BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU DERSİ

2023-2024 ÖĞRETİM YILI PRATİK ÇALIŞMA NO: 2 (13.11.2023)

OLAY I: (S) gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilen bir otomobili ithal amacı dışında
2018 yılında sattığı için 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu md. 3/6’da yer alan suçu 1
işlediği gerekçesiyle hakkında asliye ceza mahkemesinde kamu davası açılmış ve mahkûm
olmuştur. Dosyanın istinaf incelemesinde olduğu esnada 17.10.2019 tarihli ve 7188 sayılı
Kanun 24.10.2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer. Bu Kanun’un 24.
maddesi CMK md. 251’i yeniden düzenlemiş ve “Asliye ceza mahkemesince, iddianamenin
kabulünden sonra adlî para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis
cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilir”
hükmünü getirmiştir. Ancak 7188 sayılı Kanun’un 31. maddesi ile CMK’ya geçici madde 5
eklenmiş ve bu maddenin 1. fıkrasının d bendinde 01.01.2020 tarihi itibarıyla (basit yargılama
usulünün uygulanmaya başlanacağı tarih) kovuşturma evresine geçilmiş, hükme bağlanmış
veya kesinleşmiş dosyalarda basit yargılama usulünün uygulanamayacağı belirtilmiştir.
Anayasa Mahkemesi 25.06.2020 tarihli ve E. 2020/16, K. 2020/33 sayılı kararıyla CMK geçici
md. 5/1-d’deki kovuşturma evresine geçilmiş dosyalarda basit yargılama usulü uygulanmaz
ibaresini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi ceza dairesi ceza
muhakemesi kanunları bakımından derhal uygulama ilkesinin geçerli olduğunu, ayrıca
Anayasa Mahkemesi kararlarının geçmişe yürümeyeceğini ifade ederek istinaf aşamasında
olan dosya bakımından artık basit yargılama usulünün uygulanamayacağını belirtir ve istinaf
başvurusunun esastan reddine karar verir.

SORU: (S) bakımından basit yargılama usulünün uygulanmaması hukuka uygun mudur?
Açıklayınız.

OLAY II: Kasten öldürme suçundan dolayı (A) hakkında yargılama yapan İstanbul 12. Ağır
Ceza Mahkemesi olayın tanıklarından (T)’nin ifadesinin alınması için Sivas-Gürün Asliye
Ceza Mahkemesi’ne yazı yazar. (T)’nin beyanını içeren tutanağın İstanbul 12. Ağır Ceza
Mahkemesi tarafından duruşmada okunması üzerine (A)’nın müdafi (M) tanık beyanlarının
gerçeğe aykırı olduğunu, (T)’nin ifadesinin alınmasından kendisinin haberdar edilmediğini,
edilseydi gidip Gürün Asliye Ceza Mahkemesi’nde hazır bulunacağını ve (T)’ye sorular
soracağını, bu yüzden (T)’nin ifadesinin bir daha alınmasını talep eder. Buna karşılık İstanbul
12. Ağır Ceza Mahkemesi (M)’ye (T)’nin ifadesine karşı şu anda sözlü veya yazılı beyanda
bulunma imkânının bulunduğunu, esas mahkemesi olarak (T)’nin beyanlarına karşı
itirazlarını dinleyip değerlendireceğini belirterek (T)’nin yeniden ifadesinin alınması talebini
reddeder. Olay anını gösteren ses ve görüntü kayıtlarının olduğu iddianamede ifade
edilmiştir. Buna dayanarak (M), Mahkeme’den bu kayıtların duruşmada dinlenmesini ve
izlenmesini talep eder. Ancak Mahkeme ses ve görüntülerin bilirkişi marifetiyle çözümünün
yaptırıldığı ve çözüm tutanaklarının dava dosyasında mevcut olduğu gerekçesiyle talebi
reddeder.

1
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu md. 3/6 şu şekildedir; “Özel kanunları gereğince gümrük
vergilerinden kısmen veya tamamen muaf olarak ithal edilen eşyayı, ithal amacı dışında başka bir kullanıma
tahsis eden, satan veya devreden ya da bu özelliğini bilerek satın alan veya kabul eden kişi, altı aydan iki yıla
kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır”.
SORU I: İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Gürün Asliye Ceza Mahkemesi’ne yazdığı
yazının hukukî niteliği nedir? (T)’nin ifadesi hukuka uygun olarak alınmış mıdır? Açıklayınız.

SORU II: (M)’nin (T)’nin ifadesine ilişkin talep ve itirazlarını ve Mahkeme’nin talebi red
gerekçesini ceza muhakemesinin ilkelerini de dikkate alarak değerlendiriniz.

SORU III: (M)’nin ses ve görüntü kayıtlarına ilişkin talebini ve Mahkeme’nin talebi red
gerekçesini ceza muhakemesinin ilkelerini de dikkate alarak değerlendiriniz.