
F m
qurdan
avn nin.
biqin qo
di v dem de seza
bi aliy xwe ve
ye
zelal
qo ji
Ewrpay bona
biqi.si-
iyayn
welat wan
diheriqin.
L ji
v qirine
em naxwazin
wanji
iyan
le
tt
qo tde dest
vegerin
dest
zemann qevn
bi ksnefoii (3)
dijwar
hiqm
diqe ji
speh l heye.
nerahet
j ji
biqin
qo
ne ten hingi, l ir
qo
zemt
bona
herqes
ew
dixwaze
biqe
biqeve
geleq
bindiq
in.
Piraniya
wan
tevda le
welato
wan
dijmineqi
cotqari tte
ne .
Ji tevayya
wan
gotin
dibe dibin
di ci bn tirjn
berln
iyan
dihelinin,
hingi
pjpelq
ppelq qeriyn
me
dil nine
xwe
ber
bi xwe
bilindcihn bi qonn
ve
diqinin
a drj
tar
xaniyn
res qo ji myn
bxin
ev merovn ne, an hj
in
Medn
hj
qevn
ji v
de
away
jiyin
di
hundir
welat
in.
Xeltan
di inciln wan
cihn aristan
bajar qm
gundiyn
mane
liser tixiibn
Her
Ecemistan hal rdinin, hilani welat ye. Em ten
bajar
ji
de
ne di
ne.
nav, l
di
dorn
Qurdistan
qurdan
wan
y ir qo r
de
wan
qetiye
b qo bi tu zmanan bizanin
nav wan
hezar
talqeyn
hawari as
ji ryn
Bidlis
dijwar derbas
me bi di
bne
Siro,
re
bajaran carinan
erd
tevay
qurd in.
(|o
dinyay de lu
destn Xarpt
Melety ( 7 )
de di
wan
bi'tir p ve ne gireday
ye. (5)
(q) Ne hemi
Qurdistan. Ji birn
Qur
Qurd .
ev
miratxwern serdareqi
sali
cotqaryec(e ynanistana
ir digel
dislan,
( 7 )
heri Mar.al
Di van
bi xwe ditine.
bajaran de ji. ji
( 3 ) ksnsion
(^evn e. Bi
her du
berya
biyanyan
L ji
le.sqer
Lye
xwe ji
we.st Di
ber qo
hert
qo
nizanin ji
r
wan
ji
re
nequrd
tte
(4)
zeman digotin.
ksnefon
de ji qurdan
dibjin .
Hetani
weq
xelq
re qardx
w ye.
dor
bne.
haline
di
wan
bajaran
de
cili
hj
heta Emerkay,
Mirovn
wau.
ap
pismam,
wan disan li
di nav e.s.ran de
ne,
^ qurdzman in.
-468-
Hejmar 23
HAWAB
Rpel 3
xelq
Di de di
de geleqi
van di
nav xelq
aly
nijadi
ve tevliheviqe
welt
berdan
revn, ji gund
En pain bii|insarm
Ten endeq bi propa-
xurbet
xirabtir i ye?
Bi
bav
de
zaro de
bO-
berve da bi hatine
di welat
biyanyan
xwe
sermiyan grant
hnceta
qm
ehl
ji
bo (|etyan nine.
Dil her qes ji wan re sar e, din li
di
wan
neyar e.
Nav
wi
zelami
bnams derdiqeve, p op ra
Nemaze ber bi nvroy ve welat qurdan bi kntarn Je yayinen as twerhati destp diqin. ye.
ye? Tu
w ve d ereb
Di van
ima ji
Qo t de dijmin hebn divya b te psirn arqar wan bigirt ji welat biqira . Gava ev xebern dil te xwe rast re
qelehan
ne.
de
bi
dwarn str
xwe ji nijdn
dorgirt
ereban
Qurd bi
van,
disewite, ry te tu ji xwe
tqre die
dibj:
Wey li min ezo!
eman
niqare v b
camr
rya
nav hev
de diheriqin.
xwe bavje welut xwe
Ten
birl de
di
qo
baqur
hj ne
Palow
esqereqi
di iyayn
.bo
tir(| ne ji seri berberiy
wi
jina
xwe
dest ji
xebat
ji
meqinel
biyaniyeq
cihn pasa
li
wan
ne
qirine,
di
wan
Sing bedena xwe bi mran dil-
xwe- biqe
ji
welat
jin
zaroyn
xwe re
hilwesine L
mertal I
Rabin jibo erlll
dest qete
xwe . iila
ser
Hafiz
pasa
Dil
we
ser.
Wey ji w
( dmahiq heye )
wey ji
wi
eng
basqi.re qo
EfCeieqoL Slzizcin
(8) Hafiz pasa ji sala 1838 an heta
1839 an
serdar
lesqer
tirqnn
b .
Di
dijminn qo di
zora
w bir.
mranya
we bilerizin
469
Rpel 4
HAWAR
Hejmar 23
guliya
te diqir
min ev diqir
tehl e .
Pevn ne
Min ji dil xwe re destdirj diqir
jin
gotineqe
qurd
qo direve
zaroyn xwe,
welat
rne
las
xwe bqr
davje
tarya
raqev
bbextiy.
B jin
bc heval
Berde ,
welat
bila singa
te
de
guln
ser
V veartlyc
bo qesi tu
bibiqivinl
Guleqe werihayi
ne biqiv
Ne
ryeq zer; l
ne.
sngn
mran en
Ev serbiq weq min aikeqi zar b
bixwn speh
Berde
bila
xwina
te a
sor
germ Beden
me-
Destd wi 1 V
te de biheriqel!
nv qulilq
destiqn
ry xorteq miri di
Desteq e
diwan
Qo qetin dest;
rnitina xirbey
Qurdistan
Xwetir e ji
welat mr siltnn
Dest rast de sr, tifeng Weq rn nr, bi kr deng Weq bav, qal, qaliq bapr.
Xwna
tam qiriye! Qezeba nie birindar e,dil me tej xwn e, lova me .sewit ye. btirs bi
Qo hon
rabin dema
bi rast
ser yel
qurn Qurdistan ne
habin
bi camr
mrxasi ,
Xwed
Yen
naqevin;
mran
vezeliyan
radidin ser,
radiqin. xwe
qetyan ditirsin ,
Xwe
Y qo
msa xwe
ser
de recifiye
ew
dest ji
na
berda;
niqare w tucar
we bila
peyda
biqe.
lu gotin
bikasi
bziravly ne nizm e.
nams
Wey li
pista wan
wan ,
de ne.
yen
qo birinn wan dt
Kedr mezinabi
siha mirin de veart
nav
ne.
deng
di
Parz:
1933
470
Hejmar 23
HAWAB
R pel 5
\
Meyger! civat temam b.meseqine weqe lai
Pabe ji xwina l-.elb im cam biqe malamal
Ger qeqab v
Ev rindiyn
rj, ji cegera
sermest
min nebit
bna wan
hesindil
Me
sibeh .ser e, hr
liser
xursiya
Meyger
V
[ mihal.
Hr nijini,
nijini
emanz
diw;;na naliwan,
Bqesiya sibeh li
bal
ir
bine
top cebirxane, ji
[ bajar Wan
end
hstirn
av
min,
diqe ava
[sir e
Badeniisn
Ez
xweyiy tifnga
xaie
Bizan dekika
drj
Binrin.
binya
qeleh, seyra
term
p dabeqe wi mezin heye geleq pirsn ereb tqetioe denganya ereb bi geleq
[ qelaan
Derbeleq e, derbeleq e
winda bye
lewra
([ir.
ew
bi ( j) qe
niktan
l-m
Em
deh
mal
axa ne
resan
de
xwendin erebi de
elfabeya
zman qurdi de ji, ji ( j ) pve du ( i ) ii din hene. Mna dengdarn ereban: (j.)
[2]
[3] Di
e.
a.
^edir-Xan.
AlA-
Rpel 6
HAWAB
Hejmar 23
HotittO
aur
La
Uttiratuxn
Kujt4e>
noeux* Qt ooutume
portait dans la
13
MlM-ALN
Hem aprs avoir qnitl le vieillard con
**
de (Cizfr) . Eu
tinua suivre le
chemia que ce
dernier
Ini
une fille
qui
s'apprtait
la lessive,
debout
gazelle
avait
tellement
devanc
le
cavalier
la beaut
de
graod dil'fjult;
il la
et
donna au cavalier.
Grce Dieu , tu es
Le cavalier se fcha
M^'^ qui es-tu,
enfin ne
veuu. Il y a reconnais
et lui dit:
je t'attends,
me
nuil. Et voulont jouer un doubis rle, au lieu de faire tomber lUIem, au pige tendu par son
l'ai prise,
Ne c'est
vous
fchez
pas,
si je
Pourquoi veux tu aller jusqu' ( Cizr). Je suis veaue exprs la rencontre , pour ne
vous voulez
faire
courir
mien attaquons
la ensemble.
premier. Le cavalier furieux de sa dfaite, pro posa son adversaire de se battre avec lui.
dcouvre
Mem lui
sut
parer puis
La
bague,
fille
de Beqo ,
en
lui
montrant
la
et faire dvier la
lui repondit:
montrer sa su
dfier
de
moi,
priorit, il lui donna un coup elle ft tomber de son cheval et perdre coonaissauce.
Mem
insista
pour qu'elle
se
dcouvrit.
invita chez
lui
Mem
qui n'ac
cepta
Beqo ,
miroir
travaillait
sur
toujours ,
devant son
sut alors
droit o passer le
fieuve.
**
appela les
racontra
l'affaire,
et
lui
donna
ncessaires
l'envoya
auprs
avait
montr la
cheval.
Mais
Boz-rewan,
aprs un
la princesse et qu'elle
picipita
sans
hsiwr.
part
mme bouger
lui
montra l'armoire.
lfilUe
472
Hejmar 23
HAWAR
Ppel 7
, froces.
Boz-rewan
les seuls qni pourront l'amener ton but. Ce vieillard esl mon pre, Beqoy-Awan,
gicien de Botan que par
le
ma
sa magie a connu
Comme cheval
toute ton histoire d'amour avec Zin. Mem remercia la fille de Beqo et continua
son chemin.
***
Mais comme dragon de mer je les tuerais tous n un instant, l'instant mme je peux retour
ner
mon
origine,
mais
tu m'es
trop
cher
monture. je
En efiet,
de
de mer
redevienne
domestique, ^eriman.
l'entre
M^*"*
qui
Vem
cendre du
louch
de
de la ville nn
le salua
cordialement
>:omme quelqu'un
son
origine
et
laincre ses
ennemis.
le bord.
Boz
le connaissait
l'hospitalit .
depnis
Mem
longterap.i.
et lui offrit
refusa
catgoriquement.
Mem
de
retour
son
sur
la
rive rencontra
un
T.e
vieillard
voyant
r.a sortit
de
Mem
sa
poche
troupeau , puis
pasteur , U
lui demanda
reconnut
le passage
du fleuve . Le
pasteur l'emmena
ture de ce dernier et
Mem
s.tonnait ; Il
son
Beqo suivait Mem de l'autre
pre
et
ses
venait
cette
lettre par
D'o connaissaif-on
Beq" ?
Mem dcida
de
suivre le vieillard jusque chez lui et il se mirent en roule . Peu aprs on aperut distinctement
Aprs m'avoir
mise
secours et tout le monde viendra me voir dans l'tat o je snis, alors tn auras repondre.
Mem proteste,mais la fille de Beqo insistait
Mem
dans sa ruse, et
solution:
elle
celte
de (Cizr) . passa au
se mit
re>ournant dans ton
pays tu me
mois tait
en
dans ses
rece
(Zin).
princesse ,
Cizra-Bolan,
Seulement je
la fille
re suis
pas la
appartements, ne n'en sortant point et ne
mais
favori
du
magicien de
vant personne.
du prince.
ponr
s'en
dbarasser,
Parmi tous
ces
hommes-l il
ne
trouva
offrant l'hos
Us Ini
beaucoup .
expliqurent:
posera de
descendre; ne quitte
point la selle
que la sienne.
( suivre )
-473
yj\s>
rr
Ao'j
JL
J-i
i\i I
bl
y% y; '^'^3 ifj-^jf
ofjy s -cff- (Sj jj^
Ob-lyijj., rji_ jjjilUL.
Jljl
'j.
Cjf
JU.L
Jj ^jXi^t^yj /bijttbj
bib f aJ, y }i (fi\
y.sT
.U)l csyf s yj is ^f
sJ-ij \^ (j-bj iif
jbjrji
or ysy.
^01 J
'JJ -
iiy
t.
b-jji,
-jI
(s-.if
i y'.
sijiyj
^'ji'
Ji j,j(Si\jf(Ss (^A j5
Jj(J..A;3 .jk_Jjji iXyj
CJ-i
Ai fji
ji (y'.
Cjj^ A^iji
Aa
Ji
JiJ 'i yi
^.-'
ry '^i(Ssyi-s jrsfi
Jsjj ti\jfii i (Si Ji
y.jA a Jb f y,\jy
Jiy
iiyi
Aiyi
Aiy.
J-J
jLU
ji bti
.jlj'J
Islj
ls I
Cji-jXi
yjbs J^'
(Sji
j ^yJi
|__,j' Wj
Aiy
J\\X-
ciibjjsb.iS y-bli
C-j^ Csi y /,*-*-
''s
'jijji
ijy
jf
sys
u-J-M
Jif y, iyf ^\
(gi Ar-j.-
(fiy j
yjy.' J.j
(Si J.ljl>
a.I3jj
Ai^
Aj^jy
. * a\-i y
AjU^jXJ
-Mia Kl
CSj-JiS
a. -a
A'y(Sif3(sf(Sijj .ji
Ujjjl iy j (jf jyi
}'}j
iXf;
J.j
Cbji
^s
-_-
Cjyf
J.IjIa
Cjby Wj
Af jyi
i\j^ y
^-i-^V
'ii^y
yi'iA'y,Jfi J. jXi_
yj^ Siff3sfa~
J.i y 'i ^Si (Syii ljl>
ij-ji (fi iJ
yyXAi
JUj, IjSvl.
yi-
)ji_
A.LL.
*)
jV'ji
jfi
y (fiy ^j y>\y
f-'.
1.4^ 'j
jfi\f; Cj j.Ji (fijyi\
l-fiUr
J i (fs
.ib
J^ib
yjtJ)-Cli(Sb;iSijf(f\
JjL^ (S-'
\f C-ij cf * (Sif^
r. yji\
^J^iy af
by J'iss
Ju. (f Ji-Sb Ji.i ji- -C^
fr >p
Aj\li
fcjfj'. Ai j oijU ( (j,^ ) a^ yjy. y^y- ^'L * '^-'^'J' jA'iii^ (jiibi cj^ -Je (Sijf <j\i^-) ijby" A A j'i'^^fs ' ilj'jlj t (Sjbjjt ' jjf'jj ' bf' ^ijf
AJ jsJ A. y-bj j),jijs^Aii . jSC. J(SL;.3
CJAjib
y' f '^ys
ijfjy^
(SiJs'
( (y^ ^j^ )
jLj ( 4^ *; fijyjij. I-Aj *; s ' (Sijf y.jb y '" CjJib-i- J J.^Jx, .; Oj> JA- jir j- (Sijf
cf'Js yi^'J ^-**- 'J '> Af. jA-sJ A^ b- jis
f 3*^.3
-i 'Ai yi'jj
? jfi ,_ '.jlJJ, yA
(fij. i (fi jy' (SiJ f jbj, cj.jbi yfj jy
jlXJJJ aOjcPJ^
y-(SjbJ
jf-l/J bj-J
iXi)
l^lll yAa
-475-
V j./>
< sif < A- Aa-l y kr-i A.A ) yAt. Cj\s a' JU-Ij
aM
XVa^'j>
.jyb-fAi
ijfjj^s of .i <-** li-'-' li* J^j*- b^i A_i^ ^^ tf jlJ.j f'--i, 'f-"' V'^ ^ f i>^! ijt Ij. ijji yf A, sy-iS Al, f^ -Aa
Af-j A.ji
jLJ }j'i\ J ji f
aXj Ali ^^ y^ f'-^, 'A^ A
bji's y
ajIjB A;j y il*l
Ja) of-^Ji^
Aji^ f
J'^.J j ill J tJJJjC jlj Jl'jliil' AAjl. jj* ij AiL.i j ->J J- y-'' j,
SIj. tf jb(jlj^) Ai liy.jtt5-i!,lj, j\iy\.~Xi\i IjU jy p;^. Jj> i,v, -* V^3fr, ' (Jdj t
,fiyls-j(SJif f A%
yijji
tSliljy Ia!.^ L. Al
Al tSj'.Jl'. **
''j'
iiy
A ijji
'y
IjAi j
j jUl>--'^^
fijyt- JA fA Al
Ai jilj
iJji
ji J A-JCJijj
ljAji- llj JjJ j
fj. JAi
'iy SJi
ii ij ijf
jAi ! CJJJ
Jjlj f'j; ? w
. o\9U_^3(:)l_^_^'A;ljly-b}^( 1 )
476-
Y^ ^^^
yj\
JdL
ij J j'-A- f' AJ.J y^ >-= j (j5=^b 1
:i;i;^r/
iijj ijbji \^.J, A
5.
(^^it Jy
"(J.^
^. ' yA^^ ' - > *' ' ^' ^y- '^ 'f^df'f i b 'f^f \JJ\1 1 U- '^- "l (/;'
(S\ '-^j'
if iJJJ'Si(fi(SjbJi fb-s fl ji
\ ^ y^.y.
J.^ 'A' j
'ji:.i d'yf' ^
-AXijy
477-
y -^ ^-iy '->.>'.
'^ (y:Lf'7^-^'^'^'^yr,'A)
^i ^^ bij l if^f
i yr "^ ''V A, (y^^y^ 'Sa /' taJ fif
^\fA IJ*
-^ i^Jji'^i
lijjj V
t^bi J
fi O
jii.
i S!fi
-l l_f t5jl
S jy jjl
^j J L; ^ t.- J JlJ : Ij IjT (if^f
Sjy ii jl
f sf Ij ji_ S\ fj
' -3 l ^yr '^ ii\' " 0 j;' Sjy Sjy y (Jli^-.S i oyi Cl ^ (jr^''j--l </^ ^ <^' '*
^ (/j!
:l iy ff ' Jjj
J _y.,
tjl^rt^X^"/
iji>,i J (J-'i
^ '/jl
-478
rr.u;^
aM
J'/-
Cffjj
Aijy ji
t>j9
Jj
(^ *
J'.j
i J.JJ tj'j
Ajj^yi-iy
J ti-l*lj
(jj' tJ^
J.(yA^if -ifiy b) ,J
(fij A.
yyS
Ijljlj
t Aiii _i j
'i
J^S(SS
i, aLj
jj
^jj S (Sij'
Ij.l; by
f f t (Jj^. t b
tjjSjt
_Sl
A.
f^\'
j (fXS
ij A> ii y j\j
i (jijlj Jjjy cy i 3
y'b Ji bbsi v, liji^^ 'ji^ -Ju ji- j^ tf 3^1; (J. J ^J'jy J. (1)1 J-ji .ij ijl*j jlj -si :J-3i tijIj Aljlj
ai J f-iJji- ji
(.4I I jjJ i
ij-.Jjj ^y'^j i
J-jj i>.iy
y bA'ij^ jy JU v,
bi tsJ ybiy
ti^wv'"^! tf.
j 3
J fjjj tJ. J
j,.Ii il. j,
Cjy; J
X\fj, \i
(j)lj^ 'i fjjy (Ssb j:ot4jlvJj i^ i^ti ol-j. cy i ' (SJ". y ii.i^l*-v t^^,
cj'.i
*
j, Aji
479-
jy-
,UU>
yb-C' Ai i^j..j jjJJ y;
XT .b:^
Ai _sl. li j ii j
ty\ji
lijS L.-
f li
-y
lij'j yi;
J fl
yi JT A}": AA C^'j.
