Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E

Homework 1

.2 2.3. The train travels between the cities A and B which are 180 km far
away from each other, in 1 hour. During this travel the train keeps its speed
constant for 4 minutes as 120 km/h . During the last 6 minutes before
arriving at the city B, the train decelerates and travels with an average speed
of 100 km/h . Excluding the time when the train travels with a constant
speed and the time it decelerates, determine the average velocity of the train.
Fig. 2-2.3
ÇÖZÜM
Trenin hızlanma, sabit hızla gittiği mesafe ve yavaşlama dışında sabit hızla gittiği süre:

1 1 5
t  1 4  6  saat
60 60 6
Trenin en büyük ortalama hızını sabit tutarak:

Kat ettiği yol : s  180 120 4 1

60
 
100 6
1
60

 162 km

En büyük ortalama hızı :

162
vort max   194 km/saat
5/6

.2 2.8. While travelling along a straight track, the motorcyclist passes from
the starting point O. The position of the motor is defined by the function
x  14.4t  0.1t 3 m . The unit of time is second (s) in this equation.
a). Determine the position of the motor at time t  9sn . Determine the
distance traveled during 0  t  9s .
b). Determine the position of the motor at time t  12sn . Determine the
distance traveled during 0  t  12sn . Fig. 2-2.8
c). Determine the maximum velocity the motor reaches during the time
interval 0  t  12sn .

ÇÖZÜM
x  t grafiği Şekil 1 de görülüyor.

Konum : x  14.4t  0.1t 3 m

dx
Hız : v  14.4  0.3t 2 m/sn
dt

dv
İvme : a  0.6t m/sn 2
dt
0  t  12sn zaman aralığı içinde hızın sıfır olduğu anı ararsak:

v  0  14.4  0.3t 2  0  t  6.9

Burada fiziksel anlamı olan zaman t  6.9 sn dir. Bu anda, motor
başlangıçtan en uzak noktaya ulaşmıştır ve artık geri dönmeye
başlayacaktır.
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

a) t  9sn  t  6.9 sn olduğunda, Şekil 2 de görüldüğü gibi motor

başlangıcın sol tarafına doğru gittiği en uzak noktadan geri gelmektedir.

Konum : x t 9
 14.49  0.193  56.7 m

Gidilen en uzak mesafe : x t  6.9

 14.46.9  0.16.93   66.5m

 14.49  6.9  0.193  6.93    9.8 m

9
Geri dönülen yol : x 6.9

Gidilen yol : s  66.5  9.8  76.3m

b) Konum : x t 12
 0 (başlangıca dönülmüş)

Gidilen yol : s  2 66.5  133m (Bakınız Şekil 2)

c) 0  t  12sn zaman aralığı içinde motor en uzak noktaya yavaşlayarak gitmekte, sonra oradan hızlanarak geri
dönmektedir. Şu halde, motorun yapacağı en büyük hız:

v t 12  14.4  0.3122  28.8m/sn

.2 3.31. A sport car starts from rest in a road closed to traffic such that its
speed is described by the v  s graph shown in Fig. 2-3.31. (For s  0 ;
vo  ao  0) In this graph; s A  120 m , sB  360 m , v A  40 m/s and
vB  10 m/s . Determine the accelerations of the sport car when it passes from
s  72 m and s  200 m . Draw the a  s graph.

Fig. 2-3.31

ÇÖZÜM
Hesapları iki bölgede yapalım.
1. Bölge 0  s  120 m : Başlangıç koşulları s  0 da vo  ao  0 dır.
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

vA 1
v1  s  s m/sn
sA 3

a1  v1
dv1
ds

1
3
s   13  19 s m/sn 2
, a1 s  72
 8 m/sn 2

2. Bölge 120 m  s  360 m :

Başlangıç koşulu v2 o  v1 s 120

 40 m/sn

v2  v2 o   vs  vs s  s   55  0.125s m/sn

B

B
A

A
A

dv2
a2  v2   6.875  0.0156s m/sn 2
ds

a2 s  200
 3.75 m/sn 2

a  s grafiği Şekil 1 de görüldüğü gibi çizilir.

.2 5.3. In a volleyball game, the player at point O serves the ball to

the game when the ball is at point B which is 2 m high from the point
O. In order to let the ball pass over the net, the path of the ball should
pass from point D. The other teams player receives the ball just before
it hits the floor at point A. Axes lies on the floor while x is directed
from point O to point A. The ball travels from point B to point
D (9 m, 2.4 m) and then to point A (13m,0) .
a). Determine the initial velocity of the ball when the serving player
hits the ball and determine the direction ( ) of the initial
velocity,
b). Determine the coordinates of the heighest point that the ball will
reach.
Fig. 2-5.3

ÇÖZÜM

Yörünge denklemi: Topun ilk hızının bileşenleri vo x ve vo y

dir. Hareketin x ve y ivmeleri birbirlerinden bağımsız olduğu için her iki yönde hareket bağımsız incelenecek.

