Professional Documents
Culture Documents
Trường điện từ nop thay BKD
Trường điện từ nop thay BKD
Kỳ học: 20221
BÀI THÍ NGHIỆM SỐ 1
QUAN HỆ GIỮA LỰC TỪ VÀ DÒNG ĐIỆN
I. MỤC TIÊU
Khi hoàn thành xong bài thí nghiệm này, sinh viên sẽ hiểu quan hệ tuyến tính
giữa lực từ và dòng điện một chiều.
II. CƠ SỞ LÝ THUYẾT CHUNG VÀ CÂU HỎI KIỂM TRA
Một dây dẫn mang dòng điện và một từ trường có lực tương tác lẫn nhau. Nếu
sợi dây thẳng và từ trường đều thì lực từ này được tính theo tích hữu hướng:
Fm = IL x B
trong đó I [A] là cường độ dòng điện một chiều chảy trong dây dẫn L [m], B [T]
là cường độ từ cảm (hay còn gọi là cảm ứng từ). Độ lớn của lực này được tính
theo:
Fm = ILBsinθ
với θ là góc nhỏ hơn giữa từ trường và dây dẫn. Như vậy lực từ tỉ lệ thuận với
dòng điện.
III. THIẾT BỊ CẦN THIẾT
Bộ cân dòng cơ bản Bộ này (Hình 1) gồm có:
- Khối thiết bị chính
- Sáu vòng dây
– Khối nam châm với sáu nam châm
Bước 1: Xác định khối lượng của bộ đỡ nam châm và nam châm khi không có
dòng điện. Ghi kết quả vào cột Khối lượng trong Bảng 1.
Bước 2: Tăng dòng điện lên 1 A. Xác định khối lượng mới của tổ hợp nam
châm – bộ đỡ. Ghi kết quả vào cột Khối lượng trong Bảng 1.
Bước 3: Trừ khối lượng của tổ hợp khi có dòng với khối lượng của tổ hợp khi
không có dòng. Ghi kết quả vào cột Lực trong Bảng 1.
Bước 4: Tăng dòng từ 0 A lên tối đa 5 A, mỗi lần có dòng điện mới thì thực
hiện các bước từ 2 – 3.
KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM
B=64*10-3 (T)
L=84 (mm)=0,084 (m)
F=IBL=0,005376*I
Bảng 1
Dòng (A) Khối lượng (g) Lực(N)
0,0 161,30 0,0000
0,5 161,55 0,0025
1,0 161,83 0,0053
1,5 162,07 0,0077
2,0 162,35 0,0105
2,5 162,60 0,0130
3,0 162,88 0,0158
3,5 163,14 0,0184
4,0 163,37 0,0207
4,5 163,61 0,0231
5,0 163,88 0,0258
-Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của 𝑭𝒎 = 𝒇(𝑰) theo số liệu của bảng 1 và
đường biểu diễn theo lý thuyết:
M ố i q u an h ệ g i ữ a l ự c f m v à cư ờn g đ ộ d ò n g d i ệ n i
Thực nghiệm Lý thuyết
0.03
0.025
0.02
Lực từ fm (N)
0.015
0.01
0.005
0
1 2 3 4 5 6
Cường độ dòng điện i (a)
Nhận xét:
-Lực từ do được từ thực nghiệm có kết quả gần đúng với tính toán lý thuyết,
một số sai số ảnh hưởng đến kết qủa đo như sai số dụng cụ, sai số hệ thống.
-Từ đồ thị, đường thực nghiệm gần đúng với đường y=0.005376*x-là đường
tuyến tính. Chứng tỏ, mối quan hệ giưa lực từ và dòng điện là tuyến tính tức Fm
tỷ lệ thuận với I
- Từ công thức: Fm = ILxB khi đổi chiều I thì Fm cũng đổi chiều hay chiều của
lực từ phụ thuộc vào chiều dòng điện
0.01
0.008
Lực từ F (N)
0.006
0.004
0.002
0
1 2 3 4 5 6
Nhận xét:
-Lực từ do được từ thực nghiệm có kết quả gần đúng với tính toán lý thuyết,
một số sai số ảnh hưởng đến kết qủa đo như sai số dụng cụ, sai số hệ thống.
-Từ đồ thị, đường thực nghiệm gần đúng với đường y=0,134*x-là đường tuyến
tính. Chứng tỏ, mối quan hệ giưa lực từ và dòng điện là tuyến tính tức Fm tỷ lệ
thuận với L
- Từ công thức: Fm = ILxB ta thấy khi thay đổi độ rộng của dây thì chiều của
lực không thay đổi.
- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của Fm=f(θ) theo số liệu của bảng 1 và
đường biểu diễn theo lý thuyết:
Nhận xét:
-Lực từ do được từ thực nghiệm có kết quả gần đúng với tính toán lý thuyết,
một số sai số ảnh hưởng đến kết qủa đo như sai số dụng cụ, sai số hệ thống.
-Từ đồ thị với góc 90 độ thì lực từ lớn nhất: 0.0061N
với góc -90 độ thì lực từ nhỏ nhất: -0.0062N