Professional Documents
Culture Documents
SAS Giris - 6
SAS Giris - 6
2022
A B
k i
d o
e m
n e
Akdeniz Üniversitesi Biyometri
i t Ziraat Fakültesi ve
z r Zootekni Bölümü Genetik ABD
y
U
n a
i n
v d
SAS’a Giriş
e
r G
1. SAS Uygulamalı Temel
s e
i
t
n
e
Biyoistatistik Kursu
y t
i
c
s
Prof. Dr. Mehmet Ziya FIRAT
U
n
i
t
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
5-9 Eylül 2022, Antalya 1 2
5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS, istatistiksel verileri analiz etmek için bir araçtır. SAS • SAS, verileri işlemek ve analiz etmek için kullanılan bir
(Statistical Analysis System - İstatistiksel Analiz Sistemi), modüller topluluğudur.
istatistiksel analiz sisteminin kısaltmasıdır ve SAS enstitüsü • Bir istatistik paket (İstatistiksel Analiz Sistemi) olarak 60'ların
tarafından ileri analitik, iş zekası, veri yönetimi ve tahmine dayalı sonlarında ve 70'lerin başlarında başlamıştır.
analitik için geliştirilmiş bir yazılım paketidir. Gelişmiş analitik için • SAS aynı zamanda son derece güçlü, genel amaçlı bir
en büyük pazar payına sahibidir. Programlama dilidir.
• Son yıllarda, Web geliştirme ve analizi için son teknoloji veri
SAS'ın temel amacı, istatistiksel verileri okumak, raporlamak ve madenciliği araçları ve programları sağlamak üzere
analiz etmektir. SAS ortamındaki her ifade noktalı virgül ile biter, geliştirilmiştir.
aksi takdirde deyim bir hata mesajı verir. SQL sorgularını • Bunun dışında SAS, grafikler aracılığıyla açıklayıcı
çalıştırmak ve kullanıcının görevini makrolar aracılığıyla görselleştirme sunar ve makine öğrenimi, veri madenciliği,
otomatikleştirmek için güçlü bir araçtır. zaman serileri vb. için raporlama sağlayan çeşitli SAS
sürümleri vardır.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
3 4
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
5 6
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
9 10
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
Dosyaları Düzenlemek
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
11 12
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
2
4.09.2022
Program Değişkenler
•Eksik değerler geçerli değerlerdir. •SAS'taki ifadeler cümleler gibidir. Fakat noktalama işareti nokta
•Karakter verileri için eksik değerler boşluk olarak ( . ) yerine noktalı virgül (;) kullanılır.
görüntülenir. •Çoğu İfade (hepsi değil) tanımlayıcı bir anahtar kelimeyle başlar
•Sayısal veriler için eksik değerler nokta olarak (örn. proc, data, label, options, format…)
görüntülenir. •İfadeler, paragraflara benzer bölümler halinde dizilir. Bu
paragraflar bir Windows işletim sisteminde “run” kelimesi ve
noktalı virgül ile sonlandırılır.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
15 16
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
17 18
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
3
4.09.2022
SAS'ın serbest biçimli Syntax kurallarını kullanmak, başkalarının SAS'ın serbest biçimli Syntax kurallarını kullanmak, başkaları
(veya sizin) programınızı okumasını zorlaştırabilir. Bu, satır (veya sizin) programı okumanızı için zorlaştırabilir. Bu, satır
sonlarına çok az dikkat ederek bir sayfa metin yazmaya benzer. sonlarına çok az dikkat ederek bir sayfa metin yazmaya benzer.
Büyük harfler ve noktalara sahip olabilirsiniz. Ancak bir cümlenin Hala büyük harflere ve noktalara sahip olabilirsiniz, ancak bir
başladığı ve bittiği yer biraz kafa karıştırıcı olabilir. cümlenin başladığı ve bittiği yer biraz kafa karıştırıcı olabilir. Bu
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
5-9 Eylül 2022, Antalya
19 paragrafı okumak biraz daha kolay değil mi?
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
5-9 Eylül 2022, Antalya
20
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
21 22
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
SAS programlarının iki bileşeni vardır: SAS adları hakkında bir not:
• veri adımı ve
• proc adımı. SAS veri setleriniz ve değişkenleriniz için kendiniz ad
Veri adımı, verileri bir SAS veri setine okur, proc adımı SAS veri oluşturacaksınız. Bu isimler şu kurallara uygun olmalıdır:
setini analiz eder. • 8 karakterden uzun olmamalıdır,
• bir harfle başlar ve
• yalnızca harf, sayı veya alt çizgi (_) içerir.
