Professional Documents
Culture Documents
TKCV TN TH3
TKCV TN TH3
HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP. HỒ CHÍ MINH
BỘ MÔN KỸ THUẬT HỆ THỐNG CÔNG NGHIỆP
Mục lục
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................................i
TÓM TẮT................................................................................................................................ii
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU....................................................................................................3
1.1. Đặt mục tiêu.........................................................................................................3
1.2. Quy trình thiết kế sản phẩm...............................................................................3
1.3. Ý tưởng.................................................................................................................4
1.4. Phân tích ý tưởng.................................................................................................2
CHƯƠNG 2: THU THẬP DỮ LIỆU.....................................................................................4
2.1. Các loại số liệu và phương pháp thu thập.........................................................4
2.3. Kết quả tóm tắt dữ liệu.......................................................................................8
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU................................................................................10
3.1. Phân tích các số đo của nam và nữ........................................................................10
3.2. Phân tích dữ liệu thông qua biểu đồ boxplot........................................................11
3.2.1. Chiều cao cơ thể theo giới tính.....................................................................11
3.2.2. Chiều cao mắt theo giới tính.........................................................................11
3.2.3. Chiều cao vai theo giới tính..........................................................................12
3.2.4. Chiều cao khuỷu tay theo giới tính..............................................................12
3.2.5. Chiều cao ngồi theo giới tính........................................................................13
3.2.6. Chiều cao ghế theo giới tính.........................................................................13
3.2.7. Kích thước mê lưng theo giới tính...............................................................13
CHƯƠNG 4: THIẾT KẾ SẢN PHẨM...............................................................................14
4.1. Bản vẽ sản phẩm.....................................................................................................14
4.2. Các bộ phận của sản phẩm.....................................................................................14
4.3. Danh sách nguyên vật liệu......................................................................................15
4.4. Biểu đồ two-hand....................................................................................................15
CHƯƠNG 5: PHÂN TÍCH THÔNG SỐ SẢN PHẨM......................................................18
5.1. Thông số của sản phẩm...........................................................................................18
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN....................................................................................................23
6.1. Kết quả.....................................................................................................................23
LỜI CẢM ƠN
Không ai có thể đạt được thành công mà không nhờ vào sự trợ giúp của người khác,
bất kể là nhiều hay ít cũng như trực tiếp hay gián tiếp. Trong suốt thời gian của học kỳ này,
nhóm chúng em đã nhận được vô vàn những kiến thức cũng như sự quan tâm của thầy và
các bạn.
Với tất cả lòng biết ơn sâu sắc, nhóm chúng em xin gửi lời cảm ơn đến Thầy Nguyễn
Hữu Phúc đã mang tri thức và sự nhiệt huyết đến với chúng em trong suốt thời gian học tập
môn Thiết kế công việc và nhân trắc học. Đặc biệt là thầy đã giúp chúng em tiếp cận tốt hơn
không chỉ trong môn học mà cả bộ môn Kỹ thuật hệ thống công nghiệp . Một lần nữa,
chúng em xin cảm ơn thầy đã tận tâm hướng dẫn trong từng buổi học và cả những buổi thảo
luận.
Dù cho thầy và nhóm của chúng em chưa thể trao đổi nhiều để chỉnh sửa bài báo cáo
nhưng nhờ vào những lời giảng của thầy mà nhóm đã có thể hoàn thành bài báo cáo này.
Tuy vậy, việc lần đầu khảo sát số liệu nhân trắc dẫn tới việc xử lý thông tin và tìm hiểu kiến
thức của nhóm còn nhiều bỡ ngỡ. Do đó việc có những sai sót là không thể tránh khỏi,
nhóm chúng em mong nhận được những đóng góp quý báu của thầy và các bạn để ngày
càng hoàn thiện kiến thức của mình.
