DS 4.

16 – Polish 1 04/96
Polish
EUROPEJSKA
KOMPATYBILNOŚĆ
ELEKTROMAGNETYCZNA
DS 4.16
Kwiecień 1996

ZAWORY PRZELOTOWE GRZYBKOWE

Typu VZ, VZF, VSF
Numery katalogowe: VZ/VZF 624-X-XXX*
VSF 667-X-XXX*

Są to zawory grzybkowe z wrzecionem poruszającym się liniowo i z

grzybkiem o charakterystyce stałoprocentowej, który zbliża się do gniazda
przy wznoszeniu wrzeciona. Mogą być stosowane do regulacji przepływu
gorącej i zimnej wody, pary, roztworów solanki i glikolu, w zakresach
podanych w tabeli poniżej.
Zawory te są napędzane siłownikami elektrycznymi. Dane w niniejszej karcie
katalogowej dotyczą zaworów z napędami elektrycznymi, przy zastosowaniu
siłowników liniowych 'AL' i 'AL-S'.

* Pełny numer katalogowy otrzymasz wstawiając

w miejsce 4 znaków X odpowiednie cyfry z
kolumny TYP w tabeli zamieszczonej poniżej.

CHARAKTERYSTYKA I INFORMACJE DO DOBORU ZAWORÓW

ZAWÓR SIŁOWNIKI WSPÓŁPRACUJĄCE CZYNNIK REGULOWANY
Patrz karty DS 3.20, 3.21
Solanka o maksymalnym stężeniu 15% NaCl
ALM 1601 ALE 1302 ALM 1651 ALMS 1601 lub CaCl2 (ochrona przed zamarzaniem)
ALM 1626 ALE 1327 ALX 1251 ALMS 1651 Roztwór glikolu o maksymalnym stężeniu 25%
ALX 1201 ALE 1376 ALE 1352 ALXS 1201 (ochrona przed zamarzaniem)
ALX 1226 ALXS 1251
ALES 1302 Woda
ALES 1352 Para (sucha, nasycona)

Opcjonalnie
Grupa Wielkość Typ *Cvs Skok Maksymalne Maksymalne Maksymalne Zakres Maks. Międzyna-
ciśnienie ciśnienie ciśnienie temperatur ciśnienie rodowa
Sprężyna Daje wzrost różnicowe w klasa
różnicowe różnicowe
max.
(∆p)
wymienna
(∆p) (∆p)
instalacji ciśnienia
(∆p:-)

kPa kPa kPa kPa ▼ ▼ Min. Max. kPa

VZ 1/2" VZ 1401 0,2 9,5mm 1600 – – 1600 1600 ● ●

Gwinto- 1/2" VZ 1402 0,5 (3/8") 1600 – – 1600 1600 Maks.
wany 1/2" VZ 1403 1,0 1600 – – 1600 1600 nadciśn 2°C 130°C przy 1500 PN16
Brąz 1/2" VZ 1404 2,0 1600 – – 1600 1600 140 120°C przy 1600 (ND 16)
3/4" VZ 1451 4,0 1600 – – 1000 1000 kPa

1" VZ 2501 8 15,9mm 970 1600 560 560

1 1 /4" VZ 2551 12 (5/8") 580 823-1-801 900 340 340 ● – 2°C 200°C przy 1300 PN16
1 1 /2" VZ 2601 20 410 600 220 220 120°C przy 1600 (ND 16)
2" VZ 2651 32 240 370 120 120

VSF 15mm VSF 2426 0,63 9,5mm 1600 – – 1600 1600

Kołnie- 15mm VSF 2427 1,0 (3/8") 1600 – – 1600 1600 PN16
rzowy 15mm VSF 2428 1,6 1600 – – 1600 1600 ● ● 2°C 200°C przy 1300 (ND 16 wg
Żeliwo 15mm VSF 2429 2,5 1600 – – 1600 1600 120°C przy 1600 DIN 2401)
(SG) 15mm VSF 2430 4,0 1600 – – 1600 1600

VSF 20mm VSF 1476 6,3 15,9mm 1600 – – 1000 1000

Kołnie- 25mm VSF 1526 10 (5/8") 1170 823-1-801 1600 500 580 PN16
rzowy ● ● 2°C 200°C przy 1300 (ND 16 wg
Żeliwo 32mm VSF 1576 16 25,4mm 640 1130 – 340 120°C przy 1600 DIN 2401)
40mm VSF 1626 25 (1") 400 823-1-801 670 – 200
50mm VSF 1676 40 240 410 – 120

