Workshop ΓΛΩΣΣΙΚΑ - ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΝΟΥΣΙΑ

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΑ
ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ
Δρ. Αναςταςία Νοφςια
Λογοκεραπεφτρια-Λογοπακολόγοσ
Επίκουρθ Κακθγιτρια Πανεπιςτθμίου Πελ/ςου
Τμιμα Λογοκεραπείασ
21 ΝΟΕΜΒ΢ΙΟΥ 2023
2
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Η γλϊςςα
 Αναπτφςςεται ςτον ανκρϊπινο εγκζφαλο λόγω τθσ ανάγκθσ για επικοινωνία.
 Αποτελεί τθν πολυπλοκότερθ από τισ ανϊτερεσ νοθτικζσ λειτουργίεσ.
 Συμμετζχουν πολφ εκτεταμζνα νευρωνικά δίκτυα και ςτα δφο θμιςφαίρια
 Διαταραχζσ ςε πολλζσ περιοχζσ του εγκεφάλου ζχουν ωσ ςυνζπεια επίκτθτεσ

διαταραχζσ ςτο λόγο
Preiss et al. (2013); Shatil , 2013

Γξ Αλαζηαζία Ννύζηα
3
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
 Οι διαταραχζσ ςτθ γλϊςςα αποτελοφν ζνα κοινό ςφμπτωμα ςε όλεσ τισ
διαταραχζσ.
 Ραρόλα αυτά υπάρχουν ςθμαντικζσ ποιοτικζσ και ποςοτικζσ

διαφοροποιιςεισ ανάλογα με τθν κάκε διαταραχι.
 Κρίνεται απαραίτθτθ θ ανεφρεςθ τρόπων για πρϊιμθ διάγνωςθ κυρίωσ

ςτισ νευροεκφυλιςτικζσ νόςουσ.
(Preiss et al., 2013; Shatil , 2013)
4
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Από τθν πρϊτθ ςυνεδρία το λεξιλόγιο, θ ευχζρεια, θ οργάνωςθ και θ
εκφραςτικότθτα δίνουν τθν πρϊτθ ζνδειξθ για τθν φπαρξθ τθσ

διαταραχισ, τον τφπο, τθ ςοβαρότθτα αλλά και το ςτάδιο.
Η εξζλιξθ τθσ διαταραχισ ςυνδζεται άμεςα με τθν ζκπτωςθ του λόγου ςε
γλωςςικό αλλά και ςε γνωςτικό επίπεδο .

Γξ Αλαζηαζία Ννύζηα Preiss et al. (2013); Shatil , 2013
5
ΝΕΥ΢ΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΝΕΥ΢ΟΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑ΢ΑΧΕΣ
Τόςο οι νευρολογικζσ διαταραχζσ όςο και οι νευροεκφυλιςτκζσ,

πζραν των προβλθμάτων που προκαλοφν ςτισ λειτουργίεσ του
οργανιςμοφ, ςυνοδεφονται ςυνικωσ με
 δυςκολίεσ ομιλίασ και λόγου
 γλωςςικά και γνωςτικά ελλείμματα
6
Το πιο ςυχνό ςφμπτωμα

ΑΦΑΣΙΑ
• Aναφζρεται ςε κάκε μερικι ι ολικι απϊλεια γλωςςικϊν ικανοτιτων και

γενικότερθ ανικανότθτα λόγου.
• Tο άτομο δεν μπορεί να μιλιςει, να αποδίδει το ςωςτό νόθμα ςτισ λζξεισ, να

κατανοεί και πολλζσ φορζσ να διαβάςει.
• Σε ζνα πολφ νεαρό άτομο, του οποίου ο εγκζφαλοσ διατθρεί τθν πλαςτικότθτά
του, επιτρζπεται μια ταχεία ανάρρωςθ ζςτω κι αν αυτι δεν είναι
ολοκλθρωμζνθ, ςε αντίκεςθ με τουσ ενιλικεσ.
7
Το πιο ςυχνό ςφμπτωμα
Η αφαςία είναι παροφςα ςε όλεσ τισ νευρολογικζσ και

νευροεκφυλιςτικζσ διαταραχζσ.
 Ραρόλα αυτά θ ποιότθτα και θ βαρφτθτα ποικίλει ανάλογα με τθν

πακολογία και τθν εντόπιςθ.
8
ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ vs. ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
Γνωςτικζσ ικανότητεσ
Μνιμθ: Βραχφχρονθ μνιμθ, εργαηόμενθ μνιμθ (μνιμθ εργαςίασ),
Μακρόχρονθ μνιμθ (ςθμαςιολογικι μνιμθ, μνιμθ επειςοδίων,
διαδικαςτικι μνιμθ, άρρθτθ μνιμθ)// οπτικι, ακουςτικι
Αντίλθψθ: Αναγνϊριςθ αιςκθτθριακϊν ερεκιςμάτων (αφισ, ακοισ,
όραςθσ κ.τ.λ.)
Προςοχι: Διατιρθςθ τθσ ςυγκζντρωςθσ ςε ςυγκεκριμζνο αντικείμενο.
9

Γνωςτικζσ ικανότητεσ
Εκτελεςτικζσ/επιτελικζσ λειτουργίεσ:
Ενημέρωση: Ανανζωςθ πλθροφοριϊν ςτθν εργαηόμενθ μνιμθ και αντικατάςταςθ των μθ
χριςιμων με όςεσ χρειάηονται εκείνθ τθ ςτιγμι.
Αναστολή: Ικανότθτα εςτίαςθσ τθσ προςοχισ και καταςτολι παρεμβολϊν από διαςπαςτικά
ερεκίςματα.
Εναλλαγή: Ικανότθτα προςαρμογισ ςτθν εναλλαγι ζργων, λειτουργιϊν ι νοθτικϊν
ακολουκιϊν
Σχεσιακή λογική: Ικανότθτα λφςθσ προβλθμάτων που περιζχουν τθ ςχζςθ ανάμεςα ςε
μεταβλθτζσ, αντικείμενα, δυνάμεισ κ.τ.λ.
Θεωρία του νου: Η γνϊςθ τθσ εςωτερικισ κατάςταςθσ τθσ δικισ μασ και των άλλων.
10

Τι εννοοφμε όταν λζμε γλωςςικι ανάπτυξθ/κατάκτθςθ, γλωςςικζσ
ικανότθτεσ, γλωςςικά ελλείμματα;
Αναφερόμαςτε ςτθν κατανόθςθ και τθν παραγωγι προφορικοφ λόγου.
Η γραφι και θ ανάγνωςθ (γραμματιςμόσ) είναι ικανότθτεσ που

