Cykl projektów z edukacji społecznej dla uczniów

klasy 3 szkoły podstawowej

Wykonały: Joanna Cichy

Klaudia Wojakiewicz
Katarzyna Niedźwiecka-Kiełbasa
Marcelina Sala
Aleksandra Syper

Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, 3 rok, V semestr

Jednolite studia magisterskie
Rok akademicki 2023/2024
Sprawdzający: dr Z. Ruszaj
Projekt „Odkrywamy Unię Europejską”
Cel projektu. Uczeń:
-zapoznaje się z krajami Unii Europejskiej
-rozwija świadomość kulturową i geograficzną
-poszukuje informacji i korzysta z różnych źródeł
Metody i formy pracy: metoda podająca, metoda eksponująca, metoda praktyczna, praca
indywidualna, praca z całą klasą, praca w grupach
1. Wstępne zapoznanie z UE
Unia Europejska rozpoczęła swoje istnienie od traktatów podpisanych po II wojnie światowej.
Pierwszym celem Unii było usprawnienie współpracy gospodarczej. Przyjmowano, że
państwa, które prowadzą ze sobą wymianę handlową bardziej będą unikać konfliktów. W
1958 r. została utworzona Europejska Wspólnota Gospodarcza, a jej celem było zacieśnienie
współpracy między Luksemburgiem, Niderlandami, Belgią, Niemcami, Francją i Włochami.
Później do Unii przystąpiły jeszcze 22 państwa (z tym że Zjednoczone Królestwo opuściło
UE 31 stycznia 2020 r.). Na początku Unia miała charakter gospodarczy, a dopiero później
zajęła się stosunkami zewnętrznymi, bezpieczeństwem, migracją, sprawiedliwością,
klimatem, środowiskiem i zdrowiem. UE pomogła ludziom ulepszyć ich życie i wprowadziła
walutę euro. Wszyscy obywatele, którzy należą do Unii mogą bez przeszkód podróżować po
niemalże całym kontynencie. Mają również prawo wybrać w którym państwie UE chcą
pracować oraz studiować. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej chroni prawa
obywatelskie. Prawa podstawowe obejmują prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości,
prawo do ochrony danych osobowych, wolność od dyskryminacji ze względu na rasę, płeć,
pochodzenie etniczne, orientację seksualną, wiek, religię, światopogląd, niepełnosprawność.
Głównym zadaniem Unii jest organizacja współpracy między krajami członkowskimi i ich
mieszkańcami. UE jest porozumieniem państw opartym na zasadzie wzajemności, a także
solidarności.
Flaga Unii Europejskiej ma niebieskie tło, a na tym tle widnieje okrąg złożony ze złotych
gwiazd. Ten symbol ma na celu pokazać, że kraje Unii Europejskiej wspierają się.
Hymnem Unii Europejskiej od 1993 r. Jest „Oda do radości”. Ludwig van Beethoven napisał
melodię do hymnu, a tekstu dostarczył mu Fryderyk Schiller.
Euro to waluta Unii Europejskiej, która została wprowadzona 1 stycznia 2002 r. Euro to
środek płatniczy obowiązujący w 20 z 27 krajów należących do UE.
2. Nauczyciel przedstawia uczniom flagi różnych krajów Unii Europejskiej i krótko je
opisuje. Przykładowo:
Flaga Hiszpanii to prostokąt podzielony na trzy poziome pasy czerwony, żółty i czerwony. Na
środkowym pasie znajduje się godło królewskie w otoczeniu słupów Herkulesa. Herb odnosi
się do monarchii Hiszpańskiej.
Flaga Włoch jest w kształcie prostokąta podzielonego na trzy pionowe pasy w barwach
zielony, biały i czerwony. Trójkolorowe pasy nawiązują do rewolucji francuskiej. Kolor
zielony symbolizuje wolność, nadzieję i krajobraz śródziemnomorski, biały- wiarę katolicką i
odśnieżone szczyty Alp, czerwony- męstwo i krew.
Flaga Francji jest podzielona na trzy równe pionowe pasy: niebieski, biały i czerwony. Barwy
te są kojarzone z wolnością, równością oraz braterstwem. Kolor biały nawiązuje do
wcześniejszej białej flagi natomiast niebieski i czerwony to kolory herbu Paryża.
Flaga Polski składa się z dwóch równych poziomych pasów. Pierwszy symbolizuje czystość,
a drugi odwagę i waleczność. Flaga biało-czerwona oficjalnie została uznana za symbol
narodowy w 1919 r.
