PENGELASAN, PEMBUNGKUSAN

DAN PELABELAN
BAHAN KIMIA BERBAHAYA
(CLASSIFICATION, PACKAGING AND
LABELLING OF HAZARDOUS
CHEMICALS)

Kursus Pegawai Keselamatan dan Kesihatan

1
 OBJEKTIF

n Menyatakan 2 tujuan pengelasan bahan kimia

berbahaya
n Menghuraikan 3 proses pengelasan bahan kimia
berbahaya
n Menerangkan tanggungjawab pembekal dalam
pembungkusan dan pelabelan bahan kimia
berbahaya
n Menyenaraikan sekurang-kurangnya 3 maklumat
pada label

22
SKOP
n Tujuan Pengelasan
n Pengelasan, Pelabelan dan Helaian Data Keselamatan
Bahan Kimia Berbahaya) 2013 - Pengelasan
n Proses Pengelasan
n Pengelasan, Pelabelan dan Helaian Data Keselamatan
Bahan Kimia Berbahaya) 2013 – Pembungkusan
n Pengelasan, Pelabelan dan Helaian Data Keselamatan
Bahan Kimia Berbahaya) 2013– Pelabelan
n Maklumat pada Label

33
 TUJUAN PENGELASAN

n Kehendak undang-undang
n Peraturan 4, Pengelasan, Pelabelan dan Helaian Data
Keselamatan Bahan Kimia Berbahaya) 2013
v Mengelaskan bahan kimia mengikut:
√ Part 1 ICOP CLASS - Senarai bahan kimia
terkelas, atau
√ Jika bahan kimia tidak tersenarai hendaklah
mengikut Part 2 ICOP CLASS

44
Kimia Berbahaya

v Mana-mana kimia yang dikelaskan

mengikut pengelasan bahaya
berkaitan bahaya seperti Jadual 1
Ø Bahaya Fizikal
Ø Bahaya Kesihatan
Ø Bahaya Alam Sekitar

55
 Pengelasan Bahaya: Bahaya Fizikal

HAZARD CLASS HAZARD CATEGORY

Unstable
1. Explosives explosive
Div 1.1 Div 1.2 Div 1.3 Div 1.4 Div 1.5 Div 1.6

2. Flammable gases Cat 1 Cat 2

3. Flammable aerosols Cat 1 Cat 2
4. Flammable liquids Cat 1 Cat 2 Cat 3 Cat 4*
5. Flammable solids Cat 1 Cat 2
6. Oxidizing gases Cat 1
7. Oxidizing liquids Cat 1 Cat 2 Cat 3
8. Oxidizing solids Cat 1 Cat 2 Cat 3
Compresse Liquefied Refrigerate Dissolved
9. Gases under pressure d gas gas d gas gas
10. Self-reactive chemicals Type A Type B Type C Type D Type E Type F Type G
11. Pyrophoric liquids Cat 1
12. Pyrophoric solids Cat 1
13. Self-heating chemicals Cat 1 Cat 2
14. Chemicals which, in contact with Cat 1 Cat 2 Cat 3
water, emit flammable gases
15. Organic peroxides Type A Type B Type C Type D Type E Type F Type G

16. Corrosive to metals Cat 1

66
 Pengelasan Bahaya: Bahaya Kesihatan

HAZARD CLASS HAZARD CATEGORY

1. Acute toxicity (oral) Cat 1 Cat 2 Cat 3 Cat 4 Cat 5*

2. Acute toxicity (dermal) Cat 1 Cat 2 Cat 3 Cat 4 Cat 5*

3. Acute toxicity (inhalation) Cat 1 Cat 2 Cat 3 Cat 4 Cat 5*

4. Skin corrosion/irritation Cat 1A/1B/1C (1) Cat 2 Cat 3*

5. Serious eye damage/eye irritation Cat 1 Cat 2

6. Respiratory sensitisation Cat 1

7. Skin sensitisation Cat 1

8. Germ cell mutagenicity Cat 1A/1B (1) Cat 2

9. Carcinogenicity Cat 1A/1B (1) Cat 2

Effect on or via
10. Reproductive toxicity Cat 1A/1B (1) Cat 2 lactation

11. Specific target organ toxicity – single exposure Cat 1 Cat 2 Cat 3

12. Specific target organ toxicity – repeated exposure Cat 1 Cat 2

13. Aspiration hazard Cat 1 Cat 2*

77
 Pengelasan Bahaya: Bahaya
Alam Sekitar
HAZARD CLASS HAZARD CATEGORY

1. Hazardous to aquatic environment – acute hazard Cat 1 Cat 2* Cat 3*

2. Hazardous to aquatic environment – chronic hazard Cat 1 Cat 2 Cat 3 Cat 4

3. Hazardous to the ozone layer Cat 1

88
Rekod Pengelasan (Peraturan 5)
v Kewajipan Pembekal Utama:
√ merekod pengelasan bahan kimia
√ format rekod - Part 2 of the ICOP
√ rekod tersedia untuk diperiksa oleh
pegawai JKKP

