TRƯỜNG ĐẠI HỌC NAM CẦN THƠ

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

TIỂU LUẬN
HỌC PHẦN : Ô TÔ ĐIỆN VÀ HYBRID
ĐỀ TÀI: NGHIÊN CỨU CHẾ ĐỘ LÁI GIẢM TỐC TRÊN XE
TOYOTA PRIUS HIBRID

Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện:

ThS.Đoàn Nguyễn Uyên Minh CAO TUẤN ĐĂNG
MSSV: 201871
Lớp: DH20OTO07

Cần thơ,ngày…tháng…năm…
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NAM CẦN THƠ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU CHẤM ĐIỂM TIỂU LUẬN

STT HỌ VÀ TÊN MÃ SỐ TỔNG ĐIỂM GHI CHÚ

SINH VIÊN SINH VIÊN
Bằng số Bằng chữ

Cần thơ, ngày… tháng …năm …

Giảng viên hướng dẫn
(ký và ghi họ tên)
 LỜI CẢM ƠN

Trong thời gian học tập tại trường Đại Học Nam Cần Thơ nhờ có sự quan tâm
ân cần giúp đỡ nhiệt tình của Ban Giám Hiệu nhà trường, khoa, bộ môn và quý thầy
cô, gia đình và bạn bè đặc biệt là dưới sự hướng dẫn tận tình của thầy Đoàn Nguyễn
Uyên Minh , thầy đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để chúng em có thể hoàn thành tốt các
nhiệm vụ được giao trong học tập. Trong quá trình thực hiện đề tài chúng em còn rất
nhiều sai sót thầy vẫn luôn ân cần, nhắc nhở chỉ ra những chỗ sai để chúng em có thể
khắt phục được khuyết điểm của đề tài. Chúng em muốn gửi lời cảm ơn sâu sắc đến
thầy vì thầy đã bỏ ra thời gian quý báu và cả tri thức, tâm huyết của mình để truyền đạt
hết vốn kiến thức quý báu cho chúng em trong suốt thời gian qua tạo điều kiện cho
chúng em có một thành quả tốt nhất.
Trong quá trình thực hiện đề tài, do kiến thức còn hạn chế nên chúng em không
thể tránh khỏi những thiếu sót. Mong sự góp ý quý báu của quí thầy cô.
Chúng em xin chân thành cảm ơn!

Cần thơ, ngày ….tháng…năm…

Sinh viên
(Ký và ghi rõ họ tên)
 THUẬT NGỮ TIẾNG ANH
Ký hiệu Chữ viết tắt
AGM Absorbed Glass Mat
CVT Continuously Variable Transmission
ECM Electronic Control Module
ECU Electronic Control Unit
EVT Electric Vanriable Transmission
GB Gear Box
HEV Hybrid Electric Vehicle
HV High Voltage
ICE Internal Combustion Engine
IGBT Insulated Gate Bipolar Transistor.
M/G Motor / Generator
MG1 Motor Genertor 1
MG2 Motor Genertor 2
PEHV Petroleum Electric Hybrid Vehicle
PLG Planetary Gear
PPS Peaking Power Source
PSD Power Split Device
RESS Rechargeable Energy Storage System
SMR System Main Relay
SOC State Of Chage
THS Toyota Hybrid
TM Traction Motor
RPM Revolutions Per Minte
 TÓM TẮT

Lý do chọn đề tài :
-Sự suy giảm dần trữ dần trữ lượng dầu mỏ toàn cầu – dầu mỏ là một loại nhiên
liệu có hạn và huyết mạch của nền kinh tế toàn cầu. Các sản phẩm dầu như xăng
, dầu diezel , dầu mazut, nhựa đường,…và các hoạt động vận chuyển sản xuất
của các loại hàng hóa hình như có sự cang thiệp từ dầu và hiện diện của các qui
định nghiêm ngặt về khí thải trên khắp thế giới ( phổ biến nhất là tiêu chuẩn
EURO 4, EURO 5 – VN đang sử dụng sản xuất ô tô với khải năng tiết kiệm
nhiên liệu được cải thiện . Xe Hybrid đã chứng tỏ là một lựa chọn hàng đầu về
vấn đề tiết kiệm nhiên liệu và giảm lượng khí thải.
Mục tiêu của đề tài:
Nắm vững kiến thức lý thuyết , nguyên lý hoạt động , cấu tạo của dòng xe
Hybrid.
Phương thức nghiêm cứu :
Để thực hiện đề tài này em đã sử dụng nhiều phương pháp nghiêm cứu chủ yếu
là phân tích và tổng hợp lý thuyết. Bên cạnh đó còn sử dụng thêm tài liệu tiếng
Anh để phụ vụ công việc.
Phạm vi nghiêm cứu :
Nghiêm cứu tổng quát cơ sở lý thuyết của xe Hybrid.
Nghiêm cứu Cơ chế lái xe giảm tốc trên xe Toyota Prius Hybrid.
CHƯƠNG I : GIỚI HIỆU SƠ NÉT VỀ XE CHẠY BẰNG ĐỘNG CƠ
HYDRID

