CƠ SỞ THỰC TIỄN DẪN ĐẾN SỰ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ

MINH:

Họ và tên: Hà Vă n Hù ng-Chính trị họ c.

NHÓ M 1.

-Thực tiễn tình hình thế giới cuối thế kỷ XIX-đầu thế kỷ XX:

+Ngà y 1/9/1858 thự c dâ n Phá p nổ sú ng xâ m lượ c Đà Nẵ ng chính thưc mở

đầ u cuộ c chiến tranh xâ m lượ c nướ c ta.Đó là thờ i điểm chế độ phong kiến
Việt Nam (dướ i triều đạ i phong kiến nhà Nguyễn) đã lâ m và o tình trạ ng
khủ ng hoả ng trầ m trọ ng.Trướ c hà nh độ ng xâ m lượ c củ a thự c dâ n
Phá p,Triều đình nhà Nguyễn lầ n lượ t ký vớ i Phá p cá c bả n hiệp ướ c Nhâ m
Tuấ t 1862,Giá p Tuấ t 15/3/1874,Há c-mă ng 25/8/1883 và đến ngà y
6/6/1884 vớ i hiệp ướ c Patonot đã đầ u hà ng hoà n toà n thự c dâ n Phá p,Việt
Nam trở thà nh “mộ t xứ thuộ c địa,dâ n ta là vong quố c nô ,Tổ Quố c ta bị già y
xéo dướ i gó t sắ t củ a kẻ hung á c”.

+Trướ c tình hình đó , cá c phong trà o đấ u tranh yêu nướ c chố ng thự c dâ n
Phá p từ nă m 1858 đến cuố i thế kỷ XIX lầ n lượ t nổ ra và đều thấ t bạ i. Mộ t số
phong trà o tiêu biểu như khở i nghĩa Hương Khê,khở i nghĩa Ba Đình,khở i
nghĩa Bã i Sậ y,... Đâ y đều là cá c cuộ c khở i nghĩa tiêu biểu dướ i ngọ n cờ Cầ n
Vương do cá c vă n thâ n,sĩ phu yêu nướ c lã nh đạ o cuố i cù ng đều thấ t
bạ i.Điều nà y đã chứ ng tỏ tư tưở ng PK đã tỏ ra lỗ i thờ i trướ c yêu cầ u củ a
lịch sử .

+ Sau khi hoà n thà nh cơ bả n việc bình định Việt Nam về mặ t quâ n sự , Phá p
tiến hà nh khai thá c thuộ c địa Việt Nam 1897 để hoà n thiện bộ má y cai trị,
đẩ y mạ nh hai lĩnh vự c chính là cô ng nghiệp(đầ u tư và o khai thá c mỏ ,chủ
yếu là mỏ than,kẽm,thiếc cù ng mộ t số cơ sở cô ng nghiệp phụ c vụ cho cô ng
cuộ c khai thá c) và nô ng nghiệp(cướ p đoạ t ruộ ng đấ t củ a nhâ n dâ n ép triều
đình phong kiến nhà Nguyễn nhượ ng quyền khai hoang cho chú ng) điều đó
từ ng bướ c biến Việt Nam từ mộ t nướ c phong kiến thà nh nướ c “thuộ c địa và
phong kiến” dẫ n đến biến đổ i giai tầ ng và cơ cấ u giai cấ p trong xã hộ i.

+Thự c dâ n Phá p vẫ n duy trì nền kinh tế nô ng nghiệp lạ c hậ u,bổ sung giai
cấ p địa chủ , xuấ t hiện giai cấ p tư sả n và tiểu tư sả n thà nh thị. Điều đó dẫ n
đến nhữ ng mâ u thuẫ n trong xã hộ i lú c bấ y giờ : Giai cấ p nô ng dâ n >< Địa
chủ phong kiến, giai cấ p cô ng nhâ n Việt Nam >< giai cấ p tư sả n, toà n thể
nhâ n dâ n Việt Nam >< thự c dâ n Phá p.