Flaga Niemiec to prostokąt podzielony na trzy poziome pasy tej samej wielkości: czarny,
czerwony i złoty. Czarny kolor oznacza niewolę, czerwony- bitwy, a złoty- wolność. Flaga
została wprowadzona 23 maja 1949 r.
3. Nauczyciel przygotowuje kartki z nazwami różnych krajów, a uczniowie losują jeden kraj i
tworzą flagę wylosowanego państwa.
4. Przykład jak można wykonać flagę Polski
Materiały: biała kartka, czerwona kartka, nożyczki, klej, patyczek
Na białej kartce A4 odmierz 10 cm szerokości i wytnij prostokąt. Z czerwonej kartki A4
wytnij kolejny prostokąt o szerokości 5 cm. Czerwony pasek przyklej klejem na dole białej
kartki. Kartkę złóż na pół, aby odmierzyć środek. Cały środek kartki wysmaruj klejem, włóż
do środka duży patyczek od szaszłyków i sklej. Klej musi być dobrej jakości bo inaczej kartka
będzie się rozklejać.
5. Wykonanie plakatu o kraju Unii Europejskiej
Materiały: karton lub duży arkusz papieru, kredki, pisaki, kolorowe długopisy, zdjęcia
reprezentujące dany kraj, klej lub taśma klejąca, informacje o danym kraju
Poszczególne grupy wybierają jedno państwo Unii Europejskiej do przedstawienia na
plakacie. Korzystając z materiałów edukacyjnych oraz książek uczniowie zbierają informacje
na temat danego państwa (lokalizacja, stolica, język urzędowy, atrakcje turystyczne, kuchnia
narodowa, tradycje i zwyczaje). Podczas projektowania plakatu uczniowie powinni pamiętać
żeby zawrzeć wszystkie niezbędne informacje. Na plakacie powinny się znaleźć zdjęcia
ukazujące zabytki, stroje ludowe, potrawy, wydarzenia kulturalne, wydarzenia historyczne,
krajobrazy, ważne osobistości. Te wiadomości należy ukazać w atrakcyjnej formie. W tym
celu można użyć kolorowych długopisów, kredek, flamastrów. Tekst może zostać
umieszczony na barwnych kartkach, w ramkach o kształcie chmurki itp. Naklejki, kolorowe
tasiemki, sztuczne kwiatki również są mile widziane.
6. Prezentacja
Po wykonaniu plakatu wszystkie grupy prezentują go przed klasą oraz opowiadają o tym
czego się dowiedziały o przedstawianym państwie.
7. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne:
Pierwsze ćwiczenie polega na dopasowaniu do nazw państw różnych powitań w Europie. Np.
w Niemczech na dzień dobry mówi się Guten Morgen.
Drugie ćwiczenie to memory, a uczniowie muszą odnaleźć dwie takie same flagi krajów UE.
W trzecim ćwiczeniu wykonują prosty quiz sprawdzający wiedzę o UE.
8. Nauczyciel może przeprowadzić krótką dyskusję o tematach, które pojawiły się w
projektach. Dobrym pomysłem będzie też podsumowanie najważniejszych faktów i
informacji o Unii Europejskiej. Uczniowie mogą podzielić się swoimi przemyśleniami na
temat projektu
Projekt „Moja rodzina”
Cele projektu. Uczeń:
-rozumie różnorodność struktur rodzinnych
-zdaje sobie sprawę ze znaczenia rodziny jako podstawowej jednostki społecznej
-poznaje różne role i obowiązki w rodzinie
-buduje więzi rodzinne i rozwija empatię
Metody i formy pracy: metoda eksponująca, metoda praktyczna, metoda aktywizująca, praca
z całą klasą, praca indywidualna
1. Film edukacyjny „Rodzina – podstawowa grupa społeczna”
Na początku film rozpoczyna się od pokazania różnorodności rodzin na całym świecie,
obejmując przedstawienie rodziny z różnych kultur i środowisk. Pokazane są podobieństwa i
różnice w strukturze rodzinnej. Film ukazuje, że rodzina może być dwupokoleniowa,
wielopokoleniowa, zastępcza lub z jednym rodzicem. Rodzina może spełniać funkcje takie
jak integracja społeczna i kulturowa, edukacja i wychowanie, opieka nad dziećmi. Relacje
rodzinne powinny obejmować miłość, wsparcie, komunikację oraz rozwiązywanie
konfliktów. Rodzinie przypisuje się istotną rolę w kształtowaniu wartości społecznych. W
rodzinie mają miejsce rodzinne tradycje i zwyczaje do których można zaliczyć wspólne
przygotowywanie potraw i ozdób świątecznych, wycieczki, codzienna rozmowa przed snem,
spożywanie obiadu.
