Çizim İşlemleri

MATLAB diğer programlama dillerine nazaran oldukça güçlü bir grafik araç kutusuna
(toolbox)’a sahip olmasıdır.
Matlab’de en temel çizim fonksiyonu plot’dur.
 Dizi indeksine göre çizim işlemi için komutun yazımı;

plot(y)

 İki vektörün birbirine göre çizimi için;

plot(x,y)

Örneğin;

x = 0:pi/100:2*pi;

y = sin(x);

plot(x,y)

Birden fazla grafiği aynı şekil ekranında çizdirme

Birden fazla grafiği aynı ekranda çizdirmek için komut aşağıdaki gibi kullanılabilir;

plot(x1,y1,x2,y2,....)

Örnek

Bir tam periyot sinüs dalgası ile yarım periyot değişen cosinüs dalgasını çizdirin.

x1 = 0:pi/100:2*pi;

x2= 0:pi/100:pi;

y1 = sin(x1);

y2 = cos(x2);

plot(x1,y1,x2,y2)
 Çizim özellikleri:

Grafiğin rengini veya çizim şeklini değiştirmek için plot komutu aşağıda belirtildiği şekilde
kullanılabilir;

plot(x,y,’çizim şekli, renk’)

Çizim Rengi

Renk Sembol

siyah k

mavi (blue) b

yeşil (green) g

kırmızı( red) r

Çizim Şekli

Çizgi Tipi Sembol

artı +

daire o

yıldız *

kesikli --

Örnek:

x=0:0.05:1;

y=exp(x);

plot( x,y,’g*’)

Aşağıdaki ifadelerle çizimi tekrarlayınız:

plot(x,y,'-o')
plot(x,y,'-*')
plot(x,y,'r') kırmızı (red)
plot(x,y,'k') siyah
Örnek:

x1 = 0:pi/20:2*pi;

x2= 0:pi/20:pi;

y1 = sin(x1);

y2 = cos(x2);

plot(x1,y1,’b+’,x2,y2,’r--’)

Mevcut Grafiğe Yeni Bir Çizim Ekleme

Aynı eksen takımına farklı grafikleri çizdirmek için hold on ve hold off komutları kullanılır.

hold on : daha önceki çizim ekranda kalır, yeni çizim eklenir komutun geçerliği hold off ile
ortadan kalkar

Örneğin,
ya=[1 1.2 2.4 4.5]
yb=[0.5 0.8 1.8 0]
x=[1 2 3 4]
vektörüne göre aynı eksen takımında çizdirmek için aşağıdaki komutları yazmak
yeterlidir:
hold on
plot(ya)
plot(yb,'r')
hold off
 Eksen Etiketleri ve Çizim Başlığı

Çizilen grafige başlık yazmak ve eksenleri isimlendirmek için aşağıdaki komutlar kullanılır;

title(‘istenen başlık’)

xlabel(‘x ekseninin etiket ismi’)

ylabel(‘y ekseninin etiket ismi’)

Ekranı Izgaralama İşlemi

grid on

işlemi sonlandırma

grid off

Örnek: Seri RC devresinde

Vc geriliminin 0-10ms arasında değişimini çizdiriniz.

(R=100;C=50F,Vk=5V)- artım aralığı 10-6

 Devrenin denklemi;

Vc=5(1-e-t/) =RC

 Devreye ait program;

R=30;C=50e-6;Vk=5;

T=R*C;

t=0:10e-6:10e-3;

Vc=5*(1-exp(-t./T));

plot(t,Vc,’r’)

title (‘Kapasitor geriliminin degisimi’)

xlabel(‘zaman’)

ylabel(‘gerilim’)

grid on
 Eksen Aralığı Tayini

Axis komutu ile eksen değerleri belirli aralıklarda sınırlandırılabilir.

axis([xmin xmax ymin ymax])

axis auto

Çizim Ekranını Parçalara Bölme

Matlab’ta aynı anda birden fazla grafik penceresi açmak ve bunlarda farklı fonksiyonların
grafiklerinin görüntülenmesini sağlamak mümkün olduğu gibi, aynı grafik penceresini
parçalara bölerek tek pencerede birden fazla grafiğe yer verebilmek mümkündür. Bu işlemi
gerçekleştirebilmek için subplot komutu kullanılır.

