70 ĐOAN

. VĂN
NGHI. LUÂN
. XÃ HÔI
.

Đoạn văn ngắn 200 chữ hay

xuất hiện trong đề thi văn vào 10

2009 Confessions
 BẢN LĨNH
m uố n đạ t đư ợc th àn h cô ng , ch ún g ta
T ro ng cu ộc số ng củ a m ỗi co n ng ườnh i an
lĩ là gì và tạ i sa o lạ i đó ng va i tr ò qu
kh ôn g th ể th iế u bả n lĩ nh . V ậy bả n c lậ p,
vấ n đề qu yế t đị nh m ột cá ch độ
tr ọn g đế n vậ y? B ởi bả n lĩ nh là nh ữn g th ay đổ i. M ột co n ng ườ i bả n lĩ nh lu ôn
kh ôn g vì áp lự c bê n ng oà i m à dễ dà ng gi ờ
i th ử th ác h kh ó kh ăn và kh ôn g ba o
dá m ng hĩ , dá m là m , dá m đư ơn g đầ u vớ y, tr ên đư ờn g đờ i vớ i vô số ch ôn g ga i,
ch ối bỏ tr ác h nh iệ m củ a m ìn h. N hờ vậ đị nh
t đá , ph on g th ái đi ềm tĩ nh , sự ki ên
họ lu ôn gi ữ ch o m ìn h m ột ti nh th ần sắđư ợc sự tí n nh iệ m , tô n tr ọn g từ nh ữn g
đá ng ng ưỡ ng m ộ và dễ dà ng dà nh tạ i m ột
ột tấ m gư ơn g ti êu bi ểu . Si nh ra
ng ườ i xu ng qu an h. O pr ah W in fr ey là mhi ện ng ập , th ậm ch í đã từ ng bị xâ m hạ i
kh u ổ ch uộ t, lớ n lê n vớ i ng ườ i ch a ng h tỉ
m ọi đị nh ki ến , gi an na n để tr ở th àn
tì nh dụ c, bà vẫ n ki ên cư ờn g vư ợt qu aền cả m hứ ng ch o bi ết ba o m ản h đờ i bấ t
ph ú da m àu ở tu ổi 40 cũ ng nh ư tr uy n lĩ nh
y vẫ n cò n m ột số ng ườ i th iế u bả
hạ nh . T uy nh iê n tr on g xã hộ i ng ày na lu ôn đổ lỗ i ch o số ph ận . C hí nh vì vậ y họ
tr on g cu ộc số ng , ng ại kh ó, ng ại kh ổ, ch ún g
ng cử a th àn h cô ng . B ản th ân m ỗi
m ãi m ãi kh ôn g ba o gi ờ ch ạm đế n ng ưỡy cầ n xâ y dự ng ch o ri ên g m ìn h m ột bả n
ta hi ểu đư ợc gi á tr ị củ a bả n lĩ nh vì vậ cũ ng
g tr au dồ i tr i th ức , kĩ nă ng số ng
lĩ nh vữ ng và ng bằ ng cá ch kh ôn g ng ừni kh ôn g đư ợc nh ầm lẫ n gi ữa bả n lĩ nh vớ i
nh ư nh ân cá ch . H ơn tấ t th ảy , tu yệ t đố hợ p
R us ki n từ ng nó i, “ bả n lĩ nh là sự
sự tự ph ụ ha y bả o th ủ. B ởi nh ư Jo hnm ê tr on g gu ồn g hà nh độ ng ”.
nh ất củ a ki nh ng hi ệm , tr í tu ệ và đa m

2009 Confessions
 LÒNG
DŨNG CẢM ý ở m ỗi
c tí nh vô cù ng cầ n th iế t và đá ng qu
Lò ng dũ ng cả m là m ột tr on g nh ữn g tđứcứ vi ệc gì co n ng ườ i cũ ng đề u cầ n đế n lò ng
co n ng ườ i. D ù ở nơ i đâ u kh i là m bấ uy hi ểm , kh ó kh ăn . N gư ời có lò ng dũ ng cả m là
dũ ng cả m . D ũn g cả m là kh ôn g sợ ng dá m đứ ng lê n đấ u tr an h ch ốn g lạ i cá i xấ u, cá i
ng ườ i kh ôn g ru n sợ , kh ôn g hè n nh át , ng lí , ch ín h ng hĩ a. D ũn g cả m là sẵ n sà ng hy
ác , cá c th ế lự c tà n bạ o để bả o vệ cô ữn g ng ườ i kh ó kh ăn ho ạn nạ n. Tr on g ch iế n
si nh bả n th ân m ìn h để cứ u gi úp nhm nh ư V õ Th ị Sá u, N gu yễ n V ăn Tr ỗi , La V ăn
tr an h, nh ờ nh ữn g tấ m gư ơn g dũ ng cả, li ệt sĩ m à đấ t nư ớc m ới có đư ợc nề n độ c lậ p.
C ầu … và ba o tấ m gư ơn g th ươ ng bi nh ữn g ch iế n sĩ cô ng an dũ ng cả m đấ u tr an h vớ i
Tr on g ho à bì nh nh ữn g ng ườ i lí nh , nh dâ n. N gư ời dũ ng cả m là ng ườ i bả n lĩ nh , dá m
tộ i ph ạm để bả o vệ bì nh yê n ch o nh ân co n ng ườ i
à cũ ng nh ư bả n lĩ nh , dũ ng cả m sẽ gi úp
đư ơn g đầ u và kh ôn g lù i bư ớc . V và qu ý tr ọn g.
dũ ng cả m lu ôn đư ợc m ọi ng ườ i yê u m ến
vư ơn đế n th àn h cô ng . N gư ời dũ ng cả m vớ i hà nh
ê ph án nh ữn g ng ườ i nh ầm tư ởn g lò ng
Q ua đâ y ta cũ ng cầ n ph kẻ hè n nh át , bạ c nh ượ c
lí . Ph ê ph án nh ữn g
độ ng li ều lĩ nh , m ù qu án g, bấ t ch ấp cô ng g đầ u vớ i kh ó kh ăn th ử th ác h để vư ơn lê n
kh ôn g dá m đấ u tr an h, kh ôn g dá m đư ơn t, vì vậ y cầ n rè n lu yệ n ti nh th ần dũ ng cả m
tr on g cu ộc số ng . D ũn g cả m là cầ n th iế hà ng ng ày .
từ vi ệc là m nh ỏ nh ất tr on g cu ộc số ng n lĩ nh . H ãy
rè n ch o m ìn h ý ch í, ng hị lự c, bả
Lu ôn đấ u tr an h lo ại bỏ sự hè n nh át , i bư ớc ti ến củ a xã hộ i và ch ỉ có dũ ng cả m m ới
nh ớ rằ ng , hè n nh át là bó ng tố i đẩ y lù kh ỏi co n đư ờn g hầ m tă m tố i đó .
có th ể dẫ n lố i so i đư ờn g ch o ta th oá t
2009 Confessions
 Vai trò của
Ý Chí (Nghị lực)
đư ờn g đờ i, co n ng ườ i kh ôn g th ể th iế u
M uố n vư ợt qu a gi an na n th ử th ác h tr ên m
là ý ch í, là bả n lĩ nh , lò ng qu yế t tâ
đi ng hị lự c. V ậy ng hị lự c là gì ? Đ ó là ng hị lự c lu ôn có sứ c số ng m ạn h m ẽ,
vư ơn lê n tr on g cu ộc số ng . N gư ời gi àu để
kh ăn , ki ên tr ì vư ợt qu a ng hị ch cả nh
dá m đư ơn g đầ u vớ i m ọi th ử th ác h kh ó có th ể bắ t gặ p kh ôn g ít co n ng ườ i nh ư
đi đế n th àn h cô ng . T ro ng th ực tế , ta àn h
nh ưn g kh ôn g ng ừn g nỗ lự c để tr ở th
vậ y. N gu yễ n N gọ c K ý th iế u đi đô i ta y si nh ra vớ i tứ ch i kh iế m kh uy ết nh ưn g
m ột ng ườ i th ầy đá ng kí nh , N ic k V uj ic k 20
he n H aw ki ng bị bạ i li ệt ở tu ổi ng oà i
ch ưa m ột lầ n ch ịu th ua số ph ận , St ep g đạ i nổ i ti ến g nh ất … H ọ ch ín h là nh ữn g
và đư ợc ng ợi ca là nh à vậ t lí họ c đư ơn lự c
c qu ý bá u về gi á tr ị củ a ý ch í, ng hị
tấ m gư ơn g sá ng , đe m đế n ch o ta bà i họ hộ i vẫ n có m ột số ng ườ i có lố i số ng ỷ
và sự qu yế t tâ m . V ậy nh ưn g, tr on g xã đư a
đấ u, ý ch í ti ến th ủ. K hô ng ch ỉ tự
lạ i, dự a dẫ m , kh ôn g có ti nh th ần ph ấn y cò n ké o lù i dò ng ch ảy vă n m in h củ a
m ìn h và o ng õ cụ t, nh ữn g ng ườ i nh ư vậ y
a đì nh và xã hô i. T hế hệ tr ẻ hô m na
nh ân lo ại , tr ở th àn h gá nh nặ ng ch o gig rè n đứ c lu yệ n, nỗ lự c bằ ng tấ t cả kh ả
cầ n ph ê ph án lố i số ng nà y, kh ôn g ng ừn C hí
tr ướ c. B ởi đú ng nh ư C hủ tị ch H ồ
nă ng để có th ể vữ ng và ng ti ến về ph ía ơn g la i. M uố n có tư ơn g la i tố t đẹ p th ì
M in h từ ng nó i, “T uổ i tr ẻ là tu ổi củ a tư
ý ch í và ng hị lự c củ a ch ín h bả n th ân ”.
ph ải ch iế m lấ y bằ ng
2009 Confessions
 TÍNH TRUNG TRỰC
đư ờn g đờ i, co n ng ườ i kh ôn g th ể th iế u
M uố n vư ợt qu a gi an na n th ử th ác h tr ên m
là ý ch í, là bả n lĩ nh , lò ng qu yế t tâ
đi ng hị lự c. V ậy ng hị lự c là gì ? Đ ó là ng hị lự c lu ôn có sứ c số ng m ạn h m ẽ,
vư ơn lê n tr on g cu ộc số ng . N gư ời gi àu để
kh ăn , ki ên tr ì vư ợt qu a ng hị ch cả nh
dá m đư ơn g đầ u vớ i m ọi th ử th ác h kh ó có th ể bắ t gặ p kh ôn g ít co n ng ườ i nh ư
đi đế n th àn h cô ng . T ro ng th ực tế , ta àn h
nh ưn g kh ôn g ng ừn g nỗ lự c để tr ở th
vậ y. N gu yễ n N gọ c K ý th iế u đi đô i ta y si nh ra vớ i tứ ch i kh iế m kh uy ết nh ưn g
m ột ng ườ i th ầy đá ng kí nh , N ic k V uj ic k 20
he n H aw ki ng bị bạ i li ệt ở tu ổi ng oà i
ch ưa m ột lầ n ch ịu th ua số ph ận , St ep g đạ i nổ i ti ến g nh ất … H ọ ch ín h là nh ữn g
và đư ợc ng ợi ca là nh à vậ t lí họ c đư ơn lự c
c qu ý bá u về gi á tr ị củ a ý ch í, ng hị
tấ m gư ơn g sá ng , đe m đế n ch o ta bà i họ hộ i vẫ n có m ột số ng ườ i có lố i số ng ỷ
và sự qu yế t tâ m . V ậy nh ưn g, tr on g xã đư a
đấ u, ý ch í ti ến th ủ. K hô ng ch ỉ tự
lạ i, dự a dẫ m , kh ôn g có ti nh th ần ph ấn y cò n ké o lù i dò ng ch ảy vă n m in h củ a
m ìn h và o ng õ cụ t, nh ữn g ng ườ i nh ư vậ y
a đì nh và xã hô i. T hế hệ tr ẻ hô m na
nh ân lo ại , tr ở th àn h gá nh nặ ng ch o gig rè n đứ c lu yệ n, nỗ lự c bằ ng tấ t cả kh ả
cầ n ph ê ph án lố i số ng nà y, kh ôn g ng ừn C hí
tr ướ c. B ởi đú ng nh ư C hủ tị ch H ồ
nă ng để có th ể vữ ng và ng ti ến về ph ía ơn g la i. M uố n có tư ơn g la i tố t đẹ p th ì
M in h từ ng nó i, “T uổ i tr ẻ là tu ổi củ a tư
ý ch í và ng hị lự c củ a ch ín h bả n th ân ”.
ph ải ch iế m lấ y bằ ng
2009 Confessions
 CỐNG HIẾN
ng nó i: “T hư ớc đo củ a đờ i ng ườ i kh ôn g
r M ar sh al l - G iá o củ a Th ượ ng ng hị vi ện M ỹ từ nh ữn g th ứ
Pe te g hi ến là đó ng gó p cô ng sứ c, đó ng gó p
ph ải th ời gi an m à là sự cố ng hi ến ”. C ốn hi ệp ch un g củ a m ọi ng ườ i, củ a đấ t nư ớc . Su y rộ ng
từ bì nh th ườ ng đế n qu ý gi á ch o sự ng h, tâ n ti ến hơ n.
xâ y dự ng th ế gi ới ng ày m ột vă n m in
hơ n, cố ng hi ến ch ín h là gó p ph ần bi ết cố ng hi ến , ch ín h
kí nh nể rấ t nh iề u. Bở i kh i ta
N gư ời bi ết cố ng hi ến đư ợc tô n tr ọn g và ng lê n tr ên lợ i íc h cá nh ân . Bi ết hi si nh lợ i íc h củ a
là lú c ta bi ết đặ t lợ i íc h củ a cộ ng đồ củ a m ìn h đố i vớ i
đi ều nà y, ta cầ n ph ải m ở rộ ng tầ m nh ìn
m ìn h vì cộ ng đồ ng . Đ ể là m đư ợc cò n gi úp ch ún g ta ho àn
, nh ỏ nh en . V iệ c cố ng hi ến
th ế gi ới , tr án h xa nh ữn g nô ng cạ n, vị n,kỉ nh ư bi ết ba o du ng hơ n, tr ở th àn h ng ườ i qu ản g đạ i
th iệ n nh ân cá ch và tâ m hồ n m ìn h hơ n. “C ốn g hi ến ”- ha i ch ữ vớ i ha i th an h sắ c- kh iế n ta
hơ n, yê u th ươ ng co n ng ườ i nh iề u hơ m , ta ng hĩ ch ỉ nh ữn g ng ườ i xu ất ch ún g m ới có kh ả
liê n tư ởn g đế n đi ều gì lớ n la o, xa xă ữn g sá ng tạ o, nh ữn g ph át m in h, tì m ki ếm kh oa họ c
nă ng cố ng hi ến ch o nh ân lo ại . N hư nhrg - ôn g ch ủ củ a tr an g m ạn g xã hộ i lớ n nh ất th ế gi ới
đư ợc đá nh gi á ca o củ a M ar k Zu ck er beện vĩ đạ i ch o nề n cô ng ng hi ệp ph ón g xạ - U ra ni um .
- "P hở Bò "; M ar ie C ur ie vớ i ph át hi th ườ ng . Đ ó là sự ch ăm ch ỉ la o độ ng cù a ng ườ i nô ng
N hư ng ch ữ “c ốn g hi ến ” cũ ng rấ t đờ i ng ườ i tr í th ức , là sự hă ng sa y tr on g họ c tậ p củ a lớ p
dâ n, là sự m iệ t m ài vớ i cô ng vi ệc củ a dị củ a an h th an h ni ên tr on g “L ặn g lẽ Sa pa ” củ a
tr ẻ. Ph ải ch ăn g đó là hì nh ản h gi ảnbi ên ph òn g ha y hả i đả o xa xô i đa ng ng ày đê m ca nh
N gu yễ n Th àn h Lo ng , là cá c an h lín h n cả cố ng hi ến , ch ín h là đứ c hy si nh . H ãy nh ớ về
gi ữ bì nh yê n ch o đấ t nư ớc . V à ca o hơ, họ đã hy si nh cả m ạn g số ng để ch o đấ t nư ớc đư ợc
nh ữn g vị an h hù ng hữ u da nh , vô da nh đó , nh ắc nh ở bả n th ân m ỗi ch ún g ta ph ải bi ết số ng
yê n ti ến g sú ng , đư ợc độ c lậ p tự do . Từc và “Đ ừn g hỏ i Tổ Q uố c đã là m gì ch o ta m à hã y hỏ i
vì m ọi ng ườ i, số ng vì đấ t nư ớc , dâ n tộ
ta đã là m gì ch o Tổ Q uố c hô m na y”
 SỐNG CÓ ÍCH
đẹ p - ấy ch ín h là số ng sa o ch o có ý
n tạ i củ a m ỗi co n ng ườ i tr ở nê n tố t
C ác h để sự tồ
số ng ch o ý ng hĩ a? Số ng ý ng hĩ a là số ng có íc h,
o là
ng hĩ a, số ng sa o ch o có íc h. V ậy th ế nà nh iề u vi ệc tố t, vi ệc th iệ n, bi ết hi si nh và cố ng hi ến ;
số ng ca o đẹ p, ca o th ượ ng , bi ết là m ộc số ng hì nh th àn h
t m ìn h. Q uả đú ng nh ư vậ y, ý ng hĩ a cu
số ng ch o m ọi ng ườ i và số ng hế tí ch cự c ph ù hợ p vớ i
Số ng có íc h ch ín h là lố i số ng
tr ên vô và n ph ươ ng di ện kh ác nh au . th ân , số ng hò a hợ p vớ i m ọi ng ườ i xu ng qu an h, đư ợc
th ời đạ i; là m đẹ p ch o cu ộc số ng bả n m , vi ệc là m th iế t
h cò n ph ải có nh ữn g hà nh độ ng , tì nh cả
nh iề u ng ườ i th ừa nh ận . Số ng có íc íc h là kh i ch ún g ta
ng nh ư ch o cộ ng đồ ng . Số ng có
th ực đe m lạ i hi ệu qu ả ch o cá nh ân cũ nh ữn g cá i nh ỏ nh ặt , và bi ết rộ ng m ở vò ng ta y để có
bi ết ng hĩ đế n ng ườ i kh ác , bi ết hi si nh hơ n ch ún g ta và bi ết cá ch đố i nh ân xử th ế vớ i m ọi
ch ia sẻ vớ i nh ữn g m ản h đờ i bấ t hạ nh nạ n, lắ ng ng he và ch ia sẻ vớ i nh ữn g m ản h đờ i bấ t
ng ườ i, gi úp đỡ nh ữn g ng ườ i đa ng ho ạnải bi ết đứ ng dậ y, th àn h cô ng kh ôn g tự m ãn . A i cũ ng
hạ nh ... . Số ng có íc h là kh i vấ p ng ã phế th ì xã hộ i nà y sẽ tố t đẹ p bi ết ba o, sẽ kh ôn g cò n
đề u có th ể số ng có íc h, nế u nh ư th ản g tố i tr on g cu ộc số ng . V ì th ế ch ún g ta hã y là m nê n
nh ữn g xấ u xa , sẽ kh ôn g cò n nh ữn g m ỗi ng ày , bi ết ph ê ph án đấ u tr an h vớ i cá i ác , cá i xấ u
sự kh ác bi ệt , hã y bi ết số ng có íc h mơn g, hã y tì m m ột m ục đí ch số ng củ a m ìn h để số ng có
để bả o vệ lẽ ph ải . H ãy là m ột tấ m gư í m ột th ời gi an nà o cả và ch ún g ta sẽ gi úp th ế gi ới
íc h từ ng ng ày từ ng gi ờ, đừ ng lã ng phọi ng ườ i. Sự th ật là m ọi th ứ tồ n tạ i tr ên đờ i nà y đề u
tr ở th àn h m ột ng ôi nh à tố t đẹ p ch o mi để gó p hư ơn g sắ c, là m đẹ p ch o đờ i. C on on g tồ n tạ i
có ng uy ên do củ a nó . Bô ng ho a tồ n tạ ng on . C òn co n ng ườ i, tồ n tạ i để là m cu ộc số ng củ a
để dâ ng ch o đờ i nh ữn g ch én m ật ng ọttr ở nê n ý ng hĩ a. K ết lạ i, ch ún g ta “p hả i số ng sa o ch o
ch ín h m ìn h và m ọi ng ườ i xu ng qu an hán g số ng ho ài số ng ph í, ch o kh ỏi hổ th ẹn vì nh ữn g dĩ
kh ỏi xó t xa , ân hậ n vì nh ữn g nă m th
vã ng đớ n hè n củ a m ìn h”
2009 Confessions
 Sự sẻ chia
trong cuộc sống ng là đi ều vô cù ng cầ n
ch ia tr on g cu ộc số
Đ ối vớ i m ỗi cu ộc đờ i co n ng ườ i, sự sẻ i qu an tr ọn g đế n vậ y? Sẻ ch ia là m ột dạ ng
th iế t. V ậy sẻ ch ia là gì ? Tạ i sa o nó lạ cả m , và tì nh yê u th ươ ng , đư ợc th ể hi ện kh i
tì nh cả m xu ất ph át từ tr ái ti m , sự đồ ngnh ữn g ng ườ i xu ng qu an h. N ói cá ch kh ác , sẻ
ta bi ết qu an tâ m , lo lắ ng và gi úp đỡ m uố n đư ợc nh ận lạ i. B ạn bi ết đấ y, cu ộc số ng
ch ia ch ín h là ch o đi m à kh ôn g m on g hộ i. B iế t sẻ ch ia ch ắc ch ắn sẽ gi úp bạ n ph át
là sự tổ ng hò a củ a cá c m ối qu an hệ xãsự gắ n kế t vớ i nh ữn g ng ườ i xu ng qu an h, từ đó
tr iể n cá c m ối qu an hệ xã hộ i, tạ o nê n lẽ o. Đ ồn g th ời kh i ai đó gặ p kh ó kh ăn , gi úp
kh ôn g ba o gi ờ cả m th ấy cô đơ n, lạ nhắc ch ắn bạ n sẽ cả m th ấy hạ nh ph úc và th an h
đư ợc họ - dù ch ỉ m ột ch út th ôi – ch ôn g kh ó để ta bắ t gặ p và cả m ph ục nh ữn g co n
th ản hơ n rấ t nh iề u. Tr on g th ực tế , kh N hữ ng tì nh ng uy ện vi ên m an g tr ên m ìn h m àu
ng ườ i m an g tr on g m ìn h đứ c tí nh nà y. đế n vớ i
ườ ng qu ân kh ôn g qu ản ng ại kh ó kh ăn
áo xa nh tì nh ng uy ện , cá c m ạn h th ch o ng ườ i
m ột cậ u bé bi ết dà nh ti ền ăn sá ng tặ ng
vù ng bã o lũ ha y đơ n gi ản hơ n là êm rự c rỡ . Tu y
bô ng ho a đẹ p đi ểm tô ch o vư ờn đờ i th
hà nh kh ất … , đó đề u là nh ữn g g bi ết ch o đi . Họ
, ch ỉ bi ết nh ận lạ i ch ứ kh ôn
nh iê n, vẫ n có m ột số ng ườ i số ng íc h kỉ m à kh ôn g qu an tâ m đế n ng ườ i kh ác m uố n gì ,
ch ỉ bi ết đế n lợ i íc h củ a bả n th ân m ìn hhi ện tư ợn g nà y, tấ t cả ch ún g ta cầ n họ c cá ch
ng hĩ gì , cầ n gi úp đỡ gì . Đ ứn g tr ướ c ng qu an h từ nh ữn g vi ệc là m nh ỏ nh ất : gử i lờ i
đồ ng cả m , sẻ ch ia vớ i nh ữn g ng ườ i xu ng ườ i bạ n cù ng bà n m ột ng ày tố t là nh kh i tớ i
ch ào tớ i bố m ẹ tr ướ c kh i đi họ c, ch úcý ng hĩ a hơ n rấ t nh iề u. B ởi đú ng nh ư m ột nh à
lớ p… N hư vậ y, ch ắc ch ắn cu ộc số ng g ph ải là B ắc C ực m à là nơ i th iế u vắ ng tì nh
vă n N ga từ ng nó i: “N ơi lạ nh nh ất kh ôn
th ươ ng củ a co n ng ườ i” .
2009 Confessions
 KHÁ T V ỌNG
ôn g th ể th iế u đi nh ữn g kh át vọ ng
số ng m ột cu ộc đờ i có ý ng hĩ a, co n ng ườ i kh củ a
Để ng va i tr ò nh ư th ế nà o tr on g cu ộc số ng
ch ân ch ín h. V ậy kh át vọ ng là gì ? N ó đó i nh ữn g
át vọ ng ch ín h là m on g m uố n hư ớn g tớ
m ỗi ch ún g ta ? K há c vớ i th am vọ ng , kh co n ng ườ i.
úc m ãn h li ệt đế n từ sâ u th ẳm tr ái ti m
đi ều lớ n la o, tố t đẹ p vớ i sự th ôi th vư ợt qu a kh ó
ng ca o đẹ p, tr ở th àn h độ ng lự c gi úp ta
N ó đe m đế n m ột m ục đí ch số g cá i tầ m th ườ ng ,
ng nâ ng ta lê n kh ỏi nh ữn
kh ăn tr ên đư ờn g đờ i. Đ ồn g th ời , nó cũ tr ở th àn h nề n tả ng qu an tr ọn g để có th ể ki ến
vư ơn tớ i cá i ca o cả , th uầ n kh iế t hơ n, i. Th ử hỏ i, cá ch đâ y hơ n m ột tr ăm nă m , nế u
tạ o nê n lợ i íc h ch o gi a đì nh và xã hộkh ôn g vì kh át vọ ng gi àn h lạ i độ c lậ p ch o dâ n
ng ườ i th an h ni ên N gu yễ n Tấ t Th àn h ờ Tá c – tơ – ri , bi ết đế n ba o gi ờ ch ún g ta m ới
tộ c m à đặ t ch ân lê n co n tà u Đ ô đố c Đ hô m na y? V à nế u kh ôn g có nh ữn g co n ng ườ i
đư ợc số ng tr on g hò a bì nh nh ư ng ày ch Tậ p đo àn V in gr ou p, có lẽ th ươ ng hi ệu ô tô
dá m ướ c m ơ, dá m th ực hi ện nh ư C hủ tị gi ờ tr ở th àn h hi ện th ực . ..N hữ ng ng ườ i bi ết
M ad e in V ie tn am 10 0% sẽ ch ẳn g ba o ch ún g ta nê u gư ơn g và họ c tậ p. Tu y nh iê n
kh át vọ ng vư ơn lê n xứ ng đá ng để m ỗi vọ ng và hư ớn g đế n nh ữn g đi ều tố t đẹ p th ì
bê n cạ nh nh ữn g co n ng ườ i bi ết kh át n ng ườ i kh ôn g bi ết vư ơn lê n, tự m ãn vớ i bả n
tr on g xã hộ i vẫ n cò n đâ u đó nh ữn g co và lê n án .
m xã hộ i đi xu ốn g, họ đá ng bị ph ê ph án
th ân . N hữ ng ng ườ i nh ư vậ y sẽ là m ột kh át vọ ng
on g đó có tô i, hã y xâ y dự ng ch o m ìn h
N ói tó m lạ i, tấ t cả ch ún g ta , tr đờ i nà y là bầ u
bi ến nó th àn h hi ện th ực . B ởi nế u cu ộc
ca o cả và nỗ lự c hế t sứ c để
ch ín h là đô i cá nh gi úp ta có th ể ba y xa .
tr ời rộ ng lớ n, kh át vọ ng