Giới hiệu chung:

Sơ nét về lịch sử:
-Năm 1899 Kỹ sư Ferdinand Porsche Khởi đầu: Chiếc xe Hybrid đầu tiên trên thế giới được
ra đời có tên gọi là System Lohner-Porsche Mixte.
-Năm 1904 Bị lãng quên: Henry Ford đã ra amwst dây chuyền lắp ráp ô tô đầu tiên trên thế
giới.
Điều đó khiến cho thị trường xe Hybrid bị lãng quên trong suốt 50 năm tiếp theo và bị thu
hẹp bởi xe động cơ xăng giá thấp.
-Năm1960 Khủng hoảng quay trở lại: Giá xăng dầu cao, khủng hoảng dầu mỏ cùng với các
chính sách về ô nhiễm môi trường.
Chính điều đó đã khiến cho các nhà sản xuất ô tô quay lại nghiên cứu và phát triển công nghệ
Hybrid.
-Năm 1990 TM, Toyota Đã giới thiệu những mẫu xe thuần điện đầu tiên mang tên GM EV1
và Toyota RAV4 EV nhưng đã nhanh chóng thất bại.
-Năm 1997 Toyota Toyota đã giới thiệu PRIUS hybrid để đánh dấu sự quay trở lại của công
nghệ Hybrid.
Dần dần, các thế hệ Hybrid tiếp theo đều được cải tiến, nâng cấp với nhiều tính năng ưu việt
hơn cho đến thời điểm hiện tại.
-Đến năm 2035 Trong tương lai, các công nghệ xe hybrid và xe điện sẽ dần thay thế các
phương tiện được sử dụng động cơ đốt trong vì các tiêu chuẩn về môi trường ngày càng cao
hơn.
Chương 2 : GIỚI HIỆU VỀ CƠ CHẾ LÁI GIẢM TỐC TRÊN XE TOYOTA PRIUS
Sơ nét về dòng xe Toyota Prius :
Toyota Prius là mẫu xe lai ( hybrid ) thế hệ thứ tư lần đầu được trưng bày vào tháng 9 năm
2015 tại Las Vegas, và được giao cho khách hàng tại Nhật Bản ngày 9 tháng 12 năm 2015 .
Xe sửa dụng khối đông cơ 1.8L 2ZR-FXE L4 ( xăng 95 hp, điện MG1 23 Kw, MG2 53 Kw,
công suất kết hợp giới hạn 121 hp. Máy đăt trước , dẫn động bánh trước . Và được lắp ráp tại
(nhà máy Tsutsumi ) ở Toyota , Aichi Nhật Bản.
Cấu tạo :
Toyota Prius sử dụng kết hợp hai nguồn động lực là động cơ đốt trong và động cơ điện.Động
cơ đốt trong là một động cơ nhiệt 1NZ-FXE sử dụng nhiên liệu xăng, còn động cơ điện ở đây
là một tổ hợp motor-máy phát điện, nó là một motor điện khi cần cung cấp cơ năng cho hệ
thống hoạt động và là máy phát điện để nạp điện cho acquy khi tận dụng nguồn năng lượng
dư thừa của động cơ nhiệt hoặc tái sinh năng lượng trong quá trình phanh giảm tốc độ, xuống
dốc,… Bộ phân chia công suất phối hợp hai nguồn động lực này một cách tối ưu nhất để tận
dụng tối đa nguồn năng lượng, giúp tiết kiệm nhiên liệu.

