Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Osnovi Hemijske Termodinamike

    Uploaded by

    Stanojka Pisic
    11 views230 pages

    Original Title

    Osnovi hemijske termodinamike

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    Download as pdf
    11 views230 pages

    Osnovi Hemijske Termodinamike

    Uploaded by

    Stanojka Pisic

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    Download as pdf
    of 230
    OSNOVI: WEMIUSKE TERMODINAMIKE 0512 Sr ZOLTAN Z. ZAVARGO- RATOMIR N. PAUNOVIC ‘np wertod woyanop wot up -otsed n of wyep ezeyeuxes euotoyeay “wungeioud sporsm tom TwEUeel Te fuzes “ysoupsy-eved ezayounes euofpesgo af ouPpeyaq “ef 1AeTBod Bouso efuensonoud molarna unutratnJa energi.ja flutda; w= srednJa breina flutda: & - wbreanje zenlJine teze; 2 ~ visina u ednosu na referentni nivo: | ~ rezmenjens toplota po 1 xo! supstance; > ukupan rezmenjeni rad po 1 molu cupstanee, rgiJU 2a “utiskivanJe" fluide u sis ste tla pias re ate we hg ey TH dm Pog tenia tot, Po Ye la atte eet “in iti, tenn hy anh tao eatiy ae Tao, mee v vie homens teenie oan at = hy tm enogan cin iron oe gre PF, iy ee iv cones cab nee eT MMe “tld rte rai eee re beuspe Gteitane Konan Jednacinu Prvog zakona tersodinanike za stactonaran strugnt proces: ee ee (1.14) ede 4 ozoatava tupna promenu iznedju ulaza Pri prinenana bilansa (1.14) u termodinaa; Pesariti pronene kineticke ci jalne enorgi je sistena. Teva WEILL analogiju Jednaéine (1.15) sa Jednacinon za zatvorent 7S Hm eto ulogu umitrasnje energie Lera, kod otverenog + esto se mogu 2a raion podracimeva ae cai to} oo poaredsivon rotnels sistona, entalpiJja, 4 niot_2aKoW TERMOBINNAEKE ? 2 Prvog 2akona termodinaaike sledI da Je energija izclovanog sistema konstantna (AU = 0), tj. on odratava princip odezanja energi je \ kosmosu (sistem ca okolinom zaJedno predstavl ja kosnos kao tzalovan sistem). Medjutim, Prvi zakon ne govori alsta o nogucen sneru procesa, Na primer, ne soze se zaklJuciti da Je spontan proces prelaza toplote segue sano sa toplijeg na hladniJe tele, a ne 1 obratne. Drei zakon ‘ai Corinlp) termdionnite daje kritertjun ne oator koga se ote {Ade He nla ptinena stan tJ. etl termcinaicht proces pom Formulaci ja Drugog zakona je "2 bilo kakav kruzni reverzibitan proces va2! Oeigiedno Je da podintegraine na, (elesentarsa ragmenjena toplota podel.jena apsolutnom temperat: Giferenctjal (zadovol Java kriterijum dat jednaeinon teteaa) predstavija t la. se zove entropije, 5: a Diferenci Jaina promens entropi.Je predstavi ja odnos izmedju raznen e~ 1% olisine toplote u elenentarnon reveraibiinem procesu 4 apeelute tesperatre "Za treverstbLine procese ee Se (4.179 4 (1.12) dona - 2. Sto mozemo interpretinati na sledect macin: entropija se menia, ne sano usled razmene toplote nego { zbog ireverzibiinosti process. Ne~ sou ypone 9 zozounes anf Tuaytay woIeTs ueAovodr eZ, en o's + sp- se 2eris0p (02°) 25 wH0xs ‘2fueys cuzozouses autrasop ep euajsts ofuzas yesI7202 af sa00ad juequeds -suoysys szoyounes oxDHMEUTpeRO, eMC TIOTT Exo!) npwrrizes open cugeiioyseg wsso0sd yoy n eT 2) omyouediey 98 =p nfegnts wouenoz]qeopy n owes ueyesnod oF@ 14 599 oud oargy “seo0sd uepeznodau af e794 Bafrupery F FofTTdoy eanyesadeo) Jorraea fougeucy p1d"2s0rdey zeraad “9 <™sp amor tad of 09804 vnto4 wotrupery ex Ber y1do1 pO owes of onitoe (epes sfusBeyn zaq) yoidoy zeant vwequods “eprer caret) o> ee + o< ‘ee sata euow ep romz "r < °y roneyeadqeud wueud of fey “TzEA os} (12"T) sUTZeE pot tuezye fousep wi mms eZ T ep IPeUZ Ors “(OZ"T) SUATIEROU 3mNq EP zou ou T'sp of tdouyue wuowosd euseuowoTe “nuoyeZ woRnId WHO verz"1) oe - = ‘be itr ‘0 = “be + ‘oe reer “op Moe ez exrasouposa utufoug a sxeuzpoud er “Ta ‘erowdoy ezetaud sous wu exT2go zoq ‘woUOyEZ IAG 8S OPELIS aan ete s(61°T) af yoeta4 Apouod ouTP -oupo “go 1 ‘gp ‘uroa Saf yrdor 1 Fofyupery efydaugus suouosd oyged ITT et eur {oro | Hos] Roxane Sod sp idoswue wuonoad wade of wi “(9 = “sp) ourToyo po uruenctozt Fresqeas oop wfoy worets our wie, wag “eoxer BoMhag 1Zeq WH (7s08 (doy ezetoud oueyuods sas outpoup9 oP uupery somyad we cures yeusce surToYe § mEaI8TS af doxque audeyn wofuofuEEs juopexd 3200. wofuvzeaod ns suoyead rmaists mouenozoz? 