2022-TYT/SOS SOSYAL BİLİMLER TESTİ

1. Bu testte sırasıyla, Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (16-20), Din Kültürü ve
Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar için Felsefe (21-25)
alanlarına ait toplam 25 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. X. yüzyılda Turfan’a gelen Çin elçisi, Uygurlar hakkında
şu ifadelerde bulunmuştur: “Onların devletinin içinde
fakir insan azdır. Yiyeceği olmayanlara da devlet
tarafından yardım edilir. Birçokları yüz yaşına kadar
yaşar. Olgunluk çağına erişmeden ölenlere pek
rastlanmaz.”
3. Osmanlı Beyliği’nin kurucusu olan Osman Gazi bir boy
beyidir. Özellikle XIII. yüzyıl başlarındaki Moğol
istilasından kaçan çok sayıda Oğuz boyu, Anadolu’nun
farklı bölgelerine dağılmışlardır. Ertuğrul Gazi’ye bağlı
olan boylar da Anadolu Selçukluları tarafından Bizans’a
sınır olan Söğüt ve Domaniç bölgesine gönderilmiştir.

Bu bilgiye göre Uygurlarla ilgili aşağıdaki Bu bilgiden hareketle aşağıdakilerden hangisi

yargılardan hangisine ulaşılamaz? söylenemez?
A) Orta Asya’da egemenlik kurduklarına A) Moğol istilası, Anadolu’daki siyasi düzeni bozmuştur.

M
B) Sosyal devlet anlayışını benimsediklerine B) Osmanlı Beyliği, Kuzeybatı Anadolu’da kurulmuştur.

ın
C) Konar-göçer yaşam tarzının yaygın olduğuna C) Oğuzlar, Anadolu’nun Türkleşmesinde etkili olmuştur.

s ız
ak
D) Komşularıyla diplomatik ilişkiler kurduklarına D) Anadolu’da büyük göç hareketleri yaşanmıştır.

. olm
E) Toplumun refah seviyesinin yüksek olduğuna E) Moğollar, Anadolu’nun uç bölgelerinde kalıcı

az i
m zn
egemenlik kurmuştur.

la ı i
nı zıl
Y
lla ya
ku n
n ’ni
2. Türklerin Müslümanlığı kabul etmesi önemli bir tarihsel da M
olgudur. Bu sürecin başlangıç yılları Hz. Muhammed 4. Sivas Kongresi’nde Mustafa Kemal Paşa başkanlığında
fın SY
Dönemi’ne kadar uzanmaktadır. Bazı yeni araştırmalar, ülkenin tamamını temsil etmek üzere Heyet-i Temsiliye
sahabe arasında birçok Türk’ün de bulunduğunu ortaya oluşturulmuştur. TBMM’nin açılmasına kadar varlığını
ra Ö

koymuştur. sürdüren Heyet-i Temsiliye, bir yürütme organı gibi

ta lar

çalışmıştır.
lu ru
S
Bu bilgiyle Türklerin İslamlaşma süreciyle ilgili;
ru So

Aşağıdakilerden hangisi, Heyet-i Temsiliye’nin

I. İslam’ın ilk yıllarından itibaren başladığı, yürütme organı olarak yaptığı çalışmalardan biridir?
ş
ku tir.

II. Hz. Muhammed’i gören Türklerin bulunduğu, A) Millî cemiyetlerin birleştirilmesi

ya ait

III. İslamlaşmanın kısa zamanda tamamlandığı

ve ye

B) İstiklâl Mahkemelerinin kurulması

’
um M

ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?

ur SY

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II C) Ali Fuat Paşa’nın Kuvayımilliye birliklerine komutan