SAS büyük/küçük harfe duyarlı değildir. SAS değişkenlerinizde
büyük veya küçük harfler kullanabilirsiniz.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
23 24
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
4
4.09.2022
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
25 26
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
Veri Adımı Veri Adımı
Veri adımı, verilerinizi tanımlamak ve değiştirmek için kullanılır. Genel olarak, programınızın veri adımı bölümü ya aşağıdaki gibi
Veri adımında SAS'a verileri nasıl okuyacağını ve değişkenleri ve görünecektir:
gözlemleri nasıl oluşturacağını veya sileceğini söylersiniz. Veri DATA veriadı;
adımı, ham verilerinizi bir SAS veri setine dönüştürür. INPUT değişkenadı1 değişkenadı2 (vb);
VERİ Adımında yaygın olarak kullanılan dört ifade vardır. . . . Programın bu bölümünde. . . yeni değişkenler
DATA ifadesi, veri setini adlandırır oluşturabilirsiniz, IF ifadeleri, Do döngüleri, . . . veya diğer veri
INPUT ifadesi, değişkenlerin adlarını listeler işleme ifadeleri kullanabilirsiniz.
CARDS ifadesi, veri satırlarının hemen takip ettiğini
belirtir. CARDS;
INFILE ifadesi, verilerin bir dosyada olduğunu ve veri satırları. . .
dosyanın adını belirtir.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
27 28
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
Veri Adımı Veri Adımı
Veya şöyle görünecektir: DATA ifadesi
DATA veri adı;
INFILE ‘dosya adı’;
INPUT değişkenadı1 değişkenadı2 (vb); Bu ifade DATA adımınıza başlamalıdır. SAS veri setinizi
adlandırmak için kullanılır. Tüm veri ifadeleri noktalı virgülle
. . . Programın bu bölümünde yeni değişkenler bitmelidir.
. . . oluşturabilirsiniz, IF ifadeleri, Do döngüleri, Örnek:
. . . veya diğer veri işleme ifadeleri kullanabilirsiniz.
data hwk1;
Her stil DATA ve INPUT ifadelerini kullanır. Ancak, ilk stil,
programın içinde veri satırlarına sahiptir, bu nedenle CARDS Bu, SAS'a yeni bir veri seti oluşturmasını ve buna hwk1 adını
deyimini kullanır. İkinci stil, başka bir dosyadaki verileri kullanır: vermesini söyler. Seçeceğiniz ad size bağlıdır, ancak SAS
SAS'ın dosyayı nereden alacağını bilmesini sağlamak için INFILE adlandırma kurallarına uygun olmalıdır.
ifadesini kullanır.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
29 30
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
5
4.09.2022
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
Veri Adımı Veri Adımı
INPUT ifadesi INPUT ifadesi
INPUT ifadesi, DATA ifadesinden sonra gelir. Veri kümenizdeki Değişkenlerin kapladığı sütunları belirtmek de mümkündür.
değişkenlerin adlarını belirtir. Değişken adları SAS adlandırma Örnek:
kurallarına uymalıdır ve girdi listesindeki değişken adlarını bir input yas 1-2 agirlik 3-5 boy 7-8;
boşluk ayırır.
Örnek: Bu ifade, SAS’a yas değişkeninin değerinin her satırın ilk iki
input yas agirlik boy; sütununda bulunduğunu, ağırlığın 3-5 sütunlarını kapladığını ve
boyun 7 ve 8. sütunlarında olduğunu söyler. Sütun 6’nın bu
Bu, giriş değişkenlerini adlandırmada serbest biçim kullanmaya örnekte kullanılmadığına dikkat edin.
bir örnektir.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
31 32
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
Veri Adımı Veri Adımı
INPUT ifadesi INPUT ifadesi
SAS veri kümesini her seferinde bir veri seti bir satır okur, ve Örnek:
girdi ifadesi listesindeki bir sonraki değişkene koyar. Listeyi
doldurduğunda SAS bir sonraki veri satırına geçer. Bununla input yas cinsiyet $ maas @@;
birlikte, bazen her satırdaki değişkenler için birkaç gözlem
koymak isteyebilirsiniz. Bu, bir sonraki örnekte gösterilmiştir. Veri satırı şöyle görünebilir:
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
33 34
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
Veri Adımı Veri Adımı
crds ifadesi INFILE ifadesi
CARDS ifadesi SAS'a verilerin bir sonraki satırda hemen takip INFILE ifadesi, veri adımındaki INPUT deyiminden önce gelir.
edildiğini bildirir. Anahtar kelimeye CARDS adı verilir, çünkü yıllar SAS'a iki şey söyler: birincisi, verilerin harici bir dosyadan
önce bir bilgisayara beslenen veriler farklı karakterleri veya geleceği ve ikincisi, bu dosyanın adı.
sayıları temsil etmek için delinmiş delikleri olan gerçek kartlarla Örnek:
yapılmıştır. infile 'rebound.dat’;
Verileri doğrudan programınıza girmek istediğinizde (yani INFİLE
deyimini kullanarak harici bir dosyada okurken değil) bu girdi Dosya adının tek tırnak içine alınması gerektiğini ve tam olarak
stilini kullanın. UNIX sisteminde olduğu gibi yazılması gerektiğini unutmayın
Örnek: (yani büyük harf kullanımı önemlidir).
