CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ

Phân loại thuế:

Căn cứ tính chuyển dịch của thuế:

Thuế gián thu Thuế trực thu

- Có khả năng chuyển dịch từ người nộp
thuế sang người chịu thuế (không hoàn
toàn)
- Là 1 bộ phận cấu thành của giá cả hàng
hóa: TTĐB, GTGT, XNK
- Thu gián tiếp từ người chịu thuế, người
nộp thuế không phải là người chịu thuế
- Ưu điểm: đảm bảo tính tự nguyện, dễ
hành thu, dễ điều chỉnh
- Nhược điểm: tính công bằng không
cao: người giàu, người nghèo đều phải
chịu thuế như nhau
Thuế trực thu đánh trực tiếp vào người chịu thuế. Thuế gián thu nhà nước thu gián tiếp qua hàng
hóa, thuế được cộng gộp vào giá trị hàng hóa.
- Không có khả năng chuyển dịch từ
người nộp thuế sang người chịu thuế
(không hoàn toàn)
- Đánh trực tiếp vào thu nhập, tài sản của
tổ chức, cá nhân như TNDN, TNCN,
thuế tài sản,..
- Người nộp thuế đồng thời là người chịu
thuế
- Ưu điểm: đảm bảo tính công bằng xã
hội.
- Nhược điểm: hạn chế tăng thu nhập,
khó hành thu, quản lý

VD: Mua mt ở ĐMX, vat 10% => ĐMX là người nộp thuế, người mua là người chịu thuế.

Trường hợp đặc biệt khi thuế gián thu không có khả năng chuyển dịch:

Tính co giãn của cầu theo giá: khi nn tăng thuế khiến người mua ko có kn mua hàng, doanh
nghiệp sẽ cân nhắc chia sẻ khoản thuế với người mua.

Khi nhập khẩu trực tiếp từ nước ngoài: các thuế VAT, TTĐB do chính bản thân người mua chịu

Trường hợp đặc biệt khi thuế trực thu có khả năng chuyển dịch:

Khi chuyển nhượng nhà đất, người bán thỏa thuận người mua phải chịu luôn khoản TNCN của
người bán (người bán là người nộp thuế, người chịu thuế).

Thuế gián thu dễ tăng hơn thuế trực thu do thuế gián thu người chịu thuế không để ý do không
nộp trực tiếp cho nn.

Căn cứ vào đối tượng đánh thuế:

- Hoạt động sản xuất, kinh doanh: thuế GTGT

- Hàng hóa: thuế XNK, thuế TTĐB
- Thu nhập: TNDN, TNCN
- Tài sản: thuế nhà, đất,…

II. Các yếu tố cấu thành nên thuế

1. Tên gọi
- Ngắn gọn, dễ nhớ, phản ánh được mục tiêu của thuế
- Dùng để phân biệt và về cơ bản cũng cho ta biết được nội dung của thuế.
- Câu hỏi:
+ Thuế xuất nhập khẩu hay thuế xuất khẩu, nhập khẩu?
+ Thuế thu nhập đối với cá nhân có thu nhập cá nhân hay TNCN?(chung ko pb đối xử)
2. Đối tượng nộp thuế
- Được NN quy định trong luật nghĩa vụ nộp thuế và cụ thể hóa trong mỗi luật thuế.
- Cần phân biệt với:
+ Đối tượng chịu thuế (hoạt động chịu thuế, vật chịu thuế): đối tượng nộp là cá nhân hoặc
tổ chức, đối tượng chịu thuế là hàng hóa, hđ, dv
+ Người nộp thuế và người chịu thuế
 Đối tượng nộp thuế và người nộp thuế là một.
3. Đối tượng tính thuế
- Thuế đối vật: giá trị hàng hóa, dịch vụ
- Thuế đối nhân: giá trị thu nhập
- Khác với đối tượng chịu thuế về hình thái biểu hiện.
4. Biểu thuế - Thuế suất
4.1. Biểu thuế

Là tập hợp các yếu tố về mã số