2009 Confessions
 SÁ NG TẠ O
ti ếp tớ i th àn h cô ng củ a co n ng ườ i th ời
S án g tạ o là yế u tố qu yế t đị nh tr ực tạ o
ng ườ i lạ i cầ n nó đế n vậ y? S án g
na y. V ậy sá ng tạ o là gì ? T ại sa o co nm ới , hi ệu qu ả và ti ên ti ến hơ n nh ữn g
ch ín h là kh ả nă ng tạ o ra nh ữn g đi ều nỗ
kh ả nă ng sá ng tạ o lu ôn kh ôn g ng ừn g
gì đã có . N gư ời m an g tr on g m ìn h ph ẩm
o độ ng ha y tạ o nê n nh ữn g tá c
lự c, tì m tò i để cả i ti ến ph ươ ng th ức lach ún g ta đã bi ết , cu ộc số ng hi ện đạ i
ng hệ th uậ t độ c đá o, gi àu gi á tr ị. N hư ếu
i co n ng ườ i ph ải th íc h ứn g, th ay đổ i. N
lu ôn bi ến đổ i kh ôn g ng ừn g, đò i hỏ a bả n
ẳn g nh ữn g đá nh m ất cơ hộ i củ
cứ m ãi ne o m ìn h th eo lố i m òn đã cũ , ch n củ a vă n m in h nh ân lo ại . T hử hỏ i,
th ân m à ta cò n ké o lù i sự ph át tr iể k
co n ng ườ i nh ư E di so n, P ic as so , M ar
kh ôn g có sá ng tạ o, li ệu nh ữn g có có
và o lị ch sử nh ân lo ại ; ch ún g ta
Z uk er be rg … có gh i đư ợc tê n tu ổi m ìn h iê m ng ưỡ ng , nh ữn g đồ vậ t, ứn g dụ ng
đư ợc nh ữn g ki ệt tá c ng hệ th uậ t để ch g
nh ưn g, hi ện na y vẫ n cò n đâ u đó tr on
ti ện íc h để sử dụ ng ha y kh ôn g? V ậy dầ n
ng hĩ , th íc h hư ởn g th ụ, họ đa ng
xã hộ i có nh ữn g kẻ th ụ độ ng , lư ời su yhí nh vì vậ y, gi ới tr ẻ ng ày na y cầ n
tr ở th àn h gá nh nặ ng ch o xã hộ i. C g
nh th ức kh ả nă ng sá ng tạ o bằ ng nh ữn
ng hi êm tú c họ c tậ p và là m vi ệc , đá m ột
ó nh ư vậ y, ch ún g ta m ới có th ể số ng
su y ng hĩ , hà nh độ ng cụ th ể. C ư đó ng
nă ng củ a ch ín h m ìn h cũ ng nh
cu ộc đờ i có ý ng hĩ a, ph át tr iể n kh ả
gó p tí ch cự c ch o qu ê hư ơn g, đấ t nư ớc .
2009 Confessions
 SỰ TỰ TIN
nh iế u yế u tố , m ột tr on g nh ữn g yế u tố qu an
Th àn h cô ng đố i vớ i m ỗi ng ườ i rấ t cầ ngì và tạ i sa o nó lạ i qu an tr ọn g đế n th ế? Tự ti n
tr ọn g ch ín h là sự tự ti n. V ậy tự ti n là và sứ c m ạn h củ a bả n th ân m ìn h. N gư ời m an g
là sự ti n tư ởn g và o kh ả nă ng , gi á tr ị m ột nề n tả ng tâ m lí vữ ng và ng , dễ dà ng tr ả
tr on g m ìn h ph ẩm ch ất nà y sẽ có đư ợc i m uố n gì ? Tô i có th ể là m gì để bi ến ướ c m ơ
lờ i đư ợc cá c câ u hỏ i nh ư: “T ôi là ai ? Tô gi ữ đư ợc
đư ờn g đờ i vớ i vô số ch ôn g ga i, họ lu ôn
th àn h hi ện th ực ?” Đ ồn g th ời , tr ên nh đư ợc ni ềm
m ọi bi ến cố , dễ dà ng th uy ết ph ục và dà
sự bì nh tĩ nh , ca n tr ườ ng tr ướ c g và kh ôn g dễ bị
tự ti n ba o gi ờ cũ ng bả n lĩ nh , ki ên cư ờn
ti n từ ng ườ i đố i di ện . N gư ời họ tự ti n đứ ng ra
ăn th ử th ác h. Tr ướ c đá m đô ng ồn ào
kh uấ t ph ục tr ướ c kh ó kh ợt qu a. Sự tự ti n cũ ng
tự ti n và bì nh tĩ nh vư
th uy ết ph ục , tr ướ c đư ờn g đi kh ó – họ , nó ch ín h là th ướ c đó củ a co n ng ườ i và cũ ng
nh ư ý ch í, ng hị lự c ha y lò ng dũ ng cả m th àn h cô ng . B ởi vậ y, W al t D is ne y – ng ườ i từ
là ki m ch ỉ N am để co n ng ườ i vư ơn tớ im ua gi ấy vẽ vư ơn lê n th àn h ôn g ch ủ củ a tậ p
m ột cậ u bé ng hè o kh ôn g có cả ti ền ất th ế gi ới – đã co i tự ti n là m ột tr on g bố n
đo àn sả n xu ất ph im ho ạt hì nh lớ n nh g là vậ y nh ưn g kh ôn g ph ải ai cũ ng tạ o đư ợc
đi ều là m nê n cu ộc đờ i m ìn h. Q ua n tr ọn số qu á nh út nh át , kh ôn g đủ ca n đả m để tr ìn h
ch o m ìn h sự tự ti n đú ng ng hĩ a. M ột kh ả nă ng
lạ i ki êu că ng , ng ạo m ạn , tự ph ụ về
bà y ý ki ến cá nh ân tr on g kh i số kh ácàn h cô ng tr on g cu ộc số ng . H iề u đư ợc sự qu an
củ a m ìn h, ch ín h vì vậ y họ rấ t kh ó th êm tú c họ c tậ p, rè n lu yệ n để có th ể th oá t ra
tr ọn g củ a tự ti n m ỗi ch ún g ta cầ n ng hi h vớ i th ế
m ẽ đứ ng dậ y và th ể hi ện bả n th ân m ìn
kh ỏi lớ p vỏ tự ti , nh út nh át , m ạn h gì m à th iế u
từ ng nó i: “B ạn ch ẳn g th ể là m đư ợc đi ều
gi ới . B ởi đú ng nh ư H el en K el le r
đi sự tự ti n. ”
2009 Confessions
 H I VỌ NG
nh ữn g kh ó kh ăn , ch ôn g ga i ở ph ía
c số ng củ a m ỗi ng ườ i lu ôn có m uô n và n g hi
C uộ m ỗi ch ún g ta vẫ n kh ôn g ba o gi ờ ng ừn
tr ướ c, nh ưn g dù kh ắc ng hi ệt đế n đâ u củ a m ỗi
ơn g la i, đó sẽ là ch ìa kh óa th àn h cô ng
vọ ng , sự lạ c qu an , ti n tư ởn g và o tư tr ọn g kh ôn g
ai kh ôn g m ột lầ n vấ p ng ã. Đ iề u qu an
ng ườ i. B ởi tr ên đư ờn g đờ i, ch ưa vớ i nó nh ư th ế
sa o m à là ta ph ải bi ết đố i m ặt
ph ải ng ã nh ư th ế nà o, đa u đớ n ra là m yệ t vọ ng , kh ôn g có ý ch í vư ơn lê n, ta sẽ m ãi
nà o. N ếu m ất đi ni ềm ti n, tr ở nê n tu ch ắn sẽ đư a ch ún g ta đế n bờ bự c củ a nh ữn g
ch ìm tr on g vũ ng bù n tă m tố i và ch ắc hi vọ ng , ta lu ôn có th ể nh ìn th ấy án h sá ng
th ất bạ i. N gư ợc lạ i, nế u tr on g tâ m có , th an h th ản tr on g bấ t hạ nh kh ổ đa u. Đ ồn g
cu ối đư ờn g hầ m , tì m đư ợc sự bì nh an gi úp ta nh ận đư ợc sự yê u qu ý, gầ n gũ i từ
th ời , th ái độ số ng lạ c qu an , vu i vẻ sẽ o gi ờ cả m th ấy cô đơ n, lạ c lõ ng . G ần đâ y,
nh ữn g ng ườ i xu ng qu an h và kh ôn g badi ễn vi ên Q uố c Tu ấn – ng ườ i kh ôn g từ bỏ hi
ch ún g ta kh ôn g kh ỏi cả m ph ục tr ướ c i lă m nă m rò ng rã . Đ ể rồ i, sa u tấ t cả , hạ nh
vọ ng , đồ ng hà nh cù ng co n su ốt m ườgi a đì nh . D ù vậ y, kh ôn g ph ải ai cũ ng tì m đư ợc
ph úc đã th ực sự m ỉm cư ời vớ i an h và la i củ a ch ín h m ìn h. M ột số dễ dà ng bi lụ y
ng ọn lử a hi vọ ng để th ắp sá ng tư ơn g i cứ la o
m ột cu ộc đờ i m ờ nh ạt . Số kh ác th ì lạ
tr ướ c kh ó kh ăn , từ bỏ ướ c m ơ và số ng ên gi á tr ị
m ộn g tư ởn g ph ù ph iế m m à dầ n lã ng qu
th eo nh ữn g ảo vọ ng xa vờ i, nh ữn g ạt tr ên ch ín h
ối cù ng họ tr ở th àn h cá i bó ng m ờ nh
đí ch th ực củ a cu ộc số ng . và cu m à th iế u đi hi
el le r từ ng nó i: “B ạn ch ẳn g th ể là m gì
cu ộc đờ i củ a m ìn h. H el en K đú ng đắ n và số ng
m ch o m ìn h nh ữn g hi vọ ng
vọ ng ”. V ậy nê n, tấ t cả ch ún g ta hã y tìhi ện nh ữn g gi ấc m ơ củ a bả n th ân .
hế t m ìn h từ ng gi ây từ ng ph út để th ực
2009 Confessions
 THÀ NH CÔNG
c ô n g là g ì m à c ó n h ữ n g n g ư ờ i b ỏ ra c ả
Đ ã b ao g iờ b ạn tự h ỏ i th àn h ô n g
g , đ ó là sự h o àn h ảo tr o n g c
c u ộ c đ ờ i đ ể th eo đ u ổ i? P h ải c h ăn h iề u n g ư ờ i n ể p h ụ c ? T h ự c ra
v iệ c , là c u ộ c số n g g ià u sa n g , đ ư ợ c n
g ũ i h ơ n rấ t n h iề u . Đ ó là k h i b ạn n ấu
th àn h c ô n g đ ơ n g iả n v à g ần m ộ t
ộ t b ài to án k h ó h ay g iú p m ẹ
đ ư ợ c m ộ t b ữ a c ơ m n g o n , g iả i m g h ĩa th ế n ào c h ăn g n ữ a, th àn h
v ài v iệ c v ặt … N h ư n g d ẫu đ ư ợ c đ ịn h n
tr ìn h k h ô n g n g ừ n g c ố g ắn g , n ỗ
c ô n g v ẫn p h ải là k ết q u ả c ủ a q u á b ại . V à, tu y ệt đ ố i đ ừ n g b iế n
lự c , d ám c h ấp n h ận v à v ư ợ t q u a th ất
c ô n g tr ở th àn h b i k ịc h b ở i c ố g ắn g
c o n đ ư ờ n g th eo đ u ổ i th àn h n g
t c ả đ ể đ ạt đ ư ợ c đ iề u m ìn h m o
k h ô n g đ ồ n g n g h ĩa v ớ i b ất c h ấp tấ c o n n g ư ờ i, c h ỉ b ền v ữ n g k h i
muố n . T h àn h c ô n g c ũ n g g iố n g n h ư
a c h ín h m ìn h v ớ i m ộ t c ái tâ m
đ ư ợ c tạ o n ên từ c h ín h sứ c lự c c ủ n g n ó i: “C u ộ c số n g n ày k h ô n g
tr o n g sá n g . M ộ t g iá o sư n g ư ờ i A n h từ
h ta n h ìn n h ận n ó m à th ô i” . V ậy n ên ,
có th ất b ại , c ó c h ăn g là c ác c ứ
n g m ìn h là k ẻ th u a c u ộ c , h ãy
m ỗ i c h ú n g ta đ ừ n g ủ rũ m à c h o rằ n .
v u i lê n v à b ư ớ c ti ếp c o n đ ư ờ n g đ ã c h ọ

2009 Confessions
 T H Ấ T BẠ I
b ạn có đ ồn g ý k h ôn g ? M ới n g h e q u a
“T h ất b ại là m ẹ th àn h cô n g ” – là
p củ a th àn h cô n g v ậy tạ i sa o lạ i
có v ẻ v ô lí v ì th ất b ại là sự đ ối lậ n g là tr ạn g th ái m à co n n g ư ời
“m ẹ” củ a th àn h cô n g đ ư ợc ? T h àn h cô
g m u ốn . C òn th ất b ại th ì n g ư ợc lạ i đ ó
đ ạt đ ư ợc m ụ c đ íc h m à h ọ m on ý
ư ợc đ iề u m ìn h m u ốn . T ro n g câ u n ói n ày
là k h i ch ú n g ta k h ôn g đ ạt đ i b ạn
ti ền đ ề đ ể tạ o n ên sự th àn h cô n g . K h
ch ỉ rằ n g th ất b ại ch ín h là có th ể
v ề v iệ c đ ó đ ể rồ i sa u n ày
th ất b ại b ạn sẽ có k in h n g h iệ m h ơn th àn h cô n g . S au th ất b ại b ạn
h ạn ch ế đ ư ợc m ặt ti êu cự c v à đ ạt đ ư ợc
ổi m ặt y ếu k ém . C ứ n h ư th ế th àn h
sẽ có đ ộn g lự c đ ể v ự c d ậy , sử a đ h ọc đ ã p h ải th ất b ại rấ t n h iề u
cô n g sẽ ch ào đ ón b ạn . C ác n h à k h oa
th ể là m th ay đ ổi cả th ế g iớ i. N h ư n g
tr ư ớc k h i có n h ữ n g p h át m in h có cu ộc đ ể rồ i b ạn sẽ k h ôn g b ao
n ếu k h i b ạn th ất b ại m à ch án n ản , b ỏ
b ạn m on g m u ốn . C h ú n g ta cầ n có ý
g iờ đ ạt đ ư ợc th àn h cô n g m à g .
ại v à b iế n n ó th àn h th àn h cô n
th ứ c, n g h ị lự c đ ể k h ắc p h ụ c th ất b c sự k ết th ú c là k h i b ạn k h ôn g
T h ất b ại ch ư a là d ấu ch ấm h ết , n ó th ự
ất b ại . C án h cử a th àn h cô n g lu ôn
có n g h ị lự c số n g đ ể g iả i q u y ết th đ ứ n g lê n đ ể B ắt Đ ầu .
ch ào đ ón b ạn , v ậy tạ i sa o b ạn k h ôn g tự

2009 Confessions
 KHIÊM TỐN
ng m à cò n là nề n tả ng dẫ n tớ i th àn h
số
K hi êm tố n kh ôn g ch ỉ là ng hệ th uậ t nó lạ i qu an tr ọn g vớ i ch ún g ta đế n vậ y?
cô ng .V ậy kh iê m tố n là gì ? T ại sa o o m ìn h, đá nh gi á đú ng m ực về bả n th ân ,
K hi êm tố n là lố i số ng kh ôn g tự đề ca i kh ác .
kh ôn g ng ừn g họ c hỏ i từ nh ữn g ng ườ
kh ôn g kh oe kh oa ng th àn h cô ng và ệ củ a m ỗi
ai tr on g ch ún g ta là ho àn hả o, tr í tu
C hắ c hẳ n bạ n cũ ng bi ết , kh ôn g ợc kh ả nă ng
t nh ỏ bé gi ữa sa m ạc rộ ng lớ n. H iể u đư
ng ườ i cũ ng ch ỉ là m ột hạ t cá ở m an g tr i th ức .
tr ọn g để ta ho àn th iệ n bả n th ân và m
củ a m ìn h sẽ là cơ sở qu an đư ợc sự tô n tr ọn g,
ng he cũ ng gi úp ta có
Đ ồn g th ời , bi ết kh iê m nh ườ ng và lắ ngK hi êm tố n là m ch ún g ta ca o qu ý hơ n tr on g
ti n yê u củ a nh ữn g ng ườ i xu ng qu an h.ợc sự nể ph ục . K hi êm tố n cò n là m ch ún g ta
m ặt m ọi ng ườ i và lu ôn lu ôn nh ận đư tự m ãn kh i th àn h cô ng . C hí nh đi ều nà y là m
tự ki ềm ch ế bả n th ân m ìn h để kh ôn g ng ườ i kh ác để bả n th ân kh ôn g ng ừn g cố
ch ún g ta lu ôn th ấy m ìn h “t hấ p” hơ n H ồ C hí
ấy đã là m ch o bứ c ch ân du ng C hủ ti ch
gắ ng m ỗi ng ày . C hí nh đứ c tí nh ng nh ư bạ n bè
qu ý hơ n đố i vớ i nh ân dâ nV iệ t N am cũ
M in h tr ở nê n gầ n gũ i, ca o i qu á đề ca o ch ủ
g xã hộ i hi ện na y vẫ n có kh ôn g ít ng ườ
qu ốc tế . V ậy nh ưn g, tr on ữn g gì đã đạ t đư ợc
ãn , đắ m ch ìm tr on g nh
ng hĩ a cá nh ân , m ải kh oe kh oa ng tự mcủ a vă n m in h nh ân lo ại . H iể u đư ợc gi á tr ị
để rồ i dầ n th ụt lù i so vớ i dò ng ch ảy cầ n nó i kh ôn g vớ i cá ch số ng ti êu cự c và
củ a đứ c tí nh kh iê m tố n m ỗi ch ún g tađi ều nh ỏ bé hà ng ng ày . B ởi “k hi êm tố n là
rè n lu yệ n đứ c kh iê m tố n từ nh ữn g u th ể tr ở th àn h m ột co n ng ườ i đú ng ng hĩ a
lư ơn g tr i củ a cơ th ể” , th iế u nó ta đâ
cũ ng nh ư ho àn th iệ n bả n th ân .
2009 Confessions
 TÌNH CẢM
GIA ĐÌNH
ng để ch ún g ta tr ân qu ý. M ột tr on g
g cu ộc đờ i củ a m ỗi ng ườ i có nh iề u đề u đá nó lạ i
Tr on ậy tì nh cả m gi a đì nh là gì ? Tạ i sa o
nh .V
nh ữn g đi ều ấy ch ín h là tì nh cả m gi a đìi tì nh cả m gi a đì nh là sự gắ n kế t gi ữa nh ữn g
qu an tr ọn g vớ i ch ún g ta đế n vậ y? Bở và số ng ch un g vớ i nh au dư ới m ột m ái nh à. R ộn g
ng ườ i có cù ng m áu m ủ, hu yế t th ốn g nh ưn g lu ôn
ữn g co n ng ườ i dẫ u kh ôn g ch un g cộ i rễ
hơ n, đó cò n là sợ i dâ y nố i kế t nh o, tì nh cả m gi a
au . N hư ng dù hi ểu th eo cá ch nà
gắ n bó , yê u th ươ ng và gi úp đỡ lẫ n nhqu ý gi á nh ất m à ch ún g ta có th ể có đư ợc . V ì sa o
đì nh vẫ n là m ón qu à th iê ng li ên g và th ần vô cù ng vữ ng ch ãi , là nơ i m à bấ t cứ kh i
ư? V ì gi a đì nh ch ín h là đi ểm tự a ti nh qu a nh ữn g
ni ềm ti n, hi vọ ng và sứ c m ạn h để vư ợt
nà o ch ún g ta cũ ng có th ể tì m th ấy p ng hẹ t bở i cá i
cả m ấy , tr ái ti m ta sẽ dầ n bị bó
th ử th ác h kh ó kh ăn . Th iế u đi th ứ tì nh bơ vơ tr ên nẻ o đư ờn g ki ếm tì m hạ nh ph úc . V ậy
cả m gi ác cô đơ n, lạ c lõ ng và cứ m ãi g tì nh cả m gi a đì nh , m ột số ng ườ i cứ m ải ch ạy
nh ưn g, đâ u ph ải ai cũ ng bi ết tr ân tr ọnối qu an hệ ph ù ph iế m . Đ ể rồ i kh i nh ận ra xu ng
th eo ti ền tà i da nh vọ ng ha y nh ữn g m n cơ hộ i nà o
n sà ng nắ m lấ y m ìn h, đã kh ôn g cò
qu an h ch ẳn g cò n m ột cá nh ta y nà o sẵ n. Đ ể tr án h đi và o nh ữn g vế t xe đổ ấy , ng ay từ
ch o họ sử a ch ữa th ì tấ t cả đã qu á m uộsứ c để gi ữ gì n tì nh cả m gi a đì nh từ nh ữn g hà nh
hô m na y m ỗi ch ún g ta cầ n dà nh tâ m nh àn g m ỗi sá ng , m ột bữ a cơ m ấm áp tr on g án h
độ ng th ườ ng ng ày . M ột lờ i ch úc nh ẹ ỏ th ôi nh ưn g
ày đặ c bi ệt …, nh ữn g vi ệc là m nh
ch iề u tà , m ột bô ng ho a th ơm nh ân ngm ãi ch áy sá ng , so i đư ờn g và sư ởi ấm ch o bạ n
ch ắc ch ắn sẽ gi úp ng ọn lử a gi a đì nh m ột câ u nó i củ a Eu ri pi de s để th ay ch o lờ i kế t:
đế n hế t cu ộc đờ i nà y. X in đư ợc m ượ n m đư ợc ch ốn nư ơn g th ân để ch ốn g lạ i ta i ươ ng
“D uy ch ỉ có gi a đì nh , ng ườ i ta m ới tì
củ a số ph ận ”
2009 Confessions
 TINH THẦN
TRẮC NGHIỆM
h ữ n g p h ẩm ch ất đ án g q u ý n h ất củ a
T in h th ần tr ác h n h iệ m là m ột tr on g n là g ì? Đ ó ch ín h là ý th ứ c th ự c
co n n g ư ời . V ậy ti n h th ần tr ác h n h iệ m
a b ản th ân , k h ôn g ỷ lạ i, d ự a d ẫm h ay
h iệ n tố t n g h ĩa v ụ , cô n g v iệ c củ n g ,
ời k h ác . T ro n g cô n g v iệ c v à cả cu ộc số
đù n đ ẩy tr ác h n h iệ m ch o n g ư N ó là
m m ột v ai tr ò v ô cù n g q u an tr ọn g .
ti n h th ần tr ác h n h iệ m ch iế ca o cá c
ta n ỗ lự c v à h oà n th iệ n b ản th ân , n ân g
ng u ồn đ ộn g lự c th ú c đ ẩy m ôn . Đ ồn g
tì n h h u ốn g cũ n g n h ư tr ìn h đ ộ ch u y ên
kĩ n ăn g g iả i q u y ết ti n , sự tô n tr ọn g
ch ất n ày , ta có th ể ch iế m đ ư ợc lò n g
th ời , n h ờ có p h ẩm ó d ễ d àn g v ư ơn tớ i
b ạn b è, đ ồn g n g h iệ p v à đ ối tá c, từ đ
và y êu q u ý từ h ội n h ập q u ốc tế , n ơi
h ơn . T ro n g th ế k ỉ 21 - k ỉ n g u y ên củ a
th àn h cô n g d ám là m v à d ám ch ịu
b iế n g , k h ôn g
k h ôn g có ch ỗ ch o n h ữ n g k ẻ lư ời n x ây d ự n g ti n h th ần tr ác h n h iệ m
tr ác h n h iệ m . V ì v ậy m ỗi ch ú n g ta cầ
: tự h oà n th àn h b ài tậ p , tu ân th ủ lu ật
từ n h ữ n g h àn h đ ộn g n h ỏ h àn g n g ày k h i p h ạm sa i lầ m .. . B ởi đ ú n g n h ư
g ia o th ôn g , d ũ n g cả m n h ận v à sử a lỗ i
t ch ấp n h ận tr ác h n h iệ m ch o h àn h
R ic h ar d L E v an s đ ã n ói , ch ỉ k h i b iế tr ư ởn g th àn h .
đ ộn g củ a m ìn h , ta m ới có th ể b ắt đ ầu

2009 Confessions
 “Uống nước
nhớ nguồn”
“Ă n qu ả nh ớ kẻ tr ồn g câ y
Ă n kh oa i nh ớ kẻ ch o dâ y m à tr ồn g” . y nh ư m ột tr uy ền th ốn g
ôn đư ợc ch a ôn g ta đề ca o, ph át hu
Từ xa xư a, lò ng bi ết ơn lu tụ c ng ữ có câ u “U ốn g nư ớc nh ớ ng uồ n” . N gh ĩa
qu ý bá u. C ùn g vớ i qu an ni ệm tr ên , y ti nh th ần ,
cứ th àn h qu ả nà o, dù là vậ t ch ất ha
hà m ẩn là kh i ch ún g ta hư ởn g th ụ bấ t là m ra ch ún g. Ă n m ột bữ a cơ m no đủ ph ải nh ớ
cũ ng ph ải nh ớ đế n cô ng ơn ng ườ i đã ch iế c áo ấm áp ph ải bi ết ơn ng ườ i đã th êu dệ t
đế n ng ườ i là m ra hạ t gạ o; m ặc m ột tr iế t lý , rấ t nh ân si nh , hư ớn g co n ng ườ i tr ở nê n
nê n. C âu tụ c ng ữ nh ư m ột lờ i ră n rấ t cò n là kh ởi
g ch ỉ là đứ c tí nh vĩ đạ i nh ất m à
ho àn th iệ n hơ n. Bở i, lò ng bi ết ơn kh ôncủ a co n ng ườ i. N gư ời có lò ng bi ết ơn sẽ lu ôn
ng uồ n củ a m ọi đứ c tí nh tố t đẹ p nh ất đư ợc sự gi úp đỡ nồ ng nh iệ t bấ t cứ kh i nà o họ
đư ợc yê u qu ý, tr ân tr ọn g, họ sẽ nh ậnng sẽ cả m th ấy vu i vẻ , nh iệ t tì nh hơ n kh i gi úp
gặ p kh ó kh ăn . N gư ời đư ợc bi ết ơn cũ m ột kh ăn g
i và ng ườ i cũ ng ph át tr iể n và ng ày
đỡ , từ đó , cá c m ối qu an hệ gi ữa ng ườkh ứ, tr ân tr ọn g gi á tr ị ng uồ n cộ i cũ ng là kh i
kh ít hơ n. K hi ch ún g ta bi ết ơn qu á ch o bả n th ân và gó p ph ần bả o vệ vă n ho á tr uy ền
ch ún g ta đa ng là m gi àu vố n vă n ho á ph át tr iể n hi ện đạ i nh ư hi ện na y, nh ữn g gi á tr ị
th ốn g củ a đấ t nư ớc . Tu y nh iê n vớ i sự ng qu ay lư ng
m ột bộ ph ận gi ới tr ẻ ng ày na y đa
tr uy ền th ốn g đa ng ng ày cà ng m ai m ột ,bi ết ch o ri ên g m ìn h. C hí nh và o lú c nà y đâ y,
vớ i tr uy ền th ốn g, số ng íc h kỷ , ch ỉ - tr uy ền th ốn g bi ết ơn cầ n ph ải đư ợc đề ca o hơ n
tr uy ền th ốn g “U ốn g nư ớc nh ớ ng uồ n” kh ứ là m sa o có đư ợc th àn h cô ng tr on g hi ện tạ i
nữ a. Bở i kh ôn g có nh ữn g bà i họ c qu á ng lò ng bi ết
ữn g gi á tr ị tố t đẹ p từ qu á kh ứ bằ
và tư ơn g la i? V ậy nê n, hã y ch ắt ch iu lanh i m ột cá ch đầ y tí ch cự c và ch iế n đấ u vớ i th ực
ơn , nh ưn g cũ ng vừ a nh ìn và o tư ơn g
tạ i th ật nh iệ t hu yế t.
2009 Confessions
 Cuộc đời là
những chuyến đi
đi ” ở đâ y có th ể hi ểu th eo nh iề u tầ ng
đờ i là nh ữn g ch uy ến đi . “C hu yế n m
C uộ c ng đấ t m ới , cũ ng có th ể là hà nh tr ìn h tì
ng hĩ a. Đ ó có th ể là sự xê dị ch đế n vù g tâ m
i kh i là nh ữn g cu ộc cá ch m ạn g tr on
đế n nh ữn g sở th íc h, đa m m ê độ c lạ , đô ữn g gi ai đo ạn tr on g qu á tr ìn h hì nh th àn h và
tư ởn g, nh ận th ức . Đ ó cò n có th ể là nh ay m iệ t m ài nh ư m uố n th úc đẩ y co n ng ườ i
ph át tr iể n củ a co n ng ườ i. Tr ái Đ ất qutạ i ch ỗ, tr án h th ụt lù i. N hữ ng ch uy ến đi rả i
vậ n độ ng nh iề u hơ n, tr án h dậ m ch ân ún g ta . Đ ôi kh i số ph ận bu ộc ta ph ải đi , đô i
đề u, rả i đề u tr ên qu ỹ th ời gi an củ a ch c đư ợc
tr ải ng hi ệm m ới m ẻ. Sa u cù ng , bà i họ
kh i ta tự m ìn h dấ n th ân và o nh ữn g cá ch tô i
qu an tr ọn g hơ n cả . C hú ng ta họ c đư ợc
đú c kế t từ nh ữn g ch uy ến đi vẫ n nh ữn g ki nh
m ạn h m ẽ hơ n tr on g hà nh đô ng bở i
lu yệ n bả n th ân , tr ưở ng th àn h, th ú vị , ha y ho
ng ta bi ết th êm nh iề u đi ều
ng hi ệm xư ơn g m áu tí ch nh ặt đư ợc . C húữn g tr i th ức vô tậ n củ a nh ân lo ại , bở i “đ i
từ th ế gi ới bê n ng oà i, kh ám ph á ra nhĐ ặc bi ệt hơ n, qu a m ỗi ch uy ến đi , ta có th ể
m ột ng ày đà ng , họ c m ột sà ng kh ôn ”. hi ểu rõ hơ n về ch ín h m ìn h. Đ i đư ờn g dà i có
bi ết th ế m ạn h- đi ểm yế u củ a bả n th ân , tr án h vấ p ng ã là đi ều kh ôn g tư ởn g. N gư ời
th ể gi an na n, hà nh tr an g ch o đầ y đủ để n th ân
n ch ỉ kh oa nh ta y đứ ng nh ìn , m ặc ch o bả
ta th ườ ng ng ại nh ữn g vấ p ng ã đó nê i lầ m m ới
ôn g bi ết rằ ng ch ín h nh ữn g vấ p ng ã, sa
bị th ụt lù i ph ía sa u. N gư ời ta kh gi á m ới ho àn
g ch uy ến đi . V à có nh ữn g ch uy ến đi vô
là m nê n gi á tr ị th ật củ a nh ữn
th iệ n nê n cu ộc số ng nà y.