1 ps0002d ywesueds (1) WaIs (G21) ZF 01 ss0oud uerwsnoden usper ef ranrsposd | SeoHd GETUOIS Tens Oey “eseooN Feueds wee eta OV werIqqzusKay nuaysys n se20.d of OB TEA TasoeUpel yeUE op? co2"t) 0 2 sp ssp Sp Svasoxeupsfeu npouod out Y2naq cuszou wpuo “uoxere wenotozt IOI T (SP) nuDISTS Nn of rdovae wows nudnyn owesyeusod oxy “areal Reaenajoxt ST aor aS wa is po wfuem opng xp sea aii WpaIs (BIE) 21 ‘0 = OP tzeA woysys erojoe} ‘82 o1sog “noys]5 wouspoyozy"n sooaud AEE OT¥q Epes culesiwMsog ‘ese00ud aurrarzzon22} se ryscyeuparau sour © ourrarzioasa ez fzea rasoyeupol yes2 apt crn z -= | tos way ‘ouezextad sof poet “24 woupor "nfidosite ppoazrosd, ouyepop iseurrarzsoaa4y wxeas “out A M4 asso (1.29) Uznino na primer posmatrani proces prelaza toplote sa topli jez (28 41.8 STATISTICKA INTERPRETACIIA ENTROPIJE 1 TREC ZAKON TERWODINAKLKE \_Po2ces! Sune mikroskopskon (nolekulskon) nivou pradent -povecanjen haoti¢nost! u sistem, Uzmino primer suia u kone se u dva LropiJe nora pti statisticko, Tako Je Boltzman 1887 god. Formul sao {Jednaeinu: Speen (1.28) lest: k -_Boltzmanova konatanta = A/W, R- univerzalna gamma kon- stanta; Ix Avogadrov.broJ molekula u Jednom molu supstance; @ - termo- dinamicke verovatnoca stanja, fod termodinanickow verovatnecom stanja se podrazumeva ukupan br- oj mikrostanja u sistemu kojina Je moguce forairati posmatrano makro- oetanje. Termodinamicka verovatnoca ima ogroane brojne vrednosti i ne ‘treba Je mesati sa natemti¢kom verovatnodon ¢ije se vrednost] ered 040 do 1. Naime, tek kada se © podeli whupnim noguéin broJem mikro~ stanJa pri datoJ energiJi sistema dobija se matonaticka verovatnoca posmatrancg mskrostan/a. Pod Tre¢im zakonom termodinenike podrazuneva se postulat Koga su Necnst i Planck postavili dvadesetih godin ovoga veka: (28) 2a tdealan kristal: lim S = 0 2.6 KRITERIJUME TERMODINAMICKE RAYNOTEZE. za Prvi zakon Lernodinanike, dobi jamo za rad i toplotu u izrac (1 relaci Ju au + Pav - Tas <0 Da jo sistem u pocetku bio 1 u faznoj I hemi jskoj ravnotezi t¥. kad bi se radile © infinitezimalnon reverzibilnor procesu unesto znaka neJednakesti “ <* bio bi 2nak Jednakosti, pa sozeno da napiseno opstu Geiome ST Teen sotsn wp (G01 SfpoxET BASIL -vsoooud Bowes THY AT eooud fey y nxyaged wu omeE aMEEa Tad 1 1 ofusziasop of sourad nptod wouoroerraeud no TRUS Sod n woTwProUssod es ofyBopeUE Roqz FTefroueIed TxRWEUSpor “ET MPeaTERU ef yoxuny waozsTouMOH T eAosAaTD Ss FanVEIOITT A euyiazye aoran) wot oftresopaudeu ~ ef roxmins eaosagig MeIBEETP Of FeP Z"T-IS eH (ze) a SS ROTSY ator unas TT TON ZT TeOp ETOH BROSGATS Sz5ICT™ aaa aes wefweys eProMINS 9 of ops fee lo = op) ‘ousoupe OF (sL~ Ag+ ap SST TPOAE Advan Taedo os Bye 900 STH ASSO SUERTE IT TRENT A TENTS TES P2170 nfuers wouzayouses — mougsUoY m sfox ‘ef rows 2A023r0u97 2H wefusfuwas uspead soo01d pueyuods 3su09 = AL tad of ep yoeuz a raraurue smonso (ee) [o= *"¥9) agiTae h vareeiey & #2198 “7su09 = AL Ted OS OM, “eToys eaozsrousToH Treas (eet) “sr: _ PePWEIS NUTOTTSA mApTUELTPeRI} MACE oan ‘Ped 2861 A zarowtted t efueys wfjonms wes y of Er = meat TA fi OF (st - arp iy "1SU0S SL Ta waeB pa RaBISTS W Sosaud Srrsnng FTF Shoes Towstay oyead uorecey agaqoIAeT n Tusttad wz of yupotiod ‘afyoutes orsdo often 1ye0nz4 wef #1 oHs9 wd “eusyerdno of emfyserTn Baste wontad eigr zed (e2°1) eFrdosius cya wezerzy 9goyounes nots et pons Bowenotozy nfeonis wourer roads n (1 13 tots ep sorUstety FF SoRRTYSES ST TABTEPOE GS TWSUTTOHO ve wzorcunes exorinAioe “iS? Wovsoaep aPwas WRB an Stanzy (42-1) un iudiyS OG PEL oupiqrzaanouy ee Vsormimefou yau2 © osevoad aur sgyzsonss ee yEen y3SoyeupoC