(fijX\ tS jl:
y -Cy
J I
Ij^slii
li cAs
-Afcli
ti ti (i'IlAi Sn-^J
i CjA''-'
'S j.
yjj
'j-
si ij*
Ai
j^-.-
^^
i Alji
ri
(fs\
CJJity
JiJ
^JJj- fSj" j
'Ajy
i S J:-i j! J j jl a
S ^y s
y y, iyA\, 3 y-i
i-2' jj j
Ofjj
ojf
(_i
ijJ
C^i l*
'bij S'j^\ J i
A \y JA>.
tjjli i
"
S\i
J\y,
(:ib_,r' C^}Ji'y- j^
(fiJi*\ Jy Jp Jf-
'"fiyyf^'SJ'i^,
^l^i i Jbai _l
'JSjjfsy.jij'isCjy
YT^b:^
(Sjj jX-Cjy y y- Ai -^^ (fij:i\ oljc j
Aj\S>
J/-
-
'S S^J.i
Cjfi (_if-
V- *"
''.i Jj JlilJJ
* *; f y
(fjji\ ol^ ^ V 0-. /jt^ f\ ((ti J!iUji J f jy;. f I o j?^ *i . Cjfi (fij AS
Ji ^j if
:cj
(sf
, iy
A, fjy,- jy
'j^
' y,
f'y'j-'.
\j~(^^,;i (^ ji
v 'i ' fy
i\-., y (S jfi
.
J,Ji 'j'
iib ty
Aj_
y ^^ J ^ f-^
^J 4, ^^
y <ilj,i Si l t.y fj
b^j- ti-vil
VU i
f'j. y J.'A'
f-ib y-'-if
.-I tj cy j
.^ .^^
( ir m)
fbb bjlj*
yf (f" 'S'-J, fj^ j\.-i-yj.y \i^y Ai Aiiii fj^ -cfi Ai tiJJl (Ijljc L J
'y \
\jijli
,,.,1..
Ji-j'li^ i( IrYl ) VL
. y
. -iff Cj., i
J ay Uii
jiUul ay^
_^_ii
ti
%
L*
t.^Lu
yJi\f
fj-l..l
fij Jy bi ji-Vl;
cy jb-y y
fjy (yba-j y y
iJ,- . Jl. y y
li tij Ju
j i.^j*
Jj~I- if j fjy ab f
yi; Aie-. ^S y .J
'tjjilj
OiLii' IJ
fi^ . cjjy
Dl j*? jl y y
j.
'if-'- vV Ojby y
481
JU
'L'j^yi
^^r^ jj ro
wrx
Aaji ro
-r'-iJ'Jj
A_i jj 'i .J:- (Sjb J i_ ji- j^
< Ajui A) y ti jajU (^Jijl_til A^l Ai
*
Cjfb-
J^y L iiy
Cji y^
._J J
y
tf\jl^ (fiy
(Sjiy.ji. X Ui
ty
^IJ
yf aiIX
j'
L>j
(yi ^itysyi
^j-
ti^yjji
y ti-illii.- tjj-j; i yy
'ij^ (Sj
j.Jijy-
J}j y 'J.j
iljKjjl .J (j* j Ai-J jj Ji Jl Ai j^j'j Ij^
i'
^f y
<X^y y ji(y;ii-*^jsfjfj^
* jSj lil* J (j* J
bii (fij
j6x y
r,
-J
As .1 jU J J Ay t Axli
j.
. cf tj cy j 'y- Ul J
oU_^6
J A-y
= -^'/'(jL,
j, f^lji <ij J*i 'r', J,(f'if -fi^
j i>Sy ) .J ^j
<Jjf.J (j)
j^.. cy 'i
j ti fJy i^ tjfi;
(Si
A.j J ^S
j^jCi v_ Jt"
D'jljsi J
J ' (j^lji
j.H-i^ f Jb y> c-Af:fji y fi y^Jy^.CJb fjb \i^ys Jo (fjb Aijj' f\, j3J''J*Ji (fjb -y, y* y" ji, y Aj:- j
f J fi ^ (Ss' -C-i y-i (fJji\ is. ^i)y Ijlc
f Al J ^(_j(lxi jJ l <y.y4 A'Iji J Jyy li J"3i -l AJ J
j,
jUj o O'.jjj J Vj yif \jiii y^if f J ' A> (fA'if y <jlj'j yi j'i s j- 3 A; J.jiai
-482
JU
wtr
A.ja To
;.jy4/
JijL\i/
(.
JJ3 l^jlj
^
VA-^V
Ji^
U-jJkj
ft
l jjfi
ijti^J/"i^
(ji^jj^ p'
i^i/ l:J,UII
t-jO.
^jpi
f^p.jl-
i-^.J
^.'u-^'j"
j-ii
ljl'5^i>.
(j'>-V^
>
vitr
iB_i<aik>Ma^
rr
-484
TPGUHZIYA HER 23
HEJMARAN
-485-
HEJMAR 2
Gund Nava
BERDLIK
// Qedr Cane canbira ra
baxeyan de her texlt darn bi ber, li ser van daran ji her cins ivk pevdiin bi her ziman dixvdnin! Ji van i\kan a ko kezeba min dijevsridne hundir li min diperi-
Gimd me di nav van rezan ji panzdeh malan hevdudan ye; wargeh me, mezela
Eteng gaz i xwej hat Kula welat ima hol giran ji br nabe?
Digot rabin kurdino! Heta niho me digot: Em b der poxan in,
Hawar, xwes awa kir Dil kurdan p ja kir Zar ziman ava kir Jn xwef bla kir.
n bizanin ko ez, ne ten dilketiy xwejikiya all me. Ez dilketiy deng w me ji ko jyina me ya der li der di nav nikiln xwe da
tewtew dike bi v davw kilam daw tne. Kaniya Ereban i8-s-i9i2
Osman Sebr
Qedr Can
-487-
HEJMAR 3
LAVELAV
PROZNAME
Te na xafa, te na xurde
Tu davj dilan perde
Ya Rebb tu y, tu rehm nr
Tu destek tu hesin sr .
tewhd lehcat ta we ko hem kurd wek yek stfde le Hawartan biken. Amade yin bo
Bejna te ji av min nihan e. Ser end ehan tu by xunkar Lewra nedikir tu kes j inkar. Ya Rebb tu h tu padah
Tu merhema herbirn ah ,
Hamid Ferec
Bl HINCETA PROZNAMEK
Bexende tu y, l derdimend im
Serferik mam jar bend im. Herwek di sitna xwe de bt dtin, yeDr. Kamiran AI! Bedir-Xan
488-
vejandina ziman kurd ye. Tavil kiryar Hawar dibe dlbendiya heval, nas, nenas,
beya kurd belav kir ew gav avt. edin divt her xwenda, xwendewar
zanayn kurd hene bi v elfaby binivs
nin nexwenda j hn w bibin.
Celadet Al Bedir-Xan
Ma iman di?
hjatir bine. Diyariya Hamid Ferec diyariyeke wel ye ko bi kirn naye kirn, bi
Dilket me, dl im ez, dotmr icrmandar ta' Sal hv herdem tu , hem rovejn hem rohilat,
Dl im ez, dla welat; ez j qurabana te me,
-489-
HEJMAR 4
Sed heyf sed mexabin deyken bi Ermenstan Wa rgatan debeser 'elat Caf Bilbas
Ger mirduwin le germiyan, memn'e bine kwstan. Kam ki hetiw rn bi raydekin Hawar debene berld pes me dexl aman.
Serran le qur hilnin werin halman bibnin onn le dest zulm bdn dur le man. Em qiseye ke Idrdim nagate end sal tir Em halte debnin yek yek bi aw xotan. Her we ko beyanim bo Idrduwin be tehqq
Ferq neb iwan cotyar mr gawan. Ger h neb be oyin tabi' be dewlet bin.
Bgane ak e, dujmin nek dujmin le xoman.
-490-
GOTINA WELAT
Bide heryek dhangrek zeman Welat min digod min: Biraz
Li nezm guh bidre ger dixwaz
We l bje ji bo w^ re eyan e
Cegerxwdn kur min tu ji derda Ev e xwujka min e rind e cuwan e
Tu k bigr ji bo te ew mirad e
Cegerxwn
LAWIKE MIN
Nekari bte nik min merd rw
He nik min hem zarok sw Gava ko fermana kurdan rab em hj n zewic bn. evek tu pir dereng Kuran min ji xwuk xwe re pak in
may gava tu hat mal, di destn te de tifingeke n end sed berik hebn. Dil min tirsiya recif, min ji te re bi dengek
leriz digot: - Gurgn . . . dsan i heye? Te li min bi hvna avan bi kesera dilan mze kir; pa-
-491-
HACQADIRKOY
[hicr=ko] le gimd Gorqerec nzk Koysinceq hatuwete dinya, le pajan wete Es teml le w mwan kuran Bedir-Xan
Ten v dem ji bra meke. Paj tu bi gavn lez y ser derga kur xwe pnc meh Tacn, te ew helan je re got: Tacn! Dil te ji bona aikariya kurdis tan ye. Xwna te ji bona ser rijandin ye. Te kur xwe dikir nav derg eskern dijminan dikerin hundir mal. . .
paja buwe le sal 1312 [1894] '^ w wefat kirduwe. Had Qadir yekemn sair e ke hel besti qewm mill danawe be we xerk wuyarkirdinewey kurdan buwe lapedey helbesd xeram pwe dawe.
Hevind Sor
Xwed dizane . . . erm r snga te perif laj te riziyaye. L, Gurgn. Bizane ko herjev ber hre
vsne ko mezin bme. Dil min ji bo hejkirina Kurdistan ye xurtiya min ji bona arkariya Kurdistan ye, xwna min ji bo ser rijandin ye!!!
-492
HEJMAR 5
WELAT KURDAN
Kabira Merwane mal xaney wran mn T bige zann fen kirdewe w rfan min Roley kurd im silahor im le meydan sera Alem eyzan ulon b Rostem meydan min Go biroy gejt guzar bax baxatim bikey Her dely Allahu ekber end xwoj e seyran min Aw bermawey min e nwey dhan lr aw eka
Bo bilind xwoy be qurban jiyan gel eka Giyan mal h e la serkirde w goran min
Laperey tarix alem ahid e bo dewr min Diyar e hjta taq Ksray dewled Sasan min
Dwn deng da le alem setwed ahan min Guftugoy ba intihay b xatme b bem qise
Nisbet Ar bes e bo 'en'ene w inwan min
-493-
Bironkara mezin
xoewst a hemyan
Mr Celadet Al Bedir - Xan
Mr Mezin! Kovara Hawar pirdeng binney 'ilm zann payey tund qam sin'et fn, pilley nerdewana
tibn. Me ke be kenn kf ve xwend. We bo ev proz geyitina Hawar horge xo me daye razandin be yad rh pak bira dwan sax selamed h pajiye mawan be eref mezin xawer himed mezintan me dest kir be kyf ad d kemane gramofon nzk s seat me hogir
xwoy bemeda. Kovara zar kurmand ko ta niha me ragirtib ji wan rojan da de derkewt. Me
Seyid Hizn
-494-
HEJMAR 6
Jl BONA HAWAR
Serfraz comerd e ew bexevan Bende go bi nav Cegerxwn hatiye nasHawar e pir dwan e ke e ngiha
Cegerxwn Kurd Hezar car proz bitin ev Hawar Hezar ah zarn dikin l ez im
GULBANKHIYARIY
av xwe veke ji xwab rabe Mze ko welat hem xerab e
-495-
Mla En
Jl KURD LI EREB
iroveya gotinn kurdf bo ziman erebt
roj mehn kurd li hember yen ereb hem bi dpn Ladn hem j bi yen ereb hatibn nivsn min wergerandina wan pwst
nedt -E.N.]
L ji v hejmar p ve me biryar da ko
di kovara xwe de sitnek ji bo ferhengkirina gotinn kurd bo ziman ereb -veqed-
nm, ev yek li ser daxwaza hinek xwendeva nn me yen hja pk hatiye. Nexwe ji niha
p ve i peyvn ko xwendevann me ji me bivn em de wan di bin sernav "Fer
-496-
HEJMAR/
CUWABNAME
bl e belam eger adz neb dekm: Ke bo ner ew tenqde le intixab ziman da isaberit nekirdiwe. unk tenqd f'lek uslen ya
le wexd kirdin ew f'le da we ya le eqbewe
dekirt. Eger wa nebwaye tarx bo me ne-
leketan dilalet le bilind mewqi' (dh) jexsiyed munteqid (rexnegr) eka le nezer we
da inca le ber emey min layiq em teqdrate nebm demk le nsnewey cewab da mutereddid mamewe. Feqet fikrk ke cesarer
bexm ewe bo ke le teqdrateketana weku tenqdeketan namusb in. We lla eger le dhet tenqdeketanewe le edem sabettan
ekirit le xwoy agah. Le ber eme beb mudafe'y nefs mehkm bem tehr elbette
emn nebmaye mumkin neb xwom bew jexse berze bizanim ke we tenqd eken.
Bel lutfen eger temajey serlewhey xezeleketan bifermiwaye toz l wurd bibnayewe detan zan ke ew xezele b tecrbeyk
-497-
kir bi xwe
re birib
Rewandi.^.
Zar
kurdmand di w apxan de tte ap kirin l sed heyf mixab in ko Zar kurdmand ji bxweyri, ev du sal in rpeln xwe li xwe
girtib nikarib derkeve.
j'rekan da zorim se' ekird ke lasay ji'ra tazekan tirk bikemewe muteceddid be mkekan weku tu zoriyan teqdr ekird. Feqet
rojk le mecellek da be'z lew teceddud pir raneyi hazir bn ke "Qedmen Perist" yek hucm kirde serim tenqd kirdim le
dyad mudafe'e be uslb kon end i'rkim
nesir kird ke ew em msal ew e lyan
me'lm b lew meydane da le "Qr qa" la nadem dbare geramit we ser rey ewil naza-
b reng e me'zrim bibnin. Eger le 3 ziban da (Kurd, Fars, tirk) e'ar xezeliyar bindet aw p kewetewe xwndtewe elbet le meselekem tgty. Me,e ma fh le rexm mane le rexm ewe t ke be xilaf eqdey we edebiyati b'iq bte'br se'hh (ede
Herwek me ji nusxa pj
gotiye; Ha
war,
Hawara
kurdan,
Hawara
her
Ji xwendevanan re
Bendn xwendevann me ko gihiine
Hawar gelek bne. Tevda di nusxek de nayne belav kirin. Rpeln Hawar
qm nakin. Ji lewre ev bendn ha bi dr de bne bdav kirin. [Ji] ber v yek divt ko
ZAR KURDMANC
wandiz re derdixnit.
-498-
HEJMAR 8
JIXANRA
Behmen Zerdest
HIYARNAME
Renca neyar jibr nekin Sev roj hn xew nekin Mraniya xwe hn zde kin Hawar kurdino nekin nekin! Yektiya xwe winda nekin Namsa xwe peymal nekin
Hawar kurdino em pir in!
Em bi qannan nizanin
Bi ziman neyar gai gai nekin Ziman kurdan hn fire Idn Ke bkan paymal nekin
-499-
LawFind
EZ GORIYA BANG TE ME
-500-
HEJMAR 9
MRKEE
- Kee, ka bje di behr de end dilop av Careke Mr Cizr derketib ger. Riya
xwe xistib Tora Hevrkan. evek di
hene?
- Ez ji te s pirsan bikim, l ne niho pijd s mehan ne li hir U Cizr, heke te li wan -vegerand ez te bikim pitrq heke te
nezan vegern ez te ji keetiy bxim bikim dergevan dr.
Mr da r . Kee kete texmnan. Kee
- Bst neh.
- Min ev seh nekir ev i hejmar e?
pirs kir:
wan li Mr vegernim?" Kee xweyiy pez sivan b. Hal kee diket ber av i-van w j. Careke sivan ji kee re got:
ZNINEXEW
Sewk ronak wek ihrey dildar, Asman b pel, zew xamoj, b, Cirwey estre le dur weku tar, Bo dil birndar zor be xuro b.
- Ma ev j titek e? Mr i dikare ji me bi
pirse ko em nikarin l vegerinin? Qet xem
Kee p qal b dil xwe rahet kir. S meh bn temam kee ivan xwe rkir Ciz
-501-
Nzk bo lm fermy: "Ey rle, To (^t, i kareyt, ademzad ? Bendet, azad , mat , dilad ?
on rt kewtte em cga ole?"
-502-
Ber Burca Belek l pirsiyar bn Min god wan k pne herf Hawar bn Ned Nam li nav kurdan yek mr Ji bo apa Hawar bik zr
Ser sal bi herfn n verk Bes e Nam xeberdana go pir b Weld dur b ew her b qedir b
MARA KURDI
Prot
Bioyin dil ji v jeng Bibjim ez heta keng Nehin yek j' me bi v reng
END PEND
Hawar heye em i bikin?
Nakes hem bne mr axa Y ev Idr mala w ne ava
Da hn ji xwe re kf bikin Rabe hre nik heval kalan Da tu nekev newal alan Gel biran bigrin govend Bigrin dk dlai rind Dermanek ke bo birn
Da tu nekev di nav nivn
Kf xwej her p we ye
DAXWAZNAME
Hn i bildn blome ye
-503-
ji xwendevann me yen hja neb me di hejmara heftan de ew mane nekirin l ji n ve, ji xortek ji kurde Salihiy nameyek ji me
re hat ko ew bi tpn kurd yen n nivsan-
Welleh Billeh ev we ye
Ez ko kurd im ez kurd me
Ji dk xwe te ez gor me
Ne bdost bxwed me
Gel ala be li ser r me
mam xwendevann xwe yen giranbiha h v dikin ko daxwaziya hem gotinn ko ji wan re zor in ji me bikin.
