Vugol

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 32

!

= e"uf]n slt k|sf/sf x'G5g\ <


-s_ ! -v_ @ -u_ # -3_ $
@= e"uf]nsf lktf eg]/ s;nfO{ lrlgG5 <
-s_ k|m]8l/s /fh]n -v_ O/f6f]:y]lgh -u_ luxf8f{gf] a|'gf] -3_ hh]{h n]dfOt/
#= e"uf]nsf] Oltxf;df gofF vf]hsf] o'u egL s'g ztfAbLnfO{ dflgG5 <
-s_ @! cf}F ztfAbL -v_ @) cf}F ztfAbL -u_ !( cf}F ztfAbL -3_ !* cf}F ztfAbL
$= dfgj e"uf]nsf] cfod b]xfo dWo s'g xf]Og\
-s_ ;fdflhs -v_ cfly{s -u_ wfld{s -3_ ;a} x'g\
%= k[YjL cfÇgf] cIfdf s'g lbzfdf 3'Dg] u5{ <
-s_ klZrdaf6 k'j{tkm{ -v_ k'j{af6 klZrdtkm{ -u_ pQ/af6 blIf0f tkm{ -3_ blIf0faf6 pQ/ tkm{
^= k[YjLsf] s'n If]qkmnsf] kfgLn] cf]u6]sf] lx:;f slt /x]sf] 5 <
-s_ &)=%% -v_ &)=^% -u_ &)=&% -3_ &)=*%
&= k[YjLsf] s'n If]qkmnsf] slt k|ltzt efu hldgn] 9fs]sf] 5 <
-s_ @(=&% -v_ #)=&% -u_ $)=&% -3_ #(=&%
*= g]kfnn] Pl;ofsf] slt k|ltzt e"efu cf]u6]sf] 5 <
-s_ )=)#% -v_ )=#% -u_ @=#% -3_ !=#%
(= unt hf]8f klxrfg ug'{xf];\ M
-s_ k[YjL uf]nf] 5 → kfOyfuf]/; -v_ Big Bang Theory → hh]{h n]dfOt/
-u_ ;f}o{ s]lGb|t l;4fGt → lgsf]n; sf]klg{s; -3_ k[YjLsf] c08fsf/ sIf → 6fOj|mf] a|fx]
!)= cIff+z / tfkqmdsf] ;DaGw s:tf] x'G5 < ljrf/ ug'{xf];\ .
!= cIff+z a9\bf tfkqmd a9\5 . @= cIff+z 36\bf tfkqmd 36\5 .
#= cIff+z a9\bf tfkqmd 36\5 . $= cIff+z 36\bf tfkqmd a9\5 .
dflysf egfO dWo] sg' egfO ;xL xf]÷x'g\ <
-s_ ! / 3 7Ls -v_ ! / @ 7Ls -u_ @ / # 7Ls -3_ # / $ 7Ls
!!= s'g} 7fpFsf] :yflgo ;dosf] lgwf{/0f s] sf] cfwf/df ul/G5 <
-s_ b]zfGt/ /]vf -v_ cIff+z /]vf -u_ ss{6 /]vf -3_ ds/ /]vf
!@= lgDg egfO dWo] ;xL egfO s'g xf] <
-s_ cGt/f{li6«o ltly /]vf !*) l8lu| b]zfGt/ /]vfdf cfwfl/t 5 .
-v_ !^ l8lu| b]zfGt/ a/fa/ ! 306f % ldg]6 ;do x'G5 .
-u_ Ps b]zdf ;fdfGotM Psdfq k|fdfl0fs ;do x'g] kb{5 .
-3_ e"dWo/]vf ;a}eGbf 5f]6f] cIff+z /]vf xf] .
!#= Ps l8lu| b]zfGt/sf] km/sdf slt ;dosf] cGt/ x'G5 <
-s_ $ ldg]6 -v_ ^) ldg]6 -u_ !@) ldg]6 -3_ !*) ldg]6
!$= e"dWo/]vfdf kg]{ b]zx¿ s'g s'g x'g\ <
-s_ gfOh/, s]Gof, dflNbE;, OG8f]g]l;of -v_ OSj]8/, a|flhn dflNbE;, hfkfg
-u_ OSj]8/, s]Gof, dflNbE;, OG8f]g]l;of -3_ OSj]8/, kf/fUj], dflNbE;, OG8f]g]l;of
!%= lbOPsf egfO{ l7s jf a]l7s s] x'g\ < 5'6\pofpg'xf];\ .
-s_ cIff+z /]vfx¿ $% sf] km/sdf x'G5g\ . -v_ cIff+z /]vf k"0f{ j[Qfsf/ x'G5 .
-s_ s l7s v a]l7s -v_ s a]l7s v l7s -u_ s / v b'j} l7s -3_ s / v b'j} a]l7s
!^= slt l8lu| b]zfGt/n] Ps ;do If]q agfpF5 <
-s_ !° -v_ !%° -u_ !*)° -3_ #^)°
!&= @#=% l8lu|sf] pQ/L cIff+znfO{ s] elgG5 <
-s_ ds/ /]vf -v_ ss{6 /]vf -u_ e"dWo /]vf -3_ s'd]¿ j[Q
!*= If]qkmnsf] cfwf/df dxfb]zsf] ;xL j|md klxrfg ug'{xf];\ M
-s_ Plzof – clk|msf – pQ/ cd]l/sf – c:6«]lnof
-v_ Plzof – o'/f]k – cG6f6L{sf – clk|msf – c:6«]lnof
-u_ clk|msf – pQ/ cd]/Lsf – blIf0f cd]l/sf – cG6f6L{sf
-3_ Plzof – pQ/ cd]/Lsf – blIf0f cd]l/sf – o'/f]k – clk|msf
!(= Pl;of dxfb]zn] k[YjLsf] :ynLo efusf] slt k|ltzt e"efu cf]u6]sf] 5 <
-s_ @)=&*% -v_ @!=&*% -u_ @(=*% -3_ @%=(%%
@)= If]qkmnsf] cfwf/df t];|f] 7'nf] dxfb]z s'g xf] <
-s_ clk|msf -v_ pQ/ cd]/Lsf -u_ blIf0f cd]/Lsf -3_ c:6«]lnof
@!= k"/} pQ/L uf]nf4{df cjl:yt dxfb]z s'g xf] <
-s_ o'/f]k -v_ c:6«]lnof -u_ blIf0f cd]l/sf -3_ clk|msf
@@= If]qkmnsf] cfwf/df ljZjsf] ;a}eGbf ;fgf] dfxfb]z s'g xf] <
-s_ Australia -v_ Europe -u_ Antarctica -3_ South America
@#= ljZjsf] ;a}eGbf kl5 kQf nfu]sf] dxfb]z s'g xf] <
-s_ blIf0f cd]l/sf -v_ pQ/ cd]l/sf -u_ cG6fs{l6sf -3_ c:6]«lnof
@$= Plzof / o'/f]knfO{ 5'6\ofpg] kj{tdfnf ============== xf] .
-s_ Pl08h -v_ lxdfno -u_ lslnd~h/f] -3_ o'/fn
@%= Pl;of / clk|msfnfO{ 5'6\ofpg] gx/ s'g xf] <
-s_ :j]h -v_ kfgfdf -u_ ldl;l;kL -3_ sfj]/L
@^= ljifdtfsf] dxfb]z eg]/ s'g dxfb]znfO{ lrlgG5 <
-s_ c:6«]lnof -v_ clk|msf -u_ o'/f]k -3_ Pl;of
@&= dflg;sf] 3/ eg]/ s'g dxfb]znfO{ lrlgG5 <
-s_ pQ/ cd]l/sf -v_ blIf0f cd]l/sf -u_ Pl;of -3_ c:6«]lnof
@*= k|To]s !^% ld6/sf] prfOdf slt l8u|L tfkqmd 36\b} hfG5 <
-s_ ! l8lu| ;]lG6u|]8 -v_ @ l8lu| ;]lG6u|]8 -u_ # l8lu| ;]lG6u|]8 -3_ $ l8lu| ;]lG6u|]8
@(= pQ/ cd]/Lsfsf] 3fF;] d}bfgnfO{ s] elgG5 .
-s_ lk|ol/h -v_ :6]K; -u_ kDkfh -3_ e]N8
#)= k|folåkx¿sf] klg k|folåk eg]/ s'g dxfb]znfO{ lrlgG5 <
-s_ clk|msf -v_ o'/f]k -u_ pQ/ cd]l/sf -3_ c:6]«lnof
#!= Pl;of / o'/f]k dxfb]znfO{ 5'§ofpg] kj{tsf] gfd s] xf] <
-s_ o'/fn -v_ Pl08h -u_ cfNk; -3_ lxdfno
#@= Ps csf{sf] P]gfdf b]lvg] k|ltlaDa (Mirror image) x'g] cfsf/ ePsf dxfb]zx¿ s'g s'g x'g\ <
-s_ pQ/ cd]l/sf / blIf0f cd]l/sf -v_ Pl;of / clk|msf
-u_ Pl;of / o'/f]k -3_ clk|msf / blIf0f cd]l/sf
##= lgDglnlvt hf]8fx¿ ldnfg ug'{xf];\ .
dxfb]z (Continent) ljz]iftf (Characteristics)
!= o'\/f]k a= lr;f] xfjfkfgL ljxLg
@= clk|msf b. ;lqmo Hjfnfd'vL ljxLg
#= c:6«]lnof c. d'n'sljxLg
$= cG6fs{l6sf d. d¿e"ld ljxLg
-s_ 1-a, 2-d, 3-c, 4-b -v_ 1-c, 2-b, 3-a, 4-d -u_ 1-d, 2-a, 3-b, 4-c -3_ 1-b, 2-c, 3-d, 4-a
#$= ;a}eGbf a9L e"kl/j]li7t /fi6« ePsf] dxfb]z s'g xf] <
-s_ pQ/ cd]l/sf -v_ blIf0f cd]l/sf -u_ Pl;of -3_ o'/f]k
#%= ;+;f/sf] lrl8ofvfgf eg]/ lrlgg] ;efgf 3fF;] d}bfg s'g dxfb]zdf k5{ <
ljZjsf] e"uf]n 3
-s_ pQ/ cd]l/sf -v_ clk|msf -u_ Pl;of -3_ o'/f]k
#^= 8]yEofnL (Death Valley) s'g b]zdf kb{5 <
-s_ blIf0f clk|msf -v_ c:6]«lnof -u_ ;+o'Qm /fHo cd]l/sf -3_ O6fnL
#&= n'zfsf s'g b]zsf] /fhwfgL xf] <
-s_ hflDaof -v_ lhDafj] -u_ ;'8fg -3_ xfO6L
#*= ;a}eGbf a9L b]z;Fu l;dfgf hf]l8Psf] b]z s'g xf] <
-s_ ?; -v_ lrg -u_ lrnL -3_ blIf0fL clk|msf
#(= ljZjsf] ;a}eGbf sfG5f] -kl5Nnf]_ b]z s'g xf] <
-s_ ?; -v_ ;'8fg -u_ Eofl6sg -3_ blIf0fL ;'8fg
$)= o'/f]ksf] la/fdL eg]/ s'g b]z nfO{ lrlgG5 <
-s_ ?; -v_ 6ls{ -u_ rLg -3_ o's|]g
$!= s'g b]zdf sf/g'jf d}g pTkfbg x'G5 <
-s_ ch]{lG6gf -v_ OlhK6 -u_ a|flhn -3_ /l;of
$@= ljZjdf ;a}eGbf w]/} ;'g tyf lx/f pTkfbg x'g] dxfb]z s'g xf] <
-s_ Plzof -v_ o'/f]k -u_ pQ/ cd]l/sf -3_ clk|msf
$#= ;d"x I / ;d"x II lar hf]8f ldnfpg'xf]; / sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x (Group I) ;d"x (Group II)
a. clk|msf 1. gofF ;+;f/
b. O/fs 2. gfOn
c. cG6fs{l6sf 3. aUbfb
d. pQ/ cd]l/sf 4. lxdrfb/
-s_ a-2, b-3, c-4, d-1 -v_ a-2, b-4, c-1, d-3 -u_ a-2, b-3, c-1, d-4 -3_ a-1, b-2, c-4, d-3
$$= If]qkmnsf] b[li6sf]0fn] 7'nf] d'n's / ;fgf] d'n's s'g xf] <
-s_ lrg / dflNbE; -v_ ?; / Eofl6sg l;l6
-u_ Sofg8f / ;]G6 ls6\; P08 g]le; -3_ cNh]l/of / l;;]N;
$%= gfOn gbL slt b]z eP/ aU5 <
-s_ ( -v_ !) -u_ !! -3_ !@
$^= zfGt k|ftsfnsf] b]z eg]/ s;nfO{ hgfpF5 <
-s_ nfcf]; -v_ yfONofG8 -u_ blIf0f sf]l/of -3_ Sofgf8f
$&= ;'of]{bosf] b]z eGgfn] s'g /fi6«nfO{ hgfpF5 <
-s_ hfkfg -v_ gj]{ -u_ a]nfot -3_ d:sf]
$*= d'b|f / b]zlarsf] hf]8f ldnfpg'xf];\ .
!= a]lNhod s= k|mfGs
@= :k]g v= k];]
#= O6fnL u= ln/f
$= 8]gdfs{ 3= s|f]g
-s_ !–s, @–v, #–u, $–3 -v_ !–s, @–u, #–v, $–3
-u_ !–s, @–v, #–3, $–u -3_ !–v, @–s, #–u, $–3
$(= Horn of Africa s'g b]z kb}{g <
-s_ s]Gof -v_ lha'6L -u_ Ol/l6«of -3_ Olyof]lkof
%)= tnsf dWo] s'g b]z pQ/ cd]l/sfdf kb}{g\ <
-s_ ;+o'Qm /fHo cd]l/sf -v_ Sofg8f -u_ sf]:6fl/sf -3_ d]lS;sf]
%!= ;xL hf]8f ldnfpg'xf];\ M
(a) 7"nf] e"kl/j]li7t d'n's (i) shfv:tfg
(b) 7"nf] 6fk' d'n's (ii) n];f]yf]