cards;
27 118 63 24 170 70 25 173 73 23 183 68 19 203 78
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
35 36
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
6
4.09.2022
SAS Veri İşleme Genel Bakış SAS Veri İşleme Genel Bakış
Veri Adımı PROC Adımı
ÖRNEKLER: Proc adımları SAS'a regresyon, varyans analizi, ortalamaların
hesaplanması vb. veriler üzerinde hangi analizlerin yapılması
Program ifadelerine dahil edilen verilerle: gerektiğini söyler. SAS'daki tüm proc adımları, bir PROC ifadesi
Data hwk7; içeren bir satırla başlar. Bir PROC ifadesi genellikle aşağıdaki
input yas cinsiyet $ kilo maas;
cards; forma sahip olacaktır:
32 m 150 20 PROC procedurname DATA =verisetiadı seçenekler;
27 f 108 22
45 m 200 48 burada procedurename kullanılacak procedürün adıdır,
...
verisetiadı analizlerin gerçekleştirileceği veri setinin adıdır ve
seçenekler procedürü modifiye eden anahtar kelimelerdir.
Başka bir (harici) dosyadan gelen verilerle:
data hwk12; Örnek:
infile 'age.data'; PROC MEANS DATA = pitcher MEAN VAR;
input yas cinsiyet $ kilo maas; VAR agirlik boy;
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
39 40
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
7
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
43 44
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
8
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
49 50
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
51 52
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
9
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
57 58
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
10
4.09.2022
Data birlesik; Birleştirme, tek tek sıralanmış SAS veri setlerini tek bir sıralanmış veri setinde birleştirir.
Set veriset1 veriset2; DATA adımında bir SET deyimi ve BY deyimi kullanarak veri setlerini birbirine
Run; ekleyebilirsiniz. Veri setlerini eklemeden önce veri setlerinin sıralandığından emin olun.
Veri setleri PROC SORT ile sıralanabilir.
Data birlesik1;
Set Veriset1 Veriset2;
By Name;
Run;
11
4.09.2022
Data birlesik3;
Set Veriset1;
Set Veriset3;
Run;
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
67 68
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
SAS’da Grafik
1 10 100
2 15 150
3 20 200
;
DATA dat2;
INPUT id v3 v4;
CARDS;
1 1000 10000
2 1500 15000
3 2000 20000
4 800 30000
;
RUN;
DATA dat3;
set dat1;
set dat2;
RUN;
12
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
73 74
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
TITLE 'Bar Chart with Discrete Option'; TITLE 'Horizontal Bar Chart with Discrete';
PROC GCHART DATA=auto; PROC GCHART DATA=auto;
VBAR rep78/ DISCRETE; HBAR rep78/ DISCRETE;
RUN; RUN;
Bu program sağdaki grafiği verir. Bu program sağdaki grafiği verir.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
75 76
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
77 78
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
13
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
79 80
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
14
4.09.2022
SAS’da Grafik
4. Proc gplot ve symbol ifadeleri ile özelleştirme
Bu program, mavi daireler kullanarak ve bir regresyon çizgisi
çizerek aşağıdaki dağılım grafiğini üretir.
SAS’da Format
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
85 86
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
87 88
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
89 90
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
15
4.09.2022
•Proc Print
•Proc Contents
SAS’da Basit Tanımlayıcı •Proc Means
•Proc Freq
İstatistikler •Proc Boxplot
•Proc Univariate
•Proc Gplot
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
95 96
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
16
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
99 100
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
101 102
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
17
4.09.2022
18
4.09.2022
Cumulative Cumulative
foreign Frequency Percent Frequency Percent
------------------------------------------------------------
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 0
1. SAS Uygulamalı 19 73.08
Temel Biyoistatistik Kursu 19 73.08
111 1 7 26.92 26 100.00 112
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
113 114
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
19
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
115 116
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
117 118
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
119 120
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
20
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
121 122
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
123 124
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
Grafiğe regresyon doğrusu ve güven aralıklarını eklemek için aşağıdaki Syntax kullanılır
21
4.09.2022
Not:
SAS’da If-Then-Else İfadeleri (1) if – then – else istediğiniz kadar iç içe yerleştirilebilir
(2) bir eylem yerine birden çok eyleme ihtiyacınız varsa,
DO;
eylem1;
eylem2;
END;
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
127 128
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
22
4.09.2022
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu 1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
133 134
5-9 Eylül 2022, Antalya 5-9 Eylül 2022, Antalya
IN Operatörü
IN operatörü, bir değişkenin birden çok değerini seçmek için kullanılır. OR operatörüne
harika bir alternatiftir.
1. SAS Uygulamalı Temel Biyoistatistik Kursu
137
5-9 Eylül 2022, Antalya
23