eH op / [ozsi-marm| CZ nerosted aen Smin PROCES ——— S1.1.2 Promena Gibbsove tunkei je w tok = napredovanja procesa 4127 FUMDAMENTALNE JEDNACINE 2A ZATVOREN SISTEM Diferenci aint oblik Prvog 2akona za zatvoren nepokretan sistem aU = 3g" ay ‘Ako se radi o reverzibilnom procesu u kone je Jedini obltk rads zapre~ minski tada Je 4 « Pav, 9 = TaS i prethodna Jednadina dobi ja oblik. dU = Ts - pay Ga) £ daje promonu unutrasnje energije Lzmedju dva beskonatno bliska rav- rotetna stanja. Buduci da u izrazu figurisy sama velicine stanja isti vaat 1 za ireverzibiini proces, s tim sto tada Glenovi Tas 1 Pay vise he predstavl jaju razenJenu toplotu i rad ceworat emtacied 19 Troba naglasiti da su Jedins ograni¢enja Jednacine (1.32) (1) sistem Je Konstantne ase (zatvoren) { nepokretan (ne mena a se kineticka 1 poteneuJjains enerai jals (2) posmatrana pronena stanja se odigrava tzmedju dva ravnotezna nike 23 zatvoren sistem poate daje ave glavne informcije 0 sistem: koji proizilaze 12 osnovnih ts vanickih principa. "V_tundasentalno jednacini figurisu sve osnone ternodinaalcke nazivaJu se osnovnin zato Sto su modinamike 1 ponocu njih moguce Je ske grupe osnovalh a= d(U + PY) = aU + Pav + vaP Vie | poste smene a iz fundamentalne Jednacine (1.23) dobi jana: aH = Tas + vaP Ma sligan nacin, polazect od definicija (1.28 1 1.31), motem dobitt izraze za dé i dG. Tako inane detirt fundanentaine Jadoatine: ‘aU = Tas Pav 45 aus Tas + va | eH aa apa - sat ye Gs vor ~ sat Za sve Jednatine vaze ista ogranigenja kao 28 prow od njih. jeduoy wyusfu es youu naosgara 2 ‘ep pers ‘t1ePyousesTP yuTBI03 BP T =p “yp ‘np suawoud ns oysod , (wurmosey@ soten weqauzod y9tyENOTEU) OF TOAUNS sxen TT enuyuyH SU nfnzeqn sp nou £ y x I]SCUpSuA FysEIGO eC Tosed wae Tasoupeva ste

    d > § ‘oct >t > se 13sergo ueasy Svost) Inet n'a Yeyoetetesyene Bese ce eG Tere vse Af Gal ts sea cenamcsreendeaoceos ce vise eomrasuoy sists mec | 7 7 Kako q predstavija, u skladu sa definict Jom pravog spactticnog toplot= nog kapaciteta integral: " = Femar debt Jamo vezu Saeed ju srednjeg 1 pravog speciti oe z peclficmog toplotneg kapact- (2.16) Koja Je u skladu sa defintel — joe srednfe vrednosti funketje (T) u Pravi specitient toptot 1 spe Plotni kapacitett dobijaju se diferenciranjem ja (ladjonia) a(T), ge Je q(T) ko- clg) = 194 sTal= tg S1.2.1. Geometrijoke ska Interpretaci Ja pravog 1 sreanje gpeciti¢nog toplotnog kapaciteta na: * (2) aratit Vinkije eagreven Sowbcent ISTE KoRSTARMOD sAstAvA 5 (o) ef Je uvek vece od c, 28 dau supstency (c) tzrazite Je pronena 6, 1, sa tenperaturon ~ curate supe ~ gasove na, niskim pritiseina 4 visokin.tempersturana (J, oblast u koje se gag. ponata, blisko Ideelnom): U_ oblasti. u-koJoJ se. nogu snatratt.priblizne ivi Vera izpedju oie. 2.18b)_proporctonaine Cenperaturnim izvod se funkei Ja s(T.P) moze smatrati rezultatow’Snene 2avie~ esti «T.P) u prvu funkeifu, to tenedju parcijelnih tevode diajo stoje matenst icke vete|date u Prilogu A (relacl,e pri sent Jednasine (AS a) na funkeije s(fyu) t 7 GH, G3), 68), Poste mnszenje Jednacine sk T i usinanja u obein Jedmacina (2.152) 1 G.150) tH, G8, | (2.178) 1H, 7 Kako su oba parciJaine,jzvoda na_desnoj strani za sve_supstance sled! da Je wek c, > ¢, (oksperimentaina einjenica), Jed- racina (2, fa) onogucuje da Se, uz poxoé odgovarajucih Pee-T podata~ a, ako Je Jedan of dva toplotoa kapaciteta, cp ic, peenata, dobiJe ? (ast-2) 195 yponzy yurwauder Couoysioeds od “> pons ez (@gt"2) ef oeteu po IpszeIod “urge ueBOTETE BH eyerepod qruprivawysedsye wofurser1y nfnipespo 8s 9 - » yaseTe aD gerieve’s ragueysdne 215149 F anoses oussqod euywopy ee — (war) ci + go sage eas far oi 9 naRNBRENRE ecco RR 0 BRR NS a saoreS wreqromey, yyuyordoy seoustwex “wun reuodaoy one) 1 (@ po istanz ow 105 eaTuEYom suquEAy 1 of Those jureopr 1 soueys “dhs sure STO, 97512 nS O7g OEY suNPMAIS suAEISoUpoP ewOOA wz ermysrow finga “PF eiarrmsyur 9190 