III/ ỨNG DỤNG CỦA ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠ VÀ PHẢN ỨNG HẠT NHÂN

Đồng vị phóng xạ và phản ứng hạt nhân có ứng dụng hữu ích đối với cuộc sống trong nhiều lĩnh vực như y học,
công nghiệp, nông nghiệp, nghiên cứu khoa học,...
1. Ứng dụng trong y học
Ứng dụng của kĩ thuật y học hạt nhân trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh :
- Kĩ thuật chụp hình phát hiện ung thư bằng máy SPECT ( Single Photon Emission Computed Tomography - kĩ
thuật chụp cắt lớp đơn photon )
- Chẩn đoán ung thư, kiểm tra và đánh giá mức độ hiệu quả của các phương pháp điều trị, … bằng PET
( Positron Emission Tomography - kĩ thuật chụp cắt lớp phát xạ positron ) kết hợp với CT như SPECT/CT,
PET/CT.
- Sử dụng dược chất phóng xạ vào cơ thể người bệnh, chẳng hạn, dùng đồng vị ¹³¹I dưới dạng sodium iodide
trong điều trị bệnh nhân ung thư tuyến giáp, ¹³¹I sẽ truy tìm và lưu lại ở những nơi còn tế bào ung thư hoặc
131 131
các tổ chức di căn, phát ra bức xạ β tiêu diệt tế bào ung thư tuyến giáp : 53 I → 54 Xe + β
- Tiêu diệt hoặc phá huỷ tế bào ung thư bằng phương pháp xạ trị, sử dụng các hạt và sóng có năng lượng cao
như : tia X (tia Röntgen ( Rơn – gen ), tia gamma, chùm tia điện tử, proton,..
2. Ứng dụng trong công nghiệp, nông nghiệp, nghiên cứu khoa học.
- Trong công nghiệp đồng vị phóng xạ được dùng trong chụp X-quang công nghiệp, tìm kiếm các khuyết tật trong vật
liệu, đo mực chất lỏng trong bồn chứa, đo độ dày của các vật liệu, kiểm tra tính toàn vẹn của mối hàn hay cấu trúc
turbine của máy bay phản lực, ….

- Trong nông nghiệp đồng vị phóng xạ được sử dụng trong theo dõi quá trình hấp thụ các nguyên tố trong phân bón
hoặc làm thay đổi cấu trúc gene để tạo giống mới, năng suất và kinh tế hơn.

- Ngoài ra đồng vị phóng xạ còn sử dụng trong lĩnh vực xử lí nước thải, thăm dò vật chất gây ô nhiễm từ dược phẩm
phóng xạ; chẳng hạn, đồng vị tritium để đánh dấu, nghiên cứu chất thải và chất lỏng, …

4. Sử dụng năng lượng của phản ứng hạt nhân

235
- Năng lượng hạt nhân chủ yếu được sử dụng tự phản ứng phân hạch 󠄭 92 U , năng lượng điện trên thế giới sử dụng từ
điện hạt nhân chiếm 10%-15%

- Năng lượng hạt nhân có ưu điểm lớn nhất là không tạo ra khí thải nhà kính nhưng bên cạnh đó nó cũng có một số rủi
ro như gây ra những hiểm họa về rò rỉ phóng xạ, tai nạn cháy nổ, được sử dụng làm công cụ chiến tranh, …

- Trong tương lai gần, con người có thể tạo ra và sử dụng nguồn năng lượng từ phản ứng nhiệt hạch