ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI KHU VỰC DHĐBBB

Môn thi VẬT LÝ 10

Thời gian làm bài 150 phút
Đề thi gồm có 02 trang
Câu 1: (5 điểm) – CƠ CHẤT ĐIỂM

Một quả cầu sắt (A) khối lượng m = 2 kg có

thế trượt không ma sát dọc theo một thanh cố
định nằm ngang, thanh xuyên qua quả cầu.
Một quả cầu (B) cùng khối lượng m, được nối
với quả cầu (A) bằng một sợi dây mảnh,
không dãn, chiều dài L = 1,6 m.

Ban đầu các quả cầu đứng yên, sợi dây nối căng ngang và tổng chiều dài đúng bằng chiều dài
thanh (Hình vẽ). Khi đó thả nhẹ quả cầu (B) để nó bắt đầu rơi với vận tốc ban đầu bằng không.
Lấy g = 10 m/s2.

a) Chứng minh rằng khối tâm của hệ 2 quả cầu chỉ chuyển động theo phương thẳng đứng. Hãy
xác định dạng quỹ đạo chuyển động của quả cầu (B).

b) Tính vận tốc của quả cầu B tại điểm thấp nhất của quỹ đạo.

b) Tính lực căng sợi dây khi quả cầu (B) ở vị trí thấp nhất.

Câu 2: (4 điểm) – CƠ VẬT RẮN

Trên một mặt ngang nhẵn có một tấm ván dài khối lượng m2. Có một khối trụ đặc, đồng chất
có khối lượng m1, bán kính R. Xét hai trường hợp:

TH1: Cho khối trụ quay quanh trục của nó với vận tốc góc 0 , rồi đặt nhẹ nhàng lên tấm ván,
trục của khối trụ song song với mặt phẳng của tấm ván. Vận tốc ban đầu của tấm ván bằng
không. Bỏ qua lực ma sát lăn, nhưng tính đến ma sát trượt giữa khối trụ và tấm ván, tìm vận
tốc góc của khối trụ sau khi nó chỉ lăn thuần tuý.

TH2: Ban đầu khối trụ nằm yên trên tấm ván. Khối tâm của khối trụ được truyền vận tốc đầu
v0 theo phương song song với mặt phẳng của tấm ván. Hệ số ma sát giữa hình trụ và tấm ván
là μ. Xác định thời gian mà trụ lăn có trượt trên tấm ván?

Câu 3: (4 điểm) – CƠ HỌC THIÊN THỂ, CƠ CHẤT LƯU

1) Một hành tinh có khối lượng là m, chuyển động xung quanh mặt trời có khối lượng M theo
một quỹ đạo Elip. Biết rằng khoảng cách nhỏ nhất và lớn nhất từ hành tinh đó đến mặt trời lần
lượt là r1 và r2 (Trục lớn là 2a  r1  r2 ). Hãy chứng minh rằng cơ năng toàn phần của hành tinh
GMm
được tính theo công thức E 
2a
2) Tàu vũ trụ thực hiện chuyến bay từ Trái Đất đến Hoả tinh theo quỹ đạo tối ưu - quỹ đạo elip
tiếp xúc với quỹ đạo Trái Đất và Hoả tinh (quỹ đạo các hành tinh được coi là tròn). Tìm vận
tốc tương đối của tàu và Hoả tinh khi chúng đến gần nhau. Cho rằng khi tàu vũ trụ đến gần
Hoả tinh, thì vận tốc của tàu và của Hoả tinh cùng hướng, bỏ qua lực hấp dẫn do Trái Đất và
Hoả tinh tác dụng lên tàu vũ trụ, chỉ tính lực hấp dẫn của Mặt Trời. Vận tốc Trái Đất trên quỹ
đạo là v0  29,8km / s , bán kính quỹ đạo Hoả tinh lớn hơn bán kính quỹ đạo Trái Đất k = 1,524
lần.

Câu 4: (4 điểm) – NHIỆT HỌC

Một mol khí lưỡng nguyên tử hoạt động theo chu

trình kín mô tả bởi đồ thị V 2 ~ T (hình vẽ).

a) Hãy vẽ lại chu trình trên trong hệ toạ độ P-V.

b) Tính hiệu suất của chu trình.

Câu 5: (3 điểm) – PHƯƠNG ÁN THỰC HÀNH CƠ – NHIỆT

Cho các dụng cụ sau

 01 giá đỡ
 01 đồng hồ bấm giây
 01 vật nặng
 01 tấm ván phẳng
 01 thước đo độ
Biết rằng ta có thể gắn ván phẳng vào giá đỡ để tạo thành mặt phẳng nghiêng với góc nghiêng
khác nhau so với mặt phẳng nằm ngang. Hãy trình bày một phương án thí nghiệm xác định hệ
số ma sát trượt giữa vật nặng và tấm ván

..............................................Hết............................................