AYKUT EREN CANÜZMEZ

FİZİKSEL UYGUNLUK DERS NOTLARI

QUEENS COLLEGE STEP TESTİ

McArdle ve arkadaşları 41 üniversiteli bayan üzerinde aerobik uygunluğu

değerlendirmek için 3 dakikalık step testini geliştirdiler. Test-re test güvenirliliği r = .92,
dinlenme süresi içinde alınan nabız sayısı ile VO2 max arasında da r = -.75 korelasyon
buldular.

AMAÇ
Testin amacı, kişinin aerobik kapasitesini kestirebilmektir.

MALZEME
 41,3 cm yüksekliğinde platform veya basamak
 Dakikada 88 vuruşa ayarlı metronom veya kasetli teyp
 KAS monitörü
 Kronometre

YÖNTEM
 Dakikada 88 vuruşa ayarlı bir ses düzeneğinde dakikada 22 çıkma ve inme
gerçekleştirilir.
 Deneğe iniş, çıkış biçimi gösterilir. Bir iniş çıkışta metronom 4 kez vurum
yapacaktır. Birde ayak basamağa koyulur, ikide yerdeki ayak diğerinin yanına
getirilir, üçte basamağa ilk temas eden ayak yere basar, dörtte diğer ayak yere
basar.
 Deneğin 15 saniye kadar ayağını uydurmak için deneme yapmasına izin verilir.
 Dakikada 22 inme ve çıkma yapmak üzere denek 3 dakika süreyle teste devam
eder.
 Test sone erdiğinde denek ayakta dururken 5. Ve 20. Saniyeler arasında nabız
alınır. Alınan değer dakika değerine çevrilir (4*Kas).

PUANLAMA

Bayanlar için:
VO2 max (mlkg¹min¹) = 65,81 – (0,1847 * KAS)

Not; McArdle ve Katch üniversiteli erkekler için bu testi değiştirmişler ve iniş çıkışı
dakikada 24 çıkarmışlardır.

Erkekler için:
VO2 max (mlkg¹min¹) = 111,33 – (0,42 * KAS)

Test-re test güvenirliği r = .92, dinlenme süresi içinde alınan nabız sayısı ile VO2
max arasında da r = -.75 korelasyon buldular. Standart kestirme hatası da 2,9 mlkg¹min¹
olarak bulunmuştur (1).
REFERANS
1. Özer K., “Fiziksel Uygunluk”, sy; 79, 2001, Antalya

QUEENS COLLEGE BASAMAK TESTİ TAKİP FORMU

AD SOYAD 5.sn KAS 20. sn KAS

 WİNGATE ANAEROBİK TESTİ

AMAÇ

Wingate Anaerobik Testi (WanT) Anaerobik performans düzeyini tespit edip,

anaerobik güç ve kapasiteyi değerlendirmek amacı ile kullanılmaktadır.

MALZEME

- Monark ergometresi
- Bilgisayar Programı
- 100 gr, 500 gr ve 1000 gr’lık ağırlıklar

YÖNTEM

 WanT, 30 sn. maksimum hızla sabit bir kuvvete karşı bisiklet ergometresinde
pedal çevirmeyi gerektirir.
 Test yetişkinlerde; 75 gr/kg’lık, vücut ağırlığı yükle ve 30 sn süreyle maksimum
güç harcanarak pedal çevrilir. Çocuklar için (<15 yaş) 35gr/kg vücut ağırlığı ile
yapılır.
 WanT’de optimal ısınma için 5 ila 10 dak. (30sn aktivite, 30 sn dinlenme
döngülü) aralıklı ısınma en uygunudur.
 Daha özel psikolojik ve motor adaptasyonu sağlamak için ısınmanın bisiklet
ergometresinde yapılmalıdır.
 Isınmada dakikada kalp atım sayısı çocuklarda 160 atım. dak -1, genç
yetişkinlerde 150 atım dak-1 civarında olmalıdır.
 İçerisinde 2 veya 3 tam yüklenme olan (4-8 sn’de sona erecek ön yüklenmeler;
bu şekilde denek kendini gerçek test ortamında gibi hissedecektir) 2 ila 4 dakika
arsında değişen daha kısa ısınma çeşitleri de ihtiyaca bağlı olarak kullanılabilir.
 Isınmadan sonra denekler bu süreçte oluşabilecek yorgunluğu atmak için 3-5
dak. dinlendirilmelidir.
 Daha sonra, başla komutu ile denek mümkün olan en hızlı şekilde düşük bir
gerileme karşı pedal çevrilir. Bu şekilde bisiklet tekerleğinin sürtünme kuvveti ve
eylemsizlik prensibinden kaynaklanan güçlerin üstünden gelinecektir ve
hızlanma periyodu da kısalacaktır.
 Araştırmacı maksimum hıza ulaşıldığından emin olmalıdır. Çünkü daha önceden
belirlenen test yükü uygulandığında denek bu hızdan daha yukarı çıkmamalıdır.
 Bu süreç normalde 3-4 sn sürer. Daha sonra bütün yük uygulanır ve 30 sn’lik
test başlatılır.
 Test başlamadan önce tekerlek döngüleri ölçme mümkün olmazsa denek
maksimum hıza ulaştığını hissettiği anda haber vermeli ve test başlatılmalıdır.
Bazı laboratuarla bilgisayar programları sayesinde tekerlek döngüleri
sayabilmektedir.
 Yük uygulanır uygulanmaz döngüler sayılmaya başlar ve tam olarak 30 sn sonra
sayım durdurulur.
  Denekler test süresince özellikle 10 ila 15 sn’den sonra sözlü olarak motive
edilmelidir.
 Deneklere WanT anlatılırken testin başlangıcından sonuna kadar yani 30 sn’lik
periyot içerisinde mümkün olan en hızlı şekilde sürati düşürmeden pedal
çevirmeleri gerektiği vurgulanmalıdır.
 Bu testin 30 sn’lik maksimum efor testi olduğu unutulmamalıdır.
 Testten sonra 2 ila 3 dak. düşük bir yükte pedal çevrilmesi tavsiye edilmektedir.
 WanT’daki performansı bir takım faktörler etkileyebilmektedir. Bunlar; ısınma,
iklim, sirkadiyen ritim, hipohidrasyon, motivasyon, asit-baz durumundaki
değişmeler ve fiziksel aktivite düzeyi şeklinde sıralanabilir.
 Sonuç olarak; bu faktörlerinde kontrol altına alındığı standart laboratuar
ortamlarında WanT, anaerobik performansı ölçmede geçerli, güvenilir ve hassas
bir testtir.

PUANLAMA

Tüm hesaplamalar bilgisayar programı tarafından gerçekleştirilir. Deneğin Zirve güç,

Ortalama güç, Minimum güç ve yorgunluk indeksi değerleri elde edilir.

Zirve Anaerobik Güç= ( ilk 5 sn Rmax) x D/r x F

Anaerobic kapasite = (30 sn içerisindeki R) x D/r x F
Minimum Anaerobik Güç= ( son 5 sn Rmax) x D/r x F

En yüksek Güç (5 sn’lik süreç) – En Düşük Güç (5 sn’lik süreç)

Yorgunluk İndeksi =
En yüksek Güç (sn’lik süreç)

Rmax = İlk 5 sn içerisindeki maksimum pedal dönüş sayısı

D/r = pedalın bir dönüş sonunda kat ettiği mesafe (6 m).
F = uygulanan direnç

REFERANS

Inbar, O.,Bar-or, O., Skinner, J.S.; The Wingate Anaerobic Test;Human Kinetics ;1996
 2 KM YÜRÜME TESTİ

AMAÇ

Testin amacı; basit bir ölçüm kullanarak dinamik yürüme performansını

değerlendirebilmektir. Yürüme frekansı hakkında ( zaman ve kalp atım sayısı) direk bilgi
sağlar ve maksimum oksijen alımını da tahmin etmekte kullanılabilir.

Test talimatı:
 2 km’ lik mesafeyi olabildiğince kısa sürede kat edin.
 Kolları kuvvetle çalıştırarak yürüyün.
 Bunu yaparken koşu da olduğu gibi ayaklarınızı yerden kaldırmayın.
 Gergin diz ve kalça döndürme hareketiyle yapılan müsabaka yürüyüşü yasaktır.

MALZEME

 2 km yürüyüşe elverişli zemini düz ve sert bir saha Toplam mesafe +5metreye kadar
hassas olmalıdır.
 Test kartı ve fitnes kartı
 Kronometre
 Kalp atım sayısı kayıt cihazı( pulsemetre)
 Başlangıç ve bitiş noktalarını işaretlemek için işaret konileri
 Tartı cihazı
 Hesap makinesi
 Yardımcı personel

YÖNTEM

 Teste başlamadan önce deneklerin istirahat kalb atım sayıları, denek yürüyüş testini
tamamladıktan hemen sonra da egzersiz kalb atım sayısı bu alet vasıtasıyla ölçülür ve
ölçüm kartına kaydedilir.
 2’şer kişilik gruplar halinde yürüyüş testi uygulatılır.
 Denekler 30 saniye ara ile teste başlatılır.
 Her deneğin 2 km ‘lik mesafeyi ne kadar sürede tamamladığı yardımcılar tarafından
kronometre ile tespit edilir.
 Testten elde edilen bilgiler aşağıdaki şekilde değerlendirilir.
- 2 km’ lik mesafeyi dakika ve saniye itibariyle yürüme süresi
- 2 km sonunda yüklenme nabzı
- Göreceli ağırlık ( Kilo/ Boy² - 80/ 1.8² = 24,6 )
- Yaş
- Cinsiyet
Ölçüm sonuçları önceden hazırlanan bir test kartına işlenir

HESAPLAMA

Erkekler için;
184.9 – 4.65 x süre – 0.22 x HR – 0.26 x yaş – 1.05 x BKİ
Kadınlar için;
116.2 – 2.98 x süre – 0.11 x HR – 0.14 x yaş – 0.39 x BKİ

Süre : yürüyüş süresi dakika ve saniye

HR : egzersiz sonu nabız değeri
BKİ :beden kütle indeksi
yaş : yaş

REFERANS

1- H.Baumann, Leye M. Bewengung und Sport mit alteren Menshen. Meyer und Meyer
Vcrlag.1997.Aachen,Germany
 ASTRAND BİSİKLET ERGOMETRE TESTİ

AMAÇ

Submaksimal bir test sonucu kişinin oksijen tüketim kapasitesini dolaylı olarak
saptanmaktır.

