‫قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد ‪ + 1402‬آزاد و دولتی | ایران تحصیل‬

‫پیش از شروع ترم تحصیلی‪ ،‬هر دانشجو باید براساس چارت درسی و دروس ارائه شده در ترم خود انتخاب واحد کنند‪ .‬مهم‬
‫ترین نکته ای که هر دانشجو باید در زمان انتخاب واحد بداند و به آن عمل کند‪ ،‬قوانین پیش نیاز و هم نیاز در انتخاب واحد‬
‫می باشد‪ .‬دانشگاه ها موظف هستند تمامی برنامه های درسی مصوب شده را اجرا کنند و دانشجویان نیز موظف به رعایت‬
‫پیش نیاز و هم نیاز در دروس ترمی خود می باشند‪ .‬جهت راهنمایی هر چه بیشتر شما دانشجویان گرامی در این مقاله به‬
‫بررسی تمامی قوانین مربوط به این دروس در این مقاله خواهیم پرداخت ‪.‬‬

‫آن دسته از دانشجویانی که در رابطه با انتخاب واحد‪ ،‬انتخاب رشته و یا تحصیل در هر یک از دانشگاه های سراسری و آزاد‬
‫نیاز به مشاوره تخصصی دارند‪ ،‬می توانند با شماره ‪(9099075307‬تنها از طریق تلفن ثابت و بدون گرفتن کد) تماس‬
‫حاصل کرده و با مشاوران مجرب تحصیلی ایران تحصیل ارتباط برقرار کنند‪.‬‬

‫قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد دانشگاه آزاد و سراسری‬

‫در طول دوران دانشجویی‪ ،‬هر یک از دانشجویان موظف هستند تا برای هر ترم خود براساس چارت تحصیلی دانشگاه‪ ،‬واحد‬
‫های درسی وابسته و مستقلی را انتخاب کنند‪ .‬دروس مستقل همانطور که از نامشان پیداست بدون هیچ گونه درس وابسته ای‬
‫قابل انتخاب هستند اما دروس وابسته دارای برخی پیش نیاز ها و هم نیاز ها هستند‪ .‬قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد‬
‫بسیار مهم است که دانشجویان باید در زمان انتخاب واحد به تمامی آنها دقت کنند‪.‬‬
 ‫پیش از توضیح هر نکته ای‪ ،‬به تعاریف هم نیاز و پیش نیاز می پردازیم‪:‬‬

‫✅دروس هم نیاز ‪:‬برخی از دروس دانشگاهی الزم است تا باهم گرفته شوند یا دانشجو قبال یک درس مرتبط را پاس کرده‬
‫باشد تا بتواند آن درس هم نیاز را بردارد‪ .‬به چنین دروس وابسته ای‪ ،‬دروس هم نیاز می گویند‪ .‬به طور مثال اگر درس‬
‫ریاضی هم نیاز درس آمار باشد‪ ،‬باید دانشجو قبال درس ریاضی را پاس کرده باشد یا همراه با ریاضی‪ ،‬درس آمار را نیز‬
‫انتخاب کند ‪.‬‬

‫✅دروس پیش نیاز ‪:‬برخی از واحد های درسی مقدمه ای برای آموزش سایر واحد های درسی می باشند‪ .‬به چنین دروسب‪،‬‬
‫دروس پیش نیاز گفته می شود‪ .‬به عنوان مثال درس ریاضی ‪ ،1‬پیش نیاز درس ریاضی ‪ 2‬است‪ .‬یعنی دانشجو باید اول ریاضی‬
‫‪ 1‬را پاس کرده باشد تا بتواند ریاضی ‪ 2‬را در انتخاب واحد خود لحاظ کند‪( .‬بدون پاس کردن درس پیش نیاز هیچ گاه نمی‬
‫توان درس بعدی را برداشت‪).‬‬

