คู่มือการบริการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์

คู่มือการบร ิการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์
คู่มือการบรการ
ิ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์
ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ
กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม
AA

สำสำ�นั
นักก หอสมุ
หอสมุ ดด
แห่แห่ งชาติ
งชาติ
พิมพ์ครัง้ แรก มกราคม พุทธศักราช 2565 จ�ำนวน 200 เล่ม

ลิขสิทธิข์ องส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ
กรมศิลปากร, สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ
คู่มือการบร ิการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์. -- กรุงเทพฯ:
สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร, 2565.
80 หน้า.
1. เลขมาตรฐานวารสารสากล. 2. เลขมาตรฐานหนังสือสากล.
3. พระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พ.ศ. 2550. I ชือ
่ เรอื่ ง.
025.3
ISBN (e-book) 978-616-283-619-0
ที่ปรกษา
ึ
อธิบดีกรมศิลปากร (นายกิตติพันธ์ พานสุวรรณ)
รองอธิบดีกรมศิลปากร (นายพนมบุตร จันทรโชติ)
ผู้อ�ำนวยการส�ำนักบร ิหารกลาง (นางรักชนก โคจรานนท์)
ผู้อ�ำนวยการส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ (นางสาววาสนา งามดวงใจ)
นางสาวพิมพ์พรรณ ไพบูลย์หวังเจร ิญ นักอักษรศาสตร์ทรงคุณวุฒิ
คณะผู้จด
ั ท�ำ
นางสาวปุณณภา สุขสาคร ว่าทีเ่ ร ืออากาศตร ี สิร ิพงษ์ มุกด์มณี
นางสาวว ิภานันท์ ล�ำงาม นางสาวสุวลักษณ์ แดงศร ี
นางสาวพรยุภา นันทพรกรกุล นายวัศนันท์ พรประสิทธิ์
นางสาวอรวรรณ เชาว์ประเสร ิฐ นายว ิร ิยะ เรวัตบวรวงศ์
ศิลปกรรม นายชโย ทองลือ

จัดพิมพ์โดย ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
พิมพ์ที่ ส�ำนักพิมพ์คณะรัฐมนตร ีและราชกิจจานุเบกษา

สี่แยกซังฮี้ ถนนสามเสน เขตดุสิต กรุงเทพฯ 10300 โทรศัพท์ 0 2243 0613
โทรสาร 0 2243 1820
B สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ
ค�ำน�ำ
กรมศิลปากร โดยส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ มีภารกิจหนึง่ ในการท�ำหน้าที่ ก�ำหนด

เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN) และเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ
(ISBN) ให้แก่หน่วยงานและส�ำนักพิมพ์ทผ
ี่ ลิตสิง่ พิมพ์ประเภทต่าง ๆ ขึน
้ ในประเทศไทย
ได้แก่ วารสาร นิตยสาร และหนังสือ ซึง่ ผู้ผลิตควรด�ำเนินการตามมาตรฐานสากล
เพือ
่ ประโยชน์ในการควบคุมและเผยแพร่ขอ
้ มูลเกี่ยวกับสิง่ พิมพ์ทผ
่ี ลิตขึน
้ ในประเทศ
เช่น ประโยชน์ในการควบคุมสต็อกสินค้า การค้นคืนและเข้าถึงข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว
อีกทัง้ ใช้แทนรหัสสินค้าเพื่อจัดจ�ำหน่ายหร ือติ ดต่ อสื่อสารระหว่างส�ำนักพิมพ์ ร้าน
หนังสือ ห้องสมุดหร ือประชาชน เป็นต้น
การรับ จดแจ้ ง การพิ ม พ์ ถื อเป็ น หน้ าที่ ข องส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ งชาติ
ตามพระราชบั ญญั ติ จ ดแจ้งการพิ ม พ์ พุ ท ธศั ก ราช 2550 โดยรับท�ำ หน้ า ที่เป็ น
นายทะเบี ย นรั บ จดแจ้ ง การพิ มพ์ หั วหนั ง สื อพิ มพ์ แต่ ละชื่ อ เร อื่ งที่ ผ ลิ ต ขึ้ น
ในประเทศไทย ซึง่ ปัจจุบน
ั ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติได้พฒ
ั นาระบบการบรการให้
ิ มค
ี วาม
ทันสมัย สะดวกรวดเร็ว โดยการพัฒนาการให้บร ิการผ่านระบบสารสนเทศทางด้ า น
มรดกศิลปวัฒนธรรมเพื่อประชาชนทางอิเล็กทรอนิกส์ (e-Service) ตามนโยบาย
ของกรมศิลปากร
กรมศิลปากร ตระหนักในพันธกิจเผยแพร่ความรูแ
้ ก่สังคมจึงมอบหมายให้
ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ จัดพิมพ์ คูม
่ อ
ื การบรการ
ิ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์ขน
ึ้
เพื่อเผยแพร่ข้อมูลและแนวปฏิบัติการขอใช้บร ิการของส�ำนักพิมพ์ โรงพิมพ์ หน่วย
งานต่าง ๆ และเพื่อใช้เป็นคู่มือปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ โดยมีเนื้อหากล่าวถึงความ
เป็นมาของระบบเลขมาตรฐานสากล ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์ตาม
พระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550 ตลอดจน หลักเกณฑ์ ว ิธีการ
การน�ำไปใช้การขอใช้บร ิการผ่านระบบ e –Service ซึง่ จะเป็นประโยชน์ต่อส�ำนัก
พิมพ์และหน่วยงานต่าง ๆ รวมถึงผู้สนใจที่ต้องการศึกษาหาความรู ้ เกี่ยวกับเรอื่ ง
ดังกล่าวด้วย
กรมศิลปากรหวังเป็นอย่างยิง่ ว่าหนังสือคู่มือการบร ิการ ISSN ISBN และ
การจดแจ้งการพิมพ์เล่มนีจ
้ ะสร้างความตระหนักรูแ
้ ละอ�ำนวยประโยชน์ต่อผูใ้ ช้บร ิการ
วงการหนังสือและการพิมพ์ของประเทศต่อไป
(นายกิตติพน
ั ธ์ พานสุวรรณ)
อธิบดีกรมศิลปากร
ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ
กุมภาพันธ์ 2565
สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ C
สารบัญ
หน้า
ค�ำน�ำ
บทน�ำ 1
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
ประวัติ 7
ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย 9
หน้าทีข
่ องศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย 10
โครงสร้างระบบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 10
ประโยชน์ 11
หลักเกณฑ์การก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 12
ขอบเขตการก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 12
การใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 13
หลักเกณฑ์การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 14
เอกสารประกอบการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 18
ขั้นตอนการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารผ่านระบบ e-Service 19
ขั้นตอนการแก้ไข/เปลี่ยนแปลงข้อมูลเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร 28
ผ่านระบบ e-Service
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ (ISBN)

การบร ิหารเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 33
ภารกิจหน้าที
่ 34
ประโยชน์ 35
ผูผ
้ ลิตสิง่ พิมพ์ทต
ี่ ้องด�ำเนินการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 35
โครงสร้างของเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 36
สิ่งพิมพ์ทใี่ ห้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 37
สิ่งพิมพ์ทไี่ ม่ให้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 38
การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 39
เอกสารประกอบการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 40
สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ E
สารบัญ
หน้า
ขั้นตอนการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือผ่านระบบ e-Service 42
ขั้นตอนการขอยกเลิกเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 48

การจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัตจิ ดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550
ความรูเ้ กี่ยวกับการบร ิการจดแจ้งการพิมพ์ของส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ 55
การจดแจ้งการพิมพ์หนังสือพิมพ์ 55
เอกสารประกอบการจดแจ้งการพิมพ์หนังสือพิมพ์ 56
หลักเกณฑ์ ว ิธีการ และเงอื่ นไขการจดแจ้งการพิมพ์ 56
การก�ำหนดพื้นทีก
่ ารให้บร ิการจดแจ้งการพิมพ์ 58
การเปลี่ยนแปลงรายการหนังสือพิมพ์ทจ
ี่ ดแจ้งการพิมพ์ 59
เอกสารประกอบการเปลี่ยนแปลงรายการทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์ 60
หลักเกณฑ์ ว ิธีการ และเงอื่ นไขการเปลี่ยนแปลงรายการ 61
ทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์
การยกเลิกเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของกิจการ 62
หนังสือพิมพ์
เอกสารประกอบการยกเลิกเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ 62
หร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์
หลักเกณฑ์ ว ิธีการ และเงอื่ นไขการยกเลิกเป็นผู้พิมพ์ 62
ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์

ขั้นตอนการจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ฯ 63
พุทธศักราช 2550 ผ่านระบบ e-Service

บรรณานุกรม 73
F สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ
บทน�ำ
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (International Standard Serial
Number : ISSN) คื อ รหั สเฉพาะที่ก�ำหนดให้ แก่ สิ่งพิมพ์ต่อเนื่ องแต่ ละรายชือ
่
มีจุดมุ่งหมายเพื่อใช้ส�ำหรับสืบค้นข้อมูล ควบคุม ตรวจสอบ การรวบรวมวารสาร
และแลกเปลี่ ย นข่ า วสารหร ือการติ ด ต่ อ ต่ า งๆ เกี่ ย วกั บ วารสาร ให้ เ ป็ น ไป
อย่างถูกต้อง สะดวก รวดเร็ว รวมถึงการควบคุมสินค้าคงคลังของส�ำนักพิมพ์
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN) ประกอบด้วยตัวเลขอารบิก
8 หลัก และต้องปรากฏค�ำว่าเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร หร ือตัวอักษร
ISSN น�ำหน้าทุกครัง้ เมื่อมีการตีพิมพ์ ตามด้วยตัวเลข 4 หลักแรก คั่นด้วย
เครอื่ งหมายยัติภังค์ (-) และตามด้วยตัวเลข 4 หลักท้าย โดยหลักที่ 8 คือ
ตั วเลขตรวจสอบ (Check digit) ที่ไ ด้ จากการค� ำ นวณเลขตรวจสอบตาม
หลักการของ Modulus 11
ตัวอย่างการพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจำ�วารสาร (ISSN)
ISSN 2651-2491
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 2651-2491
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (International Standard Book
Number : ISBN) คือ เลขรหัสสากลทีก
่ �ำหนดขึน
้ เพื่อใช้ส�ำหรับสิ่งพิมพ์ประเภท
หนังสือทัว่ ไป มีความมุง่ หมายทีจ
่ ะก�ำหนดให้เป็นเอกลักษณ์ของหนังสือแต่ละเล่ม
เพื่ อ ความสะดวกถู ก ต้ อ งและรวดเร็ว ในการด� ำ เนิ น งานด้ า นควบคุ ม ข้ อ มู ล
สิ่ ง พิ ม พ์ ใ นระบบคอมพิ ว เตอร์ ด้ า นการสั่ ง ซื้อ หนั ง สื อ ด้ า นการแลกเปลี่ ย น
การส�ำรวจข้อมูล และการควบคุมสินค้าคงคลังของส�ำนักพิมพ์ อีกทัง้ เพื่อให้เกิด
ความร่วมมือในการจัดท�ำเลขประจ�ำหนังสือให้เป็นมาตรฐานทัว่ โลก
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN) ประกอบด้วยเลข 13 หลัก
แบ่งออกได้เป็น 5 ส่วน คือ รหัส EAN รหัสกลุม
่ (Group Identifier) รหัสส�ำนักพิมพ์
สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ 1
(Publisher Identifier) รหัสชือ

่ เรอื่ ง (Title Identifier) และเลขตรวจสอบ
(Check Digit) ทีไ่ ด้จากการค�ำนวณเลขตรวจสอบตามหลักการของ Modulus
10 และต้องปรากฏค�ำว่าเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ หร ือตัวอักษร ISBN
น�ำหน้าทุกครัง้ เมื่อมีการตีพิมพ์
ตัวอย่างการพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
ISBN 978-616-283-561-2
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 978-616-283-561-2
การจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550

การจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์พุทธศักราช
2550 คื อ การแจ้ ง จดหั ว หนั ง สื อ พิ ม พ์ ต่ อเจ้ า พนั ก งานจดแจ้ ง การพิ ม พ์
เพื่อด�ำเนินการจัดพิมพ์สิ่งพิมพ์ต่อเนื่องขึน
้ ใหม่ในราชอาณาจักร มีความมุ่งหมาย
ให้ ภาครัฐสามารถทราบถึ งข้อมูลพื้นฐานของหนังสื อพิมพ์ อาทิ เจ้าของกิ จการ
หนั ง สื อ พิ ม พ์ บรรณาธิก าร ผู้ พิ ม พ์ ผู้ โ ฆษณา และแหล่ ง ต� ำ บลที่ อ ยู่ ทั้ ง นี้
เพือ
่ ประโยชน์ในการตรวจสอบของประชาชนผูท
้ ไี่ ด้รบ
ั ความเสียหายในการฟ้องร้อง
ด�ำเนินคดี ในกรณีทบ
ี่ ค
ุ คลดังกล่าวกระท�ำผิดกฎหมายอันเนือ
่ งมาจากการเป็นผูพ
้ ม
ิ พ์
ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์นั้นๆ
ระบบสารสนเทศทางด้านมรดกศิลปวัฒนธรรมเพือ
่ ประชาชนทางอิเล็กทรอนิกส์
(e-Service)
ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ โดยกลุ่มบร ิการทรัพยากรสารสนเทศ กลุ่มงาน

บร ิการพิเศษ ISSN ISBN และจดแจ้งการพิมพ์ ด�ำเนินการให้บร ิการผ่านระบบ
สารสนเทศทางด้ า นมรดกศิ ล ปวั ฒ นธรรมเพื่ อ ประชาชนทางอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์
(e-Service) ผู้ใช้บร ิการสามารถขอรับบร ิการได้ทเี่ ว็บไซต์ e-service.nlt.go.th
โดยในปีพุทธศั กราช 2554 ส� ำนั กหอสมุดแห่ งชาติ ร่วมมือกั บศู นย์เทคโนโลยี
สารสนเทศมรดกศิ ลปวั ฒ นธรรม กรมศิ ล ปากร ได้ พัฒ นาระบบการให้ บร ิการ
ประชาชนของส� ำนั กหอสมุ ดแห่ งชาติ ด้ ว ยระบบอิ เล็ ก ทรอนิ ก ส์ ตามนโยบาย
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของประเทศ เพื่อให้เข้าถึงผู้รบ
ั บร ิการได้
อย่างครอบคลุม อีกทัง้ สามารถอ�ำนวยความสะดวก และให้บร ิการแก่ประชาชน
อันประกอบไปด้วย การบรการเลขมาตรฐานสากลประจ�
ิ ำวารสาร (International
2 สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ
Standard Serial Number : ISSN) บร ิการเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ

(International Standard Book Number : ISBN) การบร ิการก�ำหนดข้อมูล
รายละเอียดรายการทางบรรณานุกรมหนังสือ (Cataloguing in Publication
: CIP) และบร ิการลงรับหนังสือและวารสารตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์
พุทธศักราช 2550
อย่ า งไรก็ ต าม ระบบสารสนเทศทางด้ านมรดกศิ ล ปวั ฒ นธรรม

เพื่ อ ประชาชนทางอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ (e-Service) เดิ ม ไม่ ค รอบคลุ ม งานบร ิการ
จดแจ้งการพิ ม พ์ อี กทั้งไม่ รองรับ พั ฒ นาการของเทคโนโลยี ที่เปลี่ ยนแปลงไป
อย่างรวดเร็ว ส่ งผลให้ ใ นปี พุ ทธศั กราช 2561 ส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ ร ว่ มกั บ
ศู นย์เ ทคโนโลยี ส ารสนเทศมรดกศิ ลปวั ฒ นธรรม กรมศิ ล ปากร พั ฒ นาระบบ
สารสนเทศทางด้ า นมรดกศิ ล ปวั ฒ นธรรมเพื่ อ ประชาชนทางอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์
ให้ มี ป ระสิ ท ธิภ าพ สามารถท� ำ งานได้ ต รงกั บ ความต้ อ งการในการใช้ ง าน
ของผู้ ใ ช้ บ ร ิการ มี ก ารจั ด เก็ บ ข้ อ มู ล ในระบบอย่ า งเป็ น ระเบี ย บในรู ป แบบ
ฐานข้อมูล โดยเฉพาะพั ฒ นาระบบการรับ ช�ำ ระเง น
ิ ค่ า ธรรมเนี ย มการจดแจ้ง
การพิมพ์ผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ และครอบคลุมงานบร ิการ 5 ระบบ ได้แก่
บร ิการเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (International Standard Serial
Number : ISSN) บรการเลขมาตรฐานสากลประจ�
ิ ำหนังสือ (International Standard
Book Number : ISBN) บร ิการจดแจ้งการพิ มพ์ ตามพระราชบั ญ ญั ติ จดแจ้ง
การพิ ม พ์ พุ ท ธศั ก ราช 2550 บร ิการก� ำ หนดข้ อ มู ล รายละเอี ย ดรายการ
ทางบรรณานุ กรมหนังสื อ (Cataloguing in Publication : CIP) และบร ิการ
ลงรับ หนั ง สื อ และวารสารตามพระราชบั ญ ญั ติ จ ดแจ้ง การพิ ม พ์ พุ ท ธศั ก ราช
2550
ผู้ ใช้บร ิการที่ต้องการขอรับบร ิการก� ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
วารสาร (International Standard Serial Number : ISSN) บรการเลขมาตรฐานสากล
ิ
ประจ�ำหนังสือ (International Standard Book Number : ISBN) และบร ิการ
จดแจ้ ง การพิ ม พ์ ต ามพระราชบั ญ ญั ติ จ ดแจ้ ง การพิ ม พ์ พุ ท ธศั ก ราช 2550
สามารถขอรับบร ิการได้ที่ e-service.nlt.go.th โดยผู้ใช้บร ิการต้องด�ำเนินการ
สมัครสมาชิกในระบบ ดังนี้
ขั้นตอนการสมัครสมาชิก
1. เข้าสู่เว็บไซต์ e-service.nlt.go.th
2. ผู้ใช้บร ิการคลิกทีป
่ ุ่มสมัครสมาชิก
3. กรอกรายละเอี ย ดในแบบฟอร์มการสมั ค รสมาชิก โดยคลิกเลือก

ประเภททีใ่ ห้บร ิการตามทีผ
่ ู้ใช้บร ิการต้องการ
4. ผู้ใช้บร ิการรอผลการอนุมัติสมาชิก เมื่อเจ้าหน้าที่ด�ำเนินการอนุมัติ

สมาชิกเร ียบร้อ ยแล้ ว ระบบจะแจ้งผลการอนุ มัติ ผ่ า นจดหมายอิ เล็ ก ทรอนิ ก ส์
ของผู้ใช้บร ิการตามทีไ่ ด้สมัครสมาชิกไว้
5. ผู้ใช้บร ิการเข้าสู่ระบบ ด้วยรหัสผู้ใช้และรหัสผ่านทีก
่ �ำหนดไว้
เมื่ อ ผู้ ใ ช้บ ร ิการได้ ร บ