Ö

atanması
şi ı Ö

D) I ve III E) II ve III
ki ar

D) İrade-i Millîye gazetesinin yayımlanması

,k
ir k l
ç b f ha

E) Amerikan manda ve himayesinin kesin bir dille

li

reddedilmesi
te
rın
hi
la
ru
so
Bu

15 Diğer sayfaya geçiniz.

2022-TYT/SOS

5. Mustafa Kemal Paşa, 1 Mart 1922 tarihinde TBMM’de 7. Karstik bölgelerde topoğrafya yüzeyinde birbirine yakın
yaptığı konuşmada, “Hükûmetin en verimli ve en önemli çok sayıda dolinin bir arada bulunması delikli karst
görevi millî eğitim işidir. Bu işte başarı sağlayabilmek olarak tanımlanırken, tropikal bölgelerde koni şekilli
için milletimizin durumuna, sosyal ve hayati karstik tepelerin yaygın olarak bulunması ise kuleli karst
ihtiyaçlarına, çevrenin şartlarına ve yüzyılın gereklerine olarak adlandırılmaktadır.
uygun bir program izlenmelidir.” demiştir.
Bu yer şekillerinin oluşumunu, gelişimini ve
Mustafa Kemal’in bu ifadesinden eğitimin; dağılışını inceleyen coğrafyanın alt dalı
aşağıdakilerden hangisidir?
I. milliyetçilik ilkesini barındırması,
A) Klimatoloji B) Oseonografya
II. toplumun ihtiyaçlarını karşılaması,
III. çağdaş değerler üzerine inşa edilmesi C) Jeomorfoloji D) Kartografya
durumlarından hangilerini taşıması gerektiği
söylenebilir? E) Biyocoğrafya

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

M
D) II ve III E) I, II ve III

ın
ız
8. Aşağıdaki haritada bazı alanlar numaralandırılarak

s
ak
gösterilmiştir.

. olm
az i
6. Türkiye ile Güney Kore arasındaki siyasi, ticari ve askerî

m zn
ilişkilerin günümüzdeki yeri hakkında haber izleyen bir

la ı i
kişi; Türkiye’nin ve Güney Kore’nin dünya üzerindeki

nı zıl
yerini, komşularını, birbirlerine uzaklıklarını ve
Y
lla ya
aralarında hangi ülkelerin bulunduğunu merak ettiği

ku n
için atlastaki haritalara bakmak istemiştir.

n ’ni
da M
Bu kişinin aşağıdaki haritalardan hangisini
fın SY

incelemesi amacına uygundur?

ra Ö

A) Dünya Siyasi Haritası

ta lar
lu ru
S
B) Orta Doğu Ülkeleri Siyasi Haritası
ru So

Bu alanlardan hangilerinin, tundra ikliminin

görüldüğü alanlar esas alınarak oluşturulacak doğal
ş

C) Güneydoğu Asya Siyasi Haritası

ku tir.

bölge sınırları içinde yer alması beklenir?

ya ait

D) Güney Kore Siyasi Haritası A) I ve II B) I ve III C) II ve III

ve ye
’
um M

E) Türkiye Siyasi Haritası D) II ve IV E) III ve IV

ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
ç b f ha
li
te
rın
hi
la
ru
so
Bu

16 Diğer sayfaya geçiniz.

2022-TYT/SOS

9. Bir araştırma için yapılan ankete katılanlar, yaptıkları
işler hakkında şu bilgileri vermiştir:
I. Katılımcı: Bir lisede öğretmen olarak görev
yapıyorum.
II. Katılımcı: Kendi arazimde seracılık yapmaktayım.
III. Katılımcı: Uluslararası bir yazılım şirketinde
müdürüm.
IV. Katılımcı: Bir otobüs firmasında şoförüm.
V. Katılımcı: Bir tekstil fabrikasında işçiyim.
Bu bilgilere göre hangi katılımcının ikincil ekonomik
faaliyet grubunda yer alan bir işte çalıştığı
söylenebilir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
11. Felsefi soruların net ve değişmez yanıtları, herkese
uygulanabilecek hazır reçeteleri yoktur. Bu soruların
kişilerin kendileri tarafından sorulup yine kendileri
tarafından, kendileri için yanıtlanmaları gerekir. Örneğin
hangi eğitim türüyle hangi mesleğin doğanıza daha
uygun düşeceğini belirleyip kendinizi daha iyi
tanıyabilmek için gençlik psikoloğundan yardım
alabilirsiniz. Fakat “eğitimin ne olduğu” veya “insanların
kendilerine, ailelerine ve ülkelerine karşı ne gibi
sorumlulukları bulunduğu” veya “sorumluluğun ne
olduğu” soruları, bir uzman tarafından gereği gibi
yanıtlanamaz. Bu soruları sadece felsefe yardımıyla
yanıtlayabiliriz.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir felsefe
sorusu değildir?
A) Seninle aynı şeye bakıyoruz ama aynı şeyi mi

M
görüyoruz?