x ekseni yönünde hareket y ekseni yönünde hareket

x  0 , y   9.81

x  c1 , y   9.81t  d1

x  c1t  c2 , y   4.9t 2  d1t  d 2

 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

Sabitlerin belirlenmesi: x t 0  0  c2  0

x t  0  vo x  c1  vo x

x t tD
 9m  c2  c1t D  9  tD  9 / vo x (1)

x t t  13m  c2  c1t A  13  t A  13 / vo x (2)

A

y t 0
2  d2  2

y t 0
 vo y  d1  vo y

y t tD
 2.4 m  d 2  d1t D  4.9t D2  2.4 (3)

y t t A
0  d 2  d1t A  4.9t A2  0 (4)

a) Topun ilk hızı: (3) de (1) ve (4) de (2) yerleştirilirse vo x   9.95 ve vo y   4.88 bulunur. Burada fiziksel
anlamı olan kökler pozitiftir. Buna göre topun D ve A noktalarına ulaşma süreleri,

9 13
vo x  9.95 m/sn , vo y  4.88 m/sn , tD   0.9 sn , tA   1.3sn
9.95 9.95

vo  vo x  vo y  9.952  4.882  11.1m/sn

2 2
Topun ilk hızı :

Topun yatayla yapacağı açı :   tan 1   vo y

vo x
 26

Diğer sabitler ise c1  9.95 , c2  0 , d1  4.88 , d 2  2 dir. Topun zamana bağlı koordinat fonksiyonları,

x  9.95t m , y  2  4.88t  4.9t 2 m (5)

b) Topun çıkacağı en yüksek noktanın koordinatları: C noktasında y t  0 olur. Buna göre,

C

y tC
 4.88  9.81tC  0  tC  0.5sn

Bu sonuç (5) de yerleştirilirse, C noktasının koordinatları:

xC  x t  4.95m , yC  y t  3.21m
C  0.5 C  0.5
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

.2 6.17. The racing car turns the quadrant shaped bend with radius
r  100 m after travelling the straight racing track with a legth of d  150 m
. The racing car start at time t  0 from rest at point s  0 with a
acceleration function s  0.018t 2 m/s 2 . Determine the velocity and
acceleration of the car when s  170 m .

Fig. 2-6.17

ÇÖZÜM
Aracın hız ve konum fonksiyonları:
t t
s  0.018t 2 m/sn 2 , s   s dt  0.006t 3 m/sn , s   s dt  0.0015t 4 m (1)
0 0

Araç s  170 m ye ulaştığında geçmiş olan zamanı (1c) den hesaplarsak:

170
t4  t  18.35 sn (dört kök içinden fiziksel anlamı olan)
0.0015
Bu sonuç (1) ifadelerinde sırayla yerleştirilirse:


s t 18.35  0.01818.352  6.06 m/sn 2 , s t 18.35
 0.00618.353  37.1 m/sn

Araç dairesel viraj döndüğü için:

Hız : v t 18.35  s t 18.35

 37.1 m/sn

at  s t 18.35  6.06 m/sn 2 

t 18.35 

s    a  at  an  6.06  13.76  15 m/sn
2 2 2 2 2 2
İvme :
37.12

 13.76 m/sn 2 
t 18.35
an t 18.35
 
r 100 
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

.2 6.20. For a particle moving along a circular parth, the function of position is s  5t 2  2t  2 m . Here,

t is in seconds. If the accelerarion of the particle is a  10.5m/sn 2 when t  1sn , determine the radius of
the circular path.
ÇÖZÜM

s  5t 2  2t  2 m

s  10t  2 m/sn  s t 1
 8m/sn

s  10 m/sn 2

at  s  10 m/sn 2 

 
2
64
s 2 64   a 2  at2  an2  10.52  102   r   20
an   m/sn 2  r
r r 

Fiziksel anlamı olan kök  r  20 m

.2 7.8. In Fig. 2-7.8, the rod OA rotates freely about point O and collar B slides on the
rod. The position of the collar in polar coordinates are r  0.5  0.008t 2  m and

  0.02t 2 rad . Determine the velocity and the acceleration of the collar when it
reaches to point O.

Fig. 2-7.8
ÇÖZÜM
r  0 oluncaya kadar bileziğin hareket etme süresini hesaplayalım.