κατακτϊνται μζςω διδαςκαλίασ.
11
ΡΟΙΑ ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΡΑ΢ΑΤΗ΢ΟΥΝΤΑΙ
Μαηί με τα γνωςτικά ελλείμματα ζχουν παρατθρθκεί και γλωςςικά

ελλείμματα
Σε αςθενείσ με Αφαςία μετά από Αγγειακό Εγκεφαλικό Επειςόδιο (ΑΕΕ):
 Αςκενείσ προςωπικζσ αντωνυμίεσ (Nerantzini κ.ά., 2010)

 ΢ιματα (Fyndanis κ.ά., 2018˙ Koukoulioti & Stavrakaki, 2014˙ Koukoulioti κ.ά.,
2010˙ Tsapkini κ.ά., 2001 Varlokosta, κ.ά., 2006).
 Λειτουργικζσ λζξεισ (Kehayia κ.ά., 1990)
12
The frequencies of the One year after stroke,
different types of aphasia the following frequencies
were found
Global 32% Broca 13%
Wernicke 16% Global 7%,
Broca 12% Wernicke 5%
(El-Tallawy, Gad, Ali, & Abd-El-Hakim, 2019∙ Pedersen, Vinter, & Olsen
Γξ ,2004)
Αλαζηαζία Ννύζηα
13
5. Ρλάγια Μυατροφική Σκλήρυνςη (ΡΣ)
Σε αςθενείσ με Ρολλαπλή Σκλήρυνςη (ΡΣ):
΢ιματα (Fyndanis κ.ά., 2020˙ Rahimifar et al., 2017)
Γνωςτικά ελλείμματα (μνιμθ, προςοχι, εκτελεςτικζσ λειτουργίεσ)
Καθϊσ εξελίςςεται η νόςοσ παρατηροφνται:
Δυςαρκρία
Αργι ροι ομιλίασ
Αφαςία
Καταλήγοντασ ςε ςοβαρά επικοινωνιακά προβλήματα

Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
ΔΙΝΑΙ ΚΟΙΝΗ ΢Δ ΟΛΔ΢ ΣΙ΢ ΓΙΑΣΑΡΑΧΔ΢
15
Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
1. Διαγνωςτική Εξζταςη τησ Βοςτϊνησ για την Αφαςία
2. Δοκιμαςία Γνωςτικϊν και Γλωςςικϊν Ικανοτήτων Ενηλίκων
3. Rehacom Assessment
4. Bedside dysphasia screening test
5. Swallowing Quality of Life questionnaire (Swall-Qol)
6. Speech Pathology-Specific Questionnaire for persons with Multiple

Sclerosis (SMS)
7. Ηλεκτρομυογράφοσ
16
- Διαγνωςτική Εξζταςη τησ Βοςτϊνησ για την Αφαςία (ΔΕΒΑ;
Μεςςινθσ κ ςυν., 2013)
ΑΞΙΟΛΟΓΕΙ
Ρροφορικό λόγο, επανάλθψθ, ανάγνωςθ, γραφι, τυχόν παραφαςίεσ
17
Διαγνωςτική Εξζταςη τησ Βοςτϊνησ για την Αφαςία

 Τα αποτελζςματα των επιμζρουσ δοκιμαςιϊν
καταγράφονται ποςοτικά προςφζροντασ ςτον
κλινικό τθν δυνατότθτα να αξιολογιςουν τθν
πρόοδο του αςκενοφσ.
 Ενδείκνυται για κλινικοφσ που εργάηονται ςε
κλινικά πλαίςια όπου τα χρονικά πλαίςια είναι
βαςικι ανθςυχία (χρόνοσ χοριγθςθσ δεν
υπερβαίνει ςυνικωσ τα 40 λεπτά)
 Η ΔΕΒΑ – ΣΜ (ςυνοπτικι μορφι) περιλαμβάνει
όλεσ τισ επιμζρουσ δοκιμαςίεσ (εξετάηοντασ
όμωσ ςυνοπτικά) τθσ περιεκτικισ (πλιρθσ)
ζκδοςθσ και παρζχει ςτον κλινικό ςυλλογι
ποιοτικϊν και ποςοτικϊν δεδομζνων.
18
Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ

H Mini Mental State Examination (MMSE) αποτελεί ζνα ςφντομο
(περίπου 10 λεπτά εκτιμάται ο χρόνοσ ολοκλιρωςθσ) εργαλείο
αξιολόγθςθσ νοθτικισ κατάςταςθσ ςτακμιςμζνο ςτα Ελλθνικά.
Τομείσ που αξιολογοφνται:
Ρροςανατολιςμόσ
Εγχάραξθ
Ρροςοχι και ικανότθτα υπολογιςμϊν
Ανάκλθςθ
Γλϊςςα
(Foudoulakis et al., 2000)

19
Η Montreal Cognitive Assessment (MoCA) ζχει ςτακμιςτεί ςτθν Ελλάδα και

αποτελεί ζνα ςφντομο (περίπου 10 λεπτά απαιτοφνται για τθ ςυμπλιρωςι
του) νευροψυχολογικό εργαλείο που περιλαμβάνει δοκιμαςίεσ για
αξιολόγθςθ:
 Μνιμθσ
 Ρροςοχισ
 Κατονομαςίασ
 Ρροςανατολιςμοφ
 Οπτικοχωρικισ και οπτικοκαταςκευαςτικισ ικανότθτασ
(Konstantopoulos κ.ά., 2016)
20
Νευροψυχολογικζσ δοκιμαςίεσ
• Selective Reminding Test (SRT, Zalonis et al., 2009)
• Semantic-Phonemic Verbal Fluency (SF, Kosmidis et al., 2004)
• Trail-making Test, part A, part B (TMTA & TMTB, Vlahou, &
Kosmidis, 2002)
• Digit span forward and backward (DSF & DSB, Richardson,
2007)
• Brief International Cognitive Assessment for MS (BICAMS,
Polychroniadou et al., 2016; Bakirtzis et al., 2021)
21
- Δοκιμαςία Γλωςςικϊν Ικανοτήτων Ενηλίκων (ΔοΓΙΕ; Μαρτηοφκου
& Νοφςια, 2020)
ΑΞΙΟΛΟΓΕΙ
Μορφοςυντακτικά (παραγωγι και κατανόθςθ)
22
Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ

Δοκιμαςία Γλωςςικϊν Ικανοτιτων Ενθλίκων
Παραγωγή Κατανόηση
Ενικόσ - Ρλθκυντικόσ Αναφορικζσ προτάςεισ
Αςκενείσ προςωπικζσ αντωνυμίεσ Ρακθτικζσ προτάςεισ
Κτθτικζσ αντωνυμίεσ Σθμαςιακζσ τάξεισ

΢ιματα Σθμαςιακζσ ιδιότθτεσ
Ραραγωγικι μορφολογία Άρνθςθ/ποςοτικά επιρριματα-δείκτεσ
Σφνκεςθ - μορφολογία Χρονικοί δείκτεσ/Τοπικά επιρριματα
Σφνταξθ Κατανόθςθ κειμζνου
Ρίνακασ 1: Επιμζρουσ δοκιμαςίεσ τθσ ΔοΓΙΕ

(ΔοΓΙΕ, Μαρτηοφκου & Νοφςια, 2021).
23
Δοκιμαςία Γλωςςικϊν Ικανοτήτων Ενηλίκων
1.1. Μορφολογία
 1.1.1. Κλιτική:
• Ενικόσ-πλθκυντικόσ: μακθτ-ισ – μακθτ-ζσ, άνκρωπ-οσ – άνκρωπ-οι
• Ρροςωπικζσ αντωνυμίεσ: μου είπε, το διάβαςα
• Κτθτικζσ αντωνυμίεσ: δικι τθσ, δικό του
• ΢ιματα: διαβάη-ω, γράφ-ω
 1.1.2. Ραραγωγική:
• Επαγγζλματα: προπονϊ – προπον-θτ-ισ, πιάνο – πιαν-ίςτ-ασ
 1.1.3. Σφνθεςη:
• άγρια-γάτα – αγριόγατα
• μακρφσ-ςτενόσ – μακρόςτενοσ
24
1.2. Σφνταξη παραγωγι

1.2.1. Η ςειρά των λζξεων μζςα ςτην πρόταςη
(1) Ο Γιάννθσ ζνα βιβλίο διαβάηει.
(2) Διαβάηει ο Γιάννθσ ζνα βιβλίο.
(3) Διαβάηει ζνα βιβλίο ο Γιάννθσ.
(4) Ζνα βιβλίο διαβάηει ο Γιάννθσ.

(ΔοΓΙΕ; Μαρτηοφκου & Νοφςια)
(5) Ζνα βιβλίο ο Γιάννθσ διαβάηει.
25

2.1. Σφνταξη
κατανόθςθ
2.1.1. Αναφορικζσ προτάςεισ
«Η κυρία δείχνει το κορίτςι που φοράει παντελόνι» (προςδιοριςμόσ αντικειμζνου)
Alexiadou κ.ά., 2000∙ κ.ά., Natsopoulos κ.ά.,1991∙ Papadopoulou & Clahsen, 2003∙ Stavrakaki, 2001
26

2.1. Σφνταξη
κατανόθςθ
2.1.1. Αναφορικζσ προτάςεισ
«Το κορίτςι που κρατάει τθν μπάλα χαμογελάει» (προςδιοριςμόσ υποκειμζνου)
27
2.1. Σφνταξη κατανόθςθ

2.1.2. Ραθητικζσ προτάςεισ
«Η μθτζρα φιλιζται από τθν κόρθ»
Terzi θ.ά, 2005
28

2.1.2. Ραθητικζσ προτάςεισ
«Ο ςκφλοσ δαγκϊνεται από το παιδί»
29

2.1.2. Ραθητικζσ προτάςεισ με άρνηςη
«Το αγόρι δε ςπρϊχνεται από το κορίτςι»
30
2.2. Σημαςιολογία κατανόθςθ
 2.2.1. Σημαςιακζσ τάξεισ:

Ραντελόνι, πουκάμιςο, κουβζρτα, φοφςτα
 2.2.2. Σημαςιακζσ ιδιότητεσ: Ομοιότητεσ – Διαφορζσ

Καράβι- αεροπλάνο
Ραντελόνι - πουκάμιςο
31
2.3. Μορφοςφνταξη & Σημαςιολογία

2.3.1. Άρνηςη/επιρρήματα/ποςοτικοί δείκτεσ
Κακόλου δεν του άρεςε θ μουςικι
Του άρεςε θ μουςικι;
Κανζνασ δεν αρνικθκε να φάει το γλυκό
Ήκελαν όλοι να φάνε γλυκό;
2.3.2. Χρονικοί ςφνδεςμοι / τοπικά επιρρήματα

Βάλε το χζρι δίπλα ςτο δικό μου και μετά κλείςε τα μάτια ςοφ
Βάλε το χζρι πάνω ςτο κεφάλι ςου, αφοφ ανοίξεισ το ςτόμα.
32

2.3.3. Κατανόηςη κειμζνου
3[1*Η κυρία Ελζνθ ςιμερα πιγε εκδρομι με τουσ μακθτζσ τθσ που φοιτοφν ςτθν
τρίτθ δθμοτικοφ.+ 2*Πλα πιγαιναν καλά μζχρι τθ ςτιγμι που αντιλιφκθκε ότι ο
Γιϊργοσ και ο Γιάννθσ είχαν χακεί.++ 4*Ανθςφχθςε πολφ, μζχρι που τελικά τουσ
είδε να ζρχονται τρζχοντασ.+ 5*Αφοφ τουσ εξιγθςε ότι δεν πρζπει να
απομακρφνονται από τουσ ςυμμακθτζσ τουσ, χάρθκαν όλοι μαηί τθν εκδρομι,
μζχρι που επζςτρεψαν ςτο ςχολείο.+
Σωςτζσ απαντιςεισ
Η κυρία Ελζνθ είναι δαςκάλα. Σ
Δφο μακιτριεσ χάκθκαν. Λ
Ο Γιϊργοσ και ο Γιάννθσ είναι μακθτζσ τθσ τρίτθσ δθμοτικοφ. Σ
Η κυρία Ελζνθ ιξερε από τθν αρχι ποφ πιγαν τα δφο παιδιά. Λ
Αμζςωσ μόλισ βρζκθκαν οι μακθτζσ, γφριςαν όλοι πίςω ςτο ςχολείο. Λ
33
34
Τι ςυμβαίνει;
 Πταν διαγιγνϊςκεται ζνασ αςκενισ με αφαςία εκεί ωσ κλινικοί

περιμζνουμε δυςκολίεσ ςτθν επικοινωνία (λόγοσ, ομιλία, γλϊςςα)
 Πταν δεν διαγιγνϊςκεται με αφαςία μποροφμε να είμαςτε ςίγουροι