‫در صورتی که دانشجویان دروس پیش نیاز را انتخاب کرده و در آن مردود شوند می توانند درس پیش نیازش را همراه با آن‬
‫انتخاب کنند و هر دو را در یک ترم امتحان دهند‪ .‬در صورت مردود در درس پیش نیاز دانشجو برای ترم بعد تنها می تواند‬
‫همان درس را انتخاب واحد کند و نیاز نیس درس پیش نیازش را که در آن قبول شده است را دوباره انتخاب کند‪.‬‬

‫از جمله قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد رعایت نظم در انتخاب واحد های هر رشته را می توان بیان کرد‪ .‬دانشجویان‬
‫باید انتخاب واحد خود را مطابق سرفصل و برنامه و واحد های ارائه شده انجام دهند‪ .‬در صورتی که در درسی مردود شود‬
‫باید آن درس را دوباره انتخاب کرده و نمره قبولی در آن درس را کسب کند‪ .‬و نمی تواند بدون گذراندن آن درس دانش آموخته‬
‫و یا فارغ التحصیل شود ‪.‬‬

‫تبصره ای وجود دارد مبنی بر این که در صورتی که دانشجویی در ترم آخر می باشد ترم قبل معدلش کمتر ‪ 12‬است او می‬
‫تواند برای اتمام کل درس هایش ‪ 24‬واحد را در نیم سال آخرش اخذ کند‪ .‬رعایت تمامی موارد و قوانین و تبصره های پیش‬
‫نیاز در هنگام انتخاب واحد بسیار ضروری می باشد که دانشجویان باید از تمامی موارد اطالع داشته باشند‪.‬‬

‫برای رعایت بیشتر و بهتر دروس پیش نیاز و هم نیاز آیین نامه هایی در این رابطه به تصویب رسیده است‪.‬‬

‫جهت اطالع از قوانین حذف و اضافه دانشگاه آزاد بر روی لینک مربوطه کلیک کنید‪.‬‬

‫◀ماده دو قوانین مربوط به رعایت پیش نیاز و هم نیاز‬

‫✔ رعایت تمامی موارد و قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد برای دروس که این دو مورد را دارند اجباری بوده و‬
‫تمامی دانشجویان کارشناسی مطابق با چارت درسیشان باید رعایت کنند‪.‬‬

‫✔دروسی که پیش نیاز و یا هم نیاز آن ها در هنگام ثبت نام رعایت نشده باشد‪ ،‬در هر زمان می تواند توسط آموزش دانشگاه‬
‫و یا دانشکده حذف گردد‪.‬‬

‫✔در صورتی که دانشجویی در درس پیش نیاز نمره حداقل ‪ 8‬را کسب کرد‪ ،‬رابطه پیش نیازی آن درس با درس دیگرش به‬
‫رابطه هم نیازی تبدیل می شود‪.‬‬

‫✔دانشجویی اگر در نیم سال آخر می باشد می تواند دروس پیش نیازش را به دروس هم نیاز تبدیل کند‪.‬‬
‫✔ در صورتی که دانشجو درس هم نیاز را با درس دیگرش در یک نیم سال انتخاب واحد کرده باشد امکان حذف درس هم‬
‫نیازش ممکن نخواهد بود‪.‬‬

‫✔اگر دانشجویی درس پیش نیاز درس دیگر را حذف کند رابطه پیش نیازی آن دو همان طور باقی می ماند و ثبت نام انتخاب‬
‫واحد درس دیگرش امکان ندارد‬

‫✔ اگر نمره درس پیش نیاز تا اوایل نیم سال بعد مشخص نشده باشد‪ ،‬آن درس در هنگام انتخاب واحد به عنوان پاس شده و‬
‫گذرانده شده در نظر گرفته می شود‪ .‬اگر نمره کسب کرده عدم قبولی در آن درس باشد قوانین فوق اعمال می گردد‪.‬‬