[Ji ber ko ji -vir p ve gotinn kurd bi
ereb dihatin manekirin min wergerandina Bav kaln me pir bas in L em digel hev dilre in wan ji ereb pwst nedt- E. N.]
ro qew em nexwes in
Ma dikim avn ges in
ZININEXEW
Ez kurdiy ernex me
Xulam Mr Bod me
Herwext ji wan re gor me
Di rpel sisiya de bi v sernam je'rek heye. T de end nerastiyn ap he ne. Em ji xwey w hv dikin bila li me
Celadet Al beg me
din hv dildn bila bi du si' rn xwe bi xetek rind, gir pirsan ji hev veqetand binivs
FERHENGOK
-504-
HEJMAR 10
Be xwes dil giayi giyanewe end nusxeyld kovar giranbiha ke tanim xwnde-
we. Be rasti dil teng ekatewe br wuk helhatu aw dedatewe. Yezdan paydartan bikat! Ewey ziyatir hwa ebexjt tn edat be-
man her milletk le terz eda me'na da firqk gewrey heye legel h [] meltek tir. Sereray emey tefwuti 'irq, muhr isti'dad esas millet tesrk zori heye le pkhnan rkxistin ziman da. Lem ruwewe hem zimank hend "karekter" taybed heye ke le
wergirtin bilaw kirdinewe dp (hirf) fireng yc. Be rasti bo jiyandinewey kurd edebiyati kurd eme hingawk palewanane
zimanld tir dyay ekatewe lam wa ye her bye le ziman fireng da be dp (hirf) eln:
dpekejiyan p wazel hna ewejiyan brewa nebn. ayan dilxwe spas e ke paj hezar ewende sal wa ho hatewe ser nete
k taze da edayewe, le rojk da ke bawerld hezar sale legd bawerld end roje da kewtibi-we zoranbaz le rojk da ke sber hu-
betewe du itim hatte br ke eme wey bixeme ber aw karbidestan kovar xwoewst. Le paj erk xerkbnk end sale yekk le zimannas qmetdarekan kurd -
Tewfq Wehb Beg - le ser biney Ladn dp bo ziman kurd helbijard, elfabetk le ser
diwe, ahing rn dilniwaz "Avsta"y jwand, giyan zerdejt zwr kird bem ejne
Hawar ejne tpk tiryan helbijardiwe ke legel hinekey Tewfq Wehb Beg rk nakewt. Aya mumkin niye bo ewey r be ser l
-505-
AX KURDISTAN
Ev e rikn dn slam
Hubba welat ji man
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
Bguman le ziman kurd da hezaran keIhney wa heye ke le hem lehcekan da maneyan yek e ferqiyan niye. Heta bitwanirt meqalat bew kelimane binsirt ke muterike dgelew mesela hend kelimey
lehcey Baban rbbdrt ke mumkin bt So ran Botan be qerne tbigen dsan hen
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
Nsn ferhengok zor kelk e, belam eger manekey be kelmat mujterke (ye'n ewa
He wdat nahebne
Rmeta w herhal nne
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
we birwa usa lehceyek mujterik kurd daemzirt bo le yek tgeyijtin mecbr na-
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
-506-
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
BERDLK
Ji EbduttaUq Esr Knhlk rd
Ew sr mast hj xwerir e
Bi hezaran je tir e
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
Ah ji dest v frqet Ah ji dest v hicret Heta keng v xurbet Da em biin nav millet
Hubba welat ji man
Ew ji nesla Bedir-Xan e
Fdek je re beman e
Ax Kurdistan, ax Kurdistan
Sed Selaheddn psed wek Eb Muslim heb Fade h bo me nadin setwet ahan tu
-507-
xwe p xwed dikin. Em, melayn kurdan ji Ez Qgeixwn im K cfadan lew li min sot^ dil
Melfona derd dil min lawik heyran tu
Cegerxwnn Kunfi
Lewra
Ji bona Sx Melan:
me
nexwendiye.
iku
peya
mezin bib heval w tev ji w re kman dibnm. Meger lawn axa bin. Ji ber v yek
belengaz mezinn di me bi dest neyaran
kin. ^er end medrese li welat me hene j dsan seydayn me ji me re ji "zeyd-un qam-un" p ve nabjin. 'Ilm hsab hendese felekiyat hikmet sen'et tev ji nav
-508-
man em bi ziman xwe weke xelk kitban nakin?. . . Ax, ax tu [i] bj li bejna siwar
min r.
Pey ra rok me hevdu li am dt elfab yn xwe ji hev re dan zann ew dann ber
hev. Di navbera wan de frqin hebn. Me dil Idr di dh de elfabyn xwe bigihnin hev ji herduwa elfabyek n bibijrin belav
bildn.
KURD
-Lebo Prot xwojcwst -
Gotin
xweyiy
benda
"'Eks
Seday
Herwek me end caran gotiye yeldtiya miller kurd bi yektiya ziman kurd tte
end caran nivisand, l li min venegerandib. V paiy me zan ko nivsarn min negihabn dest w.
Ji xwe derketina Hawar ji bona v yek dereng maye. Hawar di meha gulan de derket. Min ruxseta Hawar di bst q iriya ber 1931' de girt karn derxistina
herwek min jor ve got li min nedihat vege randin. Je btir j min nikarib ez li hviy
hene wek hev kirine. Bi v haw li Hawar ko em hla xwe bidin v elfaby heta ziyan dibe. Ji ber ko heq post ji bona S
-509-
armanca xebata me yekd ye. Em bi gavinin bi vn hik ber bi armanca xwe ve diin
nasekmin. Ji ber ko destpkirina me ji xwe
Xweyiy Hawar
weyia b pr kelb kezab seytan fesad finn mel'n: sib ebek [jeveq] rab bi
tax da mqiya,
Sitna Naihstivan;
keyf henek min [] zeriya mina delal kire deng avte nav gimdiya.
bigre min bavje ser rk av aniyan, yek xwedan xran derd dil dtib, bi dest
min gird ez avrim ser rk av aniyan,
Selaheddn Serhed
yek ji wan zeriya seba xra xwe bi ser mi da xwar b, mine kiri ez herime tewafa xala
ruya;
-510-
r mm neh (9) deh (10) in, weke te nikarim xwes binivsnim, va pirsin ko min niv
Ji xwendevanan re
-511-
HEJMAR 11
MEHEDABRET
Ji mrn te, ji mrn te, ji nika ve cuda by Riya millet dn de, bi mrxas tu by qurban
meqam te bihujtne, bi emr gotina Qur'an.
-512-
Birndaran te derman Idrin birndarek tu kod ax!? Ji n ve hstir matem ji n ve can dil kambax!!
Bi mran gemas tu by seyda tu by rber
Bi mala te, qra te hem millet birndar in Girn ax zarin e, girn ax hawar in
Feqhn te peyayn te bijnin millet kurd!!! Tu al gewre y ey Sx his mr fqihan by!! Ser te j' axa Kurdistan rih te j' axa Botan b
-513-
SNOR
Wk ez li Misr bm Rojek Mu
hemmed El Ewn Efend Swerek hte nik min ji min re got:
burg ( li ya Mnof Zernof) daye apkirm. Nik min j nusxeyek destnivs heye ko
min di kitbxana Heleb de li ber nusxeke
le me daxtay niye. Tehqqeman kird kar kiye. Ewaniyawey xome we lem meceley
"Ronald Hawar" le ap dira herkes le lawa
-514-
l bit) hatib kirin ne ya w ye j'ira Evd el-Xaliq Esr ye. Vca min biserhariya qe-
Sx min tu y, tu y bi rehmet
Bo jna millet kurda Te hnunet kir hem erda Te tov kir paj xwe derda
n Efend. Ew j ji Evd el-Xaliq efend re and. Vca xuyaye ko ew "Z. . " p lstiye em ja kirine, l rasd bi dereng bikeve j rojek xuya dibe. Herweld di v mesel de j
pid s salan xuyab.
XELLRAM BEDIR-XAN
Xweyiy Hawar
EHD GEWRE
Six Evdirehman Garis rehmet
k dora w wel bawer kirin. L di rastiy de dil w ji bona Kurdistana xwe nema l dixist.
Emr w gihtib dora hefty. Xell Ran yek ji kurn Mr Bedir-Xan en pajn b.
Nimnendey nifeld wel b ko libatn
-515-
TABTA BIXWN
serxwebna welat xwe b. Berya niho bi il pne salan digel biraziy xwe Evdirezaq Beg - ko bi mir je mezintir b - derba
b faris j dizanb. Herend tirk rind dizanib j l ji away axaftina w xuya dikir
ko rirld ne zhnan w ye. Ji ber ko ziman
w l qenc neikiyab.
Qedr Can
Evdirezaq Beg li rex min rnidb. nk got ji desr min ket erd. Min dil kir ez bi
tirk bibjim. Hn r bra min awan min
HAWAR
-516-
weiyeke xedar rencr - ko s mehan ajotib - avn xwe U xwe girtin ket rya axret.
derxwna tabt veb. Te digot, Ehmed di bin re tam didit. Her tam dida, derxwna tabta xwe vedikir, ji bona mirin bi gelek
dwan b. avn w li dinyay mabn, ew
du bijk dabn: Diktor Muhemmed Xidir Beg Alar - Xwed emr w dirj bike -
rehmed diktor Ehmed Beyreqdar.
Diktor Ehmed Beyreqdar ji ejra Bera
xwe veke, xwe zer ke bikeve ser lingan li jn vegere. L heyhat! Mirin dest daby, din 'veger neb. . . Li rke wel ketib ko
mirov bhemd xwe dikev bihemd xwe
zan, ber hertid digel hertid kurdek pak, dilxurt xwedan bext rmet b.
He ew nasdikirin ten careke j ew dtibin ber mirina w ketin, na w girtin re-
gir, ket hawra Sx Xalid neqebend, hilgirtiyn w ew dann erd, xelk li dora w
rz bn. Bi saetan vegotin gotin, giriyan
a xwe girdan.
Ji zarti lawniya xwe ve bi xebat xwedan eref rmet b, xebateke zor dixebid ko li psiya heval hogirn xwe be. Rmet himmeta w nedihit ko kes li p
siya w bibe.
wan mirov ber mirina w nakeve. . . mrhana xwe qedand, diktor derket ko nexwean derman bike, wan nehle z z bimirin. L mirin bi thna w girt s mehan ew
Sib bi bang ve radib. Ciln xwe werdigirtin dida r. Piri car xurniya xwe j ne-
derman bikin, ji dest mirin xelas bikin. Ma iqas z? iqas bilez dil mirin l bijiya. Panzdeh salan p de ajot, and tov
re, ketib zcviya xebata xwe l mirin nchit ko berxrdar xebata xwe bibe. Bndera
xwe rake li ba bike, je hebek an diduwan
bixwe.
Hj ehademama xwe nesitandib, ne ki rib brka xwe j. Heq w da hertijtn w pk anbn. Nexwesiy lingn w birn
namey bihata zeliqandin. Efss... wek di yar breke pajn li rpeln Hawar ket... Ey xort dlai hja me tu siparti mihr-
-517
Ptck ji Kurdistan hat Mlak cerg min dipat Eman welat eman welat
HAWAR
Ji lewra ko Diktor Ehmed Beyreqdar ji kurdmancn Sam ye bivnev xelk Ta xa kurdan bi v bend eleqedar bibin. T
de pirsin hene ko ji bo hemiyan nenas m.
kelat: qel'e
al: 'Elem
stewr: 'eqm
rmet: eref
hevpe: zeml
rade
Cegeixwn Kurd
dilovan: ej-efqe
ZARINEK
518-
HEJMAR 12
Jenga w bi nv bb. Bi rengek nvsor dest bi irisn kir, hin bi hin reng xwe gu-
san bir dest xwe je re got: Ji z ye min l nenihrtib. Di ser ba Xencera dlai, te xr e, mebit ko tu ji min xeyid b, ma min i bi te kir ko tu ji min bixeyid? Ziman xencera min geriya, li min vege rand bi deng xwe foladn l sitemkar
zz got:
n kitbxana min re; di qundkeke tar toz, tanitk xwl hila^visd b. K zane ji
keng ve min ew nekiriye dest xwe. prhevokn mezela min di ser w re tevnn xwe
ristine. Ji jor ve l fedikrin, carinan dadnin, di ser qevda w re diin, opin xwe dihlin
hildikiin hlnn [konikn] xwe. Ber
- Ma l, ji te xeyidme, ma awan ji te
zibilgeh. Ne U min dipirs, ne j li min dinihr. Heta niho min deng nedikir, min xwe di dinyay de tayheby dihesiband.
L dn min nikarib ez xwe ragirim. Be
rand li titek digeriyam ko bikare qelema min tj bike. av min bi xencer ket. Ra bm ber w ve m. Wek min dest xwe l dirj kir, prhevokn dor bi min, bi biya
l nema dikarim, ji ber ko tu dixwaz min bx fna hesin solingen bi min qelema
niyek hisiyan, lingn xwe en kevcaln, di ber sern xwe re borandin heryek bi alld vebazda.
Bel ez xencera duban, folay nrz, tu min davj nav kaxizn rq belek ko ne ew
-519-
L nabit, tu tit, ne ziman, ne xwendin ne ni^sandma te by min nae ser. Bid eql
xwe heta niho tu millet xwe hn awan
mane, awan we ziman xwe winda nekiri ye ro dizanin p bitexilin. Heke ez nebiwama ji z ve te millet te we ziman
xwe winda bikirana.
Ji xwe end caran, ma dil nekirine zima n we jkin. Ziman we ber hezar salan zi
man dire [dr?], ziman hukmet b. Ji hing ve p diberizin, hezar car p ketin.
Hercar, ez li ber we sekinm min ziman
te parast, l ne qelema te.
Heke ji min ne bawer li dora xwe fedikire, tu w bibn ko her ji min dur mane,
hatme ketine bajaran ziman xwe winda kirme ro nedizanin bjin "lo!" ne j "l!". Ji
ber ko peyayn bek wek miro^vn li ney-
nok in, k j bi wan dikarin. Ji lewra ez be n qedr min bizane, ji min dur mekeve, min ji xwe dur mexe bi min ne qelema
xwe l parsuwn dijmmn xwe jke!. . .
Her te daye p Ehmed Xan, tu dixwa z ko w kar ko Xan nebirib seri tu bib
seri. Ew gorib:
Celadet Al Bedir-Xan
EM IMAN Bl N DE MANE
Ji lewra ji bona v yek te ez avtim pist guh xwe, te ez ji av dil dur xistim, te ez
-520-
paja axa. Bira nola Menla 's, Ehm nebin zabit nexwend.
Ji we ra sebeb w bibjim. Hn hro di bnin ko zabit nexwend heye, yek ko kanib bi zabit b dib Id panzdeh, bst salan
LEBOEHDEK
bi ziman kurd daxwaza min je re bibje. Yek ji wan daxwazan ev e ko te'ziya jehd
weten le iyay Ams Sx Ebdurehman
Bi
Xwed rehma xwe l bik li hem miriy xwendevan guhdran. Daxwaza din ev e ko v car tu erm Hawar bi kaxiza rej
xwn t seva jehdbna w erxa felek li ser mehzn b reja xwe girda we nedt
di ardeh cemazulla de hv xirali w jev zar w jerf muqeddes ji derve b Mr
mm.
a me
nadine
mehbs hene
(meqbz)
Em gellek bi silavn Cegerxwn klxwej
bn we laldn kf ji me re nemaye. Me got:
-521-
E)ermanek bo ehd ke
Rmet me nema li ry am
De neql bikin bine Sam Wext ko dik U me silavan Destbesd dikin bi herdu avan
Ehmed Nam
Me jehadeta Sx Evd Rehman rehmed z ve bihst, reja xwe girda jna w girt. Hejmara Hawar a yazdehem nis
ZIYARETA HAWAR
Tu bulbil ser dar
-522-
Lo bulbilo k da had Mizgn heye xudan xdat Bi ser dil min re had
HAWARE
Tu xerb ji k da had
Ez bulbil aie xerzan
Xeber an nav Berazan
Tu bulbil nava em
Sosin gui herdem
Ne wran b rohilat
Tu Kamiran Al Bedir-Xan
Ne hn dibn em une
Heta keng bi p ne
avn me hj li r ne
Kan hn keng tne
Ko em j kin dwar e
Ke bk bibin sitar e
Ez kurdek Mil me Bi ejq dil jewdme Ji Al Bozan hv me Mil me ne Beraz me Law Find
NALENALADIL
Ez bulbil ser Til Ez Melkj me ser mnber Bixwnim azan sei Bi qada kurde ber Hawar hawar lo welato
-523-
Di millet xwe nabihrin Sor drokan digerin Me p kitb dikirin Li nav kurdan belav kirin
em j weha dizanin gerek herkes gora hl xwe bixebite xret bikje. Da ko av xelk li dest w be. Ne y w li dest xdk.
Dibjin: "Roviy geray ji jr negeray tir
Kurdino metirsin pj bihar e Em hem tevde dinalin Li ser welat xwe dikalin
smal Hebe
kes weha be w her navhin be. Km dibe boj nabe. Ev jna weha jna seyik dibji
KEW QITIK
Dibjin, careke kew qitik nik hev rnijtin, ser axaftina dinyay dipeyivn
- Hikmeta w ev e. He em la qitikan
- Dewlemend jar hertijt bi vna Xwedy bilind e. Ema hikmeta w ev e: E ko ji xwe re dixebite, kar dike, hn zimanan
p qeys dikin. weke rza qulingan ko he wa re difirin. yek dikeve pjiya wan en
dhn xelk dibne, av didewan kferar dike ji xwe re hn dibe. Ew dewlemend dibe, kf dike serfiraz e av xelk li des
t w ye. Ji lewre heta mirov nebn jehmet
-524-
dibin hn hmdik in km dibin. Ey gel bira pismaman bazara me j we ke bazara kew qitik yc. Gerek em ji xwe
du hkan dikin gava yek ji me ne hazir be heval me d av xwe dide hk hlnn me. Heta em bn bikevin ser de. Heval me
nahle djtek ser hk hlnn me ve b.
re brer ji
her bijn.
Heta ko hka me ji dh xwe biqeliqe bi xurime p nikil xwe hd hd, tine dh w de. Da em je neenirin gava em tn he
valn me bi nikiln xwe engn xwe ax
cifile av tariy bikeve. Hd derbek d nay hewe nagire naxwe hewe nahle b
dondan. Hikmet ev e ko em gelek in boj
-525-
HEJMAR 13
Ensklopediya mezin ji benda Selaheddn ra hol dest p dike: "Ev Kurd. . ." Her Selaheddn kurd b, ji me b, ji mezinn kurdan b, hj btir rasttir kur
de mezin miro'v mezin b. Ji xwe mezi-
distan, ji sinn [Li gor dh gre "sern" b ya l xuyaye ko d bi jaj "sinn" hatibe ni vsn. E. N.] zinarn me rojek hilat. Sela
heddn. . .
Ez end pirsn amr [Careke armoy careke j amr derbas dibe. - E. N.] bi
n xwe bjin. Selaheddn ji welat Serhedan ji kurdn Rawend ye. Bapr w digel du kurn xwe ad Necmeddn Eyyb Esed
ed-EMn rkoh, ji welat xwe guhastib
Eyyb ko bav Selaheddn e b dezdar Tikrt. Di sala (1137/532) di Tikrt de Se laheddn hatib dinyay. Paj du salan haki-
wel de anb dinyay ko dinya bb du ber li hev ketib. Di dejt bilinddhn Ewrpay de bi hezar, bi lek kirran xelk
gihabn hev bern xwe dabn welat rojhilat.
526-
bal. Ew j bi ser nexwqiya Rjar venebn. Hing Selaheddn bi xwe, ket jekl bijjkan, nik Rjar dijmin xwe derman
kir.
Di sala (558/1162) de Esed ed-Dn rkoh di hawara Misriyan. Biraziy w Selahed dn j p re . Esed ed-Dn du carn din j
b Misr. Di herdu caran de biraziy w
Di sala
dn kirib. Ber ko bigihe tirb ji gergeroka xwe peya b pleke dirj bi peyad b.
Her ev Selaheddn, mirov serdar mezin
km maye. E. N.]. Hing 'Adid ed-Dnllah, xelfy Fatimiyan pajn li ser kevil xlafet rdinijt. 'Adid ed-Dn, rkoh xis
tib jna awer kirib wezr xwe. Sda heddn xort j ber dest mam xwe dixebid. Pijd salek rkoh rehmet Sela
Celadet Al Bedir-Xan
Di sala (567/1171) de bi mirina 'Adid edDn Selaheddn b melk Misr. Herend Selaheddn bin dest Nreddn dihate he
XEWNA HIYARIY
Ax welato ax welato Roja me z l hilato
Bav birn me awan in
de vejard ye. Selaheddn di v zeman kin de welatn dewleta xwe hem j ava kiribn.
Avahke wel ko xelkn Ewrpay ji wan nimne digirtin. Bayek rq hte ji jor
-527-
Piyana av da ber xwe Li av xwend li min nr Dsa ser xwe da ber xwe
Kaxiz bi xwna beran b Herdu ta porn xwehan b Mana wan kr giran b Ji fala pr nihan b
Di desr me de heye pertaldd taze pir ak L heiwdd Xan gotiye pir kesad e bazar
n girde bikale
Nams nema, rmet nema
GOTINA RAST
-528-
Ew radizndi burca de li nik zer gewran Em li nik pxwasan tadikevin di kundk tar
DERD SADO
Xank min heye pir kr e weld al (bjen) Dirj pehn car gaz heye bi gaz necar
gundek ji gimdn me ye. T de heft hejt Li aMd nivn koz mirijk frax in
mal hebn. Bav min li Xarpt di hepsa tirko de b. Hing ez zaro bm. Gundek
me din j heb, je re digotin Qenter. Qe-
"Sado".
