KONSPEKT LEKCJI CHEMII W GIMNAZJUM

Temat: Powietrze – substancja czy mieszanina?

Cel ogólny:

Uczeń poznaje właściwości oraz zawartość powietrza

Cele szczegółowe:
Uczeń wie:
 co to jest substancja
 co to jest mieszanina substancji
 co to jest powietrze
 jakie są : skład oraz funkcje powietrza

Uczeń potrafi:
 powiedzieć czym różni się substancja od mieszaniny substancji
 podać skład powietrza, jego właściwości oraz funkcje
 wskazać produkty, substraty, reagenty
 przeprowadzić proste doświadczenie na obecność tlenu w powietrzu oraz udowodnienie, że
powietrze jest mieszaniną substancji

Środki dydaktyczne:
 podręczniki
 zbiory zadań
 zeszyty uczniowskie
 sprzęt laboratoryjny

Metody nauczania:
 wykład
 pogadanka
 doświadczenie
 pokaz
Przebieg lekcji:

1. Część wstępna (2min):

a. Sprawdzenie obecność
b. Zapoznanie z tematem lekcji

2. Część nawiązująca (10min):

Substancja - zbiór identycznych cząstek chemicznych posiadający stały i określony skład

chemiczny oraz jednakowe właściwości fizyczne i chemiczne

Mieszanina- zawiera pierwiastki chemiczne, związki chemiczne lub pierwiastki i związki

chemiczne, składniki nie są połączone w sposób trwały oraz można je rozdzielić stosując
metody fizyczne

Podział materii:

3. Część właściwa (25min):

Powietrze – substancja czy mieszanina? – dyskusja z uczniami, zapis najważniejszych informacji

w formie notatki do zeszytu
a. jednorodna mieszanina gazów, stanowiąca atmosferę ziemską
b. skład powietrza:
 azot – 78%
 tlen – 21%
 inne gazy (np. argon – najwięcej!, neon, para wodna ) – 1%
Uczniowie rysują w zeszytach ramkę ( 5cmx5cm), w której przedstawią graficznie zawartość
procentową tlenu (21% = 21 kratek), azotu (78%= 78 kratek) oraz innych gazów (1%=1 kratka).
 c. właściwości powietrza:
 bezbarwny gaz
 bezwonny
 bez smaku
 słabo rozpuszcza się w wodzie
 ciekłe powietrze jest cieszą o brawie bladoniebieskiej
d. zastosowanie powietrza:
 niezbędne do życia człowieka oraz większości organizmów na Ziemi
 konieczne do spalania, butwienia i wszelkich procesów utleniania
 ze skroplonego powietrza uzyskuje się azot, tlen, gazy szlachetne

Doświadczenie
Temat: Badanie składu powietrza

Cel doświadczenia: sprawdzenie, czy powietrze jest jedną substancją, czy mieszaniną
substancji.

Sprzęt laboratoryjny: zlewka, szalka Petriego

Odczynniki: świeczka, woda

BHP:
- uczniowie wykonują doświadczenie pod opieką nauczyciela
- uczniowie obserwują wynik doświadczenia ze swoich miejsc
- nie wolno chodzić po sali
- zapalniczka/zapałki zapalane są przez nauczyciela
Czynności: na szalce Petriego umieszczam zapaloną świeczkę. Następnie nalewam trochę
wody i przykrywam świeczkę zlewką.

Obserwacje: po przykryciu świeczki zlewką, ta paliła się jeszcze przez chwilę a następnie
zgasła. Poziom wody wzrósł ok. 1/5 objętości zlewki.

Wnioski: Wzrost poziomu wody o ok.1/5 objętości zlewki świadczy o obecności tlenu w
powietrzu. Woda zajęła miejsce tlenu. Tlen wchodzący w skład powietrza umożliwia palenie się
świeczki. Powietrze jest mieszaniną substancji.
4. Część podsumowująca ( 8min):

 Zadawanie krótkich pytań powtórkowych: Dlaczego powietrze jest mieszaniną? Co wchodzi

w skład powietrza? Jaki jest udział procentowy poszczególnych pierwiastków? Jakie są
właściwości powietrza? Jakie są funkcje powietrza? Dlaczego poziom wody wzrósł po
przykryciu świeczki zlewką?

 Rozwiązywanie krzyżówki w zeszycie ćwiczeń: zadanie 5, str.74. Pierwsze trzy osoby, które
poprawnie rozwiążą krzyżówkę zostaną nagrodzeni plusami za aktywność.