COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ YAZILIMI

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Öğr. Gör. Ali EKİNCEK

Hafta 9
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Genel Bakış

● Yeni Çıktı Penceresi

Yeni çıktı penceresi oluşturabilme;
çıktıya harita, resim, kuzey oku, ölçek
çubuğu ekleyebilme, katmanlı PDF
hazırlayabilme

● Koordinattan Nokta Oluşturma

Haritası olmayan, koordinat bilgileri
mevcut olan tablodaki bilgileri
kullanarak tablonun haritasını
oluşturabilme
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Giriş

● Çıktı sekmesi MapInfo Pro’da bulunan en güçlü araçlardan birisidir. Veriler

üzerinde analizler yapıldıktan sonra ya da mevcut verileri gösteren harita,
veri sayfası, grafikler ve sorgular oluşturulduktan sonra bu pencereleri tek
bir harita penceresinde hazırlayarak çıktısı alınmak istenebilir.

● Harita objeleri yöntemlerinden biri olan koordinattan nokta oluştur komutu

için X ve Y koordinat bilgilerini ihtiyaç vardır. Çeşitli veri toplama yöntemleri
ile elde edilmiş verilerin koordinatları kullanılarak tabloların haritaları
oluşturulabilir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

MapInfo Pro’da hazırlanan haritalar ölçekli, kuzey oklu ve açıklamalı/lejantlı bir

şekilde düzenlenerek çıktı alınabilir.

Yeni çıktı penceresi açmak için iki yöntem vardır;

● Çıktı sekmesi > Yeni Çıktı açılır listesi > Boş Şablon seçeneğine tıklanır.
● Klavyeden F5 tuşuna tıklanarak yeni çıktı penceresi açılır.

Yeni çıktı penceresi açılır listesinde MapInfo Pro içerisine kaydedilmiş olan çıktı
şablonları yer almaktadır. Örnek şablonlar ya da kullanıcının daha önceden
kaydettiği çıktı şablonları bulunur.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı sekmesi > Sayfa grubu > Sayfa Ayarı

Şekil 7.2 Yeni Çıktı Penceresi Çıktı sekmesi > Sayfa grubu > Sayfa Ayarı
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Harita Ekleme

Haritaların çıktısını almak için çıktı penceresine katmanların taşınması gerekir.
Bu haritalar bir ya da birden fazla olabilir.
Katmanları çıktı penceresine eklemek için;
● Çıktı sekmesi > Ekle grubu > Harita butonuna tıklayınız.
● Harita butonuna tıklandığında 2 seçenek gelir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Harita Ekleme

1. Harita Çerçevesi Ekle: MapInfo Pro’da açık olan katmanların olduğu yeni
harita penceresi açılır. Çıktı penceresinde alınacak katmanlar seçilerek
Haritaya Eklenebilecek Katmanlar kutusuna atılır ve Tamam butonuna
tıklanır.
2. Haritalar: MapInfo Pro’da açık olan harita pencereleri doğrudan çıktı
penceresine açılır.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Harita Ekleme

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Harita Ekleme

Taşıma Boyutlandırma
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Harita Ekleme

Şekil 7.9 Çıktı Penceresi

Seçenekler Listesi Şekil 7.10 Çerçeve Özellikleri ve Alan Stili Pencereleri
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Harita Ekleme

● Eklenmiş olan harita

penceresinde yaklaşma,
uzaklaşma gibi işlemler
yapılabilmesi için harita
penceresinin aktif hâle
getirilmesi gerekir. Harita
penceresi pasif olduğunda
çevresindeki dikdörtgen gri
renktedir ve harita penceresi
aktifleştirildiği zaman rengi
mavi olarak değişmektedir.
● Çıktı penceresindeki harita
üzerine çift tıklanarak da harita
penceresi aktif hâle getirilebilir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresi Ekle Grubu

Çıktı penceresi ekle grubunda bulunan butonlar sayesinde çıktı penceresinde
hazırlanan harita için düzenlemeler yapılır. Haritaya ait lejantlar, veri sayfası
penceresi, haritaya ölçek çubuğu, obje ve çerçeve ekleme gibi eklemeler
yapılarak hazırlanan çıktı, görsel ve içerik anlamında zenginleştirilir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Ölçek Çubuğu Ekleme

Çıktı penceresindeki haritanın bir ölçek dahilinde hazırlanması gerekiyorsa
harita penceresi ölçeklendirmesi ve haritaya ölçek çubuğu eklenmesi
gerekebilir.

