‫ایران سکوالر‬

‫سال ‪۱۴۲۹‬‬
 ‫فهرست‬
‫اپوزیسیونی که به حکومت کردن عادت ندارد‪۳................................................................................................................‬‬

‫چرا سپاه نتوانست جلوی تغییر حکومت را بگیرد؟‪۱۱..........................................................................................................‬‬

‫برگزاری انتخابات مجلس موسسان با وجود بمب گذاری ها‪2۱................................................................................................‬‬

‫مدیریت بحران جنسی در دوران پس از جمهوری اسالمی‪3۱...................................................................................................‬‬

‫درگیری در تظاهرات حامیان جمهوری اسالمی در اعتراض به انتخابات‪۴۳....................................................................................‬‬

‫مدافعان اقلیت‌های جنسی‪ ،‬هدف اولین ترورهای انتحاری بعد از تغییر رژیم‪۵۴..............................................................................‬‬

‫همکاری با القاعده برای منفجر کردن سفارتخانه های ایران؟‪۶۵..............................................................................................‬‬

‫اطالعاتی مطلع از تماس سپاه با آمریکا‪۷۸........................................................................................................‬‬

‫ِ‬ ‫ترور دو مامور‬

‫صرفه جویی ‪ ۲۰-۱۵‬درصدی در بودجه با حذف «هزینه‌های ایدئولوژیک»‪۸۹..................................................................................‬‬

‫ایرانی‌ها‪ ،‬غیرمذهبی ترین مردم در «جهان اسالم»‪۹۹..........................................................................................................‬‬

‫سقوط جمهوری اسالمی به دست جناح محافظه کار حکومت‪108...........................................................................................‬‬

‫اعالم موجودیت گروه نژادپرست مسلح در تهران‪118.............................................................................................................‬‬

‫چرا راست گرایان اسرائیل به جمهوری اسالمی نیاز داشتند؟‪1۲8.................................................................................................‬‬

‫رویارویی با بحران زیست‌محیطی به ارث رسیده از دوران جمهوری اسالمی‪1۳8................................................................................‬‬

‫به خشونت کشیده شدن درگیری میان مدافعان و مخالفان فدرالی شدن ایران‪150.............................................................................‬‬

‫نام و پرچم ایران بعد از جمهوری اسالمی‪1۶۱.....................................................................................................................‬‬

‫تصویب قانون اساسی سکوالر ایران در همه پرسی‪172..........................................................................................................‬‬

‫حذف مرحله «بررسی صالحیت» از ساختار انتخابات ایران‪184................................................................................................‬‬

‫تعیین تکلیف کاندیداتوری مسئوالن جمهوری اسالمی در حکومت سکوالر‪195..............................................................................‬‬

‫‪ ۸‬جریان حاضر در اولین انتخابات ریاست جمهوری ایران سکوالر‪۲۰۶.........................................................................................‬‬

‫کناره گیری رئیس جمهور برایجلوگیری از شکاف قومی در انتخابات‪۲۱۷......................................................................................‬‬

‫نتایج انتخابات مجلس و ریاست جمهوری‪۲۲۸................................................................................................................‬‬

 ‫فصل اول‬
‫اپوزیسیونی که به حکومت کردن عادت ندارد‬

‫‪3‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۳۰‬اسفند ‪ ۲۰ / ۱۴۲۸‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫ســاعت ‪ ۷‬صبــح بــا صــدای زنــگ موبایــل از خــواب بیــدار مــی شــوم‪ .‬در میانــه خــواب و بیــداری‪ ،‬بــه زحمــت مــی فهمــم کــه رئیــس‬
‫جمهــور اســت‪ .‬از ایــن تمــاس غـ یـر منتظــره عذرخواهــی مــی کنــد و مــی خواهــد بـرای جلســه مهمــی راهــی دفـ تـرش بشــوم‪ .‬قبــل از‬
‫اینکــه ســوایل بکنــم توضیــح مــی دهــد‪« :‬اتفــاق بــدی نیفتــاده‪ ،‬موضــوع جلســه‪ ،‬پیــام نــوروزی اســت‪».‬‬

‫مــا شــب پیــش مـ ت ن‬

‫ـ� پیــام نــوروزی رئیــس جمهــور را نهـ یـا� کــرده بودیــم‪ .‬مــی شــود فهمیــد کــه روی اولـ ی ن‬
‫ـ� پیــام نوروزیــش بــه‬
‫عنــوان رئیــس جمهــور حساســیت دارد‪ .‬امــا کار کــردن دوبــاره روی متـ نـی کــه قب ـا ً نهـ یـا� شــده هــم وســواس زیــادی اســت‪.‬‬

‫در محوطــه نهــاد ریاســت جمهــوری‪ ،‬تعــداد نگهبــان هــا از همیشــه کمـ تـر اســت‪ .‬نگهبـ ن‬
‫ـا� کــه تــا حــاال او را ندیــده ام مــی پرســد چــه‬
‫ـی� هســتم‪ ،‬رئیــس دفـ تـر رئیــس جمهــور!» هــم مــا و هــم نگهبــان‬ ‫کار دارم‪ .‬کارتــم را نشــان مــی دهــم و مــی گویــم‪« :‬نیمــا حسـ ن‬
‫هــا‪ ،‬مــدت زیــادی نیســت کــه وارد مجموعــه شــده ایــم و تــا همدیگــر را بشناســیم طــول مــی کشــد‪.‬‬

‫در دفـ تـر رئیــس جمهــور‪ ،‬غـ یـر از خــودش‪ ،‬خانــم حافظــی معــاون اول و خانــم شــمس ســخنگوی دولــت هــم هســتند‪ .‬دقایقــی بعــد‬
‫آقــای مســعودی رئیــس هیــأت مشــاوران هــم مــی رســد و جلســه ش�وع مــی شــود‪ .‬رئیــس جمهــور مــی گویــد کــه از نظــر او کلمــه‬
‫بــه کلمــه مـ ت ن‬
‫ـ� پیامــی کــه دیشــب نهـ یـا� شــده هیــچ مشــکیل نــدارد‪ ،‬امــا هنــوز شــک دارد کــه ش�وع نشــدن پیــام بــا «بــه نــام خــدا»‬
‫ـو� باشــد‪ .‬توضیــح مــی دهــد کــه ‪ ۷۰‬ســال در ایــن کشــور مــردم عــادت کــرده انــد کــه پیــام هــای نــوروزی بــا بســم‬ ‫انتخــاب خـ ب‬
‫هللا الرحمــن الرحیــم ش�وع شــوند و اینکــه یــک دفعــه از بســم هللا تبدیــل بشــود بــه «ســام»‪ ،‬تغیـ یـر شــدیدی اســت‪« :‬شــاید بــد‬
‫نباشــد کــه حداقــل یــک بــه نــام خــدا در اول پیــام نــوروزی داشــته باشــیم‪».‬‬

‫بحـ ثـی کــه بــه دنبــال صحبــت هــای رئیــس جمهــور در مــی گـ یـرد‪ ،‬داغ تــر از صحبــت هــای دیشــب اســت‪ .‬انــگار همــه مــان ب ـرای‬
‫بحــث کــردن در روز عیــد کــم حوصلــه ایــم‪ .‬ســخنگوی دولــت و رئیــس هیــأت مشــاوران در دفــاع از ش�وع پیــام نــوروزی بــا نــام‬
‫خــدا صحبــت مــی کننــد و معــاول اول و مــن‪ ،‬مدافــع ش�وع پیــام بــا ســام هســتیم‪ .‬اســتدالل اصــی رئیــس هیــأت مشــاوران ایــن‬
‫اســت کــه اک�ث یــت بــاالی جمعیــت ای ـران‪ ،‬حـ تـی آنهـ یـا� کــه مذهــب خــایص را قبــول ندارنــد‪ ،‬بــه وجــود خــدا معتقدنــد‪ .‬مــن مــی‬
‫گویــم کــه شــخصاً مذهـ بـی هســتم ویل فکــر مــی کنــم آقــای امیـ نـی بــه عنــوان رئیــس جمهــور یــک حکومــت ســکوالر نمــی توانــد‬
‫ـار� ش�وع کنــد کــه معنــای مذهـ بـی دارد‪ .‬معــاون اول‪ ،‬فراتــر مــی رود و مــی گویــد‪« :‬مثــل اینکــه رئیــس‬ ‫صحبــت هایــش را بــا عبـ ت‬
‫جمهــور بایــد اول تکلیفشــان را روشــن کننــد کــه آیــا دیــن را از حکومــت جــدا مــی داننــد یــا نــه؟» رئیــس جمهــور چهــره در هــم مــی‬
‫کشــد‪ .‬بــه جایــش ســخنگوی دولــت جــواب مــی دهــد و اســتدالل مــی کنــد کــه انتقــال از حکومــت مذهـ بـی بــه حکومــت ســکوالر یــک‬
‫فراینــد تدریجــی اســت‪ .‬هشــدار مــی دهــد کــه «نمــی تــوان کــه از همــان ابتــدا بــا اقشــار مذهـ بـی درگـ یـر شــد»‪...‬‬

‫بحــث تــا بعــد از ظهــر طــول مــی کشــد‪ .‬نهایتـاً مــن و معــاون اول بــا مکافــات موفــق مــی شــویم رئیــس جمهــور را متقاعــد کنیــم‬
‫ـت� پیــام نــوروزی «بــه نــام خــدا» بیــاورد‪ .‬ســخنگو و رئیــس هیــأت مشــاوران مــی گوینــد حداقــل اولـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫کــه نبایــد در ابتــدای نخسـ ی ن‬
‫ـری دیگــری بگویــم‪ .‬بــا وجــود ایــن‪،‬‬‫پیــام نــوروزی دولــت را بــا بــه نــام خــدا ش�وع کنیــم و در ســال هــای بعــد اگــر الزم شــد‪ ،‬چـ ی ز‬
‫رئیــس جمهــور تصمیــم نهاییــش را گرفتــه اســت‪« :‬هــر کار ســال اول بکنیــم را بایــد در ســال هــای بعــد هــم ادامــه بدهیــم‪ .‬اول‬
‫پیــام یــک کلمــه میگویــم ســام و خــاص‪».‬‬

‫دم ســال تحویــل اســت و هنــوز نهــار هــم نخــورده ایــم‪ .‬قـرار مــی شــود لحظــه ســال تحویــل را دردفـ تـر رئیــس جمهــور بمانیــم‬
‫و بعــد فــوری بــه ســمت خانــه هایمــان برویــم تــا حداقــل نهــار را بــا خانــواده بخوریــم‪ .‬رئیــس جمهــور بــه شــوخی مــی گویــد‪:‬‬
‫«امســال‪ ،‬ســال کبیســه بــود و یــک روز هــم بیشـ تـر وقــت داشــتیم‪ ،‬امــا همــه کارهــا بــه دقیقــه آخــر کشــید!»‬

‫ـا� ‪-‬البــد اعضــای خانــواده‪ -‬توضیــح‬‫در گوشــه هــا� از ســالن‪ ،‬خانــم حافظــی و آقــای مســعودی را مــی بینیــم کــه دارنــد بــه کسـ ن‬
‫ی‬
‫ـرل نخواهــد بــود‪ .‬ظاهـرا مکالمــه هــا بــه راحـ تـی پیــش نمــی رود‪ .‬مکالمــه مــن بــا همــرم‬ ‫مــی دهنــد کــه لحظــه ســال تحویــل در مـ ن ز‬
‫ـ� پیــام نــوروزی بــوده هیجــان زده مــی شــود‪« :‬بایــد‬‫به‌مراتــب راحــت تــر اســت‪ .‬ســارا وقـ تـی مــی شــنود کــه مشــکل‪ ،‬نهـ یـا� کــردن مـ ت ن‬

‫‪4‬‬
 ‫در خانــه همــه اش را برایــم تعریــف کـ نـی‪».‬‬
‫گ‬
‫ســال هــا زنــد� کــردن بــه عنــوان اپوزیســیون‪ ،‬باعــث شــده کــه همیشــه همــه مــان بــه دنبــال کســب خـ بـر از «داخــل حکومــت»‬
‫باشــیم‪ .‬حــاال کــه خودمــان در حکومــت هســتیم‪ ،‬ســخت اســت عــادت کنیــم کــه نبایــد ارسار دولـ تـی را رس مـ ی ز‬
‫ـر غــذا تعریــف کــرد!‬

‫دوشنبه ‪ ۱‬فروردین ‪ ۲۱ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫روز اول ســال ســاعت ‪ ۹‬صبــح جلســه دفـ تـر رئیــس جمهــور ش�وع مــی شــود‪ .‬خوشــبختانه ایــن یــی جلســه‪ ،‬غـ یـر منتظــره نیســت‪ .‬از‬
‫قبــل از ســال تحویــل پیــش بینیمــان ایــن بــود کــه تعــداد پیــام هــای نــوروزی رسان کشــور هــای جهــان بیشـ تـر از ســال هــای گذشــته‬
‫ـخگو� بــه آنهــا همفکــری کنیــم‪.‬‬
‫باشــد و قـرار گذاشــته بودیــم کــه در صــورت لــزوم‪ ،‬در مــورد پاسـ ی‬

‫همــان طــور کــه انتظــار داشــتیم‪ ،‬دبـ یـر کل ســازمان ملــل متحــد و رسان کشــور هـ یـا� در غــرب کــه بیشـ تـرین تعــداد مهاجـران ایـر نا�‬
‫را دارنــد یعـ نـی آمریــکا‪ ،‬بریتانیــا و کانــادا پیــام نــوروزی داده انــد‪ .‬پیــام هــر ســه تــای آنهــا مضمــون کمابیــش مشــابهی دارد‪ :‬بت�یــک‬
‫نــوروز بــه کسـ ن‬
‫ـا� کــه در کشورهایشــان نــوروز را جشــن مــی یگ�نــد و اعــام تمایــل بــه گسـ تـرش روابــط بــا ایـران‪ .‬در ایــن میــان رئیــس‬
‫جمهــور آمریــکا‪ ،‬بــا مکافــات‪ ،‬یــک بیــت کامــل از حافــظ را از حفــظ مــی خوانــد‪« :‬بیــا تــا گل برافشــانیم و مــی در ســاغر اندازیــم –‬
‫فلــک را ســقف بشــکافیم و طرحــی نــو در اندازیــم!»‬

‫ـ� بــار پیــام نــوروزی داده انــد‪ :‬رئیــس جمهــور فرانســه‪ ،‬نخســت وزیــر چـ ی ن‬
‫ـ� و نخســت‬ ‫امــا گذشــته از آنهــا‪ ،‬ســه نفــر دیگــر بـرای اولـ ی ن‬
‫وزیــر ارساییــل‪ .‬رئیــس جمهــور فرانســه گفتــه کــه کشــورش‪ ،‬بــه عنــوان پرچمــدار الئیســیته در جهــان‪ ،‬ورود ایـران بــه جرگــه کشــورهای‬
‫گ‬
‫الئیــک را بت�یــک مــی گویــد و در پایــان هــم‪ ،‬ابـراز امیــدواری کــرده روابــط تجــاری و فرهنــی دو کشــور توســعه پیــدا کنــد‪.‬‬

‫ـ�‪ ،‬بعــد از مقدمــه ای مختــر‪ ،‬یــک راســت رفتــه رس اصــل مطلــب و از ابـراز تمایــل کشــورش‪ ،‬بــه عنــوان اولـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫نخســت وزیــر چـ ی ن‬
‫قــدرت اقتصــادی دنیــا‪ ،‬بــه رسمایــه گــذاری بیشـ تـر در ایـران صحبــت کــرده‪ .‬عجیــب اســت کــه در تمــام دوران حکومــت ســابق ایـران‪،‬‬
‫ـ� در باالتریــن ســطح بــود‪ ،‬رهـ بـران چـ ی ن‬
‫ـ� پیــام نــوروزی نــداده بودنــد و االن داشــتند ایــن کار را مــی کردنــد‪ .‬شــاید‬ ‫کــه روابــط بــا چـ ی ن‬
‫ـ� فاصلــه بگـ یـرد‪.‬‬‫نگراننــد کــه حکومــت جدیــد ایـران از چـ ی ن‬

‫ـوال� در مــورد ســابقه ایرانیــان و یهودیــان و کــورش و ای ـر نا� تبارهــای ارساییــل و ‪...‬‬
‫پیــام نخســت وزیــر ارسائیــل‪ ،‬مقدمــه ای طـ ن‬
‫دارد‪ .‬امــا در آخــر‪ ،‬خواسـ تـی رصیــح را مطــرح کــرده کــه برقـراری روابــط کامــل ســیایس و دیپلماتیــک دو کشــور در ســال جدیــد ایـر نا�‬
‫اســت‪.‬‬

‫قـرار شــد در جلســه راجــع بــه کلیــات پاســخ رئیــس جمهــور بــه پیــام هــای نــوروزی توافــق کنیــم و نوشـ ت ن‬
‫ـ� پیــش نویــس پاســخ هــا‬
‫را بــه خانــم شــمس ســخنگوی دولــت بسـ پـریم تــا بعــد بــا نظــر رئیــس جمهــور نهـ یـا� شــوند‪.‬‬

‫ـر‪ ،‬جــواب بت�یــک نخســت وزیــر ارسائیــل اســت‪ .‬رئیــس جمهــور‪ ،‬از بابــت تبعــات داخــی برقـراری رابطــه‬ ‫تنهــا موضــوع بحــث برانگـ ی ز‬
‫بــا تــل آویــو نگـر نا� دارد‪ .‬بــه عــاوه مــی گویــد مطمـ ئ ن‬
‫ـ� اســت کــه ش�وع بــه کار ســفارت ارسائیــل در ایـران‪ ،‬تامـ ی ن‬
‫ـ� امنیتــش را بــه یــک‬
‫مشــکل بــزرگ بـرای دولــت تبدیــل مــی کنــد‪ .‬ترجیــح مــی دهــد بـرای برقـرار روابــط عجلــه نکنیــم و در جــواب بــه پیامشــان بنویســیم‬
‫کــه «دولــت ایـران موضــوع برقـراری روابــط دو کشــور در زمــان مناســب را بــرریس خواهــد کــرد»‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫سه شنبه ‪ ۲‬فروردین ‪ ۲۲ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫امروز صبح جلسه خایص نیست ویل باید به ت‬

‫دف� بروم تا گزارش های اول سال را بخوانم‪.‬‬

‫خ�ســازترین‬
‫از همــه ایــن گـزارش هــا جالــب تــر‪ ،‬جمــع بنــدی واکنــش رســانه هــای داخــی بــه پیــام نــوروزی رئیــس جمهــور اســت‪ .‬ب‬
‫واکنــش از آیــت هللا حجــازی از مراجــع تقلیــد بــوده کــه در واکنــش بــه ش�وع نشــدن پیــام نــوروزی رئیــس جمهــور بــا نــام خــدا‪،‬‬
‫ســه روز ع ـزای عمومــی اعــام کــرده اســت‪ .‬او بعــد از اعــام نتایــج رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت هــم‪ ،‬یــک هفتــه ع ـزای عمومــی‬
‫اعــام کــرده بــود‪ .‬بــا ایــن تفــاوت کــه آن وقــت‪ ،‬چهــار مرجــع تقلیــد دیگــر هــم بــه او پیوســته بودنــد‪ ،‬ویل ایــن بــار‪ ،‬هنــوز مرجــع‬
‫دیگــری همراهــی نکــرده اســت‪.‬‬

‫ســایت «ظهــور»‪ ،‬کــه عمــا پــر مخاطــب تریــن وبســایت هــوادار حکومــت ســابق اســت‪ ،‬رنــگ پــس زمینــه خــودش را بــه ســیاه تغیـ یـر‬
‫داده و در تیـ تـر اصلیــش نوشــته‪« :‬ســعید امیـ نـی ‹خــدا› را کنــار گذشــت!» نویســنده مطلــب هشــدار داده کــه در ایـران «در گذشــته‬
‫ـ� حــذف کننــد امــا مومنـ ی ن‬ ‫گ‬
‫ـد� مومنـ ی ن‬ ‫هــم کسـ ن‬
‫ـ� آنهــا را حــذف کــرده انــد»‪ .‬ایــن ســایت‪ ،‬کاریکاتــور‬ ‫ـا� ســعی کــرده انــد خــدا را از زنـ‬
‫لــویس را هــم منتـ شـر کــرده بــا ایــن مضمــون کــه نــام هللا حــذف شــده و بــه جایــش دارد ســتاره داوود مــی آیــد! کــه اشــارهای بــه‬
‫درخواســت نخســت وزیــر ارسائیــل بـرای برقـراری رابطــه بــا ایـران اســت‪.‬‬

‫ـگا� رهـ بـر «حــزب جمهــوری اســامی» منتـ شـر‬ ‫ـو� را بــه قلــم مصطفــی گلپایـ ن‬ ‫ســایت «جمهــوری اســامی» هــم‪ ،‬یــک مطلــب حقـ ق‬
‫کــرده کــه در بهمــن مــاه گذشــته مجــوز فعالیــت گرفتــه و از از آن زمــان تاکنــون‪ ،‬بــا هــدف «اســتقرار جمهــوری اســامی در ایـران»‬
‫ـگا� از اســاس‪ ،‬رفرانــدوم ‪ ۱۱‬دی مــاه ســال گذشــته بـرای تبدیــل حکومــت ایـران از جمهــوری‬ ‫بــه فعالیــت مشــغول اســت‪ .‬آقــای گلپایـ ن‬
‫ـو� دانســته و نوشــته اســت‪« :‬رئیــس جمهــور شــدن ســعید امیـ نـی در تـ یـر ‪ ،۱۴۲۸‬بــر مبنــای ‹قانــون‬ ‫اســامی بــه جمهــوری را غـ یـر قانـ ن‬
‫ي اصــول‏ مربــوط ب ـه‏ اســامي‏ بــودن‏ نظــام‏ و‬ ‫ـو� اصــل ‪ ۱۷۷‬آن رصاحــت دارد‪ :‬محتــوا ‏‬ ‫اســایس ای ـران› صــورت گرفــت‪ .‬همــان قانـ ن‬
‫ي بــودن‏‬‫ف جمهــوري‏ اســامي‏ ايـران‏ و جمهــور ‏‬ ‫ي ايمـ ن‬
‫ـا�ي‏ و اهــدا ‏‬ ‫ابتنــاي‏ كليـ ‏ه قوانـي ن‏ و مقــررا ‏‬
‫ت بــر اســاس‏ موازيـن‏ اســام ‏ي و پايـه‏ هــا ‏‬
‫ت و ن ـيز اداره‏ امــور كشــور بــا اتــكاء ب ـه‏ آراء عموم ـي‏ و دي ـ ‏ن و مذه ـب‏ رســمي‏ اي ـران‏ تغيـ يـر‬
‫ت ام ـ ‏‬
‫ت و والي ـت‏ امــر و امام ـ ‏‬ ‫حكوم ـ ‏‬
‫ناپذيــر اســت‪».‬‬

‫ـگا� ادامــه داده‪« :‬چــه کــی اســت کــه ندانــد تــن دادن جمهــوری اســامی بــه رفرانــدوم تحمیــی‪ ،‬نــه نتیجــه ســاز و کاری‬ ‫گلپایـ ن‬
‫ـوال� مــدت هــواداران رفرانــدوم بــود کــه خواســته ای نامـ شـروع و یغ�قانـ ن‬
‫ـو�‬ ‫ـا� ســازمان یافتــه و طـ ن‬
‫ـو�‪ ،‬کــه حاصــل حضــور خیابـ ن‬‫حقـ ق‬
‫یعـ نـی پایــان نظــام حکومـ تـی جمهــوری اســامی را پیگـ یـری مــی کــرد‪».‬‬

‫امــروز صبــح وبســایت «جمهــوری»‪ ،‬پاســخی را بــه مقالــه «جمهــوری اســامی» منتـ شـر کــرده کــه در آن آمــده‪« :‬چـ ی ز‬
‫ـری کــه رســانه‬
‫هــای طرفــدار حکومــت ســابق نادیــده مــی یگ�نــد آن اســت کــه برگـزاری همــه پــریس‪ ،‬بــه دنبــال بیــش از ســه مــاه حضــور خیابـ ن‬
‫ـا�‬
‫ـر میلیــون هــا نفــر از مــردم در شــهرهای مختلــف بعــد از انتخابــات ریاســت جمهــوری صــورت گرفــت کــه تنهــا‬ ‫مســالمت آمـ ی ز‬
‫م�وعیــت یــا قانــون‪ ،‬ممکــن اســت بتــوان‬ ‫خواستشــان انجــام رفرانــدوم بــود‪ .‬قابــل فهــم نیســت کــه بــر مبنــای چــه برداشـ تـی از ش‬
‫نتیجــه رفراندومــی کــه ‪ ۸۸‬درصــد واجــدان ش�ایــط در آن ش�کــت کــرده و ‪ ۸۲‬درصــد رای دهندگانــش بــه تغیـ یـر نظــام حکومـ تـی کشــور‬
‫رای داده انــد را نامـ شـروع دانســت‪».‬‬

‫دوا� وزیــر فرهنــگ منتـ شـر کــرده کــه در آن گفتــه اســت‪« :‬بنیانگــذار‬‫در واکنـ شـی دیگــر‪ ،‬وبســایت ‪ ۱۱‬دی مصاحبــه ای را بــا کیانــوش ی‬
‫همــان سیســتم حکومـ تـی کــه مخالفــان دولــت هنــوز بــه دنبــال ابقــای آن در کشــورمان هســتند‪ ،‬پیــش از پـ یـروزی انقــاب ‪۱۳۵۷‬‬
‫گفــت‪ :‬مــا فــرض مــی کنیــم کــه ایــن ســلطنت پهلــوی اول کــه تأســیس شــد‪ ،‬بــه اختیــار مــردم بــود و مجلــس مؤسســان را هــم بــه‬
‫ـ� مــی کننــد‪ .‬رسنوشــت هــر فــردی بــا خــودش‬ ‫اختیــار مــردم تأســیس کردنــد‪ ...‬آنهــا چــه حقــی داشــتند کــه بـرای مــا ســلطان تعیـ ی ن‬
‫اســت‪ .‬مگــر پدرهــای مــا ویل مــا هســتند‪ .‬مگــر آن اشــخایص کــه در ‪۱۰۰‬ســال پیــش از ایــن‪ ۸۰ ،‬ســال پیــش از ایــن بودنــد میتواننــد‬
‫ـ� کننــد‪».‬‬‫رسنوشــت ملـ تـی را کــه بعدهــا وجــود پیــدا مــی کننــد‪ ،‬تعیـ ی ن‬

‫‪6‬‬
‫ـا�‪ ،‬حــدود ‪ ۷۰‬ســال پیــش در قانــون اســایس ایـران آورده‬ ‫ـ� منطــق‪ ،‬مــی تــوان گفــت اگــر کسـ ن‬ ‫دوا�‪« :‬بــر مبنــای همـ ی ن‬
‫بــه گفتــه خانــم ی‬
‫ن‬
‫باشــند کــه نــوع حکومــت تــا ابــد جمهــوری اســامی اســت و امــکان تغیـ یـر آن وجــود نــدارد‪ ،‬آنهــا قانونـاً و اخالقـاً حــق تعیـ یـ� تکلیــف‬
‫ـو� مــی رســیده انــد را نداشــته انــد‪ .‬مــردم هــر‬ ‫ـا� کــه دهــه هــای بعــد در ایــن کشــور بــه دنیــا مــی آمــده یــا بــه ســن قانـ ن‬ ‫بـرای کسـ ن‬
‫ـر نظــام حکومـ تـی خــود برخوردارنــد و هیــچ حکومـ تـی حــق نــدارد قوانیـ نـی را وضــع کنــد کــه‬ ‫کشــوری‪ ،‬از حــق تغیـ یـر مســالمت آمـ ی ز‬
‫ایــن حــق را تــا ابــد از نســل هــای آینــده بگـ یـرد‪».‬‬

‫البتــه بــه طــور کیل بــه نظــر مــی رســد تعــداد واکنــش هــای رســانه هــا بــه پیــام نــوروزی رئیــس جمهــور‪ ،‬کمـ تـر از حــد انتظــارات‬
‫قبــی ماســت کــه شــاید دلیــل اصلیــش ســنت دیرپــای تعطیــی اغلــب رســانه هــای ایـران در روزهــای اول ســال باشــد‪.‬‬

‫پیــام نــوروزی نخســت وزیــر ارسائیــل هــم‪ ،‬واکنــش هـ یـا� را داشــته‪ ،‬ویل ق ـرار نیســت در دفـ تـر از ایــن واکنــش هــا جمــع بنــدی‬
‫ـوا� از طــرف رئیــس جمهــور مــا منتـ شـر نشــده‪ ،‬بیشـ تـر رســانه هــای آن طــرف‬ ‫جداگانــه ای را تهیــه کنیــم‪ .‬احتمــاال چــون هنــوز جـ ب‬
‫بــه نیــش و کنایــه در مــورد درخواســت عــادی ســازی روابــط بســنده کــرده انــد‪ .‬اگرچــه یــک ســایت تنــدرو بــه نــام «بصـ یـرت آنالیــن»‬
‫مطلـ بـی را بــا ایــن مضمــون منتـ شـر کــرده کــه «دولــت ســعید امیـ نـی بهـ تـر مــی دانــد کــه اگــر ارسائیــی هــا بــه ایـران بیاینــد چــه مــی‬
‫شــود»‪ .‬مــی توانــد معنــای نوعــی هشــدار را داشــته باشــد‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۳‬فروردین ‪ ۲۳ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـر صبحانــه‪ ،‬بــا ســارا و ســامان نگاهــی بــه اخبــار شــبکه‬ ‫چهارشــنبه را قراراســت بــه خاطــر تعطیــات عیــد در خانــه بمانــم‪ .‬رس مـ ی ز‬
‫خ�نگارهـ یـا� را بــه تهـران و‬
‫ـ� عیــد جمهــوری ایـران» ب‬ ‫ـو� خارجــی مــی اندازیــم کــه بعـ ضـی هایشــان بـرای پوشــش «اولـ ی ن‬ ‫هــای تلویزیـ ن‬
‫شــهرهای دیگــر فرســتاده انــد‪.‬‬

‫مذه� اســت‪.‬‬ ‫�ض‬

‫ار� را از شــهر قــم تهیــه کــرده کــه تمرکــز آن‪ ،‬روی لبــاس مــردم حــا در مــکان هــای ب‬ ‫شــبکه چیـ نـی یس یس ت� وی گـز ش‬
‫ـا� هســتند کــه در پاســخ‬ ‫ـا� را نشــان مــی دهــد کــه در داخــل حــرم لبــاس ســیاه بــر تــن دارد و مــی گویــد اینهــا کسـ ن‬ ‫گ ـزارش‪ ،‬کسـ ن‬
‫بــه اعــام ع ـزای عمومــی توســط یــی از مراجــع تقلیــد‪ ،‬ســیاهپوش شــده انــد‪ .‬البتــه حـ تـی در تصاویــری کــه از حــرم نمایــش مــی‬
‫ـری حــدود‪ ۱۰‬درصــد ســیاهپوش را تشــخیص‬ ‫دهــد‪ ،‬بــه زحمــت مــی تــوان در میــان مـ ن‬
‫ـردا� کــه لبــاس هــای عــادی پوشــیده انــد‪ ،‬چـ ی ز‬
‫داد‪ .‬در میــان زنــان درصــد سیاهپوشــان دو – ســه دوبرابــر اســت‪ .‬امــا دلیــل اصــی آن‪ ،‬اســتفاده معمــویل خیــی از زنــان حــا�ض در‬
‫حــرم از چــادر مشــکیل اســت کــه ربطــی بــه عـزادار بــودن یــا نبودنشــان نــدارد و انــگار کــه گزارشــگر چیـ نـی‪ ،‬از ایــن ســنت ب� اطــاع‬
‫ـ�‪ ،‬کــه کشــورش سالهاســت صادرکننــده چــادر مشــی بــه ایـران بــوده‪ ،‬چنـ ی ن‬
‫ـ� خطـ یـا� بعیــد اســت‪.‬‬ ‫بــوده اســت‪ .‬از شــبکه دولـ تـی چـ ی ن‬

‫ار� را پخــش مــی کنــد کــه موضوعــش‪ ،‬ورود ب� ســابقه گردشــگرهای خارجــی بــه ایـران بـرای‬ ‫تلویزیــون دویچــه ولــه فــاریس هــم گـز ش‬
‫ـدا� متمرکــز اســت‬‫ش�کــت در جشــن هــای نــوروزی و کمبــود هتــل ب ـرای اســکان آنهاســت‪ .‬گ ـزارش‪ ،‬عمدتــا روی توریســتهای خنـ ن‬
‫م�وبــات الــکیل‬ ‫کــه مــی گوینــد فکــر نمــی کــرده انــد روزی در خیابــان هــای ایـران بــدون حجــاب راه برونــد یــا در هتــل هایشــان ش‬
‫بنوشــند‪.‬‬

‫ـرل اقــوام مــی شــویم‪ .‬در رستــارس شــهر‪ ،‬اح ـزاب پالکاردهــا� تبلیغـ ت‬
‫ـا� را بــا موضــوع‬ ‫بعــد از ظهــر ب ـرای عیــد دیـ ن‬
‫ـد� راهــی مـ ن ز‬
‫ی‬
‫انتخابــات مجلــس موسســان نصــب کــرده انــد کــه ق ـرار اســت یــک هفتــه بعــد از تعطیــات برگ ـزار شــود‪ .‬زمــان قانـ ن‬
‫ـو� تبلیغــات‬
‫ـا� بـرای کاندیداهــا هنــوز ش�وع نشــده امــا احـزاب در حــال تبلیــغ در مــورد اصــویل هســتند کــه معتقدنــد مجلــس موسســان‪،‬‬ ‫انتخابـ ت‬
‫بایــد در هنــگام تدویــن قانــون اســایس مــورد توجــه قـرار بدهــد‪.‬‬

‫در مـ ن ز‬
‫ـرل مــادر ســارا‪ ،‬عــده ای از بســتگان بــا حـرارت در حــال بحــث ســیایس هســتند و ظاهـرا مــا را کــه مــی بیننــد‪ ،‬بحثشــان داغ تــر‬
‫مــی شــود‪ .‬موضــوع صحبــت‪ ،‬پیــام نــوروزی رئیــس جمهــور اســت‪ .‬الحمــد هللا هرکدامشــان هــم از یــک جـ یـا� از پیــام خوششــان‬

‫‪7‬‬
 ‫نیامــده و ارصار دارنــد کــه انتقادشــان را بــه رئیــس جمهــور انتقــال بدهــم!‬

‫ـ� کاســه اســت‪ .‬هیــچ وقــت در عمــرم یــاد‬ ‫ـ� آش و همـ ی ن‬

‫ـرل پــدر و مــادر خــودم و دو جــای دیگــر هــم رس مــی زنیــم کــه همـ ی ن‬ ‫تــا شــب‪ ،‬بــه مـ ن ز‬
‫نــدارم دیــده باشــم کــه ایــن همــه مــردم بحــث ســیایس بکننــد و در مــورد ریــز و درشــت مملکــت نظــر بدهنــد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪،‬‬
‫ـا� کــه در گذشــته کمابیــش هــم عقیــده بودنــد‪ ،‬بــا هــم‬ ‫حداقــل در میــان اطرافیــان مــا‪ ،‬همــه منتقــد اوضــاع بودنــد‪ .‬امــا االن‪ ،‬همــان کسـ ن‬
‫ـ� حــاال»‬‫اختــاف نظــر شــدید پیــدا کــرده انــد‪ .‬احســاس مشـ تـرک اغلــب آدم هــا ایــن اســت کــه کشــور دارد شــکل جدیــدی مــی گـ یـرد و «از همـ ی ن‬
‫بایــد خیــی کارهــا انجــام بشــود یــا نشــود‪ .‬بــر رس اینکــه دولــت جدیــد بایــد چــه سیاســت هـ یـا� داشــته باشــد‪ ،‬بحــث هــای زیــادی در مــی‬
‫گـ یـرد کــه جمــع هــای فامیــی و غـ یـر فامیــی را خســته کننــده کــرده اســت‪ .‬بــه ویــژه بـرای مــن کــه عــادت داشــتم در ایــن جــور جمــع هــا از‬
‫ـف حکومــت از مســئوالن انتقــاد کنــم و حــاال خــودم یــک مســئول دولـ تـی هســتم‪ ،‬کنــار آمــدن بــا فضــای جدیــد ســخت اســت‪.‬‬ ‫موضــع مخالـ ِ‬

‫آخــر شــب بــا رسدرد بــه خانــه مــی رســیم‪ .‬مشــغول مســواک زدن هســتم کــه ســارا بــا فریــاد صدایــم مــی کنــد‪ .‬جلــوی تلویزیــون خشــکش زده‬
‫ـا� در رســتور نا� در اصفهــان گـزارش مــی دهــد‪ .‬گزارشــگر‬ ‫و بــه اخبــار ســاعت ‪ ۱۲‬شــب نــگاه مــی کنــد کــه از چاقــو خــوردن یــک توریســت آلمـ ن‬
‫ـکا� هــا تــوی خــاک ایــن‬ ‫ن‬
‫مــی گویــد یــک جــوان ســیاهپوش بعــد از زخمــی کــردن توریســت آلمــا� فریــاد زده‪« :‬هنــوز مــا نمــرده ایــم کــه آمریـ ی‬
‫ـا� وخیــم اســت‪.‬‬ ‫ـتگ� شــده و حــال توریســت آلمـ ن‬ ‫مملکــت عــرق بخورنــد‪ ».‬تلویزیــون خـ بـر مــی دهــد کــه جــوان مهاجــم دسـ ی‬

‫سارا می گوید‪« :‬یا خدا! ش�وع شد!»‬

‫پنجشنبه ‪ ۴‬فروردین ‪ ۲۴ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫جلســه دفـ تـر رئیــس جمهــور ش�وع مــی شــود‪ .‬ماجـرای ســوء قصــد دیشــب فکــر همــه را مشــغول کــرده ویل موضــوع جلســه‪ ،‬نامــه رهـ بـران ‪۸‬‬
‫حــزب ســیایس مخالــف جمهــوری اســامی بــه رئیــس جمهــور اســت‪ .‬نامــه‪ ،‬هفتــه آخــر اســفند بــه رئیــس جمهــور ارســال شــده و بــه «رونــد‬
‫کنــد تغیـ یـر ســاختار حکومــت در ایـران» انتقــاد مــی کنــد‪.‬‬

‫نویســندگان قبــل از اینکــه حــرف اصلیشــان را بزننــد انــگار مــی خواهنــد بــه رئیــس جمهــور یــادآوری کننــد کــه تنهــا بــه علــت خوشــاقبایل‪ ،‬ونــه‬
‫قابلیــت‪ ،‬موفــق بــه تغیـ یـر نظــام حکومـ تـی ایـران شــده اســت‪« :‬شــما قطعــا پیــش بیـ نـی نمــی کردیــد کــه تنهــا دو مــاه بعــد از پـ یـروزی شــما در‬
‫انتخابــات ‪ ۵‬تـ یـر ‪ ،۱۴۲۸‬رهـ بـر جمهــوری اســامی از دنیــا بــرود و اداره کشــور بــه شــورای پیــش بیـ نـی شــده در اصــل ‪ ۱۱۱‬قانــون اســایس جمهــوری‬
‫ـ�‪ ،‬قطعــا احتمــال نمــی دادیــد کــه بــا‬‫اســامی بــا حضــور شــما‪ ،‬رئیــس قــوه قضاییــه و یــی از فقهــای شــورای نگهبــان محــول شــود‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫ت‬
‫درگذشــت رهـ بـر وقــت‪ ،‬تجمعــات تاریخــی مــردم ایـران بــا خواســت تغیـ یـر قانــون اســایس آغــاز شــود‪ .‬تجمعــا� کــه تنهــا بــه فاصلــه چهــار‬
‫مــاه‪ ،‬بــه تســلیم شــدن حکومــت و برگـزاری رفرانــدوم ‪ ۱۱‬دی بـرای تغیـ یـر حکومــت انجامیــد کــه از بخــت بلندتــان‪ ،‬بــه شــما اختیــار تشــکیل‬
‫مجلــس موسســان‪ ،‬انحــال نهادهــای حکومـ تـی ســابق و اداره کشــور را تــا زمــان تشــکیل نهادهــای جایگزیــن را هــم مــی داد‪».‬‬

‫‪ ۸‬حــزب امضــا کننــده نامــه‪ ،‬مطالبــه ای مشــخص داشــتند‪« :‬ســوال ایــن اســت کــه دولــت شــما تاکنــون‪ ،‬از فرصــت هــای بادآوردهــای کــه بـرای‬
‫نهادینــه کــردن تغیـ یـرات اســایس درای ـران نصیبــش شــده چگونــه اســتفاد کــرده اســت؟ مشــخصا‪ ،‬شــما جــز اعــام زمــان برگ ـزاری انتخابــات‬
‫مجلــس موسســان (‪ ۱۹‬فروردیــن ‪ )۱۴۲۹‬چــه کار دیگــری ب ـرای تشــکیل نهادهــای حکومـ تـی جدیــد انجــام داده ایــد؟ دولــت شــما هنــوز زمــان‬
‫بنــدی رفرانــدوم قانــون اســایس و انتخابــات مجلــس را اعــام نکــرده و هنــوز مشــخص نیســت کــه بعــد از تصویــب قانــون اســایس جدیــد‪،‬‬
‫آیــا بــه عنــوان رئیــس جمهــوری کــه تحــت ‹قانــون اســایس جمهــوری اســامی› در انتخابــات پـ یـروز شــده‪ ،‬قصــد ادامــه مســئولیت را داریــد یــا‬
‫خـ یـر؟»‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد معتقــد نیســت کــه دولــت بایــد بــه خاطــر فشــار احـزاب کاری انجــام دهــد‪ ،‬ویل بهـ تـر اســت همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز بحــث‬
‫نیمــه کاره زمــان بنــدی انتخابــات بعــدی را نهـ یـا� کنیــم‪.‬‬

‫مــن پیــش نویـ ِـس زمــان بنــدی انتخابــات در ســال ‪ ۱۴۲۹‬را‪ ،‬کــه قبــل از عیــد تنظیــم کــرده بودیــم‪ ،‬بـرای تصمیــم گـ یـری نهـ یـا� توزیــع مــی کنــم‪.‬‬
‫در ایــن پیــش نویــس‪ ۱۹ ،‬فروردیــن بـرای انتخابــات مجلــس موسســان‪ ۲۴ ،‬تـ یـر بـرای رفرانــدوم قانــون اســایس جدیــد و ‪۲8‬مــرداد بـرای هــر دو‬
‫انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری پیــش بیـ نـی شــده اســت‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫آقــای مســعودی رئیــس هیــأت مشــاوران مــی گویــد‪« :‬همــان طــور کــه قبــا هــم بحــث شــده بــود‪ ،‬شــما مجبــور نیســتید انتخابــات ریاســت‬
‫جمهــوری زود هنــگام برگـزار کنیــد‪ .‬شــما قانونـاً تــا چهــار ســال دیگــر رئیــس جمهــور هســتید و در ایــن ش�ایــط بحـر نا� کشــور‪ ،‬بــه هــم زدن‬
‫ســاختار دولــت صحیــح نیســت‪».‬‬

‫بگ�یــم‪ .‬مــی‬
‫رئیــس جمهــور پاســخ مــی دهــد کــه پیــش از عیــد ایــن بحــث هــا شــده اســت و او مایــل نیســت دوبــاره ایــن بحــث را از رس ی‬
‫گویــد‪« :‬ایــن ‪ ۸‬حــزب بــا وجــود لحــن تلــخ نامــه شــان درســت مــی گوینــد کــه چنــد مــاه دیگــر قانــون اســایس ایــن کشــور عــوض مــی شــود و‬
‫ـو� نــدارم‪».‬‬‫م�وعیــت قانـ ن‬ ‫مــن کــه بــر اســاس قانــون اســایس جمهــوری اســامی رئیــس جمهــور شــده ام دیگــر ش‬

‫جلســه تنهــا یــک ســاعت و نیــم طــول مــی کشــد و در زمــان بنــدی هــای ذکــر شــده در پیــش نویــس‪ ،‬تغیـ یـری ایجــاد نمــی شــود‪ .‬قـرار میشــود‬
‫در جلســه شــنبه هیــات دولــت بــا وزیـران در میــان گذاشــته شــود و اگــر مشــکل خــایص پیــش نیامــد‪ ،‬خــود رئیــس جمهــور بعــد از سـ ی ز‬
‫ـرده بــه‬
‫در موضــوع را در یــک کنفرانــس مطبوعـ ت‬
‫ـا� اعــام کنــد‪.‬‬

‫خانــم شــمس ســخنگوی دولــت نگـران اســت کــه اعــام خـ بـر بــه فاصلــه کوتاهــی از نامــه احـزاب‪ ،‬ایــن تصــور را ایجــاد کنــد کــه رئیــس جمهــور‬
‫تحــت فشــار آنهــا زمــان بنــدی انتخابــات را اعــام کــرده‪ .‬پیشــنهاد مــی کنــد کــه رئیــس جمهــور در صحبــت هایــش ایــن موضــوع را روشــن‬
‫کنــد کــه فرآینــد نهـ یـا� کــردن زمــان هــای برگـزاری انتخابــات چهارگانــه‪ ،‬از قبــل از عیــد ش�وع شــده بــوده تــا بعــد از تعطیــات نــوروزی اعــام‬
‫شــود‪ .‬همــه موافقنــد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۵‬فروردین ‪ ۲۵ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـو� نــدارم کــه روز تعطیــل دو محافــظ را از خانــه و‬ ‫ن‬

‫ظهــر بــه هم ـراه ســارا و ســامان بــه رســتورا� در مرکــز شــهر مــی رویــم‪ .‬حــس خـ ب‬
‫زندگیشــان بــاز داشــته ایــم تــا همـراه مــا بــه ایــن طــرف و آن طــرف بیاینــد‪ ،‬امــا حراســت ریاســت جمهــوری ارصار دارد کــه احتیــاط کنیــم‪ .‬بــه‬
‫خــود مــن هــم یــک ســاح کمــری داده انــد و ســه – چهــار روز مشــق یت�انــدازی کــرده ام‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن کــه تــازه در ایــن کشــور کل فرماندهــان ارشــد پلیــس تغیـ یـر کــرده انــد‪ ،‬تــا ایــن لحظــه چنـ ی ن‬
‫ـ� بــه نظــر مــی رســد کــه شــهرها ناامــن‬
‫تــر از گذشــته نیســتند‪ .‬خیــی هــا‪ ،‬پیــش بیـ نـی مــی کردنــد کــه بعــد از تغیـ یـرات انجــام شــده در پلیــس و ین�وهــای مســلح‪ ،‬وضــع امنیـ تـی کشــور‬
‫ـران جرایــم اجتماعــی – بــه ویــژه جرایــم خشــن – بیشـ تـر از گذشــته نشــده‪ .‬البتــه کمـ تـر هــم نشــده اســت‪.‬‬ ‫بــه هــم بریــزد‪ ،‬امــا مـ ی ز‬

‫در داخــل رســتوران‪ ،‬عــده ای از مشـ تـریان مــن را مــی شناســند و بــا دســت بــه هــم نشــان مــی دهنــد‪ .‬چنــد نفــری هــم خــوش و بــش مــی‬
‫کنــد‪ .‬معــروف بــودن و بــا محافــظ در شــهر حرکــت کــردن بــه همـراه خانــواده‪ ،‬بـرای ســامان جالــب اســت‪۱۴ .‬ســال از ‪ ۱۵‬ســال عمــرش را در‬
‫خــارج از ایـران بــه رس بــرده و همیشــه از مــا شــنیده بــوده کــه امــکان برگشـ ت ن‬
‫ـ� بــه ایـران را نخواهــد داشــت‪ .‬االن کــه برگشــته‪ ،‬در مــورد خیــی‬
‫چ�هــا غــر مــی زنــد‪ ،‬امــا از توجــه مــردم خوشــش مــی آیــد‪ .‬هــر چنــد کــم کــم دارد برایــش عــادی مــی شــود‪.‬‬ ‫از ی ز‬

‫ـر بغــل دسـ تـی مــان مــردی میــان ســال بــه همـراه خانــواده اش نشســته اســت کــه رس ی ز‬
‫م�مــان مــی آیــد و احوالـ پـریس مــی کنــد‪ .‬اجــازه مــی‬ ‫رس مـ ی ز‬
‫خواهــد کــه یــک بطــری ش�اب مهمانمــان کنــد‪ .‬مــی گویــم‪« :‬متشــکرم‪ ،‬مــن مـ شـروب نمــی خــورم‪ ».‬متعجــب مــی پرســد‪« :‬بــه خاطــر سـ ت‬
‫ـام�‬
‫می�ســیدم‪».‬‬ ‫یــا بــه دلیــل مذهـ بـی؟» امــا فــوری از ســوالش پشــیمان مــی شــود و مــی گویــد‪« :‬عــذر مــی خواهــم‪ ،‬نبایــد پ‬

‫ـر بلنــد مــی شــویم همــان آقــا بــا صــدای بلنــد خداحافظــی مــی کنــد‪ .‬ایــن بــار‪ ،‬کمــی مســت شــده و بــدون‬ ‫بعــد از رصف غــذا‪ ،‬وقـ تـی از رس مـ ی ز‬
‫گ‬
‫ـتی� اســت‪ .‬مــی گویــد‪« :‬آقــا نکنــد وقـ تـی میختــان را کوبیدیــد مثــل آخوندهــا زنــد� را بــه مــا حـرام کنیــد!» (بــه گیالســش اشــاره مــی‬ ‫رودربایسـ ت‬
‫کنــد) خنــده یخــی مــی کنــم و رد مــی شــوم‪.‬‬

‫سامان می پرسد‪« :‬میختان را کوبیدید ن‬

‫یع� چی؟» فارسیش خوب است‪ ،‬اما هنوز نه آن قدر که این جور اصطالحات را بفهمد‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫شنبه ‪ ۶‬فروردین ‪ ۲۶ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبح‪ ،‬ی ن‬
‫اول� جلسه هیأت دولت در سال جدید تشکیل می شود‪.‬‬

‫پیــش از ش�وع جلســه‪ ،‬محــض احتیــاط یــادآوری مــی کنــم کــه از هفتــه بعــد جلســات بــه جــای شــنبه‪ ،‬یکشــنبه برگـزار خواهــد شــد‪ .‬هیــات‬
‫ـرده بــه در‪ ،‬تعطیــی آخــر هفتــه ادارات از پنجشــنبه و جمعــه‪ ،‬بــه جمعــه و شــنبه منتقــل‬ ‫دولــت قبــل از عیــد تصویــب کــرده کــه بعــد از سـ ی ز‬
‫شــود‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬تعطیــی پنجشــنبه و جمعــه ادارات ایـران و تعطیــی شــنبه و یکشــنبه بیشـ تـر کشــورهای دیگــر‪ ،‬بـرای مــا‬
‫مشــکل ایجــاد مــی کــرد‪ .‬چــون چهــار روز در هفتــه را یــا مــا تعطیــل بودیــم یــا آنهــا و عمــا‪ ،‬فقــط ســه روزدوشــنبه و ســه شــنبه و چهارشــنبه‬
‫ـا� میمانــد‪ .‬بــا مصوبــه جدیــد‪ ،‬پنجشــنبه بــه روزهـ یـا� کــه نــه مــا تعطیلیــم و نــه بقیــه اضافــه مــی شــود و یــک روز‬ ‫بـرای ارتباطــات اداری بـ ق‬
‫ـ� الملــی وقــت خواهیــم داشــت‪.‬‬ ‫بیشـ تـر بـرای ارتباطــات بـ ی ن‬

‫ـ� دســتور جلســه‪ ،‬زمــان بنــدی رفرانــدوم و ســه انتخابــات ســال ‪ ۱۴۲۹‬اســت‪ .‬اکـ ثـر اعضــای جلســه بــا زمــان هــای پیــش بیـ نـی شــده بـرای‬
‫اولـ ی ن‬
‫انتخابــات مجلــس موسســان‪ ،‬همــه پــریس قانــون اســایس و انتخابــات مجلــس موافقنــد ویل عــده ای بــه شــدت مخالــف برگ ـزاری انتخابــات‬
‫زودهنــگام ریاســت جمهــوری همزمــان بــا انتخابــات مجلــس هســتند‪ .‬رئیــس جمهــور‪ ،‬حــا�ض بــه تغیـ یـر تصمیــم خــود ب ـرای برگ ـزاری ایــن‬
‫انتخابــات نیســت و بــه شــوخی مــی گویــد‪« :‬مثــل اینکــه دوســتان خیــی نگراننــد شکســت بخــورم و دیگــر وزیــر نباشــند!»‬

‫آقــای معصومــی وزیــر کشــور پیشــنهاد مــی کنــد در ایــن مــورد رأی گـ یـری شــود‪ .‬خانــم حافظــی معــاون اول تذکــر مــی دهــد کــه نمــی تــوان‬
‫بــا رای‌گـ یـری رئیــس جمهــور را مجبــور بــه کاری کــرد کــه بــه آن معتقــد نیســت‪« :‬دوســتان لطفــا توجــه داشــته باشــند کــه ایــن‪ ،‬هیــأت دولــت‬
‫اســت و دیگــر در جلســات اپوزیســیون نیســتیم کــه هــر از گاه کــی پیشــهاد رأی گـ یـری کنــد‪ ».‬آقــای معصومــی معـ تـرض اســت‪« :‬بعــد از‬
‫انحــال مجلــس قدیــم و تــا زمــان تشــکیل مجلــس جدیــد‪ ،‬هیــات دولــت بــه طــور موقــت وظیفــه قانــون گــذاری را هــم بــر عهــده دارد و ایــن‬
‫یعـ نـی مــا بایــد در جلســات کابینــه مــدام رای گـ یـری داشــته باشــم‪ »...‬خانــم حافظــی حرفــش را قطــع مــی کنــد‪« :‬ویل نــه در موضوعـ ت‬
‫ـا� کــه‬
‫بــه تصمیــم گـ یـری هــای شــخیص رئیــس جمهــور مربــوط مــی شــود‪ .‬ایــن خــود رئیــس جمهــور اســت کــه تصمیــم مــی گـ یـرد بعــد از تصویــب‬
‫قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬از ِسـ َـمتش کنــاره گـ یـری کنــد تــا انتخابــات مجــددا ریاســت جمهــوری برگـزار شــود یــا نــه‪».‬‬

‫وزیــر کشــور و تعــدادی از وزرا کمــاکان نگراننــد اگــر در انتخابــات زودرس فــرد دیگــری رئیــس جمهــور شــود‪ ،‬تمــام کارهـ یـا� کــه از ســال ‪۱۴۲۸‬‬
‫بـرای تغیـ یـر نظــام حکومـ تـی انجــام شــده‪ ،‬ناتمــام بمانــد‪.‬‬

‫نهایتـاً خانــم بـ نـی عامــر وزیــر امــور خارجــه پیشــنهاد مــی کنــد کــه بعــد از بحــث هــای موافــق و مخالــف‪ ،‬حداقــل یــک رأی گـ یـری غـ یـر الـزام‬
‫آور (اســتمزاجی) انجــام دهیــم تــا رئیــس جمهــور از گرایــش کیل اعضــای هیــأت دولــت مطلــع شــود‪ ،‬امــا بعــد هــر طــور کــه خواســت تصمیــم‬
‫بگـ یـرد‪ .‬رئیــس جمهــور قبــول مــی کنــد‪ .‬رای گـ یـری انجــام مــی شــود و اک�ث یــت ضعیفــی از وزرا رای مــی دهنــد کــه همزمــان بــا انتخابــات‬
‫مجلــس‪ ،‬انتخابــات زودهنــگام ریاســت جمهــوری هــم برگـزار شــود‪.‬‬

‫بــه ایــن ترتیــب‪ ۱۹ ،‬فروردیــن انتخابــات مجلــس موسســان‪ ۲۴ ،‬تـ یـر رفرانــدوم قانــون اســایس جدیــد و ‪ ۲8‬مــرداد دو انتخابــات مجلــس و‬
‫ریاســت جمهــوری همزمــان برگ ـزار خواهنــد شــد‪.‬‬

‫در پایــان جلســه‪ ،‬معــاون اول بــه رئیــس جمهــور نزدیــک مــی شــود و آهســته مــی گویــد‪« :‬روش شــما‪ ،‬مناســب حکومتــداری نیســت‪ .‬االن اگــر‬
‫نتیجــه رای گـ یـری خــاف نظرتــان در مــی آمــد چــه مــی کردیــد؟ حرفتــان را پــس مــی گرفتیــد؟»‬

‫صحبتــش ب� راه نیســت ویل لحنــش رئیــس جمهــور را بــه واکنــش وا مــی دارد‪« :‬خانــم حافظــی! چنــد مــاه دیگــر صـ بـر کنیــد‪ .‬بلکــه اصـا ً از‬
‫قــدرت کنــار رفتیــم و کــی جــای مــا آمــد کــه حکومــت داری را بلــد اســت‪ .‬آن وقــت خیــال شــما راحــت میشــود‪».‬‬

‫وانمود می کنم که ی ز‬
‫چ�ی از این مکالمه نشینده ام‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫فصل دوم‬
‫چرا سپاه نتوانست جلوی تغییر حکومت را بگیرد؟‬

‫‪11‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۷‬فروردین ‪ ۲۷ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫مرکــز پژوهــش هــای ریاســت جمهــوری ســمیناری دو روزه را بــا موضــوع «ریشــه هــای فروپـ ش‬
‫ـا� جمهــوری اســامی» برگـزار کــرده کــه‬
‫قـرار اســت بعـ ضـی از مســئوالن ســابق هــم در آن صحبــت کننــد‪.‬‬

‫ـخ� نا� ســه مقــام نظامــی و امینـ تـی حــا�ض باشــم‪.‬‬

‫مــن وقــت ش�کــت در تمــام جلســات آن را نــدارم امــا برایــم مهــم اســت کــه در سـ ن‬
‫یــی از آنهــا میثــم شــکوهی رئیــس مرکــز تحقیقــات راهـ بـردی ســپاه پاســداران از ســال ‪ ۱۴۲۴‬اســت کــه تــا آخریــن روزهــای جمهــوری‬
‫اســامی در ســمت خــود قـرار داشــت‪ .‬نفــر دیگــر‪ ،‬احســان رس با� رئیــس کار‪-‬گــروه «امنیــت پایــدار» شــورای عــایل امنیــت مــی اســت‬
‫کــه از ســال ‪ ۱۴۲۰‬تشــکیل شــده بــود و بــه مســئولیت او تــا پایــان عمــر حکومــت ســابق بــه فعالیــت خــود ادامــه داد‪ .‬نفــر ســوم‪،‬‬
‫ـا� حکومــت اســت کــه قبــا او را بــا نــام «ســیف الهــی» مــی شــناختیم ویل‬‫معــاون امنیــت داخــی وزارت اطالعــات در دو ســال پایـ ن‬
‫االن معلــوم مــی شــود کــه نــام واقعیــش «کامـران حقیقــی» اســت‪.‬‬

‫ـخ� نا�‪ ،‬ســندی مهــم را بــر روی صفحــه نمایــش بــزرگ ســالن کنفرانــس نشــان‬ ‫ـ� سـ ن‬‫ـخ�ان آقــای شــکوهی اســت کــه در حـ ی ن‬ ‫ـ� سـ ن‬
‫اولـ ی ن‬
‫مــی دهــد‪ .‬مــن پیشـ تـر در جریــان بــودم کــه در جریــان ســمینار‪ ،‬ق ـرار اســت از اســنادی ب ـرای اولـ ی ن‬
‫ـ� بــار رونمـ یـا� شــوند و خـ بـر‬
‫داشــتم کــه پیــش از ســمینار‪ ،‬اعتبــار ایــن ســندها توســط وزارت اطالعــات (جدیــد) بــرریس شــده‪ ،‬ویل از محتــوای اطالعـ ت‬
‫ـا� کــه قـرار‬
‫اســت رونمـ یـا� شــوند خـ بـری نداشــتم‪.‬‬

‫ـخگو� ایــن پرســش اختصــاص دارد کــه چـرا ســپاه پاســداران نتوانســت در مقابلــه بــا تظاهـرات‬ ‫سـ ن ن‬
‫ـخ�ا� شــکوهی‪ ،‬مشــخصا بــه پاسـ ی‬
‫تغیــر حکومــت اقــدام موثــری انجــام دهــد و بــه طــور کیل‪ ،‬چــرا نتوانســت‬‫رسارسی هــواداران برگــزاری رفرانــدوم و ســپس ی‬
‫جمهــوری اســامی را حفــظ کنــد؟‬

‫ـا� آخریــن رهـ بـر جمهــوری اســامی در ‪ ۳۰‬مــرداد ‪ ۱۴۲۸‬بــر اثــر‬ ‫او مهــم تریــن عامــل را خ ـا ً رهـ بـری نظــام بعــد از درگذشــت ناگهـ ن‬
‫ســکته قلـ بـی مــی دانــد‪ .‬یــادآوری مــی کنــد کــه در زمــان حیــات شــخص اول جمهــوری اســامی‪ ،‬اختالفــات جنــاح هــای مختلــف‬
‫حکومــت بــه حــدی اوج گرفتــه بــود کــه مجلــس خـ بـرگان قــادر بــه جمــع بنــدی در مــورد جایگزیــن رهـ بـری نبــود‪ .‬شــکوهی در همـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫ارتبــاط نامــه ای را رو مــی کنــد کــه رئیــس مجلــس خـ بـرگان‪ ،‬شــش روز بعــد از درگذشــت رهـ بـر بــه فرمانــده کل ســپاه پاســداران‬
‫ـو�‬‫ـ� آیــت هللا یعقـ ب‬‫ـ� رهـ بـری – مشــخصا کمــک بــه جــا انداخـ ت ن‬ ‫ـ� جانشـ ی ن‬
‫نوشــته و در آن‪ ،‬خواســتار دخالــت ســپاه در فراینــد تعیـ ی ن‬
‫ـ� – شــده اســت‪ .‬رئیــس خـ بـرگان در نامــه اش نوشــته کــه نایــب رئیــس اول مجلــس خـ بـرگان و یــک عضــو دیگــر‬ ‫بــه عنــوان جانشـ ی ن‬
‫ـی� آقــای پناهیــان بــوده اســت‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه مطابــق نامــه‪ ،‬در همــان جلســه‬ ‫شــهادت داده انــد کــه نظــر رهـ بـر‪ ،‬بــه جانشـ ن‬
‫کــه ایــن شــهادت عنــوان شــده‪ ،‬ســه نفــر دیگــر از اعضــای مجلــس خـ بـرگان (یــی از آنهــا بــه قیــد قســم جاللــه) شــهادت داده انــد‬
‫کــه از رهـ بـر دو مــاه قبــل از فوتــش شــنیده انــد کــه هنــوز بــه جانشـ ن‬
‫ـی� فــرد خــایص نظــر نــدارد‪ .‬آنهــا نتیجــه گرفتــه انــد کــه ســکته‬
‫ـا� ویل فقیــه باعــث شــده تــا وی قبــل از اعــام جمــع بنــدی خــود راجــع بــه جانشــینش از دنیــا بــرود‪.‬‬ ‫ناگهـ ن‬

‫رئیــس مجلــس خـ بـرگان‪ ،‬در ادامــه نامــه خــود بــه فرمانــده ســپاه گالیــه کــرده کــه بیــان دو شــهادت متناقــض در مجلــس خـ بـرگان راجــع‬
‫ـ� خــود‪ ،‬باعــث شــده تــا اکـ ثـر اعضــای مجلــس نســبت بــه ایــن گونــه «شــهادت»ها بیاعتمــاد شــوند‬ ‫بــه نظــر رهـ بـر در مــورد جانشـ ی ن‬
‫ـ� جایگزیــن رهـ بـر‪ ،‬در نتیجــه بحــث هــای اقناعــی اعضــا صــورت بگـ یـرد‪ .‬رئیــس مجلــس خـ بـرگان‪ ،‬در عـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫و توافــق کننــد کــه تعیـ ی ن‬
‫حــال‪ ،‬از شــهادت نایــب رئیــس اول راجــع بــه جانشـ ی ن‬
‫ـ� مــورد نظــر رهـ بـر ســابق دفــاع کــرده و از ســپاه خواســته اســت بــا بــه دســت‬
‫ـو� را «جابینــدازد»‪.‬‬‫ـ� کنـ تـرل کشــور‪ ،‬رهـ بـری آیــت هللا یعقـ ب‬ ‫گرفـ ت ن‬

‫ســندی کــه توســط میثــم شــکوهی ارائــه مــی شــود‪ ،‬از یــک زاویــه خــاص هــم مهــم اســت و آن اینکــه در اواســط شــهریور ‪،۱۴۲۸‬‬
‫ـ� خـ بـر درخواســت رئیــس‬ ‫ـا� کــه جلســات متشــنج مجلــس خـ بـرگان جریــان داشــت‪ ،‬بخــش فــاریس شــبکه یس یس ت� وی چـ ی ن‬ ‫زمـ ن‬
‫مجلــس خـ بـرگان از فرمانــده ســپاه بـرای «کودتــا» را بــه نقــل از منابعــی در داخــل ایــن مجلــس منتـ شـر کــرده بــود‪ .‬در آن زمــان کــی‬
‫ایــن خـ بـر را بــاور نکــرده بــود چــون برداشــت عمومــی ایــن بــود کــه ســندی در حــد نامــه رئیــس مجلــس خـ بـرگان بــه فرمانــده ســپاه‪،‬‬

‫‪12‬‬
‫قاعدتـاً رسی تــر از آن اســت کــه اطالعــات آن‪ ،‬از جانــب فرســتند یــا یگ�نــده لــو بــرود و در اختیــار یــک شــبکه خارجــی قـرار بگـ یـرد‪.‬‬

‫ـ� ایــن توضیــح بســنده مــی کنــد کــه در‬ ‫آقــای شــکوهی در توضیــح اینکــه خــود وی چگونــه بــه ایــن ســند دسـ تـریس پیــدا کــرده بــه گفـ ت ن‬
‫آســتانه انحــال ســپاه پاســداران‪ ،‬او و تعــدادی دیگــر از مســئوالن ســپاه کوشــیده انــد تــا قبــل از نابــودی بعـ ضـی اســناد مهــم ایــن‬
‫ـ� ادعــا� درســت باشــد‪ ،‬مــی تــوان حــدس زد کسـ ن‬
‫ـا�‬ ‫نهــاد بــه آنهــا دسـ تـریس پیــدا کننــد کــه «تــا حــدی موفــق بــوده انــد»‪ .‬اگــر چنـ ی ن‬
‫ی‬
‫چ�هـ یـا� کــه بــه �ض ر خودشــان بــوده را نگــه نداشــته انــد‪ .‬ویل حـ تـی بــا ایــن فــرض‬ ‫کــه بــه جمــع آوری اســناد ســپاه پرداختــه انــد البــد ی ز‬
‫ـا� مانــده از اهمیــت زیــادی برخــوردار اســت‪.‬‬ ‫هــم‪ ،‬همــان مقــدار اســناد بـ ق‬

‫ـخ�ان بعــد‪ ،‬احســان رس با� رئیــس کارگــروه امنیــت پایــدار در شــورای امنیــت مــی (ســابق) اســت‪ .‬او دو ســند را بــه نمایــش مــی‬ ‫سـ ن‬
‫گــذارد کــه موضــوع هــر دو‪ ،‬تبعــات ســیایس – امنیـ تـی بــه جمــع بنــدی نرســیدن مجلــس خـ بـرگان در مــورد جانشـ ی ن‬
‫ـ� رهـ بـر اســت‪.‬‬
‫ـ� ســند‪ ،‬در واقــع تحلیــی اســت کــه در بهمــن مــاه ‪ ،۱۴۲۵‬ســه ســال و خــورده ای قبــل از درگذشــت رهـ بـر‪ ،‬از ســوی کار گــروه‬ ‫اولـ ی ن‬
‫امنیــت پایــدار در اختیــار شــورا ق ـرار گرفتــه و جــدی گرفتــه نشــده اســت‪ .‬ایــن گ ـزارش‪ ،‬بــه انتقــاد از اصــل ‪ ۱۱۱‬قانــون اســایس‬
‫جمهــوری اســامی اختصــاص دارد کــه مطابــق آن‪ ،‬اگــر مجلــس خـ بـرگان نتوانــد بــه رسعــت در مــورد جایگزیــن رهـ بـر بــه جمــع بنــدی‬
‫ـا� کــه تصمیــم آن نهـ یـا� شــود‪ ،‬شــور یا� متشــکل از رئیــس جمهــور‪ ،‬رئیــس قــوه قضاییــه و یــی از فقهــای شــورای‬ ‫برســد‪ ،‬تــا زمـ ن‬
‫نگهبــان بــه طــور موقــت اداره کشــور را بــه عهــده مــی گـ یـرد‪ .‬گ ـزارش‪ ،‬ایــن اصــل را دارای «ای ـراد امنیـ تـی» مــی دانــد چــون در آن‪،‬‬
‫ـا� مشــخیص ب ـرای مســئولیت شــور یا� کــه تــا زمــان جمــع بنــدی خـ بـرگان کشــور را ارائــه مــی کنــد ذکــر نشــده اســت‪.‬‬ ‫ســقف زمـ ن‬

‫گـزارش دوم‪ ،‬یــک مــاه و نیــم بعــد از درگذشــت رهـ بـر جمهــوری اســامی‪ ،‬در مهــر ‪ ۱۴۲۸‬تهیــه شــده و بــه انتقــاد از جــدی گرفتــه‬
‫نشــدن گـزارش بهمــن ‪ ۱۴۲۵‬پرداختــه اســت‪ .‬گـزارش جدیــد یــادآوری مــی کنــد کــه بعــد از درگذشــت شــخص اول نظــام جمهــوری‬
‫ـ� بــه موقــع جانشـ ی ن‬
‫ـ� رهـ بـر ناتــوان‬ ‫اســامی‪ ،‬اختالفــات اعضــای مجلــس خـ بـرگان بــه حــدی اوج گرفتــه کــه ایــن مجلــس‪ ،‬از تعیـ ی ن‬
‫مانــده و در عمــل‪ ،‬اداره کشــور بــه عهــده شــور یا� ســه نفــره افتــاده کــه اعضــای آن‪ ،‬بــه شــدت بــا یکدیگــر اختــاف موضــع دارنــد‪.‬‬
‫گـزارش مــی افزایــد کــه در ش�ایــط جدیــد‪ ،‬ماننــد ســابق یــک «ویل فقیــه» وجــود نداشــته کــه نظــرش فصــل الخطــاب تلقــی شــود‪،‬‬
‫ـاو� داشــته انــد‪ .‬طبیعت ـاً‪ ،‬کسـ ن‬
‫ـا�‬ ‫ـ� خــود تقســیم کــرده بودنــد کــه دیــدگاه هــای متفـ ت‬ ‫بلکــه ســه سیاســتمدار جایــگاه رهـ بـری را بـ ی ن‬
‫چــون فرماندهــان و پرســنل ســپاه دیــدگاه هیــچ کــدام را «حکــم ویل فقیــه» نمــی دانســته انــد‪ .‬جمــع بنــدی ارائــه شــده بــه شــورای‬
‫عــایل امنیــت مــی‪ ،‬ترصیــح دارد کــه خــاء رهـ بـری در ‪ ۱۴۲۸‬باعــث شــده تــا یــک مرجــع مشــخص بـرای هدایــت ســپاه در آن ش�ایــط‬
‫حســاس وجــود نداشــته باشــد‪ .‬بــه عــاوه خــود فرماندهــان ســپاه هــم‪ ،‬کــه اختالفــات سیاسیشــان بعــد از مــرگ رهـ بـری اوج گرفتــه‬
‫بــود‪ ،‬نتواننــد بــر رس اقــدام واحــدی چــون کودتــا بــه همــکاری پب�دازنــد‪.‬‬

‫مطابــق ســند‪ ،‬بعــد از درگذشــت رهـ بـر‪ ،‬اختالفــات داخــی ســپاه بــه حــدی رســیده کــه اولویــت اصــی فرماندهــان ارشــد‪ ،‬یارگـ یـری‬
‫ـر از ابـراز عقیــده رصیــح بــه نفــع اعضــای مختلــف شــورای موقــت‬ ‫در مقابــل فرماندهــان رقیــب بــوده و همزمــان‪ ،‬ین�وهــای ســپاه نـ ی ز‬
‫ـ� ش�ایــط بــوده کــه در مــاه هــای آخــر‪ ،‬وقـ تـی خیابــان هــا پــر از میلیــون‬ ‫رهـ بـری خــودداری نمــی کــرده انــد‪ .‬ظاهـرا در نتیجــه همـ ی ن‬
‫ـارو� بــا مــردم قـرار نداشــته اســت‪.‬‬
‫هــا جمعیــت خواهــان برگـزاری رفرانــدوم شــده‪ ،‬ســپاه اساســا در موقعیــت رویـ ی‬

‫ـر ارائــه مــی کنــد‪ .‬او مــی گویــد در ش�ایــط بیعمــی ســپاه‪ ،‬عجیــب نبــود کــه‬ ‫بعــد از ارائــه ســند‪ ،‬آقــای رس با� تحلیــل خــود را نـ ی ز‬
‫وقـ تـی رئیــس جمهــور درخواســت برگ ـزاری رفرانــدوم را بــه رای گـ یـری گذاشــت‪ ،‬یــک عضــو دیگــر شــورای موقــت رهـ بـری (رئیــس‬
‫قــوه قضاییــه) هــم تحــت تاثـ یـر وضیــت خیابــان هــا رای مثبــت داد و برگـزاری ایــن رفرانــدوم‪ ،‬بــا نتیجــه ‪ ۲‬بــه ‪ ۱‬بــه تصویــب رســید‪.‬‬
‫البتــه مطابــق ‪ ۱۱۱‬قانــون اســایس جمهــوری اســامی‪ ،‬شــورای موقــت رهـ بـری نمــی توانســت دســتور اجـرای کارهـ یـا� خــاص و از جملــه‬
‫برگـزاری رفرانــدوم بدهــد مگــر اینکــه ســه چهــارم اعضــای مجمــع تشــخیص مصلحــت نظــام بــه آن رای داده باشــند‪ .‬ویل بــه گفتــه‬
‫ـخ�ان مجمــع تشــخیص هــم‪ ،‬چنــان «مرعــوب» وضعیــت خیابــان هــا بــود کــه برگـزاری رفرانــدوم را تاییــد کــرد‪ .‬رس با� یــادآوری‬ ‫سـ ن‬
‫ـ� آرایــش تهاجمــی در مرکــز پایتخــت – کــه در‬ ‫ـر و گرفـ ت ن‬
‫مــی کنــد کــه حـ تـی آن وقــت هــم‪ ،‬ســپاه جــز صــدور یــک بیانیــه تهدیــد آمـ ی ز‬
‫درگ�یهــای داخــی ســپاه یــک هفتــه بیشـ تـر دوام نیــاورد – عمـا ً اقــدام دیگــری انجــام نــداد‪.‬‬ ‫نتیجــه ی‬

‫ـخ� نا�‪ ،‬یــی از حــا�ض ان در جلســه‪ ،‬کــه نمــی فهمــم کیســت‪ ،‬بــه میثــم شــکوهی نزدیــک مــی شــود و بــا فریــاد او‬
‫در پایــان جلســه سـ ن‬

‫‪13‬‬
‫را بــه خاطــر ســابقه مســئولیتش در ســپاه «جــاد» مــی نامــد‪ .‬دو نفــر از مامــوران لبــاس شــخیص‪ ،‬آقــای شــکوهی را از فــرد معـ تـرض‬
‫ـدا� نیســت ویل تحــت نظــر اســت‪.‬‬ ‫دور مــی کننــد و از در پشـ تـی ســالن کنفرانــس بــه خــارج مــی برنــد‪ .‬مــی دانــم کــه شــکوهی زنـ ن‬

‫دوشنبه ‪ ۸‬فروردین ‪ ۲۸ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح از همــکاران مــی خواهــم گـزارش جلســه دیــروز ســمینار مرکــز پژوهــش هــا گـز شا� را رئیــس جمهــور برایــم بیاورنــد‪ ۵ .‬صفحــه‬
‫ـوال� تــر از حــد معمــول اســت ویل آن را بــه ضمیمــه نامــه ای بـرای رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪ .‬خواهــش مــی‬ ‫گـزارش شــده کــه طـ ن‬
‫ـر روز دوم ســمینار کــه فــردا خواهــم فرســتاد را بخواننــد‪.‬‬‫کنــم اگــر مــی تواننــد وقــت بگذارنــد و گـزارش روز اول و نـ ی ز‬

‫ـخ� نا� کامـران حقیقــی (معــروف بــه ســیف اللهــی) بــه مرکــز پژوهــش هــا مــی روم‪ .‬آقــای‬ ‫ســاعت ‪ ۳‬بعــد از ظهــر بـرای شــنیدن سـ ن‬
‫حقیقــی بــه خاطــر مســئولیت ســابق خــود بــه عنــوان معاونــت امنیــت داخــل وزارت اطالعــات‪ ،‬دارای یــک پرونــده سـ ی ن‬
‫ـنگ� قضـ یـا�‬
‫ـو� دارد‪ ،‬محاکمــه اش هنــوز‬ ‫اســت‪ .‬امــا چــون دارد همــکاری مــی کنــد و در مــورد فعالیــت هــای قبــی ایــن وزارتخانــه اطالعــات خـ ب‬
‫ن‬
‫ش�وع نشــده‪ .‬قـرار شــده در صــورت همــکاری موثــر‪ ،‬از تخفیــف برخــوردار شــود ویل بــه هــر حــال زنــدا� اســت و او را بــا محافــظ‬
‫ـخ�انان‬ ‫بــه ســالن ســمینار مــی آورنــد‪ .‬جالــب اســت کــه قــا�ض موافقــت کــرده کــه بــا چنـ ی ن‬
‫ـ� ش�ایطــی نــام او بــه عنــوان یــی از سـ ن‬
‫ســمینار اعــام شــود‪.‬‬
‫ـخ�ان هــای دیــروز‪ ،‬بــا خــود هیــچ ســندی نیــاورده و در هنــگام اشــاره بــه رهــری متـ ف‬
‫ـو� جمهــوری اســامی‪ ،‬مکــرر ًا‬ ‫او بــر خــاف سـ ن‬
‫ب‬
‫ـخ�انیش‬ ‫از لقــب «معظــم لــه» اســتفاده مــی کنــد کــه بــا اعـ تـراض تعــدادی از حــا�ض ان موجــه مــی شــود‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬مضمــون سـ ن‬
‫جالــب توجــه اســت و بیشـ تـر حــا�ض ان‪ ،‬در ســکوت کامــل گــوش مــی دهنــد‪.‬‬

‫آقــای حقیقــی ســخنانش را بــه شت�یــج عوامــی اختصــاص مــی دهــد کــه باعــث شــدند تــا «نهادهــای» جمهــوری اســامی نتواننــد‬
‫گ‬
‫در ش�ایــط بحـر نا� حکومــت را حفــظ کننــد‪ .‬بخــش بــزر� از صحبــت هــای او بــه جایــگاه رهـ بـری اختصــاص دارد‪ .‬او بــا ذکــر نمونــه‬
‫ـز� تریــن موضوعــات حکومـ تـی (حـ تـی در حــد اظهــار نظــر در‬ ‫هـ یـا� مختلــف از دخالــت هــای آخریــن رهـ بـر جمهــوری اســامی در جـ ی‬
‫مــورد لــزوم قطــع رابطــه کاری وزارت اطالعــات بــا بعـ ضـی افـراد بــا ذکــر نــام) مــی گویــد شــدت ایــن دخالــت هــا بــه حــدی رســیده‬
‫بــود کــه عمـا ً برخــی از نهادهــا کارکــرد خــود را از دســت داده بودنــد‪.‬‬

‫معــاون ســابق امنیــت داخــی وزارت اطالعــات‪ ،‬اذعــان مــی کنــد کــه در ایــن وزارتخانــه‪ ،‬عمـا ً مهــم تریــن وظیفــه وزیــر تــاش بـرای‬
‫کســب اطــاع از دیــدگاه هــا و تمایــات رهـ بـر شــده بــود‪ .‬تــا آنجــا کــه حـ تـی بعضــا‪ ،‬جمــع بنــدی هــای تخصــی کارشناســان وزارت‬
‫در زمینــه هــای گوناگــون‪ ،‬باعــث عصـ بـی شــدن مســئوالن ارشــد مــی شــد کــه نگ ـران بودنــد کــه ایــن جمــع بنــدی هــا بــا موضــع‬
‫رهـ بـری یکســان نباشــد‪.‬‬

‫او بــه عنــوان مثــال‪ ،‬بــه پرونــده «جاســویس صنعـ تـی» بانــدی از مســئوالن حفاظــت اطالعــات قــوه قضاییــه بـرای دو ش�کــت رویس‬
‫ـد� رئیــس قــوه‬ ‫ـتگ�ی تمــام اعضــای ایــن بانــد توســط وزارت اطالعــات منجــر مــی شــود؛ امــا بعــد از مـ ت‬
‫اشــاره مــی کنــد کــه بــه دسـ ی‬
‫ن‬
‫ـتگ� شــدگان ب� گنــاه هســتند‪ .‬بــه گفتــه ســخ�ان بــا دخالــت رهـ بـری‪ ،‬نهایت ـاً نــه تنهــا‬
‫قضاییــه رهـ بـر را متقاعــد مــی کنــد کــه دسـ ی‬
‫جاســوس هــا آزاد مــی شــوند‪ ،‬کــه حـ تـی معــاون ضــد جاســویس وزارت اطالعــات برکنــار مــی شــود‪.‬‬

‫کامـران حقیقــی معتقــد اســت مشــابه ایــن وضعیــت‪ ،‬در اغلــب نهادهــای حســاس حکومـ تـی جمهــوری اســامی هــم وجــود داشــته‬
‫ونتیجــه‪ ،‬ایجــاد سیســتمی بــوده کــه در آن‪ ،‬همــه تصمیــم هــای مهــم بــه شــخص رهـ بـری اتــکا داشــته و توانـ یـا� دســتگاه هــا در‬
‫تجزیــه و تحلیــل اطالعــات‪ ،‬مدیریــت بح ـران یــا تعامــل موثــر بــه شــدت تضعیــف شــده بــود‪ .‬او مــی گویــد‪« :‬بعــد از درگذشــت‬
‫معظــم لــه‪ ،‬عم ـا ً حکومــت ای ـران بــدون رسپرســت شــد و نهادهــای ارشــد حکومـ تـی از جملــه دســتگاه هــای اطالعـ ت‬
‫ـا� و امنیـ تـی‪،‬‬
‫توانـ یـا� و شــخصیت تصمیــم گـ یـری موثــر یــا همــکاری ســازمان یافتــه بــا ســایر نهادهــا را ب ـرای کنـ تـرل کشــور در ش�ایــط بح ـر نا�‬

‫‪14‬‬
 ‫نداشــتند‪».‬‬

‫حقیقــی‪« ،‬ابعــاد ســیایس شــدن» نهادهــای نظامــی و امنیـ تـی در زمــان حکومــت جمهــوری اســامی را از دیگــر عوامــل ناتـ ن‬
‫ـوا� آنهــا‬
‫ـ� گـزارش ) کــه بــه گفتــه وی در ســال ‪ ۱۴۲۶‬توســط‬ ‫ار� اشــاره مــی کنــد (بــدون ارائــه مـ ت ن‬ ‫در «کنـ تـرل بحـران» مــی دانــد‪ .‬وی بــه گـز ش‬
‫مرکــز پژوهــش هــای وزارت اطالعــات تهیــه شــده و در مــورد تبعــات ســیایس شــدن نهادهــای نظامــی و امنیـ تـی هشــدار داده بــود‪.‬‬
‫ایــن گ ـزارش هشــدار مــی داد کــه ایــن نهادهــا‪ ،‬بــه حــدی درگـ یـر سیاســت شــده انــد کــه عم ـا ً در هیــچ کار دیگــری جــز در رقابــت‬
‫ـا� الزم بـرای حفــظ حکومــت‬ ‫ـ� علــت‪ ،‬از تــوان مدیریـ تـی و حـ تـی عملیـ ت‬ ‫هــای ســیایس «حرفــه ای» محســوب نمــی شــوند و بــه همـ ی ن‬
‫در ش�ایــط بح ـر نا� برخــوردار نیســتند‪ .‬گ ـزارش‪ ،‬بــه عنــوان نمونــه بــه نتیجــه تحقیقــی در مــورد توانـ یـا� هــای حرفــه ای اف ـران‬
‫ـدا� حفاظــت‬ ‫ســپاه پاســداران اشــاره کــرده بــود کــه مطابــق آن‪ ۸۹ ،‬درصــد افـران ش�کــت کننــده در یــک آمارگـ یـری از «اصــول ابتـ ی‬
‫اطالعــات» ب� اطــاع بــوده و ‪ ۸۵‬درصــد «در دو ســال منتهــی بــه نظرســنجی در هیــچ تمریــن نظامــی ش�کــت نکــرده بودنــد»‪ ،‬امــا در‬
‫مقابــل‪ ۶۲ ،‬درصدشــان گفتــه بودنــد بیــش از یــک ســاعت در روز را بــه «نوعــی فعالیــت ســیایس»‪ ،‬از حضــور در جلســات گرفتــه تــا‬
‫این�نــت و شــبکه هــای اجتماعــی‪ ،‬اختصــاص مــی دهنــد‪.‬‬ ‫بحــث ســیایس بــر روی ت‬

‫ـا� صحبــت هایــش‪ ،‬بــه شــدت منازعــات ســیایس در داخــل نهادهــای‬ ‫معــاون ســابق امنیــت داخــی وزارت اطالعــات در بخــش پایـ ن‬
‫نظامــی و امنیـ تـی در زمــان درگذشــت رهـ بـر اشــاره مــی کنــد کــه بــه عقیــده او‪ ،‬انســجام داخــی ایــن نهادهــا را در آن مقطــع بــر‬
‫هــم زده بــود‪ .‬او مــی گویــد‪« :‬در واقــع در بســیاری از ایــن نهادهــا‪ ،‬پرســنل و مدیـران ارشــد از یکدیگــر کینــه داشــتند و حـ تـی میــان‬
‫مدیـران ارشــد هــم رقابــت هــای شــدید وجــود داشــت‪ .‬همــه اینهــا تــا وقـ تـی مقــام رهـ بـری زنــده بودنــد بــه اجبــار نوعــی وحــدت را‬
‫حفــظ مــی کردنــد ویل بــا فــوت ایشــان‪ ،‬دیگــر دلیــی بـرای ادامــه ایــن وحــدت ظاهــری نداشــتند‪».‬‬

‫آقــای حقیقــی بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬بــه وقــوع ‪ ۶‬مــورد «قتــل داخــی» پرســنل و مدیـران وزارت اطالعــات در ‪ ۵‬مــاه بعــد از درگذشــت‬
‫رهـ بـر اشــاره مــی کنــد کــه بــه گفتــه او‪ ،‬حاصــل تصفیــه حســاب هــای حاصــل از ســال هــای رقابــت یــا دشـ ن‬
‫ـم� پنهــان در الیــه هــای‬
‫مختلــف ایــن نهــاد امنیـ تـی بودنــد‪.‬‬

‫ـخ�ان‪ ،‬یــی از حــا�ض ان مــی پرســد چـرا بایــد روایــت االن او در مــورد ایــن ‪ ۶‬قتــل داخــی را بــاور کــرد‪ ،‬در‬
‫در پایــان صحبــت هــای سـ ن‬
‫حــایل کــه قبـا ً رســانه هــای حکومـ تـی از «تــرور» تعــدادی از مســئوالن امنیـ تـی توســط رسویــس هــای بیگانــه خـ بـر داده بودنــد؟ آقــای‬
‫حقیقــی مــی گویــد کــه تعــداد کل پرســنل و مدی ـر نا� کــه در طــول ‪ ۱۴۲۸‬بــه قتــل رســیده انــد‪ ،‬بیــش از ‪ ۱۵‬نفــر بــوده کــه احتمــاال ً‬
‫ـتگ�ی کشــته شــده انــد و ‪ ۳-۲‬نفــر هــم واقعــا‬ ‫ـ� مقاومــت در مقابــل دسـ ی‬ ‫کمـ تـر از نیمــی از آنهــا بعــد از رفرانــدوم دی مــاه و در حـ ی ن‬
‫توســط رسویــس هــای خارجــی تــرور شــده انــد‪ ،‬ویل اثبــات شــده کــه ‪ ۶‬نفــر توســط کسـ ن‬
‫ـا� در داخــل وزارتخانــه بــه قتــل رســیده انــد‪.‬‬

‫ـا� کــه کام ـران حقیقــی بــه هم ـراه نگهبــان هایــش از ســالن خــارج مــی شــود‪ ،‬خــودم را بــه او مــی رســانم و مــی پرســم‪« :‬چ ـرا‬ ‫زمـ ن‬
‫ـا� وزارت اطالعــات کسـ ن‬
‫ـا� را در داخــل آن تــرور کننــد؟» مــی گویــد‪« :‬نمیدانــم‪ ،‬ویل‬ ‫بایــد رسویــس هــای خارجــی در آســتانه فروپـ ش‬
‫جمــع بنــدی مــا ایــن بــود کــه چنـ ی ن‬
‫ـ� ترورهـ یـا� حتمــا انجــام شــده‪».‬‬

‫اگر راست بگوید‪ ،‬موضوع قابل توجهی است‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۹‬فروردین ‪ ۲۹ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـخ� نا� هــای روز دوم ســمینار را هــم بـرای رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪ .‬تعــداد زیــادی از رســانه هــای‬
‫صبــح اول وقــت‪ ،‬گـزارش سـ ن‬
‫داخــی و خارجــی‪ ،‬مطالــب ســمینار مرکــز پژوهــش هــای ریاســت جمهــوری را پوشــش داده انــد‪.‬‬

‫توجــه رســانه هــا بیشـ تـر بــه اســنادی اســت کــه افشــا شــده و نــه بحــث هــای تحلیــی ســمینار‪ .‬عجیــب اســت کــه از بـ ی ن‬
‫ـ� ایــن همــه‬

‫‪15‬‬
‫موضــوع‪ ،‬بیشـ تـرین توجــه بــه خـ بـر شــهریور مــاه یس یس ت� وی در مــورد نامــه رئیــس مجلــس خـ بـرگان بــه فرمانــده ســپاه صــورت‬
‫گرفتــه‪ .‬ظاهـرا بـرای رســانه هــا جالــب بــوده کــه یــک شــبکه خارجــی‪ ،‬چطــور از نامــه بــه کیل رسی میــان ایــن دو نفــر مطلــع شــده‬
‫اســت؟‬
‫گ‬
‫رســانه هــای حامــی جمهــوری اســامی‪ ،‬اســناد منتـ شـر شــده را ســاخت� و صحبــت هــای حــا�ض ان را تحــت فشــار دانســته انــد‪ .‬تلویزیــون‬
‫این�نـ تـی «مقاومــت»‪ ،‬کــه بــه عنــوان یــک رســانه پــر رس و صــدا و «افشــاگر» مخاطبــان قابــل توجهــی بــه دســت آورده‪ ،‬ســمینار را بــا‬ ‫ت‬
‫ـتال�» مقایســه کــرده و طعنــه زده‪« :‬البتــه دولــت ســعید امیـ نـی ایــن قــدر ‹شــیک› اســت کــه ت‬
‫اع�افــات اجبــاری را‬ ‫«دادگاه هــای زمــان اسـ ی ن‬
‫هــم در ‹ســمینار پژوهـ شـی› بــه اطــاع رســانه هــا مــی رســاند‪».‬‬

‫قبــل از ظهــر‪ ،‬رئیــس جمهــور احضــار مــی کنــد تــا در مــورد آخریــن اقدامــات انجــام شــده بـرای برگـزاری انتخابــات مجلــس موسســان‬
‫گـزارش بدهــم‪ .‬در پایــان جلســه مــی پرســد کــه نظــرم راجــع بــه بازتــاب هــای ســمینار مرکــز پژوهــش هــای چیســت؟ میگویــم کــه بازتــاب‬
‫هــا طبیعــی هســتند‪ .‬رئیــس جمهــور‪ ،‬بــر عکــس‪ ،‬نســبت بــه واکنــش هــا حســاس شــده و تاکیــد دارد کــه بــه طــرزی قانــع کننــده درمــورد‬
‫ـا� از بازمانــدگان حکومــت ســابق کــه در حــال همــکاری بــا مــا هســتند اطــاع رســانه شــود‪ .‬مــی گویــد بــد‬ ‫«تحــت فشــار نبــودن» کسـ ن‬
‫ـا� از مســئوالن ســابق کــه داوطلبانــه اطالعــات مــی دهنــد آن قــدر زیــاد‬‫نیســت افــکار عمومــی بــه نحــوی مطلــع شــود کــه تعــداد کسـ ن‬
‫اســت کــه تحلیلگـران مــا وقــت بــرریس صحــت و ســقم اطالعــات همــه آنهــا را ندارنــد‪ ،‬هرچنــد افـراد وفــادار بــه حکومــت گذشــته کــه‬
‫ـ� اطالعــات شــکنجه نکــرده ایــم»‪.‬‬‫حــا�ض بــه همــکاری نیســتند را هــم «هیــچ وقــت بـرای گرفـ ت ن‬

‫مــی گویــم البتــه شــخصا اطــاح دارم کــه ‪ ۳۷‬نفــر از مســئوالن ســابق نظامــی و امنیـ تـی بــدون دسـ تـریس بــه وکیــل در زنــدان انف ـرادی‬
‫ـ� نگهــداری در زنــدان انفـرادی مــی توانــد مصــداق شــکنجه باشــد‪ .‬رئیــس جمهــور مــی‬ ‫ـو� وزارت اطالعــات هســتند کــه همـ ی ن‬ ‫تحــت بازجـ ی‬
‫ـو� آنهــا‬ ‫ش‬
‫خواهــد کــه در مــورد وضعیــت ایــن ‪ ۳۷‬نفــر گـزار� تهیــه کنــم تــا بــر مبنــای آن از وزارت اطالعــات بخواهیــم بــه رسعــت بازجـ ی‬
‫ـدا� هــا را اصــا نمــی فهمــم‪ .‬اساس ـاً‬ ‫ـ� ایــن زنـ ن‬
‫در زنــدان انف ـرادی را تمــام کنــد‪ .‬مــی افزایــد‪« :‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬ماج ـرای وکیــل نداشـ ت ن‬
‫مــا مشــکل خــایص در مــورد دسـ تـریس بــه اطالعــات نداریــم کــه بـرای بــه دســت آوردن اطالعــات بیشـ تـر‪ ،‬پــای ایــن جــور بــد نامــی هــا‬
‫برویــم‪».‬‬

‫بعــد از ظهــر کار بــر روی گـزارش درخواسـ تـی رئیــس جمهــور را ش�وع مــی کنــم‪ .‬چـ ی ز‬
‫ـر زیــادی در مــورد وضعیــت ایــن ‪ ۳۷‬نفــر نمــی دانیــم‬
‫ـ� اطالعــات بیشـ تـر مکاتبــه مــی کنــم‪.‬‬
‫و بــا وزارتخانــه بـرای گرفـ ت ن‬

‫بعــد از مکاتبــه‪ ،‬در حــال زیــر و روکــردن ســایت هــا بــه دنبــال واکنــش هــای جدیدتــر بــه ســمینار مرکــز پژوهــش هــا هســتم کــه ناگهــان‬
‫خ�گـزاری هــا پــر مــی شــود از عناویــن «خـ بـر فــوری»‪ .‬خـ بـر‪ ،‬چاقــو خــوردن یــک توریســت ایتالیـ یـا� در اصفهــان اســت! ایــن بــار هــم‬ ‫ب‬
‫ـوا� ســیاه پــوش بــوده و موقــع حملــه فریــاد زده کــه توریســت هــا حــق «عــرق خــوری در مــا عــام» را ندارنــد‪ .‬البتــه‬ ‫مهاجــم‪ ،‬جـ ن‬
‫ـا�‪ ،‬جراحــت توریســت ایتالیـ یـا� ســطحی بــوده و ضــارب هــم متــواری شــده اســت‪.‬‬ ‫برخــاف ماج ـرای حملــه بــه شــهروند آلمـ ن‬

‫وقــوع دو مــورد حملــه مشــابه بــه توریســت هــا بــر رس یــک موضــع واحــد (مــرف مـ شـروب در اماکــن عمومــی) احتمــاال نشــان مــی دهــد‬
‫کــه چاقــو زدن توریســت هــا در اصفهــان‪ ،‬اقدامــی ســازمان دهــی شــده اســت‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۰‬فروردین ‪ ۳۰ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫ماجرای حمله به ی ن‬
‫دوم� توریست خارجی در اصفهان‪ ،‬بازتاب بسیار بدی در رسانه های دنیا داشته است‪.‬‬

‫اتحادیــه هتلــداران اصفهــان بیانیــه ای را منتـ شـر کــرده کــه در آن نســبت بــه ناامـ نـی در ایــن شــهر ابـراز نگـر نا� شــده‪ .‬در نامــه آمــده کــه‬
‫ـا�‪ ۱۴ ،‬درصــد مســافران خارجــی هتــل هــای اصفهــان زمــان تخلیــه اتاقشــان را جلــو‬ ‫بــه دنبــال حملــه چهارشــنبه پیــش بــه توریســت آلمـ ن‬
‫انداختــه انــد‪ .‬نامــه ابـراز نگـر نا� کــرده کــه بــا حملــه بــه توریســت ایتالیـ یـا�‪ ،‬ایــن رونــد تشــدید شــود و از دولــت خواســته اســت کــه حفــظ‬
‫امنیــت توریســت هــا را در اولویــت قـرار دهــد‪.‬‬

‫‪16‬‬
‫آقــای تجــی معــاون امنیـ تـی وزیــر کشــور صبــح زنــگ مــی زنــد و مــی پرســد کــه آیــا بـرای نهــار برنامــه خــایص دارم یــا نــه؟ میگویــم کــه‬
‫آزادم و حــدود ســاعت ‪ ۱‬بــه دفـ تـر مــی آیــد تــا بــا هــم نهــار بخوریــم‪ .‬بــر رس ماجـرای حملــه بــه توریســت هــا تحــت فشــار زیــادی قـرار‬
‫ـر نا� از ناامـ نـی‬
‫ـ� مـ ی ز‬
‫گرفتــه و ایــن حــد از فشــار را غـ یـر منصفانــه مــی دانــد‪ .‬تأکیــد دارد بـرای کشــوری کــه در آن حکومــت عــوض شــده‪ ،‬چنـ ی ن‬
‫اصـا ً عجیــب نیســت و در واقــع‪ ،‬بســیار کمـ تـر از تصــورات اولیــه اســت‪ .‬بــه ویــژه‪ ،‬ایــن نکتــه را مثبــت مــی دانــد کــه گذشــته از اقدامــات‬
‫مســلحانه پراکنــده در ســال گذشــته بعــد از روز رفرانــدوم‪ ،‬تاکنــون حرکــت مســلحانه ای علیــه امنیــت کشــور نداشــته ایــم‪ .‬انتظــار دارد‬
‫دیــدگاه هایــش را بــه رئیــس جمهــور منتقــل کنــم‪.‬‬

‫از او مــی خواهــم ب ـرای آنکــه قواعــد معمــول رعایــت شــود همـ ی ن‬
‫ـ� نــکات را در قالــب یــک گ ـزارش بــه وزیــر بدهــد تــا او ب ـرای رئیــس‬
‫نم�ســد‪ .‬چنــد‬
‫جمهــور ارســال کنــد‪ .‬بــه شــدت بــه او بــر مــی خــورد و تــاش هایــم بـرای رفــع و رجــوع کــردن موضــوع هــم بــه نتیجــه ی‬
‫ـو� اســت و از زمــان تحصیــل در‬ ‫دقیقــه بعــد از تمــام شــدن نهــار‪ ،‬از دفـ تـر خــارج مــی شــود و حـ تـی چــای هــم نمــی خــورد‪ .‬آدم خـ ب‬
‫ـ� معــاون او و‬‫کانــادا بــا هــم دوســت هســتیم‪ .‬امــا نمــی توانــم بــه خاطــر روابــط شــخصیمان‪ ،‬بــا دور زدن وزیــر کشــور مســتقیماً بـ ی ن‬
‫رئیــس جمهــور پیغــام رد و بــدل کنــم‪.‬‬

‫بعــد از ظهــر گروهــی از دســت انــدرکاران برگـزاری انتخابــات مجلــس موسســان بــا رئیــس جمهــور جلســه دارنــد‪ .‬گـزارش مبســوطی را از‬
‫وضعیــت کاندیداهــای مجلــس موسســان ارائــه مــی کننــد و از بابــت تعــداد زیــاد ایــن کاندیداهــا نگراننــد‪ .‬ش�طــی کــه ب ـرای کاندیداهــا‬
‫ـ� مــدرک دکـ تـرا در‬
‫ـنگ� (از محکومیــت مــایل گرفتــه تــا پرونــده نقــض حقــوق بـ شـر) و داشـ ت ن‬ ‫گذاشــته شــده‪ ،‬نداشـ ت ن‬
‫ـ� پرونــده قضـ یـا� سـ ی ن‬
‫رشــته هـ یـا� مشــخص اســت (کــه فهرســت آنهــا اعــام شــده)‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬تعــداد کسـ ن‬

‫ـا� کــه کاندیــدا شــده انــد و همــه ایــن ش�ایــط را هــم دارنــد آن قــدر زیــاد اســت کــه کارهــای اجـر یا� انتخابــات‬
‫بــا دشــواری زیــاد پیــش مــی رود‪ .‬البتــه‪ ،‬اغلــب کاندیداهــا از حمایــت احـزاب عمــده برخــوردار نیســتند و در نتیجــه شــانس کمــی بـرای‬
‫پـ یـروزی دارنــد‪ .‬یــک نکتــه قابــل توجــه در مــورد کاندیداهــا‪ ،‬تعــداد زیــاد نامزدهــای زن و نامزدهـ یـا� اســت کــه بــه اقلیــت هــای قومــی و‬
‫مذهـ بـی تعلــق دارنــد‪ .‬احتمــاال اســتقبال زنــان و اقلیــت هــا از کاندیــدا شــدن‪ ،‬تاکنــون در هیــچ انتخابــات مــی ایـران در ایــن حــد نبــوده‬
‫است‪.‬‬

‫ـمگ�ی از حامیــان جمهــوری اســامی هــم کاندیــدا شــده انــد کــه احتمــاالً‪،‬‬ ‫بــه گفتــه دســت انــدرکاران اج ـر یا� انتخابــات‪ ،‬تعــداد چشـ ی‬
‫حکایــت از حرکـ تـی برنامــه ریــزی شــده بـرای ی‬
‫تأث�گــذاری بــر قانــون اســایس آینــده دارد‪ .‬البتــه‪ ،‬اغلــب ایــن کاندیداهــا دارای ســابقه قضـ یـا�‪،‬‬
‫جـز یا� و امنیـ تـی خــایص هــم نیســتند و امــکان جلوگـ یـری از ش�کتشــان در انتخابــات وجــود نــدارد‪ .‬انتظــار مـ یـرود در نهایــت‪ ،‬بســیاری از‬
‫گ‬
‫کاندیداهــای تأییــد صالحیــت شــده حامــی جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه نفــع همفکـران خــود کنــار برونــد تــا جلــوی پراکنــد� آرای ایــن جریــان‬
‫بگ�نــد‪.‬‬
‫را ی‬

‫جلســه بــا دســت انــدرکاران انتخابــات‪ ،‬تــا شــب طــول مــی کشــد و دیــر وقــت بــه خانــه بــر مــی گــردم‪ .‬در خانــه‪ ،‬ماجـرای نهــار و اوقــات‬
‫تلخــی امــروز آقــای تجــی را بـرای ســارا تعریــف مــی کنــم‪ .‬معتقــد اســت کــه تجــی حــق داشــته ناراحــت شــود و بــه مــن انتقــاد مــی کنــد‬
‫کــه بــا ایــن «مقــررات بازیهــا» شــورش را در آورده ام‪ .‬مــی گویــم مــن کــه نمــی توانــم بــه او کمــک کنــم تــا مقــام مافوقــش را دور بزنــد‬
‫و مســتقیم بــا رئیــس جمهــور در تمــاس باشــد‪ .‬ســارا پوزخنــد مــی زنــد‪« :‬دور زدن دیگــر چیســت؟ از تــو خواســته چنــد جملــه تحلیــل‬
‫شــفاهیش از اوضــاع را از قولــش او بــه اطــاع رئیــس جمهــور برسـ ن‬
‫ـا�‪ .‬اگــر خواســته بــود نامــه نــگاری کنــد‪ ،‬حــرف جداگانــه ای بــود!»‬

‫واقعیــت ایــن اســت کــه نمــی دانــم حــق بــا ساراســت یــا نــه‪ .‬بایــد اعـ تـراف کنم کــه اطــاع نــدارم در کشــورهای دیگــر دنیــا‪ ،‬دســتورالعمل‬
‫مشــخیص بـرای انتقــال ایــن گونــه پیــام هــای مســئوالن بــه رئیــس جمهــور وجــود دارد یــا نــه و اصــوال ً در چنـ ی ن‬
‫ـ� ش�ایطــی چــه بایــد کرد؟‬

‫در ت‬
‫دف�چــه یادداشــت روزانــه ام مــی نویســم کــه یــادم باشــد در ایــن مــورد کمــی اطالعــت جمــع کنــم و نگاهــی هــم بــه پروتــکل هــای‬
‫دفـ تـر ریاســت جمهــوری در گذشــته بنــدازم‪ .‬درســت اســت کــه مــال حکومــت ســابق هســتند ویل چــه بســا در همـ ی ن‬
‫ـ� پروتــکل هــا هــم‬
‫دســتور العمــل هــای اداری مفیــدی وجــود داشــته باشــد‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫پنج شنبه ‪ ۱۱‬فروردین ‪ ۳۱ / ۱۴۲۹‬مارس ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح از خانــم صــدر رئیــس اداره شت�یفــات ریاســت جمهــوری مــی خواهــم کــه پروتــکل داخــی دفـ تـر رئیــس جمهــور در زمــان گذشــته‬
‫را برایــم پیــدا کنــد و بفرســتد‪.‬‬

‫در پروتــکل‪ ،‬دســتورالعمل خــایص در مــورد انتقــال درخواســت هــای مســئوالن دولـ تـی بــه رئیــس جمهــور پیــدا نمــی کنــم‪ ،‬ویل تعــداد‬
‫زیــادی از قواعــد زمــان جمهــوری اســامی نظــرم را جلــب مــی کننــد کــه نیــاز بــه بازنگــری دارنــد‪ .‬عجیــب اســت کــه از زمــان تحویــل‬
‫ـ� دفـ تـر رئیــس جمهــور‪ ،‬بــه فکــر مــن و هیــچ کــدام از همــکاران نرســیده کــه الزم اســت پروتــکل داخــی جدیــدی بـرای دفـ تـر رئیــس‬
‫گرفـ ت ن‬
‫جمهــور تدویــن شــود‪.‬‬

‫بــا خانــم صــدر تمــاس مــی گـ یـرم و خواهــش مــی کنــم بــه کمــک همکارانشــان وظیفــه تهیــه پیــش نویــس پروتــکل جدیــد را انجــام‬
‫دهنــد‪ .‬شــک دارد کــه ایــن کار‪ ،‬وظیفــه اداره شت�یفــات باشــد و مــی گویــد کــه الزم اســت بــا بخــش حقـ ق‬
‫ـو� مشــورت کنــد‪ .‬مــی گویــم‬
‫تشــخیص آنکــه بــا کجــا مشــورت کننــد بــا خودشــان اســت و مــن برایشــان حکمــی صــادر مــی کنــم تــا همــه بخشــهای ریاســت جمهــوری‬
‫ملــزم بــه همــکاری بــا اداره شت�یفــات بـرای تدویــن پروتــکل جدیــد باشــند‪.‬‬

‫ـر� را بــه حضــور مــی پذیــرد‪ .‬بــه همـراه اســتوارنامه‪ ،‬نامــه امـ یـر امــارات را‬
‫ـف� جدیــد امــارات متحــده عـ ب‬
‫بعــد از ظهــر‪ ،‬رئیــس جمهــور سـ ی‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫تقدیــم مــی کنــد کــه ابـراز امیــدواری کــرده کــه روابــط دو کشــور در زمینــه هــای اقتصــادی و امنیــی گســرش پیــدا کنــد‪.‬‬

‫موضــوع قابــل توجــه در پیــام امـ یـر امــارات ایــن اســت کــه در آن‪ ،‬هیــچ اشــاره ای بــه درخواســت هــای قبــی ایــن کشــور از ایـران بـرای‬
‫مذاکــره بــر رس جزایــر ســه گانــه بــه چشــم نمــی خــورد‪ ،‬در حــایل کــه در ســال هــای اخـ یـر‪ ،‬امــارات فشــار زیــادی بــر روی موضــوع جزایــر‬
‫ـ� موضــوع را بــه رئیــس جمهــور مــی گویــم‪ .‬مــی گویــد کــه احتمــاال ً بعــد از جمهــوری اســامی‪،‬‬ ‫ـف�‪ ،‬همـ ی ن‬ ‫گذاشــته بــود‪ .‬بعــد از رفـ ت ن‬
‫ـ� سـ ی‬
‫ـدا� ندارنــد کــه بــر رس موضــوع جزایــر از حمایــت غــرب برخــوردار باشــند‪ .‬در ســال هــای اخـ یـر‪ ،‬امــارات موفــق شــده بــود‬ ‫امیــد چنـ ن‬
‫ـر� را بــر رس موضــوع جزایــر ســه گانــه بــه دســت بیــاورد و مشــخصا آمریــکا‪ ،‬بــه شــدت ایـران را نرمــش‬ ‫همــکاری بســیاری از دولــت هــای غـ ب‬
‫ش‬
‫بــر رس ایــن جزایــر تحــت فشــار گذاشــته بــود‪ .‬در �ایــط جدیــد ایـران بعیــد اســت کــه آمریــکا یــا قــدرت هــای اروپـ یـا� بــه جانبــداری از‬
‫موضــع امــارات در مــورد جزایــر ســه گانــه ادامــه بدهنــد‪.‬‬

‫بــه رئیــس جمهــور مــی گویــم اگــر واقعـاً موضــع امــارات بــر رس جزایــر تغیـ یـر کــرده باشــد‪ ،‬بهـ تـر اســت بــه نحــوی مــا هــم حســن نیــت‬
‫متقابــل نشــان بدهیــم‪ .‬رئیــس جمهــور مــی گویــد مخالفـ تـی نــدارد ویل بــه طــور کیل اســتقرار حکومــت جدیــد در ایـران‪ ،‬قاعدتــا از نظــر‬
‫ـو� نیســت‪ .‬دلیلــش را ایــن مــی دانــد کــه در ش�ایــط جدیــد‪ ،‬خیــی از ایرانیهـ یـا� کــه در زمــان‬ ‫برخــی از هفــت شــیخ نشـ ی ن‬
‫ـ� امــارات خـ بـر خـ ب‬
‫جمهــوری اســامی رسمایــه هایشــان را بــه امــارات بــرده انــد ایــن پــول هــا را بــه داخــل کشــور برمــی گرداننــد و ایــن موضــوع‪ ،‬بیشـ تـر از‬
‫جزایــر ســه گانــه بـرای امــار تا� هــا مهــم اســت‪.‬‬

‫امیــدوارم کــه خــوش بیـ نـی رئیــس جمهــور راجــع بــه مـ ی ز‬

‫ـران بازگشــت رسمایــه واقــع بینانــه باشــد‪ .‬همـ ی ن‬
‫ـ� کــه چاقــو خــورن دو تــا توریســت‬
‫مــی توانــد صنعــت گردشــگری مــا را تهدیــد کنــد‪ ،‬نشــان مــی دهــد کــه وضعیــت اقتصــادی کشــور تــا چــه حــد ممکــن اســت آســیب پذیــر‬
‫باشد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۱۲‬فروردین ‪ ۱ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫جمعــه صبــح زود بــه اتفــاق ســارا و ســامان و یــی از محافــظ هــا بــه درکــه مــی رویــم‪ .‬ســامان در گذشــته هــم چنــد بــار بــه درکــه آمــده‬
‫و بــه محیــط آن عالقــه منــد اســت‪.‬‬

‫ـم�انات هــم در کــوه بــه مــا مــی پیونــدد‪ .‬او نــوه عمــوی ساراســت و در زمــان‬
‫بــا قـرار قبــی‪ ،‬رسهنــگ عظیمــی رئیــس ناحیــه پلیــس شـ ی‬

‫‪18‬‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬کمـ تـر از یــک ســال رئیــس کالنـ تـری تجریــش بــوده‪ ،‬هــر چنــد ایــن اواخــر بــه اجبــار بازنشســته اش کــرده بودنــد‪.‬‬
‫گ‬
‫معــروف اســت کــه قبــل از بازنشســت� اجبــاری‪ ،‬بــر رس شــکایت یــی از اهــایل از فرمانــده پایــگاه بســیج تجریــش بــه خاطــر �ض ب و جــرح‪،‬‬
‫حکــم جلــب ایــن فرمانــده را صــادر کــرده کــه نهایتـاً بــه برکنــاری خــودش انجامیــده اســت‪.‬‬

‫ـ� کــوه پیمایــان‪ ،‬هــر از گاه ین�وهــای پلیــس در حــال گشــت زدن دیــده مــی شــوند‪ .‬رسهنــگ عظیمــی مــی گویــد ســال‬ ‫در مسـ یـر راه رفـ ت ن‬
‫ـا� چــون مــرف الــکل یــا روابــط پــر و دخـ تـر باعــث شــده بعــد از رفــع محدودیــت هــای ســابق‪،‬‬ ‫هــا فشــار حکومــت بــر روی موضوعـ ت‬
‫«زیــاده روی»هـ یـا� اتفــاق بیفتــد و نیــاز بــه دخالــت پلیــس باشــد‪ .‬مثــال مــی زنــد کــه همـ ی ن‬
‫ـ� دو هفتــه پیــش‪ ۱۵-۱۰ ،‬جــوان مســت‪ ،‬ظاهـراً‬
‫ـتگ� کــرده اســت‪.‬‬
‫بــر رس یــک موضــوع «نامــویس»‪ ،‬بــه شــدت درگـ یـر شــده انــد کــه پلیــس آنهــا را دســتجمعی دسـ ی‬

‫ـ� زمــان جمهــوری اســامی ب� اعتبــار شــده انــد و هنــوز قوانـ ی ن‬

‫ـ� جایگزیــن تصویــب نشــده انــد و ایــن‬ ‫رسهنــگ گالیــه مــی کنــد کــه قوانـ ی ن‬
‫موضــوع‪ ،‬ب ـرای ین�وهــای پلیــس رسدرگمــی ایجــاد کــرده اســت‪ .‬مــی گویــم کاری کــه دولــت مــی توانــد بکنــد‪ ،‬شــتاب دادن بــه رونــد‬
‫ـ� را بــه رسعــت بازنگــری کنــد‪.‬‬ ‫تصویــب قانــون اســایس جدیــد و تشــکیل مجلــس اســت تــا قوانـ ی ن‬

‫ـ� ســابق را لغــو کــرده اســت‪ .‬بــه جــای قوانـ ی ن‬

‫ـ�‬ ‫بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬دولــت بــا اســتفاده از اختیــارات ویــژه خــود‪ ،‬تعــدادی از قوانـ ی ن‬
‫قدیمــی‪ ،‬بخشــنامه هــا� بــه دســتگاه هــای مختلــف ابــاغ شــده کــه ایــن کار بــه نظــر بعـ ضـی حقوقدانــان شــبهه قانـ ن‬
‫ـو� دارد‪ .‬بــه ویــژه‬ ‫ی‬
‫اینکــه بخشــنامه هــا از نظــر قواعــد قانــون نویــی کامــل نیســتند و بعضــا دســتخوش بازنگــری مــی شــوند کــه اصـا ً خــوب نیســت‪ .‬ویل‬
‫ـ� جدیــد در مجلــس صـ بـر کــرد‪.‬‬ ‫ـ� حــال‪ ،‬چــاره دیگــری هــم وجــود نــدارد و بایــد تــا زمــان تصویــب قوانـ ی ن‬
‫در عـ ی ن‬

‫بــه گفتــه رسهنــگ عظیمــی مشــکل دیگــری کــه در اماکــن تفریحــی وجــود دارد‪ ،‬درگـ یـری هــای هــر از گاه اقشــار مذهـ بـی – نــه لزوم ـاً‬
‫درگ�یهــا‬
‫ـک�» مــی کننــد‪ .‬مــی گویــد تاکنــون شــدت ایــن ی‬ ‫ـا� اســت کــه از نظــر آنهــا «هنجارشـ ن‬‫هــواداران جمهــوری اســامی – بــا جوانـ ن‬
‫زیــاد نبــوده ویل تعدادشــان رو بــه افزایــش اســت و پلیــس هــر از گاه مجبــور بــه مداخلــه میشــود‪ .‬رسهنــگ عظیمــی بــزرگ تریــن مشــکل‬
‫درگ�یهـ یـا� دارای موضــع شــخیص لــه‬ ‫ـ� ی‬ ‫ـ� ارتبــاط را آن مــی دانــد کــه خیــی از پرســنل‪ ،‬در هنــگام مداخلــه در چنـ ی ن‬ ‫نـ یـروی پلیــس در همـ ی ن‬
‫ـ� دعــوا (مذهـ بـی هــا یــا غـ یـر مذهـ بـی) هســتند‪ .‬رسهنــگ تعریــف مــی کنــد کــه تاکنــون تعــدادی از ین�وهـ یـا� پلیــس‪ ،‬بــه‬ ‫یــا علیــه طرفـ ی ن‬
‫�ض‬
‫علــت آنکــه اثبــات شــده در هنــگام انجــام وظیفــه بــه ر افـراد مذهـ بـی یــا غـ یـر مذهـ بـی رفتــار جانبدارانــه داشــته انــد توبیــخ یــا حـ تـی‬
‫تعلیــق شــده انــد‪ .‬بــا وجــود همــه اینهــا‪ ،‬در مجمــوع از عملکــرد ین�وهایــش رضایــت دارد و معتقــد اســت کــه در ایــن مــدت زمــان کوتــاه‪،‬‬
‫ـران زیــادی خــود را بــا ش�ایــط جدیــد تطبیــق داده انــد‪.‬‬ ‫بــه مـ ی ز‬

‫گ‬
‫بــه عقیــده رسهنــگ‪ ،‬یــی از مزیــت هــای ســکوالر شــدن حکومــت بـرای پلیــس ایــن بــوده کــه بخــش بــزر� از ین�وهــای انتظامــی دیگــر‬
‫مجبــور نیســتند درگـ یـر مســئولیت هــای پرزحمـ تـی همچــون کنـ تـرل حجــاب زن هــا باشــند‪ .‬تاکیــد دارد کــه ایــن تغیـ یـر‪ ،‬باعــث شــده تــا‬
‫پلیــس ب ـرای برخــورد بــا جرایــم خشــن‪ ،‬ین�وهــای بیشـ تـری را در اختیــار داشــته باشــد‪.‬‬

‫ـتا� توقــف مــی کنیــم‪ .‬هنــوز غــذا را ش�وع نکــرده ایــم کــه گروهــی پــر و دخـ تـر پــر رس و صــدا‬ ‫موقــع نهــار در یــک رســتوران کوهسـ ن‬
‫از راه مــی رســند و جلــوی رســتوران جمــع مــی شــوند‪ .‬یــی از آنهــا دوبلنــد گــوی مینیاتــوری ویل بســیار قــوی روی کولــه پشـ تـی خــودش‬
‫ســوار کــرده کــه آنهــا را بــه خروجــی موبایلــش وصــل مــی کنــد و صــدای موزیــک بلنــدی در فضــای پخــش میشــود‪ .‬چنــد تــا از جــوان هــا‬
‫وســط مــی آینــد و مــی رقصنــد‪ .‬ســامان بــا عالقــه خــودش را کنــار جــوان هــا مــی رســاند و رقصشــان را تماشــا مــی کنــد کــه الحــق حرفــه‬
‫ای اســت‪ .‬تعــدادی از مشـ تـریان رســتوران هــم بـرای تماشــای رقصنــده هــا رسک مــی کشــند یــا برایشــان دســت مــی زننــد‪.‬‬
‫ـاع� طــول مــی کشــد و بـرای غــذا خــوردن داخــل رســتوران مــی آینــد‪ .‬رسهنــگ عظیمــی مــی گویــد‪« :‬تــا رقــص‬ ‫ـو� جوانــان نیــم سـ ت‬‫پایکـ ب‬
‫ن‬
‫اینهــا تمــام شــد‪ .‬مــن دل تــوی دلــم نبــود‪ ».‬ســارا مــی گویــد‪« :‬کاری نمیکردنــد کــه‪ ».‬ظاهـرا رسهنــگ نگـران بــوده نکنــد بـ یـ� جــوان هــا‬
‫ـو� ایجــاد شــود‪ .‬خوشــبختانه امــروز کــی معـ تـرض نبــود‪.‬‬‫مع�ضــان احتمــایل بــه رقصشــان بگــو– مگـ ی‬ ‫و ت‬

‫ســامان را�ض و پرهیجــان‪ ،‬از بلندگوهــای کوچــک جــوان هــا تعریــف مــی کنــد کــه بــه گفتــه او آخریــن مــدل هســتند و او تــا حــال ایــن‬
‫مــدل را از نزدیــک ندیــده اســت‪.‬‬

‫ـرل بــر مــی گردیــم‪ .‬ذهــن ســامان هنــوز درگـ یـر بلندگوهاســت و عکــس آنهــا را در ت‬
‫این�نــت پیــدا میکنــد و‬ ‫عــر خســته و کوفتــه بــه مـ ن ز‬
‫ـت مــردم هســت!»‬ ‫نشــانم مــی دهــد‪ .‬مــی گویــد‪« :‬تــوی ایـران چقــدر ی ز‬
‫چ�هــای جدیــد دسـ ِ‬

‫‪19‬‬
 ‫شنبه ‪ ۱۳‬فروردین ‪ ۲ / ۱۴۲۹‬آوریل‪۲۰۵۰‬‬

‫ـرده بــه در بــه خـ یـر بگــذرد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه عنــوان راه‬ ‫از صبــح زود همــه ین�وهــای پلیــس بســیج شــده انــد تــا سـ ی ز‬
‫ـرده بــه در» بــه راه افتــاد کــه کارشــان نقــل و انتقــال ارزان قیمــت مــردم بــه‬ ‫حــی بـرای ترافیــک روزهــای ‪ ۱۳‬فروردیــن‪« ،‬تورهــای سـ ی ز‬
‫ـرده بــه در را‪ ،‬بخــش خصــویص از ‪ ۱۱‬ســال قبــل ش�وع کــرد‪ ،‬امــا از ‪ ۷‬ســال‬ ‫مناطــق خــارج از شــهر در ایــن روز بــود‪ .‬برگـزاری تورهــای سـ ی ز‬
‫پیــش‪ ،‬شــهرداری هــا هــم بـرای مقابلــه بــا قفــل شــدن ترافیــک در شــهرهای بــزرگ بــه مشــارکت در برگـزاری ایــن تورهــا پرداختنــد‪.‬‬

‫ـا� بــا حضــور نماینــدگان شــهرداری هــا‪ ،‬پلیــس و تورهــای گردشــگری برگـزار شــده تــا بـرای‬ ‫خـ بـر دارم کــه پیــش از عیــد امســال‪ ،‬جلسـ ت‬
‫ـرده بــه در ادامــه بیابــد و حـ تـی شــیوه برگـزاری‬
‫روز ‪ ۱۳‬فروردیــن برنامهریــزی کننــد‪ .‬در ایــن جلســات تصمیــم گرفتــه انــد کــه تورهــای سـ ی ز‬
‫آنهــا هــم عمـاً‪ ،‬تفــاوت زیــادی بــا دوران ســابق نداشــته باشــد‪.‬‬

‫ـا� چــون حجــاب و ظواهــر اســامی‪ ،‬پلیــس هرگــز نتوانســت‬ ‫در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬بــا وجــود کنـ تـرل هــای پلیــس بــر روی موضوعـ ت‬
‫ـرده بــه در حــا�ض مــی شــدند را کنـ تـرل کنــد و عم ـا ً مقصدهــای معــروف ایــن تورهــا در نزدیــک‬ ‫ن‬
‫ـهروندا� کــه در تورهــای سـ ی ز‬ ‫شـ‬
‫ض‬ ‫ن‬
‫ـو� جوانــان تبدیــل شــده بــود‪ .‬در عـ یـ� حــال‪ ،‬تذکرهــای بعــی از مراجــع تقلیــد بــه دولــت‬
‫شــهرهای بــزرگ‪ ،‬بــه مــکان رقــص و پایکـ ب‬
‫ت‬ ‫ف‬ ‫ت‬
‫ـرده بــه در هــم بــه جـ یـا� نمــی رســید؛ چــون پلیــس و حــی بســیج‪ ،‬قــدرت کا� را بـرای کنــرل موثــر‬‫بـرای کنـ تـرل فضــای تورهــای سـ ی ز‬
‫ـ� فضاهـ یـا� نداشــتند‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬در صــورت تعطیــل شــدن تورهــا نـ ی ز‬
‫ـر تــردد در تهـران و دیگــر شــهرهای بــزرگ در روزهــای‬ ‫چنـ ی ن‬
‫‪ ۱۳‬فروردیــن غـ یـر ممکــن مــی شــد‪.‬‬

‫ـتثنا� امکانــش‬
‫ســامان از اول صبــح ارصار مــی کنــد کــه مــا هــم بــه یــی از ایــن تورهــا برویــم ویل واقعــا بــا محافــظ و شــلوغی اسـ ی‬
‫ز‬
‫وجــود نــدارد‪ .‬در عــوض‪ ،‬عــر بــه اتفــاق ســامان و ســارا رسی بــه خانــه یــی از دوســتان ســارا مــی زنیــم کــه بــه مناســب سـ یـرده بــه‬
‫ـا� عرصانــه گرفتــه انــد و عــده ای را دعــوت کــرده انــد‪ .‬خاصیتــش ایــن اســت کــه خانــه آنهــا‪ ،‬در بــرج مسـ ن‬
‫ـکو� خودمــان قـرار‬ ‫در مهمـ ن‬
‫دارد و نیــاز بــه نقــل مــکان نیســت‪.‬‬

‫ـ� بــرج هســتند‪ .‬در شــهرهای‬‫م�بانــان چهــار خانــواده دیگــر هــم حضــور دارنــد کــه نصفشــان ســاکن همـ ی ن‬ ‫در مهمـ ن‬
‫ـا�‪ ،‬غـ یـر از مــا و ی ز‬
‫ـژ� هایــش‪ ،‬توســعه معـ ش‬ ‫گ‬ ‫گ‬ ‫گ‬
‫ـا�ت بــا همســایه هــا و‬ ‫بــزرگ‪ ،‬ســبک زنــد� جدیــدی در زنــد� خیــی از آدم هــا جــا افتــاده کــه یــی از ویـ‬
‫هــم محلــه ایهــا نســبت بــه یــی – دو دهــه گذشــته اســت کــه البتــه دلیــی هــم جــز افزایــش ترافیــک و ســخت شــدن رفــت و آمــد‬
‫نــدارد‪.‬‬

‫طبــق معمــول‪ ،‬نصــف مهمـ ن‬

‫ـا� بــه جــواب پــس دادن مــن بــه بقیــه سـ پـری مــی شــود کــه در مــورد کارهــای کــرده و نکــرده دولــت توضیــح‬
‫مــی خواهند‪.‬‬

‫ـا�‪ ،‬در حــال دســت‪ -‬دســت کــردن بـرای خداحافظــی هســتیم کــه ناگهــان دخـ تـر صاحبخانــه بــا صــدای بلنــد مــی گویــد‬ ‫در اواخــر مهمـ ن‬
‫«هیــس!» صــدای تلویزیــون را بلنــد مــی کنــد کــه صحنــه هـ یـا� دلخـراش از انتقــال زخمــی هــا بــه آمبوالنــس را نشــان مــی دهــد‪.‬‬

‫یــی از مهمــان هــا داد مــی زدنــد‪« :‬اینجــا کــه ایـران اســت!» گزارشــگر توضیــح مــی دهــد کــه حــدود ســاعت ‪ ۶‬و نیــم عــر‪ ،‬در یــک‬
‫رســتوران در حــوایل میــدان ونــک یــک بمــب منفجــر شــده اســت‪ .‬هنــوز معلــوم نیســت کــه علــت چــه بــوده امــا ظاه ـراً در ایــن‬
‫گ‬ ‫گ‬
‫رســتوران‪ ،‬بــه تــاز� ســالن رقــص بــزر� افتتــاح شــده بــوده و مـ شـروب رسو مــی شــده اســت‪ .‬تلویزیــون مــی گویــد کــه در انفجــار‪،‬‬
‫حداقــل ‪ ۱۵‬نفــر کشــته و چنــد برابــر آن زخمــی شــده انــد‪ .‬مهمانهــا بــا چهــره هــای وحشــت زده جلــوی تلویزیــون خشکشــان زده اســت‪.‬‬

‫ییک می گوید‪« :‬در دوران جمهوری اسالمی حداقل در خیابان ها بمب منفجر نمی شد!»‬
‫دل و دماغ بحث کردن ندارم‪.‬‬

‫‪20‬‬
 ‫فصل سوم‬
‫برگزاری انتخابات مجلس موسسان با وجود بمب گذاری ها‬

‫‪21‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۴‬فروردین ‪ ۳ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� جلســه هیــات دولــت در ســال جدیــد برگـزار مــی شــود‪ .‬بــا توجــه بــه ماجـرای دیشــب‪ ،‬حفاظــت هــای امنیـ تـی‬
‫امــروز صبــح‪ ،‬دومـ ی ن‬
‫در اطـراف ســاختمان ریاســت جمهــوری از همیشــه بیشـ تـر اســت‪.‬‬

‫تعــدادی از وزیرهــا و شــخص رئیــس جمهــور‪ ،‬بــه وضــوح بــه خاطــر انفجــار دیشــب بــه هــم ریختــه انــد‪ .‬در آغــاز جلســه‪ ،‬وزرای‬
‫ـر جدیــدی نســبت بــه مطالــب‬ ‫بهداشــت‪ ،‬اطالعــات و کشــور در مــورد ماج ـرای دیشــب جداگانــه گ ـزارش مــی دهنــد کــه عمــا چـ ی ز‬
‫امــروز صبــح رســانه هــا نیســت‪ .‬خانــم اعتمــادی وزیــر بهداشــت مــی گویــد کــه تعــداد کشــته هــا تــا صبــح بــه ‪ ۱۸‬نفــر رســیده و‬
‫رسجمــع ‪ ۸۲‬نفــر هــم زخمــی داشــته ایــم کــه حــدود دو‪-‬سومشــان رسپـ یـا� معالجــه شــده انــد و بقیــه بسـ تـری هســتند‪.‬‬

‫بعــد از او‪ ،‬آقــای صبوحــی وزیــر اطالعــات مــی گویــد جمعــی بــا امضــای «فداییــان اســام» مســئولیت ایــن انفجــار را بــه عهــده‬
‫گرفتــه کــه کامـا ً ناشــناخته اســت و در واقــع‪ ،‬بــا انفجــار شــنبه اعــام موجودیــت کــرده اســت‪ .‬وزیــر اطالعــات خـ بـر مــی دهــد ایــن‬
‫این�نـ تـی بیــش از ‪ ۳۰۰‬نفــر از چهــره هــای تنــدروی‬ ‫وزارتخانــه قصــد دارد امــروز رســما از دادگسـ تـری درخواســت کنــد کــه تماســهای ت‬
‫حامــی رژیــم ســابق را کنـ تـرل کنــد تــا بلکــه رسنخــی در مــورد ماهیــت «فداییــان اســام» بــه دســت بیــاورد‪ .‬مشــخص نیســت در‬
‫ـ� گروهــی وجــود خارجــی داشــته باشــد‪ ،‬احیانــا بــا مســئوالن نظامــی ‪ -‬امنیـ تـی ســابق ارتبــاط دارد یــا نــه‪.‬‬ ‫صـ ت‬
‫ـور� کــه چنـ ی ن‬

‫آقــای معصومــی وزیــر کشــور تأکیــد دارد کــه یــک دغدغــه مهــم پلیــس در ش�ایــط موجــود‪ ،‬وضعیــت اماکـ نـی اســت کــه بــا نوشــابه‬
‫الــکیل از مشـ تـریان خــود پذیـر یا� مــی کننــد‪ .‬مــی گویــد ظاهـرا الگــوی ثابـ تـی کــه در حمــات انجــام شــده بــه توریســتها در اصفهــان‬
‫و بمــب گــذاری دیشــب وجــود داشــته‪ ،‬حساســیت عجیــب مهاجمــان بــه مســاله مــرف علـ نـی مـ شـروب بــوده اســت‪ .‬وزیــر بــر همـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫مبنــا‪ ،‬نگـران تکـرار حمــات تروریسـ تـی علیــه اماکـ نـی اســت کــه نوشــابه الــکیل عرضــه مــی کننــد‪ .‬رئیــس جمهــور از بقیــه حــا�ض ان در‬
‫ـ� دغدغــه مشــخص اظهــار عقیــده کننــد‪.‬‬ ‫جلســه هــم مــی خواهــد کــه در مــورد همـ ی ن‬

‫وزیــر کشــاورزی آقــای بحریـ نـی مــی گویــد‪« :‬بنــده از بحــث هــای امنیـ تـی رس در نمــی آورم‪ ،‬ویل نمــی دانــم چقــدر درســت بــود کــه‬
‫ـرو� هــا را بازکــرد‪ .‬مــی بینیــد کــه هــر روز رس ایــن مســاله یــک مکافــات‬ ‫دولــت مــا بــه فاصلــه کمــی از تغیـ یـر رژیــم‪ ،‬مـ شـروب فـ ش‬
‫امنیـ تـی جدیــد داریــم‪ ».‬خانــم حافظــی معــاون اول اعـ تـراض مــی کنــد‪« :‬ممکــن اســت عــده ای بــا رورسی رسنکــردن زن هــا هــم‬
‫مشــکل داشــته باشــند‪ .‬ایــن وظیفــه پلیــس اســت کــه امنیــت را تامـ ی ن‬
‫ـ� کنــد‪ ».‬وزیــر کشــور زیــر لــب زمزمــه مــی کنــد‪« :‬نمــی توانیــم‬
‫کــه در هــر جـ یـا� کــه مـ شـروب مــی فروشــند نگهبــان مســلح بگذاریــم‪».‬‬

‫صــدای خانــم حافظــی بلنــد مــی شــود‪« :‬عجــب! فرمودیــد نمــی توانیــم کــه هــر جــا مـ شـروب مــی فروشــند نگهبــان مســلح بگذاریم؟‬
‫چطــور اســت بــه جــای برخــورد بــا تروریســت هــا‪ ،‬مثــل ســابق مـ شـروب را ممنــوع کنیــم؟» وزیــر کشــور مــی گویــد‪« :‬حــرف دهــان‬
‫مــن نگذاریــد‪ .‬مــن فقــط دارم مــی گویــم انتظاراتمــان از تــوان پلیــس‪ ،‬آن هــم پلیــی کــه اکـ ثـر ین�وهایــش زمــان رژیــم ســابق‬
‫اســتخدام شــده انــد‪ ،‬منطقــی باشــد‪».‬‬

‫مــن وقــت صحبــت مــی خواهــم و مــی گویــم تعــداد اماکـ نـی کــه نوشــابه الــکیل عرضــه مــی کننــد محــدود اســت و احتمــاال بــا‬
‫حملــه دیشــب‪ ،‬تعدادشــان کمـ تـر مــی شــود‪ .‬نتیجــه مــی گـ یـرم کــه پلیــس‪ ،‬بــا تعــداد کمــی از اماکــن عمومــی مواجــه خواهــد بــود کــه‬
‫مـ شـروب مــی فروشــند و ایــن تــوان را دارد کــه از ایــن تعــداد بــه طــور نامحســوس حفاظــت کنــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور کــه تاکنــون ســاکت بــود‪ ،‬مــی گویــد‪« :‬همــکاران توجــه داشــته باشــند کــه موضــوع‪ ،‬بــه مصلحــت بــودن یــا نبــودن‬
‫رفــع محدودیــت عرضــه نوشــابه الــکیل نیســت‪ .‬دولــت مــا‪ ،‬بــه عنــوان یــک دولــت ســکوالر هیــچ توجیهــی ب ـرای اســتفاده از زور‬
‫بـرای ممنــوع کــردن عرضــه الــکل نــدارد‪ .‬در مقابــل‪ ،‬وقـ تـی بــه هــر علـ تـی عملیــات تروریسـ تـی انجــام شــود‪ ،‬چــاره ای جــز مقابلــه بــا‬
‫تروریســت هــا و محافظــت از جاهـ یـا� کــه در معــرض خطــر هســتند نداریــم‪».‬‬
‫ت‬
‫ـ� حــال تاکیــد مــی کنــد کــه آنچــه شــب گذشــته رخ داده‪ ،‬مهــم تــر از حملــه بــه مــکان یــا فعالیــی مشــخص‬ ‫رئیــس جمهــور در عـ ی ن‬
‫ـزر� کــه افتــاده ایــن اســت کــه بـرای اولـ ی ن‬‫گ‬
‫ـ� بــار بعــد از روی کار آمــدن حکومــت جدیــد در ایـران‪ ،‬در ایــن کشــور‬ ‫اســت‪« :‬اتفــاق بـ‬

‫‪22‬‬
‫یــک بمــب گــذاری تروریسـ تـی در یــک مــکان عمومــی انجــام شــده‪ ».‬آقــای امیـ نـی ادامــه مــی دهــد‪« :‬مــا تاکنــون‪ ،‬مــواردی پراکنــده‬
‫از ســوء قصــد را داشــته ایــم کــه بـرای یــک کشــور کــه در آن حکومــت تغیـ یـر کــرده عجیــب نیســت‪ .‬امــا بمــب گــذاری تروریسـ تـی‪،‬‬
‫از همــان نــوع کــه در دهــه هــای گذشــته در بعـ ضـی کشــورهای منطقــه داشــته ایــم‪ ،‬در کشــور مــا اتفــاق کمابیــش جدیــدی اســت‪.‬‬
‫ـ� وقایعــی مشــاهده شــده بــود‪».‬‬ ‫حـ تـی در زمــان جمهــوری اســامی هــم‪ ،‬بــه نــدرت چنـ ی ن‬

‫اشــاره رئیــس جمهــور بــه تجربــه کشــورهای منطقــه‪ ،‬بعـ ضـی از افـراد حــا�ض در جلســه را نگرانـ تـر مــی کنــد‪ .‬بعــد از پایــان جلســه‪،‬‬
‫ـ� بمــب گــذاری تروریسـ تـی در عربســتان‬ ‫وزیــر کشــور بــه مــن مــی گویــد‪« :‬مــن دارم فکــر مــی کنــم وقـ تـی ‪ ۱۰-۱۲‬ســال پیــش اولـ ی ن‬
‫انجــام شــد‪ ،‬چــه کــی فکــر مــی کــرد ایــن کشــور بــه وضعیــت فعــی برســد؟»‬

‫ـ� رسنوشـ تـی دچــار‬ ‫مــی گویــم‪« :‬اگــر منظورتــان مقایســه بــا کشــور خودمــان اســت‪ ،‬مطمـ ئ ن‬
‫ـ� باشــید ای ـران هیــچ وقــت بــه چنـ ی ن‬
‫نمیشــود‪».‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۵‬فروردین ‪ ۴ ،۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۱۵‬‬

‫از صبــح مشــغول جمــع بنــدی واکنــش هــای حملــه شــنبه هســتیم‪ .‬مقــام هــای ارشــد ‪ ۲۳‬کشــور دنیــا بــه انفجــار دیــروز واکنــش‬
‫نشــان داده انــد‪ .‬مضمــون اغلــب پیــام هــا‪ ،‬محکــوم کــردن حمــات و ابـراز اطمینــان در مــورد تــوان دولــت ایـران بـرای مقابلــه بــا‬
‫گ‬ ‫تروریســم اســت‪ .‬روســای جمهــور آمریــکا و فرانســه و روســیه‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ـ� اعــام آمــاد� کــرده انــد کــه در زمینــه انتقــال تجربــه در‬
‫مهــار عملیــات تروریسـ تـی بــه ایـران کمــک کننــد‪.‬‬

‫جالــب اســت کــه پادشــاه عربســتان هــم‪ ،‬نامــه مشــابهی را بــه ایـران فرســتاده‪ .‬کشــورش از ‪ ۱۲‬ســال پیــش درگـ یـر مبــارزه بــا عملیــات‬
‫جهــادی هـ یـا� اســت کــه بــا پایــان جنــگ هــای داخــی در جاهــای دیگــر‪ ،‬بــه تدریــج بــه عربســتان برگشــته انــد و عمــا جــز جنگیــدن‪،‬‬
‫هیــچ کار دیگــری بلــد نیســتند‪ .‬بیشـ تـر ایــن جهــادی هــا اتبــاع خــود عربســتان ســعودی هســتند و در گذشــته‪ ،‬ســال هــای متمــادی‬
‫ـ� کشــور‪ ،‬مشــغول «جهــاد» در عـراق‪ ،‬ســوریه‪ ،‬لیـ بـی و لبنــان بــوده انــد‪ .‬هرچنــد رسویــس‬ ‫بــا حمایــت مــایل نهادهــای مذهـ بـی همـ ی ن‬
‫امنیـ تـی عربســتان در ابتــدا بـرای مقابلــه بــا ایــن جهادیهــای کامــا متــی بــه آمریــکا بــود‪ ،‬امــا بــا کاهــش شــدید درآمــد نفــت و افزایــش‬
‫مشــکالت مــایل ریــاض‪ ،‬بــه تدریــج بیشـ تـر و بیشـ تـر درگـ یـر مبــارزه بــا تروریســم شــد و االن‪ ،‬از رسویــس هــای بــا تجربــه در ایــن‬
‫ـ� محســوب مــی شــود‪.‬‬ ‫زمـ ی ن‬

‫انفجــار تهـران‪ ،‬تقریبـاً از ســوی تمــام رســانه هــای اصــی دنیــا بــه طــور برجســته پوشــش داده شــده و خیــی از رســانه هــا‪ ،‬آن را‬
‫نشــانه ش�وع احتمــایل مجموعــه ای از عملیــات مشــابه در ایـران دانســته انــد‪ .‬ایــن جــور برداشــت هــا‪ ،‬بــه رسمایــه گــذاری خارجــی‬
‫در کشــور صدمــه مــی زنــد و بایــد بـرای کنـ تـرل فضــای ایجــاد شــده کاری کــرد‪.‬‬

‫جمــع بنــدی واکنــش هــا‪ ،‬تــا دیروقــت طــول مــی کشــد‪ .‬جمــع بنــدی نهـ یـا� را بــا تحلیــی کــه خــودم مــی نویســم‪ ،‬ب ـرای رئیــس‬
‫جمهــور مــی فرســتم و از دفـ تـر بـ یـرون مــی زنــم‪.‬‬

‫شــب کــه بــه خانــه مــی رســم‪ ،‬ســامان تنهاســت و مــی گویــد مــادرش هنــوز از رس کار برنگشــته‪ .‬مــی گویــد کــه ســارا بهــش خـ بـر داده‬
‫گ‬ ‫امشــب تــا دیــر وقــت نمــی آیــد چــون درگـ یـر سـ ت ن‬
‫ـاخ� مســتندی در مــورد مـ ی ز‬
‫ـران آمــاد� واحدهــای پلیــس اســت‪ .‬خــدا بــه خـ یـر کنــد‪.‬‬
‫ســارا اهــل رودربایسـ تـی و مالحظــه نیســت مــی ترســم حیثیــت بـرای دولــت نگــذارد!‬

‫ت‬
‫موفق�یــن تلویزیــون‬ ‫ـو� جدیــد الـ بـرز ش�وع کــرده‪ ،‬عمـا ً ســاعت کار مشــخیص نــدارد‪ .‬الـ بـرز‪،‬‬ ‫از وقـ تـی کارش را بـرای شــبکه تلویزیـ ن‬
‫ـ� ‪ ۶-۵‬ماهــی کــه فعالیــت مــی کنــد مخاطبــان زیــادی بــه دســت آورده‪ .‬بــا وجــود ایــن‪،‬‬ ‫خصــویص موجــود ای ـران اســت و در همـ ی ن‬
‫ـو�‪ ،‬پرســنل نســبتاً کمــی دارد و نتیجــه ایــن مــی شــود کــه ین�وهــای موجودشــان‪ ،‬بیشـ تـر از حــد معمــول کار مــی‬ ‫ب ـرای رصفــه جـ ی‬

‫‪23‬‬
 ‫کننــد‪.‬‬

‫ـذا� درســت کــرده کــه مــی گویــد چیـ نـی اســت‪ .‬رس شــام ســاکت اســت و ب� دل و دمــاغ بــه نظــر مــی رســد‪.‬‬ ‫ســامان بـرای شــام غـ ی‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫بــدون مقدمــه مــی گویــد‪« :‬آن روز کــه رفتــه بودیــم رســتوران‪ ،‬اون آقاهــه داشــت مــروب مــی خــورد رو یادتــه؟» نهــار اولـ یـ� جمعه‬
‫ســال را مــی گویــد‪ .‬مــی گویــم‪« :‬خــوب؟» مــی گویــد‪« :‬اگــر تروریســت هــا دارنــد جاهـ یـا� کــه مــردم مـ شـروب مــی خوردنــد بمــب‬
‫مــی گذارنــد‪ ،‬خــوب ممکــن بــود آن روز رســتوران مــا را هــم منفجــر کننــد‪».‬‬

‫برایــش تعریــف مــی کنــم کــه انفجــار دو شــب پیــش‪ ،‬بــه معـ نـی ناامــن بــودن رســتوران هــا نیســت و اطمینــان مــی دهــم کــه پلیــس‬
‫ـتگ� مــی کنــد تــا دیگــر کــی بمــب گــذاری نکنــد‪.‬‬
‫تروریســتها را دسـ ی‬

‫تأث� حرف های من قرار گرفته باشد‪.‬‬

‫به نظر نمی رسد خییل تحت ی‬

‫سه شنبه ‪ ۱۶‬فروردین ‪ ۵ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۱۵‬‬

‫دولــت جدیــد پــس از رفرانــدوم‪ ،‬بــا اســتفاده از اختیــارات ویــژه اش تــا زمــان ش�وع بــه کار مجلــس جدیــد‪ ،‬تعــداد زیــادی از‬
‫ـا� کــه مــی خواهنــد‬‫تعطیــی هــای مذهــی را حــذف کــرده‪ .‬هرچنــد بــه همــه ادارات و موسســات ابــاغ شــده کــه بــه تمــام کارکنـ ن‬
‫ب‬
‫در مناســبت هــای مذهـ بـی رس کار نیاینــد‪ ،‬مرخــی بدهنــد‪ .‬امــروز ‪ ۱۳‬رجــب روز تولــد امــام اول شــیعیان اســت کــه ســابقاً تعطیــل‬
‫عمومــی بــود و نکتــه جالــب اینکــه در نهــاد ریاســت جمهــوری هــم‪ ،‬تعــداد مرخــی هــا بیشـ تـر از روزهــای عــادی اســت‪.‬‬

‫بعــد از تشــکیل مجلــس جدیــد‪ ،‬دولــت بایــد بــه رسعــت الیحــه ای را تقدیــم قــوه مقننــه کنــد کــه وضعیــت تعطیــات رســمی کشــور‬
‫ـ� تعطیــات مذهـ بـی‪ ،‬عیدهــای‬ ‫را بــه صــورت قانــون بــه تصویــب برســاند‪ .‬فعـا ً بــه طــور موقــت تصمیــم گرفتــه شــده کــه از بـ ی ن‬
‫فطــر‪ ،‬عیــد قربــان‪ ،‬غدیــر و مبعــث تعطیــل باشــند و بقیــه حــذف شــوند‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬چهــار تعطیــی ســیایس ‪ ۱۴‬خــرداد‬
‫(درگذشــت بنیانگــذار جمهــوری اســامی)‪ ۱۵ ،‬خــرداد (ســالگرد قیــام هــواداران آیــت هللا خمیـ نـی در ســال ‪ ۲۲ ،)۱۳۴۲‬بهمــن (ســالگرد‬
‫پـ یـروز انقــاب اســامی) و ‪ ۱۲‬فروردیــن (ســالگرد رفرانــدوم جمهــوری اســامی) هــم طبیعتـاً حــذف شــدهاند‪ .‬ایــن ترتیــب‪ ،‬مجموعـاً‬
‫‪ ۱۴‬روز تعطیــل از تقویــم ســاالنه ایـران حــذف شــده اســت‪.‬‬

‫در مقابــل‪ ۱۱ ،‬دی (روز رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت از جمهــوری اســامی بــه جمهــوری) بــه تعطیــات رســمی ســاالنه اضافــه شــده و‬
‫بــه ایــن ترتیــب‪ ،‬اکنــون تقویــم کشــور دارای ‪ ۱۰‬روز تعطیــل عمومــی ســاالنه اســت‪ ۱ :‬تــا ‪ ۴‬فروردیــن بــه مناســب عیــد نــوروز‪ ،‬چهــار‬
‫عیــد مذهـ بـی فطــر‪ ،‬قربــان‪ ،‬غدیــر و مبعــث‪ ۱۱ ،‬دی و ‪ ۲۹‬اســفند روز مــی شــدن صنعــت نفــت‪.‬‬

‫بعــد از ظهــر‪ ،‬در وزارت کشــور جلســه ســتاد برگ ـزاری انتخابــات مجلــس موسســان تشــکیل مــی شــود کــه جمعــه برگ ـزار خواهــد‬
‫شــد‪ .‬وزیــر کشــور توضیــح مــی دهــد کــه بــا توجــه بــه بمــب گــذاری شــنبه‪ ،‬تــا آخــر هفتــه تمــام مرخــی پلیــس هــا را لغــو کــرده‬
‫ـ� امنیــت انتخابــات وجــود داشــته باشــد‪ .‬از پنجشــنبه گذشــته‪ ،‬مهلــت تبلیغــات کاندیداهــا ش�وع شــده‬ ‫تــا نــروی ف‬
‫کا� ب ـرای تأمـ ی ن‬ ‫ی‬
‫ـدا� حــق تبلیغــات نــدارد‪.‬‬‫و تــا آخــر وقــت چهارشــنبه ادامــه خواهــد داشــت‪ .‬از ســاعت ‪ ۱۲‬شــب چهارشــنبه بــه بعــد‪ ،‬هیــچ کاندیـ ی‬

‫ـا�‪ ،‬تبلیغــات گسـ تـرده و‬ ‫آقــای تجــی معــاون ســیایس وزیــر کشــور مــی گویــد نکتــه غـ یـر منتظــره در مــورد فعالیــت هــای انتخابـ ت‬
‫منظــم کاندیداهــای هــوادار جمهــوری اســامی در رس تــا رس کشــور اســت‪ .‬در تمــام حــوزه هــای انتخابیــه‪ ،‬حامیــان جمهــوری‬
‫اســامی توانســته انــد بــه توافــق برســند کاندیداهـ یـا� کــه از حمــات کمـ تـری برخوردارنــد‪ ،‬بــه نفــع نامزدهــای بــا نفوذتــر کنــاره گـ یـری‬
‫ـ� حــال‪ ،‬حجــم تبلیغــات آنهــا حکایــت از عقبــه مــایل بســیار قدرتمنــدی دارد کــه از‬ ‫کننــد تــا رأی ایــن جریــان شکســته نشــود‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـ� هــای دولــت فراتــر اســت‪.‬‬‫تخمـ ی ن‬

‫‪24‬‬
‫ـا� حامیــان جمهــوری اســامی را ســال هــا تجربــه حکومـ تـی دســت انــدرکاران‬ ‫ـ� انتخابـ ت‬
‫وزیــر کشــور‪ ،‬یــک علــت کیفیــت بــاالی کمپیـ ی ن‬
‫ـ� نســبت بــه مخالفــان جمهــوری اســامی مــی دانــد کــه اغلبشــان تجربــه اجـر یا� مشــخیص نداشــته انــد‪.‬‬ ‫ایــن کمپـ ی ن‬

‫آقــای آذری معــاون امنیــت داخــی وزارت اطالعــات مــی گویــد پــویل کــه خــرج انتخابــات شــده نشــان مــی دهــد در صـ ت‬
‫ـور� کــه‬
‫ـا� از جنــس انفجــار شــنبه باشــند‪ ،‬کشــور بــا چــه مشـ ت‬
‫ـکال� مواجــه مــی شــود‪ .‬او در عـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫هــواداران جمهــوری اســامی پشــت اقدامـ ت‬
‫حــال یــادآوری مــی کنــد کــه وزارت‪« ،‬بــه طــور کیل حضــور فعــال حامیــان جمهــوری اســامی در روندهــای ســیایس قانـ ن‬
‫ـو� را بــه �ض ر‬
‫ـ� خـ بـر مــی دهــد کــه مطابــق نظــر ســنجی هــای وزارت اطالعــات کاندیداهـ یـا� حامــی‬ ‫امنیــت کشــور نمیدانــد‪ ».‬آقــای آذری همچنـ ی ن‬
‫به�یــن حالــت‪ ۱۰ ،‬ایل ‪ ۱۲‬درصــد کــریس هــای مجلــس موسســان را اشــغال خواهنــد کــرد‪.‬‬ ‫حکومــت ســابق‪ ،‬در ت‬

‫در پایــان جلســه‪ ،‬ســمت آقــای تجــی معــاون ســیایس وزیــر کشــور مــی روم و خــوش و بــش مــی کنــم‪ .‬هنــوز از بابــت چهارشــنبه‬
‫هفتــه پیــش رسسـ ی ن‬
‫ـنگ� اســت‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۷‬فروردین ‪ ۶ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـا� رئیــس جمهــور در ســال جدیــد برگ ـزار مــی شــود‪ .‬بــا وجــودی کــه تنهــا ســه روز بــه برگ ـزاری‬ ‫ـ� مصاحبــه مطبوعـ ت‬‫امــروز اولـ ی ن‬
‫ق‬
‫انتخابــات مجلــس موسســان بــا� مانــده کــه بایــد قانــون اســایس مملکــت را تدویــن کنــد‪ ،‬اغلــب ســوال هــا در مــورد انفجــار میــدان‬
‫ـم� کــه مــی خواهنــد‬‫ـو� توانســته انــد افــکار عمومــی را بــه سـ ت‬
‫ونــک اســت‪ .‬ظاه ـراً تروریســت هــا‪ ،‬هــر کــس کــه هســتند‪ ،‬بــه خـ ب‬
‫بب�نــد‪.‬‬

‫خ�نــگار یس ان ان از رئیــس جمهــور مــی پرســد در ش�ایطــی کــه هنــوز اغلــب ین�وهــای نظامــی‬ ‫ـا�‪ ،‬ب‬‫در بخـ شـی از مصاحبــه مطبوعـ ت‬
‫و انتظامــی ای ـران اســتخدام شــدگان زمــان جمهــوری اســامی هســتند‪ ،‬مبــارزه بــا تروریســت هــا چگونــه امکانپذیــر خواهــد بــود؟‬
‫خ�نــگار مــی گویــد کــه ایــن ســوال‪ ،‬بــه معـ نـی متهــم کــردن ین�وهــای مســلح کشــور بــه همــکاری مســتقیم یــا غـ یـر‬
‫رئیــس جمهــور بــه ب‬
‫مســتقیم بــا تروریســت هاســت و او ترجیــح مــی دهــد کــه بــدون مــدرک بــه کــی اتهــام زده نشــود‪.‬‬

‫خ�نــگاران‬‫خ�نــگار ســایت جمهــوری اســامی بــه نشــانه تأییــد صلــوات مــی فرســتد! ‪ ۳-۲‬نفــر دیگــر از ب‬ ‫بــه اینجــا کــه مــی رســد‪ ،‬ب‬
‫ت‬ ‫�ض‬
‫خ�نــگار حــا در جلســه اعــراض مــی کننــد و یــی‬ ‫رســانه هــای مدافــع جمهــوری اســامی هــم بــا او همراهــی مــی کننــد‪ .‬چنــد ب‬
‫ت‬
‫بــا صــدای بلنــد مــی گویــد‪« :‬بعـ ضـی همــکاران مثــل اینکــه فــرق مصاحبــه مطبوعــا� بــا مجلــس ختــم را نمــی فهمنــد!» ب‬
‫خ�نــگاران‬
‫خارجــی کنجــکاو شــده انــد کــه چــه خـ بـر شــده و ب ـرای رس در آوردن از موضــوع پــرس و جــو مــی کننــد‪ .‬خانــم شــمس ســخنگوی‬
‫دولــت‪ ،‬کــه جلســه را اداره مــی کنــد‪ ،‬بــا صــدای بلنــد تذکــر مــی دهــد کــه اگــر کــی در جریــان مصاحبــه اخــال ایجــاد کنــد‪ ،‬در‬
‫نشســت هــای بعــدی دعــوت نخواهــد شــد‪.‬‬

‫خ�نــگار یس ان ان مــی گویــد کــه کلیــه فرماندهــان ارشــد ین�وهــای‬ ‫رئیــس جمهــور صحبــت نیمــه کاره خــود را از رس مــی گـ یـرد و بــه ب‬
‫ـ� تــر بــر کنــار شــده انــد و بـرای هــر کــس‪ ،‬در هــر رده‪ ،‬کــه متهــم بــه‬‫نظامــی و انتظامــی و هـزاران نفــر از ین�وهــای رده هــای پایـ ی ن‬
‫نقــض حقــوق بـ شـر اســت‪ ،‬پرونــده قضــا� تشــکیل شــده‪ .‬آقــای امیـ نـی تأکیــد مــی کنــد‪« :‬ویل نمــی تــوان ســایر کسـ ن‬
‫ـا� کــه در ایــن‬ ‫ی‬
‫ین�وهــا کار مــی کننــد را بــه چشــم مظنونــان دائمــی نــگاه کــرد‪».‬‬

‫خ�نــگار جمهــوری اســامی بـرای جــواب رئیــس جمهــور‪ ،‬وقـ تـی نوبــت ســوال خــودش مــی شــود لحـ نـی‬ ‫بــا وجــود صلــوات فرســتادن ب‬
‫ن‬
‫تهاجمــی دارد‪ .‬مــی پرســد رئیــس جمهــور چــه نظــری در مــورد ایــن «فرضیــه» دارد کــه «ناامــی هــای اخـ یـر‪ ،‬اقــدام حســاب شــده‬
‫طرفــداران دولــت بـرای منفــی کــردن نظــر مــردم نســبت بــه اقشــار مذهـ بـی در آســتانه انتخابــات اســت؟» رئیــس جمهــور مــی پرســد‬
‫خ�نــگار جمهــوری اســامی مــی گویــد تحلیــی‬ ‫ایــن فرضیــه مبتـ نـی بــر اطالعــات مشــخیص هــم هســت یــا رصف ـاً تحلیــی اســت؟ ب‬
‫اســت کــه ریشــه در «برداشــت عــده ای از واقعیــات کشــور دارد»‪.‬‬

‫‪25‬‬
‫ـا� را متهــم کنــد‪ ،‬نتیجــه بــه نفــع «بعـ ضـی‬‫رئیــس جمهــور پاســخ مــی دهــد کــه اگــر دولــت او هــم مــی خواســت بنابــر تحلیــل کسـ ن‬
‫از جریانــات» نبــود‪ .‬آقــای امیـ نـی ادامــه مــی دهــد‪« :‬حتمـاً ب� اطــاع نیســتید کــه خیلیهــا مقـران بمبگــذاری هــای اخـ یـر را هــواداران‬
‫حکومــت ســابق مــی داننــد‪ .‬ویل مــا مثــل زمــان آن حکومــت‪ ،‬بــر مبنــای تفسـ یـر ســیایس بــه آدم هــا اتهــام امنیـ تـی نمــی زنیــم و بــه‬
‫دنبــال شــواهد قطعــی هســتیم‪».‬‬

‫خ�نگارهــای طرفــدار دولــت مــی رســد کــه از جــواب رئیــس جمهــور هیجــان زده شــوند و دســت‬ ‫ایــن بــار نوبــت بــه ‪ ۶-۵‬نفــر از ب‬
‫بزننــد! دوبــاره خانــم حافظــی میکروفونــش را روشــن مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬بـرای آخریــن بــار هشــدار مــی دهــم کــه اگــر کــی‬
‫خ�نگارهــای موافــق و مخالــف‬ ‫نظــم نشســت خــری را بــه هــم بزنــد از نشســت هــای بعــدی حــذف مــی شــود‪ .‬فـ ق‬
‫ـر� هــم بـ ی ن‬
‫ـ� ب‬ ‫ب‬
‫دولــت نیســت‪».‬‬

‫در اواخــر جلســه‪ ،‬بخــش فــاریس تلویزیــون قطــری الجزیــره ســوال مــی کنــد کــه اساسـاً ین�وهــای امنیـ تـی جدیــد ایـران تــا چــه حــد‬
‫ـا� در اصفهــان‬ ‫توانــا� انجــام وظایفشــان را دارنــد؟ مــی پرســد‪« :‬مثـا ً ایـران دو هفتــه اســت کــه عامــل حملــه بــه یــک توریســت آلمـ ن‬
‫ی‬
‫ـری بفهمیــد؟» رئیــس جمهــور‬ ‫ـتگ� کــرده‪ .‬چـرا تــا حــاال نتوانســته ایــد در مــورد شــبکه ای کــه احتمــاال در آن عضویــت دارد چـ ی ز‬
‫را دسـ ی‬
‫جــواب مــی دهــد‪« :‬اگــر منظورتــان ایــن اســت کــه ماننــد بعـ ضـی از کشــورهای اطرافمــان‪ ،‬آن قــدر متهــم را شــکنجه کنیــم تــا بــه‬
‫هــر چــه مــی خواهیــم اعـ تـراف کنــد‪ ،‬بایــد بگویــم مــا چنـ ی ن‬
‫ـ� کارهـ یـا� نمــی کنیــم‪».‬‬

‫ـو� دو – ســه هفتــه پیــش متهمــان بــه اقــدام علیــه حکومــت در‬‫اع�افــات تلویزیـ ن‬
‫پاســخ رئیــس جمهــور‪ ،‬بــه وضــوح کنایــه ای بــه ت‬
‫تلویزیــون دولـ تـی قطــر اســت‪ .‬بــه نظــرم لزومــی نداشــت رئیــس جمهــور بــا ایــن لحــن نیــش دار بــه ســوال یــک ب‬
‫خ�نــگار جــواب‬
‫بدهــد‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۱۸‬فروردین ‪ ۷ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح بــا صــدای مهیـ بـی از خــوب مــی پریــم‪ .‬ســارا وحشــت زده مــی پرســد‪« :‬انفجــار بــود؟» روی بالکــن مــی رویــم‪ .‬خانــه مــا طبقــه‬
‫ن‬
‫ـاختما� شــعله هــای آش زبانــه مــی کشــد‪ .‬بقیــه همســایه هــا‬ ‫‪ ۲۸‬اســت و از آن بــاال‪ ،‬مشــخص اســت کــه در حــوایل فرمانیــه‪ ،‬از سـ‬
‫هــم روی بالکــن هایشــان آمــده انــد‪ ،‬ســارا نگاهــی رسرسی بــه اخبــار روی موبایلــش مــی انــدازد و مــی گویــد‪« :‬بمــب بــوده‪ ،‬آن هــم‬
‫بشـ تـر از یــی!»‬

‫خ�گـزاری هــا گـزارش مــی کننــد کــه بمــب هــا ‪ ۱۳‬تــا بــوده انــد و همــه بــا هــم رس ســاعت ‪ ۵‬صبــح منفجــر شــده انــد‪ ۹ .‬رســتوران‬ ‫ب‬
‫و بــار را در رستــارس تهـران منفجــر کــرده انــد‪ .‬در اصفهــان و بت�یــز و اهــواز و رشــت هــم هــر کــدام یــک رســتوران منفجــر شــده‬
‫اســت و آنهــا هــم درســت رس ســاعت ‪ .۵‬جــای شــکرش بـ ق‬
‫ـا� اســت کــه اول صبــح بــوده و خیابــان هــا شــلوغ نبــوده‪ ،‬ویل بــه هــر حــال‬
‫تلفـ ت‬
‫ـا� هــم داشــته‪ .‬تلویزیــون الـ بـرز مــی گویــد حداقــل ‪ ۱۰‬نفــر از جملــه یــک پلیــس در تهـران و ‪ ۱‬نفــر در اصفهــان کشــته شــده انــد‬
‫و‪ ۴۰-۳۰‬نفــری هــم زخمــی بــر جــای مانــده‪ .‬همــان صبــح اول وقــت «فداییــان اســام» مســئولیت را بــه عهــده گرفتــه و اعــام کــرده‬
‫اماکــن منفجــر شــده بــه مشـ تـری هایشــان مـ شـروب مــی داده انــد‪ .‬بــه نظــرم دیگــر مشــکوک اســت‪ .‬بــا عقــل جــور در نمــی آیــد کــه‬
‫ایــن حجــم از عملیــات بــر رس موضوعــی در حــد مـ شـروب انجــام شــود‪.‬‬

‫ســاعت ‪ ۱۰‬بــا رئیــس جمهــور و مقــام هــای ســیایس – امنیـ تـی بـرای انتخابــات جلســه داریــم ویل معلــوم اســت کــه بــا اتفاقــات اول‬
‫چ�هـ یـا� کــه درنظــر داشــتیم خواهــد بــود‪ .‬دور تــا دور ریاســت جمهــوری‪ ،‬غـ یـر از‬‫صبــح‪ ،‬موضــوع جلســه بــه کیل متفــاوت بــا ی ز‬
‫پلیــس تعــدادی هــم نـ یـروی ارتـ شـی مســتقر شــده‪ .‬کــی نمــی دانــد روزی کــه آغــازش بــا ‪ ۹‬انفجــار در پایتخــت بــوده‪ ،‬قـرار اســت‬
‫چطــور ادامــه پیــدا کنــد‪.‬‬

‫‪26‬‬
‫در آغــاز جلســه آقــای صبوحــی وزیــر اطالعــات خـ بـر مــی دهــد کــه مامــوران امنیـ تـی یــی از بمــب گــذاران را از طریــق فیلــم یــک‬
‫ـ� هــای خیابـ ن‬
‫ـا�‬ ‫ـ� مســتقر در خیابــان شناسـ یـا� کــرده انــد کــه نز� چــادری بــوده‪ .‬مــی گویــد مسـ یـر حرکــت بمــب گــذار را دوربـ ی ن‬
‫دوربـ ی ن‬
‫ـتگ� شــده‪ ،‬امــا جلیقــه انفجاریــش را منفجــر کــرده کــه درجــا خــودش و‬ ‫ضبــط کــرده انــد و او حــدود یــک ربــع بعــد از انفجــار دسـ ی‬
‫یــک مامــور پلیــس را کشــته اســت‪ .‬آقــای صبوحــی ادامــه مــی دهــد کــه بــا بــرریس ســوابق ایــن زن ‪ ۲۲‬ســاله معلــوم شــده کــه مجــرد‬
‫ـ� فــرد بــدون ســابقه ای و تعلیــم دادن‬ ‫و در زمــان حکومــت ســابق عضــو هیــچ نهــاد حکومـ تـی نبــوده اســت‪ .‬مــی گویــد انتخــاب چنـ ی ن‬
‫او بـرای عملیــات‪ ،‬تــا حــد منفجــر کــردن خــودش‪ ،‬نشــان مــی دهــد شــبکه پشــت بمــب گــذاری هــا کامـا ً حرفــه ای اســت‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور از وزی ـران اطالعــات و کشــور بازخواســت مــی کنــد‪« :‬مگــر یکشــنبه در هیــأت دولــت ق ـرار نشــد جاهـ یـا� کــه الــکل‬
‫عرصــه مــی کننــد را تحــت مراقبــت قـرار بدهیــم؟ دقیقـاً همــان جاهــا را زده انــد و مــا حـ تـی یــی از بمــب هــا را نتوانســته ایــم خنـ ثـی‬
‫کنیــم‪».‬‬

‫ـ� کار گذاشــته شــده بــود و ‪۲۴‬‬ ‫آقــای معصومــی وزیــر کشــور مــی گویــد‪« :‬جلــوی تــک ‪ -‬تــک جاهـ یـا� کــه منفجــر شــده انــد دوربـ ی ن‬
‫ـ� و ‪ ۳‬موتــور ســیکلت نزدیــک ‪ ۱۳‬هــدف انفجــار در‬ ‫ـ� هــا نشــان مــی دهــد ‪ ۱۰‬تــا ماشـ ی ن‬‫ســاعته کنـ تـرل مــی شــدند‪ .‬بــرریس دوربـ ی ن‬
‫جاهــای مختلــف ایســتاده انــد و راننــده هایشــان محــل را تــرک کــرده انــد‪ .‬حــدود دقیقــه بعــد هــم‪ ،‬بمــب هــا همزمــان منفجــر‬
‫ـ� هســت‪ ۹ .‬تــا‬ ‫شــده انــد‪ ».‬وزیــر کشــور تأکیــد مــی کنــد‪« :‬عــی الظاهــر کامــا مــی دانســته انــد کــه جلــوی رســتوران هــا دوربـ ی ن‬
‫از راننده‌هــا زن هــای چــادری بــوده و در تصاویــر محکــم رو گرفتــه انــد‪ ۴ .‬تــا هــم مردهــای موتــور ســوار بــوده انــد کــه کاســکت‬
‫ـ� هــا مشــکوک شــده انــد و فــوری ین�وهــای عملیـ ت‬
‫ـا� را‬ ‫هایشــان را در نیــاورده انــد‪ .‬از قضــا در دو مــورد مســئوالن کنـ تـرل دوربـ ی ن‬
‫خـ بـر کــرده انــد‪ ،‬ویل انفجــار هــا ایــن قــدر رسیــع اتفــاق افتــاده کــه پلیــس نتوانســته کاری بکنــد‪».‬‬

‫بعــد از وزیــر کشــور‪ ،‬رستیــپ اســدی فرمانــده پلیــس مــی گویــد‪ « :‬تمــام برنامــه ریــزی مــا بـرای حفــظ جــان مــردم در اماکـ نـی بــود‬
‫کــه دارای ریســک بــاال تشــخیص داده شــده بودنــد‪ .‬امــا فکــر نمــی کردیــم کــه ممکــن اســت انفجــار هــا در زمـ ن‬
‫ـا� انجــام شــود کــه‬
‫هیــچ مشـ تـری� در ایــن اماکــن نباشــد‪».‬‬

‫مــن مــی گویــم پذیرفتنــش ســخت اســت کــه انگـ ی ز‬

‫ـره اصــی ایــن انفجارهــا‪ ،‬واقعـاً مســأله عرضــه مـ شـروب باشــد‪ ۱۳« :‬انفجــار درســت‬
‫رس یــک ســاعت و آن هــم یــک روز قبــل از روز رای گــری‪ ،‬قاعدتــا هـ ف‬
‫ـد� جــز انتخابــات نــدارد‪».‬‬ ‫ی‬

‫رئیــس جمهــور شــک دارد‪« :‬ویل آخــر چــه نفعــی از ایــن کار مــی برنــد؟ خــوب‪ ،‬اینکــه باعــث مــی شــود مــردم علیهشــان رأی بدهنــد‪».‬‬
‫امــا وزیــر اطالعــات بــا مــن موافــق اســت‪« :‬آنهــا شــی ندارنــد کــه در اقلیتنــد؛ امــا امیدوارنــد مــردم را از تبعــات روی کار آمــدن یــک‬
‫حکومــت غـ یـر مذهـ بـی تب�ســانند‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬قاعدتــا مــی خواهنــد بــه جامعــه ایــن پیــام را بدهنــد کــه در رژیــم ســابق‪ ،‬هــر‬
‫مشــکیل هــم کــه وجــود داشــت‪ ،‬عملیــات تروریسـ تـی انجــام نمــی شــد؛ ویل اگــر مجلــس موسســان‪ ،‬حکومــت را رســما غـ یـر مذهـ بـی‬
‫کنــد‪ ،‬در کشــور عملیــات تروریسـ تـی ش�وع مــی شــود‪».‬‬

‫ـ� حــاال هــم فعــاالن و رســانه هــای حامــی جمهــوری اســامی گفتــه انــد‬ ‫دوا� وزیــر فرهنــگ تاکیــد مــی کنــد کــه تــا همـ ی ن‬ ‫خانــم ی‬
‫انفجارهــا نشــان داده اگــر حکومــت ســکوالر شــود امنیــت بــه هــم مــی ریــزد‪ .‬مــی گویــد هنــوز خیلیهایشــان اظهــار نظــر نکــرده انــد‪،‬‬
‫ـ� حــال‪ ،‬در تاکیــد بــر اینکــه حکومــت ســکوالر تــوان‬ ‫امــا آنهـ یـا� کــه کــرده انــد‪ ،‬در ظاهــر در محکومیــت انفجارهــا بــوده و در عـ ی ن‬
‫مقابلــه بــا تامـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت مــردم را نــدارد‪.‬‬

‫خانــم حافظــی معــاون اول توصیــه مــی کنــد بــا رســانه هـ یـا� کــه چنـ ی ن‬
‫ـ� مطالـ بـی را منتـ شـر مــی کننــد برخــورد شــود‪« :‬ایــن مصــداق‬
‫ـ� روی انتخابــات مجلــس موسســان اســت‪ .‬دادگسـ تـری بایــد بــا‬ ‫رصیــح بهــره بــرداری از یــک عملیــات تروریسـ تـی بـرای تأثـ یـر گذاشـ ت ن‬
‫اینهــا برخــورد کنــد‪».‬‬

‫دوا� مخالفــت مــی کنــد‪« :‬خــوب‪ ،‬از آن طــرف هــم بعـ ضـی از رســانه هــای مخالــف جمهــوری اســامی مــی گوینــد ایــن بمــب‬ ‫خانــم ی‬
‫گــذاری هــا کار طرفــداران جمهــوری اســامی اســت و مــردم بایــد در انتخابــات تکلیفشــان را بــا ایــن طرفــداران روشــن کننــد‪ .‬ایــن‬

‫‪27‬‬
 ‫هــم مــی توانــد نوعــی ســوء اســتفاده انتخابـ ت‬
‫ـا� تلقــی شــود‪».‬‬

‫چ�هـ یـا� کــه موافقــان یــا مخالفــان جمهــوری اســامی بــه بهانــه انفجارهــای‬ ‫قــا�ض همـ تـی دادســتان کل مــی گویــد‪« :‬هیــچ کــدام از ی ز‬
‫گ‬
‫امــروز نوشــته انــد لزومــا جــرم نیســت و نمــی شــود کــی را بــه ســاد� بــر رس آنهــا بــه دادگاه کشــید‪ .‬البتــه اگــر رســانه ای چـ ی ز‬
‫ـری را‬
‫منتـ شـر کنــد کــه بــه معـ نـی حمایــت از انفجارهــا یــا توجیــه آنهــا باشــد‪ ،‬بحــث جداگانــه ای اســت‪».‬‬

‫جلســه ریاســت جمهــوری تــا موقــع ظهــر طــول مــی کشــد‪ .‬بعــد از ظهــر‪ ،‬ش�وع مــی کنــم بــه مــرور گـزارش بازتــاب هــای انفجارهــای‬
‫امــروز در رســانه هــای داخــی و خارجــی‪ .‬وحشــتناک اســت! تصــور عمومــی بــر ایــن اســت کــه حمــات تروریسـ تـی ادامــه خواهــد‬
‫یافت‪.‬‬

‫بعـ ضـی از رســانه هــای حامــی دولــت‪ ،‬بــه دســتگاه هــای امنیـ تـی و انتظامــی انتقــاد کــرده انــد و بــه ویــژه‪ ،‬پیگـ یـر تصفیــه رسیــع تــر‬
‫بازمانــده هــای حکومــت ســابق هســتند‪ .‬رســانه هــای مدافــع جمهــوری اســامی هــم منتقــد دســتگاه هــای امنیـ تـی و انتظامــی‬
‫هســتند‪ ،‬منتهــا از ایــن زاویــه کــه مــی گوینــد دولــت جدیــد‪ ،‬بــا تصفیــه «فرماندهــان کارآمــد» باعــث تضعیــف امنیــت کشــور شــده‬
‫اســت‪.‬‬

‫ـ� بــه خانــه‪ ،‬ین�وهــای پلیــس و حـ تـی ارتــش را مــی بینــم کــه در مناطــق مختلــف شــهر مســتقر شــده انــد‪ .‬در‬ ‫عــر موقــع برگشـ ت ن‬
‫خ�نــگار خارجــی اســت‪ ،‬ایــن صحنــه هــا اصـا ً خــوب نیســت‪ .‬چــه بســا تروریســتها‬ ‫ش�ایطــی کــه تهـران بــه خاطــر انتخابــات پــر از ب‬
‫ـ� الملــی‪ ،‬همـ ی ن‬
‫ـ� فضــا بــه دنیــا نشــان داده شــود‪.‬‬ ‫بدشــان نمــی آمــده کــه بــا توجــه بــه فرصــت حضــور غـ یـر معمــول رســانه هــای بـ ی ن‬

‫جمعه ‪ ۱۹‬فروردین ‪ ۸ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـران مشــارکت مــردم در انتخابــات‬ ‫از دیــروز تهـران تحــت حفاظــت امنیـ تـی شــدید قـرار دارد امــا ظاهـرا حملــه هــای پنجشــنبه در مـ ی ز‬
‫تأثـ یـر گذاشــته‪ .‬تــا ظهــر‪ ،‬حضــور مــردم پــای صنــدوق هــای رأی بــه وضــوح کمـ تـر از زمــان رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت بــوده اســت‪.‬‬
‫طبیعتـاً عــده ای از مــردم نگراننــد کــه انفجارهــای جدیــدی – بــه ویــژه در حــوزه هــای رأی گـ یـری– رخ بدهــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬شــبکه‬
‫ـو� دولـ تـی از صبــح در حــال تشــویق مــردم بــه رأی دادن هســتند و ده هــا اکیــپ فیلمـ بـرداری خارجــی هــم انتخابــات‬ ‫هــای تلویزیـ ن‬
‫را پوشــش مــی دهنــد‪.‬‬

‫ـو� توانســته انــد موضــوع «امنیــت» را بــه دغدغــه اصــی مــردم در روز‬ ‫ن‬
‫کســا� کــه پشــت حملــه هــای دیــروز بــوده انــد‪ ،‬بــه خـ ب‬
‫برگـزاری انتخابــات تبدیــل کننــد‪ .‬شــبکه هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� بـ ی ن‬
‫ـ� الملــی‪ ،‬مصاحبــه هــای متعــددی را بــا رأی دهنــدگان یــا عابـران خیابــان‬
‫هــا انجــام مــی دهنــد و بخــش قابــل توجهــی از مصاحبــه شــوندگان‪ ،‬از دغدغــه هــای امنیـ تـی خــود حــرف مــی زننــد‪.‬‬

‫بچــه هــای دفـ تـر‪ ،‬مرتــب جمــع بنــدی پوشــش خـ بـری رســانه هــای داخــی و خارجــی را مــی فرســتند‪ .‬طبــق یــی از جمــع بنــدی هــا‪،‬‬
‫ـا� کــه – تــا موقــع ارســال گـزارش – بــه ســوال هــای ‪ ۶‬شــبکه عمــده خارجــی در مــورد انتخابــات پاســخ داده‬ ‫حــدود یــک چهــارم کسـ ن‬
‫انــد‪ ،‬بــه نوعــی از عملکــرد دولــت در تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت انتقــاد کــرده انــد‪.‬‬

‫ـو� را از تبلیغــات رســانه هــای حامــی جمهــوری اســامی انجــام داده کــه عـ ی ن‬
‫ـ� آن را‬ ‫یــی دیگــر از گـزارش هــا‪ ،‬تحلیــل محتــوای خـ ب‬
‫ن‬
‫ب ـرای مطالعــه رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪ .‬جالــب اســت کــه تــا همـ یـ� چهارشــنبه گذشــته‪ ،‬موضــوع امنیــت در میــان محورهــای‬
‫ـر� کــردن‬‫ـا� آن طــرف‪ ،‬جایــگاه ســوم را داشــته (محــور اصــی‪« ،‬دفــاع از مذهــب» و محــور بعــد‪« ،‬وابســته» معـ ف‬ ‫اصــی تبلیغـ ت‬
‫دولــت ســکوالر بــوده)‪ .‬امــا بعــد از انفجارهــای پنجشــنبه‪ ،‬محوراصــی تبلیغــات آنهــا‪ ،‬بــا فاصلــه زیــادی نســبت بــه موضوعــات‬
‫دیگــر‪ ،‬امنیــت شــده اســت‪.‬‬

‫‪28‬‬
‫ـا� را نداشــته انــد‪ ،‬امــا طرفــداران رژیــم ســابق‪ ،‬مکــررا آزاد‬‫البتــه از چهارشــنبه شــب بــه بعــد‪ ،‬رســانه هــا حــق تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ـ� امنیــت دانســته و نتیجــه گرفتــه انــد کــه ســکوالر شــدن کشــور مــی توانــد باعــث بــه‬ ‫شــدن عرضــه الــکل را موجــب بــه هــم ریخـ ت ن‬
‫ـ� ایـران بشــود‪ .‬زاویــه دیگــر مطالــب آنهــا‪ ،‬تأکیــد بــر ب� تجربــه بــودن دولــت جدیــد در زمینــه هــای امنیـ تـی و انتقــاد از‬ ‫هــم ریخـ ت ن‬
‫ـ� ســپاه پاســداران از ســاختار امنیـ تـی ایـران بــوده اســت‪ .‬بحــث اصلیشــان ایــن اســت کــه اگــر ســپاه نبــود‪ ،‬ایـران هــم‬ ‫کنــار گذاشـ ت ن‬
‫ـ� خطــری قـرار گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫ماننــد عربســتان درگـ یـر عملیــات تروریســت هــا مــی شــد و بــا کنــار زدن ســپاه‪ ،‬ایـران در معــرض چنـ ی ن‬

‫از بعــد از ظهــر‪ ،‬حضــور مــردم پــای صنــدوق هــای رأی بــه طــور محســویس بیشـ تـر مــی شــود‪ .‬امــروز عملکــرد ین�وهــای امنیـ تـی‬
‫ـر بــوده و حضــور گسـ تـرده ین�وهــای پلیــس و ارتــش در ســطح شــهر و محــل هــای رأی گـ یـری‪ ،‬ظاهـراً دارد بــه تدریــج‬ ‫موفقیــت آمـ ی ز‬
‫تــرس مــردم را کمـ تـر مــی کنــد‪ .‬نزدیــی هــای ســاعت ‪( ۸‬ســاعت پایــان رأی گـ یـری) حــوزه هــای رأی گـ یـری حسـ بـا� شــلوغ هســتند‪.‬‬
‫وزارت کشــور ســاعت رأی گـ یـری را تــا ‪ ۱۰‬شــب تمدیــد مــی کنــد‪.‬‬

‫ار� را از وضعیــت امنیــت در روز انتخابــات مــی فرســتند کــه حکایــت دارد‬ ‫نزدیــی هــای پایــان زمــان رأی گـ یـری‪ ،‬وزارت اطالعــات گـز ش‬
‫اساس ـاً امــروز‪ ،‬در هیــچ کجــای کشــور تهدیــد تروریسـ تـی مشــاهده نشــده اســت‪ .‬انــگار تروریســت هــا کار اصلیشــان را پنجشــنبه‬
‫انجــام داده و منتظــر تأثـ یـرش در روز جمعــه مانــده انــد‪ .‬شــاید از ابتــدا ب ـرای امــروز برنامــه جدیــدی نداشــته انــد و شــاید هــم‬
‫آمــاده بــاش ین�وهــای امنیـ تـی و نظامــی‪ ،‬در ب� تحــریک امروزشــان تأثـ یـر داشــته اســت‪.‬‬

‫«رس صنــدوق» را بـرای مالحظــه رئیــس جمهــور مــی فرســتم کــه همــان طــور کــه انتظــار مــی رفــت‪،‬‬‫رس ســاعت ‪ ،۱۱‬یــک نظــر ســنجی ِ‬
‫ت‬ ‫حکایــت دارد مـ ی ز‬
‫ـران مشــارکت ‪ ۱۵ – ۱۰‬درصــد از رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت کمــر بــوده اســت‪.‬‬

‫البتــه بــه طــور طبیعــی طرفــدارن حکومــت ســکوالر‪ ،‬بــه مـ یـران قابــل مالحظــه ای از حامیــان جمهــوری اســامی جلوتــر هســتند‪ .‬امــا‬
‫اگــر نظرســنجی درســت باشــد‪ ،‬موفقیــت کاندیداهــای طرفــدار حکومــت مذهـ بـی‪ ،‬و البتــه نــه لزومــا طرفــدار رژیــم ســابق‪ ،‬بیشـ تـر‬
‫از پیــش بیـ نـی هــای اولیــه بــوده اســت‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۲۰‬فرودین ‪ ۹ /۱۴۹۲‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫وزارت کشــور‪ ،‬صبــح اول وقــت نتایــج شــمارش آرا را اعــام مــی کنــد‪ .‬نتایــج‪ ،‬پیچیــده تــر از تقســیم بنــدی ســاده «موافقــان و‬
‫مخالفــان جمهــوری اســامی» اســت‪.‬‬

‫موفــق تریــن لیســت انتخابـ ت‬

‫ـا�‪ ،‬فهرســت «ای ـران ســکوالر» (متشــکل از هــواداران غـ یـر مذهـ بـی اســتقرار حکومــت ســکوالر) بــا ‪۲۵‬‬
‫ـدا� دیــن از‬‫درصــد رأی اســت‪ .‬در جایــگاه بعــد‪ ،‬فهرســت «دینــداران حامــی دولــت ســکوالر» (متشــکل از مذهبیــون طرفــدار جـ ی‬
‫حکومــت) بــا ‪ ۲۴‬درصــد آرا قـرار دارد‪ .‬لیســت ســوم‪ ،‬فهرســت «جمهــوری اســامی» (هــواداران حکومــت ســابق) بــا ‪ ۱۸‬درصــد رأی‬
‫اســت‪ .‬لیســت «راه نــو» (متشــکل از نامزدهــای مخالــف رژیــم جمهــوری اســامی ویل حامــی اســتقرار یــک حکومــت دیـ نـی «میانــه‬
‫ـا� از جریــان هــای ســکوالر «ضــد‬ ‫رو») بــا ‪ ۱۷‬درصــد رأی جایــگاه بعــدی را بــه دســت آورده و رسانجــام‪ ،‬فهرســت «تغیــر» (ائتـ ف‬
‫ی‬
‫مذهـ بـی») حــدود ‪ ۱۲‬درصــد آرای ش�کــت کننــدگان در انتخابــات را بــه دســت آورده اســت‪ ۴ .‬درصــد هــم‪ ،‬ســهم فهرســت هــای‬
‫بســیار کوچــک‪ ،‬کاندیداهــای یغ�تشـ ت‬
‫ـکیال� یــا آرای باطلــه بــوده اســت‪.‬‬

‫ـ� حــال‪ ،‬بــه نظــر مــی رســد کــه اقدامــات تروریسـ تـی‬
‫درصــد مشــارکت در انتخابــات‪ ،‬حــدود ‪ ۷۷‬درصــد بــوده کــه خــوب اســت‪ .‬درعـ ی ن‬
‫ـران مشــارکت مــردم ب� تأثـ یـر نبــوده اســت‪ .‬طبیعتـاً کــی انتظــار نداشــت کــه مشــارکت در ایــن انتخابــات‪ ،‬در‬‫روز پنجشــنبه‪ ،‬بــر مـ ی ز‬
‫حــد مشــارکت در رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت در ســال گذشــته ( ‪ ۸۹‬درصــد) باشــد‪.‬‬

‫ب ـرای تحلیــل دقیــق نتایــج انتخابــات وقــت بیشـ تـری الزم اســت‪ .‬امــا بــه نظــر مــی رســد کــه بــه طــور کیل مــی تــوان گفــت کــه‬

‫‪29‬‬
 ‫طرفــداران یغ�مذهـ بـی و مذهـ بـی اســتقرار یــک حکومــت ســکوالر‪ ،‬بــا حداقــل ‪ ۶۵‬درصــد آرا در اک�ث یــت ق ـرار دارنــد (ســه فهرســت‬
‫ای ـران ســکوالر‪ ،‬دینــداران حامــی دولــت ســکوالر و تغیـ یـر)‪ .‬در مقابــل‪ ،‬اگــر چــه طرفــداران بازگشــت جمهــوری اســامی تنهــا ‪۱۸‬‬
‫درصــد رأی دهنــدگان را تشــکیل مــی دهنــد‪ ،‬امــا حداقــل ‪ ۳۵‬درصــد (رأی دهنــدگان بــه لیســت هــای جمهــوری اســامی و راه نــو)‬
‫موافــق نوعــی حکومــت مذهـ بـی هســتند کــه ب ـرای خیــی از تحلیلگ ـران غـ یـر منتظــره اســت‪ .‬غـ یـر منتظــره بــودن ایــن آمــار‪ ،‬عمدت ـاً‬
‫ـا� از آرای بــاالی فهرســت راه نــو اســت‪ .‬رای دهنــدگان بــه ایــن فهرســت‪ ،‬مخالــف حکومــت ســابق هســتند امــا همچنــان معتقدند‬ ‫نـ ش‬
‫غــر از‬ ‫ســی ی ن‬
‫نشــ� ایــران بــه ی‬ ‫ائــی متفــاوت از اســام بایــد بــر حکومــت ایــران حاکــم باشــد (ایــن فهرســت در مناطــق ن‬ ‫کــه قر ت‬
‫کردســتان‪ ،‬موفقیــت زیــادی بــه دســت آورده)‪ .‬مــی تــوان انتظــار داشــت کــه کاندیداهــای راه نــو‪ ،‬در هنــگام رأی گـ یـری بــر رس برخــی‬
‫اصــول قانــون اســایس کــه بــه قواعــد دیـ نـی ارتبــاط دارنــد‪ ،‬مشــابه هــواداران جمهــوری اســامی رأی بدهنــد‪ .‬رسانجــام ایــن نکتــه‬
‫هــم قابــل توجــه اســت کــه از میــان ‪ ۹۶‬درصــد رای دهنــدگان بــه پنــج فهرســت اصــی (بــا توجــه بــه ‪ ۴‬درصــد آرای متفرقــه)‪ ،‬حــدود‬
‫‪ ۵۹‬درصدشــان دارای گرایــش مذهـ بـی بــوده انــد‪ ،‬کــه عبارتنــد از رای دهنــدگان بــه ســه فهرســت دینــداران حامــی دولــت ســکوالر‪،‬‬
‫جمهــوری اســامی و راه نــو‪.‬‬

‫از ســوی دیگــر‪ ،‬نظــر ســنجی وزارت کشــور در روز رای گـ یـری‪ ،‬نشــان مــی دهــد کــه ناآرامــی هــای امینـ تـی پیــش از انتخابــات‪ ،‬باعــث‬
‫افزایــش نسـ بـی آرای فهرســت راه دیگــر و‪ ،‬در مرحلــه بعــد‪ ،‬تغیـ یـر شــده اســت‪ .‬ظاهـراً حمــات انجــام شــده بــه مــکان هــای عرضــه‬
‫ـ� ناامـ نـی هـ یـا� افزایــش یابــد و‬
‫الــکل‪ ،‬باعــث شــده تــا درصــدی از رأی دهنــدگان نگـران شــوند کــه در یــک حکومــت غـ یـر مذهـ بـی چنـ ی ن‬
‫ـ� وضعیـ تـی‪ ،‬اســتقرار نوعــی حکومــت مذهـ بـی میانــه روســت‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه درصــدی‬ ‫بگ�نــد کــه راه اجتنــاب از چنـ ی ن‬
‫نتیجــه ی‬
‫هم�ن‬ ‫ف‬ ‫ن‬
‫دیگــر از رأی دهنــدگان‪ ،‬ناامــی هــای اخـ یـر را نتیجــه عــدم قاطعیــت کا� دولــت در مقابلــه بــا اســام گرایــان دانســته انــد و بــه ی‬
‫مبنــا‪ ،‬بــه فهرســت تغیـ یـر رای داده انــد کــه مخالــف هــر گونــه مــدارا بــا اقشــار و باورهــای مذهـ بـی اســت‪.‬‬

‫حــوایل عــر‪ ،‬رئیــس جمهــور پیامــش بــه مناســبت انتخابــات را آمــاده مــی کنــد و بـرای مــن مــی فرســتد تــا نظــر بدهــم‪ .‬پیــام را بــا‬
‫دو – ســه پیشــنهاد کوچــک بــه رئیــس جمهــور بــر مــی گردانــم کــه قبــول میکنــد‪ .‬پیــام نهـ یـا� شــده را روی ســایت ریاســت جمهــوری‬
‫منتـ شـر مــی کنیــم‪ .‬نکتــه اصلیــش ایــن اســت کــه بــا توجــه بــه برگـزاری انتخابــات بــدون هیــچ گونــه اتفــاق غـ یـر منتظــره‪ ،‬حداکـ ثـر تــا‬
‫گ‬
‫دو هفتــه فرآینــد رســید� بــه شــکایات بــه پایــان مــی رســد و چهــارم اردیبهشــت مــاه‪ ،‬مجلــس موسســان کار خــود را ش�وع خواهــد‬
‫کرد‪.‬‬

‫تصمیــم بــه افتتــاح مجلــس موسســان دو هفتــه بعــد از انتخابــات‪ ،‬از پیــش در هیــأت دولــت گرفتــه شــده بــود‪ .‬امــا احتیاط ـاً‬
‫اعالمــش از ســوی رئیــس جمهــور را بــه بعــد از روز رأی گـ یـری موکــول کــرده بودیــم‪ .‬بــا توجــه بــه اینکــه اوضــاع امنیـ تـی تحــت کنـ تـرل‬
‫بــه نظــر مــی رســد‪ ،‬مــی توانیــم امیــدوار باشــیم کــه تــا چهــارم اردیبهشــت‪ ،‬بــدون مشــکل خــایص مقدمــات اجـر یا� تشــکیل مجلــس‬
‫موسســان را بــه انجــام برســانیم‪.‬‬

‫‪30‬‬
 ‫فصل چهارم‬
‫مدیریت بحران جنسی در دوران پس از جمهوری اسالمی‬

‫‪31‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۱‬فروردین ‪ ۱۰ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫خ�هــای اختصــایص‬ ‫پیــش از ش�وع جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬اط ـراف وزرای کشــور و اطالعــات شــلوغ اســت و همــه دنبــال گرفـ ت ن‬
‫ـ� ب‬
‫هســتند‪ .‬بیشـ تـرین کنجــکاوی هــا‪ ،‬بــر رس ایــن اســت کــه چطــور بــا وجــود بمــب گــذاری هــای گسـ تـرده روز پنجشــنبه‪ ،‬روز انتخابــات‬
‫هیــچ اقــدام تروریسـ تـی یــا حملــه مســلحانه ای صــورت نگرفــت‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور بــا کمــی تأخـ یـر وارد جلســه مــی شــود‪ .‬خنــدان اســت و بــا حــا�ض ان خــوش و بــش مــی کنــد‪ .‬بــا اشــاره بــه وزرای‬
‫ـ� ی ز‬
‫چ�هـ یـا� کــه مــی گوینــد را یــک بــار دیگــر در جلســه‬ ‫اطالعــات و کشــور مــی گویــد‪« :‬آقایــان را رهــا کنیــد چــون االن بایــد همـ ی ن‬
‫تک ـرار کننــد‪».‬‬

‫جلســه کــه رســمی مــی شــود‪ ،‬آقــای امیـ نـی بــدون مقدمــه از وزیــر کشــور مــی پرســد‪« :‬واقعــا چطــور شــد کــه روز انتخابــات ایــن‬
‫قــدر آرام گذشــت؟ چـرا حـ ضـرات تروریســت کــم کاری کردنــد؟» وزیــر کشــور نیمــه شــوخی – نیمــه جــدی جــواب مــی دهــد‪« :‬مــن‬
‫نمــی دانــم چـرا کــی مــا و پلیــس مملکــت را جــدی نمــی گـ یـرد‪ .‬آنهــا کــم کاری نکردنــد؛ پلیــس اضافــه کاری کــرد!» بعــد از آن‪ ،‬ش�ح‬
‫ـا� بــه بمــب‬ ‫ـ� حــال‪ ،‬از واکنــش بعـ ضـی از ســتادهای انتخابـ ت‬ ‫مبســوطی را از تدابـ یـر امنیـ تـی پلیــس در روز انتخابــات میدهــد‪ .‬درعـ ی ن‬
‫گذاریهــای پنجشــنبه خیــی را�ض اســت‪ .‬بــه طــور مشــخص‪ ،‬از دو ائتــاف «ای ـران ســکوالر» و «دینــداران حامــی دولــت ســکوالر»‬
‫تعریــف مــی کنــد‪ ،‬کــه بعــد از بمــب گــذاری هــا از هوادارانشــان خواســتند طرفــداران ائتــاف هــای دیگــر را پیــدا کننــد و بــا آنهــا‬
‫عکــس هــای مشـ تـرک دوســتانه ی‬
‫بگ�نــد‪.‬‬

‫ـر منتـ شـر‬ ‫ـ� فراخـ ن‬

‫ـوا� نپیوســتند‪ ،‬امــا تصاویــر بســیاری از هــواداران آنهــا نـ ی ز‬ ‫اگرچــه دو ائتــاف «تغیـ یـر» و «راه نــو» رســماً بــه چنـ ی ن‬
‫شــده کــه بــا طرفــداران جریــان هــای دیگــر عکــس هــای دوســتانه گرفتــه انــد‪ .‬حـ تـی بــا وجــود اینکــه بســیاری از طرفــداران جمهــوری‬
‫جوان�هــای آنهــا هــم‪ ،‬احتمــاال در‬ ‫اســامی از همفکرانشــان خواســته بودنــد کــه در ایــن «بــازی» ش�کــت نکننــد‪ ،‬امــا بعـ ضـی از ت‬
‫رودبایسـ تـی بــا ســایر رأی دهنــدگان‪ ،‬عکــس هــای مشــابه گرفتــه انــد‪.‬‬

‫ارزیـ بـا� وزیــر اطالعــات‪ ،‬کمــی محتاطانــه تــر اســت‪ .‬مــی گویــد درســت اســت کــه در روز انتخابــات‪ ،‬پلیــس و ین�وهــای امنیـ تـی در‬
‫ـا�‬ ‫آمــاده بــاش کامــل بودنــد و واکنــش عمومــی بــه بمــب گذاریهــای پنجشــنبه هــم خــوب بــود‪ ،‬امــا شــواهد حکایــت دارد کــه تـ ش‬
‫هــم بـرای عملیــات تروریسـ تـی صــورت نگرفتــه اســت‪ .‬آقــای صبوحــی مــی گویــد کــه وزارت‪ ،‬اظهــار نظرهــای شــخصیتها و فعــاالن‬
‫جمهــوری اســامی بــر روی شــبکه هــای اجتماعــی را در فاصلــه صبــح پنجشــنبه تاکنــون بــه دقــت رصــد کــرده اســت‪« :‬بســیاری از‬
‫ـا� رقیــب یعـ نـی راه دیگــر و‬ ‫آنهــا‪ ،‬از نتیجــه انفجارهــا روی آرای جریانشــان و بــه ویــژه از اینکــه باعــث تقویــت دو فهرســت انتخابـ ت‬
‫تغیـ یـر شــده‪ ،‬ناراحــت هســتند‪ ».‬وزیــر یــادآوری مــی کنــد کــه خیــی از هــواداران رژیــم ســابق نتوانســته انــد هیجــان زدگیشــان را‬
‫ـ� اقشــار مذهـ بـی‬‫از ایــن انفجارهــا پنهــان کننــد و مثــا گفتــه انــد انفجارهــا نشــان مــی دهــد اگــر حکومــت ســکوالر تثبیــت شــود‪ ،‬بـ ی ن‬
‫ـا� دانســته‬‫بیش�شــان موضــع تدافعــی داشــته انــد یــا حـ تـی انفجارهــا را کار کسـ ن‬
‫ـ� رخ مــی دهــد‪ ،‬امــا ت‬ ‫درگ�یهــای خونـ ی ن‬
‫و یغ�مذهـ بـی ی‬
‫انــد کــه بــه دنبــال «بــد نــام» کــردن مذهـ بـی هــا هســتند‪.‬‬

‫خانــم حافظــی معــاون اول خطــاب بــه وزیــر اطالعــات مــی گویــد‪« :‬از ارزیـ بـا� خوبتــان از مواضــع هــواداران جمهــوری اســامی‬
‫ـتیا� بــه اطالعــات غـ یـر علـ نـی دارد‪ .‬در‬
‫متشــکریم‪ .‬امــا وزارتخانــه شــما غـ یـر از تحلیــل اطالعــات علـ نـی‪ ،‬وظایفــی هــم در مــورد دسـ ب‬
‫ایــن زمینــه مشــخصاً چــه کار انجــام شــده؟»‬

‫این�نـ تـی بیــش از‬

‫وزیــر اطالعــات جــا مــی خــورد‪ .‬پاســخ مــی دهــد‪« :‬مــا بــا دریافــت حکــم از دادگسـ تـری داریــم خطــوط ارتباطــی ت‬
‫‪ ۳۰۰‬نفــر از وابســتگاه حکومــت ســابق را ‪ ۲۴‬ســاعته کنـ تـرل مــی کنیــم‪ »...‬رئیــس جمهــور حرفــش را قطــع مــی کنــد‪« :‬بــه نتیجــه‬
‫ای هــم رســیده ایــد یــا نــه؟» وزیــر اطالعــات جــواب مــی دهــد‪« :‬در مــورد انفجارهــای پنجشــنبه نــه‪ .‬اگــر پشــت انفجارهــا یــک‬
‫شــبکه حرفــه ای قـرار داشــته باشــد‪ ،‬بعیــد اســت بــا فــرض اینکــه مکاتبــات و مکالماتشــان کنـ تـرل نمــی شــود‪ ،‬در ت‬
‫این�نــت راجــع بــه‬
‫ـا� اطالعــات رد و بــدل کننــد‪ ».‬رئیــس جمهــور بــاز مــی پرســد‪« :‬پــس چـرا وزارت اطالعــات ارصار داشــت کــه خــط هــای‬ ‫ـ� عملیـ ت‬
‫چنـ ی ن‬
‫ـ� مواقعــی‬ ‫ارتباطــی ایــن ‪ ۳۰۰‬نفــر را کنـ تـرل کنــد؟» آقــای صبوحــی جــواب مــی دهــد‪« :‬همــه دســتگاه هــای اطالعـ ت‬
‫ـا� دنیــا در چنـ ی ن‬