ότι ο αςθενήσ μασ δεν ζχει γλωςςικά ελλείμματα;
13/11/2022 Γξ. Αλαζηαζία Ννύζηα

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΝΕΥ΢ΟΛΟΓΙΚΕΣ 35
ΔΙΑΤΑ΢ΑΧΕΣ
Για να ελζγξουμε τισ γλωςςικζσ επιδόςεισ ενθλίκων με διαταραχζσ,
ςυλλζξαμε δεδομζνα από
 αςκενείσ με Ρολλαπλι Σκλιρυνςθ (ΡΣ)
 αςκενείσ που υπζςτθςαν Αγγειακό Εγκεφαλικό Επειςόδιο (ΑΕΕ)

ιςχαιμικοφ και αιμορραγικοφ τφπου
 αςκενείσ με τθ νόςο του Ράρκινςον (ΝΡ)
Και τα ςυγκρίναμε με υγιείσ ςυμμετζχοντεσ
Ριο αναλυτικά, μελετιςαμε τισ ικανότθτεσ παραγωγισ και κατανόθςθσ

όςον αφορά ςτθ μορφολογία, τθ ςφνταξθ και τθ ςθμαςιολογία.
Ππωσ φαίνεται και παρακάτω, κάκε ομάδα αςκενϊν παρουςίαςε

ελλείμματα ςε διαφορετικζσ ενότθτεσ τθσ ΔοΓΙΕ.
37
ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΝΕΥ΢ΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑ΢ΑΧΕΣ

Συμμετζχοντεσ:
Κριτήρια ςυμμετοχήσ
 Φυςικοί ομιλθτζσ τθσ ελλθνικισ
 MoCA: >26
 ΔΕΒΑ: εντόσ φυςιολογικϊν ορίων
Κριτήρια μη ςυμμετοχήσ
 Ιςτορικό εξαρτθςιογόνων ουςιϊν ι άλλθσ ψυχιατρικισ και νευρολογικισ
διαταραχισ
 Δυςκολίεσ όραςθσ και ακοισ
38
ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΝΕΥ΢ΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑ΢ΑΧΕΣ

Διαδικαςία:
Δφο ςυνεδρίεσ για κάκε ςυμμετζχοντα:
1η ςυνεδρία
 χοριγθςθ Δοκιμαςία Εξζταςθσ τθσ Βοςτϊνθσ για τθν Αφαςία (ΔΕΒΑ) και
Montreal cognitive assessment (MoCA),
2η ςυνεδρία
 Δοκιμαςία Γλωςςικϊν Ικανοτιτων Ενθλίκων (ΔοΓΙΕ).
ΑΙΜΟ΢ΑΓΓΙΚΟ Αςθενείσ ΡΣ Αςθενείσ με
ΡΑ΢ΑΓΩΓΗ ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ ΑΕΕ
ΑΕΕ (N=24) ΝΡ (N=25)
Ενικόσ - Ρληθυντικόσ 93 97,8 100 99,8

Ρροςωπικζσ αντωνυμίεσ 24 67,8 78,8 44,4
Κτητικζσ αντωνυμίεσ 78,5 78,3 94,6 87,2
΢ήματα 87,5 88,1 95,6 90
Ραραγωγική μορφολογία 95,5 96,1 96,3 92,4
Σφνθεςη - μορφολογία 92,5 97,2 98 94,4
Σφνταξη 39,5 67,8 96 77,6
ΡΑ΢ΑΓΩΓΗ - ΣΥΝΟΛΟ 76,8 86,6 94,8 86,1
Ρίνακασ 1: Ροςοςτά επιτυχίασ τθσ κάκε ομάδασ ςε κακεμία από τισ δοκιμαςίεσ
ΑΙΜΟ΢ΑΓΓΙ Αςθενείσ
ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ Αςθενείσ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΟ ΑΕΕ με ΝΡ (N=
ΑΕΕ (Ν=18) ΡΣ (N=24)
(Ν=18) 25)
Αναφορικζσ προτάςεισ 81,5 86,7 99,6 98,8
Ραθητικζσ προτάςεισ 81,5 80,6 99 99,6
Σημαςιακζσ τάξεισ 95 86,7 97 90,9
Σημαςιακζσ ιδιότητεσ 78 65 95,4 87,2
Άρνηςη/ποςοτικά επιρρήματα-δείκτεσ 98,5 99,4 100 85,2
Χρονικοί δείκτεσ/Τοπικά επιρρήματα 100 100 95 51,8

Κατανόηςη κειμζνου 74,5 92,2 96,7 90
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ - ΣΥΝΟΛΟ 86 87 97,7 82,4
Ρίνακασ 2: Ροςοςτά επιτυχίασ τθσ κάκε ομάδασ ςε κακεμία από τισ δοκιμαςίεσ
41
Rehacom assessment
•Μία ςειρά τεςτ ανίχνευςθσ και αξιολόγθςθσ ζχουν
δθμιουργθκεί ϊςτε να εντοπίςουν το γνωςτικό
ζλλειμμα.
•Βαςίηονται ςε γνωςτζσ δοκιμαςίεσ αξιολόγθςθσ οι
οποίεσ δείχνουν απόκλιςθ από τισ νόρμεσ και ζχουν
ςτακμιςτεί ςε υγιι άτομα.
•Στο τζλοσ κάκε τεςτ, υπάρχει μία πρόταςθ για το
ποιεσ Δραςτθριότθτεσ RehaCom ενδείκνυνται για
τον αςκενι (βάςει των ευρθμάτων του τεςτ).
42
Rehacom assessment
43
Rehacom assessment
44
Bedside dysphagia screening test
ΑΞΙΟΛΟΓΕΙ
Αντανακλαςτικά κατάποςθσ, επίπεδο ςυνείδθςθσ, μθχανιςμό

κατάποςθσ
45
Γξ Αλαζηαζία Ννύζηα 45
46
47
48
49
SWALL – QOL
• Το SWAL-QOL είναι μια κλίμακα εκτίμθςθσ των επιπτϊςεων τθσ
δυςφαγίασ ςτθν ποιότθτα ηωισ
Ρεριλαμβάνει 44 ερωτήματα που αφοροφν
• 10 παραμζτρουσ τθσ ποιότθτασ ηωισ και ζνα πρόςκετο τμιμα για τθν
ςυχνότθτα εμφάνιςθσ των ςυμπτωμάτων.
(Georgopoulos et al., 2018)
50
SWALL – QOL
Οι τομείσ που εκτιμϊνται είναι:
• θ επίπτωςθ ςτθ ψυχικι διάκεςθ •ο φόβοσ

