สภาพสมดุลของว ัตถุเกร็ง

วต
ั ถุประสงค ์: ใช ้หลักการของแรงลัพธ ์และทอร ์คลัพธ ์เพืออธิบายสภาพสมดุลของวัตถุเกร็ง

จุดศูนย ์กลางมวล (Center of Mass)

จุดทีเสมือนเป็ นทีรวมมวลของวัตถุทงก
ั ้อน

𝑚 𝑥 +𝑚 𝑥
𝑥 =
𝑚 +𝑚

1
 จุดศูนย ์กลางมวล (Center of Mass)

𝑚 𝑟⃗ + 𝑚 𝑟⃗ +⋅⋅⋅ ∑ 𝑚 𝑟⃗
โดยทัวไป, 𝑟⃗ = =
𝑚 + 𝑚 +⋅⋅⋅ 𝑀

∑𝑚 𝑥 ∑𝑚 𝑦 ∑𝑚 𝑧
𝑥 = 𝑦 = 𝑧 =
𝑀 𝑀 𝑀

สภาพสมดุลสถิต (static equilibrium)

F  0

  0

 จุดศูนย ์กลางมวล(center of massม; com, CM)เป็ นจุดสมดุลของวัตถุ

 ผลรวมทอร ์ก รอบจุด CM มีคา่ เท่ากับศูนย ์

2
 การพิจารณาสภาพสมดุลสถิตโดยใช ้แรง
ตัวอย่าง: การแขวนสัญญาณไฟจราจร (แรงลัพธ ์เป็ นศูนย ์)

1 = 2

F x  0  T1 cos   T2 cos   T1  T2

พิจารณาระบบทางซ ้ายมือ

mg
F y  0  T1 sin   mg  T1   T1  T2
sin 
mg
F x  0  T1 cos   T3  T3 
tan 

การพิจารณาสภาพสมดุลสถิตโดยใช ้แรงและทอร ์ก
ตัวอย่าง: แผ่นกระดานมวล M ถูกแขวนด ้วยเชือกสองเส ้นดังรูป อยากทราบว่าแรงตึงในเส ้นเชือกแต่ละ
เส ้นมีคา่ เท่าใด

F  0 T1 T2

x cm M

T1 + T2 = Mg L/2
L/4
y

Mg x

3
 แกนหมุนรอบแกน z (พุ่งออกจากกระดาษ) ผ่านจุด CM:

ทอร ์กทีเกิดจาก T2 :
L
 2  T2
4   0

ทอร ์กทีเกิดจาก T1 : T1 T2

x cm M
L
1  T1 L/2
2 L/4 y
L L
T2  T1  0 Mg
x
4 2
รอบจุด CM ไม่มีทอร์ก
T 2  2T1

การพิจารณาสภาพสมดุลสถิตโดยใช ้แรงและทอร ์ค
ตัวอย่าง : ตูเซฟมวล
้ M = 430 kg ถูกแขวนไว ้กับคาน (a = 1.9 m, b = 2.5
m และ m = 85.0 kg) ด ้วยเชือกเบา (a) จงหาแรงตึงTc ของสายเคเบิล (b)
จงหาขนาดของแรงบนคานทีกระทําโดยบานพับ (Hinge)

4
 การพิจารณาสภาพสมดุลสถิตโดยใช ้แรงและทอร ์ค
ตัวอย่าง: เด็หญิงมวล m 55.0 kg นังบนไม้กระดาน (L= 4.00 m, mpl =12.0 kg) (a) จงหาตําแหน่ งที
เด็กชายมวล M = 75.0 kg นังเพือให ้อยูใ่ นสภาพสมดุล (b) จงหา normal force ทีจุดหมุนกระทํากับไม้
กระดาน [1.39  103 N]

5
ตัวอย่าง: ผู ้หญิงคนหนึ งนอนชังนํ าหนัก ดังรูป โดยทีตาชังด ้านซ ้ายมืออ่านได ้ 380 นิ วตันและตาชังด ้าน
ขวามืออ่านได ้ 320 นิ วตัน ผู ้หญิงคนดังกล่าวสูง 2 เมตร จงหาว่า จุดศูนย ์กลางมวลของอยูห ่ า่ งจากตาชัง
ด ้านซ ้ายเป็ นระยะเท่าใด? (ไม่พจิ ารณามวลของไม้กระดาน )

NL NR
x

W
F y  0  NL  NR W
W  700 N

   0   N h  Wx
L

NL 380 N
x h   2 m   1.09 m
W 700 N