0.5
r  0.5  0.008t 2  0  t   7.9  t  7.9sn
0.008
Koordinat fonksiyonlarının zamana göre türevleri:

r  0.5  0.008t 2 m , r t  7.9

0 ve   0.02t 2 rad ,  t  7.9
 1.25 rad

r   0.016t m/sn , r t  7.9

  0.13m/sn ve   0.04t rad/sn ,   0.31 rad/sn
t  7.9

r   0.016 m/sn 2 , r t  7.9   0.016 m/sn 2 ve   0.04 rad/sn 2 ,   0.04 rad/sn 2
t  7.9

vr  r   0.13m/sn
Hız :  v  vr2  v2  0.13m/sn
v  0

ar  r  r 2  0.016  0   0.016 m/sn 2

İvme :
a  r  2r  0  2 0.13 0.31  0.08 m/sn 2


ar2  a2   0.016  0.08  0.082 m/sn 2

2 2
 a
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

.2 8.13. The position of a particle in cylindrical coordinates is r  12t 2 ,   2 t , z  2t 3 . Here, r and z are in
meters,  is in radyans and t is in second. Determine the velocity and acceleration of the particle.
ÇÖZÜM
Koordinat bileşenlerinin zamana göre türevlerini hesaplayalım:

r  12t 2 , r  24t , r  24

  2 t ,   2 ,   0

z  2t 3 , z  6t 2 , z  12t

Silindirik takım: Hız : v  rer  re  zk  24ter  24 t 2e  6t 2k m/sn

İvme : a  r  r 2 er  r  2r e  z k

 24 1 2 2t 2  er  96 te  12tk m/sn 2

.2 9.7. The system of blocks and pulleys in Fig. 2-9.7 starts from rest and
the block  moves in 6s upwards 12 m . Determine the displacement
and average velocity of the block . Blocks have constant accelerations.

Fig. 2-9.7

ÇÖZÜM
Makara sisteminde birbirlerinden bağımsız her iki kablonun boyları L1 ve L 2 sabittir.

2 s A  2 sB  L1  s A  s B  0  v A  vB  0 (1)

sC   sC  sB   L2  2 sC  sB  0  2 vC  vB  0 (2)

Burada konum değişikliğini s diye gösterilmiştir.  bloğu ile A makarasının yer değiştirmesiyle hızı aynıdır.
benzer biçimde,  bloğu ile C makarasının hızı ve yer değiştirmesi aynıdır. s A için pozitif yön aşağıya doğru olup,
A makarası yukarıya doğru çıktığı için s A  12 m olur. Buna göre, (1b) ile (2b) den,

s B  12 m  , sC  6 m 

bulunur. A makarasının ortalama hızı,

s A 12
vA ort    2 m/sn
t 6
olur. Bunu (1c) ile (2c) de yerleştirirsek  vB ort  2 m/sn  , vC ort  1m/sn 
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

.2 10.6. Two airplanes shown in Fig. 2-10.6 fly in different altitudes but in
parallel planes. The passenger plane A and the warplane B have constant
speeds of vA  900 km/h and vB  1440km/h , respectively. Warplane moves
along a circular path with a radius of r  10 km . When   30 determine
the velocity and acceleration of the warplane relative to the passenger plane.

Fig. 2-10.6

ÇÖZÜM
Bağıl hız hesabı: Bakınız Şekil 1.
v A  900 / 3.6  250 m/sn

vB  1440 / 3.6  400 m/sn

v A  250 i m/sn

v B  400 sin 30 i  cos 30 j m/sn  200 i  346 j m/sn

v B  v A  v B/ A  v B / A  v B  v A  50i  346 j m/sn

Bağıl ivme hesabı: Savaş uçağında sabit hızı nedeniyle ( a B )t  0 dır. Normal ivmesi ise B noktasından O noktasına
yönelmiştir (Bakınız Şekil 2).

vB2 4002
aB n    16 m/sn 2
r 10000

a B  16  cos 30 i  sin 30 j m/sn 2  13.9 i  8 j m/sn 2

aA  0

a B  a A  aB/ A  a B/ A  a B  a A  13.9i  8 j m/sn 2

.2 11.4. Circular platform in Fig. 2-11.4 rotates about z axis with an angular
velecity of   2 rad/s and an angular acceleration of   8rad/s 2 . The pin
P inserted to the slot on the platform moves with a constant speed of
v  6 m/s relative to the platform. When c  4 m , determine the absolute
velocity and acceleration of the pin P.

Fig. 2-11.4
 Istanbul Technical University Akif Kutlu DNK201E
Homework 1

ÇÖZÜM
Sabit takım ve dairesel tablayla birlikte dönen hareketli takımı O merkezine yerleştirelim. Bu
durumda hareketli takımın sabit takıma göre hızı v O  0 ve ivmesi aO  0 olur. Pimin konum
vektörü r  4i m ve tablaya göre sabit değerli hızı  v P / O xyz  6 i m/sn dir. Tablanın açısal hızı

ω   2 k rad/sn , açısal ivmesi α  8 k rad/sn 2 dir. Şu halde P pimi için için:

(Ötelenen ve Dönen eksen takımında bağıl hareket konusuna bakınız!!)

Mutlak hız : v P  v O   v P / O xyz  ω r  0  6 i  2 k  4 i   6 i  8 j m/sn

Mutlak ivme : a P  aO  a P/O xyz  α r  2ω v P/O xyz  ωωr 

 0  0  0  8k  4i  2 2 k  6 i   2 k   2 k  4 i   16 i  56 j m/sn 2