Em zarokn
Gir
Mran
hebn
Li
r Sado bi ser xwe b. Min dixwest ez w j bikim ber dest xwe. L Sado berber bi
min dikir.
Akm tev bn xwedan sen'et dewlet hikmet Em kurd mane ten belengaz pir jar bkar
nim ko eql me kurdan mna eql min esker min e, bel em pnce jst zaro bn
me bi Sado nikarib. Ji ber ko diduwan ji
Cegerxwn Kurd
-529-
Gunh me i ye bo i deynak
Pirs ji hal me kurdan nak Em km ketine tu me ranak
Koma milletan ma q tu ker av te kor e tu li me nanr
Kurd j dido jer dikin, pnce jst rdi nin heta ko herdu saf dibin. Paj diduw din radibin. Hing em zaro bn kes ln b ko jretek li me bik da ko em tevdra Sado
bibnin. L kurdino! Mabcerabino va ye em
heke ne Sado her bi we bikar. Ji min ba wer bin, ez niha carinan difildrim diqehirim, ji xwe re dibjim, mal ava min iman hing ev tevdr ji Sado re nedidt. L i bildm eql zarok b hew eql min
Ax ji derd eql bik ko tijtek je ve xuya nald. Ax ji derd Sado, \ derd em kujtin.
Xewka me nay em qet ranazh Em ji we diki hv gazin
Ceml Haco
ZARODELN
Nemaze zaruyn welatjrn
Cegerxwn Kurd
KULA DIL
Mj
Welar kurdan hem men e
Dur ji mala xwe reben derked Pj li dinya du dewlet hebn Yek je Faris b ew em bi xwe bn Tirk ereb ecem rinebn Min hedar nabe qet nabe b te
Min ne gimd ne mal ne jin ne zar e Min divt welat welat welat
Evdirehman Fewa
-530-
HEJMAR 14
Jl KIRIYARAN RA
Kmay b zewal
Ji derd j kurda
Ya eyyh es-sukara Kes dibj kurd im Ejt el-fulse ,ubben
Xwejbk e jardesal
MA EM TENE
Da ko bi serxwe bdn
-531
Ma em ten b dr tifeng
Ma em ren b ke gedek
Herkes bi jr rne bi qr
Ma em ten bn ax jeng
rejehv axa bi
ya heps hat mna ko yek erd bikole. He ma dar xwe dan ber p . Careke dt
va dest nsaneld jkir ye. Ew j nemerd nekir dest zivirand bask dh pjn de
avt. Hew dt careke d ew gurn hat ew
dest li snga w ket, Rqo bala xwe day ko bazbid hj xirabtir e. Hima nav di xwe da
dirj pajiya heps kir got: "Ez bav filankes im" awan hisa xwe kir dt ko ji paji
-532-
te re bibjim. Paj ko tu ji mal y od, Hisoy pismam ax qesda mala me kir dawa juxla ne qenc \i min kir, min Idr ne kir xwe je xilas neldr. Paj min got tu li biseki-
XUYABUNI KURDI
Iro herkcs ko ikek tarx xwendiye nebzey [ji] ehwal alem xeberdar e rind dizan ko her hukmet her dns her qewm, her ejr bi tdfaq bi yekbn gjtiye dere-
hijt bivirek tj ji nijka ve ez li ber seki nm, min ew bivir li qafe w da, hew min
dt kete erd. Hdka ez ber laj rnij-
we ko li pdda sdtener Ebdulhemd, padjay tirkan w ax Rml erq wlayetek b. Feqet zdey sukkan wan Bubcar bn,
li ma beyn xwo qerarek dan tdfaq kirin ehd peyman kirin mezin pik mr
axa ticar esnaf zengn feqr dest xwe dane dest hevd xwe bi xuyandin dan. Ez [ji] stbdad tirkan xwe xelas kirin hiikme-
Xudan fabrq e senayi' e me' arif wan pir Axa Rejo ez dibnim tu pir bmad .
e g mimewwer in her dewlet xatir wan Xwed zane tirs pir gihaye te.
Rejo
Axa - Btirs bje wek te kur min j kujU paj her dns qewm mayiyn? unke li
tib, ez di te bihurtim.
welat gund di me de me' arif km e senaRejo- Ez ben hal bewal preka min
yi' km e. i ra em mna enasir din xwe Hiso ev e, vca bext te awa qebl dike bi nikanin bixuyandin bidin. Eger musa'ede
ke.
Wa ye k 'illetk e 'illetk mezin e kewn Were ser te li jna Hiso sax bit.
'illete lazim e. Paj ger ke em dest xwe bi Bel pir mrn mna Rqo di me de hene. hew din bel bi sedaqet bi hew din jev roj
-533-
Lazim e em bi aw drbn U meriy xwe bigerm li meriy xwe dibm ye'n meriy munewwer meriy mer'arif meriy karguzar
Birnn me b derman man
Ji ber jn em b x man
ret da dn urumj byin, mehw byin nabedd byin bes e dn. Bes e yekbn xuyabn lazim e eger mna ez xered dikim
wer bildn emn bin wa kalkalan min mna
XEM ZALIM
L Xem zalim Drsim e xwq Drsim e
BELEM MAN
Ez nesax im av li r ma
-534-
Cegerxwn Kurd
MihoMil
Arkariya weye...
Hawar
R PILING ROV
Sr piling tev de n Leqay seriyek penr bn
V j xwar w j xwar
Ew me li hev du bn
a^v eytn dern
-535-
HEJMAR 15
X AXA MUNEWWERAN
Ji ber ko kurmanc bbne du ber; berek desr hukmet girtibn, ber p re hindik b. ima ko tirka digote kurmanca: "Ev
Sx Se.d rab ji boy perey ngilz ber hukmeta slam as bye. Xelk weke me ne zan nexwenda me behwer dikir bi dest
xwe mala xwe xera dikir; ima go nezan
nexwend bn.
xwenda divn ji boy welat xwe bixebi tin. Gelek kfa min ji wa re t, Xwed wa
fihtkar mek.
yai mirov xwenda. Ji xwe ber niha divb ev xortn me rabin ji boy filitandina
nedigotin: "mesela me wulo ye, ev ji bo xelaskirina Kuradistan kurda ye". Heke halo bihatana bigotana em j nedihatin
xapandin me ji milet welat xwe re
xerab dsa bi dest jxa axa bne. Xort me munewwer go hebeld dixwendin xwe nebihsd dikirin, dine wa bajar mezin
hebna, ji rexek bi snga xwe arkari bikiri na ji rexeld bi ziman xwe ji xelk re bigo tana, fdeke mezin w je hasil bibiwana. i ma go w ax qeweta tirko tijtek hindik
b di Kurdistan de.
-536-
We lkn b ribat in
gotin gelek
Tev gerden in wek mar Ma hin hene nebin yar
neheq in, bi xwendin bi mekteba kes b dn nab. Ev tijtek wulo ye go tin Xwed p dizan. Zilam xizmeta wdat xwe mi let xwe bik her k b ew muqeddes e. Ji lewra di^v herdu al j 'eleyhdarya hev ne kin pev re bixebitin rojek ber welat
Hem sp ne wek zv
BRIYA WELET
Axa Cizra Botan
Seyr e ji bo me xortan
DELALA gVVRE
imex Sax Hevlr
Tijne Xort esmer
Ronahiya avn me
Te peritand dil me
Hem tev de bilrvan
Rewjen ji bo me kurdan
-537-
Mr me ye Bedir-Xan
Hakim hekm Botan
Ah ji derd evn
Delal! avreja min
Mro tu z bijne
Nak e hem dlai e
Derman xwe wejne
Herkes ji w dinale
Delal! avreja min
Delal! avreja min
CUHABN KOER
Tanz yek ji bajarn Botan e. Dtin ko zilaEz nizanim herim ku Derd xwe ez bibim ku
Hawar li ku gaz ku
mek pr w t qesta wan dike gopal w di zenda w de ye. Hat silav kir dest
wan. Herduwan je pirsn: Tu i kes ?
- Ez xulam ez koer im.
Hem jn e jad ku
Ew e ji me re av nan
Tu y tu y Kurdistan
-538-
m yek in.
te be umd ewey ke le mewla Goran naybet mekteb kianij bnnin em kicbe man pijkj xwujke xojewstekan wilar
i koer cire hinde vir derewan dildn? Bel, heta wext bav kalikn we, wex t jer'et b. Diz kujtin bbexd ne
bn kes nediwra
Her lajeya w gui e, l gulek e rej zz e, je bihna yar neyar j tt. T de reng dost
j gn [reng] dijmin j heye. Kitba "Goran" wek gulstanek ye ko t de hertexlt kullk behnn hene. Mirov di ber wan de ecebmay dimnit nizanit ku-
em rastiy bibjin sond bixwun, ji me ba wer nakin. L weld em derewan bbextiyan li wan dikin noka ji me bawer dikin ewle dibin ji lewre em hr derewan bne. tmld her heval qirik bit w her nikil
w di nav. . . bit. Aferin Mam koer, ka li pirsa sisiyan j vegerne. Ma hn koer cire hinde deng xwe bilind dikin? Heke deng me bilind e ev ne ji me ye. He deng me bilind daye sebeb ya w ye. Divt je bte pirsn.
Kitban
GORANI
Etu were iaisk xencer de bav xwot biterazne Etu were bst heft riyalan le birk min lielbisne nca g;r min dak bab xwem l yan pirsne Ca jert e min delm le getedlaney mal xaliin l
kewtne
re Kitbek bi nav Goran rldr. Em gelek spasan l dikin, xebat kojija [tkoj
Heke dwana Sx Rizay Taleban hatiye
-539-
HEJMAR 16
i dengbj bilrvan
DU BEND
Birsk tev gurijn
Birndar dilhezn
Ji Ehmed Hemd Beg reye
Ji dr qr kurdan
i te'lm i destxet
i jchbaz hunermend
i kdat i xelat
i esl i malbat
-540-
L ji
dqt: rast, yan rastgo Nhnh: yan dhan nh ava kiriye, gelek
caran "'h:HH. . " "h:. . " bi hev tne gu hertin niha speh spe'h.
Kurdmanc:
Kurd: pehlewan xwnrj
ko ev gotina te bicih ne ew mirov j de xwe ji near ji kurdtiy dur derxin yan xwe
bi dest neyaran bidine kujtin. L Beg mi no zik min rijeye ez nikarim bipeyi'vim.
XEYALN CEGERXWN
xwah: xwujk
dot: ke
xwe ez dibjim: mam: ap yan kea ap min.
brahm:
pismam:
bira: kek,
pis: pijt
Kesra.
miz: mujde
Zardejt:
zar: ziman
-541-
gn xemgn
bavjim".
ZERLE
Zerlek hlna xwe li ser sipndarek -
ro hal me kurdan j weke hal zerly ye. Em bawer dikin q rast e neyar dikarit hilkijit heta ser zinarn me. Ji lewra em j
wek zerly drsihane. . .
STRANA IYAYK
Hij min aza ye, dil min bbend
Wek ruhniy aza me, wek reng deng Mm minet nexwest, lewra ez mam dereng
Wext qijik hol seh kir, zan ew heywan hle ker rov ye. Qijik got:
bavjim". Wexr dev xwe vekir jor de tu kevirek ser av w de da dev dimax l biDr. K. A. Bedir-Xan
-542-
HEJMAR 1/
X AXA MUNEWWERAN
E^vn Cwdek p
xweyiy navn
hem j dane. An ne nivsarn wan nayn bdav kirin, ew j li kovar nikarin bigirin. Ji
nene.
HAWAR
Ji xwe di herkovar de munaqejeyn hol dibin ev tijtek qenc e. Ji ber ko fkra herbir xelk p dixuye, millet p bendewar dibe di nav gotinn herdu ahyan de li ras
Me benda Sx Axa munwweran
REBELEKA MERIYAN
Bel em l pir ecebmay man. Me di dil l dikare hilvekije fikra xwe j bje. Ten bi vi jerd ko herdu al ji hawra edeb dermeke^vin.
xwe de digot axay me d pojman bne dixwazin ji bona rahetiya millet welt bi
xebitin p gunehn xwe bidin ef kirin. Ne ko li ser munewweran rabin loma ji wan bikin. Mna Ax gotiye em qala mesela Sx Sed rehmed bikin. Her li ser Sx
rehmed n, p ra jer kirin nehijtin j
Herwek me benda ax belav kirib, ben da jrn j belav dildn. Heke axa, an her ko meylidariya fikra w dikin, li Evn Cwe
lek vegerandin rpeln Hawar ji wan re j
rehmed bie ser kurd sdqlala xwe bisthin gelo ew axa bn an mimewwer bn.
bend
ma ko ro ez dixwazim ji ya xwe btir fikra miriyan bjim. Bel fikra miriyan fikra jahd mimewwcr kurdan. L hn bjin tu
-543-
ya me bn cem me, bila kerem kin dh vala cem me gelek heye, l bi v jerd, neqeba ko
Heyhat, i bibnim? i qas Ysuf Ziyam, Fuadin, Kemal Fewzin, Exdin hene re
ja xwe girdane di jn da ne. Pijd pirsiyari
ya tir ew e, jna ko em loma gazinda ji hev bikin tevda bkebitin v welad mil
let belengaz xelas bikin.
Evn Cwelek
DERSXANE
reke me hebit. Dsan herkes l yek bb, elfabeya kurd a n divt bte belav
kirin her xortn kurd hn w bibin.
hawar gaa. Herend heye ew end li we lat kurdan biyaniyan hte bdav kirin.
derpj dike. Ger cenab ax nizanib ji ber v yek tkil jer serxwebn neb, a
-544-
war j. Je re pergvan gaz'van di^viya bn. Herkovar rojname, nemaze kovareke we ke ya me bi du tijtan dikarit bijt. Sermiyan xwendevan. Em ro ten qala xwendeva
nan bikin. L bi v hincct me dil heye ber pjn hinek qala nivsevanan bikin je bi
kevin qesta xwe a bingeh. Ji xwe nivsevan ji xwendevanan tne hilbijartin berek
wel bfesal ko jna "Ber v yek" "Bnaen 'ela zalke" bte gotin. Diyar e ko kurdn welat jrn ji me der
ketine bend ji'rn hja ni^vsandine dinivsnin. Ji xwe wel j diviyab. iku
n ji nijka ve bi ser wan ve girt, hn xwe pk didnin, qdemn xwe - wek jr ji kalan - ji diwtn xwe sibe yan dusibe d bildjnein.
rind hn ni^vsandina kurdmandy nebne. Bel divt hn bibin, ji ber ko bi zimanld nivsandin ne ten bi zanna w ziman tte p, lbel divt mirov bi w ziman hn nibibit. Bel di encam de me dt ko nivsevann me en ro ev in ne hinek din in. Ber v
yan dihatin digihane me. Bi^vnev heq ngihjtiyan j di Hawar de heb. Ji xwe Hawar ji me btir ya wan b. Ji ber ko em
texlt tov bne werkirin. Hin hebn ber dest me de bi xwed hn nivsandine di
bn. Bivnev ev ji en din derketin. L en
kirib.
-545-
bi leshhn ko me di nivsarn wan de diki rin away nivsandina xwe bi gelek edilandine.
nivsandine de ne rast e. Dsan rind kere se r wan ko mirov nikare "Mehn min" bmivsne l gerek e weld tte bi lv kirm "Me
sand j. Heye li xwe dananne mirovek ne zan, dengbjek an mitribek bibin pjber
xwe gotinn w danivsnin. Bel tir d
axaftin de nnn yekcar winda bne. Bel dest me de endyek hebn. Me ew belav
kirine. L ew ne bes in. Ev kan hinde kr e ko binya w z bi z naye dtin. Kurdistan
ji pereyn hol tjiye. Bi salan ve bte niv
sandin kuta nabin.
ne helbijartin, diviyab birek Hawar bike ve dest wan. Mna ko ketiye j. Me j des tr da. Em pleke xwej li ser v away bi
sekinin j. P end xortn me hn nivsan
cuhaba nekrha-
-546-
"Madam heta ro ji nav me ew dewle mendn camr derneketine ko bi derbek hezar zran bidin ji bona millet xwe di bistanan binyann xr kin" (ji pjgo tinka nzamima ma dvata xr). Em j bi
derbek nikarin dibistanan ldn. Gelo em
HAWAR
KURDISTAN BE DIBISTAN
heta bna dibistanan di hviy de bim nin? Heke wel, hing millet hj gelek nex wend nezan d bimnit. Gelo je re tevdr heye? Bel heye gelek hsan ye. Ew j ve kirina dersaxana ne. Li Beyrt qeder dused mal kurdn Omeri dora Mrdn he ne. Ji xwe re hemaliy dikin. Diktor BedirXan her xorrn wan - t de hm sih sih i bildn ji te Kurdistan
pne sal j hene - gehandine hev dane xwendin. Paj ko jagirt gihane hejmara bst pncan Diktor Bedir-Xan ji hukmet
ro ew li ser xwendayn kurdan wezfe ye, feiz e. ferzeke 'eyn, l ne kfye: Vekirina
dersxanan. . . ji 'Endyr heta Cerablus bi vnev end xwendayn me hene, bila ji
xwe re dersxanan, wek dersxana Beyrt ve
Dinya roj e an jv e
Kurdistan tu biaxve
Ez westiyam mam r ve
-547-
Al bilind e di herwext
Dixwazit zann rext
TOLA KARWN
Destan de tajang jor miln wan ve tiveng Tajangan diwqnin bi deng ring ving
Kur ke jin zaro bi rcetin diin Taz rt, laj bi birn beif her li bin
Jenderme
YurU"(i)
nav
didin
wan
"Hey
kafir
kurd
L hte
548-
awj got zabid : "Efendim jte halo sa j, Muhemmed Msa j nas kirin Ber xwe end caran li te j ras kirin Henek xwe p kirin, kal reben taz
Ne niho ji mj tu nas kir ev qewm
Tev rabn, peya shvar, bi rketin pj n n n, di ber di ser newal gaz gir Din l d reben , hin jar diman pj ve
He^iek y mulazim heb esl, kihl Dejt b qet nedb, iya pk berf pl
Mulazim ji xwe drviyaji dil can dixwest Herend heye ew end hejmaran bike rast
"Akadan yandan siiitin, dujutiin be topdan" (3) Zabit jendirme edcer bin banek xwe dan
Kur ke jin pr tev de mabn bban Destan de tajang jr dirj li karwan kirin
Zarn rab naln, ji karwan dilre Reng sor li erd b, bdav pin bq
Mej tev peiiqne, xuyane end sert Cerg dil sng ber, bbne gij her
-549
Gakov weke hersai ser spndar gilian Ko ketin bi dar hev tola xwe g berdan
Em bne dost bira, tda me j ydc Tirs lerz ket dil wan, mirin nzng dtin
Ntvmir karwan xwe, hima li hitin
Celadet Afi Bedir-Xan
3) Ji pas ji rex bajon, tevde biqednin. 4) rroka Siyabend Silv nas e. Li gora w Siyabend gakoviyek kujt di dema ko ew jerj
550-
HEJMAR 18
XWE BINAS...
min ji te dibin.
xwendiye, divt bizan bte bra te ko min ji Hawar re bi deng away dest p kir
rojn din e. Saetn w ne bst car l b hejmar in, roj t de bi carn bpvan diit
ava hiltt.
sn e. Herkes ko xwe nas dike dikare xwe bide naskirin". (Hawar, sal i, hejmar i, r
pel I, yekjemb, 10 gulan 1931)
njadek
Heyina te, heyina millet te, ten bi hatin nasn tte p. Hetan ko tu mey naskirin,
kur kurdan, neviy Medan, dahatiy Ari yan . L ro ne tu y, dl, reben belengaz, jar qels, dewietek bindest .