+ Đầ u thế kỷ XX, sự xuấ t hiện cá c phong trà o yêu nướ c theo khuynh hướ ng
dâ n chủ tư sả n. Mộ t số phong trà o: Phong trà o Đô ng du củ a Phan Bộ i
Châ u(1905-1908) chủ trương sử dụ ng bạ o lự c để chố ng Phá p phù hợ p vớ i
truyền thố ng võ thượ ng củ a dâ n tộ c, phong trà o Duy Tâ n củ a Phan Châ u
Trinh(1906-1908)ô ng coi Phá p là bạ n,lợ i dụ ng Phá p để chố ng phong kiến,...
Tuy nhiên cá c phong trà o đều thấ t bạ i. Nguyên nhâ n sâ u xa là do giai cấ p tư
sả n Việt Nam cò n non yếu.Nguyên nhâ n trự c tiếp là do cá c tổ chứ c và ngườ i
lã nh đạ o củ a cá c phong trà o chưa có đườ ng lố i và phương phá p cá ch mạ ng
đú ng đắ n.Từ đó đặ t ra yêu cầ u phả i tìm ra con đườ ng cứ u nướ c mớ i.

+ Sự ra đờ i củ a giai cấ p cô ng nhâ n và cá c phong trà o đấ u tranh củ a giai cấ p

cô ng nhâ n. Giai cấ p cô ng nhâ n ra đờ i phá t triển ngà y cà ng đô ng đả o.Đến
nă m 1929 số lượ ng cô ng nhâ n trên 22 vạ n ngườ i.Họ là đạ i biểu cho lự c
lượ ng sả n xuấ t tiến bộ củ a xã hộ i,có điều kiện lao độ ng và sinh số ng tậ p
trung.Tuy nhiên họ cũ ng chịu sự á p bứ c củ a ba tầ ng đế quố c,tư sả n, phong
kiến nên đờ i số ng hết sứ c cự c khổ . Họ có mố i quan hệ gầ n gũ i vớ i giai cấ p
nô ng dâ n nên đã có ưu thế để hình thà nh mố i liên minh cô ng nô ng. Chính
phong trà o cô ng nhâ n(1920 cô ng nhâ n Sà i Gò n-Chợ Lớ n đã thà nh lậ p nên
Cô ng hộ i do Tô n Đứ c Thắ ng đứ ng đầ u,1922 cô ng nhâ n nhà má y
dệt,rượ u,xay sá t gạ o ở Nam Định,Hà Nộ i,Hả i Dương đứ ng lên bã i cô ng,đặ c
biệt là thá ng 8/1925bã i cô ng củ a cô ng nhâ n Ba Son nổ ra vớ i yêu sá ch đò i
tă ng lương giả m giờ là m cho nhữ ng cô ng nhâ n mấ t việc là m trở lạ i,sau 8
ngà y phong trà o thắ ng lợ i đá nh dấ u bướ c tiến mớ i củ a phong trà o cô ng
nhâ n) và cá c phong trà o yêu nướ c đầ u thế kỉ XX đã tạ o điều kiện thuậ n lợ i
cho chủ nghĩa Má c - Lenin xâ m nhậ p, truyền bá và o Việt Nam. Việc Hồ Chí
Minh truyền bá chủ nghĩa Má c Lênin và o phong trà o cô ng nhâ n và phong
trà o yêu nướ c Việt Nam, chuẩ n bị tiền đề cho sá ng lậ p Đả ng Cộ ng sả n Việt
Nam, chấ m dứ t khủ ng hoả ng đườ ng lố i cá ch mạ ng Việt Nam =>Đá nh dấ u
bướ c hình thà nh cơ bả n tư tưở ng Hồ Chí Minh về cá ch mạ ng Việt Nam.

+ Ngoà i ra, 3 sự kiện (Đả ng lã nh đạ o thà nh cô ng Cá ch mạ ng thá ng Tá m nă m

1945; Đả ng lã nh đạ o thắ ng lợ i cuộ c khá ng chiến chố ng thự c dâ n Phá p và
Đả ng lã nh đạ o đấ t nướ c vừ a xâ y dự ng chủ nghĩa xã hộ i vừ a khá ng chiến
chố ng Mỹ) cũ ng gó p phầ n bổ sung, phá t triển tư tưở ng Hồ Chí Minh.

