BÁO CÁO KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM

HOÁ LÝ DƯỢC
Họ và tên: Nguyễn Thị Thúy Huỳnh Ngày 16 tháng 04 năm 2024
Lớp: DUOC22C Điểm
Nhóm: 08 - Tổ 01

-Nhận xét của giáo viên:

Bài 3: XÁC ĐỊNH HẰNG SỐ TỐC ĐỘ CỦA PHẢN ỨNG BẬC 2

(Phản ứng xà phòng hoá Etyl acetat)
I. Mục đích:
- Xác định được hằng số tốc độ của phản ứng bậc 2.
- Phân biệt sự khác nhau giữa phản ứng bậc nhất và bậc 2.
II. Đại cương:
- Phản ứng bậc 2 là phản ứng có tốc độ phụ thuộc vào nồng độ chất phản
ứng theo hàm số bậc 2.
- Với phản ứng bậc 2:
NaOH + CH3COOC2H5 <—> CH3COONa + C2H5OH
Ban đầu a b 0 0
Tại t x x x x
Cân bằng a-x b-x x x

Phương trình tốc độ phản ứng bậc 2:(a ≠ b)

v=t.k.[a-x].[b-x]
Hằng số tốc độ phản ứng:
2,303 b (a − x )
k= . log
t . ( a −b ) a (b − x )
III. Tiến hành thí nghiệm:
1. Kiểm tra độ chuẩn của dung dịch HCl 0,05N
- Lấy 10ml dd HCl 0,05N chuẩn độ với NaOH 0,05N với chỉ thị là 1 giọt
Phenolphtalin 1%.
 - Chú ý: Kết quả phải đúng 10ml, nếu chưa đúng phải điều chỉnh lại cho
đúng.
- Chuẩn bị 5 bình nón 100ml, cho vào mỗi bình 10ml HCl 0,05N (vừa kiểm
tra chỉnh lại nồng độ).
2. Tiến hành phản ứng
- Dùng ống đong lấy 10ml dd NaOH 0,05N cho vào bình nón có dung tích
250ml có nút mài kín, sau đó chuẩn bị làm nhanh và chính xác các thao tác
sau:
a. Pha hỗn hợp phản ứng
- Dùng pipet bầu hút 0,3ml Etyl acetat nguyên chất cho vào bình
- Bấm thời gian bắt đầu phản ứng. Lắc đều hỗn hợp phản ứng.
b. Xác định lượng NaOH đã phản ứng tại thời điểm t
- Tại các phút thứ 3,6,9,12,15 tính từ lúc bấm thì kế, lấy thật nhanh 10ml
hỗn hợp phản ứng cho vào bình nón có sẵn 10ml dd HCl 0,05N đã chuẩn
bị sẵn.
- Lắc đều và chuẩn độ ngay lượng axit thừa trong bình NaOH 0,05N từ trên
bủet, chỉ thị là 1 giọt phenolphtalin 1%
- Ghi số trên buret là x. Đó là lượng NaOH đã phản ứng tính cho 10ml hỗn
hợp phản ứng.
c. Kết thúc phản ứng
- Đem hỗn hợp phản ứng còn lại đun cách thuỷ 30 phút ở 60°C. Sau đó làm
nguội về nhiệt độ phòng.
- Lấy 10ml đem chuẩn độ như mục b.
3. Tính kết quả
Trong các lần xác định x, a, b đều dùng đơn vị là ml NaOH 0,05N. Nếu
quy về milimol chất thì:
1ml NaOH 0,05N có 0,05 milimol NaOH
1x ml NaOH 0,05N có 0,05.x milimol NaOH
10 ml hỗn hợp chất phản ứng có lượng là
x .0 , 05 x
=x .0 , 05= milimol
10 200
x
Nồng độ của chất tương ứng là x .0 , 05 mol/lit (hay mol/lit)
200
Phương trình tính hằng số tốc độ k của phản ứng trở thành:
 2,303 b(a − x )
k= .200 . log
t . ( a −b ) a (b − x )
IV. Kết quả thí nghiệm:
Ngày 3 tháng 6 năm 2022
Nhiệt độ thí nghiệm: 35°C
- Kết quả chuẩn độ dung dịch HCl 0,05N: VNaOH= 10ml

—> [NaOH]= [HCl]= 0,05N

- Sau thí nghiệm ta được a= 10ml và b= 6,40ml

Chuẩn độ lúc t=3 phút Chuẩn độ lúc t= 6 phút Chuẩn độ lúci t= 9 phút
Chuẩn độ lúc t=12 phút Chuẩn độ lúc t=15 phút Chuẩn độ lúc t=15+30 phút

- Ta có bảng số thiệu như sau:

Số ml NaOH đã
Thời gian (phút) a-x b-x
dùng(x) k (l.mol-1.phút-1)