‫‪32‬‬
‫ایــن کار را میکننــد‪ .‬شــاید بایــد تعــداد خــط هـ یـا� کــه کنـ تـرل مــی شــوند را افزایــش بدهیــم‪ ».‬رئیــس جمهــور نــارا�ض اســت‪« :‬بایــد‬
‫دقیقــا چنــد نفــر را کنـ تـرل کنیــم؟ ‪ ۳‬هـزار تــا؟ ‪۳۰‬هـزار تــا؟» وزیــر اطالعــات مــن و مــن کنــان مــی گویــد‪« :‬وزارت دارد روی فهرسـ تـی‬
‫از تمــام افـرادی کار مــی کنــد کــه بایــد تحــت مراقبــت باشــند‪ .‬مــی تــوان همـ ی ن‬
‫ـ� هفتــه ایــن فهرســت را تکمیــل کــرد‪».‬‬

‫ـختگ�ی هــا را انجــام مــی دهــد‪ ،‬امــا امــروز خــود رئیــس جمهــور در‬
‫در حــایل کــه معمــوال ً در کابینــه خانــم حافظــی اســت کــه سـ ی‬
‫ئ‬ ‫ن‬
‫موضــع حســاب کـ شـی قـرار دارد‪« :‬فــرد ســوء قصــد کننــده بــه توریســت آلمــا� چــه؟ وزارت مطمـ ن‬
‫ـ� اســت کــه ارتباطــی بــا بمبگــذاری‬
‫هــا نــدارد؟» وزیــر اطالعــات اطمینــان مــی دهــد کــه چنـ ی ن‬
‫ـ� ارتباطــی وجــود نــدارد‪ .‬ایــن بــار خانــم حافظــی در بحــث مداخلــه مــی‬
‫گ‬
‫کنــد‪« :‬پــس چـرا ســوء قصــد هــای اصفهــان‪ ،‬انفجــار میــدان ونــک و ‪ ۱۳‬انفجــار پنجشــنبه همــی بــه یــک هــدف واحــد یعـ نـی مــکان‬
‫هــای عرضــه الــکل حملــه کــرده انــد؟»‬

‫وزیــر اطالعــات مــی گویــد ارزیـ بـا� وزارتخانــه ایــن اســت کــه حساســیت هــای مذهبیــون روی موضــوع الــکل‪ ،‬کــه نمــود برجســتهاش‬
‫ســوء قصدهــای اصفهــان بــوده‪ ،‬بــه تروریســت هــا ایــن ایــده را داده کــه عملیــات خــود را روی همـ ی ن‬
‫ـ� موضــوع متمرکــز کننــد‪ .‬آقــای‬
‫ـ� کــه مهاجمــان اصفهــان اف ـراد کام ـا ً غـ یـر حرفــه ای بــوده انــد و یکیشــان بــه شــکل مســخره ای‬ ‫صبوحــی تأکیــد مــی کنــد‪« :‬همـ ی ن‬
‫ـتگ� شــده‪ ،‬نشــان مــی دهــد کــه جنــس آنهــا بــا بمــب گــذاران کامـا ً حرفــه ای پنجشــنبه بــه کیل متفــاوت اســت‪».‬‬ ‫همــان جــا دسـ ی‬
‫ت‬
‫ـختگ�ی مــی کنــم‪ ،‬ویل عملکــرد امنیــی دولــت مــا‬
‫رئیــس جمهــور ســوال و جــواب را تمــام مــی کنــد‪« :‬مــی بخشــید کــه مــن کمــی سـ ی‬
‫بگ�یــم‪».‬‬
‫ـ� قـرار گرفتــه‪ .‬بایــد بتوانیــم جلــوی تکـرار اتفاقــات ناخواســته را ی‬ ‫بــه شــدت زیــر ذره بـ ی ن‬

‫ـو�‬
‫وزیــر اطالعــات بــا دســتمال عــرق پیشــانیش را پــاک مــی کنــد‪« :‬عیـ بـی نــدارد آقــای رئیــس جمهــور! ایــن همــه مــا از بقیــه بازجـ ی‬
‫ـ�‪ -‬جیــم بشــویم!»‬ ‫مــی کنیــم‪ ،‬بگذاریــد یــک بــار هــم خودمــان سـ ی ن‬

‫دوشنبه ‪ ۲۲‬فروردین ‪ ۱۱ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫امروز عرص قرار است «کمیسیون موقت نظارت بر انتخابات» در محل وزارت کشور تشکیل جلسه بدهد‪.‬‬

‫ـیو�‪ ،‬قب ـا ً در ای ـران وجــود نداشــته و فرمــان تشــکیل آن‪ ،‬بــا اســتفاده از اختیــارات ویــژه دوره گــذار از ســوی رئیــس‬ ‫ـ� کمیسـ ن‬ ‫چنـ ی ن‬
‫جمهــور صــادر شــده اســت‪ .‬غـ یـر از وزیــر کشــور و دادســتان کل‪ ،‬نماینــدگان ائتــاف هــای اصــی حــا�ض در انتخابــات هــم در آن‬
‫ـ�‪ ،‬نقــش ایــن کمیســیون موقــت‪ ،‬تهیــه گـزارش از رونــد اجـرای‬ ‫عضویــت دارنــد‪ .‬تــا قبــل از تأســیس مجلــس جدیــد و تغیـ یـر قوانـ ی ن‬
‫انتخابــات اســت و طبیعتــا حــق اقدامــات اجـر یا� ‪ -‬مثـا ً تأییــد انتخابــات یــا ابطــال نتایــج آن‪ -‬را نــدارد‪ .‬امــا بــا توجــه بــه اهمیــت‬
‫ـ� کننــده ای دارد و دولــت مصمــم اســت بـرای جلــب‬ ‫ـودن» انتخابــات در دوره گــذار‪ ،‬گـزارش ایــن هیــأت اهمیــت تعیـ ی ن‬ ‫«بیمســاله بـ ِ‬
‫نظــر آن‪ ،‬هــر کار در توانــش باشــد را انجــام بدهــد‪ .‬ق ـرار شــده کــه وزارت کشــور‪ ،‬پــس از انتشــار گ ـزارش ایــن کمیســیون نتایــج‬
‫انتخابــات را تأییــد کنــد و مــوارد تخلــف احـزاب و کاندیداهــا یــا شــکایت از وزارتخانــه هــم‪ ،‬بــه دادگسـ تـری ارجــاع شــود‪.‬‬

‫ـ� جلســه کمیســیون‪ ،‬دادســتان کل و وزیــر کشــور چنــد جملــه ای حــرف مــی زننــد و نوبــت را بــه نماینــده هــای پنــج‬ ‫بــا ش�وع اولـ ی ن‬
‫گ‬
‫ائتــاف اصــی مــی دهنــد‪ .‬خوشــبختانه تاکنــون هیــچ کــدام از ســتادها در مــورد ســامت انتخابــات شــبهه بــزر� را پیــش نکشــیده‬
‫ـا� در حــد تبلیــغ در زمــان ممنوعیــت تبلیغــات یــا تخریــب شــخصیت کاندیداهــا‬ ‫انــد و حداکـ ثـر‪ ،‬ســتادهای همدیگــر را بــه موضوعـ ت‬
‫متهــم کــرده انــد‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬در همــان اوایــل جلســه‪ ،‬احمــد مصبــاح نماینــده ائتــاف «جمهــوری اســامی» همــه را غافلگـ یـر مــی کنــد و اصــل‬
‫برگـزاری انتخابــات را غـ یـر قانـ ن‬
‫ـو� مــی دانــد‪ .‬اســتنادش بــه بحـ ثـی تکـراری اســت کــه قبــا هــم کــرده انــد‪ :‬اینکــه ســعید امیـ نـی در‬
‫ســال ‪ ۱۴۲۸‬طبــق «قانــون اســایس جمهــوری اســامی» روی کار آمــده و بنابرایــن حــق نداشــته رفراندومــی را برگـزار کنــد کــه مغایــر‬
‫ـ� قانــون اســایس باشــد‪ .‬مجــددا ایــن اســتدالل را پیــش مــی کشــد کــه طبــق اصــل ‪ ۱۷۷‬قانــون اســایس‪ ،‬جمهــوری بــودن‪،‬‬ ‫همـ ی ن‬

‫‪33‬‬
‫ـ� نقــش والیــت فقیــه تــا ابــد غـ یـر قابــل تغیـ یـر محســوب مــی شــده و هیــچ دولـ تـی‬‫اســامی بــودن و شــیعه بــودن حکومــت و همچنـ ی ن‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬رفرانــدوم‬ ‫حــق نداشــته در مــورد آنهــا رفرانــدوم برگـزار کنــد‪ .‬نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی نتیجــه مــی گـ یـرد‪« :‬بــر همـ ی ن‬
‫ـو� اســت‪ .‬دولــت حــق نــدارد بـرای تغیـ یـر قانــون اســایس و باطــل کــردن اصــول غـ یـر قابــل تغیـ یـر‬ ‫مجلــس موسســان هــم غـ یـر قانـ ن‬
‫آن از قبیــل اســامی بــودن حکومــت انتخابــات برگـزار کنــد‪».‬‬

‫ـو�»‬‫وزیــر کشــور بــدون وارد شــدن بــه بحــث محتــوا� مــی پرســد پــس چـرا ائتــاف جمهــوری اســامی در ایــن «انتخابــات غـ یـر قانـ ن‬
‫ی‬
‫ث‬ ‫ن‬
‫ش�کــت کــرده اســت؟ نماینــده ائتــاف جــواب مــی دهــد‪« :‬ابطــال فرانــدوم غـ یـر قانــو� ‪ ۱۱‬دی ‪ ۱۴۲۸‬مطالبــه حداکــری مــا بــود کــه‬
‫چــون بــه آن نرســیدیم‪ ،‬بــه مطالبــه حداقــی خودمــان تــن دادیــم کــه عبــارت اســت از تــاش بـرای آنکــه تــا حــد ممکــن‪ ،‬جلــوی زیــر‬
‫بگ�یــم‪»...‬‬ ‫پــا گذاشــته شــدن اصــول اســام در قانــون اســایس جدیــد را ی‬

‫ـها� نماینــده ائتــاف تغیـ یـر از کــوره در مــی رود‪« :‬دولــت حاکــم آن قــدر بــا ایــن جنایتکارهــا مــدارا‬
‫بــه اینجــا کــه مــی رســد‪ ،‬ســام شـ ب‬
‫بگ�نــد‪ »...‬تــاش وزیــر کشــور‬ ‫کــرده کــه بــه خودشــان اجــازه مــی دهنــد جلســه کمیســیون انتخابــات را بــا ایــن حــرف هــا بــه مســخره ی‬
‫بـرای قطــع کــردن صحبتــش ب� فایــده اســت‪« .‬هنــوز باورشــان نشــده حکومــت تغیـ یـر کــرده و بــا ایــن دولــت سازشــکاری کــه در ایــن‬
‫کشــور داریــم‪ ،‬مــی ترســیم آخــرش هــم حکومــت واقعـاً عــوض نشــود‪».‬‬

‫ـ� جاهاســت کــه معلــوم مــی شــود دولــت ب� طــرف اســت یــا نــه‪ .‬در جلســه رســمی‬ ‫آقــای مصبــاح بــه وزیــر کشــور مــی گویــد‪« :‬همـ ی ن‬
‫ـها� صدایــش را‬ ‫بــه یــی از ائتــاف هــای ش�کــت کننــده در انتخابــات مــی گوینــد جنایتــکار و آب از آب تــکان نمــی خــورد‪ ».‬آقــای شـ ب‬
‫بلندتــر مــی کنــد‪« :‬هفتــاد ســال در ایــن مملکــت جنایــت کردیــد و آدم کشــتید‪ ،‬بــه جــای آنکــه حســاب پــس بدهیــد طلبــکار شــده‬
‫ایــد‪ .‬بــه جــای درس قانــون دادن‪ ،‬تروریســتهایتان را از خیابــان هــا جمــع کنیــد کــه مملکــت را بــا بمــب گــذاری و چاقوکـ شـی بــه هــم‬
‫ریختــه انــد‪».‬‬

‫نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی از جایــش بلنــد مــی شــود و رو بــه دادســتان کل مــی گویــد‪« :‬یــا بایــد ایــن آقــا بــه خاطــر توهـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫و اتهــام برخــورد شــود یــا مــن یــک لحظــه در ایــن اتــاق نمــی مانــم‪ ».‬بعــد هــم بــدون آنکــه منتظــر جــواب دادســتان شــود نوشــته‬
‫هایــش را جمــع مــی کنــد تــا بــرود‪ .‬پشــت رسش نماینــده ائتــاف تغیـ یـر هــم بــه دادســتان مــی گویــد‪« :‬مــا هــم عالقــه ای بــه‬
‫ـ� بــه تروریســت هــا بازداشــت کنیــد مامــور بفرســتید‬ ‫ش�کــت در ایــن جــور جلســات نداریــم‪ .‬اگــر خواســتید مــن را بــه خاطــر توهـ ی ن‬
‫دف�مــان‪ ».‬بازویــش را مــی گـ یـرم و نمــی گــذارم بلنــد شــود‪ .‬مــی گویــد‪« :‬شــما حــق نداریــد مــن را بــه زور در اینجــا نگــه داریــد‪».‬‬ ‫ت‬
‫مــی گویــم‪« :‬خیــی خــوب‪ ،‬برویــد‪ ،‬فقــط صـ بـر کنیــد چنــد دقیقــه از خــروج آقــای مصبــاح بگــذرد کــه خــارج جلســه بــا هــم رو بــه‬
‫رو نشــوید‪ ».‬پوزخنــد مــی زنــد‪ :‬ت‬
‫«ن�ســید! بــا ایــن آقــا دســت بــه یقــه نمــی شــوم!»‬

‫ـا� مانــده مــی خواهــد فــردا ســاعت ‪ ۶‬بعــد از ظهــر ب ـرای برگ ـزاری جلســه‬ ‫بــا خــروج او‪ ،‬وزیــر کشــور از نمانــده ســه ائتــاف بـ ق‬
‫بــه وزارت کشــور برگردنــد‪ .‬خانــم مراغــه ای نماینــده ائتــاف ای ـران ســکوالر مــی گویــد‪« :‬کــدام جلســه؟ اینهــا کــه رفتنــد!» آقــای‬
‫معصومــی مســتاصل جــواب مــی دهــد‪« :‬شــما فــردا برگردیــد‪ ،‬مــا هــم ســعیمان را مــی کنیــم ببینیــم تــا آن وقــت چــه مــی کنیــم‪.‬‬
‫اگــر راضیشــان کردیــم برگردنــد کــه چــه بهـ تـر‪ ،‬اگــر نــه بــدون آنهــا جلســه را ادامــه مــی دهیــم‪».‬‬

‫ـ� نماینــده هــا‪ ،‬نیــم‬‫ختــم جلســه‪ ،‬تنهــا ‪ ۳۵‬دقیقــه بعــد از آغــاز آن اعــام مــی شــود‪ .‬همــه مــان شــوکه شــده ایــم! بعــد از رفـ ت ن‬
‫سـ ت‬
‫ـاع� بــا وزیــر کشــور صحبــت مــی کنیــم تــا ببینیــم چــه بایــد کــرد‪ .‬قـرار مــی شــود آقــای معصومــی ســه شــنبه بــا رهـ بـران ائتــاف‬
‫هــای جمهــوری اســامی و تغیـ یـر صحبــت کنــد تــا بلکــه کوتــاه بیاینــد‪ .‬مانــده ام فــردا چطــور خـ بـر بــه هــم خــوردن جلســه را بــه‬
‫رئیــس جمهــور بدهــم‪.‬‬

‫‪34‬‬
 ‫سه شنبه ‪ ۲۳‬فروردین ‪ ۱۲ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫حــدود ســاعت ‪ ۸‬صبــح اطالعیــه ائتــاف انتخابـ ت‬

‫ـا� «جمهــوری اســامی» منتـ شـر مــی شــود کــه ش�کــت در جلســات کمیســیون موقــت‬
‫نظــارت بــر انتخابــات را تحریــم کــرده اســت!‬
‫اطالعیــه مــی گویــد در جلســه اول کمیســیون‪« ،‬ائتــاف جمهــوری اســامی تروریســت و جنایتــکار معـ ف‬
‫ـر� شــده» و مــی افزایــد‪« :‬ایــن‬
‫بــر خــاف اصــول دموک ـرایس اســت کــه در ســاختمان وزارتخانــه متــویل برگ ـزاری انتخابــات‪ ،‬یــی از محبــوب تریــن ائتــاف هــای‬
‫بگ�نــد‪ .‬انجــام چنـ ی ن‬
‫ـ� رفتــار‬ ‫ـ� الفاظــی مــورد توهـ ی ن‬
‫ـ� ق ـرار ی‬ ‫حــا�ض در عرصــه انتخابــات و میلیــون هــا رأی دهنــده بــه آن‪ ،‬بــا چنـ ی ن‬
‫ـران اعتبــار و صالحیــت برگ ـزار کننــدگان‬ ‫ـو� مـ ی ز‬
‫ـر‪ ،‬غـ یـر منصفانــه و متعصبانــه ای در ســاختمان وزارت کشــور‪ ،‬بــه خـ ب‬ ‫تبعیــض آمـ ی ز‬
‫انتخابــات مجلــس موسســان را نشــان مــی دهــد‪».‬‬

‫عجــب آدم هـ یـا� هســتند! حـ تـی یــک کلمــه اشــاره نکــرده انــد کــه الفاظــی چــون جنایتــکار و غـ یـره را نماینــده ائتــاف تغیـ یـر بــه‬
‫نماینــده شــان گفتــه‪ .‬فقــط مــی گوینــد کــه «در ســاختمان وزارت کشــور» ایــن حــرف هــا بــه آنهــا گفتــه شــده کــه ایــن تصــور را ایجــاد‬
‫ـ� موضعــی را گرفتــه انــد‪ .‬کامـا ً مشــخص اســت دنبــال فرصــت مــی گشــته انــد کــه ش�کــت‬ ‫مــی کنــد کــه انــگار مســئوالن دولـ تـی چنـ ی ن‬
‫در کمیســیون را تحریــم کننــد‪ .‬حتمـاً نتیجــه اش هــم ایــن خواهــد بــود کــه بعــدا اعــام کننــد کمیســیون و در نتیجــه انتخابــات‪،‬‬
‫معتـ بـر نیســت‪.‬‬

‫بــه دفـ تـر کــه مــی رســم‪ ،‬خـ بـر مــی دهنــد رئیــس جمهــور زودتــر رس کار آمــده و مــی خواهــد مــن را ببینــد‪ .‬بــه تلخــی در مــورد‬
‫اتفاقــات کمیســیون بازخواســت مــی کنــد‪« :‬مــن صبــح بایــد از اخبــار رســانه هــا متوجــه شــوم کــه جلســه کمیســیون بــه هــم‬
‫خــورده؟ پــس چــه نیــازی بــه حضــور شــما در جلســه بــود؟» ماجـرای دیــروز را بــه تفصیــل تعریــف مــی کنــم‪ ،‬بــا ایــن توضیــح کــه‪:‬‬
‫«جلســه بــا وزیــر ســاعت ‪ ۷‬شــب تمــام شــد‪ .‬صـ بـر کردیــم فــردا اول وقــت بــه شــما خـ بـر بدهیــم‪ ،‬ویل یــک درصــد هــم احتمــال‬
‫ـ� اطالعیــه ای بدهنــد‪».‬‬‫نمــی دادیــم کــه ســاعت ‪ ۸‬صبــح چنـ ی ن‬

‫رئیــس جمهــور قانــع نشــده اســت‪« :‬مــا ایــن روزهــا مرتــب داریــم غافلگـ یـر مــی شــویم‪ ۱۳ .‬انفجــار پنجشــنبه گذشــته‪ ،‬اطالعیــه‬
‫امــروز‪ ... ،‬از آخــر و عاقبــت کارمــان واقعــا مــی ترســم‪ ».‬اعتقــاد دارد هــواداران جمهــوری اســامی خیــی حســاب شــده‪ ،‬اول‬
‫رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت را بــا اســتناد بــه قانــون اســایس وقــت غـ یـر قانـ ن‬
‫ـو� دانســتند و حــاال هــم بــا َع َلــم کــردن بهانــه ای جدیــد‪،‬‬
‫دارنــد اعتبــار انتخابــات مجلــس موسســان را زیــر ســوال مــی برنــد‪« :‬همــه اینهــا بـرای آن اســت کــه بهانــه هــا� بــه ظاهــر قانـ ن‬
‫ـو�‬ ‫ی‬
‫ـناخ� حکومــت جایگزیــن داشــته باشــند‪».‬‬ ‫ب ـرای بــه رســمیت نشـ ت ن‬

‫رئیــس جمهــور بــه شــدت نگـران اســت کــه ائتــاف تغیـ یـر هــم‪ ،‬جلســات کمیســیون موقــت را تحریــم کنــد و توصیــه مــی کنــد هــر‬
‫کار کــه میتوانیــم را ب ـرای متقاعــد کردنشــان بــه حضــور در جلســات انجــام بدهیــم‪ .‬بعــد از صبحــت بــا آقــای امیـ نـی‪ ،‬بــا وزیــر‬
‫کشــور تمــاس مــی گـ یـرم و نظــر رئیــس دولــت را بــه اطالعــش مــی رســانم‪ .‬تاکیــد مــی کنــد کــه بعــد از صــدور اطالعیــه صبــح‪،‬‬
‫شــخصاً کوشــیده بــا نماینــده ائتــاف تغیـ یـر صحبــت کنــد چــون نگـران بــوده کــه آنهــا هــم اطالعیــه مشــابهی را صــادر کننــد‪ .‬مــی‬
‫ـها� پیــام گذاشــته و منتظــر جــواب اوســت‪ .‬از وزیــر خواهــش مــی کنــم قبــل از‬ ‫گویــد از حــدود یــک ســاعت پیــش بـرای آقــای شـ ب‬
‫اینکــه کار از کار بگــذرد مجــدداً تمــاس بگـ یـرد‪.‬‬

‫ـها� صحبــت کــرده اســت‪ .‬او گفتــه همکارانــش‬ ‫نیــم ســاعت بعــد از مکالمــه‪ ،‬وزیــر زنــگ مــی زنــد و خـ بـر مــی دهــد کــه بــا آقــای شـ ب‬
‫دارنــد در واکنــش بــه بیانیــه ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬بیانیــه ای را تنظیــم مــی کنــد ویل قصــد تحریــم جلســات کمیســیون را‬
‫ـ� کــه قصــد تحریــم ندارنــد کفایــت مــی کنــد‪ .‬حــاال هــر چــه مــی خواهنــد در بیانیــه شــان‬ ‫ندارنــد‪ .‬وزیــر کشــور را�ض اســت‪« :‬همـ ی ن‬
‫بنویســند‪».‬‬

‫چـ ی ز‬
‫ـری از مکالمــه مــان نمــی گــذرد کــه بیانیــه منتـ شـر مــی شــود‪ .‬واقع ـاً هــر چــه خواســته انــد در بیانیــه شــان نوشــته انــد! بخــش‬
‫کوتاهــی از آن‪ ،‬البتــه بــا لحــن بســیار تنــد‪ ،‬بــه انتقــاد از ائتــاف جمهــوری اســامی اختصــایص دارد‪ ،‬امــا بخــش اصــی‪ ،‬انتقــاد از‬

‫‪35‬‬
‫دولــت اســت‪ .‬رفتــار نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی در جلســه کمیســیون را‪« ،‬نمونــه ای از نتایــج سیاســت دولــت در مــدارا بــا‬
‫ـری بیــش از نســخه‬ ‫عامــان رژیــم ســابق» دانســته انــد و هشــدار داده انــد کــه بــا ادامــه ایــن رونــد «قانــون اســایس بعــدی هــم چـ ی ز‬
‫تعدیــل شــده قانــون اســایس جمهــوری اســامی نخواهــد بــود»‪ .‬در انتهــای بیانیــه هــم اعــام کــرده انــد کــه اگــر در جلســات‬
‫ـ�» بــه مجریــان انتخابــات و دفــاع از حقــوق «کاندیداهــای واقعــی‬ ‫بعــدی کمیســیون ش�کــت مــی کننــد‪ ،‬فقــط بـرای «اطمینــان نداشـ ت ن‬
‫ســکوالر» اســت و گرنــه در «نمایــش سازشــکارانه دولــت» ش�کــت نمــی کردنــد‪.‬‬

‫عجیــب اســت کــه ائتــاف تغیـ یـر هــم‪ ،‬ماننــد ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬بعــد از تمــام بــد و بـ یـراه هـ یـا� کــه بــه دولــت گفتــه‪،‬‬
‫ـا� افتــاد‪ .‬فکــر مــی کنــم دولــت چــاره ای نــدارد جــز آنکــه راسـاً در این‬ ‫توضیــح نــداده کــه در جلســه دیــروز کمیســیون واقعــا چــه اتفـ ق‬
‫ـ� پیشــنهاد را مطــرح مــی کنــم‪ .‬مــی گویــد ورود بــه‬ ‫مــورد اطــاع رسـ ن‬
‫ـا� کنــد‪ .‬یــک بــار دیگــر بــا وزیــر کشــور تمــاس مــی گـ یـرم و همـ ی ن‬
‫دعــوای ایــن دو ائتــاف را بــه صــاح نمــی دانــد امــا مخالفـ تـی نــدارد کــه از بابــت «ثبــت در تاریــخ»‪ ،‬وزارت کشــور اطالعیــه بدهــد‪.‬‬

‫بیانیــه وزارت کشــور‪ ،‬دو ســاعت و نیــم قبــل از تشــکیل جلســه دوم کمیســیون منتـ شـر مــی شــود و توصیــف دقیقــی از ماج ـرای‬
‫جلســه اول را ارائــه مــی کنــد‪ .‬در بیانیــه‪ ،‬از اینکــه ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه بهانــه درگـ یـری لفظــی بــا نماینــده ائتــاف تغیـ یـر‬
‫جلســات کمیســیون را تحریــم کــرده‪ ،‬اب ـراز تعجــب شــده اســت‪.‬‬

‫ســاعت ‪ ۶‬جلســه بعــدی کمیســیون تشــکیل مــی شــود‪ .‬از همــان ابتــدای جلســه‪ ،‬آقــای معصومــی کنـ تـرل بحــث را در دســت مــی گـ یـرد‬
‫و بــدون کوچــک تریــن اشــاره ای بــه ماجراهــای روز گذشــته‪ ،‬خیــی خشــک و اداری شــکایت هــای طــرح شــده از طــرف ســتادهای‬
‫انتخابـ ت‬
‫ـا� را بــه بحــث مــی گــذارد‪ .‬وزیــر مشــخصا‪ ،‬هیــچ اشــاره ای بــه بیانیــه چنــد ســاعت پیــش ائتــاف تغیـ یـر و مطالــب آن علیــه‬
‫ـا� کــه انــگار خودشــان را بـرای بحــث هــای متفـ ت‬
‫ـاو� آمــاده کــرده بودنــد‪ ،‬کمابیــش‬ ‫دولــت نمــی کنــد‪ .‬نماینــده هــای ســتادهای انتخابـ ت‬
‫غافلگـ یـر مــی شــوند‪ ،‬امــا خودشــان را جمــع و جــور مــی کننــد و جلســه بــه صــورت عــادی پیــش مــی رود‪.‬‬

‫جلســه‪ ،‬تــا ســاعت ‪ ۹‬و نیــم شــب ادامــه پیــدا مــی کنــد‪ .‬اغلــب شــکایت هــای مطــرح شــده‪ ،‬از طــرف ائتــاف جمهــوری اســامی‬
‫اســت‪ ،‬ویل ابتــدا ســایر شــکایت هــا بــرریس مــی شــود‪ .‬بــرریس شــکایت هــای ائتــاف جمهــوری اســامی را بــه بعــد موکــول میکنیــم‬
‫تــا بلکــه در آینــده تصمیشــان عــوض شــود و نماینــده آنهــا در هنــگام بــرریس شکایتهایشــان حضــور داشــته باشــد‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۲۴‬فروردین ‪ ۱۳ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح ق ـرار اســت مــن و خانــم حافظــی معــاون اول‪ ،‬از طــرف ریاســت جمهــوری در جلســه شــورای آمــوزش و پــرورش ش�کــت‬
‫کنیــم‪ .‬بــا توجــه بــه اهمیــت جلســه امــروز‪ ،‬قـرار بــود خــود رئیــس جمهــور در آن حــا�ض شــود ویل بــه خاطــر گرفتاریهــای بعــد از‬
‫انتخابــات‪ ،‬از مــا خواســته اســت کــه بــه جایــش بــه جلســه برویــم‪ .‬خانــم آبــادی وزیــر آمــوزش و پــرورش‪ ،‬درزمــان حکومــت ســابق از‬
‫رهـ بـران صنفــی معلمــان محســوب مــی شــد و دو ســال و نیــم هــم زنـ ن‬
‫ـدا� بــود‪ .‬وزارتخانــه اش بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬بــه شــدت‬
‫درگـ یـر بازنگــری در کتــاب هــا و مــواد آمـ ش‬
‫ـوز� مــدارس بــوده اســت‪.‬‬

‫از هنــگام برگ ـزاری رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت (‪ ۱۱‬دی)‪ ،‬یــک ســال تحصیــی کامــل سـ پـری نشــده و دانــش آمــوزان درواقــع‪ ،‬هنــوز‬
‫در حــال گذرانــدن ســایل هســتند کــه آغــازش در دوران جمهــوری اســامی بــوده‪ .‬مســئوالن جدیــد آمــوزش و پــرورش‪ ،‬در ایــن زمــان‬
‫ـزوا� تحــت عنــوان «آمــوزش شــهروندی» بـرای‬ ‫کوتــاه فرصــت تنظیــم متــون دریس جدیــد بـرای مــدارس را نداشــته انــد و تنهــا‪ ،‬جـ ت‬
‫ـ�‪ ،‬تعــدادی از درســهای کتابهـ یـا� ماننــد تاریــخ‪ ،‬تعلیمــات‬ ‫دانــش آمــوزان مقاطــع گوناگــون تحصیــی تهیــه شــده اســت‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫ن‬
‫دیـ نـی‪ ،‬تعلیمــات مــد�‪ ،‬عـ ب‬
‫ـر� و ادبیــات‪ ،‬کــه مضمــون ایدئولوژیــک داشــته انــد‪ ،‬حــذف شــده انــد‪.‬‬

‫ـی�» در آمــوزش و پــرورش اســت‪ .‬خانــم آبــادی مــی‬ ‫ـدا� جنسـ ت‬

‫ـ� تکلیــف بحــث «جـ ی‬‫موضــوع جلســه شــورای آمــوزش و پــرورش‪ ،‬تعیـ ی ن‬
‫گ‬
‫ـدا�‪ ،‬آمــاد� الزم ب ـرای نشسـ ت ن‬ ‫ن‬
‫ـ� رس کالس‬ ‫گویــد نگ ـرا� کارشناســان وزارتخانــه آن اســت کــه دانــش آمــوزان‪ ،‬بعــد از ســال هــا جـ ی‬

‫‪36‬‬
‫درس بــه همـراه جنــس مخالــف را نداشــته باشــند‪ .‬بــه گفتــه او‪« :‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬ممکــن اســت مــوارد زیــادی از مزاحمــت جنــی‬
‫ـدا�‪ ،‬نســبت بــه جنــس مخالــف –اصطالحــا– حریــص شــده‬ ‫از جانــب دانــش آمــوزان پــر داشــته باشــیم کــه بــر اثــر ســال هــا جـ ی‬
‫گ‬ ‫ق‬
‫انــد‪ ».‬وزیــر آمــوزش و پــرورش ادامــه مــی دهــد‪« :‬در ش�ایطــی کــه سیســتم حقــو�‪ ،‬آمــوز� و انتظامــی مــا هنــوز تجربــه و آمــاد�‬
‫ش‬
‫ـ� ســال هــای مختلــط کــردن مــدارس هســتیم و معتقدیــم ایــن‬ ‫الزم را بـرای اقتضائــات دوره ســکوالر پیــدا نکــرده‪ ،‬مــا نگـران اولـ ی ن‬
‫ـا� را در پ� داشــته باشــد‪».‬‬‫موضــوع‪ ،‬بــه ویــژه مــی توانــد بـرای دخـ تـران دانــش آمــوز تبعـ ت‬

‫ـ� مبنــا خـ بـر مــی دهــد کــه مســئوالن وزارتخانــه‪ ،‬دارنــد روی طرحــی کار مــی کننــد کــه مبنــای آن‪ ،‬مختلــط کــردن‬ ‫خانــم آبــادی بــر همـ ی ن‬
‫ـا� ‪ ۷‬ســاله خواهــد بــود‪۷ .‬‬ ‫مــدارس در مقطــع ابتــدا� و ســپس توســعه تدریجــی ایــن رونــد بــه ســال هــای باالتــر‪ ،‬در یــک دوره زمـ ن‬
‫ی‬
‫ـوال� اســت و قاعدتــا از دوران مســئولیت خانــم وزیــر فراتــر مــی رود‪ .‬امــا فکــر مــی کنــم همـ ی ن‬
‫ـ� کــه در ایــن‬ ‫ســال البتــه خیــی طـ ن‬
‫ن‬
‫ـو� اســت‪.‬‬ ‫ش�ایــط پرتنــش‪ ،‬یــی از وزارتخانــه هــای مــا چنــان اطمینــا� نســبت بــه آینــده دارد کــه برنامــه ‪ ۷‬ســاله مــی ریــزد‪ ،‬خـ بـر خـ ب‬

‫آقــای قدیمــی معــاون پژوهـ شـی وزارتخانــه‪ ،‬بعــد از خانــم آبــادی توضیــح مــی دهــد کــه در داخــل ایــن وزارتخانــه‪ ،‬چنــد ابهــام اصیل‬
‫در ارتبــاط بــا مــدارس مختلــط وجــود دارد کــه کارشناســان‪ ،‬هنــوز در مــورد آنهــا بــه جمــع بنــدی مشــخیص نرســیده انــد‪ .‬او بــه عنــوان‬
‫ـر� خیــی هــا معتقدنــد در ایـران هــم‬ ‫نمونــه‪ ،‬بــه حــق تأســیس مــدارس خصــویص غ�مختلــط اشــاره مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬از طـ ف‬
‫ی‬
‫ف‬ ‫ت‬
‫ـر� امــکان تأســیس مــدارس خصــویص پرسانــه یــا دخ�انــه وجــود داشــته باشــد‪ ،‬و از طــر� ایــن‬ ‫بایــد ماننــد بســیاری از کشــورهای غـ ب‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫ـ� امــکا�‪ ،‬بیشــر خانــواده هــا ترجیــح دهنــد فرزندانشــان را در مــدارس یغ�مختلــط‬ ‫نگـر نا� مطــرح اســت کــه در صــورت ایجــاد چنـ ی ن‬
‫ثبــت نــام کننــد‪ .‬یعـ نـی در عمــل‪ ،‬سیســتم آمــوزش خصــویص بــه طــور غـ یـر طبیعــی در مقابــل سیســتم آمــوزش عمومــی تقویــت‬
‫شــود‪ ».‬بــه گفتــه آقــای قدیمــی‪ ،‬کارشناســان وزارتخانــه مــی کوشــند تــا پایــان ســال تحصیــی جــاری‪ ،‬پیشــنهادات مشــخیص را در ایــن‬
‫زمینــه تدویــن کننــد تــا بعــد از تاییــد نهـ یـا�‪ ،‬بــه صــورت الیحــه فــوری تقدیــم مجلــس شــود‪.‬‬

‫بعــد از جلســه بــه خانــم حافظــی مــی گویــم‪« :‬ســکوالر شــدن مملکــت چــه دردرسهــا داشــت کــه مــا خـ بـر نداشــتیم!» خانــم‬
‫ـ� بـرای مختلــط‬ ‫حافظــی جــواب مــی دهــد‪« :‬بــه هــر حــال مــن قصــد نداشــتم دخالــت کنــم‪ ،‬امــا اصـا ً بــا ‪ ۷‬ســال وقــت گذاشـ ت ن‬
‫کــردن کامــل مــدارس موافــق نیســتم‪ .‬اگــر ق ـرار بــود ایــن همــه محافظــه کار باشــیم‪ ،‬خــوب البــد بایــد مث ـا ً ب ـرای ورود زنهــا بــه‬
‫اســتادیوم هــای فوتبــال هــم ‪ ۱۰‬ســال صـ بـر مــی کردیــم‪».‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬ابعــاد ماجـرای اســتادیوم هــا‪ ،‬قابــل مقایســه بــا موضــوع مختلــط کــردن مــدارس نبــود‪ .‬ایــن دومــی‪ ۹ ،‬مــاه از ســال‬
‫نصــف دانــش آمــوزان کشــور را درگـ یـر مــی کنــد‪ ».‬خانــم حافظــی زیــر لــب زمزمــه مــی کنــد‪« :‬مــن مــی ترســم تدریجـاً چشــم بــاز‬
‫کنیــم ببینیــم مملکــت شــده همــان جمهــوری اســامی کــه قبـا ً بــود‪».‬‬

‫بعــد از جلســه وزارت آمــوزش و پــرورش‪ ،‬بایــد بــه رسعــت گـزارش نشســت دیــروز کمیســیون موقــت نظــارت بــر انتخابــات را بـرای‬
‫رئیــس جمهــور حــا�ض کنــم‪ .‬هیــچ حوصلــه ایــن کار و از آن بدتــر‪ ،‬حوصلــه ش�کــت در جلســه بعــدی کمیســیون در ســاعت ‪ ۶‬را‬
‫نــدارم‪.‬‬

‫خوشــبختانه جلســه امــروز کمیســیون هــم‪ ،‬بــدون تنــش مــی گــذرد‪ .‬بــاز هــم خــود وزیــر شــکایت هــای عمــده را مــورد بــه مــورد‬
‫طــرح مــی کنــد و بــه بحــث مــی گــذارد‪ .‬خوبیــش ایــن اســت کــه بــا وجــود تمــام شــکایت هـ یـا� کــه مطــرح شــده‪ ،‬تــا ایــن لحظــه هیــچ‬
‫کــس نتوانســته دولــت را بــه دســتکاری در انتخابــات متهــم کنــد‪ .‬حـ تـی نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی هــم‪ ،‬بــا وجــود آنکــه‬
‫ـ� جلســه کمیســیون‪ ،‬دولــت را بــه ب«� طــرف نبــودن» متهــم کــرده انــد‪ ،‬امــا نتوانســته انــد نحــوه برگ ـزاری‬ ‫بــه بهانــه اتفاقــات اولـ ی ن‬
‫انتخابــات را زیــر ســوال بب�نــد‪.‬‬

‫بعــد از جلســه کمیســیون‪ ،‬وزیــر کشــور برایــم تعریــف مــی کنــد کــه صبــح شــخصاً مــدت هــا بــا چنــد نفــر از رهـ بـران ائتــاف‬
‫جمهــوری اســامی صحبــت کــرده تــا بلکــه آنهــا را بــه ش�کــت در جلســات بعــدی متقاعــد کنــد‪ .‬مــی گویــد آنهــا بــه هیــچ وجــه زیــر‬
‫بــار نرفتــه انــد و تأکیــد هــم کــرده انــد کــه ادامــه جلســات کمیســیون بــدون حضــور نماینــده خــود را غـ یـر قانـ ن‬
‫ـو� مــی داننــد‪.‬‬

‫‪37‬‬
 ‫البد انتظار دارند چون نماینده شان قهر کرده‪ ،‬کمیسیون را کال ً تعطیل کنیم!‬

‫پنجشنبه ‪ ۲۵‬فروردین ‪ ۱۴ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبح وزرای تجارت و امور خارجه بریتانیا‪ ،‬هر دو از حزب کارگر‪ ،‬برای مالقات با آقای ن‬
‫امی� به ریاست جمهوری می آیند‪.‬‬

‫ایــن دو وزیــر از دیــروز بــه همـراه هیـ ت‬

‫ـأ� ‪ ۱۲۰‬نفــره از صاحبــان صنایــع و موسســات مــایل بریتانیـ یـا� بــه تهـران ســفر کــرده انــد‪ .‬بــا‬
‫توجــه ادامــه بحـران اقتصــادی در بریتانیــا‪ ،‬امیــدوار بــوده انــد کــه در تهـران چنــد قـرارداد مهــم را نهـ یـا� کننــد‪ ،‬ویل ظاهـراً بخــش‬
‫خصــویص ایـران اســتقبال زیــادی از همــکاری بــا موسســات بریتانیـ یـا� نکــرده اســت‪ .‬صنایــع بریتانیــا از دهــه هــا پیــش مزیــت هــای‬
‫رقابـ تـی خــود را از دســت داده انــد و بــا خــروج ایــن کشــور از اتحادیــه اروپــا در ســال ‪ ،۲۰۲۶‬مرکزیــت مــایل لنــدن هــم بالموضــوع‬
‫شــده اســت‪.‬‬

‫از مدتهــا پیــش‪ ،‬عمـا ً نــه تنهــا بــورس فرانکفــورت بــه قــوی تریــن بــورس اروپـ یـا� تبدیــل شــده‪ ،‬کــه عمــده بانــک هــا و ش�کــت هــای‬
‫بیمــه اصــی اروپــا هــم بــه آلمــان انتقــال یافتــه انــد و بســیاری از موسســات مــایل بریتانیــا‪ ،‬دیگــر حـ تـی تــوان رقابت بــا اســکاتلندیها را‬
‫ـدا� اســکاتلند‬ ‫هــم ندارنــد‪ .‬خــروج بریتانیــا از اتحادیــه اروپــا‪ ،‬درواقــع رسیــع تــر از آنچــه انگلیــی هــا تصــورش را مــی کردنــد بــه جـ ی‬
‫ـا� مانــدن در اتحادیــه هــم بودنــد‪ .‬امکانــات‬ ‫در رفرانــدوم ‪۲۰۲۷‬منجــر شــد کــه مردمــش‪ ،‬در کنــار مطالبــات دیگــر‪ ،‬خواســتار بـ ق‬
‫بســیار گسـ تـرده ای کــه دولــت مســتقل اســکاتلند بـرای رسمایــه گــذاری و فعالیــت موسســات مــایل اروپـ یـا� ایجــاد کــرد‪ ،‬در عــرض کمـ تـر‬
‫از دو دهــه باعــث شــد تــا ادینبــورگ بــه تدریــج لنــدن را پشــت رس بگــذارد و ایــن تغیـ یـر‪ ،‬تأثـ یـرات ویرانگــری بــر اقتصــاد بریتانیــا بــر‬
‫جــای گذاشــت کــه همچنــان ادامــه دارد‪.‬‬

‫آقــای ب ـراون وزیــر تجــارت بریتانیــا‪ ،‬در دیــدار بــا رئیــس جمهــور محتاطانــه گالیــه مــی کنــد کــه در جریــان ســفرش‪ ،‬جــز وزیــر‬
‫بــازر ن‬
‫گا� ایـران کــه ی ز‬
‫م�بــان رســمی بــوده‪ ،‬ســایر مدیـران ارشــد اقتصــادی دولــت بــا هیــأت بریتانیـ یـا� مذاکــره ای نداشــته انــد‪ .‬میگویــد‬
‫کــه عمـا ً تصمیــم گـ یـری در مــورد همــکاری بــا بریتانیــا‪ ،‬بــه مدیـران بخــش خصــویص ایـران واگــذار شــده کــه آنهــا هــم اشــتیاق کمــی‬
‫نشــان داده انــد‪ .‬رئیــس جمهــور پاســخ مــی دهــد کــه سیاســت فعــی کشــور‪« ،‬کوچــک کــردن انــدازه دولــت» اســت و وزارتخانــه هــای‬
‫ـ� کننــده باشــند‪.‬‬‫دولـ تـی‪ ،‬جــز در برخــی صنایــع مشــخص اسـ تـراتژیک یــا زیربنـ یـا�‪ ،‬قـرار نیســت در ســایر زمینــه هــا تعیـ ی ن‬

‫رئیــس جمهــور تأکیــد مــی کنــد کــه عــدم اســتقبال بخــش خصــویص ایـران در ایــن ســفر‪ ،‬بــر مبنــای منطــق اقتصــادی نشــان دهنــده‬
‫آن اســت کــه موسســات بریتانیــا از مزیــت هــای رقابـ تـی الزم بـرای فعالیــت در بــازار کشــور برخــوردار نیســتند‪ .‬آقــای امیـ نـی در عـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫ـنا� بیشـ تـر بــا اولویــت هــای فضــای‬ ‫حــال‪ ،‬ابـراز امیــدواری مــی کنــد کــه مدیـران بریتانیـ یـا�‪ ،‬ایــن ســفر را فرصـ تـی مغتنــم بـرای آشـ ی‬
‫کســب و کار و تجــارت در ایـران بداننــد و در آینــده‪ ،‬حضــور موثرتــری در بــازار ایـران داشــته باشــند‪.‬‬

‫بعــد از صحبــت هــای وزیــر تجــارت‪ ،‬آقــای کمپــل وزیــر امــور خارجــه بریتانیــا مــی گویــد کــه کشــورش آمــاده انتقــال تجربــه بــه‬
‫تهـران بـرای مقابلــه بــا عملیــات تروریسـ تـی اســت و ابـراز امیــدواری مــی کنــد کــه مقــام هــای ایـران‪ ،‬مجموعــه پیشــنهادات مـ ن‬
‫ـدو�‬
‫را کــه در ایــن زمینــه‪ ،‬از ســوی لنــدن تهیــه و ارائــه شــده اســت مــورد توجــه ق ـرار دهنــد‪ .‬در پایــان دیــدار‪ ،‬آقــای کمپــل بــه رســم‬
‫یادبــود یــک دوره کامــل از فیلــم هــای مســتند شــبکه جهـ ن‬
‫ـا� ب� ب� یس در مــورد ایـران را بــه آقــای امیـ نـی مــی دهــد‪ .‬رئیــس جمهــور‬
‫ـا� فعالیتــش را متوقــف کــرد‪ .‬حـ تـی بعــد از بســته شــدن ب� ب� یس‬ ‫تشــکر مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬واقعـاً حیــف شــد کــه � � یس جهـ ن‬
‫ب ب‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫ـا� را بیشــر از بیشــر از هــر شــبکه تلویزیــو� دیگــری تماشــا میکــردم‪».‬‬ ‫فــاریس‪ ،‬مــن تــا ســال هــای ســال � � یس جهـ ن‬
‫ب ب‬

‫آقــای کمپــل مــی گویــد‪« :‬متاســفانه بح ـران اقتصــادی کشــور بعــد از خــروج از اتحادیــه اروپــا‪ ،‬بــه مخالفــان ب� ب� یس در حــزب‬
‫محافظــه کار امــکان داد تــا بــا لغــو قانــون تغذیــه مــایل ب� ب� یس از مالیــات پرداخـ تـی بـرای اســتفاده از تلویزیــون‪� ،‬ض بــه نهـ یـا� را بــه‬
‫ـا�‪ ،‬از ســالها قبــل از خــروج بریتانیــا‬‫ایــن شــبکه بزننــد‪ ».‬وزیــر امــور خارجــه بریتانیــا بــا یــادآوری اینکــه فشــار روی بودجــه بخــش جهـ ن‬

‫‪38‬‬
‫از اتحادیــه اروپــا ش�وع شــده بــود‪ ،‬مــی افزایــد‪« :‬یــی از نتایــج واضــح ایــن فشــار‪ ،‬تعطیــی رادیــو‪ ،‬بعــد تلویزیــون و بعــد وبســایت‬
‫ب� ب� یس فــاریس در فاصلــه ‪ ۲۰۲۲‬تــا ‪ ۲۰۲۵‬بــود‪ .‬ویل بعــد از ســقوط اقتصــادی بریتانیــا‪ ،‬همــه مــی دانســتند کــه ادامــه حیــات کل ب�‬
‫� یس جهـ ن‬
‫ـا� هــم دیگــر غـ یـر ممکــن خواهــد بــود‪».‬‬ ‫ب‬

‫ـدا� اســکاتلند و خــروج از اروپــا‪ ،‬حفــظ حــق و تــوی‬ ‫رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬همــان طــور کــه همــه مــی دانســتند بعــداز جـ ی‬
‫ـا� هــم غـ یـر ممکــن خواهــد بــود؛ اگرچــه ایــن یــی‪ ،‬چهارســال طــول کشــید تــا عمــی شــود!»‬ ‫بریتانیــا بــه عنــوان یــک قــدرت جهـ ن‬
‫ط�هــای روزگار آن اســت کــه دفـ تـر فعــی‬ ‫ســاعت ‪ ،۴‬دو وزیــر بریتانیــا� در محــل شــبکه دویچــه ولــه مصاحبــه مطبوعـ ت‬
‫ـا� دارنــد‪ .‬از ن ز‬ ‫ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫دویچــه ولــه فــاریس در تهـران‪ ،‬در محــی واقــع شــده کــه پیشــر‪ ،‬بــه بخــش جهــا� ب� ب� یس تعلــق داشــت‪ .‬ظاهـرا بعــد از تعطیــی‬
‫ـا�‪ ،‬دویچــه ولــه ایــن ســاختمان را از مالــک ایـر نا� آن خریــده و االن‪ ،‬یــی از مجموعــه ســاختمان هــای متعلــق‬
‫دائمــی � � یس جهـ ن‬
‫ب ب‬
‫بــه ایــن شــبکه آلمـ ن‬
‫ـا� در تهـران اســت‪.‬‬

‫ـا�‪ ،‬بــه ناچــار ســاختمان دویچــه ولــه را بـرای ش�کــت در جلســه کمیســیون انتخابــات تــرک‬ ‫ســه ربــع بعــد از ش�وع مصاحبــه مطبوعـ ت‬
‫میکنــم‪ .‬ایــن جلســات تکـراری و خســته کننــده‪ ،‬کابــوس هــر روزه مــن شــده انــد‪ .‬خوبیــش ایــن اســت کــه اگــر اتفــاق غـ یـر منتظــره‬
‫ای نیفتــد‪ ،‬دوشــنبه آخریــن جلســه خواهــد بــود‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۲۶‬فروردین ‪ ۱۵ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫باالخــره امــروز بــا ســارا و ســامان راهــی ســفر مــی شــویم! در طــول تعطیــات نــوروزی نشــده بــود کــه از ته ـران تــکان بخوریــم‬
‫ـو� اســت کــه یــک روزی بــه‬‫و حـ تـی هفتــه پیــش‪ ،‬مــن و ســارا بــه خاطــر انتخابــات جمعــه هــم رس کار بودیــم‪ .‬امــروز فرصــت خـ ب‬
‫رامــر برویــم تــا بلکــه کمــی دل ســامان هــم بــاز شــود‪.‬‬

‫بــا قطــار رسســیع السـ یـر تهـران – رامــر‪ ،‬کمـ تـر از یــک ســاعت تــا رامــر راه اســت‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬مــی توانیــم صبــح اول وقــت برویــم‬
‫و شــب ســاعت ‪ ۸‬برگردیــم‪ .‬البتــه ســامان همچنــان غــر مــی زنــد کــه «ایــن دیگــر چــه مسـ ت‬
‫ـافر� اســت کــه صبــح برویــم و شــب‬
‫برگردیــم»‪ ،‬امــا تــوی قطــار کــه مــی نشــیند‪ ،‬غــر زدن را فرامــوش مــی کنــد‪.‬‬

‫در رامــر‪ ،‬مهمــان خانــم ســمیعی فرمانــدار هســتیم کــه او هــم از آشــنایان زمــان تحصیــل در کاناداســت‪ .‬یــک پــر دارنــد کــه‬
‫کمــی از ســامان بــزرگ تــر اســت‪ ،‬ویل بچــه هــا کوچــک تــر کــه بــوده انــد چنــد بــار همدیگــر را در مونـ تـرال دیــده انــد و هنــوز‬
‫گ‬
‫رابطهشــان خــوب اســت‪ .‬خانــم ســمیعی در نزدیــی فرمانــداری خانــه قشــن� دارد و همــرش دکـ تـر احــدی هــم در بیمارســتان‬
‫رامــر ج ـراح اســت‪ .‬فرمانــدار‪ ،‬کیل برایمــان تــدارک دیــده و وعــده مــی دهــد کــه بعــداز نهــار‪ ،‬بــه اتفــاق رسی هــم بــه ســاحل‬
‫گ‬
‫بزنیــم‪ .‬میگویــد‪« :‬کنــار ســاحل خانــه هــای خیــی قشــن� ســاخته شــده و بــا هــم بدمــان نمــی آمــد کــه بــه جــای اینجــا‪ ،‬یــی از‬
‫آن خانــه هــا را مــی گرفتیــم‪ .‬ویل نمــی دانــم چـرا از وزارت کشــور بخشــنامه آمــد کــه مســئوالن دولـ تـی حــق تملــک یــا حـ تـی اجــاره‬
‫ســاختمان در ســاحل دریــا را ندارنــد‪».‬‬

‫ســارا بــا تعجــب مــی پرســد‪« :‬واقع ـاً! آخــر چ ـرا؟» خانــم ســمیعی بــه مــن اشــاره مــی کنــد‪« :‬از همــر محـ تـرم پب�ســید‪ .‬مــا هــم‬
‫عقلمــان نرســید‪ .‬شــاید دولــت مــی خواهــد مقــام هــای محــی مرفــه بــه نظــر نیاینــد!» ســارا بــا صــدای بلنــد مــی خنــدد‪« :‬واقعـاً کــه‬
‫ار� تهیــه مــی کنــم کــه رویــش یــک وجــب‬ ‫دولــت امیـ نـی شــاهکار اســت! مــن برگــردم تهـران از ایــن ماجـرا بـرای تلویزیونمــان گـز ش‬
‫روغــن باشــد!» بــه خانــم معصومــی مــی گویــم‪« :‬شــما کــه ماج ـرای بخشــنامه را ب ـرای ســارا خانــم تعریــف مــی کنیــد‪ ،‬البــد ایــن‬
‫را هــم میگوییــد کــه بخشــنامه مهــر خیــی محرمانــه داشــته اســت دیگــر؟» فرمانــدار کمــی مضطــرب مــی شــود‪« :‬بلــه ســارا جــان!‬
‫واقعـاً نامــه خیــی محرمانــه بــود‪ .‬شــما را بــه خــدا ایــن را رســانه ای نکنیــد بـرای مــا ش� بشــود‪».‬‬

‫ســارا شــوخی و جــدی جــواب مــی دهــد‪« :‬البتــه مــن بــه لحــاظ حرفــه ای مجبــور نیســتم کــه اخبــار محرمانــه ای کــه بــه منافــع‬

‫‪39‬‬
 ‫عمومــی مربــوط مــی شــوند را پنهــان نگــه دارم‪ .‬ویل بـرای آنکــه ی ز‬
‫م�بانمــان را معــذب نکنــم از خـ یـر ایــن یــی مــی گــذرم‪ ».‬بــا وجــود‬
‫ـو� دلیــل آن بخشــنامه‬ ‫ایــن رس نهــار‪ ،‬ســارا بــا بشــقاب پــر نزدیکــم مــی شــوم و آرام مــی پرســد‪« :‬موقــع برگشـ ت ن‬
‫ـ� بایــد برایــم بگـ ی‬
‫مســخره چــه بــوده‪ .‬نمــی خواهــم منتـ شـر کنــم ویل دارم از فضــویل مــی مـ یـرم‪ ».‬مــی گویــم‪« :‬لعنــت بــر شــیطان!»‬

‫ـا� نمانــده‪ .‬رستــارس ســاحل‬ ‫بعــد از نهــار بــه اتفــاق خانــم ســمیعی و همــرش بــه ســاحل مــی رویــم‪ .‬البتــه تقریبـاً دیگــر ســاحیل بـ ق‬
‫را افـراد و ســازمان هــا تــرف کــرده انــد‪ .‬خیــی از جاهــا‪ ،‬حـ تـی بــا خشــک کــردن ســاحل‪ ،‬در بسـ تـر دریــا هــم ویالهــای عجیــب و‬
‫غریــب ســاخته انــد‪ .‬خانــم ســمیعی مــی گویــد‪« :‬حداقــل یــک ســوم ســاختمان هــای ســاحیل در زمــان جمهــوری اســامی متعلــق‬
‫بــه دســتگاه هــای دولـ تـی بــوده و حــدود یــک چهــارم از کل ســاخت و ســازها هــم‪ ،‬ملــک شــخیص مســئوالن یــا وابســتگان مســئوالن‬
‫ســابق اســت‪ ».‬از دولــت گالیــه دارد کــه تکلیــف ویالهــا و ســاختمان هــای ســاحیل متعلــق بــه دســتگاه هــای دولـ تـی را روشــن نمــی‬
‫کنــد و فقــط دســتور داده کــه همــه آنهــا تــا اطــاع ثانــوی پلمــپ شــوند‪ .‬ســارا بــاز بــا نابــاوری بــه ســمت مــن برمــی گــردد‪« :‬واقعـاً؟‬
‫بـرای چــه بایــد ســاختمان هــای دولـ تـی ســاحل پلمــپ شــوند؟» مــی گویــم‪« :‬شــما را بــه خــدا بگذاریــد ایــن یــک روز را بــا سیاســت و‬
‫دولــت کاری نداشــته باشــیم!» دکـ تـر احــدی همــر خانــم فرمانــدار مداخلــه مــی کنــد‪« :‬اصـا ً بحــث ســاخت و ســاز را رهــا کنیــم‪.‬‬
‫بیاییــد برویــم جاهـ یـا� کــه ســاخت و ســاز نشــده و مــردم عــادی هنــوز مــی تواننــد از ســاحل اســتفاده کننــد‪».‬‬

‫بــه اتفــاق بــه ســاحیل مــی رویــم کــه هنــوز بــه تملــک ســازمان هــا یــا مالــکان خصــویص در نیامــده و عــده زیــادی از مــردم بـرای‬
‫تفریــح کنــار آب آمــده انــد‪ .‬هــوا آن قــدر گــرم نیســت کــه مــردم تــوی آب برونــد ویل خیــی هــا لبــاس هــای کامــا بــاز پوشــیده انــد‪.‬‬
‫ـ� تابســتان در زمــان حکومــت جدیــد‬ ‫فرمانــدار مــی گویــد‪« :‬تابســتان قبــی رامــر در زمــان جمهــوری اســامی بــوده و هنــوز اولـ ی ن‬
‫ـا� نخواهیــم داشــت‪ ».‬توضیــح مــی دهــد‪« :‬طبیعتـاً خیــی‬ ‫رســیده کــه ببینیــم ســاحل هــا چطــور مــی شــوند‪ .‬ویل قاعدتـاً وضــع آسـ ن‬
‫از زن هــا دوســت دارنــد بــا لبــاس شــنا بــا تــوی آب برونــد و البــد ایــن موضــوع بــا واکنــش هـ یـا� رو بــه رو خواهــد شــد‪ ».‬ســارا مــی‬
‫ـ� مــی‬‫ـ� حــاال هــم بــه گـزارش رســانه هــا‪ ،‬واکنــش اقشــار متعصــب کــم نبــوده‪ ».‬خانــم ســمیعی صدایــش را پایـ ی ن‬ ‫پرســد‪« :‬تــا همـ ی ن‬
‫ـ� جامعــه بــه‬ ‫آورد‪« :‬خــوب‪ ،‬در واقــع واکنــش هــای مذهـ بـی‪ ،‬تنهــا بخـ شـی از مشــکل اســت‪ .‬بخــش دیگــری از آن‪ ،‬عــادت نداشـ ت ن‬
‫ـ� حــد آزاد لبــاس پوشــیدن زن‬ ‫حضــور عمومــی زن هــا بــا لبــاس شناســت‪ .‬بــا وجــود اینکــه هــوا هنــوز خیــی گــرم نیســت‪ ،‬در همـ ی ن‬
‫هــا کــه میبینیــد هــم باعــث افزایــش مزاحمــت هــای جنــی شــده‪ ،‬چــون اغلــب جوانهــای اینجــا هیــچ وقــت خانــم هــا را بــا لبــاس‬
‫ـ� صحنــه هـ یـا� را مــی بیننــد‪ ،‬برخوردشــان عــادی‬ ‫ـ� بــار چنـ ی ن‬‫شــنا در کنــار ســواحل ایـران ندیــده انــد‪ .‬طبیعتـاً وقـ تـی کــه بـرای اولـ ی ن‬
‫نیســت‪».‬‬
‫چــه تصـ ف‬
‫ـاد�! همـ ی ن‬
‫ـ� دو روز پیــش بــود کــه در جلســه وزارت آمــوزش و پــرورش‪ ،‬وزیــر از مشــکالت مشــابهی صحبــت میکــرد کــه‬
‫میگفــت ممکــن اســت بعــد از مختلــط کــردن مــدارس ایجــاد شــود‪.‬‬

‫ـختگ�انه ای را بــه اســتان هــای ســاحیل ابــاغ کــرده‬

‫فرمانــدار ادامــه مــی دهــد‪« :‬البتــه وزارت کشــور در ایــن زمینــه دســتور العمــل سـ ی‬
‫ت‬
‫کــه تــا حــاال نســبتاً جــواب داده اســت‪ .‬طبــق ایــن دســتور العمــل‪ ،‬در ایــن اســتان هــا بــه طــور گســرده در مــورد تعریــف ‹مزاحمــت‬
‫گ‬ ‫جنــی› در دولــت ســکوالر اطــاع رسـ ن‬
‫ـا� شــده‪ ،‬زن هــا تشــویق بــه طــرح شــکایت شــده انــد و پلیــس‪ ،‬بــا هماهنــی دادگسـ تـری‪،‬‬
‫ـ� گرفتــه تــا ‹خـ یـره شــدن›– شــدت عمــل زیــادی نشــان میدهــد‪ ».‬خانــم ســمیعی میگویــد کــه در‬ ‫در مقابلــه بــا مزاحمــت – از توهـ ی ن‬
‫ـر اقشــار مذهـ بـی نســبت‬ ‫ـ� حــال‪ ،‬وزارت کشــور از دســتگاه هــای اجـر یا� و پلیــس خواســته اســت تــا بــا ت‬
‫اع�اضــات مســالمت آمـ ی ز‬ ‫عـ ی ن‬
‫مع�ضــان مذهــی ایــن امــکان را مــی دهیــم تــا‪ ،‬در صـ ت‬
‫ـور� کــه تبلیغاتشــان‬ ‫بــه وضعیــت شــهرهای ســاحیل مــدارا کننــد‪« :‬مــا بــه ت‬
‫ب‬
‫متضمــن توهـ ی ن‬
‫ـ� یــا آزار زن هـ یـا� کــه لبــاس بــاز میپوشــند نباشــد‪ ،‬آزادانــه علیــه سیاســت هــای اجتماعــی دولــت تبلیغــات کننــد یــا‬
‫اح�امــی بــه زن هــا انجــام دهنــد یــا احســاس شــود کــه مشــوق‬ ‫کوچک�یــن ب� ت‬
‫ت‬ ‫حـ تـی بــه ترویــج حجــاب پب�دازنــد‪ .‬امــا در صـ ت‬
‫ـور� کــه‬
‫هــر نــوع اقــدام علیــه آنهــا هســتند‪ ،‬بــه رسعــت بــا آنهــا برخــورد مــی شــود‪».‬‬

‫ـ� امــروز هــم عــده ای از روحانیــون در مـ ن‬

‫ـکا� نزدیــک ســاحل «نمایشــگاه حجــاب» برگـزار‬ ‫دکـ تـر احــدی یــادآوری مــی کنــد کــه همـ ی ن‬
‫کــرده انــد و پیشــنهاد مــی دهــد کــه بـرای دیــدن آن‪ ،‬بــه مــکان نمایشــگاه رسی بزنیــم‪.‬‬

‫بــه محــی مــی رویــم کــه در آن‪ ،‬تعــداد زیــادی پارچــه بــزرگ بــا شــعارهای انتقادآمـ ی ز‬
‫ـر از دولــت نصــب شــده و در نزدیــی آن‪،‬‬

‫‪40‬‬
‫ـا� و ‪ ۴۰ – ۳۰‬نفــر دیگــر‪ ،‬در فضــای‬ ‫تعــدادی پلیــس دارنــد قــدم مــی زننــد‪ .‬بــه فاصلــه کمــی از پلیــس هــا‪ ۵ ،‬نفــر بــا لبــاس روحـ ن‬
‫گ‬ ‫بــاز در حــال صحبــت بــا عابـران و نمایــش فیلــم هســتند کــه ظاهـراً گـز ش‬
‫ـکا� اســت کــه مســلمان‬‫ار� مســتند از زنــد� چنــد زن آمریـ ی‬
‫و بــا حجــاب شــده انــد‪ .‬چنــد جــوان بــا لبــاس هــای رنگارنــگ نزدیــک یــی از روحانیــون ایســتاده انــد و بــا نیــش بــاز بــه حــرف هــای‬
‫ـا� چــه مــی گویــد کــه یــی از جــوان هــا بــا صــدای بلنــد شیشــی میبنــدد و بقیــه‬ ‫او گــوش مــی دهنــد‪ .‬ناگهــان نمیفهمــم آن روحـ ن‬
‫م�ننــد زیــر خنــده‪ .‬یــک مامــور پلیــس رسیــع نزدیــک مــی شــود و بــه جــوان هــا مــی گویــد کــه «مزاحمــت ایجــاد نکننــد‪ ».‬یــی از‬ ‫یز‬
‫ـو� شــده؟» مامــور پلیــس رسش داد مــی زنــد‪« :‬اگــر ولتــان کنیــم‬ ‫ـ� یغ�قانـ ن‬
‫می�ســد‪« :‬مگــر تــو دولــت جدیــد شیشــی بسـ ت ن‬
‫جــوان هــا پ‬
‫ش‬
‫مــی افتیــد بــه جــان هــم بعــد هــر کدامتــان صــد تــا صاحــب پیــدا مــی کنیــد‪ .‬بــرو � درســت نکــن بچــه!»‬

‫اح�امــش‬ ‫فرمانــده پلیــس هــا از دور چشــمش بــه فرمانــدار مــی خــورد و احـ تـرام مــی گــذارد‪ .‬خانــم ســمیعی از همــان دور جــواب ت‬
‫بگ�نــد بــا‬
‫را مــی دهــد و بــه ســارا مــی گویــد‪« :‬عملکــرد پلیــس تــا حــاال بــه طــور کیل خــوب بــوده‪ ،‬ویل خــوب‪ ،‬تــا مامورهــای مــا یــاد ی‬
‫مــردم درســت صحبــت کننــد کیل کار مــی بــرد‪».‬‬

‫شــب موقــع برگشـ ت ن‬

‫ـ� بــا قطــار‪ ،‬ســارا دوبــاره کنجــکاوی راجــع بــه بخشــنامه وزارت کشــور در مــورد خریــد یــا اجــاره ســاختمان هــای‬
‫ســاحیل را از رس مــی گـ یـرد‪ .‬مــی گویــم نمــی توانــم در مــورد یــک بخشــنامه خیــی محرمانــه صحبــت کنــم‪ .‬ســارا بیحوصلــه مــی‬
‫خ�هــای محرمانــه را از زن یــا شوهرشــان‬ ‫شــود‪« :‬تــو دیگــر گنــدش را در آورده ای! خیــال مــی کـ نـی مث ـا ً رئیــس جمهورهــای دنیــا ب‬
‫مخفــی مــی کننــد؟» ازش قــول مــی گـ یـرم کــه موضــوع را حـ تـی بـرای یــک نفــر دیگــر هــم تعریــف نکنــد و قــول میدهــد‪.‬‬

‫ـو� ســاحل در حاشــیه خــزر‬ ‫توضیــح مــی دهــم کــه رئیــس جمهــور معتقــد بــه شــدتعمل حداکـ ثـری در مــورد تملــک هــای غـ یـر قانـ ن‬
‫اســت و ارصار دارد کــه بخــش اعظــم ایــن ســاختمان هــا تخریــب شــود‪ .‬ســارا مــی پرســد‪« :‬مگــر دولــت مــی توانــد خانــه هــای مــردم‬
‫را تخریــب کنــد؟!» یــادآوری مــی کنــم کــه اغلــب اینهــا متعلــق بــه مــردم عــادی نیســت‪« :‬مثــا در رامــر همــان طــور کــه فرمانــدار‬
‫گفــت کــه یــک ســوم ایــن ســاختمان هــا مــال ادارات دولـ تـی اســت کــه همــه اینهــا همــان اول تخریــب مــی شــوند و یــک چهــارم‬
‫هــم مــال وابســتگان حکومــت ســابق اســت‪ ».‬ســارا مــی پرســد‪« :‬یعـ نـی مــی خواهیــد اینهــا را ماننــد زمــان انقــاب مصــادره کنیــد؟»‬
‫ـو� در ســاخت و سازشــان محــرز شــد‪ ،‬دولــت‬ ‫مــی گویــم‪« :‬نــه‪ ،‬امــا پرونــده تــک – تــک آنهــا بــرریس خواهــد شــد و اگــر تخلــف قانـ ن‬
‫ـ� تــر از قیمــت واقعــی بــه دولــت بفروشــند و یــا اینکــه‬ ‫بــه مالکانشــان پیشــنهاد مــی دهــد کــه یــا ســاختمان هــا را بــه قیمـ تـی پایـ ی ن‬
‫قانو� شــهروندان‬‫ـو� دولــت در دادگاه باشــند‪ .‬البتــه در مراحــل بعــدی‪ ،‬حـ تـی بــه رساغ ســاخت و ســازهای یغ� ن‬ ‫پاســخگوی شــکایت قانـ ن‬
‫ـر مــی شــود‪« :‬حــاال فهمیــدم! مســئوالن ت‬
‫دول�‬ ‫عــادی هــم خواهیــم رفــت‪ ».‬ناگهــان ســارا از شــدت هیجــان روی صندلیــش نیــم خـ ی ز‬
‫کــه قـرار اســت بیشـ تـر ویالهــا و خانــه هــای ســاحیل را خـراب کنــد‪ ،‬حداقلــش ایــن اســت کــه خودشــان نبایــد ســاکن یــا مالــک ایــن‬
‫ـ� هــم دولــت بخشــنامه کــرده کــه مدی ـران حــق خریــد یــا اجــاره ایــن‬ ‫جــور ســاختمان هــا باشــند!» میگویــم‪« :‬دقیقــا! ب ـرای همـ ی ن‬
‫ســاختمان هــا را ندارنــد؛ تاهنگامــی کــه تخریــب ســاختمان هــای ســاحیل ش�وع شــد‪ ،‬دولــت متهــم نباشــد کــه مدیـران خــودش جــزو‬
‫عالقهمنــدان ایــن ســاختمان هــای غـ یـر مجــاز بــوده انــد‪».‬‬

‫ســارا آهســته مــی پرســد‪« :‬حــاال یک مــی خواهیــد ایــن کارهــا را ش�وع کنیــد؟» مــی گویــم کــه داریــم دنبــال فرصــت مناســب مــی‬
‫گردیــم و احتمــاال اجرایــش بــه بعــد از انتخابــات پارلمـ ن‬
‫ـا� موکــول مــی شــود‪ .‬ســارا بــاز مــی پرســد‪« :‬پــول همــه ایــن کارهــا را از کجــا‬
‫میآوریــد؟» آخریــن خـ بـر را هــم بــه او مــی دهــم خیالــش راحــت شــود‪« :‬داریــم تــاش مــی کنیــم کــه از وام هــای زیســت محیطــی‬
‫ســازمان ملــل اســتفاده کنیــم‪ .‬پروپوزالــش را نوشــته ایــم و ب ـرای صنــدوق حفاظــت از دریــای خــزر فرســتاده ایــم‪ .‬بــا توجــه بــه‬
‫ش�ایــط جدیــد کشــور بعیــد اســت قبــول نکننــد‪».‬‬

‫شنبه ‪ ۲۷‬فروردین ‪ ۱۶/ ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫شــنبه صبــح احســاس کســالت مــی کنــم‪ .‬دیشــب موقــع برگشـ ت ن‬

‫ـ� رسمــا خــورده ام‪ .‬ظاه ـراً تفریــح و مســافرت بــه مــا نیامــده! بــا‬
‫دفـ تـر تمــاس مــی گـ یـرم و مــی گویــم کــه اگــر کار غـ یـر منتظــره ای پیــش آمــد برایــم روی سیســتم بفرســتند تــا اگــر الزم بــود از خانــه‬

‫‪41‬‬
 ‫انجــام بدهــم‪.‬‬

‫در حــال اسـ تـراحت هســتم کــه خانــم حافظــی زنــگ مــی زنــد‪ .‬مــی گویــد رئیــس جمهــور احوالـ پـریس مــی کنــد و مــی خواهــد کــه اگــر‬
‫تــا عــر حالــم بهـ تـر شــد در جلســه کمیســیون موقــت نظــارت بــر انتخابــات ش�کــت کنــم تــا وزیــر کشــور «تنهــا نمانــد»‪.‬‬
‫گ‬
‫احتمــاال ً رئیــس جمهــور گـزارش هــای جلســات قبــی را خوانــده و در جریــان اســت کــه از امــروز‪ ،‬رســید� بــه شــکایت هــای ائتــاف‬
‫«جمهــوری اســامی» – البتــه در غیــاب نماینــده شــان کــه قهــر کــرده – ش�وع مــی شــود‪ .‬قاعدتـاً حساســیت جلســات بــاال مــی رود و‬
‫نگ�نــد تــا‪ ،‬حــاال کــه قـرار اســت‬‫کار وزیــر کشــور هــم ســخت تــر مــی شــود‪ .‬دعــا‪ -‬دعــا مــی کنــم کــه در بقیــه روز از دفـ تـر تمــاس ی‬
‫در جلســه ســاعت ‪ ۶‬حــا�ض باشــم‪ ،‬حداقــل بتوانــم خــوب اسـ تـراحت کنــم‪.‬‬

‫ـ� بــه جلســه کمیســیون خیــی برایــم‬ ‫تــا حــدود ســاعت ‪ ۱۲‬مــی خوابــم‪ .‬احســاس مــی کنــم از صبــح کمــی بهـ تـرم‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬رفـ ت ن‬
‫ســخت اســت‪ .‬فکــر مــی کنــم ربــط زیــادی هــم بــه کســالتم نــدارد‪ :‬اصــوال ً رس و کلــه زدن بــا نماینــده هــای ائتالفهــای انتخابـ ت‬
‫ـا�‬
‫ـا� دارد‬‫را دوســت نــدارم‪ .‬همــه آنهــا مــی داننــد دولــت بــه اصطــاح «کارش گـ یـر آنهاســت» چــون بـرای رئیــس جمهــور اهمیــت حیـ ت‬
‫کــه نماینــده هــای ائتــاف هــا‪ ،‬رضایتشــان را از نحــوه برگ ـزاری انتخابــات اعــام کننــد‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬نماینــده هــا در طــول برگ ـزاری‬
‫جلســات از «موضــع بــاال» بــا نماینــدگان دولــت برخــورد مــی کننــد‪ .‬مهمـ تـر آنکــه نماینــده هــای تمــام چهــار ائتــاف حــا�ض در‬
‫ـا� هســتند کــه در زمــان حکومــت ســابق عضــو اپوزیســیون بــوده انــد و بــه انتقــاد از حکومــت عــادت کــرده انــد‪ .‬انــگار‬ ‫جلســات‪ ،‬کسـ ن‬
‫ـ� آنهــا نوعــی رقابــت نانوشــته وجــود دارد کــه اثبــات کننــد بیشـ تـر از بقیــه از دولــت «مســتقل» هســتند و در نتیجــه‪ ،‬بــه طــور‬ ‫بـ ی ن‬
‫یغ�عــادی در موضــع طلبــکاری از مــا دولتیهــا هســتند‪ .‬تحمــل ایــن وضعیــت‪ ،‬بـرای مــن کــه ســال هــای طـ ن‬
‫ـوال� بــه عنــوان روزنامــه‬
‫نــگار تبعیــدی هرچــه دلــم خواســته اســت بــه حکومــت گفتــه ام‪ ،‬واقعـاً آســان نیســت‪ .‬حکومــت ســکوالر‪ ،‬البتــه بـرای ایـران بهـ تـر‬
‫اســت‪ ،‬امــا مــن شــخصا‪ ،‬بــودن در اپوزیســیون را بــه حضــور در دولــت و فحــش خــوردن از اپوزیســیون ترجیــح مــی دهــم!‬
‫گ‬
‫جلســه کمیســیون انتخابــات کــه ش�وع مــی شــود‪ ،‬وزیــر کشــور یــادآوری مــی کنــد کــه دســتور جلســه رســید� بــه اعـ تـراض هــای‬
‫ائتــاف جمهــوری اســامی اســت و توضیــح مــی دهــد کــه تعــداد اعـ تـراض هــای آنهــا‪ ،‬بــه تنهـ یـا� حــدود ‪ ۴۰‬درصــد کل اعـ تـراض هــای‬
‫گ‬ ‫انتخابـ ت‬
‫ـا� را تشــکیل مــی دهــد‪ .‬خانــم مراغـه‌ای نماینــده ائتــاف «ایـران ســکوالر» مــی پرســد وقـ تـی آنهــا خودشــان بـرای رســید� بــه‬
‫گ‬
‫شکایتهایشــان در کمیســیون حضــور ندارنــد‪ ،‬چــه لزومــی دارد کــه مــا بــه شــکایت آنهــا رســید� کنیــم؟ وزیــر کشــور توضیــح میدهــد‬
‫گ‬
‫ـید� بــه تمــام شکایتهاســت و در آیـ ی ن‬
‫ـ� نامــه‪ ،‬ذکــری از اینکــه تنهــا در صــورت حضــور نماینــده یــک‬ ‫کــه کمیســیون موظــف بــه رسـ‬
‫گ‬
‫جریــان بــه شــکایت هــای آن رســید� خواهــد شــد وجــود نــدارد؛ کمــا اینکــه مــا در ایــن جلســات بــه شــکایات جریانهــای کوچــک تــر‬
‫گ‬
‫حــا�ض در انتخابــات (کــه نماینــده ای در کمیســیون ندارنــد) هــم رســید� مــی کنیــم‪.‬‬

‫ـره زیــادی بـرای صحبــت در مــورد شــکایت هــای ائتــاف‬ ‫بــا وجــود ایــن توضیحــات‪ ،‬اغلــب نماینــده هــای ائتــاف هــای‪ ،‬انتخابـ ت‬
‫ـا� انگـ ی ز‬
‫جمهــوری اســامی ندارنــد و بحــث را ب� حوصلــه پیــش مــی برنــد‪ .‬تنهــا نماینــده ای کــه کمــاکان باانگـ ی ز‬
‫ـره بحــث را دنبــال مــی کنــد‪،‬‬
‫محمــد اســماعیل زهــی نماینــده سـ نـی مذهــب ائتــاف «راه نــو» اســت‪ .‬بقیــه‪ ،‬از اون تــا آخــر جلســه هــر کــدام چنــد بــار ساعتشــان‬
‫را نــگاه مــی کننــد‪...‬‬

‫بــا هــر مکافـ ت‬

‫ـا� هســت جلســه را حــدود ســاعت ‪ ۸‬و ربــع تمــام مــی کنیــم‪ .‬حالــم بدتــر شــده و نیــاز بــه اسـ تـراحت دارم‪ .‬امیــدوارم‬
‫تــا فــردا بهـ تـر بشــوم‪.‬‬

‫‪42‬‬
 ‫فصل پنجم‬
‫درگیری در تظاهرات حامیان جمهوری اسالمی‬
‫در اعتراض به انتخابات‬

‫‪43‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۸‬فروردین ‪ ۱۷ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫نشســت هیــات دولــت بــا گـزارش وزیــر کشــور در مــورد جلســات کمیســیون موقــت نظــارت بــر انتخابــات ش�وع مــی شــود‪ .‬تقریبـاً‬
‫ـری جــز مــرور دانســته هــای ســایرین نیســت‪ .‬مــن هــم خــودم را‬ ‫همــه از آنچــه تاکنــون در جلســات گذشــته مطلعنــد و گـزارش‪ ،‬چـ ی ز‬
‫بـرای توضیحــی در مــورد جلســات آمــاده کــرده ام امــا رئیــس جمهــور بــه رسعــت رس و تــه بحــث کمیســیون انتخابــات را هــم میــآورد‬
‫و از وزیــر کشــور مــی خواهــد «خـ بـر جدیــد» را بــه حــا�ض ان در جلســه اعــام کنــد‪.‬‬

‫خانــم حافظــی کــه کنــار رئیــس جمهــور نشســته مــی گویــد‪« :‬حتمــا بایــد موضــوع خیــی مهمــی باشــد کــه قب ـا ً در جریانــش‬
‫نبودهایــم!» حرفــش بــه وضــوح‪ ،‬گالیــه از عــدم اطــاع خــودش‪ ،‬بــه عنــوان معــاون اول رئیــس جمهــور‪ ،‬از خـ بـر جدیــد اســت‪.‬‬
‫رئیــس جمهــور توضیــح مــی دهــد‪« :‬آقــای معصومــی همـ ی ن‬
‫ـ� دیــروز عــر بــه نــزد مــن آمدنــد تــا شــخصاً خـ بـر یــک اتفــاق مهــم در‬
‫صبــح همــان روز را بدهنــد‪ ».‬جالــب اســت کــه رئیــس دولــت‪ ،‬ایــن قــدر از معــاون اول خــودش حســاب مــی بــرد!‬

‫وزیــر کشــور بــه حــا�ض ان در جلســه اطــاع مــی دهــد کــه اول وقــت روز شــنبه‪ ،‬یــک نفــر کــه قصــد منفجــر کــردن ســاختمان‬
‫ـتگ� شــده اســت‪ .‬ظاهـراً مهاجــم در لحظــه دسـ ی‬
‫ـتگ�ی‪ ،‬در آســتانه منفجــر کــردن جلیقــه ای انفجــاری‬ ‫وزارتخانــه را داشــته زنــده دسـ ی‬
‫ت‬
‫ـوکر موجــی ‪ -‬دســتگاهی کــه بــا تولیــد امــواج الک�یــی‪ ،‬هــدف خــود را بیحرکــت مــی کنــد‪-‬‬
‫بــوده کــه یــک مامــور حراســت‪ ،‬او را بــا شـ ِ‬
‫تحــت کنـ تـرل قـرار مــی دهــد‪ .‬آقــای معصومــی اعــام مــی کنــد کــه فــرد مهاجــم را تحویــل وزارت اطالعــات داده انــد تــا بازجـ ی‬
‫ـو�‬
‫شــود‪.‬‬

‫مطابــق توضیحــات آقــای صبوحــی وزیــر اطالعــات‪ ،‬بــرریس ســوابق مهاجــم نشــان مــی دهــد کــه از ســال ‪ ۱۴۱۱‬در اســتخدام رســمی‬
‫وزارت دفــاع جمهــوری اســامی بــوده و حــدود پنــج هفتــه قبــل از عملیــات‪ ،‬او را از ســمتش کنــار گذاشــته انــد‪ .‬وزیــر اطالعــات‬
‫ـ� مشــخص شــده فــرد مهاجــم‪ ،‬در ‪ ۱۳‬روز منتهــی بــه اقــدام ناموفقــش‪ ،‬دو بــار بــا رستیــپ ســماعی‬ ‫اضافــه مــی کنــد کــه همچنـ ی ن‬
‫معــاون صنایــع تســلیحات ســازی ســپاه پاســداران دیــدار کــرده اســت‪ .‬وزیــر اطالعــات مــی گویــد رستیــپ ســماعی مــورد تعقیــب و‬
‫مراقبــت دائــم وزارت اطالعــات بــوده و چهــره فــرد مهاجــم‪ ،‬همــان دیــروز بــا بــرریس تصاویــر مالقاتهــای رستیــپ تشــخیص داده‬
‫ـت�‬ ‫ـتگ�ی رسیــع آقــای ســماعی انجامیــده اســت‪ .‬در صـ ت‬
‫ـور� کــه ارتبــاط او بــا اقــدام شــنبه اثبــات شــود‪ ،‬نخسـ ی ن‬ ‫شــده‪ ،‬کــه بــه دسـ ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫مــورد تاییــد شــده ارتبــاط مســئوالن ســابق نظامــی و امنیــی بــا ناامــی هــای اخـ یـر اســت‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور از تــاش هــای وزارت اطالعــات تشــکر مــی کنــد و مــی افزایــد‪« :‬جنبــه نگ ـران کننــده ماج ـرا ایــن اســت کــه واقعــه‬
‫گ‬ ‫دیــروز‪ ،‬نخسـ ی ن‬
‫ـت� تــاش بـرای انجــام عملیــات ‹انتحــاری› علیــه دولــت اســت‪ .‬چـرا کــه هیــچ کــدام از اقدامــات قبــی‪ ،‬ایــن ویــژ�‬
‫را نداشــته‪».‬‬

‫خانــم ســامی رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه مــی گویــد‪« :‬اینکــه نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی از همــان اول از ش�کــت در‬
‫جلســات کمیســیون انتخابــات انـراف داده را بایــد تصـ ف‬
‫ـاد� دانســت؟ شــاید مــی دانســته کــه قـرار اســت در ســاختمان وزارت کشــور‬
‫بمــب منفجــر شــود‪ ».‬وزیــر کشــور توضیــح مــی دهــد کــه تــاش بـرای بمــب گــذاری‪ ،‬صبــح صــورت گرفتــه در حــایل کــه جلســات‬
‫کمیســیون عرصهــا برگـزار مــی شــوند‪« :‬آســان نیســت کــه خــروج نماینــده شــان از کمیســیون را بــه نوعــی توطئــه وصــل کنیــم‪».‬‬

‫ت‬
‫کوچک�یــن‬ ‫رئیــس جمهــور تاکیــد مــی کنــد‪« :‬اجــازه دهیــد روشــن کنــم کــه مایــل نیســتم تــا قبــل از تأییــد رســمی نتایــج انتخابــات‪،‬‬
‫ـا� را بــر رس آن متهــم کنیــم‪».‬‬ ‫خـ بـری در مــورد ماج ـرای دیــروز وزارت کشــور منتـ شـر شــود‪ ،‬چــه برســد بــه اینکــه بخواهیــم جریـ ن‬
‫ـتگ�ی ســوء قصــد کننــده دیــروز‪ ،‬باعــث مــی شــود تــا دولــت متهــم بــه‬‫ـام� مــی گویــد‪« :‬درســت اســت‪ .‬اعــام خـ بـر دسـ ی‬ ‫خانــم سـ ت‬
‫پرونــده ســازی بـرای ائتــاف جمهــوری اســامی قبــل از اعــام نتایــج رســمی انتخابــات بشــود‪».‬‬

‫مــن شــک دارم کــه ایــن کار‪ ،‬درســت باشــد‪« :‬فکــر مــی کنــم اعــام نکــردن خـ بـر قابــل دفــاع نیســت‪ .‬تصــور کنیــد چــه افتضاحــی‬
‫بــه پــا مــی شــود اگــر بعــداً در وزارت کشــور انفجــاری صــورت گـ یـرد و معلــوم شــود کــه دولــت‪ ،‬خـ بـر نخسـ ی ن‬
‫ـت� تــاش بـرای عملیــات‬
‫انتحــاری در وزارت کشــور را پنهــان نگــه دانســته اســت‪ .‬معنیــش ایــن مــی شــود کــه دولــت بنــا بــه مصالــح ســیایس نگذاشــته اســت‬

‫‪44‬‬
 ‫ن‬
‫ـاختما� کــه ب ـرای ش�کــت در جلســات کمیســیون بــه آن مــی رونــد‪ ،‬خطــر‬ ‫نماینــدگان ائتــاف هــای انتخابـ ت‬
‫ـا�‪ ،‬مطلــع شــوند در سـ‬
‫جـ ن‬
‫ـا� وجــود دارد‪».‬‬

‫ـر� نمــی زنــد‪ .‬رئیــس جمهــور رسانجــام ســکوت را مــی شــکند و مــی گویــد‪« :‬آقــای حسـ ن‬
‫ـی� نکتــه‬ ‫ب ـرای ‪ ۳۰-۲۰‬ثانیــه هیــچ کــس حـ ف‬
‫ای کــه شــما ذکــر کردیــد خیــی مهــم اســت‪ .‬امــا مــن فکــر مــی کنــم اتفــاق نامعمــویل نیســت اگــر دولـ تـی‪ ،‬در مــورد زمــان اعــام‬
‫خ�هــای امنیـ تـی مصلحــت ســنجی کنــد‪ .‬مــن عمیق ـاً معتقــدم اگــر خـ بـر را قبــل از تاییــد نتایــج انتخابــات اعــام کنیــم‪ ،‬نتایــج‬ ‫ب‬
‫ـر� در پ� خواهــد داشــت‪».‬‬ ‫مخـ ب‬

‫رئیــس جمهــور تصمیمــش را اعــام کــرده و ادامــه بحــث دیگــر موضوعیــت نــدارد‪ .‬بقیــه جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬بــه گ ـزارش وزیــر‬
‫اقتصــاد از نتایــج ســفر هیــات بریتانیـ یـا� بــه ته ـران و اســتقبال کــم بخــش خصــویص از همــکاری بــا آنهــا سـ پـری میشــود‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲۹‬فروردین ‪ ۱۸ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح رس مـ ی ز‬
‫ـر صبحانــه ســامان خوشــحال اســت‪ .‬مــی گویــد‪« :‬کاش مــی شــد فــردا کــه تعطیلــم بــاز ســه تـ یـا� برویــم یــک جـ یـا�‪».‬‬
‫ســارا مــی پرســد‪« :‬فــردا تعطیــل اســت؟!» مــی گویــم‪« :‬عیــد مبعــث اســت‪ ».‬ســامان ناگهــان مــی گویــد‪« :‬راسـ تـی مگــر ایـران ســکوالر‬
‫نشــده؟ پــس چ ـرا هنــوز عیــد مذهـ بـی داریــم؟» برایــش توضیــح مــی دهــم‪« :‬در کانــادا هــم چنــد تــا از تعطیــی هــا‪ ،‬بــه بهانــه‬
‫روزهــای مذهـ بـی اســت‪ .‬حـ تـی خــود کریســمس هــم روز تولــد مســیح بــوده امــا آنجــا تعطیــل عمومــی اســت‪».‬‬

‫ســامان را�ض نشــده‪« :‬خــوب‪ ،‬آن را هــم نمــی فهمــم‪ .‬مگــر تــوی کانــادا بیشـ تـر مــردم غـ یـر مذهـ بـی نیســتند؟» بــاز مــی گویــم‪« :‬ایــن‬
‫ـ� هســتند‪ .‬هیــچ کــس هــم اعـ تـراض نــدارد‪ ».‬ســامان کــه‬ ‫جــور تعطیــی هــا‪ ،‬در واقــع بیشـ تـر یــک ســنت یــا بهانــه بـرای جشــن گرفـ ت ن‬
‫مدرســه مــی رود ســارا مــی زنــد زیــر خنــده‪« :‬خداییــش حــق بــا بچــه اســت‪ ،‬ایــن ســوایل کــه پرســید‪ ،‬همیشــه بـرای مــن هــم وجــود‬
‫داشته‪».‬‬

‫امــروز‪ ،‬ق ـرار اســت آخریــن جلســه کمیســیون موقــت نظــارت بــر انتخابــات تشــکیل شــود‪ .‬چــون خیــی از بحــث هــا هنــوز تمــام‬
‫ـ� مــن دیگــر صبــح دفـ تـر نمــی روم و‬
‫نشــده‪ ،‬قـرار گذاشــته ایــم جلســه را بــه جــای ‪ ،۶‬از ‪ ۲‬بعــد از ظهــر ش�وع کنیــم و بـرای همـ ی ن‬
‫ش�ح شــکایت هـ یـا� کــه بایــد امــروز بــرریس شــوند را مــی خوانــم‪.‬‬

‫ـ� مشــکل را داشــته‬‫تــا همــه اعضــای کمیســیون مــی رســند‪ ،‬ســاعت نزدیــک ‪ ۲‬و نیــم مــی شــود‪ .‬متاســفانه در جلســات قبــل هــم همـ ی ن‬
‫ایــم و همیشــه جلســات بــا ‪ ۱۵ – ۱۰‬دقیقــه تأخـ یـر ش�وع شــده‪ ،‬ویل نیــم ســاعت تأخـ یـر امــروز‪ ،‬رکــورد جدیــدی اســت‪ .‬بــه نظــر مــی‬
‫گ‬
‫رســد کــه اغلــب نماینــدگان ائتــاف هــا‪ ،‬مطلقــا تمایــی بــه رســید� بــه شــکایت هــای ائتــاف غایــب – جمهــوری اســامی – ندارنــد‪.‬‬
‫از یــک ســاعت بعــد از ش�وع جلســه‪ ،‬عمـا ً مــن و آقــای معصومــی وزیــر کشــور و خانــم همـ تـی دادســتان کل هســتیم کــه داریــم‬
‫بحــث را جلــو مــی بریــم و مثــل ســابق‪ ،‬تنهــا نماینــده ای کــه در بحــث هــا مشــارکت دارد‪ ،‬آقــای اســماعیل زهــی نماینــده ائتــاف‬
‫«راه نــو» اســت‪.‬‬

‫وزیــر کشــور کــه از ایــن وضعیــت کالفــه شــده بحــث را متوقــف مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬مــن راســتش خیــی متوجــه نمــی شــوم‬
‫زگ‬
‫ـر� دوســتان بـرای ش�کــت در بحــث هــا چیســت؟» خانــم مراغــه ای نماینــده ائتــاف ایـران ســکوالر میگویــد‪:‬‬ ‫دلیــل ایــن حــد از ب� انگـ ی‬
‫ن‬
‫«آقــای معصومــی! اگــر مشــارکت نمــی کنیــم بــه ایــن دلیــل اســت کــه جلســه‪ ،‬بــا عــرض معــذرت‪ ،‬ب� معــی اســت‪ .‬مثــل ایــن مــی‬
‫گ‬
‫مانــد کــه در دادگاهــی‪ ،‬شــایک حــا�ض نشــود و بقیــه بخواهنــد بــه زور بــه شــکایتش رســید� کننــد‪».‬‬

‫وزیــر کشــور جــواب مــی دهــد‪« :‬خانــم مراغــه ای‪ ،‬قب ـا ً هــم ایــن بحــث مطــرح شــد کــه مــا قانون ـاً موظفیــم بــه شــکایت همــه‬
‫گ‬
‫جریانهــا‪ ،‬گذشــته از آنکــه نماینــده شــان حــا�ض باشــد یــا نــه‪ ،‬رســید� کنیــم‪ .‬مــن تصــور مــی کنــم ایــن موضــع دوســتان‪ ،‬ب� تأثـ یـر‬

‫‪45‬‬
 ‫از نفـ ت‬
‫ـر� کــه از جریــان جمهــوری اســامی دارنــد نیســت‪ .‬در حــایل کــه مــا اینجــا بایــد بــه قانــون عمــل کنیــم‪».‬‬

‫ـا� مــی شــود‪« :‬عجــب! ظاه ـراً بعــد از ‪ ۷۰‬ســال جنایــت جمهــوری اســامی‪ ،‬حــاال بایــد‬ ‫ســام شــها� نماینــده ائتــاف تغیـ یـر عصبـ ن‬
‫ب‬
‫اع�اضــات انتخابـ ت‬ ‫گ‬
‫ـ� ‹نفــرت› از آن هــم بازخواســت شــویم! شــما خیــال مــی کنیــد بــا رســید� کــردن بــه ت‬ ‫بــه خاطــر داشـ ت ن‬
‫ـا� ائتــاف‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬دلشــان را بــه دســت مــی آوریــد‪ .‬در حــایل کــه آنهــا بــر خــاف شــما‪ ،‬از همــان ابتــدا تکلیفشــان را روشــن کردهانــد‬
‫ـها� ناگهــان بــه ســمت نماینــده ائتــاف راه نــو‬ ‫�ض‬
‫و هــر نتیجــه ای کــه از ایــن کمیســیون بـ یـرون بیایــد‪ ،‬را نخواهنــد بــود‪ ».‬آقــای شـ ب‬
‫ـران عالقــه ای کــه شــما بــه بــرریس شــکایت‬‫بــر مــی گــردد و مــی گویــد‪« :‬آقــای اســماعیل زهــی‪ ،‬بگذاریــد بــه رصاحــت بگویــم ایــن مـ ی ز‬
‫ـر اســت‪ »...‬نماینــده راه نــو مــی گویــد‪« :‬عجــب؟ و ممکــن‬ ‫هــای ائتــاف جمهــوری اســامی نشــان مــی دهیــد هــم شــک بــر انگـ ی ز‬
‫ـها� ادامــه مــی دهــد‪« :‬مــن رودربایسـ تـی کــردن را بلــد نیســتم‪.‬‬ ‫اســت بفرماییــد مشــخصاً بــه چــه چـ ی ز‬
‫ـر مــا شــک داریــد؟» ســام شـ ب‬
‫شــما سـ ن ّـی هــا خیــی از جمهــوری اســامی لطمــه دیدیــد ویل انــگار تــه دلتــان یغ�دیـ نـی شــدن کامــل حکومــت را نمیخواهــد‪ .‬ب ـرای‬
‫ـ�‪ ،‬فکــر مــی کنــم بدتــان نمــی آیــد کــه در هنــگام رأی گـ یـری بـرای قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬در جاهـ یـا� از کمــک نماینــده هــای‬ ‫همـ ی ن‬
‫ائتــاف جمهــوری اســامی اســتفاده کنیــد تــا در قانــون جدیــد‪ ،‬اســام کمـ تـر صدمــه بخــورد!»‬

‫ـها� در ایــن ‪ ۴۰-۳۰‬ســایل کــه شــما و حزبتــان در ســوئد معلــوم نبــود‬ ‫آقــای اســماعیل زهــی حرفــش را قطــع مــی کنــد‪« :‬آقــای شـ ب‬
‫چــه کار میکردیــد‪ ،‬مــا در ایـران بـرای ذره ذره حقــوق سـ نـی هــا خــون دل خوردیــم‪ .‬بیشــر اهــل ســنت ایـران و بــه ویــژه بلــوچ هــا‪،‬‬
‫ت‬
‫بخواهیــد یــا نخواهیــد هنــوز مذهبینــد و اگــر شــما قصــد داریــد در حکومــت ســکوالرتان بــاز هــم سـ نـی هــا بــه خاطــر مذهبشــان‬
‫متهــم باشــند‪ ،‬مــا نمــی گذاریــم‪ .‬اینکــه نماینــده هــای مــا در مجلــس بــه چــه ی ز‬
‫چ�هـ یـا� رأی بدهنــد یــا ندهنــد هــم‪ ،‬اصـا ً بــه شــما‬
‫ربطــی نــدارد‪».‬‬

‫نماینــده ائتــاف تغیـ یـر مــی خواهــد جــواب بدهــد کــه خانــم همـ تـی دادســتان کل جلویــش را مــی گـ یـرد‪« :‬مــن خواهــش مــی کنــم‬
‫ـها� مــی گویــد‪« :‬مــن یــک جملــه بگویــم‬ ‫ایــن بحــث مذهـ بـی و غـ یـر مذهـ بـی و داخــل و خــارج کشــور را ادامــه ندهیــد‪ ».‬ســام شـ ب‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ـن� ای ـران کیل آدم ســکوالر داریــم‪ .‬مگــر کردســتان ســی نشـ یـ� نیســت؟» محمــد‬ ‫ـ� ســاکنان مناطــق سـ نـی شـ ی ن‬
‫تمــام کنــم‪ .‬مــا بـ ی ن‬
‫�ض‬
‫ـها�‪ ،‬باالخــره ائتــاف راه نــو رای ‪۱۷‬‬‫اســماعیل زهــی مــی آیــد جــواب بدهــد کــه دوبــاره قــا همـ تـی مداخلــه مــی کنــد‪« :‬آقــای شـ ب‬
‫درصــد مــردم را دارد کــه خیــی هایشــان سـ نـی هــای مذهـ بـی هســتند و بایــد پاســخگوی آنهــا باشــد و نــه مــن و شــما‪ .‬بیاییــد ایــن‬
‫ـ� امشــب جلســاتمان تمــام‬ ‫گفتگــو را تمــام کنیــم‪ ».‬آقــای معصومــی وزیــر کشــور مــی گویــد‪« :‬اگــر حوصلــه بــه خــرج دهیــد همـ ی ن‬
‫مــی شــود و از فــردا یم�ویــم رس خانــه و زندگیمــان‪».‬‬

‫ـا� کــه هســت جلســه را ادامــه مــی دهیــم ویل فضــا کامـا ً سـ ی ن‬
‫ـنگ� اســت‪ .‬نماینــده هــای دو ائتــاف تغیـ یـر و راه نــو‪،‬‬ ‫بــه هــر مکافـ ت‬
‫تــا آخــر جلســه بــا هــم حــرف نمــی زننــد و حـ تـی مشــارکت آقــای اســماعیل زهــی در بحــث هــم نســبت بــه قبــل کمـ تـر مــی شــود‪.‬‬
‫جلســه تــا حــدود ســاعت ‪ ۷/۵‬طــول مــی کشــد و باالخــره بــه پایــان کار مــی رســیم‪ .‬نماینــدگان ائتــاف هــا‪ ،‬نهایتـاً بــا امضــای صــورت‬
‫جلســه از طــرف جریــان هایشــان‪ ،‬تأییــد مــی کننــد کــه شـ ت‬
‫ـکای� در مــورد نحــوه برگـزاری انتخابــات ندارنــد‪.‬‬
‫تــا آخریــن نماینــده – آریــا اصــان نماینــده ائتــاف «دینــداران حامــی دولــت ســکوالر» – هــم فــرم را امضــاء مــی کنــد و از در خــارج‬
‫مــی شــود‪ ،‬دل تــوی دلمــان نیســت‪ .‬بــا خــروج آخریــن نفــر‪ ،‬وزیــر کشــور ناگهــان از حالــت رســمی خــارج مــی شــود و دو دســتش را‬
‫محکــم بــه هــم مــی کوبــد!‬

‫خ� خوش را به اطالعش برسانم‪ .‬باالخره این جلسات مالل آور تمام شد!‬
‫به رئیس جمهور زنگ می زنم تا ب‬

‫سه شنبه ‪ ۳۰‬فروردین ‪ ۱۹/ ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� مســجد بــزرگ اهــل ســنت در پایتخــت‪ ،‬در نزدیــی دانشــگاه تهـران افتتــاح شــود‪ .‬رئیــس جمهــور شــخصاً‬ ‫امــروز قـرار اســت اولـ ی ن‬
‫در مراســم افتتــاح حضــور خواهــد داشــت کــه زمــان برگـزاری آن‪ ،‬بــا صالحدیــد رهـ بـران اهــل ســنت‪ ،‬روز عیــد مبعــث تعیـ ی ن‬
‫ـ� شــده‬

‫‪46‬‬
 ‫اســت‪.‬‬

‫ـ� مســجد اختصــایص در تهـران را نداشــتند‪ .‬در ‪ ،۱۴۰۲‬حکومــت بعــد از پ� گـ یـری‬ ‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬سـ نـی هــا اجــازه داشـ ت ن‬
‫ـن� شــیعه‬ ‫هــای فـراوان اهــل ســنت‪ ،‬بــه آنهــا اجــازه احــداث مســجد در تهـران را داد‪ .‬امــا مخالفــت تعــدادی از مراجــع تقلیــد سـ ت‬
‫بــا ســاخت مســجد سـ نـی هــا در «پایتخــت مملکــت شــیعه»‪ ،‬چنــان بــاال گرفــت کــه رهـ بـر وقــت جمهــوری اســامی‪ ،‬شــخصا در ایــن‬
‫ـا� چــون اســتقالل حــوزه هــای علمیــه یــا کاهــش‬ ‫تصمیــم تجدیــد نظــر کــرد‪ .‬حکومــت ســابق‪ ،‬البتــه حــا�ض نبــود بــر رس موضوعـ ت‬
‫کوچک�یــن امتیــازی بــه مراجــع تقلیــد بدهــد‪ .‬ویل در جاهـ یـا� کــه حکومــت مــی توانســت بــا معاملــه‬‫ت‬ ‫نظــارت امنیـ تـی بــر روحانیــت‪،‬‬
‫ـا� همچــون حقــوق اهــل ســنت‪ ،‬رضایــت برخــی مراجــع تقلیــد را جلــب کنــد‪ ،‬ابـ یـا� از انجــام ایــن کار نداشــت‪ .‬در‬ ‫بــررس موضوعـ ت‬
‫ـ� ش�ایطــی بــود کــه پــروژه احــداث مســجد اهــل ســنت در تهـران‪ ،‬قبــل از ش�وع گودبــرداری متوقــف شــد و حکومــت بــه رهـ بـران‬ ‫چنـ ی ن‬
‫سـ نـی هــا اطــاع داد کــه بــه جــای آن مــی تواننــد در خــارج از محــدوده تهـران (در نزدیــی کهریــزک) مســجد بســازند‪ .‬پیشــنهادی کــه‬
‫اهــل ســنت‪ ،‬آن را بعــد از یــی – دو ســال مقاومــت ب� حاصــل‪ ،‬رسانجــام پذیرفتنــد و همچنــان در داخــل ته ـران بــدون مســجد‬
‫ـا� ماندنــد‪.‬‬ ‫بـ ق‬

‫خوشــبختانه بــا وجــود اعــام مخالفــت شــدیداللحن دو نفــر از مراجــع تقلیــد بــا احــداث مســجد اهــل ســنت در مرکــز تهـران‪ ،‬دو‬
‫نفــر دیگــر از مراجــع از احــداث ایــن مســجد حمایــت کــرده انــد‪ ،‬اگــر چــه بــا وجــود تالشــهای دولــت‪ ،‬هیــچ کدامشــان حــا�ض نشــده‬
‫انــد در مراســم افتتــاح آن حــا�ض باشــند‪.‬‬

‫خ�یــه و تعــدادی از‬ ‫در مراســم امــروز عــاوه بــر رئیــس جمهــور‪ ،‬نماینــدگان جامعــه اهــل ســنت‪ ،‬رئیــس ســازمان اوقــاف و امــور ی‬
‫رهـ بـران مذهـ بـی غـ یـر سـ نـی هــم حضــور دارنــد‪ .‬رهـ بـران مذهـ بـی جوامــع مســیحی‪ ،‬یهــودی و زرتشـ تـی پایتخــت و چنــد نفــر از چهــره‬
‫ـا� شــیعه‪ ،‬از جملــه آنهــا هســتند‪.‬‬ ‫هــای روحـ ن‬

‫خ�نــگار شــبکه تلویزیـ ن‬

‫ـو� الـ بـرز از آقــای‬ ‫خ�نگارهــا هــم جــواب مــی دهــد‪ .‬ب‬ ‫در پایــان مراســم‪ ،‬رئیــس جمهــور بــه چنــد ســوال ب‬
‫�ض‬
‫امیـ نـی مــی پرســد‪« :‬شــما در هــر مراســم افتتاحــی حــا نمــی شــوید‪ .‬بــه عنــوان رئیــس یــک دولــت ســکوالر چ ـرا الزم دانســتید‬
‫در مراســم افتتــاح یــک مســجد حــا�ض باشــید؟» رئیــس جمهــور جــواب مــی دهــد‪« :‬مــن اهمیــت مراســم امــروز را نــه مذهـ بـی‪ ،‬کــه‬
‫حقــوق بـ شـری مــی دانــم‪ .‬امــروز‪ ،‬مراســم افتتــاح بنـ یـا� بــود کــه سـ نـی هــا بــه عنــوان یــک پنجــم جمعیــت ایــن کشــور‪ ،‬هفتــاد ســال‬
‫خواســتار ســاخته شــدنش بودنــد و بــه خاطــر وجــود تبعیــض در کشــورمان‪ ،‬موفــق نمــی شــدند‪».‬‬

‫مراســم افتتــاح‪ ،‬تــا ظهــور تمــام مــی شــود و نهــار را بــا ســارا و ســامان در خانــه مــی خوریــم‪ .‬عــر ســامان مــی خواهــد ‪ ۸-۷‬نفــر‬
‫از دوســتانش را بــه خانــه دعــوت کنــد و قــول داده کــه خودشــان همــه کارهــا را انجــام بدهنــد‪ .‬معنــای ت‬
‫مح�مانــه اش ایــن اســت‬
‫ـرل نیســت‪ .‬چــه بهـ تـر! فرصـ تـی اســت کــه بعــد از مــدت هــا‪ ،‬بــا ســارا مــادام – موسـ ی‬
‫ـیو�‬ ‫کــه نیــازی بــه وجــود مــن و ســارا در مـ ن ز‬
‫رســتوران برویــم‪.‬‬

‫البتــه‪ ،‬چــه رســتوران رفتـ نـی کــه نرفتنــش بهـ تـر اســت! ای کاش مــی شــد محافــظ هــا همراهــان نباشــد‪ ،‬ویل نمــی شــود‪ .‬دو تــا محافــظ‬
‫ـ�» بــا مــا هســتند و بــه ناچــار تــا رســیدن بــه رســتوران در مــورد مســائل مملکــت صحبــت میکنیــم! داخــل رســتوران‬ ‫«تــوی ماشـ ی ن‬
‫ـر بغــل مــا مــی نشــینند و طبیعتــا چنــد نفــر از مشـ تـریها حواسشــان بــه ماســت‪ .‬زیــر نــگاه محافــظ هــا و‬ ‫هــم‪ ،‬محافــظ هــا مـ ی ز‬
‫بقیــه‪ ،‬در ســکوت غذایمــان را مــی خوریــم‪ .‬ســارا زیــر لــب مــی گویــد‪« :‬کاش ایــن دولتتــان رسنگــون شــود‪ ،‬بلکــه مثــل دوران تورنتــو‬
‫ـراد یــک رســتوران برویــم‪».‬‬ ‫بتوانیــم مثــل آدمـ ی ز‬

‫گ‬
‫ند� هیجان ی ز‬
‫انگ�ی داریم!‬ ‫عجب ز‬

‫‪47‬‬
 ‫چهارشنبه ‪ ۳۱‬فروردین ‪ ۲۰ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح وزارت کشــور بــا صــدور بیانیــه ای‪ ،‬نتایــج انتخابــات مجلــس موسســان را تاییــد کــرد‪ .‬بیانیــه مــی گویــد کــه کمیســیون موقــت‬
‫نظــارت بــر انتخابــات‪ ،‬مــواردی از تخلــف را شناسـ یـا� و پرونــده آنهــا را بــه قــوه قضاییــه فرســتاده ویل تخلفــات در حــدی نبــوده کــه‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬اعــام کــرده کــه مجلــس موسســان در تاریــخ‬ ‫بــه ابطــال نتایــج در هیــچ یــک از حوزههــا منجــر شــود‪ .‬وزارت کشــور بــر همـ ی ن‬
‫پیــش بیـ نـی شــده یعـ نـی یکشــنبه چهــارم اردیبهشــت مــاه ‪ ۱۴۲۹‬افتتــاح خواهــد شــد‪.‬‬

‫بعــد از انتشــار اطالعیــه وزارت کشــور بــه جلســه بــا معاونــان دفـ تـر ریاســت جمهــوری مــی روم کــه حــدود یــک ســاعت و نیــم طــول‬
‫می‪‎‬کشــد‪ .‬وقـ تـی بــر مــی گــردم‪ ،‬تلویزیــون دارد اطالعیــه «ائتــاف جمهــوری اســامی» در پاســخ بــه وزارت کشــور را مــی خوانــد کــه‬
‫ـگف� شــده اســت‪ .‬ائتالف‬ ‫اع�اضــات ایــن ائتــاف ابـراز شـ ت‬ ‫در آن از «ادعــای وزارت کشــور در مــورد تأییــد انتخابــات» بــدون توجــه بــه ت‬
‫جمهــوری اســامی تأکیــد کــرده کــه «بــه عنــوان یــی از جریــان هــای اصــی حــا�ض در انتخابــات»‪ ،‬نتایــج آن را بــه رســمیت نمــی‬
‫ـ� الملــی شــکایت خواهــد کــرد‪ .‬اطالعیــه‪،‬‬ ‫ـو� داخــی و ســازمان هــای حقــوق بـ شـری بـ ی ن‬ ‫شناســد و از وزارت کشــور بــه مراجــع قانـ ن‬
‫ـ� از هــواداران ایــن جریــان خواســته اســت کــه روز جمعــه‪ ،‬در اعـ تـراض بــه برگ ـزاری «مخــدوش» انتخابــات در پنــج شــهر‬ ‫همچنـ ی ن‬
‫گ‬
‫تهـران‪ ،‬اصفهــان‪ ،‬قــم‪ ،‬مشــهد و شـ یـراز دســت بــه تجمــع بزننــد‪ .‬ظاهـرا بــه ایــن ســاد� کوتــاه نمــی آینــد‪.‬‬

‫اگــر در حکومــت ســابق‪ ،‬تشــکیل بــه خــود جـرأت مــی داد در اعـ تـراض بــه انتخابــات دعــوت بــه تجمــع کنــد یــا از مجریــان یــا ناظـران‬
‫ـ� الملــی شــکایت بـ بـرد‪ ،‬بــه اتهــام اقــدام علیــه امنیــت مــی نابــودش مــی کردنــد‪ .‬امــا ظاهـرا مدافعــان‬‫انتخابــات بــه ســازمانهای بـ ی ن‬
‫جمهــوری اســامی بعــد از اپوزیســیون شــدن‪ ،‬هیــچ مشــکیل بــا انجــام همـ ی ن‬
‫ـ� کارهــا ندارنــد‪.‬‬

‫آقــای معصومــی وزیــر کشــور تمــاس مــی گـ یـرد و مــی پرســد کــه جــواب ائتــاف جمهــوری اســامی را دیــده ام یــا نــه؟ مــی گویــم‬
‫دیــده ام و جالــب اســت کــه گفتــه انــد بــه مجامــع بـ ی ن‬
‫ـ� الملــی شــکایت مــی برنــد‪ .‬وزیــر کشــور معتقــد اســت کــه بلــوف مــی زننــد‬
‫و هرگــز حــا�ض نمیشــوند قضــاوت ســازمان هــای حقــوق بـ شـری در مــورد انتخابــات را بپذیرنــد‪ ،‬امــا مهــم تــر از آن‪ ،‬زمــان صــدور‬
‫بیانیــه شــان اســت‪ .‬مــی گویــد کــه بیانیــه ‪ ۶۰۰- ۵۰۰‬کلمــه ای آنهــا‪ ،‬تنهــا ‪ ۲۷‬دقیقــه بعــد از صــدور اطالعیــه وزارت کشــور منتـ شـر‬
‫شــده‪« :‬کامــا مشــخص اســت از ابتــدا بیانیــه شــان حــا�ض بــوده اســت‪».‬‬

‫جوابیــه وزارت کشــور ‪ ۵-۴‬ســاعت بعــد منتـ شـر مــی شــود و ترصیــح دارد کــه ایــن وزارتخانــه هیــچ مشــکیل بــا تجمعــات هــواداران‬
‫ـ� حــال‪ ،‬ائتــاف جمهــوری اســامی را متهــم کــرده کــه از ابتــدا‪ ،‬بــه طــور حســاب شــده در‬ ‫جمهــوری اســامی نــدارد‪ .‬بیانیــه در عـ ی ن‬
‫م�وعیــت قانــون اســایس آینــده را زیــر ســوال بـ بـرد‪ .‬وزارت کشــور‪،‬‬ ‫پ� بیاعتبــار جلــوه دادن انتخابــات مجلــس موسســان بــوده تــا ش‬
‫ـ� الملــی هــم اســتقبال کــرده ویل خواســته پیــش از آن متعهــد‬ ‫از تصمیــم ائتــاف جمهــوری اســامی بـرای شــکایت بــه نهادهــای بـ ی ن‬
‫شــوند کــه «نتیجــه داوری آنهــا را‪ ،‬هــر چــه بــود‪ ،‬قبــول کننــد»‪.‬‬

‫همــان طــور کــه انتظــار مــی رود‪ ،‬تــا قبــل از تمــام شــدن روز‪ ،‬واکنــش دوم ائتــاف جمهــوری اســامی هــم رســانه ای مــی شــود‪.‬‬
‫البتــه ایــن بــار‪ ،‬نــه بــه شــکل بیانیــه‪ ،‬کــه در قالــب مصاحبــه احمــد مصبــاح نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی در هیــأت موقــت‬
‫نظــارت بــر انتخابــات بــا ســایت «جمهــوری اســامی» کــه مــی گویــد منظــور ائتــاف او‪ ،‬رجــوع بــه داوری «مجامــع بـ ی ن‬
‫ـ� الملــی‬
‫ـر�» نبــوده اســت‪« :‬مــا حکومــت جدیــد ایـران را‪ ،‬ســاخته و پرداختــه غــرب مــی دانیــم و طبیعــی اســت کــه داوری ســازمان هــای‬ ‫غـ ب‬
‫ت‬
‫ـر�‪ ،‬بــه نفــع حکومــت وابســته بــه آنهــا خواهــد بــود‪ .‬مــا پیشــنهاد مــی کنیــم کــه هیــأ� ب� طــرف از طــرف‬
‫تحــت نفــوذ کشــورهای غـ ب‬
‫کشــورهای اســامی منطقــه‪ ،‬ب ـرای نظــارت بــر انتخابــات تشــکیل شــود و تــا زمــان صــدور رأی نهـ یـا� ایــن هیــأت‪ ،‬تشــکیل مجلــس‬
‫موسســان بــه تعویــق بیفتــد‪».‬‬

‫ـا� متشــکل از «کشــورهای اســامی منطقــه»‪ ،‬کــه تمامشــان متحدغربنــد بــا ایــن تفــاوت کــه انتخابــات آزاد هــم‬ ‫پیشــنهاد داوری هیـ ت‬
‫ندارنــد‪ ،‬دیگــر از آن حــرف هاســت! بــه وضــوح پیشــنهادی را مطــرح کــرده انــد کــه بــه لحــاظ ســیایس و حقـ ق‬
‫ـو� قابــل قبــول نباشــد تــا‬
‫بگ�نــد‪ .‬اصــل حرفشــان بــا فشــاری بــر «بــه تعویــق افتــادن تشــکیل مجلــس موسســان»‬ ‫بعــد‪ ،‬در موضــع طلبــکاری از دولــت قـرار ی‬
‫ت‬
‫ـ� حــال‪ ،‬از حــاال مشــخص اســت کــه وقــی دولــت بــه پیشنهادشــان عمــل نکنــد و مجلــس‬ ‫اســت کــه مــی داننــد یغ�عمــی اســت‪ .‬درعـ ی ن‬

‫‪48‬‬
 ‫موسســان افتتــاح شــود‪ ،‬همـ ی ن‬
‫ـ� افتتــاح رس موقــع را دلیــی دیگــر بــر «عــدم ش‬
‫م�وعیــت» آن خواهنــد دانســت‪.‬‬

‫رویــه هــواداران جمهــوری اســامی در مــورد انتخابــات‪ ،‬اعصــاب انســان را خــورد مــی کنــد‪ .‬امــا بایــد اعـ تـراف کــرد کــه بــا توجــه بــه‬
‫وزن کــم هوادارانشــان‪ ،‬مجموعــه کارهـ یـا� کــه بـرای مقابلــه ســیایس بــا دولــت انجــام مــی دهنــد‪ ،‬بســیار هوشــمندانه اســت‪.‬‬

‫پنج شنبه ‪ ۱‬اردیبهشت ‪ ۲۱ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫خ�ســاز شــده اســت‪ .‬هنــوز‬ ‫تصمیــم «ائتــاف جمهــوری اســامی» ب ـرای تظاه ـرات اعـ تـرا�ض در پنــج شــهر مختلــف‪ ،‬بــه شــدت ب‬
‫ـ� برگـزاری اجتماعــات را بازنگــری کنــد‪ ،‬امــا طبــق دســتورالعمل موقــت وزارت کشــور‪ ،‬تشــکلها‬ ‫مجلــس جدیــد تشــکیل نشــده تــا قوانـ ی ن‬
‫بـرای اجتماعــات خــود نیــاز بــه دریافــت مجــوز از دولــت ندارنــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بایــد برگزارکننــدگان هــر تجمــع مشــخص باشــند و‬
‫ـ� امنیــت تجمــع و کنـ تـرل ترافیــک‬ ‫از یــک هفتــه قبــل‪ ،‬مــکان و زمــان دقیــق آن را بــه پلیــس اطــاع دهنــد تــا اقدامــات الزم بـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� حــال پلیــس حــق دارد‪،‬‬ ‫محــل صــورت بگـ یـرد ‪ -‬در مــوارد خــاص‪ ،‬پلیــس مــی توانــد تقاضاهــای فــوری تــر را هــم قبــول کنــد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫بــه دالیــل ترافیــی یــا حـ تـی امنیـ تـی‪ ،‬از برگزارکننــدگان بخواهــد مــکان دیگــری را بـرای تجمــع یــا تظاهـرات خــود در نظــر ی‬
‫بگ�نــد‪.‬‬

‫بــا توجــه بــه لــزوم بــرریس تقاضاهــای برگـزاری تجمــع از ســوی پلیــس‪ ،‬تعــدادی از رســانه هــا وزیــر کشــور را‪ ،‬بــه خاطــر اینکــه فــورا‬
‫و شــخصا بــا انجــام تجمــع جمعــه موافقــت کــرده‪ ،‬مــورد انتقــاد قـرار داده انــد‪ .‬البتــه وزیــر کشــور‪ ،‬بــه عنــوان مقــام مافــوق نـ یـروی‬
‫پلیــس‪ ،‬قانونـاً حــق تصمیــم گـ یـری راجــع بــه برگـزاری تجمــع را داشــته‪ ،‬ویل احتمــاال ً بهـ تـر بــود کــه اعــام موافقــت را بــه فرماندهــان‬
‫ـ� نــرو واگــذار میکــرد‪ .‬در آن صــورت‪ ،‬پلیــس میتوانســت تجمــع در خواسـ تـی را‪ ،‬بــا توجــه بــه فرصــت کوتــاه بـ ق‬
‫ـا� مانــده تــا‬ ‫همـ ی ن ی‬
‫ـ� امــروز تکلیــف آن را روشــن کنــد‪.‬‬‫افتتــاح مجلــس موسســان‪« ،‬مــورد خــاص» بدانــد و همـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت‬ ‫ـتا� کــه در آنهــا درخواســت برگ ـزاری تظاه ـرات شــده شــورای تأمـ ی ن‬ ‫ق ـرار اســت ســاعت ‪ ۳‬بعــد از ظهــر‪ ،‬در هــر پنــج اسـ ن‬
‫تشــکیل جلســه بدهــد تــا ش�ایــط و تبعــات احتمــایل تظاهــرات را بــرریس کنــد‪ .‬شــوراهای ی ن‬
‫تامــ� امنیــت اســتانها کــه در زمــان‬
‫جمهــوری اســامی دارای چهــار عضــو بودنــد (اســتاندار‪ ،‬فرمانــده پلیــس‪ ،‬مدی ـرکل اطالعــات و فرمانــده ســپاه اســتان) بــا منحــل‬
‫شــدن ســپاه‪ ،‬االن ســه عضــو دارنــد‪ .‬رئیــس جمهــور از مــن خواســته کــه حواســم بــه هــر پنــج جلســه باشــد و بــا تمــاس آنالیــن بــا‬
‫جلســات‪ ،‬بــه رسعــت او را در جریــان تصمیمیــات ق ـرار بدهــم‪.‬‬

‫بــا ش�وع جلســات‪ ،‬در هــر کــدام از پنــج جلســه یــک نفــر بحــث هــای مهــم را بــه صــورت خالصــه روی سیســتم مــن مــی فرســتد‬
‫تــا اگــر نکتــه مهمــی دیــدم‪ ،‬بـرای اطــاع رئیــس جمهــور انتخــاب کنــم‪ .‬نگـر نا� اصــی همــه آن اســت کــه در جریــان تظاهـرات فــردا‬
‫ـون� انجــام شــود‪ .‬مدیـرکل اطالعــات اســتان تهـران‪ ،‬حـ تـی نگـران اســت کــه بعـ ضـی از حامیــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه قــول او‬ ‫خشـ ت‬
‫ـر» انجــام دهنــد تــا دولــت را بــه خشــونت علیــه تظاهرکننــدگان متهــم کننــد‪ .‬او مــی گویــد بــا توجــه بــه اینکــه‬‫اقدامــات «توطئــه آمـ ی ز‬
‫ـخ� نیســت کــه اقدامـ ت‬
‫ـا�‬ ‫در میــان حامیــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اف ـراد ب� شــماری ســوابق نظامــی و امنیـ تـی دارنــد‪ ،‬برایشــان کار سـ ت‬
‫برنامــه ریــزی شــده را علیــه تظاه ـرات کننــدگان تــدارک ببیننــد‪ .‬هشــدار مدی ـرکل اطالعــات ته ـران‪ ،‬ظاه ـرا ســایر اعضــای شــورای‬
‫ـ� اســتان را نگـران مــی کنــد‪.‬‬ ‫تأمـ ی ن‬

‫ب ـرای مــن کــه بــه طــور همزمــان در جریــان هــر پنــج جلســه ق ـرار میگـ یـرم‪ ،‬جالــب اســت کــه در شــهرهای دیگــر هــم‪ ،‬مدی ـران‬
‫گ‬
‫کل اطالعــات هشــدار مشــابهی را مطــرح مــی کننــد‪ .‬مشــخص اســت کــه ایــن هشــدار‪ ،‬رویکــرد هماهنــی شــده نماینــدگان وزارت‬
‫اطالعــات اســت‪ .‬در نهایــت قـرار مــی شــود کــه درجریــان تظاهـرات هــر کــدام از شــهرها‪ ،‬ین�وهــای لبــاس شــخیص وزارت و پلیــس‬
‫بگ�نــد تــا در‬ ‫حضــور گسـ تـرده داشــته باشــند‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫ـ� ق ـرار مــی شــود ایــن ین�وهــا تــا حــد امــکان از جریــان تظاه ـرات فیلــم ی‬
‫صــورت انجــام هرگونــه اقــدام ب ـرای ایجــاد خشــونت‪ ،‬امــکان اثبــات آن را داشــته باشــند‪.‬‬

‫ـز� بــا رهـ بـران «ائتــاف تغیـ یـر» هــم بــه تصویــب مــی رســد‪ .‬هــدف‪،‬‬‫ـ� تهـران‪ ،‬پیشــنهاد اســتاندار بـرای رایـ ن‬
‫در جلســه شــورای تامـ ی ن‬
‫متقاعــد کــردن آنهــا بــه خــودداری از برگـزاری تجمــع همزمــان در هــر پنــج شــهر خواهــد بــود کــه درخواســتش را امــروز صبــح داده‬
‫انــد‪ .‬نگـر نا� وزارت کشــور ایــن اســت کــه برگـزاری تجمــع همزمــان آنهــا در روز جمعــه‪ ،‬بــه درگـ یـری منجــر شــود کــه احتمــاال‪ ،‬مطلــوب‬

‫‪49‬‬
 ‫ائتــاف جمهــوری اســامی اســت‪.‬‬

‫جلســات کــه تمــام مــی شــود‪ ،‬رئیــس جمهــور احضــارم مــی کنــد‪ .‬از تهیــه گ ـزارش همزمــان از نــکات اصــی پنــج جلســه امــروز‬
‫ـ� حــال‪ ،‬بــه شــدت نگـران اســت کــه‬ ‫را�ض اســت و مــی گویــد‪« :‬اینجاهاســت کــه ســابقه مطبوعـ ت‬
‫ـا� شــما بــه درد مــی خــورد‪ ».‬در عـ ی ن‬
‫فــردا اتفاقــات بــدی‪ ،‬حـ تـی در حــد اقدامــات تروریسـ تـی‪ ،‬رخ بدهــد‪ .‬مــی گویــم‪« :‬خیــی بعیــد اســت کــه بمــب گذاریهــای قبــی را‬
‫کسـ ن‬
‫ـا� غـ یـر از مأمــوران ســابق امنیـ تـی یــا نظامــی برنامــه ریــزی کــرده باشــند‪ .‬یعـ نـی مــی گویــد ممکــن اســت ایــن بــار علیــه تظاهـرات‬
‫کننــدگان خوشــان بمــب گــذاری کننــد؟» رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬بــه نظرتــان ازشــان بــر نمــی آیــد؟ در زمــان رژیــم ســابق حداقــل‬
‫ـا� انجــام شــد‪ ».‬مــی گویــم‪« :‬ویل هیــچ کــس در داخــل و خــارج کشــور بــاور نمــی کنــد کــه دولــت مــا‬ ‫ـ� اقدامـ ت‬‫در دو نوبــت چنـ ی ن‬
‫ـ� اقدامــی‪ ،‬خودشــان خواهنــد بــود‪ .‬ایــن موضــوع را بــه‬ ‫علیــه تظاهرکننــدگان بمــب گــذاری کننــد و در نتیجــه متهــم درجــه یــک چنـ ی ن‬
‫ـ� علــت بعیــد اســت عملیــات تروریسـ تـی انجــام بدهنــد‪».‬‬ ‫ـو� مــی داننــد و بــه همـ ی ن‬‫خـ ب‬
‫رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬مــن بــا شــما موافقــم کــه اگــر منطقــی فکــر کننــد‪ ،‬نبایــد رساغ چنـ ی ن‬
‫ـ� کاری برونــد‪ .‬بــه هــر حــال تــا حــاال‬
‫اغلــب کارهـ یـا� کــه بـرای ب� اعتبــار کــردن انتخابــات انجــام داده انــد‪ ،‬حســاب شــده بــوده‪ .‬بایــد امیــدوار بــود کــه از ایــن بــه بعــد‬
‫هــم کار حســاب نشــده انجــام ندهنــد‪».‬‬

‫جمعه ‪ ۲‬اردیبهشت ‪ ۲۲ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫تظاهـرات هــواداران «ائتــاف جمهــوری اســامی» در تهـران‪ ،‬در مقابــل ســاختمان وزارت کشــور برگـزار شــده اســت‪ .‬در اصفهــان و‬
‫مشــهد و شـ یـراز و قــم هــم‪ ،‬تظاهــر کننــدگان در مقابــل اســتانداریها جمــع شــده انــد‪ .‬شــعارهای مشــابهی میدهنــد کــه مضمــون‬
‫ـ� انتخابــات اســت‪.‬‬ ‫«غ�قانـ ن‬
‫ـو�» دانسـ ت ن‬ ‫اغلبشــان‪ ،‬ی‬

‫تقریبـاً تمــام رســانه هــای حامــی جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه طــور لحظــه بــه لحظــه گردهــم یآ� هـ یـا� را پوشــش مــی دهنــد‪ .‬در میــان‬
‫این�نـ تـی «مقاومــت»‪ ،‬درســت بــا ادبیــات مشــابه بــا رســانه هــای حکومـ تـی در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬از شــعارهای مــردم‬
‫آنهــا تلویزیــون ت‬
‫و فضــای تجمــع هــا گـزارش میدهــد و بــا ش�کــت کننــدگان مصاحبــه مــی کنــد‪.‬‬

‫بــا وجــود همــه اینهــا‪ ،‬از همــان اوایــل تظاهـرات‪ ،‬خـ بـر اصــی رســانه هــای دنیــا «تعــداد» ش�کــت کننــدگان در تجمــع هــا مــی شــود‬
‫ـ� الملــی حــا�ض در محــل‪ ،‬تعــداد حــا�ض ان‬ ‫خ�نــگاران رســانه هــای بـ ی ن‬ ‫کــه بــه طــور غـ یـر منتظــره ای کــم اســت‪ .‬طبــق تخمـ ی ن‬
‫ـ� ب‬
‫ـ� ‪ ۱۲‬تــا ‪ ۱۵‬ه ـزار نفــر اســت‪ .‬البتــه رســانه هــای حامــی حکومــت ســابق‪ ،‬از رقــم هــای ‪۴۰ –۳۰‬ه ـزار نفــری‬ ‫در تظاه ـرات ته ـران بـ ی ن‬
‫خـ بـر مــی دهنــد و رســانه هــای مخالــف جمهــوری اســامی‪ ،‬تعــداد ش�کــت کننــدگان در تظاهـرات پایتخــت را از ‪ ۷‬تــا ‪ ۱۰‬هـزار نفــر‬
‫ـ� وزارت کشــور در مــورد حــا�ض ان‬ ‫گـزارش کــرده انــد‪ .‬ویل واضــح اســت کــه هــر دو طــرف دارنــد جهــت دار گـزارش مــی کننــد‪ .‬تخمـ ی ن‬
‫در تظاه ـرات پایتخــت‪۱۵ –۱۴ ،‬ه ـزار نفــر اســت‪ .‬برآوردهــای وزارت کشــور‪ ،‬تعــداد ش�کــت کننــدگان در تظاه ـرات اصفهــان‪ ،‬قــم‪،‬‬
‫مشــهد و شـ یـراز را هــم بــه ترتیــب ‪ ۷ ،۸ ،۹‬و ‪ ۵‬هـزار نفــر نشــان مــی دهــد‪.‬‬

‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در مناســبت هـ یـا� ماننــد راهپیمـ یـا� ‪ ۲۲‬بهمــن‪ ،‬حکومــت معمــوال ً ‪ ۱۰۰‬تــا ‪۲۰۰‬هـزار نفــر را در تهـران جمــع‬
‫ـو�» خـ بـر میدادنــد‪ .‬ویل ایــن ‪ ۲۰۰ -۱۰۰‬ه ـزار نفــر‪ ،‬بــا اســتفاده از مجموعــه ای‬‫مــی کــرد و رســانه هــا‪ ،‬از برگ ـزاری تظاه ـرات «میلیـ ن‬
‫از روش هــای بــه شــدت پرخــرج جمــع مــی شــد‪ :‬اعــم از ســازماندهی گسـ تـرده ین�وهــای بســیج بـرای ش�کــت در راهپیمـ یـا�‪ ،‬ایجــاد‬
‫تســهیالت و مشــوق هــای متنــوع بـرای حضــور دانــش آمــوزان و کارمنــدان موسســات دولـ تـی و عمومــی و حـ تـی تبدیــل راهپیمـ یـا� هــا‬
‫بــه نوعــی کارنــاوال رسگــرم کننــده بــه همـراه امکانــات پذیـر یا� گسـ تـرده‪ ،‬کــه بـرای بخــش هـ یـا� از جامعــه جاذبــه داشــت‪.‬‬

‫در غیــاب تمــام ایــن تــدارکات حکومـ تـی‪ ،‬تعــداد ش�کــت کننــدگان در تظاهـرات حامیــان رژیــم ســابق کمـ تـر از حــد تصــور اســت‪ .‬ایــن‬
‫ـر خیــی از رســانه هــای مخالــف جمهــوری اســامی را بــه دنبــال داشــته کــه بــا نمایــش تصاویــر‬ ‫تعــداد کــم‪ ،‬واکنــش تمســخر آمـ ی ز‬

‫‪50‬‬
 ‫تظاه ـرات ته ـران و شهرســتان هــا – و بــه ویــژه نقــاط کــم جمعیــت تــر تظاه ـرات – گردهــم آ� خیابـ ن‬
‫ـا� جمعــه را نشــان دهنــده‬ ‫ی‬
‫«وزن واقعــی» برگزارکننــدگان مــی داننــد‪.‬‬

‫جالــب اســت کــه تعــدادی از رســانه هــای حامــی رژیــم ســابق هــم‪ ،‬بعــد از چنــد ســاعت پافشــاری بــر «حضــور گسـ تـرده» مــردم‬
‫در تجمــع هــا‪ ،‬رویکــرد خــود را تغیـ یـر مــی دهنــد و بــر روی حاشــیه هــای تظاهـرات متمرکــز مــی شــوند کــه بســیار هــم زیــاد اســت‪.‬‬
‫پلیــس‪ ،‬نهایــت تــاش خودشــان را بــه کارگرفتــه کــه گردهمــآ� هــا بــدون تنــش برگـزار شــود و حـ تـی ائتــاف «تغیـ یـر» هــم‪ ،‬بــا رایـ ن‬
‫ـز�‬ ‫ی‬
‫وزارت کشــور‪ ،‬را�ض شــده کــه از برگ ـزاری همزمــان تظاه ـرات خــودداری کنــد‪ ،‬امــا فضــای تجمــع هــا بــه شــدت متشــنج اســت‪.‬‬
‫بیشـ تـرین دلیــل تشــنج‪ ،‬تــاش تظاهراتکننــدگان بـرای نزدیــک شــدن بیــش از حــد بــه ســاختمان وزارت کشــور و اســتانداری هاســت‪.‬‬
‫پلیــس البتــه بــا تظاهـرات آنهــا در مقابــل وزارت کشــور در تهـران و اســتانداری هــا چهــار شــهر دیگــر موافقــت کــرده‪ .‬امــا معلــوم‬
‫نیســت بــه چــه علــت تظاهـرات کننــدگان در تهـران بـرای نزدیــک شــدن بــه درهــای ورودی وزارتخانــه تــاش مــی کننــد – انــگار کــه‬
‫ـ� تــاش‪ ،‬البتــه بــا شــدت کمـ تـر‪ ،‬بـرای نزدیــک‬ ‫مــی خواهنــد وارد آن شــوند‪ .‬قابــل توجــه اســت کــه در اصفهــان و قــم هــم‪ ،‬همـ ی ن‬
‫شــدن بــه درهــای ورودی اســتانداری هــا صــورت میگـ یـرد‪.‬‬

‫جلوگـ یـری پلیــس از نزدیــک شــدن تظاهـرات کننــدگان بــه درهــای ورودی وزارت کشــور و اســتانداری هــا‪ ،‬باعــث بــروز درگـ یـری هـ یـا�‬
‫مع�ضــان مــی شــود کــه در مــواردی خشــونت بــار اســت‪ .‬بــه ویــژه در اصفهــان‪ ،‬یــک افــر پلیــس در حـ ی ن‬
‫ـ� درگـ یـری‬ ‫ـ� مامــوران و ت‬ ‫بـ ی ن‬
‫ـ� مــی خــورد‪ .‬عکــس فــرد مصــدوم‪ ،‬بــه‬ ‫بــا باتــوم بــه صــورت یــی از ت‬
‫مع�ضــان مــی کوبــد کــه غــرق در خــون مــی شــود و زمـ ی ن‬
‫رسعــت در تمــام رســانه هــای هــوادار جمهــوری اســامی برجســته مــی شــود و مــی تــوان حــدس زد کــه در رســانه هــای خــارج از‬
‫ایـران هــم بازتــاب داشــته باشــد‪.‬‬

‫پلیــس فــوراً بــا صــدور بیانــه بــه تصاویــر و خـ بـر مصــدوم شــدن یــی از تظاهرکننــدگان واکنــش نشــان مــی دهــد و تأکیــد مــی کنــد‬
‫بــا افــری کــه بــا باتــوم بــه صــورت ایــن فــرد کوبیــده برخــورد خواهــد شــد‪ .‬بیانیــه پلیــس‪ ،‬در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال مــی گویــد کــه از همــان‬
‫ابتــدا‪ ،‬تظاهـرات کننــدگان بــه طــور ســازماندهی شــده در صــدد ایجــاد درگـ یـری بــا پلیــس «بـرای ایجــاد صحنــه هــای درگـ یـری» بــوده‬
‫انــد‪ .‬پلیــس‪ ،‬مشــخصاً بــه تــاش رسســختانه تظاهـرات کننــدگان در تهـران و اصفهــان و قــم بـرای نزدیــک شــدن بــه درهــای ورودی‬
‫وزارت کشــور و اســتانداری هــا اشــاره مــی کنــد و ایــن تــاش را‪ ،‬اقدامــی حســاب شــده بـرای ایجــاد تشــنج میدانــد چــون «بــه طــور‬
‫مع�ضــان بــه داخــل ســاختمان هــای حســاس دولـ تـی را بدهــد‪».‬‬ ‫طبیعــی پلیــس نمــی توانســته اجــازه ورود ت‬

‫فیلــم هــای تظاه ـرات در شــهرهای مختلــف‪ ،‬ظاه ـرا ادعــای تــاش ســازماندهی شــده ب ـرای ایجــاد درگـ یـری بــا پلیــس را اثبــات‬
‫میکننــد‪ .‬یــی از ایــن فیلــم هــا‪ ،‬کــه در رســانه هــای طرفــدار دولــت بازتــاب گسـ تـرده ای داشــته‪ ،‬صحنــه ای را نشــان مــی دهــد کــه‬
‫تظاهرکننــدگان تهـران‪ ،‬در فاصلــه ‪ ۵ –۴‬مـ تـری ورودی اصــی وزارت کشــور مــی کوشــند تــا راه خــود را بــه ســمت جلــو بــاز کننــد و‬
‫فرمانــده ین�وهــای پلیــس حــا�ض در صحنــه مکــرراً از آنهــا مــی خواهــد کــه اگــر مــی خواهنــد بــا مســئوالن وزارتخانــه حــرف بزننــد‬
‫مع�ضــان شــعار مــی دهنــد‪« :‬مــا همــه بــا هــم هســتیم!»‬ ‫چنــد نماینــده معـ ف‬
‫ـر� کننــد‪ ،‬امــا هــر بــار در پاســخ او‪ ،‬ت‬

‫بــه هــر ترتیـ بـی کــه هســت‪ ،‬تــا بعــد از ظهــر‪ ،‬آرامــش بــه خیابــان هــای ته ـران و چهــار شــهر دیگــر بــاز مــی گــردد‪ .‬درســت اســت‬
‫کــه ســازماندهی کننــده هــای تظاه ـرات موفــق شــدند صحنــه هـ یـا� از مقابلــه پلیــس را ایجــاد کننــد‪ ،‬ویل تعــداد اف ـراد کمــی کــه‬
‫ـا� بــه �ض رشــان تمــام شــده‪.‬‬‫توانســتند در خیابــان هــا جمــع کننــد‪ ،‬بــه لحــاظ تبلیغـ ت‬

‫‪51‬‬
 ‫شنبه ‪ ۳‬اردیبهشت ‪ ۲۳ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� الملــی در ته ـران ب ـرای پوشــش مراســم‪،‬‬ ‫ـران حضــور رســانه هــای بـ ی ن‬ ‫باالخــره روز افتتــاح مجلــس موسســان ف ـرا مــی رســد‪ .‬مـ ی ز‬
‫بســیار گسـ تـرده اســت‪ .‬تقریبـاً تمــام شــبکه هــای خـ بـری فــاریس زبــان و حـ تـی چنــد شــبکه یغ�فــاریس‪ ،‬مراســم را بــه صــورت زنــده یــا‬
‫در قالــب ترکیـ بـی از پخــش مســتقیم و تحلیل‪/‬گ ـزارش پخــش مــی کننــد‪.‬‬

‫خ�نــگار خارجــی در جلســه افتتاحیــه‪ ،‬نهایــت اســتفاده را مــی‬‫نماینــدگان ائتــاف «جمهــوری اســامی» از فرصــت حضــور ده هــا ب‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫برنــد‪ .‬تمــام نماینــدگان ایــن ائتــاف‪ ،‬همزمــان بــا هــم و بــا دردســت داشــ� نوشــته هــای بــزرگ بــه فــاریس و انگلیــی بــا مضمــون‬
‫مع�ضیــم» وارد صحــن مــی شــوند‪ .‬طــوری مــی گوینــد «انتخابــات مخــدوش» کــه انــگار مدعــی تقلــب‬ ‫«بــه انتخابــات مخــدوش ت‬
‫در انتخابــات هســتند‪ .‬در حــایل کــه خودشــان هــم ادعــای انجــام هیــچ گونــه تقلـ بـی را ندارنــد و در واقــع‪ ،‬اصــل تشــکیل مجلــس‬
‫موسســان را غـ یـر قانـ ن‬
‫ـو� مــی داننــد‪.‬‬

‫ـ� وضعیـ تـی‪ ،‬بــا واکنــش خشــم آلــود جمعــی از نماینــدگان ائتــاف هــای دیگــر‬ ‫ورود نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی بــا چنـ ی ن‬
‫مواجــه مــی شــود کــه آنهــا را «هــو» مــی کننــد‪ .‬در ایــن میــان‪ ،‬نماینــدگان ائتــاف «تغیـ یـر» بــه رسعــت روی بــزرگ تریــن کاغذهـ یـا�‬
‫ـ� رســانه هــا نشــان مــی دهنــد‪« :‬عامــان ‪ ۷۰‬ســال جنایــت جمهــوری‬ ‫کــه در ســالن یگ�شــان مــی آیــد‪ ،‬شــعار مــی نویســند و بــه دوربـ ی ن‬
‫اســامی علیــه شب�یــت بایــد محاکمــه شــوند‪ ».‬عمـا ً جلســه افتتاحیــه مجلــس تحــت الشــعاع اعـ تـراض نماینــدگان ائتــاف جمهــوری‬
‫اســامی و واکنــش هــای آن قـرار گرفتــه اســت‪.‬‬

‫ـر� مــی شــود کــه تــا زمــان انتخــاب هیــات رئیســه دائــم‪ ،‬مدیریــت‬ ‫وســط همــه ایــن رس و صــدا هــا‪ ،‬هیــات مدیــره سـ نـی جلســه معـ ف‬
‫جلســه را بــه عهــده داشــته باشــد‪ .‬رئیــس سـ نـی جلســه‪ ،‬خانــم مهســا عامــری‪ ،‬اســتاد بازنشســته دانشــگاه اصفهــان از ائتــاف‬
‫ایـران ســکوالر» اســت کــه ‪ ۸۰‬ســال دارد – ســقف سـ نـی اعضــای مجلــس موسســان ‪ ۸۰‬ســال اســت‪ .‬بنــده خــدا مکــرراً از نماینــدگان‬
‫درخواســت مــی کنــد آرام باشــند تــا مراســم افتتاحیــه‪ ،‬ادامــه پیــدا کنــد‪ ،‬امــا در میــان آن همــه هیاهــو‪ ،‬صدایــش بــه زحمــت شــنیده‬
‫گ‬ ‫میشــود‪ .‬رسانجــام بــا کمــک تعــدادی از نماینــده هــا جلســه نســبتاً آرام مــی شــود‪ .‬پیــش از هرچـ ی ز‬
‫ـر مراســم قســم نماینــد� اجـرا‬
‫گ‬
‫میشــود کــه در آن‪ ،‬نماینــدگان بایــد «بــه ش�ف خــود» قســم بخورنــد کــه وظایــف نماینــد� را بــه درسـ تـی انجــام دهنــد‪ .‬بســیار‬
‫عجیــب اســت کــه نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬اعـ تـرا�ض بــه جایگزیـ نـی «قســم بــه خــدا» – کــه در زمــان حکومــت ســابق‬
‫ب ـرای نماینــده هــای مجلــس هــا رســم بــود– بــا «قســم بــه ش�ف» نمــی کننــد‪ .‬ظاه ـرا بــا وجــود تمــام تبلیغـ ت‬
‫ـا� کــه علیــه اعتبــار‬
‫انتخابــات انجــام میدهنــد‪ ،‬کامــا حواسشــان جمــع اســت کاری نکننــد کــه اعتبــار نماینــدگان خودشــان زیــر ســوال بــرد‪ .‬بــه وضــوح‪،‬‬
‫برایشــان اهمیــت دارد کــه در مجلــس موسســان حــا�ض باشــند و تــا آنجــا کــه بشــود بــر قانــون اســایس آینــده تاثـ یـر بگذارنــد‪.‬‬
‫گ‬
‫بعــد از قســم نماینــد�‪ ،‬یــی از نماینــدگان جــوان اجــازه صحبــت مــی خواهــد و مــی گویــد کــه اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی‬
‫ـ� بــه ســایر‬‫بایــد پالکاردهـ یـا� کــه بــا مضمــون زیــر ســوال بــردن انتخابــات بــه داخــل صحــن آورده انــد را کنــار بگذارنــد چــون توهـ ی ن‬
‫نماینــدگان اســت‪ .‬خانــم عامــری مــی گویــد‪« :‬پــرم‪ ،‬پیشــنهاد مــی کنــم رسیــع وارد دســتور کار بشــویم و هیــأت رئیســه را انتخــاب‬
‫ـخ� را تدویــن کنــد و بــه رأی بگــذارد کــه در آن‪ ،‬تکلیــف پــاکارد‬ ‫ـ� نامــه داخــی ســفت و سـ ت‬ ‫کنیــم‪ .‬بعــد هیــأت رئیســه مــی توانــد آیـ ی ن‬
‫آوردن بــه صحــن مجلــس و کارهــای دیگــر هــم روشــن شــود‪ .‬امــا قبلــش‪ ،‬بــا اســتناد بــه کــدام قانــون بایــد پالکاردهــای اینهــا را از‬
‫گ‬
‫دستشــان گرفــت؟» خانــم عامــری‪ ،‬قبــل از بازنشســت� از معــروف تریــن اســاتید حقــوق ســیایس ایـران بــوده اســت‪ .‬اظهــار نظــرش‪،‬‬
‫ـو� بیــان مــی شــود‪ ،‬دســت زدن جمعــی از نماینــدگان را بــه دنبــال دارد‪.‬‬‫ـ� حــال حقـ ق‬ ‫کــه بــا ادبیـ ت‬
‫ـا� مادرانــه و در عـ ی ن‬

‫مراســم رأی گـ یـری ب ـرای هیــأت رئیســه مجلــس موسســان – شــامل رئیــس‪ ،‬دو نایــب رئیــس و چهــار کارپــرداز– بالفاصلــه برگ ـزار‬
‫میشــود و خانــم عامــری اســامی منتخبــان را اعــام مــی کنــد‪ .‬رئیــس و یــی از کارپردازهــا از ائتــاف «ای ـران ســکوالر»‪ ،‬یــک نایــب‬
‫رئیــس و یــک کارپــرداز دیگــر از ائتــاف «دینــداران حامــی دولــت ســکوالر» و یــک نایــب رئیــس دیگــر از ائتــاف «راه نــو» انتخــاب‬
‫ـا� مانــده هــم‪ ،‬بــه اتئــاف هــای «جمهــوری اســامی» و «تغیـ یـر» وابســته هســتند‪.‬‬ ‫مــی شــوند‪ .‬دو کارپــرداز بـ ق‬

‫خ�نــگاران قـرار مــی دهنــد‪ .‬در بیانیهشــان‪،‬‬

‫در پایــان جلســه افتتاحیــه‪ ،‬نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی بیانیــه ای را در اختیــار ب‬

‫‪52‬‬
 ‫ت‬
‫بیشــر حقــوق رأی‬ ‫ن‬
‫قانــو� دانســته انــد و گفتــه انــد کــه تنهــا بــرای «ضایــع نشــدن‬ ‫غــر‬
‫رونــد تشــکیل مجلــس موسســان را ی‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫�ض‬
‫دهندگانشــان» در جلســات مجلــس موسســان حــا مــی شــوند‪ .‬استداللشــان بـرای غـ یـر قانــو� دانســ� تشــکیل مجلــس موسســان‬
‫هــم‪ ،‬همــان دو بحــث قدیمــی اســت کــه پیشـ تـر مطــرح کــرده بودنــد‪ :‬نخســت آنکــه اساسـاً رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت در دی مــاه‬
‫ـو� بــوده و دیگــر اینکــه کمیســیون موقــت نظــارت بــر انتخابــات‪ ،‬حــق نداشــته بــه شــکایت هــای انتخابـ ت‬
‫ـا� ائتــاف‬ ‫‪ ۱۴۲۸‬غـ یـر قانـ ن‬
‫گ‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬در غیــاب نماینــده آن رســید� کنــد‪.‬‬

‫مهــم ایــن اســت کــه بــا وجــود تمــام اتفاقــات عجیــب و غریــب هفتــه هــای گذشــته – از بمــب گــذاری هــای قبــل از انتخابــات گرفتــه‬
‫تــا جلســات پرتشــنج کمیســیون موقــت نظــارت بــر انتخابــات و تظاهـرات دیــروز و ‪ – ...‬باالخــره مجلــس موسســان افتتــاح مــی شــود‪.‬‬
‫مهــم تــر آنکــه‪ ،‬نماینــدگان تمــام جریــان هــای فکــری جامعــه ایـران و حـ تـی طرفــداران رژیــم ســابق هــم‪ ،‬بــا وجــود تمــام غُرهـ یـا�‬
‫کــه مــی زننــد‪ ،‬در مجلــس موسســان حضــور دارنــد‪.‬‬

‫ـو� پیــش بــرود‪ ،‬ایــن مجلــس بایــد در عــرض ســه مــاه قانــون اســایس جدیــد را آمــاده کنــد تــا در زمــان پیــش‬
‫ـر بــه خـ ب‬ ‫اگــر همــه چـ ی ز‬
‫بیـ نـی شــده (‪ ۲۴‬تـ یـر) بــه رفرانــدوم گذاشــته شــود‪.‬‬

‫‪53‬‬
 ‫فصل ششم‬
‫مدافعان اقلیت‌های جنسی‪ ،‬هدف اولین‬
‫ترورهای انتحاری بعد از تغییر رژیم‬

‫‪54‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۴‬اردیبهشت ‪ ۲۴ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫دستگ�شــدگان حملــه ناموفــق بــه وزارت‬

‫ی‬ ‫در جلســه امــروز هیــأت دولــت‪ ،‬وزارت اطالعــات ب ـرای اولـ ی ن‬
‫ـ� بــار گ ـزارش تحقیقــات از‬
‫کشــور را ارائــه مــی کنــد‪ .‬رئیــس جمهــور‪ ،‬پیشـ تـر شــخصاً از گـزارش مطلــع شــده ویل اعضــای هیــأت دولــت‪ ،‬غـ یـر از شــنیده هــای‬
‫پراکنــده‪ ،‬هنــوز چـ ی ز‬
‫ـر زیــادی از گ ـزارش نمــی داننــد‪.‬‬

‫قبــل از صحبــت هــای وزیــر اطالعــات‪ ،‬رئیــس جمهــور از اینکــه جلســات اخـ یـر هیــأت دولــت بیــش از حــد بــه بحــث هــای امنیـ تـی‬
‫اختصــاص یافتــه عذرخواهــی مــی کنــد‪ .‬از وزیــر اطالعــات مــی خواهــد کــه گـزارش خــود را حداکـ ثـر در ‪ ۱۵‬دقیقــه بــه پایــان برســاند‬
‫ـو� کــه توزیــع خواهــد شــد آمــده اســت‪.‬‬‫و یــادآوری مــی کنــد کــه جزییــات بیشـ تـر‪ ،‬در گـزارش مکتـ ب‬

‫آقــای صبوحــی وزیــر اطالعــات در گزارشــش خـ بـر مــی دهــد کــه رستیــپ ســماعی‪ ،‬معــاون صنایــع تســلیحات ســازی ســپاه پاســداران‬
‫بازجــو� اطالعــات اطالعــات مفیــدی داده اســت‪ .‬بــه گفتــه وزیــر‪ ،‬بــر مبنــای ت‬
‫اع�افــات‬ ‫ی‬ ‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در ی ن‬
‫حــ�‬
‫ـتگ� شــده کــه معلــوم شــده اطالعیــه هــای صــادر شــده تحــت نــام‬
‫حق�ســت هــم دسـ ی‬ ‫زنـ ن‬
‫ـدا�‪ ،‬شــخص دیگــری بــه نــام رسهنــگ پ‬
‫«فداییــان اســام» کار او بــوده‪ .‬خوشــبختانه نفــر دوم هــم‪ ،‬ماننــد آقــای ســماعی‪ ،‬در لیســت تعقیــب و مراقبــت وزارت اطالعــات‬
‫بــوده اســت‪.‬‬

‫دستگ�شــدگان‪ ،‬بــا‬
‫ی‬ ‫آقــای صبوحــی تاکیــد مــی کنــد کــه بــا بــه دســت آمــدن مســتندات جدیــد‪ ،‬اکنــون دیگــر تردیــدی وجــود نــدارد کــه‬
‫دستگ�شــدگان‬
‫ی‬ ‫ـو� از‬ ‫عامــان انفجارهــای قبــل از انتخابــات مرتبــط بــوده انــد‪ .‬وزیــر اطالعــات‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ـ� مــی گویــد کــه نتایــج بازجـ ی‬
‫اخـ یـر‪ ،‬ایــن یافتــه قبــی را تاییــد مــی کنــد کــه هیــچ گونــه ارتباطــی میــان بمــب گــذاری هــا و ماج ـرای حملــه بــه توریســت هــا در‬
‫اصفهــان وجــود نــدارد‪.‬‬

‫بعــد از ارائــه گـزارش وزیــر‪ ،‬از گوشــه و کنــار ســالن صــدای زمزمــه بعـ ضـی از وزرا بلنــد مــی شــد و کــه ظاهـراً از یافتــه هــای وزارت‬
‫ـ�؟ بــا ایــن حســاب‪ ،‬وزارت اطالعــات عمـا ً موفقیــت‬ ‫اطالعــات را�ض نیســتند‪ .‬آقــای بهــره منــد وزیــر حمــل نقــل مــی گویــد‪« :‬همـ ی ن‬
‫خــایص در پیــدا کــردن همدســتان اینهــا کــه در جامعــه آزادانــه مــی گردنــد نداشــته اســت‪».‬‬

‫ـتگ�ی کــی منجــر شــده کــه اطالعیــه هــای تروریســت هــا را تنظیــم‬ ‫آقــای صبوحــی پاســخ مــی دهــد‪« :‬نتایــج کار وزارت‪ ،‬بــه دسـ ی‬
‫ن‬
‫مــی کــرده‪ .‬بــه نظــر شــما ایــن مهــم نیســت؟» آقــای بهــره منــد مــی گویــد‪« :‬فقــط همـ یـ� یــک نفــر بــوده کــه او هــم اطالعیــه مــی‬
‫نوشــته و البــد از فــردا کــس دیگــری بــه جایــش اطالعیــه مــی دهــد‪ .‬امــا مــن احســاس مــی کنــم کــه وقـ تـی وزارتخانــه کــی را دسـ ی‬
‫ـتگ�‬
‫مــی کنــد‪ ،‬موفقیــت زیــادی در اعـ تـراف گـ یـری از او نــدارد و ایــن یــک نقــص اســت‪ ».‬وزیــر حمــل و نقــل ادامــه مــی دهــد‪« :‬بــه‬
‫ـتگ� کردیــد‪ .‬امــا عامــل دومـ ی ن‬
‫ـ� حملــه بــه‬ ‫ـ� ســوءقصد بــا چاقــو بــه توریســت هــا در اصفهــان را دسـ ی‬‫عنــوان نمونــه‪ ،‬شــما عامــل اولـ ی ن‬
‫ـدا�‪ ،‬چاقوکــش متــواری را نشناســد‪ .‬امــا بازجویــان شــما هنــوز نتوانســته‬‫توریســت هــا متــواری شــد‪ .‬غـ یـر ممکــن اســت کــه فــرد زنـ ن‬
‫ـتگ�ی ضــارب دیگــر اعـ تـراف ی‬
‫بگ�نــد‪».‬‬ ‫ـدا� بـرای دسـ ی‬ ‫انــد از ایــن زنـ ن‬

‫ـو� رئیــس جمهــور از وزیــر حمــل ونقــل مــی پرســد‪« :‬بــه طــور مشــخص پیشــنهاد داریــد دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا�‬ ‫ـا� معــاون حقـ ق‬ ‫خانــم جنـ ن‬
‫بـرای اعـ تـراف گرفـ ت ن‬
‫ـ� چــه بکنــد؟» آقــای بهــره منــد مــی گویــد‪« :‬مــن مطمئنــم اینکــه مــی خواهــم بگویــم‪ ،‬تَـ ِـه دل خیــی هــای دیگــر‬
‫از اعضــای ایــن جلســه هــم هســت ویل شــاید رویشــان نشــود بــه رصاحــت مــن بیــان کننــد‪ .‬مــن فکــر مــی کنــم مــا از تــرس متهــم‬
‫ـتگ� شــده هــا مالیمــت بــه خــرج مــی دهیــم‪»...‬‬
‫نشــدن بــه خشــونت داریــم خیــی بــا دسـ ی‬

‫ـا� مــی گویــد‪« :‬در واقــع گلــه شــما ایــن اســت کــه چـرا شــکنجه نمــی کنیــم‪ .‬مــن فکــر نمــی کنــم هیــچ حکومـ تـی در دنیــا‬ ‫خانــم جنـ ن‬
‫ـتگ� کــردن تروریســت هــا وسوســه نشــود کــه بــا شــکنجه از آنهــا حــرف بکشــد‪ .‬امــا احتیــاج بــه‬ ‫وجــود داشــته باشــد کــه بعــد ازدسـ ی‬
‫ـ� اول تکلیــف خودمــان را بــا ایــن وسوســه‬ ‫ـ� جاهــا ش�وع مــی شــود‪ .‬اگــر از همـ ی ن‬
‫توضیــح نیســت کــه توجیــه شــکنجه همیشــه از همـ ی ن‬
‫هــا روشــن نکنیــم ‪ ،‬مملکــت مــی شــود مثــل زمــان ســابق‪»...‬‬

‫‪55‬‬
‫رئیــس جمهــور بــا ســکوت بــه بحــث هــا گــوش مــی دهــد‪ .‬بــا وجــود آنکــه معمــوال ً روی موضوعــات حقــوق بـ شـری حســاس اســت‪،‬‬
‫عالقــه ای بــه ورود بــه موضــوع نشــان نمــی دهــد‪ .‬نهایتــا هــم پیشــنهاد مــی کنــد کــه بحــث را تمــام کنیــم و بــه بقیــه دستورجلســه‬
‫هیــأت دولــت برســیم‪ .‬ادامــه جلســه‪ ،‬بــا گـزارش هــای اقتصــادی رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه و وزرای اقتصــاد‪ ،‬صنایــع وتجــارت‬
‫سـ پـری مــی شــود‪.‬‬

‫ـ� بــه رس کارم‪ ،‬رسی بــه دفـ تـر او بزنــم‪ .‬در داخــل دفـ تـرش‬‫جلســه کــه تمــام مــی شــود‪ ،‬رئیــس جمهــور مــی گویــد کــه قبــل از برگشـ ت ن‬
‫مــی گویــد‪« :‬یــک خـ بـر خــوب و بــک خـ بـر بــد دارم کــه فکــر کــردم بهـ تـر اســت در جریــان باشــید‪ .‬خـ بـر خــوب ایــن اســت کــه نتایــج‬
‫اع�افــات‪ ،‬بــه ایــن بدیهــا کــه در جلســه عنــوان شــد نیســت‪ .‬رستیــپ ســماعی مثــل بلبــل حــرف زده و غـ یـر رسهنــگ ‪ ۴ ،‬نفــر دیگــر‬ ‫ت‬
‫از اف ـران ســابق ســپاه را هــم بــه عنــوان همدســت لــو داده اســت‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬هــر ‪ ۴‬نفــر تحــت تعقیبنــد ویل هنــوز‬
‫دستگ�یشــان مشــکل تــر‬
‫ی‬ ‫ـتگ� نشــده انــد‪ .‬وزیــر اطالعــات صــاح ندانســت در جلســه اعــام شــود چــون اگــر خـ بـرش درز کنــد‪،‬‬ ‫دسـ ی‬
‫مــی شــود‪».‬‬

‫دستگ�یشــان ناامیــد‬
‫ی‬ ‫مــی پرســم‪« :‬پــس خـ بـر بــد ایــن اســت کــه متــواری شــده انــد‪ »...‬رئیــس جمهــور جــواب مــی دهــد‪« :‬نــه؛ از‬
‫نیســتیم‪ .‬خـ بـر بــد ایــن اســت کــه بازجویــان وزارت‪ ،‬زیــر شــکنجه از رستیــپ اعـ تـراف گرفتــه انــد‪ .‬بــه همـ ی ن‬
‫ـ� دلیــل بــود کــه مــن امــروز‬
‫در جلســات هیــأت دولــت‪ ،‬در موقعیـ تـی نبــودم کــه در بحــث شــکنجه وارد شــوم‪».‬‬

‫زانوهایــم سســت مــی شــود‪ .‬مــی پرســم‪« :‬در چــه حــد شــکنجه اش کــرده انــد؟» رئیــس جمهــور جــواب مــی دهــد‪« :‬در حــد کتــک‬
‫ـ� اســتخوان کتــف‪ .‬بدتــر اینکــه کار یــک نفــر هــم نبــوده‪ ،‬دو نفــر از بازجوهــا بــه اتفــاق کتکــش زده انــد کــه هــر دو‬ ‫شــدید و شکسـ ت ن‬
‫گ‬ ‫در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬زنـ ن‬
‫ـدا� و فعــال حقــوق بـ شـری بــوده انــد‪ ».‬بــا درمانــد� مــی گویــد‪« :‬مــی دانســته انــد حــق شــکنجه ندارنــد‬
‫ـا� شــده انــد کــه طــرف را لــت و پــار کــرده انــد‪ .‬دســتور داده ام جفتشــان را از وزارت اخــرج کننــد‬ ‫ویل وســط بازجــو� چنــان عصبـ ن‬
‫ی‬
‫و حتمــا محاکمــه مــی شــوند‪».‬‬

‫اگــر خـ بـرش بــه بـ یـرون درز کنــد – کــه حتمــا مــی کنــد – افتضــاح مــی شــود‪ .‬قبــل از تــرک اتــاق رئیــس جمهــور‪ ،‬ســوال میکنــم‪:‬‬
‫ـا� اطمینــان نداریــم؟»‬ ‫ـ� ‪ ۴‬نفــر دیگــر در جلســه اعــام نشــد معنیــش ایــن اســت کــه در هیــات دولــت بــه کسـ ن‬ ‫«اینکــه خـ بـر لــو رفـ ت ن‬
‫آقــای امیـ نـی مــی گویــد‪« :‬ابــدا ایــن طــور نیســت! فقــط نگـر نا� مــن از ایــن اســت کــه همــکاران کــم تجربــه مــا بــا نقــل خـ بـر بـرای‬
‫دیگ ـران‪ ،‬ب� احتیاطــی کننــد‪».‬‬

‫تاکیــد مــی کنــد‪« :‬بهـ تـر اســت کسـ ن‬

‫ـا� کــه پشــت حملــه هــا هســتند نداننــد کــه رستیــپ ســماعی دقیقــا چقــدر حــرف زده و چنــد نفــر‬
‫را لــو داده‪».‬‬

‫دوشنبه ‪ ۵‬اردیبهشت ‪ ۲۵ /۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز رئیــس جمهــور را در جلســه فرماندهــان ارشــد ارتــش و پلیــس و وزرای امنیـ تـی کابینــه همراهــی میکنــم کــه موضــوع آن‪ ،‬تعیـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫تکلیف پرســنل ســابق ســپاه پاســداران اســت‪.‬‬

‫دولــت ایـران‪ ،‬بعــد از رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت و بــا اســتفاده از اختیــارات ویــژه رئیــس جمهــور در غیــاب رهـ بـر‪ ،‬ســپاه پاســداران‬
‫ـ� تکلیــف امکانــات و پرســنل ســپاه آغــاز شــد‪ .‬در ابتــدا تصمیــم‬ ‫انقــاب اســامی را منحــل کــرد و پــس از آن‪ ،‬فرآینــد پیچیــده تعیـ ی ن‬
‫دولــت جدیــد‪ ،‬تغیـ یـر تدریجــی مأموریــت و ســاختار ســپاه پاســداران بــود و نــه انحــال کیل آن‪ .‬انحــال ایــن نـ یـروی نظامــی –‬
‫امنیـ تـی‪ ،‬وقـ تـی در دســتور کار ق ـرار گرفــت کــه عــده ای از فرماندهــان ســپاه‪ ،‬بالفاصلــه بعــد از رفرانــدوم ‪ ۱۱‬دی در خیابــان هــای‬
‫پایتخــت آرایــش تهاجمــی گرفتنــد کــه حکایــت از مقدمــه چیـ نـی بـرای کودتــا داشــت امــا بــه خاطــر حضــور میلیــون هــا نفــر در خیابــان‬
‫هــا و درگـ یـری هــای شــدید در داخــل ســپاه‪ ،‬در عــرض یــک هفتــه خاتمــه یافــت‪.‬‬

‫‪56‬‬
‫در آغــاز جلســه فرماندهــان و رئیــس جمهــور‪ ،‬رستیــپ فنـ یـا� فرمانــده ارتــش ش�ح مختــری را از مذاک ـرات دولــت بــا عــده ای از‬
‫ـا� ســپاه بازگــو مــی کنــد‪ .‬رستیــپ یــادآوری مــی کنــد کــه در جریــان ایــن مذاک ـرات‪ ،‬توافــق شــد پرداخــت حقــوق‬ ‫فرماندهــان میـ ن‬
‫ـا� کــه بــه خاطــر عملکــرد خــود در زمــان جمهــوری اســامی زنـ ن‬
‫ـدا� شــوند‪ -‬ادامــه‬ ‫پرســنل و حـ تـی فرماندهــان ســپاه ‪ -‬شــامل فرماندهـ ن‬
‫ـران حقــوق و مزایــای تصفیــه‬‫نگ�نــد‪ .‬البتــه‪ ،‬دولــت از همــان ابتــدا روشــن کــرد کــه مـ ی ز‬‫یابــد تــا خانــواده هــای آنهــا تحــت فشــار قـرار ی‬
‫ـ� داد کــه پرداخــت مســتمری آنهــا‪ ،‬قطــع نشــود‪ .‬در جریــان‬ ‫شــدگان و بــه ویــژه فرماندهــان ارشــد کاهــش خواهــد یافــت‪ ،‬امــا تضمـ ی ن‬
‫ـرات ســپاه‪ ،‬بــا نظــارت نماینــدگان دولــت و‬ ‫ـ� توافــق شــد کــه تمامــی ســاح هــا‪ ،‬اســناد و تجهـ ی ز‬ ‫مذاک ـرات قبــل از انحــال‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ـا� ســابق ســپاه‪ ،‬تحویــل ارتــش داده شــود‪.‬‬ ‫جمعــی منتخــب از فرماندهــان میـ ن‬

‫بــه گفتــه آقــای فنـ یـا� پــس از انحــال‪ ،‬فرماندهــی جدیــد ارتــش بــر مبنــای بــرریس هــای خــود و اســتعالم هــای دریافـ تـی از ســایر‬
‫ین�وهــا‪ ،‬بــه ایــن جمــع بنــدی رســید کــه از میــان ‪ ۳۲۰‬هـزار پرســنل حقــوق بگـ یـر ســابق شــاغل در ســپاه و بســیج‪ ،‬عمـا ً تنهــا ‪ ۳۶‬هـزار‬
‫نفــر آنهــا قابــل اســتفاده در ارتــش جدیــد – و طبیعتـاً در پســت هــای یغ�مدیریـ تـی– هســتند‪ .‬رستیــپ فنـ یـا� یــادآوری مــی کنــد کــه از‬
‫میــان ‪ ۱۲۰‬هـزار پرســنل ارتــش جمهــوری اســامی هــم‪ ،‬قـرار شــد ‪ ۷۳‬هـزار نفــر بــه کارشــان ادامــه دهنــد و بــه خدمــت بقیــه خاتمــه‬
‫داده شــود‪ .‬بــه تاکیــد او‪ ،‬همــه اینهــا یعـ نـی مجموعــا ‪ ۳۳۱‬هـزار تصفیــه شــده ین�وهــای مســلح‪ ،‬بــدون کار کــردن حقــوق ی‬
‫میگ�نــد‪،‬‬
‫ـران دریافتیشــان کمـ تـر از ســابق اســت‪ .‬فرمانــده ارتــش نتیجــه مــی گـ یـرد کــه تاکیــد دولــت بــر وارد نشــدن فشــار معیشـ تـی‬
‫هرچنــد مـ ی ز‬
‫ـ� حقــوق آنهــا‪ ،‬بخــش اعظــم بودجــه نظامــی کشــور را مــرف مــی کنــد و‬ ‫بــر ین�وهــای تصفیــه شــده قابــل درک اســت ویل تأمـ ی ن‬
‫ـ� وضعیـ تـی ممکــن نیســت‪.‬‬ ‫ادامــه چنـ ی ن‬

‫در پاســخ بــه ابـراز نگـر نا� فرمانــده ارتــش‪ ،‬رئیــس جمهــور ترصیــح مــی کنــد کــه حـ تـی اگــر تمــام بودجــه نظامــی کشــور هــم رصف‬
‫پرداخــت حقــوق پرســنل – از جملــه حقــوق پرســنل تصفیــه شــده – بشــود‪ ،‬دولــت چــاره ای جــز ادامــه ایــن کار نــدارد‪« :‬تجربــه‬
‫ـکا� هــا بـرای قطــع حقــوق و مزایــای ارتــش صــدام حسـ ی ن‬
‫ـ� بعــد‬ ‫عـراق در ســال ‪ ۲۰۰۳‬را فرامــوش نکنیــد کــه چطــور تصمیــم آمریـ ی‬
‫از انحــال‪ ،‬نظامیــان گرســنه را بــه ســمت همــکاری بــا تروریســت هــا هدایــت کــرد‪ .‬اگــر خانــواده هــای نظامیــان را تحــت فشــارنگه‬
‫ـخ� کمــک مــی کنیــم کــه ممکــن اســت بعدهــا‪ ،‬بــا رصف ده هــا برابــر بودجــه‬‫داریــم‪ ،‬بــا دســت خــود بــه ایجــاد ش�ایــط امنیـ تـی سـ ت‬
‫نظامــی – امنیـ تـی هــم کنـ تـرل نشــود‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور بــا اشــاره بــه عملیــات تروریسـ تـی هفتــه هــای گذشــته مــی گویــد‪« :‬البتــه فــارغ از آنکــه مــا حقــوق نظامیــان تصفیــه‬
‫شــده را قطــع کنیــم یــا نــه‪ ،‬عــده ای حامیــان رژیــم ســابق بــه دالیــل مختلــف انجــام عملیــات مســلحانه علیــه مــا را خواهنــد‬
‫داشــت‪ .‬امــا ســطح عملیــات اینهــا‪ ،‬قابــل مقایســه بــا ش�ایطــی نخواهــد بــود کــه از حمایــت موثــر هـزاران نظامــی متبحــر و مســتاصل‬
‫هــم برخــوردار باشــند‪».‬‬

‫بعــد از رئیــس جمهــور‪ ،‬رستیــپ هـر تا� رئیــس ســتاد کل ین�وهــای مســلح بــه توضیــح نتایــج بــرریس هــای مــی پــردازد کــه در این ســتاد‪،‬‬
‫بــه منظــور پیــدا کــردن شــغل بـرای پرســنل تصفیــه شــده نظامــی و انتظامــی ‪ -‬شــامل پرســنل حقــوق بگـ یـر ین�وهــای منحــل شــده‬
‫ســپاه و بســیج و تصفیــه شــدگان پلیــس‪ -‬انجــام داده اســت‪ .‬آقــای هـر تا� هــدف اصــی ایــن تــاش هــا را‪ ،‬کاهــش �ض ر مــایل پرداخــت‬
‫حقــوق بــه ایــن ین�وهــا بیــان مــی کنــد و مــی گویــد مشــاغل جدیــد تصفیــه شــده هــا‪ ،‬ممکــن اســت در هــر حــوزه ای کــه تخصــص‬
‫آن را داشــته باشــند‪ ،‬بــه جــز حــوزه نظامــی و امنیـ تـی‪ ،‬تعریــف شــود‪.‬‬

‫او در بخــش دیگــری از گ ـزارش خــود‪ ،‬تعــداد کل محکومــان ین�وهــای مســلح جمهــوری اســامی را‪ ،‬کــه بــه خاطــر نقــض حقــوق‬
‫بـ شـر و پرونــده هــای دیگــر محاکمــه شــده انــد – حــدود ‪ ۲۲۰۰‬نفــر ذکــر مــی کنــد و مــی گویــد کــه از ایــن عــده‪ ،‬تاکنــون ‪ ۹۳‬نفــر بــه‬
‫زنــدان هــای طویــل المــدت ‪ ۱۰‬تــا ‪ ۳۰‬ســال محکــوم شــده انــد‪ .‬رستیــپ شــکوری در مقــام مقایســه‪ ،‬یــادآوری مــی کنــد کــه تعــداد‬
‫کل مســئوالن دیگــری کــه حکــم قضـ یـا� گرفتــه انــد حــدود ‪ ۹۰۰‬نفــر اســت کــه در‪ ۵۶‬مــورد‪ ،‬حکمشــان‪ ۱۰‬تــا ‪ ۳۰‬ســال اســت‪.‬‬

‫ـر ین�وهــای مســلح بــه دوران جدیــد را مهــم مــی دانــد و بــر اهمیــت‬ ‫رئیــس تــاش هــای انجــام شــده ب ـرای گــذار مســالمت آمـ ی ز‬
‫احیــای «شــورای عــایل امنیــت مــی» بـرای تصمیــم گـ یـری درازمــدت نظامــی و امنیـ تـی تأکیــد مــی کنــد‪ .‬ایــن شــورا‪ ،‬در زمــان جمهــوری‬

‫‪57‬‬
‫اســامی از ‪ ۱۰‬عضــو ثابــت تشــکیل شــده بــود کــه عبــارت بودنــد از روســای ســه قــوه‪ ،‬دو نماینــده رهـ بـر‪ ،‬رئیــس ســتاد کل ین�وهــای‬
‫مســلح‪ ،‬رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه و وزرای کشــور‪ ،‬اطالعــات و امــور خارجــه‪ .‬البتــه در جلســات ایــن شــورا در مواقــع لــزوم‪،‬‬
‫فرماندهــان ســپاه و ارتــش (در بحــث هــای نظامــی – امنیـ تـی) و وزرای دیگــر دولــت (بــر حســب مــورد) هــم حضــور داشــتند‪ .‬بــا‬
‫تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬فعالیــت ایــن شــورا‪ ،‬کــه ســمت هــای دو نفــر از اعضــای ثابــت آن یعـ نـی نماینــدگان رهـ بـر و یــک عضــو متغـ یـر آن‬
‫یعـ نـی فرمانــده ســپاه بــه طــور کیل حــذف شــده بــود‪ ،‬دچــار وقفــه شــد‪ .‬ایــن در حــایل بــود بــه خاطــر �ض ورت هــای امنیـ تـی‪ ،‬فعالیــت‬
‫یــی از زیرمجموعــه هــای شــورای امنیــت مــی یعـ نـی «شــورای امنیــت کشــور» ادامــه پیــدا کــرد‪ .‬شــورای امنیــت‪ ،‬کــه تحــت ریاســت‬
‫وزیــر کشــور قـرار داشــت‪ ،‬بــا حضــور وزیــر اطالعــات و فرماندهــان ســپاه‪ ،‬ارتــش و پلیــس تشــکیل مــی شــد و بعــد از انحــال ســپاه‬
‫ـر‪ ،‬همچنــان جلســات آن بــا حضــور ســایر اعضــا برگـزار شــده اســت‪.‬‬ ‫نـ ی ز‬

‫رئیــس جمهــور در پایــان جلســه تاکیــد مــی کنــد کــه دولــت متقاعــد شــده کــه ادامــه فعالیــت شــورای امنیــت کشــور بــدون تشــکیل‬
‫جلســات شــورای باالدسـ تـی آن یغ�منطقــی اســت و وجــود شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬بــه ویــژه ب ـرای سیاســت گذاریهــای کالن در‬
‫حــوزه هــای خارجــی و دفاعــی‪� ،‬ض ورت دارد‪ .‬آقــای امیـ نـی مــی گویــد کــه نمــی توانیــم ب ـرای از رسگـ یـری فعالیــت ایــن شــورا‪ ،‬کــه‬
‫ـ� جدیــد بمانیــم‪ .‬او بــر همـ ی ن‬
‫ـ� مبنــا خـ بـر‬ ‫ـو� آن نیــاز بــه بازنگــری دارد‪ ،‬منتظــر تشــکیل مجلــس جدیــد و تدویــن قوانـ ی ن‬ ‫ســاختار قانـ ن‬
‫مــی دهــد کــه دولــت‪ ،‬بــا اســتفاده از اختیــارات ویــژه دوران گــذار‪ ،‬در حــال نهـ یـا� کــردن دســتور العمــل تجدیــد ســاختار شــورای عایل‬
‫امنیــت مــی اســت کــه قاعدتـاً تــا یــی – دو هفتــه دیگــر بــه پایــان خواهــد رســید‪.‬‬

‫احساســم ایــن اســت کــه نظامــی هــا‪ ،‬از تصمیــم رئیــس جمهــور ب ـرای احیــای شــورای عــایل امنیــت مــی چنــدان را�ض نیســتند‪.‬‬
‫قابــل فهــم اســت کــه ترجیــح بدهنــد همچــون مــاه هــای گذشــته‪ ،‬سیاســت گذاریهــای مرتبــط بــا ین�وهــای مســلح در داخــل خــود‬
‫ایــن ین�وهــا انجــام شــود‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۶‬اردیبهشت ‪ ۲۶ / ۱۳۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� گردهــم یآ� «انجمــن اقلیــت هــای جنــی ای ـران» در ســالن کنفرانــس اصــی دانشــگاه مــی (شــهید بهشـ تـی ســابق)‬ ‫امــروز اولـ ی ن‬
‫برگـزار شــده اســت‪ .‬بــا توجــه بــه ناامـ نـی هــای اخـ یـر‪ ،‬برگـزار کننــدگان گردهــم یآ� در مــورد آن تبلیغــات رســانه ای انجــام نــداده انــد‬
‫ـزر� از کارشناســان و فعــاالن حقــوق مـ ن‬ ‫گ‬
‫ـد� را دعــوت کــرده انــد‪ .‬عنــوان گردهــم یآ� را‪« ،‬حقــوق‬ ‫و در عــوض‪ ،‬گــروه برگزیــده ویل بـ‬
‫اقلیــت هــای جنــی در قانــون اســایس جدیــد» گذاشــته انــد و هدفشــان‪ ،‬برجســته کــردن توجــه بــه مســائل ایــن اقلیــت هــا در‬
‫ـایس در حــال تدویــن اســت‪.‬‬ ‫قانــون اسـ ِ‬

‫ـ� ســازمان ثبــت شــده مدافــع حقــوق ایــن اقلیــت هــا در داخــل کشــور اســت‪ .‬گرداننــدگان‬ ‫انجمــن اقلیــت هــای جنــی ایـران‪ ،‬اولـ ی ن‬
‫کم�یــن تنــش ممکــن‪ ،‬افــکار عمومــی‬ ‫ایــن ســازمان‪ ،‬از ابتــدای تأســیس آن رویکــردی بســیار محتاطانــه را درپیــش گرفتــه انــد تــا بــا ت‬
‫ـت� مناســبت ازایــن نــوع اســت کــه در‬ ‫را بــر روی حقــوق اقلیــت هــای جنــی ایـران حســاس کننــد‪ .‬گردهــم یآ� امــروز هــم‪ ،‬نخسـ ی ن‬
‫ایـران برگـزار مــی شــود و بــا توجــه بــه حساســیت شــدید تندروهــا بــر روی اقلیــت هــای جنــی‪ ،‬ین�وهــای امنیـ تـی تدابـ یـر احتیاطــی‬
‫خ�هــای‬‫ویــژه ای را در اطـراف محــل آن تــدارک دیــده انــد‪ .‬قـرار شــده مــا هــم در دفـ تـر رئیــس جمهــور گــوش بــه زنــگ باشــیم و ب‬
‫گردهمـ یـآ� را از نزدیــک دنبــال کنیــم‪.‬‬

‫ـخ� نا� احســان مصلحــی‬‫ســایت انجمــن اقلیــت هــای جنــی ایـران‪ ،‬ویدیــوی گردهــم یآ� را بــه طــور زنــده پخــش مــی کنــد کــه بــا سـ ن‬
‫دبـ یـر کل انجمــن ش�وع مــی شــود‪ .‬او پــر آیــت هللا مصلحــی از مراجــع تقلیــد محافظــه کار ایـران اســت کــه پیــش از در گذشــتش‬
‫در ســال ‪ ،۱۴۲۰‬فتواهــای نوآورانــه ای را در مــرد اقلیــت هــای جنــی صــادر کــرد‪ .‬ایــن آیــت هللا اگرچــه حقــوق برابــر اقلیــت هــای‬
‫جنــی را بــه رســمیت نمــی شــناخت‪ ،‬ویل «اعمــال خشــونت علیــه آنهــا بــه خاطــر متفــاوت بودنشــان از نظــر جنــی» را یغ� ش�عــی‬
‫مــی دانســت‪ .‬گفتــه مــی شــود دلیــل اصــی صــدور ایــن فتــوا‪ ،‬همجنــس گـرا بــودن پــر آیــت هللا مصلحــی (دبـ یـر کل فعــی انجمــن‬
‫اقلیــت هــای جنــی) بــوده اســت‪ .‬معــروف اســت کــه آیــت هللا مصلحــی بــا فــرض اینکــه گرایــش جنــی فرزنــدش نوعــی «بیمــاری»‬

‫‪58‬‬
‫اســت‪ ،‬وی را در معــرض انــواع «درمــان» هــای گـران قیمــت در داخــل و خــارج ایـران قـرار داده بــود ویل در نهایــت‪ ،‬متفاعــد شــده‬
‫بــود کــه خلقــت او بــا افـراد دگرجنــس گـرا متفــاوت اســت و پزشــکان نـ ی ز‬
‫ـر امــکان تغیـ یـر ماهیتــش را ندارنــد‪.‬‬

‫ـخگو� بــه ای ـرادات منتقــدان ایــن انجمــن اختصــاص مــی دهــد‪ .‬صحبــت هــای او‪،‬‬ ‫احســان مصلحــی سـ ن ن‬
‫ـخ�ا� خــود را بــه پاسـ ی‬
‫مشــخصاً متوجــه آن گــروه از فعــاالن حقــوق اقلیــت هــای جنــی اســت کــه رویکــرد انجمــن را بیــش از حــد محافظــه کارانــه مــی‬
‫ـد� تمــام اعضــای ایــن اقلیــت نبــوده و بــه فعـ ن‬ ‫گ‬
‫ـاال� کــه‬ ‫داننــد‪ .‬مــی گویــد کــه انجمــن اقلیــت هــای جنــی‪ ،‬هرگــز مدعــی نماینـ‬
‫بــه روش هــای رادیــکال تــر اعتقــاد دارنــد توصیــه مــی کنــد کــه بــا تأســیس انجمــن خــود‪ ،‬بــه هــر شــیوه ای کــه موثرتــر مــی داننــد‬
‫ـ� اعضــای اقلیــت هــای جنــی‪ ،‬هــم گرایــش هــای محافظــه کار و هــم‬ ‫فعالیــت کننــد‪ .‬آقــای مصلحــی تأکیــد مــی کنــد کــه در بـ ی ن‬
‫گرایــش هــای یغ�محافظــه کار وجــود دارنــد و حـ تـی طیفــی از آنهــا‪ ،‬ماننــد خــود او مذهـ بـی هســتند‪ .‬او مــی افزایــد کــه «انجمــن مــا‪،‬‬
‫رویکردهـ یـا� ماننــد تــاش بـرای راه انــدازی رژه همجنســگرایان در ایـران را‪ ،‬کــه از ســوی برخــی فعــاالن مقیــم خــارج پ� گـ یـری مــی‬
‫شــود‪ ،‬غـ یـر ســازنده مــی دانــد و در عــوض‪ ،‬تــاش خــود را بـرای روشــن کــردن افــکار عمومــی در مــورد تبعــض هــای تحمیــل شــده‬
‫ـر متمرکــز کــرده اســت»‪.‬‬ ‫ـ� تبعیــض آمـ ی ز‬
‫بــر اقلیــت هــای جنــی و تغیـ یـر قوانـ ی ن‬

‫بعــد از احســان مصلحــی‪ ،‬غــزل اخــوان حقوقــدان و از اعضــای هیــات مدیــره انجمــن اقلیــت هــای جنــی صحبــت مــی کنــد‪.‬‬
‫خانــم اخــوان خـ بـر از بال� کــردن ایــن انجمــن بــا رهـ بـران پنــج ائتــاف اصــی حــا�ض در مجلــس موسســان مــی دهــد کــه بــه نظــر او‬
‫نســبتاً موفــق بــوده اســت‪ .‬بــه گفتــه خانــم اخــوان‪ ،‬در ایــن میــان ائتــاف جمهــوری اســامی اساسـاً صحبــت بــا انجمــن را نپذیرفتــه‬
‫ـ� قانــون اســایس آینــده‪ ،‬حقــوق اقلیــت هــای جنــی‬ ‫ویل بــا چهــار ائتــاف دیگــر گفتگــو و از آنهــا خواســته شــده اســت کــه در مـ ت ن‬
‫را مــورد اشــاره قـرار قـرار دهنــد‪ .‬خانــم اخــوان مــی گویــد کــه البتــه حقــوق ایــن اقلیــت هــا‪ ،‬معمــوال ً نــه در قانــون اســایس‪ ،‬کــه در‬
‫ـد� ذکــر مــی شــوند‪ ،‬امــا حـ تـی در قانــون اســایس هــم‪ ،‬مثـا ً در قالــب تأکیــد بــر «حقــوق مســاوی شــهروندان فــارغ از‬ ‫ـ� مـ ن‬
‫قوانـ ی ن‬
‫جنســیت‪ ،‬نـژاد‪ ،‬مذهــب یــا گرایــش جنــی»‪ ،‬مــی تــوان حقــوق اقلیــت هــای جنــی را مــورد اشــاره قـرار داد‪ .‬عســل اخــوان معتقــد‬
‫ـو� دولــت جدیــد و مخالفــت هــای قــوی در برابــر برخــورداری اقلیــت هــای‬ ‫اســت‪« :‬بــا توجــه بــه مســتقر نشــدن نهادهــای قانـ ن‬
‫جنــی از حقــوق برابــر‪ ،‬بــه رســمیت شــناخته شــدن حقــوق آنهــا در قانــون اســایس مــی توانــد احتمــال نفــی ایــن حقــوق در ســال‬
‫ـ� آینــده را کاهــش دهــد‪».‬‬‫هــای نامطمـ ئ ن‬

‫ـر زیــادی نشــینده بــودم ویل معلــوم اســت کــه دارنــد بســیار حســاب‬ ‫مــن پیشـ تـر راجــع بــه انجمــن اقلیــت هــای جنــی ایـران چـ ی ز‬
‫ـو� را فراهــم کننــد‪ .‬واضــح اســت کــه‬ ‫کم�یــن واکنــش منفــی‪ ،‬زمینــه تغیـ یـرات دراز مــدت قانـ ن‬
‫شــده عمــل مــی کننــد تــا بــا ایجــاد ت‬
‫حـ تـی ظاهــر و طــرز لبــاس پوشــیدن اعضــای انجمــن هــم‪ ،‬از ســطح متوســط جامعــه امــروز ایـران محافظــه کارانــه تــر بــه نظــر مــی‬
‫ـیپل� سـ ن‬
‫ـازما� دارد‪.‬‬ ‫ـاد� باشــد و قاعدتــا‪ ،‬نشــان از نوعــی تصمیــم گروهــی یــا دیسـ ی ن‬‫رســد کــه بعیــد اســت تصـ ف‬

‫بــه هــر حــال‪ ،‬تــا گردهــم یآ� امــروز دانشــگاه مــی تمــام شــود‪ ،‬از نگـر نا� قلبمــان تــوی دهنمــان مــی آیــد! خوشــبختانه مراســم بــدون‬
‫اتفــاق خــایص بــه پایــان مــی رســد‪ .‬حتمـاً تصمیــم انجمــن بـرای رســانه ای نکــردن گردهــم یآ� امــروز قبــل از برگـزاری‪ ،‬در محافظــت‬
‫آن از واکنــش هــای احتمــایل تندروهــا نقــش داشــته اســت‪ .‬البتــه البــد بایــد منتظــر انتقــادات رســانه ای تندروهــا بــه دولــت بــر رس‬
‫ایــن گردهــم یآ� باشــیم‪ ،‬ویل بــه طــور کیل‪ ،‬برگـزاری بــدون تنــش آن را بایــد نشــانه مثبـ تـی دانســت‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۷‬اردیبهشت ‪ ۲۷ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫حــوایل ظهــر فضــای رســانه ای کشــور بــا انتشــار خـ بـر تــرور غــزل اخــوان عضــو هیــات مدیــره «انجمــن اقلیــت هــای جنــی ایـران»‬
‫وکال�‬
‫منفجــر مــی شــود‪ .‬تروریســت‪ ،‬خــودش را منفجــر کــرده و خانــم اخــوان و دو همراهــش را باهــم کشــته اســت‪ .‬دو نفــر دیگــر‪ ،‬ی‬
‫بــوده انــد کــه بــه همـراه خانــم خــوان در یــک دفـ تـر وکالــت کار مــی کــرده انــد و بــه اتفــاق‪ ،‬در حــال خــروج از دفـ تـر بـرای رصف‬
‫ـ� بــردن عضــو هیــأت مدیــره انجمــن اقلیــت هــای جنــی‪ ،‬دو نفــر کــه هیــچ‬ ‫نهــار بــوده انــد‪ .‬در واقــع‪ ،‬فــرد مهاجــم ب ـرای از بـ ی ن‬
‫ارتباطــی بــا ایــن انجمــن نداشــته انــد را هــم کشــته اســت‪.‬‬

‫‪59‬‬
‫خانــم اخــوان از وکالی معــروف دادگسـ تـری بــود ویل تــا قبــل از گردهــم یآ� دیــروز انجمــن اقلیــت هــای جنــی‪ ،‬اف ـراد زیــادی از‬
‫همــکاری او بــا ایــن انجمــن خـ بـر نداشــتند‪ .‬برگـزاری گردهــم یآ� بــدون تبلیغــات قبــی‪ ،‬اگــر چــه باعــث در امــان مانــدن آن از حمــات‬
‫احتمــایل شــد‪ ،‬امــا هویــت تعــدادی از مدیـران انجمــن و از جملــه غــزل اخــوان را رســانه ای کــرد کــه بــه قیمــت جانــش تمــام شــد‪.‬‬

‫بــا توجــه بــه ناموفــق مانــدن ســوء قصــد انتحــاری ‪ ۲۸‬فروردیــن در ســاختمان وزارت کشــور‪ ،‬تــرور امــروز اولـ ی ن‬
‫ـ� عملیــات انتحــاری‬
‫ـ� یــک مدافــع حقــوق اقلیــت هــای جنــی خــودش را منفجــر‬ ‫در ایـران بعــد از تغیـ یـر رژیــم اســت‪ .‬اینکــه عامــل تــرور‪ ،‬بـرای کشـ ت ن‬
‫کــرده‪ ،‬نشــان دهنــده اهمیــت زیــادی اســت کــه ایــن قتــل‪ ،‬بـرای برنامــه ریـزان تــرور امــروز داشــته اســت‪.‬‬

‫ـا� در جریــان عملیــات انتحــاری‪ ،‬رئیــس جمهــور را کامــا بــه هــم ریختــه اســت‪ .‬شــخص رئیــس جمهــور‬ ‫ـ� تلفــات جـ ن‬
‫وارد آمــدن اولـ ی ن‬
‫در تمــایس تلفـ نـی بــا وزیــر کشــور از او مــی خواهــد کــه اعضــای هیــات مدیــره انجمــن اقلیــت هــای جنــی ایـران را تحــت حفاظــت‬
‫ـ� حفاظـ تـی‪ ،‬مشــکل مــی تــوان تصــور کــرد کــه اعضــای انجمــن‪ ،‬در آینــده‬
‫پلیــس قـرار بدهــد‪ .‬هرچنــد حـ تـی بــا وجــود برقـراری چنـ ی ن‬
‫گ‬
‫بــه ســاد� جـرأت ادامــه فعالیــت علـ نـی را داشــته باشــند‪.‬‬

‫دو ســاعت بعــد از تــرور‪ ،‬بیانیــه جدیــدی تحــت نــام «فداییــان اســام» منتـ شـر مــی شــود کــه مســئولیت حملــه جدیــد را قبــول مــی‬
‫حق�ســت کســان دیگــری دارنــد بیانیــه هــای فداییــان اســام را‬ ‫ـتگ�ی رسهنــگ پ‬ ‫کنــد‪ .‬همــان طــور کــه انتظــار مــی رفــت‪ ،‬بعــد از دسـ ی‬
‫تنظیــم مــی کننــد‪ .‬بیانیــه میگویــد برگزارکننــدگان گردهــم یآ� انجمــن اقلیــت هــای جنــی ایـران تصــور مــی کــرده انــد کــه بــا برگـزاری‬
‫«مخفیانــه» آن جــام ســالم بــه در مــی برنــد ویل «در هیــچ کجــا در امــان نخواهنــد بــود»‪ .‬فداییــان اســام در بیانیــه اش هشــدار‬
‫ـا� کــه پیشــگام ایــن موضــوع باشــند را مجــازات خواهــد‬ ‫داده کــه «هرگــز اجــازه رواج همجنــس بــازی در ایـران را نمــی دهــد» وکسـ ن‬
‫ـ� نوشــته انــد کــه حـ تـی اگــر ده هــا قانــون هــم بـرای حفاظــت از حقــوق اقلیــت هــای جنــی در‬ ‫کــرد‪ .‬نویســندگان بیانیــه‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ایـران تصویــب شــود‪ ،‬اجــازه اجرایــش را نمــی دهنــد و تهدیــد کــرده انــد کــه «راه عــادی ســازی همجنــس بــازی در مملکــت شــیعه‬
‫از آتــش و خــون مــی گــذرد»‪.‬‬

‫بــه نظــر مــی رســد تروریســت هــا از برگ ـزاری گردهــم یآ� ســه شــنبه غافلگـ یـر شــده و فرصــت برنامــه ریــزی ب ـرای حملــه بــه آن را‬
‫ـخ�انان گردهــم یآ� در روز بعــد‪ ،‬بــه فوریــت واکنــش نشــان بدهنــد‪.‬‬ ‫نداشــته انــد‪ ،‬امــا برایشــان مهــم بــوده کــه بــا زدن یــی از سـ ن‬
‫اینکــه توانســته انــد بــه ایــن رسعــت محــل کار خانــم اخــوان را شناسـ یـا� کننــد و او را جلــوی محــل کارش بکشــند‪ ،‬حکایــت از تــوان‬
‫ـا� حکومــت ســابق اســت‪.‬‬ ‫ـا� قابــل توجــه تروریســت هــا دارد کــه قاعدت ـاً‪ ،‬نتیجــه همــکاری ین�وهــای اطالعـ ت‬ ‫اطالعـ ت‬

‫از قبــل پیــش بیـ نـی مــی شــد کــه واکنــش تندروهــا بــه هرگونــه اعــام وجــود فعــاالن حقــوق اقلیــت هــای جنــی شــدید باشــد‪ ،‬امــا‬
‫کشــته شــدن خانــم اخــوان در یــک علمیــات انتحــاری همــه را شــوکه کــرده اســت‪.‬‬

‫ـا� تروریســت هــا نداشــته‪ .‬طبیعت ـاً شــبکه عملیـ ت‬

‫ـا� آنهــا‪،‬‬ ‫ـتگ�ی رستیــپ ســماعی تأثـ یـری بــر تــوان عملیـ ت‬
‫بــه نظــر مــی رســد کــه دسـ ی‬
‫گسـ تـرده تــر از آن اســت کــه بــه چنــد نفــر خــاص وابســته باشــد‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۸‬اردیبهشت ‪ ۲۸ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� برابــر ب ـرای اقلیــت هــای جنــی‪ ،‬تأثـ یـر خــود را در جلســه امــرور مجلــس‬ ‫تهدیــد جـ ن‬
‫ـا� «فداییــان اســام» علیــه حامیــان قوانـ ی ن‬
‫ـ� نامــه داخــی مجلــس تغیـ یـر کنــد و در‬ ‫موسســان گذاشــته اســت‪ ۲۲ .‬نفــر از نماینــدگان در نامــه ای مشـ تـرک خواســته انــد کــه آیـ ی ن‬
‫آن‪ ،‬الـزام «علـ نـی بــودن همــه رأی گـ یـری هــا» برداشــته شــود‪ .‬استداللشــان ایــن اســت کــه ایــن شــیوه رأی گـ یـری ممکــن اســت باعــث‬
‫شــود تــا در هنــگام تصمیــم گـ یـری بــر رس موضوعــات حســاس‪ ،‬بعـ ضـی از نماینــدگان احتیــاط کننــد‪ .‬نامــه ایــن ‪ ۲۲‬نفــر بــا اعـ تـراض‬
‫شــدید تعــدادی از نماینــدگان دیگــر مواجــه شــده کــه امضــا کننــدگان نامــه را بــه مرعــوب شــدن در مقابــل تهدیــد تروریســت هــا‬

‫‪60‬‬
 ‫متهــم کــرده انــد‪.‬‬

‫ـ� نامــه داخــی مجلــس موسســان‪ ،‬کــه تنهــا چهــار روز بعــد از افتتــاح آن بــه تصویــب رســیده‪ ،‬مقــرر شــده کــه بـرای رعایــت‬ ‫در آیـ ی ن‬
‫شــفافیت حداکـ ثـری تمــام رأی گـ یـری هــا علـ نـی باشــد و جلســات مجلــس هــم بــه طــور مســتقیم بـرای اطــاع عمــوم پخــش شــوند‪.‬‬
‫امــا بــه نظــر مــی رســد کــه عــده ای از نماینــدگان بــه ایــن فکــر افتــاده انــد کــه ممکــن اســت رأی هـ یـا� کــه در جلســات مجلــس مــی‬
‫ـا� داشــته باشــد‪ .‬یــی از امضــا کننــدگان نامــه ‪ ۲۲‬نفــری در سـ ن‬
‫ـخنا� در دفــاع از غـ یـر علـ نـی شــدن رأی گـ یـری‬ ‫دهنــد برایشــان تبعـ ت‬
‫هــا مــی گویــد کــه عــده ای از نماینــده هــا از دیــروز نگـران امنیتشــان شــده انــد و ایــن تــرس‪ ،‬بــر مـ ت ن‬
‫ـ� قانــون اســایس آینــده تأثـ یـر‬
‫خواهــد گذاشــت‪« :‬ممکــن اســت در بعـ ضـی از رأی گـ یـری هــا‪ ،‬رسنوشــت یــک اصــل حســاس از قانــون اســایس بــر اثــر جابهجــا شــدن‬
‫ـ� مــی کننــد کــه تــرس از تروریســت هــا‪ ،‬حـ تـی بــر رأی ‪۳ – ۴‬‬ ‫‪ ۳ – ۴‬رأی تغیـ یـر کنــد‪ .‬آیــا موافقــان علـ نـی بــودن رأی گـ یـری هــا تضمـ ی ن‬
‫نفــر از نماینــده هــای مجلــس موسســان هــم تأثـ یـر نگــذارد؟»‬