Sau cùng, chúng em kính chúc thầy thật nhiều sức khỏe và niềm đam mê để tiếp tục
theo đuổi và thực hiện sứ mệnh cao đẹp là truyền đạt kiến thức cho thế hệ mai sau.
i
TÓM TẮT
Hiện nay, theo khảo sát và đánh giá, các chiếc ghế tại trường Đại học Bách
Khoa Đại học Quốc Gia TP. Hồ Chí Minh có mức độ thoải mái thấp và chưa thỏa mãn nhu
cầu của sinh viên. Mục tiêu của bài báo cáo là thu thập các phép đo nhân trắc học và khảo
sát nhu cầu từ mẫu các sinh viên của trường và thiết lập các tiêu chí lựa chọn tiêu chuẩn,
kích thước cần thiết để thiết kế một chiếc ghế, giúp các bạn sinh viên thoải mái khi ngồi học
và thỏa mãn nhu cầu cần thiết của các bạn.
Quy trình thực hiện đề tài bắt đầu từ việc tìm hiểu đối tượng nghiên cứu ở đây là sinh
viên trường Đại học Bách Khoa và chiếc ghế hiện tại trường đang sử dụng. Đầu tiên, nhóm
sử dụng bộ dữ liệu định lượng được thu thập về số đo nhân trắc học của sinh viên khoá 2022
thuộc bộ môn Kỹ thuật Hệ thống công nghiệp. Tiếp theo, tiến hành kiểm định các số liệu thu
thập được để chắc chắn rằng số liệu trên đại diện cho tổng thể và loại bỏ những yếu tố định
tính không phù hợp.
Dựa trên kết quả phân tích số liệu, xây dựng các đặc điểm thiết kế chiếc ghế và mô
phỏng thiết kế này. Kết quả bài báo cáo đã mô phỏng được một chiếc ghế phù hợp với kích
thước hầu hết các bạn sinh viên, bao gồm cả nam và nữ. Đồng thời, một số chi tiết được
thêm vào để tang tính sáng tạo của thiết kế. Do đó, thiết kế này đạt mức hiệu quả chấp nhận
được. Tuy nhiên, hạn chế của bài báo cáo là bỏ qua yếu tố chi phí cho thiết kế để phù hợp
với môi trường sản xuất hàng loạt như học đường.
ii
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1. Đặt mục tiêu
Mục đích dùng cho con người sử dụng đều phải căn cứ vào nhân trắc, đặc biệt là đồ đạc
dùng trong nội thất. Tất cả các kích thước kiến trúc nội thất đều có quan hệ tỉ xích với con
người. Nếu người thiết kế có tính toán đến vấn đề Nhân trắc học thì các vật dụng sẽ trở nên
thân thiện với con người hơn, khi sử dụng người ta sẽ cảm thấy thoải mái, không bị mệt mỏi
khi dùng đến nó. Việc thiết kế một chiếc ghế phù hợp với cho người dùng, ở đây đa số là
sinh viên Trường Đại học Bách Khoa TP.HCM đang là mục tiêu nhóm hướng đến. Cùng với
yêu cầu đề bài, mục tiêu là thiết kế ghế ngồi học phù hợp với nhân trắc của 95% nam và 5%
nữ sinh viên. Ngoài ra có trang bị một số chức năng mang tính sáng tạo đem đến lợi ích,
giúp việc sử dụng, làm việc thuận tiện.
iii
Xây dựng biểu đồ two – hand lắp ráp sản phẩm: Phân rã các bộ phận riêng biệt, sau đó
tiến hành xây dựng quy trình lắp ráp sản phẩm, tính toán thời gian dự kiến cho từng bước
thực hiện.
Tiến hành xử lý các chi tiết của ghế: Cắt các khớp nối theo bản thiết kế .
Lắp ghép: Lắp ghép ghế theo đúng bản thiết kế và biểu đồ two hand.
Trang trí: Nhóm tiến hành trang trí ghế theo đúng kế hoạch đã đề ra.