ั การอนุ มั ติ ส มาชิก และเข้ า สู่ ร ะบบสารสนเทศ
ทางด้ านมรดกศิ ลปวั ฒ นธรรมเพื่ อ ประชาชนทางอิ เล็ ก ทรอนิ ก ส์ (e-Service)
เร ียบร้อยแล้ว ผู้ใช้บร ิการสามารถเลือกขอรับบร ิการทีต
่ ้องการ ประกอบไปด้วย
บร ิการก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (International Standard
Serial Number : ISSN) บร ิการก� ำ หนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ
(International Standard Book Number : ISBN) และบรการจดแจ้
ิ งการพิมพ์
ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
(International Standard Serial Number : ISSN)
ประวัติ
องค์ ก ารยู เ นสโก (UNESCO) โดยความร่ว มมื อ ของสภาสหพั น ธ์
ว ิทยาศาสตร์โลก (International Council of Scientific Union) และรัฐบาล
ฝรัง่ เศสเป็นผู้ร ิเรมิ่ ระบบข้อมูลวารสารระหว่างชาติขน
ึ้ ภายใต้โครงการสารนิเทศ
ว ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระหว่างชาติ (UNISIST) โดยมีวัตถุประสงค์ทส
ี่ �ำคัญ
คื อ ควบคุ ม สิ่ ง พิ ม พ์ ป ระเภทวารสาร และจั ด ให้ มี ก ารบั น ทึ ก ข้ อ มู ล วารสาร
ทีด
่ �ำเนินการอยู่ในประเทศต่างๆ ทัว่ โลก ภายใต้แบบแผนเดียวกัน และให้มีแหล่ง
รวบรวมข้ อ มู ล วารสารที่ ตี พิ ม พ์ ทุ ก แห่ ง เพื่ อ ให้ ผู้ ใ ช้ เ ข้ า ถึ ง ข้ อ มู ล วารสาร
โดยสามารถค้ นหาสิ่ งที่ ต้ องการได้ อย่างรวดเร็ ว หลั งจากที่ ไ ด้ ศึ กษา
เกี่ ยวกั บความเป็นไปได้ ของระบบข้อมูลวารสารแล้ว ได้ ด�ำเนิ น การจัด ตั้ ง ศู น ย์
ข้อมูลวารสารระหว่างชาติระดับสากล (International Serial Data System - ISDS)
ขึน
้ ในปีคร ิสตศักราช 1973 (พุทธศักราช 2516) ช่วงแรกของการจัดตั้งด�ำเนินงาน
เฉพาะวารสารทางว ิทยาศาสตร์เท่านั้น ต่ อมาจึงได้ รวบรวมวารสารสาขาอื่นด้ วย
หลังจากที่จด
ั ตั้งศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติระดับสากลแล้วได้มีการเชิญชวน
ให้ประเทศต่างๆ เข้าร่วมเป็นสมาชิก
ส�ำหรับประเทศไทยมีสำ� นักหอสมุดแห่งชาติเป็นหน่วยงานเพียงแห่งเดียว
ทีท
่ ำ� หน้าทีแ
่ บบให้เปล่าในการก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
ให้ แก่ สิ่งพิมพ์ต่อเนื่ อง ที่ผลิตในประเทศไทย โดยกระทรวงศึ กษาธิการซึง่ เป็น
ต้ นสังกั ดในขณะนั้ นได้ อนุมัติให้ หอสมุดแห่ งชาติ กรมศิ ลปากร ท�ำหน้าที่เป็น
ศู นย์ข้อ มู ลวารสารระหว่า งชาติ แห่ งประเทศไทย เมื่ อ พุ ท ธศั ก ราช 2517 เพื่ อ
ปฏิ บัติงานร่ว มกั บ ศู นย์ ข้ อ มู ลวารสารระหว่า งชาติ ร ะดั บสากล ประเทศฝรัง่ เศส
หลั ง จากนั้ น องค์ ก ารยู เ นสโกได้ ข อให้ ป ระเทศไทยลงนามเข้ า เป็ น สมาชิก ของ
ศู นย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ ระดั บสากลอย่างเป็นทางการ และในธรรมนูญ
ศูนย์ขอ
้ มูลวารสารระหว่างชาติระดับสากล (Statutes of International Centre
for Registration of SerialPublications) ได้ระบุไว้ในมาตรา 2 ว่า ประเทศ
สมาชิกขององค์การสหประชาชาติ ทีม
่ ค
ี วามประสงค์จะขอรับประโยชน์และท�ำงาน
ร่วมกับศูนย์ขอ
้ มูลวารสารระหว่างชาติระดับสากล ประเทศฝรัง่ เศส จะต้องเป็นสมาชิก
ตามกฎแห่งธรรมนูญนี้ ดังนั้น ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย
โดยส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ จึง ได้ ส มั ค รเป็ น สมาชิก ศู น ย์ ข้ อ มู ล วารสารระหว่ า ง
ชาติ ระดั บสากล ประเทศฝรัง่ เศส ในพุทธศักราช 2528 และหอสมุดแห่งชาติ

เล็งเห็นถึงความส�ำคัญในเรอื่ งนี้จงึ ได้ติดต่อขอรหัสชุดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
วารสารของประเทศไทยไปยั ง ศู น ย์ ข้ อ มู ล วารสารระหว่ า งชาติ ร ะดั บ สากล
ประเทศฝรัง่ เศส และได้ รบ
ั เป็นศูนย์วารสารระหว่างชาติ แห่งประเทศไทย เพื่อ
เผยแพร่ แ ละประชาสั มพั นธ์ ก ารใช้ เ ลขมาตรฐานสากลประจ� ำ วารสาร
ไปยังส�ำนักพิมพ์ โรงพิมพ์ และหน่วยงานต่ างๆ ในประเทศ ศูนย์ข้อมูลวารสาร
ระหว่างชาติ ระดั บสากล (International Serials Data System Interna-
tional Centre : ISDS-IC) เปลี่ยนชือ
่ มาเป็นศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ
สากล (International Standard Serial Number International Cen-
tre : ISSN-IC) เมื่อพุทธศักราช 2536
ระยะเรมิ่ ต้นด�ำเนินงานศูนย์ขอ
้ มูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย
(International Standard Serial Number National Centre for
Thailand) ซึง่ มีพื้นที่ด�ำเนินการอยู่ ณ หอสมุดแห่งชาติ ได้ รบ
ั ความร่วมมือ
จากศูนย์ประมวลผลแห่งประเทศไทย ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ ให้ยืมใช้เครอื่ ง
คอมพิวเตอร์ ให้ค�ำปร ึกษาและวางระบบงาน พุทธศักราช 2532 ศูนย์วารสาร
ระหว่างชาติ ระดั บ สากลได้ พั ฒ นาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ OSIRIS (Online
Serials Information Registration and Inquiry System) เพื่อใช้ในงาน
ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ ระดั บสากล และศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ
ประเทศต่ างๆ ส�ำหรับประเทศไทยได้ ใช้โปรแกรมนี้ในการปฏิบัติงาน จนกระทั่ง
พุทธศักราช 2548 ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ ระดั บสากล ได้ เปลี่ยนระบบ
การจัดเก็บข้อมูลจากระบบ OSIRIS มาเป็นระบบโปรแกรม VTLS (Virginia Tech
Library System) คือระบบที่ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ แต่ ละประเทศ
จะปฏิบัติงานในฐานะลูกข่าย (Cataloguing Client) โดยการจัดท�ำข้อมูล
วารสารในรูปแบบมาตรฐาน MARC 21 และบันทึกข้อมูลผ่านระบบเคร ือข่าย
อิ นเทอร์เน็ ตไปยังศู นย์ข้อมู ลวารสารแม่ ข่ายที่ศูนย์ข้อมู ลวารสารระหว่ างชาติ
ระดั บสากล ประเทศฝรัง่ เศส (International Standard Serial Number
International Centre : ISSN-IC)
ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย
(International Standard Serial Number National Centre for Thailand)
ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติ แห่งประเทศไทย ได้ สมัครเป็นสมาชิก
ของศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติระดับสากล ประเทศฝรัง่ เศส ในปีพุทธศักราช
2528 การสมัครเป็นสมาชิกในครัง้ นั้นท�ำให้ประเทศไทยได้รบ
ั ประโยชน์และสิทธิ
ต่ างๆ ดั งนี้
1. ด้านการบร ิหาร
1.1 ผู้ อ�ำนวยการศู นย์ข้อมู ลวารสารระหว่างชาติ แห่ งประเทศไทย
(ผู้ อ�ำนวยการส� ำนั กหอสมุ ด แห่ งชาติ ) มี สิ ท ธิเข้ า ร่ว มประชุ มในคณะกรรมการ
อ�ำนวยการ (General Assembly) ซึง่ ทีป
่ ระชุมนี้จะท�ำหน้าทีก
่ �ำหนดระเบียบ
ข้อบั งคั บ และเป็ น ผู้ คั ดเลื อ กและจัด ตั้ งคณะกรรมการบร ิหาร (Governing
Board) และก�ำหนดนโยบายในการด�ำเนินงานของศูนย์ขอ
้ มูลวารสารระหว่างชาติ
ระดับสากล
1.2 ผู้ อ�ำนวยการศู นย์ข้อมู ลวารสารระหว่างชาติ แห่ งประเทศไทย
มีสิทธิได้รบ
ั เลือกเป็นคณะกรรมการบร ิหาร (Governing Board) เพื่อท�ำหน้าที่
บร ิหารงานศู น ย์ ข้ อ มู ล วารสารระหว่ า งชาติ ร ะดั บ สากล และมี สิ ทธิอ อกเสี ยง
ในทีป
่ ระชุมเพื่อให้การด�ำเนินงานเป็นประโยชน์แก่ประเทศไทย
1.3 ศูนย์ขอ
้ มูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย จะต้องจ่ายค่าบ�ำรุง
สมาชิกให้แก่ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติระดับสากลตามทีก
่ �ำหนดเป็นประจ�ำ
ทุกปี เพือ
่ เป็นค่าใช้จา่ ยในการด�ำเนินงานด้านต่างๆ เช่น การด�ำเนินงานด้านข้อมูล
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร การจัดการประชุมประจ�ำปี เพื่อแลกเปลี่ยน
ข้อคิดเห็นในการปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพ การประชุมเกี่ยวกับความร่วมมือ
กับองค์กรระหว่างประเทศต่างๆ ทีเ่ ป็นข่ายงาน ได้แก่ บร ิการข้อมูลผ่านเคร ือข่าย
อินเทอร์เน็ต เอกสารสิ่งพิมพ์ รายงานการประชุม คู่มือการปฏิบัติงาน เป็นต้น
2. ด้านว ิชาการ
2.1 เป็นศูนย์กลางในการก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
ให้แก่วารสารทีต
่ ีพม
ิ พ์ในประเทศไทย
2.2 ได้ รบ
ั เอกสารคู่มือทางว ิชาการต่ างๆ เพื่อใช้ในการปฏิ บัติงาน
ข้อมูลวารสารทัง้ ในรูปสื่อสิ่งพิมพ์ และสื่ออิเล็กทรอนิกส์
2.3 ได้รบ
ั บรการในการใช้
ิ แหล่งข้อมูลของศูนย์ขอ
้ มูลวารสารระหว่างชาติ
ระดั บสากลในการค้ น คว้ า ข้ อ มู ล วารสารได้ ทั่ ว โลก ผ่ า นระบบเคร ือข่ า ย
อินเทอร์เน็ต

2.4 ข้ อ มู ล วารสารของประเทศไทยได้ ร บ
ั การเผยแพร่ใ นรู ป แบบ
บรรณานุกรมออนไลน์
หน้าที่ของศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย
1. ก� ำ หนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสาร (ISSN) ให้ กั บ วารสาร
ทีส
่ �ำนักพิมพ์และหน่วยงานต่างๆ จัดพิมพ์
2. รวบรวม และท�ำรายการวารสารทีก
่ �ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
วารสาร ตามมาตรฐาน MARC และบันทึกข้อมูลวารสารในโปรแกรม VTLS และ
จัดส่งไปยังศูนย์ข้อมูลวารสารสากล ประเทศฝรัง่ เศส
3. ติดต่อประสานงานกับศูนย์ขอ
้ มูลวารสารสากล และศูนย์ขอ
้ มูลวารสาร
ระหว่างชาติประเทศอื่นๆ เกี่ยวกับการปฏิบัติงาน
4. ส่ ง เสร ิมและประชาสั ม พั น ธ์ให้ มี ก ารใช้เ ลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
วารสารแก่ ผู้ จัด พิ ม พ์ ทั่ว ประเทศให้ แพร่ห ลาย เพื่ อ ประโยชน์ ในการรวบรวม
ข้อมูลวารสารให้ครบถ้วนสมบูรณ์
โครงสร้างระบบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
1. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ประกอบด้วยตัวเลขอารบิก 8 หลัก

และจะต้องมีตัวอักษรค�ำว่า ISSN น�ำหน้าทุกครัง้ เมื่อมีการตีพิมพ์ เพื่อให้ทราบ
ว่าเป็นเลขในระบบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
2. เลข 8 หลักนี้ แบ่งเป็น 7 หลักแรก คือ เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ

วารสารส่วนหลักที่ 8 เป็นตัวเลขตรวจสอบ (Check digit)
3. การเขียนเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารจะต้องมีตัวอักษร ISSN
ตัวพิมพ์ใหญ่ ตามด้วยตัวเลข 4 หลักแรก ตามด้วยเครอื่ งหมายยัติภังค์ (-) และ
ตามด้วยตัวเลข 4 หลักท้าย เช่น ISSN 2651-0502
4. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสาร จะไม่ มี ส่ ว นใดที่ แ ปลความได้
โดยตั ว เลข 7 หลั ก แรก จะเป็ น ตั ว เลขที่ ไ ด้ ม าโดยการเร ียงล� ำ ดั บ ตามว ธิ ีก าร
ในฐานข้อมูลของศูนย์ข้อมูลวารสารระดับสากล ประเทศฝรัง่ เศส ส่วนหลักที่ 8
เป็นตัวเลขตรวจสอบ (Check digit)
5. การค�ำนวณเลขตรวจสอบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร จะใช้
หลักการของ Modulus 11 ในบางครัง้ อาจได้ตัวเลขผลการตรวจเป็น 10 จะใช้
อักษร X ตัวพิมพ์ใหญ่แทนเลข 10 ดังนั้นเลขตรวจสอบจึงมีได้ตั้งแต่ 0-9 และ
อักษร X ตัวพิมพ์ใหญ่
ประโยชน์
1. ส่ ง เสร ิมและเผยแพร่ใ ห้ ร ายชื่อ วารสาร นิ ต ยสาร หนั ง สื อ พิ ม พ์
ที่ จัด พิ ม พ์ ใ นแต่ ล ะประเทศ แพร่ห ลายไปทั่ ว โลก และเป็ น ประโยชน์ ส� ำ หรับ
ผู้ทป
ี่ ระสงค์จะสั่งซือ
้ วารสาร สามารถติดต่อขอสั่งซือ
้ ได้โดยใช้เลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสาร
2. ช่วยให้ผพ
ู้ ม
ิ พ์และผูใ้ ช้วารสารทัว่ โลกสามารถติดต่อกันได้อย่างสะดวก
รวดเร็ว
3. สามารถน�ำไปใช้รว่ มกับรหัสบาร์โค้ด ซึง่ จะช่วยให้ระบบการบรการลู
ิ กค้า
ระบบการขาย การรับ และคื น สิ น ค้ า การสอบถามข้ อ มู ล สิ น ค้ า มี ค วามสะดวก
รวดเร็วขึน
้ และใช้ในการวางแผนการผลิตและควบคุมสินค้าคงคลัง
4. สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างห้องสมุดทั้งภายในประเทศ และ
ต่างประเทศ โดยว ิธีการสืบค้นด้วยเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
5. เป็นรหัสประจ�ำของวารสารแต่ละชือ
่ โดยใช้เลข 8 หลัก
6. ช่วยให้ นักศึ กษา นั กว ิจัย นั กว ิชาการ และบุ คคลทั่วไป ได้ รบ
ั ข้อมูล
วารสาร นิ ต ยสาร หนั ง สื อ พิ ม พ์ ทุ ก สาขาว ชิ าจากประเทศต่ างๆ ทั่ ว โลก
อย่างรวดเร็ว ครบถ้วน
หลักเกณฑ์การก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร มีหลักการ ดังนี้

1. ก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ให้ แก่ สิ่งพิมพ์ประเภท
วารสารทุกๆ ชือ
่
2. ก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารใหม่เมื่อเปลี่ยนชือ
่ วารสาร
(การเปลี่ ย นราคา เปลี่ ย นส� ำนั กพิ ม พ์ เปลี่ ยนเนื้ อ หาและรู ปเล่ ม ยั ง คงใช้เลข
มาตรฐานสากลประจ�ำวารสารเดิม)
3. ก� ำ หนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสารใหม่ ส� ำ หรับ วารสาร
ทีม
่ รี ป
ู แบบสือ
่ อย่างอืน
่ เช่น รูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic) ซีดรี อม (CD-ROM)
ฟลอปปี้ ดิสก์ (Floppy Disk) และออนไลน์ (Online)
4. วารสารรู ป แบบต่ า งๆ ไม่ ต้ อ งก� ำ หนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
วารสารใหม่ เช่น วารสารทีเ่ ป็นซีดีรอม เมื่อมีการเปลี่ยนลักษณะนามสกุลไฟล์
5. วารสารปกอ่ อ น มี ก ารปรับ เปลี่ ย นเป็ น ปกแข็ ง ไม่ ต้ อ งก� ำ หนด
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารใหม่
6. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารที่ก�ำหนดให้กับวารสารชือ
่ ใดแล้ว
แม้วา่ จะไม่มีการตีพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารนั้น ไม่สามารถน�ำมาใช้
กับวารสารชือ
่ อื่นได้ไม่วา่ กรณีใด
7. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารสามารถยกเลิกการใช้ได้ กรณีทห
ี่ ยุด
หร ือยกเลิกการตีพิมพ์ โดยจะแสดงผลในการค้นหาข้อมูลในฐานว่ามีการยกเลิก
แต่ไม่สามารถน�ำเลขกลับมาใช้กับวารสารชือ
่ อื่นได้อีก
ขอบเขตการก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
เลขมาตฐานสากลประจ�ำวารสารจะขึ้นอยู่กับชือ
่ วารสารเท่านั้ น ซึง่ มี
ขอบเขตการก�ำหนดเลข ดั งต่ อไปนี้
1. สิง่ ตีพม
ิ พ์ทใี่ ห้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
1.1 หนังสือพิมพ์
1.2 วารสาร นิตยสาร
1.3 จดหมายข่าว จุลสาร
2. สิง่ ไม่ตีพม
ิ พ์ทใี่ ห้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
2.1 วารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์อเิ ล็กทรอนิกส์
2.2 วารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ในรูปซีดีรอม
3. สิ่งพิมพ์ทไี่ ม่ให้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
3.1 หนังสือ
3.2 ปฏิทน
ิ
3.3 โปสเตอร์ (Poster)
ทัง้ นี้ การก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN) จะพิจารณา
ตามความเหมาะสมของแต่ละศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแต่ละประเทศด้วย
การใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจำ�วารสารกับสิ่งพิมพ์ประเภทวารสาร
จะมีรูปแบบและตำ�แหน่งทีพ
่ ิมพ์ ดังนี้
1. รูปแบบการพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารจะต้องพิมพ์คำ� ว่า ISSN
น�ำหน้าเลขอารบิก 8 หลักตามรูปแบบ ดังนี้
ISSN 2774-0552 (Print)
ISSN 2774-0560 (Online)
2. ต�ำแหน่งทีพ
่ ิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร แบ่งตามประเภท
วัสดุ ดังนี้
2.1 สิง่ ตีพม
ิ พ์ ต�ำแหน่งทีเ่ หมาะสมของการพิมพ์เลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสารบนสิ่งตีพิมพ์ มีดังนี้
2.1.1 มุมปกขวาด้านบนของวารสาร
2.1.2 มุมปกขวาด้านล่างของวารสาร
2.1.3 หน้าปกใน
2.1.4 บนหร ือล่างของชือ
่ หัวของวารสาร
2.1.5 ปกหลัง
2.1.6 หน้าลิขสิทธิข์ องส�ำนักพิมพ์
2.1.7 หน้าทีม
่ ีบทความบรรณาธิการ
2.2 สิ่งไม่ตีพิมพ์ การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารบนสิ่งไม่

ตีพิมพ์ มีดังนี้
2.2.1 วารสารออนไลน์ จะต้ อ งแสดงเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสารทีห
่ น้าชือ
่ เรอื่ ง หร ือ หน้าแรกทีส
่ ืบค้นเนื้อหา
2.2.2 วารสารในรูปแบบซีดีรอม (CD-ROM) ฟลอปปี้ ดิ สก์