‫نهایتــا درخواســت ایــن ‪ ۲۲‬نماینــده بــا حمایــت مجلــس مواجــه نمــی شــود وبــه جـ یـا� نمــی رســد‪ ،‬امــا فضــای مخالفــت بــا آن در‬
‫جلســه علـ نـی هــم چنــدان پررنــگ نیســت‪ .‬یــی از مدافعــان یغ�علـ نـی شــدن رای گـ یـری هــا مــی گویــد تعــداد دیگــری از نماینــدگان‬
‫تاث�گــذاری تــرور در فضــای ســیایس کشــور‪ ،‬بیــش از‬ ‫هــم بــا ایــن خواســت موافقنــد امــا نظرشــان را علـ نـی بیــان نمــی کننــد‪ .‬شــاید ی‬
‫ـری باشــد کــه تصــورش را داشــته ایــم‪ .‬بــه خاطــر تأثـ یـر عملیــات انتحــاری دیــروز بــر بحــث هــای نماینــدگان‪ ،‬خالصــه گـزارش‬ ‫آن چـ ی ز‬
‫آن را بـرای رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪.‬‬

‫بعــد از ارســال گـزارش مجلــس‪ ،‬گـزارش هــای رســیده از وزارتخانــه هــا را مــی بینیــم کــه در یــی از آنهــا‪ ،‬وزارت کشــور از تصمیــم‬
‫‪ ۶‬تشــکل ســیایس بـرای راهپیمـ یـا� در واکنــش بــه تــرور دیــروز خـ بـر داده اســت‪« .‬حــزب کمونیســت ایـران»‪« ،‬جبهــه مــی»‪« ،‬حــزب‬
‫ـا�» بــه وزارت کشــور اطــاع داده انــد کــه مــی‬ ‫سوســیال دموکـرات»‪« ،‬جبهــه جمهوریــت»‪« ،‬حــزب لیـ بـرال» و «حــزب جامعــه جهـ ن‬
‫خواهنــد روز شــنبه در مرکــز تهـران راهپیمـ یـا� برگـزار کننــد‪ .‬متقاضایــان راهپیمـ یـا� بایــد یــک هفتــه جلوتــر بــه وزارت کشــور اطــاع‬
‫گ‬
‫بدهنــد تــا آمــاد� هــای الزم از نظــر امنیـ تـی و ترافیــی صــورت بگـ یـرد ویل در مواقــع اضط ـراری مــی تواننــد زودتــر از یــک هفتــه‬
‫هــم ایــن کار را انجــام بدهنــد‪ .‬گـزارش وزارت کشــور مــی گویــد بــا توجــه بــه اینکــه درخواســت راهپیمـ یـا�‪ ،‬در واکنــش بــه عملیــات‬
‫تروریسـ تـی دیــروز اســت‪ ،‬وزارتخانــه منطقــا بایــد ایــن درخواســت را مــورد خــاص تلقــی کنــد و از پلیــس بخواهــد بـرای برگـزاری آن‬
‫ـ� حــال تــاش کــرده کــه ‪ ۶‬تشــکل متقــا�ض راهپیمـ یـا� را از تصمیــم خــود منــرف‬ ‫همــکاری کنــد‪ .‬طبــق گ ـزارش‪ ،‬وزارتخانــه در عـ ی ن‬
‫کنــد‪ ،‬بــا ایــن اســتدالل کــه نگـران حملــه مجــدد تروریســت هــا بــه راهپیمـ یـا� اســت‪ ،‬امــا ‪ ۵‬تــا از تشــکل هــا زیــر بــار نرفتــه انــد‪ .‬در‬
‫گـزارش وزارت کشــور آمــده ایــن تشــکل هــا اســتدالل کــرده انــد کــه اگــر قـرار باشــد بــه خاطــر احتمــال عملیــات تروریسـ تـی راهپیمـ یـا�‬
‫برگ ـزار نشــود‪ ،‬بــه معـ نـی آن اســت کــه اح ـزاب اساس ـاً هیــچ وقــت نبایــد در مــورد موضوعــات مــورد حساســیت تروریســت هــا‬
‫بگ�نــد‪.‬‬
‫ـ� گردهمآییهـ یـا� مــورد حملــه قـرار ی‬ ‫راهپیمـ یـا� کننــد چــون همیشــه ایــن خطــر وجــود دارد کــه چنـ ی ن‬

‫ـ� ‪ ۶‬تشــکل مایــل بــه راهپیمـ یـا�‪ ،‬تنهــا یــی بعــد از هشــدار امنیـ تـی وزارت کشــور در مــورد احتمــال وقــوع علمیــات تروریسـ تـی از‬ ‫از بـ ی ن‬
‫ـا� اســت‪ .‬اعضــای ایــن حــزب‪ ،‬عمدتــا از مســئوالن یــا فعــاالن ســیایس محافظــه‬ ‫تصمیــم خــود منــرف شــده کــه حــزب جامعــه جهـ ن‬
‫کار در زمــان جمهــوری اســامی هســتند کــه بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬در دیــدگاه هــای قبــی تجدیــد نظــر کــرده انــد‪ .‬جالــب اســت که‬
‫برنامــه کار اصــی ایــن حــزب‪ ،‬مشــخصا نزدیــی همــه جانبــه ایـران بــه آمریــکا و عــادی ســازی کامــل روابــط بــا ارساییــل اســت‪ .‬اینکــه‬
‫واقعـاً تغیـ یـر عقیــده داده انــد یــا نــه را خــدا مــی دانــد‪ ،‬امــا بــه طــور کیل در جامعــه ســیایس ایـران بــا شــک و تردیــد بــه آنهــا نــگاه‬
‫مــی شــود‪ .‬اعــام ش�کــت اولیــه در راهپیمـ یـا� شــنبه و بعــد منــرف شــدن رسیعشــان بعــد از هشــدار امنیـ تـی وزارت کشــور هــم‬
‫نکتــه قابــل توجهــی اســت‪ .‬ظاهـراً ب� میــل نبــوده انــد کــه در راهپیمـ یـا� شــنبه در کنــار بقیــه تشــکل هــا حــا�ض باشــند‪ ،‬امــا نــه ایــن‬
‫ـا� هــم تــن بدهنــد!‬ ‫قــدر کــه بــه خاطــرش بــه ریســک جـ ن‬

‫‪61‬‬
 ‫جمعه ‪ ۹‬اردیبهشت ‪ ۲۹ / ۱۳۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� دو تیــم پرســپولیس و اســتقالل برگـزار مــی شــود‪ .‬بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬اســم تعــدادی از تیــم هــای‬ ‫دار� پایتخــت بـ ی ن‬
‫امــروز ب‬
‫ت‬
‫فوتبــال ای ـران عــوض شــد و عــده ای هــم بــه دنبــال تغیـ یـر نــام تیــم اســتقالل بودنــد امــا ایــن خواســت‪ ،‬بــا مخالفــت گســرده‬
‫هــواداران تیــم مواجــه شــد و نهایتـاً بــه جـ یـا� نرســید‪ .‬مــن و ســارا و ســامان امــروز ســه تـ یـا� مـ ن ز‬
‫ـرل هســتیم و بــازی را بــا هــم مــی‬
‫بینیــم‪.‬‬

‫دار� پایتخــت بعــد از آزاد شــدن حضــور تماشــاگران زن در استادیومهاســت‪ .‬جمهــوری اســامی در‬ ‫ـ� ب‬‫بــازی امــروز‪ ،‬درواقــع اولـ ی ن‬
‫طــول هفــت دهــه عمــر خــود در مقابــل ورود زنــان بــه اســتودیوم هــای فوتبــال ایســتاد‪ .‬هرچنــد بــا پیگـ یـری هــای مدافعــان حقــوق‬
‫ورز� (بــه جــز شــنا) موافقــت کــرد‪ ،‬امــا تــا آخــر حا�ض‬
‫زنــان‪ ،‬حکومــت بــه تدریــج بــا حضــور خانــم هــا در ســالن هــای رس پوشــیده ش‬
‫نشــد بــر رس حضــور زنــان در اســتادیوم هــای فوتبــال انعطــاف نشــان دهــد‪ .‬ظاهـرا تعــداد بســیار بیشـ تـر تماشــاچیان حــا�ض در‬
‫ـران گسـ تـرده ای از «اختــاط زن و‬ ‫ورز� دیگــر‪ ،‬مســئوالن وقــت را نگ ـران مـ ی ز‬
‫اســتادیوم هــای فوتبــال در مقایســه بــا مــکان هــای ش‬
‫مــرد» کــرده بــود کــه بــا موازیــن حکومــت ســابق مطابقــت نداشــت‪.‬‬

‫بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬کارگروهــی متشــکل از پلیــس‪ ،‬وزارتخانــه زنــان و وزارتخانــه ورزش مســئول برنامــه ریــزی بـرای حضــور زنــان‬
‫در اســتادیوم هــای فوتبــال شــدند‪ .‬دغدغــه اصــی کار گــروه‪ ،‬زمینــه ســازی ایــن حضــور بــه نحــوی بــود کــه تماشــاگران مــرد‪ ،‬کــه‬
‫بعضــا در میــان آنهــا اوبــاش هــم حضــور دارنــد‪ ،‬بـرای تماشــاگران زن مشــکل ایجــاد نکننــد‪ .‬یــی از ابتــکارات ایــن کارگــروه‪ ،‬دعــوت‬
‫از مســئوالن و کلــوپ هــای هــواداران تیــم هــای اصــی فوتبــال کشــور و سـ پـردن مســئولیت کنـ تـرل رفتــار هــواداران تیــم هــا بــه خــود‬
‫باشــگاه هــا بــود‪ .‬ایــن کارگــروه‪ ،‬بــا تمــام تیــم هــا اتمــام حجــت کــرد کــه مــوارد اثبــات شــده مزاحمــت بـرای تماشــاگران زن ‪ -‬در کنــار‬
‫ـ� بــه داور یــا خشــونت علیــه هــواداران و اعضــای تیــم حریــف‪ -‬جــزو‬ ‫ـر قومــی‪ ،‬توهـ ی ن‬
‫ـ� آمـ ی ز‬
‫مــوارد دیگــری همچــون شــعارهای توهـ ی ن‬
‫«تخلفــات شــدید» بــه حســاب آمــده و منجــر بــه مجــازات کیل تیــم خواهــد شــد‪ .‬ایــن مجــازات‪ ،‬مــی توانســت از جریمــه نقــدی‬
‫ـ� کننــده ای روی‬ ‫ش�وع شــود و حـ تـی بــه کــر امتیــاز یــا محــروم شــدن تیــم از یــک یــا چنــد بــازی بینجامــد و در عمــل‪ ،‬تأثـ یـر تعیـ ی ن‬
‫ـ� فضـ یـا� بــود کــه در تمــام تیــم هــای فوتبــال‪ ،‬گــروه هـ یـا� از هــواداران متعصــب وظیفــه‬ ‫رسنوشــت تیــم هــا داشــته باشــد‪ .‬در چنـ ی ن‬
‫برقـراری نظــم در زمینــه هــای گوناگــون و از جملــه تســهیل حضــور تماشــاچیان زن در اســتادیوم هــا را فراهــم آورنــد کــه نتیجــه‬
‫آن‪ ،‬در مجمــوع مثبــت بــود‪.‬‬

‫ـ� بــار بعــد از تغیـ یـر رژیــم اســت کــه حــدود ‪ ۱۰۰‬هـزار تماشــاچی بـرای تماشــای یــک بــازی فوتبــال جمــع‬‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬امــروز اولـ ی ن‬
‫ـ� نســبت‪ ،‬کار ســازماندهی تماشــاچیان هــم ســخت تــر بــوده‪ .‬آنچــه وضعیــت امــروز را پیچیــده تــر مــی کنــد‬ ‫شــده انــد و بــه همـ ی ن‬
‫ایــن اســت کــه ین�وهــای پلیــس‪ ،‬عمدتـاً بــر مقابلــه بــا خطرهــای تروریسـ تـی احتمــایل متمرکــز شــده انــد و در نتیجــه‪ ،‬باراصــی کنـ تـرل‬
‫فضــای اســتادیوم بــه دوش کلــوپ هــای هــواداران پرســپولیس و اســتقالل اســت‪.‬‬

‫خ�هــا‬
‫هرچنــد در طــول مســابقه‪ ،‬شــش دانــگ حــواس ســامان متوجــه بــازی اســت ویل مــن وســارا دل تــوی دلمــان نیســت و دائــم ب‬
‫را چــک مــی کنیــم‪ .‬اگــر آدم هــای «فداییــان اســام» یــا هــر جــای دیگــر بخواهنــد امــروز وســط ایــن همــه جمعیــت خودشــان را‬
‫‪-‬مثـا ً در اعـ تـراض بــه حضــور زن هــا در اســتادیوم – منفجــر کننــد‪ ،‬یــک فاجعــه بــه تمــام معنــا خواهــد بــود‪ .‬پــرت بــودن حــواس‬
‫مــا دو تــا از بــازی و چــک کــردن مــدام موبایــل هایمــان‪ ،‬آخــرش اعصــاب ســامان را خــورد مــی کنــد‪ .‬بــا غیــظ تلویزیــون را خامــوش‬
‫مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬شــماها دوتــا کــه بــازی را تماشــا نمــی کنیــد‪ ،‬مــن هــم مــی روم بــازی را تنهـ یـا� در اتاقــم مــی بینــم‪ ».‬حــق‬
‫دارد! ســارا دســتش را مــی گـ یـرد و قــول مــی دهــد دیگــر جــز تماشــای فوتبــال هیــچ کار دیگــری انجــام ندهیــم‪ .‬ســامان کمــی غرولنــد‬
‫مــی کنــد ویل رسانجــام را�ض مــی شــود و دوبــاره پــای تلویزیــون مــی نشــیند‪.‬‬

‫ـ� وقـ تـی صبــح بــه ســامان گفتیــم مــا هــم مــی خواهیــم بــا او بــازی را‬
‫مــن و ســارا هیــچ کــدام فوتبــایل نیســتیم و ب ـرای همـ ی ن‬
‫تماشــا کنیــم‪ ،‬از شــادی در پوســت خــودش نمــی گنجیــد‪ .‬طبیعــی اســت کــه وقـ تـی وســط بــازی دیــد حــواس مــن و مــادرش بــه‬
‫بــازی نیســت‪ ،‬عصـ بـی شــد‪ .‬بــه هــر ترتیــب‪ ،‬تــا آخــر بــازی دنــدان روی جگــر مــی گذاریــم و حواســمان را بــه مســابقه مــی دهیــم‬
‫گ‬
‫کــه واقعــا هــم بــازی قشــن� اســت‪ .‬بــه قــول ســارا انــگار حضــور تماشــاچیان زن در وزرشــگاه‪ ،‬باعــث مــی شــود فوتبالیســت هــا‬

‫‪62‬‬
 ‫«جوگـ یـر» شــوند و بیشـ تـر مایــه بگذارنــد!‬

‫خوشــبختانه تــا آخــر بــازی هیــچ اتفــاق بــدی نمــی افتــد‪ .‬کلــوپ هــای هــواداران دو تیــم بــه شــدت مایــه گذاشــته انــد تــا نظــم و‬
‫ـران زیــادی هــم موفــق بــوده انــد‪ .‬البتــه مســاوی شــدن (‪ )۱-۱‬دو تیــم هــم در آرامــش‬ ‫ترتیــب در باالتریــن ســطح حفــظ شــود و بــه مـ ی ز‬
‫نسـ بـی تماشــاچی هــا ب� تأثـ یـر نبــوده اســت‪ .‬یــادم اســت در زمــان جمهــوری اســامی هــر وقــت پرســپولیس و اســتقالل مســاوی مــی‬
‫شــدند – کــه اغلــب هــم مــی شــدند – خیــی هــا ایــن نتیجــه را نتیجــه دخالــت پشــت پــرده دســتگاه هــای امنیـ تـی ب ـرای آرام نگــه‬
‫ـ� تماشــاچیان مــی دانســتند و بــه حکومــت فحــش مــی دادنــد‪ .‬ایــن بــار‪ ،‬حداقــل تــا آنجـ یـا� کــه مــن اطــاع دارم‪ ،‬هیــچ توطئــه‬ ‫داشـ ت ن‬
‫پشــت پــرده ای در کار نبــود! ویل بــه نظــر مــی رســد کــه کال ً وقـ تـی دو تیــم اصــی پایتخــت بــا هــم بــازی دارنــد‪ ،‬از تــرس نباخـ ت ن‬
‫ـ� ایــن‬
‫قــدر احتیــاط مــی کننــد کــه بیشـ تـرین نتیجــه قابــل انتظــار‪ ،‬مســاوی اســت‪.‬‬

‫بــا وجــود تمــام شــدن مســابقه‪ ،‬مــن تــا قبــل از اینکــه خیابــان هــا خــایل شــود کمــاکان دل تــوی دلــم نیســت‪ .‬ســارا کمـ تـر از مــن‬
‫خ�هاســت‪ .‬دو – ســه ســاعت بعــد از پایــان بــازی‪ ،‬کــم کــم اط ـراف‬ ‫اسـ تـرس دارد ویل او هــم مرتــب در حــال زیــر و رو کــردن ب‬
‫اســتادیوم خلــوت مــی شــود و بــه نظــر مــی رســد کــه دیگــر دلیــی بـرای نگـر نا� وجــود نــدارد‪ .‬شــبکه دوی تلویزیــون (دولـ تـی) تصاویــر‬
‫اســتادیوم «ایـران» محــل برگـزاری بــازی را از هلیکوپـ تـر نشــان مــی دهــد کــه تقریبـاً خلــوت شــده اســت‪.‬‬

‫ایــن ورزشــگاه‪ ،‬تنهــا اســتادیوم ‪ ۱۰۰‬هـزار نفــری ســاخته شــده در دوران جمهــوری اســامی اســت کــه بعــد از درگذشــت رهـ بـر اســبق‬
‫جمهــوری اســامی و تحــت نــام «اســتادیوم امــام خامنــه ای» ســاخته شــد‪ .‬تــا قبــل از ســاخته شــدن آن‪ ،‬تنهــا اســتادیوم ‪ ۱۰۰‬هـزار‬
‫نفــری فوتبــال ایـران‪ ،‬اســتادیوم قدیمــی»آزادی» بــود کــه در ســال ‪ ۱۳۵۰‬و تحــت عنــوان «ورزشــگاه آریامهــر» ســاخته شــده بــود‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۱۰‬اردیبهشت ‪ ۳۰ / ۱۴۲۹‬آوریل ‪۲۰۵۰‬‬

‫از دیشــب ین�وهــای پلیــس اطـراف محــل پیــش بیـ نـی شــده بـرای راهپیمـ یـا� (میــدان ونــک تــا میــدان تجریــش) را تحــت نظــر گرفتــه‬
‫انــد‪ .‬از ماشـ ی ن‬
‫ـ� هــای پــارک شــده گرفتــه تــا ســطل آشــغال هــا را بــرریس کــرده انــد تــا در آنهــا بمـ بـی کار گذاشــته نشــده باشــد‪.‬‬

‫راهپیمـ یـا� از ســاعت ‪ ۱۰‬صبــح ش�وع مــی شــود و هــر ‪ ۵‬تشــکل فراخــوان دهنــده («حــزب کمونیســت ایـران»‪« ،‬جبهــه مــی»‪« ،‬حــزب‬
‫سوســیال دموکـرات»‪« ،‬جبهــه جمهوریــت» و «حــزب لیـ بـرال») بــا پالردهــای اختصــایص خــود در آن ش�کــت کــرده انــد‪ .‬بنابــه تخمـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫وزارت کشــور بـ ی ن‬
‫ـ� ‪ ۸۰‬تــا ‪ ۹۰‬ه ـزار نفــر در راهپیمـ یـا� ش�کــت کــرده انــد کــه البتــه‪ ،‬بــه مراتــب از راهپیمـ یـا� ‪ ۱۸‬فروردیــن طرفــداران‬
‫ـو� قبــل از رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬بســیار کوچکـ تـر‬‫جمهــوری اســامی بیشـ تـر اســت‪ ،‬امــا در مقایســه بــا راهپیمــا� هــای میلیـ ن‬
‫ی‬
‫اســت‪ .‬راهپیمـ یـا� هــای انجــام شــده در دی مــاه‪ ،‬آنچنــان انبــوه بودنــد کــه حــاال حاالهــا‪ ،‬افــکار عمومــی هــر تجمعــی را ناخــودآگاه‬
‫بــا آنهــا مقایســه مــی کنــد‪.‬‬

‫تقریب ـاً تمــام شــعارها در محکــوم کــردن تــرور اســت‪ .‬انجمــن دفــاع از اقلیــت هــای جنــی تصمیــم گرفتــه بــه جــای پالکاردهــای‬
‫مربــوط بــه حقــوق ایــن اقلیــت هــا‪ ،‬رصفــا بــا شــعار محکومیــت تــرور در راهپیمـ یـا� حــا�ض شــود‪ .‬تصمیمــی کــه چــه بســا بــا‬
‫تهدیدهــای جـ ن‬
‫ـا� موجــود علیــه اعضــای ایــن انجمــن ب� ارتبــاط نباشــد‪.‬‬

‫اغلــب کارکنــان دفـ تـر رئیــس جمهــور در روزهــای شــنبه بــه طــور نیمــه وقــت کار مــی کننــد (بــه جــای روزهــای پنجشــنبه کــه ســابقاً‬
‫روز «نیمــه تعطیــل» ادارات دولـ تـی بــود) ویل خیــی هــا از جملــه خــود مــن و رئیــس جمهــور‪ ،‬شــنبه هــا تــا آخــر وقــت در دفـ تـر مــی‬
‫مانیــم‪ .‬معمــوال ً شــنبهها نهــار را بــا رئیــس جمهــور بــا هــم مــی خوریــم‪.‬‬

‫ـر نهــار آقــای امیـ نـی ابـراز امیــدواری میکنــد کــه امــروز هــم مثــل دیــروز بــه خـ یـر بگــذرد‪ .‬مــی گویــد تعــداد زیــادی از مأمــوران‬
‫رس مـ ی ز‬
‫ـ� مــردم هســتند و نگـران فشــاری اســت کــه بــر ین�وهــای پلیــس و وزارت اطالعــات مــی آیــد کــه بایــد‬ ‫امنیـ تـی بــا لبــاس شــخیص بـ ی ن‬

‫‪63‬‬
‫مرتــب بــه دالیــل گوناگــون در حالــت آمــاده بــاش یــا نیمــه آمــاده بــاش باشــند‪ .‬رئیــس جمهــور اعتقــاد دارد کــه تعــداد ین�وهــای‬
‫کا� نیســت و فرآینــد اســتخدام و آمــوزش ین�وهــای جدیــد هــم زمانـ بـر‬‫پلیــس و وزارت‪ ،‬بـرای کنـ تـرل اوضــاع امنیـ تـی پیچیــده فعــی ف‬
‫اســت‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بخــش اصــی وظایــف امنیـ تـی حکومــت در مقاطــع بحـر نا� بــر عهــده ســپاه و بســیج بــود؛ ویل‬
‫االن در غیــاب ین�وهــای معــادل آنهــا‪ ،‬افزایــش تهدیدهــای تروریسـ تـی‪ ،‬اخ ـراج بســیاری از پرســنل ســابق پلیــس و تصفیــه کامــل‬
‫ین�وهــای معــاون امنیــت داخــی وزارت اطالعــات‪ ،‬مدیریــت بحـران بســیار ســخت تــر انجــام مــی شــود‪.‬‬

‫وســط غــذا خــوردن هســتیم کــه سیســتم خـ بـری کامپیوتــر رئیــس جمهــور ش�وع مــی کنــد بــه صــدا کــردن‪ .‬رئیــس جمهــور صفحــه‬
‫خـ بـر را بــاز مــی کنــد و بــا هیجــان خـ بـر را مــی خوانــد‪ .‬مامــوران لبــاس شــخیص دو مهاجــم انتحــاری را در دو نقطــه مختلــف‬
‫ـتگ� کــرده انــد کــه بــه طــور همزمــان در آســتانه منفجــر کــردن جلیقــه هــای انفجــاری بــوده انــد‪ .‬هــر دوی‬
‫راهنمـ یـا� شناسـ یـا� و دسـ ی‬
‫ش‬
‫ـتگ�ی‪ ،‬بــا خــوردن کپســول هــای ســم کــه در دهانشــان بــوده خودکــی کــرده انــد‪ .‬هــر چنــد بــا رسعــت بــه‬ ‫آنهــا در لحظــه دسـ ی‬
‫بیمارســتان منتقلشــان کــرده انــد‪ ،‬بعیــد اســت کــه جــان ســالم بــه در بب�نــد‪.‬‬

‫بــه رئیــس جمهــور یــادآوری مــی کنــم کــه انفجارهــای روز قبــل از انتخابــات همزمــان انجــام شــدند و امــروز هــم ایــن دو نفــر‪،‬‬
‫بــه طــور همزمــان مــی خواســته انــد خودشــان را منفجــر کننــد‪ .‬رئیــس جمهــور در تأییــد حرفــم مــی گویــد‪« :‬ظاهـراً الگــوی ثابــت‬
‫عملیاتشــان همـ ی ن‬
‫ـ� اســت کــه اگــر بتواننــد چنــد جــا را بــا هــم منفجــر کننــد‪ »...‬هنــوز کام ـا ً حرفــش را تمــام نکــرده کــه دوبــاره‬
‫صــدای سیســتم خـ بـری بلنــد مــی شــود‪.‬‬

‫هــر دو جلــوی مانیتــور خشــکمان مــی زنــد‪ .‬تروریســت دیگــری موفــق شــده در نزدیــی ســاختمان رادیــو – تلویزیــون رسارسی ایـران‬
‫ـا� شــده انــد و‬ ‫خــودش را در داخــل جمعیــت منفجــر کنــد‪ .‬شــدت انفجــار چنــان قــوی بــوده کــه حداقــل ‪ ۶ -۵‬نفــر در جــا متـ ش‬
‫حــدود ‪ ۳۰‬نفــر دیگــر زخمــی شــده انــد کــه حــال تعــدادی از آنهــا بــه شــدت وخیــم اســت‪ .‬ترســناک اســت کــه ین�وهــای امنیـ تـی از‬
‫قبــل انتظــار عملیــات احتمــایل تروریسـ تـی را داشــتند ویل تروریســت هــا آخــرش کار خودشــان را کردنــد‪ .‬درواقــع تنهــا ســه روز بعــد‬
‫ـ� عملیــات انتحــاری موفــق‪ ،‬دومــی را بــا تعــداد تلفــات بیشـ تـر انجــام داده انــد‪.‬‬
‫از اولـ ی ن‬

‫ـ� راجــع بــه انفجــار امروز‪.‬رنــگ‬‫بــه فاصلــه چنــد دقیقــه تمــام شــبکه هــای خـ بـری اصــی دنیــا ش�وع مــی کننــد بــه برکینــگ نیــوز رفـ ت ن‬
‫رئیــس جمهــور کامـا ً پریــده اســت‪ .‬ایــن قــدر بــه هــم ریختــه اســت کــه بــدون آنکــه از مــن پب�ســد غذایــم تمــام شــده یــا نــه زنــگ‬
‫مــی زنــد بیاینــد غذاهــای نیمــه خــورده را بب�نــد‪.‬‬

‫‪64‬‬
 ‫فصل هفتم‬
‫همکاری با القاعده برای منفجر کردن‬
‫سفارتخانه‌های ایران؟‬

‫‪65‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۱‬اردیبهشت ‪ ۱ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫تــازه از خــواب بیــدار شــده ام کــه تلفــن زنــگ مــی زنــد‪ .‬رئیــس جمهــور اســت‪ .‬مــی گویــد بــه خاطــر عملیــات انتحــاری دیــروز‪،‬‬
‫تصمیــم گرفتــه در جلســه امــروز هیــأت دولــت‪ ،‬فرماندهــان ارتــش و پلیــس هــم حــا�ض باشــند‪ .‬در جــواب مــن کــه مــی پرســم‬
‫گ‬
‫الزم اســت بــا آنهــا هماهنــی کــم یــا نــه‪ ،‬مــی گویــد کــه خــودش شــخصاٌ بــه فرمانــده ارتــش و وزیــر کشــور (مقــام مافــوق فرمانــده‬
‫ـ� طــور معــاون اول اطــاع داده‪ .‬از مــن مــی خواهــد کــه بــه ســایر اعضــای هیــأت دولــت خـ بـر بدهــم و از بابــت‬ ‫پلیــس) و همـ ی ن‬
‫ـا� بــودن تصمیمــش عذرخواهــی مــی کنــد‪.‬‬ ‫ناگهـ ن‬

‫محتاطانــه مــی گویــم کاش رئیــس جمهــور تصمیمشــان را همــان دیــروز مــی گرفتنــد چــون ایــن طــور کــه همــه دم جلســه مطلــع‬
‫گ‬
‫مــی شــوند‪ ،‬بــه ایــن معـ نـی اســت کــه بــا آمــاد� کمــی در بحــث هــا ش�کــت خواهنــد کــرد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور انتقــادم را قبــول دارد و مــی گویــد روز پیــش آن قــدر ذهنــش درگـ یـر عملیــات انتحــاری شــده کــه بــه طــور کیل‬
‫ـا� کارگــر) اســت و در شــهرهای مختلــف راهپیمـ یـا� برگـزار مــی شــود‪ .‬بــه شــدت نگـران‬ ‫فرامــوش کــرده امــروز اول مــاه مــه (روز جهـ ن‬
‫اســت کــه امــروز هــم در راهپیمـ یـا� هــا حمــات تروریسـ تـی جدیــدی بشــود و فکــر مــی کنــد بـرای برگـزاری جلســه مشـ تـرک هیــأت‬
‫دولــت و فرماندهــان‪ ،‬یــک روز را هــم نبایــد ازدســت داد‪ .‬رودربایسـ تـی را کنــار مــی گــذارم و مــی گویــم کــه اگــر شــورای عــایل امنیــت‬
‫مــی ش�وع بــه کار کــرده بــود‪ ،‬ایــن طــور مســائل امنیـ تـی وابســته بــه شــخص رئیــس جمهــور نمــی شــد کــه مجبــور بشــود صبــح‬
‫ـد� ســکوت برقـرار مــی شــود کــه نشــان مــی دهــد خوشــش‬ ‫اول وقــت شــخصاً بـرای دعــوت فرماندهــان زنــگ بزنــد‪ .‬پشــت خــط مـ ت‬
‫ـ� اســت کــه دســتور جلســه اول امــروز‪ ،‬بحــث تجدیــد ســاختار شــورا باشــد‪».‬‬ ‫نیامــده‪ .‬نهایتــا مــی گویــد‪« :‬در ذهــن خــودم هــم همـ ی ن‬

‫ـا� دیرهنــگام در مــورد جلســه عذرخواهــی مــی کنــد‪.‬‬ ‫خ�رسـ ن‬‫نشســت هیــأت دولــت کــه ش�وع مــی شــود‪ ،‬رئیــس جمهــور ابتــدا از ب‬
‫مــی گویــد کــه در غیــاب مجلــس و شــوراهای باالدسـ تـی حکومـ تـی‪ ،‬جلســات هیــأت دولــت شــبیه «شــورای انقــاب» در اوایــل روی‬
‫کار آمــدن جمهــوری اســامی در ایـران عمــل مــی کنــد کــه بــه طورهمزمــان‪ ،‬انجــام وظایــف مجلــس و دولــت را در ایـران بــه عهــده‬
‫داشــت‪ .‬آقــای امیـ نـی تاکیــد مــی کنــد کــه در غیــاب شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬رسیــع تریــن راه بـرای همفکــری دولــت و فرماندهــان‬
‫نظامــی و انتظامــی دعوتشــان بــه جلســه کابینــه بــوده امــا او مصمــم اســت کــه همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز‪ ،‬دســتورالعمل تجدیــد ســاختار شــورا‬
‫نهـ یـا� شــود‪.‬‬

‫پیــش نویــس دســتورالعمل را همــه از قبــل از عیــد داشــته انــد و نهـ یـا� کــردن آن‪ ،‬زمــان زیــادی نمــی بــرد‪ .‬در بخـ شـی از دســتورالعمل‬
‫ـ� و چهارمـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫ـ� جدیــد در ارتبــاط بــا شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬جلســات عــادی شــورا در دومـ ی ن‬ ‫آمــده کــه تــا زمــان تصویــب قوانـ ی ن‬
‫دوشــنبه هــر مــاه تشــکیل مــی شــود امــا در ش�ایــط خــاص‪ ،‬رئیــس جمهــور مــی توانــد اعضــا را بـرای جلســه اضطـراری فـرا بخوانــد‪.‬‬
‫ـ� جلســه شــورا در دوره جدیــد تشــکیل شــود‪.‬‬ ‫ایــن مــاده‪ ،‬بــه آن معـ نـی اســت کــه همـ ی ن‬
‫ـ� فــردا دوشــنبه بایــد اولـ ی ن‬

‫بعــد از تصویــب دســتورالعمل‪ ،‬وزیــر اقتصــاد اب ـراز امیــدواری مــی کنــد کــه از ایــن بــه بعــد‪ ،‬بحــث هــای امنیـ تـی بــه جلســات‬
‫شــورای عــایل امنیــت مــی منتقــل شــود و بیــش از ایــن جلســات هیــأت دولــت درگـ یـر مســائل امنیـ تـی نباشــد‪ .‬وزیــر اطالعــات مــی‬
‫گویــد‪« :‬آقــای کردپــور‪ ،‬بــاور کنیــد مــا از خــدا مــی خواهیــم کــه هیــچ وقــت در جلســات هیــأت دولــت بحــث امنیـ تـی نشــود ویل‬
‫شــما ببینیــد اخـ یـراً حـ تـی یــک هفتــه بــدون فاجعــه هــم داشــته ایــم یــا نــه؟» آقــای کردپــور جــواب مــی دهــد‪« :‬نگرانیــم ایــن اســت‬
‫کــه مــا داریــم بحــث هــای امنیــت را یــک بعــدی مــی بینیــم و بــه شــنود و تعقیــب و مراقبــت و امثــال اینهــا خالصــه مــی کنیــم‪.‬‬
‫در حــایل کــه مشــکل اصــی مــا در ایــن زمینــه اقتصــادی اســت‪».‬‬

‫وزیــر اقتصــاد‪ ،‬از رئیــس جمهــور اجــازه مــی خواهــد حــدود ‪ ۱۰‬دقیقــه حــرف بزنــد و ســپس بحـ ثـی را در مــورد ابعــاد اقتصــادی بحـران‬
‫امنیـ تـی موجــود ارائــه مــی کنــد کــه مجموعـاً متقاعــد کننــده اســت‪ .‬بــه طــور خالصــه‪ ،‬دلیــل بخـ شـی مهــم از مشــکالت امنیـ تـی فعــی‬
‫را در ایــن مــی دانــد کــه تعــداد ین�وهـ یـا� کــه مســتقیم و غـ یـر مســتقیم درگـ یـر حفــظ امنیــت هســتند یــک دهــم ســابق هــم نیســت‬
‫ـا� مانــده‪ .‬آقــای کردپــور یــادآوری مــی کنــد کــه در گذشــته‪ ،‬بخــش مهمــی از‬ ‫ویل هزینــه امنیـ تـی کشــور تقریب ـاً دســت نخــورده بـ ق‬
‫ین�وهـ یـا� کــه در هنــگام بحـران بــه کمــک حکومــت مــی آمدنــد را اعضــای ســپاه و بســیج تشــکیل مــی دادنــد کــه هــر دو منحــل شــده‬

‫‪66‬‬
‫انــد و همزمــان‪ ،‬بخــش اعظــم ین�وهــای وزارت اطالعــات و بســیاری از ین�وهــای ارتــش و پلیــس هــم تصفیــه شــده انــد‪ .‬مــی گویــد‬
‫همــه اینهــا در حــایل اســت کــه تمــام برکنــار شــدهها (حـ تـی تصفیــه شــده هــای ســپاه و بســیج) هنــوز دارنــد حقــوق مــی یگ�نــد‪.‬‬
‫نتیجــه مــی گـ یـرد‪« :‬در یــک کالم‪ ،‬االن هزینــه هــای امنیـ تـی کشــور بــه شــدت بیشـ تـر از تــوان اقتصــاد ماســت و بــا ایــن ش�ایــط‪،‬‬
‫ـ� کاری نکنیــم‪ ،‬ایــن تعــداد مختــر نـ یـروی‬‫امــکان اســتخدام‪ ،‬آمــوزش و تربیــت ین�وهــای امنیـ تـی جدیــد را نداریــم‪ .‬تــا وقـ تـی چنـ ی ن‬
‫امنیـ تـی کشــور‪ ،‬نمــی تواننــد از پــس تروریســت هــا بــر بیاینــد‪».‬‬

‫ـ� ش�ایطــی‪ ،‬مجموعــه ای از تصمیــم گـ یـری هــای مهــم اقتصــادی مــا روی زمـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫وزیــر اقتصــاد ادامــه مــی دهــد‪« :‬آن وقــت در چنـ ی ن‬
‫مانــده چــون نیازمنــد تصویــب هیــأت دولــت اســت امــا هــر هفتــه اتفــاق جدیــدی مــی افتــد کــه وقــت بــه بحــث در مــورد آنهــا‬
‫نمــی رســد‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور ابـراز امیــدواری مــی کنــد کــه بــا از رسگـ یـری جلســات شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬از ایــن بــه بعــد عمــده بحــث هــای‬
‫امنیـ تـی بــه آن شــورا منتقــل شــود و وقــت بیشـ تـری بـرای تصمیــم گــری هــای اقتصــادی در هیــأت دولــت بـ ق‬
‫ـا� بمانــد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال‪،‬‬ ‫ی‬
‫از اعضــای جلســه مــی خواهــد کــه بــا توجــه بــه حضــور فرماندهــان ارتــش و پلیــس در هیــأت دولــت‪ ،‬دســتورکار اصــی جلســه‬
‫امــروز هــم بحــث امنیــت باشــد‪.‬‬

‫رستیــپ اســدی فرمانــده پلیــس بــا تاییــد صحبــت هــای وزیــر اقتصــاد مــی گویــد کــه بــه نظــر او هــم مشــکل اصــی بودجــه اســت‬
‫و بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬یــادآوری مــی کنــد کــه امــروز بــه مناســبت روز جهـ ن‬
‫ـا� کارگــر در تمــام مراکــز اســتان هــا راهپیمـ یـا� مــی شــود‪.‬‬
‫تاکیــد مــی کنــد کــه بســیاری از کارگ ـران و فعــاالن ســیایس بــه شــدت نگراننــد کــه در قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬اقتصــاد ای ـران بیــش‬
‫ـ� علــت‪ ،‬تــاش هــای پلیــس بـرای منــرف‬ ‫از حــد خصــویص شــود یــا اختیــارات ســندیدکاها بــه رســمیت شــناخته نشــود و بــه همـ ی ن‬
‫کردنشــان از تظاه ـرات امــروز بــه جـ یـا� نرســیده اســت‪ .‬رستیــپ اســدی در نهایــت‪ ،‬نتیجــه گـ یـری نگ ـران کننــده اش را ایــن طــور‬
‫ـ� امنیــت بیــش از ‪ ۳۰‬راهپیمـ یـا� مختلــف در کشــور را دارد؟ مــن کــه فرمانــده‬‫عنــوان مــی کنــد‪« :‬فکــر مــی کنیــد پلیــس توانـ یـا� تضمـ ی ن‬
‫ـوا� را نداریــم و اگــر تروریســت هــا مصمــم باشــند امــروز حمــام خــون بــه‬ ‫ـ� تـ ن‬‫پلیــس هســتم بــه رصاحــت مــی گویــم کــه مــا چنـ ی ن‬
‫راه بیندازنــد‪ ،‬احتمــاال ً کار زیــادی از دســت مــا بــر نمیآیــد‪».‬‬

‫رستیــپ فنـ یـا� فرمانــده ارتــش پیشــنهاد مــی کنــد تــا زمــان تربیــت ین�وهــای امنیـ تـی جدیــد‪ ،‬یــک راه حــل کوتــاه مــدت اســتفاده از‬
‫ین�وهــای ارتــش بـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت شــهرها باشــد و ادامــه مــی دهــد‪« :‬البتــه مــن چــون بــه طــور غـ یـر منتظــره بــه جلســه امــروز‬
‫دعــوت شــدم طــرح حــا�ض و آمــاده ای ب ـرای ارائــه نــدارم ویل اگــر الزم باشــد مــی شــود روی آن کار کــرد‪».‬‬

‫پیشــنهاد کوتــاه و مشــخص فرمانــده ارتــش بـرای اعضــای جلســه یغ�منتظــره اســت‪ .‬خانــم شــمس ســخنگوی دولــت مــی گویــد‪« :‬فکر‬
‫مــی کنــم وارد کــردن هـزاران نـ یـروی مســلح ارتــش بــه داخــل شــهرها و مجــاورت ســاختمان هــای دولـ تـی ریســک بـ ی‬
‫ـاال� دارد‪ .‬آن هــم‬
‫ارتـ شـی کــه همــه اعضــای آن‪ ،‬اســتخدام شــده زمــان جمهــوری اســامی هســتند‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور بــا دقــت گــوش مــی کنــد ویل خــودش حــرف نمــی زنــد‪ .‬معلــوم اســت کــه شــخصاً جمــع بنــدی مشــخیص نــدارد‪.‬‬
‫ـ� جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی محــول‬‫خانــم حافظــی معــاول اول توصیــه مــی کنــد کــه تصمیــم گـ یـری در ایــن مــورد بــه اولـ ی ن‬
‫ـ� فــردا خواهــد بــود‪ .‬مــن هــم صــاح مــی دانــم همـ ی ن‬
‫ـ� کار را‬ ‫ـ� جلســه شــورا همـ ی ن‬
‫شــود‪ .‬رئیــس جمهــور موافــق اســت‪« :‬اولـ ی ن‬
‫بکنیــم‪ ».‬کــی مخالفـ تـی نــدارد‪.‬‬

‫اواخــر جلســه‪ ،‬رستیــپ اســدی مجــددا وقــت صحبــت مــی خواهــد تــا خـ بـری را اعــام کنــد‪« :‬خـ بـر خــوب ایــن اســت کــه راهپیمـ یـا�‬
‫ـا� هــم نیفتــاده اســت‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬البتــه قابــل توجــه اســت کــه تعــداد ش�کــت کننــدگان‬‫هــای امــروز تمــام شــدند و اتفـ ق‬
‫در راهپیمـ یـا� هــا بســیار کــم بــوده‪ .‬در کــرج کــه ت‬
‫بزرگ�یــن راهپیمـ یـا� انجــام شــده‪ ،‬تنهــا ‪ ۲۵‬هـزار نفــر ش�کــت کــرده انــد و در تهـران‪،‬‬
‫حـ تـی ایــن تعــداد هــم جمــع نشــدهاند‪».‬‬

‫انفجــار انتحــاری در راهپیمـ یـا� دیــروز تهـران تأثـ یـر خــودش را گذاشــته اســت‪ .‬نتیجــه واضحــش ایــن شــده خیــی از مــردم ریســک‬

‫‪67‬‬
 ‫نکــرده انــد در راهپیمـ یـا� امــروز ش�کــت کننــد‪ .‬بــه هــر حــال‪ ،‬همـ ی ن‬
‫ـ� کــه کــی کشــته نشــده خــوب اســت‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۲‬اردیبهشت ‪ ۱ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی در زمــان دولــت جدیــد تشــکیل مــی شــود‪ .‬رئیــس جمهــور‪ ،‬دادســتان کل (کــه‬ ‫باالخــره اولـ ی ن‬
‫ـ� تکلیــف قانــون اســایس جدیــد از اختیــارات رئیــس قــوه قضاییــه ســابق هــم برخــوردار اســت)‪ ،‬رئیــس ســتاد کل‬ ‫تــا زمــان تعیـ ی ن‬
‫ین�وهــای مســلح‪ ،‬رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه و وزرای کشــور و اطالعــات و امــور خارجــه در جلســه حــا�ض هســتند‪ .‬بــه عــاوه‪،‬‬
‫فرماندهــان پلیــس و ارتــش بــه عنــوان عضــو مهمــان حضــور دارنــد‪.‬‬

‫مــن هــم اســتثناناً در جلســه حــا�ض هســتم تــا بــه خواســت رئیــس جمهــور‪ ،‬بــه طــور موقــت وظایــف دبـ یـر شــورا را انجــام بدهــم‪.‬‬
‫در همــان ابتــدای جلســه رئیــس جمهــور اعــام مــی کنــد کــه قصــد دارد یاشــار مرنــدی را بــه ســمت دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی‬
‫منصــوب کنــد و از حــا�ض ان مــی خواهــد اگــر نظــر مخالفــی دارنــد بیــان کننــد‪ .‬آقــای مرنــدی از معــروف تریــن زندانیــان ســیایس‬
‫زمــان جمهــوری اســامی و از تصفیــه شــده هــای ســپاه پاســداران اســت کــه در ســال ‪ ،۱۴۲۳‬بــر رس انتقاداتــش بــه نحــوه رفتــار‬
‫ـو� ســه ســاعت و نیمــه‪،‬‬ ‫ســازمان اطالعــات ســپاه بــا زندانیــان امنیـ تـی‪ ،‬از ایــن نـ یـرو اخـراج شــد‪ .‬او بعــد از اخـراج‪ ،‬بــا ضبــط ویدیـ ی‬
‫ـتگ�ی و حکــم زنــدان ‪ ۵‬ســالهاش‬ ‫نمونــه هـ یـا� تــکان دهنــده از رفتــار ســازمان اطالعــات ســپاه بــا زندانیــان را افشــا کــرد کــه بــه دسـ ی‬
‫ـ� مرخصیــش از زنــدان‪ ،‬ویدیــوی دیگــری را‪ ،‬ایــن بــار‬ ‫انجامیــد‪ .‬مواضــع ســیایس او در دوران زنــدان بــه تدریــج تندتــر شــد و در اولـ ی ن‬
‫در انتقــاد از کلیــت نظــام جمهــوری اســامی‪ ،‬منتـ شـر کــرد کــه بــه محاکمــه مجــدد او و صــدور دو ســال دیگــر حکــم زنــدان منجــر‬
‫شــد‪.‬‬

‫تصمیــم رئیــس جمهــور بـرای انتصــاب آقــای مرنــدی بــه ســمت دبـ یـری شــورا‪ ،‬بــا مخالفــت خانــم بـ نـی عامــر وزیــر امــرو خارجــه و‬
‫قــا�ض همـ تـی دادســتان کل مواجــه مــی شــود کــه انتخــاب یــک ســپاهی ســابق ب ـرای یــک ســمت حســاس امنیـ تـی را‪ ،‬بــه طــور کیل‬
‫غلــط مــی داننــد‪ .‬امــا ســایر اعضــای جلســه و بــه ویــژه فرماندهــان ارتــش و پلیــس مدافــع انتصــاب آقــای مرنــدی هســتند‪ .‬دو نفــر‬
‫اخـ یـر حـ تـی معتقدنــد کــه ین�وهـ یـا� ماننــد مرنــدی کــه بــه ســاختار ســپاه و بســیج آشـ ی‬
‫ـنا� کامــل دارنــد و خیــی از فرمانــده هــان ســابق‬
‫را شــخصاً مــی شناســند‪ ،‬بایــد زودتــر از اینهــا جــذب ســاختار امنیـ تـی جدیــد کشــور مــی شــدند‪ .‬نهایت ـاً رئیــس جمهورمصمــم بــه‬
‫انتصــاب یاشــار مرنــدی مــی شــود و بــه مــن ماموریــت مــی دهــد کــه بعــد از جلســه شــخصا بــا او صحبــت کنــم‪.‬‬

‫موضــوع اصــی اولـ ی ن‬

‫ـ� جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬پیشــنهاد رستیــپ فنـ یـا� فرمانــده ارتــش در زمینــه ورود ین�وهــای ارتــش بــه‬
‫شــهرها بـرای کمــک بــه مقابلــه بــا تروریستهاســت کــه در جلســه هیــات دولــت هــم صحبتــش شــده بــود‪.‬‬

‫وزیــر اطالعــات مــی گویــد کــه حضــور ارتــش در شــهرهای مــی توانــد بــه ین�وهــای امنیـ تـی کمــک زیــادی بکنــد ویل در ش�ایطــی کــه‬
‫ین�وهــای ارتـ شـی‪ ،‬تربیــت شــده دوران جمهــوری اســامی هســتند‪ ،‬نمــی شــود تضمـ ی ن‬
‫ـ� کــرد کــه همــه آنهــا وفــاداری الزم را بــه دولــت‬
‫ســکوالر ایـران داشــته باشــند‪ .‬فرمانــده ارتــش در مقابــل‪ ،‬تاکیــد دارد کــه از حــدود ‪ ۱۲۰‬هـزار نـ یـروی ارتــش جمهــوری اســامی‪۴۷ ،‬‬
‫کا� مــورد اعتمــاد هســتند‪ .‬رستیــپ اســدی فرمانــده‬ ‫ـا� مانــده بــه انــدازه ف‬
‫ه ـزار تــای آنهــا تصفیــه شــده انــد و ‪ ۷۳‬ه ـزار نــروی بـ ق‬
‫ی‬
‫ت‬
‫پلیــس بــا او موافــق اســت و مــی گویــد بــا وجــود تمــام کاســی هـ یـا� کــه در عملکــرد ین�وهــای پلیــس وجــود دارد هــم‪ ،‬تاکنــون در‬
‫ـک� در موضوعــات امنیـ تـی دیــده نشــده‪.‬‬ ‫میــان کسـ ن‬
‫ـا� کــه تصفیــه نشــده انــد نشــانه ای از کارشـ ن‬

‫ـ� امنیــت شــهری بیــش از یــک ســاعت طــول مــی کشــد‪ .‬نهایت ـاً تصویــب مــی شــود کــه در‬ ‫بحــث در مــورد دخالــت ارتــش در تأمـ ی ن‬
‫مواقــع خــاص‪ ،‬مث ـا ً در روزهــای انتخابــات و راهپیمـ یـا� هــا‪ ،‬بــه تشــخیص شــخص وزیــر کشــور از ین�وهــای ارتــش ب ـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫ـ�‪،‬‬‫امنیــت در شــهرها اســتفاده شــود ویل ایــن ین�وهــا‪ ،‬در هنــگام حضــور در شــهر کام ـا ً تحــت نظــر وزارتخانــه باشــند‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫تصویــب مــی شــود کــه مجــوز ورود ارتــش بــه شــهرها‪ ،‬هــر مــاه نیازمنــد تمدیــد شــورای عــایل امنیــت مــی باشــد و بــه محــض اینکــه‬
‫کا� آمــوزش دیدنــد‪ ،‬حضــور ارتـ شـی هــا در شــهرها منتفــی شــود‪.‬‬ ‫ن�وهــای امنیـ تـی ف‬
‫ی‬

‫‪68‬‬
‫دســتور کار دیگــر شــورا‪ ،‬تشــکیل «ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی» اســت کــه وزارت کشــور پیشــنهاد آن را داده و اســاس آن‪ ،‬بــر تربیــت‬
‫ین�وهــای داوطلـ بـی قـرار دارد کــه در هنــگام �ض ورت‪ ،‬بــه کمــک دســتگاه هــای نظامــی و امنیـ تـی بیاینــد‪ .‬در واقــع‪ ،‬نوعــی جایگزیــن‬
‫ب ـرای نـ یـروی بســیج اســت کــه در زمــان جمهــوری اســامی وجــود داشــت و در مواقــع نیــاز‪ ،‬ب ـرای کمــک بــه حکومــت وارد میــدان‬
‫مــی شــد‪ .‬وزیــر کشــور مــی گویــد کــه کار تدویــن طــرح تأســیس ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی در ایــن وزارتخانــه بــه پایــان رســیده و‬
‫ـ� حــال‪ ،‬خــود وزیــر در مــورد نتایــج بــرریس هــای‬ ‫مـ ت ن‬
‫ـ� آن را توزیــع مــی کنــد تــا در جلســه بعــد مــورد رأی گـ یـری قـرار گـ یـرد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـا� را ارائــه مــی کنــد کــه عمـاً‪ ،‬بیشـ تـر وقــت جلســه را بــه خــود‬ ‫وزارت کشــور در مــورد تشــکیل ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی توضیحـ ت‬
‫اختصــاص مــی دهــد‪.‬‬

‫ـازما� را جــذب همــکاری داوطلبانــه شــهروندان میدانــد‪.‬‬‫ـ� سـ ن‬ ‫آقــای معصومــی ت‬

‫بزرگ�یــن چالــش موجــود بــر رس راه تشــکیل چنـ ی ن‬
‫توضیــح مــی دهــد کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬حـ تـی در ش�ایطــی کــه حکومــت تنهــا حمایــت یــک پنجــم جامعــه را داشــت‪،‬‬
‫ســازمان بســیج در جــذب نـ یـرو بســیار موفــق عمــل مــی کــرد‪ .‬وزیــر‪ ،‬بخــش هـ یـا� از مقدمــه طــرح پیشــنهادی وزارت کشــور را مــی‬
‫خوانــد کــه تاکیــد دارد توفیــق بســیج در جــذب نـ یـرو‪ ،‬ریشــه در مجموعــه «تبعیض»هـ یـا� داشــت کــه برق ـراری آنهــا در حکومــت‬
‫ـتیا� آســان تــر بــه شــغل هــای دولـ تـی و امــکان‬
‫جدیــد ایـران ممکــن نیســت‪ .‬امــکان اســتفاده از ســهمیه هــای دانشــگاهی انبــوه‪ ،‬دسـ ب‬
‫بهــره منــدی از تســهیالت مــایل ب ـرای راه انــدازی کســب و کار‪ ،‬از جملــه تبعیــض هــای مــورد اشــاره در مقدمــه طــرح هســتند کــه‬
‫معــادل آنهــا‪ ،‬در زمــان حــا�ض وجــود نخواهــد داشــت‪.‬‬

‫ـ� جوانــان محــات محــروم و جــرم خـ ی ز‬

‫ـر بــه بســیج ســابق را مــورد‬ ‫ـ� حــال یــک مشــوق دیگــر موثــر در پیوسـ ت ن‬ ‫مقدمــه طــرح‪ ،‬در عـ ی ن‬
‫اشــاره قـرار مــی دهــد کــه ظاهـرا کمـ تـر بــه آن توجــه شــده اســت‪ .‬ســند وزارت کشــور‪ ،‬توضیــح مــی دهــد کــه در ایــن گونــه محــات‪،‬‬
‫پیوســ� بــه بســیج ت‬
‫«چــری‬ ‫تن‬ ‫جوانــان و نوجوانــان جــدا در معــرض آزار باندهــای تبهــکار و خالفــکاران هســتند‪ ،‬امــا در گذشــته‪،‬‬
‫ت‬
‫ـ� علــت‪ ،‬حــی بســیاری از‬ ‫ـا� فراهــم مــی کــرد‪ .‬طــرح توضیــح مــی دهــد کــه بــه همـ ی ن‬ ‫ـ� جوانــان و نوجوانـ ن‬
‫حمایـ تـی» را ب ـرای چنـ ی ن‬
‫ـر بودنــد هــم‪ ،‬پایگاههــای بســیج را در مقایســه بــا فضــای‬ ‫خانــواده هــای نــارا�ض از جمهــوری اســامی کــه ســاکن محــات جــرم خـ ی ز‬
‫عمومــی ایــن محــات مــکان امــن تــری بـرای فرزنــدان خــود مــی دانســتند و آنهــا را بــه عضویــت در بســیج –بــه عنــوان یــک «بانــد‬
‫محــی» بســیار قــوی تــر از باندهــای تبهــکاران– تشــویق مــی کردنــد‪ .‬وزارت کشــور بــر ایــن بــاور اســت کــه حکومــت ســکوالر ایـران‪،‬‬
‫حـ تـی از ایــن مکانیســم هــم نمــی توانــد بـرای جــذب نـ یـروی داوطلــب بــه ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی اســتفاده کنــد چــون آن هــم‬
‫بــر نوعــی تبعیــض امنیـ تـی میــان شــهروندان اســتوار اســت‪ .‬آقــای معصومــی مــی گویــد کــه مطابــق طــرح مــورد نظــر وزارت کشــور‪،‬‬
‫دســتمزدی حداقــی بــه جوانــان داوطلــب پرداخــت خواهــد شــد و برایشــان مجموعــه ای از مشــوق هــا در نظــر گرفتــه مــی شــود‪.‬‬
‫بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬ســابقه فعالیــت در ایــن ســازمان نکتــه مثبـ تـی در رزومــه کاری جوانــان عضــو خواهــد بــود و در هنــگام تقاضــای‬
‫ـازما� «ســهمیه» تحصیــی یــا اســتخدامی اختصــاص‬ ‫ـ� سـ ن‬ ‫کار بــه آنهــا کمــک خواهــد کــرد؛ اگــر چــه ماننــد ســابق بــه اعضــای چنـ ی ن‬
‫نمــی یابــد‪.‬‬

‫وزیــر کشــور نهایتـاً اعــام مــی کنــد کــه مطابــق طــرح پیشــنهادی‪ ،‬تأمـ ی ن‬
‫ـ� هزینــه هــای ایــن ســازمان جدیــد‪ ،‬بــا مبلغــی حــدود نصــف‬
‫ین‬
‫ـتضعف�‪ ،‬ممکــن خواهــد بــود؛ بــا ایــن توضیــح کــه بخــش اعظــم بودجــه بســیج‪،‬‬ ‫بودجــه ســاالنه ســازمان منحــل شــده بســیج مسـ‬
‫ن‬ ‫گ‬ ‫ش‬ ‫رصف فعالیــت هــای ســیایس و تبلیغـ ت‬
‫ـا� ‪-‬از جملــه اداره ده هــا رســانه ســیایس و �کــت «فرهنــی»‪ -‬مــی شــد کــه چنـ یـ� ردیــف‬
‫بودجههـ یـا� در ســازمان جدیــد وجــود نخواهــد داشــت‪.‬‬

‫بعــد از توضیحــات وزیــر کشــور‪ ،‬رئیــس جمهــور از همــه اعضــای جلســه درخواســت مــی کنــد کــه طــرح پیشــنهادی وزارتخانــه را تــا‬
‫جلســه بعــد بــا دقــت بخواننــد تــا در مــورد آن رأی گـ یـری شــود‪.‬‬

‫قبــل از پایــان جلســه‪ ،‬وزیــر اطالعــات پیشــنهاد مــی کنــد کــه جلســه بعــد‪ ،‬اســتثنائاً بــه جــای دو هفتــه بعــد‪ ،‬هفتــه آینــده تشــکیل‬
‫شــود تــا وقــت بیشـ تـری بـرای تصمیــم گـ یـری هــای عقــب افتــاده در مــورد موضوعــات عامــل امنیـ تـی وجــود داشــته باشــد‪ .‬پیشــنهاد‬
‫وزیــر بــا اک�ث یــت آرا تصویــب مــی شــود‪.‬‬

‫‪69‬‬
 ‫ت‬
‫صــور� کــه‬ ‫دبــری شــورای عــایل امنیــت مــی صحبــت کنیــم و در‬
‫قــرار مــی شــود کــه بــا آقــای مرنــدی در مــورد مســئولیت ی‬
‫خــر انتصابــش رســانه ای شــود‪.‬‬ ‫ت‬
‫محذوریــی نداشــت‪ ،‬ب‬

‫سه شنبه ‪ ۱۳‬اردیبهشت ‪ ۳ /۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫هنــوز از خانــه خــارج نشــده ام کــه آقــای مرنــدی زنــگ مــی زنــد‪ .‬دیشــب برایــش پیــام گذاشــته بــودم کــه رئیــس جمهــور مایــل‬
‫اســت او را بــه ســمت دبـ یـری شــورای عــایل امنیــت مــی منصــوب کنــد و خواهــش کــرده بــودم کــه بــا هــم در ایــن مــورد صحبــت‬
‫کنیــم‪.‬‬

‫مــن و یاشــار مرنــدی همدیگــر را کمابیــش مــی شناســیم و بعــد از آزادیــش از زنــدان‪ ،‬دو – ســه بــار همدیگــر را در مناســبت هــای‬
‫ـت� کسـ ن‬
‫ـا� بــود کــه بعــد از تغیـ یـر حکومــت و یــی – دو ســال قبــل از پایــان‬ ‫مختلــف دیــده و هــم صحبــت شــده ایــم‪ .‬او از نخسـ ی ن‬
‫دوره زندانــش‪ ،‬از حبــس آزاد شــد‪.‬‬

‫ظاه ـر ًا کمــی شــک دارد کــه ماج ـرا تــا چــه حــد جــدی اســت‪ .‬اطمینــان مــی دهــم کــه آنچــه مــی گویــم‪ ،‬نظــر اک�ث یــت اعضــای‬
‫شــورای عــایل امنیــت مــی و شــخص رئیــس جمهــور اســت‪ .‬مــی پرســد‪« :‬رئیــس جمهــور متوجــه هســتند کــه بــه محــض انتصــاب یــک‬
‫عضــو ســابق ســپاه‪ ،‬از طــرف بعـ ضـی از احـزاب در معــرض چــه انتقـ ت‬
‫ـادا� قـرار خواهنــد گرفــت؟» اطمینــان مــی دهــم کــه ســابقه‬
‫اش‪ ،‬بــا توجــه بــه هزینــه هـ یـا� کــه در رژیــم ســابق بـرای انتقــاد بــه نقــض حقــوق بـ شـر داده بـرای رئیــس جمهــور روشــن اســت و‬
‫از قضــا شا�اف او بــه ســاختار ســپاه از دالیــل مهــم انتخابــش بــوده‪ .‬بــه طــور کیل بــا پذیــرش مســئولیت موافــق اســت و تنهــا مــی‬
‫ـا� دارد کــه مــی خواهــد قبــل از ش�وع بــه کار مطــرح کنــد‪.‬‬ ‫گویــد مالحضـ ت‬

‫توصیــه مــی کنــم رئیــس جمهــور را ببینیــد و هــر مالحظــه ای دارد بــا شــخص او در میــان بگــذارد‪ .‬خـ بـر موافقیــت ب� دردرس آقــای‬
‫ـا� داشــته باشــند‪.‬‬‫مرنــدی را بــه رئیــس جمهــور مــی دهــم و قـرار مــی شــود بـرای همــان روز بعــد از ظهــر مالقـ ت‬

‫بــه دفـ تـر کــه مــی رســم‪ ،‬مـ ت ن‬

‫ـ� اطالعیــه انتصــاب آقــای مرنــدی را آمــاده مــی کنــم تــا بــه محــض نهـ یـا� شــدن‪ ،‬منتـ شـر شــود‪ .‬هنــوز‬
‫خ�گزاریهــا‪ ،‬خـ بـر از انفجــار ســاختمان وزارت دفــاع عربســتان ســعودی در ریــاض بــا یــک عملیــات‬ ‫گـزارش هــای روز را ندیــده ام کــه ب‬
‫ن‬
‫تروریسـ تـی عجیــب مــی دهنــد‪ .‬بــاور نکــرد� اســت کــه عملیــات را‪ ،‬یــک هواپیمــای جنگنــده عربســتان انجــام داده کــه ق ـرار بــوده‬
‫مواضــع شورشــیان را در اســتان نجـران بمبــاران کنــد‪ ،‬ویل هواپیمــای پــر از بمــب را‪ ،‬بــه صــورت انتحــاری بــه ســاختمان وزارت دفــاع‬
‫کوبیده‪.‬‬

‫خ�هــای اولیــه از مدفــون شــدن حداقــل ‪ ۴۰۰‬نفــر زیــر آوار حکایــت دارد‪ .‬اخبــار متناقـ ضـی در مــورد زیــر آوار مانــدن شــخص وزیــر‬ ‫ب‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ش‬
‫دفــاع عربســتان هــم منتــر شــده‪ .‬بــه گـزارش شــبکه یس یس � وی چـ یـ�‪ ،‬در ‪ ۱۲‬مــاه گذشــته در عربســتان ســعودی حداقــل‪۶۳۰۰‬‬
‫نفــر در نتیجــه عملیــات تروریسـ تـی مختلــف کشــته شــده انــد و بیــش از ‪ ۱۴۰۰۰‬از ین�وهــای دولـ تـی یــا شــبه نظامیــان همپیمــان دولــت‬
‫هــم‪ ،‬در خــاک یمــن یــا در جریــان جنــگ بــا شورشــیان اســتان نجـران جــان خــود را از دســت داده انــد‪.‬‬

‫ـا� عملیــات ارتــش در اســتان نجـران انجــام داده اســت‪.‬‬ ‫«القاعــده» مســئولیت حملــه امــروز را بــه عهــده گرفتــه و گفتــه آن را بــه تـ ف‬
‫ایــن اســتان‪ ،‬در جنــوب عربســتان و در مجــاورت یمــن قـرار دارد و بــه جــز مرکــز اســتان (شــهر نجـران) بقیــه آن در اختیــار القاعــده‬
‫ـوا� عربســتان را نشــانه ای از «گسـ تـرش جهــاد‬
‫اســت‪ .‬القاعــده ای هــا در اطالعیــه خــود‪ ،‬عملیــات انتحــاری یــک خلبــان نـ یـروی هـ ی‬
‫بــه داخــل ین�وهــای مســلح» دانســته انــد و بــه مســئوالن کشــور هشــدار داده انــد کــه «در داخــل قرصهــای خــود هــم از حمــات‬
‫مجاهــدان در امــان نخواهنــد بــود»‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور احضــارم مــی کنــد تــا گفتگــوی امــروز صبــح بــا آقــای مرنــدی را جـ ئ‬
‫ـز� تــر تعریــف کنــم‪ .‬وارد اتــاق رئیــس جمهــور‬

‫‪70‬‬
‫کــه مــی شــوم‪ ،‬در حــال تماشــا کــردن اخبــار حملــه ریــاض اســت‪ .‬مــی گویــد‪« :‬صــد رحمــت بــه تروریســت هــای خودمــان! تمــام‬
‫ـ� ارتــش فاجعــه ای را ایجــاد کــرده کــه‬ ‫فرماندهــان ارشــد ارتــش از نزدیــکان خانــواده ســعودی هســتند امــا آخــرش یــک خلبــان همـ ی ن‬
‫از تصــور خــارج اســت‪ ».‬تلویزیــون دارد صحنــه هــای دلخـر شا� از خــارج کــردن اجســاد از زیــر آوار را نشــان مــی دهــد‪ .‬آقــای امیـ نـی‬
‫زیــر لــب زمزمــه مــی کنــد‪« :‬خــدا آخــر و عاقبــت مــا را بــا ایــن ارتــش بـ ق‬
‫ـا� مانــده از رژیــم ســابق بــه خـ یـر کنــد‪».‬‬

‫ش�ح گفتگــوی امــروز صبــح بــا یاشــار مرنــدی را بـرای رئیــس جمهــور تعریــف مــی کنــم‪ .‬از نتیجــه را�ض اســت و مــی گویــد ترجیــح‬
‫مــی دهــد جلســه خصــویص بــا آقــای مرنــدی را برگـزار کنــد تــا اگــر مالحظـ ت‬
‫ـا� کــه گفتــه مــی خواهــد مطــرح کنــد خصــویص باشــد‪،‬‬
‫معــذب نشــود‪.‬‬

‫ســاعت ‪ ۳‬بعــد از ظهــر آقــای مرنــدی مــی آیــد‪ .‬او را بــه نــزد رئیــس جمهــور مــی بــرم و تنهایشــان مــی گــذارم‪ .‬تنهــا ســه ربــع بعــد‬
‫ـ� هفتــه‬ ‫رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد کــه جلســه تمــام شــده و مــی خواهــد پهلویشــان بــروم‪ .‬مــی گویــد کــه آقــای مرنــدی از همـ ی ن‬
‫ـ� اســت‬ ‫بعــد مــی توانــد کارش را ش�وع کنــد‪ .‬یاشــار مرنــدی مــی خنــدد و یــادآوری مــی کنــد از وقـ تـی از زنــدان آزاد شــده خانــه نشـ ی ن‬
‫و نمــی توانــد وانمــود کنــد کــه اول بایــد کارهــای قبلیــش را تحویــل بدهــد! مــی گویــم کــه بــا ایــن حســاب‪ ،‬دیگــر الزم نیســت مــن‬
‫دب�خانــه شــورای عــایل امنیــت مــی را راه انــدازی کنــم تــا بعــد تحویــل آقــای مرنــدی بدهــم‪ ».‬رئیــس جمهــور بــا‬ ‫بــه طــور موقــت ی‬
‫ت‬ ‫ن‬ ‫ئ‬ ‫ت‬
‫ایــن حــال مــی خواهــد تــا مــد� بــا آقــای مرنــدی در تمــاس دائــم باشــم و مطمــ� شــوم کــه بــا دســتگاه هــای مختلــف دولــی بــه‬
‫ـو� مرتبــط شــده اســت‪.‬‬
‫خـ ب‬

‫وقـ تـی یاشــار مرنــدی مــی رود‪ ،‬رئیــس جمهــور خـ بـر مــی دهــد کــه تنهــا مالحظــه ای کــه آقــای مرنــدی بـرای پذیــرش ایــن مســئولیت‬
‫ـا� خــودش بــوده اســت‪ .‬یاشــار مرنــدی گفتــه بــود کــه مــی دانــد گروهــی از همــکاران ســابقش در ســپاه‬ ‫مطــرح کــرده‪ ،‬امنیــت جـ ن‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬خواســتار فراهــم آمــدن حداکـ ثـر حفاظــت‬ ‫همــکاری او بــا حکومــت جدیــد را «خیانــت» تلقــی خواهنــد کــرد و بــر همـ ی ن‬
‫شــخیص در صــورت پذیــرش مســئولیت شــده بــود‪.‬‬

‫ـ� داده کــه حفاظــت دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت‪ ،‬فراتــر از حــد معمــول حفاظــت مقــام هــای دولـ تـی‬
‫رئیــس جمهــور مــی گویــد تضمـ ی ن‬
‫گ‬
‫باشــد و از مــن مــی خواهــد کــه در ایــن زمینــه‪ ،‬بــا وزیــر اطالعــات هماهنــی کنــم‪ .‬عــر همــان روز‪ ،‬خـ بـر انتصــاب دبـ یـر شــورای‬
‫عــایل امنیــت مــی از دفـ تـر رئیــس جمهــور منتـ شـر مــی شــود‪.‬‬

‫ـ� کشــته شــدگان عملیــات تروریسـ تـی امــروز‬

‫تلویزیــون العربیــه خـ بـر مــی دهــد کــه وزیــر دفــاع عربســتان و یــی از معاونانــش در بـ ی ن‬
‫هستند ‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۴‬اردیبهشت ‪ ۴ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫انفجــار دیــروز ریــاض دنیــا را شــوکه کــرده اســت‪ .‬وقــوع عملیــات تروریسـ تـی در عربســتان اتفــاق جدیــدی نیســت ویل عملیــات‬
‫انتحــاری علیــه ســاختمان وزارت دفــاع بــا یــک هواپیمــای جنگنــده موضــوع کامــا متفـ ت‬
‫ـاو� اســت‪.‬‬

‫آخریــن گ ـزارش هــا حکایــت دارنــد کــه عــاوه بــر عبــدهللا بــن خالــد وزیــر دفــاع‪ ،‬یــک معــاون وزیــر و پنــج ژن ـرال ارتــش‪ ،‬تاکنــون‬
‫ـا� دیگــر بـ یـرون کشــیده شــده و حداقــل ‪ ۲۵۰‬نفــر هــم هنــوز زیــر آوار هســتند‪.‬‬ ‫اجســاد ‪ ۳۲۶‬نفــر قربـ ن‬

‫ـا� در مقابــل‬ ‫ـاو�» جامعــه جهـ ن‬

‫محمــد بــن ولیــد وزیــر امــور خارجــه عربســتان در اظهــار تا� تنــد‪ ،‬حملــه دیــروز را نتیجــه «� تفـ ت‬
‫ب‬
‫کشــورش دانســته و گفتــه اســت‪« :‬هواپیمــای بمــب افکـ نـی کــه خــود را بــه وزارت دفــاع کوبیــد‪ ،‬ممکــن بــود از مرزهــای کشــور‬
‫خــارج شــود‪ .‬ایــن واقعیــت هشــداری مجــدد اســت کــه بحـران تروریســم در عربســتان‪ ،‬یــک مســأله داخــی نیســت ومقابلــه بــا آن‪،‬‬
‫ـ� الملــی را مــی طلبــد‪».‬‬‫همــکاری بـ ی ن‬

‫‪71‬‬
‫ـا� و بــه ویــژه ایــاالت متحــده را بــه خاطــر «کمــک نکــردن» بــه مقابلــه بــا تروریســم مــورد‬‫ریــاض در گذشــته هــم قــدرت هــای جهـ ن‬
‫انتقــاد ق ـرار داده و غــرب را متهــم کــرده کــه بــا کاهــش شــدید ذخایــر نفـ تـی عربســتان در یــک دهــه اخـ یـر‪ ،‬دیگــر عالقــه ای بــه‬
‫مشــارکت در حفــظ امنیــت آن نشــان نمــی دهــد‪ .‬البتــه‪ ،‬آمریــکا تاکنــون کمــک هـ یـا� تخصــی و مستشــاری زیــادی را بــه عربســتان‬
‫داده ویل انتظــار ریــاض‪ ،‬مشــخصا همــکاری نظامــی آمریــکا در مقابلــه بــا گــروه هــای تروریسـ تـی بــوده‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه بعــد‬
‫ـکا� هــا در ظهـران در ســال ‪ ،)۱۴۲۰( ۲۰۴۱‬کــه بــه تخلیــه آن از ســوی ایــاالت متحــده منجــر‬ ‫از حمــات خونبــار القاعــده بــه پایــگاه آمریـ ی‬
‫ـنگ� تمایــی بــه درگـ یـری نظامــی در جنــوب عربســتان نشــان نمــی دهــد‪.‬‬ ‫شــد‪ ،‬واشـ ت ن‬

‫نیویــورک تایمــز امــروز در مــورد بح ـران امنیـ تـی عربســتان‪ ،‬رسمقالــه جالـ بـی را بــا امضــای هیــات رسدبـ یـری ایــن روزنامــه منتـ شـر‬
‫گ‬
‫کــرده کــه خالصــه اش را بـرای اطــاع رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪ .‬رسمقالــه‪ ،‬دلیــل اصــی بحـران امنیـ تـی عربســتان را‪ ،‬ازهمپاشــید�‬
‫ـارو� پــر هزینــه بــا حکومــت ســابق ای ـران و کاهــش ذخایــر نفـ تـی دانســته و ایــن‬ ‫ـاد ایــن کشــور در نتیجــه چنــد دهــه رویـ ی‬
‫اقتصـ ِ‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫پدیــده را‪ ،‬بــا تأثـ یـر جنــگ رسد بــر اقتصــاد اتحــاد جماهـ یـر شــوروی در دهــه ‪ ۱۹۸۰‬مقایســه کــرده اســت‪ .‬یعــی‪ ،‬زمــا� کــه شــدت‬
‫ـر نا� شــد کــه عمـا ً اقتصــاد بحـر نا� آن کشــور را متـ ش‬
‫ـا� کــرد‪.‬‬ ‫گـ یـری رقابــت تسـ ت‬
‫ـلیحا�‪ ،‬باعــث افزایــش بودجــه نظامــی شــوروی بــه مـ ی ز‬

‫رس مقالــه‪ ،‬هزینــه هــای متنــوع درگـ یـری عربســتان بــا حکومــت ســابق ای ـران را در زمینــه هـ یـا� مشــخص مــرور کــرده کــه از جملــه‬
‫عبارتنــد از‪ :‬خریــد تســلیحات‪ ،‬تبلیــغ وهابیــت در کشــورهای دیگــر‪ ،‬پرداخــت پــول بــه دولــت هــای مختلــف ب ـرای جــذب حمایــت‬
‫ـای فاقــد توجیــه‬‫آنهــا علیــه تهـران‪ ،‬حمایــت از گــروه هــای مســلح درگـ یـر بــا جمهــوری اســامی و متحدانــش و نهایتــا‪ ،‬عقــد قراردادهـ ِ‬
‫اقتصــادی بــا ش�کــت هــای بــزرگ بـرای اســتفاده از بال� داخــی آنهــا علیــه ایـران‪ .‬رس مقالــه نویســان توضیــح داده انــد کــه چگونــه بــا‬
‫کاهــش درآمــد نفـ تـی عربســتان و افزایــش هزینــه هــای نظامــی – امنیـ تـی ریــاض در دو دهــه اخـ یـر‪ ،‬بــه تدریــج تــوان حکومــت بـرای‬
‫کنـ تـرل نارضایـ تـی هــای اجتماعــی بــا تزریــق پــول و امکانــات رفاهــی کاهــش بــه شــدت کاهــش یافــت‪ .‬نیویــورک تایمــز تأکیــد دارد کــه‬
‫نتیجــه ایــن وضعیــت‪ ،‬افزایــش ب� ســابقه تنــش هــای داخــی در عربســتان ســعودی بــوده کــه حکومــت مرکــزی را در مقابــل گــروه‬
‫هــای تروریسـ تـی و از همــه مهــم تــر «القاعــدۀ شــبه جزیــر عربســتان» تضعیــف کــرده اســت‪.‬‬

‫ار� تحلیــی را تهیــه کــرده کــه موضــوع آن‪ ،‬تاثـ یـر پایــان جنــگ‬‫وزارت امــور خارجــه خودمــان هــم بــه مناســبت وقایــع اخـ یـر‪ ،‬گ ـز ش‬
‫ـ� گــروه هــای جهــادی در عربســتان اســت‪ .‬گ ـزارش‪ ،‬درگـ یـری نظامــی‬ ‫هــای داخــی ســوریه‪ ،‬ع ـراق‪ ،‬لیـ بـی و لبنــان بــر قــدرت گرفـ ت ن‬
‫ـ� القاعــده در جنــوب عربســتان دانســته‪ ،‬بــه ویــژه در‬ ‫ـوال� مــدت و کــم نتیجــه عربســتان در یمــن را عامــل اصــی قــدرت گرفـ ت ن‬ ‫طـ ن‬
‫ـر ریــاض در مقابــل حمــات جهــادی هــا علیــه شــیعیان یمــن همـراه شــده‬ ‫ش�ایطــی کــه ایــن قــدرت گـ یـری‪ ،‬بــا ســکوت رضایــت آمـ ی ز‬
‫ـ� ش�ایطــی بــود کــه پایــان جنــگ داخــی در کشــورهای دیگــر منطقــه‪ ،‬هـزاران نفــر‬ ‫اســت‪ .‬گـزارش وزارت خارجــه مــی گویــد در چنـ ی ن‬
‫از جهــادی هــای بیــکار شــده ســعودی و دیگــر کشــورها را بــه یمــن و جنــوب عربســتان فرســتاد‪.‬‬

‫وزارت خارجــه در نهایــت‪ ،‬بــا اشــاره بــه کشــته شــدن پیــش از ‪ ۸۰‬ه ـزار نفــر از ین�وهــا و شــهروندان ســعودی در ‪ ۱۲‬ســال گذشــته‬
‫ـدر� دســت یافتــه کــه در طــول دوران حیــات‬ ‫بــر اثــر عملیــات جهادیهــا‪ ،‬ترصیــح مــی کنــد کــه القاعــده در خــاک عربســتان بــه قـ ت‬
‫ـو� کامــل خانــدان‬‫بیــش از ‪ ۶۰‬ســاله خــود در هیــچ منطقــه دیگــری از دنیــا ســابقه نداشــته و در حــال حــا�ض ‪ ،‬بــه کمـ تـر از رسنگـ ن‬
‫ـلطن� را�ض نیســت‪ .‬نتیجــه گـ یـری انتهـ یـا� گـزارش آن اســت کــه دولــت ایـران‪« ،‬تبعــات ناآرامــی در عربســتان را جــدی بگـ یـرد» و‬ ‫سـ ت‬
‫ـا� ماندههــای‬‫توجــه داشــته باشــد کــه در صــورت گسـ تـرش دامنــه ناآرامــی هــا بــه حاشــیه خلیــج فــارس‪ ،‬امنیــت منابــع گاز و آخریــن بـ ق‬
‫ذخایــر نفــت ایـران بــه شــدت بــه خطــر مــی افتــد‪.‬‬

‫درواقــع‪ ،‬گـزارش وزارت خارجــه مشــخص نکــرده ایـران دقیقـاً بایــد چــه کار بکنــد تــا «تبعــات ناآرامــی در عربســتان را جــدی گرفتــه‬
‫بگ�یــم کیل هـ نـر کــرده‬
‫پی�فــت عملیــات تروریسـ تـی در خــاک خودمــان را ی‬ ‫باشــد»‪ .‬مــا همـ ی ن‬
‫ـ� قــدر کــه بتوانیــم جلــوی رونــد رو بــه ش‬
‫ایــم و بعیــد اســت کــه مثـا ً بتوانیــم در جهــت مقابلــه بــا تروریســت هــا کمــک زیــادی بــه عربســتان بکنیــم‪.‬‬

‫بــه نظــرم ایــن هــم از مشــکالت ورود انبــوه فعــاالن ســیایس بــدون تجربــه مدیریـ تـی جــدی بــه دســتگاه هــای دولــت جدیــد از جملــه‬
‫وزارت خارجــه اســت‪ .‬بعـ ضـی از گ ـزارش هــای رســمی کــه توســط دوســتان مــا در وزارتخانــه هــای مختلــف تهیــه مــی شــود‪ ،‬ماننــد‬

‫‪72‬‬
‫گـزارش امــروز وزارت خارجــه فقــط در حــد «تحلیــل وضعیــت» هســتند و پیشــنهادهای اجـر یا� مشــخص را بیــان نمــی کننــد‪ .‬ایــن‬
‫مشــکل‪ ،‬در خیــی از جلســات دولـ تـی هــم دیــده مــی شــود‪.‬‬

‫خیــی از همــکاران هنــوز متوجــه نیســتند کــه االن دیگــر مســئولیت اداره یــک حکومــت را بــر عهــده دارنــد و مجبورنــد در کنار تفسـ یـر‬
‫و تحلیــل‪ ،‬برنامــه هــای اجـر یا� مشــخص هــم داشــته باشــند‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۱۵‬اردیبهشت ‪ ۵ /‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� الملــی راجــع بــه ایـران در دوران بعــد از تغیـ یـر‬ ‫امــروز بــا خانــم حافظــی معــاون اول‪ ،‬در مــورد گزارشــدهی بعـ ضـی نهادهــای بـ ی ن‬
‫حکومــت جلســه داریــم‪ .‬دو روز پیــش‪ ،‬بــا انتشــار گـزارش ســاالنه نهادهــای مدافــع آزادی بیــان بــه مناســبت ‪ ۳‬مــه روز جهـ ن‬
‫ـا� دفــاع‬
‫از آزادی مطبوعــات مشــخص شــد کــه اغلــب ایــن نهادهــا‪ ،‬بــا وجــود اشــاره بــه تغیـ یـر حکومــت در ای ـران‪ ،‬عملکــرد یــک ســال (‪۱۲‬‬
‫مــاه) قبــل ای ـران یــا حـ تـی کارنامــه آن در ســال میــادی ‪ ۲۰۴۹‬را مــاک ق ـرار داده انــد‪ .‬خانــم حافظــی ایــن شــیوه گ ـزارش دهــی را‬
‫منصفانــه نمــی دانــد چــون بــا توجــه بــه گذشــت تنهــا چهــار مــاه از رفرانــدم تغیـ یـر حکومــت (‪ ۱۹‬دی)‪ ،‬رده ایـران در گـزارش هــای‬
‫ـ� شــده اســت‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه اگــر چــه بــا پـ یـروز آقــای امیـ نـی‬ ‫اخـ یـر عمــا بــر مبنــای عملکــرد دوران جمهــوری اســامی تعیـ ی ن‬
‫در انتخابــات ریاســت جمهــور یت�مــاه ‪ ،۱۴۲۸‬بهبــودی نسـ بـی در وضعیــت آزادی بیــان ایجــاد شــد‪ ،‬امــا تــا زمــان برگـزاری رفرانــدوم‬
‫تغیـ یـر رژیــم تغیـ یـرات اســایس در وضعیــت آزادی بیــان ایجــاد نشــد‪.‬‬

‫ـ� رتبــه آزادی مطبوعــات ایـران در ایـران بــر مبنــای اطالعــات ســال ‪ ۲۰۴۹‬یــا حـ تـی ‪ ۱۲‬مــاه گذشــته‪،‬‬‫خانــم حافظــی معتقــد اســت تعیـ ی ن‬
‫ـ� عملکــرد حقــوق بـ شـری حکومــت ســابق بــه پــای حکومــت فعــی اســت و منصفانــه نیســت‪ .‬قـرار مــی شــود از دفـ تـر‬ ‫بــه معـ نـی نوشـ ت ن‬
‫ســخنگوی دولــت بخواهیــم بــا نهادهــای حقــوق بـ شـری مختلــف مکاتبــه کنــد تــا بلکــه در رده بندیهــای مرتبــط بــا وضعیــت آزادی‬
‫بیــان در ایـران‪ ،‬تمایــز واضــح تــری میــان دوران قبــل و بعــد از تغیـ یـر رژیــم ایجــاد کننــد‪.‬‬

‫بعــد از جلســه متوجــه مــی شــویم رئیــس جمهــور‪ ،‬هــم بـرای مــن و هــم بـرای خانــم حافظــی پیــام گذاشــته کــه بــه اتاقــش برویم‪.‬‬
‫وارد کــه مــی شــویم هیجــان زده اســت و ب� مقدمــه مــی گویــد «بــزرگ تریــن موفقیــت اطالعاتیمــان تاکنــون در ارتبــاط با تروریســتها»‬
‫را بــه دســت آورده ایــم‪ .‬خـ بـر مــی دهــد کــه دیــروز یــی از مامــوران برکنــار شــده معاونــت ضــد جاســویس وزارت اطالعــات بــا‬
‫وزارتخانــه تمــاس گرفتــه و خواســتار مالقــات بــا معــاون امنیــت داخــی شــده تــا اطالعــات مهمــی بدهــد‪ .‬ظاه ـرا معــاون امنیــت‬
‫داخــی امــروز صبــح اول وقــت ایــن فــرد را بــه حضــور پذیرفتــه و طــی مالقــات‪ ،‬در جریــان اطالعــات غـ یـر منتظــره ای راجــع بــه ‪۴‬‬
‫نفــر از دســت انــدرکاران عملیــات تروریسـ تـی اخـ یـر قـرار گرفتــه کــه متعاقبــا‪ ،‬بــه رسعــت همــه شــان نفــر آنهــا دسـ ی‬
‫ـتگ� شــده انــد‪.‬‬

‫ـو� جلســه ای بــوده کــه همــان‬‫ـا� کــه ایــن مامورســابق اطالعــات ارائــه کــرده‪ ،‬فایــل صـ ت‬
‫بــه گفتــه رئیــس جمهــور‪ ،‬بخــش اصــی اطالعـ ت‬
‫دستگ�شــدگان برگـزار شــده و موضــوع آن‪ ،‬تصمیــم گـ یـری راجــع بــه همــکاری‬ ‫ی‬ ‫ـرل یــی از‬ ‫روز حملــه بــه وزارت دفــاع عربســتان در مـ ن ز‬
‫ـو� را بــه معــاون امنیــت داخــی وزارت رســانده‪ ،‬گفتــه کــه پیــش از‬ ‫کــردن یــا نکــردن بــا القاعــده بــوده اســت‪ .‬فــردی کــه فایــل صـ ت‬
‫گ‬
‫جلســه ســه شــنبه شــب از دســتور آن مطلــع شــده اســت‪ .‬او گفتــه از اینکــه حــا�ض ان در جلســه کــه همــی از ین�وهــای نظامــی –‬
‫امنیـ تـی ســابق جمهــوری اســامی بــوده انــد‪ ،‬در وسوســه همــکاری کــردن یــا نکــردن بــا یــک گــروه بــه قــول او «شــیعهکش» همچــون‬
‫القاعــده هســتند‪ ،‬شــوکه شــده و از قبــل از ش�وع جلســه تصمیــم گرفتــه کــه گفتگوهــای جلســه را مخفیانــه ضبــط کنــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور خــودش هــم هنــوز نــوار جلســه را نشــنیده امــا بــه نقــل از معــاون امنیــت داخــی و خــود وزیــر اطالعــات کــه بخــش‬
‫هــای مختلــف ایــن نــوار حــدوداً ‪ ۴‬ســاعته را گــوش کــرده انــد مــی گویــد کــه محتــوای صحبــت هــای حــا�ض ان‪ ،‬تــکان دهنــده اســت‪.‬‬
‫گ ـزارش کامــل ایــن جلســه چهــار ســاعته در حــال آمــاده شــدن اســت و ق ـرار شــده وزارت اطالعــات آن را تــا سـ ت‬
‫ـاعا� دیگــر ب ـرای‬
‫رئیــس جمهــور بفرســتد‪.‬‬

‫‪73‬‬
‫ـا� هســتند؟ رئیــس جمهــور مــی‬ ‫خانــم حافظــی مــی پرســد چهــار نفــری کــه مامــور ســابق وزارت اطالعــات معرفیشــان کــرده چــه کسـ ن‬
‫ـتگ� شــده هــا‪ ،‬دونفرشــان از تصفیــه شــده هــای ســپاه هســتند‪ ،‬و دو نفرشــان تصفیــه شــده وزارت اطالعاتنــد‬ ‫گویــد از میــان دسـ ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫و یــی هــم از فرماندهــان ســابق بســیج اســت‪ .‬آقــای امیــی مــی گویــد کــه در عـ یـ� حــال‪ ،‬جــز همــان نـ یـروی بســیجی کــه فرمانــده‬
‫ـتگ� شــده هــا در رده هــای مدیریـ تـی یــا فرماندهــی نبــوده انــد‪ .‬وزارت‬ ‫ناحیــه مقاومــت بســیج اراک و متــواری بــوده‪ ،‬بقیــه دسـ ی‬
‫ت‬
‫اطالعــات معتقــد اســت طراحــان ترورهــای اخـ یـر‪ ،‬یــا همــان «فداییــان اســام»‪ ،‬حــی المقــدور از چهــره هـ یـا� کــه احتمــال مــی‬
‫ـنگ� باشــند اســتفاده نمــی کننــد تــا امــکان لــو رفتنشــان کمـ تـر باشــد‪ .‬البتــه حـ تـی اگــر قصــد‬
‫دهنــد در معــرض تعقیــب یــا مراقبــت سـ ی ن‬
‫همــکاری بــا آنهــا را داشــتند هــم امکانپذیــر نبــود چــون اغلــب مســئوالن نظامــی – امنیـ تـی ســابق در زنــدان هســتند‪.‬‬

‫ـتگ� شــدگان قبــی هــم ارتبــاط‬

‫ـتگ� شــده هــای اخـ یـر‪ ،‬بــا رستیــپ ســماعی و دیگــر دسـ ی‬ ‫از رئیــس جمهــور مــی پرســم کــه آیــا دسـ ی‬
‫ن‬
‫دارنــد؟ مــی گویــد بنــا بــر اظهــارات مأمــور ســابق وزارت‪ ،‬چنـ یـ� ارتباطــی وجــود نــدارد و ارزیـ بـا� وزارتخانــه هــم ایــن اســت کــه‬
‫احتمــاال ً راســت مــی گویــد‪.‬‬

‫وزارت اطالعــات بــه ایــن جمــع بنــدی رســیده کــه سیســتم فداییــان اســام‪ ،‬یــک شــبکه پیچیــده متشــکل از حلقــه هــای جداگانــه‬
‫این�نــت بــا همدیگــر مرتبطبنــد و اعضــای هــر حلقــه همــکاران ســایر حلقــه هــا را نمیشناســند‪ .‬بــه گفتــه‬ ‫اســت کــه تنهــا از طریــق ت‬
‫آقــای امیـ نـی‪ ،‬مامــوری کــه همدســتانش را لــو داده گفتــه کــه در حلقــه آنهــا‪ ،‬تنهــا یــک نفــر (یــی از پرســنل ســابق وزارت) ین�وهــای‬
‫ـا� را مــی شــناخته و یــک نفــر (یــی از ســپاهی هــا) مســئولیت داشــته هــر ‪ ۲۴‬ســاعت یــک بــار‪ ،‬بقیــه شــبکه را در جریــان «لــو‬ ‫عملیـ ت‬
‫ـتگ� شــده مطلــع‬‫ـ� حلقــه دسـ ی‬ ‫ـ�» خودشــان قـرار بدهــد‪ .‬بــا ایــن حســاب‪ ،‬قاعدتـاً طــویل نمــی کشــد کــه بقیــه شــبکه‪ ،‬از لــو رفـ ت ن‬ ‫نرفـ ت ن‬
‫شــوند و اقدامــات احتیاطــی را انجــام دهنــد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۱۶‬اردیبهشت ‪ ۶ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـنگ� و دخـ تـرش هانــا مهمــان مــا هســتند‪ .‬آناهیتــا موســوی‪ ،‬دوســت قدیمــی ســارا اســت‬‫ـف� ایـران در واشـ ت ن‬
‫امــروز خانــم موســوی سـ ی‬
‫کــه مــی گویــد ‪ ۲۴‬ســال پیــش‪ ،‬تقریبـاً بــا هــم از ایـران بـرای تحصیــل خــارج شــده انــد‪ .‬خانــم موســوی همــان زمــان بــه نیویــورک‬
‫ـنگ� ســاکن آنجــا بــوده ویل ســارا‪ ،‬راهــی ِکبــک و بعــد مونـ تـرال شــده اســت‪.‬‬
‫رفتــه و تــا قبــل از قبــول پســت ســفارت در واشـ ت ن‬

‫گ‬
‫آناهیتــا موســوی‪ ،‬یهــودی اســت و چنــد ســال پیــش از همــر آمریکاییــش جــدا شــده و بــا دخـ تـرش زنــد� مــی کنــد کــه از ســامان‬
‫ـف� ایـران در دوره بعــد از جمهــوری اســامی بــوده و از زمــان‬ ‫مــا ‪ ۳‬ســال کوچکـ تـر اســت‪ .‬بــه عقیــده خیــی هــا او موفــق تریــن سـ ی‬
‫انتصابــش در بهمــن گذشــته‪ ،‬بــه یــی از چهــره هــای جــذاب رســانه هــای آمریــکا تبدیــل شــده اســت‪ .‬موقعیــت علمــی خانــم‬
‫ـ� الملــل در دانشــگاه کلمبیــا)‪ ،‬تســلط کــم نظـ یـر او بــه فرهنــگ آمریــکا و زبــان‬ ‫موســوی (بــه عنــوان اســتاد معــروف روابــط بـ ی ن‬
‫گ‬
‫انگلیــی و نهایت ـاً زن بــودن و یهــودی بــودن‪ ،‬از جملــه ویــژ� هـ یـا� هســتند کــه باعــث شــده انــد تــا او مرتب ـاً بــه برنامــه هــای‬
‫ـو� مختلــف دعــوت شــود و بســیار هــم موفــق باشــد‪.‬‬ ‫تلویزیـ ن‬

‫قبــل از اینکــه مهمــان هــا بیاینــد‪ ،‬ســارا برایــم ماجـر یا� را تعریــف مــی کنــد کــه چنــد وقــت پیــش در جریــان یــک ی ز‬
‫م�گــرد فاکــس نیــوز‬
‫بــا حضــور آناهیتــا موســوی و ســفرای ارسائیــل و فرانســه‪ ،‬بــه عنــوان تنهــا ســفرای یهــودی حــا�ض در ایــاالت متحــده‪ ،‬اتفــاق افتــاده‬
‫ـودی زن‬ ‫اســت‪ .‬بــه گفتــه ســارا‪ ،‬در ایــن ی ز‬
‫ـف� یهـ ِ‬‫م�گــرد مجــری فاکــس نیــوز پرســیده آیــا ایــن طبیعــی اســت کــه در ســال ‪ ۲۰۵۰‬تنهــا سـ ی‬
‫ـ� انتخـ بـا� را بــه حســاب «تبلیغــات‬ ‫ـنگ� از کشــور ایـران اســت (ســفرای فرانســه و ارسائیــل مــرد هســتند) یــا آنکــه بایــد چنـ ی ن‬ ‫در واشـ ت ن‬
‫ســیایس» تهـران گذاشــت؟ ســارا مــی گویــد در پاســخ بــه ایــن ســوال‪ ،‬خانــم موســوی جــواب داده کــه بــه عنــوان یــک اســتاد شــناخته‬
‫شــده دانشــگاه کلمبیــا‪ ،‬تــا بــه حــال ‪ ۱۲‬کتــاب در مــورد روابــط ای ـران و آمریــکا منتـ شـر کــرده و پرســیده‪« :‬میتوانیــد فقــط یــک نفــر‬
‫ـر� کنیــد کــه در مــورد روابــط کشــورش و آمریــکا ‪ ۱۲‬تــا کتــاب نوشــته باشــد؟»‬ ‫ـنگ� را بــه مــن معـ ف‬
‫دیگــر از ســفرای خارجــی در واشـ ت ن‬

‫خانــم موســوی و دخـ تـرش کــه مــی رســند‪ ،‬ســارا همــان اول کار بعــد از ســام و احوالـ پـریس ماجـرای ی ز‬
‫م�گــرد فاکــس نیــوز را یــادآوری‬

‫‪74‬‬
‫مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬تــوی خجالـ تـی چطــور رویــت شــد در تلویزیــون ایــن طــور از خــودت تعریــف کـ نـی؟» خانــم موســوی مــی‬
‫ـف� ای ـران دفــاع مــی‬
‫گویــد‪« :‬ســارا جــان‪ ،‬اگــه مربــوط بــا خــودم بــود ایــن طــور جــواب نمــی دادم‪ ،‬امــا در واقــع داشــتم از سـ ی‬
‫گ‬
‫ـف� ایــن مملکــت جــز زن و یهــودی بــودن‪ ،‬هیــچ ویــژ� دیگــری نــدارد!»‬
‫کــردم‪ .‬ســوالش جــوری بــود کــه انــگار سـ ی‬

‫خانــم موســوی بـرای ش�کــت در گردهــم یآ� ســفرای ایـران بــه تهـران آمــده و آمــار جالـ بـی را در مــورد ریشــه مذهـ بـی ســفرای ایـران‬
‫در کشــورهای مختلــف – فــارغ از آنکــه شــخصا چقــدر مذهـ بـی یــا ســکوالر باشــند – نقــل مــی کنــد‪ .‬مــی گویــد در میــان نماینــدگان‬
‫ـف� ُسـ نـی (از جملــه در پاکســتان‪ ،‬عربســتان‪ ،‬فلسـ ی ن‬
‫ـط�‪ ،‬اندونــزی‪ ،‬مالــزی‪ ،‬ترکیــه‪ ،‬آلمــان و بریتانیــا )‬ ‫ایـران در خــارج از کشــور‪ ۱۲ ،‬سـ ی‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫‪ ۳ ،‬نفــر مســیحی (در واتیــکان‪ ،‬ارمنســتان و روســیه)‪ ۲ ،‬نفــر بهـ یـا� (در پرتغــال و اســرالیا)‪ ۱ ،‬نفــر زرتشــی (در هنــد) و ‪ ۱‬نفــر یهــودی‬
‫ـف� یهــودی هــم بــه آنجــا اعـزام شــود‪.‬‬ ‫(در آمریــکا) اســت و چــه بســا در صــورت بازگشـ یـا� ســفارت ایـران در ارساییــل‪ ،‬دومـ ی ن‬
‫ـ� سـ ی‬

‫آمــار دیگــری کــه خانــم موســوی بازگــو مــی کنــد‪ ،‬در مــورد ســهم حــدودا ‪ ۶۰‬درصــدی زنــان در میــان ســفرای ایـران در کشــورهای‬
‫دیگــر اســت کــه بــه گفتــه او‪ ،‬وزارت امــور خارجــه آن را نتیجــه هیــچ گونــه «تبعیــض مثبــت» نمــی دانــد‪ .‬ظاه ـرا مطابــق توضیــح‬
‫ـر�) از میــان‬ ‫وزارتخانــه‪ ،‬مهــم تریــن علــت ایــن نســبت بــاال آن اســت کــه اغلــب ســفرای ایـران در خــارج (بــه ویــژه در کشــورهای غـ ب‬
‫ایرانیــان ســاکن همــان کشــورها انتخــاب شــده انــد و در میــان تحصیلکــردگان ای ـر نا� در کشــورهای مختلــف‪ ،‬بــه دالیــل گوناگــون‬
‫ـ� الملــل) بیشـ تـر از مــردان بــوده اســت‪ .‬آناهیتــا موســوی‬ ‫تعــداد زنــان تحصیلکــرده در رشــته هــای علــوم انسـ ن‬
‫ـا� (بــه ویــژه روابــط بـ ی ن‬
‫از یــی از معاونــان وزارت امــور خارجــه نقــل مــی کنــد کــه حـ تـی از نظــر ســطح زبــان خارجــی هــم‪ ،‬کــه بـرای گزینــش نهـ یـا� ســفرا‬
‫ـ� کننــده داشــته‪ ،‬ســطح کاندیداهــای زن نبســتاً از کاندیداهــای مــرد باالتــر بــوده اســت‪.‬‬ ‫اولویــت تعیـ ی ن‬

‫ســارا مــی گویــد‪« :‬ایــن دیگــر بــا عقــل جــور در نمــی آیــد! بــه چــه علــت بایــد زبــان زن هــای ایـر نا� بهـ تـر از مردهــا باشــد؟» خانــم‬
‫ـر� هســتند تــا ایـر نا�‬
‫موســوی مــی گویــد کــه اساسـاً کاندیداهــای ســفارت‪ ،‬از میــان ایرانیــان نســل هــای دوم و ســوم‪ ،‬کــه بیشـ تـر غـ ب‬
‫و خیــی هایشــان فــاریس را هــم درســت صحبــت نمــی کننــد‪ ،‬نبــوده انــد و عمدتـاً از میــان مهاجـران نســل اول بــوده انــد‪ .‬مهاجـر نا�‬
‫گ‬ ‫ـران تســلط زن هــا بــه زبــان و فرهنــگ کشــورهای ی ز‬ ‫کــه بــه گفتــه او‪ ،‬در میــان آنهــا مـ ی ز‬
‫م�بــان (احتمــاال ً بــه خاطــر مقاومــت فرهنــی‬
‫کمـ تـر در مقابــل فرهنــگ و جامعــه ایــن کشــورها) بیشـ تـر از مردهــا بــوده اســت‪.‬‬

‫بــه نظــرم ب� راه نمــی گویــد‪ .‬مــن هــم در زمــان اقامــت در کانــادا کامـا ً حســن مــی کــردم کــه بــه دلیــل تبعیــض هــای جنــی رایــج‬
‫ـاو� بودنــد‪ .‬درواقــع‪،‬‬‫در زمــان حکومــت ســابق‪ ،‬زنهــا و مردهــای ایـر نا� بعــد از ســفر بــه خــارج (بــه ویــژه بــه غــرب) در ش�ایــط متفـ ت‬
‫مهاجـران ز ‪‎‬ن معمــوال بیشـ تـر از مهاجـران مــرد ایــن احســاس را داشــتند کــه در محیــط غــرب حقــوق بیشـ تـری دارنــد و شــاید بــه همـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫م�بــان قاطــی مــی شــدند‪.‬‬‫دلیــل بــود کــه بیشـ تـر از مردهــا بــا فرهنــگ و جامعــه ی ز‬

‫موقــع نهــار‪ ،‬خانــم موســوی مرتــب بــه دخـ تـرش هانــا تذکــر مــی دهــد کــه فــاریس حــرف بزنــد‪ .‬بـرای بچــه ای کــه در نیویــورک بــه‬
‫ـکا� اســت‪ ،‬آســان نیســت کــه فــاریس صحبــت کنــد‪ ،‬ویل خانــم موســوی ارصار دارد کــه هانــا از فرصــت‬ ‫دنیــا آمــده و پــدرش آمریـ ی‬
‫بــودن در تهـران بـرای تقویــت زبانــش اســتفاده کنــد‪.‬‬

‫بعــد از نهــار مــی پرســم‪« :‬خانــم موســوی‪ ،‬اگــر هنــوز جمهــوری اســامی رس کار بــود هــم همـ ی ن‬
‫ـ� قــدر ارصار مــی کردیــد کــه بچــه‬
‫ـی�! یعـ نـی اگــر حکومــت عــوض نمــی شــد ماهــا ای ـر نا�‬‫فــاریس صحبــت کنــد؟» متعجــب مــی شــود‪« :‬چــه ربطــی دارد آقــای حسـ ن‬
‫نبودیــم؟!»‬

‫سارا از آن طرف ی ز‬
‫م� چشم غره می رود‪ .‬سوال احمقانه ای کردم‪.‬‬

‫‪75‬‬
 ‫شنبه ‪ ۱۷‬اردیبهشت ‪ ۷ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز‪ ،‬نیمــه شــعبان‪ ،‬در تقدیــم مذهـ بـی شــیعیان روز تولــد امــام دوازدهــم اســت‪ .‬بــه روال معمــول مناســبتهای مذهـ بـی شــیعه‪،‬‬
‫در نهــاد ریاســت جمهــوری بــه هــر کــس کــه خواســته مرخــی داده ایــم و بقیــه رس کار هســتند‪ .‬البتــه بــه خاطــر نیمــه تعطیــل‬
‫بــدون شــنبه هــا بــه جــای پنجشــنبه هــای ســابق‪ ،‬اصــوال ً نهــاد ســوت و کــور اســت‪.‬‬

‫ـ� گ ـزارش وزارت اطالعــات از نــکات اصــی‬ ‫ـو� پیــاده شــده جلســه فداییــان اســام و همچنـ ی ن‬ ‫ـ� کامــل فایــل صـ ت‬
‫رئیــس جمهــور مـ ت ن‬
‫ـتگ�ی هــای‬‫جلســه را مــی دهــد و توصیــه مــی کنــد کــه امــروز حتمـاً بخوانمشــان‪ .‬قصــد دارد افــکار عمومــی را هــم در جریــان دسـ ی‬
‫اخـ یـر قـرار بدهیــم و مــی گویــد خــوب اســت مــردم بفهمنــد کــه چطــور مامــوران نظامــی – امنیـ تـی ســابق‪ ،‬جلســه تشــکیل داده انــد‬
‫تــا موضوعــی در حــد همــکاری بــا القاعــده علیــه کشــور خودشــان را بــرریس کننــد‪ .‬رئیــس جمهــور توصیــه مــی کنــد کــه همــکاران‬
‫دفـ تـر‪ ،‬تــا فــردا گـزارش مختــری را در ایــن زمینــه آمــاده انتشــار کننــد تــا بعــد از جلســه یکشــنبه هیــأت دولــت در اختیــار رســانه‬
‫هــا قـرار دهیــم‪.‬‬

‫فایــل پیــاده شــده و گـزارش وزارت اطالعــات را بــا قیــد فــوری بـرای همــکاران مــی فرســتم و خــودم هــم مشــغول مطالعــه مـ ت ن‬
‫ـ�‬
‫کامــل فایــل مــی شــوم‪ .‬ظاهـرا در جلســه فداییــان اســام پنــج نفــر حضــور دارنــد کــه دو نفــر ســپاهی و دو نفــر از مأمــوران وزارت‬
‫اطالعــات هســتند (کــی کــه نــوار جلســه را لــو داده یــی از ایــن دوتاســت) و رئیــس جلســه هــم‪ ،‬معــاون ناحیــه مقــاوت بســیج‬
‫اراک اســت کــه در گـزارش «ســیدجواد رودیک» معـ ف‬
‫ـر� شــده‪.‬‬

‫اول جلســه‪ ،‬یــی از ســپاهی هــا‪ ،‬ش�ح مفصــی از «پـ یـروزی هــای» القاعــده در ســال هــای گذشــته را ارائــه مــی کنــد و مــی گویــد‬
‫ـ� مــدت درازی رس پــا بمانــد‪.‬‬ ‫ایــن گــروه در بیــش از ‪ ۶‬دهــه گذشــته فعــال بــوده در حــایل هیــچ گــروه جهــادی دیگــری نتوانســته چنـ ی ن‬
‫ـا� ده هــا هـزار کیلومـ تـر مربــع را در تــرف داشــت و در رستــارس‬ ‫بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬القاعــده را بــا داعــش مقایســه مــی کنــد کــه زمـ ن‬
‫دنیــا عملیــات انجــام مــی داد امــا چنــان بــا همــه (از ارتــش کشــورهای گوناگــون گرفتــه گــروه هــای جهــادی دیگــر) در افتــاد کــه‬
‫تمــام دنیــا علیــه آن متحــد شــدند و نهایتــا قلــع و قمعــش کردنــد‪ .‬سـ ن‬
‫ـخ�ان نتیجــه مــی گـ یـرد کــه فداییــان اســام الزم دارد کــه از‬
‫ـوال� مدتــش اســتفاده کنــد چــون ممکــن اســت جهــاد علیــه دولــت ســکوالر ایـران هــم ســال‬ ‫تجربیــات القاعــده بــا قــدرت بقــای طـ ن‬
‫ـا�» �ض وری خواهــد بــود‪.‬‬ ‫ـوال�‪ ،‬اســتفاده از «الگوهــای موفــق جهـ ن‬ ‫هــا طــول بکشــد و در ایــن مبــارزه طـ ن‬

‫رسســخت تریــن مخالــف ایــن اســتدالل‪ ،‬همــان مامــور وزارت اطالعــات اســت کــه گفتگوهــای جلســه را ضبــط کــرده‪ .‬او در جـ یـا�‬
‫از جلســه مــی گویــد کــه القاعــده‪ ،‬در طــول دوره فعالیتــش ده هــا هـزار شــیعه را در کشــورهای مختلــف کشــته و مــی پرســد‪« :‬مــا‬
‫ـ� گروهــی همــکاری کنیــم؟ اگــر بــه کمــک آنهــا بمــب بگذاریــم و شــیعه ایـر نا� را‪ ،‬حـ تـی شــیعه منحــرف‬ ‫چطــور مــی توانیــم بــا چنـ ی ن‬
‫ـ� مامــور اطالعــات کــه در جلســه حضــور دارد مــی‬ ‫ـوا� خواهیــم داشــت؟» در پاســخ بــه او‪ ،‬دومـ ی ن‬ ‫ن‬
‫ایـرا� را بکشــیم‪ ،‬آن دنیــا چــه جـ ب‬
‫گویــد‪« :‬اگــر القاعــده تــا بــه حــال ‪ ۱۰۰‬هـزار شــیعه را هــم کشــته باشــد‪ ،‬گناهــش از کسـ ن‬
‫ـا� کــه تنهــا حکومــت شــیعه دنیــا را رسنگــون‬
‫کردنــد و جایــش یــک دولــت ب� دیــن را نشــاندند کمـ تـر اســت‪ ».‬تاکیــد مــی کنــد کــه «بنــا بــه قاعــده دفــع افســد بــا فاســد مجازیــم‬
‫ـو� دولــت ایـران‪ ،‬اگــر الزم باشــد بــا هــر کــی در دنیــا همــکاری کنیــم»‪.‬‬ ‫تــا بـرای رسنگـ ن‬

‫جالــب اســت کــه خــود ســیدجواد رودیک هــم بــا کار کــردن بــا القاعــده موافــق نیســت‪ ،‬امــا نــه بــه ایــن خاطــر کــه همــکاری بــا آن را‬
‫بــد مــی دانــد‪ .‬او در بخـ شـی از جلســه مــی گویــد کــه فداییــان اســام مــی توانــد از کمــک گــروه هــای مســلح شــیعه ای کــه زمــان‬
‫جمهــوری اســامی بــا ســپاه همــکاری مــی کردنــد اســتفاده کنــد و نیــازی نــدارد کــه بـرای جلــب همــکاری‪ ،‬بــه رساغ گــروه هـ یـا� مثــل‬
‫القاعــده بــرود‪.‬‬

‫همــان ســپاهی مدافــع همــکاری بــا القاعــده کــه جلســه را ش�وع کــرده‪ ،‬در پاســخ بــه او مــی گویــد کــه گــروه مســلح شــیعه ای در‬
‫منطقــه وجــود نــدارد کــه بشــود بــا آن کار کــرد و توضیــح مــی دهــد‪« :‬گــروه هــای شــیعه زمـ ن‬
‫ـا� بــا ســپاه کار مــی کردنــد کــه مــا مــی‬
‫توانســتیم بــه آنهــا پــول یــا امکانــات بدهیــم‪ .‬االن دیگــر امکانــات کشــور در دســتمان نیســت و هیــچ کمــی نمــی توانیــم بــه آنهــا‬
‫ـره ای بـرای کمــک بــه مــا ندارنــد‪ .‬امــا القاعــده وابســته بــه مــا نبــوده و هنــوز قــدرت ســابق خــودش‬‫بکنیــم و طبیعتـاً آنهــا هــم انگـ ی ز‬

‫‪76‬‬
 ‫را دارد و بــه همـ ی ن‬
‫ـ� علــت‪ ،‬تنهــا گروهــی اســت کــه همــکاری بــا آن واقعـاً بــه درد مــا مــی خــورد‪».‬‬

‫در بخــش دیگــری از صحبــت هــا‪ ،‬یــی دیگــر از ســپاهی هــا کــه مخالــف همــکاری بــا القاعــده اســت مــی گویــد کــه ایــن گــروه‪ ،‬از‬
‫همــکاری بــا فداییــان اســام اســتقبال نخواهــد کــرد چــون اولویتــش مناطــق دیگــری چــون عربســتان و یمــن و ســومایل اســت و بــه‬
‫عــاوه اساســا امــکان نــدارد حــا�ض شــود بــا شــیعه هــا همــکاری کنــد‪ .‬همـ ی ن‬
‫ـ� فــرد هشــدار مــی دهــد کــه بــا توجــه بــه ب� نیــاز بــودن‬
‫القاعــده از همــکاری بــا ین�وهــای نظامــی – امنیـ تـی ســابق ایـران‪ ،‬هــر گونــه تمــاس بــا ایــن گــروه ممکــن اســت باعــث شــود تــا القاعــده‬
‫ای هــا در مــورد آن افشــاگری کننــد و «آبــروی فداییــان اســام بــرود»‪.‬‬

‫ـا� کــه شــیعه را کشــته انــد مخالف‬‫ـرد� اســت‪ .‬جــز یــک نفــر کــه اصــوال ً بــا همــکاری بــا کسـ ن‬
‫جنــس بحــث هــا� کــه مــی کننــد بــاور نکـ ن‬
‫ی‬
‫اســت‪ ،‬ظاه ـراً بقیــه مشــکل خــایص بــا ســابقه یــا ایدئولــوژی القاعــده ندارنــد و فقــط در حــال محاســبه هزینــه هــا و منفعتهــای‬
‫همــکاری بــا ایــن گــروه هســتند‪ .‬بــه هــر حــال‪ ،‬در نهایــت ایــده همــکاری بــا القاعــده را بــه خاطــر همـ ی ن‬
‫ـ� محاســبه هــا رد مــی کننــد‪.‬‬

‫آخــر جلســه ســیدجواد رودیک مــی گویــد ق ـرار شــده اعضــای چنــد «حلقــه» دیگــر هــم در مــورد دورنمــای همــکاری احتمــایل بــا‬
‫القاعــده بحــث کننــد تــا بعــد بــا جمــع بنــدی نظـرات همــه حلقــه هــا نتیجــه گـ یـری نهـ یـا� شــود کــه آیــا بــه صــاح اســت از همــکاری‬
‫القاعــده بـرای «زدن ســفارتخانه هــای ایـران اســتفاده شــود یــا نــه»‪.‬‬

‫تــازه معلــوم مــی شــود کــه‪ ،‬جــدا از داســتان هـ یـا� ماننــد «انتقــال تجربــه» و امثــال آن‪ ،‬انتظــار اصلیشــان از همــکاری احتمــایل‬
‫ـتگ� نشــده شــان بــا القاعــده‬ ‫بــا القاعــده چیســت‪ .‬عجــب موجـ ت‬
‫ـودا� هســتند! بــه نظــر مــی رســد گذشــته از اینکــه ین�وهــای دسـ ی‬
‫همــکاری بکننــد یــا نــه‪ ،‬بایــد بــه طــور جــدی حواســمان بــه ســفارتخانه هــا باشــد‪.‬‬

‫‪77‬‬
 ‫فصل هشتم‬
‫اطالعاتی مطلع از تماس سپاه با آمریکا‬
‫ِ‬ ‫ترور دو مامور‬

‫‪78‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۸‬اردیبهشت ‪ ۸ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫قبــل از جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬گ ـزارش تلویزیــون الـ بـرز از برگ ـزاری مراســم دیــروز نیمــه شــعبان در جمک ـران را تماشــا مــی کنــم‪.‬‬
‫جمعیـ تـی کــه در داخــل و اطـراف ایــن مســجد جمــع شــده بــاور نکـ ن‬
‫ـرد� اســت‪ .‬مطابــق تخمـ ی ن‬
‫ـ� الـ بـرز حداقــل ‪ ۲۵۰‬هـزار نفــر هســتند‬
‫کــه ظاهــر و پوشــش بســیاری از آنهــا بــه هــواداران جمهــوری اســامی شــبیه اســت ویل خیــی هــای دیگــر رسو وضــع کامـا ً متفـ ت‬
‫ـاو�‬
‫دارنــد‪.‬‬

‫ـ� بــار مشــاهده مــی‬ ‫گـزارش‪ ،‬بــه ویــژه پدیــده ای را مــورد توجــه قـرار داده کــه بعــد از رفــع کنـ تـرل حکومــت بــر حجــاب بـرای اولـ ی ن‬
‫شــود و آن‪ ،‬حضــور تعــداد قابــل توجهــی از زن هــای کامــا ب� حجــاب در اطـراف مســجد اســت‪ .‬البتــه تمــام آنهــا‪ ،‬هنــگام ورود‬
‫بــه داخــل مســجد نوعــی حجــاب را (مثــا بــه شــکل رورسی نــازک یــا شــال) رعایــت کــرده انــد‪ ،‬ویل چــادر نپوشــیده انــد کــه احتمــاال ً‬
‫ـا� کــه داخــل حــرم مــی رونــد چــادر رس مــی‬ ‫در تاریــخ جمکـران � ســابقه اســت‪ .‬بــه ویــژه اینکــه هنــوز هــم در مشــهد و قــم‪ ،‬زنـ ن‬
‫ب‬
‫کننــد و اگــر نداشــته باشــند‪ ،‬دم در بــه آنهــا داده مــی شــود‪.‬‬

‫جالبـ تـر ایــن اســت کــه هرچنــد داخــل مســجد جمکـران پــر بــوده از افـرادی کــه بــه تیــپ حامــی جمهــوری اســامی شــباهت دارنــد‪،‬‬
‫ـ� اف ـراد مخالفـ تـی بــا ورود زنــان بــدون چــادر و کــم حجــاب بــه داخــل مســجد نشــان نــداده انــد‪ .‬شــبکه الـ بـرز‪ ،‬بــا تعــدادی‬ ‫همـ ی ن‬
‫ـ� بــار بــدون چــادر داخــل جمکـران شــده انــد گفتگــو کــرده و از طــرف دیگــر‪ ،‬از چنــد مب ّلــغ‬ ‫از زن هـ یـا� کــه مــی گوینــد بـرای اولـ ی ن‬
‫مذهـ بـی حامــی حکومــت ســابق هــم مصاحبــه گرفتــه اســت‪ .‬حــرف ثابــت مب ّلــغ هــا ایــن اســت کــه از حضــور «همــه مــردم» و حـ تـی‬
‫آنهــا کــه مذهـ بـی نباشــند در جمکـران اســتقبال مــی کننــد‪ .‬حـ تـی یــی از مصاحبــه شــونده هــا (فاطمــه اخــوان کــه در زمــان جمهــوری‬
‫دخ�انــه مذهـ بـی بــود) مــی گویــد حضــور اف ـرادی کــه کمـ تـر مذهـ بـی‬ ‫دب�ســتان هــای ت‬ ‫اســامی مدیــر یــی از بــزرگ تریــن مجموعــه ی‬
‫گ‬
‫هســتند در جمکـران‪« ،‬نشــانه امیدوارکننــده ای اســت کــه ایـران را بــه ایــن ســاد� هــا نمــی شــود ســکوالر کــرد»‪.‬‬

‫ـ� خانــم زده اســت‪ .‬ظاهـرا حامیــان جمهــوری اســامی‪ ،‬حضــور مــردم در جمکـران را نوعــی رسمایــه‬ ‫حــرف دل همــه شــان را همـ ی ن‬
‫تبلیغـ ت‬
‫ـا� ب ـرای خــود مــی داننــد‪ .‬اهمیــت ایــن موضــوع‪ ،‬بــه ویــژه از آن جهــت اســت کــه عــاوه بــر جریــان هــای ســکوالر‪ ،‬تقریبــا‬
‫گ‬
‫تمــام جریــان هــای مذهـ بـی مدافــع حکومــت ســکوالر هــم روایــت هــای مربــوط بــه تقــدس جمک ـران را ســاخت� مــی داننــد‪ .‬در‬
‫ـ� وضعیـ تـی‪ ،‬ایــن پدیــده کــه در ســال ‪ ،۱۴۲۹‬هنــوز در میــان اقشــار یغ�مذهــی تــر جامعــه ایـران هــم کسـ ن‬
‫ـا� بـرای نــذر کــردن‬ ‫چنـ ی ن‬
‫ب‬
‫یــا دعــا کــردن بــه جمکـران مــی آینــد‪ ،‬طبیعتــا بـرای حامیــان جمهــوری اســامی بســیار مهــم اســت‪.‬‬

‫بــه وضــوح‪ ،‬تمــام رســانه هــا و اغلــب روحانیــون حامــی حکومــت ســابق خــود را بــا مــوج تبلیغـ ت‬
‫ـا� بهــره بــرداری از مراســم نیمــه‬
‫شــعبان در جمک ـران هماهنــگ کــرده انــد‪ .‬حضــور زنــان بــدون چــادر در داخــل مســجد و زنــان کال ً ب� حجــاب در اط ـراف مســجد‬
‫جمک ـران‪ ،‬تــا همـ ی ن‬
‫ـ� پارســال بــه اعــام «ع ـزای عمومــی» از ســوی همینهــا منجــر مــی شــد‪ .‬امــا امســال‪ ،‬تمــام ایــن رســانه هــا و‬
‫تعــداد قابــل توجهــی از روحانیــون نزدیــک بــه آنهــا‪ ،‬حـ تـی آیــت هللا حجــازی مرجــع تقلیــد حامــی رژیــم ســابق‪ ،‬از ایــن حضــور‬
‫تقدیــر کــرده انــد‪ .‬از آن جالــب تــر اینکــه رســانه هــای مدافــع جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه طــور کام ـا ً هماهنــگ انتقادهــای پراکنــده‬
‫ـا� از مراجــع تقلیــد‪ ،‬از حضــور زنــان کــم حجــاب در مســجد جمک ـران را سانســور‬ ‫ـن�‪ ،‬و از جملــه آیــت هللا کرمـ ن‬ ‫چنــد روحـ ن‬
‫ـا� سـ ت‬
‫کــرده انــد‪.‬‬

‫دوا� وزیــر فرهنــگ موضــوع مراســم دیــروز مســجد جمک ـران را مطــرح مــی کنــد‪ .‬مــی گویــد‬ ‫در جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬خانــم ی‬
‫گ‬ ‫ن‬
‫کــه هــواداران رژیــم ســابق دارنــد ایــن مســجد را بــه مــکا� نمادیــن ب ـرای مقابلــه فرهنــی بــا حکومــت ســکوالر تبدیــل مــی کننــد‬
‫و ایــن موضــوع مــی توانــد بــه تدریــج ابعــاد ســیایس – امنیـ تـی پیــدا کنــد‪ .‬پیشــنهادش ایــن اســت کــه حکومــت در ایــن زمینــه کاری‬
‫بکنــد‪ .‬خــود رئیــس جمهــور مخالــف اســت و مــی پرســد‪« :‬مشــخصا منظورتــان ایــن اســت کــه در مســجد جمکـران را ببندیــم؟ بــر‬
‫ـو�؟» بــه جــای وزیــر فرهنــگ‪ ،‬خانــم حافظــی معــاون اول جــواب مــی دهــد‪« :‬محــل هـ یـا� چــون مســجد‬ ‫مبنــای کــدام اختیــار قانـ ن‬
‫جمکـران‪ ،‬در طــول دهــه هــای گذشــته محــل یارگـ یـری هیــأت هــای مذهــی تنــدرو از جوانــان بــوده انــد‪ .‬االن کسـ ن‬
‫ـا� کــه بــه همـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫ب‬ ‫گ‬
‫ـگ�انه‬‫ایدئولــوژی افراطــی وابســت� دارنــد‪ ،‬در حــال جنــگ مســلحانه بــا دولــت هســتند‪ .‬مــا حــق داریــم بــه عنــوان یــک اقــدام پیشـ ی‬
‫ـن� یارگـ یـری افراطیــون در کشــور را ببندیــم‪».‬‬ ‫امنیـ تـی‪ ،‬مــکان هــای سـ ت‬

‫‪79‬‬
‫آقــای بحریـ نـی وزیــر دادگسـ تـری اعـ تـراض مــی کنــد‪« :‬خــوب بــا ایــن اســتدالل مــا بایــد در اغلــب مســجد هــای ایــن کشــور را ببنیــدم‬
‫چــون در زمــان گذشــته پایــگاه هــای بســیج محــات در داخــل آنهــا قـرا داشــته و محــل ســازماندهی ین�وهــای بســیجی بــوده انــد‪».‬‬
‫معــاون اول تاکیــد مــی کنــد کــه مســجد کوچــک یــک محلــه‪ ،‬قابــل مقایســه بــا مســجد جمکـران نیســت کــه «تندروهــا از رستــارس‬
‫کشــور در آن جمــع مــی شــوند»‪ .‬خانــم آبــادی وزیــر آمــوزش و پــرورش مــی گویــد همــه مردمــی کــه آنجــا جمــع شــده انــد تندروهــای‬
‫حامــی حکومــت ســابق نیســتند‪« :‬خوشــمان بیایــد یــا نــه‪ ،‬در میانــه قــرن بیســت و یکــم هنــوز در کشــور مــا صدهــا هـزار نفــر بــه‬
‫ـا� هــای شــیعه هــم متقاعــد شــده انــد کــه روایــت هــای مدعــی تقــدس ایــن‬ ‫جمکـران مــی رونــد‪ .‬حـ تـی بــا وجــودی کــه بیشـ تـر روحـ ن‬
‫گ‬
‫مــکان ســاخت� اســت‪ ،‬بــاز کیل از مــردم‪ ،‬حـ تـی آدم هـ یـا� کــه خیــی مذهـ بـی نیســتند‪ ،‬دارنــد مــی رونــد‪ .‬خودمــان را گــول نزنیــم! بــا‬
‫گ‬
‫پدیــده جمکـران نمــی تــوان بــه ایــن ســاد� برخــورد کــرد کــه درش را ببندیــم و بگوییــم تمــام شــد‪».‬‬

‫ـاع� بــه درازا مــی کشــد تــا آنکــه رئیــس جمهــور مداخلــه مــی کنــد و مــی گویــد کــه بــه عقیــده او بــه‬ ‫بحــث‪ ،‬مجموعــا نیــم سـ ت‬
‫ـو� نمــی تــوان مســجد جمک ـران را تعطیــل کــرد‪ ،‬امــا الزم اســت کــه وزارت اطالعــات‪ ،‬فعالیــت هــای هیــأت مذهـ بـی‬ ‫لحــاظ قانـ ن‬
‫حامــی جمهــوری اســامی در ایــن مســجد را بــه دقــت زیــر نظــر داشــته باشــد‪ .‬آقــای امیـ نـی در ادامــه‪ ،‬بــه طــور یغ�منتظــره از وزیــر‬
‫اطالعــات مــی خواهــد کــه بــه عنــوان آخریــن دســتور جلســه امــروز‪ ،‬در مــورد «موفقیــت جدیــد» وزارتخانــه اطــاع رسـ ن‬
‫ـا� کنــد‪.‬‬

‫حرف رئیس جمهور‪ ،‬در واقع به ن‬

‫مع� اعالم یغ� رسمی کفایت مذاکرات در موضوع جمکران است‪.‬‬

‫بعــد از صحبــت هــای رئیــس جمهــور‪ ،‬وزیــر اطالعــات ماجـرای لــو رفـ ت ن‬
‫ـ� جلســه گــروه فداییــان اســام و گفتگوهــای آنهــا راجــع بــه‬
‫همــکاری احتمــایل بــا القاعــده را تعریــف مــی کنــد‪ .‬بعــد‪ ،‬گـزارش تهیــه شــده در خــود وزارت از جلســه لــو رفتــه را هــم در اختیــار‬
‫حــا�ض ان مــی گــذارد‪.‬‬

‫خـ بـری کــه آقــای صبوحــی‪ ،‬بــا خونــردی هــر چــه تمــام تــر بیــان مــی کنــد‪ ،‬نفــس همــه را مــی بــرد‪ .‬احتمــال اینکــه وابســتگان‬
‫حکومــت ســابق ممکــن اســت بخواهنــد روزی علیــه دولــت ســکوالر بــا گــروه هـ یـا� چــون القاعــده همــکاری کننــد بـرای کمـ تـر کــی‬
‫قابــل تصــور اســت‪.‬‬

‫وزیــر امــور خارجــه از همــه بیشـ تـر تحــت تاثـ یـر قـرار گرفتــه و مــی گویــد بــاورش نمــی شــود «تروریســت هــای وطـ نـی روزی بخواهنــد‬
‫بــه دنبــال عملیــات علیــه ســفارتخانه هــای ایـران در کشــورهای دیگــر باشــند»‪ .‬هرچنــد در جلســه ای کــه گفتگوهــای آن لــو رفتــه‪،‬‬
‫تصمیمــی در مــورد همــکاری بــا القاعــده گرفتــه نشــده‪ ،‬امــا در گفتگوهــا مشــخص اســت کــه دلیــل اصــی بــرریس ایــن همــکاری‪،‬‬
‫اســتفاده احتمــایل از شــبکه آن در کشــورهای مختلــف بـرای �ض بــه زدن بــه ســفارتخانه هــای ایـران اســت‪.‬‬
‫گ‬
‫قـرار مــی شــود بعــد از جلســه هیــأت وزیـران‪ ،‬خانــم شــمس ســخنگوی دولــت در جریــان گفتگــوی هفتــی بعــد از جلســه بــا رســانه‬
‫هــا‪ ،‬راجــع بــه ماجـرای نــوار لــو رفتــه فداییــان اســام هــم اطــاع رسـ ن‬
‫ـا� کنــد‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۹‬اردیبهشت ‪ ۹ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫رســانه هــای حامــی جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه شــدت نســبت بــه خـ بـر لــو رفـ ت ن‬
‫ـ� جلســه «فداییــان اســام» در مــورد همــکاری کــردن یــا‬
‫گ‬
‫نکــردن بــا القاعــده واکنــش نشــان داده انــد و آن را ســاخت� دانســته انــد‪ .‬قـرار اســت امــروز وزارت اطالعــات بـرای اثبــات صحــت‬
‫خـ بـر‪ ،‬بخــش هـ یـا� از نــوار ضبــط شــده از جلســه رامنتـ شـر کنــد‪.‬‬

‫ـا� خواهــد‬‫بنابــه تأکیــد شــخص رئیــس جمهــور‪ ،‬وزارتخانــه همزمــان راجــع بــه ماج ـرای شــکنجه رستیــپ ســماعی هــم اطــاع رسـ ن‬
‫ـ� زمـ ن‬
‫ـا�‪ ،‬بـرای دولــت مکافــات خواهــد بــود‪ .‬امــا آقــای امیـ نـی ارصار دارد وزارتخانــه‬ ‫کــرد‪ .‬حتمـاً انتشــار ایــن خـ بـر‪ ،‬آن هــم در چنـ ی ن‬

‫‪80‬‬
 ‫ـا� مــی کنــد‪ .‬از زمــان شکسـ ت ن‬ ‫ـ� جــا� باشــد کــه در مــورد ایــن تخلــف اطــاع رسـ ن‬
‫ـ�‬ ‫ای کــه مامورانــش مرتکــب شــکنجه شــده انــد اولـ ی ن ی‬
‫کتــف رستیــپ ســماعی در زنــدان‪ ،‬او دوبــار در بیمارســتان بــا وکیلــش مالقــات کــرده و هنــوز تمایــی بــه افشــاگری در ایــن مــورد‬
‫ـدا� در ازای‬ ‫نشــان نــداده اســت‪ .‬در واقــع‪ ،‬پیشــنهاد وکیلــش ایــن اســت کــه بــر رس خـ بـر شــکنجه معاملــه ای صــورت بگـ یـرد و زنـ ن‬
‫ـا� وزارت اطالعــات در ایــن مــورد بــا وکیــل آقــای‬ ‫افشــا نشــدن خـ بـر‪ ،‬از تخفیــف جــدی قضــا� برخــوردار شــود‪ .‬یــی از ین�وهــای میـ ن‬
‫ی‬
‫ســماعی گفتگــو کــرده امــا قـرار شــده کــه دفــع الوقــت کنــد و مطلقـاً هــم اظهــار نظــر نکنــد و تنهــا بگویــد کــه پیشــنهاد وکیــل را بــه‬
‫سلســله خــود مراتــب خــودش اطــاع مــی دهــد‪ .‬قــا�ض پرونــده‪ ،‬هــر گونــه امتیــاز دادن بــر رس افشــا نشــدن خـ بـر شــکنجه از ســوی‬
‫ـو� مــی دانــد و معتقــد اســت کــه او بایــد بــه خاطــر دخالــت موثــر در تروریســم بــه اشــد مجــازات برســد‪.‬‬ ‫ـدا� و وکیلــش را یغ�قانـ ن‬
‫زنـ ن‬
‫ـ� معاملــه‬ ‫ـو�‪ ،‬مخالــف وارد شــدن بــه چنـ ی ن‬‫وزیــر اطالعــات هــم‪ ،‬بــا مالحظــه ای کــه بیشـ تـر عملگرانــه بــه نظــر مــی رســد تــا قانـ ن‬
‫ای اســت‪ .‬مــی گویــد هیــچ تضمیـ نـی نیســت کــه حـ تـی اگــر متهــم زودتــر از موعــد آزاد شــود‪ ،‬بعدهــا خـ بـر معاملــه را افشــا نکنــد‪.‬‬

‫بیانیــه وزارت اطالعــات ‪ ،‬نهایتــا حــدود ســاعت ‪ ۴‬بعــد از ظهــر صــادر مــی شــود و در دو بخــش اســت‪ .‬بخــش اول‪ ،‬بــه ماج ـرای‬
‫جلســه لــو رفتــه فداییــان اســام اختصــاص دارد و ترکیــب افـراد حــا�ض ‪ ،‬ســوابق آنهــا و صحبــت هـ یـا� کــه در جلســه بیــان کــرده انــد‬
‫ـو� جلســه هــم منتـ شـر شــده اســت‪.‬‬ ‫را توضیــح مــی دهــد‪ .‬در نســخه آنالیــن بیانیــه‪ ،‬بیــش از یــک ســاعت از فایــل صـ ت‬

‫بخــش دوم بیانیــه مربــوط بــه ماجــرای شــکنجه رستیــپ ســماعی معــاون صنایــع تســلیحات ســازی ســپاه پاســداران در زمــان‬
‫ـو� از ســوی دو‬ ‫ـ� بازجـ ی‬ ‫جمهــوری اســامی اســت‪ .‬ایــن قســمت بیانیــه‪ ،‬بــه رصاحــت توضیــح مــی دهــد کــه آقــای ســماعی در حـ ی ن‬
‫گ‬
‫مامــور وزارت مــورد �ض ب و جــرح شــدید ق ـرار گرفتــه کــه بــه شکســت� کتــف او منجــر شــده‪ .‬بیانیــه اعــام مــی کنــد کــه هــر دو‬
‫ـر� شــده انــد‪ .‬وزارت اطالعــات‪ ،‬همچنـ ی ن‬ ‫گ‬
‫ـید� بــه جــرم خــود بــه دادگاه معـ ف‬
‫ـ� اعــام کــرده کــه‬ ‫بازجــو از وزارتخانــه اخـراج و بـرای رسـ‬
‫بــه متهــم‪ ،‬بــه خاطــر شــکنجه شــدن و بــه ترتیـ بـی کــه دادگاه مقــرر خواهــد کــرد غرامــت پرداخــت مــی شــود‪ ،‬هــر چنــد وی بــه خاطــر‬
‫نقــش خــود در شــبکه تروریسـ تـی مســئول بمــب گــذاری هــا‪ ،‬بــدون اغمــاض مــورد محاکمــه قـرار خواهــد گرفــت‪.‬‬

‫بیانیــه وزارت اطالعــات در نهایــت تأکیــد کــرده کــه دســتگاه امنیـ تـی‪ ،‬ایــن واقعــه را بــه عنــوان هشــداری جــدی در مــورد نحــوه جــذب‬
‫ـ� تخلفـ ت‬
‫ـا� در آینــده جلوگـ یـری شــود‪ .‬بیانیــه مشــخصاً بــا اشــاره بــه‬ ‫و آمــوزش ین�وهــای جدیــد خــود تلقــی مــی کنــد تــا از تکـرار چنـ ی ن‬
‫ســوابق دوبازجــوی اخراجــی – کــه البتــه نامشــان بــرده نشــده – بــه عنــوان «فعــاالن حقــوق بـ شـر» در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬تأکیــد‬
‫ـ� و مهــار نشــدن خشــونت و کینــه‬ ‫دارد‪« :‬ماجـرای اخـ یـر‪ ،‬یــادآوری کننــده ایــن واقعیــت اســت کــه چگونــه در غیــاب نظــارت آهنـ ی ن‬
‫ـا� کــه ســال هــا علیــه نقــض حقــوق بـ شـر مبــارزه کــرده انــد‪ ،‬ممکــن اســت بــه راحـ تـی تبدیــل بــه ناقصــان جدیــد‬ ‫ورزی‪ ،‬حـ تـی کسـ ن‬
‫حقــوق بـ شـر در کشــور شــوند‪».‬‬

‫تی�هــای تنــد علیــه دولــت مــی شــوند‪ .‬ســایت‬ ‫بــه فاصلــه کمــی از انتشــار بیانیــه‪ ،‬ســایت هــای مدافــع حکومــت ســابق پــر از ت‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬خـ بـر را بــا تیـ تـر «وقـ تـی ‹مدافعــان حقــوق بـ شـر› مخالفــان دولــت ســکوالر را بــه حــد مــرگ شــکنجه مــی کننــد»‬
‫منتـ شـر کــرده اســت‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــه طــور کیل واکنــش بســیاری از رســانه هــای داخــی و خارجــی مثبــت اســت‪ .‬اینکــه چهــار مــاه بعــد از تغیـ یـر‬
‫گ‬
‫حکومــت در ایـران‪ ،‬بازجویــان دســتگاه امنیـ تـی جدیــد یــک متهــم را لــت و پــار کــرده انــد‪ ،‬قطعـاً آبروریــزی بــزر� بـرای دولــت بــوده‪،‬‬
‫امــا برخــورد شــفاف وزارت اطالعــات بــا موضــوع‪ ،‬در مجمــوع تأثـ یـر مثبــت گذاشــته اســت‪.‬‬

‫اعضــای هیــأت وزیـران‪ ،‬قاعدتـاً در جلســه هفتــه بعــد دولــت از اینکــه خـ بـر شــکنجه را ماننــد بقیــه مــردم از طریــق بیانیــه عمومــی‬
‫وزارت اطالعــات شــنیده انــد گلــه خواهنــد کــرد‪ .‬هزینــه تصمیــم گـ یـری هــای دقیقــه نــود در دولــت‪ ،‬مرتــب دارد بیشـ تـر مــی شــود‪.‬‬

‫‪81‬‬
 ‫سه شنبه ‪ ۲۰‬اردیبهشت ‪ ۱۰ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫نماینــدگان مجلــس موسســان در جلســه علـ نـی امــروز‪ ،‬کــه از شــبکه چهــار تلویزیــون دولـ تـی هــم بــه طــور مســتقیم پخــش مــی شــد‪،‬‬
‫حسـ بـا� از خجالــت همدیگــر در آمدند‪.‬‬

‫ـ� تکلیــف اصــی از قانــون اســایس بــود کــه ش�ایــط دارنــدگان ســمت هــای حکومـ تـی در ای ـران را تعریــف مــی‬ ‫دســتور جلســه تعیـ ی ن‬
‫کنــد‪ .‬مطابــق اصــل پیشــنهادی‪ ،‬مســئوالن حکومـ تـی – از رئیــس جمهــور و وزرا و مســئوالن قضـ یـا� و نماینــدگان مجلــس گرفتــه تــا‬
‫ـ�‪،‬‬‫ـ� ملیــت دوم راندارنــد و در صــورت داشـ ت ن‬ ‫اســتانداران و فرمانــداران و تمــام اعضــای نهادهــای امنیـ تـی و نظامــی– حــق داشـ ت ن‬
‫بایــد قبــل از قبــول مســئولیت آن را پــس بدهنــد‪ .‬اصــل پیشــنهادی‪ ،‬بــا مخالفــت تعــدادی از نماینــدگان مواجــه شــده کــه بســیاری‬
‫از آنهــا قبــل از تغیـ یـر حکومــت ســاکن کشــورهای دیگــر بــوده انــد و تابعیــت دوگانــه دارنــد‪ .‬در میانــه بحــث هــای مرتبــط بــا ایــن‬
‫اصــل‪ ،‬موافقــان و مخالفــان بیــش از حــد هیجــان زده شــده انــد و پــای تصفیــه حســاب هــای قدیمــی میــان «داخــل کشــوری هــا»‬
‫و «خــارج کشــوری هــا» هــم بــه میــان کشــیده شــده‪.‬‬

‫ـ� یــاوری از نماینــدگان اســتان کرمــان انجــام مــی دهــد کــه در آن‪ ،‬دو تابعیـ تـی هــا را بــه لحــاظ‬ ‫جنجــایل تریــن صحبــت هــا را حسـ ی ن‬
‫ـر� مــی کنــد‪ .‬آقــای یــاوری تأکیــد دارد کــه افـراد دوتابعیـ تـی‪ ،‬بــه واســطه ملیــت دوم خــود موظــف‬ ‫امنیـ تـی غــر قابــل اطمینــان معـ ف‬
‫ی‬
‫ت‬ ‫ش‬ ‫ن‬
‫بــه وفــاداری بــه کشــوری غـ یـر از ای ـران هــم هســتند و در چنـ یـ� �ایطــی‪ ،‬در صــور� کــه میــان ای ـران و آن کشــور تضــاد منافــع‬
‫(یــا حـ تـی جنــگ) پیــش بیایــد قابــل اطمینــان نخواهنــد بــود‪ .‬واکنــش بــه صحبــت هــای او‪ ،‬وقـ تـی آغــاز مــی شــود کــه مــی گویــد بــه‬
‫عقیــده او ایرانیــان دو تابعـ تـی‪ ،‬حـ تـی «صالحیــت» حضــور در مجلــس موسســان را هــم نداشــته انــد چــون ممکــن اســت «بــه خاطــر‬
‫منافــع کشــورهای دیگــر بــر قانــون اســایس آینــده ایـران تأثـ یـر بگذارنــد»‪.‬‬

‫ایــن جملــه‪ ،‬فریــاد اعـ تـراض عــده ای از نماینــدگان را بلنــد مــی کنــد‪ .‬آقــای کیــا رئیــس مجلــس موسســان بــه او تذکــر مــی دهــد کــه‬
‫ـو� نداشــته و او حــق نــدارد ولــو بــه طــور تلویحــی بــه عــده ای از همــکاران‬‫حضــور اف ـراد دو تابعـ تـی در ایــن مجلــس‪ ،‬منــع قانـ ن‬
‫خــود اتهــام امنیـ تـی بزنــد‪ .‬بــا وجــود مداخلــه رئیــس جلســه‪ ،‬کامـا ً مشــخص اســت کــه صحبــت هــای آقــای یــاوری در میــان عــده ای‬
‫ـو�‪ ،‬نماینـ ن‬
‫ـدگا� را نشــان مــی دهــد کــه در حــال واکنــش نشــان دادن بــه اعـ تـراض‬ ‫از نماینــدگان طرفــدار دارد چــون تصاویــر تلویزیـ ن‬
‫همــکاران خــود بــه صحبــت هــای نماینــده کرمــان هســتند‪.‬‬

‫ـ� یــاوری‪ ،‬ســامناک جــایل از نماینــدگان کردســتان یــادآوری مــی کنــد کــه تعــدادی از دو ملیـ تـی هــای‬ ‫ـخ� نا� حسـ ی ن‬
‫در پاســخ بــه سـ ن‬
‫مجلــس موسســان‪ ،‬از جملــه برجســته تریــن اســاتید حقــوق دانشــگاه هــای معتـ بـر دنیــا هســتند‪ .‬مــی گویــد کــه اســتفاده نکــردن‬
‫ـ� تابعیــت دوگانــه‪ ،‬مــی توانســته بــه �ض ر قانــون اســایس آینــده کشــور باشــد‪ .‬آقــای‬
‫از تــوان تخصــی ایــن اســاتید بــه علــت داشـ ت ن‬
‫جــایل بــه ویــژه تاکیــد مــی کنــد کــه دلیــل تابعیــت دوم اغلــب ایــن نماینــدگان آن بــوده کــه در داخــل کشــور امــکان فعالیــت نداشــته‬
‫گ‬
‫انــد یــا حـ تـی امنیتشــان در خطــر بــوده و مــی افزایــد کــه «مجــازات کــردن ایرانیــان مقیــم خــارج از خاطــر آوار� در زمــان جمهــوری‬
‫اســامی منصفانــه نیســت»‪.‬‬

‫اســتدالل اصــی مدافعــان حضــور دوملیـ تـی هــا در ســمت هــای حکومـ تـی ایــن اســت کــه بســیاری از آنهــا بــه خاطــر مخالفــت بــا‬
‫حکومــت ســابق ناچــار بــه مهاجــرت شــده انــد‪ .‬مــی گوینــد ایــن مهاجـران‪ ،‬بعــد از ســال هــا و بعضـاً دهــه هــا اقامــت در خــارج از‬
‫م�بــان خــود و بچــه هایشــان را در معــرض تبعیــض هـ یـا� قـرار مــی داده انــد کــه تــن‬ ‫ایـران‪ ،‬در صــورت نگرفـ ت ن‬
‫ـ� شــهروندی کشــور ی ز‬
‫دادن بــه آنهــا توجیهــی نداشــته اســت‪ .‬البتــه‪ ،‬بحــث اصــی مخالفــان تصــدی مســئولیت هــای کشــوری از ســوی دو میلـ تـی هــا هــم‬
‫ایــن نیســت کــه چـرا در گذشــته بــه خــارج مهاجــرت کــرده انــد‪ ،‬بلکــه ایــن اســت کــه اگــر بــه هــر علــت شــهروند کشــور دیگــری هــم‬
‫شــده انــد بــه صــاح نیســت کــه پســت هــای حکومـ تـی داشــته باشــند‪.‬‬

‫امــا گذشــته از اســتدالل هــای دو طــرف‪ ،‬لحــن گفتگوهـ یـا� کــه در ایــن ارتبــاط انجــام مــی شــود بســیار تنــد اســت‪ .‬مث ـا ً یــی از‬
‫نماینــدگان‪ ،‬در واکنــش بــه اشــاره مدافعــان دوملیـ تـی هــا بــه لــزوم اســتفاده از تخصــص آنهــا در اداره کشــور مــی گویــد ایـر نا� هــای‬
‫مقیــم خــارج «هــم در مــورد جامعــه ایـران و هــم در مــورد ســطح تخصــص خــود دچــار توهــم هســتند»‪ ،‬یــا یــک نماینــده دیگــر‬

‫‪82‬‬
‫ـخ� مشــغول عیــش و نــوش در خــارج بــوده انــد»‪ ،‬حقــی از پســت هــای حکومـ تـی ندارنــد‪ .‬در‬ ‫ـا� کــه «در موقــع سـ ت‬ ‫مــی گویــد کسـ ن‬
‫جانــب مدافعــان دو ملیـ تـی هــا هــم‪ ،‬یــی از نماینــدگان مــی گویــد ایـر نا� هــای دوتابعیـ تـی بیشـ تـر از بقیــه ایـر نا� هــا «درک مــدرن»‬
‫دارنــد و یــی دیگــر تــا آنجــا پیــش مــی رود کــه اغلــب ای ـر نا� هـ یـا� کــه مهاجــرت نکــرده انــد را بــه «همــکاری» بــا حکومــت گذشــته‬
‫متهــم مــی کنــد‪.‬‬

‫آقــای کیــا بــه زحمــت جلســه را کنـ تـرل مــی کنــد تــا رای گـ یـری ش�وع شــود‪ .‬مخالفــان وضــع محدودیــت ب ـرای دوتابعیـ تـی هــا قبــل‬
‫از رای گـ یـری پیشــنهاد دیگــری را مطــرح مــی کننــد مبـ نـی بــر آنکــه حداقــل ایــن رای گـ یـری‪ ،‬فقــط در ارتبــاط بــا ســمت هــای بــاالی‬
‫ـا� کشــورها (در حــد‬ ‫ـ� بــه ش�ایــط مســئوالن میـ ن‬ ‫حکومـ تـی انجــام شــود‪ .‬پیشــنهاددهندگان مــی گوینــد قانــون اســایس جــای پرداخـ ت ن‬
‫ـ� عــادی مــورد اشــاره قـرار گرفتــه انــد‪ .‬بــه اعتقــاد آنهــا‪،‬‬ ‫ـ� ش�ایطــی در قوانـ ی ن‬
‫فرمانــداران) نیســت و در اغلــب کشــورهای دنیــا‪ ،‬چنـ ی ن‬
‫ـئوال� در ایــن ســطح را بــه پارلمــان سـ پـرد و نــه اینکــه مجلــس موسســان‬ ‫ـو� مسـ ن‬ ‫ـ� ش�ایــط قانـ ن‬‫در ایـران هــم مــی شــود بحــث تعیـ ی ن‬
‫ـ� ش�ایطــی را در قانــون اســایس جدیــد بیــاورد‪.‬‬‫چنـ ی ن‬

‫ایــن پیشــنهاد بــه رای گـ یـری گذاشــته مــی شــود و تصویــب نمــی شــود‪ .‬بالفاصلــه بعــد از آن‪ ،‬موضــوع اصــی جلســه مــورد رای‬
‫گـ یـری قـرار مــی گـ یـرد و تصویــب مــی شــود‪ .‬بــر مبنــای ایــن مصوبــه‪ ،‬رئیــس جمهــور و وزرا‪ ،‬مســئوالن قضـ یـا�‪ ،‬نماینــدگان مجلــس‪،‬‬
‫ـ� ملیــت دوم را نخواهنــد داشــت و در صــورت‬ ‫اســتانداران و فرمانــداران و اعضــای نهادهــای امنیـ تـی و نظامــی ای ـران حــق داشـ ت ن‬
‫ـ�‪ ،‬ملــزم مــی شــوند قبــل از قبــول مســئولیت آن را پــس بدهنــد‪.‬‬ ‫داشـ ت ن‬

‫ـ� تابعیــت دوم‪ ،‬ب ـرای مجموعــه ای از ســمت هــا� دیگــر ذکــر نشــده کــه بــه آن معـ نـی اســت کــه مسـ ن‬
‫ـئوال� در‬ ‫البتــه ش�ط نداشـ ت ن‬
‫ی‬
‫حــد نماینــدگان شــورای شــهر‪ ،‬مدیــر کل هــا یــا روســای ادارات (غـ یـر از مجموعــه هــای نظامــی و امنیـ تـی کــه حـ تـی پرســنل پایـ ی ن‬
‫ـ� آنهــا‬
‫نبایــد دوتابعیـ تـی باشــند) مــی تواننــد تابعیــت دوم هــم داشــته باشــند‪ ،‬مگــر آنکــه بعدهــا در مجلــس‪ ،‬قوانیـ نـی تصویــب شــود کــه‬
‫ـ� محدودیــت هــای جدیــدی را تعریــف کنــد‪.‬‬ ‫چنـ ی ن‬

‫مصوبــه مجلــس موسســان در مــورد ملیــت مقــام هــای حکومـ تـی‪ ،‬قابــل پیــش بیـ نـی بــود‪ ،‬امــا نــوع حــرف هــا و اتهامـ ت‬
‫ـا� کــه در‬
‫جلســه امــروز مجلــس رد و بــدل شــد‪ ،‬نگـران کننــده اســت‪ .‬نماینــده هــای ایــن مجلــس‪ ،‬طبــق ضوابــط انتخــاب اعضــای مجلــس‬
‫گ‬
‫موسســان‪ ،‬همــی در رشــته حقــوق یــا رشــته هــای مرتبــط مــدرک دکـ تـرا دارنــد‪.‬‬

‫وقـ تـی مــرز بنــدی هــای خــارج کشــوری – داخــل کشــوری‪ ،‬در داخــل مجلــس موسســان چنـ ی ن‬
‫ـ� بحــث هــای عجیـ بـی را ایجــاد کنــد‪،‬‬
‫مــی ترســم وقـ تـی پارلمــان تشــکیل بشــود‪ ،‬شــاهد بحــث هــای بدتــر از ایــن هــم باشــیم‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۲۱‬اردیبهشت ‪ ۱۱ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـو� را در مــورد مرزبنــدی هــای داخــی‬ ‫ار� خـ ب‬‫بچــه هــای دفـ تـر رئیــس جمهــور بــه بهانــه بحــث هــای اخـ یـر مجلــس موسســان‪ ،‬گـز ش‬
‫ایــن مجلــس تهیــه کــرده انــد‪ .‬در واقــع‪ ،‬ایــن مجلــس ‪ ۲۲۵‬نفــری را بــه عنــوان یــک «جامعــه آمــاری نمونــه» از نخبــگان ایـر نا� دیــده‬
‫ـا� تــا کنــون‪ ،‬شــکاف هــای عمــده‬ ‫ـ� مبنــا‪ ،‬کوشــیده انــد بــا تحلیــل محتــوای اظهاراتشــان از زمــان مبــارزات انتخابـ ت‬
‫انــد و بــر همـ ی ن‬
‫میــان آنهــا را مــرور کننــد‪.‬‬

‫فعال�یــن شــکاف موجــود میــان نماینــدگان مجلــس موسســان را‪ ،‬شــکاف میــان نماینـ ن‬
‫ـدگا� ارزیـ بـا� کــرده کــه در زمــان‬ ‫ایــن گـزارش‪ ،‬ت‬
‫ـ� شــکاف را میــان هــواداران اصــاح یــا برانــدازی‬ ‫جمهــوری اســامی مقیــم داخــل کشــور یــا خــارج کشــور بــوده انــد‪ ،‬و دومـ ی ن‬
‫ف‬
‫حکومــت ســابق دانســته اســت‪ .‬گ ـزارش تهیــه شــده‪ ،‬شــکاف هــای فعــال دیگــری را هــم در مجلــس معــر� کــرده کــه از جملــه‬
‫عبارتنــد از مرزبنــدی میــان مذهـ بـی هــا و غـ یـر مذهـ بـی هــا و مرزبنــدی اک�ث یــت مخالــف جمهــوری اســامی بــا اقلیــت هــوادار‬
‫تأث�گــذاری آنهــا‪ ،‬بــه انــدازه دو شــکاف اصــی نیســت‪.‬‬ ‫جمهــوری اســامی‪ ،‬هرچنــد تاکیــد کــرده کــه مـ ی ز‬
‫ـران ی‬

‫‪83‬‬
‫بــه نوشــته گ ـزارش‪ ،‬شــکاف مذهـ بـی – غـ یـر مذهـ بـی در مجلــس موسســان‪ ،‬کمـ تـر از حــد تصــور نمــود داشــته اســت‪ .‬چــون اوال ً‬
‫بزرگ�یــن ائتــاف ین�وهــای مذهـ بـی حــا�ض در مجلــس (موســوم بــه «دینــداران حامــی حکومــت ســکوالر») موافــق ســکوالر شــدن‬ ‫ت‬
‫قانــون اســایس اســت‪ ،‬و ثانی ـاً میــان ائتــاف «جمهــوری اســامی» و دیگــر ائتــاف مدافــع قوانـ ی ن‬
‫ـ� اســامی (ائتــاف «راه نــو» کــه‬
‫بیش�شــان از مذهبیــون اهــل ســنت هســتند)‪ ،‬مرزبنــدی شــدیدی وجود دارد‪ .‬از ســوی دیگر‪ ،‬شــکاف مدافعــان و مخالفــان جمهوری‬ ‫ت‬
‫اســامی هــم‪ ،‬بــا توجــه بــه ســهم بســیار کــم حامیــان حکومــت ســابق از مجلــس موسســان‪ ،‬عمـا ً نقــش مهمــی در مرزبنــدی هــای‬
‫خ�سازیهایشــان قبــل از تشــکیل مجلــس‬ ‫مجلــس بــازی نمــی کنــد‪ .‬در واقــع‪ ،‬نماینــدگان حامــی جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا وجــود تمــام ب‬
‫موسســان و مجموعــه اقدامــات تنــدی کــه ین�وهــای همســو بــا آنهــا در خــارج از مجلــس انجــام مــی دهنــد‪ ،‬در داخــل مجلــس‬
‫بســیار بــا احتیــاط رفتــار مــی کننــد‪ .‬گ ـزارش در همـ ی ن‬
‫ـ� ارتبــاط‪ ،‬بــا ذکــر نمونــه هـ یـا� مشــخص توضیــح داده کــه چگونــه هــواداران‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬حـ تـی تاکنــون از نشــان دادن واکنــش تنــد بــه نطــق هــای نماینــدگان مدافــع حقــوق اقلیــت هــای جنــی یــا دو‬
‫نماینــده بهـ یـا� مجلــس موسســان هــم خــودداری کــرده و در عــوض‪ ،‬ب� رسوصــدا کوشــیده انــد تــا در جریــان بحــث هــای مجلــس‪،‬‬
‫بــر روی اصــویل مشــخص از قانــون اســایس تاثـ یـر بگذارنــد‪.‬‬

‫از ســوی دیگــر‪ ،‬شــکاف داخــل کشــوری – خــارج کشــوری هنــوز فعــال تریــن شــکاف در داخــل مجلــس موسســان اســت‪ .‬بــه نظــر‬
‫مــی رســد کــه در طــول هفــت دهــه عمــر جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه درازا کشــیدن اقامــت ای ـر نا� هــای منتقــد حکومــت در خــارج از‬
‫کشــور‪ ،‬بــه تدریــج فاصلــه میــان آنهــا و منتقــدان داخــل و ســوء تفاهــم میــان دو گــروه را بیشـ تـر کــرده اســت‪ .‬جلســه دیــروز مجلــس‬
‫موسســان‪ ،‬نمونــه ای قابــل توجــه بــود کــه نشــان مــی داد چگونــه میــان گروهــی از چهــره هــای ایـر نا� داخــل و خــارج‪ ،‬نوعــی کینــه‬
‫ـ�» هــا «خــارج نشـ ی ن‬
‫ـ�» را بــه توهــم و ب�‬ ‫ـر نســبت بــه یکدیگــر وجــود دارد کــه بــر مبنــای آن‪« ،‬داخــل نشـ ی ن‬
‫تحق�آمـ ی ز‬
‫پنهــان یــا نــگاه ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫اطالعــی از ش�ایــط کشــور متهــم مــی کننــد و همزمــان خودشــان از جانــب طــرف دیگــر‪ ،‬بــه داشــ� تفکــر بســته و ناآگاهــی از جهــان‬
‫متهــم مــی شــوند‪.‬‬

‫ـ� شــکاف اصــی موجــود در مجلــس موسســان (میــان میــان معتقــدان بــه اصالحــات و‬ ‫گـزارش تهیــه شــده در دفـ تـر‪ ،‬ماهیــت دومـ ی ن‬
‫گ‬
‫برانــدازی در زمــان جمهــوری اســامی) را در مقایســه بــا شــکاف قبــی‪ ،‬بیشـ تـر ســیایس و کمـ تـر فرهنــی مــی دانــد‪ .‬شــکاف پـ یـروان‬
‫ســابق اصالحــات و برانــدازی‪ ،‬البتــه در بســیاری مــوارد بــا شــکاف داخــل – خــارج منطبــق اســت چــون فعــاالن داخــل کشــور‪ ،‬بــه‬
‫ـ� در معــرض هزینــه هــای بیشـ تـر امنیـ تـی) بیشـ تـر از فعــاالن مقیــم خــارج بــه راه حــل هــای‬ ‫دالیــل مختلــف (و از جملــه قرارداشـ ت ن‬
‫اصــاح طلبانــه تمایــل داشــته انــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬در میــان فعــاالن خــارج از کشــور هــم اف ـراد دارای پــس زمینــه اصــاح طلـ بـی‬
‫بســیارند‪ ،‬همــان طــور کــه در میــان فعــاالن داخــل هــم‪ ،‬افـراد معتقــد بــه اصــاح ناپذیــر بــودن حکومــت زیــاد بــوده انــد‪ .‬اگرچــه‬
‫بعــد از تغیـ یـر حکومــت در ای ـران‪ ،‬بحــث اصــاح یــا برانــدازی جمهــوری اســامی در ظاهــر بالموضــوع شــده‪ ،‬امــا درگـ یـری میــان‬
‫ـدگا� کــه در زمــان حکومــت ســابق بــه هــر یــک از دو روش گرایــش داشــته انــد‪ ،‬بــه هیــچ وجــه کاهــش نیافتــه اســت‪.‬‬ ‫نماینـ ن‬

‫گ ـزارش یــادآوری مــی کنــد کــه بــه طــور مشــخص‪ ،‬هــواداران ســابق برانــدازی‪ ،‬اصــاح طلبــان را عامــل «تــداوم» عمــر جمهــوری‬
‫اســامی و افزایــش خســارت هــای آن بـرای کشــور مــی داننــد و بعضـاً از آنهــا مــی خواهنــد کــه پاســخگوی عملکــرد حکومــت ســابق‬
‫در زمینــه هــای مختلــف باشــند‪ .‬در مقابــل‪ ،‬هــواداران ســابق اصالحــات هــم‪ ،‬اساس ـاً حامیــان ســابق برانــدازی را ین�وهــای جــدی‬
‫ســیایس نمــی داننــد و آنهــا را متهــم مــی کننــد کــه در دوره جمهــوری اســامی‪ ،‬بــدون آنکــه خــود تأثـ یـری بــر تحــوالت کشــور داشــته‬
‫باشــند‪ ،‬بــه دنبــال تغیـ یـر رژیــم از طریــق دخالــت خارجــی بــوده انــد‪.‬‬

‫گ ـزارش تهیــه شــده‪ ،‬در پایــان نتیجــه مــی گـ یـرد بــا وجــود آنکــه دو شــکاف داخــل کشــوری‪ -‬خــارج کشــوری یــا اصــاح طلـ بـی ‪-‬‬
‫برانــدازی تأثـ یـر معـ نـی داری بــر بحــث هـ یـا� کــه در مجلــس موسســان راجــع بــه قانــون اســایس مــی شــود ندارنــد (چــون بــا وجــود‬
‫تمــام دعواهــا‪ ،‬ایــن بحــث هــا عمدتـاً حقـ ق‬
‫ـو� هســتند) امــا بــه وضــوح بــر رابطــه نماینــدگان تأثـ یـر داشــته و در جریــان بســیاری از‬
‫تصمیــم گـ یـری هــا‪ ،‬باعــث متشــنج شــدن فضــای گفتگــو شــده انــد‪.‬‬

‫گـزارش تحلیــل محتــوای جلســات مجلــس موسســان‪ ،‬حــدود ‪ ۵‬هفتــه بعــد از تأســیس ایــن مجلــس تهیــه شــده و تهیــه کنندگانــش‬
‫پیشــنهاد کــرده انــد کــه در صــورت صالحدیــد‪ ،‬در میــان نماینــدگان توزیــع شــود‪ .‬بــا توجــه بــه اینکــه کار مجلــس موسســان بایــد تــا‬

‫‪84‬‬
‫بگ�یــم‪.‬‬
‫ـو� اســت ویل بایــد تاییــد رئیــس جمهــور را هــم ی‬ ‫هفتــه اول یت�مــاه (‪۶-۵‬هفتــه دیگــر) ادامــه پیــدا کنــد‪ ،‬بــه نظــرم کار خـ ب‬
‫شــخصا معتقــدم بهـ تـر اســت نماینــدگان مجلــس موسســان‪ ،‬از بعـ ضـی از مرزبنــدی هـ یـا� کــه میــان خــود ایجــاد کــرده انــد تصویــر‬
‫واضــح تــری داشــته باشــند چــون ممکــن اســت بــر بحــث هــای آینــده شــان تاثـ یـر بگــذارد‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۲۲‬اردیبهشت ‪ ۱۲ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ســفر ژاک دوبــوا وزیــر امــور خارجــه فرانســه بــه تهـران‪ ،‬رس و صــدای زیــادی در مطبوعــات ایجــاد کــرده اســت‪ .‬آقــای دوبــوا‪ ،‬عضــو‬
‫دولــت راســت افراطــی دیدیــه پاتــرون از «جبهــه مــی» اســت کــه ســه ســال پیــش در فرانســه روی کار آمــد‪.‬‬

‫ـ� بــار در انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ،۲۰۳۷‬بــا شــعار جلوگـ یـری از مهاجــرت مســلمانان و خــروج‬ ‫پـ یـروزی جبهــه مــی ب ـرای اولـ ی ن‬
‫فرانســه از اتحادیــه اروپــا صــورت گرفــت کــه بــه هــر دوی ایــن وعــده هــا هــم عمــل کــرد‪ .‬دولــت جدیــد فرانســه بعــد از روی کار‬
‫آمــدن‪ ،‬ماننــد بریتانیــا مانــدن در اتحادیــه اروپــا را بــه رفرانــدوم گذاشــت کــه در نتیجــه آن‪ ،‬فرانســه هــم در ســال ‪ ۲۰۳۸‬از ایــن‬
‫اتحادیــه خــارج شــد‪ .‬بــا روی کار آمــدن دولــت جبهــه مــی‪ ،‬مـ ی ز‬
‫ـران پذیــرش پناهنــده از کشــورهای اســامی تقریبـاً بــه صفــر رســید و‬
‫ســهمیه پذیــرش پناهنــده یــا مهاجــر از کشــورهای دیگــر بــه شــدت کاهــش پیــدا کــرد‪.‬‬

‫از چنــد روز پیــش‪ ،‬موجــی از انتقــاد از دولــت بــر رس اســتقبال از ژاک دوبــوا بــه راه افتــاده کــه دالیــل ســیایس و اقتصــادی داشــته‬
‫اســت‪ .‬گروهــی از منتقــدان‪ ،‬نفــس پذیـر یا� از وزیــر امــور خارجــه دولــت دیدیــه پاتــرون را خــاف مــی داننــد و حـ تـی ایــن دولــت را‬
‫«فاشیســت» لقــب مــی دهنــد‪ .‬البتــه دولــت مــا بــا توجــه بــه حساســیت هــای موجــود در مــورد جبهــه مــی‪ ،‬از ابتــدا مراقــب بــوده‬
‫کــه نحــوه اســتقبال از آقــای دوبــوا حساســیت برانگـ ی ز‬
‫ـر نباشــد و در جریــان بازدیــد از تهـران‪ ،‬تنهــا یــک دیــدار رســمی بــا شــخص وزیــر‬
‫امــور خارجــه ب ـرای او در نظــر گرفتــه شــده اســت‪ .‬بــا وجــود ایــن بــه نظــر مــی رســد کــه موضــع گـ یـری هـ یـا� همچــون فاشیســت‬
‫نامیــدن دولــت فرانســه هــم زیــاده روی اســت‪.‬‬

‫ـ� تغیـ یـرات‬‫جبهــه مــی از ســال هــا پیــش‪ ،‬بـرای رســیدن بــه قــدرت تغیـ یـرات زیــادی در روش و شــعارهایش داد کــه در نتیجــه همـ ی ن‬
‫هــم بــوده کــه موفــق بــه کســب رأی اک�ث یــت فرانســوی هــا شــد‪ .‬بــه عنــوان مثــال رهـ بـران جبهــه مــی از ســال هــا قبــل اســتفاده‬
‫ـر علیــه مهاجـران و خارجیــان را متوقــف کردنــد تــا وجهــه منفــی ایجــاد شــده از ایــن حــزب در گذشــته را ترمیــم‬ ‫از الفــاظ تحقـ یـر آمـ ی ز‬
‫کننــد‪ .‬بــه عــاوه رهـ بـران جدیــد‪ ،‬بــر خــاف دهــه هــای گذشــته کــه جبهــه مــی همیشــه تحــت رهـ بـری خانــواده «لوپــن» بــود‪ ،‬ایــن‬
‫ـواد� خــارج کردنــد‪ ،‬یــا بــر خــاف گذشــته‪ ،‬کــه هــر از گاه اظهــارات یهودسـ ی ز‬ ‫گ‬
‫ـت�انه اعضــای جبهــه‬ ‫تشــکل را از حالــت یــک حــزب خانـ‬
‫ت‬
‫مــی خـ بـر ســاز مــی شــد‪ ،‬بــه شــدت بـرای بهبــود رابطــه خــود بــا جامعــه یهودیــان فرانســه کوشــیدند‪ .‬ایــن رهـ بـران حــی در ارتبــاط‬
‫ـ� موجــود بـرای دور نگــه‬ ‫ـ� ســابق را تغیـ یـر دادنــد و در عــوض‪ ،‬ســعی خــود را بــر تغیـ یـر قوانـ ی ن‬‫بــا مســلمانان هــم‪ ،‬لحــن ســخن گفـ ت ن‬
‫ـ� مهاجـران مســلمان از فرانســه متمرکــز کردنــد‪.‬‬ ‫داشـ ت ن‬

‫گروهــی دیگــر از منتقــدان ســفر آقــای دوبــوا‪ ،‬بــا توجــه بــه وضعیــت بحـر نا� اقتصــاد فرانســه ایــن ســفر را بـرای ایـران ب� منفعــت‬
‫ـ� از بحـران شــدید اقتصــاد بریتانیــا بعــد از خــروج از اتحادیــه اروپــا‪ ،‬کوشــیدند تــا‬ ‫مــی داننــد‪ .‬فرانســوی هــا‪ ،‬البتــه بــا تجربــه گرفـ ت ن‬
‫تاثـ یـرات ایــن خــروج بــر اقتصــاد خــود را بــه حداقــل برســانند‪ .‬امــا بــا وجــود تمــام اقدامــات احتیاطــی دولــت فرانســه‪ ،‬ایــن کشــور‬
‫ـ� الملــی بــود‪ .‬دولــت جبهــه مــی‪،‬‬ ‫هــم بعــد از خــروج از اتحادیــه اروپــا شــاهد خــروج گسـ تـرده رسمایــه گــذاران و ش�کــت هــای بـ ی ن‬
‫ـران خــروج رسمایــه از فرانســه را نتیجــه نوعــی توطئــه مخالفــان و «روســای اتحادیــه اروپــا» مــی دانــد و اســتدالل مــی کنــد‬ ‫ایــن مـ ی ز‬
‫کــه اغلــب رسمایــه گــذاران و ش�کــت هــا‪ ،‬حـ تـی منتظــر مشــاهده تاثـ یـر سیاســت هــای دولــت جدیــد بــر وضعیــت کســب و کار نشــده‬
‫انــد و بــه محــض اعــام نتایــج انتخابــات فرانســه اقــدام بـرای خــروج از ایــن کشــور را آغــاز کــرده انــد‪.‬‬

‫نهایــت اینکــه بــا گذشــت ســه ســال از روی کار آمــدن دولــت جدیــد‪ ،‬گفتــه مــی شــود کــه حداقــل یــک چهــارم بانــک هــا یــا ش�کــت‬
‫گ‬
‫هــای بــزر� کــه پیشـ تـر در فرانســه فعــال بودنــد بــه بلژیــک‪ ،‬آلمــان و جاهــای دیگــر نقــل مــکان کــرده انــد و نــرخ بیــکاری (کــه کنـ تـرل‬

‫‪85‬‬
‫آن از شــعارهای اصــی جبهــه مــی بــود) بــا ‪ ۵‬درصــد افزایــش بــه ‪ ۱۶‬درصــد رســیده اســت‪ .‬گروهــی از منتقــدان ســفر آقــای دوبــوا‬
‫ـ� شــاخص هـ یـا� معتقدنــد کــه وضعیــت اقتصــاد فرانســه‪ ،‬ناپایدارتــر از آن اســت کــه همــکاری بــا آن‪،‬‬‫بــه ایـران‪ ،‬بــا اســتناد بــه چنـ ی ن‬
‫بـرای ایـران مزیـ تـی داشــته باشــد‪.‬‬

‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬قـرار نیســت کــه در جریــان ســفر وزیــر امــور خارجــه فرانســه بــه تهـران‪ ،‬قراردادهــای زیــادی امضــا شــود‪ .‬در واقــع‪،‬‬
‫تنهــا یــک قـرارداد بــزرگ در جریــان ایــن ســفر نهـ یـا� مــی شــود کــه مربــوط بــه ســاخت یــک نـ یـروگاه اتمــی جدیــد اســت‪ .‬فرانســوی هــا‬
‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در بــازار اتومبیــل‪ ،‬هواپیمــا و گاز ایـران حضــور فعــایل داشــتند ویل صنایــع هواپیمــا ســازی و اتومبیــل‬
‫ســازی آنهــا‪ ،‬بعــد از خــروج از اتحادیــه اروپــا مزیــت رقابـ تـی شــان را از دســت داده انــد‪ .‬در زمینــه گاز هــم‪ ،‬ایـران بــه دنبــال بهبــود‬
‫ـکا� کار کنــد کــه تــوان فـ نـی باالتــری دارنــد‪.‬‬
‫روابــط بــا ایــاالت متحــده‪ ،‬ترجیــح مــی دهــد بــا ش�کــت هــای آمریـ ی‬

‫ـا� از نگـر نا� برخــی متحــدان منطقــه‬ ‫البتــه آمریــکا� هــا هنــوز زمینــه همــکاری هســته ای بــا ایـران مالحظـ ت‬
‫ـا� دارنــد کــه عمدتـاً‪ ،‬نـ ش‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫ایشــان ســت‪ .‬طبیعتـاً در ایــن زمینــه‪ ،‬بهــر اســت بــا فرانســوی هــا همــکاری کنیــم کــه کیفیــت صنعــت هســتهای آنهــا‪ ،‬هنــوز در‬
‫ســطح باالتریــن اســتانداردهای جهـ ن‬
‫ـا� قـرار دارد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۲۳‬اردیبهشت ‪ ۱۳ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـرل پــدر و مــادر هســتم‪ .‬خواهــر کوچکــم مونــا و همــرش آرش‪ ،‬در‬ ‫امــروز نهــار مــا بــه اتفــاق خواهــرم و همــرش مهمــان مـ ن ز‬
‫ســید� اسـ تـرالیا درس خواندنــد امــا بالفاصلــه بعــد از فــارغ التحصیــل شــدن بــه ایــران برگشــتند و از ‪ ۵‬ســال پیــش در تهــران‬ ‫ن‬
‫ســکونت دارنــد‪ .‬پــدر و مادرمــان هــر دو مذهـ بـی هســتند و البتــه ماننــد خیــی از مذهـ بـی هــای دیگــر‪ ،‬در زمــان حکومــت ســابق‬
‫ـ� بــه کشــور را‬‫بــه شــدت از اوضــاع نــارا�ض بودنــد‪ .‬آن زمــان‪ ،‬مــا بــه خاطــر فعالیــت هایمــان‪ ،‬بـرای مــدت ‪ ۲۴‬ســال امــکان برگشـ ت ن‬
‫نداشــتیم کــه ایــن موضــوع‪ ،‬پــدر و مــادر را خیــی نگ ـران مــی کــرد‪ .‬مخصوص ـاً مــادرم را کــه همیشــه مــی گفــت مــی ترســد زمــان‬
‫مرگــش‪ ،‬ماهــا ایـران نباشــیم‪ .‬البتــه هــر دویشــان هــر از گاه رسی بــه ماهــا در خــارج مــی زدنــد ویل بــا افزایــش ســن‪ ،‬بــه مــرور ایــن‬
‫ـ� مــا بــه ایـران فراهــم نمــی شــد‪ ،‬چنــد ســال‬ ‫ســفرهای طـ ن‬
‫ـوال� برایشــان ســخت تــر شــده بــود و واقعـاً نمــی دانــم اگــر امــکان برگشـ ت ن‬
‫بعــد چطــور بایــد همدیگــر را مــی دیدیــم‪.‬‬
‫گ‬
‫بــا وجــود آنکــه ســامان از بچــی تنهــا بــزرگ شــده‪ ،‬امــا وقـ تـی کــه فامیــل دور هــم هســتیم دوســت دارد در کنــار بقیــه باشــد‪ .‬حـ تـی‬
‫بــا وجــود اینکــه اغلــب رسش گــرم فیلــم تماشــا کــردن بــا موبایلــش اســت ویل ترجیــح مــی دهــد ایــن کار را در کنــار بقیــه انجــام‬
‫بدهــد‪ .‬ظاهـراً بعــد از ســال هــا «بــدون فامیــل» بــودن اجبــاری در خــارج بــدون امــکان ســفر بــه داخــل کشــور‪ ،‬از حضــور در جمــع‬
‫هــای فامیــی خوشــش مــی آیــد‪ .‬مخصوصــا اینکــه در کانــادا مــی دیــد دوســتانش‪ ،‬کــم یــا زیــاد‪ ،‬بــه هــر حــال تــا حــدی روابــط و‬
‫گ‬
‫رفــت و آمــد فامیــی دارنــد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اگــر چــه خیــی از فامیــل مــا در خــارج از ایـران زنــد� مــی کردنــد‪ ،‬امــا در‬
‫جاهــای مختلــف دنیــا پراکنــده بودنــد و هــر گونــه جمــع شــدن دور هــم‪ ،‬تبدیــل بــه یــک پــروژه پیچیــده مــی شــد‪.‬‬

‫طبــق معمــول جمــع هــای فامیــی و غـ یـر فامیــی‪ ،‬بعــد از رصف غــذا نوبــت حســاب پــس دادن مــا در مــورد وضعیــت مملکــت مــی‬
‫دخ�هــای جــوان فامیــل‪ ،‬از اوضــاع اجتماعــی کشــور اب ـراز نگ ـر نا� مــی کنــد‪.‬‬
‫رســد! مــادرم بــا ذکــر روایــت هـ یـا� از رفتــار پــر و ت‬
‫عقیــده دارد کــه کنـ تـرل هــای ســفت و ســخت پلیــس روی جــوان هــا در گذشــته‪ ،‬باعــث شــده تــا جــوان هــا «ندیــد‪ -‬بدیــد» شــوند و‬
‫بــه محــض تمــام شــدن ایــن کنـ تـرل هــا‪ ،‬بــه قــول او ب«� بنــدو بــاری» افزایــش پیــدا کنــد‪ .‬مــی گویــد زمــان جمهــوری اســامی هــم‬
‫دخ�هــا چنــان بــاز لبــاس مــی‬ ‫وضــع لبــاس پوشــیدن جــوان هــا عجیــب و غریــب بــود ویل االن دیگــر در خیــی جاهــا «مخصوصــا ت‬
‫پوشــند کــه آدم بــاورش نمــی شــود»‪.‬‬

‫ـرد�» تــر از لبــاس پوشــیدن پرسهاســت؟ مــادر‬ ‫دخ�هــای امــروز «باورنکـ ن‬‫ســارا از مــادر مــی پرســد چـرا فکــر مــی کنــد لبــاس پوشــیدن ت‬
‫دخ�هــا خیــی بیشـ تـر از پرسهــا بــود و انــگار بعــد از رفــع حجــاب اجبــاری‬
‫ـختگ�ی روی لبــاس ت‬
‫مــی گویــد چــون زمــان رژیــم ســابق سـ ی‬

‫‪86‬‬
‫مــی خواهنــد یــک دفعــه جـ بـران تمــام آن ســال هــا را بکننــد‪ .‬مــی پرســد‪« :‬واقعــا در همــان کانــادا کــه شــما بودیــد جــوان هــا بــا ایــن‬
‫ـد� کــه ولــع یــا کنجــکاوی جــوان هــا‬ ‫رس و وضــع بـ یـرون مــی رفتنــد؟» ســارا جــواب مــی دهــد کــه اینهــا موقـ تـی اســت و «بعــد از مـ ت‬
‫بـرای تجربــه آزادی هــای اجتماعــی ارضــا شــد‪ ،‬رفتارشــان عــادی مــی شــود»‪.‬‬

‫پــدر امــا مشــکل اصــی را ایــن مــی دانــد کــه رفتــار جوانهــا‪ ،‬گذشــته از درســت یــا غلــط بــودن‪ ،‬خطرنــاک اســت‪« :‬مثــا در ایــن‬
‫مملکــت تــا حــاال کیل آدم در جاهـ یـا� کــه مـ شـروب مــی فروشــند کشــته شــده ویل بــاز تــوی همـ ی ن‬
‫ـ� فامیــل خودمــان جــوان هـ یـا�‬
‫بم�نــد یــا خــدای نکــرده ناقــص شــوند‪ ،‬تکلیــف چیســت؟» آرش‬ ‫هســتند کــه بــه ایــن جــور جاهــا مــی رونــد‪ .‬اگــر تــوی انفجــار ی‬
‫ن‬
‫شــوهرخواهرم‪ ،‬بــه جــای مــن از دولــت دفــاع مــی کنــد‪« :‬جــوری مــی گوییــد تکلیــف چیســت کــه انــگار مســئول خــون کســا� کــه‬
‫تروریســت هــا مــی کشــند دولــت اســت!»‬

‫ـ� منظــوری نــدارد ویل دارد مــی بینــد کــه اخـ یـرا درگـ یـری در داخــل خیــی از خانــواده هــا بیشـ تـر شــده چــون پــدر‬‫پــدر مــی گویــد چنـ ی ن‬
‫ـری کــه درگذشــته خــواده هــا را بیشـ تـر‬‫دخ�هایشــان هســتند‪ .‬مونــا یــادآوری مــی کنــد چـ ی ز‬ ‫و مادرهــا نگ ـران بچــه هــا و مخصوص ـاً ت‬
‫دخ�هایشــان مــی کــرد‪ ،‬مزاحمــت هــای جنــی بــود کــه حــاال بــا وجــود اینکــه حجــاب اجبــاری هــم وجــود نــدارد کمـ تـر شــده‪:‬‬ ‫نگـران ت‬
‫دخ�هــا خیــی وقــت هــا حـ تـی جـرأت نداشــتند بــه پلیــس شــکایت کنــد کــه کــه کــی مزاحمشــان شــده‪ ،‬چــون اون از همــه‬ ‫«آن وقــت ت‬
‫بایــد جــواب پــس مــی دادنــد کــه مثـا ً چـرا پوششــان ‹تحریــک کننــده› اســت ویل االن پلیــس بــه شــدت بــا مزاحمــت هــای جنــی‬
‫ـ� مــدت کوتــاه‪ ،‬بســیار هــم موثــر بــوده‪».‬‬‫برخــورد مــی کنــد ودر همـ ی ن‬

‫حداقل پدر و مادر هر دو با این حرف مونا موافقند که محیط های عمومی برای زن ها و ت‬
‫دخ�ها امن تر شده است‪.‬‬

‫ـر بــا هــم توافــق داریــم بهـ تـر اســت حواســمان بــه ایــن طفلــک هــم باشــد!» بــا رس بــه‬
‫ســارا مــی گویــد‪« :‬حــاال کــه رس ایــن یــک چـ ی ز‬
‫ســامان اشــاره مــی کنــد کــه نشســته خوابــش بــرده‪ .‬مــادرم مــی گویــد‪« :‬بمـ یـرم بچــه! حوصلــه اش را رس مــی بریــم بــا ایــن حــرف‬
‫هایمان‪».‬‬

‫عــر موقــع خداحافظــی‪ ،‬پــدرم ســه – چهــار نامــه را بــه دســتم مــی دهــم کــه مــی گویــد «آدم هــای گرفتــار» نوشــته انــد و‬
‫توصیــه مــی کنــد ببینــم کاری برایشــان مــی تــوان کــرد یــا نــه‪ .‬مــی گویــم‪« :‬پدرجــان‪ ،‬مــن کــه نمــی توانــم خــارج از روال قانـ ن‬
‫ـو� در‬
‫چ�هــا دخالــت کنــم!» مــی گویــد‪« :‬اگــر هــر کــدام از اینهــا درخواســت غـ یـر قانـ ن‬
‫ـو� داشــت شــما پ� گـ یـری نکــن‪ .‬هنــوز‬ ‫ایــن جــور ی ز‬
‫کــه نامــه هــا را ندیــده ای!»‬

‫شنبه ‪ ۲۴‬اردیبهشت ‪ ۱۴ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫رئیــس جمهــور گفتــه کــه مــی خواهــد امــروز موقــع نهــار موضــوع مهمــی را در میــان بگــذارد و خواســته بعــد از ظهــرم را خــایل‬
‫کنــم تــا یــک گ ـزارش خــاص را بخوانــم‪.‬‬

‫هنــگام نهــار بــه گفتگوهــای عــادی مــی گــذرد‪ .‬امــا بعــد از نهــار‪ ،‬یــک گـزارش را روی مـ ی ز‬
‫ـر مــی گــذارد کــه بــه گفتــه او «بــه کیل رسی»‬
‫ـتندا� اســت کــه دو نفــر از همــکاران ســابق آقــای مرنــدی در ســپاه‪ ،‬بعــد از انتصابــش بــه‬ ‫اســت‪ .‬مــی گویــد گـزارش‪ ،‬مبتـ نـی بــر مسـ ت‬
‫ســمت دبـ یـری شــورای عــایل امنیــت مــی در اختیــار او قـرار داده انــد‪.‬‬

‫از پهلــوی رئیــس جمهــور کــه بــر مــی گــردم‪ ،‬از شــدت کنجــکاوی روی پــا بنــد نیســتم‪ .‬در اتــاق را مــی بنــدم و از آقــای خــایک منـ شـی‬
‫دفـ تـر مــی خواهــم کــه تــا وقـ تـی اطــاع نــداده ام کــی را وصــل نکنــد‪ .‬گـزارش‪ ،‬در مــورد تمــاس هــای تعــدادی از افـران ســپاه‬
‫ـکا� هــا در زمــان جمهــوری اســامی اســت! ظاهـراً ایــن تمــاس هــا بعــد از انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ۱۳۸۸‬ش�وع شــده و‬ ‫بــا آمریـ ی‬
‫ن‬
‫ســپس‪ ،‬بــا فـراز و نشــیب هـ یـا� تــا پایــان عمــر رژیــم ســابق ادامــه داشــته؛ هــر چنــد زمــان اوج آن‪ ،‬بعــداز پـ یـروزی آقــای امیــی در‬

‫‪87‬‬
‫انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ۱۴۲۸‬بــوده اســت‪ .‬بــه نوشــته گـزارش‪ ،‬افـر نا� کــه در اواخــر دهــه ‪ ۱۳۸۰‬بــا ایــاالت متحــده تمــاس گرفتــه‬
‫ـکا� هــا‬ ‫انــد بــا ایــن تصــور کــه قــدرت نهــاد رهـ بـری در حــال تزلــزل اســت‪ ،‬کوشــیده انــد تــا بــه زعــم خــود‪ ،‬نوعــی ت‬
‫آل�ناتیــو را آمریـ ی‬
‫ـکا� هــا‪ ،‬ســپاهیان پیشــنهاد دهنــده را جــدی‬ ‫پیشــنهاد بدهنــد کــه «کمـ تـر ایدئولوژیــک و بیشـ تـر عملگ ـرا» باشــد‪ .‬در آن زمــان آمریـ ی‬
‫نگرفتــه انــد چــون متقاعــد نشــده انــد کــه در مجموعــه ســپاه پاســداران نفــوذ قابــل توجهــی دارنــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــه نوشــته گـزارش‬
‫ـا� مانــده کــه در ســال هــای آینــده‪ ،‬اهمیــت بیشـ تـری پیــدا‬ ‫از همــان زمــان در داخــل ســپاه یــک «خــط تمــاس» بــا ایــاالت متحــده بـ ق‬
‫کــرده اســت‪.‬‬

‫بخــش دیگــری از گـزارش‪ ،‬تأکیــد دارد کــه در پ� اعــام تصمیــم آقــای امیـ نـی بــه برگـزاری رفرانــدوم در دی مــاه ســال پیــش‪ ،‬بقایــای‬
‫ـکا� هــا وارد صحبــت شــده انــد تــا آنهــا را متقاعــد کننــد کــه بــا درگذشــت‬
‫خــط تمــاس بــا ایــاالت متحــده‪ ،‬بــه طــور جــدی بــا آمریـ ی‬
‫رهـ بـر ســابق جمهــوری اســامی‪ ،‬در ایـران یــک خـ�أ قــدرت خطرنــاک ایجــاد شــده کــه اگــر از ســوی ســپاه پــر نشــود‪ ،‬باعــث بحـرا�ن‬
‫شــدن وضعیــت کشــور و رسایــت بحـران بــه منطقــه مــی شــود‪ .‬پیشــنهاد مشخصشــان در آن مقطــع‪ ،‬ایــن بــوده کــه عنــارص عملگـرای‬
‫بگ�نــد و ایــاالت متحــده‪ ،‬بــه طــور یغ�مســتقیم از ایــن اقــدام‬ ‫ایــن نـ یـروی نظامــی بــا انجــام کودتــا قــدرت را در ایـران بــه دســت ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫حمایــت کنــد‪ .‬پیشــنهاد دهنــدگان‪ ،‬البتــه تردیــد نداشــته انــد کــه ب ـرای واشــنگ� حمایــت از کودتــا علیــه دولــت جدیــد ای ـران غـ یـر‬
‫ممکــن اســت‪ ،‬امــا امیــد داشــته انــد آمریــکا را متقاعــد کننــد کــه در صــورت وقــوع کودتــا در مقابــل آن اقــدام مشــخیص انجــام‬
‫ندهــد کــه البتــه موفــق نشــده انــد‪.‬‬

‫در گـزارش‪ ،‬نــام تعــدادی از افـران عــایل رتبــه ســازمان اطالعــات ســپاه و در رأس آنهــا‪ ،‬رسلشــگر یــاوری رئیــس متــواری این ســازمان‬
‫ـر در گـزارش‪ ،‬اشــاره‬‫ـکا� هــا بــوده انــد ذکــر شــده اســت‪ .‬دیگــر نکتــه تأمــل برانگـ ی ز‬ ‫ن‬
‫بــه عنــوان کســا� کــه در جریــان تمــاس بــا آمریـ ی‬
‫بــه مطلــع شــدن معاونــت ضــد جاســویس وزارت اطالعــات از تمــاس ســپاهی هــا بــا آمریکاســت کــه بــه ادعــای نویســندگان‪ ،‬منجــر‬
‫بــه اقــدام عمــی مشــخیص از طــرف وزارت نشــده اســت‪ .‬رفتــاری کــه در حالــت خــوش بینانــه بــه دلیــل رصدکــردن مخفیانــه خــط‬
‫گ‬
‫تمــاس‪ ،‬و در حالــت بدبینانــه بــه علــت هماهنــی بــا ابتــکار ســپاهی هــا بــوده اســت‪.‬‬

‫ـا� گ ـزارش‪ ،‬بــا اشــاره بــه تــرور تعــدادی از ین�وهــای وزارت اطالعــات در دوران پــس از رفرانــدوم دی مــاه‪ ،‬بــه نشــانه‬ ‫بخــش پایـ ن‬
‫هـ یـا� اشــاره کــرده کــه نشــان مــی دهــد دو مــورد از ایــن ترورهــا از ســوی یــک رسویــس جاســویس خارجــی صــورت گرفتــه اســت‪.‬‬
‫نویســندگان‪ ،‬در ایــن قســمت تأکیــد کــرده انــد کــه نمــی تواننــد بــا اطمینــان بگوینــد کــه ترورهــا کار کــدام رسویــس بــوده‪ ،‬امــا ایــن‬
‫نکتــه را مهــم مــی داننــد کــه قربانیــان هــر دو تــرور‪ ،‬از ین�وهـ یـا� در معاونــت ضــد جاســویس بــوده انــد کــه روی پرونــده ارتبــاط‬
‫ســپاهی هــا بــا آمریــکا کار مــی کــرده انــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور در نامــه ای کــه بــه گـزارش ضمیمــه شــده‪ ،‬آن را بــه وزیــر اطالعــات ارجــاع داده و از او خواســته اســت کــه در مــورد‬
‫ـران اعتبــار گـزارش تحقیــق شــود‪ .‬آقــای امیـ نـی نوشــته اســت‪« :‬اگــر اثبــات شــود کــه واقعـاً یــک رسویــس خارجــی در بعـ ضـی از‬ ‫مـ ی ز‬
‫ـا� کــه داشــته انــد را خطرنــاک تشــخیص داده‬ ‫ترورهــا دســت داشــته‪ ،‬بایــد فهمیــد کــه ایــن رسویــس چـرا بایــد قربانیــان یــا اطالعـ ت‬
‫باشــد؟»‬

‫ـا� جمهــوری اســامی»‬ ‫پیــش از ایــن هــم‪ ،‬کامـران حقیقــی معــاون امنیــت داخــی وزارت اطالعــات در ســمینار «ریشــه هــای فروپـ ش‬
‫ـا� جمهــوری اســامی کــرده بــود‪ .‬موضــوع‬ ‫(‪ ۷‬فروردیــن) اشــاره ای بــه ترورهــای مشــکوک ین�وهــای وزارت بالفاصلــه بعــد از فروپـ ش‬
‫عجیـ بـی اســت‪.‬‬

‫‪88‬‬
 ‫فصل نهم‬
‫صرفه جویی ‪ ۲۰-۱۵‬درصدی در بودجه‬
‫با حذف «هزینه‌های ایدئولوژیک»‬

‫‪89‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۵‬اردیبهشت ‪ ۱۵ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫موضــوع جلســه امــروز هیــأت دولــت‪ ،‬بــرریس وضعیــت درآمدهــای ای ـران در ش�ایــط جدیــد کشــور اســت‪ .‬رئیــس جمهــور قبــل‬
‫از ش�وع بحــث از وزیــر اطالعــات مــی خواهــد بــه اعضــای دولــت توضیــح بدهــد کــه چـرا خـ بـر شــکنجه رستیــپ ســماعی معــاون‬
‫صنایــع تســلیحات ســازی ســپاه پاســداران‪ ،‬قبــل از اعــام رســانه ای در هیــات دولــت مطــرح نشــده بــود‪ .‬آقــای صبوحــی توضیــح‬
‫مــی دهــد کــه وزارت اطالعــات در حــال گفتگــو بــا وکیــل متهــم بــوده کــه پیشــنهاد دریافــت تخفیــف بـرای رستیــپ ســماعی در ازای‬
‫افشــا نشــدن خـ بـر را داشــته و وقـ تـی کــه مســئوالن قضـ یـا� و امنیـ تـی بــا ایــن پیشــنهاد موافقــت نکــرده انــد‪ ،‬وزارت ناچــار بــوده قبــل‬
‫از افشــاگری وکیــل متهــم‪ ،‬خــودش خـ بـر را اعــام کنــد‪.‬‬

‫بعــد از ایــن توضیــح‪ ،‬رئیــس جمهــور ادامــه بحــث را بــه آقــای کردپــور وزیــر اقتصــاد مــی سـ پـرد‪ .‬آقــای کردپــور در آغــاز صحبــت‬
‫ـران اســتقبال از رسمایــه گــذاری خارجــی در ایـران ارائــه مــی کنــد کــه نگـران کننــده اســت‪ .‬البتــه تمایــل بــه‬‫هــای خــود‪ ،‬ش�حــی را از مـ ی ز‬
‫ـو� میــان‬ ‫ت‬ ‫رسمایــه گــذاری در ایـران‪ ،‬بعــد از رفرانــدوم دی مــاه افزایــش پیــدا کــرد و در همـ ی ن‬
‫ـ� ارتبــاط‪ ،‬تــا مــد� هــم گفتگوهــای خـ ب‬
‫ـاو� کــه پــس از تغیـ یـر حکومــت ایجــاد شــد‪ ،‬افزایــش‬ ‫مهم�یــن تفـ ت‬
‫مــا و رسمایــه گــذاران در جریــان بــود‪ .‬بــه گفتــه آقــای کردپــور ت‬
‫ـکا� بــه رسمایــه گــذاری بــود کــه در زمــان ســابق‪ ،‬موانــع جــدی بــر رس راه فعالیــت آنهــا در ایـران وجــود‬ ‫تمایــل ش�کــت هــای آمریـ ی‬
‫داشــت‪.‬‬

‫وزیــر اقتصــاد در ادامــه توضیــح مــی دهــد کــه بــا ایــن حــال‪ ،‬اشــتیاق رسمایــه گــذاران خارجــی بعــد از ش�وع حمــات تروریسـ تـی‬
‫ـ� مــدت کوتــاه‪ ،‬برخــی از آنهــا اطــاع داده انــد کــه بــه علــت مالحظــات امنیـ تـی نیــاز بــه‬
‫فروردیــن مــاه کاهــش یافتــه و حـ تـی در همـ ی ن‬
‫ـا� کــه در ایــن مــدت افتــاده‪ ،‬تجدیــد نظــر بعـ ضـی از ش�کــت‬ ‫بازنگــری در پیشــنهادات اولیــه شــان دارنــد‪ .‬ظاه ـرا مهــم تریــن اتفـ ق‬
‫هــای بیمــه در نــرخ ریســک کســب و کار در ایـران بــوده کــه هزینــه پوشــش بیمــه ای آنهــا را افزایــش داده اســت‪.‬‬

‫ـران رسمایــه گــذاری خارجــی در کشــور‪،‬‬ ‫وزیــر اقتصــاد نتیجــه مــی گـ یـرد‪« :‬بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬بانــک جهـ ن‬
‫ـا� پیــش بیـ نـی کــرد مـ ی ز‬
‫روا� ناامـ نـی هــای اخـ یـر‪ ،‬در حــال حــا�ض بــه جــز در زمینــه‬‫در یــک ســال آینــده حداقــل دوبرابــر مــی شــود‪ .‬امــا بــا توجــه بــه تأثـ یـر ن‬
‫کار هســتند‪ ،‬تــا اطــاع ثانــوی پیــش بیـ نـی تغیـ یـر معـ نـی داری را در حجــم‬ ‫ـکا� هــا هنــوز بــه طــور جــدی پــای ِ‬ ‫منابــع گاز کــه آمریـ ی‬
‫رسمایــه گــذاری خارجــی در ایـران نمــی کنیــم‪».‬‬

‫بعــد از وزیــر اقتصــاد‪ ،‬خانــم پوراحمــد رئیــس ســازمان جهانگــردی حــرف مــی زنــد و تصویــر مشــابهی را ارائــه مــی کنــد‪ .‬بــه گفتــه‬
‫او صعنــت توریســم ایـران‪ ،‬بــر خــاف زمینــه هــای دیگــر اقتصــاد کــه بــه کنــدی از ش�ایــط جدیــد کشــور تأثـ یـر مــی یگ�نــد‪ ،‬بالفاصلــه‬
‫از تغیـ یـر حکومــت تاثـ یـر گرفــت و نمونــه واضحــش اینکــه تعــداد توریســت هـ یـا� کــه در ایــام نــوروز وارد ایـران شــدند‪ ،‬نســبت بــه‬
‫نــوروز ســال قبــل حــدوداً ‪ ۶/۲‬برابــر شــد کــه عم ـاً‪ ،‬بیشـ تـر از ظرفیــت پذی ـر یا� هتــل هــای باکیفیــت کشــور بــود‪ .‬او در عـ ی ن‬
‫ـ� مــی‬
‫گویــد کــه دو مــورد حملــه بــه توریســت هــا از ســوی تندروهــا و ســپس‪ ،‬وقــوع سلســله انفجارهــای تروریسـ تـی در تهـران و شــهرهای‬
‫دیگــر‪ ،‬بــر تقاضــای ســفر بــه ایـران تأثـ یـر جــدی گذاشــته و مثــال مــی زنــد کــه از آغــاز اردیبهشــت‪ ،‬تعــداد توریســت هـ یـا� کــه وارد‬
‫کشــور شــده انــد ‪ ۴/۱‬برابــر مــدت مشــابه ســال قبــل بــوده‪.‬‬

‫ـران ورود توریســت هــا بــه ایـران‬ ‫بــا ایــن حــال‪ ،‬خانــم پوراحمــد اعتقــاد دارد همینکــه بــا وجــود حمــات فروردیــن مــاه‪ ،‬هنــوز مـ ی ز‬
‫ـ�‬‫بیشـ تـراز گذشــته اســت را بایــد بــه فــال نیــک گرفــت‪ ،‬اگرچــه «تضمیـ نـی نیســت کــه اگــر حمــات تروریسـ تـی ادامــه پیــدا کنــد‪ ،‬همـ ی ن‬
‫ـران تفــاوت نســبت بــه گذشــته هــم حفــظ شــود»‪ .‬خانــم نب�‌عامــر وزیــر امــور خارجــه یــادآوری مــی کنــد کــه چاقــو خــوردن دو‬ ‫مـ ی ز‬
‫ـرو� هــا باعــث شــده تــا‬ ‫توریســت در اصفهــان بــه خاطــر مــرف مـ شـروب در فضــای عمومــی و حمــات جداگانــه بــه مـ شـروب فـ ش‬
‫بســیاری از دولــت هــای دنیــا بـرای اتباعشــان کــه قصــد ســفر بــه ایـران را دارنــد مجموعــه توصیــه هــای ایمـ نـی منتـ شـر کننــد کــه در‬
‫رأس آنهــا‪ ،‬خــودداری از مــرف الــکل در مـ�أ عــام اســت‪.‬‬

‫آخریــن کــی کــه گـزارش خــود را در جلســه ارائــه مــی کنــد‪ ،‬خانــم ســامی رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه اســت‪ .‬او اعتقــاد دارد‬
‫کــه بــا فــرض ادامــه وضعیــت امنیـ تـی موجــود‪ ،‬وضعیــت رسمایــه گــذاری خارجــی در ایـران یــا درآمدهـ یـا� همچــون توریســم‪ ،‬بهبــود‬

