Wijkonderzoek

Titel
Geografisch onderzoek

Wanneer is een onderzoek geografisch?

Subtitel
Tweede niveau
• •Beschrijvende vragen
- Wat is daar, waar is dat, hoe is dat daar?
• Verklarende vragen
- Waarom is dat daar, waarom is dat daar zo?
• Voorspellende vragen
- Hoe zal het daar in de toekomst zijn?
• Waarderende vragen
- Waar is dat gewenst, wat is daar gewenst?
• Probleemoplossende vragen
- Wat kan daar, waar kan dat, hoe kan het daar beter?
Titel

Subtitel
• Tweede niveau
Titel
Sociaalgeografisch en fysischgeografisch onderzoek

• Sociaalgeografische vraagstukken
Subtitel
- maatschappelijke verschijnselen in relatie tot
• Tweede niveau
één of meer gebieden
• Fysischgeografische vraagstukken
- natuurlijke verschijnselen
- onderlinge relaties tussen verschijnselen
- in de aardkorst
- aan het aardoppervlak
- in de atmosfeer
• Raakvlakken tussen fysische en sociale geografie
 Opdracht PO wijkenonderzoek
Onderzoek in 1 of 2 wijken in rotterdam over 1 van onderstaande
onderwerpen:
1. Leefbaarheid en veiligheid
2. Bereikbaarheid en voorzieningen
3. Stedelijke vernieuwing
4. eigen keuze

product: rapport of documentaire

• In groepen van 3-4 personen

• Opzet onderzoek, ten minste 2 interviews per groepslid,
foto’s,schrijven onderzoeksrapport
De opbouw van het onderzoeksrapport
• Hoofdstuk 1 Inleiding (inclusief korte
literatuurreview)
• Hoofdstuk 2 Onderzoeksmethode, beschrijving
geïnterviewden en beschrijving veldwerkgebied
• Hoofdstuk 3 Resultaten
• Hoofdstuk 4 Conclusie en discussie
• Literatuurlijst
• Bijlagen, incl. korte reflectie over onderzoek en
samenwerking
 BEOORDELING PO AK ‘wijkonderzoek’

Beoordeling oorde opmerkinge

el n

Titelpagina, · Bevat gegevens leerlingen en opdracht /5

inhoudsopgave & · Maakt duidelijk waar het rapport over gaat
bijlages · De inhoudsopgave is compleet
· De vragenlijst is als bijlage toegevoegd

Inleiding · Beschrijft de aanleiding van het onderzoek /15

· Geeft aan wat de doelstelling en vraagstelling (hoofd- en deelvragen) zijn
· Geeft argumenten voor het belang van het onderzoek
· Beschrijft de onderzoeksmethode
· Geeft de structuur van het verslag aan

Kern – inhoud · Beschrijft het gebied (bijv. aantal inwoners, bouwjaar, ruimtelijke inrichting met kaartje, etc.) en je /20
(resultaten) dataverzameling: wie heb je geïnterviewd, wat heb je in je wijk bekeken?
· Beschrijft neutraal en overzichtelijk de resultaten per deelvraag

Kern - structuur · Heeft een logische indeling (in paragrafen) /5

· Alinea’s bevatten duidelijk kernzinnen en behandelen niet meer dan één onderwerp.

Conclusies (+evt. · Geven een antwoord op de hoofdvraag /10

aanbevelingen) · Volgen logisch uit de rest van het rapport/ documentaire
· Zijn zelfstandig leesbaar/ te begrijpen

Interview & observaties · Er zijn relevante vragen gesteld, die de deelvragen beantwoorden /10
· De vragen zijn goed opgesteld & geformuleerd
· Er zijn ten minste 2 interviews per groepslid afgenomen
- Er is goed naar het gebied gekeken: relevante foto’s en beschrijvingen

Grafieken en tabellen · Hebben een titel en nummer en er wordt in de tekst naar verwezen /5
· Geven op een heldere manier relevante informatie
· Zijn zelfstandig te begrijpen
Gebruik van bronnen · Er zijn minstens 3 verschillende bronnen gebruikt (verwerking in inleiding of aparte paragraaf) /10
· Alle gegevens in de tekst hebben die uit een bron komen hebben een juiste bronvermelding in de
tekst en in de literatuurlijst/ op de aftiteling
· Er is gebruik gemaakt van betrouwbare bronnen

Formulering · De formulering/taal is duidelijk: heldere uitleg, niet te lange zinnen /5