(Floppy Disk) จะต้ อ งแสดงเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสารลงบนฉลาก
ของซีดีรอม หร ือ ฟลอปปี้ ดิสก์ ให้เห็นได้ชด
ั เจน
หลักเกณฑ์การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร
1. ผู้ขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบับตีพิมพ์ (Print) หากเป็น
หน่วยงานเอกชนเมื่อต้ องการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ฉบับตีพิมพ์
(Print) ต้องด�ำเนินการจดแจ้งการพิมพ์ เพือ
่ น�ำหนังสือแสดง การจดแจ้งการพิมพ์
(แบบ พ.2) ใช้ประกอบในการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ผู้ใช้บร ิการ
ต้ องด� ำเนิ นการให้ เร ียบร้อยก่ อนการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบั บ
ตี พิมพ์ (Print) ในกรณีที่ผู้ ใช้บ ร ิการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสารเป็น
หน่วยงานราชการ ไม่ต้องด�ำเนินการจดแจ้งการพิมพ์
2. ผูใ้ ช้บรการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�
ิ ำวารสารฉบับออนไลน์ (Online)
ทัง้ หน่วยงานราชการและเอกชนสามารถยื่นค�ำร้อง ในการขอเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสารโดยไม่ต้องจดแจ้งการพิมพ์
3. ก�ำหนดชือ
่ เรอื่ งภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และวาระการออกวารสาร
นิตยสาร หนังสือพิมพ์ จุลสาร บนหน้าปกหร ือหน้าเว็บไซต์ (URL) เช่น วารสาร
ว ิชาการระบุ ปีที่ 1 (Volume : Vol) ฉบับที่ 1 (No.) ช่วงเวลาก�ำหนดออก
(ราย 6 เดือน) มกราคม – มิถุนายน 2564 (January - June 2021)
4. ก� ำ หนดพื้ น ที่ ว างเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสารฉบั บ ตี พิ ม พ์
(Print) และฉบับออนไลน์ (Online) บนหน้าปกวารสาร หร ือ บนหน้าเว็บไซต์
(URL) เช่น ISSN XXXX-XXXX (Print), ISSN XXXX-XXXX (Online)
ตัวอย่าง หน้าปกวารสารว ิชาการ
ตัวอย่าง หน้าปกนิตยสาร
ตัวอย่าง หน้าปกหนังสือพิมพ์

ตัวอย่าง หน้าเว็บไซต์ หรอื URL จาก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์

มหาว ิทยาลัย

สำ�นั
สำ นักกหอสมุ
หอสมุดดแห่
แห่งงชาติ
ชาติ 17
สำนักหอสมุดแห่งชาติ
เอกสารประกอบการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
1) การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN) ฉบับตีพิมพ์ (Print)
1. ตัวเล่มวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ และจุลสาร ฉบับสมบูรณ์
พร้อมเผยแพร่ฉบับทีเ่ ป็นวาระการออกล่าสุด (ฉบับจร ิง)
2. ส�ำเนาหน้าปกวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ และจุลสาร ต้องระบุ
ค�ำว่า ISSN XXXX-XXXX (Print) ให้ชด
ั เจน
3. ส�ำเนาหน้าสารบัญวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ และจุลสาร
4. ในกรณีหน่วยงานเอกชนต้ องแนบส�ำเนาหนังสื อแสดงการจดแจ้ง
การพิมพ์ (แบบ พ.2)
2) การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN) ฉบับออนไลน์ (Online)

1. ตัวเล่มวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ และจุลสาร ฉบับสมบูรณ์
พร้อมเผยแพร่ฉบับทีเ่ ป็นวาระการออกล่าสุด (ฉบับจร ิง)
2. หน้าปกวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ และจุลสาร ต้องระบุค�ำว่า
ISSN XXXX-XXXX (Online) ให้ชด
ั เจน
3. ส�ำเนาหน้าสารบัญวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ และจุลสาร
4. ต้องเตร ียมไฟล์วารสารฉบับสมบูรณ์ (Full text) ปรากฏอยู่บนหน้า
เว็บไซต์ (Website) ของหน่ ว ยงานหร ือสถาบั น โดยต้ อ งระบุ ค� ำ ว่า ISSN
XXXX-XXXX (Online) ทีห
่ น้าเว็บไซต์ (Website) ให้ชด
ั เจน
18
สำ�นักหอสมุดแห่งชาติ
ขั้นตอนการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
1. เข้าสู่ระบบผ่านเว็บไซต์ e-service.nlt.go.th
2. ผู้ใช้บร ิการคลิกที่ปุ่มบร ิการค�ำร้อง >> ค�ำร้องขอ ISSN >> ขอเลข
ISSN >> ยื่นค�ำร้องใหม่
3. ขั้ น ที่ 1 กรอกแบบค� ำ ร้อ ง (Data Input) ประเภทหน่ ว ยงาน

(Publisher Category) เลือกประเภทหน่วยงานของผู้ใช้บร ิการ คือ หน่วยงาน
เอกชน (Individual) หร ือ หน่วยงานราชการ (Government)
4. ประเภทหน่ ว ยงาน (Publisher Category) เลื อ กประเภท

หน่ ว ยงานราชการ ระบุ ก ระทรวง… กรม… หร ือหน่ ว ยงานต้ น สั ง กั ด ถ้ า เลื อ ก
ประเภทเอกชน ระบุบุคคล (Individual) หร ือ นิติบุคคล (Legal Entity)

สำ�นั
ชาติ 19
5. ประเภทของสิ่งพิมพ์ต่อเนื่อง (Type of Serial) เลือกประเภท

ของสิ่งพิมพ์ต่อเนื่อง ได้แก่ หนังสือพิมพ์ (Newspaper) วารสาร (Journal)
นิ ต ยสาร (Magazine) จุ ล สาร (Pamphlet) หนั ง สื อ พิ ม พ์ อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์
(E-Newspaper) วารสารอิเล็กทรอนิกส์ (E-Journal) นิตยสารอิเล็กทรอนิกส์
(E-Magazine) หร ือจุลสารอิเล็กทรอนิกส์ (E-Pamphlet)
6. เว็บไซต์ (Website) หร ือ URL ในกรณีทข
ี่ อเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสารแบบฉบับออนไลน์ (Online) >> ต้องใส่ Link ทีเ่ ข้าถึงตัวสิ่งพิมพ์
7. ส� ำหรับหน่ วยงานราชการที่ต้องการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
วารสารฉบับตีพิมพ์ (Print) และฉบับออนไลน์ (Online) หร ือ หน่วยงานเอกชน
ทีต
่ ้องการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบับออนไลน์ (Online) >> ท�ำ
เครอื่ งหมาย √ ทีช
่ อ
่ ง “เคยมีการจดแจ้งการพิมพ์มาก่อนหน้านี้แล้ว แต่ไม่สามารถ
ค้นหาหมายเลขจดแจ้งการพิมพ์ได้ (Do you have a Press Act License,
but it can’t find?)” จากนั้นพิมพ์ชอ
ื่ วารสาร นิตยสาร หร ือหนังสือพิมพ์ไทย
(Thai Title) ตามด้วย ชือ
่ วารสาร นิตยสาร หรอหนั
ื งสือพิมพ์ อังกฤษ (English Title)
ในกรณีขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบับตีพิมพ์ ให้วงเล็บ (Print) ท้าย
ชือ
่ เรอื่ งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ดังนี้
ตัวอย่างชือ
่ วารสารภาษาไทย :
วารสารการสร้างเสร ิมสุขภาพไทย (Print)
่ วารสารภาษาอังกฤษ :
Thai Health Promotion Journal (Print)
กรณี ขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบับออนไลน์ ให้ วงเล็บ

(Online) ท้ายชือ
่ เรอื่ งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ดังนี้
วารสารบร ิหารธุรกิจ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี
มหาว ิทยาลัยธรรมศาสตร์ (Online)
Journal of Business Administration, Thammasat Business School,
Thammasat University (Online)
กรณี ที่ชอ
ื่ วารสารมีแต่ ภาษาอั งกฤษ ให้ลงชือ
่ วารสารภาษาอังกฤษใน
ช่องชือ
่ วารสารภาษาไทย และชือ
่ วารสารภาษาอังกฤษ ดังนี้
Journal of Medical BioScience (JMBS) (Online)
Journal of Medical BioScience (JMBS) (Online)
8. ส่ ว นหน่ ว ยงานเอกชนที่ ต้ อ งการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ

วารสารฉบับตีพม
ิ พ์ ต้องด�ำเนินการจดแจ้งการพิมพ์ ก่อนขอเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสาร เมื่อด�ำเนินการจดแจ้งการพิมพ์เร ียบร้อยแล้วคลิกที่ “ค้นหาจาก
การจดแจ้งการพิมพ์ (Search) เพื่อใส่เลขทะเบียนจดแจ้งการพิมพ์ (Press
Act License No.)
9. ช่องชือ
่ เดิมวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ (Former Titles) และ
(ถ้ามี) ช่องเดิม (Former ISSN) ให้ระบุชอ
ื่ เดิมของวารสารทีต
่ ้องการยกเลิก
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสาร หร ือเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสาร
ฉบับตีพิมพ์ หร ือฉบับออนไลน์ ทีเ่ คยขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารแล้ว
10. วัตถุประสงค์ในการพิมพ์ (Aim and Scops) ผู้ใช้บร ิการกรอก
วัตถุประสงค์ในการพิมพ์วารสาร นิตยสาร หร ือหนังสือพิมพ์
11. ปีทเี่ รมิ่ พิมพ์ (Date of Distribution) คือ ปีทเี่ รมิ่ พิมพ์วารสาร
นิตยสาร หร ือหนังสือพิมพ์
12. วาระการออก (Typically Published / Frequency) ผูใ้ ช้บรการ

ิ
เลื อ กวาระการออกวารสาร เช่ น ราย 3 เดื อ น (Quarterly) ราย 6 เดื อ น
(Semiannual)
13. ภาษาทีพ
่ ิมพ์ (Language) คลิกทีเ่ ครอื่ งหมาย + เพิ่มภาษา (Add)
จากนั้นเลือกภาษา เช่น ภาษาจีน ในกรณีทส
ี่ ิ่งพิมพ์มีจำ� นวนมากกว่า 2 ภาษา
คลิกทีเ่ ครอื่ งหมาย + เพิ่มภาษา (Add) เช่น เพิ่มภาษาไทย ดังตัวอย่าง
ในกรณีทส
ี่ ิ่งพิมพ์มีจำ� นวนมากกว่า 2 ภาษา คลิกทีเ่ ครอื่ งหมาย + เพิ่ม
ภาษา (Add) เช่น เพิ่มภาษาไทย ดังตัวอย่าง
14. ผู้ ร บ
ั ผิ ด ชอบการจัด พิ ม พ์ / ส� ำ นั ก พิ ม พ์ (Publisher) ให้ พิ ม พ์ ชื่อ
หน่ ว ยงานย่ อ ย ตามด้ ว ยหน่ ว ยงานใหญ่ เช่น คณะนิ ติ ศ าสตร์ มหาว ท
ิ ยาลัย
ธรรมศาสตร์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
15. พิมพ์ทอ
ี่ ยูภ
่ าษาไทย เช่น เลขที่ (Address) 10 พิมพ์ “10” ไม่ต้อง
พิมพ์คำ� ว่า เลขที่ หรอื ช่องถนน (Road) ว ิภาวดีรงั สิต กรอก “ว ิภาวดีรงั สิต” ไม่ต้อง
พิมพ์คำ� ว่า ถนน
16. Publisher’s name ให้พม
ิ พ์ชอ
ื่ หน่วยงานย่อยตามด้วยหน่วยงานใหญ่
เป็นภาษาอังกฤษ เช่น คณะตามด้วยชือ
่ มหาว ิทยาลัย
ตัวอย่าง คณะตามด้วยชือ
่ มหาว ิทยาลัย
Faculty of Law, Thammasat University
ตัวอย่าง กรม ตามด้วยสังกัดกระทรวง
Department of Disease Control, Ministry of Public Health
17. สาระสังเขป (Abstract) พิมพ์ค�ำอธิบายเนื้อหาสาระของสิ่งพิมพ์

โดยย่อ เช่น บทความจากวารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์ จุลสาร ให้มค
ี วามสั้น
กะทัดรัด มีความถูกต้อง ชัดเจน ไม่เสนอความคิดเห็นลงไปในเนือ
้ หา
18. เมื่ อ พิ ม พ์ แ ละบั นทึกข้ อ มู ลถู ก ต้ อ งครบถ้ ว นแล้ ว คลิ ก >> ถั ด ไป

ขัน
้ ตอนตรวจสอบ (Next)
19. ขัน
้ ที่ 2 ด�ำเนินการตรวจสอบ (Editing) ข้อมูลการขอเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสาร
ตัวอย่าง การกรอกข้อมูลการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN)
20. ในกรณี ที่เป็นหน่วยงานราชการ เมื่อด� ำเนิ นการตรวจสอบข้อมูล

การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารเร ียบร้อยแล้ว >> ถัดไป ขั้นที่ 3 แนบ
ไฟล์ (Attachment) โดยแนบไฟล์ ต่างๆ ดังนี้
1) ส�ำเนาหน้าปกวารสาร นิตยสาร หรอหนั
ื งสือพิมพ์
2) ส�ำเนาหน้าสารบัญวารสาร นิตยสาร หรอหนั
ื งสือพิมพ์
3) กรณีทเี่ ป็นหน่วยงานราชการ ไม่ต้องแนบไฟล์ส�ำเนาหนังสือแสดง
การจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ.2)
21. ในกรณีทเี่ ป็นหน่วยงานเอกชน ต้องด�ำเนินการเพิม

่ ไฟล์ โดยแนบ
“ส�ำเนาหนังสือแสดงการจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ.2)”
22. เมื่อกรอกข้อมูลครบถ้ วนพร้อมแนบไฟล์เร ียบร้อยแล้วคลิก >>
ถัดไป ขั้นที่ 4 บันทึกค�ำร้อง (Save) ค�ำร้องจะถูกส่งมายังเจ้าหน้าที่ >> ค�ำร้อง
จะอยูใ่ นช่องทาง “อยูร่ ะหว่างด�ำเนินการ”
23. เมื่ อ เจ้า หน้ า ที่ต รวจสอบค� ำ ร้อ ง และพบว่า มี ข้ อ มู ล ที่ผู้ใช้บร ิการ
ต้องแก้ไข เจ้าหน้าที่จะแจ้งข้อมูลที่ต้องแก้ไข ผู้ใช้บร ิการสามารถตรวจสอบได้
ทีช
่ อ
่ ง “ข้อความใหม่” เมื่อตรวจสอบและต้องการแก้ไขค�ำร้อง ผู้ใช้บร ิการคลิก
ที่ “ค�ำร้องทีต
่ ้องการแก้ไข” เมื่อแก้ไขค�ำร้องเร ียบร้อยแล้ว ต้องคลิกถัดไปจนถึง
ขัน
้ ที่ 4 บันทึกค�ำร้อง (Save) ค�ำร้องจะถูกส่งมาทีเ่ จ้าหน้าที่
24. เมื่ อ ค� ำ ร้อ งได้ ด� ำ เนิ น การแก้ ไข ข้ อ มู ล มี ค วามถู ก ต้ อ งครบถ้ ว น

จะได้ รบ
ั การอนุมัติเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบับตี พิมพ์ (Print) หร ือ
ฉบับออนไลน์ (Online) โดยตรงมุมบนด้ านขวามือจะระบุเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำ วารสาร เช่น ISSN 2774-0153 ที่ ไ ด้ ร บ
ั การอนุ มั ติ ซึ่ง ผู้ ใ ช้ส ามารถ
ตรวจสอบผ่านช่องทาง “อนุมัติ”
หมายเหตุ
1. เมือ
่ กรอกค�ำร้องในแบบฟอร์มกรอกข้อมูลการขอเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำวารสารครบถ้วน จนถึงขัน
้ ที่ 4 บันทึกค�ำร้อง (Save) ระบบจะขึน
้ เลขทีค
่ ำ� ร้อง
(Request No.) เพื่อส่งให้เจ้าหน้าทีต
่ รวจสอบ
2. ส�ำหรับการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ผู้ใช้บร ิการต้องส่ง
ค�ำร้องแยกประเภทระหว่าง ฉบับตีพิมพ์ (Print) หร ือ ฉบับออนไลน์ (Online)
3. เมื่อจัดพิมพ์สิ่งพิมพ์ต่อเนื่องเร ียบร้อยแล้ว ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ
ขอความร่วมมือผูใ้ ช้บรการจั
ิ ดส่งสิง่ พิมพ์ จ�ำนวน 3 ฉบับ มาทีส
่ ำ� นักหอสมุดแห่งชาติ
ขั้ น ตอนการแก้ ไข/เปลี่ ย นแปลงข้ อ มู ล เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสาร

(ISSN) ผ่านระบบ e-Service
่ ุ่มบร ิการค�ำร้อง >> ค�ำร้องขอ ISSN >> แก้ไข/
เปลี่ยนแปลงข้อมูล ISSN >> เพิ่มการขอเปลี่ยนแปลง ISSN
3. คลิกที่ “เพิ่มการขอเปลี่ยนแปลง ISSN” ระบบจะแสดงหน้าจอการ

ค้นหาข้อมูลเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร จากนั้นคลิกเลือก ชือ
่ สิ่งพิมพ์ทไี่ ด้
รับการอนุมัติ เช่น “ข่าวห้องสมุด” >> คลิกทีว่ งกลมหน้ารหัสค�ำร้อง >> เลือก >>
แสดงรายละเอียดวารสาร นิตยสาร หร ือหนังสือพิมพ์ทต
ี่ ้องการแก้ไข
4. ระบบจะอนุญาตให้แก้ไขเฉพาะหน้าข้อความทีม
่ ีสัญลักษณ์สี่เหลี่ยม
เท่านั้ น โดยต้ องท�ำเครอื่ งหมาย √ ลงในช่อง เพื่อด� ำเนิ นการแก้ ไข เช่น
กระทรวง (Ministry) ประเภทของสิ่งพิมพ์ (Type of Serial)
ในกรณี ที่ ผู้ ใ ช้ บ ร ิการต้ องการแก้ ไ ขวาระการออก (Typically

Published/Frequency) ของวารสาร นิตยสาร หร ือหนังสือพิมพ์ เช่น จาก
ราย 4 เดือน (Three times) เป็นราย 6 เดือน (Semiannual) ต้องส่งหนังสือ
ราชการโดยเร ียนถึ ง ผู้ อ� ำ นวยการส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ แจ้ ง เร อื่ งขอ
เปลี่ยนแปลงวาระการออก เพื่อด�ำเนินการแก้ไขเป็นลายลักษณ์อักษร
5. ชือ
่ วารสาร นิตยสาร หร ือหนังสือพิมพ์ไทย (Thai Title) และชือ
่
วารสาร นิตยสารหร ือหนังสือพิมพ์ อังกฤษ (English Title) ซึง่ เป็นส่วนทีผ
่ ู้ใช้
ไม่ สามารถแก้ ไขข้ อ มู ลได้ ต้ อ งส่ งหนังสื อ ราชการ โดยเร ียนถึ ง ผู้ อ� ำ นวยการ
ส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ เพื่ อ ขอยกเลิ ก การใช้ ชื่ อ วารสาร นิ ต ยสาร หร ือ
หนังสือพิมพ์ และเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารเดิม
6. เมือ
่ ผูใ้ ช้สง่ หนังสือราชการ แจ้งเรอื่ งขอยกเลิกการใช้ชอ
ื่ วารสารนิตยสาร
หรอหนั
ื งสือพิมพ์ และเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารเดิมเรยบร้
ี อยแล้ว เจ้าหน้าที่
จากส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ จะด�ำเนินการตอบกลับทางหนังสือราชการ จากนั้น
ผูใ้ ช้บรการ
ิ จึงจะสามารถเข้ามาขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ในชือ
่ วารสาร
นิตยสารหรอหนั
ื งสือพิมพ์ใหม่ ผ่านระบบ e-Service ได้อก
ี ครัง้
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ
(International Standard Book Number : ISBN)
เมื่อคร ิสต์ศักราช 1965 บร ิษัทจ�ำหน่ายหนังสือใหญ่ทส
ี่ ุดของอังกฤษ
คือ บร ิษัท ดับเบิลยู. เอช. สมิท แอนด์ ซันด์ จ�ำกัด (W. H. Smith & Son Ltd.)
จะขนย้ายหนังสื อและการปฏิบัติงานทั้งหมดไปยังสถานที่ใหม่ที่เมืองสว ินดอน
และจะติ ด ตั้ ง เคร อื่ งคอมพิ ว เตอร์เพื่ อ ช่ว ยในการปฏิ บั ติ ง านด้ า นการส� ำ รวจ
การสั่งซือ
้ และการควบคุมคลังหนังสือให้มีประสิทธิภาพรวดเร็วยิง่ ขึน
้ จึงจ�ำเป็น
จะต้ อ งก� ำ หนดหมายเลขให้ แ ก่ ห นั ง สื อ แต่ ล ะชื่ อ เร อื่ ง เพื่ อ ให้ ทั น ก� ำ หนด
การเคลื่อนย้ายในคร ิสต์ศักราช 1967
เพื่อให้ การก�ำหนดเลขเป็นมาตรฐานเดี ยวกั นส� ำหรับส� ำนั กพิมพ์อื่นๆ