•η επικοινωνία
• θ διάρκεια ςίτιςθσ
•θ πνευματικι υγεία
• θ επικυμία για φαγθτό
•ο κοινωνικόσ ρόλοσ
• θ επιλογι τροφϊν • θ κόπωςθ και ο φπνοσ
51
SWALL – QOL
• Πςο υψθλότερο το ςκορ τόςο καλφτερθ θ ποιότθτα ηωισ
• Χρειάηεται περίπου 20 λεπτά για να ςυμπλθρωκεί
• Χρθςιμοποιείται ςε πολλζσ ομάδεσ αςκενϊν, ςυμπεριλαμβανομζνων

και εκείνων με κινθτικζσ διαταραχζσ
52
Speech Pathology-Specific Questionnaire for persons with
Multiple Sclerosis (SMS)
 SMS Speech/Voice
 SMS Language
 SMS Swallowing
Dimitriou, Bakirtzis, Deli, Nousia et al. (2023). Validity and reliability of the Greek version of the Speech Pathology-Specific Questionnaire
for persons with Multiple Sclerosis (SMS). International Journal of Speech-Language Pathology.
53
Speech Pathology-Specific Questionnaire for persons with
Multiple Sclerosis (SMS)
 1. Η νκηιία κνπ είλαη ρεηξόηεξε ην βξάδπ.  10. Η νκηιία κνπ είλαη κεξηθέο θνξέο πνιύ
 2. Η νηθνγέλεηά κνπ δπζθνιεύεηαη λα κε αθνύζεη δπλαηή ή πνιύ απαιή.
όηαλ θαιώ θάπνηνλ από απηνύο κέζα ζην ζπίηη.
 11. Γπζθνιεύνκαη λα βγάισ λόεκα από
 3. Πηάλσ ηνλ εαπηό κνπ λα απνθαιεί έλα νηθείν όζα κνπ ιέλε νη άιινη.
αληηθείκελν κε ιάζνο όλνκα.
 12. Σν θαγεηό θνιιάεη ζην ζηόκα κνπ.
 4. Σν θαγεηό θνιιάεη ζην ιαηκό κνπ.
 13. Όηαλ κηιάσ, δπζθνιεύνκαη λα
 5. Οη άλζξσπνη γύξσ κνπ ξσηάλε «ηη ζπκβαίλεη κεηαθέξσ κε αθξίβεηα απηό πνπ ελλνώ.
κε ηε θσλή ζνπ;»
 6. Η νκηιία κνπ είλαη αξγή.  14. Βγάδσ θαγεηό ή πγξά από ην ζηόκα
κνπ βήρνληαο, όηαλ θάηη από απηά
 7. Οη άλζξσπνη γύξσ κνπ δείρλνπλ ελνριεκέλνη θνιιάεη.
κε ηε θσλή κνπ.
 15. Απνθεύγσ λα βξίζθνκαη κε νκάδεο
 8. Πλίγνκαη κε ην θαγεηό. αλζξώπσλ ιόγσ ηεο θσλήο κνπ.
 9. Πηάλσ ηνλ εαπηό κνπ λα ςάρλεη ηε ζσζηή ιέμε
γηα λα εθθξάζσ ηηο ζθέςεηο κνπ.  16. Πλίγνκαη κε ηα πγξά.
54
Ηλεκτρομυογράφοσ
 Ανάλυςθ
 Καταγραφι και
 Λειτουργικι μζτρθςθ τθσ δφναμθσ
των μυϊν
55
Ηλεκτρομυογράφοσ
Ρ΢ΟΓ΢ΑΜΜΑ ΡΑ΢ΕΜΒΑΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
ΔΙΝΑΙ ΚΟΙΝΗ ΢Δ ΟΛΔ΢ ΣΙ΢ ΓΙΑΣΑΡΑΧΔ΢
57
1. ΡΑ΢ΕΜΒΑΣΗ
1. Ραρζμβαςη λόγου και ομιλίασ
2. Ραρζμβαςη γνωςτικϊν δεξιοτήτων
3. Ραρζμβαςη γλωςςικϊν δεξιοτήτων
4. Ραρζμβαςη κατάποςησ
58
1. ΡΑ΢ΕΜΒΑΣΗ ΛΟΓΟΥ
Ρρόγραμμα αφαςίασ (ανάλογα με τον κάθε τφπο), με βάςη τα ευρήματα από το
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΒΟΣΤΩΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΑΣΙΑ (ΔΕΒΑ: Μεςςήνησ και ςυν.,
2013)
 Κακομιλοφμενοσ και επεξθγθματικόσ λόγοσ
 Ακουςτικι Κατανόθςθ
 Ζκφραςθ λόγου
 Μείωςθ των παραφαςιϊν (λεκτικϊν και ςθμαςιολογικϊν)
 Κατονομαςία
 Ανάγνωςθ
 Γραφι- Γραπτόσ Λόγοσ
59
1. ΡΑ΢ΕΜΒΑΣΗ ΛΟΓΟΥ
Υλικό για Ρρόγραμμα αφαςίασ
 Color cards
 Χριςθ εικόνων μζςω υπολογιςτι
 Ρραγματικά- Κακθμερινά αντικείμενα (κατονομαςία-

λειτουργικότθτα)
 Γραπτζσ αςκιςεισ
 Simata δυςπραξίασ
60
Simata δυςπραξίασ
 Τα SIMATA είναι μια μζκοδοσ παρζμβαςθσ τθσ λεκτικισ δυςπραξίασ.
 Δυςκολίεσ ςτθν ικανότθτα κινθτικισ εκτζλεςθσ τθσ ομιλίασ
 Η μζτρια, ιπια και ελάχιςτθ μορφι δυςπραξίασ μπορεί να ζχει αντίκτυπο ςτθν
ικανότθτα άρκρωςθσ.
 Στισ περιπτϊςεισ αυτζσ, παρατθρείται δυςκολία ςτο να εκπαιδευτοφν ςτθ ςωςτι

