ST.

PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES

Second SEMESTER, AY 2022-2023

2 ND SEMESTER AY 2022-2023
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

Sa pagdaan ng panahon, ang paggamit ng wikang

Filipino sa iba’t ibang disiplina ay yumabong. Marami ng
mga artikulo sa iba’t ibang larangan na tumatalakay sa
iba’t ibang paksa gamit ang wikang Filipino. Mayroon ng
mga paksa na ukol sa Humanidades, Agham
Panlipunan, Literatura, Matematika, Inhenyera at
maging mga tekstong may kinalaman sa batas at
medisina ay nagpapahayag na rin sa wikang Filipino ang
mababasa na sa iba’t ibang aklat.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

ISTANDARD NA WIKA
-Ito ang mga wikang gamit sa
edukasyon, pamahalaan at midya.
Tumutukoy ito sa mga wikang ginagamit
sa pormal na pagsulat o kabilang sila sa
pormal na antas ng wika.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

PANTAONG SINING/HUMANIDADES

-Inilalarawam sa pamamagitan ng
mga kwento ideya, at mga salita na
tumutukoy sa atin upang maging higit
na makabuluhan ang ating buhay.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

Ang Humanidades ay may

kaugnayan sa kultura at sining
tulad ng sayaw, musika,
arkitektura, pagpipinta, pelikula,
dula at panitikan.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

A. SAYAW
Ang sayaw ay isang katutubong paraan ng
pagpapahayag ng damdamin, ng pag-ibig,
ng lungkot, galit at ng iba’t ibang
masalimuot na damdaming kinapapalooban
ng dula ng buhay.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

Ang lahat ng mga katutubong sayaw ay

may makasaysayang simula. Ang angkop at
likas na tugtugin at kasuotan at
pangkalahatang kasiyahan sa mga
panlipunan kapaki-pakinabang ay
matatamoo sa mga katutubong sayaw.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

Nahahati sa dalawang pangkat

ang katutubong sayaw: 1. Mga
Sayaw na naging Kristiyano at 2.
Mga Sayaw na di-Kristiyano.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

Ang Mga Sayaw na naging Kristiyano

1. Pagtutulad sa mga Ibon
-kinabibilangan ng Itik-Itik (buhat sa itik);
Kalapati (buhat sa kalapati); at Tinikling (buhat sa
ibong-palay na tinikling na nagsisikap na umiwas
sa bitag ng kawayan.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

2. Panliligaw
- Subli (umiikot ang lalaki upang ipahayag ang
kaniyang panliligaw hanggang sa mapasagot ang babae.)
- Maramion ng Cebu (Nanganahulugan ng bango,
nagpapabango ang babae upang maakit ang lalaki,
lumuluhod pa ang mga lalaki wari’y magpapahabag sa
mga babae.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

3. Paglalaban
- kinabibilangan ito ng Sakuting at Palo-
palo
4. Paghahanapbuhay
- kinabibilangan ng Maglalatik
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

5. Pang-aliw
- Binasuan- tinitimbang ng mananayaw ang basong
may lamang alak sa kaniyang ulo at mga kamay
habang gumugulong sa lapag.
- Pandanggo sa Ilaw - tinitimbang ng mananayaw
ang mga sinding ilaw sa ulo niya’t sa likod ng
dalawang kamay habang umiindak sa saliw ng
padanggo
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

- Pandanggo sa Sambalino- pinupulot ng lalaking

mananayaw ang kaniyang sambalino sa lapag sa
pamamagitan ng kaniyang ulo.
6. Mga Impluwensiya ng mga Kastila
-Rogelia ng Iloko- kasaysayan ng malungkot na pag-
iibigan, hindi matanggap ng babae ang pag-ibig ng
binate kahit na iniibig niya ito dahil sa ayaw niyang
lumabag sa magulang
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

- Sayaw Panasahan ng Malolos (may kaugnayan ito

sa desposorio ng Mahal na Birhen at San Jose,
isinasayaw ito upang maging maligaya at upang
pagpalain ang bagong kasal, may larawan ng banal
na pamilya at sa paligid nito nagsasayaw ang bagong
kasal na lalaki sampu ng kaniyang mga abay at mga
bumabati na may pagkain at tuba. Pagpadyak,
pakunday at balse ang mga kumpas sa sayaw nito.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

SAYAW NA DI-KRISTIYANO
1. MUSLIM (ang mga impluwensiya ng Hindu, Intsik, Arabe
at Idones ay mapapansin sa mga sayaw Mranao at
Maguindanao.Ang kanilang sayaw ay nagtataglay mh
pagkamahiwaga, mabagal na pagkilos at magagarang
kasuotan.)

Sinasaliwan ng mga gong o kulintang ang kanilang mga

imbay.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023
ILAN SA KILALANG SAYAW:
-Kandingan at Sua-sua (sayaw ng pag-iisang dibdib ng Sulu)
-Sagayan (sayaw pandigma ng Lano at Cotabato)
-Tahing Baila (sayaw panseremonya)
-Singkil (mas masalimuot kaysa sa tinikling sapagkat apat na
kawayan ang ginagamit at sumasayaw ay kumatawan sa
isang prinsesa na pinapayungan pa.
-Kaprangkamanis (sayaw panghukuman)
-Kapiil sa Munsala (ginagamit ng mga bandana)
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

2. DI-MUSLIM – ang mga kauna-unahag sayaw ay

panseremonya ng mga Kristiyano. Iba’t iba pa rin ang
kanilang mga sayaw. May pangkasalan, paglilibang,
paghahandog, pagtatanim, pag-aani at pakikidigma.

Hal. :
- Kanyao ng Igorot
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

B. AWITING BAYAN
-Ito’y mga awiting mula pa sa iba’t ibang panig ng
ating bansa. Ito ay kadalasang inaawit ng mga
karaniwang tao tulad ng magsasaka, mangingisda o
magbuburda. Simpleng awitin na punong-puno ng
damdamin at buhay.
-Ang mga awiting bayan ay nasa anyo rin ng tula na
may sukat, tugtog ay indayog ay maiikli lamang.
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Second Semester, AY 2022-2023

MGA URI NG AWITING BAYAN

1. OYAYI o HELE – awit sa pagpapatulog ng sanggol
2. KUNDIMAN- awit sa pag-ibig
3. TALINDAW – awit sa pamamangka
4. SOLIRANIN- awit sa pagsasagwan
5. DIONA- awit sa kasal
6. KUMINTANG- awit sa pakikidigma
7. DALIT- awit na panrelihiyon
8. KALUSAN- awit sa paggawa
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Graduate School, Second Semester, AY 2022-2023

MGA URI NG AWITING BAYAN

9. SAMBOTANI- awit ng pagtatagumapy
10. PANANAPATAN- awit sa paghaharanna ng
mga Tagalog
11. BALITAW- awit sa paghaharana ng mga Bisaya
12. PANGANGALUWA- awit sa araw ng patay ng
mga Tagalog
13. DUNG-AW- awit sa patay ng mga Ilokano
 ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES
Graduate School, Second Semester, AY 2022-2023

C. PANITIKAN
-Ang salitang panitikan ay nagmula sa unlaping pang- na
nagiging pan- kung ang kasunod na salitang-ugat ay nag-
uumpisasa titik sa d,l,r,s,t. Sasalitang ugat na titik,
nawawala ang letrang t sa pagkakasunod sa pan- at sa
hulaping –an, kaya nagiging pang-titik-an. Ito ay
nangangahulugan sa Ingles na literature, sa kastila ay
literatura na ibinatay sa salitang Latin na litera na ang
ibig sabihin ay letra o titik.