Collegium Civitas

Semestr letni 2024 r.

Kierunek studiów: Stosunki Międzynarodowe, 1st cykl studiów (BA)
Współczesne systemy polityczne

Kryteria / elementy klasyfikacji dla ‘portretów’ systemu politycznego

poszczególnych państw (ramowe wytyczne)

A. Kryteria formalne / deskrypcyjne

1. oficjalna (oraz możliwie potoczna) nazwa państwa
2. data powstania / złożenia państwa jako jednostki suwerennej (ewentualnie podać
wcześniejsze reżimy)
3. dane statystyczne: liczba ludności, powierzchnia terytorialna,….
4. oficjalny rodzaj rządu według dokumentów podstawowych (konstytucji itd.)
5. główne instytucje konstytucyjne i ich kluczowe kompetencje (trójpodział władzy?)
6. szczególnie: głowa państwa (kto? Jak zdobywa pozycję? Jakie ma kompetencje?)
7. centrum władzy politycznej: w którym urzędzie ‘ulokowane’? (→ rodzaj rządu)
8. prawa i obowiązki obywateli według konstytucji
8. a) czy są bezpośrednie elementy partycypacji politycznej?
9. system partyjny: wielopartyjny, jednopartyjny,….; najważniejsze partie / ugrupowania
polityczne w parlamencie
10. struktura administracyjno-polityczna: unitarna, federalna,…
10. a) w razie państwa federalnego lub unitarnego zdecentralizowanego: podstawa prawna
oraz kompetencje jednostek regionalnych
11. o ile to dotyczy wybranego państwa: stałe więzi polityczne i/lub prawne z innymi
państwami, sojusze, itd.

B. Kryteria nieformalne / faktyczne (według Pańskiej oceny)

1. ‘realny’ charakter systemu politycznego (kto rządzi rzeczywiście?)
2. stopień wierności faktycznej struktury władzy do zasad formalnych
3. Czy państwo jest stabilny, tzn. czy funkcjonuje sprawnie (niezależnie od kwestii, czy
regularnie)? ↔ państwo upadające (failed state)
4. Jak państwo zachowuje się na szczeblu międzynarodowym (konstruktywnie lub
destruktywnie)?
C. Metodologiczne elementy
1. Jakich źródeł szukać?
- informacje oficjalne (samo-wizerunek państwa/reżimu, np. występ internetowy)
- informacje analityczne (naukowe) o gospodarce, handlu, polityki zagranicznej itd. danego
kraju
- informacje dziennikarskie i inne (poziom ‘ewenementów’) → refleks konkretnego
zachowania reżimu na szczeblu międzynarodowym w bliższej przeszłości

2. Gdzie ich szukać? → zapewnić zróżnicowanie i trzymać zdrowy dystans

❖ Internet
a) Wikipedia i podobne portale – tak, ale tylko dla danych podstawowych/deskrypcyjnych
(ostrożnie!)
b) strony internetowe danego rządu i/lub innych instytucji państwowych (także ostrożnie!)
c) informacje encyklopedyczne (np. Britannica)
d) statystyki o gospodarce narodowej itd. → z organizacji/analityków niezależnych od rządu
danego kraju (ONZ, WTO, agencji ratingowych, itd.)
e) informacje dziennikarskie → o ile to możliwe, z różnych mediów

❖ w ‘realnych’ bibliotekach / ośrodkach informacyjnych

a) informacje encyklopedyczne (np. Britannica)
b) atlasy (geografia polityczna, gospodarcza itd.)
c) informacje statystyczne itd.