L te sond xwariye, li ser bext xencera
Ten end sale in ko tu t de y. Carinan di, carinan disekin jaj dib, ecebmay di
-551-
verej tn, xilmaj dib, dil te jibr ve die, plek U w dimn. Erd qela e, jnah ne diyar in. Di dora te de ten end pel tihnav
hene. Bi bihna wan di xwe dik der, hijyar
dib did r.
Xorto! Te ji droka millet xwe, karek li ser xwe girtiye. Ew barek giran e. Ji xwe barn
giran para mran, para mran bar giran in.
n de by.
t berepj, y ep berpaj diit. Laj di cih xwe de ye. Xwe ne dide pj, ne j paj. Ji ber
ko ji aliyek pj ve, ji aliy din paj ve tte
kijandin.
-552-
Ne ten armanca te nifja te. Gelek rwiyn din d bn bidin ser jopa te. Her r
guhn xwe bel kirine li te fedikirin. L ne ji bona qendy. Hers j dijminn te ne. Tu ro di bin nr wan de y. Te dijidnin. Bi xwe ditirsin. Ditirsin ko ser xwe ra id. Ji xewa xwe a giran kevn hijyar bib hertijd br bib. Bel tu hj dwan , zaro y, nezan , hov . L bi xurtiya miln xwe bi wan dikar. Ew gibajd ne, pr in. Mezin zexm xurrirbna
ya nifjn din astir e. Ji ber ko gsiir xwe dik erdek wel ko hj tu gsin l neketine. Zeviya te beyar e. Divt gsin te ji pola bir,
dest te hesin.
Xorto! Bi ser kela me de girtine. Ji derve dijmin dirj me kiriye. Ji her mil erj. Di hundur kel de jerek din, b eman ji
tu zde bik ew
xwe ditirsin. Ji ber ko xurtiya wan derevk ye. Bi top tivingan e. L bi xwe bi laj cann xwe kal komik in.
Bel xorto ew dixwazin ko tu ji wan re bib xojik. Kirine ser xwe te daxewin. Zi
man te jkin yen xwe bi dev te ve bikin. Da ko tu nikar kurdaniya xwe bi lv bik. L tu merirse. Ew nizanin ko avn erd bi ziwakirina pinga^vn ruy erd nadke.
Dsan nizanin ko kurd ne a^vzm in, kan
ne. Bi dagirdna em rbar bte girtin j ser kaniy nay. Ew diz di ber bendan de dipingire, rojek li wan tte hev di ser wan re diherike wan di bin pln xwe de hildiwejne.
ko bi awak arkariya kiroxan bikin kiri pj^ve bibin bi ser xin. L dexsa wan
nahle. Ax ew jana xedar bi psra wan gir
Xorto! Tu ji bona hijyariy dbcebid. Millet ni^vistiye. Di xew de ye. Ji lewra tte kujdn.
Yen te di xew de bn. Ewan bi ser yen te
hol av xwe didin xirabiy. Ji nekrhatiya xwe bi tevr bivir li ser avahiyn ko hi
nek din lkirine, radibin. Li wan dike^vin,
Xorto! Rya te dirj, armanca te hj dur e. L tu bi r kedj. Her ko bi r dikeve digibe j. Armanca te aramanca end nifjan e.
-553-
Ew mna w mirov ne ko ser xwe di ser stuy xwe re tewandiye li snga ezman
mezdan aniye p. Tu di xwe re w xurtiy dibn ko bikar avahiyek end tayn me-
Bel Xorto! Di dewra xwe de km zde, kiik mezin, dvat, kom, dvanokan de bi
bn.
xisiy tu kujd, berberiy tu mirand, belaviy tu kevand. Hin hene dbcwazm bbcebi-
Di dmyay de tu tijt nne ko tekz bt. Di hertijd de, nemaze di karn n dest- pckir de, pir caran, kman heye. Heke te
ew kman dtin, hima dirj wan meke. L
de axa nnin herkes axa ye. L tu hol nek. Tu bi awak din bixwed by had
gehandin. Bel tu j li mezmahiy biger.
Tu j d bbcwaz bib axa. L ne bi v reng.
Xorto! Guh bidr. Rind bala xwe bide. Ber pjn tu bx ser xwe ko tu xulam
millet paley welat xwe y tu xizmeta
Xorto! Hol bixebite, an bbcwe ke an ar kariya ewan bike ko dikin, ava dikin.
kficwej bibe. Ji ber ko ew ji bona te, ji bo na millet te hatine kirin. Nav di wan bi
de, wan bipesinne.
kes bi xebata yek dtir nae ser. Herdar bi peln xwe sayedar e, ne bi peln darn dor. Tu ne bi ten y. Di dora te de hinn din j hene ko dbcebitin. Heke te tijtek pk an
heke tu nikar k. L bawer bike, ewle be ko te dil hebe tuy bikar j. Her ko dbc
waze dikare j.
Wek tu dbcebid dexesker ji dora te km nabin. Tu guh mede wan, gotinn wan damne ber dil xwe.
nejikiyaye.
-554-
din de te nav di w da. Ji xwe tu berek w Xorto! Her ko bi te berberiy d bikin ji te btir in. Ji xwe di dewra gelek de stiri bi
hezar ne.
Ew di nav xwe de nexwej bibin, pev bi in j, li te dibin yek, destn xwe didin hev.
Ji ber ko ji te kmrir in. Kmaniy wan
Ma tu nizan ko di gundek de du s he
spn kihl hebin, di garana w de bi sedan ga lek dewarn rej hene. Li nik xelk
gimd ne piraniya garan, l hindikayiya
hespn kihl bi qedir hja ye.
CUHABA DAYIKE
Nivsara te giha
wan
mexeyide.
Ew peyayn
nekrbati
Peyamek ji rw ye
Nalna te kr ked
Bel nza newzar
L dikev
rad
-555-
ehlewend siwar
EHNAMAEHDAN
Yen kopiit Sx Sed rehmet jehd bne
Xort mm li kar
Herend dur y Nxuriy min l tu )d
Nait ji br nxur Bi kurn din nev.
BiRl
Dbcwazn ey dilo jaro bi ak Her mrn wdar me tu rak Bibjm ey jehd dn millet Bes e rabin ser roja me derket
Beg axa ji we ro digaan
Bes e rabm wek mran, merazm
Li Sirc serhedan
Di dinya mane
em belengaz
Bi te
ye dil min
HAWAR
-556-
R GAY ZER
di xwej firehiy de mezin bbn. beyiya xwe dabn hev. ketibn nav qamjek as de. Ji bo paraztina xwe ji dehban. end caran gur hir piling li wan der
ketin, n ko wan bikujin. Dtin ko hers hev re hevalbend in xurt zexm in bar h in. Newran xwe li wan bidin biqe-
Gelo rast e kete dest nezana Bes e Rasim tu rabe ey Efend Bixwne tu ziman zar Zend Binre xwej li v hd xebat Ji rojava hetan rojhilat Ji Hzan tu rabe ser xwe Burhan Tu burhan ji bo dewa me kurdan Bi nav te dildn cehd xebat e Nedca me bel tola welat e Wehe rabe Mu'ellim tu ji Pran
Ne Pran e bd pr e ji derdan Gelek jar e ji ber derdn kurn xwe
Sr got: r elac li nik min ez dizanim. Sr sehtiya wan kir, dt ko wisan e her
wek je re hatiye gotin, newre xwe rast rast
li wan bide biqewimne. Sr rnijt melheza kujtina wan kir ka bi i away tne xwarin. R dt hd hd bi hendekek ki dk avn sist nizim giha nik wan. Kfxwej li wan da got: Ma hn nizanin ez i
Were rabe Suleyman law Ehmed Welat te hem zozan serhed Bes e rabe ji bo te had ferzend
Bel ferzendek Rostem hunermend
qas ji we hiz dikim heyran dimnim. Ez hatime da em tev de rabin rnin bibin
car bira hev re bijn.
Hers ga li hev jwirn gotin: Em s ne
ew yek bi ten ye cw bi me nikare bila di gel me be, bi havalriya w qal bn. end
Bibje Ysufo rabe dereng e rojan vckre borandin li hev ewle bn
Li heral binre qal ceng e
Dilo Xalid Beg Ysuf bibne Ji xew rake Kerem Beg p re bne
Bibje ey hunermend serevraz Tu rabe bo te hazir bye daxwaz
-557-
zexmrir eqildr ray min te dinne hev. Ma em nikarin xwe biparzin spiyo zahf dbcwe re xelas kir. L em mane wel. Div ew ji nav me derkeve da ko xwej he
jopa hir zava. Ji ker ve hat xwe ji ber deriy jikeft teland li hviy ma. Heta ko
ez m. Ez dizanim ro dora min e j. Sr l zi^vir penk l da kulabn xwe gihand ser kezeba w got: Dostaniya min
digel te biran ev e zro.
hariya xwe ji xelk xwe re gil kir. L nihrn dtin ko keika reben avis mab. Di
Ji Ecbn Dinyay:
Hin heywan j wek me ne. L piraniya
HIRJINDARZ
Ti ber ve tte bihistin ko hir bij jinan
nas e giya rayn xwe berdidin bin erd bi wan xwarina xwe dimijin dijn. Digel v
hind di welar Amerkay de giyayek heye
wek gur rov rast bi rast gojtxwur e, gojd
-558-
lk e kullkn wan sp, bi m nin zirav dorgird ne. Hin hene kullkn wan ji jor ve qui mna develd ne. Derxwnn wan j hene. Mj tn li wan datnin. Hing kullik a^veke hingu^vn berdidin mjan t de dbceniqnin, derxwunn xwe li xwe digirin hd
Hildin avdeyn ji van neyaran Geliy Zlan geliyeld teng e Ber dost yaran nema tu reng e iyn serhedan iyayin dlai
Xeberguhz
ROJAN
K qas me dilhijk e, ew dilnerm
IC qas me sar e wek me germ
Mal, mindal, bk, zaro nema kes Bawer, toi, kn jor ma ne bes
Ekbetan dh ehmerjah me
K Axsarjah e ew j ji me ye Keyqubad bel ew j ji me b Pir eqibnend milleterperwer b Astiyax her ew j ji kurdan Welat Medan bilind bi jan Welat Medan welat kurdan Zend ziman in em l Medan
*) Di van rojan de kitbeke bi v nav de ap. Em end rpeln w diguhznin sitnn xwe pjkj xwendev^n
xwe dikin.
WELAT KURDAN
Kurdistan xwej e dh kalikan Tev xvwi dirjin newal alan Hevalno rabin tev dost biran
-559-
HEJMAR 19
DENGEK ZERDETIYAN
Bl XWAL XWE VE
^m dibin diz. Li me dibe hveron. Gel biran, heval hogirn min. ima deng ji we nay. Xelk zewidn, em ten b jin
man. Ji bext min re dinya weha b. Bes ji
Di heq Kurdan de
derd we. d m bi ziman me ve hat. Qet ne xema we ye. Me dlika bnamsiy kijandiye ser xwe. Axayn me mezinn me
di ber me da xwe kujtine. Dsan qet ne xe
ma we ye. Bel ev hem ji baqiliya me ye, "Ji bona ro wel xuya dibe ko serxwera
em nabjin kan welat me, mal me milkn me? Ez nizanim gelo ev ji mraniya me
ye yan ji bnamsiya me ye.
Welat me kaniya qz xortan e. Welat me hem hinar e. Xortn di wan fena gur
bar e. Qzn wan tevda gerden bi mor ne. Min ban kir, min got: Qzino! Xortino!
Ev camrn ha end caran ber xwe dane dvata milletan j, l hercar j destevala vege
riya ne. Li ber v derav de, mirov bivnev
hesp. Hing min got: bes e xwalo! Ji eqildaran re gorinek bes e. Ji dnan ra sed gorin j
hindik in.
peyda bikm b ko tu kman talke bi gihnin xwe daxwaza v milleti bnin cih raz bikin. Ji xwe ne rast e ko mirov bbcwaze biceribne milletek xurt ko peyayn
d kezeba min rej b, ji derd Hawar. Bi jev bi roj xew li min nne ji mitalan.
HAWAR
-560-
milk. Zivistan hat li me sar e. Ji ber ko em ji hev dur in. Werin werin bikevin nzk hev. Cann me di hilma hev da germ dibin. De em fekirin li cih war xwe.
Mio Mel
EHNAMAEHDAN
Bir. 2 Were ey Sx Sed pir munewwer
Zeman te ne ew ax e tu raz
Lo lawiko ti l fir
Ba^v te di kara min te dikir
i perak ewr ser dengiz GiJ pal vedab ni^iz Ez terka Hawar nakim
heta xw jn neb qantir nez.
Near Lewend
SERHEDAN
Li zozanan binre tu li xwn
Li Serhedan heye ceng
-561-
Bir: 3
He kurd m wek Rostem kur Zal We l ibikim nehin hal nehin mal
Bira rabe mecala qewm kurd e Ji Tep rabe ser xwe ey tu Seyda
Rih jrn ji bo kurdan te keyda
Were carek li kurda em binrin Hem xort piling jr mr in
-562-
Tiving ye niho dor hte xame Binre tu li welat me diyar in Hem kurd in U ser wana firar in
Binrin hn li zozan diyara
welat e
CEGERXWN
Ji Tewfq hevaln w re bje He kurd e wek we xwn dirje
XEWNA RASTIYE
Bi qurbana we bi sed jah kxwe Digel mal eyal zaruyn xwe
I\M in
-563-
SEBAT
bne. Hn ten li jna waran mane. avn xvve veke, qenc guhdariya min bike. Ez ji
w nae ser, dev ji jer bkr berda. Rojek di nav baxey xwe da, li ser darek prhevokek dt ko iqasan hln xwe dike li
gui,
nrgiz, yasendn,
rihanan
rqandne.
sergerdiyn kurdan di nav sng bern xwe da xwed kirin, ro j xwed dikim. Min ji wan hviyeke mezin dikir, min di dil xwe
BIYANIYEK Dl KURDISTA
N DE I DTINE
Nasck min ji min re gotib:
de digot: Rojek de b, ev xorrn hja, hu nermend dirj neyaran bikin, kez guli
yn min ji dest neyaran d biderxnin. Ha
- Ma te ha je nne, rojnamenivsek Ew
rpay ko di Kurdistan de geriyay bi rbixwe girda avn xwe kildan, biskn xwe
wari hariye Sam. Nas min ev tijt ji min re
hine kir, a^vnibriya xortn kurdan kir. Bigoribn, l dh nivsevan jan min neda-
neyn Sam xistin min mrik xwe bi dh ran hiran. L, hinek ji kurdn bbext
kir xwe da naskirin.
Min gelek dil dikir w bibnim. Min end hejmarn Hawar bi xwe re
564-
- Dil te heye ji min hin tijtan li ser we lar xwe bipirs ne? Hin tijt hene ko min j
divt ji te bipirsim. Pirsiyariya le a pjn ne
de seh kirine dtine di rojnaman kir^ ban de de belav bikim. end caran li me qewimiye ko ji gundn
ko em mvan wan bn, jendirman peya
rin dirj w kir. Bi tajanek li ruy w dixist. Ruy kalo diriya ser zarok jikiya. Ka
Qeder
jej
mehan
di
Kurdistan
de
b. S car heval me gorina xwe kirib yek em bn ziyareta dost xwe. Kal me kalek ser xwe b, bi kep dest, dirann w bj hebn. Herdjt dixwar hergav devkenok b. W roj dsan bi ddna me ja bb. L
Em di "
diket ji bajr derdiketin, ber bi rojhilar ve din di nav gund ejran de digeriyan vedigeriyan dh xwe. Digel v hind ez neme heta welat Serhedan dejta Mj. L hevaln me ko din ji me re digotin,
rim bn. Te digot q piy w nepbcandibn. Me je pire. Kalo biserhariya xwe gil
kir:
-565-
Hawar.
wel
Ji ber ko ez kurd im. L pir ne ajot bi av tirs li dora xwe ni hrt got:
- Ne, ne ez jaj bm. Ber ber, ez kurd bm. Niho ez tirk im. Di v welad de her
kes tirk e. Reben hj ditirs dibe ko ji me j.
ewle be d Tirkiya nikarit bijt. Heke ez btirs van tijtan dibjim ne bsebeb e. Ez m StenbiJ j min bal wan li w der j dt. Xwe ew end bilind kirine ko nema di karin ser lingan bisekinin, divt bikevin. Ji paj, ew hin rijt ji min pirsin nik xwe nivsandin. Me desrn hev guvast ji
hev veqetiyan.
-566-
HEJMAR 20
HEVIND
Serwer B^
Ji torinn Serhedan
Lewend Axa
XiuidAxa Bijfkek Gur^ Feletnz
Qeem
Destgirriya Gui^n
Menije
Destgirriya Felemz
Xidam Serwer Beg
Qubad
Hevind
[Di vebna perdey de pehnava [navsera] iyak Kurdistan xuya dibe. Dure dev zinar m. Cih dh jikr ferj, di alld de holikek, di ser bolik re aleke kurd li pl dibe. Ji aliy ro-
javay jeveryek dirj dibe pehnav digihne newal. Ji dur ve sern iya yen bi berf diyar
in. Di ber dev bolik de Qejem Menje (Mence) rnijdne dihnijin.]
Gvanok- i
Menje - (Bi hilfirinek avn xwe vedike) No, l nizanim i li min qewimiye. Ser min
giran b, dil mm bor.
Qejem - (dikene) Ji xwe xew i ye?
Qejem - Deng wan nay. Bawer ke rahet in. svanok jikesd heta sibeh dinal ji
pesna xeber dida. i xortek dlai e, dibjin ew end j mr e. Birnn w xedar in. Ne yek
ne dido. Heft hejtek m.
Menje - Ji xwe ber sibeh de, tu ne li hir by, birndarinin din diann dibirin jikelt.
Bijjk bi wan re b. Kere holik l nihrt, ser xwe hejand ji min re got: B fde ye hal
w ne tu hal e, gelek namne.
-567-
Qqem -
Guh bide, top dsan dest p kirine. Mala mine yen me, hesin agir dsan de
bibarin ser ser wan. Topn me j hebuwana ne xem b. Dido ji dijrrn standibn l gule
nemane. Mtralyozn me hene l i fde, jna top nagirin. [Ji holik nalnek rt, keik dibezin dikevin. Paj gavek naln nizim dibe li jna w
xirexirek tte bihstin, pleke dm ne naln e ne xirexir e. Keik ji holik derdikevin, avn wan hsrir dikin.] Menje , reben . Me nizanb ji ku ye, ji kjan ejr ye. Ten digotin xelk Drsi-
m ye. Drsim li ku, Serhedan ku. Reben hatib mirina xwe Qqem - Ne xweh hatib jer wdar xwe Menje - Bel jer welat xwe, rizgariya welar xwe. Welato! Welato! Wdat xopan, ne
yarn M zehf, dosrn te km m. Dostn te ten em in, ke kurn te. Em j qels bek, b tu tijt. armedora me gird; ji heral riya me bir, ji hermil dijmin. amikar neyar, neyar xurt, herkes yar neyar, dost zexm. Bel Merdje wel. Me i digot reben , gelo di dil w de i heb. Ma tijtek w nn b ko bibje Qejem - Heb, di dema pajn de, wek ketib cankjiy, tijtek digot Menje Bel dil dikir ko bibje, l nekarib lvn w nedigiban hev. Navek di ser lvn
Menje - Na^v destgirtiya xwe digot. K zane destgirtiya w j i keikek dlai eleng
e. Ax dinya, hj ser xwe nekiribn balgehek. Her herhal dlai e. Ma nabjin ken Drsi-
m gellek sijjeh ne, kej in, a^vbelek in. Ax heke yen me j di v dem saet de. . .
