Katedra Budownictwa

Odwodnienie Wodne powierzchniowe odcinka drogi

Zawartość:
Obliczenia stronic 9
Załączniki liczba 3 stronic 3
Razem stronic

Funkcja Tytuł zawodu Nazwisko Podpis

Projektant Student Michał Woronik

Weryfikator Dr. Inż. Anna Uciechowska -

Grakowicz

Uwagi:

Wrocław 24.01.2024
Katedra Budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 2

Spis treści
1. Dane wyjściowe:
• Klasa i szerokość drogi
• Średnia roczna wielkość opadów dla danego rejonu
• Czas trwania deszczu
2. Obliczenia spływu powierzchniowego dla zlewni I, II, III, IV:
• Prawdopodobieństwo pojawienia się deszczu
• Czas trwania deszczu
• Natężenie deszczu miarodajnego
• Współczynnik opóźnienia odpływu na podstawie wzoru Burkli – Ziglera
• Współczynnik spływu na podstawie wzoru Reinholda
• Spływ powierzchniowy
3. Obliczenia spływu z powierzchni drogi
4. Obliczenia i schemat koryta otwartego (rowu):
• Natężenie przepływu
• Prędkość przepływu wody
• Współczynnik prędkości
• Promień hydrauliczny
• Sprawdzenie warunku
5. Tabele dotyczące zlewni
6. Załączniki:
• Przekrój poprzeczny drogi i rowu
• Mapa z narysowaną w skali drogą oraz zlewniami
Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 3

Dane wyjściowe

Klasa drogi – droga główna (Z)

• Szerokość drogi – 2 x 3 m --> 6 m
• Średnia roczna wielkość opadów w rejonie miasta Brzeg Dolny wynosi – 600 mm
• Czas trwania deszczu dla poszczególnych zlewni:
Zlewnia I – 10 min
Zlewnia II – 10 min
Zlewnia III – 10 min
Zlewnia IV – 10 min
Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 4

2. obliczenie powierzchni dla zlewni

• Prawdopodobieństwo pojawienia się deszczu:

100
𝑐=
𝑝

c – częstotliwość występowania deszczu

p – prawdopodobieństwo pojawienia się deszczu
Prawdopodobieństwo pojawienia się opadów dla drogi klasy Z --> p = 50%

100
𝑐= = 2 𝑙𝑎𝑡𝑎
50
C= 2 lata

• Natężenie deszczu miarodajnego:

𝐴 𝑑𝑚3
𝑞= 0.667
[ ]
𝑡 𝑠 ⋅ ℎ𝑎
3
[𝑑𝑚 ]
𝑠⋅ℎ𝑎
q - natężenie deszczu miarodajnego
t – czas trwania deszczu [min]
A - współczynnik prawdopodobieństwa pojawienia się deszczu oraz średniej rocznej
wysokości opadu
Dla rejonu miasta brzeg Dolny przyjęto średnią roczną wysokość opadu równą 600
mm.
Wartość A na podstawie tabeli --> A = 592

𝐴 592
𝑞= = ≈ 129
𝑡 0.667 100.667

• Współczynnik opóźnienia odpływu na postawie wzoru Burkli – Ziglera:

1
𝜑= 𝑛
[−]
√𝐹

F – powierzchnia zlewni
n - współczynnik zależny od spadku i formy zlewni
Powierzchnię zlewni obliczono za pomocą kalki i papiery milimetrowego, jest ona mniejsza od 1 ha. Z tego powodu
𝜑 = 1 dla wszystkich zlewni.
 Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 5
• Współczynnik spływu – wielkość charakterystyczna dla każdej zlewni wyrażająca ilość wody
deszczowej, która spłynie z danej powierzchni, do ilości która spadła na te powierzchnię.
𝑄𝑠𝑝
𝜓= <1
𝑄𝑜𝑝
Wartość współczynnika spływu zależy od:
- rodzaju pokrycia terenu,
- czasu trwania deszczu,
- nachylenia terenu,
- budowy geologicznej wierzchnich warstw,
- początkowy stan wilgotności powierzchni,
- temperatury powierzchni.

• Współczynnik spływu na podstawie empirycznego wzoru Reinholda:

𝜓 = 𝜇 ⋅ 𝑞 0.567 ⋅ 𝑡 0.228 [−]
gdzie:
𝑑𝑚3
q – natężenie deszczu [ ],
𝑠⋅ℎ𝑎
t – czas trwania deszczu [min],

𝜇 - współczynnik charakteryzujący zlewnię oraz warunki klimatyczne:

- śródmieście o zwartej zabudowie 0,0220
- przedmieścia o zwartej zabudowie 0,0169
- zabudowa luźna 0,0117
- powierzchnia niezabudowana 0,0065