· Geen taal- of spelfouten
· De taal is niet te formeel en niet te informeel

Vormgeving en · Het rapport/ de documentaire ziet er verzorgd uit /10

creativiteit · Het is op een eigen/creatieve manier vormgegeven

Proces · Samenwerking is in orde /5

· Reflectie is in orde

Totaal: /100
Titel
Stappen van onderzoek

Formulering hoofd- en deelvragen

Subtitel
• Wil je beschrijven, verklaren, voorspellen, waarderen,
• oplossen?
Tweede niveau
• Welke geografische werkwijze(n) heb je nodig?
• Baken het verschijnsel, gebied, periode duidelijk af.
• Bedenk open vragen.
• Zijn de vragen te beantwoorden met de beschikbare
middelen en tijd?
Verzamelen van informatie
• Welke soort informatie heb je nodig?
• Welke bronnen heb je nodig?
• Is de informatie bruikbaar?
Titel

Subtitel
• Tweede niveau
 Planning
Doen Eventueel inleveren
les 1 10/11-4 Intro PO + het opstellen van Onderzoeksvraag en
onderzoeksvraag en deelvragen + 3
deelvragen, zoeken van artikelen/rapporten
literatuur en opstellen
buurtprofielen
lDaltonuren Interviewvragen bedenken Vragenlijst & inleiding
en het schrijven van een
inleiding

Buiten de les Data-verzameling & analyse

(interviews en observaties)
& schrijven rapport
les 4 22/23-5 Schrijven rapport

Vrijdag 31-5 Inleveren rapport

 doelstelling & hoofdvraag
Belang duidelijke probleemstelling:
• Precisie & afbakening
• Communicatie: uitleg over wat je gaat doen
(aan opdrachtgever)
• Helpt bij bepalen onderzoeksstrategie: is het
onderzoek toetsend, exploratief, gaat het om
beschrijven of verklaren?
• Analysesturend
 Doelstelling
• Doelstelling: het doel van je onderzoek,
geformuleerd als beschrijving, niet als vraag.
• Maatschappelijk relevant vs wetenschappelijk
relevant
• De doelstelling moet niet te hoog gegrepen zijn
• De doelstelling moet in je inleiding verantwoord
worden (bij welk maatschappelijk
probleem/discussie sluit je onderzoek aan, welke
kennis ontbrak nog)
 Vraagstelling
• Hoofdvraag: welke nieuwe kennis of inzichten
wil je achterhalen?
• Deelvragen: concrete uitwerking van de
hoofdvraag.
• Deelvragen moeten meetbaar zijn en bepalen
welke analyses je gaat uitvoeren.
 3 soorten deelvragen
• 1 frequentievragen
• 2 verschilvragen
• 3 samenhangvragen (relatie)

-> gebruik geografische vragen en werkwijzen

• http://www.leefbaarometer.nl/home.php
• http://www.rotterdam.nl/onderzoek
Titel
Dataverzameling: Observeren, enquêteren en
interviewen
Subtitel
Observaties en tellingen
• Tweede niveau
Observaties
• Altijd met een gericht doel
• Doel bepaalt voorbereiding

Tellingen
• Soms scoreformulier
gebruiken
Titel
Enquêteren

• Groep mensen
• Ruimtelijk gedrag, mening, waardering
Subtitel
• • Enquêtevragen
Tweede niveau
- meerkeuzevragen
- geen gevoelige of persoonlijke vragen
- alleen persoonsgegevens indien noodzakelijk
- eenvoudig en neutraal formuleren
- stellingen met antwoordopties
- waarderende categorieën
- Houd het kort.
• Neem voldoende enquêtes af.
Titel
Interviewen

• Betrokkene of deskundige
Subtitel
• Open vragen
• - Tweede niveau
vooraf bedacht
- doorvragen
- Reageer op antwoorden.
- Blijf bij het hoofdonderwerp.
• Neem het gesprek op.
• Schrijf mee.
• Verdeel de taken.
 Het schrijven van een inleiding
Definitieve inleiding aan het eind van je onderzoek, maar eerder een
concept om zaken duidelijk te maken.

Inhoud inleiding:

1. Aanleiding: motivatie voor lezer om verder te lezen.

2. Uitleggen van je onderzoeksdoel: waarom je onderzoek
belangrijk is (maatschappelijke en/of wetenschappelijk
relevantie)
3. Verhouding tot bestaand onderzoek: wat is er al bekend en wat
vullen jullie aan?
4. Vraag-en doelstelling en (eventueel) beknopte opzet van je eigen
onderzoek
5. Afsluiting: weergeven van de structuur van het rapport.
Titel
Tabellen en grafieken

• Tabellen
Subtitel
- beperkt aantal gegevens
• - Tweede niveaugebieden
een of enkele
• Grafieken
- lijngrafieken
- ontwikkeling van één of meer verschijnselen in de tijd
- staafgrafieken
- ontwikkeling van gegevens in intervallen
- scores van één of meer kenmerken
- cirkelgrafieken
- procentuele verdeling van
een verschijnsel