ovy 2anyez0dwe3 ef roquny of SP rBseus axe Hoy — ozetns rermyatoe afer Wees nm Trsa0p amyesedeay po “o ysoustaez tq epue * (wtz)n APioRmy FTeasuzod 1a ony vomyetadnoy po wyeqiaedey yrurerdoy yseustaez cured a “teey Le} aoe ae) Use} ~~, ‘SS WASP “WPOAEY wfUpoTSod wap ponsyeid wu (@°S¥y wae” OP TRE onium Be (Ev) Pivisu Sura wofuaostioy OUREOg F J worsa) cara)" aorse*sem r soupain eupeadtoas a7 “8184 ¥ (8°Z) of teEt04 snot tame oBmsp T onsd aTzG0 Mn wfweazn 91504 2/42)" (40/50) *(oers0) TES G1) WaT DEERAE po BBD Sag eg preemie andi ereaet ai Rare eurstin kao 1 teenostt u obh we (iN Poste prvi tonpersturnt saved w trast prete koeP ie jo ae fest u koJoJ su one pri G4, Serer, Frofavod ave male velicine #1 8 Je jos (anatno: anja Je Inace monotone spore rastusa talna bing fa). pa Je njen temperaturnt izvod vom. sala ve jeorlsledno pads sa tonperaturon i tea! mult: Ako, na pr- Tate ae ee ee, s ner, za tecnost uznano vodu, onda tofeno da procentne Fe. Fr cee eval da 25 evrste supstance 1 pribizno mestinn, dove volisina specifiéne zaprenine 1 specificnog toplot= Jive teenost! vas; nog Kapacitota teénosti Boe e,~ 1 kiveg Tako, korekotJa Te, koju bi trebale dodatt na c, da bi se temperature reda veligine 10: Te ~ 10° ili samo 1% od vrednosti PelaciJa Pa = AF take je i ‘Tako se na olskin temperaturana Cesta 2a teenosti i cerste 198, 2.19b) anuliraju eto objesnjava ekeperi- : ‘semianee wri 65 ey entaino zapazanje (a) tana a PRIEK 2.5 Tavestt reluci: c, - on Tek 1 potazesi od oksperinentalne cinJenice: vagi, ita § visokIN teapersturam za gasove nO Vaal: cme = const ee scunate u oénoss PRIMER 2.6 Yrednast! entalpile evoxda, 1 ‘ne vrednost entalpije na of hg) (Karapetyanc, 1978] su: a1fz2fal«{s][e] 100 | 200 | 300 | 100 | svo | 600 2, S758, 380], 4951, 72/75, 30] 18, 39 medWu C1 6, kod evrstih tela 1 teenostt ope ad sn tonperaturba, “ . RESEWE: Kada 30 1 Jednactni grotdin a 377°C 3 wporedltt procena sa Piz empiri jeke formule (Karapetyanc, 1278) ©, = 12,728 + 0.3177 + 2,81-10°/ 17 (a/mote (Primer 2.9] . ns ee emer are geet cette () Teracugati srednju vrednost ¢, u intervalu teaper "c-600"C] 1 uporediti aa onon! Spina 1 visokin tonpereturana gasovi so enemas athens igre tee iets eee eee Ste snenom u Sevedenu Jednatint daje poznaty relaciju: seseoosd 0) nor n af ydreats susuadd of epuo *y op 1 po aumysdns osea ouroTutpaf efusneuez Zoys.eqoz),Sa20ud or of up omtnexsoryais "ANISH “roads ifupess nfpowzt aftoetes npapets 136902] L°2 MMT oa see wie = ot ating 8 of aftrsinro aa te= 2 USE or-se'e = “2 (eee - at «SSR or tee © -,S1"cus}Sest0“0 + 005-S2L" ee + ese ee ~ 2 Titoe aioe se (o1'2) vwrowupet ewesd ‘opsmaoy syeP tarda at wronyrn or-se'e = “2 1 wfrdrewe ox -sf1aep {3 gos = 0! “ednjap0 ofwes of yoeyodsoqur ure op wasoodt Tyentyago o[Hou 35 015 OB | wee = oot gttt =e xs'c- = ota w= Stes aISCLstdeD 25 yFyMMpeZ! UO ‘wunood Tust Taep aftednyape wureniseey roma ove = 2089/,01-S'2 + 089-2160°0 + geu"en A St"058 = St'ez2 + Lee = 4 =z ‘oqmmios oysfraydas zy store, o1-sete = OE, « TE (us"0-01'0-200ct ‘eI gio ©o7t = aP/P LooI/O0E = 3) = » sof ope POPL‘O + PEI ‘C + gcp— =t)%d ‘urueodad ep ouoz0H Sct, owseroqer oxepsz (yu) af aot DsLuE = 9 sting Ponzi kes eae Uiupan proces aozemo da podelino u dva 1,401, 10a 7, o'r, dota: zagrevanja od Se promenais entate’ Je oaesto ahs + ah an, for BENG LURES felactJu. Hoge se potacatt aa ong veat i Pt P10 kakvon odnesu vreanost 7, BE ze © wetana w ideatnom ‘ron po sledecej om 10-1" 121 CavexerctsooK) Po kojoj se menja srednje sol tana u temperaturnon intervety Kepacitet netana u interva- fote u iznenJivacu top- da bi se struja metana ‘st sak a tzmenJivacu je oko) {a) From detintes 1 srednje vrednosti Zu intervate te- meperature ty dot eae [eter = he flaswere-then cegraat i Geaeest! parametara uvedene oznake eBract,jom dobi Jano, Hyer ES Sep = Aig fy Pegi mayor] siesta Posie sredjivanja: t iju uvedenu u prethodnon primeru, SL eae