Temat: Budowa i funkcje liści.

1. Liście to organy wegetatywne, które wchodzą w skład pędu rośliny.

2. Funkcje liści:
• Wytwarzanie związków organicznych w procesie fotosyntezy,
• Transpiracja, czyli wyparowywanie wody z rośliny,
• Wymiana gazowa między środowiskiem wewnętrznym rośliny a zewnętrznym.

3. Różnorodność liści:
Rodzaje li ci ze wzgl du na obecno ogonka li ciowego:
a) li cie ogonkowe — charakterystyczne dla paproci oraz roślin dwuliściennych.
a) bezogonkowe (siedz ce) — charakterystyczne dla roślin jednoslisciennych.
Rodzaje li ci ze wzgl du na liczb blaszek
a) li cie pojedyncze - jedna blaszka li ciowa np. ołek Rivina.
• niepodzielone (blaszka li ciowa niepodzielona).
• podzielone (blaszka li ciowa podzielona wci ciami).
b) zło one – kilka blaszek li ciowych zwanych listkami np. wyka ptasia.
• pierzaste – liski osadzone na przedłu eniu ogonka, tzw. osadce, np. li
pierzastozło ony robinii.
• dłoniaste – listki osadzone promieni cie na ko cu ogonka, np. li
dłoniastozło ony kasztanowca.
Nerwacja
• nerwacja – układ wi zek przewodz cych w li ciu, pełni cych funkcje od ywcze i
mechaniczne (wzmacniaj ce).

LIŚĆ 1
ś
ś
ż
ś
ś
ż
ż
ą
ą
ę
ę
ś
ś
ą
ś
ę
ś
ą
ś
ć
ż
ę
ś
ś
fi
ś
ą
ń
ż
ś
ś
ć
ć
 • Użyłkowanie (nerwacja) równoległe - charakterystyczne dla roślin jednoliściennych
• Użyłkowanie siatkowe - charakterystyczne dla roślin dwuliściennych.
Ulistnienie
a) Ulistnienie okółkowe - występuje wtedy, gdy z jednego węzła łodygi wyrasta
więcej niż jeden liść np. u goryczki trojeściowej.
b) Ulistnienie skrętoległe (helikalne) - mówimy, gdy z jednego węzła łodygi
wyrasta jeden liść, a wszystkie liście układają się na łodydze w kształt helisy np. u
liczydła górskiego.

4. Budowa morfologiczna liścia:

W blaszce liściowej przebiegają wioski przewodzące, które tworzą

rusztowanie liścia (użyłkowanie/unerwienie).

Przez ogonek liściowy przebiegają z łodygi do blaszki liściowej wiązki przewodzące.

5. Budowa anatomiczna liścia:

Miękisz asymilacyjny (chlorenchyma,

mezo l) - wypełnia przestrzeń między
Drewno - transport wody z solami mineralnymi z
górną a dolną epidermą liścia. Jego
łodygi do żywych komórek liścia.
komórki zawierają liczne chloroplasty
(fotosynteza). U roślin jednoliściennych Łyko - transport asymilatów, wytworzonych w
jest jednorodny, a u dwuliściennych miękiszu asymilacyjnym liścia, do pozostałych
wyróżnia się dwie jego formy: żywych komórek rośliny.

Kutykula chroni przed nadmiernym

wyparowywaniem wody, wnikaniem
drobnoustrojów i urazami mechanicznymi.

U większości znajdują się głównie na spodniej stronie liścia.

LIŚĆ 2
fi
 Jej komórki są połączone
między sobą licznymi
plazmodesmami.

Przystosowania w budowie liści roślin szpikowych do warunków suszy lologicznej

należą:
• Silnie zredukowana blaszka liściowa, a tym samym mała powierzchnia
wyparowywania wody,
• Epiderma zbudowana z grubościennych komórek powleczonych grubą
warstwą kutykuli, a często również woskiem,
• Aparaty szparkowe umiejscowione w zagłębieniach epidermy.
Obecność cewek w drewnie roślin szpilkowych, oraz znacznie mniej wydajny
przepływ wody przez cewki niż przez znaczenia, sprawia że podniesienie wody na
dużą wysokość jest utrudnione. Ograniczenia transpiracji między m.in. przez redukcję
blaszki liściowej przyczyniło się do mniejszego zapotrzebowania roślin szpikowych
na wodę.

6. Liście różnych form ekologicznych roślin:

LIŚĆ 3
fi
 7. Mody kacje budowy i funkcji liści
• Pochwy kwiatostanowe - występują u roślin jednoliściennych np. u anturium. Duże
i barwne, otaczają niepozorne kwiatostany przywabiają zapylaczy (f. powabni).

LIŚĆ 4
fi