ın
ız
B) Bir davranış bugün iyi yarın kötü olarak

s
değerlendirilebilir mi?

ak
. olm
10. Aşağıdaki haritada bazı alanlar numaralandırılarak C) İdeal şartlar sağlandığında bir devlet düzeni nasıl
gösterilmiştir. olmalıdır?

az i
m zn
la ı i
D) Kırmızı ışık yanınca herkes bekliyor ben de

nı zıl
beklemeli miyim?
Y
lla ya
E) Bu filmi eleştirmenler beğendi diye ben de beğenmek

ku n
n ’ni
zorunda mıyım?
da M
fın SY
ra Ö
ta lar
lu ru
S
ru So
ş

Bu alanların hangisinde afet oluşturabilecek

ku tir.

büyüklükte; deprem, volkanik patlamalar ve orman

ya ait

yangınlarının tümünün görülme olasılığı yüksektir?

ve ye

A) I B) II C) III D) IV E) V
’
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
ç b f ha
li
te
rın
hi
la
ru
so
Bu

17 Diğer sayfaya geçiniz.

2022-TYT/SOS

12. 1977 yapımı Annie Hall adlı filmde, depresyondaki
küçük bir çocuğu annesi doktora götürür. Anne doktora
durumu “Okuduğu bir şey yüzünden böyle oldu.” diyerek
açıklar. Çocuk sıkıntısını doktora anlatmaya “Evren
genişliyor!” cümlesiyle başlayınca anne çileden çıkar ve
sesini yükselterek: “Sen Brooklyn’desin ve Brooklyn’in
genişlediği falan yok.” der.
Bu parça felsefi açıdan ele alınırsa annenin
düşünceleri aşağıdaki yaklaşımların hangisiyle
ilişkilendirilebilir?
A) Varlık alanında çokluğun değil tek bir tözün esas
olduğunu savunan monizm
B) Dünyaya ilişkin bilgimizin sadece deneyimden
gelmediğini savunan rasyonalizm
14. Bitkinin çiçek açmasıyla tomurcuğun kaybolması gibi
meyvenin kendini göstermesiyle çiçek de yitip gider.
Sanki bitkinin varoluşu gibi görünen çiçekler aslında
ağacın gerçek amacı olan meyveye götüren bir
aşamadır. Bitkinin bu biçimleri aynı anda bir arada
bulunmaz ve birbirlerinin yerini alarak gerçekleşir.
Organik birliğin birer anı olan bu aşamalar, bütün içinde
birbirleriyle çatışma hâlinde olmadıkları gibi tersine her
biri aynı ölçüde gereklidir. Bu bir arada, eşit olarak
bulunma zorunluluğu ise bütünü yani bitkinin yaşamını
oluşturur.
Hegel’in bu düşüncelerinden hakikat konusunda
aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
A) Hakikati anlamak için oluşumun ilk aşamasına
odaklanılmalıdır.

M
C) Var olan her şeyin maddeden oluştuğunu söyleyen B) Bir şeyin hakikati, onun yalnızca anlık bir durumundan

ın
materyalizm türetilemez.

s ız
D) Soyut irdelemeler yerine sonuç ve yarar kavramlarını C) Hakikatin oluşumsal aşamaları birbirine bağlı değildir.

ak
kullanan pragmatizm

. olm
D) Bir nesnenin hakikati, özünde değişmeyen bir yapı arz
E) Bilimsel bilgiyi ve aklı diğer düşünsel yöntemlere eder.

az i
m zn
yeğleyen pozitivizm

la ı i
E) Hakikat sadece temel parçaların bir araya

nı zıl
gelmesinden oluşur.
Y
lla ya
ku n
n ’ni
13. Augustinus, “Mutlak olarak iyi olan ve her şeye gücü
da M
fın SY
yeten bir Tanrı kötülükleri neden yaratmıştır?” sorusuna
“Tanrı kötülüğü yaratmadı çünkü kötülük bir ‘şey’ değil, 15. Martin Heidegger’e göre fenomenoloji, her türlü
ra Ö

bir şeyin yokluğu ya da noksanlığıdır.” diyerek cevap desteksiz kurgulamalara, tesadüfi bulgulara, güya
ta lar

verir. Örneğin yalancılıktaki kötülük dürüstlüğün ispatlanmış kavramların devralınmasına, nesiller

lu ru

boyunca birer sorunsal zannedilen sözde sorulara karşı

S
noksanlığından kaynaklanır. “Peki Tanrı neden dünyayı,
ru So

içinde kötülüklerin olmasına izin vererek yaratmıştır?” “şeylerin kendisine” dönmektir. Böylece fenomenoloji
sorusuna ise insanların akıllı varlıklar olduğu düşüncesi “kendini gösterenin” yani şeylerin bizatihi kendinden
ş
ku tir.

