Mózgowe mechanizmy funkcji umysłowych

Wykład 18.05.2023

Na zmienioną aktywność półkul mózgowych u kobiet może wpłynąć np. jakiś syntetyczny
hormon. W latach 40 XX wieku kobiety w ciąży przyjmowały jeden z syntetycznych
hormonów, któremu przypisywano właściwości antyporonne, środek ten stosowano do czasu
aż na badaniach na szczurach odkryto, że działa on podobnie do androgenu tzn.
maskulinizując płody. Badania za pomocą technik komputerowego obrazowania mózgu
pozwoliły naukowcom wysnuć hipotezy, że kobiety, które w okresie prenatalnym zetknęły się
z tą substancją to używają swoich mózgów w sposób bardziej zlateralizowany. Podczas testu
polegającego na słuchaniu serii zdań u kobiet narażonych w okresie płodowym na działanie
tego sztucznego hormonu, aktywna była tylko jedna półkula mózgowa, a u kobiet z grupy
kontrolnej obie. U podstaw wobec funkcji intelektualnych człowieka leżą nie tylko
wpływy neuronalne ale także hormonalne. Jednym z ciekawszych odkryć jest to, że
zmiany poziomu hormonów mogą wpływać na wzorce poznawcze również u osób
dorosłych. Elizabeth Hampton wykazała, że wyniki pewnych testów zmieniają się u kobiet w
czasie cyklu menstruacyjnego w zależności od ilości estrogenów w ich organizmach.
Wyższemu poziomowi estrogenów towarzyszyło względne pogorszenie wyników w testach
przestrzennych oraz zwiększenie zdolności werbalnych i manulnych. Różnice w funkcjach
poznawczych pomiędzy płciami mogą mieć także związek z wpływami kulturowymi czy tez
stylami uczenia się. Wielu badaczy jest jednak zgodnych co do tego, że różnice w funkcjach
intelektualnych kobiet i mężczyzn sprowadzają się raczej do odmiennych wzorców zdolności
poznawczych niż do tego jakie ktoś ma IQ. Ludzie różnią się zdolnościami, niektórzy
wyjątkowo dobrze operują słowami a inni z kolei doskonale sobie radzą z takimi zadaniami
jak identyfikacja obiektu niezależnie od jego usytuowania w przestrzeni. Dwie osoby o tym
samym poziomie inteligencji ogólnej mogą więc różnić się pod względem odmiennych
wzorców zdolności poznawczych. Z wyników badań laboratoryjnych stwierdzono, że
mężczyźni lepiej niż kobiety wykonują pewne zadania przestrzenne, są sprawniejsi w
zadaniach wymagających obracania w wyobraźni przedmiotów, bądź manipulowania nimi np.
kostka Rubika. Łatwiej im też przewidzieć gdzie np. w zadaniach po rozłożeniu
przedziurkowanej kartki papieru znajdą się otwory. Wykazują przewagę w testach
wymagających wyobrażenia sobie rotacji obiektu lub manipulowania nim w inny sposób.