‫✔ در صورتی که دانشجویان در زمان انتخاب واحد اصول هم نیازی و پیش نیازی دروس را رعایت نکنند منجر به حذف‬
‫آن درس از طرف آموزش دانشکده و یا دانشگاه می شوند و همچنین جزو تخلف دانشجویی در سابقه تحصیلی شان ثبت می‬
‫گردد‪.‬‬
‫👈تبصره ‪ : 1‬روابط پیش نیازی و هم نیازی که در برخی از دانشکده های دیگر به عنوان درس اختیاری اخذ می گردد‪،‬‬
‫توسط آموزش دانشکده بررسی نخواهد شد‪ .‬تصمیم گیری در خصوص آن درس در اختیارات دانشکده ای می باشد که آن درس‬
‫را ارائه داده در حالت کلی مجری آن درس می باشد‪.‬‬

‫اگر در چارت درسی به صورت هم نیاز با درس دیگری تعریف شده باشد در این صورت بدین ترتیب است‪:‬‬

‫✔ امکان انتخاب واحد دو درس با هم به طور هم زمان در یک نیم سال وجود دارد‪ .‬در یک ترم درس اولی را نمی تواند‬
‫حذف کند ولی درس هم نیازش را که دومین درس می باشد می تواند در یک ترم که با هم اخذ کرده است حذف کند و در‬
‫صورت مردودی در هر یک از این دو درس برای درس بعدی مشکلی به وجود نمی آید‪.‬‬
‫✔الزم به ذکر است که درس اول را فقط و تنها در یک ترم می توان اخذ کرد و حتما نباید درس هم نیازش را هم در همان‬
‫ترم اخذ کرد‪ .‬ولی امکان اخذ درس دوم بدون انتخاب و گذراندن درس اول ممکن نیست و نمی تواند انتخاب کند‪.‬‬

‫✔ این قوانین شامل تمامی دروس هم نیاز می باشد و تمامی دروس هم نیاز باید مطابق این اصل اخذ گردند در غیر این‬
‫صورت تخلف دانشجو می باشد و در سوابق تحصیلی ثبت می گردد‪.‬‬

‫اگر در چارت درسی به صورت پیش نیاز درس دیگری تعریف شده باشد بدین صورت است‪:‬‬

‫✔ دانشجو در صورتی می تواند قوانین پیش نیازی را در هنگام انتخاب واحد رعایت نکند که درس پیشنیاز را دو بار برداشته‬
‫باشد و هر دو بار مردود شده باشد در این صورت در ترم سوم می تواند دو درس را به طور هم زمان با هم انتخاب واحد کند‪.‬‬

‫✔در ترم سوم نیز اگر دانشجو در درس پیش نیاز مردود شود درس دیگر را قبول شود‪ .‬آن درس به طور پیش فرض حذف‬
‫خواهد شد‪.‬‬

‫✔در ترم سوم امکان حذف تک درس پیش نیاز وجود ندارد‪.‬‬

‫دانشجویان گرامی چنانچه در رابطه با هر یک از قوانین و تبصره های فوق نیاز به راهنمایی بیشتری دارید‪ ،‬می توانید با‬
‫شماره ‪(9099075307‬تنها از طریق تلفن ثابت و بدون گرفتن کد) تماس بگیرید و سواالت خود را با کارشناسان مرکز ایران‬
‫تحصیل به اشتراک بگذارید‪ .‬ما به بهترین نحو پاسخگوی سواالت شما خواهیم بود‪.‬‬

‫برای مشاهده زمان بندی و راهنما جامع انتخاب واحد سامانه هم آوا در سال جاری بر روی لینک مربوطه کلیک کنید‪.‬‬

‫شرایط هم نیاز دروس چیست؟‬

‫براساس ماده ‪ 23‬آیین نامه دانشگاه های آزاد در صورتی که دانشجو در یک یا چند درس پیش نیاز نمره قبولی را کسب نکرده‬
‫باشد‪ ،‬و یا در کالس های این دروس حاضر شده باشد ولی در آخر درس را حذف کند‪ ،‬شرایط وی بدین صورت خواهد بود‪:‬‬

