Öğrenci;

Ad-Soyad : MERT AKSÜT

Numara :C3170011
Bölüm/Sınıf :HALKLA İLİŞKİLER VE TANITIM
Öğrenci İmza:……………...............................

Akademik Birim : Sınavdan Aldığı Not:.........................................

Dersin adı :
Gözetmenin Parafı : ……………….................
Sınav tarihi :

SINAV SORULARI

Soru 1: Geert Hosftede’in Kültürel Boyut kuramını iletişim modelini çerçevesinde

Enformasyon Sistemleri Kuramları ile karşılaştırıp, farklılığı anlamada niçin daha açıklayıcı
olduğu tartışınız.

Hepinize başarılar dilerim.

Öğr. Gör. Gökhan Şener

NOT: Times New Roman, 12 punto, iki yana yaslı ve 1,5 satır aralığında olmayan ödevler
değerlendirmeye tabi tutulmayacaktır. İntihal bir suçtur ve intihal yapanların vize notu “0”
olarak değerlendirilip disiplin kuruluna gönderileceklerdir. Ödevleriniz 400-600 kelime
sınırında olmak zorundadır.

CEVAP:

Geert Hosftede, kültürleri çözümlemek ve kültür farklılıklarını açıklamak için, önce dört,
daha sonra beş ve son olarak altı adet boyut belirlemiş ve Kültürel Boyut Kuramını
geliştirmiştir. Kuram, kültürleri ulusal ve örgütsel olarak ikiye ayırır, bu bağlamda bireyden
çok toplumu açıklamaya yoğunlaşır. Toplumun oluşmasında, bireyin rolü ise elbette yok
sayılamaz. Bireyseli göz ardı etmeksizin toplumcu bir özelliğe sahiptir.

Kuram, toplumsal bir odak ile, o toplumdaki bireylerin davranış, tepki, alışkanlık ve iletişim
tarzlarını neyin ya nelerin belirlediğini, belirli boyutlar, ölçütler kullanarak anlamlandırır.
Kuramın boyutları şöyledir; güç mesafesi, bireysellik- toplumsallık, eril-dişi toplum,
belirsizlikten kaçınma, kısa-uzun vade odaklılık, heveslilik- kısıtlılıktır. Altıncı boyut
sonradan hoşgörü-kısıtlayıcılık olarak eklenmiştir. Kuram, bu boyutların ağır basan, geçerli
özelliklerini toplumlar üzerinde sorgular ve toplumları kültürel açıdan değerlendirir.
Edward Hall, kültürlere ait ve farklı kültürler ve bu kültürler arası iletişimi açıklamak üzere
kuramını on farklı ileti başlığı altında toplamıştır; Etkileşim, toplumsal yaşam, geçinme, iki
cinsiyetlilik, mekanı algılama ve kullanma, zamanı algılama ve kullanma, öğrenme, oyun
(rekabet), savunma, maddeden yararlanma. Bu iletiler temelde insanın, birey olarak yaşam
boyu temel etkinlikleridir. Enformasyon Sistemleri Kuramı, bu sebeple emik bir yaklaşıma
sahiptir. İncelediği topluma/ gruba ait olan o grubu anlamaya çalışır. Geert Hosftede’nin
Kültürel Boyut Kuramı ise epik yaklaşıma sahiptir; açıklamaya çalıştığı grubun davranış
normlarını ve bu normların özünü anlamaya çalışır.

Her iki kuram, kültürlerarası iletişimi ve bu iletişim sürecinin akışına etki eden farklılıkları
açıklamak ve bu açıklamaları mümkün olduğunca tüm toplumlar ve kültürlerin
değerlendirilmesi, yorumlanması için genel geçer yaklaşımlar belirlemek üzerinedir.

Enformasyon Bilgi Sistemleri Kuramı, insanın temel etkinliklerinden yola çıkarak, bu

etkinlikleri gerçekleştiriş tarzlarını ve tüm bunların kültürlerarası iletişime nasıl yansıdığını
incelerken, Kültürel Boyut Kuramı, bireyin oluşturduğu toplumların belirli yönelimleri,
kolektif alışkanlıkları ve tüm bunların kültürel farklılıklar ve kültürlerarası iletişime nasıl
yansıdığını açıklar.

Her iki kuram da iletişim sürecinin oluşmasında “bağlamı” dikkate almaktadır. Toplumun
kültürel özellikleri ve farklılıkları/ benzerlikleri, bu bağlamı şekillendiren etkenlerdir. Birey
ve toplumların iletişim süreçlerini ve özelliklerini tanımlarken yalnızca söylenen/ yapılan
değil, aynı zamanda bağlam da gözetilmelidir. Kültürel farklılıklar, bağlamı doğrudan etkiler
ve bu duruö birey ve toplumun iletişim sürecini nitelendirir.

Her iki kuram, kültürel farklılıkları açıklarken kriterleri belirli bir bağlama oturtur. Bağlam
göz ardı edilir ise, hem ilgili toplumun kültürel özellikleri ve farklılıklarını değerlendirmek
hem de doğru bir iletişim süreci temin etmek, bu süreci açıklamak konusunda sağlıklı tespitler
yapılamaz. İletişim süreci, bağlamdan bağımsız düşünülmemelidir . Her bir toplum, kendine
has bağlamlara sahiptir. Geert Hosftede ve Edward Hall’a ait kuramlar, farklı koşullarda,
farklı bağlamlar içinde, farklı yönelimler ve farklı alışkanlıklar ile oluşmuş farklı toplum ve
kültürlerin, iletişim sürecinin de farklı olacağını ortaya koymaktadır.

Günümüzde, küreselleşmenin hız kazanması ve toplumların sınırlarını aşan; yeni bir teknoloji
çağı ve yeni bir nesil oluşuyor olması, toplumlar arasında kültürel farklılıkların azalmasına
anlamına gelebilir. Gelenekselci anlayışlar bazı toplumlarda büyük ölçüde terk edilmiş, bazı
toplumlarda ise terk edilmekte ve bireysellik artmaktadır.
2
Dün ve bugün incelendiği anlamda kültürel farklılık sınırları, gelecekte ülkeler, yönetimler,
fiziki sınırları aşabilir ancak birbirine yakın bireyselci topluluklar, kendi toplumlarını
oluşturacaktır. Gelecekte farklı, yeni düzen toplumlar gelişecektir. Toplumların tanımlanma
şekli değişecektir. Kültürel Boyutlar Kuramı’nın toplumsalcı ve etik bakışı gelecekteki
kültürel farklılıkları ve kültürel farklılıkları göz önünde bulundurarak kültürlerarası iletişimi
açıklamak konusunda, bireysellikten doğan yeni düzen toplumların sahip olacağı kültürel ve
iletişim özelliklerinin, o toplumun tamamına yansımalarını inceleyeceği için de daha faydalı
görünmektedir.