LETTE ST re euecne tere Bpors 10715) = 8,918: ob Jena ost _vreds muses pri (area weet } \ | b \ (aca seca “soompet) SPISGRST wind verereu SAP po Wepat omaseqeZt one 98ND 51) efueys wyuzeyounes nfperet 27 nuowoud nes, we nivel | ory wer ouezou Pape td" rraerworrenTeT_ | 1 1 8 exeUet T91I004 HOE cuyeoater 1 eyenzetey qrererdoy ‘ereyopod Log ssrovian HIAHt Tm rel oupotod a 4's oyseum ifoas 2 8 oureiisejuadsys oxexd FATZBIZ1 opORzL — (eee) we [22] + ae HE) = ene feo) ef) - 2 Gs) - one — ret rousontr cqurerer yeuey GEER miter auoratosds ousevpe = reneredaoy offonmy ova (WesTULs0p 98 Mae wars BONWNn EHH, Se nin return nantes mia) OO viverolengara HOTVEOu, Mor TOWOSINT ‘veromng HIXgHNVAGoRNAL srwvavingreal °°e woe = 1% ontat- Bp etzce = Ca - *ws=8 wwe asse = TE gout Ga 8°eee = ¢ ones BL so ee ee odes oenifuenrs nts orwingnt op cao = cance “oupeuey TS aun = We me L'85 Let = actz-pie's = (St "ees ~,st"t18) S| ore (st ‘eis ~_s1e28) 2 or taare + 80e-202'rJees = ligt a2 sued torare ~ tmartage + uoe'i]me's = id we wutgwe euauerenrone -Potpune_snalogna_gema_ vari Senn va2i_ ea fumetu e(f,8), pt umesto P stein. MetTee), pek_tem_ean recmvanje apsolutnih vrednostt funket jx Ako Se odabere neko 0 referentne 4 apsolutne vred- $0 dobi Jaju kao 2bir referentne vend racumate pronene stania tznedju referentang ako mu se pripise + ROBUCE Je des (2.22) (2.230) T ee (2.236) 2.3.2. Entalpija BR PL 40bINE 4007.73, poetceno ed tundementat ntzine Jednaetne koja i definite funkeiju M(s,P): dh = Tds + eAP s evreits smeny d2(T,P) uw 05 Jednacint za dh 1 odgovarajuce sredjivanje, Rezultat Je one aoe) = ot + [a= £88] er = cat + ott - TEP Be bi dob111 d(P,) polazeet od dh(s,P), potrebne Je Lavrsitt dvostru- zu smenu promenlJivih, smatrajucl #5 P funkelJam od T 4 ¢, Fornalna, \Jednostavno post i2eno sxenom u fundamentalnes Jednagini za dh(s,P) lhe Lo fe Bet ae 2.26) 2.3.3 Unutrasnja energt ja Posto sno vee tzvell izraze za Ah(T,P) 4 dh(T,~), du nalazino Jednostavne, inajuél u vidu vezu dve funkci Je: du = ath = Pe) = dh ~ Paw ~ aa? (2.25) Ba bi dob u gornjoJ Jednacini cemo zameniti (2.2¢a) za dh 1 2.9) ad, sto mon aeajivanie dae ser= fe - ef) Jar rf (28). + aces f,- of} Jeo a[ EE] = ep hem at + ae Tee eo) GnT,8) 4 PCT,¥) (Jednaeine 2.28% $2.10) u (2.29) abtjano ot) 4 te) Ue 3(802'2 21) omeuy np ydosgue ez (e raewasTa XC Op axG008 nersoto} 98 oe sd) 9F toyov0% mange onystarad od 21 wououe? nom 92 24 (ree_eoie 1a, Tor)" Rae (an WwS] NpOA ez Toupod Toopots As y7G Ot-2 WANT | 6Cemngio 43 oer ta0p murowuper fuses ny + Ona "ay sen = y wzeiZy OUeEEE AU - CL- Gro ebaev e La deed en nee meet ower gop ea-uen styoe{oa worussstaot CM Ometya0p efueatpeus Bowuy etsod 1 a ee ee of wd “0% = yp ten eed uereops eZ ‘yepinzeu Juozes3 cuetyqop aftoeiBozuy steed | Agra wes asdif fees be wadf teen tee i @ TAT T3s01p9% sowwasnses sunigepe %y 5 Sy tel Pa Leases ays 8190 wer (a “a 4, °, UH Str 4 0 L a eer CL as Lunes % 2 age CPD s Hanes Se aye Tae Baan ota ha sap “oe wf [Bp 4] - "32 we SFTONNS Sf =p woxseasodroud pod 50 ‘reddy vrednosth temperaturnog savoda na P= | ben, a u ie wperatura (25 ~ 808} mozem de proconiny fall ari ‘edi: 75,305 _ So) 5,314 Ty" BBB TET = 92828; PGS = TE = 0, 2001 (4p), = 22250-2808 2 = 0,429 Jno? yopghost lzvoda po peitisku ne t= 25% uy in ‘isaka (1 = 1000" bar] imanos =~ 4:62746,959 eee {esglutna veednest, odnosa srednJth vrednost} parct jalnih Sevoda po tenperatunt t pritiole je: Ser [Be oan RR TSM 8 at do et 751 ~ 298, 15:2,58-10) aan aee 17,9881 ~ 999, 18-9,66. Pe ieee = 1,68-10 Jnot pa» 1.6 Jaoi 10 i 5 j i d Bs = 0,2429-25 ~ 9,187-10"-999 = 6,072 - 0,018 « 5,16 <2, 2h = 75,31:25 + 15,03-899 = 1883 + 150: ©) Potrebno Je nasi raziiky pritisaka AP, takvu da deo pr- fonene s ih koji potice od pronene pritiska no prevazi lez 3h od akupne prowene. = obzirom da Je Izvod po pritisku negat ivan: es (u00"0-2 + (680"9 + oc2'9)-v « aLv'9 + aserhigke = O20 03 Fay By heh 24 vyeuy ows “1 x2 "x ooy » 4 spnq eAzea aud ep oey oftowny wxeze; nf'yoesounuodd wigane! Oxy aue'2 = (;.01-869"8 + 0) Ew ty GS Bor . (G'¥'9) 21ems0; axcuoedars aC yuges wouserys 1 (€°y'9) atnmios auzadea, sunouso zy yeuoe! 