2009 Confessions
 Lòng yêu thương
m ột hạ nh ph úc lớ n. N hư ng có lẽ đư ợc
ng ườ i ta si nh ra , đư ợc số ng tr ên đờ i đã là cả m gi ác
C on hạ nh ph úc lớ n hơ n. Đ ó ch ín h là kh i có
số ng tr on g lò ng củ a ng ườ i kh ác cò n làyê u th ươ ng là th ứ tì nh cả m tố t đẹ p m à co n ng ườ i
yê u th ươ ng và đư ợc yê u th ươ ng . Tì nh né t đẹ p bì nh dị , tr on g sá ng củ a tì nh ng ườ i, lò ng
dà nh ch o nh au . Tì nh th ươ ng là nh ữn g, vị th a và cô ng lí. Đ ó có th ể là tì nh cả m gi a đì nh ,
nh ân hậ u, sự kh oa n du ng , ca o th ượ ng ng ườ i nó i ch un g. N ó có th ể là th ứ tì nh cả m vu n
tì nh bằ ng hữ u, tì nh yê u lứ a đô i, tì nh ềm th ươ ng cả m
dà i nh ưn g cũ ng có th ể ch ỉ là m ột ni
đắ p, xâ y dự ng tr on g m ột th ời gi an kh i ta cả m th ôn g
ho àn cả nh nà o đó . Y êu th ươ ng ch ín h là
ch ực tr ào dâ ng kh i ta gặ p m ột ộc số ng , yê u m ến và
bấ t hạ nh , kh ó kh ăn tr on g cu
qu an tâ m gi úp đỡ ng ườ i có cả nh ng ộ o đứ c tố t, tì nh cả m ca o đẹ p. N hư ng dù vớ i bấ t cứ
tr ân tr ọn g nh ữn g ng có ph ẩm ch ất đạng lu ôn m an g lạ i nh ữn g đi ều kì di ệu ri ên g ch o cả
bi ểu hi ện nà o th ì tì nh yê u th ươ ng cũ ph úc m à tì nh yê u th ươ ng đe m lạ i dà nh ch o cả ha i
ng ườ i ch o đi và nh ận về nó . C ái hạ nh lự c hấ p dẫ n ké o co n ng ườ i ta xí ch lạ i gầ n nh au ,
ph ía . Bê n cạ nh đó , yê u th ươ ng cò n là nh ữn g m ối qu an hệ tố t đẹ p gi ữa ng ườ i vớ i ng ườ i.
tạ o th àn h kh ối th ốn g nh ất , gâ y dự ng na y, cò n có nh ữn g kẻ số ng lạ nh lù ng nh ư m ột cỗ
So ng tr on g cu ộc số ng hi ện đạ i ng ày o m ìn h, lu ôn đố kị ga nh gh ét , xu ng độ t, cư ớp đo ạt ,
m áy , vô hồ n vô cả m , ch ỉ bi ết số ng ch cầ n lê n án và bà i tr ừ. Y êu th ườ ng đe m lạ i hạ nh
là m ối hi ểm họ a lớ n ch o xã hộ i m à ta ng hè o, nh ữn g
m ới xo a dị u nh ữn g ng ăn cá ch gi àu
ph úc ch o nh ân lo ại , ch ỉ có yê u th ươ ng h tư ơi đẹ p. V ì vậ y hã y dà nh tì nh th ươ ng củ a m ìn h
bấ t đồ ng đố kị , là m ch o xã hộ i vă n m inth ật sự ch ỉ đế n kh i ta bi ết m ạn h dạ n ch o đi , hã y
ch o m ọi ng ườ i th ật nh iề u. H ạn h ph úc n đờ i nh ư cố nh ạc sĩ Tr ịn h C ôn g Sơ n đã nh ắn nh ủ
đe m tì nh th ươ ng củ a m ìn h gử i đế n m uô lò ng , để là m gì em bi ết kh ôn g? Đ ể gi ó cu ốn đi ”.
: “S ốn g tr on g đờ i số ng cầ n có m ột tấ m
2009 Confessions
 “Đừng trông chờ
vào người khác”
m ột hò n đá cả n bư ớc bạ n đế n vớ i th àn h
i là
B il l G at es đã từ ng nó i: “T hó i qu en ỷ lạ ph ải đá ch ún g kh ỏi co n đư ờn g củ a m ìn h” .
cô ng , m uố n là m nê n ng hi ệp lớ n, bạ n ỷ lạ i, dự a dẫ m , tr ôn g ch ờ và o sự gi úp đỡ
Tr ôn g ch ờ và ng ườ i kh ác là th ói qu en m vi ệc
ôn g m uố n bỏ cô ng sứ c củ a m ìn h để là
củ a nh ữn g ng ườ i xu ng qu an h. H ọ kh số ng m à
uố n. K hô ng ai tr on g ch ún g ta có th ể
và tì m ki ếm nh ữn g vi ệc m ìn h m tr on g kh ả
ng ườ i kh ác nh ưn g đó sẽ là sự gi úp đỡ
kh ôn g cầ n sự qt am gi úp đỡ củ a ờ sự gi úp đỡ
g th ể xo ay xở . Đ ừn g m on g ch
nă ng củ a họ và lú c đó bạ n th ật sự kh ôn th ể tự m ìn h là m đư ợc . N gà y na y có kh á
củ a ng ườ i th ân bạ n bè kh i bạ n vẫ n có i. Tr on g họ c tậ p, kh i có bì nh th ườ ng về nh à
nh iề u bạ n tr ẻ th íc h số ng dự a dẫ m ỷ lạ o ch ép lạ i ha y kh i si nh vi ên đã có bằ ng tố t
kh ôn g ch ịu là m m à đợ i bạ n là m rồ i salà m m à ch ờ đợ i và o m ột ng ườ i th ân nà o đó
ng hi ệp nh ưn g kh ôn g tự đi ki ếm vi ệc ph áp tố i
và o ng ườ i kh ác kh ôn g ph ải là m ột gi ải
ki ếm cô ng vi ệc ch o. .. Tr ôn g ch ờ lạ i rấ t nh iề u
đờ i m ìn h. Đ ây là m ộ th ói qu en xấ u để
ưu để ch ún g ta xâ y dự ng cu ộc ún g ta tr ở th àn h
cầ n ph ê ph án và lo ại bỏ . N ó sẽ bi ến ch
hậ u qu ả kh ôn lư ờn g m à ta . H ãy tự đi tr ên đô i
ức và sẽ gặ p th ất bạ i tr on g cu ộc số ng
nh ữn g kẻ bù nh ìn vô th ừn g ph ó m ặc cu ộc đờ i
m à bạ n m uố n m ở. Đ
bà n ch ân củ a m ìn h và m ở ra cá nh cử aa m ẹ ha y ng ườ i th ân củ a bạ n. B ên cạ nh đó
m ìn h ch o ng ườ i kh ác ch o dù đó là ch tự lậ p, tr au dồ i ki ến th ức , ho àn th iệ n bả n
ph ải bi ết rè n lu yệ n ch o bả n th ân tí nh m à hã y số ng cu ộc đờ i củ a ch ín h m ìn h, có
th ân m ìn h. Đ ừn g né p bê n cu ộc đờ i ai đó
gi úp íc h ch o bả n th ân , gi a đì nh và xã hộ i.
nh ư vậ y ta m ới có th ể th àn h cô ng ,
2009 Confessions
 “Tôn sư
trọng đạo”
câ u nó i có ý ng hĩ a tr on g xã hộ i xư a,
tự vi sư – bá n tự vi sư ” kh ôn g ch ỉ là
“N hấ t lạ i ý ng hĩ a sâ u sắ c. Tr on g hà nh tr ìn h dà i
để
m à ch o đế n ng ày na y câ u nó i vẫ n cò n đư ợc gặ p gỡ , gắ n bó vớ i nh iề u ng ườ i th ầy ,
và rộ ng củ a m ìn h, m ỗi ch ún g ta đề u u ấn ri ên g ch iế u rọ i và o đờ i ta nh ữn g th ứ
ng ườ i th ầy nà o cũ ng đề u để lạ i m ột dấdạ y dỗ , tr uy ền tả i ch o ta bi ết ba o tr i th ức ,
án h sá ng ri ên g bi ệt . Th ầy là ng ườ i đã m ơ, ho ài
ầy cò n là ng ườ i ch ắp cá nh nh ữn g ướ c
vă n hó a, lẽ số ng , kh ôn g ch ỉ vậ y, th hu yế t vớ i
. M ỗi m ột lờ i gi ản g củ a th ầy là cả tâ m
bã o, lí tư ởn g ca o đẹ p ch o ch ún g ta củ a m ìn h
đư ợc ch ia sẻ ki nh ng hi ệm , vố n số ng
ng hề , ch ứa đự ng ni ềm kh át kh ao m à cò n đe m
ôn g đơ n th uầ n ch ỉ là ki ến th ức họ c vấ n
ch o tr ò, nh ữn g lờ i gi ản g ấy kh h ki m ch ỉ na m
và có nh ữn g th ứ đã tr ở th àn
đế n ni ềm ti n, tì nh yê u, ng hị lự c, lí tr í ật vậ y, cô ng la o củ a th ầy to lớ n vô ng ần ,
để ta th eo đu ổi tr on g cu ộc đờ i nà y. Th nh ữn g bà i họ c ha y. B ởi vậ y, m ỗi ch ún g ta
th ầy đã hi si nh cả cu ộc đờ i m ìn h ch o ta cô , sự tr ân tr ọn g, bi ết ơn kh ôn g ph ải ch ỉ
cầ n ph ải bi ết qu ý tr ọn g, yê u m ến th ầy ta . Đ ôi
to bú a lớ n m ới th ể hi ện tấ m lò ng củ a
nh ữn g hà nh độ ng lớ n, nh ữn g lờ i đa o ng là lờ i
ch ăm họ c, ng hi êm tú c ng he gi ản g cũ
kh i ch ỉ m ột cử ch ỉ nh ỏ nh ư ta lu ôn đẹ p nà y
củ a ta . N hư ng đá ng bu ồn th ay , lẽ số ng
tr i ân ch ân th àn h, sâ u sắ c nh ất nh iề u bạ n tr ẻ
xã hộ i hi ện đạ i, ch ún g ta cầ n ph ê ph án
đa ng bị m ai m ột dầ n tr on g ôn kh ôn g tố t đố i
độ , th iế u tô n tr ọn g và có nh ữn g ph át ng
có nh ữn g hà nh vi th iế u lễ h, cầ n bi ết yê u m ến
rú t ra bà i họ c ch o m ìn
vớ i th ầy cô . Q ua đó , m ỗi ch ún g ta cầ ntr uy ền th ốn g “t ôn sư tr ọn g đạ o” .
qu ý tr ọn g th ầy cô và lu ôn dư ỡn g nu ôi
2009 Confessions
 “Cho đi là
còn mãi”
bấ t tậ n th ì có lẽ , lố i số ng sẻ ch ia , ch o
N ếu ví cu ộc đờ i nà y là m ột tr ườ ng cang ch ứa đự ng gi á tr ị nh ân si nh sâ u sắ c
đi là cò n m ãi là m ột nố t tr ầm sâ u lắ ch ia ,
tr on g cu ộc số ng . C ho đi là cá ch ta sẻ
về cá ch ứn g xử củ a co n ng ườ i g ta hạ nh
ất ho ặc ti nh th ần . C ho đi là m ch o ch ún
gi úp đỡ ai đó về m ặt vậ t ch n, cả m nh ận
h bả n th ân ta ho àn th iệ n hơ
ph úc hơ n, yê u đờ i hơ n, là m ch o ch ín ch ỉ vậ y cu ộc số ng là m ột ng ọn nú i, có
cu ộc đờ i nà y có ý ng hĩ a hơ n. K hô ng ng ườ i
nh au , bở i vậ y lu ôn cầ n đế n nh ữn g co n
lú c dố c, có lú c bằ ng ph ẳn g kh ác nà y cò n
ôn g ng hĩ đế n vi ệc nh ận lạ i. C uô c số ng
bi ết ch ia sẻ , bi ết ch o đi m à kh từ ch ún g ta ,
t hạ nh , họ cầ n lắ m m ột án h lử a sẻ ch ia
nh iề u nh ữn g m ản h đờ i bấ độ ng vi ên cũ ng
ta y th ật ch ặt , cá i vỗ va i, lờ i an ủi ,
đô i kh i ch ỉ là cá i nắ m lạ i nh ớ đế n câ u
N hắ c đế n lẽ số ng đẹ p nà y, ch ún g ta
ph ần nà o gi úp họ . ch iế c bá nh th ời gi an
th an h ni ên N gu yễ n H ữu  n đã ch ia sẻ
ch uy ện về ch àn g đo ạn cu ối . T rá i vớ i hà nh
nh un g th ư gi ai
củ a m ìn h để gi úp đỡ nh ữn g ng ườ i bệ nh ữn g ng ườ i ch ỉ bi ết số ng íc h kỉ , lu ôn
độ ng đẹ p bi ết số ng ch o đi , cầ n lê n án m ột
ta cầ n ph ải bi ết m ỗi ng ày số ng là
lo sợ nh ận lạ i ít hơ n ch o đi . C hú ng sẻ ch ia là đi ều hạ nh ph úc nh ất . C uộ c
tr ải ng hi ệm , đư ợc yê u th ươ ng , đư ợc i vớ i
ỗi co n ng ườ i sẵ n sà ng ch o đi , sẻ ch ia đố
số ng sẽ tu yệ t vờ i bi ết ba o kh i m tr ên đờ i
C hí nh vì vậ y, bạ n tr ẻ ơi “C òn gì đẹ p
nh ữn g ng ườ i xu ng qu an h m ìn h.
i ng ườ i số ng để yê u nh au ” (T ố H ữu ).
hơ n th ế. N gư ời vớ
2009 Confessions
 CHO VÀ NHẬN
c và có ý ng hĩ a vô cù ng qu an tr ọn g
và “n hậ n” là ha i qu á tr ìn h qu en th uộ
“C ho ” “c ho ” và “ nh ận ” là gì ? N ó đó ng va i tr ò
ậy
tr on g cu ộc số ng củ a m ỗi co n ng ườ i. V ún g ta ? “C ho ” ch ín h là sự sa n sẻ , gi úp đỡ ,
nh ư th ế nà o tr on g cu ộc số ng củ a m ỗi ch củ a m ột ng ườ i, cò n “n hậ n” là sự đư ợc đá p
yê u th ươ ng xu ất ph át từ tâ m từ tr ái ti m tồ n tạ i m ối qu an hệ nh ân qu ả nh ưn g đồ ng
tr ả, đề n ơn . G iữ a “c ho ” và “n hậ n” lu ôn ật ha i
au . B ởi cu ộc số ng lu ôn tồ n tạ i qu y lu
th ời cũ ng tư ơn g tr ợ, bổ su ng ch o nh i ch o đi
on g ng ón g đư ợc nh ận lạ i. Đ ồn g th ời , kh
ch iề u, nế u kh ôn g ch o đi th ì đừ ng m m à cò n là
i kh ôn g ch ỉ là lờ i cả m ơn từ ng ườ i nh ận
bằ ng cả tấ m lò ng , th ứ ta nh ận lạ i kh ôn g ba o
ph úc ch o tâ m hồ n. H ơn nữ a, đư ờn g đờ
sự th an h th ản , tr ạn g th ái hạ nh ột cá i nắ m ta y
ặt vớ i kh ó kh ăn th ử th ác h , m
gi ờ bằ ng ph ẳn g. N hữ ng lú c ph ải đố i m nh ưn g ch ắc ch ắn sẽ gi úp ng ườ i đư ợc nh ận
th ật ch ặt , m ột sự gi úp đỡ - dù nh ỏ th ôich o đi m à ch ỉ m on g nh ận đư ợc sự đề n đá p,
m ạn h m ẽ hơ n nh iề u. V ậy nh ưn g, nế u hĩ a. Tr on g cu ộc số ng , kh ôn g kh ó để bắ t gặ p
ch ắc ch ắn vi ệc đã là m sẽ m ất đi ý ng ậm ch í,
đá nh bó ng tê n tu ổi , th ươ ng hi ệu . Th
nh ữn g ng ườ i m ượ n vi ệc từ th iệ n để da nh bá n
lợ i dụ ng lò ng tố t củ a ng ườ i kh ác , gi ả
gầ n đâ y cò n xu ất hi ện nh ữn g kẻ và ph ê ph án .
ng ng ườ i nh ư vậ y đá ng bị xã hộ i lê n án
tă m nh ân đạ o để tr ục lợ i. N hữ và “n hậ n” , cư ơn g
cầ n nh ận th ức đư ợc va i tr ò củ a “c ho ”
C hí nh vì vậ y m ỗi ch ún g ta lự c họ c tậ p và rè n
, th ờ ơ vớ i đồ ng lo ại , nỗ
qu yế t ch ối bỏ lố i số ng íc h kỉ , vô cả m n th ân cũ ng nh ư cộ ng đồ ng . B ởi đú ng nh ư
lu yệ n để có th ể ki ến tạ o gi á tr ị ch o bả đâ u ch ỉ nh ận ri ên g m ìn h” .
nh à th ơ Tố H ữu từ ng vi ết : “S ốn g là ch o
2009 Confessions
 “Tình mẫu tử”
ca nh ư bi ển Th ái Bì nh , “n hư nư ớc tr on g
Tự ba o đờ i na y, tì nh m ẹ lu ôn đư ợc ẫu ng ợi o qu ý th eo
tử là m ột tì nh cả m th iê ng li ên g, ca
ng uồ n ch ảy ra ”. Q uả th ực vậ y tì nh m ph ải tr ải qu a ch ín th án g m ườ i ng ày vấ t vả , kh ổ
ta su ốt cu ộc đờ i nà y. M ẹ là ng ườ i đã ỡn g ta bằ ng ti ến g há t, bằ ng dò ng sữ a m át ng ọt
cự c để si nh th àn h nê n ta , m ẹ nu ôi dư o rự c rỡ so i
o ta th àn h ng ườ i, m ẹ nh ư án h sa
dị u êm . M ẹ tầ n tả o lo lắ ng nu ôi dạ y ch nó i hế t cô ng la o to lớ n, vĩ đạ i củ a m ẹ, là m sa o
sá ng cu ộc đờ i củ a ta , là m sa o có th ể ẹ là lò ng ta
m ẹ ch ịu vì co n. M ỗi lầ n cấ t ti ến g gọ i m
gá nh hế t nh ữn g vấ t vả , nh ọc nh ằn qu á đỗ i. M ẹ nh ư
ẹ - ch ỉ m ột từ th ôi sa o m à th iê ng li ên g
lạ i dâ ng tr ào ba o cả m xú c, m ng vi ên ta nh ữn g lú c
ữn g ki nh ng hi ệm số ng , độ
ng ườ i th ầy , ng ườ i ch ị ch ia sẻ vớ i ta nh ta y vớ i ng ườ i yê u. M ẹ là độ ng lự c để ta ti n
ta bu ồn , th ất bạ i tr on g họ c tậ p, ch iaẹ lu ôn là ng ườ i da ng ta y đỡ ta kh i ta vấ p ng ã,
tư ởn g và có ni ềm ti n và o cu ộc đờ i, m cu ộc đờ i m ìn h ch o ta m à kh ôn g th an th ở đi ều
kh i ta kh ó kh ăn . M ẹ vấ t vả , hi si nh cả m ẹ lặ ng lẽ
, nặ ng lờ i vớ i m ẹ, m ẹ ch ỉ im lặ ng ,
gì cả , có nh ữn g lú c ta cá u gi ận vô cớẹ lu ôn độ ng vi ên , ti n tư ởn g và o qu yế t đị nh củ a
gi ấu nư ớc m ắt tr on g nụ cư ời vớ i ta . M bi ết ba o, m ỗi ch ún g ta cầ n ph ải bi ết tr ân tr ọn g,
ta . M ẹ, tì nh m ẹ ca o cả và tu yệ t vờ i g ta để ý đế n
đế n m ẹ nh iề u hơ n nữ a, có ba o gi ờ ch ún
yê u th ươ ng , ch ăm só c, qu an tâ m óe m ắt . M ẹ yê u
y nh ữn g nế p nh ăn hằ n nơ i kh
tó c m ẹ đã đi ểm nh ữn g sợ i bạ c, có ha y m à vẫ n cò n nh iề u kẻ kh ôn g bi ết tr ân tr ọn g,
th ươ ng , ch ăm só c ta từ ng li từ ng tí , vậ i co n bấ t hi ếu đố i xử tệ bạ c vớ i m ẹ m ìn h, kh ôn g
yê u qu í m ẹ củ a m ìn h, có nh ữn g ng ườ ìn h, hã y tr ân
H ỡi nh ữn g ai đa ng cò n có m ẹ bê n m
là m tr òn ch ữ hi ếu , đạ o là m co n. óc . Đ ừn g để bu ồn
i cò n m ẹ xi n đừ ng là m m ẹ kh
tr ọn g nh ữn g ph út gi ây qu í bá u nà y: “A
lê n m ắt m ẹ ng he kh ôn g ? ”
2009 Confessions
 “Tình Phụ Tử”
m ôn g kh ôn g đ on g đ ầy tì n h m ẹ
“N ướ c b iể n m ên h tì n h ch a” .
M ây tr ời lồ n g lộ n g kh ôn g đ ếm đ ượ c
o co n cá i kh ôn g th ể đ on g đ o, câ n đ ếm
T h ực vậ y, cô n g la o củ a ch a dà n h ch c ta từ n g li từ n g tí th ì có lẽ ch a là
đ ượ c, n ếu m ẹ lu ôn ân cầ n , ch ăm só rõ
gư ời kh ôn g th ể h iệ n sự q ua n tâ m
n gư ời âm th ầm yê u th ươ n g ch ún g ta . Nvệ ta , ch a là tr ụ cộ t gi a đ ìn h , lu ôn
rà n g n h ư m ẹ, n gư ời th ầm lặ n g, b ảo lạ i là n gư ời m ềm lò n g n h ất , q ua n tâ m
n gh iê m kh ắc vớ i ta n h ưn g th ực ch ất ch a,
i kh ôn g m ột lầ n đ ượ c “c ưỡ i” lê n lư n g
ta n h ất . T uổ i th ơ củ a ai m à lạ ện , ch ia
. T uy ch a kh ôn g h ay n ói ch uy
đ ượ c ch a dạ y ch ơi th ả di ều , đ ạp xe a ch a đ ều th ấm th ía , kh ắc sâ u tr on g
sẻ vớ i ta n h iề u, n h ưn g m ỗi lờ i dạ y củ a,
ún g ta sẽ lu ôn n h ớ m ãi lờ i dặ n củ a ch
lò n g co n . D ù m ai sa u kh ôn lớ n , ch dị u
ch a ru n gủ , n h ớ m ãi cá i xo a đ ầu
n h ớ m ãi cả m gi ác ấm áp kh i đ ượ c on là m tố t lắ m ”. T ìn h ph ụ tử – m ột
dà n g củ a ch a cù n g lờ i đ ộn g vi ên : “C n g
th eo ta su ốt cu ộc đ ời , ph ải kh i tr ưở
tì n h cả m th iê n g li ên g, sâ u sắ c ấy yê u
h iể u đ ượ c n ỗi vấ t vả ấy , m ới th
th àn h , là m ch a, là m m ẹ, ta m ới th ấu h m ột n gư ời co n ch o tr òn ch ữ h iế u,
th ươ n g, q uí tr ọn g ch a. H ãy tr ở th àn vô
o ch a đ ừn g tr ở th àn h n h ữn g đ ứa co n
tr ân tr ọn g, q ua n tâ m , lo lắ n g ch
h n ặn g cu ộc đ ời kh ôn g ai kh ổ b ằn g ch a”
tâ m , b ất h iế u. H ãy n h ớ “G án
2009 Confessions
 “Lời cảm ơn”
i cả m ơn ba o nh iê u lầ n ch ưa ? Lờ i cả m
tự hỏ i rằ ng từ bé đế n lớ n bạ n đã nó i lờ
C ó kh i nà o bạ n
h nh ất xu ất ph át từ tr ái tim từ tấ m lò ng củ a
ân th àn
ơn có lẽ là m ột tr on g nh ữn g lờ i nó i ch tr ọn g bi ết ơn nh ữn g gì m à ng ườ i kh ác đã là m ch o ta
ch ín h m ìn h. C ảm ơn là m ột th ái độ tr ân ơn ch ín h là m ột cá ch th ể hi ện tìn h cả m , lố i ứn g xử
đe m lạ i ch o ta nh ữn g đi ều tố t đẹ p. C ảm ữn g ng ườ i xu ng qu an h m ìn h. Vă n hó a cả m ơn ch ín h là
lịc h sự , lễ ph ép , bi ết tô n tr ọn g đế n nh i có th ể đá nh gi á
Lờ i cả m ơn dù ch ỉ là bé nh ỏ nh ưn g lạ
né t đẹ p vố n có củ a m ột co n ng ườ i. u ta bi ết cả m ơn ta
Th ế gi ới sẽ đẹ p hơ n rấ t nh iề u nế
đư ợc nh ân ph ẩm củ a m ột co n ng ườ i. ng ườ i kh ác đã là m ch o ta . N ét đẹ p củ a lố i số ng nà y
bi ết tr ân tr ọn g nh ữn g th àn h qu ả m à nó i, cử ch ỉ, hà nh độ ng và nằ m ng ay tr on g ch ín h tìn h
di ễn ra th ườ ng xu yê n bi ểu hi ện ở lờ i ỉ là m ột cá ch hà nh xử bi ết đi ều , lễ ph ép , lịc h sự . N ét
cả m củ a m ỗi ng ườ i. C ảm ơn th ực ra ch i nh ưn g lạ i kh iế n ng ườ i xu ng qu an h yê u qu ý m ìn h.
đẹ p nà y kh ôn g ph ô tr ươ ng ra bê n ng oà ch uy ện , tiế p xú c ba o nh iê u ch uy ện . Lờ i cả m ơn kh i
H ằn g ng ày ch ún g ta gặ p gỡ ba o nh iê u c đư ờn g đư ợc m ột ng ườ i lạ ch ỉ gi úp , cả m ơn vì hô m
đư ợc bạ n bè gi úp đỡ , cả m ơn kh i đi lạ h về . C hỉ là m ột lờ i nó i đơ n gi ản và rấ t dễ dà ng th ể
na y xe th ủn g xă m và có ng ườ i đư a m ìnơn ba m ẹ vì đã nu ôi dạ y m ìn h lớ n kh ôn , có th ể tự lậ p
hi ện . H oặ c đơ n gi ản hơ n là nó i lờ i cả mơn vớ i ba m ẹ lạ i kh ó kh ăn vì bạ n ng hĩ nó sá o rỗ ng ,
đư ợc . N hư ng dư ờn g nh ư lờ i nó i cả m àn h nh ất m à ba m ẹ vẫ n m on g m ột lầ n co n cá i sẽ nó i
kh ôn g th ật . Đ ây là lờ i cả m ơn ch ân th cả m ơn th ì th ế gi ới sẽ to àn là m àu hồ ng , ai cũ ng sẽ
vớ i m ìn h. G iá nh ư ai cũ ng bi ết nó i lờ i bộ hơ n vă n m in h hơ n. G iữ a ng ườ i vớ i ng ườ i sẽ tr àn
hế t lò ng vì ng ườ i kh ác . Xã hộ i sẽ tiế n tấ t cả và đặ c bi ệt là cả m ơn nh ữn g th ất bạ i vì ch ín h
ng ập yê u th ươ ng . H ãy nó i cả m ơn vớ i nh ng hi ệm để có nh ữn g th àn h cô ng sa u nà y. N hữ ng
nh ữn g th ất bạ i ấy đã ch o ta th êm ki cả m ơn . N ó kh ôn g ch ỉ là m ột tr uy ền th ốn g tố t đẹ p m à
ng ườ i tr ẻ ch ún g ta ph ải họ c để nó i lờ i i yê u th ươ ng và ch ia sẻ ch o nh au nh iề u hơ n. Vậ y hã y
nó cò n là nh ữn g cư xử đẹ p để m ọi ng ườơn vớ i tấ t cả yê u th ươ ng .
cả m ơn và đừ ng ng ần ng ại nó i lờ i cả m
2009 Confessions
 “Lời Xin Lỗi”
lỗ i v ụ n g v ề v ẫn tố t h ơn sự im lặ n g ”.
C ó ai đ ó đ ã từ n g n ói : “M ột lờ i x in i đ ầu , cá i k h oa n h ta y lễ p h ép v à
cú
Q u ả th ật n h ư v ậy , lờ i x in lỗ i là cá i i, b ác x in lỗ i, th ầy x in lỗ i… N h ư n g
lờ i ch ân th àn h : ch áu x in lỗ i, em x in lỗ
đ ư ợc đ iề u đ ó. L ời x in lỗ i k h i m ìn h
tr on g cu ộc số n g n ày đ ã m ấy ai là m đ ộ b iế t lỗ i, tự n h ận th ấy sa i lầ m
là m sa i k h ôn g ch ỉ là cá ch th ể h iệ n th ái
o ti ếp , ứ n g x ử g iữ a n g ư ời v ới n g ư ời . L ời
m à cò n là p h ép lị ch sự tr on g g ia n g ,
g v à k h iế n n g ư ời n g h e cả m th ấy h ài lò
x in lỗ i là th ể h iệ n sự tô n tr ọn n g ư ời
là m ch o m ối q u an h ệ tố t đ ẹp h ơn . C òn
vu i v ẻ, ch ấp n h ận , b ỏ q u a, h iệ m củ a
lò n g v à tr ên h ết là ý th ứ c đ ư ợc tr ác h n
x in lỗ i th ì cả m th ấy n h ẹ tu ổi ở H ải
g sa i tr ái . H àn h đ ộn g củ a cậ u b é 8
m ìn h tr ư ớc h àn h đ ộn à số đ iệ n th oạ i
ư ơn g ô tô đ ã v iế t g iấ y g ử i lờ i x in lỗ i v
P h òn g lỡ là m v ỡ g ư ờn g m à b áo ch í
o ch ủ n h ân ch iế c ô tô đ ể tr ư ớc cổ n g tr
ngỏ ý đ ền b ù ch su y n g ẫm . C h o n ên
k h iế n ch ú n g ta p h ải
đ ư a ti n tr on g su ốt th ời g ia n q u a lị ch sự là m cu ộc số n g x ã h ội tr ở
b iế t n ói lờ i x in lỗ i là m ột h àn h đ ộn g
ê p h án n h ữ n g k ẻ th iế u tự tr ọn g , th iế u
n ên v ăn m in h , tố t đ ẹp h ơn . C ần p h ôn g n h ận tr ác h n h iệ m . C ũ n g q u a
d ũ n g cả m , là m sa i n h ư n g b ảo th ủ k h
o m ìn h : cầ n p h ải n g h iê m tú c n h ận lỗ i
đ ây ch ú n g ta cầ n rú t ra b ài h ọc ch àn h cũ n g n h ư d ũ n g cả m , tự tr ọn g
k h i là m sa i, b iế t n ói lờ i x in lỗ i ch ân th
tr ư ớc n h ữ n g sa i lầ m củ a b ản th ân .
2009 Confessions
 “Ước mơ
Khát vọng”
th ật là vậ y, ch ún g ta sẽ ch ỉ là tồ n tạ i
“Đ ừn g b ao gi ờ từ b ỏ ướ c m ơ! ”. Q uả n g là
ri ên g m ìn h . Ư ớc m ơ là kh át vọ
n ếu kh ôn g có ướ c m ơ và m ục ti êu ch oh ướ n g tớ i. C uộ c số n g sẽ tố t đ ẹp h ơn
n h ữn g đ iề u tố t đ ẹp m à ta lu ôn m uố n tớ i
. S ốn g là ph ải b iế t ướ c m ơ ph ải n gh ĩ
n ếu ta b iế t ướ c m ơ b iế t ph ấn đ ấu g lự c.
c m ơ là m cu ộc số n g ch ún g ta th êm đ ộn
n h ữn g đ iề u ca o đ ẹp . C h ín h ướ ta và h ối
a lu ôn âm ỷ ch áy tr on g ti m
V à ướ c m ơ cũ n g ch ín h là n gọ n n úi lử K h i ch ún g ta có ướ c m ơ và h oà i b ão
th úc , đ án h th ức ch ún g ta m ỗi n gà y. là
n g m ạn h ơn , b ay b ổn g h ơn . N ó ch ín h
th ì cu ộc số n g ch ún g ta tr ở n ên lã cũ n g
ta n ỗ lự c ph ấn đ ấu . T uy n h iê n
li ều th uố c ti n h th ần kí ch th íc h ch ún g ơ và th am vọ n g. T h am vọ n g có th ể
cầ n ph ải ph ân b iệ t đ ượ c gi ữa ướ c m ,
ưn g n ó m an g tí n h ch ất cá n h ân íc h kỷ
h ướ n g đ ến n h ữn g đ iề u tố t đ ẹp n h cũ n g
b ao gi ờ cũ n g th ất b ại . C h ún g ta
h áo th ắn g và ph ần lớ n kẻ th am vọ n g c m ơ, số n g kh ôn g h oà i b ão . H ọ gi ốn g
cầ n ph ê ph án n h ữn g kẻ số n g th iế u ướ iế t
rú c m ìn h tr on g b ón g đ êm m à kh ôn g b
nh ư n h ữn g lo ài cô n tr ùn g ch ỉ b iế t c m ơ,
n uô i dư ỡn g ch o m ìn h m ột ướ
đ âu là án h sá n g. V à m ỗi ch ún g ta h ãy và tr ưở n g th àn h m ỗi n gà y. V ân g! “đ ủ
h ãy ch ăm ch út ch o ướ c m ơ lớ n lê n sẽ
ón g sẽ q ua y. Đ ủ yê u th ươ n g h ạn h ph úc
n ắn g h oa sẽ n ở. Đ ủ gi ó ch on g ch
c m ơ b ạn sẽ gặ t h ái đ ượ c th àn h cô n g.
đ on g đ ầy ” và ch ắc ch ắn đ ủ ướ
2009 Confessions
 NIỀM TIN
iề u nh ưn g nế u bạ n kh ôn g có lò ng
có th ể bị lừ a dố i nế u bạ n ti n tư ởn g qu á nh t
B ạn là nh ư vậ y, ni ềm ti n là sự ti n tư ởn g đặ
ì bạ n sẽ kh ôn g tồ n tạ i đư ợc . Đ ún g th ì
ti n th gì đó . N ếu bạ n là m ột ng ườ i có ni ềm ti n
hế t m ọi th ứ và o ng ườ i kh ác ho ặc đi ều ni ềm ti n
g nh ữn g ng ườ i hạ nh ph úc nh ất . V ì
đả m bả o vớ i bạ n rằ ng bạ n là m ột tr onng uồ n độ ng lự c tu yệ t vờ i ch o ch ún g ta . N ó
ch ín h là m ột lo ại th uố c tă ng lự c m ột h vư ợt qu a m ọi tr ở ng ại và đạ t đư ợc th àn h
gi úp ch ún g ta tự ti n và o bả n th ân m ìn o lạ i có nh ữn g ng ườ i kh uy ết tậ t nh ữn g tr ở
cô ng vư ợt bậ c tr on g cu ộc số ng . Tạ i sa ế gi ới .
có ni ềm ti n và o bả n th ân và và o cả th
th àn h hu yề n th oạ i ch ỉ đơ n gi ản là họ ti n và o
ư th ế nà o nế u ch ún g ta kh ôn g có ni ềm
C âu hỏ i đặ t ra là cu ộc số ng sẽ nh ta sẽ ch ẳn g
n rằ ng sẽ vô cù ng kh ủn g kh iế p. C hú ng
bấ t cứ th ứ gì ? C hắ c ch ắn vớ i bạ ẳn g th ể có nổ i
gì tr on g cu ộc số ng và th ậm ch í cũ ng ch
có độ ng lự c là m bấ t cứ đi ều để th ực hi ện nó .
g ti n tư ởn g và o bả n th ân
m ột ướ c m ơ. V ì có m ơ bạ n cũ ng ch ẳnc kh ôn g ti n và o bấ t cứ đi ều gì . N ếu vậ y th ì
B ạn sẽ lu ôn ở tr on g tâ m tr ạn g ng ờ vự nó i đế n ch uy ện ti ến bộ . Đ ã số ng ở tr ên đờ i
bạ n sẽ kh ôn g th ể nà o tồ n tạ i ch ứ đừ ng hỉ có ni ềm ti n và sự qu yế t tâ m m ới có th ể
th ì ph ải có ch o m ìn h m ột ni ềm ti n. C là ha i
ải nh ớ rằ ng ni ềm ti n và sự m ù qu án g
đư a bạ n đế n th àn h cô ng . N hư ng ph ợc nh ữn g
H ãy lu ôn lu ôn tỉ nh tá o để vư ợt qu a đư
kh ái ni ệm ho àn to àn kh ác nh au . H ãy tậ p ch o
án g ti n và o nh ữn g đi ều kh ôn g có th ật .
cá m dỗ và kh ôn g ba o gi ờ m ù qu gi ờ đá nh m ất
ữn g đi ều tố t đẹ p. Đ ừn g ba o
m ìn h m ột th ói qu en tố t nê n ti n và o nhn ti n là m ìn h có th ể là m đư ợc th ì bạ n lạ i có
ni ềm ti n và o bả n th ân m ìn h, ch ỉ cầ n bạ
th êm lý do để th ực hi ện đi ều đó .
2009 Confessions
 VỊ THA
m ; hã y để ch ún g ta cù ng th a th ứ ch o sự
“C hú ng ta đầ y kh iế m kh uy ết và sa i lầên củ a tự nh iê n” (V ol ta ir e) . C uộ c số ng sẽ
nự c cư ời củ a nh au - đó là lu ật đầ u ti và tô i bi ết nu ôi dư ỡn g ch o m ìn h lò ng vị
bớ t đi nh ữn g đi ều nự c cư ời nế u bạ n a th ứ
lờ i xi n lỗ i, m ột nụ cư ời là m ột lờ i th
th a. C hỉ là m ột cá i gậ t đầ u ch ấp nh ận vì lợ i íc h ch un g nh ưn g cũ ng đủ để xó a
sa u lỗ i lầ m củ a ng ườ i kh ác ha y hi si nh sầ u nã o tâ m hồ n co n ng ườ i. V ị th a kh ôn g
ta n nh ữn g sắ c m àu m a m ị đa ng là m ng , là
à cò n là li ều th uố c ch ữa là nh vế t th ươ
đơ n th uầ n là m ột đứ c tí nh tố t m ch o ng ườ i
iệ n bả n th ân m à ta nê n tr ao
ch ìa kh óa m ở cá nh cử a cơ hộ i ho àn thm hơ n, bạ n kh ôn g dè bỉ u, xa lá nh m à sẻ
đa ng cầ n. T ro ng lớ p có họ c si nh họ c ké đi ều
ng tậ p th ể có th àn h vi ên m ắc lỗ i, là m
ch ia , gi úp đỡ bạ n m ìn h họ c tố t. T ro ki ện để
ng ượ c lạ i, gi úp đỡ , tạ o m ọi đi ều
sa i tr ái , bạ n kh ôn g lê n án ga y gắ t m à ch ún g ta sẽ tư ơi đẹ p hơ n, tậ p th ể vữ ng
gi úp họ sử a sa i. C hắ c ch ắn cu ộc số ng t là nh
bạ n đa ng gi eo tr ồn g m ột hạ t gi ốn g tố
m ạn h hơ n, đó cũ ng ch ín h là cá ch m ột co n
h tr ưở ng th àn h củ a nh ân cá ch
ch o tâ m hồ n nh ân lo ại , ch o qu á tr ìn nh ỏ nh en , kh ép m ìn h và o kh uô n kh ổ củ a
ng ườ i. So ng vẫ n cò n kh ôn g ít cá nh ân gi ốn g
cỗ i ch ẳn g ba o gi ờ ch ịu nu ôi dư ỡn g hạ t
sự kh ắt ng hi ệt , nh ư m ản h đấ t cằ n i vớ i hơ i
án h sá ng nh ân ái và kh u vư ờn tă m tố
nà o. G iữ a th ế gi ới lu ng li nh vạ n ch th a th ứ
nh ph úc đư ợc lớ n dầ n? H ọc cá
th ở củ a sự lạ nh lù ng , đâ u sẽ là nơ i hạch o bả n th ân . Đ ó cũ ng là cá ch bạ n tậ n
là họ c cá ch số ng đẹ p ch o ng ườ i và
hư ởn g và tậ n hi ến gi ữa cu ộc đờ i!
2009 Confessions
 Giá trị của
SÁCH
“Đ ọc sá ch ha y cũ ng gi ốn g nh ư tr ò
nó i
T ri ết gi a P há p R en e D es ca rt es từ ng a nh ữn g th ế kỷ đã tr ôi qu a” . Sá ch là kế t
ch uy ện vớ i cá c bộ óc tu yệ t vờ i nh ất củ rự c,
N hư m ột ng ọn lử a bé nh ỏ m à sá ng
ti nh củ a tr i th ức , tr í tu ệ và tâ m hồ n. ch ảy tr i th ức co n ng ườ i gi àu ph ù sa , là
sá ch kh ôn g nh ữn g bồ i đắ p ch o dò ng ao lư u gi ữa hà ng ng hì n vù ng m iề n xa lạ
ng uồ n th ôn g ti n, tr ao đổ i ki ến th ức , gi vọ ng
hồ n nh ân lo ại . X óa ta n u bu ồn , th ất
m à cò n có sứ c m ạn h th ắp sá ng tâ m tr án h sa i lầ m là sứ m ện h củ a “n gư ời bạ n
ha y nh ắc nh ở nh ữn g ai cò n no n tr ẻ là vì sự ti ến bộ kh ôn g ng ừn g củ a co n
tr un g th àn h” nà y, bở i lẽ sá ch si nh ra ở để
nh ất để tâ m tĩ nh tạ i, tầ m nh ìn rộ ng m
ng ườ i. B ầu bạ n vớ i sá ch là cá ch dễ a tá c gi ả
ới lạ , tr on g đó có cả cá i ha y củ
rồ i kh ám ph á đư ợc m uô n đi ều ha y, mth ức từ xa xư a đế n na y. Đ ọc T ắt đè n củ a
lẫ n cá i tố t củ a gi á tr ị cu ộc số ng , tr i V iệ t
vớ i nh ữn g tấ n bi kị ch ng ườ i nô ng dâ n
N gô T ất T ố, Lã o H ạc củ a N am C ao cô ng củ a
gá nh ch ịu để hi ểu rõ đư ợc bấ t
N am tr ướ c C ác h m ạn g th án g T ám ph ảicu ộc số ng tự do , cô ng bằ ng , bá c ái . H ay
xã hộ i và cà ng th ấm th ía hơ n gi á tr ị vă n,
uy ện cổ tí ch đờ i th ườ ng , bà i họ c nh ân
“H ạt gi ốn g tâ m hồ n” vớ i cá c câ u ch cạ nh đó ,
ch ắc từ ng bư ớc đi tr ên đư ờn g đờ i. B ên
lờ i kh uy ên qu ý bá u để ta vữ ng tu ệ, ch ún g ta
m xấ u vầ ng hà o qu an g tr í
vẫ n cò n nh ữn g lo ại sá ch vô bổ đa ng lààu T rí và T âm m ột cá ch ho àn hả o nh ất .
cầ n có sự ch ọn lọ c th íc h hợ p để là m gi