(c) 7"nf] pTkl/j]li7t d'n's (iii) O08f]g]lzof
(d) 7"nf] bf]xf]/f] e"kl/j]li7t d'n's (iv) pHj]ls:tfg
-s_ a-i, b-ii, c-iii, d-iv -v_ a-i, b-iii, c-iv, d-ii
-u_ a-i, b-iv, c-iii, d-ii -3_ a-i, b-iii, c-ii, d-iv
%@= bf]xf]/f] e'kl/j]li7t /fi6« ePsf] dxfb]z sltj6f 5g\ <
-s_ @ -v_ # -u_ $ -3_ %
%#= clk|msf dxfb]zdf sltj6f e"–kl/j]li7t /fi6«x¿ 5g\ <
-s_ !@ -v_ !$ -u_ !^ -3_ !*
%$= ;d"x I / ;d"x II lar hf]8f ldnfpg'xf]; / sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x (Group I) ;d"x (Group II)
a. adf{ 1. 3fgf
b. d];f]kf]6fldof 2. O/fg
c. kl;{of 3. Dofgdf/
d. uf]N8 sf]:6 4. O/fs
-s_ a-1, b-2, c-3, d-4 -v_ a-3, b-4, c-2, d-1 -u_ a-3, b-2, c-4, d-1 -3_ a-3, b-1, c-2, d-4
%%= tnsf] egfO cWoog u/L ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
(a) lgsf]l;of l;l/ofsf] /fhwfgL xf] . (b) n];f]yf] Pp6f e"kl/j]li7t /fi6« xf] .
-s_ a / b b'j} l7s -v_ a / b b'j} a]l7s -u_ a 7Ls, b a]7Ls -3_ b 7Ls, a a]l7s
%^= ;fs{ /fi6«sf /fhwfgL dWo] sf7dfG8f}+af6 ;a}eGbf 6f9f /x]sf] /fhwfgL s'g xf] <
-s_ dfn] -v_ O:nfdfafb -u_ sf]nDaf] -3_ sfa'n
%&= lgDg ;fs{ d'n'sx¿dWo] If]qkmnsf] cfwf/df ;fgf]af6 7'nf] j|md s'g ;xL xf] <
-s_ dflNbE;–e'6fg–>Lnª\sf–aª\unfb]z -v_ dflNbE;–e'6fg–g]kfn–aª\unfb]z
-u_ dflNbE;–>Lnª\sf–e'6fg–aª\unfb]z -3_ dflNbE;–aª\unfb]z–e'6fg–>Lnª\sf
%*= tnsf egfO ljrf/ ug'{xf];\ .
-s_ Horn of Africa df kg]{ /fi6«x¿ ;fpy clk|msf, lha'6L, Ol/l6«of x'g\ .
-v_ ;a}eGbf a9L ;fd'lb|s lsgf/f ePsf] dxfb]z c:6]«lnof xf] .
-3_ Bread Basket of The World eg]/ O6fnLnfO{ lrlgG5 .
-3_ blIf0f / pQ/ sf]l/ofnfO{ 5'6\ofpg] l;df /]vf –#* Kof/fn
-s_ s / v l7s u / 3 a]l7s -v_ s, v / u l7s 3 a]l7s
-u_ v, u / 3 l7s s a]l7s -3_ 3 dfq l7s
%(= k[YjLsf] ;a}eGbf udL{ x'g] :yfg s'g xf] <
-s_ clhlhof -lnljof_ -v_ 8]y EofnL -Soflnkmf]lg{of_
-u_ hsf]jfjfb -kfls:tfg_ -3_ g]kfnu+h -afFs]_
^)= k[YjLdf ;a}eGbf a9L cf}ift jiff{ x'g] :yfg s'g xf] <
-s_ dl;g/fd -v_ cf]:tf]s -u_ r]/fk'~hL -3_ n'Dn]
^!= rGb|dfaf6 k[YjLdf ;lhn};Fu b]Vg ;lsg] dfgj lgld{t a:t' s'g xf] <
-s_ ltAatLog Kn]6' -v_ 8]Ssg Kn]6' -u_ s]Gb|Lo pRr e"ld -3_ u|]6 jfn ckm rfOgf
^@= ljZjsf] ;a}eGbf 7"nf] d¿e"ld s'g xf] <
-s_ cG6fl6{sf -v_ c/]ljog -u_ ;xf/f -3_ cf6fsfdf
^#= uf]aL d?e"ld (Gobi desert) s'g dxfb]zdf kb{5 <
-s_ Plzof -v_ o'/f]k -u_ clk|msf -3_ blIf0f cd]l/sf
^$= b]xfo dWo] s'g d¿e"ld 7"nf] xf] <
-s_ ;f]dfnL -v_ uf]jL -u_ yf/ -3_ cf6fsfdf
^%= Pl;of dxfb]ssf] ;a}eGbf 7'nf] d?e"ld s'g xf] <
-s_ yf/ -v_ uf]jL -u_ ;xf/f -3_ kfld/
ljZjsf] e"uf]n 5
^^= d?e'ld gePsf] dxfb]z s'g xf] <
-s_ c:6«]lnof -v_ clk|msf -u_ o'/f]k -3_ Pl;of
^&= tnsf egfO ljrf/ ug'{xf];\ .
-s_ ljZjsf] ;a}eGbf 7'nf] ;'Vvf d?e"ld c6fsfdf xf] .
-v_ pQ/ cd]l/sfsf] ;a}eGbf 7'nf] pi0f d?e"ld b u|]6 a]l;g xf] .
-u_ lrx'jfx'cfg d?e"ld lrgdf kb{5 .
-3_ uf]la d?e"ld Pl;ofsf] ;a}eGbf 7'nf] pi0f d?e"ld xf] .
-s_ s / 3 l7s, u a]l7s -v_ u dfq l7s, s / 3 a]l7s
-u_ s dfq l7s, u / 3 a]l7s -3_ ;a} a]l7s
^*= ;xL hf]8f ldnfpg'xf];\ M
(a) Plzof (i) d?e'dL ljlxg dxfb]z
(b) clk|msf (ii) ljzdtfsf] dxfb]z
(c) o'/f]k (iii) ljlrqtfsf] dxfb]z
(d) c:6«]lnof (iv) ljljwtfsf] dxfb]z
-s_ a-ii, b-iv, c-iii, d-i -v_ a-ii, b-iv, c-i, d-iii
-u_ a-ii, b-iii, c-i, d-iv -3_ a-iii, b-iv, c-i, d-ii
^(= ;+;f/sf] ;a}eGbf a9L afn'jf af]Sg] glb s'g xf] <
-s_ Åjfª\uxf] -v_ ofGh] -u_ Snf]/f8f] -3_ ld;f}/L
&)= b]xfosf dWo s'g egfO unt 5 <
-s_ If]qkmnsf] cfwf/df t];|f] 7'nf] dxfb]z pQ/ cd]/Lsf xf] .
-v_ ulx/fOsf] cfwf/df bf];|f] ulx/f] dxf;fu/ lxGb dxf;fu/ xf] .
-u_ dfl/ofgf 6«]~r dxf;fu/sf] ;a}eGbf ulx/f] e"efu xf] .
-3_ ljZjdf pTkl/j]li7t d'n's @ cf]6f /x]sf 5g\ .
-ª_ Plzofsf] 3fF;] d}bfgnfO{ :6]K; elgG5 .
&!= dxf;fu/sf] lkFwnfO{ s] elgG5 <
-s_ Ocean Floor -v_ Ocean deep -u_ Ocean Mantle -3_ Oceanic Core
&@= ljZjsf] bf];|f] 7'nf] dxf;f/ s'g xf] <
-s_ k|zfGt dxf;fu/ -v_ lxGb dxf;fu/ -u_ cfGw| dxf;fu/ -3_ ;'d]? dxf;fu/
&#= tn lbPsf dWo] k|zfGt dxf;fu/sf] ;a}eGbf ulx/f] efu s'g xf] <
-s_ hfef 6]«Gr -v_ dl/ofgf 6]«Gr -u_ ad'{8f 6]«Gr -3_ kf]6f]/Lsf] 6]«Gr
&$= s'g dxf;fu/nfO{ t]nsf] dxf;fu/ sf] pkgfdn] ;d]t lrlgG5 <
-s_ s'd]? dxf;fu/ -v_ ;'d]? dxf;fu/ -u_ lxGb dxf;fu/ -3_ k|zfGt dxf;fu/
&%= Jo:t / jfl0fHo dxf;fu/ eGgfn] s'g dxf;fu/nfO{ lrlgG5 <
-s_ k|zfGt -v_ cfGw| -u_ lxGb -3_ s'd]?
&^= s'g dxf;fu/nfO{ jfl0fHo dxf;fu/ gfdn] lrlgG5 <
-s_ k|zfGt dxf;fu/ -v_ cfGw| dxf;fu/ -u_ ;'d]? dxf;fu/ -3_ s'd]? dxf;fu/
&&= pQ/ cd]l/sf / ck|mLsf dxfb]zsf] lardf cjl:yt ;u/ s'g xf] <
-s_ cfGw| -v_ cflS6{s -u_ lxGb -3_ cG6flS6{sf
&*= ljZjs} ;a}eGbf 7"nf] kfgL hxfh 6fO6flgs cfGb| dxf;fu/ df slxn] 8'a]sf] lyof] <
-s_ ;g\ !(!@ clk|n !$ -v_ ;g\ !(!@ clk|n !^ -u_ ;g\ !(!@ clk|n !* -3_ ;g\ !(!@ clk|n @)
&(= k|zfGt clUgsf] 3]/f s];Fu ;DalGwt 5 <
s= k|zfGt dxf;fu/df /x]sf] ;a}eGbf ;s[o Hjfnfd'vL kxf8 / e"slDko If]q
v= k|zfGt dxf;fu/df /x]sf] k|z:t vfgL ePsf] If]q
u= k|zfGt dxf;fu/df /x]sf] t]nsf] kfOknfOg ePsf] If]q 3= ;a} l7s
*)= b]xfodWo] s'g egfO{ unt 5 <
-s_ dxf;fu/sf] ulx/fO{ dfkg ug]{ oGqnfO{ Fathometer elgG5 .
-v_ ad'{8f lqsf]0f k|zfGt dxf;fu/df kb{5 .
-u_ lu|gNofG8 6fk' cfGw| dxf;fu/df kb{5 . -3_ gfOn gbL e"dWo ;fu/df uP/ cGTo x'G5 .
*!= pQ/L w'|jb]lv blIf0fL w'|j;Dd km}lnPsf] dxf;fu/ s'g xf] <
-s_ k|zfGt -v_ cfGw| -u_ lxGb -3_ ;'d]?
*@= clGtd dxf;fu/ eg]/ s'g dxf;fu/nfO{ lrlgG5 <
-s_ k|zfGt -v_ cfGw| -u_ s'd]? -3_ ;'d]?
*#= ljZjsf] t];|f] 7'nf] dxf;fu/ s'g xf] <
-s_ lxGb dxf;fu/ -v_ s'd]? dxf;fu/ -u_ cfGw| dxf;fu/ -3_ ;'d]? dxf;fu/
*$= blIf0f w|'jdf km}lnPsf] dxf;fu/ s'g xf] <
-s_ k|zfGt dxf;fu/ -v_ lxGb dxf;fu/ -u_ s'd]? dxf;fu/ -3_ cfGw| dxf;fu/
*%= ljZjs} ;a}eGbf ulx/f] efu dfl/ofgf 6]«Gr s'g dxf;fu/df k5{ <
-s_ k|zfGt dxf;fu/ -v_ lxGb dxf;fu/ -u_ s'd]? dxf;fu/ -3_ cfGw| dxf;fu/
*^= ;d"x I / ;d"x II lar hf]8f ldnfpg'xf];\ / sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x I ;d"x II
a. hfef 6]«Gr 1. P6nflG6s dxf;fu/
b. dfl/ofgf 6«]Gr 2. lxGb dxf;fu/
c. df]NnL låk 3. k|zfGt dxf;fu/
d. k'6f]{l/sf] 6]«Gr 4. cfs{l6s dxf;fu/
-s_ a2, b3, c4, d1 -v_ a1, b2, c3, d4 -u_ a2, b4, c1, d3 -3_ a4, b3, c2, d1
*&= ;'d]? dxfef/tn] s'g–s'g /fi6«nfO{ 5'G5 <
-s_ Sofg8f, 8]gdfs{, gj]{, cfo/NofG8 -v_ cd]l/sf, 8]gdfs{, gj]{, cfo/NofG8
-u_ ?;, Sofg8f, 8]gdfs{, cd]l/sf -3_ rLg, Sofg8f, cd]l/sf, gj]{
**= k|zfGt dxf;f/udf tn lbOPsf dWo] s'g gbL ldl;Fb}g <
-s_ cd]hg -v_ ofª\h] -u_ Snf]/f8f] -3_ ld;f}/L
*(= s'g ;d'Gb|sf] ;Ldfn] tLgcf]6f dxfb]znfO{ 5'G5 <
-s_ e"dWo ;fu/ (Meditarranean sea) -v_ nfn ;fu/ (Red Sea)
-u_ Sof/]ljog ;fu/ (Carrebean Sea) -3_ Sofl:kog ;fu/ (Caspian Sea)
()= ljZjsf] ;a}eGbf nfdf] gbL s'g xf] <
-s_ cd]hg -v_ ldl;l;kL -u_ a|xdk'q -3_ gfO{n
(!= Sorrow of China eg]/ s'g gbLnfO{ lrlgG5 <
-s_ Amur River -v_ Yellow River -u_ Mekonz River -3_ Yangtze River
(@= Plzofsf] ;a}eGbf nfdf] gbL s'g xf] <
-s_ a|Ådk'q -v_ ofª\h] -u_ u+uf -3_ efuL/yL
(#= cd'/ gbL ========== b]zsf] l;dfgf xf] .
-s_ ef/t / Dofgdf/ -v_ aª\unfb]z / Dofgdf/
-u_ ckmuflg:tfg / kfls:tfg -3_ /l;of / rLg
($= :j]h gx/ (Suez Canal) n] tnsf s'g s'gnfO{ hf]8\5 <
ljZjsf] e"uf]n 7