9899 YY See wna] + wus] «1 mans ow Tyomges ovez uop eaBaiw] “ook aurste ne yTe1s0 By ZI = 862 ~ OOP curate (aad of Uitey po wtensouupod § “Cy exeget § Oxo] xp*0|660'9|ze0"s|oez"s}aso"e| 0 | 0 ‘08 | oor 008 oor To6e | of Aan ouapestyeqey n¢yonuBayay mgt coun 4 008 = 4 9p agz = °y po eusotuesa n fas ae 0 9 wou veRe304 =u wou f- wey ose y= 1 eu ean nprowsioquy nuyefyoved owyusutad fe pay = an = apap Tusap ee aay Cone yeu0s = g ot ed —t— « ("2 Coup eweasuoy 1 °s ns caged yy Lg i ie 79? ‘ousoupe wos up cup bs op (eve-2) § (nee"2) ewedd ne up Tp atmo eu = gag rast 7,008 = 1 oP ¥ a62 =r po {999 Slow Houper nfusnedBex tad ep tdoie Macey fuse eee | ovowe | cusst | ese. | (10m coc ERNE f else | este | ttowcey capeye = cay ‘oor one (set Back ea (4 =U Pas 2S ns ope ‘owfderex) “top Widrewe 0 wrsieped po oeze: Sysoupoin ouuacazos ry ato = g 5 - ys 7 sad 9 dosn00 “ ay oa0. oN nebo ret aye ana 0 96 > ay 150 : av -] -c0°0 wo EAE) «ae LA2]) a we) +4024] = av 2] ~Tz0d eponzy euretrosed wqe ne EP WOUTZQO S$ ‘nf rdc : esta tz ea eze = ay oy oy 14 5 susuosd “cusoupo © YyTouoUBE nou 36 wox: 5 SHOE MoM ekE Tea: = 28.41 Teds te an7 Konacno dobi Jano: ol = 9 £1750 200K) = 9,5 SIIB?» 27,79 = 79,8 Jnor-lt — a 24 TERNODINAMICEE ¥ODEL ToEALNOG GASA Poznat Poe? retact ju Pe = ar ne2eno da swatrato natemat ickin wode! Neplsana 22 1 molova gasa, jednatin 8, Polazeet of Pu? relaci je Regus Je an MO) = m0) 6 Teena 1/ 28 * HP ese. FO ea ao feferentoe vrednosti, vik funkcta 2a odatrane tenperetuci 1 noeratuc! 7, Staiie ldesinog gasa na osooek! SISPEKE KoneraNMGG saszA¥A 2s Nazsiost te funketJo imu veona opranicen opsee prakt iene prine- ne: gatovl na niskia He. Hdesinog. asa note sn smtrati ne koa opisije pronenu Gibbsove funkei je sa_pritickem: [srmaw tom] [/ @8 ta.25) See | J.koJa so cesto pe Jednagine 28 Gibber (2.27). Ae se pak ag u (2 araciJon se dobiJa Jednaeina (2.27) U tetogrisanon obliku, Lernodinamickt model (2.28) glast aa meagan S| (2.20) ade Je 2°(7,F,) Integractona konstants, a ina znacenje molarne Gibbso- ve funketje ideainog gasa pri tekucos tenperatur! T 1 odabranom refe- entnom pritisks Opete pritvagent Azber za referentni pritisak Je P= 101,325 kPa se je pri tenperaturt T. 4 prittsky za gasove. Ono je P= ian ne wmanJuJe njegov praktion! znataj kao fenJivanju Lernodinanigkih svojetava real referentnog stanja pri hth gasova (Poglavl je 2.7) ‘eure Jan ste Qe wee? pea (Zee) eimmuos nou fu Bz TU sy Y =F suTWIpOr suoTOIUL oP OxOUd wor fs 5 (2OR m af sof wYSTaTad po Israez eFFowUNs enosaatD + o¥80d i | NeuleQu - tse Tes | (eee) ‘stusunaue ouraeiso2t oysod ‘afep (16°Z) n ousUS ofsod o9g, “aond > (atuy's = Caryy's cukoupo Seura = <4 ung = ap pu» = “59 “cls « (ay's © (day's 'd op ¢ po wysrytd rwawosd tad *y's9) ouswoud sxousovoeT y (d) ‘HOWE MYSTaFEd 1 (4) TuNvevedeor ws oC ydoyE — iG 9ex owypoupo vp ouszou 'd nysqapad woureP tose! wousru $7 f : nedaoy wu |e eruouedioy se idosy (26-2) wfToeies wueDsoudn zen oH ne sz “exstanad po IstoKe (age"2) we JouTBept wPidosUe oyS04 (eee) ‘eu Tpons 98 (16°) ue “ef sous efuserynun) eyst)y4d po astaez edey puotdos ‘ef ‘se Zoufvapt eaisfoas mualzua}sy¥e wo wz ep af oupet2io0 7 state [e (ane Ls 2 ‘yye0upoun suse tom ace c tones) “ous 1998 uote 1 3 susortan ouayzuaysye nfpouzt nen apis nm I noses saaueasion 9 ‘ea = W “19085 » enotou wefoug aqudmyn ee SMT Tepe nuToUPSF neuLoR oy a] + wns tmrevsuedeoy Hd 1 sgoas nanpeisdaoy vo sry stone tor rascupeun nasge of ren BHTOEHIEAd apurerrosed mxeupas oye Pep “wpeusuedeoy yn enose8 wlurespr agcus 3 SSE MivIAPI wsous Syed AOVeFRGY ~ (auRMSRT aaparrom D3yaar ea SE STRAT ilTaT way Fad Ta spay a \e DST ESTATE Ta Sasa ease oP “Sinaeied SSS MONTE A0U01 Ted — TST iad woud oT