Họ và tên: Đặng Thùy Linh

Mã SV: 11235365
Giảng viên giảng dạy: ThS. Lê Văn Thụ

Đề bài: Tham luận về 1 trong các yếu tố của cơ sở hạ tầng công nghệ quốc
gia
Cơ sở hạ tầng công nghệ quốc gia là tập hợp các yếu tố hình thành nên
bối cảnh dựa vào đấy để quốc gia đó tiến hành các hoạt động phát triển công
nghệ. Cơ sở hạ tầng công nghệ đối với phát triển công nghệ có tầm quan trọng
tương tụ như cơ sở hạ tầng kinh tế đối với phát triển kinh tế, song khác với cơ
sở hạ tầng kinh tế bao gồm: hệ thống năng lượng, hệ thống cấp thoát nước, nhà
xưởng văn phòng, thông tin liên lạc và giao thông vận tải. Cơ sở hạ tầng công
nghệ của một quốc gia bao gồm năm thành phần: nền tảng tri thức khoa học –
công nghệ, các cơ quan nghiên cứu và phát triển nhân lực khoa học và công
nghệ, chính sách khoa học và công nghệ và nền văn hóa công nghệ quốc gia.
*Phân tích yếu tố nhân lực khoa học và công nghệ
1. Khái niệm
Theo nghĩa rộng, nhân lực khoa học và công nghệ bao gồm các nhà khoa
học, các kỹ sư và các nhân viên kỹ thuật trong các cơ quan R & D trong các tổ
chức cơ sở, các nhà doanh nghiệp, các nhà hoạch định chính sách khoa học và
công nghệ. Cụ thể hơn thì nhân lực khoa học và công nghệ của một quốc gia là
tập hợp những người được đào tạo và thợ có tay nghề cao làm việc trong lĩnh
vực phát triển khoa học và công nghệ.
2. Vai trò của nhân lực khoa học và công nghệ
Lịch sử phát triển công nghệ cho thấy có 50 nhà sáng chế công nghệ đã
làm thay đổi thế giới, 47 trong 50 người này hoạt động trong thời gian từ cahs
mạng công nghiệp đến nay, thời gian mà công nghệ có những bước tiến nhảy
vọt. Sự phan bố nhân lực khoa học và công nghệ ở các nước phát triển và đang
phát triển có sự khác biệt rất lớn. Các nước phát triển chú trọng đến khoa học
hơn công nghệ, nhưng phần lớn các nhà khoa học, kỹ sư lại làm việc trong lĩnh
vực triển khai. Các nước đang phát triển hệ thống giáo dục chú trọng giáo dục
phổ thông hơn giáo dục chuyên nghiệp và dạy nghề.
3. Phát triển nhân lực khoa học và công nghệ ở các nước đang phát triển
 Việc phát triển nhân lực khoa học và công nghệ là rất cần thiết đối với
các nước đang phát triển, đòi hỏi thời gian dài và chi phí lớn. Phụ thuộc vào rất
nhiều yếu tố, tồn tại một giải pháp tối ưu cho công việc này cho mỗi quốc gia.
Vấn đề là phải tìm ra được giải pháp tối ưu đó. Các nước phát triển sau thường
trọn một trong hai giải pháp: du học và đào tạo tại chỗ với sự trợ giúp của thầy
giáo từ các nước phát triển hơn. Chọn phương pháp nào đi nữa thì cũng có khịa
cạnh ưu việt và khịa cạnh không ưu việt.
Du học mang lại kết quả nhanh vì không phải xây dựng cơ sở hạ tầng
nhân sự và vật chất cho đào tạo, có chi phí đào tạo tính cho từng người thấp nhờ
chi phí cố định tính cho một người học thấp hơn và mở rộng quan hệ quốc tế.
Tuy vậy, sự khác biệt giữa môi trường đào tạo và môi trường làm việc và người
học xong không quay trở lại đã đặt các nước phát triển sau vào tình trạng khó
khăn. Đào tạo tại chỗ khắc phục được hai điểm yếu của du học và thường dễ
thích hợp hơn, nhưng chất lượng lại không cao