2. W ramach projektu uczniowie mają za zadanie porozmawiać z rodzicami o swojej rodzinie.
Dzieci mogą pytać o historię rodziny, liczebność i skład, zainteresowania jej członków.
Ważne, aby zanotować informacje podane przez rodziców, ponieważ będą potrzebne do zajęć
3. Wszyscy uczniowie przygotowują prezentację o swojej rodzinie. W celu uatrakcyjnienia
prezentacji można użyć zdjęć i kolorowych kartek z opisem. Dzieci mogą też własnoręcznie
narysować przedstawianych krewnych. Opis powinien zawierać: imiona i wiek każdego
członka rodziny, role oraz obowiązki, codzienne życie, zainteresowania, wykształcenie,
zawody, cele i marzenia, ciekawostki, ważne wydarzenia z życia.
4. Zabawa „Kim jesteś?”
Nauczyciel przygotowuje kartki z nazwami członków rodziny oraz przykleja je na plecy
uczniów. Uczniowie krążą po klasie i zadają sobie pytania w celu odpowiedzi na pytanie kim
są. Można zadawać maksymalnie trzy pytania jednemu uczniowi. Kiedy ktoś odgadnie swoją
postać podchodzi do nauczyciela i mówi kim jest. Gdy uczniowie odgadną swoją postać
nauczyciel pomaga im przykleić kartkę z nazwą na przodzie ubrania. Zabawa trwa dopóki
wszyscy nie odgadną kim są.
5. Ćwiczenie „Ja i moja rodzina”
Materiały: sylwetki mamy, taty, dziadka, babci, siostry, brata, duży obszar na podłodze
Nauczyciel przygotowuje sylwetki członków rodziny i ustawia je w kręgu wokół sylwetki
przedstawiającej dziecko. Tłumaczy uczestnikom, że będą odgadywać relacje rodzinne i
nazywać je na podstawie sylwetek ustawionych w kręgu. Wybrane dziecko wskazuje sylwetki
członków rodziny opisując ich relacje. Np. „To jest mój dziadek – ja jestem jego wnukiem”.
Po wybraniu wszystkich członków rodziny nauczyciel zmienia pozycje sylwetek w kręgu
tworząc nowe zestawienia rodzinne. Uczestnicy kontynuują zabawę wskazując nowe sylwetki
oraz opisują ich relacje rodzinne.
6. Ćwiczenia interaktywne
Dzieci wykonują krótki quiz o tym kto jest kim w rodzinie np. mama mojej mamy to moja
ciocia.
Kolejne ćwiczenie nosi nazwę „Co można robić z rodzicami” i polega na połączeniu danej
czynności ze zdjęciem np. spacer zostanie połączony ze obrazkiem rodziny spacerującej po
parku.
W ostatnim ćwiczeniu uczniowie skreślają z wykreślanki słowa kojarzące się z rodziną.
7. Tworzenie drzewa genealogicznego
Materiały: kartka papieru lub karton, ołówek lub długopis, kolorowe długopisy i pisaki,
zdjęcia członków rodziny
Uczeń zaczyna tworzyć drzewo genealogiczne umieszczając swoje imię w centrum kartki. W
dalszej kolejności rysuje linie od swojego imienia do imion rodziców. Pod ich imionami
umieszcza imiona swojego rodzeństwa jeśli takowe posiada. Następnie uczeń wpisuje imiona
dziadków, pradziadków, cioci, wujków, kuzynów oraz pozostałych krewnych. Świetny
pomysł to dodanie zdjęć członków rodziny obok ich imion, aby drzewo bardziej przyciągało
uwagę. Można dodać miejsca zamieszkania, daty urodzenia, śmierci, ślubów oraz krótkie
opisy ważnych wydarzeń z życia rodziny. Dodatkowo uczniowie mogą ozdobić drzewo
gałązkami, liśćmi, kwiatami czy też użyć kolorowych mazaków lub kredek. Po zakończeniu
projektowania drzewa genealogicznego mają okazję podzielić się swoimi pracami przed
klasą.