-s_ e"–dWo;fu/ / nfn;fu/ -v_ cfGw| dxf;fu/ / k|zfGt dxf;fu/


-u_ cfGw| dxf;fu/ / lxGb dxf;fu/ -3_ e"–dWo ;fu/ / lxGb dxf;fu/
(%= ljZjsf] ;a}eGbf Jo:t Jofkfl/s gbL s'g xf] <
-s_ l;g gbL -v_ /fOg gbL -u_ cf]j gbL -3_ 6fOj/ gbL
(^= ljZjs} ;a}eGbf nfdf] gfO gbL sxfF uP/ cGTo x'G5 <
-s_ k|zfGt dxf;fu/ -v_ cfGw| dxf;fu/ -u_ lxGb dxf;fu/ -3_ e"dWo ;fu/
(&= blIf0f cd]l/sfsf] Pl08h kj{taf6 pTklQ ePsf] k|d'v gbL s'g xf] <
s= ldl;;LkL v= ld;f}/f] u= sf]nf]/f8f] 3= cd]hg
(*= lgDg egfOx¿ dgg ug'{xf];\ / ;xL pQ/ 5gf}6 ug'{xf];\ .
!= a}sfn tfn ljZjsf] ;a}eGbf ulx/f] tfn xf] .
@= a}sfn tfn ljZj ;Dkbf ;"rLdf ;"rLs[t 5 .
-s_ ! 7Ls, @ a]7Ls -v_ ! a]7Ls, @ 7Ls -u_ ! / @ b'j} 7Ls -3_ ! / @ b'j} a]7Ls
((= dfgj lgld{t ljZjsf] 7"nf] tfn cf]jg kmN; s'g b]zdf kb{5 <
-s_ puf08f -v_ gfOh]l/of -u_ gfOh/ -3_ s+uf]
!))= ljZjsf] ;aeGbf 7"nf] g"lgnf] kfgLsf] tfn s'g xf] <
-s_ d[t;fu/ -v_ Sofl:kog -u_ e"dWo;fu/ -3_ cfGw| dxf;fu/
!)!= ;d"x I / II lar hf]8f ldnfO{ ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x I ;d"x II
a. PGh]n 1. blIf0f clk|msf
b. 6'u]nf 2. sf]nlDaof
c. tfsfsfgf 3. e]g]h'Pnf
d. ufdfgL 4. k|mfG;
-s_ a-3,b-4,c-2,d-1 -v_ a-2,b-3,c-4,d-1 -u_ a-3, b-1, c-2,d-4 -3_ a-2,b-4,c-1,d-3
!)@= k[YjLsf] e"–dWo /]vfeGbf pQ/ jf blIf0fsf pRr rfksf k]6Laf6 e"–dWo/]vLo lgDg rfksf k]6Ltkm{ lglZrt lbzf
eP/ axg] jfo'nfO{ s] elgG5 <
-s_ w|'jLo jfo' -v_ Jofkfl/s jfo' -u_ klZrdL jfo' -3_ cfsl:ds jfo'
!)#= s'g :yflgo jfo'nfO{ 8fS6/ jfo' (Doctor wind) elgG5 <
-s_ xdf{§g (Harmattan) -v_ lrg's (Chinook)
-u_ l;/f]Ssf] (Cirocco) -u_ ju{ (Burg)
!)$= An8 /]g (Blood Rain) s'g :yflgo jfo'sf] sf/0fn] pTkGg x'G5 <
-s_ vflD;g -v_ xfa'a -u_ l;/f]Ssf] -3_ n]efG6]
!)%= ljZjsf] ;a}eGbf xf]rf] pkTosf c?0f pkTksf ;d'Gb|L ;txaf6 slt ld6/ prfOdf /x]sf] 5 <
-s_ *#(! ld6/ -v_ $($ ld6/ -u_ %$& ld6/ -3_ $%& ld6/
!)^= slt l8u|L b]zfGt/n] Ps ;do If]q agfpF5 <
-s_ !)° -v_ !%° -u_ @)° -3_ @%°
!)&= ljZjsf] ;a}eGbf nfdf] kj{tdfnf s'g xf] <
s= lxdfno v= Pl08h u= b u|]6 l8efOl8ª\u /]~h 3= o'/fn
!)*= lxGb', af}4 Pjd\ O{:nfd wd{sf] cf:yfsf] s]Gb| P8D; lks (Adam's Peak) sxfF kb{5 <
-s_ O08f]g]lzof -v_ Dofgdf/ -u_ dn]l;of -3_ >Lnª\sf
!)(= pQ/ cd]l/sf dxfb]zsf] ;a}eGbf cUnf] lxdfn s'g xf] <
-s_ kfOl/g -v_ cn:sf -u_ Psf]Gsfu'jf -3_ 8]g]nL
!!)= leS6f]l/of cfONofG8 s'g dxfb]zdf k5{ <
-s_ o'/f]k -v_ clk|msf -u_ blIf0f cd]l/sf -3_ pQ/ cd]l/sf
!!!= k"jL{ lxdfnog h}ljs dfu{n] lgDg dWo] s'gs'g b]znfO{ hf]8\5 <
-s_ g]kfn, ef/t, e'6fg, DofGdf/ -v_ ckmuflg:tfg, kfls:tfg, ef/t, g]kfn, e'6fg
-u_ ckmuflg:tfg, kfls:tfg, ef/t, g]kfn, Dofgdf/ -3_ g]kfn, ef/t, rLg, e'6fg, Dofgdf/
!!@= s'g xfjfkfgLnfO{ ;+;f/sf] kmnkm'nsf] au}Frf elgG5 <
s= e"dWo;ful/o v= e"dWo/]lvo u= ;dlztf]i0f t[0fe"ldo 3= lrlgof k|sf/sf] xfjfkfgL
!!#= tnsf dWo] s'grflx aGb/ufx xf]Og <
-s_ Go"of]{s -v_ nfkfh -u_ d'DaO{ -3_ cn]Dhfl08«of
!!$= hfkfgdf *=( /]S6/:s]nsf] ljgfzsf/L e"sDk slxn] uPsf] lyof] <
-s_ ;g\ @)!! dr{ !! -v_ ;g\ @)!@ dr{ !! -u_ ;g\ @)!! dr{ !@ -3_ ;g\ @)!@ dr{ !@
!!%= ;d"x I / ;d"x II sf] hf]8f ldnfO{ sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x I (Group I) ;d"x II (Group II)
(a) DofUdf (Magma) 1. e"sDk (Earthquake)
(b) l;:df]u|fkm (Scismograph) 2. lu|gjLr (Greenwich)
(c) qmf]gf]ld6/ (Cronometer) 3. Hjfnfd'vL (Volcano)
(d) ljZj ;do (Standard time) 4. :yfgLo ;do (Local Time)
-s_ a4, b1, c2, d3 -v_ a3, b1, c2, d4 -u_ a4, b1, c3, d2 -3_ a3, b1, c4, d2
!!^= ;d"x I / ;d"x II lar hf]8f ldnfpg'xf];\ / sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
a. ljifdtfsf] dxfb]z 1. P6nflG6s dxf;fu/
b. gfOn gbL 2. kfs–ckmufg If]q
c. lxGbs'z kj{tdfnf 3. rLg
d. tsnfdsfg d¿e"ld 4. Pl;of
-s_ a4, b1, c2, d3 -v_ a3, b1, c2, d4 -u_ a4, b1, c3, d2 -3_ a1, b2, c3, d4
!!&= lgDg dWo] s'g 7Ls xf]÷x'g\ <
-s_ cIff+z /]vfn] s'g} 7fpFsf] xfjfkfgLsf] cj:yf yfxf kfpg ;lsG5 .
-v_ df}l/;;sf] /fhwfgL df]uf;' xf] .
-u_ PGh]n em/gf blIf0f cd]l/sfdf /x]sf] 5 . -3_ o'/fn kj{t >+[vnf clk|msfdf kb{5 .
-s_ s / u l7s x'g\ . -v_ s / v l7s x'g\ . -u_ s / 3 l7s x'g\ . -3_ u / 3 l7s x'g\ .
!!*= lx/f]lzdf / gfuf;fsL s'g låkdf kb{5g\ <
-s_ lsf]s'z' / xf]SsfO8f] -v_ xf]SsfO8f] / xf]G;' -u_ lzsf]s' / So'z' -3_ xf]G;' / lzsf]s'
!!(= s'g egfO{ l7s 5 <
-s_ ;d'Gb|L b'/LnfO{ gl6sn dfOn elgG5 . -v_ ! gl6{sn dfOn ^)*) lkm6 a/fa/ x'G5 .
-u_ k[YjL Ps ldg]6df ^)*) lkm6 3'D5 . -3_ dflysf ;a} l7s
!@)= tnsf dWo] s'g ;xL 5}g <
-s_ k[YjLsf] s'n e"–efudf :ynd08n–$( k|ltzt -v_ e"dWo/]vf–) l8lu| cIff+z /]vf
-u_ z'Gob]lv /]vfn] sf6]/ uPsf] :yfg–lu|gljr
-3_ Ps;o c;L l8lu| b]zfGt/ /]vf–cGt/f{li6«o ltly /]vf
!@!= tnsf dWo] s'g egfO unt 5 <
-s_ ;xf/f d?e"ld ;+;f/s} 7'nf] pi0f d?e"ld xf] . -v_ !*)° b]zfGt/ /]vfnfO{ cGt/f{li6«o ltly /]vf elgG5 .
-u_ pQ/L w'|jdf hf8f] x'Fbf blIf0fL w|'jdf udL{ x'G5 . -3_ e"dWo /]vf ;a}eGbf nfdf] b]zfGt/ /]vf xf] .
ljZjsf] e"uf]n 9
!@@= k[YjLleq /x]sf kbfy{x¿ tfkj|mdsf sf/0f klUnP/ / k5fl8 lrl;P/ ag]sf] r§fgnfO{ s] elgG5 <
-s_ cfUg]o r§fg -v_ kq]bf/ r§fg -u_ u|]gfO6 -3_ dfa{n
!@#= ;dzLtf]i0f xfjfkfgLnfO{ s'g k|sf/sf] xfjfkfgL elgG5 <
-s_ pi0f xfjfkfgL -v_ lrlgofF k|sf/sf] xfjfkfgL -u_ ;dzLtf]i0f xfjfkfgL -3_ 3fF;]d}bfgsf] xfjfkfgL
!@$= ;+;f/sf] k|l;4 cGg e08f/ eg]/ s'g k|b]znfO{ elgG5 <
-s_ pi0f k|b]z -v_ lztf]i0f k|b]z -u_ ;dzLtf]i0f k|b]z -3_ cwf]{i0f k|b]z
!@%= jfo' slt lsnf]ld6/ k|lt 306fsf] ultdf k'u]kl5 'Hurricane' aGb5 <
-s_ !!( lsnf]ld6/ k|lt 306f -v_ !@# lsnf]ld6/ k|lt 306f
-u_ !@^ lsnf]ld6/ k|lt 306f -3_ !#) lsnf]ld6/ k|lt 306f
!@^= ljZjsf] ;a}eGbf nfdf] / dgf]/d kbdfu{nfO{ s] elgG5 <
-s_ b u|]6 Plzog xfOj] -v_ b u|]6 6«]s 6«]n -u_ b u|]6 lxdfnog 6«]n -3_ lxdfno h}ljs dfu{
!@&= k[YjLsf] leqL efudf ;j{k|yd sDkg x'g] s]Gb|nfO{ s] elgG5 <
-s_ Olk;]G6/ -v_ kmf]s; -u_ b'j} l7s -3_ s'g} klg xf]Og
!@*= s'g b]znfO{ gfOn gbLsf] j/bfg eg]/ elgG5 <
-s_ s+uf] -v_ OlhK6 -u_ o'uf08f -3_ ;'8fg
!@(= leS6f]l/of d?e"ld sxfF /x]sf] 5 <
-s_ pQ/ cd]l/sf -v_ Pl;of -u_ o'/f]k -3_ ci6«]lnof
!#)= ;d"x I -tfn_ / ;d"x II -:yfg_ df hf]8f ldnfpg'xf];\ / sf]8af6 ;lx pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x I -tfn_ ;d"x II -:yfg_
a. a}sfn 1. Sofgf8f
b. ef]:tf]s 2. cG6fs{l6sf
c. ldlrug 3. Olyof]lkof
d. tfgf 4. ?;
-s_ a-4, b-1, c-2, d-3 -v_ a-2, b-3, c-1, d-4 -u_ a-1, b-4, c-2, d-3 -3_ a-4, b-2, c-1, d-3
!#!= ;d"x I -gbL_ / ;d"x II -dxfb]z_ df hf]8f ldnfpg'xf];\ / sf]8af6 ;lx pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x I -gbL_ ;d"x II -dxfb]z_
a. o'/fn 1. ci6«]lnof
b. gfOn 2. o'/f]k
c. d/]{ 3. clk|msf
d. ef]Nuf 4. Pl;of
-s_ a-4, b-3, c-2, d-1 -v_ a-4, b-3, c-1, d-2 -u_ a-1, b-4, c-2, d-3 -3_ a-4, b-2, c-3, d-1
!#@= ;d"x I / ;d"x II df hf]8f ldnfpg'xf];\ / sf]8af6 ;lx pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x I ;d"x II
a. uf]jL d?e"ld 1. cd]l/sf
b. df]xfe] d?e"ld 2. ef/t / kfls:tfg
c. yf/ d?e"ld 3. t'ls{Pldlg:tfg
d. sf/fs'd 4. Plzof
-s_ a-4, b-1, c-2, d-3 -v_ a-2, b-3, c-1, d-4 -u_ a-1, b-4, c-2, d-3 -3_ a-3, b-1, c-4, d-2
!##= If]qkmnsf cfwf/df 7"nf]af6 ;fgf] b]zsf] qmd s'g ;xL xf] <
-s_ rLg, ef/t, ;fpbL c/a, d+uf]lnof -v_ rLg, ef/t, d+uf]lnof, ;fpbL c/a
-u_ rLg, d+uf]lnof, ef/t, ;fpbL c/a -3_ ef/t, O/fg, ;fpbL c/a, d+uf]lnof
pQ/dfnf (Answers Key)
!= v @= v #= 3 $= 3 %= s ^= 3 &= s *= v (= 3 !)= 3
!!= s !@= 3 !#= s !$= u !%= v !^= v !&= v !*= u !(= u @)= v
@!= s @@= s @#= u @$= 3 @%= s @^= 3 @&= u @*= s @(= s #)= v
#!= s #@= 3 ##= u #$= 3 #%= v #^= u #&= s #*= v #(= 3 $)= v
$!= u $@= 3 $#= s $$= v $%= u $^= u $&= s $*= s $(= s %)= u
%!= 3 %@= s %#= u %$= v %%= 3 %^= s %&= s %*= 3 %(= v ^)= u
^!= 3 ^@= s ^#= s ^$= v ^%= v ^^= u ^&= u ^*= v ^(= s &)= 3
&!= s &@= u &#= v &$= u &%= v &^= v &&= s &*= s &(= s *)= v
*!= v *@= u *#= s *$= u *%= s *^= s *&= s **= s *(= s ()= 3
(!= v (@= v (#= 3 ($= s (%= v (^= 3 (&= 3 (*= u ((= s !))= v
!)!= u !)@= v !)#= s !)$= u !)%= 3 !)^= v !)&= v !)*= 3 !)(= 3 !!)= 3
!!!= 3 !!@= s !!#= v !!$= s !!%= 3 !!^= s !!&= s !!*= u !!(= s !@)= s
!@!= 3 !@@= s !@#= v !@$= 3 !@%= s !@^= u !@&= v !@*= v !@(= 3 !#)= 3
!#!= v !#@= s !##= s