MALZEME

 Bisiklet ergometresi
 Kronometre
 Herhangi bir nabız ölçer sistem

YÖNTEM

 Sağlık kontrolleri yapılmış denekten pedalı 6 dk veya kalp atım sayısı(KAS)

sürekli arka arkaya 2dk aynı sayıda yada iki okuma arasındaki fark en az 4 atım
oluncaya kadar çevirmesi istenir.
 Hız göstergesi 20km/s veya metronom ile 50 devir/dk olacak şekilde pedal
çevrilir.
 Erkekler için direnç 150 watt (900kpm) , Bayanlar için 125 watt(750kpm)da pedal
çevrilmeye başlanmalıdır.
 Kalp atım sayıları her dakikanın son 15 saniyesinde ölçülür5-Test sırasında
olması gereken KAS 120 ile 170 atım/dk arasında olmalıdır. Eğer KAS 2dk
içinde 120’ye çıkmaz ise direnç 1/2 oranında arttırılır. Bununla birlikte 3 dk veya
daha az bir zamanda KAS170’in üzerine çıkıyorsa direnç 1/2 oranında azaltılır.
Test iki defa arka arkaya ölçümde aynı KAS elde edilinceye kadar devam edilir.
 HESAPLAMA

Tablo1:Erkekler İçin MaxVo2’nin Bisiklet Ergometresinde Kalp Atımı Ve Yüklenmeye Göre

Tahmin Edilmesi
ERKEKLER
Maximal oxygen uptake lt/dak Maximal oxygen uptake lt/dak

300 600 900 1200 1500 300 600 900 1200 1500
Kal kpm/ kpm/ kpm/ kpm/ kpm/ Kalp Kpm/ Kpm/ Kpm/ Kpm/ Kpm/
p min min min min min Hızı min min min min min
Hızı
50w 100w 150w 200w 250 50w 100w 150w 200w 250w
120 2,2 3,5 4,8 148 2,4 3,2 4,3 5,4
121 2,2 3,4 4,7 149 2,3 3,2 4,3 5,4
122 2,2 3,4 4,6 150 2,3 3,2 4,2 5,3
123 2,1 3,4 4,6 151 2,3 3,1 4,2 5,2
124 2,1 3,3 4,5 6.0 152 2,3 3,1 4,1 5,2
125 2.0 3,2 4,4 5,9 153 2,2 3.0 4,1 5,1
126 2.0 3,2 4,4 5,8 154 2,2 3.0 4.0 5,1
127 2.0 3,1 4,3 5,7 155 2,2 3.0 4.0 5.0
128 2.0 3,1 4,2 5,6 156 2,2 2,9 4.0 5.0
129 1,9 3.0 4,2 5,6 157 2,1 2,9 3,9 4,9
130 1,9 3.0 4,1 5,5 158 2,1 2,9 3,9 4,9
131 1,9 2,9 4.0 5,4 159 2,1 2,8 3,8 4,8
132 1,8 2,9 4.0 5,3 160 2,1 2,8 3,8 4,8
133 1,8 2,8 3,9 5,3 161 2.0 2,8 3,7 4,7
134 1,8 2,8 3,9 5,2 162 2.0 2,8 3,7 4,6
135 1,7 2,8 3,8 5,1 163 2.0 2,8 3,7 4,6
136 1,7 2,7 3,8 5.0 164 2.0 2,7 3,6 4,5
137 1,7 2,7 3,7 5.0 165 2.0 2,7 3,6 4,5
138 1,6 2,7 3,7 4,9 166 1,9 2,7 3,6 4,5
139 1,6 2,6 3,6 4,8 167 1,9 2,6 3,5 4,4
140 1,6 2,6 3,6 4,8 6.0 168 1,8 2,6 3,5 4,4
141 2,6 3,5 4,7 5,9 169 1,9 2,6 3,5 4,3
142 2,5 3,5 4,6 5,8 170 1,8 2,6 3,4 4,3
143 2,5 3,4 4,6 5,7
144 2,5 3,4 4,5 5,7
145 2,4 3,4 4,5 5,6
146 2,4 3,3 4,4 5,6
147 2,4 3,3 4,4 5,5
Tablo 2:Bayanlar İçin MaxVo2’nin Bisiklet Ergometresinde Kalp Atımı Ve Yüklenmeye Göre
Tahmin Edilmesi
BAYANLAR
Maximal oxygen uptake lt/dak Maximal oxygen uptake lt/dak

300 450 600 750 900 300 450 600 750 900
Kalp kpm/ kpm/ kpm kpm kpm/ Kalp kpm/ kpm/ kpm/ Kpm/ kpm/min
Hızı min min /min /min min Hızı min min min min
50w 75w 100 125 150w 50w 75w 100w 125w 150w
w w
120 2,6 3,4 4,1 4,8 148 1,6 2,1 2,6 3,1 3,6
121 2,5 3,3 4.0 4,8 149 2,1 2,6 3.0 3,5
122 2,5 3,2 3,9 4,7 150 2.0 2,5 3.0 3,5
123 2,4 3,1 3,9 4,6 151 2.0 2,5 3.0 3,4
124 2,4 3,1 3,8 4,5 152 2.0 2,5 2,9 3,4
125 2,3 3.0 3,7 4,4 153 2.0 2,4 2,9 3,3
126 2,3 3 3,6 4,3 154 2.0 2,4 2,8 3,3
127 2,2 2,9 3,5 4,7 155 1,9 2,4 2,8 3,2
128 2,2 2,8 3,5 4,2 4,8 156 1,9 2,3 2,8 3,2
129 2,2 2,8 3,4 4,1 4,8 157 1,9 2,3 2,7 3,2
130 2,1 2,7 3,4 4.0 4,7 158 1,8 2,3 2,7 3,1
131 2,1 2,7 3,4 4.0 4,6 159 1,8 2,2 2,7 3,1
132 2.0 2,7 3,3 3,9 4,5 160 1,8 2,2 2,6 3.0
133 2.0 2,6 3,2 3,8 4,4 161 1,8 2,2 2,6 3.0
134 2.0 2,6 3,2 3,8 4,4 162 1,8 2,2 2,6 3.0
135 2.0 2,6 3,1 3,7 4,3 163 1,7 2,2 2,6 2,9
136 1,9 2,5 3,1 3,6 4,2 164 1,7 2,1 2,5 2,9
137 1,9 2,5 3.0 3,6 4,2 165 1,7 2,1 2,5 2,9
138 1,8 2,4 3.0 3,5 4,1 166 1,7 2,1 2,5 2,8
139 1,8 2,4 2,9 3,5 4.0 167 1,6 2,1 2,4 2,8
140 1,8 2,4 2,8 3,4 4.0 168 1,6 2.0 2,4 2,8
141 1,8 2,3 2,8 0,4 3,9 169 1,6 2.0 2,4 2,8
142 1,7 2,3 2,8 3,3 3,9 170 1,6 2.0 2,4 2,7
143 1,7 2,2 2,7 3,3 3,8
144 1,7 2,2 2,7 3,3 3,8
145 1,6 2,2 2,7 3,2 3,7
146 1,6 2,2 2,6 3,2 3,7
147 1,6 2,1 2,6 3,1 3,6
* Yukarıda verilen Astrand tablosunda(tablo 1-2) elde edilen nabız ve uygulanan yükün
sonucunda kişinin dolaylı tahmini oksijen tüketimi (ml/kg/dakika) cinsinden bulmak
için,dolaylı(indirek) oksijen tüketimi (litre/dakika) vücut ağırlığına bölünür.(Yüklenme
derecesi birimi watt ve Kpm/dk olarak verilmiştir. Her ikisinin ayrı ayrı verildiği
tablolarda bulunmaktadır).

Tablo3: Bayanlar Oksijen tüketim kapasitesinin sınıflandırılması

MAKSİMAL OKSİJEN TÜKETİMİ VO2 ml/kg/dk

BAYANLAR
YAŞ Düşük Biraz Orta Yüksek Çok yüksek
Düşük
20-29 <1.69 1.70-1.99 2.00-2.49 2.50-2.79 ³2.80
<28 29-34 35-43 44-48 ³49
30-39 <1.59 1.60-1.89 1.90-2.39 2.40-2.69 ³2.70
<27 28-33 34-41 42-47 ³48
40-49 £1.49 1.50-1.79 1.80-2.29 2.30-2.59 ³2.60
£25 26-31 32-40 41-45 ³46
50-65 £1.29 1.30-1.59 1.60-2.09 2.10-2.39 ³2.40
£21 22-28 29-36 37-41 ³42

* Astrand tablosuna göre ,kişinin fiziksel uygunluk sınıflaması için tablo 3-4‘ e
başvurulur. Tabloda bayanlar ve erkekler için litre/dakika ve ml/kg/dakika cinsinden
olmak üzere, iki grup tahmini oksijen tüketimi değeri verilmektedir. ikinci değer
bütün vücut ağırlığını dikkate aldığından, değerlendirme açısından daha önemlidir.

Tablo4: Erkekler Oksijen tüketim kapasitesinin sınıflandırılması

MAKSİMALOKSİJEN TÜKETİMİ Vo2 lml/kgxdk

ERKEKLER
YAŞ Düşük Biraz Düşük Orta Yüksek Çok yüksek
20-29 £2.79 2.80-3.09 3.10-3.69 3.70-3.99 ³4.00
£38 39-43 44-51 52-56 .³57
30-39 £2.49 2.50-2.79 2.80-3.39 3.40-3.69 ³3.70
£34 35-39 40-47 48-51 ³52
40-49 £2.19 2.20-2.49 2.50-3.09 3.10-3.39 ³3.40
£30 31-35 36-43 44-47 ³48
50-59 £1.89 1.90-2.19 2.20-2.79 2.80-3.09 ³3.10
£25 26-31 32-38 40-43 ³44
60-69 £1.59 1.60-1.89 1.90-2.49 2.50-2.79 ³2.80
 £21 22-26 27-35 36-39 ³40

* Yine tahmini oksijen tüketimi tesbiti yapımında asıl kullandığımız kriter tabi ki Astrand
Nomogramıdır. Tablolardan farkı, nomogram üzerinde nabız ve iş yükünü düz bir çizgi ile
kesiştirmektedir(Şekil 1).
Astrand nomogramı yaşları 18-30 arası olan genç, sağlıklı beden eğitimi
öğrencilerinden alınan veriler üzerine kurulmuş. Fakat daha sonra 15 yaşından büyük kız
ve erkeklerin değerlendirilmesi için yeniden düzenlenmiştir. 25 yaşından büyükler için
Astrand nomogramı içinde verilen tabloda(Tablo 5 ) yaş ve nabız ile tesbit edilen
katsayılar kullanılmaktadır. ( Örn: 45 yaşında ve değeri 2,4 lt/dk olan bir bayan için, 2.4x
0,78: 1,87 lt/dk)
Şekil:1 Astrand Rhyming Nomogramı
ASTRAND –RHYMİNG TEST TAKİP FORMU
ADI SOYADI :
YAŞ :
VÜCUT AĞIRLIĞI :
BOY :

YÜK KAS

BAŞLANGIÇ
1.dk
2.dk
3.dk
4.dk
5.dk
6.dk

ARAŞTIRMACININ NOTU:

Kaynaklar:
1-Prof.Dr.Sedat Muratlı; Hakan Yaman,Uygulamada Ergobisiklet, Gençlik Basımevi
1997.100-108

2-Fox,Bowers,Foss ;Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri,(Çev:Mesut Cerit);

Bağırgan Yayımevi Ankara 1999, 506-510

3--Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve

Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000

4-Prof.Dr.Necati Akgün;Egzersiz Fizyolojisi, 4.bası,2.cilt, Ege üniversitesi Basımevi,

İzmir1993

5-Doç.Dr.Erdal Zorba; Herkes için Spor ve Fiziksel Uygunluk, Başbakanlık GSGM Spor
eğitimi Daire Başkanlığı Ankara 1999
12 DAKİKA KOŞMA YÜRÜME(COOPER) TESTİ

AMAÇ

Bu testle büyük grupların dayanıklılık kapasitesi ölçülebilir.

MALZEME

 Ölçülmüş alan ya da atletizm pisti

 Kronometre

YÖNTEM

 Testlerle ilgili kavramlar deneklere açıklanmalıdır.

 Tüm sporcular bir hizada start çizgisinde sıralanırlar, ve her bir sporcuyu takip
edecek bir görevli tayin edilir.
 Deneklere 12 dakikada olabildiğince uzun bir mesafeyi kat etmeleri söylenir.
Yürümeye izin verilir fakat öncelikle koşmaları istenir.
 Test bitiminde denek venöz birikimi önlemek için 3-5 dk yavaş yürümeye devam
etmelidir.
 12 dk sonunda gelinen mesafeyi ya da 1.5 mil koşu için gerekli zaman kaydedilir.