τοποκζτθςθ του αρκρωτι (γλϊςςα, χείλθ, ςιαγόνεσ θιπ) και ςτθν παραγωγι του
ςωςτοφ ιχου
61
Simata δυςπραξίασ
 Τα SIMATA εφαρμόηονται από τον αςκενι και τον κεραπευτι και ςχετίηονται
άμεςα με τθν τοποκεςία τθσ άρκρωςθσ και τθν παραγωγι του κάκε φκόγγου.
Ραρζχουν
 εξωγενι ακουςτικά,
 οπτικά (αναπαράςταςθ του φκόγγου ωσ προσ τον τόπο και τον τρόπο
παραγωγισ του),
 απτικά (αγγίηουν τθ κζςθ άρκρωςθσ και ακολουκοφν τον τρόπο, για
παράδειγμα δόνθςθ) και
 ιδιοδεκτικά (προκαλοφμε αργι και παρατεταμζνθ άρκρωςθ για να προςφζρει
πρόςκετθ ιδιοδεκτικι πλθροφόρθςθ) ερεκίςματα.
62
Εναλλακτικοί τρόποι επικοινωνίασ
PECS
TEACCH
MAKATON
63
64
Θεραπεία Μελωδικοφ επιτονιςμοφ (ΘΜΕ)
 Για περιςςότερα από 100 χρόνια, αρκετοί κλινικοί και ςυγγενείσ αςκενϊν
ανζφεραν ότι τα άτομα με αφαςία του Broca είναι πιο ικανά ςτο να
τραγουδοφν παρά ςτο να μιλοφν, ακόμα κι αν επρόκειτο για τισ ίδιεσ λζξεισ
(Gerstman, 1964, Hebert κ.ά., 2003, Racette κ.ά., 2006).
 Οι παραπάνω παρατθριςεισ οδιγθςαν ςτθ δθμιουργία κεραπειϊν που

περιλαμβάνουν μουςικι ι ζντονα προςωδιακά ςτοιχεία.
(Melodic Intonation Therapy - MIT,Albert κ.ά., 1973)
65
 Η Θεραπεία Μελωδικοφ Επιτονιςμοφ (Melodic Intonation Therapy -

MIT, Albert κ.ά., 1973) είναι μία από τισ πιο γνωςτζσ κεραπείεσ που
χρθςιμοποιεί τα μουςικά ςτοιχεία τθσ ομιλίασ (τονικότθτα και
ρυκμό), για τθ βελτίωςθ τθσ παραγωγισ λόγου.
 Τα τελευταία χρόνια όμωσ χρθςιμοποιείται και ςε άλλεσ διαταραχζσ

εκτόσ από αφαςία Broca (π.χ. άνοια).
66
ΒΕΛΤΙΩΣΗ
 Λόγου/Επικοινωνίασ
 Γνωςτικισ δυςλειτουργίασ
 Συναιςκθματικοφ μθχανιςμοφ
Δεν είναι λίγοι οι αςθενείσ που ςε προχωρημζνο ςτάδιο άνοιασ

που ενϊ δε μποροφν να εκφραςτοφν, μποροφν άψογα να
τραγουδήςουν.
67
1ο Επίπεδο – Μθ γλωςςικό: Το πρϊτο επίπεδο ΘΜΕ δεν περιζχει

γλωςςικά ερεκίςματα παρά γίνεται θ πρϊτθ επαφι με τα
προςωδιακά ςτοιχεία που κα χρθςιμοποιθκοφν κατά τθν παρζμβαςθ
(τονικότθτα, επιτονιςμόσ, ρυκμόσ, διάρκεια).
Μαξηδνύθνπ, Μ. (2021). Θεξαπεία ηνπ κεισδηθνύ επηηνληζκνύ: Μεηάθξαζε θαη πξνζαξκνγή

ζηελ ειιεληθή γιώζζα. Journal of Applied Linguistics, (34), 101-129.
68
2ο επίπεδο – Ειςαγωγι γλωςςικοφ υλικοφ: Ο κλινικόσ ανάλογα με τθν

ικανότθτα του αςκενι μπορεί να ξεκινιςει τθν παρζμβαςθ με
ςυνικεισ / αυτοματοποιθμζνεσ λζξεισ και φράςεισ (π.χ. «καλθμζρα ι
είμαι καλά).
3ο επίπεδο- Κακυςτερθμζνθ ανάκλθςθ/παραγωγι: θ φωνολογικι

βοικεια αντικακίςταται από τθν κακυςτερθμζνθ
ανάκλθςθ/παραγωγι τθσ φράςθσ/πρόταςθσ από τον αςκενι.

69
4ο Επίπεδο- Κανονική Ρροςωδία μζςω του προφορικοφ τραγουδιοφ
Σε αυτό το επίπεδο γίνεται θ επαναφορά ςτθν κανονικι προςωδία που

χρθςιμοποιοφμε κατά τθν παραγωγι λόγου ςτθν κακθμερινότθτα μασ.
Δθλαδι ςταδιακά περνάμε από τθν ςχεδόν τραγουδιςτι παραγωγι των

προτάςεων που χρθςιμοποιοφςαμε ζωσ τϊρα, ςτθν παραγωγι με ζντονο
ρυκμό και τονίηοντασ κάκε ςυλλαβι, ςα να απαγγζλλουμε ζνα ποίθμα
και καταλιγουμε ςτθν κανονικι προςωδία των προτάςεων.

70
2. Γνωςτική παρζμβαςη
ΚΥ΢ΙΟΙ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ

 Ταχφτητα επεξεργαςίασ πλθροφοριϊν
 Ρροςοχή (εςτίαςθ και διατιρθςθ προςοχισ)
 Μνήμη (λεκτικι, χωροταξικι, φυςιογνωμικι)
 Οπτικοχωρικά ελλείμματα
 Εκτελεςτικζσ λειτουργίεσ (ςυλλογιςτικι ικανότθτα, αναςτολζσ)
(Al-Qazzaz κ.ά., 2014˙ Merriman κ.ά., 2019)

71
2. Γνωστική παρέμβαση
 Η γνωςτικι παρζμβαςθ ζχει κετικι επιρροι (Jean et al., 2010):

• ςτισ γνωςτικζσ λειτουργίεσ
• τθ διάκεςθ
• τισ κακθμερινζσ δραςτθριότθτεσ
 Στόχοσ τθσ γνωςτικισ παρζμβαςθσ είναι θ βελτίωςθ,

ςτακεροποίθςθ ι/και θ κακυςτζρθςθ τθσ ζναρξθσ των γνωςτικϊν
και γλωςςικϊν ελλειμμάτων (Jean et al., 2010).
72
 Τφποι γνωςτικισ παρζμβαςθσ:

• Γνωςτικι εξάςκθςθ (cognitive training)
• Γνωςτικι αποκατάςταςθ (cognitive rehabilitation)
• Γνωςτικι διζγερςθ (cognitive stimulation)
73
Γνωςτική εξάςκηςη Γνωςτική αποκατάςταςη Γνωςτική διζγερςη