99
PEMBUNGKUSAN -Peraturan 6
n Bekas direkabentuk dan dibina supaya
kandungannya tidak keluar

n Bahan binaan tidak mudah dirosakkan oleh

kandungannya

n Kukuh dan padu untuk menanggung tegasan dan

terikan biasa pengendalian

10
10
PEMBUNGKUSAN -Peraturan 6
n Bekas yang dipasang peranti pengancing
(fastening device) boleh-ganti hendaklah boleh
dikancing berulang kali tanpa kandungan keluar

n Dipasang dengan pengedap (seal), apabila bekas

dibuka pengedap akan pecah dan tidak boleh
dibaiki

11
11
Pengedap Bungkusan - Peraturan 7
n Bekas yang dipasang peranti pengancing
(fastening device) boleh-ganti hendaklah boleh
dikancing berulang kali tanpa kandungan keluar

n Dipasang dengan pengedap (seal), apabila bekas

dibuka pengedap akan pecah dan tidak boleh
dibaiki

12
12
PELABELAN – Peraturan 8

n Pembekal perlu melabel setiap bungkusan

mengandungi bahan kimia berbahaya kepada
kesihatan dengan maklumat tertentu dengan
jelas dan tidak boleh dipadam

13
13
MAKLUMAT PADA LABEL
n Pengecam produk
n Pengenalan pembekal
n Kata isyarat
n Penyataan bahaya
n Piktogram bahaya, dan
n Penyataan berjaga-jaga

14
14
Kehendak Pelabelan:
Subperaturan 8(2)
v Jika bungkusan bahan kimia ≤125 ml,
hendaklah dilabelkan dengan
maklumat berikut:
√ Pengecam produk
√ Pengenalan pembekal
√ Kata isyarat
√ Piktogram bahaya (jika berkenaan)
√ “baca Helaian Data Keselamatan sebelum
digunakan”

15
15
Kehendak Pelabelan:
Subperaturan 8(3) & 8(4)
v Maklumat seperti bahaya pengelasan,
piktogram bahaya, kata isyarat & penyataan
bahaya seperti Jadual Pertama
v Subperaturan 8(1) & 8(2) hendaklah seperti Part
3 of the ICOP; dan
v Maklumat dalam bahasa kebangsaan dan
bahasa inggeris
v Jika kata isyarat “Bahaya” digunakan, kata
isyarat “Amaran” tidak boleh digunakan.
16
16
 Kehendak Pelabelan:
Subperaturan 8(5) & 8(7)
v Jika bahan kimia dikelaskan dalam beberapa kelas
bahaya, semua penyataan bahaya hendaklah
digunakan pada label melainkan terdapat
penduaan atau lebihan
v Jika berkenaan, gabungan penyataan bahaya,
seperti Jadual Ketiga hendaklah digunakan
v Label hendaklah dikemaskinikan dalam masa 3
bulan jika terdapat perubahan kepada pengelasan
lebih teruk daripada bahaya sedia ada.

17
17
Pelabelan: Peraturan 9
v Piktogram Bahaya
√ Simbol hitam, di atas latar belakang
putih dan birai merah
√ Dalam bentuk wajik, dengan sisi yang
dicondongkan pada 45 darjah
√ 1/15 daripada kawasan permukaan
label tapi tidak kurang dari 100mm

18
18
 Piktogram Bahaya
Physical Hazard Health Hazard Environmental Hazard

Description Hazard Description Hazard Description Hazard

of symbol pictogram of symbol pictogram of symbol pictogram

Skull and
Flame Environment
crossbones

Exclamation
Flame over circle Exclamation mark
mark

Exploding bomb Health hazard

Gas cylinder Corrosion

Corrosion

19
19
 Dimensi Label – Peraturan 11
Jadual Keempat

Capacity of package Dimension of label (in mm)

Not exceeding 3 litres At least 52 x 74

Greater than 3 litres but not At least 74 x 105

exceeding 50 litres

Greater than 50 litres but not At least 105 x 148

exceeding 500 litres

Greater than 500 litres At least 148 x 210

20
20
Maklumat Sulit Perniagaan
Tentang Bahan Kimia Berbahaya
n Maklumat sulit terhad kepada:
n Nama bahan kimia berbahaya;
n digantikan dengan nama generik
n Komposisi dan ramuan bahan kimia
berbahaya.
n digantikandengan julat kepekatan yang
dibenarkan bagi ramuan bahan kimia berbahaya

21
21