HESAPLAMA

Koşu/yürüyüş mesafesi (mil) = 0.3138+0.0278 x VO2 (ml.kg.¯1min¯1)Bu denklem 12

dakikalık koşuda MaxVO2'yi belirlemek için yeniden düzenlenebilir.

* Cooper’ın Erkekler ve bayanlar fiziksel uyguluk sınıflaması aşağıda verilmiştir.

Tablo.1:Fiziksel Uygunluk Sınıflama Tablosu

Erkekler
Kategori-Yaş 13-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60+
1-Çok zayıf <35,0 <33,3 <31,5 <30,2 26,1 20,5
2-zayıf 35,0-38,3 33,0-36,4 31,5-35,4 30,2-33,5 26,1-30,9 20,5-26,0
3-orta 38,4-45,1 36,5-42,4 35,5-40,9 33,6-38,9 31,0-35,7 26,1-32,2
4-iyi 45,2-50,9 42,5-46,4 41,0-44,9 39,0-43,7 35,8-40,9 32,2-36,4
5-çok iyi 51,0-55,9 46,5-52,4 45,0-49,4 43,8-48,0 41,0-45,3 36,5-4,2
6-mükemmel >56,0 >52,5 >49,5 >48,1 >45,4 >44,3
Bayanlar
Kategori-Yaş 13-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60+
1-Çok zayıf <25,0 <23,6 <22,8 <21,0 <20,2 17,5
2-zayıf 25,0-30,9 23,6-28,9 22,8-26,9 21,0-26,4 20,2-22,7 17,5-20,3
3-orta 31,0-34,9 29,0-32,9 27,0-31,4 24,5-28,9 22,8-26,9 20,2-24,4
4-iyi 35,0-38,9 33,0-36,9 31,5-35,6 29,0-32,8 27,0-31,4 24,5-30,2
5-çok iyi 39,0-41,9 37,0-40,9 35,7-40,0 32,9-36,5 31,5-35,7 30.3-31,4
6-mükemmel >42,0 >41,0 >40,1 >37,0 35,8 31,5

KAYNAKLAR

1-Fox,Bowers,Foss ;Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri,(Çev:Mesut Cerit);

Bağırgan Yayımevi Ankara 1999, 506-510
2-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000
3-Prof.Dr.Necati Akgün;Egzersiz Fizyolojisi, 4.bası,2.cilt, Ege üniversitesi Basımevi,
İzmir1993
4-Doç.Dr.Erdal Zorba; Herkes için Spor ve Fiziksel Uygunluk, Başbakanlık GSGM Spor
eğitimi Daire Başkanlığı Ankara 1999
 FOX DENKLEMİ
AMAÇ

Kullanılan bu metod erkekler de maximal VO2 tahmini için kullanılır.

MALZEME

 Bisiklet ergometresi
 Kronometre
 Herhangi bir nabız ölçer sistem

YÖNTEM

 Astrand testine benzer fakat 150 watt’da (90kg-m/dk) bisiklet egzersizinin 5.

Dakikasında kaydedilen submaksimum KAS ile direk olarak ölçülen maksimal
VO2 arasındaki ilişkiyi esas almaktadır.

HESAPLAMA
Denklem:

Dolaylı(indirek) Max.VO2(lt/dk)=6.3 – ( 0.0193 x KAS)

Denklemin kullanımını kolaylaştırmak için aşağıdaki tablodan faydalanılabilir.

Bisiklet ergometresinde150Watt’a (900 kg-m/dk )KAS’dan dolaylı max Vo2’nin

saptanması (FOX)MAX VO2(Litre/dk)
KAS/ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
dk(HR)
100 4,37 4,35 4,33 4,31 4,29 4,27 4,25 4,23 4,22 4,20
110 4,18 4,16 4,14 4,12 4,10 4,09 4,07 4,05 4,03 4,01
120 3,99 3,97 3,95 3,93 3,91 3,89 3,87 3,85 3,84 3,82
130 3,80 3,78 3,76 3,74 3,72 3,70 3,68 3,66 3,64 3,62
140 3,60 3,58 3,57 3,55 3,53 3,51 3,49 3,47 3,45 3,43
150 3,41 3,39 3,37 3,35 3,33 3,32 3,30 3,28 3,26 3,24
160 3,22 3,20 3,18 3,16 3,14 3,12 3,00 3,08 3,06 3,05
170 3,03 3,01 2,99 2,97 2,95 2,93 2,91 2,89 2,87 2,85
180 2,83 2,81 2,80 2,78 2,76 2,74 2,72 2,70 2,68 2,66
190 2,64 2,62 2,60 2,58 2,56 2,54 2,53 2,51 2,49 2,47
200 2,45
*Eğer kişi 25 yaşından büyük ise Astrand Nomogramı içinde verilen tablodan yararlanılabilir.
REFERANS

1-Prof.Dr.Sedat Muratlı; Hakan Yaman,Uygulamada Ergobisiklet, Gençlik Basımevi

1997.100-108
2-Fox,Bowers,Foss ;Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri,(Çev:Mesut Cerit);
Bağırgan Yayımevi Ankara 1999, 506-510
3-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000
4-Prof.Dr.Necati Akgün;Egzersiz Fizyolojisi, 4.bası,2.cilt, Ege üniversitesi Basımevi,
İzmir1993
5-Doç.Dr.Erdal Zorba; Herkes için Spor ve Fiziksel Uygunluk, Başbakanlık GSGM Spor
eğitimi Daire Başkanlığı Ankara 1999
 İŞİTSEL VE GÖRSEL REAKSİYON TESTİ

AMAÇ

Kişinin işitsel ve görsel reaksiyon süresini belirlemek için kullanılır.

MALZEME

Newtest 2000 Test Bataryası

YÖNTEM
 Reaksiyon zamanını ölçmek için önce terminal kutusunun REACT terminali ile
bağlantı sağlanır.
 ON/OFF düğmesinin pozisyonu ON konumuna getirilir.
 Saat çalışmaya başlar ve ana menü ekranda görünür.
 NO 5 SİNGLE R-TEST seçeneği seçilerek OK tuşuna basılır.
 MEASURE seçeneği seçilerek OK tuşuna basılır.
 Test uygulanacak kişiye bir numara verilir ve OK tuşuna basılır.
 Aşağıdaki menü ekrana gelir:

SİNGLE R-TEST
MEASURE
MEANS MODE:01

 MEANS MODE test kişisi için seçtiğiniz uyarı serisini ya da çeşidini belirler.
 Uyarı seçenekleri aşağıda verilmiştir:

1 = sol ışık
2 = sağ ışık
3 = sağ ve sol ışık aynı anda
4 = ses
5 = sol ışık ve ses aynı anda
6 = sağ ışık ve ses aynı anda
7 = sağ ve sol ışık ve ses aynı anda

 Ekrana yeni menü geldiğinde cursor hareket ettirilerek MEANS MODE

konumuna gelinir ve OK tuşuna basılır.

SINGLE R-TEST
MEASURE
SAMPLES:03

 SAMPLES seçeneği kişiye verilen uyarı miktarı anlamındadır.

 Cursor hareket ettirilerek miktar seçilebilir.
 (1-99) arasında uyarı miktarı seçilerek OK tuşuna basılır.
 Ölçüm başlar ve Uyarılar reaksiyon ölçere rastgele aralıklarla sırayla gelmeye
başlar.
 Test yapılan kişi uyarının gelmesiyle birlikte aynı anda butona basmaya çalışır.
  Reaksiyon zamanı daha sonra ekranda görülür.
 İstenen uyarı miktarına erişildiğinde ölçüm otomatik olarak sonlanır.
 Eğer verileri kaydetmek isterseniz OK tuşuna basarak kaydedebilir, ya da
programdan çıkmak için Q tuşuna basabilirsiniz.

REFERANS

1-Newtest 2000 Test Bataryası İşitsel Görsel Reaksiyon Süresi kullanım kılavuzu
2-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000

İŞİTSEL VE GÖRSEL REAKSİYON SÜRESİ KAYIT FORMU

TARİH:

1. DENEME 2. DENEME 3. DENEME SONUÇ

İŞİTSEL
REAKSİYON
ZAMANI
GÖRSEL
REAKSİYON
ZAMANI
 NEWTEST 2000 SIÇRAMA TESTLERİ

AMAÇ

Kişinin anaerobik gücünü ölçmek

MALZEME

Newtest 2000 Test Bataryası

YÖNTEMLER

1. DEVAMLI SIÇRAMA TESTİ (PERİOD :00)

YÖNTEM:

Belirlenmemiş sıçrama süresi ve sayısı.

 Ölçüm süresi sıçrama performansının başlamasıyla başlar ve OK tuşuna
basıldığı zaman test bitirilmiş olur.

2. TEKLİ SIÇRAMA TESTİ (PERİOD :01)

YÖNTEM:

 Test süresi test edilecek bireyin kontak matından ayrılması ile başlar ve kontak
matına teması ile son bulur.

3. ÇOKLU TEK SIÇRAMA TESTİ (PERİOD :02)

YÖNTEM:

 Tekli sıçrama her sıçrama arasında duraklamalar ile gerçekleştirilir.

 Bir önceki sıçrayışı takip eden 4 saniye sonunda cihaz bir sonraki sıçrayış
ölçmek için cihaz hazır hale gelmektedir.
 Test edilecek denek duraklama süresinde kontak matından ayrılabilir.
 Ölçüm OK tuşuna basıldığında sona ermektedir.

4. DROP SIÇRAMA (PERİOD :03)

YÖNTEM:

 Test edilecek birey kontak matının üzerine atlayarak testi gerçekleştirir.

 Birey kontak matına temas eder ve tekrar sıçrayarak kontak matının üzerine
düşer.
 Zaman ölçüm cihazı kontak matına temas edildiğinde anda çalışmaya başlar ve
sıçrama sonunda ki ikinci temasta durur.
 Zaman ölçüm cihazı temas süresini, havada kalış süresini ve sıçrama
yüksekliğini ölçer .
5. SERİ SIÇRAMALAR:
YÖNTEM:

 Uygun bir seri sıçrama süresi, örneğin 30 sn gibi, period olarak seçilir.
 Zaman ölçüm cihazı performansın başlamasıyla çalışır ve ölçüm otomatik olarak
30 sn sonunda biter.

1. Test edilecek birey kontak matının üzerinde durur. Period seçilir ve OK tuşuna
basılır. Zaman ölçer ölçüm için hazır hale gelir ve süre sıçrayışın yapılması ile
başlar. Ölçüm sırasında ekranda en son yapılan sıçrayışın sıçrama yüksekliği ve
havada kalış süresini görebilirsiniz.
2. Verileriniz kaydetmek isterseniz OK tuşuna bir kere basmanız gerekir. Eğer
kaydetmek istemiyorsanız, Q tuşuna basmanız gerekmektedir.
3. Verileri ekranda görüntülediğiniz zaman her sıçramanın havada kalış süresi ve
sıçrama yüksekliğini görebilirsiniz. Verileri yazıcıdan çıkardığınızda ise ayrıca
temas süresini de görebilirsiniz.

6. SABİT TEK SIÇRAMA:

YÖNTEM:

 Test edilecek birey bacak aralığı çok az açık, dizler 90 0 lik açı yapacak şekilde
ve ellerini kalçasına getirerek kontak matının üzerinde bekler.
 Maksimum kuvvet ile dik bir şekilde yukarıya doğru sıçrayış yapılır. Dizler gergin
ve ayak parmakları önde olacak şekilde kontak matına iniş gerçekleştirir.