8. Podsumowanie projektu
Podczas projektu dzieci miały okazję lepiej poznać swoją rodzinę oraz zebrać cenne
informacje o swoich przodkach, tradycjach i wspólnych przeżyciach. Tworzenie drzewa
genealogicznego pozwoliło im lepiej zrozumieć relacje między pokoleniami. Uczniowie
zrozumieli jakie więzi łączą ich z bliskimi. Dowiedzieli się także, że każda rodzina jest
wyjątkowa. Każdy uczeń podzielił się wiadomościami na temat własnych członków rodziny
przed klasą oraz nauczył się żeby doceniać rodzinę i szanować bez względu na to jaka jest.
Projekt rozwijał umiejętności społeczne, komunikacyjne i badawcze.
Projekt „Znajomość znaków bezpieczeństwa”
Cele projektu. Uczeń:
-uczy się podstawowych znaków bezpieczeństwa drogowego, wodnego oraz w miejscach
publicznych
-ma zwiększoną świadomość na temat bezpiecznego zachowania w różnych sytuacjach
-rozwija umiejętności obserwacji, analizy i reakcji na różne znaki i sytuacje bezpieczeństwa
Metody i formy pracy: metoda podająca, metoda eksponująca, metoda aktywizująca, metoda
praktyczna, praca z całą klasą, praca indywidualna
1. Wprowadzenie do tematu
Nauczyciel tłumaczy, że znaki bezpieczeństwa to symbole graficzne, które informują,
ostrzegają ludzi o zagrożeniach oraz wskazują jak należy się zachować w pewnych
sytuacjach.
Znaki ostrzegawcze mają trójkątny kształt, są skierowane wierzchołkiem do góry w
czerwonym obramowaniu.
Znaki zakazu są okrągłe w czerwonym obramowaniu, czarny (w niektórych znakach
kolorowy) symbol na białym tle.
Znaki nakazu są okrągłe z białym symbolem na niebieskim tle.
Znaki informacyjne są prostokątne, niebieskie lub z białym polem na niebieskim tle z białym,
czarnym lub kolorowym symbolem.
Znaki drogowe: zakaz wjazdu na rowerach, parking, przejęcie dla pieszych, odcinek jezdni o
ruchu dwukierunkowym, tramwaj- znak drogowy ostrzegawczy, nakaz jazdy prosto, droga dla
rowerów, znak stop.
Znaki zakazu nad wodą: kąpiel zabroniona- most, kąpiel zabroniona- szlak żeglugowy, kąpiel
zabroniona- woda skażona, kąpiel zabroniona- woda pitna, kąpiel zabroniona- hodowla ryb,
zakaz skakania do wody.
Znaki nakazu nad wodą: nakaz zakładania kamizelek ratunkowych, nakaz ustawicznego
nadzoru nad dziećmi.
Znaki informacyjne nad wodą: wiry, niebezpieczna głębokość, skały podwodne, kamieniste
dno, sieci rybackie, wodorosty, zimna woda, plaża strzeżona, punkt medyczny, telefon.
Znaki ewakuacyjne: wyjście ewakuacyjne lewostronne, wyjście ewakuacyjne prawostronne,
kierunek do wyjścia ewakuacyjnego w górę, kierunek do wyjścia ewakuacyjnego w lewo,
kierunek do wyjścia ewakuacyjnego w prawo, pierwsza pomoc medyczna, ciągnąć aby
otworzyć drzwi prawe, ciągnąć żeby otworzyć drzwi lewe.
Znaki bezpieczeństwa mają na celu zapobiegać wypadkom oraz ochraniać życie i zdrowie
ludzi. Dzięki znakom jesteśmy poinformowani o ryzyku, a także wiemy jak uniknąć
niebezpiecznych sytuacji.
2. Zbieranie materiałów
Książki i materiały drukowane: Nauczyciel dostarcza uczniom książki i materiały drukowane
na temat znaków bezpieczeństwa. Mogą to być książeczki dla dzieci, broszury informacyjne,
foldery z ilustracjami znaków drogowych. Ważne żeby były napisane w sposób przystępny
dla najmłodszych.
Filmy: Nauczyciel pokazuje uczniom filmy edukacyjne, które przekazują wiadomości na
temat znaczenia i celu stosowania znaków bezpieczeństwa. Dobrze gdyby filmy zawierały
animacje, scenki z życia codziennego oraz praktyczne wskazówki. Po obejrzeniu filmów
uczniowie dyskutują między sobą o przekazach w nich zawartych.