1.3. Ý tưởng
Từ mục tiêu được đề ra, nhóm tiến hành lên ý tưởng và phân tích các ý tưởng để phù hợp
với mục tiêu được đề ra như trên. Gồm có 3 ý tưởng được thể hiện qua các hình như sau:
iv
Hình 1. Mẫu thiết kế 1 Hình 2. Mẫu thiết kế 2
Từ các ý tưởng mà nhóm đã thể hiện thông qua hình ảnh ở trên, để đáp ứng các điều kiện
cũng như yêu cầu của bài thực hành, nhóm cần đưa ra các tiêu chí, trọng số để đánh giá cho
từng ý tưởng. Với các tiêu chí đánh giá được đề ra như tính nhân trắc học, độ khả thi, tính
thẩm mỹ, độ chịu lực và chi phí, nhóm đã tổng hợp và đưa ra kết luận ở bảng đánh giá sau:
v
Độ chịu lực 4 3 4 0.25
2 Không tốt
3 Trung bình
4 Tốt
5 Rất tốt
Qua bảng trọng số cũng các mức độ đánh giá, ý tưởng thứ 3 có trọng số cao nhất là 4.2
và nhóm đã quyết định lựa chọn thiết kế theo mẫu này.
vi
CHƯƠNG 2: THU THẬP DỮ LIỆU
2.1. Các loại số liệu và phương pháp thu thập
Các loại số liệu cần thu thập là số liệu định lượng dựa trên mẫu của 30 sinh viên nam và
30 sinh viên nữ. Các dữ liệu cần được thu thập được thể hiện dưới bảng sau:
Phương pháp thu thập: Nhóm tiến hành khảo sát băngg Google Form được đăng trên các
nền tảng mạng xã hội như Facebook,…Sau đó tổng hợp dữ liệu đã thu thập qua Google
Sheet và Excel.
Chiều
Chiều cao Chiều cao Chiều cao Chiều cao Chiều rộng
STT cao
mắt vai khủy tay ngồi ghế
cơ thể
7
2 155 144 128 98 117 41
8
22 164 154 140 102 119 34
Bảng 5. Dữ liệu thu thập của sinh viên nam (đơn vị cm)
9
8 168 155 137 105 137 40 54
10
28 177 162 141 107 138 38 56
Sau khi có dữ liệu về các kích thước cơ thể cùng một số kích thước khác, nhóm tiến
hành tính trung bình, điểm phân vị 1 và điểm phân vị 2 của các mẫu nam nữ. Kết quả được
tổng hợp ở bảng sau:
11
Nữ 103,07 98,5 102 135
12
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU
3.1. Phân tích các số đo của nam và nữ
b. Số liệu của nữ
13
3.2. Phân tích dữ liệu thông qua biểu đồ boxplot
14
3.2.3. Chiều cao vai theo giới tính
15
Hình 6. Biểu đồ chiều cao ngồi theo giới tính
3.2.6. Chiều cao ghế theo giới tính
16
CHƯƠNG 4: THIẾT KẾ SẢN PHẨM
4.1. Bản vẽ sản phẩm
Hình ảnh thiết kế của sản phẩm:
17
3 Đệm lót 1
4 Đệm chân 1
5 Chân ghế 6
6 Mâm ghế 1
7 Lưng ghế 1
19
10 Giữ cố định ghế Bắn keo 30
11 Bắn keo phần nối giữa khung lưng và chân ghế 50
12 Bắn keo phần đệm lót 30
13 Dùng giấy dán tường phủ ngoài ghế 200
14 Tổng 596
20
CHƯƠNG 5: PHÂN TÍCH THÔNG SỐ SẢN PHẨM
5.1. Thông số của sản phẩm
Nữ 38,03 35 38 40,75
Nữ 52,77 50,25 53 47
21
5.2. Phân tích thông số sản phẩm
= Chiều cao ngồi trung bình - (Chiều cao cơ thể trung bình - Chiều cao vai trung bình)
= 124,4-(156,93- 132,53)