2009 Confessions
 Lối sống
ÍCH KỈ
hồ n co n ng ườ i bở i vị đắ ng và vị củ a sự
V iê n th uố c độ c du y nh ất bó p ch ết tâ m từ ch ín h sự đố kị , gh en gh ét , kh ôn g gi an
kh ắc ng hi ệt có lẽ là íc h kỉ . N ó si nh ra ể hi ện
g m ột tậ p th ể, cộ ng đồ ng . Íc h kỉ th
ch ật hẹ p tr on g tr ái ti m bạ n kh i ở tr onn sẻ vì sợ bả n th ân th iệ t th òi hơ n, là nh ỏ
ở nh iề u m ặt , có th ể là kh ôn g th íc h sa .. .S on g th ử hỏ i tr on g cu ộc số ng nà y ai
nh en tr ướ c sự hố i lỗ i củ a ng ườ i kh ác hĩ a
ai … ? B iế t ch ia sẻ vớ i m ọi ng ườ i có ng
hạ nh ph úc hơ n ai , ai th àn h cô ng hơ n íc h kỉ
ữn g tế bà o nh ân ái m ạn h kh ỏe , cò n
là bạ n đa ng gh ép ch o tr ái ti m m ìn h nh ất cũ ng đủ là m gi à nu a gố c rễ tâ m hồ n.
gi ữ kh ư kh ư dẫ u nh ữn g gì nh ỏ nh ặt nh kh ỏi
qu an hệ vớ i m ọi ng ườ i, cộ ng đồ ng ,
B ởi bạ n đa ng tự tá ch m ìn h kh ỏi m ối lù i sự
đủ , íc h kỉ ch ín h là co n vi ru s đẩ y
tì nh cả m ấm áp củ a nh ân lo ại . C hư a là hệ lụ y củ a nó -c ăn bệ nh vô cả m .C hỉ vì
ph át tr iể n vă n m in h co n ng ườ i, rõ nh ất g ít
ôn g qu an tâ m đế n ng ườ i kh ác m à kh ôn
ch ỉ íc h kỉ , xe m tr ọn g bả n th ân m à kh kh ôn g
i nh au vì m ột câ u nó i, hà nh độ ng
nh ữn g vụ vợ ch ồn g , an h em ,. . sá t hạkh ôn g vừ a ý. C hú ng ta cầ n lê n án nh ữn g
vừ a m ắt , ha y vì củ a cả i ch a m ẹ ch ia tr ướ c
gi úp đỡ nh ữn g ai cò n đa ng m ềm yế u
kẻ vị kỉ cá nh ân ng hi êm tr ọn g ki a, ng nà n
tố t củ a m ọi ng ườ i. C uộ c số ng nồ
vi ru s íc h kỉ và ca ng ợi , tr ân tr ọn g lò ngi ti nh xấ u- íc h kỉ , đư ơn g nh iê n sẽ ng ập
hư ơn g vị hạ nh ph úc kh i ta đố i m ặt vớ.
tr àn oá n hờ n nế u lự a ch ọn xu ôi th eo nó

2009 Confessions
 “Đừng Dối Trá”
n tr on g đ ời th ư ờn g là m tr ái ti m đ au
M ột tr on g n h ữ n g ch iế c g ai x u ất h iệ th iế u tr u n g th ự c, n ói k h ôn g th ật ,
đ ớn ch ín h là D ối T rá . D ối tr á là sự sự th ật h oặ c m ư u cầ u m ột lợ i íc h
k h ôn g đ ú n g v ới sự th ật n h ằm ch e g iấ u
, n ói v à là m k h ôn g th ốn g n h ất v ới
n ào đ ó. D ối tr á là k h ôn g th àn h th ật ẹp . S ự d ối tr á đ ể lạ i n h iề u tá c h ại
n h au n h ằm m ột m ụ c đ íc h k h ôn g tố t đ y g iả m lò n g ti n g iữ a co n n g ư ời v ới
n g h iê m tr ọn g . N ói d ối , là m g iả là m su
n h ìn n h ận v ấn đ ề k h ôn g đ ú n g v ới b ản
co n n g ư ời . L àm ch o m ọi n g ư ời n h ận
ch o m ọi ch u ẩn m ự c k h ôn g đ ư ợc n h ìn
ch ất v ấn đ ề. D ối tr á là m cu ộc số n g
c h ại n g u y h iể m v ề đ ạo đ ứ c, là m ch o
đú n g . G ây ra n h iề u tá g n g ư ời k h ác
ra sự đ au k h ổ v à că m g h ét tr on g lò n
k h ôn g ổn đ ịn h . T ạo sự d ối tr á, b ản
b ị d ối tr á. C ần p h ân b iệ t n ói d ối v à
khi h ọ b iế t m ìn h n h ư n g n ói d ối th ì
D ối đ ã là x ấu , D ối tr á lạ i cà n g x ấu h ơn
ch ất củ a ch ữ m n g h èo n h ư n g n g ư ời
g p h ải là x ấu . M ột n g ư ời m ắc b ện h h iể
đ ôi k h i k h ôn tố t; n g ư ời ch a n g ư ời m ẹ
n g ư ời b ện h n g u ồn ti n ấy cũ n g là đ iề u
th ân g iấ u n g là đ ể ch o co n cá i y ên
củ a m ìn h cũ
n ói d ối v ới co n cá i v ề sứ c k h oẻ n g lo lắ n g . Q u a đ ây ch ú n g ta cầ n
tâ m cô n g v iệ c m à k h ôn g p h ải b ận lò
h đ ứ c tí n h tr u n g th ự c, số n g đ ú n g v ới
lê n án th ói d ối tr á v à rè n ch o m ìn g đ án g v ới d an h n g h ĩa C on N g ư ời .
lư ơn g tâ m v à số n g ca o th ư ợn g ch o x ứ n

2009 Confessions
 BÌNH YÊN
cũ ng là lú c bạ n tr ưở ng th àn h. B ạn bị
K hi bạ n rờ i xa vò ng ta y củ a bố m ẹ đó cu ộc số ng . V à bạ n bi ết đó kh ôn g ai có
cu ốn và o nh ữn g bộ n bề lo to an củ a i bạ n
ữn g lú c m ọi th ứ qu ay lư ng lạ i vớ
cu ộc đờ i tr ải đầ y ho a hồ ng cả sẽ có nh n cầ n ng ay lú c đó là gì ? Đ ó ch ín h là sự
kh iế n bạ n bế tắ c tu yệ t vọ ng , đi ều bạ H ẳn
củ a bạ n. V ậy bì nh yê n là gì nh ỉ?
bì nh yê n ng ay tr on g ch ín h tâ m hồ n g m ìn h. N hư ng tô i ch ắc ch ắn nế u có th ứ
m ỗi ng ườ i đề u có câ u tr ả lờ i ch o ri ên h là
ăn g tr ầm củ a cu ộc đờ i th ì đó ch ín
gì đó đọ ng lạ i sa u nh ữn g bi ến cố th sá ng sớ m nh âm nh i tá ch cà ph ê bê n
bì nh yê n. B ìn h yê n đơ n gi ản là m ỗi ườ i
h yê n là dù bạ n có đi đâ u vẫ n có ng
nh ữn g gi ọt nắ ng rơ i tr ên cử a sổ . B ìn i bạ n bi ết có ng ườ i yê u th ươ ng bạ n vô
ch ờ bạ n qu ay tr ở về . B ìn h yê n là kh m ạc
nh ư m ột đứ a tr ẻ. Đ ơn gi ản và m ộc
đi ều ki ện , ch ấp nh ận vi ệc bạ n số ng o bả n th ân cơ hộ i tậ n hư ởn g đi ều tu yệ t
th ế th ôi . V ậy hà cớ gì bạ n kh ôn g ch nh ận
nh lạ i hã y để ch o bả n th ân cả m
vờ i đó ? N gư ng sự bu ồn ph iề n to an tính ất cu ộc đờ i nà y. H ãy để bì nh yê n ti ếp
đư ợc cả m gi ác an to àn và hạ nh ph úc nà y.
g nỗ i đa u tr on g cu ộc số ng bấ t ổn
ch o bạ n sứ c m ạn h để vư ợt qu a nh ữntì m sự bì nh yê n ch o m ìn h. B ạn sẽ hi ểu
H ãy bỏ qu a ng ày th án g m ệt m ỏi để n ph ải
y bạ n đư ợc m à ch ín h bả n th ân bạ
rằ ng có nh ữn g th ứ kh ôn g ai có th ể dạ ôn g ở đâ u xa nó tồ n tạ i tr on g tâ m hồ n
cả m nh ận tự nắ m bắ t lấ y. B ìn h yê n kh tô i?
ph ải th ứ gì đó qu á xa xỉ ph ải kh ôn g
củ a bạ n. Su y ch o cù ng bì nh yê n đâ u
2009 Confessions
 “Hãy sống
trung thực” từ th ế hệ nà y sa ng th ế
t nh iề u ph ẩm ch ất tố t đẹ p đư ợc tr uy ền
D ân tộ c V iệ t N am ta có rấ tr un g th ực ” là gì ? “T ru ng
đó là đứ c tí nh tr un g th ực . V ậy “t ín h
hệ kh ác , và m ột tr on g số g là m sa i lệ ch sự th ật , dá m
nó i đú ng sự th ật , kh ôn
th ực ” ng hĩ a là ng ay th ẳn g, th ật th à, Tr on g cu ộc số ng , ng ườ i có đứ c tí nh tr un g th ực lu ôn
nh ận lỗ i kh i m ìn h m ắc kh uy ết đi ểm . p là m nê n nh ân
un g th ực là m ột ph ẩm ch ất ca o đẹ
tô n tr ọn g sự th ật , ch ân lý và lẽ ph ải . Tr ỉ là m ột ch ín h sá ch . N ó có th ể là m ột ng uy ên tắ c.
cá ch co n ng ườ i. Tr un g th ực kh ôn g ch ể đư ợc th ay đổ i
ng uy ên tắ c. M ột ch ín h sá ch có th
C ó m ột sự kh ác bi ệt gi ữa ch ín h sá ch và òn qu y tắ c, cá i m à bạ n kh ôn g th ể th ay đổ i ng ay cả
kh i nó kh ôn g cò n đe m lạ i hi ệu qu ả. C gi an và th ời đạ i
ng uy ên tắ c bu ộc ta ph ải bỏ đi th eo th ời
kh i nó gâ y ra th iệ t hạ i. C ó nh ữn g ật sự . M ột ng ườ i có
cầ n th iế t ch o m ột cu ộc số ng th
ch ứ kh ôn g bấ t bi ến . Lò ng tr un g th ực là có th ể lừ a gạ t tâ m hồ n củ a ch ín h m ìn h? M ột ng ườ i
th ể lừ a cả th ế gi ới nh ưn g là m sa o an h hã i. M ột ng ườ i
iề u nà y là m ch o họ có cả m gi ác sợ
kh ôn g tr un g th ực lu ôn sợ cá i gì đó . Đ ph ải số ng m ột cu ộc số ng kh ó kh ăn . Tu y nh iê n, họ
tr un g th ực có th ể là m ột ng ườ i ng hè o, na y, hầ u nh ư m ọi ng ườ i đề u kh ôn g tậ p ch o m ìn h
vẫ n cả m th ấy hạ nh ph úc . N hư ng ng àyng tr un g th ực m ặc dù kh ôn g đe m lạ i ch o ta sự gi àu
là m qu en đư ợc vớ i tí nh tr un g th ực . Lòch o ta m ột xã hộ i cô ng bằ ng và có sự ti n tư ởn g gi ữa
có và qu yề n lự c, nh ưn g nó m an g đế n ng ườ i ta th àn h
dố i và kh ôn g tr un g th ực sẽ bi ến co n
ng ườ i vớ i ng ườ i. N gư ợc lạ i, gi an ữn g né t đẹ p tr uy ền
n ng ườ i dầ n dầ n bị hạ th ấp , ph á bỏ nh
nh ữn g kẻ gi ả tạ o, đạ o đứ c co m ìn h: là m ột co n ng ườ i
a đâ y ch ún g ta cầ n rú t ra bà i họ c ch o
th ốn g củ a dâ n tộ c. C ũn g qu iế u ch o bả n th ân , cầ n tí ch
i, đứ c tí nh tr un g th ực là kh ôn g th ể th
số ng tr on g xã hộ i hi ện đạ h, tr ở th àn h ng ườ i cô ng dâ n
ho àn th iệ n ch ín h m ìn
cự c rè n lu yệ n đứ c tí nh đá ng qu ý nà y để n, đấ t nư ớc ng ày m ột ph át tr iể n hơ n nữ a.
tố t đư a đạ o đứ c xã hộ i ng ày cà ng đi lê
2009 Confessions
 Thói vô
trách nhiệm
v ô tr ác h n h iệ m có th ể ăn m òn cả x ã h ội
Như m ột th ứ ax it v ô h ìn h , th ói là m
m là có ý th ứ c, có tí n h tự g iá c,
củ a ch ú n g ta . T h ật v ây , tr ác h n h iệ n g v iệ c đ ư ợc g ia o. C òn v ô tr ác h
tr òn b ổn p h ận củ a m ìn h v ới n h ữ n g cô
g q u an tâ m đ ến đ ú n g sa i, p h ải tr ái . B ởi
nh iệ m là v ô tâ m , cẩ u th ả, k h ôn ói v ô
ể lạ i n h ữ n g h ậu q u ả n g h iê m tr ọn g . T h
th ế, th ói v ô tr ác h n h iệ m đ n g th ất
ộ củ a x ã h ội v à g ây ra n h ữ
tr ác h n h iệ m là m ch ậm sự ti ến b ôn g h oà n th àn h n h iệ m v ụ d ẫn đ ến
h
th oá t, lã n g p h í. K ẻ v ô tr ác h n h iệ m k sự v ô tr ác h n h iệ m củ a b ản th ân
m ất lò n g ti n củ a m ọi n g ư ời . Đ ôi k h i
ê ch ề. M ay m ắn th ay , th ói v ô tr ác h
cũ n g m an g đ ến n h ữ n g th ất b ại tộ c
cò n b ên cạ n h đ ó là cả m ột d ân
n h iệ m ấy ch ỉ là m ột b ộ p h ận n h ỏ, ác h n h iệ m v à số n g h ết m ìn h v ì
tr
v ới n h ữ n g co n n g ư ời lu ôn đ ề ca o g ta cầ n rú t ra b ài h ọc ch o ri ên g
nh ữ n g n h iệ m v ụ ca o cả . V ì v ậy , ch ú n
v ới b ản th ân v ới g ia đ ìn h v à x ã h ội ,
m ìn h : cầ n p h ải có tr ác h n h iệ m iệ m
ối h ận v ì h àn h đ ộn g v ô tr ác h n h
đ ừ n g đ ể sa u n ày ch ú n g ta p h ải h
củ a m ìn h .