yelper sexes OF Srmumodwey 10s epesT Tad rulefTaed ayae “FE cir a P J1290 nm uafuwRtza y yes = 1d ousoupe "4 2 gy'a ‘OPP I90— “18°T) eISBN Boxstew af. ~Ttad eden ez sourgeupar 5 ie Tored v2 suzeupsf eof wel 199 mE) Ned WFTsste4 Coss wtoad af oupet “ped “ogsue yest ~1ad wed Hox eroton Foun of 'uy ayay'y e's “orn te SeiecreR wuwwstdo sad 'd “aquouoduoy yestatad “(e72"9), wasoa wistez (0-2) wees ‘TESTO WUE TERSEE BORE NORST COT WeBES-] Mabe he) Seepage jure: oadez Foun forep m wurnstad wurpor v, ‘sous tamaeedaay Porep eu 1g epey odo euesyuasod | ICTS RST oT See Bias SyusTadeay ear; a pare FoI 2) eutoeupep zen nly ee 5 “fy F#PI sas 95 09 ep af ousel “ofa STeSBEIASAE OUROENTPON TonsLsoUBL 1 eHEATE) GI onPestoee ree wefdzodosd ou, eroses ef tJ093 wag} 8Ur4 oiseg Saomes qruteepy eseHs “1p 2 SrnrmtooKes sre nex = os MOVE HEMLISKE remoorNaerRe omooen! sem KeASTANTAGE sAsTA¥A sa pate Pol uslovina. Diskutovati te promene u vezi sa toplotom razme- 7 njenom sa okolinow toku procesa, kao 1 kriterijunina "Pim 2.12 naan as ms De ravnoteze 1 spontanosti procesa. hat 78 B-komponentina suetu idealnih ga teplotnt kapaciteti funkelje tone Peranete in, RESENIE: Ukupna pre nesanja Su: 8 nakon meSanJa, preaa (2.92-24) bean w (0 primer koretac 184,0) {U3 spectfiens toplots kapacitet snese v (4), stim eto su paranetri a, ss sane HeNE yn, = Enh, So [Eys- Ay my) = 203, -REainy, op ¥ [oxime RE y,iny] = Boe, AAE RIN, i agua we 8 Jee o 40 Jo W ukopan broj molova sande A =F ny : ronene HS 1 G pri wesanju dobi Jeno Keo za ciate seraende, enerEl IM takode vaze iste 4 ae bs za ciate supstance, a Cin Sto" egcar® te : ae -oayainy, Ureferentae vrednosti hy {us eqSe POPE Da : MEME Hees WSs RE ae ys =) Facunaju kao “srednje molarne vrednost Posto Je pri izobarskem proces raznen, ‘okol inom ednaka promeni a d pleats proce na 4 " gasova pri T,P = Const ‘ Posto Je yc i (i= Inn), osigledno Je a> 0; to, <0 Hostnih gasomn vazi aditiv= ). imaio: ® “ Ukazuje da Je mesanje spontan proces pri kone 5 raste Jovan sistes), » G opada { 2.5. POROCNE TERMODINAMICKE FUNKCIJE KOJE OPISU OUSTUPANJE REALNOG FLUIDA OD MODELA. IDEALNOG CASA ‘Termodinamicke karakteristike realnih gasova na povisenom py sku, a naroéite teenosti, znatno se razlikuJu od onth koje daje aodel temperatura sstava snese po ntalpije 1 entro- ideainog gasa. Pri opisivanju ponaganja realnog fluids pogodao je definictjom uvesti pomocne termodinawicke funkcije koje predstavt jai neru odstupanja od idealnog gas. Pree 2.13 Gibbsove’ Funk a. Cenporatun Kottke su pronene che u proces w kone 174 pritisky P, abi ie. entropije dealnin casova seta ne istim > +e ad 32 eq 9p “(@) nurgeupat nz ex (se"2) ZeKzy UMZ 9= UpEY “(E) we2'9 «2 2088 owes sur oBS}wS TYOTZI} ‘D od FfuasoI ¥AP PO = or-ztes"s + azs6t-» ‘ofeysod 13scupos yyufoay susuez ofsod efor 4 asd - acd ow orate Ty eee eee “racy (5e'2) euIsRPer =f 98 cuswox 11 2,2 “(a) ZOsz1 n wouswes omens oxey Tous s96t =_9 ton 5 0f-296°t = of fa wuraorsn ow *» od outaos ep omse om syyag ~ 2 CTO TU TZep pia n yonbwar “(y) nutgeuber °C) oa AENaST 2fousge> cose = 9 *Toe/,4o eB = wurmoadez “rym rea; ses (see) ~0Hs00 es aurotron spor x jocesred ns apd Te cane a ‘Provo eu: ORO SURTUEIE T2eH Cd1)2 mptoRMS we” “SSTULJSP 2972] onoses az net: / ~Huss0ud tad TyeqH0% asin a aoseB ns sf t3s0u203 osu wa 3 foe at Some Sof ears mgere Tee ee “Oubo10 TTS Fad BSS 3oaTeSpT- ae a / Woes soimey ree we Ko © = £9) pogodan za prinems iterativnog netoda uzastopain zamena (Erilog C) sm = 0.12, «© Kao polaznu proc bol jsanu procent ». "= © = 1435 ca°/mol, 12 koje fone Jednacine (E) dobiJano po os 1967. ~ 2, - 280 res mai9 Dobi jana vrednost, em'/nol) se raziikuje od pretpose tako da se Iteracions postupak na- fdecu procenu o! dobi ano sxenon «!” uv desnu strany iz~ ic . oe y967- (1 = 388 2540 Bite ~ 0's = 1400 en2/not 10 eto? ona jaJuct postupak dale dab amo 2a 2807-5 ~ BE BI 5 ono $00 odnosno: = 1996 cx°¢mot; of 