 εξάςκθςθ γνωςτικϊν  εξάςκθςθ γνωςτικϊν  εξάςκθςθ κοινωνικϊν
λειτουργιϊν λειτουργιϊν μζςω δεξιοτιτων
κακθμερινϊν
 ατομικζσ ι ομαδικζσ  ομαδικζσ ςυνεδρίεσ ι
λειτουργιϊν
ςυνεδρίεσ ςυνεδρίεσ δφο
 ατομικζσ ςυνεδρίεσ ατόμων
Ρίνακασ 3.1.: Τφποι γνωςτικισ παρζμβαςθσ
 Σφμφωνα με τουσ Garcia-Casal et al.,(2017) θ γνωςτικι εξάςκθςθ κεωρείται πιο

αποτελεςματικι από τισ άλλεσ δφο γνωςτικζσ παρεμβάςεισ ςε αςκενείσ με ιπια ΝΑ
και ΗΓΔ.
(Garcia-Casal et al., 2017˙ Bahar-Fuchs,Γξ2013˙
Αλαζηαζία Ννύζηα
Clare & Woods, 2013˙ Woods et al., 2013)
74
2. Γνωςτική εξάςκηςη-Rehacom
 Αποτελείται από ζνα πακζτο

λογιςμικοφ
 Ρροαιρετικά ςυνοδεφεται από

ειδικό πλθκτρολόγιο χειριςμοφ
 Ρεριλαμβάνει 30
εκπαιδευτικζσ
δραςτθριότθτεσ
75
Δραςτηριότητεσ παρζμβαςησ
76
Δραςτηριότητεσ παρζμβαςησ
77
3. Γλωσσική παρέμβαση
ΚΥ΢ΙΟΙ ΓΛΩΣΣΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ
Παραγωγή Κατανόηση
Ενικόσ - Ρλθκυντικόσ Αναφορικζσ προτάςεισ
Αςκενείσ προςωπικζσ αντωνυμίεσ Ρακθτικζσ προτάςεισ
Κτθτικζσ αντωνυμίεσ Σθμαςιακζσ τάξεισ

΢ιματα Σθμαςιακζσ ιδιότθτεσ
Ραραγωγικι μορφολογία Άρνθςθ/ποςοτικά επιρριματα-δείκτεσ
Σφνκεςθ - μορφολογία Χρονικοί δείκτεσ/Τοπικά επιρριματα
Σφνταξθ Κατανόθςθ κειμζνου

78
3. Γλωσσική παρέμβαση
We used, exercises in which we gave patients sentences with missing word/s (usually the last one). They had to complete them according
to the meaning of the sentence. In the initial levels there was a phonetic cue (for example, the first letter of each word) as well as the total
Naming
number of letters per word. As levels advanced there was not any help. There was also a gradual increase of the difficulty in terms of
meaning of the sentences.
We provided patients with lists of 6 words in which some words belonged to the same semantic category, while some did not. We asked
Semantics
patients to circle the words that did NOT belong to the same category as well as to write in which category the other words belonged.
We provided patients with sentences in which the words were scrambled. Then we asked them to rewrite the sentence by placing the
Syntax
words in the correct order so that the meaning of the sentence is correct.
We used letter serialization exercises, in which we gave the patients 3 columns of syllables and asked them to connect syllables (with
Morphology lines) from all 3 columns in order to form words, and then to write them down. In each exercise, the words the patients were looking for
belonged to only one semantic category (e.g. fruit) for convenience.
Verbal Fluency We gave the patients’ letters of the alphabet, and asked them to find at least 3 verbs that start with each letter and write them down.
79
Βιβλιογραυία
 Kosmidis M.H., Vlahou C.H., Panagiotaki P., Kiosseoglou G. "The verbal fluency task in the Greek population: normative data, and
clustering and switching strategies". J Int Neuropsychol Soc. 2004:10(2):164-172.
 Kosmidou, M., V. Bozikas, and C. Vlachou, Neuropsychological Assessment Battery. Unpublished array. Cognitive Neuroscience Lab,
Department of Psychology and 1st Psychiatric Clinic Aristotle University of Thessaloniki. 2012.
 Messinis L., Panagea E., Kastelakis A., Papathanasopoulos P. "Ρροςαρμογι και ςτάκμιςθ τθσ Συνοπτικισ Μορφισ τθσ Διαγνωςτικισ
Εξζταςθσ τθσ Βοςτϊνθσ για τθν Αφαςία ςτα Ελλθνικά. Εκδόςεισ: Gotsis". 2013.
 Kapogiannis, A., Makris, G., Darviri, C., Artemiadis, A., Klonaris, D., Tsoli, S., ... & Pervanidou, P. (2022). The Greek Version of the
Vanderbilt ADHD Diagnostic Parent Rating Scale for Follow-up Assessment in Prepubertal Children with ADHD. International Journal of
Disability, Development and Education, 69(5), 1726-1735.
 Vogindroukas, I., Protopapas, A., &Sideridis, G. (2009). Experiment on the Expressive Vocabulary (Greek version of Renfrew Word
Finding Vocabulary Test). Chania, Crete: Glafki.
 Raven, J. C., Court, J. H., & Raven, J. (1990). Section 2: Coloured Progressive Matrices (1990 Edition, with US Norms). In Manual for the
Raven’s Progressive Matrices and Vocabulary Scales. Oxford: Oxford Psychologist Press.
 Vlahou C.H., Kosmidis M.H. "The Greek Trail Making Test: Preliminary normative data for clinical and research use.". Psychology: The
Journal of the Hellenic Psychological Society. 2002:9(3):336-352.
 Κοςμίδου M., Μποηίκασ B., Βλάχου X. Συςτοιχία Νευροψυχολογικισ Εκτίμθςθσ. Αδθμοςίευτθ ςυςτοιχία. Εργαςτιριο Γνωςτικισ
Νευροεπιςτιμθσ, Θεςςαλονίκθ: Τμιμα Ψυχολογίασ, Αριςτοτζλειο Ρανεπιςτιμιο Θεςςαλονίκθσ2012.
80
Βιβλιογραυία
 Panhellenic Association of Speech-Therapists. (1995). Children’s Phonetic and Phonological development
assessment[DokimasiaFonitikiskeFonologikisEkseliksis]. Athens: PAS.
 Panhellenic Association of Speech-Therapists (2005). AnOmilo Test (Speech and Language disorders’ detection test) [Test
Anihnefsisdiatarahonomiliaskelogou]. Athens: EllinikaGrammata.
 Martzoukou, M., Nousia, A., &Marinis, T. (2020). Narrative Abilities of Adults With Down Syndrome as a Window to Their Morphosyntactic,
Socio-Cognitive, and ProsodicAbilities. Frontiers in Psychology, 11, 2060. Doi: 10.3389/fpsyg.2020.02060
 American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder (5th ed.) (DSM-5). Arlington, VA: APA.
 American Speech-Language and Hearing Association (2007). Childhood apraxia of speech (technical report). Rockville, MD: ASHA.
 Messinis,L.,Panagea,E.,Kastelakis,A.,&Papathanasopoulos,P.(2013).AdaptationoftheBostonSummaryofDiagnosticExaminationforAphasiainGreek
.Gotsis..
 Konstantopoulos,K.,Vogazianos,P.,&Doskas,T.(2016).Normativedataofthemontrealcognitiveassessmentinthegreekpopulationandparkinsoniande
mentia.ArchivesofClinicalNeuropsychology,31(3),246–253.https://doi.org/10.1093/arclin/acw002.
 Martzoukou & Nousia (2020). Adults' Language Skills Test. Glafki