VZF 65mm VZF 1727 63 25,4mm 140 – – – 80

Kołnie- 80mm VZF 1777 80 (1") 100 – – – 50 PN16
rzowy 100mm VZF 1852 125 50 – – – 20 ● – 2°C 200°C przy 1300 (ND 16 wg
Żeliwo 120°C przy 1600 DIN 2401)
125mm VZF 1902 200 38mm 28 – – – –
150mm VZF 1954 315 (11/2") 18 – – – –

*Cvs = przepływ w brytyjskich galonach/min, przy spadku ciśnienia 1 funt/cal2 przy całkowicie otwartym zaworze, Kvs = Cvs x 1,03
Kvs = przepływ w m3/godz przy spadku ciśnienia 1 bar przy całkowicie otwartym zaworze
100 kPa = 1 bar = 1,02 kG/cm2 = 14,5 funt/cal2

Pełna CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA -patrz tabela na str.2 (materiały, owiercenia kołnierzy i tp.)
04/96 2 DS 4.16 – Polish

BUDOWA I CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA

CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA VZ VZ VSF, VSF VZF
brąz żeliwo SG,
1
/2" i 3/4" 1" do 2" 15mm 20 do 50mm 65 do 150mm

Połączenia Brytyjski gwint rurowy wg BS 21, wewnętrzny stożkowy ● – – – –

rurowe Brytyjski gwint rurowy wg BS 21, wewnętrzny walcowy – ● – – –
Kołnierzowe wg BS4504 16/11 = DIN 2533 ND 16 – – ● ● ●
Wymiary powierzchni łączących wg DIN 3300 – – ● ● –

Charakterystyka Stałoprocentowa ● ● ● ● ●
Zdolność regulacyjna 50 : 1 ● ● ● ● ●

Przepusz- Szczelne zamknięcie - miękkie gniazdo ● – – – –

czalność

Dla: 0,05% max. – – ● ● –

% Cv przy różnicy ciśnień 1 funt/cal2 0,1% max. – ● – – –
% Kv przy różnicy ciśnień 1 bar 0,2% max. – – – – ●

Temperatura Patrz tabela 1 – – – – –

Ciśnienie robocze Patrz tabela 1 – – – – –
Ciśnienie próbne 2400 kPa ● ● ● ● ●

Materiał Brąz: ołowiowy brąz armatni wg BS 1400LG2 ● ● – – –

korpusu Żeliwo drobnoziarniste wg BS 1452, klasa 220 lub 260 – – – ● ●
Żeliwo sferoidalne grafitowane wg BS 2789, klasa 350/22
lub 400/18 (dla niskich temperatur) – – ● – –

Gniazdo Jednolite z korpusem ● ● – – –

Ołowiowy brąz armatni wg BS 1400 LG2 – – – – ●
Stal nierdzewna wg BS 970, klasa 303(S42) – – ● ● –

Grzybek Stop miedziany wg BS 2874 CZ 132 ● ● – – –

lub BS 2871 CZ 110
Doszczel- Etyleno-propylen ● – – – –
nienie Ołowiowy brąz armatni wg BS 1400 LG2 – – – – ●
grzybka Stal nierdzewna wg BS 970, klasa 303 (S42) – – ● ● –

Wrzeciono Stal nierdzewna wg BS 970, klasa 303 (S42) ● ● ● ● ●

Prowadnica Stal nierdzewna wg BS 970, klasa 303 (S42) – – ● ● –

Mosiądz ołowiowy wg BS 2874 CZ121 – – – – ●
Stop miedziany wg BS 2874 CZ 132 – ● – – –
lub BS 2871 CZ 110

Pokrywa Jednolita z korpusem ● ● ● – –

Stop miedziany wg BS 2874 CZ132 – – – – ●
Żeliwo wg BS 1452, klasa 220 lub 250 – – – ● –

Dławnica Uszczelnienie z policzterofluoroetylenu PTFE wg BS 4271, Klasa B ● ● ● ● ●

