‫امروزه یکی از معضلهای بزرگ دانشجویان آقا رفتن به سربازی است‪ .

‬بیشتر افراد قصد ادامه تحصیل‬

‫در مقاطع باال را دارند و یا ترجیح میدهند از سربازی معاف شوند و یا دیر برای ورود به نظام اقدام‬
‫نمایند‪ .‬اما با توجه به بخشنامه سنوات دانشجویان دکتری ‪ 1402‬و متمم جدید‪ ،‬اوضاع فرق کرده است‪.‬‬
‫دانشجویان رشته پزشکی به صورت مجاز باید درس خود را پس از ‪ ۸‬سال به پایان برسانند‪ ،‬اما اگر در‬
‫طول مدت مقرر شده واحدهای قبول نشده داشته باشند‪ ،‬بایستی از سنوات دوره دکتری که به مدت ‪ ۲‬سال‬
‫است؛ ا ستفاده کنند‪ .‬اما هر سال با توجه به تغییر شرایط جامعه‪ ،‬قوانین عوض میشود و به همین خاطر‬
‫بهتر است با توجه به همان سال‪ ،‬بخشنامه سنوات دانشجویان دکتری را پیگیری کنید‪.‬‬

‫بخشنامه سنوات دانشجویان دکتری ‪1402‬‬

‫اکثر دانشجویان آقا که مشمول خدمت سربازی میشوند‪ ،‬باید در زمان مقرر به پلیس ‪ ۱٠+‬مراجعه کرده‬
‫و دفترچه اعزام به نظام وظیفه را دریافت کنند‪ .‬اما همانطور که میدانید با توجه به سختیهای سربازی و‬
‫وقفه بین تحصیل که گاهی منجر به عقب افتادن فرد از درس و کار میشود‪ ،‬باعث شده که سنوات دانشجویان‬
‫دکتری مطرح گردد‪ .‬افرادی که در رشته دکتری پذیرفته میشوند‪ ،‬بایستی درس خود را طی ‪ ۸‬سال تمام‬
‫کنند‪ .‬اگر پس از به پایان رسیدن این مدت‪ ،‬واحدهای پاس نشدهای باقی بماند‪ ،‬میتوانند طبق بخشنامه‬
‫سنوات دانشجویان دکتری ‪ 1402‬به مدت ‪ ۲‬سال برای فارغ التحصیلی از ثبت نام در نظام وظیفه جلوگیری‬
‫کنند‪.‬‬
‫البته به غیر از این ‪ ۲‬سال‪ ،‬حدود دو سال و نیم سنوات مازاد وجود دارد که با در نظر گرفتن شرایطی‬
‫معین و مشخص میتوانند از این مدت برای تمام کردن دکتری خود استفاده کنند‪ .‬توجه داشته باشید که در‬
‫دوره سنوات تحصیلی‪ ،‬امکانات دولتی مانند هزینه خوابگاه استفاده از سلف و مواردی این چنینی فرق‬
‫خواهد کرد‪ .‬اما افرادی که میخواهند به هر نحوی مدرک دکتری خود را کسب کنند و سپس با اطالع از‬
‫شرایط نظام وظیفه دکتری برای سربازی آماده شوند‪ ،‬استفاده از سنوات دانشجویان دکتری گزینه مناسبی‬
‫است‪.‬‬

‫میزان سنوات دانشجویان دکتری‬

‫پس از بخشنامه سنوات دانشجویان دکتری ‪ ،1402‬ارفاق مجاز دانشجویان بر اساس نیمسال مقطع تحصیلی‬
‫فرق پیدا کرده است که در ادامه هر یک را به صورت مجزا شرح خواهیم داد‪:‬‬