𝜓 = 𝜇 ⋅ 𝑞 0.567 ⋅ 𝑡 0.228 [−] = 0.0065 ⋅ 1290.567 ⋅ 100.228 ≈ 0.17

• Spływ z powierzchniowy:
𝑑𝑚3
𝑄𝑍1 = 𝜑 ⋅ 𝜓 ⋅ 𝑞 ⋅ 𝐹 [ ]
𝑠
φ - współczynnik opóźnienia odpływu [-]
q - natężenie deszczu miarodajnego
ψ - współczynnik spływu [-]
F – powierzchnia zlewni [ha]
𝑑𝑚3
𝑄𝑍1 = 𝜑 ⋅ 𝜓 ⋅ 𝑞 ⋅ 𝐹 [] = 1 ⋅ 0.17 ⋅ 129 ⋅ 0,1417 ≈ 9.4968
𝑠
W pozostałych zlewniach spływ powierzchniowy wynosi 0, ponieważ środek łuku drogi przy zakrętach znajduje się
naprzeciwko tych zlewisk.
Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 6
3. obliczenie spływu z powierzchni drogi
• Dopływ liniowy do rowu:
𝑞
𝑞𝑤 = 𝜓 ⋅ ( ) ⋅ 𝐵𝑤 ⋅ 𝜉
10000
Gdzie
qw – spływ [dm3/s/m]
q – natężenie deszczu [dm3
/(s·ha)],
ψ - współczynnik spływu [-], (przyjąć 0.9)
Bw – szerokość odwadnianej powierzchni [m]
ξ – współczynnik bezpieczeństwa, spełnia rolę zaworu bezpieczeństwa systemu
odwadniającego i zależy od:
• warunków miejscowych,
• przewidywanych okresów czyszczenia systemu,
• obciążenia śniegiem.

𝑞 129
𝑞𝑤 = 𝜓 ⋅ ( ) ⋅ 𝐵𝑤 ⋅ 𝜉 = 0,17 ⋅ ( ) ⋅ 6 ⋅ 1,5 ≈ 0,02
10000 10000

• Spływ z odcinka drogi:

𝑄𝐷 = 𝑞𝑤 ⋅ 𝐿

𝑑𝑚3
qw - dopływ liniowy do rowu [ ]
𝑠⋅𝑚
L - długość drogi [m]
𝑑𝑚3
QD - spływ z powierzchni drogi[ ]
𝑠

𝑄𝐷 = 𝑞𝑤 ⋅ 𝐿 = 0.02 ⋅ 215 = 4,3

Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 7

4. oblicz schemat koryta otwartego – rowu:

• Natężenie przepływu:
𝑚3
𝑄𝑘 = 𝑇 ⋅ 𝑉 [ ]
𝑠

T – pole powierzchni przekroju poprzecznego [𝑚2]

𝑚
V - średnia prędkość przepływu [ ]
𝑠

𝑚3 𝑚3
𝑄𝑘 = 𝑇 ⋅ 𝑉 [ ] = 0,225 ⋅ 0,48 ≈ 0,124 [ ]
𝑠 𝑠

• Pole powierzchni przekroju poprzecznego:

a - dłuższa podstawa trapezu

b - krótsza podstawa trapezu
h - wysokość trapezu (głębokość rowu, minimalna 0,3 [m])
x - odległość od wierzchołka trapezu do wysokości opuszczonej na dłuższą podstawę
1:1,5 – nachylenie boku trapezu

ℎ 1
=
𝑥 1,5
0,3 1
=
𝑥 1,5

x = 0,3 * 1,5 = 0,45 [m]

a = 2x + b = 2 * 0,45 + 0,4 = 1,3 [m]
c =√0,452 + 0,3 = 0,54 [m]

Pole powierzchni przekroju poprzecznego (ze wzoru na pole powierzchni trapezu):

(𝑎 + 𝑏) ⋅ ℎ (1,3 + 0,4) ⋅ 0,3

𝑇= = = 0,225[𝑚]
2 2
Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 8
• Prędkość przepływu wody:

𝑚
𝑉 = 𝑐 ⋅ √𝑅ℎ ⋅ 𝐼 [ ]
𝑠

c - współczynnik prędkości
Rh - promień hydrauliczny
I – spadek dna rowu
Za spadek dna rowu przyjęto wartość 2%.

1 16 1 1
𝑐= ⋅ 𝑅ℎ [−] = ⋅ (0,17) 6 ≈ 14,9 [−]
𝑛 0,05

• Współczynnik prędkości:

1 16
𝑐= ⋅ 𝑅 [−]
𝑛 ℎ

n - współczynnik szorstkości Ven Te Chow’a

Rh - promień hydrauliczny
Za n przyjęto wartość z tablicy Ven Te Chow’a równą 0,05. Dotyczy ona rowu
porośniętego niewielką roślinnością przy brzegach.

Za n przyjęto wartość z tablicy Ven Te Chow’a równą 0,05. Dotyczy ona rowu
porośniętego niewielką roślinnością przy brzegach.

1 16 1 1
𝑐= ⋅ 𝑅ℎ [−] = ⋅ (0,17) 6 ≈ 14,9 [−]
𝑛 0,05

• Promień hydrauliczny:

𝑇
𝑅ℎ =
𝑈

U - obwód zwilżony
T – pole powierzchni przekroju poprzecznego rowu []

𝑇 0,225
𝑅ℎ = = ≈ 0.17 [𝑚]
𝑈 1,48
Katedra budownictwa Odwodnienie powierzchni odcinka drogi Str. 9

U = 2c + b
U = 2c + b = 2 * 0,54 + 0,4 = 1,48 [m]
• Sprawdzenie, czy warunek jest spełniony:

𝑄𝑧 + 𝑄𝑑 < 𝑄𝑘

Qz - wielkość spływu ze zlewni

Qd - wielkość spływu z drogi
Qk - pojemność koryta otwartego (rowu)

𝑄𝑘 = 0,124, 𝑄𝑧 = 9,4968
𝑚3 𝑑𝑚3
0,124[ ]= 124[ ]
𝑠 𝑠
9,4968+4,3= 13,81
13,81 < 124