CA LÂM SÀNG BÀI 17: THUỐC CHỐNG VIÊM, GIẢM ĐAU VIÊM MÀNG

HOẠT DỊCH KHỚP GỐI

Bệnh nhân Nguyễn Thị C, 75 tuổi, vào viện với lý do: đau quanh khớp gối 2 bên. Bệnh
sử: Thời gian gần đây bà C thấy đau quanh khớp gối, đau tăng khi đi lại nhiều hoặc lên
xuống cầu thang, có biểu hiện cứng khớp vào buổi sáng sớm sau khi ngủ dậy. Lúc vào
viện bệnh nhân được kiểm tra tầm vận động của các khớp, sự biến dạng khớp; siêu âm
khớp gối, xét nghiệm công thức máu, sinh hóa, xét nghiệm dịch khớp, ... Bà C có tiền sử
đái tháo đương týp 2 (10 năm nay, đang điều trị thuốc Metformin 500mg, Glibenclamid
5mg). Bệnh nhân được chẩn đoán: Viêm màng hoạt dịch khớp gối.
Chỉ định dùng thuốc: indomethacin 25mg, gel bôi Voltaren emulgel 1%, omeprazol
20mg trong 10 ngày. Sau 10 ngày bệnh nhân đến tái khám kiểm tra bệnh lý đái tháo
đường, được chỉ định thêm Aspirin 81mg do có nguy cơ tim mạch.
Câu hỏi thảo luận: Trình bày tương tác thuốc có thể xảy ra trên bệnh nhân C khi sử
dụng các thuốc điều trị đái tháo đường và thuốc điều trị viêm khớp. Đưa ra lưu ý khi sử
dụng thuốc.
Trả lời:
1. Indomethacin ⇔ Glibenclamid
Tác dụng hạ đường huyết của thuốc kích thích tiết insulin (Glibenclamid) có thể bị
tăng cường bởi Indomethacin làm tăng nguy cơ hạ đường huyết bằng cách kích
thích tiết insulin.Hoặc, có thể làm tăng nồng độ các chất kích thích bài tiết insulin
trong huyết tương bằng cách đẩy ra khỏi vị trí gắn kết với protein huyết tương.
2. Indomethacin ⇔ Metformin
Indomethacin dùng đồng thời với Metformin có thể làm tăng nguy cơ nhiễm axit
lactic. Vì Indomethacin ( NSAID) đã được chứng minh là gây suy giảm chức năng
thận nên khả năng xảy ra nhiễm axit lactic có thể tăng lên ở những bệnh nhân đã bị
suy thận từ trước.
3. Glibenclamid ⇔ Metformin
Dùng đồng thời metformin với thuốc kích thích tiết insulin (Glibenclamid ) hoặc
insulin có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết.
4. Indomethacin ⇔ gel bôi Voltaren emulgel
Thuốc chống viêm không steroid có thể được hấp thu toàn thân sau khi dùng tại
chỗ. gel bôi Voltaren emulgel sử dụng đồng thời với Indomethacin toàn thân có
thể làm tăng tác dụng phụ như độc tính trên đường tiêu hóa (viêm, chảy máu, loét,
thủng), huyết khối tim mạch, nhiễm độc gan (tăng men gan), nhiễm độc thận, giữ
nước, phù nề, tăng huyết áp, và ức chế kết tập tiểu cầu.
5. Indomethacin ⇔ Aspirin
 Tác dụng kháng tiểu cầu và bảo vệ tim của aspirin liều thấp có thể bị đối kháng
khi dùng đồng thời Indomethacin. Cơ chế này là sự ức chế cạnh tranh
cyclooxygenase tiểu cầu bởi một số NSAID, không giống như aspirin, chúng liên
kết thuận nghịch tại vị trí hoạt động của enzyme và gây ra sự ức chế tạm thời về
sự hình thành Thromboxane và chức năng tiểu cầu phụ thuộc vào Thromboxane.
6. Aspirin ⇔ Glibenclamid
Tác dụng hạ đường huyết của thuốc kích thích tiết insulin (Glibenclamid) có thể bị
tăng cường bởi Aspirin làm tăng nguy cơ hạ đường huyết bằng cách kích thích tiết
insulin. Hoặc, chúng có thể làm tăng nồng độ các chất kích thích bài tiết insulin
trong huyết tương bằng cách đẩy chúng ra khỏi vị trí gắn kết với protein huyết
tương và/hoặc ức chế quá trình chuyển hóa của chúng.
7. Aspirin ⇔ Omeprazol
Dùng đồng thời với omeprazol có thể làm giảm sinh khả dụng đường uống của
aspirin. Nghiên cứu cho rằng việc ức chế axit có thể làm giảm tính chất ưa mỡ của
aspirin, do đó ảnh hưởng xấu đến sự hấp thu của nó từ đường tiêu hóa.