नेपालको भगू ोलका अभ्यास प्रश्न


!= g]kfn s'g b]zfGt/df kb{5 <
s= k"jL{ v= pQ/L u= pQ/–k"jL{ 3= blIf0fL
@= g]kfn ljZj dfglrqdf s'g If]qdf cjl:yt 5 <
s= pQ/ klZrd v= blIf0f k'j{ u= pQ/ blIf0f 3= pQ/ k'j{
#= g]kfnsf] ;a}eGbf k"jL{ ljGb' **° !@' k"jL{ b]zfGt/nfO{ dflgG5, pSt b]zfGt/n] 5f]Psf] lhNnf s'g xf] <
s= tfKn]hª v= kfFry/ u= Onfd 3= efkf
$= g]kfnsf] ;a}eGbf pQ/L laGb' s'g xf] <
s= x'Dnfsf] l;ldsf]6 v= dbgf
u= d]N5fd 3= x'Dnfsf] rfª\nf e~Hofª
%= g]kfnsf] ;a}eGbf a9L prfOdf /x]sf] lhNnf ;b/d'sfd s'g xf] <
s= km'ªlnªu, tfKn]h'ª v= l;ldsf]6, x'Dnf u= ;Nn]/L, ;f]n'v'Da' 3= b'g}, 8f]Nkf
^= ef/tsf] s'g /fHo;Fu g]kfnsf] l;dfgf hf]l8Psf] 5}g <
s= emf/v08 v= l;lSsd u= klZrd aª\ufn 3= pQ/fv08
&= g]kfnsf] l;dfgfcGtu{t blIf0f tkm{ s] kb{5 <
s= ef/tsf] ljxf/ / pQ/ k|b]z v= ef/tsf] pQ/fv08 /fHo
u= klZrd a+ufn 3= ltAat
*= rLg;Fu dfq l;dfgf hf]l8Psf] k|b]z s'g xf] <
s= ;'b"/klZrd v= s0ff{nL u= u08sL 3= afUdtL
(= b]zfGt/ /]vfsf] cfwf/df g]kfnsf] b]xfodWo s'g :yfg ;a}eGbf k"j{ lbzfdf kb{5 <
s= ledbQ gu/ v= g]kfnu~h u= kf]v/f 3= Onfd
!)= g]kfnsf] If]qkmn slt ju{ dfO{n /x]sf] 5 <
s= %^*@& ju{ dfOn v= %^&@& ju{ dfOn u= %^&&@ ju{ dfOn 3= %&*& ju{ dfOn
!!= g]kfn ;/sf/n] g]kfnsf] e"efu lnlDkofw'/f, sfnfkfgL / lnk'n]s ;d]t ;d]6]/ tof/ u/]sf] gofF gS;f slxn]
;fj{hlgs u/]sf] xf] <
s= lj=;+= @)&& c;f/ & ut] v= lj=;+= @)&& h]7 & ut]
g]kfnsf] e"uf]n 11
u= lj=;+= @)&^ r}q @! ut] 3= lj=;+= @)&& r}q @! ut]
!@= @)&& ;fndf gofF /fhgLlts gS;f hf/L ePkl5 g]knfsf] ef}uf]lns If]qkmn sltn] j[l4 ePsf] 5 <
s= ##% ju{ ls=ld= v= ##$ ju{ ls=ld= u= ### ju{ ls=ld= 3= ##@ ju{ ls=ld=
!#= g]kfnn] Plzof dxfb]zsf] s'n e"efudWo] )=# k|ltzt e"efu cf]u6]sf] 5 eg] ljZjsf] s'n e"efusf] slt k|ltzt
e"efu cf]u6]sf] 5 <
s= )=)# k|ltzt v= )=)$ k|ltzt u_ )=)% k|ltzt 3= )=! k|ltzt
!$= hg;ª\Vofsf] cfwf/df lrgeGbf g]kfn slt u'0ff ;fgf] 5 <
s= $% v= $^ u= $& 3= $*
!%= g]kfn rLgeGbf slt u'0ff ;fgf] 5 <
s= ^% u'0ff v= %% u'0ff u= %* u'0ff 3= ^) u'0ff
!^= g]kfnn] Plzofsf] slt k|ltzt e"efu cf]u6]sf] 5 <
s= )=)# v= )=# u= @=# 3= !=#
!&= g]kfnsf] pQ/ blIf0f rf}8fO slt /x]sf] 5 <
s= !*) ls=ld= v= !*^ ls=ld= u= !(# ls=ld= 3= !(% ls=ld=
!*= g]kfnsf] k"j{ klZrd cf}ift nDafO slt 5 <
s= !!@& ls=ld= v= (*% ls=ld= u= **% ls=ld= 3= !&)) ls=ld=
!(= g]kfnsf] k|dfl0fs ;do lgwf{/0f ug{ s'g lxdfnnfO{ cfwf/ dflgPsf] 5 <
s= uf}/Lz+s/ v= s~rghª\3f u= ;u/dfyf 3= df5fk'R5«]
@)= g]kfnsf] k|dfl0fs ;do lu|gljr ;doeGbf sltn] km/s /x]sf] 5 <
s= % 306f $% ldg]6 l9nf] v= % 306f $% ldg]6 l56f]
u= % 306f %% ldg]6 l9nf] 3= % 306f %% ldg]6 l56f]
@!= g]kfnsf] xfnsf] k|dfl0fs ;do slxn] b]lv nfu" ePsf] xf] <
s= lj=;+= @)$!÷!÷! v= lj=;+= @)$@÷!÷! u= lj=;+= @)$#÷!÷! 3= lj=;+= @)$$÷!÷!
@@= g]kfnsf] k|fdfl0fs ;do tnsf dWo] s'g b]zfGt/n] lgwf{/0f ub{5 <
s= *#° !%' v= *^° !%' v= *%° !%' 3= *$° !%'
@#= g]kfnsf] ;a}eGbf xf]rf] 7fpFdf /x]sf] lhNnf ;b/d'sfd s'g xf] <
s= jL/u~h v= hn]Zj/ u= lj/f6gu/ 3= /fhlj/fh
@$= g]kfndf dxfef/t / r'/] kj{tsf] lardf kg]{ If]q s'g xf] <
s= efj/ k|b]z v= b"g k|b]z u= t/fO{ k|b]z 3= r'/] – efj/k|b]z
@%= t/fO{ k|b]zn] g]kfnsf] slt k|ltzt e'efu cf]u6]sf] 5 <
s= ^* k|ltzt v= !& k|ltzt u= !%k|ltzt 3= *=% k|ltzt
@^= r'/] kj{t z[ª\vnfsf] ;a}eGbf cUnf] :yfg -ufef{_ s'g lhNnfdf kb{5 <
s= pbok'/ v= gjnk/f;L u= ;'v]{t 3= s}nfnL
@&= tnsfdWo] s'g t/fOsf] lhNnf xf] <
s= pbok'/ v= dxf]Q/L u= l;Gw'nL 3= ;'v]{t
@*= ;lx hf]8f ldnfpg'xf];\ .
1. l;dfGt lxdfnL a. afÅo lxdfno
2. dxef/t b. a[li6 5fofF
3. r'/] c. xf]rf] lxdfno
4. efa/ d. rf/sf]z] emf8L
s= 1–a, 2–b, 3–c, 4–d v= 1–b, 2–a, 3–d, 4–c
u= 1–b, 2–c, 3–a, 4–d 3= 1–b, 2–d, 3–c, 4–a
@(= dWokxf8L nf]sdfu{ k"j{df s'g 7fpFaf6 z'¿ eP/ ;'b"/klZrdsf] s'g 7fpF;Dd k'U5 <
s= k"j{ O{nfdb]lv klZrd s~rgk'/;Dd v= k"j{emfkf b]lv klZrd 8f]6L;Dd
u= k"j{ kfFry/b]lv klZrd a}t8L;Dd 3= dflysf s'g} klg xf]Ogg\
#)= xf]rf] lxdfnosf] gfdn] lrlgg] kj{t >]0fL tnsf] dWo] s'g xf] <
s= dxfef/t >]0fL v= dWoe"dL >]0fL u= r'/] kj{t >]0fL 3= kxf8L >]0fL
#!= r'/] kj{t >]0fL b]xfosf dWo] s'g k|b]zdf kb{5 <
s= t/fO{ k|b]z v= kxf8L k|b]z u= dWo e"dL 3= lxdfnL k|b]z
#@= eQmk'/ lhNnfsf] If]qkmn slt /x]sf] 5 <
s= !!^ ju{ ls=ld= v= !!& ju{ ls=ld= u= !!* ju{ ls=ld= 3= !!( ju{ ls=ld=
##= g]kfnsf] ;a}eGbf 7'nf] lhNnf 8f]Nkf eQmk'/ eGbf slt u'0ffn] 7'nf] 5 <
s= ^% v= ^^ u= ^& 3= ^*
#$= g]kfnsf] d?e"ld eg]/ s'g lhNnfnfO{ lrlgG5 <
s= dgfª v= d':tfª u= s~rgk'/ 3= a}t8L
#%= Hjfnfd'vLsf] lrÅg ePsf] lhNnf s'g xf] <
s= bf]nvf v= d':tfª u= s~rgk'/ 3= b}n]v
#^= /f0ffsfndf g]kfnnfO{ slt lhNnfdf ljefhg ul/Psf] lyof] <
s= #( v= #% u= &% 3= &&
#&= ;a}eGbf ;fgf] If]qkmn ePsf] lhNnf s'g xf] <
s= sf7df8f}F v= dgfª u= eQmk'/ 3= d'u'
#*= If]qkmnsf] cfwf/df g]kfnsf] t];|f] 7'nf] lhNnf s'g xf] <
s= x'Dnf v= tfKn]h'ª u= uf]/vf 3= d'u'
#(= emf]n'ª\u] k'nsf] lhNnf eg]/ s'g lhNnfnfO{ lrlgG5 <
s= cf]vn9'ª\uf v= afUn'ª u= pbok'/ 3= hfh/sf]6
$)= tLg lt/af6 glbn] l;dfgf 5'6\ofPsf] lhNnf s'g xf] <
s= bfª v= s}nfnL u= cf]vn9'ª\uf 3= ;f]n'v'Da'
$!= g]kfnsf] ;a}eGbf a9L prfOdf /x]sf] lhNnf ;b/d'sfd s'g xf] <
s= km'ªlnª, tfKn]h'ª v= l;ldsf]6, x'Dnf u= ;Nn]/L, ;f]n'v'Da' 3= b'g}, 8f]Nkf
$@= ljZjsf] ;a}eGbf prfOdf /x]sf] dflgg] dfgj a:tL 5fsf{ef]6 g]kfnsf] s'g lhNnfdf kb{5 <
s= 8f]Nkf v= x'Dnf u= d'u' 3= ;f]n'v'Da'
$#= g]kfnsf] d?e'dL eg]/ d':tfª lhNnfnfO{ lrlgG5 eg] g]kfnsf] >Lnª\sf eg]/ s'g :yfgnfO{ lrlgG5 <
s= rfFbgL / bf]wf/f v= sf]zL 6Kk' u= ledkm]bL 3= tSnfsf]6
$$= /fd/f]zg ko{6sLo :yn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= c5fd v= afh'/f u= aemfª 3= 8f]6L
$%= ‘P]u af:s]6’ eg]/ s'g lhNnfnfO{ lrlgG5 <
s= sf7df8f}F v= ¿kGb]xL u= g]kfnuGh 3= lrtjg
$^= lxdtfnsf ;DaGwdf s'g egfO{ ;xL 5 <
A. g]kfnsf] ;a}eGbf 7'nf] lxdtfn R5f]/f]Nkf lxdtfn xf] . B. skm'r] lxdtfn ljZjs} sd prfOdf /x]sf] lxdtfn xf] .
C. ODhf lxdtfn ;f]n'v'Da' lhNnfdf kb{5 .
D. dgfªdf cjl:yt 7'nfuL lxdtfn g]kfnsf] ;a}eGbf ;fgf] lxdtfn xf] .
s= A, B / D l7s C a]l7s v= A l7s B, C / D a]l7s
u= ;a} l7s 3= A, B / C l7s D a]l7s
$&= If]qkmnsf] lx;fan] lhNnfx¿sf] j|mdnfO{ 7'nf] b]lv ;fgf] j|mddf ldnfpFbf s'g j|md 7Ls 5 <
s= 8f]Nkf, uf]/vf, tfKn]h'ª, x'Dnf v= 8f]Nkf, tfKn]h'ª, uf]/vf, x'Dnf
u= 8f]Nkf, tfKn]h'ª, x'Dnf, uf]/vf 3= 8f]Nkf, x'Dnf, tfKn]h'ª, uf]/vf
$*= lj=;+= @)^* sf] hgu0fgf cg';f/ ;a}eGbf sdaf6 w]/} hg;ª\Vof x'g] lhNnfx¿sf] qmd s'g rflxF 7Ls 5 <
s= d':tfª – dgfª – 8f]Nkf – /;'jf v= /;'jf – d':tfª – 8f]Nkf – dgfª
u= dgfª–d':tfª – 8f]Nkf – /;'jf 3= dgfª – 8f]Nkf – d':tfª – /;'jf
$(= leqL dw];df gkg]{ lhNnf s'g xf] <
s= dsjfgk'/ v= lrtjg u= ¿kGb]xL 3= gjnk'/
%)= g]kfnsf] k|l;4 wfld{s :yn b'Kr]Zj/ dxfb]j / xn];L dxfb]j s'g s'g lhNnfdf kb{5g\ <
s= g'jfsf]6 / vf]6fª v= vf]6fª / :ofª\hf u= u'NdL / vf]6fª 3= DofUbL / vf]6fª
g]kfnsf] e"uf]n 13
%!= ljleGg k|sf/sf !*) eGbf a9L hl8a'6L kfOg] æ3'D6]n]sÆ s'g lhNnfdf kb{5 <
s= afUn'ª v= afh'/f u= 88]nw'/f 3= DofbL
%@= skmL v]tLsf nflu k|l;4 lhNnf s'g xf] <
s= :ofª\hf v= kj{t u= u'NdL 3= c3f{vfFrL
%#= g]kfnsf] k|l;4 rGbggfy dlGb/ s'g lhNnfdf kb{5 <
s= d'u' v= 8f]Nkf u= h'Dnf 3= sflnsf]6
%$= lhNnf / tL lhNnfdf kg]{ ljleGg 6f/x¿sf] hf]8f tnsf dWo s'g ldNb}g <
s= a§f/– g'jfsf]6 v= dª\un6f/– sfe|]kfnf~rf]s
u= ?Dhf6f/– cf]vn9'ª\uf 3= v'dn6f/– nlntk'/
%%= tn lbOPsf] egfOdf s'g unt 5÷5g\ <
s= k|b]z g+= ! df !$ lhNnfx¿ /x]sf 5g\ . v= ¿s'd–k"j{ s0ff{nL k|b]zdf k5{ .
u= ;'b"/ klZrd k|b]zsf] 7'nf] lhNnf aemfª\u xf] . 3= afudtL k|b]zsf] ;fgf] lhNnf eQmk'/ xf] .
s= s, v v= u u= 3 3= v
%^= leqL dw];df kg]{ lhNnfx¿sf ;'lrdf tnsf dWo] s'g unt 5 <
s= pbok'/, l;Gw'nL, lrtjg, gjnk/f;L -abf{3f6 ;':tf k"j{_
v= bfª, ;'v]{t, pbok'/, gjnk/f;L -abf{3f6 ;':tf klZrd_
u= bfª, l;Gw'nL, lrtjg, k;f{ 3= v / u b'j} unt
%&= ;d"x hf]8f ldnfpg'xf];\ .
;d"x (I) ;d"x (II)
a. /]z'ª\uf i. u'NdL
b. a'9f;'Aaf ii. ;'g;/L
c. un]Zj/ iii. DofUbL
d. k~r]Zj/ iv. a}t8L
s= a-ii, b-i, c-iv, d-iii v= a-iii, b-i, c-ii, d-iv
u= a-iv, b-ii, c-i, d-iii 3= a-i, b-ii, c-iii, d-iv
%*= hf]8f ldnfpg'xf];\ .
;d"x s= ;d"x v=
s= lxdfnL lhNnf != !*
v= kxf8L lhNnf @= &
u= leqL dw]zsf lhNnf #= @!
3= t/fO{sf lhNnf $= @*
s= s–#, v–$, u–@, 3–! v= s–$, v–!, u–#, 3–@
u= s–#, v–@, u–!, 3–$ 3= s–!, v–#, u–@, 3–$
%(= g]kfnsf] k|l;4 wfld{s :yn a}hgfy wfd s'g lhNnfdf kb{5 <
s= bfr'{nf v= c5fd u= u'NdL 3= d':tfª
^)= 5q r08]Zj/L dlGb/ s'g lhNnfdf kb{5 <
s= c5fd v= ;Nofg u= uf]/vf 3= l;Gw'nL
^!= eLd;]g yfkfsf] kfnfdf g]kfnnfO{ slt lhNnfdf ljefhg ul/Psf] lyof] <
s= #( v= $! u= !@ 3= #%
^@= tnsf dWo] s'g lhNnfsf] l;dfgfn] rLg / ef/tsf] l;dfgfnfO{ 5'G5 <
s= x'Dnf v= kfFry/ u= bfr'{nf 3= Onfd
^#= g]kfnsf] k|l;4 rGbggfy dlGb/ s'g lhNnfdf kb{5 <
s= d'u' v= 8f]Nkf u= h'Dnf 3= sflnsf]6
^$= ;a}eGbf sd lhNnf /x]sf] k|b]z s'g xf] <
s= k|b]z g+= ! v= dw]; u= s0ff{nL k|b]z 3= ;'b"/klZrd k|b]z
^%= ;a}eGbf w]/} hg3gŒj ePsf] k|b]z s'g xf] <
s= dw]; k|b]z v= afUdtL k|b]z u= u08sL k|b]z 3= ;'b"/klZrdk|b]z
^^= yf]/}af6 w]/} lhNnfx¿sf] ;ª\Vof x'g] k|b]zx¿sf] qmd s'g 7Ls 5 <
s= sf]zL k|b]z – dw]; k|b]z – u08sL k|b]z – s0ff{nL k|b]z – n'lDagL k|b]z
v= dw]; k|b]z – s0ff{nL k|b]z – u08sL k|b]z – afudtL k|b]z – sf]zL k|b]z
u= sf]zL k|b]z – n'lDagL k|b]z – u08sL k|b]z – s0ff{nL k|b]z – dw]; k|b]z
3= dw]; k|b]z – s0ff{nL k|b]z – u08sL k|b]z – n'lDagL k|b]z – k|b]z g+= !
^&= s0ff{nL k|b]zdf slt cf]6f lhNnf 5g\ <
s= ( v= !) u= !! 3= !@
^*= afudtL k|b]zsf] /fhwfgL sxfF /x]sf] 5 <
s= sf7df8f}F v= x]6f}8f u= e/tk'/ 3= ag]kf
^(= k|b]z g+= @ sf] gfd ædw]z k|b]zÆ slxn] 3f]if0ff eof] <
s= @)&* k'if @# ut] v= @)&( df3 # ut] u= @)&* df3 !# ut] 3= @)&* df3 @# ut]
&)= clGtd k6s÷xfn;fn} cfÇgf] k|fb]lzs /fhwfgL ;fg]{ k|b]z s'g xf] <
s= dw]; k|b]z v= k|b]z g+= ! u= n'lDagL k|b]z 3= afUdtL k|b]z
&!= ;a}eGbf a9L pv' v]tL x'g] lhNnf s'g xf] <
s= ;nf{xL v= l;/fx u= ;Kt/L 3= ;'g;/L
&@= g]kfnsf] % g+ k|b]zsf] gfd / /fhwfgL s'g–s'g xf] <