7. HAFİF SIÇRAMA:
YÖNTEM:

 Test edilecek birey bacaklar gergin ve eller kalçada olacak şekilde mat üzerinde
bekler.
 Test sporcunun vücut ağırlığını dizleri 900 lik açıya ulaşana kadar aşağıya
düşürmesi ve maksimum ve dik bir sıçrayış yapması ile başlar ve daha sonra
dizler gergin ve ayak parmakları önde olacak şekilde mat üzerine iniş
gerçekleştirir.

8. SERBEST TEKLİ SIÇRAMA:

YÖNTEM:

 Test edilecek birey bacakları gergin ve kollar vücudun karşısında olacak şekilde
mat üzerinde bekler.
 Sıçrayış hafif sıçrayışta tarif edilen şekilde gerçekleştirilir fakat kollar sıçrama
performansını artırmak için aktif bir şekilde kullanılmaktadır.

9. SERİ SIÇRAMALAR:
YÖNTEM:

 Test sabit tek sıçrayışta açıklandığı gibi başlar. Maksimum sıçrama belirlenen
uygun bir zaman periyodu örn, 15, 30, 45 veya 60 sn’süreli, içerisinde devamlı
olarak gerçekleştirilir.
  Periyodun belirlenmesi ölçüm amacına ve spor dalına bağlı olarak
belirlenmelidir.

SIÇRAMA TESTİ FORMU

Sıçrama Sayısı Sıçrama Süresi

SIÇRAMA TESTLERİ 1. 2. 1. 2.
deneme deneme deneme deneme

DEVAMLI SIÇRAMA TESTİ

TEKLİ SIÇRAMA TESTİ

ÇOKLU TEK SIÇRAMA TESTİ

DROP SIÇRAMA

SERİ SIÇRAMALAR

SABİT TEK SIÇRAMA

HAFİF SIÇRAMA

SERBEST TEKLİ SIÇRAMA

SERİ SIÇRAMALAR

REFERANS

1-Newtest 2000 Test Bataryası kullanım kılavuzu

2-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000
 OTUR VE ERİŞ TESTİ

AMAÇ
Bu test bireyin gövde ve alt ekstremite esnekliğinin ölçülmesi amacı ile
uygulanmaktadır.

MALZEME
 Test sehpası şu özelliklere sahip olmalıdır: uzunluk: 35cm, genişlik: 45cm,
yükseklik: 32cm.
 Test sehpanın üst yüzey ölçüleri şunlardır: Uzunluk: 55cm, genişlik: 45cm, üst
yüzey ayakların dayandığı yüzeyden 15 cm daha dışarıdadır.
 0-15 cm’lik ölçüm cetveli, üst yüzeyde 5 ‘er cm aralıklarıyla belirlenmiştir.

YÖNTEM

 Yere oturun ve çıplak ayak tabanınızı düz bir şekilde test sehpasına dayayın.
 Gövdenizden (bel ve kalça) ileri doğru eğilin ve dizlerinizi bükmeden elleriniz
vücudunuzun önünde olacak şekilde uzanabildiğiniz kadar öne uzanın.
 Bu şekilde en uzak noktada durmaya çalışın.
 Test yapanın, değerleri doğru okuyabilmesi için, en uzak noktada, öne yada
geriye esnemeden 1-2 sn beklemeye çalışın.
 Test yapan kişi, deneğin yanında durur ve deneğin dizlerinin bükülmesini
engeller.
 Test iki defa tekrar edilir ve yüksek olan değer kayıt edilir.

HESAPLAMA
Esneklik sehpası üzerindeki cetvelde uzanılan en uzun mesafe esneklik değeri
olarak kabul edilir.
REFERANS

1-Sporda Fiziksel-Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi

2-Prof. Dr. Kemal Tamer. Ankara 2000 sf:48-49
 PWC170 BİSİKLET ERGOMETRE TESTİ

AMAÇ

Bu test nabzı 170’e çıkaran bir eforu yükünü indirekt olarak ekstrapolasyon ve
intrapolasyon yolu ile bularak dayanıklılık hakkında bir fikir edinmeyi amaçlar.

MALZEME

 Bisiklet ergometresi,
 Kronometre,
 Herhangi bir nabız ölçer sistem,
 Saat,
 Tartı aleti.

YÖNTEM

* Önce teste başlangıç yükü ayarlaması yapılması gerekir. Bu da kişinin durumuna göre
tespit edilmesine rağmen genelde 1watt/kg (vücut ağırlığının) olarak belirlenir.
 Son yüklenme devresinde KAS’ın 170 atım/ dk’ nın biraz altında kalabilmesi için
başlangıç yükü sonunda KAS’nın 90-120 arasında olması gerekir.
 Amaç deneğin hiç durmaksızın 9 dakika boyunca pedal çevirmesine dayanır.
 3. ve 6.dakikalarda olmak üzere yük 2 defa arttırılır,buda toplam üç yük
anlamına gelir.
 KAS her yüklenmenin son 15 saniyesinde alınır.
 Pedal çevirme hızı dakikada 60 devir olmalıdır (60 Rpm).
 İlk yükleme sonunda KAS kriter alınıp ikinci yüklemenin ayarlanması şu şekilde
yapılmalı.

KAS/dakika Yük artışı %

100’ün altında 70
100-110 60
111-120 50
121-130 40
131-140 30
141-150 20
151-160 10

Tablo 1: İlk yükleme sonundaki yük artışı

 İlk yükleme sonunda KAS 155 ‘ı geçer ise test durdurulmalı ve daha az
başlangıç yükü ile başka bir gün tekrar edilmeli.
  İkinci yükleme sonunda KAS kriter alınıp üçüncü yüklemenin ayarlanması şu
şekilde yapılmalı.

KAS/dakika Yük artışı %

130’un altında 70
130-140 50
141-150 30
151-165 10

Tablo 2:İkinci yükleme sonundaki yük artışı

 İkinci yükleme sonunda KAS 165 ‘ı geçer ise test durdurulmalı ve daha az
başlangıç yükü ile başka bir gün tekrar edilmeli.
 Uygun toparlanma için testin bitiminde başlangıç yüküne yavaş yavaş dönülmeli
ve bir süre daha pedal çevrilmeli.
 50 Yaşın üstündekilerde 150/dk, daha yaşlılarda 130/dk’lık nabızlar seçilir.

HESAPLAMA

 Testin sonucu için 2 ve3. yüklenmeler arasındaki KAS’ dan hesaplanır.

 Dakikada 170 KAS’a ulaşılacak yüklenmenin extrapolasyon veya interpolasyonu
kolayca hesaplanabilecek şekilde yüklenmeye göre kalp atım eğrisi ile bir grafik
çizilebilir veya aşağıdaki formül kullanılır.
(W3-W2)

------------- X (170-KAS3) +W3

(KAS3-KAS2)
PWC170 =---------------------------------Watt/kg

VÜCUT AĞIRLIĞI (Kg)

***
-KAS2 ve KAS3 : 2 ve 3. Yüklenmelerdeki dakika kalp atım sayısı,
-W2 ve W3: yüklenmelerin Watt olarak çalışma yükü,
-Vücut ağırlığı(kg)
PWC 170 TEST İZLENCE FORMU

ADI SOYADI :
YAŞ :
VÜCUT AĞIRLIĞI :
BOY :

YÜK KAS

BAŞLANGIÇ
3.dk
6.dk
9. dk

ARAŞTIRMACININ NOTU:

Kaynaklar:
1-Prof.Dr.Sedat Muratlı; Hakan Yaman, Uygulamada Ergobisiklet, Gençlik Basımevi ,1997.
100-108
2-Fox, Bowers, Foss ;Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri,(Çev:Mesut Cerit);
Bağırgan Yayımevi Ankara 1999, 506-510
3-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000
4-Prof.Dr.Necati Akgün;Egzersiz Fizyolojisi, 4.bası,2.cilt, Ege üniversitesi Basımevi,
İzmir1993
5-Doç.Dr.Erdal Zorba; Herkes için Spor ve Fiziksel Uygunluk, Başbakanlık GSGM Spor
eğitimi Daire Başkanlığı Ankara 1999
 SPİROMETRİK ÖLÇÜM

AMAÇ

Cosmet Pony spirometre ile çeşitli akciğer volüm ve kapasitelerini tespit

edebilmek.

MALZEME

- Cosmed Pony Spirometre

- Ağızlık
- Burun tıkacı

YÖNTEM

 Spirometreyi kullanıma başlamadan önce aküsünün dolu olmasına ve printer

kağıdı ile şeridinin eksik olmamasına dikkat edilmesi gerekir.
 Nefes alış verişlerinin yapıldığı tribün kısmı alete bağlandıkta sonra spirometre
açılıp günün tarihi kodlanır.
 Tarih kodlanması bitince “paper “ yazan tuşa (en alt sağ tuş) basılarak bir
sonraki aşamaya geçilir.
 Aletin ekranında “choose keyboard task” yazısı çıkınca , “new” tuşuna (üzerinde
1 rakamı yazan tuş) basılır.
 Bunun üzerine “press new to confirm” yazısı çıkar ve tekrar new tuşuna
basılarak devam edilir.
 Karşımıza “patient data” yazısı çıkınca ölçüm yağılacak kişinin verileri girilmesi
gerekir.
 Öncelikle kişiye bir numara (1000’den büyük) verilerek paper tuşuna basılır.
“cinsiyet” yazısı çıkınca ölçüm yapılacak kişinin cinsiyeti kodlanır.
 Bunun için cinsiyet tuşundan (üzerinde 2 rakamı yazan tuş) baylar için M harfi,
bayanlar için F harfi seçilip paper tuşuna basılır.
 “Age” yazısı karşısına kişin yaşı girilip paper tuşuna basılır.
 “Height” yazısı karşısına kişinin boyu cm olarak yazılıp paper tuşuna basılır.
 ”Eth. Corr.(%)” yazısı karşısına bir şey yazılmadan paper tuşuna basılır.
 Tüm kodlamalar bitince ekranda tekrar “choose keyboard task”n yazısı çıkar.
 Bu aşamadan sonra ölçümlere geçilir.
 Öncelikle “FVC” (üzerinde 7 rakamı yazan tuş)basmak yeterlidir.
 Uygun soluk alış verişi ile ölçüm yapılır.
 Bu işlem sırasında yapılacak soluk alış-verişi şu şekilde olmalıdır.
 Kişinin alete normal dingin soluk alış-veriş yapması gerekir.
 İstenirse kişinin “SVC” (slow vital capacity) sonuçlarını almak için normal soluk
alış-verişinin arkasına yavaşça yapılan maksimal inspirasyon ve ekspirasyon
eklenebilir.
 Ölçüm birkaç kez tekrarlanabilir, alet en iyisini alacaktır.
 Ölçüm bitince tirbün ağızdan uzaklaştırılınca 5 sn sonra otomatik olarak durur ve
hemen “stop” tuşuna basılarak durdurulabilir.
  Bu aşamada yapılan ölçümün özet sonucu ekranda karşımıza çıkar.
 Son ölçüm tipine geçmek için “MVY” tuşuna (üzerinde 8 rakamı yazan tuş )
basılır ve 12 sn süresince çok hızlı ve derin soluk alış-verişi yapılır.
 Bu süre sonunda alet otomatik olarak durur. Yapılan ölçümün özet sonucu
ekranda karşımıza çıkar.
 Tüm ölçümler bitince “print tuşuna (üzerine 5 rakamı yazan tuş) basılarak tüm
sonuçlar alınır.

HESAPLAMA

- Rezidüel volüm tesbiti ;

Bayanlarda Rezidüel Volüm: Vital kapasite x 0.28

Erkeklerde Rezidüel Volüm: Vital Kapasite x 0.24

REFERANS

1- Cosmed Sipirometre Kitapçığı

2-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000
 KUVVET ÖLÇÜMLERİ

AMAÇ: Farklı Kas Kuvvetlerini test etmektir.