2009 Confessions
 “Mất mát lớn nhất của đời
người là đánh mất niềm tin”

o bấ t cứ th ứ gì , vì th ế đố i vớ i m ỗi co n
ng ườ i ta kh ôn g th ể số ng m à kh ôn g có ni ềm tin và lạ i đư ợc . Đ ể hi ểu
Co n h là m ột sự m ất m át lớ n kh ó có th ể lấ y
i kh i đá nh m ất ni ềm tin th ì đó ch ín và o ch ín h m ìn h, tin
ng ườ ải hi ểu đư ợc ni ền tin là gì ? N iề m tin là
đư ợc đi ều đó đầ u tiê n ch ún g ta cầ n ph n là m ìn h hi ểu m ìn h và
gi á tr ị củ a m ìn h tr on g cu ộc số ng . Đ ó cò
và o nă ng lự c, tr í tu ệ, ph ẩm ch ất , ộc số ng . N iề m tin và o bả n
củ a m ìn h tr on g cá c m ối qu an hệ củ a cu
tự đá nh gi á đư ợc vị tr í, va i tr ò g cu ộc số ng , có bi ết ba o co n
n m ọi th ử th ác h và tr ưở ng th àn h. Tr on
th ân gi úp co n ng ườ i vư ợt lê th ác h, bấ t hạ nh . N hư ng cà ng kh ó
họ ph ải tr ải qu a nh iề u kh ó kh ăn , th ử
ng ườ i kh ôn g m ay m ắn , hị lự c, kh ả nă ng củ a bả n th ân và họ
cà ng vữ ng và ng . H ọ tin và o ý ch í, ng
kh ăn , bả n lĩn h củ a họ
có ý ch í, ng hị lự c, ni ềm tin và o bả n th ân
ợt lê n, ch iế n th ắn g tấ t cả . N ếu co n ng ườ i kh ôn g n bu ôn g xu ôi , rồ i
đã vư ôn g kh ẳn g đị nh đư ợc m ìn h, m ất tự ch ủ, dầ
sẽ kh ôn g đủ bả n lĩn h để vư ợt qu a, kh m ất tấ t cả , tr on g đó có
Kh i đã đá nh m ất ch ín h m ìn h là đá nh
dẫ n đế n đá nh m ất ch ín h m ìn h. số ng củ a m ìn h đâ y qu ả th ực
yê u, hạ nh ph úc , cơ hộ i… th ậm ch í cả sự
nh ữn g th ứ qu ý gi á nh ư: tìn h vậ y, co n ng ườ i bi ết tin yê u và o
kh i co n ng ườ i đã đá nh m ất ni ềm tin . Vì
là nh ữn g m ất m át qu á lớ n đó n nh ận nh ữn g th ử th ác h để vư ợt
c m ạn h, kh ả nă ng củ a ch ín h m ìn h, bi ết
cu ộc số ng , tin và o sứ ph úc . Tr on g th ực tế , có nh ữn g ng ườ i m ới
tấ t yế u sẽ đạ t đế n bế n bờ củ a th àn h cô ng và hạ nh có th ể gư ợn g dậ y
qu a, m ch ủ đư ợc m ìn h, kh ôn g tin và o m ìn h
p, th ất bạ i lầ n đầ u nh ưn g kh ôn g là ín h ki ến củ a m ìn h
va vấ vi ệc kh ôn g tự tin và o m ìn h, kh ôn g có ch
m à từ đó dẫ n đế n th ất bạ i. Kh i là m n đế n tìn h tr ạn g “đ ẽo cà y
th am kh ảo củ a nh iề u ng ườ i kh ác th ì dẫ
m à ph ải th ực hi ện th eo ý ki ến i họ c tr on g m ọi ho àn cả nh số ng ,
ối m a” . Q ua đó ch ún g ta rú t ra đư ợc bà
gi ữa đư ờn g” , “l ắm th ầy th n lĩn h, kh ôn g đá nh m ất ni ềm tin và o
g kh ó kh ăn , th ử th ác h cầ n nê u ca o bả
đặ c bi ệt kh i gặ p nh ữn ải cả nh gi ác vớ i nh ữn g vi ệc tự tin mù
số ng tự tin nh ưn g tr án h ch ủ qu an . Ph tr au
ch ín h m ìn h. Lu ôn hợ p tá c; bi ết tu dư ỡn g ph ẩm ch ất và
g. Ph ải tỉn h tá o để bi ết lắ ng ng he , bi ết họ c hỏ i,
qu án sở củ a ni ềm tin .
dồ i nă ng lự c củ a bả n th ân vì đó là cơ

2009 Confessions
 “Tình yêu thương”

ật ké o dà i th ì yê u th ươ ng sẽ rả i lê n
ộc số ng là nh ữn g ng ày th ườ ng nh
N ếu cu ọt ng ào nh ất . Sứ c m ạn h ch ân th àn h củ a
nh ữn g hạ t nắ ng ấm áp , dị u dà ng và ng nh ưn g rấ t dễ để nh ận ra . N ó ch ín h là tì nh
tì nh yê u th ươ ng rấ t kh ó để gi ải th íc h, a an h
h vớ i co n cá i, tì nh cả m kh ăn g kh ít củ
cả m th iê ng li ên g củ a đấ ng si nh th àn ch ín h là
h củ a nh ữn g ng ườ i bạ n ha y cũ ng
em , tì nh là ng ng hĩ a xó m , sự ch ân th àn ch o cù ng , yê u th ươ ng lạ i ch ín h là lo ại vũ
tì nh th ươ ng gi ữa ng ườ i vớ i ng ườ i. Su y tr on g
nó có kh ả nă ng ch uố c sa y gã xấ u xa
kh í lợ i hạ i nh ất củ a co n ng ườ i. B ởi , và nó
m ột tr ái ti m đo ng đầ y yê u th ươ ng
tâ m ca n ta , nó có kh ả nă ng th ức tỉ nh hư ớn g th iệ n nữ a! M ột C hí P hè o, “c on qu ỷ
cò n có kh ả nă ng dì u bư ớc co n ng ườ i ta hị N ở,
gỡ bả n nă ng , ch ín h tì nh th ươ ng củ a T
dữ củ a là ng V ũ Đ ại ”, sa u cu ộc gặ p y ch ẳn g
ươ ng củ a T hị đã cả m hó a C hí . Ấ
ch ín h bá t ch áo hà nh nồ ng nà n yê u th ha y sa o! Đ ừn g bi ến cu ộc số ng củ a bạ n tr ở
ph ải là sứ c m ạn h củ a tì nh yê u th ươ ng í, cò n
t bị bỏ ho an g. M ản h đấ t ấy th ì lã ng ph
nê n vô vị và cằ n cỗ i nh ư m ản h đấ hạ t gi ốn g
eo lê n m ản h đấ t tâ m hồ n m ìn h nh ữn g
bạ n th ì th ật đá ng tr ác h! H ãy gi la n tỏ a yê u
n nh ẹ để ch ún g vư ơn m ìn h và
yê u th ươ ng , rồ i án h ba n m ai sẽ kh ẽ hôđư ợc yê u th ươ ng là m ột hạ nh ph úc nh ưn g
th ươ ng đi m uô n nơ i. B ạn bi ết kh ôn g,
ươ ng ng ườ i kh ác lạ i cà ng hạ nh ph úc hơ n.
yê u th

2009 Confessions
 “Lòng can đảm”
ng tr òn bị kh uy ết m à cu ộc số ng th ì lu ôn
Q uả th ực , m ỗi ch ún g ta nh ư m ột vò au . T ro ng đó , kh ắc ti nh củ a “h èn nh át ”
du ng nạ p nh ữn g yế u tố đố i ng hị ch nhướ c hế t là ng ườ i kh ôn g hè n nh át , là ng ườ i
ch ín h là “c an đả m ”. N gư ời C an đả m tr th ác h
m đư ơn g đầ u vớ i nh ữn g kh ó kh ăn th ử
dá m đố i m ặt vớ i sự th ật , là ng ườ i dá ữn g tấ m
ìn h… N ếu bấ t ng ờ đư ợc hỏ i về nh
củ a bả n th ân , dá m đố i di ện vớ i ch ín h mi ch ẳn g ng ần ng ại gì m à sẽ tr ả lờ i ng ay :
gư ơn g ti êu bi ểu củ a lò ng ca n đả m , tô n cấ t
đứ ng tr ướ c họ ng sú ng qu ân đị ch m à vẫ
ng ườ i co n gá i an h hù ng V õ T hị Sá u đư a m ật
ư ba y dư ới là n đạ n qu ân th ù để
ca o ti ến g há t, ch ú bé lo ắt ch oắ t ch ạy nh n đả m là m ột đứ c tí nh vô cù ng cầ n th iế t
th ư ch o kh án g ch iế n… N ói tó m lạ i, ca ta có
n đả m là ng ườ i đá ng kh âm ph ục . K hi
đố i vớ i m ỗi co n ng ườ i và ng ườ i ca ta có sứ c
ch iế c ch ìa kh óa vạ n nă ng gi úp
lò ng ca n đả m , ng hĩ a là ta đã nắ m gi ữ đự ng kh ó kh ăn , th ử th ác h. C ần ph ê ph án
m ạn h vư ợt qu a nh ữn g cá nh cử a ch ứa m vư ợt
dá m đư ơn g đầ u vớ i th ử th ác h, kh ôn g dá
nh ữn g co n ng ườ i hè n nh át , kh ôn g kh ôn g dá m
ùn bư ớc , th ấy ng uy hi ểm th ì
qu a ch ín h m ìn h, th ấy gi an kh ổ th ì ch ph ải họ c cá ch dá m đư ơn g đầ u vớ i nh ữn g
hà nh độ ng . V à sa u cù ng , m ỗi ch ún g tatr ận ch iế n vớ i ch ín h m ìn h. Đ ừn g qu ên xế p
th ử th ác h và hơ n cả là ca n đả m tr on g
tú i hà nh tr an g củ a m ìn h, bạ n nh é!
“c an đả m ” và o tr on g ch iế c

2009 Confessions
 TỰ PHỤ

và n th ói xấ u” . T ự ph ụ là m ột tr on g
ng ườ i có tr ăm tí nh tố t và m uô n
“C on th ườ ng dễ m ắc ph ải . T ự ph ụ, hi ểu nô m
nh ữn g th ói xấ u m à nh ữn g co n ng ườ i tanh gi á ca o bả n th ân củ a m ìn h, lu ôn ch o
na là th ói tự ca o tự đạ i, tự đá nh , tự đá ườ i
ph ụ” là m ột “c ăn bệ nh na n y” m à ng
bả n th ân là “c ái rố n củ a vũ tr ụ” . “T ự ởn g về bả n th ân , lu ôn m uố n th ổi ph ồn g
“m ắc bệ nh ” lu ôn tr on g tr ạn g th ái ảo tư ợc
hĩ nh đế n m ức lố bị ch . C ái họ nh ận đư
sự th ật , hu ên h ho an g, kh oá c lá c, hợ m ch í là th ất bạ i. T hu ở vừ a nổ i ti ến g tr ên
ch ỉ là sự xa nh lá nh , cô lậ p ha y th ậm T hứ
vi ết : “T a là M ột , là R iê ng , là
th i đà n “T hơ m ới ”, X uâ n D iệ u đã ta ”. Đ ể rồ i sa u C ác h m ạn g th án g T ám
N hấ t/ K hô ng có ch i bè bạ n nổ i cù ng ổi tr ẻ.
ận th ức ấu tr ĩ, nô ng nổ i củ a tu
nă m 19 45 , th i sĩ tự ph ê ph án đó là nh và xố c nổ i, ha y ng ộ nh ận về m ìn h. C ó
Q uả th ực , tu ổi tr ẻ th ườ ng hă ng há i cũ ng
là “t ru ng tâ m vũ tr ụ” . B ản th ân tô i
ch út tà i nă ng nà o đó đã vộ i ch o m ìn h th ân nh ưn g kế t qu ả tô i nh ận đư ợc ch ỉ là
đã từ ng tự ph ụ về nă ng lự c củ a bả n , hò a
tự ph ụ, ta cầ n số ng kh iê n nh ườ ng
sự th ất bạ i. V ậy , để kh ắc ph ục th ói ôn g ng ừn g họ c hỏ i; dá m ph ê bì nh và tự
đồ ng , bi ết lắ ng ng he và ch ia sẻ , kh hi êm
t… H ãy họ c cá ch kh iê m tố n, vì “k
ph ê bì nh bả n th ân , kh ôn g nê n gi ấu dốtự ph ụ” .
tố n là m ột lo ại nh ân đứ c tu ch ỉn h th ói

2009 Confessions
 Lòng
TỰ TRỌNG
xấ u củ a ng ườ i đờ i th ì “T ự tr ọn g” lạ i là
N ếu “T ự ph ụ” là m ột tr on g nh ữn g th ói m ột
để là m nê n ph ẩm gi á ca o qu ý củ a
m ột né t tí nh cá ch đư ợc co i là nề n tả nglà co i tr ọn g và gi ữ gì n ph ẩm cá ch , da nh
co n ng ườ i ch ân ch ín h. B ởi ‘’t ự tr ọn g’ ’ ch o
đã đặ t da nh dự lê n hà ng đầ u: “Đ ói
dự củ a m ìn h. T ừ ng àn xư a, ôn g ch a talà nh áo ”… T ín h “t ự tr ọn g” kh ôn g ph ải tự
sạ ch , rá ch ch o th ơm ”, “T ốt da nh hơ n ỡn g
á tr ìn h đư ợc gi áo dụ c và tự tu dư
nh iê n m à có . Đ ó là kế t qu ả củ a m ột cqusi nh kh ôn g th uộ c bà i nh ưn g dứ t kh oá t
lâ u dà i củ a m ỗi cá nh ân . K hi m ột họ ọn g” .
ôn g gi ở sá ch để ch ép , đó là “t ự tr
kh ôn g qu ay có p củ a bạ n bê n cạ nh , kh là “t ự tr ọn g” . V iệ c gì là m đư ợc th ì cố
C ó lỗ i, bi ết nh ận và bi ết sử a lỗ i, đó đi ều
kh ác , đó là “t ự tr ọn g’ ’. K hô ng là m
gắ ng là m , kh ôn g ph iề n lụ y đế n ng ườ i kh uấ t ph ục tr ướ c cư ờn g qu yề n, bạ o lự c;
gì tổ n hạ i đế n th an h da nh , kh ôn g bị i, “t ự
vọ ng , đó là “t ự tr ọn g” . T óm lạ
kh ôn g bị m ua ch uộ c bở i ti ền tà i, da nh ng hi ễm nh iê n ng ườ i có tí nh tự tr ọn g sẽ
tr ọn g” là m ột đứ c tí nh đá ng qu ý và g kẻ
So ng , cũ ng cầ n ph ê ph án nh ữn
đư ợc m ọi ng ườ i yê u m ến và nể tr ọn g. ân nà o đó m à bá n rẻ da nh dự và tự ch à
th iế u tự tr ọn g, vì m ột ng uồ n lợ i cá nh da nh
ún g ta hã y tự có tr ác h nh iệ m vớ i
đạ p nh ân ph ẩm củ a bả n th ân . M ỗi ch tí nh tự tr ọn g – nề n tả ng là m nê n ph ẩm
dự củ a bả n th ân , bằ ng cá ch rè n lu yệ n
gi á củ a m ột co n ng ườ i ch ân ch ín h!
2009 Confessions
 “Thành công là
những bậc thang”.
“s ự th àn h cô ng ” là gì ? T ro ng th ế gi ới
Đ ã ai tr on g cá c bạ n đã đị nh ng hĩ a đư ợc sự
c th an g” . “T hà nh cô ng ” là sự nỗ lự c,
qu an củ a tô i: “t hà nh cô ng là nh ữn g bậbả n th ân m ìn h từ ng ng ày từ ng ch út m ột .
ph ấn đấ u và kh ôn g ng ừn g ho àn th iệ n ấy ai
i ra , nh ưn g tr on g cu ộc số ng đã m
“T hà nh cô ng ” là từ có th ể dễ dà ng nó ột cá ch dễ dà ng ? T hà nh cô ng lu ôn m an g
có th ể đạ t đư ợc ha y nắ m đư ợc nó m ải tr ải
i, để có đư ợc nó – co n ng ườ i ph
đế n ch o co n ng ườ i ni ềm hạ nh ph úc – bở cô ng cà ng nh iề u th ử th ác h ch ôn g ga i
qu a nh iề u th ử th ác h ch ôn g ga i. T hà nh bả n
ì th ế - th àn h cô ng đã ch o ta ý ch í,
th ì th àn h cô ng m ới th ật có ý ng hĩ a. Vtr on g gi ôn g bã o. M ặt kh ác , th àn h cô ng
lĩ nh đư ợc tô i lu yệ n và tr ưở ng th àn h xe m
n tớ i đỉ nh ca o. C hỉ kh i co n ng ườ i
gi ốn g nh ư nh ữn g bậ c th an g dẫ n ta lêún g ta m ới có th ể đạ t đư ợc nh iề u th àn h
th àn h cô ng là nh ữn g bậ c th an g th ì ch cô ng
kh ôn g có bậ c cu ối cù ng . T hà nh
cô ng hơ n – bở i vì bậ c th an g th àn h cô ng n? N hư ng kh i đạ t đư ợc rồ i, nó sẽ đư a
th ật kh ó vư ơn tớ i đú ng kh ôn g cá c bạ xa
ưn g dã y lầ u m ới nh iề u kh i cò n vư ợt
ch ún g ta tớ i nh ữn g nấ c th an g m ới , nh tr ì. Đ ối vớ i th ế hệ tr ẻ ng ày na y xá c
hơ n nh ữn g sự th iế u ni ềm ti n, sự ki ên . V ì
ừn g để đạ t th àn h cô ng là kh ôn g dễ
đị nh đư ợc ướ c m ơ và nỗ lự c kh ôn g ngvà đủ dũ ng kh í để vư ơn tớ i nh ữn g bậ c
vậ y bạ n hã y tạ o đà ch o bư ớc nh ảy
th an g ca o hơ n, xa hơ n.
2009 Confessions
 “Giá trị của lịch sử”
ph ải bi ết sử ta /C ho tư ờn g gố c tí ch nư ớc
ta
C hủ tị ch H ồ C hí M in h từ ng nó i: “D ân H ồ C hủ T ịc h ch ín h là lờ i nh ắc nh ở sâ u sắ c
nh à V iệ t N am ”. T hậ t vậ y, câ u nó i củ a củ a sự
nư ớc nh à. Có th ể nó i, lị ch sử là cộ i rễ
vớ i co n dâ n đấ t V iệ t về lị ch sử m à m ỗi co n
p về gố c tí ch tổ ti ên ch a ôn g
hì nh th àn h nề n vă n hó a, là lờ i gi ải đá số ri ên g. Lị ch sử đe m lạ i ch o ch ún g ta cá i
ng ườ i, m ỗi qu ốc gi a đề u m an g m ột ẩn tự tô n
ch a ôn g, tổ ti ên , nâ ng ca o th êm lò ng
nh ìn sâ u sắ c hơ n về ng uồ n cộ i, về m à oa nh
hà o về m ột tr an g sử đa u th ươ ng
dâ n tộ c, ch ắp ch o đô i cá nh củ a ni ềm tự ng ta . B ên cạ nh đó , lị ch sử cò n đe m lạ i
li ệt củ a nh ữn g co n ng ườ i đã hó a nú i sôc m à ch a ôn g ta tr uy ền lạ i ch o co n ch áu
nh ữn g gi á tr ị tr uy ền th ốn g, củ a đạ o đứ V iệ t,
và gi ữ nư ớc đầ y gi an kh ổ củ a dâ n tộ c
ng àn đờ i. T ro ng qu á tr ìn h dự ng nư ớc có lị ch
ốn g vì độ c lậ p dâ n tộ c, nế u kh ôn g
có bi ết ba o th ế hệ ch a an h đã ng ã xu th ươ ng m à hà o hù ng đó th ì là m sa o ta có
sử lư u dấ u lạ i nh ữn g th án g ng ày ta ng là nh ư
ch sử cù ng ni ềm tự hà o tự tô n dâ n tộ c
th ể hi ểu hế t ý ng hĩ a, gi á tr ị củ a lị m ột th ời
ấy ai đứ ng lạ i, nh ìn về ph ía sa u
th ế nà o? N hư ng tr on g cu ộc số ng , có m lị ch sử sẽ dẫ n đế n cả nh iề u th ế hệ m ù m ờ
oa nh li ệt . V à m ột th ế hệ kh ôn g bi ết về ê ph án
ng uồ n tổ ti ên cũ ng bị xe m nh ẹ. C ần ph
lị ch sử ké o th eo cá c gi á tr ị về cộ i tộ c bằ ng
và là m m ất đi lò ng tự tô n dâ n
nh ữn g kẻ lã ng qu ên lị ch sử , ph ủ nh ận lị ch sử . Q ua đâ y m ỗi ch ún g ta ph ải th ấy
nh ữn g hà nh độ ng , lờ i nó i xu yê n tạ c về dâ n
củ a m ỗi co n ng ườ i. B ởi vậ y, m ỗi cô ng
đư ợc lị ch sử là th ướ c đo nh ân ph ẩm á tr ị lị ch
gi ữ, bả o vệ và ph át hu y nh ữn g gi
đấ t nư ớc ph ải có bổ n ph ận kế tụ c, gì n
sử , tr uy ền th ốn g củ a dâ n tộ c.
2009 Confessions
 “Vượt qua Cám dỗ”
n th ân là ch iế n th ắn g hi ển há ch nh ất ”.
bả
C ó nh ận đị nh ch o rằ ng : “C hi ến th ắn g an tr on g vi ệc ch iế n th ắn g nh ữn g cá m dỗ
T hậ t vậ y, ch ún g ta th ườ ng rấ t kh ó kh g dự
c kh iế n ch ún g ta đầ u hà ng tr ướ c nh ữn
đế n vớ i bả n th ân . C ám dỗ là m a lự sẽ ng ăn
cô ng vi ệc cò n da ng dở . C ám dỗ
ki ến ba n đầ u, sa o nh ãn g tr ướ c nh ữn gờn g tì m ki ếm th àn h cô ng ha y ch ân lí . B ên
cả n bư ớc đi củ a ch ún g ta tr ên co n đư dà ng hì nh th àn h nê n nh ữn g th ói qu en xấ u,
cạ nh đó , cá m dỗ sẽ kh iế n ch ún g ta dễ gi ả tạ o
ch o cá nh ân , tạ o nê n nh ữn g vỏ bọ c
tì m ki ếm nh ữn g lí do để bi ện hộ ưn g lạ i tr ì
ch ỉ là nh ữn g vi ệc nh ỏ nh ặt nh
tr ướ c nh ữn g th ử th ác h cu ộc số ng , ha y ”. K hi đi họ c, ch ún g ta th ườ ng tì m nh ữn g
ho ãn bở i nh ữn g “l ời cá m dỗ ng ọt ng ào ín h là
ch ưa là m bà i tậ p và sự lư ời bi ến g đó ch
lí do để ba o bi ện ch o vi ệc tr ễ nả i đế n vớ i
c si nh . N gu yê n nh ân dẫ n cá m dỗ
cơ n cá m dỗ kh ó cư ỡn g nh ất đố i vớ i họt tâ m củ a ch ún g ta . N hư ng bạ n kh ôn g th ay
bả n th ân đó ch ín h là do ý ch í và qu yế kh iế n
th ân để ch ốn g lạ i cơ n cá m dỗ ng ọt ng ào
đổ i, ha y kh ôn g m uố n th ay đổ i bả n ý ch í th ật
ắn g cá m dỗ ta ph ải rè n lu yệ n
co n ti m ta n ch ảy ki a? M uố n ch iế n th dỗ đi ều kh iể n kh ối óc th ì cò n có nh ữn g
ki ên đị nh . B ên cạ nh nh ữn g kẻ để cá m đạ p
ơn g đầ u tr ướ c vô và n cá m dỗ nh ưn g đã
co n ng ườ i có qu yế t tâ m ca o độ dù đư à di ễn
ti êu , m ột lý tư ởn g ca o đẹ p nh ư nh
bằ ng lê n tấ t cả m à vư ơn đế n m ột m ục ọi cá m dỗ bở i bạ n bè xu ng qu an h. V à qu a
gi ản g tà i ba A da m K ho o đã vư ợt lê n m lự c cố gắ ng vư ợt qu a m ọi cá m dỗ và gi an
đó , m ỗi ch ún g ta cầ n kh ôn g ng ừn g nỗ đó để
sự cá m dỗ lư ớt qu a th ì bạ n hã y là m gì
kh ó. T hế nê n, th ay vì ng ồi ch ờ đợ i
cơ n cá m dỗ lụ i tà n.
2009 Confessions
 “Đừng giấu dốt”

y và hầ u hế t m ọi kẻ ng ốc đề u là m th ế”
đậ
“B ất kì m ột kẻ ng ốc nà o cũ ng cố ch e kh ôn g ng oạ i tr ừ bấ t kì ai , kh ôn g ai có th ể
(Đ ắc nh ân tâ m ). Q uả th ế, kh uy ết đi ểm g ng ày
i ho àn hả o! G iấ u dố t – m ột hi ện tư ợn
m ạn h dạ n tu yê n xư ng : tô i là ng ườ y cá i ké m
họ c si nh , th ể hi ện qu a sự ch e đậ
na y đã và đa ng ph ổ bi ến ở đạ i đa số yế t đi ểm , ké m cỏ i hầ u hế t ph át si nh từ ý
cỏ i, cá i th iế u hi ểu bi ết củ a m ìn h. K hu n ng ườ i và “g iấ u dố t” có th ể kh iế n ch ún g
th ức và kh ả nă ng vư ơn lê n củ a m ỗi co gi ấu
a sự uy ên bá c gi ả tạ o. N hữ ng hà nh vi
ta ng ày cà ng lú n sâ u tr on g cá i vỏ củ o qu a,
i m ặt vớ i th ực tạ i m à xu a ta y ch
dố t do ch ín h ch ún g ta tạ o nê n, nế u đố ti ếp tụ c số ng dư ới ng ôi nh à họ c th ức gi ả.
ng hĩ rằ ng sẽ kh ôn g ai bi ết đế n, ta sẽ lỗ i ch o
, ch ỉ rõ m à ta ch ốn g ch ế, ph ủ nh ận , đổ
N ếu ch ẳn g m ay có ai đó bi ết đư ợc qu ả kh ôn
vư ơn lê n đư ợc m à đe m đế n hậ u
ho àn cả nh th ì kh ôn g nh ữn g ta kh ôn g n hẹ p, uy tí n bị su y th oá i, m ất ni ềm ti n
lư ờn g, cà ng kh iế n ch o tr i th ức cà ng hạ “T am
n an h ch àn g tự ki êu – gi ấu dố t tr on g
nơ i m ọi ng ườ i. H ẳn ai cũ ng bi ết đế à hơ n hế t
g ta nh ữn g tr àn g cư ời th ư gi ãn m
đạ i co n gà ”, an h đã đe m đế n ch o ch ún và là hồ i ch uô ng cả nh bá o ch o ch ún g ta
đó là bà i họ c ch o nh ữn g kẻ gi ấu dố t uy ết
kh uy ết đi ểm củ a m ìn h, bở i “c he dấ u kh
tr án h tì nh tr ạn g ch e đậ y sự ké m cỏ i, ng lê n
tr ở nê n tố t đẹ p hơ n. U y tí n củ a ta tă
đi ểm củ a bả n th ân sẽ kh ôn g là m ta
th àn h cô ng nh ận kh uy ết đi ểm ”.
nế u ta ch ân