-Thực tiễn tình hình thế giới cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX:
+Và o cuố i TK XIX đầ u XX chủ nghĩa tư bả n trên thế giớ i đã chuyển từ giai
đoạ n tự do cạ nh tranh sang giai đoạ n độ c quyền. Phầ n lớ n cá c nướ c Châ u
Á ,Châ u Phi và khu vự c Mỹ Latinh đã trở thà nh thuộ c địa và phụ thuộ c củ a
cá c nướ c đế quố c.

+ Cá c mâ u thuẫ n trong xã hộ i: (1) Giai cấ p tư sả n >< Giai cấ p vô sả n ở cá c

nướ c tư bả n, (2) giữ a cá c nướ c đế quố c vớ i nhau, (3) cá c dâ n tộ c thuộ c địa
và phụ thuộ c ><chủ nghĩa đế quố c. Cá c mâ u thuẫ n ngà y cà ng gay gắ t. => Đò i
hỏ i già nh độ c lậ p cho cá c dâ n tộ c thuộ c địa => Thú c đẩ y phong trà o giả i
phó ng dâ n tộ c trên thế giớ i.

+ Cá ch mạ ng thá ng 10 Nga thà nh cô ng => Đá nh đổ giai cấ p tư sả n, giai cấ p

địa chủ phong kiến => Lậ p nên xã hộ i mớ i - xã hộ i xã hộ i chủ nghĩa. Mở ra
mộ t thờ i đạ i mớ i: Quá độ từ chủ nghĩa tư bả n lên chủ nghĩa xã hộ i. Đồ ng
thờ i, mở ra con đườ ng giả i phó ng cho cá c dâ n tộ c bị á p bứ c.

+ 02/3/1919: Quố c tế Cộ ng sả n ra đờ i, đẩ y mạ nh truyền bá chủ nghĩa Má c-

Lenin và cá ch mạ ng thá ng 10 Nga khắ p thế giớ i => thú c đẩ y sự ra đờ i và
hoạ t độ ng mạ nh mẽ củ a cá c đả ng cộ ng sả n ở nhiều nướ c.

+ Thắ ng lợ i củ a Cá ch mạ ng thá ng 10 Nga, sự ra đờ i củ a nhà nướ c Xô viết,

Quố c tế Cộ ng sả n, thự c tiễn xâ y dự ng chủ nghĩa xã hộ i ở Liên Xô cù ng vớ i sự
phá t triển mạ nh mẽ củ a phong trà o cộ ng sả n, phong trà o cô ng nhâ n, phong
trà o giả i phó ng dâ n tộ c trên thế giớ i => Ả nh hưở ng sâ u sắ c đến Hồ Chí Minh
trong hà nh trình tìm mụ c tiêu và con đườ ng cứ u nướ c.

*So sánh phong trào yêu nước cuối thế kỷ XIX và phong trào yêu nước
đầu thế kỷ XX:

Giống nhau:

+Mụ c đích: Đá nh đuổ i Phá p già nh độ c lậ p dâ n tộ c.

+Lự c lượ ng: Đô ng đả o quầ n chú ng tham gia.

+Kết quả : TD Phá p tă ng cườ ng đà n á p,cá c phong trà o đều thấ t bạ i.CM Việt
Nam lâ m và o khủ ng hoả ng sâ u sắ c về lã nh đạ o và bế tắ c về đườ ng lố i.

+Nguyên nhâ n thấ t bạ i: Thiếu giai cấ p lã nh đạ o và đườ ng lố i đấ u tranh

đú ng đắ n.Tương quan lự c lượ ng giữ a ta và Phá p chênh lệch.
+Ý nghĩa: Thể hiện tinh thầ n yêu nướ c và ý chí đấ u tranh củ a dâ n tộ c Việt
Nam.