ARAÇ-GEREÇLER:
 Dinamometre
 Tansiometre
 Manometre
 Süper Mini-Gym,
 Cybex ve BTE

METOD: Kassal kuvvet, kas (veya kas grupları) tarafından oluşturulan maksimum güç ya
da gerilme, genel olarak şu dört metoddan biri ile ölçülür. Bunlar; tansiometre,
dinamometre, bir maksimum tekrar (1 MT) ve en yeni yaklaşım olan bilgisayar yardımı ile (
cybex, BTE Primus,vs) güç ve iş kapasite ölçümleridir.

PENÇE KUVVETİ
Pençe kuvveti, eldeki kaslara ek olarak ön kolda bulunan kasların bir fonksiyonudur. 8 ayrı
kas birinci derecede çalışan ve sabitleyici olarak pençe kuvveti için eldeki diğer on bir kas
kasılmadan yardımcı olarak çalışır. Pençe kuvveti ölçümü genelde ayakta alınmakla
birlikte oturur pozisyonda da yapılabilir. Pençe kuvveti ölçümlerinde 3 tekrar alınır ve en iyi
değer kaydedilir.
BACAK KUVVETİ
Denek sırtı düz bir şekilde dinamometre platformunun üzerine çıkar, dizleri 130-140
dereceler arasında bükülü durumdadır. Tutamak avuç içleri bedene bakar durumda
kavranır. Zincir istenilen diz açısını oluşturacak biçimde ayarlanır. Denek sırt kaslarını
kullanmadan yavaş yavaş fakat güçlü bir şekilde gerer. Dinamometrenin göstergesi
maksimuma erişilen noktada durur. Bir dakika ara ile 2 ya da 3 deneme yaptırılır.

SIRT KUVVETİ
Denekler dizler gergin pozisyonda dinamometre sehpasının üzerinde ayaklarını tespit
ettikten sonra kollar gergin, sırt düz ve gövde hafifçe öne eğikken elleriyle sıkıca tutuğu
dinamometre barını dikey olarak maksimum oranda yukarı çekerler. 3 ila 5 dakikalık
ısınmadan sonra çekiş 3 kez tekrar edilir. En iyi sonuç kaydedilir.

Test İzlence Formu

1. Ölçüm 2. Ölçüm 3.Ölçüm
Pençe Kuvveti (kg)
Sırt Kuvveti (kg)
Bacak Kuvveti (kg)

KAYNAKLAR
1.Prof. Dr. Kemal Tamer; Sporda Fiziksel ve Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi, Ankara 2000
2. Prof. Dr. Kamil Özer; Fiziksel Uygunluk, Ankara,2001
 BEDEN YAĞ YÜZDESİNİ BELİRLEMEDE YAPILAN ÖLÇÜMLER

AMAÇ:
Antropometrik ölçümlerden elde edilen veriler doğrultusunda, bireylerden beden yağ
yüzdelerini hesaplamaktır.

DERİ KIVRIM ÖLÇÜMLERİ

Malzeme: Holtain marka kaliper
Uygulama:Skinfold ölçümleri (deri kıvrım kalınlıkları), Lohman’ın önerdiği gibi
Holtain marka kaliper ile bedenin sağ tarafından iki kez ölçüm yapılır, iki ölçüm arasındaki
fark 0.4’den büyük olduğu durumlarda üçüncü bir ölçüm yapılır. İki ölçümün ortalaması
alınarak milimetre cinsinden kaydedilmiştir. Skinfold ölçümlerine ilişkin bilgiler şu
şekildedir.

Biceps Deri Kıvrım Ölçümü: Ölçüm, biceps kasının anteriorel olarak en fazla
çıkıntı yaptığı bölgede, dirsek çukuru ile akromion çizgisi üzerindeki noktadan, ayakta,
kollar serbestçe bırakılmış ve hafif anterior durumda iken dikey katlanarak alınmıştır.
Triceps Deri Kıvrımı Ölçümü: Acromion ile olecrenon arasındaki orta noktadan,
ayakta kolları yanlara serbestçe sarkıtılmış durumda, belirlenen noktadan katlanarak alınır.
Subscapular Deri Kıvrımı Ölçümü: Scapulanın inferior açısının altından 45 derece
diagonal olarak, ayakta, kollar serbestçe bırakılmış pozisyonda ölçüm alınır. Bedenin arka
bölümünün deri altı yağ dokusu ve ve deri kalınlığının ölçüsüdür.
Suprailiac Deri Kıvrımı Ölçümü: Midaksiller eksende, iliak krestin üstünden 45
derece diagonal olarak, ayaklar birleşik ve beden dik durumda iken ölçüm alınır.
Abdominal Deri Kıvrımı Ölçümü: Umbilicus’un yaklaşık olarak 3 cm sol tarafından
ve 1 cm kadar orta noktasının altından yatay olarak alınır.
Midaksillar Deri Kıvrımı Ölçümü: Koltukaltı çizgisi üzerinde xipsi-sternal nokta
seviyesinden yatay olarak, dik duruşta, ölçüm alınan taraftaki kol bükülü ve yere paralel
olacak şekilde alınır.
Önkol Deri Kıvrımı Ölçümü: Omuz ve kollar serbest bir pozisyonda, önkolun
maksimal bölgesinden, kolun arka-orta çizgisi üzerinden alınır.
Uyluk Deri Kıvrımı Ölçümü: Uyluğun anterior yüzeyinden, yaklaşık olarak orta
noktadan, dikey olarak alınmıştır. Orta nokta, inguinal katlantı ile patellanın üst kenarı
arasındaki mesafenin orta noktası olarak alınır.
Calf Deri Kıvrım Ölçümü: Otururken pozisyonda, bacaklar 90 derece bükük,
tabanları yere basar durumda, baldırın en geniş bölgesinde, medialden dikey olarak alınır.

BİYOELEKTRİK İMPEDANS ANALİZİ

Malzeme:Biyoelektrik impedans analizi, ayaktan ayağa metodu ile Tanita ınc, tokyo,
Japan, Model TBF 300 A impedans analizatörü ile yapılmaktadır.

Uygulama:
Analizatörün elektrotlarının bulunduğu baskül bölümü, her ölçümde silinerek
temizlenmesine dikkat edilmelidir. Ölçümü yapılacak olan bireyin boy uzunluğu ölçüldükten
sonra, kişisel bilgileri analizatöre kayıt edilir. Bireylerin çıplak ayak ile baskül üzerindeki
elektrotlar ayak tabanına temas edecek şekilde, analizatörün üzerine çıkarak, dik
pozisyonda ve sonuçlar ekranda görünene kadar hareketsiz bir şekilde beklemeleri istenir.
Beden yağ yüzdesi, yağsız beden kütlesi ve impedans değerleri yazıcı aracılığıyla
kaydedilmektedir.

REZİDÜEL VOLÜM ÖLÇÜMÜ

Malzeme: Ölçümlerde Cosmed pony marka spirometre kullanılmaktadır.
Uygulama: İlk olarak ölçümün nasıl yapılacağı açıklanır ve test aracına
alışabilmeleri için, spirometreye birkaç kez üflemeleri istenir. Birey kendisini hazır hissettiği
zaman teste başlanır.
Birey ayakta ve iki eli spirometrenin üfleme hortumunu tutmuş pozisyanda iken,
burundan havanın kaçmaması için, burna klips takılır. Boruya üflemeden önce normal bir
nefes vermesi sağlanır ve daha sonra cihazdan uyarı gelene kadar normal nefes alış verişi
devam edilir. Cihazın uyarısı ile birlikte maksimal bir şekilde nefes alıp vermeye başlanır.
Kısa dinlenme aralıkları ile birey ölçümü üç kez tekrar ederek ve elde edilen en yüksek
vital kapasite değeri milimetre cinsinden yazılarak, rezidüel volüm hesaplanması için
kullanır. Buna göre, Wilmore’un formülüne göre rezidüel volüm aşağıdaki şekilde
hesaplanır.
Bayanlarda Rezidüel Volüm: Vital kapasite x 0.28
Erkeklerde Rezidüel Volüm: Vital Kapasite x 0.24

SUALTI TARTIM
Malzeme: Su Tankı + Sistem
Ölçüm öncesi, sualtı tartım sırasında yapılacak olan işlemler açıklanarak, test için
şu sıra takip edilir.
a) Bireyden ölçüm öncesi tuvalete giderek boşaltım yapması istenir.
b) Birey su tankına girerek, başı da dahil olmak üzere, bedeninin tüm bölgesini
ıslatması istenir.
c) Birey su tankının içindeki sandalyeye oturmuş ve iki eli ile yanlardan metal
çubuklardan tutması istenir.
d) Birey suya tamamen battığı zaman, nasıl nefesini boşaltıp hareketsiz kalması
gerektiği konusunda tekrar hatırlatma da bulunularak, birkaç deneme yapması istenir.
e) Denemelerin ardından ölçümlere geçilmiş ve kısa süreli dinlenme aralıkları ile her
denekten 10 kez ölçümü yapmaları istenir.
f) Su yoğunluğunun hesaplanabilmesi için, su sıcaklığı, tanka sabitlenmiş elektronik
termometre ile tespit edilerek kaydedilir.

HESAPLAMALAR
Testlerden elde edilen verilerden antropometrik ölçümler, regresyon formülleri
kullanılarak, indirek olarak beden yağ yüzdeleri hesaplanır. Su altı tartımında elde edilen
verilere bağlı olarak, beden yoğunluğu, ve beden yüzde yağları hesaplanmıştır.
 Sualtı Tartımı
Sualtı tartım değerleri, beden yoğunluğunun belirlenmesinde kullanılmıştır. Beden
yoğunluğu, sualtı tartımı, rezidüel volüm hesaplamaları ve suyun yoğunluğu dikkate
alınarak şu formülde hesaplanır.

a) Beden Volümü = [Ağırlık– Sualtı Ağırlığı/Su yoğunluğu]–Rezidüel Volüm

b) Beden Yoğ.= Ağırlık / Beden Volümü

Beden yoğunluğu hesaplandıktan sonra, beden yüzde yağı, Siri’nin şu formülü ile
hesaplanır.

c) Yüzde Yağ = [(4.95 / Beden Yoğ.) – 4.5] * 100 (Siri)

Beden yağını bulmak için, elde edilen bütün beden yoğunluğu değerleri Siri’nin yüzde yağ
formülünde kullanılmıştır. Böylece beden yüzde yağ değerleri hesaplanmıştır.

GONİOMETRE

Amaç: Bireyin Esneklik Değerlerini belirlemek.

Uygulama: Goniometrenin hareketli ucu esneklik ölçümü yapılan beden parçasının

anatomik pozisyondayken, hareketli bölümüne yerleştirilir. Goniometrenin diğer kısmı sabit
kalır. Ölçümü yapılan kısım, hareket yönünde en son esneme noktasına kadar
esnetilirken, eklemin hareket açısı Goniometre ile belirlenerek, esneklik değeri, derece
cinsinden kaydedilir.

Referans:
- Tamer, K, Sporda Fiziksel-Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi, 2000,
Ankara

- Özer, M. Kamil, (1993), Sporda Morfolojik Planlama, İstanbul

- Lohman, T.G., Roche, A.F., Martorell, R., (1988). Anthropometric Standartization

Reference Manual, 1-71.
 SHUTTLE RUN TESTİ (MEKİK KOŞUSU)

AMAÇ

Kişinin MaxVO2 değerini tahmin etmektir. Daha çok kardiorespiratör kondisyon

verimliliği ve aerobik kondisyonun gösteren bir çalışmadır. Bu test 20 metrelik alanı bir
uçtan bir uca gittikçe artan hızda koşmaktan ibarettir. Kasetten çıkan sinyal sesine göre
basamaklar tamamlanır. Kasetteki basamak sayısı 21'dir. Her tek sinyal bir mekik sonunu,
her üçlü sinyal bir basamak sonunu gösterir.