● Harita penceresinde sağa tıklayarak haritayı aktif hâle getiriniz.

● Harita sekmesi > Yaklaşım grubu > Görünümü Değiştir butonuna tıklayınız.
● Ölçek-Mesafe-Merkez Değiştir penceresinden haritanın kartografik ölçeğini
1:10 Milyon olarak ayarlayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Ölçek Çubuğu Ekleme

● Harita sekmesi > İçerik grubu > Haritaya Ekle > Ölçek Çubuğu
● Harita penceresinde sağa tıklayarak haritayı aktif hâle getiriniz.
● Harita sekmesi > Yaklaşım grubu > Görünümü Değiştir butonu kullanılarak
Ölçek-Mesafe-Merkez Değiştir penceresinden haritanın kartografik ölçeğini
1:10 Milyon olarak ayarlayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Ölçek Çubuğu Ekleme

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Ölçek Çubuğu Ekleme

● Haritanın yakınlaşma ayarı değiştirildiğinde ölçek üzerinde gösterilen km/m
değeri otomatik olarak değişir. Bu nedenle bu ölçek çubuğuna Dinamik
Ölçek Çubuğu da denilir.

● Ölçek çubuğunu kaldırmak için harita aktif edildikten sonra ölçek çubuğu
üzerinde sağ tıklanıp açılan pencereden Sil seçeneği seçilebilir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Haritaya Kuzey Oku Ekleme

● Çıktı alınmadan önce haritaya, haritanın kuzeyini gösteren bir kuzey oku
eklenmelidir. Kuzey oku MapInfo Pro içerisinde bir araçtır. Araçlar
penceresinden çalıştırılarak kullanılır.
● Bu uygulamada haritanın yönünü belirtmek için kuzey oku eklenecektir.
● Haritaya kuzey oku eklemek için;
○ Çıktı penceresi üzerinde sağa tıklanarak harita aktifleştiriniz.
○ Genel sekmesi > Araçlar > Kaydedilen sekmesinden Kuzey Oku
aracına çift tıklanarak Çalışan sekmesine eklenir.
○ Çalışan sekmesinde bulunan Kuzey Oku üzerinde sağa tıklayarak
Kuzey Oku Çiz seçeneğine tıklayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Haritaya Kuzey Oku Ekleme

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktı Penceresine Yazı Nesnesi/ Başlık Ekleme

Çıktı sekmesi > Ekle grubu > Yazı Ekle butonuna tıklayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Açıklama /Lejant Ekleme

MapInfo Pro’da çıktı alınmadan önce haritaya lejant eklenmelidir. Lejant,
haritaya bakan kişinin haritayı daha rahat anlayıp yorumlaması için oluşturulmuş
haritanın dilidir. Haritada bulunan bütün katmanlar için lejant oluşturulabilir. Bu
çerçeveler haritanın üzerindeki veriyi daha iyi anlamak için gereken notları içerir.
Aynı harita için bu lejant çerçevelerini tek bir pencerede sıralanabileceği gibi
birçok pencerede de ayrı ayrı da gösterilebilir. Bir lejant;
● lejant başlığını,
● alt başlıkları
● ve harita katmanlarının stillerini içeren çerçeveleri gösterir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Açıklama /Lejant Ekleme

Çıktı penceresine lejant eklemek için;
• Çıktı sekmesi > Ekle grubu > Lejant butonuna tıklayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Açıklama /Lejant Ekleme

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Açıklama /Lejant Ekleme

Lejantları harita penceresinin altında yatay konumlandırınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Veri Sayfası Ekleme

Çıktı sekmesi > Ekle grubu > Veri sayfası Penceresi butonuna tıklayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Nesne Ekleme

Çıktı sekmesi > Ekle grubu > Veri sayfası Penceresi butonuna tıklayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıya Resim Ekleme

Çıktı sekmesi > Ekle grubu > Resim Ekle
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Çıktıları Kaydetme

Oluşturulan haritayı 4 farklı şekilde saklayabilirsiniz.