2009 Confessions
 “Đừng giấu dốt”

y và hầ u hế t m ọi kẻ ng ốc đề u là m th ế”
đậ
“B ất kì m ột kẻ ng ốc nà o cũ ng cố ch e kh ôn g ng oạ i tr ừ bấ t kì ai , kh ôn g ai có th ể
(Đ ắc nh ân tâ m ). Q uả th ế, kh uy ết đi ểm g ng ày
i ho àn hả o! G iấ u dố t – m ột hi ện tư ợn
m ạn h dạ n tu yê n xư ng : tô i là ng ườ y cá i ké m
họ c si nh , th ể hi ện qu a sự ch e đậ
na y đã và đa ng ph ổ bi ến ở đạ i đa số yế t đi ểm , ké m cỏ i hầ u hế t ph át si nh từ ý
cỏ i, cá i th iế u hi ểu bi ết củ a m ìn h. K hu n ng ườ i và “g iấ u dố t” có th ể kh iế n ch ún g
th ức và kh ả nă ng vư ơn lê n củ a m ỗi co gi ấu
a sự uy ên bá c gi ả tạ o. N hữ ng hà nh vi
ta ng ày cà ng lú n sâ u tr on g cá i vỏ củ o qu a,
i m ặt vớ i th ực tạ i m à xu a ta y ch
dố t do ch ín h ch ún g ta tạ o nê n, nế u đố ti ếp tụ c số ng dư ới ng ôi nh à họ c th ức gi ả.
ng hĩ rằ ng sẽ kh ôn g ai bi ết đế n, ta sẽ lỗ i ch o
, ch ỉ rõ m à ta ch ốn g ch ế, ph ủ nh ận , đổ
N ếu ch ẳn g m ay có ai đó bi ết đư ợc qu ả kh ôn
vư ơn lê n đư ợc m à đe m đế n hậ u
ho àn cả nh th ì kh ôn g nh ữn g ta kh ôn g n hẹ p, uy tí n bị su y th oá i, m ất ni ềm ti n
lư ờn g, cà ng kh iế n ch o tr i th ức cà ng hạ “T am
n an h ch àn g tự ki êu – gi ấu dố t tr on g
nơ i m ọi ng ườ i. H ẳn ai cũ ng bi ết đế à hơ n hế t
g ta nh ữn g tr àn g cư ời th ư gi ãn m
đạ i co n gà ”, an h đã đe m đế n ch o ch ún và là hồ i ch uô ng cả nh bá o ch o ch ún g ta
đó là bà i họ c ch o nh ữn g kẻ gi ấu dố t uy ết
kh uy ết đi ểm củ a m ìn h, bở i “c he dấ u kh
tr án h tì nh tr ạn g ch e đậ y sự ké m cỏ i, ng lê n
tr ở nê n tố t đẹ p hơ n. U y tí n củ a ta tă
đi ểm củ a bả n th ân sẽ kh ôn g là m ta
th àn h cô ng nh ận kh uy ết đi ểm ”.
nế u ta ch ân

2009 Confessions
 Cho & Nhận
ý ng hĩ a, hà i lò ng vớ i bả n th ân và có đư ợc
N ếu bạ n m uố n có m ột cu ộc đờ i đầ y ải bi ết ch ia sẻ - bi ết ch o đi , đồ ng th ời
sự th ăn g ho a tr on g tâ m hồ n, bạ n ph ận -
n nh ận .T hậ t vậ y, sự sẻ ch ia , sự đó n nh
cũ ng ph ải bi ết lĩ nh hộ i – bi ết đó đi nh ữn g
ươ ng . “C ho đi ” là sa n sẻ , là tr ao tặ ng
m ật m ã củ a m ọi tì nh yê u th o nh ữn g ng ườ i
th ần m à bả n th ân có để đe m đế n ch
gi á tr ị vậ t ch ất ha y ti nh ất ha y ti nh th ần
lạ i” là đó n nh ận nh ữn g m ón qu à vậ t ch
xu ng qu an h . “N hậ n ín h là ha i kh ái ni ệm
. “C ho – nh ận ” ch
m à ng ườ i kh ác đe m đế n ch o m ìn h lu ôn so ng hà nh vớ i nh au . Q uả th ế, đờ i
tư ởn g ch ừn g nh ư tr ái ng ượ c nh ưn g bi ết
ữ ch o m ìn h nó sẽ nả y nở th êm nế u ta
số ng sẽ th ối m ục nế u ta ch ỉ lo gi hạ nh
o đi , th ứ m à ta nh ận lạ i ch ín h là ni ềm
ch ia sẻ ch o m ọi ng ườ i. K hi ch sẻ ch ia và
ới nh ận lạ i nụ cư ời . C hí nh vì lẽ ấy , sự
ph úc vì đô i m ôi có hé m ở m ườ i, đô i cá nh
i cá nh đư a ta đế n gầ n hơ n vớ i m ọi ng
đó n nh ận ch ắc ch ắn là đô cạ nh nh ữn g co n
ấp lấ y nh ữn g tâ m hồ n ng uộ i lạ nh . B ên
“c ho - nh ận ” có th ể ôm đó nh ữn g co n ng ườ i
a gi ữa m ối qu an hệ ch o nh ận , th ì cò n
ng ườ i bi ết du ng hò tô i cá nh ân nh ỏ nh en th ì
o ri ên g m ìn h, ch ỉ bi ết vu n vé n ch o cá i
ch ỉ bi ết gi ữ ch đế n nh ữn g kẻ ch ỉ bi ết nh ận
hạ nh ph úc sẽ kh ôn g ba o gi ờ gh é th ăm
tì nh yê u, i số ng th ật ph on g ph ú, hã y đó n
ôn g bi ết ch o đi . H ãy ch ia sẻ để bi ết đờ
m à kh g nà o! Lu ôn tâ m ni ệm : “ B àn ta y có m ở
nh ận để bi ết cu ộc số ng đá ng yê u dư ờn
m hồ n m ới ng ập tr àn vu i sư ớn g” .
rộ ng tr ao ba n, tâ
2009 Confessions
 Sự
GIẢN DỊ ườ i bạ n hi ền củ a kh iê m tố n
kh iê m tố n, và ng
Tr on g cu ộc số ng kh ôn g gì qu ý bằ ng sự ẩm ch ất ca o qu ý củ a co n ng ườ i bi ểu hi ện
ấy lạ i là sự gi ản dị . G iả n dị là m ột ph hế t sứ c
từ lờ i nó i, cá ch ăn m ặc , lố i số ng đề u
tr on g lố i số ng th an h sạ ch hằ ng ng ày ph ức tạ p,
” là lố i số ng đơ n gi ản , kh ôn g cầ u kỳ ,
bì nh dị , m ộc m ạc . “L ối số ng gi ản dị hộ i. Đ ó là
ph ù hợ p vớ i ho àn cả nh bả n th ân và xã
kh ôn g kh oa tr ươ ng , xa ho a. Số ng , kh ôn g xa xỉ ,
ực . B ác H ồ từ ng nó i: K iệ m là ti ết ki ệm
lố i số ng là nh m ạn h, ch uẩ n m . G iả n dị và ti ết
i ki ệm ph ải đi đô i vớ i nh au
kh ôn g ho an g ph í, kh ôn g bừ a bã i, cầ n vớ m ỗi ng ườ i. N gư ời số ng gi ản dị , ti ết ki ệm sẽ
ki ệm là ph ẩm ch ất đạ o đứ c cầ n có ở . N gư ời số ng ti ết ki ệm là th ể hi ện sự qu ý
đư ợc m ọi ng ườ i xu ng qu an h yê u m ến ng ườ i kh ác . H ai ph ẩm ch ất tr ên gó p ph ần
tr ọn g kế t qu ả la o độ ng củ a bả n th ân và n, ho à
ng ườ i vớ i co n ng ườ i tr ở nê n th ân th iệ
là m ch o đờ i số ng gi ao ti ếp gi ữa co n đi ph un g
y, kh ôn g ít ng ườ i có ch út ti ền lạ i đe m
bì nh và ph ồn vi nh xã hộ i. N gà y na nh ữn g ti ệc
ch ục tr iệ u bạ c, nh ằm kh oe gi a th ế; có
ph í. C ó nh ữn g m âm ti ệc tr ị gi á nh à nư ớc th a
g; sự lã ng ph í tr àn la n. M ột số cá n bộ
cư ới ph un g ph í đế n ki nh ho àn t cả nh ữn g đi ều
ng ph í ti ền củ a nh ân dâ n. Tấ
ho á đạ o đứ c và ké m nă ng lự c đã là m lã a dâ n tộ c ta và là m ch ậm sự ph át tr iể n củ a
vừ a nó i đã đi ng ượ c vớ i tr uy ền th ốn g củđa ng vư ơn va i cù ng vớ i nă m ch âu tr on g th ế
đấ t nư ớc . N gà y na y, đấ t nư ớc ch ún g ta ớc ch ún g ta ch ưa th ật sự lớ n m ạn h. V ì th ế,
hộ i nh ập , nh ưn g nộ i lự c ki nh tế đấ t nư – ng ườ i
ti ết ki ệm . Là th an h ni ên – th ế hệ tr ẻ
ch ún g ta cà ng ph ải số ng gi ản dị và . H ãy dà nh
cà ng ph ải ý th ức nh iề u hơ n về đi ều đó
ch ủ tư ơn g la i củ a đấ t nư ớc lạ i yê u hơ n.
H ãy gi ản dị để cu ộc số ng đá ng
th ời gi an họ c tậ p nh iề u hơ n vu i ch ơi .
2009 Confessions
 LẠC QUAN
số n g v ô c ù n g q u a n tr ọ n g g ó p p h ầ n tạ o
L ạ c q u a n là m ộ t th á i đ ộ u a n
ớ i tấ t c ả m ọ i n g ư ờ i. L ạ c q
n ê n m ộ t c u ộ c số n g tố t đ ẹ p đ ố i v ầ n lu ô n th o ả i m á i d ù k h ó
tứ c là k h ô n g lo lắ n g th á i q u á , ti n h th
, lạ c q u a n lu ô n là n g ư ờ i b ạ n đ ồ n g
k h ă n c ậ n k ề . T ro n g c u ộ c số n g g ta v ư ợ t q u a n h ữ n g k h ó
hàn h c ủ a m ỗ i c h ú n g ta đ ể đ ư a c h ú n
d ù k h ó k h ă n tớ i đ â u th ì n g ư ờ i lạ c q u a n
k h ă n th á c h . L à m v iệ c g ì, h ọ
h ía tr ư ớ c . K h i g ặ p th ấ t b ạ i
v ẫ n ti n v à o n h ữ n g đ iề u tố t đ ẹ p ở p m à n g ư ợ c lạ i sự lạ c q u a n
vẫn không bỏ cuộc, không chán n ả n
ạ c q u a n là k ẻ th ù c ủ a u ỷ m ị, y ế u
là m tă n g c ơ h ộ i th à n h c ô n g . L là b ạ n h à n h tr ìn h c ủ a c o n
đuố i th ì c h ắ c c h ắ n sự lạ c q u a n c h ín h
tư ơ n g la i. H ã y lo ạ i b ỏ m ọ i n g u ồ n ti n
ng ư ờ i tr ê n c o n đ ư ờ n g tớ i n
a n h ữ n g n g ư ờ i th ư ờ n g x u y ê
m a n g tí n h ti ê u c ự c . H ã y tr á n h x g ti n tí c h c ự c đ ể lu ô n c ó
kêu ca phàn nàn. Hãy đón nhận n h ữ n
c q u a n đ ã g ó p p h ầ n tă n g g iá tr ị
su y n g h ĩ tí c h c ự c . N h ư v ậ y , lạ
c h o b ả n th â n v à x ã h ộ i!

2009 Confessions
 Lòng
KHOAN DUNG là m ột tr on g
ng lò ng kh oa n du ng , th a th ứ độ lư ợn g
Tr on g cu ộc số ng củ a ch ún g ta , m ở rộ Ph ật – ng ườ i
o qu ý, tố t đẹ p củ a co n ng ườ i. Vì vậ y,
nh ữn g đứ c tín h, ph ẩm ch ất vô cù ng ca đã xe m đó là m ột th ứ tà i sả n vô gi á: “T ài sả n lớ n
đư ợc xe m là hi ện th ân củ a lò ng bá c ái n du ng ”. “K ho an du ng ” là lò ng rộ ng lư ợn g, ba o
nh ất củ a đờ i ng ườ i ch ín h là lò ng kh oath a th ứ, kh ôn g kh ắt kh e, kh ôn g tr ừn g ph ạt , ho ặc
du ng , th ươ ng yê u co n ng ườ i, sẵ n sà ng i kh ác đã ph ạm ph ải . Lò ng kh oa n du ng là m ột yế u
sẵ n sà ng xo á bỏ nh ữn g lỗ i lầ m m à ng ườ a đì nh . Kh i ta
à th uậ n, th ân th iệ n ch o xã hộ i và gi
tố qu an tr ọn g đe m lạ i sự bì nh yê n, ho tâ m hồ n ta cả m th ấy th an h th ản , nh ẹ nh àn g vì đã
th ể hi ện lò ng kh oa n du ng vớ i ai đó th ì ch ất nh ân ái , vì nh ư th ế là kh ôn g ph ạm và o sự
là m đư ợc m ột đi ều có ý ng hĩ a củ a ph ẩm n du ng , th a
qu ý gi á củ a co n ng ườ i. C òn nữ a, kh oa
nh ỏ nh en , hẹ p hò i, tr ái vớ i ph ẩm ch ất cả m ho á đư ợc họ . Kh i đư ợc nh ận lò ng kh oa n du ng
th ứ lỗ i lầ m ch o ng ườ i kh ác th ì có th ể n hố i lỗ i, tự tu ch ỉn h bả n th ân m ìn h, sử a ch ữa lỗ i
củ a ta , th ì bả n th ân ng ườ i đó sẽ ăn nă kh ôn g tiế p tụ c ph ạm lỗ i m à họ đã từ ng m ắc ph ải .
lầ m và có th ể bi ết ơn ta nữ a, để từ đó kh oa n du ng ta cũ ng cầ n ph ê ph án lố i số ng íc h kỷ ,
Tu y nh iê n bê n cạ nh sự ng ợi ca về lò ng ch ỉ có íc h kỷ ,
ng ấy : là m ch o co n ng ườ i số ng vớ i nh au
cố ch ấp , th ù da i. Tá c hạ i củ a lố i số th iệ n, ca o th ượ ng
m ch o tâ m hồ n ta tr ở nê n th án h
hậ n th ù. C ó th ể nó i, lò ng kh oa n du ng làa nà o đó đã nó i: sự ng hè o nà n về củ a cả i vậ t ch ất
và gi àu có hơ n. Đ ún g nh ư m ột tr iế t gi tâ m hồ n. Vì th ế, ta ph ải lấ y sự kh oa n du ng , sự
kh ôn g đá ng sợ bằ ng sự ng hè o nà n về “M ột sự nh ịn , ch ín sự là nh ”. Th ấm th ía lờ i dạ y củ a
nh ườ ng nh ịn là m ph ươ ng ch âm xử th ế: g ng ừn g tự rè n lu yệ n, ph ấn đấ u bồ i đắ p ch o m ìn h
Ph ật , bả n th ân m ỗi ch ún g ta , ph ải kh ôn n du ng là tà i sả n vô gi á củ a co n ng ườ i và cũ ng là
có lò ng kh oa n du ng rộ ng lớ n. Lò ng kh oađể nh ằm ho àn th iệ n nh ân cá ch bả n th ân và đư a lạ i
ph ươ ng ch âm đố i nh ân xử th ế tố t nh ất
sự bì nh an ch o cu ộc số ng .
2009 Confessions
 Tinh thần
TỰ HỌC
ân lo ại sữ ng sờ tr ướ c bộ óc vĩ đạ i củ a ôn g,
iế n nh
N hà bá c họ c vĩ đạ i Đ ác -U yn , ng ườ i kh cả nh ữn g gì có gi á tr ị m ột ch út tô i đề u đã th u
đã rấ t kh iê m tố n kh i ph át bi ểu : “T ất ẳn g đị nh tầ m qu an tr ọn g củ a tự họ c đố i vớ i m ỗi
nh ận đư ợc nh ờ tự họ c” , ý ki ến đó đã kh ki ến th ức , kĩ nă ng , ki nh ng hi ệm từ tr on g sá ch
cá nh ân . H ọc tậ p là ho ạt độ ng th u nh ận vi ệc họ c kh ôn g đơ n gi ản ch ỉ là ti ếp th u ki ến th ức
vở , nh à tr ườ ng và ng oà i xã hộ i. So ng , bi ến nh ữn g
n vớ i ý th ức củ a ng ườ i họ c về vi ệc
m ột cá ch m áy m óc , sá ch vở m à cò n gắ , là hà nh tr an g m an g th eo su ốt đờ i củ a m ỗi ng ườ i
ki ến th ức ấy th àn h kĩ nă ng , vố n số ng su y ng hĩ , tì m
ín h là ý th ức họ c, là sự ch ủ độ ng
đó ch ín h là ti nh th ần tự họ c. Tự họ c ch bả n ch ất vấ n đề gi úp ta ti ếp th u đư ợc ki ến th ức
tò i, kh ám ph á, ng hi ên cứ u và nắ m đư ợc th ần tự họ c, ch ún g ta có th ể ch ủ độ ng gh i nh ớ
từ nh iề u ng uồ n kh ác nh au . N hờ có ti nhời gi an . V à nh ờ tự họ c, ta có th ể bi ến lý th uy ết
cá c bà i họ c tr ên lớ p, ti ết ki ệm đư ợc th a lý th uy ết vừ a hì nh th àn h kĩ nă ng . C hủ độ ng
th àn h th ực hà nh để nắ m vữ ng hơ n vừ ợc cá ch họ c tố t m an g lạ i hi ệu qu ả ca o ch o ch ín h
tr on g vi ệc họ c gi úp ch ún g ta tì m đư qu an g. Th ực tế
Bi ll G at es …n hờ tự họ c m à đi đế n vi nh
m ìn h. V í nh ư Đ ác -U yn , Bá c H ồ, g củ a cá c th ầy cô
cò n qu á lệ th uộ c và o bà i gi ản
ng ày na y ch o th ấy nh iề u bạ n họ c si nhụ độ ng , m áy m óc , lư ời su y ng hĩ , th uộ c bà i nh ưn g
gi áo , họ c và gh i ch ép lạ i m ột cá ch th qu ên ng ay , kh ôn g áp dụ ng đư ợc nh ữn g ki ến th ức
kh ôn g hi ểu đư ợc nộ i du ng , họ c xo ng dẫ n đế n kế t qu ả kh ôn g ca o th ậm ch í cò n để lạ i
đã đạ t đư ợc và o th ực tế cu ộc số ng … dụ c. V ì vậ y, đề đạ t đư ợc kế t qu ả tố t, để th àn h
nh iề u ti êu cự c tr on g m ôi tr ườ ng gi áoỗi họ c si nh ch ún g ta cầ n ph ải nỗ lự c tự họ c, bở i
cô ng , để vữ ng và ng bư ớc và o đờ i, m vi ệc su ốt đờ i, họ c kh ôn g ng ừn g ng hỉ , đủ ý ch í và
“l if e lo ng le an in g” – họ c tậ p là cô ng ạm đí ch th àn h cô ng .
sứ c m ạn h, ni ềm ti n và o bả n th ân đề ch
2009 Confessions
 ĐỨC HI SINH
vậ t lộ n vớ i cu ộc số ng m ưu si nh , nh ữn g
N hữ ng ng ườ i m ẹ ng ày đê m tả o tầ n, gá nh nặ ng tr ụ cộ t gi a đì nh , nh ữn g ch iế n
ng ườ i ch a hằ ng ng ày vẫ n vậ t lộ n vớ i y sú ng … đó là nh ữn g hi si nh lặ ng th ầm
sĩ nơ i hả i đả o xa xô i vẫ n cầ m ch ắc ta th ứ
n. H i si nh là hà nh độ ng đá nh đổ i m ột
ch o tấ t cả từ nh ỏ bé đế n lớ n la o vô tậ ều gì đó đá ng qu ý hơ n, đó là sự qu ên
qu an tr ọn g củ a bả n th ân ch o m ột đi sự ng hi ệp ch un g, lợ i íc h ch un g. Đ ức hi
m ìn h, cố ng hi ến , sẵ n sà ng hi si nh ch o
sẻ nh ữn g qu yề n lợ i về vậ t ch ất , ti nh th ần
si nh đò i hỏ i co n ng ườ i sẵ n sà ng sa n iệ t hơ n, th ậm ch í cò n xả th ân vì ng ườ i
ch o ng ườ i kh ác m à kh ôn g tí nh to án th nh ườ ng ch ỗ ch o ng ườ i gi à, sa n sẻ ch o
kh ác . T ừ nh ữn g vi ệc là m rấ t nh ỏ nh ư T ổ
ởn g ca o đẹ p cố ng hi ến hế t m ìn h ch o
nh ữn g ng ườ i cò n kh ó kh ăn đế n lý tư mà
số nh ữn g sự hi si nh th ầm lặ ng kh ác
qu ốc củ a nh ữn g ng ườ i lí nh và cò n vô tố t đẹ p và bề n vữ ng . N hư ng kh ôn g ph ải
nh ờ đó xã hộ i ch ún g ta đã ph át tr iể n si nh
đư ợc bi ểu dư ơn g nế u đó là nh ữn g hi
vi ệc là m , hà nh độ ng nà o cũ ng đá ng da nh
ch o bả n th ân , m uố n nh ận cá i hư
gi ả tạ o, nh ằm m an g lạ i da nh ti ến g ng ch ỉ bi ết lợ i íc h củ a ri ên g m ìn h, th am
“n gư ời tố t” . N hi ều ng ườ i cò n íc h kỉ , sối tr on g xã hộ i hi ện na y. V ì vậ y, ch ún g ta
số ng sợ ch ết … đó vẫ n là m ột m ản g tố , ch ia
bi ết số ng vì ng ườ i kh ác , qu an tâ m
ph ải bi ết rộ ng m ở tr ái ti m m ìn h, ph ải ản g ph ất hư ơn g ho a vì nh ữn g hà nh độ ng
sẻ , đừ ng íc h kỉ , hã y đề đô i bà n ta y ph ườ i la n tỏ a kh ắp cu ộc đờ i nà y.
tố t đẹ p củ a bả n th ân , để vị ng ọt tì nh ng

2009 Confessions
 “Đừng sống
như hòn đá”
từ ng nó i: “C uộ c số ng ch ỉ th ực sự ph on g
T ri ết gi a ng ườ i M ỹ, E lb er t H ub ba rd đãca o th ượ ng ”. Ý ng hĩ a củ a ôn g m uố n gử i
ph ú kh i nó tr àn ng ập tì nh yê u và sự u xa về lò ng yê u th ươ ng gi ữa co n ng ườ i
gắ m qu a câ u nó i ch ín h là th ôn g đi ệp sâ
V ậy m uố n có đư ợc lò ng yê u th ươ ng , ba o
vớ i co n ng ườ i tr on g cu ộc số ng nà y. ch ún g ta hã y “đ ừn g số ng gi ốn g nh ư hò n
du ng , vị th a ca o th ượ ng th ì tr ướ c hế t g ch o lò ng vô cả m củ a co n ng ườ i. N ếu
đá ”. H òn đá ch ín h là ẩn dụ tư ợn g tr ưn tì nh
ặt tâ m hồ n, ch ai sạ n cả m xú c tr ướ c
nh ư co n ng ườ i số ng ng hè o nà n về m th àn h hò n đá ki a - tr ơ tr ọi m ột m ìn h, cô
yê u th ươ ng th ì rồ i kế t cụ c cũ ng sẽ tr ở nh ư đá là lố i số ng vị kỷ , số ng ch ỉ ch o
đơ n gi ữa đờ i, tâ m hồ n sẽ hó a đá . Số ng ữn g
íc h tư lê n đầ u m à kh ôn g để tâ m đế n nh
ri ên g bả n th ân m ìn h, lu ôn đặ t lợ i kh ôn g
g tồ n tạ i tì nh yê u th ươ ng và cũ ng
ng ườ i xu ng qu an h. C uộ c số ng đó kh ôn m à nó tr ở nê n vô ng hĩ a và ảm đạ m tố i
th ể có đư ợc yê u th ươ ng , ch ín h vì th ế ườ i
ng ườ i và o tì nh cả nh cô đơ n, bị m ọi ng
tă m . Số ng nh ư hò n đá sẽ đẩ y co n kh ôn g
xú c. T a cầ n ph ải là m th ế nà o để
xu ng qu an h xa lá nh kh ôn g m uố n ti ếp cư ờn g hà nh độ ng hà nh độ ng yê u th ươ ng
số ng nh ư m ột hò n đá ? C ần ph ải tă ng ng , bở i ch ăn g : “N gà y sa u sỏ i đá cũ ng
nế u nh ư ch ín h ta m uố n đư ợc yê u th ươ vớ i
cu ộc đờ i nà y, ta nê n hò a m ìn h và o
cầ n có nh au ” (T rị nh C ôn g Sơ n) . T ro ng nh ận tì nh th ươ ng cũ ng nh ư bi ết ch o đi ,
cộ ng đồ ng , bi ết m ở tâ m hồ n ra để đó n
vì kh i ch o đi ch ín h là cò n m ãi .