(nieregulo- Pierścienie zgarniające PTFE wg BS 4271, klasa B ● ● ● ● ●
walna, z Docisk: mosiądz wg BS 2874 CZ 121 – – – 32 do 50mm ●
dociskiem Stop miedziany wg BS 2874 CZ 132
spręży- lub BS 2871 CZ 110 ● ● ● 20 i 25mm –
nowym) Sprężyna: Austenityczna stal nierdzewna wg BS 2056 302 S26 ● ● ● ● ●
Nakrętka dławnicy: Stop miedziany wg BS 2874 CZ 132
lub BS 2871 CZ 110 ● ● ● ● –
Mosiądz ołowiowy wg BS 2874 CZ 122 – – – – ●

Pierścień
uszczelniający Kauczuk fluorowy (fluorelastomer) ● ● ● ● –
('O-ring') dławnicy

Zestaw 626-9-203 ● ● ● 20 i 25mm –

części 626-9-201 – – – 32 do 50mm –
zamiennych 626-9-311 – – – – ●
dławnicy

Wymienne zestawy sprężyn: do zastosowania we współpracy z siłownikami ALM 1601, 1626, ALX 1201, 1226, ALE 1302,
1327, 1376, dla zwiększenia maksymalnego ciśnienia różnicowego. Patrz tabela na str.1.

CZAS SKOKU ZAWORU CZAS SKOKU ZAWORU (sek)

Tabela podaje całkowity czas TYP I SKOK Prędkość Prędkość Prędkość Prędkość Prędkość Prędkość
skoku zaworu w zależności od WIELKOŚĆ ZAWORU silownika silownika silownika silownika działania silownika
ZAWORU 8,5s/mm 5,0s/mm 2,5s/mm 7,0s/mm sprężyny 1,8s/mm
typu, wielkości i skoku zaworu powrotnej
oraz typu użytego siłownika. 0,3s/mm

VZ 1/2" i 3/4" 9,5mm (3/ 8") 81 48 24 67 3 17

VSF 15mm

VZ 1" – 2" 15,9mm (5/8") 135 80 40 111 5 29

VSF 20, 25mm

VSF 32 – 50mm 25,4mm (1") 216 – 64 178 8 46

VZF 65 – 100mm

VZF 125, 150mm 38mm (11/ 2") 323 – 95 – – 69

Dane odnośnie urządzeń współpracujących podane są w następujących kartach katalogowych:-