Qejem - Menje cire hol dibj, Xwed mekit.
Menje
xort zava destgirtiyan dibijre. Li xwe danayine dest bide pr kokiman. Qejem - Te xr e Menje, cire ro hol bmade y tijtinin ne qenc ne bbcr dibj? Meiuje Tu dbcwaz ji te re rastiy bibjim, l nizanim awan bjim te. Dil
[Keik dikevin himbza hev bi deng digirn. Demeke di himbza hev de dimnin. Qe jem xwe ji himbza Menjey hre].
Qqem Megr xweh megr. Ji me re jerm e ko em ji yen xwe re bigirn. Her ko di
hstiran ji
jer de ne tevda birayn me, mrn me ne. Hem yen me ne. Girn hebe div em ji bona hemiyan bigirn. Li ber ketin hebe di^vt em li ber wan bikevin ko di mraniy de ji en dtir kmtir bn. Bel li ber wan bikevin ko di dh xwe de xwe nedane kujtin, ji mirin re^vn, ruyn xwe rq kirin sax man. Yen me di pjiya hemiyan de diin. Ji mirin narevin. He ger heta niho sax mane sax dest bide wan. in j, ne ji w ye ko xwe nedane kujtin, l mirin nediwr
568'
Civanok-2
En ber Hevind
Hevind - (Ji jever li wan derdibe. Li dora xwe dinihre, dikeve holik, derdikeve, ji keikan re) Keino penb li ku ye? Ka end paktan bidin min. Qejem - Nik me nema. Herc jikeft, li w heye. [Hevind bazdide ber bi jikeft die.]
Gvanok -3
Qeem, Menje
Menje
Bel, bel xebera te ye Qejem. Xwed neke yen me nemerd bikin, ji xwe k
k sitandibn. Ne herdu bi
Qejem - awan nay bra min. Ma ten hing, di herjer, di herderav teng de xwe bi mraniya xwe nedane naskirin
[Deng topan xurdr dibin]
firiyan guleyn xwe avrine heta pehnava me. Ma nexuyaye, v car Hkra wan xirab c. B
ne bra xwe. Ev bne car sal em di van iyayan de as ne. Bel hergav teq req e jer e. l ne hol, end roj jer, paj end rojn din j rahet. V car ji car mehan btir e rja dijmi
nan dest pi kiriye weqt nizane bisekine. Ber jer di quntarn iy de dib. Dijmin hd hd hilkijiya xwe gihandiye bilinddhan. Ma ber deh rojan berikn dijminan qet li pehna^va me diketin. L niho pehnava me ji eper xerabtir bye. Ji aliy din mezinan digotin
zad ji xwe yekcar nemaye, berikn segmann me j ne gelek in. Hero km dibin.
Gvanok- 4
n ber, Hevind
He^vind -
(Di dest w de end pakt penb dikeve diyar. Li keikan dinihre, bi ken
dibje wan) ICeinon we xr e, ez dibnim hn herdu j madekir ne. Bawer bike tirs gelek
Gvanok- 5
En ber, ji Hevind p ve
Qejem - Cire dixeyid Menje, bi Xwed zarokek dlai e.
-569-
Menje - Bel, ez j dizanim, ma dema yariya ye. [Ji dur ve guregura balefiran tte bihs
tin]
nav j. Qejem Menje xwe li erd dirj dikin. S car bombe ser hev dikevin holik. Din ya toz tar ye. av avan nabne. Balafir heta qedandina bombey xwe di ser pehnav re
digerin. Gaveke din vedigerin qerargeha xwe. Dmya hd hd vedibe, holik hilwejiyaye, di dh w de alin xuyane. Ji birndaran yek j nemaye. Di nav jikr zinaran de hin ser mil
hesd tne dtin. Ji newalan ve deng tevmgan. Desterjeke xurt. Ji jever end peya der
dikevin, di nav jikran de disekinin, Gurgn Felemz di nav wan de ne]
Gvanok -6
Qeem, Gurgn, Felemz, end segman esker
Qejem - (Ji dh xwe) Gurgn tu y, Fdemz. Gurgn - Qet melivc, dh xwe de bimne. Fdemz - Menje li ku ye?
Gurgn - Xwe dirj bike (ji hevaln xwe re) kan esker, dabn pey me.
Fdemz Ev e tn.
[Ji jever qeder deh panzdeh esker rej derdikevin, segmann kurdan esker dikevin
bdar hev. Li hev dixin. Ji eskeran s arek tne kujrin. Eskern din j tn. Herdu al xwe
ditelnm, jer e. Paj plek pijtmrn kurdan e.]
Yek ji pijtmran - Hey guhpehninon min hesp bere ser mlaka dya we da
ew!...
[end desterjn din, esker direvin, segmann kurdan didin p. Deng rivingan hd h
d dur dikeve. Diyar vala dimne. Cendek kurdan eskeran tevl hev li erd ne]
Gvanok -7
Qeem pa Menje
Qejem - (Ji dh xwe ser xwe hildide ban dike) Menje, menje (ji xirexir p ve tu
deng l venagerne. Careke din ban dike) Menje, Menje, ke (xwe bi xwe) mala min i l qewimiye, mebe ko. . . (dikeve nav cendekan l digre. Menje di nav keviran de dever
Menje bi
xwn e. Qejem ruy w dijot. Menje hd hd xwe dilivne. Birna w sivik e. Menje radi
be ser xwe.) Ax ke dijminan tu nekujd te ez kujtim. Hindik mab ez dn dibm. B te
min i bikira, ax ke ax. . .
-570'
Menje - Dil xwe runne, tu tijt min nne, birneke sivik. L min ji te re negotib hal
hewqas kujd mir. Ma hem ji bona v pajiy. Ji bona ko em pehnava xwe berdin desr dijminan. Ji xwe dest me de ev gir, ev gir maye. Geliy Zlan Tendrek ketine dest dij minan. Di nav Kurdistan de ten ev gir maye ko di ser w de em di dora w de dijmin
tne kujtin.
Qejem - Hj rastir di dest me de ten ev der maye ko em dikujin wel tne kujtin.
Di dern din de kurd nayne kujtin. L wek pez dewaran tne jerjkirm
Gvanok- 8
En psn, Hevind
Hevind - Q'i jever dertt) Bkinon, ji we re kefaret be (ji Menje re) mala min
dar (mad w digubre) birna te ne xedar e?
Menje - Tijtek si'vik
birn
Hevind - (Li dora xwe dinihre) Ka ala me xuya nake, ko? [tevda li aie digerin, ji nav
keviran derdbdnin; diedilnin ji n ve dadiiknin ser jikrek]
Hevind - Bi v bumbarduman dijmin em gelek jandin, min digot q ten di eperan de, l dibnn ev der j. Divt ez herim nik Qubad (xwe dide jever)
Gvanok- 9
Qeem, Menje
Menje - Min bigota, ji xwe nay bra te, ber end rojan ew xort bi ciln teng ko di bjin U Ewrpay xwendiye, rojnameke dijminan dbcwend ji dora xwe re digot: "Bel xe bera wan e. Ev jer ha, jer me digel wan ne wek jern zeman ber ye. Ber, me li ser qemr an mriy jer dikir. Carin hebn ji bona xwnyek j. L ro ji bona welt heyina
xwe jer dikin, diqewimnin. Bel ev jern ha ko end sal in di welat me de dibin jerinin bi armanc in. Ew xistine ser xwe mala me ji dst me bibin. Ew mala ko ji mj ve ji pnche
zar sal ve em t de ne. Ew mala ko gelek neyar dijmin hewandine, l tu car nehijtine ko
yayn me j, nahlin em di ser wan de j bisekinin. Ji lewra, ji bona me du r ninin. Ryek heye. Divt em dijmin xwe ji mala xwe dernin xweyiy mala xwe bibin"
Qejem - Bel Menje wel digot. Xebera w ye j. Qesta wan qelandina me ye. Dil wan heye na^v me ji dinyay rakin.
[Ji jever pjna lingan tt. Keikan xwe ker dikin ber bi pjn ve diin. Birek birndar
xuya dibin. Hin di dar bestan de hinn din di pijta mran de hilgird. Dar bestan pj
ddnin erd, keik diin ser. li birndar dinihrin wek mihnn vedniq xwe didin paj]
-571-
Gvanok- 10
Segman duwem - Dijmin je dilerizn. Segman pjn - Ruhniya avn Kurdistan b. Segman duwem - Ne mr gornistan b.
Segman pjn - Ji bona mraniy ji bona qewmandin ji diya xwe bb. [Di w dem de peyayek dikeve diyar, bi dest xwe re drebn jejderba serwer Beg digire, xwe digihne dar best ser ejnuyn xwe disekine.]
Gvanok- 11
Qubad - (Bi dengek bi girn) Ax ez ben, ez gor min digot xwe ew end
mede
pj.
Ma em seyn te nizanim ji bo i bn. Te keriy xwe awan b ser hijt. Ez gor min digot
ez goriya ser te bibim, te ez kirim kla gorna xwe. Bego! Bego! Beg zirav mirin ji bo te
zuwa, ezman b roj tav e. Tu bi mirina xwe gelek rijtan ji me dib ko ro ji me re gerek
m. Tu qma xwe bi mirin didn l em naynin. Tu ne y xwe y tu y me y. Mirovn wek te ne qesr in, karwanseray in. Heq rnijtina herkes l heye. Bego! Bego! te hertijt, d
bav zar z ji bona wdat xwe hijtin. Niho welat xwe ji bona i k dihl? Ma naye b ra te wek em bi rdiketin, dotmama te ji te re i digot: "Tu min ji bona welat xwe dihl
di, ma ez te ji bona k bihlim herim ku? Welat min j tu y, berde ez j herim welat
xwe, ez j bi te re bim"
Hevind - (Hevind dikeve diyar, li dora xwe dinihre, li ber dar best ser ejnuyan dise
kine, herdu destn serwer Beg ma dike bi dengek zz) Ax min nizairb ko mirov di
kare du caran j sw bimne.
Qubad -Ax ez i dibjim. Ma zanim i dibjim. Bego! Bego! Beg zirav rabe ser xw hilde.
Serwer Beg - (avn xwe nv bell dike. Bi dengek nizim) Qubad tu li bir ?
-572-
Serwer Beg - Memire j. Da ko kiras min bi xwn bib mal, bid dotmama
min, kur min t de bi xwed bikin, z bigihnin bxin xizmeta milled. Millet nikare ge lek U hviy bhnne. Je re canfeda canbzarin divtin. Ji diya w re hol bje.
Qubad - Ma cire ez ben, Xwed hez bike tu bi xwe kur xwe bi xwed bik bigihn.
Birnn te ne xedar in
Qubad - Xwez min ev negotana, xwez min ev dem nedtana, ditirsim p dil
xwe xira kiriye
Serwer Beg - (Dsan av xwe vedike li Hevind dinihre) Hevind kur min tu j li hir
?
Serwer Beg - Ne kur min, l herwek min ji te re ber j gotib, ser xwe ji eper gelek
dermexne, te seh kir?
Hevind - Bel ez ben demaxnim.
Gvanok- 12
Serwer Beg - Hn bi xr hatine axanon. Segmann jikefi; awan bne? Ditirsim dijmin
li wan batiye hev, dl ketine.
Lewend Axa - Bel ez ben dijmin li wan hatib hev, l dl neketine. Ji xwe di jikelt de
bst pnc peya hebn. Qeder dused esker dijminan bi ser wan de girtibn. Yen me v
pajiy du metralyozn dijminan xisribn dest xwe. Bi rjek li dijminan bne der. Ji du
saetan brir bi hev n, claw dijmin jikiya xwe da paj. Segmann me xwe gibandine cpern me. Vca dijminan dsa ber xwe dan jikeft. L jikeft d li wan ranedib. 1 latin
kerin. ikeft hijde cendek ketine dest wan.
Serwer Beg - Di newal de.
Lewend Axa - Dijminan esker xwe bi jnde kijandin. Newal weke ber ye. Tu deng
pjn je nay. Sib miriyn me qeder sed cendekn dijminan l miqate ne. Di gir jran
de ji ber ko tu sngn segmann me nemane, dijmin gule berikn. xwe davje ruy ax
keviran. Me ser kaniy ji dest dijminan derxisdb. V pajiy dsan ji me zemt kirine. L me ew end cendekn wan xistine nav ko dev kaniy ritimiyc av sor diherike. . .
maze jer de mran jerr pjn e. Bel mran giyan e. L ji bona ko giyan bilive, tev bigere je re dest ling ji wan destan re jr rim divtin. Ne peya ne ne ek. Car meh di v gir
de dorgird, hero peya ek km dibin. Li jan [jna] wan tu nay. Ava ko ser xwe nedaye kaniyek, rojek de biike. (Deng w digubre, bi vn hijk) Axano! Qerara we i ye?
-573-
Lewend Axa - Beg esil tu y. Heke qerar divt, dsan tu zan. Te awan mir kir em we
l bildn. Ma keng me bemriya te kiriye.
Serwer Beg - L beye ko ez nemam.
[Hemiyan xwe ker dikin, deng ji tu kes nay. Bijjk dikeve nzng Sen,ver Beg, zenda
w dibe dest xwe. Bijjk bmad e]
r xin bila bikevin dejta Ecemistan herin nav kurdn Erdelan. En ekhilgir ji v gir der
bas gir din bibin heta pajiy l bimnin. Xwe giran bifirojin. Bel xwe rind biparzin z z xwe medin kojtin. Ji hergav brir mr mrkuj bibin ne xwekuj. Da ko dijmin xwe b dijmin mehlin di erd Kurdistan de agir serxwerabn medin temirandin (deng
w tte birn, nema dilive)
Bijjk - (Xwe digihne w, ser xwe dike snga w, avn w hstir dikin) , her serwe
r me , stna me a blind xurt hilwejiya.
[Qubad Hevind xwe davjin lingn w, keik digirn, avn xelk hstir dikin. Plek
di v hal de dimnin]
na me a bilind xurt hilwejand, kon me di ser ser me re xist, l divt em kon xwe rakin,
vedin jopa serwer xwe winda mekin.
Birano! Ne ji min ne j ji kesek din rt, herwek divt pesn Serwer Beg bidit li ber bi
kevit. Heke em dbcwazin giyan w ja bikin divt em bixebirin wesiyeta w bnin cib. Di
jna w de em bi emr w ve din, paj mirina w divt em bi wesiyeta w ve herin. (Aie ji jikr dibe bi Serwer Bag dadike) Bego! Di jna xwe de te ew hildigirt, di mirina te de
divt ew te hilgirit.
[Lewend Axa, bijjk, Qubad peyayn din dar besr biltnin, dadnin ser piyn xwe, hd hd diin, xelk didin pey wan. Qejem davje ser:]
Serwero! Serwero! Serwer qewmek ehd, bilind , jehd Bihujt Li te xist ne bi av berik koreld
Serwer, geram ax li me way ez
[Diyar plek vala dimne. Ji eniya jer deng top mitralyozan rt. Hd hd deng n
zng dibin. Qasid ji jever de r dikeve diyar li dora xwe dinihre kes nabne pj-ve die.
-574-
Gvanok- 13
Lewend Axa, bijk, qasid. Hevind, Qeem, Menje, peyayn din vedigerin
Lewend Axa - (Ji qasid re) te digot dh li yen me teng bye. Dijmin ketiye newal dikijme pehnav [Deng pjn hj nzngtir dibin. end berik li pehnav dikevin. Segmanek
birndar dibe dikeve bijjk l ditewe, yek ddr j ]
Lewend Axa - Herend em v gir vala bikm l niho nikarin. Me hj kar bar xwe ne
kiriye. Ji p ve di v hal de em awan pijta xwe bidin dijminan derbas gir din bi bin. Ji lewra divt em bi rjek dijminan ji eperan hilkin bavjin rbar din. D xordno! Zarono! Her ko zirav w tenik e bila li pajiy bimnit, rj zarono rj. . . [Tevda xwe
didin jever. Lewend Axa dikeve pjiy. Peya dibezin dikin ko ji hev derkevin. Birndar gi
hane cankijiy]
Bijjk - [Li dora xwe li keikan dinihre. Radihje tivinga kujtiyek] ez ko dizanim birnan derman bikim divt bizanim birnan j vekim. (Dide jever)
Gvanok- 14
Qejem - Dijmin dsan bar bye Menje - Emr sey har ne dirj e
[Deng tivingan li ser hev rt. Gule dikevin dor, guregura balefiran j dikevin nav. Q rn, ax, naln. Ji aliy rojavay xelkek tevb* hev, jin zaro, kal kokim, end birndar di-
kevm diyar. Hin li ser lingan in. Hin j bi zikjk xwe digihnin hevaln xwe. Ji newal ve
deng tn. Geh nzing dibin, geh dur. Balafir tn, diin, bomban davjin. Gurnek. . . baiafirek berbijr dibe dikeve newal . . . ]
Menje - Ma em cire sekinne. Birndar nemane em li wan miqate bibin. Piran bi bir
nn xwe ketine. En may b me j dikarin. An ew sax bibin an xwe bigihnin hevaln xwe.
Prejinek - Ke! Keino! Ku ve? Ku ve? Xwel li ser we mebit. Mala min . . .
Gvanok- 15
En ber ji du keikan p ve
Kalo - Xwedo! Tu bi rehma xwe bike. Li ber v hal awan hedara te tt. Heke te miro
vn dndar divtin, em in. Heke te mrn qenc, xudan bext rmet divtin dsan em in
Prejin - (Bi dengek nizim) xebera te ye bira. L kes bi jol Xwed nizane.
-575-
Kalo - (Ew j bi dengeld nizim) Bel Xweh wel ye. L ev jol bi dar avan e [Deng tihinek dur dibe]
Birndarek- Hey, ez qurbana dest lepn we bim. Yen me pj ve diin. Dijmin pijta
xwe da wan.
Birindar - Ko deng tivingan dur diket, je dbcuye ko dijmin bazdidin yen me didin
pey..
Kalo - Xebera w ye xweh. Niho tu nizan i kf e. Dijmin di re ve, yen me dikevin pey.
Carin hene bi seriyan bi sng li hev diqelibm. Hmg tiving wek o ne. Ten zqezqa jilfa
xenceran e (bi dengek nizim dihorne:)
L xencer l xencer
Kalo - Pr tu ker be, tu ji ku bizan, bel berdolav mazin, ma tu ji ko bizan wek deng top tivingan dibihsim awan dil min hildavje. Her mirin hebiwa kalbn nebiwa.
Xwez! Xwez! Li wan wextan, li wan zemanan. Heta ko em nedigiban sngn hev me tiving
bernedida bev. Ne ji paj talde nav eperan. Hertijt kurdmand b. Ji xwe esker rej yek
car bi me nikarib. Ji heft bav wan zde b ko bilkijin iyan bikevin warn me. Ko me
xwe digiband kuntara iy ewan ruy xwe badidan. Ji me vedibn, heta sala din, heta hing
ko em diketin dejt [deng tivingan yekcar dur dikeve]
Gvanok -16
Gurgn - Xr e apo.
Prejin - Mala min keik j birndar e, min digot mee, l guh neda min.
Birndar - Ma min negotib dijmin jikiyaye.
Fdemz- Bel jikiyaye.