2009 Confessions
 “T hành c ô n g c h ỉ đ ế n k h i c h ú n g ta
c ố g ắng h ế t s ứ c v à k h ô n g n g ừ n g
hoàn thiện bản thân mình”.
kh ôn g có sự nỗ lự c, cố gắ ng từ ng ng ày .
lạ i
K hô ng ai vư ơn đế n sự th àn h cô ng m à sứ c và kh ôn g ng ừn g ho àn th iệ n bả n th ân
B ởi vậ y ch ỉ kh i ch ún g ta cố gắ ng hế t số ng củ a ta . Th àn h cô ng cũ ng kh ôn g đế n
m ìn h th ì th àn h cô ng m ới ch ạm đế n cu ộc eo ch iề u hư ớn g tí ch cự c và cũ ng kh ôn g ở
vớ i nh ữn g ng ườ i kh ôn g ch ịu th ay đổ i th ủ th ể
i lò ng vớ i bả n th ân . C on ng ườ i là ch
lạ i qu á lâ u vớ i nh ữn g ai dễ dà ng hà , hà nh
ín h m ìn h và kế t qu ả củ a m ỗi vi ệc là m
qu yế t đị nh su y ng hĩ , hà nh vi củ a ch cố gắ ng
cử a nh à bạ n kh i bạ n kh ôn g ng ừn g
độ ng củ a họ . D o đó , th àn h cô ng ch ỉ gõ in ci tr ở th àn h da nh họ a ki ệt xu ất th ế gi ới
và ho àn th iệ n bả n th ân . Le on ar do D av qu ả tr ứn g để rồ i ho àn th iệ n kĩ nă ng củ a
nh ờ th án g ng ày kh ổ lu yệ n vẽ nh ữn g g nh ư đơ n gi ản . C ác vậ n độ ng vi ên gi àn h
m ìn h hơ n qu a m ỗi bứ c hì nh tư ởn g ch ừnể th ao th ế gi ới do lu yệ n tậ p gi an kh ổ ng ay
đư ợc th ứ hạ ng ca o tr on g cá c đạ i hộ i th ỗi tấ m hu y ch ươ ng là nh ữn g gi ọt m ồ hô i,
từ th uở lê n nă m , sá u tu ổi . Đ ằn g sa u m u bỏ
h cô ng đế n sa u m ỗi th ất bạ i, vì vậ y, nế
nư ớc m ắt nơ i ph òn g tậ p. Đ ôi kh i, th àn eo đu ổi
o gi ờ vư ơn tớ i m ục ti êu củ a m ìn h. Th
cu ộc gi ữa ch ừn g th ì bạ n kh ôn g ba đi ều m ìn h
ng hĩ a là bấ t ch ấp tấ t cả để có đư ợc
th àn h cô ng đế n cù ng kh ôn g có tr ên nộ i lự c
bề n vữ ng nế u co n ng ườ i cố gắ ng dự a
m on g m uố n. Th àn h cô ng ch ỉ
ôn g ng ừn g ho àn th iệ n ch ín h m ìn h.
củ a bả n th ân và kh
2009 Confessions
 Lòng
YÊU NƯỚC
ườ i co n đấ t V iệ t, ta kh ôn g th ể kh ôn g
N hắ c đế n cá c ph ẩm ch ất củ a nh ữn g ng i,
nư ớc kh ôn g ph ải m ột kh ái ni ệm xa xô
kể đế n tì nh yê u nư ớc nồ ng nà n. Y êu g bắ t
dị , gầ n gũ i nh ưn g vô cù ng th iê ng li ên
tr ừu tư ợn g. Đ ó là tì nh cả m gi ản an h m ìn h,
ng ni u m à ta dà nh ch o nh ữn g sự vậ t qu
ng uồ n từ sự tr ân tr ọn g, nâ lò ng yê u nư ớc
, gắ n bó . B iể u hi ện củ a
ch o nh ữn g co n ng ườ i ta yê u th ươ ng ng hà ng ng ày củ a m ỗi ch ún g ta . T ro ng
cũ ng nằ m ng ay tr on g ý th ức , hà nh độ lớ p
cù ng cá c cu ộc kh ởi ng hĩ a, cù ng lớ p
th ời ch iế n, nó sụ c sô i và cu ộn tr ào th ời
m ạn g kh i lê n đư ờn g nh ập ng ũ. T ro ng
th an h ni ên sẵ n sà ng hi si nh tí nh tr i th ức ,
yê u nư ớc bằ ng cá ch ch ăm ch ỉ tr au dồ i
bì nh , m ỗi ng ườ i th ể hi ện tì nh ộc số ng tư ơi
vớ i ướ c m on g đe m đế n cu
cầ n cù la o độ ng và rè n lu yệ n đạ o đứ cn tộ c m ìn h. C ứ nh ư vậ y, lò ng yê u nư ớc
đẹ p hơ n ch o bả n th ân , gi a đì nh và dâ gi á,
ác , tr ở th àn h ng uồ n sứ c m ạn h vô
đã tr uy ền từ th ế hệ nà y sa ng th ế hệ khg “c on Lạ c ch áu H ồn g” , gi úp ta có th ể
th àn h sợ i dâ y nố i kế t tr ái ti m củ a nh ữn nh
nă m ch âu , ch ấn độ ng đị a cầ u” . C hí
lậ p nê n nh ữn g ch iế n cô ng “l ừn g lẫ y tạ o dự ng ni ềm ti n ch o th ế hệ m ai sa u.
tì nh yê u nư ớc củ a th ế hệ đi tr ướ c đã ườ i
ên đị a cầ u rộ ng lớ n, nh ữn g co n ng
D ù th ế hệ tr ẻ có lậ p ng hi ệp nơ i đâ u trti m m ìn h tì nh yê u nư ớc nồ ng nà n, để
V iệ t N am ta vẫ n lu ôn gi ữ tr on g tr ái ản h
kh át đư ợc là m đi ều gì đó ch o m
nh ớ, để ng ưỡ ng vọ ng và cũ ng để kh.ao
đấ t hì nh ch ữ S th ân th ươ ng V iệ t N am
2009 Confessions
 “Đ ư ờng đ ế n
T h à n h C ôn g ”
ể n ói đ ến h àn h tr ìn h gi an n an m à co n
“Đ ườ n g đ ến th àn h cô n g” là ẩn dụ đ q uả
iề u tố t đ ẹp . “T h àn h cô n g” là kế t
n gư ời ph ải vư ợt q ua đ ể đ ến n h ữn g đh vự c n ào đ ó m à co n n gư ời th eo đ uổ i.
đ ạt đ ượ c m ột cá ch m ỹ m ãn tr on g lĩ n an
m ồ h ôi , cô n g sứ c, th ời gi an , tr í tu ệ, gi
Để th àn h cô n g, n gư ời ta ph ải đ ổ đ ườ n g
ữn g th ất b ại m ới có đ ượ c. C on
n an vấ t vả , th ậm ch í ph ải n ếm tr ải n hn g. V ì co n đ ườ n g dẫ n tớ i th àn h cô n g
đ ó kh ôn g dà n h ch o n h ữn g kẻ lư ời b iế g
kh ăn , th ử th ác h ch ứ kh ôn g ph ải b ằn
là co n đ ườ n g ch ôn g ga i, đ ầy kh ó ôn g
o đ ộn g, n gh iê n cứ u, sá n g tạ o kh
n h un g lụ a; là cả q uá tr ìn h h ọc tậ p, la , m iệ t m ài , ch ịu kh ó và có ý ch í q uy ết
n gừ n g, đ òi h ỏi co n n gư ời ph ải cầ n cù ôn g
m ột th àn h cô n g, th àn h q uả n ào m à kh
tâ m ca o m ới th àn h . K h ôn g có ôn g dà n h
vậ y, đ ườ n g th àn h cô n g kh
ph ải đ ổi b ằn g m ồ h ôi , cô n g sứ c. N h ưch ân lý , kh ẳn g đ ịn h đ ượ c cá i gi á củ a
ch o n h ữn g ai lư ời b iế n g. Đ ây là m ộtg n ào cũ n g đ ổi b ằn g sự cầ n cù , ch ăm
sự th àn h cô n g: b ất cứ sự th àn h cô n b ao
n g, ỉ lạ i, n gạ i kh ó n gạ i kh ổ sẽ ch ẳn g
ch ỉ, ki ên tr ì, ch ịu kh ó. L ườ i b iế n ày đ ể
n gư ời ph ải n ắm vữ n g ch ân lý
gi ờ là m đ ượ c vi ệc gì có ý n gh ĩa . M ỗin g cụ th ể n h ằm đ ạt đ ượ c n h ữn g th àn h
xâ y dự n g ch o m ìn h m ột ph ươ n g h ướ dá m
gừ n g rè n lu yệ n n h ân cá ch , b ản lĩ n h ,
cô n g tr on g cu ộc số n g; kh ôn g n
n gh ĩ dá m là m , dá m th àn h cô n g.
2009 Confessions
 “ K h ô n g c ó m ục
tiêu nào quá lớn”
ta h ư ớn g đ ến tr on g cu ộc đ ời , là m ột
“M ụ c ti êu ” là đ iể m là đ íc h m à ch ú n g ư ớc m ắt ta . C ó m ụ c ti êu th ì ch ú n g
d ự đ ịn h , m ột đ ịn h h ư ớn g đ ư ợc đ ề ra tr
v à n ếu k h ôn g có m ụ c ti êu th ì ch ú n g
ta m ới có đ ộn g lự c đ ể th ú c đ ẩy m ìn h ư ơn g k h ôn g b iế t đ âu là b ến b ờ. B ản
ta sẽ g iố n g n h ư co n th u y ền g iữ a đ ại d
h m ụ c ti êu v ì đ ó ch ín h là tư ơn g la i củ a
th ân m ỗi n g ư ời p h ải đ ề ra ch o m ìn lạ i
u á lớ n v ới b ạn v ì n g h ĩ n ó q u á lớ n b ạn
b ản th ân . Đ ừ n g n g h ĩ là n ó q n g th ất
ản th ân . Đ ôi k h i b ạn g ặp th ất b ại n h ư
đ âm ra sợ h ãi v ới ch ín h b g có ư ớc
ất ch o sự tr ư ởn g th àn h . Đ ừ n g số n g k h ôn
b ại lạ i là ch ỗ d ự a lớ n n h n g . Ư ớc m ơ
ã đ ể tâ m h ồn tà n lụ i n g ay k h i cò n số
m ơ, v ì n h ư th ế b ạn đ q u a. V à th ử
g ch ư a có n h ư n g sẽ k h ám p h á v à v ư ợt
g iố n g n h ư co n đ ư ờn ch ắn đ ó là cu ộc
ư ời số n g m à k h ôn g có ư ớc m ơ ? C h ắc
h ỏi n ếu co n n g g th iế u m ụ c ti êu v ì
ĩa n h ất . C ần p h ê p h án n h ữ n g k ẻ số n
số n g v ô n g h n g k ý si n h lê n n g ư ời
ó là n h ữ n g k ẻ số n g n h ờ số n g g ử i, số
những k ẻ đ m ụ c đ íc h , ư ớc m ơ n g h ĩa
iế u ch í h ư ớn g ,
k h ác ; ăn b ám g ia đ ìn h , b ạn b è; th cu ộc số n g m ỗi co n n g ư ời h ãy x ây
là đ ã “c h ết n g ay k h i cò n số n g ”. T ro n g
ớc m ơ. H ãy th ự c h iệ n n ó v ì n ó k h ôn g
d ự n g ch o m ìn h m ột m ụ c ti êu , m ột ư ời ”.
có g ì “q u á lớ n ”, k h ôn g có g ì q u á “x a v

2009 Confessions
 “Nhìn vào thất bại
để nâng mình lên”
àn h ha y bạ i, th ắn g ha y th ua là đề u ph ụ
T ro ng cu ộc số ng củ a ch ún g ta , th T hư ờn g th ì ph ải qu a th ất bạ i rồ i m ới
th uộ c và o tí nh cá ch củ a co n ng ườ i. i th ấy th ất bạ i đã cú i đầ u ch ấp nh ận
đế n th àn h cô ng . N hư ng cũ ng có ng ườa co n ng ườ i tr ướ c th ất bạ i, tổ ng th ốn g
m ột cá ch dễ dà ng . B àn về th ái độ củ uố n bi ết tr ướ c ti ên kh ôn g ph ải là bạ n
M ỹ - A .L in co nl ch o rằ ng “Đ iề u tô i m
ấp nh ận nó nh ư th ế nà o” . “T hấ t bạ i” là
đã th ất bạ i ra sa o m à bạ n đã ch ợc kế t qu ả, m ục đí ch nh ư dự đị nh .
đư
hỏ ng vi ệc , th ua m ất , là kh ôn g đạ t , th ái độ củ a co n ng ườ i tr ướ c sự th ất
Đ iề u qu an tr ọn g hơ n cả là nh ận th ức ệc kh ôn g th àn h, co n ng ườ i cầ n có sự
bạ i tr on g cu ộc số ng . T rư ớc m ột sự vi củ a sự th ất bạ i (k há ch qu an và ch ủ
bì nh tĩ nh để tì m hi ểu ng uy ên nh ân đổ
kh ôn g né tr án h sự th ật , cũ ng kh ôn g
qu an ). D ám đố i m ặt để ch ấp nh ận , ậy m à đi ” sa u m ỗi lầ n vấ p ng ã, bi ết
lỗ i ho àn to àn ch o kh ác h qu an . B iế t “d
a để ti ếp tụ c th ực hi ện cô ng vi ệc và
rú t ra bà i họ c từ nh ữn g th ất bạ i đã qu ườ ng tô i lu yệ n ta tr ưở ng th àn h hơ n
ướ c m ơ củ a m ìn h. T hấ t bạ i là m ôi tr bạ i nặ ng nề tr on g cu ộc đờ i và m ột
(A .L in co nl là co n ng ườ i đã 8 lầ n th ất
a nư ớc M ỹ) . C ần ph ê ph án nh ữn g kẻ ủy
ng ày ôn g tr ở th àn h tổ ng th ốn g củ đâ y ch ún g ta cầ n nh ớ: P hả i bi ết cá ch
m ị, yế u đu ối , ng ại kh ó ng ại kh ổ. Q ua số ng tí ch cự c. K hô ng đắ m ch ìm tr on g
ch ấp nh ận sự th ất bạ i để có th ái độ bấ t cầ n tr ướ c m ọi sự vi ệc , kh ôn g để
th ất vọ ng nh ưn g cũ ng kh ôn g đư ợc i. Đ ó là bả n lĩ nh số ng .
m ột sự th ất bạ i nà o đó lặ p lạ i tr on g đờ
2009 Confessions
 Lòng
HIẾU THẢO
p h ụ n g d ư ỡn g , b áo đ áp m ẹ ch a, v ì
Đ ạo là m co n là p h ải h ết lò n g v à cũ n g là đ ạo đ ứ c củ a co n
th ế H iế u T h ảo là tì n h cả m tự n h iê n
ời co n lu ôn b iế t k ín h tr ọn g v à
n g ư ời . N g ư ời co n h iế u th ảo là n g ư m ẹ n u ôi co n k h ôn g b ao g iờ
y êu th ư ơn g ch a m ẹ củ a m ìn h . C h a
la o ấy - n h ư n g n g h ĩa v ụ củ a m ỗi
m on g đ ư ợc đ ền đ áp lạ i cô n g tu ổi g ià sứ c y ếu . L òn g h iế u
n g ư ời co n là p h ụ n g d ư ỡn g k h i ch a m ẹ
g ia đ ìn h , là m ch o g ia đ ìn h y ên
th ảo lu ôn m an g lạ i h ạn h p h ú c ch o ã h ội tố t đ ẹp v ăn m in h . B ởi
ấm . H iế u th ảo cũ n g m an g lạ i m ột x m ỗi g ia đ ìn h là n h ữ n g tấ m
g ia đ ìn h v ốn là tế b ào củ a x ã h ội . N ếu
sẽ tố t đ ẹp b iế t b ao . M u ốn v ậy ta
g ư ơn g h iế u th ảo th ì x ã h ội n ày ôn g v ân g lờ i ch a m ẹ, n g ư ợc
cầ n p h ê p h án n h ữ n g k ẻ b ất h iế u , k h
ch a m ẹ đ au lò n g . Đ ú n g n h ư đ ứ c n h ân
đ ãi ch a m ẹ m ìn h , lu ôn là m củ a co n n g ư ời ch ín h là tộ i
K h ổn g T ử từ n g n ói : “T ội ác lớ n n h ất
co n p h ải b iế t g iữ tr òn ch ữ h iế u
b ất h iế u ”. T óm lạ i, b ổn p h ận là m g ch ỉ h iế u th ảo v ới ch a m ẹ,
v ới đ ấn g si n h th àn h . N g ày n ay , k h ôn
n h ư tr on g lờ i B ác H ồ d ạy :
ch ữ h iế u cò n đ ư ợc m ở rộ n g ý n g h ĩa
“T ru n g v ới n ư ớc , h iế u v ới d ân ”.

2009 Confessions
 “Hãy giữ cho mình niềm
đam mê khác biệt”
- ng ọn lử a si nh tồ n ha y ng ọn lử a hủ y
ng ườ i đề u ph ải rư ớc m ột đa m m ê. Đ am m ê u Ý về
“M ỗi đâ y là câ u nó i gi àu ý ng hĩ a củ a ho ạ sĩ Bử
di ệt đề u do tự ta y m ìn h th ắp lê n” - m ột ni ềm đa m
c bi ệt hơ n nữ a nế u m ỗi ng ườ i có
ni ềm đa m m ê. Lạ i cò n ha y hơ n nữ a, đặ ềm sa y m ê, yê u th íc h, th eo đu ổi m ột sở th íc h độ c
m ê kh ác bi ệt . Đ am m ê kh ác bi ệt là ni ni ềm đa m m ê
i ng ườ i kh ác . “H ãy gi ữ ch o m ìn h m ột
đá o ri ên g bi ệt kh ôn g tr ùn g lặ p vớ m ột đa m m ê mà
ên ch ún g ta nê n tì m ki ếm ch o bả n th ân
kh ác bi ệt ” là m ột câ u nó i kh uy m ê ri ên g bi ệt ? Đ am
lạ i gi ữ ch o m ìn h ni ềm đa m
kh ôn g ph ụ th uộ c và o bấ t kì ai . V ì sa ong ch o cu ộc số ng tạ o nê n độ ng lự c m ãn h m ẽ để
m ê ri ên g bi ệt đe m lạ i ng uồ n cả m hứướ c m ơ th àn h hi ện th ực .N ó gi úp ta tậ p tr un g to àn
ch ún g ta vư ợt qu a kh ó kh ăn để bi ến m ở ra nh ữn g co n đư ờn g m ới m ẻ đạ t đế n nh ữn g
bộ tr í lự c kh ôn g ng ừn g sá ng tạ o để đị nh m ìn h tạ o dấ u ân ri ên g ch o bả n th ân . th êm
đỉ nh ca o ng hề ng hi ệp , gi úp ta kh ẳn g và ph át tr iể n củ a xã hộ i có nh iề u gi á tr ị nh iề u
và o đó nó sẽ kí ch th íc h sự sá ng tạ o yê n V ũ – là ôn g ch ủ củ a cà ph ê Tr un g N gu yê n,
th àn h qu ả m ới đư ợc . N hư Đ ặn g Lê N guki nh do an h kh i đa ng họ c ng hề y nă m th ứ 4, ch o
ôn g đã ca n đả m th eo đu ổi co n đư ờn g n na y ôn g đã
p kh ôn g ít th ử th ác h nh ưn g ch o đế
dù tr ên bư ớc đư ờn g lậ p ng hi ệp ôn g gặ . Bê n cạ nh tấ m gư ơn g nh ư Đ ặn g Lê N gu yê n V ũ,
và đa ng là m ột do an h nh ân th àn h cô ng m , kh ôn g bi ết m ìn h đa m m ê cá i gì ho ặc có đa m
th ì lạ i có nh iề u ng ườ i số ng ph ù ph iế g dễ dà ng nê n
ổi . Tì m ki ếm và số ng vớ i đa m m ê kh ôn
m ê m à kh ôn g có ca n đả m th eo đu qu a th ử th ác h và
o độ tr í tu ệ, dũ ng cả m để vư ợt
đò i hỏ i m ỗi cá nh ân ph ải tậ p tr un g cam ra m ột đa m m ê th ực sự ch o ch ín h m ìn h tr on g
m ỗi bả n th ân ai cũ ng đề u cầ n ph ải tì
cu ộc số ng .
2009 Confessions
 HẠNH PHÚC
g ng hỉ nh ằm ki ếm tì m hạ nh ph úc . V ậy
ừn
C uộ c số ng nà y là hà nh tr ìn h kh ôn g ngế nà o tr on g cu ộc số ng củ a m ỗi ch ún g ta ?
hạ nh ph úc là gì và có va i tr ò nh ư th m ãn
, th oả i m ái kh i ch ún g ta đư ợc th ỏa
H ạn h ph úc ch ín h là tr ạn g th ái vu i vẻ ưn g ta có th ể tì m đư ợc hạ nh ph úc tr on g
m ột đi ều gì đó . T rừ u tư ợn g nh ư vậ y nh cù ng : m ột lờ i kh en củ a cô gi áo , m ột bứ c
nh ữn g đi ều gầ n gũ i và gi ản đơ n vô ắn g và o
lê n ba dà nh tặ ng m ẹ ha y m ột bà n th
tr an h ng uệ ch ng oạ c m à đứ a tr ẻ rự c kh i ta
hơ n, đó là ni ềm hâ n ho an rạ o
kh un g th àn h đố i ph ươ ng … H oặ c lớ n la om ơ ch áy bỏ ng bấ y lâ u: đạ t đư ợc tấ m hu y
là m nê n nh ữn g đi ều kì di ệu , th ỏa ướ c đư ợc
, đỗ và o ng ôi tr ườ ng m ơ ướ c ha y m ua
ch ươ ng và ng ở đấ u tr ườ ng qu ốc tế ý ng hĩ a
ăn g nữ a, hạ nh ph úc vẫ n m an g
că n nh à đẹ p đẽ .. . N hư ng dẫ u là gì chỗi cá nh ân cũ ng nh ư cả cộ ng đồ ng . N ó
qu an tr ọn g đố i vớ i cu ộc số ng củ a m để ta
ái , th an h th ản , là nề n tả ng vữ ng ch ắc
m an g tớ i ch o tâ m hồ n sự th oả i m số hạ nh
T ươ ng tự , ở m ột qu ốc gi a có ch ỉ
ch in h ph ục nh ữn g ho ài bã o lớ n hơ n. au hơ n, tỉ lệ tộ i ph ạm cũ ng nh ờ vậ y m à
ph úc ca o, co n ng ườ i sẽ gắ n bó vớ i nhận th ức rõ về ý ng hĩ a th ực sự củ a hạ nh
gi ảm bớ t. D o vậ y, th ế hệ tr ẻ cầ n nh và sa u
t đư ợc hạ nh ph úc , tr ướ c là ch o bả n th ân
ph úc và ph ấn đấ u hế t sứ c để đạ g ng ừn g bồ i
ều nà y, m ỗi ng ườ i ph ải kh ôn
là ch o cả cộ ng đồ ng . M uố n là m đư ợc đith ể vữ ng và ng tr ên “c on đư ờn g ki ếm tì m
dư ỡn g tr í tu ệ, tạ o lậ p nh ân cá ch để có ri ên g
i đề u là ki ến tr úc sư hạ nh ph úc ch o
và ch ia sẻ hạ nh ph úc ”. “M ỗi ng ườ n sẽ tì m
i nh ữn g đi ều m ìn h m uố n và bạ
m ìn h” . V ậy nê n hã y số ng hế t m ìn h vớ
đư ợc ý ng hĩ a củ a cu ộc đờ i m ìn h.
2009 Confessions
 Bàn về Thành Công
và Thất Bại nê n lu ôn cố
ìn h rơ i và o cá i hố củ a th ất bạ i,
n th ân m
Tr on g cu ộc số ng , kh ôn g có ai m uố n bảiê n th ất bạ i ha y th àn h cô ng đề u là nh ữn g vi ệc ch ún g
gắ ng để đạ t đư ợc th àn h cô ng . Tu y nh m ìn h đã tr ưở ng th àn h lê n nh ư th ế nà o. Th ất bạ i và
ta cầ n ph ải tr ải qu a để th ấy bả n th ântr iệ t tiê u nh au . Th àn h cô ng ch ín h là kế t qu ả đạ t đư ợc
th àn h cô ng lu ôn tồ n tạ i so ng so ng và g ng ừn g ng hỉ . Đ ó ch ín h là cô ng sứ c do la o độ ng , họ c
sa u qu á tr ìn h cố gắ ng , ph ấn đấ u kh ôn m là ni ềm vu i tin h th ần tạ o nê n nh iề u ni ềm vu i kh ác
tậ p m à có . Th àn h cô ng cũ ng có th ể xe ơn tớ i. C òn th ất bạ i ch ín h là tr ạn g th ái rơ i và o hụ t
m à nh iề u ng ườ i vẫ n cố gắ ng m uố n vư h đư ợc m ục tiê u m à m ìn h đã đặ t ra , kh ôn g th ể tr ở
hẫ ng , bế tắ c kh i kh ôn g th ể ho àn th ành cô ng và th ất bạ i lu ôn tồ n tạ i tr on g m ỗi co n ng ườ i.
th àn h m ột ai đó m à m ìn h m on g. Th àn lầ n tr on g m ột ng ườ i. C ó ng ườ i đi từ th ất bạ i nà y đế n
Đ ây là ha i tr ạn g th ái xu ất hi ện nh iề u đế n đư ợc vớ i th àn h cô ng . Đ ể đi đế n sự th àn h cô ng ,
th ất bạ i kh ác rồ i cu ối cù ng m ới ch ạm th ác h, cả nh ữn g th ất bạ i cầ n ph ải đố i m ặt và bư ớc
cầ n ph ải tr ải qu a nh iề u kh ó kh ăn , th ử đạ t đư ợc cá i mà
đó có th ể là đá nh đổ i nh iề u th ứ kh ác để
qu a. N hữ ng th ất bạ i đó kh ôn g nh ỏ, bế tắ c và co n đư ờn g
ta tr ải qu a kh ôn g ph ải đề u là
m ìn h m on g. N hữ ng th ất bạ i m à ch ún g ải gá nh ch ịu ch ín h là ki nh ng hi ệm , sự tr ưở ng th àn h
cù ng . C hí nh nh ữn g th ất bạ i m à m ìn h ph đổ i? C ó câ u nó i
kh ôn g dá m th ất bạ i, kh ôn g dá m đá nh
nh ận lấ y sa u nà y. N hư vậ y hà cớ gì bạ i đố i vớ i th àn h
th ấy rằ ng tầ m qu an tr ọn g củ a th ất
“T hấ t bạ i là m ẹ th àn h cô ng ”. C ó th ể có th ể tự đứ ng lê n và họ c tậ p kh ôn g ng ừn g. Kh ôn g
cô ng , đó ch ín h là nề n tả ng để ch ún g ta u dà i đư ợc . C on
, ch ỉ có đá nh đổ i th ì m ới có th ể lâ
có co n đư ờn g đi nà o tr ải to àn ho a hồ ng ờ bằ ng ph ẳn g, bở i vậ y kh ôn g nê n ng ại kh ó kh ăn , th ử
đư ờn g đi củ a m ỗi ch ún g ta ch ưa ba o gi ấy m ìn h tr ưở ng
nh ữn g đi ều đó th ì tự bả n th ân m ới th
th ác h, ng ại th ất bạ i. Ph ải tr ải qu a ại ng ần th ất bạ i để
m ai . Bở i vậ y ch ún g ta hã y đừ ng ng
th àn h và th àn h cô ng sẽ đê n tr on g na y ườ i kh ôn g dá m đố i m ặt vớ i th ất bạ i là nh ữn g ng ườ i
đổ i lấ y th àn h cô ng về sa u. N hữ ng ng yế t tâ m vư ợt qu a m ọi ch uy ện .
kh ôn g có ý ch í và ng hị lự c, kh ôn g có qu
2009 Confessions
 Bàn về
Sự Chân Thành
nh ất gi úp co n ng ườ i tạ o đư ợc ch o m ìn h
ch ân th àn h là m ột th ứ ph ươ ng th uố c th ần di ệu ày ph ải ch un g
Sự tr on g m ột xã hộ i cu ộc số ng th ườ ng ng
m ột th ế qu ân bì nh tr on g đờ i số ng . Số ng nế u tr on g nh ữn g
bu ộc ph ải gi ao tiế p th ườ ng xu yê n,
đụ ng cù ng ba o nh iê u ng ườ i m à ta bắ t th àn h tự nh iê n sẽ bị m ọi ng ườ i co i th ườ ng và tìm
cu ộc tiế p xú c ch ún g ta th iế u lò ng ch ân là ch ún g ta sẽ ho àn to àn bị cô lậ p. Đ ó ch ín h là m ột
ph ươ ng tr ốn lá nh , nó i m ột cá ch kh ác cu ộc tiế n th ủ ch o ch ún g ta tr ên bư ớc đư ờn g đi tìm
đi ều th ất bạ i vô cù ng ta i hạ i ch o cô ng n gi úp ch ún g ta có th êm m ột ph ươ ng tiệ n để ch in h
tư ơn g la i. N go ài ra lò ng th àn h th ật cò ng ng oà i xã hộ i lạ i th iế u tin h th ần ng ay th ẳn g, ng hĩ a
ph ục lò ng ng ườ i. N ếu m ột co n ng ườ i số iê n sẽ tạ o ch o m ìn h m ột sự th ất bạ i kh ôn g ph ươ ng
là số ng kh ôn g có lò ng th àn h th ật tự nh g ch ữ th àn h và
h th ật , lu ôn lu ôn ba o gi ờ cũ ng tô n tr ọn
cứ u vã n. M ột co n ng ườ i có lò ng th àn tấ t cả sự kí n đá o
ng ch un g qu an h m ìn h ưu đã i bằ ng
ch ữ tín , nh ất đị nh sẽ đư ợc m ọi ng ườ i số ng lọ c lừ a, xả o tr á, gi an ng oa là m bấ t cứ m ột cô ng
th a th iế t. N gư ợc lạ i m ột ng ườ i ch ủ tr ươi ch un g qu an h tìm nh ữn g cá ch lá nh xa . Lò ng ch ân
vi ệc gì cũ ng lu ôn lu ôn bị nh ữn g ng ườ gi úp co n ng ườ i bả o to àn đư ợc th iê n ch ức là m ng ườ i
th àn h là m ột th ứ tín h tìn h qu an hệ để ng gi úp ch o co n ng ườ i nê u ca o nh ân cá ch . Vì nh ữn g
củ a cá nh ân , ch ín h lò ng ch ân th àn h cũxử th ế vấ n đề đư ợc đặ t ra tr ướ c nh ất là lò ng ch ân
lý do đó ch o nê n tr on g ph ươ ng di ện i ng ườ i là nh ư th ế. C on ng ườ i nế u số ng tr on g xã hộ i
th àn h, sự th àn h th ật gi ữa ng ườ i đố i vớ th ì vấ n đề ch ân th àn h cà ng ph ải đư ợc bả o to àn hơ n
lu ôn bị nh ữn g ng ườ i kh ác cạ nh tr an h m ới tạ o đư ợc nh ữn g uy tín ch o cá nh ân m ìn h và là m
ba o gi ờ hế t. Vì ch ân th àn h, co n ng ườ i , từ ch uy ện kh âm ph ục cá nh ân co n ng ườ i m ới có th ể
ch o m ọi ng ườ i ch un g qu an h kh âm ph ục n. Tó m lạ i, co n ng ườ i m uố n th àn h cô ng tr ên tr ườ ng
nó i đế n nh ữn g vấ n đề m ật th iế t lâ u bề ch ân th àn h tu yệ t đố i và ch ỉ có lò ng th àn h th ật m ới
đờ i ba o gi ờ cũ ng ph ải tạ o ch o m ìn h lò ng ở đờ i m à th ôi .
đe m đế n ch o co n ng ườ i sự ch iế n th ắn g