Hình : cấu tạo xe Toyota Prius

Hình : Sơ đồ công suất động cơ

Một số chức năng chính của các thành phần :
-Trục truyền Hybrid :
+MG1 :Tạo ra điện áp cao bằng cách lấy năng lượng chủ yếu từ động cơ. Đồng thời có chức
năng như một bộ khởi động cơ.
+ MG2: Chủ yếu cung cấp thêm công suất cho động cơ nhằm tăng tổng lực truyền động.
Trong quá trình phanh hoặc khi nhấn bàn đạp ga nó sẽ tạo ra điện để sạc lại cho HV.( Hệ
thống phanh tái sinh).
+Bộ bánh răng thành tinh : Phân phối truyền động của động cơ phù hợp để chuyển động lực
cho xe cũng như máy phát điện.
-Pin HV: Cung cấp điện năng cho MG1 khi khởi động , tăng tốc và lên dốc và được sạc lại
trong khi phanh hoặc khi không nhấn bàn đạp ga.
-Biến tần : Một thiết bị chuyển đổi điện áp cao DC (pin HV) thành AC (MG1 và MG2) và
ngược lại (Chuyển đổi AC thành DC).
-Bộ chuyển đổi : Giảm dòng điện một chiều điện áp cao (DC 273,6 V) vào DC12 V để
cung cấp điện cho các bộ phận điện của cơ thể, cũng như để sạc lại pin phụ (12 V)
-HV (Hybrid Vehicle Control) ECU : Thông tin từ mỗi cảm biến cũng như từ ECU (ECM, -
ECU ắc quy, ABS ECU) được nhận và dựa trên đó mô-men xoắn và công suất đầu ra cần thiết
được tính toán. ECU HV gửi kết quả tính toán đến các cơ cấu chấp hành và bộ điều khiển.
-ECM : Gửi lệnh mở bướm ga đến bướm ga điều khiển điện tử phù hợp với hệ số yêu cầu
công suất động cơ nhận được từ ECU HV.
-Battery ECU : Theo dõi tình trạng sạc của ắc quy HV
-Battery ECU :Điều khiển phanh tái tạo do MG2 và phanh thủy lực tác động sao cho tổng lực
phanh bằng với lực phanh của xe thông thường chỉ được trang bị phanh thủy lực. Ngoài ra,
----ECU phanh thực hiện điều khiển ABS theo quy ước.
-Bàn đạp ga Bàn đạp ga: Chuyển đổi góc gia tốc thành tín hiệu điện và xuất ra HV. Cảm biến
vị trí Chuyển đổi góc tăng tốc thành tín hiệu điện và xuất ra ECU HV.
-Cảm biến vị trí dịch chuyển: Chuyển đổi vị trí cần số thành tín hiệu điện và xuất tới ECU
HV.
-SMR (Hệ thống chính Rơle): Kết nối và ngắt mạch điện cao áp thông qua việc sử dụng tín
hiệu từ ECU HV.
-Service plug : Tắt mạch điện áp cao của ắc quy HV khi rút phích cắm này để kiểm tra hoặc
bảo dưỡng xe.

Nguyên lý làm việc :

- Xe Cụm bánh răng hành tinh trong bộ phân chia công suất có nhiệm vụ chia công
suất từ động cơ chính của xe thành hai thành phần tạm gọi là phần dành cho
cơ và phần dành cho điện. Các bánh răng hành tinh của nó có thể truyền công suất đến
động cơ chính, động cơ điện – máy phát và các bánh xe chủ động trong hầu
hết các điều kiện khác nhau. Các bánh răng hành tinh này hoạt động như một hộp số
vô cấp (Continuously Variable Transmission- CVT). MG1 có nhiệm vụ nạp điện trở
lại cho ắc quy điện áp cao đồng thời cấp điện năng để dẫn động cho MG2.MG1 hoạt
động như một mô tơ để khởi động động cơ chính của xe đồng thời điều khiển tỷ số
truyền của bộ truyền bánh răng hành tinh gần giống như một CVT. MG2 có nhiệm
vụ dẫn động cho các bánh xe chủ động tiến hoặc lùi xe. Trong suốt quá trình giảm tốc
và phanh xe, MG2 hoạt động như một máy phát và hấp thu động năng (còn gọi là quá
trình hãm tái sinh năng lượng) chuyển hóa thành điện năng để nạp lại cho ắc quy điện
áp cao.
Hệ thống truyền lực kiểu hỗn hợp :

Hình: Sơ đồ cấu tạo hệ thống động lực

Hình : Bộ chia công suất kiểu hỗn hợp .

Các chế độ hoạt động của xe :
Lái xe giảm giảm tốc :
Nguyên lý làm việc :
Nếu SOC của ắc quy HV nằm trong giá trị quy định trong quá trình giảm tốc, MG2
sẽ tạo ra điện để sạc lại ắc quy HV. Nếu SOC quá mức, việc phân bổ năng lượng cho
phanh thủy lực sẽ tăng lên. Tuy nhiên, nếu cần số ở vị trí B thì động cơ được khởi
động bởi MG1 để tác dụng phanh động cơ.