บร ิษัท ดับเบิลยู. เอช. สมิท ได้ปร ึกษากับสภาสมาคมส�ำนักพิมพ์ และได้เชิญ
ศาสตราจารย์ เอฟ. จี. ฟอสเตอร์ (F. G. Foster) แห่งภาคว ิชาเศรษฐศาสตร์
กรุ ง ลอนดอน มาช่ว ยในการก� ำ หนดเลขแบบมาตรฐาน ในเดื อ นพฤษภาคม
คร ิสต์ศักราช 1966 ศาสตราจารย์ ฟอสเตอร์ ได้เสนอรายงานสรุปว่า จ�ำเป็น
จะต้องน�ำระบบหมายเลขมาตรฐานก�ำหนดให้แก่หนังสือแต่ละชือ
่ เรอื่ งในวงการ
ธุรกิจหนังสือ
สภาสมาคมส�ำนักพิมพ์ ได้แต่งตัง้ คณะกรรมการว ิธีการและการเผยแพร่ขึน

้
ประกอบด้ วยผู้แทนจากส� ำนั กพิมพ์ต่างๆ เพื่อด� ำเนิ นการตามรายงานร่วมกั บ
ศาสตราจารย์ ฟอสเตอร์ พร้อมผู้แทนของส�ำนักพิมพ์ต่างๆ ทีม
่ าช่วยกรรมการ
ในด้ านคอมพิวเตอร์ คณะกรรมการได้ เรมิ่ ด� ำเนิ น การและตกลงที่จะวางแผน
จัดท�ำเลขสากลส�ำหรับหนังสือทัง้ หมดทีพ
่ ิมพ์โดยส�ำนักพิมพ์ต่างๆ ในประเทศ
อังกฤษ ไม่เฉพาะแต่ ละส� ำนั กพิมพ์ที่เป็นสมาชิกของสมาคมส�ำนักพิมพ์เท่านั้น
ในการจัดท�ำเลขประจ�ำหนังสือนี้ได้เชิญ เอ. เจ. เวลส์ (A. J. Wells) บรรณาธิการ
ผู้ จัด การของสภาบรรณานุ ก รมแห่ ง ชาติ ป ระเทศอั ง กฤษมาร่ว มจัด ท� ำ ด้ ว ย
การจัดท�ำระบบเลขมาตรฐานประจ�ำหนัง สื อ (Standard Book Number) นี้
ได้จด
ั ท�ำส�ำเร็จและเรมิ่ ใช้เมื่อคร ิสต์ศักราช 1967
ระบบเลขมาตรฐานประจ�ำ หนั ง สื อ ของอั ง กฤษ เร ียกว่ า Standard

Book Number (SBN) ประกอบด้วยตัวเลข 9 หลัก ซึง่ แบ่งออกเป็น 9 ส่วน
การพิ ม พ์ เ ลขทั้ ง 9 ส่ ว นนี้ ลงในหนั ง สื อ ก� ำ หนดให้ มี ร ะยะห่ า ง 1 ระยะเสมอ
เลขทัง้ 3 ส่วนมีหน้าทีด
่ ังนี้
ส่ ว นที่ 1 รหั ส ของส� ำ นั ก พิ ม พ์ (Publisher Prefix) อาจเป็ น ตั ว เลข
ตั้งแต่ 2 หลัก ถึง 7 หลัก ส�ำนักพิมพ์ใหญ่ผลิตหนังสือมากจะได้เลขรหัสน้อยหลัก
ดังนั้นจะเหลือเลขรหัสมากส�ำหรับหนังสือแต่ละชือ
่ เรอื่ ง
ส่วนที่ 2 รหัสเฉพาะของชือ
่ เร ื่อง (Title Number) หนังสือเร ื่องใดเร ื่องหนึง่
หร ือเล่มใดเล่มหนึง่ เลขรหัสอาจเป็นเลขตั้งแต่ 1 หลัก ถึง 6 หลัก และขึน
้ อยู่กับ
เลขส�ำนักพิมพ์ ถ้าเลขหลักหร ือต�ำแหน่งของส�ำนักพิมพ์น้อย เลขหลักของชือ
ก็จะมาก แต่ ถ้าเลขหลักของส�ำนักพิมพ์มีมาก เลขหลักของชือ
่ เรอื่ งก็จะมีน้อยลง
ตามล�ำดับ ซึง่ เมือ
่ เลขทัง้ 2 ส่วนนีม
้ ารวมกันแล้ว จะได้เลข 8 หลัก หรอื 8 ต�ำแหน่ง
ส่วนที่ 3 เลขตรวจสอบ (Check Digit) เป็นส่วนสุดท้ายของเลขประจ�ำ
หนังสือ และมีหนึง่ หลักเสมอ เลขตรวจสอบ จะท�ำหน้าทีต
่ รวจสอบว่าเลขทัง้ 8 หลัก
ทีบ
่ ันทึกเข้าไปในคอมพิวเตอร์นั้นเป็นเลขทีถ
่ ูกต้องหร ือไม่
ในระหว่ า งคร ิสต์ ศั ก ราช 1966 ส� ำ นั ก พิ ม พ์ แ ละตั ว แทนจ�ำ หน่ า ย

หนั ง สื อ ส่ ว นใหญ่ ใ นยุ โรปก� ำ ลั ง พิ จ ารณาน� ำ เคร อื่ งคอมพิ ว เตอร์ม าใช้ ส� ำ หรับ
การสั่ ง ซื้อ และการควบคุ ม การส� ำ รวจหนั ง สื อ และสิ่ ง จ�ำ เป็ น เบื้ อ งต้ น ส� ำ หรับ
การใช้ร ะบบเคร อื่ งจัก รกล ก็ คื อ เลขรหั ส ง่ า ยๆ และเป็ น เอกลั ก ษณ์ ส� ำ หรับ
หนังสือแต่ละเล่ม
ในขณะที่ ป ระเทศอั ง กฤษได้ จั ด ระบบเลขมาตรฐานประจ�ำ หนั ง สื อ

(SBN) ขึ้นใช้เมื่ อ คร ิสต์ ศักราช 1967 ประเทศต่ างๆ จึงเรมิ่ ตื่ นตั วเรอื่ งการน� ำ
เลขมาตรฐานประจ�ำ หนั ง สื อ มาใช้ใ นประเทศของตน ประเทศสหรัฐอเมร ิกา
เรมิ่ มีหน่ วยงานต่ างๆ สนใจ เช่น สมาคมห้ องสมุ ดอเมร ิกั น สภาส� ำนั กพิ มพ์
หนังสื อของอเมร ิกา และสมาคมมาตรฐานของอเมร ิกา ก� ำลังศึ กษาระบบเลข
มาตรฐานของอังกฤษอยูใ่ นขณะนั้น เพือ
่ ศึกษาถึงความสามารถในการน�ำไปใช้กับ
หนั ง สื อ ของสหรัฐ อเมร ิกา ส่ วนประเทศเยอรมนี น� ำ เอาระบบเลขมาตรฐาน
ประจ�ำหนังสื อไปใช้แล้ว
คร ิสต์ ศั กราช 1967 คณะกรรมการว ชิ าการขององค์ ก ารมาตรฐาน

ระหว่ า งชาติ (ISO/TC 46) ได้ ตั้ ง คณะบุ ค คลขึ้ น คณะหนึ่ ง เพื่ อ ตรวจสอบ
และศึ ก ษาถึ ง ความสามารถในการน� ำ เอาระบบเลขมาตรฐานประจ�ำ หนั ง สื อ
ของอั ง กฤษ ไปใช้ กั บ ประเทศต่ างๆ จากค� ำ แนะน� ำ ของศาสตราจารย์
เอฟ. จี. ฟอสเตอร์ (F. G. Foster) สรุปได้ ว่า ประเทศต่ างๆ สามารถน� ำเอา
ระบบเลขมาตรฐานประจ�ำหนังสือของอังกฤษไปใช้ได้ และระบบ SBN นี้ สามารถ
ท�ำให้ เป็นระบบสากลได้ โดยการเพิ่มเลขเข้าไป 1 หลัก เพื่อแทนความหมาย
ของประเทศ หร ือกลุ่มของประเทศ หร ือกลุ่มของภาษา เป็นต้น
คร ิสต์ศักราช 1968 มีการประชุมทีล

่ อนดอน โดยตัวแทนจากประเทศ
เดนมาร์ก ฝรั่งเศส สาธารณรัฐ เยอรมนี เนเธอร์แ ลนด์ นอร์เวย์ อั ง กฤษ
สหรัฐอเมร ิกา และผู้สังเกตการณ์จากองค์การศึกษาว ิทยาศาสตร์และวัฒนธรรม
ของสหประชาชาติ ประเทศอื่นๆ ทีไ่ ม่ได้เข้าร่วมประชุมได้เขียนเสนอข้อคิดเห็น
แสดงความสนใจส่งไปยังกรรมการ ทีป
่ ระชุมได้เสนอให้ปรับปรุงระบบ SBN ของ
อังกฤษขึน
้ เป็นระบบสากล เพื่อให้ประเทศต่างๆ ทัว่ โลกได้ใช้ทวั่ กัน
ดั งนั้ น กรรมการแผนกเอกสารขององค์ ก ารมาตรฐานระหว่ า งชาติ

จึงจัดให้ มี การประชุ มขึ้ นอี กครัง้ หนึ่ งที่ กรุ งเบอร์ลิ น ประเทศเยอรมนี ตะวั นตก
เมื่ อเดื อนพฤษภาคม คร ิสต์ ศั กราช 1969 เพื่ อพิ จารณาระบบเลขมาตรฐาน
สากลประจำ�หนั งสื อ การประชุ มครั้งสุ ดท้ ายมี ขึ้ นที่ กรุ งสต๊ อคโฮม ประเทศ
สว ีเดน เมื่อเดือนตุลาคม คร ิสต์ศักราช 1969 ผลของการประชุมสองครัง้ หลังนี้
ทีป
่ ระชุมได้รา่ งหลักคำ�แนะนำ�ที่ 2108 ขององค์การมาตรฐานระหว่างชาติ (ISO
Recommendation 2108) เกี่ยวกับระบบเลขมาตรฐานสากลประจำ�หนังสือ
(ISBN Systems) และได้ตีพิมพ์ออกเผยแพร่แก่ประเทศสมาชิกทัง้ หมดระหว่าง
คร ิสต์ศักราช 1970
การบรหารเลขมาตรฐานสากลประจ�
ิ ำหนังสือ (ISBN) ของประเทศไทย
ปีพุทธศักราช 2519 ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ ได้สมัครเข้าเป็นสมาชิก
ศู น ย์ เ ลขมาตรฐานสากลประจ� ำ หนั ง สื อ (International ISBN Agency)
ที่กรุ งเบอร์ลิ นประเทศเยอรมนี ต ะวั นตก เพื่ อ ขอใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ
หนังสื อ เป็ น เลขเอกลั กษณ์ ป ระจ�ำหนังสื อ ที่ผลิ ตในประเทศไทยแต่ ล ะชื่อ เร อื่ ง
โดยระบบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนัง สื อ มี ประโยชน์ อ ย่ า งยิ่ง กั บห้ อ งสมุ ด
ท�ำให้ การค้นคืนข้อมูลและการเข้าถึงข้อมูลสารสนเทศเป็นไปด้ วยความรวดเร็ว
และมี ป ระสิ ท ธิภ าพโดยการสื บ ค้ น จากตั ว เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ
อี กทั้งยังสามารถใช้ควบคุ ม สิ่ ง พิ ม พ์ ที่ผ ลิ ต ขึ้น ในประเทศ และท�ำให้ ทราบถึ ง

แนวโน้มการผลิตหนังสือในสาขาต่ างๆ ตลอดจนใช้ในการยืมคืน หร ือใช้ในการ
แลกเปลีย
่ นระหว่างห้ องสมุ ด
การบร ิหารงานของระบบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนัง สื อ (ISBN)

ระดับกลุ่มประเทศส�ำหรับประเทศไทย อยู่ในความรับผิดชอบของส�ำนักหอสมุด
แห่งชาติ โดยมีหน้าที่ ดังนี้
1. ประสานงานกั บ ศู น ย์ เ ลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ ในฐานะ
ตัวแทนของส�ำนักพิมพ์ต่างๆ ภายในกลุ่ม
2. ตัดสินใจในการแบ่งประเภทของส�ำนักพิมพ์
3. เก็บรักษารายชือ
่ และรหัสของส�ำนักพิมพ์ หร ือหน่วยงาน
4. บร ิหารจัดการชุดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือให้แก่ส�ำนักพิมพ์
หร ือหน่วยงาน
5. ก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือให้สำ� หรับหนังสือแต่ละเล่ม
6. ตรวจสอบข้อมูลเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือตามทีผ
่ ใู้ ช้ขอตรวจสอบ
7. จัดท�ำคู่มือการใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ
ภารกิ จหน้ าที่ ของศู นย์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนั งสื อประเทศไทย

1. ท�ำหน้าทีก
่ ลุ่มประเทศไทย เพื่อติ ดต่ อและประสานงานกับศูนย์เลข
มาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (International ISBN Agency) ส�ำนักงานใหญ่
ณ ประเทศอังกฤษ ได้แก่ การจัดท�ำรายละเอียดกรณีทศ
ี่ ูนย์เลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำหนังสือ การจ่ายค่าสมาชิก อีกทัง้ มีการปรับกฎเกณฑ์ต่างๆ
2. จัดเตร ียมบัญชีเลขส�ำเร็จรูปไว้ให้แก่สมาชิกของกลุ่มประเทศไทย
3. ควบคุมและท�ำบัญชีตรวจสอบการใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ
4. ให้คำ� แนะน�ำและให้คำ� ปรกษาการก�
ึ ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ
ประโยชน์ ของเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนั งสื อ

1. ท�ำให้การค้นคืนข้อมูลและการเข้าถึงข้อมูลเป็นไปด้วยความรวดเร็ว
และมีประสิทธิภาพ ด้วยการใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ ในการสืบค้นข้อมูล
2. ท�ำหน้าที่เป็นส่วนควบคุมจ�ำนวนสิ่งพิมพ์ที่ผลิตขึ้นในประเทศ และ
ท�ำให้ทราบแนวโน้มการผลิตหนังสือในสาขาว ิชาต่างๆ
3. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ ให้ความสะดวกในด้านการบร ิการ
ยืมคืนของห้องสมุด
4. ใช้ใ นการยื ม ระหว่า งห้ อ งสมุ ด ท�ำ ให้ ก ารค้ นหาข้ อ มู ล ไม่ ผิด พลาด
และเป็นไปด้วยความสะดวก รวดเร็ว
5. ส่งเสรมและเผยแพร่
ิ ให้รายชือ
่ สิง่ พิมพ์ในแต่ละประเทศให้แพร่หลาย
6. ผูพ
้ ม
ิ พ์และผูใ้ ช้หนังสือทัว่ โลกสามารถติดต่อกันได้อย่างสะดวกรวดเร็ว
7. ใช้เ ป็ น รหั ส สิ น ค้ า แทนการระบุ ชื่อ หนั ง สื อ ในการติ ด ต่ อ สื่ อ สาร
ระหว่างส�ำนักพิมพ์ ร้านหนังสือ ห้องสมุด หร ือผู้ซอ
ื้ ทัว่ ไป
8. แลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างห้องสมุด รวบรวมและจัดท�ำบัญชีรายชือ
่
ประกอบธุรกิจการค้า สิ่งพิมพ์ และฐานข้อมูลบรรณานุกรม รวมถึงการสืบค้น
ข้อมูลเกี่ยวกับหนังสือได้งา่ ยขึน
้
ผูผ
้ ลิตสิง่ พิมพ์ทต
ี่ ้องด�ำเนินการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
1. ส�ำนักพิมพ์ ซึง่ เป็นผูร้ ับผิดชอบในการจัดพิมพ์หนังสือต่างๆ ออกจ�ำหน่าย
2. โรงพิมพ์ ทัง้ โรงพิมพ์ขนาดใหญ่ กลาง และขนาดเล็ก ทีร่ บ
ั พิมพ์หนังสือ
ของส�ำนักพิมพ์ หร ือผู้วา่ จ้างพิมพ์ ทีเ่ ป็นหน่วยงานราชการ เอกชน หร ือบุคคล
3. หน่วยงานราชการระดับกรมขึน
้ ไป หากเป็นหน่วยงานย่อย ให้ทก
ุ หน่วยงาน
จัดสิ่งพิมพ์เข้าไว้ในระดับทีก
่ รมสังกัด เช่น ส�ำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์
จัดไว้ในกรมศิลปากร
4. สถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษา เช่น มหาว ิทยาลัยเกษตรศาสตร์
5. องค์การต่างๆ สมาคมทีส
่ �ำคัญ เช่น สมาคมผูจ
้ ด
ั พิมพ์และผูจ
้ ำ� หน่าย
หนังสือแห่งประเทศไทย สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
โครงสร้างของเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
ส่วนที่ 1 Prefix Element น�ำหน้าด้วยเลข 3 หลัก เท่านั้น คือ เลข 978

ของรหัส EAN ซึง่ เป็นรหัสแท่ง (Barcode) แสดงสินค้าหร ือผลิตภัณฑ์ประเภท
หนังสือ เป็นข้อมูลส่วนทีไ่ ม่เปลี่ยนแปลง
ตัวอย่าง 978-XXX-XXX-XXX-X
ส่วนที่ 2 รหัสกลุม
่ ประเทศ (Registration Group Element) ก�ำหนด
โดยศูนย์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (International ISBN Agency)
แสดงถึงกลุ่มประเทศตามลักษณะทางภูมิศาสตร์ หร ือกลุ่มประเทศตามการใช้
ภาษา เช่น 616 คือ รหัสประเทศไทย หร ือ 2 เป็นเลขทีก
่ �ำหนดให้ประเทศฝรัง่ เศส
และกลุ่มประเทศทีใ่ ช้ภาษาฝรัง่ เศส เป็นต้น
ตัวอย่าง 978-616-XXX-XXX-X
ส่วนที่ 3 รหัสส�ำนักพิมพ์ (Registrant Element) หน่วยงานให้บร ิการ

เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ จะเป็นผู้ก�ำหนดเลขส่วนนี้ให้แต่ละส�ำนักพิมพ์
ทีจ
่ ะขอใช้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ มีได้ตั้งแต่ 1-7 หลัก ขึน
้ อยู่กับจ�ำนวน
สิ่งพิมพ์ทจ
ี่ ะผลิต
ส่วนที่ 4 รหัสชือ
่ เรอื่ ง (Publication Element) แสดงล�ำดับของสิง่ พิมพ์
แต่ละรายการทีผ
่ ลิตจากส�ำนักพิมพ์นั้นๆ
ส่วนที่ 5 เลขตรวจสอบ (Check Digit) ได้จากการค�ำนวณเลข 12 หลักแรก
โดยใช้สูตร Modulus 10 ส�ำหรับตรวจสอบความถูกต้องของเลข
สิ่งพิมพ์ที่ให้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
1. หนังสือ
2. จุลสาร
3. สิ่งพิมพ์อักษรเบรลล์
4. สิ่ งพิ มพ์ ที่ ส� ำนั กพิ มพ์ ไม่ ได้ เจตนาที่ จ ะปรั บ ปรุ งประจ� ำ หร อื
ด�ำเนินการอยู่เรอื่ ยๆ (เมื่อพิมพ์เผยแพร่แล้วถือว่าสิ้นสุด)
5. หนังสือเสียง และหนังสือเสียงทีส
่ ามารถเข้าถึง ดาวน์โหลด และ
การส่งข้อมูลผ่านระบบเคร ือข่ายอินเทอร์เน็ต
6. หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ในรูปของเทป
แม่เหล็กบันทึกข้อมูล (Tape) ฟลอปปี้ ดส
ิ ก์ (Floppy Disk) ซีดรี อม (CD-ROM) และ
การเข้าถึงผ่านระบบเคร ือข่ายอินเทอร์เน็ต ทัง้ การดาวน์โหลดและการส่งข้อมูล
7. ไฟล์ส�ำเนาของหนังสือในรูปแบบดิ จท
ิ ัล ที่อยู่ในกระบวนการผลิต
สิ่งพิมพ์
8. สิ่งพิมพ์ในรูปวัสดุย่อส่วน เช่น ไมโครฟอร์ม
9. ซอฟต์แวร์ทางการศึกษา หร ือการเร ียนการสอน ภาพยนตร์ ว ิดีโอ
แผ่ น ใส ทั้ ง ในรู ป แบบที่ ส ามารถเข้ า ถึ ง ดาวน์ โ หลด และส่ ง ข้ อ มู ล ผ่ า นระบบ
เคร ือข่ายอินเทอร์เน็ต
10. สิ่งพิมพ์สื่อผสมที่ประกอบด้ วยเนื้ อหาเป็นส่ วนใหญ่ เช่น หนังสื อ
พร้อมซีดี หร ือหนังสือพร้อมดีว ีดี
11. สิ่ งพิ ม พ์ ที่รวมบทความของผู้ แ ต่ ง คนเดี ยว หร ือบทความที่มีก าร
พิมพ์เผยแพร่อย่างต่อเนื่อง ซึง่ จัดพิมพ์โดยส�ำนักพิมพ์
12. หนั ง สื อ แสดงงานศิ ล ปะ และหนั ง สื อ ภาพ ซึ่ง มี ห น้ า ปกใน และ/
หร ือมีเนื้อหา หร ือค�ำอธิบาย
13. แอปพลิเคชันหนังสื ออิเล็กทรอนิ กส์ ซึง่ เนื้ อหามีความส� ำคั ญ และ
มี ลั ก ษณะคล้ า ยหนั ง สื อ และเผยแพร่สู่ ส าธารณะ ทั้ ง นี้ ให้ ห มายถึ ง รู ป ภาพ
ภาพเคลื่อนไหว และเสียง
14. แผนทีแ
่ ผ่นและแผนทีเ่ ล่ม
สิ่งพิมพ์ที่ไม่ให้เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
1. สิ่งพิมพ์ต่อเนื่อง เช่น วารสาร นิตยสาร หนังสือพิมพ์
2. บทคัดย่อทุกชนิด ทัง้ ด้านว ิชาการ และบทคัดย่อทีม
่ ีเนื้อหาเชิงศิลป์
3. สิ่งพิมพ์ทวั่ ไป หร ือสิ่งพิมพ์ดิจท
ิ ล
ั ทีม
่ ีวัตถุประสงค์ทางการตลาด
หร ือการโฆษณาสิ น ค้ า เช่น สื่ อ โฆษณา หร ือชุ ด ค� ำ สั่ ง โปรแกรมคอมพิ ว เตอร์
ขนาดเล็ก (Widgets) เช่น โปรแกรมระบบปฏิบัติการ windows
4. เนื้อเพลง
5. งานศิลปะ และชุดงานศิลปะ ทีไ่ ม่มีหน้าปกในหร ือเนื้อหา
6. เอกสารส่วนบุคคล เช่น ประวัตบ
ิ ค
ุ คลในรูปแบบดิจท
ิ ล
ั หรอข้
ื อมูลส่วนตัว
7. บัตรอวยพร
8. แผ่นบันทึกเสียงเพลง
9. ซอฟต์ แวร์ ภาพยนตร์ ว ิดี โอ หร ือแผ่นใส ที่ไม่มีวัตถุประสงค์ เพื่อ
การศึกษาหร ือการเร ียนการสอน
10. กระดานข่าวดิจท
ิ ล
ั
11. อีเมล และการโต้ตอบทางอิเล็กทรอนิกส์
12. เกม
13. หนังสือท�ำมือ หร ือหนังสือประดิษฐ์ ซึง่ ไม่มีวัตถุประสงค์ในการใช้
งานทัว่ ไป
14. เอกสารอนุ ญ าต หร ือบั ต รก� ำ นั ล ในการเข้ า ถึ ง สิ่ ง พิ ม พ์ ดิ จิ ทั ล
บนเคร ือข่ายอินเทอร์เน็ต
15. สมุดภาพระบายสี สมุดแบบฝึกหัด
16. สิ่งพิมพ์ทม
ี่ ีอายุการใช้งานสั้น เช่น สมุดบันทึก ปฏิทน
ิ โปรแกรม
ภาพยนตร์ สูจบ
ิ ัตร
17. สิ่ ง พิ ม พ์ ฉ บั บ ส� ำ เนาที่ ไ ม่ ไ ด้ จัด พิ ม พ์ โ ดยโรงพิ ม พ์ ห ร ือส� ำ นั ก พิ ม พ์
เช่น ว ิทยานิพนธ์ หร ือ งานว ิจัยของบุคคล
การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
โดยทัว่ ไปเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ ให้ปรากฏบนสิ่งพิมพ์ ทัง้ นี้
มีรูปแบบและต�ำแหน่งทีจ
่ ะพิมพ์ได้ ดังนี้
การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสื อ จะต้ องพิมพ์ค�ำว่า ISBN
หร ือเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ น�ำหน้าเลขบนสิ่งพิมพ์ 13 หลัก พิมพ์ได้
2 แบบ โดยต้องพิมพ์เป็นเลขอารบิกเท่านั้น ดังนี้
แบบทีใ่ ช้เครอื่ งหมายยัติภังค์ (–) ระหว่างตัวเลข เช่น

ISBN 978-616-283-313-7
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 978-616-283-313-7
แบบทีไ่ ม่มีเครอื่ งหมายยัติภังค์ (–) ระหว่างตัวเลข เช่น

ISBN 978 616 283 313 7
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ 978 616 283 313 7
ต�ำแหน่งที่พิมพ์บนสิ่งพิมพ์ แบ่งตามประเภทของวัสดุ ดังนี้

สิ่งตีพิมพ์
1. หน้าลิขสิทธิ์ (หลังหน้าปกใน) ถ้าไม่สามารถพิมพ์ได้ ก็อาจจะพิมพ์
บนมุมล่างของหน้าชือ
่ เรอื่ งหร ือทีอ
่ น
ื่ ๆ ถ้าไม่สามารถพิมพ์ตามต�ำแหน่งดังกล่าวได้
2. มุมล่างของสันหนังสือ
3. มุมขวาด้ านล่างสุ ดของปกหลัง (ถ้ ามีบาร์โค้ ด เลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำหนังสือจะอยู่ด้านบนของบาร์โค้ด)
4. หน้ า ปกหลั งของใบหุ้ ม ปก หร ือส่ ว นหลั ง ของวั ส ดุ ที่ห่ อ หุ้ มสิ่ ง พิ มพ์
ต้องพิมพ์ด้วยตัวใหญ่พอทีจ
่ ะอ่านออกได้
วัสดุไม่ตีพิมพ์
1. สิ่ ง พิ ม พ์ อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ เช่น ซีดี ร อม (CD-ROM) หร ือ สิ่ ง พิ ม พ์
ออนไลน์ (Online) ต้ องแสดงเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสื อ ที่หน้ าชือ
หร ือหน้าแรกบนหน้าจอทีส
่ ืบค้นเนื้อหา
2. สื่อในรูปฟิลม
์ (Film) ว ิดีโอ (VDO) ดีว ีดี (DVD) และแผ่นใส ให้แสดง
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ บนสลากที่ ป รากฏบนสื่ อ ถ้ า ไม่ ส ามารถ
ปรากฏบนสื่อต�ำแหน่งดังกล่าว ให้ปรากฏไว้ทด
ี่ ้านหลังบรรจุภัณฑ์นั้นๆ
นอกจากจะต้ อ งพิ ม พ์ เ ลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ บนสิ่ ง พิ ม พ์
แล้ ว ส� ำ นั ก พิ ม พ์ ค วรพิ ม พ์ เ ลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ บนสื่ อ สิ่ ง พิ ม พ์
หลายประเภทเพื่อประชาสัมพันธ์สิ่งพิมพ์ของส�ำนักพิมพ์ เช่น กล่องใส่หนังสือ
รายชื่ อ หนั ง สื อ เว็ บ ไซต์ (Website) สื่ อ โฆษณา และควรใช้ ข นาดตั ว อั ก ษร
ทีเ่ ห็นได้ชด
ั เจน
เอกสารที่ต้องเตรยมส�
ี ำหรับการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
ประกอบด้วย 1. หน้าลิขสิทธิข์ องหนังสือ มีรายละเอียด ดังนี้
- ชือ
่ หนังสือ*
- ปีทพ
ี่ ิมพ์
- ครัง้ ทีพ
่ ิมพ์
- จัดท�ำโดย หรอื จัดพิมพ์โดย แล้วตามด้วยชือ่ ของเจ้าของหนังสือ*
- ISBN* เช่น ISBN………………… หร ือ ISBN xxxxxxxxxxxx
- พิมพ์ที่ แล้วตามด้วยชือ
่ โรงพิมพ์
- ในกรณีที่ “ต้ องการข้อมูล ทางบรรณานุกรมของหอสมุด
แห่งชาติ (CIP)” ตามแบบฟอร์มข้อที่ 17 ให้เพิ่มค�ำว่า “ข้อมูลทางบรรณานุกรม
ของหอสมุดแห่งชาติ” พร้อมทัง้ ตีกรอบสี่เหลี่ยมและเว้นทีไ่ ว้ประมาณ 8 บรรทัด
ทีบ
่ รรทัดสุดท้ายภายในกรอบสี่เหลี่ยมใส่ค�ำว่า ISBN
หมายเหตุ : ข้อมูลทีม
่ ีเครอื่ งหมายดอกจันเป็นข้อมูลทีจ
่ ำ� เป็นต้องปรากฏในหน้า
ลิขสิทธิ์
ตัวอย่างหน้าลิขสิทธิ์
พิมพ์ครัง้ แรก มกราคม พุทธศักราช 2565 จ�ำนวน 200 เล่ม
ลิขสิทธิข์ องส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ
ISBN
ที่ปรกษา
ึ
อธิบดีกรมศิลปากร (นายกิตติพันธ์ พานสุวรรณ)
รองอธิบดีกรมศิลปากร (นายพนมบุตร จันทรโชติ)
ผู้อ�ำนวยการส�ำนักบร ิหารกลาง (นางรักชนก โคจรานนท์)
ผู้อ�ำนวยการส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ (นางสาววาสนา งามดวงใจ)
นางสาวพิมพ์พรรณ ไพบูลย์หวังเจร ิญ นักอักษรศาสตร์ทรงคุณวุฒิ
คณะผู้จด
ั ท�ำ
นางสาวปุณณภา สุขสาคร ว่าทีเ่ ร ืออากาศตร ี สิร ิพงษ์ มุกด์มณี
นางสาวว ิภานันท์ ล�ำงาม นางสาวสุวลักษณ์ แดงศร ี
นางสาวพรยุภา นันทพรกรกุล นายวัศนันท์ พรประสิทธิ์
นางสาวอรวรรณ เชาว์ประเสร ิฐ นายว ิร ิยะ เรวัตบวรวงศ์
ศิลปกรรม นายชโย ทองลือ
จัดพิมพ์โดย ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
พิมพ์ที่ ส�ำนักพิมพ์คณะรัฐมนตร ีและราชกิจจานุเบกษา
สี่แยกซังฮี้ ถนนสามเสน เขตดุสิต กรุงเทพฯ 10300 โทรศัพท์ 0 2243 0613 โทรสาร 0 2117 1820
2. เอกสารการจัดตั้ งหร ือเอกสารจดทะเบียนนิ ติบุคคล เช่น หนังสื อ

จดทะเบียนจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า หร ือ หนังสือจัดตั้งสมาคม ฯลฯ ในกรณี
ทีข
่ อเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือเป็นครัง้ แรก
3. หน้าสารบัญ
4. หน้าปกหนังสือ
5. เรอื่ งย่อ
ขั้นตอนการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
ขั้นตอนการยื่นค�ำร้องขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
่ ุ่มบร ิการค�ำร้อง >> ค�ำร้องขอ ISBN >> ขอเลข
ISBN
3. เมือ
่ หน้าจอปรากฏค�ำร้องขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (Requestion
for ISBN) จากนั้นคลิกทีป
่ ุ่ม “ยื่นค�ำร้องใหม่”
4. กรอกแบบฟอร์ม ข้ อ มู ล การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนัง สื อ

ให้ เ ร ียบร้อ ย (ข้ อ มู ล ในช่ อ งที่ มี ด อกจั น แดงคื อ ข้ อ มู ล ที่ ผู้ ใ ช้ บ ร ิการจ� ำ เป็ น
ต้องกรอกลงในแบบฟอร์ม) จากนั้นคลิกปุ่ม “ถัดไปขั้นตอนการตรวจสอบ”
ข้อมูลของแบบฟอร์มมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
1. ชือ
่ หนังสือ
2. ชือ
่ ผู้แต่ง
3. ชือ
่ ผู้แปล
4. ผู้วาดภาพประกอบ
5. ครัง้ ทีพ
่ ิมพ์
6. ชือ
่ ชุดและจ�ำนวนเล่มต่อชุด: กรณีทห
ี่ นังสือทีข
่ อไม่ได้มเี ล่มต่อเนื่อง
(เช่น เล่ม 1, เล่ม 2....เล่ม XX) ผู้ใช้ไม่ต้องกรอกข้อมูลในหัวข้อนี้
7. ผู้ ร ับ ผิ ด ชอบจัด การพิ ม พ์ : ให้ ก รอกข้ อ มู ล ของเจ้ า ของหนั ง สื อ
โดยกรอกข้อมูลในช่องผู้รบ
ั ผิดชอบจัดการพิมพ์จนถึงช่องเว็บไซต์ด้วยภาษาไทย
และ ช่อง Publisher’s name จนถึงช่อง Website ด้วยภาษาอังกฤษ กรณี
ที่ เ จ้า ของหนั ง สื อ เป็ น นิ ติ บุ ค คลให้ ผู้ ใ ช้บ ร ิการแนบหนั ง สื อ จดทะเบี ย นมาให้
เจ้าหน้าทีล
่ งข้อมูลในขั้นตอนที่ 3 ทีเ่ ป็นขั้นตอนการแนบไฟล์ด้วย
8. โรงพิมพ์: กรอกข้อมูลของโรงพิมพ์ที่ส่งหนังสื อเข้าไปตี พิมพ์ กรณี
เป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (e-book) ให้กรอกข้อมูลในทุกช่องด้วยเครอื่ งหมาย
– ยกเว้นช่องจังหวัด, ช่องอ�ำเภอ/เขต, และช่องต�ำบล/แขวง
9. ปีทพ
ี่ ิมพ์: หากปีทพ
ี่ ิมพ์เป็นปีถัดไปให้ ผู้ใช้บร ิการกรอกแบบฟอร์ม
เข้ามาในระบบตั้งแต่วันที่ 15 ธ.ค. ของปีก่อนหน้า
10. จ�ำนวนหน้า
11. ราคา: หากหนั ง สื อ ไม่ มี ก ารจัด จ�ำ หน่ า ยให้ เ ลื อ กช่อ ง “ไม่มีราคา
จ�ำหน่าย (Free Copy)”
12. จ�ำนวนที่จัด พิ ม พ์ : ใส่ จ ำ� นวนที่จัด พิ มพ์ โ ดยประมาณ และเลื อ ก

ลักษณะการพิมพ์ กรณีทเี่ ป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ให้ใส่จำ� นวนทีจ
่ ด
ั พิมพ์
เป็น 0 และเลือกลักษณะการพิมพ์เป็น อื่นๆ
1 3 . ป ร ะ เ ภ ท สิ่ ง พิ ม พ์ : เ ลื อ ก ป ร ะ เ ภ ท ข อ ง สิ่ ง พิ ม พ์ ที่ จ ะ ข อ เ ล ข
มาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ กรณี ที่ เ ป็ น หนั ง สื อ อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ ให้ ก รอก
เว็ บ ไซต์ ที่ จ ะน� ำ หนั ง สื อ ขึ้ น เผยแพร่ หากเป็
หากเป็นสิ
น สิ่ ่ งงพิ
พิ ม พ์ ป
มพ์ ระเภทอื่ น ไม่ ต้ อ ง
ประเภทอื
กรอกเว็บไซต์
14. ผู้จด
ั จ�ำหน่าย: กรณีที่ผู้จด
ั จ�ำหน่ายเป็นคนคนเดี ยวกับบุคคลหร ือ
นิ ติ บุ ค ค ล ใ น ข้ อ ที่ 7 ให้ ผู้ ใช้ ค ลิ ก เ ลื อ ก ช่ อ ง “ เ ป็ น ที่ อ ยู่ ต า ม ส� ำ นั ก พิ ม พ์
(Reference Publisher’s Address)”
15. วันทีเ่ ข้าโรงพิมพ์: ระบุวน
ั ทีน
่ ำ� หนังสือส่งเข้าโรง
าโรงพิมพ์โดยผูใ้ ช้บร ิการ
เลือกจากเครอื่ งหมายปฏิทน
ิ ทีอ
่ ยู่ข้างๆ ของช่อง
16. วั น ที่ เ ผยแพร่: ผู้ ใ ช้ บ ร ิการต้ องระบุ วั น ที่ ห นั ง สื อ จะเผยแพร่
โดยเลือกจากเครอื่ งหมายปฏิทน
ิ ทีอ
่ ยู่ข้างๆ ของช่อง
17. ผู้ ใ ช้บ ร ิการที่ มี ค วามประสงค์ ใ ห้ จัด ท� ำ ข้ อ มู ล ทางบรรณานุ ก รม
ของส� ำนั กหอสมุ ด แห่ งชาติ (CIP) : หากผู้ ใช้บร ิการต้ อ งการให้ เลื อ กต้ อ งการ
หากไม่ต้องการให้เลือกไม่ต้องการ CIP 1
ตัวอย่าง CIP ทีห

่ อสมุดแห่งชาติออกให้แก่ผู้ใช้ทข
ี่ อมาในแบบฟอร์มข้อที่ 17
11
CIP
CIP คืคืออ ข้ข้ออมูมูลลทางบรรณานุ
ทางบรรณานุกกรมของหนั
รมของหนังสือ หร
หรอื ื Cataloguing
Cataloguing in
in Publication
Publication
(CIP) เป็
เป็นนการก�
การกำำาหนดข้
หนดข้ออมูมูลลให้
ให้รรายละเอี
ายละเอียยดรายการทางบรรณานุ
ดรายการทางบรรณานุกกรม
รม ตามหลั
ตามหลักก
เกณฑ์ในการท�
นการทำำารายการ เลขหมู่หนังสือ หั
หัววเร
เรออื่ ื่ งง ให้
ให้แแก่กสำ
ส�ำานันักกพิ
พิมมพ์
พ์ หร
หรือผู
ือผู้จ้จด
ัด
ั พิพิมมพ์พ์
หนังสือ
44
สำ�นั
ชาติ
4. ตรวจสอบข้ อ มู ลในแบบฟอร์มที่ก รอกในข้ อ ที่ 1 หากไม่ ต้อ งการ

แก้ไขคลิกปุ่ม “ถัดไป ขั้นตอนการแนบไฟล์”
5. แนบไฟล์เอกสาร จากนั้นคลิกปุ่ม “ถัดไป ขั้นตอนบันทึกค�ำร้อง”