‫‪90‬‬
‫ـ� کننــده ای بــر روی اقتصــاد داشــته باشــد‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬ایــن موضــوع را اجتنــاب‬ ‫نسـ بـی مــی یابــد ویل نــه آن قــدر کــه تأثـ یـر تعیـ ی ن‬
‫ناپذیــر مــی دانــد کــه در صــورت ادامــه عملیــات تروریسـ تـی‪ ،‬هزینــه هــای جدیــدی هــم بـرای مقابلــه بــا ایــن عملیــات بــه اقتصــاد‬
‫ـ� ‪ ۱۵‬تــا ‪ ۲۰‬درصــد از هزینــه هــای‬ ‫کشــور تحمیــل شــود‪ .‬بــا وجــود همــه اینهــا‪ ،‬بــه گفتــه او‪ ،‬در دوران بعــد از جمهــوری اســامی‪ ،‬بـ ی ن‬
‫ـو� مــی شــود کــه اســتفاده از منابــع آزاد شــده‪،‬‬ ‫بودجــه عمومــی کشــور‪ ،‬کــه آنهــا را «هزینــه هــای ایدئولوژیــک» مــی نامــد‪ ،‬رصفــه جـ ی‬
‫دســت دولــت را بــه لحــاظ مــایل بازتــر از گذشــته مــی کنــد‪.‬‬

‫ـرد� اســت‪ .‬ایــن فهرســت‪ ،‬بــه عنــوان نمونــه شــامل ‪۱۱۲‬‬‫وی در ادامــه‪ ،‬فهرسـ تـی از ایــن هزینــه هــا را ارائــه مــی کنــد کــه بــاور نکـ ن‬
‫گ‬
‫نهــاد «فرهنــی» و «تبلیغــی» فعــال در زمــان جمهــوری اســامی مــی شــود در دولــت جدیــد بالموضــوع هســتند‪ .‬ایــن نهادهــا‪ ،‬از‬
‫خ�گـزاری هــا‪ ،‬ش�کــت هــای‬ ‫جملــه شــامل مراکــز دولـ تـی ایجــاد شــده بـرای تبلیغــات رســانه ای همچــون موسســه هــای فیلمســازی‪ ،‬ب‬
‫ـا�‪ ،‬موسســه هــای نــرم افـزاری‪ ،‬مــدارس دیـ نـی دولـ تـی‪ ،‬برنامــه هــای آمــوزش ســیایس بـرای میلیــون هــا عضــو بســیج‪ ،‬نهادهــای‬ ‫تبلیغـ ت‬
‫ـ� الملــی‪ ،‬پــروژه هــای ترویــج تشــیع در کشــورهای مختلــف و امثــال آنهــا مــی شــوند‪.‬‬ ‫تبلیغـ ت‬
‫ـا� بـ ی ن‬

‫ـو� مــایل در کشــور را‪ ،‬پایــان انحصــار نهادهــای نظامــی بــر‬ ‫خانــم ســامی در پایــان جمــع بنــدی خــود‪ ،‬یــک زمینــه دیگــر رصفــه جـ ی‬
‫ـو� حاصــل از پایــان دادن بــه چنـ یـ�ن‬ ‫ف‬
‫مجموعــه ای از صنایــع‪ ،‬خدمــات و کســب و کارهــای ســودآور معــر� مــی کنــد‪ .‬او رصفــه جـ ی‬
‫ـران افزایــش شــفافیت اقتصــاد در دوران جدیــد مــی دانــد‪ .‬بــه گفتــه رئیــس‬ ‫انحصــاری را قطعــی‪ ،‬ویل مقــدار آن را وابســته بــه مـ ی ز‬
‫ســازمان برنامــه و بودجــه‪ ،‬بــرریس قراردادهــای بســته شــده در دوران رژیــم ســابق‪ ،‬وضــوح نشــان مــی دهــد کــه انحصــار نهادهــای‬
‫دولـ تـی و نظامــی بــر زمینــه هــای گوناگــون کســب و کار و تولیــد‪ ،‬باعــث شــده بــود تــا هزینــه هــر پــروژه بــزرگ در ایـران‪ ،‬بــه طــور‬
‫ـ� ‪ ۱۵‬درصــد بیشـ تـر از هزینــه آن در ش�ایــط عــادی باشــد‪ .‬چــون ایــن نهادهــا‪ ،‬عمـا ً بــدون نگـر نا� از وجــود رقیــب‪ ،‬بــه هــر‬ ‫میانگـ ی ن‬
‫شــیوه کــه مایــل بــوده انــد هزینــه هــا و در آمدهــای پــروژه هــا را محاســبه مــی کــرده انــد‪.‬‬

‫ـ� حــال هشــدار مــی دهــد‪« :‬امــا ایــن وضعیــت تنهــا در صـ ت‬

‫ـور� بهبــود خواهــد یافــت کــه در‬ ‫رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه در عـ ی ن‬
‫آینــده‪ ،‬انحصارهــای جدیــدی در اقتصــاد ایجــاد نشــود و وضعیــت شــفافیت اقتصــادی در کشــور بهـ تـر شــود‪ ،‬و گرنــه ممکــن اســت‬
‫بعــد از چنــد ســال دوبــاره بــه همانجــا برســیم کــه بودیــم‪».‬‬

‫خانــم ســامی تاکیــد مــی کنــد‪« :‬تغیـ یـر رژیــم خــود بــه خــود فســاد اقتصــادی را از بـ ی ن‬
‫ـ� نمــی بــرد‪ .‬بایــد کارهــای مشــخیص در‬
‫اقتصــاد انجــام شــود کــه اگــر نشــود‪ ،‬فســاد دوبــاره بــر مــی گــردد‪».‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲۶‬اردیبهشت ‪ ۱۶ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز صبــح‪ ،‬در مراســم رونمـ یـا� از کتــاب «درس هــای ســقوط داعــش» ش�کــت کــردم کــه نویســنده آن خانــم بـ نـی عامــر وزیــر‬
‫امــور خارجــه اســت‪.‬‬

‫ـ�‬‫خانــم بـ نـی عامــر پیــش از انتصابــش بــه ســمت وزارت‪ ،‬یــی از کارشناســان برجســته گــروه هــای اســامگرا بــود و ایــن کتــاب‪ ،‬دومـ ی ن‬
‫تألیــف او در زمینــه داعــش اســت‪ .‬بــه قــول خــودش‪ ،‬کار نــگارش ایــن کتــاب پیــش از قبــول مســئولیت در دولــت بــه پایــان رســیده‬
‫بــود و مســئولیت جدیــد باعــث شــد تــا نهـ یـا� کــردن نســخه قابــل انتشــار‪ ،‬مــدت هــا بیشـ تـر از زمــان پیــش بیـ نـی شــده طــول بکشــد‪.‬‬
‫وزیــر خارجــه در جلســه رونمــا� امــروز‪ ،‬رسفصــل هــای کتابــش را توضیــح مــی دهــد و نســخه هــا� از آن را بـرای کسـ ن‬
‫ـا� کــه مــی‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫خواهنــد امضــا مــی کنــد‪ .‬خانــم بــی عامــر در صحبــت کوتــاه خــود‪ ،‬مهــم تریــن دلیــل افــول داعــش بعــد از پـ یـروزی هــای خـ یـره‬
‫ـوال� مــدت در چندیــن جبهــه مــی دانــد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه توضیــح مــی دهــد کــه‬ ‫کنــده اولیــه را‪ ،‬درگـ یـری همزمــان آن ب ـرای طـ ن‬
‫داعــش در اواخــر عمــر خــود‪ ،‬همزمــان بــا ‪ ۳۷‬گــروه مســلح بــزرگ (کــه اغلــب اســامگرا بودنــد) و ارتــش هــای رســمی ‪ ۲۲‬کشــور‬
‫درگـ یـر بــود کــه اگــر بــه درجــات مختلــف ین�وهــای داعــش را هــدف قـرار مــی دادنــد‪ .‬خانــم بـ نـی عامــر تأکیــد مــی کنــد کــه بــا وجــود‬
‫حمایــت هــای یغ�مســتقیم برخــی از کشــورهای منطقــه از داعــش‪ ،‬ایــن گــروه حـ تـی از انجــام عملیــات تروریسـ تـی علیــه همـ ی ن‬
‫ـ�‬

‫‪91‬‬
 ‫کشــورها خــودداری نکــرد کــه بــه تدریــج‪ ،‬بــه گسـ تـرش درگـ یـری بــا حامیــان اولیــه آن منجــر شــد‪.‬‬

‫بــه عقیــده او‪ ،‬دیگــر اشــتباه مهلــک داعــش ایــن بــود کــه همزمــان‪ ،‬وارد نـ بـرد بــا «دشــمن نزدیــک» (گــروه هــا و دولــت هــای منطقــه‪،‬‬
‫ـر�) شــد و بــه انجــام عملیــات تروریسـ تـی پ� در پ� در خــاک آمریــکا و‬ ‫اعــم از شــیعه و سـ نـی) و «دشــمن دور» (قــدرت هــای غـ ب‬
‫اروپــا پرداخــت‪ .‬رویکــردی کــه اگــر چــه باعــث جــذب اســام گرایــان ســاکن ایــن کشــورها بــه داعــش و افزایــش نفــوذ آن در میــان‬
‫ـر� بــا کشــورهای منطقــه و حـ تـی جمهــوری اســامی‬ ‫مســلمانان تنــدرو شــد‪ ،‬امــا بــه تدریــج بــه افزایــش همــکاری قــدرت هــای غـ ب‬
‫ای ـران بــر ضــد داعــش انجامیــد و نهایت ـاً بــا تحمیــل شکســت هــای پ� در پ� بــه ایــن گــروه‪ ،‬اســام گرایــان مســلح را جــذب گــروه‬
‫هــای رغیــب چــون القاعــده کــرد‪.‬‬
‫ـخ� نا�‪ ،‬بـرای ش�کــت در یــک جلســه پرســش و پاســخ درمــورد کتابــش بـ ق‬
‫ـا� مــی مانــد و مــن بــا عــذر‬ ‫وزیــر خارجــه بعــد از پایــان سـ ن‬
‫خواهــی از اینکــه نمــی توانــم بمانــم‪ ،‬خداحافظــی مــی کنــم‪ .‬موقــع خداحافظــی از خانــم بـ نـی عامــر مــی پرســم بــه خاطــر دارد‬
‫ـ� جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی اســت؟ مــی گویــد کــه یــادش اســت و بعــد از جلســه پرســش و پاســخ و نهــار‪،‬‬ ‫کــه امــروز دومـ ی ن‬
‫مســتقیم بــه جلســه خواهــد آمــد‪.‬‬

‫ور� بــه حضــور مــن در جلســات شــورا بـرای انجــام موقــت وظایــف‬ ‫اگــر چــه بــا انتخــاب دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬دیگــر �ض ت‬
‫دبـ یـر نیســت‪ ،‬امــا بــه دفـ تـر کــه مــی رســم مــی بینــم رئیــس جمهــور پیــام گذاشــته کــه اســتثنائاً در جلســه امــروز هــم حــا�ض باشــم‪.‬‬
‫ـ� مبنــا خیــال مــی کنــد اگــر در جلســه معـ ف‬
‫ـر� دبـ یـر‬ ‫آقــای امیـ نـی بــه لحــاظ شــخیص خیــی اهــل رودربایسـ تـی اســت و البــد بــر همـ ی ن‬
‫جدیــد شــورا حــا�ض نباشــم‪ ،‬ممکــن اســت ناراحــت شــوم! در حــایل کــه اصـا ً ایــن طــور نیســت و بــه نظــرم حضــور مــن در جلســه‬
‫ـم� نــدارم‪ ،‬ب� مــورد اســت‪.‬‬‫شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬در حــایل کــه در آن هیــچ سـ ت‬

‫ف‬
‫جلســه شــورا کــه ش�وع مــی شــود‪ ،‬رئیــس جمهــور معــر� بلندبـ ی‬
‫ـاال� از دبـ یـر شــورا آقــای مرنــدی و تشــکری هــم ازمــن مــی کنــد‪.‬‬
‫ـر�‪ ،‬یاشــار مرنــدی حــرف مــی زنــد و مــی گویــد کــه هرگــز تصــور نمــی کــرده کــه در حکومــت جدیــد‪ ،‬بــه کسـ ن‬
‫ـا� ماننــد‬ ‫بعــد از معـ ف‬
‫ـ� پســت امنیـ تـی حســایس پیشــنهاد شــود‪ .‬ابـراز امیــدواری مــی کنــد‬ ‫او کــه ســابقه عضویــت در ســپاه پاســداران را داشــته انــد چنـ ی ن‬
‫کــه بــا شــناختش از ســاختار نهادهــای نظامــی – امنیـ تـی ســابق ایـران‪ ،‬در ایــن پســت مفیــد واقــع شــود‪.‬‬

‫آقــای مرنــدی در ادامــه جلســه‪ ،‬بــه درخواســت رئیــس جمهــور گـزارش اخـ یـر افـران ســابق ســپاه در مــورد تــاش هــای گروهــی از‬
‫ـ� توضیــح مــی‬ ‫مســئوالن ایــن نـ یـرو در زمــان جمهــوری اســامی بـرای برقـراری ارتبــاط مخفیانــه بــا آمریــکا را شت�یــح مــی کنــد‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫دهــد کــه چگونــه حداقــل ‪ ۲‬نفــر از ین�وهــای معاونــت ضــد جاســویس وزارت اطالعــات‪ ،‬کــه در جریــان ایــن تمــاس هــا بــوده انــد‪،‬‬
‫بــه فاصلــه کمــی بعــد از تغیـ یـر حکومــت در ایـران تــرور شــده انــد و احتمــال مــی رود کــه ترورهــا‪ ،‬از ســوی یــک دســتگاه جاســویس‬
‫خارجــی انجــام شــده باشــد‪.‬‬

‫فروپــا� جمهــوری اســامی‪ ،‬تعــدادی از ین�وهــای وزارت‬ ‫ش‬ ‫فنــا� فرمانــده ارتــش مــی گویــد درســت اســت کــه بعــد از‬ ‫رستیــپ ی‬
‫اطالعــات کشــته شــدند امــا تاکنــون تصــور بــر ایــن بــود کــه قتــل هــا‪ ،‬حاصــل تصفیــه حســاب هــای داخــی یــا حــذف داخــی افـراد‬
‫مطلــع از پرونــده هــای خــاص بــوده اســت‪ .‬آقــای مرنــدی مــی گویــد کــه در دوره بعــد از رفرانــدوم‪ ،‬مشــخصاً ‪ ۱۵‬نفــر از مســئوالن و‬
‫ین�وهــای وزارت بــه قتــل رســیده انــد کــه ‪ ۶‬مــورد آنهــا عامــل داخــی داشــته‪ ،‬ویل ظاهـرا حداقــل ‪ ۲‬مــورد دارای منشــا خارجــی بــوده‬
‫کــه قربانیــان هــردو نـ ی ز‬
‫ـر‪ ،‬روی پرونــده «خــط تمــاس» بــا آمریــکا کار مــی کــرده انــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور در پایــان جلســه‪ ،‬بــا تأکیــد بــر «بــه کیل رسی» بــودن پرونــده خــط تمــاس و ترورهـ یـا� کــه احتمــاال ً بــا آن مربــوط بــوده‬
‫انــد‪ ،‬از وزیــر امــور خارجــه مــی خواهــد موضــوع را بــا وزارت امــور خارجــه آمریــکا درمیــان بگــذارد و از آنجــا بخواهــد بـرای کشــف‬
‫حقیقــت همــکاری کامــل کننــد‪ .‬خانــم بـ نـی عامــر مــی پرســد‪« :‬ایــن یعـ نـی شــما فکــر مــی کنیــد عامــان ترورهــا از رسویــس هــای‬
‫ـکا� بــوده انــد؟»‬
‫آمریـ ی‬
‫آقــای امیـ نـی جــواب مــی دهــد‪« :‬مــا هیــچ چـ ی ز‬
‫ـر نمــی دانیــم‪ .‬امــا بــه هــر حــال ایــن دو نفــر روی پرونــده ای کار مــی کــرده انــد کــه‬

‫‪92‬‬
‫یــک رسش در ایـران و رس دیگــرش در آمریــکا بــوده‪ ».‬رئیــس جمهــور تأکیــد مــی کنــد‪« :‬حـ تـی اگــر وزارت خارجــه آمریــکا در مــورد ایــن‬
‫ـا� ندهــد یــا نداشــته باشــد‪ ،‬بایــد رســما از آنهــا خواســت تــا هــر آنچــه راجــع بــه تــاش هــای افـران ســپاه بـرای‬ ‫دو تــرور اطالعـ ت‬
‫ارتباط‌گـ یـری بــا واشـ ت ن‬
‫ـنگ� مــی داننــد را در اختیــار مــا ق ـرار دهنــد‪».‬‬

‫سه شنبه ‪ ۲۷‬اردیبهشت ‪ ۱۷ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫در پایــان جلســه دیــروز شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬ســندی تحــت عنــوان «راهـ بـرد اســتفاده از منابــع ســابق وزارت اطالعــات» توزیــع‬
‫شــد کــه وقــت نشــد آن را بخوانــم‪ .‬امــروز‪ ،‬رئیــس جمهــور خواســته کــه چکیــده ای از ایــن ســند بـرای اطــاع او تهیــه شــود‪ .‬انجــام‬
‫ایــن کار را بــه یــی از کارشناســان دفـ تـر مــی سـ پـرم و خــودم هــم مشــغول خوانــدن ســند مــی شــوم‪.‬‬

‫ـا� مانــده در وزارتخانــه از دوران ســابق اســت‪ .‬گـزارش‪،‬‬ ‫ـا� بـ ق‬

‫کا� و اطالعـ ت‬
‫ـا�‪ ،‬تــدار ت‬
‫موضــوع ســند‪ ،‬اسـ تـراتژی اســتفاده از منابــع انسـ ن‬
‫ادارات کل و معاونــت هــای مختلــف وزارت اطالعــات را بــر حســب شــدت «تصفیــه» ین�وهایشــان طبقــه بنــدی کــرده اســت‪ .‬در ایــن‬
‫ـران تصفیــه ین�وهــا ‪ ۱۰۰‬درصــد و متعلــق بــه معاونــت اطالعــات داخــی اســت کــه یعـ نـی تمــام ین�وهــای‬ ‫طبقــه بنــدی حداکـ ثـر مـ ی ز‬
‫ـران تصفیــه هــم‪ ۷۶ ،‬درصــد و متعلــق بــه معاونــت‬ ‫فعــال در ایــن معاونــت و زیرمجموعــه هایــش برکنــار شــده انــد‪ .‬حداقــل مـ ی ز‬
‫پژوهـ شـی وزارت اســت‪ .‬دو تــا از حســاس تریــن معاونــت هـ یـا� کــه وضعیــت آنهــا در ســند شت�یــح شــده‪ ،‬معاونــت هــای ضــد‬
‫جاســویس و اطالعــات خارجــی هســتند کــه اویل‪ ۸۱‬و دومــی ‪ ۷۹‬درصــد ین�وهایشــان تصفیــه شــده انــد (بــه عبــارت دیگــر‪ ۱۹ ،‬درصــد‬
‫ین�وهــای معاونــت ضــد جاســویس و ‪ ۲۱‬درصــد ین�وهــای معاونــت اطالعــات خارجــی حفــظ شــده انــد)‪.‬‬

‫ـ� ســابقه‬‫مطابــق ســند‪ ،‬ین�وهـ یـا� کــه مشــمول تصفیــه قـرار نگرفتــه انــد‪ ،‬ســه ش�ط اصــی را داشــته انــد کــه عبــارت بــوده از «نداشـ ت ن‬
‫ـا� مانــده هــای‬ ‫نقــض حقــوق بـ شـر»‪« ،‬اعــام وفــاداری مطلــق بــه دولــت ســکوالر» و «همــکاری موثــر بــا مدیـران جدیــد وزارت»‪ .‬بـ ق‬
‫ـا� ایــن معاونــت هســتند کــه در زمینــه رصــد کــردن رسویــس‬ ‫ـ� و میـ ن‬
‫معاونــت ضدجاســویس‪ ،‬عمدت ـاً از کارشناســان رده هــای پایـ ی ن‬
‫ـا� هســتند کــه‬ ‫هــای بیگانــه تجربیــات زیــادی دارنــد‪ .‬بیشـ تـر ین�وهــا� کــه در معاونــت امنیــت خارجــی حفــظ شــده انــد هــم‪ ،‬کسـ ن‬
‫ی‬
‫ـ� حــال‪ ،‬در‬ ‫در طــول ســال هــای متمــادی‪ ،‬در جمــع آوری اطالعــات در کشــورهای مختلــف تبحــر بــه دســت آورده انــد و در عـ ی ن‬
‫کشــورهای محــل اســتقرار خــود متهــم بــه همــکاری بــا گــروه هــای تروریسـ تـی یــا تبهــکار نیســتند‪.‬‬

‫در ســند‪ ،‬مشــخصاً ذکــر شــده اســت کــه سیاســت دســتگاه امنیـ تـی ای ـران در دوره جدیــد فعالیــت آن‪ ،‬قطــع همــکاری بــا تمــام‬
‫گروههــای بنیادگـرا� اســت کــه زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در ازای دریافــت کمــک از تهـران بــا آن همــکاری نظامــی‪ -‬اطالعـ ت‬
‫ـا� داشــته‬ ‫ی‬
‫ـ� حــال‪ ،‬ســند بــه رصاحــت تأکیــد دارد کــه هــدف وزارت اطالعــات‪ ،‬کاهــش فعالیــت معاونــت اطالعــات خارجــی و‬ ‫انــد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫مشــخصاً بخــش هــای متــویل «جاســویس» در کشــورهای دیگــر نخواهــد بــود‪ .‬نویســندگان ســند بــر ایــن باورنــد کــه تغیـ یـر حکومــت‬
‫ـ� الملــی شــده‪ ،‬امــا بــه هیــچ وجــه بــه معـ نـی بــر طــرف شــدن تهدیدهــای‬ ‫در ایـران‪ ،‬اگــر چــه باعــث بهبــود ارتبــاط بــا جامعــه بـ ی ن‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬وزارت اطالعــات بایــد تــاش کنــد تــا از تجربــه و اطالعــات بــه جــای مانــده از‬ ‫خارجــی علیــه امنیــت مــی نیســت و بــر همـ ی ن‬
‫رژیــم ســابق‪ ،‬ب ـرای بازتعریــف فعالیــت هــای خــود در دوران جدیــد اســتفاده کنــد‪.‬‬

‫بخــش دیگــری از ســند‪ ،‬بــه ب� اطالعــی وزارت اطالعــات از رسنوشــت حداقــل ‪ ۸۷‬نفــر از ین�وهــای بــرون مــرزی ســابق آن اشــاره و‬
‫گ‬
‫یــادآوری مــی کنــد کــه بنابــر اطالعــات موجــود‪ ،‬بیــش از نیمــی از ایــن افـراد در کشــورهای محــل خدمــت تقاضــای پناهنــد� ســیایس‬
‫کــرده انــد و از ســایرین هــم خـ بـری در دســت نیســت‪.‬‬

‫خالصــه تهیــه شــده از ســند را تــا قبــل از ظهــر بـرای رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪ .‬نیــم ســاعت بعــد احضــار مــی کنــد و مــی پرســد‬
‫گ‬
‫گـزارش و قســمت مربــوط بــه پناهنــد� ین�وهــای بــرون مــرزی را خوانــده ام یــا نــه کــه پاســخ مثبــت مــی دهــم‪ .‬مــی گویــد در مــورد‬
‫گ‬
‫حداقــل ‪ ۱۰‬نفرشــان مــی دانیــم کــه درخواســت پناهنــد� آنهــا پذیرفتــه شــده و راجــع بــه بقیــه هنــوز خـ بـر مشــخیص نداریــم‪.‬‬

‫‪93‬‬
 ‫گ‬ ‫ـد� دادن بــه ایــن مامــوران نــه مالحظــات انسـ ن‬ ‫گ‬
‫ـا�‪ ،‬کــه قاعدتـاً آمــاد� آنهــا بـرای‬ ‫رئیــس جمهــور اعتقــاد دارد کــه دلیــل اصــی پناهنـ‬
‫م�بــان بــوده اســت‪« :‬همــان طــور کــه مــا در دوران جدیــد فعالیــت هــای جاســویس‬ ‫همــکاری بــا رسویــس هــای امنیـ تـی کشــورهای ی ز‬
‫ـ� کار را در مــورد مــا‬‫و ضــد جاســویس مــان را در ارتبــاط بــا کشــورهای دیگــر ادامــه مــی دهیــم‪ ،‬طبیعتـاً بقیــه کشــورها هــم همـ ی ن‬
‫گ‬
‫ـورها� کــه بــه ایــن مامــوران پناهنــد� مــی دهنــد روشــن کنیــم کــه ایــن اقــدام را‬
‫انجــام مــی دهنــد‪ ».‬مــی گویــم مــا بایــد بـرای کشـ ی‬
‫ـورها�‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫دوســتانه نمــی دانیــم بـرای اینکــه در ایـران در معــرض مجــازات یغ�قانــو� یــا ظالمانــه نیســتند‪ .‬آقــای امیــی مــی گویــد‪« :‬کشـ ی‬
‫ـ� نیســتند حکومـ تـی کــه چنــد مــاه اســت رس کار آمــده در آینــده حقــوق بـ شـر‬ ‫کــه اینهــا را مــی پذیرنــد البــد بهانــه مــی آورنــد مطمـ ئ ن‬
‫را رعایــت خواهــد کــرد یــا نــه‪».‬‬
‫گ‬
‫مــی پرســم‪« :‬راسـ تـی آن ‪ ۱۰‬نفــری کــه پناهنــد� گرفتــه انــد‪ ،‬قبــل از اعــام خـ بـر شــکنجه رستیــپ ســماعی (معــاون صنایــع تســلیحات‬
‫ـو� اســت‪.‬‬‫ســازی ســپاه پاســداران در زمــان جمهــوری اســامی) بــوده یــا بعــدش؟» رئیــس جمهــور بــه تلخــی مــی خنــدد‪« :‬ســوال خـ ب‬
‫ـ� ین�وهــای اطالعـ ت‬ ‫گ‬
‫ـد� گرفـ ت ن‬
‫ـا� ســابق ایـران از کشــورهای دیگــر‪ ،‬از‬ ‫قبلــش!» ادامــه مــی دهــد‪« :‬البــد بعــد از اعــام آن خـ بـر‪ ،‬پناهنـ‬
‫ایــن کــه هســت هــم راحــت تــر مــی شــود‪».‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۸ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫خ� داده اند‪.‬‬

‫امروز رسانه ها از سقوط شهر نجران مرکز استان نجران در جنوب عربستان ب‬

‫عملیــات القاعــده بـرای تــرف نجـران از دیشــب ش�وع شــد ویل ارتــش عربســتان شــدیدا مقاومــت کــرد و کــی خطــر ســقوط شــهر‬
‫ـو� پــر از مهمــات را در نزدیــی رسفرماندهــی ین�وهــای‬‫را جــدی نمــی گرفــت‪ .‬امــروز صبــح زود‪ ،‬یــک رسبــاز ارتــش عربســتان کامیـ ن‬
‫ارتــش در نجـران منفجــر کــرده کــه البتــه هیــچ یــک از فرماندهــان ارشــد را نکشــته ویل حداقــل ‪ ۶۰‬نـ یـروی دیگــر و از جملــه تعــدادی‬
‫ـ� داده اســت‪.‬‬ ‫افــر را بــه کشـ ت ن‬

‫نکتــه نگ ـران کننــده اینکــه درســت ماننــد مــورد حملــه ‪ ۱۳‬اردیبهشــت بــه ســاختمان وزارت دفــاع‪ ،‬امــروز هــم عامــل حملــه ارتـ شـی‬
‫خ�گـزاری هــا‪ ،‬حملــه انتحــاری یــک نـ یـروی ارتــش باعــث ب� اعتمــادی مدافعــان شــهر بــه همدیگــر شــده کــه در‬
‫بــوده‪ .‬بــه گـزارش ب‬
‫نهایــت بــه شکسـ ت ن‬
‫ـ� مقاومــت آنهــا در مقابــل القاعــده ای هــا کمــک کــرده اســت‪.‬‬

‫ار� را از جــاده هــای خروجــی از نجـران نشــان مــی دهــد کــه بــر اثــر تراکــم اتوموبیــل هــای‬ ‫ـر� یس یس ت� وی چـ ی ن‬
‫ـ�‪ ،‬گـز ش‬ ‫تلویزیــون عـ ب‬
‫خ�نــگار ایــن تلویزیــون بــا تعــدادی از ســاکنان مصاحبــه مــی کنــد کــه در نوعــی حالــت‬‫مــردم فـراری از شــهر مســدود شــده اســت‪ .‬ب‬
‫شــوک هســتند‪ .‬زن مسـ نـی مــی گویــد در زمــان حضــور نظامــی عربســتان در خــاک یمــن‪ ،‬یمــی هــای آواره زیــادی را مــی دیــده ویل‬
‫ن‬
‫گ‬ ‫بــاورش نمــی شــده زمـ ن‬
‫ـا� بیایــد کــه شــهروندان عربســتان هــم آواره جنــی شــوند‪.‬‬

‫دولــت عربســتان ســعودی‪ ،‬بــا انتشــار بیانیــه ای از کشــورهای اســامی خواســته اســت تــا بــه کمــک ریــاض برونــد‪ .‬بیانیــه مــی گویــد‬
‫کــه غــرب نشــان داده کــه بــا کاهــش تــوان مــایل عربســتان ســعودی‪ ،‬دیگــر عالقــه ای بــه مشــارکت در حفــظ امنیــت ایــن کشــور‬
‫ـ� الملــی»‪ ،‬از کشــورهای اســامی انتظــار کمــک‬ ‫نــدارد و از ایــن رو‪ ،‬عربســتان بــه عنــوان «خــط مقــدم مقابلــه بــا تروریســتم بـ ی ن‬
‫دارد‪ .‬واقعیــت آن اســت کــه دقیق ـاً بــه همــان دلیــل کاهــش شــدید تــوان مــایل عربســتان‪ ،‬بعیــد اســت ریــاض در جلــب همــکاری‬
‫ـدا� داشــته باشــد‪ .‬در گذشــته‪ ،‬روش معمــول عربســتان در برخــورد‬ ‫ســایر کشــورهای اســامی بـرای مقابلــه بــا القاعــده توفیــق چنـ ن‬
‫بــا چالــش هــای بــزرگ منطقــه ای‪ ،‬تشــکیل ائتــاف هــای بــزرگ و کوچــک از کشــورهای اســامی بــا پرداخــت پــول بــه آنهــا بــود‪.‬‬
‫ـ� هزینــه هـ یـا� را نــدارد‪ ،‬قابــل تصــور نیســت کــه بتوانــد پــای دیگــر کشــورهای‬ ‫بــا توجــه بــه اینکــه ریــاض دیگــر تــوان انجــام چنـ ی ن‬
‫اســامی را بــه جبهــه هــای جنــگ جنــوب عربســتان بــاز کنــد‪.‬‬

‫عــی رغــم ســال هــا درگـ یـری ارتــش عربســتان ســعودی بــا شــیعیان یمــن‪ ،‬بعــد از اوج گـ یـری جنــگ بــا القاعــده‪ ،‬عربســتان حـ تـی از‬

‫‪94‬‬
‫شــیعیان یمـ نـی خواســته تــا در مقابلــه بــا دشــمن مشـ تـرک (القاعــده) بــه ریــاض کمــک کننــد کــه واکنــش رسد یمـ نـی هــا را بــه دنبــال‬
‫ـر از کمــک بــه عربســتان در مقابــل القاعــده ایــن بــوده کــه ورود شــیعه‬‫داشــته‪ .‬البتــه توجیــه رســمی رهـ بـران شــیعیان یمــن بـرای پرهـ ی ز‬
‫ف‬
‫ـارو� بــا القاعــده‪ ،‬باعــث مــی شــود تــا القاعــده ای هــا بــا سـ نـی – شــیعه معــر� کــردن جنــگ‪ ،‬راحــت تـراز میــان‬
‫هــا بــه صحنــه رویـ ی‬
‫سـ نـی هــای نــارا�ض عضوگـ یـری کنــد‪.‬‬

‫ـو� در ای ـران‪ ،‬گــروه هـ یـا� چــون فداییــان اســام در وسوســه همــکاری بــا القاعــده علیــه دولــت ســکوالر‬
‫جالــب اســت کــه از سـ ی‬
‫ن‬
‫هســتند و از طــرف دیگــر‪ ،‬شــیعه هــای شــبه جزیــره عربســتان مــی گوینــد ب ـرای ســی – شــیعه نشــدن درگـ یـری‪ ،‬وارد جنــگ بــا‬
‫القاعــده نمــی شــوند‪.‬‬

‫اغلــب تحلیلگ ـران عــرب معتقدنــد پایــان جمهــوری اســامی ای ـران‪ ،‬منجــر بــه کاهــش چنــد دهــه درگـ یـری اســام گرایــان سـ نـی و‬
‫ـم� میــان دولــت ایـران و دولــت هــای سـ نـی منطقــه مــی شــود‪ .‬البتــه مــن شــخصا فکــر مــی کنــم کــه‬‫ـ� کاهــش دشـ ن‬
‫شــیعه و همچنـ ی ن‬
‫ـی کشــورهای‬ ‫ن‬
‫در دوره جدیــد‪ ،‬ممکــن اســت از ســوی دیگــر‪ ،‬میــان اپوزیســیون بنیادگ ـرای شــیعه ای ـران و گــروه هــای بنیادگ ـرای سـ ِ‬
‫دیگــر هــم نوعــی همــکاری جدیــد ایجــاد شــود‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۲۹‬اردیبهشت ‪ ۱۹ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح اول وقــت بیانیــه جدیــدی بــا امضــای فداییــان اســام منتـ شـر شــده کــه در رســانه هــا رسو صــدای زیــادی کــرده‪ .‬بهانــه اش‪،‬‬
‫نزدیــک شــدن مــاه رمضــان اســت‪ .‬هشــدار داده کــه از روز اول رمضــان (یکشــنبه)‪ ،‬بــا هــر گونــه مــرف ش‬
‫م�وبــات الــکیل در مــکان‬
‫هــای عمومــی «برخــورد قهرآمـ ی ز‬
‫ـر» خواهــد کــرد‪ .‬مشــخصاً تاکیــد کــرده کــه اگــر «هنجارشــکنان مــاه رمضــان» تهدیــد را جــدی ی‬
‫نگ�نــد‪،‬‬
‫ـا� خواهنــد بــود کــه ممکــن اســت برایشــان بیفتــد‪.‬‬‫مســئول اتفاقـ ت‬

‫ـتگ�ی‬
‫عجیــب اســت کــه بــا ایــن ســماجت موضــوع مــرف الــکل در مــکان هــای عمومــی را دنبــال مــی کننــد! اینکــه بعــد از دسـ ی‬
‫حداقــل دو هســته مهــم فداییــان اســام در هفتــه هــای اخـ یـر هنــوز فعــال هســتند و تهدیــد بــه حملــه مــی کننــد هــم‪ ،‬قابــل‬
‫ـتگ�ی چنــد نفــر از افـراد رده بــاالی آن از‬
‫تأمــل اســت‪ .‬البتــه ارزیـ بـا� غالــب‪ ،‬از ابتــدا هــم ایــن بــود کــه فداییــان اســام‪ ،‬بــا دسـ ی‬
‫هــم نمــی پاشــد و دســتگاه هــای امنیـ تـی منتظــر بودنــد کــه اینهــا دیــر یــا زود دوبــاره ب‬
‫خ�ســاز شــوند‪.‬‬

‫ـتگ� شــدگان دو هفتــه پیــش مشــخص بــود‪ ،‬فداییــان اســام از مجموعــه ای از حلقــه هــای‬ ‫اع�افــات دسـ ی‬‫همــان طــور کــه در ت‬
‫جداگانــه تشــکیل شــده کــه در هــر کــدام‪ ،‬تنهــا یــک نفــر بــا بقیــه شــبکه در ارتبــاط اســت‪ .‬آن یــک نفــر هــم درواقــع بــا اســم‬
‫مســتعار‪ ،‬تنهــا بــا یــک نفــر در یــک حلقــه دیگــر (او هــم بــا اســم مســتعار) ارتبــاط مجــازی دارد و بایــد هــر ‪ ۲۴‬ســاعت یــک بــار‪ ،‬او‬
‫ـور� کــه حـ تـی یــک بــار ایــن خـ بـر داده نشــود‪ ،‬بقیــه شــبکه مبنــا را بــر‬‫ـ�» حلقــه خــودش قـرار بدهــد‪ .‬در صـ ت‬ ‫را در جریــان «لــو نرفـ ت ن‬
‫ـ� حلقــه ب� خـ بـر مــی گذارنــد و هــر گونــه رابطــه ای بــا آن قطــع مــی شــود‪ .‬بــه ایــن ترتیــب‪ ،‬بــا نابــودی هــر حلقــه‪ ،‬حلقــه‬ ‫لــو رفـ ت ن‬
‫ـ� حلقــه هــا بــه حداقــل مــی رســد‪.‬‬ ‫هــای دیگــر بــه فعالیــت خــود ادامــه مــی دهنــد و خطــر لــو رفـ ت ن‬

‫ـا� کــه در طــول مــاه رمضــان «روزه خــواری» کننــد‬ ‫قابــل توجــه اســت کــه در بیانیــه فدائیــان اســام‪ ،‬مثــا هیــچ هشــداری علیــه کسـ ن‬
‫وجــود نــدارد و تنهــا‪ ،‬مــرف کننــدگان علـ نـی الــکل تهدیــد شــده انــد‪ .‬ظاهـراً مــی داننــد کــه تــوان مقابلــه بــا خــوردن و آشــامیدن‬
‫علـ نـی مــردم را در طــول مــاه رمضــان نخواهنــد داشــت (جمهــوری اســامی هــم بــا تمــام تـ ن‬
‫ـوا� کــه روی ایــن مســاله گذاشــت‪ ،‬از‬
‫پــس کنـ تـرل «روزه خــواری» بــر نیامــد)‪ .‬بنابرایــن‪ ،‬تنهــا روی مســاله مـ شـروب متمرکــز شــده انــد کــه قبــا هــم بــر رس آن مــردم را‬
‫ترســانده انــد ومــی داننــد تهدیدشــان جــدی گرفتــه مــی شــود‪.‬‬

‫خ�گـزاری هــا اعــام مــی کننــد کــه گــروه هــارد راک ایـر نا� «ارس» کنــرت خــودش را کــه قـرار بــود ‪ ۶‬خــرداد برگـزار شــود‪،‬‬‫عــر ب‬
‫ن‬
‫لغــو کــرده اســت‪ .‬ب ـرای ایــن کنــرت کیل بلیــت فروختــه بودنــد و از همــه کســا� کــه بلیــت خریــده انــد خواســته انــد بــا دفاتــر‬

‫‪95‬‬
 ‫بگ�نــد‪.‬‬
‫فــروش ارتبــاط برق ـرار کننــد تــا پولشــان را پــس ی‬

‫پیمــان صابــر خواننــده گــروه ارس بــا تلویزیــون فــاریس دویچــه ولــه مصاحبــه کــرده و از صحبــت هایــش بــر مــی آیــد کــه لغــو‬
‫ایــن کنــرت در مــاه رمضــان‪ ،‬مشــخصاً بــا تهدیــد فداییــان اســام مرتبــط بــوده اســت‪ .‬او گفتــه کــه از چنــدی پیــش‪ ،‬بســیاری از‬
‫ـ� بــار در عمرشــان مــی خواهنــد در یــک کنــرت‬ ‫طرفــداران ایــن گــروه در شــبکه هــای اجتماعــی اعــام کــرده بودنــد کــه بـرای اولـ ی ن‬
‫عمومــی در تهـران «مســت» باشــند و او مــی ترســد کــه ایــن موضــوع‪ ،‬امنیــت کنــرت را بــه خطــر بینــدازد‪ .‬ایــن خواننــده مدعــی‬
‫شــده کــه از ابتــدا قصــد نداشــته در محــل اجـرای گــروه‪ ،‬بــه ســنت رایــج در کنــرت هــای هــارد راک در کشــورهای دیگــر‪ ،‬آبجــو‬
‫ـر� کــه گروهــی از ش�کــت‬ ‫ـ� کنـ ت‬‫خ�ســاز شــدن اجـرای ‪ ۶‬خــرداد بــه عنــوان اولـ ی ن‬ ‫عرصــه شــود‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬ابـراز نگـر نا� کــرده کــه ب‬
‫کنندگانــش گفتــه انــد مــی خواهنــد در آن مســت باشــند‪ ،‬ممکــن اســت « تندروهــا را تحریــک کنــد»‪.‬‬

‫گــروه ارس‪ ،‬در زمــان جمهــوری اســامی بــه خاطــر ســبک خــاص کارهایــش در معــرض حساســیت حکومــت قـرار داشــت و بــه نــدرت‬
‫ـا� کــه بــود هــر از گاه بــا اجـرای مجموعــه ای از کارهــای مالیــم‬ ‫موفــق مــی شــد کنــرت برگـزار کنــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــا هــر مکافـ ت‬
‫ـ� راحـ تـی کنرستشــان لغــو شــود‪ ،‬پدیــده قابــل تأمــی‬ ‫ترشــان‪ ،‬کنـ ت‬
‫ـر� را برگـزار مــی کردنــد‪ .‬اینکــه بعــد از جمهــوری اســامی بــه همـ ی ن‬
‫اســت! عجیــب اینکــه‪ ،‬اگــر خواننــده ارس همــه حقیقــت را گفتــه باشــد بگویــد‪ ،‬حـ تـی ایــن گــروه مســتقیماً هــم تهدیــد نشــده و تنهــا‬
‫از تــرس برخــورد احتمــایل تروریســت هــا اعــام کــرده کنــرت را برگـزار نمــی کننــد‪.‬‬

‫گروه فداییان اسالم‪ ،‬عمال ً دارد در بع�ض از عرصه ها برای دولت و مردم ی ن‬
‫تعی� تلکیف می کند‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۳۰‬اردیبهشت‪ ۲۰ /‬مه ‪۱۴۲۹‬‬

‫امــروز بــه همـراه دوســت دوران مدرســه ام ســام کابــی و همــرش لیــا خانــم نهــار بـ یـرون هســتیم‪ .‬آنهــا را بــه رســتوران «چشــمه»‬
‫دعــوت کــرده ایــم کــه همــان رســتور نا� اســت کــه جمعــه اول ســال هــم بــه همـراه ســامان و ســارا رفتــه بودیــم‪.‬‬

‫چندمــ� بــار اســت کــه داریــم بــه یــک رســتوران واحــد‬ ‫ین‬ ‫پالــری محافــظ شــخیص مــان نــارا�ض اســت‪ .‬مــی گویــد ایــن‬ ‫آقــای ی ز‬
‫ـری عصـ بـی مــی شــوند و آن را‬ ‫ـ� کاری خطرنــاک اســت‪ .‬ســارا و ســامان معمــوال ً از توصیــه هــای امنیـ تـی آقــای پالـ ی ز‬ ‫می‌رویــم و چنـ ی ن‬
‫گ‬
‫ـد� شــخیص مــان مــی داننــد‪ .‬بــه آقــای پالـ ی ز‬
‫ـری مــی گویــم اســتثنائا ایــن بــار هــم بــه همــان رســتوران چشــمه مــی‬ ‫دخالــت در زنـ‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ق‬
‫رویــم امــا اگــر عمــری بــا� بــود از دفعــه بعــد جاهــای دیگــر خواهیــم رفــت‪ .‬بحثــش ایــن اســت کــه چنــد بــار رفــ� بــه یــک مــکان‬
‫ف�یــی» یــک مقــام را در اختیــار تروریســت هــا قـرار‬ ‫خــاص و در یــک زمــان خــاص (ظهــر جمعــه)‪ ،‬بــه قــول او «الگــوی نقــل مــکان ی ز‬
‫مــی دهــد و برایشــان ایــن امــکان را فراهــم مــی کنــد تــا در آینــده‪ ،‬ب ـرای تــرور کــردن او در همــان زمــان و مــکان مشــخص برنامــه‬
‫ریــزی کننــد‪ .‬حرفــش منطقــی اســت‪.‬‬
‫گ‬ ‫گ‬
‫ســام کابــی بــه تــاز� رئیــس «بنیــاد مــی نخبــگان» شــده‪ .‬او خــودش از بچــی نابغــه کامپیوتــر بــود و در همــان رشــته هــم درس‬
‫خوانــد و در نهایــت هــم یــک ش�کــت بــزرگ نــرم افـزاری زد کــه بســیار موفــق شــد‪ .‬هیــچ وقــت هــم حــا�ض نشــد از ایـران خــارج‬
‫شــود‪ .‬البتــه همیشــه پــول خــوب در مــی آورد و هــر تابســتان بـرای ســفر تفریحــی اروپــا بــود‪ ،‬امــا همیشــه ترجیــح مــی داد کــه بــا‬
‫گ‬ ‫وجــود تمــام مشـ ت‬
‫ـکال� کــه در ایـران وجــود داشــت‪ ،‬در داخــل کشــور زنــد� کنــد‪.‬‬

‫ـر نهــار‪ ،‬راجــع بــه تــاش هـ یـا� صحبــت مــی کنــد کــه بعــد از دوره جمهــوری اســامی‪ ،‬ب ـرای جــذب متخصصــان خــارج از‬ ‫رسمـ ی ز‬
‫کشــور صــورت گرفتــه‪ .‬مــی گویــد بــا وجــود اینکــه اســتقبال ایــن متخصصــان از بازگشــت بــه ایـران بعــد از ش�وع حمــات تروریسـ تـی‬
‫کاهــش قابــل توجهــی پیــدا کــرده‪ ،‬امــا هنــوز خییل‌هایشــان مایلنــد در داخــل کشــور کار کننــد‪ .‬ســام از مکالمــه دیــروز خــودش‬
‫بــا پروفســور غالـ بـی اســتاد معــروف دانشــگاه ام آی ت� صحبــت می‌کنــد کــه یــی از ‪ ۳-۲‬نفــر اول دنیــا در زمینــه هــوش مصنوعــی‬
‫ـا� اســت کــه بــا وجــود همــه اتفاقـ ت‬
‫ـا� کــه اخـ یـراً افتــاده‪ ،‬عالقــه دارد بــه ایـران رفــت‬ ‫اســت‪ .‬مــی گویــد پروفســور غالــی از جملــه کسـ ن‬
‫ب‬

‫‪96‬‬
‫و آمــد داشــته باشــد و دانشــجوی دکـ تـرا تربیــت کنــد ویل کمــی هــم نگـر نا� امنیـ تـی دارد‪ .‬ســام تعریــف مــی کنــد کــه بــه پروفســور‬
‫گفتــه اســت «الگــوی حمــات تروریسـ تـی اخـ یـر» نشــان مــی دهــد کــه آنهــا روی موضوعــات و مــکان هــای مشــخیص متمرکــز هســتند‬
‫و نتیجــه گرفتــه اگــر در ایـران از رفــت و آمــد بــه مــکان هـ یـا� کــه «ریســک منطقــی» دارنــد (مثـا ً مــکان هــای عرضــه عمومــی نوشــابه‬
‫ـر کنــد‪ ،‬خطــری وجــود نخواهــد داشــت‪.‬‬ ‫الــکیل) پرهـ ی ز‬

‫ســارا مــی گویــد شــاید الگــوی رفتــاری تروریســت هــا‪ ،‬لزومـاً بــا الگــوی ریــا�ض یــک ذهــن منطقــی قابــل توضیــح نباشــد‪ .‬مثــال مــی‬
‫ـا� خیــی از تحلیلگرهــا خیــال مــی کردنــد داعــش بـرای غــرب خطــر مســتقیم نــدارد چــون الگــوی عملیــات آنهــا‪ ،‬ظاهـرا‬ ‫زنــد کــه زمـ ن‬
‫ـ� تحلیــی ایــن‬ ‫ـ� در خــاور میانــه و آفریقــا ب ـرای تشــکیل «دولــت اســامی» بــود‪ .‬ســارا ادامــه مــی دهــد‪« :‬مشــکل چنـ ی ن‬‫تــرف زمـ ی ن‬
‫گ‬
‫بــود کــه رفتــار تروریســت هــا را ثابــت فــرض مــی کــرد در حــایل کــه قاعــده عملیــات داعــش‪ ،‬مــی توانســت بــه ســاد� تغیـ یـر کنــد؛ کــه‬
‫تغیـ یـر هــم کــرد و نتیجــه اش ایــن شــد کــه پشــت رس هــم در اروپــا و آمریــکا عملیــات انجــام دادنــد‪».‬‬

‫ســام مــی گویــد‪« :‬البتــه مــن کمــی خــوش بـ ی ن‬

‫ـ� تــر از شــما هســتم‪ .‬امــا بــه طــور کیل داریــم در بنیــاد تــاش مــی کنیــم ش�ایطــی‬
‫گ‬
‫بگ�نــد کــه بـرای همیشــه بــه ایـران برگردنــد یــا نــه‪ ،‬چــون همــی‬
‫فراهــم شــود کــه نخبــگان خــارج از ایـران مجبــور نباشــند تصمیــم ی‬
‫در محــل اقامــت خــود شــغل تثبیــت شــده دارنــد و بچه‌هایشــان معمــوال مــی خواهنــد در همــان جــا کــه هســتند بماننــد‪ ».‬تأکیــد‬
‫مــی کنــد‪« :‬تــا آنجــا بتوانیــم داریــم بـرای اینهــا ش�ایطــی فراهــم مــی کنیــم کــه بــه صــورت پــروژه ای یــا در غالــب همــکاری هــای‬
‫بگ�نــد‪».‬‬
‫موقــت‪ ،‬بــه کشــور رفــت و آمــد داشــته باشــند‪ ،‬امــا مجبــور نباشــند در کوتــاه مــدت در مــورد نقــل مــکان کیل تصمیــم ی‬
‫بعــد از نهــار‪ ،‬ســام کیل بــا ســامان رفیــق مــی شــود‪ .‬ســام خــودش متخصــص درجــه یــک هــوش مصنوعــی اســت ودر مــورد آخریــن‬
‫پی�فــت هــای ایــن رشــته تـ بـرای ســامان بــا حوصلــه توضیــح مــی دهــد‪ .‬ب ـرای ســامان خیــی جالــب اســت و بــا دقــت گــوش مــی‬ ‫ش‬
‫کنــد و هــر از گاه ســوال مــی پرســد‪.‬‬

‫خــدا پــدر ســام را بیامــرزد وگرنــه بــا ایــن حــرف هــای خســته کننــده ای کــه مــی زنیــم‪ ،‬بــه ســامان خــوش نمــی گذشــت‪ .‬دیگــر مثــل‬
‫گ‬
‫ســابق رفــت و آمــد کردنمــان بــا محافــظ بـراش تــاز� نــدارد‪ .‬خـ بـر ایــن انفجارهــای یــی – دو مــاه گذشــته‪ ،‬بــه شــدت رویــش تأثـ یـر‬
‫گذاشــته و دائــم نگ ـران اســت کــه اتفــاق بــدی بیفتــد‪ .‬البتــه در مجمــوع‪ ،‬خوشــبختانه هنــوز از اینکــه بــه کشــور برگشــته را�ض‬
‫اســت‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۳۱‬اردیبهشت ‪ ۲۱ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫تعــدادی از رســانه هــا دولــت را بــه خاطــر تهدیــد روز پنجشــنبه فداییــان اســام بــه بــاد انتقــاد گرفتــه انــد‪ .‬ت‬
‫اع�اضشــان بــه ایــن‬
‫ـتگ�ی ین�وهــای موثــر فداییــان اســام‪ ،‬هنــوز ایــن گــروه فعــال اســت و تهدیــد بــه عملیــات‬ ‫اســت کــه چ ـرا بعــد از اعــام دسـ ی‬
‫تروریسـ تـی مــی کنــد‪.‬‬

‫ـا� هــای قبــی دولــت بــه رصاحــت آمــده بــود کــه گــروه فداییــان اســام‪ ،‬از مجموعــه ای از حلقــه هــای جداگانــه‬ ‫البتــه در اطــاع رسـ ن‬
‫ـ� کل شــبکه منجــر نمــی شــود‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬از یــک زاویــه انتقادشــان قابــل‬ ‫ـتگ�ی هــر حلقــه‪ ،‬بــه لــو رفـ ت ن‬ ‫تشــکیل شــده کــه دسـ ی‬
‫ف‬
‫ـتگ�ی هــای ســه هفتــه پیــش اعضــای فداییــان اســام را یــک پـ یـروزی بــزرگ معــر� کــرده کــه‬ ‫فهــم اســت و آن اینکــه دولــت دسـ ی‬
‫ـ� ش�ایطــی‪ ،‬عجیــب نیســت‬ ‫ـتگ�ی هــا‪ ،‬بیــش از حــد افزایــش پیــدا کنــد‪ .‬در چنـ ی ن‬ ‫باعــث شــده انتظــارات عمومــی از نتایــج ایــن دسـ ی‬
‫ـر تروریســت هــا‪ ،‬خیــی هــا را غافلگـ یـر کــرده باشــد‪.‬‬ ‫کــه انتشــار مجــدد بیانیــه تهدیــد آمـ ی ز‬

‫بــه هــر ترتیــب تعــدادی از رســانه هــای مخالــف‪ ،‬از تکـرار تهدیدهــای فداییــان اســام نهایــت اســتفاده را بـرای کوبیــدن دولــت کــرده‬
‫انــد و بــه دنبــال بازخواســت از مقــام هــای امنیـ تـی هســتند‪ .‬در ایــن میــان‪ ،‬چنــد رســانه بــه طورهماهنــگ دولــت را متهــم کــرده انــد‬
‫ـ� تشــکیل پارلمــان‪ ،‬عمـا ً بازخواســت از وزرا را غـ یـر ممکــن کــرده چــون امــکان احضــار وزیرهــا بـرای ســوال‬‫کــه بــا بــه تأخـ یـر انداخـ ت ن‬
‫یــا اســتیضاح از ســوی منتخبــان مــردم وجــود نــدارد‪.‬‬

‫‪97‬‬
 ‫ایــن البتــه یــک مشــکل بــزرگ اســت کــه هنــوز مجلــس ش�وع بــه کار نکــرده و بــه تبــع آن‪ ،‬نظــارت پارلمـ ن‬
‫ـا� بــر عملکــرد وزرا وجــود‬
‫نــدارد‪ .‬امــا انتظــار تشــکیل رسیــع مجلــس‪ ،‬غـ یـر واقــع بینانــه اســت‪ .‬وقـ تـی هنــوز قانــون اســایس جدیــد تدویــن نشــده‪ ،‬معلــوم‬
‫ـو� تشــکیل شــود کــه عــده ای دارنــد دولــت را از بابــت ش�وع نشــدن کار پارلمــان شــماتت‬ ‫نیســت مجلــس بایــد بــر مبنــای چــه قانـ ن‬
‫مــی کننــد‪.‬‬

‫تنهــا کاری کــه در ایــن ش�ایــط مــی تــوان کــرد ایــن اســت کــه بکوشــیم بحــث تدویــن قانــون اســایس جدیــد رس موقــع تمــام شــود تــا‬
‫ـ� زمینــه هــم بعـ ضـی از رســانه هــای منتقــد‪ ،‬بــا زمــان‬‫رفرانــدوم قانــون اســایس‪ ،‬در زمــان پیــش بیـ نـی شــده برگـزار شــود‪ .‬در همـ ی ن‬
‫برگـزاری رفرانــدوم مخالفنــد و خواســتار برگـزاری رسیــع تــر همــه پــریس هســتند تــا بــه تبــع آن‪ ،‬بتــوان انتخابــات مجلــس را زودتــر‬
‫برگ ـزار کــرد‪ .‬امــا ایــن هــم درخواســت عجیـ بـی اســت چــون بــه هیــچ علـ تـی‪ ،‬حـ تـی بــه بهانــه تشــکیل رسیــع تــر مجلــس‪ ،‬نمی‌تــوان‬
‫ـ� فرصــت‬ ‫ـ� کشــور باشــد بــا عجلــه تصویــب کــرد‪ .‬در واقــع‪ ،‬همـ ی ن‬‫قانــون اســایس را کــه قـرار اســت در درازمــدت مــادر بقیــه قوانـ ی ن‬
‫ـ� شــده بـرای نهـ یـا� کــردن قانــون اســایس هــم خیــی کــم اســت‪ ،‬چــون بایــد حداقــل ســه هفتــه قبــل از رفرانــدوم ‪ ۲۴‬تـ یـر‪ ،‬کار‬ ‫تعیـ ی ن‬
‫تدویــن پیــش نویــس قانــون تمــام شــده باشــد تــا مجلــس موسســان بتوانــد ایــن پیــش نویــس را در اختیــار صاحــب نظـران خــارج‬
‫از مجلــس قـرار دهــد کــه در مــورد آن نظــر بدهنــد‪ .‬بــه عبــارت دیگــر عمـا ً از حــاال حــدود چهــار– پنــج هفتــه بیشـ تـر بــه مهلــت‬
‫ـا� نمانــده اســت‪ .‬اینکــه تــا زمــان تشــکیل پارلمــان‪ ،‬دولــت بــه طــور‬ ‫تدویــن پیــش نویــس قانــون اســایس در مجلــس موسســان بـ ق‬
‫ـا� نیســت و (ماننــد شــورای انقــاب در ابتــدای اســتقرار رژیــم ســابق) وظیفــه قانــون گــذاری را هــم‬ ‫موقــت تحــت نظــارت پارلمـ ن‬
‫ـو� نیســت‪ .‬امــا در ش�ایــط بعــد از تغیـ یـر حکومــت و تــا قبــل از تأســیس نهادهــای جدیــد‬ ‫انجــام مــی دهــد‪ ،‬طبیعتـاً حالــت مطلـ ب‬
‫ش‬
‫یــک کشــور‪ ،‬چــاره ای جــز سـ پـری کــردن یــک دوره گــذار بــا �ایــط نامعمــول وجــود نــدارد‪.‬‬

‫در هــر صــورت تــا زمــان شــکل گـ یـری مجلــس جدیــد‪ ،‬دولــت از طریــق نوعــی سیســتم مجــازی نظــر ســنجی از دیــدگاه هــای مــردم‬
‫راجــع بــه عملکــرد خــود مطلــع مــی شــود ودر حــد تــوان خــود مــی کوشــد تــا ایــن دیــدگاه هــا را در اداره کشــور لحــاظ کنــد‪ .‬بــه‬
‫ایــن منظــور‪ ،‬بــر روی وبســایت رســمی دولــت‪ ،‬ماننــد آنچــه در برخــی کشــورهای دیگــر رایــج اســت‪ ،‬ایــن امــکان فراهــم شــده کــه‬
‫ـ� کننــد‪ .‬در واقــع هــر شــهروندی حــق دارد از بقیــه بخواهــد بـرای اعــام موضــع‬ ‫شــهروندان در خصــوص موضوعــات مهــم کمپـ ی ن‬
‫ـور� کــه تعــداد امضاهــای جمــع شــده‬ ‫در ارتبــاط بــا عملکــرد دولــت در زمینــه ای خــاص بــه امضــا کــردن یــک بیانیــه بـ پـردازد‪ .‬در صـ ت‬
‫در پــای بیانیــه از ‪ ۵۰‬هـزار بیشـ تـر شــود‪ ،‬دولــت موظــف اســت کــه بــه طــور رســمی در مــورد آن پاســخگو� کنــد‪ ،‬و در صـ ت‬
‫ـور� کــه‬ ‫ی‬
‫تعــداد امضاهــا از ‪ ۵۰۰‬هـزار بیشـ تـر شــود‪ ،‬دولــت ملــزم خواهــد بــود کــه موضــوع را در جلســه کابینــه بــه بحــث بگــذارد‪.‬‬

‫در جلســه امــروز مجلــس موسســان‪ ،‬دو نفــر از نماینــدگان بــه طــور جداگانــه پیشــنهاد کــرده انــد کــه از تریبــون علـ نـی ایــن مجلــس‪،‬‬
‫بشــود ماننــد تریبــون علـ نـی پارلمــان‪ ،‬بــه اعــام موضــع راجــع بــه عملکــرد وزرا پرداخــت‪ .‬درخواســت هــر دو نفــر‪ ،‬بــا مخالفــت‬
‫شــدید آقــای کیــا رئیــس مجلــس موسســان مواجــه شــده کــه تاکیــد کــرده تنهــا کاری کــه در ایــن مجلــس مــی تــوان انجــام داد‪ ،‬بحــث‬
‫در مــورد قانــون اســایس آینــده ایـران اســت‪ .‬او گفتــه‪« :‬حـ تـی اگــر در خــارج از جلســه مجلــس موسســان‪ ،‬تمــام کشــور را زلزلــه بــا‬
‫خــاک یکســان کنــد‪ ،‬بــاز مــا حــق نداریــم جــز در مــورد قانــون اســایس آینــده‪ ،‬در هیــچ زمینــه دیگــری بحــث کنیــم‪ ».‬وجــود آقــای‬
‫گ‬ ‫گ‬
‫کیــا در ســمت ریاســت مجلــس موسســمان‪ ،‬موهبــت بــزر� اســت‪ .‬جلســات را بــا پختــی اداره مــی کنــد و نماینــدگان جنــاح هــای‬
‫مختلــف برایــش احـ تـرام قائلنــد‪.‬‬

‫ـا� اســت کــه بــا ش�وع روزه داری‬ ‫شــب در خانــه‪ ،‬بــا ســارا برنامــه ای از تلویزیــون تنــدروی «مقاومــت» را مــی بینیــم کــه در مــورد کسـ ن‬
‫قبــل از مــاه رمضــان‪ ،‬بــه «پیشــواز» ایــن مــاه رفتــه انــد‪ .‬گـزارش مفصــی اســت کــه در آن‪ ،‬در رستــارس ایـران بــا آدم هــای بســیاری‬
‫مصاحبــه شــده‪ .‬ســارا مــی گویــد تلویزیــون مقاومــت‪ ،‬از صبــح دارد دارد پشــت رس هــم گـزارش هـ یـا� را بــا موضــوع مشــابه پخــش‬
‫ـ� حــاال دارنــد بـرای مــاه رمضــان امســال جــور دیگــری ســنگ تمــام‬ ‫مــی کنــد‪ .‬مشــخص اســت کــه از لــج دولــت ســکوالر‪ ،‬از همـ ی ن‬
‫مــی گذارنــد‪ .‬وگرنــه در زمــان جمهــوری اســامی هــم‪ ،‬بعیــد مــی دانــم کــه تلویزیــون هــای دولـ تـی‪ ،‬تــا ایــن حــد بـرای کسـ ن‬
‫ـا� کــه بــه‬
‫پیشــواز مــاه رمضــان مــی رفتنــد تبلیغــات کــرده باشــند‪.‬‬

‫‪98‬‬
 ‫فصل دهم‬
‫ایرانی‌ها‪ ،‬غیرمذهبی ترین‬
‫مردم در «جهان اسالم»‬

‫‪99‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱‬خرداد ‪ ۲۲ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� روز آن‪ ،‬یکشــنبه اول‬ ‫جلســه امــروز هیــأت وزیـران‪ ،‬یکــره در مــورد سیاســت هــای دولــت در مــاه رمضــان اســت کــه از قضــا اولـ ی ن‬
‫ـ� رمضـ ن‬
‫ـا� خواهــد بــود کــه در دوران دولــت ســکوالر سـ پـری مــی شــود کــه بــه معـ نـی نیــاز بــه تصمیــم گـ یـری‬ ‫خــرداد اســت‪ .‬ایــن اولـ ی ن‬
‫هــای جدیــد در ســطح وزارتخانــه هــای مختلــف اســت‪.‬‬

‫بیشـ تـرین وقــت جلســه‪ ،‬بــه بحــث هــای مرتبــط بــا مــدارس مــی گــذرد‪ .‬وزیــر آمــوزش و پــرورش مــی گویــد اگرچــه برخــاف دوران‬
‫ـدا� هــم ب ـرای رعایــت حــال بچــه هــای‬‫جمهــوری اســامی بوفــه هــا و نهارخــوری هــای مــدارس بــاز خواهــد بــود‪ ،‬امــا تهمیـ ت‬
‫روزهــدار در نظــر گرفتــه شــده اســت‪« :‬مثــا قـرار شــده مــدارس در ســاعت نهــار‪ ،‬فضـ یـا� جداگانــه – اعــم ســالن ورزش‪ ،‬کتابخانــه‪،‬‬
‫نمازخانــه یــا حـ تـی یــک یــا چنــد کالس درس– را بــه اسـ تـراحت بچــه هــای روزه دار اختصــاص دهنــد تــا ظهرهــا شــاهد غــذا خــوردن‬
‫ـورها� چــون بریتانیــا دهه‌هاســت کــه اج ـرا‬
‫ـ� ســازوکاری در کشـ ی‬ ‫بقیــه نباشــند‪ ».‬خانــم آبــادی توضیــح مــی دهــد کــه مشــابه چنـ ی ن‬
‫مــی شــود و تجربیــات بــه دســت آمــده در ای ـران هــم قابــل اســتفاده خواهــد بــود‪.‬‬

‫ـ� بــاج هـ یـا� کــه بــه مســلمانان متعصــب مــی دهنــد ایــن‬ ‫خانــم حافظــی معــاون اول مخالفــت مــی کنــد‪« :‬انگلیــی هــا بــا همـ ی ن‬
‫کشــور را تبدیــل بــه بهشــت گــروه هــای افراطــی کــرده انــد‪ .‬در کنــار تجربــه بریتانیــا‪ ،‬تجربــه هــای دیگــری ماننــد فرانســه هــم وجــود‬
‫دارد کــه در آنهــا خـ بـری از اختصــاص دادن مــکان جداگانــه بــه عنــوان نمازخانــه مــدارس یــا ترویــج روزه داری در مــدارس نیســت»‪.‬‬
‫وزیــر آمــوزش و پــرورش مــی گویــد‪« :‬مگــر تجربــه فرانســوی هــا خــوب جــواب داده کــه مــا در کشــوری مثــل ایـران پیــاده اش کنیــم؟‬
‫بعــد هــم‪ ،‬متوجــه نمــی شــوم چطــور اســم تهمیــدات مــورد نظــر مــا را ترویــج روزه داری مــی گذاریــد؟ در ایــن مملکــت ‪ ۷۰‬ســال‬
‫ـا� کــه در مــدارس روزه نمــی گرفتــه انــد برخــورد مــی کــرده‪ ،‬حــاال مــا ایــن وضــع را خاتمــه داده ایــم ویل‬ ‫آمــوزش و پــرورش بــا کسـ ن‬
‫بگ�نــد هــم حفــظ شــود‪ .‬همـ ی ن‬
‫ـ�!»‬ ‫داریــم تــاش مــی کنیــم حقــوق بچــه هـ یـا� کــه مــی خواهنــد روزه ی‬
‫خانــم حافظــی جــواب مــی دهــد‪« :‬فکــر مــی کنیــد همــه ایــن بچــه هــا بــه اختیــار خودشــان روزه مــی یگ�نــد؟ اگــر کسـ ن‬
‫ـا� بــه زور‬
‫ـوز� یــا حـ تـی سـ ت‬
‫ـام� ایــن بچــه هــا تأثـ یـر داشــته باشــد‪،‬‬ ‫بگ�نــد چــه؟ اگــر روزه روی دریافــت آمـ ش‬ ‫خانــوده هــای متعصــب روزه ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫مســئولیتش را وزارتخانــه شــما قبــول مــی کنــد؟» خانــم بــی عامــر وزیــر امــور خارجــه مداخلــه مــی کنــد‪« :‬شــاید بهــر باشــد در‬
‫ـ� تــر مجــاز بــه روزه داری در مــدارس نباشــند‪».‬‬ ‫آینــده‪ ،‬روزه گرفتنــد دانــش آمــوزان را قانونمنــد کنیــم تــا از سـ نـی پایـ ی ن‬

‫ـ� ســن روزه را در مــدارس نخواهیــم داشــت‪ .‬البتــه بــا خانــواده هــا مکاتبــه‬‫خانــم آبــادی مــی گویــد‪« :‬مــا بــه هیــچ وجــه امــکان تعیـ ی ن‬
‫مــی کنیــم و بــه آنهــا در مــورد تأثـ یـرات روزه روی ســامت بچههــای کــم ســن و ســال هشــدار مــی دهیــم‪ .‬بــه مســئوالن مــدارس هــم‬
‫توصیــه مــی کنیــم مواظــب باشــند کــه اگــر بچــه روزه داری حالــش خــوب نیســت‪ ،‬او را بــه غــذا خــوردن ترغیــب کننــد‪ .‬امــا بیشـ تـر‬
‫از ایــن کاری از دســتمان بــر نمــی آیــد‪ ».‬ایــن بــار گذشــته از خانــم حافظــی‪ ،‬صــدای اعـ تـراض یــی – دو نفــر دیگــر هــم بلــد میشــود‪.‬‬
‫بــا ایــن حــال وزیــر آمــوزش و پــرورش بــا ســماجت حرفــش را ادامــه مــی دهــد‪« :‬پیشــنهاد شــما ایــن اســت کــه مقــررات وضــع کنیــم‬
‫ـ� بـرای دانــش آمــوزان زیــر ‪ ۱۵‬ســال ممنــوع شــود؟ اگــر مثــا یــک بچــه ‪ ۱۴‬ســاله روزه گرفــت چــه کار مــی خواهیــد‬ ‫کــه مثـا ً روزه گرفـ ت ن‬
‫ـ� قانـ ن‬
‫ـو� حـ تـی اگــر وضــع شــود‪ ،‬واقعــا قابــل اجراســت؟»‬ ‫بکنیــد؟ مجازاتــش کنیــد؟ بــه زور غــذا تــوی حلقــش بریزیــد؟ چنـ ی ن‬

‫دخ�هــا بایــد ‪ ۶-۵‬ســال زودتــر از پرسهــا از‬ ‫وزیــر دادگسـ تـری مــی گویــد بــه طــور کیل برخــاف گذشــته کــه روحانیــون مــی گفتنــد ت‬
‫گ‬
‫ـ� دخـ تـر و پــر را برابــر مــی داننــد و حـ تـی در خانــواده هــای متعصــب هــم‪،‬‬ ‫بیش�شــان ســن روزه گرفـ ت ن‬
‫بگ�نــد‪ ،‬االن ت‬
‫‪ ۹‬ســال� روزه ی‬
‫اقلیــت کوچــی ممکــن اســت بخواهنــد روی بچــه هــای کــم ســن و ســال بـرای روزه گرفـ ت ن‬
‫ـ� فشــار بیاورنــد‪ .‬بــا وجــود ایــن تاکیــد مــی‬
‫ـ� اقلیــت کوچــک هــم باشــد و اگــر معلــوم شــد شــد کــه‬ ‫کنــد کــه «الزم اســت مســئوالن مــدارس حواسشــان بــه بچــه هــای همـ ی ن‬
‫دارنــد بــا فشــار آوردن روی آنهــا بــه سالمتشــان صدمــه مــی زننــد‪ ،‬علیــه ایــن خانــواده هــا شــکایت قضـ یـا� کننــد»‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور از ابتــدا تــا انتهــا در بحــث دخالـ تـی نمــی کنــد و بــه نظــر مــی رســد حواســش جــای دیگــر اســت‪ .‬تــا آنجــا کــه مــن‬
‫میدانــم بــه شــدت از بابــت تهدیــد تروریسـ تـی فدائیــان اســام نگ ـر نا� دارد‪.‬‬

‫‪100‬‬
‫بقیــه جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬بــه توضیحــات وزیــر کشــور در مــورد تمهیــدات ایــن وزارتخانــه در مــاه رمضــان سـ پـری مــی شــود‪ .‬بــه‬
‫تمــام ین�وهــای پلیــس آمــاده بــاش داده شــده تــا جلــوی عملیــات احتمــایل فدائیــان اســام گرفتــه شــود کــه تهدیــد کــرده انــد بــه‬
‫عرضــه کننــدگان و مــرف کننــدگان علـ نـی الــکل در مــاه رمضــان حملــه مــی کننــد‪ .‬ق ـرار شــده هــم وزارت کشــور و هــم وزارت‬
‫ـ� طــور کنـ تـرل نامحســوس اماکــن ریســک دار ‪ -‬چــون رســتوران‬ ‫ـ� بــه تنــدروی و همـ ی ن‬‫این�نـ تـی مظنونـ ی ن‬
‫اطالعــات‪ ،‬کنـ تـرل ارتباطــات ت‬
‫هـ یـا� کــه نوشــابه الــکیل عرضــه مــی کننــد ‪ -‬را بیشـ تـر کننــد‪.‬‬

‫وزیــر کشــور مــی گویــد گذشــته از آمــاده بــاش در مقابــل تهدیدهــای تروریسـ تـی‪ ،‬ین�وهــای پلیــس تــاش خواهنــد کــرد تــا «تنــش‬
‫میــان اقلیــت روزه دار و اک�ث یــت مــردم کــه روزه نمــی یگ�نــد حداقــل باشــد»‪ .‬امیدواریــم ایــن ‪ ۳۰‬روز بــه خـ یـر بگــذرد‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲‬خرداد ‪ ۲۳/ ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� مــاه رمضــان ایـران بعــد از دوران جمهــوری اســامی‪ ،‬توجــه خیــی از رســانه هــا را جلــب کــرده اســت‪ .‬رســانه‬ ‫حــال و هــوای اولـ ی ن‬
‫ـاو� را از مناطــق مختلــف ای ـران گ ـزارش مــی کننــد‪ .‬تلویزیــون مقاومــت و‬ ‫هــا‪ ،‬البتــه بــا توجــه بــه عالیــق خودشــان تصاویــر متفـ ت‬
‫ـرو� هـ یـا� پرداختــه انــد کــه قبــل از افطــار بســته هســتند‪ .‬مقاومــت‪،‬‬ ‫شــبکه العربیــه بــه پوشــش خـ بـری رســتوران هــا و اغذیــه فـ ش‬
‫ـ� صاحبــان بســیاری از ایــن رســتوران هــا را پیــدا کــرده و از آنهــا پرســیده کــه چـرا بســته انــد و جــواب هـ یـا� کــه پخــش کــرده‪،‬‬ ‫همچنـ ی ن‬
‫ـا� در مــورد احـ تـرام بــه روزه و روزه داران هســتند‪.‬‬ ‫نوعـاً توضیحـ ت‬

‫ـ� الملــی‪ ،‬جانــب دیگــر ماجـرا را پوشــش داده انــد کــه تصاویــر رســتوران هــای بــاز یــا مــردم در حــال‬ ‫البتــه اغلــب رســانه هــای بـ ی ن‬
‫ـید� را شــامل مــی شــود‪ .‬یــک گـزارش شــبکه ت آر ت ترکیــه مــی گویــد بــا وجــود اینکــه ایــن کشــور از ‪ ۱۲۰‬ســال‬ ‫مــرف غــذا و نوشـ ن‬
‫پیــش تحــت حکومــت ســکوالر بــوده و االن هــم عضــو اتحادیــه اروپاســت‪ ،‬امــا رواج خــوردن و آشــامیدن در آن در مــاه رمضــان‬
‫بســیار کمـ تـر از ای ـران اســت کــه ‪ ۷۰‬ســال تحــت حکومــت جمهــوری اســامی اداره شــده‪ .‬گزارشــگر ایــن شــبکه‪ ،‬وضعیــت شــاخص‬
‫ـید� در مــاه روزه و حضــور مــردم در مســاجد در هنــگام برگ ـزاری‬ ‫هــا� در ای ـران چــون پوشــش زنــان‪ ،‬مــرف علـ نـی غــذا و نوشـ ن‬
‫ی‬
‫ن‬
‫نمــاز را‪ ،‬غـ یـر قابــل مقایســه بــا ترکیــه مــی دانــد و نتیجــه مــی گـ یـرد درصــد ایـرا� هــای مذهـ بـی‪ ،‬بــه انــدازه نصــف افـراد مذهـ بـی در‬
‫ترکیــه هــم نیســت‪.‬‬

‫ـ� الملــی از مــاه رمضــان گـز ش‬

‫ار� تهیــه کــرده انــد کــه خالصــه‬ ‫همــکاران دفـ تـر ریاســت جمهــوری‪ ،‬از شــیوه پوشــش رســانه هــای بـ ی ن‬
‫اش را بـرای رئیــس جمهــور مــی فرســتم‪ .‬خیــی از رســانه هــا بــه بهانــه حــال و هــوای ایــن مــاه‪ ،‬مقایســه هــای کمابیــش مشــابهی را‬
‫ـر بیشـ تـر نیســت و آن اینکــه در دوران‬
‫میــان ایـران و ســایر کشــورهای مســلمان انجــام داده انــد‪ .‬نتیجــه گـ یـری اغلبشــان هــم یــک چـ ی ز‬
‫حکومــت مذهـ بـی در ایـران‪ ،‬مــردم ایــن کشــور از تمــام دیگــر «کشــورهای مســلمان» یغ�مذهـ بـی تــر شــدهاند‪.‬‬

‫بــه نظــر مــی رســد کــه در ســایر کشــورها‪ ،‬نارضایـ تـی مــردم از حکومــت بــه فاصلــه گرفـ ت ن‬
‫ـ� آنهــا از دیــن نینجامیــده و چــه بســا در‬
‫خیــی از مــوارد‪ ،‬باعــث شــده تــا مــردم بیشـ تـر جــذب گــروه هــای مذهـ بـی بشــوند کــه در نقــش اپوزیســیون حکومــت هســتند‪ .‬امــا در‬
‫ایـران‪ ،‬دیـ نـی بــودن حکومــت در دهــه هــای گذشــته باعــث شــده تــا بســیاری از مــردم نــارا�ض از جمهــوری اســامی‪ ،‬همزمــان نســبت‬
‫بگ�نــد‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬در بســیاری از کشــورهای مســلمان‪ ،‬مــردم‬ ‫بــه مذهـ بـی کــه حکومــت داعیــه اجرایــش را داشــته هــم موضــع ی‬
‫ت‬
‫هنــوز ایــن تصــور را دارنــد کــه اگــر حکومتشــان اســامی شــود ب� عدالــی ریشــه کــن مــی شــود‪ ،‬در حــایل در ایـران‪ ،‬مــردم در عمــل‬
‫تجربــه کــرده انــد کــه حکومــت دیـ نـی‪ ،‬فســاد و بیعدالـ تـی را کــم نمــی کنــد و حـ تـی باعــث افزایــش تبعیــض – مثـا ً میــان مردهــا و زن‬
‫ـ� تجربــه ای‪ ،‬باعــث شــده تــا بعــد از برچیــده شــدن جمهــوری اســامی‪،‬‬ ‫ـ� مومــن هــا و غـ یـر مومــن هــا – مــی شــود‪ .‬چنـ ی ن‬
‫هــا یــا بـ ی ن‬
‫تمایــل بــه گریــز از رفتارهــای مذهـ بـی در ایـران بــه مراتــب بیشـ تـر از ســایر کشــورهای مســلمان باشــد‪.‬‬

‫البتــه همــان طــور کــه در گـزارش رســانه هــای دنیــا بــه مناســبت رمضــان هــم قابــل تشــخیص اســت‪ ،‬در ایــن زمینــه وضعیــت همــه‬
‫ـیها� کــه بســته هســتند‬
‫مناطــق ایـران یکســان نیســت‪ .‬طبیعتــا در بســیاری از شــهرهای کوچــک‪ ،‬نســبت رســتوران هــا و اغذیــه فروشـ ی‬

‫‪101‬‬
 ‫بیشـ تـر از شــهرهای بــزرگ –و بــه ویــژه تهـران‪ -‬اســت‪ .‬حـ تـی هنــوز هســتند شـ ی‬
‫ـهرها� کــه در آنهــا‪ ،‬تعــداد رســتوران هـ یـا� کــه در طــول‬
‫روز غــذا عرضــه نمــی کننــد‪ ،‬بیشـ تـر از رســتوران هـ یـا� اســت کــه ایــن کار را انجــام میدهنــد‪.‬‬

‫یــک نکتــه قابــل توجــه دیگــر در مقایســه میــان مناطــق مختلــف ای ـران ایــن اســت کــه اســتان سیســتان و بلوچســتان بــه عنــوان‬
‫بزگ�یــن اســتان محــل ســکومت اهــل ســنت کشــور‪ ،‬در طــول رمضــان بــه طــرز معـ نـی داری بیــش از ســایر مناطــق حــال و هــوای‬ ‫ت‬
‫مذهـ بـی دارد‪ .‬در طــول حکومــت جمهــوری اســامی‪ ،‬فشــار حکومــت مرکــزی بــه اهــل ســنت در ایــن اســتان باعــث شــده تــا بیشـ تـر‬
‫و بیشـ تـر بــه مذهــب سـ نـی بــه عنــوان نشــانه اصــی هویـ تـی خــود در مقابــل شــیعیان حاکــم پنــاه بب�نــد و نتیجــه اش ایــن شــده کــه‬
‫بلــوچ هــا‪ ،‬در مقایســه بــا حــد متوســط ایـر نا� هــا مذهـ بـی تــر بــه نظــر برســند‪.‬‬

‫ـر� کــه در آنهــا گرایــش‬ ‫البتــه مشــابه ایــن وضعیــت‪ ،‬لزومــا در تمــام مناطــق سـ نـی نشـ ی ن‬
‫ـ� ایـران – بــه ویــژه کردســتان و آذربایجــان غـ ب‬
‫هــای الئیــک بــه شــدت قــوی ترنــد – وجــود نــدارد‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۳‬خرداد ‪ ۲۴/ ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� زودی تهدیدشــان را عمــی کردنــد! امــروز ظهــر‪ ،‬تقریبـاً بــه طــرز همزمــان دو عملیــات انتحــاری در تهـران‬ ‫فداییــان اســام بــه همـ ی ن‬
‫و مشــهد انجــام شــدند‪ .‬هــر دو حملــه رســتوران هـ یـا� را هــدف گرفتــه انــد کــه در هنــگام ظهــر‪ ،‬پــر از مشـ تـری بــوده انــد‪ .‬انفجــار‬
‫ـا� تروریســت هــا نداشــته اســت‪.‬‬ ‫ـتگ�ی هــای چنــد هفتــه پیــش‪ ،‬تأثـ یـری بــر تــوان عملیـ ت‬
‫بمــب هــا اثبــات مــی کنــد کــه دسـ ی‬

‫بمــب گــذاری مشــهد ‪ ۶‬نفــر کشــته و حداقــل ‪ ۳۵‬زخمــی بــه جــا گذاشــته امــا بمــب گــذاری ته ـرام کــم تلفــات تــر بــوده اســت‪.‬‬
‫دلیلــش ایــن بــوده کــه رســتوران‪ ،‬بــه خاطــر عرضــه الــکل‪ ،‬در معــرض کنـ تـرل نامحســوس قـرار داشــته و یــک پلیــس لبــاس شــخیص‬
‫قبــل از انفجــار تروریســت را شناسـ یـا� کــرده و بــا او درگـ یـر شــده‪ .‬ایــن مامــور توانســته تروریســت را بــه بـ یـرون از رســتوران بکشــد‬
‫ویل او رسانجــام جلیقــه انتحــاری را منفجــر کــرده و عــاوه بــر خــود‪ ،‬مأمــور و ‪ ۲‬نفــر از رهگــذران را کشــته و ‪ ۹‬نفــر را هــم زخمــی‬
‫کــرده اســت‪.‬‬

‫فداییــان اســام بیشـ تـر تهدیــد کــرده بودنــد کــه بــا اماکــن عرصــه کننــده مـ شـروب در طــول رمضــان برخــورد مــی کننــد و قاعدتـاً ایــن‬
‫ـ� علــت هــدف قـرار گرفتــه انــد‪.‬‬ ‫دو رســتوران هــم بــه همـ ی ن‬

‫انــدیک بعــد از انفجارهــا معلــوم مــی شــود دو نفــر عابــری کــه در تهـران بــر اثــر انفجــار کشــته شــده انــد‪ ،‬یــک زن و شــوهر جــوان‬
‫بــوده انــد کــه جــزو مشـ تـریان رســتوران نبــوده انــد و حـ تـی زن‪ ،‬حجــاب داشــته اســت‪.‬‬

‫گــروه فداییــان اســام بــا انتشــار بیانیــه ای ضمــن پذیــرش مســئولیت عملیــات‪ ،‬از کشــته شــدن زن ومــرد رهگــذری کــه در ته ـران‬
‫ـا� انفجــار بمــب شــده انــد اب ـراز تأســف مــی کنــد‪ .‬در بیانیــه شــان آمــده‪« :‬کشــته شــدن دو شــهروند مومــن ته ـر نا� در حـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫قربـ ن‬
‫ـا� خــارج از کنـ تـرل نـ یـروی استشــهادی مــا بــود‪ .‬انفجــار منجــر بــه ایــن اتفــاق در منطقــه ای صــورت گرفــت کــه در‬ ‫عملیــات‪ ،‬اتفـ ق‬
‫حالــت عــادی بــه نــدرت ممکــن اســت در میــان رهگــذران آن بانــوان محجبــه هــم مشــاهده شــوند‪ ».‬اینکــه خــود را ملــزم بــه توضیــح‬
‫ـو� کــه از عملیــات جهــادی هــا در کشــورهای دیگــر مــی شناســیم تفــاوت دارد‪،‬‬ ‫در مــورد کشــته شــدن ایــن دونفــر دانســته انــد بــا الگـ ی‬
‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬لحـ نـی کــه بـرای ایــن توضیــح دادن اســتفاده کــرده انــد‪ ،‬ترســناک اســت‪ .‬در واقــع بــا نحــوه ابـراز تأسفشــان از کشــته‬
‫ـ� کسـ ن‬
‫ـا� کــه مذهـ بـی نباشــند از نظرشــان هیــچ مشــکیل نــدارد‪.‬‬ ‫شــدن دو شــهروند مذهـ بـی دارنــد مــی گوینــد کــه کشـ ت ن‬

‫چنــد ســاعت بعــد از انفجارهــا‪ ،‬شــبکه ‪ ۲‬تلویزیــون دولـ تـی ایـران مصاحبــه ای را بــا خانــواده همـ ی ن‬
‫ـ� دو نفــر پخــش مــی کنــد کــه در‬
‫آن دارنــد مــی گوینــد هــر دوی قربانیــان دانشــجو و روزه دار بــوده انــد‪ .‬پــدر دخـ تـری کــه کشــته شــده مــی گویــد کــه در انتخابــات‬
‫مجلــس موسســان‪ ،‬بــه ائتــاف جمهــوری اســامی رأی داده ویل «اگــر قـرار اســت بــا آدم کـ شـی جمهــوری اســامی برگــردد‪ ،‬ترجیــح‬

‫‪102‬‬
‫مــی دهــد هیــچ وقــت بــر نگــردد»‪ .‬خیــی از رســانه هــای طرفــدار دولــت مصاحبــه پــدر ایــن دخـ تـر را بــه طــور گسـ تـرده پوشــش‬
‫داده انــد‪.‬‬

‫نزدیــک هــای عــر‪ ،‬در حــال تــرک دفـ تـر هســتم کــه رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد‪ .‬از نحــوه پوشــش صحبــت هــای پــدر دخـ تـر‬
‫در تلویزیــون دولـ تـی نــارا�ض اســت‪ .‬مــی گویــد شــبکه ‪ ۲‬پشــت رس هــم دارد اخبــار مربــوط بــه کشــته شــدن ایــن دو شــهروند مذهـ بـی‬
‫را بــر جســته مــی کنــد؛ انــگار کــه بعـ ضـی از قربانیــان تروریســم مهــم تــر از بقیــه هســتند‪ .‬تاکیــد مــی کنــد شــبکه هــای غـ یـر دولـ تـی‬
‫طبیعتـاً حــق دارنــد هــر طــور کــه مــی خواهنــد اخبــار را پوشــش بدهنــد امــا یــک شــبکه تلویزیـ ن‬
‫ـو� دولـ تـی نمــی توانــد چنـ ی ن‬
‫ـ� رفتــار‬
‫ـری داشــته باشــد‪ .‬قـرار مــی شــود گالیــه رئیــس جمهــور را بــه اطــاع رادیــو – تلویزیــون برســانم‪.‬‬ ‫تبعیــض آمـ ی ز‬

‫رئیــس جمهــور از اینکــه بــا وجــود تمــام تمهیــدات پلیــس و وزارت اطالعــات‪ ،‬تروریســت هــا در همــان ابتــدای مــاه رمضــان توانســته‬
‫انــد تهدیدشــان را عمــی کننــد‪ ،‬بــه وضــوح بــه هــم ریختــه اســت‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۴‬خرداد ‪ ۲۵ /۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫«ائتــاف جمهــوری اســامی» بــا صــدور بیانیــه ای نســبت بــه انفجارهــای دیــروز واکنــش نشــان داده اســت‪ .‬ایــن ائتــاف درواقــع بــه‬
‫گ‬
‫عنــوان تشــکل نماینــد� کننــده مدافعــان جمهــوری اســامی در انتخابــات مجلــس موسســان اعــام موجودیــت کــرد امــا عمـا ً بعــد‬
‫از انتخابــات هــم بــه حضــور در فضــای ســیایس ایـران ادامــه داده اســت‪.‬‬

‫ائتــاف‪ ،‬در بیانیــه خــود «عملیــات انتحــاری روز ســه شــنبه و کشــته شــدن دو شــهروند روزه دار ته ـر نا�» را مخالــف «آمــوزه هــای‬
‫ـ� عملیـ ت‬
‫ـا� را‬ ‫ـ�‪ ،‬هــر گونــه ارتبــاط میــان «حامیــان واقعــی جمهــوری اســامی» و عامــان چنـ ی ن‬ ‫اعتقــادی» خوانــده اســت‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫رد کــرده و نســبت بــه زمینــه ســازی بـرای «حــذف مخالفــان قانونمنــد دولــت از طریــق پرونــده ســازی هــای امنیـ تـی» هشــدار داده‬
‫ـک� و ب� اعتنـ یـا� بــه‬‫اســت‪ .‬بیانیــه در نهایــت‪ ،‬مقــر اصــی خشــونت هــای اخـ یـر را دولــت ســکوالر دانســته کــه بــا «ترویــج هنجارشـ ن‬
‫مقدســات مــردم‪ ،‬جامعــه را دوقطـ بـی کــرده اســت»‪.‬‬

‫درســت از جنــس اســتدالل هـ یـا� اســت کــه در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬بـرای توجیــه حمــات لبــاس شــخیص هــا بــه تجمعــات و مراســم‬
‫مختلــف مطــرح مــی شــد‪ .‬مبنــای استداللشــان ایــن اســت کــه اگــر کسـ ن‬
‫ـا� مخالــف عقایــد مــا رفتــار کننــد‪ ،‬مســئول هــر خشـ ت‬
‫ـون�‬
‫هســتند کــه امــکان دارد علیهشــان انجــام شــود‪ .‬جالــب اســت کــه بــا وجــود مشــخص شــدن وزن حامیــان جمهــوری اســامی در‬
‫انتخابــات مجلــس موسســان‪ ،‬هنــوز هــم عقایــد خــود را «مقدســات مــردم» مــی نامنــد‪.‬‬

‫بــه هــر حــال‪ ،‬همینکــه خــود را مجبــور دانســته انــد کــه در خصــوص انفجارهــای دیــروز اعــام موضــع کننــد تحــول قابــل توجهــی‬
‫اســت‪ .‬بعــد از عملیــات تروریسـ تـی گذشــته‪ ،‬بــا وجــود اظهــار نظرهــای رســانه ای اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬ایــن ائتــاف‬
‫ـ� حــال‪ ،‬ایــن بــار هــم کمــاکان چهــره هــای حامــی حکومــت ســابق اظهــار نظرهــای جداگانــه ای را‬ ‫رســماً بیانیــه نــداده بــود‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـا� از دانشــگاهیان معــروف حامــی‬ ‫انجــام داده انــد کــه لزومـاً بــا موضــع بیانیــه ائتــاف یکســان نیســتند‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬امـ یـر کاشـ ن‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬در مصاحبهــای گفتــه اســت کــه همفکـران او بایــد بـرای نابــودی تروریســت هــا بــه طــور جــدی بــا دســتگاه هــای‬
‫امنیـ تـی همــکاری کننــد چــون اگــر مــوج تروریســم در کشــور پــا بگـ یـرد‪« ،‬همــه را و در درجــه اول ین�وهــای مذهـ بـی را نابــود خواهــد‬
‫کــرد»‪ .‬اســتدالل کــرده اســت کــه در صــورت «رواج تروریســم بــه اســم اســام» ین�وهــای حامــی گفتمــان جمهــوری اســامی در‬
‫ـا� پـ یـروز نخواهنــد شــد و بنابرایــن بــه لحــاظ ســیایس بیشـ تـر از ســایر جریــان هــا از ترورهــا متـ ضـرر‬ ‫آینــده هرگــز در هیــچ انتخابـ ت‬
‫مــی شــوند‪.‬‬

‫در یــک موضــع گـ یـری جداگانــه‪ ،‬ســایت ظهــور رسمقالــه ای را منتـ شـر کــرده کــه آن هــم بــر متـ ضـرر شــدن حامیــان جمهــوری اســامی‬
‫ـ� پیــش فــر�ض ایــن نتیجــه عجیــب را گرفتــه کــه انفجارهــا‪ ،‬توطئــه مخالفــان جمهــوری‬
‫از عملیــات تروریسـ تـی تأکیــد کــرده ویل از چنـ ی ن‬

‫‪103‬‬
‫ـ� کــردن افــکار عمومــی بــه «مذهـ بـی هــا» اســت! ایــن هــم از اســتدالل هــای شــناخته شــده رســانه هــای امنیـ تـی‬
‫اســامی بـرای بــد بـ ی ن‬
‫در زمــان رژیــم ســابق بــود کــه هــر وقــت اقدامــات تندروهــا در حــوزه امنیـ تـی یغ�قابــل دفــاع مــی شــد‪ ،‬قبیــل نظریــه هــای توطئــه‬
‫عجیــب و غریــب را پیــش مــی کشــیدند‪.‬‬

‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬بــا وجــود برخوردهــای متفــاوت رســانه هـ یـا� ماننــد ســایت ظهــور و ین�وهــای بــه نســبت معقــول تــری همچــون‬
‫ـا�‪ ،‬وجــه مشـ تـرک اســتدالل آنهــا ایــن اســت کــه عملیــات تروریسـ تـی اخـ یـر را بــه �ض ر حامیــان جمهــوری اســامی دانســته‬ ‫امـ یـر کاشـ ن‬
‫انــد کــه قاعدتــا منطــق بــا دیــدگاه طراحــان ترورهــا نیســت‪ .‬بعیــد اســت کــه ایــن طراحــان‪ ،‬نســبت بــه وارد آمــدن �ض ر بــه حامیــان‬
‫جمهــوری اســامی ب� تفــاوت باشــند‪ ،‬امــا قاعدتـاً دلیــل پافشــاری آنهــا بــر تــرور آن اســت کــه دســتاوردهای آن را مهــم تــر از هزینــه‬
‫هــای جانبیــش مــی داننــد‪ .‬مشــخص اســت کــه مالحظــه اصــی فداییــان اســام‪ ،‬بــه چالــش کشــیدن اقتــدار دولــت ســکوالر و‬
‫ـتها� را دنبــال کنــد‪ ،‬قــدرت پیــاده کــردن سیاســت هــای‬
‫اثبــات ایــن موضــوع اســت کــه دولــت جدیــد‪ ،‬گذشــته از آنکــه چــه سیاسـ ی‬
‫خــود و بــه ویــژه تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت را نــدارد‪.‬‬

‫ـو� از‬ ‫اگــر تروریســت هــا در ایجــاد ایــن فضــا کار موفــق شــوند‪ ،‬عم ـا ً ممکــن اســت بخــش هـ یـا� از جامعــه کــه لزوم ـاً دل خـ ش‬
‫جمهــوری اســامی هــم نداشــته باشــند‪ ،‬نســبت بــه هزینــه هــای امنیـ تـی روی کار آمــدن حکومــت جانشـ ی ن‬
‫ـ� نگ ـران شــوند و نهایت ـاً‬
‫حـ تـی در انتخابــات هــای بعــدی بــه جریانــات حامــی رژیــم ســابق رأی بدهنــد‪.‬‬

‫کامــا مشــخص اســت کــه بســیاری از حامیــان جمهــوری اســامی هــم ایــن حســاب و کتــاب هــا را بلدنــد و بــا وجــود تـ ش‬
‫ـا� کــه‬
‫ب ـرای حفــظ ظاهــر انجــام مــی دهنــد‪ ،‬خیــی هــم از عملیــات تروریسـ تـی فداییــان اســام ناراحــت نیســتند‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۵‬خرداد ‪ ۲۶ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫«ن�وهــای بســیجی» ســابق‪ ،‬در حــال‬ ‫ـان دارای رس و وضــع شــبیه ی‬ ‫از مناطــق مختلــف کشــور خـ بـر مــی رســد کــه گــروه هـ یـا� از جوانـ ِ‬
‫ن‬
‫ـا� هســتند کــه در مــکان هــای عمومــی غــذا یــا نوشــید� مــی خورنــد‪ .‬بــه گـزارش پلیــس و رســانه هــا‪ ،‬رفتــار‬ ‫«امــر بــه معــروف» کسـ ن‬
‫ـر داشــته باشــند‪.‬‬‫ـر نیســت و مواظبنــد کــه برخــورد مســالت آمـ ی ز‬ ‫آنهــا خشــونت آمـ ی ز‬

‫گـزارش هــای پراکنــده حــایک از ایــن اقدامــات‪ ،‬از روز اول مــاه رمضــان وجــود داشــت ویل تعــداد مــوارد گـزارش‪ ،‬رو بــه افزایــش بــوده‬
‫و عجیــب اینکــه حـ تـی بعــد از بمبگــذاری هــای ســه شــنبه بــدون کــم و کاســت ادامــه یافتــه اســت‪« .‬آمـران بــه معــروف» در ش‬
‫رو�‬
‫مشــابه‪ ،‬درمواجهــه بــا مــردم ابتــدا «اقــدام تروریسـ تـی اخـ یـر» را تســلیت مــی گوینــد و بعــد بــا اهــدای یــک شــاخه گل‪ ،‬از مخاطــب‬
‫خــود مــی خواهنــد «رعایــت بـرادران و خواهـران روزه دارشــان را در مــاه رمضــان بکننــد»‪.‬‬

‫ـو� نیســت‪ ،‬امــا اینکــه در نقــاط مختلــف کشــور بــه شــیوه یکسـ ن‬
‫ـا� رفتــار مــی کننــد (بــا اهــدای‬ ‫کاری کــه انجــام مــی دهنــد غـ یـر قانـ ن‬
‫ـ� ماج ـرای ســه شــنبه و طــرح درخواســت مشــابه) نوعــی هشــدار بالقــوه امنیـ تـی اســت‪ ،‬چــون نشــان مــی دهــد‬ ‫گل‪ ،‬تســلیت گفـ ت ن‬
‫«شــبکه ای» دور از چشــم ین�وهــای امنیـ تـی در رستــارس کشــور فعــال اســت کــه ین�وهایــش را بـرای اقدامــات هماهنــگ ســازماندهی‬
‫مــی کنــد‪ .‬ایــن واقعیــت‪ ،‬تأییــد کننــده نگـر نا� هـ یـا� اســت کــه از فعــال مانــدن شــبکه ین�وهــای بســیج در رستــارس کشــور حکایــت‬
‫دارد؛ بــه ویــژه اینکــه بنابــر گـزارش هــای رســیده از پاســگاه هــای پلیــس‪ ،‬تاکنــون بســیاری از بســیجی هــای ســابق در میــان امــر بــه‬
‫معــروف کننــدگان اخـ یـر شناسـ یـا� شــده انــد‪.‬‬

‫ـری در مــورد تعــداد ین�وهــای بســیج داشــت ویل تخمـ ی ن‬

‫ـ� زده مــی شــود کــه در زمــان برگـزاری‬ ‫جمهــوری اســامی ادعاهــای اغـراق آمـ ی ز‬
‫(ن�وهــای شــبه نظامــی ش�کــت کننــده در آمــوزش هــای منظــم و‬ ‫رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬حداقــل ‪ ۴۰۰‬هـزار «بســیجی فعــال» ی‬
‫گ‬
‫فعالیــت هــای هفتــی) و حــدود ‪ ۵‬میلیــون «بســیجی عــادی» در رستــارس ایـران وجــود داشــت (اعضـ یـا� از بســیج محــات‪ ،‬بســیج‬
‫دانشــجو�‪ ،‬بســیج اصنــاف‪ ،‬بســیج کارگــران و ‪ ....‬کــه عم ـا ً جــز ش�کــت در راهپیمـ یـا� هــا و تظاهــرات‬
‫ی‬ ‫دانــش آمــوزی‪ ،‬بســیج‬

‫‪104‬‬
‫حکومـ تـی فعالیــت مهــم دیگــری انجــام نمــی دادنــد)‪ .‬بعــد از تغیـ یـر حکومــت و انحــال ســازمان بســیج‪ ،‬فرماندهــان ایــن نـ یـرو‬
‫ـو� ق ـرار گرفتنــد ویل اعضــای پرشــمار آن‪ ،‬بــه جــز آنهــا کــه در پرونــده هــای مشــخص متهــم بودنــد‪ ،‬مــورد‬ ‫تحــت تعقیــب قانـ ن‬
‫محاکمــه یــا مجــازات قـرار نگرفتنــد و تنهــا در صــورت اســتفاده از امتیــازات حکومـ تـی (از قبیــل مجوزهــای تجــاری‪ ،‬ورود بــه دانشــگاه‬
‫بــدون کنکــور یــا تصــدی مســئولیتهای مدیریـ تـی) از ایــن امکانــات محــروم شــدند‪.‬‬

‫ـر اســت‪ ،‬امــا اگــر اعضــای بســیج موفــق‬‫اقدامــات هماهنــگ اخـ یـر جوانــان شــبیه بســیجیان‪ ،‬اگــر چــه در حــال حــا�ض مســالمت آمـ ی ز‬
‫شــوند شــبکه ین�وهــای خــود را در رستــارس کشــور گسـ تـرش دهنــد‪ ،‬در آینــده بــه راحـ تـی خواهنــد توانســت کــه ایــن شــبکه را ب ـرای‬
‫بگ�نــد‪.‬‬ ‫منظورهــای غـ یـر مســالمت آمـ ی ز‬
‫ـر و ب� ثبــات کــردن دولــت هــم بــه کار ی‬

‫ـری کــه از آغــاز مــاه رمضــان ش�وع کــرده انــد هــم‪ ،‬بــه طــور بالقــوه‬‫گذشــته از ایــن‪ ،‬حـ تـی فعالیــت تبلیغــی ظاه ـراً مســالمت آمـ ی ز‬
‫ـر اســت‪ .‬در ایــن کشــور اخـ یـراً تروریســت هـ یـا� کــه قب ـا ً هشــدار داده بودنــد رعایــت نکــردن خــط قرمزهــای مذهـ بـی‬ ‫تحریــک آمـ ی ز‬
‫ـ� ش�ایطــی‪ ،‬حضــور کسـ ن‬
‫ـا� کــه در خیابــان‬ ‫در مــاه رمضــان را تحمــل نمــی کننــد بــا انفجــار بمــب عــده ای را کشــته انــد و در چنـ ی ن‬
‫هــا از دیگـران مــی خواهنــد ایــن خــط قرمــز هــا را رعایــت کننــد‪ ،‬مــردم را عصـ بـی و نســبت بــه اقتــدار دولــت ب� اعتمــاد مــی کنــد‪.‬‬

‫ن‬ ‫گـزارش هـ یـا� کــه تاکنــون وجــود دارد نشــان دهنــده آن اســت کــه در اک�ث یــت قریــب بــه اتفــاق مــوارد‪ ،‬شـ‬
‫ـهروندا� کــه طــرف گفتگــوی‬
‫ایــن جوانــان «آمــر بــه معــروف» قـرار مــی یگ�نــد نســبت بــه دخالــت آنهــا اعـ تـراض مــی کننــد‪ .‬بــا وجــود ایــن ظاهـرا روش جوانــان‬
‫ـو� آنچــه برایشــان مهــم اســت تثبیــت حضورشــان‬ ‫ایــن اســت کــه بــدون بحــث یــا پافشــاری کــردن‪ ،‬حرفشــان را بزننــد و برونــد‪ .‬گـ ی‬
‫در ســطح خیابــان هاســت و نــه نتیجــه ای کــه از گفتگــو بــا افـراد مــی یگ�نــد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۶‬خرداد ‪ ۲۷ /۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫دا� بزرگــش بــه ایـران برگـزار شــده کــه بعــد از ســال هــا اقامــت در‬ ‫ن‬
‫امــروز مهمــان مــادر ســارا هســتیم‪ .‬مهمــا� بــه مناســبت آمــدن ی‬
‫پاریــس بـرای همیشــه بــه کشــور برگشــته اســت‪.‬‬

‫دا� ســارا‪ ،‬درواقــع بــزرگ فامیلشــان اســت و ‪ ۸۱‬ســال ســن دارد کــه ‪ ۴۲‬ســال آن را بــه عنــوان اپوزیســیون جمهــوری‬ ‫آقــای ســعادت ی‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ش‬ ‫ش‬
‫اســامی در پاریــس گذرانــده‪ .‬مــرد �یفــی اســت کــه درفرانســه هــر از گاه مطالـ بـی را منتــر مــی کــرد یــا ســخ�ا� هـ یـا� انتقــادی را‬
‫ـاال� ماننــد ایشــان کــه نفــوذی روی داخــل نداشــتند نگـر نا� زیــادی‬‫ـ� حــال‪ ،‬جمهــوری اســامی از بابــت فعـ ن‬ ‫انجــام مــی داد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫هــم نداشــت‪ .‬بــه او پیــام داده بودنــد کــه اگــر بخواهــد مــی توانــد بــا امضــا کــردن یــک تعهدنامــه در ســفارت ای ـران در پاریــس‬
‫ـرام خواهنــد داشــت بــه کشــور رفــت و آمــد کنــد‪ .‬او البتــه بــر خــاف خیــی‬ ‫مبـ نـی بــر آنکــه از ایــن بــه بعــد بــه جمهــوری اســامی الـ ت ز‬
‫هــای دیگــر از فعــاالن اپوزیســیون حــا�ض بــه نشــده بــود بــه قــول خــودش «توبــه نامــه» بنویســد در نتیجــه‪ ،‬بـرای اولـ ی ن‬
‫ـ� بــار بــود‬
‫کــه بعــد از چهــار دهــه ایـران را مــی دیــد‪.‬‬
‫گ‬ ‫هــر چــه در پاریــس داشــته و نداشــته را فروختــه و در صــدد تهیــه مـ ن ز‬
‫ـریل در ته ـران ب ـرای زنــد� اســت‪ .‬همــرش ســال هــا پیــش‬
‫فــوت کــرده و بچــه هــا هــم کامـا ً فرانســوی شــده انــد و رفتــه انــد‪ .‬در نتیجــه مــی گویــد کــه یــک خانــه کوچــک و یــک پرســتار نیمــه‬
‫وقــت برایــش کفایــت مــی کنــد‪.‬‬

‫ـد� دســت نگــه داشــته بــود تــا معلــوم شــود‬ ‫ـ� خانــه پاریــس‪ ،‬مـ ت‬
‫مــادر ســارا ابـراز نگـر نا� مــی کنــد کــه کاش بـرادرش قبــل از فروخـ ت ن‬
‫اگر�ایــط امنیـ تـی بدتــر شــد‪ ،‬پــل هــای پشــت رسش را نشکســته باشــد‪ .‬آقــای ســعادت مــی گویــد‬ ‫اوضــاع کشــور چگونــه اســت و ش‬
‫گ‬
‫آرزو� کــه دارد «مــردن در خــاک ایـران» اســت و انتظــار زیــادی از زنــد� نــدارد‪ .‬تأکیــد مــی‬
‫بعــد از ‪ ۴۲‬ســال دوری از کشــور‪ ،‬تنهــا ی‬
‫کنــد کــه حـ تـی در زمــان جمهــوری اســامی هــم‪ ،‬اگــر ســفارت ای ـران برگشــ� او را موکــول بــه امضــای تعهــد نامــه وفــاداری بــه‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫حکومــت نمــی کــرد‪ ،‬بــر مــی گشــت‪.‬‬

‫‪105‬‬
‫«دا�‬
‫ـر بنشــینم‪ .‬ســارا بــا خنــده مــی گویــد‪ :‬ی‬‫ـر نهــار را کــه مــی چیننــد‪ ،‬آقــای ســعادت بــا ارصار تعــارف مــی کنــد کــه بــاالی مـ ی ز‬
‫مـ ی ز‬
‫جــان‪ ،‬نیمــا روزه اســت!» یپ�مــرد ش�منــده مــی شــود و خواهــرش را رسزنــش مــی کنــد کــه «چــه ارصاری بــود کــه بـرای ظهــر مهمـ ن‬
‫ـا�‬
‫بگ�نــد؟» مــادر ســارا مــی گویــد‪« :‬شــما گفتــه بــودی کــه شــب هــا شــام نمــی خــوری و چــاره ای جــز مهمـ ن‬
‫ـا� نهــار نبــود‪ .‬مــن بــه‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫بچــه هــا هــم گفتــه بــودم کــه مــی توانیــم بـرای رعایــت حــال نیمــا جــان مهمــا� نهــار را برگـزار نکنیــم امــا خودشــان ارصار کردنــد‬
‫کــه برنامــه را بــه هــم نزنیــم‪».‬‬

‫آقــای ســعادت خواهــش مــی کنــد کــه حداقــل شــاهد غــذا خــوردن بقیــه نباشــم و بــروم در اتــاق اسـ تـراحت کنــم‪ .‬واقعـاً بـرای مــن‬
‫ـ� بــرود بــه اتــاق مهمــان مــی روم و مشــغول تماشــای تلویزیــون‬ ‫فـ ق‬
‫ـر� نمــی کنــد ویل ب ـرای آنکــه غــذا راحــت از گلــوی یپ�مــرد پایـ ی ن‬
‫مــی شــوم‪.‬‬

‫جلــوی تلویزیــون دارد کــم کــم چشــم هایــم گــرم مــی شــود کــه بــا «خـ بـر فــوری» شــبکه الـ بـرز خــواب از رسم مــی پــرد‪ .‬مــی گویــد‬
‫در جنــوب تهـران‪ ،‬گروهــی از «آمـران بــه معــروف» بــا تعــدادی از جوانــان محــی درگـ یـر شــده انــد کــه بــه کتــک کاری شــدید و کشــته‬
‫شــدن یــی از ایــن جــوان هــا بــا �ض بــه چاقــو منجــر شــده اســت‪ .‬ظاهـراً ‪ ۸‬نفــر دیگــر بــه شــدت زخمــی شــده انــد کــه از میــان آنهــا‪،‬‬
‫حــال ‪ ۳‬نفــر از آمـران بــه معــروف و یــی از جوانــان طــرف مقابــل بــه شــدت وخیــم اســت‪.‬‬

‫از ابتدا معلوم بود این ت‬

‫حرک� که به اسم «امر به معروف» ش�وع کرده اند‪ ،‬آخر و عاقبت نخواهد داشت‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۷‬خرداد ‪ ۲۸ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ماج ـرای کشــته شــدن یــک جــوان بــا �ض بــه چاقــوی یــی از «آم ـران بــه معــروف»‪ ،‬کــه معلــوم شــده عضــو ســابق بســیج بــوده‪،‬‬
‫فضــای شــبکه هــای اجتماعــی را بــه هــم ریختــه اســت‪.‬‬

‫این�نـ تـی دســت بــه دســت مــی گردنــد کــه در آنهــا‪ ،‬از جوانــان خواســته شــده تــا «آم ـران بــه معــروف» را هرکجــا کــه‬ ‫فراخوانهـ یـا� ت‬
‫دیدنــد «بزننــد»‪ .‬خیلیهــا تصویــری از جــوان کشــته شــده‪ ،‬کــه ظاه ـراً بهمــن نــام داشــته را‪ ،‬عکــس پروفایــل خودشــان کــرده انــد‬
‫و حـ تـی عدهــای دارنــد مــی گوینــد دولــت «عرضــه» نــدارد بســیجیهای ســابق را کنـ تـرل کنــد و بایــد خــود مــردم از آنهــا «انتقــام»‬
‫بگ�نــد‪ .‬فضــای بســیار خطرنــایک اســت کــه اگــر بــه رسعــت مهــار نشــود‪ ،‬مــی توانــد تاثـ یـرات امنیـ تـی شــدید داشــته باشــد‪.‬‬
‫ی‬

‫از طــرف دیگــر‪ ،‬مدافعــان جمهــوری اســامی بــه حالــت تدافعــی افتــاده انــد‪ .‬ایــن موضــع را‪ ،‬حـ تـی بعــد از بمــب گــذاری هــای‬
‫تروریسـ تـی اخـ یـر نداشــتند و دلیلــش هــم ایــن بــود کــه حســاب خــود را‪ ،‬حداقــل در لفــظ‪ ،‬کامـا ً از عامــان آن اقدامــات جــدا مــی‬
‫بگ�نــد‪ :‬بســیاری از رســانه هــا و شــخصیت های‬ ‫کردنــد‪ .‬در حــایل کــه در خصــوص آمـران بــه معــروف‪ ،‬نمــی تواننــد موضــع مشــابهی ی‬
‫ـ� مــدت کوتاهــی کــه از مــاه رمضــان مــی گــذرد از اقدامــات آنهــا حمایــت کــرده و حضــور «مســالمت جویانــه»‬ ‫محافظــه کار‪ ،‬در همـ ی ن‬
‫ـو� بـرای اقدامــات حامیــان جمهــوری اســامی در دوران جدیــد دانســته بودنــد‪ .‬حــاال کــه یــی از همـ ی ن‬
‫ـ� هــا‬ ‫شــان در جامعــه را الگـ ی‬
‫در حـ ی ن‬
‫ـ� امــر بــه معــروف کــی را بــا چاقــو کشــته‪ ،‬مدافعــان در موقعیــت بــدی قـرار گرفتــه انــد‪.‬‬

‫روایــت مشـ تـریک کــه بــر روی آن پافشــاری مــی کننــد ایــن اســت کــه مقتــول در واکنــش بــه «درخواســت مودبانــه» یــی از آمـران بــه‬
‫ـ� خــود‬‫ـ� مســتهجن» کــرده و در پاســخ بــه ضــارب کــه از او خواســته مــودب باشــد‪ ،‬توهـ ی ن‬ ‫معــروف‪ ،‬بــه اســام و پیغمـ بـر «توهـ ی ن‬
‫ـ� کننــده انجامیــده اســت‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬بســیاری از‬ ‫را تک ـرار کــرده کــه بــه درگـ یـری شــدید و ســپس چاقــو خــوردن جــوان توهـ ی ن‬
‫کاربـران شــبکه هــای اجتماعــی مــی گوینــد اصـا ً چـرا بایــد یــک «آمــر بــه معــروف» چاقــو بــه همـراه داشــته باشــد کــه در هنــگام‬
‫درگـ یـری‪ ،‬امــکان اســتفاده از آن ایجــاد بشــود یــا نشــود؟ بــاز از آن طــرف‪ ،‬اظهــارات چنــد نفــر از افـرادی کــه خودشــان عضــو آمـران‬
‫بــه معــروف بــوده انــد منتـ شـر شــده بــا ایــن مضمــون کــه آنهــا چاقــو یــا هیــچ ســاح رسد دیگــری بــه هم ـراه ندارنــد‪ .‬ایــن اف ـراد‬

‫‪106‬‬
‫مدعینــد فــرد ضــارب‪ ،‬بــه همراهــاش اطــاع نــداده بــوده کــه چــه هم ـراه دارد‪ ،‬و بــه گفتــه ب ـرادرش خاطــر تــرس از برخوردهــای‬
‫ـ� «امــر بــه معــروف» چاقــو در جیــب داشــته اســت‪.‬‬ ‫احتمــایل در حـ ی ن‬

‫قبــل از ظهــر رئیــس جمهــور احضــار مــی کنــد‪ .‬میگویــد کــه چــاره ای جــز جمــع کــردن بســاط امــر بــه معــروف کننــدگان نیســت چون‬
‫ـ� هــای «انتقــام» برســد ایــن کار‬‫دارد بــه مشــکل امنیـ تـی تبدیــل مــی شــود‪ .‬مــی گویــم پلیــس بایــد قبــل از اینکــه کار بــه قتــل و کمپـ ی ن‬
‫را مــی کــرد‪ .‬موافــق اســت کــه پلیــس بــه موقــع اقــدام نکــرده امــا اعتقــاد دارد کــه هنــوز دیــر نشــده‪ .‬مــی گویــد کــی پیــش بیـ نـی‬
‫ـ� زودی بازماندههــای تشــکیالت بســیج فعالیــت در عرصــه عمومــی را ش�وع کننــد و تاکیــد مــی کنــد حـ تـی‬ ‫نمــی کــرده کــه بــه همـ ی ن‬
‫ین�وهــای امنیـ تـی‪ ،‬فعالیــت هــای اخـ یـر آنهــا را فرصـ تـی بـرای کشــف تشــکیالت بــه جــا مانــده از بســیج در مناطــق مختلــف کشــور مــی‬
‫دانســته انــد‪ .‬بــا همــه اینهــا‪ ،‬واضــح اســت کــه بــا توجــه بــه اتفاقــات اخـ یـر‪ ،‬برخــورد رسیــع بــا شــبکه ای کــه تحــت عنــوان امــر بــه‬
‫معــروف فعالیــت خــود را ش�وع کــرده اجتنــاب ناپذیــر اســت‪.‬‬

‫خوشــبختانه فــردا جلســه کابینــه و دوشــنبه جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی برگـزار مــی شــود و مــی تــوان در مــورد نحــوه برخــورد‬
‫گ‬
‫بــا ماجراهــای اخـ یـر‪ ،‬بهـ تـر هماهنــی کــرد‪.‬‬

‫‪107‬‬
 ‫فصل یازدهم‬
‫سقوط جمهوری اسالمی‬
‫به دست جناح محافظه کار حکومت‬

‫‪108‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۸‬خرداد ‪ ۲۸ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫تبعــات فعالیتهــای اخـ یـر «آم ـران بــه معــروف» موضــوع اصــی بحــث جلســه امــروز هیــأت دولــت اســت‪ .‬بــا توجــه بــه اینکــه در‬
‫رستــارس کشــور‪ ،‬بســیاری از اعضــای ســابق بســیج در میــان ایــن آمـران بــه معــروف شناسـ یـا� شــده انــد‪ ،‬در واقــع بحــث اصــی بــر‬
‫گ‬
‫رس چگونــی برخــورد بــا فعالیــت هــای وابســتگان بســیج در دوره پــس از انحــال ایــن ســازمان اســت‪.‬‬

‫بحــث بــا بازخواســت تعــدادی از اعضــای جلســه از وزارتخانــه هــای امنیـ تـی ش�وع مــی شــود کــه مــی پرســند چ ـرا از ابتــدا جلــوی‬
‫فعالیــت ســازمان یافتــه گــروه هـ یـا� کــه بــه گفتــه خودشــان بــه «امــر معــروف» در فضاهــای عمومــی پرداختــه انــد گرفتــه نشــده؟‬
‫ـخگو�‪ ،‬توجیــه وزارت اطالعــات ایــن اســت کــه ایــن وزارتخانــه بــا برخــورد کــردن بــا موضــوع در صــدد شناسـ یـا�‬ ‫در مقــام پاسـ ی‬
‫ن‬
‫ســازماندهی کننــدگان بــوده اســت‪ .‬حــرف وزارت کشــور امــا ایــن اســت کــه پلیــس ابهــام داشــته کــه آیــا از نظــر قانــو� امــکان‬
‫جلوگـ یـری از اقدامــات امــر بــه معــروف کننــدگان وجــود دارد یــا نــه‪.‬‬

‫منتقــدان عملکــرد وزارت کشــور معتقدنــد کــه پلیــس طبــق قانــون بایــد جلــوی فعالیــت آمـران به معــروف را مــی گرفته و استنادشــان‬
‫هــم بــه مصوبــه ای از هیــأت دولــت اســت کــه هــر گونــه ادامــه فعالیــت نهادهــای «منحــل شــده» حکومــت ســابق را ممنــوع مــی‬
‫دانــد‪ .‬بــه عقیــده آنهــا‪ ،‬بــا توجــه بــه اینکــه بســیج منحــل شــده و در میــان آمـران بــه معــروف بســیاری از اعضــای بســیج شناسـ یـا�‬
‫شــده انــد‪ ،‬پلیــس مــی بایســت جلــوی فعالیــت هـ یـا� کــه ش�وع شــده بــود را مــی گرفــت‪.‬‬

‫در مقابــل ایــن اســتدالل‪ ،‬آقــای معصومــی وزیــر کشــور مــی گویــد کــه پلیــس ابهــام جــدی داشــته کــه آیــا «مشــارکت اعضـ یـا� از‬
‫بســیج» در حرکـ تـی کــه بــه خــودی خــود یغ�قانـ ن‬
‫ـو� بــه نظــر نمــی رســیده (گفتگــو بــا شــهروندان بـرای ترغیــب آنهــا بــه رفتــاری خــاص)‬
‫بــه معنــای «فعالیــت ســازمان بســیج» بــوده و بایــد جلــوی آن گرفتــه مــی شــده یــا نــه؟‬

‫خانــم شــهبخش وزیــر علــوم مــی گویــد‪« :‬مــن حقوقــدان نیســتم ویل تصــور مــی کنــم اگــر اعضـ یـا� از نهادهــای منحــل شــده‪،‬‬
‫بــه طــور دســتجمعی کاری انجــام دهنــد کــه مشــابه همــان کارهـ یـا� باشــد کــه آن نهادهــا در زمــان استقرارشــان انجــام مــی داده‬
‫انــد‪ ،‬در عمــل بــه معنــای ادامــه فعالیــت آنهاســت‪ ».‬آقــای بحریـ نـی وزیــر دادگسـ تـری اســتدالل وزیــر علــوم را در بســیاری از مــوارد‬
‫راهگشــا میدانــد‪ .‬او مــی افزایــد‪« :‬البتــه همیشــه هــم نمــی تــوان از ایــن اســتدالل اســتفاده کــرد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬بســیج در زمــان‬
‫حکومــت ســابق در بســیاری از زمینــه هــای اقتصــادی یــا رســانه ای هــم فعالیــت داشــته‪ .‬ویل نمــی توانیــم بــا اســتناد بــه چنـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫گ‬
‫ســابقه ای‪ ،‬اگــر اعضــای ســابق بســیج بخواهنــد بـرای گذرانــدن زنــد� یــا بیــان عقایــد خــود ش�کــت و رســانه تأســیس کننــد جلــوی‬
‫بگ�یــم‪».‬‬‫آنهــا را ی‬

‫رئیــس جمهــور بحــث را ایــن طــور جمــع بنــدی مــی کنــد کــه امــکان صــدور «حکــم کیل» وجــود نــدارد و ناچاریــم مــوارد فعالیــت‬
‫ـ� حــال‪ ،‬در ارتبــاط بــا فعالیــت اخـ یـر آمـران بــه معــروف‬ ‫اعضــای ســابق بســیج را مــورد بــه مــورد بــرریس کنیــم‪ .‬آقــای امیـ نـی در عـ ی ن‬
‫معتقــد اســت کــه دســتگاه هــای مســئول بــه درسـ تـی بــه وظایــف خــود عمــل نکــرده انــد چــون حـ تـی جلســه ای بـرای تصمیــم گـ یـری‬
‫گ‬
‫راجــع بــه چگونــی برخــورد بــا ایــن حرکــت تشــکیل نــداده انــد‪ ،‬در حــایل کــه بایــد بعــد از مشــاهده هــر گونــه فعالیــت دســتجمعی‬
‫ـر‪ ،‬وزارتخانــه هــای امنیـ تـی دولــت بــه رسعــت بـرای بــرریس موضوع تشــکیل جلســه‬ ‫اعضــای ســابق بســیج‪ ،‬ولــو بــه طــور مســالمت آمـ ی ز‬
‫ـخص فعالیــت آمـران بــه معــروف‪ ،‬ایــن حرکــت معنــای خــایص داشــته‬ ‫مــی داده انــد‪ .‬رئیــس جمهــور معتقــد اســت کــه در مــورد مشـ ِ‬
‫و آن اینکــه «اعضــای همــان نهــادی کــه در زمــان رژیــم ســابق تحــت عنــوان امــر بــه معــروف شــهروندان را آزار مــی داده‪ ،‬بــا همــان‬
‫ـ� حرکـ تـی نــه تنهــا تحریــک کننــده بــوده‪ ،‬کــه‬
‫عنــوان در خیابــان هــا حضــور ســازمان یافتــه داشــته انــد»‪ .‬بــه عقیــده آقــای امیـ نـی چنـ ی ن‬
‫توانـ یـا� دولــت جدیــد در کنـ تـرل فضــای کشــور و مهــار نهادهــای امنیـ تـی گذشــته را زیــر ســوال بــرده اســت‪.‬‬

‫ـ� اعضــای بســیج بخواهنــد شن�یــه بزننــد چــه؟ بــاز هــم بایــد جلویشــان را گرفــت؟»‬ ‫وزیــر کشــور‪ ،‬مــردد مــی پرســد‪« :‬امــا اگــر همـ ی ن‬
‫بــه جــای رئیــس جمهــور‪ ،‬وزیــر دادگسـ تـری جــواب مــی دهــد‪« :‬قانونـاً نمــی تــوان جلــوی چنـ ی ن‬
‫ـ� کارهـ یـا� را گرفــت‪ .‬بــه نظــر مــن اگــر‬
‫بخواهنــد شن�یــه بزننــد‪ ،‬قانــون از آنهــا حمایــت مــی کنــد‪».‬‬

‫‪109‬‬
 ‫ایــن بــار خانــم حافظــی معــاون اول دخالــت مــی کنــد‪« :‬حـ تـی اگــر در شن�یــه شــان از عملکــرد بســیج در گذشــته دفــاع بکننــد؟»‬
‫ـا� جوابشــان را مــی دهنــد‪ .‬ویل مــا کــه نمــی توانیــم قانونـاً‬ ‫وزیــر دادگسـ تـری جــواب مــی دهــد‪« :‬بکننــد! از طــرف دیگــر هــم کسـ ن‬
‫ـا� مــی شــود‪« :‬خیــی خــوب اســت! پــس بــا ایــن‬ ‫بگ�یــم‪ ».‬معــاون اول عصبـ ن‬ ‫جلــوی انتشــار مقالــه در دفــاع از عملکــرد بســیج را ی‬
‫ش‬
‫حســاب از فــردا بایــد اجــازه بدهیــم اعضــای ســپاه و وزارت اطالعــات ســابق هــم ن�یــه بزننــد و از عملکردشــان دفــاع کننــد‪».‬‬
‫وزیــر دادگسـ تـری مــی گویــد‪« :‬توجــه داشــته باشــید کــه بســیاری از اعضــای ایــن نهادهــا‪ ،‬محکومیــت هــای قضـ یـا� دارنــد کــه شــامل‬
‫ممنوعیــت فعالیــت اجتماعــی هــم مــی شــود‪ .‬بنابرایــن مســئوالن نظامــی‪ -‬امنیـ تـی ســابق نمــی تواننــد چنـ ی ن‬
‫ـ� کارهـ یـا� بکننــد‪ ».‬خانــم‬
‫حافظــی کوتــاه نمــی آیــد‪« :‬اغلــب اعضــای ســپاه و وزارت اطالعــات حکــم قضـ یـا� ندارنــد‪ .‬پــس مطابــق برداشــت شــما اگــر تمــام‬
‫آنهـ یـا� کــه حکــم ندارنــد بخواهنــد شن�یــه بزننــد و از عملکــرد نهادهــای رسکوبگــر دفــاع کننــد مشــکیل نــدارد؟»‬

‫چ�هـ یـا� منتـ شـر کننــد کــه شــامل تهمت یــا دروغ‬ ‫وزیــر دادگسـ تـری مــی گویــد‪« :‬مــا در ایــن کشــور قــوه قضاییــه مســتقل داریــم‪ .‬اگــر ی ز‬
‫گ‬
‫ـید� خواهــد شــد‪ .‬همچنـ ی ن‬
‫ـ�‪ ،‬اگــر بــه هــر‬ ‫پراکـ نـی علیــه قربانیــان خشــونت باشــد‪ ،‬آنهــا یــا بستگانشــان مــی تواننــد شــکایت کننــد و رسـ‬
‫نحــو شــکنجه یــا رفتارهــای ب� رحمانــه را توجیــه یــا نفــرت پراکـ نـی کننــد محاکمــه خواهنــد شــد‪ .‬امــا تــا وقـ تـی ایــن کارهــا را نکــرده انــد‪،‬‬
‫آزادی بیانشــان محـ تـرم اســت‪ ».‬رئیــس جمهــور بــا اســتدالل وزیــر دادگسـ تـری موافــق بــه نظــر مــی رســد‪.‬‬

‫در پایــان بحــث هــا‪ ،‬قـرار مــی شــود دولــت رســماً اعــام کنــد فعالیــت ســازمان یافتــه ای کــه تحــت عنــوان «امــر بــه معــروف» در‬
‫ـو� اســت و پلیــس موظــف بــه جلوگـ یـری از آن خواهــد بــود‪.‬‬ ‫رستــارس کشــور ش�وع شــده غـ یـر قانـ ن‬

‫خ�نــگاران بعــد از جلســه هیــأت وزی ـران تصمیــم جدیــد را اعــام مــی کنــد و‬
‫خانــم شــمس ســخنگوی دولــت‪ ،‬در مصاحبــه بــا ب‬
‫توضیــح مــی دهــد کــه ایــن تصمیــم‪ ،‬بــا اســتفاده از اختیــارات موقــت قانونگــذاری هیــأت دولــت تــا زمــان تأســیس مجلــس جدیــد‬
‫اتخــاذ شــده اســت‪ .‬البتــه بعــد از انتخابــات مجلــس‪ ،‬طبیعتـاً نماینــدگان حــق بازنگــری در همــه مصوبــات هیــأت دولــت در ش�ایــط‬
‫ویــژه را خواهنــد داشــت‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۹‬خرداد ‪ ۳۰ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫خ�گـزاری‬ ‫امــروز مراســم یادبــود بهمــن‪ ،‬جـ ن‬

‫ـوا� اســت کــه در جریــان درگـ یـری روز جمعــه بــا یــی از «آمـران بــه معــروف» کشــته شــد‪ .‬ب‬
‫ایرنــا گـزارش زنــده مراســم یادبــود را روی ســایت خــود گذاشــته اســت و مــن هــم در حـ ی ن‬
‫ـ� کار‪ ،‬هــر از گاه نگاهــی بــه آن مــی انــدازم‪.‬‬
‫دب�ســتان بــوده و هـزاران نفــر از مــردم‪ ،‬از جملــه بســیاری از شــاگردان مــدارس تهـران در مراســم‬ ‫مقتــول‪ ،‬دانــش آمــوز ســال آخــر ی‬
‫او ش�کــت کــرده انــد‪.‬‬

‫ظاه ـرا مذهـ بـی نیســتند امــا مراســم را در یــک مســجد گرفتــه انــد کــه دور تــا دور آن پــر از جمعیــت اســت چــون تنهــا بخـ شـی از‬
‫ـخ� نا� و بـرای آمــرزش روحــش دعــا‬ ‫ـا� نیســت – در مراســم او سـ ن‬ ‫آنهــا در داخــل جــا شــده انــد‪ .‬یــک واعــظ هــم – کــه البتــه روحـ ن‬
‫مــی کنــد‪ .‬بــه طــور کیل بعــد از دوران جمهــوری اســامی‪ ،‬الگــوی مراســمی همچــون مجالــس ترحیــم و بزرگداشــت از دنیــا رفتــگان‪،‬‬
‫تغیـ یـری بــا ســابق نکــرده (حداقــل تــا حــاال) و ایــن قبیــل مراســم‪ ،‬حـ تـی در خانــواده هــای کام ـا ً غـ یـر مذهـ بـی کمــاکان بــا حــال و‬
‫هــوای مذهـ بـی برگـزار مــی شــوند‪.‬‬

‫عصبــا� شــعارهای تنــدی‬‫ن‬ ‫بــا وجــود فضــای معمــویل داخــل مســجد‪ ،‬در اطــراف آن فضــا نــاآرام اســت و عــده ای از جوانــان‬
‫همچــون «بســیجی‪ ،‬بســیجی‪ ،‬انتقــام‪ ،‬انتقــام» رس مــی دهنــد‪ .‬بــا ادامــه شــعارها‪ ،‬مــادر مقتــول کــه صدایــش از بلندگــو بــه خــارج‬
‫از مســجد مــی رســد‪ ،‬پشــت تریبــون مــی رود و از شــعاردهندگان مــی خواهــد «از انتقــام و خشــونت حــرف نزننــد»‪ .‬حـ تـی مــی گویــد‬
‫کــه «قاتــل پــرش را بخشــیده اســت و بــه دنبــال انتقــام گـ یـری از او نیســت‪ ».‬ســخنان ایــن زن بــه شــدت روی حــا�ض ان تأثـ یـر مــی‬
‫گــذارد کــه بــا شــعار «مــادرم‪ ،‬مــادرم‪ ،‬تســلیت‪ ،‬تســلیت» واکنــش نشــان مــی دهنــد‪.‬‬

‫‪110‬‬
 ‫ـا� از ســابقه ذهـ نـی از قوانـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫بــا وجــود لحــن و مضمــون مثبــت صحبــت هــای مــادر مقتــول‪ ،‬اینکــه مــی گویــد قاتــل را بخشــیده نـ ش‬
‫دوره جمهــوری اســامی اســت وگرنــه بخشــش خانــواده مقتــول‪ ،‬در دوران جدیــد اساسـاً موضوعیــت نــدارد‪ .‬در زمــان رژیــم ســابق‬
‫در هنــگام وقــوع قتــل‪ ،‬معمــوال نــه دادگاه‪ ،‬کــه خانــواده مقتــول بایــد در مــورد مجــازات قاتــل تصمیــم مــی گرفــت کــه ایــن مجــازات‬
‫هــم تنهــا مــی توانســت قصــاص یــا پرداخــت دیــه باشــد‪ .‬بــه ایــن ترتیــب‪ ،‬در صــورت انجــام قتــل‪ ،‬یــا فــرد مجــرم کشــته مــی شــد و‬
‫یــا اینکــه بــا پرداخــت خــون بهــا بــه خانــواده مقتــول‪ ،‬آزاد مــی شــد و بــه اجتمــاع بــاز مــی گشــت‪ .‬ایــن سیســتم‪ ،‬در عمــل ناعادالنــه‬
‫ـر� آدم هـ یـا� عــادی کــه ممکــن بــود بــر اثــر عصبانیــت لحظــه ای کــی را کشــته باشــند اعــدام مــی شــدند‪ ،‬و از‬ ‫بــود چــون از طـ ف‬
‫ـ� آنهــا را مجبــور‬‫طــرف دیگــر همدســتان یــا اطرافیــان برخــی از قاتــان خطرنــاک‪ ،‬از طریــق تهدیــد یــا تطمیــع خانــواده هــای مقتولـ ی ن‬
‫بــه دادن رضایــت مــی کردنــد و آزاد مــی شــدند‪.‬‬

‫ـور� کــه قتــل «جنبــه اجتماعــی» داشــت (مثــا اگــر باعــث ایجــاد احســاس‬ ‫ـ� زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در صـ ت‬ ‫البتــه مطابــق قوانـ ی ن‬
‫ناامـ نـی در میــان بســیاری از مــردم شــده بــود) قــا�ض مــی توانســت بـرای قاتــی کــه بخشــیده شــده حکــم زنــدان در نظــر بگـ یـرد امــا‬
‫در عمــل‪ ،‬ایــن اتفــاق بــه نــدرت مــی افتــاد و مجــازات مرتکبــان قتــل نفــس‪ ،‬غالبــا اعــدام یــا آزادی بــود‪.‬‬

‫ـ� ای ـران بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬مــی تــوان پیــش بیـ نـی کــرد قاتــل‬
‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬بــا توجــه بــه حــذف حکــم اعــدام از قوانـ ی ن‬
‫ـوال� مــدت محکــوم شــود‪ ،‬ویل موضــع خانــواده مقتــول در مــورد بخشــیدن‬ ‫ـوا� کــه اخـ یـراً کشــته شــده در دادگاه بــه زنــدان طـ ن‬
‫جـ ن‬
‫یــا نبخشــیدن قاتــل‪ ،‬در رسنوشــت او تأثـ یـر مشــخیص نخواهــد داشــت‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬همینکــه مــادر بهمــن‪ ،‬در بحبوبــه شــعارهای‬
‫«انتقــام» جوانــان حــا�ض در مراســم یادبــود پــرش گفتــه کــه بــه دنبــال انتقــام نیســت و قاتــل را مــی بخشــد‪ ،‬حرکــت بســیار‬
‫مثبـ تـی اســت‪.‬‬

‫بـرای رئیــس جمهــور یادداشـ تـی مــی نویســم و در آن پیشــنهاد مــی کنــم دولــت‪ ،‬بــه نحــوی از ایــن مــادر بــه خاطــر روحیــه بخشــش‬
‫و رواداریــش تمجیــد کنــد‪ .‬رئیــس جمهــور کــه راهــی جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی اســت‪ ،‬قبــل از تــرک دفـ تـر بــا مــن تمــاس مــی‬
‫گـ یـرد و مــی گویــد یادداشــتم را دیــده و بــا آن موافــق اســت‪ .‬پیشــنهاد مــی کنــد بــا توجــه بــه محصــل بــودن مقتــول‪ ،‬خانــم آبــادی‬
‫وزیــر آمــوزش شــخصاً بــه دیدیــن مــادر او بــرود‪ .‬مــی گویــم امیدواریــم کــه دیگــر هرگــز چنـ ی ن‬
‫ـ� قتــل هـ یـا� تکـرار نشــود امــا اگــر شــد‪،‬‬
‫بعیــد اســت بشــود هــر بــار از وزرا خواســت بــه در خانــه قربانیــان برونــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬امــا از طــرف دیگــر‪ ،‬ایــن هــم بعیــد اســت کــه خانــواده هــای همــه قربانیــان‪ ،‬حــا�ض باشــند ماننــد مــادر‬
‫بهمــن از مراســم یادبــود فرزندشــان بـرای اشــاعه پیــام صلــح و بخشــش اســتفاده کننــد‪ .‬رئیــس جمهــور ادامــه مــی دهــد‪« :‬البتــه‬
‫ـ� طــور رفتــار کننــد‪ ،‬آن قــدر بـرای امنیــت کشــور ارزش دارد کــه مــی ارزد در خانــه تــک‬ ‫اگــر خانــواده هــای متعــددی در آینــده همـ ی ن‬
‫تــک آنهــا برویــم و تشــکر کنیــم‪ ».‬درســت مــی گویــد‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۱۰‬خرداد ‪ ۳۱ / ۱۴۲۹‬مه ‪۲۰۵۰‬‬

‫اعــام تصمیــم هیــأت دولــت در مــورد برخــورد بــا اقدامــات گــروه هـ یـا� کــه تحــت عنــوان امــر بــه معــروف در شــهرهای مختلــف‬
‫بــه راه افتــاده انــد‪ ،‬واکنــش حامیــان جمهــوری اســامی را بــه دنبــال اســت‪.‬‬

‫بســیاری از واکنــش هــا‪ ،‬در روزنامــه جدیــد التاســیس «صبــح» منتـ شـر شــده کــه از اول مــاه رمضــان انتشــارش را ش�وع کــرده اســت‪.‬‬
‫در ش�ایطــی کــه روزنامــه هــای کاغــذی انگشــت شــماری هنــوز در کشــور منتـ شـر مــی شــوند کــه معمــوال ً هــم ســودآور نیســتند‪،‬‬
‫مشــخص نیســت کــه هزینــه صبــح از کجــا تأمـ ی ن‬
‫ـ� مــی شــود‪ .‬بــه هــر حــال‪ ،‬روزنامــه ای نســبتاً حرفــه ای اســت کــه از همــان ابتــدا‬
‫بســیار هــم جنجــایل ظاهــر شــده‪.‬‬

‫ار� بــا عنــوان «دســتور جدیــد دولــت‪ :‬امــر بــه معــروف ممنــوع!» و تیـ تـر دومــش را بــه گـزارش دیگــری بــا‬
‫تیـ تـر دیــروزش را بــه گـز ش‬

‫‪111‬‬
‫عنــوان «تصمیــم قدیــم دولــت‪ :‬اوبــاش گــری آزاد!» اختصــاص داده بــود‪ .‬گ ـزارش مربــوط بــه تیـ تـر دوم‪ ،‬در واقــع مجموعــه ای‬
‫تصویــری از جوانـ ن‬
‫ـا� در خیابــان هــا و اماکــن عمومــی بــود کــه بــه زعــم ایــن روزنامــه رفتــار «هنجــار شــکنانه» داشــتند‪ .‬در گـزارش‪،‬‬
‫از تصاویــر پـران در حــال دعــوا و دخـ تـران دارای لبــاس هــای کوتــاه گرفتــه تــا عکــس هــای تماشــاچیان عجیــب و غریــب فوتبــال‬
‫یــا افـراد ظاهـرا مســت را در کنــار هــم قـرار داده بودنــد‪ .‬البــد بـرای اثبــات اینکــه وضعیــت اجتماعــی کشــور نابهنجــار اســت امــا‬
‫دولــت جلــوی «امــر بــه معــروف» بـرای بهبــود ایــن وضعیــت را هــم مــی گـ یـرد‪.‬‬

‫ـا� انجــام مــی دهنــد کــه کمـ تـر از پنــج مــاه از تغیـ یـر رژیــم گرشــته و وضعیــت امنیــت اجتماعــی در زمــان‬ ‫همــه ایــن تبلیغــات را زمـ ن‬
‫حکومــت ســابق از یــاد مــردم نرفتــه اســت‪ .‬آن هــم در ش�ایطــی کــه در گذشــته‪ ،‬بخــش مهمــی از نـ یـروی پلیــس کشــور مشــغول‬
‫انجــام وظایــف ب� حاصــی چــون کنـ تـرل حجــاب و رس و وضــع جوانــان بــود و در نتیجــه هیــچ وقــت بـرای مقابلــه بــا جنایــت نـ یـروی‬
‫کا� نداشــت‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬واحدهــای بســیج هــم در رستــارس هــم از «امــر بــه معــروف» گرفتــه تــا انــواع و اقســام فعالیــت‬ ‫ف‬
‫هــای تبلیغــی را انجــام مــی دادنــد کــه در عمــل نــه تنهــا کمــی بــه مقابلــه بــا جــرم و جنایــت نمــی کــرد‪ ،‬کــه هــر از گاه تخلفــات‬
‫خ�ســاز مــی شــد‪.‬‬ ‫خــود ین�وهــای بســیجی و پرونــده هــای جنـ یـا� تشــکیل شــده علیــه آنهــا (کــه البتــه بــه جـ یـا� نمــی رســید) ب‬

‫دب�خانــه شــورای عــایل امنیــت مــی صــورت جلســه دیــروز ایــن شــورا را بــه دفـ تـر مــی فرســتند کــه موضــوع آن‪،‬‬ ‫قبــل از ظهــر از ی‬
‫اتفاقــات روزهــای اخـ یـر بــوده اســت‪ .‬بــا توجــه بــه اعــام تصمیــم اخـ یـر دولــت در مــورد فعالیــت بازمانــدگان بســیج ســابق‪ ،‬ظاهـراً‬
‫ـا� کــه ماهیــت امنیـ تـی دارد‪ ،‬در حیطــه وظایــف شــورای‬ ‫ـ� موضوعـ ت‬
‫ایــن بحــث در شــورا پیــش آمــده کــه سیاســت گــذاری در مــورد چنـ ی ن‬
‫ـ� ابهامــی ریشــه در ش�ح وظایــف شــورا در زمــان جمهــوری اســامی دارد‬ ‫عــایل امنیــت مــی اســت یــا دولــت؟ بــه نظــر مــی رســد چنـ ی ن‬
‫کــه باالتریــن نهــاد تصمیــم یگ�نــده کشــور در زمینــه هــای امنیـ تـی محســوب مــی شــد و در ایــن زمینــه هــا‪ ،‬شـ ن‬
‫ـأ� باالتــر از هیــأت‬
‫وزی ـران داشــت‪ .‬در واقــع در زمــان ســابق‪ ،‬بــا وجــود اینکــه ریاســت شــورای عــایل امنیــت مــی بــا رئیــس جمهــور بــود‪ ،‬امــا شــورا‬
‫ـ� مصوبــات مجلــس یــا تصمیمــات دولــت بــود و تنهــا بــا امضــای‬ ‫زیــر نظــر رهـ بـر ق ـرار داشــت و مصوباتــش هــم باالتــر از قوانـ ی ن‬
‫شــخص رهـ بـر الزم االجـرا مــی شــد‪.‬‬

‫در جلســه دیــروز‪ ،‬ایــن موضــوع مــورد تاکیــد قـرار گرفتــه کــه بــا توجــه بــه اینکــه در ایـران دیگــر ســمت رهـ بـری وجــود نــدارد‪ ،‬شــورای‬
‫عــایل امنیــت مــی مســتقیما بــه رئیــس جمهــور گـزارش مــی دهــد و بــازوی مشـ ت‬
‫ـور� او در مســائل امنیـ تـی اســت‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬ایــن‬
‫شــورا نمــی توانــد ماننــد زمــان جمهــوری اســامی مســتقل از مجلــس قانــون گــذاری کنــد و مجلــس‪ ،‬تنهــا نهــاد قانونگــذار کشــور‪،‬‬
‫از جملــه در موضوعــات امنیـ تـی خواهــد بــود‪.‬‬

‫ـو� جایگزیــن‪ ،‬بــا توجــه بــه اینکــه هنــوز مجلــس جدیــد تشــکیل‬ ‫البتــه در دوره موقــت گــذار از جمهــوری اســامی بــه ســاختار قانـ ن‬
‫نشــده و اختیــار قانــون گــذاری تــا زمــان روی کار آمــدن پارلمــان جدیــد بــه هیــات وزیـران داده شــده‪ ،‬دولــت بــه طــور موقــت در‬
‫ـر‪ ،‬تنهــا‬ ‫نقــش مجلــس هــم عمــل مــی کنــد‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬در موضوعــات مختلــف و از جملــه در زمینــه رسنوشــت ین�وهــای بســیج نـ ی ز‬
‫نهــادی کــه حــق تصمیــم گـ یـری نهـ یـا� را دارد دولــت اســت؛ اگرچــه شــورای عــایل امنیــت مــی میتوانــد سیاســت هــای پیشــنهادی‬
‫خــود را بــه شــخص رئیــس جمهــور عرضــه کنــد‪ .‬جمــع بنــدی جلســه دیــروز ایــن شــده کــه سیاســت گــذاری شــورا‪ ،‬در مــواردی کــه‬
‫ـ�‬‫شــخص رئیــس جمهــور بایــد تصمیــم بگـ یـرد مبنــای تصمیــم گـ یـری او قـرار خواهــد گرفــت ویل در مــواردی کــه بــه تصویــب قوانـ ی ن‬
‫موقــت در دولــت نیــاز اســت‪ ،‬از طــرف رئیــس جمهــور بــه هیــات دولــت عرضــه خواهــد شــد تــا در مــورد آن تصمیــم گـ یـری شــود‪.‬‬

‫در جلســه دیــروز‪ ،‬بعــد از بحــث طـ ن‬

‫ـوال� در مــورد جایــگاه شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬بحــث فعالیــت هــای بســیج را ادامــه داده انــد‬
‫(ن�وهــای شــبه نظامــی ش�کــت کننــده در آمــوزش هــای منظــم و فعالیــت‬ ‫و نهایتــا جمــع بنــدی ایــن شــده کــه «بســیجیان فعــال» ی‬
‫گ‬
‫هــای هفتــی کــه در زمــان جمهــوری اســامی حــدود ‪ ۴۰۰‬هـزار نفــر بودنــد) تــا اطــاع ثانــوی ماننــد اعضــای ســابق امــکان تاســیس‬
‫ـو� ش(�کــت‪ ،‬شن�یــه‪ ،‬موسســه‪ ،‬حــزب‪ )...،‬را نداشــته باشــند‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬پیشــنهاد اینکــه بـرای «بســیجیان عــادی»‬‫شــخصیت حقـ ق‬
‫هــم محدودیــت مشــابهی وضــع شــود رای نیــاورده و ق ـرار شــده کــه آنهــا‪ ،‬ممنوعیـ تـی ب ـرای تاســیس شــخصیت حقـ ق‬
‫ـو� نداشــته‬
‫ـجو�‪ ،‬بســیج اصنــاف‪ ،‬بســیج کارگـران و‬ ‫باشــند‪ .‬بســیجیان عــادی‪ ،‬اعضـ یـا� از بســیج محــات‪ ،‬بســیج دانــش آمــوزی‪ ،‬بســیج دانشـ ی‬
‫ت‬
‫‪ ....‬بودنــد کــه در ایــن ســازمان نــام نویــی کــرده بودنــد ویل عم ـا ً جــز ش�کــت در راهپیمـ یـا� هــا و تظاه ـرات حکومــی فعالیــت‬
‫ـ� زده مــی شــد‪.‬‬‫مهــم دیگــری انجــام نمــی دادنــد و تعدادشــان در زمــان تغیـ یـر رژیــم‪ ،‬حــدود ‪ ۵‬میلیــون نفــر تخمـ ی ن‬

‫‪112‬‬
 ‫نها� به هیات دولت فرستاده شود‪.‬‬
‫مصوبه شورای عایل امنیت میل در این زمینه‪ ،‬باید برای تصویب ی‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۱‬خرداد ‪ ۱ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫خـ بـر مــی رســد کــه جلــوی بیمارســتان یف�وزآبــادی‪ ،‬محــل بسـ تـری شــدن ضــارب «بهمــن»‪ ،‬درگـ یـری شــدیدی رخ داده اســت‪ .‬ضــارب‪،‬‬
‫ـ� درگـ یـری بــا مقتــول مجــروح شــده و در بیمارســتان بسـ تـری اســت‪.‬‬ ‫کــه «مجیــد» نــام دارد و قبــا عضــو بســیج بــوده‪ ،‬خــود در حـ ی ن‬
‫ق ـرار اســت در بیمارســتان تحــت نظــر بـ ق‬
‫ـا� بمانــد کــه بعــد از بهبــودی‪ ،‬تــا زمــان برگ ـزاری دادگاه بــه زنــدان منتقــل شــود‪ .‬درگـ یـری‬
‫امــروز‪ ،‬نتیجــه برخــورد حامیــان بهمــن بــا دوســتان مجیــد بــوده‪.‬‬

‫ظاهـراً از جمعــه پیــش کــه مجیــد بــه بیمارســتان منتقــل شــده‪ ،‬دوســتانش دو – ســه نوبــت بــا گل و شـ یـر نی� جلــوی بیمارســتان آمــده‬
‫و خواســتار مالقــات بــا او شــده انــد کــه طبیعتـاً مامــوران اجــازه نــداده انــد‪ .‬از طــرف دیگــر اقدامــات دوســتان ضــارب بــه تدریــج‬
‫ـ� رفتــاری را بــه معـ نـی اعــام حمایــت علـ نـی از‬
‫عــده ای از جوانــان مخالــف و از جملــه دوســتان مقتــول را حســاس کــرده کــه چنـ ی ن‬
‫ـ� بــار جلــوی بیمارســتان آمــده انــد‪ ،‬عــده ای از جوانــان‬ ‫قاتــل او دانســته انــد‪ .‬امــروز صبــح‪ ،‬وقـ تـی کــه دوســتان مجیــد بـرای چندمـ ی ن‬
‫مخالــف منتظرشــان بــوده انــد‪ .‬دو طــرف بــه شــدت بــا هــم درگـ یـر شــده انــد و حامیــان مجیــد کــه تعدادشــان کمـ تـر هــم بــوده‪،‬‬
‫بــه شــدت مصــدوم شــده انــد‪.‬‬

‫ـ� و مالـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫ـوا� کــه در حمایــت از ضــارب بــه بیمارســتان آمــده بودنــد خونـ ی ن‬ ‫بنابــر گ ـزارش پلیــس در جریــان درگـ یـری‪ ،‬تمــام ‪ ۱۳‬جـ ن‬
‫شــده انــد و ‪ ۵‬نفرشــان در همــان بیمارســتان بسـ تـری شــده انــد (‪ ۸‬نفــر دیگــر رسپـ یـا� پانســمان شــده انــد)‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬جوانــان‬
‫ـتگ� کــرده اســت‪.‬‬ ‫حملــه کننــده ‪ ۱۸‬نفــر بــوده انــد کــه از میــان آنهــا هــم‪ ۲ ،‬نفــر بسـ تـری شــده انــد امــا پلیــس ‪۱۵‬نفــر دیگــر را دسـ ی‬
‫اگــر چــه ارصار حامیــان قاتــل بـرای حضــور در مقابــل بیمارســتان بــا گل و شـ یـر نی� تحریــک کننــده بــوده‪ ،‬امــا درگـ یـری را جــوان هــای‬
‫مدافــع بهمــن ش�وع کــرده انــد‪ .‬مدافعــان مقتــول‪ ،‬ایــن کار را بــا برنامــه ریــزی قبــی بـرای بــه کار بــردن خشــونت انجــام داده انــد‬
‫و حـ تـی از م�ض وبــان‪ ،‬کــه آنهــا را «بســیجی هــای ســابق» مــی داننــد‪ ،‬عکــس تهیــه کــرده و بــه شــبکه هــای اجتماعــی فرســتاده انــد‪.‬‬

‫عکــس هــای دوســتان مجیــد کــه مــورد �ض ب و جــرح ق ـرار گرفتــه انــد‪ ،‬بــه رسعــت در در شــبکه هــای اجتماعــی دســت بــه دســت‬
‫ـر بــا «بســیجی هــا» حمایــت کــرده انــد‪ .‬خیــی هــا دارنــد علنـاً مــی گوینــد دولــت‬ ‫شــده و بســیاری از کاربـران از برخــورد خشــونت آمـ ی ز‬
‫بســیجی هــای ســابق را مهــار نمــی کنــد و تنهــا چــاره ایــن اســت کــه مــردم خودشــان بــا آنهــا برخــورد کننــد‪ .‬البتــه هســتند کسـ ن‬
‫ـا� کــه‬
‫ـو� علیــه بســیجیان ســابق انتقــاد مــی کننــد‪ ،‬امــا تعدادشــان از حامیــان‬ ‫روی شــبکه هــای اجتماعــی از حملــه امــروز و اقــدام یغ�قانـ ن‬
‫ـتگ�ی جوانــان حملــه‬
‫ـ� بــه آن بــه خاطــر دسـ ی‬ ‫حملــه کمـ تـر اســت‪ .‬بدتــر اینکــه جمعــی هــم‪ ،‬در حــال انتقــاد از پلیــس یــا حـ تـی توهـ ی ن‬
‫کننــده بــه دوســتان مجیــد هســتند‪.‬‬

‫ـ� واکنــش هـ یـا� لزوم ـاً نشــان دهنــده فضــای حاکــم بــر اک�ث یــت مــردم نیســت‪ .‬امــا بــه طــور کیل گسـ تـرش فضــای‬
‫البتــه چنـ ی ن‬
‫گــری در میــان بســیاری از مــردم هشــدار دهنــده اســت‪.‬‬ ‫خشــونت و انتقــام ی‬

‫مجموعــه حرکــت هـ یـا� کــه از روز جمعــه بــا داعیــه «انتقــام» گرفـ ت ن‬
‫ـ� از قتــل بهمــن بــه جریــان افتــاده‪ ،‬کــم کــم دارد خــود بــه یــک‬
‫تهدیــد امنیـ تـی جداگانــه تبدیــل مــی شــود‪ .‬اگــر دولــت نتوانــد بــه رسعــت فضــا را کنـ تـرل کنــد‪ ،‬وضــع حـ تـی مــی توانــد ماننــد بعـ ضـی‬
‫از کشــورهای منطقــه بشــود کــه انتقــام گـ یـری هــای متقابــل گروههــای مختلــف بعــد از تغیـ یـر رژیــم‪ ،‬کشــور را بــه صحنــه درگـ یـری‬
‫هــای خونبــار تبدیــل کــرد‪.‬‬

‫‪113‬‬
 ‫پنجشنبه ‪ ۱۲‬خرداد ‪ ۲ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـتگ�ی مهاجمــان بــه دوســتان «مجیــد» (بســیجی ســابق کــه «بهمــن» را کٌشــته) بــه طــور گسـ تـرده مــورد انتقــاد‬
‫دولــت بــه خاطــر دسـ ی‬
‫قـرار گرفتــه اســت‪.‬‬

‫تندتریــن انتقــاد از طــرف ائتــاف «تغیـ یـر»‪ ،‬یــی از پنــج ائتــاف اصــی حــا�ض در مجلــس موسســان صــورت گرفتــه کــه همچــون‬
‫چهــار ائتــاف دیگــر‪ ،‬در خــارج از ایــن مجلــس هــم بــه صــورت یــک تشــکل ســیایس فعالیــت مــی کنــد‪ .‬ایــن ائتــاف بــا صــدور‬
‫بیانیــه ای از پلیــس انتقــاد کــرده کــه بـرای جوانــان حملــه کننــده بــه مدافعــان ایــن بســیجی ســابق تشــکیل پرونــده داده ویل پرونــده‬
‫ای بـرای افـراد طــرف دیگــر دعــوا تشــکیل نــداده اســت‪ .‬بیانیــه ائتــاف «تغیـ یـر»‪ ،‬کــه یــک نـ یـروی ســیایس مدافــع ســخت گـ یـری بــا‬
‫اســام گرایــان اســت‪ ،‬دولــت را متهــم کــرده کــه «نمایــش � طـ ف‬
‫ـر� را از حــد گذرانــده» و «بــا مــدارای افراطــی بــا افراطیــون‪ ،‬آنهــا‬ ‫ب‬
‫را در جنایــات خــود جســورتر مــی کنــد»‪.‬‬

‫ـا� کــه دیــروز در مقابــل بیمارســتان بــه دوســتان مجیــد حملــه کــرده انــد و افـراد طــرف مقابــل‪ ،‬واقعــا بــه لحــاظ ن‬
‫قانو�‬ ‫مقایســه جوانـ ن‬
‫معـ نـی دار نیســت‪ .‬گــروه اول‪ ،‬بــا برنامــه ریــزی قبــی بـرای �ض ب و جــرح در مقابــل بیمارســتان حضــور یافتــه انــد و بنابرایــن پلیــس‬
‫ـد� مدافــع یــک قاتــل بــوده‬ ‫نمــی توانســته برایشــان تشــکیل پرونــده ندهــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬گــروه دوم‪ ،‬اگــر چــه بــه لحــاظ عقیـ ت‬
‫انــد‪ ،‬امــا در ماجـرای درگــری دیــروز تنهــا از خــود در مقابــل حملــه دفــاع کــرده انــد و نمــی تــوان بــه ایــن دلیــل اتهامــی حقـ ق‬
‫ـو� را‬ ‫ی‬
‫متوجهشــان دانســت‪.‬‬

‫محــور دیگــر انتقــاد ائتــاف تغیـ یـر از دولــت ایــن اســت کــه اساسـاً چـرا اجــازه فعالیــت عمومــی را بــه «همفکـران تروریســت هــا»‬
‫مــی دهــد‪ .‬در بیانیــه شــان آمــده‪« :‬ایــن واقعیــت انــکار نیســت کــه آبشــخور فکــری کسـ ن‬
‫ـا� کــه در خیابــان هــای کشــور بــه ‘امــر بــه‬
‫معــروف’ پرداختــه انــد و بمــب گــذاران مــاه هــای گذشــته‪ ،‬یکســان اســت‪ .‬قابــل قبــول نیســت در زمــان مســئولیت دولـ تـی کــه خــود را‬
‫ســکوالر مــی نامــد‪ ،‬همفکـران تروریســت هــای مذهـ بـی آزادانــه در خیابــان هــا بگردنــد و حـ تـی بـرای حمایــت از یــک قاتــل‪ ،‬در مقابــل‬
‫ـر داشــته باشــند‪».‬‬ ‫محــل بسـ تـری شــدن او حضــور تحریــک آمـ ی ز‬

‫از همــکاران دفـ تـر خواهــش مــی کنــم در مــورد مجموعــه انتقادهـ یـا� کــه از زمــان ماجـرای جمعــه علیــه دولــت انجــام شــده‪ ،‬گـزارش‬
‫فـ شـرده ای را تهیــه کننــد و خــودم هــم مشــغول مطالعــه گ ـزارش هــای دیگــری مــی شــوم کــه از قبــل رســیده انــد‪ .‬هنــوز کام ـا ً‬
‫متمرکــز نشــده ام کــه روی کامپیوتــر عالمــت «خـ بـر فــوری» مــی رســد‪.‬‬

‫ظاه ـراً تبعــات ماج ـرای جمعــه تمامــی نــدارد! خـ بـر جدیــد ایــن اســت کــه یــی از اعضــای ســابق بســیج‪ ،‬در محــل کارش کــه یــک‬
‫ـ� امنیـ تـی مغــازه را از‬ ‫مغــازه وســائل ت‬
‫الک�ونیــک بــوده‪ ،‬بــه قتــل رســیده‪ .‬عامــان جنایــت حداقــل دو نفــر بــوده انــد کــه یــی دوربـ ی ن‬
‫کار انداختــه و دیگــری‪ ،‬مقتــول را بــا �ض بــات کارد کشــته اســت‪ .‬قاتــان روی دیــوار مغــازه اش‪ ،‬بــا حــروف درشــت نوشــته انــد‪« :‬بــه‬
‫انتقــام بهمــن و کشــته شــدگان بمــب گــذاری هــای تروریسـ تـی»‪.‬‬

‫ـع�» نــام داشــته‪ ،‬در زمــان جمهــوری‬

‫بــه فاصلــه دو ســاعت‪ ،‬گـزارش تکمیــی پلیــس مــی رســد کــه حکایــت دارد مقتــول «مهــدی شـ ب‬
‫اســامی از اعضــای فعــال بســیج محلــه آذربایجــان در تهـران بــوده و در فعالیــت هــای اخـ یـر آمـران معــروف هــم مشــارکت داشــته‬
‫اســت‪ .‬او ظاهـرا در زمــان عضویــت در پایــگاه بســیج‪ ،‬بــه خاطــر برخوردهــای تنــدش بــا جوانــان محــل شــهرت داشــته‪ .‬قاعدتـاً خیــی‬
‫هــا دل خـ ن‬
‫ـو� از او داشــته انــد و فرصــت را بـرای تصفیــه حســاب مناســب دیــده انــد‪.‬‬

‫ـت� بــار بعــد از دوران جمهــوری اســامی نوعــی فضــای انتقــام گـ یـری از مامــوران‬ ‫بــه طــور کیل بعــد از قتــل جمعــه‪ ،‬ب ـرای نخسـ ی ن‬
‫ـ� وضعیـ تـی بــه‬ ‫ـکلگ�ی اســت کــه مهــار آن‪ ،‬بــه تدریــج از کنـ تـرل دولــت خــارج مــی شــود‪ .‬ادامــه چنـ ی ن‬ ‫حکومــت ســابق در حــال شـ ی‬
‫معـ نـی آن اســت کــه ین�وهــای امنیـ تـی مــا‪ ،‬عــاوه بــر حامیــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه تدریــج دارنــد بــا تهدیــد امنیـ تـی جدیــدی نـ ی ز‬
‫ـر از‬
‫طــرف ین�وهــای مخالــف جمهــوری اســامی مواجــه مــی شــوند‪.‬‬

‫‪114‬‬
 ‫جمعه ‪ ۱۳‬خرداد ‪ ۳ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز ســامان خانــه یــی از دوســتانش مهمــان اســت و مــن و ســارا در خانــه ایــم‪ .‬در واقــع‪ ،‬خانــه مانــدن در روز تعطیــل پیشــنهاد‬
‫ســارا بــوده کــه روزه نمــی گـ یـرد ویل نگـران روزه داری مــن اســت! هــر چقــدر هــم مــی گویــم کــه در طــول رمضــان نیــاز نیســت بــه‬
‫گ‬
‫خاطــر مــن برنامــه هــای عــادی زنــد� را تغیـ یـر دهــد‪ ،‬بــه خرجــش نمــی رود‪ .‬قبــل از ظهــر بــه اتفــاق ســارا از ســایت ایرنــا مراســم‬
‫ـ� روز درگذشــت «بهمــن» را تماشــا مــی کنیــم کــه جمعــه پیــش در درگـ یـری بــا یــک «آمــر بــه معــروف» بــه قتــل رســید‪.‬‬ ‫هفتمـ ی ن‬

‫بــا وجــود غـ یـر مذهـ بـی بــودن خانــواده پیمــان‪ ،‬مراســم روز هفتــم را هــم‪ ،‬مانننــد مراســم روز ســوم در یــک مســجد گرفتــه انــد‪.‬‬
‫ماننــد مراســم قبــی‪ ،‬ایــن بــار هــم جمعیــت زیــادی جمــع شــده انــد‪ .‬مــادر بهمــن کــه اکنــون دیگــر بــه یــک چهــره معــروف تبدیــل‬
‫ـخ� نا� کوتاهــی مــی کنــد و از «جوانـ ن‬
‫ـا� کــه بــه بهانــه قتــل پیمــان از انتقــام حــرف مــی زننــد» مــی‬ ‫شــده‪ ،‬در مراســم امــروز هــم سـ ن‬
‫خواهــد کــه آرامــش خــود را حفــظ کننــد‪.‬‬

‫ـرل والدیــن بهمــن رفتــه و از مــادرش‬ ‫ســارا تعریــف مــی کنــد کــه دیــروز‪ ،‬دو نفــر از خانــم هــای عضــو مجلــس موسســان بــه مـ ن ز‬
‫خواســته انــد کــه در مراســم روز هفتــم‪ ،‬از �ض ب و جــرح دوســتان محســن (قاتــل زخمــی پــرش) در جلــوی بیمارســتان انتقــاد کنــد‪،‬‬
‫ویل مــادر بهمــن زیــر بــار نرفتــه اســت‪ .‬بــه گفتــه ســارا‪ ،‬مــادرش گفتــه بــا خشــونت مخالــف اســت ویل دیگــر اینکــه عــده ای «رویشــان‬
‫بشــود روز روشــن بــا گل و شـ یـر نی� بـرای عیــادت قاتــل پــرش بــه بیمارســتان برونــد» قابــل تحمــل نیســت‪ .‬ســارا واکنــش ایــن مــادر‬
‫ـر مــی دانــد چــون بــه گفتــه او نشــان مــی دهــد اگــر دولــت نتوانــد جلــوی تحریــکات اعضــای نهادهــای نظامــی – امنیـ تـی‬ ‫تامل�انگـ ی ز‬
‫را ب‬
‫ت‬
‫ســابق را بگـ یـرد بهتدریــج حــی مســالمتجوترین اقشــار جامعــه هــم واکنــش نشــان خواهنــد داد‪.‬‬
‫بــا توجــه بــه مجموعــه درگــری هــای هفتــه پیــش‪ ،‬از دیــروز خیــی از همــکاران دفـ تـر نگ ـران بودنــد کــه در مراســم امــروز اتفـ ق‬
‫ـا�‬ ‫ی‬
‫بیفتــد یــا حـ تـی اقدامــی تروریســی انجــام شــود‪ .‬امــا خوشــبختانه مراســم بــدون اتفــاق خــایص بــه پایــان مــی رســد‪ .‬بعــد از درگـ یـری‬
‫ت‬
‫روز جمعــه‪ ،‬حملــه روز چهارشــنبه جلــوی بیمارســتان و قتــل دیــروز عضــو ســابق بســیج در محــل کارش‪ ،‬مشــخصا ایــن تصــور وجــود‬
‫ـ� وقایعــی بیانیــه بدهــد‪ .‬امــا هنــوز واکنـ شـی نشــان نــداده‬‫داشــت کــه ممکــن اســت گــروه «فداییــان اســام» در واکنــش بــه چنـ ی ن‬
‫انــد‪.‬‬

‫اگــر ایــن رفتــار موقـ تـی نباشــد‪ ،‬بــه نظــرم نشــان دهنــده ایــن اســت کــه نمــی خواهنــد حســاب خودشــان را بــا حســاب «آمـران بــه‬
‫معــروف» یــا بســیجیان ســابق مخلــوط کننــد‪ .‬فداییــان اســام رصاحتـاً یــک گــروه تروریسـ تـی و مخفــی اســت و حمایــت مســتقیم‬
‫یــا غـ یـر مســتقیم آن از تندروهـ یـا� کــه بــه دنبــال حضــور در جامعــه و فعالیــت علـ نـی هســتند‪ ،‬بــه �ض ر گــروه دوم خواهــد بــود‪.‬‬
‫حـ تـی اگــر هــر دو گــروه کامـا ً بــا فعالیــت هــای همدیگــر موافــق باشــند‪ ،‬بــه نفعشــان اســت کــه حسابشــان را از همدیگــر جــدا نگــه‬
‫دارنــد و قاعدتـاً دارنــد همـ ی ن‬
‫ـ� کار را هــم مــی کننــد‪.‬‬

‫ـ� عــدم موضــع گـ یـری فداییــان اســام در ماجراهــای‬ ‫ســارا معتقــد اســت یــی ازدالیــل ش�کــت زیــاد افـراد در مراســم بهمــن‪ ،‬همـ ی ن‬
‫یــک هفتــه اخـ یـر اســت‪ .‬مــی گویــد تعــداد ش�کــت کننــدگان در مراســم مربــوط بــه کشــته شــدگان حمــات تروریسـ تـی‪ ،‬بــه طــرز‬
‫معـ نـی داری کمـ تـر از مراســم مربــوط بــه بهمــن بــوده اســت‪ .‬یــی از دالیــل ایــن تفــاوت را نگـر نا� ش�کــت کننــدگان در مراســم کشــته‬
‫شــدگان عملیــات تروریسـ تـی از تکـرار حمــات مشــابه در جریــان مراســم مــی دانــد‪ .‬بــه عقیــده ســارا‪ ،‬درســت اســت کــه مــردم بــا‬
‫ش�کــت در مراســم بهمــن بــه نوعــی علیــه بازگشــت بســیجیان ســابق بــه عرصــه عمومــی واکنــش نشــان مــی دهنــد‪ ،‬امــا نوعــی «حــس‬
‫کیل» دارنــد کــه تندروهـ یـا� کــه در خیابــان هــای علـ نـی فعالیــت مــی کننــد‪ ،‬کمـ تـر از تروریســت هــای انتحــاری خطرنــاک هســتند‪.‬‬

‫بــه نظــرم نکتــه درسـ تـی را مطــرح مــی کنــد‪ .‬البتــه در صــورت درســت بــودن تحلیــل ســارا‪ ،‬ایــن ماجـرا یــک جنبــه نگـران کننــده هــم‬
‫دارد و آن‪ ،‬شــدت تأثـ یـر گــذاری «تروریســم» بــر معــادالت ســیایس – اجتماعــی اســت‪ .‬اگــر تعــدادی محــدود بمــب گــذار انتحــاری‬
‫بتواننــد ایــن قــدر باعــث تــرس مــردم شــدند کــه حـ تـی جـرأت نزدیــک شــدن بــه مراســم قربانیــان را هــم نداشــته باشــند‪ ،‬بــه معـ نـی‬
‫قــدرت تعیـ ی ن‬
‫ـ� کننــده تروریســم در تغیـ یـر رفتــار عمومــی مــردم اســت‪.‬‬

‫‪115‬‬
‫تأث�گــذاری محتمــی مــی باعــث شــود تــا توانــد در دراز مــدت‪ ،‬خیــی از مــردم همــان طــور رفتــار کننــد کــه تروریســت هــا‬
‫ـ� ی‬‫چنـ ی ن‬
‫مــی خواهنــد‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۱۴‬خرداد ‪ ۴ /‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫همــکاران دفـ تـر ریاســت جمهــوری کار ســامان دهــی آرشــیو ریاســت جمهــوری را بــه پایــان بــرده انــد و از مــن خواســته انــد بــه آرشــیو‬
‫نگاهــی بیندازیــم‪ .‬آرشــیو دفـ تـر ریاســت جمهــوری‪ ،‬در زمــان گذشــته چنــدان منظــم نبــوده و دلیــی اصلیــش هــم ایــن بــوده کــه‬
‫بعــد از هــر نوبــت تغیـ یـر رئیــس جمهــور‪ ،‬تیــم جدیــد عالقــه ای ب ـرای صیانــت از آرشــیوهای بــه جــا مانــده از دوران قبــل نشــان‬
‫نــداده اســت‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬در هنــگام بازدیــد از آرشــیوهای منظــم شــده‪ ،‬گـزارش هــا و نامــه هــای زیــادی را در دوره پیــش از انتخابــات ریاســت‬
‫جمهــوری ‪ ۱۴۲۸‬پیــدا مــی کنــم کــه بازخـ ن‬
‫ـوا� آنهــا واقعـاً جالــب اســت‪ .‬خیــی دوســت دارم کــه در آینــده‪ ،‬در مــورد جریانــات منتهــی‬
‫بــه ریاســت جمهــوری ســعید امیـ نـی کتــاب بنویســم‪.‬‬

‫مکاتبــات داخــی دولــت در آخریــن مــاه هــای مســئولیت رئیــس جمهــور ســابق نشــان مــی دهــد کــه مدی ـران ارشــد دولــت وقــت‪،‬‬
‫جنــاح محافظــه کار حکومــت را متهــم مــی دانســته انــد بـرای جلوگـ یـری از رئیــس جمهــور شــدن کاندیــدای جنــاح اصــاح طلــب‪ ،‬بــا‬
‫ـا� کل نظــام جمهــوری اســامی را فراهــم مــی کنــد‪.‬‬ ‫دســت خــود زمینــه فروپـ ش‬

‫ـا� ســال ‪ ۱۴۲۸‬میــان امـ یـر ش�یعـ تـی (رئیــس جمهــور اصــاح طلــب وقــت) و محمــد خـز یا� (کاندیــدای محافظــه کاران)‬ ‫رقابــت انتخابـ ت‬
‫ـ� ش�ایطــی بــود کــه‬ ‫بــود و نظــر ســنجی هــا‪ ،‬حکایــت از جلــو بــودن رئیــس جمهــور وقــت در میــان رأی دهنــدگان داشــت‪ .‬در چنـ ی ن‬
‫ـ� دوره چهــار ســاله‪ ،‬دســت بــه ابتــکاری‬ ‫شــورای نگهبــان محافظــه کار‪ ،‬بـرای جلوگـ یـری از ریاســت جمهــوری امـ یـر ش�یعـ تـی بـرای دومـ ی ن‬
‫ـدا� یغ�ســیایس بــه نــام ســعید امیـ نـی بــود‪ .‬تحلیــل سیاســتگذاران جنــاح محافظــه کار در آن‬ ‫جســورانه زد و آن‪ ،‬تأییــد صالحیــت کاندیـ ی‬
‫گ‬ ‫زمــان ایــن بــود کــه بســیاری از کسـ ن‬
‫ـا� کــه بــه اصــاح طلبــان رأی مــی دهنــد‪ ،‬مجــذوب شــعارهای فرهنــی بازتــر آنهــا هســتند و در‬
‫ـ� ش�ایطــی‪ ،‬اگــر یــک کاندیــدای «امــروزی» و غـ یـر ســیایس چــون آقــای امیـ نـی کــه عضــو جنــاح اصــاح طلــب هــم نباشــد وارد‬ ‫چنـ ی ن‬
‫عرصــه رقابــت شــود‪ ،‬آرای اصــاح طلبــان را مــی شــکند و انتخابــات را مــی بازنــد‪ .‬ایــن پیــش بیـ نـی‪ ،‬البتــه درســت از آب درآمــد و بــا‬
‫تأییــد صالحیــت ســعید امیـ نـی در شــورای نگهبــان‪ ،‬بســیاری از آرای اصــاح طلبــان بــه ســمت او رفــت و آنهــا در انتخابــات شکســت‬
‫ـا� محافظــه کاران را تاییــد کــرده بــود) پیــش بیـ نـی‬ ‫خوردنــد‪ .‬امــا آنچــه جنــاح محافظــه کار (و حـ تـی رهـ بـر وقــت کــه اسـ تـراتژی انتخابـ ت‬
‫نمــی کــرد ایــن بــود کــه شکســت اصــاح طلبــان‪ ،‬بــه پـ یـروزی جنــاح رقیــب نینجامیــد‪ ،‬بلکــه بــه شکســت تــوام اصــاح طلبــان و‬
‫محافظــه کاران و رئیــس جمهــور شــدن یــک کاندیــدای خــارج از هــر دو جنــاح بــا اک�ث یــت خـ یـره کننــده منجــر شــد‪.‬‬

‫آخریــن گ ـزارش موجــود در آرشــیو از دوران رئیــس جمهــور ســابق‪ ،‬یــک جمــع بنــدی مفصــل از واکنــش هــای محافظــه کاران بــه‬
‫نتایــج انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ۵‬تـ یـر ‪ ۱۴۲۸‬اســت کــه نشــان مــی دهــد آنهــا‪ ،‬کــه خودشــان امیــدی بــه پـ یـروزی در انتخابــات‬
‫نداشــته انــد‪ ،‬تــا چــه حــد از شکســت کاندیــدای اصــاح طلبــان خوشــحال بــوده انــد‪ .‬ظاهـرا تصــور جنــاح محافظــه کار ایــن بــوده‬
‫کــه خطــر اصــی‪ ،‬اصــاح طلبــان هســتند ویل یــک رئیــس جمهــور یغ�ســیایس و «بــدون عقبــه حاکمیـ تـی» را بــه راحـ تـی مــی تواننــد‬
‫کنـ تـرل کننــد‪.‬‬

‫ـا� رهـ بـر جمهــوری اســامی در‪ ۳۰‬مــرداد ‪ ۱۴۲۸‬بــر اثــر ســکته قلـ بـی و‬‫آنچــه در ایــن میــان پیــش بینیــش را نمــی کردنــد‪ ،‬مــرگ ناگهـ ن‬
‫بــه جمــع بنــدی نرســیدن مجلــس خـ بـرگان بــر رس رهـ بـر جایگزیــن بــود کــه باعــث شــد تــا طبــق قانــون اســایس‪ ،‬شــور یا� مرکــب از‬
‫رئیســجمهور‪ ،‬رئیــس قــوه قضائیــه و یــی از فقهــای شــورای نگهبــان وظایــف رهـ بـری را بــه طــور موقــت بــه عهــده بگـ یـرد‪ .‬ت‬
‫مهم�یــن‬
‫ـو� مــردم در خیابــان هــا بــا خواســت تغیـ یـر قانــون‬‫نتیجــه مــرگ رهـ بـر کــه وضعیــت را بــه طــور کیل تغیـ یـر داد‪ ،‬تجمعــات میلیـ ن‬

‫‪116‬‬
‫اســایس و حمایــت رئیــس جمهــور منتخــب از ایــن خواســت بــود‪ .‬در ش�ایطــی کــه درگـ یـری هــای داخــی ســپاه بعــد از درگذشــت‬
‫رهـ بـر‪ ،‬ایــن نهــاد را از رسکــوب موثــر تجمعــات بازداشــته بــود‪ ،‬ادامــه تجمعــات � ســابقه خیابـ ن‬
‫ـا� باعــث شــد تــا تنهــا بــه فاصلــه‬ ‫ب‬
‫چهــار مــاه‪ ،‬شــورای موقــت رهـ بـری تــن بــه برگ ـزاری رفرانــدوم ‪ ۱۱‬دی ب ـرای تغیـ یـر حکومــت بدهــد‪.‬‬

‫البتــه مطابــق قانــون اســایس جمهــوری اســامی‪ ،‬شــورای ســه نفــره نمــی توانســت دســتور اج ـرای برگ ـزاری رفرانــدوم بدهــد مگــر‬
‫گ‬
‫اینکــه ســه چهــارم اعضــای مجمــع تشــخیص مصلحــت نظــام بــه آن رای داده باشــند‪ ،‬ویل اعضــای مجمــع هــم‪ ،‬چنــان از گسـ تـرد�‬
‫تجمعــات مــردم ترســیده بودنــد کــه زیــر فشــار خیابــان هــا برگـزاری رفرانــدوم را تاییــد کردنــد‪ .‬همـ ی ن‬
‫ـ� رفرانــدوم بــود کــه بــه رئیــس‬
‫جمهــور اختیــار تشــکیل مجلــس موسســان‪ ،‬انحــال نهادهــای حکومـ تـی ســابق و اداره کشــور را تــا زمــان تشــکیل نهادهــای جایگزیــن‬
‫را هــم داد‪.‬‬

‫در میــان مــدارک آرشــیو شــده در زمــان مســئولیت تیــم فعــی در ریاســت جمهــوری‪ ،‬کیل گ ـزارش محرمانــه هــم وجــود دارد کــه‬
‫در دوران میــان روی کار آمــدن رئیــس جمهــور جدیــد تــا برگ ـزاری رفرانــدم‪ ،‬از تحــوالت مرتبــط بــا تغیـ یـر حکومــت تهیــه شــده و‬
‫اغلبشــان هــم بــا امضــای خــود مــن ب ـرای رئیــس جمهــور رفتــه اســت‪.‬‬
‫بایــد از اداره حقـ ق‬
‫ـو� استفســار کنــم ببینــم اگــر بخواهــم در مــورد ماجراهــای منتهــی بــه تغیـ یـر حکومــت کتــاب بنویســم‪ ،‬در چــه‬
‫حــد مــی توانــم از مــدارک محرمانــه آرشــیو ریاســت جمهــوری اســتفاده کنــم‪.‬‬

‫‪117‬‬
 ‫فصل دوازدهم‬
‫اعالم موجودیت گروه‬
‫نژادپرست مسلح در تهران‬

‫‪118‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۵‬خرداد ‪ ۵ /‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫در همــان ابتــدای جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬رئیــس جمهــور توصیــه مــی کنــد کــه امــروز «حـ تـی اگــر از آســمان ســنگ ببــارد دربــاره‬
‫موضوعــات امنیـ تـی بحــث نکنیــم!» مــی گویــد بایــد راجــع بــه بســیاری از موضوعــات دیگــر هــم در هیــأت دولــت تصمیــم گـ یـری‬
‫شــود کــه از هفتــه هــا پیــش بــه خاطــر بــه درازا کشــیدن بحــث هــای مرتبــط بــا امنیــت معطــل مانــده اســت‪ .‬آقــای امیـ نـی مــی گویــد‬
‫قبــل از جلســه از وزرای امنیـ تـی خواســته تــا گ ـزارش هــای خــود در مــورد ناآرامــی هــای هفتــه پیــش را ب ـرای همــه اعضــای دولــت‬
‫بفرســتند ویل الزم اســت در جلســه امــروز بــه بحــث هــای دیگــر پب�دازیــم‪.‬‬

‫موضــوع جلســه امــروز‪ ،‬پروپــوزال وزارت ورزش و جوانــان بـرای تقویــت ورزش زنــان اســت‪ .‬پروپــوزال‪ ،‬در ابتــدا یــادآوری مــی کنــد‬
‫کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بودجــه ورزش بانــوان از حــدود ‪ ۹‬درصــد بودجــه کل وزارتخانــه تجــاوز نمــی کــرد کــه مهــم تریــن‬
‫دلیلــش ایــن بــود کــه بــه علــت حساســیت هــای موجــود بــر روی پوشــش خانــم هــا‪ ،‬اساســا در اغلــب رشــتهها ورزش قهرمـ ن‬
‫ـا� زنــان‬
‫ـا� از حجــاب نــه از امــکان ش�کــت در رقابــت هــای‬ ‫موضوعیــت نداشــت‪ .‬در واقــع اغلــب زنــان ورزشــکار‪ ،‬بــه خاطــر محدودیــت نـ ش‬
‫ـو� معمــوال فعالیــت ش‬
‫ورز�‬ ‫ـا� برخــوردار بودنــد و نــه باشــگاه هــای حرفــه ای و درآمــدزا داشــتند‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬شــبکههای تلویزیـ ن‬
‫جهـ ن‬
‫ـو� یــا تبلیغــات رســانه ای کســب درآمــد کننــد و از طــرف‬‫خانــم هــا را پوشــش نمــی دادنــد تــا بتواننــد از طریــق حــق پخــش تلویزیـ ن‬
‫دیگــر تیــم هـ یـا� کــه تــوان جــذب اســپانرس یــا تبلیغــات تجــاری را داشــته باشــند هــم انگشــت شــمار بودنــد‪.‬‬

‫ـ� یــادآوری مــی کنــد کــه در زمــان حکومــت ســابق‪ ،‬گذشــته از ورزش حرفــه ای‪ ،‬در زمینــه‬ ‫پروپــوزال وزارت ورزش و جوانــان همچنـ ی ن‬
‫ـگا� هــم بودجــه تخصیــص یافتــه بــه ورزش زنــان از ســوی دولــت و شــهرداری هــا‪ ،‬قابــل مقایســه بــا ورزش مــردان نبــود‬ ‫ورزش همـ ن‬
‫ـ� روی ورزش بــه‬ ‫ـره دخـ تـران ب ـرای وقــت گذاشـ ت ن‬ ‫چــون بــا توجــه بــه دورنمــای بســیار کــم موفقیــت جهـ ن‬
‫ـا� یــا کســب درآمــد‪ ،‬انگـ ی ز‬
‫ـر نســبت بــه زنــان نداشــتند‬‫مراتــب کمـ تـر از پـران بــود‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬حـ تـی اگــر ســازمان هــای دولـ تـی و شــهرداریها نــگاه تبعیــض آمـ ی ز‬
‫– کــه اغلــب داشــتند – در اغلــب رشــته هــا تعــداد خانــم هــای متقــا�ض ثبــت نــام در ســالن هــای ش‬
‫ورز� قابــل مقایســه بــا آقایــان‬
‫نبــود‪.‬‬

‫بــا توجــه بــه محدودیــت هــای ســابق در زمینــه ورزش زنــان‪ ،‬پروپــوزال وزارت ورزش و جوانــان ایــن پیشــنهاد رادیــکال را مطــرح کــرده‬
‫کــه بودجــه ایــن وزارتخانــه در آینــده‪ ،‬بــه نســبت ‪ ۲‬بــه ‪ ۱‬بــه ورزش زنــان اختصــاص داده شــود‪ .‬ایــن وزارتخانــه‪ ،‬در دفــاع از دو برابــر‬
‫ـ� تصمیمــی‪ ،‬رفــع تدریجــی‬ ‫بــودن بودجــه مربــوط بــه زنــان در مقایســه بــا بودجــه ورزش مــردان‪ ،‬اســتدالل کــرده کــه بــدون چنـ ی ن‬
‫شــکاف میــان زنــان و مــردان در ورزش تــا یــک دهــه آینــده هــم ممکــن نخواهــد شــد‪.‬‬

‫ـر مــی داننــد و در جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬رسســخت‬ ‫منتقــدان ایــن نحــوه بودجــه بنــدی‪ ،‬ایــن نحــوه بودجــه بنــدی را تبعیــض آمـ ی ز‬
‫تریــن مخالفــت بودجــه وزارت ورزش آقــای مســعودی رئیــس هیــات مشــاوران اســت‪ .‬مــی گویــد بــا توجــه بــه اینکــه تاکنــون ‪ ۹۱‬درصــد‬
‫بودجــه وزارت ورزش و جوانــان رصف مــردان مــی شــده‪ ،‬ســهم ‪ ۲‬بــه ‪ ۱‬بودجــه ورزش زنــان بــه معـ نـی آن اســت کــه بودجــه آقایــان‪،‬‬
‫ـران فعــی کاهــش پیــدا کنــد و ایــن بــه معـ نـی محــروم شــدن تعــداد بســیاری از پرسهــا از امکانــات ش‬
‫ورز�‬ ‫تقریبـاً بــه یــک ســوم مـ ی ز‬
‫ورز� آقایــان و خانــم هــا برابــر شــود کــه خــود همـ ی ن‬
‫ـ� کار بــه‬ ‫خواهــد بــود‪ .‬او مــی گویــد‪« :‬مــن پیشــنهاد مــی کنــم کــه بودجــه ش‬
‫معـ نـی تقریب ـاً نصــف شــدن بودجــه آقایــان اســت‪ ،‬امــا دو برابــر شــدن بودجــه خانــم هــا نســبت بــه آقایــان‪ ،‬واقع ـاً غـ یـر عادالنــه‬
‫اســت‪».‬‬

‫«غ�عادالنــه تــر از آن‪ ،‬چندیــن دهــه محرومیــت میلیــون هــا زن از ورزش هـ یـا� کــه بــه آنهــا‬
‫کارن آبراهامیــان وزیــر ورزش مــی گویــد‪ :‬ی‬
‫ف‬ ‫ف‬
‫عالقــه داشــته انــد‪ ،‬بــه خاطــر نبــودن امکانــات کا� بــوده‪ .‬حداقــل بــه یــک دهــه رسمایــه گــذاری اضــا� در ورزش بانــوان نیــاز داریــم‬
‫تــا ایــن نابرابــری‪ ،‬تــا انــدازه ای جـ بـران شــود‪».‬‬

‫آقــای مســعودی بــر نظــرش پافشــاری مــی کنــد‪« :‬یــک ســوم کــردن بودجــه ورزش آقایــان بــه معـ نـی ایــن اســت کــه در بســیاری از‬
‫رشــته هــای قهرمـ ن‬
‫ـا� کــه االن در آســیا یــا دنیــا مــدال مــی یگ�یــم‪ .‬در ســال هــای آینــده هیــچ موفقیـ تـی نخواهیــم داشــت چــون پــول‬
‫ورز� بکنیــم‪ .‬ایــن تغیـ یـر‪ ،‬آبــروی کشــور را هــم در مجامــع ش‬
‫ورز� دنیــا مــی بــرد‪ ».‬خانــم آبراهامیــان‬ ‫کا� نداریــم خــرج تیــم هــای ش‬ ‫ف‬

‫‪119‬‬
 ‫ـید� شــود‪ .‬از ورزش مــردان بیشـ تـر مــدال جهـ ن‬ ‫گ‬
‫ـا� کســب مــی کنــد‪ .‬مثــال‬ ‫مــی گویــد اطمینــان دارد کــه ورزش زنــان‪ ،‬اگــر بــه آن رسـ‬
‫رشــته هـ یـا� مثــل قایقـر نا�‪ ،‬یت�انــدازی‪ ،‬شمشـ یـربازی‪ ،‬فوتســال‪ ،‬پرتــاب دیســک‪ ،‬پرتــاب وزنــه‪ ،‬تکوانــدو‪ ،‬کاراتــه‪ ،‬ووشــو یــا وزنهـ بـرداری‬
‫ـ� الملــی داشــته انــد و در بعـ ضـی مــوارد‪،‬‬ ‫را مــی زنــد کــه بــا وجــود محدودیــت پوشــش و رقابــت در ش�ایــط نابرابــر‪ ،‬مــدال هــای بـ ی ن‬
‫در رقابــت هــای جهـ ن‬
‫ـا� نتایجــی بهـ تـراز تیــم هــای مــردان را کســب کــرده انــد‪.‬‬

‫وزیــر کشــور بــا آقــای مســعودی موافــق اســت و هشــدار مــی دهــد کــه مســاله ورزش‪ ،‬ابعــاد امنیـ تـی هــم دارد‪« :‬مثـا ً فــرض کنیــد‬
‫اگــر مــا بــه خاطــر کمبــود بودجــه ب ـرای ورزش آقایــان‪ ،‬نتوانیــم بــه فدراســیون فوتبــال امکانــات بدهیــم چــه نارضایـ تـی اجتماعــی‬
‫گ‬
‫بــزر� در میــان جوانــان ایجــاد مــی کنــد؟» تاکیــد مــی کنــد کــه مخالفـ تـی بــا افزایــش شــدید بودجــه ورزش خانــم هــا نــدارد امــا فکــر‬
‫مــی کنــد کــم شــدن شــدید بودجــه ورزش آقایــان بحـران امنیـ تـی ایجــاد مــی کنــد‪« :‬ایــن کاهــش باعــث مــی شــود کــه طیــف وســیعی‬
‫از پـران کــه بــه ورزش هــای گوناگــون عالقــه دارنــد‪ ،‬در ش�ایطــی کــه کشــور در معــرض خطــر امنیـ تـی اســت‪ ،‬بــه شــدت از دولــت‬
‫عصبـ ن‬
‫ـا� شــوند‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور بحــث را جمــع مــی کنــد ومــی گویــد هــم وزیــر ورزش و هــم وزیــر کشــور درســت مــی گوینــد‪ .‬یــادآوری مــی کنــد‬
‫خــط قرمــز دولــت در بودجــه بنــدی هــای ایــن بــوده کــه حتم ـاً اگــر بــه بودجــه بخـ شـی از یــک وزارتخانــه اضافــه مــی کنیــم‪ ،‬از‬
‫بودجــه بخــش دیگــری از همــان وزارتخانــه کــم کنیــم تــا بــار مــایل اضافــه بـرای دولــت ایجــاد نشــود‪ .‬بــا وجــود ایــن معتقــد اســت‬
‫«مــی تــوان در ایــن مــورد اســتثناً قائــل شــد»‪ .‬رئیــس جمهــور پیشــنهاد مــی کنــد بــا توجــه بــه اهمیــت موضــوع‪ ،‬کار‪-‬گروهــی از‬
‫کارشناســان وزارت ورزش و جوانــان و ســازمان برنامــه و بودجــه بـرای بازنگــری بودجــه فدراســیون هــا تشــکیل شــود و بکوشــد تــا در‬
‫کنــار افزایــش جــدی در بودجــه ورزش بانــوان ‪-‬بــه گونــه ای کــه حتمــا از بودجــه ورزش آقایــان بیشـ تـر باشــد‪ -‬راه هـ یـا� بـرای جلوگـ یـری‬
‫از کاهــش بودجــه فدراســیون هــای ش‬
‫ورز� آقایــان پیــدا کنــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور تاکیــد مــی کنــد کــه مجبوریــم منابــع بودجــه ای جدیــدی را ب ـرای بخــش ورزش پیــدا کنیــم و ادامــه مــی دهــد‪:‬‬
‫«البتــه باتوجــه بــه آزادشــدن بودجــه هــا� کــه در زمــان جمهــوری اســامی رصف ده هــا موسســه عظیــم تبلیغـ ت‬
‫ـا� و صدهــا پــروژه‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫ایدئولوژیــک مرتبــط بــا جوانــان مــی شــد و دیگــر نمــی شــود‪ ،‬تأمـ یـ� ایــن منابــع جدیــد یغ�ممکــن نیســت‪».‬‬

‫قـرار مــی شــود خانــم آبراهامیــان و خانــم ســامی رئیــس ســازمان برنامــه و بودجــه‪ ،‬در ارسع وقــت کار گــروه پیشــنهادی آقــای امیـ نـی‬
‫را تشــکیل دهنــد‪ .‬البتــه بعــد از بــه نتیجــه رســیدن کار گــروه‪ ،‬پیشــنهاد آن بایــد بـرای تصویــب نهـ یـا� و رأی گـ یـری بــه هیــأت دولــت‬
‫ارائــه شــود کــه تــا زمــان تشــکیل مجلــس‪ ،‬بــه طــور اضطـراری وظیفــه قانــون گــذاری را هــم انجــام مــی دهــد‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۶‬خرداد ‪ ۶ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫تمام صبح به مطالعه گزارش های رسیده از وزارتخانه های مختلف می گذرد‪.‬‬

‫یــی از گـزارش هــا‪ ،‬از وزارت بهداشــت اســت کــه البتــه ربطــی بــه علمکــرد و سیاســتگذاری هــای ایــن وزارتخانــه نــدارد‪ .‬امــا توصیــف‬
‫جالــی از تنــش هــای ایجــاد شــده در برخــی از بیمارســتان هــا و مراکــز درمـ ن‬
‫ـا� در طــول مــاه رمضــان اســت‪.‬‬ ‫ب‬
‫ـرخانه و غذاخــوری بیمارســتان هــا بــاز بــوده و عــاوه بــر بیمــاران‪ ،‬بـرای مــرف پرســنل درمـ ن‬
‫ـا� هــم غــذا و‬ ‫از آغــاز ایــن مــاه‪ ،‬آشـ پ ز‬
‫ـا� موجــب ایجــاد تنــش‬ ‫ـ� وضعیــت در بســیاری از بیمارســتان هــا و مراکــز درمـ ن‬ ‫ـید� عرصــه کــرده اســت‪ .‬بنابــر گ ـزارش‪ ،‬همـ ی ن‬ ‫نوشـ ن‬
‫ـ� مــی زنــد کــه درصــد روزه داران در میــان پرســنل درمـ ن‬
‫ـا�‪،‬‬ ‫هـ یـا� میــان اک�ث یــت پرســنل بــا اقلیــت روزه دار شــده اســت‪ .‬گـزارش تخمـ ی ن‬
‫ـ� از ‪ ۲۰‬درصــد تجــاوز نمــی کنــد ویل کارگ ـران بیمارســتانها حداقــل نصفشــان روزه مــی یگ�نــد کــه خواســتار رعایــت‬ ‫بــه طــور میانگـ ی ن‬
‫وضعیــت خــود از ســوی مدیریــت بیمارســتانها و نـ ی ز‬
‫ـر افـرادی کــه روزه نمــی یگ�نــد هســتند‪.‬‬

‫‪120‬‬
‫بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬بــه نوشــته گ ـزارش پرســنل روزه دار گلــه منــد هســتند کــه در هــوای نســبتاً گــرم خــرداد (در بســیاری از مناطــق‬
‫ـتا� اســت) مشــاهده آشــامیدن همــکاران در ســاعات اداری آنهــا را آزار مــی دهــد و بــه ویــژه‪،‬‬ ‫ایـران‪ ،‬از نیمــه خــرداد هــوا تقریبـاً تابسـ ن‬
‫ـا� برایشــان فراهــم شــود کــه بــه انــدازه وقــت نهــار ســایرین اسـ تـراحت کننــد‪ .‬بــه نظــر مــی رســد‬ ‫مایلنــد کــه در موقــع ظهــر‪ ،‬امکانـ ت‬
‫ـا� کــه شــاهد تنــش میــان پرســنل روزه دار و بقیــه بــوده‪ ،‬مدیـران کوشــیده انــد بــا راهکارهـ یـا� مــوردی‬ ‫کــه در بســیاری از مراکــز درمـ ن‬
‫از قبیــل توصیــه بــه رعایــت همــکاران روزه دار از ســوی بقیــه وضعیــت را کنـ تـرل کننــد‪ .‬حـ تـی بعـ ضـی از آنهــا‪ ،‬در حــدی کــه فضــای‬
‫بیمارســتان اجــازه مــی داده بــه درخواســت روزه داران بـرای اختصــاص فضــای اسـ تـراحت در هنــگام ظهــر ترتیــب اثــر داه انــد‪ ،‬ویل‬
‫ـکا� را فراهــم کننــد‪.‬‬‫ـ� امـ ن‬
‫فضــای اغلــب بیمارســتان هــا و درمانــگاه هــا‪ ،‬کوچــک تــر از آن اســت کــه بتواننــد چنـ ی ن‬

‫ـا�‪ ،‬گروهــی از پرســنل روزه دار حـ تـی خواســتار بســته مانــدن غذاخــوری‬ ‫جالــب ایــن اســت کــه طبــق گـزارش‪ ،‬در برخــی از مراکــز درمـ ن‬
‫هــا و بوفــه هــا در طــول مــاه رمضــان بــوده انــد کــه طبیعتـاً‪ ،‬مدریــت ایــن مراکــز زیــر بــار نرفتــه انــد‪.‬‬

‫حــوایل ســاعت یــک و نیــم بعــد از ظهــر ‪ ،‬هنــوز خوانــدن گـزارش هــا تمــام نشــده کــه خـ بـر از یــک فاجعــه جدیــد مــی رســد‪ .‬یــک‬
‫عملیــات انتحــاری جدیــد! ایــن بــار‪ ،‬محــل انفجــار هتــی در رشــت بــوده و ‪ ۳‬کشــته و ‪ ۸‬زخمــی بــر جــای گذاشــته‪ .‬خــود بمــب گــذار‬
‫انتحــاری هــم در جــا کشــته شــده اســت‪.‬‬
‫خــری تکمیــی‪ ،‬یــی از کشــته شــدگان را هتــل داری فرانســوی معـ ف‬
‫ـر� مــی کنــد کــه بـرای بــرریس امــکان رسمایــه گــذاری در گیــان‬ ‫ب‬
‫ن‬
‫بــه ای ـران آمــده بــوده‪ .‬تــا آنجــا کــه بــه خاطــر دارم‪ ،‬ایــن فرانســوی نــه تنهــا اولـ یـ� شــهروند خارجــی اســت کــه در ای ـران هــدف‬
‫ـ� رسمایــه گــذاری اســت کــه در دهــه هــای اخـ یـر در ایـران کشــته مــی شــود‪ .‬حـ تـی‬
‫بمــب گــذاری انتحــاری قـرار مــی گـ یـرد‪ ،‬کــه اولـ ی ن‬
‫در زمــان جمهــوری اســامی هــم بــا وجــود تمــام کارشـ ن‬
‫ـک� هـ یـا� کــه در مقابــل رسمایــه گــذاری خارجــی مــی شــد‪ ،‬اتفــاق مشــابهی‬
‫نیفتــاده بــود‪.‬‬

‫بالفاصلــه بعــد از انفجــار‪ ،‬بیانیــه فداییــان اســام منتـ شـر مــی شــود کــه از همــه رســتوران داران مــی خواهــد بیانیــه ایــن گــروه قبــل‬
‫بگ�نــد»‪ .‬بیانیــه تأکیــد مــی کنــد کــه ایــن گــروه‪ ،‬همــان طــور کــه پیشـ تـر هشــدار داده تمــام اماکــن عرضــه‬ ‫از مــاه رمضــان را «جــدی ی‬
‫ت‬
‫کننــده نوشــابه الــکیل در طــول ایــن مــاه را بــه عنــوان هــدف عملیــا� تلقــی مــی کنــد‪ .‬از بیانیــه شــان ظاهـرا بــر مــی آیــد کــه رســتوران‬
‫هتــل‪ ،‬در هنــگام ظهــر مـ شـروب عرصــه مــی کــرده اســت‪ .‬ویل مــن بــه شــدت شــک دارم کــه ایــن‪ ،‬تمــام حقیقــت باشــد‪.‬‬

‫کمــی عجیــب بــه نظــر مــی رســد کــه تروریســت‪ ،‬بـرای کشـ ت ن‬
‫ـ� ‪ ۳‬نفــر آدم در یــک رســتوران نســبتاً خلــوت ‪ -‬گـ یـرم کــه مـ شـروب عرضــه‬
‫مــی کــرده‪ -‬خــودش را منفجــر کــرده باشــد‪ .‬مــن نگرانــم کــه هــدف اصــی‪ ،‬زدن رسمایــه گــذار فرانســوی بــوده باشــد‪.‬‬