s= k|b]z g+= % / a'6jn v= n'lDagL / 3f]/fxL u= n'lDagL / b]pv'/L 3= :ju{åf/L / rGb|f}6f
&#= s0ff{nL k|b]zdf tnsf dWo] s'g lhNnf kb}{g <
s= ;Nofg v= ¿s'd klZrd u= ¿s'd k"j{ 3= hfh/sf]6
&$= sf]zL k|b]zsf] /fhwfgL b]xfsf dWo] s'g :yfgdf /x]sf] 5 <
s= O6x/L v= w/fg u= lj/f6gu/ 3= bds
&%= ;d"x (I) / (II) hf]8f ldnfpg'xf];\ .
;d"x (I) k|b]z ;d"x (II) :yflgo tx
s= k|b]z g+= ! -c_ !#&
v= dw]; k|b]z -cf_ !#^
u= afudtL k|b]z -O_ !!(
3= u08sL k|b]z -O{_ *%
s= s–c, v–cf, u–O, 3–O{ v= s–cf, v–O, u–O{, 3–c
u= s–O, v–c, u–O{, 3–cf v= s–cf, v–O{, u–c, 3–O
&^= g]kfndf lk5l8Psf :yfgLo tx slt cf]6f /x]sf 5g\ <
s= %% v= %^ u= %& 3= %*
&&= g]kfndf sf]le8 lj?4sf] k"0f{ vf]k ;'lglZrt x'g] klxnf] pkdxfgu/kflnsf s'g xf] <
s= g]kfnu~h v= t'n;Lk'/ u= a'6jn 3= O6x/L
&*= ;a}eGbf a9L :yfgLo tx ePsf] lhNnf s'g xf] <
s= ;nf{xL v= ;Kt/L u= k"jL{ ?s'd 3= klZrd ?s'd
&(= xfn g]kfndf slt cf]6f dxfgu/kflnsf 5g\ <
s= # v= $ u= % 3= ^
*)= :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g, @)&$ cg';f/sf] juL{s/0fdf g]kfndf lxdfnL lhNnfx¿sf] ;ª\Vof slt 5 <
s= !^ v= !* u= @) 3= @@
g]kfnsf] e"uf]n 15
*!= :yfgLo txdf dxfgu/, pkdxfgu/ / gu/ u/L slt cf]6f gu/kflnsfx¿ /x]sf 5g\ <
s= @(# v= @&^ u= $^) 3= &%#
*@= g]kfndf ufpFkflnsfljlxg lhNnf slt cf]6f 5g\ <
s= @ v= # u= $ 3= %
*#= lbOPsfdWo] ;a}eGbf ;fgf] pkdxfgu/kflnsf s'g xf] <
s= O6x/L v= wgu9L u= t'n;Lk'/ 3= x]6f}8f
*$= b]xfosf dWo] s'g egfO{ unt 5 <
s= g]kfndf ufpFkflnsf ljlxg lhNnf b'O{cf]6f /x]sf 5g\ .
v= g]kfnsf b'O{ cf]6f k|b]z s0ff{nL / ;"b'/klZrddf ufpFkflnsfsf] ;ª\Vof a/fa/ 5g\ .
u= If]qkmn a/fa/ ePsf ufpFkflnsf rDkfb]jL / lrzª\v'u9L -vf]6fª\u_ x'g\ .
3= ;a} l7s .
*%= g]kfndf If]qkmnsf] cfwf/df ;a}eGbf ;fgf -;fgfaf6 qmdzM 7'nf_ b'O{ pkdxfgu/kflnsfx¿ s'g s'g x'g\ <
s= g]kfnu~h / hgsk'/ v= O6x/L / sn}of u= w/fg / x]6f}8f u= a'6jn / t'N;Lk'/
*^= If]qkmnsf] cfwf/df dxfgu/kflnsfx¿sf] 7'nf]af6 ;fgf]sf] ;lx qmd /f]Hg'xf];\ M
s= kf]v/f, e/tk'/, lj/f6gu/, jL/u~h v= e/tk'/, kf]v/f, lj/f6gu/, jL/u~h
u= kf]v/f, lj/f6gu/, jL/u~h, e/tk'/ 3= kf]v/f, e/tk'/, jL/u~h, lj/f6gu/
*&= g]kfndf gu/kflnsf ljlxg lhNnf slt /x]sf 5g\ <
s= # v= $ u= % 3= ^
**= tn lbPsf gu/ kflnsfx¿dWo] If]qkmnsf cfwf/df 7'nf] b]lv ;fgf] ;Ddsf] qmd ldnfpg'xf];\ .
s= lqo'uf, sdnfdfO{, lztu+uf, cf7aL;sf]6 v= lztu+uf, sdnfdfO{, lqo'uf, cf7aL;sf]6
u= sdnfdfO{, cf7aL;sf]6, lztu+uf, lqo'uf 3= lztu+uf, cf7aL;sf]6, lqo'uf, sdnfdfO{
*(= g]kfnsf] xfjfkfgLdf ljljwtfsf x'g'sf] d'Vo sf/0f s'g xf] <
s= w/ftnsf] prfO / cIff+z l:yltdf km/skgf v= k|fs[lts ;|f]tdf ljljwtf
u= jghª\unsf] l:yltdf leGgtf 3= dflysf ;a}
()= tnsf] s'g egfO{ unt 5 <
s= g]kfnsf] xfjfkfgLnfO{ kfFr efudf ljefhg ul/Psf] 5 .
v= g]kfnsf] xfjfkfgL e"uf]ndf cfwfl/t 5 .
u= g]kfnsf] xfjfkfgL d'Vo ¿kdf w/ftnLo prfOdf cfwfl/t 5 .
3= g]kfnsf] kxf8L k|b]zdf ;dlztf]i0f xfjfkfgL 5 .
(!= g]kfnsf] xfjfkfgLdf lgDgdWo] s'gn] k|efj kfb}Fg <
s= cIff+z v= ;fd'lb|s b"/L u= w/ftnLo prfO 3= gbLsf] pkl:ylt
(@= g]kfnsf] blIf0fL e"efudf kfOg] pi0f df};dL xfjfkfgL ;d'b| ;txb]lv ;fdfGotof slt ld6/;Ddsf] prfOdf kfOG5 <
s= !%)) v= !#)) u= !^)) 3= !@))
(#= g]kfndf !@)) ld6/ prfO;Dd kfOg] xfjfkfgLnfO{ s] elgG5 <
s= xfO cN6LRo"8 SnfO{d]6 v= ld8cN6LRo"6SnfO{d]6
u= 6«lksndg ;'gSnfO{d]6 3= dg;'g SnfO{d]6
($= ;xL hf]8f ldnfpg'xf];\ M
(a) Gofgf] ;dliftf]i0f xfjfkfgL (i) !@)) ld6/ ;Dd
(b) pi0f dg;'gLxfjfkfgL (ii) ##%)–%))) ld6/ ;Dd
(c) 7G8f ;dliftf]i0f xfjfkfgL (iii) !@))–@!)) ld6/ ;Dd
(d) n]sfnL xfjfkfgL (iv) @!))–##%) ld6/ ;Dd
s= a-i, b-ii, c-iii, d-iv v= a-ii, b-iii, c-iv, d-i
u= a-iii, b-i, c-iv, d-ii 3= a-iv, b-iii, c-ii, d-i
(%= tnsf egfO{x¿ l7s jf a]l7s s] x'g\ < 5'6\ofpg'xf];\ .
-c_ k"j{b]lv klZrd;Dd ;dfgfGt/ ¿kdf /x]sf] pi0f k|fb]lzo ;bfaxf/ hª\unnfO{ rf/sf]z] emf8L klg elgG5 .
-cf_ g]kfndf kfFr xhf/ ld6/sf] prfOeGbf dfly sfO{ / n]p dfq kfOG5 .
s= c / cf b'j} l7s v= c dfq l7s u= cf dfq l7s 3= c / cf b'j} a]l7s
(^= g]kfndf w'kL ;Nnf]sf] jg (Juniperus Walichina Forest) slt prfOdf kfOG5 <
s= !@)) ld6/ ;Dd v= !@)!–@!)) ld6/;Dd
u= @!)!–##%) ld6/;Dd 3= ##%! – %))) ld6/ ;Dd
(&= x]dGt Ct' cGtu{t kg]{ dlxgf s'g s'g x'g\ <
s= c;f]h, sflt{s v= d+l;/, k'; u= df3, kmfNu'0f 3= dflysf] s'g} xf]Og
(*= b]xfosf dWo s'g jg ;dlztf]if0f ;bfaxf/ sf]0fwf/L hª\undf kfOG5 <
s= n]s lkknsf] jg v= plt;sf] jg u= ;fnsf] jg 3= tln; kqsf] jg
((= ‘af]wLlrQ’ s'g lhNnfdf pTkfbg x'G5 <
s= sfe|]knfGrf]s v= /fd]5fk u= bf]nvf 3= l;Gw'kfNrf]s
!))= lgDglnlvt sygx¿dWo] s'g 7Ls xf]÷x'g\ <
!= ax'd"No hl8a'6L of;fFu'Daf g]kfnsf ;a} 7fpFdf kfOG5 .
@= of;f{u'Dafsf] j}1flgs gfd sl8{;]K; ;fOg]lG;; (Cordyceps sinensis) xf] .
#= cfhsfn of;f{ u'DafnfO{ g]kfnsf] lhpFbf] ;'g eGg] ul/G5 .
s= ! / @ 7Ls v= ! / # 7Ls u= @ / # 7Ls 3= !, @ / # ;a} 7Ls
!)!= g]kfnsf] & k|b]zx¿ dWo] ;a}eGbf a9L jg If]q ePsf] k|b]z s'g xf] <
s= n'lDagL v= afUdtL u= u08sL 3= s0ff{nL
!)@= If]qkmnsf] lx;fadf ;a}eGbf w]/} jg If]q ePsf] k|b]z s'g xf] <
s= s0ff{nL v= n'lDagL u= dw]; 3= ;"b'/klZrd
!)#= xfn g]kfndf slt k|ltzt e'–efu jg If]qn] cf]u6]sf] 5 <
s= $@=&$% v= $$=&$% u= $#=&$% 3= $%=&$%
!)$= tnsf Ct'x¿sf] qmd dWo] s'g ljsNk ;xL 5 <
s= lzlz/, x]dGt, u[id, z/b, jiff{, j;Gt v= j;Gt, u[id, jiff{, z/b, x]dGt, lzlz/
u= j;Gt, u[id, jiff{, z/b, lzlz/, x]dGt 3= j;Gt, u[id, jiff{, lzlz/, z/b, x]dGt
!)%= ljZjsf !$ ;jf]{Rr lzv/x¿dWo] g]kfndf slt cf]6f lzv/x¿ /x]sf 5g\ <
s= ^ v= & u= * 3= (
!)^= g]kfndf *%)) ld6/eGbf a9L prfO ePsf lxdlzv/ slt cf]6f 5g\ <
s= @ cf]6f v= # cf]6f u= $ cf]6f 3= % cf]6f
!)&= g]kfndf /x]sf *))) ld= eGbf cUnf lxdfn dWo] t];|f] cUnf] lxdfn s'g xf] <
s= ;u/dfyf v= wjnflu/L u= cGgk"0f{ 3= Nxf]T;]
!)*= s~rghª\3f lxdfnsf] prfO slt 5 <
s= *%#^ ld6/ v= *%*^ ld6/ u= *$*^ ld6/ 3= *$#^ ld6/
!)(= kfFr r'nLsf] lxdfn eGgfn] s'g lxdfnnfO{ hgfpFb5 <
s= s~rghª\3f v= hf;Daf u= dgf:n' 3= cfdbAnd
!!)= ljZjsf] kfFrf} cUnf] lxdfn s'g lhNnfdf cjl:yt 5 <
s= ;f]n'v'Da' v= z+v'jf;ef u= uf]/vf 3= sf:sL
!!!= *!^& ld6/ prfO ePsf] lxdfn b]xfosf dWo] s'g xf] <
s= dgf:n' v= cGgk"0f{ u= wf}nflul/ 3= Nxf]T;]
!!@= rf]o' lxdfn lsg lxdz[ª\vnfcGtu{t kb{5 <
s= v'Da' v= dxfnª\u'/ u= s'Des0f{ 3= r08L
!!#= g]kfnsf] s'g lxdfnnfO{ lsn/ dfp06]gsf] gfdn] klg lrlgG5 <
s= s~rghª\3f v= dgf:n' u= dsfn' 3= df5fk'R5«]
!!$= e[s'6L lxdlzv/ s'g lxd z[ª\vnf cGtu{t kb{5 <
s= u'/fF; v= cGgk"0f{ u= bfdf]b/ 3= v'Da'
!!%= df5fk'5«] lxdfn s'g lxd z[ª\vnfcGtu{t kb{5 <
s= wf}nflul/ v= cGgk"0f{ u= uf}td 3= s'g} klg xf]Og .
!!^= Jof; lxdfn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= 8f]Nof v= bfr{'nf u= bf]nvf 3= /;'jf
g]kfnsf] e"uf]n 17
!!&= æn]ªkf] lksÆ s'g lxdz[ª\vnf cGtu{t kb{5 <
s= hgs v= dsfn' u= v'Da' 3= s~rghª\3f
!!*= k'df]/L lxdfn s'g lxdz[ª\vnfdf kb{5 <
s= v'Da' v= h'un u= r08L 3= bfdf]b/
!!(= lgnlu/L lxdfn s'g tfnsf] pQ/L efudf kb{5 <
s= a]ugf; tfn v= ¿kf tfn u= a}bfd tfn 3= u'Ob] tfn
!@)= e}/j 6fs'/f klg elgg] h'un lxdfn s'g lhNnfdf cjl:yt 5 <
s= 8f]Nkf v= d':tfª u= ;f]n'v'Da' 3= l;Gw'kfNrf]s
!@!= l;+xnLnf kj{t s'g lhNnfdf kb{5 <
s= /;'jf v= uf]/vf u= d':tfª 3= tfKn]h'ª
!@@= ;xL qmd ldnfpg'xf];\ -lxdfnx¿sf] prfOsf] 36\bf] qmddf_
s= s~rghª\3f, Nxf]T;], dsfn', rf]of]o', dgf:n' v= dsfn', Nxf]T;], rf]of]o', dgf:n', s~rghª\3f
u= s~rghª\3f, dgf:n', dsfn', Nxf]T;], rf]of]o' 3= dgf:n', dsfn', Nxf]T;], rf]of]o', s~rghª\3f
!@#= ;d'x I / II aLr hf]8f ldnfg u/L ;lx pQ/ 5gf]6 ug{'xf];|
;d'x I -lxdfn_ ;d'x II -prfO_
a. ;u/dfyf 1. *@)! ld6/
b. dsfn' 2. *!^# ld6/
c. rf]o' 3. **$*=*^ ld6/
d. dgf:n' 4. *$^# ld6/
s= a–3, b–4, c–2, d–1 v= a–3, b–4, c–1, d–2 u= a–4, b–3, c–1, d–2 3= a–4, b–3, c–2, d–1
!@$= ;u/dfyfsf] r'r'/f]df k'Ug] ljZjsf k|yd kqsf/ sf] x'g\ <
s= :6fOg Plzd v= df}l/; xhf]{3 u= n'O{z n]r]g]n 3= k'l0f{df >]i7
!@%= kf;fª Nxfd' z]kf{n] ;u/dfyf cf/f]x0f slxn] u/]sL lyOg <
s= lj=;+= @)%@ a}zfv !) ut] v= lj=;+= @)%) a}zfv !) ut]
u= lj=;+= @)%! a}zfv !) ut] 3= lj=;+= @)$( a}zfv !) ut]
!@^= kj{tf/f]x0fsf] j|mddf !! hgf kj{tf/f]xLsf] Ps} lbg b'Mvb lgwg ePsf] lk;fª lxdfn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= ;f]n'v'Da' v= dgfª u= bf]nvf 3= tfKn]h'ª\u
!@&= gbLsf cfwf/df g]kfnnfO{ slt k|b]zdf ljefhg ul/Psf] 5 <
s= @ v= # u= $ 3= %
!@*= g]kfndf kfOg] 7'nf / ;fgf gbLsf] ;ª\Vof slt ePsf] cg'dfg 5 <
s= ^))) v= &))) u= *))) 3= ()))
!@(= g]kfnleq} aUg] ;a}eGbf nfdf] gbL s'g xf] <
s= s0ff{nL v= sf]zL u= u08sL 3= dxfsfnL
!#)= u08sL gbLsf] ;a}eGbf 7'nf] ;xfos glb s'g xf] <
s= lqz'nL v= sfnLu08sL u= b/f}FbL 3= d:of{ª\bL
!#!= ltnf s'g gbLsf] ;xfos glb xf] <
s= dxfsfnL v= s0ff{nL u= sf]lz 3= u08sL
!#@= g]kfnsf] s'g glbsf] kf}/fl0fs gfd dxfk|ef xf] <
s= c?0f v= lqz'nL u= j?0f 3= sfnLu08sL
!##= c¿0f gbLsf] k|frLg÷kf}/fl0fs gfd s] xf] <
s= dxfk|ef v= /Tgwf/f u= k~r]Zj/L 3= rDkfjtL
!#$= ;xL hf]8f ldnfpg'xf];\ M
(a) sf]zL gbL (i) 7'nf] gbL
(b) u08sL÷gf/fo0fL gbL (ii) 5f]6f] gbL
(c) s0ff{nL gbL (iii) nfdf] gbL
(d) dxfsfnL gbL (iv) ulx/f] gbL
s= a-i, b-ii, c-iii, d-iv v= a-ii, b-iii, c-ii, d-iv u= a-iii, b-iv, c-i, d-ii 3= a-i, b-iv, c-iii, d-ii
!#%= d]rL gbLsf] pb\ud:yn sxfF xf] <
s= ltAat v= nfnLvs{ u= s~rghª\3f lxdfn 3= t'lDnª6f/
!#^= g]kfndf Pp6} gfdn] b'O{lt/ aUg] gbL s'g xf] <
s= ;fgf] e]/L v= sdf]{gzf u= /fKtL 3= aaO{
!#&= b/f}FbL gbLsf] pb\ud:yn s'g lxdfn xf] <
s= a'4 lxdfn v= sflGh/f]jf lxdfn u= df5fk'R5«] lxdfn 3= r08L lxdfn
!#*= g]kfnsf] 7'nL e]/L gbL s'g s'g lhNnfsf] l;dfgf eO{ au]sf] 5 <
s= ;Nofg / Ko'7fg v= 8f]Nkf / h'Dnf
u= hfh/sf]6 / ?s'd klZrd 3= ?s'd k"j{ / ?s'd klZrd
!#(= ;Ktsf]zL gbLsf ;xfos gbL OGb|fjtL / ;'gsf]zL gbL ldl;g] :yfgnfO{ s] gfdn] lrlgG5 <
s= bf]nfn3f6 v= ho/fd3f6 u= ;"o{3f6 3= a]gL3f6
!$)= tnsf dWo] s'g gbL r'/] kj{tdfnfaf6 pTkQL ePsf] xf] <
s= aaO{ v= ltgfp u= jf0fuª\uf 3= d]rL
!$!= g]kfndf pQ/ u+uf eg]/ s'g gbLnfO{ lrlgG5 <
s= b"wsf]zL v= ;fgf] e]/L u= sfnL u08sL 3= lqz'nL
!$@= s'g gbLsf] kf}/fl0fs gfd x]du+uf xf] <