‫◀شرکت در امتحانات و کسب نمره مردود‪.‬‬

‫◀غیبت در جلسه امتحان درس‪ .‬دروس را با دروس پیش نیازش با هم و به طور همزمان انتخاب کرده و در امتحانات درس‬
‫و دروس پیش نیازش شرکت کند در این صورت مورد قبول است‪.‬‬
‫‼ تبصره ای وجود دارد مبنی بر این که در نیمسال آخر این قانون متفاوت می باشد‪ .‬اگر درس دانشجو در صورتی که در‬
‫کالس ها غیبت داشته باشد توسط استاد حذف شده باشد‪ ،‬نمره مردودی که با رای کمیته انضباطی ثبت شده است مشمول این‬
‫ماده نمی باشد‪.‬‬

‫ماده ‪ : 10‬دانشگاه ها موظف هستند که انتخاب واحد و چارت درسی را طوری تنظیم کنند که دانشجو ها بتوانند پیش نیاز‬
‫دروس را قبل از دروس انتخاب کنند‪ .‬انتخاب درس ها و قرار دادن در چارت برای انتخاب واحد دانشجو ها به عهده آموزش‬
‫دانشگاه می باشد‪.‬‬

‫دروس پیش نیاز در یک صورت به هم نیاز تبدیل می گردد‪ ،‬که اگر دانشجو در آخر ترم در درس پیش نیاز مردود شود ترم‬
‫بعد می تواند آن دو را با هم انتخاب کند در این صورت به هم نیاز تبدیل می گردد‪.‬‬
 ‫برای اطالع از شرایط و مراحل انتخاب واحد دانشجویان مهمان دانشگاه آزاد در سال جاری بر روی لینک مربوطه کلیک‬
‫کنید‪.‬‬

‫عواقب عدم رعایت قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد‬

‫ماده ‪ : 25‬اگر تا پایان ترم معلوم گردد که دانشجو قوانین و مقررات حق تقدم و سقف انتخاب واحد را رعایت نکرده است‪،‬‬
‫آموزش باید قبل از شروع امتحانات آن نیم سال نسبت به حذف آن دروس اقدام کند‪ .‬در صورتی که این شرایط به وجود آمده‬
‫به دلیل شرایط خاص و مورد قبول باشد موجه واقع می شود‪.‬‬
‫اگر در زمان فارغ التحصیلی دانشجو کارنامه و وضعیت تحصیلی آن توسط کارشناس آموزش بررسی شود و او متوجه شود‬
‫بدون رعایت پیش نیاز و هم نیاز دروس را انتخاب کرده است دانشجو بایستی تمامی آن دروس را دوباره انتخاب کند و‬
‫بگذراند‪.‬‬

‫دانشگاه ها برای مساعدت به دانشجو ها قوانینی را وصف کرده اند‪.‬‬

‫✔ در صورتی که دانشجویان در هنگام انتخاب واحد در آخر سال در یک با دو درس پیش نیاز و هم نیاز را رعایت نکرده‬
‫باشند اشکالی ندارد‪.‬‬
 ‫✔اخذ دروس معارف برای این افراد حداکثر دو عنوان درسی می باشد‪.‬‬

‫برای مشاهده قوانین و راهنما جامع انتخاب واحد دانشگاه غیر انتفاعی در سال جاری بر روی لینک مربوطه کلیک کنید‪.‬‬

‫آشنایی با مقررات انتخاب واحد‬

‫تمامی دانشجویان موظف می باشند در زمان و بازه زمانی تعیین شده از سمت آموزش دانشگاه اقدام به انتخاب واحد کنند و با‬
‫ورود به سامانه آموزش می توانند این کار را انجام دهند‪( .‬سامانه انتخاب واحد برای دانشگاه های سراسری سامانه گلستان و‬
‫برای دانشگاه آزاد سامانه آموزشیار می باشد)‪.‬‬
‫دانشجویان می توانند برای جلوگیری از تداخل واحد های درسی اصول و قوانین موجود را رعایت کنند تا در هنگام فارغ‬
‫التحصیلی دچار مشکل نشوند‪ .‬انتخاب واحد دانشجویان باید طبق چارت درسی که برای آن ها در نظر گرفته شده است باشد‬
‫تا تمامی قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد را رعایت کنند تا در هنگام بررسی موجب حذف دروسی توسط آموزش‬
‫نشوند‪.‬‬