‫ج�ان ناپذیری خواهد داشت‪.‬‬ ‫اگر ایران را به لحاظ ی ز‬

‫ف�ییک برای فعاالن اقتصادی خارجی ناامن کنند‪ ،‬برای کشور تبعات ب‬

‫سه شنبه ‪ ۱۷‬خرداد ‪ ۷ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫روز کاری‪ ،‬بــا یــک خـ بـر بــد جدیــد ش�وع مــی شــود‪ .‬ســید احمــد ربیعــی‪ ،‬از واعظــان مذهـ بـی معــروف زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا‬
‫ـدرو� بــود کــه در گذشــته‪ ،‬مرتبــت‬
‫ـخ�انان تنـ ی‬‫شــلیک گلولــه یــک مــرد مســلح در روز روشــن تــرور شــده اســت‪ .‬آقــای ربیعــی‪ ،‬از سـ ن‬
‫در برنامــه هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� حــا�ض مــی شــد و بــه بیــان نظـرات عجیــب و غریــب در زمینــه هــای مختلــف (بــه ویــژه مســائل مرتبــط‬
‫بــا زنــان) شــهرت داشــت‪.‬‬

‫بالفاصلــه بعــد از تــرور ربیعــی‪ ،‬بیانیــه گروهــی کــه خــود را «میهــن آریـ یـا�» مــی نامــد منتـ شـر مــی شــود کــه مســئولیت ایــن اقــدام را‬
‫بــه عهــده مــی یگ�نــد‪ .‬در میــان همــه مکافــات هــا‪ ،‬فقــط «میهــن آریـ یـا�» را کــم داشــتیم! در بیانیــه شــان‪ ،‬خــود را وارث «افتخــارات‬
‫ـ� رفتــه انــد و خــود را موظــف بــه «احیــای‬ ‫ام�اطــوری هخامنـ شـی» دانســته انــد کــه «بــا آمــدن مســلمان هــا بــه ای ـران» از بـ ی ن‬ ‫پ‬

‫‪121‬‬
 ‫عظمــت دوران پیــش از اســام» دانســته انــد‪ .‬دولــت را متهــم کــرده انــد کــه بــا «بــه شــیوه ای ســوال برانگـ ی ز‬
‫ـر بــا مســلمانان هــای‬
‫تنــدرو مــدارا مــی کنــد» و اعــام کــرده انــد کــه از ایــن بــه بعــد‪« ،‬بــه مقابلــه بــه مثــل در برابــر اقدامــات تروریســت هــا خواهنــد‬
‫پرداخــت»‪ .‬صادرکننــدگان بیانیــه‪ ،‬البتــه در بیانــه شــان اشــاره ای بــه قتــل پنــج روز پیــش عضــو ســابق بســیج در مغــازه اش نکــرده‬
‫انــد کــه اگــر بــه آنهــا مرتبــط نباشــد‪ ،‬یعـ نـی بــه فاصلــه کمـ تـر از یــک هفتــه‪ ،‬دو اقــدام تروریسـ تـی نامرتبــط علیــه وابســتگان حکومــت‬
‫ســابق انجــام شــده اســت‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد و مــی خواهــد بــه اتاقــش بــروم‪ .‬رئیــس جمهــور هــم ماننــد مــن نگـران اســت کــه فداییــان اســام‪،‬‬
‫تعمــدا رسمایــه گــذار ژاپـ نـی را هــدف گرفتــه باشــند و حضــور او در میــان مشـ تـریان رســتور نا� کــه هــدف بمــب گــذاری قـرار گرفتــه‬
‫ـاد� نباشــد‪ .‬مــی گویــد‪« :‬زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه تأثـ یـر منفــی سیاســت هــای حکومــت بــر درآمــد توریســم و رسمایــه‬ ‫تصـ ف‬
‫گــذاری خارجــی انتقــاد مــی کردیــم‪ .‬ایــن طــور کــه وضــع دارد پیــش مــی رود‪ ،‬مــی ترســم وضعیتمــان از گذشــته هــم بدتــر شــود‪».‬‬
‫ـ� مــی افتــد را بـرای رسمایــه گــذاری یــا حـ تـی‬
‫مــی پرســد‪« :‬کــدام آدم عاقــی کشــوری کــه هــر روز در خیابــان هایــش جنــازه روی زمـ ی ن‬
‫گردشــگری انتخــاب مــی کنــد؟»‬

‫ســعی مــی کنــم دلداریــش بدهــم‪« :‬موافقــم کــه توریســم لطمــه مــی خــورد‪ .‬امــا رسمایــه گــذار خارجــی بــه دنبــال ســود اســت‪.‬‬
‫ف�یــی بــه ایـران بیایــد تــا نگـران تروریســت هــا باشــد‪ ».‬رئیــس جمهــور بدبـ ی ن‬
‫ـ� تــر‬ ‫مجبــور نیســت بـرای فعالیــت اقتصــادی بــه طــور ی ز‬
‫ـ� ش�ایطــی‪،‬‬ ‫از اینهاســت‪« :‬مــن کــه مثـا ً رئیــس جمهــور ایــن مملکتــم‪ ،‬مطمـ ئ ن‬
‫ـ� نیســتم کــه حاصــل رسمایــه گــذاری در ایـران در چنـ ی ن‬
‫بــا یــک انفجــار بــه هــوا نــرود؛ آن رسمایــه گــذار خارجــی کــه جــای خــود دارد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬البتــه هســتند ش�کــت هــای بیمــه‬
‫ـ� ش�ایــط هــم پوشــش بیمــه ای الزم را بـرای ش�کــت هـ یـا� کــه بخواهنــد در ایـران فعــال باشــند‬ ‫ای در دنیــا کــه حا�ض نــد در همـ ی ن‬
‫فراهــم کننــد‪ ،‬امــا در صــورت ادامــه ناآرامــی‪ ،‬هزینــه ایــن پوشــش بیمــه ای چنــان بــاال مــی رود کــه پرداختــش بــه رصفــه نخواهــد‬
‫بــود‪».‬‬

‫آقــای امیـ نـی از طــرف دیگــر‪ ،‬نگـران اعــام بــه کار یــک گــروه تروریسـ تـی جدیــد اســت و مــی ترســد گــروه هــای تروریسـ تـی رقیــب‪ ،‬در‬
‫انتقــام از اقدامــات همدیگــر‪ ،‬بــه طــور زنجـ یـره وار بــه عملیاتشــان ادامــه بدهنــد‪ .‬بــه رئیــس جمهــور یــادآوری مــی کنــم کــه اســم‬
‫ـا� اســت‪« :‬نامشــان حــال و هــوای نژادپرســتانه دارد و مــی‬‫ایــن گــروه تروریسـ تـی جدیــد یعـ نـی «میهــن آریــا�» هــم یــک نگـر نا� اضـ ف‬
‫ی‬
‫توانــد بــه تنــش هــای قومــی در کشــور دامــن بزنــد‪ ».‬رئیــس جمهــور مســتاصل تاییــد مــی کنــد‪« :‬ده هــا ایــن جماعــت نـژاد پرســت‬
‫‹آریـ یـا�› روی شــبکه هــای اجتماعــی فعــال بودنــد و بــه همــه فحــش مــی دادنــد‪ .‬چــه کــی فکــرش را مــی کــرد کــه یــک روز بایــد‬
‫آنهــا را در خیابــان هــم جــدی گرفــت؟»‬

‫مــی گویــم شــاید هــم ماجـرا خیــی جــدی نباشــد‪« :‬بــه هــر حــال پشــت اســامگراهای انتحــاری‪ ،‬چنــد دهــه تجربــه تروریسـ تـی گــروه‬
‫هــای مشــابه در خــاور میانــه وجــود دارد‪ .‬امــا مــی گراهــای افراطــی منطقــه تجربــه مشــابهی ندارنــد‪ .‬بعیــد اســت کــه مثــا اهــل‬
‫ـ� تــر از مــن اســت‪« :‬پنــج روز پیــش کــه یــک بســیجی ســابق را کشــتند‪،‬‬ ‫عملیــات انتحــاری باشــند‪ ».‬رئیــس جمهــور بــاز هــم بدبـ ی ن‬
‫قاتــل طــرف را بــا چاقــو زده بــود‪ .‬ویل شــما فکــرش را مــی کردیــد کــه انــدیک بعــد گروهــی بــا نــام نژادپرســتانه‪ ،‬در خیابــان از ســاح‬
‫ـ�‬ ‫ـ� باشــم‪« :‬توجــه داشــته باشــد کــه هنــوز مطمـ ئ ن‬
‫ـ� نیســتیم کــه چنـ ی ن‬ ‫گــرم اســتفاده کنــد؟» کمــاکان ســعی مــی کنــم خــوش بـ ی ن‬
‫گروهــی اساســا وجــود داشــته باشــد‪ .‬شــاید داســتان‪ ،‬بیــش از ایــن نباشــد کــه یــک نفــر از جـ یـا� اســلحه تهیــه کــرده و یــی را کشــته‬
‫و بعــد هــم بــه نــام ‹میهــن آریـ یـا�› بیانــه داده‪ .‬بایــد منتظــر جمــع بنــدی وزارت اطالعــات باشــیم‪».‬‬

‫همــه اینهــا را مــی گویــم ویل تــه دلــم خــوش بـ ی ن‬

‫ـ� نیســت‪ .‬رئیــس جمهــور هــم اصــا بــه نظــر نمــی رســد از حــرف هایــم متقاعــد‬
‫شــده باشــد‪.‬‬

‫‪122‬‬
 ‫چهارشنبه ‪ ۱۸‬خرداد ‪ ۸ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫در عربســتان ســعودی‪ ،‬تروریســت هــا یــک بــار دیگــر «کانــال ســلمان»‪ ،‬راه بآ� وصــل کننــده خلیــج فــارس در شــمال و دریــای عــرب‬
‫در جنــوب شــبه جزیــزه عربســتان‪ ،‬را هــدف گرفتــه انــد‪ .‬ایــن پنجمـ ی ن‬
‫ـ� حملــه ای اســت کــه در دو ســال اخـ یـر علیــه ایــن کانــال بآ�‬
‫ـر بــوده اســت‪.‬‬ ‫انجــام شــده و ظاهـرا مخــرب تریــن آنهــا نـ ی ز‬

‫تروریســت هــا‪ ،‬بعــد از درگـ یـر شــدن بــا ین�وهــای نظامــی محافــظ کانــال در حــوایل مــرز جنــوب ش� ق� عربســتان بــا یمــن‪ ،‬یــک کامیــون‬
‫مــواد منفجــر بســیار قــوی را بــه تأسیســات انتقــال و شـ یـرین کــردن آب کانــال کوبیــده انــد‪ .‬انفجــار بــه تخریــب کامــل ایــن تاسیســات‬
‫خ�گ ـزاری هــا‪ ،‬حداقــل ‪ ۷۵‬نفــر از مجمــوع ‪۱۲۰‬‬ ‫منجــر شــده و حــدود ‪ ۸۰‬مـ تـر از دیــواره کانــال را هــم تخریــب کــرده‪ .‬بــه گ ـزارش ب‬
‫پرســنل فـ نـی و نظامــی حــا�ض در محــل انفجــار کشــته شــده انــد‪.‬‬

‫ایــن انفجــار در حــایل رخ داده کــه در پ� حمــات مکــرر القاعــده بــه کانــال ســلمان‪ ،‬در اطـراف تمــام تأسیســات متصــل بــه ایــن کانــال‬
‫ین�وهــای نظامــی مســتقر شــده اســت‪ .‬کانــال ســلمان‪ ،‬یــی از طــرح هــای بلنــد پروازانــه عربســتان در دهــه هــای اخـ یـر بــوده کــه از‬
‫خلیــج فــارس (نزدیــی قطــر) وارد عربســتان مــی شــود‪ ،‬از بیابــان بــزرگ ربــع الخــایل در جنــوب ش� ق� ایــن کشــور مــی گــذرد و نهایتـاً‬
‫پــس از ورود بــه خــاک یمــن (نزدیــی مــرز مشـ تـرک یمــن و عمــان) بــه دریــای عــرب در جنــوب شــبه جزیــره عربســتان مــی رســد‪.‬‬

‫در رستــارس ایــن کانــال بآ� ‪ ۹۵۰‬کیلومـ تـری‪ ،‬کانــال هــای فرعــی ایجــاد شــده کــه بــه دریاچــه هــای مصنوعــی متصــل هســتند و در کنــار‬
‫هــر دریاچــه نـ ی ز‬
‫ـر‪ ،‬یــک نـ یـروگاه اتمــی ســاخته شــده اســت‪ .‬در واقــع‪ ،‬مجموعـاً ‪ ۱۰‬نـ یـروگاه اتمــی در امتــداد ایــن کانــال بآ� احداث شــده‬
‫کــه از زمــان اوج گـ یـری حمــات انتحــاری در عربســتان‪ ،‬محافظــت از آنهــا بــه دغدغــه امنیـ تـی بــزرگ ریــاض تبدیــل شــده اســت‪.‬‬

‫ـ� دو کشــور در‬ ‫یــی از دالیــل احــداث ایــن کانــال بآ�‪ ،‬رقابــت ریــاض و ته ـران در زمــان جمهــوری اســامی و بــاال گرفـ ت ن‬
‫ـ� تنــش بـ ی ن‬
‫خلیــج فــارس بــود‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬عربســتان مصمــم شــد تــا بــا احــداث کانــال ســلمان‪ ،‬در صــورت نیــاز از آن بـرای صــادرات نفــت‬
‫خــود بــا نفــت کــش اســتفاده کنــد و بــه ایــن وســیله‪ ،‬از تنگــه هرمــز کــه در کنـ تـرل ای ـران بــود ب� نیــاز شــود‪ .‬اگــر چــه عربســتان‬
‫درعمــل‪ ،‬هرگــز مجبــور نشــد کــه بـرای انتقــال نفــت‪ ،‬ایــن کانــال بآ� را جایگزیــن خلیــج فــارس کنــد‪ ،‬امــا بــه کانــال جدیــد بــه عنــوان‬
‫نوعــی پشــتوانه اسـ تـراتژیک در مقابــل جمهــوری اســامی ایـران نــگاه مــی کــرد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬بــه نظــر مــی رســد هزینــه هــای تأســیس‬
‫ـکا� ســاخته شــد‪ ،‬و ســپس هزینــه هــای نگهــداری از کانــال‪ ،‬بســیار فراتــر از حــد‬ ‫ایــن کانــال‪ ،‬کــه کال ً بــه وســیله ش�کــت هــای آمریـ ی‬
‫تحمــل اقتصــاد عربســتان بــوده اســت‪ .‬بــه ویــژه آنکــه بــا افزایــش حمــات القاعــده در خــارک عربســتان‪ ،‬محافظــت از کانــال ســلمان‬
‫و نـ یـروگاه هــای اتمــی اطـراف آن‪ ،‬بــه یــی از پرخــرج تریــن پــروژه هــای امنیـ تـی تاریــخ ایــن کشــور تبدیــل شــده اســت‪.‬‬

‫القاعــده‪ ،‬تاکنــون بــه طــور مشــخص پــروژه هــای بســیار بــزرگ عربســتان ســعودی را در زمینــه هــای گوناگــون هــدف قـرار داده ودر‬
‫آســیب رســاندن یــا حـ تـی منهــدم کــردن برخــی از آنهــا نـ ی ز‬
‫ـر موفقیــت هـ یـا� داشــته اســت‪.‬‬

‫بــزرگ تریــن موفقیــت القاعــده علیــه ایــن نــوع پــروژه هــا‪ ،‬منفجــر کــردن پــل «ملــک ســلمان» در ســال ‪ ۲۰۴۶‬بــود کــه عربســتان را بــه‬
‫مــر متصــل مــی کــرد‪ .‬ایــن پــل عظیــم‪ ،‬کــه بــر روی دریــای رسخ کشــیده شــده بــود و دو قــاره آســیا و آفریقــا را بــه هــم متصــل‬
‫گ‬
‫مــی کــرد‪ ،‬تــا قبــل از اوج گـ یـری عملیــات القاعــده در عربســتان تأثـ یـرات بــزر� بــر مبــادالت عربســتان بــا قــاره آفریقــا داشــت و منافــع‬
‫اقتصــادی قابــل توجهــی را بـرای هــر دو طــرف بــه همـراه داشــت‪.‬‬

‫اگــر چــه حملــه ســال ‪ ۲۰۴۶‬نتوانســت پــل را بــه کیل غـ یـر قابــل اســتفاده کنــد ومنطقــه تخریــب شــده بعــد از ‪۱۱‬مــاه بازســازی شــد‪،‬‬
‫امــا بــه نظــر مــی رســد کــه بــا افزایــش قابــل توجــه ریســک امنیـ تـی‪ ،‬ایــن پــل اهمیــت ســابق خــود را از دســت داده اســت‪.‬‬

‫‪123‬‬
 ‫پنجشنبه ‪ ۱۹‬خرداد ‪ ۹ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز‪ ،‬تمــام وقــت در حــال جمــع آوری گـزارش هــای مربــوط بــه مراســم مذهـ بـی چهارشــنبه شــب هســتم‪ .‬دیشــب‪ ،‬در مســاجد‬
‫و زیارتــگاه هــای مختلــف‪ ،‬مراســم شــب اول احیــا (شــب ‪ ۱۹‬رمضــان) برگـزار شــده اســت‪.‬‬

‫ـد� میــان ش�کــت کننــدگان در مراســم احیــای جاهــای مختلــف وجــود داشــته‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪،‬‬ ‫بــه وضــوح‪ ،‬نوعــی تفکیــک عقیـ ت‬
‫در جاهـ یـا� مثــل مهدیــه تهـران یــا مهدیــه بــزرگ اصفهــان‪ ،‬مراســم کامــا در ُقـ ُـرق حامیــان حکومــت ســابق بــوده و حـ تـی بعـ ضـی از‬
‫مداحــان شــناخته شــده دوران جمهــوری اســامی بــه نوحــه خـ ن‬
‫ـوا� پرداختــه انــد‪ .‬البتــه بــه وضــوح بـرای جلــب جوانــان‪ ،‬مداحــی هــا‬
‫ـر و تــوام بــا ســینه نز� هــای شــبیه رقــص برگـزار کردهانــد کــه واقعــا در برخــی مواقــع‪ ،‬مجالــس بیشـ تـر بــه‬
‫را چنــان هیجــان برانگـ ی ز‬
‫نوعــی ســالن رقــص مردانــه شــبیه بــوده تــا مراســم مذهـ بـی‪ .‬احتمــاال بــاز بـرای جلــب مخاطــب‪ ،‬حـ تـی در قســمت زنانــه مراســم هــم‪،‬‬
‫جلــوی ورود زنــان کــم حجــاب را هــم نگرفتهانــد‪ ،‬اگرچــه محــل مراســم زن هــا و مردهــا کامــا جــدا بــوده اســت‪.‬‬

‫ـن� بــه برگزاری‬‫ایــن در حــایل اســت کــه در مقابــل‪ ،‬در ســالن هــای دانشــگاه هــا یــا فرهنگرساهــای شــهرهای مختلــف‪ ،‬مذهبیــون یغ�سـ ت‬
‫ـخ� نا�‬
‫مراســم شــب احیــا بــه شــیوه ای مشــابه بــا مراســم معمــول در کلیســاها پرداختــه انــد‪ .‬مراســم ایــن عــده‪ ،‬عمدتـاً در قالــب سـ ن‬
‫هــای کوتــاه و مراســم مذهـ بـی دســتجمعی از ســوی جمعیــت زن و مــرد نشســته بــر روی صنــدیل در مجــاورت همدیگــر بــوده کــه‬
‫ـن� ایــن مراســم در مســاجد تفــاوت داشــته اســت‪.‬‬ ‫بــه کیل بــا شــکل سـ ت‬

‫ـر‪ ،‬بــه وســیله گــروه هــای متنــوع دارای تمایــات «صـ ف‬

‫ـو�‬ ‫البتــه بخــش قابــل توجهــی از مراســم برگ ـزار شــده در فرهنگرساهــا نـ ی ز‬
‫ـخ� نا� و همخـ ن‬
‫ـوا� را داشــته و بعـ ضـی دیگــر‪ ،‬تــوام بــا ح ـرکات «ســماع»‬ ‫مســلکانه» برگ ـزار شــده انــد کــه بعـ ضـی از آنهــا شــکل سـ ن‬
‫ـن� تصــوف تحــت عنــوان «عرفــان‬ ‫گونــه دســتجمعی بــوده اســت‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا بیشـ تـر حلقــه هــای مــدرن و سـ ت‬
‫هــان انحـر فا�» برخــورد امنیـ تـی مــی شــد و در نتیجــه مراسمشــان را عمدتــا مخفیانــه برگـزار مــی کردنــد‪ .‬ویل بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪،‬‬
‫مراســمی کــه ایــن جمعیــت هــا بــه طــور علـ نـی برگـزار مــی کننــد بــه طــور روزافــزون پرجمعیــت شــده اســت‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال‪ ،‬هنــوز‬
‫هــم بســیاری از ایــن فرقــه هــا‪ ،‬ترجیــح مــی دهنــد مراسمشــان را در زیارتــگاه هــای تاریخــی صوفیــان در شــهرهای مختلــف و نــه در‬
‫جاهـ یـا� ماننــد فرهنگرساهــا برگـزار کننــد‪.‬‬

‫رسانجــام آنکــه در کنــار مراســم هــواداران جمهــوری اســامی و مذهبیــون دارای گرایــش مــدرن‪ ،‬کمــاکان بخــش قابــل توجهــی از‬
‫ش�کــت کننــدگان در مراســم شــب احیــا افـراد مذهــی سـ ت‬
‫ـن� و عمدتــا یغ�ســیایس بــوده انــد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬مراســم برگـزار شــده‬ ‫ب‬
‫در حــرم امــام رضــا در مشــهد‪ ،‬حــرم حـ ضـرت معصومــه در قــم یــا شــاه عبدالعظیــم در شــهر ری‪ ،‬کام ـا ً حــال و هــوای ســن�ت‬
‫داشــته و نــه در آنهــا از مداحــی هــای تداعــی کننــده زمــان جمهــوری اســامی خـ بـری بــوده و نــه اینکــه حــال و هــوای مراســم‬
‫فرهنگرساهــا و دانشــگاه هــا وجــود داشــته اســت (هرچنــد بســیاری از زنــان حجــاب هــای مختــر در حــد رورسی هــای نــازک بــه‬
‫رس داشــته انــد)‪.‬‬

‫در مجمــوع‪ ،‬بــه نظــر مــی رســد کــه دیشــب در کل کشــور‪ ،‬صدهــا ه ـزار نفــر در مراســم مختلــف شــب احیــا ش�کــت کــرده انــد‪.‬‬
‫واضــح اســت کــه بــا وجــود ســکوالر شــدن حکومــت در ای ـران‪ ،‬اشــکال متنــوع مذهــب هنــوز در بخــش قابــل توجهــی از جامعــه‬
‫ـ� محدودیــت هــای زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اقشــار‬ ‫ـ� رفـ ت ن‬ ‫حضــور جــدی دارد‪ .‬حـ تـی اغـراق آمـ ی ز‬
‫ـر نیســت اگــر گفتــه شــود کــه بــا از بـ ی ن‬
‫جدیــدی از جامعــه امــکان حضــور در مراســم مذهـ بـی یــا شــبه – مذهـ بـی را یافتــه انــد کــه در گذشــته امــکان یــا تمایــل بــه حضــور‬
‫در مراســم سـ ت‬
‫ـن� را نداشــته انــد‪.‬‬

‫بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬شــاید خیــی از خانــم هـ یـا� کــه دیشــب بــدون حجــاب و بــدون تفکیــک جنسـ ت‬
‫ـی� بــر روی صنــدیل ســالنهای‬
‫فرهنگرساهــای نشســتند تــا بــه زمزمــه دعاهــای مذهـ بـی پب�دازنــد‪ ،‬امــکان نداشــت در گذشــته بــا پــای بــدون کفــش روی فــرش مســاجد‬
‫ـخ� نا� هــای روحانیــون محافظــه کار گــوش کننــد‪.‬‬
‫زنانــه ومردانــه بنشــینند تــا بــه نوحــه هــای پــررسو صــدا یــا سـ ن‬

‫‪124‬‬
 ‫جمعه ‪ ۲۰‬خرداد ‪ ۱۰ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫دا� سارا‪ ،‬پدر و مادر خودم و خواهر و شوهرخواهرم شام مهمان باشند‪.‬‬
‫امروز قرار است مادر و ی‬

‫ســامان مــی خواهــد کــه شــام را او درســت کنــد‪ .‬مــن و ســارا هــم از خداخواســته مــی کنیــم‪ .‬کیل غــذای چیـ نـی یادگرفتــه درســت‬
‫ـری کنــد‪ .‬بــه همــه‬‫ـ� بــار اســت کــه مــی خواهــد ب ـرای کــی غـ یـر از خودمــان ســه تــا یــا دوســتان مدرســه اش آشـ پ ز‬ ‫کنــد امــا اولـ ی ن‬
‫ـ� شــود کــی بــا غذاهـ یـا� کــه مــی خواهــد درســت کنــد‬ ‫ـرد تــا مطمـ ئ ن‬
‫مهمــان هــا زنــگ مــی زنــد و مــی گویــد کــه مــی خواهــد چــه بـ پ ز‬
‫ـ� نیســتم مهمــان هــا از توضیحاتــش رسدرآورده باشــند امــا طبیعت ـاً همــه موافقــت مــی کننــد‪.‬‬ ‫مشــکیل نــدارد‪ .‬مطمـ ئ ن‬

‫مهمــان هــا کــه مــی رســند‪ ،‬ســامان ســه جــور غــذای ســاده چیـ نـی را کــه بــا شــوق و ذوق درســت کــرده رس مـ ی ز‬
‫ـر مــی آورد کــه الحــق‬
‫دا� مســن ســارا مــی گویــد کــه اصــوال ً شــب هــا شــام نمــی خــورد و امشــب هــم فقــط بـرای‬‫هــم هــر ســه تایشــان لذیــذ هســتند‪ .‬ی‬
‫بــودن بــا بقیــه بــه مهمـ ن‬
‫ـا� آمــده‪ ،‬امــا غذاهــای ســامان را ایــن قــدر دوســت داشــته کــه از هــر ســه تایشــان خــورده اســت‪ .‬بقیــه هــم‬
‫کیل تعریــف و تمجیــد مــی کننــد و پــرم طبیعتــا روی ابرهاســت!‬

‫بســاط شــام را کــه جمــع مــی کنیــم‪ ،‬مــادر ســارا از قــول یــی از دوســتانش کــه ش�کــت خدمــات توریسـ تـی دارد تعریــف مــی کنــد کــه‬
‫از ش�وع مــاه رمضــان‪ ،‬بســیاری از رســتوران هــا و هتــل هــا تهدیــد فداییــان اســام در مــورد ارائــه نکــردن مـ شـروب در طــول ایــن‬
‫مــاه را جــدی گرفتــه انــد‪ .‬بــه نقــل از دوســتش مــی گویــد حـ تـی بعــد از حملــه ســه شــنبه‪ ،‬بعـ ضـی از هتــل هــا از تــرس تروریســت‬
‫هــا ســفارش داده انــد برایشــان موقتــا منــوی جدیــد چــاپ شــود کــه در آن مـ شـروب الــکیل ذکــر نشــده باشــد‪.‬‬

‫البتــه چــون تهدیــد فداییــان اســام مشــخصاً متوجــه عرضــه مـ شـروب بــوده‪ ،‬فقــط روی همـ ی ن‬
‫ـ� مســاله تأثـ یـر گذاشــته و مانــع‬
‫ـرو� هــا در طــول ســاعات روزه داری نشــده اســت‪ .‬مــن خــودم در هفتــه هــای اخـ یـر‬ ‫فعالیــت عــادی رســتوران هــا و اغذیــه فـ ش‬
‫خیــی در ســطح شــهر نبــوده ام ویل تمــام شــواهد مختلــف حکایــت دارد کــه حداقــل در شــهرهای بــزرگ‪ ،‬اغلــب رســتوران هــا و‬
‫مش�یانشــان هــم تنهــا انــدیک نســبت بــه قبــل کاهــش یافتــه اســت‪ .‬اگــر چــه هنــوز‬‫ـرو� هــا در طــول روز بــاز هســتند و ت‬ ‫اغذیــه فـ ش‬
‫ـا� کــه روزه نیســتند هــم ســنت رســتوران‬‫بعــد از افطــار‪ ،‬بــه وضــوح بســیار بیشـ تـر از ســابق مشـ تـری دارنــد‪ ،‬انــگار کــه خیــی از کسـ ن‬
‫ـ� در رمضــان بعــد از غــروب آفتــاب را دوســت دارنــد‪.‬‬ ‫رفـ ت ن‬

‫ـن�‪ ،‬بــه خاطــر نگ ـر نا� از گسـ تـرش بیشـ تـر «روزه خــواری» از مــردم در طــول مــاه‬ ‫پــدرم مــی گویــد تعــدادی از مراجــع تقلیــد سـ ت‬
‫ـ� در ایــن مــاه صــادر کــرده انــد‪.‬‬‫رمضــان‪ ،‬فتواهــای جدیــدی را ب ـرای ســاده کــردن روزه گرفـ ت ن‬

‫ـتقتا� یکســان را از تعــدادی از مراجــع تقلیــد‬ ‫ظاه ـراً ایــن فتواهــا‪ ،‬پــس از آن صــادر شــده کــه عــده ای از مذهبیــون نگ ـران‪ ،‬اسـ ی‬
‫ـوال� بــودن روزه در ایــن موقــع از ســال‪ ،‬ســاعت روزه‬ ‫ـ� استفتایشــان آورده انــد کــه بــه خاطــر طـ ن‬ ‫مطــرح کــرده انــد‪ .‬ایــن عــده در مـ ت ن‬
‫ـوال� اســت کــه امــکان دارد بــه ســامت عــده ای صدمــه بزنــد یــا خــارج از تــوان بـ ن‬
‫ـد�‬ ‫داری در بســیاری از مناطــق ایـران خیــی طـ ن‬
‫ـخ� روزه ممکــن اســت بــه گسـ تـرش‬ ‫ـ� مبنــا گفتــه انــد از آنجــا کــه «بــا توجــه بــه ش�ایــط جدیــد کشــور سـ ت‬
‫آنهــا باشــد‪ .‬بعــد بــر همـ ی ن‬
‫ـا� کــه در صــورت نخــوردن و نیاشــامیدن از طلــوع تــا عــروب آقتــاب تحــت فشــار زیــاد‬ ‫روزه خــواری در کشــور کمــک کنــد‪ ،‬آیــا کسـ ن‬
‫ـ� کاری‬ ‫بگ�نــد؟» جالــب اســت کــه چهــار مرجــع تقلیــد سـ ت‬
‫ـن� اجــازه چنـ ی ن‬ ‫قـرار مــی یگ�نــد مــی تواننــد تعــداد ســاعات کمـ تـری روزه ی‬
‫را صــادر کــرده انــد‪.‬‬

‫حـ تـی آیــت هللا حجــازی از مراجــع تقلیــد حامــی جمهــوری اســامی‪ ،‬مشــخصاً تأکیــد کــرده کــه در زمــان هـ یـا� از ســال کــه طــول روز‬
‫ـوال� اســت‪ ،‬مــی تــوان بــه ‪ ۱۴‬ســاعت روزه داری قبــل از غــروب آفتــاب بســنده کــرد‪ .‬بــه نظــر مــی رســد نگ ـر نا� ایــن مراجــع از‬
‫طـ ن‬
‫گسـ تـرش بــه قــول آنهــا «روزه خــواری» در مــکان هــای عمومــی در دوران بعــد از جمهــوری اســامی‪ ،‬باعــث شــده تــا در مــورد احــکام‬
‫روزه انعطــاف کــم ســابقه ای را نشــان بدهنــد‪ .‬البتــه در گذشــته هــم‪ ،‬تعــدادی از مراجــع فتواهــای مشــابهی را ب ـرای مســلمانان‬
‫ســاکن شــمال آمریــکا و اروپــا – کــه در بعـ ضـی اوقــات ســال بایــد بــاالی ‪ ۱۸‬ســاعت در روز روزه مــی گرفتنــد – صــادر کــرده بودنــد‪.‬‬
‫امــا فتواهــای مشــابهی در مــورد مســلمانان ســاکن ایـران و کشــورهای همجــوار صــادر نشــده بــود‪.‬‬

‫‪125‬‬
‫این�نـ تـی محافظــه کار «مقاومــت» شــنیده و عجیــب اســت کــه همــکاران دفـ تـر‬ ‫پــدرم همــه اینهــا را در ‪ ۴-۳‬روز اخـ یـر از تلویزیــون ت‬
‫رئیــس جمهــور‪ ،‬در گـزارش هـ یـا� کــه از رســانه هــا تهیــه مــی کننــد ایــن موضــوع را از قلــم انداختــه انــد‪ .‬اغلــب همــکاران کــم تجربــه‬
‫ـا� کــه مســتقیماً بــا سیاســت یــا امنیــت رس و کار دارنــد متمرکــز شــده انــد و اهمیــت‬ ‫مــا دردفـ تـر بیــش از حــد بــر روی موضوعـ ت‬
‫کا� متوجــه نمــی شــوند‪.‬‬ ‫بســیاری از موضوعــات اجتماعــی را بــه انــدازه ف‬

‫باید یادم باشد فردا که رسکار برگردم‪ ،‬در این مورد به همکاران تذکر بدهم‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۲۱‬خرداد ‪ ۱۱ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫دیشــب‪ ،‬در نزدیــی یــک مســجد در کــرج کــه در آن مراســم عـزاداری «شــب شــهادت امــام عــی»‪ ،‬امــام اول شــیعیان برگـزار مــی‬
‫ـتگ� شــده اســت‪.‬‬
‫شــده‪ ،‬شــخیص قصــد رهــا کــردن یــک ســاک پــر از مــواد منفجــره را داشــته کــه از ســوی پلیــس دسـ ی‬
‫ـر� کــرده و گفتــه کــه قصــد داشــته بــه تـ ف‬
‫ـا�‬ ‫بــه گفتــه پلیــس کــرج‪ ،‬فــرد دســتگ� شــده خــود را عضــو گــروه «میهــن آریــا�» معـ ف‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫انفجارهــای فداییــان اســام‪ ،‬محــل برگ ـزاری ع ـزاداری را منفجــر کنــد‪.‬‬

‫ـا� کــرده نــارا�ض اســت‪ .‬ظاهـراً امیــدوار بــوده‬ ‫ـتگ�ی ایــن فــرد اطــاع رسـ ن‬
‫وزارت اطالعــات‪ ،‬از اینکــه پلیــس بــه رسعــت در مــورد دسـ ی‬
‫انــد کــه در صــورت اعـ تـراف گـ یـری رسیــع از او‪ ،‬قبــل از فرارکــردن همدســتانش آنهــا را دسـ ی‬
‫ـتگ� کننــد‪ .‬البتــه‪ ،‬نمــی دانــم تــا چــه حــد‬
‫گالیــه وزارت اطالعــات منطقــی اســت چــون حتمـاً بعــد از عــدم موفقیــت بمــب گــذار در انجــام عملیــات‪ ،‬همدســتان او احتمــال‬
‫ـتگ�یش را مــی دادنــد و احتیــاط هــای الزم را بــه عمــل مــی آوردنــد‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬وقـ تـی مامــوران اطالعـ ت‬
‫ـا� از «اعـ تـراف گـ یـری‬ ‫دسـ ی‬
‫ن‬
‫رسیــع» صحبــت مــی کننــد‪ ،‬آدم نگـران مــی شــود کــه نکنــد بــاز بــا شــکنجه زنــدا�‪ ،‬دردرس جدیــدی را ایجــاد کننــد‪.‬‬

‫ـدا� اعــام خـ بـر‪ ،‬شــبکه هــای اجتماعــی پــر از انتقــاد بــه پلیــس و دولــت مــی شــود کــه چطــور نخسـ ی ن‬
‫ـت� اقــدام‬ ‫از همــان ســاعات ابتـ ی‬
‫ث‬
‫مخالفــان جمهــوری اســامی بــه بمــب گــذاری را بــا موفقیــت کشــف و خنــی کــرده انــد امــا نتوانســته انــد جلــوی بمــب گــذاری هــای‬
‫بگ�نــد؟‬
‫متعــدد طرفــداران حکومــت ســابق را ی‬

‫مــوج انتقــاد از دولــت و پلیــس بــه رسعــت بــه بعـ ضـی از اعضــای ائتــاف «تغیـ یـر» هــم مــی رســد کــه بــه مقایســه ماجـرای دیشــب و‬
‫ـ� تــاش گــروه انتقــام‬‫بمــب گــذاری هــای فداییــان اســام مــی پردازنــد‪ .‬حــرف اصلیشــان ایــن اســت کــه در نطفــه خفــه کــردن اولـ ی ن‬
‫آریـ یـا� نشــان مــی دهــد پلیــس «اگــر بخواهــد مــی توانــد» موثرتــر بــا تروریســم برخــورد کنــد و اگــر همــان طــور کــه مواظــب امنیــت‬
‫عـزاداران بــوده از اماکــن دیگــر هــم مراقبــت مــی کــرده‪ ،‬جلــوی کشــتارهای قبــی تروریســت هــای مذهـ بـی گرفتــه مــی شــده‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد و مــی خواهــد گـزارش جمــع بنــدی انتقــادات امــروز بــه دولــت بــه پلیــس‪ ،‬عــاوه بــر او بــه بـرای‬
‫وزارت کشــور هــم فرســتاده شــود‪ .‬مــی گویــد اتهامــات مهمــی علیــه ین�وهــای امنیـ تـی مطــرح شــده و از وزیــر خواســته اســت کــه‬
‫ـخگو� جمــع بنــدی‬‫ـ� امــروز بــه ابهامــات جــواب بدهنــد‪ .‬اگــر چــه وزارت کشــور حتمـاً انتقــادات را بـرای پاسـ ی‬‫مســئوالن پلیــس همـ ی ن‬
‫مــی کنــد‪ ،‬امــا رئیــس جمهــور اعتقــاد دارد بهـ تـر اســت احتیاطــا نســخه ای از گ ـزارش دفـ تـر ریاســت جمهــوری را هــم ب ـرای وزارت‬
‫کشــوری هــا بفرســتیم‪.‬‬

‫ـاع� بعــد از فرســتاده شــدن گـزارش جمــع بنــدی واکنــش هــای ماجـرای دیشــب‪ ،‬رئیــس پلیــس تهـران در مصاحبــه بــا‬ ‫دو – ســه سـ ت‬
‫تلویزیــون توضیحــات مختــر و مفیــدی را در پاســخ بــه انتقــادات ارائــه مــی کنــد‪.‬‬

‫ـتگ�ی اعضــای فداییــان اســام موفــق نبــوده باشــد و یــادآوری مــی کنــد کــه تــا بــه‬
‫مــی گویــد ایــن طــور نبــوده کــه پلیــس در دسـ ی‬

‫‪126‬‬
‫ـتگ� شــده انــد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬اذعــان مــی کنــد کــه توفیــق پلیــس در برخــورد بــا فداییــان‬
‫حــال‪ ۶ ،‬نفــر از اعضــای ایــن گــروه دسـ ی‬
‫ف‬
‫اســام‪ ،‬کمـ تـر از حــد انتظــار بــوده اســت‪ .‬دلیــل ایــن توفیــق نــاکا� را‪« ،‬ســخت تــر» بــودن برخــورد بــا تروریســت هــای حامــی‬
‫جمهــوری اســامی مــی دانــد و مــی افزایــد‪« :‬فداییــان اســام‪ ،‬ماننــد گــروه میهــن آریـ یـا� متشــکل از تعــدادی شــهروند افراطــی‬
‫ـا� اســت کــه در طــول عمــر جمهــوری‬ ‫نیســت‪ ،‬بلکــه شــبکه ای پیچیــده از اعضــای ســابق نهادهــای حرفــه ای نظامــی و اطالعـ ت‬
‫ـا� کســب کــرده انــد‪ ».‬تأکیــد مــی کنــد اعضــای فداییــان‬ ‫اســامی‪ ،‬بــه طــور ســازمان یافتــه بــا هــم در تمــاس بــوده و تجربــه عملیـ ت‬
‫ـا� – عملیـ ت‬
‫ـا� آنهــا‪ ،‬حـ تـی از اغلــب ین�وهــای امنیـ تـی دولــت جدیــد بیشـ تـر اســت و بــه‬ ‫ـران تجربــه اطالعـ ت‬ ‫اســام کسـ ن‬
‫ـا� هســتند کــه مـ ی ز‬
‫عــاوه بـرای عملیــات خــود‪ ،‬احتمــاال ً بــه مخفــی گاه هــای اســلحه و مهمــات بــه جــای مانــده از زمــان رژیــم ســابق دسـ تـریس دارنــد‪.‬‬
‫گ‬
‫بنابرایــن‪ ،‬مقابلــه بــا عملیــات آنهــا بــه شــدت ســخت تــر از جلوگـ یـری از اقدامــات گــروه هــای آماتــوری اســت کــه بــه تــاز� تشــکیل‬
‫شــده انــد‪.‬‬

‫ـ� ارتبــاط را ذکــر نمــی کنــد و آن‪« ،‬انتحــاری بــودن» اغلــب‬ ‫کامـا ً درســت مــی گویــد‪ .‬البتــه بــه نظــرم یــک دلیــل مهــم دیگــر در همـ ی ن‬
‫ـ� علمیــات‬‫عملیــات افـراط گرایــان مذهـ بـی اســت‪ .‬ایــن جماعــت‪ ،‬بــر خــاف ســایر تروریســت هــا‪ ،‬در صــورت لــزوم خــود را در حـ ی ن‬
‫ـ� عامــل بمــب گــذاری نــاکام‬ ‫ـ� عامــل‪ ،‬برخــورد بــا آنهــا را بــه شــدت ســخت تــر مــی کنــد‪ .‬مث ـا ً همـ ی ن‬ ‫منفجــر مــی کننــد کــه همـ ی ن‬
‫دیشــب‪ ،‬اگــر عضــو فداییــان اســام بــود احتمــاال ً بــه جــای آنکــه بــه دنبــال رهــا ســاکش در یــک گوشــه و فـرار شــک برانگـ ی ز‬
‫ـر از محــل‬
‫گ‬
‫ـاد� خــود را منفجــر مــی کــرد و عــده ای راهــم بــا خــود بــه کشـ ت ن‬
‫ـ� مــی داد‪.‬‬ ‫باشــد‪ ،‬بــه سـ‬

‫اصــوال ً تجربــه ناآرامــی هــای امنیـ تـی خاورمیانــه و جاهــای دیگــر در دهــه هــای گذشــته ثابــت کــرده کــه مقابلــه بــا تروریســت هـ یـا� کــه‬
‫ـ� عملیــات بکشــند‪ ،‬از پیچیــده تریــن اقدامــات قابــل تصــور در تاریــخ نظامــی – امنیـ تـی معــارص اســت‪.‬‬ ‫حا�ض نــد خودشــان را در حـ ی ن‬

‫قابــل انــکار نیســت کــه الزمــه عملیــات انتحــاری‪ ،‬نــوع خــایص از اعتقــادات افراطــی اســت کــه جــر از طریــق مذهــب قابــل ایجــاد‬
‫نیســت‪.‬‬

‫‪127‬‬
 ‫فصل سیزدهم‬
‫چرا راست گرایان اسرائیل‬
‫به جمهوری اسالمی نیاز داشتند؟‬

‫‪128‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۲‬خرداد ‪ ۱۲ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫بیــش از ش�وع جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬حــا�ض ان در جلســه اطـراف وزرای کشــور و اطالعــات را گرفتــه انــد و در مــورد اتفاقــات هفتــه‬
‫ـد� طــول مــی کشــد تــا همــه رس جــای خودشــان برگردنــد‪.‬‬ ‫پیــش پــرس و جــو مــی کننــد‪ .‬رئیــس جمهــور کــه وارد مــی شــود مـ ت‬

‫آقــای امیـ نـی مــی گویــد‪« :‬مــی دانــم کــه همــه خانــم هــا و آقایــان نگراننــد امــا اجــازه بدهیــد رس قـرار قبــی مــان بمانیــم و عمــده‬
‫بحــث هــای امنیـ تـی را بــه شــورای عــایل امنیــت مــی واگــذار کنیــم‪ .‬کیل موضــوع بالتکلیــف داریــم کــه در نوبــت بــرریس هســتند‪».‬‬

‫ـ� دســتور جلســه‪ ،‬وضعیــت ایرانیــان بهـ یـا� در ش�ایــط جدیــد کشــور اســت‪ .‬آقــای بحریـ نـی وزیــر دادگسـ تـری در گـز ش‬
‫ار� کــه بـرای‬ ‫اولـ ی ن‬
‫ـو� مســتقیم و غـ یـر مســتقیم علیــه بهاییــان در زمــان حکومــت ســابق‬ ‫هیــات دولــت تهیــه کــرده‪ ،‬مجموعــه ای از تبعیــض هــای قانـ ن‬
‫ـ� و بخشــنامه هــای مرتبــط‬ ‫را فهرســت کــرده کــه بعـ ضـی هایشــان را مــن خــودم بـرای اولـ ی ن‬
‫ـ� بــار اســت کــه مــی شــنوم‪ .‬تعــداد قوانـ ی ن‬
‫بــه قــدری زیــاد اســت کــه بــا وجــود گذشــت ‪ ۵‬مــاه از تغیـ یـر حکومــت در ایـران‪ ،‬هنــوز همــه آنهــا لغــو نشــده انــد‪.‬‬

‫ـت� کارهـ یـا� کــه بعــد از تغیـ یـر حکومــت بــه ابتــکار شــخص آقــای بحریـ نـی صــورت گرفــت‪ ،‬تشــکیل کار‪-‬گروهــی در ایــن‬ ‫یــی از نخسـ ی ن‬
‫ـر در زمینــه هــای مختلــف بــود‪ .‬ایــن کار‪-‬گــروه بــا دعــوت از جمعــی از برجســته تریــن‬ ‫ـ� تبعیــض آمـ ی ز‬‫وزارتخانــه بـرای شناسـ یـا� قوانـ ی ن‬
‫ـر و پیشــنهاد اصالحــات بــه هیــات وزیـران‬‫ـ� تبعیــض آمـ ی ز‬ ‫اســاتید حقــوق ایـران‪ ،‬بــه طــور فـ شـرده بــه تهیــه اصالحیــه هـ یـا� بــر قوانـ ی ن‬
‫ـ� موقــت را هــم بــر عهــده دارد‪.‬‬ ‫پرداختــه اســت کــه تــا زمــان تشــکیل مجلــس‪ ،‬بــه طــور اضطـراری وظیفــه وضــع قوانـ ی ن‬

‫ـو� و تصویبشــان در کابینــه ایجــاب مــی کنــد که تــا وقـ تـی کار اصالح‬ ‫بــه گفتــه آقــای بحریـ نـی فرآینــد طبیعــی تهیــه اصالحیــه هــای قانـ ن‬
‫رستــارس یــک قانــون مشــخص تمــام نشــده‪ ،‬نتــوان بــه رساغ قانــون بعــدی رفــت و در نتیجــه‪ ،‬هنــوز فرصــت بازنگــری مجموعــه ای‬
‫ـ� مرتبــط بــا بهـ یـا� هــا – ایجــاد نشــده اســت‪ .‬مثــا اگــر چــه قوانیـ نـی کــه ی‬
‫بها�‬ ‫ـر گذشــته – از جملــه برخــی قوانـ ی ن‬
‫ـ� تبعیــض آمـ ی ز‬
‫از قوانـ ی ن‬
‫ـ� پشــت هــای ســیایس محــروم مــی کردنــد لغــو‬ ‫هــا را از حــق دادریس قضـ یـا� منصفانــه‪ ،‬تحصیــل در دانشــگاه هــا یــا بــه عهــده گرفـ ت ن‬
‫ـ� اســتخدامی نرســیده کــه در آنهــا‪،‬‬ ‫شــده انــد‪ ،‬امــا در کار‪-‬گــروه تشــکیل شــده در وزارت دادگسـ تـری هنــوز نوبــت بــه بــرریس قوانـ ی ن‬
‫بــه رصاحــت حــق اســتخدام در ادارات دولـ تـی و موسســات عمومــی از بهاییــان گرفتــه شــده اســت‪.‬‬

‫آقــای بهــادری وزیــر صنایــع‪ ،‬کــه خــودش بهـ یـا� اســت‪ ،‬در ادامـ ًـه صحبــت وزیــر دادگسـ تـری توضیــح مــی دهــد ایــن وضعیــت بــه آن‬
‫ـ� امــروز یــک بهـ یـا� بـرای اســتخدام شــدن بــه وزارتخانــه صنایــع بیایــد‪ ،‬قانونـاً امــکان اســتخدام‬ ‫معـ نـی خواهــد بــود کــه اگــر همـ ی ن‬
‫ـ� بــه جنبــه هــای پیچیــده تــری از دهــه هــا اعمــال تبعیــض علیــه بهاییــان هــم اشــاره مــی‬ ‫او وجــود نــدارد‪ .‬آقــای بهــادری همچنـ ی ن‬
‫کنــد کــه کمـ تـر مــورد توجــه قـرار گرفتــه اســت‪ .‬او بــه عنــوان نمونــه ای از ایــن تبعیــض هــا‪ ،‬بــه «تاثـ یـرات یغ�مســتقیم» ســلب حــق‬
‫تحصیــل در دانشــگاه هــا اشــاره مــی کنــد کــه بــه گفتــه او باعــث شــده تــا بســیاری از جوانــان بهـ یـا� ســاکن ایـران بــه خاطــر نداشـ ت ن‬
‫ـ�‬
‫ـ� هــم بــه راحـ تـی نتواننــد کار بــه دســت بیاورنــد‪.‬‬
‫مــدرک تحصیــی‪ ،‬حـ تـی در صــورت اصــاح قوانـ ی ن‬

‫ـر� رفتنــد و درصــد کمــی از فرزنــدان خانــواده هــای‬ ‫در دوره جمهــوری اســامی‪ ،‬بســیاری از بهاییــان بـرای تحصیــل بــه کشــورهای غـ ب‬
‫بهـ یـا� هــم بــا اعــام نکــردن مذهــب خــود در فــرم هــای ثبــت نــام کنکــور‪ ،‬وارد دانشــگاه هــای داخــی شــدند‪ .‬بــا وجــود ایــن بقیــه‬
‫ـ� بهـ یـا�‪ ،‬مذهــب خــود را اعــام کــرده و‬ ‫جوانــان بهـ یـا�‪ ،‬کــه اک�ث یــت را تشــکیل مــی دهنــد‪ ،‬بــه خاطــر ممنوعیــت «تقیــه» در آیـ ی ن‬
‫درنتیجــه‪ ،‬جلــوی ورودشــان بــه دانشــگاه گرفتــه شــده اســت‪ .‬البتــه بســیاری از بهـ یـا� هــای مقیــم کشــور‪ ،‬بــا ش�کــت در برنامــه هــای‬
‫این�نـ تـی بهاییــان‪ ،‬موفــق بــه اخــذ مــدارک دانشــگاهی مجــازی شــده انــد‪ .‬امــا مــدارک دانشــگاه‬ ‫تحصیــی آنالیــن در دانشــگاه هــای ت‬
‫هــای مجــازی در هنــگام اســتخدام‪ ،‬مــورد قبــول اکـ ثـر موسســات عمومــی و خصــویص نیســتند‪ .‬آقــای بهــادری محدودیــت دسـ تـریس‬
‫بهاییــان بــه سیســتم رســمی آمــوزش عــایل در طــی دهــه هــای گذشــته را عامــی مــی دانــد کــه باعــث مــی شــود تــا حـ تـی بعــد از‬
‫ـر‪ ،‬کمــاکان جوانــان بهـ یـا� مقیــم ایـران بـرای پیــدا کــردن شــغل‪ ،‬در ش�ایــط مســاوی بــا‬ ‫ـ� اســتخدامی تبعیــض آمـ ی ز‬ ‫لغــو تمــام قوانـ ی ن‬
‫ســایرین قـرار نداشــته باشــند‪.‬‬

‫آقــای بحریـ نـی وزیــر دادگسـ تـری بــا تاییــد حــرف وزیــر صنایــع مــی گویــد مثــایل کــه زده شــد‪ ،‬نمونــه ای اســت کــه نشــان مــی دهــد‬

‫‪129‬‬
‫ـر‪ ،‬بایــد بــا مجموعــه ای از اقدامــات مکمــل در زمینــه هــای دیگــر همـراه باشــد‪ .‬وی بــه عنــوان نمونــه مــی‬‫ـ� تبعیــض آمـ ی ز‬‫رفــع قوانـ ی ن‬
‫گویــد در مــورد مشــکل مشــخیص کــه مطــرح شــد‪ ،‬شــاید یــک راه حــل ایــن باشــد کــه وزارت علــوم بـرای فــارغ التحصیــان دانشــگاه‬
‫ن‬
‫این�نـ تـی بهاییــان آزمــو� برگـزار کنــد تــا اگــر ســطح علمــی مناسـ بـی داشــتند‪ ،‬مدرکشــان ارزشـ ب‬
‫ـیا� و معتـ بـر شــود‪.‬‬ ‫هــای ت‬

‫ـ� راه حــل هــا� در حیطــه موضوعــات حقـ ق‬

‫ـو� نیســتند و بــه راه حــل هــای اجـر یا�‬ ‫رئیــس جمهــور تاکیــد مــی کنــد کــه اگرچــه چنـ ی ن‬
‫ی‬
‫نیــاز دارنــد‪ ،‬امــا خــوب اســت کــه کار‪-‬گــروه وزارت دادگسـ تـری‪ ،‬در مواقــع لــزوم در گـزارش هایــش پیشــنهادهای مشــخیص را هــم‬
‫بــه وزارتخانــه هــای دیگــر ارائــه کنــد‪.‬‬

‫در پایــان جلســه کابینــه‪ ،‬آقــای امیـ نـی از وزرای کشــور و اطالعــات مــی خواهــد کمــی بیشـ تـر بماننــد تــا قبــل از جلســه فــردای شــورای‬
‫عــایل امنیــت مــی‪ ،‬او را حضــورا در جریــان آخریــن تحــوالت امنیـ تـی قـرار بدهنــد‪ .‬بمــب گــذاری هــای موفــق و ناموفــق هفتــه پیــش‪،‬‬
‫بــه شــدت فکــر رئیــس جمهــور را مشــغول کــرده اســت‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲۳‬خرداد ‪ ۱۳ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫وزارت اطالعــات بـرای جلســه امــروز شــورای عــایل امنیــت مــی گـز ش‬
‫ار� را در مــورد گــروه موســوم بــه «میهــن آریـ یـا�» آمــاده کــرده‬
‫اســت‪.‬‬

‫ـدا� ایــن گــروه اســت کــه هفتــه پیــش قبــل از اقــدام ناموفــق بــه بمــب گــذاری در‬‫بخـ شـی از گـزارش‪ ،‬نتیجــه بازجــو� از عضــو زنـ ن‬
‫ی‬
‫ـو� هــای انجــام شــده از ایــن فــرد نشــان مــی دهــد کــه انتقــام‬
‫تهـران بازداشــت شــده بــود‪ .‬مطابــق گـزارش وزارت اطالعــات‪ ،‬بازجـ ی‬
‫آریـ یـا�‪ ،‬تشــکل حرفــه ای و چنــدان ســازمان یافتــه ای نیســت و عمدتـاً‪ ،‬از گروهــی از جوانــان افراطــی تشــکیل شــده کــه بــا همدیگــر‬
‫روی شــبکه هــای اجتماعــی آشــنا شــده انــد‪ .‬فــرد دســتگ� شــده‪ ،‬دربازجــو� هــا دو همدســت دیگــرش را هــم معـ ف‬
‫ـر� کــرده کــه‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫متــواری هســتند و بــه گفتــه او‪ ،‬بمــب را بــا اســتفاده از راهنماهــای موجــود بــر روی این�نــت ســاخته انــد‪ .‬ارزیـ بـا� خــود وزارت هــم‬
‫ن‬
‫ایــن اســت کــه زنــدا�‪ ،‬راســت مــی گویــد چــون بمــب‪ ،‬واقعـاً آماتــوری بــوده و بــا اســتفاده از مــواد شـ ی‬
‫ـیمیا� موجــود در بــازار ســاخته‬
‫شــده اســت‪.‬‬

‫در ادامــه گ ـزارش آمــده کــه مطابــق جمــع بنــدی وزارت اطالعــات‪ ،‬گــروه میهــن آریـ یـا� در واقــع مجموعــه ای از فعــاالن مرتبــط‬
‫بــه یکدیگــر بــر روی ت‬
‫این�نــت اســت کــه بــه طــور مجــازی بــه رد و بــدل کــردن دیــدگاه هــا و تجربیــات خــود مــی پردازنــد‪ .‬از نظــر‬
‫وزارتخانــه‪ ،‬نخسـ ی ن‬
‫ـت� موضــوع نگـران کننــده آن اســت کــه ده هــا هـزار نفــر بــر روی شــبکه هــای اجتماعــی از دیــدگاه هــای ایــن گــروه‬
‫حمایــت مــی کننــد‪ .‬تعــداد ایــن حامیــان‪ ،‬حـ تـی بعــد از عملیــات تروریسـ تـی ناموفــق چهارشــنبه افزایــش یافتــه؛ اگرچــه همزمــان‪،‬‬
‫تعــداد کسـ ن‬
‫ـا� کــه بــا آنهــا ابـراز مخالفــت مــی کننــد هــم بســیار بیشـ تـر شــده اســت‪.‬‬

‫وزارت اطالعــات‪ ،‬دومـ ی ن‬

‫ـ� موضــوع نگـران کننــده را هــم ایــن مــی دانــد کــه اظهــارات حامیــان میهــن آریـ یـا�‪ ،‬تنهــا علیــه وابســتگان‬
‫جمهــوری اســامی نیســت‪ ،‬بلکــه بعضــا بــه مــرز نفــرت پراکـ نـی علیــه مســلمان هــا‪ ،‬مهاجـران کشــورهای همســایه یــا اقلیــت هــای‬
‫قومــی ســاکن در ایـران هــم مــی رســد‪.‬‬

‫بخــش دیگــر گ ـزارش وزارت اطالعــات‪ ،‬تحلیــی در مــورد دالیــل فعــال شــدن بیشـ تـر گرایــش هــای ن ـژاد پرســتانه بعــد از تغیـ یـر‬
‫ـا� – امنیـ تـی جمهــوری اســامی‪ ،‬برخــی از گرایــش هـ یـا� کــه‬ ‫ـا� دســتگاه اطالعـ ت‬ ‫حکومــت اســت‪ .‬مطابــق ایــن تحلیــل‪ ،‬بعــد از فروپـ ش‬
‫در زمــان حکومــت ســابق بــه صــورت پنهــان در جامعــه وجــود داشــتند‪ ،‬بــا ایــن جمــع بنــدی رســیده انــد کــه ریســک فعالیــت علـ نـی‬
‫ـ� تصــور‪ ،‬آنهــا را‬ ‫کمـ تـر شــده اســت‪ .‬ظاه ـرا بــه بــاور آنهــا دولــت جدیــد‪ ،‬هنــوز اقتــدار اطالعـ ت‬
‫ـا� – امنیـ تـی الزم را نــدارد و همـ ی ن‬
‫ـ� موفقیــت کــم دولــت جدیــد در مهــار تروریســت هــای اســامگرا را نـ ی ز‬
‫ـر‬ ‫بــه فعالیــت تحریــک کــرده اســت‪ .‬ایــن تحلیــل‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫در تقویــت جریــان هـ یـا� چــون میهــن آریـ یـا� موثــر دانســته اســت‪ .‬قابــل انــکار نیســت کــه عملیــات تروریسـ تـی پ� در پ� مدافعــان‬

‫‪130‬‬
‫ـمگ� کــرده و زمینــه گسـ تـرش ایــن دیــدگاه را ایجــاد کــرده کــه بایــد بـرای‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬بخــش هـ یـا� از جامعــه را بــه شــدت خشـ ی ن‬
‫مقابلــه بــا گــروه هــای �ض بــت اســامگرایان‪ ،‬گــروه هــای �ض بــت متقابــل تشــکیل داد‪.‬‬

‫ـم� دیگــر بــه خاســتگاه گسـ تـرش نـژاد پرسـ تـی در کشــور پرداختــه کــه بخــش مهمــی از آن را نتیجــه‬ ‫تحلیــل وزارت اطالعــات‪ ،‬در قسـ ت‬
‫گ‬
‫سیاســت هــای فرهنــی جمهــوری اســامی دانســته اســت‪ .‬ایــن قســمت گ ـزارش‪ ،‬رواج دیــدگاه هــای نژادپرســتانه را‪ ،‬در درجــه اول‬
‫نوعــی واکنــش بــه اولویــت دادن حکومــت ســابق بــه «هویــت مذهـ بـی» در «مقابــل هویــت مــی» در ایـران مــی دانــد‪ .‬نویســندگان‬
‫گ ـزارش تاکیــد دارنــد کــه ایــن پدیــده در طــول دهــه هــا‪ ،‬واکنــش هــای بیشـ تـر و بیشـ تـری را در میــان بســیاری از ایرانیــان ایجــاد‬
‫کــرده؛ تــا جـ یـا� کــه بــه نوعــی گرایــش افراطــی بــه برجســته کــردن هویــت مــی و ایـران قبــل از اســام انجامیــده کــه نمودهایــش‪ ،‬از‬
‫ام�اطــوری هخامنـ شـی گرفتــه تــا حـ تـی ســتایش نـژاد آریـ یـا� را شــامل مــی شــود‪.‬‬
‫بزرگداشــت پ‬

‫گـزارش در نهایــت تاکیــد دارد کــه گرایــش بــه تمجیــد افراطــی از ایـران باســتان‪ ،‬نوعــی واکنــش روانشـ ت‬
‫ـناخ� بــه موقعیــت نامطلــوب‬
‫ـر بــوده اســت‪ .‬چــون نارضایـ تـی شــدید از وضعیــت کشــور‪ ،‬در بســیاری‬ ‫ـ� الملــی و ش�ایــط نامســاعد کشــور نـ ی ز‬ ‫ایـران در جامعــه بـ ی ن‬
‫از مواقــع‪ ،‬تمایــل بــه گریــز از واقعیــت موجــود بــا برجســته کــردن افراطــی «دوران باشــکوه گذشــته» را تشــدید مــی کنــد‪ .‬ایــن‬
‫ـر وجــود داشــته و تغذیــه کننــده گرایــش هــای نژادپرســتانه بــوده اســت‪ .‬متاســفانه در‬ ‫پدیــده‪ ،‬در بســیاری از دیگــر کشــورهای دنیــا نـ ی ز‬
‫ـر‪ ،‬بــه تدریــج بخــش هــای بیشـ تـر و بیشـ تـری از جامعــه بــه شــیوه ای مشــابه بــه واقعیــت هــای نامطلــوب‬ ‫دوران حکومــت ســابق نـ ی ز‬
‫کشورشــان واکنــش نشــان داده انــد‪ .‬برخــی از آنهــا‪ ،‬االن بــه نژادپرســت هــای تمــام عیــار ســاخته و پرداختــه دوران جمهــوری اســامی‬
‫تبدیــل شــده انــد کــه مــی تواننــد بـرای حکومــت جایگزیــن‪ ،‬مشــکل ســاز باشــند‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور قبــل از اینکــه ب ـرای ش�کــت در جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی از دفـ تـرش خــارج شــود تمــاس مــی گـ یـرد و مــی‬
‫پرســد نظــرم راجــع بــه گـزارش چیســت؟ مــی گویــم کــه بســیار گـزارش خــوب و دقیقــی اســت ویل احتمــاال بســیاری از اعضــای شــورا‬
‫انتظــار دارنــد بیشـ تـر از تحلیــل وضعیــت موجــود‪ ،‬از اقدامــات عمــی دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا� بـرای مقابلــه بــا افراطیــون خـ بـردار شــوند‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی تاییــد مــی کنــد و مــی گویــد یــک مشــکل بــزرگ دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا� ایــن اســت کــه اکـ ثـر ین�وهایــش جدیدنــد و ســابقه‬
‫ـا� ندارنــد‪ .‬وضعیـ تـی کــه بــه قــول رئیــس جمهــور باعــث شــده تــا وزارت اطالعــات «یــک بخــش تحلیــی‪-‬‬ ‫ـدا� امنیـ تـی – اطالعـ ت‬
‫میـ ن‬
‫ین‬
‫همچن�‬ ‫پژوهـ شـی فربــه ویــک بدنــه عملیـ ت‬
‫ـا� نحیــف داشــته باشــد»‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬او خوشـ ی ن‬
‫ـب� اســت کــه بــا آمــوزش هــای فـ شـرده و‬
‫افزایــش تجربــه ین�وهــای جدیــد‪ ،‬ایــن نقیصــه در آینــده نــه چنــدان دور برطــرف شــود‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۲۴‬خرداد ‪ ۱۴ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫جلســه امــروز مجلــس موسســان‪ ،‬بــه خاطــر اختــاف نظــر نماینــدگان بــر رس ســاختار دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا� در قانــون اســایس جدیــد‬
‫جنجــایل شــده اســت‪.‬‬

‫بحــث اصــی میــان عــده ای از نماینــدگان اســت کــه مدافــع تشــکیل یــک «ســازمان» زیــر نظــر رئیــس جمهــور هســتند‪ ،‬وعــده‬
‫ـا� بایــد هماننــد گذشــته بــه صــورت یــک «وزارتخانــه» مســتقل اداره شــود‪ .‬مدافعــان ســازمان‬ ‫ای کــه معتقدنــد دســتگاه اطالعـ ت‬
‫اطالعــات زیــر نظــر رئیــس جمهــور اعتقــاد دارنــد کــه ایــن وضعیــت‪ ،‬جایــگاه و کارا� دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا� کشــور را بــاال مــی بــرد‪.‬‬ ‫ی‬
‫ـا� آســان تــر مــی‬‫درمقابــل‪ ،‬مدافعــان وجــود یــک وزارتخانــه اطالعــات معتقدنــد کــه بــه ایــن صــورت‪ ،‬نظــارت بــر دســتگاه اطالعـ ت‬
‫شــود‪ .‬پایــه استداللشــان ایــن اســت کــه احضــار وزیــر اطالعــات بــه مجلــس‪ ،‬ب ـرای نماینــدگان عملیـ تـر از احضــار رئیــس جمهــور‬
‫ـا� زیرنظــرش خواهــد بــود‪ .‬در ایــن میــان‪ ،‬البتــه گروهــی از نماینــدگان هــم مدافــع سیســتمی‬ ‫ت‬
‫بــه خاطــر اقدامــات ســازمان اطالعـ ِ‬
‫دوپارچــه هســتند کــه در آن‪ ،‬دســتگاه اطالعــات خارجــی زیرمجموعــه وزارت دفــاع و دســتگاه اطالعــات داخــی زیرمجموعــه وزارت‬
‫ـا� در یــک دســتگاه‬ ‫کشــور باشــد‪ .‬امــا ایــن ایــده طرفــداران کمــی دارد چــون اغلــب نماینــدگان‪ ،‬مدافــع تمرکــز فعالیــت هــای اطالعـ ت‬
‫واحــد هســتند‪.‬‬

‫‪131‬‬
‫در نهایــت‪ ،‬موضــوع در فضـ یـا� نســبتا متشــنج بــه رأی گـ یـری گذاشــته مــی شــود و اک�ث یــت نماینــدگان رأی مــی دهنــد کــه دســتگاه‬
‫ـا� ایـران‪ ،‬همچــون ســابق در قالــب یــک وزارتخانــه مســتقل بــه نــام «وزارت اطالعــات» فعالیــت کنــد‪.‬‬ ‫اطالعـ ت‬

‫یــی از نــکات قابــل توجــه در جریــان بحــث هــای امــروز ایــن اســت کــه محافظــه کاران عضــو «ائتــاف جمهــوری اســامی»‪ ،‬بــه طــور‬
‫یکپارچــه حامــی ادامــه بقــای «وزارت اطالعــات» هســتند‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه در اواخــر حکومــت جمهــوری اســامی‪ ،‬همـ ی ن‬
‫ـ� هــا‬
‫ـا� زیــر نظــر رهـ بـری شــده بودنــد‪ .‬در آن‬ ‫ـا� کشــور از وزارتخانــه بــه یــک ســازمان اطالعـ ت‬‫بــه شــدت مدافــع تغیـ یـر ســاختار اطالعـ ت‬
‫ـا� از سیســتم وزارتخانــه ای ایــن بــود کــه مــی گفتنــد بــا تغیـ یـر روســای‬‫زمــان‪ ،‬دلیــل اصــی ارصار آنهــا بــه خــروج دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـوا� الزم‬‫دولــت‪ ،‬متناوبــا گرایــش هــای مختلــف بــر وزارت اطالعــات حاکــم مــی شــود کــه برخــی اوقــات بــا دیــدگاه هــای رهـ بـر همخـ ن‬
‫را نــدارد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اگــر چــه در رویــه ای نانوشــته وزیــر اطالعــات از ســوی رئیــس جمهــور پیشــنهاد مــی شــد و‬
‫بــه تصویــب رهـ بـر مــی رســید‪ ،‬امــا معاونــان و مدیـرکل هــای وزارتخانــه کمابیــش هماهنــگ بــا رئیــس دولــت انتخــاب مــی شــدند و‬
‫در برخــی اوقــات لزومـاً مطلــوب رهـ بـر نبودنــد‪.‬‬

‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬محافظــه کاران عــی رغــم مواضعشــان در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬االن بــه شــدت طرفــدار وزارتخانــه بــودن‬
‫ـا� شــده انــد؛ چــون مجلــس مــی توانــد مســتقیما وزیــر اطالعــات را برکنــار کنــد امــا در مــورد مســئول یــک ســازمان‬ ‫دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـ� امـ ن‬
‫ـکا� وجــود نــدارد‪ .‬بــه عبــارت دیگــر‪ ،‬در حــایل کــه در گذشــته طرفــدار ســاختاری بودنــد‬ ‫اطالعـ ت‬
‫ـا� زیــر نظــر رئیــس جمهــور‪ ،‬چنـ ی ن‬
‫ـا� را از زیــر نظــر مجلــس خــارج مــی کــرد‪ ،‬امــا االن کــه خودشــان در اپوزیســیون قـرار گرفتــه انــد حامــی نظــارت‬ ‫کــه دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـ� نظـ ت‬
‫ـار�‬ ‫حداکـ ثـری پارلمــان بــر ایــن دســتگاه شــده انــد و احتمــاال امیدوارنــد از طریــق نمایندگانشــان در مجلــس آینــده‪ ،‬امــکان چنـ ی ن‬
‫را داشــته باشــند‪.‬‬

‫در بخـ شـی دیگــر از جلســه امــروز مجلــس‪ ،‬ش�ط «متولــد ایـران» بــودن بـرای وزیــر اطالعــات مــورد بحــث قـرار مــی گـ یـرد کــه همچون‬
‫برخــی از بحــث هــای مشــابه در گذشــته‪ ،‬بــه خــط کـ شـی میــان نماینــدگان مهاجــر و مقیــم کشــور در زمــان جمهــوری اســامی مــی‬
‫ـ� ش�طــی بــه ایــن معـ نـی اســت کــه فرزنــدان خانــواده هــای تبعیــدی یــا مهاج ـر نا� کــه‬ ‫انجامــد‪ .‬مخالفــان مــی گوینــد وضــع چنـ ی ن‬
‫ـد� ناچــار بــه تــرک ای ـران شــده بودنــد‪ ،‬بــه انــدازه ســایر ایرانیــان مــورد اعتمــاد تلقــی نمــی شــوند‪ .‬امــا‬ ‫بــه دالیــل ســیایس و عقیـ ت‬
‫نماینــدگان موافــق معتقدنــد کــه متولــدان خــارج‪ ،‬حـ تـی اگــر ملیــت غـ یـر ایـر نا� خــود را پــس بدهنــد‪ ،‬کمــاکان ممکــن اســت بــه کشــور‬
‫گ‬
‫ـت� دوگانــه ایــن ایرانیــان نـ ف‬ ‫گ‬
‫ـا� برخورداریشــان از حقــوق برابــر‬ ‫دیگــری بــه انــدازه ایـران دلبســت� داشــته باشــند‪ .‬آنهــا مــی گوینــد دلبسـ‬
‫نیســت‪ ،‬امــا ریســک اســتفاده از آنهــا در ســمت هــا� چــون مدیریــت ارشــد دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا� را بــاال مــی بــرد‪.‬‬ ‫ی‬

‫در نهایــت‪ ،‬نماینــدگان بــا اک�ث یــت ضعیــف رأی مــی دهنــد کــه تولــد در ایـران‪ ،‬بـرای تصــدی پســت وزارت اطالعــات الزامــی باشــد؛‬
‫امــا قبــل از رأی گـ یـری‪ ،‬موضــع گـ یـری «داخــل کشــوری – خــارج کشــوری» عــده ای از نماینــدگان‪ ،‬لحــن هــا را تنــد مــی کنــد‪ .‬ایــن‬
‫ـ� بــار اســت کــه بحــث هــای مجلــس موسســان‪ ،‬تحــت تأثـ یـر چنـ ی ن‬
‫ـ� خــط کـ شـی هـ یـا� قـرار مــی گـ یـرد‪.‬‬ ‫چندمـ ی ن‬

‫جالــب اســت کــه نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬در هنــگام ایــن رأی گـ یـری هــم مدافــع تصمیمــی بودنــد کــه در نهایــت بــه‬
‫ـا� و هــم در مــورد ش�ط تولــد‬ ‫تصویــب رســید‪ .‬بــه عبــارت دیگــر‪ ،‬آنهــا هــم در رأی گـ یـری بــر رس وزارتخانــه مانــدن دســتگاه اطالعـ ت‬
‫وزیــر اطالعــات در داخــل کشــور‪ ،‬همســو بــا اک�ث یــت مجلــس رای دادنــد‪.‬‬

‫خیــی هــا قبــل از تشــکیل مجلــس موسســان تصــور مــی کردنــد کــه حضــور حامیــان جمهــوری اســامی در ایــن مجلــس‪ ،‬عمــا‬
‫معنـ یـا� جــز دادن رأی منفــی بــه تمــام مصوبــات اک�ث یــت نخواهــد داشــت‪ .‬بــه تدریــج بـرای ین�وهــای ســیایس روشــن تــر مــی شــود‬
‫کــه معــادالت ســیایس جدیــد ای ـران‪ ،‬پیچیــده تــر از بســیاری از تصــور تا� اســت کــه در مقطــع تغیـ یـر رژیــم وجــود داشــت‪.‬‬

‫‪132‬‬
 ‫چهارشنبه ‪ ۲۵‬خرداد ‪ ۱۵ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫خـ بـر اول تمــام رســانه هــای بــزرگ دنیــا انتخابــات دیــروز ارسائیــل اســت‪ .‬بعــد از حــدود دو دهــه حاکمیــت مطلــق احـزاب راســت‬
‫گـرا در ایــن کشــور‪ ،‬حــزب کارگــر پـ یـروزی خـ یـره کننــده ای بــه دســت آورده اســت‪.‬‬

‫مطابــق نتایــج شــمارش آرا‪ ،‬ایــن حــزب حــدود ‪ ۵۲‬درصــد آرا را کســب کــرده کــه خــارج از انتظــار ناظ ـران اســت‪ .‬حــزب راســتگرای‬
‫لیکــود بــا ‪ ۳۰‬درصــد‪ ،‬ائتــاف موســوم بــه «عــرب –ارسائیــی» (چــپ گ ـرا) ‪ ۸‬درصــد و حــزب راســتگرای افراطــی شــاس بــا ‪ ۵‬درصــد‬
‫در جایــگاه هــای بعــدی قـرار گرفتــه انــد‪ .‬نظــر ســنجی هــای قبــل از انتخابــات حکایــت از برتــری قابــل توجــه حــزب کارگــر داشــت‪،‬‬
‫امــا کمـ تـر کــی پیــش بیـ نـی مــی کــرد کــه ایــن حــزب‪ ،‬حـ تـی بــدون نیــاز بــه ائتــاف بــا احـزاب دیگــر بتوانــد دولــت تشــکیل بدهــد‪.‬‬

‫ـی� ارسائیــل از تمــام‬ ‫ـطی� بــا عقــب نشـ ن‬

‫هــم حــزب کارگــر و هــم عــرب – ارسائیــی هــا معتقــد بــه تشــکیل کشــور مســتقل فلسـ ن‬
‫ارا�ض اشــغال شــده پــس از ســال ‪ ۱۹۶۷‬هســتند‪ .‬بــا وجــود تاکیــد دو قطنامــه ‪ ۳۳۸‬و ‪ ۲۴۲‬شــورای امنیــت بــر اشــغایل بــودن مناطقــی‬
‫کــه بعــد از جنــگ ‪ ۱۹۶۷‬بــه تــرف ارسائیــل درآمــد‪ ،‬بخــش مهمــی از ایــن ارا�ض هنــوز در کنـ تـرل ارسائیــل اســت و در آنهــا شــهرک‬
‫ـکو� متعــدد ســاخته شــده‪ .‬در طــول دهــه هــای گذشــته ســازمان ملــل‪ ،‬اتحادیــه اروپــا و حـ تـی چنــد دولــت دموکـرات و‬ ‫هــای مسـ ن‬
‫ـ� کشــوری مطابــق قطعنامــه هــای ســازمان ملــل‬ ‫جمهــوری خــواه ایــاالت متحــده‪ ،‬تــاش زیــادی را بـرای زمینــه ســازی تشــکیل چنـ ی ن‬
‫انجــام دادنــد کــه یکــره ب� نتیجــه مانــد‪ .‬دلیــل اصــی نافرجامــی ایــن تــاش هــا‪ ،‬تضعیــف شــدید احـز با� در ارسائیــل بــود کــه از‬
‫ـی� از ارا�ض اشــغایل حمایــت مــی کردنــد‪ .‬انتخابــات ارسائیــل‪ ،‬در دو دهــه گذشــته بــه‬ ‫ـطی� بــا عقــب نشـ ن‬
‫تشــکیل یــک کشــور فلسـ ن‬
‫عرصــه رقابــت انحصــاری احـزاب راســت و راســت افراطــی تبدیــل شــده بــود کــه هیــچ کــدام مدافــع دادن امتیــاز بــه فلسـ ن‬
‫ـطی� هــا‬
‫یــا عقــب نشـ ن‬
‫ـی� از رسزمـ ی ن‬
‫ـ� هــای اشــغایل نبودنــد‪.‬‬

‫ـ� احـزاب راســت و راســت افراطــی در دهــه هــای‬ ‫اکـ ثـر ناظـران مســائل خاورمیانــه اتفــاق نظــر دارنــد کــه دلیــل اصــی قــدرت گرفـ ت ن‬
‫گذشــته‪ ،‬جمهــوری اســامی ایـران بــوده اســت‪ .‬طــی ایــن مــدت‪ ،‬محافظــه کاران حاکــم بــر ایـران بــدون انعطــاف بــر ایــده «محــو‬
‫ـطی� هــا‬‫ارسائیــل» و ادامــه کمــک بــه گــروه هــای مســلح ضدارسائیــی پافشــاری مــی کردنــد کــه عمــا هیــچ کمــی هــم بــه فلسـ ن‬
‫نمــی کــرد‪ .‬مهــم تریــن نتیجــه سیاســت جمهــوری اســامی در ایــن مــدت‪ ،‬رای دادن بیشـ تـر و بیشـ تـر ارسائیــی هــا بــه احـزاب راســت‬
‫ـطی� هــا و توقــف شــهرک ســازی در رسزمـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫و راســت افراطــی بــود بــا تکیــه بــر «خطــر ایـران»‪ ،‬بــا هرگونــه نرمــش در مقابــل فلسـ ن‬
‫هــای اشــغایل مخالفــت مــی کردنــد‪ .‬در طــی ایــن مــدت‪ ،‬احـزاب چــپ و میانــه ارسائیــی تقریبـاً نابــود شــدند و تمــام سیاســتمداران‬
‫ـطی� هــا‪ ،‬بــه ســاده لوحــی یــا حـ تـی خیانــت متهــم مــی شــدند‪ .‬ایــن در حــایل بــود کــه همزمــان‪ ،‬ادامــه‬
‫حامــی امتیــاز دادن بــه فلسـ ن‬
‫ـطی� وابســته بــه ایـران‪ ،‬حـ تـی در بســیاری از مواقــع باعــث مــی شــد تــا سیاســتمداران چــپ گـرا‬ ‫عملیــات انتحــاری گــروه هــای فلسـ ن‬
‫هــم از ایــده اولویــت امنیــت بــر صلــح دفــاع کننــد‪.‬‬

‫ـطی� هــا بــه تدریــج جــان جدیــدی‬ ‫ـ� ش�ایطــی‪ ،‬طبیعــی بــود کــه بــا تغیـ یـر حکومــت در ایـران‪ ،‬احـزاب حامــی صلــح بــا فلسـ ن‬ ‫در چنـ ی ن‬
‫ـ� رفتــم مهــم تریــن تهدیــد امنیـ تـی علیــه ارسائیــل‪ ،‬ایــن کشــور بایــد از‬‫بگ�نــد‪ .‬ایــن احـزاب معتقــد بودنــد کــه بــا از بـ ی ن‬
‫در ارسائیــل ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫فرصــت ایجــاد شــده بـرای تأمـ یـ� دراز مــدت امنیــت خــود از طریــق صلــح بــا فلســطی� هــا اســتفاده کنــد‪ .‬البتــه در مقابــل‪ ،‬احـزاب‬
‫راســتگرا کمــاکان تأکیــد داشــتند کــه معلــوم نیســت کــه دولــت ســکوالر ایـران‪ ،‬توانـ یـا� حفــظ قــدرت در درازمــدت را داشــته باشــد‬
‫وهنــوز یغ�ممکــن نیســت کــه اســام گرایــان مجــدداً بــه رس کار بیاینــد‪ .‬اختــاف نظــر هــواداران و مخالفــان صلــح بــا فلسـ ن‬
‫ـطی� هــا‬
‫ـا� حــزب کارگــر هــم راه‬ ‫بــر رس تحــوالت ای ـران‪ ،‬در آســتانه انتخابــات اخـ یـر بــه اوج رســید و حـ تـی بــه بعـ ضـی از پوسـ تـرهای انتخابـ ت‬
‫پیــدا کــرد (یــی از پوسـ تـرها حــاوی ایــن جملــه خطــاب بــه «مخالفــان صلــح» بــود کــه‪« :‬دیگــر ایـران بــه کمتــان نمــی آیــد! ایــن بــار‬
‫بایــد روی پــای خودتــان بایســتید!)‬

‫ـا�‪ ،‬بــه رصاحــت اعــام کــرد کــه بــه محــض بــه قــدرت رســیدن‪ ،‬عقــب نشـ ن‬
‫ـی� از‬ ‫حــزب کارگــر از همــان دوران تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ـ� هــای اشــغال شــده پــس از ‪ ۱۹۶۷‬و تخلیــه شــهرک هــای موجــود در ایــن ارا�ض را آغــاز خواهــد کــرد‪ .‬البتــه تخلیــه بعـ ضـی از‬ ‫رسزمـ ی ن‬
‫ایــن شــهرها‪ ،‬بعــد از گذشــت دهــه هــا اســکان خانــواده هــای ارسائیــی در آنهــا بســیار دشــوار شــده‪ ،‬امــا حــزب کارگــر اعــام کــرده‬
‫ـطی� هــا امتیــازات ار�ض بدهــد‪.‬‬ ‫کــه حــا�ض اســت در ازای حفــظ تعــدادی از ایــن شــهرک هــا‪ ،‬در مناطــق دیگــر بــه فلسـ ن‬

‫‪133‬‬
‫ـ� هــا و اح ـزاب راســت افراطــی چــون شــاس‪ ،‬پیــش از انتخابــات هشــدار داده بودنــد کــه بــا هرگونــه تــاش ب ـرای‬ ‫شــهرک نشـ ی ن‬
‫ـا� حــزب کارگــر در حــدی اســت کــه اغلــب تحلیــل‬ ‫تخلیــه شــهرک هــا مقابلــه شــدید خواهنــد کــرد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬پـ یـروزی انتخابـ ت‬
‫ـری جلــوی آن را‬ ‫گ ـران مســائل ارسائیــل معتقدنــد کــه بعــد از دهــه هــا تأخـ یـر در تشــکیل کشــور مســتقل فلسـ ن‬
‫ـطی�‪ ،‬ایــن بــار چـ ی ز‬
‫ـا� هــم مواجــه شــده اســت‪ .‬هــم آمریــکا و‬ ‫نخواهــد گرفــت‪ .‬بــه ویــژه آنکــه پـ یـروزی حــزب کارگــر‪ ،‬بــا اســتقبال گسـ تـرده جامعــه جهـ ن‬
‫ـ� هزینــه هــای ایجــاد کشــور فلسـ ی ن‬
‫ـط� و‬ ‫هــم اتحادیــه اروپــا اعــام کــرده انــد کــه حا�ض نــد بــا ارائــه کمــک هــای فــوری‪ ،‬در تامـ ی ن‬
‫تخلیــه شــهرک هــای ارسائیــی مشــارکت کننــد‪ .‬بخـ شـی از ایــن هزینــه‪ ،‬مربــوط بــه پرداخــت غرامــت بــه شــهرک نشـ ن‬
‫ـینا� اســت کــه‬
‫بایــد منــازل خــود را تخلیــه کننــد و ســاکن مناطــق دیگــر شــوند‪ .‬رهـ بـران حــزب کارگــر مــی گوینــد بــا همــکاری جامعــه جهـ ن‬
‫ـا�‪ ،‬بــه‬
‫ـر آنهــا در مقابــل تخلیــه شــهرک‬ ‫ایــن شــهرک نشــینان «کمــک هــای ســخاوتمندانه ای» ارائــه خواهنــد کــرد ویل مقاومــت خشــونت آمـ ی ز‬
‫هــا را تحمــل نخواهنــد کــرد‪.‬‬

‫ـخ� نا� کوتاهــی در جمــع هــواداران هیجــان زده ایــن حــزب «پیــام» انخابــات‬ ‫ِامــا هــرزوگ رهـ بـر حــزب کارگــر‪ ،‬امــروز عــر در سـ ن‬
‫اخـ یـر را آن مــی دانــد کــه «مخالفــان صلــح» اگــر «دوپینــگ خارجــی» وجــود نداشــته باشــد جـ یـا� در قــدرت نخواهنــد داشــت‪ .‬خانــم‬
‫هــرزوگ همچنـ ی ن‬
‫ـ� از مــردم ایـران تشــکر مــی کنــد کــه «متحــدان وفــادار تندروهــای ارسائیــی» در تهـران را بــر کنــار کــرده انــد‪ِ .‬امــا‬
‫ـخ�انیش‪ ،‬کــه ابـراز احساســات شــدید حــا�ض ان در تجمــع را بــه دنبــال دارد‪ ،‬مــی گویــد‪« :‬از ایــن بــه بعــد‬ ‫هــرزوگ در بخـ شـی از سـ ن‬
‫نتیجــه انتخابــات ایــن کشــور را فقــط ارسائیــی هــا مشــخص مــی کننــد نــه سیاســتمدار نا� کــه در تهـران شــعار محــو ارسائیــل مــی‬
‫دادنــد‪ ،‬و نــه انتحــاری هـ یـا� کــه بــا منفجــر کــردن خودشــان دم انتخابــات‪ ،‬بــه کمــک تندروهــا مــی آمدنــد‪».‬‬

‫یــی از آمــار قابــل توجهــی کــه در مــورد نتایــج نهـ یـا� انتخابــات ارسائیــل منتـ شـر شــده ایــن اســت کــه در روز رای گـ یـری‪ ،‬بیــش از ‪۸۰‬‬
‫درصــد ایـر نا� – ارسائیــی هــا بــه حــزب کارگــر رای داده انــد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بیشـ تـر ایـر نا� – ارسائیــی هــا‪ ،‬احتمــاال بــه‬
‫خاطــر نگـر نا� بیشـ تـر از حکومــت وقــت ایـران‪ ،‬بــه لیکــود رای مــی دادنــد‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۲۶‬خرداد ‪ ۱۶ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـف� ایــاالت‬ ‫ـف� آمریــکا در ایـران بــا رئیــس جمهــور مالقــات کنــد و مــن هــم حــا�ض خواهــم بــود‪ .‬نخسـ ی ن‬
‫ـت� سـ ی‬ ‫امــروز قـرار اســت سـ ی‬
‫ـکا� اســت‪ .‬بــه معمــوال در جلســات‬ ‫ن‬
‫ـا� دیپلمــات ایـرا� – آمریـ ی‬
‫متحــده در ایـران بعــد از حــدود هفــت دهــه قطــع رابطــه‪ ،‬شــیما عـ ی‬
‫ـا� امــروز ق ـرار اســت پیامــی را از جانــب رئیــس جمهــور آمریــکا‬
‫مالقــات ســفرا بــا رئیــس جمهــور حضــور نــدارم‪ .‬امــا خانــم عـ ی‬
‫تقدیــم کنــد و آقــای امیـ نـی مصلحــت دیــده کــه مــن هــم در جلســه حضــور داشــته باشــم‪.‬‬

‫ایـران و آمریــکا‪ ،‬تنهــا حــدود دو مــاه بعــد از برگـزاری رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت در ایـران‪ ،‬روابــط رســمی دیپلماتیــک خــود را از رس‬
‫گرفتنــد‪ .‬بالفاصلــه بعــد از رفرانــدوم‪ ،‬دولــت آمریــکا در پیــام بت�یــک خــود موضــوع برق ـراری روابــط را مطــرح کــرد‪ .‬ایــن موضــع‬
‫ـنگ�‪ ،‬تنهــا یــک هفتــه بعــد از رفرانــدوم بــه ســفر وزیــر امــور خارجــه آمریــکا بــه ته ـران منجــر شــد‪ .‬او در همــان ســفر‪،‬‬ ‫واشـ ت ن‬
‫موضــوع بازگشـ یـا� فــوری ســفارت خانــه هــای دو کشــور را مطــرح کــرد کــه موافقــت مرددانــه دولــت ای ـران را بــه دنبــال داشــت‪.‬‬
‫تردیــد دولــت ای ـران از آن جهــت بــود کــه هنــوز از بابــت فراهــم بــودن ش�ایــط برق ـراری امنیــت ســفارتخانه آمریــکا طمینــان ف‬
‫کا�‬
‫نداشــت‪ .‬البتــه در آن مقطــع‪ ،‬هنــوز عملیــات تروریسـ تـی مدافعــان رژیــم ســابق ش�وع نشــده بــود و البــد آمریـ ی‬
‫ـکا� هــا هــم پیــش‬
‫ـا� را نمــی کردنــد‪ .‬امــا واضــح بــود دولــت جمهــوری خــواه آمریــکا مصمــم اســت بــدون توجــه بــه ریســک هــای‬ ‫ـ� اتفاقـ ت‬
‫بیـ نـی چنـ ی ن‬
‫ـا�‬ ‫احتمــایل‪ ،‬زمینــه برقـراری روابــط دیپلماتیــک بــا ایـران را فراهــم کنــد‪ .‬در چنـ ی ن‬
‫ـ� فضـ یـا� بــود کــه در اواخــر ســال ‪ ،۱۴۲۸‬خانــم عـ ی‬
‫ـت� ســفر آمریــکا بــه تهـران آمــد و دو روز بعــد‪ ،‬خانــم موســوی هــم کــه مقیــم نیویــورک بــود بــه عنــوان نخسـ ی ن‬
‫ـت�‬ ‫بــه عنــوان نخسـ ی ن‬
‫ـف� ایـران در واشـ ت ن‬
‫ـنگ� آغــاز بــه کار کــرد‪.‬‬ ‫سـ ی‬

‫ـکا� هــا در ابتــدا مایــل بودنــد کــه بـرای ش�وع کار ســفارتخانه خــود از ســاختمان قدیمــی ســفارت آمریــکا در مرکــز تهران اســتفاده‬
‫آمریـ ی‬

‫‪134‬‬
 ‫کننــد کــه بعــد از اشــغال آن در ســال ‪ ،۱۳۵۸‬در اختیــار نهادهــای حکومـ تـی ایـران بــود‪ .‬امــا مســئوالن امنیـ تـی مــا‪ ،‬تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت آن‬
‫ســاختمان را کــه در یــی از شــلوغ تریــن و پــر رفــت آمدتریــن خیابــان هــای پایتخــت قـرار دارد دشــوار ارزیـ بـا� کردنــد و در عــوض‪،‬‬
‫ـکا� هــا از میــان ایــن ســه محــل پیشــنهادی‪،‬‬ ‫ســه محــل جدیــد را بــه عنــوان مــکان ســفارت آمریــکا در تهـران پیشــنهاد دادنــد‪ .‬آمریـ ی‬
‫یــی را کــه در خیابــان نیــاوران واقــع در شــمال تهـران قـرار داشــت انتخــاب کردنــد‪ .‬آنهــا همزمــان بــا اجــاره یــک ســاختمان موقــت‪،‬‬
‫ـاختما� احــداث ســفارتخانه جدیــد خــود را هــم ش�وع کردنــد کــه پیــش بیـ نـی مــی شــود‬ ‫ن‬ ‫بــه کمــک وزارت خارجــه ایـران عملیــات سـ‬
‫ت‬ ‫گ‬
‫تــا آغــاز ســال ‪ ۱۴۳۰‬بــه اتمــام برســد‪ .‬فعـا ً قـرار نیســت ســفارتخانه خیــی بــزر� در تهـران داشــته باشــند امــا امیدوارنــد بــا گســرش‬
‫ـ� هــای اطـراف ســاختمان فعــی را هــم بخرنــد و ســفارتخانه را گسـ تـرش بدهنــد‪.‬‬ ‫روابــط دو جانبــه‪ ،‬بــه تدریــج زمـ ی ن‬

‫ار� چنــد دقیقــه ای را از رونــد رو بــه گسـ تـرش روابــط ســیایس – اقتصــادی‬ ‫ـا� در جلســه مالقــات بــا رئیــس جمهــور‪ ،‬گـز ش‬ ‫شــیما عـ ی‬
‫ـا� را در همــان اوایــل مســئولیتش در جلســه ای در وزارت خارجــه خودمــان دیــده بــودم و‬ ‫دو کشــور ارائــه مــی کنــد‪ .‬مــن خانــم عـ ی‬
‫ض‬
‫ـ� بــار اســت کــه او رامــی بینیــم‪ .‬فــاریس را روان صحبــت مــی کنــد ویل بــا توجــه بــه اینکــه در آمریــکا بــزرگ شــده‪ ،‬بعــی‬ ‫ایــن دومـ ی ن‬
‫ـف� آمریــکا بعــد از صحبــت هــای کیل تــر اولیــه‪ ،‬رس اصــل مطلــب مــی رود‬ ‫از کلمــات را در مفهــوم دقیقشــان بــه کار نمــی بــرد‪ .‬سـ ی‬
‫ن‬
‫و نامــه رئیــس جمهــور ایــاالت متحــده را تقدیــم آقــای امیــی مــی کنــد‪ .‬موضــوع نامــه‪ ،‬دعــوت از رئیــس جمهــور ب ـرای ســفر بــه‬
‫ـنگ� اســت‪ .‬نیــل ریمونــز رئیــس جمهــور آمریــکا‪ ،‬خطــاب بــه آقــای امیـ نـی پیشــنها کــرده کــه در ایــن مرحلــه بــا انجــام ســفری بــه‬ ‫واشـ ت ن‬
‫ایــاالت متحــده در مــاه ژوییــه مواقــت کنــد تــا بعــد‪ ،‬دفاتــر ریاســت جمهــوری دو کشــور در مــورد تاریــخ دقیــق ایــن ســفر توافقــات‬
‫ـز� را انجــام دهنــد‪.‬‬ ‫جـ ئ‬

‫ـا� مــی گویــد کــه دولــت بـرای گسـ تـرش روابــط بــا ایــاالت متحــده‬
‫آقــای امیـ نـی بــا تشــکر از نامــه رئیــس جمهــور آمریــکا‪ ،‬بــه خانــم عـ ی‬
‫اهمیــت بســیار زیــادی قائــل اســت ویل بــه خاطــر ش�ایــط خــاص کشــور‪ ،‬تــا اطــاع ثانــوی تــرک ایـران بـرای هــر گونــه ســفر خارجــی‬
‫ـ� حــال مــی گویــد کــه در نامــه ای رســمی‪ ،‬شــخصاً بــه نامــه رئیــس جمهــور آمریــکا پاســخ‬ ‫را بــه مصلحــت نمــی دانــد‪ .‬او در عـ ی ن‬
‫خواهــد داد‪.‬‬

‫ـا� از پاســخ آقــای امیـ نـی شــگفت زده مــی شــویم‪ .‬ظاهـرا سـ ی‬
‫ـف� آمریــکا هــم ماننــد مــن انتظــار نداشــت‬ ‫هــم مــن و هــم خانــم عـ ی‬
‫ـا� بــا ابـراز تأســف از‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫کــه رئیــس جمهــور‪ ،‬بــه ایــن رسعــت تصمیــم خــود را بـرای ســفر نکــردن بــه واشــنگ� اعــام کنــد‪ .‬شــیما عـ ی‬
‫اینکــه آقــای امیـ نـی امــکان ســفر بــه آمریــکا را نــدارد‪ ،‬مــی گویــد کــه «مالحظــات آقــای رئیــس جمهــور را درک مــی کنــد» و بعــد از‬
‫چنــد دقیقــه ای رد و بــدل کــردن تعارفــات رســمی مــی رود‪.‬‬

‫ـف�‪ ،‬بــه آقــای امیـ نـی مــی گویــم کــه بــه عنــوان یــک رئیــس جمهــور نمــی توانــد از مســافرت کــردن بــه خــارج از ایـران‬
‫ـ� سـ ی‬‫بعــد از رفـ ت ن‬
‫خــودداری کنــد چــون ایــن ســفرهای رســمی‪ ،‬بخـ شـی از مســئولیت هــای اجتنــاب ناپذیــر رئیــس دولــت اســت‪ .‬مــی گویــد در ش�ایــط‬
‫ـ� نیســت کــه در درازمــدت رئیــس جمهــور ایـران‬ ‫ـ� طــور اســت ویل وضعیــت کشــور عــادی نیســت و او هــم مطمـ ئ ن‬ ‫عــادی حتمــا همـ ی ن‬
‫خواهــد مانــد مــا نــه! مــی پرســم‪« :‬یعـ نـی حتمـاً قصــد داریــد بعــد از تشــکیل مجلــس انتخابــات زود هنــگام ریاســت جمهــوری را‬
‫برگـزار کنیــد؟» بــا تعجــب جــواب مــی دهــد‪« :‬مــن قبـا ً ایــن تصمیــم را بــه رصاحــت اعــام کــرده بــودم‪ ،‬نمــی دانــم چـرا شــماها‬
‫موضــوع را جــدی نمــی یگ�یــد؟»‬

‫جمعه ‪ ۲۷‬خرداد ‪ ۱۷/ ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز ســارا و ســامان بــه همـراه دوســتانمان بــه کــوه رفتــه انــد‪ .‬مــن کیل کار عقــب مانــده دارم و خانــه مانــده ام‪ .‬دارم بـرای یــک‬
‫فصلنامــه تخصــی در مــورد نحــوه کنــار آمــدن جامعــه ای ـران بــا تکنولــوژی «واقعیــت مجــازی» (‪ )virtual reality‬مقالــه مــی‬
‫نویســم و تنهــا راه تمــام کردنــش ایــن اســت کــه روز تعطیــل را در خانــه کار کنــم‪.‬‬

‫پی�فــت تکنولــوژی واقعیــت مجــازی در جهــان‪ ،‬کار را بــه جـ یـا� رســانده کــه نــه تنهــا آدم هــا بــا اســتفاده از عینــک‪ ،‬گـ ش‬
‫ـو� و نــرم‬ ‫ش‬

‫‪135‬‬
‫افزارهــای واقعیــت مجــازی خــود را در جاهــای دیگــر و در حــال انجــام کارهــای مختلــف تصــور مــی کننــد‪ ،‬کــه ایــن تکنولــوژی از‬
‫گ‬ ‫ـر در فــرد بــه وجــود بیاورنــد‪ .‬همـ ی ن‬
‫طریــق محــرک هــای مغــزی پیچیــده مــی توانــد «حــس» ایجــاد آن کارهــا را نـ ی ز‬
‫ـ� ویــژ�‪ ،‬باعــث‬
‫شــده تــا خیــی هــا در مقابــل اســتفاده مــردم از تکنولــوژی واقعیــت مجــازی بـرای ایجــاد حــس انجــام «کارهــای نامطلــوب» موضــع‬
‫گـ یـری کننــد‪.‬‬

‫ـ� ارتبــاط‪ ،‬یــی ازداغ تریــن موضوعــات اختــاف نظــر در ای ـران‪ ،‬همچــون خیــی از جاهــای دیگــر‪ ،‬در ارتبــاط بــا «انجــام‬ ‫در همـ ی ن‬
‫جــرم در دنیــای مجــازی» بــوده اســت‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬در میــان انبــوه نــرم افزاهــای واقعیــت مجــازی کــه در رستــارس دنیــا در‬
‫دسـ تـرس کاربـران قـرار دارنــد‪ ،‬نــرم افزارهــای دارای موضوعــات جنــی بســیار فـراوان هســتند و طیفــی از آنهــا‪ ،‬رصاحتـاً مرتبــط بــا‬
‫ـ� نــرم افزارهـ یـا�‪ ،‬کاربـران بــه طــور مجــازی در‬‫«جنایــت هــای جنــی» (حـ تـی تجــاوز) هســتند‪ .‬بــه عبــارت دیگــر‪ ،‬بــا اســتفاده از چنـ ی ن‬
‫معــرض مجموعــه ای از صــدا‪ ،‬تصویــر و تحریــک لمــی قـرار مــی یگ�نــد کــه حــس انجــام جنایــت هـ یـا� چــون تجــاوز را بازســازی‬
‫ـ� نــرم افزارهـ یـا� محدودیــت‬ ‫مــی کننــد‪ .‬بعـ ضـی از روانشناســان و جــرم شناســان معتقدنــد کــه قانــون بایــد بـرای اســتفاده از چنـ ی ن‬
‫گ‬ ‫یــا حـ تـی جریمــه تعیـ ی ن‬
‫ـ� کنــد چــون باعــث مــی شــوند تــا افـراد در زنــد� واقعــی هــم تحریــک بــه انجــام جنایــت شــوند‪ .‬مخالفــان‬
‫ایــن اســتدالل مــی گوینــد تــا وقـ تـی کــه «عمــل» مجرمانــه ای علیــه اشــخاص حقیقــی صــورت نگرفتــه نمــی تــوان بــا کــی برخــورد‬
‫ـو� بــا «جــرم در‬ ‫ـو� کــرد و مجــازات افـراد بــر مبنــای «تخیالتشــان» خــاف اصــول اولیــه حقــوق اســت‪ .‬مدافعــان برخــورد قانـ ن‬ ‫قانـ ن‬
‫گ‬
‫ـ� موجــود کشــور را مبتـ نـی بــر ویــژ� هــای دوران قدیــم مــی داننــد و مدافــع ایــن هســتند کــه بــا‬ ‫دنیــای مجــازی» در ایـران‪ ،‬قوانـ ی ن‬
‫ـو� جدیــدی ارائــه شــوند‪.‬‬ ‫ـا� قانـ ن‬
‫توجــه بــه واقعیــت هــای دنیــای جدیــد‪ ،‬مبـ ن‬

‫از ســوی دیگــر‪ ،‬روحانیــون ایـر نا� هــم بحــث هــای خودشــان را بــر رس ایــن موضــوع دارنــد کــه بخـ شـی از آنهــا بــه بحــث هــای مرتبــط‬
‫ـاو� اســت‪.‬‬‫بــا «اخالقیــات واقعیــت مجــازی» در ســایر کشــورهای جهــان شــباهت دارد و بخـ شـی دیگــر‪ ،‬در حــال و هــوای کامــا متفـ ت‬
‫ـو� و محــرک هــای مغــزی «رابطــه جنــی مجــازی» برق ـرار مــی کننــد را‬ ‫بعـ ضـی از آنهــا اینکــه اف ـراد بــا اســتفاده از عینــک‪ ،‬گـ ش‬
‫«گنــاه» دانســته و حـ تـی علیــه ایــن کار فتــوا داده انــد‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬بعـ ضـی از روحانیــون هــم بــا اســتناد بــه روایـ ت‬
‫ـا� مذهـ بـی کــه‬
‫حکایــت دارنــد «فکــر کــردن بــه گنــاه‪ ،‬گنــاه نیســت» معتقدنــد ایجــاد «تصــور گنــاه» بــا اســتفاده از تکنولــوژی واقعیــت مجــازی‪،‬‬
‫بــه معـ نـی انجــام گنــاه نیســت‪.‬‬

‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا وجــود آنکــه اغلــب روحانیــون ارشــد در مــورد آنچــه «گنــاه در دنیــای مجــازی» نامیــده مــی شــد‬
‫مــردد بودنــد‪ ،‬امــا رهـ بـر وقــت جمهــوری اســامی در اظهــار نظرهــای جداگانــه بــه طــور کیل تکنولــوژی واقعیــت مجــازی را «توطئــه»‬
‫دشــمنان خارجــی ب ـرای «رواج گنــاه» در میــان جوانــان دانســته بــود‪ .‬ایــن موضــع گـ یـری باعــث شــده بــود تــا بــدون آنکــه قوانـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫ـا�‬ ‫ـ� موجــود ‪-‬و در تـ ش‬ ‫مشــخیص در مــورد تکنولــوژی واقعیــت مجــازی وجــود داشــته باشــد‪ ،‬پلیــس بــا برداشــت هـ یـا� کیل از قوانـ ی ن‬
‫ـرات مرتبــط بــا تکنولــوژی واقعیــت مجــازی فــارغ از موضــوع آنهــا برخــورد‬ ‫ناموفــق‪ -‬بــا عرضــه کننــدگان تمــام نــرم افزارهــا و تجهـ ی ز‬
‫کنــد‪.‬‬

‫ین‬
‫قوانــ�‬ ‫حقــو� و متخصصــان آی ت� و بــا مــرور‬ ‫ق‬ ‫ت‬
‫دادگســری بــا دعــوت از کارشناســان‬ ‫بعــد از دوران جمهــوری اســامی‪ ،‬وزارت‬
‫ن‬
‫ـ� زمینــه‪ ،‬کار ســازمان یافتــه ای را ب ـرای پیشــنهاد قوانـ یـ� مرتبــط بــا تکنولــوژی واقعیــت مجــازی آغــاز‬ ‫کشــورهای دیگــر در همـ ی ن‬
‫ـ� ناقــص‬ ‫کــرده اســت‪ .‬بــا توجــه بــه اینکــه بحــث واقعیــت مجــازی‪ ،‬در مقایســه بــا موضوعــات فــوری تــری ماننــد بازنگــری قوانـ ی ن‬
‫حقــوق بـ شـر در اولویــت قـرار نــدارد‪ ،‬بعیــد اســت کــه بــه زودی شــاهد تدویــن پیشــنهادات مشــخیص در ایــن زمینــه باشــیم‪ .‬امــا‬
‫ـا� کــه در وزارت دادگسـ تـری بــر روی موضــوع واقعیــت مجــازی کار مــی کننــد‪ ،‬امیدوارنــد تــا زمــان تشــکیل مجلــس‪ ،‬جمــع‬ ‫متخصصـ ن‬
‫بنــدی هــا� مقدمـ ت‬
‫ـا� را ب ـرای ارائــه بــه نماینــدگان و تصمیــم گـ یـری نهـ یـا� آمــاده کننــد‪.‬‬ ‫ی‬

‫بــا وجــود اینکــه تمــام روز را روی مقالــه ام وقــت مــی گــذارم‪ ،‬امــا وقـ تـی عــر ســارا و ســامان مــی رســند هنــوز کار تمــام نشــده‬
‫اســت‪ .‬بعــد از ســام و علیــک بــه ســارا مــی گویــم فقــط دو ســاعت دیگــری روی مقالــه کار مــی کنــم تــا تمــام شــود امــا ســفت و‬
‫ســخت مخالفــت مــی کنــد‪« :‬از صبــح تنهــا بــودی مــی خواسـ تـی تمامــش کـ نـی‪ .‬االن دیگــر نــه مقالــه‪ ،‬نــه تلویزیــون‪ ،‬نــه ت‬
‫این�نــت‪ ،‬تــا‬
‫آخــر شــب در اختیــار زن و بچــه ات بــاش‪».‬‬

‫‪136‬‬
‫کار تمــام کــردن مقالــه‪ ،‬بــاز بــه هفتــه بعــد مــی افتــد‪ .‬نمــی دانــم تــاش مذبوحانــه ای کــه بعــد از قبــول مســئولیت در دولــت‪ ،‬بـرای‬
‫ـ� ومقالــه منتـ شـر کــردن انجــام مــی دهــم‪ ،‬واقــع بینانــه اســت یــا نــه‪ .‬شــاید منطقــی تــر باشــد کــه تــا وقـ تـی مســئولیت‬‫ادامــه نوشـ ت ن‬
‫دولـ تـی دارم‪ ،‬قیــد فعالیــت هــای جانـ بـی را بزنــم‪.‬‬

‫شنبه ‪ ۲۸‬خرداد ‪ ۱۸ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح تــازه متوجــه مــی شــوم کــه دیــروز در مملکــت چــه خـ بـر بــوده اســت‪ .‬دیــروز تمــام وقــت را مشــغول کار کــردن روی مقالــه ام‬
‫بــودم و از عــر کــه ســارا و ســامان آمدنــد هــم ممنــوع کردنــد حـ تـی چنــد لحظــه اخبــار را نــگاه کنــم!‬

‫ظاهـراً جمعــه عــده ای از هــواداران رژیــم ســابق در چنــد شــهر مختلــف تــاش کــرده انــد ماننــد زمــان جمهــوری اســامی «راهپیمـ یـا�‬
‫روز قــدس» برگـزار کننــد کــه چنــدان نتیجــه بخــش نبــوده اســت‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬آخریــن جمعــه مــاه رمضــان «روز قــدس» نامیــده مــی‬
‫ـط� و اعــام مخالفــت بــا ارسائیــل بــود‪ .‬معمــوال ً در ایــن روز‪ ،‬نهادهــای حکومـ تـی تظاهـر تا�‬
‫شــد کــه موضــوع آن‪ ،‬حمایــت از فلسـ ی ن‬
‫را ســازماندهی مــی کردنــد کــه در شــبکه هــای رادیــو –تلویزیــون رسارسی ایـران بــه طــور گسـ تـرده پوشــش مــی یافــت‪.‬‬

‫ـا� اســامی و ســپاه و بســیج‪ -‬کــه معمــوال تظاه ـرات روز قــدس را‬ ‫امســال در غیــاب نهادهــا� حکومـ تـی ‪-‬بــه ویــژه ســازمان تبلیغـ ت‬
‫ی‬
‫ـ� تظاهـر تا� برگـزار شــود‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــه گـزارش رســانه هــا ظاهـراً‬
‫برگـزار مــی کردنــد‪ ،‬ایــن انتظــار وجــود نداشــت کــه اساسـاً چنـ ی ن‬
‫بزرگ�یــن تظاه ـرات کــه در پایتخــت برگــذار شــده‪،‬‬ ‫در چنــد مرکــز اســتان و از جملــه ته ـران‪ ،‬عــده کمــی تظاه ـرات کــرده انــد‪ .‬در ت‬
‫‪ ۵ – ۴‬هـزار نفــر حــا�ض شــده انــد‪.‬‬

‫خ�هـ یـا� اســت کــه امــروز در ارسائیــل منتـ شـر شــده و‬ ‫امــا موضوعــی کــه بیشـ تـر از خــود تظاهـرات توجــه رســانه هــا را جلــب کــرده‪ ،‬ب‬
‫ـا� (ســابق) ارصار داشــته‬ ‫حکایــت دارد کــه از چنــد مــاه مانــده بــه انتخابــات‪ ،‬وزرای حــزب راســتگرای افراطــی «شــاس» در کابینــه ائتـ ف‬
‫انــد انتخابــات یــک هفتــه عقــب بیفتــد‪ .‬وزیرمســکن ســابق ارسائیــل کــه خــود عضــو حــزب شــاس اســت‪ ،‬در گفتگــو بــا شــبکه ‪۲‬‬
‫تلویزیــون ارسائیــل گفتــه کــه ایــن حــزب مایــل بــوده بـرای اثبــات اینکــه بعــد از تغیـ یـر حکومــت ایـران‪ ،‬هنــوز محافظــه کاران ایـر نا�‬
‫امنیــت ارسائیــل را تهدیــد مــی کننــد‪ ،‬انتخابــات بعــد از روز قــدس برگـزار شــود‪ .‬ایــن وزیــر ســابق‪ ،‬البتــه ایــن اظهــارات را نــه از بــاب‬
‫افشــاگری‪ ،‬کــه در انتقــاد از مخالفــان بــه تعویــق افتــادن انتخابــات عنــوان کــرده کــه بــه گفتــه او نگذاشــته انــد «بــه مــردم ارسائیــل‬
‫یــادآوری شــود کــه هنــوز از جانــب ایـران در امــان نیســتند‪».‬‬

‫ـا�» از تظاه ـرات روز‬ ‫ایــن اظهــارات‪ ،‬بــا واکنــش ســخنگوی حــزب کارگــر مواجــه شــده کــه تمایــل شــاس بــه «بهــره بــرداری انتخابـ ت‬
‫ـ� از مــردم بــه کمــک جمهــوری اســامی» توصیــف کــرده‬ ‫قــدس در ایـران را‪« ،‬آخریــن تــاش ناامیدانــه راســت افراطــی بـرای رأی گرفـ ت ن‬
‫اســت‪ .‬برخــی رســانه هــای ارسائیــی گـزارش کــرده انــد کــه لیکــود هــم بــا تــاش هــای شــاس بـرای عقــب افتــادن انتخابــات موافــق‬
‫ـ� «روز قــدس» بعــد از تغیـ یـر حکومــت در ایـران تظاهـر تا� برگـزار نشــود و حــزب کارگــر از ایــن‬ ‫نبــوده چــون نگـران بــوده کــه در اولـ ی ن‬
‫ـا� خــود اســتفاده کنــد‪.‬‬ ‫موضــوع در تبلیغــات انتخابـ ت‬

‫عجــب حکایـ تـی اســت! تــا وقـ تـی جمهــوری اســامی رس پــا بــود آدم خوابــش را هــم نمــی دیــد کــه «مــرگ بــر ارسائیــل» گفـ ت ن‬
‫ـ�‬
‫حکومــت مــا‪ ،‬تــا ایــن حــد ب ـرای عــده ای از سیاســتمداران ارسائیــی مهــم باشــد‪.‬‬

‫‪137‬‬
 ‫فصل چهاردهم‬
‫رویارویی با بحران زیست‌محیطی‬
‫به ارث رسیده از دوران جمهوری اسالمی‬

‫‪138‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۹‬خرداد ‪ ۱۹ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫موضــوع جلســه امــروز هیــأت وزی ـران‪ ،‬نحــوه مدیریــت کشــور – و بــه ویــژه مراکــز جمعیـ تـی کوچــک – در ش�ایــط کمبــود شــدید‬
‫ین�وهــای مدیریـ تـی جدیــد اســت‪.‬‬

‫بــا توجــه بــه تغیـ یـر حکومــت در ایـران‪ ،‬انتظــار اغلــب مــردم تغیـ یـرات جــدی در مدیـران تمــام ســطوح اســت امــا دولــت جدیــد‪،‬‬
‫کا� مدیــر مرتبــط نــدارد‪ .‬تغیـ یـر جمهــوری‬‫هنــوز بـرای تصــدی هـزاران پســت هــای مدیریـ تـی مــورد نیــاز در رستــارس کشــور بــه انــدازه ف‬
‫ـ� مســئولیت هــای مدیریـ تـی‬ ‫اســامی در ایـران‪ ،‬بــه ایــن معـ نـی بــود کــه ین�وهــای منتقــد حکومــت ســابق‪ ،‬بایــد بـرای بــه عهــده گرفـ ت ن‬
‫در دولــت جدیــد آمــاده مــی شــدند و ایــن در حــایل بــود کــه در میــان ایــن ین�وهــا‪ ،‬تنــوع محــدودی از تخصــص هــای مدیریـ تـی‬
‫وجودداشــت‪ .‬در میــان آنهــا‪ ،‬مث ـا ً تعــداد قابــل توجهــی از اف ـراد بــا تخصــص هــای مرتبــط بــا مدیریــت ســیایس‪ ،‬دیپلماتیــک‪،‬‬
‫گ‬
‫آکادمیــک و فرهنــی وجــود داشــت کــه مــی توانســتند اغلــب پســت هــای وزارت‪ ،‬مقــام هـ یـا� در حــد ســفارت‪ ،‬ریاســت ســازمان هــای‬
‫دولـ تـی و موسســات اقتصــادی یــا مســئولیت اســتانداری هــا را بــه عهــده ی‬
‫بگ�نــد‪.‬‬

‫ـر نیــاز بــود‪ .‬مث ـا ٌ ب ـرای شــهرهای کوچــک یــا حـ تـی مناطــق غـ یـر شــهری‬
‫امــا ب ـرای اداره کشــور‪ ،‬بــه پســت هــای متعــدد دیگــری نـ ی ز‬
‫امنیــی‪ ،‬فرمانــدار و بخشــدار‪ ،‬روســای ادارات برنامــه و بودجــه و کشــاورزی‪ ،‬مســئوالن‬ ‫ت‬ ‫ایــران الزم بــود مســئوالن انتظامــی و‬
‫ـ� و منصــوب شــوند کــه بســیار کار دشــواری بــود‪ .‬بــه عبــارت دیگــر‪ ،‬اگــر چــه در ســطح‬ ‫واحدهــای اقتصــادی دولـ تـی و ‪ ...‬تعیـ ی ن‬
‫اپوزیســیون ایـر نا� مقیــم داخــل یــا خــارج ممکــن بــود مثـا ً ‪ ۱۰‬تــا کاندیــدای خــوب بـرای وزارت امــور خارجــه یــا وزارت علــوم وجــود‬
‫داشــته باشــد‪ ،‬امــا از میــان تمــام آنهــا احتمــاال ً حـ تـی یــک کاندیــدای مناســب هــم بـرای ریاســت اداره کشــاورزی یــا اداره اطالعــات‬
‫یــک شــهر کوچــک قابــل جســتجو نبــود‪.‬‬

‫ار� را در مــورد چالــش هــای تغیـ یـر بدنــه مدیریـ تـی کشــور ارائــه‬ ‫در جلســه امــروز‪ ،‬رئیــس ســازمان مدیریــت و برنامــه ریــزی‪ ،‬گ ـز ش‬
‫مــی کنــد کــه بیشـ تـر وقــت جلســه را بــه خــود اختصــاص مــی دهــد‪ .‬ایــن گـزارش در ســازمان مدیریــت و برنامــه ریــزی تنظیــم شــده‬
‫امــا در تهیــه آن‪ ،‬وزارت کشــور هــم مشــارکت داشــته اســت‪ .‬گـزارش تاکیــد دارد کــه تغیـ یـر حکومــت ایـران‪ ،‬بــه طــور کیل بــا هزینــه‬
‫هــای مدیریـ تـی کمــی صــورت گرفتــه و یــی از عوامــل اصــی ایــن پدیــده را آن مــی دانــد کــه رفرانــدم تغیـ یـر حکومــت‪ ۶ ،‬مــاه پــس‬
‫ـدا� ریاســت جمهــوری آقــای امیـ نـی در دوران‬ ‫از انتخابــات ریاســت جمهــوری صــورت گرفــت‪ .‬البتــه بــا توجــه بــه اینکــه ‪ ۶‬مــاه ابتـ ی‬
‫جمهــوری اســامی سـ پـری شــد‪ ،‬او امــکان ایجــاد تغیـ یـرات بنیادیــن در بدنــه مدیریـ تـی کشــور را نداشــت (تنهــا بخـ شـی از مدی ـران‬
‫دولـ تـی تغیـ یـر کردنــد و طبیعتـاً هیــچ یــک از مدیـران نهادهــای قدرتمنــد زیــر نظــر رهـ بـری عــوض نشــدند)‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬در همــان‬
‫دوران ‪ ۶‬ماهــه بســیاری از مدیـران دولـ تـی فاســد یــا ناکارآمــد تغیـ یـر کردنــد کــه اغلــب مدیـران جایگزیــن‪ ،‬هنــوز هــم بــر رس کارنــد و‬
‫مشــکالت اداره کشــور در دوران جدیــد را کاهــش داده انــد‪.‬‬

‫ـ� حــال تأکیــد دارد کــه در دوران بعــد از تغیـ یـر رژیــم‪ ،‬بــا وجــود برکنــاری تقریب ـاً‬‫گ ـزارش ســازمان مدیریــت و برنامــه ریــزی در عـ ی ن‬
‫ـ� تــر‪ ،‬چــاره ای جــز اســتفاده از طیفــی از ین�وهــای دوران جمهــوری‬ ‫تمــام مدی ـران ارشــد و اک�ث یــت نسـ بـی مدی ـران رده هــای پایـ ی ن‬
‫اســامی ب ـرای اداره کشــور – بــه ویــژه در شــهرهای کوچــک – وجــود نداشــته اســت‪ .‬ایــن ین�وهــا‪ ،‬هــر چنــد بــه جنــاح میانــه روی‬
‫حکومــت ســابق تعلــق دارنــد‪ ،‬امــا بســیاری از آنــان هنــوز بــه جمهــوری اســامی معتقدنــد و در نتیجــه‪ ،‬کامــا ً مــورد اعتمــاد‬
‫محســوب نمــی شــوند‪.‬‬

‫بــا ایــن حــال توصیــه نویســندگان گـزارش آن اســت کــه اســتفاده از ایــن طیــف از مدیـران ســابق‪ ،‬تــا زمــان تربیــت نســل جدیــدی از‬
‫مدی ـران در دولــت ســکوالر ای ـران اجتنــاب ناپذیــر خواهــد بــود و در واقــع «تنهــا راه طــی سـ پـری کــردن آرام و کــم هزینــه دوران‬
‫گــذار از سیســتم قدیمــی بــه سیســتم جایگزیــن اســت»‪.‬‬

‫اغلــب اف ـراد هیــأت دولــت بــا مجموعــه گ ـزارش موافقنــد امــا عــده ای از اعضــا هــم نگ ـر نا� هــای بــه حقــی دارنــد کــه در جلســه‬
‫گ‬
‫عنــوان مــی کننــد‪ .‬مث ـا ً خانــم قنــاد‪ ،‬رئیــس ســازمان مـ یـراث فرهنــی مــی گویــد تغیـ یـر نکــردن مســئوالن ســازمان هــای مختلــف‬
‫دولـ تـی‪ ،‬در بســیاری از مــوارد پیــام بــدی را بــه مــردم محــی مــی دهــد و بــر روابــط میــان آنهــا بــا دســتگاه هــای دولـ تـی تأثـ یـر مخــرب‬

‫‪139‬‬
 ‫گ‬
‫مــی گــذارد‪ .‬وی بــه عنــوان نمونــه یــادآوری مــی کنــد کــه بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬اغلــب روســای ادارات مـ یـراث فرهنــی تغیـ یـر نکــرده‬
‫ـ� پســت هــا� بــا موضوعــات امنیـ تـی و ســیایس درگـ یـری چنـ ن‬
‫ـدا� نداشــته انــد قابــل‬ ‫انــد‪« :‬البتــه ایــن موضــوع بــا توجــه بــه اینکــه چنـ ی ن‬
‫ی‬
‫فهــم اســت‪ ،‬امــا در برخــی از مناطــق کشــور تنــش آفریــن شــده چــون میــان مــردم ایــن احســاس را ایجــاد کــرده کــه قـرار اســت در‬
‫حکومــت جدیــد‪ ،‬همــان آدم هــای ســابق رسکار باشــند‪».‬‬

‫ـ� وضعیــت ایجــاد‬ ‫آقــای ترکمــان رئیــس ســازمان حفاظــت از محیــط زیســت مــی گویــد در حیطــه مســئولیت او هــم دقیقــا همـ ی ن‬
‫شــده اســت‪ .‬او تاکیــد مــی کنــد کــه در مــاه هــای گذشــته‪ ،‬مــردم مناطقــی کــه روســای ادارات حفاظــت محیــط زیســت آنهــا تغیـ یـر‬
‫نکــرده مکــررا در مقابــل مامــوران ایــن ادارات مقاومــت کــرده انــد و گفتــه انــد کــه حــا�ض نیســتند زیــر بــار دســتورات «مقــام هــای‬
‫ـ� اســتدالل‬ ‫رژیــم ســابق برونــد»‪ .‬بــه گفتــه او حـ تـی در بعـ ضـی از مناطــق کسـ ن‬
‫ـا� از قبیــل شــکارچیان غـ یـر مجــاز‪ ،‬بــا بهانــه کــردن چنـ ی ن‬
‫هــا� بــه نافرمـ ن‬
‫ـا� علـ نـی یــا درگـ یـری بــا شــکاربانان پرداختــه انــد‪.‬‬ ‫ی‬

‫تعــدادی از دیگــر اعضــای کابینــه هــم روایــت هــای مشــابهی را در مــورد وزارت خانــه هــا یــا ســازمان هــای تحــت پوشــش خودشــان‬
‫بیــان مــی کننــد‪ .‬بــه نظــر مــی رســد کــه عــوض نشــدن مســئوالن دولـ تـی‪ ،‬در بســیاری از مناطــق کشــور باعــث تحریــک مــردم عــادی‬
‫یــا ســوء اســتفاده کسـ ن‬
‫ـا� شــده کــه بــه هــر دلیــل مایــل نیســتند بــه ضوابــط و مقــررات دولـ تـی تــن بدهنــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد دولــت ناچــار اســت بــه طــور جــدی پشــت رس تمــام مدیـران خــود «گذشــته از اینکــه در زمــان ســابق هــم‬
‫رس کار بــوده انــد یــا نــه» بایســتد و بــا هــر اقدامــی کــه اختیــارات آنهــا را نادیــده بگـ یـرد مقابلــه قانـ ن‬
‫ـو� کنــد‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی معتقــد اســت کــه گروهــی از مدیـران ســابق کــه هنــوز بــر رس کارنــد‪ ،‬افـراد الیقــی هســتند کــه احتمــاال ً حـ تـی در آینــده‬
‫به�یــن انتخــاب‬ ‫دلیــی ب ـرای عــرض کردنشــان وجــود نخواهــد داشــت‪ .‬او بــا ایــن حــال مــی افزایــد‪« :‬امــا عــده ای از آنهــا هــم ت‬
‫ـ� مدیـران دارای ســوابق مرتبــط مجبــور بــه اســتفاده موقــت از آنهــا شــده ایــم‪ .‬مــا بایــد بــا تربیــت‬ ‫مــا نیســتند و بــه خاطــر نداشـ ت ن‬
‫رسیــع نســل جدیــدی از مدیـران‪ ،‬بــه رسعــت ایــن گــروه اخـ یـر را جایگزیــن کنیــم و گرنــه مــردم از جــدی بــودن تغیـ یـرات در کشــور‬
‫ناامیــد مــی شــوند‪».‬‬

‫صحبــت رئیــس جمهــور کــه تمــام مــی شــود‪ ،‬یاشــار مرنــدی دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی (کــه از ین�وهـ یـا� بــود کــه در زمــان‬
‫ـدا� شــد) بــه شــوخی مــی گویــد‪« :‬منظــور رئیــس جمهــور ایــن اســت کــه‬ ‫جمهــوری اســامی از ســپاه پاســداران اســتعفا کــرد و زنـ ن‬
‫امثــال بنــده موقتـاً در دولــت مهمــان شــما هســتیم‪ ».‬آقــای امیـ نـی مــی خنــدد‪« :‬آن زمــان کــه شــما اســتعفای اعـ تـرا�ض کردیــد‪ ،‬خیــی‬
‫هــا در خــارج از کشــور بــا اســم مســتعار فعالیــت مــی کردنــد تــا بتواننــد بــه ایـران رفــت و آمــد کننــد! حداقــل تــا وقـ تـی کــه مــن رس‬
‫کار هســتم‪ ،‬شــما هــم در شــورا خواهیــد بــود‪».‬‬

‫دوشنبه ‪ ۳۰‬خرداد ‪ ۲۰ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز نماینــدگان اهــل ســنت ای ـران شــام مهمــان رئیــس جمهــور هســتند‪ .‬در میــان آنهــا‪ ،‬از روحانیــون اهــل ســنت گرفتــه تــا‬
‫روشــنفکران غـ یـر مذهـ بـی متولــد خانــواده هــای سـ نـی وجــود دارنــد‪ .‬بــا توجــه بــه اینکــه در زمــان جمهــوری اســامی مذهــب بــه یــک‬
‫عامــل هویـ تـی مهــم بـرای مــردم مناطــق سـ نـی نشـ ی ن‬
‫ـ� تبدیــل شــده بــود‪ ،‬بســیاری از رهـ بـران جوامــع اهــل ســنت ایـران را روحانیــون‬
‫تشــکیل مــی دهنــد‪.‬‬

‫ـ� تغیـ یـرات بســیار زیــاد صــورت گرفتــه و االن بیشـ تـر مســئوالن محــی از‬ ‫بعــد از تغیـ یـر رژیــم‪ ،‬در بدنــه مدیریـ تـی مناطــق سـ نـی نشـ ی ن‬
‫گا� و راه و ترابــری و رئیــس ســازمان‬ ‫اهــل ســنت هســتند‪ .‬بــه طــور مشــخص‪ ۵ ،‬عضــو کابینــه (وزرای امــور خارجــه‪ ،‬اقتصــاد‪ ،‬بــازر ن‬
‫ـف� ایـران در خــارج از کشــور (از ســفرای مــا در عربســتان و ترکیــه گرفتــه تــا آلمــان و بریتانیــا)‪،‬‬ ‫حفاظــت از محیــط زیســت)‪ ۱۲ ،‬سـ ی‬
‫ن‬
‫اســتانداران ســه اســتان (کردســتان‪ ،‬سیســتان و بلوچســتان و گلســتان) و اغلــب فرمانــداران ایــن ســه اســتان ســی هســتند (در اســتان‬

‫‪140‬‬
‫ـر� هــم اغلــب فرمانــداران از اهــل ســنت انتخــاب شــده انــد)‪ .‬البتــه بســیاری از ایــن مســئوالن‪ ،‬شــخصاً آدم هــای‬ ‫آذربایجــان غـ ب‬
‫ن‬
‫ســکوالر هســتند امــا در خانــواده هــای ســی بــه دنیــا آمــده انــد‪.‬‬

‫در دوره جمهــوری اســامی‪ ،‬اهــل ســنت امــکان رســیدن بــه پســت هـ یـا� چــون وزارت‪ ،‬ســفارت‪ ،‬اســتانداری یا ســمت هــای فرماندهی‬
‫در ین�وهــای مســلح را نداشــتند‪ .‬البتــه تعــدادی از اهــل ســنت در ســمت هـ یـا� از قبیــل فرمانــداری‪ ،‬معاونــت وزارتخانــه یــا مدیــر‬
‫کیل حضــور داشــتند امــا هرگــز بــه پســت هــای باالتــر نرســیدند‪.‬‬

‫ـ� ســابق ایـران‪ ،‬مقــام هـ یـا� چــون رهـ بـری یــا ریاســت جمهــوری در انحصــار شــیعیان بــود امــا بـرای تصــدی اهــل ســنت‬ ‫در قوانـ ی ن‬
‫در بقیــه پســت هــا‪ ،‬در ظاهــر ممنوعیـ تـی وجــود نداشــت‪ .‬بــا ایــن حــال در آن زمــان‪ ،‬عوامــی نانوشــته باعــث مــی شــد تــا سـ نـی هــا‬
‫نتواننــد بــه ســمت هــای بــاالی حکومـ تـی برســند کــه در رأس ایــن عوامــل‪ ،‬مخالفــت تعــدادی از مراجــع تقلیــد محافظــه کار شــیعه‬
‫بــود‪ .‬در میــان ایــن مراجــع‪ ،‬برداشـ تـی مذهـ بـی وجــود داشــت کــه بــر مبنــای آن سـ نـی هــای نمــی بایســت بــر شــیعه هــا «حاکــم مــی‬
‫شــدند» و در نتیجــه بــه شــدت مخالــف ایــن بودنــد کــه ســمت هــای مهــم کشــوری در اختیــار اهــل ســنت قـرار بگـ یـرد‪ .‬ایــن مراجــع‬
‫ـ� برداشــت‪ ،‬حـ تـی بــا فرمانــدار شــدن سـ نـی هــا هــم چنــدان موافــق نبودنــد ویل «خــط قرمــز» جــدی آنهــا‪ ،‬انتخــاب‬ ‫بــر مبنــای همـ ی ن‬
‫اهــل ســنت بــه پســت هــای باالتــری چــون اســتانداری‪ ،‬وزارت یــا ســفارت بــود‪.‬‬

‫کا� را بــه اهــل ســنت نداشــت و بــر همـ ی ن‬

‫ـ� مبنــا نمــی‬ ‫جــدای از حساســیت ایــن دســته ازمراجــع‪ ،‬حکومــت ای ـران هــم اعتمــاد ف‬
‫بگ�نــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬حـ تـی در مــواردی انگشــت شــمار‬
‫خواســت کــه آنهــا در ســمت هــای حســاس نظامــی‪ ،‬امنیـ تـی و ســیایس قـرار ی‬
‫کــه دولــت هــای ســابق ایـران خواســته بودنــد بـرای بهبــود رابطــه بــا اهــل ســنت‪ ،‬برخــی از اســتانداری هــا را بــه سـ نـی هــا بدهنــد‪،‬‬
‫در مقابــل واکنــش مراجــع تقلیــد عقــب نشســته بودنــد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬تصمیــم یگ�نــده اصــی نــه مراجــع تقلیــد‪ ،‬کــه‬
‫ویل فقیــه بــود و رهـ بـران جمهــوری اســامی هــم در طــول ‪ ۷‬دهــه عمــر ایــن حکومــت‪ ،‬هرگــز مشــکیل بــا رسکــوب مراجعــی کــه در‬
‫ـا� در حــد مســئولیت‬ ‫مقابلشــان ایســتاده بودنــد نداشــتند‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬حکومــت هیــچ وقــت حــا�ض نبــود بــه خاطــر موضوعـ ت‬
‫ـ� علــت‪ ،‬حـ تـی در مــواردی کــه بــه دالیــل ســیایس – تبلیغـ ت‬
‫ـا� مایــل‬ ‫دادن بــه اهــل ســنت‪ ،‬مراجــع تقلیــد را نــارا�ض کنــد و بــه همـ ی ن‬
‫بــود مســئولیت بیشـ تـری بــه سـ نـی هــا بدهــد‪ ،‬بـرای کاهــش تنــش بــا مراجــع در تصمیــم خــود رصف نظــر مــی کــرد‪.‬‬

‫بــا توجــه بــه مجموعــه تبعیــض هــای اعمــال شــده علیــه اهــل ســنت در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اغلــب آنهــا از زمــان روی کار‬
‫آمــدن دولــت جدیــد در ایـران‪ ،‬از جملــه هــواداران رسســخت آن بــوده انــد‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه بــه نظــر مــی رســد بســیاری از‬
‫ـو� متوجــه ایــن موضــوع‬ ‫ن‬
‫روحانیــون اهــل ســنت‪ ،‬بــا وجــود نگ ـرا� هــای کیل خــود در مــورد «غـ یـر مذهـ بـی» شــدن کشــور‪ ،‬بــه خـ ب‬
‫هســتند کــه حقــوق مذهـ بـی آنهــا در ایــن دولــت ســکوالر بیشـ تـر رعایــت مــی شــود‪.‬‬

‫ـ� موضــوع‪ ،‬تــاش هــای انجــام‬ ‫ـا�‪ ،‬مولــوی عبــدهللا پیشــوای مذهـ بـی اهــل ســنت بلوچســتان بــا اشــاره بــه همـ ی ن‬ ‫در ابتــدای مهمـ ن‬
‫شــده در زمــان دولــت جدیــد بـرای رفــع تبعیــض از اهــل ســنت را «در تاریــخ کشــور ب� ســابقه» مــی دانــد‪ .‬او در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال یــادآوری‬
‫مــی کنــد کــه حـ تـی در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اهــل ســنت بلوچســتان بــا وجــود تمــام نارضایـ تـی هـ یـا� کــه داشــتند مـ شـی مســالمت‬
‫جویانــه خــود را حفــظ کردنــد و بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬بــه گــروه هــای جهــادی فعــال در مرزهــای ای ـران روی خــوش نشــان ندادنــد‪.‬‬
‫مولــوی مــی گویــد رهـ بـران مذهـ بـی اهــل ســنت «بــا وجــود آنکــه دلشــان از حکومــت مرکــزی خــون بــود امــا در مقابــل گــروه هــای‬
‫تکفـ یـری ایســتادند و بــا توجــه بــه نفوذشــان در میــان بلــوچ هــا‪ ،‬در جلوگـ یـری از همــکاری آنهــا بــا ایــن گــروه هــا موفــق بودنــد»‪.‬‬

‫او بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬وضعیــت بلوچســتان ایـران را بــا بلوچســتان پاکســتان و منطقــه قبایــی آن کشــور مقایســه مــی کنــد کــه مــدت‬
‫هاســت از کنـ تـرل دولــت مرکــزی خــارج شــده و توســط القاعــده و رسان قبایــل محــی اداره مــی شــود‪ .‬رهـ بـر اهــل ســنت بلوچســتان‬
‫نتیجــه مــی گـ یـرد کــه بلــوچ هــا حــق دارنــد بــه ازای وفــاداری بــه کشــور در ســخت تریــن ش�ایــط‪ ،‬انتظــار داشــته باشــند کــه «قــدم‬
‫هــای دولــت در زمینــه اســتفاده از مدیـران سـ نـی‪ ،‬بــا قــدم هــای �ض وری بعــدی در هدایــت رسمایــه گــذاری هــای مــی بــه سیســتان‬
‫و بلوچســتان تکمیــل شــود»‪.‬‬

‫در بخــش دیگــری از جلســه‪ ،‬دکـ تـر شــایان از فعــاالن کــرد آذربایجــان غـ ب‬
‫ـر� از برنامــه دولــت بـرای تدریــس زبــان مــادری در مناطــق‬

‫‪141‬‬
 ‫گ‬
‫زنــد� اقلیــت هــای قومــی (کــه در رستارس‪۱۲‬ســال دوره آمــوزش عمومــی اج ـرا خواهــد شــد) اســتقبال مــی کنــد ویل مــی گویــد کــه‬
‫ـوز� مکمــل‪ ،‬ایــن قانــون تاثـ یـر محــدودی بــر جــای مــی گــذارد‪ .‬مثــال تــکان دهنــده ای کــه مــی زنــد‬ ‫در غیــاب زیــر ســاخت هــای آمـ ش‬
‫ـر� کــه در زمــان جمهــوری اســامی بــزرگ شــده انــد‪ ،‬تنهــا مــی تواننــد‬ ‫ایــن اســت کــه اغلــب بچــه هــای کــرد یــا تــرک آذربایجــان غـ ب‬
‫ـ� صحیــح آن نیســتند‪ .‬خانــم شــایان تأکیــد مــی کنــد کــه اغلــب ســاکنان‬ ‫بــه زبــان مــادری خــود صحبــت کننــد امــا قــادر بــه نوشـ ت ن‬
‫ـد� اقلیــت هــای قومــی‪ ،‬ازکــودیک نوشـ ت ن‬ ‫گ‬
‫ـ� بــه زبــان مادریشــان را یــاد نگرفتــه انــد و ادبیــات کالســیک ایــن زبــان هــا را‬ ‫مناطــق زنـ‬
‫ـ� جدیــد بـرای تدریــس زبــان هــای مــادری‪ ،‬در مناطــق ســکونت‬ ‫ت‬
‫نمــی فهمنــد‪ .‬او نتیجــه مــی گـ یـرد کــه حــی بــا وجــود تصویــب قوانـ ی ن‬
‫کا� معلــم ب ـرای آمــوزش آن زبــان هــا وجــود نــدارد چــون بیشـ تـر تحصیلکــرده هــا امــکان یادگـ یـری‬ ‫اقلیــت هــای قومــی بــه انــدازه ف‬
‫ـگار�) را نداشــته انــد‪.‬‬‫صحیــح زبــان خــود (بــه ویــژه زبــان نـ ش‬

‫پیشــنهاد مشــخص خانــم شــایان ایــن اســت کــه آمــوزش زبــان مــادری‪ ،‬بــا گسـ تـرش جــدی رشــته هــای تربیــت معلــم و ادبیــات زبــان‬
‫هــای محــی تــوام شــود‪ .‬رشــته هــا� کــه در زمــان جمهــوری اســامی در دانشــگاه هــا وجــود داشــتند‪ ،‬امــا چــون بــازار کار ف‬
‫کا�‬ ‫ی‬
‫ش‬ ‫ت‬
‫نداشــتند‪ ،‬تعــداد فــارغ التحصیــان آنهــا بســیار کمــر از نیــاز آمــوز� مــدارس چنــد زبانــه آینــده اســت‪.‬‬

‫حــرف هــای او‪ ،‬مــن را بــه یــاد وضعیــت بچــه هــای خانــواده هــای ایـر نا� مقیــم خــارج مــی انــدازد کــه خیــی از آنهــا فقــط فــاریس‬
‫را حــرف مــی زننــد ویل بلــد نیســتند آن را بنویســند‪ .‬بــا ایــن تفــاوت کــه بچــه هــای اقلیــت هــای قومــی ایـران‪ ،‬جــد انــدر جــد ســاکن‬
‫ـ� کشــور بــوده انــد و در داخــل کشــور خودشــان از یادگـ یـری زبــان مــادری بازمانــده انــد‪.‬‬‫همـ ی ن‬

‫سه شنبه ‪ ۳۱‬خرداد ‪ ۲۱ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫مذهــی مربــوط بــه تولــد و‬

‫ب‬ ‫امــروز عیــد فطــر اســت‪ .‬دولــت جدیــد از تقویــم تعطیــات رســمی ســابق‪ ،‬تمــام تعطیــل هــای‬
‫درگذشــت امامــان را حــذف کــرده و تنهــا ‪ ۴‬روز عیــد (فطــر‪ ،‬قربــان‪ ،‬مبعــث و غدیــر) را نگــه داشــته اســت‪.‬‬

‫ـ� ‪ ۴‬روز هــم‬ ‫ـ� همـ ی ن‬‫در زمــان تصمیــم گـ یـری بـرای تعطیــات رســمی جدیــد‪ ،‬عــده ای در هیــات دولــت مخالــف تعطیــل نگــه داشـ ت ن‬
‫گ‬
‫بودنــد و آن را بــا ویــژ� ســکوالر دولــت جدیــد در تناقــض مــی دانســتند‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬نهایتـاً تصویــب شــد کــه ایــن ‪ ۴‬عیــد را نگــه‬
‫داریــم؛ بــا ایــن توضیــح کــه آنهــا را‪ ،‬همچــون اعیــاد مذهـ بـی کشــورهای ســکوالر غــرب نــگاه مــی کنیــم‪ .‬بــه عبــارت دیگــر‪ ،‬همــان‬
‫طــور کــه مناســبت هـ یـا� چــون کریســمس و عیــد پــاک در کشــورهای اروپـ یـا�‪ ،‬نــه بــه عنــوان روز تولــد یــا رسـ ی ز‬
‫ـتاخ� مســیح‪ ،‬کــه بــه‬
‫ـن� مــورد اســتفاده قـرار مــی یگ�نــد‪ ،‬قـرار شــد در ایـران هــم ایــن چهــار روز عیــد در تقویــم تعطیــات رســمی‬ ‫عنــوان تعطیــات سـ ت‬
‫ـ� حــال دولــت تمــام موسســات عمومــی و حـ تـی بخــش خصــویص را موظــف کــرده اســت کــه در روزهــای‬ ‫کشــور حفــظ شــوند‪ .‬در عـ ی ن‬
‫عیــد همــه ادیــان و مذاهــب یــا گــروه هــای قومــی‪ ،‬ب ـرای پـ یـروان آنهــا ایــن حــق را قاتــل باشــند کــه رس کار حــا�ض نشــوند و بــه‬
‫ـوز� خــودداری کننــد‪.‬‬ ‫ـیا� آمـ ش‬ ‫ـوز� هــم تکلیــف شــده کــه در چنــان روزهـ یـا�‪ ،‬از برگـزاری هــر گونــه امتحــان یــا ارزشـ ب‬ ‫موسســات آمـ ش‬

‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬بــا وجــود تمــام ابـراز نگـر نا� هــای بعـ ضـی از اقشــار مذهـ بـی در مــورد ســکوالر شــدن حکومــت‪ ،‬امســال اولـ ی ن‬
‫ـ� ســایل‬
‫بــوده کــه روز عیــد فطــر بعــد از مــدت هــا بــدون تنــش برگـزار شــده‪ .‬بــا توجــه بــه اینکــه عیــد فطــر در پایــان مــاه قمــری رمضــان‬
‫گ‬
‫اعــام مــی شــود کــه ثابــت نیســت (چــون بــه مشــاهده هــال مــاه جدیــد بســت� دارد) در زمــان ســابق همــواره میــان روز اعــام‬
‫شــده از ســوی رهـ بـر جمهــوری اســامی بــه عنــوان پایــان رمضــان و روزهــای اعــام شــده از ســوی برخــی مراجــع تقلیــد دیگــر‬
‫اختــاف وجــود داشــت‪.‬‬

‫ایــن اختــاف همیشـ گـی‪ ،‬بــه زمینــه ای ب ـرای درگـ یـری حکومــت بــا پـ یـروان مراجــع تقلیــدی تبدیــل شــده بــود کــه روز متفـ ت‬
‫ـاو� را بــه‬
‫عنــوان عیــد فطــر اعــام مــی کردنــد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬اگــر مرجعــی یــک روز زودتــر از زمــان مــورد نظــر رهـ بـر را عیــد اعــام مــی‬
‫کــرد‪ ،‬مقلــدان آن مرجــع حــق نداشــتند در روز عیدشــان در بـ یـرون خانــه آب بــا غــذا بخورنــد و اگــر مــی خوردنــد‪ ،‬پلیــس بــا آنهــا بــه‬
‫خاطــر «روزه خــواری در مــا عــام» – در واقــع‪ ،‬انجــام «عمــل ش�عــی مجرمانــه!»‪ -‬برخــورد مــی کــرد‪.‬‬

‫‪142‬‬
‫ـ� دســتگاه هــای امنیـ تـی همــواره بــر دفاتــر مراجــع تقلیــد فشــار وارد مــی کردنــد تــا نگذارنــد نظــر‬‫در ســال هــای گذشــته‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫متفــاوت ایــن مراجــع بــا رهـ بـر در مــورد پایــان رمضــان منتـ شـر شــود‪ .‬در آن زمــان دســتگاه هــای امنیـ تـی حـ تـی بــه خــود مراجــع هــم‬
‫ـور� کــه مقلدانشــان از آنهــا نظــر خواســتند‪ ،‬جــواب دهنــد کــه همــه بایــد در زمــان اعــام شــده از ســوی‬ ‫توصیــه مــی کردنــد در صـ ت‬
‫نظر�عــی بــه مقــدان را مخالــف عقایــد‬ ‫رهـ بـر مراســم پایــان رمضــان را برگـزار کننــد‪ .‬و طبیعتـاً چــون مراجــع تقلیــد اعــام نکــردن ش‬
‫مذهـ بـی خــود مــی دانســتند‪ ،‬همــواره حکومــت بــر رس پایــان رمضــان بــا آنهــا درگـ یـری داشــت کــه در بعـ ضـی مــوارد بــه احضــار و‬
‫ـر منجــر مــی شــد‪.‬‬‫تهدیــد اعضــای دفـ تـر یــا حـ تـی اعضــای خانــواده ایــن مراجــع نـ ی ز‬

‫تنهــا دلیــی کــه امســال بعــد از دهــه هــا درگـ یـری‪ ،‬حکومــت ایـران بــر رس پایــان رمضــان بــا مراجــع و یپ�وانشــان درگـ یـر نشــد‪ ،‬غـ یـر‬
‫مذهـ بـی بــودن حکومــت بــود‪ .‬مــن تصــور مــی کنــم ایــن یــی از مثــال هـ یـا� اســت کــه نشــان مــی دهــد چـرا ســکوالر شــدن ایـران‪،‬‬
‫درنهایــت حـ تـی بـرای خیــی از مذهـ بـی هــا بهـ تـر بــوده اســت‪.‬‬

‫ـ� نیســت‪ .‬صاحــب رســتوران مــا را کــه مــی‬‫ظهــر بــا ســارا و ســامان بـرای غــذا خــوردن بــه رســتوران مــی رویــم‪ .‬جــای ســوزن انداخـ ت ن‬
‫ـر رزرو کــرده ایــم‪ ،‬بایــد بــه خاطــر شــلوغی یغ�عــادی رســتوران‬‫بینــد مــی آیــد بــه پیشــوازمان و مــی گویــد بــا وجــود آنکــه از قبــل مـ ی ز‬
‫‪ ۱۰‬دقیقــه ای منتظــر بمانیــم‪ .‬پیشــنهاد مــی کنــد بـرای منتظــر مانــدن بــه همـراه دو محافــظ همـراه بــه دفـ تـرش برویــم‪ .‬مــی گویــد‬
‫رســتوران همیشــه مشـ تـری زیــاد دارد ویل امــروز از روزهــای معمــویل تعطیــل خیــی شــلوغ تــر اســت‪.‬‬

‫ســارا مــی گویــد‪“ :‬طبــق نظرســنجی هــا در تهـران حــدود ‪ ۸۵‬درصــد مــردم روزه نمــی یگ�نــد‪ .‬بــا وجــود ایــن مــن رس در نمــی آورم‬
‫چـرا بایــد روز عیــد فطــر ایــن قــدر بــا روزهــای تعطیــل عــادی تفــاوت داشــته باشــد؟» صاحــب رســتوران جــواب مــی دهــد‪« :‬مــردم‬
‫ایـران اهــل عشــق و حالنــد خانــم! از هــر بهانــه مذهـ بـی و غـ یـر مذهـ بـی‪ ،‬قســمت عشــق و حالــش را برمــی دارنــد و بــا دقــت اجـرا‬
‫مــی کننــد‪».‬‬

‫ســامان مــی خنــدد‪« :‬راســت مــی گوینــد! بابــا و مامــان دوســت مــن روزه نمــی یگ�نــد و مـ شـروب مــی خورنــد امــا پنجشــنبه کــه خانــه‬
‫شــان بــودم ب ـرای خودشــان ســفره افطــار نــان و پنـ یـر و گــردو و زولبیــا و بامیــه چیــده بودنــد!» ســارا مــی گویــد‪« :‬خــوب شــاید‬
‫مهمــان داشــته انــد‪».‬‬

‫ســامان بــاز مــی خنــدد‪« :‬نــه! مامــان و بابــاش دوتـ یـا� بــا هــم نشســته بودنــد رس مـ ی ز‬
‫ـر‪ .‬مــن و دوســتم هــم تــوی اتــاق پــای کامپیوتــر‬
‫غــذا خوردیم‪».‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۱‬تیر ‪ ۲۲ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز بــه اتفــاق رئیــس جمهــور‪ ،‬رئیــس ســازمان حفاظــت از محیــط زیســت و وزرای نـ یـرو و ترابــری بـرای بازدیــد از بقایــای پــروژه‬
‫«ایـران رود» بــه شــهر بــم در اســتان کرمــان ســفر مــی کنیــم‪ .‬در طــول راه خانــم بت�یــزی وزیــر ترابــری‪ ،‬کــه اســناد بــه جــای مانــده‬
‫ـا� مــی دهــد کــه بعـ ضـی هایشــان را مــی دانیــم و برخــی‬ ‫در ایــن وزارتخانــه را در مــورد وضعیــت پــروژه دیــده‪ ،‬در مــورد آن توضیحـ ت‬
‫جدیدنــد‪.‬‬

‫پــروژه ایـران رود‪ ،‬در ســال ‪ ۱۴۰۵‬و بــا هــدف اتصــال دریــای عمــان و خلیــج فــارس بــه دریــای خــزر از طریــق یــک کانــال بآ� حــدود ًا‬
‫‪ ۱۵۰۰‬کیلومـ تـری ش�وع بــه کارکــرد‪ .‬احــداث ایــن کانــال‪ ،‬از همــان ابتــدا مخالفــان زیــادی در ای ـران داشــت کــه پــروژه را‪ ،‬بــه دالیــل‬
‫مختلــف یغ�عمــی و دارای تأثـ یـرات زیســت محیطــی بســیار خطرنــاک مــی دانســتند‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬دولــت وقــت پــروژه ایـران رود را‬
‫بــا اســتفاده از پیمانــکاران ســپاه پاســداران آغــاز کــرد‪ .‬بــا توجــه بــه مطالعــات انجــام شــده در مــورد مسـ یـر قابــل اجـرای پــروژه‪ ،‬کار‬
‫احــداث کانــال از غــرب چابهــار در ســواحل دریــای عمــان ش�وع شــد تــا بــه ســمت شــهر بــم در منطقــه کویــری مرکــز ایـران بــرود و‬
‫نهایتــا‪ ،‬در حــوایل بندرترکمــن در اســتان گلســتان بــه دریــای خــزر بریــزد‪ .‬امــا هزینــه هــای ســاالنه احــداث ایـران رود‪ ،‬کــه قـرار بــود‬

‫‪143‬‬
‫ـت� نا� باشــد‪ ،‬در عمــل بــه بیــش از دو و نیــم برابــر پیــش بیـ نـی هــای اولیــه رســید و رسعــت احــداث آن‪ ،‬از یــک چهــارم‬ ‫قابــل کشـ ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫رسعــت پیــش بیــی شــده هــم کمــر بــود‪ .‬نهایتــا‪ ،‬عملیــات حفــر کانــال‪ ،‬بعــد از ‪ ۸‬ســال ادامــه و در حــایل کــه هنــوز یــک ســوم‬
‫پی�فــت کنــد و پــروژه در طــول ایــن مــدت‪ ،‬باعــث شــد تــا‬ ‫طــول کانــال هــم حفــر نشــده بــود‪ ،‬متوقــف شــد‪ .‬مخــارج سـ ی ن‬
‫ـنگ� و ش‬
‫تأخ�هــا‪ ،‬رسجمــع هزینــه هــای پــروژه را بــاز‬
‫ـ� ی‬‫ـ� مــایل پیمــان کاران متوقــف شــود کــه همـ ی ن‬
‫در چنــد نوبــت کار بــه خاطــر عــدم تأمـ ی ن‬
‫هــم افزایــش مــی داد‪.‬‬

‫بــه گفتــه خانــم بت�یــزی‪ ،‬مــدارک بــه جــای مانــده از رژیــم ســابق نشــان مــی دهــد یــی از عوامــی کــه بعــد از ‪ ۸‬ســال موجــب‬
‫توقــف کامــل پــروژه شــد‪ ،‬رسنوشــت پــروژه مشــابه «کانــال ســلمان» در عربســتان ســعودی بــود‪ .‬پــروژه کانــال ســلمان بــا اعتبــارات‬
‫ـکا� کلیــد خــورد و در ســال ‪۱۴۰۷‬‬ ‫مــایل بــه مراتــب بیشـ تـر از ایـران رود و بــا اســتفاده از مجموعــه ای از بــزرگ تریــن پیمانــکاران آمریـ ی‬
‫خورشــیدی بــه بهــره بــرداری رســید‪ .‬قبــل از احــداث کانــال ســلمان‪ ،‬بســیاری از فعــاالن محیــط زیســت در داخــل و خــارج منطقــه‬
‫(از جملــه در ایــاالت متحــده) نســبت بــه تبعــات زیســت محیطــی آن هشــدار دارنــد امــا مســئوالن وقــت عربســتان بــا ب� اعتنـ یـا� بــه‬
‫انتقادهــا پــروژه را تــا بــه انتهــا پیــش بردنــد‪ .‬آنهــا هــدف اصــی پــروژه را ب� نیــاز شــدن از تنگــه هرمــز مــی دانســتند کــه تحــت شا�اف‬
‫ایـران بــود؛ تــا بتواننــد از طریــق کانــال جدیــد‪ ،‬نفــت خــود را بــا اســتفاده از نفــت کــش از خلیــج فــارس بــه دریــای عــرب در جنــوب‬
‫یمــن برســانند‪ .‬در واقــع مســئوالن عربســتان‪ ،‬احــداث ایــن کانــال بآ� را بــه لحــاظ نقـ شـی کــه در موازنــه قــدرت میــان آنهــا و جمهــوری‬
‫اســامی ایـران بــازی مــی کــرد آن قــدر مهــم مــی دانســتند کــه تمــام موضوعــات دیگــر از جملــه موضوعــات زیســت محیطــی را در‬
‫ـ� تــری از اهمیــت مــی دیدنــد‪.‬‬ ‫درجــات پایـ ی ن‬

‫بــا همــه اینهــا‪ ،‬کانــال ســلمان در نهایــت بــه یــک فاجعــه تمــام عیــار بـرای عربســتان ســعودی تبدیــل شــد‪ .‬درســت هماننــد پــروژه‬
‫ای ـران رود‪ ،‬هزینــه هــای احــداث کانــال ســلمان بــه مراتــب از پیــش بیـ نـی هــای اولیــه فراتــر رفــت و در ش�ایطــی کــه عربســتان بــا‬
‫کاهــش ذخایــر نفـ تـی خــود مشــکالت اقتصــادی ب� ســابقه ای پیــدا کــرده بــود‪ ،‬تتمــه اندوختــه ارزی ایــن کشــور را تــا بــه انتهــا مــرف‬
‫کــرد‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه در عمــل‪ ،‬عربســتان هرگــز هــم نیــاز بــه جایگزیـ نـی تنگــه هرمــز بــا ایــن کانــال بـرای صــادرات نفــت خــود‬
‫پیــدا نکــرد‪ .‬از همــه بدتــر آنکــه ایــن کانــال ‪ ۹۵۰‬کیلومـ تـری و نــروگاه هــای اتمــی و تأسیســات احــداث شــده در طــول آن‪ ،‬بــه اهـ ف‬
‫ـدا�‬ ‫ی‬
‫ایــده آل بـرای تروریســت هــا تبدیــل شــدند و در نتیجــه‪ ،‬محافظــت از کانــال و تأسیســات مرتبــط‪ ،‬هزینــه هــای کمرشــکن بــاز هــم‬
‫جدیــدی را بــر اقتصــاد عربســتان تحمیــل کــرد‪ .‬بــه گفتــه وزیــر ترابــری‪ ،‬در نهایــت‪ ،‬تجربــه تلــخ کانــال ســلمان بـرای عربســتان‪ ،‬در‬
‫تصمیــم ســال ســال ‪ ۱۴۱۳‬مســئوالن جمهــوری نقــش داشــت کــه بـرای جلوگـ یـری از �ض ر بیشـ تـر‪ ،‬ادامــه احــداث ایـران رود را متوقــف‬
‫کردند‪.‬‬

‫هواپیمــای حامــل رئیــس جمهــور و مقامــات دولـ تـی‪ ،‬یکراســت بــه فــرودگاه بــم مــی رود و در آنجــا مــورد اســتقبال خانــم مفتــح‬
‫اســتاندار قـرار مــی یگ�یــم‪ .‬از بــم بــا ماشـ ی ن‬
‫ـ� بــه بازدیــد بقایــای پــروژه ایـران رود در نزدیــی ایــن شــهر مــی رویــم کــه از ‪ ۱۶‬ســال‬
‫پیــش تاکنــون بــه حــال خــود رهــا شــده‪ .‬خانــم مفتــح از روی نقشــه توضیــح مــی دهــد کــه چطــور در زمــان ســابق‪ ،‬خــاک بــرداری‬
‫ب ـرای احــداث کانــال ای ـران رود‪ ،‬از جنــوب تــا نزدیــی هــای بــم ادامــه پیــدا کــرد و پــس از آن‪ ،‬بــا تصمیــم نظــام در توقــف کیل‬
‫پــروژه‪ ،‬رهــا شــد‪ .‬اســتاندار ایــن پــروژه را بــا برنامــه هســته ای ای ـران در دهــه ‪ ۱۳۸۰‬مقایســه مــی کنــد کــه ب ـرای جمهــوری اســامی‬
‫بــه یــک برنامــه ب� رسانجــام ویل حیثیـ تـی تبدیــل شــده بــود و نهایتـاً بعــد از رصف هزینــه هــای سـ ی ن‬
‫ـنگ�‪ ،‬حکومــت بــه ناچــار هزینــه‬
‫دادن بــر رس آن را متوقــف کــرد‪.‬‬

‫ـا� اســت کــه درزمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬همزمــان بــا حفــر کانــال از جنــوب‪،‬‬ ‫آقــای گرامــی وزیــر نــرو مــی گویــد جــای شــکرش بـ ق‬
‫ی‬
‫ش‬
‫عملیــات احــداث کانــال از شــمال (ســمت دریــای خــزر) �وع نشــد و گرنــه هزینــه هــای مــایل و زیســت محیطــی پــروژه ایـران رود در‬
‫ـت� نا� کــه دریــای خــزر را بــه‬
‫ابعــادی کامــا متفــاوت افزایــش مــی یافــت‪ .‬وزیــر توضیــح مــی دهــد کــه بـرای حفــاری کانــایل قابــل کشـ ی‬
‫ـرر و تخریــب گسـ تـرده کــوه و محیــط زیســت اطـراف آن وجــود‬ ‫جنــوب متصــل کنــد‪ ،‬چــاره ای جــز عبــور کانــال از دل رشــته کــوه الـ ب ز‬
‫ـ� تونــی عظیمــی‪ ،‬پــر هزینــه تریــن بخــش از پــروژه «ایـران رود» محســوب‬ ‫نداشــت‪ .‬وزیــر نـ یـرو توضیــح مــی دهــد کــه حفــر چنـ ی ن‬
‫ـ� هزینــه ای بـرای اقتصــاد ایـران یــک فاجعــه بــود‪.‬‬ ‫مــی شــد و بــا توجــه بــه توقــف اجتنــاب ناپذیــر پــروژه‪ ،‬رصف چنـ ی ن‬

‫در نهایــت آقــای ترکمــان رئیــس ســازمان حفاظــت از محیــط زیســت ش�ح مفصــی را در مــورد بافــت خــایک مناطــق کویــری مرکــز‬

‫‪144‬‬
‫کشــور ارائــه مــی کنــد کــه ایـران رود قـرار بــود از دل آنهــا عبــور کنــد‪ .‬او توضیــح مــی دهــد کــه در صــورت اتمــام و آبگـ یـری ایـران‬
‫ـ� در ارا�ض و نمــک زارهــای کویــری از یــک ســو و تبخـ یـر شــدید در کویــر از ســوی‬ ‫رود‪ ،‬چگونــه آب شــور خلیــج فــارس بــا فــرو رفـ ت ن‬
‫ـ� هــای حاشــیه خــود مــی شــد‪ .‬آقــای ترکمــان مــی گویــد مســئوالن وقــت‪ ،‬بــا توجــه بــه هزینــه هــای‬ ‫دیگــر‪ ،‬باعــث شــورتر شــدن زمـ ی ن‬
‫ـنگ� شـ یـرین کــردن بآ� کــه ق ـرار بــود در ای ـران رود جــاری شــود‪ ،‬قصــد داشــتند از ایــن کانــال ب ـرای انتقــال آب شــور اســتفاده‬ ‫سـ ی ن‬
‫ـ� هــای حاشــیه ای‪ ،‬آنهــا را از آنچــه بودنــد هــم‬‫کننــد کــه بــه درد کشــاورزی نمــی خــورد و از طــرف دیگــر‪ ،‬بــا افزایــش نمــک زمـ ی ن‬
‫بـرای کشــت و کار نامســاعدتر مــی کــرد‪.‬‬

‫ـ� هــای اطـراف‬ ‫ـ� تأثـ یـر منفــی ای را بــر روی زمـ ی ن‬
‫رئیــس جمهــور مــی پرســد‪« :‬اگــر انتقــال آب خلیــج فــارس و دریــای عمــان واقعـاً چنـ ی ن‬
‫مــی گذاشــت‪ ،‬پــس چـرا عربســتان کانــال ســلمان را احــداث کــرد؟» آقــای ترکمــان مــی گویــد‪« :‬خــوب آنهــا هــم بعــداً از ایــن کارشــان‬
‫ـکا� احــداث کننــده کانــال‪ ،‬در مــورد تأثـ یـرات منفــی آن‬ ‫پشــیمان شــدند!» رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬ویل چطــور ش�کــت هــای آمریـ ی‬
‫ـ� هــای اطـراف بــه عربســتان هشــدار ندادنــد؟» آقــای ترکمــان جــواب مــی دهــد‪« :‬عربســتان بــر خــاف ایـران قصــد اســتفاده‬ ‫بــر زمـ ی ن‬
‫از آب ایــن کانــال بـرای کشــاورزی را نداشــت و هــدف اصیلــش دور زدن تنگــه هرمــز بــود‪ .‬در نتیجــه دلیــی نداشــت کــه کــی نگـران‬
‫شــورتر شــدن مناطــق کامــا کویــری عربســتان باشــد‪».‬‬

‫وزیــر نـ یـرو هــم مــی گویــد‪« :‬بــه عــاوه‪ ،‬وقـ تـی مســئوالن ریــاض مصمــم بودنــد ده هــا میلیــارد دالر را رصف احــداث کانــال ســلمان‬
‫ـ� هــای عربســتان مــی ســوخت؟» آقــای گرامــی تاکیــد مــی‬ ‫ـکا� دلشــان بیشـ تـر از آنهــا بـرای زمـ ی ن‬
‫کننــد‪ ،‬چـرا بایــد ش�کــت هــای آمریـ ی‬
‫ـاو� نداشــت‪ .‬بــا وجــود تمــام مشــکالت مــایل پــروژه‪ ،‬ش�کــت هــای پیمانــکاری ســپاه طــی ‪۸‬‬ ‫کنــد‪« :‬پــروژه ایـران رود هــم وضــع متفـ ت‬
‫ســال میلیاردهــا دالر بـرای کنــدن ایــن کانــال هــای ب� حاصــل ســود بردنــد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬شــانس آوردیــم کــه تجربــه کانــال‬
‫ســلمان‪ ،‬باالخــره مســئوالن جمهــوری اســامی را رس عقــل آورد کــه پــروژه ایـران رود را رهــا کننــد وگرنــه ایــن پــروژه‪ ،‬تــا آخریــن ســال‬
‫حکومــت همچنــان پــول مــردم را بــه جیــب پیمانکارهــا مــی ریخــت‪».‬‬

‫ـ� ویرانــه هــای عظیمــی را در هیــچ فیلمــی ندیــده‬‫رئیــس جمهــور بــه بقایــای حفــاری هــای کانــال اشــاره مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬چنـ ی ن‬
‫ام‪ .‬آدم غصــه اش مــی گـ یـرد کــه بـرای هــر کیلومـ تـر از ایــن ویرانــه‪ ،‬چقــدر از بودجــه عمـر نا� کشــور بــه هــدر رفتــه اســت‪».‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۲‬تیر ‪ ۲۳ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫دیشــب دیروقــت از اســتان کرمــان برگشــتیم و تــا بــه خانــه رســیدم و خوابیــدم ســاعت ‪ ۱‬بعــد از نیمــه شــب بــود‪ .‬امــروز کمــی دیرتــر‬
‫رسکار مــی آیــم و یکراســت بــه جلســه «شــورای ســاماندهی آب» مــی روم کــه در حضــور رئیــس جمهــور و بــا ش�کــت وزرای کشــورو‬
‫نـ یـرو و رئیــس ســازمان حفاظــت محیــط زیســت برگـزار مــی شــود‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور در ابتــدای جلســه مــی گویــد کــه اگــر چــه از رسنوشــت پــروژه «ایـران رود» مطلــع بــوده ویل تــا دیــروز کــه از نزدیــک‬
‫بقایــای ایــن پــروژه را دیــده‪ ،‬از ابعــاد واقعــی فاجعــه اطــاع نداشــته اســت‪ .‬آقــای امیـ نـی ابـراز تمایــل مــی کنــد کــه در جلسـ ت‬
‫ـا� ماننــد‬
‫امــروز‪ ،‬بــه طــور دقیــق تــر در جریــان وضعیـ تـی قـرار بگـ یـرد کــه در زمینــه مدیریــت منابــع بآ� بــه دولتــش بــه ارث رســیده اســت‪.‬‬

‫ـا� رئیــس جمهــور‪ ،‬آقــای گرامــی وزیــر نـ یـرو بــا نشــان دادن نقشــه هـ یـا� از وضعیــت ســدها و منابــع بآ�‬‫بعــد از صحبــت مقدمـ ت‬
‫کشــور در یــک دهــه اخـ یـر بــر روی صفحــه نمایــش بــزرگ‪ ،‬توضیحــات مبســوطی مــی دهــد‪ .‬آقــای گرامــی از روی ایــن نقشــه هــا‬
‫نشــان مــی دهــد کــه چگونــه تشــدید بح ـران آب در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬از اوایــل دهــه ‪ ۱۴۱۰‬بــه تدریــج حکومــت را بــه ایــن‬
‫نتیجــه رســاند کــه ادامــه کشــاورزی در بســیاری از نقــاط کشــور از اســاس امکانپذیــر نیســت‪ .‬در آن مقطــع‪ ،‬کمبــود آب آشـ ن‬
‫ـامید�‬
‫در نواحــی گسـ تـرده ای از ایـران‪ ،‬نظــام را وادار بــه تعریــف مســاله آب بــه عنــوان یــک «بحـران فــوری امنیـ تـی» و طراحــی سیاســت‬
‫هــای کالن ب ـرای مهــار ایــن بح ـران کــرد‪.‬‬

‫‪145‬‬
‫وزیــر نـ یـرو مــی گویــد در چنــان ش�ایطــی‪ ،‬حکومــت بــا هــدف مقابلــه بــا بحـران کــم بآ�‪ ،‬دو تصمیــم راهـ بـردی گرفــت‪ .‬یــی از آنهــا‪،‬‬
‫عبــارت بــود از کلیــد زدن پــروژه ای ـران رود ب ـرای انتقــال آب خلیــج فــارس و دریــای عمــان بــه دریــای خــزر‪ ،‬کــه بعــد از ‪ ۸‬ســال پ�‬
‫ـر‪ ،‬عبــارت بــود از ممنــوع کــردن اجـرای هــر گونــه پــروژه بآ� جدیــد بـرای‬ ‫گـ یـری کُنــد و پرهزینــه نهایتـاً رهــا شــد‪ .‬تصمیــم دیگــر نـ ی ز‬
‫ـ� هــای کشــاورزی (از احــداث ســد گرفتــه تــا پــروژه هــای انتقــال آب رودخانــه هــا یــا حـ تـی احــداث چــاه هــای عمیــق)‪.‬‬ ‫ـ� آب زمـ ی ن‬
‫تأمـ ی ن‬
‫ـ� صورتجلســه ای از شــورای عــایل امنیــت مــی بــا نــام «ســند سیاســت هــای کیل نظــام بـرای مقابلــه بــا بحـران آب»‬ ‫آقــای گرامــی مـ ت ن‬
‫را روی صفحــه نمایــش نشــان مــی دهــد کــه در ســال ‪ ۱۴۰۸‬تنظیــم شــده و موضــوع آن‪ ،‬انتقــال تدریجــی روســتاییان نواحــی «بــه‬
‫ـکو� بـرای اســکان آنهــا و تاســیس کارگاه هــای تولیــدی (حـ تـی اگــر توجیــه‬ ‫کیل � آب» بــه مناطــق دیگــر‪ ،‬احــداث شــهرک هــای مسـ ن‬
‫ب‬
‫ـ� آب آشـ ن‬
‫ـامید� چنـ یـ�ن‬ ‫اقتصــادی نداشــته باشــند) بـرای اشــتغال آنهــا بــوده اســت‪ .‬بــه گفتــه وزیــر نـ یـرو‪« :‬اگــر چــه حـ تـی بـرای تأمـ ی ن‬
‫کا� وجــود نداشــت‪ ،‬امــا بــا توجــه بــه اینکــه در آن زمــان حــدود ‪ ۹۰‬درصــد کل منابــع آب کشــور رصف کشــاورزی‬ ‫ـر آب ف‬ ‫شــهرک هـ یـا� نـ ی ز‬
‫ـران قابــل مالحظــه ای کاهــش مــی داد‪».‬‬ ‫مــی شــد‪ ،‬متوقــف کــردن کشــت و کار در مناطــق کــم آب‪ ،‬ابعــاد بحـران را بــه مـ ی ز‬

‫رئیــس ســازمان حفاظــت از محیــط زیســت‪ ،‬بحــث را پ� مــی گـ یـرد و توضیــح مــی دهــد کــه در اوایــل دهــه ‪ ،۱۴۱۰‬بیــش از ‪ ۸۵‬درصــد‬
‫از کل حجــم بــارش و آب هــای تجدیدپذیــر کشــور از طریــق ســدهای متعــدد مهــار شــده بــود‪ ،‬کــه حــدود دو برابــر بیــش از نســبت‬
‫مجــاز بــه شــمار مــی آمــد‪« :‬مهــار بیــش از حــد مجــاز آب هــای تجدیــد پذیــر‪ ،‬باعــث شــده بــود تــا رودهــا‪ ،‬چشــمه هــا و چــاه‬
‫هــای متعــددی خشــک شــوند و ذخایــر آب زیرزمیـ نـی کشــور بــه شــدت کاهــش پیــدا کنــد؛ کــه گسـ تـرش خشکســایل و نابــودی محیــط‬
‫ـ� آب مــورد‬‫زیســت از نتایــج اجتنــاب ناپذیــر آن بــود‪ ».‬آقــای ترکمــان یــادآور مــی شــود کــه علــت اصــی سدســازی در آن مقطــع‪ ،‬تأمـ ی ن‬
‫ـ�‪ ،‬محصــوالت کشــاورزی و باغــی تولیــد مــی کردنــد‪.‬‬ ‫نیــاز مناطقــی بــود کــه بــا بازدهــی بســیار پایـ ی ن‬

‫ـ� نقشــه ای از وضعیــت روســتاهای ای ـران در ســال ‪ ۱۴۰۸‬را بــه نمایــش مــی گــذارد کــه نشــان مــی دهــد تــا آن زمــان‪،‬‬ ‫وی همچنـ ی ن‬
‫ـ� رفـ ت ن‬
‫ـ� امــکان کشــاورزی بــه کیل تخلیــه شــده و ســاکنان آنهــا‪ ،‬بــه مناطــق دیگــر‬ ‫عمـا ً هـزاران روســتای ایـران بــه خاطــر ب� بآ� و از بـ ی ن‬
‫مهاجــرت کــرده بودنــد‪ .‬آقــای ترکمــان نتیجــه مــی گـ یـرد کــه حـ تـی اگــر دولــت وقــت تصمیــم بــه انتقــال جمعیــت روســتاهای کــم‬
‫آب بــه شــهرک هــای جدیــد التاســیس نمــی گرفــت هــم‪ ،‬معلــوم نبــود ایــن روســتاها تــا چنــد وقــت دیگــر ادامــه حیــات بدهنــد‪.‬‬

‫بعــد از رئیــس ســازمان حفاظــت از محیــط زیســت‪ ،‬آقــای معصومــی وزیــر کشــور در مــورد نگ ـر نا� هــای ســیایس – امنیـ تـی رژیــم‬
‫ســابق از مهاجــرت ســاکنان روســتاهای کــم آب بــه شــهرها صحبــت مــی کنــد‪ .‬وزیــر توضیــح مــی دهــد کــه در فاصلــه ســال هــای‬
‫ـتا� ایـران از حــدود ‪ ۲۰‬درصــد بــه کمـ تـر از ‪ ۱۰‬درصــد رســید کــه بخــش‬
‫‪ ۱۴۰۰‬تــا ‪( ۱۴۲۸‬آخریــن ســال جمهــوری اســامی) جمعیــت روسـ ی‬
‫عمــده آن را «مهاجــرت خودجــوش از روســتاهای ب� آب» تشــکیل مــی داد امــا تــا حــدی هــم نتیجــه سیاســت حکومــت بـرای انتقــال‬
‫ـتا� بــه شــهرک هــای جدیــد التاســیس بــود‪ .‬او تاکیــد مــی کنــد کــه از ســال ‪ ۱۴۱۰‬کــه کار انتقــال روســتاییان مناطــق‬‫جمعیــت روسـ ی‬
‫ش‬
‫کــم آب بــه ایــن شــهرک هــا �وع شــد تــا ســال ‪ ،۱۴۲۸‬مجموعـاً ‪ ۵‬میلیــون نفــر بــه شــهرک هــای جدیــد منتقــل شــدند؛ کــه اگــر چــه‬
‫تعــداد نســبتاً زیــادی بــه حســاب مــی آمــد‪ ،‬امــا قابــل مقایســه بــا جمعیــت مهاجــر روسـ ی‬
‫ـتا� از ســال ‪ ۱۴۰۰‬بــه بعــد نبــود‪.‬‬

‫آقــای معصومــی مــی گویــد گـزارش هــای دولـ تـی بــه جــا مانــده از ســال هــای ‪ ۱۴۰۸‬تــا ‪ ۱۴۱۰‬نشــان مــی دهــد یــی از دالیــل تصمیــم‬
‫حکومــت بـرای احــداث شــهرک هــای جدیــد و انتقــال جمعیــت روســتاهای بــدون آب‪ ،‬نگـر نا� از بابــت تبعــات امنیـ تـی رسازیــر شــدن‬
‫ســاکنان نــارا�ض روســتا بــه شــهرها و بــه ویــژه شــهرهای بــزرگ بــوده اســت‪.‬‬

‫بــه گفتــه وزیــر کشــور‪ ،‬دســتگاه هــای حکومـ تـی ایـران‪ ،‬نگـران تکـرار تجربــه ای مشــابه هــا بــا تجربــه مهاجــرت روســتاییان در دهــه‬
‫هــای ‪ ۱۳۴۰‬و ‪ ۱۳۵۰‬بــوده انــد کــه بــه یــی از عوامــل تســهیل کننــده انقــاب ‪ ۱۳۵۷‬منجــر شــد‪« :‬در آن زمــان‪ ،‬ایــن روســتاییان فقـ یـر‬
‫کــه عمدتـاً بــه کارگــری و شــغل هــای کاذب اشــتغال داشــتند‪ ،‬بــا دیــدن زرق و بــرق شـ ی‬
‫ـهرها� چــون تهـران نســبت بــه طبقــات مرفــه‬
‫و حکومــت کینــه پیــدا مــی کردنــد‪ .‬در آســتانه انقــاب بســیاری از همـ ی ن‬
‫ـ� روســتاییان بــه ین�وهــای پیــاده انقالبیــون در خیابــان هــا‬
‫ـو� حکومــت مشــارکت موثــر داشــتند‪ ».‬آقــای معصومــی ادامــه مــی دهــد‪« :‬بــه عبــارت دیگــر حاکمــان‬ ‫تبدیــل شــدند کــه در رسنگـ ن‬
‫جمهــوری اســامی نگ ـران بودنــد تجمــع روســتاییان نــارا�ض در شــهرها باعــث شــود بــه همــان شــیوه کــه زمـ ن‬
‫ـا� بنیانگــذاران ایــن‬
‫حکومــت از روســتاییان مهاجــر علیــه رژیــم ســابق اســتفاده کــرده بودنــد‪ ،‬مهاجـران جدیــد بــه خطــری امنیـ تـی بـرای نظــام مســتقر‬
‫تبدیــل شــوند‪».‬‬

‫‪146‬‬
‫ـا� صــورت‬ ‫ـ� حــال یــادآوری مــی کنــد کــه اگــر چــه در نهایــت‪ ،‬تغیـ یـر حکومــت ای ـران از طریــق انقــاب خیابـ ن‬ ‫وزیــر کشــوردر عـ ی ن‬
‫اع�اضــات احتمــایل دســت بــه‬ ‫ـ� کــه حکومــت از تــرس ت‬ ‫نگرفــت و در نتیجــه روســتاییان مهاجــر در آن نقـ شـی نداشــتند‪ ،‬امــا همـ ی ن‬
‫تأســیس شــهرک هــای جدیــد ب ـرای اســکان آنهــا زد‪ ،‬تحــول مثبـ تـی بــود‪ .‬اســتدالل آقــای معصومــی ایــن اســت کــه «هرچنــد در آن‬
‫ـد� اســفبار بــود‪ ،‬شــغل و زیرســاخت هــای ف‬ ‫گ‬
‫کا� وجــود نداشــت و تنــش زیــادی میــان ســاکنان روســتاهای‬ ‫شــهرک هــا ش�ایــط زنـ‬
‫گ‬ ‫گ‬
‫مختلــف ایجــاد مــی شــد‪ ،‬ویل بــاز وضعیــت زنــد� در شــهرک هــای جدیــد‪ ،‬از زنــد� در روســتاهای بــدون آب بهـ تـر بــود‪».‬‬
‫رئیــس ســازمان حفاظــت محیــط زیســت‪ ،‬در ادامــه توضیحــات آقــای معصومــی اضافــه مــی کنــد‪« :‬عــاوه بــر اینکــه متوقــف شــدن‬
‫کشــاورزی پرهزینــه در روســتاهای ب� آب‪ ،‬در جلوگـ یـری از انهــدام کامــل ذخایــر بآ� در برخــی از مناطــق کشــور‪ ،‬نقــش قابــل مالحظــه‬
‫ای داشــت‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور در پایــان جلســه مــی گویــد‪« :‬بنابرایــن بــا وجــود اینکــه در ایــن دهــه هــای اخـ یـر‪ ،‬واردات محصــوالت کشــاورزی از‬
‫خــارج مســتمراً رو بــه افزایــش بــود‪ ،‬امــا احتمــاال ً چــاره ای هــم جــز ایــن کار وجــود نداشــت‪ ».‬آقــای ترکمــان تاییــد مــی کنــد‪« :‬ایــن‬
‫واردات‪ ،‬هم ـراه بــا حجــم گسـ تـرده ای از فســاد‪ ،‬پورســانت و ســوء مدیریــت صــورت مــی گرفــت؛ امــا بــه طــور کیل هزینــه هــای‬
‫افزایــش واردات‪ ،‬حتم ـاً کمـ تـر از هزینــه هــای نابــودی کامــل ذخایــر بآ� بــا کشــاورزی در مناطــق خشــک بــود‪».‬‬

‫جلسه که تمام می شود‪ ،‬با رئیس جمهور راهی ت‬

‫دف� کارش می شویم‪ .‬در راه می گوید‪« :‬امروز کیل ی ز‬
‫چ� یاد گرفتیم!»‬

‫جمعه ‪ ۳‬تیر ‪ ۲۴ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫دا� سارا هم دعوتند‪.‬‬

‫امشب نهار مهمان خانه پدر و مادر هستیم‪ .‬خواهرم و شوهرش و مادر و ی‬

‫ـا� کــه شــخصا مــی شناســد از دولــت بــه خاطــر کــم کــردن تعطیــات‬ ‫ـر نهــار‪ ،‬مــادر ســارا تعریــف مــی کنــد خیــی از کسـ ن‬ ‫رس مـ ی ز‬
‫ســاالنه ناراحــت هســتند‪ .‬مــی گویــد در صحبــت بــا ایــن اف ـراد ســعی مــی کنــد توضیــح بدهــد کــه در دولــت ســکوالر نمــی شــود‬
‫ایــن همــه تعطیــات مذهـ بـی داشــت و تــازه تعــدادی از تعطیــات حــذف شــده هــم مناســبت هــای ســیایس مربــوط بــه جمهــوری‬
‫ـری کــه بــه گفتــه او ب ـرای منتقــدان بیشـ تـر اهمیــت را دارد ایــن اســت کــه تعــداد روزهــای تعطیــل‬ ‫اســامی بــوده انــد‪ .‬امــا چـ ی ز‬
‫ســاالنه شــان کمـ تـر شــده و روزهــای جدیــدی هــم جایگزیــن آنهــا نشــده‪« .‬حـ تـی کیل آدم یغ�مذهـ بـی را دیــده ام کــه بـ ی ن‬
‫ـ� کــم شــدن‬
‫تعطیــات و ادامــه تعطیــی مناســب هــای مذهـ بـی‪ ،‬دومــی را ترجیــح مــی دهنــد»‪.‬‬

‫شــوهرخواهرم مــی گویــد او هــم از بســیاری از دوســتان و همکارانــش مــی شــنود کــه از کــم شــدن تعطیــات بــه شــدت نــارا�ض‬
‫هســتند‪ .‬بــه تعبـ یـر او‪ ،‬خیــی هــا مــی گوینــد «در کشــور ایــن همــه مشــکل هســت‪ ،‬دولــت بــه جــای حــل آنهــا همــان اول رفتــه رساغ‬
‫کــم کــردن تعطیــات مــردم»‪.‬‬

‫بســیاری از رســانه هــای طرفــدار جمهــوری اســامی هــم‪ ،‬تاکنــون دقیق ـاً از همـ ی ن‬
‫ـ� زاویــه از کاهــش تعطیــات انتقــاد کــرده انــد‪.‬‬
‫البتــه زاویــه اصــی انتقــاد آنهــا‪ ،‬در اوایــل متهــم کــردن دولــت بــه مخالفــت بــا «اعتقــادات مــردم» بــود‪ ،‬امــا بعــد از ت‬
‫مــد�‬
‫زاویــه انتقــاد عامــه پســندتری را انتخــاب کردنــد کــه عبــارت بــود از اینکــه دولــت بــه جــای حــل مشــکالت مــردم‪ ،‬رساغ کــم کــردن‬
‫تعطیالتشــان رفتــه اســت‪.‬‬

‫ســارا نتیجــه یــک نظــر ســنجی تلفـ نـی را نقــل مــی کنــد کــه نشــان مــی دهــد بــاالی ‪ ۸۰‬درصــد مــردم از کاهــش تعطیــات ســاالنه‬
‫بــدون جایگزیـ نـی تعطیــی هــای جدیــد نــارا�ض هســتند و برایشــان توضیحــات دولــت در مــورد دلیــل حــذف تعطیــی هــای خــاص‬
‫یــا اینکــه تعــداد روزهــای کاری کشــور در گذشــته خیــی کــم بــوده را�ض کننــده نیســت‪ .‬مــادرم شــوخی و جــدی مــی گویــد‪« :‬بـرای‬
‫ایــن مــردم تفریــح روزهــای تعطیــل از تغیـ یـر حکومــت هــم مهــم تــر اســت! مگــر خاطرتــان نیســت کــه در گذشــته چنــد روز تعطیــل‬

‫‪147‬‬
‫کــه پشــت هــم مــی خــورد‪ ،‬چطــور همــه مملکــت مــی ریختنــد کنــار دریــا‪ »...‬ســارا بــه مــن نــگاه مــی کنــد و لحنــش رسزنــش آمـ ی ز‬
‫ـر‬
‫ـا� تعطیــات شــتابزده عمــل کــرد‪ .‬مجلــس کــه تشــکیل شــود‪ ،‬بایــد روزهــای تعطیــل‬ ‫مــی شــود‪« :‬نیمــا واقعــا دولــت در کاهــش ناگهـ ن‬
‫جدیــد تصویــب کنــد‪».‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬خالصــه اینکــه بــه شــیوه رایــج مهمـ ن‬

‫ـا� هــا‪ ،‬بــاز هــم بحــث هــا از در و تپــه ش�وع مــی شــود و آخــرش مــی رســد بــه‬
‫بازخواســت کــردن از مــن بــه خاطــر دولــت!»‬

‫ـر مثبــت هــم در مــورد دولــت تعریــف کنــم‪ ».‬مــی گویــد‬ ‫پــدر بـرای تغیـ یـر موضــوع بــه کمکــم مــی آیــد‪« :‬بگذاریــد برایتــان یــک چـ ی ز‬
‫ـ� بــار بعــد از ســال هــا‪ ،‬روز عیــد ایـران بــا کشــورهای همســایه‬ ‫عیــد فطــر امســال‪ ،‬نقــل محافــل مذهـ بـی ایــن بــوده کــه «بـرای اولـ ی ن‬
‫فــرق هــای عجیــب و غریــب نداشــته اســت»‪ .‬پــدرم بــا حلقــه هــای مذهـ بـی مختلــف رفــت و آمــد دارد کــه البتــه اغلبشــان هــم در‬
‫زمــان جمهــوری اســامی مخالــف حکومــت یــا حـ تـی تحــت فشــار دســتگاه بــوده انــد‪ .‬معمــوال از داخــل ایــن حلقــه هــا حکایــت هــای‬
‫دا� ســارا کــه چهــل ســایل از ایـران دور بــوده توضیــح مــی دهــد کــه چطــور در زمــان ســابق‪،‬‬ ‫دســت اویل را نقــل مــی کنــد‪ .‬پــدر بـرای ی‬
‫ن‬
‫تقریبـاً همیشــه رهـ بـر جمهــوری اســامی زمــا� را بـرای آغــاز مــاه قمــری جدیــد (عیــد فطــر) اعــام مــی کــرد بــا روزهــای اعــام شــده‬
‫در ســایر کشــورهای منطقــه فــرق داشــت‪« :‬بعـ ضـی ســال هــا روز عیــد فطــر‪ ،‬حـ تـی بــا روز عیــد کشــورهای شــمال و جنــوب ایـران‬
‫ق‬
‫ـری بــا مــا داشــتند تفــاوت داشــت‪ .‬حـ تـی برخــی اوقــات‪ ،‬روز عیــد در همســایه هــای ش�� و غـ ب‬
‫ـر� مــا‬ ‫هــم کــه تفــاوت ســاعت ناچـ ی ز‬
‫یــی بــود ویل بــاز بــا روزی کــه در ایـران اعــام شــده بــود فــرق مــی کــرد‪ ».‬در حــایل کــه بــه لحــاظ علمــی بــا عقــل جــور در نمــی آمــد‬
‫کــه هــال مــاه جدیــد‪ ،‬در شــمال و جنــوب یــا در ش�ق و غــرب کشــور در یــک روز‪ ،‬و در ایـران یــک روز دیگــر دیــده شــود‪ .‬عجیــب‬
‫تــر اینکــه تقریبـاً هــر ســال‪ ،‬زمــان «رویــت هــال»از ســوی رهـ بـر جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا زمــان گـزارش شــده توســط تعــدادی از دیگــر‬
‫مراجــع تقلیــد شــیعه ایـران هــم متفــاوت بــود‪.‬‬

‫پــدرم مــی گویــد خیــی از مذهبیـ ن‬

‫ـو� کــه بــا آنهــا در تمــاس اســت‪ ،‬فکــر مــی کننــد کــه رهـ بـران ایـران در زمــان حکومــت ســابق‪« ،‬بــه‬
‫دالیــل ســیایس» روزی متفــاوت را بــه عنــوان پایــان رمضــان اعــام مــی کــرده انــد تــا «تمایزجمهــوری اســامی» از ســایر کشــورهای‬
‫اســامی و مخصوصــا کشــورهای رقیــب را برجســته کــرده باشــند!‬

‫مــن شــخصاً تــا ایــن حــد بــه از تئــوری توطئــه معتقــد نیســتم‪ .‬ویل بایــد اعـ تـراف کــرد اینکــه در طــول هفــت دهــه گذشــته‪ ،‬تقریبــا‬
‫همیشــه روز عیــد فطــر ایـران بــا کشــورهای اطرافــش تفــاوت هــای عجیــب داشــت‪ ،‬بــه راحـ تـی یــا عقــل جــور در نمــی آیــد!‬

‫شنبه ‪ ۴‬تیر ‪ ۲۵ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز بعــد از یــک مــاه وقفــه‪ ،‬بــاز نهــار روز شــنبه را بــا رئیــس جمهــور مــی خــورم‪ .‬مــی گویــد کــه در چهــار هفتــه گذشــته‪ ،‬نهــار‬
‫ـوردن تنهـ یـا� در روزهــای شــنبه لطفــی نداشــته اســت!‬ ‫خـ ِ‬

‫ـ� کامــل قانــون اســایس مصــوب مجلــس موسســان‪ ،‬ب ـرای قضــاوت افــکار عمومــی منتـ شـر شــود‪ .‬رئیــس‬ ‫دوشــنبه ق ـرار اســت مـ ت ن‬
‫جمهــور خیــی را�ض اســت کــه کار تدویــن قانــون اســایس‪ ،‬طبــق برنامــه بــه رسانجــام رســیده‪ .‬همــان طــور کــه از ابتــدا زمــان بنــدی‬
‫ـ� پیشــنهادی از دوشــنبه ‪ ۶‬تـ یـر بــه مــدت دو هفتــه در ســطح رســانه هــای گروهــی مــورد بحــث موافقــان و مخالفــان‬ ‫شــده بــود‪ ،‬مـ ت ن‬
‫ـ� و نقــاط قــوت و ضعــف آن داشــته باشــد‪.‬‬ ‫قـرار خواهــد گرفــت تــا افــکار عمومــی‪ ،‬درک بهـ تـری از ایــن مـ ت ن‬

‫رئیــس جمهــور از مــن مــی خواهــد کــه امــروز و فــردا آخریــن هماهنـ گـی هــا را بــا مســئوالن شــبکه هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� دولـ تـی بکنــم تــا‬
‫ـر بــه خــو� پیــش مــی رود‪ .‬تمــام شــبکه هــای رادیــو‪ -‬تلویزیـ ن‬
‫ـو� دولـ تـی موظفنــد کــه عــاوه بــر اطــاع‬ ‫ـ� شــویم کــه همــه چـ ی ز‬‫مطمـ ئ ن‬
‫ب‬
‫ـر� بندهــای مختلــف قانــون جدیــد و مقایســه آنهــا بــا مفــاد قانــون اســایس ســابق‪ ،‬میــان موافقــان‬ ‫ـا� � طرفانــه ب ـرای معـ ف‬ ‫ن‬
‫رسـ ب‬
‫م�گــرد و مناظــره برگ ـزار کننــد‪.‬‬ ‫ومخالفــان جلســات ی ز‬

‫‪148‬‬
‫ـا� صــورت گرفتــه‪،‬‬ ‫البتــه در دو مــاه گذشــته‪ ،‬بعــد از تصویــب هــر بنــد قانــون اســایس در مجلــس موسســان در مــورد آن اطــاع رسـ ن‬
‫امــا در دو هفتــه پیــش رو‪ ،‬تمــام رســانه هـ یـا� کــه از بودجــه عمومــی اســتفاده مــی کننــد بــه طــور کام ـا ً ویــژه بــر روی مـ ت ن‬
‫ـ� ایــن‬
‫کا� بـرای موافقــت یــا‬ ‫ـو� خصــویص هــم‪ ،‬طبیعتـاً بــه انــدازه ف‬ ‫قانــون متمرکــز خواهنــد بــود‪ .‬رســانه هــا و شــبکه هــای رادیــو – تلویزیـ ن‬
‫ـره دارنــد و هــر کــدام بــا توجــه بــه گرایــش ســیایس خــود‪ ،‬بــه بحــث در مــورد آن خواهنــد‬ ‫مخالفــت بــا قانــون اســایس پیشــنهادی انگـ ی ز‬
‫ـا� هـ یـا� کــه در دو هفتــه آینــده صــورت مــی گـ یـرد‪ ،‬مــردم تــا روز برگـزاری رفرانــدوم‬ ‫پرداخــت‪ .‬امیدواریــم بــا مجموعــه اطــاع رسـ ن‬
‫بــه جمــع بنــدی مــورد نظرشــان رســیده باشــند‪.‬‬

‫مهلــت اعــام موضــع رســانه ای موافقــان و مخالفــان‪ ،‬روز ‪ ۲۰‬تـ یـر بــه پایــان مــی رســد و بعــد از آن‪ ،‬در ‪ ۴‬روز منتهــی بــه رفرانــدوم‪،‬‬
‫تبلیغــات بــه نفــع یــا بــه �ض ر قانــون اســایس ممنــوع مــی شــود تــا مــردم‪ ،‬بــا آرامــش بیشـ تـر در مــورد ر یأ� کــه بــه صنــدوق خواهنــد‬
‫ـو� در مجلــس موسســان تصویــب شــده و‬ ‫ریخــت تصمیــم گـ یـری کننــد‪ .‬اقــای امیـ نـی اعتقــاد دارد کــه قانــون اســایس بســیار خـ ب‬
‫ـر بــدون مشــکل پیــش بــرود‪.‬‬ ‫امیــدوار اســت کــه در مــدت بـ ق‬
‫ـا� مانــده تــا رفرانــدوم‪ ،‬همــه چـ ی ز‬

‫ـا� مانــده‪ ،‬وضعیــت امنیـ تـی اســت‪ .‬نگـران اســت کــه فداییــان اســام‪ ،‬همچــون‬ ‫نگـر نا� اصــی رئیــس جمهــور بـرای مــدت زمــان بـ ق‬
‫روزهــای منتهــی بــه انتخابــات مجلــس موسســان‪ ،‬ایــن بــاز هــم بـرای تأثـ یـر گــذاری بــر انتخابــات فعــال شــوند‪.‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬اگــر عملیـ ت‬

‫ـا� انجــام شــود تمایــل مــردم بــه رای دادن بــه قانــون اســایس ســکوالر را افزایــش مــی دهــد‪ .‬مگــر آنکــه‬
‫بخواهنــد کاری کننــد کــه اساس ـاً بخـ شـی از مــردم را از رأی دادن تب�ســانند‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور موافــق اســت‪« :‬فکــر نمــی کنــم امیــدی بــه تصویــب نشــدن قانــون اســایس ســکوالر داشــته باشــند‪ ،‬امــا هــر چقــدر‬
‫ـ� تــر باشــد‪ ،‬مخالفــان ایــن قانــون در آینــده بیشـ تـر مــی تواننــد ش‬
‫م�وعیــت آن را زیــر ســوال بب�نــد‪».‬‬ ‫درصــد مشــارکت پایـ ی ن‬

‫‪149‬‬
 ‫فصل پانزدهم‬
‫به خشونت کشیده شدن درگیری میان‬
‫مدافعان و مخالفان فدرالی شدن ایران‬

‫‪150‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۵‬تیر ‪ ۲۶ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫در آغــاز جلســه امــروز کابینــه‪ ،‬رئیــس جمهــور بــر اهمیــت ب«� حاشــیه» سـ پـری شــدن دوران منتهــی بــه همــه پــریس تأکیــد مــی کنــد‬
‫ـا� اســت کــه از فــردا تــا روز رای گــری‪ ،‬هیــچ اقدامــی صــورت نگــرد کــه � طـ ف‬
‫ـر� دولــت را زیــر ســوال بـ بـرد‪.‬‬ ‫و مــی گویــد بســیار حیـ ت‬
‫ب‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫ـ� بزرگداشــت انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ۵‬تـ یـر را هــم برگـزار نمــی کنــد تــا‬ ‫ـ� مبنــا بــوده کــه حـ تـی دولــت اولـ ی ن‬
‫مــی افزایــد بــر همـ ی ن‬
‫شــائبه اســتفاده از امکانــات عمومــی ب ـرای تبلیغــات ســیایس ایجــاد نشــود‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال تاکیــد مــی کنــد کــه همــه وزارتخانــه هــا‬
‫ـ� ســالگرد روی کار آمــدن دولــت (‪ ۱۰‬مــرداد)‪ ،‬بــه افــکار عمومــی و رســانه هــا گـزارش کار مفصــل بدهنــد‪.‬‬ ‫بایــد آمــاده باشــند تــا در اولـ ی ن‬

‫آقــای امیـ نـی مشــخصاً از وزارتخانــه هــای فرهنــگ‪ ،‬آمــوزش و پــرورش‪ ،‬علــوم و آمــوزش و پــرورش هــم نــام مــی بــرد و از وزرا مــی‬
‫ـ� شــوند در زیــر مجموعــه هــای آنهــا‪ ،‬بــه گونــه ای رفتــار نخواهــد شــد کــه دولــت‪ ،‬بــه تبلیــغ پیــش نویــس قانــون‬ ‫خواهــد مطمـ ئ ن‬
‫اســایس بــا اســتفاده از امکانــات عمومــی متهــم شــود‪ .‬رئیــس جمهــور در پایــان صحبتــش‪ ،‬ش�ایــط برگــذاری رفرانــدوم ‪ ۲۴‬تـ یـر را‬
‫ـ� کننــده مــی دانــد و مــی گویــد‪« :‬بــا وجــود اینکــه ظاهـراً اغلــب مــا در هیــأت دولــت‬ ‫«م�وعیــت» قانــون اســایس آینــده تعیـ ی ن‬ ‫در ش‬
‫ـ� رأی نیــاورد‪ ،‬بهـ تـر از رأی آوردن آن در‬ ‫موافــق قانــون اســایس مصــوب مجلــس موسســان هســتیم‪ ،‬امــا بــه نظــرم حـ تـی اگــر ایــن مـ ت ن‬
‫ـ� الملــی‬ ‫ـ� مبنــا از اعضــای هیــأت دولــت مــی خواهــد کــه بــه طــور کامــل بــا نظــارت بـ ی ن‬ ‫یــک انتخابــات شــبهه دار اســت‪ ».‬بــر همـ ی ن‬
‫بــر همــه پــریس قانــون اســایس همــکاری کننــد‪.‬‬

‫ـ� از نظارت‬ ‫خانــم بـ نـی عامــر وزیــر امــور خارجــه‪ ،‬در جلســه کابینــه یــادآوری مــی کنــد کــه در زمــان حکومــت ســابق‪ ،‬حـ تـی ســخن گفـ ت ن‬
‫ـ� الملــی بــر رأی گـ یـری هــا‪ ،‬خیانــت و اقــدام علیــه امنیــت مــی بــه کشــور بــه شــمار مــی آمــد‪ ،‬بــا وجــود ایــن در زمــان دولــت‬ ‫بـ ی ن‬
‫ـ� الملــی را مطــرح کــرده انــد‪ .‬خانــم بـ نـی‬
‫ـ� گروهــی بــوده انــد کــه درخواســت نظــارت بـ ی ن‬‫جدیــد‪ ،‬هــواداران جمهــوری اســامی اولـ ی ن‬
‫عامــر مــی گویــد جالــب تــر اینکــه آنهــا در ابتــدا خواســتار نظــارت کشــورهای اســامی بودنــد ویل بعــد مشــخصاً خواســتار نظــارت‬
‫ســازمان ملــل شــدند‪« .‬دلیــل ایــن رویکردشــان قابــل درک اســت‪ :‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬ای ـران تــا حــدی بــا دولــت هــای‬
‫منطقــه درگـ یـر شــده بــود کــه االن هــواداران حکومــت ســابق‪ ،‬بــه ایــن دولــت هــا کمـ تـر از ســازمان ملــل اعتمــاد دارنــد‪».‬‬