s= led|'s v= lqz'nL u= lnv' 3= tdf]/
!$#= sfnL u08sLdf kg]{ ljZjs} ;a}eGbf ulx/f] uN5Lsf] ulx/fO slt /x]sf] 5 <
s= %^^& ld= v= ^(^& ld= u= &(^& ld= 3= $^^& ld=
!$$= ;+;f/s} ;a}eGbf ulx/f] vf]+r dflgg] sfnLu08sL vf]+r s'g b'O{ lxdfn aLrdf /x]sf] 5 <
s= df5fk'R5«] / wf}nflu/L v= cGgk"0f{ / df5fk'R5«]
u= cGgk"0f{ / wf}nflu/L 3= cGgk"0f{ / dgf:n'
!$%= g]kfnsf] s'g gbL dfly lgld{t k'nnfO{ One Pillar Bridge elg lrlgG5 <
s= dfxfsfnL v= sf]zL u= s0ff{nL 3= u08sL
!$^= d'n'ss} klxnf] lgdf{0flwg ltgd'v] k'nn] s'g–s'g lhNnfnfO{ hf]8\b5 <
s= u'NdL, kfNkf, kj{t v= u'NdL, kfNkf, :ofª\hf u= u'NdL, kj{t, tgx' 3= u'NdL, kfNkf, nDh'·
!$&= gldNg] s'g xf]÷x'g\ <
A. d]rL – lal/ª\u B. sf]zL – bfdf]b/
C. s0ff{nL – ;/o' D. dxfsfnL – zf/bf
s= A / C ldNb}g v= B / D ldNb}g u= A / D ldNb}g 3= s'g} klg ldNb}g
!$*= s0ff{nL gbLsf ;xfos gbLx¿df tnsf dWo] s'g kb}{g <
s= ltnf v= ;fgL e]/L u= ;]tL gbL 3= dfbL
!$(= b]xfosdWo] s'g gbLx¿ bf];|f] :t/sf gbLdf kb{5g\ <
s= afUdtL, lqz'nL, /fKtL v= aaO{, lqo'uf, d]rL
u= sfnLu08sL, sdnf, ltgfp 3= c?0f, sGsfO{, lnv'
!%)= tnsf dWo] ;Ktsf]zL gbLsf] ;xfos gbL s'g xf]Og <
s= c¿0f v= tdf]/ u= d:of{ª\bL 3= lnv'
!%!= dgfªsf] ;b/d'sfd rfd] s'g gbLsf] lsgf/df cjl:yt 5 <
s= sfnLu08sL v= d:of{ª\bL u= ;]tL 3= lqz'nL
g]kfnsf] e"uf]n 19
!%@= g]kfnsf] ;a}eGbf 7"nf] lxdgbL s'g xf] <
s= uf]h'Dkf v= OHdf u= ofn'ª 3= nfª6fª
!%#= ;d"x I / ;d"x II hf]8f ldnfpg'xf];\ / sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
;d"x (Group I) ;d"x (Group II)
a. b'wdtL 1. s0ff{nL
b. 3fF3/f 2. k"jL{ /fKtL
c. Pp6} gfdn] b'O{lt/ aUg] gbL 3. lnk'n]s
d. dxfsfnL 4. /fKtL
sf]8 (Codes):
s= a-3, b-2, c-1, d-4 v= a-2, b-1, c-4, d-3 u= a-1, b-4, c-3, d-2 3= a-4, b-3, c-2, d-1
!%$= g]kfnsf] ;a}eGbf nfdf] kSsL k'n ============= lhNndf lgdf{0f ePsf] 5 .
s= afFs] v= alb{of u= ¿kGb]xL 3= slknj:t'
!%%= ah'{tfn s'g lhNnfdf /x]sf] 5 <
s= df]/ª v= ;'g;/L u= emfkf 3= ;Kt/L
!%^= kljq tLy{ :yn n'lDagL leq /x]sf] tfn s'g gfdn] lrlgG5 <
s= czf]s afl6sf v= k'iksl/0fL u= dw'sl/0fL 3= k'isl/0fL
!%&= tnsf dWo] ;a}eGbf a9L tfn tn}of /x]sf] lhNnf s'g xf] <
s= x'Dnf v= tfKn]h'ª u= ¿kGb]xL 3= wg'iff
!%*= ;u|xjf tfn s'g lhNnfdf cjl:yt 5 <
s= ¿kGb]xL v= slknj:t' u= c5fd 3= /;'jf
!%(= g]kfnsf] s'g tfn If]qnfO{ bf];|f] a8{ :ofª\r'/L -r/f peocf/Go If]q_ sf] ¿kdf 3f]if0ff ul/Psf] 5 <
s= hulbzk'/ tfn v= 3f]8f3f]8L tfn u= sf]zL 6Kk' tfn If]q 3= a]ugf; tfn
!^)= uf];fOFs'08 slt prfOdf /x]sf] 5 <
s= $#^) ld= v= #&($ ld= u= $(!( ld= 3= #*!) ld=
!^!= ;fNkf kf]v/L s'g lhNnfdf kb{5 <
s= vf]6fª v= ef]hk'/ u= ;f]n'v'Da' 3= pbok'/
!^@= ltlnrf] tfn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= d'u' v= dgfª u= 8f]Nkf 3= bf]nvf
!^#= ltlnrf] tfn ;d'b| ;txaf6 slt prfOdf /x]sf] 5 <
s= $((! ld6/ v= $((( ld6/ u= $(!( ld6/ 3= ($$( ld6/
!^$= R5f] /f]Nkf lxdtfn s'g lhNnfdf /x]sf] 5 <
s= l;Gw'kfNrf]s v= bf]nvf u= /fd]5fk 3= l;Gw'nL
!^%= dfOkf]v/L s'g lhNnfdf /x]sf] 5 <
s= Onfd v= kfFry/ u= sfe|]knf~rf]s 3= ef]hk'/
!^^= kljq uf];fO{+ s'08 s'g lhNnfdf kb{5 <
s= d':tfª v= /;'jf u= bfª 3= dgfª
!^&= b'w s'08 tfn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= tfKn]h'ª v= ;+v'jf;ef u= l;Gw'kfNrf]s 3= ;f]n'v'Da'
!^*= a}s'07] tfn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= d':tfª v= dgfª u= sf:sL 3= lrtjg
!^(= O{Gb|;/f]j/ tfn g]kfnsf] s'g lhNnfdf k5{ <
s= l;Gw'nL v= tgx'F u= dsjfgk'/ 3= g'jfsf]6
!&)= ;TojtL tfn s'g lhNnfdf kb{5 <
s= kfNkf v= emfkf u= 8f]Nkf 3= /;'jf
!&!= /;'jf lhNnfsf] uf];fO{+s'08df slxn] 7"nf] d]nf nfUb5 <
s= hg}k"l0f{df v= bzx/f u= a8f bz} 3= df3] ;+qmflGt
!&@= b]xfosf dWo] tfn ;DaGwL s'g hf]8f unt 5 <
s= hulbzk'/ M slknj:t' v= uf]Sof] M ;f]n'v'Da'
u= ;'df{;/f]j/M aemfª 3= ¿kf tfn M lrtjg
!&#= afx| s'g] tfn sxfF kb{5 <
s= ef]hk'/ v= kfNkf u= bfª 3= s}nfnL
!&$= hulbzk'/ tfn slt If]qkmndf km}lnPsf] 5 <
s= !$) x]S6/ v= !%) x]S6/ u= !%& x]S6/ 3= !^& x]S6/
!&%= hf]8f ldnfpg'xf];\ .
;d"x I ;d"x II
a. Onfd 1. dfO{kf]v/L
b. pbok'/ 2. ;'s]kf]v/L
c. t]x|y'd 3. lrªlnª kf]v/L
d. vf]6fª 4. l5tfkf]v/L
s= a1, b3, c4, d2 v= a1, b2, c3, d4 3= a1, b3, c2, d4 3= a1, b2, c4, d3
!&^= ¿k;] em/gf s'g lhNnfdf kb{5 <
s= DofUbL v= afUn'ª u= dgfª 3= d':tfª
!&&= lgDglnlvt em/gf / cjl:yt lhNnfsf] hf]8fx¿df gldNg] hf]8f s'g xf] <
em/gf lhNnf
s= 5/5/] 1. kfNkf
v= ;'lnu8 2. 8f]Nkf
u= cf]8f/L 3. d'u'
3= hf]/kfgL 4. 8f]6L
!&*= ljZjsf] ;jf]{Rr :yfgdf /x]sf] 3f6L s'g xf] <
s= k"lj{£ofFr v= cf]nfª\r'ª\uf]nf u= rfª\nf 3= gfDhf
!&(= g]kfnsf] k|d'v Jofkfl/s gfsf nfs]{ e~Hofª s'g lhNnfdf kb{5 <
s= bfr{'nf v= x'Dnf u= tfKn]h'ª 3= uf]/vf
!*)= lxN;f Jofkfl/s gfsf s'g lhNnfdf k5{ <
s= x'Dnf v= h'Dnf u= 8f]Nkf 3= d'u'
!*!= l6ª\s/ e~Hofª s'g lhNnfdf k5{ <
s= bfr{'nf v= tfKn]h'ª v= x'Dnf u= 8f]Nkf
!*@= gfsf / lhNnf ;lx hf]8f ldnfpg'xf];\ .
gfsf lhNnf
(a) l6ª\s/ (i) bfr'{nf
(b) sf]/nf (ii) d':tfª
(c) s]?ª (iii) /;'jf
(d) lsdfyfª\sf (iv) ;+v'jf;ef
s= a-i, b-ii, c-iii, d-iv v= a-ii, b-iii, c-ii, d-iv
u= a-iii, b-iv, c-i, d-ii 3= a-i, b-iv, c-iii, d-ii
!*#= u'Kt]Zj/ dxfb]jsf] u'kmf sxfF /x]sf] 5 <
s= kj{t v= tgx'F u= bfª 3= uf]vf{
!*$= kftfn e"d]Zj/ u'kmf s'g lhNnfdf /x]sf] 5 <
s= a}t8L v= bfr'{nf u= aemfª 3= 88]nw'/f
!*%= /fd]5fk lhNnfsf] 7f];] s'g vfgLsf nfuL k|l;4 5 <
s= kmnfd v= v/L u= dfj{n 3= r'g9'ª\uf
!*^= g]kfnsf] vlgh kbfy{ dWo] dfa{nsf nflu k|Voft 7fpF s'g xf] <
g]kfnsf] e"uf]n 21
s= uf]bfj/L v= km'nrf]sL u= aGbLk'/ 3= uf];fOFs'08
!*&= u]¿vfgL (ochre) g]kfnsf] s'g lhNnfdf kfOPsf] 5 <
s= sfe|]knfGrf]s v= l;Gw'kfNrf]s u= pbok'/ 3= ;Nofg
!**= wf}jwL kmnfd vfgL pBf]u g]kfnsf] s'g lhNnfdf :yfkgf ul/Psf] 5 <
s= gjnk/f;L klZrd v= gjnk/f;L k"j{ u= ¿kGb]xL 3= c3f{vfFrL
!*(= g]kfnsf] s'g 7fpFdf qmdzM tfdf, ;''g, kmnfd / sf]Onf kfOG5 <
s= dn]v', /fd]5fk, lrtjg, km'nrf]sL v= s'n]vfgL, sfnL u08sL, km'nrf]sL, lrtjg
u= aGbLk'/, ltnf, wgs'6f, s}nfnL 3= a'9Lu08sL, /fKtL, bfª, lrtjg
!()= g]kfndf k]6«f]lnod vlghsf nflu ;Defjgf Plsg ul/Psf] lhNnf s'g xf] <
s= Ko"7fg v= lrtjg u= bfª 3= eQmk'/
!(!= h}ljs ljljwtfsf b[li6sf]0fn] ljZjs} cu|0fL dflgg] g]kfnsf] /fli6«o lgs'~h s'g xf] <
s= ;u/dfyf /fli6«o lgs'~h v= /f/f /fli6«o lgs'~h
u= dsfn' j?0f /fli6«o lgs'~h 3= nfª6fª /fli6«o lgs'~h
!(@= s'g /fli6«o lgs'~hdf rf}l;ª\3f jGohGt' kfOG5 <
s= nfª6fª /fli6«o lgs'~h v= ;u/dfyf /fli6«o lgs'~h
u= /f/f /fli6«o lgs'~h 3= k;f{ /fli6«o lgs'~h
!(#= g]kfndf slt lsl;dsf ;+/lIft :tgwf/L hgfj/x¿ 5g\ <
s= !% v= @@ u= @^ 3= #$
!($= uf}/Lz+s/ ;+/If0f If]q s'g hgfj/sf] d'Vo ;+/If0f If]q xf ]<
s= kf6] af3 v= s:t'/L d[u u= kf08f 3= x'rLn
!(%= g]kfnsf] s'g :yfg æk+IfLx¿sf] :ju{Æ sf] ¿kdf lrlgG5 <
s= 3f]8f3f]8L tfn v= k;f{ /fli6«o lgs'~h
u= sf]zL 6Kk' jGohGt' cf/If 3= hulbzk'/ tfn
!(^= g]kfnsf] sltj6f :yfgx¿ l;d;f/sf] ¿kdf 3f]if0ff ePsf 5g\ <
s= * v= !) u= !! 3= !#
!(&= n'lDagL ljZj ;Dkbf ;"rLdf slxn] ;"rLs[t ePsf] xf] <
s= lj=;+= @)%@ v= lj=;+= @)%# u= lj=;+= @)%% 3= lj=;+= @)%$
!(*= gfp/ ;+/If0f s'g ;+/If0f If]qdf ul/Fb} cfPsf] 5 <
s= cGgk"0f{ v= s~rghª\3f u= dgf:n' 3= clkgDkf
!((= g]kfndf ;a}eGbf a9L af3 /x]sf] /fli6«o lgs'~h s'g xf] <
s= lrtjg v= alb{of u= afFs] 3= k;f{
@))= g]kfnsf] s'n ;+/If0f If]qdf gfp/sf] u0fgf x'Fb} cfPsf] 5 <
s= s~rghª\3f ;+/If0f If]q v= dgf:n' ;+/If0f If]q
u= uf}/Lz+s/ ;+/If0f If]q 3= clkgDkf ;+/If0f If]q
@)!= cgf{ ;+/If0f If]q s'g 7fpFdf kb{5 <
s= k;f{ v= lrtjg u= dx]Gb|gu/ 3= sf]zL6Kk'
@)@= s'g /fli6«o lgs'~hdf rf}l;ª\uf jGohGt' kfOG5 <
s= nfª6fª /fli6«o lgs'~h v= ;u/dfyf /fli6«o lgs'~h
u= /f/f /fli6«o lgs'~h 3= k;f{ /fli6«o lgs'~h
@)#= xfn g]kfndf k|lt x]S6/ ?v ;ª\Vof ============== 5 .
s= $!) v= $@) u= $#) 3= $$)
@)$= ;a}eGbf a9L clS;hg lbg] la?jf =============== / /ftlbg clS;hg lbg] la?jf =================== xf] .
s= lkkn / af]lwlrQ v= lkkn / a/ u= lkkn / t'n;L 3= lkkn / ;dL
@)%= g]kfndf slt k|sf/sf ;+/lIft r/fx¿ /x]sf 5g\ <
s= @^ v= !* u= ( 3= !#
@)^= g]kfndf slt k|sf/sf k+IfLx¿nfO{ ;+/lIft k+IfLsf] ;"rLdf /flvPsf] 5 <
s= # v= ( u= @& 3= *$!
@)&= ;d"x (I) / (II) lar ;lx hf]8f ldnfpg'xf];\ .
;d"x (I) /fli6«o lgs'~h ;d"x (II) af3 ;ª\Vof
s= lrtjg -c_ !@*
v= alb{of -cf_ !@%
u= k;f{ -O_ $!
3= z'SnfkmfF6f -O{_ #^
s= s–cf, v–c, u–O, 3–O{ v= s–O, v–cf, u–O{, 3–c
u= s–c, v–cf, u–O, 3–O{ 3= s–O, v–O{, u–c, 3–cf
@)*= g]kfndf ;a}eGbf a9L r/fx¿ kfOg] :yfg s'g xf] <
s= c¿0f pkTosf v= sf]zL 6Kk' cf/If
u= lrtjg /fli6«o lgs'~h 3= z'SnfkmfF6f /fli6«o lgs'~h
@)(= z'SnfkmfF6f jGohGt' cf/If s'g lhNnfdf /x]sf] 5 <
s= alb{of v= s}nfnL u= afFs] 3= s~rgk'/
@!)= syg cWoog u/L ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
A. g]kfnsf] ;/b/ rf}8fO !(# ls=ld= /x]sf] 5 .
B. g]kfnn] ljZjsf] If]qkmnsf] )=# k|ltzt e"efu cf]u6]sf] 5 .
s= A l7s B a]l7s v= A a]l7s B l7s u= b'j} l7s 3= b'j} a]l7s
@!!= tn ;d"x A, B / C ;d"xx¿sf] ;DaGw kQf nufpg'xf];\ / sf]8af6 ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
sf]8x¿ M
;d"x (Group 'A') ;d"x (Group 'B') ;d"x (Group 'C')
a. ;+v'jf;ef 1. hgsk'/ i. afUdtL k|b]z
b. af/f 2. sf]zL ii. n'lDagL k|b]z
c. /fd]5fk 3. /fKtL iii. sf]zL k|b]z
d. /f]Nkf 4. gf/fo0fL iv. dw]; k|b]z
s= a - 2 - iii v= b - 4 - ii u= c-1-i 3= d - 3 - iv
@!@= tnsf egfO{ dgg ug{'xf];\ .
1. sf]zL gbL g]kfnsf] ;a}eGbf nfdf] gbL xf] .
2. /f]Njflnª lxdz[ª\vnf g]kfnsf] bf]nvf lhNnfdf kb{5 .
3. /fd]5fksf] 7f];] kmnfd vfgLsf nfuL k|fl;4 5 .
dflysf egfOx¿dWo] ;lx÷unt 5'6\ofpg'xf];\ .
s= 1 / 2 ;a} l7s v= 1 / 2 l7s 3 a]l7s u= 2 / 3 l7s 1 a]l7s 3= 1, 2 / 3 ;a} a]l7s
@!#= b]xfodWo s'g l7s 5 <
!= !%&% ld6/sf] prfOdf kfOg] Gofgf] ;dliftf]i0f xfjfkfgL xf] .
@= u}8xjf tfn slknj:t' lhNnfdf kb{5 .
#= g]kfnaf6 ;a}eGbf glhssf] ;fd'lb|s b'/L !!@& ls=ld= 5 .
s= ! / @ l7s v= ! / # l7s u= @ dfq l7s 3= @ / # l7s
@!$= tn lbOPsf dWo] s'g ;lx s'g unt 5g\ <
A. g]kfn ef/t eGbf @% u'0ff / rLg eGbf ^% u'0ff ;fgf] 5 .
g]kfnsf] e"uf]n 23