‫سنوات مجاز آموزشی در مقطع دکتری و کارشناسی پیوسته ‪ ۸‬نیمسال و در مقاطع کارشناسی‬ ‫‪‬‬
‫ارشد‪ ،‬کارشناسی ناپیوسته و کاردانی ‪ ۴‬نیمسال است‪.‬‬
‫سنوات دانشجویان دوره روزانه مقطع دکتری و کارشناسی پیوسته تا ‪ ۹‬نیمسال است که این دسته‬ ‫‪‬‬
‫از دانشجویان به صورت رایگان تحصیل میکنند و فقط برای تمدید سنوات دکتری‪ ،‬به عنوان‬
‫دانشجوی شبانه فارغ التحصیل میشوند‪.‬‬
‫سنوات دانشجویان دوره روزانه مقطع کارشناسی ارشد و کارشناسی ناپیوسته تا ‪ ۵‬نیمسال است که‬ ‫‪‬‬
‫این دسته از افراد به صورت رایگان تحصیل میکنند و فقط برای تمدید سنوات دکتری‪ ،‬به عنوان‬
‫دانشجوی شبانه فارغ التحصیل میشوند‪.‬‬
‫سنوات مجاز آموزشی دانشجویان ستاد شاهد و افراد دارای سهمیه ایثارگری در مقاطع دکتری‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫کارشناسی ارشد‪ ،‬کارشناسی ناپیوسته و کاردانی؛ حدود ‪ ۲‬سال و در مقطع کارشناسی پیوسته ‪۵/۲‬‬
‫سال بیشتر میشود‪.‬‬

‫جریمه سنوات مجاز دانشجویان دکتری ‪1402‬‬

‫در بندهای پیشین به صورت مفصل درباره سنوات مجاز دانشجویان دکتری که نسبت به هر مقطع چقدر‬
‫تعیین شده است‪ ،‬توضیحاتی ارائه دادیم‪ .‬دانشجویان آقا به دلیل سختی رشته پزشکی میتوانند از سنوات‬
‫مجاز دکتری برای اتمام درس خود استفاده کنند‪ .‬رشته پزشکی یکی از سختترین و پرزحمتترین رشتهها‬
‫است که گاهی باعث نگرانی و استرس مشمولین نظام وظیفه میشود‪.‬‬
‫اما دولت با در نظر گرفتن این موضوع برای هر مقطع‪ ،‬کاردانی‪ ،‬کارشناسی پیوسته و ناپیوسته‪ ،‬کارشناسی‬
‫ارشد پیوسته و ناپیوسته‪ ،‬دکتری پیوسته و ناپیوسته‪ ،‬سنوات مجازی را برای دانشجویان دکتری وضع کرده‬
‫است‪.‬‬

‫اما به هر دلیلی اگر فرد نتواند واحدهای تخصصی و عمومی خود را در طول دوران سنوات مجاز بردارد‬
‫و موفق به کسب نمره قبولی شود‪ ،‬بایستی با پرداخت جریمه سنوات مجاز دانشجویان دکتری ‪ 1402‬تعداد‬
‫واحدهای مانده را بردارد تا فارغ التحصیل شود‪ .‬الزم به ذکر است که جریمه سنوات دانشجویان دکتری‬
‫توسط سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا مشخص میشود‪.‬‬

‫متمم جدید سنوات دانشجویان دکتری‬

‫داوطلبانی که در کنکور پزشکی شرکت میکنند‪ ،‬باید در زمان مقرر مدرک تحصیلی خود را دریافت کنند‬
‫و بالفاصله برای سربازی اقدام نمایند‪ .‬اما گاهی به دلیل سختی این رشته‪ ،‬دانشجو به زمان بیشتری برای‬
‫فارغ التحصیلی احتیاج دارد‪ .‬در کل دوره پزشکی نیز به دو صورت پیوسته و ناپیوسته است‪ .‬به همین‬
‫خاطر دانشجو بایستی طبق قانون همان دوره از متمم جدید سنوات دکتری مطلع شود‪ .‬سنوات مجاز تحصیلی‬
‫دکتری را خدمت وظیفه عمومی مشخص میکند که به شرح زیر است‪:‬‬

‫سنوات مجاز تحصیلی دانشجویان آقا که در دوره دکتری پیوسته تحصیل میکنند‪ ،‬حدود ‪ ۸‬سال وضع شده‬
‫است‪ .‬البته جدا از این ‪ ۸‬سال‪ ،‬افراد میتوانند از سنوات ‪ ۵/۲‬ساله برای اتمام تحصیل خود استفاده کنند‪.‬‬

‫برخالف دوره دکتری پیوسته که ‪ ۸‬ساله است و نیز ‪ ۵/۲‬سال هم ارفاقی دارد‪ ،‬دانشجویان آقا بایستی دوره‬
‫دکتری ناپیوسته را در عرض ‪ ۵‬سال تمام کنند و در صورتی که فرد به هر دلیلی واحد پاس نشده داشته‬
‫باشد‪ ،‬الزم است که درخواستی رسمی برای دریافت سنوات دانشجویی‪ ،‬به کمیسیون دانشگاه تنظیم و ارسال‬
‫کند‪.‬‬