6. คลิกปุ่ม “ยืนยัน” เพื่อบันทึกค�ำร้อง
7. หลั งจากบั น ทึกค� ำร้อ งเร ียบร้อ ยแล้ ว ระบบจะปรากฏค� ำ ร้อ งขึ้น
ทีห
่ น้าค�ำร้องขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือของผู้ใช้บร ิการ
8. หากเจ้าหน้าที่ตรวจสอบค�ำร้อง และพบว่าค�ำร้องต้องมีการแก้ไข
จะปรากฏสถานะแก้ไขข้อมูล พร้อมทัง้ มีสัญลักษณ์ซองจดหมายปรากฏตรงช่อง
ข้อความ ให้ คลิกที่สัญลักษณ์ ซองจดหมาย เพื่อดู ว่าเจ้าหน้ าที่ให้ แก้ ไขอย่างไร
จากนั้นคลิกปุ่มแก้ไข เพื่อด�ำเนินการแก้ไขค�ำร้อง คลิกถัดไปจนถึงขั้นตอนที่ 4
เพื่อบันทึกค�ำร้องส่งกลับมาให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบอีกครัง้
9. หากแบบฟอร์มข้อมูลถูกต้องเร ียบร้อย ทางเจ้าหน้าที่จะด�ำเนินการ

อนุมัติค�ำร้องการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ
10. หลั ง จากได้ ร บ

ั เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ และจัด พิ ม พ์
เร ียบร้อ ยแล้ ว ผู้ ใ ช้ บ ร ิการต้ อ งน� ำ ส่ ง สิ่ ง พิ ม พ์ ต ามพระราชบั ญ ญั ติ จ ดแจ้ ง
การพิมพ์ พ.ศ.2550 (มาตรา 9) จ�ำนวน 2 ฉบับ ให้แก่หอสมุดแห่งชาติภายใน 30 วัน
นับจากวันเผยแพร่
การยกเลิกเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN) สามารถท�ำได้เนื่องจาก

เหตุต่างๆ ดังต่อไปนี้
1. ยกเลิกการจัดพิมพ์ สิง่ พิมพ์ทไี่ ด้รบ
ั มาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
2. เปลี่ยนแปลงข้อมูลต่ างๆ ในแบบฟอร์มการขอเลขมาตรฐานสากล
ประจ�ำหนังสือผ่านระบบ e-service เช่น เปลี่ยนแปลงชือ
่ เรอื่ ง โรงพิมพ์ เป็นต้น
หมายเหตุ ผู้ใช้บร ิการทีป

่ ระสงค์จะยกเลิกเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
แจ้งเจ้าหน้าที่ก่อนด�ำเนินการ ยกเลิกผ่านระบบ e-service
ขั้นตอนขอยกเลิกเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
ขั้นตอนการยื่นค�ำร้องขอยกเลิกเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ (ISBN)
2. ผู้ ใ ช้บ ร ิการคลิ ก ที่ ปุ่ ม บร ิการค� ำ ร้อ ง >> ค� ำ ร้อ งขอ ISBN >> ขอ
ยกเลิกเลข ISBN
3. คลิกทีป
่ ุ่มเครอื่ งหมายบวก (+) เพิ่มการขอยกเลิกเลข ISBN
4. ใส่ เ ลข ISBN ที่ช่อ งค� ำค้ น หร ือเลื อ กชื่อ หนัง สื อ ที่ต้อ งการยกเลิ ก
โดยคลิกทีส
่ ัญลักษณ์ o ทีห
่ น้ารหัสค�ำร้อง แล้วคลิกทีป
่ ุ่มเลือก
5. เมื่อคลิกทีเ่ ลือกแล้ว จะปรากฏหน้าจอแบบฟอร์มค�ำร้องขอยกเลิก

เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ ดังนี้
6. จากนั้น ผู้ ใช้บ ร ิการเลื่ อ นหน้ า จอลงไปด้ า นล่ า งสุ ด ของแบบฟอร์ม

ผู้ใช้บร ิการกรอกข้อมูลลงในช่อง “เหตุผลการขอยกเลิก” เมื่อกรอกเหตุผลแล้ว
ให้คลิกทีป
่ ุ่ม ขั้นตอนการตรวจสอบ (Next)
7. ปรากฏหน้าจอขั้นตอนที่ 2 เพื่อตรวจสอบเหตุผลทีข
่ อยกเลิก
8. เมื่อตรวจสอบข้อมูลเร ียบร้อยแล้ว คลิกถัดไปขัน
้ ตอนส่งแนบไฟล์
9. คลิกทีป
่ ุ่ม ถัดไป ในขั้นตอนบันทึกค�ำร้อง
10. ปรากฏหน้าจอบันทึกรายการค�ำร้อง คลิกปุ่มยืนยัน
11. หลังจากคลิกปุ่ม ยืนยัน เพื่อส่งค�ำร้องเข้าไปในระบบ จะปรากฏ

หน้ า จอบั น ทึ ก ค� ำ ร้อ งและพิ ม พ์ ค� ำ ร้อ ง รอเจ้ า หน้ า ที่ ต รวจสอบข้ อ มู ล และ
ด�ำเนินการอนุมัติ
การจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์
พุทธศักราช 2550
(Press Act)
พระบาทสมเด็ จ พระมงกุ ฎเกล้ า เจ้า อยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้ออกพระราชบั ญญั ติ ว่า ด้ ว ยสมุ ดเอกสารและหนัง สื อ พิมพ์ ประกาศใช้เมื่อ
วั น ที่ 23 มกราคม พุ ท ธศั ก ราช 2465 โดยมาตรา 6 ก� ำ หนดให้ เ สนาบดี
กระทรวงมหาดไทยเป็นผู้ก�ำกับและรักษาพระราชบัญญัตินี้ และมีอ�ำนาจออกกฎ
ข้ อ บั ง คั บ เพื่ อ ด� ำ เนิ น การให้ เ ป็ น ไปตามพระราชบั ญ ญั ติ ในส่ ว นสาระส� ำ คั ญ
ของกฎเสนาบดีนั้น เนื้อหาเกี่ยวข้องกับอุปกรณ์ในการพิมพ์และการขออนุญาต
จั ด พิ ม พ์ ห นั ง สื อ ซึ่ ง พระราชบั ญ ญั ติ นี้ มี ทั้ ง หมด 40 มาตรา มี บ ทบั ญ ญั ติ
ทีเ่ กี่ยวข้องกับหอพระสมุดวชิรญาณส�ำหรับพระนคร ปรากฏในมาตรา 15 มาตรา
18 มาตรา 19 และมาตรา 28
ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชด�ำร ิว่า
พระราชบั ญ ญั ติ ว่ า ด้ ว ยสมุ ด เอกสารและหนั ง สื อ พิ ม พ์ พุ ท ธศั ก ราช 2465
ไม่สามารถใช้บงั คับด�ำเนินการทีเ่ กีย
่ วข้องกับการพิมพ์ การโฆษณา และการแจกจ่าย
สิ่งพิมพ์ได้อย่างทัว่ ถึง สมควรให้มีการปรับแก้ไขพระราชบัญญัติดังกล่าว จึงทรง
พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติวา่ ด้วยสมุดเอกสารและหนังสือพิมพ์
พุทธศักราช 2470 พร้อมทัง้ ออกกฎเสนาบดีรองรับพระราชบัญญัติ
พุทธศักราช 2476 หลั ง การเปลี่ ย นแปลงการปกครองเป็ น ระบอบ
ประชาธิป ไตย ผู้ แ ทนราษฎรได้ ถ วายค� ำ ปร ึกษาพระบาทสมเด็ จ พระปกเกล้ า
เจ้า อยู่ หั ว เห็ น ควรที่ จ ะส่ ง เสร ิมเสร ีภาพของบุ ค คลในการแสดงความคิ ด เห็ น
ที่ไ ม่ ขั ด กั บ ความสงบเร ียบร้อ ยและศี ล ธรรมอั น ดี ข องประชาชนได้ อ ย่ า งเต็ ม ที่
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปรับแก้ไขพระราชบัญญัติว่าด้ วยสมุดเอกสาร
และหนังสือพิมพ์ พุทธศักราช 2470 และเปลีย
่ นแปลงชือ
่ ใหม่เป็นพระราชบัญญัติ
การพิมพ์ พุทธศักราช 2476
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล สภาผู้แทนราษฎร
ได้ มีมติ เห็ น สมควรให้ ป รับ แก้ ไขพระราชบั ญ ญั ติ ก ารพิ มพ์ พุ ท ธศั ก ราช 2476
ให้ เ หมาะสมยิ่ ง ขึ้ น จึ ง มี พ ระราชโองการให้ ต ราพระราชบั ญ ญั ติ ก ารพิ ม พ์
พุทธศักราช 2484 ใช้บังคับแทนพระราชบัญญัติการพิมพ์ พุทธศักราช 2476
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมพ
ิ ลอดุลยเดชมหาราช
บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติโดยค�ำแนะน�ำ
และยิ น ยอมของสภานิ ติ บั ญ ญั ติ แห่ ง ชาติ ให้ ย กเลิ ก พระราชบั ญ ญั ติ ก ารพิ ม พ์
พุทธศักราช 2484 และตราพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550
โดยประกาศ ณ วันที่ 24 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2550 ต่อมาในปี พุทธศักราช
2551 มีประกาศส�ำนักนายกรัฐมนตร ี เรอื่ ง แต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าทีจ
่ ดแจ้ง
การพิมพ์ ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550 ประกาศ
ณ วันที่ 29 มกราคม พุ ทธศั กราช 2551 และประกาศกฎกระทรวงก� ำ หนด
หลั ก เกณฑ์ แ ละว ธิ ีก ารยื่ น จดแจ้ง การเปลี่ ย นรายการหลั ก ฐานการจดแจ้ง
การยกเลิ ก หลั ก ฐานการจดแจ้ ง การก� ำ หนดแบบการจดแจ้ ง และอั ต รา
ค่ าธรรมเนี ย มการจดแจ้งการพิ ม พ์ หนังสื อ พิ มพ์ พุ ท ธศั ก ราช 2550 ประกาศ
ณ วันที่ 3 มีนาคม พุทธศักราช 2551
สาระส� ำคั ญของพระราชบั ญญั ติ จดแจ้ง การพิ มพ์ พุ ท ธศั ก ราช 2550
ที่เ กี่ ยวข้ อ งกั บ ส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ ปรากฏอยู่ ใ นบทบั ญ ญั ติ ข องมาตรา 8
และมาตรา 9 ดังนี้
มาตรา 8 ในสิ่ งพิ ม พ์ ซึ่งเป็ นหนัง สื อ ที่ไ ม่ ใช่ห นัง สื อ พิ มพ์ แ ละพิ มพ์ ขึ้น
ในราชอาณาจักรให้แสดงข้อความ ดังนี้
(1) ชือ
่ ผู้พิมพ์และทีต
่ ั้งโรงพิมพ์
(2) ชือ
่ และทีต
่ ั้งของผู้โฆษณา
(3) เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ ที่ ห อสมุ ด แห่ ง ชาติ
ได้ออกให้ ข้อความตามวรรคหนึ่งให้ พิมพ์ไว้ในลักษณะที่เห็ นได้ ชด
ั และบรรดา
ชือ
่ ตาม (1) และ (2) มิให้ใช้ชอ
ื่ ย่อ หร ือนามแฝง
สิ่งพิมพ์ตามวรรคหนึ่งให้ หมายความรวมถึงสิ่งพิมพ์ที่บันทึก
ด้วยว ิธีอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อขายหร ือให้เปล่าด้วย
มาตรา 9 ให้ ผู้ พิ ม พ์ ส่ ง สิ่ ง พิ ม พ์ ต ามมาตรา 8 จ� ำ นวนสองฉบั บ
ให้หอสมุดแห่งชาติ ภายใน 30 วันนับแต่ วันเผยแพร่
ความรูเ้ กี่ยวกับการบรการจดแจ้
ิ งการพิมพ์ของส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ
กลุม
่ งานบรการพิ
ิ เศษ ISSN ISBN จดแจ้งการพิมพ์ เป็นกลุม
่ งานภายใต้
สังกัดกลุ่มบร ิการทรัพยากรสารสนเทศ ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ เรมิ่ ให้บร ิการรับ
จดแจ้งการพิมพ์หนังสือพิมพ์ครัง้ แรก เมือ
่ วันที่ 4 มีนาคม พุทธศักราช 2551 โดย
ได้ร ับโอนภารกิจ จากกองบัญชาการต�ำรวจสันติบาลและศาลากลางจังหวัด 76 จังหวัด
ประกอบด้ วย เอกสารใบอนุญาตและใบรับแจ้งความการจดแจ้งการพิมพ์ ของ
หนังสือพิมพ์ตามพระราชบัญญัติการพิมพ์ พุทธศักราช 2484 เอกสารต้นฉบับ
จ�ำนวน 7,358 รายชือ
่ โดยกลุม
่ งานบรการพิ
ิ เศษ ISSN ISBN จดแจ้งการพิมพ์
กลุม
่ บรการทรั
ิ พยากรสารสนเทศ ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ ให้บรการ
ิ จดแจ้งการพิมพ์
หนังสือพิมพ์ เปลีย
่ นแปลงรายการทีจ่ ดแจ้งการพิมพ์ และยกเลิกเป็นผูพ
้ ม
ิ พ์ ผูโ้ ฆษณา
บรรณาธิการ หรอเจ้
ื าของหนังสือพิมพ์ ดังนี้
1. การจดแจ้งการพิมพ์หนังสือพิมพ์
1.1 เจ้ า ของกิ จ การหนั ง สื อ พิ ม พ์ ยื่ น เอกสารการจดแจ้ ง การพิ ม พ์
ผ่ านเว็บไซต์ e-service.nlt.go.th พร้อ มจัด ส่ ง เอกสารและหลั ก ฐานตั ว จร ิง
มาทางไปรษณี ย์ ห ร ือยื่ น เอกสารด้ ว ยตนเอง โดยพนั ก งานเจ้า หน้ า ที่ จ ดแจ้ง
การพิมพ์ตรวจสอบความถูกต้อง ครบถ้วนของเอกสารหลักฐาน
1.2 พนักงานเจ้าหน้าที่จดแจ้งการพิมพ์ท�ำหนังสื อส่งตรวจสอบข้อมูล
ประวัติอาชญากร และข้อมูลนิติบุคคลของผู้ทเี่ ป็นเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์
1.3 พนักงานเจ้าหน้าทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์รบ
ั ผลตรวจสอบประวัติอาชญากร
และผลตรวจสอบข้ อ มู ล ของนิ ติ บุ ค คลผู้ ที่ เ ป็ น เจ้ า ของกิ จ การหนั ง สื อ พิ ม พ์
พร้อ มทั้ ง ตรวจหลั ก ฐานการช�ำ ระค่ า ธรรมเนี ย มจดแจ้ง การพิ ม พ์ ผ่ า นเว็ บ ไซต์
e-service.nlt.go.th
1.4 พนั ก งานเจ้ า หน้ า ที่ จ ดแจ้ ง การพิ ม พ์ อ อกหนั ง สื อ ส� ำ คั ญ แสดง
การจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ.2) และแจ้งให้ เจ้าของกิ จการหนังสื อพิมพ์มารับ
หนังสือส�ำคัญแสดงการจดแจ้งการพิมพ์
เอกสารประกอบการจดแจ้งการพิมพ์หนังสือพิมพ์
1. หนังสือน�ำส่ง เรอื่ ง ขอออกหนังสือพิมพ์ (ฉบับจร ิง)
2. แบบจดแจ้งการพิมพ์เป็นเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ แบบ พ.1 (ฉบับจรง)ิ
3. รูปถ่ายหน้าตรง ไม่สวมหมวกและแว่นตาด�ำ ถ่ายไม่เกิน 6 เดือน
ขนาด 2 นิ้ว (ฉบับจร ิง) จ�ำนวน 3 รูป
4. ตัวอย่างชือ
่ หัวหนังสือพิมพ์ / วารสาร / นิตยสาร (ฉบับจร ิง)
5. เอกสารแสดงสิทธิเพื
์ อ่ ใช้เป็นสถานทีต
่ งั้ ของส�ำนักงานหนังสือพิมพ์ (ฉบับจรง)ิ
6. ภาพถ่ า ยภายในและภายนอกสถานที่ ตั้ ง ส� ำ นั ก งาน แสดงเลขที่
ตั้งส�ำนักงานหร ือชือ
่ อาคาร (ฉบับจร ิง)
7. แผนทีต
่ ั้งส�ำนักงาน (ฉบับจร ิง)
8. หนังสือมอบอ�ำนาจ (ฉบับจร ิง) พร้อมส�ำเนาบัตรประจ�ำตัวประชาชน
ของผู้มอบอ�ำนาจและรับรองส�ำเนา
9. บัตรประจ�ำตัวประชาชน (ฉบับจร ิง)
10. กรณีทเี่ ป็นนิติบุคลแสดงหนังสือรับรองนิติบุคคล (ฉบับจร ิง)
11. กรณีทเี่ ป็นสมาคมหรอมู
ื ลนิธ ิ แสดงใบอนุญาตจัดตัง้ สมาคมหรอองค์
ื การ
ทะเบียนสมาคม / มูลนิธแ
ิ ละใบส�ำคัญแสดงการจดทะเบียนแต่งตั้งกรรมการของ
สมาคม /มูลนิธ ิ (ฉบับจร ิง)
12. กรณีทเี่ ป็นสถาบันการศึกษา แสดงหนังสือรับรองว ิทยฐานะสถาบัน
อุดมศึกษาเอกชน ทม.4 ใบอนุญาตให้เป็นผูบ
้ รหารสถาบั
ิ นอุดมศึกษาเอกชน ทม.11
และหนังสือแต่งตั้งอธิการบดี (ฉบับจร ิง)
หลักเกณฑ์ ว ิธีการ และเงอื่ นไขการจดแจ้งการพิมพ์
ผู้ ใ ดประสงค์ จ ะจัด พิ ม พ์ ห นั ง สื อ พิ ม พ์ ต้ อ งยื่ น ค� ำ ขอจดแจ้ง การพิ ม พ์
แบบ พ.1 ตามหลั ก เกณฑ์ ที่ ก� ำ หนดในพระราชบั ญ ญั ติ จดแจ้ ง การพิ ม พ์
พุทธศักราช 2550 ประกอบกับกฎกระทรวงก�ำหนดหลักเกณฑ์และว ิธีการยื่น
ขอจดแจ้ง การเปลีย
่ นแปลงรายการหลักฐานการจดแจ้ง และการยกเลิกหลักฐาน
การจดแจ้ง โดยการก�ำหนดแบบจดแจ้ง และอัตราค่าธรรมเนียม มีรายละเอียดดังนี้
1. ชือ
่ หนังสือพิมพ์ พระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550
มาตรา 13 ชือ
่ ของหนังสือพิมพ์ต้องไม่มีลักษณะ ดังต่อไปนี้
1.1 ไม่พ้องหร ือมุ่งหมายให้คล้ายกับพระปรมาภิไธย พระนามาภิไธย
พระปรมาภิไธยย่อ พระนามาภิไธยย่อ หร ือนามพระราชวงศ์
1.2 ไม่พ้องหร ือมุ่งหมายให้คล้ายกับราชทินนาม เว้นแต่ราชทินนาม
ของตน ของบุพการ ีหร ือของผู้สืบสันดาน
1.3 ไม่ซ้ำ� กับชือ
่ หนังสือพิมพ์ทไี่ ด้รบ
ั จดแจ้งไว้แล้ว
1.4 ไม่มีค�ำหร ือความหมายหยาบคาย

2. บรรณาธิการของหนังสือพิมพ์ มาตรา 14 บรรณาธิการหนังสือพิมพ์
ต้องมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม ดังนี้
2.1 มีอายุไม่ต่�ำกว่ายี่สิบปีบร ิบูรณ์
2.2 มีสญ
ั ชาติไทยหรอสั
ื ญชาติประเทศซึง่ มีสนธิสญ
ั ญากับประเทศไทย
2.3 มีถิ่นทีอ
่ ยู่ประจ�ำในราชอาณาจักร
2.4 ไม่เป็นคนไร้ความสามารถหร ือคนเสมือนไร้ความสามารถ
2.5 ไม่เคยต้องโทษตามค�ำพิพากษาถึงทีส
่ ุดให้จำ� คุก เว้นแต่พ้นโทษ
มาแล้วไม่น้อยกว่าสามปีหร ือเป็นความผิดโดยประมาท หร ือความผิดลหุโทษ
3. เจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ทเี่ ป็นบุคคลธรรมดา ผูพ