2009 Confessions
 Bàn về sức mạnh của
lòng yêu thương
tâ m hồ n tr on g sá ng và tì nh yê u
an và hạ nh ph úc sẽ đế n vớ i nh ữn g ng ườ i có ến ,
B ìn h ng là tì nh cả m xu ất ph át từ lò ng yê u m
ng . Q uả đú ng nh ư vậ y, tì nh yê u th ươ Tì nh
th ươ i vớ i đồ ng lo ại và m ọi đi ều xu ng qu an h.
đồ ng cả m , cả m th ôn g và qu ý m ến đố cu ộc số ng ,
nó gi úp ng ườ i kh ác vữ ng ti n hơ n tr on g
th ươ ng yê u có sứ c m ạn h rấ t lớ n, ữn g ng ườ i số ng
an kh ổ, nó cả m hó a và là m th ay đổ i nh
gi úp ng ườ i kh ác vư ợt qu a gi ái ti m cằ n kh ô, sỏ i
ch ân th àn h củ a Th ị N ở đã ch ạm đế n tr
ch ưa tố t. Tì nh yê u th ươ ng ng ườ i nh ất . Tì nh yê u
th ức dậ y tr on g an h nh ữn g gi ây ph út
đá củ a C hí Ph èo và ta đư a ng ườ i kh ác đế n đỉ nh
yê u th ươ ng củ a
th ươ ng là m cu ộc đờ i nà y đẹ p hơ n. Tì nhlê n tr ên nh ữn g đi ều tầ m th ườ ng . Tì nh yê u
ca o củ a th àn h cô ng và đư a ta vư ợtm à ng ườ i vớ i ng ườ i có th ể tr ao tặ ng nh au . R ất
th ươ ng là đi ều qu ý gi á nh ất tr ên đờ i lờ i yê u th ươ ng vớ i ng ườ i th ân kh i ng ườ i th ân
nh iề u ng ườ i hố i hậ n vì ch ưa kị p nó i i lờ i yê u th ươ ng vớ i nh ữn g ng ườ i m à ta qu ý
củ a họ cò n số ng . V ì vậ y đừ ng ng ại nóth uẫ n, hi ểu nh ầm , hậ n th ù và nó ch ỉ đư ợc hó a
m ến họ . Đ ôi kh i cu ộc số ng nh iề u m âu yê u th ươ ng vĩ đạ i. K hi bê n tr on g bạ n có tì nh
gi ải kh i xu ất hi ện sự th a th ứ và tì nh th ươ ng ra ch o m ọi ng ườ i xu ng qu an h, vì “b àn
yê u th ươ ng , bạ n sẽ la n tỏ a tì nh yê u g ph ất hư ơn g th ơm ”. M ột ng ườ i ch ủ độ ng tr ao
ta y tặ ng ho a hồ ng ba o gi ờ cũ ng ph ản tr àn đầ y tì nh yê u th ươ ng . M uố n có tì nh yê u
tặ ng tì nh yê u th ươ ng th ì bê n tr on g họ tì nh yê u th ươ ng ch o th ế gi ới . Ta cũ ng cầ n
th ươ ng th ì tr ướ c hế t, ta ph ải tr ao tặ ng ta là hã y
h kỷ , hậ n th ù. V à nh iệ m vụ củ a ch ún g
ph ê ph án nh ữn g kẻ số ng vô cả m , íc kh ổ đa u nà y
th ươ ng m ới có th ể bi ến th ế gi ới đầ y
cả m ho á họ , vì ch ỉ có tì nh yê u
àn h bi ển cả củ a ho à bì nh và hạ nh ph úc .
th
2009 Confessions
 “Tình cảm cao thượng không chỉ
giúp con người sống thanh thản
mà còn có tác dụng thúc đẩy xã
hội và đồng loại tiến bộ”.
úp co n ng ườ i số ng th an h th ản m à cò n có
T ìn h cả m ca o th ượ ng kh ôn g ch ỉ gi ti ến bộ . T hậ t vậ y, tì nh cả m ca o th ượ ng
tá c dụ ng th úc đẩ y xã hộ i và đồ ng lo ạicả m ấy lu ôn hư ớn g đế n nh ữn g đi ều ca o
là tấ m lò ng vị th a, ba o du ng . T ìn h T ro ng
át vọ ng và ch ân lý củ a sự to àn th iệ n.
đẹ p tr on g cu ộc đờ i, tớ i nh ữn g kh ch ỉ th ấy
kỵ th ì lú c nà o bả n th ân cũ ng
th ực tế nế u co n ng ườ i ch ỉ có lò ng đố ng ườ i kh ác . V ì th ế kẻ đố kỵ kh ôn g ba o
m ìn h đa u kh ổ bở i th ấy m ìn h th ua ké m N gư ợc lạ i, ng ườ i có tì nh cả m ca o th ượ ng
gi ờ đư ợc th an h th ản tr on g tâ m hồ n. úc củ a
ác là ni ềm vu i cũ ng nh ư hạ nh ph
th ì lu ôn xe m th àn h cô ng củ a ng ườ i kh m ục ti êu để bả n th ân ph ấn đấ u th ì tâ m
m ìn h. Lu ôn lấ y sự th àn h cô ng ấy là m . N gư ời có tì nh cả m ca o th ượ ng ba o gi ờ
lý lú c nà o cũ ng nh ẹ nh àn g th an h th ản lê n
i. H ọ lu ôn ph ấn đấ u nỗ lự c để vư ơn
cũ ng m an g tâ m lý lạ c qu an , yê u đờ ng nh ữn g kẻ đố kỵ m à ch ỉ to àn là nh ữn g
tr on g cu ộc số ng . N ếu xã hộ i vắ ng bó hộ i ấy lu ôn có sự cạ nh tr an h là nh m ạn h,
co n ng ườ i có lò ng ca o th ượ ng th ì xã . Đ iề u
kh ôn g ng ừn g để vư ơn đế n th àn h cô ng
m ọi ng ườ i đề u cố gắ ng nỗ lự c ph át tr iể n.
h là m nề n tả ng ch o xã hộ i
nà y tạ o nê n độ ng lự c, tạ o nê n sứ c m ạnlà đứ c tí nh tố t đẹ p, m ỗi ch ún g ta cầ n
N hậ n th ức đư ợc tì nh cả m ca o th ượ ng bộ .
kẻ đố kỵ , íc h kỷ là m xã hộ i ch ậm ti ến
đấ u tr an h lê n án và lo ại bỏ nh ữn g th a, ba o
u rè n lu yệ n nh ân cá ch số ng vị
B ản th ân ph ải lu ôn có ý th ức ph ấn đấ
du ng và ca o th ượ ng . 2009 Confessions
 Đức hi sinh, lòng dũng cảm của
64 chiến sĩ Hải quân Việt Nam đã
hi sinh trong trận chiến bảo vệ
Gạc Ma, ngày 14.3.1988.
cả m ... vố n là nh ữn g ph ẩm ch ất ca o qu ý củ a
dũ ng
Lò ng nh ân ái , vị th a, đứ c hi si nh , lò ngng dũ ng cả m cò n là tr uy ền th ốn g qu ý bá u củ a ng ườ i
co n ng ườ i. Tr on g đó , đứ c hi si nh và lò ã xu ốn g tr on g
n sĩ H ải qu ân nh ân dâ n Vi ệt N am đã ng
Vi ệt từ ba o đờ i na y. H ìn h ản h 64 ch iế o qu ý ấy . Tr on g
h ch ứn g hù ng hồ n ch o ph ẩm ch ất ca
cu ộc ch iế n đấ u bả o vệ bi ển đả o là m in m ch ín h là số ng dâ ng hi ến , qu ên bả n th ân m ìn h vì
cu ộc số ng , đứ c hi si nh và lò ng dũ ng cả ng tr òn bấ t tử
ch iế n sĩ hả i qu ân đứ ng th àn h m ột vò
ng ườ i kh ác . Sự ki ện G ạc M a 19 88 , cá cên m ìn h vì Tổ qu ốc . H ọ ch ín h là bi ểu tư ợn g củ a lò ng
ch ín h là bi ểu tư ợn g ca o đẹ p ch o sự qu hy si nh vô bờ bế n – “t hà hi si nh đế n gi ọt m áu cu ối
yê u nư ớc , sự bấ t kh uấ t, ki ên ga n, sự ng bi ết ba o kh i nh ữn g ch àn g tr ai - nh ữn g ng ườ i co n
cù ng để bả o vệ bi ển đả o” . Th ật xú c độ nồ ng nà n. H ọ đã hi ến dâ ng cả tu ổi tr ẻ củ a m ìn h vì
ưu tú đã ng ã xu ốn g kh i tu ổi xu ân cò n nh ắc nh ở ch ún g
nh ữn g ng ườ i lín h hả i qu ân nă m nà o đã
đấ t nư ớc . Sự an h dũ ng hi si nh củ a iê u ta lạ i cà ng că m
nà y. Bi ết ơn nh ữn g liệ t sĩ ba o nh
ta ph ải bi ết số ng tố t hơ n gi ữa cu ộc đờ i n củ a qu ân xâ m lư ợc Tr un g Q uố c. C hú ng ta cũ ng
ph ẫn bấ y nh iê u tr ướ c hà nh độ ng đê hè ng độ i, kh i hò a
cả m , tr on g ch iế n tr an h th ì ph ản bộ i đồ
cầ n lê n án nh ữn g kẻ th iế u sự dũ ng ch ún g ta ph ải gh i
Đ ượ c số ng tr on g hò a bì nh , m ỗi
bì nh th ì ch ỉ bi ết số ng ch o ri ên g m ìn h. g. Ph ải tô n tr ọn g sự th ật lịc h sử cũ ng nh ư lu ôn nê u
nh ớ cô ng ơn tr ời bi ển củ a th ế hệ ch a ôna kẻ th ù. Tu ổi tr ẻ ng ày na y ph ải số ng có m ục đí ch ,
ca o bà i họ c cả nh gi ác tr ướ c âm m ưu củnư ớc . Ph ải họ c tậ p lò ng dũ ng cả m , đứ c hi si nh , sẵ n
có lý tư ởn g - nh ất là ph ải có lò ng yê u ốc kê u gọ i. Xi n đư ợc m ượ n m ấy lờ i ca tr on g bà i há t
sà ng lê n đư ờn g là m nh iệ m vụ kh i tổ qu im tô i sẽ là lo ài bồ câ u tr ắn g - N ếu là ho a tô i sẽ là
Tự N gu yệ n th ay ch o lờ i kế t: “N ếu là ch sẽ là m ột vầ ng m ây ấm - N ếu là ng ườ i tô i xi n ch ết
m ột đó a hư ớn g dư ơn g- N ếu là m ây tô i
ch o qu ê hư ơn g”
2009 Confessions
 Bàn về
TÌNH BẠN
u tr on g đờ i số ng củ a tấ t cả ch ún g ta .
h bạ n là m ối qu an hệ kh ôn g th ể th iế
T ìn ng củ a ta sẽ ra sa o? T ro ng cu ộc đờ i m ỗi
V ậy tì nh bạ n là gì ? T hi ếu nó , cu ộc số là sự gắ n bó gi ữa ha i ho ặc nh iề u ng ườ i
ch ún g ta ai cũ ng có nh ữn g tì nh bạ n, đónh cá ch ha y lí tư ởn g. M ột tì nh bạ n tr ở
tr ên cơ sở tư ơn g đồ ng về sở th íc h, tí và
o đố i ph ươ ng sự tô n tr ọn g, đồ ng cả m
nê n đẹ p đẽ và ca o qu ý kh i ta dà nh cht vả để gi úp đỡ lẫ n nh au . G iữ a dò ng đờ i
sẻ ch ia ; kh ôn g qu ản ng ại hi si nh , vấ ợc m ột tì nh bạ n ch ân th àn h là đi ều vô
vớ i bi ết ba o bo n ch en , xô đẩ y, có đư sứ c
i, là ch ỗ dự a lớ n la o đe m đế n ch o ta
cù ng m ay m ắn . B ởi đó là ni ềm vu tà y họ c
ổ. Đ ồn g th ời , “h ọc th ầy kh ôn g
m ạn h vư ợt qu a m ọi kh ó kh ăn , gi an khcủ a bả n th ân , từ đó m à ph ấn đấ u, nỗ lự c
bạ n” , từ họ ta có th ể nh ìn ra th iế u só t ìn h
g ph ải ai cũ ng tì m đư ợc ch o ri ên g m
để ho àn th iệ n hơ n. T uy nh iê n, kh ôn ì ha y
ìn h – D ươ ng Lễ , B á N ha – T ử K
nh ữn g ng ườ i tr i âm tr i kỉ nh ư Lư u B út th am la m íc h kỉ ha y gh en gh ét đố kị
N gu yễ n K hu yế n – D ươ ng K hu ê… M ột ch ki a lợ i dụ ng ha y ph ản bộ i hò ng tr ục lợ i
cũ ng có th ể kh iế n ng ườ i gọ i là “b ạn ” vớ i
ng ng hĩ a vớ i vi ệc ba o ch e, đồ ng tì nh
từ ta . T hê m nữ a, là bạ n tố t kh ôn g đồ ng m à ph ải m ạn h dạ n th ẳn g th ắn gi úp
nh ữn g hà nh độ ng sa i tr ái củ a đố i ph ươn đư ờn g đú ng đắ n. V ì vậ y, tấ t cả ch ún g
bạ n nh ận ra sa i lầ m và qu ay lạ i vớ i co h và
củ a m ìn h bằ ng tấ t cả sự ch ân th àn
ta cầ n đố i xử vớ i nh ữn g ng ườ i bạ n tr on g cu ộc số ng . B ởi đú ng nh ư R al ph
kh ôn g ng ừn g gi úp đỡ nh au vư ơn lê n ất để có m ột ng ườ i bạ n là hã y là m m ột
W al do E m er so n từ ng nó i: “C ác h du y nh
ng ườ i bạ n.
2009 Confessions
 Bàn về
TIẾT KIỆM
cả ch ún g ta . V ậy b ản ch ất củ a ti ết
T iế t ki ệm là đ ức tí n h cầ n có củ a tấ t vớ i co n n gư ời đ ến vậ y? T iế t ki ệm là
ki ệm là gì ? T ại sa o n ó lạ i q ua n tr ọn g g
ay b ừa b ãi cá c gi á tr ị vậ t ch ất . A i cũ n
sử dụ n g h ợp lí , kh ôn g lã n g ph í h kh í
là vô tậ n . N ướ c, th an , dầ u m ỏ,
h iể u tà i n gu yê n tr ên T rá i Đ ất kh ôn g ggì đ ượ c sử dụ n g đ ún g cá ch ch ắc ch ắn
đ ốt … , dẫ u có n h iề u đ ến đ âu m à kh ôn g tí ch lũ y củ a co n n gư ời cũ n g là có
sẽ sớ m cạ n ki ệt . T ươ n g tự , kh ả n ăn ta
ti êu ph un g ph í, ch ẳn g m ấy ch ốc
h ạn . N ếu kh ôn g có dự tí n h lâ u dà i, ăn y, có th ể kh ẳn g đ ịn h , ti ết ki ệm ch ín h
sẽ rơ i và o n gh èo tú n g n ợ n ần . B ởi vậ n lâ u dà i, b ền vữ n g củ a m ỗi cá n h ân
là n ền tả n g đ ảm b ảo ch o sự ph át tr iể n
ch un g. V ậy n h ưn g, n gà y n ay , vẫ n cò
n ói ri ên g cũ n g n h ư xã h ội n ói vậ t tự
ch í là tậ n th u tậ n di ệt sả n
kh ôn g ít kẻ sử dụ n g ph un g ph í, th ậm g n iu tà i sả n ch un g củ a b ản th ân và
n h iê n , kh ôn g có ý th ức gi ữ gì n , n ân ki
h ữn g n gư ời lầ m lẫ n gi ữa ti ết ki ệm vớ i
n h ân lo ại . Đ ồn g th ời , cũ n g có n ẻ n ắm
dù ch ỉ m ột đ ồn g. L à th ế h ệ tr
b o, b ủn xỉ n , kh ôn g b iế t cá ch ch o đ i cầ n n ói kh ôn g vớ i cá c h iệ n tư ợn g
gi ữ tư ơn g la i củ a đ ất n ướ c, ch ún g ta t
h ti ết ki ệm từ n h ữn g đ iề u n h ỏ n h ất : tắ
ti êu cự c n ày và b ắt đ ầu th ực h àn .. B ởi
th ật ch ặt n ếu kh ôn g sử dụ n g.
đ èn kh i ra kh ỏi ph òn g, vặ n vò i n ướ c : “H ãy cẩ n th ận vớ i n h ữn g ch i ph í
đ ún g n h ư B en ja m in F ra n km in đ ã n ói
rò b é có th ể là m đ ắm cả co n tà u. ”
n h ỏ. M ột lỗ
2009 Confessions
 Lối sống “ảo” ở một
bộ phận giới trẻ
gi ới tr ẻ đa ng là vấ n đề th u hú t sự qu an
H iệ n na y, lố i số ng “ả o” ở m ột bộ ph ận gì ? N ó có tá c độ ng nh ư th ế nà o tớ i cu ộc
tâ m củ a to àn xã hộ i. V ậy , “s ốn g ảo ” là hộ i,
lố i số ng qu á ph ụ th uộ c và o m ạn g xã
số ng củ a ch ún g ta ? T he o tô i, đó là ng th ực tạ i. Lố i số ng nà y đã và đa ng để
th iế u đi sự li ên lệ cầ n có vớ i cu ộc số th an h th iế u ni ên . T rư ớc hế t, dà nh qu á
lạ i rấ t nh iề u hệ lụ y ch o m ột bộ ph ận gi ao
g sẽ kh iế n ta th iế u đi cơ hộ i họ c tậ p,
nh iề u th ời gi an la ng th an g tr ên m ạn an h cũ ng nh ư gâ y ra cá c vấ n đề về th ể
ti ếp tr ực ti ếp vớ i nh ữn g ng ườ i xu ng qug th ời , đắ m m ìn h tr on g m ột th ế gi ới m à
ch ất : cậ n th ị, co ng vẹ o cộ t số ng … Đ ồn cả m
a kĩ lư ỡn g và đầ y hà o nh oá ng , ta sẽ dễ
m ọi th ứ đư a lê n đề u đư ợc ch ỉn h sử ột số bị
, bấ t hạ nh . Đ ó là ch ưa kể đế n m
th ấy gh en tị và rơ i và o tr ạn g th ái tự tii kh en sá o rỗ ng tr ên m ạn g xã hộ i để rồ i
ám ản h bở i nh ữn g nú t “l ik e” , nh ữn g lờ ú ý. C hẳ ng hạ n, cá ch đâ y kh ôn g lâ u, dư
dù ng đủ m ọi ch iê u tr ò để th u hú t sự ch kh i
m th an h ni ên nh ảy cầ u T ân H óa sa u
lu ận từ ng xô n xa o tr ướ c sự vi ệc m ột naột ng ườ i kh ác tự th iê u kh i có đư ợc đi ều
nh ận đư ợc 40 ng hì n lư ợt th íc h ha y mng m ù qu án g, gâ y tổ n hạ i ch o bả n th ân
tư ơn g tự . Đ ây đề u là nh ữn g hà nh độ tú c
i. B ởi vậ y, tấ t cả ch ún g ta cầ n ng hi êm
cũ ng nh ư tá c độ ng ti êu cự c tớ i xã hộ g kh i ấn từ ng nú t “l ik e” , từ ng lờ i bì nh
lê n án nh ữn g hi ện tư ợn g nà y, cẩ n tr ọn đí ch th ực củ a cu ộc số ng . M ạn g xã hộ i là
ận và tr ân tr ọn g hơ n nh ữn g gi á tr ị
lu
cá ch th ôn g m in h và ch ắc ch ắn nó sẽ đe m
co n da o ha i lư ỡi . H ãy sử dụ ng m ột
lạ i ch o bạ n nh iề u lợ i íc h.
2009 Confessions
 Cách mạng
công nghiệp 4.0
ng ng hi ệp 4. 0 vớ i cả cơ hộ i và th ác h
hế gi ới đa ng bư ớc và o cu ộc cá ch m ạn g cô g và
T g th ay đổ i ph ù hợ p để có th ể th íc h ứn
th ức , đò i hỏ i th ế hệ tr ẻ ph ải có nh ữn ba cu ộc
, tr on g lị ch sử , nh ân lo ại đã tr ải qu a
th àn h cô ng . N hư ch ún g ta đã bi ết ng củ a co n
tớ i sự th ay đổ i to àn di ện ch o cu ộc số
cá ch m ạn g cô ng ng hi ệp , đe m cô ng ng hệ vạ n
lệ , cu ộc cá ch m ạn g 4. 0 vớ i nề n tả ng là
ng ườ i. K hô ng ph ải ng oạ i tạ o ra m ột bộ m ặt
a và tr í tu ệ nh ân tạ o, đư ợc dự đo án sẽ
vậ t kế t nố i, tự độ ng hó và kh ôn g đò i hỏ i tí nh
o th ế gi ới . N hữ ng cô ng vi ệc nă ng nh ọc
ho àn to àn m ới ch i tố c độ si êu nh an h và ph ủ
đư ợc th ay th ế bằ ng rô bố t, In te rn et vớ
sá ng tạ o sẽ m vi ệc và gi ao ti ếp . Đ ồn g th ời ,
ắp m ọi nơ i cũ ng th ay đổ i cá ch ta là
só ng kh si êu vi ệt sẽ xu ất hi ện nh iề u hơ n tạ i
ữn g cỗ m áy vớ i kh ả nă ng tí nh to án , xử lí u la o
nh a tr ực ti ếp tớ i vi ệc là m củ a hà ng tr iệ
cá c cơ qu an , vi ện ng hi ên cứ u, đe dọ m ột ph ần
xa vờ i bở i m ới đâ y, G oo gl e đã tạ o ra
độ ng . V iễ n cả nh ấy kh ôn g hề y th ế gi ới , m ột
ắn g tu yệ t đố i tr ướ c nh à vô đị ch cờ vâ
m ềm có th ể gi àn h ch iế n th ch o nh ân vi ên vă n
đa ng bắ t đầ u th ử ng hi ệm rô bố t th ay
cô ng ti tạ i N hậ t B ản u tr ên đư ờn g ph ố. .. Đ ối
hà nh cũ ng xu ất hi ện ng ày cà ng nh iề
ph òn g và ô tô tự củ a đấ t nư ớc – cầ n ph ải là m
tế nà y, ta – nh ữn g ch ủ nh ân tư ơn g la i
m ặt vớ i th ực n ng hi êm tú c họ c tậ p, tr au dồ i tr i
tr ả lờ i rấ t đơ n gi ản : tấ t cả ch ún g ta cầ
gì ? C âu oa họ c củ a bả n th ân . B ởi gi ờ đâ y,
ức , ph át tr iể n kh ả nă ng sá ng tạ o, tư du y kh qu ả
th bư ớc th ật m ạn h m ẽ và ti ếp nh ận th àn h
cơ hộ i đư ợc ch ia đề u ch o tấ t cả . T iế n àn to àn
t lạ i ph ía sa u, câ u tr ả lờ i ph ụ th uộ c ho
vă n m in h nh ân lo ại ha y m ãi m ãi tụ
và o sự nỗ lự c củ a bạ n.
2009 Confessions