GEREKLİ MALZEME:

 20 metre uzunlukta pist, salon veya alan

 Ölçüm metresi
 20 metrenin başlangıcını ve sonunu belirten işaretler
 Bir teyp ve protokol teyp bandı
 test kademeleri ve tekrar takip çizelgesi

METOD

1- Denek 20 mt.lik mesafeyi gidiş dönüş olarak koşar.

2- Test yavaş bir koşu hızında (8 km/s) başlar ve denek duyduğu 1. sinyal sesinde
koşusuna başlar. 2. Sinyal sesine kadar çizgiye ulaşmak zorundadır. 2. Sinyal sesini
duyduğunda ise tekrar geri dönerek başlangıç çizgisine döner ve bu koşu hızı her
dakikada 0.5 km/s artan sinyallerle devam eder.
3- Denek sinyali duyduğunda ikici sinyalde pistin diğer ucunda olacak şekilde temposunu
ayarlar. Başta yavaş olan hız her 10 sn bir giderek artar.
4- Denek bir sinyal sesini kaçırıp 2. Sine yetişirse teste devan eder. Eğer denek iki sinyali
üst üste kaçırırsa test sona erer.

DEĞERLENDİRME

Testte sporcunun değerlendirilmesi için seviye formu bulunmaktadır. Her 20

metre'lik çizgi geçildiğinde, form üzerine işaretlenir. Testin sonunda sporcunun aldığı
işaretler hesaplanır ve değerlendirme tablosundan (Tablo-11) deneğin maksimal VO2
değeri ml/kg/dk cinsinden tahmini olarak bulunur
Takım ve bireysel sporlarında verimin önemli bir belirleyicisi olan dayanıklılığın
hangi düzeyde geliştirilmesi gerekli olduğu saptanması zorunlu olan önemli bir sorun
olarak değerlendirilmektedir. Bu sorunun çözümünde çeşitli normlar ( ör. Cooper testi
normları) kullanılmaktadır.
Üst düzey basketbolcularda 20 m. mekik koşusunun genel dayanıklılık ölçütü olarak
kullanıldığı bir çalışmada 20 m. mekik koşusunun basketbolcuların genel dayanıklılık
düzeylerinin saptanmasında özel koşullara uygun bir kullanım olabileceği saptanmış.
Tablo11:Mekik koşusu MaxVo2 Tahmin Tablosu (Ml.Kg/Dk)

Mekik Seviye Vo2Max Mekik seviye Vo2Max Mekik Seviye Vo2Max

4 2 26,80 10 2 47,40 16 2 68,00

4 4 27,60 10 4 48,00 16 4 65,50
4 6 28,30 10 6 47,80 16 6 69,00
4 9 29,50 10 8 49,30 16 8 69,50
10 11 50,20 16 10 69,90
16 12 70,50
16 14 70,90
5 2 30,20 11 2 50,80 17 2 71,40
5 4 31,00 11 4 51,40 17 4 71,90
5 6 31,80 11 6 51,90 17 6 72,40
5 9 32,90 11 8 52,50 17 8 72,90
11 10 53,01 17 10 73,40
11 12 53,70 17 12 73,90
17 14 74,40
6 2 33,60 12 2 54,30 18 2 74,80
6 4 34,30 12 4 54,80 18 4 75,30
6 6 35,00 12 6 55,40 18 6 75,80
6 8 35,70 12 8 56,00 18 8 76,20
6 10 36,40 12 10 56,50 18 10 76,70
12 12 57,10 18 12 77,20
18 15 77,90
7 2 31,70 13 2 57,60 19 2 78,30
7 4 37,80 13 4 58,20 19 4 78,80
7 6 38,50 13 6 58,70 19 6 79,20
7 8 39,20 8 59,30 19 8 79,70
13
7 10 39,90 13 10 59,80 19 10 80,20
13 13 60,60 19 12 80,60
19 15 81,30
8 2 40,50 14 2 61,10 20 2 81,80
8 4 41,50 14 4 61,70 20 4 82,20
8 6 41,80 14 6 62,20 20 6 82,60
8 8 42,40 14 8 67,70 20 8 83,00
8 11 43,30 14 10 63,20 20 10 83,50
14 13 64,00 20 12 83,90
20 14 84,30
20 16 84,80
9 2 43,90 15 2 64,60 21 2 85,20
9 4 44,50 15 4 65,10 21 4 85,60
9 6 45,20 15 6 65,60 21 6 86,10
9 8 45,80 15 8 66,20 21 8 86,50
9 11 46,80 15 10 66,70 21 10 86,90
15 13 67,50 21 12 87,40
21 14 87,80
21 16 88,20
KAYNAKLAR
1-Fox, Bowers, Foss ;Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri,(Çev:Mesut Cerit);
Bağırgan Yayımevi Ankara 1999, 506-510
2-Prof.Dr.Kemal Tamer; Sporda Fiziksel- Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve
Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi Ankara 2000
3-Prof.Dr.Necati Akgün;Egzersiz Fizyolojisi, 4.bası,2.cilt, Ege üniversitesi Basımevi,
İzmir1993
4-Doç.Dr.Erdal Zorba; Herkes için Spor ve Fiziksel Uygunluk, Başbakanlık GSGM Spor
eğitimi Daire Başkanlığı Ankara 1999

LEİGHTON FLEKSOMETRE

1.Esneklik:Konunun tanımı

Vücut hareketlerinin bir parçasından, yani, vücudun farklı parçalarındaki açısal hareket yada
rotasyonların oranından bahseder. Önkol rotasyonla dirsek üzerinde bir ekseninde hareketlenebilir,
baş boyutunda çeşitli dönmeler boyundaki çalışmalarda böyle hareketler iki örnektir.
Herhangi bir beden parçasının hareketi ile ilgili olan diğer parçalar, vücudun bütün parçalarında
evrenseldir. Vücut hareketlerinin alanlarının ortaya çıkması ve potansiyeli vücut esnekliğini akla
getirir. Ve bu parçalar çeşitlidir.
Uygulamada yaygın olarak sadece eklem hareket açıklığı(alanı-oranı)teriminin kullanıldığı
saptanmıştır ki terim doğasında daha sonra bahsedilecek olan birçok faktörü içermektedir.

2.Esneklik: Durumun belirlenmesi

Leighton fleksometresi ve beraberindeki yöntemsel sistem eklem hareket açıklığı yada

esneklik ölçümleri için çok geçerli, objektif ve güvenilir olduğu yaygın olarak kabul
edilmiştir.
Harris Fiziksel terapi eserinde; Eklem hareketlerinin ölçümü için çok objektif bir alet
olduğunu söylüyor. Onu kullananların bir çoğu da yüksek geçerlilik ve güvenilirlik rapor
etmişlerdir. President’s Council Phsical fitnesss and sport writes tarafından yayınlanan
Fiziksel fitness araştırma derlemesinde Clarke, güvenilirlik katsayısının sürekli .90 ile .99
arasında olduğunu belirtmiş. Mathews, Measurement in Physical Education kitabında:
otuz eklem hareketinin esnekliğinin objektif ölçümleri için çok kapsama sahip bir teknik
olduğunu yazmıştır.

A.Alet :
Leighton fleksometresi temelde yerçekimi tipi olan bir ganiometredir. Kasa, 360 derecelik
kadran ve ölçümü yapan bir ibreyi içerir. her biri yerçekimi tarafından kontrol edilen
hareketlerle kadran ve ibre özgür ve bağımsız çalışır. Alet herhangi 20 derece ya da
daha fazla horizantal bir pozisyonda kayıt edebilecek biçimde tasarlanmıştır. Alet
belirlenmiş-işaretlenmiş herhangi bir horizantal pozisyona yerleştirilir ve hareketsiz bir
pozisyonda serbest olan ibrenin ince çizgisi ve kadrandaki sıfır işareti ve çakıştırılır.
Verilen herhangi bir pozisyondaki tüm hareketler durdurulunca ibre ve kadran için aletin
bağımsız kilitlemesi sağlanmış olur. Aleti kullanımı sırasında, testin olduğu kısma kayışla
bağlanmalı(ölçüm tekniklerine bakın). Kadranın bir uç pozisyona kilitlenmesi (yani,dirseğin
tam fleksiyonda gibi); hareket yapılır ve ibre diğer uç pozisyona kilitlenir.(yani, dirsek tam
ekstansiyonda). İbrenin kadran üzerinden direk okunması hareketin yerini aldığı kavis
boyunca olur. Ölçüm esnasındaki salınımı azaltmak için aletin her iki kadranının arkası
kurulmalı.

Ölçüm Tekniği:

Vücudun standart 19 hareketinin ölçümü için teknikler aşağıda sunulmuştur. Vücudun her
iki tarafındaki eklemlere uygulanınca 30 ölçüm serisi oluşturulur. Hastalık, sakatlık
durumları ve diğer nedenlere göre kullanılan standart teknikler mümkün olmayabilir.
Böyle durumlar için bir çok alternatif ölçüm teknikleri sunulmuştur. Bir ek diz ölçümü,
rotasyon, bu hareketi istenildiğinde kaydetmek için başkaları sunulmuştur.

Boyun:

1.Fleksiyon ve ekstansiyon:

Başlama Pozisyonu: Sırt üstü (supin) pozisyonunda yatarken, baş ve boyun sıradan dışarı
çıkartılır, omuzlar her iki yana dokunur, kol iki yandadır. Alet kulakların üzerinden başın her
iki yanına tutturulur.

Hareket: (1) Baş kaldırılır ve hareket ettirilir, mümkün olduğunca göğse yaklaştırılır, kadran
kilitlenir.(2) Baş aşağı doğru hareket ettirilip düşürülür, mümkün olduğunca sıranın sonuna
dokundurulur, ibre kilitlenir.(3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Omuzlar ne fleksiyon esnasında sıradan kaldırılmalı nede ekstansiyon sırasında

gereksiz yere geriye doğru kavislenmeli. Kalça ve omuzlar hareket esnasında sıra
üzerinde olduğu gibi kalmalı.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 106≥ 107-128 129-142 143-160 160≤
Kadın 124≥ 125-141 142-160 161-177 178≤

2.Lateral Fleksiyon

Başlama Pozisyonu: Koltuğa desteklenmiş pozisyonda oturulur.,sırt düz eller sandalyenin

kollarını sıkıca kavrar.üst kollar sandalyenin arkasında çengel şeklindedir. Alet başın
arkasına bağlanır.

Hareket: (1) Baş mümkün olduğunca sol taraf kavsinde hareket ettirilir, kadran kilitlenir. (2)
Baş mümkün olduğunca sol taraf kavsinde hareket ettirilir, ibre kilitlenir. (3) Denek rahatlar
ve okuma yapılır.

Uyarı: Hareket esnasında sandalyedeki pozisyon değiştirilmemelidir. Omuzlar

kaldırılmamalı ya da düşürülmemeli.
 Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek
Erkek 73≥ 74-89 90-106 107-122 123≤
Kadın 83≥ 84-99 100-116 117-132 133≤
Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek
Erkek 140≥ 141-160 161-181 182-202 202≤
3.Rotasyon Kadın 157≥ 158-177 178-198 199-218 219≤

Başlama Pozisyonu: Sırt üstü (supin) pozisyonunda yatarken, baş ve boyun sıradan dışarı
çıkartılır, omuzlar her iki yana dokunur, kol iki yandadır. Alet başın üst noktasından
bağlanır.