ve özgür irade kavramı ile açıklık getirmektedir. Ona hareketle görünür kılınmasını ve anlaşılmasını amaçlar.
ya ait

göre Tanrı’nın kendisine bahşettiği özgürlüğü insanın

Buna göre aşağıdakilerden hangisi fenomenolojik
ve ye

yanlış ve kötü bir iradeyle kullanması, tüm ahlaki

kötülüklere neden olmaktadır. bakış açısını yansıtan bir örnektir?
’
um M
ur SY

A) Havanın yağmurlu olmasıyla kişinin kendini kötü

Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine
Ö

hissetmesi doğru orantılıdır.

şi ı Ö

ulaşılabilir?
ki ar

A) İnsan özü itibariyle eylemlerinde iyiye yönelen bir B) Herkesin bu konuda hemfikir olması meselenin
,k
ir k l

varlıktır. açıklığa kavuştuğunu gösterir.

ç b f ha

B) Evrendeki işleyiş Tanrı müdahalesinden bağımsızdır. C) Masanın masa gibi olmasına ihtiyacım var,
li

başkalarının güzel masa olmuş fikrine değil.

te

C) İyiliğin var olabilmesi için kötülüğün de var olması

rın
hi

gerekir. D) Günümüzde güvenilir ve doğru bilgiye ulaşabilmenin

la

yolu sosyal medyadan geçiyor.

ru

D) Tanrı, kötülüğü insanları sınamak için yaratmıştır.

so

E) Eğitim hayatında başarılı olmak için daha az uyuyup

Bu

E) İnsan, eylemlerinin belirleyicisi ve mutlak sahibidir. daha çok çalışmak gerekir.

18 Diğer sayfaya geçiniz.

2022-TYT/SOS

16 - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi

dersini yasal olarak almak zorunda olanlar ve 18.
İmam Hatip Okulları öğrencileri/mezunları
cevaplayacaktır.

16. Hayat, ölüme doğru akıp giden bir yolculuktur. Bu

yolculukta çeşitli duraklar ve bizi bekleyen çok yönlü
sınavlar vardır. Benlik emanetini yüklenmiş olan insanın
Allah tarafından bildirilenleri yerine getirme ve
yasaklananlardan kaçınma gibi bir görevi vardır.
Dünyada oyun ve eğlencenin yeri ve zamanı olsa da
insanoğlu dünyaya bunlar için gönderilmemiştir; kulluk
görev ve bilinci her şeyden daha önemlidir.

Bu parçada insanın hangi özelliğine vurgu

yapılmıştır?
A) Akıllı olmasına Haritada belirtilen yerleri gezen birinin İslam

M
sanatına ait aşağıdaki eserlerden hangisini görmesi
B) Sınırlı bir varlık olmasına beklenemez?

ın
ız
A) Mostar Köprüsü B) Elhamra Sarayı

s
C) Gelişen bir varlık olmasına

ak
C) Mescid-i Nebi D) Selimiye Camii

. olm
D) Sorumluluk sahibi olmasına

az i
E) Tac Mahal

m zn
E) Özgür bir varlık olmasına

la ı i
nı zıl
Y
lla ya
ku n
n ’ni
17. İslam dini, Allah-insan ilişkisini yalnızca birtakım inanç
da M
fın SY
esaslarıyla sınırlı tutmayıp insanı Allah’a daha çok
yaklaştıran bazı somut davranışlar önerir. Dinin inanç
ra Ö

boyutunda kalmayıp gözlemlenebilir ve yaşanabilir hayat

ta lar

tarzı hâline gelmesini sağlayan bu davranışlar çeşitli

lu ru

ibadet ve dualardır. İbadet ve dualar, sadece Allah’a

S
ru So

ulaşmak için yapılan bazı sembolik davranış ve

hareketlerle sınırlı tutulmamıştır. Dünya hayatının her
ş
ku tir.

yönüyle ibadet hâline dönüştürebilmesi için her

ya ait

davranışa sevap-günah gibi uhrevi bir hüküm

bağlanmıştır. “Onlar ayaktayken, otururken ve yanları
ve ye

üzerine yatarken Allah’ı anarlar...” (Al-i İmran 3:191)