‫اولــ� بــار از ســوی «ائتــاف جمهــوری‬ ‫جهــا� بــر رفرانــدوم‪ ،‬بعــد از انتخابــات مجلــس موسســان بــرای ی ن‬ ‫ن‬ ‫در خواســت نظــارت‬
‫ز‬ ‫ت‬
‫اســامی» مطــرح شــد‪ .‬پــس از مــد�‪« ،‬ائتــاف تغیـ یـر» (ســکوالرهای بــه شــدت ضدمذهـ بـی) نـ یـر‪ ،‬در خواســت مشــابهی را ب ـرای‬
‫ـ� الملــی بــر همــه پــریس مطــرح کــرد‪ .‬ایــن درخواســت هــا‪ ،‬از ســوی ائتــاف هـ یـا� بــا دیــگاه هــای کامــا متضــاد مطــرح‬ ‫نظــارت بـ ی ن‬
‫شــده انــد کــه در انتخابــات مجلــس موسســان‪ ،‬مجموعـاً بیــش از ‪ ۳۰‬درصــد آرا را بــه دســت نیــاورده انــد‪ .‬البتــه حـ تـی اگــر درخواســت‬
‫ـ� الملــی از ســوی ائتــاف هـ یـا� مطــرح مــی شــد کــه اک�ث یــت کــریس هــای مجلــس موسســان را در اختیــار دارنــد‪ ،‬بـرای‬ ‫نظــارت بـ ی ن‬
‫م�وعیــت همــه پــریس‪ ،‬از نظــارت ســازمان‬ ‫دولــت قانونـاً الـزام آورد نبــود‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬نظــر دولــت ایــن بــوده کــه بـرای افزایــش ش‬
‫گ‬ ‫ملــل اســتقبال شــود و وزارت خارجــه نـ ی ز‬
‫ـر توافقــات و هماهنــی هــای الزم را در ایــن ارتبــاط انجــام داده اســت‪.‬‬

‫در ادامــه جلســه‪ ،‬وزیــر اطالعــات در مــورد تمهیــدات انجــام شــده ب ـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت تــا زمــان برگ ـزاری انتخابــات گ ـزارش مــی‬
‫دهــد‪ .‬مــی گویــد ارزیـ بـا� وزارتخانــه هــای امنیـ تـی دولــت ایــن اســت کــه امــکان وقــوع حمــات تروریسـ تـی تــا قبــل از انتخابــات بســیار‬
‫باالســت و مــی افزایــد کــه بخـ شـی از ایــن ارزیـ بـا�‪ ،‬ریشــه در ســابقه بمــب گــذاری هــای فداییــان اســام در آســتانه انتخابــات مجلــس‬
‫موسســان دارد‪.‬‬

‫آقــای صبوحــی مــی گویــد مخالفــان قانــون اســایس ســکوالر ای ـران‪ ،‬امیــد کمــی دارنــد کــه در صنــدوق هــای رأی موفــق شــوند و‬
‫ـران مشــارکت در انتخابــات را‬‫بنابرایــن‪ ،‬احتمــاال ً ترجیــح خواهنــد داد کــه بــا ترســاندن مــردم از حضــور در پــای صنــدوق هــا‪ ،‬مـ ی ز‬
‫کاهــش بدهنــد‪ .‬وزیــر تأکیــد مــی کنــد کــه اگــر چــه درصــد قابــل توجهــی از مــردم‪ ،‬بــه صــورت پسـ تـی رأی مــی دهنــد‪ ،‬امــا پیــش‬
‫ف�یــی در پــای صنــدوق هــا رأی خواهنــد داد و تروریســت هــا‬ ‫بیـ نـی هــا نشــان مــی دهــد کــه هنــوز اک�ث یــت مــردم بــا حضــور ی ز‬
‫بگ�نــد‪.‬‬
‫ـ� اف ـراد را هــدف ی‬‫ممکــن اســت کاهــش مشــارکت همـ ی ن‬

‫ـ� کامــل امنیــت در مــدت بـ ق‬

‫ـا� مانــده تــا همــه پــریس‪ ،‬بــه‬ ‫بعــد از آقــای معصومــی‪ ،‬وزیــر کشــور توضیــح مــی دهــد کــه بـرای تأمـ ی ن‬

‫‪151‬‬
 ‫انــدازه ف‬
‫کا� نـ یـروی پلیــس وجــود نــدارد و بــه همـ ی ن‬
‫ـ� علــت‪ ،‬پیشــنهاد وزارتخانــه ایــن اســت کــه در ایــن مــدت‪ ،‬ین�وهــای ارتــش هــم‬
‫بــه حفــظ امنیــت کمــک کننــد‪.‬‬

‫خانــم بـ نـی عامــر وزیــر امــور خارجــه نگـران اســت کــه حضــور ین�وهــای نظامــی در شــهرها قبــل و درزمــان همــه پــریس «در ســطح‬
‫کســا� تمــام شــود کــه «مــی خواهنــد دموکراتیــک بــودن ایــن‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫امنیــی بــه ایــن رفرانــدوم بدهــد» و بــه نفــع‬ ‫جهــان چهــره ای‬
‫رفرانــدوم را زیــر ســوال بب�نــد»‪ .‬در مقابــل‪ ،‬خانــم حافظــی معــاون اول موافــق اســتفاده از ارتــش اســت و اســتدالل مــی کنــد‬
‫کــه اگــر تروریســت هــا موفــق شــوند در آســتانه همــه پــریس شــهرها را ناامــن کننــد‪ ،‬اقتــدار دولــت بــه شــدت زیــر ســوال مــی رود‬
‫ـا� حضــور ارتــش در خیابــان هاســت‪ .‬بــا ادامــه بحــث در مــورد نقــش ارتــش‪ ،‬رئیــس‬ ‫و تبعــات ایــن مســأله بیشـ تـر از �ض ر تبلیغـ ت‬
‫بگ�یــم امــا اگــر قـرار شــد از ارتــش اســتفاده کنیــم‪ ،‬نحــوه انجــام ایــن کار را ‪ -‬بــه‬
‫جمهــور پیشــنهاد مــی کنــد کــه در ایــن مــورد رأی ی‬
‫ـا� را داشــته باشــد – بــه شــورای عــایل امنیــت مــی بسـ پـریم‪.‬‬‫کم�یــن هزینــه تبلیغـ ت‬
‫نحــوی کــه ت‬

‫رأی گـ یـری انجــام مــی شــود و اعضــای هیــأت دولــت بــا اک�ث یــت قــوی رأی بــه اســتفاده از ارتــش بـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت رای مــی دهنــد‪.‬‬
‫ـناخ� کــه از او دارم مطمئنــم کــه هنــوز بــه جمــع بنــدی نرســیده و احتمــاال نگـران‬ ‫خــود رئیــس جمهــور رای ممتنــع مــی دهــد‪ .‬بــا شـ ت‬
‫تبعــات تبلیغـ ت‬
‫ـا� اســتفاده از ارتش اســت‪.‬‬
‫گ‬ ‫جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی همـ ی ن‬
‫ـ� فــردا برگـزار مــی شــود و در آنجــا‪ ،‬راجــع بــه جزییــات بــه کارگـ یـری ارتــش و نحــوه هماهنــی‬
‫آن بــا وزارتخانــه هــا‪ ،‬مشــخص تــر تصمیــم گـ یـری خواهــد شــد‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۶‬تیر ‪ ۲۷ /۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـ� بــه جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی مــی خواهــد کــه صحبــت کوتاهــی داشــته باشــیم‪ .‬مــی گویــد‬ ‫رئیــس جمهــور قبــل از رفـ ت ن‬
‫ار� را در مــورد اوضــاع امنیـ تـی کشــور در آســتانه همــه پــریس پخــش کــرده کــه بــه شــدت در مــورد دولــت رویکــرد‬ ‫تلویزیــون الـ بـرز گـز ش‬
‫انتقــادی داشــته و مــی افزایــد از اینکــه گـزارش «بــه شــدت افــکار عمومــی را در مــورد وضعیــت امنیـ تـی کشــور مــی ترســاند» نگـران‬
‫شــده اســت‪.‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬آقــای رئیــس جمهــور بــه خاطــر دارنــد کــه شــبکه الـ بـرز خصــویص اســت دیگــر؟ متوجــه نمــی شــوم اینکــه چــه پخــش‬
‫نکنــد یــا بکنــد چــه ارتباطــی مــی توانــد بــه مــا داشــته باشــد؟» آقــای امیـ نـی مــی گویــد‪« :‬بــه لحــاظ قانـ ن‬
‫ـو� بــه مــا ربطــی نــدارد‪ .‬امــا‬
‫ـ� گـزارش تنــدی را علیــه دولــت بســازد‪ ،‬در ســطح افــکار عمومــی ســوال‬ ‫قبــول کنیــد اینکــه همــر رئیــس دفـ تـر رئیــس جمهــور چنـ ی ن‬
‫ایجــاد مــی کنــد‪ ».‬متحـ یـر مــی پرســم‪« :‬برنامــه را ســارا همــر مــن ســاخته اســت؟» رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬بــاور کنــم خـ بـر‬
‫نداریــد؟»‬

‫ـ� مــی کنــم! ایــن قــدر حرفــه‬‫ـ� بــار اســت کــه دارم خـ بـر را مــی شــنوم و در دلــم ســارا را تحسـ ی ن‬
‫بــه او اطمینــان مــی دهــم کــه اولـ ی ن‬
‫ـ� روز تبلیغــات رســمی هــوا‬ ‫ـد� کــه روی گ ـزارش کار مــی کــرده‪ ،‬در مــورد فیــی کــه مــی خواهــد در اولـ ی ن‬ ‫ای شــده کــه در تمــام مـ ت‬
‫کنــد کالمــی بــا مــن حــرف نــزده اســت!‬

‫بــه رئیــس جمهــور مــی گویــم‪« :‬آقــای امیـ نـی مــن نــه درســت مــی دانــم و نــه اگــر بخواهــم فایــده ای دارد کــه در ایــن مــورد بــا ســارا‬
‫ـا� هیــچ حقــی نــدارم از تهیــه کننــده یــک تلویزیــون خصــویص بخواهــم رعایــت دولــت‬ ‫ـو� یــا اخـ ق‬
‫حـ تـی حــرف بزنــم‪ .‬بــه لحــاظ قانـ ن‬
‫را بکنــد یــا نکنــد و اگــر بگویــم هــم گــوش نخواهــد کــرد‪ ».‬رئیــس جمهــور تأکیــد مــی کنــد کــه شــخصا حرفــم را مــی فهمــد امــا‬
‫نگرانیــش از ایــن بابــت اســت کــه احتمــاال ً اغلــب مخاطبــان گـزارش‪ ،‬ماننــد مــا فکــر نمــی کننــد‪« :‬خیــی از مخاطبــان تصــور خواهنــد‬
‫ار� کــه همــر رئیــس دفـ تـر علیــه سیاســت هــای امنیـ تـی دولــت مــی ســازد‪ ،‬البــد ب� ارتبــاط بــا اطالعــات یــا دیــدگاه هــای‬ ‫کــرد گـز ش‬
‫همــرش نیســت»‪ .‬هنــوز متوجــه نشــده ام کــه آقــای امیـ نـی مــی خواهــد از همــه اینهــا چــه نتیجــه ای بگـ یـرد‪ .‬مــی پرســم‪« :‬بــه هــر‬

‫‪152‬‬
‫حــال گـزارش‪ ،‬خــوب یــا بــد‪ ،‬پخــش شــده‪ .‬شــما مشــخصاً از مــن چــه انتظــاری داریــد؟» رئیــس جمهــور مــن و مــن مــی کنــد‪« :‬در‬
‫واقــع هیــچ‪ .‬فقــط برایــم عجیــب بــود!»‬

‫موضــوع را عــوض مــی کنــد و در مــورد گـزارش هـ یـا� کــه بچــه هــای دفـ تـر قـرار اســت قبــل از رفرانــدوم تهیــه کننــد چنــد ســوال‬
‫کیل مــی پرســد‪ .‬جــواب ســوال هــا را رسرسی مــی دهــم و رئیــس جمهــور بــا یــک «خســته نباشــید» پایــان جلســه را اعــام مــی کنــد‪.‬‬
‫بلنــد مــی شــوم کــه بــروم امــا هنــوز ذهنــم مشــغول اســت‪.‬‬

‫بعیــد مــی دانــم آقــای امیـ نـی خــودش وقــت تلویزیــون تماشــا کــردن داشــته باشــد و کام ـا ً برایــم مشــخص اســت کــه کسـ ن‬
‫ـا� –‬
‫احتمــاال ً در مجموعــه ریاســت جمهــوری – بالفاصلــه بعــد از پخــش گـزارش ســارا‪ ،‬در مــورد آن بــه رئیــس جمهــور شــکایت کــرده انــد‪.‬‬
‫دم در بــر مــی گــردم و اجــازه مــی خواهــم کــه نکتــه ای را روشــن کنــم‪.‬‬

‫مــی گویــد‪« :‬اگــر راجــع بــه ماج ـرای گ ـزارش ســارا خانــم اســت نگوییــد‪ .‬آن موضــوع تمــام شــد‪ ».‬ارصار مــی کنــم کــه حرفــم را‬
‫ـ� االن کــه بــا شــما دارم صحبــت مــی کنــم نمــی دانــم ســارا ممکــن اســت در حــال سـ ت ن‬
‫ـاخ� چــه برنامــه ای باشــد‬ ‫بزنــم‪« :‬مــن همـ ی ن‬
‫ـری مــی ســازد‪ »...‬رئیــس جمهــور حرفــم‬ ‫یــا اینکــه برنامــه اش بــه دولــت ارتبــاط مــی کنــد یــا نــه‪ .‬اگــر قـرار باشــد هــر بــار کــه او چـ ی ز‬
‫ـی� خواهــش مــی کنــم موضــوع را تمــام شــده فــرض کنیــد‪ .‬اص ـا ً اشــتباه از مــن بــود کــه از اول‬ ‫را قطــع مــی کنــد‪« :‬آقــای حسـ ن‬
‫ـری بســازد قبلــش شــما خـ بـردار نمــی شــوید‪ ،‬نشــان دهنــده آن اســت کــه‬ ‫ـ� کــه ایشــان وقـ تـی مــی خواهــد چـ ی ز‬ ‫مطــرح کــردم‪ .‬همـ ی ن‬
‫گ‬
‫کامــا کار حرفــه ایــش را از زنــد� خصــویص جــدا کــرده‪ ».‬بــا خنــده ادامــه مــی دهــد‪« :‬اگــر هــم بعــداً چـ ی ز‬
‫ـری علیــه مــا ســاخت و‬
‫کــی در دولــت انتقــاد کــرد‪ ،‬مــن و شــما هــر دو بــا هــم جوابشــان را مــی دهیــم‪ .‬نگـران نباشــید!»‬

‫چ�هایــش اســت‪ .‬بــا وجــود اختــاف عقیــده ای کــه در بعـ ضـی موضوعــات داریــم‪ ،‬شــی نــدارم کــه‬ ‫ـ� ی ز‬
‫ـو� رئیــس جمهــور بــه همـ ی ن‬
‫خـ ب‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫در عمــق وجــودش بــه قــول معــروف آدم دموکـرا� اســت! بــه دفــرم کــه بــر مــی گــردم‪ ،‬فــوری کل گـزارش ســارا تماشــا مــی کنــم‪.‬‬
‫گ‬
‫ـو� اســت ویل حیثیــت بـرای دولــت نگذاشــته‪ .‬نحــوه رســید� دســتگاه هــای مخالــف بــه مــوارد قبــی اقدامــات تروریسـ تـی‬ ‫گـزارش خـ ب‬
‫گ‬ ‫ت‬ ‫ز‬
‫را بــرریس کــرده کــه نشــان دهنــده مـ یـران گســرده ای از ناهماهنــی و رسدرگمــی اســت‪.‬‬

‫شــب کــه بــه خانــه مــی روم‪ ،‬ســارا هنــوز برنگشــته‪ .‬نیــم ســاعت بعــد از مــن مــی رســد و کنجــکاوی از چشــم هایــش مــی بــارد‪.‬‬
‫اص ـا ً بــه روی خــودم نمــی آوردم و خیــی عــادی بــا ســامان شــام مــی خوریــم‪ .‬بعــد از شــام طاقــت نمــی آورد و مــی پرســد‪:‬‬
‫ـو� بــود‪ .‬دســتت درد نکنــد!» مــی پرســد‪« :‬مســخره مــی کـ نـی؟» مــی گویــم‪« :‬بــه‬‫«گزارشــم را دیــدی؟» جــواب مــی دهــم‪« :‬گـزارش خـ ب‬
‫جــان ســامان نــه! بــه نظــرم خــوش ســاخت بــود‪ ».‬را�ض نمــی شــود‪« :‬خــوش ســاخت بــود؟ همـ یـ�؟ تــوی دولــت بازتـ بـا� نداشــت؟»‬
‫ن‬
‫ـو�‪ ،‬مــن هــم حــق دارم بــه ایــن جــور‬ ‫مــی گویــم‪« :‬همــان طــور کــه تــو حــق داری وقـ تـی داری گـزارش مــی ســازی بــه مــن چـ ی ز‬
‫ـری نگـ ی‬
‫ســوال هــای تــو جــواب ندهــم!»‬

‫ســارا کوتــاه نمــی آیــد امــا خیالــش را راحــت مــی کنــم‪« :‬مــی ن‬
‫دا� داری از زور فضــویل مــی مـ یـری‪ ،‬امــا اگــر خــودت را هــم بکـ شـی‬
‫هیچــی نمــی گویــم‪».‬‬

‫حسا� دمغ شده‪ .‬حقش است!‬

‫خو� پیداست که ب‬
‫اعتنا� ظاهری شانه هایش را باال می اندازد ویل از َو َجناتش به ب‬
‫با ب� ی‬

‫سه شنبه ‪ ۷‬تیر ‪ ۲۸ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫قبــل از هــر کار دیگــری گـزارش جلســه دیــروز شــورای عــایل امنیــت مــی را مــی خوانــم‪ .‬همــان طــور کــه یکشــنبه در هیــأت دولــت‬
‫ـ� امنیــت کشــور در روزهــای منتهــی بــه همــه پــریس بــوده‬ ‫پیــش بیـ نـی شــده بــود‪ ،‬موضــوع جلســه نحــوه اســتفاده از ارتــش بـرای تأمـ ی ن‬
‫اســت‪ .‬البتــه مصوبــات شــورا‪ ،‬فقــط شــامل همــه پــریس قانــون اســایس نمــی شــود و تمــام رأی گـ یـری هـ یـا� را در بــر مــی گـ یـرد کــه‬

‫‪153‬‬
 ‫در آنهــا قـرار بــه اســتفاده از ارتــش بـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت باشــد‪.‬‬

‫ـ� امنیــت‬‫از صــورت جلســه ایــن طــور بــر مــی آیــد کــه اک�ث یــت قاطــع اعضــا در مــورد لــزوم اســتفاده از ارتــش در شــهرها بـرای تأمـ ی ن‬
‫گ‬
‫اتفــاق نظــر داشــته انــد امــا در مــورد چگونــی ایــن اســتفاده‪ ،‬اختــاف زیــاد بــوده اســت‪ .‬ماننــد جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬نگـر نا� اصــی‬
‫از ایــن بابــت بــوده کــه ورود ارتــش باعــث شــود تــا در آســتانه همــه پــریس قانــون اســایس‪ ،‬فضــای شــهرهای ایـران «امنیـ تـی» تــر از‬
‫رأی یگ�یهــای برگـزار شــده در زمــان جمهــوری اســامی بــه نظــر برســد‪ .‬در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬ایـران دارای ت‬
‫بزرگ�یــن نـ یـروی شــبه‬
‫ـا� انجــام مــی دادنــد و در بســیاری از‬ ‫نظامــی دنیــا ‪-‬بســیج‪ -‬بــود کــه در صــورت نیــاز حکومــت‪ ،‬بــا لبــاس شــخیص عملیــات خیابـ ن‬
‫مــوارد‪ ،‬تشــخیص آنهــا از مــردم عــادی بــه راحـ تـی ممکــن نبــود (بــه ویــژه در ایــن ســال هــای اخـ یـر کــه خیــی از بســیجی هــا هــم‪،‬‬
‫ماننــد مــردم عــادی لبــاس مــی پوشــیدند و لزوم ـاً دارای ریــش رس و وضــع بــه اصطــاح حــزب اللهــی نبودنــد)‪ .‬امــا ورود اف ـراد‬
‫مســلح و یونیفــورم پــوش ارتـ شـی بــه خیابــان هــا‪ ،‬آن هــم در آســتانه یــک رأی گـ یـری‪ ،‬بیننــده را یــاد فضــای رژیــم هــای دیکتاتــوری‬
‫قــرن بیســتم مــی انــدازد و طبیعتـاً در جلســه دیــروز بحــث زیــادی بــر رس ایــن موضــوع صــورت گرفتــه اســت‪.‬‬

‫نهایتـاً تصویــب کــرده انــد کــه اســتفاده از ارتــش بـرای تقویــت ین�وهــای پلیــس و وزارت اطالعــات و مقابلــه بــا تهدیدهای تروریسـ تـی‪،‬‬
‫دبــر مبنــای دســتورالعمیل ســخت یگ�انــه صــورت بگـ یـرد‪ .‬بــه ایــن صــورت کــه بخـ شـی از ین�وهــای ارتـ شـی در پاســگاه هــای پلیــس‬
‫ف�یــی از پاســگاه‬ ‫رستــارس کشــور مســتقر شــوند و بــه ین�وهایشــان در انجــام وظایــف روزه مــره (ماننــد نگهبـ ن‬
‫ـا� دادن‪ ،‬حفاظــت ی ز‬
‫هــا و غـ یـره) کمــک کننــد تــا درصــد بیشـ تـری از ین�وهــای پلیــس بتواننــد در ســطح شــهرها حــا�ض شــوند؛ و بخـ شـی دیگــر از ارتـ شـی‬
‫ـر‪ ،‬بــا لبــاس شــخیص امــا بــدون ســاح گــرم در ســطح شــهرها حضــور داشــته باشــند و در صــورت لــزوم تنهــا بتواننــد از‬ ‫هــا نـ ی ز‬
‫ابزارهـ یـا� ماننــد شــوکر اســتفاده کننــد‪.‬‬

‫ـخ� داشــته کــه معتقــد بــوده انــد‬‫صــورت جلســه نشــان مــی دهــد کــه ایــن تصمیــم‪ ،‬در شــورای عــایل امنیــت مــی مخالفــان رسسـ ت‬
‫ـ� امنیــت نخواهنــد داشــت‪ .‬در مقابــل‪،‬‬ ‫کــه ین�وهــای لبــاس شــخیص ارتــش بــدون ســاح گــرم (ســاح کمــری) کار یا� الزم را بـرای تأمـ ی ن‬
‫گروهــی از اعضــای شــورا از بابــت تبعــات مســلح بــودن ین�وهــای لبــاس شــخیص ارتــش در ســطح شــهرها نگـر نا� داشــته انــد‪ .‬بــه‬
‫عقیــده آنهــا‪ ،‬ایــن ین�وهــا فاقــد آمــوزش هــای الزم ب ـرای اســتفاده از اســلحه در محیــط هــای شــهری هســتند و بســیاری از آنهــا‬
‫ـدا� در اســتفاده از ســاح کمــری ندارنــد؛ و در نتیجــه ممکــن اســت بــا تشــخیص هــای‬ ‫بــه خاطــر ارتـ شـی بــودن‪ ،‬اساسـاً تجربــه چنـ ن‬
‫شــتابزده و یت�انــدازی هــای حســاب نشــده‪ ،‬باعــث تلفــات غـ یـر نظامیــان شــوند‪.‬‬

‫ـ� کننــده ای بــر‬ ‫دب�شــورای امنیــت مــی مالحظــه امنیـ تـی مهمــی را نـ ی ز‬
‫ـر مطــرح کــرده کــه ظاه ـراً تأثـ یـر تعیـ ی ن‬ ‫در ایــن میــان‪ ،‬البتــه ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫تصمیــم نهـ یـا� اعضــای جلســه گذاشــته اســت‪ .‬نگ ـرا� آقــای مرنــدی از ایــن زاویــه بیــان شــده کــه حــی بعــد از تصفیــه هــای‬
‫تــی هــای فعــی اســتخدام شــدگان زمــان جمهــوری اســامی هســتند و بازکــردن پــای آنهــا در حالــت‬ ‫انجــام شــده‪ ،‬تمــام ار ش‬
‫مســلح بــه داخــل شــهرها‪ ،‬مــی توانــد امنیــت را تهدیــد کنــد‪ .‬آقــای مرنــدی مشــخصاً هشــدار داده کــه وجــود هـزاران ارتـ شـی مســلح‬
‫ـا� را بــه اســتفاده از آنهــا در جهــت کودتــا علیــه دولــت وسوســه کنــد‪ .‬مالحظــه درسـ تـی‬ ‫«نامحســوس» در پایتخــت‪ ،‬ممکــن اســت کسـ ن‬
‫اســت‪.‬‬

‫مــن شــخصا تصــور مــی کنــم تــا وقـ تـی کــه دولــت ســکوالر ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی را بــه عنــوان جایگزیــن بســیج کــه منحــل شــده‬
‫رسو ســامان ندهــد‪ ،‬مشــکالت امنیـ تـی کشــور در مواقــع بحـر نا� حــل نخواهــد شــد‪ .‬البتــه ســاختار اداری نـ یـروی دفــاع غـ یـر نظامــی‪،‬‬
‫بــر مبنــای یــک مصوبــه اضطـراری هیــأت وزیـران شــکل گرفتــه و حـ تـی ثبــت نــام از داوطلبــان را ش�وع کــرده اســت‪ .‬بــا وجــود ایــن‪،‬‬
‫ـا� مانــده اســت‪ .‬مــا بایــد بتوانیــم در ارسع وقــت کار آمــوزش کسـ ن‬
‫ـا� کــه ثبــت نــام‬ ‫تــا تشــکیل واقعــی ایــن نــرو هنــوز راه زیــادی بـ ق‬
‫ی‬
‫ت‬
‫کــرده انــد را ش�وع کنیــم و ســاختار تشــکیال� نـ یـروی جدیــد را در رستــارس کشــور شــکل بدهیــم وگرنــه کمــاکان در مقابــل تروریســت‬
‫هــا آســیب پذیــر خواهیــم بــود‪.‬‬
‫خوشــبختانه بـرای تشــکیل نــروی دفــاع غ�نظامــی‪ ،‬منابــع مــایل ف‬
‫کا� موجــود اســت؛ چـرا کــه بودجــه مــورد نیــاز بـرای تاســیس ایــن‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫نـ یـرو‪ ،‬حداکـ ثـر نصــف بودجــه اســت کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در هــر ســال بــه طــور مســتقیم و غـ یـر مســتقیم رصف بســیج‬
‫مــی شــد‪ .‬بــا انحــال تمــام ش�کــت هــا و موسســات وابســته بــه بســیج کــه در زمــان رژیــم ســابق فعالیــت هــای تبلیغـ ت‬
‫ـا�‪ ،‬ســیایس‬

‫‪154‬‬
‫و اقتصــادی انجــام مــی داننــد‪ ،‬بــار بســیار زیــادی از روی بودجــه ســاالنه کشــور برداشــته شــده کــه بــا اســتفاده از آن‪ ،‬بــه راحـ تـی‬
‫مــی تــوان یــک نـ یـروی کارآمــد دفــاع غـ یـر نظامــی را شــکل داد‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۸‬تیر ‪ ۲۹ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫فــردا قـرار اســت در شــبکه ‪ ۱‬تلویزیــون دولـ تـی مناظــره ای برگـزار شــود کــه موضــوع آن‪ ،‬فــدرایل شــدن ایـران خواهــد بــود‪ .‬بــا وجــود‬
‫ـ� پیشــنهادی قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬در ایــن ارتبــاط شــکاف شــدیدی در‬ ‫تصویــب بندهــای مرتبــط بــا ســاختار فــدرال ای ـران در مـ ت ن‬
‫میــان نماینــدگان ائتــاف هــای گوناگــون وجــود دارد‪.‬‬

‫«ائتــاف جمهــوری اســامی» کــه هنــوز امیــدوار بــه احیــای حکومــت مذهـ بـی در ایـران اســت‪ ،‬بــه طــور کیل بــا فــدرایل شــدن کشــور‬
‫ـ� ســاختاری‪ ،‬هویــت هــای قومــی و منطقــه ای بیشـ تـر‬ ‫مخالــف مــی کنــد‪ .‬ایــن ائتــاف نگ ـران اســت کــه در صــورت ایجــاد چنـ ی ن‬
‫ـ� بــرود‪ .‬در مقابــل‪ ،‬اتئــاف «ای ـران ســکوالر»‬‫تقویــت شــود و امــکان اســتقرار مجــدد یــک حکومــت شــیعه در آینــده ای ـران از بـ ی ن‬
‫موافــق فــدرایل شــدن ایـران اســت و ایــن ســاختار را در کاهــش نارضایـ تـی هــای قومــی و تقویــت امنیــت مــی مفیــد مــی دانــد‪ .‬ائتالف‬
‫«راه نــو» هــم‪ ،‬کــه ســتون فقـرات آن را نماینــدگان اهــل ســنت ایـران تشــکیل مــی دهنــد‪ ،‬طبیعتـاً موافــق فــدرایل شــدن ایـران اســت‬
‫ـ� بــه حقوقشــان ســازگارتر مــی دانــد‪.‬‬‫ـتیا� ســاکنان مناطــق سـ نـی نشـ ی ن‬
‫چــون آن را بــا دسـ ب‬
‫گ‬
‫امــا گذشــته از ایــن ســه ائتــاف کــه اعضایشــان رویکــرد هماهنــی نســبت بــه سیســتم فــدرال دارنــد‪ ،‬در دو ائتــاف موســوم بــه‬
‫گ‬
‫(ن�وهــای ضــد مذهـ بـی مدافــع نظــام ســکوالر)‪ ،‬دودســت� جــدی ایجــاد شــده اســت‪.‬‬ ‫«دینــداران حامــی دولــت ســکوالر» و «تغیـ یـر» ی‬
‫ش‬ ‫ش‬
‫در ائتــاف «دینــداران حامــی دولــت ســکوالر»‪ ،‬بخــی از اعضــا فــدرایل شــدن ایـران را زمینــه ســاز تضعیــف حاکمیــت مــی و بخــی‬
‫دیگــر آن را تقویــت کننــده امنیــت مــی مــی داننــد‪ .‬اعضــای ائتــاف تغیـ یـر هــم‪ ،‬اگــر چــه در مخالفــت بــا مذهــب و هرگونــه هویــت‬
‫مذهـ بـی در جامعــه اتفــاق نظــر دارنــد‪ ،‬امــا در مــورد فــدرایل شــدن ایـران‪ ،‬بــه دو جنــاح مختلــف تقســیم شــده انــد‪ :‬جنــاح راســت‬
‫ـر� مــی کنــد‪ ،‬و جنــاح چــپ‪،‬‬ ‫ائتــاف‪ ،‬بــه شــدت مــی گراســت و سیســتم فــدرایل را زمینــه ســاز تضعیــف «هویــت واحــد مــی» معـ ف‬
‫بــا ایــن سیســتم موافــق اســت چــون آن را عامــی بازدارنــده در مقابــل تحمیــل یــک هویــت واحــد مذهـ بـی بــر کشــور مــی دانــد‪.‬‬

‫در حقیقــت ســاختار فــدرایل ایـران‪ ،‬از جملــه موضوعـ ت‬

‫ـا� بــوده کــه در ارتبــاط بــا آن‪ ،‬تقســیم بنــدی هــای کلیشــه ای چــون موافــق‪/‬‬
‫مخالــف جمهــوری اســامی کامــا بــه هــم ریختــه اســت‪ .‬تــا جـ یـا� کــه در مجلــس موسســان‪ ،‬نماینــدگان مدافــع جمهــوری اســامی‪،‬‬
‫ـدگا� کــه مخالــف مــدارا بــا مذهــب هســتند و بخـ شـی از نماینــدگان مذهــی حامــی نظــام ســکوالر‪ ،‬در ائتـ ف‬
‫ـا�‬ ‫بخـ شـی از نماینـ ن‬
‫ب‬
‫یغ�مســتقیم علیــه بندهــای ناظــر بــر فــدرایل شــدن کشــور رأی دادنــد‪.‬‬

‫ـو� فــردا را هــم بــا مشــکالت زیــادی رو بــه رو کــرده بــود‪ .‬خانــم‬ ‫ـ� ترکیــب پیچیــده ای‪ ،‬ســازماندهی جلســه مناظــره تلویزیـ ن‬ ‫چنـ ی ن‬
‫همـ تـی رئیــس رادیــو‪ -‬تلویزیــون مــی‪ ،‬در مکالمــه ای کــه بــا او دارم مــی گویــد کــه شــبکه ‪ ۱‬قصــد داشــته ‪ ۳‬موافــق و ‪ ۳‬مخالــف فــدرایل‬
‫شــدن ایـران از گرایــش هــای گوناگــون را بـرای مناظــره مقابــل هــم قـرار بدهــد امــا بـرای پیــدا کــردن ‪ ۳‬نفــر از مخالفــان کــه حــا�ض‬
‫باشــند در کنــار هــم در مناظــره ش�کــت کننــد بــه مشــکل برخــورده اســت‪.‬‬

‫شــبکه ‪ ،۱‬بــه طــور مشــخص قصــد داشــته در مناظــره فــردا‪ ۱ ،‬نفــر از ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ۱ ،‬نفــر از ائتــاف دینــداران حامــی‬
‫دولــت ســکوالر و ‪ ۱‬نفــر از ائتــاف تغیـ یـر را بـرای مخالفــت بــا فدرالیســم دعــوت کنــد‪ .‬امــا نماینــدگان ایــن ائتــاف هــا قبــول نکــرده‬
‫انــد در کنــار همدیگــر در گفتگــو حــا�ض شــوند چــون نمــی خواســته انــد بــا حضــور در یــک ســوی مناظــره تلویزیـ ن‬
‫ـو�‪ ،‬در نــگاه‬
‫بیننــدگان متحــد همدیگــر تلقــی شــوند‪.‬‬

‫رئیــس رادیــو – تلویزیــون تعریــف مــی کنــد کــه بعــد از مــدت هــا چانــه نز�‪ ،‬بــه ویــژه نماینــدگان مخالــف فدرالیســم در هــر دو‬
‫ائتــاف تغیـ یـر و دینــداران حامــی دولــت ســکوالر بــه هیــچ وجــه حــا�ض نشــده انــد در کنــار نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی‬

‫‪155‬‬
‫ـا� مانــده ایــن بــوده کــه مناظــره بــدون حضــور نماینــده ائتــاف‬ ‫ـو� ش�کــت کننــد‪ .‬در نتیجــه تنهــا راهــی کــه بـ ق‬ ‫در مناظــره تلویزیـ ن‬
‫جمهــوری اســامی برگـزار شــود (بــا حضــور دو نماینــده از ائتــاف هــای تغیـ یـر و دینــداران حامــی دولــت ســکوالر از یــک ســو‪ ،‬و دو‬
‫نماینــده از ائتــاف هــای راه نــو و دولــت ســکوالر از طــرف دیگــر)‪ .‬خانــم همـ تـی در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال مــی گویــد بـرای آنکــه امــکان ش�کــت‬
‫نماینــده ای از ائتــاف جمهــوری اســامی در بحــث هــم فراهــم باشــد‪ ،‬در روزهــای آینــده مناظــره دومــی بــا ش�کــت یــک نماینــده این‬
‫ائتــاف و نماینــده ای از یــی از ائتــاف هــای دیگــر برگـزار خواهــد شــد‪ .‬قـرار اســت فــردی کــه بایــد بــا نماینــده ائتــاف جمهــوری‬
‫گ‬ ‫مناظــره کنــد‪ ،‬در روزهــای آینــده بــا مشــورت بــا ســه ائتـ ف‬
‫ـا� کــه همــی یــا بخـ شـی از آنهــا موافــق فدرالیســم هســتند مشــخص شــود‪.‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬وقـ تـی قبــل از انتخابــات مجلــس موسســان بحــث مناظــره جریــان هــای ســیایس بــر رس قانــون اســایس آینــده مطــرح‬
‫شــد‪ ،‬تصــور خیــی هــا ایــن بــود کــه در ایــن مناظــره هــا‪ ،‬طرفــداران حکومــت ســابق در یــک طــرف و بقیــه در طــرف مقابــل قـرار‬
‫مــی یگ�نــد‪».‬‬

‫خانــم همـ تـی مــی گویــد‪« :‬مــا هــم اصـا ً فکــرش را نمــی کردیــم کــه در ارتبــاط بــا بســیاری از موضوعــات‪ ،‬بخــش هـ یـا� از ین�وهــای‬
‫بگ�نــد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬ایــن صحنــه پیچیــده‬ ‫موافــق و مخالــف جمهــوری اســامی بــه طــور ناخواســته در یــک جبهــه ق ـرار ی‬
‫ن‬
‫را مجســم کنیــد بــا تصــورات ســاده ای کــه هنــگام تغیـ یـر رژیــم در خیــی از رســانه هــای بـ یـ� الملــی وجــود داشــت کــه انــگار در‬
‫ـ� مذهـ بـی هــای طرفــدار جمهــوری اســامی و یغ�مذهـ بـی هــای طرفــدار حکومــت ســکوالر‬ ‫آینــده ای ـران‪ ،‬تنهــا شــکاف موجــود بـ ی ن‬
‫خواهــد بــود‪».‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۹‬تیر ‪ ۳۰ / ۱۴۲۹‬ژوئن ‪۲۰۵۰‬‬

‫ن‬
‫تلویزیو� امروز بحث داغی داشتند‪.‬‬ ‫موافقان و مخالفان فدرایل شدن کشور در ت ن‬
‫م� پیشنهادی قانون اسایس‪ ،‬در مناظره‬

‫طبــق قانــون مصــوب مجلــس موسســان‪ ،‬کشــور بــه تعــدادی ایالــت تقســیم مــی شــود کــه هــر کــدام دارای یــک مجلــس ایالـ تـی‬
‫خواهــد بــود‪ .‬قانــون اســایس پیشــنهادی‪ ،‬البتــه در خصــوص تعــداد و مرزهــای ایالــت هــا ســاکت اســت و تصمیــم گـ یـری در ایــن‬
‫ـ� موضــوع‪،‬‬ ‫مــورد را بــه عهــده مجلــس مــی گذاشــته‪ ،‬امــا حــدود اختیــارات ایــن مجلــس و مجالــس ایالـ تـی را مشــخص کــرده و همـ ی ن‬
‫محــل اصــی اختــاف در مناظــره امــروز اســت‪.‬‬

‫ـ� قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬موضوعــات مرتبــط بــا دفــاع‪ ،‬روابــط خارجــی‪ ،‬توســعه مــی و اطالعــات و امنیــت در حیطــه تصمیــم‬ ‫در مـ ت ن‬
‫گـ یـری مجلــس مــی قـرار گرفتــه اســت‪ .‬بــا وجــود ایــن مجالــس محــی‪ ،‬از حــق قانونگــذاری در مــورد طیــف وســیعی از موضوعــات‬
‫ـتا� و بخــش هـ یـا�‬
‫برخوردارنــد کــه از نحــوه توزیــع بودجــه در هــر ایالــت و توســعه منطقــه ای گرفتــه تــا مدیریــت شــهری و روسـ ی‬
‫از آمــوزش و پــرورش (مثــا تصمیــم گـ یـری در مــورد ســازوکار تدریــس زبــان هــای محــی) را شــامل مــی شــود‪.‬‬

‫در مناظــره امــروز در مــورد حــدود اختیــارات پارلمــان هــای محــی و مــی‪ ،‬داغ تریــن موضــوع اختــاف نظــر اصــی از قانــون اســایس‬
‫پیشــنهادی اســت کــه بــه مجالــس محــی اختیــار عقــد ق ـرار دادهــای خارجــی را‪ ،‬در صــورت عــدم مخالفــت دولــت مرکــزی مــی‬
‫دهــد‪ .‬در جریــان مناظــره‪ ،‬مخالفــان سیســتم فــدرایل ایــن اختیــار راناقــض اصــل حاکمیــت دولــت مرکــزی بــر سیاســت خارجــی مــی‬
‫داننــد و مــی گوینــد نگراننــد کــه قراردادهــای ایالــت هــا بــا کشــورهای دیگــر‪ ،‬مصالــح مــی را نقــض کنــد‪.‬‬

‫شــیال یحیــوی نماینــده مخالــف فدرالســیم از ائتــاف «تغیـ یـر»‪ ،‬حـ تـی در بخـ شـی از مناظــره ایــن اصــل را خیانــت بــه کشــور مــی دانــد‬
‫و مــی گویــد وجــود آن بــه ایالــت هــا اجــازه مــی دهــد بـرای منافــع محــی خــود‪ ،‬بــا ش�کــت هــا یــا دولــت هــای خارجــی بــر خــاف‬
‫مصالــح کیل کشــور یــا منافــع ایالــت هــای دیگــر قـرارداد ببندنــد‪ .‬مثــال مــی زنــد کــه ممکــن اســت ایالـ تـی بــا همــکاری یــک کشــور‬
‫خارجــی قـراردادی را بـرای مهــار منابــع بآ� خــود ببنــدد کــه بــر روی منابــع ایالــت هــای همجــوار تأثـ یـر منفــی بگــذارد‪.‬‬

‫‪156‬‬
 ‫در واکنــش‪ ،‬ســحر خ ـز یا� نماینــده ائتــاف «ای ـران ســکوالر»‪ ،‬خانــم یحیــوی را متهــم مــی کنــد کــه «بــدون خوانــدن مـ ت ن‬
‫ـ� قانــون‬
‫اســایس حــرف مــی زنــد» و یــادآوری مــی کنــد کــه طبــق قانــون اســایس‪ ،‬ایالــت هــا نمــی تواننــد بــر خــاف نظــر دولــت مرکــزی‬
‫قـرار دادهــای خارجــی ببندنــد‪ .‬مــی افزایــد کــه مطابــق قانــون اســایس‪ ،‬در صــورت تناقــض میــان مصوبــات مجلــس مــی و مجالــس‬
‫ایالـ تـی یــا در صـ ت‬
‫ـور� کــه مصوبــات مجالــس ایالـ تـی همدیگــر را نقــض کننــد (مثـا ً منافــع محــی ایالــت هــا در تضــاد باشــند) مبنــای‬
‫تصمیــم گـ یـری مجلــس مــی خواهــد بــود‪.‬‬

‫ـ� قانــون ب� اطــاع نیســت ویل اگــر مجلــس محــی قـراردادی کــه بــه نفــع یــک ایالــت مشــخص‬ ‫خانــم یحیــوی مــی گویــد کــه از مـ ت ن‬
‫بگ�نــد‪ ،‬مــردم محــی رویــاروی پایتخــت قـرار مــی یگ�نــد و‬
‫اســت را تصویــب کنــد امــا دولــت مرکــزی و مجلــس مــی جلــوی آن را ی‬
‫شــکاف میــان ایالــت هــا و دولــت مرکــزی افزایــش مــی یابــد‪.‬‬

‫خالــد جــایل نماینــده ائتــاف «راه نــو» عصبـ ن‬

‫ـا� مــی شــود و مــی گویــد‪« :‬منطــق شــما بــه ایــن مــی مانــد کــه بگوییــم اصـا ً مــردم‬
‫آزادی بیــان نداشــته باشــند تــا نکنــد حرفشــان بــا حکومــت فــرق کنــد و باعــث تشــدید شــکاف شــود!» از آن طــرف‪ ،‬صــدای محســن‬
‫بهرامــی از ائتــاف «دینــداران حامــی دولــت ســکوالر» هــم بلنــد مــی شــود کــه‪« :‬حاکمیــت مــی یــک کشــور‪‹ ،‬حــرف حکومــت›‬
‫نیســت کــه مخالفــت بــا آن را بــه مخالفــت بــا حــرف حکومــت تشــبیه مــی کنیــد!»‬

‫ت‬
‫لحظا� که لحن مناظره کننده ها تند می شود‪ ،‬در مجمع گفتگوی آرامی است‪.‬‬ ‫به هر ترتیب‪ ،‬عیل رغم ی ن‬
‫چن�‬

‫جالــب اینکــه در پایــان مناظــره‪ ،‬دو نماینــده ای کــه بــه عنــوان مخالــف اصــل هــای مرتبــط بــا فدرالیســم در قانــون اســایس صحبــت‬
‫کــرده انــد‪ ،‬بــه طــور جداگانــه تاکیــد مــی کننــد کــه در مجمــوع بــا ایــن قانــون مخالــف نیســتند امــا اعتقــاد دارنــد کــه بایــد «اشــکاالت‬
‫موجــود در آن» و از جملــه قســمت هــای ناظــر بــر سیســتم فــدرایل بــر طــرف شــوند‪.‬‬

‫مــن شــخصاً امیــدوارم کــه مجبــور نشــویم قانــون تهیــه شــده را مجــدداً بــه مجلــس موسســان برگردانیــم‪ .‬گذشــته از اینکــه قانــون‬
‫ـ� حــاال هــم پروســه تصویــب قانــون اســایس بیــش از حــد طــول کشــیده و تکلیــف مملکــت در خیــی از زمینــه‬ ‫ـو� اســت‪ ،‬تــا همـ ی ن‬
‫خـ ب‬
‫هــا نامشــخص اســت‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۱۰‬تیر ‪ ۱ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز بــا ســارا و ســامان بــه منطقــه کوهسـ ن‬

‫ـتا� درکــه مــی رویــم‪ .‬ســارا دیشــب بــه رسهنــگ عظیمــی رئیــس کالنـ تـری دربنــد کــه نــوه‬
‫عمویــش اســت زنــگ زده و قـرار اســت او هــم همراهمــان باشــد‪.‬‬

‫را�ض نیســتم صبــح زود مزاحــم آقــای عظیمــی بشــویم امــا ســارا مــی گویــد رسهنــگ گفتــه او هــر از گاه شــخصا صبــح هــای جمعــه‬
‫بــه درکــه مــی رود و از قبــل ارصار کــرده کــه هــر وقــت خواســتیم کــوه برویــم بــه او خـ بـر بدهیــم کــه همراهمــان باشــد‪ .‬بــا رستیــم‬
‫حفاظــت هماهنــگ مــی کنــم و قـرار مــی شــود مــا را در ابتــدای درکــه بــه رسهنــگ عظیمــی و دو تــا از ین�وهایــش تحویــل بدهنــد‬
‫بگ�نــد‪.‬‬
‫و قبــل از ظهــر هــم همانجــا تحویلمــان ی‬

‫احتمــاال ً در بقیــه جاهــای دنیــا کــه خطــر حملــه تروریسـ تـی وجــود دارد تیــم هــای حفاظــت شــخصیت هــا ســخت یگ�تــر از اینهــا‬
‫هســتند امــا در ایـران هنــوز ســاختار امنیـ تـی جدیــد کامـا ً شــکل نگرفتــه و خیــی از مســائل‪ ،‬بــر مبنــای تصمیــم گـ یـری هــای شــخیص‬
‫یــا مــوردی رفــع و رجــوع مــی شــود‪ .‬بــا وجــود اینکــه قبــل از ســاعت ‪ ۸‬بــه ابتــدای مسـ یـر کوهپیمـ یـا� رســیده ایــم‪ ،‬امــا از همــان زمــان‬
‫ـ� پیشــنهادی قانــون‬ ‫درکــه از جمعیــت پــر شــده و عجیــب تــر اینکــه از همــن ســاعت‪ ،‬اف ـرادی در حــال توزیــع بروشــور علیــه مـ ت ن‬
‫اســایس هســتند‪.‬‬

‫‪157‬‬
‫ـا� کــه تبلیغــات مــی کننــد‪ ،‬بروشــورهای هــواداران جمهــوری اســامی دستشــان اســت کــه مجموعــه ای از اصــل‬ ‫یــک گــروه از کسـ ن‬
‫هــای قانــون اســایس جدیــد را مــورد انتقــاد قـرار مــی دهنــد ویل اصــل هــای مرتبــط بــا فدرالیســم را برجســته تــر کــرده انــد‪ .‬یــک‬
‫گــروه دیگــر‪ ،‬نــه موافــق جمهــوری اســامی‪ ،‬کــه ظاهـرا مــی گـرا هســتند و بروشــورهای آنهــا‪ ،‬منحـراً علیــه فــدرایل شــدن کشــور‬
‫اســت‪ .‬ایــن گــروه دوم کامـا ً ســعی مــی کننــد خودشــان را از طرفدارهــای جمهــوری اســامی دور نگــه دارنــد و حـ تـی چنــد تایشــان را‬
‫مــی بینــم کــه موقــع توزیــع بروشورهایشــان بــه مــردم توضیــح مــی دهنــد بــا گــروه دیگــری کــه علیــه فــدرایل شــدن ایـران تبلیغــات‬
‫مــی کننــد ارتباطــی ندارنــد‪.‬‬

‫ـا� کــه بروشــورهای حامیــان جمهــوری اســامی را توزیــع مــی کننــد‪ ،‬شــباهت‬ ‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬عجیــب اســت کــه ظاهــر و پوشــش کسـ ن‬
‫بیش�شــان مــردان جــوان و ریــش تراشــیده هســتند کــه لبــاس‬ ‫خیــی کمــی بــه رس و وضــع معمــول طرفدارهــای رژیــم ســابق دارد‪ .‬ت‬
‫هـ یـا� کمابیــش مثــل بقیــه جــوان هــا پوشــیده انــد‪ .‬عــده ای از آنهــا هــم زن هســتند کــه البتــه حجابشــان آنهــا را کامـا ً از دخـ تـران‬
‫تمامـاً ب� حجــاب گــروه دیگــری کــه در حــال تبلیغــات هســتند جــدا مــی کنــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬پوشــش آنهــا معمــوال ً خیــی ســفت و‬
‫ســخت نیســت و عجیــب اینکــه حـ تـی چندتـ یـا� شــان کــه در طــول مسـ یـر مــی بینیــم‪ ،‬کامـا ً بــدون حجــاب هســتند‪.‬‬

‫رسهنــگ عظیمــی مــی گویــد‪« :‬مــاه رمضــان در درکــه بعـ ضـی از طرفدارهــای جمهــوری اســامی بــا رس و وضــع حــزب اللهــی بــه‬
‫جــوان هــا� کــه مـ شـروب مــی خوردنــد تذکــر مــی دادنــد‪ .‬امــا االن دیگــر یــی از آنهــا را نمــی بینیــد‪ .‬همــه کسـ ن‬
‫ـا� کــه بروشــورهای‬ ‫ی‬
‫آنهــا را توزیــع مــی کننــد رس و وضــع معمــویل دارنــد و ســعی مــی کننــد بــدون تحریــک مــردم فقــط تبلیغــات ســیایس بکننــد‪».‬‬

‫رسهنــگ ادامــه مــی دهــد طرفدارهــای حکومــت ســابق از جمعــه هفتــه پیــش و حـ تـی قبــل از ش�وع زمــان رســمی تبلیغــات‪ ،‬پخــش‬
‫بروشــور علیــه قانــون اســایس را ش�وع کــرده بودنــد و «همـ ی ن‬
‫ـ� کــه همزمــان بــا حضــور آنهــا‪ ،‬دیگــر اثــری از ین�وهـ یـا� کــه ســابقاً بــا رس‬
‫و وضــع مذهـ بـی فعــال بودنــد دیــده نمــی شــود‪ ،‬نشــان مــی دهــد کــه احتمــاال ً هــر دو گــروه از یــک جــا ســازماندهی مــی شــوند‪».‬‬

‫ـ� پیشــنهادی قانــون‬ ‫ســامان بــه ســمت دو زن جــوان ب� حجــاب مــی رود کــه بروشــورهای هــواداران جمهــوری اســامی علیــه مـ ت ن‬
‫اســایس را توزیــع مــی کننــد و یــی از بروشــورها را مــی گـ یـرد‪ .‬روی آن بــا حــروف درشــت نوشــته شــده‪« :‬نگذاریــم ایرانمــان را تکــه تکــه‬
‫کننــد‪ ».‬در رستــارس بروشــور عالمــت واضحــی وجــود نــدارد کــه ارتباطــش را بــا حامیــان حکومــت ســابق نشــان دهــد‪ .‬امــا جمـ ت‬
‫ـا�‬
‫ـ� قانــون اســایس پیشــنهادی‬ ‫در آن کــه برجســته شــده‪ ،‬بــه وضــوح نــکات اصــی تبلیغــات «ائتــاف جمهــوری اســامی» علیــه مـ ت ن‬
‫هســتند‪.‬‬

‫ســارا از یــی از زن هــا مــی پرســد‪« :‬ب ـرای مــن خیــی جالــب اســت کــه شــما حجــاب نداریــد امــا بروشــورهای ائتــاف جمهــوری‬
‫ـدا� بســیار آهســته جــواب مــی دهــد‪« :‬ائتــاف جمهــوری اســامی دیگــر چیســت؟»‬ ‫اســامی را توزیــع مــی کنیــد‪ ».‬زن جــوان بــا صـ ی‬
‫ســارا مــی گویــد‪« :‬همــان جـ یـا� اســت کــه بروشــورهای شــما را تهیــه کــرده‪ ».‬زن مــی گویــد‪« :‬مــن ســیایس نیســتم و کاری هــم بــه ایــن‬
‫گــروه هــا نــدارم‪ .‬ایــن بروشــورها دارنــد مــی گویــد نگذاریــم ایرانیــان تکــه تکــه شــود‪ .‬شــما مخالفیــد؟» ســارا مــی گویــد‪« :‬خــوب‪،‬‬
‫دارد دروغ مــی گویــد‪ ،‬چــون فــدرایل شــدن هیــچ ربطــی بــه تکــه تکــه شــدن ایـران نــدارد‪ .‬ویل ســوال مــن ایــن اســت کــه شــما واقعــا‬
‫خـ بـر نداریــد ایــن بروشــورها را کجــا تهیــه کــرده؟» زن بــه وضــوح نمــی خواهــد بــه ایــن گفتگــو ادامــه بدهــد‪« :‬مــن از حــرف هــای‬
‫ـو� نوشــته شــده‪».‬‬
‫چ�هــای خـ ب‬‫شــما رس درنمــی آورم‪ .‬بــه مــن اینهــا را داده انــد کــه توزیــع کنــم‪ .‬بــه نظــرم هــم رویشــان ی ز‬

‫از او کــه جــدا مــی شــویم بــه ســارا مــی گویــم‪« :‬شــاید بنــده خــدا راســت مــی گویــد و خـ بـر نــدارد‪ .‬بهــش پــول داده انــد کــه اینهــا‬
‫را توزیــع کنــد و دارد مــی کنــد‪ ».‬ســارا مــی گویــد‪« :‬ســاده ای نیمــا جــان! مگــر ندیــدی چطــور ارصار داشــت بــا صــدای آهســته‬
‫صحبــت کنــد؟ کامـا ً واضــح بــود کــه مــی دانــد بروشــورها مــال کجاســت و نمــی خواســت کــی گفتگویمــان را بشــنود‪ ».‬رسهنــگ‬
‫ـ� هــا اینجــا از ایــن بروشــورها توزیــع مــی کردنــد و چنــد مــورد بــا‬ ‫عظیمــی تأییــد مــی کنــد‪« :‬هفتــه گذشــته هــم عــده ای از همـ ی ن‬
‫ـ� مــی آورد‪« :‬همــکاران‪ ،‬در مــورد بعـ ضـی از ایــن خانــم هــای ب� حجــاب کــه‬ ‫مــردم درگـ یـری لفظــی پیــدا کردنــد‪ ».‬صدایــش را پایـ ی ن‬
‫بروشــورهای ائتــاف جمهــوری اســامی را پخــش مــی کننــد کشــف جالـ بـی کــرده انــد‪ .‬حداقــل دو تــا از اینهــا کــه هفتــه پیــش تبلیغــات‬
‫مــی کردنــد‪ ،‬جــزو خانــم هـ یـا� هســتند کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا حجــاب کــم و آرایــش زیــاد در راهپیمـ یـا� هــای حکومـ تـی‬
‫خ�گ ـزاری هــای حکومـ تـی منتـ شـر مــی شــد‪ ».‬ســامان هــاج و واج‬ ‫ش�کــت مــی کردنــد و عکــس هایشــان هــم بــه طــور گسـ تـرده در ب‬

‫‪158‬‬
‫مــی پرســد‪« :‬چـرا؟» ســارا توضیــح مــی دهــد‪« :‬بـرای اینکــه رســانه هــای حکومــت دوســت داشــتند همــه فکــر کننــد کــه طرفدارهــای‬
‫جمهــوری اســامی‪ ،‬فقــط آدم هــای مذهـ بـی نیســتند و همــه مــردم طرفــدار حکومتنــد‪».‬‬

‫رسهنــگ مــی گویــد‪« :‬پرونــده هــا� کــه از زمــان جمهــوری اســامی مانــده نشــان مــی دهــد کسـ ن‬
‫ـا� در دســتگاه هــای امنیـ تـی و‬ ‫ی‬
‫انتظامــی دنبــال خانــم هــای کــم حجــاب مــی گشــته انــد کــه حــا�ض باشــند بــا همــان رس و وضــع در راهپیمـ یـا� هــای حکومـ تـی‬
‫ش�کــت کننــد و از آنهــا ب ـرای تبلیغــات عکــس گرفتــه شــود‪».‬‬

‫ســارا مــی پرســد‪« :‬امــا چـرا بایــد االن کــه حکومــت عــوض شــده بعـ ضـی از اینهــا بــاز هــم بــا آدم هــای جمهــوری اســامی همــکاری‬
‫کننــد؟» آقــای عظیمــی مــی گویــد‪« :‬بــه هــر حــال ارتباطــی از آن زمــان ایجــاد شــده کــه بــه هــر علــت هنــوز ادامــه دارد‪ .‬واضــح‬
‫اســت کــه االن بـرای ش�کــت در تبلیغــات آنهــا پــول مــی یگ�نــد‪ .‬مثــل خیــی هــای دیگــر کــه در همــه جــای دنیــا پــول مــی یگ�نــد و‬
‫ـره شــان ب ـرای همــکاری پــول باشــد‬ ‫بروشــورهای تبلیغـ ت‬
‫ـا� پخــش مــی کننــد‪ ».‬رسهنــگ ادامــه مــی دهــد‪« :‬بــه هــر حــال اگــر انگـ ی ز‬
‫عیـ بـی نــدارد‪ ،‬امــا پلیــس در حــال تحقیــق اســت کــه نکنــد بـرای ادامــه همــکاری در معــرض نوعــی تهدیــد باشــند‪ ».‬مــی پرســم‪« :‬چــه‬
‫تهدیــدی؟»‬

‫جــواب مــی دهــد‪« :‬مثـا ً اینکــه اگــر همــکاری نکننــد‪ ،‬قـرار و مدارهایشــان در زمــان حکومــت ســابق راجــع بــه راهپیمـ یـا� هــا رســانه‬
‫ای شــود‪ ».‬تاکیــد مــی کنــد‪« :‬البتــه همــه اینهــا فرضیــه اســت‪ .‬امیدواریــم هیــچ وقــت ثابــت نشــود‪».‬‬

‫شنبه ‪ ۱۱‬تیر ‪ ۲ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ظهــر موقــع نهــار مشــاهدات دیــروزم از تبلیغــات مخالفــان قانــون اســایس در درکــه را بـرای رئیــس جمهــور تعریــف مــی کنــم‪ .‬او‬
‫ـ� پیشــنهادی قانــون اســایس صــورت گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫هــم در جریــان اســت کــه تاکنــون‪ ،‬عمــده تبلیغــات خیابـ ن‬
‫ـا� از طــرف مخالفــان مـ ت ن‬

‫ـ� رأی خواهنــد داد و انــگار عرصــه‬ ‫ـ� پیشــنهادی نوعــی اطمینــان بیــش از حــد دارنــد کــه مــردم بــه ایــن مـ ت ن‬ ‫مــی گویــد مدافعــان مـ ت ن‬
‫ـ� حــال بخـ شـی از ماج ـرا را هــم بــه ایــن علــت مــی دانــد کــه عمــده تبلیغــات‬ ‫تبلیغــات را بــه حریــف واگــذار کــرده انــد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـا� از طــرف هــواداران حکومــت ســابق انجــام مــی شــود کــه تجربــه ســازماندهی خیابانیشــان یــه مراتــب از بقیــه گــروه هــا‬ ‫خیابـ ن‬
‫بیشـ تـر اســت‪.‬‬

‫بعــد از ناهــار بــدون معطــی بــه دفـ تـرم برمــی گــردم تــا بلکــه رسیــع کارهــای امــروز را تمــام کنــم و کمــی زودتــر خانــه بــروم‪ .‬هنــوز‬
‫کاری را پیــش نـ بـرده ام کــه بــا دیــدن خـ بـر تــرور ســحرخز یا� روی کامپیوتــر خشــکم مــی زنــد! خانــم خ ـز یا� نماینــده ائتــاف ای ـران‬
‫ـو� پنجشــنبه‪ ،‬در دفــاع از فدرالیســم صحبــت کــرده بــود‪ .‬عجیــب اینکــه تــرور را نــه «فداییــان‬ ‫ســکوالر بــود کــه در مناظــره تلویزیـ ن‬
‫ـخ�انیش در‬ ‫اســام»‪ ،‬کــه گــروه «میهــن آریــا�» بــه عهــده گرفتــه! ضــارب‪ ،‬جـ ن‬
‫ـوا� ‪ ۲۱‬ســاله بــوده کــه خانــم خـز یا� را قبــل از ش�وع سـ ن‬ ‫ی‬
‫ـتگ� شــده اســت‪.‬‬ ‫�ض‬
‫دانشــگاه تهـران در مــورد قانــون اســایس جدیــد بــه ب گلولــه ســاح کمــری کشــته و خــودش هــم بالفاصلــه دسـ ی‬

‫میهــن آریـ یـا� در اطالعیــه ای کــه بـرای پذیــرش مســئولیت تــرور منتـ شـر کــرده‪ ،‬ســحر خـز یا� را بــه عنــوان یــک «عــرب تجزیــه طلــب»‬
‫مســتحقق مــرگ دانســته و هشــدار داده کــه «ایرانیــان اصیــل اجــازه نخواهنــد داد بــه بهانــه ایجــاد سیســتم فــدرایل مقدمــه‬
‫خودمختــاری اســتان هــای مــرزی فراهــم شــود»‪.‬‬

‫اگرچــه ترورهــای اولیــه گــروه میهــن آریـ یـا� بهانــه ســیایس داشــت‪ ،‬امــا از همــان ابتــدا از نــام ایــن گــروه مشــخص بــود کــه تمایــات‬
‫نـژاد پرســتانه هــم دارنــد‪ .‬عجیــب اینکــه حـ تـی در ایــن حــد خـ بـر نداشــته انــد کــه خانــم خـز یا� عــرب نیســت و ظاهـراً فقــط بــه رصف‬
‫اینکــه متولــد اهــواز بــوده‪ ،‬بــه عنــوان «عــرب تجزیــه طلــب» تصمیــم بــه تــرورش گرفتــه انــد‪.‬‬

‫‪159‬‬
 ‫کــی فکــرش را نمــی کــرد جنجــایل کــه بــر رس فــدرایل شــدن کشــور در قانــون اســایس جدیــد بــه راه افتــاده بــه همـ ی ن‬
‫ـ� زودی بــه‬
‫اینجاهــا برســد‪ .‬در حــایل کــه همــه مــان نگ ـران عملیــات تروریسـ تـی اســامگراها قبــل از همــه پــریس بودیــم‪ ،‬تــرور یــک اســتاد‬
‫دانشــگاه بــه دســت نژادپرســت هــا غـ یـر منتظــره بــود‪.‬‬

‫تــا دیــر وقــت گ ـزارش رســیده از جاهــای مختلــف در مــورد واکنــش هــای تــرور را مــی خوانــم و آنهـ یـا� کــه بایــد رئیــس جمهــور‬
‫رویشــان دســتور بدهــد را جــدا مــی کنــم‪.‬‬

‫تــرور تأثـ یـر ترســنایک روی فضــای شــبکه هــای اجتماعــی گذاشــته اســت‪ .‬طبیعتــا افــکار عمومــی علیــه تــرور اســت و بیشـ تـر کسـ ن‬
‫ـا�‬
‫کــه اظهارنظــر مــی کننــد در محکومیــت تــرور بــوده‪ .‬امــا قابــل انــکار نیســت کــه عــده ای هــم دارنــد تــرور را توجیــه مــی کننــد و‬
‫اســتدالل هایشــان هــم در ایــن حــول و حــوش اســت کــه وقـ تـی کسـ ن‬
‫ـا� دارنــد بـرای «تجریــه ایـران» زمینــه ســازی مــی کننــد طبیعــی‬
‫اســت کــه بــا واکنــش تنــد رو بــه رو شــوند‪.‬‬

‫ـ� خیــی از مــردم عامــی جــا بیندازنــد کــه فدرالیســم یعـ نـی‬ ‫مخالفــان فدرالیســم‪ ،‬بــا موفقیــت توانســته انــد ایــن دروغ را در بـ ی ن‬
‫تجزیــه ایـران‪ .‬قابــل فهــم نیســت اینکــه مناطــق مختلــف ایـران پارلمــان محــی داشــته باشــند و در چارچــوب مقــررات دولــت مرکــزی‬
‫بگ�نــد‪ ،‬چـرا بایــد چنـ ی ن‬
‫ـ� برداشــت عجیـ بـی را ایجــاد کنــد‪.‬‬ ‫در مــورد مجموعــه ای از مســائل محــی شــان تصمیــم ی‬

‫شــب تلفـ نـی بــا وزیــر کشــور در مــورد اتفاقــات امــروز صحبــت مــی کنــم‪ .‬مــی گویــد بـرای خالــد تــوکیل نماینــده ُکــرد ائتــاف «راه‬
‫نــو» کــه در مناظــره پریشــب از فدرالیســم طرفــداری کــرده بــود محافــظ گذاشــته انــد‪ .‬نگـران فضــای نفــرت قومــی اســت کــه بعــد‬
‫از تــرور‪ ،‬در شــبکه هــای اجتماعــی ایجــاد شــده و بــه قــول او «بــوی خــون مــی دهــد»‪ .‬مــی گویــد مــی ترســد ایــن نفــرت پراکـ نـی هــا‪،‬‬
‫مقدمــه اقدامــات بیشـ تـر یــک عــده دیوانــه باشــد‪.‬‬

‫‪160‬‬
 ‫فصل شانزدهم‬
‫نام و پرچم ایران بعد از جمهوری اسالمی‬

‫‪161‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۲‬تیر ‪ ۳ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫در جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬رئیــس جمهــور از واکنــش هــای صــورت گرفتــه بــه موضــوع فــدرایل شــدن ایـران در یــک هفتــه گذشــته‬
‫ابـراز نگـر نا� مــی کنــد‪ .‬دلواپــس اســت کــه واکنــش ایجــاد شــده بــه چنــد اصــل مرتبــط بــا فدرالیســم‪ ،‬نتیجــه کیل رفرانــدوم قانــون‬
‫اســایس را تحــت تأثـ یـر قـرار دهــد‪ .‬بــه بــاور او «خیــی از مــردم بــا بقیــه قانــون اســایس مصــوب مجلــس موسســان مشــکیل ندارنــد‬
‫امــا چــون بــا اصــل هــای مرتبــط بــا فدرالیســم مخالفنــد‪ ،‬احتمــاال ً بــه کل ایــن قانــون رای منفــی خواهنــد داد»‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد کــه جریــان هـ یـا� ماننــد مــی گرایــان افراطــی و هــواداران حکومــت ســابق دارنــد بــه طــور ســازمان یافتــه‬
‫بــه جــو مقابلــه بــا فدرالیســم دامــن مــی زننــد ویل پیداســت کــه بســیاری از مــردم عــادی هــم مســتعد قبــول ایــن نــوع تبلیغــات‬
‫ـران حضــور گرایــش هــای مــی گرایانــه افراطــی و حـ تـی نژادپرســتانه در جامعــه ای ـران را نگ ـران‬ ‫ـ� ارتبــاط‪ ،‬مـ ی ز‬
‫بــوده انــد‪ .‬او در همـ ی ن‬
‫کننــده مــی دانــد و معتقــد اســت موضــوع مخالفــت بــا فدرالیســم‪« ،‬فقــط بهانــه ای بــوده کــه چنـ ی ن‬
‫ـ� گرایــش هـ یـا� را از حاشــیه بــه‬
‫ـ� سیاســت ایـران آورده»‪.‬‬ ‫مـ ت ن‬

‫ـو� هــای اولیــه از قاتــل ســحرخز یا� ارائــه‬

‫بعــد از رئیــس جمهــور‪ ،‬آقــای صبوحــی وزیــر اطالعــات گـزارش کوتاهــی را از نتایــج بازجـ ی‬
‫ـتگ� شــد‪ ،‬مدعــی‬ ‫ـ� آریـ یـا�» کــه ســه هفتــه پیــش دسـ ی‬ ‫ـتگ� شــده هــم ماننــد زنـ ن‬
‫ـدا� قبــی گــروه «مهـ ی ن‬ ‫مــی کنــد‪ .‬مــی گویــد فــرد دسـ ی‬
‫این�نــت بــا همدیگــر در ارتبــاط هســتند و جلســات‬ ‫اســت کــه ایــن گــروه‪ ،‬رصفـاً از گروهــی از افـراد همفکــر تشــکیل شــده کــه بــر روی ت‬
‫ـتگ� شــده همچنـ ی ن‬
‫ـ� گفتــه کــه اســلحه بــه کار رفتــه در تــرور را‬ ‫حضــوری برگ ـزار نمــی کننــد‪ .‬بــه گفتــه وزیــر اطالعــات‪ ،‬جــوان دسـ ی‬
‫هــم‪ ،‬بــا اســتفاده از پرنیـ تـر ســه بُعــدی ســاخته و از کــی نخریــده اســت‪.‬‬

‫آقــای صبوحــی اعــام مــی کنــد کــه وزارت اطالعــات تــا ایــن لحظــه دلیــی نــدارد کــه ت‬
‫اع�افــات قاتــل را دروغ بدانــد چــون بــا یافتــه‬
‫این�نـ تـی‪ ،‬از طریــق‬
‫ـوا� دارد‪ .‬وزیــر مــی گویــد اعضــای گــروه میهــن آریـ یـا�‪ ،‬بــا ارتباطــات کام ـا ً ت‬ ‫هــای قبــی وزارتخانــه هــا همخـ ن‬
‫ـر قرنیــه چشــم) همدیگــر را مــی شناســند و مــی تواننــد اســلحه مــورد نیــاز را هــم از‬ ‫تکنولــوژی تشــخیص هویــت آنالیــن (آنالـ ی ز‬
‫ـ� شــبکه هـ یـا� و نفــوذ بــه داخــل آنهــا چنــدان ســاده‬ ‫پرین�هــای ســه بعــدی تولیــد کننــد‪ .‬تاکیــد مــی کنــد کــه کنـ تـرل چنـ ی ن‬
‫طریــق ت‬
‫پی�فــت هـ یـا� در ایــن زمینــه دســت یافتــه کــه بــه محــض بــه نتیجــه رســیدن اعــام خواهــد شــد‪.‬‬ ‫نیســت ویل وزارت اطالعــات بــه ش‬

‫اعضــای کابینــه چنــدان از پنهــان کاری وزیــر را�ض نیســتند ویل واقعــا نمــی تــوان انتظــار توضیــح بیشـ تـری را هــم داشــت‪ .‬خانــم‬
‫حافظــی معــاون اول طعنــه مــی زنــد‪« :‬بــه عبــارت دیگــر بازجویــان وزارت اطالعــات از قاتــل پرســیده انــد ماجـرا چیســت و شــما هــر‬
‫چــه او گفتــه را بـرای هیــأت دولــت تعریــف کردیــد‪ ».‬وزیــر اطالعــات مــی خواهــد جــواب بدهــد امــا رئیــس جمهــور مانــع مــی شــود‬
‫و از خانــم آبــادی وزیــر آمــوزش و پــرورش کــه در نوبــت صحبــت اســت مــی خواهــد ش�وع کنــد‪.‬‬

‫خانــم آبــادی اعتقــاد دارد گذشــته از آنکــه آینــده برخــورد بــا گــروه هـ یـا� مثــل میهــن آریـ یـا� بــه کجــا بینجامــد یــا رسنوشــت همــه‬
‫پــریس قانــون اســایس چــه شــود‪ ،‬دولــت نیازمنــد تدویــن یــک اسـ تـراتژی درازمــدت بـرای مقابلــه بــا نژادپرسـ تـی اســت‪ .‬بــه اعتقــاد او‬
‫ـا� و منطقــه‬‫بخـ شـی از ایــن گرایــش‪ ،‬ریشــه در سیاســت هــای زمــان جمهــوری اســامی دارد کــه کشــور‪ ،‬همــواره بــا قــدرت هــای جهـ ن‬
‫ای درگـ یـر بــود و بـرای بســیج کــردن افــکار عمومــی‪ ،‬ســعی مــی کــرد عــاوه بــر احساســات مذهـ بـی هــواداران حکومــت‪ ،‬احساســات‬
‫ـ� حــال حکومــت ســابق را تنهــا مقــر احساســات ناسیونالیسـ تـی‬ ‫مــی اقشــار گسـ تـرده تــر مــردم را هــم تحریــک کنــد‪ .‬وزیــر‪ ،‬در عـ ی ن‬
‫گ‬
‫افراطــی در میــان مــردم نمــی دانــد‪« :‬بایــد قبــول کــرد کــه ایــن نــوع احساســات‪ ،‬همــواره در میــان بخــش بــزر� از مخالفــان حکومــت‬
‫در داخــل و خــارج از کشــور هــم وجــود داشــته و مثــا حـ تـی خیــی از ایــن مخالفــان‪ ،‬انتقــاد از جمهــوری اســامی و اســام را بــه‬
‫ـ� فضـ یـا� صــورت گرفتــه اســت‪».‬‬ ‫انتقــاد از اعـراب و نوعــی نفــرت نـژادی تبدیــل کردنــد کــه تــرور دیــروز هــم بــه وضــوح در چنـ ی ن‬

‫توصیــه وزیــر آمــوزش و پــرورش ایــن اســت کــه دولــت‪ ،‬مســاله رواج ن ـژاد پرسـ تـی در جامعــه ای ـران را‪ ،‬چــه از ســوی اک�ث یــت بــر‬
‫ضــد اقلیــت هــا و از ســوی برخــی اقلیــت هــا علیــه همدیگــر یــا علیــه اک�ث یــت‪ ،‬بــه عنــوان یــک «بحـران» بــه رســمیت بشناســد و‬
‫دســتگاه هــای مختلــف‪ ،‬بـرای مقابلــه بــا آن بــه برنامــه ریــزی هماهنــگ پب�دازنــد‪ .‬در ارتبــاط بــا وزارتخانــه آمــوزش و پــرورش معتقــد‬
‫دب�ســتان‬ ‫اســت کــه ارائــه آمــوزش هــای ضــد نـژاد پرسـ تـی‪ ،‬بایــد از ســال هــای ابتـ ی‬
‫ـدا� دبســتان برنامــه آغــاز شــود و تــا پایــان دوره ی‬

‫‪162‬‬
 ‫ادامــه پیــدا کنــد‪.‬‬

‫ـا� دوم بــه تدریــج آمــوزش هــای ضــد‬ ‫وزیــر آمــوزش و پــرورش یــادآوری مــی کنــد کــه وقـ تـی کشــور هــای اروپــا� بعــد از جنــگ جهـ ن‬
‫ی‬
‫نـژاد پرسـ تـی را در مــدارس ش�وع کردنــد‪ ،‬اغلــب مــردم متوجــه نبودنــد کــه بســیاری از حــرف هــا و ایــده هـ یـا� کــه بــه نظرشــان عــادی‬
‫ـ� وضعیـ تـی دارنــد‪ .‬آمــوزش دادن بچــه هــا‪ ،‬البتــه نـژاد‬ ‫مــی آمــد‪ ،‬نژادپرســتانه هســتند‪« :‬آالن هــم در ایـران‪ ،‬خیــی از مــردم چنـ ی ن‬
‫ـ� نمــی بــرد‪ ،‬امــا وضــع را بــه مراتــب بهـ تـر مــی کنــد‪».‬‬
‫پرسـ تـی را از بـ ی ن‬

‫رئیــس جمهــور از خانــم آبــادی مــی خواهــد کــه موضــوع ارائــه آمــوزش هــای ضــد نژادپرسـ تـی در مــدارس را بــا آمــاده کــردن طرحــی‬
‫ـ� حــال از وزیــر دادگسـ تـری هــم مــی خواهــد کــه گروهــی‬ ‫تفصیــی در وزارت آمــوزش و پــرورش پ� گـ یـری کنــد‪ .‬آقــای امیـ نـی در عـ ی ن‬
‫ـ� کشــور در ارتبــاط بــا جرایــم نـژاد پرســتانه تشــکیل دهــد‪.‬‬ ‫تخصــی را بـرای بــرریس نقــاط ضعــف قوانـ ی ن‬

‫آقــای بحریـ نـی بــا اســتقبال از توصیــه رئیــس جمهــور مــی گویــد کــه در زمــان جمهــوری اســامی بــا وجــود تمــام ســخت گـ یـری هــای‬
‫ـ� کشــور در ارتبــاط بــا ن ـژاد پرسـ تـی وجــود داشــته‬
‫موجــود در قانــون هــای مختلــف‪ ،‬پیــش بیـ نـی هــای بســیار محــدودی در قوانـ ی ن‬
‫ـ� موجــود و‬ ‫اســت‪ .‬وعــده مــی دهــد کــه وزارت دادگسـ تـری بــا همــکاری دادسـ ن‬
‫ـتا� کل‪ ،‬تــا قبــل از تشــکیل مجلــس کار بــرریس قوانـ ی ن‬
‫پیشــنهاد قوانـ ی ن‬
‫ـ� جدیــد در ارتبــاط بــا جرایــم نـژاد پرســتانه را بــه پایــان برســاند‪.‬‬

‫بعــد از پایــان جلســه هیــات دولــت‪ ،‬آقــای صبوحــی بــه ســمت صنــدیل خانــم حافظــی مــی رود و مشــغول بحــث بــا او مــی شــود‪.‬‬
‫گ‬
‫خانــم حافظــی همیشــه منتقــد وزارت اطالعــات بــوده و آن را بــه ب� برنامــی یــا نرمــش بیــش از حــد در مقابــل تروریســت هــا متهــم‬
‫کــرده اســت‪ .‬البتــه طعنــه زدن او بــه وزیــر در جلســه امــروز کابینــه هــم‪ ،‬نامتعــارف بــود‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۳‬تیر ‪ ۴ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ین�وهــای ارتــش از امــروز اســتقرار در شــهرهای بــزرگ بــا هــدف کمــک بــه پلیــس و وزارت اطالعــات ب ـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت را ش�وع‬
‫کــرده انــد‪.‬‬

‫بنابــر مصوبــه هفتــه پیــش شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬بخـ شـی از ین�وهــای ارتــش کــه از حــاال تــا پایــان روز همــه پــریس در شــهرهای‬
‫ف�یــی مــی پردازنــد تــا ین�وهــای پاســگاه هــا امــکان‬ ‫مختلــف مســتقر مــی شــوند در پاســگاه هــای پلیــس بــه نگهبـ ن‬
‫ـا� و حفاظــت ی ز‬
‫حضــور بیشـ تـری را در ســطح شــهرها داشــته باشــند‪ .‬گــروه دیگــری از ین�وهــای ارتــش هــم‪ ،‬بــا لبــاس شــخیص ویل بــدون ســاح گــرم‬
‫در مناطــق جمعیـ تـی پرریســک حضــور خواهنــد داشــت تــا بــه مقابلــه بــا حمــات احتمــایل تروریســت هــا کمــک کننــد‪ .‬اعضــای ایــن‬
‫گ‬
‫گــروه دوم‪ ،‬در یــک هفتــه گذشــته تحــت آمــوزش هــای فـ شـرده قـرار گرفتــه انــد تــا آمــاد� انجــام عملیــات شــهری را داشــته باشــند‪،‬‬
‫چــون بــا وجــود توانـ یـا� هــای نظامیشــان‪ ،‬بـرای اقدامــات پلیــی آمــوزش ندیــده انــد‪.‬‬

‫در هنــگام رای گـ یـری شــورای عــایل امنیــت مــی بــر رس اســتفاده از ارتـ شـی هــا در مناطــق شــهری‪ ،‬فرمانــده کل ارتــش نظــر موافــق‬
‫خ�هــای رســیده حکایــت دارد کــه اغلــب فرماندهــان رده هــای پایـ ی ن‬
‫ـ� تــر ارتــش‪ ،‬مخالــف اســتفاده از‬ ‫داده بــود‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬ب‬
‫ین�وهایشــان در داخــل شــهرها هســتند‪ .‬ظاهـراً دلیــل اصــی ایــن مخالفــت‪ ،‬کمبــود شــدید ین�وهــای ارتــش بـرای دفــاع از کشــور در‬
‫ش�ایــط اضطـراری اســت‪.‬‬

‫بعــد از انحــال ســپاه و تصفیــه بخــش قابــل توجهــی از ین�وهــای ارتــش‪ ،‬تعــداد ین�وهــای نظامـ ِـی در دسـ تـرس ب ـرای دفــاع از‬
‫کشــور در هنــگام �ض ورت‪ ،‬بــه شــدت کاهــش یافتــه اســت‪ .‬بســیاری از فرماندهــان ارتــش‪ ،‬نگراننــد کــه اگــر در یــک هفتــه منتهــی‬
‫ـا� در مرزهــا بیفتــد‪ ،‬ارتــش حداقــل ین�وهــای الزم را بـرای دفــاع از کشــور در اختیــار نداشــته باشــد‪ .‬نگـر نا� بــه‬ ‫بــه انتخابــات اتفـ ق‬
‫ـ� از ین�وهــای ارتـ شـی نیســت‪.‬‬ ‫ـر نا� حســاس شــده کــه چــاره ای جــز کمــک گرفـ ت ن‬
‫حقــی اســت ویل واقعـاً وضــع امنیـ تـی شــهرها بــه مـ ی ز‬

‫‪163‬‬
‫البتــه‪ ،‬قـرار شــده کــه تصمیــم بــه اســتفاده از ایــن ین�وهــا بــه طــور کیل محرمانــه بمانــد تــا باعــث وسوســه هــای احتمــایل در مناطــق‬
‫مــرزی ب ـرای اســتفاده از کمبــود ین�وهــای ارتــش نشــود‪ .‬ویل از آنجـ یـا� کــه ق ـرار اســت در رستــارس کشــور ه ـزاران نـ یـروی ارتـ شـی از‬
‫گ‬ ‫پــادگان هــا بــه داخــل شــهرها منتقــل شــوند‪ ،‬احتمــال اینکــه چنـ ی ن‬
‫ـ� جــا بــه جـ یـا� بــزر� را بتــوان بــه کیل محرمانــه نگــه داشــت‪ ،‬کــم‬
‫اســت‪.‬‬

‫امــروز عــر دومـ ی ن‬

‫ـ� مناظــره در مــورد فدرالیســم در تلویزیــون برگـزار مــی شــود‪ .‬در یــک طــرف مناظــره نماینــده «ائتــاف جمهــوری‬
‫اســامی» و در طــرف دیگــر نماینــده «ائتــاف ای ـران ســکوالر» ق ـرار دارد‪ .‬محمــود شــیخ نماینــده ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬در‬
‫جریــان مناظــره کام ـا ً مواظــب اســت کــه بــه عنــوان مدافــع حکومــت ســابق حــرف نزنــد و در صحبــت هایــش‪ ،‬فقــط بــر روی‬
‫موضوعــات میهــن پرســتانه تکیــه مــی کنــد‪ .‬اســتدالل مشــخصش هــم خطرنــاک معـ ف‬
‫ـر� کــردن فدرالیســم ب ـرای تمامیــت ار�ض و‬
‫حاکمیــت مــی ای ـران اســت‪.‬‬

‫مناظــره کننــده طــرف مقابــل امــا‪ ،‬مشــخصا بحــث را بــه ســمت سیاســت هــای زمــان جمهــوری اســامی مــی بــرد‪ .‬ســیما طاهــری‬
‫نماینــده ائتــاف ایـران ســکوالر‪ ،‬یــادآوری مــی کنــد کــه در دوران حکومــت ســابق‪ ،‬حداقــل ‪ ۵‬کاندیــدای اصــی جنــاح محافظــه کار‬
‫در انتخابــات مختلــف ریاســت جمهــوری (از فرمانــده ســپاه پاســداران در زمــان جنــگ ایـران و عـراق گرفتــه تــا فرمانــده ســابق ســپاه‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬از مناظــره کننــده ائتــاف جمهــوری‬ ‫قــدس) وعــده پ� گـ یـری فــدرایل شــدن کشــور را داده انــد‪ .‬خانــم طاهــری بــر همـ ی ن‬
‫اســامی مــی پرســد کــه اگــر همفکرانــش فدرالیســم را مغایــر حاکمیــت مــی مــی داننــد‪ ،‬چ ـرا وقـ تـی ایــن وعــده هــا در انتخابــات‬
‫ریاســت جمهــوری داده مــی شــد اعـ تـراض نمــی کردنــد؟‬

‫بــه نکتــه هوشــمندانه ای اشــاره مــی کنــد‪ .‬بــر خــاف مناظــره اول کــه هــر دو طــرف کمابیــش در یــک حــد موفــق بودنــد‪ ،‬ایــن یــی‬
‫بــه نفــع حامیــان فدرالیســم تمــام شــد‪.‬‬

‫ـ� بحــث هـ یـا� نمــی تواننــد حسابشــان را جــدا از حکومــت ســابق بداننــد و‬ ‫مشــکل حامیــان جمهــوری اســامی ایــن اســت کــه در چنـ ی ن‬
‫طبیعتـاً‪ ،‬تجربیــات حکومــت داری رژیــم قبــی بــه پــای آنهــا هــم نوشــته مــی شــود‪ .‬از اینجــا بــه بعــد‪ ،‬کار بـرای آنهــا در مناظرههــا‬
‫ســخت مــی شــود‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۱۴‬تیر ‪ ۵ / ۱۴۲۹‬تیر ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز بعــد از ظهــر مراســم ترحیــم ســحر خـز یا� برگـزار مــی شــود‪ .‬ظاهـراً خانــواده اش بــه شــدت نگراننــد و از اعضــای «ائتــاف‬
‫ـخ� نا� ســیایس باشــد‪.‬‬
‫ـن� ترحیــم بــدون هیــچ گونــه سـ ن‬
‫ایـران ســکوالر» خواســته انــد کــه گردهــم یآ� امــروز‪ ،‬رصفـاً یــک مراســم سـ ت‬
‫همفکـران خانــم خـز یا� هــم بــه خواســت خانــواده او احـ تـرام گذاشــته انــد‪.‬‬

‫فقــط در آغــاز مجلــس‪ ،‬پیــام تســلیت رئیــس جمهــور خوانــده مــی شــود و بعــد از آن‪ ،‬مــادر و همــر مقتــول بــا تشــکر از ش�کــت‬
‫کننــدگان‪ ،‬هــر کــدام یــک خاطــره شــخیص را از او نقــل مــی کننــد‪.‬‬

‫مراســم ترحیــم بــدون اتفــاق خــایص در حــال ادامــه اســت و مــن هــم صــدای دســتگاهم را کــه دارد پخــش زنــده مراســم را نشــان‬
‫مــی دهــد کــم کــرده ام تــا حواســم بــه کارهــای دیگــرم باشــد‪ .‬ناگهــان مــی بینیــم جمعیــت بــه جنــب و جــوش افتــاده انــد و صــدا‬
‫ـ� جمعیــت‪ ،‬یــک نفــر مــی خواســته خــودش را منفجــر کنــد کــه یــک نـ یـروی‬ ‫را بلنــد مــی کنــم‪ .‬گزارشــگر خـ بـر مــی دهــد کــه در بـ ی ن‬
‫ـ� دو مامــور امنیـ تـی لبــاس‬
‫لبــاس شــخیص متوجــه شــده و توانســته قبــل از انجــام هــر کاری بــا شــوکر موجــی ب� حســش کنــد‪ .‬دوربـ ی ن‬
‫شــخیص را نشــان مــی دهــد کــه دارنــد یــی را کشــان‪ ،‬کشــان مــی برنــد‪.‬‬

‫‪164‬‬
‫معلــوم اســت کــه داخــل جمعیــت پــر از مامــور امنیـ تـی بــوده‪ .‬عجیــب اســت کــه تروریســت هــا بــا وجــود اینکــه البــد مــی دانســته‬
‫انــد حفاظــت از مراســم امــروز شــدید خواهــد شــد‪ ،‬در انجــام عملیــات تردیــد نکــرده انــد‪ .‬معلــوم اســت برایشــان خیــی مهــم‬
‫بــوده کــه ایــن کار را انجــام بدهنــد‪.‬‬

‫ـاع� بعــد رئیــس پلیــس تهـران مصاحبــه مــی کنــد و اطالعــات بیشـ تـری را در مــورد ماجـرای امــروز مــی دهــد‪ .‬معــدوم مــی شــود‬ ‫سـ ت‬
‫ـتگ�‬
‫ـتگ� کــرده از ین�وهــای لبــاس شــخیص پلیــس (و نــه ارتــش یــا وزارت اطالعــات) بــوده و فــرد دسـ ی‬ ‫مامــوری کــه تروریســت را دسـ ی‬
‫ش‬
‫شــده‪ ،‬بــا خــوردن ســمی کــه در دهانــش بــوده خودکــی کــرده اســت‪ .‬شــوکر مــورد اســتفاده نـ یـروی پلیــس چنــان بــه رسعــت‬
‫تروریســت را ب� حــس کــرده کــه حـ تـی نتوانســته کمربنــد انفجاریــش را منفجــر کنــد‪ ،‬امــا هنــوز ایــن قــدر جــان داشــته کــه کپســول‬
‫ـ� نیســت کــه ایــن تروریســت‬ ‫زهــرداری کــه در دهانــش بــوده را گاز بزنــد و فــوری هــم اثــر کــرده اســت‪ .‬پلیــس مــی گویــد مطمـ ئ ن‬
‫بــه کــدام گــروه تعلــق داشــته ویل قبــل از مــرگ بــه پلیــی کــه او را هــدف گرفتــه «کافــر» گفتــه کــه ایــن گمــان را ایجــاد مــی کنــد‬
‫کــه عضــو «فداییــان اســام» بــوده و نــه «میهــن آریـ یـا�» (البتــه اگــر تــا امــروز‪ ،‬گــروه تروریسـ تـی ســومی فعالیتــش را ش�وع نکــرده‬
‫باشــد)‪.‬‬

‫بــه فاصلــه انــدیک «ائتــاف جمهــوری اســامی» بیانیــه مــی دهــد و مــی گویــد «در صـ ت‬
‫ـور� کــه ادعــای پلیــس در مــورد اقــدام بــه‬
‫ـتا� نامعمــول‬‫انفجــار انتحــاری راســت باشــد» آن را محکــوم مــی کنــد‪ .‬بــا وجــود لحــن کنایــه دار بیانیــه‪ ،‬عجیــب اســت کــه بــا شـ ب‬
‫موضــع گـ یـری کــرده انــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور احضــار مــی کنــد تــا در مــورد اتفاقــات اخـ یـر گـ پـی بزنیــم‪ .‬اینکــه ائتــاف جمهــوری اســامی بــه ایــن رسعــت بیانیــه‬
‫داده را مهــم مــی دانــد‪ .‬احتمــال مــی دهــد بــا توجــه بــه فضــای ایجــاد شــده در افــکار عمومــی‪ ،‬امیــدوار شــده باشــند کــه مــردم‬
‫در همــه پــریس هفتــه بعــد بــه قانــون اســایس رأی ندهنــد‪ .‬نتیجــه مــی گـ یـرد کــه اعضــای ایــن ائتــاف» ماننــد گذشــته فکــر نمــی‬
‫کننــد اگــر فداییــان اســام فضــا را قبــل از رأی گـ یـری بــه هــم بریزنــد بــه نفعشــان اســت و ترجیــح مــی دهنــد رفرانــدوم بــه صــورت‬
‫عــادی برگـزار شــود»‪.‬‬

‫مــی گویــم کامـا ً معلــوم اســت کــه طرفــداران جمهــوری اســامی امیــدوار شــده انــد کــه قانــون اســایس پیشــنهادی مجلس موسســان‬
‫رأی نیــاورد امــا احتمــاال ً عجلــه آنهــا در اعــام واکنــش بــه حملــه امــروز دلیــل مهــم تــری دارد‪« :‬فــردا هیــأت نظــارت بــر انتخابــات‬
‫ســازمان ملــل و ارد ایـران مــی شــود‪ .‬بالفاصلــه هــم قـرار اســت بــا عضــای ائتــاف جمهــوری اســامی بــه عنــوان یــک گــروه مخالــف‬
‫دولــت مالقــات داشــته باشــد‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور برنامــه ســفر هیــات ســازمان ملــل را مــی دانســت ویل ظاه ـرا یــادش رفتــه بــود‪« :‬آهــا! پــس درواقــع االن ائتــاف‬
‫جمهــوری اســامی بــه شــدت بــه دنبــال آبــرو داری جلــوی ســازمان ملــی هاســت‪ .‬طبیعت ـاً برایــش مهــم اســت کــه متهــم بــه‬
‫ـو� بــا تروریســت هــا نشــود‪».‬‬
‫همسـ ی‬
‫ادامــه مــی دهــد‪« :‬فقــط مجســم کنیــم اگــر در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬گروهــی ارصار مــی کــرد جامعــه بـ ی ن‬
‫ـ� الملــل انتخابــات‬
‫ـا� بــه رسش مــی آوردنــد!»‬ ‫ت‬
‫ای ـران نظــارت کنــد و هفتــه قبــل از رأی گـ یـری هــم بــا هیــأ� خارجــی مالقــات مــی کــرد چــه بـ ی‬

‫ـکا� اســت‪ ».‬مــی پرســد‪« :‬مــی داننــد کــه در هیــأت‪،‬‬ ‫مــی گویــم‪« :‬جالــب اینکــه یــی از اعضــای هیــأت ســازمان ملــل هــم آمریـ ی‬
‫ـکا� هــم هســت؟» جــواب مــی دهــم‪« :‬وزرات کشــور اســامی و بیوگـر فا� اعضــای هیــات را بــه همــه گــروه هـ یـا� کــه قـرار اســت‬
‫آمریـ ی‬
‫�ض‬ ‫ت‬
‫بــا آنهــا مالقــات کننــد داده‪ .‬بــه ائتــاف جمهــوری اســامی هــم داده و اعــرا نداشــته انــد‪».‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۵‬تیر ‪ ۶ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫‪165‬‬
 ‫هنــوز هیــچ گروهــی مســئولیت حملــه ناموفــق دیــروز را بــه عهــده نگرفتــه‪ .‬رســانه هــای حامــی جمهــوری اســامی همـ ی ن‬
‫ـ� را بهانــه‬
‫کــرده و خــر خنـ ثـی شــدن اقــدام تروریسـ تـی را مشــکوک معـ ف‬
‫ـر� مــی کننــد‪ .‬حـ تـی چنــد نفــر از فعــاالن آنهــا‪ ،‬کل ماجـرا را «ســاخته‬ ‫ب‬
‫دولــت» دانســته و پرســیده انــد چـرا هیــچ گروهــی مســئولیت حملــه را بــه عهــده نگرفتــه اســت؟‬

‫ارزیـ بـا� وزارت اطالعــات آیــن اســت کــه گــروه برنامــه ریــز حملــه دیــروز (احتمــاال ً فداییــان اســام) مســئولیت آن را بــه عهــده نگرفتــه‬
‫چــون حملــه‪ ،‬شکســت خــورده اســت‪ .‬شناسـ یـا� تروریســت و خنـ ثـی کــردن او قبــل از اینکــه حـ تـی بتوانــد کمربنــد انفجاریــش را‬
‫گ‬
‫منفجــر کنــد‪ ،‬پـ یـروزی بــزر� بـرای ین�وهــای امنیـ تـی مــا بــوده و لزومـاً نمــی تــوان انتظــار داشــت کــه فداییــان اســام بیانیــه بدهــد‬
‫ـ� اقــدام نافرجامــی را قبــول کننــد‪ .‬بــه ویــژه اینکــه تروریســت عامــل حملــه هــم‪ ،‬جــان داده و نگـران نیســتند کــه‬ ‫تــا مســئولیت چنـ ی ن‬
‫اعـ تـراف کنــد‪.‬‬

‫امــروز عــر ق ـرار اســت مســئوالن هیــأت ناظــر ســازمان ملــل بــر رفرانــدوم ای ـران‪ ،‬در محــل وزارت کشــور بــا وزیــر و مســئوالن‬
‫برگ ـزاری همــه پــریس مالقــات و گفتگــو کننــد‪ .‬مــن هــم ق ـرار شــده در جلســه حــا�ض باشــم‪ .‬بــه ویــژه بــه ایــن خاطــر کــه یــی‬
‫از حــا�ض ان در جلســه‪ ،‬اســتیو کارلســون‪ ،‬را از زمــان اقامــت در کانــادا مــی شناســم‪ .‬آن زمــان مــن و او هــر دو ب ـرای یــک پــروژه‬
‫پژوهـ شـی وابســته بــه دانشــگاه مــک گیــل کار مــی کردیــم‪.‬‬

‫ـا� شــام تــدارک ببینــد ویل شــخص وزیــر برنامــه را بــه‬ ‫وزارت کشــور اول مــی خواســت بــه افتخــار ورود هیــأت ســازمان ملــل مهمـ ن‬
‫ـا� شــام‪ ،‬مغایـ ت‬
‫ـر� بــا پروتــکل هــای دولـ تـی نــدارد ویل هیــأت ســازمان‬ ‫هــم زد چــون بــه نظــرش شــبهه دار بــود‪ .‬وزیــر گفتــه بــود مهمـ ن‬
‫ملــل ق ـرار اســت ب ـرای قضــاوت در مــورد عملکــرد دولــت بــه ای ـران بیایــد و اینکــه اعضایــش در همــان ابتــدای ورود بــا مســئوالن‬
‫ـو� روی افــکار عمومــی نمــی گــذارد‪.‬‬ ‫دولـ تـی شــام بخورنــد‪ ،‬تأثـ یـر خـ ب‬

‫ـر� مــی کنــد و در‬ ‫در ابتــدای جلســه وزارت کشــور‪ ،‬نــاکا هیتــارو رسپرســت هیــأت ســازمان ملــل اعضــای ارشــد ایــن هیــأت را معـ ف‬
‫مــورد برنامــه هــای آن توضیــح مختــری مــی دهــد‪ .‬آقــای معصومــی زیــر کشــور مــی گویــد بــه مســئوالن ســتادی وزارت کشــور و‬
‫اســتانداری هــا دســتور داده شــده کــه نهایــت همــکاری را بــا هیــأت ســازمان ملــل انجــام دهنــد و دولــت آرزو دارد کــه ایــن هیــأت‪،‬‬
‫«نهایــت ســخت گـ یـری را در نظــارت بــر همــه پــریس انجــام بدهــد»‪ .‬وزیــر ادامــه مــی دهــد «مهــم تریــن چـ ی ز‬
‫ـری کــه اعتبــار قانــون‬
‫ـ� خواهــد کــرد‪ ،‬نــه نتیجــه همــه پــریس‪ ،‬کــه ســامت آن خواهــد بــود»‪.‬‬‫اســایس جدیــد ایـران را تضمـ ی ن‬

‫بعــد از پایــان جلســه‪ ،‬اســتیو کارلســون‪ ،‬مــن و ســایل پــاول عضــو آمریــکا� هیــأت ســازمان ملــل را بــه همدیگــر معـ ف‬
‫ـر� مــی کنــد‪.‬‬ ‫ی‬
‫خانــم پــاول مــی گویــد تــا همـ ی ن‬
‫ـ� ‪ ۶‬مــاه پیــش فکــرش را هــم نمــی کــرده کــه روزی بـرای نظــارت بــر یــک رأی گـ یـری بــه ایـران بیایــد‬
‫ـ� گروهــی هــم کــه دیــدار کنــد‪ ،‬طرفــداران جمهــوری اســامی باشــند‪ .‬آقــای کارلســون توضیــح مــی دهــد کــه تعــدادی از‬ ‫و بــا اولـ ی ن‬
‫اعضــای هیــأت و از جملــه ســایل پــاول صبــح بــا نماینــدگان دو ائتــاف «جمهــوری اســامی» و «تغیـ یـر» مالقــات کــرده انــد و هــر‬
‫دو مالقــات کامـا ً دوســتانه بــوده اســت‪.‬‬

‫خانــم پــاول بــا خنــده اضافــه مــی کنــد کــه بــه ویــژه مالقــات بــا اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی «بســیار دوســتانه» بــوده اســت!‬
‫اســتیو کارلســون توضیــح مــی دهــد کــه در آغــاز جلســه‪ ،‬ســایل پــاول شــک داشــته بایــد بــا نماینــدگان مــرد ائتــاف جمهــوری اســامی‬
‫دســت بدهــد یــا نــه‪ ،‬امــا ایــن نماینــدگان «در دســت دادن مســابقه گذاشــته انــد و در تمــام جلســه از اهمیــت دموکـرایس و شــفافیت‬
‫ـز� تــر آنهــا نمــی توانــد توضیــح‬‫ـ� حــال ادامــه مــی دهــد کــه در مــورد صحبــت هــای جـ ئ‬ ‫انتخابـ ت‬
‫ـا� صحبــت کــرده انــد»‪ .‬او در عـ ی ن‬
‫بیشـ تـری بدهــد»‪ .‬خانــم پــاول مــی گویــد کــه اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی بــه شــدت ارصار داشــته انــد کــه اخبــار جلســه بــا‬
‫ـ� دلیــل او و همکارانــش هــم قـرار گذاشــته انــد در‬ ‫هیــأت ســازمان ملــل رســانه ای نشــود چــون از «دولــت مــی ترســند»؛ و بــه همـ ی ن‬
‫مــورد محتــوای جلســه حـ ف‬
‫ـر� نزننــد‪.‬‬

‫ـری بدانیــم ویل احتمــاال ً اعضــای ائتــاف‬ ‫مــی گویــم کــه اص ـا ً کنجــکاو نیســتیم کــه در مــورد محتــوای ایــن نــوع جلســات چـ ی ز‬
‫جمهــوری اســامی تنهــا نگ ـران «صحبــت هــای» مطــرح شــده در جلســه نیســتند و ترجیــح مــی دهنــد و بقیــه اتفاقــات آن هــم‪،‬‬
‫ـکا� جلســه‬ ‫جـ یـا� بازگــو نشــوند‪ .‬بــه خانــم پــاول توضیــح مــی دهــم‪« :‬بــه عنــوان مثــال آنهــا احتمــاال ً همـ ی ن‬
‫ـ� کــه بــه عنــوان یــک آمریـ ی‬

‫‪166‬‬
 ‫صمیمانــه ای داشــته انــد و مردانشــان بــا زنــان دســت داده انــد را هــم نمــی خواهنــد جـ یـا� بازگــو شــود‪».‬‬

‫رفتارها� به اطالع طرفدارانشان برسد؟»‬

‫ی‬ ‫استیو کارلسون می پرسد‪« :‬منظورتان این است که دوست دارند ی ن‬
‫چن�‬

‫مــی گویــم‪« :‬دقیقــا‪ .‬اینکــه گفتــه انــد نمــی خواهنــد محتــوای جلســه شــان بــا شــما علـ نـی شــود چــون از دولــت مــی ترســند را اصــا‬
‫نگ�یــد!»‬
‫جــدی ی‬

‫پنجشنبه ‪ ۱۶‬تیر ‪ ۷ / ۱۴۲۰‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ن‬
‫تلویزیو� امروز بر رس شکل جدید پرچم ایران است‪.‬‬ ‫مناظره‬

‫در یــک طــرف آن‪ ،‬دو نماینــده از ائتــاف هــای «ای ـران ســکوالر» و «راه نــو»‪ ،‬و در طــرف دیگــر دو نماینــده از ائتــاف «تغیـ یـر»‬
‫ـا� اســت کــه از پرچــم ســه رنــگ ای ـران بــا عالمــت شـ یـر و خورشــید در میــان آن طرفــداری مــی‬‫هســتند‪ .‬ائتــاف تغیــر تنهــا ائتـ ف‬
‫ی‬
‫کنــد کــه دقیق ـاً شــکل پرچــم ای ـران در زمــان حکومــت پادشــاهی اســت‪ .‬ائتــاف هــای «ای ـران ســکوالر»‪« ،‬دینــداران حامــی دولــت‬
‫ســکوالر» و «راه نــو» از مصوبــه مجلــس موسســان حمایــت مــی کننــد کــه پرچــم جدیــد ایـران را یــک پرچــم ســاده ســه رنــگ سـ ب ز‬
‫ـر‬
‫و ســفید و قرمــز‪ ،‬بــدون هیــچ عالمـ تـی در میــان آن تعریــف کــرده اســت‪.‬‬
‫بــه گفتــه مدیـران تلویزیــون‪ ،‬ائتــاف جمهــوری اســامی حــا�ض نشــده نماینــده ای را بـرای ش�کــت در مناظــره امــروز معـ ف‬
‫ـر� کنــد‪ .‬بــا‬
‫ـر و ســفید و قرمــز بــه همـراه عالمــت‬ ‫وجــود آنکــه بــه طــور طبیعــی اعضــای ایــن ائتــاف‪ ،‬پرچــم جمهــوری اســامی ایـران یعـ نـی سـ ب ز‬
‫«هللا» را ترجیــح مــی دهنــد‪ ،‬امــا ظاه ـراً دوســت ندارنــد در تبلیغــات عمومیشــان از پرچــم رژیــم ســابق دفــاع کننــد‪ .‬بــه طــور‬
‫ـر� نشــدن بــه عنــوان وکیــل مدافــع اقدامــات و نمادهــای حکومــت ســابق اســت کــه مــی داننــد‬ ‫ـا� آنهــا‪ ،‬معـ ف‬
‫کیل اسـ تـراتژی تبلیغـ ت‬
‫در ســطح افــکار عمومــی بــه �ض رشــان تمــام مــی شــود‪ .‬در عــوض‪ ،‬ترجیــح مــی دهنــد خــود را بــه عنــوان یــک نـ یـروی اپوزیســیون‬
‫حکومــت جدیــد معـ ف‬
‫ـر� کننــد کــه بیشـ تـر بــر روی موضوعــات مــی تاکیــد دارد‪.‬‬

‫در جریــان مناظــره‪ ،‬اســتدالل اصــی نماینــدگان ائتــاف تغیـ یـر ایــن اســت کــه در زمــان حکومــت ســابق مخالفــان پرچــم شـ یـر و‬
‫خورشــید‪ ،‬عمومـاً از فعــاالن داخــل ایـران تشــکیل مــی شــدند کــه مجبــور بودنــد در چارچــوب مقــررات و پرچــم جمهــوری اســامی‬
‫ـ� داخــل کشــوری هــا و خــارج کشــوری هــا دعــوا نشــود‪ ،‬مــی گفتنــد اص ـا ً پرچــم‬ ‫فعالیــت کننــد و عــده ای هــم ب ـرای اینکــه بـ ی ن‬
‫بــدون عالمــت را اســتفاده کنیــم‪ .‬بــه گفتــه آنهــا‪ ،‬االن کــه حکومــت عــوض شــده‪ ،‬هیــچ کــس از پرچــم حکومــت ســابق دفــاع نمــی‬
‫کنــد و فضــا بــه گونــه ای اســت کــه مثــا حـ تـی اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی هــم بـرای دفــاع از آن پرچــم نماینــده ای را بــه‬
‫ـو� نمــی فرســتد‪ .‬نتیجــه اینکــه «وقـ تـی کــی حامــی پرچــم قدیمــی نیســت‪ ،‬دیگــر نیــازی نداریــم کــه بـرای جلوگـ یـری‬‫مناظــره تلویزیـ ن‬
‫از دعــوا میــان طرفــداران پرچــم جمهــوری اســامی و پرچــم شـ یـر و خورشــید‪ ،‬پرچــم بــدون عالمــت را انتخــاب کنیــم»‪.‬‬

‫مناظــره کننــدگان طــرف مقابــل امــا معتقدنــد کــه پرچــم شـ یـر و خورشــید‪ ،‬بــه هــر دلیــل‪ ،‬دردهــه هــای گذشــته تبدیــل بــه نمــاد گروه‬
‫هـ یـا� خــاص در اپوزیســیون خــارج از کشــور شــده کــه بــا گــروه هــای دیگــر بــر رس موضوعــات مختلــف (و از جملــه همـ ی ن‬
‫ـ� پرچــم )‬
‫درگـ یـر بــوده انــد‪ .‬در نتیجــه بهـ تـر اســت کــه پرچــم جدیــد ایـران‪ ،‬بــدون هیــچ عالمـ تـی باشــد تــا از همــان اول باعــث اختــاف نباشــد‬
‫و شــائبه نزدیــی بــه گرایــش هــای خــاص را ایجــاد نکنــد‪.‬‬

‫ـ� بحــث هــا‪ ،‬در هنــگام تصویــب اصــول اولیــه قانــون اســایس در مجلــس موسســان در مــورد نــام‪ ،‬پرچــم و نــوع حکومــت‬ ‫همـ ی ن‬
‫ای ـران هــم مفص ـا ً مطــرح شــده بــود و نهایت ـاً‪ ،‬نماینــدگان بــا اک�ث یــت بــاال بــه پرچــم ســه رنــگ بــدون عالمــت رأی داده بودنــد‪.‬‬

‫البتــه در جریــان بحــث هــای مربــوط بــه اصــول اولیــه قانــون اســایس‪ ،‬بــا وجــود رای قاطــع نماینــدگان بــه شــکل پرچــم جدیــد‪،‬‬

‫‪167‬‬
‫ـری بــه تصویــب رســید کــه دلیــل آن هــم اختالفــات مرتبــط بــا فدرالیســم بــود‪ .‬اگــر چــه در‬ ‫نــام جدیــد کشــور بــا اک�ث یــت ناچـ ی ز‬
‫قانــون اســایس مصــوب مجلــس موسســان‪ ،‬برقـراری سیســتم فــدرال در ایـران پیــش بیـ نـی شــد‪ ،‬امــا بــه عنــوان نــام جدیــد کشــور‪،‬‬
‫«جمهــوری ای ـران» رای آورد و نــه «جمهــوری فــدرال ای ـران»‪ .‬تصویــب ایــن اصــل‪ ،‬در واقــع نوعــی امتیــاز بــه مخالفــان رسســخت‬
‫فدرالیســم در مجلــس موسســان بــود کــه البتــه در عمــل‪ ،‬تغیـ یـری در سیســتم فــدرایل کشــور ایجــاد نمــی کــرد‪ .‬امــا ذکــر نشــدن‬
‫گ‬
‫کلمــه «فــدرال» در نــام رســمی ایـران‪ ،‬انــگار ایــن پیــام را داشــت کــه فدرالیســم‪ ،‬جــزو ویــژ� هــای اصــی کشــور شــمرده نمــی شــود‬
‫و در صــورت لــزوم‪ ،‬امــکان بحــث مجــدد در مــورد آن در آینــده منتفــی نخواهــد بــود‪.‬‬

‫امتیــاز داده شــده بــه مخالفــان فدرالیســم در مجلــس موسســان از طریــق تصویــب نــام جمهــوری ایـران‪ ،‬تأثـ یـر خــود را بــر مناظــره‬
‫هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� مرتبــط بــا قانــون اســایس هــم گذاشــته اســت‪.‬‬

‫روال تنظیــم مناظــره هــا بــه ایــن ترتیــب بــوده کــه هــر یــک از اتئــاف هــای اصــی تشــکیل دهنــده مجلــس موسســان‪ ،‬فهرســت‬
‫موضوعــات مــورد نظــر خــود ب ـرای مناظــره را مطــرح کــرده و موضوعـ ت‬
‫ـا� کــه طــرح آنهــا بیــش از همــه موافــق داشــته‪ ،‬بــه ترتیــب‬
‫در دســتور کار قـرار گرفتــه انــد‪ .‬موضــوع نــام جدیــد کشــور‪ ،‬از ســوی اعضــای هیــچ کــدام از ائتــاف هــا مطــرح نشــده کــه نشــان‬
‫دهنــده وفــاق نسـ بـی بــر رس آن اســت‪.‬‬

‫البتــه بــه طــور قطــع اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی بــا نــام «جمهــوری ای ـران» مخالفنــد‪ ،‬امــا ترجیــح داده انــد بــر رس آن‬
‫مناظــره نکننــد چــون مــی داننــد کــه فایــده ای هــم نخواهــد داشــت‪ .‬ماننــد قضیــه پرچــم‪ ،‬در اینجــا هــم بــه نظــر مــی رســد کــه‬
‫گ‬ ‫قصــد ندارنــد در مناظــره هــا بــه عنــوان کسـ ن‬
‫ـا� ظاهــر شــوند کــه هویــت اصــی شــان‪ ،‬وابســت� بــه حکومــت ســابق اســت‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۱۷‬تیر ‪ ۸ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـرل آقــای بهمـ نـی وزیــر انــرژی مهمــان هســتیم‪ .‬ظاهـراً خیــی هــای دیگــر از مســئوالن دولـ تـی هــم دعــوت شــده انــد‪.‬‬
‫امــروز نهــار مـ ن ز‬
‫ـا� معــروف در لواســان در حومــه تهـران اســت‪.‬‬ ‫م�لشــان در یــک ناحیــه ویـ ی‬ ‫نز‬

‫ســامان نمــی خواهــد بیایــد امــا بــا مــن بمـ یـرم‪ ،‬تــو بمـ یـری موفــق مــی شــویم متقاعــدش کنیــم کــه بیایــد‪ .‬بــا ایــن حــال نگـران اســت‬
‫ـرل آقــای‬‫کــه «روز تعطیلــش خـراب شــود» و در راه‪ ،‬تــاش هــای مــن و ســارا بـرای بــه حــرف کشــیدنش نتیجــه ای نــدارد‪ .‬نزدیــک مـ ن ز‬
‫گ‬
‫بهمـ نـی کــه مــی شــویم ‪ ،‬کــم کــم از الک خــودش بـ یـرون مــی آیــد‪ .‬مــکان زنــد� وزیــر‪ ،‬محلــه ای بســیار شــیک اســت کــه خانــه‬
‫ـرل آقــای بهمـ نـی کــه مــی شــدیم‪ ،‬هــوش از رسمــان مــی پــرد‪ .‬ســامان مــی پرســد‪:‬‬ ‫هــای آن واقعـاً شــبیه قــر هســتند‪ .‬وارد بــاغ مـ ن ز‬
‫ـ�‪ ،‬ب� خــود و ب� جهــت مــی خواسـ تـی نیـ یـا�‪ .‬حیــف نبــود اینهــا‬
‫«اینجــا دیگــر کجاســت؟ مثــل فیلــم هاســت‪ ».‬ســارا مــی گویــد‪« :‬ببـ ی ن‬
‫را نبیـ نـی!» بعــد رسش را بیــخ گــوش مــن مــی آورد و زمزمــه مــی کنــد‪« :‬نگفتــه بــودی همکارهایــت ایــن قــدر حقــوق مــی یگ�نــد!» مــی‬
‫ـ� بــه ایـران یــی از بــزرگ تریــن ش�کــت هــای تولیــد ســلول هــای خورشــیدی در آلمــان را داشــت‪.‬‬ ‫گویــم‪« :‬آقــای بهمـ نـی قبــل از برگشـ ت ن‬
‫حقــوق وزارت‪ ،‬یــک دهــم خــرج ماهانــه خانــواده اش هــم نیســت‪».‬‬

‫آقــای وزیــر و همــرش بــا خـ ش‬

‫ـو� یو� بــه اســتقبالمان مــی آینــد و کیل ســامان را تحویــل مــی یگ�نــد‪ .‬بــه او پیشــنهاد مــی کننــد کــه از‬
‫رسحــال اســت!‬ ‫خــودش پذیـر یا� کنــد و بعــد پهلــوی ســایر نوجوانــان بــرود‪ .‬ســامان بــر خــاف تــوی راه کــه ُع ُنقــش تــوی هــم بــود‪ِ ،‬‬

‫ـا� هســتند کــه بایــد بــا تــک‪ -‬تکشــان جداگانــه خــوش و بــش کــرد‪ .‬بعــدش‬ ‫‪ ۸-۷‬نفــر از اعضــای کابینــه بــا خانــواده هایشــان در مهمـ ن‬
‫افـراد آشــنا و نــا آشــنای دیگــری هــم جلــو مــی آینــد و احوالـ پـریس مــی کننــد‪ .‬ســامان دوبــاره دارد ب� حوصلــه مــی شــود‪ .‬مــی گویــد‪»:‬‬
‫مــن بــروم پهلــوی بچــه هــا‪ ».‬مــی گویــم‪ ۱۰« :‬دقیقــه صـ بـر مــی کـ نـی مــن و مامانــت یــک صحبــت کوتــاه بکنیــم؟» مــی پرســد‪:‬‬
‫ـ� مــن دارد؟» جــواب مــی دهــم‪ « :‬شــاید داشــته باشــد‪ .‬یــک کــم صـ بـر کــن‪ ».‬بــا تعجــب قبــول‬ ‫«صحبــت شــما چــه ربطــی بــه رفـ ت ن‬
‫مــی کنــد‪.‬‬

‫‪168‬‬
‫ـا� یغ�عــادی اســت‪.‬‬ ‫بــه ســارا مــی گویــم‪« :‬نمــی خواهــم بــد ِق ِلقــی کنــم ویل واقعــا مــن معــذب هســتم‪ .‬ریخــت و پــاش ایــن مهمـ ن‬
‫پیشــخدمت هــا دارنــد بـرای ایــن همــه مهمــان‪ ،‬خاویــار درجــه یــک ِسو مــی کننــد‪ »...‬ســارا حرفــم را قطــع مــی کنــد‪« :‬آخــرش را‬
‫ـد� خصــویص وزیــر بــه خــودش مربــوط اســت ویل ایــن جــور مهمـ ن‬ ‫گ‬ ‫بگــو‪ ».‬صدایــم را پایـ ی ن‬
‫ـا� هــا‪ ،‬رســانه ای مــی‬ ‫ـ� تــر مــی آورم‪« :‬زنـ‬
‫ـخ� نا� نکــن‪،‬‬
‫شــود و در ســطح افــکار عمومــی ب ـرای دولــت هزینــه خواهــد داشــت‪ »...‬ســارا بــاز تک ـرار مــی کنــد‪« :‬نیمــا جــان! سـ ن‬
‫ـا� بمانــم‪ ».‬مــی پرســد‪« :‬یعـ نـی مــی خواهــی نیامــده برویــم؟» جــواب‬ ‫آخــرش را بگــو‪ ».‬مــی گویــم‪« :‬مــن راحــت نیســتم در ایــن مهمـ ن‬
‫ـر� نــدارم‪ .‬فقــط را�ض کــردن ســامان مشــکل خــودت اســت!»‬ ‫مثبــت مــی دهــم‪ .‬مــی گویــد‪« :‬مــن حـ ف‬

‫ـا� جالــب‪ ،‬خــوب نیســت‪ .‬کال ً نمــی فهمــد چــه مــی‬ ‫ســعی مــی کنــم ب ـرای ســامان توضیــح بدهــم کــه چ ـرا مانــدن در ایــن مهمـ ن‬
‫گویــم‪ .‬فقــط وقـ تـی توضیحــات را بــه ایــن ســمت مــی بــرم کــه «وقـ تـی مــردم فقـ یـر عکــس ایــن مهمـ ن‬
‫ـا� هــا را ببیننــد خیــال مــی کننــد‬
‫مــا پــول آنهــا را مــی دزدیــم و باهــاش خــوش مــی گذرانیــم» بــه نظــر مــی رســد کــم کــم دارد متقاعــد مــی شــود‪ .‬معاملــه ای را‬
‫ـو� غــذا بخوریــم‪ ».‬فــوری پیشــنهاد مــی‬ ‫پیشــنهاد مــی کنــم‪« :‬مــن مــی گویــم برویــم و عوضــش امــروز نهــار‪ ،‬هــر جــا کــه تــو بگـ ی‬
‫کنــد برویــم «بلودراگــون» کــه معــروف تریــن رســتوران چیـ نـی تهـران اســت‪.‬‬

‫مرحلــه ســخت تــر‪ ،‬توضیــح دادن بــه صاحبخانــه اســت‪ .‬بــا ســارا و ســامان مــی رویــم پهلــوی آقــای بهمـ نـی و بــا عذرخواهــی فـراوان‬
‫ـا� افتــاده؟» تمــام جرأتــم را جمــع مــی کنــم و راســتش را مــی‬ ‫مــی گویــم کــه نمــی توانیــم بمانیــم‪ .‬بــا حــرت مــی پرســد‪« :‬اتفـ ق‬
‫ی‬
‫ن‬
‫گویــم‪« :‬مــن اراتمنــد شــدید شــما هســتم ویل ایــن جــور مهمــا� هــا‪ ،‬دیــر یــا زود رســانه ای مــی شــوند و اعصــاب مردمــی کــه ایــن‬
‫همــه مشــکل اقتصــادی دارنــد را خــورد مــی کنــد‪».‬‬

‫ـر دیگــری اســت و از دهنــش‬ ‫بــه وضــوح بــه آقــای وزیــر برخــورده و اصـا ً ارصار نمــی کنــد کــه بمانیــم‪ .‬ظاهـراً مشــکل اصلیــش چـ ی ز‬
‫در مــی رود‪« :‬مــن حــاال بــه همــرم چــه بگویــم؟» بعــد از کمــی ایــن دســت و آن دســت کــردن‪ ،‬خانمــش را صــدا مــی زنــد و ش�وع‬
‫ـ� االن خـ بـر رســیده کــه مشــکیل فامیــی بـرای آقــای حسـ ن‬
‫ـی� پیــش آمــده و ایشــان‬ ‫مــی کنــد بــه نقــش بــازی کــردن‪« :‬متاســفانه همـ ی ن‬
‫و خانــواده شــان مجبورنــد برونــد‪ ».‬در حــایل کــه آن بنــده خــدا بــا تعجــب در حــال پــرس و جوســت کــه چــه شــده و ارصار مــی کنــد‬
‫«حداقــل ســامان پیــش بچــه هــا بمانــد»‪ ،‬بــا مکافــات عذرخواهــی مــی کنیــم و بــه ســمت در ویــا بــه راه مــی افتیــم‪.‬‬

‫ـ� کــه مــی رســیم‪ ،‬خیــس عــرق شــده ام‪ .‬ســارا مــی گویــد‪« :‬یعـ نـی واقعــا لــذت بــردم!» مــی پرســم‪« :‬مســخره مــی‬ ‫داخــل ماشـ ی ن‬
‫کـ نـی؟» جــواب مــی دهــد‪« :‬نــه بــه جــان ســامان! خیــی صفــا کــردم کــه بــدون رودبایسـ تـی حرفــت را زدی‪ .‬از تــوی خجالـ تـی بعیــد‬
‫بــود‪».‬‬

‫رویــش را مــی کنــد بــه ســامان و مــی گویــد‪« :‬از بابــات درس بگـ یـر هیــچ وقــت نگــذار بقیــه بــا رودربایسـ تـی مجبــورت کننــد کارهـ یـا�‬
‫را انجــام بــدی کــه نمــی خواهــی!»‬

‫حرفــش را ادامــه مــی دهــم‪« :‬درس دوم هــم اینکــه هیــچ وقــت کاری را انجــام نــده کــه دوســت نداشــته بـ ش‬
‫ـا� بقیــه بفهمنــد‪ .‬اگــر‬
‫داری کاری مــی کـ نـی کــه وقـ تـی بقیــه بفهمنــد خجالــت مــی کـ شـی‪ ،‬بهـ تـر اســت هیــچ وقــت آن کار را نکـ نـی!»‬

‫شنبه ‪ ۱۸‬تیر ‪ ۹ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫رئیــس جمهــور موقــع نهــار � مقدمــه رس صحبــت را در مــورد مهمـ ن‬

‫ـا� دیــروز وزیــر انــرژی بــاز مــی کنــد و مــی پرســد آیــا مشــکیل‬ ‫ب‬
‫ن‬
‫در روابطــم بــا وزیــر وجــود دارد؟ معلــوم اســت از کــی شــنیده کــه بالفاصلــه بعــد از رســیدن بــه مهمــا� آن را تــرک کــرده ام و‬
‫البــد نگـران شــده کــه نکنــد در کابینــه درگـ یـری هـ یـا� در جریــان باشــد‪.‬‬

‫‪169‬‬
‫به�یــن وزیـران دولــت مــی دانــم امــا تصــور‬‫کوچک�یــن مشــکیل بــا آقــای بهمـ نـی نــدارم و از قضــا او را از ت‬
‫ت‬ ‫توضیــح مــی دهــم کــه‬
‫ن‬ ‫ز‬ ‫ن‬
‫ـا� مــرل او بیــش از حــد پرخــرج بــود‪ .‬مــی گویــم‪« :‬دادن مهمــا� هــای از ایــن قبیــل بــا حضــور ‪۸-۷‬عضــو کابینــه‪،‬‬ ‫مــی کنــم کــه مهمـ ن‬
‫مــی توانــد در ســطح افــکار عمومــی بــه �ض ر دولــت تمــام شــود‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد وزیــر صنایــع از قبــل از ورود بــه دولــت آدم ثروتمنــدی بــوده و نمــی تــوان ایــن حــق را از او ســلب کــرد‬
‫ـا�‪ ،‬خصــویص بــوده و قـرار نبــوده رســانه‬ ‫ـا� بدهــد»؛ گذشــته از اینکــه مهمـ ن‬‫کــه «بــا پــول شــخصیتش هــر طــور کــه خواســت مهمـ ن‬
‫ای شــود تــا در افــکار عمومــی واکنــش ایجــاد بکنــد یــا نکنــد‪.‬‬

‫ـا� عکــس یــا فیلــم گرفتــه‬ ‫ـرل وزیــر بــودم دقیقـاً احســاس کــردم کــه مواظبنــد از مهمـ ن‬ ‫مــی گویــم مــن هــم در مــدت کمــی کــه مـ ن ز‬
‫ـا� رســانه ای‬‫ـ� کــه مــی خواهنــد مهمـ ن‬ ‫ـ� مهمـ ن‬
‫ـا� هـ یـا� بــه مصلحــت نیســت‪« :‬همـ ی ن‬ ‫ـ� نشــان مــی دهــد کــه چ ـرا چنـ ی ن‬
‫نشــود و همـ ی ن‬
‫نشــود‪ ،‬نشــان مــی دهــد متوجهنــد کــه در ســطح افــکار عمومــی قابــل دفــاع نیســت‪ .‬چـرا یــک عضــو کابینــه بایــد کارهـ یـا� انجــام‬
‫دهــد کــه بــه هــر علــت از رســانه ای شدنشــان نگ ـران باشــد؟»‬

‫رئیــس جمهــور بــا اســتدالل مــن مخالــف نیســت ویل کمــاکان اعتقــاد دارد کــه در اغلــب کشــورهای دنیــا مدیـران ارشــد ثـ ت‬
‫ـرو� باالتــر‬
‫گ‬
‫از متوســط جامعــه دارنــد و ایــن انتظــار کــه وضعیــت زنــد� یــک وزیــر مجلــل نباشــد‪ ،‬غـ یـر منطقــی اســت‪.‬‬
‫گ‬
‫یــادآوری مــی کنــم کــه بــا اصــل ایــن موضــوع مشــکیل نــدارم امــا معتقــدم ســطح تجمــل در زنــد� مســئوالن ارشــد‪ ،‬نمــی توانــد‬
‫از حــدی باالتــر باشــد‪« :‬در بســیاری از کشــورهای دنیــا و از جملــه ایـران ترکیــب مســئولیت حکومـ تـی و تجمــل زیــاد‪ ،‬تداعــی کننــده‬
‫فســاد مــایل اســت‪ .‬چــه لزومــی دارد مســئوالن دولـ تـی چنـ ی ن‬
‫ـ� حــی را در مــردم ایجــاد کننــد؟»‬
‫گ‬
‫رئیــس جمهــور در ســکوت گــوش مــی کنــد‪ .‬ادامــه مــی دهــم‪« :‬زنــد� خصــویص اعضــای کابینــه بــه خودشــان مربوطــه اســت و‬
‫ـد� تجمـ ت‬‫گ‬
‫ـا�‬ ‫تعــدادی از آنهــا بــه عنــوان صاحبــان کســب و کارهــای ســودآور در خــارج‪ ،‬از مــدت هــا قبــل از ورود بــه دولــت زنـ‬
‫گ‬ ‫داشــته انــد‪ .‬امــا ایــن اعضــا االن در ش�ایــط متفـ ت‬
‫ـاو� ق ـرار دارنــد و بــه مصلحــت دولــت نیســت کــه بــه خاطــر وضعیــت زنــد�‬
‫شــخیص آنهــا هزینــه بدهــد‪ ».‬در مــورد خــودم هــم تأکیــد مــی کنــم کــه شــخصاً حــا�ض م بــه خاطراعتقاداتــم‪ ،‬حـ تـی اگــر مخالــف‬
‫ـا� در حــد ش�کــت‬ ‫باورهــای اک�ث یــت مــردم هــم باشــند‪ ،‬هزینــه بدهــم‪ ،‬امــا فکــر مــی کنــم ارزشــش را نــدارد کــه بــه خاطــر موضوعـ ت‬
‫ـا� بــروم‪.‬‬‫کوچک�یــن هزینــه ســیایس و تبلیغـ ت‬‫ت‬ ‫ـا� هــای شا� فا� اعضــای دولــت‪ ،‬زیــر بــار‬
‫در مهمـ ن‬

‫بــه نظــر مــی آیــد آقــای امیـ نـی دیگــر کامـا ً متقاعــد شــده اســت‪ .‬مــی گویــد‪« :‬مــن هــم معتقــد نیســتم کــه بایــد بـرای مــورد انتقــاد‬
‫واقــع نشــدن بــه افــکار عمومــی بــاج داد‪ ،‬امــا حرفتــان را قبــول دارم کــه در ش�ایطــی کــه حکومــت ســکوالر ایـران در ش�ایــط تثبیــت‬
‫اســت‪ ،‬بایــد اعضــای دولــت بیشـ تـر از حــد معمــول احتیــاط کننــد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬اینکــه یــک عضــو دولــت از محــل رسمایــه‬
‫ـو� نیســت‪ ،‬امــا موافقــم کــه بــه مصلحــت نیســت در مــورد دولــت بدبیـ نـی ب�‬ ‫ـا� مجلــل برگـزار کنــد یغ�قانـ ن‬ ‫شــخیص خــودش مهمـ ن‬
‫جهــت در جامعــه ایجــاد کنیــم‪».‬‬

‫از فرصــت اســتفاده مــی کنــم و از رئیــس جمهــور مــی پرســم آیــا بــه طــور کیل الزم نمــی دانــد بــه اعضــای کابینــه در مــورد دقــت‬
‫گ‬
‫هـ یـا� کــه الزم اســت در زنــد� شــخیص شــان انجــام دهنــد تذکــر بدهــد؟ مــی گویــد در فرصــت مناســب در یــک جلســه کابینــه‬
‫در ایــن مــورد صحبــت خواهــد کــرد ویل ترجیــح مــی دهــد بــا مـ ت‬
‫ـد� تأخـ یـر ایــن کار را انجــام دهــد تــا بــه نظــر نیایــد کــه صحبــت‬
‫ـا� وزیــر انــرژی اســت‪.‬‬ ‫هایــش در واکنــش بــه مهمـ ن‬

‫ـر نهــار کــه بلنــد مــی شــویم رئیــس جمهــور مــی گویــد اعضــای کابینــه در گذشــته تجربــه مســئولیت دولـ تـی نداشــته انــد و‬‫از رس مـ ی ز‬
‫نصفشــان هــم تکنوکـرات هـ یـا� هســتند کــه بــه خاطــر تخصــص خــود منصــوب شــده انــد ویل دیــد ســیایس الزم را ندارنــد‪ .‬اعتقــاد‬
‫ـد� طــول بکشــد تــا بســیاری از اعضــای هیــات دولــت بــه رعایــت بعـ ضـی «ریــزه کاری هــای ســیایس»‬ ‫دارد طبیعــی اســت کــه مـ ت‬
‫عــادت کننــد‪.‬‬

‫‪170‬‬
 ‫ـد� شــخیص اعضــای کابینــه تشــکر مــی کنــد و در عـ ی ن‬ ‫گ‬
‫ـ� حــال تذکــر مــی‬ ‫از مــن بــه خاطــر یــادآوری کــردن هزینــه هــای ســیایس زنـ‬
‫دهــد کــه مواظــب باشــم «ســخت گـ یـری هـ یـا� کــه دارم بــه روابطــم بــا وزرا صدمــه نزنــد»‪.‬‬

‫بخواهــم یــا نخواهــم‪ ،‬روابطــم بــا وزیــر صنایــع تــا مـ ت‬

‫ـد� شــکرآب خواهــد بــود‪ .‬بایــد ســعی کنــم کــه ایــن وضعیــت خیــی طــول‬
‫نکشــد‪.‬‬

‫‪171‬‬
 ‫فصل هفدهم‬
‫تصویب قانون اساسی سکوالر ایران در همه پرسی‬

‫‪172‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۹‬تیر‪ ۱۰ /‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫در ابتــدای جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬رئیــس جمهــور یــادآوری مــی کنــد کــه امــروز آخریــن جلســه کابینــه قبــل از برگـزاری همــه پــریس‬
‫ـور� کــه قانــون اســایس بــدون مشــکل رای بیــاورد‪ ،‬موضــوع جلســه بعــدی انجــام تمهیــدات الزم ب ـرای برگ ـزاری‬ ‫اســت و در صـ ت‬
‫همزمــان انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری در ‪ ۲8‬مردادخواهــد بــود‪.‬‬

‫بعــد از یــادآوری اقــای امیـ نـی‪ ،‬وزیــر اطالعــات گـزارش مبســوطی را در مــورد رویکــرد مدافعــان رژیــم ســابق بــه همــه پــریس قانــون‬
‫اســایس ارائــه مــی کنــد‪ .‬آقــای صبوحــی بــه نقــل از منابــع اطالعـ ت‬
‫ـا� وزارتخانــه خـ بـر مــی دهــد کــه اســتفاده بیــش از حــد حامیــان‬
‫جمهــوری اســامی از ادبیــات مــی گرایانــه‪ ،‬باعــث ایجــاد تنــش میــان روحانیــون و سیاســتمداران ایــن جریــان شــده اســت‪.‬‬

‫مع�ضنــد و ایــن‬ ‫بــه گفتــه او تعــدادی از روحانیــون نســبت بــه «غیبــت گفتمــان دیـ نـی» در تبلیغــات ائتــاف جمهــوری اســامی ت‬
‫ـ� ‪ ۵۶‬نفــر از چهــر هــای محافظــه‬ ‫موضــع را‪ ،‬در جلسـ ت‬
‫ـا� بــه اطــاع دســت انــدرکاران ائتــاف رســانده انــد‪ .‬بــه گفتــه وزیــر‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ـا�‪ ،‬بــا ارســال نامــه ای از دســت انــدرکاران ائتــاف جمهــوری اســامی انتقــاد کــرده انــد کــه بــا هــدف «جلــب‬ ‫ـا� و یغ�روحـ ن‬‫کار روحـ ن‬
‫نظــر اک�ث یــت ب� دیــن جامعــه»‪ ،‬در دفــاع از ارزش هــای مذهـ بـی ســهل انــگاری مــی کننــد‪ .‬آقــای صبوحــی بخـ شـی از نامــه روحانیــون‬
‫ـ� پیشــنهادی قانــون‬ ‫را مــی خوانــد کــه از جملــه‪ ،‬شــامل ایــن پرســش اســت‪« :‬اســتدالل هــای ائتــاف جمهــوری اســامی علیــه مـ ت ن‬
‫ـاو� بــا تبلیغــات گــروه هــای ب� دیــن مــی گ ـرا دارد کــه فقــط بــه علــت مخالفــت بــا فــدرایل شــدن ای ـران بــه ایــن‬ ‫اســایس چــه تفـ ت‬
‫قانــون انتقــاد مــی کننــد؟» وزیــر مــی گویــد روحانیــون در نامــه شــان اج ـر یا� شــذن قانــون اســایس جدیــد را بــه معنــای «دفــن‬
‫قواعــد ش�یعــت در ایـران» دانســته و «وظیفــه ش�عــی سیاســتمداران مســلمان» را مخالفــت رصیــح بــا «مصوبــات یغ�دیـ نـی مجلــس‬
‫موسســان»‪ ،‬فــارغ از نتیجــه ایــن مخالفــت در افــکار عمومــی دانســته انــد‪.‬‬

‫وزیــر اطالعــات خـ بـر مــی دهــد کــه رهـ بـران ائتــاف جمهــوری اســامی در واکنــش بــه نامــه اعـ تـرا�ض ‪ ،‬نماینـ ن‬
‫ـدگا� را بـرای مذاکــره بــا‬
‫روحانیــون ارشــد قــم و تهـران و مشــهد روانــه کــرده انــد و مطابــق اطالعــات درز کــرده از جلســات‪ ،‬کوشــیده انــد توضیــح بدهنــد‬
‫بــا تأکیــد بــر موضوعــات مــی گرایانــه شــانس بیشـ تـری بـرای جلوگـ یـری از تصویــب قانــون اســایس خواهنــد داشــت‪ .‬آقــای صبوحــی‬
‫ـ� بــه روحانیــون منتقــد توضیــح داده انــد در صــورت شکســت دولــت در همــه‬ ‫تاکیــد مــی کنــد کــه برخــی از نماینــدگان‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫پــریس ‪ ۲۴‬تـ یـر‪ ،‬حامیــان جمهــوری اســامی بیشـ تـر وقــت خواهنــد داشــت تــا بــا منســجم کــردن ین�وهایشــان کــه بعــد از تغیـ یـر‬
‫حکومــت پراکنــده شــده انــد‪ ،‬اقدامــات موثرتــری را بـرای مقابلــه بــا قانــون اســایس ســکوالر انجــام دهنــد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی پرســد کــه آیــا «اقدامــات موثرتــر» ممکــن اســت شــامل اســتفاده از خشــونت هــم باشــد؟ وزیــر اطالعــات جــواب‬
‫مــی دهــد وزارتخانــه هنــوز مــداریک در مــورد ارتبــاط ائتــاف جمهــوری اســامی بــا تروریســت هــای «فداییــان اســام» بــه دســت‬
‫نیــاورده امــا ارزیـ بـا� کارشناســان امنیـ تـی ایــن اســت کــه رهـ بـران ائتــاف‪ ،‬عملیــات تروریسـ تـی آن گــروه را بـرای پیشـ بـرد اهــداف ســیایس‬
‫خــود مفیــد نمــی داننــد‪ .‬رئیــس جمهــور مجــدداً ســوال مــی کنــد آیــا وزارت اطالعــات هنــوز معتقــد اســت کــه فداییــان اســام در‬
‫آســتانه همــه پــریس‪ ،‬ماننــد زمــان قبــل از انتخابــات مجلــس موسســان دســت بــه عملیــات تروریسـ تـی خواهــد زد؟ آقــای صبوحــی‬
‫گ‬ ‫جــواب مثبــت مــی دهــد و بــه همـ ی ن‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬از آمــاد� صددرصــد ین�وهــای وزارتخانــه‪ ،‬پلیــس و ارتــش در چهــار روز آینــده خـ بـر مــی‬
‫دهــد‪.‬‬

‫خانــم همـ تـی رئیــس رادیــو – تلویزیــون مــی از وزیــر اطالعــات مــی پرســد نامــه اعـ تـرا�ض روحانیــون بــه ائتــاف جمهــوری اســامی‬
‫ـ� علــت‬‫یک نوشــته شــده و وزیــر پاســخ مــی دهــد ظاهـرا روز دوشــنبه بــوده اســت‪ .‬خانــم همـ تـی مــی گویــد‪« :‬پــس احتمــاال ً بــه همـ ی ن‬
‫اســت کــه ائتــاف جمهــوری اســامی پنجشــنبه هفتــه پیــش بــه طــرز یغ� تم�قبــه بــه تلویزیــون اعــام کــرد کــه مایــل اســت امــروز‬
‫(یکشــنبه) منحـراً در مــورد بندهــای مربــوط بــه غـ یـر دیـ نـی بــودن حکومــت مناظــره کنــد‪».‬‬

‫جلســه هیــأت وزیـران کــه تمــام مــی شــود‪ ،‬خانــم حافظــی معــاون اول مشــغول گفتگــو بــا وزیــر اطالعــات مــی شــود‪ .‬نمــی دانــم‬
‫موضــوع چیســت ویل بحــث شــان بــه رسعــت بــاال مــی گـ یـرد و معلــوم اســت کــه مشــکیل پیــش آمــده‪ .‬رئیــس جمهــور بــه گفتگــوی‬
‫آنهــا مــی پیونــدد و بحــث‪ ،‬مـ ت‬
‫ـد� صحبــت ســه نفــره ادامــه پیــدا مــی کنــد و نهایتـاً در فضـ یـا� نــه چنــدان گــرم بــه پایــان مــی رســد‪.‬‬

‫‪173‬‬
‫بعــد از اتمــام جلســه بــه دفـ تـرم بــر مــی گــردم تــا مناظــره مــورد اشــاره خانــم همـ تـی را کــه قـرار اســت عــر برگـزار شــود تماشــا‬
‫کنــم‪ .‬رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد و مــی پرســد آیــا متوجــه شــدم کــه موضــوع بحــث آقــای صبوحــی و خانــم حافظــی چــه‬
‫بــوده اســت؟ اظهــار � اطالعــی مــی کنــم و توضیــح مــی دهــد‪« :‬خانــم حافظــی بــه وزیــر پیشــنهاد کــرده بــود اطالعـ ت‬
‫ـا� کــه در مورد‬ ‫ب‬
‫نامــه روحانیــون بــه ائتــاف جمهــوری اســامی بــه دســت آمــده بـرای افشــاگری در اختیــار یــی از رســانه هــای حامــی دولــت گذاشــته‬
‫شــود‪ ».‬ادامــه مــی دهــد بعــد از آنکــه وزیــر بــا ایــن درخواســت مخالفــت کــرده و بحــث دوطــرف بــاال گرفتــه‪ ،‬خــود رئیــس جمهــور‬
‫وارد بحــث شــده و بــه دفــاع از موضــع آقــای صبوحــی پرداختــه اســت‪.‬‬

‫ـا� کشــور ب ـرای َز َدن یــک جریــان ســیایس‬ ‫آقــای امیـ نـی نقــل مــی کنــد بــه خانــم حافظــی گفتــه اســت اســتفاده از دســتگاه اطالعـ ت‬
‫درســت همــان کاری اســت کــه در زمــان رژیــم ســابق انجــام مــی شــده‪« :‬بــه ایشــان گفتــم حـ تـی اگــر ایــن کار را نادرســت نمــی دانیــد‪،‬‬
‫حداقــل نگـران وقـ تـی باشــید کــه خـ بـر ایــن ســوئ اســتفاده وزارت اطالعــات لــو بــرود‪ .‬آن وقــت دولــت چــه طــوری مــی خواهــد از‬
‫ـر� هــم انجــام مــی شــود و قـرار‬ ‫ایــن کار دفــاع کنــد؟» بــه گفتــه او‪ ،‬معــاون اول پاســخ داده نظـ یـر ایــن کارهــا در اغلــب کشــورهای غـ ب‬
‫نیســت مــا در زمینــه دموکـرایس «کاتولیــک تــر از پــاپ بشــویم»‪ .‬بــه رییــس جمهــور مــی گویــم خانــم حافظــی یــک مدیــر بــه شــدت‬
‫قــوی و عملگراســت ویل بعـ ضـی وقــت هــا آدم احســاس مــی کنــد از شــدت عملگـر یا�‪ ،‬نســبت بــه اصــول و قواعــد اعتنـ یـا� نــدارد‪.‬‬

‫ـا� کــه آقــای صبوحــی در جلســه کابینــه عنــوان کــرده بــود صحــت داشــته‪.‬‬ ‫ـو� معلــوم مــی شــود اطالعـ ت‬ ‫بــا ش�وع مناظــره تلویزیـ ن‬
‫ـا� چــون وجــود نداشـ ت ن‬
‫ـ�‬ ‫نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی در جریــان مناظــره بــه شــدت از تأکیــد قانــون اســایس بــر موضوعـ ت‬
‫ـر� دیـ نـی نظــام آمــوزش و پــرورش یــا حــذف ش�ط مســلمان بــودن رئیــس جمهــور و قســم بــه ق ـرآن در در‬ ‫مذهــب رســمی‪ � ،‬طـ ف‬
‫ب‬
‫مراســم تحلیــف ریاســت جمهــوری اعـ تـراض مــی کننــد‪ .‬از ایــن هــم فراتــر مــی رونــد و حـ تـی نســبت بــه حــذف نهادهــای ضامــن‬
‫«اســامیت» یــا «شــیعه بــودن» حکومــت یــا حــذف بودجــه تبلغــات مذهـ بـی هــم اعـ تـراض مــی کننــد‪ .‬طــوری حــرف مــی زننــد کــه‬
‫انــگار نــه انــگار در ایــن کشــور نظــام ســکوالر روی کار آمــده اســت! حتمـاً رهـ بـران ائتــاف جمهــوری اســامی مــی داننــد کــه بیــان‬
‫ایــن مطالــب در یــک مناظــره تلویزیـ ن‬
‫ـو�‪ ،‬در آســتانه همــه پــریس بــه نفــع ائتــاف نیســت ویل مجبــور شــده انــد بـرای درگـ یـر نشــدن‬
‫بــا روحانیــون قدرتمنــد‪ ،‬بــه درخواســت هزینــه دار آنهــا تــن بدهنــد‪.‬‬

‫قســمت هــای پایـ ن‬

‫ـا� مناظــره‪ ،‬تمامــا بــه انتقــاد نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی بــه بنــدی از قانــون اســایس اختصــاص مــی یابــد‬
‫کــه هرگونــه تبعیــض میــان شــهروندان ایـران بــر مبنــای «نـژاد‪ ،‬مذهــب‪ ،‬اعتقــادات‪ ،‬جنســیت‪ ،‬گرایــش جنــی‪ ،‬درآمــد‪ ،‬محــل تولــد‬
‫و وضعیــت جسـ ن‬
‫ـما�» را مــردود مــی دانــد‪ .‬مناظــره کننــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬بــا ایــن مــاده از قانــون اســایس بــه خاطــر‬
‫ـناخ� حقــوق اقلیــت هــای جنــی بــه شــدت مخالفنــد‪.‬‬ ‫نفــی تبعیــض بــر مبنــای گرایــش جنــی و تاثـ یـرش در بــه رســمیت شـ ت ن‬

‫تأکیــد زیــاد حامیــان جمهــوری اســامی بــر موضــوع حقــوق اقلیــت هــای جنــی حســاب شــده بــه نظــر مــی رســد‪ .‬نظرســنجی هــای‬
‫پراکنــده انجــام شــده در دوران مســئولیت دولــت ســکوالر نشــان مــی دهــد بــا وجــود تمــام تحــوالت افــکار عمومــی در دهــه هــای‬
‫اخـ یـر‪ ،‬هنــوز اکـ ثـر نسـ بـی مــردم کشــور بــا پذیــرش حقــوق مســاوی ب ـرای اقلیــت هــای جنــی مشــکل دارنــد‪ .‬در چنـ ی ن‬
‫ـ� ش�ایطــی‪،‬‬
‫عجیــب نیســت کــه در تبلیغــات حامیــان حکومــت ســابق علیــه قانــون اســایس هــم‪ ،‬موضــع حقــوق اقلیــت هــای جنــی اهمیــت‬
‫ویــژه ای پیــدا کــرده اســت‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲۰‬تیر ‪ ۱۱ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز قـرار اســت آخریــن مناظــره تلویزیـ ن‬

‫ـو� بــر رس قانــون اســایس انجــام شــود‪ .‬مناظــره در مــورد ممنوعیــت مجــازات مــرگ در‬
‫قانــون اســایس جدیــد خواهــد بــود کــه از جملــه موضوعــات مــورد اختــاف در ســطح افــکار عمومــی اســت‪.‬‬

‫مجــازات مــرگ هــم یــی دیگــر از مــواردی اســت کــه در دو –ســه دهــه گذشــته‪ ،‬در ارتبــاط بــا آن تغیـ یـرات قابــل توجهــی در ســطح‬

‫‪174‬‬
 ‫افــکار عمومــی صــورت گرفــت و مـ ی ز‬
‫ـران مخالفــت بــا ایــن مجــازات افزایــش زیــادی پیــدا کــرد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــه نظــر مــی رســد کــه‬
‫ممنوعیــت حکــم اعــدام در قانــون اســایس جدیــد ایـران‪ ،‬از جملــه بخــش هـ یـا� از آن اســت کــه در ســطح جامعــه منتقــدان زیــادی‬
‫دارد‪.‬‬

‫دلیــل اصــی ایــن مخالفــت آن اســت کــه بــا وجــود نظــر منفــی افــکار عمومــی بــه حکــم اعــدام‪ ،‬شــواهد آمــاری نشــان مــی دهــد کــه‬
‫گ‬
‫هنــوز بخــش بــزر� از جامعــه از اعــدام گــروه هــای خــاص (از تروریســت هــا گرفتــه تــا قاتــان زنجـ یـره ای یــا عامــان جنایــت هــای‬
‫ـ� علــت‪« ،‬ممنوعیــت کیل» حکــم اعــدام در قانــون اســایس مصــوب مجلــس موسســان‪ ،‬مخالفــان‬ ‫فجیــع) دفــاع مــی کنــد‪ .‬بــه همـ ی ن‬
‫ـخ� دارد کــه معتقدنــد بـرای برخــی از جرایــم‪ ،‬مجــازات مــرگ هرگــز نبایــد حــذف شــود‪.‬‬ ‫رسسـ ت‬

‫ـ� بــه جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی تمــاس مــی گـ یـرد و راجــع بــه موضــع ائتــاف هــای مختلــف در‬ ‫رئیــس جمهــور قبــل از رفـ ت ن‬
‫مــورد حکــم اعــدام مــی پرســد‪ .‬مــی گویــم کــه «ائتــاف جمهــوری اســامی» بــه طــور کیل حامــی مجــازات اعــدام و «ائتــاف ایـران‬
‫ســکوالر» بــه طــور کیل ضــد مجــازات مــرگ اســت امــا در ســه ائتــاف دیگــر در زمینــه ایــن مجــازات اختــاف نظــر وجــود دارد؛ و‬
‫البتــه مخالفــان ‪ ،‬مجموعــا بیشـ تـر از موافقــان هســتند‪ .‬توضیــح مــی دهــم کــه در مناظــره امشــب هــم ماننــد گذشــته‪ ،‬نماینــدگان‬
‫مخالــف مجــازات مــرگ در هیــچ کــدام از ائتــاف هــا حــا�ض نشــده انــده همســو بــا نماینــدگان ائتــاف جمهــوری اســامی در‬
‫مناظــره حــا�ض شــوند‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬در یــک ســوی مناظــره دو نماینــده موافــق حکــم اعــدام از ائتــاف جمهــوری اســامی و در طــرف‬
‫دیگــر‪ ،‬دو نماینــده مخالــف اعــدام از ائتــاف هــای ایـران ســکوالر و تغیـ یـر قـرار دارنــد‪.‬‬

‫مناظــره‪ ،‬قـرار اســت ســاعت ‪ ۹‬شــب برگـزار شــود و در نتیجــه کارهــا را زودتــر تمــام مــی کنــم تــا بتوانــم بعــد از شــام‪ ،‬در مـ ن ز‬
‫ـرل بــا‬
‫خیــال راحــت بــا ســارا مناظــره را تماشــا کنــم‪ .‬جالــب اســت کــه در ســطح افــکار عمومــی هــم اســتقبال از مناظــره هــا بســیار بــاال‬
‫بــوده و در هنــگام برگـزاری آنهــا‪ ،‬خیابــان هــا بــه طــور محســوس خلــوت تــر از زمــان هــای دیگــر هســتند‪.‬‬

‫محمــود رص تا� از ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬مناظــره را بــا شت�یــح مبســوط پرونــده جنایــت هــای فجیــع دو قاتــل زنجـ یـره ای ش�وع‬
‫ـ� افـرادی را اعــدام نکــرد؟ متمرکــز کــردن بحــث اعــدام بــر روی ایــن قبیــل پرونــده هــا‪،‬‬ ‫مــی کنــد و مــی پرســد کــه آیــا مــی تــوان چنـ ی ن‬
‫روش موثــری اســت و در بخــش قابــل توجهــی از افــکار عمومــی هــم تأثـ یـر مــی گــذارد‪ .‬در پاســخ بــه او‪ ،‬صبــا چگیـ نـی از ائتــاف‬
‫ـا� در جمهــوری اســامی‪ ،‬ســاالنه صدهــا حکــم اعــدام بـرای جرایــم مــواد مخــدر صــادر مــی شــد‬ ‫تغیـ یـر یــادآوری مــی کنــد کــه زمـ ن‬
‫ـ� بــود کــه مگــر مــی شــود عامــان اعتیــاد و نابــودی هـزاران جــوان و خانــواده هایشــان را اعــدام‬ ‫و اســتدالل حکومــت‪ ،‬دقیقـاً همـ ی ن‬
‫ـ� مجرمــان مــواد مخــدر‬ ‫ـا� کــه از چنــان احــکام اعدامــی دفــاع مــی کردنــد‪ ،‬بــه ایــن نتیجــه رســیدند کــه کشـ ت ن‬ ‫نکــرد؟ ویل همــان کسـ ن‬
‫ـ� جرایمــی حــذف شــد‪.‬‬ ‫هیــچ تأثـ یـری در کنـ تـرل قاچــاق نداشــته و در نتیجــه حکــم اعــدام بـرای چنـ ی ن‬

‫الهــه ثمیـ نـی از ائتــاف جمهــوری اســامی مــی گویــد حــذف مجــازات مــرگ بـرای مجرمــان مــواد مخــدر نشــان مــی دهــد کــه حامیــان‬
‫حکومــت ســابق‪ ،‬بــه گفتــه او «عالقــه خــایص بــه اجـرای حکــم اعــدام ندارنــد»‪ .‬خانــم ثمیـ نـی مــی افزایــد امــا در ارتبــاط بــا جرایمــی‬
‫بگ�نــد و‬
‫ـور� کــه بخواهنــد در مــورد قصــاص قاتــل تصمیــم ی‬ ‫چــون قتــل‪ ،‬خانــواده هــای قربانیــان بایــد حــق داشــته باشــند تــا در صـ ت‬
‫افــکار عمومــی زیــر بــار ســلب ایــن حــق از خانــواده هــا نخواهــد رفــت‪ .‬وی ادامــه مــی دهــد شــخصاً موافــق ایــن اســت کــه خانــواده‬
‫ـ� دیــه رضایــت بدهنــد ویل موافــق نیســت کــه قانــون‪« ،‬حــق قصــاص را بــه کیل‬ ‫هــای مقتــوالن بــه جــای اجـرای قصــاص‪ ،‬بــا گرفـ ت ن‬
‫از خانــواده هــا بگـ یـرد»‪.‬‬

‫بابــک ســعادت از ائتــاف ای ـران ســکوالر آمــاری را یــادآوری مــی کنــد کــه نشــان مــی دهــد حـ تـی هنــگام حــذف مجــازات اعــدام‬
‫ـر‪ ،‬اک�ث یــت مــردم هنــوز موافــق اعــدام قاچاقچیــان بودنــد و‬ ‫بـرای جرایــم مرتبــط بــا مــواد مخــدر در زمــان جمهــوری اســامی نـ ی ز‬
‫نتیجــه مــی گـ یـرد‪« :‬در ای ـران هــم ماننــد جاهــای دیگــر‪ ،‬مــردم بــه قانونگــذران رای مــی دهنــد امــا تــک تــک قوانـ ی ن‬
‫ـ� را بــر مبنــای‬
‫ذائقــه نصــف بــه عــاوه یــک نفــر از مــردم نمــی نویســند‪ ».‬آقــای ســعادت در ادامــه مــی گویــد کــه از قضــا حــق قصــاص‪ ،‬در‬
‫ـا� مــی شــد چــون آن را در مقابــل دو انتخــاب یعـ نـی کشـ ت ن‬
‫ـ� قاتــل‬ ‫زمــان جمهــوری اســامی عمـا ً باعــث ســلب حقــوق خانــواده قربـ ن‬
‫یــا رضایــت دادن بــه آزادیــش از زنــدان قـرار مــی داد‪ ،‬در حــایل کــه مجــازات منصفانــه قاتــان بایــد ایــن مــی بــود کــه «آن قــدر در‬
‫زنــدان بماننــد تــا پـ یـر شــوند»‪ .‬آقــای ســعادت مــی گویــد مســتندات ب� شــماری وجــود دارد کــه نشــان مــی دهــد بســیاری از خانــواده‬

‫‪175‬‬
‫ـ� تحــت فشــار و حـ تـی تهدیــد بســتگان و دوســتان قاتــان بــه «بخشــیدن» آنهــا رضایــت داده انــد کــه عمـا ً باعــث شــده‬
‫هــای مقتولـ ی ن‬
‫بگ�نــد»‪.‬‬
‫تــا عامــان قتــل‪ ،‬از فــردای آزادی از زنــدان «چشــم در چشــم بســتگان مقتــول بدوزنــد و کارهــای عــادی شــان را از رس ی‬

‫نکتــه ای کــه مــورد اشــاره آقــای ســعادت ق ـرار مــی گـ یـرد‪ ،‬بــه نظــر مــن در ارتبــاط بــا اقدامــات فعــاالن «ضــد اعــدام» در زمــان‬
‫جمهــوری اســامی هــم موضوعیــت داشــت‪ .‬در آن دوره‪ ،‬خانــواده هــای مقتــوالن مکــرراً زیــر فشــار فعــاالن حقــوق بـ شـر و افــکار‬
‫عمومــی قـرار داشــتند تــا قاتــان عزیـزان خــود را ببخشــند و در بســیاری از مــوارد در صــورت رضایــت نــدادن‪ ،‬مــورد انتقــاد شــدید‬
‫ـ� ایـران هــم‪ ،‬ماننــد بســیاری از کشــورهای دیگــر مرتکبــان قتــل و بــه ویــژه قتــل‬ ‫قـرار مــی گرفتنــد‪ .‬ایــن در حــایل اســت کــه اگــر قوانـ ی ن‬
‫ـ� فشــاری بــر خانــواده هــای مقتــوالن تحمیــل نمــی شــد‬ ‫ـوال� محکــوم مــی کــرد‪ ،‬چنـ ی ن‬ ‫هــای � رحمانــه را بــه زنــدان هــای بســیار طـ ن‬
‫ب‬
‫ـ� زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در صـ ت‬
‫ـور�‬ ‫کــه یــا مســئولیت اعــدام قاتــل را بپذیرنــد و یــا اینکــه او را آزاد کننــد‪ .‬البتــه مطابــق قوانـ ی ن‬
‫کــه قتــل باعــث ایجــاد حســن ناامـ نـی در جامعــه مــی شــد‪ ،‬قــا�ض حــق داشــت حـ تـی در صــورت بخشــش خانــواده مقتــول هــم‪،‬‬
‫بـرای قاتــل حکــم زنــدان در نظــر بگـ یـرد‪ .‬امــا در عمــل بســیار بــه نــدرت ایــن قاعــده مــورد اســتفاده قـراری مــی گرفــت و اگــر هــم‬
‫ـ� مــی شــد‪.‬‬ ‫مــی گرفــت‪ ،‬مــدت زمــان زنــدان بــه مراتــب کمـ تـر از ســال هــای زنـ ن‬
‫ـدا� بــود کــه مثـا ً در اروپــا بـرای مرتکبــان قتــل تعیـ ی ن‬

‫ـ� بــه بحــث اعــدام در قانــون اســایس اســت‪ .‬اعضــای ائتــاف‬‫آخریــن موضوعــی کــه در مناظــره مطــرح مــی شــود‪� ،‬ض ورت پرداخـ ت ن‬
‫جمهــوری اســامی مــی پرســند حـ تـی اگــر بنابــر لغــو حکــم اعــدام باشــد‪ ،‬چــه �ض ت‬
‫ور� وجــود دارد کــه ایــن موضــوع در قانــون‬
‫ـر� کــه مجــازات اعــدام را اج ـرا نمــی کننــد‪ ،‬ممنوعیــت‬
‫اســایس ذکــر شــود؟ آنهــا یــادآوری مــی کننــد کــه در اغلــب کشــورهای غـ ب‬
‫ـ� پایـ ی ن‬
‫ـ� تــر ذکــر شــده اســت‪.‬‬ ‫اعــدام در قانــون اســایس شــان نیامــده و در قوانـ ی ن‬

‫ـر�‪ ،‬نتیجــه تغیـ یـر رژیــم نبــوده و بــا اصــاح‬ ‫مناظــره کننــدگان طــرف مقابــل مــی گوینــد کــه تغیـ یـر قوانـ ی ن‬
‫ـ� در اغلــب کشــورهای غـ ب‬
‫تدریجــی مقــررات گوناگــون صــورت گرفتــه اســت‪ .‬آنهــا معتقدنــد وضعیــت ایـران متفــاوت اســت چــون تغیـ یـر حکومــت منجــر بــه‬
‫ـ� و از جملــه قانــون اســایس شــده و در جریــان ایــن فرآینــد‪ ،‬الزم اســت از همــان ابتــدا تکلیــف بســیاری از‬ ‫دوبــاره نویــی قوانـ ی ن‬
‫حقــوق بنیادیــن و از جملــه حــق حیــات روشــن شــود‪.‬‬

‫گفتگــوی امشــب بــه نظــر مــن از ت‬

‫به�یــن مناظــره هـ یـا� بــود کــه در ایــن مــدت‪ ،‬در ارتبــاط بــا قانــون اســایس جدیــد برگ ـزار شــده‬
‫اســت‪ .‬بــه نظــرم اســتدالل هــای مخالفــان اعــدام در مجمــوع قــوی تــر بودنــد‪ ،‬امــا احتمــاال ً بســیاری از رای دهنــدگان مدافــع‬
‫اعــدام‪ ،‬بــا ایــن ی ز‬
‫چ�هــا نظرشــان را تغیـ یـر نخواهنــد داد‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۲۱‬تیر ‪ ۱۲ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز بعــد از ظهــر قـرار اســت جلســه ای مهــم بــا حضــور معــاول اول رئیــس جمهــور‪ ،‬رئیــس مجلــس موسســان‪ ،‬دادســتان کل‪،‬‬
‫وزیــر کشــور و دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی تشــکیل شــود‪ .‬ق ـرار شــده ایــن جلســه‪ ،‬کــه مــن هــم در آن حــا�ض خواهــم بــود‪،‬‬
‫رســانه ای نشــود‪.‬‬

‫موضــوع گفتگــو‪ ،‬تصمیــم گـ یـری ب ـرای ســناریوی رأی نیــاوردن قانــون اســایس خواهــد بــود‪ .‬درســت اســت کــه نظــر ســنجی هــا از‬
‫احتمــال رأی آوردن قانــون اســایس مصــوب مجلــس موسســان حکایــت دارنــد‪ ،‬امــا بــا وجــود موافقــت عمومــی بــا کلیــت ایــن قانــون‪،‬‬
‫مخالفــت بــا اصــل هــای مشــخیص از آن رو بــه افزایــش اســت‪ .‬مخالفــان‪ ،‬حامــی رأی نــدادن بــه قانــون مصــوب مجلــس موسســان‬
‫هســتند تــا بــا پــس از تغیـ یـر چنـ ی ن‬
‫ـ� اصــی هـ یـا�‪ ،‬رفرانــدوم مجــدد برگـزار شــود‪.‬‬

‫قبــل از رفـ ت ن‬
‫ـ� بــه محــل گفتگــو‪ ،‬صــورت جلســه دیــروز شــورای عــایل امنیــت مــی را مــی خوانــم کــه در بخـ شـی از آن هــم‪ ،‬بــر لــزوم‬
‫پیــش بیـ نـی برنامــه ای مشــخص در صــورت شکســت رفرانــدوم ‪ ۲۴‬تـ یـر اشــاره شــده اســت‪ .‬بقیــه صــورت جلســه‪ ،‬عمدتـاً بــه ش�ح‬
‫تمهیــدات انجــام شــده بـرای مقابلــه بــا حمــات تروریسـ تـی احتمــایل در آســتانه رفرانــدوم اختصــاص دارد‪.‬‬

‫‪176‬‬
‫جلســه را خانــم حافظــی معــاون اول رئیــس جمهــور اداره مــی کنــد کــه در ابتــدای آن‪ ،‬نتایــج آخریــن نظــر ســنجی هــا در مــورد نظــر‬
‫مــردم بــه قانــون اســایس جدیــد ارائــه مــی شــود‪.‬‬

‫ـا� کــه مــورد پرســش قـرار گرفتــه انــد گفتــه انــد کــه قصــد ش�کــت در همــه پــریس را‬ ‫تــا آخــر وقــت یکشــنبه (پریــروز) ‪ ۷۶‬درصــد کسـ ن‬
‫دارنــد‪ .‬از میــان آنهـ یـا� کــه مــی خواهنــد در رفرانــدوم ش�کــت کننــد‪ ۴۶ ،‬درصــد گفتــه انــد کــه بــه مـ ت ن‬
‫ـ� قانــون اســایس جدیــد رأی مــی‬
‫دهنــد‪ ۳۲ ،‬درصــد گفتــه انــد رأی نخواهنــد داد و ‪ ۲۲‬درصــد هنــوز تصمیــم نگرفتــه انــد! نگـر نا� دولــت از ایــن جهــت اســت کــه نظــر‬
‫ـم� گرایــش پیــدا کنــد و ایــن در حــایل اســت کــه مطابــق نظــر ســنجی‬ ‫ایــن ‪ ۲۲‬درصــد‪ ،‬ممکــن اســت در روزهــای آینــده بــه هــر سـ ت‬
‫ـ� قانــون اســایس رو بــه افزایــش بــوده اســت‪ .‬ظاهـراً گذشــته از مخالفــان فدرالیســم‬ ‫ـران مخالفــت بــا مـ ت ن‬
‫هــا‪ ،‬در هفتــه گذشــته مـ ی ز‬
‫کــه درصــد اصــی مخالفــان را تشــکیل مــی دهنــد و طرفــداران حکومــت ســابق‪ ،‬گرایــش جدیــدی در میــان مخالفــان قانــون اســایس‬
‫قــدرت گرفتــه کــه متعلــق بــه بخـ شـی از مخالفــان رسســخت جمهــوری اســامی اســت‪.‬‬

‫ـورها� کــه در گذشــته شــاهد تعیـ یـر حکومــت‬‫وزیــر کشــور توضیــح مــی دهــد کــه ایــن مخالفــان‪ ،‬انتظــار دارنــد ماننــد بســیاری از کشـ ی‬
‫بــوده انــد – و از جملــه ایــران بعــد از انقــاب ‪ – ۱۳۵۷‬در قانــون اســایس محدودیــت هــای رصیحــی علیــه وابســتگاه حکومــت‬
‫ســابق ذکــر شــود‪ .‬بــا وجــود تعقیــب قضـ یـا� مســببان نقــض حقــوق بـ شـر و عامــان تخلفــات مــایل در حکومــت ســابق‪ ،‬در قانــون‬
‫اســایس جدیــد ایـران بــه طــور مشــخص ذکــر نشــده اســت کــه مثـا ً وابســتگان نهادهــای حکومـ تـی منحــل شــده حــق کاندیداتــوری‬
‫ـا�‪ ،‬بــه معـ نـی مخالفــت مجلــس موسســان بــا‬ ‫ـ� موضوعـ ت‬ ‫در انتخابــات یــا تصــدی پســت هــای حکومـ تـی را ندارنــد‪ .‬عــدم ذکــر چنـ ی ن‬
‫حــذف وابســتگان نهادهــای منحلــه از مســئولیت هــای حکومـ تـی نبــوده‪ ،‬امــا نتیجــه ایــن جمــع بنــدی بــوده کــه لزومــا نبایــد تمــام‬
‫اعضــای نهادهــای حکومـ تـی ســابق بــدون اســتثنا و بـرای همیشــه از امــکان تصــدی مســئولیت هــای ســیایس محــروم شــوند‪ .‬وزیــر‬
‫کشــور تأکیــد مــی کنــد کــه طیفــی از مخالفــان رسســخت رژیــم ســابق‪ ،‬ذکــر نشــدن مشــخص ایــن محدومیــت در قانــون اســایس را‬
‫بــه معـ نـی انعطــاف بیــش از حــد در مقابــل وابســتگان جمهــوری اســامی و زمینــه ســاز ورود تدریجــی آنهــا بــه حکومــت مــی داننــد‪.‬‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬تأکیــد دارنــد کــه قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬بایــد بـرای اصــاح مجــدد بــه مجلــس موسســان برگــردد‪.‬‬ ‫آنهــا بــر همـ ی ن‬

‫آقــای معصومــی مــی گویــد مطابــق نظرســنجی هــا‪ ،‬بخـ شـی از کسـ ن‬
‫ـا� کــه از ایــن زاویــه بــه قانــون اســایس انتقــاد دارنــد حـ تـی حــذف‬
‫ـ� ایــن قانــون را هــم یــک «انعطــاف» دیگــر در مقابــل وابســتگان نهادهــای حکومـ تـی ســابق مــی داننــد چــون‬ ‫حکــم اعــدام در مـ ت ن‬
‫معتقدنــد بســیاری از مســئوالن ایــن نهادهــا بایــد اعــدام شــوند‪ .‬خانــم حافظــی مــی گویــد کــه اصــوال ً یــک گــروه قابــل توجــه در‬
‫ـ� قانــون اســایس‪ ،‬منتقــدان حــذف حکــم اعــدام هســتند کــه ایــن گــروه‪ ،‬شــامل حامیــان جمهــوری اســامی هــم‬ ‫میــان مخالفــان مـ ت ن‬
‫مــی شــوند‪ .‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬ظاهـراً وابســتگان جمهــوری اســامی متوجــه نیســتند کــه حــذف حکــم اعــدام در قانــون اســایس‪،‬‬
‫گ‬
‫بیــش از همــه بــه نفــع خــود آنهاســت‪ .‬چــون بخــش بــزر� از مــردم‪ ،‬انتظــار دارنــد کــه بعــداز تغیـ یـر رژیــم اخـ یـر در ایـران‪ ،‬ماننــد‬
‫دوران بعــد از انقــاب اســامی گروهــی از مســئوالن حکومـ تـی ســابق اعــدام شــوند‪».‬‬

‫وزیــر کشــور بــا تأییــد حــرف خانــم حافظــی مــی گویــد بیــش از یــک ســوم کسـ ن‬
‫ـا� کــه گفتــه انــد بــه قانــون اســایس رأی نمــی دهنــد‪،‬‬
‫حــذف حکــم اعــدام را از جملــه دالیــل مخالفــت خــود بــا ایــن قانــون ذکــر کــرده انــد و بســیاری از آنهــا مشــخصاً بــه پرسشــگران‬
‫نظرســنجی گفتــه انــد از اینکــه قانــون اســایس جلــوی اعــدام مســئوالن ســابق را گرفتــه نــارا�ض هســتند‪.‬‬

‫بعــد از بحــث هــای آمــاری مربــوط بــه گرایــش رای دهنــدگان‪ ،‬جلســه بــا بحــث در مــورد زمــان برگ ـزاری همــه پــریس مجــدد در‬
‫صــورت رای نیــاوردن قانــون اســایس ادامــه پیــدا مــی کنــد‪ .‬نهایتــا ق ـرار مــی شــود اگــر قانــون فعــی رای نیــاورد‪ ،‬بالفاصلــه کار‬
‫اصــاح قانــون اســایس در مجلــس موسســان آغــاز شــود و رفرانــدوم بعــدی چهــار هفتــه بعــد یعـ نـی روز ‪ ۲۰‬شــهریور برگـزار شــود‪.‬‬

‫پیشـ تـر‪ ،‬هیــات دولــت تصمیــم گرفتــه بــود کــه در صــورت رای آوردن قانــون اســایس‪ ،‬بالفاصلــه مقدمــات برگـزاری همزمــان انتخابات‬
‫مجلــس و ریاســت جمهــوری در ‪ ۲۰‬شــهریور فراهــم شــود‪ .‬تصمیــم امــروز‪ ،‬درواقــع بــه ایــن معـ نـی اســت کــه در صــورت رای‬
‫نیــاوردن قانــون اســایس‪ ،‬در همــان تاریــخ بــه جــای انتخابــات‪ ،‬مجــددا رفرانــدوم قانــون اســایس برگـزار شــود‪ .‬البتــه ایــن تصمیــم‪،‬‬
‫حالــت پیشــنهاد دارد و بـرای نهـ یـا� شــدن بایــد در جلســه هیــات دولــت‪ ،‬کــه بــه طــور موقــت وظیفــه قانــون گــذراری را هــم انجــام‬

‫‪177‬‬
 ‫مــی دهــد‪ ،‬بــه رای گذاشــته شــود‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۲۲‬تیر ‪ ۱۳ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫قـرار اســت در صــورت رأی آوردن قانــون اســایس‪ ،‬در دانشــگاه مــی (شــهید بهشـ تـی ســابق) ســمیناری در مــورد رونــد تصویــب ایــن‬
‫قانــون برگ ـزار شــود و از مــن هــم خواســته انــد ب ـرای ســمینار مقالــه بدهــم‪ .‬اگــر بخواهــم بدقــول نشــوم‪ ،‬بایــد همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز‬
‫مقالــه ام را تمــام کنــم چــون فــردا و پــس فــردا تمــام وقــت درگـ یـر انتخابــات خواهیــم بــود‪.‬‬

‫موضــوع مقالــه‪ ،‬نقــش «دولــت ســایه» در شــکل گـ یـری محتــوای قانــون اســایس جدیــد ایـران اســت‪ .‬دولــت ســایه‪ ،‬پژوهشــکده ای‬
‫مســتقر در خــارج از ای ـران بــود کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬در مــورد مشــکالت مختلــف کشــور «تولیــد فکــر» مــی کــرد‪ .‬یــی‬
‫از پــروژه هــای دولــت ســایه قبــل از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬بــرریس و تدویــن قانــون اســایس جدیــد ایـران بــود کــه در طــول ‪ ۵‬ســال بــه‬
‫ـنهادی باکیفیـ تـی منجــر شــد کــه بعدهــا‪ ،‬ســتون فقـرات قانــون اســایس را تشــکیل داد‪.‬‬ ‫تن‬
‫انجــام رســید و در نهایــت‪ ،‬بــه تهیــه مــ� پیشـ ِ‬

‫مــن در نوشــته ام‪ ،‬بــه عنــوان یــی از پژوهشــگران همــکار دولــت ســایه‪ ،‬نحــوه شــکل گـ یـری و گسـ تـرش فعالیــت هــای آن را شت�یــح‬
‫کــرده ام‪ .‬دولــت ســایه در ش�ایطــی ش�وع بــه کار کــرد کــه تــا آن زمــان‪ ،‬پــروژه کامــا مشــابهی در خــارج از ایـران فعــال نشــده بــود‪ .‬تــا‬
‫پیــش از آن‪ ،‬البتــه صدهــا ســایت و گــروه اپوزیســیون وجودداشــتند کــه اغلــب‪ ،‬کاری جــز فحــش دادن بــه حکومــت یــا بــه همدیگــر‬
‫انجــام نمــی دادنــد و تقریبــا هیــچ نفــوذی هــم درداخــل کشــور نداشــتند‪ .‬در کنــار آنهــا‪ ،‬ده هــا پــروژه پژوهـ شـی هــم در مــورد‬
‫ایـران فعــال بودنــد و هــر از گاه پژوهــش هـ یـا� را در مــورد ایـران منتـ شـر مــی کردنــد کــه معمــوال مملــو از غلــط هــای فاحــش بودنــد‬
‫ـ� در چنــد نوبــت جمــع هـ یـا� تحــت عنــوان «دولــت در‬ ‫و طبیعتــا در داخــل هــم جــدی گرفتــه نمــی شــدند‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ـری بیــش از گــروه هــای ب� تاثـ یـر از فعــاالن ســیایس نبودنــد کــه در جلســات متشــنج بــر رس‬ ‫تبعیــد» تشــکیل شــدند کــه در عمــل‪ ،‬چـ ی ز‬
‫تقســیم پســت هــای خیــایل حکومــت آینــده بــا همدیگــر دعــوا مــی کردنــد‪.‬‬

‫در مقالــه توضیــح داده ام کــه چگونــه پــروژه دولــت ســایه ای کــه در ســال ‪ ۱۴۱۱‬آغــاز شــد‪ ،‬کارکــردی همچــون «دولــت هــای ســایه»‬
‫در دموکـرایس هــای جــا افتــاده را بـرای خــود تعریــف کــرد‪ .‬یعـ نـی بـرای هــر وزارتخانــه ‪ ،‬یــک وزارتخانــه ســایه تشــکیل داد کــه از یــک‬
‫وزیــر و تعــدادی کارشــناس تشــکیل مــی شــد و وظیفــه شــان تولیــد فکــر و ارائــه پیشــنهادات تخصــی بـرای انجــام بهـ تـر وظایــف‬
‫آن وزارتخانــه مشــخص بــود‪ .‬مثــا «وزیــر کشــاورزی» یــا «وزیــر اقتصــادی» دولــت ســایه‪ ،‬وظیفــه داشــتند کــه بــا جــذب کارشناســان‬
‫ـ� موظــف‬ ‫باکیفیــت‪ ،‬در مــورد حــل مشــکالت کشــاورزی یــا اقتصــاد ای ـران طــرح و برنامــه بدهنــد‪ .‬وزارتخانــه هــای ســایه‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫بودنــد کــه آخریــن سیاســت هــا و تحــوالت وزارتخانــه هــای متناظــر خــود در ایـران را رصــد کننــد و بــه نقــد و ارزیـ بـا� تأثـ یـرات ایــن‬
‫سیاســت هــا پب�دازنــد‪.‬‬

‫رســانه هــا و نهادهــای حکومـ تـی وقــت ای ـران‪ ،‬بــه دنبــال اعــام تشــکیل دولــت ســایه ابتــدا آن را جــدی نگرفتنــد و ســپس نوعــی‬
‫توطئــه ســیایس – امنیـ تـی تلقــی کردنــد‪ .‬امــا بــه تدریــج ایــن پــروژه را‪ ،‬کــه رصفـاً بــه تولیــد گـزارش هــای کارشــنایس مــی پرداخــت و‬
‫از وارد شــدن بــه بحــث هــای ســیایس جنجــایل خــودداری مــی کــرد‪ ،‬بیشـ تـر و بیشـ تـر مــورد توجــه قـرار دادنــد‪ .‬در آغــاز دهــه ‪،۱۴۲۰‬‬
‫جایــگاه دولــت ســایه بــه جـ یـا� رســید کــه گـزارش هــای آن‪ ،‬در رســانه هــای داخــی مــورد اســتناد قـرار مــی گرفــت و حـ تـی برخــی از‬
‫مســئوالن حکومـ تـی نســبت بــه ایــن گ ـزارش هــا واکنــش مــی دادنــد‪ .‬واکنــش هـ یـا� کــه عمدت ـاً منفــی بــود‪ ،‬ویل همـ ی ن‬
‫ـ� کــه خــود را‬
‫ـخگو� بــه موضوعــات طــرح شــده مــی دانســتند‪ ،‬نشــان دهنــده جایگاهــی بــود کــه گ ـزارش هــای دولــت ســایه در‬ ‫مجبــور بــه پاسـ ی‬
‫میــان کارشناســان پیــدا کــرده بــود‪.‬‬

‫در یــک بخــش از نوشــته‪ ،‬حـ تـی مــواردی را مثــال زده ام کــه نشــان مــی دهنــد چگونــه دســتگاه هــای حکومـ تـی ایـران‪ ،‬بــا وجــود آنکــه‬
‫معمــوال ً در حــال انــکار طــرح هــای دولــت ســایه بودنــد‪ ،‬در مواقعــی مشــخص بــه اجـرای ایــن طــرح هــا پرداختنــد‪ .‬نمونــه واضــح‬
‫ایــن تأثـ یـر پذیــری‪ ،‬طــرح اصــاح نظــام پــویل و مــایل کشــور بــود کــه در ســال ‪ ۱۴۲۲‬از ســوی بانــک مرکــزی و وزارت اقتصــاد بــه اجـرا‬

‫‪178‬‬
‫گذاشــته شــد و بــا انــدیک تفــاوت‪ ،‬شــامل سیاســت هـ یـا� بــود کــه دو ســال پیــش از آن‪ ،‬در قالــب یــک گـزارش دولــت ســایه منتـ شـر‬
‫ـ� توضیــح داده ام کــه چطــور بــا افزایــش اعتبــار پــروژه دولــت ســایه‪ ،‬بــه تدریــج بســیاری از دانشــگاه‬‫شــده بــود‪ .‬در مقالــه‪ ،‬همچنـ ی ن‬
‫ـ� تمایــی‪ ،‬بــه گسـ تـرش تــوان تخصــی‪ ،‬بودجــه و امکانــات پــروژه‬ ‫هــای معتـ بـر دنیــا عالقــه منــد بــه همــکاری بــه آن شــدند و چنـ ی ن‬
‫معت�تریــن پــروژه «دولــت ســایه در تبعیــد» تبدیــل‬
‫ـا� بــه ب‬ ‫انجامیــد؛ تــا جــا� کــه در نیمــه دوم دهــه ‪ ،۱۴۲۰‬احتمــاال ً در مقیــاس جهـ ن‬
‫ی‬
‫شــده بــود‪.‬‬

‫در نهایــت‪ ،‬در مقالــه شت�یــح کــرده ام کــه چگونــه یــی از فعــال تریــن وزارتخانــه هــای فعــال در دولــت ســایه‪ ،‬وزارت دادگسـ تـری‬
‫ـ� موجــود و تهیــه و تدویــن قانــون هــای جایگزیــن تعریــف کــرده بــود‪ .‬وظیفــه ای کــه‬ ‫بــود کــه وظیفــه اصــی خــود را بــرریس قوانـ ی ن‬
‫ـ� پیشــنهادی قانــون اســایس کشــور هــم در چهارچــوب آن انجــام شــد‪ .‬درواقــع‪ ،‬بیــش از ‪ ۹۰‬درصــد اصــول قانــون اســایس‬ ‫تهیــه مـ ت ن‬
‫چ�هـ یـا� هســتند کــه بیشـ تـر‪ ،‬در پیــش نویــس تهیــه شــده در دولــت ســایه عنــوان شــده‬ ‫مصــوب مجلــس موسســان‪ ،‬دقیقـاً همــان ی ز‬
‫ـر‪ ،‬بعــد از روی کارآمــدن حکومــت ســکوالر ایـران بــه شــدت راهگشــا بــوده انــد و‬ ‫ـ� پیشــنهادی دولــت ســایه نـ ی ز‬ ‫بودنــد‪ .‬ســایر قوانـ ی ن‬
‫بــه قانونگــذاری موقــت و اداره کشــور در ش�ایــط جدیــد کمــک کــرده انــد‪.‬‬

‫ـ� موقـ تـی کــه در ش�ایــط فعــی – و عمدت ـاً بــر مبنــای قوانـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫البتــه بعــد از برگ ـزاری انتخابــات مجلــس شــورای مــی‪ ،‬تمــام قوانـ ی ن‬
‫پیشــنهادی دولــت ســایه – اجـرا مــی شــوند‪ ،‬در مجلــس جدیــد مــورد بــرریس قـرا خواهنــد گرفــت‪ .‬امــا بعیــد مــی دانــم کــه مجلــس‬
‫ـ� قطعــی تبدیــل‬ ‫ـ� ایجــاد کنــد و احتمــاال ً اغلــب آنهــا‪ ،‬بــا انــدیک تفــاوت بــه قوانـ ی ن‬‫شــورای مــی هــم تغیـ یـرات زیــادی در ایــن قوانـ ی ن‬
‫خواهنــد شــد‪.‬‬

‫بــا هــر زحمـ تـی کــه شــده تــا شــب مقالــه ام را در البــه الی کارهــای روزمــره دفـ تـر تمــام مــی کنــم‪ .‬ســاعت از ‪ ۹‬شــب گذشــته کــه‬
‫بــا تلفــن ســارا متوجــه مــی شــوم بــه او خـ بـر نــداده ام کــه امشــب دیرتــر مــی آیــم‪ .‬ش�وع بــه توضیــح دادن مــی کنــم کــه امــروز‬
‫ـ� مقالــه ام بــوده و ناچــار بایــد تــا قبــل از خــروج از دفـ تـر مقالــه را تمــام مــی کــرده ام‪ .‬مــی گویــد کــه از قضــا‬
‫آخریــن مهلــت نوشـ ت ن‬
‫او هــم زنــگ زده کــه خـ بـر بدهــد امشــب دیــر مــی آیــد چــون در روزهــای قبــل از همــه پــریس مجبــور اســت بیشـ تـر بمانــد‪ .‬توصیــه‬
‫ـری بخــورد!‬ ‫مــی کنــد کــه بـرای شــام منتظــرش نمانیــم چــون مجبوراســت رس کار چـ ی ز‬

‫پنجشنبه ‪ ۲۳‬تیر ‪ ۱۴ /۱۴۲۸‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـا� انجــام‬‫ـا� مانــده و اگــر فداییــان اســام بخواهنــد ب ـرای تأثـ یـر گــذاری بــر رفرانــدوم عملیـ ت‬‫یــک روز تــا برگ ـزاری همــه پــریس بـ ق‬
‫ـ� علــت‪ ،‬مامــوران وزارت اطالعــات و پلیــس و همچنـ ی ن‬
‫ـ� تمــام ین�وهــای ارتـ شـی کــه‬ ‫ـ� امــروز را وقــت دارنــد‪ .‬بــه همـ ی ن‬
‫بدهنــد‪ ،‬همـ ی ن‬
‫گ‬
‫بـرای کمــک بــه حفــظ امنیــت شــهرها در اختیــار قـرار گرفتــه انــد‪ ،‬در آمــاد� صــد درصــد هســتند‪.‬‬

‫در زمــان انتخابــات مجلــس موسســان‪ ،‬گــروه فداییــان اســام دقیقـاً یــک روز قبــل از انتخابــات ‪ ۱۲‬عملیــات تروریسـ تـی همزمــان را‬
‫ـا� هــم داریــم و آن‪،‬‬‫انجــام داد و چــه بســا ایــن بــار هــم بخواهنــد کار مشــابهی انجــام دهنــد‪ .‬ایــن بــار‪ ،‬البتــه یــک دغدغــه اضـ ف‬
‫حفــظ امنیــت اعضــای هیــأت ســازمان ملــل اســت کــه بـرای نظــارت بــر نحــوه برگـزاری انتخابــات بــه ایـران آمــده انــد‪.‬‬

‫امــروز‪ ،‬مجموعـاً ‪ ۱۳۸‬عضــو ایــن هیــأت در اســتان هــای مختلــف مســتقر شــده انــد و از همـ ی ن‬
‫ـ� حــاال‪ ،‬کار بازدیــد از حــوزه هــای رأی‬
‫گـ یـری را ش�وع کــرده انــد‪ .‬کار آنهــا فــردا هــم از صبــح تــا شــب ادامــه خواهــد یافــت‪ ،‬بــا ایــن تفــاوت کــه عــاوه بــر کنـ تـرل مرتــب‬
‫ف�یــی هــم در بعـ ضـی از حــوزه هــا حــا�ض شــوند‪.‬‬ ‫ـ� هــای نصــب شــده در حــوزه هــای رأی گـ یـری‪ ،‬ممکــن اســت بــه طــور ی ز‬ ‫دوربـ ی ن‬

‫از اســتان هــای مختلــف خـ بـر مــی رســد کــه ین�وهــای ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬منظــم تــر از ائتــاف هــای دیگــر مســئوالن ســتادها‬
‫و ن�وهــای محــی خــود را بــه ســازمان ملــی هــا معـ ف‬
‫ـر� کــرده انــد تــا بــا آنهــا همــکاری کننــد‪ .‬بــه عنــوان یــی از ائتــاف هــای اصــی‬ ‫ی‬
‫�ض‬
‫حــا در رأی گـ یـری‪ ،‬قانونـاً حــق دارنــد کــه ایــن کار را بکننــد‪ .‬تنهــا مشــکل ایــن اســت کــه شــواهد نشــان مــی دهــد ین�وهـ یـا� کــه‬

‫‪179‬‬
 ‫ائتــاف جمهــوری اســامی ب ـرای همــکاری بــا ناظ ـران بـ ی ن‬
‫ـ� الملــی ســازماندهی کــرده‪ ،‬عمدت ـاً اعضــای شــبکه «بســیج» در زمــان‬
‫جمهــوری اســامی هســتند‪.‬‬

‫ائتــاف «تغیـ یـر» در نامــه ای رســمی بــه هیــات نظــارت ســازمان ملــل هشــدار داده کــه بازرســان هیــات‪ ،‬در حــال همــکاری بــا‬
‫بازمانــدگان یــک نـ یـروی ناقــض حقــوق بـ شـر (بســیج) هســتند و بایــد فــورا ایــن همــکاری را متوقــف کننــد‪ .‬بچــه هــای وزارت کشــور‬
‫مــی گوینــد از اول وقــت امــروز‪ ،‬مدی ـران هیــأت ســازمان ملــل در حــال گفتگــو بــا مســئوالن وزارتخانــه انــد تــا بداننــد آیــا واقع ـاً‬
‫اعضــای ســتادهای ائتــاف جمهــوری اســامی در اســتان هــای مختلــف اعضــای بســیج بــوده انــد یــا نــه؟‬

‫موضــع رســمی وزارت کشــور ایــن اســت کــه طبــق قانــون‪ ،‬جــز اعضـ یـا� از بســیج کــه بــه خاطــر پرونــده هایشــان در زمــان جمهــوری‬
‫اســامی تحــت تعقیــب قضـ یـا� هســتند‪ ،‬نمــی تــوان جلــوی فعالیــت ســیایس – اجتماعــی بقیــه منتســبان بــه ایــن ســازمان را گرفــت‬
‫و بنابــر ایــن‪ ،‬از نظــر دولــت هیــچ مانعــی بـرای همــکاری آنهــا باهیــأت ســازمان ملــل وجــود نــدارد‪ .‬ظاهـراً ســازمان ملــی هــا‪ ،‬بــه‬
‫ـا� برایشــان بشــود‪ ،‬امــا پیشــنهاد مشــخیص‬ ‫شــدت نگراننــد همــکاری بــا ن�وهــای بســیج بعــد هــا باعــث دردرس حقـ ق‬
‫ـو� یــا تبلیغـ ت‬ ‫ی‬
‫هــم بـرای حــل مشــکیل ندارنــد‪.‬‬

‫دســت انــدرکاران برگ ـزاری انتخابــات در وزارت کشــور مــی گوینــد در زمــان رژیــم گذشــته‪ ،‬صدهــا ه ـزار نفــر در بســیج عضویــت‬
‫داشــته انــد امــا بخــش کوچــی از آنهــا «بســیجی فعــال» بــوده انــد کــه از قضــا ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬نماینــده هـ یـا� کــه بــه‬
‫ـر� کــرده را از میــان بســیجیان فعــال انتخــاب نکــرده اســت‪ .‬بــا وجــود اســتدالل هــای وزارت کشــور‪ ،‬تــا‬ ‫هیــأت ســازمان ملــل معـ ف‬
‫حــوایل عــر هنــوز مذاکــره آنهــا بــا ســازمان ملــی هــا بــه رسانجــام نمــی رســد‪.‬‬

‫حــوایل ســاعت ‪ ۷‬و نیــم آقــای معصومــی وزیــر کشــور زنــگ مــی زنــد و خـ بـر مــی دهــد شــخصاً بــا رئیــس هیــأت صحبــت کــرده و بــه‬
‫نتیجــه رســیده اســت‪ .‬مــی گویــد توضیــح داده تشــخیص اینکــه چــه کــی در کشــورمان پرونــده حقــوق بـ شـری دارد یــا نــه بــا دولــت‬
‫ایـران اســت و برداشــت دولــت هــم ایــن نیســت کــه اعضــای ســتادهای ائتــاف جمهــوری اســامی پرونــده هــای مشــخیص دارنــد‪.‬‬
‫ـ� اســت‪ .‬چــون هــدف ائتــاف جمهــوری‬ ‫ـ� اســت؟ پاســخ مــی دهــد‪« :‬واقعـاً چنـ ی ن‬
‫از آقــای معصومــی مــی پرســم حــاال واقعـاً چنـ ی ن‬
‫اســامی ایــن اســت کــه بــا ســازمان ملــی هــا همــکاری کنــد تــا بتوانــد در صــورت دســتکاری دولــت در انتخابــات‪ ،‬مســتندات تخلــف‬
‫ـا� کــه مســئول ارتبــاط‬ ‫ـ� کسـ ن‬ ‫انتخابـ ت‬
‫ـا� را بــه اطــاع ناظـران برســاند‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬در نتیجــه خیــی دقــت کــرده انــد تــا در بـ ی ن‬
‫گـ یـری بــا هیــأت ســازمان ملــل کــرده انــد هیــچ آدم ســابقه داری وجــود نداشــته باشــد‪».‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬اینهــا ایــن قــدر زمــان خودشــان در رای گـ یـری هــا دســتکاری کــرده انــد کــه خیــال مــی کننــد مــا هــم مــی خواهیــم‬
‫ـ� طــور اســت! مــن بـرای ســازمان ملــی هــا روشــن کــردم کــه‬ ‫ـ� کار را بکنیــم!» آقــای معصومــی تاییــد مــی کنــد‪« :‬دقیقـاً همـ ی ن‬‫همـ ی ن‬
‫از قضــا بـرای مــا بســیار مهــم اســت کــه حامیــان رژیــم ســابق هــر طــور مــی خواهنــد در نظــارت بــر رأی گـ یـری همــکاری کننــد تــا‬
‫بعــداً جــای بهانــه گـ یـری وجــود نداشــته باشــند‪».‬‬

‫خوشــبختانه بعــد از دخالــت وزیــر کشــور‪ ،‬غائلــه ختــم مــی شــود و هیــأت ســازمان ملــل رســما مــی گویــد کــه قبــول دارد بــا اعضــای‬
‫ائتــاف جمهــوری اســامی همــکاری کند‪.‬‬

‫بــه هــر حــال‪ ،‬واضــح اســت کــه اعضــای ائتــاف جمهــوری اســامی جــداً بــه نتیجــه گـ یـری از همــه پــریس امیــد دارنــد کــه ایــن همــه‬
‫بـرای نظــارت بــر آن مایــه مــی گذارنــد‪ .‬امیــدوارم فــردا بــه خـ یـر بگــذرد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۲۴‬تیر ‪ ۱۵ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫باالخــره بــدون هیــچ گونــه فاجعــه ای بــه روز انتخابــات رســیدیم‪ .‬نمــی دانــم بایــد خطــر را رفــع شــده دانســت یــا اینکــه هنــوز‬

‫‪180‬‬
 ‫ممکــن اســت تــا آخــر شــب اتفـ ق‬
‫ـا� بیفتــد؟‬

‫در روز برگـزاری همــه پــریس‪ ،‬هــر گونــه تبلیــغ بــه نفــع یــا علیــه قانــون اســایس ممنــوع اســت و رســانه هــا ایــن ممنوعیــت را رعایــت‬
‫مــی کننــد‪ .‬امــا فضــای شــبکه هــای اجتماعــی‪ ،‬پــر از اظهــار نظرهــای کاربـران در همـ ی ن‬
‫ـ� ارتبــاط اســت‪.‬‬
‫گ‬
‫ـد� اقلیــت هــای قومــی‪ ،‬کمپـ ی ن‬
‫خ�ســازی روی شــبکه هــای اجتماعــی در جریــان اســت کــه از مــردم‬ ‫ـ� ب‬ ‫در میــان ســاکنان مناطــق زنـ‬
‫ن‬
‫مــی خواهــد بــا رأی دادن بــه قانــون اســایس‪ ،‬بــه ایجــاد یــک ایـران فــدرال کمــک کننــد‪ .‬در مقابــل ایــن حرکــت‪ ،‬کمپـ یـ� دیگــری هــم‬
‫بــر روی شــبکه هــای اجتماعــی فعــال شــده کــه از رای دهنــدگان مــی خواهــد بـرای جلوگـ یـری از «تکــه تکــه شــدن» ایـران‪ ،‬بــه قانــون‬
‫ـ�‪ ،‬در اظهــار نظــر هــای خــود از اظهارنظرهــای ن ـژاد پرســتانه‬ ‫اســایس رأی منفــی بدهنــد‪ .‬بســیاری از کارب ـران فعــال در ایــن کمپـ ی ن‬
‫علیــه اقــوام ایـر نا� اســتفاده مــی کننــد‪ .‬در طــرف مقابــل هــم‪ ،‬بســیاری از کاربـر نا� کــه بــه اقلیــت هــای قومــی تعلــق دارنــد‪ ،‬اظهــار‬
‫نظرهــای تنــد «ضــد فــارس» و حـ تـی بعضـاً «ضــد ایـران» انجــام مــی دهنــد و میــان آنهــا و گــروه مقابــل‪ ،‬حــرف هــای وحشــتنایک‬
‫رد و بــدل مــی شــود‪.‬‬

‫ـ� ســومی بــر روی فضــای مجــازی بــه راه افتــاده کــه حامیانــش مــی گوینــد در مــورد‬ ‫خوشــبختانه همزمــان بــا هــر دوی اینهــا‪ ،‬کمپـ ی ن‬
‫فدرالیســم و قانــون اســایس رأی هــای متفـ ت‬
‫ـاو� دارنــد امــا در مخالفــت بــا نژادپرسـ تـی هــم عقیــده انــد‪ .‬اعضــای ایــن کمپـ ی ن‬
‫ـ� بــا‬
‫شــعار «نــه بــه ن ـژاد پرسـ تـی»‪ ،‬بــا هــر دو گــروه «ضــد قومیــت هــا» و «ضــد فــارس هــا» ی‬
‫درگ�نــد و جالــب اینکــه در میــان اقلیــت‬
‫هــای قومــی هــم‪ ،‬از حمایــت قابــل توجهــی برخــوردار شــده انــد‪ .‬بــه نظــر مــی رســد حـ تـی خیــی از فعــاالن رسســخت حقــوق‬
‫اقلیــت هــای قومــی‪ ،‬نگراننــد کــه دامــن زدن افراطــی هــای دو طــرف بــه شــکاف فــارس و غـ یـر فــارس‪ ،‬بــر روی نتیجــه رفرانــدوم‬
‫تأثـ یـر یغ�طبیعــی بگــذارد‪.‬‬
‫گ‬
‫بــا توجــه بــه گسـ تـرد� کارکــرد شــبکه هــای اجتماعــی‪ ،‬قانــون ممنوعیــت تبلیغــات از ‪ ۲۴‬ســاعت مانــده بــه رفرانــدوم تــا پایــان آن‪،‬‬
‫ـ� هــای مجــازی فعــال در ارتبــاط بــا قانــون اســایس هــم‪ ،‬اگرچــه ظاهـراً خودجــوش بــه نظــر مــی‬ ‫نســبتا ب� معـ نـی شــده اســت‪ .‬کمپـ ی ن‬
‫رســند‪ ،‬امــا بعیــد اســت کــه در پشــت پــرده از طــرف جریــان هــای ســیایس هدایــت نشــوند‪ .‬حـ تـی بعـ ضـی از چهــره هــای ســیایس نــام‬
‫و نشــان دار‪ ،‬دارنــد در مهلــت ممنوعیــت تبلیغــات در شــبکه هــای اجتماعــی راجــع بــه رفرانــدوم اظهارنظــر مــی کننــد کــه رصاحتـاً‬
‫خــاف قانــون اســت‪ .‬وزارت کشــور در طــول روز‪ ،‬چنــد نوبــت اطالعیــه صــادر مــی کنــد و هشــدار مــی دهــد کــه بــا هرگونــه نقــض‬
‫قانــون در زمــان ممنوعیــت تبلیغــات برخــورد خواهــد کــرد‪ .‬بــه نظــرم بعــد از رأی گـ یـری‪ ،‬حتمــا بایــد علیــه سیاســتمدار نا� کــه قانــون‬
‫ـو� صــورت بگـ یـرد‪.‬‬‫ممنوعیــت تبلیغــات را در شــبکه هــای اجتماعــی نقــض مــی کننــد اقــدام قانـ ن‬

‫بــه هــر ترتیــب بــا همــه فـراز و نشــیب هــا‪ ،‬مهلــت رأی گـ یـری بعــد از چنــد نوبــت تمدیــد‪ ،‬در ســاعت ‪ ۱۱‬شــب بــه پایــان مــی رســد‪ .‬در‬
‫ـوال� تشــکیل شــده و طبیعتــا تصمیــم لحظــات‬ ‫ـا� رأی گـ یـری‪ ،‬جلــوی بســیاری از حــوزه هــای رأی گـ یـری صــف هــای طـ ن‬ ‫ســاعات پایـ ن‬
‫آخــر خیــی از واجــدان ش�ایــط بـرای رأی دادن‪ ،‬در تشــکیل چنـ ی ن‬
‫ـ� صــف هـ یـا� موثــر بــوده اســت‪.‬‬

‫بــه پایــان رســیدن مهلــت رأی گـ یـری بــدون وقــوع اتفــاق خــاص‪ ،‬معنــای مهــم دیگــری هــم دارد و آن‪ ،‬غلــط از آب درآمــدن پیــش‬
‫بیـ نـی وزارت اطالعــات اســت کــه بــه جــد معتقــد بــود فداییــان اســام بـرای تأثـ یـر گــذاری بــر رفرانــدوم عملیــات تروریسـ تـی انجــام‬
‫ـو� را بــر وضعیــت اماکــن عمومــی داشــتند و‬ ‫خواهــد داد‪ .‬بــا وجــود اینکــه دیــروز و امــروز‪ ،‬ین�وهــای امنیـ تـی کنـ تـرل بســیار خـ ب‬
‫ـو� بــا اقدامــات احتمــایل تروریســت هــا مقابلــه کننــد‪ ،‬امــا مســاله مهــم ایــن اســت کــه طبــق گـزارش‬‫احتمــاال ً مــی توانســتند بــه خـ ب‬
‫ت‬ ‫ش‬
‫هــای پلیــس و وزارت اطالعــات‪ ،‬اساسـاً در روزهــای اخـ یـر هیــچ گونــه تــا� بـرای انجــام عملیــات تروریســی ردیـ بـا� نشــده‪.‬‬