Gurgn - ikiya kijiya rbar din, yen me dane pey, heta ko w bibin bajon
hinda newala din.
xwe bi cdil-
-576-
Gurgn - Kujtiyn dijminan btir in. Kalo - Ji piran pir ji bindikan hmdik.
biketam pijr kevirek mm dikarb riving bijolnim. L awan xwe bigihnim heta w de
r.
Felemz - (B hemd xwe) Ko Xwed hezkir, ew j dibit (ji Menje re) awan gelek dij.
Menje - Ma ez keng di dest te di hibna cane te de dijim, ten ditirsim.
Felemz -Ji i ditirs?
cire ji min veqed, te nedt rex te de mm j jer dikir. Te bi xwe digot, lierikn min qet jaj
nedibn, digihan armanc, d em ji hev veneqedn ne?
Felemz - Nizanim ke! Kar zane, derb zane. Ez i bjim, dinya jer e, jer hero bi awak
ye.
Hevmd - (Bi deng qr ji jever derdikeve bi desr w rc end bombe hene) Baj var
axano! Hn awan in, rahet in, d metirsin, dijmin gelek dur ket. Pijta w jikiya, zzka
Hevind - Keko heke naxiyid ez bjim te. Gurgn - Qet naxeyidim, hema bje.
Hevind - Wek dijmin bazda hn ketin pajila destgirtiyn xwe kof guliyn wan edilandin ez j ketim himbza epern dijminan ev dane bev [xelk tevde dikenin]
Qejem - (Hevind himbz dike radimse) Tu i xortek ddal .
Hevind - Di hal me de i heye, me dijmm kevand, gubpehn revand, bkn xwe dvand. Ji xwe talaniya tev l dawet e. Ez herim li bijjk xwe bigerim. (Xvve dide je
ver)
Menje - Xebera Qejem ye, tu awan bikar tiving hilgir, tu nikar xwe hilgir.
Qejem - Tu nizan i xwn ji te ye
[Ji jever pjna Imgan dengn mran r bihsrin. Lewend Axa hevaln w]
577-
Gvanok- 17
En ber. Lewend Axa. Xurd Axa, bijk. Hevind peyayn din psdetir Qu
bad
Lewend Axa
bikin. Di^vt tavil dest bi xebata xwe bikin. Xurjd Axa Bel, hima niho.
Bijjk - De rnin, em biaxivin. [Xwe ji xelk vediqednin didin qundkeke] Lewend Axa Ji xwe rehmed rya me jan me dab. Xurjd Axa - Ma ji p ve r heye. Bijjk Hing ez Xurjd bikevin nav peyan. Xelk ekhilgir ji y ne ekhilgir vec]ednin
Lewend Axa - Ji xwe ev e, tu jwr mijwra din nne. Xurjd Axa - Ten, divt qeder deh panzdeh peyan j bijnin ber eniya jer, arkariya Filt bikin. Lewend Axa - Ne ji xwe.
Lewend Axa - Hing Felemz, herdu j hja ne, yek ji din tir e.
Menje Ax.
Menje - Deng birneke. Felemz - (Dev Menje digire) ke, dn mebe. Xurjd Axa - Tu zan, l bi min ez biwama rir dib. Tu li pj ez li paj. Tu segma
nn me bigihn gir din ez j herim pjiya dijmin bi Filt ra heta sibe var pjiya dijmin
bigirim paj digel peyan bm xwe bigihnim we. [Bijjk Lewend Axa li hev du dinihrin]
Lwend Axa - (Ji Xurjd re) keko tu gelek wesriyay. Di her delav teng de tu. L heke te dil heye. . . Xurjd Axa - Dilhebn j heye. Ji bona selametiya tevayiy divt ez herim.
Bijjk Pez nr ji bo kr ye.
Menje
Fdemz
L avn me ji tu tijd nerirsiyane di ber her dijwariy de diln me xurttir zexmtir bne. Em tevda malek bn. Jin mr zar z nav hev da diman. Herkes kar xwe, wezfa xwe kiriye. Tu kes nehijtiye ko lome j bibit. Di mran fedakariy de hn ji hev derketine.
-578-
Rojin hebn em bir diman. evin hebn emji sermay diqefiln. L gil gazindi nedihat bra me. Nedihat bra tu kes. Herkes ji bona welat millet xwe her zehmed dikijand
p jadib. Ji ber ko herkes brewer kar xebata xwe b.
Kurdinon! Em ro mala xwe biguhznin. Em mala xwe a car saln berdin, je derkevin.
L di v guhastine de em bibm du ber. Xelk ekhilgir derbas gir din bibin, yen ne ek
hilgir xwe bidin dejta Ecemstan, nav kurdn Ecem. Ko Xwed hizkir pjdetir em d san hev du bibnm. Di v nav de her ko ji me mirin dibin hm avahiya serxwebna
me. Her ko dhnnin sitn dwarn w. Avahiya b hm nikare bisekine, hm bi ten bi
ser erd nakeve. [ Xelk xwe ker dikm li hev du dinibrm. Xurjd Axa peyan dibijre. Bi
jjk birndaran mijl dibe]
Birndarek - Ma cire? Ez bi ekhilgiran re naim, birna min sivik e. Yeld din - Heke xwn ji min die ez herim kuder j bi r ve bimirim.
Lewend Axa - Zarono! Wext me hindik c, dev ji kurt pistan berdin. Peyayn ko divt
bne hilgirtin ji me re ne gerek in. Dirj mekin, divt herkes qma xwe bi qedera xwe bnit.
Qejem Menje - (ji lewend Axa re) Ma Axa em j ne ekhilgir in. Te bi avn
xwe dt, me awan jer dikir.
Lewend Axa - (Keikan himbz dike) Bel xebera we ye, min bi av xwe dt,
hn ekhilgir segmanin rind in. L xorrin hene b tiving in. Em tivingn we bidin wan.
Keik - Ma em ne xort in. Tu me pr dihesibn. Tu ji ku zan ko em hinge
xortn te ne mr in. Ka k ne, wan jan me bide.
[keik vedigerin nik destgirriyn xwe, xatir dbcwazin dikevin nav neekhilgiran] Hevmd - Hn j ecb in lo! Ez ji we re cane xwe pjkj dikim. Hn ji min saln min di pirsin. Ma hn harine hire ten ji bona kujtin, heke wel ye rabe min j bikuje. Ne heger
we mirin j daye av xwe hing ez bi kri kujtin meyim j ma bi kr mirin j naym.
Hevind - (Direve nik Bijijk) Apo ez xulam dest te me, min mehle, ev Lewend Axa
zalimek e, dixwaze min bijne dejt.
dusib bnin.
xwe brbir ne. Ten ji ro p da jer me ji jern bor girantir dijwartir bibin. Ji lewra di-
-579-
vt hn j ji ber xurtir zexmtir bibm. Diln we dido gurikn we car. Hevalnon! Bila
avn me hergav U pjiy bibin, weld em pj ve diin didin pey mirin gava ko em xwe didm paj mirin dikeve pey me. L herwek rehmed gotiye, l herend ji me rt divc cm ca ne xwe biparznm z z xwe nedin kujtin, da ko dijnnn xwe b dijmin mehlin. Pjve zarono pjve, Xwed bi me re ye. [S^man tevda marja jrn dbcwnin bi r dikevin]
Mara Segmanan
Doza me ye serxwebn
d bes e, dl bes e
erm e kurd re hesr
Top l dbdn, tiving req in
Qubad - (Dikeve diyar. Xwe digihne pasiya segmann Lewend Axa. Tiving bi mile w,
drebna Serwer Beg bi stuy w ve ye. Desr w de kiras) ev e kiras w bi xwn
[perde datt]
580-
BERXIKE HAWARE
Ji ber te pirsiyar Vgav hal min qenc e Ev erd ji min re genc e Ev hal wisan bimne
Paj tu car ne renc e
Xwqmeqam pirbiha
Berxikeld pir dlai
Xwejdvat xwejheval
Ketiye nav Berazan
Ejreke navgiran
Xwejdvat in bi jr in
Di jeran de mqhr in
"Ji Mr Gelo re bje Hawar pesin nehijt Kiik kir kes bje
Ew mrn gely Goyan,
Ko siwaran ber peyan
Ko ev hiss z da nedan
Bi xatir te Hawar
Dixwun bi eqilmend
Gerek ev bibin beyan
Biherike rbar.
Hebe smal
Bi aw ejrbn"
ICek Boz li ser dike: "Ji me re serwer meke
Em, gij kurd in! Xwna tirk
//' biray min ewket Beg re
SERXWEBNA MIRKAN
Ji bo me rehwan bike"
Li welat me Xerza Dkek heb ebreza Rok ew nav dka Ji wan re go hdka Bes xwe bidin enjka
Qedr Can
Werin bjin mirjka Mirjk tev de bne kom Ber xwe dane cem bm
-581-
Go bi zor bi gazin
Em heq xwe dbcwazin
Teyran d go nagihan
Had lejkerk giran
Baz cem dk d
D go ew j weke w
Tevan go paja mr
Ey serbilind ran
Wey padjah teyran Rabe ser xwe tu mro
Ji bo me bje ro
Ev lejker b jimar
Gelo heye je zerar Bm ken gote wan
Bm go baz dlawer
Gelo kiye seresker
Go tev axa mr in
Go em xelk Bedls m
Sizin burde ne ij war
Dk xeyid l da dar
Baz jehda xwe an
-582-
Were zulfan bide bay Ji nav alem hiln tay Dmrim bejn balay
Bes e qurban were ray
Cegerxwn
DILBER
Mustefa Ehmed Bot
Ji du ehvan dibarin dr
Tu bes biskan bike n n Ji nav alem tu zrn Ji xet qewseyn burbn Dibnim herkes e ew dn
me. Spasan li nivasevan w dikin xebata w proz dikin. Ji ber ko di v bejmar de dh nemeye em ro j ten end mamikan
Ji her mkn te r yek deng Dibjin dlbera serheng efeq daye heta xereng
Ji v kon hilan reng
Wek mm joq bo bin xwe niye. Te awir da birndar im Ji bar kirdar im Sal bi sal xwezikem bepar. Keel hekm biwaye, derman ser xwe ekir.
Hem jr in hav tu
Ji roj pir xuyatir tu
-583-
HEJMAR 21
SEHfTt
Zanisa
ped dwan kurd biduztewe pelk kel mey dwan dziyewe xelat bikir kurdekan
hewl bidin her komele bc dya kovark edeb derbihn, muellman kurd eb bibin
mubqirek baj bo belav kirdinewey ew kelmare ke be kovar belaw ekirte we damezrnerekan em komele paj xerkbnk zor
-584-
Cegerxwn
muwefqiyed em jirkete.
3 - Komel bijar i h xwar h jor eb serenc bidare ew hekmaney ke kurt e,
LI GORNISTANEK AMED
Ijev ji jeva pirrir bihna min teng bb. Dsan derd min ser bi derxistib. axn mor li kolana dev bernexn diyar bn. Tajan tivancan ji dil xwe dirj kilox dikir. Tezn sar di bin lingan heya qot ser di
de min dixwest dln xwe biirnim. Xwdaneke sar zelqok bi eniya min ketib.
Lawki Kurd
Min li derd xwe kirib der, l mikima w tineb. Kela ghana welt. . . kela ghan we lt...
Peyameke Cegerxwn
Min da xwe rabm - navbera mala me behr dused gav hebiln - ber ve behr
Bi min te du destn b ep last ey birader Bel herdu qew jar in di yek laj ginan
teyrek jev di zik hev de wek lorika diyan b ber dergj bi cane min jadibn. Dil min fire xwej b, l kela min pirtir radi
Me piis derd kuidmanan ji erxa etlesa jor Nezan bo tevan derd e bel l me xizan
bn, U min
car nedigiban erd. engn min radibn. W gav min fira teyran dixwazandin. Bi
Bel zr e bd zr e bd zr e bd zr
jna Yezdan gewre ba ket bin engn min firiyam. Difiriyam l zka ji teyran ba-
saetek de min dikarib di ser hem din re derbas bibim. Ciy ez biyamay nzng b di bihnek de Filisrn, erq el-Urdun,
Feke va ye mirim io ji dinya ez hilatim Bi gra xwe bi erxa xwe te daxwaza me nan
-585-
kir qendya
bekir. L gava gihjtime Diyarbekir li hla Der iyan drjek nr weka keskesor l sitr bi ber avn mm ket. avn min deli-
ke nexwej, jek evn... gij dibe agir. Agirek wilo ko cenab Zerdejt li b tejebna
w vedidniqc.Can cendek li min peri-
b. Kilos (esker tirko) di ser bel bin hla min re derbas dibn. Ez di cih xwe de
mam pijd demeke din qeriya [rej] ker
b herkes nivist. Ten dengek bi jn ji
Tu deng neb. Hat bra min ko b ni zanin din qer ye gij nivistine ji lewre tu
dhab nedan. Dsan min kire zar.
evna xebata jehdn ker Seydxan Elcan dik ko hinde min b fer nek, ya ez nehjay v daxwaziy me?
niya di dil Ferzende hsan bi gorna Birho dik ko min evqas jerpeze nek. Cihabek... du pirs... dibcwqiyek. . . i dibe? Ma
ez j ne Kurd im.
-586-
Bi sehkirina hers na^vn dawiy ji rojhi lat drj de deriyek mezin ji erd veb yeld mezin ser xwe bi derxist. i bibnim
min: Div U ser rzika me tu mam xwe bibn ko qartek bide te da ko bikar bi di yar ci^vn. Min pirsa mam xwe y ukr
agir bi min i dike? Agir ko Xwed xisd dil min heke berdim bila Dojeh je bidrse ko ew d b zeban bimne li bi jn de
- Mamo ma vira ne bibijt e? - No! Hire qada xebata welt e. Dixwaz te bijnim nik mam te bere li bihujta jehdan hreke. - Mamo te ziman xwe yekcar guhartiye. Ez didrsim ko tu bn li ser zaravay welt b. L dinihrim peyva te tekz e. - Er kur min! Heya du salan ber em herkes li ser zaravay welat xwe diaxivn.
Li ser
. - Serek dvata zann k ye? - Serek Sx Es'ed Efend ye, nivsevan Salih Beg Hn diwanzdeh j libatn w hene. Ev salek e bi pkanna lerhenga me
zin mijl dibin.
xistime jr. Dsan der dada. Ga^va em daketin jr i binihrim wira j alemek l alemeka ava. R, avah, tevger djtek ji eqil der
b. Hele kareba ji strkn ezmn pirrir bn.
- Bi nav "Hijyari"y
rojnameke me ya
-587
e,
Kemal
Fewz
gernendey
j bi semvek dikim. Vca avn xwe li kirn hev digirin. Tu bi xwe dizan bihna mm j teng e xwe ranagirim. Daw dil
war ya bivdeban bi dest de b "Tola Kar wn" dbcwand. Min pirsa Had Exd kir go
tin; ye welt ji me re xeberan bne pijd
dil xadran Diktor got.
te ko di van heft salan de h careke j neketime dvn. Min weka peremek per xwe
rikand hemyan pirsn min tehl dtin. Bi av hej li min dikin. L min hn diyar dvnan nedtiye. iku hem dizanin dev min
ho bi malbata xwe ve, Sx Evdirehman, bi rek xorrn ker, Seydxan, Elcan Tewiq
Axa bi hinde hevaln xwe ve nehatin?
bihatana . . . diviyab ser wan di hm bingeh welt ketana cendek wan biha
tana Gava hatin ser wan p re b. Di
Mam min da pjiy. Em bi r ketin. Qesreke b awa mezin hte pjiya me. Mm
-588-
xra wan j negiha welt. Hde Tewfq Axa hmde giliy we bi semvek kiriye heke
bibnin ditirsim pirsn gelek sar li ruy
te xnin.
d^vna mezin. Ko bidine ry min ez j d wel bidime ry hevalan. Ma ji derbiderbn w da j heye? Xwed dihebn Hewaran k ji we re tne? Had Exd tne. Ma dbcwaz tu j "Hij
De bere lo! . . Ma tu min bi rubstn didrsn? (U vegerme ser Fuad) Bira! Bi yekriya Yezdan bi keser dil we bit ko ez ne
minkar yin me. Min div li nik we bi mnim. Ne min dvna mezin dt ne j Sx. Ma hol yin dibit. - No. . . mayina te ne rast e. Ma li vir i heye heke welat e li din ye xebat j li wir e. Ji bona dtina Sx dvna mezin jeveke din were.
Kemal Fewz rab bi nav apxan de . Min j li apxan dinihr apxaneke d lai i rzikeke pak. Tu nema Kemal Fewz v^eriya bat "Hijyar" bi dest de b. Xwer bi herfn nuh bi derxistibn hejt rpd
bn. Ko i giha dest min serek min av l gerand. a^v min bi ji'reke dlai ket, l min wezna w nedian der. i'ra Diktor Fu ad bi nav "Bijjk Welt" b. Lewma ji
kurdn din dikir. Ne gewre, ne jx ne mu
ne kes ko bi
bitirsim.
Herdu melekan li hev nihrn gotin: "Bi rast ser v hijk e pirs p de nain div rubstn bi xwe were" n. Kemal Fewz
gote min:
rubstn bi xwe b. Dest min ko hijyar rde b hemd min li dest ruhstn da ke
tim r.
Bi hilwejandina dest min re jek li dil min xuya kir. Min avn xwe vekirin ko li nzka behr li ser mrgek razay me min
pijta dest xwe y rast di rex xwe de li kuek daye xwna germ l t. "Hijyar j di
-589-
dibihst. Ji min re gotibn ko ketiye heps, dcrkedye pjber sdqlal, cuhabn zrek
dabn ho. Ji lewra ez nivsandina jnen
LYAS EFEND
kim. Bel, di axa serxwerabna Agriy de me gelek qala rehmed dikir. Bi hin hevaln
me ji wdt hevdu nas dikirin. Je re dijan-
I'*^lyas Efend kur Had axay Rejo y Drild di sisey hezrana v sal di roja jembeh de rehmet.
din.
Pjdetir em anbn Sam. Hing me bihsrib ko lyas Efend derbas xer bye
batiye Sriy. L hukmet ew wek hevaln dm; nebijtib ko li ser tbcb bimne hinarrib Dra Zor. end mehan li w der
ma paj vegeriya Ser Kaniy. L me hev
du nedtibn. Hetan ko ez, ber du salan ji
bona end rojan, bm His.
wexteld dereng xwe jan nedab. Hevaln w bne bal. Gava ketin mezela w dti
ne ko kur Had Osman Axa, ji bona xewa
Hawar
niy mijl dib li ser kurdan gelek kitb xwendibn ji min re got: "Min di kitbek
de xwend ko kurd gelek bij msqiy dikin
-590-
mala Ceml Paja daketin Sriy paj bilkijiyan ne dora Mardn di vegere de ce nab w bi wan re bte nav kurdmanc Cizire.
- Ji min re got: Li gora destra ko her kurd dizane bistrne, strandin wesfek kur daniy ye. Madam tu nizan bistrn di kur
gazan. end caran Efend ji dvat re li zad peran digeriya. end jerqiy kurd ji ber
dizanbn. Li ku rnijta civat xwe bi serp-
Efend end caran jl me re digot: "Ez dbc wazim ko di jer serxwebna welat xwe de, di jer neyar dijminan de bme kuj tin." We lakn Xweday dban nedivab
go yek wek Efend di jer dijminan de we
yaxud bi gula belengazek bte kujtin.
lyas Efend hj dwan ser xwe b. a vn w bi agir jriy diirisn. Eqilmend xwedan tevdr b. R p biketa dikarib
xizmeta millet welat xwe bikit. Ji zvari-
end siwar ji axa kurcbnancan bi cendek . Efend re mejiyan birine Eb Cerad. Ji Paj ko me xzikn jorn nivsandin dan ap bendeke Cegerxwn li ser rehmed giha me. Weke xwe jr ve diguhznin
sttinn xwe. Cegerxwn bi zarek zz mirin
Cegerxwn
EZBIRIM
Hatime ji tarek
wer
kurdan
b.