Siłowniki o zasilaniu sieciowym (ALM), 24 V (ALX), z nastawnikiem elektronicznym (ALE) - karta DS 3.20
Siłowniki ze sprężyną powrotną przy przerwie w zasilaniu; o zasilaniu sieciowym (ALMS), 24 V (ALXS), z elektronicznym
nastawnikiem pozycyjnym (ALES) - karta DS 3.21
DS 4.16 – Polish
ZASADY PRAWIDŁOWEGO DOBORU
CZYNNIK REGULOWANY
Tabela na str.1 wymienia płyny i zawory, które mogą być
stosowane do ich regulacji.
Para wodna powinna być sucha, nasycona. Dopuszczalny jest
niski stopień przegrzania (maksimum do ok. 20°C), ale z drugiej
strony para mokra zniszczy grzybek i gniazdo w wyniku
erodującego działania kropel wody poruszających się z dużą
prędkością.
Inne płyny - np. woda morska, oleje i tp.: Satchwell nie bierze
odpowiedzialności za zastosowanie zaworów do innych
płynów, niż wymienione w tabeli na str.1. Szczegółowy wykaz
wszystkich materiałów kontaktujących się z płynem podany jest
w tabeli na str.2 i opracowujący dokumentację obowiązany jest
sprawdzić ich przydatność.
Zwraca się uwagę, że wszystkie elementy mosiężne, użyte do
budowy zaworu i kontaktujące się z płynem, są wykonane z
materiałów odpornych na odcynkowanie (korozję selektywną
mosiądzów).
Zawory są w zasadzie przeznaczone do zastosowania w
zamkniętych obiegach wody; jeżeli obieg jest otwarty np. sieć
wodociągowa lub instalacja otwartych zbiorników wież
chłodniczych możliwym jest, że osady mineralne mogą utrudnić
działanie zaworu i konieczna będzie częstsza obsługa.
Powinny być podjęte odpowiednie środki ostrożności.
ZAWORY PAROWE
Zawory parowe powinny być dobierane tak, by dławiły ok. 40%
absolutnego ciśnienia wlotowego. Przy wymiarowaniu
wężownic grzejnych należy to uwzględnić, a także przewidzieć
pewną poprawkę na straty przy przepływie przez zawory
odcinające i inne elementy łączące w instalacji.
Przy obliczaniu maksymalnego ciśnienia różnicowego, przy
którym zawór będzie zamknięty, należy rozważyć możliwość
podciśnienia na wylocie z zaworu, spowodowanego
kondensacją pary.
Jeśli z położonego wyżej przewodu mogą spływać do zaworu
krople (kondensatu), konieczne jest zastosowanie
odwadniacza także przed zaworem, aby zapobiec "pluciu"
wody przy jego otwieraniu.
Niezbędne jest również właściwe odwadnianie pary za
odbiornikiem (obiegiem), ponieważ kondensat usuwa się
ciągle. Spiętrzenie kondensatu powoduje zalewanie
odbiornika, co obniża jego wydajność cieplną i może wywołać
regulację dwupołożeniową.
ZAWORY WODNE
Zawory te powinny mieć autorytet ok. 0,5. Znaczy to, że
spadek ciśnienia na zaworze powinien być - jak tylko jest to
praktycznie możliwe - równy spadkowi ciśnienia w pozostałej
części regulowanego obiegu.
Ważne jest efektywne odpowietrzanie instalacji, zwłaszcza w
systemach o małych natężeniach przepływu.
ZASADY WYMIAROWANIA ZAWORÓW DLA PARY I WODY
PODANO W KARCIE V110.
3 04/96
PROJEKTOWANIE INSTALACJI
Przy planowaniu układu instalacji i podejmowaniu decyzji
odnośnie usytuowania zaworu należy wziąć pod uwagę
następujące sprawy:
● Należy przewidzieć odpowiedni dostęp w celu
zamontowania siłownika i instalacji elektrycznej.
● Unikać montowania zaworu wrzecionem pionowo w dół, aby
nie ryzykować zniszczenia siłownika przez spływający
kondensat lub przeciek.
● Należy przestrzegać górnej granicy temperatury otoczenia
dla siłownika (50°C).
● Jeżeli czynnik przepływający przez zawór ma temperaturę
przekraczającą 100°C, nie wolno montować siłownika nad
zaworem. W takim przypadku siłownik powinien być
montowany z wrzecionem usytuowanym poziomo.
● Należy przestrzegać kierunku przepływu czynnika przez
zawór, zgodnie ze strzałką umieszczoną na korpusie.
● System powinien być efektywnie odpowietrzany, zwłaszcza
przy małych natężeniach przepływu.
● Gdy warunki pracy są szczególnie ciężkie, stosować zawory
VSF z grafitowanego żeliwa sferoidalnego.
● Jeżeli stosowane są zawory o współczynniku Kvs/Cvs = 1,0
lub mniejszym, zaleca się stosowanie filtrów przed zaworem.
Zaleca się filtry o oczkach 100 mikrometrów.
MONTAŻ
Przed zamontowaniem zaworu cała instalacja powinna być
starannie przepłukana celem usunięcia ciał obcych. Należy
przestrzegać szczegółowej instrukcji montażu załączanej do
każdego zaworu oraz zaleceń podanych w części
PROJEKTOWANIE INSTALACJI.
Instrukcja montażu siłowników elektrycznych jest dołączana do
siłowników.
Dla zaoszczędzenia energii zaleca się izolowanie zaworów.
Zawory żeliwne, stosowane w obiegach wody ochłodzonej, na
których może występować kondensacja pary wodnej, powinny
być zabezpieczone przed korozją przez nałożenie dodatkowej
powłoki odpowiedniej farby.
OBSŁUGA
PRZED WYJĘCIEM SIŁOWNIKA NALEŻY ODCIĄĆ ZAWÓR
NA INSTALACJI.
Należy okresowo sprawdzać stan zaworu, zwracając uwagę na
ewentualne nieszczelności dławnicy. Zestaw części
zamiennych dławnicy - patrz str.2.
04/96 4 DS 4.16 – Polish