‫ـا� خــود را از بــه کیل دســت داده‬ ‫بــا توجــه بــا اینکــه شــواهدی در دســت نیســت کــه شــبکه فداییــان اســام در ای ـران تــوان عملیـ ت‬
‫باشــد‪ ،‬از وضعیــت روزهــای اخـ یـر بایــد نتیجــه گرفــت کــه ایــن گــروه بــه هــر علــت‪ ،‬تصمیــم نگرفتــه کــه بــا انجــام عملیــات بــر روی‬
‫نتیجــه همــه پــریس تأثـ یـر بگــذارد‪ .‬بــه نظــر مــن ایــن موضــع‪ ،‬مــی توانــد نشــان دهنــده امیــدواری فداییــان اســام و حامیــان آن بــه‬
‫شکســت رفرانــدوم قانــون اســایس باشــد‪.‬‬

‫‪181‬‬
 ‫ـ� خــود بــه نتیجــه همــه پــریس چنــدان را�ض‬ ‫در صــورت درســت بــودن ایــن فرضیــه‪ ،‬رهـ بـران ایــن گــروه قاعدتـاً نبایــد از امیــد بسـ ت ن‬
‫باشــند‪ :‬نتایــج نظرســنجی هــای انجــام شــده از افـرادی کــه رأی داده انــد‪ ،‬نشــان مــی دهــد کــه اک�ث یــت رأی دهنــدگان بــه قانــون‬
‫اســایس رأی مثبــت داده انــد‪ .‬البتــه‪ ،‬بـرای فهمیــدن نتیجــه دقیــق آرا بایــد تــا فــردا صـ بـر کــرد‪.‬‬

‫ســاعت از نصفــه شــب گذشــته کــه رئیــس جمهــور زنــگ مــی زنــد و مــی پرســد نتیجــه نظــر ســنجی هــا را شــنیده ام یــا نــه؟ جــواب‬
‫مثبــت مــی دهــم و بت�یــک مــی گویــم‪ .‬بــه شــدت خوشــحال اســت و مــی گویــد‪« :‬حـ تـی فکــر اینکــه قانــون اســایس رأی نیــاورد هــم‬
‫حالــم را بــد مــی کــرد‪ .‬همــه چـ ی ز‬
‫ـر بــه هــم مــی خــورد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬مهــم تــر اینکــه انتخابــات بــدون مســأله برگـزار شــد‪.‬‬
‫ناظ ـران ســازمان ملــل تــا پایــان وقــت رأی گـ یـری‪ ،‬هیــچ مــوردی را گ ـزارش نکردنــد کــه از نظــر آنهــا‪ ،‬نشــان دهنــده تخلــف جــدی‬
‫باشــد‪».‬‬

‫شنبه ‪ ۲۵‬تیر ‪ ۱۶ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫نتایــج رســمی شــمارش آرا اعــام مــی شــود‪ .‬مـ ی ز‬

‫ـران مشــارکت عــایل بــوده‪ ۸۱ :‬درصــد! از میــان رای دهنــدگان‪ ،‬بیــش از ‪ ۶۰‬درصــد بــه‬
‫قانــون اســایس رأی مثبــت داده انــد‪ ،‬بیــش از ‪ ۳۸‬درصــد رأی منفــی داده انــد و ‪ 1/5‬درصــد هــم رأی باطلــه داشــته ایــم‪.‬‬

‫ـران مشــارکت ‪ ۵‬درصــد افزایــش یافتــه کــه نشــان‬ ‫در مقایســه بــا نظرســنجی ای کــه چنــد روز قبــل از انتخابــات برگـزار شــده بــود‪ ،‬مـ ی ز‬
‫ـا� مخالــف و موافــق قانــون اســایس‪ ،‬در آخریــن روزهــا تعــداد قابــل توجهــی از واجــدان ش�ایــط را بــه‬ ‫ـ� هــای انتخابـ ت‬
‫مــی دهــد کمپـ ی ن‬
‫ـ� ‪ ۲۲‬درصــدی کــه در آخریــن نظرســنجی گفتــه بودنــد هنــوز در مــورد‬ ‫ش�کــت در رأی گـ یـری متقاعــد کــرده انــد‪ .‬مشــخص اســت از بـ ی ن‬
‫قانــون اســایس بــه جمــع بنــدی نرســیده انــد هــم‪ ،‬نهایتـاً اک�ث شــان بــه ایــن قانــون رأی مثبــت داده انــد‪.‬‬

‫ائتــاف جمهــوری اســامی بالفاصلــه بعــد از اعــام نتایــج شــمارش آرا بیانیــه مــی دهــد‪ .‬تأکیــد اصــی بیانیــه بــر ایــن اســت کــه «تنهــا‬
‫‪ ۶۰‬درصــد» رأی دهنــدگان بــه قانــون اســایس رأی مثبــت داده انــد و ایــن نشــان مــی دهــد کــه «بــا وجــود تمــام تبلیغــات صــورت‬
‫گرفتــه‪ ،‬بخــش قابــل توجهــی از ایرانیــان بــه نظــام ســکوالر اعتمــاد ندارنــد»‪.‬‬

‫بیانیــه‪ ،‬نتیجــه همــه پــریس اخـ یـر را بــا نتیجــه رفرانــدوم قانــون اســایس جمهــوری اســامی در ســال ‪ ۱۳۵۸‬مقایســه کــرده کــه بــه‬
‫ادعــای حکومــت وقــت‪ ،‬در آن ‪ ۹۹/۵‬درصــد رای دهنــدگان رای مثبــت و تنهــا نیــم درصــد رای منفــی داده بودنــد‪ .‬بیانیــه دهنــدگان‪،‬‬
‫م�وعیـ تـی بــه مراتــب کمـ تـر از نظــام جمهــوری اســامی‬
‫از ایــن مقایســه نتیجــه گرفتــه انــد کــه نظــام ســکوالر «در آغــاز راه خــود از ش‬
‫برخــوردار اســت» و پیــش بیـ نـی کــرده انــد‪« :‬فاصلــه ناچـ ی ز‬
‫ـر موجــود میــان آرای مخالفــان و موافقــان قانــون اســایس ســکوالر‪ ،‬در آینــده‬
‫ـران کارآمــدی سیســتم جدیــد‪ ،‬از آنچــه هســت هــم کمـ تـر خواهــد شــد‪».‬‬ ‫ـنا� مــردم بــا مـ ی ز‬
‫نزدیــک و بــا آشـ ی‬

‫ائتــاف جمهــوری اســامی در خاتمــه تأکیــد کــرده اســت کــه از هــم اکنــون بــه دنبــال مطالبــه «تک ـرار رفرانــدوم در فاصلــه ای‬
‫حداکـ ثـر دو ســاله» اســت تــا مشــخص شــود «آیــا اک�ث یــت ضعیفــی کــه رأی مثبــت داده انــد بعــد از اجـرای قانــون اســایس جدیــد‬
‫هــم کمــاکان نســبت بــه آن نظــر مثبــت خواهنــد داشــت یــا نــه»‪.‬‬

‫موقــع نهــار‪ ،‬بــه رئیــس جمهــور مــی گویــم بیانیــه ائتــاف جمهــوری اســامی چنــان از رأی «تنهــا ‪ ۶۰‬درصــد» مــردم بــه قانــون‬
‫اســایس جدیــد یــاد کــرده کــه انــگار ‪ ۴۰‬درصــد دیگــر‪ ،‬موافقــان جمهــوری اســامی بــوده انــد‪ .‬اصـا ً بــه روی خودشــان هــم نیــاورده‬
‫ـ� دی مــاه گذشــته در رفرانــدوم تغیـ یـر رژیــم‪ ۸۲ ،‬درصــد مــردم بــه پایــان حکومــت جمهــوری اســامی در ایـران رأی‬ ‫انــد کــه همـ ی ن‬
‫دادنــد‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی مــی خنــدد‪« :‬در واقــع تمــام کسـ ن‬

‫ـا� کــه بــه دالیــل مختلــف و از همــه مهــم تــر بــه خاطــر مخالفــت بــا فدرالیســم بــه‬
‫قانــون اســایس رأی منفــی داده انــد را مخالــف حکومــت ســکوالر حســاب کــرده انــد‪ .‬در حــایل کــه بســیاری از مخالفــان فدرالیســم‪،‬‬

‫‪182‬‬
 ‫از قضــا از مــی گرایـ ن‬
‫ـا� هســتند کــه جــزو رسســخت تریــن مخالفــان جمهــوری اســامی بــه شــمار مــی آینــد‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور نکتــه اصــی بیانیــه ائتــاف جمهــوری اســامی را ایــن مــی دانــد کــه بــا وجــود تمــام اســتدالل هـ یـا� کــه ب ـرای زیــر‬
‫م�وعیــت رأی گـ یـری را زیــر ســوال نـ بـرده ؛ در حــایل کــه در گذشــته‪ ،‬موضــع‬ ‫ســوال بــردن قانــون اســایس مطــرح کــرده‪ ،‬ســامت یــا ش‬
‫ـو� بــوده اســت‪ .‬اشــاره رئیــس‬ ‫اصــی آنهــا ایــن بــود کــه اساســا رفرانــدوم تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬طبــق قانــون اســایس وقــت غـ یـر قانـ ن‬
‫م و ابتنــاي‏ كليـه‏ قوانـي ن‏ و مقــررات‏ بــر‬
‫جمهــور بــه اصــل ‪ ۱۷۷‬اســت کــه مــی گفــت‪« :‬محتــواي‏ اصــو ‏ل مربــوط بـ ‏ه اســامي‏ بــودن‏ نظــا ‏‬
‫ت امــر و امامـت‏‬ ‫ت و واليـ ‏‬ ‫ي بــودن‏ حكومـ ‏‬ ‫ف جمهــوري‏ اســامي‏ ايـران‏ و جمهــور ‏‬ ‫ي ايمـ ن‬
‫ـا�ي‏ و اهــدا ‏‬ ‫اســاس‏ موازيـن‏ اســام ‏ي و پايـه‏ هــا ‏‬
‫ب رســم ‏ي ايـران‏ تغيـ يـر ناپذيــر اســت‪ ».‬بــه شــوخی مــی گویــم‬ ‫ت و نـيز اداره‏ امــور كشــور بــا اتــكاء بـه‏ آراء عمومـ ‏ي و ديـ ‏ن و مذهـ ‏‬ ‫امـ ‏‬
‫ن‬
‫«غ�قانــو� بــودن» رفرانــدوم تغیـ یـر رژیــم را تکـرار نکــرده انــد کــه اگــر مــی کردنــد‬ ‫صادرکننــدگان بیانیــه‪ ،‬شــاید بــه ایــن خاطــر بحــث ی‬
‫رای ‪ ۸۲‬درصــدی مــردم بــه پایــان جمهــوری اســامی هــم یــادآوری مــی شــد کــه بــه نفعشــان نبــود‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی تاکیــد دارد کــه رهـ بـران ائتــاف جمهــوری اســامی مــی داننــد کــه نــه ین�وهــای خودشــان و نــه اعضــای هیــأت نظــارت‬
‫بــر انتخابــات ســازمان ملــل ایـراد مهمــی را در برگـزاری رفرانــدوم پیــدا نکــرده انــد‪ .‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬اینهــا دارنــد کــم کــم اســتقرار‬
‫ـو� مــی پذیرنــد و قبــول مــی کننــد کــه بــه عنــوان یــک نـ یـروی اپوزیســیون‪،‬‬ ‫نظــام ســکوالر در ایـران را بــه عنــوان یــک واقعیــت حقـ ق‬
‫در چارچــوب قوانـ ی ن‬
‫ـ� کشــور بــه مقابلــه بــا حکومــت بـ پـردازد‪».‬‬

‫بعــد از نهــار‪ ،‬مشــغول خوانــدن گـزارش هـ یـا� مــی شــوم کــه از شهرســتان هــای مختلــف در ارتبــاط بــا نقــض قانــون انتخابــات از‬
‫ســوی ائتــاف هــای مختلــف رســیده اســت‪ .‬بــه هــر حــال‪ ،‬ائتــاف هــا در مــواردی ســعی کــرده انــد قانــون را دور بزننــد ویل واقعـاً‬
‫ـزر� انجــام نشــده‪ .‬عمــده تخلــف هــا‪ ،‬در حــد انجــام تبلیغــات در خــارج از مهلــت قانـ ن‬ ‫گ‬
‫ـو� بــوده اســت‪ .‬البتــه شــکایت‬ ‫تخلــف بـ‬
‫�ث‬ ‫گ‬
‫هــای محــدودی هــم از مســئوالن برگـزاری انتخابــات ثبــت شــده کــه بایــد مــورد رســید� قـرار بگـ یـرد ویل موضــوع اک یــت قریــب‬
‫ـو� اســت‪.‬‬ ‫بــه اتفــاق آنهــا هــم‪ ،‬اتهــام برخــورد نـ ف‬
‫ـاکا� مســئوالن اجـرا� بــا تبلیغــات خــارج از موعــد قانـ ن‬
‫ی‬

‫هنــوز خوانــدن گ ـزارش هــا را تمــام نکــرده ام کــه خـ بـر انتشــار اطالعیــه فداییــان اســام مــی رســد‪ .‬در ش�ایطــی کــه ب ـرای همــه‬
‫ســوال بــوده کــه چـرا فداییــان اســام در آســتانه همــه پــریس فعــال نبــوده‪ ،‬انتشــار بیانیــه ایــن گــروه قطعـاً مهــم تریــن خـ بـر امــروز‬
‫بعــد از اعــام نتایــج شــمارش آراســت‪ .‬آن هــم بیانیــه ای کــه بــه معنــای واقعــی کلمــه بــوی خــون مــی دهــد!‬

‫بــه رصاحــت گفتــه انــد کــه نتایــج همــه پــریس را نمــی پذیرنــد و چــون دولــت برگـزار کننــده رفرانــدوم «نامـ شـروع» اســت‪ ،‬تمــام رأی‬
‫گـ یـری هــای انجــام شــده توســط ایــن دولــت و نتایــج اعــام شــده از چنـ ی ن‬
‫ـ� رأی گـ یـری هـ یـا� را بــدون اعتبــار مــی داننــد‪.‬‬

‫بیانیــه‪ ،‬در تناقــض کامــل بــا موضــع چنــد ســاعت پیــش ائتــاف جمهــوری اســامی اســت و بخــش هـ یـا� از آن‪ ،‬بــه وضــوح حالــت‬
‫گ‬
‫ـخگو� بــه ایــن ائتــاف را دارد‪ .‬فداییــان اســام گفتــه انــد‪« :‬جــای تأســف اســت کــه بخــش بــزر� از ین�وهـ یـا� کــه نمــک خــورده‬
‫پاسـ ی‬
‫نظــام جمهــوری اســامی هســتند‪ ،‬بــا ســاده لوحــی تــن بــه رفرانــدوم تقلـ بـی دولــت ضــد دیــن و نظــارت غــرب بــر ایــن رفرانــدوم‬
‫داده انــد و حـ تـی بعــد از اثبــات ب� پایــه بــودن امیدهایشــان بــه ش�کــت در نمایــش هــای ســیایس نظــام ســکوالر‪ ،‬همچنــان بــه ادامــه‬
‫حضــور در چنـ ی ن‬
‫ـ� نمایــش هـ یـا� ارصار دارنــد‪».‬‬

‫در پایــان هشــدار داده انــد‪« :‬فرزنــدان واقعــی نظــام مقــدس اســامی‪ ،‬هرگــز بــه بــازی هــای ســیایس کثیفــی کــه قواعــد آن را‬
‫دشــمنان خــدا دیکتــه مــی کننــد تــن نخواهنــد داد و ب ـرای ســاقط کــردن حکومــت نامـ شـروع ســکوالر در ای ـران‪ ،‬از تمــام امکانــات‬
‫ممکــن‪ ،‬از جملــه عملیــات شــهادت طلبانــه‪ ،‬اســتفاده خواهنــد کــرد‪».‬‬

‫یــاد صحبــت هــای چنــد ســاعت پیــش آقــای امیـ نـی مــی افتــم کــه بــا خــوش بیـ نـی از نشــان هــای تــن دادن هــواداران جمهــوری‬
‫اســامی بــه قواعــد بــازی ســیایس صحبــت مــی کــرد‪ .‬نگذاشــتند حــال خــوش رئیــس جمهــور‪ ،‬یــک روز هــم دوام داشــته باشــد!‬

‫‪183‬‬
 ‫فصل هجدهم‬
‫حذف مرحله «بررسی صالحیت»‬
‫از ساختار انتخابات ایران‬

‫‪184‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۶‬تیر ‪ ۱۷ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫نها� برنامه برگزاری انتخابات مجلس و ریاست جمهوری اختصاص دارد‪.‬‬

‫جلسه هیأت دولت به مرور ی‬

‫ـا� اجتنــاب ناپذیــر اســت‪ ،‬امــا الـزام‬ ‫هرچنــد بــه خاطــر انحــال مجلــس ســابق بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬برگـزاری انتخابــات پارلمـ ن‬
‫مشــابهی ب ـرای برگ ـزاری انتخابــات ریاســت جمهــوری وجــود نــدارد؛ چــون بعــد از تغیـ یـر رژیــم‪ ،‬رئیــس جمهــور برکنــار نشــده و‬
‫اساســا او همــان کــی اســت کــه ایــن تغیـ یـر را امکانپذیــر کــرده‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬آقــای امیـ نـی شــخصاً ارصار دارد از مقــام خــود بــه‬
‫عنــوان رئیــس جمهــور کنــاره گـ یـری کنــد تــا انتخابــات زود هنــگام ریاســت جمهــوری‪ ،‬همزمــان بــا انتخابــات مجلــس برگـزار شــود‪.‬‬
‫تصمیــم رئیــس جمهــور‪ ،‬هنــوز رســماً اعــام نشــده و در گذشــته‪ ،‬تنهــا در داخــل کابینــه مــورد بحــث قـرار گرفتــه اســت‪ .‬امــا ایــن‬
‫خـ بـر‪ ،‬کمابیــش بــه فضــای رســانه ای هــم درز کــرده و برخــی رســانه هــا‪ ،‬بــه عنــوان خـ بـر تأییــد نشــده آن را منتـ شـر کــرده انــد‪.‬‬

‫وزیــر کشــور در آغــاز جلســه گ ـزارش کوتاهــی از نحــوه برگ ـزاری همــه پــریس قانــون اســایس ارائــه مــی کنــد و بعــد بــه رسعــت رس‬
‫موضــوع دو انتخابــات آینــده مــی رود‪ .‬مطابــق زمــان بنــدی وزارت کشــور‪ ،‬فــردا ‪ ۲۷‬تـ یـر ثبــت نــام کاندیداهــای هــر دو انتخابــات‬
‫مجلــس و ریاســت جمهــوری آغــاز مــی شــود و بــه مــدت ‪ ۱۰‬روز (تــا ‪ ۵‬مــرداد) ادامــه مــی یابــد‪ .‬بــر خــاف دوران رژیــم ســابق‪،‬‬
‫هیــچ نهــاد حکومـ تـی مســئول «تاییــد صالحیــت» کاندیداهــا نیســت و بنابرایــن‪ ،‬مجبــور نیســتیم کــه ماننــد زمــان جمهــوری اســامی‪،‬‬
‫گ‬ ‫وقــت و هزینــه فـر ن‬
‫اوا� را رصف بــرریس صالحیــت هــا‪ ،‬رســید� بــه شــکایت رد صالحیــت شــدگان و ‪ ...‬بکنیــم‪ .‬در هــر دو انتخابــات‬
‫ـا� امــکان کاندیــدا شــدن را نخواهنــد داشــت کــه مــدارک هویـ تـی آنهــا ای ـراد داشــته باشــد‬ ‫مجلــس و ریاســت جمهــوری‪ ،‬تنهــا کسـ ن‬
‫(مثـا ً یغ�ایـر نا� یــا زیــر ســن قانـ ن‬
‫ـو� باشــند)‪ ،‬یــا اینکــه حکمــی قضـ یـا�‪ ،‬حــق کاندیــدا شــدن را از آنهــا گرفتــه باشــد‪ .‬ایــن گــروه دوم‪،‬‬
‫ـر) گرفتــه تــا مرتکبــان برخــی جرایــم عمومــی (چــون‬‫از مرتکبــان برخــی جرایــم شــخیص (چــون جنایــات جنــی و حمــات خشــونت آمـ ی ز‬
‫اختــاس یــا نقــض حقــوق بـ شـر در زمــان حکومــت گذاشــته) را شــامل مــی شــوند‪.‬‬

‫ب ـرای جلوگـ یـری از کاندیداتــوری اف ـرادی کــه مطابــق حکــم دادگاه امــکان نامــزد شــدن در انتخابــات را ندارنــد‪ ،‬نیــازی بــه وجــود‬
‫ـا� کــه بــه حکــم دادگاه‬ ‫هیــأت هــای بــرریس کننــده ش�ایــط کاندیداهــا نیســت‪ .‬آقــای معصومــی تأکیــد مــی کنــد اســامی تمــام کسـ ن‬
‫حــق کاندیــدا شــدن را ندارنــد در سیســتم کامپیوتــری وزارت کشــور ثبــت شــده و تنهــا کار دفاتــر ثبــت نــام کاندیداهــا‪ ،‬وارد کــردن‬
‫مشــخصات دقیــق هــر داوطلــب در ایــن سیســتم خواهــد بــود‪ .‬بــه گفتــه وزیــر‪ ،‬در صـ ت‬
‫ـور� کــه فــرد طبــق قانــون نتوانــد کاندیــدا‬
‫شــود‪ ،‬سیســتم کامپیوتــری بــه طــور خــودکار جلــوی ثبــت نــام او را مــی گـ یـرد و مشــخصات حکــم دادگاه مرتبــط بــا او را هــم ارائــه‬
‫ـور� کــه علیــه یــک متقــا�ض کاندیداتــوری حکــم قضـ یـا� وجــود نداشــته باشــد‪ ،‬ثبــت نــام او در‬ ‫مــی کنــد‪ .‬از ســوی دیگــر‪ ،‬در صـ ت‬
‫سیســتم وزارت کشــور بــدون مشــکل انجــام مــی شــود و در همــان لحظــه‪ ،‬گواهــی رســمی ثبــت نــام را هــم دریافــت مــی کنــد کــه‬
‫بــه معـ نـی اضافــه شــدن نــام او بــه فهرســت کاندیداهــای انتخابــات اســت‪.‬‬

‫ـا� کــه بــه خاطــر محکومیــت هــای قضـ یـا� مشــخص‪ ،‬سیســتم کامپیوتــری وزارت کشــور جلــوی‬ ‫وزیــر کشــور ادامــه مــی دهــد کــه کسـ ن‬
‫ثبــت نامشــان را بگـ یـرد‪ ،‬تنهــا در صـ ت‬
‫ـور� مــی تواننــد اعـ تـراض کننــد کــه مدعــی باشــند حکــم قضـ یـا� علیــه آنهــا صــادر نشــده یــا بعــداً‬
‫بت�ئــه شــده انــد‪ .‬در ایــن صــورت‪ ،‬در همــان زمــان مــی تواننــد نســبت بــه ثبــت نشــدن نــام خــود بــه عنــوان کاندیــدا در سیســتم‬
‫کامپیوتــری وزارت کشــور اعـ تـراض کننــد و وزارتخانــه موظــف اســت طــی حداکـ ثـر ‪ ۵‬روز‪ ،‬بــا اســتعالم مجــدد از وزارت دادگسـ تـری‪،‬‬
‫مشــخص کنــد آیــا اعـ تـراض افـراد معـ تـرض وارد اســت یــا نــه‪.‬‬

‫مطابــق توضیحــات آقــای معصومــی‪ ،‬بــا اتمــام مهلــت ثبــت نــام کاندیداهــای هــر دو انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری در ‪۵‬‬
‫گ‬
‫اع�اضــات کاندیداهـ یـا� کــه بــه خاطــر پرونــده قضـ یـا� یــا مشــکالت موجــود در مــدارک هویـ تـی خــود‬
‫ـید� بــه ت‬ ‫تـ یـر‪ ،‬تــا ‪ ۱۱‬مــرداد کار رسـ‬
‫موفــق بــه ثبــت نــام نشــده انــد خاتمــه مــی یابــد و نهایتـاً‪ ،‬وزارت کشــور روز پنجشــنبه ‪۱۲‬مــرداد اســامی نهــا� کاندیداهــای حــا�ض‬
‫ی‬
‫در رقابــت هــا را اعــام مــی کنــد‪ .‬ســپس‪ ،‬کاندیداهــا از ‪ ۱۲‬تــا ‪ ۲۵‬مــرداد بــه مــدت دو هفتــه کامــل بـرای انجــام تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ـا�‬
‫فرصــت خواهنــد داشــت‪ .‬بــا پایــان مهلــت تبلیغــات در پایــان روز چهارشــنبه ‪ ۲۵‬مــرداد‪ ،‬در روز ‪ ۲۶‬و ‪ ۲۷‬مــرداد انجــام هــر گونــه‬
‫تبلیغــات ممنــوع خواهــد بــود و نهایتـاً‪ ،‬جمعــه ‪ ۲8‬مــرداد هــر دو انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری همزمــان برگـزار مــی شــوند‪.‬‬

‫‪185‬‬
 ‫ق ـرار مــی شــود همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز رئیــس جمهــور بــا انتشــار بیانیــه ای بــه اعــان رســمی تصمیــم خــود ب ـرای کنــاره گـ یـری و برگ ـزاری‬
‫انتخابــات زودهنــگام ریاســت جمهــوری بـ پـردازد و بعــد وزارت کشــور‪ ،‬زمــان بنــدی ثبــت نــام کاندیداهــا‪ ،‬نهـ یـا� شــدن اســامی‬
‫ـا� و نهایت ـاً برگ ـزاری دو انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری را اعــام کنــد‪.‬‬ ‫کاندیداهــا‪ ،‬تبلیغــات انتخابـ ت‬

‫بقیــه جلســه بــه بازخواســت اعضــای کابینــه از وزارت اطالعــات بــه خاطــر پیــش بیـ نـی غلــط آن در مــورد عملیــات تروریسـ تـی فداییــان‬
‫اســام در روزهــای منتهــی بــه رفرانــدوم سـ پـری مــی شــود‪ .‬وزیــر اطالعــات مــی گویــد اطالعـ ت‬
‫ـا� کــه بــه دســت ایــن وزارتخانــه‬
‫رســیده بــود حکایــت از عــزم فداییــان اســام بــه انجــام عملیــات داشــت و حـ تـی در‪ ۱۴‬تـ یـر هــم (در جریــان مرســام ترحیــم ســحر‬
‫خـز یا�) تــاش نافرجامــی بـرای عملیــات صــورت گرفــت‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬آقــای صبوحــی اذعــان مــی کنــد کــه کارشناســان وزارتخانــه‪،‬‬
‫در هنــگام ارائــه پیــش بیـ نـی عملیــات فداییــان اســام‪ ،‬تحــت تأثـ یـر تجربــه عملیــات تروریسـ تـی ایــن گــروه در روز قبــل از انتخابــات‬
‫مجلــس موسســان بــوده انــد‪.‬‬

‫آقــای صبوحــی مــی افزایــد اگــر چــه اطالعــات قطعــی در مــورد علــت تغیـ یـر تصمیــم فداییــان اســام در دســت نیســت‪ ،‬امــا بــه‬
‫نظــر مــی رســد رهـ بـران ایــن گــروه‪ ،‬بــا هــدف کمــک کــردن بــه ائتــاف جمهــوری اســامی عملیــات را متوقــف کــرده بودنــد کــه امیــد‬
‫داشــت بــا اســتفاده از ســاز و کار هــای ســیایس‪ ،‬جلــوی رأی آوردن قانــون اســایس را در رفرانــدوم بگـ یـرد‪ .‬وزیــر اطالعــات مــی گویــد‬
‫«ن�وهـ یـا� کــه نمــک خــورده نظــام جمهــوری اســامی هســتند»‬ ‫لحــن تنــد اطالعیــه فداییــان اســام بعــد از رفرانــدوم در مــورد ی‬
‫ت‬
‫و «بــا ســاده لوحــی تــن بــه رفرانــدوم تقلـ بـی داده انــد»‪ ،‬آشــکارا حکایــت از نارضایــی ایــن گــروه از نتیجــه اعتمــاد خــود بــه ائتــاف‬
‫جمهــوری اســامی دارد‪ .‬ظاهــرا فداییــان اســام‪ ،‬معتقــد شــده انــد کــه سیاســیون طرفــدار جمهــوری اســامی‪ ،‬در مقابلــه بــا‬
‫بگ�نــد‪.‬‬
‫حکومــت ســکوالر کار یا� ندارنــد و در نتیجــه‪ ،‬فعــاالن مســلح بایــد بــه شــیوه خودشــان ابتــکار عمــل را بــه دســت ی‬

‫از وزیــر مــی پرســم فرضیــه توقــف موقــت عملیــات فداییــان اســام بـرای کمــک بــه ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬در صــورت اثبــات‬
‫بــه معـ نـی وجــود ارتبــاط میــان ایــن دو گــروه نیســت؟ آقــای صبوحــی پاســخ مــی دهــد ایــن احتمــایل اســت کــه وزارت اطالعــات هــم‬
‫دارد روی آن کار مــی کنــد‪.‬‬

‫بالفاصلــه بعــد از جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬پیــام رئیــس جمهــور منتـ شـر مــی شــود کــه در آن‪ ،‬خـ بـر تصمیــم خــود بــه کنــاره گـ یـری‬
‫بـرای فراهــم شــدن زمینــه انتخابــات زودهنــگام ریاســت جمهــوری را اعــام مــی کنــد‪ .‬اســتدالل آقــای امیـ نـی ایــن اســت کــه او در‬
‫زمــان جمهــوری اســامی و بــر مبنــای قانــون اســایس قدیمــی ایـران بــه ریاســت جمهــوری رســیده و حــاال کــه قانــون اســایس عــوض‬
‫ـر از شــبهه قانـ ن‬
‫ـو�»‪ ،‬داوطبانــه از ســمت خــود کنــاره گـ یـری کنــد تــا انتخابــات مجــدد برگ ـزار‬ ‫شــده‪ ،‬ترجیــح مــی دهــد «ب ـرای پرهـ ی ز‬
‫ـ� حــال تاکیــد مــی کنــد کــه تــا زمــان روی ش�وع بــه کار دولــت جدیــد‪ ،‬بــه انجــام وظایــف خــود بــه هنــوان رئیــس‬ ‫شــود‪ .‬او در عـ ی ن‬
‫جمهــور ادامــه خواهــد داد‪.‬‬

‫پــس از بیانــه رئیــس جمهــور‪ ،‬اطالعیــه وزارت کشــور هــم منتـ شـر مــی شــود کــه در آن‪ ،‬تاریــخ برگ ـزاری دو انتخابــات مجلــس و‬
‫ریاســت جمهــوری اعــام شــده اســت‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲۷‬تیر ‪ ۱۸ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫بیانیــه دیشــب آقــای امیـ نـی کــه در آن از تصمیــم خــود بــه کنــاره گـ یـری بـرای زمینــه ســازی انتخابــات زودهنــگام ریاســت جمهــوری‬
‫ـ� الملــی بســیار گسـ تـرده ای داشــته اســت‪.‬‬ ‫خـ بـر داده‪ ،‬بازتــاب بـ ی ن‬

‫بیشـ تـر واکنــش هــا تــوام بــا ابـراز تعجــب بــوده و البتــه‪ ،‬خیــی هــا هــم در داخــل و خــارج از کشــور از تصمیــم رئیــس جمهــور‬
‫تمجیــد کــرده انــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬تعــدادی از فعــاالن جریــان هــای ســیایس رقیــب‪ ،‬ایــن طــور اظهارنظــر کــرده انــد کــه آقــای امیـ نـی‬
‫«زیــر فشــار» تــن بــه کنــاره گـ یـری زود هنــگام داده اســت‪ .‬احیانـاً تعــدادی مقالــه کــه خودشــان و همفکرانشــان در طــول ایــن مــاه‬

‫‪186‬‬
‫هــا در مــورد �ض ورت کنــاره گـ یـری رئیــس جمهــور نوشــته انــد را بــه «فشــاری» تعبـ یـر کــرده انــد کــه باعــث تصمیــم رئیــس جمهــور‬
‫شــده اســت! در حــایل کــه آقــای امیـ نـی قبــل از اینکــه رقبایــش بــه رصافــت موضــوع بیفتنــد و در واقــع از ابتــدای فروردیــن مصمــم‬
‫شــده بــود کــه بعــد از تصویــب قانــون اســایس جدیــد کنــاره گـ یـری کنــد تــا زمینــه ب ـرای انتخابــات زود هنــگام ریاســت جمهــوری‬
‫فراهــم شــود‪ .‬از همــان هــم وقــت کــه ایــن تصمیــم را در کابینــه اعــام کــرد‪ ،‬بــا مخالفــت شــدید بســیاری از اعضــای هیــأت دولــت‬
‫مواجــه بــود کــه مــی گفتنــد اگــر حـ تـی یــک درصــد آقــای امیـ نـی در انتخابــات بعــدی رأی نیــاورد‪ ،‬تبعــات سـ ن‬
‫ـنگی� در انتظــار کشــور‬
‫خواهــد بــود‪.‬‬

‫امــروز برخــی از چهــره هــای ســیایس ســکوالر – اعــم از موافــق یــا منتقــد دولــت – هــم‪ ،‬دقیقـاً از همـ ی ن‬
‫ـ� زاویــه از تصمیــم رئیــس‬
‫جمهــور اب ـراز نگ ـر نا� کــرده انــد‪ .‬نگ ـر نا� شــان از ایــن بابــت اســت کــه اگــر بــه هــر دلیــل‪ ،‬رئیــس جمهــوری کــه گــذار بــه حکومــت‬
‫ســکوالر را ممکــن کــرده بــر رس قــدرت نمانــد‪ ،‬تثبیــت ایــن حکومــت در ایـران مشــکل تــر شــود‪.‬‬

‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬مــی تــوان انتظــار داشــت کــه اعــام تصمیــم آقــای امیـ نـی‪ ،‬خیــی از چهــره هــای ســیایس را بــه طمــع ریاســت‬
‫ـت� روز ثبــت نــام کاندیداهــا‪ ،‬فضــای رقابــت انتخابـ ت‬
‫ـا� را داغ تــر از پیــش بیـ نـی هــای اولیــه کنــد‪.‬‬ ‫ـ� نخسـ ی ن‬
‫جمهــوری بینــدازد و از همـ ی ن‬

‫از حــوزه هــای ثبــت نــام کاندیداهــای انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری خـ بـر مــی رســد کــه اف ـراد بســیار زیــادی در همــان‬
‫ســاعات اول ثبــت نــام کــرده انــد کــه طبیعتـاً عمــده شــان مایــل بــه کاندیداتــوری در انتخابــات مجلــس هســتند‪ .‬البتــه مــی شــود‬
‫ـنگ� ن‬
‫وز� کــه قصــد ثبــت نــام بـرای مجلــس را داشــته انــد‪ ،‬بــا توجــه بــه اعــام کنــاره گـ یـری‬ ‫حــدس زد بعـ ضـی از چهــره هــای سـ ی ن‬
‫آقــای امیـ نـی بــه وسوســه کاندیداشــدن ب ـرای ریاســت جمهــوری افتــاده باشــند‪.‬‬

‫خ�گـزاری هــا بــه هــم ریزنــد‪ .‬در بــزرگ تریــن حــوزه‬ ‫تــا عــر وضعیــت ثبــت نــام بــه طــور عــادی پیــش مــی رود ‪ ...‬کــه ناگهــان ب‬
‫ثبــت نــام کاندیداهــا در ســنندج‪ ،‬یــک نفــر خــودش را منفجــر کــرده‪ .‬حداقــل ‪ ۱۲‬نفــر را درجــا کشــته و ‪ ۱۷‬نفــر را زخمــی کــرده کــه‬
‫حــال عــده ای از آنهــا وخیــم اســت‪ .‬حــدود نصــف کشــته شــده هــا ین�وهــای اداری وزارت کشــور و پلیــس و بقیــه‪ ،‬گروهــی از‬
‫فعــاالن ســیایس – اجتماعــی کردســتان بــوده انــد کــه دســتجمعی‪ ،‬ب ـرای ثبــت نــام در محــل حــوزه حضــور داشــته انــد‪.‬‬

‫حــدود نیــم ســاعت بعــد از انفجــار ســنندج‪ ،‬پلیــس از خنـ ثـی شــدن حملــه انتحــاری در یــی از حــوزه هــای ثبــت نــام تهـران خـ بـر‬
‫مــی دهــد‪ .‬مهاجــم‪ ،‬بالفاصلــه بعــد از شناسـ یـا� شــدن بــا خــوردن کپســول ســمی کــه در دهانــش بــوده خودکـ شـی کــرده اســت‪.‬‬
‫محــی کــه تروریســت قصــد منفجــر کردنــش را داشــته‪ ،‬از حــوزه ســنندج شــلوغ تــر بــوده و اگــر منفجــر مــی شــده‪ ،‬تلفــات بیشـ تـری‬
‫ایجــاد مــی کــرده اســت‪.‬‬

‫بــه فاصلــه کوتاهــی فداییــان اســام بیانیــه مــی دهــد و مســئولیت حملــه ســنندج را بــه عهــده مــی گـ یـرد‪ .‬ماننــد ماج ـرای حملــه‬
‫ت‬
‫کوچک�یــن اشــاره ای بــه عملیــات ناموفــق تهـران نکــرده انــد‪.‬‬ ‫نــاکام بــه مراســم ترحیــم خانــم خـز یا�‪ ،‬ایــن بــار هــم در بیانیــه شــان‬
‫ـا� ایــن اســت کــه اگــر نـ یـر یو� در انجــام عملیــات شکســت بخــورد‪ ،‬فداییــان اســام‬ ‫انــگار ق ـرار نانوشــته شــان بــا ین�وهــای عملیـ ت‬
‫اســم او را هــم نخواهــد بــرد‪.‬‬

‫بــا توجــه بــه اینکــه بــر خــاف گذشــته‪ ،‬نامزدهــای انتخابــات نبایــد «تأییــد صالحیــت» شــوند و تکلیــف آنهــا در همــان موقــع نــام‬
‫نویــی ب ـرای انتخابــات مشــخص مــی شــود‪ ،‬تعــداد حــوزه هــای ثبــت نــام از کاندیداهــا بــه مراتــب بیشـ تـر از زمــان جمهــوری‬
‫اســامی و در ســطح شــهرها پراکنــده اســت‪ .‬ایــن موضــوع‪ ،‬تراکــم اف ـراد حــا�ض در هــر حــوزه را کاهــش مــی دهــد و در صــورت‬
‫وقــوع فاجعــه‪ ،‬تعــداد تلفــات را کاهــش مــی دهــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــه علــت تعــداد زیــاد حــوزه هــای ثبــت نــام‪ ،‬محافظــت از آنهــا‬
‫بــار زیــادی را بــر روی ین�وهــای امنیـ تـی تحمیــل مــی کنــد‪.‬‬

‫اینکــه فداییــان اســام در نخسـ ی ن‬

‫ـت� روز نــام نویــی بـرای انتخابــات‪ ،‬بــه دو حــوزه ثبــت نــام حملــه کــرده انــد‪ ،‬پیــام کامـا ً واضحــی‬
‫دارد‪ .‬همــان طــور کــه از بیانیــه روز شــنبه شــان بــر مــی آمــد‪ ،‬قاعدتــا مصمــم هســتند بیــش از ایــن منتظــر نتیجــه دادن فعالیــت‬
‫ـا� سیاســتمداران همســو نماننــد و خودشــان بـرای مختــل کــردن انتخابــات دســت بــه کار شــوند‪.‬‬ ‫هــای انتخابـ ت‬

‫‪187‬‬
 ‫سه شنبه ‪ ۲۸‬تیر‪ ۱۹ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫حمله انتحاری دیروز‪ ،‬دوباره امنیت را به موضوع اصیل کشور تبدیل کرده‪.‬‬

‫محقــق نشــدن پیــش بیـ نـی موکــد وزارت اطالعــات در مــورد انجــام عملیــات فداییــان اســام در آســتانه همــه پــریس‪ ،‬طبیعتـاً همــه را‬
‫ـ� پیــش‬‫خوشــحال کــرد‪ .‬امــا درســت در نیامــدن آن‪ ،‬یــک جنبــه منفــی هــم داشــت و آن اینکــه مــا قبــل از انتخابــات‪ ،‬بــر مبنــای همـ ی ن‬
‫بیـ نـی بــه طــور غـ یـر عــادی تمــام ین�وهــای انتظامــی و امنیـ تـی و از آن مهــم تــر بخـ شـی از ین�وهــای ارتــش را بســیج کــرده بودیــم‪.‬‬
‫امــا حــاال کــه فداییــان اســام حمالتــش را بــه جــای قبــل از همــه پــریس‪ ،‬بعــد از رفرانــدوم انجــام مــی دهــد‪ ،‬بســیج کــردن مجــدد‬
‫همــه آن ین�وهــا بـرای جلوگـ یـری از حمــات‪ ،‬بســیار دشــوار خواهــد بــود‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور امــروز صبــح دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی را بـرای یــک جلســه اضطـراری احضــار کــرده اســت و قـرار شــده مــن‬
‫هــم در جلســه حــا�ض باشــم‪.‬‬

‫آقــای مرنــدی قبــل از ظهــر مــی آیــد‪ .‬رئیــس جمهــور بــا ابـراز نگـر نا� از وضعیــت امنیـ تـی کشــور در هفتــه هــای منتهــی بــه انتخابــات‪،‬‬
‫از او مــی خواهــد کــه بازگشــت مجــدد ین�وهــای کمــی ارتــش بــه خیابــان هــا بـرای کمــک بــه حفــظ امنیــت را پ� گـ یـری کنــد‪ .‬آقــای‬
‫امیـ نـی ادامــه مــی دهــد کــه بــا توجــه بــه برگ ـزاری یــک هفتــه در میــان جلســات شــورای امنیــت مــی‪ ،‬مــی ترســد ‪ ۶‬روز دیگــر کــه‬
‫جلســه بعــدی شــورا تشــکیل مــی شــود دیــر شــده باشــد و بــه آقــای مرنــدی توصیــه مــی کنــد کــه بــا تمــاس تلفـ نـی بــا اعضــای شــورای‬
‫عــایل امنیــت مــی‪ ،‬نظــر آنهــا را در مــورد ورود ارتــش خیابــان هــا بگــرد‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬جلســات اضطـراری خیــی از‬
‫شــوراهای حکومـ تـی بــه صــورت تلفـ نـی برگـزاری مــی شــد و ایــن موضــوع مــورد انتقــاد ماهــا بــود‪ ،‬ویل ظاهـراً خودمــان هــم چــاره ای‬
‫ـ� کار را انجــام دهیــم‪.‬‬‫نداریــم کــه بعـ ضـی وقــت هــا همـ ی ن‬

‫یاشــار مرنــدی بــه طــور غـ یـر منتظــره از رئیــس جمهــور مــی پرســد ناراحــت نمــی شــود اگــر انتقــادی را مطــرح کنــد؟ بعــد از جــواب‬
‫منفــی آقــای امیـ نـی‪ ،‬مــی گویــد‪« :‬شــما شــخص اول مملکــت و فرمانــده کل ین�وهــای مســلح هســتید‪ .‬اگــر تشــخیص مــی دهیــد‬
‫ـ� از اعضــای شــورای عــایل امنیــت مــی چــه معـ نـی دارد؟» پیــش از ایــن هــم‪،‬‬ ‫ارتــش بایــد بــه خیابــان هــا برگــردد‪ ،‬دیگــر نظــر خواسـ ت ن‬
‫ـ� هــای پ� در پ� آقــای امیـ نـی‬
‫خانــم حافظــی معــاول اول رئیــس جمهــور بــر رس موضوعــی دیگــر‪ ،‬انتقــاد مشــابهی را بــه نظرخواسـ ت ن‬
‫از همکارانــش مطــرح کــرده بــود‪.‬‬

‫ـران و نحــوه ایــن حضــور‪ ،‬بــر‬ ‫رئیــس جمهــور مــی گویــد کــه حضــور ارتــش در خیابــان را مفیــد مــی دانــد ویل مایــل اســت «مـ ی ز‬
‫ـ� شــود‪ ».‬آقــای مرنــدی کوتــاه نمــی آیــد‪« :‬اگــر فرمانــده ارتــش بگویــد بــا حضــور مجــدد‬ ‫مبنــای نظــر کارشــنایس اعضــای شــورا تعیـ ی ن‬
‫ین�وهایــش در خیابــان هــا مخالــف اســت‪ ،‬آن وقــت بایــد چــه کار کنیــم؟» رئیــس مــی گویــد‪« :‬مــن ارصار دارم کــه ین�وهــای ارتـ شـی‬
‫ـران حضــور ین�وهایــش در خیابــان هــا توجــه کــرد‪ ».‬دبـ یـر شــورای‬ ‫بــه پلیــس کمــک کننــد‪ ،‬امــا حتمـاً بایــد بــه نظــر ارتــش در مــورد مـ ی ز‬
‫عــایل امنیــت مــی بحــث را ادامــه نمــی دهــد ویل معلــوم اســت کــه متقاعــد نشــده‪ .‬مــی گویــد بــا همــه اعضــای شــورا تمــاس خواهــد‬
‫گرفــت تــا «دســتور رئیــس جمهــور را بــه آنهــا ابــاغ کنــد»‪.‬‬

‫بعــد از جلســه‪ ،‬یاشــار مرنــدی را تــا تــوی محوطــه ریاســت جمهــور همراهــی مــی کنــم‪ .‬مــی گویــد «رئیــس جمهــور را بیــش از هــر‬
‫سیاســتمدار دیگــری قبــول دارد» ویل «اینکــه او «تجربــه حکومتــداری نــدارد بعـ ضـی وقــت هــا کار را مشــکل مــی کنــد»‪ .‬ادامــه مــی‬
‫دهــد‪« :‬دور نا� کــه آقــای امیـ نـی فعــال ســیایس بــوده گذشــته و االن ایشــان فرمانــده کل قــوا هســتند‪ .‬بایــد در مواقــع بح ـر نا� بــه‬
‫رصاحــت دســتور بدهنــد و نیــازی نیســت کــه ایــن قــدر نگـران نظــر بقیــه باشــند‪ ».‬بــا حرفــش موافقــم ویل بــا توجــه بــه اینکــه آقــای‬
‫ـ� لحـ نـی در مــورد آقــای امیـ نـی‬‫مرنــدی خــودش در زمــان جمهــوری اســامی ســابقه حکومـ تـی داشــته بــه آدم بــر مــی خــورد کــه بــا چنـ ی ن‬
‫صحبــت مــی کنــد‪ .‬مــی گویــم‪« :‬نگـران بناشــید‪ ،‬انشــاهللا ایشــان هــم ماننــد بقیــه تجربــه حکومـ تـی پیــدا مــی کننــد‪ ».‬آقــای مرنــدی‬
‫ـ� امــروز بــه اطــاع‬ ‫ـ� اینکــه نتیجــه پ� گـ یـری هایــش در مــورد اســتقرار ین�وهــای ارتــش را «همـ ی ن‬ ‫از کنایــه ام جــا مــی خــورد و بــا گفـ ت ن‬
‫رئیــس جمهــور خواهــد رســاند» مــی رود‪.‬‬

‫‪188‬‬
‫ـ� دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬بــا رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرم و مــی پرســم بـرای چنــد دقیقــه دیگــر صحبــت‬ ‫بعــد از رفـ ت ن‬
‫وقــت دارد؟ مــی گویــد االن درگـ یـر اســت ویل اگــر بخواهــم مــی توانیــم ناهــار را بــا هــم بخوریــم‪ .‬موقــع نهــار بــه اتــاق آقــای‬
‫امیـ نـی مــی روم و مــی پرســم ایــا قصــد نــدارد زودتــر ب ـرای انتخابــات ریاســت جمهــوری ثبــت نــام کنــد؟ توضیــح مــی دهــم کــه‬
‫اعــام کنــاره گـ یـری از ســمت ریاســت جمهــوری و برگـزاری انتخابــات پیــش از موعــد‪ ،‬نوعــی احســاس عــدم اطمینــان بــه آینــده را‬
‫ـا� در افــکار‬‫ـ� ش�ایطــی احتمــاال ً ثبــت نــام هرچــه رسیــع تــر رئیــس جمهــور‪ ،‬در کاهــش حــس � ثبـ ت‬
‫در جامعــه ایجــاد کــرده و در چنـ ی ن‬
‫ب‬
‫عمومــی مفیــد خواهــد بــود‪.‬‬

‫ـو� انجــام شــود‪ ،‬بایــد اســتعفای او در جلســه بعــدی هیــأت دولــت مطــرح و‬ ‫ـر قانـ ن‬
‫آقــای امیـ نـی مــی گویــد ب ـرای آنکــه همــه چـ ی ز‬
‫پذیرفتــه شــود و بعــد از آن «بـرای تصمیــم گـ یـری راجــع بــه کاندیــدا شــدن وقــت هســت»‪ .‬مــی گویــم‪« :‬جلســه بعــدی هیــأت دولت‬
‫تنهــا ســه روز قبــل از پایــان مهلــت ثبــت نــام کاندیداهــای ریاســت جمهــوری اســت‪ .‬کاهــش مــی شــد زودتــر ثبــت نــام کنیــد و‬
‫جامعــه را از نگـر نا� بـ یـرون بیاوریــد‪ ».‬مــی گویــد متوجــه مالحظــه مــن هســت ویل فکــر مــی کنــد تــا بــه طــور رســمی در یــک جلســه‬
‫عــادی هیــأت دولــت اســتعفا ندهــد‪« ،‬فکــر کــردن بــه کاندیداتــوری مجــدد بالموضــوع خواهــد بــود»‪.‬‬

‫اشــاره هــای آقــای امیـ نـی بــه «فکــر کــردن» راجــع کاندیداتــوری در انتخابــات ریاســت جمهــوری حسـ بـا� آدم را نگـران مــی کنــد‪ .‬مــن‬
‫نمــی فهمــم چـرا بایــد بـرای نامــزد شــدن در انتخابــات تردیــد داشــته باشــد‪ .‬اگــر بــه هــر علــت در انتخابــات نامــزد نشــود‪ ،‬واقعـاً‬
‫بـرای کشــور فاجعــه خواهــد بــود‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۲۹‬تیر ‪ ۲۰ /۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫صبــح آقــای مرنــدی دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی تمــاس مــی گـ یـرد‪ .‬خـ بـر مــی دهــد کــه بــا تمــام اعضــای شــورا صحبــت کــرده و‬
‫موافقتشــان را بـرای اســتقرار مجــدد ین�وهــای کمــی ارتــش در خیابــان هــا گرفتــه اســت‪.‬‬

‫مــی گویــد مــی خواســته دیشــب گفتگــو بــا اعضــای شــورا را نهـ یـا� کنــد‪ ،‬امــا همــان طــور کــه قابــل انتظــار بــوده‪ ،‬فرمانــده ارتــش و‬
‫رئیــس ســتاد کل ین�وهــای مســلح تردیــد هــای جــدی داشــته انــد‪ .‬ظاهـرا گفتگــو بــا آنهــا در چنــد نوبــت انجــام شــده کــه آخرینــش‬
‫همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز صبــح بــوده اســت‪.‬‬

‫نگ ـر نا� مشــابه فرمانــده ارتــش و رئیــس ســتاد کل از ایــن زاویــه بــوده کــه قبــل از رفرانــدوم‪ ،‬ین�وهــای کمــی ارتــش تنهــا ب ـرای دو‬
‫هفتــه بــه حفــظ امنیــت در شــهرها کمــک کــرده انــد ویل االن‪ ،‬صحبــت از ورود آنهــا بــه شــهرها از یــک مــاه مانــده تــا روز انتخابــات‬
‫اســت‪ .‬آقــای مرنــدی مــی گویــد هــر دو فرمانــده هشــدار داده انــد کــه بــا توجــه بــه تصفیــه هــای گسـ تـرده انجــام شــده در ارتــش‬
‫و انحــال کیل ســپاه پاســداران‪ ،‬تعــداد ین�وهــای در اختیــار ب ـرای دفــاع از مرزهــا در صــورت وقــوع اتفاقــات احتمــایل بســیار کــم‬
‫ـ� ش�ایطــی بخـ شـی از ین�وهــای موجــود ارتــش هــم بــه داخــل شــهرها فرســتاده‬ ‫اســت‪ .‬طبیعتــا فرماندهــان نگراننــد کــه اگــر در چنـ ی ن‬
‫شــوند‪ ،‬یــک تهاجــم غـ یـر منتظــره از طــرف ســازمان هــای تروریسـ تـی بــرون مــرزی یــا حـ تـی کشــورهای دیگــر‪ ،‬بــه فاجعــه بینجامــد‪.‬‬

‫آقــای مرنــدی مــی گویــد نهایتـاً بــا فرماندهــان بــه ایــن توافــق رســیده کــه از فــردا‪ ،‬نیمــی از ین�وهــای ارتـ شـی کــه قبــل از همــه پــریس‬
‫بــه حفــظ امنیــت کمــک مــی کردنــد دوبــاره در ســطح شــهرها مســتقر شــوند‪ ،‬امــا تصمیــم گـ یـری دراز مــدت تــر در مــورد نحــوه‬
‫کمــک همــکاری ارتــش بــا پلیــس تــا روز انتخابــات‪ ،‬در جلســه هفتــه بعــد شــورای عــایل امنیــت مــی صــورت بگـ یـرد‪ .‬خوشــبختانه بــا‬
‫توجــه بــه تجربــه ای کــه ایــن ن�وهــا از دوران قبــل از همــه پــریس بــه دســت آورده انــد‪ ،‬احتیــاج بــه آمــوزش اضـ ف‬
‫ـا� ندارنــد و مــی‬ ‫ی‬
‫تواننــد رسیــع کارشــان را ش�وع کننــد‪.‬‬

‫نتیجه را به رئیس جمهور اطالع می دهم‪ ،‬کامال را�ض است‪.‬‬

‫‪189‬‬
‫عــر وزیــر کشــور روســیه و فرمانــده کل پلیــس ایــن کشــور کــه بـرای دیــداری رســمی بــه تهـران آمــده انــد بــه حضــور رئیــس جمهــور‬
‫مــی رســند‪ .‬آقــای ژوکــف وزیــر کشــور روســیه‪ ،‬دعــوت رســمی رئیــس جمهــور کشــورش از آقــای امیـ نـی ب ـرای ســفر بــه مســکو را‬
‫ابــاغ مــی کنــد‪ .‬رئیــس جمهــور بــا تشــکر مــی گویــد قصــد نــدارد تــا زمـ ن‬
‫ـا� کــه فرآینــد تثبیــت دولــت جدیــد کامـا ً سـ پـری نشــده‪ ،‬بــه‬
‫کشــورهای دیگــر ســفر کنــد و ادامــه مــی دهــد کــه در نامــه ای رســمی‪ ،‬شــخصاً بــه آقــای برزوفســی رئیــس جمهــور روســیه پاســخ‬
‫خواهــد داد‪.‬‬

‫ـا� مهــم اســت ویل شــاید بتــوان از هــم اکنــون بـرای زمـ ن‬
‫ـا� بعــد از‬ ‫آقــای ژوکــف مــی گویــد مــی فهمــد کــه ایـران در آســتانه انتخابـ ت‬
‫انتخابــات توافــق کــرد کــه از نظــر رئیــس جمهــور مناســب باشــد‪ .‬آقــای امیـ نـی جــواب مــی دهــد کــه در ش�ایــط حــا�ض حـ تـی بــه طــور‬
‫تقریـ بـی هــم نمــی دانــد کــه چــه زمــان امــکان مســافرت را خواهــد داشــت ویل از وزیــر امــور خارجــه خواهــد خواســت تــا هــر زمــان‬
‫کــه ش�ایــط مســاعد بــود‪ ،‬بــه دولــت روســیه اطــاع بدهنــد‪.‬‬

‫ـ� بــار اســت کــه دعــوت بـرای ســفر بــه کشــورهای دیگــر را رد مــی‬ ‫ـ� مهمانــان‪ ،‬بــه رئیــس جمهــور مــی گویــم ایــن چندمـ ی ن‬ ‫بعــد از رفـ ت ن‬
‫کنــد و یــادآوری مــی کنــم کــه بــا ایــن کار‪ ،‬بــه طــور غـ یـر مســتقیم جلــوی ســفر متقابــل رسان کشــورهای دیگــر بــه ای ـران را هــم‬
‫مــی گـ یـرد‪ .‬بــه نظــر مــی رســد آقــای امیـ نـی مایــل بــه گفتگــو در ایــن زمینــه نیســت‪ .‬بــه گفـ ت ن‬
‫ـ� ایــن جــواب بســنده مــی کنــد کــه «اگــر‬
‫رئیــس جمهــور مانــدم‪ ،‬ســفر خــارج هــم مــی روم!»‬

‫هــر روز کــه مــی گــذرد نگرانیــم از آخــر و عاقبــت انتخابــات ریاســت جمهــور بیشـ تـر مــی شــود‪ .‬تردیــدی نیســت کــه آقــای امیـ نـی‪،‬‬
‫اصـا ً ریاســت جمهــوری مجــدد خــود را قطعــی فــرض نمــی کنــد‪ .‬مــی ترســم دلیلــش ایــن باشــد کــه هنــوز حـ تـی تصمیــم جــدی‬
‫بـرای کاندیــدا شــدن نگرفتــه اســت‪.‬‬

‫ـرل هســتم کــه خـ بـر یــک انفجــار انتحــاری جدیــد منتـ شـر مــی شــود‪ .‬لعنـ تـی‬
‫ســاعت یــک ربــع بــه ‪ ۸‬شــب‪ ،‬در راه رســیدن بــه مـ ن ز‬
‫هــا ایــن بــار یــک حــوزه ثبــت نــام از کاندیداهــای انتخابــات را در قزویــن منفجــر کــرده انــد‪ .‬انفجــار در حــد حملــه ســنندج قــدرت‬
‫داشــته ویل چــون یــک ربــع مانــده بــه پایــان ســاعت کار حــوزه بــوده‪ ،‬افـراد بــه نســبت کمــی در محــل حــا�ض بــوده انــد و تلفــات‬
‫کمـ تـر بــوده اســت‪.‬‬

‫رسجمع ‪ ۷‬نفر کشته شده اند که ‪ ۳‬تایشان از کارمندان استانداری‪ ۲ ،‬نفر پلیس و تنها ‪ ۲‬نفر از ثبت نام کنندگان بوده اند‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۳۰‬تیر ‪ ۲۱ /‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز وزرای کشــور ای ـران و روســیه جلســه دارنــد‪ .‬موضــوع جلســه‪ ،‬بــرریس پیشــنهاد روس هــا ب ـرای کمــک بــه ای ـران در زمینــه‬
‫ـا� اســت‬‫ـر حضــور دارنــد‪ .‬از جملــه جلسـ ت‬‫مقابلــه بــا عملیــات انتحــاری اســت و در آن غـ یـر از وزرا‪ ،‬فرماندهــان پلیــس دو کشــور نـ ی ز‬
‫کــه رئیــس جمهــور خواســته شــخصا در آن حــا�ض باشــم‪.‬‬

‫دولــت روســیه‪ ،‬دارای تجربیــات نســبتاً موفقــی در مقابلــه بــا گــروه هــای جهــادی بــوده اســت‪ .‬در زمــان فعالیــت گــروه داعــش در‬
‫ـا�‬‫ـیا� روســیه تشــکیل مــی دادنــد کــه بعــد از متـ ش‬ ‫ض‬
‫خاورمیانــه‪ ،‬بخــش مهمــی از اعضــای آن را اتبــاع بعــی از جمهــوری هــای آسـ ی‬
‫شــدن ایــن گــروه‪ ،‬بخـ شـی از آنهــا بــه روســیه برگشــتند‪ .‬بســیاری از جهــادی هـ یـا� کــه بــه روســیه رســیدند‪ ،‬در بــدو ورود توســط‬
‫مامــوران امنیـ تـی روســیه بازداشــت شــدند امــا عــده ای هــم در جمهــوری هــای مختلــف و بــه ویــژه چچــن پراکنــده شــدند و بــا توجــه‬
‫ـوال� در زمینــه ســازماندهی و اج ـرای عملیــات تروریسـ تـی بــه دســت آورده بودنــد‪ ،‬مشــکالت‬ ‫ـا� کــه طــی ســال هــای طـ ن‬
‫بــه تجربیـ ت‬
‫امنیـ تـی فـر ن‬
‫اوا� را ایجــاد کردنــد‪ .‬بــا وجــود همــه اینهــا‪ ،‬دولــت روســیه توانســت کــه طــی یــی ‪-‬دو دهــه‪ ،‬تقریبـاً تمــام هســته هــای‬
‫ـا� کنــد‪.‬‬‫انتحــاری ایجــاد شــده از ســوی اعضــای ســابق داعــش یــا القاعــده را متـ ش‬

‫‪190‬‬
‫البتــه روش هــای مــورد اســتفاده ین�وهــای امنیـ تـی روســیه در مقابلــه بــا ایــن هســته هــا‪ ،‬تــوام بــا خشــونت زیــاد بــود و از جملــه‬
‫شــامل برخــورد بــا اعضــای خانــواده هــای تروریســت هــا یــا حــذف اف ـراد مظنــون بــه دســت «جوخــه هــای مــرگ» مــی شــد کــه‬
‫ـران‬‫واکنــش هــای نهادهــای حقــوق بـ شـری را بــه دنبــال داشــت‪ .‬امــا بــه طــور کیل بــه نظــر مــی رســد کــه روس هــا گذشــته از مـ ی ز‬
‫ـ� از اقدامــات خــود ب ـرای مهــار تروریســت هــا موفــق بودنــد‪.‬‬ ‫م�وعیــت روش هـ یـا� کــه بــه کار گرفتنــد‪ ،‬در نتیجــه گرفـ ت ن‬
‫ش‬

‫در آغــاز جلســه هیــأت هــای ای ـر نا� و روس‪ ،‬آقــای ژوکــف وزیــر کشــور روســیه بــا اشــاره بــه تجربیــات عمــی مســکو در مقابلــه بــا‬
‫حمــات انتحــاری مــی گویــد کــه روســیه بــه خاطــر نزدیــی نسـ بـی مرزهــای دو کشــور‪ ،‬بیشـ تـر از کشــورهای دیگــری کــه مایــل بــه کمــک‬
‫ـره کمــک دارد»‪ .‬وزیــر کشــور روســیه در بخـ شـی از صحبــت هایــش‪ ،‬بــدون رودربایسـ تـی ایــن‬ ‫بــه ایـران در ایــن زمینــه هســتند «انگـ ی ز‬
‫بحــث را پیــش مــی کشــد کــه بـرای رسکــوب تروریســم‪ ،‬بایــد «دســت ین�وهــای امنیـ تـی را بــاز گذاشــت» و اینکــه ین�وهــا «دائمـاً بــه‬
‫خاطــر شــیوه رفتارشــان تحــت فشــار دادگاه هــا و سیاســتمداران باشــند» جــواب نخواهــد داد‪ .‬معنــای واضــح حرفــش ایــن اســت کــه‬
‫مقابلــه موثــر بــا تروریســم بــا رعایــت حقــوق بـ شـر ســازگار نیســت‪.‬‬
‫گ‬
‫آقــای معصومــی از اعــام آمــاد� همتــای روس خــود بـرای همــکاری تشــکر مــی کنــد ویل مــی گویــد ماهیــت تروریســمی کــه ایـران بــا‬
‫آن رو بــه روســت‪ ،‬بــا تجربــه روســیه متفــاوت اســت‪ .‬وزیــر کشــور تاکیــد مــی کنــد کــه تروریســت هــای ایـر نا�‪ ،‬ماننــد جهــادی هــای‬
‫فعــال در روســیه‪ ،‬اعضــای یــک گــروه قومــی خــاص نیســتند کــه در منطقــه جغرافیــای خــایص از کشــور ســاکن باشــند‪ ،‬بلکــه بخـ شـی‬
‫از حامیــان رژیــم ســابق هســتند کــه در رستــارس کشــور پراکنــده انــد‪ .‬آقــای معصومــی تأکیــد مــی کنــد کــه گذشــته از «اعتقــاد‬
‫زدا�»‬‫«م�وعیــت ی‬ ‫اصــویل ایـران بــه رعایــت حقــوق بـ شـر»‪ ،‬فکــر مــی کنــد بـرای ریشــه کــردن تروریســت هــا از کشــور بایــد از آنهــا ش‬
‫زدا� از ین�وهــای دولـ تـی‬
‫م�وعیــت ی‬ ‫کــرد‪ ،‬در حــایل کــه عــدم رعایــت قانــون یــا اعمــال خشــونت در برخــورد بــا تروریســت هــا‪ ،‬باعــث ش‬
‫مــی شــود‪.‬‬

‫وزیــر کشــور روســیه مــی گویــد خیــی از کشــورهای اروپـ یـا� در مواجهــه بــا تروریســت هــای انتحــاری‪ ،‬بــا اســتدالل هـ یـا� مشــابه‬
‫شــدت عمــل الزم را بــه خــرج ندادنــد و تنهــا نتیجــه آن‪ ،‬گسـ تـرش مــوج تروریســم در اروپــا بــود‪ .‬یــادآوری مــی کنــم کــه در کنــار آن‬
‫تجربیــات‪ ،‬تجربــه کشــورهای خاورمیانــه هــم وجــود دارد کــه رسکــوب هــای ب� رحمانــه بــه بهانــه مقابلــه بــا تروریســم‪ ،‬در عمــل بــه‬
‫ـ� حــال تاکیــد مــی کنــم کــه ایــن مالحظــات بــه معـ نـی‬ ‫عضوگـ یـری بیشـ تـر گــروه هــای افراطــی و تشــدید بحـران کمــک کــرد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫نفــی اســتفاده از تجربیــات روســیه در مقابلــه بــا تروریســم نیســت و رئیــس جمهــور از همــکاری دو کشــور در ایــن زمینــه حمایــت‬
‫مــی کنــد‪ .‬قـرار مــی شــود کــه کلیــات یــک قـرار داد دوجانبــه بــا موضــوع کمــک روســیه بــه ین�وهــای امنیـ تـی ایـران بـرای مقابلــه بــا‬
‫حمــات انتحــاری‪ ،‬در جریــان ســفر هیــأت رویس بــه تهـران نهـ یـا� شــود‪.‬‬

‫ـکا� هــا بـرای کمــک بــه مقابلــه ایـران‬ ‫بعــد از جلســه‪ ،‬وزیــر کشــور تعریــف مــی کنــد کــه پیشــنهادهای مشــخیص هــم از طــرف آمریـ ی‬
‫ت‬
‫ـرات الک�ونیــک‬ ‫ـ� تجهـ ی ز‬
‫بــا حمــات انتحــاری ارائــه شــده اســت‪ .‬آقــای معصومــی مــی افزایــد وزارت کشــور قصــد دارد در زمینــه تامـ ی ن‬
‫ـکا� اســتفاده کنــد‪ ،‬امــا بــا توجــه بــه تجربیــات بیشـ تـر روســیه در مقابلــه‬‫حســاس بـرای مقابلــه بــا حمــات انتحــاری از تولیــدات آمریـ ی‬
‫بــا ایــن نــوع حمــات‪ ،‬اســتفاده از کمــک روس هــا را در زمینــه آمــوزش مفیدتــر ارزیـ بـا� مــی کنــد‪.‬‬

‫شــب کــه بــه مـ ن ز‬

‫ـرل مــی آیــم‪ ،‬ســارا در مــورد قـرارداد در حــال انعقــاد ایـران و روســیه کنجــکاوی مــی کنــد‪ .‬بــه او مــی گویــم کل ماجرا‬
‫همــان اســت کــه در رســانه هــا اعــام شــده و اطالعــات بیشـ تـری نــدارم‪ .‬مــی پرســد در ش�ایطــی کــه ای ـران خــودش در گذشــته‬
‫ـوز� روســیه وجــود داشــته؟ یــادآوری مــی کنــم‬‫ین�وهــای کشــورهای دیگــر را آمــوزش مــی داد‪ ،‬چــه نیــازی بــه اســتفاده از کمــک آمـ ش‬
‫کــه اغلــب آمــوزش هــای مربــوط بــه مقابلــه بــا ین�وهــای انتحــاری‪ ،‬از ســوی ســپاه پاســداران ارائــه مــی شــده کــه منحــل شــده و‬
‫دولــت قصــد اســتفاده مجــدد از پرســنل آن در دســتگاه هــای نظامــی و امنیـ تـی را نــدارد‪ .‬ســارا مــی گویــد‪« :‬ویل دولــت کــه تصویــب‬
‫کــرده حقــوق تمــام پرســنل بــر کنــار شــده ســپاه را پرداخــت کنــد‪ .‬یعـ نـی بــه ازای پرداخــت حقــوق نمــی شــود ســپاهی هـ یـا� کــه‬
‫پرونــده قضـ یـا� ندارنــد را در زمینــه تخصــی خودشــان دعــوت بــه کار کــرد؟»‬

‫نکتــه ای کــه ســارا مطــرح مــی کنــد را خیــی هــای دیگــر هــم مــی گوینــد‪ ،‬امــا تصمیــم راهـ بـردی دولــت ایــن اســت کــه اف ـران‬

‫‪191‬‬
‫ســپاه‪ ،‬حـ تـی آنهـ یـا� کــه بــر رس عملکردشــان درگذشــته پرونــده قضـ یـا� ندارنــد‪ ،‬از بدنــه ین�وهــای مســلح دور نگــه داشــته شــوند‪.‬‬
‫ایــن یعـ نـی اگــر در آینــده هــم امــکان اشــتغال مجــدد برایشــان فراهــم شــود‪ ،‬تــا اطــاع ثانــوی در داخــل ین�وهــای مســلح نخواهــد‬
‫بــود‪ .‬دلیــل اصــی ایــن تصمیــم هــم طبیعتــا نگ ـر نا� از نفــوذ پرســنل ســابق ســپاه بــه ین�وهــای مســلح ب ـرای اقــدام علیــه دولــت‬
‫بــوده اســت‪.‬‬

‫ین‬
‫هم� توضیح ها را به سارا می دهم ویل خییل متقاعد نمی شود‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۳۱‬تیر ‪ ۲۲ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫دخ�خالــه ســارا و خانــواده اش‬ ‫ـ� از خانــه بــه ســمت دماونــد راه مــی افتیــم‪ .‬دم جــاده بــه لیــا خانــم ت‬ ‫ســاعت ‪ ۶‬صبــح بــا ماشـ ی ن‬
‫ملحــق مــی شــویم کــه قـرار اســت در ایــن ســفر همراهشــان باشــیم‪ .‬دو پــر ‪ ۱۵‬و ‪ ۱۷‬ســاله دارنــد کــه بـرای اینکــه بــا ســامان ســه‬
‫ـ� مــا مــی آینــد‪ .‬بــاز بــه خاطــر محافــظ هــا دچــار عــذاب وجــدان هســتیم کــه مجبــور شــده انــد روز‬‫تـ یـا� هــم باشــند بــه ماشـ ی ن‬
‫تعطیــل‪ ،‬صبــح بــه ایــن زودی رس کار بیاینــد‪.‬‬

‫ـاختما� دارنــد‪ .‬در دماونــد یــک پــروژه مسـ ن‬

‫ـکو� را اجـرا مــی‬ ‫ن‬ ‫لیــا خانــم و همــرش آقــای طهماســب آرشــیتکت هســتند و ش�کــت سـ‬
‫ـا� ب ـرای خودشــان ســاخته انــد کــه امــروز ق ـرار اســت آنجــا باشــیم‪ .‬قبــا دعوتمــان کــرده بودنــد‬
‫کننــد و در همــان جــا هــم ویـ ی‬
‫امــا نشــده بــود برویــم و امــروز هــم قـرار شــده بـرای اجتنــاب از ترافیــک تــا حــدود نیمــه شــب بمانیــم و بعــد بــه ســمت تهـران‬
‫برگردیــم‪ .‬فــردا همــه مــان کمــی دیرتــر رس کار خواهیــم رفــت‪.‬‬
‫گ‬
‫ویــای قشــن� درســت کــرده انــد کــه یــک بــاغ کوچــک و اســتخر هــم دارد‪ .‬روز بســیار گرمــی اســت و پرسهــا بــه محــض رســیدن‪،‬‬
‫تــوی آب مــی رونــد‪ .‬آقــای طهماســب از رونــق ســاخت و ســاز در دماونــد تعریــف مــی کنــد کــه بــه گفتــه او‪ ،‬از زمــان روی کار آمــدن‬
‫دولــت جدیــد بیشـ تـر شــده اســت‪ .‬دلیلــش‪ ،‬افزایــش شــدید ســخت گـ یـری شــهرداری در مقابــل ســاخت و ســازهای جدیــد در تهـران‬
‫اســت کــه باعــث شــده تــا بــازار مســکن در شــهرهای نزدیــک رونــق بیشـ تـری بگـ یـرد‪ .‬بــه خاطــر خــط قطــار رسیــع السـ یـری کــه بـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫تهـران و دماونــد وجــود دارد و گسـ تـرش ایســتگاه هــای آن در مناطــق مختلــف پایتخــت‪ ،‬رفــت و آمــد بــه دماونــد بســیار راحــت تــر‬
‫از گذشــته شــده و خیــی از ســاکنان ایــن شــهر هــر روز بـرای کارکــردن‪ ،‬بــا قطــار بــه تهـران مــی آینــد‪.‬‬

‫لیــا خانــم مــی گویــد بــا توجــه بــه ســخت گـ یـری هــای ب� ســابقه شــهرداری در مقابــل ســاخت و ســازهای جدیــد‪ ،‬ش�کــت آنهــا‬
‫در درازمــدت بــه فکــر ادامــه فعالیــت در دماونــد اســت و اگــر بــه خاطــر بچــه هــا نبــود کــه حــا�ض بــه خــروج از تهـران نیســتند‪،‬‬
‫ـ� مــدت کوتــاه اقدامــات مهمــی‬ ‫ـ� جــا منتقــل مــی کردنــد‪ .‬واقعیــت ایــن اســت کــه دولــت جدیــد‪ ،‬در همـ ی ن‬ ‫خانــه را هــم بــه همـ ی ن‬
‫ـززدا� انجــام داده‪ .‬در زمــان هــر دو حکومــت پهلــوی و جمهــوری اســامی‪ ،‬تهـران همــواره بــزرگ تــر و شــلوغ تــر شــد‬ ‫بـرای تمرکـ ی‬
‫ض‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫و بــا وجــود هشــدارهای متخصصــان و حــی مســئوالن دولــی در مــورد غـ یـر قابــل مدیریــت شــدن ایــن شــهر‪ ،‬بعــی از تصمیــم‬
‫ـت� تصمیــم هــای‬ ‫زدا� از پایتخــت هرگــز گرفتــه نشــدند‪ .‬بــا روی کار آمــدن حکومــت جدیــد‪ ،‬یــی از نخسـ ی ن‬ ‫هــای کلیــدی بـرای تمرکــز ی‬
‫ت‬ ‫ش‬
‫راهـ بـردی دولــت‪ ،‬تغیـ یـر بنیــادی قواعــد ســاخت و ســاز در پایتخــت بــود کــه بــه موجــب آن‪ ،‬تحــت هیــچ �ایطــی امــکان گســرش‬
‫ـکو� یــا انبــوه ســازی هــای جدیــد وجــود نخواهــد داشــت‪ .‬هــر چنــد‬ ‫ـ� هــای غـ یـر مسـ ن‬ ‫ته ـران در حاشــیه هــا‪ ،‬تغیـ یـر کاربــری زمـ ی ن‬
‫ـکو� احــداث شــود‪،‬‬ ‫ـکو� قدیمــی‪ ،‬مجتمــع جدیــدی بــا همــان مســاحت و همــان تعــداد واحــد مسـ ن‬ ‫اگــر در محــل یــک مجتمــع مسـ ن‬
‫ســاخت و ســاز بالمانــع خواهــد بــود‪.‬‬

‫تمــام اینهــا در ش�ایطــی اســت کــه بــا ش�وع اج ـرای طــرح فــدرایل شــدن ای ـران‪ ،‬تمرکــز زدا� از پایتخــت در ابعــاد بســیار متفـ ت‬
‫ـاو�‬ ‫ی‬
‫انجــام خواهــد شــد چــون بــا تأســیس پارلمــان هــای محــی و افزایــش اختیــارات ایالــت هــا‪ ،‬بســیاری از ادارات بــه مناطقــی غـ یـر از‬
‫پایتخــت منتقــل مــی شــوند‪ .‬بــا ش�وع بــه کار پارلمــان هــای محــی‪ ،‬بــه طــور اجتنــاب ناپذیــر هدایــت پــروژه هــای عمـر نا� بــه ایالــت‬
‫ـر تحــت فشــار ایــن پارلمــان هــا شــدت خواهــد گرفــت کــه بــه معـ نـی افزایــش فرصــت هــای شــغیل در ایالــت هــا‬ ‫هــای مختلــف نـ ی ز‬

‫‪192‬‬
 ‫در مقایســه بــا تهـران خواهــد بــود‪.‬‬

‫بـرای نهــار بــا آقــای طهماســب در باغشــان جوجــه کبــاب درســت مــی کنیــم‪ .‬ابتــدا قـرار مــی شــود کــه نهــار را کنــار اســتخر بخوریــم‬
‫امــا هــوا ایــن قــدر گــرم اســت کــه بــه داخــل ســاختمان بــر مــی گردیــم‪ .‬رس نهــار لیــا خانــم از ویالهــای بســیاری در دماونــد‬
‫حکایــت مــی کنــد کــه متعلــق بــه وابســتگان رژیــم ســابق هســتند و بــه گفتــه او صاحبانشــان بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬از تــرس‬
‫ـرو� آن قــدر زیــاد بــوده کــه بـرای مـ ت‬
‫ـد� منجــر بــه‬ ‫«مصــادره» اقــدام بــه فــروش آنهــا کــرده انــد‪ .‬مــی گویــد تعــداد ایــن ویالهــای فـ ش‬
‫ـ� آمــدن قیمــت ملــک در دماونــد شــده‪ ،‬هــر چنــد بــا اعــام تصمیــم جدیــد دولــت مبـ نـی بــر ســخت شــدن ســاخت و ســازهای‬ ‫پایـ ی ن‬
‫جدیــد در تهـران‪ ،‬دوبــاره قیمــت ویالهــای دماونــد بــاال رفتــه اســت‪.‬‬

‫توضیــح مــی دهــم کــه نگـر نا� وابســتگان رژیــم ســابق بعــد از تغیـ یـر حکومــت طبیعــی اســت ویل دولــت جدیــد‪ ،‬خانــه هیــچ کــس‬
‫ـکا� را مــی شناســد کــه مــی گوینــد بعــد از تغیـ یـر‬‫را مصــادره نکــرده و نخواهــد کــرد‪ .‬آقــای طهماســب مــی گویــد امــا شــخصاً مالـ ن‬
‫حکومــت‪ ،‬بــه حکــم دادگاه ملــک خــود خــود را از دســت داده انــد‪ .‬مــی گویــم کــه احتمــاال ً همــه حقیقــت را نگفتــه انــد چــون‬
‫دادگاه هــا حکــم بــه مصــادره امــوال کــی نــداده انــد‪ .‬اگرچــه در مــواردی امــاک وابســتگان حکومــت ســابق در گــرو بانــک بــوده و‬
‫صاحبانشــان هــم بــا اســتفاده از نفــوذ حکومـ تـی‪ ،‬بدهــی هــای خــود را پرداخــت نمــی کــرده انــد‪ ،‬امــا در زمــان دولــت جدیــد‪ ،‬بانــک‬
‫هــا آنهــا را ب ـرای بازپرداخــت اصــل و ســود بدهــی هایشــان تحــت فشــار گذاشــته انــد کــه در صــورت عــدم توانـ یـا�‪ ،‬ایــن امــاک‬
‫بــه تملــک بانــک هــای طلبــکار درآمــده انــد‪ .‬اضافــه مــی کنــم کــه بســیاری از وابســتگان رژیــم گذشــته هــم‪ ،‬دارای پرونــده هــای‬
‫ـنگ� شــده انــد کــه احتمــاال ً خیــی هایشــان ب ـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫فســاد مــایل بــوده و بــه حکــم دادگاه ملــزم بــه پرداخــت جریمــه هــای سـ ی ن‬
‫مبلــغ آن‪ ،‬امــاک خــود را فروختــه انــد‪.‬‬

‫شــب کــه هــوا خنــک تــر مــی شــود‪ ،‬بســاط شــام را کنــار اســتخر پهــن مــی کننــد‪ .‬بــا وجــود ارصار مــن و ســارا بـرای خــوردن غــذای‬
‫ســبک‪ ،‬آقــای طهماســب دل و جگــر کبــاب مــی کنــد! زیــاد اســت ویل پرسهــا تــا دانــه آخــر کبــاب هــا را مــی خورنــد‪.‬‬

‫ـ� کــه نزدیــک مــی شــود‪ ،‬بفهمــی‪ ،‬نفهمــی دمــغ اســت‪ .‬لیــا‬ ‫مدتهاســت کــه ایــن قــدر بــه ســامان خــوش نگذشــته و وقــت برگشـ ت ن‬
‫ـ� بــه مـ ن ز‬
‫ـرل مــا برگردانــد‪ .‬بــه زحمــت مــی افتنــد ویل‬ ‫خانــم ارصار مــی کنــد کــه ســامان شــب خانــه آنهــا بــرود و فــردا او را بــا ماشـ ی ن‬
‫ظاه ـرا چــاره ای نیســت‪.‬‬

‫ـ� بــه تهـران‪ ،‬مــن گیــج خوابــم و ســارا کــه رس حــال تــر اســت پشــت رل مــی نشــیند‪ .‬تــوی راه مــی گویــد‪« :‬دلــم بــه‬ ‫موقــع برگشـ ت ن‬
‫حــال ســامان مــی ســوزد‪ ».‬بــا تعجــب مــی پرســم چـرا؟ مــی گویــد‪« :‬ایــن بچــه دارد هزینــه شــغل مــن و تــو را مــی دهــد‪ .‬هــر شــب‬
‫ـ� ســفرهای یــک روزه بــه‬ ‫دیــر وقــت خانــه مــی آییــم‪ .‬بــه نــدرت برنامــه تفریحــی داریــم و تنهــا امــکان مســافرتمان هــم شــده همـ ی ن‬
‫جاهــای نزدیــک‪« .‬‬

‫مــی گویــم تمــام ایــن وضعیــت بــه خاطــر کارزیــاد مــا نیســت و بخـ شـی هــم بــه خاطــر مالحظــات امنیـ تـی اســت کــه امــکان مســافرت‬
‫گ‬
‫طبیعــی را از مــا گرفتــه‪ .‬ســارا مــی گویــد‪« :‬هــر چــه هســت ایــن بچــه از زنــد� عــادی محــروم شــده‪ ،‬دیــدی امــروز چقــدر خوشــحال‬
‫بود؟»‬

‫شنبه ‪ ۱‬مرداد ‪ ۲۳ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫نیمــه شــب دیشــب دو کامیــون انتحــاری القاعــده بــه یــک خوابــگاه دانشــجویان دانشــکده افــری پلیــس در ریــاض حملــه کــرده انــد‪.‬‬
‫ین�وهــای پلیــس اویل را در بـ یـرون از مرکــز متوقــف کــرده انــد امــا دومــی خــود را بــه خوابــگاه کوبیــده کــه نتیجــه آن مــرگ حــدال ‪۵۳‬‬
‫نفــر و زخمــی شــدن بیــش از ‪ ۸۰‬نـ یـروی کادر و دانشــجوی پلیــس بــوده اســت‪.‬‬

‫‪193‬‬
‫ـ� تظاهـرات کــرده‬ ‫روز قبلــش‪ ،‬بعــد از نمــاز جمعــه ریــاض چنــد هـزار نفــر از کارمنــدان دولــت در اعـ تـراض بــه حقــوق هــای پایـ ی ن‬
‫مع�ضــان کشــته شــده بــود‪ .‬القاعــده بالفاصلــه بعــدش ایــن عملیــات را انجــام داده و بــا‬ ‫بودنــد کــه بــا دخالــت پلیــس یــک نفــر از ت‬
‫ـ� ایــن همــه دانشــجوی ب� گنــاه اعــام کــرده کــه «انتقــام کشــته شــدن مــردم بیگنــاه را از حکومــت گرفتــه اســت!»‬ ‫کشـ ت ن‬

‫اع�اضــات کارمنــدان دولــت‬ ‫ـ� ت‬‫ـو� هــای اقتصــادی شــدید در عربســتان منجــر بــه بــاال گرفـ ت ن‬
‫افــت شــدید درآمــد نفـ تـی و رصفــه جـ ی‬
‫شــده کــه از کاهــش دســتمزدهای خــود بــه ســطوح آمــده انــد و مقــر اصــی وضعیــت معیشـ تـی شــان را دولــت مــی داننــد‪ .‬بــا‬
‫ـاال� از جمعیــت عربســتان حقــوق بگـ یـر دولــت هســتند‪ ،‬گسـ تـرش نارضایـ تـی در میــان کارمنــدان بــه‬ ‫وجــه بــه اینکــه درصــد بســیار بـ ی‬
‫اع�اضــات اجتماعــی کــم ســابقه منجــر شــده کــه القاعــده تمــام تــاش خــود را ب ـرای بهــره بــرداری از آن انجــام مــی دهــد‪.‬‬ ‫ت‬

‫موقــع نهــار‪ ،‬رئیــس جمهــور بــه شــدت در فکــر اســت و بــه نــدرت حــرف مــی زنــد تــا جـ یـا� کــه ‪ ۶ - ۵‬دقیقــه اول غــذا‪ ،‬تقریبـاً در‬
‫«خ�هــای عربســتان را کــه مــی شــنوم‪ ،‬وحشــت‬ ‫ســکوت سـ پـری مــی شــود‪ .‬در نهایــت خــودش ســکوت را مــی شــکند و مــی گویــد‪ :‬ب‬
‫نوشــی باشــد کــه در انتظــار مــا هــم هســت‪ ».‬مــی گویــم در عربســتان‪ ،‬القاعــده پشــت‬ ‫مــی کنــم کــه نکنــد ایــن همــان رس ت‬
‫ـنگ� عملیــات انتحــاری در رستــارس دنیــا را دارد و گــروه هــای کوچــی مثــل فداییــان اســام را‬ ‫ماجراســت کــه نیــم قــرن تجربــه سـ ی ن‬
‫نمــی تــوان بــا آنهــا مقایســه کــرد‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی مــی گویــد‪« :‬مگــر جمهــوری اســامی در کشــورهای دیگــر عملیــات مســلحانه انجــام نمــی داد؟» مــی گویــم کــه مــی داد‪،‬‬
‫امــا الگــوی عملیاتشــان در خــارج از کشــور بــه کیل متفــاوت بــا گــروه هـ یـا� مثــل القاعــده بــود‪ ،‬چــون خــود ین�وهــای ایـر نا� عملیــات‬
‫انتحــاری انجــام نمــی دادنــد و گــروه هــای وابســته بــه ای ـران هــم در نیــم قــرن اخـ یـر بــه نــدرت از ایــن نــوع عملیــات اســتفاده‬
‫کــرده انــد‪ .‬تاکیــد مــی کنــم کــه دخالــت هــای ایـران در منطقــه‪ ،‬عمدتـاً از طریــق آمــوزش ین�وهــای شــبه نظامــی متحــد یــا دادن‬
‫اســلحه بــه آنهــا بــوده کــه خیــی از جاهــا را بــه خــاک و خــون کشــیده انــد امــا الگــوی عملیاتشــان‪ ،‬انجــام حمــات انتحــاری در‬
‫مناطــق شــهری نبــوده اســت‪.‬‬

‫ـا� مــی مانــد ویل بــه طــور کیل احســاس مــی کنــم حــرف هـ یـا� کــه زده ام رویــش‬ ‫رئیــس جمهــور تــا پایــان نهــار‪ ،‬کمــاکان کــم حــرف بـ ق‬
‫ـ� نیســتم ویل بعـ ضـی وقــت هــا خــودم هــم نگـر نا� هــای مشــابهی پیــدا مــی‬ ‫تاثـ یـر گذاشــته اســت‪ .‬مــن البتــه نســبت بــه آینــده بدبـ ی ن‬
‫کنــم‪ .‬درســت اســت کــه در کشــور مــا ســابقه زیــادی از عملیــات انتحــاری وجــود نداشــته و حمــات فداییــان اســام کوچکـ تـر از‬
‫عملیــات گــروه هــای تکفـ یـری در ســایر کشــورها بــوده‪ ،‬امــا بعـ ضـی وقــت هــا فکــر مــی کنــم نکنــد همــه اینهــا‪ ،‬تنهــا ش�وع یــک رونــد‬
‫رو بــه گسـ تـرش باشــد‪ .‬گــروه هـ یـا� مثــل القاعــده هــم‪ ،‬در ابتــدای بــه وجــود آمــدن کوچــک بودنــد و عملیــات محــدودی داشــتند‪،‬‬
‫امــا بــه تدریــج بــا انباشــته شــدن تجربــه تروریسـ تـی‪ ،‬تبدیــل بــه شــبکه هــای پیچیــده و بــزرگ شــدند‪.‬‬

‫مــن احتمــال کمــی مــی دهــم کــه فداییــان اســام بتوانــد بــه شــیوه مشــابهی رشــد کنــد و دلیــل اصلیــش هــم ایــن اســت کــه گــروه‬
‫هــای تکفـ یـری‪ ،‬معمــوال ً از حمایــت بخــش هـ یـا� از جمعیــت محــی برخــوردار بــوده انــد‪ .‬در حــایل کــه تروریســت هــای وطـ نـی از‬
‫هیــچ گونــه پایــگاه اجتماعــی برخــوردار نیســتند و بعیــد اســت حـ تـی در میــان طرفــداران جمهــوری اســامی طرفــداران زیــادی داشــته‬
‫باشــند‪.‬‬

‫بــا وجــود همــه اینهــا‪ ،‬تجربــه قــرن بیســت و یکــم خــاور میانــه اثبــات کــرده کــه قــدرت مخــرب «تروریســم انتحــاری» را در هیــچ‬
‫ش�ایطــی نبایــد دســت کــم گرفــت‪ .‬بــه قــول آقــای صبوحــی وزیــر اطالعــات‪ ،‬حـ تـی یــک جمعیــت ‪ ۳ – ۲‬هـزار نفــره مصمــم بـرای‬
‫ـ� اتفـ ق‬
‫ـا� در ایـران‬ ‫ـ� اســت کــه چنـ ی ن‬ ‫عملیــات انتحــاری‪ ،‬مــی توانــد بـرای ناامــن کــردن یــک کشــور بــزرگ ف‬
‫کا� باشــد‪ .‬البتــه او خــوش بـ ی ن‬
‫نخواهــد افتــاد‪.‬‬

‫‪194‬‬
 ‫فصل نوزدهم‬
‫تعیین تکلیف کاندیداتوری مسئوالن‬
‫جمهوری اسالمی در حکومت سکوالر‬

‫‪195‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲‬مرداد ‪ ۲۴ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫جلســه کابینــه بــا تقدیــم اســتعفای رئیــس جمهــور بــه هیــأت وزیـران ش�وع مــی شــود‪ .‬خیــی از حــا�ض ان در جلســه مخالفنــد ویل‬
‫قبـا ً در مــورد آن بحــث شــده و همــه مــی داننــد آقــای امیـ نـی واقعـاً مصمــم بــه کنــاره گـ یـری قبــل از انتخابــات اســت و ادامــه بحــث‬
‫هــم ب� حاصــل خواهــد بــود‪ .‬مخالفــان وموافقــان صحبــت نمــی کننــد و در ســکوت رأی گـ یـری مــی شــود‪ .‬اســتعفای رئیــس جمهــور‬
‫بــا اک�ث یــت ضعیفــی مــورد تصویــب قـرار مــی گـ یـرد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور در اســتعفانامه اش تأکیــد کــرده کــه «تــا زمــان ش�وع بــه کار دولــت بعــدی» بــه انجــام کامــل مســئولیت هــای خــود‬
‫ادامــه خواهــد داد‪ .‬هنــوز بـرای کاندیداتــوری در انتخابــات ثبــت نــام نکــرده و اگرچــه برداشــت عمومــی ایــن اســت کــه در ســه روز‬
‫ـو� ثبــت نــام خواهــد کــرد‪ ،‬امــا هنــوز در مــورد تصمیــم قطعــی خــود چـ ی ز‬
‫ـری نگفتــه اســت‪.‬‬ ‫بـ ق‬
‫ـا� مانــده تــا پایــان مهلــت قانـ ن‬

‫دســتور بعــدی جلســه امــروز‪ ،‬طــرح تشــکیل وزارتخانــه زنــان اســت‪ .‬خانــم آبراهامیــان وزیــر ورزش و جوانــان طــرح تشــکیل ایــن‬
‫وزارتخانــه را – کــه پیــش از جلســه میــان اعضــا توزیــع شــده – مــی خوانــد و بعــد موضــوع بــه بحــث گذاشــته مــی شــود‪.‬‬

‫مخالــف اصــی‪ ،‬خانــم آبــادی وزیــر آمــوزش و پــرورش اســت کــه مــی گویــد دلیــی نــدارد در کشــور «تشــکیالت اداری» جداگانــه ای‬
‫گ‬
‫بـرای رســید� بــه مســائل زنــان تشــکیل شــود‪ .‬خانــم آبــادی تأکیــد دارد کــه بایــد در داخــل هــر وزارتخانــه و دســتگاه دولـ تـی‪ ،‬سیاســت‬
‫ـ� برابــری جنسـ ت‬
‫ـی� بــه اجـرا گذاشــته شــود و مــی افزایــد‪« :‬مثــا ً وزارتخانــه هـ یـا� چــون آمــوزش و‬ ‫ـختگ�انه ای بـرای تضمـ ی ن‬
‫هــای سـ ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫پــرورش‪ ،‬علــوم یــا کار هــر کــدام بــه طــور جداگانــه مســئولیت تضمـ یـ� برابــری جنســی� در مــدارس‪ ،‬دانشــگاه هــا یــا محیــط هــای‬
‫کاری را بــر عهــده دارنــد و در صــورت کوتاهــی در انجــام ایــن وظیفــه‪ ،‬بایــد بــه دولــت و در آینــده مجلــس پاســخگو باشــند‪ ».‬بــر‬
‫ـی� در حیطــه‬ ‫ـ� مبنــا مــی پرســد‪« :‬اینکــه یــک تشــکیالت اداری بــا تعــداد زیــادی کارمنــد مســئولیت نظــارت بــر برابــری جنسـ ت‬ ‫همـ ی ن‬
‫ـ� مسـ ت‬
‫ـئولی� را انجــام مــی‬ ‫مســئولیت وزارتخانــه بنــده را داشــته باشــد‪ ،‬در حــایل کــه مــا خودمــان در وزارت آمــوزش و پــرورش چنـ ی ن‬
‫دهیــم و برایــش هــم طــرح و برنامــه داریــم‪ ،‬جــز اینکــه باعــث مــوازی کاری و تنــش بشــود‪ ،‬چــه حاصــی دارد؟»‬

‫اســتدالل اصــی وزیــر ورزش و جوانــان در دفــاع از �ض ورت تشــکیل یــک وزارتخانــه مســتقل ب ـرای زنــان ایــن اســت کــه بــا وجــود‬
‫ـی�‪ ،‬کشــور بــه یــک «تشــکیالت مرکــزی» نیــاز دارد تــا اقدامــات‬ ‫تمهیــدات اجبــاری دســتگاه هــای مختلــف در زمینــه برابــری جنسـ ت‬
‫وزارتخانــه هــا را هماهنــگ کنــد و بــه سیاســت گــذاری درازمــدت در ایــن زمینــه بـ پـردازد‪ .‬خانــم آبراهامیــان مــی گویــد بــا ایــن‬
‫اســتدالل موافــق اســت کــه در «حالــت عــادی»‪ ،‬ایجــاد یــک تشــکیالت دولـ تـی جدیــد بـرای رفــع تبعیــض از زنــان در ش�ایطــی کــه هــر‬
‫وزارتخانــه بــه طــور جداگانــه در ایــن زمینــه مســئولیت دارد‪ ،‬غـ یـر�ض وری خواهــد بــود‪ .‬امــا مــی افزایــد کــه ش�ایــط موجــود کشــور را‬
‫ـی� در طــول چندیــن دهــه گذشــته‪ ،‬پــروژه‬ ‫ـر جنسـ ت‬ ‫«عــادی» نمــی دانــد و اعتقــاد دارد کــه بــا توجــه بــه اجـرای قواعــد تبعیــض آمـ ی ز‬
‫رفــع تبعیــض بــدون ایجــاد یــک ســاختار تشـ ت‬
‫ـکیال� جدیــد و پرقــدرت کــه بــه طــور ویــژه ایــن پــروژه را هماهنــگ کنــد ممکــن نیســت‪.‬‬
‫مشــابه همــان اســتدالیل اســت کــه در اواســط خــرداد هــم در دفــاع از بیشـ تـر بــودن بودجــه ورزش زنــان در مقایســه بــا بودجــه ورزش‬
‫مــردان عنــوان کــرده بــود‪.‬‬

‫اســتداللش در مجمــوع قانــع کننــده بــه نظــر مــی رســد ویل تعــدادی از اعضــای جلســه‪ ،‬از زاویــه دیگــری هــم مخالــف طــرح تشــکیل‬
‫وزارتخانــه زنــان هســتند کــه بــه طــور مشــخص‪« ،‬زمــان» تصویــب ایــن طــرح اســت‪ .‬آنهــا تصویــب ایجــاد یــک وزارتخانــه جدیــد را‪،‬‬
‫ـ� مجلــس نظــام ســکوالر بـ ق‬
‫ـا� مانــده‪ ،‬بــه مصلحــت نمــی داننــد‪.‬‬ ‫در حــایل کــه تنهــا ‪ ۲۵‬روز بــه انتخابــات اولـ ی ن‬

‫آقــای محـر با� وزیــر دفــاع یــی از ایــن مخالفــان اســت کــه معتقــد اســت‪« :‬در ش�ایطــی کــه بعــد از انحــال مجلــس شــورای اســامی‬
‫کشــور بــدون پارلمــان بــوده‪ ،‬ق ـرار شــده هیــأت دولــت تنهــا از روی اضط ـرار و بــه طــور موقــت اختیــار قانونگــذاری را داشــته‬
‫ـ� �ض وری تصویــب‬ ‫باشــد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬در ایــن ش�ایــط هیــأت دولــت ناچــار اســت بـرای حــل مشــکالت فــوری کشــور‪ ،‬قوانـ ی ن‬
‫ـا� در حــد تأســیس‬‫کنــد تــا کار اداره امــور جــاری معطــل نمانــد‪ ،‬امــا بــه مصلحــت نیســت یــک نهــاد قانونگــذاری موقــت بــا اقدامـ ت‬
‫یــک وزارتخانــه جدیــد‪ ،‬بـرای مجلــس و کشــور تعهــدات درازمــدت ایجــاد کنــد‪».‬‬

‫‪196‬‬
‫ـ� «نهــاد قانونگــذاری موقــت»‪ ،‬تــا بــه حــال مجموعــه متنوعــی از تعهــدات‬ ‫خانــم حافظــی معــاول اول یــادآوری مــی کنــد کــه همـ ی ن‬
‫درازمــدت را بـرای کشــور ایجــاد کــرده یــا بــه تأســیس نهادهــای حکومـ تـی جدیــد پرداختــه اســت‪ .‬بــا اشــاره بــه حیطــه مســئولیت وزیــر‬
‫دفــاع مــی پرســد‪« :‬چطــور وقـ تـی تصمیــم مــی یگ�یــم ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی تأســیس کنیــم کــه شــاید در رستــارس کشــور چنــد‬
‫صــد هـزار عضــو داشــته باشــد ایــن ســوال مطــرح نمــی شــود کــه نبایــد از اختیــارات قانونگــذاری موقــت بـرای تأســیس نهادهــای‬
‫جدیــد اســتفاده کــرد‪ ،‬ویل وقـ تـی پــای وزارتخانــه زنــان پیــش مــی آیــد‪ ،‬نگـران مــی شــویم؟»‬

‫ـی� نکنــد» و مــی گویــد مســاله دفــاع غـ یـر نظامــی یــک موضــوع‬ ‫آقــای مح ـر با� از خانــم حافظــی مــی خواهــد «موضــوع را جنسـ ت‬
‫گ‬
‫اضطـراری اســت کــه بــه امنیــت روزمــره کشــور بســت� دارد‪ .‬تاکیــد مــی کنــد وقـ تـی دارد در خیابــان هــای ایــن کشــور بمــب منفجــر‬
‫مــی شــود «چــاره ای جــز تصمیــم گـ یـری رسیــع ب ـرای حفــظ جــان مــردم نیســت»‪ ،‬ویل موضــوع رفــع تبعیــض هــای جنسـ ت‬
‫ـی� را‬
‫بحــث درازمـ ت‬
‫ـد� مــی دانــد کــه نیــاز بــه کار زیــر بنـ یـا� دارد و بهـ تـر اســت پارلمــان در مــورد آن تصمیــم گـ یـری کنــد و نــه یــک نهــاد‬
‫موقــت قانــون گــذاری‪ .‬صحبــت وزیــر دفــاع موجــب اعـ تـراض خانــم هــای جلســه مــی شــود کــه مــی گوینــد مبنــای ایــن حــرف‪ ،‬همان‬
‫ـی� وجــود دارد و بهـ تـر اســت بحــث‬ ‫اســتدالل قدیمــی اســت کــه در کشــور اولویــت هــای مهــم تــری در مقایســه بــا برابــری جنسـ ت‬
‫حقــوق زنــان را بــه فرصــت مناســب موکــول کــرد کــه معلــوم نیســت یک خواهــد بــود‪.‬‬

‫در اینجــا رئیــس جمهــور دخالــت مــی کنــد و مــی گویــد بــدون آنکــه بخواهــد بــه محتــوای اســتدالل هــای دو طــرف وارد شــود‪ ،‬از‬
‫نظــر شــکیل فکــر مــی کنــد کــه هیــأت دولــت‪ ،‬بــه عنــوان نهــاد قانونگــذاری کشــور در دوران انتقــال از مجلــس منحــل شــده بــه‬
‫مجلــس جدیــد‪ ،‬بایــد تــا آخریــن روز فعالیــت درســت ماننــد یــک پارلمــان واقعــی کار کنــد‪ .‬آقــای امیـ نـی مــی گویــد ممکــن اســت‬
‫کسـ ن‬
‫ـا� بــا موضــوع یــک قانــون مخالــف باشــند امــا اینکــه انتظــار داشــته باشــیم نهــاد قانونگــذاری در دوره گــذار‪ ،‬بــر رس موضوعــات‬
‫درازمــدت یــا راهـ بـردی قانــون وضــع نکنــد درســت نیســت‪ .‬تأکیــد مــی کنــد کــه هیــأت دولــت بایــد تــا زمــان ش�وع بــه کار مجلــس‬
‫ـر� میــان روز اول و روز آخــر مســئولیت آن‬ ‫بعــدی‪ ،‬ماننــد یــک مجلــس واقعــی قانونگــذاری کنــد و از ایــن جهــت هــم‪ ،‬هیــچ فـ ق‬
‫نیســت‪.‬‬

‫بعد از صحبت های رئیس جمهور‪ ،‬موضوع به رأی گذاشته می شود و تأسیس وزارتخانه زنان به تصویب می رسد‪.‬‬

‫نتیجــه رأی گـ یـری کــه اعــام مــی شــود‪ ،‬وزیــر دفــاع نیمــه شــوخی – نیمــه جــدی مــی گویــد کــه بــا بحــث کــردن در مــورد وزارتخانــه‬
‫زنــان‪ ،‬وقــت صحبــت راجــع بــه وزارتخانــه خــودش را از دســت داده کــه از قضــا در زمینــه ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی بــوده اســت‪.‬‬
‫ـ� گــروه از آمــوزش دیــدگان ایــن ســازمان‪ ،‬در آســتانه ش�وع کار خــود بـرای‬ ‫آقــای محـر با� بــه طــور خالصــه اعــام مــی کنــد کــه اولـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت کشــور هســتند و او در جلســه فــردای شــورای امنیــت مــی‪ ،‬بــه تفصیــل در مــورد آن گـزارش خواهــد داد‪.‬‬ ‫کمــک بــه تأمـ ی ن‬

‫ـو� اســت کــه بــا اســتقبال همــه مواجــه مــی شــود‪ .‬ق ـرار مــی شــود وزیــر دفــاع جزییــات بیشـ تـر را ب ـرای اعضــای جلســه‬
‫خـ بـر خـ ب‬
‫ارســال کنــد‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۳‬مرداد ‪ ۲۵ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫بــاز فاجعــه! ســاعت ‪ ۱۱‬و ربــع صبــح خـ بـر مــی رســد کــه بردیــا افضــی اســتاندار تهـران در حملــه یــک مهاجــم انتحــاری کشــته شــده‬
‫است‪.‬‬

‫ـ� آقــای افضــی در حــال ورود بــه محوطــه اســتانداری بــوده کــه تروریســت توانســته خــودش را بــه نزدیــی اتومبیــل برســاند‬ ‫ماشـ ی ن‬
‫ومنفجــر کنــد‪ .‬بــر اثــر انفجــار‪ ،‬عــاوه بــر اســتاندار و‪ ۲‬محافــظ او‪ ۱ ،‬پلیــس کــه جلــوی ســاختمان نگهبـ ن‬
‫ـا� مــی داده و ‪ ۲‬کارمنــد‬
‫اســتانداری و ‪۵‬عابــر هــم کشــته شــده انــد کــه احتمــاال ً اغلبشــان اربــاب رجــوع بــوده انــد‪ .‬طبیعت ـاً خــود تروریســت هــم کشــته‬
‫شــده‪ .‬فداییــان اســام بالفاصلــه بــا صــدور اطالعیــه مســئولیت عملیــات را قبــول کــرده اســت‪.‬‬

‫‪197‬‬
‫ـ� بــار اســت کــه یــی از مســئوالن حکومـ تـی را تــرور مــی کننــد‪ .‬تــا پیــش از ایــن تمــام عملیــات قبلیشــان در قالــب حمــات کــور‬
‫اولـ ی ن‬
‫بـرای ایجــاد وحشــت بــود‪ .‬بــا توجــه بــه دو حملــه قبــی بــه مراکــز ثبــت نــام از کاندیداهــای انتخابــات‪ ،‬بخــش مهمــی از ین�وهــای‬
‫ـ� ش�ایطــی‪ ،‬ین�وهــای کمـ تـری‬
‫امنیـ تـی و از جملــه ین�وهــای کمــی ارتــش بـرای محافظــت از ایــن مراکــز مســتقر شــده انــد و در چنـ ی ن‬
‫بـرای محافظــت از مســئوالن در دسـ تـرس هســتند‪ .‬ایــن موضــوع مــی توانــد آســیب پذیــری مقــام هــای دولـ تـی در مقابــل حمــات‬
‫احتمــایل را افزایــش بدهــد‪.‬‬
‫گ‬
‫بعــد از ظهــر رئیــس جمهــور بــه جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی رود کــه موضــوع حملــه امــروز و چگونــی مقابلــه بــا حمالت مشــابه‬
‫هــم در دســتور کار آن قـرار دارد‪ .‬بــه محــض پایــان جلســه‪ ،‬صــورت جلســه را مــرور مــی کنــم تــا ببینــم در مــورد ش�وع بــه کار اولـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫رسی آمــوزش دیــدگان ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی چه گـز ش‬
‫ار� داده شــده‪.‬‬

‫ار� کــه وزیــر دفــاع در جلســه ارائــه کــرده‪ ،‬حکایــت از پایــان آمــوزش ‪ ۳۸‬هـزار نـ یـروی ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی دارد کــه بـرای‬ ‫گـز ش‬
‫الک�ونیــک خنـ ثـی کــردن حمــات تروریسـ تـی و همچنـ ی ن‬
‫ـ� در‬ ‫ـرر و ابزارهــای ت‬ ‫همــکاری بــا پلیــس‪ ،‬در زمینــه هــای چــون اســتفاده از تـ ی ز‬
‫ـتگ�ی و برخــورد بــا متهمــان امنیـ تـی آمــوزش دیــده انــد‪.‬‬ ‫ارتبــاط بــا قوانـ ی ن‬
‫ـ� ناظــر بــر دسـ ی‬

‫بــه گفتــه وزیــر دفــاع‪ ،‬ایــن ‪ ۳۸‬هـزار نفــر در مجموعــه ای از پایــگاه هــای تم�وکــه بســیج ســابق در مناطــق مختلــف کشــور و محــات‬
‫اســتقرار خواهنــد یافــت‪ .‬البتــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بســیاری از پایــگاه هــای بســیج داخــل مســاجد بودنــد کــه طبیعتـاً از‬
‫ـرات آنهــا‬‫آنهــا اســتفاده نخواهــد شــد‪ ،‬امــا پایــگاه هــای متعــددی هــم در خــارج از مســاجد وجــود داشــتند کــه ســاختمان و تجهـ ی ز‬
‫بــه تدریــج بــه ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی تحویــل داده مــی شــود‪ .‬آن طــور کــه در جلســه شــورای عــایل امنیــت مــی گـزارش داده‬
‫ـ� گــروه از آمــوزش دیــدگان ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی در پایــگاه هــا‪ ،‬حــدود یــک هفتــه دیگــر بــه پایــان‬ ‫شــده‪ ،‬کار اســتقرار اولـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت خواهنــد بــود‪ .‬مطابــق صــورت جلســه‪ ،‬فرمانــده ارتــش‬ ‫مــی رســد و پــس از آن‪ ،‬آمــاده همــکاری موثــر بــا پلیــس بـرای تأمـ ی ن‬
‫ـ� امنیــت شــهرها بــه حداقــل‬ ‫ارصار داشــته کــه بــا توجــه بــه ش�وع اســتقرار ایــن ین�وهــا‪ ،‬اســتفاده از ین�وهــای کمــی ارتـ شـی در تأمـ ی ن‬
‫برســد امــا اغلــب اعضــای دیگــر شــورای عــایل امنیــت مــی بــا ایــن پیشــنهاد مخالفــت کــرده انــد‪ .‬نهایتـاً بــر رس ایــن توافــق کــرده انــد‬
‫کــه ازدوهفتــه بعــد‪ ،‬بــا ش�وع بــه کار ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی‪ ،‬حــدود ‪ ۶۰‬درصــد از ین�وهــای کمــی ارتـ شـی بــه یــگان هــای خــود‬
‫بازگردنــد ویل بقیــه‪ ،‬تــا روز انتخابــات همچنــان بــه کمــک بــه پلیــس ادامــه بدهنــد‪.‬‬

‫ظاهـرا قـرار اســت آمــوزش حــدود ‪ ۱۱‬هـزار نفــر دیگــر از ین�وهــای ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی هــم تــا دو هفتــه دیگــر تمــام شــود کــه‬
‫در ایــن صــورت‪ ،‬ممکــن اســت آنهــا هــم در روزهــای آخــر بــه برقـراری امنیــت در حــوزه هــای رای گـ یـری کمــک کننــد‪.‬‬

‫در کنــار همــه ایــن تهمیــدات‪ ،‬البتــه کار اســتخدام و آمــوزش ین�وهــای جدیــد پلیــس هــم بــا قــوت تمــام ادامــه دارد‪ .‬هرچنــد‬
‫فرآینــد آمــوزش ین�وهــای رســمی پلیــس‪ ،‬زمــان برتــر از آن اســت کــه در آینــده نزدیــک بتــوان بــر روی اضافــه شدنشــان بــه ین�وهــای‬
‫موجــود حســاب کــرد‪ .‬تــا اطــاع ثانــوی‪ ،‬تنهــا راه موجــود وصلــه ‪ -‬پینــه کــردن شــکاف هــای سیســتم امنیـ تـی کشــور بــا اســتفاده از‬
‫ین�وهــای کمــی ارتــش و ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی اســت‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۴‬مرداد ‪ ۲۶ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز در محــل دانشــگاه بهزیسـ تـی ســمیناری تحــت عنــوان «چشــم انــداز جمعیــت ای ـران» برگ ـزار شــده کــه مــن را هــم ب ـرای‬
‫حضــور در آن دعــوت کــرده انــد‪.‬‬

‫ـتا� رئیــس ســازمان بهزیسـ تـی ش�وع مــی شــود کــه در آن‪ ،‬بــه توقــف رشــد جمعیــت ایـران و چالــش‬ ‫ســمینار بــا سـ ن ن‬
‫ـخ�ا� خانــم اوسـ ی‬
‫هــای دولــت در ایــن زمینــه مــی پــردازد‪ .‬مــی گویــد مشــکل ایــن اســت کــه از طـ ف‬
‫ـر� برآوردهــا نشــان مــی دهــد کشــور ظرفیــت جمعیت‬

‫‪198‬‬
‫بیشـ تـر را نــدارد و از طــرف دیگــر‪ ،‬بــا توجــه بــه پـ یـر شــدن جمعیــت‪ ،‬کمبــود نـ یـروی کار دارد بــه اقتصــاد لطمــه مــی زنــد‪ .‬اعـ تـراف‬
‫ـ� ش�ایطــی هنــوز بــه جمــع بنــدی قطعــی در مــورد سیاســت هــای جمعیـ تـی خــود نرســیده و خواســتار‬ ‫مــی کنــد کــه دولــت در چنـ ی ن‬
‫همفکــری متخصصــان و کارشناســان دانشــگاهی در ایــن ارتبــاط مــی شــود‪.‬‬

‫ـخ� نا� پژوهشــگران مدعــو‬

‫ـتا� صحبــت هایــش را مختــر و مفیــد در عــرض ‪ ۵-۴‬دقیقــه تمــام مــی کنــد و نوبــت بــه سـ ن‬ ‫خانــم اوسـ ی‬
‫ن‬
‫ـت� ســخ�ان‪ ،‬طنــاز معیــی از کارشناســان واحــد جمعیــت وزارت بهداشــت اســت کــه سـ یـر تحــول سیاســت هــای‬ ‫ن‬ ‫مــی رســد‪ .‬نخسـ ی ن‬
‫جمعیـ تـی را در زمــان حکومــت ســابق مــرور مــی کنــد‪ .‬او مشــخصا بــه تأکیــدات رهـ بـر وقــت جمهــوری اســامی در مــورد لــزوم‬
‫افزایــش جمعیــت در دهــه ‪ ۱۳۹۰‬اشــاره مــی کنــد کــه منجــر بــه تدویــن سیاســت هــای تشــویقی بـرای فرزنــدآوری و توقــف مجموعــه‬
‫ـتا� شــده بــود‪ .‬دکـ تـر معیـ نـی در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال مــی افزایــد کــه در آن‬ ‫ای از برنامــه هــای کنـ تـرل جمعیــت بــه ویــژه در مناطــق روسـ ی‬
‫مقطــع‪ ،‬بــا وجــود تمــام تهمیــدات حکومـ تـی بـرای افزایــش جمعیــت‪ ،‬وضعیــت موالیــد کشــور تغیـ یـر معـ نـی داری پیــدا نکــرد و در‬
‫ـران رشــد ســاالنه جمعیــت حــدود ‪ ۱/۲‬درصــد بــود‪.‬‬ ‫پایــان دهــه ‪ ،۱۳۹۰‬مـ ی ز‬

‫ـوا� آمــاری تغیـ یـرات رشــد جمعیــت در مناطــق مختلــف ایـران تاکیــد مــی کنــد سیاســت هــای حکومــت در آن‬ ‫خانــم معیـ نـی بــا بازخـ ن‬
‫ـ� ســن ازدواج و افزایــش اشــتغال‬‫مقطــع بـرای افزایــش رشــد جمعیــت‪ ،‬در شــهرهای بــزرگ مطلقـاً تأثـ یـر نداشــت چــون بــا بــاال رفـ ت ن‬
‫ـ� حــال مــی گویــد کــه سیاســت هــای حکومــت در دهــه‬ ‫زنــان‪ ،‬تمایــل زن هــا بــه فرزنــدآوری مســتمرا رو بــه کاهــش بــود‪ .‬وی در عـ ی ن‬
‫ـتا�‪ ،‬تأثـ یـر بــه نســبت بیشـ تـری بــر جــای گذاشــت‪.‬‬‫تاث�گــذار بــود و در مناطــق روسـ ی‬
‫‪ ،۱۳۹۰‬در شــهرهای کوچــک در حــد محــدود ی‬

‫ـتا�‪ ،‬نــه تشــویق‬‫او معتقــد اســت کــه مهــم تریــن دلیــل تأثـ یـر نسـ بـی سیاســت هــای حکومـ تـی بــر افزایــش جمعیــت مناطــق روسـ ی‬
‫مــردم بــه بچــه دار شــدن بیشـ تـر‪ ،‬کــه توقــف عرضــه رایــگان وســایل جلوگـ یـری از بــارداری در خانــه هــای بهداشــت مســتقر در‬
‫روســتاها بــود کــه بــه ویــژه در برخــی مناطــق کــه از مراکــز شــهری فاصلــه زیــاد داشــتند‪ ،‬منجــر بــه افزایــش تولیــد بچــه شــد‪ .‬دکـ تـر‬
‫معیـ نـی ادامــه مــی دهــد کــه بــا وجــود تمــام ایــن تمهیــدات‪ ،‬کاهــش رشــد جمعیــت در مناطــق شــهری بــه حــدی بــود کــه افزایــش‬
‫ـران رشــد جمعیــت ایـران تغیـ یـر محســویس‬ ‫ـتا� را خنـ ثـی مــی کــرد و در نتیجــه در پایــان دهــه ‪ ،۱۳۹۰‬مـ ی ز‬
‫مختــر رشــد جمعیــت روسـ ی‬
‫نکــرد‪.‬‬

‫وی توضیــح مــی دهــد کــه پــس از دهــه ‪ ،۱۳۹۰‬حکومــت از ارصار ب� فایــده خــود بــر سیاســت هـ یـا� چــون عــدم ارائــه وســایل رایــگان‬
‫کنـ تـرل بــارداری در روســتاها‪ ،‬کــه منجــر بــه افزایــش مشــکالت اجتماعــی و پزشــی در مناطــق محــروم شــده بــود‪ ،‬دســت کشــید‪ .‬از‬
‫ـتا� در جمعیــت‬ ‫طــرف دیگــر هــم‪ ،‬تشــدید بحـران آب و خــایل از ســکنه شــدن روســتاهای خشــک‪ ،‬بــه تدریــج ســهم جمعیــت روسـ ی‬
‫ایـران را کاهــش داد (ایــن االن ســهم االن حــدود ‪ ۱۲‬درصــد اســت) کــه همــه اینهــا باعــث شــد تــا زاد و ولــد بیشـ تـر مناطــق روسـ ی‬
‫ـتا�‪،‬‬
‫ـ� ش�ایطــی بــود کــه رشــد جمعیــت ایـران رو بــه کاهــش‬ ‫تأثـ یـر معـ نـی داری بــر رشــد جمعیــت کشــور نداشــته باشــد‪ .‬مــی گویــد در چنـ ی ن‬
‫تدریجــی گذاشــت تــا اینکــه در اوایــل دهــه ‪ ،۱۴۲۰‬بــه صفــر نزدیــک شــد و پــس از آن هــم جمعیــت ایـران‪ ،‬از ‪ ۶‬ســال پیــش در حــد‬
‫‪ ۹۱‬میلیــون نفــر ثابــت بـ ق‬
‫ـا� مانــده اســت‪.‬‬

‫ـارو� پزشــک متخصــص زنــان اســت کــه در مــورد سیاســت هــای جمعیـ تـی جمهــوری اســامی در‬ ‫ـخ�ان دیگــر ســمینار‪ ،‬فهیمــه نـ ی‬ ‫سـ ن‬
‫ـ� تحقیــق کــرده‪ .‬وی ابتــدا نمونــه هـ یـا� از اظهارنظرهــای مقامــات یــا گـزارش هــای منتـ شـر شــده در زمــان جمهــوری‬ ‫مناطــق سـ نـی نشـ ی ن‬
‫اســامی را مــرور مــی کنــد کــه از کندتــر بــودن رشــد جمعیــت شــیعه هــا نســبت بــه سـ نـی هــا حکایــت دارنــد و یــادآوری مــی کنــد‪:‬‬
‫گ‬ ‫گ‬
‫«بــا توجــه بــه اینکــه بخــش بــزر� از جمعیــت اهــل ســنت ای ـران در اســتان هــای مــرزی و محــروم زنــد� مــی کردنــد‪ ،‬تعــداد‬
‫فرزندانشــان بــه طــور میانگـ ی ن‬
‫ـ� در ســطحی باالتــر از اســتان هــای مرکــزی ایـران قـرار داشــت کــه نــرخ اشــتغال زنــان در آنهــا باالتــر‬
‫بــود‪».‬‬

‫ـ� نگـر نا�‬

‫ـارو� بــا اشــاره بــه نگـر نا� محافظــه کاران حاکــم در مــورد افزایــش جمعیــت اهــل ســنت مــی افزایــد در نتیجــه همـ ی ن‬
‫دکـ تـر نـ ی‬
‫ـا� کــه سیاســت رســمی حکومــت ایـران تشــویق رشــد جمعیــت بــوده‪ ،‬سیاســت هــای جمعیـ تـی اجـرا شــده در مناطــق‬ ‫هــا‪ ،‬حـ تـی در زمـ ن‬
‫تغی�رژیــم از‬ ‫ســکونت اهــل ســنت تفــاوت داشــته اســت‪ .‬وی مثــال مــی زنــد کــه مطابــق برخــی اســناد وزارت بهداشــت کــه بعــد از ی‬
‫طبقــه بنــدی خــارج شــده‪ ،‬حـ تـی دربرخــی از ســال هـ یـا� کــه توزیــع رایــگان وســایل جلوگـ یـری از بــارداری در خانــه هــای بهداشــت‬

‫‪199‬‬
 ‫ـتا� متوقــف بــوده‪ ،‬عرضــه ایــن وســایل در بســیاری از روســتاهای سـ نـی نشـ ی ن‬
‫ـ� ادامــه داشــته اســت‪.‬‬ ‫روسـ ی‬

‫ـخ� نا� خــود را در مــورد «بحـران جمعیـ تـی» موجــود‬‫ـا� جمعیــت شــناس اســت کــه سـ ن‬ ‫ـخ�ان ســمینار قبــل از نهــار ســارا غیـ ث‬
‫آخریــن سـ ن‬
‫ـا� از آن اســت کــه در ش�ایــط فعــی‪ ،‬بیــش از یــک چهــارم جمعیــت ایـران را افـراد‬ ‫کشــور ارائــه مــی کنــد‪ .‬بحـران‪ ،‬بــه گفتــه او نـ ش‬
‫ـنگی� را روی اقتصــاد ایـران ایجــاد مــی کنــد‪ .‬خانــم غیـ ث‬
‫ـا� تأکیــد مــی کنــد‬ ‫ســالمند تشــکیل مــی دهنــد کــه ایــن نســبت‪ ،‬فشــار سـ ن‬
‫ـا� کــه در دهــه پــرزاد و ولــد ‪ ۱۳۶۰‬بــه دنیــا آمــده انــد‪ ،‬اکنــون در ســن پـ یـری هســتند و از گردونــه تولیــد کشــور خــارج‬ ‫بســیاری از کسـ ن‬
‫شــده انــد‪ ،‬در حــایل کــه متولدیــن دهــه بســیار کــم زاد و ولــد ‪ ۱۴۰۰‬کــه تــازه بــه ســن کار رســیده انــد‪ ،‬کــم تعدادتــر از آن هســتند کــه‬
‫بگ�نــد‪ .‬تاکیــد مــی کنــد کــه تفــاوت رشــد بــاالی ‪ ۳‬درصــدی جمعیــت در دهــه ‪ ۱۳۶۰‬و رشــد حــدوداً ‪ ۰/۷‬درصــدی دهــه‬ ‫جــای آنهــا را ی‬
‫�ض‬
‫‪ ،۱۴۰۰‬تنهــا یــی از واقعیــت هــای عــددی مهمــی اســت کــه نشــان مــی دهــد چـرا در حــال حــا ‪ ،‬نـ یـروی کار تــازه نفــس کشــور بــه‬
‫انــدازه ای نیســت کــه جــای افـراد بازنشســته را بگـ یـرد‪.‬‬
‫گ‬ ‫ـا� مــی گویــد کــه ایــن وضعیــت‪ ،‬عمـا ً باعــث شــده تــا صنــدوق تأمـ ی ن‬‫ســارا غیـ ث‬
‫ـ� اجتماعــی کشــور در حالــت ورشکســت� قـرار بگـ یـرد‬
‫گ‬
‫چــون بایــد بــه حــدود یــک چهــارم جمیعــت ای ـران مســتمری بازنشســت� بدهــد در حــایل کــه تعــداد کسـ ن‬
‫ـا� کــه کار تمــام وقــت‬
‫گ‬ ‫دارنــد و بخـ شـی از حقــوق آنهــا بــه صنــدوق تأمـ ی ن‬
‫ـ� اجتماعــی ریختــه مــی شــود در حــدی نیســت کــه مســتمری بازنشســت� بقیــه را‬
‫ـ� کننــد‪.‬‬‫تأمـ ی ن‬

‫ـخ� نا� هــای بعــد از ظهــر هــم بمانــم ویل مجبــورم قبــل از نهــار بــه دفـ تـر برگــردم‪.‬‬
‫خیــی دلــم مــی خواســت مــی توانســتم بـرای سـ ن‬
‫فــردا آخریــن روز ثبــت نــام کاندیداهــای ریاســت جمهــوری اســت و آقــای امیـ نـی هنــوز ثبــت نــام نکــرده‪ .‬دلــم مثــل سـ یـر و رسکــه‬
‫مــی جوشــد‪.‬‬

‫چهارشنبه ‪ ۵‬مرداد ‪ ۲۷ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫هنــوز کار روزانــه را ش�وع نکــرده ام کــه رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد‪ .‬مــی گویــد دارد بـرای ثبــت نــام انتخابــات مــی رود‪ .‬مــی‬
‫پرســم‪« :‬چطــور ایــن قــدر یغ�منتظــره؟ مــی خواهیــد مــن هــم همراهتــان باشــم؟» مــی گویــد‪« :‬نمــی خواهــم خیــی رســمی باشــد‪.‬‬
‫فقــط بــا محافــظ هــا مــی روم‪».‬‬

‫از کارهــای آقــای امیـ نـی رس در نمــی آورم‪ .‬طــوری دارد بـرای ثبــت نــام انتخابــات مــی رود کــه انــگار کار شــخیص اســت‪ .‬یس – چهــل‬
‫خ�گ ـزاری هــا منتـ شـر مــی شــود‪ .‬جالــب اســت کــه بــا وجــود اینکــه دفـ تـر ریاســت‬ ‫دقیقــه بعــد‪ ،‬خـ بـر ثبــت نــام آقــای امیـ نـی در ب‬
‫خ�نــگار در محــل ثبــت نــام مســتقر بــوده انــد تــا‬ ‫ـ� آقــای امیـ نـی بـرای نــام نویــی را منتـ شـر نکــرده بــود‪ ،‬ده هــا ب‬
‫جمهــوری خـ بـر رفـ ت ن‬
‫ـخ� نبــوده چــون طبیعتـاً رئیــس جمهــور بــه نزدیــک‬ ‫خـ بـر را پوشــش بدهنــد! البتــه پیــش بیـ نـی محــل ثبــت نــام خیــی هــم کار سـ ت‬
‫خ�گـزاری هــا هــم همـ ی ن‬
‫ـ� مرکــز را زیــر نظــر گرفتــه انــد‪ .‬بــه ویــژه اینکــه امــروز‬ ‫تریــن مرکــز بــه دفـ تـر ریاســت جمهــوری مــی رفتــه و ب‬
‫ـا�‬‫آخریــن روز نــام نویــی اســت و البــد تدابــر امنیـ تـی غ�عــادی اطـراف محــل ثبــت نــام‪ ،‬نشــان مــی داده کــه قـرار اســت چــه اتفـ ق‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫بیفتــد‪.‬‬

‫در هــر حــال رئیــس جمهــور در هنــگام ثبــت نــام عالقــه ای بــه مصاحبــه بــا رســانه هــا نشــان نمــی دهــد و بــه گفـ ت ن‬
‫ـ� چنــد جملــه‬
‫عمومــی بســنده مــی کنــد‪ .‬از جملــه اینکــه تصمیــم بــه ثبــت نــام گرفتــه تــا «کار نیمــه تمــام» اســتقرار دولــت ســکوالر در ایـران را‬
‫بــه رسانجــام برســاند‪ ،‬هرچنــد فکــر مــی کنــد حـ تـی اگــر او دوبــاره رئیــس جمهــور نشــود‪« ،‬کشــور هرگــز بــه ش�ایــط زمــان جمهــوری‬
‫اســامی بــاز نخواهــد گشــت»‪.‬‬

‫کمـ تـر از ‪ ۱‬ســاعت بعــد از ثبــت نــام‪ ،‬تروریســت هــا یــک رســتوران را در ســعادت آبــاد تهـران منفجــر مــی کننــد‪ .‬انفجــار در زمـ ن‬
‫ـا� رخ‬
‫داده کــه مشـ تـریان نهــار مــی خــورده انــد و در نتیجــه حداقــل ‪ ۱۷‬نفــر کشــته و ‪ ۳۱‬نفــر زخمــی شــده انــد‪ .‬فداییــان اســام بــا انتشــار‬

‫‪200‬‬
‫بیانیــه مســئولیت انفجــار را بــه عهــده مــی گـ یـرد و آن را پاســخی بــه ثبــت نــام رئیــس جمهــور مــی دانــد کــه «تنهــا افتخــارش خاتمــه‬
‫ـا� قـرار داده»‪.‬‬ ‫دادن بــه جکومــت دیـ نـی در کشــور اســت و بــا سیاســت هــای خــود‪ ،‬کشــور را در آســتانه فروپـ ش‬

‫م�وبــات‬ ‫ـ� بــه صاحبــان اماکــن عمومــی اعــام کــرده کــه «هشــدار قبــی فداییــان اســام در مــورد عــدم عرضــه ش‬ ‫بیانیــه همچنـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫بگ�نــد و بداننــد در صــورت ب� توجهــی بــه ایــن هشــدار «دیــر یــا زود مجــازات خواهنــد شــد»‪ .‬از مـ ت ن‬
‫ـ� بیانیــه چنـ ی ن‬ ‫الــکیل» را جــدی ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫ـو� رســتورا� کــه منفجــر شــده‪ ،‬بــا نوشــابه الــکیل از مشــریان پذیـر یا� مــی کــرده‪.‬‬
‫بــر مــی آیــد کــه گـ ی‬

‫از عملیــات قبــی فداییــان اســام علیــه عرضــه عمومــی الــکل مــدت هــا مــی گــذرد و تصــور خیــی هــا ایــن بــود کــه – بــه ویــژه بــا‬
‫اخ�شــان روی انتخابــات – آن نــوع عملیــات را متوقــف کــرده انــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬تصــور مــی کنــم‬ ‫توجــه بــه متمرکــز شــدن حمــات ی‬
‫بـرای ایــن گــروه مهــم بــوده کــه بالفاصلــه بعــد از ثبــت نــام رئیــس جمهــور در واکنــش بــه آن جـ یـا� را منفجــر کننــد‪ .‬هنــوز اطــاع‬
‫مشــخیص نداریــم ویل حــدس مــی زنــم رســتوران را بـرای ایــن انتخــاب کــرده انــد کــه منفجــر کــردن آن راحــت تــر از هــدف هــای‬
‫دیگــر اســت‪ .‬مث ـا ً بــه طــور قطــع‪ ،‬راحــت تــر از منفجــر کــردن مــکان هــای ثبــت نــام کاندیداهاســت کــه تحــت حفاظــت امنیـ تـی‬
‫شــدید قـرار دارنــد‪.‬‬

‫واقعیــت آن اســت کــه بــا توجــه بــه اولویــت حفاظــت از شــخصیت هــا و ســاختمان هــای مرتبــط بــا انتخابــات‪ ،‬در تــوان دولــت‬
‫نــرو اختصــاص بدهــد و ی ن‬
‫همــ� موضــوع‪ ،‬آنهــا را در مقابــل‬ ‫نیســت کــه بــه انــدازه ســابق بــرای محافظــت از اماکــن عمومــی ی‬
‫تروریســت هــا آســیب پذیرتــر از گذشــته کــرده اســت‪.‬‬

‫ـ� رئیــس جمهــور بــه دفـ تـر‪ ،‬خانــم شــمس ســخنگوی دولــت تمــاس مــی گـ یـرد و مــی پرســد بـرای صحبـ تـی‬
‫چنــد ســاعت بعــد از برگشـ ت ن‬
‫کوتــاه وقــت دارم؟ جــواب مثبــت مــی دهــم و ده دقیقــه بعــد مــی آیــد‪ .‬مــی گویــد‪« :‬حــدس بزنیــد امــروز غـ یـر از رئیــس جمهــور‬
‫دیگــر چــه کــی ق ـرار اســت ثبــت نــام کنــد؟» هیــچ حــدس خــایص نــدارم‪ .‬مــی گویــد‪« :‬خانــم حافظــی معــاون اول رئیــس‬
‫جمهــور!» بــاورم نمــی شــود‪ .‬مــی پرســم‪« :‬از کجــا مــی دانیــد؟» مــی گویــد‪« :‬االن خــودش بهــم گفــت کــه دارد مــی رود‪« .‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۶‬مرداد ‪ ۲۸ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫گ‬
‫ـید� بــه شــکایت کسـ ن‬
‫ـا� کــه موفــق بــه ثبــت نــام نشــده‬ ‫بــا پایــان ثبــت نــام کاندیداهــای انتخابــات‪ ،‬از امــروز مهلــت ‪ ۵‬روزه رسـ‬
‫انــد آغــاز شــده‪.‬‬

‫هــر چنــد کاندیداهــای انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری همچــون ســابق نیازمنــد «تأییــد صالحیــت» نیســتند؛ امــا سیســتم‬
‫کامپیوتــری وزارت کشــور بــه طــور خــودکار جلــوی نــام نویــی کسـ ن‬
‫ـا� کــه واجــد ش�ایــط ثبــت نــام نبــوده انــد را گرفتــه اســت‪ .‬در‬
‫ـا� از دوران رژیــم ســابق پرونــده هــای حقــوق بـ شـری‪ ،‬مــایل یــا‬ ‫ـنگ� یــا کسـ ن‬
‫ـ� برخــی جرایــم شــخیص سـ ی ن‬‫ـ� چارچــوب‪ ،‬مرتکبـ ی ن‬ ‫همـ ی ن‬
‫مع�ضنــد‪ .‬امــا اعـ تـراض ایــن داوطلبــان‪،‬‬
‫امنیـ تـی دارنــد امــکان نــام نویــی بـرای انتخابــات را نداشــته انــد و طبیعتـاً خیــی هایشــان ت‬
‫تنهــا در حــایل پذیرفتــه مــی شــود کــه بتواننــد اثبــات کننــد ســوابق احــکام قضـ یـا� شــان بــه درسـ تـی در سیســتم ثبــت نشــده اســت‪.‬‬
‫گ‬
‫بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬دادگسـ تـری بــه طــور فـ شـرده رســید� بــه پرونــده اعضــای نهادهــای حکومـ تـی ســابق را در دســتور کار قـرار‬
‫داد و ب ـرای چنــد ه ـزار نفــر از مســئوالن یــا اعضــای ایــن نهادهــا احــکام قضـ یـا� صــادر کــرد کــه معمــوال بخـ شـی از حکــم نـ ی ز‬
‫ـر‪،‬‬
‫گ‬ ‫ممنوعیــت از فعالیــت ســیایس (شــامل کاندیداتــوری در رقابــت هــای انتخابـ ت‬
‫ـا�) بــود‪ .‬بــا توجــه بــه تمــام شــدن ایــن رســید� هــا در‬
‫مع�ضــان رسراســت اســت و بچــه هــای وزارت کشــور مــی گوینــد زمــان تعیـ ی ن‬ ‫ـید� بــه شــکایت هــای ت‬ ‫گ‬
‫ـ� شــده‬ ‫سیســتم جدیــد‪ ،‬رسـ‬
‫ف‬ ‫گ‬
‫بـرای رســید�‪ ،‬قطعـاً کا� خواهــد بــود‪.‬‬

‫در زمــان جمهــوری اســامی اول صالحیــت کاندیداهــا در «شــورای اج ـر یا�» (زیــر نظــر وزارت کشــور) بــرریس مــی شــد و بعــد در‬

‫‪201‬‬
‫«شــوراهای نظــارت» هــر شهرســتان و اســتان (وابســته بــه شــورای نگهبــان) و «شــورای مرکــزی نظــارت» در پایتخــت مــورد بــرریس‬
‫قـرار مــی گرفــت‪ .‬در نهایــت هــم‪ ،‬خــود شــورای نگهبــان تصمیــم نهـ یـا� را در مــورد رد صالحیــت شــدگان معـ تـرض مــی گرفــت‪ .‬همــه‬
‫ایــن مراحــل‪ ،‬چنــد مــاه طــول مــی کشــید و در عمــل‪ ،‬چنــد ده هـزار نفــر از مامــوران حکومـ تـی در رستــارس کشــور درگـ یـر آن بودنــد‪.‬‬
‫تــازه همــه اینهــا در ش�ایطــی بــود کــه در زمــان جمهــوری اســامی موضــوع رد صالحیــت هــا‪ ،‬همــواره از جنجــایل تریــن موضوعــات‬
‫اختــاف ســیایس در داخــل حکومــت بــود‪ .‬تقلیــل همــه ایــن مراحــل پیچیــده و پــر تنــش بــه ‪ ۵‬روز در زمــان حــا�ض ‪ ،‬از جملــه نشــانه‬
‫هـ یـا� اســت کــه بــه وضــوح نشــان مــی دهــد ســکوالر شــدن حکومــت‪ ،‬چگونــه مــی توانــد در بســیاری از زمینــه هــا‪ ،‬باعــث رصفــه‬
‫ـو� در وقــت و انــرژی و هزینــه بشــود!‬
‫جـ ی‬

‫ـ� حکــم قضـ یـا� نتوانســته انــد‬‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬بســیاری از مقــام هــا و اعضــای ســابق نهادهــای حکومـ تـی ســابق کــه بــه خاطــر داشـ ت ن‬
‫ثبــت نــام کننــد‪ ،‬معـ تـرض هســتند‪ .‬مــی گوینــد بــا جلوگـ یـری از ثبــت نامشــان بـرای انتخابــات‪ ،‬حقــوق شــهروندی آنهــا نقــض شــده‬
‫اســت‪ .‬اعـ تـراض بعـ ضـی از آنــان واقع ـاً عجیــب اســت‪ .‬مث ـا ً بعـ ضـی هاشــان تــا آخریــن روزهــای جمهــوری اســامی از فرماندهــان‬
‫مع�ضنــد کــه چ ـرا نمــی تواننــد کاندیــدا شــوند! البتــه بــا وجــود‬ ‫ســپاه پاســداران بــوده و حکــم قضـ یـا� دارنــد امــا االن بــه شــدت ت‬
‫اینکــه بســیاری از وابســتگان رژیــم ســابق نتوانســته انــد کاندیــدا شــدند‪ ،‬طرفــداران جمهــوری اســامی هنــوز هــم در رستــارس کشــور‬
‫کاندیداهــای ب� شــماری دارنــد‪ .‬در واقــع‪ ،‬تعــداد حامیــان جمهــوری اســامی کــه موفــق بــه نــام نویــی بـرای انتخابــات شــده انــد‬
‫ـا� مختلــف‪ ،‬کار بســیار دشــواری را پیــش رو‬ ‫آن قــدر زیــاد اســت کــه قطعـاً بـرای گزینــش کاندیداهــای خــود در حــوزه هــای انتخابـ ت‬
‫خواهنــد داشــت‪.‬‬

‫شــب کــه بــه خانــه بــر مــی کــردم‪ ،‬ســارا و ســامان نیســتند‪ .‬رفتــه انــد خانــه لیــا خانــم دخـ تـر خالــه ســارا تــا پرسهــای او را بــه‬
‫ـرل مــا بیاورنــد‪ .‬بعــد از مســافرت هفتــه پیــش‪ ،‬حسـ بـا� بــا ســامان رفیــق شــده انــد و قـرار اســت شــب را خانــه مــا بخوانــد‪ .‬ســارا‬‫مـ ن ز‬
‫یادداشــت گذاشــته کــه او و بچــه هــا شــام نخــورده بــه خانــه خواهنــد رســید و خواســته کــه بـرای شــام فکــری بکنــم‪ .‬مــن هــم از‬
‫ـذا� بــه رســتوران افغــان نزدیــک خانــه زنــگ مــی زنــم و غــذا ســفارش مــی دهــم‪ .‬تــازه‬ ‫خــدا خواســته‪ ،‬بــا فرامــوش کــردن رژیــم غـ ی‬
‫بــاز شــده و از همــان ابتــدا کیل کارش گرفتــه‪ .‬مــدت کمــی بعــد از رســیدن ســارا و بچــه هــا‪ ،‬غــذا هــم مــی رســد و مشــغول خــوردن‬
‫مــی شــویم‪.‬‬

‫بعــد از غــذا بچــه هــا بــه اتــاق ســامان مــی رونــد و مــن و ســارا پــای تلویزیــون مــی نشــینیم‪ .‬اخبــار ســاعت ‪ ۱۰‬بــا خـ بـردادن از یــک‬
‫حملــه تروریسـ تـی نــاکام ش�وع مــی شــود! عجیــب آنکــه ایــن بــار‪ ،‬کار گــروه «میهــن آریـ یـا�» بــوده کــه مــی خواســته جلــوی «مهدیــه‬
‫تهـران» – محــل برگـزاری دعــای کمیــل – بمــب منفجــر کنــد امــا موفــق نشــده اســت‪ .‬عامــان عملیــات نــاکام‪ ،‬دو جــوان کــم ســن‬
‫ـتگ� شــده انــد‪ .‬گفتــه انــد قصــد داشــته انــد ایــن عملیــات را در انتقــام از حملــه دیــروز فداییــان اســام‬
‫و ســال بــوده انــد کــه دسـ ی‬
‫انجــام بدهنــد‪ .‬ایــن دومـ ی ن‬
‫ـ� بــار اســت کــه تــاش میهــن آریـ یـا� بـرای حملــه بــه یــک مســجد نــاکام مــی مانــد‪.‬‬

‫دویچــه ولــه فــاریس‪ ،‬بــا یــک عضــو ائتــاف تغیـ یـر مصاحبــه کــرده کــه مــی پرســد چطــور اســت کــه ین�وهــای امنیـ تـی بــه ایــن راحـ تـی‬
‫حملــه بــه مســجدها را خنـ ثـی مــی کننــد امــا نمــی تواننــد جلــوی عملیــات فداییــان اســام را ی‬
‫بگ�نــد؟‬

‫بــه ســارا مــی گویــم ایــن ســوال یــک جــواب ســاده دارد و آن اینکــه گرداننــدگان فداییــان اســام‪ ،‬اعضــای حرفــه ای نهادهــای نظامــی‬
‫– امنیـ تـی ســابق هســتند و ین�وهــای عملیـ ت‬
‫ـا� شــان هــم انتحارینــد‪ .‬در حــایل کــه آدم هــای میهــن آریـ یـا�‪ ،‬تعــدادی جــوان افراطــی‬
‫و غـ یـر حرفــه ای هســتند کــه عملیاتشــان هــم انتحــاری نیســت و مــی خواهنــد بمــب را کار بگذارنــد و ف ـرار کننــد‪ .‬طبیعتــا امــکان‬
‫اینکــه قبــل از عملیــات لــو برونــد بــه مراتــب بیشـ تـر اســت‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۷‬مرداد ‪ ۲۹ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫ن‬
‫مهما� عرویس برای نهار است و ما هم می رویم‪.‬‬ ‫دا� ساراست‪.‬‬
‫امروز عرویس نوه ی‬

‫‪202‬‬
‫ســامان و پرسهــای لیــا خانــم دخـ تـر خالــه ســارا کــه مهمــان مــا هســتند‪ ،‬ترجیــح مــی دهنــد در خانــه بــا هــم بماننــد ویل هــر‬
‫جــور شــده راضیشــان مــی کنیــم کــه بیاینــد‪ .‬بــه پــدر و مادرشــان کــه در مهمـ ن‬
‫ـا� خواهنــد بــود قــول داده ایــم پرسهــا را بیاوریــم و‬
‫تحویلشــان بدهیــم‪ .‬ســارا خیــی خوشــحال اســت چــون خیــی از اعضــای فامیلشــان را بعــد از مــدت هــا مــی بینــد‪.‬‬

‫دامــاد از مســئوالن ش�کــت مـ تـرو و عــروس اســتاد اقتصــاد دانشــگاه مــی اســت‪ .‬موقــع نهارعــروس و دامــاد رس مـ ی ز‬
‫ـر مــا مــی آینــد‪.‬‬
‫روژا خانــم ‪-‬عــروس‪ -‬مــی گویــد کــه همــرش از عالقــه منــدان مــن اســت و دوســت دارد بیشـ تـر آشــنا شــود‪ .‬از آقــای دامــاد در‬
‫جالــی کــه مــی گویــد در مــورد ادامــه‬ ‫ت‬
‫توضیحــا� مــی دهــد‪ .‬یــی از ی ز‬
‫چ�هــای ب‬ ‫مــورد وضعیــت کارش پــرس و جــو مــی کنــم و‬
‫ـی� در مـ تـروی تهـران اســت‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬بخــی از واگــن هــای مــرو مختلــط بــود امــا بخــی دیگــر فقــط بــه زن‬
‫ش‬ ‫ت‬ ‫ش‬ ‫جداســازی جنسـ ت‬
‫هــا اختصــاص داشــت کــه مــی توانســتند از هــر کــدام از دو بخــش اســتفاده کننــد‪ .‬بعــد از دوران جمهــوری اســامی‪ ،‬جداســازی‬
‫ـی� در تم�وهــا حــذف شــد ویل بــه گفتــه دامــاد تعــداد زیــادی از زن هــا نســبت بــه حــذف واگــن هــای زنانــه اعـ تـراض کــرده‬
‫جنسـ ت‬
‫مع�ضــان ایــن قــدر زیــاد هســتند کــه ش�کــت مـ تـرو تصمیــم گرفتــه ماننــد گذشــته بعـ ضـی از واگــن هــا را فقــط بــه زن هــا‬
‫انــد و ت‬
‫اختصــاص بدهــد‪ .‬مــی گویــد دلیــل اصــی درخواســت زن هــا آن اســت کــه مــی گوینــد در واگــن هــای مختلــط‪ ،‬بعضــا در معــرض‬
‫مزاحمــت جنــی هســتند‪.‬‬

‫اگــر چــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬تــاش هــای حکومــت بـرای تحمیــل حجــاب مــورد نظــر محافظــه کاران بــه جـ یـا� نرســید‪ ،‬امــا‬
‫حداقــی از حجــاب اجبــاری رعایــت مــی شــد‪ .‬دهــه هــا ادامــه آن وضعیــت‪ ،‬باعــث شــده تــا اکنــون بســیاری از مــردان نســبت بــه‬
‫ـ� ش�ایطــی‪،‬‬ ‫خانــم هـ یـا� کــه لبــاس بــاز مــی پوشــند توجــه یغ�عــادی نشــان بدهنــد کــه ب ـرای زن هــا آزار دهنــده اســت‪ .‬در چنـ ی ن‬
‫عجیــب نیســت کــه بســیاری از خانــم هــا ارصار دارنــد کــه در وســایل نقلیــه عمومــی چــون مـ تـرو‪ ،‬مــکان جداگانــه ای داشــته باشــند‪.‬‬

‫عــروس و دامــاد کــه مــی رونــد ســارا از روژا خانــم تعریــف مــی کنــد و مــی گویــد ارصار داشــته کــه مراســم ازدواجــش بــه شــیوه‬
‫ـ� نکــرده اســت‪ .‬عــروس خانــم بــه خانــواده اش گفتــه کــه مهریــه بــه شــیوه ســابق‪،‬‬ ‫ـن� برگ ـزار نشــود و حـ تـی مهریــه هــم تعیـ ی ن‬‫سـ ت‬
‫مهم�یــن ابـزار قانـ ن‬
‫ـو� قابــل اســتفاده بـرای زن‬ ‫ـنگ�‪ ،‬ت‬ ‫مربــوط بــه زمـ ن‬
‫ـا� بــوده کــه خانــم هــا حقــوق برابــر نداشــته انــد و مهریــه سـ ی ن‬
‫ـدا� بــوده اســت‪ .‬بــه گفتــه ســارا عــروس اعتقــاد دارد کــه بــا توجــه حــذف امتیــازات انحصــاری مردهــا‬‫هــا در صــورت اختــاف و جـ ی‬
‫ن‬
‫ـنگ� نیســت‪.‬‬ ‫ن‬ ‫در قوانـ ی ن‬
‫ـ� ایـران‪ ،‬دیگــر نیــازی بــه تعیـ یـ� مهریــه سـ ی‬

‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬زنــان در زمینــه هـ یـا� مثــل طــاق یاحضانــت فرزنــد از حقــوق برابــر بــا مــردان برخــوردار نبودنــد‪ .‬در‬
‫نتیجــه‪ ،‬خیــی از خانــواده هــا مبلــغ مهریــه را – کــه پرداخــت آن در هــر لحظــه کــه زن درخواســت مــی کــرد الزامــی بــود – سـ ی ن‬
‫ـنگ�‬
‫ـ�‪ ،‬بتــوان مــرد را تحــت فشــار گذاشــت‪ .‬البتــه‪ ،‬زن هــا مــی توانســتند در‬ ‫ـ� زوجـ ی ن‬ ‫ـ� مــی کردنــد تــا در صــورت ایجــاد اختــاف بـ ی ن‬
‫تعیـ ی ن‬
‫ـ� و مثـا ً آنهــا را مجبــور بــه دادن حــق طــاق کننــد‪ ،‬امــا گروهــی از مــردان زیــر‬ ‫هنــگام ازدواج ش�ط هـ یـا� را بـرای همــر خــود تعیـ ی ن‬
‫ـ� و دادگاه هــای ایـران آن قــدر بــه نفــع آقایــان بودنــد کــه اگــر کار بــه‬ ‫بــار ایــن ش�ط هــا نمــی رفتنــد و گذشــته از آن‪ ،‬اصــوال ً قوانـ ی ن‬
‫ـ� و دادگاه هــا باعــث شــدند‬ ‫ـ� قوانـ ی ن‬
‫اختــاف مــی کشــید‪ ،‬وضعیــت زن هــا ســخت تــر از همرسشــان مــی شــد‪ .‬در زمــان ســابق‪ ،‬همـ ی ن‬
‫ـ� اجبــاری ســقف بـرای مهریــه هــم‪ ،‬بعــد از‬ ‫تــا مهریــه هــا باالتــر و باالتــر برونــد و بعـ ضـی تــاش هــای حکومــت بــه منظــور تعیـ ی ن‬
‫ـد� پیگـ یـری ب� حاصــل متوقــف شــد‪.‬‬ ‫مـ ت‬

‫ـنگ�‪ ،‬ریشــه در بــه اصطــاح چشــم و هــم چشــمی خانــواده هــا‬ ‫ـ� مهریــه هــای سـ ی ن‬ ‫البتــه‪ ،‬بخـ شـی از تمایــل خانــواده هــا بــه تعیـ ی ن‬
‫ـ� ضــد زن ســابق بــوده کــه بــا عــوض شــدن آن هــا‪ ،‬ســخت گـ یـری‬ ‫داشــته کــه هنــوز وجــود دارد‪ .‬امــا بخـ شـی هــم بــه خاطــر قوانـ ی ن‬
‫عــده ای بــر روی موضــوع مهریــه کمـ تـر شــده اســت‪ .‬مــن شــخصاً قبــل از مراســم امــروز‪ ،‬در چنــد مــورد دیگــر هــم حکایــت عــروس‬
‫ـنگ� رصف نظــر کــرده یــا اصـا ً مهریــه تعیـ ی ن‬
‫ـ� نکــرده انــد‪.‬‬ ‫ـ� مهریــه سـ ی ن‬ ‫ـ� جدیــد از تعیـ ی ن‬ ‫هـ یـا� را شــنیده بــودم کــه بــا توجــه بــه قوانـ ی ن‬

‫شنبه ‪ ۸‬مرداد ‪ ۳۰ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫‪203‬‬
‫یــک ســاعت قبــل از نهــار بــا آقــای امیـ نـی‪ ،‬تمــاس مــی گـ یـرد و مــی خواهــد کــه اگــر مــی توانــم زودتــر پهلــوی او بــروم چــون مــی‬
‫خواهــد در مــورد موضوعــی مشــورت کنــد‪.‬‬

‫کارهایــم را جمــع و جــور مــی کنــم و یــک ربــع بعــد در اتــاق رئیــس جمهــور هســتم‪ .‬ب� مقدمــه مــی پرســد کــه نظــرم راجــع بــه‬
‫کاندیــدا شــدن خانــم حافظــی چیســت؟ پاســخ مــی دهــم کــه برایــم غـ یـر منتظــره بــوده و بــه نظــرم چنــدان متعــارف نیســت کــه‬
‫معــاون اول یــک رئیــس جمهــور بخواهــد بــا او در یــک انتخابــات رقابــت کنــد‪ .‬توصیــه مــی کنــم حــاال کــه ایــن اتفــاق افتــاده‪ ،‬بهـ تـر‬
‫ـا� بــه توافــق برســند‬‫اســت ایشــان بــا خانــم حافظــی مذاکــره کنــد تــا دو طــرف بــر رس چارچــوب هــا� حداقــی در مبــارزه انتخابـ ت‬
‫ی‬
‫چــون اگــر قـرار باشــد معــاول اول در جایــگاه منتقــد سیاســت هــای رئیــس جمهــور قـرار بگـ یـرد‪ ،‬اتفــاق بــدی خواهــد بــود‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی مــی گویــد تردیــد نــدارد کــه خانــم حافظــی دقیقـاً در همـ ی ن‬
‫ـ� جایــگاه قـرار خواهــد گرفــت هــر چنــد احتمــاال ً از حملــه‬
‫ـد� پیــش‪ ،‬از خــال گفتگوهــای دو نفــره بــا معــاول اول‬ ‫ـر مــی کنــد‪ .‬ادامــه مــی دهــد کــه از مـ ت‬
‫مســتقیم بــه رئیــس جمهــور پرهـ ی ز‬
‫حــدس زده بــوده کــه خانــم حافظــی احتمــاال ً در پ� کاندیداتــوری اســت و دلیــل تردیدهایــش بـرای نامــزد شــدن مجــدد در انتخابــات‬
‫هــم همـ ی ن‬
‫ـ� بــوده‪.‬‬

‫مــی پرســد تــا چــه حــد فکــر مــی کنــم کــه معــاون اول تــا تــه خــط بــه رقابــت ادامــه دهــد و حــا�ض بــه کنــاره گـ یـری در انتهــا بــه نفــع‬
‫ـناخ� کــه از روحیــه خانــم حافظــی دارم‪ ،‬او را اهــل کنــار کشــیدن نمــی بینــم و‬ ‫رئیــس جمهــور نباشــد؟ جــواب مــی دهــم بــا شـ ت‬
‫ـا�‪ ،‬یــا دســت بازتــری از دولــت‬ ‫پیــش بیـ نـی مــی کنــم از پســت معــاول اویل هــم اســتعفا بدهــد تــا بتوانــد در هنــگام رقابــت انتخابـ ت‬
‫ـا� بمانــد‪ ،‬آرای حامیــان‬ ‫انتقــاد کنــد‪ .‬رئیــس جمهــور بــه وضــوح نگـران اســت‪« :‬اگــر ایشــان بخواهــد تــا پایــان در صحنــه رقابــت بـ ق‬
‫ـگف� مواجــه شــویم‪ ».‬مــی افزایــد‬ ‫ـ� مــا دو نفــر شکســته مــی شــود و مــی ترســم در انتخابــات بــا یــک شـ ت‬ ‫دولــت بــه طــرز بــدی بـ ی ن‬
‫ـ� علــت دارد بــه ایــن فکــر مــی کنــد کــه اگــر خانــم حافظــی بــه هیــچ وجــه کوتــاه نیایــد‪ ،‬خــودش نهایتـاً از کاندیداتــوری‬ ‫کــه بــه همـ ی ن‬
‫انـراف بدهــد‪.‬‬

‫بــاورم نمــی شــود چــه مــی شــنوم! مــی گویــم حـ تـی اگــر خانــم حافظــی در صحنــه رقابــت بمانــد‪ ،‬در بدتریــن حالــت ایــن طــور‬
‫مــی شــود کــه رئیــس جمهــور نمــی توانــد ‪ ۵۰‬درصــد رأی الزم ب ـرای پـ یـروزی در انتخابــات در مرحلــه اول را بــه دســت بیــاورد و بــا‬
‫یــک نفــر دیگــر بــه مرحلــه دوم مــی رود و آنجــا برنــده مــی شــود‪ .‬امــا رئیــس جمهــور ایــن ســناریو را قطعــی نمــی دانــد‪« :‬همـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫کــه رقیــب اصــی بنــده یــک خانــم اســت بــه ایــن معـ نـی خواهــد بــود کــه احتمــاال ً اکـ ثـر زنــان ش�کــت کننــده در انتخابــات بــه او رأی‬
‫ـا� از ایــن رای دهنــدگان و دیگــر مدافعــان حکومــت ســکوالر کــه از سیاســت هــای مــن را�ض نیســتند‪ ،‬مــی توانــد‬ ‫مــی دهنــد‪ .‬ائتـ ف‬
‫باعــث شکســت مــن در انتخابــات بشــود‪».‬‬

‫مــن ایــن تحلیــل را قبــول نــدارم و معتقــدم محبوبیــت آقــای امیـ نـی‪ ،‬بــه عنــوان کــی کــه نظــام جمهــوری اســامی را بعــد از‬
‫هفــت دهــه بــه پایــان رســانده‪ ،‬هنــوز آن قــدر زیــاد اســت کــه هیــچ کــس امــکان رقابــت بــا او را نخواهــد داشــت‪ .‬ســعی مــی کنــم‬
‫آقــای امیـ نـی را متقاعــد کنــم امــا زیــر بــار اســتدالل هــای مــن نمــی رود‪ .‬مــی گویــم‪« :‬بــر فــرض کــه شــما از خانــم حافظــی شکســت‬
‫بخوریــد‪ ،‬بــا انــدیک تفــاوت رأی خواهــد بــود‪ .‬شــما بایــد تــا آخــر در صفحــه رقابــت بمانیــد و در صــورت شکســت‪ ،‬یــک حــزب‬
‫مســتقل را ســازماندهی کنیــد تــا در انتخابــات بعــد بــا قــدرت بــه صحنــه رقابــت برگردیــد‪».‬‬

‫رئیــس جمهــور تاکیــد مــی کنــد کــه در صــورت کنــاره گـ یـری قبــل از انتخابــات هــم مــی توانــد همــه ایــن کارهــا را بکنــد‪ .‬دیگــر‬
‫عصبـ ن‬
‫ـا� مــی شــوم‪« :‬اگــر قبــل از انتخابــات کنــار بکشــید خیــی از طرفدارانتــان بــه ایــن نتیجــه مــی رســند کــه آدم پــای کاری در‬
‫میــدان سیاســت نیســتید‪ .‬بــه رصاحــت بگویــم‪ ،‬خــود مــن ممکــن اســت یــی از آنهــا باشــم‪ ».‬چنــان نــگاه متعجـ بـی مــی کنــد کــه‬
‫دلــم مــی ســوزد‪ .‬البــد پیــش خــودش مــی گویــد ایــن چــه تیمــی اســت کــه اف ـرادش یــی – یــی دارنــد پشــتم را خــایل مــی کننــد‪.‬‬

‫زمزمــه مــی کنــد‪« :‬بــه هــر حــال مــن مبــارزه انتخابـ ت‬

‫ـا� را بــا تمــام قــدرت ش�وع مــی کنــم‪ .‬قبــل از روز رای گـ یـری‪ ،‬نتایــج نظرســنجی‬
‫هــا را بــرریس مــی کنیــم و آن وقــت تصمیــم مــی یگ�یــم کــه چــه بایــد بکنیــم‪».‬‬

‫‪204‬‬
‫ـ� نیســت ممکــن اســت کنــار‬‫حــرف آقــای امیـ نـی‪ ،‬ایــن معـ نـی تلویحــی را دارد کــه اگــر احســاس کنــد نتایــج نظــر ســنجی هــا مطمـ ئ ن‬
‫ـا� شــدن خــودم عــذاب وجــدان دارم بحــث را ادامــه نمــی دهــم‪ .‬از ایــن ســتون تــا آن ســتون فــرج‬ ‫بکشــد‪ .‬امــا چــون از عصبـ ن‬
‫اســت‪.‬‬

‫‪205‬‬
 ‫فصل بیستم‬
‫‪ ۸‬جریان حاضر در اولین انتخابات‬
‫ریاست جمهوری ایران سکوالر‬

‫‪206‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۹‬مرداد ‪ ۳۱ / ۱۴۲۹‬ژوییه ‪۲۰۵۰‬‬

‫گ‬
‫رئیــس جمهــور بــا کمــی تأخـ یـر بــه جلســه هیــأت وزیـران مــی رســد و در جــای همیشــی خــود کنــار معــاون اول مــی نشــیند‪ .‬بــه روال‬
‫معمــول بــا هــم ســام و علیــک مــی کننــد و رفتارشــان عــادی اســت‪ .‬اطــاع دارم کــه از وقـ تـی خانــم حافظــی بـرای کاندیداتــوری‬
‫انتخابــات ریاســت جمهــوری ثبــت نــام کــرده‪ ،‬هنــوز بــا رئیــس جمهــور جلســه ای نداشــته اســت‪.‬‬
‫گ‬ ‫وزیــر کشــور گـز ش‬
‫ار� مختــر را از رونــد رســید� بــه شــکایات کاندیداهـ یـا� کــه موفــق بــه ثبــت نــام نشــده انــد ارائــه مــی کنــد‪ .‬بعــد‬
‫ـت� ســالگرد ش�وع بــه کار دولــت اســت و همــه‬ ‫از گـزارش وزیــر کشــور‪ ،‬رئیــس جمهــور یــادآوری مــی کنــد کــه فــردا ‪ ۱۰‬مــرداد‪ ،‬نخسـ ی ن‬
‫دســتگاه هــای اجـر یا� بایــد گـزارش هــای جداگانــه شــان را در مــورد عملکــرد یــک ســاله خــود منتـ شـر کننــد‪ .‬آقــای امیـ نـی مــی گویــد‬
‫همــان طــور کــه قبـا ً هــم بــه دســتگاه هــای اجـر یا� ابــاغ شــده‪ ،‬هیــچ یــک از آنهــا نبایــد بــه مناســبت ‪ ۱۰‬مــرداد مراســمی را ترتیــب‬
‫بدهــد یــا هزینــه ای بکنــد‪ ،‬هــر چنــد خــوب اســت کــه مســئوالن اجـر یا� عــاوه بــر انتشــار گـزارش‪ ،‬حـ تـی المقــدور بــه رســانه هــا‬
‫مصاحبــه بدهنــد و عملکــرد یــک ســاله دســتگاه خــود را شت�یــح کننــد‪.‬‬

‫قبــل از اینکــه رئیــس جمهــور رس دستورجلســه بعــدی بــرود‪ ،‬خانــم بـ نـی عامــر وزیــر امــور خارجــه اجــازه صحبــت مــی خواهــد تــا‬
‫خــارج از دســتور حــرف بزنــد‪ .‬خانــم بـ نـی عامــر بــا عذرخواهــی از رئیــس جمهــور و معــاون اول مــی گویــد ایــن دو نفــر نمــی تواننــد‬
‫ـا� نیفتــاده اســت»‪ .‬وزیــر امــور خارجــه‪ ،‬اینکــه تــا دو هفتــه دیگــر قـرار اســت رئیــس‬ ‫بــه گونــه ای رفتــار کننــد کــه «انــگار هیــچ اتفـ ق‬
‫گ‬
‫جمهــور و معــاول اول او در انتخابــات ریاســت جمهــوری بــا هــم رقابــت کننــد را «اتفــاق بــزر�» مــی دانــد کــه بــر کل دولــت و‬
‫کشــور تأثـ یـر خواهــد گذاشــت‪ .‬خانــم بـ نـی عامــر از رئیــس جمهــور و معــاون اول مــی خواهــد بــه طــور شــفاف توضیــح بدهنــد کــه‬
‫رقابــت آنهــا بــه چــه صــورت انجــام خواهــد شــد و آیــا ق ـرار اســت کــه خانــم حافظــی از زمــان ش�وع تبلیغــات انتخاباتیــش بــه‬
‫منتقــد همــکاران خــود درهیــأت دولــت تبدیــل شــود؟ وزیــر امــور خارجــه حــرف هایــش را بــا ایــن ســوال بــه پایــان مــی بــرد کــه‪« :‬آیــا‬
‫در آن صــورت‪ ،‬معـ نـی خواهــد داشــت کــه خانــم حافظــی در دوران تبلیغــات‪ ،‬نفــر دوم دولـ تـی باشــد کــه دارد بــا انتقــاد از آن رأی‬
‫جمــع مــی کنــد؟»‬

‫ـد� هیــچ کــس حــرف نمــی زنــد تــا اینکــه خانــم حافظــی ســکوت را مــی شــکند و مــی گویــد کــه‬ ‫ـنگ� مــی شــود‪ .‬ب ـرای مـ ت‬
‫فضــا سـ ی ن‬
‫ـ� ارتبــاط در آخــر جلســه وقــت صحبــت بگـ یـرد و صحبــت‬ ‫«نگـر نا� همــکاران را درک مــی کنــد»‪ .‬مــی افزایــد کــه قصــد داشــته در همـ ی ن‬
‫کنــد ویل «حــاال کــه همــکاران بحــث را پیــش کشــیده انــد زودتــر توضیــح خواهــد داد‪ ».‬تأکیــد مــی کنــد تنهــا پاســخی کــه بــه نگـر نا�‬
‫ـا� کنــد‪ .‬از‬‫هــای همــکاران دارد ایــن اســت کــه از ســمت معــاون اویل اســتعفا مــی دهــد تــا در ش�ایــط طبیعــی تــری فعالیــت انتخابـ ت‬
‫حــا�ض ان در جلســه مــی خواهــد کــه اســتعفایش را بــه رأی بگذارنــد و ادامــه مــی دهــد «پنهــان نمــی کنــد کــه منتقــد سیاســت هــای‬
‫ـا�‪ ،‬شــیوه مملکــت داری او را مــورد انتقــاد قـرار خواهــد داد»‪.‬‬ ‫رئیــس جمهــور اســت و در جریــان مبــارزات انتخابـ ت‬

‫بــدون اینکــه بحــث موافــق و مخالفــی صــورت بگـ یـرد‪ ،‬اســتعفای خانــم حافظــی بــه رأی گذاشــته مــی شــود و ‪ -‬بــر خــاف اســتعفای‬
‫هفتــه پیــش رئیــس جمهــور کــه مخالفــان زیــادی داشــت‪ -‬بــا اجمــاع حــا�ض ان بــه تصویــب مــی رســد‪ .‬بــه نظــر مــی رســد کــه بســیاری‬
‫از اعضــای کابینــه‪ ،‬از تصمیــم معــاون اول ناخشــنود هســتند و فضــای جلســه در مجمــوع بــه �ض ر اوســت‪.‬‬

‫ـ� زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اعضــای کابینــه را ملــزم نکــرده بــود کــه در صــورت تمایــل بــه ثبــت نــام در انتخابــات ریاســت‬ ‫قوانـ ی ن‬
‫ـا� مانــده اســت‪ .‬بــه‬ ‫ـ� قانــون‪ ،‬بعــد از تغیــر حکومــت هــم دســت نخــورده بـ ق‬ ‫جمهــوری از پســت خــود اســتعفا بدهنــد و همـ ی ن‬
‫ی‬
‫عبــارت دیگــر‪ ،‬ثبــت نــام معــاون اول در انتخابــات ریاســت جمهــوری مخالــف قانــون نیســت و کــی نمــی توانــد او را بـرای اســتفاده‬
‫ـو� خــود رسزنــش کنــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬شــخصا فکــر مــی کنــم کار معــاون اول از نظــر ســیایس بــه مصلحــت نبــوده‪،‬‬ ‫از حــق قانـ ن‬
‫گ‬
‫چــون در داخــل ائتــاف اصــی حامــی رئیــس جمهــور یعـ نـی ائتــاف «ایـران ســکوالر» ایجــاد دودســت� مــی کنــد و شــکاف در ائتــاف‬
‫ـ� انتخابــات ریاســت جمهــوری جدیــد‪ ،‬بــه نفــع کشــور نخواهــد بــود‪ .‬ایــن شــکاف‪ ،‬حـ تـی ممکــن اســت بــه شکســت‬ ‫حاکــم در اولـ ی ن‬
‫ـا� تعبـ یـر خواهــد شــد کــه تغیـ یـر‬‫ـا�‪ ،‬رأی منفــی مــردم بــه کسـ ن‬‫ائتــاف ایـران ســکوالر در انتخابــات منجــر شــود کــه بــه لحــاظ تبلیغـ ت‬
‫حکومــت از جمهــوری اســامی بــه یــک جمهــوری ســکوالر را ممکــن کــرده انــد‪.‬‬

‫‪207‬‬
‫بعــد از تصویــب اســتعفای معــاون اول رئیــس‪ ،‬جمهــور شــخصا وارد بحــث مــی شــود و مــی گویــد کــه بــه تصمیــم خانــم حافظــی‬
‫ب ـرای کاندیــدا شــدن احـ تـرام مــی گــذارد‪ .‬تاکیــد مــی کنــد کــه معــاون اول رئیــس جمهــور‪ ،‬قانــون مــی توانســته بــدون اســتعفا از‬
‫مقــام خــود پــا بــه عرصــه رقابــت بگــذارد و بــا وجــود ایــن تصمیــم گرفتــه پیــش از ش�وع تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ـا� از مقــام خــود کنــاره‬
‫ـ� فضــای سـ ن‬
‫ـنگی� کــه بــر جلســه هیــأت دولــت حاکــم شــده‪،‬‬ ‫گـ یـری کنــد کــه «تصمیــم عاقالنــه ای اســت»‪ .‬آقــای امیـ نـی بـرای شکسـ ت ن‬
‫بــه شــوخی مــی گویــد درســت اســت کــه از رقابــت بــا خانــم حافظــی را�ض نیســت امــا خوشــحال اســت کــه مجبــور نخواهــد بــود‬
‫ـو� بکنــد!‬‫ـخ� ماننــد او مناظــره تلویزیـ ن‬
‫بــا سیاســتمدار رسسـ ت‬

‫اشــاره رئیــس جمهــور بــه نحــوه برگـزاری تبلیغــات انتخابــات ریاســت جمهــوری امســال اســت کــه در آن‪ ،‬بــر خــاف دوران جمهــوری‬
‫ـو� کاندیداهــا نخواهــد بــود‪ .‬در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬تعــداد کاندیداهــای تأییــد صالحیــت‬ ‫اســامی خـ بـری از مناظــره هــای تلویزیـ ن‬
‫ـ� آنهــا مناظــره تلویزیـ ن‬
‫ـو� ترتیــب‬ ‫شــده از ســوی شــورای نگهبــان بـرای انتخابــات ریاســت جمهــوری کــم بــود و بــه راحـ تـی مــی شــد بـ ی ن‬
‫داد‪ .‬امــا بــا توجــه بــه حــذف فرآینــد تأییــد صالحیــت در انتخابــات ریاســت جمهــوری‪ ،‬امســال آن قــدر تعــداد کاندیداهــا زیــاد شــده‬
‫کــه بــه هیــچ وجــه امــکان ترتیــب دادن مناظــره هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� میــان آنهــا وجــود نــدارد‪.‬‬

‫البتــه‪ ،‬شــاید مــی شــد ایــن کار را هــم کــرد کــه کاندیداهــای ‪ ۵‬ائتــاف بــزرگ ســیایس حــا�ض در کشــور (ای ـران ســکوالر‪ ،‬دینــداران‬
‫ن‬
‫تلویزیو�‬ ‫حامــی دولــت ســکوالر‪ ،‬جمهــوری اســامی‪ ،‬تغیـ یـر و راه نــو) بــه عنــوان جریــان هــای ســیایس اصــی ایـران در مناظــره هــای‬
‫حــا�ض شــوند‪ .‬امــا مشــکل اینجاســت کــه در انتخابــات ریاســت جمهــوری پیــش رو‪ ،‬کاندیداهــای قــوی دیگــری هــم وجــود دارنــد‬
‫کــه خــود را خــارج از ‪ ۵‬ائتــاف اصــی تعریــف مــی کننــد‪ .‬بــه عــاوه‪ ،‬ایــن ائتــاف هــا احـزاب ســیایس منســجم نیســتند و اعضــای‬
‫ـ� حــاال مشــخص اســت کــه ت‬
‫بزرگ�یــن ائتــاف‬ ‫آنهــا لزومـاً از یــک کاندیــدای واحــد حمایــت نخواهنــد کــرد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬از همـ ی ن‬
‫ســیایس موجــود یعـ نـی ایـران ســکوالر‪ ،‬بــر رس حمایــت از آقــای امیـ نـی یــا خانــم حافظــی دوشــقه خواهــد شــد‪.‬‬

‫ـز� در ایـران بــه درسـ تـی‬

‫ـز�‪ ،‬هنــوز ســاختار حـ ب‬
‫مشــکل اصــی در اینجاســت کــه بعــد از دهــه هــا برگـزاری انتخابــات بــه صــورت یغ�حـ ب‬
‫شــکل نگرفتــه‪ ،‬وگرنــه منطقــی تــر بــود کــه کاندیداهــای احـزاب اصــی ایـران‪ ،‬ماننــد خیــی از جاهــای دیگــر دنیــا مناظــره تلویزیــو�ن‬
‫کنند ‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۰‬مرداد ‪ ۱ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز همــه وزرا و مســئوالن ارشــد اجـر یا� بــه مناســب اولـ ی ن‬
‫ـ� ســالگرد ش�وع بــه کار دولــت گـزارش دهــی مــی کننــد‪ .‬عــاوه بــر انتشــار‬
‫ـا� دارد‪.‬‬‫گـزارش دفـ تـر ریاســت جمهــوری در مــورد عملکــرد دولــت‪ ،‬خــود رئیــس جمهــور هــم به ایــن مناســبت نشســت مطبوعـ ت‬

‫ـا� خــود‪ ،‬مــی گویــد وقـ تـی در انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ۵‬تـ یـر ‪ ۱۴۲۸‬بــه پـ یـروزی رســید هرگــز فکــر‬ ‫آقــای امیـ نـی در جلســه مطبوعـ ت‬
‫نمــی کــرد دولـ تـی کــه پنــج هفتــه بعــد ش�وع بــه کار مــی کنــد‪ ،‬نظــام ســیایس ‪ ۷۱‬ســاله ایـران را عــوض خواهــد کــرد‪ .‬ادامــه مــی دهــد‪:‬‬
‫«اینکــه دولــت در عــرض تنهــا یــک ســال موفــق بــه انجــام ایــن همــه تغیـ یـر در ایـران شــده‪ ،‬بــه انــدازه تغیـ یـر خــود رژیــم یغ�منتظــره‬
‫مهم�یــن دســتاورد یــک ســال گذشــته را تغیـ یـر آرام از سیســتم قدیــم بــه سیســتم جدیــد مــی دانــد و‬ ‫بــوده‪ ».‬رئیــس جمهــور ت‬
‫«تصفیــه � خشــونت» ســاختار حکومـ تـی ایـران از مســئوالن ســوء اســتفاده هــای مــایل و نقــض حقــوق بـ شـر را مثــال ن‬
‫زد� مــی دانــد‪.‬‬ ‫ب‬

‫آقــای امیـ نـی یــادآوری مــی کنــد کــه دولــت در طــول یــک ســال گذشــته‪ ،‬بــا اســتفاده از اختیــارات موقــت خــود بـرای قانــون گــذاری‪،‬‬
‫ـ� برگـزاری موفقیــت‬ ‫ـ� ســابق را بازنگــری کــرده و صدهــا مــاده قانـ ن‬
‫ـو� ناعادالنــه را تغیـ یـر داده اســت‪ .‬وی همچنـ ی ن‬ ‫تقریبـاً تمــام قوانـ ی ن‬
‫ـر انتخابــات مجلــس موسســان و رفرانــدوم قانــون اســایس و انجــام مقدمــات برگـزاری انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری‬ ‫آمـ ی ز‬
‫آینــده را از «دســتاوردهای درخشــان» دولــت خــود مــی دانــد‪.‬‬
‫ن‬
‫رئیــس جمهــور در پایــان گزارشــش‪ ،‬خـ بـر ش�وع بــه کار ‪ ۳۸‬هـزار نـ یـروی آمــوزش دیــده ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی از همـ یـ� امــروز را‬

‫‪208‬‬
‫هــم اعــام مــی کنــد‪ .‬مــی گویــد کــه ایــن ین�وهــا‪ ،‬از اول صبــح کمــک بــه حفــظ امنیــت را ش�وع کــرده انــد و بــا توجــه بــه کمبــود‬
‫ـ� کننــده ای بــر افزایــش امنیــت کشــور خواهنــد داشــت‪.‬‬ ‫شــدید ین�وهــای پلیــس پــس از تصفیــه نـ یـروی انتظامــی‪ ،‬تأثـ یـر تعیـ ی ن‬
‫ـ�‪ ،‬ایــن وعــده را مــی دهــد کــه در روز ‪ ۲۵‬مــرداد‪ ۱۱ ،‬هـزار نفــر دیگــر از ین�وهــای آمــوزش دیــده ســازمان دفــاع یغ�نظامــی‬ ‫همچنـ ی ن‬
‫هــم فعالیــت خــود را آغــاز کننــد‪.‬‬

‫بعــد از گـزارش آقــای امیـ نـی‪ ،‬پرســش و پاســخ ب‬

‫خ�نگارهــا ش�وع مــی شــود‪ .‬عــی رغــم اینکــه بهانــه جلســه‪ ،‬عملکــرد دولــت اســت‪ ،‬از‬
‫همــان ابتــدا بیشـ تـر ســوال هــا در مــورد انتخابــات پیــش رو و بــه ویــژه رقابــت رئیــس جمهــور و معــاون اول هســتند‪.‬‬

‫خ�نگارهــا پــچ پــچ مــی افتــد و همــه مشــغول نــگاه کــردن موبایــل‬ ‫حــدود نیــم ســاعت بعــد از ش�وع پرســش و پاســخ‪ ،‬در میــان ب‬
‫هایشــان مــی شــوند‪ .‬معلــوم اســت خـ بـری شــده‪ .‬روی موبایلــم آخریــن اخبــار را چــک مــی کنــم کــه حکایــت از وقــوع یــک حملــه‬
‫تروریسـ تـی جدیــد دارنــد‪ .‬رئیــس جمهــور بــا قیافــه پرســش گــر بــه مــن نــگاه مــی کنــد و موبایــل را جلویــش مــی گــذارم‪ .‬نــگاه مــی‬
‫کنــد و رنگــش مــی پــرد‪ .‬در همــان حــال کــه او در حــال اظهــار خــوش بیـ نـی در مــورد عملکــرد ین�وهــای امیـ نـی بــوده‪ ،‬یــک بمــب گــذار‬
‫انتحــاری خــودش را در مجــاورت ســاختمان مرکــزی پلیــس در زاهــدان منفجــر کــرده و تعــداد زیــادی از ین�وهــای پلیــس و عابـران‬
‫خ�نــگار راشــا تــودی را‬ ‫را کشــته اســت‪ .‬آقــای امیـ نـی خــودش را کنـ تـرل مــی کنــد و صحبــت هایــش در پاســخ بــه ســوال انتخابـ ت‬
‫ـا� ب‬
‫ادامــه مــی دهــد‪.‬‬

‫دقایقــی بعــد معلــوم مــی شــود کــه حملــه زاهــدان‪ ،‬تنهــا عملیــات تروریسـ تـی امــروز نبــوده‪ .‬تروریســت هــا در تهـران‪ ،‬کــرج و بت�یــز‬
‫هــم قصــد انجــام عملیــات داشــته انــد کــه ناموفــق بــوده انــد‪ .‬وضعیــت عجیـ بـی در محــل کنفرانــس خـ بـری ایجــاد شــده‪ :‬همــه‬
‫خ�هــا هســتند و کمـ تـر کــی بــه صحبــت هــای رئیــس جمهــور گــوش مــی کنــد‪ .‬قاعدتــا ب ـرای تروریســت‬ ‫در حــال دیــدن آخریــن ب‬
‫ش‬ ‫ن‬ ‫ت‬
‫هــا مهــم بــوده کــه انفجارهــا را درســت وســط مصاحبــه مطبوعــا� آقــای امیــی در ســالگرد �وع بــه کار دولتــش انجــام بدهنــد‪.‬‬
‫وقـ تـی پاســخ راشــا تــودی را تمــام مــی کنــد‪ ،‬آهســته در گوشــش مــی گویــم کــه گذشــته از زاهــدان‪ ،‬در ســه شــهر دیگــر هــم عملیــات‬
‫تروریسـ تـی انجــام شــده امــا موفــق نبــوده اســت‪ .‬حالــش بهـ تـر مــی شــود! بــدون اینکــه کــی ســوایل راجــع بــه حملــه هــا پرســیده‬
‫باشــد‪ ،‬خــودش چنــد جملــه ای در ایــن مــورد صحبــت مــی کنــد‪ .‬کشــته شــدن مــردم و ین�وهــای پلیــس در زاهــدان را تســلیت مــی‬
‫گ‬
‫گویــد و خنـ ثـی شــدن ‪ ۳‬مــورد از ‪ ۴‬حملــه صــورت گرفتــه در طــول امــروز را نشــانه افزایــش آمــاد� ین�وهــای امنیـ تـی و پلیــس مــی‬
‫دانــد‪.‬‬

‫خ�نگارهــا‪ ،‬بــه اتفــاق رئیــس جمهــور بــه اتــاق کارش مــی رویــم تــا در جریــان گ ـزارش مســتقیم وزیــر‬ ‫بعــد از پایــان جلســه بــا ب‬
‫بگ�یــم‪ .‬بــه گفتــه آقــای معصومــی‪ ،‬کــه از محــل وزارتخانــه صحبــت‬ ‫کشــور از آخریــن اخبــار مرتبــط بــا حملــه هــای امــروز ق ـرار ی‬
‫مــی کنــد‪ ،‬خنـ ثـی شــدن حملــه کــرج کار ین�وهــای کمــی ارتــش بــوده‪ ،‬امــا حملــه هــای تهـران و بت�یــز را ین�وهــای پلیــس خنــی کــرده‬
‫ث‬
‫انــد‪ .‬در هــر ســه مــورد‪ ،‬تروریســت هــا قبــل از اینکــه موفــق بــه منفجــر کــردن خــود بشــوند بــا شــوکر ب� حــس شــده انــد‪ .‬مهــم‬
‫ـ� از هــوا زده اســت‪ .‬دقیقـاً از دیشــب‪ ،‬انــدیک قبــل از ش�وع‬ ‫تــر اینکــه بمــب گــذار انتحــاری تهـران را‪ ،‬یــک هواپیمــای بــدون رسنشـ ی ن‬
‫ـ� هــم بــه گشــت نز� در آســمان شــهرهای‬ ‫بــه فعالیــت ین�وهــای ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی‪ ۸۱۰ ،‬هواپیمــای کوچــک بــدون رسنشـ ی ن‬
‫بــزرگ پرداختــه انــد‪.‬‬

‫بیــش از ‪ ۲۲۰‬تــای آنهــا از تولیــدات داخــی ایـران هســتند کــه در یــک دهــه گذشــته‪ ،‬در ســاخت هواپیماهــای کوچــک بــدون رسنشـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫ش‬
‫پی�فــت قابــل توجهــی کــرده‪ .‬بقیــه را هــم در مــاه هــای اخـ یـر از آمریــکا و ژاپــن وارد کــرده ایــم کــه تــازه امتحــان شــده انــد و از‬
‫قضــا‪ ،‬تروریســت تهـران را هــم یــی از هواپیماهــای ژاپـ نـی زده اســت‪.‬‬

‫وزیــر کشــور وســط گـزارش دهــی از حمــات امــروز اســت کــه از اطرافــش صــدای همهــه مــی آیــد‪ .‬بعــد از مـ ت‬
‫ـد� مکــث مــی گویــد‬
‫کــه حملــه یــک تروریســت دیگــر بــه ســاختمان مرکــزی پلیــس در زاهــدان خنـ ثـی شــده اســت‪ .‬لعنـ تـی قصــد داشــته در حــایل کــه‬
‫ـتگ� کــرده‬
‫مــردم و امدادگـران در محــل جمــع شــده بودنــد‪ ،‬خــودش را در میــان آنهــا منفجــر کنــد کــه یــک نـ یـروی پلیــس او را دسـ ی‬
‫ـمگ� افتــاده و تــا حــد مــرگ کتــک خــورده‪ .‬تروریســت زخمــی‪ ،‬بــه بیمارســتان منتقــل شــده‬ ‫اســت‪ .‬امــا بعــد بــه چنــگ مــردم خشـ ی ن‬
‫و حــال او وخیــم اســت‪.‬‬

‫‪209‬‬
 ‫آقــای معصومــی مــی گویــد بــر خــاف دوران جمهــوری اســامی کــه مــردم محــی از نـ یـروی انتظامــی متنفــر بودنــد‪ ،‬واکنــش زاهـ ن‬
‫ـدا�‬
‫هــا بــه عملیــات امــروز علیــه پلیــس بــاور نکـ ن‬
‫ـرد� بــوده‪ .‬بــه گفتــه وزیــر کشــور‪ ،‬تعــداد زیــادی از مــردم بـرای کمــک بــه پایــگاه مرکــزی‬
‫پلیــس آمــده انــد و بــا وجــود تقاضاهــای مکــرر ین�وهــای دولــت بـرای تــرک محــل‪ ،‬تــاش کــرده انــد هــر طــور شــده کمــک کننــد‪.‬‬

‫خــدا را شــکر کــه تروریســت دوم نتوانســته خــودش را وســط مــردم منفجــر کنــد و گرنــه معلــوم نیســت چــه تعــداد آدم کشــته‬
‫مــی شــدند‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۱۱‬مرداد ‪ ۲/ ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫آخریــن آمــار تلفــات حملــه انتحــاری زاهــدان مشــخص شــده‪ ۱۲ :‬نفــر کشــته و حداقــل ‪ ۳۲‬نفــر زخمــی شــده انــد کــه بیشـ تـر از‬
‫نصــف شــان جراحــت هــای شــدید دارنــد‪.‬‬

‫فداییــان اســام بــا تأخـ یـری نامعمــول‪ ،‬تــازه امــروز صبــح مســئولیت عملیــات را بــه عهــده گرفتــه‪ .‬چــه بســا بــا توجــه بــه ناموفــق‬
‫مانــدن ‪ ۴‬حملــه دیگردیــروز و رویــه معمولشــان کــه مســئولیت عملیــات ناموفــق را بــه عهــده نمــی یگ�نــد‪ ،‬تردیــد داشــته انــد کــه در‬
‫اطالعیــه شــان چــه بنویســند‪.‬‬

‫امــروز آخریــن مهلــت بــرریس شــکایت هـ یـا� کاندیداهـ یـا� اســت کــه موفــق بــه ثبــت نــام بـرای انتخابــات نشــده انــد‪ .‬حــدود ‪ ۶‬درصــد‬
‫ـ� کاندیداهــای معـ تـرض در فهرســت نهـ یـا� کاندیداهــا شــده اســت کــه فــردا از طــرف‬ ‫شــکایت هــا بــه جــا بــوده و منجــر بــه قـرار گرفـ ت ن‬
‫وزارت کشــور منتـ شـر مــی شــود‪.‬‬

‫حــذف شــدن فرآینــد بــرریس صالحیــت در مــورد داوطلبــان کاندیداتــوری مجلــس‪ ،‬باعــث شــده تــا فاصلــه آخریــن مهلــت ثبــت نــام‬
‫تــا تعیـ ی ن‬
‫ـ� تکلیــف نهـ یـا� نامزدهــا از ‪ ۷‬روز تجــاوز نکنــد‪ .‬در حــایل کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬ایــن زمــان ‪ ۲۸‬روز بــود (‪ ۷‬روز‬
‫بــرریس صالحیــت هــا در هیــات هــای اج ـر یا� وزارت کشــور‪ ۴ ،‬روز مهلــت شــکایت رد صالحیــت شــدگان هیــات هــای اج ـر یا�‪۷ ،‬‬
‫روز بــرریس شــکایت هــا در هیــات هــای نظــارت وابســته بــه شــورای نگهبــان‪ ۲۰ ،‬روز بــرریس شــکایت هــا در خــود شــورای نگهبــان)‪.‬‬

‫طـ ن‬
‫ـوال� بــودن فاصلــه زمــان ثبــت نــام تــا زمــان اعــام اســامی نهـ یـا� کاندیداهــا در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه ایــن معـ نـی بــود‬
‫کــه نامزدهــای اصــی انتخابــات‪ ،‬مــدت زیــادی در فضــای رســانه ای مطــرح بودنــد و درواقــع‪ ،‬بــه طــور یغ�مســتقیم تبلیــغ مــی‬
‫کردنــد‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬اگــر چــه مهلــت رســمی تبلیغــات بـرای کاندیداهــای مجلــس و ریاســت جمهــوری از ‪ ۷‬روز تجــاوز نمــی کــرد‪،‬‬
‫امــا درواقــع کاندیداهــا بخـ شـی از تبلیغاتشــان را قبــل از آن انجــام داده بودنــد‪ .‬االن اگرچــه مهلــت رســمی تبلیغــات کاندیداهــای‬
‫ـ� تکلیــف رسیــع نامزدهــا‪ ،‬عمــا فرصــت آنهــا ب ـرای معـ ف‬
‫ـر� خــود بــه‬ ‫مجلــس بــه ‪ ۱۴‬روز افزایــش پیــدا کــرده‪ ،‬امــا بــه خاطــر تعیـ ی ن‬
‫افــکار عمومــی بیشـ تـر نشــده اســت‪.‬‬

‫در مــورد انتخابــات ریاســت جمهــوری‪ ،‬وضــع بــه گونــه دیگــری اســت‪ .‬در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬بــرریس صالحیــت کاندیدهــای‬
‫ریاســت جمهــوری‪ ،‬بــا توجــه بــه اینکــه هیــچ وقــت تعــداد تاییــد صالحیــت شــدگان از انگشــتان دو دســت بیشـ تـر نبــود‪ ،‬حداکـ ثـر ‪۱۰‬‬
‫ـ� تکلیــف بــه وزارت کشــور اعــام مــی شــد‪ .‬ویل بــا اعــام‬‫روز طــول مــی کشــید و اســامی کاندیدهــای نهـ یـا� تــا ‪ ۲‬روز بعــد از تعیـ ی ن‬
‫ـا� وقــت داشــتند‪ .‬مهلــت تبلیغــات‪ ،‬االن بــه ‪ ۱۴‬روز‬ ‫اســامی کاندیداهــای نهــا� انتخابــات‪ ،‬کاندیداهــا ‪ ۲۰‬روز بـرای تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ی‬
‫ف‬ ‫ت‬
‫کاهــش یافتــه کــه خیــی کمــر نیســت‪ .‬امــا ایــن مهلــت‪ ،‬در انتخابــات امســال کا� نخواهــد بــود و آن‪ ،‬تصمیــم وزارت کشــور بــه‬
‫ـ� کاندیداهــا‪ ،‬برخــاف ســابق اســت‪.‬‬ ‫برگـزار نشــدن مناظــره هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� بـ ی ن‬

‫ـ� نظــارت شــورای نگهبــان‪ ،‬تعــداد کسـ ن‬

‫ـا� کــه موفــق بــه ثبــت نــام بـرای‬ ‫ـ� رفـ ت ن‬
‫دلیــل تصمیــم وزارت کشــور ایــن اســت کــه بــا از بـ ی ن‬

‫‪210‬‬
‫کاندیداتــوری در انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری شــده انــد بــه طــور غـ یـر عــادی باالســت‪ .‬تــا جـ یـا� کــه بــه گفتــه وزارت‬
‫کشــور‪ ،‬امســال حــدود ‪ ۲۶‬هـزار نفــر بـرای انتخابــات مجلــس و بیــش از ‪ ۲۱۰۰‬نفــر بـرای انتخابــات ریاســت جمهــوری ثبــت نــام کــرده‬
‫و کاندیداتوریشــان نهـ یـا� شــده اســت‪.‬‬

‫مشــکل ایــن اســت کــه بــا توجــه بــه نوپــا بــودن احـزاب ســیایس جدیــد در دوران بعــد از جمهــوری اســامی‪ ،‬نمــی تــوان بــا اطمینــان‬
‫مشــخص کــرد کــه کــدام اح ـزاب پایــگاه اجتماعــی باالتــری دارنــد‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬امســال ایــن امــکان وجــود نــدارد کــه کاندیداهــای‬
‫ـ� کــرد تــا بـ ی ن‬
‫ـ� آنهــا مناظــره برگـزار شــود‪.‬‬ ‫تعــدادی از ایــن احـزاب را بــه عنــوان «نامزدهــای اصــی» انتخابــات ریاســت جمهــوری تعیـ ی ن‬
‫بــا توجــه بــه ایــن مشــکل‪ ،‬وزارت کشــور تصمیــم گرفتــه کــه بـرای ایجــاد نشــدن تبعیــض‪ ،‬بــه طــور کیل از ترتیــب دادن مناظــره بـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫کاندیداهــای ریاســت جمهــوری رصف نظــر کنــد و در عــوض‪ ،‬بــر روی سیســتم دیجیتــال شــبکه هــای تلویزیـ ن‬
‫ـو� دولـ تـی‪ ،‬تبلیغــات‬
‫تــک تــک کاندیداهــا را بــه طــور جداگانــه در دسـ تـرس قـرار بدهــد‪ .‬بــه عبــارت دیگــر‪ ،‬مخاطبــان تلویزیــون هــای عمومــی بــه جــای‬
‫ـا� کاندیداهــای مشــخص‪ ،‬مــی تواننــد از روی فهرســت الفبـ یـا� تلویزیــون هــای خــود‪ ،‬برنامــه‬ ‫تماشــای رسارسی برنامــه هــای تبلغـ ت‬
‫تبلیغـ ت‬
‫ـا� هــر کــدام از کاندیداهــا را کــه مایــل باشــند تماشــا کننــد‪.‬‬

‫ـن� کــه همــه مخاطبــان در آنهــا همزمــان یــک چـ ی ز‬

‫ـر را تماشــا کننــد کمابیــش بــه پایــان‬ ‫خیــی هــا مــی گوینــد عــر تلویزیــون هــای سـ ت‬
‫رســیده‪ ،‬امــا فکــر مــی کنــم وضعیــت انتخابــات امســال نشــان مــی هــد کــه هنــوز بــه پایــان نرســیده! تعــداد کاندیداهــای انتخابــات‬
‫ـا� هــر نفــر روی فهرســت قابــل انتخــاب تلویزیــون هــا‪ ،‬بســیار‬ ‫ریاســت جمهــوری آن قــدر زیــاد اســت کــه پیــدا کــردن برنامــه تبلیغـ ت‬
‫ـو� عمومــی نقــش قابــل توجهــی را در برق ـرار ارتبــاط میــان کاندیداهــا و رأی‬ ‫دشــوار خواهــد بــود‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬شــبکه هــای تلویزیـ ن‬
‫این�نــت و پخــش آگهــی از شــبکه هــای‬ ‫دهنــدگان نخواهنــد داشــت‪ .‬در عمــل عمــده تبلیغــات رســانه ای کاندیداهــا‪ ،‬از طریــق ت‬
‫خصــویص انجــام خواهــد شــد کــه هنــوز در ابتــدای راه هســتند و بــه پــای شــبکه هــای دولـ تـی نمــی رســند‪.‬‬

‫مــن شــخصاً ترجیــح مــی دادم کــه وزارت کشــور‪ ،‬بــه هــر نحــو شــده فرصــت مناظــره تلویزیـ ن‬
‫ـو� کاندیداهــا در شــبکه هــای دولـ تـی‬
‫را فراهــم مــی کــرد‪ .‬پیشــنهاد مشــخص مــن‪ ،‬کــه بــه وزیــر کشــور هــم طــرح کــرده بــودم‪ ،‬ایــن بــود کــه همــان ‪ ۵‬ائتــاف حــا�ض در‬
‫انتخابــات مجلــس موسســان بــه عنــوان جریــان هــای ســیایس اصــی کشــور بــه رســمیت شــناخته شــوند و شــبکه هــای رسارسی بــه‬
‫برقـراری مناظــره میــان کاندیداهــای آنهــا پب�دازنــد‪.‬‬

‫امــا وزارت کشــوری هــا نگ ـران اعـ تـراض اح ـزاب و جریــان هــای ســیایس دیگــری هســتند کــه در قالــب آن ‪ ۵‬ائتــاف نمــی گنجنــد‪.‬‬
‫در واقــع‪ ،‬ترجیــح داده انــد بـرای اینکــه بــه عــدم رعایــت � طـ ف‬
‫ـر� متهــم شــوند‪ ،‬امــکان تبلیغــات موثــر تلویزیـ ن‬
‫ـو� را بــه یکســان از‬ ‫ب‬
‫بگ�نــد‪.‬‬
‫همــه نامزدهــا ی‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۲‬مرداد ‪ ۳ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫وزارت کشــور اســامی کاندیداهــای نهـ یـا� هــر دو انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری را منتـ شـر کــرد‪ .‬کاندیداهــا تــا ‪ ۲۵‬مــرداد وقــت‬
‫تبلیغــات خواهند داشــت‪.‬‬

‫امــروز ق ـرار اســت از طــرف ریاســت جمهــوری در جلســه ســتاد انتخابــات وزارت کشــور ش�کــت کنــم کــه بــا حضــور آقــای تجــی‬
‫معــاون ســیایس و رئیــس ســتاد انتخابــات برگـزار مــی شــود‪ .‬آقــای تجــی مــی گویــد کــه بســیاری از کاندیداهــای معــروف – بــه ویــژه‬
‫ـا� بـرای تبلیغــات آنهــا و کاندیداهــای یغ�معــروف در نظــر گرفتــه‬ ‫کاندیداهــای ریاســت جمهــوری – بــه شــدت از اینکــه ش�ایــط یکسـ ن‬
‫شــده انتقــاد دارنــد‪ .‬بــه نظــرم حــق دارنــد‪ .‬از میــان بیــش از ‪ ۲۱۰۰‬نفــری کــه کاندیداتــوری ریاســت جمهــوری شــده انــد‪ ،‬حداقــل ‪۲۰۰۰‬‬
‫نفرشــان رســماً ســیاهی لشــگرند و بــه صــورت تفنـ نـی ثبــت نــام کــرده انــد‪.‬‬

‫ت‬
‫تبلیغــا�‬ ‫ن‬
‫بازبیــی فیلــم هــای‬ ‫فــرده را بــرای‬ ‫ین‬
‫همچنــ� توضیــح مــی دهــد کــه کارشناســان ســتاد انتخابــات‪ ،‬کاری ش‬ ‫آقــای تجــی‬

‫‪211‬‬
‫کاندیداهــا پیـ ِـش رو دارنــد و گروهــی ‪ ۵۰۰ – ۴۰۰‬نفــره‪ ،‬بــه طــور تمــام وقــت بــه انجــام ایــن کار مشــغولند تــا در عــرض یــک روز‬
‫تکلیــف تمــام فیلــم هــا روشــن شــود‪ .‬البتــه تأکیــد مــی کنــد کــه کارشناســان وزارتخانــه‪ ،‬تنهــا از ایــن جهــت فیلــم هــا را بــرریس مــی‬
‫ـی�‪ ،‬قومــی و مذهـ بـی‬ ‫ـ� جنسـ ت‬‫کننــد کــه در آنهــا تحریــک بــه خشــونت‪ ،‬نفــرت پراکـ نـی‪ ،‬ادبیــات نژادپرســتانه یــا مســتهجن‪ ،‬یــا توهـ ی ن‬
‫ـکال� نباشــد‪ ،‬هــر چقــدر هــم کــه مســخره باشــد‪،‬‬‫ـ� مشـ ت‬ ‫ـدا� دارای چنـ ی ن‬ ‫ت‬
‫وجــود نداشــته باشــد‪ .‬مــی گویــد در صــور� کــه فیلــم کاندیـ ی‬
‫امــکان انتخابــش بــر روی تلویزیــون هــای هوشــمند و تماشــای آن از طریــق شــبکه هــای دولـ تـی وجــود خواهــد داشــت‪.‬‬

‫بخــش دیگــری از صحبــت هــای رئیــس ســتاد انتخابــات در مــورد تمهیــدات امنیـ تـی اســت‪ .‬خـ بـر مــی دهــد کــه وزارت کشــور‪ ،‬در‬
‫ـا�‪ ،‬بــه طــور مرتــب از طریــق تلویزیــون و رســانه هــای دیگــر بـرای مــردم هشــدارهای امنیـ تـی پخــش‬ ‫طــول مــدت تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫گ‬
‫خواهــد کــرد‪ .‬موضــوع ایــن هشــدارها‪ ،‬آگاهــی بخـ شـی عمومــی در مــورد چگونــی محافظــت مــردم از خودشــان در مقابــل حمــات‬
‫ـا� از ایــن حمــات خواهــد بــود‪ .‬آقــای تجــی در بخــش دیگــری از صحبــت هایــش در مــورد چالــش هــای‬ ‫تروریسـ تـی و خطـرات نـ ش‬
‫ـ� ب ـرای رصــد کــردن امنیـ تـی شــهرها صحبــت مــی کنــد‪ .‬مــی گویــد کــه اســتفاده از‬ ‫ـو� اســتفاده از هواپیماهــای بــدون رسنشـ ی ن‬ ‫حقـ ق‬
‫ـ� هــای مداربســته نصــب شــده در ســطح شــهرها‪ ،‬مــی توانــد بــا شــکایت قضـ یـا�‬ ‫صدهــا هواپیمــا از ایــن نــوع‪ ،‬عــاوه بــر دوربـ ی ن‬
‫مدافعــان حقــوق بـ شـر مواجــه شــود کــه ایــن حــد از نظــارت امنیـ تـی را ناقــض حقــوق فــردی شــهروندان بداننــد‪ .‬ادامــه مــی دهــد‬
‫ـا� بســیار محــدود همچــون‬ ‫ـ� گونــه واکنــش هــا‪ ،‬وزارت کشــور تصمیــم گرفتــه کــه تنهــا در مقاطــع زمـ ن‬ ‫ـر از همـ ی ن‬
‫کــه بــه علــت پرهـ ی ز‬
‫ـ� هــای مداربســته‬ ‫‪ ۳-۲‬هفتــه منتهــی بــه انتخابــات از ایــن هواپیمــا هــا اســتفاده شــود و در ســایر مواقــع‪ ،‬بــه اســتفاده از دوربـ ی ن‬
‫مســتقر در اماکــن عمومــی بســنده کنیــم‪.‬‬