Plakaty: Nauczyciel daje uczniom do obejrzenia plakaty zawierające znaki bezpieczeństwa.
Najlepiej jeśli plakaty będą bogato ilustrowane, ale mogą też zawierać krótkie wyjaśnienia
poszczególnych znaków.
Przykładowe znaki: Nauczyciel przynosi do klasy miniatury znaków bezpieczeństwa. Mogą
to być oznaczenia na pływalniach, symbole drogowe, znaki ostrzegawcze, ewakuacyjne,
oznaczenia chemiczne.
3. Analiza i dyskusja
Po zaprezentowaniu znaków nauczyciel może przeprowadzić dyskusję na temat zastosowania
i znaczenia. Przykładowe pytania to: „Co oznacza ten znak?”, „Gdzie można go zobaczyć?”,
„Dlaczego ten znak jest ważny?”. Uczniowie próbują interpretować znaki oraz tłumaczą jakie
zachowania powinny się pojawić za ich sprawą. Nauczyciel proponuje uczniom analizę
przykładowych sytuacji, w których występują znaki bezpieczeństwa. Takie sytuacje to
przykładowo ewakuacja z budynku w przypadku zagrożenia, korzystanie z basenu,
przekraczanie ulicy. Podczas dyskusji uczniowie mogą dzielić się osobistymi obserwacjami,
doświadczeniami, refleksjami albo pytają jeśli coś jest niejasne. Zastanawiają się także jakie
korzyści wynikają z przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Podczas omawiania znaku „Pasy
dla pieszych” nauczyciel może zalecać uczniom zatrzymanie się na chodniku przed
przejściem dla pieszych, sprawdzenie obu stron przed przejściem, unikanie korzystania z
telefonu w trakcie przechodzenia przez ulicę. Podczas omawiania znaków oznaczających
substancje chemiczne nauczyciel uświadamia działania, które należy podjąć w trakcie
kontaktu z takimi substancjami. Ważne jest noszenie rękawic oraz okularów ochronnych. W
przypadku spotkania ze znakami ostrzegawczymi należy stosować się do zaleceń, które są
zawarte na znakach.
4. Tworzenie własnych znaków
Najpierw uczniowie powinni wybrać rodzaj znaku, który będą tworzyć. Mają do wyboru
znaki dotyczące bezpieczeństwa w domu i szkole (np. zasady dotyczące korzystania z
narzędzi), drogowego (np. ostrzeganie przed niebezpiecznymi zakrętami), wodnego (np.
ostrzeżenie przed kamienistym dnem), pożarowego (np. ostrzeżenie przed znakami
łatwopalnymi). Gdy wybór zostanie dokonany dzieci mogą rozpocząć projektowanie swoich
znaków. Znaki mogą przybrać formę rysunków oraz symboli. Nauczyciel przypomina
uczniom, że mają do dyspozycji kredki, farby, kolorowe długopisy i pisaki. Do znaków
powinny zostać dodane opisy, które wyjaśniają ich znaczenie, ale też zastosowanie. Dobrze
jeśli opisy będą zawierać zachowania zalecane w obecności danego znaku, a także wskazówki
w jaki sposób należy reagować w sytuacjach zagrożenia.
5. Prezentacja
Po skończonej pracy uczniowie przedstawiają swoje znaki przed resztą klasy. Dzielą się
swoimi przemyśleniami o znaczeniu bezpieczeństwa w życiu. Jeśli chcą mogą również
opowiedzieć dlaczego wybrali taki, a nie inny znak. Po prezentacji można zapytać uczniów
jakie znaki są dla nich najważniejsze.
6. Ćwiczenia interaktywne
Uczniowie wykonują zadanie w którym mają dopasować znaki do ich nazw.
W drugim ćwiczeniu dzieci mają do wyboru różne obrazki znaków bezpieczeństwa, które
muszą przyporządkować do danej kategorii np. znaki ostrzegawcze, znaki nakazu, znaki
zakazu, znaki informacyjne.
W trzecim ćwiczeniu uczniowie rozwiązują prosty quiz na temat znaczenia znaków
bezpieczeństwa.
7. Podsumowanie
Na koniec projektu nauczyciel podsumowuje wiedzę związaną z tematem znaków
bezpieczeństwa. Uczniowie przedstawiają swoje refleksje oraz powiadamiają jakie
wiadomości z projektu najbardziej utkwiły im w pamięci.