*Đối với Việt Nam

1. Thực trạng:
- Nhu cầu về nhân lực khoa học - công nghệ (KHCN) cao: Các nước đang
phát triển cần nguồn nhân lực KHCN chất lượng cao để thúc đẩy đổi mới, tăng
cường năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế - xã hội.
- Thiếu hụt nhân lực KHCN chất lượng cao: Nhiều nước đang phát triển
thiếu hụt nguồn nhân lực KHCN chất lượng cao do nhiều yếu tố như: Hệ thống
giáo dục và đào tạo chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường lao động; ngân sách
đầu tư cho nghiên cứu khoa học còn hạn chế; "Chảy máu chất xám" do các nhà
khoa học trẻ có xu hướng di cư sang các nước phát triển.
- Chất lượng đào tạo chưa đồng đều: Chất lượng đào tạo nhân lực KHCN
ở các nước đang phát triển còn chưa đồng đều, dẫn đến tình trạng thiếu hụt
nguồn nhân lực ở một số lĩnh vực quan trọng.
2. Giải pháp:
- Đầu tư cho giáo dục và đào tạo: Cần đầu tư cho giáo dục và đào tạo để
nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực KHCN.
+ Cải thiện chương trình giảng dạy để đáp ứng nhu cầu thị trường lao
động.
+ Phát triển các chương trình đào tạo tiên tiến, chú trọng vào thực hành
và ứng dụng.
 + Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và giảng viên.
- Khuyến khích nghiên cứu khoa học: Cần khuyến khích nghiên cứu khoa
học để phát triển nguồn nhân lực KHCN chất lượng cao.
+ Tăng ngân sách đầu tư cho nghiên cứu khoa học.
+ Xây dựng môi trường nghiên cứu khoa học thuận lợi.
+ Hỗ trợ các nhà khoa học trẻ trong việc nghiên cứu và phát triển khoa
học.
- Giữ chân nhân tài: Cần có chính sách giữ chân nhân tài để thu hút và
giữ chân các nhà khoa học trẻ.
+ Tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp và thu nhập cạnh tranh.
+ Cung cấp cơ hội phát triển nghề nghiệp cho các nhà khoa học trẻ.
+ Tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà khoa học trẻ trong việc học tập và
nghiên cứu.
- Hợp tác quốc tế: Cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phát
triển nhân lực KHCN.
+ Gửi các nhà khoa học trẻ đi học tập và nghiên cứu tại các nước phát
triển.
+ Mời các chuyên gia KHCN từ các nước phát triển đến chia sẻ kinh
nghiệm.
+ Tham gia các chương trình hợp tác quốc tế về phát triển nhân lực
KHCN.
3. Vai trò của Chính phủ:
Chính phủ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nhân lực KHCN
ở các nước đang phát triển. Chính phủ cần:
+ Ban hành chính sách và chiến lược phát triển nhân lực KHCN phù hợp
với điều kiện thực tế của đất nước.
+ Đầu tư cho giáo dục và đào tạo.
+ Khuyến khích nghiên cứu khoa học.
+ Giữ chân nhân tài.
+ Tăng cường hợp tác quốc tế.
4. Vai trò của cá nhân:
 Mỗi cá nhân cũng cần ý thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong
việc phát triển nhân lực KHCN. Mỗi cá nhân cần:
+ Nâng cao trình độ học vấn và kỹ năng của bản thân.
+ Tham gia vào các hoạt động nghiên cứu khoa học.
+ Chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm với cộng đồng.
Kết luận:
Phát triển nhân lực KHCN là yếu tố quan trọng để thúc đẩy đổi mới, tăng
cường năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế - xã hội ở các nước đang phát
triển. Cần có sự chung tay góp sức của Chính phủ, doanh nghiệp và mỗi cá nhân
để thực hiện mục tiêu này