1993 xno; f= 1992,8 ox /nol ‘Ako se ograni@ino pa tacnost od 4 sigurne cifre, posto ou ddve postednJe procene zaokruzene ne < Zamenom vrednosti u Jednacinu (2.35) ina se: 25 —2. = 0,7082 1967 ~ 1999, Tar 1573 = 1399 Zapanite odnose 2°> 2, > 2, > 2! PRIMER 2.15 Izvesti sledece Lzraze za ake koef ici eijente B 1 k preko faktora stisljives w ee eR P Iavodi «po Ti P, po praviliaa diferenciranja slozene Sednaeine ore» = “ger#e) 90 wp spots (1-2) Sb ee ourzeupat ouTeiuo Comms surenprzes ez "eneasfons IUTENpTZAL T uIUATZLSTEE 5 uyusefon nfpouzt wep fortes srazraeuayee n euziteresed Soqz strony enostowrt eaoenrg wuonetz oe, amor ove Se wowed ssursitin comet iaop ‘eupouresd po uaftse ofrer8s exereeuTpoesea oFouy “ePro¥Los UrApTMEUTpOMIey =P YROTEA (rey sa vrvises sownvsnon sasts saacoHO Wer IGOP 8 tw on Tee Yeeae 2 eftowms (se°2) maoten wouryued n 30 poy, codes ulmpyzea ex agen ou atantpou (a6e-2) 1 (850-2) of (sez) o= Waser APIA 9 BEI 2s OMe cuset 9 eprors ef ~ —_TPInIS efueswuod fous watzoos! “Tysoupaia air op Bystyrad WTubEiOS (8-2) mL of MIUSIULJEp jp “wurmendex euzero eUrerprss “Jentat wy cee TePIovesestp nfpowzt nzes ower rqop ‘wofvessauevesi@ ROPTERT SSNs OTTO eapeapy enter 66 coro MEMLSEE TemeorNAKE fodmah dobs Jamo: v gem row Ye (2.42) tel 3 (gran) bh I J (ae } 4, 4 3€ (2.420) Pa za lotalni diferencijal bevdimenzione Cibbsove Punke! je Imago: = [SG [2g Jo Y Hid] abe ee 3g we ‘Ako u skladu sa relactjon (2.37a), Jednatinu (2.43) napiseso za sdonl~ ‘an gas 1 oduzmono Je of (2.43), dobiJaxo potpuno analogns jednatinu 2a bezdinenziony reztdualnu Gibbsovw funkei ju wlio Bae oem Wel] he 4 OS cont ean Intograci.jon Jecnagine (2.46) u granicana od P = 0 do tekuceg pritiska P dobi jano trazenu funket, fen fF * Y rae Eg Na nultom pritisku prema (2.30a) ¢"= 0, 1 poste smene (2.38) Joi Jamo kona: lerazen SER LG = oar Tecost (ase) {iL tzrazene preko faktora st{sijivostl: HET 2 He a 1 yo T= const (2.450) A F eee ee . e as (2.46) Tenet (lee. 2 o2no Je prinetiti da je prt datom P iT (definictJa rezidualnos svoj- stva), du # de’ pe ce u totalnon diferencijalu iz dva prea élana ne renetala (2. weednost! zapremina (resinog i idealnog flulda) pri tekuto) vrednost pritiska: oe Fa T= const dda bi olaktali problem IntegraciJe nesvojstvenih integrals (beskonse~ tena granica) dodaceno i oduzeti: owe?yqop “(d‘L) efseys Baonter op (Bat EtTOL = °F wu afuErs ortncsL 2 \2 efweys Boupsepueys po (Ay'Z) STEP YaueTesTP Gof ye ‘egy 'z) nfToetes nugiues® 1 Baegtqez SPToTETJep wind rod wnokesu arse 90 wofex oP rosTos wxpjHsuTPoRaL vaoysoutng quofforse04 ¥ yeyTaRIs “4°S°2 1208 al es fo yeu. = 1 mnqordo nup “tyiseds nuyenpizad ez nprowled epepets asen2T L1°2 WATE itb-2) oowod zn yu 1 (q90°2) ¥ (egp'2) F Bz wzeazT Bou sufepeuz 133 es sep “zp efuEIs mfpamzy ousmOsT oudnan louse ya"ve ~ = 10/84 ¥e0've-wB/EA ceas'o - = "ey tae* 00 0m, 096 Je sts are? ent for =P is) Tose 2198 - = 108/94 veo'De-BYrH L‘961 - "ay ap ye siur's f ey (e2"2) | (22-2) weal ne suemoud SHEseGOHT town verot = snow Sut vie'e + gangor-or toe, 5 01-602"1= 97 roar 6969 = AN OLDE 198/,89 y OT-L'EIZ + HLOH/,W 5 ot-c02"t-3 oOR)e™ Typ (@) ” 13s0upaz6 UruPasg woueKs 2 : wrewye0 co2"t = 22 rou wo 14 7 eM G2T = FE Tour, 4o LtetZ~ = g sowmses *y OOF a ez (ea) (rem8] 2 gt Z0E-S8'CT + gt Z0t-aus'a = f Es CoML gyt /y0t-208'tng 9c2't- 95°08 = ¢ weds aosotu ormmuos et 201-2160°8- = | tosce'o- = gk Has = (°8°D) showy yrupoqo ~tewiou wis3ss noquyeu camunges SoupEIN af uEn Tf uozOg -a[f-2 Ma ey a Residuaine vrednosts. Snenow izrsza (C) w jednecinu (2.600) £ (@.81b) dobtjano Lzraze 2a rezidusine vrednost entaipt ie i entropt Je er er © Sete etre eee ete (F2) za temperature pocotnog i krajnjes stanja, dobl iano Sf= > 1.808 Jmolk: sf = = 1,317 smote Promena stanja za Ideatan gas. Ustavaro das tabelarnth vrednosti cp za P= 0 tnt Sto anaci da se one mogu apro tenperaturnon zavisnoscu pravotin jakon tT)

    You might also like