‫ـا� کاندیداهــای ریاســت جمهــوری در دسـ تـرس قـرار گرفتــه کــه یــی از آنهــا هــم مــال‬ ‫تــا امــروز عــر‪ ،‬بیــش از ‪ ۶۰۰‬ویدیــوی تبلیغـ ت‬
‫خانــم حافظــی معــاون اول اســت‪ .‬بعــد از جلســه ســتاد انتخابــات‪ ،‬بــه رسعــت بــه ریاســت جمهــوری بــر مــی گــردم تــا در دفـ تـر‬
‫خــودم ویدیــوی خانــم حافظــی را نــگاه کنــم‪.‬‬

‫ـو�‬ ‫مح�مانــه اســت ویل بــدون هیــچ پــرده پـ ش‬‫ـرد� اســت‪ .‬لحــن صحبتــش در مــورد رئیــس جمهــور کامـا ً ت‬ ‫محتــوای ویدیــو بــاور نکـ ن‬
‫ـ� قــدرت تصمیــم گـ یـری در موضوعــات حســاس متهــم کــرده و خــود را تنهــا کاندیــدای «قدرتمنــد» بـرای‬ ‫آقــای امیـ نـی را بــه نداشـ ت ن‬
‫اداره کشــور در ش�ایــط گــذار دانســته اســت‪ .‬بــه طــور مشــخص‪ ،‬رئیــس جمهــور را بــه خاطــر «نشــان دادن ضعــف» در مقابــل‬
‫گــروه هــای تروریسـ تـی و بازمانــدگان رژیــم ســابق مــورد انتقــاد قـرار مــی دهــد و تأکیــد مــی کنــد کــه اگــر رئیــس جمهــور شــود و بــا‬
‫ـ� بــا «حامیــان پشــت پــرده تروریســت هــا» برخــورد خواهــد کــرد‪ .‬بــه وضــوح منظــورش از ایــن «حامیــان پشــت پــرده»‪،‬‬ ‫مشــت آهنـ ی ن‬
‫سیاســتمداران طرفــدار جمهــوری اســامی اســت کــه آنهــا را بــه طــور غـ یـر مســتقیم بــه حمایــت از تروریســت هــا متهــم مــی کنــد‪.‬‬

‫عجیــب تریــن قســمت از صحبــت هــای خانــم حافظــی‪ ،‬جـ یـا� اســت کــه مــی گویــد «بــه قانــون اســایس و بندهــای مرتبــط بــا‬
‫فدرالیســم احـ تـرام مــی گــذارد امــا معتقــد اســت کــه دولــت آقــای امیـ نـی‪ ،‬تــوان اجـرای سیســتم فــدرال بــدون بــه خطــر افتــادن‬
‫اقتــدار دولــت مرکــزی در ای ـران را نــدارد»‪.‬‬

‫او و رئیــس جمهــور‪ ،‬هــر دو بــه ائتــاف ایـران ســکوالر نزدیکنــد کــه در مجلــس موسســان‪ ،‬از حامیــان اصــی فدرالیســم بــود‪ .‬امــا‬
‫ـا� اســت کــه مخالــف سیســتم فــدرال هســتند و در‬ ‫خانــم حافظــی بــا ایــن شــیوه صحبــت‪ ،‬ظاهـرا بــه دنبــال جلــب نظــر مــی گرایـ ن‬
‫ـ�‬‫ـاال� در میــان رأی دهنــدگان دارنــد‪ .‬ایــن ویدیــو قـرار اســت همـ ی ن‬
‫جریــان همــه پــریس قانــون اســایس ثابــت شــد کــه وزن بســیار بـ ی‬
‫امشــب از تلویزیــون دولـ تـی در دسـ تـرس قـرار بگـ یـرد‪.‬‬

‫ایــن طــور کــه مشــخص اســت‪ ،‬خانــم حافظــی در ایــن انتخابــات شمشـ یـر را از رو بســته اســت‪ .‬رئیــس جمهــور کار بســیار دشــواری‬
‫را در ایــن انتخابــات در پیــش خواهــد داشــت‪.‬‬

‫پنجشنبه ‪ ۱۳‬مرداد ‪ ۴ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫‪212‬‬
 ‫کاندیداهای اصیل انتخابات مجلس و ریاست جمهوری و حامیانشان تقریباً مشخص شده اند‪.‬‬

‫ـر واضــح اســت کــه اغلــب ائتــاف هــای فعــال در انتخابــات مجلــس موسســان‪ ،‬در رقابــت بــر رس مجلــس و ریاســت‬ ‫قبــل از هــر چـ ی ز‬
‫جمهــوری انســجام خــود را از دســت داده انــد و ائتــاف هــا و جبهــه هــای جدیــدی تشــکیل شــده انــد‪ .‬از میــان ائتــاف های ســابق‪،‬‬
‫البتــه ســه ائتــاف «ایـران ســکوالر»‪« ،‬جمهــوری اســامی» و «راه نــو» بــا همــان نــام هــا در مبــارزات انتخابــات ش�کــت کــرده انــد‪.‬‬

‫ایـران ســکوالر‪ ،‬بــر رس حمایــت از آقــای امیـ نـی و خانــم حافظــی در انتخابــات ریاســت جمهــوری عمـا ً دو پارچــه شــده و بــا اطمینــان‬
‫نمــی تــوان گفــت کــه اکـ ثـر اعضــا بــه کــدام یــک از آنهــا تمایــل دارنــد‪.‬‬

‫ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬بــه طــور یکپارچــه از کاندیداتــوری محســن نجفــی حمایــت مــی کنــد کــه در زمــان رژیــم ســابق‪ ،‬اســتاد‬
‫حقــوق دانشــگاه تهـران بــوده و شــغل حکومـ تـی نداشــته اســت‪.‬‬

‫ائتــاف راه نــو‪ ،‬کــه بــه گفتــه خــود طرفــدار یــک حکومــت مذهـ بـی میانــه رو اســت هــم‪ ،‬از احمــد اســماعیل زهــی حمایــت مــی کنــد‬
‫کــه در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬از فعــاالن حقــوق اهــل ســنت در سیســتان و بلوچســتان محســوب مــی شــد و در چهــار نوبــت و‬
‫جمعـاً بــه مــدت ‪ ۷‬ســال بــه زنــدان رفتــه بــود‪.‬‬

‫«دینــداران حامــی دولــت ســکوالر»‪ ،‬یــی از ائتــاف هـ یـا� اســت کــه در آســتانه انتخابــات از هــم پاشــیده‪ .‬بخـ شـی از اعضــای آن از‬
‫آقــای امیـ نـی حمایــت مــی کننــد و بخـ شـی دیگــر‪ ،‬تشــکیل تحــت عنــوان «جبهــه اصالحــات» را تشــکیل داده انــد کــه دیــدگاه هـ یـا�‬
‫مشــابه بــا اصــاح طلبــان در زمــان جمهــوری اســامی دارنــد‪ .‬کاندیــدای آنهــا‪ ،‬ســینا انصــاری اســت کــه از رسدبـ یـران معــروف چنــد‬
‫شن�یــه توقیــف شــده بــود و ‪ ۳‬ســال آخــر عمــر جمهــوری اســامی را در زنــدان بــه رس بــرد‪.‬‬

‫ائتــاف تغیـ یـر متشــکل از مخالفــان رسســخت مذهــب هــم‪ ،‬دو پارچــه شــده اســت‪ .‬بخـ شـی از اعضــای ایــن ائتــاف بــه «جبهــه‬
‫ایـران» پیوســته انــد کــه تشــکیل از ین�وهــای بــه شــدت مــی گـرای ایـر نا� و مخالــف رسســخت فدرالیســم اســت‪ .‬اکـ ثـر حامیــان احیــای‬
‫ـر‪ ،‬از جبهــه ایـران حمایــت مــی کننــد‪ .‬کاندیــدای ایــن جبهــه آرش �ض غــام اســت کــه قبــل از برگشـ ت ن‬
‫ـ� بــه‬ ‫دوران ســلطنت پهلــوی نـ ی ز‬
‫ایـران‪ ،‬در آمریــکا ش�کــت کامپیوتــری مشــهوری داشــت‪.‬‬

‫بخـ شـی دیگــر از ائتــاف تغیـ یـر بــه «جبهــه حقــوق شــهروندی» پیوســته کــه عمدتـاً از فعــاالن حقــوق اقلیــت هــای قومــی تشــکیل‬
‫دم�چــی اســت کــه در زمــان جمهــوری اســامی یــک دوره عضــو شــورای شــهر بت�یــز بــود‬ ‫شــده اســت‪ .‬کاندیــدای ایــن جبهــه‪ ،‬بابــک ی‬
‫ویل در دوره هــای بعــد صالحیتــش بـرای کاندیداتــوری رد شــد‪ .‬اعضــای جبهــه حقــوق شــهروندی‪ ،‬در دفــاع از حقــوق اقلیــت هــای‬
‫ـر وجــود دارد کــه بعضـاً بــه تضادهــای قومــی مربــوط اســت‪.‬‬ ‫قومــی اتفــاق نظــر دارنــد ویل در میــان آنهــا‪ ،‬اختــاف هـ یـا� داخــی نـ ی ز‬
‫بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬بــا توجــه بــه اینکــه از میــان اقلیــت هــای قومــی ایـران‪ ،‬تــرک هــا تعــداد بســیار بیشـ تـری در مقایســه بــا ســایرین‬
‫دارنــد‪ ،‬اکـ ثـر اعضــا و رهـ بـران جبهــه حقــوق شــهروندی تــرک هســتند‪ .‬ایــن موضــوع‪ ،‬بــا مخالفــت طیفــی از دیگــر اعضــای جبهــه و‬
‫اع�اضاتشــان هــر از گاه خـ بـر ســاز مــی شــود‪.‬‬ ‫بــه ویــژه بخـ شـی از کردهــا مواجــه شــده کــه ت‬

‫معــرض‪ ،‬بــه «حــزب سوسیالیســت ایــران» پیوســته انــد کــه تجمعــی از گــروه هــای چپگــرای ســکوالر‬ ‫جمعــی از ایــن کردهــای ت‬
‫ـ� بــه ایـران‪ ،‬در فرانســه پ ز‬
‫روان�شــک بــوده‪ .‬البتــه بســیاری از چــپ‬ ‫اســت‪ .‬کاندیــدای آنهــا‪ ،‬زیبــا خورشــیدی اســت کــه قبــل از برگشـ ت ن‬
‫گراهــای ایـران‪ ،‬بــه ائتــاف هــای دیگــر‪ ،‬از جبهــه حقــوق شــهروندی گرفتــه تــا ائتــاف ایـران ســکوالر پیوســته انــد و در عمــل‪ ،‬حــزب‬
‫سوسیالیســت تنهــا موفــق بــه جــذب بخـ شـی از حامیــان تفکــر چــپ در ای ـران شــده اســت‪.‬‬

‫‪ ۸‬گــروه حــا�ض در عرصــه انتخابــات ریاســت جمهــوری‪ ،‬طبیعتـاً در انتخابــات مجلــس هــم بــه طــور جداگانــه لیســت داده انــد و‬
‫تشــکل هــای اصــی حــا�ض در عرصــه رقابــت پارلمـ ن‬
‫ـا� را هــم تشــکیل مــی دهنــد‪ .‬البتــه ده هــا گــروه‪ ،‬ائتــاف و جبهــه دیگــر هــم در‬
‫هــر دو انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری حضــور دارنــد ویل بعیــد اســت وزن قابــل توجهــی در عرصــه رقابــت داشــته باشــند‪.‬‬

‫‪213‬‬
 ‫جمعه ‪ ۱۴‬مرداد ‪ ۵ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫ورز� آمــوزش و پــرورش برویــم‪ .‬درچارچــوب مســابقات والیبال آموزشــگاه‬ ‫امــروز قـرار اســت صبــح بــه اتفــاق ســارا بــه یــک مجتمــع ش‬
‫هــای منطقــه‪ ،‬مدرســه آنهــا و یــک مدرســه دیگــر قـرار اســت بــازی فینــال را برگـزار کننــد‪ .‬ســامان عضــو تیــم والیبــال مدرســه شــان‬
‫اســت و مــن و ســارا از قبــل قــول داده بودیــم بیاییــم تــا بــازی را تماشــا کنیــم‪.‬‬

‫محافــظ هــا بــا آمدنمــان بــه مجتمــع بـرای تماشــای بــازی والیبــال موافــق نبودنــد‪ .‬بــه طــور کیل حضــور مــن در مــکان هــای عمومــی‬
‫را‪ ،‬در مواقعــی کــه ایــن حضــور «قابــل پیــش بیـ نـی» اســت بــه مصلحــت نمــی داننــد‪ .‬مــی گوینــد وقـ تـی پــر مــن عضــو تیــم والیبــال‬
‫مدرســه شــان اســت و ایــن موضــوع هــم روی وبســایت مدرســه ذکــر شــده‪ ،‬طبیعتـاً احتمــال اینکــه مــن بـرای تماشــای بــازی فینــال‬
‫بیایــم وجــود دارد و اگــر کــی قصــد بــدی داشــته باشــد‪ ،‬فرصــت خواهــد داشــت تــا از موقعیــت اســتفاده کنــد‪.‬‬

‫بــه محــض ورود مــا بــه ســالن‪ ،‬حــواس کسـ ن‬

‫ـا� کــه ب ـرای تماشــای بــازی آمــده انــد بیشـ تـر از بــازی متوجــه مــا مــی شــود! ســامان‬
‫خــوب بــازی مــی کنــد و مــن و ســارا واقعـاً دوســت داریــم بــازی را بــا تمرکــز نــگاه کنیــم‪ .‬ویل مرتــب آدم هــای مختلــف مــی آینــد و‬
‫ســام و احوالـ پـریس مــی کننــد‪ .‬چنــد نفــری از مــا – و بعضـاً از ماهــا و خودشــان بــا هــم – عکــس مــی یگ�نــد‪ .‬جالــب تــر از همــه‪،‬‬
‫ـا� هســتند کــه بعــد از ســام و علیــک تحلیــی هــم از اوضــاع مملکــت مــی دهنــد یــا ســوال هـ یـا� همچــون «انتخابــات چــه‬ ‫کسـ ن‬
‫مــی شــود؟» را مــی پرســند و جــواب رس بــاال را هــم قبــول نمــی کننــد‪.‬‬

‫ـوا� ‪ ۱۹-۱۸‬ســاله نزدیــک مــی شــود و ســام مــی کنــد‪ .‬بــه محــض اینکــه جوابــش را مــی‬ ‫کمـ تـر از یــک ســاعت از بــازی گذشــته کــه جـ ن‬
‫دهــم یــی از محافــظ هــا جلــوی نزدیــک شــدنش را مــی گـ یـرد‪ .‬تــا بیاییــم بــه کار محافــظ اعـ تـراض کنــم‪ ،‬دســت جــوان را مــی پیچانــد‬
‫و بــه زور دســت در جیبــش مــی کنــد‪ .‬ســارا رس محافــظ فریــاد مــی زنــد کــه «چــه کار مــی کنیــد؟» امــا محافــظ یــک ســاح کمــری را‬
‫از تــوی جیــب جــوان بـ یـرون مــی کشــد! جــوان بــا فریــاد مــی گویــد‪« :‬نمــی گذاریــم مملکــت مــان را تکــه تکــه کنیــد!»‬

‫یــی از محافــظ هــا بــا پلیــس تمــاس مــی گـ یـرد تــا جــوان را بب�نــد و دیگــری او را روی زمـ ی ن‬
‫ـ� مــی خوابانــد‪ .‬جــوان بــا فریــاد بــه او و‬
‫دولــت و مــن فحــش مــی دهــد‪ .‬مــردم وحشــت زده شــده انــد و بــازی والیبــال متوقــف مــی شــود‪ .‬حواســم بــه ســامان اســت کــه‬
‫دارد همــه اینهــا را نــگاه مــی کنــد‪ .‬کمـ تـر از ‪ ۹-۸‬دقیقــه بعــد‪ ،‬ســه نـ یـروی پلیــس مــی آینــد و جــوان را مــی برنــد‪ .‬بســیاری از افـراد‬
‫حــا�ض در ســالن مــی آینــد و چنــد کلمــه ای ابـراز محبــت مــی کننــد‪.‬‬

‫دو تیــم بــازی را ادامــه مــی دهنــد ویل ســامان دیگــر بــازی نمــی کنــد‪ .‬مــی آیــد و کنــار مــا مــی نشــیند‪ .‬رنگــش بــه شــدت پریــده و‬
‫حــرف نمــی زنــد‪ .‬ســارا مــی پرســد‪« :‬مــی خواهــی خانــه برویــم؟» بــا رس جــواب منفــی مــی دهــد‪ .‬تــا آخــر بــازی مــی مانیــم ویل حــال‬
‫هیــچ کداممــان طبیعــی نیســت‪.‬‬

‫موقــع برگشـ ت ن‬
‫ـ�‪ ،‬ســارا تــا خــود خانــه شــوخی مــی کنــد و مســخره بــازی در مــی آورد‪ .‬آخــرش ســامان را هــم مــی خندانــد ویل معلــوم‬
‫اســت کــه روزش خـراب شــده‪ ،‬مخصوصــا اینکــه تیــم مدرســه شــان هــم باختــه اســت‪.‬‬

‫شنبه ‪۱۵‬مرداد ‪ ۶ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫امــروز صبــح مــن و ســارا دیرتــر رس کار مــی رویــم‪ .‬ســامان هنــوز خــواب اســت و مــی خواهیــم کمــی بیشـ تـر رس مـ ی ز‬
‫ـر صبحانــه‬
‫بمانیــم‪ .‬هــر دو احتیــاج داریــم در مــورد ماج ـرای ســوءقصد دیــروز حــرف بزنیــم‪.‬‬

‫‪214‬‬
‫بــه ســارا مــی گویــم در مــاه هــای اخـ یـر‪ ،‬خـ بـر ترورهــا را در رســانه هــا مــی دیدیــم ویل فکــرش را هــم نمــی کردیــم کــه یــک روز‬
‫خــودم هــدف ســوء قصــد قـرار بگـ یـرم‪ .‬آن هــم در ش�ایطــی کــه تــا حــاال باالتریــن مقامــی کــه تــرور شــده اســتاندار تهـران بــوده و‬
‫هنــوز بــه هیــچ کــدام از اعضــای هیــات دولــت ســوء قصــد نشــده بــود‪ .‬ســارا معتقــد اســت مهــم تریــن دلیــی کــه مــی خواســتند‬
‫مــن را بکشــند ایــن بــوده کــه بــه خاطــر رفــت و آمدهــای ب� پــروا بــه مــکان هــای عمومــی‪ ،‬احتمــاال ً زدن مــن در مقایســه بــا خیــی از‬
‫مقــام هــای دیگــر کار راحـ تـی بــوده‪ .‬یــادآوری مــی کنــد کــه محافــظ هــا صبــح روز حادثــه بــر مبنــای یــک منطــق حرقــه ای تأکیــد‬
‫داشــتند کــه حضــور مــن در ســالن والیبــال بــه مصلحــت نیســت‪ .‬از همــه اینهــا نتیجــه مــی گـ یـرد کــه بایــد در آینــده بیشـ تـر بــه حــرف‬
‫محافــظ هــا گــوش بدهیــم‪ .‬مخالــف نیســتم‪ .‬مــی گویــم بایــد خوشــحال بــود کــه فداییــان اســام پشــت تــرور دیــروز نبــوده وگرنــه‬
‫بــه جــای یــک جــوان تجربــه هفــت تـ یـر بــه دســت‪ ،‬یــک تروریســت انتحــاری ســوء قصــد را انجــام مــی داد و همــه مــان را نــاکار‬
‫مــی کــرد‪.‬‬

‫مطابــق گ ـزارش پلیــس‪ ،‬همــان طــور کــه قابــل حــدس بــود‪ ،‬عامــل ســوء قصــد دیــروز از طرفــداران گــروه «میهــن آریـ یـا�» بــوده‬
‫اســت‪ .‬بــه محــض رســیدنم بــه دفـ تـر‪ ،‬رئیــس جمهــور تمــاس مــی گـ یـرد و مــی خواهــد کــه بــه اتاقــش بــروم‪ .‬آقــای امیـ نـی هــم ماننــد‬
‫خیــی از مقــام هــای دیگــر‪ ،‬دیــروز تلفـ نـی احوالـ پـریس کــرده بــود‪ .‬ویل وقــت نشــده بــود در مــورد جزییــات ماجـرا صحبــت کنیــم‪.‬‬

‫نحــوه وقــوع ســوء قصــد را برایــش ش�ح مــی دهــم و تعریــف مــی کنــم کــه چطــور جــوان مهاجــم‪ ،‬در هنــگام حملــه علیــه طــرح‬
‫فــدرایل شــدن ای ـران شــعار مــی داد‪ .‬آقــای امیـ نـی بــا افســوس رسش را تــکان مــی دهــد و مــی گویــد‪« :‬مــن اص ـا ً فکــرش را نمــی‬
‫کــردم کــه گنجانــدن فدرالیســم در قانــون اســایس جدیــد ایـران تــا ایــن حــد مســاله ســاز شــود‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬مخالفــت بــا‬
‫ـ� االن مشــخص اســت کــه در‬ ‫فدرالیســم‪ ،‬در همــه پــریس قانــون اســایس نزدیــک بــود نتیجــه رفرانــدوم را عــوض کنــد و از همـ ی ن‬
‫تاث�گــذار خواهــد بــود‪».‬‬
‫انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری هــم ی‬

‫رئیــس جمهــور مــی خواهــد کــه بیشـ تـر مواظــب خــودم باشــم و پیشــنهاد مــی کنــد کــه حداقــل تــا روز انتخابــات کــه فضــا بحـر نا�‬
‫تــر اســت‪ ،‬از یــک محافــظ ســوم هــم در کنــار دو محافــظ قبــی اســتفاده کنــم‪ .‬مــی گویــم در رفــت و آمدهــای عــادی واقعــا‬
‫نیــازی بــه ایــن کار نیســت ویل اگــر قـرار شــد کــه در مــکان هــای شــلوغ حضــور پیداکنــم‪ ،‬حتمـاً از یــک محافــظ دیگــر هــم اســتفاده‬
‫خواهــم کــرد‪.‬‬

‫رسانجــام بیانیــه میهــن آریـ یـا� هــم منتـ شـر مــی شــود کــه در آن‪ ،‬از ســوء قصــد دیــروز بــه جــان مــن حمایــت کــرده اســت‪ .‬بیانیــه‬
‫تاکیــد دارد کــه اگرچــه جــوان عامــل ســوء قصــد‪ ،‬ارتبــاط تشـ ت‬
‫ـکیال� بــا ایــن مجموعــه نداشــته‪ ،‬ویل عمــل او مــورد تاییــد «همفکـران‬
‫وطــن پرســت او در میهــن آریـ یـا�» اســت‪ .‬رصاحتــا اعــام کــرده انــد کــه از اقدامــات مشــابه علیــه «خائــن هـ یـا�» چــون فعــاالن‬
‫قومــی‪ ،‬مســئوالن حامــی فدرالیســم یــا بازمانــدگان جمهــوری اســامی حمایــت مــی کننــد‪.‬‬

‫شــیوه کار اینهــا‪ ،‬بــا فدائیــان اســام تفــاوت زیــادی دارد‪ .‬در عملیــات فدائیــان اســام‪ ،‬معمــوال عامــل حملــه زنــده نمــی مانــد‪ ،‬چــون‬
‫ـتگ� شــدن خــود کـ شـی مــی کنــد‪.‬‬ ‫یــا در جریــان عملیــات انتحــاری کشــته مــی شــود یــا اگــر عملیــات شکســت بخــورد‪ ،‬قبــل از دسـ ی‬
‫ـا� یغ�حرفــه ای هســتند کــه عمدتــا روی شــبکه هــای اجتماعــی همدیگــر را پیــدا مــی کننــد و طبیعتــا‬‫اعضــای میهــن آریــا�‪ ،‬جوانـ ن‬
‫ی‬
‫اهــل خودکـ شـی هــم نیســتند‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬حـ تـی شــیوه کار میهــن آریـ یـا� هــم در بعـ ضـی زمینــه هــا‪ ،‬از اقدامــات اســام گرایــان افراطــی در دهــه هــای اخـ یـر‬
‫الگــو گرفتــه اســت‪ .‬مثــا مــی گوینــد هــر کــی کــه در هــر کجــا افـراد «خائــن» را بکشــد مــورد حمایــت ایــن گــروه اســت و عــده ای‬
‫گ‬
‫ـت� مــی کننــد‪ .‬ایــن رویــه‪ ،‬دقیقــا یــادآور زمـ ن‬
‫ـا� اســت کــه بعـ ضـی از گــروه‬ ‫هــم بــا انجــام همـ ی ن‬
‫ـ� کار‪ ،‬بــا میهــن آریـ یـا� اعــام همبسـ‬
‫ـر� توصیــه مــی کردنــد هــر طــور کــه خودشــان صــاح مــی داننــد بــه ایــن کشــورها‬ ‫هــای جهــادی بــه هوادارانشــان در کشــورهای غـ ب‬
‫ت‬
‫و شهروندانشــان صدمــه بزنــد‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬در طــول چنــد دهــه صدهــا عملیــات تروریســی کوچــک و بــزرگ در ایــن کشــورها انجــام‬
‫شــدند کــه عامــان آنهــا‪ ،‬بــا هســته هــای مرکــزی ایــن گــروه هــا ارتبــاط تشـ ت‬
‫ـکیال� نداشــتند امــا بعــد از انجــام عملیــات بــا جهــادی‬
‫گ‬
‫هــا اعــام همبســت� مــی کردنــد و مــورد حمایــت آنهــا قـرار مــی گرفتنــد‪.‬‬

‫‪215‬‬
‫این�نـ تـی آنهــا آســان‬
‫اســتفاده حامیــان میهــن آریـ یـا� از شــیوه مشــابه‪ ،‬البتــه باعــث شــده تــا نفــوذ وزارت اطالعــات بــه ارتباطــات ت‬
‫باشــد‪ .‬امــا ظاه ـرا دیــدگاه هــای مــی گرایانــه افراطــی آن قــدر طرفــدار پیــدا کــرده کــه بــا وجــود تمــام کنـ تـرل هــا‪ ،‬کسـ ن‬
‫ـا� ماننــد‬
‫مهاجــم دیــروز از چشــم مامــوران اطالعـ ت‬
‫ـا� دور مــی ماننــد‪.‬‬

‫‪216‬‬
 ‫فصل بیست و یکم‬
‫کناره گیری رئیس جمهور برای‬
‫جلوگیری از شکاف قومی در انتخابات‬

‫‪217‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۱۶‬مرداد ‪ ۷ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫قبــل از ش�وع جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬اعضــای کابینــه جــدا‪ ،‬جــدا رساغــم مــی آینــد و احوالـ پـریس مــی کننــد‪ .‬اغلبشــان در مــورد ســوء‬
‫ـواال� را مــی پرســند‪ .‬مثــا در مــورد اینکــه ســوء قصــد کننــده از کجــا فهمیــده کــه در ســالن والیبــال هســتم‪ ،‬قبلــش‬ ‫قصــد هــم سـ ت‬
‫چ�هـ یـا� کــه مــی پرســند مشــخص اســت نگ ـران‬ ‫تهدیــد شــده بــودم یــا نــه‪ ،‬چنــد محافــظ بــا مــن بــوده انــد و امثــال اینهــا‪ .‬از ی ز‬
‫ـ� بــار اســت کــه بــه یــک نفــر از ش�کــت کننــدگان در جلســات هیــأت دولــت ســوء قصــد‬ ‫خودشــان هــم شــده انــد‪ .‬بــه هــر حــال اولـ ی ن‬
‫شــده و دغدغــه شــان قابــل فهــم اســت‪.‬‬

‫جلســه کــه ش�وع مــی شــود‪ ،‬رئیــس جمهــور هــم چنــد دقیقــه ای در مــورد ســوء قصــد حــرف مــی زنــد‪ .‬از اینکــه بــه مــن صدمــه‬
‫ـوق� مــی کنــد و از اعضــای دولــت مــی خواهــد توصیــه هــای امنیـ تـی را جــدی ی‬
‫بگ�نــد‪ .‬بــا لحــن شــوخی از‬ ‫ای نرســیده ابـراز خوشـ ت‬
‫ب� احتیاطــی هــای خــود مــن گلــه مــی کنــد‪« :‬ایــن طــور کــه آقــای حسـ ن‬
‫ـی� کــوه و رســتوران و ســالن والیبــال مــی رود‪ ،‬هــر بچــه ای‬
‫وسوســه مــی شــود ترورشــان کنــد!»‬

‫بعــد از صحبــت هــای رئیــس جمهــور‪ ،‬آقــای بهمـ نـی وزیــر انــرژی وقــت صحبــت مــی گـ یـرد‪ .‬خانــم شــمس ســخنگوی دولــت‪ ،‬کــه‬
‫صنــدیل کنــار مــن نشســته‪ ،‬آهســته زمزمــه مــی کنــد‪« :‬خــدا بــه خـ یـر بگذرانــد!» آقــای بهمـ نـی مــی گویــد کــه حــرف زیــادی نــدارد و‬
‫گا� و بهداشــت مــی خواهنــد ب ـرای فعالیــت تمــام وقــت در کمپـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫فقــط مــی خواهــد اطــاع دهــد کــه او‪ ،‬بــه هم ـراه وزرای بــازر ن‬
‫ـا� خانــم حافظــی از هیــأت دولــت اســتعفا بدهنــد‪.‬‬ ‫انتخابـ ت‬

‫غافلگ�کننــده ای اســت‪ .‬همــه مــی دانســتند ایــن ســه وزیــر رابطــه نزدیــی بــا خانــم حافظــی دارنــد ویل کــی فکــرش را نمــی کــرد‬
‫خ� ی‬ ‫ب‬
‫ت‬
‫کــه در حمایــت از او اســتعفا بدهنــد‪ .‬اعــام خـ بـر ایــن اســتعفاها بــه لحــاظ تبلیغــا� ب ـرای دولــت بســیار بــد خواهــد بــود چــون‬
‫تصویــر یــک کابینــه از هــم پاشــیده را بــه افــکار عمومــی مــی دهــد‪ .‬بدتــر اینکــه ســه وزیــر مســتعفی ارصار دارنــد اســتعفای آنهــا‬
‫همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز بــه رأی گذاشــته شــود‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬ایــن شــیوه درسـ تـی نیســت کــه در آخریــن روزهــای مانــده تــا انتخابــات‪ ،‬همــکاران بــه ایــن شــیوه غـ یـر‬
‫منتظــره اعــام اســتعفا کننــد و انتظــار هــم داشــته باشــند کــه استعفایشــان بــه طــور فــوق العــاده در دســتور کار قـرار بگـ یـرد‪ ».‬بــا‬
‫بگ�نــد و صحبــت کننــد‪.‬‬‫وجــود ایــن‪ ،‬از مخالفــان و موافقــان اســتعفاها مــی خواهــد کــه اگــر مایلنــد وقــت ی‬

‫ـا� شــده اســت‪ .‬مــی گویــد‪« :‬ببخشــید اگــر تنــد صحبــت مــی کنــم ویل ایــن شــیوه اســتعفا‬ ‫خانــم بـ نـی عامــر وزیــر امــور خارجــه عصبـ ن‬
‫ـا� نوعــی توطئــه علیــه دولــت اســت‪ .‬وگرنــه چطــور اســت کــه دوســتان دو هفتــه مانــده بــه انتخابــات‪،‬‬ ‫دادن وســط مبــارزات انتخابـ ت‬
‫ناگهــان متوجــه شــده انــد نمــی تواننــد بــا دولــت کار کننــد؟» رئیــس جمهــور از خانــم بـ نـی عامــر مــی خواهــد کــه بــا ایــن لحــن حــرف‬
‫نزنــد و اگــر مایــل اســت‪ ،‬تنهــا در مخالفــت بــا اســتعفا صحبــت کنــد‪ .‬خانــم بـ نـی عامــر ب� حوصلــه پیشــنهاد مــی کنــد‪« :‬ماننــد هفتــه‬
‫قبــل‪ ،‬بــدون حــرف زدن مخالــف و موافــق یــک راســت رأی گـ یـری کنیــم و رس کارهــای اصلیمــان برویــم‪ .‬چــون دوســتان مســتعفی‬
‫قاعدت ـاً تصمیــم شــان را گرفتــه انــد و البــد استعفایشــان را قبــول کنیــم یــا نــه‪ ،‬از فــردا بــه طــور تمــام وقــت در ســتاد خانــم‬
‫حافظــی خواهنــد بــود‪».‬‬

‫ـا� اســت‬ ‫آقــای بهمـ نـی وقــت صحبــت مــی گــرد و مــی گویــد‪« :‬مــن عصبانیــت خانــم بـ نـی عامــر را درک مــی کنــم ویل ایــن � انصـ ف‬
‫ب‬ ‫ی‬
‫کــه مــا را بــه خاطــر اســتعفای دیــر هنــگام بــه توطئــه متهــم کننــد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬مــی خواهیــد بــاور کنیــد یــا نــه‪ ،‬مــن تــا‬
‫چنــد روز قبــل از اســتعفای خانــم حافظــی خـ بـر نداشــتم کــه ایشــان مــی خواهــد بـرای انتخابــات کاندیــدا شــود‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪:‬‬
‫ـا� مــی‬‫«اگــر او کاندیــدا نمــی شــد‪ ،‬مــا همچنــان رئیــس جمهــور را بــه ســایر رقبایــش ترجیــح مــی دادیــم و یکپارچــه پشســت رسش بـ ق‬
‫ـ� خانــم حافظــی و آقــای امیـ نـی انتخــاب کنیــم‪ ،‬انتخــاب مــا نفــر اول اســت‬ ‫ماندیــم‪ .‬امــا حــاال کــه ش�ایــط جــوری شــده کــه بایــد بـ ی ن‬
‫ـا� کنیــم‪».‬‬ ‫و طبیعتـاً در ایــن ش�ایــط‪ ،‬معـ نـی نــدارد کــه در کابینــه رئیــس جمهــور بـ ق‬
‫ـا� بمانیــم و علیــه او فعالیــت انتخابـ ت‬

‫بــه هــر ترتیــب‪ ،‬ماننــد هفتــه پیــش بــدون صحبــت کــردن مخالــف و موافــق‪ ،‬رأی گـ یـری مــی کنیــم و اســتعفای ســه عضــو دیگــر‬

‫‪218‬‬
‫کابینــه بــه تصویــب مــی رســد‪ .‬بالفاصلــه بعــد از جلســه هیــأت دولــت‪ ،‬ســه نفرشــان مشـ تـرکاً بیانیــه مــی دهنــد و موضــوع را رســانه‬
‫ای مــی کننــد‪.‬‬

‫در بیانیــه‪ ،‬از رئیــس جمهــور بــا احـ تـرام یــاد مــی کننــد ویل درســت ماننــد خانــم حافظــی مــی گوینــد کــه معتقدنــد آقــای امیـ نـی‪،‬‬
‫گ‬
‫به�یــن گزینــه موجــود بـرای مقابلــه بــا چالــش هــای امنیـ تـی کشــور در دوران گــذار‬
‫ـژ� هــای مثبـ تـی کــه دارد‪ ،‬ت‬ ‫«بــا وجــود تمــام ویـ‬
‫نیســت»‪.‬‬

‫بــه عــاوه مشــخص اســت کــه مثــل خانــم حافظــی نیــم نگاهــی هــم بــه جلــب نظــر مخالفــان فدرالیســم دارنــد‪ .‬در بخـ شـی از بیانیه‬
‫گ‬
‫شــان تأکیــد مــی کننــد‪« :‬اجـرای فدرالیســم بــه شــیوه ای کــه قــدرت حکومــت مرکــزی تضعیــف نشــود‪ ،‬چالــش امنیـ تـی بــزر� اســت‬
‫ـارو� بــا آن‪ ،‬نیازمنــد سیاســتمداری قــوی تــر همچــون خانــم حافظــی خواهــد بــود‪».‬‬
‫کــه رویـ ی‬
‫گــروه هــا� چــون «جبهــه ایـران» کــه بــا تأکیــد بــر مفاهیمــی چــون امنیــت و مــی گـرا� وارد عرصــه رقابــت انتخابـ ت‬
‫ـا� شــده انــد‪ ،‬در‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫حــدی طرفــدار ندارنــد کــه انتخابــات را بب�نــد‪ ،‬امــا تأثـ یـر خــود را بــر عرصــه رقابــت ســیایس گذاشــته انــد‪ .‬تــاش خانــم حافظــی و‬
‫حامیانــش بـرای جلــب آرای حامیــان ایــن گفتمــان‪ ،‬بــه وضــوح در شــعارهای انتخاباتشــان قابــل تشــخیص اســت‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۱۷‬مرداد ‪ ۸ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫همــان طــور کــه تصــور مــی شــد‪ ،‬اســتعفای ســه عضــو دیگــر کابینــه بازتــاب بــدی در افــکار عمومــی داشــته اســت‪ .‬رســانه هــای‬
‫منتقــد در تبلیغاتشــان مــی گوینــد دولــت دارد از هــم مــی پاشــد و اســتعفاهای دیگــری در پیــش اســت‪ .‬تــا آنجــا کــه مــا مطلعیــم‬
‫دروغ مــی گوینــد ویل اســتعفاهای دو هفتــه اخـ یـر آن قــدر یغ�منتظــره بــوده کــه آدم فکــر مــی کنــد نکنــد اســتعفاهای دیگــری در‬
‫پیــش باشــد کــه ماهــا خـ بـر نداریــم‪.‬‬

‫خـ بـر بــد دیگــر‪ ،‬گ ـزارش هـ یـا� اســت کــه از افزایــش تنــش هــای قومــی در بعـ ضـی از اســتان هــا مــی رســد‪ .‬ی‬
‫دب�خانــه شــورای عــایل‬
‫امنیــت مــی‪ ،‬یــک گ ـزارش مبســوط در همـ ی ن‬
‫ـ� مــورد آمــاده کــرده کــه ق ـرار اســت در جلســه امــروز بعــد از ظهــر شــورا بــه بحــث‬
‫گذاشــته شــود‪.‬‬

‫پیشـ تـر تصــور دولــت ایــن بــود کــه بــا گنجانــده شــدن بحــث فدرالیســم در قانــون اســایس جدیــد‪ ،‬بخــش هـ یـا� از جامعــه نگـران مــی‬
‫ـ� از دولــت مرکــزی بیشـ تـر مــی شــود‪ .‬ایــن تصــور‪ ،‬تاحــدی درســت بــوده امــا تنــش هــای‬ ‫شــوند ویل حمایــت مناطــق قومیــت نشـ ی ن‬
‫دب�خانــه شــورا‪ ،‬بــا اســتناد بــه‬‫جدیــدی هــم در ایــن مناطــق ایجــاد شــده کــه فراتــر از پیــش بیـ نـی هــای اولیــه بــوده اســت‪ .‬گـزارش ی‬
‫ن‬
‫ـهروندا� کــه بــه «قومیــت‬ ‫آمــار متعــدد نشــان داده کــه چگونــه در بخــش هــای وســیعی از اســتان هــای قومیــت نشـ ی ن‬
‫ـ�‪ ،‬درصــد شـ‬
‫غالــب» ایــن اســتان هــا تعلــق ندارنــد زیــاد اســت‪ .‬ظاهـراً بخــش قابــل توجهــی از ایــن شــهروندان بــه شــدت نگراننــد کــه بعــد از‬
‫«غ�بلــوچ» هــای سیســتان و‬ ‫بگ�نــد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬ی‬‫ش�وع بــه کار سیســتم فــدرال‪ ،‬پارلمــان هــای ایالـ تـی حقوقشــان را نادیــده ی‬
‫«غ�عــرب» هــای خوزســتان نگراننــد کــه در صــورت تشــکیل ایالــت هـ یـا� بــا اک�ث یــت بلــوچ یــا عــرب‪ ،‬بــه حاشــیه رانــده‬ ‫بلوچســتان یــا ی‬
‫شــوند‪.‬‬

‫دب�خانــه شــورای عــایل امنیــت مــی‪ ،‬بــه طــور وســیع در اســتان‬ ‫ایــن نگ ـر نا� هــا‪ ،‬قعط ـاً پایــه و اســایس ندارنــد‪ ،‬امــا بنابــر گ ـزارش ی‬
‫هــای مختلــف ای ـران رایــج شــده انــد‪ .‬بــا وجــود اینکــه بارهــا تأکیــد شــده کــه دولــت مرکــزی بــر نحــوه اج ـرای سیســتم فــدرال و‬
‫رعایــت حقــوق اقلیــت هــای ســاکن هــر ایالــت نظــارت ســختگ�انه خواهــد کــرد‪ ،‬امــا ظاهـرا ایــن تأکیــد هــا‪ ،‬بــه انــدازه ف‬
‫کا� موثــر‬ ‫ی‬
‫نبــوده اســت‪.‬‬

‫بخـ شـی از گـزارش شــورا‪ ،‬بــه ویــژه بــر نقــش موثــر گــروه هـ یـا� چــون «جبهــه ایـران» یــا گــروه هــای ب� نــام و نشــان فعــال در فضــای‬

‫‪219‬‬
 ‫مجــازی بــر افزایــش نگـر نا� هــا� از ایــن قبیــل تأکیــد دارد‪ .‬مخالفــان رئیــس جمهــور‪ ،‬بــا معـ ف‬
‫ـر� کــردن دولــت او بــه عنــوان مســئول‬ ‫ی‬
‫ث‬
‫ـ� فدرالســیم بــه قانــون اســایس‪ ،‬در حــال تــاش ب ـرای اســتفاده حداکــری از ایــن موضــوع در انتخابــات پیــش رو‬ ‫اصــی راه یافـ ت ن‬
‫هســتند‪.‬‬

‫بــه طــور کیل تصــور شــخیص مــن ایــن اســت کــه بــر خــاف تصــورات اولیــه‪ ،‬بخــش مهمــی از اقلیــت هــای قومــی ایـران ممکــن اســت‬
‫در انتخابــات بــه رقبــای دولــت رأی بدهند‪.‬‬

‫ـا� هســتند کــه گـزارش در موردشــان صحبــت کــرده و نگراننــد فــدرایل شــدن‪ ،‬باعــث شــود تــا در مناطــق تحــت‬ ‫گروهــی از آنهــا کسـ ن‬
‫گ‬
‫نفــوذ اقلیــت هــای دیگــر زنــد� کننــد‪ .‬گروهــی دیگــر‪ ،‬آنهـ یـا� هســتند کــه بــه دالیــل ایدئولوژیــک یــا ســیایس بــه جریــان هــای رقیــب‬
‫دولــت رأی خواهنــد داد‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬بخــش قابــل توجهــی از بلــوچ هــا و ترکمــن هــا و حـ تـی بخــش کوچــی از کردهــا کــه‬
‫مذهــی تــر هســتند احتمــاال ً بــه ائتــاف «راه نــو» رأی خواهنــد داد‪ .‬ائتـ ف‬
‫ـا� کــه مــی گویــد بــه دنبــال اســتقرار یــک حکومــت مذهـ بـی‬ ‫ب‬
‫ش‬
‫میانــه رو و متفــاوت بــا جمهــوری اســامی اســت‪ .‬بخــی کوچــک از عــرب هــا و تــرک هــای مذهـ بـی تــر هــم‪ ،‬بــا وجــود شــیعه‬
‫ـا� هســتند کــه بــا جمهــوری اســامی مخالفنــد امــا از نوعــی‬‫بــودن‪ ،‬راه نــو را بــه گــروه هــای دیگــر ترجیــح مــی دهنــد‪ .‬اینهــا هــم کسـ ن‬
‫حکومــت مذهـ بـی طرفــداری مــی کننــد‪.‬‬

‫ـ� ایـران‪ ،‬بــه ویــژه تــرک هــا‪ ،‬بــه «جبهــه حقــوق شــهروندی» متمایلنــد کــه‬‫از طــرف دیگــر‪ ،‬بســیاری از شــهروندان مناطــق اقلیــت نشـ ی ن‬
‫خــود را حامــی حقــوق اقلیــت هــای قومــی مــی دانــد‪ .‬بخـ شـی قابــل توجــه از کردهــا و بخــش هـ یـا� از اقلیــت هــای دیگــر نـ ی ز‬
‫ـر‪ ،‬کــه‬
‫دارای تمایــات چــپ هســتند‪ ،‬از «حــزب سوسیالیســت ایـران» حمایــت مــی کننــد‪.‬‬

‫همــه اینهــا بــه ایــن معـ نـی اســت کــه احتمــال دارد اکـ ثـر شــهروندان متعلــق بــه اقلیــت هــای قومــی بــه آقــای امیـ نـی و کاندیداهــای‬
‫ـ� حقــوق اقلیــت هــا مدافــع سیســتم فــدرال بــوده‪ ،‬امــا احتمــاال نــه تنهــا‬ ‫نزدیــک بــه دولــت او رأی ندهنــد‪ .‬دولـ تـی کــه بـرای تأمـ ی ن‬
‫ـزر� از اک�ث یــت‪ ،‬کــه بخــش قابــل توجهــی از اقلیــت هــای ای ـر نا� نـ ی ز‬ ‫گ‬
‫ـر در انتخابــات از آن حمایــت نخواهنــد کــرد‪.‬‬ ‫بخــش بـ‬

‫در حــایل کــه تاکنــون تصــور غالــب ایــن بــود کــه حامیــان دولــت در ائتــاف ایـران ســکوالر بــه راحـ تـی برنــده هــر دو انتخابــات مجلــس‬
‫و ریاســت جمهــوری خواهــد شــد‪ ،‬االن خیــی هــا دارنــد در ایــن مــورد ابـراز تردیــد مــی کننــد‪ .‬بیشـ تـر ی ز‬
‫چ�هـ یـا� کــه در ایــن زمینــه‬
‫ـا� اســت‪ ،‬ویل حامیــان دولــت هــم اعتمــاد بــه نفــس ســابق را‬ ‫گفتــه یــا نوشــته شــده‪ ،‬از طــرف مخالفــان دولــت و بــا هــدف تبلیغـ ت‬
‫ندارنــد‪.‬‬

‫سه شنبه ‪ ۱۸‬مرداد ‪ ۹ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫دب�خانــه شــورا راجــع بــه نگـر نا�‬

‫صــورت جلســه دیــروز شــورای عــایل امنیــت را رس وقــت مــی خوانــم‪ .‬در جلســه‪ ،‬قبــل از گـزارش ی‬
‫هــای قومیـ تـی‪ ،‬وزیــر اطالعــات خـ بـر مهمــی را اعــام کــرده اســت‪.‬‬

‫این�نـ تـی «فداییــان اســام»‪ ۲۵ ،‬نفــر از اعضــا و ‪ ۲‬نفــر‬

‫خـ بـر ایــن بــوده کــه ین�وهــای وزارت موفــق شــده انــد بــا نفــوذ بــه ارتباطــات ت‬
‫ـای�ی‬
‫ـتگ� کننــد‪ .‬بــه گفتــه آقــای صبوحــی از میــان ایــن دو‪ ،‬یــی شــان در زمــان رژیــم ســابق از ین�وهــای سـ ب‬‫ره�انشــان را دسـ ی‬ ‫از ب‬
‫ســپاه بــوده و دیگــری در اداره کل اطالعــات فــارس کار مــی کــرده‪.‬‬

‫ـدا�» نهادهــای ســابق نظامــی و امنیـ تـی‪ ،‬فداییــان اســام‬‫بــه نظــر مــی رســد بــا توجــه بــه تحــت نظــر بــودن تمــام «مدیـران یغ�زنـ ن‬
‫در شــبکه خــود از هیــچ کــدام از ایــن مدی ـران اســتفاده نمــی کننــد‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬بــه گفتــه وزیــر مشــخص اســت کــه ســتون‬
‫ـا� ســابق تشــکیل شــده اســت‪ .‬بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬از ‪ ۲۷‬نفــری کــه‬ ‫فقـرات فداییــان اســام‪ ،‬از ین�وهــای نهادهــای نظامــی و اطالعـ ت‬
‫بگ�نــد‪،‬‬
‫دستگ�شــده انــد‪ ،‬بــه جــز ‪ ۳‬نفــر جــوان کــم ســن وســال کــه ق ـرار بــوده بــه عنــوان نـ یـروی انتحــاری مــورد اســتفاده ق ـرار ی‬
‫ی‬

‫‪220‬‬
 ‫بقیــه عضــو نهادهــای نظامــی و امنیـ تـی جمهــوری اســامی یــا از شــبه نظامیــان بســیج بــوده انــد‪.‬‬

‫ـتگ�ی هــای اخـ یـر گالیــه مــی کنــم‪.‬‬

‫خ�مانــدم از دسـ ی‬
‫بعــد از خوانــدن گـزارش‪ ،‬بــه جلســه بــا رئیــس جمهــور مــی روم و تلویحــا از ب� ب‬
‫ـتگ�ی ایــن اف ـراد چنــد روز قبــل از جلســه هیــأت دولــت صــورت‬ ‫مــی گویــم آن طــور کــه در گ ـزارش وزارت اطالعــات آمــده‪ ،‬دسـ ی‬
‫گرفتــه امــا وزیــر اطالعــات در جلســه هیــأت دولــت اشــاره ای بــه ایــن موضــوع نکــرد‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد قـرار بــوده آقــای صبوحــی در جلســه یکشــنبه موضــوع را اعــام کنــد امــا در وســط جلســه تصمیــم عــوض‬
‫شــده‪ .‬توضیــح مــی دهــد‪« :‬مــن شـ ت‬
‫ـایعا� را شــنیده بــودم کــه ســه نفــر از وزرا مــی خواهنــد اســتعفا بدهنــد امــا نمــی دانســتم تــا‬
‫چــه حــد صحــت دارد‪ .‬بعــد از اینکــه اعــام کردنــد‪ ،‬مــن شــک کــردم کــه اص ـا ً جلســات کابینــه تــا چــه حــد امــن هســتند؟ آدم‬
‫ـد� ســکوت مــی‬ ‫خ�هــای محرمانــه جلســه را بـ یـرون مــی برنــد یــا نــه‪ ».‬بعــد از مـ ت‬ ‫از کجــا مــی توانــد مطمـ ئ ن‬
‫ـ� باشــد اعضــای کابینــه ب‬
‫ـتگ� شــدند در جریــان‬ ‫ـی�‪ ،‬مــن یــک توضیــح هــم بــه شــما بدهــکارم‪ .‬مــن طبیعتـاً از همــان موقــع کــه اینهــا دسـ ی‬ ‫گویــد‪« :‬آقــای حسـ ن‬
‫قـرار گرفتــم ویل یــادم رفــت شــما را در جریــان بگــذارم!»‬

‫مــن بــه صداقــت رئیــس جمهــور اعتمــاد دارم ویل از توضیــح او خیــی متقاعــد نشــده ام‪ ،‬مخصوصـاً وقـ تـی کــه تــازه توضیــح داده‬
‫کــه بــه اعضــای هیــأت دولــت اعتمــاد ســابق را نــدارد‪.‬‬

‫آقــای امیـ نـی احتمــاال ً از قیافــه ام مــی فهمــد کــه بــا توضیحــش مشــکل دارم‪ .‬مــی گویــد‪« :‬حـ تـی اگــر نصــف کابینــه پشــت مــن را خــایل‬
‫کننــد‪ ،‬مــن بــه شــخص شــما اعتمــاد صــد در صــد دارم‪ .‬مــی خواهــم بــاور کنیــد کــه واقعـاً یــادم رفــت خـ بـر را بــه شــما بدهــم‬
‫و دلیلــش هــم ایــن بــود کــه ایــن روزهــا‪ ،‬فکــرم یغ�عــادی درگـ یـر اســت‪ ».‬صدایــش را آهســته مــی کنــد‪« :‬اینکــه االن مــی خواهــم‬
‫ـ� بــار اســت دارم بــا کــی در میــان مــی گــذارم‪ ،‬ویل دارم بــه ایــن فکــر مــی کنــم کــه ممکــن اســت وضــع‬ ‫بگویــم را ب ـرای اولـ ی ن‬
‫انتخابــات بدتــر از آن چـ ی ز‬
‫ـری بشــود کــه تصــور مــی کــرده ایــم‪».‬‬

‫توضیــح مــی دهــد‪« :‬مــن بــا خانــم حافظــی صحبــت کــردم‪ .‬در دفــاع از نامــزد شــدن خــودش مــی گویــد کــه مــی ترســد مــی گراهــای‬
‫ـ� کاندیــدا شــده تــا بــه قــول خــودش جلــوی جــذب رأی دهنــدگان ســابق مــان از‬ ‫بگ�نــد و ب ـرای همـ ی ن‬
‫افراطــی فضــا را بــه دســت ی‬
‫ســوی مــی گراهــا را بگـ یـرد‪».‬‬

‫آن طــور کــه رئیــس جمهــور تعریــف مــی کنــد‪ ،‬خانــم حافظــی بــا توجــه بــه مواضــع ســخت یگ�انــه تَـ َـرش در زمینــه امنیــت و‬
‫فدرالیســم‪ ،‬فکــر مــی کنــد امــکان جــذب رأی دهنــدگان مــی گـرا را دارد‪ .‬ظاهـراً معتقــد اســت رئیــس جمهــور‪ ،‬بــه درســت یــا غلــط‪،‬‬
‫در افــکار عمومــی متهــم شــده کــه در زمینــه هـ یـا� چــون برخــورد بــا تهدیــدات امنیـ تـی یــا اختیــارات ایالــت هــای فــدرال تســامح‬
‫ـا� از ین�وهــای مــی گـرا شکســت بخــورد‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬صــاح دیــده کــه‬ ‫بیشـ تـری دارد و بنابرایــن‪ ،‬ممکــن اســت در انتخابــات از ائتـ ف‬
‫بــه اصطــاح حســابش را از آقــای امیـ نـی جــدا کنــد تــا شــانس پـ یـروزی خــود در انتخابــات را افزایــش بدهــد‪ .‬آقــای امیـ نـی مــی گویــد‪:‬‬
‫«ماحصــل تمــام صحبــت هـ یـا� کــه بــا خانــم حافظــی داشــتم ایــن بــود کــه ایشــان بــه هیــچ وجــه حــا�ض بــه کنــار کشــیدن از رقابــت‬
‫نیســت و در عــوض‪ ،‬از مــن مــی خواهــد کــه بــه نفــع او کنــار بکشــم‪».‬‬

‫رو� دارنــد ایشــان!» رئیــس جمهــور ویل اصــا نمــی خنــدد‪ .‬یــک دفعــه تــه دلــم خــایل مــی شــود‪ .‬مــی‬
‫بــا خنــده مــی گویــم‪« :‬عجــب ی‬
‫ت‬
‫پرســم‪ :‬شــما کــه پیشــنهادش را جــدی نگرفتیــد؟» جــواب منفــی مــی دهــد امــا حــرف بیشــری نمــی زنــد‪.‬‬

‫خدا خودش رحم کند‪.‬‬

‫‪221‬‬
 ‫چهارشنبه ‪ ۱۹‬مرداد ‪ ۱۰ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫طال�» برگزار شده که در رسانه ها بازتاب قابل توجهی داشته است‪.‬‬ ‫ت‬
‫امروز در تهران تجمع انتخابا� گروه «دوران ی‬
‫گ‬
‫ـژ� اعضــای ایــن گــروه‪ ،‬تحسـ ی ن‬
‫ـ� دوران ســلطنت پهلــوی اســت در انتخابــات هــم از «جبهــه ای ـران» حمایــت مــی‬ ‫مهــم تریــن ویـ‬
‫کنــد‪ .‬فعــاالن آن عمدتـاً ضدمذهـ بـی و بــه شــدت مــی گـرا هســتند کــه وضعیــت ایـران پیــش از انقــاب را دوران طـ ی‬
‫ـا� مــی نامنــد‪.‬‬
‫تنهــا انتقادشــان بــه دوران ســلطنت پهلــوی ایــن اســت کــه بــه عقیــده آنهــا‪ ،‬بــا مذهبیــون بیــش از حــد مــدارا مــی کــرده اســت‪.‬‬

‫ـا�‪ ،‬حداقــل ‪ ۱۵‬ه ـزار نفــر ش�کــت کــرده باشــند‪ .‬مطابــق تصاویــری کــه از محــل‬ ‫ـ� زده مــی شــود در گردهــم یآ� دوران طـ ی‬ ‫تخمـ ی ن‬
‫ـلطن� پهلــوی همچــون رضــا شــاه‪ ،‬محمــد‬‫ـو� خانــواده سـ ت‬ ‫گردهــم آ� مخابــره شــده‪ ،‬محــل تجمــع پــر از عکــس هــای اعضــای متـ ف‬
‫ی‬
‫ـا� بــه تنهـ یـا� وزن‬
‫خ�ســازی بــوده‪ ،‬امــا بــه طــور کیل گــروه دوران طـ ی‬
‫رضــا شــاه‪ ،‬فــرح دیبــا و رضــا پهلــوی اســت‪ .‬اگــر چــه تجمــع ب‬
‫ن‬
‫ـ� کننــده ای نــدارد و تنهــا بــه عنــوان یــی از تشــکل هــای عضــو جبهــه ایـران قــادر بــه نقــش آفریــی در انتخابــات خواهــد بــود‪.‬‬‫تعیـ ی ن‬

‫ـ� الملــی ایـران و‬‫ـ� آمــدن موقعیــت بـ ی ن‬

‫ـوال� همچــون افزایــش فشــار اقتصــادی بــر جامعــه‪ ،‬پایـ ی ن‬‫در زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬تحـ ت‬
‫بحـران مســتمر در روابــط ایـران بــا غــرب‪ ،‬باعــث شــده بــود تــا گرایــش بــه دوران پهلــوی در میــان بخــش قابــل توجهــی از ایرانیــان‬
‫ـ� ارتبــاط بــه عنــوان نمونــه‪ ،‬ارزش بــاالی پاســپورت ایـران قبــل از انقــاب‪ ،‬ســطح‬ ‫خــارج و داخــل ایـران افزایــش پیــدا کنــد‪ .‬در همـ ی ن‬
‫ـد� بــاالی طبقــه متوســط یــا روابــط خــوب حکومــت پادشــاهی ایـران بــا غــرب‪ ،‬از جملــه موضوعـ ت‬ ‫گ‬
‫ـا� بودنــد کــه بـرای بســیاری از‬ ‫زنـ‬
‫مــردم جذابیــت زیــادی داشــتند و بــه کـرات از ســوی حامیــان ســلطنت یــادآوری مــی شــدند‪.‬‬

‫بــا وجــود ایــن‪ ،‬در طــول هفــت دهــه عمــر رژیــم ســابق‪ ،‬ســلطنت طلبــان نتوانســتند یــک تشــکیالت جــدی یــا حـ تـی یــک رســانه‬
‫تأث�گــذار در تحــوالت ای ـران تبدیــل نشــدند‪ .‬در اغلــب دوران جمهــوری‬ ‫حرفــه ای ایجــاد کننــد و در عمــل‪ ،‬هرگــز بــه یــک جریــان ی‬
‫اســامی‪ ،‬تنهــا نماینــدگان مشــهور ســلطنت طلبــان در ســطح افــکار عمومــی‪ ،‬آخریــن ملکــه و آخریــن ولیعهــد سلســله پهلــوی بودنــد‬
‫ـ� وضعیـ تـی ایــن شــد کــه بــا درگذشــت ملکــه و ســپس‬
‫کــه آنهــا هــم مــورد حمایــت تمــام ســلطنت طلبــان قـرار نداشــتند‪ .‬نتیجــه چنـ ی ن‬
‫ـد� کننــده جریــان ســلطنت طلــب باشــد بـ ق‬ ‫گ‬
‫ـا� نمانــد و حـ تـی هیــچ عضــو دیگــری‬ ‫ولیعهــد‪ ،‬هیــچ تشــکیالت قابــل اعتنـ یـا� کــه نماینـ‬
‫از خانــدان پهلــوی کــه در میــدان سیاســت فعــال باشــد وجــود نداشــت‪.‬‬

‫مــن شــخصا معتقــدم اگــر ســلطنت طلبــان مــی توانســتند در زمــان حیــات ملکــه و ولیعهــد یــک تشــکیالت واقعــی ایجــاد کننــد‪،‬‬
‫ممکــن بــود بعــد از تغیـ یـر رژیــم در ایـران عنــوان یــی از ین�وهــای تأثـ یـر گــذار در عرصــه ســیایس کشــور مطــرح شــوند‪ .‬امــا تــا زمـ ن‬
‫ـا�‬
‫کــه فرصــت داشــتند بــه یــک تشــکیالت واقعــی تبدیــل نشــدند و االن هــم در معــادالت ســیایس ایـران نقــش قابــل توجهــی ندارنــد‪.‬‬

‫در واقــع‪ ،‬هــم اکنــون شــعارهای اصــی جریــان حامــی ســلطنت از قبیــل مــی گ ـر یا� یــا ضدیــت بــا اســام‪ ،‬متولیــان جــوان و‬
‫جدیــدی پیــدا کــرده اک�ث یــت اعضــای جبهــه ای ـران را تشــکیل مــی دهنــد‪ .‬بیشـ تـر ایــن جوانــان‪ ،‬مــی گراهـ یـا� هســتند کــه اساســا‬
‫هیــچ کــدام از سیاســتمردان معــارص ایـران را قبــول ندارنــد و بــه شــدت بــه نســل هــای قبــی ب� اعتمادنــد‪ .‬ایــن جوانــان نســبت بــه‬
‫ـو� ندارنــد‪ ،‬بــه ویــژه اینکــه آنهــا را متهــم مــی کننــد کــه ب ـرای افزایــش بیشـ تـر‬
‫سیاســتمداران مســن تــر جبهــه ای ـران هــم نظــر خـ ب‬
‫ـا� از قبیــل «بریــده» هــای جمهــوری اســامی را هــم قبــول کــرده انــد کــه از نظرشــان قابــل اعتمــاد‬ ‫اعضــای جبهــه‪ ،‬همــکاری کسـ ن‬
‫نیســتند‪.‬‬

‫«بریــده هــا»‪ ،‬در زمــان رژیــم گذشــته حامــی رهـ بـر جمهــوری اســامی بــوده انــد ویل هــم اکنــون از افشــاگران شــدیداللحن رژیــم‬
‫ســابق و طرفــدار رسســخت گسـ تـرش روابــط بــا ارسائیــل هســتند‪ .‬اینهــا از ادبیــات بــه شــدت مــی گرایانــه اســتفاده مــی کننــد و بــر‬
‫رس موضــع فدرالیســم‪ ،‬بــا دولــت امیـ نـی مرزبنــدی شــدید دارنــد‪ .‬جالــب اینکــه یــی از دالیــل انتقادشــان هــم ایــن اســت کــه مــی‬
‫گوینــد دولــت‪ ،‬قاطعیــت الزم را بـرای مقابلــه بــا حامیــان حکومــت ســابق نــدارد‪.‬‬

‫‪222‬‬
 ‫پنجشنبه ‪ ۲۰‬مرداد ‪ ۱۱ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫ره�ان گروه فداییان اسالم رسانه ای شد‪.‬‬

‫دستگ�ی ‪ ۲۷‬نفر و از جمله دو نفر از ب‬
‫ی‬ ‫خ�‬
‫امروز صبح ب‬

‫ـتگ�ی‬‫ـ� دسـ ی‬ ‫ـ� اخبــاری بــا تأخـ یـر اعــام شــوند‪ .‬مــی گوینــد در فاصلــه زمـ ن‬
‫ـا� زمــان بـ ی ن‬ ‫سیاســت وزارت اطالعــات ایــن اســت کــه چنـ ی ن‬
‫تروریســت هــا و انتشــار رســمی خـ بـر‪ ،‬ارتباطــات افـراد مظنــون بــه همدسـ تـی بــا آنهــا را بــه شــدت زیــر نظــر مــی یگ�نــد تــا متوجــه‬
‫ـ� روشــن‪ ،‬فهمیــده انــد کــه یــک رسگــرد ســابق‬ ‫تغیـ یـرات احتمــایل در رفتارشــان بشــوند‪ .‬ظاهـرا در ماجـرای اخـ یـر بــا اســتفاده از همـ ی ن‬
‫ـتگ�ی تروریســت هــا از ایــن موضــوع خـ بـردار شــده‪ .‬بــر‬ ‫ســابق حفاظــت اطالعــات نـ یـروی انتظامــی‪ ،‬قبــل از اعــام عمومــی خـ بـر دسـ ی‬
‫ـو� مــی کننــد تــا از چنــدو چــون ارتباطــش بــا فداییــان اســام رس در بیاورنــد‪.‬‬ ‫ـتگ� کــرده انــد و دارنــد بازجـ ی‬ ‫همـ ی ن‬
‫ـ� مبنــا‪ ،‬او را دسـ ی‬
‫گ‬
‫ـتگ�ی موفــق بــه خودکـ شـی شــود‪ ،‬یــک‬ ‫ـتگ�ی شــبکه بــزر� از اعضــای فداییــان اســام‪ ،‬بــدون آنکــه حـ تـی یــی از آنهــا قبــل از دسـ ی‬
‫دسـ ی‬
‫ن‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫موفقیــت اطالعــا� بــزرگ بـرای دســتگاه امنیــی نــو پــای کشــور اســت‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬همـ یـ� موفقیــت موضــوع انتقادهــای جدیــد‬
‫ـتگ�ی هــا مخصوصـاً دم انتخابــات صــورت گرفتــه و نوعــی ســوء اســتفاده از دســتگاه‬ ‫از طــرف منتقــدان شــده کــه مــی گوینــد دسـ ی‬
‫�ض‬
‫تأث�گــذاری بــر صنــدوق هــا رأی اســت‪ .‬آرش غــام کاندیــدای جبهــه ایـران تــا آنجــا پیــش رفتــه کــه گفتــه‬ ‫ـا� بـرای ی‬ ‫امنیـ تـی – اطالعـ ت‬
‫اگــر زمــان عملیــات وزارت اطالعــات «از قصــد بــه عقــب افتــاده باشــد» تــا هفتــه قبــل از انتخابــات انجــام شــود‪ ،‬یعـ نـی دولــت‪،‬‬
‫ـتگ�ی زودتــر تروریســت هــا را داشــته ویل بــه دالیــل ســیایس ایــن کار را انجــام نــداده اســت‪.‬‬ ‫امــکان دسـ ی‬

‫قابــل انــکار نیســت کــه در آســتانه انتخابــات‪ ،‬تحــرک دســتگاه هــای امنیـ تـی بیشـ تـر شــده‪ .‬امــا دلیــل ایــن تحــرک بیشـ تـر‪ ،‬دقیقـاً برنامــه‬
‫ـا� بــوده کــه ق ـرار اســت رسنوشــت دولــت و مجلــس را در یــک روز‬ ‫ریــزی هــای قبــی دولــت ب ـرای برگ ـزاری بــدون مشــکل انتخابـ ت‬
‫روشــن کنــد‪ .‬در هفتــه هــای اخـ یـر‪ ،‬بــه ویــژه پایــان آمــوزش و ش�وع بــه کار ‪ ۳۸‬هـزار نـ یـروی ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی‪ ،‬بــار سـ ن‬
‫ـنگی�‬
‫را از روی دوش ین�وهــای ضدتروریســم پلیــس و وزارت اطالعــات برداشــته و بــه آنهــا ایــن امــکان را داده تــا بــه جــای کارهـ یـا� در حــد‬
‫ـا� متمرکــز شــوند‪.‬‬ ‫مراقبــت از مــکان هــای عمومــی‪ ،‬بــر روی وظایــف تخصــی تــر امنیـ تـی و اطالعـ ت‬

‫ـ� امنیــت هــم‪ ،‬از جملــه تمهیــدات اضطـراری‬ ‫ـ� جدیــد بـرای تأمـ ی ن‬
‫عملیــات شــبانه روزی بیــش از ‪ ۸۰۰‬هواپیمــای کوچــک بــدون رسنشـ ی ن‬
‫بــوده کــه تنهــا بــه خاطــر در پیــش بــودن دو انتخابــات حســاس ممکــن شــده اســت‪ .‬چــون در حالــت عــادی‪ ،‬اســتفاده از آنهــا بـرای‬
‫ـ� االن هــم‬ ‫نظــارت تمــام وقــت بــر اماکــن عمومــی‪ ،‬نــه بــه لحــاظ اقتصــادی و نــه بــه لحــاظ حقـ ق‬
‫ـو� ممکــن نخواهــد بــود – همـ ی ن‬
‫اســتفاده از ایــن هواپیماهــا بـرای کنـ تـرل نامحســوس مــردم و فضاهــای عمومــی از آســمان‪ ،‬مخالفــان زیــادی دارد کــه آن را ناقــض‬
‫حقــوق شــهروندان مــی نامنــد‪.‬‬

‫بعــد از ظهــر در جلســه ســتاد انتخابــات ش�کــت مــی کنــم کــه بــه ریاســت وزیــر کشــور و در محــل وزارتخانــه تشــکیل مــی شــود‪.‬‬
‫غـ یـر از خــود وزارت کشــوری هــا‪ ،‬مسـ ن‬
‫ـئوال� از دیگــر دســتگاه هــای متــویل برگـزاری انتخابــات هــم حضــور دارنــد‪.‬‬

‫جلســه خســته کننــده ای اســت و بیشـ تـر بــه گ ـزارش دهــی و مــرور برنامــه ریــزی هــای اج ـر یا� دســتگاه هــا اختصــاص دارد‪ .‬تنهــا‬
‫ـر جلســه‪ ،‬آخــرش اســت کــه آقــای تجــی رئیــس ســتاد انتخابــات‪ ،‬آخریــن نتایــج نظرســنجی هــای انجــام شــده‬ ‫قســمت هیجــان انگـ ی ز‬
‫در مــورد محبوبیــت کاندیداهــای پیشــتاز انتخابــات ریاســت جمهــوری را ارائــه مــی کنــد‪.‬‬

‫مطابــق نتایــج نظرســنجی هــا‪ ،‬درصــد حمایــت از کاندیداهــای اصــی در دور اول انتخابــات‪ ،‬در میــان کسـ ن‬
‫ـا� کــه گفتــه انــد در‬
‫انتخابــات ش�کــت مــی کننــد بــه ترتیــب زیــر بــوده اســت‪ :‬ســعید امیـ نـی رئیــس جمهــور ‪ ۲۳‬درصــد‪ ،‬آرش �ض غــام کاندیــدای جبهــه‬
‫ایـران ‪ ۲۲‬درصــد‪ ،‬ملیــکا حافظــی معــاون اول مســتعفی ‪ ۱۵‬درصــد‪ ،‬محســن نجفــی کاندیــدای ائتــاف جمهــوری اســامی ‪ ۱۵‬درصــد‪،‬‬
‫دم�چــی کاندیــدای جبهــه حقــوق شــهروندی ‪ ۶‬درصــد‪ ،‬احمــد اســماعیل‬
‫ســینا انصــاری کاندیــدای جبهــه اصالحــات ‪ ۱۱‬درصــد‪ ،‬بابــک ی‬
‫زهــی کاندیــدای ائتــاف راه نــو ‪ ۵‬درصــد و زیبــا خورشــیدی کاندیــدای حــزب سوســیالیت ایـران ‪ ۲‬درصــد‪.‬‬

‫‪223‬‬
‫ـرد� اســت‪ .‬بــا ایــن وضعیــت‪ ،‬انتخابــات بــه مرحلــه دوم مــی رود و‬ ‫فاصلــه بســیار کــم آقــای امیـ نـی و کاندیــدای جبهــه ایـران باورنکـ ن‬
‫در آن مرحلــه ممکــن اســت هــر اتفـ ق‬
‫ـا� بیفتــد‪ .‬بــه ویــژه اینکــه بــه گفتــه مســئوالن وزارت اطالعــات‪ ،‬احتمــاال بعـ ضـی از جریــان هــای‬
‫حــا�ض در انتخابــات‪ ،‬بـرای شکســت دادن آقــای امیـ نـی از هــر کــس کــه بــا او بــه مرحلــه دوم بــرود حمایــت خواهنــد کــرد‪.‬‬

‫بــه گفتــه آقــای آذری معــاون امنیــت داخــی‪ ،‬اطالعــات موثــق ایــن وزارتخانــه حکایــت دارد کــه در صــورت رفـ ت ن‬
‫ـ� انتخابــات بــه مرحلــه‬
‫دوم‪ ،‬حـ تـی ائتــاف جمهــوری اســامی از رای دهندگانــش خواهــد خواســت بــه رقیــب آقــای امیـ نـی رأی بدهنــد‪ .‬مــی گویــد حامیــان‬
‫جمهــوری اســامی مــی داننــد کــه اگــر انتخابــات بــه مرحلــه دوم بــرود‪ ،‬رئیــس جمهــور بایــد یــا بــا خانــم حافظــی رقابــت کنــد و‬
‫یــا بــا آرش �ض غــام‪ ،‬کــه هــر دویشــان در مواجهــه بــا حامیــان رژیــم ســابق و حـ تـی مذهــب رسســخت تــر خواهنــد بــود‪ .‬ادامــه مــی‬
‫دهــد‪« :‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬آنهــا نســبت بــه شــخص آقــای امیـ نـی‪ ،‬بــه عنــوان مقــر اصــی تغیـ یـر حکومــت در ایـران‪ ،‬کینــه جــدی دارنــد‬
‫ـر دیگــری مهــم تــر اســت‪».‬‬ ‫ـ� انتخابــات ریاســت جمهــوری دوران مســئولیتش شکســت بخــورد‪ ،‬برایشــان از هــر چـ ی ز‬ ‫و اینکــه او در اولـ ی ن‬

‫آقــای آذری مــی گویــد کــه بــه عــاوه‪ ،‬حامیــان جمهــوری اســامی اساســا روی کار آمــدن یــک رئیــس جمهــور کــه نســبت بــه مذهــب‬
‫رویکــرد رسســختانه تــری داشــته باشــد را هــم‪ ،‬بــه شــدت بــه نفــع خــود مــی داننــد‪« :‬بعـ ضـی از رهـ بـران ائتــاف جمهــوری اســامی‬
‫بــه رصاحــت گفتــه انــد در آن صــورت‪ ،‬امــکان اینکــه بســیاری از شــهروندان مذهـ بـی برقـراری نوعــی جمهــوری اســامی را بــه حکومــت‬
‫ســکوالر جایگزیــن آن ترجیــح دهنــد افزایــش خواهــد یافــت‪».‬‬

‫از آقــای آذری مــی پرســم آیــا وزارت اطالعــات‪ ،‬ایــن جمــع بنــدی را بــه اطــاع رئیــس جمهــور هــم رســانده اســت؟ مــی گویــد وزارت‪،‬‬
‫ار� در همـ ی ن‬
‫ـ� مــورد تهیــه کــرده کــه قاعدتـاً امــروز بــه ریاســت جمهــوری رفتــه یــا فــردا فرســتاده خواهــد شــد‪.‬‬ ‫گـز ش‬

‫ها�‪ ،‬حتماً رئیس جمهور را از این هم که هست نگران تر می کند‪.‬‬ ‫دریافت ی ن‬

‫چن� گزارش ی‬

‫جمعه ‪ ۲۱‬مرداد ‪ ۱۲ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫تــازه از خــواب بیــدا شــده ایــم کــه تلفــن زنــگ مــی زنــد‪ .‬ســارا بــر مــی دارد و بعــد از یــک صحبــت کوتــاه بــا گفـ ت ن‬
‫ـ� اینکــه «تــا ده‬
‫دقیقــه دیگــه خـ بـر مــی دهیــم» قطــع مــی کنــد‪.‬‬

‫ـرل آنهــا برویــم‪ .‬بــه گفتــه او جمعــی از بســتگان ن ز‬

‫م�لشــان دعوتنــد‬ ‫مــی گویــد مونــا خواهــرم بــوده و ارصار داشــته کــه امــروز نهــار مـ ن ز‬
‫و ارصار دارنــد مــا را هــم ببیننــد‪ .‬مــی گویــم‪« :‬آخــر صبــح همــان روز کــه خـ بـر نمــی دهنــد‪ .‬کاش از یــک کــم زودتــر مــی گفــت»‪.‬‬
‫ـ� نیســت بتوانیــم بیاییــم امــا او ارصار کــرده کــه اگــر برنامــه کاری خیــی مهمــی نداریــم‪ ،‬حتمـاً ســعی‬ ‫ســارا بــه مونــا گفتــه کــه مطمـ ئ ن‬
‫کنیــم برویــم‪ .‬مخصوصــا اینکــه بعــد از ماجـرای ســوء قصــد هفتــه پیــش‪ ،‬هنــوز حـ تـی پــدر و مــادر را ندیــده ایــم‪.‬‬

‫ســارا موافــق اســت برویــم چــون هنــوز هــم برنامــه خــایص بـرای امــروز نریختــه ایــم‪ .‬مــی گویــد‪« :‬مخصوصـاً اینکــه ســامان هــم‬
‫از ماجـرای هفتــه پیــش حسـ بـا� ترســیده‪ .‬دیشــب بـرای اینکــه حــال و هوایــش را عــوض کنــم پرســیدم فــردا نهــار کجــا مــی خواهــی‬
‫برویــم امــا بــر خــاف همیشــه گفــت هیــچ جــا‪ .‬بــه رصاحــت نمــی گویــد ویل مــن مــی فهمــم کــه ترجیــح مــی دهــد تــا مـ ت‬
‫ـد� بــه‬
‫مــکان هــای عمومــی نرویــم‪».‬‬

‫بــه مونــا زنــگ مــی زنــم و مــی گویــم کــه خواهیــم آمــد ویل از دفعــه بعــد زودتــر خـ بـر بدهــد‪ .‬پــای تلفــن تکــه مــی انــدازد کــه‪« :‬بله‪،‬‬
‫جنــاب آقــای رئیــس دفـ تـر رئیــس جمهــور! از دفعــه بعــد حتمـاً از یــک مــاه قبلــش وقــت مــی یگ�یــم!»‬

‫ظهــر بــا کمــی تأخـ یـر مــی رســیم‪ .‬قبــل از مــا بیشـ تـر مهمــان هــا رســیده انــد‪ .‬اغلبشــان را مــدت زیــادی مــی شــود کــه ندیــده ایــم‪.‬‬
‫وقـ تـی مــی رســیم‪ ،‬عمــوی بزرگــم از همــان ابتــدا از ماجـرای ســوء قصــد مــی پرســد و مــن یــک بــار دیگــر‪ ،‬ماجـرا را از اول تــا آخــر‬

‫‪224‬‬
 ‫توضیــح مــی دهــم‪ .‬ایــن هفتــه‪ ،‬شــاید ایــن چهلمـ ی ن‬
‫ـ� بــار باشــد کــه ماجـرا را بـرای کــی تعریــف مــی کنــم‪.‬‬

‫موقــع نهــار مونــا و آرش شــوهرش در مــورد ماجـرای ســوء قصــد شــوخی مــی کننــد‪ .‬آرش بــا اشــاره بــه ســوء قصــد ســال پیــش بــه‬
‫وزیــر امــور خارجــه فرانســه در یــک ســالن تئاتــر مــی گویــد شــانس آوردیــم مثــل هفتــه هــای قبــل رســتوران نرفتــه بودیــد وگرنــه خـ بـر‬
‫روزنامــه هــا مــی شــد ســوء قصــد بــه رئیــس دفـ تـر رئیــس جمهــور ایـران در دیــزی رسا! منظــورش از دیــزی رسا‪ ،‬رســتوران «چشــمه»‬
‫اســت کــه چنــد بــار بــا ســارا و ســامان رفتــه بودیــم و ده هــا نــوع غــذا داشــت کــه یــی شــان هــم آبگوشــت بــود‪ .‬ســامان مــی گویــد‬
‫اتفاقـاً محافــظ هــا پیشـ تـر گفتــه بودنــد اینکــه چنــد بــار آخــر هفتــه بــه یــک رســتوران مشــخص رفتــه ایــم خیــی خطرنــاک بــوده‪.‬‬
‫بگ�نــد و یــک بــار کــه آنجــا‬
‫چــون اگــر تروریســت هــا مــی فهمیدنــد‪ ،‬مــی توانســتند همــان رســتوران را در روزهــای جمعــه زیــر نظــر ی‬
‫مــی رویــم «کار را تمــام کننــد»‪.‬‬

‫صبحــت هــای رسخوشــانه جــوان هــا در مــورد ســوء قصــد‪ ،‬کــم کــم ُمســن ترهــا رانگـران مــی کنــد‪ .‬مــادرم مــی پرســد‪« :‬یعـ نـی شــما‬
‫بــا وجــود اعــام خطــر محافــظ هــا‪ ،‬جمعــه هــا پســت رس هــم بــه یــک رســتوران مــی رفتنــد؟» ســارا مــی گویــد‪« :‬پشــت رس هــم‬
‫نمــی رفتیــم‪ .‬کال ً ‪ ۴ – ۳‬بــار رفتیــم‪ .‬دیگــر نمــی رویــم!» مــادر کوتــاه نمــی آیــد‪« :‬شــما را بــه خــدا یــک کــم مواظــب باشــید‪ .‬اینهــا‬
‫خیــی وحـ شـی هســتند‪ .‬همــه مــی گوینــد بعــد از انتخابــات ممکــن اســت حملــه هــا بیشـ تـر شــود‪».‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬اینکــه همــه از کجــا مــی گوینــد را نمــی دانــم‪ .‬حداقــل ماهــا کــه در جریــان نیســتیم‪ ».‬از مــادر مــی پرســم‪« :‬حــاال‬
‫واقعــا از مردمــی کــه بــا آنهــا رس و کار داریــد ایــن طــور مــی شــنوید کــه نگراننــد حملــه هــای تروریسـ تـی بیشـ تـر شــود؟» عــاوه بــر‬
‫مــادر‪ ،‬خیــی هــای دیگــر از مهمــان هــا هــم تأییــد مــی کننــد‪ .‬شــوهرخاله ام مــی گویــد‪« :‬درســت اســت کــه ایــن برداشــت احتمــاال‬
‫پایــه و اســایس نــدارد‪ ،‬امــا مــن هــم از خیــی هــا شــنیده ام کــه نگـران هســتند‪».‬‬

‫مونــا مداخلــه مــی کنــد‪« :‬امــروز سیاســت ممنــوع اســت‪ ».‬بعــد بــا آب و تــاب ماجـرای گفتگــوی تلفـ نـی صبــح را تعریــف مــی کنــد‬
‫وادای مــن را در مــی آورد کــه گفتــه بــودم چـرا زودتــرش خـ بـر نــداده بودیــد‪ .‬ســامان مــی پرســد‪« :‬واقعـاً بــه عمــه مونــا ایــن حــرف را‬
‫زدی بابــا؟» پــدرم جــواب مــی دهــد‪« :‬مگــر نمــی بیـ نـی بابــات چقــدر رسخ شــده؟ از بچـ گـی وقـ تـی کار بــدی مــی کــرد رنگــش همـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫طــوری مــی شــد!»‬

‫ـ� جمعــی احتیــاج داشــتیم‪ .‬عــر‬ ‫بعــد از نهــار چنــد سـ ت‬

‫ـاع� بــه خنــده و شــوخی مــی گــذرد‪ .‬بعــد از ماجـرای هفتــه پیــش بــه چنـ ی ن‬
‫ـاع� هــم کاری بــا اخبــار نداشــته ایــم‪.‬‬ ‫کــه بــه خانــه بــر مــی گردیــم‪ ،‬حــال همــه مــان بهـ تـر اســت‪ .‬مخصوصـاً کــه چنــد سـ ت‬

‫ـ� بـرای آنکــه روزمــان را خـراب کنــد ف‬

‫کا� اســت!‬ ‫شــام مختــری مــی خوریــم و بعــد ســارا تلویزیــون را هــم روشــن مــی کنــد‪ .‬همـ ی ن‬
‫ـ� گروهــی از طرفــداران جبهــه دفــاع از حقــوق شــهروندی و حــزب سوسیالیســت درگـ یـری پیــش‬ ‫تلویزیــون مــی گویــد در ارومیــه بـ ی ن‬
‫ـ� دعــوا تعــدادی از شــهروندان تُــرک و ُکــرد و دلیــل درگـ یـری‪ ،‬مســائل قومــی‬ ‫آمــده و ‪ ۸ – ۷‬نفــر زخمــی شــده انــد‪ .‬ظاه ـرا طرفـ ی ن‬
‫بــوده اســت‪.‬‬

‫ـر� بــه مرکزیــت ارومیــه‪ ،‬از جملــه اســتان هـ یـا� اســت کــه جمعیــت بــزرگ تُــرک و ُکــرد دارد‪ .‬در بعـ ضـی از شــهرهای‬ ‫آذربایجــان غـ ب‬
‫�ث‬
‫اســتان‪ ،‬در مــورد آنکــه بعــد از فــدرایل شــدن‪ ،‬ایــن شــهرها زیــر مجموعــه یــک ایالــت بــا اک یــت تُــرک یــا ُکــرد باشــند‪ ،‬اختالفــات‬
‫زیــادی ایجــاد شــده‪.‬‬

‫درگ�ی ها را کم داشتیم‪».‬‬ ‫سارا می گوید‪« :‬دم انتخابات فقط ی ن‬

‫هم� جور ی‬

‫‪225‬‬
 ‫شنبه ‪ ۲۲‬مرداد ‪ ۱۳ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـت «ائتــاف ای ـران ســکوالر» دیــدار دارد‪ .‬ایــن جنــاح‪ ،‬در انتخابــات‬ ‫صبــح رئیــس جمهــور بــا مدی ـران ســتاد انتخابـ ت‬
‫ـا� جنــاح اک�ث یـ ِ‬
‫ریاســت جمهــوری از آقــای امیـ نـی حمایــت مــی کنــد و در مقابــل جنــاح اقلیــت قـرار دارد کــه حامــی خانــم حافظــی اســت‪ .‬تخمـ ی ن‬
‫ـ�‬
‫هــا نشــان مــی دهــد کــه بعــد از اعــام کاندیداتــوری خانــم حافظــی‪ ،‬حــدود یــک چهــارم فعــاالن ائتــاف ایـران ســکوالر بــه تیــم‬
‫او پیوســته انــد‪ .‬امــا بقیــه و از جملــه اک�ث یــت چهــره هــای اصــی ائتــاف‪ ،‬هنــوز از آقــای امیـ نـی حمایــت مــی کننــد‪.‬‬

‫ـر موضــوع مهمــی را بــه اطــاع جمــع برســاند کــه شــاید «روال‬ ‫در آغــاز جلســه‪ ،‬آقــای امیـ نـی مــی گویــد مایــل اســت قبــل از هــر چـ ی ز‬
‫جلســه را عــوض کنــد»‪ .‬بعــد بــه رسعــت رس اصــل موضــوع مــی رود و مــی گویــد بعــد از بــرریس هــای بســیار‪ ،‬تصمیــم گرفتــه بــه‬
‫نفــع خانــم حافظــی از نامــزدی انتخابــات کنــاره گـ یـری کنــد! همــه شــوکه مــی شــوند!‬

‫از قبــل کمابیــش متوجــه شــده بــودم کــه رئیــس جمهــور ب ـرای ادامــه رقابــت انتخابـ ت‬
‫ـا� مــردد شــده‪ ،‬امــا حـ تـی مــن هــم انتظــار‬
‫نداشــتم کــه ایــن طــور ب� مقدمــه تصمیمــش را بگـ یـرد‪ .‬مهمـ تـر اینکــه انتظــار نداشــتم کــه خــودم هــم خـ بـر را ایــن طــوری در یــک‬
‫جلســه ‪ ۷‬نفــره بشــنوم‪.‬‬

‫«الن شــما داریــد مشــورت مــی کنیــد یــا تصمیــم قطعــی تــان را‬ ‫ـا� از رئیــس جمهــور مــی پرســد‪ :‬آ‬ ‫خانــم نــورا� رئیــس ســتاد انتخابـ ت‬
‫ی‬
‫ز‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫اطــاع مــی دهیــد؟» منتظــر جــواب آقــای امیــی نمــی مانــد و بــا لحــی گالیــه آمـ یـر ادامــه مــی دهــد‪« :‬مــا از دو هفتــه پیــش اعــام‬
‫کردیــم مــی خواهیــم ب ـرای هماهنـ گـی در مــورد کارهــای ســتاد بــا شــما دیــداری داشــته باشــیم‪ .‬آقــای حسـ ن‬
‫ـی� تــازه امــروز بــه مــا‬
‫وقــت داده انــد آن هــم ب ـرای اینکــه از همــان اول جلســه بشــنویم شــما اص ـا ً نمــی خواهیــد کاندیــدا شــود‪ ».‬انــگار بــه زحمــت‬
‫صدایــش را کنـ تـرل مــی کنــد کــه بلنــد نشــود‪« :‬اگــر مــی خواســتید کنــار بکشــید اص ـا ً چ ـرا مــا را و مــردم را بــه بــازی گرفتیــد تــا‬
‫برایتــان تبلیغــات کنیــم؟» همــه از تنــدی لحــن خانــم نــور یا� جــا مــی خورنــد‪.‬‬

‫قبــل از حــرف زدن رئیــس جمهــور بــه خانــم نــور یا� مــی گویــم‪« :‬مــن هــم ماننــد شــما االن ب ـرای اولـ ی ن‬
‫ـ� بــار از تصمیــم رئیــس‬
‫جمهــور مطلــع شــدم‪ .‬بــاور کنیــد خــودم هــم در شــوک هســتم‪».‬‬

‫ـا� تلــف شــده» بــه شــدت عذرخواهــی مــی کنــد و مــی گویــد اتفاقــا تنهــا دلیــل‬ ‫آقــای امیـ نـی از «وقـ تـی کــه از اعضــای ســتاد انتخابـ ت‬
‫اینکــه جلســه امــروز را برگـزار کــرده قطعــی شــدن کنــاره یگ�یــش اســت‪ .‬تاکیــد مــی کنــد کــه اگــر قصــد داشــت در انتخابــات ش�کــت‬
‫ـا� حامــی‪ ،‬در دفـ تـر ریاســت جمهــوری دیــدار کنــد‪ .‬دلیــل یغ�منتظــره‬ ‫کنــد‪« ،‬بــه خــودش اجــازه نمــی داد» بــا اعضــای ســتاد انتخابـ ت‬
‫بــودن کنــاره گـ یـری خــود را هــم ایــن طــور توضیــح مــی دهــد کــه «بــه هیــچ وجــه نمــی توانســته حــدس بزنــد معــاول اولــش قصــد‬
‫کاندیــدا شــدن در انتخابــات را خواهــد داشــت»‪ .‬خانــم نــور یا� بــا حـرارت حرفــش را قطــع مــی کنــد‪« :‬چــه کــی گفتــه اگــر خانــم‬
‫حافظــی کاندیــدا شــود شــما بایــد کنــار بکشــید؟ در نظــر ســنجی هــا رأیــش بــه مراتــب از شــما کمـ تـر اســت‪ .‬چـرا ایشــان کنــار نمــی‬
‫کشــد؟»‬

‫رئیــس جمهــور‪ ،‬ماننــد کــی کــه در جلســه دادگاه در حــال دفــاع اســت‪ ،‬ش�وع مــی کنــد بــه اســتدالل کــردن‪ .‬مــی گویــد بــا خانــم‬
‫حافظــی مفصــل صحبــت کــرده و متقاعــد شــده کــه اهــل کنــاره گـ یـری نیســت و بــه عــاوه مطلــع اســت کــه اعضــای ائتــاف ایـران‬
‫ـ� زمینــه رایـ ن‬
‫ـز� کــرده انــد و بــه نتیجــه نرســیده انــد‪ .‬معتقــد اســت کــه اگــر‬ ‫ســکوالر و از جملــه خــود خانــم نــور یا� هــم در همـ ی ن‬
‫بــه رقابــت ادامــه دهــد‪ ،‬قاعدتـاً یــا بــا خانــم حافظــی یــا بــا آقــای �ض غــام کاندیــدای ائتــاف ایـران بــه مرحلــه دوم انتخابــات مــی‬
‫رود؛ بعــد‪ ،‬احتمــال زیــاد وجــود دارد کــه یــی از آن دو کــه بــه مرحلــه دوم نرســیده‪ ،‬از دیگــری علیــه رئیــس جمهــور حمایــت کنــد‪.‬‬

‫آقــای شا�ف عضــو دیگــر ســتاد انتخابـ ت‬

‫ـا� مــی گویــد‪« :‬حمایــت کنــد! بــاز هــم رأیشــان بــه پــای شــما نمــی رســد‪ .‬اگــر انتخابــات بــه‬
‫مرحلــه دوم بــرود خیــی از رأی دهنــدگان جریــان هــای دیگــر هــم بــه شــما رأی خواهنــد داد‪ ».‬رئیــس جمهــور مــی گویــد‪« :‬آن‬
‫طــرف داســتان را هــم نــگاه کنیــد‪ .‬در مقابــل‪ ،‬جریــان هـ یـا� هــم هســتند کــه ب ـرای زدن مــن‪ ،‬قطعــا از رقیبــم حمایــت خواهنــد‬
‫کــرد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬مث ـا ً اطالعــات موثــق مــا نشــان مــی دهــد کــه اگــر انتخابــات بــه مرحلــه دوم بــرود‪ ،‬ائتــاف جمهــوری‬

‫‪226‬‬
‫اســامی از اعضایــش خواهــد خواســت بــه هــر کــس کــه در مقابــل مــن ق ـرار بگـ یـرد رأی بدهنــد‪ ».‬خانــم نــور یا� مــی پرســد‪« :‬آن‬
‫وقــت اگــر شــما بــه نفــع خانــم حافظــی کنــار برویــد چــه معجــزه ای مــی شــود؟» آقــای امیـ نـی جــواب مــی دهــد‪« :‬اگــر مــن در کنــار‬
‫ایشــان ق ـرار بگـ یـرم‪ ،‬جبهــه ای ـران دیگــر از او حمایــت نخواهــد کــرد‪ .‬یعـ نـی میــان خانــم حافظــی و مــی گرایــان افراطــی ائتــاف‬
‫ـ� مــن و ایشــان‬ ‫مصنوعــی ایجــاد نمــی شــود‪ .‬آن وقــت ائتــاف ایـران ســکوالر کــه بــزرگ تریــن تشــکل ســیایس ایــن کشــور اســت‪ ،‬بـ ی ن‬
‫ـ� مــن و خانــم حافظــی مــردد شــده انــد‪ ،‬بــه یــک کاندیــدای واحــد‬ ‫دو پارچــه نمــی شــود و ازهــم نمــی پاشــد‪ .‬رای دهنـ ن‬
‫ـدگا� کــه بـ ی ن‬
‫رأی خواهنــد داد‪».‬‬

‫تاکیــد مــی کنــد‪« :‬خانــم حافظــی بــا مــن مخالــف اســت چــون معتقــد اســت مــن دارم بیــش از حــد بــه هــواداران فدرالیســم امتیــاز‬
‫ف‬
‫مــی دهــم و بــه انــدازه کا� در مســائل امنیـ تـی سـ ی‬
‫ـختگ� نیســتم‪ .‬بــا وجــود ایــن‪ ،‬او شــخصاً بــه هیــچ وجــه یــک مــی گـرای افراطــی‬
‫نیســت‪ .‬اگــر مجبــور بــه همــکاری بــا ناسیونالیســت هــای افراطــی و جبهــه ایـران شــود‪ ،‬ایــن همــکاری ممکــن اســت بعــد از انتخابــات‬
‫هــم ادامــه پیــدا کنــد‪ ».‬آقــای شا�ف مــی پرســد‪« :‬چــه تضمیـ نـی هســت کــه حـ تـی بعــد از حمایــت شــما‪ ،‬خانــم حافظــی انتخابــات‬
‫را بـ بـرد یــا حـ تـی اگــر بُــرد‪ ،‬طــوری عمــل کنــد کــه شــما انتظــار داریــد؟»‬

‫رئیــس جمهــور اســتدالل مــی کنــد‪« :‬اگــر ائتــاف ایـران ســکوالر از هــم نپاشــد و در انتخابــات بــه پـ یـروزی برســد‪ ،‬خانــم حافظــی‬
‫هــم در آینــده در چارچــوب ایــن ائتــاف عمــل خواهــد کــرد و طبیعتــا سیاســت هــای معتــدل تــری خواهــد داشــت‪ .‬ویل حـ تـی اگــر‬
‫ـ� نباشــیم کــه بــه ایــن شــیوه انتخابــات را خواهــد بــرد‪ ،‬بــه خاطــر ایـران نبایــد بگذاریــم کــه او بـرای پـ یـروز شــدن در انتخابــات‬‫مطمـ ئ ن‬
‫ـا� شــود‪« :‬اگــر خانــم حافظــی و جبهــه‬ ‫بــه ناسیونالیســت هــا گــره بخــورد‪ ».‬اینجــا دیگــر رئیــس نوبــت جمهــور اســت کــه احساسـ ت‬
‫ـا� همدیگــر باشــند‪ ،‬در انتخابــات یــک دو قطـ بـی شــکل مــی گـ یـرد کــه یــک طرفــش ناسیونالیســت هــای افراطــی‬ ‫ایـران موتلــف انتخابـ ت‬
‫و طــرف دیگــرش هــواداران فدرالیســم‪ ،‬از جملــه اکـ ثـر اعضــای اقلیــت هــای قومــی ای ـران خواهنــد بــود‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪ :‬ب«�‬
‫تعــارف بگویــم کــه اگــر ایــن طــور شــود‪ ،‬در ایــن انتخابــات بــه رصاحــت فــارس و غـ یـر فــارس رو در روی هــم ق ـرار مــی یگ�نــد و‬
‫ـ� خواهــد کــرد‪ .‬اگــر کاندیــدا نشــدن مــن جلــوی ایــن وضعیــت خطرنــاک را بگـ یـرد‪،‬‬ ‫رسنوشــت انتخابــات را درگـ یـری هــای قومــی تعیـ ی ن‬
‫به�یــن کار ممکــن اســت‪».‬‬ ‫حتمــا ت‬

‫اســتداللش‪ ،‬بـرای شــخص مــن متقاعــد کننــده اســت‪ .‬خانــم نــور یا� هــم مــردد شــده اســت و دیگــر بحــث را ادامــه نمــی دهــد‪ .‬امــا‬
‫دیگـران کمــاکان حــرف دارنــد و جلســه بیــش از ‪ ۲‬ســاعت و نیــم ادامــه پیــدا مــی کنــد‪ .‬آقــای امیـ نـی ظاهـرا مصمــم اســت تــا آنجــا‬
‫ـ� نکــرده‬ ‫کــه مــی شــود ب ـرای قانــع کــردن نماینــدگان ائتــاف ای ـران ســکوالر تــاش کنــد و زمــان مشــخیص ب ـرای پایــان جلســه تعیـ ی ن‬
‫اســت‪ .‬نهایتـاً صحبــت هــا حــدود ســاعت ‪ ۱‬و نیــم تمــام مــی شــود و رئیــس جمهــور بــه طــور پیــش بیـ نـی نشــده از مهمانــان مــی‬
‫خواهــد نهــار بماننــد‪ .‬موقــع نهــار‪ ،‬دیگــر کــی در مــورد کنــاره گـ یـری رئیــس جمهــور صحبــت نمــی کنــد امــا همــه نگراننــد‪ .‬حـ تـی‬
‫خانــم نــور یا� کــه کمابیــش متقاعــد شــده هــم‪ ،‬در فکــر اســت‪ .‬موقــع خداحافظــی از رئیــس جمهــور مــی پرســد‪« :‬شــما مطمئنیــد‬
‫کــه هیــچ امـ ن‬
‫ـکا� وجــود نــدارد کــه بشــود خانــم حافظــی را را�ض بــه کنــاره گـ یـری کــرد؟»‬

‫آقــای امیـ نـی مــی گویــد‪« :‬بــه شــما اطمینــان مــی دهــم کــه نمــی شــود‪ .‬تعجــب مــی کنیــد اگــر بگویــم جلســه مــن بــا ایشــان حــدود‬
‫تقریبــا دو برابــر جلســه امــروز طــول کشــید‪ .‬قطعـاً کنــار نمــی کشــد‪».‬‬

‫‪227‬‬
 ‫فصل بیست و دوم‬
‫نتایج انتخابات‬
‫مجلس و ریاست جمهوری‬

‫‪228‬‬
 ‫یکشنبه ‪ ۲۳‬مرداد ‪ ۱۴ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫خـ بـر جلســه دیــروز ریاســت جمهــوری بــه بـ یـرون درز کــرده و تقریبـاً همــه اعضــای هیــأت دولــت در جریاننــد‪ .‬آنهـ یـا� کــه نیســتند‬
‫هــم‪ ،‬قبــل از جلســه از بقیــه اعضــا مطلــع مــی شــوند‪ .‬اغلــب‪ ،‬ایــن را شــنیده انــد کــه مــن هــم در جلســه بــوده ام و طبیعتـاً پــرس‬
‫و جــو مــی کننــد‪ .‬بــه همــه ایــن جــواب تکـراری را مــی دهــم کــه رئیــس جمهــور امــروز توضیــح خواهــد داد و خــود مــن هــم قبــل‬
‫از جلســه دیــروز مطلقـاً در جریــان تصمیــم او نبــوده ام‪.‬‬

‫ـ� تصمیمــی گرفتــه و‬ ‫عــده ای از اعضــای کابینــه از دســت رئیــس جمهــور عصبانینــد کــه چـرا بــدون مشــورت بــا هیــأت دولــت چنـ ی ن‬
‫عــده ای هــم در مــورد آینــده کشــور بعــد از آقــای امیـ نـی ابـراز نگـر نا� مــی کننــد‪ .‬همــه شــان حــق دارنــد ویل احتمــاال ناراحـ تـی خیــی‬
‫هــا یــک دلیــل مهــم دیگــر هــم دارد‪ :‬تــا حــاال تصــور اعضــای کابینــه ایــن بــوده کــه آقــای امیـ نـی در انتخابــات پـ یـروز مــی شــود و‬
‫همچنــان در دولــت خواهنــد بــود‪ .‬حــاال‪ ،‬یــک دفعــه در مقابــل ایــن واقعیــت تلــخ قـرار گرفتــه انــد کــه احتمــاال ً بــه زودی از ســمت‬
‫خــود برکنــار مــی شــوند‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور جلســه هیــأت دولــت را‪ ،‬ماننــد جلســه دیــروز ش�وع مــی کنــد‪ .‬بــدون مقدمــه چیـ نـی از «تصمیــم قطعــی» خــود‬
‫ـا� خـ بـر مــی دهــد‪ ،‬و بعــد بــه تفصیــل در مــورد دالیــل ایــن تصمیــم توضیــح مــی دهــد‪.‬‬ ‫بـرای کنــاره گـ یـری از رقابــت هــای انتخابـ ت‬
‫چــون همــه از قبــل ماجـرا را شــنیده انــد‪ ،‬بعــد از اعــام خـ بـر مجبــور نیســت وقـ تـی را هــم رصف رس و کلــه زدن بــا «غافلگـ یـری»‬
‫ـا� بمانــد‪ ،‬خانــم حافظــی در‬ ‫بقیــه بکنــد‪ .‬توضیحاتــش همــان بحــث هــای جلســه شــنبه اســت‪ .‬مــی گویــد اگــر در صحنــه رقابــت بـ ق‬
‫مقابــل او بــه کاندیــدای مــی گرایــان افراطــی نزدیــک مــی شــود و احتمــاال آن دو در مرحلــه دوم انتخابــات متحــد خواهنــد شــد‪ .‬در‬
‫مرحلــه دوم هــم‪ ،‬حامیــان ائتــاف جمهــوری اســامی و برخــی جریــان هــای دیگــر هــم بــه خاطــر مخالفــت بــا رئیــس جمهــور بــه‬
‫کاندیــدای رقیبــش رأی مــی دهنــد و او را بــه پـ یـروزی مــی رســانند‪ .‬بعــد تاکیــد مــی کنــد کــه در صــورت کنــار نکشــیدن او‪ ،‬نزدیــک‬
‫شــدن خانــم حافظــی بــه مــی گرایــان افراطــی باعــث مــی شــود تــا انتخابــات بــه صحنــه درگـ یـری رأی دهنــدگان یغ�فــارس و یغ�فــارس‬
‫گ‬
‫تبدیــل شــود و یکپارچــی مــی بــه خطــر بیفتــد‪.‬‬

‫ـو� ارائــه مــی کنــد ویل بــه نظــر نمــی رســد تأثـ یـر زیــادی ر روی جــو مخالــف جلســه گذاشــته باشــد‪ .‬بــا وجــود‬
‫توضیحانــش را بــه خـ ب‬
‫ـ� کــی کــه وقــت صحبــت مــی گـ یـرد و حــرف مــی زنــد‪ ،‬آقــای مســعودی رئیــس هیــات مشــاوران اســت کــه از قضــا بــه‬ ‫ایــن‪ ،‬اولـ ی ن‬
‫شــدت از رئیــس جمهــور تقدیــر مــی کنــد! اســتدالل هــای رئیــس جمهــور ب ـرای کاندیــدا نشــدن را «قابــل تأمــل» مــی دانــد و مــی‬
‫گویــد او بــا «فــداکاری» خــود «نامــش را بــه عنــوان کــی کــه منافــع ای ـران را بــر مانــدن در قــدرت ترجیــح داده در تاریــخ ثبــت‬
‫خواهــد کــرد»‪.‬‬

‫صحبــت هــای آقــای مســعودی ظاه ـرا خانــم اشـ تـری وزیــر مســکن و شهرســازی را برافروختــه مــی کنــد کــه بــا عــذر خواهــی از‬
‫بابــت لحــن خــود مــی گویــد‪« :‬بــه عقیــده مــن نــام آقــای امیـ نـی در تاریــخ ثبــت خواهــد شــد؛ امــا بــه عنــوان کــی کــه از ابتــدا‬
‫بـرای حضــور در عرصــه سیاســت مصمــم نبــود‪ ».‬خانــم اشـ تـری معمــوال ً در جلســات کابینــه بســیار کــم رصف اســت و ایــن طــرز‬
‫گ‬
‫حــرف زدنــش بـرای همــه تــاز� دارد‪ .‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬شــما پارســال کــه کاندیــدا شــدید باورتــان نمــی شــد رئیــس جمهــور بشــوید‪.‬‬
‫بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬از همــان ابتــدا ارصار داشــتند کــه انتخابــات پیــش از موعــد ریاســت جمهــوری برگـزار شــود‪ .‬االن هــم ‪۵‬‬
‫روز مانــده بــه انتخابــات داریــد کنــاره مــی یگ�یــد و برایــش هـزار دلیــل مــی تراشــید‪ .‬ببخشــید امــا شــما از اولــش هــم آدم عرصــه‬
‫ـ� ایــن حــرف هــا‪ ،‬ب� رسو صــدا کیفــش را بــر مــی دارد و از جلســه هیــأت دولــت بـ یـرون مــی رود!‬ ‫سیاســت نبودیــد‪ ».‬بعــد از گفـ ت ن‬
‫همــه از رفتــار خانــم اشـ تـری متعجــب مــی شــوند‪ .‬مــدت هــا در کابینــه حــرف نــزد‪ ،‬نــزد‪ ،‬وقـ تـی کــه زد ماننــد آتشفشــان فــوران کــرد!‬

‫وزیــر اطالعــات مــی گویــد‪« :‬ای کاش خانــم اشـ تـری مــی ماندنــد و حــرف بقیــه را هــم مــی شــنیدند‪ ،‬مــن بــا کنــاره گـ یـری رئیــس‬
‫جمهــور بــه شــدت مخالفــم و بــه رصاحــت عــرض مــی کنــم از اینکــه ایشــان در مــورد تصمیمشــان بــا دســتگاه اطالعـ ت‬
‫ـا� کشــور‬
‫مشــورت نکردنــد هــم گلــه منــدم‪ ،‬ویل نگـر نا� هــای رئیــس جمهــور را کامـا ً درک مــی کنــم‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬قابــل انــکار نیســت‬
‫گ‬
‫کــه اســتان هــای محــل زنــد� قومیــت هــای مختلــف ایـران‪ ،‬ماننــد اســفند روی آتــش هســتند‪ .‬جمهــوری اســامی در طــول هفــت‬
‫ـتیا� بــه خواســته هایشــان فراهــم شــده‪ ،‬موضــوع‬ ‫دهــه بــه زور مطالبــات ایــن مناطــق را رسکــوب کــرده و حــاال کــه فرصـ تـی بـرای دسـ ب‬

‫‪229‬‬
‫دارد بــه دعــوای فــارس و یغ�فــارس‪ ،‬تــرک و کــرد‪ ،‬عــرب و لــر و امثــال آن تبدیــل مــی شــود‪ ».‬حــرف نهاییــش ایــن اســت کــه کنــاره‬
‫گـ یـری رئیــس جمهــور‪ ،‬احتمــاال ً بــه کاهــش تنــش هــای قومــی کمــک مــی کنــد‪ ،‬ویل �ض رهــای ایــن کنــاره گـ یـری‪ ،‬بیشـ تـر از منافــع آن‬
‫اســت‪ ،‬چــون روی کار آمــدن خانــم حافظــی بــه تغیـ یـرات گسـ تـرده در رستــارس مجموعــه مدیریـ تـی کشــور مــی انجامــد و «� ثبـ ت‬
‫ـا�‬ ‫ب‬
‫بـرای دولــت یــک ســاله ســکوالر خطرنــاک اســت»‪.‬‬

‫خانــم آبــادی وزیــر آمــوزش و پــرورش در تأییــد صحبــت وزیــر اطالعــات‪ ،‬بــه مخالفــت جــدی خانــم حافظــی بــا رویکــرد مداراجویانه‬
‫مــدارس ســکوالر بــا مذهــب اشــاره مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬وزارتخانــه مــا بعــد از تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬کار عظیمــی را ب ـرای نظــام‬
‫آمــوزش و پــرورش کامـا ً ایدئولوژیــک زمــان جمهــوری اســامی انجــام داده کــه هنــوز هــم بــه پایــان نرســیده‪ .‬اگــر خانــم حافظــی‬
‫روی کار بیایــد‪ ،‬قطع ـاً بخــش هــای مهمــی از سیســتم موجــود را مجــدداً تغیـ یـر خواهــد داد‪ .‬واقع ـاً ایــن همــه تغیـ یـر در ســاختار‬
‫ـ� مــدت کوتاهــی بــه صــاح مملکــت نیســت‪».‬‬ ‫آمــوزش و پــرورش کشــور در چنـ ی ن‬

‫بعــد از خانــم آبــادی‪ ۶-۵ ،‬نفــر دیگــر هــم‪ ،‬عمدتـاً در مخالفــت بــا تصمیــم رئیــس جمهــور صحبــت مــی کننــد‪ .‬تنهــا کــی کــه تــا‬
‫حــدی بــا تصمیــم رئیــس جمهــور موافقــت مــی کنــد‪ ،‬آقــای بحریـ نـی وزیــر دادگسـ تـری اســت کــه آن هــم بیشـ تـر از جهــت عالقــه‬
‫زیــاد بــه شــخص رئیــس جمهــور اســت چــون ظاهـرا مــی ترســد اگــر در انتخابــات ش�کــت کنــد‪ ،‬شکســت بخــورد!‬

‫بعــد از تمــام صحبــت هــا‪ ،‬رئیــس جمهــور صحبــت آخــر را مــی کنــد‪ .‬از همــه عذرخواهــی مــی کنــد کــه بــه خاطــر کاندیــدا شــدن‬
‫ـا� تصمیــم بگـ یـرد ویل تأکیــد مــی کنــد کــه تصمیمــش ب ـرای ان ـراف از‬ ‫یغ�منتظــره خانــم حافظــی‪ ،‬مجبــور شــده بــه طــور ناگهـ ن‬
‫کاندیداتــوری‪ ،‬قطع ـاً نهـ یـا� اســت‪.‬‬

‫در نهایــت‪ ،‬از همــه مــی خواهــد فقــط ابعــاد منفــی وضعیـ تـی کــه پیــش آمــده را نبیننــد و «بــه جنبــه هــای مثبــت ماجـرا هــم فکــر‬
‫ـ� رئیــس جمهــور زن کشــور مــا خواهــد‬‫کننــد»‪ .‬مــی گویــد‪« :‬بــه ایــن موضــوع فکــر کنیــد کــه اگــر خانــم حافظــی انتخــاب شــود‪ ،‬اولـ ی ن‬
‫ـ� انتخابــات ریاســت جمهــوری دوران ســکوالر‪ ،‬یــک زن رئیــس جمهــور شــود‪ .‬خیــی‬ ‫بــود‪ .‬بــه نظــرم اتفــاق مهمــی اســت کــه در اولـ ی ن‬
‫ـ� رئیــس جمهــور زن خــود را انتخــاب نکــرده انــد‪».‬‬ ‫از نظــام هــای بــا ســابقه ســکوالر دنیــا‪ ،‬هنــوز اولـ ی ن‬

‫حــرف هــای خــوش بینانــه اش را بــا ذکــر ایــن موضــوع بــه پایــان مــی بــرد کــه قصــد دارد بعــد از جلســه‪ ،‬تصمیــم خــود را بــه طــور‬
‫رســمی بــه خانــم حافظــی اطــاع بدهــد و فــردا هــم موضــوع را رســانه ای کنــد‪.‬‬

‫دوشنبه ‪ ۲۴‬مرداد ‪ ۱۵ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫نصفــه شــب فداییــان اســام مجــدداً عملیــات انجــام داده انــد‪ .‬بــا انفجــار بمــب در مقابــل یــک ســاختمان تجــاری شــش طبقــه کــه‬
‫طبقــه اولــش تبدیــل بــه ســتاد انتخابـ ت‬
‫ـا� حامیــان آقــای امیـ نـی شــده بــوده‪ ،‬بخـ شـی از ســاختمان را خـراب کــرده انــد‪ .‬در زمــان واقعــه‪،‬‬
‫در ســاختمان تنهــا دو نگهبــان حضــور داشــته انــد کــه هــر دو زخمــی شــده انــد ویل خوشــبختانه حملــه تلفــات جـ ن‬
‫ـا� نداشــته اســت‪.‬‬

‫ـ� حامــل بمــب‪ ،‬از آن خــارج شــده و بــه صــورت انتحــاری عمــل نکــرده اســت‪ .‬بــه عملیــات‬ ‫عامــل حملــه بعــد از پــارک کــردن ماشـ ی ن‬
‫قبــی فداییــان اســام شــباهت زیــادی نــدارد ویل بــه هــر حــال‪ ،‬بــا صــدور اطالعیــه مســئولیت آن را قبــول کــرده انــد‪.‬‬

‫خـ بـر تصمیــم رئیــس جمهــور بـرای کنــاره گرفـ ت ن‬

‫ـ� از رقابــت بــه بـ یـرون درز کــرده و احتمــاال فداییــان اســام هــم از آن مطلــع شــده‬
‫انــد‪ .‬در ایــن صــورت‪ ،‬بعیــد نیســت خواســته باشــند بــه هــر صــورت کــه شــده‪ ،‬در آخریــن فرصــت هــای بـ ق‬
‫ـا� مانــده تــا اعالم رســمی‬
‫کنــاره گـ یـری آقــای امیـ نـی‪ ،‬یــک عملیــات – هــر چنــد کوچــک – انجــام بدهنــد‪ .‬آن هــم در ش�ایطــی کــه مشــخص نیســت کــه بعــد‬
‫ـتگ�ی هفتــه پیــش ‪ ۲۷‬نفــر از اعضــای فداییــان اســام‪ ،‬حداقــل تــا مـ ت‬
‫ـد� امــکان انجــام عملیــات بــزرگ را داشــته باشــند‪.‬‬ ‫از دسـ ی‬

‫‪230‬‬
‫منتــر مــی شــود کــه در آن‪ ،‬رســماً تصمیــم خــود را بــرای انــراف از‬ ‫ش‬ ‫ســاعت ‪ ۹‬صبــح‪ ،‬باالخــره اطالعیــه رســمی آقــای ن‬
‫امیــی‬
‫کاندیداتــوری انتخابــات ریاســت جمهــوری بــه نفــع خانــم حافظــی اعــام کــرده اســت‪ .‬تأکیــد کــرده کــه ایــن تصمیــم را بــا اعضــای‬
‫ائتــاف ایـران ســکوالر‪ ،‬هیــأت دولــت و شــخص خانــم حافظــی در میــان گذاشــته اســت‪ .‬در شت�یــح دالیــل تصمیــم خــود‪ ،‬از جملــه‬
‫نوشــته کــه «بـرای جلوگـ یـری از ایجــاد شــکاف در ائتــاف ایـران ســکوالر کــه جریــان ســیایس اصــی مدیریــت کننــده گــذار از رژیــم‬
‫ســابق بــه حکومــت فعــی بــوده» از نامــزد شــدن رصف نظــر مــی کنــد‪ .‬در بخـ شـی از اطالعیــه هــم‪ ،‬بســیار ب ـرای خانــم حافظــی‬
‫مایــه گذاشــته و او را یــی از «مصمــم تریــن» و «قــوی تریــن» سیاســتمدار نا� توصیــف کــرده کــه تاکنــون دیــده اســت‪ .‬در نهایــت‬
‫اعــام کــرده کــه تــا مــدت بـ ق‬
‫ـا� مانــده تــا انتخابــات‪ ،‬بـرای کمــک بــه پـ یـروزی خانــم حافظــی هــر چــه الزم باشــد را انجــام خواهــد‬
‫داد و از تمــام هــواداران خــود خواســته اســت کــه همـ ی ن‬
‫ـ� کار را انجــام بدهنــد‪.‬‬

‫بالفاصلــه بعــد از اطالعیــه رئیــس جمهــور‪ ،‬پیــام خانــم حافظــی منتـ شـر مــی شــود کــه در آن‪ ،‬بـرای اولـ ی ن‬
‫ـ� بــار بــه شــدت از آقــای‬
‫امیـ نـی تمجیــد کــرده و او را «مــرد تصمیــم هــای بــزرگ در بزنــگاه هــای تاریخــی» داشــته اســت‪ .‬بــا یــادآوری نقــش آقــای امیـ نـی در‬
‫گــذار تدریجــی کشــور بــه حکومــت ســکوالر‪ ،‬تصمیــم او بــه کنــاره گـ یـری را یــک «فــداکاری تاریخــی» و نشــان دهنــده «ترجیــح دادن‬
‫مصالــح کشــور بــه منافــع شــخیص» دانســته اســت‪ .‬بــا توجــه بــه تعــداد بیشـ تـر هــواداران آقــای امیـ نـی‪ ،‬طبیعتــا خانــم حافظــی در‬
‫پیــام امــروز‪ ،‬نهایــت تــاش خــود را بـرای کســب نظــر مســاعد حامیــان رئیــس جمهــور انجــام داده اســت‪.‬‬

‫اعــام کنــاره گـ یـری آقــای امیـ نـی از رقابــت‪ ،‬از همــان ابتــدا بــا واکنــش گسـ تـرده مدافعــان او رو بــه رو مــی شــود کــه عمدتـاً از ایــن‬
‫تصمیــم ابـراز نارضایـ تـی مــی کننــد‪ .‬عــده ای از حامیــان او‪ ،‬حـ تـی بــه رصاحــت اعــام مــی کننــد کــه خانــم حافظــی را‪ ،‬بــه خاطــر‬
‫تــاش هــای قبلیــش بـرای جــذب آرای مــی گرایــان افراطــی‪ ،‬شایســته ریاســت جمهــوری نمــی داننــد‪ .‬امیــدوارم در چهــار روز بـ ق‬
‫ـا�‬
‫مانــده تــا انتخابــات ریاســت جمهــوری‪ ،‬ائتــاف «ای ـران ســکوالر» بتوانــد حامیــان آقــای امیـ نـی را متقاعــد کنــد کــه در انتخابــات از‬
‫رقیــب ســابقش حمایــت کننــد‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬اعضــای «ائتــاف جمهــوری اســامی» بــه شــدت از بابــت انـراف رئیــس جمهــور‬
‫ـادما� مــی کننــد‪ .‬ایــن انـراف را یــک پـ یـروزی بــزرگ بـرای خــود مــی داننــد چــون بــه گفتــه آنهــا نشــان مــی دهــد فــردی‬ ‫ابـراز شـ ن‬
‫کــه جمهــوری اســامی را پایــان داده‪ ،‬تنهــا یــک ســال بعــد از روی کارآمــدن ناچــار بــه کنــاره گـ یـری از قــدرت شــده اســت‪ .‬ایــن کنــاره‬
‫ـ� ثبــات ســیایس در ای ـران» بعــد از دوران‬ ‫ـ� رفـ ت ن‬
‫گـ یـری را «اعـ تـراف بــه ناکارآمــدن نظــام ســکوالر در اداره کشــور» و نشــانه «از بـ ی ن‬
‫جمهــوری اســامی دانســته انــد‪.‬‬

‫از همــکاران دفـ تـر مــی خواهــم از مجموعــه واکنــش هــای کنــاره گـ یـری رئیــس جمهــور یــک گـزارش تهیــه کننــد‪ .‬احساســم ایــن اســت‬
‫ـ� نیســتند در‬ ‫کــه بعـ ضـی از مدی ـران دفـ تـر بــه انــدازه ســابق دســت و دلشــان بــه کار نمــی رود‪ ،‬احتمــاال بــه ایــن خاطــر کــه مطمـ ئ ن‬
‫دفـ تـر رئیــس جمهــور آینــده پُســت قبــی را خواهنــد داشــت یــا نــه‪ .‬البتــه اگــر خانــم حافظــی رئیــس جمهــور شــود احتمــاال بیشـ تـر‬
‫ـا� کــه معــاول اول بــوده بســیاری از ایــن کارکنــان را خــودش رسکار آورده‪ .‬بــا وجــود‬ ‫کارکنــان دفـ تـر را عــوض نخواهــد کــرد چــون زمـ ن‬
‫ایــن‪ ،‬مــی تــوان حــدس زد کــه گروهــی از مدی ـران و از جملــه شــخص مــن را تغیـ یـر بدهــد‪ .‬مــن بــه ایــن اشــتهار دارم کــه آدمــی‬
‫مذهـ بـی هســتم و اگرچــه ایــن موضــوع شــخیص اســت و ربطــی بــه کارم نــدارد‪ ،‬ویل تصــور نمــی کنــم خانــم حافظــی بــا توجــه بــه‬
‫موضــع ســخت یگ�انــه خــود در مقابــل مذهــب‪ ،‬تمایــل داشــته باشــد کــه مســئولیت دفـ تـرش بــا چنـ ی ن‬
‫ـ� آدمــی باشــد‪.‬‬

‫شــب در حــال تــرک دفـ تـر بــه ســمت خانــه هســتم کــه اطالعیــه غـ یـر منتظــره «جبهــه اصالحــات» منتـ شـر مــی شــود‪ .‬اعــام کــرده‬
‫ـدا� نــدارد‪،‬‬
‫انــد کــه ســینا انصــاری کاندیدایشــان از ادامــه رقابــت انـراف داده و ایــن جبهــه در انتخابــات ریاســت جمهــوری کاندیـ ی‬
‫اگرچــه همچنــان بـرای انتخابــات مجلــس رقابــت خواهــد کــرد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال‪ ،‬تأکیــد کــرده انــد کــه جبهــه اصالحــات بــر رس حمایت از‬
‫کاندیــدای دیگــری در انتخابــات ریاســت جمهــوری بــه توافــق نرســیده و اعضــای جبهــه «بــه تشــخیص خــود عمــل خواهنــد کــرد»‪ .‬در‬
‫حــال جســتجوی اطالعــات بیشـ تـر در مــورد تصمیــم جبهــه اصالحــات هســتم کــه آقــای تجــی معــاون ســیایس وزیــر کشــور تمــاس‬
‫خ�هــای بیشـ تـری مــی دهــد‪ .‬مــی گویــد بعــد از اعــام خـ بـر کنــاره گـ یـری آقــای امیـ نـی‪ ،‬جبهــه اصالحــات از اعضــای‬ ‫مــی گـ یـرد و ب‬
‫ن‬ ‫�ض‬
‫شــورای مرکــزی خواســته تــا امــروز بعــد از ظهــر در یــک جلســه فــوق العــاده حــا شــوند و اطالعیــه اخـ یـر‪ ،‬نتیجــه همـ یـ� جلســه‬
‫بــوده اســت‪ .‬بــه نقــل از یــی از افـراد حــا�ض ‪ ،‬دلیــل اصــی کنــار کشــیدن جبهــه اصالحــات از انتخابــات ریاســت جمهــوری را تقویــت‬
‫امــکان حــذف کاندیــدای «جبهــه ایـران» در دور اول انتخابــات مــی دانــد‪.‬‬

‫‪231‬‬
‫قبــل از کنــاره گـ یـری آقــای امیـ نـی‪ ،‬آرای «ائتــاف ایـران ســکوالر» بــه عنــوان پرطرفدارتریــن جریــان ســیایس موجــود‪ ،‬در حــدی پراکنــده‬
‫بــود کــه امــکان نداشــت رسنوشــت انتخابــات در دور اول مشــخص شــود‪ .‬امــا بــا منســجم شــدن مجــدد ائتــاف ایـران ســکوالر پشــت‬
‫ـا� مانــده ن‬
‫یع�‬ ‫رس خانــم حافظــی‪ ،‬ایــن امــکان وجــود دارد کــه او در همــان مرحلــه اول انتخابــات پــروز شــود و مهــم تریــن رقیــب بـ ق‬
‫ی‬
‫کاندیــدای جبهــه ایـران را شکســت دهــد‪ .‬بــه گفتــه آقــای تجــی جبهــه اصالحــات مــی دانــد کــه کاندیدایــش شــانیس بـرای پـ یـروزی در‬
‫ـ� کــرده کــه بــا اصــاح طلبــان بیشـ تـر از هــر جریــان‬
‫انتخابــات نــدارد و هــدف اصــی خــود را جلوگـ یـری از پـ یـروزی جبهــه ایـران تعیـ ی ن‬
‫ـر ســابقه حضورشــان در مناصــب حکومـ تـی جمهــوری‬ ‫ســیایس دیگــری دشــمن اســت ‪-‬چــون آنهــا را بــه خاطــر گرایشــات مذهـ بـی و نـ ی ز‬
‫اســامی‪ ،‬خطــر اصــی در احیــای نوعــی حکومــت مذهـ بـی در ایـران ارزیـ بـا� مــی کنــد‪.‬‬

‫درنهایــت آن طــور کــه منبــع خـ بـری آقــای تجــی روایــت کــرده‪ ،‬اعضــای جبهــه اصالحــات بــه ایــن جمــع بنــدی رســیده انــد کــه اگرچــه‬
‫ـ� آن دو‪ ،‬کاندیــدای جبهــه ایـران بدتــر اســت‬ ‫نامزدهــای ایـران ســکوالر و جبهــه ایـران‪ ،‬هــر دو بــا اصــاح طلبــان مخالفنــد‪ ،‬امــا از بـ ی ن‬
‫و انـراف کاندیــدای اصــاح طلــب مــی توانــد بــه شکســت ایــن کاندیــدا در مرحلــه اول انتخابــات کمــک کنــد‪ .‬بــه قــول آقــای تجــی‪:‬‬
‫«ظاهـراً رسنوشــت اصــاح طلبــان ایــن اســت کــه همیشــه در انتخابــات مجبــور بــه انتخــاب بـ ی ن‬
‫ـ� بــد و بدتــر باشــند‪».‬‬

‫خو� است‪.‬‬
‫خ� ب‬
‫دلیل انرصاف کاندیدای اصالح طلب ها هر چه باشد‪ ،‬برای خانم حافظی ب‬

‫سه شنبه ‪ ۲۵‬مرداد ‪ ۱۶ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫کنــاره گـ یـری آقــای امیـ نـی بــه شــدت بــر فضــای تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ـا� تأثـ یـر گذاشــته اســت‪ .‬حامیــان خانــم حافظــی بــه طــور محســوس‬
‫ـخ� نا� در ارومیــه‪ ،‬بــر لــزوم «حفــظ دســتاوردهای‬
‫از انتقــاد بــه عملکــرد دولــت دســت کشــیده انــد و حـ تـی خــود او دیشــب در یــک سـ ن‬
‫ارزشــمند دولــت» تأکیــد کرد‪.‬‬

‫تــا وقـ تـی کــه رئیــس جمهــور کاندیــدای انتخابــات ‪ ۲۸‬مــرداد بــود‪ ،‬تیــم خانــم حافظــی رقیــب اصــی را او مــی دانســتند و اختالفــات‬
‫میــان خــط مـ شـی کاندیــدای خودشــان و آقــای امیـ نـی را برجســته مــی کردنــد‪ .‬امــا االن کــه هــر دو در یــک جبهــه قـرار دارنــد‪ ،‬لبــه تـ ی ز‬
‫ـر‬
‫ـر� آدم از کنــاره گـ یـری رئیــس جمهــور از رقابــت‬ ‫ـا� مانــده یعـ نـی مــی گرایــان افراطــی کــرده انــد‪ .‬از طـ ف‬ ‫حمالتشــان را متوجــه رقیــب بـ ق‬
‫ـا� درســت‬ ‫لجــش مــی گـ یـرد‪ ،‬و از طــرف دیگــر بایــد اذعــان کــرد کــه تحلیــل او در مــورد تأثـ یـر انرصافــش بــر فضــای رقابــت انتخابـ ت‬
‫ـا� مــی مانــد‪ ،‬امــکان نداشــت حامیــان خانــم حافظــی ناچــار شــوند بــه ایــن روشـ نـی بــا‬ ‫بــوده اســت‪ .‬بــه نظــرم اگــر آقــای امیـ نـی بـ ق‬
‫ناسیونالیســت هــا مرزبنــدی کننــد‪.‬‬

‫البتــه حامیــان جمهــوری اســامی‪ ،‬کمــاکان کنــاره گـ یـری آقــای امیـ نـی را بــه عنــوان یــک پـ یـروزی بــزرگ بـرای خــود تبلیــغ مــی کننــد‪.‬‬
‫ـا� «ائتــاف جمهــوری اســامی « اســت کــه در‬ ‫ـو� «مقاومــت»‪ ،‬از صبــح در حــال پخــش تصاویــری از ســتادهای انتخابـ ت‬ ‫شــبکه تلویزیـ ن‬
‫ـا� در‬‫ـخ� نا� تبلیغـ ت‬
‫آنهــا‪ ،‬شـ یـر نی� توزیــع مــی شــود‪ .‬محســن نجفــی کاندیــدای ائتــاف جمهــوری اســامی‪ ،‬امــروز صبــح در یــک سـ ن‬
‫اصفهــان اعــام کــرده «کــی کــه مأموریــت تغیـ یـر حکومــت در ایـران را انجــام داد‪ ،‬تنهــا یــک ســال توانســت در قــدرت بمانــد» و‬
‫ـا� کــه بــه حکومــت بعــد از جمهــوری اســامی امیــد بســته انــد هــم‪ ،‬بلندتــر از ایــن نخواهــد‬ ‫وعــده داده‪« :‬عمــر ســیایس ســایر کسـ ن‬
‫ـ� گفتــه «اگرچــه در دوران جمهــوری اســامی بعضـاً مشـ ت‬
‫ـکال� در اداره کشــور دیــده مــی شــد‪ ،‬امــا کشــور ثبــات‬ ‫بــود‪ ».‬نجفــی همچنـ ی ن‬
‫ـا�» ایـران ســکوالر دانســته ردیــف کــرده اســت‪.‬‬ ‫داشــت» و بعــد‪ ،‬مجموعــه ای از اتفاقــات یــک ســال اخـ یـر را کــه نشــان دهنــده «� ثبـ ت‬
‫ب‬
‫عجیــب آنکــه مجموعــه اقدامــات تروریسـ تـی مــاه هــای اخـ یـر را هــم کــه عمدتـاً از طــرف فداییــان اســام انجــام شــده انــد در ایــن‬
‫فهرســت جــا داده‪ .‬انــگار نــه انــگار کــه ایــن اقدامــات‪ ،‬از طــرف مدافعــان رژیــم ســابق انجــام شــده‪.‬‬

‫ـخ� نا� انتخابـ ت‬

‫ـا� دارد و در همــان ابتــدا‪ ،‬جواب‬ ‫چنــد ســاعت بعــد از صحبــت هــای محســن نجفــی‪ ،‬خانــم حافظــی در بندرعبــاس سـ ن‬
‫تنــدی بــه نجفــی مــی دهــد‪ .‬مــی گویــد‪« :‬حامیــان رژیــم ســابق‪ ،‬از یــک طــرف علیــه دولــت قانـ ن‬
‫ـو� کشــور اقدامــات تروریسـ تـی‬
‫انجــام مــی دهنــد و از طــرف دیگــر مــی گوینــد تغیـ یـر رژیــم باعــث شــده امنیــت کشــور از بـ ی ن‬
‫ـ� بــرود‪ ».‬هشــدار مــی دهــد‪« :‬امنیــت‬

‫‪232‬‬
‫وقـ تـی برقـرار مــی شــود کــه امثــال اینهــا بــه سز ای اعمالشــان برســند و خواهنــد رســید‪ .‬فکــر نکننــد تــا ابــد بــا آنهــا مــدارا خواهیــم‬
‫ـا�‪ ،‬بــا صحبــت هــای خانــم حافظــی از شــدت هیجــان منفجــر مــی شــوند‪ .‬شــعار مــی‬ ‫کــرد‪ ».‬جمعیــت حــا�ض در میتینــگ انتخابـ ت‬
‫دهنــد‪« :‬حافظــی‪ ،‬حافظــی‪ ،‬اقتــدار‪ ،‬اقتــدار»؛ کــه انــگار انتقــادی تلویحــی هــم بــه دولــت آقــای امیـ نـی اســت کــه چـرا در برخــورد‬
‫بــا حامیــان جمهــوری اســامی‪ ،‬اقتــدار الزم را بــه خــرج نــداده‪.‬‬

‫ـا� خانــم حافظــی تمــام نشــده کــه آقــای مرنــدی دبـ یـر شــورای عــایل امنیــت مــی تمــاس مــی گـ یـرد‪ .‬از بابــت‬‫هنــوز میتینــگ انتخابـ ت‬
‫ـا� اســت‪ .‬مــی گویــد او دارد رصاحتـاً فعــاالن ســیایس حامــی جمهــوری اســامی را بــه‬ ‫حــرف هــای خانــم حافظــی بــه شــدت عصبـ ن‬
‫همدسـ تـی بــا تروریســت هــا متهــم مــی کنــد‪ ،‬در حــایل کــه بایــد از حضــور ایــن فعــاالن در عرصــه سیاســت اســتقبال کــرد‪ .‬تاکیــد مــی‬
‫گ‬ ‫کنــد‪« :‬همـ ی ن‬
‫ـ� کــه بخــش بــزر� از حامیــان رژیــم ســابق گــروه و حــزب تشــکیل داده انــد و در انتخابــات مشــارکت فعــال دارنــد یــک‬
‫ـناخ� نظــام حکومـ تـی جدیــد‬
‫پـ یـروزی بــزرگ بـرای دولــت اســت‪ .‬چــون مشــارکت رســمی در رونــد ســیایس بــه معـ نـی بــه رســمیت شـ ت ن‬
‫اســت‪ ».‬بــه عقیــده آقــای مرنــدی «خانــم حافظــی دارد فضــا� را بــه وجــود مــی آورد کــه انــگار اگــر رئیــس جمهــور شــود‪ ،‬فـ ق‬
‫ـر� بـ ی ن‬
‫ـ�‬ ‫ی‬
‫فعــاالن ســیایس حامــی جمهــوری اســامی و تروریســت هــا قائــل نخواهــد بــود‪ .‬نگـران اســت کــه «اگــر بعــد از بــه قــدرت رســیدن‬
‫ـ� مبنــا عمــل کنــد‪ ،‬خیــی از ایــن حامیــان را بــه ســمت همــکاری بــا تروریســت هــا ســوق دهــد‪».‬‬ ‫بخواهــد بــر همـ ی ن‬

‫بــه آقــای مرنــدی مــی گویــم کــه در دغدغــه هایــش ش�یکــم ویل شــخصاً بیشـ تـر نگـران ایــن هســتم کــه خانــم حافظــی بــدون در‬
‫دســت بــودن مــدارک اثبــات کننــده ارتبــاط فعــاالن ائتــاف جمهــوری اســامی بــا فداییــان اســام‪ ،‬بــه ایــن فعــاالن اتهــام همدسـ تـی‬
‫بــا تروریســت هــا را مــی زنــد‪ .‬مرنــدی مــی گویــد‪« :‬مــن هــم شــوکه شــدم‪ ،‬اگــر ق ـرار باشــد دولــت ایشــان بــدون رعایــت مسـ یـر‬
‫ـو� بــا مظنونــان امنیـ تـی برخــورد کنــد‪ ،‬پــس فرقــش بــا حکومــت ســابق چیســت؟ مــا کــه نمــی توانیــم بــه هــر کــس مدافــع‬ ‫قانـ ن‬
‫جمهــوری اســامی بــود اتهــام ارتبــاط بــا تروریســم را بزنیــم‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬مــن مطمئنــم کــه اگــر خانــم حافظــی بخواهــد‬
‫ـ� رویــه ای را در پیــش بگـ یـرد‪ ،‬بــه شــدت طیــف تنــدروی حامــی رژیــم ســابق را تقویــت خواهــد کــرد کــه از همــان ابتــدا ورود‬ ‫چنـ ی ن‬
‫ـا� را غلــط مــی دانســتند‪ .‬اساســا از خدایشــان اســت کــه حامیــان جمهــوری اســامی بــه قــول‬ ‫همفکرانشــان بــه عرصــه رقابــت انتخابـ ت‬
‫آنهــا ‹دنــدان لــق› ش�کــت در انتخابــات ســکوالر را بـرای همیشــه بکننــد‪».‬‬

‫ـ� ایــن موضــوع بــه پایــان مــی بــرد کــه مــی دانــد خانــم حافظــی کــی بــا دیــدگاه هــای او را در ســمت‬ ‫صحبــت هایــش را بــا گفـ ت ن‬
‫ـ� حــال خـ بـر مــی دهــد کــه‬‫دبـ یـری شــورای عــایل امنیــت مــی نگــه نخواهــد داشــت و قصــد دارد خــودش اســتعفا بدهــد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫مــی خواهــد قبــل از کنــاره گـ یـری‪ ،‬هشــدارهایش را در مــورد تبعــات ناامیــد کــردن حامیــان جمهــوری اســامی از فعالیــت ســیایس‪،‬‬
‫در نامــه ای بــه اطــاع رئیــس جمهــور و خانــم حافظــی برســاند‪ .‬بــه او توصیــه مــی کنــم تــا قبــل از اینکــه برکنــار شــود‪ ،‬خــودش‬
‫اســتعفا ندهــد‪ .‬مــی گویــم شــاید بخـ شـی از حــرف هــای خانــم حافظــی بــه خاطــر حــال و هــوای تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫ـا� باشــد امــا اگــر‬
‫خــودش رئیــس جمهــور شــود بــا احتیــاط بیشـ تـری رفتــار کنــد‪.‬‬

‫بی� ش�یک نیست ویل قبول می کند که ت‬

‫بیش� در مورد استعفا فکر کند‪.‬‬ ‫آقای مرندی در این خودش ن‬

‫قبــل از خداحافظــی بدجنســیم گل مــی کنــد و مــی گویــم‪« :‬یادتــان هســت بــه آقــای امیـ نـی انتقــاد مــی کردیــد کــه بــه انــدازه ف‬
‫کا�‬
‫قاطــع نیســت؟» مــی گویــد‪« :‬مــن دوســت داشــتم کــه رئیــس جمهــور یــک کــم قاطــع تــر باشــد‪ ،‬ویل دیگــر نــه ایــن قــدر! خانــم‬
‫حافظــی دارد هیچــی نشــده دارد اعــام جنــگ مــی کنــد!»‬

‫چهار شنبه ‪ ۲۶‬مرداد ‪ ۱۷ /۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫همزمـ ن‬
‫ـا� انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری باعــث شــده تــا اویل تحــت الشــعاع دیگــری قـرار بگـ یـرد‪ .‬بــا وجــود ایــن در بســیاری‬
‫از بخــش هــای کشــور‪ ،‬بــه ویــژه در جاهـ یـا� کــه رقابــت هــای منطقــه ای وجــود دارد‪ ،‬بــازار انتخابــات مجلــس هــم بــه انــدازه‬
‫ریاســت جمهــوری داغ اســت‪ .‬بعضــا‪ ،‬حـ تـی داغ تــر اســت‪.‬‬

‫‪233‬‬
‫ـا� «ائتــاف جمهــوری اســامی» بــه درگـ یـری کشــیده و ‪ ۲۰ – ۱۵‬نفــر زخمــی بــه جــا گذاشــته‪.‬‬ ‫دیشــب در اهــواز‪ ،‬میتینــگ انتخابـ ت‬
‫بگ�نــد‪ .‬گروهــی از‬‫درگـ یـری وقـ تـی ش�وع شــده کــه حامیــان «جبهــه حقــوق شــهروندی» تــاش کــرده انــد جلــوی برگـزاری میتینــگ را ی‬
‫ـ� تعــدادی از بســتگان اعدامــی هــای خوزســتان هــم آنهــا‬ ‫زندانیــان زمــان جمهــوری اســامی و اعضــای خانــواده هایشــان و همچنـ ی ن‬
‫را همراهــی کــرده انــد‪ .‬پلیــس در نهایــت توانســته درگـ یـری را کنـ تـرل کنــد و میتینــگ‪ ،‬بــا یــک ســاعت تأخـ یـر از رس گرفتــه شــده‪ .‬امــا‬
‫ـ� کــه پلیــس ناچــار بــه درگـ یـری بــا دو طــرف و از جملــه بــا برخــی از اعضــای خانــواده هــای اعدامــی هــا و زنـ ن‬
‫ـدا� هــا شــده‪،‬‬ ‫همـ ی ن‬
‫اعـ تـراض شــدید فعــاالن محــی را بــه دنبــال داشــته‪ .‬خیــی از آنهــا پلیــس را بــه جلوگـ یـری از اعـ تـراض «فعــاالن عــرب» متهــم کــرده‬
‫مع�ضــان بــا مامــوران را بــه طــور گسـ تـرده منتـ شـر کــرده انــد‪.‬‬
‫و صحنــه هــای درگـ یـری ت‬

‫در طــرف مقابــل هــم‪ ،‬حامیــان جمهــوری اســامی تصاویــر هجــوم فعــاالن جبهــه حقــوق شــهروندی بــه تریبــون خــود را بــه طــور‬
‫گسـ تـرده پخــش کــرده و دولــت را بــه زمینــه ســازی بـرای فعالیــت «تجزیــه طلبــان» متهــم کــرده انــد‪ .‬گـزارش وزارت کشــور حکایــت‬
‫دارد کــه در کمــال تعجــب‪ ،‬بســیاری از فعــاالن مــی گـرا‪ ،‬همــان عکــس هـ یـا� کــه در رســانه هــای حامــی ائتــاف جمهــوری اســامی‬
‫توزیــع شــده را بازنـ شـر کــرده انــد و علیــه «تحـرکات تجزیــه طلبــان» در خوزســتان موضــع گرفتــه انــد‪ .‬در بخـ شـی از گـزارش وزارتخانــه‬
‫آمــده اســت‪« :‬ظاهـراً بـرای بخــش قابــل توجهــی از مخالفــان حکومــت ســابق‪ ،‬شــکاف قومیـ تـی مهــم تــر از شــکاف جمهــوری اســامی‬
‫– دولــت ســکوالر اســت و ایــن رویکــرد‪ ،‬مــی توانــد بــر الگــوی مشــارکت انتخابـ ت‬
‫ـا� آنهــا هــم تأثـ یـر بگــذارد‪».‬‬

‫در واکنــش بــه ماج ـرای اهــواز‪ ،‬بیــش از ‪ ۲۵۰‬نفــر از شــخصیت هــا و فعــاالن معــروف اســتان خوزســتان بیانیــه ای را امضــا کــرده‬
‫ونســبت بــه گسـ تـرش مرزبنــدی هــای قومیـ تـی در اســتان هشــدار داده انــد‪ .‬امضــا کننــدگان بیانیــه‪ ،‬جمعــی از شــناخته شــده تریــن‬
‫ه�منــدان و اســتادان معــروف عــرب و یغ�عــرب خوزســتان هســتند‪ .‬اعــام‬ ‫ـ� بســیاری از نویســندگان‪ ،‬ن‬
‫زندانیــان ســابق و همچنـ ی ن‬
‫کــرده انــد «تمــام قــد در مقابــل متعصبیـ نـی کــه در صددنــد فضــای فعالیــت ســیایس – اجتماعــی اســتان را بــه میــدان جنــگ عــرب و‬
‫عجــم تبدیــل کننــد خواهنــد ایســتاد» و «اجــازه نمــی دهنــد ارتجاعــی تریــن ین�وهــای خوزســتان فضــای افــکار عمومــی را بــه دســت‬
‫بگ�نــد»‪ .‬نامــه شــان باعــث امیــدواری اســت‪ ،‬امــا بایــد اعـ تـراف کــرد کــه کنـ تـرل بخــش قابــل توجهــی از افــکار عمومــی‪ ،‬بــه دســت‬ ‫ی‬
‫ض‬
‫فعــاال� در فضــای مجــازی افتــاده کــه مخاطبانشــان‪ ،‬از چهــره هــای شــناخته شــده ســیایس و اجتماعــی تاثـ یـر نمــی یگ�نــد‪ .‬بعــی‬ ‫ن‬
‫ـ� اواخــر در زنــدان هــای جمهــوری اســامی بــوده انــد را‬ ‫از ایــن فعــاالن عمدتـاً جــوان‪ ،‬حـ تـی شــخصیت هــای منتقــدی کــه تــا همـ ی ن‬
‫ـوال� تــری زنـ ن‬
‫ـدا� بــوده‬ ‫بــه «ســاز شــکاری» – مثــا بـرای آزاد شــدن – متهــم مــی کننــد‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬بــه آنهــا� کــه مــدت زمــان طـ ن‬
‫ی‬
‫انــد مــی گوینــد کــه در «مـ ت ن‬
‫ـ� جامعــه» نبــوده انــد و از مطالبــات مــردم خـ بـر ندارنــد‪.‬‬

‫ـ� اقشــار تــاش مــی کننــد و وعــده هــای عجیــب‬ ‫جمعــی از کاندیداهــای انتخابــات مجلــس‪ ،‬بــه وضــوح دارنــد بـرای جــذب آرای همـ ی ن‬
‫و غریــب مــی دهنــد‪ .‬مثـا ً عــده ای از کاندیداهــا دارنــد وعــده جلوگـ یـری از تشــکیل مجالــس ایالـ تـی را مــی دهنــد‪ ،‬در حــایل کــه ایــن‬
‫ـ� تهـران‪ ،‬حداقــل ‪ ۱۰‬نفــر از کاندیداهــای‬ ‫موضــوع در قانــون اســایس جدیــد ذکــر شــده و اجـرا نکــردن آن یغ�ممکــن اســت‪ .‬یــا در همـ ی ن‬
‫معــروف دارنــد شــعار «مصــادره امــوال» تمــام مســئوالن ســابق جمهــوری اســامی را مــی دهنــد‪ ،‬بــا ایــن وعــده کــه تمــام درآمــد‬
‫ـ� کاندیداهــا در مصاحبــه ای گفتــه حـ تـی‬ ‫حاصــل از ایــن کار بــه اقشــار محــروم جامعــه داده شــود‪ .‬چنــد روز پیــش یــی از همـ ی ن‬
‫ـخیص معــاون اداره محیــط زیســت بابــل‬ ‫ن‬ ‫امــوال مدیـران میـ ن‬
‫خ�نــگار پرســیده یعــی مثــا بایــد خانــه شـ ِ‬ ‫ـا� هــم بایــد مصــادره شــود‪ .‬ب‬
‫در زمــان رژیــم ســابق را هــم بایــد گرفــت؟ آقــای کاندیــدا جــواب داده‪« :‬بلــه! بــا پــول آن خانــه مــی شــود ‪ ۶ - ۵‬خانــواده محــروم‬
‫را رس و ســازمان داد‪».‬‬

‫در بعـ ضـی از اســتان هــای کشــور کــه چنــد شــهر دارای یــک نماینــده مجلــس هســتند هــم‪ ،‬خیــی از کاندیداهــا وعــده تغیـ یـر حــوزه‬
‫ـ� رأی دهنــدگان طرفــداران زیــادی دارد‪ .‬مثـا ً‬ ‫ـا� بـرای مســتقل شــدن شــهر خــود را مــی دهنــد کــه نشـ ن‬
‫ـد� اســت ویل در بـ ی ن‬ ‫انتخابـ ت‬
‫ـ� موجــود از زمــان جمهــوری اســامی‪ ،‬تفــرش و آشــتیان دارای یــک نماینــده در مجلــس هســتند و ایــن موضــوع باعــث‬ ‫مطابــق قوانـ ی ن‬
‫ـ� کاندیــدای مشـ تـرک بــا دیگــری ب�‬‫شــده تــا در هــر دو شــهر‪ ،‬تعــدادی از کاندیداهــا وعــده بدهنــد کــه شــهر خودشــان را از داشـ ت ن‬
‫نیــاز مــی کننــد‪ .‬در حــایل کــه بعیــد اســت نداننــد کــه امــکان اختصــاص یــک نماینــده بــه هــر یــک از دو شــهر قطعــا ممکــن نخواهــد‬
‫بــود‪ ،‬چــون جمعیــت هیــچ کــدام بــه تنهـ یـا� در حــدی نیســت کــه در یــک مجلــس ‪ ۳۵۰‬نفــری نماینــده جداگانــه داشــته باشــد‪.‬‬

‫‪234‬‬
‫مشــابه ایــن فضاهــا‪ ،‬در بســیاری از دیگــر نقــاط کشــور هــم وجــود دارد و متاســفانه باعــث شــده تــا وعــده هــای یغ�واقعــی‪ ،‬در‬
‫بگ�نــد‪ .‬بــا وجــود تمــام ایــن مشــکالت‪ ،‬البتــه وضعیــت رقابــت‬
‫خیــی از جاهــا مقــدم بــر مطالبــات جــدی ســیایس و اجتماعــی قـرار ی‬
‫هنــوز بــه مراتــب از زمــان جمهــوری اســامی بهـ تـر اســت‪ .‬در آن زمــان‪ ،‬کیفــی تریــن ین�وهــای متخصــص اســتان هــا نمــی توانســتند‬
‫ـا� و ســیایس کاندیداهــای جریــان هــای‬‫از ســد شــورای نگهبــان بگذرنــد و اگــر در مــواردی مــی گذشــتند هــم‪ ،‬از امکانــات تبلیغـ ت‬
‫ســیایس اصــی برخــوردار نبودنــد و بــه جـ یـا� نمــی رســیدند‪.‬‬

‫در ش�ایــط فعــی‪ ،‬ســطح افـرادی کــه در هــر حــوزه کاندیــدا شــده انــد‪ ،‬بــه هیــچ وجــه بــا زمــان ســابق قابــل مقایســه نیســت‪ .‬بــا‬
‫وجــود ایــن بــه خاطــر تغیـ یـر حکومــت‪ ،‬ایــن تصــور وجــود دارد کــه انــگار «همــه چـ ی ز‬
‫ـر» بایــد بــه طــور نامحــدود تغیـ یـر کنــد و ایــن‬
‫ـا� عجیــب و غریــب را داغ تــر کــرده اســت‪.‬‬‫فضــا‪ ،‬بــازار وعــده هــای انتخابـ ت‬

‫پنجشنبه ‪ ۲۷‬مرداد ‪ ۱۸ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫ـا� اســت‪ .‬بــا وجــود رعایــت ممنوعیــت رســمی تبلیغــات در ســطح رســانه هــا و‬ ‫پنجشــنبه آخریــن روز ممنوعیــت تبلیغــات انتخابـ ت‬
‫اماکــن عمومــی‪ ،‬ده هــا هـزار نفــر و اغلبشــان بــا هویــت غـ یـر واقعــی دارنــد در شــبکه هــای اجتماعــی تبلیغــات مــی کننــد کــه کاری‬
‫هــم از دســتگاه هــای رســمی بـرای مقابلــه بــا آن بــر نمــی آیــد‪.‬‬

‫قبــل از اینکــه از خانــه خــارج شــوم رئیــس جمهــور زنــگ مــی زنــد‪ .‬او هــم از خانــه تمــاس مــی گـ یـرد و مــی گویــد قـرار اســت امــروز‬
‫ـرل بــه مالقاتــش برونــد‪ .‬مایــل اســت مــن و خانــم شــمس ســخنگوی دولــت‬ ‫نهــار خانــم حافظــی و دو نفــر از دســتیارانش در مـ ن ز‬
‫هــم در جلســه باشــیم‪.‬‬

‫مــی پرســم موضــوع جلســه چیســت؟ جــواب مــی دهــد کــه خانــم حافظــی خواســته در مــورد همــکاری هــای آینــده مشــورت کنــد ‪.‬‬
‫از اینکــه ایــن قــدر دیــر دارد خـ بـر مــی دهــد عذرخواهــی مــی کنــد و توضیــح مــی دهــد‪« :‬خانــم حافظــی چنــد روز پیــش خواســته‬
‫بــود بــه دیــدن مــن بیایــد امــا تــازه همـ ی ن‬
‫ـ� امــروز خـ بـر داد مــی خواهــد بــا دو نفــر از دســتیارانش باشــد‪ .‬ایــن بــود کــه فکــر کــردم‬
‫بهـ تـر اســت شــما و خانــم شــمس هــم در جلســه باشــید‪».‬‬

‫ـرل آقــای امیـ نـی مــی روم‪ .‬کــم کــم همــه مــی‬
‫تــا ظهــر تلفـ نـی از خانــه کارهــای دفـ تـر را پ� گـ یـری مــی کنــم و بعــد یــک راســت بــه مـ ن ز‬
‫ـا� مســئول ســتاد انتخاباتیــش هــم آمــده انــد‪ .‬خــود خانــم‬ ‫آینــد‪ .‬بــه همـراه خانــم حافظــی‪ ،‬تــارا ریاحــی حقوقــدان و فرشــاد عـ ی‬
‫ن‬
‫حافظــی صحبــت را ش�وع مــی کنــد و خـ بـر مــی دهــد کــه مایــل اســت در صــورت پـ یـروزی در انتخابــات‪ ،‬از آقــای امیــی بــه عنــوان‬
‫معــاول اول خــودش اســتفاده کنــد! مــی گویــد کــه اگرچــه احتمــاال ً اغلــب وزرا را عــوض مــی کنــد‪ ،‬امــا در صـ ت‬
‫ـور� کــه آقــای امیـ نـی‬
‫پیشــنهاد همــکاری را بپذیــرد‪ ،‬اختیــار انتخــاب مدیـران دفـ تـر رئیــس جمهــور را «مگــر در مــواردی کــه مالحظــه خیــی خــایص وجــود‬
‫داشــته باشــد» بــه معــاون اول واگــذار خواهــد کــرد‪ .‬پیــش خــودم فکــر مــی کنــم کــه بعیــد اســت جــزو «مالحظــات خیــی خــاص»‬
‫خانــم حافظــی نباشــم!‬

‫آقــای امیـ نـی تشــکر مــی کنــد ویل مــی گویــد قبــل از جــواب دادن مایــل اســت خانــم حافظــی بیشـ تـر توضیــح دهــد کــه اگــر رئیــس‬
‫جمهــور شــود‪ ،‬مشــخصاً چــه تغیـ یـر تا� در سیاســت هــای دولــت ایجــاد خواهــد شــد؟‬

‫خانــم حافظــی کــه مشــخص اســت آمــاده ایــن ســوال بــوده‪ ،‬توضیحــات مبســوطی مــی دهــد و هــر از گاه از دســتیارانش مــی‬
‫خواهــد نکتــه ای را تکمیــل کننــد‪ .‬مــی گویــد بــا فدرالیســم مخالــف اســت ویل «چــون در قانــون اســایس جدیــد ای ـران گنجانــده‬
‫شــده تــاش مــی کنــد حداقــل تــا آنجــا کــه ممکــن اســت تاثـ یـرات منفــی آن را کــم کنــد‪ ».‬خانــم ریاحــی توضیــح مــی دهــد کــه طبــق‬
‫قانــون اســایس جدیــد تشــکیل مجالــس ایالـ تـی و اختیــارات قانونگذاریشــان در مــورد موضوعــات محــی اجتنــاب ناپذیــر اســت‪ ،‬امــا‬
‫ـ� قانــون دولــت را مکلــف نمــی کنــد کــه بـرای تشــکیل ایالــت هــا‪ ،‬تقســیمات اسـ ن‬
‫ـتا� کشــور را تغیـ یـر بدهــد‪.‬‬ ‫بــه لحــاظ حقـ ق‬
‫ـو�‪ ،‬مـ ت ن‬

‫‪235‬‬
‫خانــم حافظــی مــی گویــد کــه بــه عقیــده تیــم او‪ ،‬ایــن تصــور جــاری کــه دولــت حتمــا بایــد بــا ادغــام برخــی از اســتان هــای کشــور‪،‬‬
‫ایالــت هــای جدیــدی تشــکیل دهــد تــا مثـا ً تــرک هــا‪ ،‬کردهــا‪ ،‬عــرب هــا‪ ،‬ترکمــن هــا‪ ،‬بلــوچ هــا‪ ،‬لرهــا‪ ... ،‬در ایالــت هــای مشــخیص‬
‫متمرکــز شــوند‪ ،‬لزومـاً در قانــون اســایس مــورد تأکیــد قـرار نگرفتــه‪ .‬معتقــد اســت کــه هــر گونــه دســت زدن بــه تقســیمات کشــوری‬
‫اع�اضــات شــدید گــروه هــای اجتماعــی و قومیـ تـی خواهــد شــد کــه ممکــن اســت ایــن تغیـ یـرات را بــه �ض ر‬ ‫موجــود ایـران‪ ،‬منجــر بــه ت‬
‫خــود بداننــد‪.‬‬

‫ـر�‪ ،‬آذربایجــان ش� ق�‪ ،‬کردســتان‪ ،‬زنجــان و اردبیــل چــه کار مــی‬ ‫ـا� مــی گویــد‪« :‬مثـا ً مــا در مــورد پنــج اســتان آذربایجــان غـ ب‬‫آقــای عـ ی‬
‫ن‬
‫ـر� را بــه ایالــت تــرک نشـ یـ� و نصفــش را‬‫خواهیــم بکنیــم؟ یــک ایالــت تــرک و یــک ایالــت کــرد ایجــاد کنیــم؟ نصــف آذربایجــان غـ ب‬
‫ـ� بدهیــم؟ نصــف زنجــان را بــه تــرک هــا و نصفــش را بــه فــارس هــا بدهیــم؟ بــه هــر کــدام از ایــن اســتان هــا‬ ‫بــه ایالــت کردنشـ ی ن‬
‫ـی� مثــل اردبیــل و آذربایجــان ش� ق� را‬‫را کــه بخواهیــم دســت بزنیــم‪ ،‬اوضــاع بــه هــم مــی ریــزد‪ .‬حـ تـی اگــر اســتان هــای تــرک نشـ ن‬
‫هــم بخواهیــم ادغــام کنیــم مــردم مقاومــت مــی کننــد‪ ».‬خانــم حافظــی نتیجــه مــی گـ یـرد‪« :‬بــا توجــه بــه همــه ایــن مالحظــات‪،‬‬
‫مــا مجلــس هــای ایالـ تـی را تشــکیل خواهیــم داد‪ ،‬امــا ایــن ایالــت هــا‪ ،‬همــان اســتان هــای فعــی خواهنــد بــود‪ .‬در واقــع فقــط اســم‬
‫هــر اســتان مــی شــود ایالــت و در داخــل آن هــم‪ ،‬یــک مجلــس ایالـ تـی تشــکیل خواهــد شــد کــه از اختیــار قانــون گــذاری در مــورد‬
‫مســائل محــی برخــوردار اســت‪».‬‬

‫ـ� تغیـ یـر اصــی کــه در صــورت رئیــس جمهــور شــدن مــن ایجــاد خواهــد شــد‪ ،‬همــان طــور‬ ‫خانــم حافظــی ادامــه مــی دهــد‪« :‬دومـ ی ن‬
‫کــه قبــا هــم گفتــه ام در ارتبــاط بــا سیاســت دولــت در برخــورد بــا مذهــب و حامیــان جمهــوری اســامی اســت‪ ».‬لحنــش جــدی تــر‬
‫مــی شــود‪« :‬بــا نهایــت احـ تـرام بــه شــما و رویــه مــدارا جویانــه تــان بایــد ی‬
‫بگ�یــم کــه مــن‪ ،‬هــم بــا مــدارا بــا طرفــداران جمهــوری‬
‫اســامی و هــم بــا مــدارا بــا ایدئولــوژی مذهـ بـی مخالفــم‪ .‬اگــر رئیــس جمهــور بشــوم‪ ،‬مســاجدی کــه محــل گردهــم یآ� هــای‬
‫ـ� شــده انــد را مــی بنــدم‪ ،‬خیــی از مســئوالن ســابق کــه تاکنــون محاکمــه نشــده انــد را بــه دادگاه مــی کشــم‪ ،‬بــه مــدارا‬ ‫متعصبـ ی ن‬
‫بــا گرایشــات مذهـ بـی در مــدارس خاتمــه مــی دهــم و تــا وقـ تـی کــه اوضــاع امنیـ تـی آرام نشــود‪ ،‬بــه وابســتگان رژیــم ســابق اجــازه‬
‫تشــکیل حــزب و انتشــار شن�یــه را نخواهــم داد‪».‬‬

‫ـ� بــا در طــول جلســه ســوال مــی کنــد‪« :‬نگـران نیســتید کــه بــا ایــن کارهــا‪ ،‬خیــی از مذهـ بـی هــا را بــه دامــن‬ ‫آقــای امیـ نـی بـرای اولـ ی ن‬
‫بگ�یــد و چــاره‬‫طرفــداران جمهــوری اســامی بیندازیــد؟ نگـران نیســتید کــه امــکان فعالیــت علـ نـی را از حامیــان جمهــوری اســامی ی‬
‫ای جــز همــکاری بــا گــروه هــای زیرزمیـ نـی برایشــان بـ ق‬
‫ـا� نگذاریــد؟»‬

‫ـا�‪ ».‬خانــم شــمس مــی پرســد‪« :‬یعـ نـی‬ ‫ـ� حــاال هــم دارنــد همــکاری مــی کننــد‪ ،‬امــا پنهـ ن‬‫خانــم حافظــی مــی گویــد‪« :‬آنهــا همـ ی ن‬
‫ـا� مــان متوجــه نشــده اســت؟» خانــم حافظــی‬ ‫معتقدیــد همــه دارنــد بــا تروریســت هــا همــکاری مــی کننــد امــا دســتگاه اطالعـ ت‬
‫مــی گویــد‪« :‬مالحظــات تحمیــل شــده از ســوی دولــت بــر وزارت اطالعــات‪ ،‬دســت و پــای آن را بســته‪ .‬مــن بــه وزارتخانــه اختیــارات‬
‫بیشـ تـری خواهــم داد‪ ».‬خانــم شــمس کوتــاه نمــی آیــد‪« :‬گذشــته از بحــث هــای مربــوط بــه وزرات اطالعــات‪ ،‬مشــکیل نمــی بینیــد‬
‫کــه مقابلــه بــا اقشــار مذهـ بـی در ســطح جامعــه‪ ،‬ناقــض حقــوق فردیشــان باشــد؟» خانــم حافظــی مــی گویــد‪« :‬خانــم شــمس!‬
‫شــما تحصیــل کــرده انگلیــس هســتید و طبیعــی اســت کــه شــیوه مــدارای ب� حــد وحــر آنهــا بــا مذهــب را ترجیــح بدهیــد‪ .‬امــا بــه‬
‫رصاحــت عــرض مــی کنــم کــه مــن بــا ایــن سیســتم موافــق نیســتم‪ .‬اگــر قـرار بــه انتخــاب باشــد‪ ،‬مــن سیســتم فرانســوی را ترجیــح‬
‫مــی دهــم کــه حضــور مذهــب را در عرصــه عمومــی تحمــل نمــی کنــد‪ ».‬تــا پایــان جلســه‪ ،‬نــه آقــای امیـ نـی و نــه هیــچ کــدام از مــا‬
‫دیگــر صحبـ تـی نمــی کنیــم‪.‬‬

‫در پایــان‪ ،‬آقــای امیـ نـی از توضیحــات خانــم حافظــی تشــکر مــی کنــد و مــی گویــد‪« :‬مــا تمــام آنچــه بایــد مــی شــنیدیم را شــنیدیم‬
‫و از پیشــنهاد همــکاری شــما متشــکریم‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬بایــد بیشـ تـر فکــر کنــم و تــا فــردا شــب اطــاع خواهــم داد‪».‬‬

‫جلســه کــه تمــام مــی شــود ســاعت نزدیــک‪ ۴‬و نیــم اســت‪ .‬از رئیــس جمهــور مــی پرســم بــه دفـ تـر بــر مــی گــردد؟ مــی گویــد احتیــاج‬
‫ـ� رس کار در ایــن ســاعت راحــت نیســت ویل چــاره ای نــدارم‪.‬‬ ‫دارد در خانــه تنهــا باشــد تــا بیشـ تـر فکــر کنــد‪ .‬بـرای مــن هــم برگشـ ت ن‬
‫روز قبــل از انتخابــات اســت و کیل کار روی زمـ ی ن‬
‫ـ� مانــده‪.‬‬

‫‪236‬‬
‫ـوز�‪ ،‬در ســطح‬ ‫خوشــبختانه امــروز‪ ۱۱ ،‬هـزار نفــر دیگــر از داوطلبــان «ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی» هــم بــا پایــان دوره دو ماهــه آمـ ش‬
‫شــهرها مســتقر شــده انــد‪ .‬بــا ‪ ۳۸‬هـزار نفــر قبــی کــه ســه هفتــه پیــش مســتقر شــده انــد‪ ۴۹ ،‬هـزار نفرمــی شــوند کــه حــدود یــک‬
‫چهارمشــان زن هســتند‪ .‬بــه گفتــه مســئوالن امنیـ تـی‪ ،‬حداقــل ‪ ۶۰‬ه ـزار داوطلــب دیگــر هــم ب ـرای پیوسـ ت ن‬
‫ـ� بــه ســازمان دفــاع غـ یـر‬
‫نظامــی ثبــت نــام کــرده انــد کــه آمــوزش ‪ ۲۴‬هـزار تــای آنهــا در جریــان اســت‪.‬‬

‫اردوان احمــدی رئیــس ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی‪ ،‬امــروز در مصاحبــه ای بــه مناســبت ش�وع بــه کار دومـ ی ن‬
‫ـ� گــروه از آمــوزش دیــدگان‬
‫ایــن ســازمان مفصــا در مــورد ضوابــط فعالیتشــان توضیــح داده‪ .‬گفتــه همــان طــور کــه قبـا ً هــم اعــام شــده‪ ،‬اعضــای ســازمان‬
‫ـرر را دارنــد و در صــورت مواجهــه‬ ‫در هنــگام انجــام ماموریــت‪ ،‬مســلح بــه ســاح گــرم نخواهنــد بــود امــا حــق حمــل شــوکر و تـ ی ز‬
‫بــا مظنونــان عملیــات تروریسـ تـی‪ ،‬اختیــار تحویــل آنهــا بــه پلیــس را خواهنــد داشــت‪.‬‬

‫آقــای احمــدی شــماره تلفــن هـ یـا� را هــم بـرای شــکایت هــای احتمــایل شــهروندان اعــام کــرده‪ ،‬بــا تاکیــد بــر اینکــه آمــوزش دیــدگان‬
‫ســازمان دفــاع غـ یـر نظامــی‪ ،‬در هنــگام ماموریــت تحــت نظــارت شــدید بازرســان ایــن ســازمان دارنــد و بــه تخلفــات احتمالیشــان بــا‬
‫گ‬
‫ســخت گـ یـری رســید� مــی شــود‪ .‬اعــام کــرده کــه «ســازمان دفــاع یغ�نظامــی تمــام تــاش خــود را انجــام خواهــد داد تــا اعضــای‬
‫ـ� گفتــه کــه‬‫آن‪ ،‬ماننــد ین�وهــای بســیج در تعــرض بــه حقــوق شــهروندان حاشــیه امنیــت نداشــته باشــند‪ ».‬آقــای احمــدی همچنـ ی ن‬
‫اعضــای ســازمان‪ ،‬در زمــان هـ یـا� کــه در حــال انجــام ماموریــت نیســتند بــه هیــچ وجــه حــق اســتفاده از کارت شناسـ یـا� آن یــا برخــورد‬
‫بــا کــی را ندارنــد و در ایــن زمــان هــا‪« ،‬حـ تـی اگــر بــر فــرض بــا یــک مظنــون عملیــات تروریسـ تـی هــم مواجــه شــوند‪ ،‬تنهــا حــق‬
‫خـ بـر کــردن پلیــس را خواهنــد داشــت»‪.‬‬

‫بعیــد مــی دانــم اگــر خانــم حافظــی روی کار بیایــد‪ ،‬بــه ادامــه ض‬
‫بعــی از ایــن محدودیــت هــا بــرای اعضــای ســازمان دفــاع‬
‫یغ�نظامــی رضایــت بدهــد‪.‬‬

‫جمعه ‪ ۲۸‬مرداد ‪ ۱۹ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫رای یگ�ی برای هر دو انتخابات مجلس و ریاست جمهوری ساعت ‪ ۸‬صبح ش�وع می شود‪.‬‬

‫تــا قبــل از ظهــر‪ ،‬خـ بـر از خنـ ثـی شــدن دو حملــه تروریسـ تـی در تهـران و شــهرری مــی رســد و رسانجــام‪ ،‬خـ بـر حملــه موفق تروریســت‬
‫هــا بــه یــک حــوزه اخــذ رأی در همــدان‪ .‬مامــوران بــه تروریســت مشــکوک شــده انــد ویل قبــل از واکنــش آنهــا خــودش را منفجــر‬
‫کــرده و ‪ ۱۶‬نفــر را کشــته‪ .‬حداقــل ‪ ۳۸‬نفــر را هــم زخمــی کــرده اســت‪.‬‬

‫بــه اتفــاق رئیــس جمهــور حــدود ســاعت ‪ ۱‬بـرای رأی دادن مــی رویــم‪ .‬بــه دالیــل امنیـ تـی‪ ،‬یــک حــوزه کوچــک اخــذ رای در داخــل‬
‫مجموعــه ریاســت جمهــوری در نظــر گرفتــه شــده کــه رأی مــان را آنجــا مــی دهیــم‪ .‬طبیعتـاً از قبــل اعــام نشــده کــه آقــای امیـ نـی‬
‫ـ� شــان را مســتقر کــرده انــد و حضــور او را شــکار مــی‬‫چــه زمــان بـرای رأی دادن مــی رود ویل بعـ ضـی از رســانه هــا‪ ،‬از پیــش دوربـ ی ن‬
‫کننــد‪.‬‬

‫از رأی دادن کــه برمــی گردیــم‪ ،‬از رئیــس جمهــور مــی پرســم بـرای چنــد دقیقــه وقــت صحبــت دارد؟ مــی گویــد قـرار اســت ســتاد‬
‫ـری بگویــم‪،‬‬ ‫انتخابــات آنالیــن گـزارش بدهــد ویل تــا قبــل از آن‪ ،‬مــی توانیــم ‪ ۲۰‬دقیقــه در اتاقــش صحبــت کنیــم‪ .‬قبــل از اینکــه چـ ی ز‬
‫ســوال مــی کنــد‪« :‬راجــع بــه پیشــنهاد دیــروز خانــم حافظــی اســت دیگــر؟» مــی گویــم نمــی توانســتم تــا موقــع نهــار شــنبه صـ بـر‬
‫کنــم‪ .‬تاکیــد مــی کنــد‪« :‬نمــی توانــم پیشــنهاد خانــم حافظــی را قبــول کنــم‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬خانــم حافظــی خیالــش راحــت‬
‫اســت کــه بــه مرحلــه دوم انتخابــات مــی رود و طبیعتـاً ترجیــح مــی دهــد در آن مرحلــه بــا اعــام اینکــه اگــر انتخــاب شــد معــاون‬
‫اولــش خواهــم بــود‪ ،‬رأی بیشـ تـری از طرفدارهــای مــن بگـ یـرد‪ .‬امــا اختــاف دیــدگاه مــن و ایشــان واقع ـاً بیشـ تـر از آن اســت کــه‬

‫‪237‬‬
 ‫بتوانیــم همــکاری کنیــم‪ ».‬زمزمــه مــی کنــد‪« :‬واقعــا متاســفم‪».‬‬

‫خیالــم راحــت مــی شــود‪ .‬مــی پرســم‪« :‬تصمیــم درسـ تـی گرفتیــد امــا دیگــر چ ـرا مــی گوییــد متاســفم؟» جــواب مــی دهــد‪« :‬آخــر‬
‫ایشــان گفــت اگــر معــاون اویل را قبــول کنــم‪ ،‬مــی توانــم تیــم خــودم را هــم نگــه دارم‪ .‬معنیــش ایــن اســت کــه اگــر قبــول نکنــم‪،‬‬
‫معــاول اول جدیــد احتمــاال ً بــه جــای شــماها تیــم خــودش را بــه ریاســت جمهــوری خواهــد آورد‪ ».‬مــی گویــم اگــر فکــر مــی کنــد‬
‫ـا� مانــدن در دفـ تـر رئیــس جمهــور دارم اشــتباه مــی کنــد‪ .‬تاکیــد مــی کنــم کــه همــکاری بــا او باعــث خوشـ ت‬
‫ـوق�‬ ‫عالقــه زیــادی بــه بـ ق‬
‫مــن بــوده ویل آن قــدر ایــن شــغل را دوســت نــدارم کــه بتوانــم بــا هــر کــس دیگــری هــم کار کنــم‪ .‬مخصوصـاً کــه از برنامــه هــای‬
‫خانــم حافظــی در خیــی از زمینــه هــا واقعـاً نگرانــم‪.‬‬

‫رئیــس جمهــور مــی گویــد کــه او هــم بــه شــدت نگ ـران هســت و مــی ترســد سیاســت هــای موردنظــر خانــم حافظــی در مــورد‬
‫مذهــی هــا هــواداران جمهــوری اســامی‪ ،‬اوضــاع امنیـ تـی را بــه هــم بریــزد‪ .‬آقــای امیـ نـی اعتقــاد دارد کــه بــا وجــود تمــام عملیـ ت‬
‫ـا� کــه‬ ‫ب‬
‫فداییــان اســام تــا بــه حــال انجــام داده‪ ،‬وضعیــت امنیـ تـی کشــور در مقایســه بــا «قــدرت بــاالی تخریــب نهادهــای نظامــی و امنیــیت‬
‫جمهــوری اســامی» بــد نیســت‪ .‬اعتقــاد دارد کــه دولــت بــا موفقیــت توانســته بخــش مهمــی از هــواداران رژیــم ســابق را بــه عرصــه‬
‫ـ� حــال‪ ،‬بــه شــیوه قابــل قبــویل بــا هســته هــای تررویسـ تـی مقابلــه کنــد‪ .‬مــی گویــد‪« :‬کل عملیــات‬ ‫مبــارزه ســیایس بکشــد و در همـ ی ن‬
‫تروریسـ تـی فداییــان اســام در ســال جــاری‪ ،‬بــه انــدازه یــک مــاه از دوران اوج جنــگ داخــی در عربســتان تلفــات نــداده‪ ».‬البتــه‬
‫بخــش مهمــی از آن را بــه خاطــر ایــن مــی بینــد کــه ین�وهــای رژیــم ســابق‪ ،‬بــه انــدازه اعضــای گــروه هــای جهــادی کشــورهای منطقــه‬
‫گ‬
‫آمــاد� انجــام عملیــات انتحــاری در داخــل کشــور را نداشــته انــد‪ .‬امــا بخــش دیگــری از آن را نتیجــه سیاســت هــای دولــت مــی داند‪:‬‬
‫ـ� آدم هــای معمــویل کــه لزومـاً ارتباطــی هــم بــا رژیــم‬ ‫«اگــر مــا اقشــار مذهـ بـی را رسکــوب کــرده بودیــم‪ ،‬ممکــن بــود خیــی از همـ ی ن‬
‫ســابق نداشــته انــد جــذب اســامگراها بشــوند‪ .‬ممکــن بــود روی رسو مغزشــان کار کننــد کــه تنهــا راه دفــاع از اعتقــادات مذهبیشــان‬
‫ـر کننــد‪ .‬امــا االن همــان آدم هــا دارنــد بــا خیــال راحــت مسجدشــان را مــی رونــد‪ ،‬شن�یاتشــان را منتـ شـر‬ ‫ایــن اســت کــه مبــارزه قهرآمـ ی ز‬
‫مــی کننــد و ســعی مــی کننــد بــا مــا ســکوالرها پــای صنــدوق هــای رأی مبــارزه کننــد کــه خیــی هــم خــوب اســت‪».‬‬

‫مــی گویــد‪« :‬ایــن وســط حـ تـی اگــر عــده ای از حامیــان رژیــم ســابق بــا تروریســت هــا ارتبــاط داشــته باشــند و از چشــم دســتگاه هــای‬
‫امنیـ تـی دور بمانــد‪ ،‬بــاز بهـ تـر از ایــن اســت کــه همــه را رسکــوب کنیــم تــا جریــان مدافــع جمهــوری اســامی کال ً زیرزمیـ نـی بشــود‪».‬‬
‫ـ� علــت مصمــم شــده کــه مســئولیت‬ ‫ـ� وضعیـ تـی منجــر شــود و بــه همـ ی ن‬
‫نگ ـران اســت کــه سیاســت هــای خانــم حافظــی بــه چنـ ی ن‬
‫هیــچ گونــه همــکاری را بــا دولــت او قبــول نکنــد‪ .‬بیشـ تـر از همــه‪ ،‬نگـران تبعــات ســخت گـ یـری کیل او بــا مذهبیــون اســت کــه معتقــد‬
‫اســت «حـ تـی خیــی از مدافعــان فعــی دولــت ســکوالر کــه مذهـ بـی هســتند را مســأله دار خواهــد کــرد»‪.‬‬

‫تــا پایــان ســاعت رأی گـ یـری‪ ،‬دو مــورد دیگــر تــاش ناموفــق بـرای انجــام عملیــات تروریسـ تـی هــم گـزارش مــی شــود کــه در بوشــهر‬
‫و اصفهــان بــوده‪ .‬عامــل حملــه اصفهــان‪ ،‬در حــال رانــدن یــک وانــت پــر از مــواد منفجــره بــه ســمت یــک حــوزه رای گـ یـری بــوده‬
‫کــه قبــل از نزدیــک شــدن بــه ســاختمان بــا رگبــار گلولــه کشــته شــده اســت‪ .‬در رستــارس کشــور‪ ،‬در اط ـراف هــدف هــای احتمــایل‬
‫ف�یــی کار گذاشــته شــده کــه نزدیــک شــدن اتومبیــل بــه آنهــا را غـ یـر ممکــن کــرده اســت‪ .‬تروریســت اصفهــان‬ ‫تروریســت هــا موانــع ی ز‬
‫بــا کوبیــدن بــه یــی از موانــع فلــزی کــه ضعیــف تــر بــه نظــر مــی آمــده کوشــیده راه خــود را بــه ســمت حــوزه رای گـ یـری بــاز کنــد‪.‬‬
‫امــا مانــع قــوی تــر از تصــور او بــوده و وانــت را متوقــف کــرده و راننــده هــم بالفاصلــه هــدف گلولــه ین�وهــای پلیــس قـرار گرفتــه‬
‫ـ� عاب ـران‬‫اســت‪ .‬عجیــب اســت کــه تروریســت قبــل از مــرگ‪ ،‬نتوانســته یــا نخواســته وانــت خــود را همانجــا کــه متوقــف شــده بـ ی ن‬
‫منفجــر کنــد‪.‬‬

‫ـ� عملیــات امــروز‪ ،‬تنهــا مســئولیت حملــه موفــق همــدان را قبــول کــرده و بقیــه مــوارد را کــه خنـ ثـی شــده‬ ‫فداییــان اســام از بـ ی ن‬
‫نادیــده گرفتــه اســت‪ .‬اصــوال ً مســئولیت حملــه هــای ناموفــق را بــه عهــده نمــی یگ�نــد و گرنــه بعیــد اســت کــه بقیــه عملیــات امــروز‬
‫هــم‪ ،‬کار خودشــان نباشــد‪.‬‬

‫ـا� کــه بــه تشــکیالت آنهــا وارد شــده‪ ،‬تمــام تالششــان را کــرده انــد کــه در روز انتخابــات مــردم را از حضــور‬‫عــی رغــم تمــام �ض بـ ت‬
‫ـران مشــارکت انتخابـ ت‬
‫ـا� پاییـ ی ن‬
‫ـ� تــر باشــد تــا آن را بــه پــای ش‬
‫م�وعیــت‬ ‫در حــوزه هــای رای گـ یـری تب�ســانند‪ .‬طبیعتــا مــی خواهنــد مـ ی ز‬

‫‪238‬‬
 ‫پایـ ی ن‬
‫ـ� حکومــت ســکوالر در میــان مــردم بگذارنــد‪.‬‬

‫بــا تمــام مشــکالت‪ ،‬باالخــره رأی گـ یـری ســاعت ‪ ۸‬شــب تمــام مــی شــود‪ .‬بــا توجــه بــه دردرسهــای امنیـ تـی امــروز‪ ،‬وزارت کشــور‬
‫ســاعت رأی گـ یـری را تمدیــد نمــی کنــد‪ .‬در طــول ‪ ۱۲‬ســاعت رأی گـ یـری‪ ،‬ب ـرای محافظــت از حــوزه هــا فشــار طاقــت فرسـ یـا� روی‬
‫ین�وهــای امنیـ تـی آمــده و تمدیــد زمــان خیــی دشــوار خواهــد بــود‪.‬‬

‫ـا� مــردم باالتــر از انتخابــات مجلــس موسســان و رفرانــدوم قانــون‬ ‫ـران مشــارکت انتخابـ ت‬ ‫مشــاهدات اولیــه نشــان مــی دهــد کــه مـ ی ز‬
‫ـو� پیــش بــرود‪ ،‬تــا فــردا بعــد از ظهــر ســاعت آینــده نتایــج نهـ یـا� هــر دو انتخابــات مجلــس‬ ‫اســایس بــوده‪ .‬اگــر همــه چـ ی ز‬
‫ـر بــه خـ ب‬
‫ـا� اعــام خواهــد شــد‪.‬‬ ‫وریاســت جمهــوری در تمــام حــوزه هــای انتخابـ ت‬

‫شنبه ‪ ۲۹‬مرداد ‪ ۲۰ / ۱۴۲۹‬اوت ‪۲۰۵۰‬‬

‫شمارش آرا از ساعت ‪ ۱۰‬دیشب ش�وع شده‪ .‬نتایج اولیه حکایت از پیشتازی خانم حافظی دارد‪.‬‬

‫نماینــدگان تمــام احـزاب و کاندیداهــای حــا�ض در انتخابــات بــر شــمارش آرا نظــارت دارنــد ویل بــر خــاف همــه پــریس قانون اســایس‪،‬‬
‫ـ� الملــی نیســت‪ .‬حضــور ناظـران ســازمان ملــل در آن رای گـ یـری‪ ،‬عمدتـاً بــا پافشــاری ائتــاف جمهــوری اســامی‬ ‫خـ بـری از ناظـران بـ ی ن‬
‫ـ� علــت ایــن ائتــاف‪ ،‬در خواســت مشــابهی‬ ‫ـری جــز تاییــد کامــل نتیجــه رفرانــدوم نبــود‪ .‬احتمــاال بــه همـ ی ن‬
‫انجــام شــد و نتیجــه‪ ،‬چـ ی ز‬
‫را در ارتبــاط بــا انتخابــات اخـ یـر انجــام نــداده اســت‪ .‬ســایر جریــان هــای حــا�ض در انتخابــات هــم‪ ،‬چنـ ی ن‬
‫ـ� درخواسـ تـی نداشــته انــد‪.‬‬

‫موقــع نهــار رئیــس جمهــور مــی خواهــد تــا زمــان اعــام نتایــج در دفـ تـرش بمانــم‪ .‬بــه شــوخی مــی گویــد‪« :‬امــروز از آخریــن شــنبه‬
‫هـ یـا� اســت کــه نهــار را بــا هــم در ریاســت جمهــوری مــی خوریــم‪ .‬بــه زودی جفتمــان را از اینجــا مــی اندازنــد بـ یـرون‪ ».‬مــی پرســم‬
‫واقع ـاً قصــد نــدارد کــه بعــد از دوران ریاســت جمهــوری هیــچ نــوع همــکاری بــا دولــت داشــته باشــد؟ جــواب مــی دهــد بعــد از‬
‫رد پیشــنهاد معــاون اویل‪ ،‬خانــم حافظــی از او خواســته پســت وزارت فرهنــگ را در دولــت جدیــد بپذیــرد ویل قبــول نکــرده اســت‪.‬‬
‫ادامــه مــی دهــد‪« :‬ایشــان دیگــر خیــی ارصار نکــرد ویل مرصتــر از او‪ ،‬دوســتان ائتــاف ای ـران ســکوالر هســتند کــه مــی خواهنــد‬
‫ـ� اســت‪ .‬ای کاش بپذیریــد و خودتــان را‬ ‫به�یــن موقعیــت ب ـرای شــما همـ ی ن‬‫رهـ بـری ائتــاف را قبــول کنــم‪ ».‬مــی گویــم‪« :‬اتفاق ـاً ت‬
‫ـره ای بـرای کاندیداشــدن در‬ ‫بـرای انتخابــات بعــدی آمــاده کنیــد‪ ».‬رئیــس جمهــور خنــده ب� رمقــی مــی کنــد‪« :‬مــن واقعــا هیــچ انگـ ی ز‬
‫ـ� یــک ســال بـرای هفــت پشــتم ف‬
‫کا� بــود‪».‬‬ ‫انتخابــات نــدارم‪ .‬همـ ی ن‬

‫مــی پرســم باالخــره بعــد از دوران ریاســت جمهــوری چــه کار مــی خواهــد بکنــد؟ توضیــح مــی دهــد‪« :‬قصــد دارم یــک بنیــاد بـرای‬
‫ـ� هزینــه اش از مــردم و هوادارانــم کمــک مــی خواهــم و تصــور‬ ‫مقابلــه بــا نفــرت پراکـ نـی نـژادی و قومــی تشــکیل بدهــم‪ .‬بـرای تأمـ ی ن‬
‫مــی کنــم ایــن قــدر اعتبــار داشــته باشــم کــه کمــک کننــد‪ ».‬از مــن مــی خواهــد کــه در تاســیس ایــن بنیــاد و اداره آن کنــارش باشــم‬
‫ویل تاکیــد مــی کنــد کــه انتظــار نــدارد فــوری بــه پیشــنهادش جــواب بدهــم و تنهــا انتظــار دارد کــه در مــورد آن بــه طــور جــدی فکــر‬
‫گ‬
‫کنــم‪ .‬بــه آهســت� زمزمــه مــی کنــد‪« :‬حســاب هایــم غلــط از آب در آمــد‪ .‬فکــر نمــی کــردم کــه ایــده تشــکیل پارلمــان هــای محــی‪،‬‬
‫ـ� ابعــادی‬‫بــا ایــن همــه واکنــش مواجــه شــود‪ .‬اصـا ً برایــم قابــل تصــور نبــود بعــد از جمهــوری اســامی‪ ،‬شــکاف قومیـ تـی در چنـ ی ن‬
‫تأث�گــذاری مالحظــات‬ ‫ظهــور کنــد‪ ».‬ادامــه مــی دهــد‪« :‬ایــن حجــم از نفــرت قومــی میــان گــروه هـ یـا� از مــردم و از آن بدتــر شــدت ی‬
‫قومیـ تـی بــر انتخابــات بــاور نکـ ن‬
‫ـرد� بــود‪».‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬بــه هــر حــال رژیــم قبــی‪ ،‬هــم بــا ب� اعتنـ یـا� بــه مشــکالت قومیــت هــا گرایــش هــای ضــد مرکــز را تقویــت کــرد و هــم‬
‫ـ� حکومــت‬ ‫بــا افـراط بــر هویــت مذهـ بـی‪ ،‬باعــث واکنــش جامعــه و رشــد مــی گـر یا� افراطــی شــد‪ .‬تعجـ بـی نــدارد کــه بــا کنــار رفـ ت ن‬
‫ســابق‪ ،‬حساســیت هــای رسکــوب شــده برجســته شــده‪ .‬امــا بــه نظــرم ایــن وضعیــت موقـ تـی اســت و رفــع مــی شــود‪ ».‬رئیــس جمهــور‬
‫کا� اســت احـزاب‬ ‫مــی گویــد‪« :‬یــک احتمــال دیگــر ایــن اســت کــه دعواهــای قومیـ تـی بــه دعواهــای جدیــد منجــر شــود‪ .‬بعــد هــم ف‬

‫‪239‬‬
 ‫ســیایس احســاس کننــد مــی تواننــد بــا اســتفاده از شــعارهای قومیـ تـی رأی جمــع کــرد‪ .‬مطمـ ئ ن‬
‫ـ� باشــید در هــر انتخابــات بــه ایــن فضــا‬
‫دامــن خواهنــد زد ‪».‬‬

‫در میانــه گفتگــو‪ ،‬وزیــر کشــور بــا آقــای امیـ نـی تمــاس امیـ نـی مــی گـ یـرد و خـ بـر از پایــان کار شــمارش آرا مــی دهــد‪ .‬ســاعت کمــی از‬
‫‪ ۳‬و نیــم گذشــته و قصــد دارنــد تــا ســاعت ‪ ۴‬نتایــج رســمی انتخابــات ریاســت جمهــوری را منتـ شـر کننــد‪ .‬شــمارش آرای انتخابــات‬
‫مجلــس کمــی بیشـ تـر طــول مــی کشــد‪.‬‬

‫ـا� کــه وزیــر کشــور مــی دهــد‪ ،‬خانــم حافظــی بــا کمـ تـر از‪ ۵۰‬و نیــم درصــد موفــق شــده در همــان مرحلــه اول‬ ‫مطابــق اطالعـ ت‬
‫انتخابــات کار را تمــام کنــد‪ .‬کاندیــدای ائتــاف ای ـران بــا حــدود ‪ ۲۲‬درصــد دوم شــده و کاندیداهــای ائتــاف جمهــوری اســامی‪،‬‬
‫جبهــه حقــوق شــهروندی و ائتــاف راه نــو‪ ،‬بــه ترتیــب بــا ‪ ۷ ،۱۵‬و ‪ ۴‬درصــد در رده هــای بعــدی قـرار گرفتــه انــد‪ .‬حـ تـی بــا وجــود کنــار‬
‫کشــیدن رئیــس جمهــور بــه نفــع خانــم حافظــی‪ ،‬او میلیمـ تـری توانســته رأی الزم را بـرای پـ یـروزی در مرحلــه اول بــه دســت بیــاورد‪.‬‬

‫ســاعت ‪ ۴‬کــه نتایــج بــه طــور رســمی اعــام مــی شــود‪ ،‬ائتــاف ایـران ســکوالر بیانیــه مــی دهــد و از طرفدارانــش مــی خواهــد «از‬
‫ـو� از رأی دهنــدگان‬
‫تجمــع در خیابــان هــا بـرای جشــن شــادی خــودداری کننــد چــون ممکــن اســت تروریســت هــا قصــد انتقــام جـ ی‬
‫را داشــته باشــند»‪.‬‬

‫حــدود ســاعت ‪ ۶‬و ربــع‪ ،‬نتایــج انتخابــات مجلــس هــم اعــام مــی شــود‪ .‬در ایــن انتخابــات هــم ائتــاف ایـران ســکوالر دســت بــاال‬
‫را دارد ویل درصــد آر یا� کــه بــه دســت آورده‪ ،‬بــه مراتــب از انتخابــات ریاســت جمهــوری کمـ تـر اســت‪ .‬در انتخابــات مجلــس‪ ،‬جریــان‬
‫هـ یـا� ماننــد جبهــه حقــوق شــهروندی‪ ،‬ائتــاف تغیـ یـر و حـ تـی حــزب تــا حــدی حــزب سوسیالیســت کــه در آنهــا اقلیــت هــای قومــی‬
‫ســهم برجســته تــری دارنــد‪ ،‬بیشـ تـر از انتخابــات ریاســت جمهــوری رأی آورده انــد‪ .‬طبیعتــا بـرای ریاســت جمهــوری‪ ،‬خیــی از اقلیــت‬
‫هــا بــا مالحظــات ســیایس رأی داده انــد ویل در انتخابــات مجلــس‪ ،‬توجــه بیشـ تـری بــه مطالبــات محــی داشــته انــد‪.‬‬

‫بنــا بــه اعــام وزارت کشــور‪ ،‬در انتخابــات مجلــس ســهم جریــان هــای اصــی بــه صــورت زیــر بــوده اســت‪ :‬ائتــاف ایـران ســکوالر‬
‫‪ ۳۱‬درصــد‪ ،‬جبهــه ای ـران ‪ ۲۱‬درصــد‪ ،‬جبهــه حقــوق شــهروندی ‪ ۱۹‬درصــد‪ ،‬ائتــاف جمهــوری اســامی ‪ ۱۶‬درصــد‪ ،‬ائتــاف راه نــو ‪۷‬‬
‫ـ� دولــت‪،‬‬ ‫درصــد و حــزب سوسیالیســت ‪ ۵‬درصــد‪ .‬وضعیــت خیــی پیچیــده شــده‪ .‬ائتــاف ایـران ســکوالر بــا وجــود در دســت داشـ ت ن‬
‫کمـ تـر از یــک ســوم مجلــس را دارد و بایــد در رأی گـ یـری هــای حســاس‪ ،‬مــدام بــه دنبــال جلــب آرای فراکســیون هــای دیگــر باشــد‪.‬‬

‫ـا� برگـزار مــی کنــد‪ .‬از بابــت آرای خــود در انتخابــات ریاســت جمهــوری از رأی دهنــدگان‬ ‫ســاعت ‪ ۷‬خانــم حافظــی مصاحبــه مطبوعـ ت‬
‫تشــکر مــی کنــد و مــی گویــد ائتــاف ایـران ســکوالر خواهــد کوشــید از طریــق همــکاری یــا ســایر جریــان هــا‪ ،‬یــک ائتــاف پارلمـ ن‬
‫ـا�‬
‫ـا� ممکــن نباشــد هــم‪ ،‬همفکرانــش خواهنــد کوشــید در هنــگام رای گـ یـری‬ ‫ـ� ائتـ ف‬‫موثــر را تشــکیل دهــد‪ .‬مــی گویــد اگــر تشــکیل چنـ ی ن‬
‫بــر رس هــر موضــوع‪ ،‬بــا جریــان هـ یـا� کــه بــر رس همــان موضــوع نظــر مشــابهی دارنــد همــکاری کننــد‪ .‬در عـ ی ن‬
‫ـ� حــال تأکیــد مــی‬
‫ـا�‪ ،‬ائتــاف جمهــوری اســامی اســت کــه بــا آنهــا هیــچ گفتگــو و تعامــی نخواهیــم‬ ‫کنــد‪« :‬تنهــا خــط قرمــز مــا در ایــن همــکاری پارلمـ ن‬
‫ـ�» برخــورد مــی کنــد و بــا «مخالفــان تثبیــت‬‫داشــت‪ ».‬بعــد هــم هشــدار مــی دهــد کــه دولتــش بــا تروریســت هــا بــا «مشــت آهنـ ی ن‬
‫سکوالریســم» در ایـران «هیــچ گونــه مــدار یا�» نخواهــد داشــت‪.‬‬

‫ـخ� نا�‪ ،‬بــا تشــکر زیــاد از آقــای امیـ نـی بــه خاطــر نقـ شـی کــه در تغیـ یـر نظــام ســیایس ایـران بــازی کــرده‪ ،‬ابـراز تاســف مــی‬
‫در پایــان سـ ن‬
‫کنــد کــه تــاش هایــش بـرای متقاعــد کــردن او بــه همــکاری بــا دولــت جدیــد ب� نتیجــه مانــده اســت‪.‬‬

‫ـ� پیــام رئیــس جمهــور کــه قبــا تهیــه شــده را بــه اتفــاق او بــه روز مــی کنیــم‪ .‬نتایــج هــر دو انتخابــات چنــدان خــارج از انتظــار‬ ‫مـ ت ن‬
‫ـدا� بــه بــه تغیـ یـر نــدارد‪ .‬مهــم تریــن شــکمان در هنــگام تهیــه پیــش نویــس ایــن بــوده کــه تکلیــف‬ ‫ـ�‪ ،‬احتیــاج چنـ ن‬ ‫نبــوده و مـ ت ن‬
‫ـ� مــی خوانــد و‬‫انتخابــات ریاســت جمهــوری در همــان مرحلــه اول مشــخص مــی شــود یــا نــه‪ .‬آقــای امیـ نـی پیامــش را جلــوی دوربـ ی ن‬
‫فیلــم آن در همــان برداشــت اول نهـ یـا� مــی شــود‪ .‬تــا کارهــا را تمــام کنیــم ســاعت از ‪ ۸‬گذشــته اســت‪ .‬بــه ســامان زنــگ مــی زنــم‬
‫ـو� را مــی گـ یـرد‪ .‬بــا تعجــب مــی پرســم چطــور شــب اعــام نتایــج انتخابــات‬ ‫تــا پیشــنهاد کنــم از بـ یـرون غــذا بگـ یـرد‪ ،‬امــا ســارا گـ ش‬

‫‪240‬‬
‫در تلویزیــون نیســت؟ مــی گویــد امشــب مخصوصـاً زودتــر آمــده تــا «شــام را دور هــم باشــیم»‪ .‬رس در نمــی آورم چــه شــده کــه‬
‫شــب بــه ایــن مهمــی کار را رهــا کــرده‪.‬‬

‫خانــه کــه مــی رســم‪ ،‬ســارا و ســامان جــوری بــه اســتقبالم مــی آینــد کــه انــگار تولــدم اســت! از بـ یـرون چلوکبــاب ســفارش داده انــد‬
‫ـر هــم آمــاده اســت‪ .‬مــی پرســم «مهمــان داریــم؟» ســارا مــی گویــد‪« :‬نــه‪ .‬بــد اســت امشــب مــی خواهیــم بــه خودمــان احـ تـرام‬ ‫و مـ ی ز‬
‫بگذاریــم؟» ارصار مــی کنــم کــه چــه شــده و درنهایــت توضیــح مــی دهــد‪« :‬هیچــی! گفتیــم شــاید حــاال کــه انتخابــات تمــام شــده‬
‫و از ریاســت جمهــوری رفتـ نـی هسـ تـی حالــت گرفتــه باشــد‪ .‬خواســتیم حــال و هوایــت را عــوض کنیــم‪ ».‬مــی گویــم‪« :‬اعـ تـراف مــی‬
‫گ‬
‫کنــم کارم را دوســت داشــتم ویل خیــی هــم ناراحــت نیســتم کــه بــه زنــد� عــادی بــر مــی گــردم‪ ».‬ســامان مــی گویــد‪« :‬مــن هــم‬
‫اولــش از اینکــه محافــظ داشــتیم خوشــم مــی آمــد امــا از آن روز کــه خواســتند تــو را بکشــند دیگــه کارت را دوســت نداشــتم‪».‬‬

‫بعــد از شــام بــا ســارا دوتـ یـا� پــای تلویزیــون مــی نشــنیم و آخریــن اخبــار انتخابــات را تماشــا مــی کنیــم‪ .‬اخبــار ســاعت ‪ ۱۰‬شــب‬
‫ـ� انتخابــات مجلــس و ریاســت جمهــوری در حکومــت‬ ‫تلویزیــون نطــق ‪ ۵-۴‬دقیقــه ای آقــای امیـ نـی را پخــش مــی کنــد‪ .‬برگـزاری اولـ ی ن‬
‫جدیــد را بت�یــک مــی گویــد و بـرای رئیــس جمهــور منتخــب و نماینــده هــای مجلــس آرزوی موفقیــت مــی کنــد‪ .‬در همــان نطــق هــم‬
‫از تصمیمــش بـرای کنــاره گـ یـری از سیاســت و ایجــاد «بنیــادی بـرای ترویــج مــدارای قومــی و نـژادی» خـ بـر مــی دهــد‪.‬‬

‫بـرای ســارا ماجـرای پیشــنهاد امــروز آقــای امیـ نـی بـرای همــکاری بــا بنیــادی کــه مــی خواهــد تشــکیل دهــد را تعریــف مــی کنــم‪ .‬ســارا‬
‫ـا�‪ .‬خیــی از کسـ ن‬
‫ـا�‬ ‫اســتقبال مــی کنــد ویل مالحظــه ای هــم دارد‪« :‬اگــر قبــول کـ نـی بایــد بــه انــدازه گذشــته مواظــب خــودت بـ ش‬
‫ـ� بنیــادی خوششــان نخواهــد آمــد‪ ».‬هشــدار مــی دهــد‪« :‬از بعـ ضـی هایشــان هــر کاری‬ ‫کــه درگـ یـر دعواهــای قومــی هســتند‪ ،‬از چنـ ی ن‬
‫بــر مــی آیــد‪».‬‬

‫مــی گویــم‪« :‬زیــادی بدبیـ نـی ســارا!» بــه تلخــی مــی خنــدد‪« :‬اتفاقــا مــن خــوش بینــم! امــا البــد تــا االن فهمیــده ای اوضــاع ممکــن‬
‫اســت همیشــه آن طــور کــه شــماها فکــر مــی کنیــد پیــش نــرود‪».‬‬

‫‪241‬‬
‫پایان‬

‫‪242‬‬