HIV infekcija i SIDA danas

Dr Sci.Milovan Živković
Sida je bolest koja se
prenosi seksualnim
putem
 Šte je HIV infekvija a šta
SIDA?
Hiv infekcija predstavlja samo prisustvo Hiv
virusa u organizmu čovjeka a nikako bolest.
SIDA predstavlja terminalnu fazu hronične
infekcije HIV virusom, koja se odlikuje
stanjem stečene imunodeficijencije koja po
pravilu završava smrtnim ishodom.
HIV virus je RNK virus iz familije retrovirusa
koji ima sveričan oblik i afinitet da se veže
za CD4 limfocite.
Od kada traje priča o sidi?

1981.godina opisana bolest kod

homoseksualaca u SAD.
Iste godine opisana ista bolest kod
bolesnika na hemodijalizi.
Ubrzo utvrđeno da su ti bolesnici i HBsAg
pozitivni
Ista bolest otkrivena kod bolesnika sa
hemofilijom.
Godine 1983.otkriven HTL virus
Kako se prenosi sida?
Putem krvi
Seksualnim putem
Sa majke na dijete
Ne dolazi do infekcije nakon svakog
seksualnog kontakta
HIV pozitivna majka ne rađa uvijek
HIV pozitivno dijete
Opisane su i tri transvuzije krvi, a da
nije nastala infekcija.
Kako se sida ne prenosi?
Hiv infekcija se ne prenosi rukovanjem.
Ne prenosi se poljupcem.
Ne prenose je komarci, krpelji i drugi
insekti.
Ne prenosi se pljuvačkom, suzama ili
peškirom.
Ako HIV pozitivna osoba boravi u istoj
prostoriji, školi ili na poslu, ne postoji
rizik od infekcije.
Zašto nastaje HIV infekcija, a
zašto SIDA?
HIV i nfekcija nastaje kada se HIV virus
veže za humane ćelije zadužene za imunitet
čovjeka, uđe u njih i počne u njima da se
razmnožava.
SIDA nastaje prosječno 10 godina nakon
toga kada virus tokom dugogodišnjeg
razmnožavanja, uništi CD4+ limfocite, i
dovodi do potpunog pada imuniteta.
Čovjek prestaje da bude otporan na većinu
mikroorganizama, ali i nastanak drugih
bolesti.
Koja populacija je najugroženija?
Intravenski narkomani
Homoseksualci oko 12%
Osobe koje često primaju krv i krvne
derivate i pored testiranja.
Seksualno promiskuitetne osobe.
Zdravstveni radnici oko 3%.
Kod nas mornari.
Ipak glavno problem i SIDE i HIV
infekcije je seksualni put prenosa.
Muškarci još uvijek oko tri puta češće
obolijevaju od žena.
 Kada posumnjati da je HIV pozitivni
obolio od SIDE?
Nakon 9-11 godina od infekcije.
Prvi simptomi i znaci bolesti su:Smetnje sa
gutanjem,kandadida usta i jednjaka,
gubitak u težini, noćno znojenje, uporne
diareje, neurološki ispadi, česte infekcije.
Ako ti simptomi i izostanu, a broj CD4
limfocita padne ispod 200/ml, SIDA je
nastala.
Nema sistema niti organa koji ne može biti
zahvaćen.
 Plućne manifestacije side
Pneumocystis carini pneumonia- je pneumonija
koju izaziva parazit koji kod imunokompetentnih
osoba ne izaziva oboljenje.
Mycobacterium tuberculosis izaziva plućnu i
vanplućnu tuberkulozu čak i kod osoba koje su
uredno vakcinisane.
Cryptocccus neoformans,(gljivica), koja izaziva
teške pneumonije sa pleuralnim izlivom i tešku
formu meningitisa.
Kapošijev sarkom pluća je maligna bolest najčešće
udružena sa kapošijevim sarkomom kože
 Gastrointestinalne
manifestacije SIDE
Kandidijaza ždrijela i ezofagusa je jedan od najčešćih
manifestacija side. Klinički se karakteriše sirastim
naslagama kandide na jeziku i ezofagusu
Dijarea-praćena abdominalnim kolikama i gubitkom u
težini najčešće je izazvana protozoom
cryptosporidium
CMV kolitis praćen je žestokim bolovima u trbuhu,
krvavosluzavim stolicama i bolnom osetljivošću leve
ilijačne lože.
Kapošijev sarkom karakteriše se modro ljubičastim
plakovima na sluznici usne duplje, nepcima i gingivi.
Hepatitis B i hepatitis C kod narkomana
 Ostale manifestacije SIDE