Trong trường hợp :

Khi giảm tốc ( ở số D) : Ở chế độ này động cơ đốt trong không hoạt động thì sẽ không
dẫn động MG1 lúc này chỉ có MG2 hoạt động . MG2 sẽ biến thành máy phát điện lúc
này công suất của 2 bánh xe chủ động sẽ truyền qua MG2 lúc này sẽ nạp lại cho ắc
quy HV.
Khi giảm tốc ( ở số B) : Lúc này MG2 là máy phát kết hợp phanh động cơ ( khi xuống
dốc và công suất còn lại từ bánh xe truyền lên động cơ nó ép chu kì nén lúc này động
cơ không phun xăng nhưng trục khuỷu vẫn quay đó là phanh động cơ ).Khi tài xế đưa
cần số về số B lúc này nguồn công suất từ 2 bánh xe chủ động truyền quya MG2 lúc
này MG2 nó sẽ cung cấp diện cho MG1 , lúc này MG1 sẽ hoạt động lúc này MG1
cộng với chế độ phanh động cơ này khi xuống dốc ở chế độ B bình ắc quy HV sẽ vừa
nạp điện từ MG2 và động cơ đốt trong sẽ hoạt động ở chế độ phanh động cơ .

Sơ đồ hệ thống :
Chế độ giảm tốc và dừng xe : Các bánh xe dẫn động MG2 đóng vai trò là máy phát điện cho
sản xuất điện tái tạo. Năng lượng được thu hồi sau mỗi lần phát sẽ được lưu trữ trong ắc quy
HV.

Hình : Chế độ giảm tốc , dừng xe và bộ bánh răng thành tinh

Lái giảm tốc :

Hình : Sơ đồ lái giảm tốc

Sơ đồ mạch điện :
 Hình :Sơ đồ mạch điều khiển

Các thành phần của hệ thống :

-Hộp số lai, bao gồm MG1, MG2 và Bộ bánh răng hành tinh
-Động cơ 1NZ−FXE
-Bộ biến tần bao gồm một bộ biến tần, một bộ chuyển đổi tăng áp, một
-Bộ chuyển đổi DC-DC và bộ biến tần A/C
-HV ECU thu thập thông tin từ các cảm biến và gửi kết quả tính toán tới ECM, cụm
biến tần, ECU ắc quy và ECU điều khiển trượt để điều khiển hệ thống hybrid.
-Cảm biến vị trí dịch chuyển
-Cảm biến vị trí bàn đạp ga, chuyển đổi góc ga thành tín hiệu điện
-ECU điều khiển trượt điều khiển phanh tái tạo
-ECM
-Pin HV
-ECU ắc quy, theo dõi tình trạng sạc của HV pin và điều khiển hoạt động của quạt làm
mát
-Service Plug, tắt mạch điện
-SMR (Rơle chính hệ thống) kết nối và ngắt kết nối mạch điện cao thế
-Pin phụ, lưu trữ 12V DC để điều khiển xe.
CHƯƠNG 3 : KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Và Sau thời gian nghiên cứu và thực hiện tiểu luận đã được hoàn thành. Nó mang lại
nhiều ý nghĩa thực tiễn:
+ Trước mắt tiểu luận này giúp cho nhóm thực hiện hoàn thành tốt chương trình học
trước khi tốt nghiệp.
+ Góp phần củng cố kiến thức đã học đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình
dạy và học sau này.
+ Qua bài thuyết trình tiểu luận trên giúp cho các thành viên nhóm em biết sâu về
Công nghệ xe Hybrid ( cấu tạo, nguyên lý, sơ đồ mạch điện qua dòng xe TOYOTA
PRIUS Hybrid.
Khuyến nghị :
Trong quá trình thực hiện, chúng em cũng đã tham khảo, tìm hiểu và thu thập những
tài liệu mà hãng công bố, và các tài liệu tham khảo được trên mạng để đảm bảo tính
thực tiền, chính xác của đề tài.
Nội dung để tài:
Nghiên cứu và tìm hiểu về Chế độ lái giảm tốc của TOYOTA PRIUS Hybrid.
Giới hiệu sơ nét dòng xe .
Tìm hiểu về chế độ lái giảm tốc .
Các sơ đồ mạch điện điều khiển.
Do thời gian có hạn cũng như nguồn tài liệu còn nhiều hạn chế nên nhóm chưa nghiên
cứu chuyên sâu vào toàn bộ hệ thống điện thân xe. Nếu có thời gian, nhóm sẽ tiếp tục
nghiên cứu và hoàn thiện đề tài nghiên cứu chi tiết hơn.
Em xin trân trọng cảm ơn!
 CHƯƠNG 4 : TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://tailieu.vn/
https://oto.edu.vn/
Tài liệu hãng từ ứng dụng Carmin
Giáo trình Xe TOYOTA PRIUS.