B. d}bL tfn sf:sL lhNnfdf /x]sf] 5 .


C. ;'gsf]zL gbLsf] d'xfg ltAatdf /x]sf] 5 .
s= A / B l7s C a]l7s v= A a]l7s B / C l7s
u= A / C l7s B a]l7s 3= ;a} l7s
@!%= tnsf ljj/0f k9L ;xL pQ/ 5fGg'xf];\ .
s= gofF d'n's eg]/ lrlgg] lhNnf afFs], alb{of, s}nfnL, s~rgk'/ x'g\ .
v= df5fk'R5«] lxdfn cGgk"0f{ z[ª\vnfdf k5{ .
u= g]kfnsf] ;a}eGbf xf]rf] pkTosf c?0f pkTosf z+v'jf;ef lhNnfdf kb{5 .
3= ;a} 7Ls .
@!^= lxdgbLsf] ;DaGwdf s'g egfO{ unt 5 <
s= g]kfnsf] ;a}eGbf 7'nf] lxdgbL nfª6fª gbL xf] . v= g]kfnsf] ;a}eGbf nfdf] lxdgbL v'Da' xf] .
u= ljZjsf] ;jf]{Rr :yfgdf /x]sf] lxdgbL v'Da' lxdgbL xf] . 3= rfa's lxdgbL uf]/vfdf k5{ .
@!&= lxdtfnsf ;DaGwdf s'g egfO{ ;xL 5 <
A. g]kfnsf] ;a}eGbf 7'nf] lxdtfn R5f]/f]Nkf lxdtfn xf] .
B. skm'r] lxdtfn ljZjs} sd prfOdf /x]sf] lxdtfn xf] .
C. ODhf lxdtfn ;f]n'v'Da' lhNnfdf kb{5 .
D. dgfªdf cjl:yt 7'nfuL lxdtfn g]kfnsf] ;a}eGbf ;fgf] lxdtfn xf] .
s= A, B / D l7s C a]l7s v= A l7s B, C / D a]l7s
u= ;a} l7s 3= A, B / C l7s D a]l7s

!= s @= 3 #= s $= 3 %= v ^= s &= s *= v (= 3 !)= s
!!= v !@= s !#= s !$= 3 !%= s !^= v !&= u !*= v !(= s @)= v
@!= v @@= v @#= v @$= v @%= v @^= 3 @&= v @*= u @(= u #)= s
#!= v #@= 3 ##= v #$= v #%= 3 #^= v #&= u #*= v #(= v $)= u
$!= v $@= s $#= v $$= s $%= 3 $^= 3 $&= 3 $*= u $(= u %)= s
%!= s %@= u %#= u %$= v %%= 3 %^= 3 %&= 3 %*= s %(= v ^)= v
^!= s ^@= u ^#= u ^$= v ^%= s ^^= 3 ^&= v ^*= v ^(= u &)= u
&!= s &@= u &#= u &$= u &%= s &^= u &&= u &*= s &(= 3 *)= u
*!= s *@= s *#= s *$= u *%= s *^= 3 *&= u **= 3 *(= s ()= v
(!= 3 (@= 3 (#= u ($= u (%= s (^= u (&= v (*= 3 ((= s !))= u
!)!= 3 !)@= 3 !)#= v !)$= v !)%= u !)^= v !)&= 3 !)*= v !)(= s !!)= v
!!!= u !!@= s !!#= v !!$= u !!%= v !!^= v !!&= 3 !!*= s !!(= u !@)= 3
!@!= 3 !@@= s !@#= v !@$= s !@%= v !@^= v !@&= v !@*= s !@(= s !#)= v
!#!= v !#@= s !##= s !#$= 3 !#%= v !#^= u !#&= s !#*= u !#(= s !$)= v
!$!= v !$@= u !$#= v !$$= u !$%= u !$^= v !$&= s !$*= 3 !$(= v !%)= u
!%!= v !%@= 3 !%#= v !%$= v !%%= v !%^= 3 !%&= s !%* v !%(= s !^)= s
!^!= v !^@= v !^#= u !^$= v !^%= s !^^= v !^&= 3 !^*= 3 !^(= u !&)= s
!&!= s !&@= 3 !&#= u !&$= u !&%= v !&^= s !&&= u !&*= s !&(= 3 !*)= s
!*!= s !*@= s !*#= s !*$= s !*%= s !*^= s !*&= v !**= v !*(= v !()= u
!(!= 3 !(@= 3 !(#= u !($= u !(%= u !(^= v !(&= 3 !(*= v !((= s @))= s
@)!= 3 @)@= 3 @)#= u @)$= u @)%= s @)^= v @)&= u @)*= s @)(= 3 @!)= s
@!!= s @!@= u @!#= v @!$= v @!%= 3 @!^= 3 @!&= 3
1. भित्री मधेशको भििजनलाई सभि जोडा भिलाउनुिोस् ।
सििु क सििु ख
a) पिू ी भित्री िधेश i) उदयपरु र भसन्धल ु ी उपत्यका
b) पभिि भित्री िधेश ii) िकिानपरु , भितिन र निलपरु
c) िध्य भित्री िधेश iii) दाङ - देउखरु ी
d) सदु रु पभिि भित्री िधेश iv) सखु ेत उपत्यका