‫کارشناسان ایران تحصیل همه روزه از ساعت ‪ 8‬صبح الی ‪ 12‬شب آماده راهنمایی شما کاربران گرامی هستند‪ .‬تنها کافیست‬
‫با شماره ‪(9099075307‬تنها از طریق تلفن ثابت و بدون گرفتن کد) تماس بگیرید و سواالت خود را بیان کنید‪.‬‬
 ‫برای مشاهده راهنما جامع انتخاب واحد سامانه سیدا بر روی لینک مربوطه کلیک کنید‪.‬‬

‫اخبار پیرامون انتخاب واحد‬

‫✅جزئیات برنامه زمان بندی انتخاب واحد تکمیلی نیمسال اول سال تحصیلی ‪1403‬ـ ‪ 1402‬دانشگاه آزاد اسالمی اعالم‬
‫شد‪:‬‬

‫به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسالمی‪ ،‬جزئیات برنامه زمان بندی انتخاب واحد تکمیلی برای نیمسال اول سال‬
‫تحصیلی ‪ 1403‬ـ ‪ 1402‬دانشگاه آزاد اسالمی اعالم شد‪.‬‬

‫براساس برنامه زمان بندی شده‪ ،‬انتخاب واحد تکمیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسالمی در نیم سال اول توسط سامانه آموزشیار‬
‫انجام می شود و از ‪ 26‬شهریور ماه آغاز می شود و تا ‪ 30‬شهریور ماه ادامه دارد‪.‬‬

‫دانشجویان دانشگاه آزاد اسالمی برای انتخاب واحد در نیمسال اول باید به سامانه آموزشیار به آدرس ‪ edu.iau.ac.ir‬مراجعه‬
‫کنند‪.‬‬

‫برنامه زمان بندی انتخاب واحد تکمیلی نیمسال اول سال تحصیلی ‪ 1403‬ـ ‪ 1402‬دانشگاه آزاد اسالمی به شرح جدول زیر‬
‫است‪:‬‬
 ‫خالصه مطلب‬

‫هر دانشجویی براساس رشته انتخابی خود می بایست تعدادی واحد درسی را در طی سنوات مجاز تحصیلی خود بگذراند‪.‬‬
‫برخی از این واحد ها به یکدیگر مربوط بوده و دارای ترتیب خاصی می باشند و برخی بی ارتباط به یکدیگر هستند‪ .‬به همین‬
‫دلیل هم باید دانشجویان پیش از آغاز تحصیالت خود از قوانین پیش نیاز و هم نیاز انتخاب واحد در دانشگاه محل قبولی مطلع‬
‫شوند‪ .‬در مقاله باال به بررسی کامل این قوانین به همراه تبصره ها و ماده های مهم آن پرداختیم‪.‬‬

‫آن دسته از دانشجویانی که در رابطه با دروس پیش نیاز و هم نیاز رشته تحصیلی خود سوالی دارند و یا نیاز به مشورت با‬
‫یک مشاور تحصیلی دارند‪ ،‬می توانند با شماره ‪(9099075307‬تنها از طریق تلفن ثابت و بدون گرفتن کد) تماس حاصل‬
‫کنند‪ .‬مشاوران ایران تحصیل همه روزه از ساعت ‪ 8‬صبح الی ‪ 12‬شب پاسخ گوی تمامی سواالت شما کاربران گرامی خواهند‬
‫بود‪ .‬هم چنین می توانید سواالت خود را در قسمت دیدگاه ها نوشته و برای ما ارسال کنید‪.‬‬