1. Çıktı sekmesi > Çıktı açılır penceresinden Yazdır komutu ile
oluşturulmuş çıktı yazıcıya gönderilebilir.
2. Çıktı sekmesi > Çıktı açılır penceresinden PDF Oluştur
komutu ile oluşturulmuş çıktı PDF olarak kaydedilebilir.
3. Çıktı sekmesi > Çıktı açılır penceresinden Resim Olarak
Kaydet komutu ile oluşturulmuş çıktı resim olarak
kaydedilebilir.
4. Genel sekmesi > Proje Dosyasını Kaydet ile çıktı penceresi
bırakılan konum ve şekil ile daha sonra açılmak üzere
saklanabilir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Yeni Çıktı Penceresi

Katmanlı PDF Oluşturma

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

● Koordinat verilerini içeren ve haritası olmayan veri sayfaları koordinattan

nokta oluşturma işlemi ile harita objeleri oluşturulabilir.
● Koordinattan nokta oluşturma işlemi yapılırken noktaların yeryüzü
üzerindeki doğru konumunda olması için projeksiyonunda bilinmesi
gerekmektedir.
● MapInfo Pro, matematiksel koordinat sistemindeki X - Y Kartezyen sistemini
kullanır. Sağa doğru X, yukarı doğru Y şeklindedir.
● Ülkemizde haritacılık faaliyetlerinde ise X yukarı, Y sağa kullanılmaktadır.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Enlem ve Boylam Koordinatlarını Anlama

veri tabanında yer alan X ve Y koordinatlarının MapInfo Pro tarafından
kullanılabilecek formatta olması gerekmektedir. MapInfo Pro’da bütün
enlem/boylam koordinat sistemleri ondalıklı derece (39.45631) formatındadır.
X: BOYLAM / PARALEL
Y: ENLEM / MERIDYEN

Örneğin, ikinci bölge de yer alan

bir ülkenin konumu için X ve Y
koordinatları mevcuttur. Bu
bölgede X koordinatı (boylam)
negatif iken Y koordinatı (enlem)
pozitiftir. Aşağıdaki şekilde
Dünya’nın nasıl dört ayrı bölgeye
ayrıldığı gösterilmektedir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Objesi Oluşturma

● Koordinattan nokta oluştur komutunun

kullanılabilmesi için veri sayfasında X ve Y
değerlerini içeren kolonların olması
gerekmektedir.
● BOYLAM kolonu X koordinatını; ENLEM
kolonu Y koordinatını göstermektedir.
Longitude/Latitude (WGS84)
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Objesi Oluşturma

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Tablonun Haritasını Yok Etme

● Bir tablonun haritası silindiğinde o katmana ait bütün coğrafi objeler
silinecektir. Silinen objeler tekrar geri alınamaz.
● Bu işlem, koordinattan nokta oluştur diyaloğu kullanılırken yanlış kolonlar,
yanlış projeksiyon veya yanlış koordinat çarpanları seçildiğinde yapılmak
istenebilir. Yapılan yanlış seçimlerin tekrar düzeltilebilmesi için daha
önceden oluşturulan noktaların silinmesi gerekmektedir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Tablonun Haritasını Yok Etme

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinat Dönüştürücü Aracı

● Koordinattan nokta oluştur komutunun çalışabilmesi için kullanılan
enlem/boylam koordinat değerlerinin ondalıklı derece (desimal) formatında
olması gerekmektedir. Mevcut koordinat değerleri derece, dakika, saniye
formatında ise bu koordinatların ondalıklı derece formatına dönüştürülmesi
gerekmektedir.
● Dönüşüm işlemi için MapInfo Pro içerisinde bulunan Koordinat
Dönüştürücü aracı kullanılır.
● Genel sekmesi > Araçlar > Kaydedilen sekmesinden Koordinat
Dönüştürücü aracını seçerek Araç Yükle (Çalıştır) butonuna tıklayınız.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinat Dönüştürücü Aracı

Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinatları Kolona Yazdırma Aracı

● Harita üzerine eklenen her obje belirlenen projeksiyon sistemine göre
eklenmektedir. Eklenen bu objelerin koordinat değerleri mevcuttur. Bu
koordinat bilgileri veri sayfasına yazılabilir ya da yazılmayabilir.Veri
sayfasında koordinat bilgileri bulunmayan objelerin koordinatlarını
yazdırmak için Koordinatları Kolona Yazdırma Aracı ya da Kolondaki
Bilgileri Değiştir butonuna tıkanılarak açılan pencereden seçilen
CentroidX ve CentroidY fonksiyonları kullanılır. Harita penceresinden
alınan enlem ve boylam bilgileri tabloya otomatik olarak eklenir.
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinattan Nokta Oluşturma

Koordinatları Kolona Yazdırma Aracı

Genel sekmesi > Araçlar >

Kaydedilen sekmesinden
Koordinatları Kolona Yazdırma Aracı
Ünite 7: Çıktı Hazırlama ve Koordinattan Nokta Oluşturma

Bölüm Sonu

Katılımınız için teşekkürler …