Neurološke manifestacije ( kriptokokni

meningitis, cerebralna toksoplazmoza,
progresivma multifokalna leukoencefalopatija,
AIDS demencija complex)
Dermatološke manifestacije ( stafilodermie,
generalizovani herpes zoster, alergijske
reakcije, sebaroični dermatitis, Kapošijev
sarkom)
Oportunistički tumori( Hočkinovi limfomi,
Nonhočkinovi limfomi, i Kapošijev sarkom)
 Dijagnoza HIV infekcije

Detekcija HIV specifičnih antitela Elisa testom

Detekcija P24 antigena
Detekcija HIV specifičnih antitela Western –
Blot testom
Detekcija RNK PCR testom
Eliza test kojim detektujemo HIV specifična
antitela nema dijagnostički značaj kod
novorođenčadi
Terapija HIV infekcije i AIDSa
Liječenje side se sastoji u liječenju oportunističkih
infekcija, liječenju malignih bolesti i liječenju same
infekcije.
Liječenje oportunističkih infekcija podrazumeva
davanje antimikrobnih sredstava usmjerenih na
izazivača oportunističke infekcije.
Liječenje malignih oboljenja je hirurško a koristi se i
radioterapija i hemioterapija.
Antriretrovirusna terapija ima za cilj da:Onemogući
vezivanje virusa za receptore, ulazak virusa u ćeliju i
smanji replikaciju virusa i njegova koncentracija u krvi.
Antiretrovirusna terapija
Nukleozni inhibitori reverzne transkriptaze (
Zidovudin, Didanozid, tritc-lamivudin,
ABC(abakavir)
Nenukleozidni inhibitori reverzne
transkriptaze(nevirapin, afavirenz,
Delavirdin)
Nukliotidni inhibitori reverzne
trankriptaze(tenofovir)
Inhibitori proteaze( sakvinavir, indinavir,
ritonavir, nelfinavir i amprenavir)
 Prognoza i prevencija
U početku pandemije se AIDS smatrala bolešću
čija je smrtnost 100%. Savremena antivirusna
terapija je izmenila prognozu ove bolesti pa je
preživljavanje od infekcije danas preko 20 godina.
Naravno to zavisi od pravovremenog
otkrivanja,motivisanošću za liječenje i dostupnošću
najsavremenijih ljekova.
Vakcinacija mrtvim vakcinama protiv varičele, B
hepatitisa, pneumokoka, tuberkuloze uticala je na
smanjenje incidence oportunističkih infekcija.
Testiranje krvi na HIV, B i C hepatitis, jednokratni
špricevi i kondom značajno smanjuju rizik za
nastanak ove infekcije.
 Šta još utiče na dužinu
preživljavanja?
Danas HIV pozitivni sve češće umiru od
kardiovaskularnih bolesti, malignih bolesti,
komplikacija dijabetesa, hroničnih bolesti
bubrega, pluča, krvi ...
Svetska zdravstvena organizacija je
postavila sledeće ciljeve:
90% pravovremeno otkriti
90% pravovremeno početi liječiti
90% redovno kontrolisati do kraja života
90% da u krvi nema viremiju
 Koje su osnovne poruke?
Ne postoji ni jedna država u svijetu, u kojoj
nema oboljelih od side.
Ne postoji ni jedan grad u Crnoj Gori, u kojem
nema makar jedan HIV pozitivan.
HIV pozitivna osoba živi bez simptoma oko 10
godina i nosilac je i prenosilac virusa.
Sida je ovde, nije tamo negdje.
Testiranje ne smije biti tabu. Testirajte se
danas, nije još kasno