้ ม
ิ พ์หร ือผูโ้ ฆษณา
ตามมาตรา 15 ก�ำหนดคุณสมบัตแ
ิ ละไม่มล
ี ก
ั ษณะต้องห้าม ดังต่อไปนี้
3.1 มีอายุไม่ต่�ำกว่ายี่สิบปีบร ิบูรณ์
3.2 มีสัญชาติไทย
3.3 มีถิ่นทีอ
่ ยู่ประจ�ำในราชอาณาจักร
3.4 ไม่เป็นคนไร้ความสามารถหร ือคนเสมือนไร้ความสามารถ
3.5 ไม่เคยต้องโทษตามค�ำพิพากษาถึงทีส
่ ุดให้จำ� คุก เว้นแต่พ้นโทษ
มาแล้วไม่น้อยกว่าสามปีหร ือเป็นความผิดโดยประมาท หร ือความผิดลหุโทษ
4. เจ้าของหนังสือพิมพ์ทเี่ ป็นนิตบ
ิ ค
ุ คล ตามมาตรา 16 มีรายละเอียด ดังนี้
4.1 นิติบุคคลนั้นต้ องมีบุคคลซึง่ มีสัญชาติ ไทย ถื อหุ้ นไม่น้อยกว่า
ร้อยละ 70 ของหุ้ นทั้งหมด
4.2 ต้องมีกรรมการไม่น้อยกว่าสามในสี่ของจ�ำนวนกรรมการทัง้ หมด
เป็นผู้มีสัญชาติไทย ด้ ว ยห้ า มมิ ให้ บุ ค คลใดถื อ หุ้ น แทนบุ ค คลซึ่ง มิ ไ ด้ มีสั ญ ชาติ
ไทยในนิติบุคคลทีเ่ ป็นเจ้าของหนังสือพิมพ์
5. ผู้ พิ ม พ์ ผู้ โ ฆษณา บรรณาธิ ก าร หร ือเจ้ า ของหนั ง สื อ พิ ม พ์ ผูใ้ ด

เปลี่ ย นแปลงรายการที่ ไ ด้ เ คยจดแจ้ ง การพิ ม พ์ ไ ว้ แ ล้ ว อย่ า งใดอย่ า งหนึ่ ง
เพื่ อ ด� ำ เนิ น การเปลี่ ย นแปลงรายการในหลั ก ฐานการจดแจ้ง ภายใน 30 วั น
นับแต่ได้ทำ� การเปลี่ยนแปลงรายการดังกล่าว ดังนี้
5.1 ชือ
่ สัญชาติ ถิ่นทีอ
่ ยู่ของผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือ
เจ้าของหนังสือพิมพ์ แล้วแต่กรณี

5.2 ชือ
่ ของหนังสือพิมพ์
5.3 วัตถุประสงค์และระยะเวลาออกหนังสือพิมพ์
5.4 ภาษาทีห
่ นังสือพิมพ์จะออกใช้
5.5 ชือ
่ ั้งโรงพิมพ์หร ือสถานทีพ
่ ิมพ์
5.6 ชือ
่ ั้งส�ำนักงานของหนังสือพิมพ์
6. ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของหนังสือพิมพ์ ผู้ใดเลิก
เป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของหนังสือพิมพ์ ให้แจ้งพนักงาน
เจ้าหน้าที่ เพื่อยกเลิกภายใน 30 วัน นับแต่วันทีเ่ ลิกเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา
บรรณาธิก าร หร ือเจ้า ของหนั ง สื อ พิ ม พ์ โดยติ ด ต่ อ ยื่ น แบบเลิ ก เป็ น ผู้ พิ ม พ์
ผูโ้ ฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของหนังสือพิมพ์ แบบ พ.3 ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่
ทีน
่ ายกรัฐมนตร ีแต่งตั้งตามประกาศ ส�ำนักนายกรัฐมนตร ีเรอื่ ง แต่ งตั้ งพนักงาน
เจ้าหน้าทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550
การก�ำหนดพื้นที่การให้บรการจดแจ้
ิ งการพิมพ์
การก� ำหนดพื้ นที่การให้ บ ร ิการจดแจ้ง การพิ มพ์ โดยเจ้า ของกิ จการ
หนังสือพิมพ์ต้องยื่นแบบจดแจ้งการพิมพ์และหลักฐานประกอบตามหลักเกณฑ์
และวธิ ก
ี ารยื่ นจดแจ้งการเปลี่ ย นแปลงรายการหลั ก ฐานการจดแจ้ง และการ
ยกเลิ กหลั ก ฐานการจดแจ้ง การก� ำ หนดแบบการจดแจ้ง การพิ ม พ์ แ ละอั ต รา
ค่ า ธรรมเนี ย มการจดแจ้ ง ให้ เ ป็ น ไปตามที่ ก� ำ หนดในกฎกระทรวง และมี
“ประกาศส�ำนักนายกรัฐมนตร ี เรอื่ ง แต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์
ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการ พุทธศักราช 2550” มีสาระส�ำคัญ ดังนี้
1. ให้ อธิบดี กรมศิ ลปากร รองอธิบดี กรมศิ ลปากร ที่ได้ รบ
ั มอบหมาย
และผู้อ�ำนวยการส� ำนั กหอสมุดแห่ งชาติ กรมศิ ลปากร เป็นพนั กงานเจ้าหน้ าที่
จดแจ้งการพิ ม พ์ ส� ำหรับ กรุ งเทพมหานคร จัง หวั ด นนทบุ ร ี จัง หวั ด ปทุมธานี
จั ง หวั ด นครปฐม จั ง หวั ด สมุ ท รสาคร จั ง หวั ด สมุ ท รสงคราม และจั ง หวั ด
สมุทรปราการ
2. ให้ ผู้อ�ำนวยการส� ำนั กศิ ลปากรที่ 1-12 กรมศิ ลปากร เป็นพนั กงาน
เจ้าหน้าที่จดแจ้งการพิมพ์ ส� ำหรับเขตพื้นที่รบ
ั ผิดชอบของส� ำนั กศิ ลปากรนั้ นๆ
ดังนี้
ส�ำนักศิลปากร เขตพืน
้ ทีร่ บ
ั ผิดชอบ
ส�ำนักศิลปากรที่ 1 ราชบุร ี เพชรบุร ี ประจวบคีร ีขันธ์
ส�ำนักศิลปากรที่ 2 สุพรรณบุร ี กาญจนบุร ี
ส�ำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรอยุ
ี ธยา นครนายก สระบุร ี อ่างทอง สิงห์บุร ี
ส�ำนักศิลปากรที่ 4 ลพบุร ี ชัยนาท นครสวรรค์ เพชรบูรณ์ อุทย

ั ธานี
ส�ำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุร ี ฉะเชิงเทรา ชลบุร ี จันทบุร ี ระยอง ตราด สระแก้ว
ส�ำนักศิลปากรที่ 6 สุโขทัย ตาก ก�ำแพงเพชร พิจต

ิ ร พิษณุโลก อุตรดิตถ์
ส�ำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ เชียงราย ล�ำพูน ล�ำปาง น่าน พะเยา แม่ฮอ

่ งสอน แพร่
ส�ำนักศิลปากรที่ 8 ขอนแก่น เลย หนองคาย หนองบัวล�ำภู บึงกาฬ สกลนคร
อุดรธานี
ส�ำนักศิลปากรที่ 9 อุบลราชธานี มุกดาหาร ยโสธร อ�ำนาจเจร ิญ ร้อยเอ็ด กาฬสินธุ์
ส�ำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา ชัยภูมิ บุร ีรัมย์ สุร ินทร์ มหาสารคาม ศร ีสะเกษ
ส�ำนักศิลปากรที่ 11 สงขลา สตูล ปัตตานี ยะลา นราธิวาส พัทลุง ตรัง
ส�ำนักศิลปากรที่ 12 นครศรธรรมราช
ี ชุมพร สุราษฎร์ธานี ภูเก็ต ระนอง พังงา กระบี่
2. การเปลีย
่ นแปลงรายการหนังสือพิมพ์ทจ
ี่ ดแจ้งการพิมพ์ มีกระบวนการและ
ขัน
้ ตอนดังนี้
2.1 เจ้ า ของกิ จ การยื่ น หลั ก ฐานการเปลี่ ย นแปลงรายการจดแจ้ ง
การพิมพ์ผ่านเว็บไซต์ พร้อมจัดส่งเอกสารและหลักฐานตั วจร ิงมาทางไปรษณีย์
หร ือยื่นเอกสารด้ วยตนเอง ณ หน่วยงานที่ให้บร ิการ โดย พนักงานที่จดแจ้ง
การพิมพ์ตรวจสอบความถูกต้องครบถ้วนของเอกสารหลักฐาน (1 วันท�ำการ)
2.2 พนักงานเจ้าหน้าที่จดแจ้งการพิมพ์ท�ำหนังสื อส่งตรวจสอบข้อมูล
ประวัติอาชญากร และข้อมูลนิติบุคคลของผู้ที่เป็นเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ฯ
(2 วันท�ำการ)
่ ดแจ้งการพิมพ์รบ
ั ผลตรวจสอบประวัติอาชญากร
และผลตรวจสอบนิติบค
ุ คลของผูท
้ เี่ ป็นเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ (3 วันท�ำการ)
2.4 พนั ก งานเจ้ า หน้ า ที่ จ ดแจ้ ง การพิ ม พ์ อ อกหนั ง สื อ ส� ำ คั ญ แสดง
การจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ.2) และแจ้งให้ เจ้าของกิ จการหนังสื อพิมพ์มารับ
หนังสือส�ำคัญแสดงการจดแจ้งการพิมพ์ (1 วันท�ำการ)
เอกสารประกอบการเปลี่ยนแปลงรายการที่จดแจ้งการพิมพ์
1. หนังสื อน�ำส่ง เรอื่ ง การขอเปลี่ยนแปลงรายการจดแจ้งการพิมพ์
(ฉบับจร ิง)
2. แบบจดแจ้งการพิมพ์ เปลี่ยนแปลง หร ือยกเลิกรายการหลักฐาน
การจดแจ้งการพิมพ์ แบบ พ.3 (ฉบับจร ิง)
ขนาด 2 นิ้ว (ฉบับจร ิง) จ�ำนวน 3 รูป
่ หัวหนังสือพิมพ์ / วารสาร / นิตยสาร (ฉบับจร ิง)
5. หนังสือส�ำคัญแสดงการจดแจ้งการพิมพ์ แบบ พ.2 (ฉบับจร ิง)
6. หนังสือโอนหัวหนังสือพิมพ์ (ฉบับจร ิง)
7. มติ ที่ประชุ มที่เห็ นชอบให้ เปลี่ ยนแปลงรายการที่จดแจ้งการพิ มพ์
(ฉบับจร ิง)
8. เอกสารแสดงสิทธิเ์ พื่อใช้เป็นสถานที่ต้ั งของส�ำนักงานหนังสือพิมพ์
เช่น หนังสื อ อนุ ญาตจากเจ้า ของที่ดิ น / อาคาร ยิ น ยอมให้ ใช้เป็ น สถานที่ตั้ง
ส�ำนักงานหนังสือพิมพ์ ส�ำเนา โฉลดทีด
่ ิน สัญญาเช่า (ฉบับจร ิง)
9. ภาพถ่ า ยภายในและภายนอกสถานที่ตั้ ง ส� ำ นั ก งาน แสดงเลขที่ตั้ง
ส�ำนักงานหร ือชือ
่ อาคาร (ฉบับจร ิง)
10. แผนทีต
่ ั้งส�ำนักงาน (ฉบับจร ิง)
11. หนั ง สื อ มอบอ� ำ นาจ (ฉบั บ จร ิง) พร้อ มส� ำ เนาบั ต รประจ� ำ ตั ว
ประชาชนของผู้มอบอ�ำนาจและรับรองส�ำเนา
13. กรณีนิติบุคคลใช้หนังสือรับรองนิติบุคคล (ฉบับจร ิง)
14. กรณีเป็นสมาคมหร ือมูลนิธ ิ ใช้ใบอนุญาตจัดตั้งสมาคมหร ือองค์การ
ทะเบียนสมาคม / มู ลนิ ธ แ
ิ ละใบส� ำคั ญแสดงการจดทะเบี ยนแต่ ง ตั้ ง กรรมการ
ของสมาคม/ มูลนิธ ิ (ฉบับจร ิง)
15. กรณีเป็นสถาบันการศึกษา ใช้หนังสือรับรองว ิทยฐานะสถาบันอุดมศึกษา
เอกชน ทม.4 ใบอนุญาตให้เป็นผูบ
ิ นอุดมศึกษาเอกชน ทม.11 และหนังสือ
แต่งตั้งอธิการบดี (ฉบับจร ิง)
หลักเกณฑ์ ว ิธีการ และเงอื่ นไขการเปลี่ยนแปลงรายการที่จดแจ้งการพิมพ์

1. ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ ผู้ใด
เปลี่ ย นแปลงรายการที่ ไ ด้ เ คยจดแจ้ ง การพิ ม พ์ ไ ว้ แ ล้ ว อย่ า งใดอย่ า งหนึ่ ง
ดังต่อไปนี้ ให้ แจ้งพนั กงานเจ้า หน้ า ที่เพื่ อ ด� ำ เนิ น การเปลี่ ยนแปลงรายการใน
หลั กฐาน การจดแจ้งการพิ ม พ์ ภายใน 30 วั น นั บแต่ ไ ด้ ท�ำ การเปลี่ ยนแปลง
รายการดังกล่าว
(1) ชื่อ สั ญ ชาติ ถิ่ น ที่ อ ยู่ ข องผู้ พิ ม พ์ ผู้ โ ฆษณา บรรณาธิก ารหร ือ
เจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ แล้วแต่กรณี
(2) ชือ
่ ของหนังสือพิมพ์
(3) วัตถุประสงค์และระยะเวลาออกหนังสือพิมพ์
(4) ภาษาทีห
่ นังสือพิมพ์จะออกใช้
(5) ชือ
่ ั้งโรงพิมพ์หร ือสถานทีพ
่ ิมพ์
(6) ชือ
่ ั้งส�ำนักงานของหนังสือพิมพ์
2. ผู้ พิ ม พ์ ผู้ โ ฆษณา บรรณาธิก ารหร ือเจ้า ของกิ จ การหนั ง สื อ พิ ม พ์
ทีป
่ ระสงค์จะด�ำเนินการตามข้อ 1. ให้ติดต่อยื่นแบบเปลี่ยนแปลงรายการ (แบบ
พ.3) ต่ อพนั ก งานเจ้ า หน้ า ที่ ที่ น ายกรัฐ มนตร ีแต่ งตั้ งตามประกาศส� ำ นั ก
นายกรัฐมนตร ี เรอื่ ง แต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์ พ.ศ. 2550
3. การยื่นตาม ข้อ 1. ให้ยื่น ณ สถานทีด
่ ังต่อไปนี้
(1) ใ น ก ร ณี ที่ ส� ำ นั ก ง า น ข อ ง ห นั ง สื อ พิ ม พ์ ตั้ ง อ ยู่ ใ น เ ข ต
กรุ งเทพมหานคร จังหวั ดนนทบุ ร ี จังหวั ด ปทุมธานี จัง หวั ด นครปฐม จัง หวั ด
สมุ ท รสาคร จั ง หวั ด สมุ ท รสงคราม และจั ง หวั ด สมุ ท รปราการ ให้ ยื่ น ณ
ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
(2) ในกรณี ที่ ส� ำ นั ก งานของหนั ง สื อ พิ ม พ์ ตั้ ง อยู่ ใ นเขตจัง หวั ด อื่ น
นอกจากทีก
่ �ำหนดใน (1) ให้ยื่น ณ ส�ำนักศิลปากรที่ 1-12 ทีเ่ ขตอ�ำนาจในจังหวัด
นั้น
4. ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์รายใด
ฝ่าฝืนไม่ด�ำเนินการแจ้งการเปลี่ยนแปลงรายการภายในก�ำหนดระยะเวลาต้ อง
ระวางโทษปรับทางปกครองไม่เกิน 20,000 บาท
5. กระบวนการดั ง กล่ า วไม่ ร วมระยะเวลารอคอยในการตรวจสอบ
ประวัติอาชญากรรม
3. การยกเลิกเป็นผูพ
้ ม
ิ พ์ ผูโ้ ฆษณา บรรณาธิการหรอเจ้
ื าของกิจการหนังสือพิมพ์
3.1 เจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ยน
ื่ เอกสารหลักฐานขอยกเลิกเป็นผูพ
้ ม
ิ พ์
ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ผ่านเว็บไซต์ พร้อมจัดส่ง
เอกสารและหลั ก ฐานตั ว จร ิงมาทางไปรษณี ย์ ห ร ือยื่ น เอกสารด้ ว ยตนเอง
ณ หน่วยงานทีใ่ ห้บร ิการ โดยพนักงานทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์ตรวจสอบความถูกต้อง
ครบถ้วนของเอกสารหลักฐาน (1 วันท�ำการ)
่ ดแจ้งการพิมพ์ทำ� หนังสือตอบค�ำขอยกเลิกเป็น
ผูพ
้ ม
ิ พ์ ผูโ้ ฆษณา บรรณาธิการหรอเจ้
ื าของกิจการหนังสือพิมพ์ (2 วันท�ำการ)
3.3 ออกหนังสือตอบกลับการยกเลิกเป็นผูพ
้ ม
ิ พ์ ผูโ้ ฆษณา บรรณาธิการ
หร ือเจ้ า ของกิ จ การหนั ง สื อ พิ ม พ์ และจั ด ส่ ง หนั ง สื อ ขอยกเลิ ก เป็ น ผู้ พิ ม พ์
ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของหนังสือพิมพ์ทางไปรษณีย์หร ือโทรศัพท์แจ้ง
ให้เจ้าของกิจการทราบ (1 วันท�ำการ)
เอกสารประกอบการยกเลิกเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หรอเจ้

ื าของ
กิจการหนังสือพิมพ์
1. หนังสือน�ำส่ง เรอื่ ง ขอยกเลิกการพิมพ์หนังสือพิมพ์ (ฉบับจร ิง)
2. แบบแจ้งการพิมพ์ เปลีย
่ นแปลง หร ือยกเลิกรายการหลักฐานการ
จดแจ้งการพิมพ์ แบบ พ.3 (ฉบับจร ิง)
ขนาด 2 นิว้ (ฉบับจร ิง) จ�ำนวน 1 รูป
่ หัวหนังสือพิมพ์ / วารสาร / นิตสาร (ฉบับจร ิง)
5. หนังสือส�ำคัญแสดงการจดแจ้งการพิมพ์ แบบ พ.2 (ฉบับจร ิง)
6. มติทป
ี่ ระชุมทีเ่ ห็นชอบให้ยกเลิกเป็นผูพ
้ ม
ิ พ์ ผูโ้ ฆษณา บรรณาธิการ
หร ือเจ้าของหนังสือพิมพ์ (ฉบับจร ิง)
7. หนังสือมอบอ�ำนาจ (ฉบับจร ิง) พร้อมส�ำเนาบัตรประจ�ำตัวประชาชน
ของผูม
้ อบอ�ำนาจและรับรองส�ำเนา
9. กรณีเป็นนิติบุคคล แสดงหนังสือรับรองนิติบุคคล (ฉบับจร ิง)
10. กรณีเป็นสมาคมหรอมู
ื ลนิธ ิ แสดงใบอนุญาตจัดตัง้ สมาคมหรอองค์
ื การ
ทะเบียนสมาคม / มูลนิธแ
ิ ละใบส�ำคัญแสดงการจดทะเบียนแต่งตั้งกรรมการของ
สมาคม / มูลนิธ ิ (ฉบับจร ิง)
11. กรณีเป็นสถาบันการศึกษา แสดงหนังสือรับรองว ิทยฐานะสถาบัน
อุดมศึกษาเอกชน ทม.4 ใบอนุญาตให้เป็นผูบ
ิ นอุดมศึกษาเอกชน ทม.11
และหนังสือแต่งตั้งอธิการบดี (ฉบับจร ิง)
หลั กเกณฑ์ ว ธิ ี ก าร และเง อนไขการยกเลิ