= 100 (cm)
= Chiều cao ngồi trung bình - (Chiều cao cơ thể trung bình - Chiều cao vai trung bình)
= 104,31 (cm)
= 95% × Chiều cao vai khi ngồi (Nam) + 5% × Chiều cao vai khi ngồi (Nữ)
= 138,27 (cm)
= Chiều cao ngồi trung bình - (Chiều cao từ khuỷu tay đến đầu)
= Chiều cao ngồi trung bình - (Chiều cao cơ thể trung bình - Chiều cao khuỷu tay)
= 70,54 (cm)
22
Chiều cao khuỷu tay khi ngồi (Nam)
= Chiều cao ngồi trung bình - (Chiều cao từ khuỷu tay đến đầu)
= Chiều cao ngồi trung bình - (Chiều cao cơ thể trung bình - Chiều cao khuỷu tay)
= 71,77 (cm)
= 95% × Chiều cao khuỷu tay khi ngồi (Nam) + 5% × Chiều cao khuỷu tay khi ngồi (Nữ)
= 71,7 (cm)
= 95% × Chiều dài từ mê lưng đến gối (Nam) + 5% × Chiều dài từ mê lưng đến gối (Nữ)
= 95% × (Chiều cao cơ thể-Chiều cao ngồi)(Nam) + 5% × (Chiều cao cơ thể-Chiều cao
ngồi)(Nữ)
= 34,1735(cm)
Chiều rộng mâm ghế = 95% × Chiều rộng mâm ghế (Nam) + 5% × Chiều rộng mâm ghế
(Nữ)
= 38,0965(cm)
23
= Kích thước mê lưng
= 52,77(cm)
= 56,17 (cm)
= 95% × Chiều dài từ vai đến mê lưng (Nam) + 5% × Chiều dài từ vai đến mê lưng (Nữ) =
95% × 38,1 + 5% × 38,03
= 38,0965
= 104.0945 - 56
= 48,0945 (cm)
=> Làm tròn lên 49 vì chiều dài tựa lưng ghế là tương đối.
Tương tự như vậy ta tính được khoảng điều chỉnh từ điểm phân vị 1 đến phân vị 3
thõa mãn 95% nam và 5% nữ.
Kích thước ghế Kích thước trung Giới hạn điều Giới hạn điều
bình chỉnh trên chỉnh dưới
24
Chiều cao tay đỡ 71,7085 74,2625 68,5375
25
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN
6.1. Kết quả
Sau quá trình làm việc nhóm và nghiên cứu, từ các bước đầu lên ý tưởng, sau đó thu
nhập số liệu đo nam và nữ của sinh viên Trường Đại học Bách Khoa TP.HCM, vẽ bản thiết
kế, thu mua nguyên vật liệu, lắp đặt, cố định và trang trí ghế. Nhóm em đã đưa ra được một
thiết kế nhân trắc hoàn chỉnh phù hợp với thông số của 95% nam và 5% nữ tại Việt Nam.
Sau đây là bảng số liệu của ghế:
Bảng 12. Bảng đo thông số sau khi hoàn thành
Vị trí Kích thước
Chiều cao ghế 81
Chiều cao tay đỡ 52
Chiều dài mâm ghế 34
Chiều rộng mâm ghế 42
Chiều dài tựa lưng ghế 35
Chiều cao mâm ghế 47
Hình 9. Hình chính diện Hình 10. Hình từ trên xuống diện Hình 11. Hình từ sau
26
Hình 12. Hình từ 2 bên
27
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. ThS. Nguyễn Hữu Phúc, Tài liệu giảng dạy môn Thiết kế Công việc và Nhân trắc
học
[2]. KTS Nguyễn Văn Học, Vũ Quang Định, 16/02/2011, Nhân trắc học và kích thước
đồ nội thất. Truy cập tại: https://batdongsan.com.vn/tu-van-thiet-ke/nhan-trac-hoc-vakich-
thuoc-do-noi-that-ar22818
[3]. https://www.youtube.com/watch?v=3CDngsSQkxY
28