subplot(m,n,k)

m: satır sayısı

n: sütun sayısı

k: çizim yapılmak istenen kısım

subplot(211) subplot(212)

subplot(2,3,1) subplot(2,3,6)

1 2 3

4 5 6
Örnek: Ekranı 2 parçaya bölüp -pi/2,pi/2 aralığında sin ve cos fonksiyonlarının değişimini
çizdiriniz.

x=-pi/2:pi/50:pi/2;

y1=sin(x);

y2=cos(x);

subplot(211);plot(x,y1)

subplot(212);plot(x,y2)

Farklı Şekil Ekranlarına Çizim Yapma

figure(n): çizim için yeni bir şekil penceresi açar. n pencerenin numarasıdır

t=0:pi/100:2*pi;

y1=sin(t);

y2=cos(t);

figure(1)

plot(t,y1,’r’)

figure(2)

plot(t,y2,’b’)

Çizimden Veri Alma

Bu komut ile belirtilen n sayısı kadar noktanın koordinatları kursör yardımıyla işaretlenerek,
belirlenebilir. Bu komutun işletilebilmesi için grafik penceresi açık olmalıdır.

[x,y]=ginput(n)

n: istenen nokta sayısı

x,y : her noktaya karşılık gelen koordinat değerleri

Örnek: sin(x) ve x2-1 fonksiyonlarını x= 0-2 aralığında çizdirerek kesiştikleri noktayı bulunuz.

x=0:.01:2;

y1=sin(x); y2=x.^2-1;

plot(x,y1,x,y2)

[k1,k2]= ginput(1)

Kutupsal Çizim

Kutupsal grafik çizdirebilmek için polar fonksiyonu kullanılır. Kullanım şekli plot komutu ile
aynıdır. Özellikle kompleks ve trigonometrik fonksiyonları grafikleri için kullanışlı olan bu
komut ile, açı ve modül arasındaki ilişkiyi inceleyen grafikler çizdirebilmek mümkündür.

Kullanım şekli;

polar(r,teta)

Örnek:

Z1=3-i;Z2=1+i;

[r1,a1]=cart2pol(3,-1);

[r2,a2]=cart2pol(1,1);

polar(r1,a1,’r+’)

hold on

polar(r2,a2,’b*’)

Not: Aşağıdaki komutlar ile kartezyen form ile polar form arasında dönüşümler
yapılabilmektedir.

[r,teta]=cart2pol(x,y)

[x,y]=pol2cart(teta,r)
 Grafik Çizim Çeşitleri

Matlab’de farklı gösterimlere göre çizim yapmak mümkündür. Bunlardan bazıları;

bar(x,y) – bar grafik
stem(y) – ayrık çizim
stairs(x,y) – merdiven şeklinde çizim’dir.

bar(x,y)

x=linspace(-2.5,2.5,20);

y=exp(-x.*x);

bar(x,y)

title(‘exp grafigi’)

stairs(x,y) :merdiven şeklinde çizim

x=linspace(-2.5,2.5,20);

y=exp(-x.*x);

stairs(x,y)

title(‘exp grafigi’)

Logaritmik Çizim

Lineer düzlemlere olduğu gibi logaritmik ve yarı logaritmik düzlemler üzerine de grafik
çizdirebilmek mümkündür.

loglog: x ve y logaritmik

semilogx: x logaritmik

semilogy: y logaritmik
 Üç Boyutlu Çizim

Kullanım şekli;

plot3(x,y,z)

Örnek:

t=0:pi/50:10*pi;

plot3(sin(t),cos(t),t)

title(‘helix’)

xlabel(‘sint’)

ylabel(‘cost’)

zlabel(‘t’)

text(0,0,0,’orjin’)
 Compass Komutu

Compass(Z) : Vektörel çizim yapar.

Compass(Z)=compass(real(Z),imag(Z))

Örnek: R=10, C=500mikroF, L=0.1H seri RLC devresinde Vk=10sin(150*t) ise devredeki

VC,VL,VR gerilimlerinin fazör diyagramını çiziniz.

R=10; C=500e-6;

L=0.1;w=150;Vk=10;

Z=R+i*(w*L-(1/(w*C)));

I=Vk/Z;

Vr=R*I;

Vc=(1/(w*C*i))*I;

VL=(w*L)*i*I;

clf

compass(Vc)

hold on

compass(Vr,'r')

hold on

compass(VL,'g')

hold off