ื่ กเป็นผู้ พิ มพ์ ผู้ โฆษณา
บรรณาธิการหรอเจ้
ื าของกิจการหนังสือพิมพ์
1. ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ ผู้ใด
เลิกเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ ให้แจ้ง
พนั ก งานเจ้ า หน้ า ที่ เพื่ อ ยกเลิ ก ภายใน 30 วั น นั บ แต่ วั น ที่ เ ลิ ก เป็ น ผู้ พิ ม พ์
ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ โดยติดต่อยื่นแบบเลิก
เป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ (แบบ พ.3)
ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ทีน
่ ายกรัฐมนตร ีแต่งตั้งตามประกาศส�ำนักนายกรัฐมนตร ี
เรอื่ ง แต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์ พ.ศ. 2550
2. การยื่นตามข้อ 1. ให้ยื่น ณ สถานทีด
่ ังต่อไปนี้
(1) ในกรณีทส
ี่ ำ� นักงานของหนังสือพิมพ์ตั้งอยูใ่ นเขตกรฺงเทพมหานคร
จังหวัดนนทบุร ี จังหวัดปทุมธานี จังหวัดนครปฐม จังหวดสมุทรสาคร จังหวัด
สมุ ท รสงคราม และจังหวั ด สมุ ทรปราการ ให้ ยื่น ณ ส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ
กรมศิลปากร
(2) ในกรณี ที่ ส� ำ นั ก งานของหนั ง สื อ พิ ม พ์ ตั้ ง อยู่ ใ นเขตจัง หวั ด อื่ น
นอกจากทีก
่ ำ� หนดใน (1) ให้ยน
ื่ ณ ส�ำนักศิลปากรที่ 1-12 ทีเ่ ขตอ�ำนาจในจังหวัดนั้น
3. ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หร ือเจ้าของกิ จการหนังสื อพิมพ์
รายใดฝ่าฝืนไม่ด�ำเนินการแจ้งการเลิกภายในก�ำหนดระยะเวลา ต้องระวางโทษ
ปรับทางปกครองไปเกิน 30,000 บาท
ขั้นตอนการจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์
พุทธศักราช 2550 ผ่านระบบ e-Service
ขั้นตอนการยื่นค�ำร้องขอจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ.1)

2. ผู้ ใ ช้ บ ร ิการคลิ ก ที่ ปุ่ ม บร ิการค� ำ ร้อ ง >> >> ค� ำ ร้อ งขอจดแจ้ ง
การพิมพ์ >> ขอจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ.1)
3. ปรากฏหน้ า จอค� ำ ร้อ งขอจดแจ้ ง การพิ ม พ์ ด� ำ เนิ น การคลิ ก ปุ่ ม

เครอื่ งหมายบวก (+) ด้านขวามือเพื่อยื่นค�ำร้องใหม่
4. หลังจากนั้นระบบจะปรากฏแบบฟอร์มการกรอกค�ำร้องขอจดแจ้ง
การพิ ม พ์ (พ.1) กรอกรายละเอี ย ดลงในแบบฟอร์ม ในส่ ว นของเลขที่ ค� ำ ร้อ ง
ไม่ต้องกรอกข้อมูล ระบบจะปรากฏเลขที่ค�ำร้องอั ตโนมัติ เมื่อบันทึกข้อมูลไป
จนถึงขั้นตอนที่ 4
รายละเอียดในแบบฟอร์มประกอบด้วย
(1) จั ง หวั ด ที่ ข อจดแจ้ ง เลื อ กจั ง หวั ด โดยยึ ด ตามที่ ตั้ ง ส� ำ นั ก งาน
ของหนังสือพิมพ์ เช่น กรุงเทพมหานคร นครปฐม สมุทรปราการ
(2) สถานทีจ
่ ดแจ้งการพิมพ์ ระบบจะปรากฏข้อมูลอัตโนมัติ เช่น ทีต
่ ั้ ง
ส� ำ นั ก งานในเขตกรุ ง เทพมหานครและปร ิมณฑล ระบบจะปรากฏที่ อ ยู่
ของส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ กรณีทต
ี่ ั้งต่างจังหวัดอื่นๆ จะปรากฏทีอ
่ ยู่ของส�ำนัก
ศิลปากรที่ 1 - 12 ตามพื้นทีร่ บ
ั ผิดชอบการจดแจ้งการพิมพ์
(3) ชือ
่ หนังสือพิมพ์ วารสาร นิตยสาร ให้กรอกชือ
่ สิ่งพิมพ์ให้ครบถ้วน
ตามชื่อ ที่ ต้ อ งการใช้ยื่ น จดแจ้ง การพิ ม พ์ (ทั้ ง นี้ จะต้ อ งผ่ า นการส่ ง ชื่อ สิ่ ง พิ ม พ์
ให้ทางเจ้าหน้าทีต
่ รวจสอบข้อมูลก่อนยื่นค�ำร้อง)
(4) ที่อ ยู่ ระบบจะแสดงข้ อ มู ลให้ อั ตโนมั ติ โดยดึ ง ข้ อ มู ล มาจากช่อ ง

ทีอ
่ ยู่ส�ำนักงานของหนังสือพิมพ์
(5) ประเภท ให้เลือกประเภทของสิ่งพิมพ์ เช่น หนังสือพิมพ์ วารสาร
นิตยสาร
(6) ข้อมูลเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ เลือกประเภทบุคคลธรรมดา หร ือ

นิติบุคคล ทัง้ นี้ จะสัมพันธ์กับขัน
้ ตอนสมัครสมาชิกระบบ หากต้องการยืน
่ จดแจ้ง
การพิมพ์ในนามนิติบุคคล ขัน
้ ตอนสมัครสมาชิกระบบ จะต้องสมัครสมาชิกในนาม
นิติบค
ุ คลด้วย จะไม่สามารถเข้ามาเปลีย
่ นแปลงข้อมูลส่วนตัวในภายหลังได้ จากนัน
้
กรอกข้อมูลรายละเอียดตามแบบฟอร์ม
(7) กรณี เ ลื อ กประเภทนิ ติ บุ ค คลจะมี ร ายละเอี ย ดของนิ ติ บุ ค คล

ให้ ก รอกเพิ่ ม เติ ม ทั้ ง นี้ ให้ ก รอกข้ อ มู ล ให้ ค รบถ้ ว นตามหนั ง สื อ รับ รองการ
จดทะเบียนนิติบุคคลนั้นๆ
(8) ผู้ใช้บร ิการท�ำการตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลในแบบฟอร์ม

โดยระบบจะแสดงผลเป็นแบบ พ.1
(9) กรอกรายละเอียดตามแบบฟอร์ม ข้อ (ก) ชือ

่ หนังสื อพิมพ์ระบบ
จะปรากฏข้อมูลให้อัตโนมัติ
(10) ข้อ (ข) วัตถุประสงค์ กรอกวัตถุประสงค์ในการเผยแพร่สิ่งพิมพ์
(11) ข้อ (ค) วาระการออก เลือกวาระการออกของสิ่งพิมพ์ต่อเนื่อง
(12) ข้อ (ง) ภาษาทีพ
่ ิมพ์ เลือกภาษาเนื้อหาของสิ่งพิมพ์ เช่น ภาษาไทย
กรณีมากกว่า 1 ภาษาให้กดปุ่มเพิ่มภาษา
(13) ข้อ (จ) ชนิดของหนังสือพิมพ์ เลือกเป็นเล่ม หร ือ เป็นแผ่น
(14) ข้อ (ฉ) ชือ
่ ส�ำนักงานของหนังสือพิมพ์ พร้อมกรอกทีต
่ ั้งส�ำนักงาน
(กรณีจดแจ้งการพิมพ์ในนามบุคคลไม่ต้องระบุชอ
ื่ ส�ำนักงานของหนังสือพิมพ์)
(15) ข้ อ (ช) ชื่อ ส� ำนั กงานของผู้ โ ฆษณา พร้อ มกรอกที่ต้ั ง ส� ำ นั ก งาน
(กรณีจดแจ้งการพิมพ์ในนามบุคคลไม่ต้องระบุชอ
ื่ ส�ำนักงานของผู้โฆษณา)
(16) ข้ อ (ซ) ชื่อ โรงพิ ม พ์ ห ร ือสถานที่ พิ ม พ์ กรอกข้ อ มู ล ชื่อ โรงพิ ม พ์

หร ือสถานทีพ
่ ิมพ์ พร้อมทีอ
่ ยู่ เบอร์โทรศัพท์ของโรงพิมพ์
(17) ข้อ (ฌ) กรอกข้อมูลรายละเอียดการจดแจ้งการพิมพ์ กรอกข้อมูล

ชือ
่ -สกุลผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ และเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ พร้อม
แนบไฟล์รูปถ่าย และลายมือชือ
่ เจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์
5. จากนั้นคลิกปุ่มถัดไปขั้นตอนการตรวจสอบ (ขั้นตอนที่ 2)
68
สำ�นั
ชาติ
6. ผู้ ใ ช้ บ ร ิการตรวจสอบความถู ก ต้ องของข้ อ มู ล ในแบบฟอร์ม

โดยระบบจะแสดงผลเป็นแบบ พ.1
7. หากข้อมูลถูกต้ องครบถ้วนแล้วคลิกปุ่มถัดไป ขั้นตอนส่งแนบไฟล์

แต่หากต้องการแก้ไขข้อมูล คลิกปุ่มย้อนกลับ ขั้นตอนกรอกแบบค�ำร้อง

8. ขั้นตอนที่ 3 ส่งแนบไฟล์ โดยแนบไฟล์เอกสารตามหัวข้อที่ก�ำหนด

เป็นไฟล์ .jpg หร ือ .pdf
9. แนบไฟล์โดยการคลิกปุ่มเพิ่ม + คลิกอัพโหลด และคลิกตกลง
10. เมื่อแนบไฟล์เอกสารจนครบถ้ วนแล้ว คลิกถัดไปขั้นตอนบันทึก

ค�ำร้อง ค�ำร้องจะบันทึกเข้าสู่ระบบ เพื่อให้เจ้าหน้าทีต
่ รวจสอบข้อมูล
11. กดยื น ยั น เพื่ อ บั น ทึ ก ค� ำ ร้อ ง โดยค� ำ ร้อ งจะถู ก บั น ทึ ก เข้ า สู่ ร ะบบ
เพื่อให้เจ้าหน้าทีต
่ รวจสอบ
12. หลั ง จากบั น ทึ ก ค� ำ ร้อ งเร ียบร้อ ย จะปรากฏหน้ า จอพิ ม พ์ ค� ำ ร้อ ง

ผู้ใช้บร ิการรอการตรวจสอบข้อมูลจากเจ้าหน้าที่
13. เมื่ อ เจ้ า หน้ า ที่ ด� ำ เนิ น การตรวจสอบเร ียบร้อ ยแล้ ว จะแจ้ ง ให้
ผู้ใช้บร ิการผ่านทางกล่องข้อความ เพื่อเตร ียมเอกสารฉบับจร ิง มายื่นที่สถานที่
รับจดแจ้งการพิมพ์ ตามพื้นทีร่ บ
ั ผิดชอบ (ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ หร ือส�ำนัก
ศิลปากรที่ 1-12)
14. หลังจากยื่นเอกสารฉบับจร ิง เจ้าหน้าที่จะด�ำเนินการออกหนังสือ

ราชการเพื่ อ ไปตรวจสอบประวั ติ อ าชญากรของเจ้า ของกิ จ การหนั ง สื อ พิ ม พ์
บรรณาธิการ ผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา และน�ำผลการตรวจสอบกลับมายื่นทีส
่ ถานทีร่ บ
ั
จดแจ้ง การพิ ม พ์ ตามพื้ น ที่ ร บ
ั ผิ ด ชอบ (ส� ำ นั ก หอสมุ ด แห่ ง ชาติ หร ือส� ำ นั ก
ศิลปากรที่ 1-12)
15. ในกรณีทไี่ ม่พบประวัติอาชญากร เจ้าหน้าทีด

่ �ำเนินการอนุมัติพิมพ์
ใบช�ำระค่าธรรมเนียม ผู้ใช้บร ิการน�ำไปช�ำระเง ินผ่านธนาคาร
16. ผู้ใช้บร ิการน�ำส่งเอกสารการช�ำระค่าธรรมเนียมผ่านทางจดหมาย

อิเล็กทรอนิกส์
17. เจ้ า หน้ า ที่ ต รวจสอบเอกสารการช� ำ ระเง น

ิ ค่ า ธรรมเนี ย มและ
ออกหนังสื อส� ำคั ญแสดงการจดแจ้งการพิมพ์ (แบบ พ. 2) ให้ แก่ ผู้ขอจดแจ้ง
การพิมพ์ตามระยะเวลาที่ก�ำหนดโดยประมาณ...วัน
บรรณานุกรม
กรมศิ ลปากร. ส� ำนั กหอสมุ ดแห่ งชาติ . เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั งสื อ =

International Standard Book Number (ISBN). กรุงเทพฯ:
รุง่ ศิลป์การพิมพ์, 2551.
มานิ จ สุ ขสมจิตร. ค�ำอธิบายพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิ มพ์ พุ ทธศั กราช
2550. [ม.ป.ท.]: [ม.ป.พ.], 2550.
สุภาณี สุขอาบใจ. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร= ISSN International
Standard Serial Number. กรุงเทพฯ: ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ,
2554.
International ISBN Agency. ISBN users’ manual seventh
edition. [Online]. Retrieved 20 December 2021, from:
https://www.kb.se/download/18.71dda82e160c04f1cc412b
c/1531827912246/ISBN%20International%20Users%20Man
ual%20-%207th%20edition.pdf

คู่มือการบริการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

คู่มือการบริการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

คู่มือการบริการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

คู่มือการบร ิการ ISSN ISBN และการจดแจ้งการพิมพ์

พิมพ์ครัง้ แรก มกราคม พุทธศักราช 2565 จ�ำนวน 200 เล่ม

ศิลปกรรม นายชโย ทองลือ

พิมพ์ที่ ส�ำนักพิมพ์คณะรัฐมนตร ีและราชกิจจานุเบกษา

กรมศิลปากร โดยส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ มีภารกิจหนึง่ ในการท�ำหน้าที่ ก�ำหนด

เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนั ง สื อ (ISBN)

หลักเกณฑ์ ว ิธีการ และเงอื่ นไขการยกเลิกเป็นผู้พิมพ์ 62

ผู้โฆษณา บรรณาธิการหร ือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์

(Publisher Identifier) รหัสชือ

การจดแจ้งการพิมพ์ตามพระราชบัญญัติจดแจ้งการพิมพ์ พุทธศักราช 2550

ส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ โดยกลุ่มบร ิการทรัพยากรสารสนเทศ กลุ่มงาน

Standard Serial Number : ISSN) บร ิการเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ

อย่ า งไรก็ ต าม ระบบสารสนเทศทางด้ านมรดกศิ ล ปวั ฒ นธรรม

3. กรอกรายละเอี ย ดในแบบฟอร์มการสมั ค รสมาชิก โดยคลิกเลือก

4. ผู้ใช้บร ิการรอผลการอนุมัติสมาชิก เมื่อเจ้าหน้าที่ด�ำเนินการอนุมัติ

เมื่ อ ผู้ ใ ช้บ ร ิการได้ ร บ

ชาติ ระดั บสากล ประเทศฝรัง่ เศส ในพุทธศักราช 2528 และหอสมุดแห่งชาติ

1. เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร ประกอบด้วยตัวเลขอารบิก 8 หลัก

2. เลข 8 หลักนี้ แบ่งเป็น 7 หลักแรก คือ เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ

หลักเกณฑ์การก�ำหนดเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร มีหลักการ ดังนี้

ISSN 2774-0552 (Print)

ISSN 2774-0560 (Online)

2.2 สิ่งไม่ตีพิมพ์ การพิมพ์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารบนสิ่งไม่

2.2.2 วารสารในรูปแบบซีดีรอม (CD-ROM) ฟลอปปี้ ดิ สก์

ตัวอย่าง หน้าปกวารสารว ิชาการ

ตัวอย่าง หน้าเว็บไซต์ หรอื URL จาก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์

2) การขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสาร (ISSN) ฉบับออนไลน์ (Online)

3. ขั้ น ที่ 1 กรอกแบบค� ำ ร้อ ง (Data Input) ประเภทหน่ ว ยงาน

4. ประเภทหน่ ว ยงาน (Publisher Category) เลื อ กประเภท

5. ประเภทของสิ่งพิมพ์ต่อเนื่อง (Type of Serial) เลือกประเภท

กรณี ขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำวารสารฉบับออนไลน์ ให้ วงเล็บ

8. ส่ ว นหน่ ว ยงานเอกชนที่ ต้ อ งการขอเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ

12. วาระการออก (Typically Published / Frequency) ผูใ้ ช้บรการ

17. สาระสังเขป (Abstract) พิมพ์ค�ำอธิบายเนื้อหาสาระของสิ่งพิมพ์

18. เมื่ อ พิ ม พ์ แ ละบั นทึกข้ อ มู ลถู ก ต้ อ งครบถ้ ว นแล้ ว คลิ ก >> ถั ด ไป

20. ในกรณี ที่เป็นหน่วยงานราชการ เมื่อด� ำเนิ นการตรวจสอบข้อมูล

21. ในกรณีทเี่ ป็นหน่วยงานเอกชน ต้องด�ำเนินการเพิม

24. เมื่ อ ค� ำ ร้อ งได้ ด� ำ เนิ น การแก้ ไข ข้ อ มู ล มี ค วามถู ก ต้ อ งครบถ้ ว น

ขั้ น ตอนการแก้ ไข/เปลี่ ย นแปลงข้ อ มู ล เลขมาตรฐานสากลประจ�ำ วารสาร

3. คลิกที่ “เพิ่มการขอเปลี่ยนแปลง ISSN” ระบบจะแสดงหน้าจอการ

ในกรณี ที่ ผู้ ใ ช้ บ ร ิการต้ องการแก้ ไ ขวาระการออก (Typically

เพื่อให้ การก�ำหนดเลขเป็นมาตรฐานเดี ยวกั นส� ำหรับส� ำนั กพิมพ์อื่นๆ

สภาสมาคมส�ำนักพิมพ์ ได้แต่งตัง้ คณะกรรมการว ิธีการและการเผยแพร่ขึน

ระบบเลขมาตรฐานประจ�ำ หนั ง สื อ ของอั ง กฤษ เร ียกว่ า Standard

ในระหว่ า งคร ิสต์ ศั ก ราช 1966 ส� ำ นั ก พิ ม พ์ แ ละตั ว แทนจ�ำ หน่ า ย

ในขณะที่ ป ระเทศอั ง กฤษได้ จั ด ระบบเลขมาตรฐานประจ�ำ หนั ง สื อ

คร ิสต์ ศั กราช 1967 คณะกรรมการว ชิ าการขององค์ ก ารมาตรฐาน

คร ิสต์ศักราช 1968 มีการประชุมทีล

ดั งนั้ น กรรมการแผนกเอกสารขององค์ ก ารมาตรฐานระหว่ า งชาติ

อี กทั้งยังสามารถใช้ควบคุ ม สิ่ ง พิ ม พ์ ที่ผ ลิ ต ขึ้น ในประเทศ และท�ำให้ ทราบถึ ง

การบร ิหารงานของระบบเลขมาตรฐานสากลประจ�ำ หนัง สื อ (ISBN)

ภารกิ จหน้ าที่ ของศู นย์เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนั งสื อประเทศไทย

ประโยชน์ ของเลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนั งสื อ

ส่วนที่ 1 Prefix Element น�ำหน้าด้วยเลข 3 หลัก เท่านั้น คือ เลข 978

ส่วนที่ 3 รหัสส�ำนักพิมพ์ (Registrant Element) หน่วยงานให้บร ิการ

แบบทีใ่ ช้เครอื่ งหมายยัติภังค์ (–) ระหว่างตัวเลข เช่น

แบบทีไ่ ม่มีเครอื่ งหมายยัติภังค์ (–) ระหว่างตัวเลข เช่น

ต�ำแหน่งที่พิมพ์บนสิ่งพิมพ์ แบ่งตามประเภทของวัสดุ ดังนี้

พิมพ์ครัง้ แรก มกราคม พุทธศักราช 2565 จ�ำนวน 200 เล่ม