’
um M

ayeti de bu düşünceyi desteklemektedir. Sonuç olarak

ur SY

Müslümanların dünya hayatındaki nihai amaçlarının

Ö
şi ı Ö

Allah’a ve O’nun rızasına kavuşmak olduğu söylenebilir.

ki ar

Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

,k
ir k l
ç b f ha

A) İbadetlerin kapsamının geniş olduğu

li
te

B) Dinin ibadet boyutunun inanç boyutunu tamamladığı

rın
hi

C) Her davranışın ibadet yönünün olabileceği

la
ru
so

D) İbadetlerin amacının şükretmek olduğu

Bu

E) Dinin, insan ve toplum hayatına yansıyan boyutlarının

olduğu

19 Diğer sayfaya geçiniz.

2022-TYT/SOS

19. Tahkiki iman delillere, bilgiye, araştırma ve kavramaya
dayalı imandır; evreni ve yaratılışı incelediği, din
hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olduğu için güçlüdür. Bu tür
bir iman da Kur’an-ı Kerim’de tavsiye edilmektedir.
Aşağıdaki ayetlerden hangisi bu parçada açıklanan
görüşü desteklemektedir?
A) “İbrahim, Güneş’i doğarken görünce de “İşte benim
Rabbim! Bu daha büyük” dedi. O da batınca (kavmine
dönüp) “Ey kavmim! Ben sizin Allah’a ortak
koştuğunuz şeylerden uzağım.” dedi. “Ben, hakka
yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratana
döndürdüm...” (Enam, 6:78-79)
B) “Allah’a ve ahiret gününe iman edenler, mallarıyla ve
canlarıyla cihat etmekten muaf tutman için senden izin
istemezler. Allah, kendine karşı gelmekten sakınanları
20. Allah’ın zatı zaman ve mekânın ötesindedir. Hiçbir
varlığa benzemez ve duyu organlarıyla kavranamaz. Bu
nedenle insan, O’nu ancak kendi bildirdiği sıfatlarıyla
tanıyabilir. Bunların bir kısmı sadece Allah’ın zatına has
olan ve başka varlıklarda bulunmayan zatî sıfatlardır.
Aşağıdakilerden hangisi Allah’ın zatî sıfatlarının
geçtiği ayetlerden biri değildir?
A) “De ki: O, Allah birdir. Allah sameddir. O, doğmamış
ve doğrulmamıştır...” (İhlas, 112:1-3)
B) “...O’nun benzeri hiçbir şey yoktur...” (Şura, 42:11)
C) “...O’nun zatından başka her şey yok olacaktır...”
(Kasas, 28:88)
D) “O, ilktir, sondur, zahirdir, batındır...” (Hadid, 57:3)

M
çok iyi bilendir.” (Tevbe, 9:44)

ın
E) “...O karada ve denizde ne varsa bilir...” (Enam, 6:59)
C) “İsrailoğullarını denizden geçirdik. Firavun da,

s ız
askerleriyle birlikte zulmetmek ve saldırmak üzere,

ak
derhal onları takibe koyuldu. Nihayet boğulmak üzere

. olm
iken ‘İsrailoğulları’nın iman ettiğinden başka hiçbir ilah
olmadığına inandım. Ben de Müslümanlardanım.’

az i
m zn
dedi.” (Yunus, 10:90)

la ı i
D) “Allah’ın, göğsünü İslam’a açtığı, böylece Rabbinden

nı zıl
bir nur üzere bulunan kimse, kalbi imana kapalı kimse
Y
lla ya
gibi midir? Allah’ın zikrine karşı kalpleri katı olanların

ku n
vay hâline! İşte onlar açık bir sapıklık içindedirler.”

n ’ni
(Zümer, 39:22) da M
fın SY

E) “... Onlar o gün, imandan çok küfre yakın idiler.

ra Ö

Ağızlarıyla kalplerinde olmayanı söylüyorlardı. Oysa

ta lar

Allah, içlerinde gizledikleri şeyi çok iyi bilmektedir.”

(Al-i İmran 3:167)
lu ru
S
ru So
ş
ku tir.
ya ait
ve ye
’
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
ç b f ha
li
te
rın
hi
la
ru
so
Bu

20 Diğer sayfaya geçiniz.