WYMIARY

Wymiary w nawiasach odnoszą się tylko do siłowników 'AL-S'

VZ Wielkość A B C D
zaworu mm mm mm mm
ALM 1601,1626 ALM 1651 ALMS
ALX 1201, 1226 ALX 1251 ALXS
ALE 1302, 1327 ALE 1352 ALES
ALE 1376
1
/2" 391 341 429 39 62 36
3
/4" 392 342 430 40 74 43
1" 396 346 434 67 97 54
11/4" 401 351 439 62 108 73
11/2" 405 355 443 74 121 79
2" 412 362 450 77 145 96

Wymiary w nawiasach odnoszą się tylko do siłowników 'AL-S'

VZF
Wielkość A B C D
zaworu mm mm mm mm
ALM 1601,1626 ALMS
ALX 1201, 1226 ALXS
ALE 1302, 1327 ALES
ALE 1376
65mm 414 452 108 238 185
80mm 415 453 108 254 200
100mm 431 469 140 292 220
125mm 465 – 227 347 250
150mm 477 – 248 396 285
Uwaga: Zawór VZF 65 mm ma kołnierz z 4 otworami.

Wymiary w nawiasach odnoszą się tylko do siłowników 'AL-S'

VSF Wielkość A B C D
zaworu mm mm mm mm
ALM 1601,1626 ALM 1651 ALMS
ALX 1201, 1226 ALX 1251 ALXS
ALE 1302, 1327 ALE 1352 ALES
ALE 1376
15mm 390 340 428 48 130 95
20mm 402 352 440 101 150 105
25mm 424 374 462 121 160 115
32mm 425 – 463 145 180 140
40mm 425 – 463 145 200 150
50mm 425 – 463 147 230 165
Uwaga: Przedstawione sylwetki zaworów są typowe tylko dla
wielkości 20 do 50 mm.

UWAGI: ● Pozostaw 110 mm odstępu pomiędzy wierzchem
siłownika a najbliższą przeszkodą dla
umożliwienia montażu i demontażu siłownika
oraz dla dostępu do sterowania ręcznego.
● Pozostaw 150 mm odstępu dla umożliwienia
dostępu do osłony zacisków siłownika.
OSTRZEŻENIE
● PRZED WYJĘCIEM SIŁOWNIKA NALEŻY ODCIĄĆ ZAWÓR NA INSTALACJI.
● Przestrzegaj zaleceń podanych w 'ZASADACH PRAWIDŁOWEGO DOBORU" na str.3.
● Przestrzegaj granicznej temperatury wody, ciśnienia w instalacji oraz maksymalnego ciśnienia
różnicowego - patrz str.1.
● Przedstawione w niniejszej karcie zawory posiadają pierścień uszczelniający ('O-ring')
z fluoroelastomeru, który jest całkowice bezpieczny w normalnych warunkach pracy.
Nie spalić.
● Wszelka ingerencja pod zaplombowaną pokrywą powoduje utratę praw do gwarancji.
● Jeżeli zespoły grzybka zaworu lub wrzeciona zostaną zamienione po wykonaniu testów w wytwórni lub
wymienione przez obsługę serwisową nie zapewnia się, pierwotnie podanej w katalogu, procentowej
szczelności zaworu.

● Siłowniki AL-S nie posiadają pokrętła sterowania ● Informacje zawarte w niniejszej karcie katalogowej stanowią jedynie wskazówki dla użytkownika i Satchwell
nie ponosi odpowiedzialności za wybór czy zainstalowanie jego wyrobów, jeżeli informacje dotyczące
ręcznego, zatem wymiar "A" odnosi się do górnej
Printed in England

indywidualnego zastosowania nie zostały wcześniej uzgodnione i potwierdzone na piśmie przez Firmę.
● Wyroby Satchwell'a są systematycznie ulepszane i mogą być poczynione pewne zmiany bez informowania
powierzchni siłownika. klientów.
● Zaleca się okresowe sprawdzanie i strojenie systemu regulacji. Szczegółowych informacji udziela
miejscowe przedstawicielstwo Satchwell'a.

© Satchwell Control Systems Limited – 1984 (revised April1996)

53-234 Wrocław, ul. Grabiszyńska 281, Polska

Fax: +48 (71) 60 94 05, Tel: +48 (71) 60 94 04, 60 94 44