Khác nhau:

Phong trà o tiêu biểu Phong trà o Cầ n Vương Phong trà o yêu nướ c
và phong trà o nô ng dâ n củ a Phan Bộ i Châ u và
Yên Thế Phan Châ u Trinh,Phong
trà o Đô ng Kinh Nghĩa
Thụ c,…
Khuynh hướ ng Phong Kiến Dâ n chủ tư sả n
Mụ c đích Đá nh phá p già nh lạ i độ c Đá nh Phá p già nh lạ i
lậ p dâ n tộ c,xâ y dự ng lạ i ĐLDT kết hợ p vớ i cả i
chế độ phong kiến,về cá ch xã hộ i,cứ u nướ c
sau có chố ng phong gắ n vớ i canh tâ n đấ t
kiến đầ u hà ng. nướ c.
Bả o vệ cuộ c số ng,giữ Xâ y dự ng chế độ quâ n
đấ t,giữ là ng. chủ lậ p hiến hoặ c Dâ n
chủ cộ ng hò a.
Hình thứ c đấ u tranh Chủ yếu là đấ u tranh vũ Phong phú đa dạ ng đấ u
trang. tranh vũ trang,cả i cá ch
ô n hò a,tuyên truyền lậ p
hộ i kết hợ p vớ i sự vậ n
độ ng giú p đỡ bên ngoà i.
Lã nh đạ o,lự c lượ ng Lã nh đạ o vua quan nhà Lã nh đạ o là tầ ng lớ p tư
tham gia. Nguyễn,vă n thâ n sĩ phu sả n tiến bộ trên con
yêu nướ c phong kiến đườ ng tư sả n hó a.
mang tư tưở ng trung LL tham gia nhiều tầ ng
quâ n á i quố c. lớ p sĩ phu yêu nướ c
Giai cấ p nô ng dâ n. tiến bộ ,tư sả n,tiểu tư
LL tham gia: vă n thâ n sĩ sả n,tri thứ c,…
phu ,nô ng dâ n.
Quy mô Trong nướ c và mộ t số Diễn ra ở cá c kỳ,kết
địa bà n thuậ n lợ i cho hợ p giữ a nô ng thô n và
việc xâ y dự ng că n cứ thà nh thị. Kết hợ p cá c
đấ u tranh vũ trang. hoạ t độ ng trong và
ngoà i nướ c.
Ý nghĩa -Là sự tiếp nố i cá c -Dấ y lên mộ t phong
phong trà o yêu nướ c trà o yêu nướ c theo
chố ng phá p giai đoạ n khuynh hướ ng mớ i-
trướ c (1858-1884). khuynh hướ ng dâ n chủ
-Là m chậ m quá trình tư sả n.
 bình định và thiết lậ p
bộ má y thô ng trị củ a
thự c dâ n Phá p.
-Tạ o cơ sở cho sự vậ n
độ ng phong trà o yêu
nướ c đấ u tranh đầ u thế
kỷ XX.
-Chứ ng tỏ sự thấ t bạ i
củ a tư tưở ng phong
kiến trướ c nhiệm vụ
giả i phó ng dâ n tộ c.Độ c
lậ p dâ n tộ c khô ng gắ n
liền vớ i chế độ phong
kiến.
Nguyên nhâ n thấ t bạ i -Triều đình nhà Nguyễn
đã đầ u hà ng,mộ t bộ
phậ n trở thà nh tay sai
cho Phá p.
-Sự hạ n chế củ a con
đườ ng cứ u nướ c theo ý
thứ c hệ PK.
-Thiếu sự liên kết giữ a
cá c phong trà o tạ o nên
sứ c mạ nh tổ ng hợ p cho
cuộ c khá ng chiến.
-Chưa xâ y dự ng đượ c
cơ sở sâ u rộ ng trong
quầ n chú ng chưa bồ i
dưỡ ng sứ c dâ n nhấ t là
nô ng dâ n.
-Chứ ng tỏ ĐLDT khô ng
gắ n liền vớ i CNTB.
-Tạ o đà cho cuộ c vậ n
độ ng cứ u nướ c mang
mà u sắ c mớ i.
-TD Phá p đã thiết lậ p
đượ c bộ má y cai trị ở
VN và tă ng cườ ng đà n
á p khủ ng bố cá c phong
trà o yêu nướ c.
-Khuynh hướ ng tư sả n
hạ n chế về thờ i
đạ i,thiếu cơ sở xã hộ i
để phá t triển.
-Thiếu mộ t giai cấ p
lã nh đạ o tiên tiến đưa
cá ch mạ ng đến thà nh
cô ng.