Xebat
fedakariya
-591-
Dest qr Hesinan
Ez bi jr im bi rim im
Kurdistan tu dlai
Ez kurd im bi ra xwn
Kek min e Cegerxwn
Ji me girtine ev welad
Ez bi jr un bi rim im
Eb'tnad
FERMANA KURDAN
-592-
En Ewrpa)d ew j heval in
Hevaln wan in imld em jar in
-593-
BRHATIYEK YA X MIN
Mustefa Ehmed Bot
Di sala hezar ssed il nehan de di xizmeta hezret jehd gewre bihujd, Sx Evdirehman Efend de bm. Li Qamijlok me nimja da hadyan ya mezin
dikir. Prekek digel end zarokn xwas ta
z serkol perjan U ber me re born. Hezret Sx bi zar xwe jrn pirs kir:
- Hn i kes in xwijk.
- Ma em i ji we re bjm em mihadr
bdengazn hla Hezarom ne. Di sala berf giran de jape bi ser me de hat gimd ba
jarn me li ber xwe birm em ji hertijd xe
jap lehy ne. L em wek kevoka nferxn bn. Ji ber hc biriba engn me ew jape b pezek li ber bay ket em ziwa
yn w z rej dibin kullkn bendemay z dibijkivin. Bi hhnmeta Yezdan pak ro em ew m. Eger tu bawer nak hre li welat
xwe bigere hewakcve ser kop kumern
bilind qenc zrevaniy bike. Hmg tu bizan ev tijt hem rast in ev dil i peri-
-594-
HEJMAR 22
je - pil - z - r - n je - pil - me - la - n
kurd car m.
ke - k - d
bid
ne
m-r-Ce-z-r
Ez hv ji heval hogiran dikim eger kmanyek di hespn min de dtin bire rast
Destar gerya li * dora bajro Lolo pismamo * lazim bi lazim De hrik hrik * hrik deviya
Hesp Laxer
Gava pj:
Gava paj,
Ez delal ne qirjika
Gava pj:
Gava paj:
Bijaro nemao
Movik: 5
Mo^vik. 5
ki - nim - ki - nim - l - l
-595-
ge - zek - le - r - xan - da
j - ta - la - n ber - jr - e
Hesp Sivik
ke - a - Eh - med - ke - ya - ne
girdim. Eger feleka mabcerab stemkar ber erxa xwe U min ned ez ji we re dur dirj xwcjxwann kurd tevan kom bikim
ji we re belav bikim ax ax siwaro kurmanc
dibjm tu i bj li bejna siwar min t.
Hesp Rewan
ze
ko
ze
ko
zey
- ne
Movik: 7
-Ic-b
endikan dsa kiddr bikim. Hn d kaH hatin hatin hatin * koer ji zozanan
hatin - tin - ha- tin - ha- tin H-ha-t ko -er - - zo - za
nan
ha
tin
Gava pj:
Ga^va paj.
-596-
Movik: 8
va z ro
bej - na - zi - rav - ji -
Movik: 8
zm - r - ro
poz - bi - qu - l - xe Cegerxwn
TOLA BAVAN
a-va go
la- lime
ce -me - d
* schcrgeh geh
zend -
tin
- ba - zin - tev - hil - mij Herdem bi moran mij, berf e Agr Dax
-597
NAXALMIN
Ji ber v hal ye ko ro li dinya me ronah km, hizn mlai zdetir bye; ehl dinya
AX KESER
Ezman hejn em nexwej in
ja ko ez agah y xirabiy bm ew b
dost min. Ji lewra ko milletperwerek hja
Gelo ji bo i welar xwe y bihujrn terk kir, dest ji xanman janejn xwe kir
hat li
Neyar bi br bi dest jr
n wan ber bi ezmanan ve bilind dibin cw bi xwe di diln welatiyn xwe de dijn. Efend di lawaniya xwe de kurdperwer
-598-
Qedr Can
Efend ne . Bi ser da bi end peyay xwe vc derket iyay Maz. Ajot ser (}ereqola
gimd cwaj. Esker cebxana wan dl Lo mro lolo Mro! Ro dibar nimja nro
STRAN
girt. Gava jehd jrn Kemal Fewz Beg ha girtin Efend bihst ko ew Kemal
Fewz Beg di riya Swreg de bibin Anado-
l. Ji ber bihistina v xeber biray xwe Sa lih Beg (cw j b jehd millet xwe) bi
-599-
Bav Mr Mih mr welat Hzair b. Di saxtiya xwe de kea biray xwe ji kur xwe re bi du etzaniya xwestib. Bel herdu
benga xortan iy. Bel mam w herdem je Ew rexn ruyan wek svn Xelat
Sor zer dibn her l rojhilat
xwe y ezz bi v away derbas kir. Pijd ko jehademama xwe sitand vegeriya welat
MIR MIHE
Ez Hzan dihebnim du caran t bihar
c
-600-
derbek bikuje. L ne dit]edand. Da eql xwe kr fikir. Di dil xwe da got: "Ez ro
v d^vat bi eqilmend belav nekim mum
din raldn" ser v yek ban mezin maran kir je re got: Sah maran kfa min pir ji dvata we ra
hat. Ez dixwazim bi te birak deynim.
Mezin maran ji nezaniya xwe, bi dvana xwe qet nejwir bi Muhemmed ra b
Ez dihatim hicrok feqiya dinivsin kl ferje Tenbh bikim li marn miriya bire nexwim ebruyn rq e
Te rohva nrn c jewq daye ummcr Te gerden jja hjn e nuqte nuqte xal ker He Snem bibne bjik die cenner
end caran digel Mla Ehmed Cizr heval kiriye. Careke rejbelek je re jandiye. Bendek je hj va ye di bra min de ye
Muhemmed bi per mar dewlemend b. Dil kir ko hre dan sitandin. Briya ko bere ban kur xwe kir got:
Lawo em herin dhek.
ro di Cizr
Heq e li mel Idn
Mar derket ber der, Muhemmed je re Mr Mih Emr xwe bi evndar 'ijqebaz li jax iyayn Kurdistan bihurdye. Rehmeta Xwed l bit. Serphady Mr Mih di nav kurdan de bjimar hene. L vir de tev nane gotin.
Eger Xwed bi'v ez endeld d j bilav bi kim.
got:
V kur min qenc nas bike ji ro bi jn da her roj zrek bide kur min. Mar got:
Rind e, ez roj zrek bidim w. Muhemmed bi kur xwe ve vegeriyan ha-
rin mala xwe Muhemmed kirn firo' tin. Kur w li ser w qerar roj di zrek ji mar disitand. L p raz nedib. Rojek ji
Cegerxwn
xwe re got: "Ez v mar bikujim defna w bi careke bixwum" jr xwe kir bin paji la xwe ser quia mar. Dil kir ko bi b
bi gid giya d^vatek maran dt. Di nav dvar da marn pir str du ser hene. Ji ma
k hat laj w dt. ji mala w re goL Mala w hatin laj w birin tirbcke sp je
ra kirin r da vqartin.
Ev dwana flitiye
Ji dest neyar Kurdistan
Paj mideke Muhemmed ji kirn firorin vegeriya hat mal. Ew per ko di desr w
de bn hem winda kiribn. Pirsiyariya ku
r xwe kir. Je re gotin: Ev dwana pismam te ye
- Tu sax kur k maran p vc dan. Mu hemmed dev kire birna xwe. Hinga zanb
ku derba w ji ko da l ket. Rab ser qu
ia mar gaz kir got:
. Hesen
BERDELK
Em bn bhoj ker gj c
-// Qedr Cane bira re-
Law Find
Ew xwehn jn girdan
Li ser gir rilnijtnc
HEJMAR 23
bihstiye. Bel ji z ve ye ez li v digeriyam. Ber du salan ni^vijnk ketib dest min l natcvav.
Di paj me re kalek dihat. Emr w di do ra pnce jsd de. Selav li me kir xwe da nas kirin. Mla Muhemmed Nezr kur
arkarek j diviyab. Arkarek wel, her ko min nizanb bikare ji min re mane bi
ke. Melay min herend kurdmanc l Swre-
xwe ewl [ewle] raz li min vegerand: - Hing kurdmandy bi dumil j diza
nim. Ji jinik re "dnk" ji meriv re "merdim" av re j "aw" dibjin.
dab. Di nav axaftin de min seh kir ko he rend bav w Drjew b l bi xwe di Swrek de ji diya xwe bb. Ji lewra zar w ne zar dh Botan b.
zanin bibjin. L zazayin hene ko di kurdmandya wan de ru kman nne, mna me bi kurdmand dizanin.
Mvan min
kn zazan bi kurdmand ne. Ji ber w yek ji min re yek diviya b ko dumil ziman d
bav w bit. Min ji Mel pirs:
- Tu awan hn dumiliy by? - Ji diya xwe bn bme. Bav min ji Dr-
Mla Suleyman
e,
Mda
Suleyman
kur
-603-
hol dibe. Ne bi galgalan. . . " Ev kurt pist bi guh 'Usman Efend ve j dikirin. Ne gerek e em bibjin ko herdu mla j
kurd kurd ziman bn.
Wek 'Usman Efend ev bihstin ji nasn
'l-Enama Mla Xdf Srt pre bn. Paj du rojan Melay min ji der ve da hers kitb
di bm eng. . .
Mla
Nezr
Nivijta
xwe
di
sala
Pijd
Faz
te ezil kim vegeriya Stenbul. Mewld j bi xwe re bir ko bxe ap. L li Stenbul j
ew nikaribn bbcwnin. Hing Faz Beg ji
n rirld nivsandib. Ew 'Usman Efend bi hev nexwq bn. Hek berber bi hev
dikirin. Paj bdavbna mewlda Hed Y suf Meyildarn w digotin: "Melad zanad
-604-
ap bikin. L ne kur ne bav nen Stenbul mewld neket ap Xwed ji 'Usman Efend re hez nekir ko keda xwe bi herfn
Bibo 'efw gimah may vrdo Gimehkar k 'umr xo di kerdo Selewad biwann rind bol
Biresnn p dima gand resl
Ji hla din min dizanb ko nik Muhemed El Ewn Efend (i) j nivijzke mewld
heye. Min je re jand ni^vijta w an. Me herdu ni^vijt dann ber hev. Me dt ko di na^vbera wan de km zde ferqin hene.
lek cihan de navbera nivijta me ya Muhenuned El Ewn Efend de ferqn din j hebn. Me ew ferq berpl di bin re ye
Ber pjn di destpka nivijta w de deh beyt hene, di ya me de ten sise ne. Min ev
ji Mla Nezr re xwendin. Ew got: "Bi min
beytn zde paj hatine bi ser xistin, herhal yek ji ber xwe gotiye"
Di v babet de ez rijtek nabjim l her weld xwendevan bi xwe de bibnin di wez
na wan bcytan de xwar kman zdene.
1- axo qurban b dev Ellay resa (Wexta qurban b dev Ellay resa) 2- Kam k adir ra xelas xo r wajt
Wa biwano resl r selat (Kam k adir ra xo r xelas wajt Wa resl r biwano es-selat) 3Kerdo nan ard bi Ellay bol nyaz
nin hire:
mand ye di kurdmandy de fert]n zara wa jwan hebe j zar kurdmand b tu kman jan yektiyeke zimanek dide. L zar wdat jrn ne wel ye. Di nav xwe de
-605-
di
zar welar jrn dur in dikevin nzng zarn din. Zar dimiil: Ev zar ziman kurdn du
Ev mnh rokek Mikr ye. Par xortek hejdeh sal, ji wlat Mikr, ev rok ji min re gotib min j ni^vsandib. Min ev mn h li herdu zarn jrn da wergerandin. Y
pjn ji Mla Nezr y duwem ji Mihyeddn re da wergerandin. Mihyeddn xelk
Di bingeh de ev birn ha dudo ne. Di nav van herdu biran de di dengan qewaid de ferqinin ejkere tne drin. Di denganiy de: di zar Swrek de herfe "j" bi qas kurdmandy nn be j, di hin pirsan de tte drin. L di dumiliyn din de mna zar paloy de "j" yekcar nne jna w "z"yek an "c"yek rabye. Ji lewra heke ji dumiUyan re ji ber ko li jna "j"ya kurdmand "z" dib
jin "zaza" hte gotin dumiliyn Palo Ma den ji dumiliyn Swrek btir zaza ne. Di zar dumil de pirsn herzar kurd t
Ji bona ko yek di bin hukm zar din de mendnit min ji herduwan re mnhwa Mikr xwendin je l zar wan da werge
randin, b ko yek ya a din bibne.
Dumlliya Swrek
Roj rojan di dewn di hawar dckcwt.
ar dew pro remay. Dewi miyan di kergn des leyrek ca di mend. Lyndo
vjan nan ra peyda b. Kerg xeyl tersa. Ly
ay r va:
Qand i?
Kerg dr va:
Ly zana dew di
vn zind, di v zar de weke xwe mane "ez" j neketiye. Ji lewra herweld di kurd
mandy de ye, di dumiliy de j fi'ln lazim
J. ICerg kewt qesawet. Tew r leyrekan dew ra vijiya. aryey het. Uja ajwan dnay. Kerg hewar kerd, dr va:
kiriye. L zar Swreld m nrn xwe we ke xwe hilanne. Di hin dhan de mesela dsn di v zar de ji kurdmandy brir, kurtir hrektir e. Ew end ko di fi'lan de j
tte dtin.
roj vindir". Ly j, veng nkerd. Ti nika ta z kutikan hadire ki heta Dedi Ly yenno.
Ajwan va: Bol rind o. O wext post ly neway etur kerd. Aj-
-606-
wan xeyl p wq b.
Kerg r
Kerg va:
kerg, kerg j, d-
tanz bwedyan dekuw. Eger k Apo Ly ame tay dr bireqis. Wi tue ra vaco:
leyrek to.
Kerg va: "Nobeta min a" dest pa kerd:
Qey gi ti inkey min bor min r wq o ez bineykek bireqes. Ly va: "Hewl o". Dest yowbn gured.
Kerg tira
Dumlliya Palw
Rwed rweca dewk de hewar kewt. ar
Bineykek ma r dr biki.
Ly va:
dew
pyero
remay.
Miyan
dew,
ca
ti piya bor.
Kerg va: "Serey min o":
mend kerg tewl des likana. Yn r lyek peyda b zehf veyjan. Kerg zehf ters. Ly
tira va:
Qal xo temam kerd Apo Arban vicya. Tanz w bwd hela g' ly d, di hal de guret xeneqnay. Arban bi ly, kerg likan
-607-
2 - wek sivik bilind jrn ko pirn kurdan p mijl dibin bigirin en din tevan
awan go ndletan hemiyan weha kiriye yan jwak pir jrn girtine en din kujtine.
Bel di qonxer de h litir em karin dell njanan ji fikr bra xwe re dirj bikin
d heval sax bin.
mewld gihaye Swrek j. Min ew dtiye. Hima s car pelik bn. Ji pirsn kurdman dy tij b. L pijd ko Mewlda 'Usman
Cegerxwn
SEHT
Celadet Al Bedir-Xan
-5-
gala w (mufredat) zor, away qisebj (lehce uslb) gplek zehf e. Ew j ji ber bdav
bna kurdan e li serhedan, we parekirina welar wan dlai kurdistan e li navbera du s millet dewletan da. Lewma kurd, ji
SEHff
hevdu veqeriyane ji hev dur ketine. U ji zihn bbexriya dijminan stbdad tebq-
mehrm ji bn rfan.
-608-
heke gimdi
ak eda bildn?
Va nivsa xwuyan
nivs, bona ke
Hawar ra ray bikim temz kiribm, we bi cuhaba w pirs mijl bbm. Ji jimara Hawar janzdehan da pirsiyark hja dor aliya v mewd'; mewd' nivsara min da
musteqbel dinan nexwesdye deqedar bi be. Bi v away, tevda bganey bev du bne.
Yan car, pnc merovn kurd eger U dld bidvin we dil bildn ke le ser welat xwunan
ev dt xwend dil min veb avn mi ron b we ez zor p klxwcj bm. Seva w
mecbr bm cuhab ko bo temamiya niv sara xwe hazir dikirdim himan bi te' dl texyrk hindik binivsim bidim bo ev
xwoitan fehm kirin bidin, netiwanin meqseda xwuyan hn bibin. unk heryek li
pirsiyariyan ko li Hawar da hatiye bdav kirin. Paj vegerim li ser temamiya nivsar (meqale) xwo, we doraiiya zar ziman kurd, xwasima zazay (dumil, dunbil) da
hinek zann bo hurt ziman bdav bikim
k yekziman yeknjad yekxwn in. Wel j li hev nehatiya jwe zarn wan, nikarin hev din nas bikin we xwo naskirin bidin. Eger xwenda zanaya milleteld bi
away nikaribin bi qise nivsa xwe yan mil dest hev din bigirin arkariya xwutan bildn; b jubhe ne mumkin e rijtek
bixwnin. ima va pirsa lazim weha bit? imk ziman ko hem kurdan, km
neseq yekawa ye. B vaya tijtek din na be naye dirist kirin qet. Nuha li pir
zehf rbigihne hj peyda nebye, nehati ye meydan ko merov, bi paqij saf kirina
w mejl bibe bbcerke.
sek r bala hem xwendevan ni^vsevan ew j vaya ye: awan zimanek kurdk yekne-
-609-
la mlay ereb y ke p ziman faris 'Usmaid [osman] mir t nivsandin ji bo kur d j - we lew muweqeten - ak e baj e
xwasima li mabeyna zana munewwran
cuhaba v pirs ewil weha didin seva gihajtina miraz, peydakirina armanc divt
ber hertijd iqas zarn zimann kurd wek kurmand, baban, zazay, lor, fl,
da. Ne ko wek biran me kurdan wdat jrid Kurdistan ke nivsa xwuyan bi hurf
mucjette'e binivsin heta metb'ey da, bibe wek jorbe tev li hev tkd, mirov nikarb
ji nav derkevit.
re dvandhi belavkirin. Yan herzar herjwe de bi km - ela '1-eqell - du s kitbok divt werc apkirin ko heta zana niv
hd bi xwe ancax paj dvandin belavkirina wan dibin. unke w ax heryek ji xort dwair kurdan ji xwe ra zarkrir - bi
zar xwe - diedbne tedqqat xebata xwe
Ji ber w lazim e li ser hem kurdan welatparzan, zar za xwuyan ziman kurd
Misir el-Qahlre
manani kurd tevlhev we tkel bike. We jev roj bi v armanc mejl bibe. We bona
ko hem kurdan zana nivskaran zann
LacHen
-610-
XWENASKIRIN
Bapr e ji wa re jr opn
Ey dil tu were bike temaja Ka tac direfj kann ew jah Ka jahnjah dhan Ferdn
Zerdejtkirina dhan di br b
Daray duwem i ejdeba b Kohn Muxn ji ber Ruba b
Ferz w eger ko fetha qis kra bi ziman kurd Quds Xelk nedigot Fatim b Zanay bikin ziman ber b
Zanay dhan ha seranser Pesn vA didin bi xameya der
Dara di jer duwem de b dl Serdar bn ji Nh hetan ssed Sih sal ber mesh di nav Med
Ajr di rojhilat dhangr Der jehr a^va de bne bargr
Pijt xatem enbiya bi pne sed st sal dib melik xwed bend
Hjta j evana hejt sal Sultan kirin bla ubal
Der Misr Yemen Hcaz Sr
-611-
B. Ferdn
-612-