A) a-i, b- ii, c- iii, d- iv B) a- i, b- iii, c-ii, d-iv


B) C) a-i, b- iii, c- iv, d- ii D) a-i, b-ii, c- iv, d- iii

2. तराई प्रदेशको कुन िागलाई के िभनन्छ ? उपयक्त


ु भिकल्प छनोट गनुिोस् ।
a) िेिी देखी सोिेश्वर पिुत श्रेणी पिू ी तराई
b) सोिेश्वर पिुत देखी डुण्डुिा सम्ि िध्ये तराई
c) डुण्डुिा देखी पभििको ि-ु िाग पभिि तराई
A) a र b भिक B) a र c भिक C) a, b, र c भिक D) a,c भिक b बेभिक

3. िरु े को कुन िागलाई के नािले भिभनन्छ ? गलत जोडा पभििान गनुिोस ।


a) िरु े को दाङ- देउखरु ी क्षेत्र डुण्डुिा
b) िरु े को िागिती नदी पिू ु िट्िाना
c) कोशी नदीको पिू ुको िरु े क्षेत्र िलु ािल ु ी
d) भितिनको िरु े क्षेत्र ििािारत

4. खभनजको कडापन कुन एकाईिा िापन गररन्छ ?


a. Mohs b. PH c. pint d. joule

5. सबैिन्दा कि कडापन िएको खभनज पदार्ु टाल्क (Talc) िो िने सबैिन्दा बढी कडापन िएको खभनज पदार्ु कुन िो
?
a. भिरा b. ग्रफाइट c. ढुगुं ा d. भससा

6. देिाएका ि-ू िागले ओगटेको क्षेत्रफलको सम्बन्ध उपयक्त


ु भिकल्प छनौट गरी उत्तर भदनिु ोस् ।
a. खास तराइ→नेपालको कुल क्षेत्रफल ४.० प्रभतशत
/fli6«o tyf cGt/f{li6«o dxÎjsf /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s, j}1flgs, ;f+:s[lts nufot ;d;fdlos 36gf=== 25
b. िािर प्रदेश/िरु रया→ नेपालको कुल क्षेत्रफलको ४.५ प्रभतशत
c. भित्री िधेश→नेपालको कुल क्षेत्रफलको ८.५ प्रभतशत
d. ३७ िटा भजल्लािा फै भलएको िरु े पिुत श्रेणी→नेपालको कुल ििू ागको १२.७८ प्रभतशत
e. ििािारत पर्वत श्रेणी→नेपालको कुल ि-ू िागको २५.८ प्रभतशत

a. a, b र c िीक, e बेिीक
b. a, b र e िीक, b र c बेिीक
c. a िात्र बेभिक b, c, d, e िीक
d. a, b, c, d, e िीक

7. उपयक्त
ु भिकल्प छनौट गनिु ोस् ।
a. िृभि छायााँ िनेर भिभनने भििाली प्रदेश पिू िु ा खभु म्िएको र पभिि तफु फै भलएको अिस्र्ािा छ ।
b. पभिििा पाभकस्तानको इन्डस नदी देभख पिू ुिा िारतको ब्रह्मपत्रु नदी सम्ि फै भलएको श्रेणीलाई िरु े / भशिाभलक
िभनन्छ ।
c. पिाडी प्रदेशलाई लघु भििालय, िध्य भििालय जस्ता नािले भिभनन्छ ।
d. िरु े र ििािारत पिुत श्रेणीको भिििा अिभस्र्त िारै भतर पिाड पिुतले घेररई फै भलएका भिशाल फााँटलाई
भित्री िधेश /दनु प्रदेशको नािले भिभनन्छ ।
A) a,b,c,र d सबै भिक B) a, b, c र d सबै बेभिक
C) a, b भिक र c र d भिक D) a, b बेभिक र c, d भिक

8. खेतीपातीका लागी सिुच्ति िाटो िनेर कुन िाटोको प्रकारलाई भिभनन्छ ?


a) पााँगो b) तलैया c) रातो फुर्स्रो d) भििाली
9. नेपालका िभिुत भििाल अपी, सैपाल, जेिी बिुरानी कुन भिि श्रृङखला अन्तरगुत पदुछ ?
a) दािोदर b) कान्ती c) िण्डी d) गाँरु ास

10. नेपालका भििालका अिभस्र्भतका सम्बन्धिा उपयक्त ु भिकल्प छनोट गनिु ोस् ।
सििु I सििु II
a) रत्न िलु ी िनाङ्ग
b) अरभनको िल ु ी िस्ु ताङ्ग
c) गणेश गोरखा
d) िरु ेन भििाल म्याग्दी
A) a- i, b- ii, c- iii, d- iv B) a- ii, b- iii, c-i, d- iv
C) a- iii, b-i, c-ii, d-iv D) a-iv, b- i, c-ii, d- iii

11. भििाल र भतनका उपनाि भबि उपयक्त


ु जोडा भिलाउनिु ोस् ।
a. िनास्लु i. Savage Mountain
b. कञ्िनजङ्घा ii. The Mountain of Spirit, Killer Mountain
c. के 2 iii. सेतो भििाल, ६ िल
ु ीको भििाल
d. धौलाभगरी iv. The Gold River

A) a-ii, b-iv, c-i, d-iii B. a-i, b-iii, c-iv, d-ii


C. a-iii, b-i, c-iv, d-ii D. a-iv, b-i, c-iii, d-ii

12. नेपालिा धातु खभनज पाइने स्र्ानिरु भबि उपयक्त


ु भिकल्प छनौट गनुिोस्
a. तािा→म्याग्दी b. फलाि→िकिानपरु (िैंसे), रािेछाप (ठोसे)
c. जस्ता (Zinc)→गणेश भििाल क्षेत्र d. यरु ेभनयि→ ििेभलया नदीको भकनार
A. a, b र d B. a, b र c C. a, c र d D. a, b, c र d
13. पेट्रोलका लागग नेपालका देहायका कुन स्थान प्रख्यात छन् ?
a) नेपालगञ्ज b) दैलेख c) दाङ d) सबै

Answer Key:
1. B 2. C 3. D 4. A 5. A 6. D
7. A 8. B 9. D 10. A 11. A 12. D
13. D

नेपालका ताल, तलैया, नदी र पोखरी


१) सििू I र II बीि जोडा भिलाई कोडबाट सिी उत्तर छान्‍निु ोस् ।
/fli6«o tyf cGt/f{li6«o dxÎjsf /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s, j}1flgs, ;f+:s[lts nufot ;d;fdlos 36gf=== 27
Match Group I and II and choose the correct answer by using code. (खररदार,
सघुं २०७६)
सििू ( Group) I सििू ( Group) II
(a) कल्छुिन ताल (Kalchman lake ) 1) िस्ु ‍ताङ (Mustan)
(b) दािोदर कुण्ड ( Damodar Kunda ) 2) कभपलिस्तु (Kapilvastu)
(c) जगदीशपरु ताल (Jagadishpur lake) 3) गोरखा (Gorkha)
(d) इन्र सरोिर (Indrasarobar) 4) िकिानपरु (Makawanpur)

A. a-1, b-2, c-3, d-4 B. a-3, b-1, c-2, d-4 C. a-4, b-3, c-2, d-1 D. a-1, b-3,
c-2, d-4

२) भनम्‍नभलभखत िध्ये कुन िीक िो/िुन् ? (ना.सु २०७१/०१/२६)


1. 'जगदीशपरु ताल कभपलिस्तिु ा पदुछ ।
2. नेपालको सबैिन्दा सानो भनकुञ्ज खप्तड राभरिय भनकुञ्ज िो।
3. नेपालको सबैिन्दा लािो भििनदी खम्ु बु िो ।
A. १ र ३ िात्र भिक B. २ र ३ िात्र भिक C. १ र २ िात्र भिक D. िाभर्का सबै भिक

३) सििू I र सििू II बीि जोडा भिलाउनुिोस् । (स्र्ानीय ति पािौं २०७६)


सििू I सििू II
a. इलाि 1) िाईपोखरी
b. उदयपरु 2) सक
ु े पोखरी
c. तेिर्िु 3) भिङभलङ पोखरी
d. खोटाङ 4) भछतापोखरी
A. a-1, b-3, c-4, d-2 B. a-1, b-3, c-2, d-4 C. a-1, b-2, c-3, d-4 D. a-1,
b-2, c-4, d-3

४) रानी जिरा भसाँिाइ आयोजनाको र्स्रोत कुन नदी िो ? (खररदार, स्र्ानीय ति २०७६ )
A. कणाुली B. सेती C. राप्ती D. ििाकाली

५) नेपालको कुन नदीको पौराभणक नाि ििाप्रिा िो ? (खररदार, गण्डकी प्रदेश २०७८)
A. भत्रशल
ु ी B. बरुण C. अरुण D. कालीगण्डकी

६) देिायकािध्ये कुन नदीिरु दोर्स्रो स्तरका नदीिा पदुछन् ? (खररदार, गण्डकी प्रदेश २०७८)
A. बागिती, भत्रशलु ी, राप्ती B. बबई, भत्रयगु ा, िेिी
C. कालीगण्डकी, किला, भतनाउ D. भत्रशल ु ी, कन्काई, भलखु

७) गण्डकी नदीको सबैिन्दा िूलो सिायक नदी कुन िो ? (ना. सु २०७२/११/२२ खल


ु ातफु )
A. सेती गण्डकी B. िादी C. भत्रशल
ु ी D. काली गण्डकी

८) सप्तकोशी नदीको िाभषुक ििाि क्षिता कभत रिेको छ ? (ना.सु २०७४ लोकसेिा प्रश्न )
A. १७१३ घ.िी. B. १६४८ घ.िी. C. १५६४ घ.िी D. १४१६ घ.भि

९) तलका िध्ये (नदी र र्स्रोत) कुन जोडी सिी रूपले भिलेको छै न ? ( शाखा अभधकृ त, सुंघ
२०७६)
A. दरौंदी नदी - गणेश भििाल
B. बढु ी गगुं ा नदी - सैपाल भििाल
C. तिोर नदी - उम्बेक भििाल
D. बढु ीगण्डकी नदी - लाके भििाल
/fli6«o tyf cGt/f{li6«o dxÎjsf /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s, j}1flgs, ;f+:s[lts nufot ;d;fdlos 36gf=== 29

१०) सििु I र II िा जोडा भिलाउनिु ोस् र कोडबाट सिी उत्तर छान्निु ोस् । (ना सु २०६८
िैशाख १५)
सििू I सििू II
a) धोिी खोला 1. ििाप्रिा
b) िस्याुङ्दी नदी 2. भिश्वधारा
c) अरुण नदी 3. रुरिती
d) दरौदी नदी 4. शीत प्रिा

A. a-3, b-4, c-1, d-2 B. a-3, b-2, c-1, d-4 C. a-2, b-3, c-4, d-1 D. a-1, b-
2, c-4, d-3

११) तलका िनाई िनन गनुिोस् (ना.सु २०७३ लोकसेिा प्रश्न )


(1) कोशी नदीं नेपालको सबैिन्दा लािो नदी िो।
(2) रोल्िाभलङ्ग भििश्रुंखला नेपालको दोलखा भजल्लािा पदुछ ।
(3) रािेछापको िोसे फलाि खानीको लाभग प्रभसद्ध छ ।
िाभर्का िनाईिरुिध्ये सिी गलत छुट्याउनिु ोस् ।
A. 1, 2 3 3 सबै िीक B. 1 र 2 िीक 3 बेिीक C. 2 र 3 िीक 1 बेिीक D. 1, 2, 3 र 4
सबै बेिीक

१२) सििू I र सििू II िा जोडा भिलाउनिु ोस् र कोडबाट सिी उत्तर छान्निु ोस् । (ना.सु
२०७३ लोकसेिा प्रश्न )
सििू I सििू II
a) दधु िती 1) कणाुली
b) घााँघरा 2) पिू ीराप्ती
c) एउटै नािले दईु तीर बग्‍ने नदी 3) भलपल
ु ेक
d) ििाकाली 4) राप्ती

A. a-2, b-1, c-4, d-3 B. a-3, b-2, c-1, d-4 C. a-1, b-4, c-3, d-2 D. a-4,
b-3, c-2, d-1

१३) सििू I र सििू II बीि जोडा भिलाउनुिोस् । (स्र्ानीय ति पािौं २०७६)


सििू I सििू II
a. इलाि 1) िाईपोखरी
b. उदयपरु 2) सक
ु े पोखरी
c. तेिर्िु 3) भिङभलङ पोखरी
d. खोटाङ 4) भछतापोखरी

A. a-1, b-3, c-4, d-2 B. a-1, b-3, c-2, d-4 C. a-1, b-2, c-3, d-4 D. a-1,
b-2, c-4, d-3

१४) जोडा भिलानिा तलको कुन िाभिाँ भिक छ ? ( शाखा अभधकृ त २०७१)
a. रौता पोखरी (Rauta Pond) 1. सख
ु ेत ( Surkhet )
/fli6«o tyf cGt/f{li6«o dxÎjsf /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{s, j}1flgs, ;f+:s[lts nufot ;d;fdlos 36gf=== 31

b. काभिनी दि (Kamini lake) 2. िोजपरु (Bhojpur)


c. बल
ु बल
ु े ताल (Bulbule lake) 3. बारा (Bara)
d. साल्पा पोखरी (Salpa pond) 4. उदयपरु (Udayapur)

A. a-4, b-1, c- 2, d-3 B. a-4, b-3, c-1, d-2 C. a-2, b-1, c-4, d-3 D. a-2,
b-1, c-3, d-4

१५) तल भदइएका कर्निरु भिक, बेिीक के िुन् ?


Find out whether the following statements are right or wrong? ( शाखा
अभधकृ त २०७८)
1) नेपाल िारतिन्दा 25 गणु ा र िीनिन्दा 65 गणु ा सानो छ। (Nepal is 25 times and
65 times smaller than India
2) सनु कोशी नदीको िलू िोटिा रिेको छ। (The origin of the Sunkoshi river is in
Bhot.)
3) िैदी ताल कास्की भजल्लािा पदुछ । (The Maidi Lake lies in Kaski district.)

A. 1 र 2 भिक 3 बेिीक (1 and 2 are right and 3 is wrong.)


B. 2 र3 भिक 1 बेिीक (2 and 3 are right and I is wrong)
C. 1, 2 र 3 सबै भिक (1, 2 and 3 all are right)
D. 1, 2 र 3 सबै बेिीक (1, 2 and 3 all are wrong)

Answer Key
1.B 2.A 3.C 4.A 5.C 6.B 7.D 8.C 9.A 10.A
11.C 12.A 13.C 14.B 15. B

You might also like