Hareket: (1) Baş mümkün olduğunca sol tarafa döndürülür, kadran kilitlenir.(2) Baş
mümkün olduğunca sağ tarafa döndürülür, ibre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma
yapılır.

Uyarı: Omuzlar kaldırılmamalı.

Omuz

4.Fleksiyon ve Ekstansiyon

Başlama Pozisyonu: Ayakta dik pozisyonda duvarın köşesinde çıkıntı oluşturulur, kol
ölçüm için köşenin çıkıntısından dışarı uzatılır, kollar yanda duvarın arkasındadır, kolça ve
topuk duvara dokunur.Alet üst kola bağlanır.

Hareket: (1)Kol mümkün olduğunca bir kavis içinde yukarı doğru iletilerek hareket ettirilir,
avuç içi duvarda kaydırılır. Kadran kilitlenir.(2) Kol mümkün olduğunca bir kavis içinde
aşağı doğru iletilerek geriye doğru hareket ettirilir, avuç içi duvarda kaydırılır. İbre kilitlenir.
(3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Sürekli hareket boyunca topuklar, kalça ve omuzlar duvara

dokundurulmalıdır.ölçüm yapılan kolun dirseği düz (gergin tutulmalı)olmalıdır. Kadran ve
ibre kilitlenirken ölçüm yapılan kolun avuç içi duvara karşı olmalıdır.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 206≥ 207-223 224-242 243-259 260≤
Kadın 225≥ 226-242 243-261 262-278 279≤
4a. Fleksiyon ve Ekstansiyon( Alternatif)

Başlama Pozisyonu: Sırt üstü (supin) pozisyonunda yatarken, ölçüm için kol sıranın
kenarından dışarı uzatılmalıdır, kollar yanda, sıradan geriye doğru düz biçimde,omuz
çakı gibidir. Kalça ve topuk sıranın üzeri ile temas halindedir. Alet üst kola bağlanır.

Hareket: (1) Test 4 de olduğu gibi duvardaki aynı uygulamalar sıra içinde geçerlidir.

Uyarı: Aynı notlar yerine konulabilir.

5. Adduksiyon ve Abduksiyon(Yaklaştırma ve uzaklaştırma)

Başlama Pozisyonu: Sağ yada sol yan taraf ile ayakta duvara yaklaşın, yakın olan omuz
duvara değmelidir. Parmak boğumlarından yumruk yapın yumruğun başparmak tarafı ile
kalçaya dokunun ve yumruk tarafının karşısı da duvara dokunsun. Bu sırada ayaklarla
birlikte dizler ve dirseklerde düz ve gergin. Alet sağ yada sol üst kolun arkasına bağlanır.

Hareket: (1) Sağ ya da sol avuç içi bacağın yan tarafına doğru karşı bastırılır,kadran
kilitlenir.(2) Kol mümkün olduğunca yana ve yukarıya doğru bir kavis içinde hareket
ettirilir.(yana açılır),ibre kilitlenir.(3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Her zaman sol yada sağ yumruk sürekli duvar ve vücut ile temas halinde olmalıdır.
Dizler,vücut ve dirsek hareket dışı boyunca düz olmalıdır. Kollar öne yada geriye doğru
değil direk yana doğru kaldırılmalıdır. Ayak topukları da yerden kaldırılmamalıdır.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 157≥ 158-171 172-186 187-200 201≤
Kadın 166≥ 167-180 181-195 196-209 210≤

5a. Adduksiyon ve Abduksiyon(alternatif)

Başlama Pozisyonu: Sırada yan yatma pozisyonunda, bacaklar gergin biri diğerinin
üzerinde,sıranın üzerinde denge için altta kalan kol vücudun önüne uzatılış. Üstteki kol
kalçanın üzerinde ve yanda, dirsek gergin. Alet omuz eklemi ile dirsek arasında üst kolun
arkasında bir bölgeye bağlanır.

Hareket: Aynı ytrest 5 deki gibi uygulanacak.

Uyarı: Duvar yerine aynı şekilde sıradaki kurallara dikkat edilmeli

6.Rotasyon

Başlama Pozisyonu: Ayakta duvarın köşesinde çıkıntı pozisyonunda kol yana uzatılmış,
sağ dirsek bükülü. Omuz köşeden dışarı çıkartılmış şekilde uzatılmış, karşıdaki kol
vücudun hemen yanında, sırt duvarda, kalçalar ve topuklar duvara dokunuyor. Alet
önkolun kenarına bağlanmalıdır.

Hareket: (1) Önkol mümkün olduğunca aşağı ve geriye doğru bir kavis içinde hareket
ettirilir, kadran kilitlenir. (2) Önkol mümkün olduğunca ileri, yukarı ve geriye doğru bir
kavis içinde hareket ettirilir, ibre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Üst kol hareket sırasında duvar işle paralel olmalı ve direk kenarda
tutulmalı.Topuklar,kalça ve omuzlar her zaman duvara temas etmeli.
Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek
Erkek 153≥ 154-171 172-192 193-210 211≤
Kadın 188≥ 189-206 207-227 228-245 246≤

6a.Rotasyon

Başlama Pozisyonu: Sırada sırtüstü yatar pozisyonda kol yana uzatılmış, sağ dirsek
bükülü.sıranın kenarından dışarı çıkartılmış şekilde uzatılmış, karşıdaki kol vücudun
hemen yanında. Alet önkolun kenarına bağlanmalıdır.

Hareket: Aynı şekilde test 6’da uygulandığı gibi

Uyarı: Duvar yerine aynı şekilde sıradaki kurallara dikkat edilmeli

Dirsek

7.Fleksiyon ve Ekstansiyon:

Başlama Pozisyonu: Bir masanın ya da sıranın karşısında ayakta durarak yada çömelme
pozisyonunda durulur. Ölçülecek kolun üst kısmı ile masanın köşesinin hemen karşısında
geriye ve aşağıya doğru ölçüm yapılır ki dirsek bir kenarın tam ötesine doğru uzatılır. Ve
bilek bitişik kenarın karşısındadır. Alet bileğin sırtına bağlanır.

Hareket: (1)Bilek mümkün olduğunca bir kavis içinde tam omuzun kenarından yukarı ve
geriye doğru hareket ettirilir, Kadran kilitlenir.(2) Bilek kol zorla uzatılana kadar öne ve
aşağı doğru hareket ettirilir, ibre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.
Uyarı: ölçüm esnasında üst kol eğilmemeli ya da hareket ettirilmemeli.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 132≥ 133-143 144-156 157-167 168≤
Kadın 132≥ 133-143 144-156 157-167 168≤

Radial-Ulnar

8.Supinasyon Pronasyon

Başlama Pozisyonu: Standart koltukta oturur pozisyonda olunmalı,sırt dik,önkol

koltuğun kolu üzerinde olmalı ve kolun sonuna kadar (dışına )yumruk uzanmalı, ölçüm
yapılan bilek gergin olmalı.Alet kayışla yumruğun önüne sıkıca tutturulmalı.(Koltuk
yerine yüksekliği uygun sandalye ve masa kullanılabilir.)

Hareket: (1) yumruk başparmak kenarı mümkün olduğunca dışarı ve aşağı doğru
döndürülür. Kadran kilitlenir. (2) başparmak kenarı mümkün olduğunca yukarı,aşağı ve
içeri doğru döndürülür. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Vücut ve önkol hareketsiz biçimde kalmalı. Ölçümün başından sonuna kadar
hareketin belirlenmesi beklenmeli,vücudun eğilimine müsaade edilmemeli.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 150≥ 151-170 171-191 192-211 212≤
Kadın 159≥ 160-179 180-200 201-220 221≤

El bileği

9.Fleksiyon-Ekstansiyon

Başlama Pozisyonu Standart koltukta oturur pozisyonda olunmalı, sırt dik, önkol koltuğun
kolu üzerinde olmalı ve kolun sonuna kadar (dışına )yumruk uzanmalı. Ölçümü yapılan elin
avuç içi döndürülmeli. Alet yumruğun başparmağından bağlanmalı.(Koltuk yerine
yüksekliği uygun sandalye ve masa kullanılabilir.)
Hareket: (1) Yumruk başparmak kenarı mümkün olduğunca yukarı ve geriye doğru
hareket ettirilir. Kadran kilitlenir. (2) yumruk olduğunca öne, aşağı ve geriye doğru hareket
ettirilir . İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Önkol, hareket sırasında sandalyenin kolundan kaldırılmamalı.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 111≥ 112-131 132-152 153-172 173≤
Kadın 135≥ 136-155 156-176 177-196 197≤

10. Ulnar ve Radial Fleksiyon

Başlama Pozisyonu: Standart koltukta oturur pozisyonda olunmalı, sırt dik, önkol
koltuğun kolu üzerinde olmalı ve kolun sonuna kadar (dışına )yumruk uzanmalı. Ölçümü
yapılan elin başparmağı döndürülmeli. Alet elin sırtından bağlanmalı.(Koltuk yerine
yüksekliği uygun sandalye ve masa kullanılabilir.)

Hareket: (1) Yumruk başparmak kenarı mümkün olduğunca yukarı ve geriye doğru
hareket ettirilir. Kadran kilitlenir. (2) yumruk mümkün olduğunca, aşağı ve geriye doğru
hareket ettirilir . İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Önkol, hareket sırasında sandalyenin kolundan kaldırılmamalı. Yumruk hareket

sırasında içeri ve dışarı doğru döndürülmemeli.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 63≥ 64-77 78-92 93-105 107≤
Kadın 74≥ 75-88 89-102 101-117 118≤

Kalça

11.Ekstansiyon ve fleksiyon

Başlama Pozisyonu Ayakta pozisyonda, ayaklarla birlikte dizler gergin, kollar başın
üzerinden uzanmış, avuç içi ile kucaklama(sarılma) hareketi yapılır. Alet göbek
yüksekliğinde kalçanın her iki tarafına bağlanabilir.

Hareket: (1) Mümkün olduğunca geriye doğru bükülme yapılır. Kadran kilitlenir. (2)
Mümkün olduğunca öne doğru bükülme yapılır. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma
yapılır.
Uyarı: Dizler kıvrılmaması gerekir bundan başka hareket boyunca olduğu gibi düz kalmalı.
Ayaklar kımıldamamalı. Başparmak ve topuklar kaldırılmamalı.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 49≥ 50-67 68-88 89-106 107≤
Kadın 81≥ 82-99 100-120 121-138 139≤

11a. Fleksiyon(alternatif)

Başlama Pozisyonu Sıra üzerinde sırtüstü pozisyonda yatılır, ayaklar bir yarımcı
tarafından tutulur(desteklenir). Dizler gergin, kollar boynun arkasından
kıvrılmış(katlanmış). Alet göbek yüksekliğinde kalçanın her iki tarafına bağlanabilir.

Hareket: (1) Başlama pozisyonunda kadran kilitlenir. (2) Omuuzlar sıradan kaldırılır,
oturma pozisyonuna kadar hareket edilir.Mümkün olduğunca göğüs dizlere kadar getirilir.
İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Bacakların her iki dizi hareket boyunca olduğu gibi düz ve gergin kalmalı.

11b. Fleksiyon(alternatif)

Başlama Pozisyonu Sıra üzerinde sırtüstü pozisyonda yatılır, dizler gergin, kollar her iki
yandadır. Alet bacağın her iki yanına bağlanabilir.

Hareket: (1) Başlama pozisyonunda kadran kilitlenir. (2) Mümkün olduğunca başa kadar
bir kavis içinde bacak yukarı doğru hareket ettirilir. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve
okuma yapılır.