0 0 10,00 6,40

3 4,50 5,50 1,90 11,4207

6 5,30 4,70 1,10 9,3161

9 5,70 4,30 0,70 8,4521

12 6,00 4,00 0,40 8,5955

15 6,20 3,80 0,20 9,2541

t= ∞ 6,40 3,60 0

k 3+k 6+ k 9+k 12+k 15

Giá trị trung bình k = =¿ 9,4077 (l.mol-1.phút-1)
5
Loại bỏ sai số thô, với sai số không lớn hơn 20%:
|k 3− k| |11,4207 − 9,4077|
k 3= .100= .100=21 , 40 % —> loại
k 9,4077
|k 6 − k| |9,3161− 9,4077|
k 6= .100= .100=0 ,97 % — >chấp nhận
k 9,4077
|k 9 −k| |8,4521− 9,4077|
k 9= .100= .100=10 , 16 % — > chấp nhận
k 9,4077
|k 12 − k| |8,5955 −9,4077|
k 12= .100= .100=8 ,63 % — >chấp nhận
k 9,4077
|k 15− k| |9,2541 −9,4077|
k 15= .100= .100=1 ,63 % —> chấp nhận
k 9,4077
 k 3+k 6+ k 9+k 15
Sau khi loại bỏ sai số thô, ta được: k = =8,90445 (l.mol-1.phút-1)
4
*Nhận xét kết quả:
Hằng số tốc độ phản ứng k là hằng số, do đó các giá trị k tính ở mỗi thời gian t
phải gần xấp xĩ nhau. Các yếu tố dẫn đến sai số là:
+ Thời gian hút hỗn hợp phản ứng lên lâu, canh thời gian chưa chuẩn.
+ Trong quá trình chuẩn độ có sai sót nên gây ra sai số.
+ Sai số của dụng cụ thí nghiệm.
+ Sai số trong qúa trình đun hỗn hợp phản ứng lên 60oC : nhiệt độ không
ổn định ở mức 60oC.
V. Câu hỏi lượng giá:
1. Có các phản ứng xảy ra là
NaOH + HCl —> NaCl + H2O
CH3COONa + HCl —> CH3COOH + NaCl
- Vai trò HCl: Định lượng NaOH đã phản ứng
Trung hoà toàn bộ lượng NaOH dư để phản ứng xà phòng
hoá este dừng lại.
2. Sau khi cho 10ml hỗn hợp phản ứng vào bình nón đã có 10ml HCl 0,05N,
phản ứng xà phòng hoá dừng lại do NaOH đã bị trung hoà toàn bộ. Ngoài
ra còn có phản ứng thuỷ phân este trong môi trường acid:
CH3COOC2H5 + H2O —> CH3COOH + C2H5OH
CH3COOH sẽ phản ứng với NaOH trong quá trình chuẩn độ gây sai số.
3. Đun hỗn hợp phản ứng lên 60°C để phản ứng xảy ra hoàn toàn. Do ở nhiệt
độ thường tốc độ phản ứng xà phòng hoá xảy ra rất chậm nên để tăng tốc
độ phản ứng ta cần tăng nhiệt độ.
Nếu đun ở nhiệt độ thấp hơn phản ứng sẽ xảy ra chậm và cần rất nhiều thời
gian để kết thúc. Ngược lại, nếu ở nhiệt độ cao hơn có thể làm bay hơi hay
phân huỷ các chất dẫn đến sai số trong tính toán.
4. b> 10ml trong trường hợp lượng este lấy dư so với NaOH
b< 10ml trong trường hợp hỗn hợp phản ứng xảy ra hoàn toàn, lượng
NaOH dư <10ml.
Giá trị b được xác định nhỏ hơn 10ml vì ta đã lấy NaOH dư, nếu b> 10ml
thì kết quả sẽ không còn chính xác do lượng este nhiều nên sẽ không tan
 toàn bộ trong nước. Phản ứng xảy ra không đồng pha nên có thể sẽ không
còn là phản ứng bậc 2.
5. Các giá trị k xác định được có xu hướng giảm dần (sau đó có tăng) do
lượng điều kiện thí nghiệm không chuẩn, sai số nồng độ các chất phản ứng
tại các thời điểm lâu dần.
Cách khắc phục:
+ Trước khi thí nghiệm phải tiến hành kiểm tra dụng cụ thí nghiệm,
điều chỉnh tránh sai số dụng cụ, nắm được quy trình thí nghiệm để
tránh sai sót thời gian.
+ Canh thời gian chính xác, hút trước 30s so với thời gian muốn đo.
+ Thực hiện thao tác chuẩn độ nhanh, chính xác, lắc đều dung dịch,
che tờ giấy trắng để thấy sự thay đổi màu rõ hơn.
 Câu hỏi thêm:
1. Nồng độ este cho vào hỗn hợp lúc đầu:
Nồng độ mol của NaOH: CM = CN= 0,05(M)
Thể tích NaOH 0,05M tác dụng với toàn bộ lượng este trong 0,01 l dung
dịch hỗn hợp là: VNaOH = 0,0064(l)
Vậy trong 100ml hỗn hợp: VNaOH = 0,0064.10 =0,064 (l)
—> nNaOH= 0,05.0,064= 0,0032(mol) = neste
Nồng độ este cho vào hỗn hợp lúc đầu là:
n 0,003 2
[Este]bđ = = =10 , 67 ( M )=10 , 67 ( N )
V 0,0003
2. Các thông số liên quan đến Etyl acetat:
Tỷ trọng và pha 0,897-0,902 g/cm3, lỏng

Độ hoà tan trong nước 8,3g/100ml (20°C)

Nhiệt độ nóng chảy -84°C (190K)

Điểm sôi 77°C (350K)

Độ nhớt 0,426cP

Khi đun sôi ở 60-70°C thì etyl acetat bị bay hơi. Điều này không ảnh hưởng đến kết quả thí
nghiệm vì bài này ta kiểm tra nồng độ của NaOH dư.