Workshop ΓΛΩΣΣΙΚΑ - ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΝΟΥΣΙΑ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Workshop ΓΛΩΣΣΙΚΑ - ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΝΟΥΣΙΑ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΑ

 Αναπτφςςεται ςτον ανκρϊπινο εγκζφαλο λόγω τθσ ανάγκθσ για επικοινωνία.

 Αποτελεί τθν πολυπλοκότερθ από τισ ανϊτερεσ νοθτικζσ λειτουργίεσ.

 Συμμετζχουν πολφ εκτεταμζνα νευρωνικά δίκτυα και ςτα δφο θμιςφαίρια

 Διαταραχζσ ςε πολλζσ περιοχζσ του εγκεφάλου ζχουν ωσ ςυνζπεια επίκτθτεσ

Preiss et al. (2013); Shatil , 2013

 Ραρόλα αυτά υπάρχουν ςθμαντικζσ ποιοτικζσ και ποςοτικζσ

 Κρίνεται απαραίτθτθ θ ανεφρεςθ τρόπων για πρϊιμθ διάγνωςθ κυρίωσ

Από τθν πρϊτθ ςυνεδρία το λεξιλόγιο, θ ευχζρεια, θ οργάνωςθ και θ

εκφραςτικότθτα δίνουν τθν πρϊτθ ζνδειξθ για τθν φπαρξθ τθσ

Η εξζλιξθ τθσ διαταραχισ ςυνδζεται άμεςα με τθν ζκπτωςθ του λόγου ςε

γλωςςικό αλλά και ςε γνωςτικό επίπεδο .

Τόςο οι νευρολογικζσ διαταραχζσ όςο και οι νευροεκφυλιςτκζσ,

 δυςκολίεσ ομιλίασ και λόγου

 γλωςςικά και γνωςτικά ελλείμματα

Το πιο ςυχνό ςφμπτωμα

• Aναφζρεται ςε κάκε μερικι ι ολικι απϊλεια γλωςςικϊν ικανοτιτων και

• Tο άτομο δεν μπορεί να μιλιςει, να αποδίδει το ςωςτό νόθμα ςτισ λζξεισ, να

Το πιο ςυχνό ςφμπτωμα

Η αφαςία είναι παροφςα ςε όλεσ τισ νευρολογικζσ και

 Ραρόλα αυτά θ ποιότθτα και θ βαρφτθτα ποικίλει ανάλογα με τθν

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ vs. ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ vs. ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ vs. ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Αναφερόμαςτε ςτθν κατανόθςθ και τθν παραγωγι προφορικοφ λόγου.

Η γραφι και θ ανάγνωςθ (γραμματιςμόσ) είναι ικανότθτεσ που

ΡΟΙΑ ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΡΑ΢ΑΤΗ΢ΟΥΝΤΑΙ

Μαηί με τα γνωςτικά ελλείμματα ζχουν παρατθρθκεί και γλωςςικά

Σε αςθενείσ με Αφαςία μετά από Αγγειακό Εγκεφαλικό Επειςόδιο (ΑΕΕ):

 Αςκενείσ προςωπικζσ αντωνυμίεσ (Nerantzini κ.ά., 2010)

 Λειτουργικζσ λζξεισ (Kehayia κ.ά., 1990)

The frequencies of the One year after stroke,

different types of aphasia the following frequencies

Global 32% Broca 13%

Wernicke 16% Global 7%,

Broca 12% Wernicke 5%

Καθϊσ εξελίςςεται η νόςοσ παρατηροφνται:

Αργι ροι ομιλίασ

Καταλήγοντασ ςε ςοβαρά επικοινωνιακά προβλήματα

2. Δοκιμαςία Γνωςτικϊν και Γλωςςικϊν Ικανοτήτων Ενηλίκων

4. Bedside dysphasia screening test

5. Swallowing Quality of Life questionnaire (Swall-Qol)

6. Speech Pathology-Specific Questionnaire for persons with Multiple

Ρροφορικό λόγο, επανάλθψθ, ανάγνωςθ, γραφι, τυχόν παραφαςίεσ

Διαγνωςτική Εξζταςη τησ Βοςτϊνησ για την Αφαςία

Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ

(Foudoulakis et al., 2000)

Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ

Η Montreal Cognitive Assessment (MoCA) ζχει ςτακμιςτεί ςτθν Ελλάδα και

Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ

Μορφοςυντακτικά (παραγωγι και κατανόθςθ)

Ε΢ΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ

Αςκενείσ προςωπικζσ αντωνυμίεσ Ρακθτικζσ προτάςεισ

Κτθτικζσ αντωνυμίεσ Σθμαςιακζσ τάξεισ

Σφνκεςθ - μορφολογία Χρονικοί δείκτεσ/Τοπικά επιρριματα

Σφνταξθ Κατανόθςθ κειμζνου

Ρίνακασ 1: Επιμζρουσ δοκιμαςίεσ τθσ ΔοΓΙΕ

Δοκιμαςία Γλωςςικϊν Ικανοτήτων Ενηλίκων

Δοκιμαςία Γλωςςικϊν Ικανοτήτων Ενηλίκων

1.2. Σφνταξη παραγωγι

(1) Ο Γιάννθσ ζνα βιβλίο διαβάηει.

(2) Διαβάηει ο Γιάννθσ ζνα βιβλίο.

(3) Διαβάηει ζνα βιβλίο ο Γιάννθσ.

(4) Ζνα βιβλίο διαβάηει ο Γιάννθσ.