‫بخشنامه سنوات دکتری دانشگاه آزاد‬

‫در بخشنامه سنوات دکتری دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی به نشانی ‪ ctb.iau.ir‬مطالبی در زمینه امور‬
‫مالی گفته شده که عبارت است از‪:‬‬

‫دانشجویان سنوات دکتری در کلیه مقاطع تحصیلی‪ ،‬میبایست بدهی گذشته را تسویه نموده و پس از‬
‫واریز شهریه ثابت و ‪ 6‬واحد نظری برای مقاطع کارشناسی ناپیوسته‪ ،‬کارشناسی و شهریه ثابت برای‬
‫مقاطع ارشد و دکترا مجاز به انتخاب واحد در زمان مقرر خواهند شد‪.‬‬
‫دانشجویان پس از انتخاب واحد‪ ،‬ظرف حداکثر ‪ 15‬روز فرصت دارند وضعیت شهریه را با واریز یا‬
‫دریافت تسهیالت از طریق صندوق رفاه دانشجویی تسویه نمایند‪.‬‬

‫دانشجویان برای حذف و اضافه واحد‪ ،‬موظف میباشند پس از مشخص شدن شهریه دروس تخصصی‪،‬‬
‫میزان مبلغ مشخص شده آن را واریز نمایند تا سیستم اجازه ثبت دروس را بدهد‪.‬‬

‫ارائه خدمات آموزشی و دانشجویی منوط به تسویه کامل شهریه با شرایط فوق خواهد بود‪.‬‬
‫هزینه انصراف از تحصیل‪ ،‬متناسب با مقطع تحصیلی و زمان انصراف از تحصیل دانشجویان خواهد‬
‫بود‪.‬‬

‫همچنین در بخشنامه سنوات دکتری دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی مطالبی آمده است که در جدول زیر‬
‫به آن اشاره کردیم‪:‬‬
 ‫سقف سنوات تحصیلی‬

‫مقطع‬ ‫سقف مجاز تحصیل‬ ‫سقف قابل افزایش سنوات‬

‫کاردانی‬ ‫‪3‬سال‬ ‫‪1‬نیمسال‬

‫کارشناسی ناپیوسته‬ ‫‪3‬سال‬ ‫‪1‬نیمسال‬

‫کارشناسی ارشد ناپیوسته‬ ‫‪3‬سال‬ ‫‪1‬نیمسال‬

‫دکتری ناپیوسته‬ ‫‪5‬سال‬ ‫‪2‬نیمسال‬

‫کارشناسی پیوسته‬ ‫‪6‬سال‬ ‫‪2‬نیمسال‬

‫کارشناسی ارشد پیوسته‬ ‫‪8‬سال‬ ‫‪2‬نیمسال‬

‫دکتری پزشکی پیوسته‬ ‫‪8‬سال‬ ‫‪2‬نیمسال‬

‫خالصه مطلب‪:‬‬

‫در این مقاله به موضوع بخشنامه سنوات دانشجویان دکتری ‪ 1402‬پرداختیم‪ .‬بیشتر دانشجویان آقا که‬
‫برای اتمام تحصیل خود در رشته دکتری پزشکی نگران هستند‪ ،‬با استفاده از ارفاق و سنوات تحصیلی‪،‬‬
‫می توانند از دانشگاه فارغ التحصیل شوند و سپس برای ثبت نام در نظام وظیفه و ورود به ارگانهای‬
‫نظامی اقدام نمایند‪ .‬طبق بخشنامه سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا‪ ،‬سنوات دانشجویان دکتری حدود ‪۵/۲‬‬
‫سال با ارفاق است‪ .‬البته در بخشنامه ذکر شده که نوع دریافت سنوات دکتری با توجه به مقطع تحصیلی‬
‫فرق خواهد کرد‪ .‬به عنوان مثال طبق متمم جدید اعالم شده در قانون‪ ،‬دکتری پیوسته ‪ ۸‬سال است که ‪۵/۲‬‬
‫سال نیز ارفاق سنوات دارد‪ .‬همچنین دکتری ناپیوسته ‪ ۵‬سال است که با سنوات دکتری ناپیوسته تفاوت‬
‫دارد‪ .‬بنابراین داوطلبان برای بهرهمندی از ارفاق تحصیلی در مقطع دکتری‪ ،‬بایستی با توجه به سال جدید‬
‫و قوانین بهروز شده‪ ،‬درخواست سنوات خود را ثبت نمایند‪.‬‬