Uyarı: Bacakların her iki dizi hareket boyunca olduğu gibi düz ve gergin kalmalı. Omuzlar,
kalça ve ölçülmeyen bacağın topuğu her zaman sıra ile temas halinde olmalı.

11c. Fleksiyon(alternatif)

Ölçüm: Test 11b’ye benzemesinin dışında, hareket evresi boyunca ölçülen dizin
kıvrılmasına izin verilir.

Uyarı: Yukarıdakinden başka ölçüm yapılan diz kıvrılabilir.

11d. Ekstansiyon(alternatif)
Başlama Pozisyonu Sıra üzerinde yüz üstü pozisyonda yatılır, kollar her iki
yandadır.Omuzlar, kalça ve diz sıra ile temas halindedir. Ayaklar sıranın üstüne ve
sonuna doğru uzanmıştır. Bacaklar gergindir. Alet ölçüm yapılan bacağın her iki yanına
bağlanabilir.

Hareket: (1) Başlama pozisyonunda kadran kilitlenir. (2) Bacak mümkün olduğunca yukarı
doğru kaldırılır. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Bacağın dışında ölçüm yapılmayan omuz, kalça ve diz her zaman sıranın üzeri ile
temas halindedir. Bacaklar gergin kalmalı.

12.Adduksiyon ve Abduksiyon

Başlama Pozisyonu Ayakta pozisyonda, ayaklarla birlikte dizler gergin, kollar yanda. Alet
her iki bacağın arkasına bağlanabilir.
Hareket: (1) Başlama pozisyonunda kadran kilitlenir. (2) Aletin bağlanmadığı bacak
mümkün olduğunca yana doğru hareket ettirilir. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma
yapılır.

Uyarı: Hareket boyunca vücut dik kalmalıdır. Dizler ayağın farz edilen bir çizgi ve paralel
pozisyonunda gergin tutulmalıdır.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 40≥ 41-50 51-61 62-71 72≤
Kadın 44≥ 45-54 55-65 66-75 76≤

12a. Adduksiyon ve Abduksiyon(alternatif)

Başlama Pozisyonu Sırada yan yatma pozisyonunda, bacaklar gergin biri diğerinin
üzerinde, Alttaki kol başı desteklemek için sıranın dışına uzatılır. Üstteki kol sıranın
üzerinde denge için vücudun önüne uzatılır. Alet üst ayak bileğinin arkasında bir
bölgeye bağlanır.

Hareket: (1) Başlama pozisyonunda kadran kilitlenir. (2) Üstteki bacak mümkün olduğunca
kaldırılır(yana açılır). İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Omuzun altı , kalça, bacak ve ayak bileği tüm hareket boyunca sıranın üzeri ile
temas halindeki durumunu korumalı. Dizler gergin tutulmalı. Kalça sıranın üzerinde ayak
bileği ile aynı doğrultuda olmalı, öne ya da geriye doğru eğilmemeli. Ayaklar hareket
boyunca paralel pozisyonu korumalı.

13. Rotasyon

Başlama Pozisyonu: Sağ ya da sol bacak ile sıranın üzerinde oturur pozisyonda dayalı ve
sıranın sonundan dışarı ayak taşmış biçimde, diz gergin sağ yada sol bacak aşağı doğru
uzanır. Ayak zeminin üzerinde dayalı pozisyonda bulunur. Alet sağ ya da sol bayağın
altına bağlanır.
Hareket: (1) Sağ ya da sol ayak mümkün olduğunca dışarı doğru döndürülür. Kadran
kilitlenir. (2) Sağ ya da sol ayak mümkün olduğunca içe doğru döndürülür. İbre kilitlenir. (3)
Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Diz ve ayak bileği eklemi hareket boyunca kilitlenmiş olarak kalmalı. Ölçüm
sırasında kalçanın kalçanın pozisyonu değiştirilmemelidir.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 58≥ 59-78 79-99 100-119 120≤
Kadın 89≥ 90-109 110-130 131-150 151≤

Diz

14.Fleksiyon ve Ekstansiyon

Başlama Pozisyonu Sıra ya da kutu üzerinde yüz üstü pozisyonda yatılır, diz ve alt
bacak sıranın sonundan dışarı doğru uzatılır. kollar her iki yandadır ve eler sıranın
kenarlarından sıkıca tutar. Alet ayak bileğinin her iki dış yanına bağlanabilir.

Hareket: (1) Ayaklar, mümkün olduğunca kalçaya kadar bir kavis içinde yukarı ve geriye
doğru hareket ettirilir. Kadran kilitlenir. (2) Bacak zorlayarak gergin bir pozisyona gelene
kadar öne ve geriye doğru hareket ettirilir. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma
yapılır.

Uyarı: Hareket sırasında bacağın üst pozisyonu değiştirilmemeli.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 122≥ 122-133 134-146 147-157 158≤
Kadın 133≥ 134-144 145-157 158-168 169≤

14a. Rotasyon

Başlama Pozisyonu: Bir bacak üzerinde ayakta duruş pozisyonunda, standart sandalyenin
arkasından eller sıkıca tutar. Karşıdaki dizin ayak bileği kıvrılır ve alt bacak ile sandalye
üzerine dayanır, ayak sandalyenin kenarından dışarı uzatılır. Alet ayağın altına bağlanır.

Hareket: (1) Ayak mümkün olduğunca dışarı doğru döndürülür. Kadran kilitlenir. (2) Ayak
mümkün olduğunca içe doğru döndürülür İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma
yapılır.
Uyarı: Ayak bileği eklemi hareket boyunca kilitlenmiş olarak kalmalı. Hareket sırasında
bacağın pozisyonu değiştirilmemeli.

Ayak Bileği

15.Fleksiyon ve Ekstansiyon

Başlama Pozisyonu: Sağ ya da sol bacak ile sıranın üzerinde oturur pozisyonda dayalı ve
sıranın sonundan dışarı ayak taşmış biçimde, diz gergin sağ yada sol bacak aşağı doğru
uzanır. Ayak zeminin üzerinde dayalı pozisyonda bulunur. Alet sağ ya da sol ayağın iç
kenarına bağlanır.

Hareket: (1) Sağ ya da sol ayak mümkün olduğunca aşağı doğru döndürülür. Kadran
kilitlenir. (2) Sağ ya da sol ayak mümkün olduğunca dize ve yukarı doğru döndürülür. İbre
kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Ölçüm yapılan bacağın dizi hareket boyunca gergin olarak kalmalı. Ayak izin
verilen hiçbir tarafa döndürülmemeli.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 47≥ 48-58 59-71 72-82 83≤
Kadın 55≥ 56-66 67-79 80-90 91≤

16.İnversiyon ve eversiyon

Başlama Pozisyonu: Sıranın sonunda oturma poziyonunda, diz çıkıntısı ve alt bacak
aşağıya doğru kalflerle bordun sonuna dayanır. Ayakkabıların ucu düz olmalı. Alet
ayakkabının önüne bağlanmalı
Hareket: (1) Ayak mümkün olduğunca içe doğru döndürülür. Kadran kilitlenir. (2) Ayak
mümkün olduğunca dışa doğru döndürülür. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma
yapılır.

Uyarı: Ölçüm sırasında alt bacağın pozisyonu değiştirilmemeli. Test yöneticisi alt bacağın
pozisyonunun sağlamlaştırılmasını isteyebilir ve serbest eliyle destekleyebilir.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 29≥ 30-41 42-56 57-68 69≤
Kadın 55≥ 56-66 67-79 80-90 91≤

Gövde
 17.Ekstansiyon ve Fleksiyon

Başlama Pozisyonu: Hareket, test 11 deki ektansiyon ve fleksiyonun aynısı. Alet kalçadan
oldukça yüksek koltukaltı ve meme başı hizası arasında göğüsün her iki kenarına
bağlanabilir.

Not: Hareket gövde ve kalça ekstansiyon ve fleksiyonunu içerir. Gövde ekstansiyon ve

fleksiyonunu tek başına elde etmek için burada elde edilen skordan kalça ekstansiyon ve
fleksiyonunu ölçümü çıkarılmalı.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 44≥ 45-62 63-83 84-101 102≤
Kadın 29≥ 30-47 48-68 69-86 87≤

17a. Fleksiyon(alternatif)

Başlama Pozisyonu: Hareket, test 11a deki kalça fleksiyonun aynısıdır. Alet kalçadan
oldukça yüksek koltukaltı ve meme başı hizası arasında göğüsün her iki (yan
taraflar)kenarına bağlanabilir.

Not: Hareket gövde ve kalça fleksiyonunu içerir. Gövde fleksiyonunu tek başına elde
etmek için burada elde edilen skordan kalça fleksiyonunu ölçümü çıkarılmalı.

17b. Ekstansiyon(alternatif)

Başlama Pozisyonu: Sırada yüzüstü pozisyonda yatarken, bacaklar gergin, ayaklar

sıranın sonuna kadar uzatılır. Ayaklar ve kalça bir yardımcı tarafından sımsıkı desteklenir.
Denek kollarını başının ve boynunun arkasına kavuşturur. Alet göğüsün her iki yanına
göğüs ucu yüksekliğinde koltuk altı aşağısına bağlanır.

Hareket: (1) Başlama pozisyonunda kadran kilitlenir. (2) Omuzlar mümkün olduğunca
geriye doğru kaldırılır ve uzanılır. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Çene hareketin başlangıcında sıranın üzeri ile temas halinde olmalıdır. Bacaklar
ve kalça sımsıkı tutulmalı.

Not : Bu hareketteki kalça ekstansiyonu önemsizdir.

18.Lateral Fleksiyon
Başlama Pozisyonu: Ayakta pozisyonda, ayaklar la birlikle dizler gergin, kollar her iki
yanda, Alet meme başı yüksekliğinde sırtın ortasına bağlanır.

Hareket: (1) Sol yana mümkün olduğunca bükülünür. Kadran kilitlenir. (2) Sağ yana
mümkün olduğunca bükülünür. İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Her iki ayak zeminde olduğu gibi hareketsiz kalmalı. Ölçüm sırasında topuklar
kaldırılmamalı.Dizler hareket boyunca gergin tutulmalı. Denek yanlara ve geriye doğru
bükülebilir fakat öne doğru bükülmesine izin verilmemelidir.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 73≥ 74-89 90-106 107-122 123≤
Kadın 103≥ 104-119 120-136 137-152 153≤

19. Rotasyon:

Başlama Pozisyonu: Sırtüstü yatar pozisyonda bacaklarla birlikde dizler kalçaların önüne
kaldırılmış alt bacak vücuda ve sıraya paralel. Yardımcı deneğin omuzlarını tutar. Alet, üst
bacağın arkasında(hamstring) orta bölgeye bağlanır, kayış her iki bacağın çev resine
tutturulur.

Hareket: (1) dizler mümkün olduğunca sol yana indirilir(düşürülür). Kadran kilitlenir. (2)
Dizler başlama pozisyonuna geri getirilir ve dizler mümkün olduğunca sağ yana
indirilir(düşürülür). İbre kilitlenir. (3) Denek rahatlar ve okuma yapılır.

Uyarı: Deneğin hareket sırasında omuzlarını sıra üzerinden kaldırmasına izin verilmez.
Dizler direk yanlara kalça yüksekliğinde hareket ettirilmelidir. Ne yukarı nede aşağı dan
hareket ettirilmemeli.

Cinsiyet Düşük Az Düşük Orta Az Yüksek Yüksek

Erkek 107≥ 108-126 127-147 148-166 167≤
Kadın 133≥ 134-152 153-173 174-192 193≤

Kaynakça: Jack R. Leighton,Leighton Fleksometre İçin Bilgi Kitapçığı,